You are on page 1of 46
ACTA SANCTI THEOGNII EPISOOPI BETELIAE PAULO ELUSENSI ET CYRILLO SCYTHOPOLITANO AUCTORIBUS EX CODICE PARISINO COISLINIANO N° 303 ‘ONC PRIMUM, CUM INTERPRETATIONE LATINA, GRABOE EDITA 1, Usque ad annum 1715, quo Bernardus de Montfascon valgavit catalogum Bibliothecae Seguerianae seu Coislinianae (1), © codicum latebris non prolatum faisse videtur nomen sancti Theognii. Nec etiam postes ampliorem nactum est famam, utpote quod non nisi raro, olim nempe a Fabricio (2), nuper a el. viro Her- manno Usener (8), recitatum fuerit in Cyrilli Seythopolitani operam recensione. Immo nnne primum, ni fallimur, in impresso libello restitutas eat sancto Theognio genuinus ejns titnlus, scilicet episcopi Betelise ; siquidem, qua decoptus oscitantia nescimus, Bernardus de Montfaucon eum appellaverit in laudato opere episcopum Cypri. Quare a serie praesulum Beteliensium huc usque publici juris facta, cum apud Le Quien, tam apud Gams, exsulavit nomen sancti Theognii. Igitor de illius Deati viri rebus gestis, et pracsertim de scriptoribus, quorum opera jam edenda ant, panca praeloqui haud erit superfluam. 8. Ut ox Actis constabit, qui unicus exstat fons unde quicquid'de eo notum eet haarire liceat, Theognius orinndus fait ex Cappadocia, in pago videlicet Aria- rathiae, ut spud Cyrillam magis definite indicatur, nates. Quonam tempore lucem aspexerit inde potest erui quod e vivis decessit annos natus nonaginta septem, die octava Februari, indictionis XV, initio regni Justini; at indictio XV hojus setatis incidit in annom 581. Igitur diem supremum obiit Theognius anno 522, natus proin anno 425. Postquam prioris vitae cursum monasticae disciplinae addictus in propria sua regione transegit, in Palacatinam venit, teste Cyrillo, anno imperatoris Marciani quinto sen Christi 454, Ibi cooptatus est primam inter alumnos sancti Theodosii coenobiarchae, cujus nuper Acta (A) Bittotheca Coisintana, olim Segueriona, part. IL, cap. rv, p. 417. — (3) Bibl. gr-, tom. XI, p. 99.— (8) Der heilige Theodosioe, p. xvn. ‘Tom. x. 6 14 ACTA 8, THEOGNI primigenia in publicam locem protalit et eruditisssime commentatus est cl. vir Hermannus Usener (1). Postea vero ipse Theognius, tune annos natus quingua- ginta, nimiram anno 475, monasterium novam condidit : de cujas situ, quoniam tacent Acta nec alia documenta cosetanea quicquam produnt (3), nihil ad nostram memoriam pervenit. Theognii sanctitatis fama ubique jam spersa, nil mirum, si, ut plerique hujus temporis et ejusdem regionis monachi, provectus fuit ad episcopatum. Helias, patriarcha Hierosolymitanus, eum ordinavit praesalem ecclesine Beteliensis ; quod proinde contigit post annum 494, Theognio jam agente annum sexagesimum septimum. 3. Betelia, parva quaedam civitas, “ vicus Gascsorum ,, ut scribit el. vir F. de Sauley (3), haud longe a mari distabat ad meridiem Gazae. Id perspicue tradunt Acta nostra, Paulus nempe; pixpoticy 82, ait, atm dott 4 xdhuc, ivevdxove Blog Eisv xeyeopwspdvn; Cyrillus vero: wodu8piv 8 toito mapataldenoy dnt dvevixovee palou Sidyov tic dylac xAews. Nominis urbis non una oecur- rit forma. Scriptoribus nostris est Brevhioc, sicut et in Actis synodi Hierosoly- mitanae (4); alibi legitar Breflioc, apud Sotomenum invenitur Bn0sAls (6), Buoe- Aa (6), immo Bors dsog (7); apud Latinos vero Betilium (8), Bethirium (9), Bethe- Ha (10), Bityle (11), unde in codicibus aberrat in Vetilium, Vetuliam, Betuliam, Betholium (12). Nec inter recentiores eruditos constat de modo seribendi, Apad Relandium (18) leges tum Bitelion, tum Betilion et Bethelia; Kiepert scripsit Bethelea (14); opinabatur P, Victor De Buck veram lectionem esse Bethelia (15) et simul coniciebat hanc civitatem tenuisse locum hodie nuncupatum Khan Hettek Prope Gazam. Ad normam codicis quo usi sumus, correctis corrigendis, Betoliom scribemes, 4. Hacc urbs, non secus ac ceterae orae maritimae civitates, ut Gaza, Tabatha, Anthedon, Raphia et Ascalon (16), diu addicta permansit cultni falsoram deoram, nimirum usque ad quartum saeculam medium. Quo tempore Betelia, quae tunc, teste Sozomeno (17), incolis affiuebat, multis deorum delubris erat referta, inter quae eminebat Pantheon, exstructum in colle arte facto ac toti vico superincum- bens: tv Bytedig, xdpp Fatale, nolvawipdimyp ce otey xal lepd dyoson Spyard— cava xal xetasxauf cepvd tole xaromoter’ xal pddwta td [dverov, coc dmi dxpo- dang yeiporonfzou tide Adgou xslusvov xal maveaydley ashe Hc xSpne (1) Op. eit. — (2) In Prato spiritualé (P. G.,tom. LEXXII, p. 3027) citatur coeno- bium sancti Theognosti, melius autem graece tic poviic tot 4884 Oroywlou, — (8) Dictionnaire topographique abrégd de la Terre-Sainte, p. 68, — (4) Labbe, tom. V, p. 285. — (5) P. G., tom. LXXVII, p. 1959. — (6) Ibid, p. 1391. — (7) Ibid,, p. 1806. — (8) In editione Sariana Vitae 8. Hilarionis, n° 90(Act. SS. Oct, tom. IX, p. 52). — (9) In veteri ed. Vit. Patrum, ad S. Hilarionem. — (10) Apad Rosweydium. — (11) In Hieroclis Synecdemo, od. Wesseling, p. 719. — (12) Ack, SS. Oct., tom. IX, p. 22, n° 26. — (13) Palaesting, tom. 1, pp. 208, 223; tom. II, p. 638, — (14) Atlas antique, cart. 3, H k, 1882. Cfr. in tabula, p.5.— (15) Act. SS. Oct., tom. IX, p. #2. — (16) Couret, La Palestine sous les empereurs yrecs, p. 61. — (17) P. @., tom. cit, p. 1259. EPMCOPI BETELIAE. vi) Quin et inde nomen veniese insinuat civitati, derivatum ex lingua syriace, (eédalee diam, deerme demicttinn). Ad fidem converse fait Botelia per sanctam Hilerionem (1), ot inter priores qai ibidem Christi doctrinam amplezi eunt annumerentar proavi Sosomeni (%. Hacc circiter anno 807 peracta fuisse (3), & fore codem tempore primum sediese in Botella eplecopum Alacem (4) arbitra- hater P. Vietor De Buck. Quicquid sit de hac oplaions, innoteectt nunc primam ‘tlius episcopas Boteliae, nempe sanctus Theognins noster, qui-sedem tenuit ab ‘anne 406 ad S42, Ipel successiece videtur Manuel, qui anno 586 subscripsit Actis ‘Concilil Constantinopelitanl (5). ‘5. Hoc est ighter primem decumenterum hele subjectorum momentum, quod scillcet incegnitum adhuc detegunt eplscopam sedie Botelionsls. Ext ot alind jam indigitandam. Nactus est sanctus Theognius, non seous ac sanctus Theodosia, ejus pater spiritualis, duos historiegraphos, Paulum monachum ex laura Elune, de (que statin dicomas, ot Cyriliem Soythopolitenem, notivsimum hagiographum. Jam ‘vero, mune edite Ciyrilli libello de sancto Theognio, in incom prodierit quicquid ab Ge scriptum novimes. Etenim sancti Exthymil Vitem vuigavit Bernerdus de ‘Montfancon in Anclectis greseis, tom. I, p. 1-00 (Paristis 1688); Cotelerins edidit ‘Vitam sancti Sabae in Evolesies gresces monumentis, tom. Ui, p. 990-376 (Parisiis 2086); Johamnis Silentiar!i ot Cyriacl Acta a nostris prodierent im Astle Sancte- rum, tom. IIL Mail, p, 10°-21° ot tom. VIII Septembris, p. 147-198; tandem, ame proxime elapse, Theodosi! Vitam publicl juris faciebat ol. vir Hormannze Usener tn eruditionima opelia oul titulns Dor heilige Theedesies, p. 105-118. Cyriline igiter (quatuor prélixiores compooult Vites Sanctorem; duas, Theodcsli ot Theogeli, compendices tantam, quia ees ab allo digestes invenerat. Plara de celebri