You are on page 1of 823

Ulysses

James Joyce
eviren: Nevzat Erkmen
"Joyce, Ulysses'i yazarken, ilk olmasa bile, yeni bir yaznsal biem kullanmak istemitir. Dublin'de,
1904 ylnda yaayan ortann altndaki snftan kiileri alm, haziran aynn balangcndaki bir gn
boyunca, sadece neler yapm olduklarn deil, neler dnm olduklarn da anlatmtr. "Bana yle
geliyor ki, Joyce, artc bir baaryla, srekli olarak deien kaleidoskopik bilin ekrannda, hem
sradan malzemeyi, hem de pek derinlerdeki (bilinalt) malzemeyi yanstabilmitir."
Bu satrlar bir eletiri yazsndan deil: Yarg John M. Woolsey'in, 8 Aralk 1933 gn, ABD
hkmetinin "mstehcen'lik gerekesiyle toplatma karar ald Ulysses iin verdii aklama kararndan.
"Ulysses bir yolculuk. (...) Hepimizin yaam servenini simgeleyen bir Tinsel-Tensel Yolculuktur bu.
"Ulysses ' evirmek de biryolculuktur-hi bitmeyecek. O tanmsz labirentte acmasz devlerle kaptm,
fettan denizkzlaryla oynatm, Dublin insanlaryla ne oyunlar oynadm, sokaklaryla yolda oldum,
Joyce'un ulyssesini dinledim de dinledim, bir Mr. Bloom olup ktm."
Bu satrlar da "Ulyssesce"yi "Trke"ye eviren Nevzat Erkmen'den.
Krk yldr sren bu yolculuk, bitti nihayet.
Gerek bir "klasik" (: herkesin bildii, kimsenin okumad) nihayet Trkede:
imdi y. burada:
ii gc brakp okuyacaklar iin!
James Joyce

ULYSSES

Kzm Takent Klasik Yaptlar Dizisi - 26 ISBN 975-363-148-0

Ulysses/James Joyce zgn ad: Ulysses

eviren: Nevzat Erkmen


Redaksiyon: Enis Batur

1. bask: Ekim 1996 2. bask: 3500 adet, stanbul, Mart 1997

Yayna Hazrlayan: Selahattin Ozpalabyklar


Kapak Tasarm: Mehmet Ulusel
Ofset Hazrlk: Nahide Dikel

Dzelti: Selahattin Ozpalabyklar


Yayn Koordinatr: Aslhan Din

Bask: Altan Matbaaclk Ltd. ti.


Yap Kredi Kltr Sanat Yaynclk Ticaret ve Sanayi A.., 1996

Yap Kredi Kltr Sanat Yaynclk Ticaret ve Sanayi A.. istiklal Caddesi No: 285 Beyolu 80050
stanbul

indekiler
n-Sz (Enis Batur) 7
Arka-Sz (Enis Batur) 23
evirenin Sz (Nevzat Erkmen) 27

NSZ
"Ulysses"i evirmeye kalkmak baslibasna bir lgnlk; yaymlamaya, daha dorusu evirtmeye
kalkmak da yle; ya, evrilmi, yayna hazr edilmi "Ulysses" iin bir nsz yazmaya kalkmak?
Bunun birden fazla tehlikesi var:
nce "had" sorunu geliyor. Joyce'un phesiz byk altndan yorumu, "yz yl boyunca eletirmenlerin
ve akademisyenlerin bana bel kesilmek" yolundaki ngrs gerekleti, biliyoruz: Saysz inceleme,
aratrma, zmleme ile modern zamanlarn zerinde en fazla kafa patlatlan kitab olma unvann
kazand bu roman; dahas, an feti roman haline geldi, yaymlanr yaymlanmaz. Bunca bilirkii,
uzman, eletirmen varken benim bir nsz kaleme almn ok yaln bir nedeni olduunu anmsatmak
istiyorum: "Ulysses"in yaymlanma srecini balatan oluumun kvlcm, karar, creti, onu nasl
adlandrmak adlandralm, ynlendiricisi konumunda olduum bir kurumun kurulundan gelmiti - byle
bir hak bundan tannd bana, bu hakk kullanmakta saknca grmedim. Bir de, belki eklemek gerekir,
biraz kimse ykn altna girmek istemedii iin, biraz da Nevzat Erkmen'in dileine uyarak, "Ulysses"
in redaksiyonunu stlenmek, onu yayna hazrlamak durumunda kaldm: evirmenini saymazsak,
romann Trke "versiyon "unu en iyi tanyan okur, "imdilik" benim.
Sonra, "had" sorununa bal biimde ortaya kan "hudud". sorunu geliyor: "Ulysses"i tanmak iin krk
frn gerektii bilinen gerek. Anglosakson kltryle iice yetimi olmak, ngiliz dilinin ularna
yolculuk etmi olmak yetmiyor bu roman yerliyerine koymak iin: Modern
3
edebiyat ve sanatn gzerghn yakndan izlemi, Antik kltrn girdisini ktsn bilen, Joyce'un efsun
deposunu enikonu didiklemi biri gerek, drtdrtlk bir nsz yazar olarak. Okur-yazar kimliim
erevesinde, Joyce'la kurduum ilikinin boyutlarna bakarak, kendimde, bir kez daha vurgulamak
isterim, bu trden bir nitelik grmedim elbette. "Ulysses" i, onu yalnz brakmayacak bir yaynevinin
gnna kardn bilmem beni bu balamda rahatlatt: Yap Kredi Yaynlar, hem romana, hem
yazarnn dnyasna k tutacak yan yaymlarn hazrl iinde nicedir: "Ulysses"i ve Joyce'u
kuatmak, onlara k tutmak bir nszn snrlarndan zaten tayor.
Kalyor son, ola ki daha zel, kiisel yanlar ar basan, "Ulysses"e nsz yazmaya kalkan kalemorun
optiini balayan sorun: Bunca di-diklenmi bir yapta zgn saylabilecek bir perspektiften bakma
olasl var mdr? En uygun zmn, eklektik bir bakasna dayanan, "Ulysses" konusunda yetke
saylm kiilerin grlerinin karmasna dayanacak bir nsz kaleme almaktan getii hemen akla
gelebilir. Bakalarn bilemem ama, bir okur olarak Joyce'la ilikim, batan bu yana yan okumalara bal
olarak geliti. Ellman'n dev biyografisi, Stuart Gilbert'in anahtar-okumas, Frank Budgen ya da Harry
Levine'n bavuru nitelii ar basan kitaplar, ve Michael Groden'n "Ulysses in Progress" gibi temel
almalar herkesi bu labirentte nasl beslemise beni de beslemitir. phesiz Joyce'un u anda bile
nmde duran ciltlik mektubat, Sylvia Beach'in ya da Beckett'in tanklklar, Pound'un ya da Jung'un
roman hakknda syledikleri de ayr bir depo oluturmutur "Ulysses "severlerde. Yllarn iinde tortu
belirginleir, ya da tam tersine, sallandka bulann Bu tr kitaplarla, aslnda, her yeniden ilikiye
giriinizde, sfrdan balarsnz.
Bu uygun zm yerine uygunsuz bir zm yeleyiimin yks, 1996 ylnn Bloomsday 'inden
biriki hafta sonrasnda, Paris'te bir akamst yrynde balad: Odeon'da, "Ulysses, 1922'de bu
evde baskya verildi" yazl mermer levhann altnda fotorafa durduumda bir ampul yand kafamda:
Haddini bilmenin en salam yolu onu zorlamaktan geiyordu.
Montaigne'in kulesine yeni gitmi, zihnim kulenin "Denemeler"iyle dolu, imgenin etrafnda
frdnyordum. Birden iki kule biribirine geti. Onlar baka kulelere baladm ve gecenin sonunda
Babil Kulesi'ne vardm. Yol nedir ki: Baladnz noktaya erge dnersiniz. Hem herey, Dublin 'deki
kulede balamam myd?
9
Mimar bir yap ya iinde yer ald evreyle btn btne uyumlu olacaktr, ya da bsbtn onunla
elikiye decektir diye bir kural koymak ne denli doru bir yaklam dourur bilemiyorum; bana
kalrsa, bu iki ucun arasnda saysz ara-duru biimiyle karlarz, yaplar szkonusu olduunda; ne ki
burada, ulardan birine dnmek zere br utan hareket etmeyi semek zorundaym, deil mi ki
sonunda, en sonunda, dnp dolap gene iki u aras iz srdm greceimi imdiden
ngrebiliyorum, bylesi en dorusu olacak, sanyorum:
Aslna baklrsa, evresiyle hepten elikili yaplar zerine yllardr, neredeyse yirmi yldr baka bir
metin kurma abas iinde olduumdan bundan nce sk sk, sz ettim, farkndaym: "Mimarn
D"nn btnlenmesinin bunca uzun sren bir srece yaylmas bir bakma iyi de oldu - yllarn
iinden geerken, pek ok kartlamsal yap (edifice paradoxale) ile yzyze geldim ya, bu
karlamalar dncelerimi, umuyorum, biraz daha salam bir temele oturtmam salad.
evresiyle hepten elikili yap, en eski alardan bu yana in-sanolunda tanmlanmas g bir "cezbe
hali" yaratyor: Ya hayranlk, ya byk bir itki, kimsenin onlara kaytsz kalamad apak gerek.
"Dnyann Yedi Harikas"ndan Postac Cheval'in "ideal Saray'na ya da Gaudi'ye, Steiner'in Goethe iin
diktii "tapnak-ya-p"lardan Piano'nun, Bofll'in yaplarna uzanan "Mimarn D-"nn ncesine ya da
sonrasna halka olsun bu deneme.
Bu denemenin konusu mu "kule"? Sorunun yantn, biriki temel figrn iinden gemeye alarak
arayacam, aramak istiyorum.
Hzla, zerinden hzla gemek zere, ilk ucun zerine gidiyorum nce, yleyse.
10
Tekvin'in 11. bab sylyor:
"Ve btn dnyann dili bir, ve sz birdi. Ve vaki oldu ki, arkta g ettikleri zaman, inar diyarnda
bir ova buldular; ve orada oturdular. Ve biribirlerine dediler: Gelin, kerpi yapalm, ve onlar iyice
piirdim. Ve onlarn ta yerine kerpileri, ve har yerine ziftleri vard. Ve dediler: Btn yeryz zerine
dalmayalm diye, gelin, kendimize bir ehir ve ba gklere eriecek bir kule bina edelim, ve
kendimize bir nam yapalm. Ve dem oullarnn yapmakta olduklar ehri ve kuleyi grmek iin RAB
indi. Ve RAB dedi: ite, bir kavndrlar, ve onlarn hepsinin bir dili var; ve yapmaya baladklar ey
budur; ve imdi yapmaya niyet ettiklerinden hibir ey onlara men edilmeyecektir. Gelin, inelim, ve
biribirinin dilini anlamasnlar diye, onlarn dilini orada kartralm. Ve RAB onlar btn yeryz
zerine oradan datt; ve ehri bina etmei braktlar. Bundan dolay onun adna Babil denildi; nk
RAB btn dnyann dilini orada kartrd; ve RAB onlar btn yeryz zerine oradan datt".
Babil'in kelime anlam: Gkyznn kaps. Ama bbl kknden geliyor: Kar(tr)mak fiiliyle soy
birlii tadn biliyoruz. Karkln kayna Yahve'nin bir kararna dayanyor demek: Madem
benimle boy lmeye kalktlar, bundan byle anlaama-snlar. Cva gibi blnyor diller.
demolu'na indirilen ilk cezalar dnrsek (Cennet'ten kovulma, Nuh tufan, Ninova'nn ya da
Lt'un yerlebir edilmesi, vb.), en gl, etkisi en kalc cezann bu olduu tartma gerektirmiyor:
Biribirinizi doru drst anlayamayacak, biribirinizle kesin biimlerde anlamaya varamayacaksnz.
11
Yer'den Ar'a uzanma abasn Tann'yla, tanrlarla boy lme saymak, inanlr bir gereke mi, Babil
cezas balamnda?
Btn tektanrl dinlerde, tapnaklar ykseklik esasna dayanr: ibadet topos'u, sivil mimarnin teki
rneklerine gre daha gl, grkemli tutulmu, asl Erk'in gkyzne ait olduu gerei
vurgulanmtr. phesiz, an kulesi ya da minare, bir yandan da ar sesinin olabildiince uzaklara, en
kuytu noktalara dek ulaabilmesini salamak amacyla yksek tutulmutur; bir yandan da, ama, ilh
gce yakr bir boyut tutturulmak istenmitir.
Balangta, tektanrl dinlerle oktanrl inancn toplumsal dzeyde ekitikleri biliniyor oysa: Babil
efsanesinin, Babilon-ya'da herbiri ayr bir tanr adna dikilmi farkl kuleler oluuyla, dahas, byk
olaslkla bir ana tanr iin ngrlm dev bir zig-guratn ina edilmi olmasyla ilintisi zerinde
duruyor tarihiler. yle ya da byle, ayrm nemli: Tanr'ya yaklamak, ona yakarmak iin
yaknlamak erei mi ar basyor yerden ara ykselen yapda, onunla yarma, gcn hie sayma
eilimi mi?
Kartlamsal yap, neresinden baksak, bir byklenme iareti. Kendini "harika" katna koyma istei
belirgin. Kiinin, snfn, toplumun, uygarln ycelik edasn gsteriyor. Yeryznn gkyzne bir
bakma diklenii okunuyor bu abada. Babil, gerekten de kilit bir simge: Onda insanolunun kolektif
kibiri tanmlanyor. Piramitlerde olduu gibi bireyin, iskenderiye fenerindeki gibi bir ehrin erk
gsterisinden taan bir azamet tasa(r)s.
Bu uta, Kule, haddini ama imi.
12
imdi, "harika", szgelimi Asma Baheler'de karmza kyor bu, yanlamasna bir byklk, yatay bir
byme ve byklenme abas da gstermitir - daha rahim, dii bir giriimdir bu, dorudan Erk alanna
mdahale olarak okunmamtr.
Kule yle mi: Kesinkes erk, erkek, eril bir cret tayor yeryznden ara dikilen.
Klsik metinlerin tanklklarndan hareketle yaplm eski ziggurat gravrlerinde de, Brueghel gibi
ustalarn frasndan Babil tasarmlarnda da ok ak deil belki ama, Kule, orada, ifadesiyle de,
anlamyla da kafa tutuyor, ilevi yeryzne, kendi evresine dnk deil: Gkyzne doru, snr
tanmayan bir edayla ykseltiliyor. Cezann gerekesi ite: Yeryzne ynelik bir ilev szko-nusu olsa,
snrn bilirdi - demeye getiriyor Kutsal Yaz.
Ykmakla yetinemez miydi Rab? Metne dikkatle bakyorum: Ykmaya kalkmyor bile. Ekolojist
yorumlar unutmuyorum: Tanr'nn kentlemeye kar kt, insanolunu Doa'nm iinde yaamaya
ard yollu grlerin elbette gl bir estetii var. Gene de, Babil'in simgesine bir kar-simge ile
yant aranm olmas daha salam bir tz barndryor.
Yklsa, yeniden yaplabilirdi. Metne bakyorum: Yklmyor Babil Kulesi, braklyor.
Braktrlyor, demek en uygunu sanyorum. Yarda, yarm kalm yaptlara, bireysel giriimlere
gnderme
yapmakla yetiniyorum. Kolektif bir giriim karsnda olduumuzu unutmamak gerek: Kule'nin yapm
konusunda anlam insanlar yekdilde konu-uyorlar-m, yapm yarda kesmelerini salamak iin
dzene omak sokuluyor topu topu: Birden, farkl dillerde kendilerini ifade etmeye balayan insanlar:
Bu imge rpertici bir gzellik tayor.
15
Hakikat ile Efsane arasndaki mesafe bir noktadan sonra kapatlamaz. Bulmacann o denli yitik paras
vardr ki, tek zm yolu imgeleme bavurmaktan geer. Bize ulam en eski Babil Kulesi imgesi,
"model"i, 1370 dolaylarnda resimlendii bilinen, Eni-kel'in "Yeryz Tarihi"ndedir: Drtgen, ince uzun
bir kule dneminin mimar zelliklerinden yola km bir ressamn bak asn getirir. XVI. yzyldan
balayarak uzun bir dnemin rnlerinde kendini eitleyen, en nl rneine Brueghel'de rastladmz
(biri kaybolmu versiyon yapmtr ressam), sarmal kule bugne dek Babil'in prototipi olma
zelliini korumutur. 1991'de Bamberg'de alan kk ama derin bir sergi, "Babil Kule Yaplan", ou
az bilinen tannan, biri yanl tannan bilinen (Haarlem'in sanlan) Babil resimlerinin kkeninde, Irak
snrlar iindeki IX. yzyl kulesinin yattn gzler nne sermitir.
Tuladan, sarmal dzenle ykselen, Samarra'daki Malwiya kulesinin Avrupal ressamlarn imgelerini
etkiledii, Batl sanat tarihilerinin dorulad bir konu. Babil Kulesi'ni silindir biiminde geni bir
tabandan halka halka klerek gkyzne trmandran onca resimden ikisi zerinde durmak gerekiyor.
Cornelis Anthoniszoon'un 1547'de yapt gravr, ad zerinde, "Babil Kulesi'nin Ykl"n konu
ediniyor: Bir kerede, hemen, inen bir ceza. Yanl yorum. teki resim, Brueghel'inki, insanlarn Kule'yi
olduu gibi, olduu yerde brakp gidilerini gsteriyor. Snrnz budur, teye geemeyeceksiniz, teye
gemek iin aranzda anlamanz artk elinizde olmayacaktr.
Pek az kaynakta zerinde duruluyor: Babil Kulesi, bir de yeraltnda ilerlermi: Yerkrenin merkezine
inen bir kuyu amaya alyorlarm ayn anda - efsane doru, mantkl; hakikat yanl, mantkszdr.
Bugn grebildiimiz, ulaabildiimiz ok sayda kule, Orta-a'dan kalmadr. levleri aktr:
Dmana kar uyank kalmak, olabildiince uzaktan onu grerek siteyi savunmak. Simgesellii de
yle: inanca bel balam bir g durumunu dile getiriyor. Kulenin iindeki her basamak, kulenin her
kat bir evreyi temsil edermi: Derece derece artan bir salamlk.
Dnp evremize baktmzda, Kzkulesinden Galata'ya, Ye-dikule'den gkdelenlere uzanan
zamandizinde her uygarln, inann, an bir kule tasarm gelitirdiini farketmemiz g olmuyor.
Ortaan kulesi, hemen akla Montaigne'i getiriyor. Dil-Kule balamnda, Babil'den sonra canahc bir
halka. Neden "Denemeler"ini yazmak iin, o soluklu projeyi besleyecek okumalarn gerekletirmek
iin bu alakgnll tapna seiyor Montaigne, byk ve elverili atosundan yz metre kadar
uzaklaarak? Belli ki ayrlmak, iki dnyay biribirinden ayrmak istiyor. Kulenin giri katnda dua odas;
orta katnda Ktphane ve yaz masas; en stte bir dek: "Yalnz yatmak iin", diyor. Bir kei-ya-zar.
alma odasnda sevdii kitaplar, yazd Kitab, o da yetmemi: Tavandaki putrellere kazlm, seme
54 zdeyi. Montaigne'in kulesi, kiisel bir dilin, elbette bir opus magnum atsnda olumas iin uygun
grlm bir yarmada: atoya, kye, oradan da yneticisi olduu kente balanyor da.
Montaigne'in kulesi, yakndan baknca "Denemeler"in bir kule olduu gereini aydnlatyor: Her
basmnda, bir nceki basknn sayfalarnn derkenarna ald notlarla sarmal dzende, yeni
basamaklaryla ykselen bir kule.
Orada, belki beyhude, gene de Babil cezasna dikleniyor, okuyabiliyoruz.
15
Pre-modernlerle birlikte kaynaa dn balar; kule de yeniden eretileme olur, "Neideler
Neidesi"nden tohumu alp: "Turris Eburnca. Romantiklerin en siyah, Gerard de Nerval, modern
zamanlara da srayan bir imge kurmutur: "Bize kalan tek snak, kalabalktan gitgide uzaklamak iin
durmadan trmandmz fildii kuleydi".
Yarat adamnn kapan, ekilii ilk l keileriyle, ya da Mallarme'nin Verlaine'e yazd
yaamyksel mektupta deindii gibi imbiinin bandaki simyacyla karlatrlabilecek trden bir
ayrlma mdr? Fildii kule, zellikle amzda, baml edebiyat, sanat yanllarnn ters evirdii bir
koulu yanstr: Toplumsal durumdan soyutlanmay seen, sokaklarn sefaletine onu paylaarak diklen-
mektense yaltlm bir hayat yeleyenler iin kullanlan bir mermidir; snfsal ricad, ekonomik
ayrcal pekitiren bir mekn olarak Kule'de karar klnmtr.
phe yok ki, kimi rneklerde dorulanabilir bu yaklam: Rantiye Flaubert, sanayici Svevo, Roussel ya
da Larbaud gibi mflis milyarderlere bakp. Gene de, kulede ne yapld daha nemlidir. te yandan,
kimi rneklerde fildii atlar: Nerval'in nasl yaadn ve ldn anmsamak gerekir. Burada da,
kulede ne yapldna eilmek iimiz.
Deitiremedii dnyay seyretmekle yetinmez Kule'ye kapanan: Onu orada dntrr, harfler kulesi
her seferinde yeni, farkl, doru bir hayatn aranna kantlar tar: Gerek, gereklik, Hakikat dmdz
deildir, ona doru trmanmak sert ini klar, kavisler, merdiven boluklar ile yzleilmesini bekler,
ister. Bir seferinde sokaa klr ve geri dnlmez.
Kulede kaybolan, onun kayboluunda bizi szlatmay srdren "Deliliin Arifesi"ndeki iirleri
unutamayz: Tbingen'de bir kulede kapal, kaskapal, 'sadk hizmetkrmz' Scardanelli.
lk modernler "son romantikler"di - yle demiyor muydu, Thoor Ballylee sakini Yeats? Kuleyi yaad ve
yazd o irlandal, adann kendisinden gen yazarlarna Kule'nin yolunu aarken dnp arkasna bakmay
bilmiti: "Kan ve Ay" on yl boyunca her yaz iinde yaad, onarp yaanlr kld, iirlerini yazd,
iirini yazd kulesinde kaleme almt: iskenderiye Feneri'nden Babil'e, oradan Shelley'in kulelerine
tayordu sz: "Benim simgem bu kule".
Gerekten de evi saymt Yeats, Ballylee Kulesi'ni: "Isava Gnleri stne Dnceler" gibi bir
anaiir vurgular bunu; einin ansna diktii tan zerine kazdrtt satrlar da. Daha arpcs:
lmnden bir hafta nce tamamlad son iiri "Kara Kule"nin kaln sis perdesinin ardndan bir
gizleyip bir aa vurduu byk giz gcdr: air, yal ve kak bir ayla zdeleir orada, herkes
uykudayken kulenin tepesine trmanr ve yepyeni bir an mu-tusunu tayan boru sesine kulak verir
orada.
Yeats'in yaptnda Kule'nin merkez nitelii tad hemen her yorumcunun dikkatini ekmitir.
Beckett'in "More Pricks"de deindii kuleler, Joyce'un Martello'su ile buluturulduunda, Yeats'in
kulesinden balayan bir modern simge geleneinin halkalar pepee dizilir.
Joyce'un Ruskin'den bir hayli etkilendii, genlik yllarnda onun mimar arlkl sanat tarihi
okuyuuna yknd biliniyor. Ruskin'in bir kitab bina okur gibi okumal, bir binay kitap gibi
okumalyz sz Joyce'un zihnine kalc damgasn vurmutu.
"Ulysses" in bir kule olduunu grmemek, yleyse, elde mi? Hereyin, hl Dublin'de sessiz bir sz
yuma gibi dikili duran Martello Kulesi'nde balad, orada bittii apak ortada deil mi?
17
Ortaadan Yeniaa geesiye, dikilen kulelerden bugne ne kald? Firnas'n kanatlarn takp
doruundan kendisini sald Ru-safa'dan iz kalmam. Pisa Kulesi, Magritte'in tyne karn gp
gidecek belki de. Collioure'un/Atf///A an kulesi gibi gkyzne hl davrananlar ne kadar
dayanabilecek? Modernler, Romantiklerin peisra gittiler, kendi kulelerine doru. Gk trmaland nce,
delindi sonra. Manhattan'dan Chicago'ya, Tokyo'dan Paris'e yeni, yepyeni kulelerle tanld.
ncleri bir elik korse: Barthes'n kartlamsal yap ulamna sokmakta gecikmedii Eyfel Kulesi bir
an baladn gsteren ilk asr harikayd. Boullee'nin ou kat zerinde kalan tasa-r(m)larna
baktmzda, ilk modern kuleleri onun dndn gryoruz aslnda. Ne ki, bu dili konumaya
kimse yanamamtr -bazlar erken d grdkleri iin yalnz kalmlardr.
zel Ansiklopedi'min "Kule" maddesi yllar ncesine gtryor beni: "Babil Kulesinden Sears
Kulesine", 1985'de Tarih ve Toplum'da yaymland ve hibir kitabma girmedi: iimde bir nabz,
yazdan sonra da atmaya devam etmi, nmde alan sarmal merdivenin boluunu dolduran karanlkta
bir kr gibi, bir kr kadar, kalakalmtm. Pein bir vertigoydu yaadm: Talar stste, harfler stste
ile karlkl kefelerde, henz terazi dengeden ok uzakt: Admlarma gven duyunca Babil'den
balayan kargaay bugne yarna tayabilirim, dncesinin hizasna gelip dayandm.
Aklmda, Tokyo'da yaanan byk deprem sonras, onca kurban bir yana, sonsuz bir sabrszlkla
binasnn dayanp dayanmadn tutumu merakyla renmek iin bekleyen mimar vard.
18
Yazmtm:
"XIX. yzylda, Bat dnyasnda sanayileme hz olaanst bir ivme kazand. Yzyl banda, Birleik
Devletler'deki Michigan glnn kysnda kurulan Chicago kenti, 1871'de, 300 bin kiilik bir nfusu
barndrd srada, inanlmas g byklkte bir yangn geirmi ve ahap binalarn tmnn
yanmasyla
neredeyse yok olmutu. ehrin yeniden inas szkonusu olduunda iki nemli sorun kt ortaya: Yeni
bir yangn olasl ahap mimar fikrini btnyle gndem-d brakyordu, demek ki zengin kereste
kaynana sahip blgede bambaka yntemler uygulanacakt; te yandan hzl sanayilemenin doal bir
sonucu olarak geni apta fabrika, bro, ticar merkez, sosyal konut gereksinmesi vard, yaylmadan
ehrin dokusunu dzenlemek gerekecekti.
Mimar tarihinde, sonradan "Chicago Okulu" olarak adlandrlacak akm bu iki sorundan kaynakland.
Bylelikle, bir bakma "gkdelenler a" da alm oluyor ve Chicago bu an merkezinde yer
alyordu.Gkdelenlerin ekirdeini oluturan metalik strktrl ilk yksek yap 1879'da Jenney
tarafndan gerekletirildi. Mimar tarihisi Benevolo, Jenney'in tekniini yle betimlemitir: "elik
atkl strktr birinci kattaki tayclarn ar arlndan ekinmeksizin ykseklii artrmay ve
duvarlar boyunca, binay derinlemesine aydnlatacak ekilde hemen hemen srekli pencereler amay
salamaktayd." Yksek yaplarla birlikte ek bir sorun kt ortaya: 15-20 katlk binalara nasl
klacakt? 1857'de Otis tarafndan New York'da gerekletirilen ilk buharl asansr, 1864'de
Chicago'ya getirildi. Baldwin'in 6 yl sonra ilk hidrolik asansr icat etmesi, 1887'de elektrikli
asansrn devreye girmesi ile bu byk soruna zm getirilmi oldu. Kald ki, hemen hemen ayn
yllarda telefon ve pnmatik posta ilemi de gndeme gelmiti."
19
Daha da yazmtm:
"Jenney'nin gkdelen "felsefesi"ni bir baka nl mimar, Burnham "Btn binay zenle dengelenmi,
salam ve yanmaz klnm bir metalik strktre dayandrmak" szleriyle tanmlamtr. Bu ilkeden yola
karak, 1879'da Leiter binas yapld; bunu "Home Insurance"n 1885'de yaplan merkez binas izledi.
1890'da Jenney ilk kez 16 katl bir bina yapt. Manhattan Building, iki yl sonra 22 katl nl "Capitol"
gerekletirildi. Artk, Chicago'nun ticar merkezi Loos'ta gkdelenlerin saltanat balamt.
Chicago'yu New York izleyecek, gkdelenler yava yava kendi erevesine samayan pek ok ada
kentin ufuunu yrtmaya balayacakt. Tokyo, Brasilia, Cape Town bunlardan yalnzca birkadr.
1920'li yllardan sonra yepyeni teknik olanaklarn da devreye girmesiyle her bir yanda dev yaplar
ykseldi: 1921'de Van der Rohe tmyle elik ve camdan bir gkdelen tasarlad. 1931 ile 1947 arasnda
ina edilen Rockefeller Merkezi 50 bin metrekarelik bir alana yaylyordu. New York hzla Chicago'nun
stnln ele geirmeye balamt: Chrsyler binasnn ardndan 1931'de yaplan ve yllarca dnyann
en yksek yaps saylan Empire State Building geldi: 102 katl bu bina 381 metre yksek-liindeydi.
1960'la 1979 arasnda 142 gkdelen ina edildi. Bir yandan New York ile Chicago'nun ekimesi
sryor, bir yandan baka kentler de yara katlma abas gsteriyorlard. 1970-72 arasnda ina edilen
"World Trade Center" 110 katyla dnyann en yksek yaps unvann ele geirdiyse de, bir yl sonra,
Chicago'daki Sears binasyla John Hancock Center bu unvan yeniden "gkdelenin anavatan"na
getirdiler. Sears'in ykseklii, TV antenleriyle birlikte 475 metreyi amaktadr."
20
Daha da yazabilirdim, yazlabilirdi:
Modern mimar at post-modern parantezi. Onlar yeni kuleler tasarlarken, Barthes'n deyimiyle Babil
kompleksinin mhrnden syrlamadklarn grebildiler mi? Tasarlanm, gerekletirilememi kule
nerilerine bakyorum: Hans Hollein'n 1958'de izdii kalafat-kule, Peter Cook'un 1978-79'da izdii
antoloji-kule, Kevin Roche'un 1988'de Denver iin dnd ifte surat-ku-le... hemen hepsinde
Joyce'un kulesinin bir eitlemesi, binlerce yllk gemiinden bir cezay eritme, ona kar dikilme
eilimi gze arpmyor mu?
Bu sorular, bizi, Barthes'n Eyfel'e bakarken zerinde konaklad Kule-Anlam-lev genine
gtryor. Sahici anlamn elimizin altnda bulunduramyor olsak bile, Babil Kulesi iin saysz yorum
dizebiliyoruz, yanyana. Kadm Zamanlar'dan Asr Za-man'lara izine rastladmz her kule, iyi-kt bir
anlam denklemi kuruyor nmzde, kimi zaman yamanm bir ileve dayand grlse de.
Bugnden yarna bakmaya ynelen mimarlarn tasarlar, ressamlarn (rnein Markus Lpertz'in
Babilonya kizlisi) yaptlar ya dpedz huruf bir ynseme iindeler, ya da semantik boyutlar herhangi
bir tartma gerektirmeyecek lde apaklk tayor: Yerden ge karmak bir dil trmanyor hl.
Yetkin bir kule tasarlanabilir mi? Yetkin'in tanm, snrlar, anlamsal ve imlemsel haddi hududu
zerinde kavrulmaya aran bir soru cmlesi kuruyorum, farkndaym.
Bu cmleyi kuruyorsam, ncller olduu iin. Yetkin'in erevesi yok: Kusursuz, esiz, hereyden nce:
Bir baka model gerektirmeyecek kadar tamam-lanm, btncl klnm.
Ademolu, ne yazk ki, bu lgn dncenin yalnzca negatif rneini yaratabilmitir, ok yakn bir
gemite: Auschwitz'in bacas, Babil sylencesinin tohumunu tayanlarn konutuu dilin dumann
pskrtrken.
21
Umberto Eco, "Kusursuz Dilin Peinde"yi yaymlad gnlerde yapt bir syleide altn izmiti:
"Yahudi dmanlnn bir gerekesi de dil kkenlidir. Yahudiler kendi aralarnda, kimsenin ne
anlayabildii, ne de okuyabildii bir dil konuuyorlard." Bir dilin ayrcalkl, zel, stn olma vehmini
bir baka dil, kltr, rk iin kuruntular besleyenler kurutmak istemilerdir.
Eco, kusursuz dil ile yeni, yapay, evrensel dilin d ortakln karlatrrken Etiemble'n yllar nce
yazdklarndan beslenir. Descartes'dan Leibniz'e giden izgide filozoflarn, esperanto'fan. volapk'e,
neo'dan arulo'yz pek ok yapay dil yaratcsnn meta-diF'm ardna taklmalar da; Latince'nin,
ince'nin, ingilizce'nin yek dil olarak benimsenmesini nerenlerin de Babil karmaasna bir zm
getiremedikleri bellidir ya, bu arayn kesintisiz sreceini karsamak da g olmasa gerektir.
Sz, eyrek yzyldr zerinde alt Joyce'a getirir Eco: "Joyce da, Dante gibi, yeni bir Adem
olmak
istiyordu. Tpk onun gibi, btn dilleri biraraya getirip hamur eden bir dilin karanlk d peindeydi".
Yap, yapt.
Ta stne ta: Kule.
Yap: Yapt.
Ta stnde ta kalmam: Babil.
Harf stne harf, harf harf stnde: "Ulysses", "Finnegans Wake".
James Joyce'un iine gmld, bizi iine gmmek iin ard, gm iinde gm: Diller dil ire.
nmde, Kevin Mc. Carthy'nin 1971'de Joyce Quarterly'de yaymlad bir inceleme duruyor:
"Finnegans Wake'de Trk/e Gndermeleri". Glmsyorum. Birazdan kapan aacanz
"Ulysses"deki Mthi Trk kim ola ki? ilk sayfalarda, satrlarda kapsndan ieri girdiinizi neden sonra
farkedeceiniz Kule'de ne bekliyor
bizi?
Kule'den ne(resi) grlr? Austos-Eyll 1996 Levent

ARKA-SZ
1922'de Bir "Ulysses", 1984'de Bir Baka "Ulysses"
XX. yzyln ilk yarsnda yaymlanan "ant-roman", modern anlatnn ehresini belirledi: Proust'un
"Yitirilmi Zamann Ardnda" adl 7 ciltlik kitab slp farkllyla olduu kadar ruhsal
zmlemelerinin derinliiyle de tartlmaz bir etki yapt adalarmz zerinde; Musil'in yarm
yzyla yakn bir sre zerinde alt ve bitiremeden ld "Niteliksiz Adam" balkl romannn
yaymlanmam taslak-blmlerinin birka bin sayfalk bir yumak oluturduunu aklad yaynclar;
Joyce'un ilk kez 1922'de baslan "Ulysses"i ise kelimenin tam anlamyla, tek bana 'kltr devrimi'
etkisi yaratm bir roman oldu. Son 50 yl iinde, yalnz Bat dnyasnda deil, dnyann pek ok
lkesinde, dil ve ifade dzleminde, perspektif ve cret dzleminde bu romann kanlmaz k
noktalar olarak deerlendirildikleri grld.
Joyce'un "Ulysses"inin bu roman arasnda bile ayrcalkl bir yer tuttuu bilinir: Yalnzca
romanclarn deil, bata airler olmak zere tm yaznerlerinin "mutlu karabasan" olmutur, kar
kmaz. airin ve yazarn, dil ve anlatm sorunlaryla yaad yz-yze mcadelede byk bir krlma
oluturmutur "Ulysses"; te yandan, bir baka boyut daha kazanmtr zgnlyle: Bugne dek
yaymlanm olan romanlar arasnda, zerine en fazla deneme ve eletiri yazs yaymlanan, en ok
inceleme konusu edilen yapt olmutur. Tm zorluklara karn, birok dile evrilen "Ulysses"in
24
son blm Yeni Dergi'nin "Bilin Ak" zel saysnda, Joyce'a k tutan birka yaznn eliinde
yaymlanmt. Trk okuru "Ulysses"i pek tanmyor geri, ama Joyce'un yabancs deil btn btne:
"Sanatnn Gen Bir Adam Olarak Portresi", Murat Belge'nin yetkin evirisiyle dilimize kazandrlm,
yazarn "Dub-liners" adl tek yk kitabndan yaplm iki ayr derleme kitap halinde yaymlanm,
Seluk Ynel de tek oyunu "Srgnler"i dilimize aktarmt.
"Ulysses", modern alarn en arpc, zgn, r ac yaptlarndan biri olma niteliini koruyadursun,
13 Haziran 1984 gnl Milliyet'te, Herald Tribune kaynakl bir haber yer ald. Pek ok kiinin gznden
kaan bu haber metninde yer alan bilgiler, yazn tarihileri ve eletirmenleri asndan olduu kadar,
"Ulysses" okurlar asndan da son derece sarsc bir yan tayordu: "Dnya edebiyatnda bir r aan
Ulysses adl roman, uluslararas bir uzman grubunun yllar sren aratrmalarnn ardndan, nemli
deiikliklerle yeniden yaymlanyor" cmlesiyle balayan haber metninden 1922'de ilk baslndan bu
yana yzlerce kez baslm, eitli dillere evrilmek zere asl tutulmu "versiyon"un artk geersiz
saylabileceini reniyorduk: nk, "Ulysses"in bu yeni basm, bir bakma yepyeni bir
"versiyon"unu getiriyordu romann: 5000'i akn eksiklik, atlama, yer deiiklii, yazm deiiklii ile
gerekletirilen bu yeni "Ulysses" ile ilgili olarak, Joyce uzmanlar "getirilen deiikliklerin, yalnz belli
paragraflara deil, kitaptaki birok blm ve karaktere yeni bir k tutaca" grnde olduklarn
belirtiyorlard.
Neden bu denli eksik, yanl bir basm yaplmt "Ulys-ses"in? Bilindii gibi, Joyce'un roman ilk kez
Paris'te, Sylvia Be-ach'in nl "Shakespeare and Company" kitabevi tarafndan; Hemingway, Stein,
Fitzgerald, Larbaud, Pound gibi 1920'li yllarn Avrupa kltr evrelerini derinden etkileyen ABD
kkenli ya da Amerikal yazarlarn bir bakma merkezi olan bir yaynevi tarafndan yaymlanmt.
Joyce'un neredeyse okunaksz saylabilecek bir elyazmasyla kitab teslim etmi olmas, bask ncesinde
dizilen metne yaklak 100 bin kelime ekleyivermesi (!), stelik onlar da ayn okunaksz elyazsyla
provalarn stne yazmas "Ulys-ses"deki "errata" izelgesinin bu lde bymesine yol amt. Ama,
Joyce'u aan bir neden daha vard, yanllar konusunda: By-
25
leine g bir metni harf harf dizme durumunda olan Dijon'daki basmevinin 26 dizgicisinden hibiri,
tek kelime olsun, ingilizce bilmiyordu!
Nedenleri ne olursa olsun, "Ulysses" bu yarm haliyle ortaya ktnda kltr evrelerini kasp
kavurmu, okurlarna zorlu saat-lar, hatta gnler geirtmi, daha iyisi; zerine yzlerce aratrma
yaplmasn, bir o kadar yorumun gelitirilmesini salamt.
"Ulysses", eski versiyonuyla 704 sayfada, bir tek gn, 16 Haziran 1904'n Dublin'inde Leopold
Bloom'un "prizma"sn verir. Joyce'severler tarafndan "Bloom gn" olarak adlandrlan 16 Haziran'n
tam 80. ya gnnde, 16 Haziran 1984'de "Ulysses"in yeni versiyonu yaymland. Eski versiyonu da
ieren bu yeni versiyon, bu nedenle toplam 1919 sayfadan oluuyor.
"Ulysses"in nemini kavram, ancak bugne kadar bu zorlu yapt okuma frsatn eitli nedenlerle
bulamam okurlar iin sevindirici bir haber bu. Ama "Ulysses"i okumak iin enikonu zaman ve emek
harcam, ou zaman bununla da yetinmeyerek, kitab zmek iin onunla ilgili yan almalar
taram, onlarca inceleme devirmi okurlar ne yapacak? "Ulysses", ksa srede moderniz-min klsii
olmutu; te yandan, Stuart Gilbert'n romanla ayn ad tayan incelemesi de eletiri alannda bir klsik
saylmaya balanmt. imdi herey yeniden mi balayacak?
"Ulysses" ten sonra, Joyce, tam 17 yl zerinde alaca yeni romanna balamt. Arada, "Ulysses"
nedeniyle byk ilgi toplad iin, ne yazd merak ediliyor, bu bakmdan, yeni romanndan paralar
belli aralarla dergilerde, "Sren Yapt" bal altnda yaymlyordu. "Sren Yapt" Joyce'un lmyle
bitti, tamamland sand adalarmz. Byk yazarlar byledirler ite: Kitaplarn hibir zaman
bitiremeyiz.
Enis Batur 1984 27

EVRENN SZ
"... olay, ngilizce yazlm bir yapt Trke'ye evirmek deil, Ulyssesce'yi Trke'ye evirmektir."
-Ayenur Gvenir Ulysses bir yolculuk. Homeros'un Odysseia's da. Hepimizin yaam servenini
simgeleyen bir Tinsel-Tensel Yolculuk'tur bu.
Ulysses' evirmek de bir yolculuktur-hi bitmeyecek. O tanmsz labirentte acmasz devlerle kaptm,
fettan denizkzlaryla oynatm, Dublin insanlaryla ne oyunlar oynadm*, sokaklanyla yolda oldum,
Joyce'un ulusesini dinledim de dinledim, bir Mr. Bloom olup ktm.
Ulysses'in Trkeye gelmesine nayak olan Enis Batur'a ve YKY'ye teekkrler. Boazii niversitesi
III. Yazn eviri Semi-neri'ne, beni bu konuda konumac olarak aran Do. Dr. Suat Karantay'a,
aratrmalarmda yardmc olan Dublin Writers Museum ynetmeni Mr. Robert Nicholson'a, aratrma
yapabilmem iin beni
isvire'ye davet eden ve elindeki tek talyanca eviriyi bana gnderen Zrich James Joyce Foundation
bakan Mr. Fritz Senn'e ve bana deerli bilgiler salayan Boston James Joyce Research Center
ynetmeni Mr. John Kidd'e yrekten teekkrler.
Bugn, 91. Bloomgn'nde (Bloomsday) bir nerim var: u son gnlerde Ulysses'in Trke evirisinin
doumu sanclar yznden, PEN Yazarlar Dernei Olaan Genel Kurulu'na katlamadm iin
seslendiremediim bu nerimi imdi ve burada cmle leme duyururum:
28'
Saysz eski metinlerde zmirli Homeros diye anlan byk Anadolu ozannn antsal Akdeniz-Ege
yolculuk serveninin gncesi saylan Odysseia'nm izleini, Ulysses'te ada (1904) Dublin'e
uyarlayan, daha dorusu kendi yaratt o yepyeni tensel-tinsel yolculukta yapsal bir getalt olarak
kullanan Joyce'un bu yaptn-daki bakahraman, Mr. Bloom'dan, Stephen'dan, Molly'den nce Dublin
kentinin ta kendisidir. Odysseia ile Ulysses nasl karde ba-yaptlarsa, Homeros ile Joyce nasl karde
baustalarsa, onlarn kentleri izmir'le Dublin de karde kentler olsun! Budur benim nerim. Bir de
dileim var: Joyce'un Dublin'i anlattnca, ada izmir'i anlatacak ksn bir yazar daha! Leopold
Bloom, Pardon, Nevzat ErkmAn
* Dnya Zek 0\ unlar ampiyonalar balamnda Trk Beyin Takm'nn kaptan olduumu bilenler,
nasl olup da byle bir yazn iine girimi olduumu sorduklarnda u anekdotu dinlerler: Vittorio
Gassman, Catherine Deneuve ile oynadklar Anima Nera filminde, U/ysses'i kitapln edebiyat rafna
yerletiren bakadnoyuncuya alayl bir ekilde gler. Niin gldn ve kitab hangi rafa koymas
gerektiini soran oyun arkadana Gassman'n yant yledir: "Bulmaca ve Szck Oyunlar rafna
koymalsn!"