Palacatinenc! hegiographico, ceteroquin satis note, helc tradere supersedemer, (quia praceortim naperrime longe lnteque de ipeo scripelt landates jam sneples Hermannes Usenet (6). ©. Ad sanctum Theogninm quod sttinst, nos docet Cyriline primites ejus Acta falese servata per Pauiam mosachem quendem ex Eleca civitate, Haec enim Jegienns apadoum : 4024 of ypole pos wlendveew wept v06 deedipen Gooyvien Méywv, ellentiorius (\evyervic), nom datem est reperire modo prorees indubio, Sane hor nomine appellatl plures ccourrunt, snecelo quinte ot sexto, inter Palcstinences monachos: queedam notes peoullares susdent ut eum cum Paulo Helladico, de qeo Sdentidem Joannes Moschas in Proto spiriiwal! (7), eundem: faciames. (t) P.G, tom. cit; Act, 88. Oct., tom. IX, p, #8, sum. 97-80. — (%) Loe. cit. — (8) At. 8B. Oct, tom. alt, p. M1, n. %. — (4) Ibid, p. 98, 0, 99. — (6) Labbe, tom. V, p. 988. Cf. Le Quien, Oriens christ, tom. Ill, p. 874 — (6) Der Aellige ‘Theodosioe, p.xu-xxn. — (1) P. G., tom. LXXXVIL, pp. 9087, 8080; Prat Spirit, cap. c.x, @xm. 76 ACTA 8, THEOGNO Etenim seimus Paulum noetrum ex Hellade oriundum esse, siquidem hoc nos ipee docet (n* 17, tvixa xpény byt» xavdlinoy chy 'EXSda), atque inde venisse in Palaestinam, abi prics Aemiliano cuidam coenobiarcho, postes sancto Theognio, discipulus adhassit, suadente Alexandro, scholastico Ascalonita (1). Urbs vero Elusa. in qua floruit Paulus, notissima est, quippe quae saepius citatur apud historicos bujas aetatis. In commentario desancto Hilarione in fasciculum congessit P. Victor De Buck quaecumque ad hujus civitatis notitiam conferunt (2). Praeterea in hac urbe revera exstitisse lauram andimus ex Joanne Moscho, qui in Prato spiri- tuali (8) nominat abbatem Victorem solitarium in monasterio Elusce. Attamen non semper remansit Paulus in monasterio Elusae, si ad illum referendas sit locas iste ex Prato spirituali (4): Smphouto Apt 4 2BBac Dadhoc 8 hyospevoc vic poriic 105 4BB4 Bcoyvlov, narravit nobis abbas Paulus, ontistes coenobii abbatis Theognii. Et re quidem vera, non pauca Pauli narrationem legenti occurrent quae pernuadere ‘valeant eum in monasterio sancti Theognii versatum fuisee. 7. Utrum libellus Pauli Helladici revera nobis praesto sit seu idem reputandus cum illo quem primo loco heic edimus, paucis discutiendum est. Non quidem dubitamus encomium illud de sancto Theognio esse genuinum fetum Pauli de quo audivimus modo Cyrillam Scythopolitanum. Id tamen, quoniam deest aucto- ris inseriptio, certo certins afirmare non licet. Nihilominus argumenta hand spec: nenda rem suadent. Et primo quidem argumentum externum inde repeti potest quod simili ratione conjanguntur, in codice quodam Laurentiano Vita sancti ‘Theodosii, late conscripta 2 Theodoro, Petrarum episcopo, et in compendium redacta a Cyrillo, in codice vero Coisliniano encomium Pauli de sancto Theognio et brevior Cyrilli enarratio. Pro sancto Theodosio nullus fait dubitandi locus, siquidem inseriptum est opus Theodori ovyypapels bmd Qsodwdpov, vob doustdécov traxdnov Derpdv, yrvapévo abroi pabytod (6). Quod quidem adeo perspicuum testimonium non adest de Paulo, sed ejus defectum aliquatenus supplent verba ferme eadem quibus Cyrillus designavit duas prolixiores Vitas quae in utroque codice abbreviatae ejus scriptioni praepositae sunt. Quod patet ex collatione loci Vitae sancti Theodosii cum illo quem modo recitavimus ex Vitas ancti Theognii : aXhy Eri nal 6 rypubratoc Oxddupos 6 doudreatoc vic Hexpiv mdhawng bmlexonoc got mathe abtod yeyovs xal role povayixote xal dpyuparucts xaropOdpact Sure npénwv capac xal dxpiB ie caxacd