James Joyce

ULYSSES
1
Sarman, baba buck mulligan, zerine bir aynayla bir ustura havari konulmu tra sabunu kp
dolu tayla merdiven banda belirdi. Sar, kua balanmam ropdambr tatl sabah yeliyle ardnda
hafif hafif yalpalanyordu. Tra tasn yukar kaldrp, okudu:
Introibo ad altare Dei.
Durdu, lo merdiven sarmalndan aaya bakarak ay gibi nedir ksana, Kinch. Gel yahu, kansz
dzenbaz.
Ar ar ilerleyerek at platformunda durdu. Dnp, arbal, kuleyi, etrafndaki krlar ve
uyanmaktaki dalar kez kutsal. Sonra, gz Stephen Dedalus'a iliti, haneresinden hrlar, ban
sallarken, ona doru eilip havada art arda halar imledi. Step-en Dedalus, skkn ve mahmur,
kollaryla merdivenin st bl-Tine yasland ve sallana hrlaya kendisini kutsayan beygirimsi upuzun
suratla trasz tyl, mee odunu renginde pul pul tepesine yz vermeksizin bakt.
Buck Mulligan bir an aynann altndan bir gz att, ardndan tra tasn gzelce rtt. Haydin kodese,
dedi serte. Vaaz verircesine de ekledi:
te budur, Ey aziz dostum, gerek Efkaristiya: Bedeniyle, ruhuyla, kanyla, yarasyla. Mzik
yavalasn, ltfen. Gzlerinizi kapatn, baylar bayanlar. Bir saniye. u akyuvarlarla bamz dertte biraz.
Susun, hepiniz. Buck Mulligan yandan yukarya bir bakt ve uzun, peten bir slk ald, sonra
muntazam beyaz dilerindeki altn noktalar yer Yer parldayadursun, bir sre esrik bir dikkatle duralad.
Chrysos-tomos. Sessizliin iinden iddetli iki keskin ddk sesi yant verdi.
Sa ol, ahbap, dedi canlca. imdi oldu ite. Elektrii kapat, tamam m?
Sonra sekerek sat platformundan kt, ropdambrnn uuan eteini bacaklarna dolarken kendisini
izlemekte olan Deda-lus'a dingin gzlerle bakt. Ablak kasvetli yz, sarkk deirmi gerdan bir
piskoposu, ortaadaki bir sanat hamisini andryordu. Dudaklarnda cana yakn bir glmseme at
hafiften.
Bak u ie, dedi keyifle. Senin u sama adn, eski bir Yunanl! 40 Buck Mulligan parman aka
yollu arkadana doru uzatt,
kendi kendine glerek korkulua yanat. Stephen Dedalus onu tembel tembel birka adm izledi ve
Mulligan aynasn korkuluun zerine yerletirip frasn tasa daldrarak yanaklarn ve boynunu
sabunlarken, at platformunun kenarna oturdu. Buck Mulligan neeli sesiyle srdrd.
Benim adm da sama: Malachi Mulligan, eski bir Yunan vezninde. Ne ki, Helenistik bir tns var,
deil mi? Dakeisi gibi evik, uar hem de. Atina'ya gitmeliyiz biz. Halamdan yirmi papel
koparabilirsem gelir misin sen de? 50 Mulligan fray bir yana brakt, glerek sevinle bard:
Gelir miymi? Yavan kakavan sen de. Sonra dnd, zenle tra olmaya balad. Baksana,
Mulligan, dedi
Stephen usulca. Evet, akm?
Haines bu kulede daha ne kadar kalacak?
Buck Mulligan omzunun zerinden tral yanan gsterdi.
Tanrm, felaket herif, deil mi? Dedi itenlikle. karartc
bir Saksonyal. Ona gre sen bir centilmen deilmisin. Tanrm, u
Allann cezas ngilizler. Para syor kabz herifler. Kendisi Oxfordlu ya. Sen, Dedalus, senin tavr
hareketlerin tam Oxfordlu. O anlayamaz seni. Ha, benim sana taktm ad en iyisi: Ustura Kinch.
Mulligan, dikkat kesilmi, enesini tra etmekteydi.
Tm gece bir kara pantere takm, samalad durdu, dedi Stephen. Tabancasnn mahfazas nerde
onun? Durumu iler acs sapn, dedi Mulligan. dn patlamtr garanti?
Patlad ya, dedi Stephen coarak ama artan bir korkuyla. Orada karanlkta, tanmadm gz dnm
bir adam kara bir 70 panteri vuracan syleyip figan ediyor. Senin insanlar boulmaktan
kurtarmln var. Ama, benim kahramanlm yok. O burada
35
kalrsa ben eker giderim.
Buck Mulligan yzn ekiterek usturasndaki kpe bakt. Oturduu yerden aaya doru srayarak
pantolonunun ceplerini kartrmaya balad.
Hay Allah, diye bard bouk bir sesle. Sonra at platformuna yanap, elini Stephen'n mendil
cebine sokarken, dedi ki:
Mendilini dn alalm da usturamz silelim.
Stephen, Mulligan'n, kirli, kr kr mendilini ekerek bir ucundan tutup gstere gstere sallamasna
gz yumdu. Buck Mulligan usturasn zenle sildi. Ardndan, gzlerini mendile dikerek, dedi ki:
Ozan mendiline bakn. rlandal airlere yepyeni sanatsal bir renk: Smkyeili. Gelmiyor mu iinden
tadna bakvermek, syle Allah akna?
Mulligan gene korkulua kp oturdu ve ak meerenkli salar hafife dalgalanrken, gzlerini Dublin
krfezine dikti.
Tanrm, dedi yavaa. Deniz, Algy'nin dedii gibi deil mi tpk: Engin, gzel bir anne. Taakbzen
deniz. Epi oinopaponton. Ah, Dedalus, Yunanllar. retmem gerek sana. Orijinallerinden okumalsn
onlar. Thalatta! Thalatta! Bizim engin gzel anamz. Gel de bak.
Stephen kalkarak korkulua doru geldi. Korkulua yaslanp aadaki sulara, Kingstown limannn
azndan
uzaklaan posta vapuruna bakt.
Kudretli anamz bizim! Dedi Buck Mulligan.
Birden, gri arayan gzlerini denizden Stephen'in yzne evirdi.
Halam, anan ldrdn sanyor senin, dedi. O yzden benim seninle grmemi istememesi.
Birisi onu ldrd, dedi Stephen, zntl.
Anan lm deindeyken dua etmeni istediinde diz -kverseydin ya, Allahn cezas, Kinch, dedi
Buck
Mulligan. Ben de hiperboreliyim senin kadar. Ama anann son nefesinde sana diz kp onun iin dua
edesin
diye yalvardn dnnce. Senin kln bile kprdamyor. Sende uursuz bir ey var...
Buck Mulligan sustu, br yanan yeniden sabunlad. Dudaklar bir hogr tebessmyle kvrld.
Ama sevimli bir soytar, diye kendi kendine mrldand. Kinch, soytarlarn en sevimlisi.
t karmadan, efendi efendi, gzelce ve zenle tran oldu.
Stephen, bir dirsei kertikli granite dayal, alnn avucuna yaslayarak gzlerini ceketinin parlak siyah
kolunun erimi kenarna dikti. Bir buruntu, henz akn strabna dnmemi bir ar kemirmekteydi
yreini. Sessizce, bir ryada gelmiti annesi ona lmnden sonra, balmumuyla pelesenkaac kokusu
yayan erimi bedeni bol kahverengi kefeninin iinde, Stephen'n zerine put gibi, sitem dolu, biraz
slanm kl kokulu, eilmiti. Tiftiklenmi kol aznn dorultusundan yanndaki besili sese engin
gzel bir ana diye esenlenen denize bakt. Krfezle ufkun izdii halka donuk yeil bir sv ktlesini
eviriyordu. Annesi lm de-indeyken baucunda, barn yrtarcasna re re rpnmalarla
ryen karacierinden kopara kopara kustuu yeil, bulank safrann durduu beyaz bir porselen kse
vard. Buck Mulligan usturasnn azn yeniden sildi.
Ah, zavall mezim, dedi sevecen bir sesle. Sana bir gmlekle birka mendil vereyim bari. Elden
dme pantolon ne durumda?
stme tam oturdu, diye yantlad Stephen.
Bak u ie, dedi Mulligan az drt ke, gtten dme denmesi lazm. Kim bilir hangi frengili
ayyatan kalmadr. Gri, ince izgili ahane bir pantolonum var. ok alengirli duracak zerinde. aka
yaptm yok, Kinch. Doru drst giyindiin zaman esasl grnyorsun. Sa olasn, dedi Stephen.
Griyse, giyemem.
Giyemezmi. Buck Mulligan aynadaki yzyle konumaktayd. Grgllk baka ey, canm. Adam
anasn ldryor ama gri pantolon giyemiyor.
Mulligan usturasn gzelce katlad, parmak ularyla przsz cildini yoklad. Stephen gzlerini
denizden ayrp fldr fldr oynayan du-manmavisi gzl dolgun yze evirdi. Dn gece Ship'te bir
arkadam, dedi Buck Mulligan, senin G. D. F.'ye yakalandn sylemiti. Dottyville'deki Conolly
Nor-man'n yannda alyor. Genel delilik felci.
Artk denizin zerini stan gnein klarn, aynasn havada yarm daire oynatarak parl parl drt bir
yana
mutulad. Bklen tral dudaklar, bembeyaz prldayan dilerinin ular glmekteydi. Kahkahas,
tokmak
gibi gl gvdesinin her yann sallamaya balad.
Bak u haline, dedi, ozan bozuntusu sen de.
Stephen ne eilerek ona tutulan, kavisli bir atlakla ikiye ay-
35
rlm aynaya dikkatle bakt, tyleri diken diken oldu. O da, bakalar da byle gryor beni. Kim seti
bu yz bana? Bu kurtulu-nas tiksin mez. O da sormakta bana.
Temizliki kadnn odasndan yrttm onu, dedi Buck Mulligan. Oh Olsun! Halamz, Malachi'ye
bakmak iin hep ehre zrd hizmetiler tutar. Adam batan karmasnlar. Ad da Ursula. Gene
glerek, aynay Stephen'n gzlerinden ayrd.
Aynadaki yzn tanyamayan Caliban'n fkesi, dedi. Wilde sa olup da grseydi seni. Stephen
geriye yaslanrken parman uzatt, ac ac dedi ki: irlanda sanatnn bir simgesi bu. Bir hizmeti
kadnn atlak aynas.
Buck Mulligan birden Stephen'n koluna girdi ve usturasyla aynas, onlar sokuturduu cebinde
takrdayadursun, onu kulenin evresinde dolatrd.
Seni byle tiye almam hakszlk, Kinch, deil mi? Dedi sevecence. Allah bilir senin tinsel gcn
herkeslerden fazladr.
Kaamak gene. Benim onun sanatnn neterinden korktuum denli korkuyor o da benimkinden. Souk
elii kalemin.
Bir hizmetinin atlak aynas. Sen git onu alt kattaki kz hazretlerine anlat, hem de bir ginesini
hvarla. ocuk para iinde yzyor, senin de bir centilmen olmadn kansnda. Babas kpn,
Zululara mshil otu satarak ya da bin trl pis numara ekerek doldurmu. Tanrm, Kinch, senle ben
birlikte alsaydk bu adaya bir katkda bulunabilirdik. Adamz Helenize ederdik. Cranly'nin kolu.
Onun kolu.
Dn, bir de bu domuzlardan para dilenmek mecburiyetinde kalyorsun. Senin kim olduunu bilen
bir ben varm. Bana niin biraz daha gvenmiyorsun? Nedir benimle alp veremediin? Haines
yznden mi? ayet burada zrlt karacak olursa, Seymo-ur'u da getiririm, Clive Kempthorpe gibi
onun da sucuunu karrz. Clive Kempthorpe'un dairesinde varlkl seslerin gen yaygaras.
Solukbenizler: Kasklarn tuta tuta glyorlar birbirlerini kucaklayp, Ah, vallahi leceim! Aubrey,
haberi kzcaza usulca veresin! Elinde terzi makasyla peinde koan Magdalen'in Ades'i, pantolonu
topuklarna dm gmleinin yrtklar havada erit erit
rpna rpna masann etrafnda zplyor, seke seke hoplu-yordu. Marmelatla svak, rkm bir
buza
surat. Yolunmak istemem' Sersem kaz numaras yapma bana!
Ak pencereden gelen feryatlar, meydana inen akam pn almyor, doktoru Sir Peter Teazle'
aryor ve yorgan-tyor. nlkl, hk demi Matthew Arnold'un burnundan dzerinden dn
iekleri topluyor. Adam, ii bitene dek az sar bir bahvan, gzlerini ksm, danseden imen
kyntljburas alyor. Sen onun lmeden nceki son isteini yerine izleyerek im bime makinesini
kuytu imenlikte sryor. rmediin halde. Lalouette'ten tutulmu bir cenaze bekisi gibi
Kendimize... neo-paganizm... omphalos. damadk diye surat asyorsun. Fasarya! Demiimdir
herhalde.
Kalsn isterse, dedi Stephen. Geceleri hari yok bir zaraenin ansna saygszlk etmek istemedim.
yleyse derdin ne? Buck Mulligan sabrszlanarak so Kendi konumalar Buck Mulligan'
yreklendirmiti. Step-De bakalm. ok'samimiyim. Benden bir ikyetin mi var? , dinledii szlerin
kalbine at yaralar gstermemeye ala-
Durdular. Uyuyan bir balinann ba gibi suya serilmi bson kerte duygusuz, dedi ki: Bray Head burnuna
doru baktlar. Stephen usulca kolunu ek Mesele anneme saygszlk etmen deil ki. Anlataym m
sana? Diye sordu. Nedir mesele, yleyse? Diye Buck Mulligan sordu.
Evet, neymi? Diye yant verdi Buck Mulligan. Ben bit Beni incitmen, yantn verdi Stephen,
hatrlamyorum. Buck Mulligan topuunun etrafnda dnd.
Konuurken, Stephen'n yzne bakmaktayd. Taranrn; Ayy, ekilmezsin vallahi! Diye nledi. kumral
salarn yumuaka savuran ve gzlerindeki gne rr Hzla yryerek korkulua geti. Stephen istifini
bozmadan kayg beneklerini kaynatran hafif bir yel alnn yalyordu. ann denizle birletii yere doru
bakmasn srdrd. Denizi,
Stephen, kendi sesinden bunalrcasna, dedi ki: ay ayrt edemiyordu artk. Gzlerindeki seirmeler
manzaray
Annemin lmnden sonra sizin eve geldiim o ilk sandryordu; yanaklarnn yandn
duyumsuyordu. anmsyor musun? Kulenin iinden yksek bir ses nledi:
Buck Mulligan hemen kalarn att, karlk verdi: Orda msn, Mulligan?
Ne? Nerede? Bir ey hatrlamyorum. Sadece fikirler, Geliyorum, diye yantlad Buck Mulligan,
gular
hatrladklarm. Neymi? Allah akna syle, ne oldu? Sonra Stephen'a dnerek dedi ki:
Sen ay demliyordun, dedi Stephen, ilave scak su g Denize bak. Saygszlklar, incitmeler
umurunda m
onun? mek iin sahanla kmtn. Annenle bir konuunuz salortir et Loyola'y, Kinch, gel inelim.
Saksonyalmz beyknl karcktlar. Annen sana odandaki kim diye sordu. tsn istiyor.
Ya? Dedi Buck Mulligan. Ben ne cevap verdim? Unu Merdivenin tepesinde ban, tavanla bir
hizaya
geldiinden, da. an geri tuttu:
Sen dedin ki, diye yantlad Stephen, Ha, Dedalus ca Takma kafan, dedi. Aldrma sen bana. Brak
surat
asmay. annesi hunharca len. Ba grnmez oldu ama, alalan
sesinin tekdze homurtusu
Buck Mulligan'n yanaklarna, onu daha gen ve cana yrdiven boluunda gmbrdyordu: gsteren bir
krmzlk yayld. tine dert olmasn
Dedim mi yle? Diye sordu. Ama? Bundan ne kar ki. Act Sizemi akn
Skntsndan kurtulmak amacyla sinirlice devindi. Ba*> Fergus arabasn
stelik, lm nedir, diye ekledi, anneninki ya da ser Srmekte doludizgin. ya da benimki? Sen srf
kendi annenin lmn grdn. Ben, Stephen'n bakmakta olduu merdiven bandan denize do-ter'de
ve Richmond'da her gn bir ounun mortladn gruzanan ormanlarn glgesi sabah sessizliinde
uslu uslu kml-rum, otopsi odasnda cesetlerini kesip biiyorum. Hunharca"1* Kyda da, akta da su
ayna gibi aklat, tez canl ayaklarn ey bu, aynen yle. Ama yok ki bir nemi. Sen kendin, lm c"
tepmeleriyle depreti. Karanlk denizin aydnlk koynu. Iki-indeki anan sana yalvard halde diz
kp dua etmemisin 'k'er kucaklaan vurgular. Harp tellerini kucaklaan akorlar in? iinde o lanet
olas cizvit damar var nk, tersine aF*a5trarak alan bir el. Kabaran denizin karanlnda titreen
Bana sorarsan btn bunlar samalk ve hunharlk. Kadnn b,nm5 dalgaak szckler. 38
Bir bulut yavaa gnei rtmeye balad, krfezi daha da koyu yeille glgelendirip. Stephen'n az
tesinde uzanan bir ac sular anayd krfez. Fergus'un arks: Bu arky evde yalnzken 280
sylyordum, uzun hznl akorlarn uzata uzata. Kaps akt: arkm dinlemek istiyordu. Dehetten
dilim tutulmu, acyarak baucuna yaklatm. Sefil yatanda yatm, alyordu. Ah u szckler,
Stephen: Ac gizemi akn. imdi nerede?
Gizleri: kilitli ekmecesinde misk kokular yayan ku teleinden yaplm eski yelpazeler, pskll
danskuponlar, kehribar boncuklardan bir tak. Gen bir kzken evinin gne gren penceresine ast bir
ku kafesi. Kzlnda gittii Mthi Trko'nun pantomiminde emektar Royce'u dinlemi de, adam u
arky sy-290 lerken, herkesle birlikte glm: Benim, grnmez/iin Tadn karan O civan. Dsel
bir cmb, kayboldu gzden: Miskkokulu. ine dert olmasn.
Oyuncaklaryla birlikte, evrenin belleindeki yerine kaldrld. Anlar, Stephen'n tasal beynini kuatt.
Annesi kutsal ekmei aldktan sonra, mutfaktaki musluktan ona getirdii bir bardak su. Karanlk bir
sonbahar akam ocan kntsnda annesine piirdi-300 i, ortas oyularak esmer ekerle doldurulmu
elma. ocuklarn gmleklerindeki bitleri ezerken kanlanarak kpkrmz olmu mevzun trnaklar.
Bir ryada, annesi sessizce gelmiti ona, balmumuyla pele-senkaac kokusu yayan erimi bedeni
kahverengi kefeninin iinde, Stephen'n zerine put gibi, bilinemez szckler dolu, biraz slanm kl
kokulu, eilmiti. Annemin camlaan gzlerindeki bak, lmn derinliklerinden, beni sarsmak ve
ruhumu imana getirmek iin. Yalnzca benim zerimde. Hayaletinin elindeki mum hayalifener
yzndeki hayal 310 krkln stan. Kygn yznde yalgnms ma. Herkes dizlerinin zerinde dua
ederken bouk, derin soluu ylgyla hrldamakta. Gzleri zerimde, beni dize getirmek iin. Liliata
rutilantium te confessorum turma circumdet: Iubilantium te virginum chorus excipiat.
39
Gulyabani! ller yamyam!
Brak, anne. Karma bana, bu hayat benim.
Kinch, heeyt!
Buck Mulligan'n sesi kulenin iinde yankland. Merdiven boluuna yaklap bir daha nledi.
Ruhundaki hkrmalarndan hl rperen Stephen, ardna lka vuran gne havadaki sevecen
szckleri dinledi.
320
Dedalus, in aa, paa paa. Kahvalt hazr. Haines, dn gece bizi uyandrd iin zr diliyor.
Mesele kalmad.
Geliyorum, dedi Stephen, dnp.
Haydi, Allah akna, dedi Buck Mulligan. Benim akma ve hepimizin akna. Ba kayboluverdi,
sonra gene belirdi.
rlanda sanatyla ilgili simgeni ona anlattm. ok akllca buldu. Ondan bir kayme kopar, tamam m?
Yani bir
gine.
Daha bu sabah aldm param, dedi Stephen.
Okul ayln m? dedi Buck Mulligan. Ne kadar? Drt pa- 330 pel mi? Birini bize tosla. Verdim
gitti, dedi Stephen.
Drt ingiliz liras, diye sevinle bard Buck Mulligan. yle grkemli bir iki lemi yapacaz ki,
eski Kelt byclerinin akl duracak. Drt kadirimutlak ngiliz liras.
Buck Mulligan ellerini havaya kaldrarak ta basamaklardan aaya doru zplaya zplaya inerken
Londral azyla bir trk tutturdu: Oh, ok neelenicez
Viski, bira, arap iicez, 340 Ta giyme treninde Ta giyme treninde. Oh, ok neelenicez Ta giyme
treninde.
Gnein lk klar denizin zerinde neeli. Korkulukta unutulan nikel tra tas parldyor. Onu ne diye
alp aaya gtre-cekmiim? Ya da btn gn orada brakacak, unutulan dostluk?
Stephen tasa doru ilerledi, serinliini duyumsayarak, frann yapp kald sabun kpnn svak
salyams kokusunu alarak bir sre elinde tuttu. te, Clongowes'te buhurdan tayan 350 bendim.
imdiyse bir bakasym ama gene de ayn kimseyim. stelik bir hizmetli. Bir hizmetinin bendesi.
Kulenin kasvetli, kubbeli salonunda Buck Mulligan'n ropd-ambrl silueti, parlak sarln bir gizleye
bir aa, ocan evresin-
40
de kpr kpr deviniyordu. Yumuak gn ndan iki mzrak yksek gzleme kulesindeki deliklerden,
ta zemine uzanmaktayd: Huzmelerin birletii yerde bir kmr duman ve yanm ya buhurlar
bulutu dne dne uumaktayd.
Boulacaz, dedi Buck Mulligan. Haines, u kapy aar 360 msn?
Stephen tra tasn dolabn zerine brakt. Uzun boylu biri, oturduu hamaktan kalkt, antreye giderek
i kaplar at.
Anahtar sende mi? Diye sordu bir ses. Dedalus'ta, dedi Buck Mulligan. Boulucam, billahi!
Gzlerini ocaktan ayrmakszn rd:
Kinch!
Anahtar kilitte, dedi Stephen, az ne ilerleyip.
Anahtar serte gcrdayarak iki kez dnd; almet kap iyice alnca, ierisi, k ve temiz havayla
neelendi. Haines kapnn 370 eiinde durmakta, darya bakmaktayd. Stephen, dikine duran valizini
masaya srkleyip zerine oturdu ve bekledi. Buck Mulligan, piirdii yumurtalar yanndaki servis
tabana boca etti. Sonra, tabakla byk bir aydanl masaya gtrerek, zerine ktte-dek brakt,
rahatlamasna gs geirdi.
Eriyorum, dedi, mumun dedii gibi ne zaman ki... Ama susss! Bu konuda bir kelime dahi yok. Kinch,
uyuma. Ekmek, tereya, bal. Haines, gelsene. Kaynt hazr. Ey Tanrm, kutsa bizi, bu nimetlerini de.
eker nerde? Vay namussuz, st kalmam.
Stephen dolaptan ekmei, bal kavanozunu ve tereya kabn 380 getirdi. Buck Mulligan, birden nevri
dnm, oturuyordu.
Bu ne halttr? dedi. Saat sekizde damlamasn sylemitim kadna. Stsz ieriz biz de, dedi
Stephen. Dolapta bir limon var.
Hay sana da, Paris zppeliklerine de, dedi Buck Mulligan. Ben Sandycove stn isterim. Haines
antreden geldi, sakin sakin dedi ki: St kadn buraya kyor.
Allah ne muradn varsa versin, diye haykrd Buck Mulligan, oturduu yerden zplayarak. Otursana.
Koy ayn surdan. e-390 ker torbada. Buyur, bu deyyus yumurtalarla uramaya niyetim yok.
Mulligan, servis tabandaki yumurtalar e ayrp tabaa boca etti, bir yandan da okudu: n
nomine Patris et Fi/it et Spiritus Sancti. Haines, ay koymak iin oturdu.
Size ikier eker veriyorum, dedi. Ama vallahi, Mulligan,
- 41
senin yaptn ay da ok koyu oluyor hani.
Buck Mulligan, somundan kaln dilimler keserek, yal bir kadnn tatldillliliini andran bir sesle dedi
ki: Yal Grogan anann dedii gibi, ben ay yaparsam ay yaparm, i yaparsam da i yaparm.
Vay canna, ay bu ite, dedi Haines.
Buck Mulligan kesmesini ve yal kadn yknmesini srdrd:
ite byle, Bayan Cahili, diyor kadncaz. Bayan Cahili diyor ki, Allah rzas iin Baayan, ikisini de
ayn kabn iinde yapmayn da.
Mulligan, bana geirdii kaln birer dilim ekmei sofra arkadalarna srayla uzatt.
Haines, senin kitabn iin en l ehas, dedi son kerte iten. Dundrum yerlilerine ve balktanrlarna
dair be satrlk bir metinle on sayfalk bir not. Byk frtna ylnda kader tanrala-rnca baslmtr.
Sonra, Stephen'a dnd ve kalarn kaldrarak pek merakl bir sesle sordu:
Hatrlyor musun dostum, Grogan anann ay ve i kab Mabinogion'da m yoksa Upaniadlarda
myd?
Sanmyorum, dedi Stephen arbal.
Sahi mi? Diye sordu Buck Mulligan ayn ses tonuyla. Gerekelerin nedir, syle ne olursun?
Kanmca, dedi Stephen bir yandan yiyerek, Mabinogion'un iinde de dnda da yoktu bu. Grogan
ana, olsa
olsa, Mary Ann'in bir hmdr.
Buck Mulligan'n az kulaklarna vard. Sesini tatllatrmaya alarak:
Enfes, dedi bembeyaz dilerini gsterip gzlerini aka yollu krptrp.
Sonra, birden surat deiti, somunu hrsla dorarken bouk atlak bir sesle homurdand:
Sokak kz Mary Ann
Her eye omuz silken,
Ama, kilotunu ekerken...
Buck Mulligan azna tktrd lokmay iniyor, habire vr-lyordu. eriye giren bir siluet kapnn
giriini glgeledi. Stnz, beyim.
Gir ieri, teyze, dedi Mulligan. Kinch, tencereyi getirsene. Yal bir kadn yaklaarak Stephen'n
yannda durdu.
42
Ne gzel bir gn, beyim, dedi. kr Tann'ya.
Kime? Diye sordu Mulligan, kadna yle bir bakverip. Ha, elbet. 440 Stephen arkaya uzanp,
dolaptan st tenceresini ald.
Adallar, dedi Mulligan Haines'e ftursuzca, gulfe koleksiyoncusunu dillerinden drmyorlar. Ne
kadar, beyim? Diye sordu yal kadn. Bir litre, dedi Stephen.
Kadnn, kendisinin olmayan, mis gibi bembeyaz st lee sonra da tencereye dkn izledi.
Kupkuru sarkk memeleri. Ardndan bir lek dolusu daha ve biraz da cabas. O yall ve gizemiyle
bir sabah dnyasndan gelmiti ieriye, belki de bir haberci. Stn gzelliini vyordu, dkerek
sunduu. afak sker-450 ken bitek bostannda melmi, zehirli mantarnn zerinde bir cad, kr
kr parmaklaryla hayvann memelerinden ha babam st fkrtyor. Bildikleri bu kadna degindi
brmeleri ebnemli atlas ineklerin. ayr imen incisi ve zavall yal kadn, derlermi ona eski
zaman iinde. Yrk bir kocakar, kendisini fethedene de, oyuna getiren sefihe de san sprge etmi,
ikisinin de ortak avrad bir ilahenin kurumsuz sureti, sabah gizinin bir habercisi. nnde eilsin mi,
horlasn m yoksa? Bilemedi bir trl: Ama onun ltfunu dilemek gelmedi iinden.
Gerekten yle, hanmteyze, dedi Buck Mulligan, st fn-460 canlarna dkerken. Bakn tadna,
beyim, dedi kadn. Mulligan kadnn isteini yerine getirdi.
ayet biz byle salkl gdalarla beslenseydik, dedi kadna sesini hafife ykselterek, o zaman
memleket rk dililerle, kokumu barsakllarla dolmazd. Yaadmz yer pis bir bataklk,
yediimiz eyler pten farksz, sokaklarmz dize kadar tozla, at tersiyle, veremlilerin balgamlaryla
kapl. Siz tp rencisi misiniz, beyim? Diye sordu yal kadn.
Evet, teyze, diye yant verdi Buck Mulligan. 470 Stephen aasayc bir sessizlikle dinlemekteydi.
Ak
sal ban ona tepeden bakan herkesin - kksnn, otacsnn nnde eiverir: Beniyse nemsemez.
Tann'nn suretinde deil de insan teninden halkedildii, eytann kurban olduu iin kadnlnn
gnahkr karn dnda, tm bedenini ykayp gnahlarn kararak onu mezara hazrlayacak olan
kimsenin nnde de. u anda, gzlerinde kararsz bir aknlk, onu suskuya davet eden yksek sesin
nnde de. - 4Z
480
Sylediklerini anlyor musun? Diye sordu Stephen. Franszca m konutuunuz, beyim? Dedi yal
kadn, Haines'e.
Haines, ilgiyle, kadna bu kez daha uzun bir eyler syledi. irlanda dili, dedi Buck Mulligan. Galce
bilir misin? Irlandaca olduunu anlamtm, dedi kadn. Siz batl msnz, beyim? Ben ngilizim,
yantn verdi Haines.
ngiliz o, dedi Buck Mulligan, irlanda'da irlanda dilini konumamz gerektii kansnda kendisi.
Bence de dorusu bu, dedi yal kadn, ben kendim Irlandaca bilmediime utanyorum. ok gzel bir
dilmi bilenlerin sylediine gre. 490 ok gzel de laf m, dedi Buck Mulligan. Harika demek
lazm. aylarmz tazelesene, Kinch. Sen de ister misin, teyze?
Hayr, teekkr ederim beyim, dedi yal kadn, st gmnn halkasn koluna geirip gitmeye
hazrlanrken. Haines, kadna dedi ki:
Hesab kardn m? Parasn desek, Mulligan, ne dersin? Stephen fincan yeniden doldurdu.
Hesabnz, beyim? Dedi kadn, duraklayp. Bakaym, yedi sabah yarmar litre iki peniden yedi kere iki
bir ilin iki peni bir de bu sabahki litresi drt peniden litre diyelim bir ilin bir 500 ilin iki peni
daha eder iki iki, beyim.
Buck Mulligan derin bir soluk ald ve iki yann bolca tere-yalad kzartlm ekmei azna
tktrd; bacaklarn ne doru uzatp pantolonunun ceplerini aramaya balad.
de, ama surat asmadan, dedi ona Haines, glmseyerek. Stephen, fincann nc kez bu defa
yal mis gibi stle doldurdu, bir kak koyu ay ekleyip hafife renklendirdi. Bir mucize! Paray
masann zerinden yal kadna doru kaydrrken dedi ki:
510
Tatlm, benden isteme bir ey daha. Cebimde ne varsa verdim sana. Stephen paray kadnn kararsz
eline tututurdu. iki peni borluyuz, dedi.
Acelesi mi var, beyim? Dedi kadn paray cebine koyarken. Acelesi mi var? Hoa kaln, efendim.
St kadn boyun krp knca, Buck Mulligan sevecen sesiyle bir ark tutturdu:
44
Kalbimin kalbi, olsayd daha 520 Sererdim dahasn ayaklarnn altna.
Sonra, Stephen'a dnerek dedi ki:
Vallahi, Dedalus, meteliksizim. Bi kou okuluna git de biraz para getir bize. Zira bugn ozanlarn
kafay ttsiileyip ziyafet ekmeleri art. irlanda bu gnde herkesin grevini ifa etmesini bekliyor. Bu
da, dedi Haines kalkarak, bugn sizin milli ktphanenizi ziyaret etmem gerektiini getiriyor aklma.
nce yzelim, dedi Buck Mulligan.
Stephen'a dnerek uysalca sordu: 530 Bugn senin aylk banyonu yapma gnn m, Kinch?
Ardndan, Haines'e dedi ki:
Bu cenabet ozanlar ayda bir ykanmaya byk zen gsterirler.
Tm irlanda Golfstrim'le ykanr, dedi Stephen bir dilim ekmein zerine azar azar bal damlatrken.
Haines, tirtnn ak yakasna bir fular geveke balad keden sze kart:
izin verirseniz, sizin bu zl szlerinizi bir defterde derleyeceim. 540 Bana sylemekteydi.
Ykanyor, ovalanyor, temizleniyorlar.
Vicdan azab. Bulun. Gene de bir leke kalm.
Bir hizmeti kadnn atlak aynas irlanda sanatnn simgesi demitin ya, ok tuttum bunu. Buck
Mulligan masann altndan Stephen'n ayan tekmelerken lk bir sesle dedi ki: Sen onu bir de
Hamlet'ten dktrrken dinlemelisin, Haines.
Ciddi sylyorum, diye srdrd Haines Stephen'la konumasn. O zavall ihtiyar geldiinde bunu
dnmekteydim 550 tam.
Para kazandrr m bu bana? Diye Stephen sordu.
Haines yumuak gri apkasn haman kancasndan alrken glerek dedi ki: Bilemeyeceim, vallahi.
Haines kapya doru birka adm att. Buck Mulligan, Step-hen'e doru eilerek hoyratasna rd:
Bok ettin bi uval inciri. Ne diye yle dedin ki?
Ne yapaym? Dedi Stephen. Sorun, paray bulmak. Kimden? St kadndan ya da ondan. Ya yaz ya
tura, hepsi bu.
45
_Ben onu iliyor, seni ayyuka karyorum, dedi Buck Mulli- 560
gan, sonra sen o pis bilgiliinle, skc cizvit aklabanlnla kyorsun ortaya.
Pek umudum yok, dedi Stephen, ne ondan ne de brnden.
Buck Mulligan acnas bir ah ekerek elini Stephen'n koluna
dayad.
Benden, Kinch, dedi.
Anszn ses tonu deierek ekledi:
Dorusunu sylemek gerekirse sen haklsn. Canlar cehenneme keratalarn. Ben onlarla nasl
oynuyorsam sen de yle 570 yapsana. Canlar cehenneme. Haydin gelin, kalm u kodesten biraz.
Ropdambrnn kuan zerek soyunurken ayaa kalkt ve teslimiyetle duyurdu: Mulligan
giysilerini karmtr. Ceplerindekileri masann zerine yd. Bak senin smkbezine, dedi.
Kolal yakasyla anarist kravatn taktktan sonra, onlarla ve saatinin sallanp duran ksteiyle konutu,
onlar paylad. Temiz bir mendil aradn sylerken, ellerini sandn iine daldrm her 580 eyi altst
ediyordu. Vicdan azab. Tanrm, bu adam giydirmek zorundayz. Yank kahverengi eldivenlerle yeil
potin isterim. eliki. Ben kendimle mi elimekteyim? Pekl, eliirsem elieyim. Tanrlarn
habercisi Malachi. Konuan ellerinden siyah ve slpk bir roket frlayverdi. ite senin Quartier Latin
klahn.
Stephen, yerden ald apkay giydi. Haines, antreden onlara seslendi: Geliyor musunuz,
delikanllar?
Ben hazrm, diye yantlad Buck Mulligan kapya doru 590 yryerek. Haydi k, Kinch. Bizden
artan ne varsa, yemisindir, garanti. Sonra bo verip ar ar sylenerek ve yryerek darya kt;
handysa yasl bir sesle dedi ki:
Darya karken Butterly'ye rastlad.
Stephen, duvara dayal duran dibudak bastonunu ald, tekiler merdivenden inedursunlar, ar demir
kapy ekerek kilitledi ve onlara katld. Koskoca anahtar i cebine koydu. Merdivenin dibinde Buck
Mulligan sordu: Anahtar aldn m?
Aldm, dedi Stephen, onlarn nne geip. 600
46
Yryerek ilerledi. Ardnda, Buck Mulligan'n kaln banyo havlusuyla ereltiotlarnn srgnlerini,
otlarn ularn kamladn iitmekteydi. Aaya, baym! Ne cesaretle, baym! Haines sordu:
Bu kuleye kira dyor musunuz? On iki sterlin, dedi Buck Mulligan.
Harbiye nazrlna, diye ekledi Stephen omzunun zerinden. 610 Haines kuleyi incelerken onlar da
durdular. Sonunda Haines:
Kn buz kesilir herhalde, dedi. Martello mu diyorsunuz buraya?
Billy Pitt yaptrm bunlar, diye karlk verdi Buck Mulligan, Franszlar denizden kuatnca. Ama
bizimki omphalos.
Hamlet hakknda fikrin nedir? diye Haines Stephen'e sordu.
Yoo, yoo, diye haykrd Buck Mulligan incinikli. Thomas Aquinas'in da, kuramn dayandrd elli
be nedenin de stesinden gelebilecek yetenekte deilim ben. nce birka bardak bira yuvarlayana dek
sabredin hele. 620 Stephen'a dnd, uhaiei rengindeki yeleinin ularn
zenle ekerken dedi ki:
bardaktan nce kvramazsn, Kinch, deil mi?
Uzun zamandr bekliyor, dedi Stephen kaytszca, biraz daha beklesin.
Beni meraklandryorsun, dedi Haines, cana yakn. Paradoks filan m bu?
Pf! Dedi Buck Mulligan. Wilde da paradokslar da mazide kald. ok basit bir ey bu. Adam,
Hamlet'in torununun Shakespearean bykbabas olduunu, kendisinin de kendi babasnn 630 hayaleti
olduunu cebirsel yolla kantlyor.
Ne? Dedi Haines, iaretparman Stephen'a doru uzatarak. Kendisi mi?
Buck Mulligan havlusunu bir etol gibi boynuna dolad, glmekten krlarak Stephen'n kulana doru
eildi ve dedi ki:
Ey, ata Kinch'in ruhu! Bir baba arayndaki Japhet!
Sabahlan hep yorgun oluruz, dedi Stephen Haines'e. stelik anlatmas uzun srer.
Buck Mulligan, ilerlemesini srdrerek, ellerini havaya kaldrd. 640 Dedalus'un dilini olsa olsa
kutsal
bir arjantin zebilir, dedi.
47
Demem u ki, diye Haines Stephen'a aklad ikisi Mulli-gan' izlerken, bu kule, denize inen bu dik
yamalar da bana Elsi-nore'u anmsatyor bir bakma. Kaidesinden ta denizin iine sarkan, ya size?
Buck Mulligan birden bir anlna Stephen'a doru dnd ama bir ey demedi. O apaydnlk sessizlik
annda Stephen onlarn capcanl giysileri arasnda kendi ucuz hrpani matem khndaki imgesini grd.
Grkemli bir ykdr o, dedi Haines onlar yeniden durdu- 650 rarak.
Gzleri, rzgrn tazeledii deniz gibi berrak, daha da berrak, sabit ve uyank. Denizler hkimi, Haines
gzlerini krfezin zerinden gneye doru dikti, posta vapurunun duman sorgucu hari pssz, parlak
evren izgisi bulank, Muglins aklarnda orsa eden bir yelkenli.
Teolojik bir yorumunu okumutum bir yerde, diye srdrd, dalgncasna. Baba ve Oul kavramlar.
Oul, kendini Babasyla zde klmaya alyor var gcyle.
Buck Mulligan'n yz hemen neeli gle bir ifadeyle at. 660 Yanndakilere bakt, dzgn az
sevinle ak, olanca kurnazln yitiriveren gzlerini lgn bir etaretle krptrarak. Bir oyuncak
bebein ban ileri geri oynatyordu, hasr apkasnn kenar titre-yedursun, mutlu umursamaz bir sesle
rmaya balad: Bulunmaz bencileyin garip bir delikanl. Anam Yahudi benim, babamsa bir ku.
Marangozun Yusuf'la bam deil ho. elim biz o halde havarilerle Golgota 'ya. ahadet parman,
uyarrcasna kaldrd.
Kutsal olmadm sanrsa kimse 670 emez bir damlasn arap rettiimde Kalr su imek zorunda
da ister duru olmasn arab su klnca ben onu da yaparm.
Mulligan, elveda dercesine Stephen'n bastonunu ektii gibi uurumun kysna doru kotu, yzge ya
da kanatlarn rparak havalanmaya alan bir balk ya da ku gibi ellerini iki yannda rpt ve rd:
Eyvallayn, eyvallayn! Ne dedimse bir yere yazn lm yendiimi tm dostlara anlatn.
Tanr 'nn himmetiyle evvelallah uarm 680 Zeytin Da'nn rzgryla... , eyvallayn, eyvallayn!
Mulligan, arkadalarnn nnde cokuyla zplayarak, ellerini 4%
kanat gibi rpa rpa, serin serin esen, Mulligan'n kard ksa mart lna benzeyen sesleri
gerisingeriye onlara getiren yelin titretirdii Merkrvari apkasyla krk ayak derinliindeki ukura
doru alak admlarla yaklat.
Glmesini tutmaya alan Haines, Stephen'n yannda yrrken ona dedi ki:
Glmemiz gerekir, diyorum, Szleri kfrden ibaret. Bak, 690 ben kendim dindar saylmam. Ama,
neesi, sylediklerini bir bakma zararsz klyor, ne dersin? Ne diyordu demincek? Marangozun Yusuf
mu? akac isa'nn trks, diye yantlad Stephen. Ne, dedi Haines, daha nce iitmi miydin?
Gnde kez, yemeklerden sonra, dedi Stephen istihzal. Sen Tanr'ya inanmyorsun, deil mi? Diye
sordu Haines. Yani, kelimenin dar anlamyla bir mmin deilsin. Hi yoktan yaratl, mucizeler ve
mahhas bir Tanr. Szcn sadece tek anlam var gibi gelir bana, dedi Step-700 hen.
Haines durarak, zerinde yeil bir tan d parlak bir gm tabaka kard. Baparmayla basp
averdii
tabakay Step-hen'a uzatt.
Sa ol, dedi Stephen, bir sigara alp.
Haines de bir sigara aldktan sonra, tabakay bir rpda kapatt. Yan cebine koyup, yeleinin cebinden
bir nikel kav akmak kutusu kard, onu da akverdi; sigarasn yakt, alevli kav ellerini kovuk edip
Stephen'a doru tuttu.
Evet, haklsn, dedi, gene yrmeye koyulduklarnda. Ya 710 inanyorsundur ya da inanmyor, yle
deil mi? Ben ahsen, mahhas bir Tanr fikrini sindiremiyorum. Eminim, sen de tutmuyorsun bunu,
he? iimi gryorsun, dedi Stephen son kerte tedirgin, zgr dncenin iren bir rnei. Stephen,
Haines'in ne diyeceini bekleyerek ve bastonunu yan sra srkleyerek yrmesini srdrd. Bastonun
ucundaki demir patikaya hafife deiyor, tngr mngr Stephen'n topuklarn izliyordu. Tanm,
ardmdan Steeeeeeeeeeeephen diye nleye-nim. Patika boyunca salnan bir izgi. Bu gece zerinde
yryecek-720 1er, karanlkta buraya gelip. Anahtar istiyor o. Oysa anahtar benim. Kiray ben dedim.
imdi tuzlu ekmeini yiyorum onun. Bir de anahtar vereyim. Tamam. Onu isteyecek. Gzlerinden
okudum. Gene de, diye balad Haines... 49
Stephen dnd ve kendisini tartan o souk bakn salt kt niyetli olmadn grd. _Gene de, kendini
zgr klabildiine eminim. Kanmca, kendi bana buyruksun sen.
iki efendiye hizmet ediyorum, dedi Stephen, biri ingiliz teki italyan. italyan m? Dedi Haines. 730
lgn bir kralie, yal ve kskan. Diz k nmde.
Bir ncs daha var ki diye ekledi Stephen, ayak ileri grdrmek istiyor bana. italyan m? Dedi
gene Haines. Ne demek istiyorsun?
Britanya imparatorluu, diye yantlad Stephen yz allap ve kutsal Roma Katolik ve Papalk
Kilisesi. Haines konumadan nce altdudandan kimi ttn kyntlarn ayklad.
Seni anlayabiliyorum, dedi dingin. Bir irlandalnn byle dnmesi gerek, kukusuz. Biz de
ingiltere'de size pek hakas- 740 na davranmadmza inanrz. Kanmca bunun sulusu tarihtir.
Stephen'n belleinde marur azametli unvanlar nlyordu tuntan anlarnn utkusuyla: et unam
sanctam catholicam et apostoli-cam ecclesiam: Ayinlerin ve inaklarn kendi zel dnceleri gibi
yavaa geliimi ve deiimi - bir yldzlar simyas. Papa Marcel-lus'un ayininde havarilerin imanlarn
ikrar etmeleri, seslerinin alam, bir bana yksek sesle inancn yrlyor: Mamalarnn ardnda kilise
militannn mheyya melei silahlarn brakarak mezhep sapknlarna gzda verdi. arpk piskopos
balklaryla kaan bir mezhep sapkn gruhu: Photius ile, Mulligan'n da dahil olduu 750 alayclar
takm, Oul'un Baba'yla ayn cevherden halk edildii dncesine kar yaam boyu sava veren Arius,
isa'nn dnyevi bedenini tekmeleyen Valentine ve Baba'nn Kendisinin Onun kendi Olu olduunu iddia
eden kurnaz Afrikal mezhep sapkn Sabellius. Mulligan'n demincek bir yabancya syledii alayc
szler. Fuzuli aklabanlk. Rzgr dokuyan herkesi bekliyor elbet boluk: Kilisenin o savakan
meleklerinden bir meydan okuma, bir silahszlandrma ve bir yengi. Mikail'in atma annda mzraklar
ve kalkanlanyla onu her zaman koruyan askerleri. Yaasn! Yaasn! Srekli alklar. Zut! Nom de Dieu!
760
Tabii ben Ingilizim, dedi Haines'in sesi, duygularm bir In-gizinki. lkemin Alman Yahudile rinin
eline dtn de grmek istemem. Ne yazk ki, bizim ulusal sorunumuz bu u sralarda.
50
Uurumun hemen kysnda iki adam durmu, bakyorlard: biri iadam, biri denizci. Bullock
limanna doru gidiyor.
Denizci ban krfezin kuzeyine dndrp hafif aasayarak sallad.
Oras be kulatr, dedi. Bir saat sonra deniz kabarnca o ta-770 rafa srklenecek. Bugn dokuzuncu
gn.
Boulan adam. Bir yelkenli pssz krfezde dnp duruyor, imi bir bohann anszn su yzne
kvermesini bekliyor -tuzdan bembeyaz kesilmi balon gibi bir suratn gnein altnda hafif hafif
sallanmasn, ite geldim.
Kvrntl patikay izleyerek kk koya indiler. Buck Mulligan bir kayann zerinde durdu, ceketini
karm gmleiyle, kravat omzundan arkaya pr pr uuarak. Yaknndaki bir kayann kntsna
tutunan gen bir adam yeil bacaklarn suyun jelatinimsi derinliinde kurbaa gibi yava yava
devindirmekteydi. 780 Aabeyin yannda m, Malachi?
Westmeath'ta. Bannonlarda.
Hl orda m? Bannon'dan bir kart geldi. Orada gzel bir kz bulmu. Foto kz diyor ona.
Enstantane, desene? Ksa poz.
Buck Mulligan potinlerini zmek iin oturdu. Kayann kntsna yakn bir yerden yalca bir adam
frlayverdi krmz nefes nefese bir yz. Kayalktan trmanyordu, banda ve elenkvari kr salarnda
parldayarak su, gsnden ve gbeinden oluk oluk, sarkk siyah petamalndan arl arl akarak su.
790 Buck Mulligan, kayalara tutuna tutuna trmanp gemesi iin
adama yol verirken, gzleri Haines'le Stephen'da, baparmann trnayla kalarndan dudaklarna ve
iman
tahtasna sofuca bir ha
kard.
Seymour ehre dnm, dedi gen adam, kayadaki kntsn yeniden kavrayarak. Tbb brakm,
askere yazlacakm.
Ah, hay Allah, dedi Buck Mulligan.
Haftaya talimleri balyormu. Hani Carlisle'deki o kzl sal kz var ya, Lily?
Evet. 800 Dn gece iskelede onunla krtrmlar. Babas kirli k.
Kz diree trmanm m?
Sen onu Seymour'a sor artk.
Seymour, hyar bi zabit ha! Dedi Buck Mulligan.
Pantolonunu karrken ban nne doru edi, sonra ayaa
51
kalkp basmakalp bir cevher yumurtlad:
_Kzl sal kadnlar keiler gibi kzk olurlar.
Birden dehetle durdu, pr pr ederek dalgalanan gmleinin altndan brn yoklad.
_On ikinci kaburgam yok olmu, diye bard. stinsanm
ben. Disiz Kinch ve ben, supermen. 810
Gmleini zar zor kararak arkaya, giysilerinin durduu yere frlatt.
Buraya girecek misin, Malachi?
Evet, yatakta yer a bana.
Gen adam kendini suyun iinden geriye doru frlatt ve iki uzun usturuplu kulata kk koyun
ortasna
ulat. Haines bir tan zerine oturmu, sigara imekteydi.
Sen girmeyecek misin? Diye sordu Buck Mulligan.
Daha sonra, dedi Haines. Yeni kahvalt ettim.
Stephen yrmeye balad. 820
Mulligan, ben gidiyorum, dedi.
Anahtar bize brak, Kinch, dedi Buck Mulligan, mizim umasn. Stephen anahtar ona verdi. Buck
Mulligan onu giysi ynnn stne koydu. iki peniyi de, diye ekledi, bir arjantin paras. Buraya at.
Stephen yumuak giysi kmesinin zerine iki peni att. Giyinme, soyunma. Buck Mulligan dimdik,
ellerini nnde birletirerek arballkla dedi ki:
Fakirden gaspeden Tann'ya dn verir. Byle demitir 830 Zerdt. Dolgun gvdesi suya dald.
Grrz, dedi Haines, Stephen o lgn irlandalya glmseyerek patikadan yukarya doru
giderken ona dnp.
Boann boynuzu, atn iftesi, Saksonyalnn glc.
Gemide, diye haykrd Buck Mulligan. On iki otuz.
iyi, dedi Stephen.
Yukarya doru kvrlan patikadan kt.
Liliata rutilantium.
Turma circumdet. 840 Iubilantium te virginum.
Sakna sakna giyindii hcredeki papazn kuruni halesi. Bu gece burada kalmayacam. Eve de
gidemem.
52
Tatl tnl, kesiksiz bir ses denizden seslendi ona. Kavsi dnp elini sallad. Gene ard ses. Ta
aklarda,
yuvarlack kaypak kestanerengi bir ba, bir fok ba.
Gasp.
53 2
SEN, COCHRANE, ONU HANG EHR AIRMITI?
Tarentum, efendim.
ok gzel. Sonra?
Bir arpma oldu, efendim.
ok gzel. Nerede?
ocuun bombo surat bombo pencereye sormaktayd.
Bellein kzlarnca yklenmi. Gene de belli bir biimdeydi bellein yklendiince olmasa bile. O
halde, bir sabrszlk tmcesi, Blake'in ifrat kanatlarnn vuruu. Tekmil uzayn harabiye-tini, camlarn
krldn ve duvarlarn ykldn iitiyorum, ve ni- 10 hai bir morartl alev ann. Ne kalr bize o
zaman? Yerini unutmuum, efendim. I.O. 279.
Asculum, dedi Stephen, mzrak yaral kitaptaki adla tarihe gz atp.
Evet, efendim. Ve demitir ki: Bylesi bir zafer daha kazanrsak, halimiz haraptr.
Dnyann belleine ilenmi bir szd bu. Zihninde vurdumduymaz bir honutluk. Cesetlerle kapl
ovaya
bakan bir tepede bir general, harbesine dayanm subaylaryla konuuyor. Herhangi bir general herhangi
bir
subay grubuna. Kulak kesilmiler. 20
Sen, Armstrong, dedi Stephen. Pyrrhus'un akbeti ne olmutu, biliyor musun? Pyrrhus'un akbeti
mi, efendim?
Ben biliyorum, efendim. Bana sorun, efendim, dedi Comyn. Dur. Sen, Armstrong. Pyrrhus
hakknda bildiin bir ey var m?
Armstrong'un antasnda bir torba incir turtas paa paa kurulmu duruyordu. Arada bir, olan, bir
parasn ayalarnn arasnda topaklyor ve sessizce yutuyordu. Krntlar dudaklarna yap- 30
54
mt. Bir olann tatllam nefesi. Tuzu kuru insanlar, byk oullar donanmada diye vnyorlar.
Vico yolu, Dalkey.
Pyrrhus mu, efendim? Pyrrhus, bir iskeledir.
Herkes gld. Neesiz, yksek sesli ylk kahkahalar. Armstrong dnp, profilden alkasna sevinli,
snf arkadalarna bakt. Az sonra, zerlerinde otorite kuramadmn ve babalarnn dedii okul
cretlerinin bilincinde, daha da aztacaklar.
Syle bakalm, dedi Stephen ocuun omzunu kitapla drterek, nedir bir iskele. 40 skele, efendim,
dedi Armstrong. Suya uzanan bir eydir. Bir eit kpr. Kingstown iskelesi, efendim.
Kimileri gene gld: Neesiz ama manidar. Arka srada iki kii fsldayordu. Evet. Biliyorlard: Hi
renmeksizin ve akllar ermedii halde. Hepsi. Gptayla yzlerine bakt: Edith, Ethel, Gerty, Lily.
Benzerleri: Onlarn nefesleri de ayla reelle tatlanm, rpndka bilezikleri kkrdayan. Kingstown
iskelesi, dedi Stephen. Evet, d krklna uram bir kpr.
Bu szleri iiten renciler akn akn baktlar. 50 Nasl olur, efendim? Diye sordu Comyn. Kpr,
bir nehrin stnden geer.
Haines'in not defterine layk bir sz. itecek kimse yok bur-da. Bu gece kafalar ttslenip de muhabbet
koyulanca punduna getirip zihninin perdahlanm zrhn delelim. Ya sonra? Efendisinin saraynda bir
soytar, hogryle karlanan ve kmsenen, merhametli efendisinin vgsne mazhar olmu. Niin
hepsi de bu rol semiti? Srf tatl okaylar iin deil. Onlar iin de tarih, sk sk anlatlan herhangi
bir masaldan farkl bir ey deildi, lke-leriyse bir tefeci dkkn. 60 Pyrrhus, Argos'ta bir cadaloz
tarafndan yere
serilmeseydi ya
da Jl Sezar hanerlenip ldrlmeseydi. Dnerek deimez bu gerekler. Zaman onlar dalam
bukalam dladklar sonsuz olaslklar odasna yerletirmitir. Ama hi olmadklarna gre
gereklemi olabilir miydi btn bunlar? Yoksa gerekleen eyler miydi mmkn olan sadece? r,
rzgr dokuyan sen.
Bize bir hikye anlatsanza, efendim. Ah, anlatn, efendim. Bir hortlak hikyesi.
Bunun neresinden baladnz? Diye sordu Stephen, baka bir kitab aarak. 70 Artk alama, dedi
Comyn.
Devam et bakalm, Talbot. r r
Ya hikye, efendim?
Sonra, dedi Stephen. Oku bakalm, Talbot.
Esmer bir olan bir kitab at gibi anta siperliinin altna payandalayverdi. Metne kesik kesik
bakarak
dizeleri sarsla sars-la okudu.
Artk alama, yasl oban, artk alama
Yas tuttuun Lycidas lmedi, zira,
Sudan rtnn altna batmssa da....
O halde bir devinim olmal, olasnn olas olarak bir gerekle- 80 tirimi. Aristo'nun tmcesi viyaklanan
dizelerin iinden biimlendi ve ykselerek onu okuduu yere, her gece Paris'in gnahlarndan
korunduu Saint Genevieve ktphanesinin ar gibi alkan sessizliine kavutu. Yan banda nahif bir
Siyamh bir sevklcey kitabna dalmt. evresinde beslenmi ve besleyen beyinler: Elektrik
lambalarnn altnda mecalsizce debelenen duyargalar mhlanm: Ve zihnimin karanlnda yeralt
dnyasnn bir tem-belhayvan, gnlsz, ktan rken, pullu ejderha kvrmlarn kprdatan. Dnce
dncenin dncesidir. Dingin duruluk. Ruh, olduu her eyin biemindedir. Duruluk, apansz, engin,
ak- 90 korlam: Biimler biimi. Talbot yineledi:
O'nun aziz kudretiyle dalgalarn zerinden yrd, O'nun aziz kudretiyle...
Sayfay evir, dedi Stephen yavaa. Bir ey gremiyorum. Ne, efendim? diye sordu Talbot
saflkla, ne doru eilip.
Eliyle sayfay evirdi. Arkasna dayand ve okumasn srdrd. Dalgalarn zerinden yryeni anlatan.
Burada da bu rkek kalpler zerinde ve alayc kalple dudaklarn ve benim zerimde de onun hayaleti
dolayor. Ona hara yedirenlerin evkli yzleri 100 zerinde dolayor. Sezar'nki Sezar'a, Tann'nnki
Tann'ya. Kara gzlerden uzun bir bak, kilisenin tezghlarnda ilelebet dokunacak bir muamma
cmlesi. Ya. Bilmece, bilmece, bildirmece. Babam bana tohum verdi ekmece. Talbot kitabn kapatt
gibi antasna sokuverdi. Hepsini dinledim mi? Diye sordu Stephen. Evet, efendim. Onda hokey
var, efendim. Yarm gn, efendim. Perembe.
Bir bilmecem var, kim bilebilecek? Diye sordu Stephen. 110 56
Hepsi, kalemleri takrdata, sayfalar hardata, kitaplarn toplayp kaldrdlar. Bir araya toplaarak
antalarnn
asklarn taktlar tokalarn tutturdular, hepsi birden sevinle yaygaray bastlar:
Bilmece mi, efendim? Bana sorun, efendim.
Ay, bana sorun, efendim.
Zor olsun, efendim.
ite bilmece, dedi Stephen:
Horoz tt Gk maviydi: 120 Cennetteki anlar
On ikiyi vuruyordu. Bu zavall ruhun artk Cennete gitme vakti gelmiti.
Bilin, nedir?
Nedir, efendim?
Gene, efendim. Biz iitmedik.
Dizeler yinelenirken ocuklarn gzleri irileti. Bir sessizlikten sonra Cochrane dedi ki: Nedir o,
efendim. Bizden pes. 130 Stephen boaz kanarak, yantlad.
Tilki bykannesini bir obanpskl alsnn dibine gmyor.
Stephen ayaa kalkarak asabi bir kahkaha patlatnca ocuklarn barlar hayal krklklarn yanklad.
Kapya bir denek vurdu ve koridordaki bir ses nledi:
Hokey!
ocuklar sralarndan yan yan karak, onlarn zerinden aarak dalverdiler. abucak gitmilerdi;
malzeme odasndan hokey sopalarnn takmlaryla bir ayak sesi seli ve bart yaygaras ta-140
maktayd. Oyalanan tek Sargent kalmt; yava yava ilerleyip ak bir defteri gsterdi. Gr salar ve
sska boynu arkanlln imliyor, yukarya doru kaldrd akn gzleriyle gzlnn sisli
camlarndan yakanrcasna bakyordu. Solgun kansz yananda hurma eklinde ve bir salyangozun taze
ve nemli izini andran bir mrekkep lekesi vard.
Defterini uzatt. Sayfann tepesinde Toplama devi yazyordu. Altnda yampiri rakamlar, en altta da
eri br dm dm krdm bir imza ile bir de mrekkep lekesi. Cyril Sargent: Ad 150 ve
mhr.
57
_Mr. Deasy bunlarn hepsini tekrar yapmam sonra da size
gstermemi syledi, efendim, dedi.
Stephen defterin kenarlarna dokundu. Nafile.
imdi bunlarn nasl yapldn anladn m? Diye sordu.
On birden on bee kadar, diye yantlad Sargent. Mr. Deasy bunlar karatahtadan kopya etmemi
syledi, efendim.
Bunlar kendi bana yapabilir misin? Diye sordu Stephen. Hayr, efendim.
irkin ve nafile: Zayf boyunlu, kirpi sal, bir de mrekkep lekesi, smklbcek izi. Gene de bir
kadn onu sevmi, kucan- 160 da ve yreinde tamt. O kadn olmasayd, btn dnya onu
kemiksiz bir salyangozu ezercesine, ayaklarnn altnda iner geerdi. Kendi bedeninden ona aktard
zsz, sulu kann sevmiti. Gerek bu muydu o halde? Hayattaki tek gerek ey? Anasnn tkenmi
bedeni zerinden cokulu Columbanus kendini kutsal ceht iinde ard. Yoktu artk anas: Atete yanan
bir alnn kvranan iskeleti, bir glaac rayihas ve slanm kller. Anas onu ayaklar altnda
inenmekten kurtarm, sonra da gmt, genliine doyamadan. Cennete giden zavall bir ruh:
Krpan yldzlarn altnda bir allktaki tilki, apul kokan kzl krkyle, acmasz parlak gzleriyle
topra eeledi, dinledi, yerde bir ukur at, din- 170 ledi, kazd, kazd.
Stephen ocuun yanma oturarak problemi zd. Shakespe-are'n hayaletinin Hamlet'in bykbabas
olduunu cebir yoluyla kantlyor. Sargent eik duran gzlnn ardndan kukuyla bakt. Malzeme
odasnda hokey sopalar takrdad: Dardan bir topun kof sadmesiyle artlar.
Sayfada simgeler, yabans kareli kpl balklar giymi hurufattan bir maskaralar alay bir batan bir
baa ar aksak maribi danslarnda ilerliyorlard. Ver elini, halka da boynundan, eini selamla: Byle:
Elence dkn maribi kopilleri. Ibni Rt ile 180 Moses Maimonides, tavrlar hareketleri karanlk,
alayc ayinele-rnde dnyann esrarengiz ruhunu yalabtan, aydnln kavrayamad bir aydnlkla
yan bir karanlk bu iki insan da ekip gitmi bu dnyadan.
imdi anlyor musun? ikincisini kendin yapabilir misin? Evet, efendim.
Sargent elinin yava, sarsak hareketleriyle devini yazd. Hep bir yardm szc bekleyerek, donuk
teninin altnda kprdayan belirsiz bir utan renklenmesi, eli kararsz simgeleri kl klna izleyerek
izmekteydi. Amor matris: znel ve nesnel tamlayan. Anas 190
58
zsiiz kanyla, kesikeki style onu beslemi ve onun kundak-balarn bakalarnn gznden
saklamt. Onun gibiydim ben de, bu dk omuzlar, bu zarafetsizlik. ocukluum yan bamda
eilmi duruyor. Elimle bir kez hafife de olsa onu okamayacam denli uzakta. Benimki uzak onunki
gizli gzlerimiz denli. Sessiz, kaskat gizler, kalplerimizin muzlim kanelerine kurulmular:
Zorbalklarndan usanm gizler: Alaa edilmeye istekli zorbalar.
Toplama tamamlanmt. 200 ok kolay, dedi Stephen kalkarak.
Evet, efendim. Sa olun, diye yantlad Sargent.
ince bir kurutma kadyla sayfay kurulad ve defterini srasna gtrd.
Sopan alp brlerine katlsana, dedi Stephen elimsiz kln kapya doru izlerken.
Evet, efendim.
Koridorda, oyun alanndan adnn arld iitilmekteydi.
Sargent!
Ko, dedi Stephen. Mr. Deasy seni aryor.
Sundurmada durarak snepenin, tiz bartlarn hrlat der-210 me atma sahaya doru telala
ilerlemesini izledi. Takmlara ayrlmlard; Mr. Deasy getrli ayaklaryla bek bek imenlerle kapl
sahay admlaya admlaya yaklat. Binann giriine ulatnda gene ekien ocuklar ona seslendi. Mr.
Deasy ak byn fkeyle evirdi.
imdi de ne var? Diye srekli bard dinlemeksizin.
Cochrane'la Halliday ayn tarafta, efendim, dedi Stephen.
Yazhanemde bekler misin biraz beni, dedi Mr. Deasy, ben unlar zapturapt altna alasya kadar.
Azametle sahay gerisingeriye arnlayarak yal sesiyle halar-220 casna bard: Ne oluyor? imdi
de ne var?
Drt bir yannda hrn sesler barmaktayd: ocuklar her klktan boy boy etrafn sarmlard, yakc
gne ktboyah salarnn balrengini ayordu.
Yazhanenin kokuuk dumans havas, ypranm kasvetli deri koltuklarn kokusuna karmt. Benimle
burada pazarlk yapt ilk gnk gibi. Balangta nasl idiyse, imdi de yle. Bfenin zerinde Stuart
dnemi sikkeleriyle dolu bir tabla, aalk bir bataklk definesi: Hep de yle kalacak. On iki havari tm
putperestlere va-230 az vermiler, solgun firfiri pel kutusunda asude: Dipsiz dnya.
59
Ta zeminli sundurmada ve koridorda hzl admlar. Mr. Deasy seyrek byklarn fleyerek masasna
ulat. _nce, u kk hesabmz halledelim, dedi.
Ceketinin cebinden deri bir tokayla bal czdann kard. Sak diye alan czdanndan birisi
ortasndan yaptrlm iki banknot kard ve dikkatlice masann zerine koydu. _i ki, dedi, tokasn
kapatt czdann cebine yerletirirken.
imdi de altnlarn saklad hazine odas. Stephen'n sinirli eli souk ta havann iindeki deniz
kabuklarnn zerinde gezindi: Salyangozlar, midyeler ve ylanbalar: Ve bu, bir emirin sar 240 gibi
sarmal, ve u, Aziz James'in tara. Yal bir hacnn devirdik-leri, l define, bo kavklar. Masa
rtsnn yumuak, havl yzeyine bir ingiliz altn dt, parlak gcr gcr.
, dedi Mr. Deasy kk para kutusunu elinde evirerek. Bunlar faydal eyler. Bak. Buras altnlar
iin. Buras ilinler iin. Alt peniler, yarm kronlar. Buraya da kronlar. Bak. iki kronla iki ilini
yuvalarndan srd. on iki, dedi, sanrm doru saydm.
Sa olun, efendim, dedi Stephen, paralar sklgan bir telala derleyip tmn pantolonunun cebine
koyarken. 250
Teekkre ne hacet, dedi Mr. Deasy. Bunu hak ettiniz.
Stephen'n gene bo kalan eli bo kabuklara yneldi. Gzellik ve g simgeleri stelik. Cebimde bir
ikinlik: A gzllkle ve sefaletle kirlenmi simgeler.
Paran yle tama, dedi Mr. Deasy. Bir yerde karrken drrsn. Bu kutulardan bir tane alver.
Son derece pratiktir, greceksin. Bir yant vermeli.
Benimki ou zaman bo kalrd, dedi Stephen.
Ayn odada ayn saatte, ayn aklselim: Ben de aynym. Bu- 260 nunla kez. Beni buraya balayan
dm. E? istersem u anda onlar zebilirim.
Tasarruf etmiyorsun da ondan, dedi Mr. Deasy, parman uzatarak. Para nedir bilmiyorsun henz.
Para kuvvettir. Sen de benim yama geldiinde. Biliyorum, biliyorum. Genlik bilseydi. Ama ne demi
Shakespeare? Keseni doldur para. Iago, diye mrldand Stephen.
Baklarn anlamsz kabuklardan kaldrp yal adamn nazarlarna evirdi. Para nedir biliyordu o,
dedi Mr. Deasy. ok para kazanyor- 270
60
du. Bir airdi, evet, ama bir Ingilizdi de. ingilizlerin medar iftihar nedir, bilir misin? Bir Ingilizin
azndan iitebilecein en gururlan-drc kelime nedir, bilir misin?
Denizlerin hkimi. Denizsouu gzleriyle pssz krfeze bakyordu: Kabahat tarihte olsa gerek: Bana,
ve szlerime, garezsiz.
Yani imparatorluunda, dedi Stephen, gne asla batmaz.
Yoo! Diye bard Mr. Deasy. ngilizler deil. Bunu bir Fransz Kelti sylemi.
Parakutusuyla hafif hafif baparmann trnana vurdu. 280 Ben syleyeyim, dedi alayile, onu en
ok gururlandran iftiharn. Hi kimseye borcum yok. Azn peyim, azn peyim.
Hi kimseye borcum yok. Hayatmda bir filin bile dn alm deilim. Bunu hissedebiliyor musun?
Hi borcum yok benim. Syle, ha?
Mulligan, dokuz sterlin, ift orap, bir ift potin, kravatlar. Curran, on gine. McCann, bir gine. Fred
Ryan, iki ilin. Temple, iki le yemei. Russell, bir gine, Cousins, on ilin, Bob Reynolds, yarm gine,
Koehler, gine, Mrs. MacKernan, be haftalk pansiyon kiras. Cebimdeki ikinlik bir ie yaramaz.
290 u an iin,
hayr, diye yantlad Stephen.
Mr. Deasy keyifli keyifli glerek parakutusunu kaldrd.
Bunu tahmin etmitim, dedi az kulaklarnda. Fakat bir gn hissetmelisin bunu. Biz gani gnll
insanlarz fakat adil olmamz da lazm.
Bu byk laflar rktyor beni, dedi Stephen, bizleri byle mutsuz kldklarndan.
Mr. Deasy minenin rafna doru, sko kumandan eteklik giymi yakkl bir adam figrne bir
sre sert sert bakt: Albert Edward, Galler Prensi. 300 Sana gre ben eski kafal bir ihtiyar, bir
muhafazakrm,
dedi dnceli sesi. O'Connell'in zamanndan bu yana nesil grmm ben. Krk altdaki ktl
hatrlyorum. Orange localarnn O'Connell'dan evvel veya mezhebinizin ruhani liderlerinin onu
demagojiyle itham etmelerinden yirmi sene evvel ittihadn lavedilmesi iin tahrikta giritiini biliyor
muydun? Siz Fenianlar baz eyleri unutuyorsunuz.
Grkemli, imanl, lmsz bellek. Armagh'daki muhteem Elmas locas, papaclarn cesetleriyle
donatlm. Smrgeciler pakt, brtl, maskeli ve silahl. Fanatik kuzeyliler ve hakikatli 310
emektar ncil. Kirpi sal asiler yere serilmi.
61
Stephen elini serte devindirdi.
_Bende de asi kan var, dedi Mr. Deasy. Anne cihetinden.
Fakat ben birleme lehine rey veren Sir John Blackwood'un sul-bndenim; Hepimiz rlandalyz, kral
oluyuz hepimiz.
Yazk, dedi Stephen.
Pervias rectas, dedi Mr. Deasy kesenkes, onun iaryd. Reyini ona verdi, bu uurda izmelerini giyip
atn Ards of Down'dan, Dublin'e srd. Dgdk dgdk gider at Dublin'in yollar ta.
At srtnda parlak izmeli atk ehreli bir aa olu. Hava gzel, Sir John! Hava gzel, Devletlu
Efendimiz...
Hava!.... Hava!.... ki izme silkinerek Dublin'e doru trsta. Dgdk dgdk gider at. Dgdk dgdk
dgdk da.
Bak ne hatrlatt bu bana, dedi Mr. Deasy. Senden bir ricada bulunacam, Mr. Dedalus, sizin
edebiyatlarla aranz iyidir. Gazete iin bir yaz hazrladm. Bir dakika oturun. Kopyasn bitirmeme
ok az kald. Pencere yaknndaki masasna geerek iskemlesini iki kez ekti ve yaz makinesinin
aryosundaki kttan kimi szckleri okudu.
Sen otur. Affedersin, dedi omzunun zerinden, aklselimin icaplar. Bir dakkack.
Gr kalarnn altndan dirsei hizasndaki yazy inceledi, ve mrldanarak, daktilonunun sert tularn
yava yava drtkleme-ye balad. Kimileyin bir hayat silmek amacyla aryoyu evirirken oflayp
pofluyordu. Stephen bu necabetli huzurda t karmakszn oturdu. Duvarlarda epeevre maziye
intikal etmi ereveli at resimleri uysal balar dik, sayg duruundalar: Lord Hastings'in Repulse'x,
Westminster Dk'nn Shotover', Beaufort Dk'nn Ceylotfu, Prix de Paris, 1866. zerlerinde bcr
biniciler, bir iaret beklentisinde. Onlarn hzlarn, onlar tutan kraln sancaklarn gryor, haykra-rak
maziye karan kalabalklarn lklarna katlyordu.
Nokta, dedi Mr. Deasy tularna. Fakat bu pek mhim meselenin derhal vuzuha kavuturulmas...
abucak zengin olma hulyasyla Cranly'nin beni gtrd amura bulanm alrp gereltilerin
arasnda, mterek bahisi tezghlarnn feryatlaryla kftecilerden yaylan pis kokularn or-
62
350 tasnda ve tm o balk deryasnn gbeinde favorilerini arad o yer. Fair Rebel! Fair Rebel!
Favoriyi bilene koyduunun iki kat, brlerini bilene on kat. At nallarnn, yanan keplerle ceketlerin
peinde koar adm barbutularla ktlarn sonra da bir kasabn kars, burnunu susamasna
soyduu portakala gmen o et-suratl kadnn nnden geiimiz.
Oyun alanndan olanlarn keskin lklar nlad, bir de zrlayan bir ddk.
Gene: Bir gol. Ben onlarn arasndaym, arpan girift gvdelerinin arasnda, yaam dv. Yani hafif
krbal
grnen u ar-360 pkbacakl ana kuzusu mu? Dvenler. Zamana kar tepmeler, ok stn ok.
Dvenler, amur deryas ve savalarn velvelesi, boazlananlarn donmu lkusmuu, sivri ularnda
yem
gibi kanl insan barsa takl mzraklarn tangrts.
Ya, ite, dedi Mr. Deasy kalkarak.
Ktlar ineyle tutturarak masaya geldi. Stephen kalkt.
Meseleyi hulasaten yazdm, dedi Mr. Deasy. Ayak-ve-az-hastal hakknda. yle bir okuyuver. Bu
meseleye dair baka bir mlahaza serdedilemez zaten.
Deerli stunlarnz ihlal edebilir miyim? Tarihimizde sk sk 370 tekerrr eden u laissez faire
doktrini. Bykba hayvan ticaretimiz. Tm eski endstrimizin ahvali. Galway liman projesini akamete
uratan Liverpool etesi. Avrupa'daki kzlca kyamet. Boazn dar sularndan sevkedilen tahl ikmali.
Tarm bakanlnn mi-ligemi vurdumduymazl. Klasik bir kinayenin balan. Cassandra.
hreti aibeli bir kadn tarafndan. Gelelim bahis konusu meseleye.
Bir mulaklk yok yazdklarmda, deil mi? diye sordu Mr. Deasy, Stephen okumasn srdrrken.
Ayak-ve-az-hastal. Koch preparat diye anlr. Serum ve 380 virs. Alanan atlarn yzdesi. Sr
vebas. Aa Avusturya'daki Mrzsteg'de imparatorun atlar. Veteriner cerrahlar. Mr. Henry Blackwood
Price. Adil bir yarglama iin licenap bir teklif. Aklselimin icaplar. Pek mhim bir mesele. Kelimenin
tam manasyla boay kuyruundan yakalamak. Stunlarnz atnzdan dolay teekkrler.
Bunun baslmasn ve okunmasn istiyorum, dedi Mr. Deasy. Bir daha patlak verirse greceksin,
irlanda srlarna ambargo koyacaklar. Halbuki tedavisi mmkn. Tedavisi bulunmu. Yeenim
Blackwood Price, Avusturya'da hayvan doktorlarnn bu hasta-390 l artk kolayca tedavi ettiklerini
yazyor. Buraya gelmeyi
teklif 63
etmiler. Bakanln bu meseleyle ilgilenmesine alyorum. imdi de meselenin umuma aklanmasna
alacam. Her yanm engellerle evrili, falancann entrikalaryla, filancann dalavereleriyle, efendime
syleyim filancann...
Konumasn srdrmeden nce ihtiyar bir adam edasyla ia-retparman kaldrarak havada sallad.
_Hatrla bu szm, Mr. Dedalus, dedi. ngiltere Yahudilerin elinde. Btn yksek makamlarda:
Maliyesiyle,
matbuatyla. Bu vaziyet bir milletin zevalinin emareleridir. Temerkz ettikleri her yerde. Milletin
hayatiyetini silip sprrler. Senelerdir bunun 400 bamza geleceini biliyordum. Adm gibi
biliyorum, Yahudi tccarlar u anda canmza okumaktadrlar. Koca ingiltere can ekiiyor.
Birka hzl adm att, geni bir gne huzmesinden geerken gzleri gk mavisi canllna brnd.
Gene yz geri etti.
Can ekiiyor, dedi tekrar, ayet can oktan km deilse bile. l sokak sokak aftenin
Dokuyor kefenini koca ngiltere'nin.
Gzlerini iri iri aarak ortasnda durduu gne huzmesinin 410 iinden prdikkat bakt.
Tccar dediin, dedi Stephen, ucuza alp pahalya satan bir kimsedir, ister Yahudi olsun ister olmasn,
yle
deil mi?
Ia kar gnah ilediler, dedi Mr. Deasy arballkla. Gzlerindeki zulmeti grebilirsin. Bu gne
kadar dnya zerinde babo dolamalarnn nedeni de budur.
Paris Borsasfnn basamaklarnda altntenli adamlar mcevherli parmaklaryla fiyatlar bildiriyorlar.
Kazlarn yanakl, ipekten sakil balklarnn altnda kafalar daniska entrikalar eviredur-sun, bir
vaveyla, hamhalat,
tapnan nnde toplatlar. Onlarn 420 deil: Bu giysiler, bu sylem, bu tavrlar. Sakngan bati
gzleri,
szlerini, evkli ve masum jestlerini yalanlyordu, ama kendilerine yneltilen devasa boyutlardaki kinin
bilincindeydiler ve cokunluklar beyhudeydi. Yn yn biriken beyhude sabr. Zaman datacak
hepsini
kukusuz. Yol kenarna ylm bir istif: Yamalanan ve tkenen. Sabrl gzlerinde gebe yllarnn
ve
soylarna vurulan damgann bilinci.
Herkes yle deil mi? dedi Stephen.
Ne demek istiyorsun? Diye sordu Mr. Deasy.
M
430 Bir adm ne ilerleyerek masann yannda durdu. Altenesi
yana doru derek ald ikircikli. Yallarn bilgelii mi bu? Benden iitmek istiyor.
Tarih, dedi Stephen, uyanarak kurtulmaya altm bir karabasandr benim.
Oyun alannda olanlar bir yaygara kopardlar. Vzldayan bir ddk: Gol. Ya o karabasan seni
arkandan tekmelerse?
Yaradan'n ileri hi de bizim ilerimize benzemez, dedi Mr. Deasy. Tm insanlk tarihi tek bir gayeye
doru ilerlemektedir, Tann'nn tezahr etmesi. 440 Stephen baparman pencereye doru sallayarak
dedi
ki:
Tanr bu, ite.
Yaa! Hey! Hooop!
Ne? diye sordu Mr. Deasy.
Sokaktaki bir lk, yantn verdi Stephen, omuzlarn sil-kerek.
Mr. Deasy gzlerini indirerek, parmaklarnn arasna kstrd burun kanatlarn bir sre tuttu. Gene
yukarya bakarak, burnunu brakt.
Ben daha mutluyum senden, dedi. Pek ok hata yapmz, 450 pek ok gnah ilemiizdir. Bu
dnyaya gnah bir kadn getirmi. hreti aibeli bir kadn, Menelaus'un, onu terkeden kars Helen
uruna, Yunanllar on yl boyunca Truva'da savat. Yabanclar ilk kez burada kylarmza sadakatsiz
bir kadn, MacMurrough'nun karsyla karsnn dostu Breffni prensi O'Rourke getirmiti. Par-nell'i
gzden dren de bir kadnd. Pek ok hata, pek ok kusur ama bir tek gnah yok. Hayatmn u son
gnlerinde dahi mcadelem devam ediyor. Olsun, hak iin sonuna kadar mcadele edeceim. U/ster
sava verecek 460 Ulster hakka erecek.
Stephen elindeki ktlar yukarya doru kaldrd. O halde, efendim, diye balad...
Tahminime gre, dedi Mr. Deasy, sen bu ite pek uzun bir sre kalmayacaksn. retmenlik yok
senin tynetinde, galiba. Belki de yanlyorum. Bir renen daha ok, dedi Stephen. Sonra burada ne
renilir ki? Mr. Deasy ban sallad.
470 65
_Kim bilir? dedi. renmek iin mtevaz olmak gerek. Ancak hayat en byk bir retmendir.
Stephen ktlar gene hrdatt. Bunlara gelince, diye balad...
_Evet, dedi Mr. Deasy. Orada iki kopya var. ayet hemen
yaymlatabilirsen.
Telegraph. Irish Homestead.
^alacam, dedi Stephen, yarn bildiririm size. Birazck tandm iki editr var.
_Pekl, dedi Mr. Deasy evike. Dn gece milletvekili Mr.
Field'e yazdm. Bugn City Arms otelinde bykba hayvan tacirleri birliinin bir toplants var.
Mektubumu o toplantda herkese 480 okumasn ondan rica ettim. ayet siz de iki gazetenize onlar
koyabilirseniz. Neydi onlar?
Evening Telegraph...
Tamam, dedi Mr. Deasy. Kaybedilecek vaktimiz yok. imdi yeenimin mektubuna cevap yazmam
lazm.
yi sabahlar, efendim, dedi Stephen, ktlar cebine koyarak. Teekkr ederim.
Estafurullah, dedi Mr. Deasy yaz masasndaki ktlar kartrrken. Seninle tutumak isterdim, her
ne kadar yalysam da. 490 iyi gnler, dedi, Stephen bir daha, srtn hafif eerek.
Ak sundurmaya kt ve oyun alanndan gelen lklarla sopa takrtlarn dinleyerek aalarn
glgeledii akl yolda ilerledi. Bahe kapsndan karken nnden getii stunlarn zerinde
kurulmu aslanlar: Disiz korkuluklar. Bir de ona omuz vereceim onun savamnda. Mulligan yeni bir
ad takacak bana: Srsever air. Mr. Dedalus!
Arkamdan komakta. Baka mektup vermez, inallah.
Sadece bir dakika. 500
Evet, efendim, dedi Stephen bahe kapsna dnp.
Mr. Deasy durdu, glkle soluyup nefesini yutarak.
Bir de sylemek istedim, dedi, irlanda, derler ki, Yahudilere hi zulmetmemi olan biricik lke olma
erefine sahiptir. Bunu biliyor muydun? Hayr. Nedenmi, biliyor musun? Parlak gn nda kalarn
haince att.
Neden, efendim? Diye sordu Stephen, glmsemeye balayarak. Zira, onlar hi ieri sokmam da,
dedi Mr. Deasy ciddiyetle.
66
Grtlandan zplayan bir kahkaha topa, hrltl bir balgam zincirini de ardndan srkledi. abucak
geriye dnd, kollarn havaya kaldrp sallarken bir ksryor bir glyordu.
Onlar hi ieri sokmam da, diye kahkahasnn arasndan nledi gene getrli ayan patikadaki
akllara vururken, ite ondan.
Ferasetli omuzlarnda yapraklarn ekose aralklarndan gne l l pullar, danseden sikkeler
samaktayd.
3
GRLEBLENN KAINILMAZ KlPLlI: EN AZINDAN bu, gzlerimin dncesi. Burada
okuyadurduum her eyin, yaklaan meddin getirdii denizcanllarnn ve denizenkaznn, u partal
pabucun imzalar. Smkyeili, gkgmi, pasrengi: Renkli imler. Saydamln snrlar. Ama ekliyor:
Bedenlerde. O halde bedenlerin, renklerinden nce varmt bilincine. Nasl? Kafasyla onlara
toslayarak, elbet. Yava gel. Hem keldi hem de milyoner, maestro di cotor che sanno. Saydamln snr
ire. Niye ire? Saydam, saydam olmayan. Be parmanzn iine sokabiliyorsanz bir geit, aksi
takdirde bir kapdr. Gzlerini kapat da gr. Stephen, potinleriyle deniz kabuklarn ve yosunlarn
ezerken kan atrty dinlemek amacyla gzlerini yumdu. ylesi-bylesi, onlar ineyip gidiyorsun.
Her kezinde bir adm. ok ksa boluk zamanlar arasnda ok ksa bir zaman boluu. Be, alt:
Nacheinander. Kesinlikle: bu da iitilebilenin kanlmaz kiplii. A gzlerini. Hayr. Tanrm! Dip taraf
kntl uurumdan dersem, kanlmazcasna nebeneinandere, arpm olurum! Karanlkta ne gzel
gidiyorum. Dibudak klcm belimde asl. Irganmada: ylece, iki ayam onun potinlerinde
bacaklarmn ucundaki, nebeneinan-der. Gayet net: Los Demiurgos tokmann vuruu. Sandymount
sahili boyunca sonsuzlua m yrmekteyim? Kri, kra, krik, krik. Yaban deniz sikkeleri. Deasy Hoca
iyi bilir bunlar.
Sandymount'a gebene, Ksram Madeline!
Tartm balyor, gryorsunuz, iitiyorum. Eskil Yunan vez-mndeki bir katalektik tetrametrenin geii.
Ama, drtnala: ram Madeline.
68
imdi gzlerini a. Aaym. Bir anlna. Yok mu olmu her ey? ayet aarsam ve hep saydam
olmayann
karanlnda kalyor-30 sam. Basta\ Bakalm grebilecek miyim?
imdi gr. Her ey sen olmadan da hep orada ve sonsuza dek olacak, dipsiz dnya.
Leahy's Terrace'tan kp basamaklar ihtiyatla indiler, Frau-enzimmer: evlikten aa sahile hmbl
hmbl
yryerek, yayvan ayaklaryla kum birikintisine bata ka ilerlediler. Bencileyin, ve Algy gibi, kudretli
anamza
inmekteler. Bir numarals ebe antasn tembel tembel sallyor, brnn emsiyesi kumsala drtlm.
Mahalleleri Liberties'den kmlar btn gn seyrana. Bride Soka'ndaki Mrs. Florence MacCabe,
merhum
Patk MacCabe'in 40" hayatta kalan ei, bitmeyen yasnda. Baclarndan biri beni viyak-lata viyaklata
skp
yaama karmt. Hilikten yaratl. antasnda ne vardr? Krmz ynllere sarmalanm, sarkan bir
gbek
kordonuyla bir dk. Herkesin kordonlar u uca gemie balanyor, tm tenleri birletiren bklm
bklm
bir halat. Bu yzden ya gizemci keilerin. Tanrlaacak msnz? OmpAa/osunuza dalnz. Alo! Kinch
konuuyor. Beni Havvakent'e balar msn. Alef, alfa: sfr, sfr, bir.
dem Kadmon'un zevcesi ve hayat arkada: Havva, plak Eva. Gbei yoktu onun. Daln. Kusursuz
bir karn, hamile ipiri, 50 gergin tireden bir kalkan, yo, ak bir buday yn, dousal ve lmsz,
ezelden ebede baki kalan. Gnah batn.
Karanlk gnah batnndaydm ben de, vcuda getirilmemiken. Onlar tarafndan, benim sesime, benim
gzlerime sahip o adamla nefesinde kller bir hayaletkadn. Karndlar ve birbirinden koptular,
iftleme istencinin buyruunu yerine getirdiler. alar ncesinden istemiti benim O ve artk isteyemez
benim baka bir ey ya da hi olmam. Onda temellenmitir bu lex eterna. O halde bu, Baba ve Oul'un
etzl olarak yer ald ilahi tz m ola ki? Zavall Arius'uk, kiminle tutuacak? Yaam boyunca
egrkem-60 teyahudigmteklii uruna sava vermi. Yldzdk mezhep sapkn! Bir Yunan
apteshanesinde son nefesini vermiti: Euthanasia. Mcevher bezeli tac ve asasyla, tahtna postu sermi,
omopho-rion emrenmi, mabadnda phtlar, boalm bir orunun dulu.
Etrafnda esintiler onu hrpalarcasna oynayordu, src, sabrsz esintiler. Gelmekteler, dalgalar.
Akyeleli denizatlar, kemire kopara, yaldrakyeldizginli, Mananaan'n kheylanlar.
Adamn gazetelere verilecek mektubunu unutmamal. Sonra da? Ship'e, yarmda. Aman evlat, bu paray
terbykl bir ebleh gibi
- 69
temkinli harcayasn. Evet, muhakkak.
Hz hafif kesildi. Buradan. Sara yengeme gidiyor muyum,
70 80
jy0r muyum? Etzl babamn sesi. Sanat kardein Step-hen'dan bir haber var m u .sralar? Yok
mu? Strasburg Terrace'ta Sally teyzesinde deildir kukusuz? Birazck daha yksekten ua-maz myd,
ha? Haa, ey ey ey nasl, Stephen, Si amca, o nasl? Ah Tanr acsn bana, ne dert amm bama
evlenmekle! Samanlktaki kopiller. Ayya tfl ktibefendiyle borazanc aabeysi. Son kerte itibarl
gondolcular! agz Walter da babasn efendim-lemekte, daha ne olsun! Efendim. Evet, efendim.
Hayr, efendim. Isa alyordu: amamak gerekir, Mesih olunca!
Kk, pancurlu evlerinin znldak ngran ekiyorum: Bekliyorum. Bir alacakl geldi sanyorlar,
msait bir
yarktan beni gzetleyip.
Ben Stephen'm, efendim.
Buyursun. Stephen' ieri alsana olum.
Bir kol demirinin ekilii ve Walter beni buyur ediyor.
Seni bakas zannettik. .
Richie day yayla gibi yatanda, yastk, battaniye tekmil, gl kolunu dizlerinin tmseinden artyor.
Gs temiz pak. Belden yukars ykanm.
Hayrlsabahlar, yeen. Otur da, sonra gezersin. 90
zerinde Mr. Goff ve Mr. Shapland Tandy iin hazrlad gider hesaplarn kaydettii, uzlama
belgelerini, szl anketleri ve Duces Tecum ilamlarn dosyalad diz tablasn bir yana koyuyor. Sasz
bann zerinde mee abanozundan bir ereve: Wilde'in Requiscat'i. ylesine alverdii sln
vzlts Walter'i karsna getiriyor. Evet, efendim?
Richie'yle Stephen'a viski, syle annene. Nerede o? Crissie'yi ykyor, efendim.
Beybasnn minik kuu. Ak yuma. 100 Hayr, Richie day...
Bana Richie desene. Sana da madensuyuna da! insan hal-sizletirir. Viyskii! Richie day,
gerekten...
Otur uraya, yoksa alrm ayamn altna, attk yahu! Walter gzlerini ksm, olmayan bir
iskemleyi aryor. Nereye otursun ki, efendim.
Yani koyacak bi yer yok, demek istiyorsun, salak. Chippen-,e sandalyemizi getirsene. Bir eyler
attrmak ister misin? Sizin
70
110 o kahrolas tkrldm detleriniz yoktur bizde, ince kylm yal jambonla kzartlm ringa
bal? Hayr
m? Emin misin? kr yahu. Bu evde srtars haplarndan baka bi ey bulunmaz zaten.
All'erta!
Ferrando'nun aria di sortitasmdan birka l mrldanyor. En gzel para, Stephen, tm operadaki.
Dinle. Yeniden almaya balad ho sln ayrtlar soluduu havayla daha da tatllarken, yorganla
rtl dizlerini bilekleriyle kocadavul alar gibi tokmaklyor.
u an rzgr daha bir tatllat. 120 Batm ocaklar, benimki, onunki, cmlemizinki. Clongo-
wes'da millete bir amcann yarg, bir amcann da orduda general olduunu sendin syleyen. Brak
bunlar, Stephen. Gzellik orada deil. Ne de, Joachim Abbas'n farm kehanetlerini okuduun Marsh
kitaplnn lgn koyunda. Kime hayr dokunmu ki o kehanetlerin? Katedral avlusundaki yzbal
ayaktakmna. insanlardan kaarak delilik ormanna snan, uzun gr salar aynda kpk kpk,
gzyuvarlar yldz yldz bir merdmgiriz. Ho-uyhnhnm, beygirkalakl. Oval beygirimsi suratlar,
Temple, Buck Mulligan, Foxy Campbell, Inceuzuneneliler. Abbas baba, celalli-130 bapapaz,
beyinlerini hangi zlgt tututurmutu? Ktt! Descende, calve, ut ne amplius decalveris. Cehennemlik
banda aarm salar elenkvari, kutsal ekmek kabn kavram, ahmarangzleriyle gryorum onun
ben sunan son basaman gbela iniini {descende!). in aaa, dazlakherif! Sunan iki yannda
duran bir koro, kafalarnn tepeleri kaznm yalanm ve krplp kua benzetilmi, buday kilyelerinin
zyle semirmi, beyaz cppelerinin iinde r-ganan irikym kypapazlarnn hmhm Latincesi,
ilahilerini birbirlerine tehditkrane yanklamaktalar. Ola ki hemen o anda bir papaz onu yukar
kaldrmaktadr. 140 ngrmngr! iki sokak tedeyse bir bakas onu bir vitrine koyup kilitlemektedir.
ngrdamngr! Baka birisi de kk bir Merye-manakilisesinde tek bana Komnyon treni
yapmaktadr. ngrmngr! Aa, yukar, ne, geriye. Gz pek bilgin Dan Occam dnmt bunu.
Puslu bir ingiliz sabahnda bu eytanca uknum onun beynini gdklayvermiti. Kutsal ekmeini
indirerek diz kerken kilisenin bir kanadndaki ikinci an sesiyle (kendisininkini kaldryorken) birinci
an sesinin kaynatn ve, kalkarken (u anda kaldrmaktaym) iki an sesinin (diz kmekteyken) bir
diftong halinde birletiini iitti. 150 Yeen Stephen, asla bir eren olamayacaksn. Azizler adas.
---- 71
Sen son derece mbarek bir insandn, deil mi? Burnun krmzlamasn diye yakarrdn Meryem
Ana'ya. Serpentine Avenue'da eytana dua ederdin, nnde yryen tombul dul sokaktaki su
birikintisinden geerken eteklerini daha da kaldrsn diye. O si, certo! Sat ruhunu, sat, bir karnn
sarnd cafcafl aputlar uruna. Anlat daha, anlat anlat! Howth tramvaynn st katndan bir bana
yamura kar barn: plak kadnlar! plak kadnlar! Buna ne dersin, ha? Ne demem lazmm?
Baka ne iin icat edilmi ki onlar?
Ya, her gece yedi kitabn her birinden ikier sayfa okuyorsun? 160 Aynada kendi nnde reverans yapar,
yznde romantik ifadeler, alklayanlarna doru vakarl ilerlerdin. Yaasn, allahncezas hyar! Y'a!
Kimse grmedi: Kimseye syleme. Adlar tek harften ibaret kitaplar yazacaktn. F'sini okudunuz mu?
Elbette, ama ben Q'yu yelerim. Gerekten, ama W bir aheser. Ya, evet, W. Yeil deirmi yapraklara
yazdn, hani sen ldkten sonra iskenderiye kitapl dahil dnyann tm byk ktphanelerine
gnderileceini dlediin epipnanyleri, o derin mi derin kurgular anmsyor musun? Birka bin yl -bir
mahamanvantara- sonra, oralarda birisi onlar okuyacakt. Pico della Mirandolavari. Vallahi, tpk bir
balina 170 gibi. oktan yitip gitmi birinin bu yabans sayfalarn okuyan bir insan bir eski zaman
kiisiyle bir olduunu duyumsar... Ayaklarnn altndaki ptrl kumsal bitmiti. Potinleri yeniden
denizakllar, saysz akllara srtnerek gcrdayan aklta-lar, gemikurtlarnn kalbura evirdii
yitik Armada'nn tahtalarndan oluan ya atrtl bir ynty inemeye balad. Nefes nefes lam
soluyan, snm bir atein klleri altnda kavrulmu yosunlarla yer yer mezbelelie dnm tekinsiz
kumsal, arnlayan tabanlarn yutmaya hazrlanyormuasna beklemekteydi. Sakna sakna onlar
kyn kyn geti. Kspemsi kum hamuruna beline 180 dek saplanm bir biraiesi dimdik durmaktayd.
Bir gzc: r-kn bir susuzluk adas. Sahilde krlm emberler; daha beride kirli eytanisi bir alar
dolangac; epey telerde tebeiriaretli ar-kakaplar ve kumsaln yukarsnda bir amar ipinde armha
gerilmi iki gmlek. Ringsend: Yaz dmencilerle usta denizcilerin alacklar, insan kavklar.
Stephen durdu. Sara yengenin evine giden yolu gemiim. Oraya gitmiyor muyum? Galiba gitmiyorum.
n cin
top oynuyor. Kuzeydouya dnd ve kumlarn pekletii alan geerek Pigeon-house'a yneldi.
190
Qui vous a mis dans cette fchueposition? 72
C'est le pigeon, Joseph.
Sla iznindeki Patrice'le, MacMahon'un tavernasnda lk hk lk st itik. Yabankaz Paris'li Kevin
Egan'n olu. Babam bir kutur benim, delikanl nefis lait chaudyu krpecik pembe diliyle lap lap
imekte. Dolgun bir tavan surat. Lap, lapn. Emeli gros lotsu kazanmak. Michelet'de kadnlarn
doasna degin bir eyler okumu. Ama bana M. Leo Taxil'in La Vie de Jesus'sn gnderecek. Bir
arkadana vermimi. 200 C'est tordan t, vous savez. Moi, je suis socialiste. Je ne crois pas en
{'existence de Dieu. Faut pas le dire a mon pere.
Ilcroit?
Mon pere, oui. Schluss. Laplaplyor.
Quartier Latin apkam. Tanrm, bu adam iyice donatmamz gerekir. Yank kahverengi eldiven de