why Osdpestov aired cuveypddato Blovxatd rAdvog (6). Practeres, unde exsurgit et argumentum internum, non raro depre- hendi possunt, inter narrata a Cyrillo, sententiae et verbe desumpta ex encomio : quae longius esset referre et legenti facile apparebunt. Quicquid sit de auctore prioris Vitae Theognii, quem, ut diximus, Paulum Elusensem, quin probebilies Paulum Helladicum de quo agitur in Prato spirituals, esse credimus, id extra (1) Qui est forsan 6 466%¢ ’AXdEavBpoc 6 tod Kahapiivoc cob dv wip dylep "Top— dim (1 Ge tom. LXXXVII, p, 3080). — (2) Act. 89. Oct., tom. IX, p. $1. — ., tom. cit, p. 8081. — (4) Ibid. p. 8087. — (6) Usener, Der heilige Theodosion, mae Ibid, p. 111. oe es EPISCOPI BETELIAE. 11 qusestionem ponendum (est documentom nostrum fetum esse auctoris conetanei immo et testis oculati, siquidem et Cyrillus Seythopolitanus, qui sacculo sexto floruit, ejus scripto se profitetar usum, et ipse saspius se quae narrat vidisse perspicue affirmat. & Vita sancti Theognii, quam Petro Helladico attribaimus,non secus ac Theodori seriptum de sancto Theodosio, potius est dicenda oratio panegyrica. Quod ex prologi et epilogi tenore apprimo constat, quin et ex diserto auctoris indicio. Et- enim cum audimus loquentem ad sanctos viros, ad costum venerandae caritatis, commemorationis agendas causa congregatoe (0. 3). Aperte etiam ostendit se habere concionem cum ait(n. ¢init,): @eoyvou 82, 200 ndet npospasetdcoo pspeu, pvelac 81a yeddwy papopdvnc : quod praesertim elucet, ut notabimus suo loco, ex usa ecclesiastico voeis uvelac. Denique legentibus in fine ilud: £12" fra ph chy wapoBeay Suhynew Eyav bxcalvac Yewe xal ale dyerdxrmow xuvhew code mapdveac, naleopa ply tic Sqporusorns cGy the quyiic penfacwdy, haud dubium videbitur agi de sermone habito in ecclesia monasterii sancti Theognii Us suo loco indicabimus, propter allusiones quasdam ad facta historice, non ni post annum 588 concionem hanc a Paulo pronuntiatam fuisee censemus. 9, Utramque documentam excerpsimusex bene noto codice Bibliothecae Natio- nalis Parisinae, nuncupeto Coisliniano nam. 908, unde jam inter Analects nostra prolata ot emendata eet Vita 8. Georgii Chozebites (1). Encomium Pauli incipit fol. 187+ ot torminatar fol, $04, quo ipso folio occurrit compendium Cyrilli quod ‘vergit usque ad fol. 906+, Nullibi alias datum fait hucusque reperire sancti Theo- gnil Acta’: ceteroquin plara documenta in supradicto codice contenta videntur eave unica, ut modo indicata Vita sancti Georgii Chosebitae, nec non Vite sancti Joannicii, auctore Petro monacho, max vulganda in Actis Sanctorum, Hovembris tomo altero. 10, His, quae ad documentoram notitiam conferunt, disputatis, de ipso sancto Theognio manet dubiam removendam. Etenim Theognii nomen non invenitur inscriptum in sanctorum fastis, in iis saltem qui ad nos pervenerunt, immo neéc in Graecoram Menaeis receptam fait, Attemen, ex Pauli monachi encomio, et Cyrilli Seythopolitani testimonio qui non nisi sanctorum vites deecribendas assumpsit, nec non ex insertione horum Actorum in codice hagiogra- phico, liquido satis apparet Theognium hoe post mortem honoratum fuisse caltn qui proprie sanctis reservabatur. Si cultus ille, prius intra limites Beteliensis ecelesiae et Theognii monasterii artatus, atlas non diffusus est, hace forsan causa assignanda est quod in Sarracenorum invasione, ineunte saeculo septimo, fonditus destructa ecclesia Betelisnsi, simul perierit memoria sancti Theognii. Mirabitur etiam forte aliquis nomen Theognii exsulare ex catalogo omnium episcoporam suae provinciae qui subscripserant anno 818 