isterim. Sen bir renciydin, deil mi? Neydi renim daln, br eytann hakk iin? Peseen. P.S.N.,
yahu: physiques, chimiques et naturelles. Hmm. Geiren faytoncularla omuz omza, ah kazanlarn
kaynad tencerelerin oyna-220 d, o eski gnler, mou en civet an kaklayn. Sesinin en doal
tonuyla, ben Paris'te, boul'Mich'teyken yle yle yapardm, deyiver bir. Evet, ayet bir yerde yakalanr
da cinayetten tutuklanrsan, su ilendii anda baka yerde bulunduunu kantlamak amacyla
zmbalanm biletleri atmazdn. Adalet. Tutuklu, on yedi ubat 1904 gecesi iki tank tarafndan
grlmtr. br adamn ii bu: br ben. apka, kravat, palto, burun. Lui, c'est moi. in imi orda,
zahir.
alml yryorken. Kimin yryne yknmekteydin? Unut: Tteber ortada kalmsn. Elinde
annenin sekiz
ilinlik pa-230 ra havalesi, kapcnn suratna arparak kapatt postane kapsnn gmleyii. Alk di
ars.
Encore deux minutes. Bak saat. Almam lazm. Ferme. Satlm kpek! Av tfeini alacaksn bamm bin
para
edeceksin herifi, duvarlar adamn salan kym kym etleri pirin dmeleriyle kaplanacak. Bin bir
para
parramparrra her ey yerli yerinde. Uf mu oldu? Oo, bieyciin kalmaz. Ver elini, ite, grdn m? Oo,
bieyciin kalmaz. El skalm gel. Oo, bieyciin kalmaz, canm.
Harikalar yaratacaktn, ha? Cokulu Columbanus'tan sonra bir
misyoner daha Avrupa'ya. Fiacre ile Scotus gkyznde cevrce-
240 fataburelerine kurulmular, arjantinleri taadursun, yaygarallatin-
kahkahalarn koparyorlar: Euge! Euge! Newhaven'da vck vck
amurlu rhtm boyunca valizini srklerken, hamal peni ya,
73
bozuk Ingilizceyle konuuyormusun numaras yapman. Comment? Paha biilmez ganimetler
getirmitin dnerken; Le Tutu, Pantolon Biane et Culotte Rouge'un yrtk prtk be says, bir de mavi
Fransz telgraf, antika eyler:
_Annen lyor abuk gel baban.
Halam anneni senin ldrdn kansnda. Bu yzden sana kar.
O halde Mulligan 'in halas erefine, 250
Anlataym sizlere jestimin sebebi ne. Ahlaki bir yaant srdrmtr her daim Hannigan ailesi, onun
sayesinde.
Gney duvarnn talarn izlerken, ayaklar kum karklarn birden alml bir tartmla arnlad. Gururla
bakt onlara, istif edilmi tatan mamut kafataslar. Denizde, kumda, talarda altn klar. Gne orda,
ince uzun aalar, limonsars evler.
Paris sabah mahmurluunda, limonsars sokaklarda hoyrat gne . Duman stnde ayrekleri,
kurbaayeili pelinler, Paris'in sabah buhuru havayla cilvelemekte. Belluomo, karsnn 260 nn
karsnn yatandan kalkyor, bartl evkadn, elindeki fincan tabanda asetik asit fr dnyor.
Rodot'nun Yeri'nde Yvonne ile Madeleine, azlar flan breton pusuyla sararm, altn dileriyle
chausson reklerini terek srra
kadem basan gzelliklerini yeniden canlandrmaktalar. Parisli erkek yzleri gemekte, afsunlanm
fsnkrlar, kkll conquistadores.
le mzganmas. Kevin Egan matbaa mrekkebine bulanm parmaklaryla barut sigaralar sarmakta;
Patrice'in beyaz perisini itii gibi o da yeil perisini yudumlamakta. evremizde pisboazlar acl
lobyalar alakak mideye indirmekteler. Un demi seti- 270 er! Parlak kaptan fkran kahve buhar.
Egan'n bir iaretiyle, garson kz masama geliyor. // est irlandais. Hollandais? Non fromage. Deux
irlandais, nous, Irlande, vous savez? Ah, oui! Hollandais peyniri istediini sanmt kz.
Postprandialmiz, bu szc biliyor musunuz? Postprandial. Bir zamanlar Barselona'da bir adamla
tanmtm, tuhaf bir adamd, postprandaiahm derdi ona. Yaa: Slainte! Tahta masalar evreleyen
arapl nefesler ve oburca tknma gurultular girift olmu. Egan'n soluu salayabulanm
tabaklarmzn zerinde salmyor, dudaklarnn arasndan yeil perili kazmadii frlam. rlanda'dan,
Dalcasllardan, umutlardan komplolardan, 280 imdi de deerli bir nder, pimander
Arthur Griffith'ten (AE) dem 74
vurmaktayz. Beni de kendi boyunduruuna kosun diye, kyalarmz ortak davamzm. Babann
olusun sen. Bu sesi tanyorum. Kanrengiiekli dimi gmleinin ispanyol psklleri, gizlerini aarken
nasl da tirilderdi. M. Drumont, nl gazeteci Drumont, kralie Viktorya'ya ne diyor, biliyor musun?
Sar dili moruk cadaloz. Dents jaunes\\ bir vieille ogresse. Maud Gonne, gzel kadn, la Patrie, M.
Millevoye, Felix Faure, nasl ldn biliyor musun? ehvet dkn herifler. Upsala'daki kaplcada
erkek plakln 290 outuran froeken, bonne a tout faire, demiti, tous les messieurs. Ama bu
monsieurye almaz, dediydim ben de. Pek sefih detler bunlar. Oysa ykanmak son kerte zel bir ey.
Kardeimin, kendi z kardeimin bile istemem, pek sefih bir ey. Yeil gzler, seni gryorum.
Kazmadi, farkndaym. Sefih insanlar.
Ellerinin arasndaki mavi fitil can ekierek yanmakta, sonra berrak yanyor. Gevek sarlm
ttnkyntlar tutuuyor: Bir alev ardndan sert bir duman kemize doru. Konspiratr apkasnn
glgeledii vahi elmackkemikleri. Bakan nasl kamt, gerek hikyesi. Gen bir gelin gibi giyinip,
gvey, duvak, portakaliek-
300 leri tekmil, Malahide yolunu tuttular, inan olsun, byle. Sonra yitik nderlerden, hyanete
urayanlardan, destans firarlardan. Tebdili kyafetler, enselenenler, srra kadem basanlar, yok artk.
Reddedilen k. O zamanlar filinta gibi bir dadatm, bill. Bir gn gsteririm fotorafm sana. Anam
avradm olsun, greceksin. Akm, sevgilisinin uruna uruunun veliaht albay Richard Burke'le,
Clerkenwell surlarnn dibinde dnenmi durmu; ktkleri yerden grdkleri intikamc alevler onlar
sisli havaya frlatm. Camlar krlyor ve duvarlar yklyor. en Pai'ye gizleniyor, Parisli Egan olup
kyor, benden baka arayan da yok.
Her
310 gn belli yerleri turluyor: Klstr hurufatkasas, urad meyhane, geceleyin ksa bir sre
uyuduu Monmartre'daki izbesi, dnyasndan gemilerin mendebur suratlaryla kokorozlu rue de la
Goutte-d'Or. Aksz, vatansz, esiz. Madame, avantriye erkeinden ri, kanaryas ve iki levent
kiracsyla gl gibi geiniyor rahat. eftali yanaklar, yollu eteklii, taze gelinler gibi kprdak m
kprdak haspam. Aalanm, morali sfrlanm. Pat'a beni grdn syle, emi? Bir zamanlar
zavall Pat'a bir i bulmak istemitim. Monfils, Franszn askeri. Ona, Kilkenny'nin dadalar kkreden
yiitler aslan gibi trksn retmitim. Eski bir trkdr, bildin
320 mi? Patrice'e onu rettim. Ey Kilkenny, ey: Eren Canice, Nore kysndaki Strongbow'un atosu.
yle balar. O, O. Napper Tandy elimden tutuyor.
75 330
O, O Kilkenny'nin Dadalar...
Elimi tutan zayf gsz bir el. Kevin Egan' unutmular, ama o onlar unutmad. Seni anyoruz, ey
Siyon. Deniz kysna iyice yaklamt, kumlu dalgacklar potinlerini saplatyordu. Taptaze hava
karlad onu, ahlanan sinirlerini okayarak, nurluluk tohumlarndan fkran vahi hava rzgrlar. Dur,
Kish'i'n fenerkulesine gitmiyorum, deil mi? Anszn durdu, ayaklar ar ar deprenen kumsala
batmaya balamt. Geri dn.
Dnerken, ayaklar yava yava yeni alan yuvalara batadur-sun, gzleriyle gney sahilini tarad.
Kulenin kubbeli souk odas beni beklemekte. Gzleme kulesindeki deliklerden giren gn ndan
mzraklar,
ayaklarmn ar ar batmas gibi, zeminin kadrannda akamkaranlna doru muttasl srnmekteler.
Alacakaranlk mavi, gnbat, lacivert gece. Kubbenin kr karanlnda bekliyorlar, sandalyeleri
geriyekaykltlm, antkaya valizim, kaldrlmam bir sofrann evresinde. Kim kaldracak? Anahtar
onda. Bu gece gelende ben orada yatmayacam. Sessiz bir kulenin ka- 340 pal kaps, panterlisahip ile
zaarnn duygusuz bedenlerini kefen gibi rtecek. Seslen: Yant yok. Ayaklarn, batan kumlardan
ekerek kayalk mendirekten geriye dnd. Her eyi kavra, her eyi kavza. Ruhum benimle birlikte
yryor, biimler biimi, ite, ayn gzclnde, Elsinore'un ayartc tufann dinleyerek, gmi
samur siyah kayalarn zerindeki keiyolunu arnlyorum.
Kabaran deniz peimde benim. Hzla yaklatn burdan grebiliyorum. O halde Poolbeg yolundan
ordaki sahile dnerim. Stephen ayakotlarnn, ylanbalms krekyosunlarnn arasndan trmanarak bir
kaya dzlne oturdu, dibudak bastonunu bir ka- 350 ya yarna yaslad.
imi bir kpek lei keselidenizyosunlarnn zerine serilmi yalpalanmakta. Az nnde bir sandaln
suya gmlm kpetesi. Un coche ensable diye betimlemiti Louis Veuillot, Gautier'in biemi-ni. Bu
devasa kumlar, meddcezrin ve rzgrn buraya saylad ince eleye sk dokuya buraya serdii dildir.
Bunlar da, kadim Tanrlarn kurganlar, gelincik sanlarnn kaynatklar mahal. Orada altn vardr.
Arasana. Biraz buldum. Kumlar, akllar. Gemile ykl. Sir Lout'un oyuncaklar. Gzn a da
arpmasn ban. Bir duda yerde bir duda gkte zalim bir devim ben haa, btn O Allahn gaza- 360
b kayalar yuvarlarm yaa, stlerine basa basa okyanuslarn aarm daa. Yihuuhahahaa. Buynuma biy
lylandalyn kan kokusuy geliyoy.
76
Bir zaar, capcanl bir kpek, kumlu dzlkten koa koa be-liriveriyor. Tanrm, bana saldracak m?
Brak zgrce kosun. Bakalarnn efendisi de olma, klesi de. Bastonum elimde. Sk dur. Ta uzakta,
kpk tal dalgalarn nnden kyya doru yryen karaltlar, iki kii. iki meryemler. Kamlarn
arasnda, gzlerden rak gizlemiler onu. Ce'e. Sizi grdm. Yo, kpei. Dnm kouyor onlara doru.
Kim bunlar? 370 Lochlannlar, yama peinde gagaskanh pruvalarn ergimi
kalay gibi yan dalgalarn zerinden sla doru kaydrarak kadrgalarn burda kumsala vuruyorlar.
Malachi altn gerdanln takarken, Danimarka vikingleri, gslerinde asl l l baltalary-la.
Kzgn le saatinde karaya vurmu bir balina srsnn, tepelerinden buhar fkrtarak slkta
debelenileri. ok gemiyor, itlerle evrili a biila kentten hrkal bir gttenbacakllar gruhu, benim
halkm, deriyzme baklaryla koup geliyor, balinay yzyor, yeil yal balinaetlerini ha bire
doruyorlar. Alk, veba, kym. Tadn onlarn kan, yreinde alkalanan onlarn tutkular.
380 Donmu Liffey zerinde onlarn arasnda dolanrdm, bense, perilerin getirdii bir ocuktum,
czrdayan reine atelerinin iinde. Kimseyle konumadm: Kimse de benimle.
Kpein havlaylar yaklamaktayd, durdu, geriye doru kotu. Dmanmn kpei. Orda ylece
kaldm benzim soluk, suskun, havlama sesiyle sinmi. Terribilia meditans. Srtnda uhai-eisars
hrkas, kaderin bir oyunbaz, korkuuma glmsyor. stediin ey akaklarnn rmesi mi? Tahtta
hak iddia edenler: Hayatlarn yayorlar, Bruce'un erkek kardei, Thomas Fitzgerald, nazik valye,
glbeyaz fildii ipek pantolonuyla bir sre
390 herkesin ilgisini ekmi olan York'un haramzadesi Perkin Warbeck ve Lambert Simnel, peine
takt sokak sprgeleri ve baldrp-laklarla, tahttan dme bir bulak. Kral olu hepsi de. O gn de
bugn de tahtta hak iddia edenlerin cenneti. O, insanlar boulmaktan kurtarmt, oysa sen bir it havlad
diye tir tir titriyorsun. Ne var, Or San Michele'de Guido'yla alay eden sarayllar, kendi evlerindeydiler.
Evleri... Senin bu ortaaa degin muammalarna karnmz tok. Onun yaptn yapar msn sen de?
Yaknlarnda bir sandal varsa, bir de cankurtaran simidi. Natrlich, oraya koyuvermiler senin iin.
Yapar miydin, yapmaz miydin? Dokuz gn nce
400 Maiden kayal aklarnda boulan adam. imdi onu aryorlar. Gerei itiraf et. Kurtarmak
isterdim. Denerdim bunu. Gl bir yzc saylmam. Su souk yumuak. Clongowes'da yzm
leendeki suya daldrdmda. Gremezdim ki! Kim var arkamda?
77 410
C buk dar, abuk! Kabaran sularn hzla drt bir yana aktn, kumsaldaki dzlkleri hzla
kavkkahverengine brdn grmyor musun? Ayaklarm yere bassa, neyse, isterim ki, onun yaam
onun
olsun, benimki de benim. Boulan bir insan. O insan gzleri haykryor bana lmyle yz yze
gelmenin deheti iinde. Ben... Onunla birlikte dibe... Kurtaramazdm onu. Sular: lm, tyler
rpertici: Yiti. Bir kadnla bir adam. Kadnn eteini gryorum, ksack. Beline dolam, garanti.
Kpekleri, kumlarn seyrekletii bir bayrda koarak, drt bir yan koklayarak krmyordu. Gemi bir
yaamda yitirilmi bir eyleri ararcasna. Anszn, kulaklarn dikip, bir tavan gibi zplayarak yeri
koklayarak uan bir martnn glgesini kovalamaya balad. Adamn sl sarkk kulaklarn kabartt.
Dnd, zplaya zplaya adama yaklat, alak admlarla krnd. Kahverengimsi turuncu bir aklkta bir
geyik, geiyor, soylu, soyunuk. Kabaran denizin oyal-kenarssnde nayaklarn berkiterek duruyor,
kulaklar denize 420 ynelik. Burnunu kaldrarak dalgahengmesine, mors srlerine doru, brd.
Onun ayaklarna doru ylankavi dolanyor, sanla sanla trmanyor, bin bir dorukta zlyor, her
dokuzuncusu arpa arpa, serpe serpe, ta uzaklardan, taa telerden, dalgalar, dalgalar.
Midyetoplayclar. Suyun iinde bir sre ar ar ilerlediler, sonra eilerek, torbalarn suya daldrdlar,
gene kaldrp karaya ktlar. Kpek kesik kesik havlayarak onlara doru kotu, ahlanarak
nayaklaryla onlar deeledi, drt aya zerine dp onlarn karsnda dilsiz patavatsz kuyruk
sallayarak yeniden sustaya kalkt. Karlk grmeyince, onlar kumlarn daha kuru bir yerine 430
geledursunlar, azndan sarkan soluksoluakpkzl bir kurt dili caput, pelerine takld. Benekli gvdesi
adamla kadnn nlerinde krnd, ardndan uzun admlarla bir buza gibi seirtti. O le, yolunun
zerindeydi. Durdu, koklad, evresinde azametle doland, karde, daha yakndan koklad, yine doland,
l kpein imi leini tepeden trnaa hzl hzl koklad bir kpek gibi. Kpekkel-lesi,
kpekkoklayan, gzler toprakta, bir ulu sona doru gidiliyor. Ah, zavall kpekls! Burda
yatmaktadr zavall kpeklsnn mevtas. Hot! Brakonu, pis hayvan! 440
Zlgt onu rke rke efendisine doru yneltti, yavaa vurulan pabusuz bir tekme onu, yarasz beresiz
bir kum kmesine yollad, korkuyla sindi hayvan. Bir yay izerek svt. Beni grd yok. Aylak
aylak mendirein kysn izledi, oyaland, bir kayay
78
koklad ve artayaklarndan birini kaldrp o kayaya iedi. ne doru frlad, artayan yeniden kaldrp,
koklamad bir kayaya biraz i daha sald. Yoksullarn yaln zevkleri. Artayaklaryla kumlar eeledi:
Ardndan, nayaklaryla kumlar datt, yeri oydu. Bir ey gmd oraya, bykannesini. Kumlar deti,
deeledi, datt, yeri
450 oydu, sonra durup kulak kesildi, kumlar peneleriyle gene lgncasna eeledi, bir ara durdu, bir
leopar, zina rn bir panter, yrtc bir ku gibi ly paralyor.
Dn gece beni uyandrdktan sonra ayn d yoksa o muydu? Bekle. Ak sundurma. Afteler soka.
Anmsa. Harun el Reit. Handysa ordaym. Bana yol gsteren o adam, konuuyordu. Kork-mamtm.
Elindeki kavunu yzme doru tutmutu. Glmseyerek: Kaymakkokusu meyvenin. Kural byleymi,
dedi. ieri. Gel. Krmz hal serilmi. Greceksin, kimmi.
Torbalarn srtlayp ar ar ilerlediler, kzl tenli Kiptiler. S-
460 vanm paalarndan kan morarm ayaklar amurlam kumsal aklatyordu, soluk tula renkli
bir atkr da kll boynunu skca saryordu. Ardnda, tin tin admlaryla kars: Karmanyolacyla peinden
ayak srten rfnts. alntlarn srtnda tayor. plak ayaklar prtkl kumlarla
denizkabuukrklarndan kabuk kabuk. Rzgr kavruu yznn evresinde salar uuuyor.
Efendisinin ardnda yolda, toplamlar tas tara, tutmular Romeville yolunu. Vcundaki ayplarn
gizleyen gece gelende kestanerengi alna brnp, kpeklerin halt kartrdklar bir kemeraltndan
mterilerine gz szer. Belals, Blackpittsli O'Loughlin'in mey-
470 hanesinde iki Royal Dublin parlatyor. poni, sii koni serkelerin yabans lehelerinde, zira, Ah,
bademgzl yufkayrekli fndkm! ikokulu paavralarnn altnda bir diieytan beyazl. O gece,
Fumbally yolu: Tabakhane kokular.
Ellerin bembeyaz, dudaklarn al Endamn narin senin. Gel yat, uyu benimle derhal. Karanlnda karlp
pelim gecenin.
igbek Aquinas bunu maraz hazlar diye betimliyor, frate porcospino. Cennetten kovulmadan nce
Adem koard, ama sefih 480 deildi. Okusun trksn: Endamn narin senin. Onunkinden bir nebze
bile daha kt deil bu dil. Gbeklerinin zerinde keike-lam, meryemanatesbihi anlamszca an an
eder: Ceplerinde kl-hanbeygr, kaskat kleler dangrdar durur.
79
te geiyor.
Hamlet apkama gz ucuyla bakyor. urackta otururken birden rlplak oluverseydim? Deilim
ama. Tm dnyann llerini aarak, pelerinde gnein alev alev yanan klc, batya, akam diyarlarna
doru yola revan olmular. Srtnda ykyle kadn ar ar ilerlemekte, schlepp ve de train etmekte,
yayan yapldak gitmekte, hemcileyin trascine eylemekte. Aynektii, batya doru 490 vkselen sular,
kadn nne katm. Kadnn iindeki onbinlerce-adackl metler, benim olmayan kandan,
oinopaponton, arapkaras bir deniz. Merhaba, sen, ayn hizmetkr. Uykusunda, bir slak im syler ona
eref saatinin geldiini de, kalkmasn fsldar. Gelinya-ta, ocukiltesi, hayaletamdanl lm dei.
Omnis caro ad te veniet. Frtnann iinden gzleri, beti benzi atm bir hortlak yarasa yelkenlerinden
denizi kana bulayarak gelmekte, azyla perek emmeye onun azn.
ite. Yakala unu, haydi aslanm. Tabletlerim. Azyla perek onun azn. Yo. ikisi de olmal. Yaptr
onlar. Azyla perek em- 500 meye onun azn.
Dudaklarn, havann dsel dudaklarna uzatt, emdi: Azyla onun maammn. Maamm,
hereyrahimhanesiehram. Azyla biimlendirerek soluk verdi, dillenmemi: Uuiihaa: Patlayan
gezegenlerin gmbrts, alev alev, gmbrdeyen kor krraakrree-kreler. Kt. Banknotlar,
kahrolasca. Bunak Deasy'nin mektubu, burda. Konukseverliinize teekkr ederek u yazsz ksmn
yrtalm. Srtn gnee vererek eildi, iyice uzanp ta bir masada kimi szckler karalad.
Ktphaneden f araklamay ikinci unu-tuum bu. 510
Stephen eildike glgesi kayalara vuruyor, noktalanyor. Ne diye sonsuz deil, en uzak yldza dek
uzamaz? Bu n ardnda kr karanlktaki Cassiopeia geni, aydnln iinde yan karanlk
dnyalar. Elinde khin asas, ayanda dn arklar, gn ortasnda kurun renkli denize kar
gzlerden rak oturan, meneke gecenin ftursuz yldzlar altnda yryen ben. evremdeki bu
kanlmazcasna insanbiimindeki hayali emberi kryorum, sonra geri aryorum onu. Snrsz,
benim olabilir miydi, biimimin biimi? Kim grr beni burda? Yazdn bu szckleri kim nereden
bilecek? Ak bir yzeydeki imler. Bir yerde bir kimseye en tat-520 h sesinle. Muhterem Cloyne
piskoposu tapnak tln kreimsi balndan kard: zerinde ince izgilerle yer yer renkli
belirtkeler. Sk durun. Bir yzeyde renk renk: Evet, gerekten. Bir zlk grmekteyim, sonra
dnyorum - uzaklk, yakn, uzak,
80
dzl gryorum, dou, arka. Ah, imdi gryorum! Birden yuvarlanyor, stereoskopta
donupkalmasna. Az aba sarf et, budur marifet. aprak buluyorsunuz szlerimi. apraklk bizim
ruhumuzda yle deil mi? Daha tatl bir sesle. Ruhlarmz, gnahlarmzn utancylayaral, kene gibi
yapr bize, sevgilisine yapan bir 530 kadn gibi, daha da daha da.
Narin elli, gzler uzunkirpikli, bana gvenen kadn. Ben imdi onu tln tesinde ne cehenneme
gtreyim? Kanlmaz grselliin kanlmaz kipliine: O, o, o kadn. Hangi kadn? Pazartesi gn
Hodges Figgis'in vitrininde, yazacan abece kitaplarndan birini arayan bakire. Amma bakmtn kza.
Bileini emsiyesinin rgl kordonuna geirmi. Leeson Park'ta kaygl ba ve sade suya tiritayla
yaayp giden kltrl bir taze. Sen onu benim klahma anlat, Stevie: Fingirdeinteki. Allann cezas o
korsa jartiyerlerinden kullanyor, yamru yumru yn rgyle yamal sar oraplar
540 giyiyordur, garanti. Konumuz elma kfteleri, piuttosto. Katalaven-gos?
Oka beni. Tatl baklm. Yumuak yumuak yumuack elle-inle. Ben yalnzm burada. Ah, hemen
dokun bana, imdi. Herkesin bildii o szck neydi? Burada bir bamaym, sessiz. Alamakl da.
Dokun, dokun bana. Sivri kayalarn zerine srt st boylu boyunca uzand, karalad notlaryla
kalemini cebine tktrp apkasn gzlerine doru indirdi. Kevin Egan'n ekerleme yapt gibi ben de
bam eip, biraz kestireceim. EtviditDeus. Et erant valde bona. M'haba! Bon-
550 jour. Mays iekleri gibi sefa geldiniz. Siperliinin altnda tavus-kpramasndaki kirpiklerinin
arasndan gneyleyen gnee bakt. Bu sahnenin atei beni de tututurdu. Pan'n saati, direysel len.
Tunsars sularn zerinde tepsi gibi yapraklarn yayld yerlerdeki tutkalkvaml ylanotlar, stszan
yemiler arasnda. Aclardan uzak. ine dert olmasn.
Ktburunlu potinlerine taklan gzleri dertlendi, zoptik heri-560 fin partallar, nebeneinander. Baka
birinin ayana scack yuvalk eden rselenmi derinin krklarn sayd. Kilise rakslarnda tepi-nen o
tiksindiim
ayana. Ama, Esther Osvalt'n ayakkabs sana tam geldiinde ne sevinmitin: Hani Paris'te tandm
kz. Tiens, quel petit pied? Hakikatli dost, karde gibi: Wilde'm, adn telaffuz dahi etmekten ekindii
ak. Onun kolu: Cranly'nin kolu. Beni
terk ediyor artk. Ya su? Benim gibi. Benim gibi. Hepsi ya da hibiri.
Cock glnden sular upuzun kementler gibi, kabara taa akmakta gr, yeilaltns kum lagnlerini rte
rte. Bastonumu gtrecek aknt. Bekliyorum. Yo, geiyor sular, kayalara vura arpa geiyor, girdap
girdap geiyorlar. u i bitiversin hele. Dinle: drtsz-ckl bir dalgadili: iisuu, hrs, riayss, uuus.
Denizylanlarnn, ahlanan atlarn, kayalarn gbeinde sularn canhra soluu. Bardak bardak
kayalarda orluyor: Far, fosur, rak: Kovuklarda gm-brdyor. Tkeniyor, sonra da, sesi kesiliyor.
Akyor rl rl, yamyass yaylarak, kaynaan kpkkuyusu, amaktaki iek.
Stephen, ykselen denizin altnda, rganan denizotlarnn ardan ala ala, kollarn nazl nazl kvrtp
kilotlarn ektiklerini, fsldayarak salnan sularn iinde gm renkli ereltilerin yzlerini mahcup
mahcup yukarlara evirdiklerini grd. Gn gn ardna: Geceler boyunca: Depreilmek, sellere boyun
emek, sonra da yere serilmek. Tanrm, harap olmular; kulaklarna fsldannca da, ah vah ekiyorlar.
Eren Ambrose, bekleirken, zamanlarnn dolmasn bekliyorken yapraklarn ve dalgalarn i ekilerini
iit-mimi, diebus ac noctibus iniuriaspatiens ingemiscit. Gayesizce topla-rlar; nahak yere dalrlar,
akarberi, dner geri: Ay mekii. klar, safa pezevenklerini, koyunda sudan an eken l l plak
bir kadn grmekten de bkm. u akta be kula derinlikte. Tam be kula dibinde baban yatyor
senin. Saat birde, dedilerdi. Boulmu halde grmler. Dublin kumsalnda yaman ykselir deniz. Katar
nne bek bek moloz, srsepet balklar, akn avalak denizkabuklarn, ha babam de babam
srkler. Anaforlardan kopup ykselen tuzbeyaz bir ceset, sanki domuzbal, bir inecik bir kack
karayadoru ilerliyor, ite orda. Takn kancay, abuk. ekin. Ta diplere batmt, ama kurtuldu imdi.
Aman dikkat.
Kerih salamuraya bastrlm boklugaz tulumu. Galyanbalkla-nnn ifildemesi, ilik gibi a yalar, ak
pantolonyrtmacnn aralklarndan tayordu. Tanr dnr olur insan olur balk olur ber-nak kaz olur
kutyyatak. Yaayan ben soluyorum l nefeslerimi iniyorum l topraklarn, zkkmlanyorum
her cins lnn drarh bbrekcierdalan. Kpeteye ekilmi allak mallak, cz-zamh burundelii
gnee horlayadursun, yosunlu mezarnn leko-kusunu havaya salyor.
. Aenizdnm bu, kestanerengi gzler tuzmavi. Deniz-Urr, insanlarn bildii tm lmler
arasnda en evlas. Koca Der-
82
ya Babamz. Prix de Paris: Taklitlerinden saknn. Bir kez denemeniz lazm. Vallahi ok elendik. Haydi
kalk.. ok susadm. Gkyz bulutland. Kara bulut 610 yok ama, var m yoksa? Frtna kopacak.
Apaydnlk akyor, marur imei anln, Lucifer dico, qui nescit occasum. Hayr. Kavkms
apkamla asam, bir de onun edik arm. Nereye? Akam diyarlarna. Akam kendini bulur.
Dibudak bastonunun kabzasndan kavrad, hafif hafif sallayarak biraz daha oyaland. Elbet, akam
kendini bende bulacak, bana sormakszn. Vardr herhal her gnn bir sonu. Ha, nmzdeki sal en
uzun gn olacak. Btn o mutlu yeni seneler arasnda, anne, nay nay hoptiri nay. imen Tennyson,
elebi ozan. Gi. Sar dili moruk cadalozun erefine. Bir de, centilmen gazeteci Msy 620
Drumont'un. Gi. Dilerim berbat durumda. Acaba neden? Bak. O da yolcu. Kavklar. Diiye gitmem
gerek, ama nasl, bu parayla m? ite bu. Bu da. Disiz Kinch, supermen. Allah allah, neden acep, yoksa
baka bir anlam m var? Ceplerini bo yere kartrd. Yok, almamm. Yenisini almal.
Burundeliinden kard smk kurusunu bir kaya kntsna zenle brakt. Aman sen de, kim
grrse grsn.
Arkamda. Belki de birisi var.
Yzn omzunun zerinden evirip peini nigh eyledi. Yelkenleri gurcatalarna havari istinga edilmi,
limana dnen, aknt-630 ya kar ar ar yol alan serenleri havay yara yara ilerleyen di-rekli, sessiz
bir gemi. II
4
MR. LEOPOLD BLOOM KASAPLIK HAYVANLARIN SAKA-tatyla kmes hayvanlarnn i
organlarn byk bir
itiha ile yerdi, iine cieri kylm koyu kvaml tavuk orbasna, yenilmesi ktr ktr talklara, frnda
yrek
dolmasna, dilinip ekmekkrnt-sna bulanarak kzartlm karaciere, morinabalg yumurtasnn
tavasna baylrd. Hepsinden ok, daman belli belirsiz yakan hafif idrar kokulu koyun bbrei
zgarasn severdi. Karsnn kahvalt eylerini yuval tepsiye yerletirmek amacyla mutfakta patrt
karmadan dolanrken bbrekleri dnmekteydi. Mutfan lo havas ivi kesiyordu ya, darda tatl
bir yaz sabah kucaklyordu her yan. O yzden ii kaznmaya balamt bir para. Kmrler
korlamaktayd.
Bir dilim tereyal ekmek daha: , drt: Yeter. Molly, tabann tepeleme doldurulmasndan
holanmaz. Tamam. Mr. Bloom tepsiyi brakp ocaktaki aydanl kaldrd ve hafif eerek suyu
kaynamaya brakt. aydanlk, sar ve gebe, kurulduu yerden gagasn uzatmt. aymz az sonra
hazr. iyi. Azm kurumu. Kedi, kuyruunu dikmi, masann bir ayan kasla kasla dnd.
Mkgnau!
O, sen misin? Dedi Mr. Bloom, ocaktan ban evirip.
Kedi mrnavlayarak yant verdi ve mrnavlaya mrnavlaya masann bir ayan gene kasla kasla dnd.
Yaz masamn zerinde de byle kaslarak yryor kfir. Grr. Ensemi ka. Grr.
Mr. Bloom merakla, rikkatle bu kemiksiz siyah gvdeye bakt- Mkemmel hayvan: ipek krknn
parlakl, kuyruunun dip altndaki beyaz dmesi, yeil par par gzleri. Elleri dizlerinde, kediye
doru eildi. Minnoun st, dedi.
86
Mrkgnau! Diye nledi kedi.
Aptal derler bir de. Onlar sylenenleri bizden iyi anlyor. lj_ ne gelen ne varsa anlyor. Bir de kinci
olurlar. Hain. Doas byle. Tuhaf, farelerin cyaklad olmaz. Bundan holanyor ihtimal. Ben ona
nasl grnyorum acaba. Kule gibi yksek? Yo, stmden atlayabilir.
Tavuklardan korkuyor kerata, dedi latifeten. Gtgtgdakla-rndan korkuyor. Bu minno kadar aptal bir
minno grmedim vallahi. 40 Mrkgnau! Diye carlad kedi.
Stbeyaz dilerini gstere gstere szlanarak ve uzun uzun miyavlarken, istekli utangaakapatt
gzlerini yukarya doru evirip krpt. Mr. Bloom kedinin, agzllkten yeim tana dnene dek
kst koyu gzlerine bakt. Sonra dolaptan, Hanlon'un stsnn daha yeni doldurduu tencereyi
alarak, lkkpkl st bir fincan tabana dkp yavaa yere koydu. Gurrhr! Diye guruldayarak
kotu, diliyle yalamaya balad.
Kedi kez eilip usul usul yalarken, Mr. Bloom onun byklarnn zayf kta tel tel prldayna bakt.
Onlar kesersen artk 50 fare peinde komadklar doru mu acep. Niin? Karanlkta parldar, kukusuz,
ular. Karanlkta bir bakma dokunatr, belki de.
Kedinin yalayn dinledi. Jambonlu yumurta, istemez. Bu scaklarda iyi yumurta hak getire. yle
temiz gzel bir su ieyim. Perembe: Buckley'den koyun bbrei de alnmaz bugn. Tereyanda
piirirdim, karabiberli falan. En iyisi, Dlugacz'dan domuz bbrei almak. ayn suyu kaynayadursun.
Kedinin yalaylar yavalad, fincantaban tertemiz yapm. Dilleri niin sert olur yle? Daha iyi
yalayabilsin, tm girintilerini kabn. Yiyebilecei bir ey? evresine baknd. Yok. 60 Ayanda hafife
gcrtl potinler, merdivenlerden
sofaya kt, yatak odasnn nnde duralad. Kahvaltda gzel bir eyler ister. Sabahlar ince dilinmi
ekmekle tereyana baylr. Ama bakarsn: Arada bir de. Tamtakr sofada sesini alaltarak dedi ki:
Ben keye kadar gidiyorum. Bi dakkada dnerim. Kendi sylediklerini iittikten sonra ekledi:
Kahvaltda istediin bi ey yok, di mi? Uykulu yumuak bir somurdanma yantlad:
Mn. 70 Yok. Bir ey istemiyormu. Ardndan lk derin bir hlamann
ykseldiini, sonra, kars yatakta karyolann laka pirin halkalar-
sngrdatarak dnerken yattn iitti. unlar sktrmak val-T'h Yazk. Ta Cebelitark'tan buraya.
Bildii az bir Ispanyolcay
unuttu. Babas kaa almt acaba. Antika. Ha, evet! tabii. Vali-mzayedesinden alm. Hafif bir eki
darbesi yemi. Pazarlkta stne yok, koca Tweedy hey! Elbet, ya. Plevne'de miydi. Doeru ben
alaylym, efendim, iftihar ederim bununla. Gene de pulculukla keyi dnm. Basiret sahibi adam.
Yakas L.B. ilemeli hantal paltosuyla kayp eya brosundan satn ald elden dme yamurluu asl
kancadan apkasn ald. Pulculuk: Srt zamkl resimler. Ykn tutan subaylarn says da pek az deil
hani. Helal olsun. apkasnn terden ya balam tepesindeki yaz ona ketumlukla anstt: Plasto Lks
apk. Deri bandn iine telal bir gz att. Beyaz bir pusula. Emniyette.
Kapnn eiinde arka cebini yoklayp anahtarn arad. Orda yok. kardm pantolonda. Ordan
almalym. Patatesimiz var. Gardrop gcrdar. Kadn rahatsz etmeye gerek yok. Demincek dnp
dalmt. Ardndan sofa kapsn usulca ekti, bir az daha, kapnn alt pervaz eie gzelce oturana dek,
kapand m kapand. Kapal grnyor ya. Zaten biraz sonra dneceim, bir eycik olmaz.
Yetmi be numarann bodrum penceresinin rezesinden kk kanadndan saknarak yolun gneli
tarafna geti. Gne, Saint George kilisesinin an kulesine yaklamaktayd. Bugn hava scak olacak
herhalde. zellikle bu siyah elbisenin iinde iyice pierim. Siyah iletkendir, yanstr (n krlmas
myd?). Ama o yazlk elbiseyle gidilmez. Piknik deil ki bu. Gzelim lk havada yrrken
gzkapaklar ar ar kapanyordu ska. Boland'n ekmek kamyoneti, tepsi tepsi rzkmz tamakta
ama Molly bayat ekmei sever, kafalar kzartlm ktr ktr scak, insan genletiriyor. Douda bir
yerlerde: Sabah erken: afak skmekte. Gnein nnden seyahat etsen, bir gn alarsn ondan. Bunu
hep srd-rrsen, bir gn bile yaslanmazsn teorik olarak. Bir kumsalda yr-sen, yabanc bir lkede,
kentin kapsna gelsen, muhafz orada, hem de yal bir asker, bizim koca Tweedy gibi posbykl,
yaslanm uzun bir eit mzrana. Tentelerin glgeledii sokaklarda dolayorum. Her yanmda sarkl
insanlar. Lo izbelerden hal dkknlar, am yarmas biri, Mthi Trk, bada kurmu oturmakta,
ylankavi ubuunu tttryor. Sokaklarda satc rmalar. Rezene kokulu sular, erbetler iiyorum.
Btn gn aylak aylak dola-5'yorum. Bir iki hrsza rastlyorum belki. Tann, yleyse. Gne batmak
zere. Camilerin glgeleri stunlar arasndan: Elinde par-
88
men bir tomarla bir din adam. Aalarda bir rperme, akam rzgrnn habercisi. Geiyorum.
Solmakta altn sema. Bir anne kap aralndan bana bakmakta. Bilinmedik dillerinde ocuklarn eve
aryor. Yksek surlar: telerde inleyen sazlar. Geceleyin gkyz, ay, meneke, Molly'nin yeni
jartiyerlerinin rengi. Dinle. Bir kz o sazlardan birini almakta ne denirdi onlara: Santur. Geiyorum.
120 Aslnda pek byle deildir,
ya. Hep okuduumuz eyler: Gnein izinde. Basayfasnda doan bir gne. Glmsedi, kendinden
memnun. Freeman'da bayaznn tepesindeki vinyete ilikin Arthur Grifftih demiti ki: irlanda
kylarnn ardndaki dar bir yolun kuzeybatsndan ykselen bir zerklik gnei. Halinden memnun
glmsemesini uzatt. Yavdi iidir garanti: Kuzeybatdan ykselen zerklik gnei.
Larry O'Rourke'nin meyhanesine yaklamt. Mahzen penceresinin kafesinden slpyerek taan siyah
bira fkrmaktayd. Mahzenin ak kapsndan zencefil, aytozu, rekhamuru kokula-130 r
yaylmaktayd, iyi bir yer, gene de: Kent trafiinin hemen sonunda. rnein oradaki M'Auley'in
meyhanesi: Konum itibariyle be para etmez. Tabii hayvanpazarndan Kuzey-Dnemeci tankyla
rhtmlara doru bir tramvay hatt uzatsalar deeri frlayverirdi.
Jaluzi storun st yannda dazlak bir kafa. arkl erknharp, tonton bir ihtiyar. Ondan reklam alamayz
nasl olsa. Ama kendi iinin ehli. ite orda, vallahi, bizim kaltaban Larry, ceketini fora etmi
ekerkasasna yaslanarak nlkl kominin paspas ve kovayla yerleri silmesini izliyor. Simon Dedalus'un
gzlerini oynata oynata bir taklit edii var onu. Bak ne diycem sana, dinle! Neymi o, Mr. 140
O'Rourke? Bak ne diycem! Bu Ruslar var ya, Japonlar iki saat iinde iini bitirirler onlarn.
Durup bir ift laf et: Cenaze treni hakknda. Zavall Dig-nam, ne ac deil mi, Mr. O'Rourke?
Dorset Soka'na dnerken kapnn azndan canlca selamlad:
Gnaydn, Mr. O'Rourke.
Gnaydn sana da.
Gzel hava, deil mi?
Doru dediin.
150 Nereden bulurlar paray? Leitrim yresinden gelme kzlsal
komiler mahzendeki bo bardaklar ve yarm braklm arjantinleri alkalyorlar. Vee, aman efendim,
byyvermiler de karnzda Adam Findlaters ya da Dan Tallons olarak arz endam eylemekle
ri aman rekabete bak. Evrensel susuzluk. Dublin'i bir batan T'baa katedecek ama hibir meyhanenin
nnden gemeyecek-
ir _ iyi bulmaca olur. Tutumlulukla olmaz bu i. Ayyalar yolu-S> 1ar herhalde. koy be yrt. Ne
olacak, ordan bir ilin bur-H bir ilin, damlaya damlaya. Ola ki toptan siparilerde. Turistle-|
kaparozlayarak. Sen patronunu hallet, krrz parsay, anladi-koz.
Srf biradan ne tutar acaba bir ayda? Diyelim ki on f. Payna vzde on dse. Daha fazla ya da. On
be. Saint Joseph Maarif Okulu'nu geti. Yumurcaklarn yaygaras. Pencereler ak. Taze hava zihni
aar. Ya da bir tekerleme. Abecece deefe geyumakge haijeke lemeneo pereseetee. Olan m bunlar?
Evet. Initrk. Iniark. tniboffin. Ceografi okuyarlar. Benimki. Bloom dalar.
Dlugacz'n vitrininin nnde durarak sucuk kangallarn, siyah beyaz salamlar inceledi. On bele
arpalm. Zihninde silikle-en, zmsz kalan rakamlar: Can sklarak brakt, uup gitsinler. Baharatl
kymayla tka basa doldurulmu prl prl kangallara doya doya bakt, domuzlarn pimi baharatl
kanndan yaylan rayihay mutlulukla iine ekti.
in porseleni desenli tepside kandamlalar szan bir bbrek: Sonuncusu. Tezghta komu evin hizmeti
kz -yannda durdu. O da m alacakt bbrei, elindeki listeden istediklerini sayarken? Ellerinde
atlaklar: amarsodas. Ve bir buuk libre yass kk Denny sosislerinden. Gzleri kzn dolgun
kalalarna taklp kald. Adamn ad Woods. Ne i yapyor acaba. Kars yalanyor. Fkr fkr. Peine
taklmak yasaktr. Kollar gl. amaripindeki haly dvmekten. Hem de nasl dvyor, vallahi. Her
vuruunda yampiri etei nasl da yalpalanr.
Farebakl domuzkasab sosispembesine bulanm parmaklaryla kesip ayrd sosisleri toplad. Srf et
mbarekler: Ahrdase-mirtilmi dve gibi.
Kesilmi gazete ktlarndan birini ald: Tiberias gl kysndaki Kinnereth'te rnek iftlik, ideal k
sanatoryumu yapmaya elverili. Moses Montefore. Tahmin etmitim. iftlikleri duvarla evrili, otlayan
inekler seilemiyor. Gazeteyi az uzana tuttu: II-g'n: Daha yakndan oku, bal, pek seilemeyen
inekler otluyor, kat hrdamakta. Beyaz yavru bir dve. Hayvanpazarndaki o sabahlar, allarnda
bren hayvanlar, dalanan koyunlar, lap diye yere den hayvan tersleri, kabaral izmelerini saman
dkntleri zerinde srye srye dolaan bakclar, ellerinde kabuu soyul-mam denekler, bir
danann dolgunetli buduna bir tokat aklat-90
yor, ite kalite et bu. Mr. Bloom gazeteyi sabrla indirdi, lahavle ekerek diini skt, renk vermeden
srasn bekledi. Yampiri etek sallanmakta, her vuruta yalpa - yalpa da yalpa yalpa.
Domuzkasab desteden iki tabaka ekip hizmeti kzn ekstra ekstra sosislerini sard ve krmz suratn
ekitti. 200 Baka, bayan, dedi.
Kz yzszce glmseyerek kaln bileini uzatt, paray verdi. Sa ol, bayan. Bir ilin peni geriye.
Ltfen siz, baym.
Mr. Bloom telala bbrei gsterdi. Kz yava yrd takdirde yetiip kzn arkasndan, devingen
butlarnn ardndan onu izlemek istiyordu. Sabah sabah seyredebilecek ilk ey olarak fena deil. Elini
abuk tut, kahrolas herif. Frsat kartma bana. Kz dkknn nnde gneli sokakta durdu ve saa
dnerek ar ar ilerledi. Mr. Bloom burnundan soluyarak inledi: Hi anlamazlar ki.
amarsodasndan atlam elleri. Ayak trnaklar da kabuk kabuk 210 sertlemi. Srtndaki hrkann
paavras km, iki adan savunmakta onu. Hafifsemesinin duyumsatt sz yreinde giderek
belirsiz lk bir zevk yumana dnt. Bakas m yesin: izinli bir zabta memuru yumuluyor ona
Eccles Lane'de. Kallavi olsun isterler. Ekstra ekstra sosis. Ah ltfen, memur bey, ormanda kayboldum
da. peni, ltfen.
Eline uzatlan nemli krpe guddeyi alp yancebine kaydrd. Sonra pantolonunun cebinden peni
kararak lastik kntlarla kapl altla brakt. Braklan paralar arabuk incelendi ve sikke 220 sikke,
arabuk ekmeceye kaydrld. Sa olun, baym. Gene bekleriz.
Tilkigzlerde akan evkli ksa bir kvlcm teekkr etti ona. Bir an geti, Mr. Bloom baklarn
kard. Hayr:
Vazge: Baka zaman.
iyi gnler, dedi, uzaklaarak.
iyi gnler, efendim.
Kimse yok. Gitmi. Ne oldu ki?
Ar ar okuyarak Dorset Street boyunca ilerledi. Agendath Netaim: Plantasyon irketi. Trk
hkmetinden okalipts aac 230 yetitirmeye msait satlk vasi kumluk araziler. Glgelik, yakt ve
kereste olarak ahane. Yafa'nn kuzeyinde portakal baheleri ve muazzam karpuz bostanlar. Seksen
mark dediiniz takdirde zeytin, portakal, badem ya da aakavunu yetitirilen bir dnmlk arazi sizin
namnza tahsis edilecektir. Zeytin daha ucuza: Portakal ayrca sulanmaya ihtiya gsteriyor. Her yl
size mahsul gnderile-
_______91 -------------------------------
t. Peinat olarak on mark bakiyesini de senelik taksitler halinde deyebilirsiniz. Bleibtreustrasse 34,
Berlin, W. 15. Vazge. Ama fena fikir deil hani.
Eyyam bahurun gmi scandaki ineklere bakt. Gm udrah zeytinaalar. Asude uzun gnler:
Budanyor, erginleiyor. 240 Zeytinleri kavanozlara koyarlar, hi? Andrews'tan almtm, birka ne
kalm. Molly tkrp atyordu zeytinleri. Artk tadn rendi Portakallar ince ktlara sarp
kasalarlar. Aakavunlarn hakeza Saint Kevin Treni'ndeki zavall Citron hayatta mdr hl? Ya
emektar kitarasyla Mastiansky? Ne gzel elenirdik akamlar. Molly, Citron'un hasrkoltuunda. Ne
gzel tutarsn, serin sapsar meyve, tut elinde, tut burnuna kokla rayihasn. yle ki, youn, tatl, yakc
rayihas. Hep ayn ey, yllar boyunca, iyi para ediyormu, Moisel sylemiti. Arbutus Place: Pleasant
Street: Ah o eski gnler. Kusursuz olmak, demiti. Ta oralardan buraya: ispanya, 250 Cebelitark,
Akdeniz, Levant'tan. Kasa kasa istiflemiler Yafa rhtmna, adamn biri defterine etele ekiyor, kirli
tulumlu yalnayak hamallar kasalar tamakta. Surda neydiadfalanfestekiz. Merhab! Grmedi.
Selamdan te bir tanklmz yok, ruh karartc herif. Srt tpk o Norveli kaptannki gibi. Ona
rastlar mym acaba bugn. Arozz yolu sulamakta. Yamuru fiteklemeye. Yerde de gkteki gibi. Bir
bulut ardan gnei rtmeye balyor, rtt. Kuruni. Uzak.
Yo, yle deil. orak bir arazi, dmdzlak bir l. Volkanik gl, 260 l deniz: Balksz, yosunsuz, yerin
dibine batk. O dalgalar, kuruni metal, zehirli pus ykl sular hangi rzgr kartrabilir? Kkrt