synodo Hierosolymnis habitae et quorum litterae relectae sunt in Concilio Constantinopolitano quinto (3). (1) Vid. Anal, Bolt, tom. VIL, p. 95-144; 886-870; tom. VIII, p. 900 aqg. — (@) Labbe, tom. ¥, p. 187-196. * cod. Bawodlov * cod. * cod. bpfhuwy 78 ACTA S, THEOGNII Ateo tempore non affuisse in Palaestina sanctum Theopnium comperimus ex ejus Actis, sed eodem hoc anno versatum esse Constantinopoli apud Justiaum impera- torem. Quare, si rerum adjunctis sancti Theognii memoria fuit sliquandia obscurata, hune opellae nostrae fructam non exiguum existimaverimus venerando aemulo Euthymii, Hilarionis, Cyriaci, Sabae, Theodosii totque aliorum Palaesti- nensinm ascetarum restauratum quasi et renovatum decus attulisse, nobis vero quod optabat Paulus Helladicus, ejus meritorum intercessionem, sicut et omnium sanctorum : napdhafe peti cov, wétep, todc dylouc Enavtac toi proiveds ot, xal dua abrols thy bmip hus cH sbowidyyny Pacdet mpcofelay xpoodyarys. I Pauli, monachi Elusensis, encomium de sancto Theognio. Blog xal modttela tod dv kyloig nacpds hycy OEOFNIOY t00 doxntod xal dvaywpntod, yeyovdrtog éxtoxdmou tod BiruMou-* sddéynzov ndcep, [Prologus.] 41. cAsppdzw td pig Opay Eunposte cav dvipdmav brug Boor vk xadd ipya Spdv, xal Bobdower® tov marépa diy cbv év roig odpavois n, Xprocde 6 Gaateds rig S6Eng toig kautod dreaté\hero padnrais. “Oey obror vd Geiov npoiping SeEdpevor &yrakya, mioav pbv thy Opihtoy® sf dorpan] tv ofxelwv xaroplopdrwy dmepBaddévews VITA ET CONVERSATIO SANCTI PATRIS NOSTRI ‘Treoenn, ASCETAE RT ANACHORETAR, QUI FurT EPiscopus BeTeLiak. Jube, Pater, benedicere. Prologus. 1. * Luceat lux vestra coram hominibus ut videant opera vestra bona, et glorificent Patrem vestrum qui in caelis est (1), , Christus, rex gloriae, suis mandabat discipulis. Quare isti, divina ferventer accepta jussione, omnem quae sub sole est [terram] fulgore suorum (1) Afatth., ¥, 16. EPISCOPI BETELIAE. 79 sebapbay, thy 8 byyepioteioay airois Staxovlay duwpisug mhnpid- cureec, td. ve tary mohimpa opara th edceueta épyave, dmep v6y10¢ radaids ApulpoSemapiva® xpuisy dixddece Sépyara, xaldnap chy pmduthy rote “Hyiag éxsivos & xuplevoug xpopitng, ext ig xatadsipavees, 8 wpbs cbv rv Bhar Bryuoupyby yerlras dxebhynoay, xal rH eorex nal doynpatioty Opévy obv nappnalg naplorneay.'AMN’ obx dpa pévors, wig Enoardhoig SeBépevoy dniipye td moteday elg Gedy xal tee évtohig nouiy sv st Blo dpbwov xal Upirwy tag duoifitg map tig naveo- xpatopuxts xoplfeaSau Bekidc, dMNA xal tots pst’ adrodg pa Syraig xal {0 papnraig yerncopivors cod Aéyou. Unidos yoiv, 8 eyag vod Xprovod xiput, tots pedisperors tig sdosBodg Stbacxahiag fellporg tag dexdn- olag® mnydouc, toro mapactijoa Bouddpsvos Ehsyev: «Tov ayava tov xaddy fydvicpar », xal Bic « Aowmdv drdxsrral por b tig Sxarosdyng erkpavos, By drobabaer jot 5 xbptog év dxelin of hpdpg, b Slaiog pric, 16 03 pévoy 88 duol, ddA xal niin tots hyamnxder thy éxvpdveray ado’. » 2. Aub xal Bedynog, & Kannabdins; if knahiv dviywy 3 Seononixs mpoonsspsvos xéty, xal zd x05 ‘Ispsulou xdnpGv- «Ey Se obx praeclare gestorum cum mirabiliter illuminassent, commissum sibi ministeriam perfecte implentes, suaque pretiosa corpora, Dei facta jnstrumenta, ea quae Lex vetus * pelles arietum rubricatas (1) , appel- lavit, ut pallium quondam Helias (2), ille ignem spirans propheta, super terram relinquentes, ad universorum Crealorem gaudentes emigrarunt, et regio immaterialique throno confidenter astiterunt. At non solis quidem apostolis datum est credere in Deum, et mandata facere, propriorumque certaminum et sudorum praemia de manu omnipotenti referre, sed et his qui post illos discipuli et imitatores fierent Verbi. Paulus scilicet, magnus Christi praeco, qui mellifluis piae disciplinae fluentis ecclesias irroravit, illud stabilire volens dicebat (3): *Bonum certamen certavi ,, et postea: * In reliquo, reposita est mihi corona justitiae quam reddet mihi Dominus in ila die justus judex, non solum autem mihi, sed et iis qui diligunt adven- tum ejus ,. 2. Quapropter et Theognius Cappadox, a teneris unguiculis domi- nico quasi clavatus amore, illudque Jeremiae implens (4): * Et ego (1) Evod., XXV, 5; XXVI, 4; XXXV, 7, 22; XXXIX, 34. — (2) 4 Reg,, Il, 13, 14. — (8) 2 Tim, IV, 7,8. — (4) Jorom., XVII, 16. * cod.aite bx wAnolarg 80 ACTA 8, THEOGNI trorlaca xaraxodovtiay érisw cour, ipyorg dyatois tavtby xataxosph- ag, xal tH te dyapig xal coig ors dzasw of Orde dpécxsza, viv ze olkslay duchy xal mdveag vols dyvexdcag adrby eududons, loyiv Dddkag, xazé thy Hoatay, xai xabinep desde nrspopuisas tOv ce bespOv 00 awparos pac’ epposivas dmohuliels alg oSpavdy dvéstm, thy kates cod. wvipny eneg wk acfdyy garde xzvadindv® cols partner. rastheenioy “3. “Ey solvay ch xxv cov Baupastby Maj Sives hoy Zsa dvbpa, brug ve xalzpiic nal dpsivews Beamer, Sag ve saewdppw Eiyyave, alt, wat Emus vincup xa pet’ tudpey méup xapbiag weylevy vat Saji * ceed, Sdxpuawy Uke Tov duapravevewy To xseierov Equpzpiero®, ual dy molars 4@ nope hero doriog dvexdadiizorg axnvais atwviorg xal Bamdaiong delicous aby ayplorg adhiverar, vy v8 duzvv05 tabupiay dwodv, xal shy EByscoy 305 muphe 205 daéerou, xal che dtxroug duivag Basivors als napa- Boltissata mposioxd, Fehov suaniiea. pay viv dy’ Opi, (sbv yp TH dpaprlg spuléven +H Tig ouyis oxendopan 7b s7dux xahimcery b wipos 48 Wianew), bv Erapy Be Cope duavtly xavexdaioa, xai walerv « non sum turbatus, te sequens ,, operibus bonis cum seipsum deor- nasset, nec non virginitate, aliisque omnibus quibus Deo placetur, et cum propriam animam atque omnes qui eum cognoverunt bono perfudisset odore, * mittens fortitudinem ,, juxta Isaiam (1), et sicut aquila alis elata, vinculis corporis cum exsultatione solutus ad caelum ascendit, memoriam sui, ad instar columnae igneae, relinquens posteris. 3. Equidem quae de mirabili hoc viro dicta sunt recogitans, quam puram et incorruptam egerit vitam, quam humilis extiterit, quomodo noctu dieque (2) in labore cordis maximo et largo fletu pro pecca- toribus ad melius se disposuerit, et in quibus ineffabilibus taberna- culis aeternis et in regiis non desituris cum angelis in aula nuper exceptus sit (3), simul meam ignaviam considerans et abyssum ignis qui non exstinguetur et indesinentia illa tormenta quibus me traditam iri expecto, volebam tacere nunc coram vobis (illum enim qui peccato vulneratus est (4) silentii velo os operire lex decernit), et in (1) Ze., XLI, 1. — (2) Gracce vixewp x2 pet? tudpav. Cir. Usener, Der heilige Theodosios, p. 48. 1, 12. — (3) Graecam vocem aA‘zezat germanice vertit Usener lagert, nimmt quartier, (Op. cit., p. 181), juxta Bekkers, An. gr., 463, 22, 23).Zsobae 38 inl tie zXic Qiaxuvcepedery zal x: Oat xaldmpivery — (4) TH dpzpeig spwOévea, Usum verbi notavit eraditissime jam laudatus Usener (Op. cit, p. 121) EPISCOPI BETELIAE. 81 dnaiovug wal ximvisSa: *. Ox yép, ofa, xal bub tol evveidsens Déyyopa, be thy wig nzpodens Swiis dzpamdy Yyshnuévog Sdevea, ‘to Adyou xarapzovijsxs tod sup Soudsdovedg por dnoszpipery chy dsz dig 8505 : Kat Bh mapaurlua, de adrhs xehevolele toot nowiy, dmoong phy beutdy sie Blag marplSog, xavahauBdver Bt vk ‘Ieposhuya, sbytc frexe cov ille, miser et pauper profligarit, compediverit, calcarit et in servi- tutem redegerit (1). § 1. — De vita ascetica sancti Theognil. 