yamuru yaarm orada: Ova kentler: Sodom, Gomore, Edom. l adlar hepsi. l bir toprakta l bir
deniz, kuruni ve kadim. imdi kadim. En eski, ilk rkn beii. Cassidy'den kan iki bklm bir
kocakar, boynundan kavrad bir ieyle kar kaldrma gemekte. En eski insanlar. Dnyann drt bir
kesine dalmlar, esaretten esarete, oalarak, lerek, doa doa her yerde. O topraklar imdi orada.
Artk douramadan bir daha. l: yalanm bir kadnn: arzn gri km ferci. 270 Viranelik.
Umutsuz bir dehetle kavruldu tm bedeni. Gazeteyi katlayarak cebine soktu ve Eccles Street'e dnerek
hzl admlarla evine doru yrd. Damarlarnda souk yalar dolat kann dondurdu: Yllar onu
kireten bir kabukla kaplamakta. Neyse, imdi burdaym. Evet, imdi burdaym. Sabah sabah feci
dler. Sol tara-
92
fmzdan m kalktk? u Sandow egzersizlerine yeniden balamam lazm. ek snavn. Bakmsz
kahverengi tula evler, seksen numara hl kiralanmad. Neden acaba? Kiras sadece yirmi sekiz. 280
Towers Battersby North, MacArthur: n pencereler svama ilan kapl. Aryan gze kaan sva
paracklar. Demlenmi ay buharnn latif kokusu tavadan yaylan duman, czrdayan tereya. Onun
yayla gibi yataksca vcudunun yannda olmak. Evet, evet.
Berkeley Road'dan koarak gelen ivecen lk gne , tam yol, zarif sandallaryla, aydnlanan yaya
kaldrm boyunca. Kouyor, benimle bulumaya, rzgrn datt altn salaryla gen bir kz. Giri
zemininde iki mektupla bir kartpostal durmakta. Mr. 290 Bloom eilip onlar alyor. Mrs. Marion
Bloom. Hzlanan kalp atlar yavalad. Elyazs pervasz. Mrs. Marion.
Poldy!
Gzlerini hafife ksarak yatak odasna girdi ve lk sar loluktan geerek Molly'nin dank sal
bana doru ilerledi.
Kimeymi mektuplar?
Mr. Bloom mektuplara bakt. Mullingar. Milly.
Milly'den bana bir mektup, dedi ihtiyatl, sana da bir kart. Bir de mektup sana.
Kartla mektubu, karsnn bkl dizlerinin ucuna kabarm 300 arafn zerine brakt.
Storu aralaym m?
Ksa ksa tartarak stor perdeyi yarya kadar aarken gznn ucuyla karsnn mektuba bir gz atp
yastnn
altna saklayver-diini grd.
Kfi mi? Diye sordu, dnerek.
Molly, dirseine dayanm, kartpostal okumaktayd.
Her eyi alm, dedi kocasna.
Mr. Bloom, kars kartpostal bir yana brakp gailesizce esnerken yavaa geriye doru kvrlana dek
bekledi. 310 abuk getir u ay, dedi, iim kavruluyor.
aydanlk ocakta, dedi Mr. Bloom.
Ama Mr. Bloom oyalanarak koltuun stndekileri toplad: Karsnn yollu jponunu, atverilmi kirli i
amarlarn: Sonra hepsini kucaklayp yatan ayakucuna koydu. Mutfaa inerken, kars seslendi:
Poldy! Ne?
ay iyi demlensin.
Nasl da kaynyor: Su kabnn aznda buhardan bir sorgu. I tiD scak suyla alkaladktan sonra drt
kak dolusu ay koydu, kabn eip aydanla scak su aktard. Sonra demlenmeye b-ko tavay kor
kmrlerin zerine basura basura oturttu ve tere-a& parasnn kayarak eriyiine bakt. Bbrek paketini
aarken kedi acndan lrcesine ona doru miyavlad. Eti fazlaca verirsen fare peinden komaz.
Domuz yemez derler. Koer. Al bakalm. Kanabulanm kd kedinin nne atp bbrei czrdayarak
eriyen tereyama boca etti. Karabiber. Krk yumurta fincanndan ald bir tutam karabiberi
parmaklarnn arasndan bbrein zerine halka halka serpti.
Sonra zarf yrtarak, mektuba yukardan aa gz gezdirdi. Sa olasn: Yeni bere: Mr. Coghlan: Loch
Owel'de piknik: Gen renci: Blazes Boylan'n sahildeki kzlar.
aymz demlendi. Glerek, bykl Crown Derby taklidi bardan doldurdu. Terelelli Milly'nin
doumgn
armaan. Daha be yandayd o zaman. Yo, dur: Drt. Amber taklidi kolyeyi almtm ona, krmt.
Ambalaj
kdndan paralar keser, katlar, mektup kutusuna koyardm Milly iin. Fincann doldururken,
glmsedi.
Ah, Milly Bloom, cantmstn sen benim.
Geceden sabaha ay namsn benim.
Meteliksiz de olsan seni, gzelim,
Malna da mlkne de Katey Keogft'un, yelerim.
Zavall yal Profesr Goodwin. Umutsuz bir vaka. Gene de nazik bir ihtiyard. Ya silindir apkasndaki
kk ayna. Milly'nin apkay salona getirii. Aa, bakn, Profesr Goodwin'in apkasnda ne buldum!
Hepimiz glmtk. Daha o zaman ba gstermiti cinsellii. Ne haspa eydi yumurcak.
Bbree atal batrp pat diye br tarafn evirdi: Sonra aydanl tepsiye oturttu. Kaldrrken kapa
kapakland. Her eyi koyduk mu? Tereyal ekmek, drt dilim, eker, kak, kremas, lamam.
Baparma aydanln sapna takl, tepsiyi yukarya gtrd.
Kapy diziyle iterek, tepsiyi gtrd karyolann baucundaki koltuun zerine brakt.
Nerdesin allah akna! Dedi Mrs. Bloom.
Bir dirsei yastkta evik bir hareketle kalkmaya davrannca
94
pirinler yeniden angrdamaya balad. Mr. Bloom, ayakta, sknetle karsnn tombul gvdesini ve
geceliinin iinde dii bir keinin memeleri gibi sallanan dolgun yumuak gslerini inceledi. 360
Yatandan yeni km bedeninin ss etrafa yayld, fincanna dkt ayn rayihasyla kucaklat.
Yasslm yastn altndan alm bir zarf ucu grnmekteydi. Mr. Bloom tam kacakken durup yatak
rtsn dzeltmeye balad. Mektup kimdenmi? Diye sordu. Pervasz el yazs. Marion.
ey, Boylan'dan canm, dedi kars. Program getirecekmi de.
Sen hangi arky syleyeceksin? 370 J. C. Doyle ile La ci darem, dedi Mrs. Bloom, bir de O Gzel
Ak arklar.
Etli dudaklaryla ayn ierken glmsedi. O gnlk yapraklarnn kokusu ertesi gn biraz bayatlayor.
iek vazosunda kokumu gibi. Pencereyi aaym m bir para?
Mrs. Bloom bir dilim ekmei ikiye katlayarak azna srerken sordu: Cenaze treni kata?
On bir, galiba, diye yantlad Mr. Bloom. Gazeteye bakma-380 dim daha.
Karsnn, parmayla imlemesi zerine yatan zerindeki kirli amarlar arasndan bir kilotu bir
paasndan
tutarak kaldrd. Deil? O halde, taban krm, parlak bir oraba sarlm bklm bklm bir gri
jartiyer.
Hayr. u kitab.
orabn br teki. Jponu.
Yere dmtr herhalde, dedi kadn.
Mr. Bloom bir oray bir buray yoklad. Voglio e non vorrei. Acaba bu szc doru telaffuz ediyor
mu: Voglio. Yatakta deil. Aa-390 kaym olmal. Yere eildi ve karyolann frfrn kaldrd. Kitap,
dm, turuncukenarl ikarnl lazmln yan banda serilip kalm.
Tut bakaym, dedi kars, iaret koymutum. Bir szck vard sana sormak istediim.
Kulpundan tutmad fincanndan bir yudum ay iti ve, parmak ularn battaniyeye pnii siliverip,
firketesiyle szc bulana dek sayfay taramaya balad.
---- 95
__Metenin nesi dedin? Diye sordu Mr. Bloom, ite, dedi kadn. Ne demek bu? Mr. Bloom eilerek
karsnn baparmann ojeli trna yarandaki szc okudu. __Metempsychosis?
__Evet. Kimmi bu sar izmeli memedaa?
__Metempsychosis, diye tekrarlad, Mr. Bloom alnn krt-
Yunanca bir szck: Yunanca kkenli. Ruhlarn g anlamna
geliyor.
__Laf ola beri gele! Dedi Mrs. Bloom. unu anlcamz ekilde anlatsana.
Mr. Bloom gzucuyla karsnn mstehzi gzlerine bakarak glmsedi. Hep o gen gzler. Pandomim
oyunundan sonraki o ilk gece. Dolphin's Barn. Kirlenmi sayfalar evirdi. Ruby: Sirkin Medar ftihar.
Oh efendim oh. Bir resim. Elinde arabackrbac Herkl gibi bir italyan. Medar iftiharlar Ruby olmal
sahnedeki bu plak. dn bir araf bulmu. Canavar Maffei kurbannn iini bitirip lanetleyerek bir
yana frlatt. Acmaszlklarla dolu. Uyuturucu verilmi hayvanlar. Hengler Sirki'ndeki trapezciler.
Grmemek iin bam evirmitim. Hayretten milletin az ak kalmt. Senin boynun krlsn, biz
glmekten krlalm. Aileler halinde. Kk yatan eitilirler ki metampsikozlayabilsinler. lmden
sonraki yaammz. Ruhlarmz. ldkten sonra bir insann ruhu, Dig-nam'n ruhu... ABitirdin mi? diye
sordu.
Evet, dedi Mrs. Bloom. Belden aa bir ey yok kitapta. Kadn ilk sevgilisine k m gene hep?
Okumadm ki. Baka kitap ister misin?
Evet. Paul de Kock'un baka bir kitabn. Ne gzel ad var.
Mrs. Bloom, bir gz akan ayda, fincann yeniden doldurdu.
Capel Street kitaplna gidip kitabn tarihini uzatmal, yoksa kefilim Kearney'e yazacaklar. Ruhg:
ite bu szck.
Baz kimseler, dedi Mr. Bloom, ldkten sonra yaammz baka bir bedende srdrdmze, daha
nceleri de yaam olduumuza inanrlar. Buna Ruhg diyorlar. Hepimiz binlerce yl nce bu
dnyada ya da baka bir gezegende yaamz. Bunu unuttuumuzu sylyorlar. Gemi yaamlarn
anmsadklarn ileri srenler de var.
Kvaml krema, aynn iinde pht pht sarmallayordu. Bu szc ona hatrlatsam iyi olacak:
Metempsychosis. En iyisi bir rnek vermek. Bir rnek?
96
Karyolann zerindeki Orman Perisinin Banyosu. Photo j8f'jn 440 Paskalya saysyla ek olarak
verilmiti: Sanatkrane renkler, muhteem bir aheser. Henz krema katlmam ay rengi. zlm
salaryla ona
benzemiyor deil: Daha ince. ereveletmek iin ilin alt peni demitim. Karyolann zerinde iyi
durur demiti. plak periler: Yunanistan: rnein o zamanlar yaam olan tm insanlar. Sayfalar
geriye doru evirdi.
Metempsychosis, dedi, eski Yunanllarn buna verdii ad. Onlar insann bir hayvana ya da, rnein,
bir
aaca dnebilecei, ne inanrlard. rnein, peri dedikleri ey de. 450 Mrs. Bloom ekeri
kartrmay brakt. Gzlerini nne doru
dikerken, burun deliklerini kabartarak soludu.
Bir yank kokusu var, dedi. Atete bir ey mi braktn?
Bbrek! Diye haykrd Mr. Bloom birden.
Kitab ceketinin i cebine sokuturdu ve, ayak parmaklarm hurdas km konsola arparak, kaan
leylek bacaklaryla merdivenden apar topar indi, kokuya doru kotu. Tavann bir yanndan keskin
kokulu bir duman stunu hiddetle fkrmaktayd. ataln bir ucunu bbrein alt tarafna geirdii gibi
altst ediverdi. Pek fazla yanmam. Bbrei tavadan bir tabaa boca ederek kalan 460 azck yank
yan zerine aktt. imdi de aymz koyalm. Masaya oturdu, bir dilim ekmek kesip zerine tereya
srd. Bbrein yank tarafn kesip kedinin nne att. Ardndan, iri bir paray atalla azna gtrd,
lezzetli esnek bbrei hakkn vere vere inedi. Aznza layk. Bir yudum da aydan. Sonra kopard
bir para ekmei yaa banp azna att. Gen renci ve piknikten mi bahsediyordu? Mektubu ap yan
tarafa koydu, bir yandan lokmasn iner, yaa bir para ekmek daha banar ve gvdeye indirirken, bir
yandan da aheste aheste mektubunu okudu. 470 Canm Babacm
O gzel doum gn armaan iin sonsuz teekkrler. Bama tam oturdu. Herkes yeni beremin bana
ok yaktn sylyor. Annemin gnderdii stl ikolata kutusunu da aldm, ona da yazacam. ok
gzeldi. Benim foto iim ok iyi gidiyor. Mr. Coghlan benim bir resmimi ekti, develope edince kars
gnderecek. Dn burda iler epey skkt. Hava gzeldi ve btn o soba
480
________97 -------------------------------
bacakl kadnlar gelmiti. Pazartesiye birka arkadala TAdiOwel'e piknik yapmaya gideceiz. Anneye
selamlar sevgiler, Ha kocaman bir pck ve teekkrler. Aadan piyano ses-r ' geliyor. Cumartesi
gn Greville Arms'da bir konser verilecek. Baz akamlar buraya gelen Bannon adl gen bir renci
var ye- nleri mi nedir son derece sosyetikmi hem de Boylan'n (ner-H vse Blazes Boylan'n diye
yazcaktm) o sahildeki kzlar arksn vlyor. Ona terelelli Milly selamlarn gnderdi dersin.
imdilik son vereyim kucak dolusu sevgiler Seni seven kzn Milly
Not: Yazm kt oldu bala acelem var. Baybay.
M.
Dn on beine bast. Tuhaf, ayn da on bei. Evden uzak ge- 490 irdii ilk doum gn. Ayrlk.
Doduu o yaz sabahn anmsyorum, Denzille Street'e koup Mrs. Thornton'un kapsn alm. Ne iyi
kadnd. Pek ok bebein dnyaya geliine yardmc olmu. Daha batan Rudy'nin yaamayacan
anlamt. Allah ne buyur-duysa o olur, efendim. Hemen anlamt. Yaasayd imdi on bir yanda
olacakt.
fadesiz yzyle yrei burkularak mektuptaki nota bakt. Yazm kt oldu bala. Acelem var.
Aadan piyano sesleri. Kelebek kozasndan kyor. XL Cafe'de bilezik yznden onunla hrlamamz.
Ne pastasn yemi ne konumu ne de ban kaldr- 500 mt. Mnasebetsiz bzdk. Kalan lokmalar
da birer birer yaa banp, attrd bbrek paralarnn ardndan teker teker midesine indirdi. Haftada
on iki ilin alt peni. Fazla saylmaz. Ona da kr. Music Hall'de figran. Gen renci. Yemeinin
stne lyan ayndan bir yudum iti. Sonra mektubu tekrar okudu: ikinci kez.
Ne yapalm: Kendini korumasn bilir. Ya bilmezse? Yo, bir ey olmamtr. Olabilir de ama. Olana dek
beklenecek aresiz. Ate paras, incecik bacaklaryla merdivenlerden yukarya kou-u. Mukadderat.
Artk olgunlayor. Fettan. ok hem de.
Tasal bir sevecenlikle mutfak penceresine doru glmsedi. 510 nu sokakta yanaklarn daha da
pembelesin diye imdiklerken yakaladm gn. Bir para kansz. Memeden ge kesilmiti. O gUn
Ksh'in ordaki Erin's King'e biniimiz. Kahrolas khne sala-
98
purya ceviz kabuu gibi yalpalanmt. Renk vermemiti hi. Ak mavi earbyla salarnn rzgrda
uumas.
Gamze/i yanaklarnda peremler, Ba dndrc yldzlar.
Sahil kzlar. Alm zarf. Ellerini pantolon ceplerine sokmu faytoncu bugn izinli, trk sylyor.
Aile dostu. Yanaklarnda, di-520 yor. iskelenin klar, yaz akam, orkestra. Ah kzlar, ah o kzlar,
Sahildeki gzel kzlar.
Milly de yle. Toyca pmeler: lkinci. Aradan ok zaman geti. Mrs. Marion. imdi yatm srt st,
okumakta, parmaklarn salarnn tellerine dolayaraktan, glmseyerek, rerekten.
Srtnda yukarya doru akan belirsiz bir eziklik, acnma, arta-raktan. Bu olacak, evet. nlesem.
Beyhude: Ne yapabilirim ki? Gzel krpe kz dudaklar. O da olacak. Srtndan ykselen ezin-cin tm
vcuduna yayldn duyumsad. imdi ne yapsam fayda-530 sz. Dudaklar plecek, pecek,
pecek. Dolgun yapkan kadn dudaklar.
Orda olmas daha iyi: Uzakta. Oyalanr. Vakit geirmek iin bir kpek istemiti. Oraya uzanmal bir.
Austosta bir gn resmi tatil var, gidi geli sadece ilin alt peni. Daha alt hafta var, th. Bir basn
pasosu uydurmal. M'Coy'a syleyim bir.
Tekmil tylerini temizleyen kedi bbree bulanm kda dnerek onu koklad ve kapya doru
azametle yrd. Ban evirdi, miyavlayarak Mr. Bloom'a bakt. kmak istiyor. Bir kapnn nnde
beklersen alr bazen kap. Beklesin bakalm. Yerinde du-540 ramyor. Elektrik. Havadaki imekler.
Arka ayayla kulan nasl temizleyip durmutu srtn mineye verip ooh.
Bir ikinlik hissetti, bir arlk: Sonra barsaklarnda tatl bir mlayimlik. Kalkt. Pantolonunun
kemerini
gevetti. Kedi miyav-lad ona bakp.
Miyav! Diye yantlad kediyi. Bekle hazrlanaym.
zerine arlk kt: Scak bir gn olacak. u merdiveni kmak sahanla kadar bitap drd beni.
Gazete gelmi. Aptes yaparken okumay severdi. Ben bu haldeyken zrtapozun biri damlayp kapy
almasa bari. 550 Masann ekmecesinde Tidbit?m. eski bir saysn buldu. Kol-
_ 99 560
* o ^kstrp kapya gitti, at. Kedi sessiz sraylarla yanna ruSuna siMj",,f r ' , , , .
di Ah, imdi yukar ksa, yatanda kvrlp yatverseyd. g Kulak kabartt, karsnn sesini iitti:
Gel, gel pisi pisi. Gel.
Mr. Bloom arka kapdan baheye kt: Durup, kulak kabar-k bitiik baheyi dinledi. t yok. Belki de
amar asyordun Hizmeti kz bahedeydi. Gzel bir sabah.
Duvarn dibinde yetien clz bir nane filizine bakmak iin eildi. Buraya bir kameriye yapmal.
Barbunya fasulyesi. Frenksar-mai- Her taraftan gbrelemek ister, kra toprak. Bir kat potasyum
slfit. Hayvan tersi gerek byle topraa. Mutfak artklar. Pekmeztopra, neydi yle miydi? Bitiik
bahedeki tavuklar: mkrklar toprak yzeyi iin en l gbre. En iyisi ama sr gbresidir hele
kspeyle kftnle beslenmilerse. Humuslu gbre. Hanmlarn olakderisi eldivenlerini temizlemekte
stne yok. Temizleyen pislik. Kl de iyidir. Buray batan aa ilemeli. u kede bezelye
yetitirirsin. Marul. O zaman devaml yeil sebze yersin taze taze. Bahelerin de mahzuru yok deil.
Paskalya tatilinde buradaki ar m peygamberdevesi miydi.
Yrd. Bak yahu. apkam nerede benim? Gene kancaya as- 570 tim galiba. Bak ite, hatrlayamadm.
Portmantoda bir ben youm. Drt emsiye, onun yamurluu. Herhalde mektuplar alrken. Drago'nun
maazasnda ziller alyor. Tuhaf, u anda aklmdan bunu geiriyordum. Yakasnn zerine dklm
briyantinli kahverengi salar. Apar topar ykanp taranm. Bu sabah bir banyo yapacak zamanm var m
acaba? Tara Street. James Stephens'n kamasna yardm eden giede duran ocukmu, diyorlar.
O'Brien. Dlugacz denilen herifin sesi de pes mi pes. Agendath myd ne? Baka, bayan. Krgzar.
Helann kurada kapsn tekmeleyip at. Dikkatli olalm da 580 cenaze trenine kirli pantolonla
gitmeyelim. Ban eerek bask lentonun altndan geip ieriye girdi. Kapy ardna kadar ak brakt,
kf balam badana ve salkm rmcek alarnn bayat kokular arasnda asklarn zd. Oturmadan
nce bir yarktan yukarya bitiik komunun pencerelerine bakt. Kral, altnlarn saymak iin hazine
dairesine girdi. Sfra sfr, elde var sfr.
Oturaa yerleip gazetesini kard, plak dizlerinin zerinde
sayfalarn evirmeye balad. Yeni ve mlayim bir eyler. Aceleye ne hacet. Tut bir sre bakalm. En
birinci paramz: Matcham'n Unutulmaz Darbesi. Yazan, Mr. Philip Beaufoy, Tiyatroseverler Ku- 590
u' Londra. Yazara denen telif stun bana bir ginedir. bu-
100
uk. sterlin ... sterlin, on ilin alt peni.
Kendisini skarak sessizce okuyordu, birinci stunu sonra, hafif brakt ama tutaraktan, ikincisine geti.
Yarlaynca, koyuverdi kendini o okurken barsaklar kendi kendine rahatlasn diye, hl sabrla
okuyordu dnk az bir kabzl kendini salp giderken. Keke basurlar karacak denli kazulet olmasa
gene. Yo, bu iyi. Tamam. Oh! Peklik yapc. Bir cascara sagrada tableti. Yaam da byle olabilir. Onu
tahrik etmi ya da etkilemi deil ama bak gz
600 ap kapayncaya kadar oluverdi ite, hem de harika. u sralar basmadklar ey yok. l mevsim.
Ykselen kokusunun ortasnda dingin oturmu, okumasn srdrd. Harika vallahi. Matcham glen
byc kadn fethettii o unutulmaz darbesini sk sk anmsar; o kadn ki artk. Balangc da bitii de
ahlak kurallarna uygun. El ele. Bak bu iyi. Okuduu blm zerinde yeniden gz gezdirdi, kk
suyunu zahmetsizce brakn duyumsarken, onlar yazan ve sterlin, on ilin alt peniyi cebe
indiren muhterem Mr. Beaufoy'u gptayla dnd.
Bir yk de ben yazabilirim. Yazanlar, Mr. ve Mrs. L. M. Blo-
610 om. Bir atasz zerine bir yk uydurabilinir. Hangisi mesela? Bir zamanlar giyinirken
sylediklerini unutmasn diye manetime yazmaya alrdm. Birlikte giyinmekten holanmam. Tra
olurken hafif syrmm. Altdudan srarak, etekliinin yrtmacn ilikliyor. Saat tutuyorum. 9:15.
Roberts borcunu demedi mi hl? 9:20. Gretta Conroy ne giymiti? 9:23. Hangi aklla gidip buldum bu
tara ben? 9:24. O lahana karnm iirdi. Rugan ayakkabsnn zerinde bir toz zerresi: Haydi, iki
ayakkabsnn da her yann orapl baldrna art arda sk sk silmeler. May'n orkestrasnn saatlerin
dansn aldn kermesteki danstan sonraki sabah. yle an-
620 lataym: Sabah olmu, le, sonra akam olmakta, ardndan gece vakti. Dilerini fralyor. Bu daha
ilk gece. Akl dansta, fkr da fkr. Yelpazesinin ubuklar tkr da tkr. u Boylan zengin mi? Adam
lort gibi. Nasl yani? Dansederken nefesinin ok gzel koktuunu fark ettim de. Gevelemeye hacet yok
o halde. Ak ak syle. Dn gece mzik ne sihirliydi yle. Glgede kalmt ayna. El aynasn sallanan
iri gslerini skca rten ynl giysisine dayam var gcyle srtyordu. Merakla bakaraktan.
Gzlerinde izgiler. Nasl emin olabilir insan.
Akam vakti, gri organzeli kzlar. Ardndan gelen gece: han-
630 erleri, maskeleriyle kapkara. airane fikir: Pembe, sonra altn sars, sonra kuruni, sonra siyah.
Yaama da uygun dyor. Gndz sonra da gece.
--------- 101 -------------------------------
Gzde hikyenin yarsn cart diye yrtt ve kn sildi. Sonra tolununu ekerek asksn geirdi ve
nn ilikledi. Dingildek ir bozuntusunu ekip helann kasavetinden ak havaya kt. Gneli bahede
ii hafifledi yrei tazelendi, siyah pantolu-nu dikkatle gzden geirdi: Paalarn, dizlerini, diz
arkalarn. Cenaze treni saat kata? Gazeteye bakaym bir.
Ta ykseklerde bir gacrt, kasvetli bir uultu. Saint George kilisesinin anlar. Saati vurmaktalar: Battal
tarrakas demirin. 640
Amann! Yandm! Amann! Yandm! Amann! Yandm!
eyrek var. Bir daha: Pe pee nlamalar havada. ncs. Zavall Dignam!
102 5
MR. BLOOM LL ADIMLARLA SIR JOHN ROGER-son rhtm boyunca dizili kamyonlarn
yanndan ilerledi, Windmill Lane'i, Leask'n ketentohumu ezimevini ve postaneyi geti. Bu adresi de
verebilirdim bak. Denizciler Evi'ni de geti. Rhtm civarnn sabah hayhuyunu ardnda brakp Lime
Street'e sapt. Brady kondularnn orda bir tabakhane ra, koluna geirdii sakatat kovasyla,
inenmi bir izmariti tttrerek siftinmekte. Daha
kke bir kzcaz, krk bir f emberini isteksizce tutmu, alnndaki mayasl kabuklarnn altndan
gzlerini dikmi ona bak-
10 makta. Sigara itii takdirde geliemeyeceini syle ona. Amaan, brak isin! Yaam sanki gllk
glistanlkt da pek. Meyhane kaplarnda bekleir babas ksn da eve gtrsn diye. Hadi boba,
annem evde bekliyo. Bu saatte ortalk sakin: Kimsecikler yok. Townsend Street'ten, sonra da Bethel'in
suratsz alnacn geti. El, evet: Evi: Alef, Beth. Nichols cenaze ileri evini de geti. On birde. Daha
epey var. Sanrm O'Neill'e ii Corny Kelleher kvrmtr. Gzlerini kapatp yle syler arksn. Corny.
Bir keresinde parkta rastlamtm karya. Ortalk kapkara. Ne cmbt ya, kiki-ri kakara. Gammazn
teki. Adn adresini sylediydi de benimkiyle
20 hoppa nina nina nay nina nay nom. O kvrmtr, garanti. Gm-verin nederlerozmbrtnn iine
bedavadan ucuzuna. Benimkiyle hoppa nina, hoppa nina, hoppa nina, hoppa nina.
Westland Dow'da, Belfast and Oriental Tea Company'nin vitrini nnde durdu ve kurun varakl
paketlerdeki etiketleri okumaya balad: Mkemmel Harman, En stn Kalite, Ailenizin ay. Hava
iyice snd. ay. Tom Kernan'dan isteyim biraz. Cenazede de sylenmez ki. Gzleri hl etiketlere
dalm okurken apkasn kard, briyantin kokusunu hafife iine ekti, sa elini zart bir hareketle
kann ve sann zerinde ar ar gezdirdi. Sabah
30 sabah bu scak. Arlaan gzkapaklannn altndan bakarak "lks
k"nn iinde deri bandn zerindeki kk boumlu yeri buldu. Orda duruyor. Sa elini apkasnn iine
soktu. Parmaklar bandn rkasnda hemencecik bulduu bir kart yeleinin cebine aktard. Bu ne scak
byle. Sa elini kann ve bann zerinde ar asr gezdirdi yeniden. Sonra gene apkasn giydi,
rahatlamt: Okudu gene: Mkemmel Harman, En stn Kalite Seylan aylarndan Hazrlanmtr.
Uzakdou. Kim bilir ne gzel yerlerdir: Dnyann cenneti, koskoca tembel yapraklarn zerinde kendini
akntya brakrsn, kaktsler, iekli ayrlar, o ylankavi liana dedikleri. Sahiden yle mi acep. Gnein
alnnda dlce far niente bo oturan Seylanllar, btn gn klarn kaldrmadan. On iki ayn altsnda
uyurlar. Hrlamak istemezler o scakta, iklimin etkisi. Uyuukluk. Amaszln iekleri. ou
havadan beslenir. Azotlar. Botanik bahelerindeki limonluklar. Duyarl bitkiler. Nilferler.
Tayapraklarnn gc yok ey yapacak. Uyku hastal kol geziyor. Glyapraklarn ine ge.
ikembeyle dana paas yemeye altn dn insann bir de. Bir yerde grmtm o resimdeki
adamn nerdeydi? Ha evet, Lt Gl'nde srt st yatm yzerken am gne emsiyesini, kitabn
okuyor. Istesen de batmazsn: yle kesif ki tuzdan. Zira suyun arl, yo, su kitlesinin arl eittir
neyin arlyd? Ya da hacim eittir arl m olacakt? Onun gibi bir kanun vard. Lisedeki Vance
parmaklarn ktrde-terek veriyor dersini. Maarifin mfredat program. Marifetli mfredat. Arlk
dediin zaman nedir arlk aslnda? Saniyede saniyede otuz iki ayak. Den cisimler kanunu: Saniyede
saniyede. Hepsi de yere der. Arza. Arzn yerekimi gcdr arlk.
Dnerek yolun karsna doru acelesiz yrd. Sosisleriyle nasl yryordu kz? yle yaparaktan.
Yryedursun, cebinde katl duran Freeman \ karp at, uzunlamasna boru gibi kvrp, rahata att
her
admda gazeteyle pantolonunun paasn tplad. Havada bir miskinlik: Girip bir bakmal. Saniyede
saniyede.
Saniyede yani her bir saniye sresince demek. Kaldrmda durup postane kapsndan ierisini keskin
nazarlarla
iskandil etti. Son gelen mektuplar gz. Giden mektuplar. Bir eycik yok. Girelim.
Gienin pirin ubuklarndan ieriye kartn uzatt. Bana gelen mektup var m? diye sordu.
Postane mdiresi bir gz ararken Mr. Bloom da tepeden tr-
naa silahl resmi geit yapan askerleri gsteren orduya ar afi-
inceledi: Gazete bastonunun ucunu burnuna doru tutup yeni-
aslm samankdn koklad. Cevap veren yok galiba. Geen
kez fazla ileri gittik.
104
Postane mdiresi parmaklklarn arasndan kartyla bir de mektup uzatt. Mr. Bloom kadna teekkr etti
ve
derhal zarftaki daktilo yazsna bir gz att.
Sayn Henry Flower Westland Row Postanesi eliyle ehir
Cevap yazm meer. Kartla mektubu yan cebine kaydrd resmi geit yapan askerleri gene gzden
geirdi. Koca Tweedy'nin 80 alay nerede? re karlm asker. Orada: Aypostundan kalpa ve ty
sorgucu. Yo, o bir kumbarac askeri. Devrik manetler, ite urada: Royal Dublin silahendazlar. ingiliz
askerleri. Pek gelgelli. Kadnlar pelerinden koturan da bu herhal. niforma. Askere yazlp talim
yapmak daha kolay. Maud
Gonne'un, geceleri O'Connell Street'ten ekilmelerine ilikin mektubu: Irlandamzn bakenti iin
yzkaras. Griffith'in gazetesi de imdi ayn eyi yapyor: Zhrevi hastalktan krlan bir ordu:
ariblleyl vennehar bir imparatorluk. Hamhalat suratlar: Sultani tembel kavatlar. ileri bak. Uygun
adm. Karavanaya: aravanaya. Koulara: oulara. Kraliyet 90 alay. Bir itfaiyeci ya da bir polis
kyafetiyle gremezsiniz onu hi. Ne ki, farmason giysisiyle, elbet.
Postaneden kp soka arnlad ve saa sapt. Laf gzaf: Sanki meseleler hallolunuverecek. Elini
cebine sokup iaretpar-man zarf kapann aralna geirdi, kesik hareketlerle yrtarak at. Kadnlar
epey temkinli olur derlerse de, sanmam. Parmaklaryla mektubu ekip zarfn cebinde krtrd.
Mektuba inelenmi bir ey var: Fotoraf belki. Sa m? Deil.
M'Coy. abuk kurtul undan. Alkoyacak yolumdan. Ne sinir ey birisinin karsna kvermesi tam
sen. 100 Merhaba, Bloom. Nereye byle? Merhaba, M'Coy. Hi vallaha. "-Keyifler nasl?
iyidir. Ya sen?
Yuvarlanp gidiyoruz ite, dedi M'Coy.
Gzleri siyah kravatl giysilerde, sesini alaltp edeplice sordu:
Hayrola... Bir mazarrat yoktur inallah? Baktm da, yle...
Yo, yo, dedi Mr. Bloom. Zavall Dignam, bilirsin. Cenazesi bugn kalkyor. 110 Ha, evet, zavall
adamcaz. Demek byle. Saat kata?
Fotoraf kesin deil. Belki de bir rozet. On birde, diye yant verdi Mr. Bloom. _gjr yolunu bulup
gitmeliyim oraya, dedi M'Coy. On birdi, "-1 mi? Daha dn gece rendim. Kim sylemiti? Holohan.
Hoppy'yitanr msn? Elbet tanrm.
Mr. Bloom'un gzleri yolun karsndaki, Grosvenor'un nne ekilmi st ak arabaya taklmt.
Kapc valizi kaldrarak bagaj verine brakt. Kadn bir yanda durmu, bekliyor, adam da, kocas,
aabeysi, kadna benzeyen, ceplerini kartrarak bozuk para aryordu. Halka yakal k bir manto
giymi, battaniye gibi kuma, bu gzel havada insan terletir. Elleri dtan ekleme ceplerinde, ftursuz
yle duruu. Polo mandaki o kibirli yaratk gibi. Kadnlarn burnu hep havadadr, sen hassas
noktalarna dokunana dek. Ayinesi itir kiinin. Kendilerini naza ekerler, tenedirler oysa. Muhterem
hanmefendi, Brts de muhterem bir zat idi. Kadnla bir kere yat, teklif tekellf kalmaz aranzda.
Bob Doran'laydm da, gene szaki nbetlerinden birine girmi, kimdi o, Bantam Lyons'la birlikte. Na,
surdaydk, Conway'in meyhanesinde.
Doran Lyons'la Conway'in orda. Kadn eldivenli elini sana gtrd. Hoppy de kageldi. Bulut gibi.
Ban geriye ekip gzlerini ksarak uzaktan kadnn sabah gneiyle menevilenen cildine, ssl
gerdanna bakt. Bugn her ey net grnyor. Havadaki nem belki uza grmeni salayan. Havadan
sudan konumalar. Hanmn eli. Hangi taraftan binecek?
Sonra dedi ki: Zavall dostumuz Paddy 'nin yle yazk yazk! Dedim ki: Zavall Paddy Dignamck!
Taraya gidiyorlar: Broadstone'a belki. Ayak bileklerini saran, backlarnn ular sallanan kahverengi
izmeler. Biimli gzel ayaklar. Herifiolu veremedi gitti avucundaki bozukluklar! Ona baktm
grd. Gzleri hep baka bir erkektedir, iyi sigorta. Bakarsn lazm olur. El altnda bulunsun. Niin?
Dedim. Nesi var bu adamn? Dedim. Kibirli: Varsl: ipek oraplar. Evet, dedi Mr. Bloom.
Hafif dnerek, M'Coy' un su karan suratyla bir hizaya geldi. Biraz sonra binecek.
Nesi mi var? Dedi M'Coy. Adam ld, yahu, diye ekledi. Val-an o da iiyordu. Paddy Dignam m?
Dedim ben. Inanasm gelmemiti de iittiimde. Arch'ta bulutuumuz geen cumadan yoksa
106
perembeden miydi bu yana grmemitim onunla. Evet, dedi M'Coy. Gt. Pazartesi gn ld
zavall adamcaz.
Bakn! Bakn! ipek parlts koyu jartiyer ak. Bak! Dangl dungul bir tramvay ann ala ala girdi
araya.
Gitti bizim manzara. Kahrolas dangalak hrt. Tam zamanyd. Cehennem zebanisi. Hep byle olur
zaten. Tam da kadn. Pazartesi miydi Eustace Street'teki kz jartiyerini dzeltirken. Arkada da nne
gemi manzaray kapatyor. Esprit de corps. Ne o, azn a-160 msn yle apal apal? Ha, evet,
dedi Mr. Bloom tasal bir ah ekip. Bir kayp daha. En iyilerinden biri, dedi M'Coy.
Tramvay ekip gitmiti. Kadnn k eldivenli eli elik tutamakta, Loopline Kprs'ne doru
yollandlar. Fr fr da pr pr: apkasnn tl gne nda: Pr pr da fr. Yengnm iyidir inallah?
dedi M'Coy sesini deitirip.
Ha, evet, dedi Mr. Bloom. ok iyi, sa ol. Boru gibi kvrd gazetesini ar ar at ve ar ar
okudu: Plumtree Et Konservesi 170 Bulunmayan ev nedir?
Natamam. Bulunan ev ise, bir mutluluk yuvas.
Bizim hanm yeni bir konser angajman yapt. Daha kesin deil ama. Valiz maval gene. Ama yok bir
zarar. Sram savdm nasl olsa, kr. Mr. Bloom irigzkapakh gzlerini telasz bir dostlukla evirdi.
Benim karm da, dedi. Yirmi beinde. Belfast'taki Ulster Hall'de alengirli bir baloda syleyecek. 180
yle mi? Dedi M'Coy. Memnun oldum bu habere, azizim. Kim kalkm bu ie?
Mrs. Marion Bloom. Henz kalkmamtr. Kralie, yatanda ekmeini yiyor ve. Kitap deil. Uyluu
boyunca yedierden dizdii kirli iskambil ktlar. Esmer dam ve sarn fanti. Mektup. Kedinin tyleri
siyah top top. Alm bir zarf ucu.
Eski. Gzel. Ak. arks. 190 Ah o eski a-ak...
107 200
_Ayrda bir turne bu, anlarsn ya, dedi Mr. Bloom ciddiyet-Gzeeeel ask arks. Bir komite yrtyor
bu ii. Masraflar da kr 3 M'Coy bynn ularn ekitirerek onaylad. _Oo, iyi, dedi. iyi haber bu.
Gitmek iin davrand.
_Ya seni byle formunda grmekten memnun oldum, dedi. Yaknda grrz. Elbet, dedi Mr.
Bloom.
_Bak ne diycem, dedi M'Coy. Cenaze treninde benim adm da koyuver, olur mu? Gelmek istiyorum
ama belki de vakit bulamayacam. Sandycove'da bir boulma vakas olmu, ceset bulunduu takdirde
tahkikat memuruyla oraya gitmem lazm. Ben gelmemisem sen benim adm yazver, olmaz m?
_Yazarm elbet, dedi Mr. Bloom ayrlmak iin davranrken. Sen merak etme.
_Yaa, dedi M'Coy sevinle. Sa olasn, dostum, imkn bulursam mutlaka gelirim. Tamam. Dingdang.
C. P. M'Coy deyiver,
kfi.
Merak etme sen, dedi Mr. Bloom kararl bir sesle. 210
Yutturamad o dolmay bana. Cierine ilemi. Enayi dmbelei. Vz gelir bana. Valizlere kar zaafm
vardr. Mein. Keler takviyeli, kenarlar perinli, ifte emniyet manivela kilitli. Bob Cowley
kendisininkini geen yl Wicklow denizcilik bayram konseri iin dn verdiydi de o mbarek gnden
bu gne dek ses seda kmad. Mr. Bloom, ulasz admlarla Brunswick Street'e doru ilerlerken
glmsedi. Bizim hanm yeni bir. atlak sesli illi soprano. Sivri burunlu. Kendi apnda fena saylmaz:
Hafif arklarda. Han-eresi zayf. Sen ve ben, anlarsn ya: Durumlarmz ayn. Ya ekiyor. Nasl da
basar insann damarna. Farkn iitmiyor mu? Galiba biraz o yne meyyal. ileden karyor beni.
Belfast'ta yola gelir sanyordum, inallah ordaki iek salgn daha da ktlemez. Orda, kendini
alatmaz gene muhakkak. Senin karn ve benim karm. Ulan bu adamn sevdas karsn bize peke mi
ekmek?
Mr. Bloom kebanda durdu, gzlerini rengrenk afilerin zerinde gezdirdi. Cantrell ve Cochrane
Gazozlar (Ho Kokulu). Clery'de indirimli yaz satlar. Merhaba. Bu gece Leah. Mrs. Bandmann
Palmer. Onu bu oyunda bir daha izleyebilsem. Ham- 230 let'i dn gece oynamt. Erkek klnda. Ola
ki bir kadnd o.
220
108
Ophelia'nn intihar nedeni. Zavall babam! O roldeki Kate Bate-man' nasl da anlatrd. Londra'da
Adelphi'nin nnde btn gun beklemi ieri girmek iin. Yani benim doumumdan bir yl nce: Altm
be. Ya Viyana'daki Ristori. Neydi onun ad? Mosenthal'd. Rachel miydi, yoksa? Hayr. Yal kr
Abraham'n sesini tanyp da parmaklaryla yzne dokunduu sahneyi anlatrd hep.
Nathan'n sesi! Olunun sesi! Terk ettii babasnn kollarmda acsndan kahrndan lmesine neden olan,
baba evini terk eden 240 ve babasnn Tanrsn terk eden Nathan'n sesini iitiyorum. Her kelime pek
derindir, Leopold.
Zavall babam! Zavall adam! iyi ki odaya girip onun yzne bakmamtm. O gn! Ah, zavall! Vah,
zavall! fff! Eh, belki de onun iin bylesi daha iyi.
Mr. Bloom keden saparak fayton durandaki yorgun atlar geti. u M'Coy denilen herife
rastlamasaydm keke.
Daha da yaklanca yalap yalap yulaflarn inendiini, dilerin usul usul deviniini iitti. Tatl
yulafms atsidii buhurlarnn iinden geerken, ceylan gzleri onu izledi. Eldoradolarnda. Za-250
vall zrtullahkermaniler! Upuzun burunlarn yem torbalarna sokmular dnyadanbihaber ya da
umurlarndayd dnya. Konuamayacak denli tok. Gene de yemleri ve ahrlar hazrdr, idi de
edilirler: Sarlarnn altndan sarkan siyah slpk kauuktan bir sucuk paras. Ola ki byle de
mutludurlar. Zararsz biare hayvancklar grnte. Ama kinemeleri kimileyin deli eder insan.
Cebinden mektubu ekerek, elindeki gazetenin iine yerletirdi. Burda karma kverir. Yan sokak
daha emin. Faytoncularn kulbesini geti. Faytoncularn yaam ne ilgin. Yaz k demeden, her yere,
her saatte ya da belli saatlerde, 260 kendi istenleri dnda. Voglio e non. Arada bir onlara bir sigara
tutmaktan holanrm. Yarenlik. Faytonlar geerken bir iki nota -raym. Yrlad: La ci darem la tnano
La la lala la la.
Dnd, Cumberland Street'e girdi, birka adm attktan sonra istasyon duvarnn rzgrsz tarafnda
durdu. Kimsecikler yok. Meade kereste deposu, istiflenmi kiriler. Viraneler, sala barakalar. Dikkatli
admlarla yere izili bir kaydrak oyunu alanyla unutulmu bir kaydraktann zerinde ilerledi, in cin
yok. Kereste de-270 pounun orda bir ocuk melmi, tek bana, misket oynuyor, bil-
109
sini oyun izgisine acarbaparmayla gnderiyor. Bir bilge so-A kedisi gz krpan bir sfenks, scack
eiinden bakmakta. On-rahatsz etmek, yazk. Muhammet, kediyi uyandrmasn diye . sjnjn bir
parasn kesmi. Asanza. Bir zamanlar ben de mis-ovnardm o ihtiyar kadnn okuluna giderken.
Muhabbetie- bayhrd. Mrs. Ellis'in. Ya Mr.? Gazetesinin iine katlad mektubu at.
Bir iek. Bu galiba bir. Tayapraklar yassltlm san bir iek. yleyse darlmam? Bakalm neler
diyor? Sevgili Henry
Yazdn son mektubu aldm ok teekkr ederim. Bundan nceki mektubumu beenmeyiine zldm.
Niin pul gnderdin ki? Beni son derece kzdrdn. Bu yzden seni cezalandrmak istiyorum. Sana
yaramaz ocuk deyiimin nedeni br dnyay, ey laf sevmediimden dolay. O szcn hakiki
manasn aklar msn ltfen bana? Sen yuvanda mutlu deil misin seni gidi yaramaz ocuk? Keke
senin iin bir eyler yapabilseydim. Bu zavall dostun hakknda neler dndn yaz. Sk sk senin o
gzel adn dnyorum. Sevgili Henry, ne zaman buluacaz? Seni dnmediim an yok inan.
imdiye kadar hibir erkek beni bu ekilde kendisine ekememitir. Bu bana ok endie veriyor. Ltfen
bana uzun bir mektup yaz ve her eyi anlat. Yazmazsan seni cezalandracam unutma. Bylece sana ne
yapacam renmi oldun, seni yaramaz ocuk, yazmadn takdirde. Ah, yle zlyorum ki seni.
Henry sevgilim, sabrm tkenmeden bu isteimi yerine getirirsin inallah. O zaman sana her eyi
anlatrm. imdilik hoa kal, yaramaz sevgilim, bam da yle aryor ki. bugn, ve bekletmeden cevap
veresin seni zleyen
Martha
280
290
Hami: Karnn nasl bir parfm kullandn da yaz. Bilmek istiyo- 300 rum. xxxx
iei ineyle tutturulduu yerden zenle skt handysa uup gitmi kokusunu koklad ve kalbinin
zerindeki cebine yer-etrdi. ieklerin dili. Kimse iitemez de ondan sever kadnlar. a da erkekten
kurtulmak amacyla zehirli bir buket vermek ona.
110
Sonra yavaa yrrken, zaman zaman bir szc mrldanarak mektubu yeniden okudu. Sevgili
erkekieim sana kzgn lalelerim ayet ltfen unutmabeni yazmazsan kaktsn cezalandraca-310
m seni ok menekeler zlyorum sevgili gller yaknda numan-iei btn yaramaz
gecesarmaklar karn Martha'nn parf-myle bulualm. Mektubu bitirince gazetenin iinden karp
ge. ne yancebine soktu. Dudaklar belirsiz bir sevinle araland, ilk mektubundan bu yana deimi.
Acaba kendisi mi yazmtr. Hiddetlenmi pozunda: Bencileyin iyi bir aile kz, muhterem bir ahsiyet.
Bir pazar duadan sonra buluabiliriz. Teekkr ederim: Ben almayaym. Aklarn mutat atmalar.
Ardndan sulh olmalar. Molly ile dalalar denli kt. Puronun sakinletirici bir etkisi var. Narkotik. Bir
320 dahaki sefere daha ileri git. Yaramaz ocuk: Cezalandracak. Szcklerden korkuyor, elbet. Biraz
hrpala, ne zarar olacak? Gene de denemeli. Azar azar hani.
Cebindeki mektubu parmaklaryla yoklayarak ineyi kttan ekip kard. Alelade bir ine, he? neyi
yere att. Giysilerinin bir yerinden karmtr: neyle tutturulmu. Kadnlarn kulland inelerin
says inanlmaz. Dikensiz gl de olmaz.
Dublin sesleri kopuk kopuk, kulaklarn nlatyordu. Geen gece Coombe'da yamurun altnda
birbirine sarlm o iki srtk.
Mairy Mairy kopmu donunun ukuru. 330 imdi onun sorunu
Na/ rtsn orasn, Nasl rtsn orasn.
Orasn? Oralarn. Bam ne de kt aryor. Ayba olmutur. Ya da btn gn oturup daktilo
yazyordun Gzlerin odaklanmas mide sinirlerine iyi gelmezmi. Karn ne parfm kullanyor. Nasl
klr byle bir iin iinden?
Nasl rtsn orasn.
Martha, Mary. O tabloyu bir yerde grmtm imdi unuttum nerde eski bir ustann elinden mi km
yoksa antik ss m ve-340 rilmi. Onlarn evinde oturmakta, konumakta. Acayip. Coom-be'daki iki
srtk de can kulayla dinliyorlar. Nasl rtsn orasn.
__111 -------------------------------
Ak am vakti duygusu gzel. Artk orda burda srtmek yok. ckta otur dur: Akam karanl, t yok: Sat
anasn. Unut git-Cezdiin yerleri anlat, yabans detler. teki kadn, banda s,nmlek 0ian, akam
yemeini getirmekte: Yemiler, zeytin, kuyu-j ekilmi yrek tazeleyici souk su, Ashtown'daki ta
duvarn
&u denli souk. Bir daha sefere koulara giderken kt bar-rik almalym yanma. ri siyah gzlerinde
tatl baklarla dinle-
kte kz. Anlat ona: Daha daha: Hepsini. Sonra bir inleyi: 350 Skt. Uzun uzun upuzun dinleni.
Demiryolu kprsnn altndan geerken zarf karp sabrszca kk paralar halinde yrtarak sokaa
doru frlatt. Kt paralar uuarak nemli havann iinde asl durdu: Beyaz bir titreyi, sonra hepsi
yere yapt.
Henry Flower. Yz sterlinlik bir eki de ayn ekilde yrtmak mmkn. Adi bir kt paras. Lord
Iveagh bir zamanlar rlanda bankasnda bir milyonluk yedi rakaml bir ek bozdurmu. Bira iinden ne
paralar kazanldn gsterir. Kardei Lord Ardilaun'un da gnde drt kez gmlek deitirdiini
sylerler. Deriden biten 360 bitler falan. Bir milyon sterlin, dur bi dakka bakaym. Yarm litresi iki
peniden, bir litresi drt peni, bir
galon bira eder sekiz peni, yo, bir galon bira bir sterlin drt peni eder. Yirmide ka kere bir sterlin drt
peni:
On be kadar. Evet, tastamam. On be milyon f bira.
Ne fs canm? Galon yani. Aa yukar bir milyon f eder, ayn hesap.
Kprnn zerinden bir tren, beynini sarsan bir grltyle, vagon vagon geti. Zihnindeki flar
birbirine
bindirerek gmbrdedi: Flardaki yavan biralar tat ve alkaland. Flarn kapaklar ald gibi her
yan
nehir gibi taan yavan bira selleri kaplad, 370 seller birleti, amurderyasnn iinden kvrla kvrla
akarak tm
oval bast, ikinin girdabna yakalanan yaprak yaprak kpkleri evire evire ardan dnd.
All Hallows kilisesinin arka kapsna varmt. Sundurmaya geerek apkasn kard, cebindeki kart
alp gene
deri bandn ardna gizledi. Hay Allah! M'Coy'dan, Mullingar'a bir paso uydurmasn isteyecektim.
Kapda ayn duyuru. Pek muhterem John Conmee S. J.'nin, Azz Peter Claver S. J. ve Afrika'daki
Misyonerlii
zerindeki Vaizi- Gladstone, bilincini yitirmek zereyken, onun katoliklie dn- 380 mes iin ne
dualar
ettilerdi. Protestanlar da ayn ey. Dr. William J- Walsh D. D.'yi gerek dine dndrmesi. in'deki
milyonlar
kurtarlacak. Bunu dinsiz inliye nasl izah edecekler acaba. Bir
112
onsluk afyonu yeler. Gksel imparatorluun kullan. Zndklk onlar iin en byk gnah. Tanr
saydklar Buda mzede yan ge], mi yatmakta. enesini eline dayam rahatnda. Buhurlu kamlar
yanmakta. Ecce Homo'ya benzer yan yok. Dikenlerden ve hatan bir ta. Eren Patrik yonca yapran
iyi dnm. in ubuklar? Conmee: Martin Cunningham tanr onu: elebi grnml. Th
390 Molly'yi kilise korosuna almalar iin hi de grnd gibi budala olmayan Peder Farley yerine
ona bavursaydm keke. Onlara retiliyor bu. Mavi gzlklerini takp alnndan terler aka aka zencileri
vaftiz etmeye komuyor herhalde, deil mi. Gzlkler pek ilgin gelirdi onlara, yle bir yanp bir snp.
Halka eklinde oturmu i dudaklaryla, vecit halinde dinlerken grmek isterdim onlar. Natrmort. Lk
lk st ier gibi, herhal.
Kutsal talarn souk kokusu ekmekteydi onu. Anm basamaklar trmanarak iki tarafa alr kapanr
kapy itti ve arka taraftan usulca ieriye girdi.
400 Bir toplant var: Bir hayr cemiyeti. Yazk, pek kalabalk deil.
Bir kzn yannda oturulacak gzel tenha bir yer. Yanmda kim var? Hafif mzik aldklar zaman
hncahn doluurlar. Gece ayininde-ki o kadn. Ar l. Boyunlarnda koyu krmz yularlar. Balar
ne eik diz km kadnlar. Mihrapparmaklnn nnde diz ken bir kme. Rahip, ellerinde
tuttuu eyle onlarn arasnda mrldanarak dolayor. Her birinin yannda durarak, bir kutsal ekmek
alyor, bir iki kez sallyor (sudan m kyor ki?) ve el uzluuyla kadnn azna koyuveriyor. Kadnn
apkas, ba ne dveriyor. Ardndan bir sonraki. apkas birden dveriyor ne. Ardndan bir
410 bakas: Ufak tefek yal bir kadn. Rahip, kutsal ekmei kadnn azna koymak iin eiliyor,
mrldanma berdevam. Latince. Sonra br. Gzlerini kapat, azn a. Niin? Corpus: Vcudu. Ceset.
Latince, iyi bulu. nce onlar afallatyor. Bir lm hazrl. inedikleri yok pek: Sadece yutuyorlar.
Tuhaf fikir: Bir cesedin ufak ufak paralarn yemek. Yamyamlarn bu fikri tutmas da bundan.
Bir kenara ekilip, kr maskeleriyle ara geitten birer birer ilerleyerek yerlerini arayan bu insanlara
bakt. Bir sraya yaklaarak kedeki ucuna oturdu, apkasyla gazetesini kucana yerletirdi. Giymek
zorunda kaldmz bu sakslar. Bamzn ekline uygun
420 den apkalar giymeliyiz. Koyu krmz yularlanyla balar eik, kutsal ekmek midelerinde erisin
diye bekleip durmaktalar nnde ardnda oturan u insanlar. Hamursuz gibi bir ey: O trden bir
ekmek: Mayasz sebtekmei. Bakn unlara. Mutlu klyor onlar garanti. Naneekeri. Bu kesin. Elbet,
meleklerin ekmei derler
115
nemli bir kavram yatar bunun ardnda, Tanr'nn lkesi si-bun.'. :zcjecjir trnden bir duygu. lk kudas
trenine katlanlar. zn jj ketenhelvam, oma bir liraya. Derken herkes bir aile ntsndaym, ayn
truptanm gibi hissetmeye balar, cmbr
at Bu kesin. Bundan eminim. Yalnz saylmayz. Kardeler z r-jmizde. Sonra da vur patlasn al oynasn.
stim salarz biraz. 430 r rcekten inanyor muyuz buna ona bak sen. ifal Lourdes, nis-n rmaklar,
Knock'taki hayaletler, kanayan heykeller. Gnah kartma hcresinin nnde uyuyan yal adam.
Hrlama sesleri or-Hanms- Kr krne inan. Atideki salahn kucanda huzurlu. Aclar teskin eder.
Seneye bu saatte uyan.
Rahibin kutsal ekmek ksesini vitrinine, ta gerilere koyduunu sonra onun nnde, ilemeli giysisinin
altndan fotininin geni tozlu tabann gstererek bir an iin diz ktn grd. Ya ukuru kopsayd?
Olurdu onun bir sorunu. Bann ardnda plak bir alan. Srtnda kimi harfler: 1. N. R. 1.? Hayr: 1. H.
S. Molly syle- 440 misti ona sorduumda. yi Hristiyan Softas: Deil miydi yoksa: kenceyi Hi
Sevmem, galiba. Ya br harfler? Isay Namussuzlar Ruhsuzca nlettiler.
Bir pazar duasndan sonra bulualm. steimi krma. Yznde tl peesi ve siyah antasyla kagelir.
Batan gnein nnde durmu, ardnda klar. Buraya boynunda bir kurdeleyle de gelebilir ve br eyi
sezdirmeden pekl yapabilirdi. Tynetlerinde var bu. Invincibles rgtn ele veren o herif her sabah,
ad Ca-rey'di, kutsal ekmek trenine kardrm. Hem de bu kilisede. Peter Carey, evet. Yo, Peter
Claver'di kastettiim. Denis Carey. D- 450 nn bir kere. Evde karsyla alt ocuu. Hep o cinayeti
planlamakla megul. O mahut karndeenler, tam onlara gre bir ad, zaten suratlar meymenetsizdir bu
heriflerin. Drste bir i yaptklarn gremezsin. A, nerede o: iek: Yok, yok. Dur bakaym, yrtm
mydm o zarf? Evet: Kprnn altnda. Rahip kutsal kaseyi durulad: Sonra canlca sallayarak
dibindeki damlalar aktt. arap. Tabii, milletin her gn itii mesela siyah Guinness biras ya da
Sweatley'in erbetiotlu Dublin biras ya da Cantrell ve Cochrane'n zencefilli (aromatik) gazozundan
ok daha aristokratik. Ama arap vermezler hi: Sebt arab: Sade- 460 ce otekini. Allah mbarek
eyleye. Dindarca bir hile ama hakllar: ks takdirde her biri birbirinden kt bir sr kandil bir frt di-
enmek iin birbirlerini ezerlerdi. Tm havas bambaka olurdu 5eym. Havasn bulurdu. ok iyi olurdu
yani.
Mr. Bloom dnp koro yerine bakt. Mzik yok bugn de-
114
mek. Yazk. Orgcusu kim burann acaba? Yal Glynn konuturma-sini bilirdi o saz, vibrato: Gardiner
Street kilisesindeki yll elli sterlinmi derlerdi. O gn Molly'nin sesi bir alsn, Rossini'nin Stabat
Mater'x. Ondan nce Peder Bernard Vaughan'n vaizi. Isa ya 470 da Pilatus? sa, ama btn gecemizi
almana gerek yok ki. Mzik istiyor herkes. Ayak vurmalar duruveriyor. t kmyor. Sesini
ykseltirken o keye doru dnmesini sylemitim ona. Havadaki lerzeyi hissedebiliyorum, dopdolu,
insanlar balarn kaldrp bakyorlard. Quis esthomo.
0 eski kutsal mziin kimi paralar ahane. Mercadante: Son yedi szck. Mozart'n on ikinci ayini:
Hele Gloria. Eskiden papalar mzikten, sanattan, ne bileyim, heykelden, resimden falan an-larlarm.
rnein Palestrina da. O dnemler ok elenceli bir ya-480 am srmler. Hem de salkl, ark
syleyerek, dzenli yaayarak, sonra ikilerini damtarak. Benedictine. Yeil Chartreuse. Ne ki,
korolarnda hadmlara yer vermeleri biraz hdke kayor. Nasl bir sesti o? Kendi gl pes
seslerinden sonra bir para tuhaf gelirdi kulaa kukusuz. Erbab onlar. Ardndan bir ey hissetmemeleri
gerek. Dingince. Kaytsz. adman. Ya m balarlar, desek? Ha bire tknrlar, boylar uzun, bacaklar
uzun. Kim bilir? Hadmlar. Bu da bir k yolu.
Rahibin eilerek mihrab ptn, sonra da dnerek herkesi kutsadn grd. Herkes ha kararak
ayaa kalkt. Mr. Bloom 490 evresine bir baktktan sonra, ykselen apkalarn zerinden bakarak o da
ayaa kalkt, incili erif okunurken elbet ki ayaa kalklacak. Ardndan herkes gene diz kt ve
sessizce srasna yerleti. Rahip elindeki eyi nnde tutarak mihraptan indi: Rahiple koroda yer alan bir
ocuk aralarnda Latince bir eyler konutular. Sonra rahip diz kerek bir karttan okumaya balad:
Ey Tanrm, sana sndk, gcmz senden...
Mr. Bloom sylenenleri iitebilsin diye ban ne doru uzatt, ingilizce. At nlerine bir kemik. Hayal
meyal hatrlyorum. Bir Katolik ayinine en son gidiimden bu yana ne kadar geti? Muhte-500 em ve
lekesiz Meryemana. Hazreti Yusuf, zevci. Petrus ve Paul. Neden bahsettiklerini anlarsan daha ilgin
oluyor. Muazzam bf tekilat phesiz, saat gibi iliyor. Gnah kartma. Herkesin ihtiyac var. O
takdirde her eyi anlataym size. Tvbe istifar. Beni cezalandrn, ltfen. Ellerinde byk bir silah.
Doktorlardan, avu-
1 dan daha gl. Kadnlar k atyorlar. Sonra efendim ben e-3t eeyaptm. H, eeeeey de yaptn
m? Ne diye yaptn ba-f hm? Bir mazeret bulmak iin ban eip yzne bakmalar. F lth galeri
duvarlarnn kula var. Kocas beklenmedik bir stte reniyor. Tanr'nn kk bir akas. Sonra kadn
dar kar iliklerine ileyen bir nedametle. Tatl bir utan. Git mihraba duan et. Selam sana
Meryemana, ey Mukaddes Meryem. iekler buhur kokular, mumlar erimekte. Kzaran yzn
gizleyen. Selamet Ordusu rtkanlarndan farksz. Tvbekar fahie toplulua hitap edecek. Doru yolu
nasl buldum? Romadaki muhterem zevat pek kekekaleyhisselam deiller kukusuz: Tm olay
dndren onlardr. Para kesiyorlardr mbarekler! Sonra gelsin balar: P. P.'ye daimi olarak mutlak
tasarrufu iin. Benim ruhumun skn bulmas
iin kaplarn aacaklar ve leme kar ayinlerini yapacaklar. Tm o manastrlar ve rahibe okullar.
Fermanagh'n vasiyet davasnda tank sandalyesine oturtulan rahip. Onu yldrmak mmkn deil. Ne
sorulursa sorulsun, hazrd cevab. Mukaddes Meryemana kilisemizin erkinlii ve de ycelii. Kilise
babalar: Onlar bu ilahiyat klliyen ve kffeten nizama sokmular-d-r. Rahip dua etti.
Kutsal Cebrail, ey bamelek, ihtilaf annda bizi koru. Seylan'n (Tanr'nn onu zaptetmesi iin
naizane dua ederiz!) errinden ve fesadndan bizleri esirge: Ve sen ya Rabbim, ey semavi lemlerin
sultan, o ulu gcnle eytan' ve onunla birlikte bu dnyada dolaarak masum insanlarn mahvna
sebep olan br gnahkr ruhlar da yere alp cehennemine gnder.
Rahip ile korodaki ocuk ayaa kalkarak ordan gittiler. Her ey bitti. Kadnlar hl orada duruyorlard:
kranlarnn ifadesi.
Kprdamah biraz. imdi para toplarlar. Belki, ellerinde anaklarla. Paskalya vergisini de bakalm.
Ayaa kalkt. Merhaba. Yeleimin bu iki dmesi ak myd nep? Kadnlar bundan holanrlar. Hi
sylemezler sana. Oysa biz. atfedersiniz bayan, bir (ymm!) kk bir (ymm!) ty var uranzda- Ya da
arkadan etekliinin kopas alm. Aydan grntler, Aoylemesen bozulur. Niye daha nce
sylemedin. Dankken da-a bir hosun, iyi ki daha gneyde deildi. Sezdirmeksizin ilikle-uk rta
gCkten ilerledi> gJri kapsndan gn na kt. SoruASIyah mermer kurnann banda bir sre bir
ey grmeden du-suyuen'- nnde ve ardndaki iki dinibtn, iyice slam kutsal y n iine ellerini
hrszlama daldrdlar. Tramvaylar: Presscott
116
Boyahaneleri cihetinden geliyor. Yas tlyle bir dul. Ben de ya tuttuumdan dikkatimi ekiyor. Daha
zamanm var. O losy0nu yaptrtsam iyi olacak. Neredeydi. Ha evet, geen defa. Swenv Lincoln Place'te.
Eczaneler nadiren yer deitirir. Yeil ve sar kal 550 vanozlar yerlerinden kmldatlmayacak denli
ar. Hamilton Long eczanesi Nuh nebiden kalma. Fransz Protestanlarnn me. zarl o eczaneye yakn.
Bir gn ziyaret etmeli. Westland Row boyunca gneye doru yrd. Th, reetesi teki pantolonda.
Bak, kap anahtarn da unutmutum. Bu cenaze ii de skt. Yazk canm, zavall adamcaz, onun suu
deil ki. En son ne vakit yaptrmtm? Dur bakaym. Hatrladm, bir ngiliz altn bozdurmutum.
Demek ki ayn biriydi ya da ikisi. Hah, kayt defterinden bulabilir.
Eczac sayfalar evirip durmaktayd. Naho kavruk bir koku 560 yaylyor adamdan. Kurukafa,
ihtiyarlk. Filozof tann peinde. Simyaclar. lalar insan bir sre canlandrr ama yalanmay
hzlandrr. Atalete sevk eder. Niin? Reaksiyon. Bir mr bir geceye sdr. Giderek naturan deitirir.
Btn gn bitkilerin, merhemlerin, dezenfektanlarn arasnda. Zambak gibi apak kaymaktan-dan
kaplar. Havan ve havaneli. Aq. Dist. Fol. Laur. Te Virid. Diinin zr zr gibi burann da kokusu
handysa saaltr insan. Doktor rlatan. Kendisine de bir iki ila yazsa iyi olacak. Macun ya da subye
kvamnda. ifa bulmak iin ilk otu koparan vatandan tarihe gemesi lazm. Otaclk. Aman dikkatli
olalm. Havada bizi ba-570 ykmaya yeterli ecza dolayor. Deney: Mavi turnusol kdn krmzya
evirir. Kloroform. Ar dozda lavdanom. Uyku vericiler. Ak iksirleri. Kfurlu afyon tentr ieren
iksirler ksr azdryor. Ciltteki mesamat tkyor, balgam sklmesini nlyor. En iyi saaltclar,
zehirler. Hi ummadn yerden ifa. Akolsun u doaya. Yaklak on be gn nce mi, efendim?
Evet, dedi Mr. Bloom.
Eczalardan, sngerlerden ve banyo liflerinden yaylan keskin, yakc kokular azar azar teneffs ederek
tezghta bekledi. Insa-580 nn, arlarn szlarn anlatarak geirdii onca zaman. Tatl bademya
ve aselbent tentr, dedi Mr. Bloom, bu de portakaliei suyu... Gerekten de Molly'nin cildine yle
narin balmumu gibi bir beyazlk veriyor. Bir de beyaz balmumu, dedi.
Gzlerinin siyahln iyice ortaya karyor. Bana bakarak 117
zlerine tutmu, spanyol, kendisini koklamas, ben kol <*ZlAa lerimi iliklerden. Bu kocakar ilalar
bazen en iyisi: Diler Ug lek- Isrganotuyla yamur suyu: Ayrana bastrlm yulaf ez-'1 Cildi besler.
Eski kralienin oullarndan birinin, Albany n k myd? derisi bir katm. Leopold, evet. Bizimkiler
kat-Sieiller, nasrlar ve sivilceler ii daha da gletirir. Parfm de
kir ama Karnn nasl bir parfm? Peau d'Espagne. u portakal-eSi suyundaki tazelik. Bu sabunlar ne
gzel kokuyor. Saf Mar-lva sabunu. u kede bir banyo alacak zamanm var. Hamam. Trk. Masaj.
Top top kirler gbeinde toplanr. Seni gzel bir kz keselese daha gzel. Bir de herhalde ben. Evet ben.
Banyoda yapaym bir. iimde tuhaf bir zlem. Su suya karsn, ile zevk bir arada. Masaj iin zamanm
yok yazk. Btn gn dipdiri olurdum. Cenaze treninde bir sr eki surat. Evet, efendim, dedi
eczac, iki ilin dokuz peni tutuyor. ie getirdiniz mi?
Hayr, dedi Mr. Bloom. Siz hazrlayn, ltfen. leden sonra gene urarm, imdi bu sabunlardan bir
tane alyorum. Fiyat nedir? Drt peni, efendim.
Mr. Bloom bir kalp sabunu kaldrp burnuna tuttu. Latif li-monumsu balmumu. Bunu alyorum, dedi.
Hepsi ilin ve bir peni.
Evet, efendim, dedi eczac. Tekrar geldiinizde, efendim, hepsini birden deyebilirsiniz. Peki, dedi
Mr. Bloom.
Drd gazetesi koltuunun altnda, sabunun sarld kdn serinliini elinde duyumsayarak,
telasz admlarla dkkndan kt. Omzuna dokunan bir el ve kulann dibinde bir ses, Bantam
Lyons'un: Merhaba, Bloom, iyi haberler var m? Bugnk m bu? Bi dakkack bakalm una. Byn
tra etmi gene, ilahi! stduda souk uzun. Gen grnecek. Fena olmam hani. Benden daha
gen.
Bantam Lyons'un karatrnakl sar parmaklar drl gazeteyi ati- Ykanmas da lazm. Kaba kirlerini
gtrsn. Gnaydn, Pears sabunu kullandnz m hi? Omuzlarnda kepekler. Bann derisi-n yala
ovmas gerek.
n yaracak olan o Fransz atna bakmak istiyorum, de-1 Bantam Lyons. Nerde bu pezevenk, yahu?
Katlanm sayfalar hrdatarak aarken, enesini dik yakas-
590 600 610
620
118
nn zerinde saa sola oynatyordu, ineli f. Yakas skyor sala. r dklecek. En iyisi, gazeteyi
onda brakmak, kurtulmu olurum 630 heriften. Sende kalsn gazete, dedi Mr. Bloom.
Ascot. Altn Kupa. Bekle, diye mrldand Bantam Lyons Yarm da. En fazla bi saniye. Zaten
atmak zereydim, dedi Mr. Bloom.
Bantam Lyons birden ban kaldrd, gzlerinde kurmaz l. ular, hafife glmsedi. Ne dedin? Diye
sordu anlamasna.
Gazete sende kalsn dedim, diye yant verdi Mr. Bloom, Zaten o srada gazeteyi atmak zereydim.
Sen de oku, sonra at git-640 sin.
Bantam Lyons bir an duralad, arsz arsz gld: Sonra ak duran gazeteyi Mr. Bloom'un kollarna
doru atverdi.
ansm deneyeceim, dedi. Al, sa olasn.
Sonra, Conway's Corner'in yolunu tuttu. Uurlar olsun, yeter . ki git.
Mr. Bloom gazetesini dzelterek drde katlad ve glmseyerek, sabunu gazetenin iine yerletirdi. O
herifin dudaklar ne tuhaft. Mterek bahis. Son gnlerde salgn haline geldi. Telgraf datan olanlar
alt peni rpp hemen bahislere yatryorlar. Az-650 niza layk koskoca hindi kzartmasn kim
kazanacak diye. Mkellef Noel ziyafeti sadece peniye. Jack Fleming zimmetine geirdii paralarla
kumar oynadyd da sonra Amerika'ya katyd. Orda bir otel iletiyor. Geri dnmezler hi. Ah
kazanlarn kaynad tencerelerin oynad o eski gnler.
Neeli admlarla banyo camiine doru yrmeye balad. Camiye benziyor, krmz tulalar, minareleri.
Bugn kolej sporlar yarmas var, demek. College Park'n giriinde asl at nal eklindeki afie bakt.
mlekte marinabal gibi iki bklm bisikletiler. Berbat bir reklam. Bakn, bir ark gibi yuvarlak
yapm olsalar-660 di. Ve her bir tekerlek parmanda: Sporlar, sporlar, sporlar: G-bekteyse koskoca:
Kolej. Gzn ekiverirdi insann.
Kapc kulbesinde Homblower durmakta. Bir gn iim der: Bakarsn o da bir selam akar. Naslsnz
Mr. Hornblower? yi misiniz, efendim?
Havann gzelliine bak. Hayat hep byle olsayd. Kriket havas. Tentelerin altnda otur. Art arda
servisler. Aut. Burda oynanmaz ama. Altya sfr. Buna kar, Kaptan Culler'in alann kar kesine
yollad top Kildare Street Kulb'nn camn krmt-
vbrook fuar onlarn faaliyet alanna girer. M'Carthy su koyu-| grtlak grtlaa gelivermitik.
Scakdalgas. ok srmez. 670 VC ' or hep, ak yaamn, ki yaamn akndaki noktamz paha
biUmeeez hazinemiz. Simdi keyifli bir banyo yapalm: Kvette temiz su, emayenin rinlii. lkr lkr
akyor plk. Benim vcudum bu. Vcudunun rlplak, bir rahim scaklnda boydan boya atrlm
olduunu, kokulu sabunlarla ovulduunu, itinayla ykandn dledi. Gvdesinin, kol bacak tm
azasnn daladalga suda hafif hafif ykseldiini, yzeye limonsars serildiini grd: Gbei, et
tomurcuu: Ve kasndaki girift kara kvr kvr kllarn salndn, akan suyla birlikte gelecek
kuaklarn miskin babasnn mahmurca salnan bir iein evresinde oynatn grd.
680 6
MARTIN CUNNINGHAM, NDEN SLNDR APKALI kafasn gcrdayan arabann iine soktu,
evik bir hareketle ieriye girip oturdu. Ardndan, Mr. Power, boynunu emeye alarak arabaya girdi.
Haydi, Simon.
nce siz buyurun, dedi Mr. Bloom.
Mr. Dedalus abucak toparland, arabaya girerken dedi ki:
Evet, evet.
Hepimiz burda myz? Diye sordu Martin Cunningham. Haydi girsene, Bloom. Mr. Bloom girerek
bo kalan yere oturdu. Kapy arkasndan ekerek skca kapanana dek iki kez arpt. Kolunu tutunma
kayna geirerek arabann ak penceresinden aal yoldaki indirilmi istorlara hznle bakt.
storlardan biri yar ald: Yal bir kadn darsn gzetlemekteydi. Cama yaptrd burnu yasslm
ak. Srasn bu kez de atlatm olduuna krederek. Bir lye kar duyulan bu olaand ilgi.
Dnyaya gelirken onlara verdiimiz aclardan tr gmz grmekten memnun. Tam onlara gre
bir megale. Ke balarnda fiskoslar. ly uyandrmamak iin terliklerini srye srye yrmeler.
Sonra da ly hazrlarlar. l yatrlr. Molly ile Mrs. Fleming yata yaparlar. Sana doru ek biraz.
Kefenimiz. lne kimler dokunacak bilemezsin. Sabunla, ampuanla. Galiba trnaklar ve salar
keserler. Bir ksmm bir zarfa koyup saklarlar. Sonra gene uzarlar. Pis iler.
Herkes bekleyite. Kimse konumuyor. elenkleri yklyor-lardr. Sert bir eyin zerine oturmuum.
Ha, o sabun: Arka cebimde. Ordan karsam iyi olacak. Bir frsatn kolla.
Herkes bekleyite. Sonra nden tekerlek sesleri iitildi, dnen: Sonra daha yakndan: Ardndan nal
sesleri. Bir sarsnt. Araba gcrdaya sallana ilerlemeye balad. Arkadan br nal sesleri ve
lek gcrtlar gelmeye balad. Aal yoldaki istorlar geildi, teker e AAAn m arc}na kadar ak,
siyah krep balanm tokmak-fms? da. Yrr gibi yava.
1 Vrai alp tramvay yoluna girdiklerinde, dizleri sallana sallana . smekteydiler hl. Tritonville Road.
Kestirme. Parke dne-ilerlerken tekerlekler takr takr, camlar da al oynasn, erevelerinde zangr
zangr bir
hengme. v _gjzj hangi yoldan gtryor? Diye sordu Mr. Power her iki
pencereden.
_Irishtown'dan, dedi Martin Cunningham. Ringsend, sonra, Brunswick Street.
Mr. Dedalus darya bakp onaylad.
_Bu ok gzel bir gelenek, dedi. Hl uygulanmasna sevindim.
Hepsi de bir sre pencerelerinden, gelip geenlerin kasketlerini, apkalarn karmalarn izlediler.
Sayg sunuyorlar. Araba, tramvay yolundan saparak, Watery Lane'den sonraki daha dzgn oseye girdi.
Mr. Bloom baknrken, geni kenarl apkas ve yas giysileri iinde dal gibi bir delikanl grd.
Dedalus, bak, bir dostun geiyor surda, dedi. Kimmi o? Olun ve varisin.
Gstersene, nerede? Dedi Mr. Dedalus, br kapya uzanarak.
Araba, bakmsz apartmanlarn nndeki hendekler ve tmseklerle dolu yoldan geerken, sarslarak bir
keyi
dnd ve, tekrar tramvay yoluna saparak, atrdayan tekerleklerinin hengmesi yeniden balad. Mr.
Dedalus
arkasna doru dnerek dedi ki:
O Mulligan iti de yannda myd? Fidus AchatesW
Hayr, dedi Mr. Bloom. Yalnzd.
Sally halasna gitmitir, herhalde, dedi Mr. Dedalus, Goul-ding hordas, ayya tfl ktibefendiyle,
Crissie beybasnn minik boku, kendi babasn tanyan cin gibi bir ocuk.
Mr. Bloom Ringsend Road'da ac ac glmsedi. Wallace Bros: ie fabrikas: Dodder Bridge. Richie
Goulding ve onun kontratlarla dolu evrak antas. Go-ulding, Collis ve Ward der hep brosuna. akalar
da iyice souk-'amaya balad artk. Bir zamanlar maallah vard. Bir pazar saba-hl Ignatius Gallaher
ile Stamer Street'te vals yapmlard, banda a Pansiyoncu kadnn iki apkas st ste. Btn gece o
bar senin u bar benim fnk atmlard. Korkarm, acs imdi kyor, srt a-------------------------------
122----------------------------- A
rlar yle. Kars srtn tlermi. Haplarla geeceini sanyor. Ek-mekkrnts hepsi. Yzde alt yze
yakn kr. Menhus insanlarla dp kalkyor, diye hrlad Mr. Deda-lus. O Mulligan denilen ahlksz
neresinden baksan kaarlanm anasnn gz bir hergeledir. Tm Dublin'de onun adn iiten suratn
ekitiyor. Ama Allah'n ve Kutsal Meryemana'nn izniyle i edinip u yaknlarda bir gn onun anasna
m ya da halasna m, bir mektup yazp yle bir deneceim ki gzleri fal ta gibi alacak. 80 Bana
her trl belay aacam onun, bana inanasnz.
Tekerleklerin patrtsn bastrrcasna ykseltti sesini:
O pi yeeninin olumu mahvetrnesine gz yummayacam. Tezghtarn encii. Kuzenim Peter Paul
M'Swiney'in maazalarnda makara filan satyor. Vallahi gz yummam.
Sesi kesildi. Mr. Bloom yan gzle, onun fkeli bynn ucundan Mr. Power'in mlayim yzyle Martin
Cunningham'n gzlerine ve ar ar sallanan sakalna doru bakt. Yaygarac, direngen bir adam. Varsa
olu yoksa olu. Hakl da. Ona bir eyler versin istiyor. Minik Rudy yaasayd. Bydn grr
gibiyim. Evde 90 onun sesini iitir gibiyim. Eton kyafetiyle Molly'nin yannda yrrd. Olum.
Gzlerinde yansyan ben. Benzersiz bir duygu olurdu bu. Benim kanmdan. Bir olaslk ite. O sabah
Molly, Raymond Terrace'ta pencereden, kilise duvarnn dibinde iki kpein o ii yapn seyrederkendi
galiba. Beki de yukarya doru bakp srtyordu. Molly'nin zerinde, bir trl onarmad yrtkl o
krem rengi sabahlk vard. Biraz ellesene, Poldy. Tanrm, lesiye istekliyim. Byle balyor hayat.
Sonra hamile kald. Greystones konserini reddetmek zorunda kald. Karnnda olum. Ona destek
salayabilirdim bu hayatta. Ya-100 pabilirdim bunu. Kendi ayaklar zerine dikerdim onu. Almanca da
renirdi.
Geciktik mi? Diye sordu Mr. Power.
On dakika, dedi Martin Cunningham, saatine bakarak.
Molly. Milly. Anasna ekmi. Olan ocuklar gibi haar. Ne azlar: Haydi anam babam! Koum
benim, yrrii! Ama, kk sevgili bir kz yine de. Yaknda bir kadn olacak. Mullingar. Sevgili
babacm. Gen renci. Evet, evet: O da bir kadn. Hayat, hayat.
Araba drdnn de gvdesini savurarak yana doru yatt ve dzeldi. 110 Corny bize daha rahat bir
kan verebilirdi, dedi Mr. Power-
Tabii, dedi Mr. Dedalus, akalozluktan mustarip olmasayd. Anlarsn ya? ___123 -----------------------
--------
c 1 gzn kapad. Martin Cunningham uyluklarnn altnda-. ekmekkrntlarn eliyle sprmeye
balad. Kl C _BUnlar da nesi, Allah akna? Krnt?
_Raileri burda piknik yapm herhalde, bizden nce, dedi
Mr. Power.
Hepsi de uyluklarn kaldrp suratlarn buruturarak koltuk-kf balam dmeleri kopmu deri
demesine baktlar.
Mr Dedalus, burnunu kvrarak, aaya doru bakarken hiddetle 120
dedi ki:
_ayet yanlmyorsam bu... Sen ne dersin, Martin? _imdi ayn eyi dnyordum, dedi Martin
Cunningham. Mr. Bloom yerine yerleti, iyi ki banyo almm. Ayaklarm tertemiz. Mrs. Fleming de u
oraplar doru drst yamasayd keke.
Mr. Dedalus, aresiz, iini ekti.
_te yandan, dedi, dnyada bundan daha tabii bir ey yok.
Tom Kernan gelmi miydi? Diye sordu Martin Cunningham, sakalnn ucunu hafife kvrarak.
130
Evet, diye yant verdi Mr. Bloom. Ned Lambert ve Hynes ile arkadaki arabada. Ya Corny
Kelleher'in kendisi? diye sordu Mr. Power. Mezarlkta, dedi Martin Cunningham.
Bu sabah M'Coy'a rastlamtm, dedi Mr. Bloom. Gelmeye alacan sylemiti. Araba birden
durdu. Ne oluyor? Durdurdular.
Neredeyiz ki? 140 Mr. Bloom ban pencereden darya uzatt. Grand Canal, dedi.
Havagaz tesisleri. Bomacaya iyi gelir derler. kr Milly hi yakalanmad. Zavall yavrucuklar!
ksrkten katlr mosmor kesilirler. Reva m yani? Hastalktan yana nispeten ucuz atlatt say-lr;
Sadece kzamk. Ketentohumu lapas. Kzl, grip salgnlar. Az-Tal kol geziyor. Bu frsat karma.
Sokak kpekleri barna surda. Zavall yal Athos! Athos'a iyi davran. Leopold, son dileim bu-ur-
Hi merak etme sen. Onlar lene dek dinleriz. lm dein-e Atgack burgack yazs. Dnyas zindan
olmu, gznde fer 150 almamt. Durgun bir hayvan. Yal insanlarn kpekleri byle oluyor ekseri.
apkasna bir yamur damlas dt. Boynunu kst ve bir an
124
kuruni kaldrm talarnn zerindeki serpinti izlerini grd. Aralkl damlacklar. Tuhaf. Sanki
kevgirden gemi. Bekliyordum zaten. Fotinlerim gcrdyordu imdi anmsyorum. Hava deiiyor,
dedi sakince.
Yazk uzun srmedi gzel hava, dedi Martin Cunningham. iftiler iin lazm, dedi Mr. Power.
Bakn, gne gene -160 kyor. Mr. Dedalus, gzlklerinin ardndan puslu gnee sessiz bir beddua
frlatt. Bebek gt de anca bu kadar kaypak olur, dedi. Gidiyoruz gene.
Arabann snepe tekerlekleri yeniden dnerken ierdekiler ar ar salndlar. Martin Cunningham
sakalnn ucunu kvrmasn hzlandrd.
Tom Kernan muazzamd dn gece, dedi. Paddy Leonard'n da adamn yzne kar dalga gemesi
yle. 170 Haydi, anlatver Martin, dedi Mr. Power canlanarak. Si-
mon, imdi dinle bak, Ben Dollard The Croppy Boy arksn nasl sylyor.
Muazzam, dedi Martin Cunningham azametle. O alelade arky syleyip, Martin, tm yaamm
boyunca iitmi olduum yorumlamalarn en zarplsdr diyebilirim.
Zarpls, diyerek gld Mr. Power. Bunu demeden edemiyor. Bir de, makabline amil aranjmanlar.
Dan Dawson'un konumasn okudun mu? Diye sordu Martin Cunningham. 180 Okuyamadm, dedi
Mr. Dedalus. Nerdeydi? Bu sabah gazetede.
Mr. Bloom i cebinden gazeteyi kard. Molly'nin kitabn deitirecektim. Yo, brak, dedi Mr.
Dedalus abucak. Sonra, ltfen.
Mr. Bloom'un nazarlar gazetenin kenarndan aaya doru, lm haberlerini tarayarak gezindi: Callan,
Coleman, Dignam, Fawcett, Lowry, Naumann, Peake, hangi Peake bu? Crosby ve Al-leyne'de alan
adamcaz m yoksa? deil, Sexton, Urbright. Kvrlarak ypranan gazetenin hzla anan yazlar. Little
Flower'a
te-190 ekkrler. Hasretinle yanyoruz. Tarifsiz aclar iindeyiz. Uzun sren zahmetli bir hastalktan
sonra 88 yanda. Ayini ayn sonunda. Quinlan. Allah ruhunu adeyleye.
Bir ay oldu sevgili Henry geli Cenneti lya geceli Alayp inlerken ardndan ailesi Bir gn onunla
bulumak tesellileri.
Zarf yrtm myd? Evet. Banyoda mektubunu okuduktan sonra nereye koymutum? Yelekcebini
tplad. Tamam burada. Sevgili Henry geli. Sabrm tkenmeden evveli.
Maarif okulu. Meade'n kereste deposu. Fayton dura. imdi sadece iki araba kalm. Uyukluyorlar.
Kene gibi ikin. Balar amma kemikli. br araba yok, mteri bulup gitmi. Bir saat nce burdan
geiyordum. Faytoncular kasketlerini kardlar.
Bir makas birden srtn dorultarak, Mr. Bloom'un penceresine yakn bir tramvay direine yasland.
Otomatik bir eyler icat etseler de tekerlekler kendiliklerinden yle daha pratik olmaz m? iyi ama o
zaman bu adam iinden olmaz m? iyi ama o zaman yeni icad retme ii de bir baka kimseye yaramaz
myd? Antient konser salonlar. Bir faaliyet yok. Saman rengi elbisesinin kolu siyah pazbendi bir
adam. Pek yasl grnmyor. Yar buuk bir matem. Uzaktan akrabas herhalde.
St. Mark kilisesinin kasvetli kulesini geip demiryolu kprsnn altndan, ordaki Queen's Tiyatrosu'nu
da
geride braktlar: Hi konumadan. Tiyatro afileri: Eugene Stratton, Mrs. Band-mann Palmer. Bu gece
Leah'
grmeye gidebilir miyim acaba. ok isterdim yani. Ya da Lily of Killarney'i? Elster Grimes Opera
Kumpanyas.
Yepyeni harika bir gsteri. nmzdeki haftann afileri henz kurumam prl prl. Fun on the Bristol.
Martin
Cunningham, Gaiety iin bir paso uydurabilir. Bir iki iki smarlamam lazm. Ayvaz kasap hep bir
hesap.
Herif bugn leden sonra geliyor. Hanm akyacak.
Plasto. Sir Philip Crampton'un bst, fskiyeli ant. Kimdi o, yahu?
Naslsnz? dedi Martin Cunningham, elini kana doru kaldrp selamlarken.
Grmedi bizi, dedi Mr. Power. Bak surda zlflerini havalandryor.
Tam o anda geirmekteydim onu.
Mr. Dedalus selamlamak iin uzand. Red Bank'n kapsndan ir hasr apkann beyaz emberi
selamlarcasna
akp snd: Filinta gibi: Gzden kayboldu.
Mr. Bloom sol elinin, sonra da sa elinin trnaklarn gzden
126
geirdi. Trnaklar, evet. Onda ne gryorlar ki onlar karm? Gelgel-li. Dublin'in en aalk adam. Onu
ayakta tutan da bu. Kimi zaman bir insann cierini okurlar, igd. Ama yle bir herif. Tr-naklanm.
Sadece bakmaktaym onlara: Dzgnce kesilmi. Ya sonra: Dnerek, bir bama. Vcudu eskisi kadar
sk deil artk. Dikkat ettim de: Eski halini anmsyorum. Niin byle oluyor? Kilo kaybedince
herhalde derisi hemen sklaamyor insann. Ama mih-240 rab yerinde. Endam hl yerinde.
Omuzlar. Kalalar. Balketi. Dans gecesi giyinirken, iki knn arasna skan kombinezonu.
Ellerini dizlerinin arasnda kenetledi ve ordakilerin yzlerine ifadesiz gzlerle bakt. Mr. Power sordu:
Konser turu ne lemde, Bloom?
Ha, ok iyi, dedi Mr. Bloom. Haberler fevkalade. Fikir ok iyi dorusu... Sen de gidecek misin?
Sanmyorum, dedi Mr. Bloom. Dorusunu sylemek gere-250 kire zel bir i iin County Clare'e
kadar uzanmam gerekiyor. Balca kentleri dolamay planlyorlar. Birinde kaybettiini tekinde telafi
edebilirsin. Doru, dedi Martin Cunningham. Mary Anderson da turnede, iyi sanatlarnz var m?
Emprezaryosu Louis Werner, dedi Mr. Bloom. Elbet var, btn kodamanlar bizim trupta. J. C. Doyle ve
John MacCormack yanlmyorsam ve. Hulasa, en iyileri.
Ve Madame, dedi Mr. Power glmseyerek. Onu en bata saymamz lazmd. 260 Mr. Bloom
mlayim bir nezaket jestiyle kenetli ellerini zd, sonra gene kenetledi. Smith O'Brien. Birisi uraya
bir buket iek koymu. Bir kadn. Kocasnn lmgn herhalde. Nice mutlu senei devriyelere. Araba
Farrell'in heykeli nnden geerken dizleri kendiliklerinden birbirlerine sokuldu.
Gk!.. BackL Pejmrde klkl bir adam kaldrmda mallarn tutmu, am azn: Gk!.. Drt
back bir peniye.
ite kaderin sresini yemi biri. Hume Street'te brosu vard. Binann ad da Molly'ninkiyle ada,
Tweedy, Waterford kraliyet 270 savcs. Bandaki silindir apka o zamanlardan kalma, ikbal gnlerinin
yadigr. stelik yas tutmakta. Kt kaym hayat, zavall adamcaz! "Ellemin maskaras olmu.
O'Callaghan bir aya ukurda.
--------- 127 -------------------------------
Ve Madame. On biri yirmi geiyor. Kalkmtr. Mrs. Fleming ' temizliyordun Salarn tararken
mrldanr. Voglio e non vor-A Deeil- Vorrei e non. Krlm m diye salarnn ularna bakyor-re' jAj
trema un poco il. O freyi sylerken sesi bir gzelleiyor: A-akl bir titrem. Bir ardkuu. Bir tleen.
Bunu ifade eden bir tleen szc vardr.
Gzlerini usulca Mr. Power'in yakkl yznde dolatrd. 280 Kulaklarnn zerinde krlaan salar.
Madame: Glmsyor. Ben de glmsyorum ona. Bir tebessmde nice anlamlar gizlidir. Sadece
nezaketten kukusuz. Sempatik adam. Bir metres tuttuu doru mu kim bilir? Kars iin ho deil. Ama
dediklerine gre, kim anlatmt bana, cinsel mnasebetleri yokmu. Tahmin edersiniz ki bu da ok
gemeden insann irazesinden kmasna yol aar. Evet, Crofton bir akam metresine yarm kilo bonfile
gtrrken rastlam ona. Neydi o kadn? ey, Jury'nin meyhanesinde-ki barda. Yoksa Moira'da myd?
Devpelerinli kurtarcnn heykelini getiler. 290 Martin Cunningham Mr. Power'i dirseiyle drtt.
Reuben'in slalesi, dedi.
rikym karasakall birisi, bastonuna dayanm, ar aksak El-very's Elephant House'n kesini
dnerken arkasna doru kvrarak tuttuu avucunu gsterdi. Btn ihtiamyla karnzda kendisi,
dedi Mr. Power.
Mr. Dedalus topallayarak ilerleyen adamn arkasndan bakt ve alak bir sesle dedi ki: Boyu
devrilesice namert herif!
Araba Gray'in heykelinden geerken, Mr. Power, glmekten 300 krlarak, pencereden grnmesin diye
bir eliyle yzn gizledi.
Hepimiz onun eline eteine dmzdr, dedi Martin Cunningham dpedz. Gzleri Mr. Bloom'un
gzleriyle bulutu. Sakaln svazlayarak, ekledi: Yani, aa yukar hepimiz.
Mr. Bloom'un dili anszn zlverdi ve arkadalarna dnerek anlatmaya balad. Bugnlerde
herkesin dilinde Reuben J ile olunun bandan geen ilgin bir olay var.
310
Kaykyla olan ey mi? diye sordu Mr. Power. Evet. ok komik, deil mi?
Neymi o? Diye sordu Mr. Dedalus. Ben iitmedim bunu. iin iinde bir de kz var, diye balad
Mr. Bloom, bizimki
W 128
olunu kzdan kurtarmak iin Man Adas'na gndermeyi kararlatrm ama ikisi de vapura...
Ne? diye sordu Mr. Dedalus. O smsn teki sakar olan m? Evet, dedi Mr. Bloom. kisi de
vapura
binmek zereyken, seninki kendisini denize atmak istemi... 320 Atsn Barabbas! Diye haykrd Mr.
Dedalus. Ah ne isterdim
boulmasn!
Mr. Power eliyle yzn rterek burnundan kinercesine uzun uzun gld. Yo, dedi Mr. Bloom, o
deil, olu...
Martin Cunningham Mr. Bloom'un szn tamamlamasn beklemeden giriti:
Reuben J ile olu Man Adas'na gidecek olan vapura binmek iin nehrin ordaki rhtm boyunca apar
topar giderlerken, kurnaz olan babasnn elinden kurtulduu gibi korkuluk duvar-330 nn stne kp
hoop Liffey'e.
Aman Tanrm! diye nledi Mr. Dedalus rkyle. ld m ocuk?
Ne lmesi! Diye haykrd Martin Cunningham. len filan yok! Bir kayk, srn uzatp olan
ekmi pantolununun kemerinden yakalad gibi rhtmda babasnn nne brakvermi bitap
vaziyette. ehrin yars da orda.
Evet, dedi Mr. Bloom. Ama iin komik taraf u ki...
Ve Reuben J, dedi Martin Cunnigham, olunun hayatn kurtard iin kaykya bir florin vermi.
340
Mr. Power'in elinin altndan, bastrmaya alt inilti sesi
kt.
Evet ya, diye vurgulad Martin Cunningham. Kahramanca-sna. Tutup, gm florini veriyor. ok
komik, deil mi? dedi Mr. Bloom hararetle.
Bir ilin sekiz peni fazla vermi adama, deyiverdi Mr. Dedalus bir rpda. Mr. Power'in bastrmaya
alt kahkahas arabann iine azar azar yayld. Nelson stunu. 350 Sekiz erik bi peniye! Haydii,
sekizi bi peniye.
Biraz daha ciddi grnsek beyler, dedi Martin Cunningham. Mr. Dedalus gs geirdi.
Ah vallahi, dedi, aziz dostumuz Paddy bize biraz glmey' fazla grmezdi mutlaka. Ne fkralar
anlatrd kendisi.
\ i
_Tannm affet beni! dedi Mr. Power, nemli gzlerini parmak-1 silerken. Zavall Paddy! Bir hafta nce
onu son grdm-a her zamanki gibi sapasalam, gelir miydi aklma hi ardndan bu ekilde
gideceimiz. Bizden ayrld artk. _Onun gibi efendi insana az rastlanr, dedi Mr. Dedalus. Aniden ekip
gitti.
_iflas etmi, dedi Martin Cunningham. Kalp.
Ezinle gsn tplad.
Alev alev bir surat. Kanl canl. John Arpahulasasn fazla karm. Krmz burunlarn ilac. Burnu
arap tortusu
gibi morarana dek matiz olmutur. Rengi solmasn diye ha bire mangiz eritmitir.
Mr. Power art arda geen evlere hznl bir kaygyla bakmaktayd.
lm ok ani oldu, zavall adamcaz, dedi.
lmlerin en evlas, dedi Mr. Bloom.
Gzlerini aarak ona baktlar.
Ac ekmek yok, dedi. Bir an sonra her ey bitiyor. Uykuda lr gibi. Bir ey diyen olmad.
Buralarda cadde tenha. Gndzleri de durgundur ileri, emlak komisyoncular, iki bulundurmayan t>ir
otel, Falconer Demiryolu danma brosu, Kamu Hizmetleri Koleji, Gill Katolik Kulb, Krler
Enstits. Niin? Vardr bir nedeni. Gneten ya da rzgrdan. Geceleri de yle. Koldalar, hizmetiler
falan. Mteveffa peder Mathew'un himayesinde. flas etmi. Kalp. Alnlklar ak sorgulu ak atlar.
Rotunda'nn kesini drtnala dndler. Kck bir tabut iliti gzlerine. Bir telae gider ae. Bir
matem arabasnda. Evlilik d. Evlilerinki siyah. Bekrlarnki alacal. Rahi-belerinki kl rengi. Yazk,
dedi Martin Cunningham. Bir ocuk.
Cce bir surat, Rudy'ninki gibi morarm ve buru buru. Cce bir beden, clz pelte gibi, beyaz kapl
kk bir tabutta. Cenaze masraflarn Friendly Society karlamt. Bir kar imen iin haftada bir
peni. Bizim. Minik. Zavall. Bebeimiz. Ne taksirat. Dann hatas. Salklysa anasndandr. Deilse
babasndan. Gene dene, bakarsn.
Zavall masum, dedi Mr. Dedalus. abuk syrm paay.
Araba Rutland Square tepesine trmanrken yavalamt. Ke-kler zangr zangr. Ta stnde tngr
mngr. pipullah sivri k-an' Soran yok hatr, hatr.
H
ayatnn yarsnda, dedi Martin Cunningham.
130
Ama en kts, dedi Mr. Power, kendi yaamna son ver mesi insann.
Martin Cunningham birden saatini kard, ksrd ve gere 400 cebine koydu. Aile erefine srlen
en kt leke, diye srdrd Mr. p0. wer.
Geici bir lgnlk hali, elbette, dedi Martin Cunningham kararllkla. Bunu da ho grmemiz lazm.
Bunu yapan bir kimsenin aslnda korkak birisi olduunu sylerler, dedi Mr. Dedalus. Kestirip