5. E regione Cappadocum (2) oriundus fuit iste; ubi, puer adhuc, monasticum induit habitum.Cum ibidem tempus aliquod transegissct in solitudine et in ea quae monachos decet agendi ratione, audivit Deum ad Abraam patriarcham in Scriptura dicentem (3) : Egredere de terra tua et de cognatione tua, et veni in terram quam monstrabo tibi. Qui statim, ut ille jussus idem facere, separavit se a sua patria, et petiit Hierosolymas, ut oraret ad sancta Loca. Ibique a piis (4) (1) Conferendus est praesens locus cam alio ex Vita S. Theodosii, quam edidit Usener, op. cit, p. 12, 1. 90, qui sichabet : ele médtpov mpdc rac apy, mpdc ic Hovalac, mpdc t0d< xoopoxpdropac v0 exdrouc sosvov, — (2) Plurimi hoc tem- pore ex Cappadocia oriundi in Palaestinam migraverant, vitae asceticae ample- xandae causa. Sufficiat citasse S. Theodosium (Usener, Der heilige Theodosios, p.6), S. Sabam (Cotelerius, Eecles. gr. Monum., tom Ill, p: 922), Martyrium quendam de quo in Vita Euthymit (Eccl. gr. Mon., tom Il, p. #79), Longinam senem qui Theodosium primo suo in Palaestinam adventu excepit (Usener, op. cit, p. 106), tres fratres, discipulos 8, Euthymii (P. G., tom. CXIV, p. 627, 64%), nempe Cosmam, qui factus est episcopus Scythopolitanus (ibid, p. 683), Chrysippum, postea sanctae Crucis custodem (ibid., p. 627, 683) et Gabrieliam, qui monasterium Sanctae Ascensionis erexit (ibid., p. 627, 683) et in numerum sanctorum est relatus (Martinoy, Ann. eccl. graeco-slac, ad 4. 97 Januarii).— (8) Gen. XI, 1. Eodem prorsus modo adducitur 8. Theodosius e Cappadocia in Palaestinam profectus ab ejas panegyrico Theodoro. Cfr. Usener, op. cit, p. 8. — (& Graece cdafav, Ut monuit Usener, op. cit, p. 119, ex classico usu, detorta significatione, hoe nomen factum est proprium monachis, EPISCOPI BETELIAE. 83 orasploy cémwy, Kdxsiae napk viv dy tH P)aBlac xaoupivy povarmn- ply wdhaBav sekustn dvBpav, xal napourhous abrdb rhs ouvidous ati Aouyiag xal npabrntos edyero, ndvrag phy dpehdv tog cuvdveas, prdiva 88 cxavbahion xiv drat thépsvos *. "Evrds obv ddiyou ypévov pane < 8 mapaxkhoug airs npooayayoisa h td povacriptov xrlousa® gid. "od. ypraros yuh, Enaisey adrby xaradébactar ppoveltew hg rorou Biot — *Tene xhowwg* Enep povasripisy dstiv iw vic kylag modes by vp romp tH aaoupivy Tebonuari®. Egpéveite souyapaiv & dvhp mpsndvswg tod ve ted. AeySéveog povastnplov xal cig dv adty dBedpérmros. “vn 40 6. Mech vadra Oewphous baurbv neptombpavoy, riya Bt droontspavor dx vig xpde Oxdv duepiuvou ebiyiig xal Bt éveedfewy Oeluv butMas, why 8 viv dvayxaiwy dploviay Lxavhy obsay, xal tobs emioxentopsvous de poveyods te xat Aaixods droyhodveag ev todrp TH povasrnply * epic Upulldve® ric nOhews, dpoBAbn wh more vf t00 Oop Bou muxvérntt xat 48 rH wAdber taY ypeuv, oF why dk wal wig modes imalvorg tiv BokaLovewy adrdv, yauvwti cy Noytapby xal dvdkisy ct cig dv xhoes viris qui in Flaviae (1) nuncupato monasterio degebant benigne exceptus est, et commoratus ibidem in consueta sibi quiete et man- suetudine perseveravit, omnibus qui secum erant prodesse, neminem vero, ne semel quidem, scandalizare studens. Cum ergo per breve tempus confortasset eum quae monasterium condiderat Christo addicta femina, persuasit eum susciperet curam illius administrandi. Istud autem monasterium est extra sanctam urbem, in loco nomi- nato Gethsemani. Administravit proinde vir probe dictum monaste- rium et quae in eo erat fratrum congregationem. 