atmak imknsz, dedi Martin Cunningham.
Mr. Bloo.n, tam konuacakken, dudaklarn yeniden kapatt. Martin Cunnigham'n iri gzleri. imdi
baka yana bakmakta. An-410 layl insan adam. A'.illi. Shakespeare'in yz gibi. Her zaman iyi bir
ey buluyor syleyecek. Buralarda o konuda ve yeni doan ocuklar ldrme konusunda hi msamaha
etmiyorlar. Bir Hristiyan gibi cenaze treni yapmyorlar. Mezarda kalbine tahta bir kazk saplarlarm.
Sanki layn bulmam gibi. Ekseriya piman olduklarnda i iten gemitir. Nehrin dibindeki sazlara
yapp kalm bulunduunda. Bana bakyordu. Ya o kars olacak alkolik kadn. Adam ona bir yuva
demek iin uraadursun o nerdeyse her cumartesi mobilyalar tefecilere rehin. Cehennem hayat
yaatyor adama. Kalbi tatan olsa dayanmaz insann. Pazartesi sabah. Sil 420 batan balanacak. ark
omuzlamaya. Tanrm, Dedalus da orday-m da bana anlattyd kadn o gece tam grlecek eymi
besbelli. Kafay ekmi filmi koparm da Martin'in emsiyesiyle hoplaya zplaya ortal birbirine
katm. Bana derler Asya 'nn incisi, Asya'nn Biricik geyas.
Gzlerini baka yana evirdi. Biliyor, kemikleri zangr zangr.
lm nedenini aratrmaya geldikleri o akam. Krmzetiket-li ie masann zerinde. Oteldeki av
resimleriyle ssl oda. Hava-430 s bunaltcyd. Gne jaluzi perdenin aralklarndan szmaktayd.
Gne nda tahkikat memurunun kulaklar, koskoca ve kll. Kat hizmetlisi ifade veriyor. Uyuyor
sanmtm nce. Sonra yznde sar izgiler grdm. Karyolann ayakucuna kaymo-Tahkikat raporu:
An doz. Kazaen lm. Mektubu. Olum Leo-pold'a.
_.-------- 131 -------------------------------
Aclara son. Artk uyanmak yok. Soran yok hatr, hatr.
A aba Blessington Street boyunca takrdaya takrdaya ilerledi. Tas stnde tngr mngr.
1 _}yj yol alyoruz galiba, dedi Martn Cunningham.
_Ayah Vere de bizi yola silkelemese, dedi Mr. Power. 440
_Allah korusun, dedi Martin Cunningham. Yarn Almanya'da
byk bir yar var. Gordon Bennett Kupas.
_gani yahu, dedi Mr. Dedalus. Muhakkak grmek lazm,
vallahi.
Berkeley Street'e dnerlerken, Havuz'un ordaki bir laternada
alnan popler bir arknn oynak sikirdim nameleri pelerini brakmad. Gren var m Kelly'yi? Ke e
iki le ye. Sau/'den Cenaze Mar. Daha ktym meer ihtiyar Antonio'dan. Terketti beni o da,
yoksunmu vicdanyodan. Pirouette! MaterMisericordiae. Eccles Street. Evim urackta. Koskoca bina.
ifabulmazlar kouu. Aman 450 ne yreklendirici. lmek zere olanlar iin Meryem anamzn
Darlacezesi. Morg da hemen altnda hazr. Yal Mrs. Riordan orda lmt. Kadnlar ne de korkun
grnrler. orba tas ve azn kakla syr. Sonra yatann evresine paravan koyup lme ter-
ketmilerdi. Ar soktuunda bana bakan gen renci ne hotu. Doumevine atanm dedilerdi. Bir
utan tekine. Araba bir keyi hzla dnd: Durdu. Gene ne oldu?
Dalanarak iaretlenmi bir sr srs arabann iki yanndan brerek, yumuak toynaklaryla tembel
tembel yryerek, kk 460 kemikli pislik svam sarlarn kuyruklaryla rpa rpa geti. Onlarn
arasna karan ayr bir srdeki koyunlar korkuyla meletiler. Gmenler, dedi Mr. Power.
Hoooy! Diye bard oban, deneini sarlarnda aklatarak. Hoooy! kn ordan! Perembe, elbet.
Yarn kesim gn. Tosuncuklar. Cuffe onlar yirmi yedi sterlinden satyor. Liverpool'a phesiz. Koca
ngiltere'nin nl Rozbifi. En iyi paralar kaprlar. Sonra omuzla butlar gider: Geriye kalan tm o
deriler, kllar, boynuzlar. Bir ylda epey yekn tutar. l et ticareti. Mezbahalardan debbahanelere,
470 sabunhanelere, yahanelere hammadde. Clonsilla treninden kaak et satanlar hl srdryorlar m
yolsuzluklarn acep.
Araba srnn iinden ilerledi.
Belediye ne diye parkla rhtm arasna bir tramvay koymaz anlayamyorum, dedi Mr. Bloom. Btn
bu hayvanlar kamyonlarla gemilere yklenebilir. |----------------------------------------- 132
Geidi tkayacaklarna, dedi Martin Cunningham. ok doru. Koymallar.
Elbet, dedi Mr. Bloom, bir de hep dndm baka bir 480 ey daha var, belediye cenaze tayan
tramvaylar koymal hani Milano'daki gibi. Hatt mezarln nne kadar uzatacaksn ve cenazeler de
yolcular da zel tramvaylarla tanacak. ok pratik olmaz m yle?
Ohoo! Dndn eylere bak kardeim, dedi Mr. Deda-lus. Yatakl vagonlarla restoranlar da
koysunlar bari.
Corny pek holanmazd bundan, diye ekledi Mr. Power.
Ne var? diye sordu Mr. Bloom, Mr. Dedalus'a dnp. nde iki beygir ha babam de babam gitmekten
ok daha iyi olmaz myd? 490 Peki peki, fena fikir saylmaz, diye onaylad Mr. Dedalus.
Ve de, dedi Martin Cunningham, Dunphy'nin kesinde cenaze arabasnn devrilerek tabutun yola
dmesi gibi sahnelere de rastlamazdk o zaman.
Ne ktyd o gn, dedi Mr. Power yzn arptarak, ceset yolun ortasna serilmi yle. Dehet!
Dunphy'nin orda keyi dnm desene, dedi Mr. Dedalus bayla onaylayarak. Gordon Bennett
Kupas. Tanrya krler olsun! dedi Martin Cunningham dindara-ne. 500 Gm! Devriliyor. Bir tabut
yola
toslad. Birden krlan tabut
alverdi. Paddy Dignam frlayp zerine bol gelen kahverengi tu-lumuyla yolda bir iki takla att.
Kpkrmz surat: Artk kl rengi. Altenesi dyor, apak az. Ne var ne yok diye sormakta. Hemen
kapatalm azn. ren manzara yle ak. Sonra ii abucak tefessh eder. En iyisi tm deliklerini
tkamak. Evet, keza. Balmumuyla. Sfinkteri gever. Her yerini mhrlemeli. Dunphy, diye duyurdu
Mr. Power araba saa dnerken.
Dunphy'nin Kesi. Matem arabalar ekilmi, yaslarn bo-maktalar. Yolun kenarnda bir mola. iki
sunulacak en birinci bir 510 mahal. Ne ki biz buraya dnte yanaacaz onun salna kadeh
kaldrmaya. Bir teselli de bana. Hayat iksiri.
Ama imdi diyelim ki oldu yle bir ey. Mesela devrilirken bir ivi batsa ona kanar myd? Kanard ama
kanamazd, herhalde. Neresi ona bakar. Dolam durmutur. Gene de bir damardan szabilir bir miktar.
Krmz kefenle gmlmeleri daha isabetli olurdu. Koyu bir krmz. Sessizlik iinde Phibsborough
Road boyunca ilerlediler. Me-
1 ktan dnen bo bir cenaze arabas yanlarndan hzla geti: Ha-fiflemiesine. ......
Crossguns Koprusu: Royal Canal.
Savaklardan prtela grl grl akan sular. nen mavnasnn rinde turba ynlar arasnda duran bir
adam. Kanaln yedek kim yolunda alavere havuzunun yannda ipizk bir beygir. Bugabu'nun
gvertesinde. Gzleri ona evrilmiti. Salna binmi durgun akan yosunlu suyolunda ekim halatnn
yedeinde sazlklarn arasndan, balklarn amurdolu ielerin, le kpeklerin zerinden irlanda'y ap
okyanusa doru yol almaktayd. Athlone, Mullingar, Moyvalley, kanal boyunca yrye yrye Milly'yi
grmeye gidebilirdim. Ya da bisikletle. Klstr bir ey kiralardm, tngr mngr. Wren'de geen gn
vard mzayedede ama kzlar iin. Suyollar geliiyor. Beni feribota sandalyla gtrmek en byk
zevki James M'Cann'n. Nakliyede ekonomi salar. Azar azar giderek. Yze-nevler. Douda kamplar.
Cenazeler bile. Su tarikyla cennete. Belki yazmadan giderim. Srpriz yapp geldim, Leixlip, Clonsilla.
Havuz havuz ine ine Dublin'e. Memleketin iindeki bataklklardan turba getirerek. Selam. Kahverengi
hasr apkasn kaldrarak Paddy Dignam' selamlad. Brian Boroimhe binasn da gemilerdi. Artk
yaklatk. Dostumuz Fogerty ne lemde acaba, dedi Power. Tom Kernan'a sorsan daha. iyi olur,
dedi Mr. Dedalus. Ne diyeymi? dedi Martin Cunningham. Alatt onu yani, yle mi? Gzden rak
olsa da, dedi Mr. Dedalus, gnlden rak de-fiil-Araba Finglas Road'a doru kvrld.
Mermercilerin atlyesi sada. Yolun sonu. Mezarlkta toplanan samut glgeler belirdi, soluk, alayk
donuk ellerini uzatan, yasla diz ken, parmayla imleyen. Kopuk kopuk ekiller, kesik kesik. Soluk
matemli yzler: Yakaran. En gzel lokasyonlar. Thos. H. Dennany, antlarnz ve mezartalarnz yaplr.
Geildi.
Mezarlk papaz Jimmy Geary'nin evi nnde, kaldrma otur-mu yah bir serseri, homurdanarak,
koskoca yrtk postalnn iin-ek talar pasaklar boaltmakta. Yaam yolculuundan sonra. Getiler
neesiz bahelerden: Bir bir: Neesiz binalardan.
Mr. Power parman uzatarak imledi. Childs ite burada ldrlmt, dedi. u son bina.
134
Evet ya, dedi Mr. Dedalus. Korkun bir hadise. Seymour 560 Bushe onu selamete karmt. Adam
aabeysini vurmu. Ya da yle diyorlar.
Savc hibir delil gsteremedi ki, dedi Mr. Power.
ikinci dereceden deliller sadece, diye ekledi Martin Cunningham. Hukukun dsturudur bu. Masum bir
insann nahak yere mahkm edilmesindense doksan dokuz sulunun serbest braklmas daha evladr.
Hepsi de baktlar. Cinayet mahalli. Meum, geride kald. Pancurlar kapal, metruk, bakmsz bahesi.
Koca yer acnacak durumda. Haksz yere hkm yemi. Cinayet. Katilin imgesi katledi-570 lenin
gzlerinde. yksn okumaya baylrlar. Bir bahede bulunan kesik erkek kafas. Kadnn zerinde
sadece unlar vard. Kadnn lmle randevusu. Rezaletin son perdesi. Cinayet aleti. Katil hl
bulunamad. Bir ayakkab bac. Ceset mezardan karlp muayene edilecek. Cinayet gizlenemez.
Bu arabann iinde skp kalmz. Ona yle haber vermeksizin geliimden holanmaz herhalde.
Kadnlarla
ilikilerde dikkatli olmak gerek. Donsuz halde yakala hele onlar. Artk balamazlar seni hi. On be.
Gzleri, Prospect'in dalgalanarak geen yksek parmaklklar-
580 na takld. Karakavaklar, seyrek ak karaltlar. Karaltlar sklayor,
aalarn arasnda oalan ak grntler, ta havalarda almlanagi-
den, ser verir sr vermez akageen ak biimler, kopuk kopuk ak
biimcikler.
Tekerlek ispitleri kaldrma serte arpt: Duruldu. Martin Cunningham kolunu uzatarak kapkolunu,
geriye doru burkulttu, diziyle itip kapy at. Arabadan kt. Mr. PoAer ile Mr. Dedalus onu izlediler.
u sabunu imdi deitir. Mr. Bloom'un eli abucak arka cebinin dmesini zd ve gazeteye yapm
sabunu cekedinin i-590 mendil cebine aktard. br eliyle hl tuttuu gazeteyi cebine geri koyarken,
arabadan indi.
Kytrk bir cenaze treni: Cenaze arabas ile birlikte drt araba. Ama olsun. Tabut tayclar, yaldzl
dizginler, Katolik ayini, top at. lmn tantanas. En arkadaki arabann tesinde bir satc rek ve
yemi dolu iportasnn banda durmu. Meyveli reklerden, iki katl: ller iin rek.
Kpekbiskvisi. Kim yemi ki? Yasl insanlar gitmekte.
Arkadalarn izledi. Mr. Kernan ve Ned Lambert artlarndan-Onlarn ardndan da Hynes. Alan cenaze
arabasnn yannda duran verdi.------------ 13o -------------------------------------
Corny Kelleher iki elengi kard. Birini yanndaki ocua
600
O ocuun cenazesi de nereye kayboldu?
Finglas'tan gelen bir granit blounu tayan gcrtl bir araba-kosulu atlar didinerek zahmetli admlarla
ar ar hznl ses-zlii yararak geti. Atlarn nnde yryen arabac selamn verdi Simdi tabut.
Bizden nce varm buraya, l olmasna karn. At yampiri sorgucuyla bakmakta. Gzler fersiz:
Hamudu boynunu skmakta, bir kandamarna m ne bastrmakta. Her gn buraya ne tadklarn
biliyorlar m? Gnde yirmi otuz cenaze geliyordur. Bir de Mount Jerome var Protestanlar iin.
Dnyann her yerinde her 610 dakika cenazeler. Arabalar boalt boalt gm onlar acele. Saatte
binlercesi. Dnya lden geilmiyor. Matemzedeler kaplardan kmakta: Bir kadnla bir kz. Bal
erik sivrieneli mendebur, stelik gaddar bir kadn. Kzn yz kirlenmi, gzya iinde, tutmu kadn
kolundan ona bakyor, alamak iin bir iaretini bekliyor. Balk suratl, kansz ve kl gibi.
Cenaze tayclar tabutu omuzlayp kapdan ieriye gtrdler. l, tabut ylesine ar. Banyodan
ktmda ben de kurun gibi hissetmitim kendimi. nce naa: Sonra naan arkadalar. Corny
Kelleher ile olan ocuu elenkleriyle onlar izlediler. On- 620 larn yanndaki de kim? Ha, days.
Hepsi ardndan yrd. Martin Cunningham fsldad:
Sen Bloom'un nnde intihardan bahsederken ldm ldm dirildim. Ne? Dedi Mr. Power
fsltyla. Niinmi?
Bloom'un babas kendini zehirlemiti, diye rjldad* Marti Cunningham. Ennis'te oteli vard,
Queen's Oteli. ittin ya, Cla- !; re'e gidecekmi. Yldnm.
Aman Tanrm! Diye fsldad Mr. Power. Ilk defa duyuyo- 630 rum. Kendini zehirlemi ha?
Arkasna dnp, dnceli kara gzlerini kardinalin mozolesine evirmi bir yze doru ksa bir bak
att.
Konumakta.
Sigortal myd? Diye sordu Mr. Bloom. Sanrm, diye yant verdi Mr. Kernan. Ama sigorta poliesi-
<n byk bir blm ipotekliymi. Martin, k Artane'e sokuya alyor. Ka ocuu var?
Be. Ned Lambert, kzlardan birine Todd'da i bulmaya akacam sylyor.
640 136
ok yazk, dedi Mr. Bloom efkatle. Be kk ocuk. Karsnn kolu kanad krld, diye ekledi
Mr. Keman. Gerekten de, diye onaylad Mr. Bloom. Kars galebe almt sonunda.
Boyayp parlatt siyah fotinlerine bakt. Kars ondan fazla yayordu ite. Kocasn yitirmiti. Kars
iin daha l o, bana gre olduundan. nnde sonunda birisi tekinden daha fazla yaar. Bilgeler der
kim. Dnyada erkekten ok kadn var. Basal dile-yim. Bu elim kaybnz, inallah yaknda
kavuursunuz. Sadece 650 Hintli dullara zg. Bir bakasyla evlenir. Onunla? Yo. Ama kim bilir
sonralar. Yal kralie ldnden bu yana dulluun modas geti. Bir toparabasyla ekilmiti. Victoria
ve Albert. Frogmore'da her yl yas treni. Ama sonunda balna birka meneke takmt. Kalbinin
derinliklerinde kendini dev aynasnda gren. Bir hayal uruna btn bunlar. Kralie ei, kral bile deil.
Oluydu nemli olan. Bekleyerek, geriye getirmek istedii gemi gibi olmayan umut ykl yeni ey.
nce birisi gitmek zorunda: Tek bana, toprak altna: Scack yatana elveda diyerek.
Naslsn, Simon? Dedi Ned Lambert nazike, ellerini ka-660 vuturup. Bir aydr pazarlar gremedim
seni yahu.
Her zamankinden iyiyim. Sizin Cork'ta iler nasl?
Paskalyann ilk pazartesi gn Cork Park yanlarndaydm, dedi Ned Lambert. Hep ayn eyler. Dick
Tivy'ye uradm.
Ee, Dick nasl, bizim pehlivan dostumuz?
iyidir, Tanr'yla arasnda bir ey yok, diye yant verdi Ned Lambert.
Tanr akna! Dedi Mr. Dedalus, aknln gizlemeye alarak. Dick Tivy kel mi?
Martin ocuklar iin para toplayacakm, dedi Ned Lam-670 bert ilerisini imleyerek. Kelle bana
birka
papel. Sigorta paras yetiene dek geinebilmeleri iin.
Evet, evet, dedi Mr. Dedalus kaamakl. u ndeki byk olu mu?
Evet, dedi Ned Lambert, daysyla duran. John Henry Menton arkada. Bir sterlin yazdrm.
Yazdrmtr vallahi, dedi Mr. Dedalus. Zavall Paddy'ye hep derdim o ii bolamasn diye. John
Henry'den
ktler ook bu dnyada.
Nasl kaybetmi iini? diye sordu Ned Lambert, iki mi yan-680 oumuzun zayf noktas, dedi
Mr. Dedalus iini ekerek-
Mezarlk kilisesinin kapsna gelince durdular. Mr. Bloom ek tayan olann arkasnda dikilerek onun
itinaylataral salar-yepyeni yakasndan ykselen kr kr ipince boynuna bak-Zavalh ocuk! Yannda
myd babasnn, o zaman? ikisi de bilinsiz. Son anda aydnlanp son kez farkna var. Tm o yapm
olabilecekleri. O'Grady'ye ilin borluyum. Anlayacak m acaba? Tayclar tabutu kilisenin iine
tadlar. Hangi taraf ba?
Bir an sonra o da brlerini izledi, lolukta gzlerini krpa kr-pa ieriye girdi. Tabut mihrabn nndeki
drt bir kesinde uzun sar mumlar yanan katafalka yerletirilmiti. Daima bizden nce. Corny
Kelleher, baucunun iki yanna birer elenk koyarak, ocua diz kmesini imledi. Herkes bulduu dua
iskemlesine diz kmt. Mr. Bloom arkada vaftiz kurnasnn yannda durmaktayd; herkes diz
knce, gazetesini aarak usulca yere serdi ve sa dizini zerine koydu. Siyah apkasn yavaa sol
dizinin zerine geirdi ve apkasnn kenarn tutarak ne doru saygyla eildi.
Bir yardmc ocuk tad pirin kaptaki bir eyle bir kapdan ieriye girdi. Ardndan akgiysili rahip,
bir eliyle etoln dzelterek, bryle de kk bir kitab kurbaa gbeinin zerinde dengeleyerek
ieriye girdi. Kim okuyacak o kitab? Ben, dedi ta-lakebab.
Katafalkn nnde durdular; rahip, kitabndan, akc bir vrak-lamayla okumaya balad.
Peder Talbot. Adn tabuta benzetirim hep. Dominomomino. Abullabut, banda torbas eksik. Adam
gsteriyi
ynetiyor. Aslan Hristiyan. Ona yan bakann vay haline: Rahip. Sen Petrus'sun. Semiz bir koyun gibi
karn
atlayacak denli imi iki tarafa diyor Dedalus. Yolda zehirlenmi bir enciin karn gibi. mr vallahi
u
adamn bulular. Hhn: imi iki tarafa.
Non intres in judicium cum servo tuo, Domine.
Latince edilmesi dualarn daha bir nemli klyor sanki onlar. Aai Rabbani. Yas tlleri, alayanlar.
Siyahereveli mektup katlar. Adn kilise ktne yazlm. Buras beni tyor, iyi tknrlar,
btn sabah bu kasvetli yerde pinekleyerek beklerler bir sonrakini ltfen. Gzler de kurbaa haa. Onlar
iiren ne yle? Molly kapuska yiyince ikinlik yapar. Bu yerin havasndan ola ki. Kasaplar, rnein:
Kanl biftee benzerler i. Kim anlatmt bana. Mervyn Browne. Saint Werburg kilisesinin hani o yz
elli yl-1 ahane orgu olan mahzenlerinde kimi zaman kt gazlar ka-|P yakmak iin tabutlara delik
amak zorunda kalrlarm. Fkr-enrm gaz: Mavi. Bir nebzeciini iine ekseymisin annda zar-tay
ekermisin.
138
Dizkapam aryor. Ayy. Biraz rahatladm.
Rahip, ocuun tad kaptan ucu topuzlu bir ubuk alp onu tabutun zerine silkti. Sonra tabutun br
yanna geip ubuu gene silkti. Ardndan geriye dnp ubuu kabn iine koydu. Rahattan nceki
vaziyetini al! Hepsi yazldr: Bunlar yapmas gerek.
Et ne nos inducas in tentationem. 730 Yardmc ocuk ince sesiyle yantlar yrlad. Evde de erkek
hizmeti olsa daha iyi diye dnmmdr ekseri. On beine kadar filan. Ondan sonra, elbet... Kutsal
suydu, sanrm. Uykusunu atacak stnden. Gna getirmitir bu iten arabalarla getirilen tm o llerin
zerine silkmekten o eyi yle. Bir de kimlerin zerine silktiini grebilseydi fena m olurdu. Her
Allann gn sil batan: Orta yal adamlar, yal kadnlar, ocuklar, doururken len kadnlar, sakall
erkekler, kelkafal iadamlar, turunlar ceviz gibi kk veremli kzlar. Yl boyunca onlara ayn
dualar okumu ve zerlerine su serpmi: 740 Uyusunlar. imdi de Dignam'n zerine. in paradisum.
Cennete gideceini ya da cennette olduunu sylyor. Herkese syler bunu. Ruh karartc bir i. Bir
eyler demesi lazm ama.
Rahip kitabn kapatt ve kt, ardndan da yardmcs. Corny Kelleher yan kaplar at, tayclar ieri
girip
tabutu gene kaldrdlar ve darya gtrp arabalarna srdler. Corny Kelleher elenklerden birini
ocua,
birini de daysna verdi. Tm cemaat yan kaplardan kuruni mlayim havaya kp onlar izledi. Mr.
Bloom
gazetesini katlayarak cebine koyduktan sonra arkalarndan yr-75 d\ Tabutarabas sola dnene dek
dnceli gzleri yere dikili kald. Metal tekerlerin akllar ezerken kard tiz gcrtlar potinlerin tok
seslerine karrken sra sra gmtleri getiler.
Hop tiri kop tiri mop tiri nay. Tanrm, burda ark sylenmez.
O'Connell Circle, dedi Mr. Dedalus ortaya.
Mr. Power lk baklarn yksek dikilitan doruuna yneltti.
Huzur iinde orda, dedi, halknn ortasnda, koca Dan O Ama kalbi Roma'ya gml. Burada
gml ka yaral kalp var, Simon! 760 Karmn mezar urada, Jack, dedi Mr. Dedalus. ok ge"
mez beni de yatrrlar yanna. Ne vakit isterse alsn canm benim.
Duygularn bastramayp iinden sessizce alamaya balad, yrrken tkezleyerek. Mr. Power onu
kolundan
tuttu. 139
_-0 imdi rahattr yerinde, dedi mfike.
_faklsn herhalde, dedi Mr. Dedalus soluu kesilircesine.
t allah cennettedir yani cennet diye bir ey varsa.
Corny Kelleher ndeki yerinden yana karak brlerinin ar ar gemelerini bekledi.
_AC1 gnler bunlar, dedi Mr. Keman nazikne.
]VIr. Bloom gzlerini kapayp, kederli, ban iki kez edi. 770
Herkes apkasn giyiyor, dedi Mr. Kernan. Biz de giysek olur herhalde. Biz sona kalmz. Bu
kabristan kahpe bir yer. apkalarn giydiler.
_Zat muhterem hemen bitiriverdi ayini, sen ne dersin? dedi Mr. Kernan sitemkr.
Mr. Bloom ban ciddiyetle ne eerken onun kzarm sinirli gzlerine bakt. Esrarengiz gzler,
alicengiz. Mason, mutlaka. Belki de deil. Gene onun yanna dtm. En arkadayz. Al birimizi vur
tekine. Baka bir eyler sylese bari.
Mr. Kernan ekledi: 780
rlanda Protestan Kilisesi'nin ayinleri, mesela Mount Je-rome'dakiler, ok daha etkileyici oluyor
billahi. Mr. Bloom ihtiyatl bir hareketle onu onaylad. Konumaya gelince, o bambaka bir ey. Mr.
Kernan kaslarak dedi ki:
Ben yeniden dirilmeyim, yaamm ben. Ta kalbine iliyor bu sz insann. yle, dedi Mr. Bloom.
Senin kalbine belki ama ya imam kaynda eek cennetini boylayan o garibann dedii bedel? Oras
kartrlmayacak. Sev- 790 gilerin mahreci. Yaral kalp. Salt tulumba bir, her gn binlerce galon kan
pompalayan. Bir gn gelip tkanveriyor: Buyurun cenaze namazna. ou burda yatp dururlar:
Akcierler, yrekler, karacierler. Khnemi pasl tulumbalar: tesini bo ver. Yeniden dirilme ve
yaam. Bir kez ldn m, lsn artk. O maher gn dedikleri. Herkes apar topar frlayacak
mezarlarndan. Gel bakalm, Lazarus! Beinci olarak kt ve frsat kard. Haydi kalkn! Kyamet
gn! Sonra her bir erefi mahlukat dolanp cierini aryor, mancosunu aryor, vrn zvrn aryor. Ol
sabah kendisinin her bi bkunu bulacak. Bir kafatasnda iki dirhem bir pudra. Bir dirhem 800 U ksur
gram. Bir Truva ls. Corny Kelleher yanlarna gelip admlarn onlarnkine uydur-Her ey
tkrnda gitti, dedi. He? i
140
Gzlerini ksarak onlara bakmaktayd. Polis omuzlar var. Se-ninkiyle hoppa nina, hoppa nina. Daha
iyisi can sal, dedi Mr. Kernan.
Valla? He? Diye srdrd Corny Kelleher. Mr. Kernan onu ikna edici szler syledi. 810 Tom
Kernan'n arkasnda duran u adam kim? Diye sordu John Henry Menton. Yz yabanc gelmiyor. Ned
Lambert arkaya doru bir gz att.
Bloom, dedi, Madame Marion Tweedy hani, u soprano canm. Onun kars olur.
Ha, elbet, dedi John Henry Menton. Uzun zamandr grmedim onu. Gzel bir kadnd. Dans
etmiliimiz vardr, dur, on be on yedi yl nce, ne gzel gnlerdi, Roundtown'da Mat Dil-lon'larda. Ne
hotu, kollarmda yle dolgun.
Dnp brlerinin arasndan ona bakt. 820 Ne i yapar? Diye sordu. Neci bu adam? Krtasiyecilik
yapmyor muydu? Bir gece atmtk onunla, hatrladm, top oynarken. Ned Lambert glmsedi.
Evet, dedi, Wisdom Hely'de alyordu. Kurutma kd satcl, gezici.
Hay Allah, dedi John Henry Menton, ne diye evlenmi ki yle bir hyarla? O sralar fngirderdi.
imdi de yle, dedi Ned Lambert. Reklamclk yapyor.
John Henry Menton'un iri gzleri ileriye doru evrildi. 830 El arabas bir yan yola sapt. am yarmas
bir adam, imenlerin arasnda tam siper, apkasn karp sayg duruuna geti. Mezarclar kasketlerine
dokundular.
John O'Connell, dedi Mr. Power kvanl. Dostlarn unutmaz hi. Mr. O'Connell sessiz herkesin elini
skt. Mr. Dedalus dedi ki: Gene ziyaretine geldim ite.
Azizim Simon, diye karlk verdi mezarlk mdr, henz mterimiz olman istemiyoruz. 840 Ned
Lambert ile John Henry Menton'u selamlayarak, A
uzun anahtar arkasnda elleriyle evire evire Martin Cunning-ham'n yanna gitti. iittiniz mi, diye
sordu ordakilere, Coombe'lu Mulcahy'n'11 bana gelenleri? Ben iitmedim, dedi Martin
Cunningham.
Hep birlikte silindir apkalarn ne doru ediler; Hynes ku-- n evirdi. Mezarlk mdr
baparmaklarn altn saatkstei-
ilmeklerine geirmi, dinleyenlerin kararsz glmsemelerine kiri tutuk bir sesle anlatt.
__Sylyorlard, dedi, sisli bir akam buraya iki sarho bir
dostlarnn mezarn ziyarete gelmiler. Coombe'lu Mulcahy'yi sormular nce de onun mezarda
yattn sylemiler ona. Siste biraz dolamlar ve bulmular mezar nihayet. Sarholardan biri
mezartan okumu: Terence Mulcahy. br sarho, Mulcahy'nin dul brakt karsnn diktirdii
Hazreti Isa heykeline bakp bakp gzlerini ovuturuyormu.
Mezarlk mdr yanndan gemekte olduklar bir mezar gzyle imleyerek srdrd:
Gzlerini ovutura ovutura kutsal heykele baktktan sonra, Mulcahy'ye benzer bi yan yok bu meret
eyin,
demi. Her kim yaptysa bunu, demi, halt etmi, demi.
Glmsemelerle dllendirildikten sonra admlarn arlat-rp Corny Kelleher'le konumaya ve defin
belgelerini ondan alarak bir yandan yryedursun elinde evirip gzden geirmeye balad. Btn
bunlarn bir maksad var, diye Hynes'e aklamaya koyuldu Martin Cunningham. Bilmez miyim, dedi
Hynes, elbette.
Maksat insan biraz neelendirmek, dedi Martin Cunningham. Srf iyi kalplilikten: tesini bo ver.
Mr. Bloom mezarlk mdrnn kap gibi gvdesine imrenerek bakt. Herkes onunla iyi geinmek
istiyor. Kibar adam, John O'Connell, gerekten iyi insan. Anahtarlar: Keyes'in ilan gibi. Hi
korkmayn, kimse dar kamaz. Bir kez girdin mi, tamam. Habeas corpus. Cenazeden sonra o ilana
bakmalym. Martha'ya yazdm srada beni rahatsz ettiinde stn kapattm zarfa Balls-br'dge
yazm mydm? inallah postanede sahibi bulunamam mektuplar arasna atlmamtr. Tra olsa iyi
eder. Sakal aklam. aar aaracann ilk iareti. Mizac huysuzlar. Ak salarda g-u teller. Onun
kars olduunu dn. Cesareti varm dorusu |iJtup evlenme teklif edebilmi bir kza. Gel mezarlkta
yaa. Bu-nmaz Hint kuma sanki. nce heyecanlanmtr kz. lmle
etmek. ller her yanda serilmi geceleyin uuan hayaletler. ise kabristanlar esnerken mezarta
glgeleri stelik Daniel tanl ThA' da du5erdi kufkusuz klm deyip dururdu hani onun ka-lr devi andran
tuhaf cins bir adam ama gene de yce bir 142
Katolik olduunu. Bataklk yakamozu. Mezarlk gaz. Hamile kal. mak iin zihnini uzaklatrmas gerek
bunlardan. Kadnlar zellik. le pek duyarl olurlar. Uyusun diye yatakta bir hortlak hikyesi an. 890
latrsn kadna. Hi hayalet grdn myd? Bak, ben grdm. Or-talik zifiri karanlkt. Saat on ikiyi
vurmaktayd. Ne var, gzleri ye. terince kararp pmeye de balayabilirler derakap. Trk mezar-
lklarndaki fahieler. Kckken daha 4er eyi renirler. Burda gen bir dul bulmak mmkn.
Erkekler bundan holanr. Mezar-talar arasnda ak. Romeo. Zevk katar eni. lmn ortasnda
yayoruz biz. Birleen ular. Zavall llere byk d krkl Alktan gz kararanlara zgara biftek
kokusu. Kendi organlarn kemirirler, insanlar keyiflendirme istei. Molly'nin pencere nnde o ii
yapmay istemesi. Zaten sekiz ocuu var. 900 Burda bulunduu sre boyunca pek ok kimsenin
gtn
evresinde parsel parsel yattn grmtr. Kutsal topraklar. Dikine gmlnse daha ok yer kalrd.
Oturur ya da diz ker vaziyette olmaz. Ayakta? Bakarsn bir gn stndeki toprak kaym da kafas
km ortaya eli de bir yeri gstermekte. Petek petektir topran her yan garanti: Uzunlamasna
hcreler. Ne de bakml tutuyor her yan: imler krplm, kenarlar dzgn. Major Gamble bahesine
Mount Jerome adn takm. E, zaten yle. Uyku getirici iekler olmal. in mezarlklarnda yetien
dev afyon ieklerinden en kaliteli esrar retilirmi dediydi bana Mastiansky. Bo-910 tanik Bahesi na
surda. Topraa geen kandr yepyeni hayat
fkrtan. Hristiyan olan ldrdklerini syleyen o Yahudilerinki de ayn dnce. Her insann bedeli,
iyi muhafaza edilmi yal ceset, beyefendi, boazna dkn, meyve bahesi iin ideal. Byk frsat.
Yaknlarda len maliye mfettii ve muhasip William Wil-kinson'un aesine bitiik, sterlin on
ilin alt peniye. Teekkrlerimizle..
aka deil, toprak yaman yalanmtr kemik, et ve trnakla -cesetgbresi. Ceset, iskelet dolu
mahzenler. Korkun. Yeille'P
pembeleip tefessh ederek. Nemli toprakta hzla rr. Zayf
920 yal kimseler daha g. Sonra donyams peynirimsi trden bir Ardndan balar siyahlamaya,
siyah pekmezimsi szntl?r akmaya Kurur sonra da. lmgveleri. Hcreler ya da her neyseler yaa-
maya devam eder muhakkak. Deiimle yani. Handysa ilelebet yaarlar. Besin bulamaynca beslenirler
kendileriyle. Ne ki korkun miktarda kurtlar hsl olur. Yerin alt onlar'3 dolu olmal, kayna kayna.
Gamzeli yananlarnda peremler. r3a dndrc yldzlar. Neesi kamyor bakarken oraya. Tm o g~
143
A
1 bakp kendi srasn savdn grmesi ona moral mi veri-
Hayata bak nasl acep. Peliz kesmeyi de ihmal etmiyor: Y-- ' va balyor adamn. Hele tuttuu
raporla ilgili olan. Spurge- 930 bu sabah saat 4:00'te cenneti boylad. Saat 11:00 (kapan). He-..
varmad. Petrus. ller kendileri zaten erkekler de arada bir . | bir fkra dinlemekten holanrlar
kadnlarsa ne olup bittiini. Armut gibi sulusu mu yoksa kadnlarn puncu gibi scak, sert ve tatls m
daha iyi rutubete kar. Kimileyin glmen lazm o halde daha iyi ylesi. Hamlet'teki mezarclar, insan
kalbindeki derin bilgelii sergiler. En azndan iki yl mddetle mteveffaya ilikin aka yapmay gze
alamazlar. De mortuis nil nisi prius. nce matem bitsin bir. Adamn cenaze trenini bir trl
anmsayamyorum. a-kaym gibi geliyor. ayet kendi lm haberini okursan daha uzun 940 yaarsn
derler. Soluklanm olursun. Bir dn hayata. Yarn ka cenazen var? Diye sordu mezarlk mdr.
iki, dedi Corny Kelleher. On buukta ve on birde.
Mezarlk mdr ktlar cebine koydu. El arabas grlty kesmiti. Topluluk ayrlarak ukurun iki
yannda toplat, mezarlarn evrelerine dikkatle basp. Mezarkazclar tabutu tayarak bir ucunu
ukurun kysna dayadlar ve kaylar etrafna geirdiler.
Gmyorlar onu. Sezar' gmmeye geldik. Martnn on bei ya da hazirannn on . Burda kimler var
bilmez bilmek de iste- 950 mez.
Macintosh yamurluk giymi surda srk gibi duran andavall da kim? Vallahi bilmek istiyorum kim o?
Onun
kim olduunu renmem lazm ille de. Aklnda hayalinde olmayan biri kagelir byle hep. Kendi
kesine
ekilip bir bana yaayp gidecek bir tip. Vallahi de yle. Kendi mezarn kendisi kazabilse de
ldnde
bakarsn mezarna iek koyacak birisi vardr gene de. Hepimizin de vardr. Sadece erkekler gmerler.
Yo,
karncalar bir de. Herkesin aklna ilk gelen ey. lleri gmmeli. Robinson Crusoe'nun gerekleri
yanstt
sylenir. yle ya, Cuma gmmt onu. Her 960 cuma bir perembeyi gmer zaten yle bir
dnrsen.
Ah, zavall Robinson Crusoe!
Bunu nasl yapabildin, hayret dorusu?
, Zavalh Di gnam! Kutusunun iinde yeryznde son yat.
yce dnrsen btn o tahtalara yazk vallahi. ryp gide-
er- yle bir taraf kaydrakl gzel bir katafalk icat etseler de,
144
tabutu yle indiriverseler. Oldu ama gmlmek istemezler eyinden yle baka birisinin. Ne de
nanemolla olurlar. Beni anavatan-ma gmn. Kutsal topraklardan bir avu getirsinler. Bir anayla ltj-
970 domu ocuunun bir tabutta gmlmesine cevaz var sadece. Doru, bir hikmeti var. Elbet.
Mmkn mertebe uzun bir sre hatta toprakta bile onu koruyabilsin. Bir rlandalnn yuvas, tabutudur.
Yeralt gmtlklerinde tahnit ilemleri, sonra mumyalar -ama hep ayn.
Mr. Bloom, apkas elinde, ta gerilerde durmakta, apkasz balar saymaktayd. On iki. Ben on m.
Yo. Macintoshlu vatanda on . lm says. Bu herif de nerden kt? Kilisedeki trende yoktu,
bundan eminim. On e ilikin sama bir hurafe.
Ned Lambert'in elbisesi gzel bir tvitten, yumuak. Azck 980 bir moru var. Lombard Street West'te
oturduumuz zaman benim de yle bir takmm vard. Bir zamanlar kont gibi giyinirmi. Gnde U
kyafet deitirirmi. Benim o gri elbiseyi Mesias'a evirteyim. Merhaba. Boyanmt. Kars unuttum
evli deil ya da ev sahibesi skm olmal dikilerini.
Sehpalara yaslanan mezarclarn ar ar indirdikleri tabut dalp gzden kayboldu. Sonra bir gayret
doruldular: Kasketlerini kardlar. Yirmi. Skt.
Anszn bir bakas oluverseydik. 990 Uzakta bir eek anrd. Yamur. Eek filan yok aslnda. ls-
n gremezsin, derler. lmekten utan duymak. Saklanrlar. Zavall babacm da gt gitti. Tatl
yumuak bir esinti ak balarn yalayarak geti. Fsl-darcasna. Mezarn bandaki ocuk elengini iki
eliy!: tutuyor, kara ak ukura sessizce bakyordu. Mr. Bloom iri csseli iyi yrekli mezarlk
mdrnn ardna geti: Kerliferli, redingotu k. Ola ki gitme sras kimde anlasn diye tartyor milleti
bir bir. Ya, upuzun bir dinlenme bu. Bir ey hissetmezsin artk. Pek kasvetli olmal. nceleri inanasn
gelmez. Hata mutlaka: Baka birinde s-1000 r~. u kar eve urasaydnz. Dur, ben isterim ki. Henz
yapmadm daha. Sonra kararr lmodas. Ik istiyorlar. evrende fslda-p. Bir papaz aralm
ister misin? Sonra bir koumadr gider. Sayklarsn dklr ortaya sapr sapr tm yaamn boyunca ne
varsa sakladn. Can ekiirsin. Uykusu normal deil. Alt gzkapa' n bastr. Burnu sivri mi enesi
dm m ayak tabanlar sararm m diye bakmalar. ek gitsin yast da gebersin gitsin yerde naslsa
ekmi mortoyu. O gnahkrn lm tablosunda eytann ada-
145
m
h'r kadn gsterii. Pijamasyla adam kadn sarmak iin kv-01 . Lucia'rwn son perdesi. Artk sana hi
bakamayacak mytm? u Adam gitmiti. Nihayet ld. insanlar bir parack senden 10,
derler: Unutup giderler seni. Onun iin dua etmeyi unutma-S Dualarnzda onu da hatrlayn. Parnell'i
de.
Sarmak Gn A unutulmakta. Peinden tekiler: Birbiri ardndan ukurlarna
atlarlar.
Su anda onun ruhu huzura kavusun diye dua etmekteyiz. Umulur ki iyisindir de cehennemde
deilsindir. Ho bir tebdili hava Yaamn kzgn tavasndan dosdoru arafn ateine.
ukurun onu bekledii gelir miydi aklna hi? Gnete titrediin zaman gelirmi derler. Birisi stne
basyor. Uyaryor grevli ocuk. Senin yannda. Benimki te yanda Finglas cihetinde, ayrt- 102 tm
yer. Anam, zavall anam, minik Rudy ah.
Mezarkazclar kreklerini alp ipiri kil kesekleri tabutun zerine atmaya koyuldular. Mr. Bloom yzn
baka yana evirdi. Ya hi lmediyse o? Amann! Yarabbim, ne feci olurdu bu! Yok, yok canm: ld o,
phesiz. ldne phe yok. Pazartesi ldyd. Emin olmak iin kalbini delip bir elektrikli saatle ya
da tabuta bir telefon yerletirerek ve hava delikli bir boru bulundurmak iin yasa karmallar. Tehlike
iareti. gn. Yazn o kadar uzun bekletmesi zor. En iyisi emin olduun an icabna bakmaktr gene de.
Killerin d gevedi. Unutulmaya balanyor. Gzden rak, 103 gnlden rak. Mezarlk mdr
birka adm atarak apkasn giydi. Yetmiti o kadar. brleri de cesaretlenip, birer birer balarn
rttler usulcana. Mr. Bloom apkasn giydi ve o heybetli kalbn mezarlar dolangacndaki mahirane
ilerleyiini izledi - dingince, bast yerden emin, kasvetli topraklar aagidiini.
Hynes defterine bir eyler yazmakta. Ha, adlarmz. Ama tanyor herkesi o. Hayr: Bana doru
gelmekte. isimleri yazyordum da, dedi Hynes ksk bir sesle. nadn "eydi senin? Unutmuum
galiba.
'040
L, dedi Mr. Bloom, Leopold. Bir de M'Coy'un adn yazver, istemiti de. Charley, dedi Hynes
yazarak. Tanyorum. Bir zamanlar Fre-<W<7'dayd.
Morgda Louis Byrne'nin yardmcl iini bulmadan nce or-a alyordu. Otopsi fikri ahane bir ey
doktorlar iin. Bildikleri-
zannettikleri eyleri bulgularlar. Bir sal gn lm. Acelem r- Birka ilandan kazand parayla belini
dorultmu. Charley,
146
sevgilimsin sen benim. O yzden istedi benim. Olsun, yok bir za. 1050 ran. Szm tuttum, M'Coy. Sa
ol, dostum: Mteekkirim sana Aman, bana borlu kalsn da: Naslsa bir kaybm yok.
Sylesene, dedi Hynes, o eyli adam tanyor musun, surdaki hani eyli... evresine baknd.
Macintosh. Evet, grdydm, dedi Mr. Bloom. Nerde 0 imdi?
M'Intosh, diyerek yazd Hynes. Onu tanmyorum. Bu muymu ad?
Etrafna baknarak uzaklat. 1060 Hayr, diye seslendi Mr. Bloom, dnp durarak. Hey,
Hynes!
iitmedi. Bak imdi! Nereye kayboldu bu adam? Grnrlerde yok. Baknd, olur ey deil. Gren var
m
iinizde? Ke e iki le. Yer yarlp iine girdi. Aman Tanrm, nereye gitti bu adam?
Bir yedinci mezarc kullanlmayan kreklerden birisini almak iin Mr. Bloom'un yanna geldi.
Ah, affedersin!
abucak yana kayd.
ukurun iinde kahverengi, nemli killi toprak belirmeye ba-1070 lad. Ykselerek. Bitmek zere.
Nemli keseklerden bir tepecik biraz daha ykseldi, ykseldi; mezarkazclar da kreklerini braktlar.
Son bir kez hepsi apkalarn kard. ocuk elengini bir keye dayad: Days da kendisininkini bir
tmsee. Mezarclar kasketlerini giyerek kreklerini el arabasna doru tadlar. Kreklerinin palalarn
imenlie hafif hafif vurdular: Tertemiz, ilerinden biri eilerek uzunca bir bitkinin sapndan bir yaprak
kopard. Biri, dostlarndan ayrlyor, omzuna yaslad silahyla ar ar gidiyor, palas maviaynams.
Bir teki,.mezarn baucunda sessizcene tabut-kayn sarmaktayd. Gbekba onun. Day, uzaklam,
bo kalan 1080 eline bir ey koymu. Sessizce kretmekte. zr dileriz, efendim: Zahmetler oldu.
Ban sallyor. O kadar olacak. Sizin iin az bne.
Matemzedeler amasz, yavaa her biri bir taraftan, arada bir bir mezartandaki ad okuyarak
dalmaya balad.
Haydi gidip nderimizin mezarn ziyaret edelim, dedi Hynes. Vaktimiz var. Haydi, dedi Mr.
Power.
ikisi de kendi dncelerine dalarak saa dndler. Mr. P" wer merakla ama tekdze bir sesle dedi ki:
Onun bu mezarda gml olmadn syleyenler var. la'
147 1090
' na ta doldurmular da. Bir gn kp gelecekmi de. Hynes ban sallad.
_Parnell'n dnecei filan yok, dedi. ite orda yatyor, fani olan nesi varsa. Allah rahmet eylesin.
Mr. Bloom ileke meleklerin, halarn, ykk stunlarn, aile- ri barndran kemerli kabirlerin, gzleri
ge evrik dua eden talam umutlarn, koca irlanda'nn kalpleri ve ellerinin arasnda avare dolat.
Parann yaayan kimselere yardm amacyla harcanmas daha akllca. Ruhuna fatiha. Gerekten kime
bir yarar? Ek topraa sonra unut gitsin. Mangaln kln boaltr gibi. Sonra hepsini toptan gmersin
zaman tasarrufu ya. Tm ller gn. 1100 Yirmi yedisinde mezarn ziyaret. Bahvana on ilin. Otlar
temizliyor. Yalanm artk. Elinde makasla iki bklm eilip krpmas. Bir aya ukurda. len kim.
Bu yaamdan gen kim. Sanki kendi istekleriyle lmler gibi. Hepsini de tekmelediler yahu. Nallar
diken de kim. Ne olduklarn anlatsalar daha ilgin olurdu. Falanca filanca, sarizmelimemedaa.
Mantarl muamba satan bir gezgin satcydm. Beher sterlinin be ilini masraflara. Ya da ten-ceresiyle
bir kadnn, irlanda yahnisini piirirdim iyi ben. Bu kasabadaki kilise kabristanna yakan atms bir
iir kimindi o Wordsworth ya da Thomas Campbell'ia. Protestanlarn deyiiyle 1110 huzura kavutu.
Yal Dr. Murren'in mezar. Esasl doktor eve armtm onu. Kilise avlusuna gmlr yleleri. Gzel
bir da evi. Daha yeni svanm prl prl boyal. Sakince oturup sigaram tttrrken Kilise
Mecrnuas'm okuyabileceim ideal bir yer. Evlenme ilanlarn daha gzelletirmezler hi.
Kaptokmaklarna aslan pasl elenkler, bronztaklidi talar. Parann karln alm olursun. Ne var,
iekler daha airanedir. tekiler skar insan artk, solup bozulmas yok. Anlatt bir ey yok.
Zevalsizlik.
Bir kavak dalnda bir ku oturmu sessiz tnemekte. Sanki doldurulmu. Belediye meclisi yesi
Hooper'n bize verdii evlen- 1120 me hediyesi gibi. Hoo! Kmltsz mbarek. Onu hedef alan herhangi
bir sapann olmadndan emin. l hayvanlar daha da ack-'* lerelelli Milly'nin o minik kuu kibrit
kutusuyla gmerek mezarnn zerine bir papatyakolyesi ve birka iek koymas.
Hazreti Isa urada: Kutsal kalbini tutmu. Gsteriyor. Yanlamasna durmal ve gerek bir kalp gibi
krmz boyanmal. irlanda na adar>mt ya da onun gibi bir ey. Pek honut grnmyor. Bu Yet de