6. Postea cum animadvertisset seipsum distractum, quin mox et abstractum.a quieta cum Deo oratione et frequentatione per divinas lectiones (2), simulque rerum necessariarum abundantiam suppetere ged et quia invisentes continuo tum monachi, tum laici pertur- barent istud monasterium propius ad ‘urbem aedificatum, timuit ne prae tumultu frequentiori, aut abundantia rerum, aut laudibus nimiis (1) Qaaenam foerit ista Flavia non datum est reperire apud coaevos auctores. Proeul dabio, qui ad nominis tenorem attenderit facile sibi persuaserit Flaviam faime ex piis matronis quae tunc confluebant ad sacra Loca, exemplo Paulas, Enstochii, utriusque Melanie, Albinae, Fabiole ot aliaram exstimulatae, — (2) “Evcatfeov Orly dyidlac. Cfr.ea quae de verbo éveesfc nuper disserebat Gneoen op. cit, p. 152, 158, In schola. Cyrilli Seythopolitani imprimis adhibetur in sensu vocis évéywwetc, nempe lectionis. Sh ACTA 8, THEOGNI — Bpdoy * A dwodoy **. Kal 8h npeatpaydy bvi viv ei eBévuv yepiveuy Bok, oyropods Biaxpivew, th xpumtd exdhupe, Alon oly 8 yépuy dxé- xptow tomimny’ Ol chy tauriv quyhy dnpdenonoy pbe "Ev taitarg vais npolaBodours huspats Staxoctoug Eiipas Buverods tadery hyskpas BA Xoveds pou obSby Dhue cepénon* wad siig viv dy tpudwovea. udvors dy ywped cadsubyvar cd wRoiov; Blney ait 8 45 yipov* “0 etnov oot molnoov, xal xoWA ph Adar, Etdy 88 aiea ele ‘sb tawt0d nararyirpiov hou éxopetero. OL oly Seondeat tov wholwy v3 xelevolev novioavtes, CAlyors Wxdspaow siyepiig xal cuvtdvag tH mhoia xateDxvenv, napaypiiua St QéuBog dxaveag tobg mapdvras venienti ratione in litore disposita. Jam volentibus dominis in mare producere naves, multitudine ingenti ad hoc convocata, nullate- nus valuerunt movere eas propterea quod incantationibus quibus- dam per perversorum virorum insidias retinerentur rates. Inde per plures dies cum multitudine instanter manibus allaborantes et in indicibiles expensas incidentes, tandem ad hoc ut desistant ab opere, animo dejecti, deveniunt, nescii quid oporteat facere. Sed bono quo- dam viro consilium vexatis offerente, advocatus beatus [Theognius] venit ad locum et orationis armis contra vilissimorum hominam machinationes procedens, bis terve cum navigia circuisset, Christi inyocato nomine, utrumque dominum, assumptis triginta tantum operariis, protrahere in mare navigia jussit. Contradicente uno ex dominis : In hisce elapsis diebus ducentos viros validos singulis diebus subiciens ego nihil profeci; quomodo nunc per triginta tantummodo dabitur moveri navigium ? Respondit senex : Quod dizi tibi, facito; nec plura loquere. His dictis ad cellulam suam placide profectus est. Domini autem navigiorum quod jussum erat cum peregissent, paucis tractibus facile et celeriter navigia propulsarunt. Statim stupor omnes qui aderant tenuit, et usque ad hospitium currentes senis, wavleyey wal pdypt cic Eevlag Spapévees sed yipovees bc Ba Tay Wedbuy droerdluy dupéiug YendXovre net 8Gpn nportpepov. eupivey exivolarg, nal Gepansieas ph Suvnlivrwy, xal rodro & psxapleng Oeéynoc tdowro tprot yovuxhiolag wal Baxpdwv fof wel eddoynpdvou Badey tevyprops, tamquam unum inlustrium apostolorum reverenter amplexi sunt et ili dona obtulerunt, 18. Interea muller quaedam pia quae jam a longo Se eum allquem ex familia sua sepelivisnet a ad tumulum mortal incon- morbo quodam, mamma tumefacta exstitit ad instar utris. Omni- bus quidem ibi medicis sexcenta expertis remedia, nec curare valentibus, illud etiam sanavit beatus Theognius tribus genuflexio- nibus, nec non lacrimis fusis et benedict! ole! (1) chriamate. (1) Oli wsus cle benedicti idem erat ec benediciae aques. In vite sancti

You might also like