niye? Meyve sepeti tayan ocuk gibi kular gelip zumlen gagalayacaklar myd ama ocuktan
korkmalar gerekti-s naen olmaz demiti. Apollo yani. 1130 148
H
Ne kadar! Btn bunlar bir zamanlar Dublin'i arnlamlar Mtevekkil mteveffa. Biz de bir zamanlar
sizin imdi olduunu gibiydik.
stelik nasl hatrlayabilirsin ki herkesi? Gzleri, yryleri sesleri. Eh, seslerini, tamam: Gramofon.
Her mezara bir grarnafon koyarsn ya da evde tutarsn. Pazarlar le yemeinden sonra kov bakalm
yal dedemizin dedesini. atrtr! Merhamerhamerhaba okmemnunumki atr
memnunumkigenegrebildik merha-merhaba okmmmn krptst. Fotorafn yzn anmsatt kelli
bu 1140 da sesini anmsatr. Yoksa yzn diyelim ki on be yl sonra anm-sayamazdnz. rnein
kimin? rnein ben Wisdom Hely'deyken len birinin.
Tkrstskt! akl takrts. Bekle. Durdu!
Eilerek ta bir yeralt kemerine dikkatle bakt. Bir hayvan. Dur. te gidiyor. Besili bir san kemerin
yan boyunca, akllarn zerinden sarsak sursak ilerledi. Grm geirmi: Moruunmoruu: ok iyi
bilir ukuruovay. Senin uyank san kendisini yassltp duvar kaidesinin altna sokuldu, kvnlakvrana
ieriye girdi. Define saklana-1150 cak kyak bir yer.
Orda kimler oturur? Robert Emery'nin naa. Robert Emmet burada meale klar altnda gmlmt,
deil mi? Devriye gezerken. imdi de kuyruu gitti.
Bu hnzrlardan teki bir insan annda tketir. Kim olduuna aldrmakszn kemiklerini syrr. Onlara
gre normal et bu. Kokumu ettir bir ceset. Ya peynir nedir ki? St cesedi. in Gezileri'nAt inlilerin
beyaz insanlarn le gibi koktuunu sylediklerini okumutum. lleri yakmak daha iyi. Rahipler buna
tamamen kar. 1160 br firmann rtkanln yapyorlar. Frn ve Hollanda ocaklan toptanclk ve
acental. Salgn dnemleri. Onlar yaktklar snmemi kire kuyular. lm odas. Topraktan
halkedilir topraa dneriz. Ya da denize gmlsek. Nerdeydi o sessizlik kulesi Par-si'nin? Kular yiyip
bitirmi. Toprak, ate, su. En zevklisi boul-makm derler. Tm yaamn bir anda gznn nnden
geiverr. Yaama dn ama yok. Havaya gmlmezler ancak. Uan bir makineden darya. Yeni biri
br dnyay boyladnda haberi yay1' lir m acep. Yeralt iletiimi. Bunu onlardan rendik. Hi
ama" mak gerekir. Her gn karnlar bir gzel doyurulur. lr lmez da-1170 ha sinekler rler.
Dignam'n kokusunu almlardr. Koku mo-ku aldrdklar yoktur zaten. Beyaz meyaz tuzbuz olup
ufalanan
149
et ezmesi: Kokusu, tad beyaz i algam dersin. C6S Kan parmaklklar ldad nnde: Hl ak.
Dnyaya d-Bktm bu yerden artk. Her defasnda biraz daha yakn-r Buraya son geliim Mrs.
Sinico'nun cenazesindeydi. Babas T zavall. ldren ak. Hatta geceleyin bir fener topra kazp ye-*
mlen kadnlar ya da hatta mezardan yaral kan revan r-s cesetleri kardklarn bir yerde
okumutum. ok gemeden vlerini rpertiyor insann. ldkten sonra sana grneceim. lmmden
sonra hayaletimi greceksin. Hayaletim lmden H80 sonra da seni rahat brakmayacak. lmden
sonra cehennem denilen bir br dnya daha var. br dnya diye yazmas houma gitmedi. Ben de
sevmiyorum. Daha grecek, dinleyecek, hissedecek pek ok ey var. Yanndaki canl lk varlklar
hissetmek. Varsn uyusun onlar kurtlu yataklarnda. Bu kez skaladlar beni. Scack yataklar: Iplk
kanlcanl yaam.
Martin Cunningam ciddi bir konumaya dalm, bir yanyol-dan kverdi. Mddeiumumi galiba.
Yzn anmsadm. Menton, John Henry, savc, ve yazl ve ifahi yeminli beyanlar ubesi mdr.
Dignam onun brosunda alrd. Mat Dillonlarda uzun za- 1190 man oluyor. Mat, candan dost.
Akamlar ne gzel elenirdik. Tavuk s, purolar, kadeh kadeh Tantalus. Altn kalpli gerekten. Ha
sahi, Menton. O gece Bowlinggreen'de herifiolunu bozguna uratmtm oyunda da nasi1 ileden
kmt. Benimkisi de srf anst hani: Top hzla gidince. Aman efendim adam beni bir kak suda
boacak, ilk grte nefret. Molly ile Floey Dillon leylaklarn altnda kol kola, kkr kkr glmekteler.
Byledir erkekler zaten, kadnlarn nnde birbirlerine horozlanrlar.
apkasnn kenarnda bir potlanma var. Arabadan herhalde.
Affedersiniz, efendim, dedi Mr. Bloom yanlarna vardn- 1200 da. Durdular.
apkanz biraz ezilmi de, dedi Mr. Bloom imleyerek.
John Henry Menton devinmeksizin bir an ona doru bakt. Surda, diye yardmc oldu Martin
Cunningham bir yandan 0 da gstererek.
John Henry Menton apkasn kard, ukurlaan yeri iterek artt ve havn ceketinin kolunda itinayla
dzeltti. apkay ba-5'na yeniden oturttu.
Dzeldi artk, dedi Martin Cunningham. 1210 Johnn Henry Menton ban ne doru sallayp onu
onaylad. ""-Sa ol, dedi sadece.
kab; 150
k kapsna doru yrdler. Mr. Bloom, sngs dk konuulanlar iitmesin diye admlarn
arlatrarak biraz geride kald. Martin, ast astk kestii kestik. Senin gibi bir acemiaylalj solda sfr
kalr Martin hazretleri iin.
Patlak gz. Adam sende. Bakarsn bir gn idrak eder de pi. man olur grr gnn o zaman. Sa ol. Ne
kadar da licenabz bu sabah.
151
RLANDA BAKENTNN KALBNDE
TRAMVAYLAR NELSON STUNU'NUN NNDE YAVA-ladlar, dndler, cereyan kollarn
deitirdiler ve Blackrock, Kingstown ve Dalkey, Clonskea, Rathgar ve Terenure, Palmerston Park ve
Upper Rathmines, Sandymount Green, Rathmines, Ring-send ve Sandymount Tower, Harold's Cross
istikametine doru hareket ettiler. Birleik Tramvay irketi'nin bouk sesli kontrolr haykrarak
yolluyordu onlar: Rathgar ve Terenure! 10 Sandymount Green geliyor!
Sada solda biri iki katl biri tek katl iki tramvay anlarn ala nlata k noktalarndan birbirine
paralel, kvrlarak yola kovuldular ve birbirine kout szlerek gittiler. Palmerston Park, yola k!
TALILAR
Merkez postanesinin giriinde kundura boyaclar geenlere seslenerek ayakkablar cilaladlar. North
Prince's Street'e ekil-m'> iki yanlarnda kraliyet ba harfleri E. R. yazl krmz Kraliyet
Postaarabalari, hoyrata frlatlan ehirii, tara, ngiltere ve deni- 20 Zam lkelere gnderilecek
taahhtl, demeli mektup, kartpostal ve koli torbalaryla yklenmekte.
BASIN MENSUPLARI
Kocaizmeli ameleler Prince depolarndan srdkleri flar. el arabalarndan tokgmbrtlerle bira
fabrikasnn rampasna in. dirdiler.
ite oldu, dedi Red Murray. Alexander Keyes.
Keser misin unu? Dedi Mr. Bloom, gidip Telegraph'z gt-reyim.
Rutledge'in bro kaps gcrdad yeniden. Davy Stephens koskoca pelerininin iinde kaybolmu,
kvrck salarnn tepesinde kck bir ftr, koltuunun altndaki kt tomarlanyla bir kraliyet
kuryesi gibi kt. Red Murray'n upuzun makas drt kez saklayarak reklam gazeteden ayrd. Makas
ve kola. Ben matbaaya kadar uzanaym, dedi Mr. Bloom, drtgen kupr alarak.
Elbet, ayrca bir yaz da kmasn isterse, dedi Red Murray aka, kulann ardnda bir kalem, onu
da yaparz.
Tamam, dedi Mr. Bloom ban eerek. Sorarm.
Biz.
SANDYMOUNT'TAN OAKLANDLI WILLIAM BRAYDEN, ESQUIRE Red Murray makasla Mr.
Bloom'un koluna dokunurken fsldad: Brayden.
Mr. Bloom dnd ve niformal kapcnn kenarna harfler ilenmi baln, Weekly Freeman and
National Press ve Freeman's Journal and National Press afileriyle kapl panolarn arasndan girmekte
olan heybetli bir karaltya doru kaldrdn grd.
Tokgmbrdeyen Guinness flar. Sakalla evrili kasnt suratl karalt, emsiyesinin yedinde heybetle
merdivenlerden kt-Srtndaki gabardin giysi her admda trmand: Srt. Tm beyni ensesinde, diyor
Simon
Dedalus. Ard ya tulumu, mbarek. Kvrm kvrm ya ense, ya, ense, ya, ense.
Yz Kurtarcmz sa Peygamber'e benzemiyor mu? Dye fsldad Red Murray.
Rutledge'in bro kaps fsldad: i: Krii. Bir kapy hep brnn karsna koyarlar ki rzgrn ey.
Girilir.
klr.
Peygamberimiz Isa: Sakalla evrili bir yz: Akamkaranln- 60 konuan. Mary, Martha. emsiye
klcnn yedinde doru sahneye Tenor Mario. _Ya da Mario'ya, dedi Mr. Bloom.
_Evet, diye onad Red Murray. Ama Mario'nun hk demi
Hazreti isa'nn burnundan dm olduunu sylerlerdi.
Al yanakl Isamario, hrkal ve leylek bacakl. Eli kalbinin zerinde. Martha" fa.
Ge-el kaybolan sen, Ge-el ey canan sen!
PSKOPOS ASASI VE KALEM 70
Bapiskopos Hazretleri bu sabah iki defa telefonla arad, dedi Red Murray ciddiyetle. Dizlerin,
bacaklarn, potinlerin gzden yitiine baktlar. Ense.
Bir telgraf olan evik admlarla girip tezghn zerine bir zarf att ve alelacele karken nledi:
Freeman!
Mr. Bloom yavaa dedi ki: Bak, o da kurtarclarmzdan biri.
Tezghkanadn kaldrp bir yankapdan ieriye girer, lk lo merdivenlerden inip geit boyunca ve o
anda titreerek salnan panolarn nnden geerken yzndeki uysal glmseme de silinmeden srd.
Tiraj artracak myd, ama? Gmbedegm. Gmbe-degm.
Alr kapanr cam kapy iterek ieriye girdi, ortala salm ambalaj ktlarna basa basa yrd, iki
yannda tangrdayan rotatifleri geerek Nannetti'nin brosuna yaklat. Hynes de burada: Cenazeyi
anlatyor olmal. Gmbedegm. Gmbede.
80
DUBLINLI HEMERILERIMIZDEN PEK AYANI HRMET BlR ZATIN 90 GAYBUBETN EN
SAMM TEESSRLERMZLE LAN EDERZ Bu sabah mteveffa Mr. Patrick Dignam'n cenazesi.
Makine---------------------------------- 154 ----------------------------A
ler. insan bir yakalansa atomlarna ayrrlar billahi. Bugn dnyay yneten. Makineleri de harl harl
almakta maallah. Bunlar ?j. bi, ipini krm: Aztmakta. Durmakszn alyor, lgn gibi. Ve 0 yal
boz san da girmek iin ha bire eeliyor. byk BiR gndelik gazete
NASIL IKARILIR
100 Mr. Bloom matbaa efinin arkasnda, bann parldayan tepe-
sine tatl tatl bakarak durdu.
Tuhaf, doduu lkeyi grmemi hi. irlanda, lkem benim. College Green yesi. Sradan emekinin
kayrcl roln oynamakta yoktur stne. Haftalk bir dergiyi yaatan ey reklamlarla vr zvr
yazlardr, resmi gazetedeki bayat haberler deil. Queen Anne ld. Yetkili makam tarafndan
neredilmitir: Sene, bin dokuz yz... Rosenallis havalisindeki Tinnahinch Baronluu mntkas. Btn
alkadarana: Ballina'dan ihra edilen katrlarn ve merkeplerin iade adetlerini gsteren nizamname
mucibince tanzim 110 olunan tarife. Tabiat leminden. Karikatrler. Phil Blake'in haftalk Pat ve Bull
hikyesi. Toby Amca'nn minikler iin sayfas. Taradan safdilane mektuplar. Sayn Mdr Bey, mide
ikinlii nasl nlenebilir? Bana gre bir i. Bakalarna retirken renir durursun. Kiisel not. R. I.
S. Resimden ibaret sayfalar. Altn kumlarn zerinde mayolu kzlar. Dnyann en byk balonu. Kz
kardelerin ifte nikh merasimi, iki damat birbirine iten glmsemekte. Cuprani hakeza, nair,
irlandaldan fazla irlandal.
Makineler drt kez tangrdad. Tangr, tungur, gm bede gm. ef felce urayverse de nasl
durdurulacan bilen kmasa 120 tangrdamalarn srdrr giderler, basar da basarlard. Lednniy-yat,
aklmn ii deil. Sakin kafa ister bu. Akam basksna girsin bu, Kumandan, dedi Hynes.
ok gemez Sayn Bakanm diye hitap eder ona. Uzun John kayryormu onu, dediklerine gre.
Matbaa efi, yant vermeksizin, kdn bir kesine basla diye yazd ve bir mrettibe imledi. Kirli cam
blmenin zerinden kd sessizce uzatp verdi. Tamam: Sa olasn, dedi Hynes kmaya
davranarak.
Mr. Bloom onun nnde durdu. 130 Para istiyorsan veznedar yemee kmak zere, dedi, ba-
parmayla ardn imleyerek.
j
_-Sen aldn m? diye sordu Hynes,
_Tim <jedi Mr. Bloom. Hemen gidersen yakalarsn onu.
_gag o), dostum, dedi Hynes. Nasl olsa urarz.
Freeman's Journal brosuna doru istekli admlarla seirtti. Meagher'de papel dn vermitim ona.
nc hafta. nc ine.
REKLAMCIYI BAINDA GRYORUZ
Mr. Bloom kupr Mr. Nannetti'nin masasna brakt.
__Affedersin, Kumandan, dedi. Bu ilan, grdnz ya. Keyes,
hatrladnz m?
Mr. Nannetti kupre bir sre baktktan sonra onaylad. Temmuz'da ksn istiyor, dedi Mr.Bloom.
Matbaa efi kalemini ilana doru devindirdi.
Dur ama, dedi Mr. Bloom. Deitirilmesini istiyor. Keyes, grdnz ya. Tepede iki anahtar istiyor. Ne
amata yarabbim. iittii yok. Gmbedegm. Sinirleri elikten. Anlyordur belki benim ne. ef sabrla
dinlemek iin bir dirseini kaldrp geriye doru dnd ve alpaka ceketinin koltukaltn yavaa
kamaya balad.
ite byle, dedi Mr. Bloom, iaretparmaklarn st yanda apraz ederek. nce unu akoz etsin de.
Mr. Bloom, yapm olduu hatan yan tarafa doru bakarak, efin solgun yzn, galiba sarl var bir
para, ve devasa kt tabakalarn besleyen itaatkr bobinleri grd. Tangr ek. Tungur ek. Millercesi
girmekte. Sonra ne oluyor onca kda? ey, et sarlyor, paket yaplyor: Envai eit kullanmlar, bin bir
eyde. Szcklerini tangrtlarn arasndaki duraklamalara ustalkla sokuturarak masann bin bir
izintiyle kapl yzeyine abucak i-ziverdi.
140 150 160
KEY (E) S MESSESES
te byle, grdnz ya. Burda aprazlamasna iki anahtar. lr daire, ite burda da ad. Alexander
Keyes, ay, arap ve mskirat tccar. Vesaire.
156
Ona kendi iini retiyor gibi konumayaym.
Siz daha iyi bilirsiniz, Kumandan, adamn tam ne istediini Tepede yay gibi iri harflerle yazarsnz:
Keyes Messesesi.Tamam 170 m? Nasl fikir ama, beendiniz mi?
Matbaa efi kayan elini daha alttaki kaburgalarna doru indirdi ve kamasn orada sessizce
srdrd. Burada istenen, dedi, "anahtar evi"ni antrmak. Bilirsiniz Kumandan, u Man Adas
parlamentosu. Ama, Home Rule'u, yani zerklii artrmak. Anlarsnz ya, Man Adas'ndan gelen
turistler. Hemen gzlerine arpacak, anladnz ya. yle yapabilirsiniz.
Ona u vog/ionun nasl telaffuz edildiini anlatarak m akla-sam acaba? Ama bunu bilmiyorsa o
takdirde akl daha da karve-180 rir. En iyisi vazge. Yapabiliriz yle, dedi Matbaa efi. izimleri
getirdin mi?
Getirebilirim, dedi Mr. Bloom. Bir Kilkenny gazetesindey-di. Bir de ev izmiler ordakinde. Bir kou
gidip soraym. Eh, zaten dikkat ekici ksa bir yazyla da yapabilirsiniz bunu.. Hep yaptnz gibi yani.
Sekin, soylu bir yer ite. zlediiniz messese. Falan festekiz. ef bir an dnd.
Yaplnabilinir, dedi. aylk yenilesin aboneliini de.
Mrettiplerden biri ona uzun bir tashih nshas getirdi. ef 190 sessizcene onu incelemeye koyuldu. Mr.
Bloom kranklarn sar edici vurularn dinleyerek, harf kutularna eilmi sessiz dizgicilere bakarak
orada dikili durdu.
YAZIMSAL
Yazmn doru yapacandan emin olman lazm. Tashih stmas. Martin Cunningham bu sabah bize
hazrlad szck oyununu vermeyi unuttu. Paraleli balatan parayla zamparay bitiren para ve
adamcktaki amck myd, elenceli bir eyler, ipek peki demi de kepi ekip efi klaptan satan eytan
kaptana vermi. Ne ho, deil mi? Bizim kaptann an sizin kaptan yerse, kaptandan 200 kaptana fark
vardr, elbette.
Silindirini dzeltirken sylemeliydim ona. Teekkr ederim. Eski bir apkaya ya da yle bir eye ilikin
bir eyler demeliydim-Yo. Diyebilirdim ki. imdi yeni gibi oldu. O zaman grecektim suratnn ald
ekli.
__------------- 157 -------------------------------------
Sllt. lk makinenin en alt yuvgusu devingen tablasn sllt for-halinde katlanm ilk kt destesiyle
birlikte srd. Sllt. Sllt . dikkat ekmesi handysa insancayd. Konumak iin elinden leni yapmakta. O
kap da sllt gcrdamakta, kapatlmak isteye-tren. Her eyin kendine zg bir anlatm biimi var. Sllt.
210
MARUF KLSE MENSUBU
GAZETEYE ARADA BlR YAZILARINI GNDERYOR Matbaa efi ilk tashih kdn anszn geri
uzatarak dedi ki: __Dur. Bapiskoposun mektubu nerede? Telegraph'ta da tek-rarlanacakm. Nerde u
syle adn?
evresindeki yant vermeyen yaygarac makinelere doru baknd. Monks mu, efendim? Diye sordu
hurufat kutusunun ordan bir ses.
220
Ha. Nerde Monks? Monks!
Mr. Bloom kuprn kard. Gitmenin tam zaman.
O halde izimi getireyim, Mr. Nannetti, dedi, iyi bir yere koyarsnz siz de eminim.
Monks!
Evet, efendim.
aylk abone yenileyimi. nce biraz iimi boaltmak istiyorum. Dene gene de. Austosta dayat: iyi
fikir: Atlarn panayr ay. Ballsbridge. Panayra turist akn. 230
MATBAANIN PlRl
Dizgiodasndan karken yal bir adamn yanndan geti, ihtiyar Monks, matbaann piri. Elinden ne
ibretin
kudreti dizgiler imitir onun hayat boyunca! lm ilanlar, birahane reklamlar, nutuklar, boanma
davalar,
boulanlar. Giderek tkenmekte gc rt'k. Bir kecikte birikmi iki kuruu vardr muhakkak, temkinli,
grbah
bir adam. Hamarattr kars yemek piirir, amar ykar, erimesi bir konfeksiyoncuda diki makinesinin
banda. Divane Jar>e, akas yoktur ha. ------------------------------- 158 ---------------------------A
240 VE HAMURSUZ BAYRAMI
GELP ATMITI
Yryedursun, bir dizgicinin harfleri muntazaman yerletirmesine bakt. nce tersinden okuyor.
abucak yapyor bunu. Epey deneyim gerektirir. mangiD kcirtaP. Zavall babacmn 1b-ranice kitab,
parmaklarn bana doru uzatp nasl da okurdu sadan sola. Fsh. Gelen yl Kuds'te. Ah efendim, vay
efendim! Bizi Msr topraklarndan karp esaretten esarete dolatran o eski zaman sergzetleri
alleluia. Shema Israel Adonai Elohenu. Hayr, te-kisiydi. Ya o on iki biraderler, Yakubun oullan.
Ardndan kuzu, 250 kedi, kpek, sopa, su ve kasap. Sonra, lm meleinin kasab ldrmesi, onun
kz ve kpein kediyi ldrmesi. zerinde iyice dnene dek biraz tuhaf geliyor insana. Anlam
adalet bunun ama herkesin bakaca herkesi hakladn sylyor. Aslnda hayat dediin de ite bu. Ne
kadar da uz eli. Altrma yapa yapa mkemmele ulalr. Parmaklaryla gryor dersin.
Mr. Bloom matbaann tangrtl dadaasndan karak merdiven sahanlna vard. imdi tramvayla
onca yolu gideceim ve bir bakacam ki adam belki de yerinde deil. nce telefonla araym bir.
Numaras? Ha. Citron'un evi gibi. Yirmi sekiz krk drt. 260 YALNIZ GENE O SABUN
Merdivenden aa indi. Bu duvarlar hangi keratalar karalam kibritle? Bahse tutumular garanti. Bu
ilerde hep byle ar yal kokular. Ben oradayken bitiiimizdeki Thom'dan yaylan lk tutkal.
Burnunu tkamak iin mendilini kard. Aakavunu? Ha, sabunu koymutum oraya. Bu cepte
kaybederim. Mendilini cebine koyarken sabunu karp pantolonunun arka cebine yerletirdi ve
dmesini ilikledi. Karn hangi parfm kullanyor? Eve urayabilirdim: Tram-270 vay: Bir ey
unutmuum da. Bir bakaym dedim: nce: Giyinirken. Burda. Yo.
Evening Telegraph brosundan crlak bir kahkaha iitildi birden. Bildim kimin sesi. Ne oldu ki? Gidip
bir telefon edeyim-Ned Lambert bu. Yavaa ieriye girdi.
.---------------- 159-----------------------------
RLANDA, GM DENZLERN YEL MCEVHER
__Maalar deniyor, diye yumuaka fsldad Profesr Mac-Hugh tozlu pencerecamna doru, az
inedii peksimetle dolu.
Mr. Dedalus, bo minenin nnden Ned Lambert'in alayc 280 yzne bakarak, hrnca sordu:
__Allah rzas iin syleyin, gtten atmyorlar m bunlar imdi? Ned Lambert, masaya oturmu,
okumasn srdrd:
__Dahas var, al al derelerin akp giderken kvrm kvrm kavisler izmesi ne ilgintir, yosunlu
kylarn yalaya yalaya, en tatl esintilerle rpere rpere, ormandaki dev aalarn eilen yapraklarnn
glgeledii o dalgn sinesinde kayalk engellerle boua bousa Neptn 'n kaynasan masmavi diyarna
kavumas. Buna ne diyorsun, Simon? Diye sordu gazetesinin zerinden. Tumturakl, deil mi. 290
Pilaki yapyor, dedi Mr. Dedalus.
Ned Lambert, glerek, gazeteyi dizlerine vurdu ve dedi ki:
Eilen yapraklarn gtlekledii o dalgn sinesinde. Vay anam! Vay anam!
Ve de Ksenophon, Maraton ovasna nazar eyledi, dedi Mr. Dedalus, mineyle pencereye doru
tekrar bakp, Maraton da denize nigh etti.
Kfi, kfi, diye bard Profesr MacHugh pencerenin oradan. Burama geldi yahu, istemiyorum artk.
Kemirip durduu kuru peksimetin hill eklindeki ksmn 300 yedikten sonra gene ackp br elindeki
peksimeti kemirmeye hazrland.
Adal anlatmlar. Ham hum aralop. Ned Lambert bugn izinli bakyorum, insann programn altst
ediyor, cenaze yani. Nfuzluymu diyorlar. Yal Chatterton, bahkim yardmcs, amcasnn dedesi ya
da amcasnn dedesinin dedesi olurmu. Doksanna varmm. lmne ilikin yazy oktan
yazmlardr belki e. Onlara nispet yapm yaamna. Ola ki nce kendisi gider. Johnny, yer a amcana
bakiym. Pek Muhterem Hedges Eyre
atterton. Kokozlad zamanlar sarsak eliyle bir iki ek yazyor- 310 Ur garanti. Mortoyu ekince
sipaliyi vuracak. Ha berekt. Kk bir helecan daha, dedi Ned Lambert.
Ne oldu ki? diye sordu Mr. Bloom, , v'ero'nun yeni bulunan bir eseri, diye yant verdi Profesr
acHugh azametli bir sesle. Sevgili vatanmz.
160
KISA AMA Z
Kimin vatan? dedi Mr. Bloom.
Pek yerinde bir soru, dedi Profesr bir yandan azndaki peksimeti ineyerek. Kimin kelimesinin
vurgulanmas. 320 Dan Dawson'un vatan, dedi Mr. Dedalus.
Dn geceki konumas m yani? Diye sordu Mr. Bloom. Ned Lambert bayla onaylad. Ama nce
unu dinle bir, dedi.
Kap ieriye doru itilirken kap tokma Mr. Bloom'un arkasna arpt. Affedersin, dedi J. J.
O'Molloy, girerken. Mr. Bloom evike yana doru ekildi.
Ben zr dilerim, dedi.
Merhaba Jack. 330 Buyur. Buyur.
Merhaba.
Naslsn Dedalus?
yiyim. Sen naslsn?
J. J. O'Molloy ban sallad.
KEYFSZ
Bir zamanlar barodaki gen avukatlar arasnda en basiretli olanyd. km, zavall adam. Nefes
nefese kalp pancar kesilince sonu gelmitir adamn. Vaziyeti vahim. Acaba hangi rzgr att buraya
onu. Para sknts. 340 Dahas var, sra sra dalartn doruklarna trmanabilseydii
eer.
ahane grnyorsun.
Patronu grebilir miyim? Diye sordu J. J. O'Molloy, i kapya doru bakarak.
Hem de nasl, dedi Profesr MacHugh. Girebilirsin de konuabilirsin de. Snanda, Lenehan'la
birlikte. J. J. O'Molloy eik sehpaya doru birka adm att ve bir gazete cildinin pembe sayfalarn
geriye doru evirmeye balad.
ler kesat. Yitirilen dler. Maneviyat bozulmu. Kumaf-350 Namus borcu. Frtna biiyor. D. ve T.
Fitzgerald'dan iyi parala' ekiyordu. Peruklar, beyinlerini gsteriyor onlarn. Glasnevin de ki heykel
gibi, ak beyinli onlar da. Express iin Gabriel Conroy
zlar hazrlyor sanrsn. Tahsil grm adam. Myles Craw-A"h Independence gemi. u gazetecilerin
yeni bir iin kokusunu
Imaz yle tornistan etmeleri yok mu ya. Frldaklar. Gndz
a hl eece silahl. Hangisine inanacan bilemezsin. Birinin de-
gbninnkine uymaz. Bir bakarsn dalarlar, gazetelerinde
. ujrerini topa tutarlar. Sonra bir bakarsn can cier dost olmular.
_Ah dinle unu Allah akna, diye yakard Ned Lambert, Dahas var, sra sra dalarn doruklarna
trmanabilseydii eer...
__Carcar da carcar! Diye hrnca lafa kart Profesr. Kfi yahu, ne bu byle dut yemi Bulgar gt
gibi! __ O doruklara, diye srdrd Ned Lambert, ki giderek yksele yksele ruhlarmz arndran,
tpk...
__Asl azn arndrsn, dedi Mr. Dedalus. Sana sndm ulu Tanrm! Di mi ya? Bir de para m
veriyorlar ona bunun iin?
Tpk Irlandamzn her ksesini bezeyen, birtakm baka yerlerin gz kamatrc ve sakinlerini
gururlandrc
vgye layk prototiplerine ramen, Irlandamzn asude, gizemli afann o tabiatst yareffaf
kzartsnda
ykselen yemyeil korular, yumuak kvrml ovalar ve ilkbahar yeili meralaryla harikulade
gzelliklerinden
oluan o emsalsiz manzaralar...
Ya ay, dedi Profesr MacHugh. Hamlet'i unutmu.
ANAYURDUNUN DOR1
Ayn rahan kresi gmi nurunu saasya kadar bekleyen o vasi usuz bucaksz manzaralar...
Oo! Diye haykrd Mr. Dedalus, umutsuz bir figan aa vurarak. Boklu soan yahnisi! Yeter bu
kadar, Ned.
Hayat ok ksa yahu.
Silindir apkasn ald ve, gr byklarn sabrszca fleyerek, Parmaklaryla salarn tarad.
Ned Lambert keyifle kkrdayarak gazeteyi bir yana frlatt, ir an geti, Profesr MacHugh'un trasz
karagzlkl suratndan havlarcasna bouk bir kahkaha patlad.
Hamurkr Daw! Diye haykrd.
WETHERUP DERD Ki HEP Amdi basl haliyle bunlar tefe koymak tamam da, byle ey-
162
leri ball brek gibi yutuveriyor millet. Zaten frnclk da yapm deil mi? Bu yzden Hamurkr Daw
demeleri. Kpn doldur 390 mu neticede. Kz motorlu tatlar vergi dairesindeki o adamla nj. anl.
Mrvvetini grecek. Elentiler. Ziyafetler. alg alnacak Wetherup anlatrd her zaman.
Midelerinden yakalayacaksn onla-r.
i kap iddetle ald ve ibik gibi dimdik telekvari salarn al-tnda gaga burunlu kpkrmz bir yz
kendini ieriye frlatt. Kstah mavi gzleri etrafn szd ve hain sesi sordu: Ne oluyor?
valye bozuntusu ite karnzda! Dedi Profesr Mac-Hugh azametle. 400 Suslanhyar, kes
zrldanmay pedagog msveddesi! Dedi gazetenin ynetmeni yant olarak.
Gel, Ned, dedi Mr. Dedalus, apkasn giyerek. Bunu bir iki paklar. iki mi! diye bard
ynetmen. Ayinden nce iki yasak. Haklsn elbet, dedi Mr. Dedalus, kadursun. Haydi, Ned.
Ned Lambert kendisini masadan aaya kaydrd. Ynetmenin mavi gzleri Mr. Bloom'un yzne
doru
evrilirken, bir tebessmle glgelendi.
Bizle geliyor musun, Myles? Diye sordu Ned Lambert.
410 ANLI SAVALARI HATIRLARKEN
Kuzey Cork milisleri! Diye haykrd ynetmen, mine rafna doru birka adm atarak. Her
seferinde biz kazandk! Kuzey Cork ve Ispanyal subaylar!
Nerdeydi o, Myles? Diye sordu Ned Lambert ayakkablarnn burunlarna dnceli nazarlar
ynelterek. Ohio'da! Diye bard ynetmen. Vallahi doru, diye onaylad Ned Lambert. Darya
karken J. J. O'Molloy'a fsldad.
Kafay tmeye balam. Vaziyeti vahim. 420 Ohio! Diye tizin tizi gaklad ynetmen kpkrmz
suratm
kaldrp. Benim Ohiom!
Mkemmel bir kretikos! Dedi Profesr. Uzun, ksa ve uzun.
EY, AEOLUS ARPI!
Yeleinin cebinden bir yumak mumlu di iplii kard ve bir arca kopararak fralanmam tannan iki
diinin arasndan iki diinin daha arasndan gerip ustaca tngrdatt. Bingbang, bangbang. Mr. Bloom,
ortaln sakinletiini grnce, i kapya doru seirtti.
Sadece bir dakika, Mr. Crawford, dedi. Bir ilanla ilgili telefon etmem lazm. ieriye girdi.
Bu akamki makaleden ne haber? Diye sordu Profesr MacHugh, ynetmene doru gelip bir eliyle
onun omzunu skca kavrayarak.
Her ey yolunda, dedi Myles Crawford daha sakince. Merak etme sen. Merhaba, Jack. Yolunda her
ey.
iyi gnler, Myles, dedi J. J. O'Molloy, elinden brakverdii sayfalar uysalca cildin iine derken.
Kanada'daki u dolandrclk olay bugn kacak m?
ieride telefon ngrdad.
Yirmi sekiz. Deil. Yirmi, iki drt, evet.
430 I
440 I
KAZANANI BLMECE
Lenehan i brodan Sport'un prova basklaryla kt.
Altn Kupa'y kim kazanacak, bilmek isteyen var m? Diye sordu. O. Madden'n bindii Sceptre.
Basklar masann zerine frlatt.
Koridorda yalnayak gazete datcs ocuklarn rts hzla yaklat ve kap ardna dek ald. Susun,
dedi Lenehan. Ayak sesleri iitiyorum.
Profesr MacHugh odann ortasna doru yrd ve yaltaklanan haar bir olan yakasndan
yakalayverince brleri kaar Lr"p kondordan clklP merdivenlerden aaya gzden kayboldu-
rova pelrleri hava cereyannda hrdad, mavi karalamalar ko"\yumuak havalanp salnd da sonra
masann altnda karaya
valla ben yapmadm, efendim. Beni o iko itmiti, efendim.
d, o nu dlan ve kaPat kapy, dedi ynetmen. Frtna patla-u ianrsn.
450 I
460 164
Lenehan ktlarn yerden toplamaya balad, yere ikinci e&' liinde homurdand. Yar zel
basksn bekliyoruz, efendim, dedi gazeteci o lan. Pat Farrell itmiti beni. Kap aralndan ieriye
bakmakta olan iki yz imledi. te o, efendim.
Haydi git bamzdan, dedi Profesr MacHugh terslenerek
ocuu iterek darya kard ve kapy arkasndan arparak kapatt. 470 J. J. O'Molloy gazete
ciltlerinin sayfalarn hrdatarak evirmekte, mrldanmakta, aramaktayd: Devam sayfa alt stun
drtte.
Evet, buras Evening Telegraph, diye konumaktayd Mr. Bloom i broda. Patron orda m?.. Evet,
Telegraph... Nereye? Haa! Hangi mzayede salonu?.. Tamam! anlald. Elbet. Orda yakalarm onu.
ARDINDAN BlR ARPIMA
Telefonu kapattnda zil yeniden almaya balad. Aceleyle ieriye girdi ve ikinci prova basksn
yakalayp dorulmaya alan 480 Lenehan'a bindirdi.
Pardon monsieur, dedi Lenehan, bir an ona tutunup yzn ekitirken.
Kabahat bende, dedi Mr. Bloom, onun kendisine tutunmasna katlanarak. Bir yeriniz acd m?
Acelem var
da.
Dizim, dedi Lenehan.
Dizini ovutururken suratn komikletirdi ve szland: Anno Domini akmlasyonu. zgnm,
dedi Mr. Bloom.
Kapya doru giderek kapy ak tuttu, bekledi. J. J. O'MoI-490 loy sayfalar arpa arpa
evirmekteydi.
Giriteki merdivenlere -melmi gazeteci ocuklardan ikisinin atlak sesiyle bir az m>z1' kasnn
amatas
koridorda yanklanyordu.
Biz Wexfordlu kopilleriz
Dvrken birleir yreimizle ellerimiz.
500
_________165 -------------------------------------
BLOOM IKAR
__gen bi kou Bachelor's Walk'a kadar gidiyorum, dedi Mr. su Keyes ilan iin. Bitireyim u ii: u
anda Dillon'daym dediler-
Bir an kararszca ordaklern yzlerine bakt. mine rafna
anarak ban eline yaslam duran ynetmen, birden kolunu ta nne uzatverdi.
Yaylan! Dedi. Yolun ak olsun.
__Hemen dnerim, dedi Mr. Bloom, aceleyle karken.
J. J. O'Molloy bir ey demeden, Lenehan'n elinden prova basklarn ald ve hafife fleyerek sayfalar
ap okumaya balad.
__Alacak o ilan, dedi Profesr, gzleri siyah ereveli gzlnden perde aralna dikili. Bakn pi
kurular peine takld.
__Gster, nerede? Diye nledi Lenehan, pencereye koadursun. SOKAKTA RESM GElT
kisi de perde aralndan Mr. Bloom'un ardnda sralanm, 510 sonuncusu rzgrda ak ak zikzaklayan
muzip bir uurtma gibi beyaz papyon kuyruklu, zplaya hoplaya giden gazeteci ocuklara glerek
baktlar. Ardndan yaygara koparan u sokak pilerine bak. Vay ibi, vay! Dztaban yryn nasl
da taklit ediyorlar. Krk be numara, darndan. Keklii dz ovada avlarlar.
Komik hareketlerle dans etmeye balad ve ayaklarn srye srye mineyi geip bask provalarn
eline tututuran J. J. O'Molloy'un yanna vard.
Ne oluyor? Dedi Myles Crawford irkilerek. tekiler nereye 520
gitti?
Kim? Dedi Profesr, dnerek. The Oval'e gidip bir eyler 'eceklermi. Paddy Hooper de orada, Jack
Hall ile. Dn gece gelmiler.
Haydi yleyse, dedi Myles Crawford. apkam nerede? keri admlarla, ceketinin yrtmac ala ala,
arka cebindeki na arlarn lnglfdata ngrdata, arkadaki broya gitti. ngrda-1 j*r yle bir havada
sonra tahtaya inip, yazhanesinin ekmecesi-n kilitlerken Myles Crawford. Bugn keyfi yerinde, dedi
Profesr MacHugh sesini alal- 530
----------------------- 166--------------------_Jl
yle grnyor, dedi J. J. O'Molloy, tabakasn karrke daln iinde mrldanrcasna, ama her
zaman grnd gibi de ildir. Kimde var en ok kibrit?
BARI UBUU
Profesre bir sigara uzatt, bir de kendisi ald. Lenehah hemen bir kibrit yakp sigaralarn srayla yakt.
J. J. O'Molloy tabakasn yeniden ap ona doru tuttu.
Thanky vous, dedi Lenehan sigaray alrken. 540 Ynetmen, bir kana yan yatrd hasr apkasyla
i brodan
kt. Parman serte Profesr MacHugh'a uzatarak ark halinde okudu:
Orunlard hretti seni batan karan,
Dnyaya hkmetmekti senin kalbinde yatan.
Profesr uzun dudaklarn bzerek srtt.
Ha? Sizi gidi sefil Romallar? Dedi Myles Crawford.
Ak duran tabakadan bir sigara ald. Lenehan, kvrak bir hareketle onun sigarasn yakarak, dedi ki:
Susun, yepyeni bir bulmacam var! 550 Imperium romanum, dedi J. J. O'Molloy lka. Britanyal ya
da Brixton'dan daha asil geliyor kulaa. Atete cazrdayan ya hatrlatyor insana bu kelime nedense.
Myles Crawford sigarasndan ektii ilk nefesi hzla tavana doru fledi.
Tamam ite, dedi. O ya biziz. Sen de ben de ateteki o yaz. ansmz da cehennemde bir
kartopundan daha iyi saylmaz.
ESK ROMANIN GRKEM
Dur bi dakka, dedi Profesr MacHugh, ak ellerini yavaa kaldrarak. Kelimeler, onlarn sesleri
yanltmasn
bizleri. Roma yi 560 dnelim, hakimane, buyurgan, o stn Roma'y.
Gmleinin kirli fersude manetlerinden kollarn belagat'e uzatt, bir sre duraklad ve dedi ki:
Nasld onlarn uygarl? Engin, ama derim ki: Pespaye de-Cloacae: Lamlar. llerdeki,
dalardaki
Yahudiler dediler ki: Burada toplanalm. Yehova'ya bir tapnak ina edelim. Romallar, onlar' izinden
yryen
ingilizler gibi, ayk bastklar her yeni sahile (o''
167
fiillerimize asla giremedi) srf bu dkya ilikin saplantlarn Zlin slerdir. Togasnn iinde etrafn
ylece
szd ve srdr-f "Turada toplamla. Bir kenef ina edile.
__Zaten, yaptklar da buydu, dedi Lenehan. O kadim atalar- 570
Cuinness'in blmnde okuduumuz zere, akarsulara meftun idiler.
Doayla i ieydiler o soylu insanlar, diye mrldand J. J. O'Molloy. Ama Roma hukukunu da
uygulamzdr. _Pontius Pilatus da Peygamberiydi o hukukun, diye karlk verdi Profesr MacHugh.
__Ba Baron Palles'in hikyesini bilir misiniz? Diye sordu J. J.
O'Molloy. Kraliyet niversitesi'ndeki bir ziyafette. Her ey usulnce giderken...
_nce benim bilmecem, dedi Lenehan. Hazr msnz? 580
Mr. O'Madden Burke, gri Donegal tvidinden giysisi iinde kerliferli, koridordan ieriye girdi.
Girdikten sonra,
ardnda Stephen Dedalus belirdi.
Entrez, mes enfantsl Diye haykrd Lenehan.
Bu gencin bir ricas varm, dedi Mr. O'Madden Burke tatl bir sesle. Tecrbenin rehberliinde
hretin huzuruna karlan Genlik.
Memnun oldum, dedi ynetmen, elini uzatarak. Pederiniz az nce kt. ? ? ?
Lenehan oradakilere dedi ki:
Susalm! Hangi renkler moral verir? Dnn tann, toriinizi altrn, yantlayn.
Stephen daktilo edilmi ktlar verirken, baln ve yazann imzasn imledi. .
Kim? Diye sordu ynetmen.
Bir paras yrtlm.
Mr. Garrett Deasy, dedi Stephen.
u ihtiyar mzmz, desene, dedi ynetmen. Kim yrtm bu-nu? Kn m sildi dersin?
Pr hiddet pupa yelken Eser bir kasrga gneyden Soluk benizli bir hortlak Azn azma dayayacak.
590 600 168
iyi gnler, Stephen, dedi- Profesr, yanap ordakilerin omuzlarnn zerinden bakarak. Ayak-ve-az
m? Yoksa siz ev mi?.. Srsever air.
KBAR BR RESTORANDA REZALET
610 iyi gnler, efendim, diye yantlad Stephen kzararak. Bu
yaz benim deil. Mr. Garrett Deasy onu size...
Ha, tanrm onu, dedi Myles Crawford, karsn da tanrm. yle irret bir acuze daha gelmemitir bu
dnyaya. Brak azn ayan, her bi yan teneirliktir o karnn! Star and Garter'da orbay garsonun
suratna boca ettii o gece. Tanrm!
Dnyaya gnah bir kadn getirmi. Menelaus'un, onu terke-den kars Helen uruna, Yunanllar on yl
boyunca. Breffni Prensi O'Rourke.
Kars hayatta m? Diye sordu Stephen. 620 Ya, ayrlmlar ama, dedi Myles Crawford, gzleri
daktilolu
sayfay yukardan aaya tararken, imparatorun atlar. Habsburg. Viyana siperlerinde bir irlandal
kurtarmt onun hayatn. Unutmayasn! Maximilian Karl O'Donnell, irlanda'da Graf von Tircon-nell.
Vrisini oraya kraln Avusturya ordusunda mareallik vermesi iin gndermi. Yabankazlar. Tabii ya,
byle ite. Sakn unutmayasn!
Ama mesele surda, bunlar unutuldu mu, unutulmad m? dedi J. J. O'Molloy sakince, bir nal
bastrgac evirerek. Prensin hayatn kurtarrsn, sonra bana yle iler alr. 630 Profesr MacHugh
ona doru
dnd.
Aksi takdirde? Dedi.
Bak anlataym, diye balad Myles Crawford. Bir zamanlar bir Macar... 1;
II
MTSZ DAVALAR SOYLU MARKIZ ANILIYOR
Biz mitsiz davalara sadk kalmzdr daima, dedi Profesr-Bize gre muvaffakiyet, idrakin de
muhayyilenin de lm demektir. Muvaffakiyet kazananlara asla sadakat gstermemiiz"1 Onlara
hizmet ediyoruz. Ruh karartc Latin lisann retiyofu
---------------169----------------------------------
sela ben. Lisann rettiim rkn zihniyetinin kemale erdii 640 de u dstur var: Vakit nakittir.
Maddiyatn tahakkm. Do-ine1 Tanrm! Spiritalizme ne oldu? Hazreti Isa nerede? Lord Sa-lsbury?
West End kulbnde bir kanepe. Halbuki Yunanllar! YA RABBI MERHAMET ET!
Siyaherevelerinin iinden gzleri kl bir tebessmle parl-dad, uzun dudaklarn daha da uzatt.
Yunanllar! Dedi yeniden. Kyrios! Prl prl bir kelime! Sami ve Sakson rkndan olanlarn bilmedii
sesliler. Kyrie! Zihin aydnl. Yunanca retseydim keke, idrakin lisann. Kyrie elesion!
Kenefyapclaryla lamdeyicileri asla efendisi olamaz bizim 650 ruhlarmzn. Bizler, Trafalgar'da
ifls eden Avrupa Katolik valyeliinin ve Aegospotami'de Atinal filolarla birlikte batp giden
spiritel imparatorluun sadk
kleleriyiz - bir emperiumun deil. Evet, evet. Batp gittiler. Pyrrhus, bir kehanete aldanarak,
Yunanistan'n maks kaderini yenmek gayesiyle son bir teebbste bulundu. mitsiz bir davaya sadk.
Yanlarndan ayrlarak ar ar pencereye doru yrd.
Savatan kamadlar, dedi Mr. O'Madden Burke cansz bir sesle, ama hep yenildiler.
Hhh! Diye szland Lenehan sesini abartarak. 660 Matineerim ikinci yarsnda bana inen
bir kiremit yznden. Zavall, zavall, zavall Pyrrhus!
Ardndan, Stephen'n kulana fsldad:
LENEHAN'IN LlMERlI
MacHugh Hoca anlatr hep madara Takt gzln rengi kara m kara Her bir nesneyi ift
grdnden Ne diye takar ki onu, sahiden? Joe Miller'i akamadm. Bari sen ara!
Sallust'un yasn tutarken, der Mulligan. Anas hunharca l- 670 drlen.
Myles Crawford ktlar yan cebine tktrd.
icabna bakarz, dedi. Gerisini sonra okurum, icabna bakarz.
170
Lenehan kar karcasna ellerini kaldrd.
Ya benim bilmecem! Dedi. Hangi renkler moral verir?
Hangi renkler mi? Derken, Mr. O'Madden Burke'n zihni yeniden buland.
Lenehan kvanla duyurdu: 680 Mor ve al renkleri. Espriyi aktnz m? Mor ve krmz, ya.
ni al, yan yana gelince moral kelimesini verir. Ya!
Mr. O'Madden Burke'n bo yerini hafife drtt. Jy(r O'Madden Burke zarif bir hareketle arkasna
doru, der gibi ya. parak, emsiyesine dayand, sanki soluu kesilmi gibi inledi: imdat! Bir hayli
halsiz hissediyorum kendimi.
Lenehan, pr tela, prova basklaryla, onlar hrdata hrda-ta onun yzn yelledi.
Profesr, gazete ciltlerinin ordan geri dnerek, elini Stephen ile Mr. O'Madden Burke'n zk
kravatlar
zerinde gezdirdi. 690 Paris, gemiteki ve imdiki, dedi. Komn yandalarna
benziyorsunuz.
Bastil'i basan devrimcilere benziyorlar, dedi J. J. O'Molloy hafiften istihzal. Yoksa Finlandiya
valisini vuran siz ikiniz miydiniz? O suun failleri sizlerdiniz muhakkak. General Bobrikoff. Sadece
teemmlen, dedi Stephen.
.CMBR CEMAAT
Tm yetenekler burada, dedi Myles Crawford. Hukukular, eitimciler... Er meydan, diye katld
Lenehan. 700 Edebiyatlar, basn.
Bloom burda olsayd, dedi Profesr. Reklamclk, ince sanat.
Ve Madam Bloom, diye ekledi Mr. O'Madden Burke. an perisi. Dublin'in en birinci gzdesi.
Lenehan abartlca ksrd.
Ihhm! Dedi sesini alaltarak. Ay, gcm boazland! Mezarlkta tmm. Kaps akt da.
"SENN N ZOR OLMAZ!" Ynetmen ikircikli elini Stephen'n omzuna dayad.
720 171
__genim iin bir eyler yazman istiyorum, dedi. yle zehir 710
. bjr yaz. Senin iin zor olmaz. Yznden okunuyor. Genle-% amdan, pyle rahata...
Yznden okunuyor. Gznden okunuyor. Tembel akal dzencinin teki.
_Ayak-ve-az hastal! Diye haykrd ynetmen sesinde a&sayc paylama titremleri. Milliyetilerin
Borris-in-Ossory'de-ki muhteem toplants. Kurt masal, ite! Galeyana gelsin millet! 7ehir zemberek
bir yaz yaz. Hepimizi ko iine, veryansn et velhasl. Babasn da, Olunu da Ruhulkuds de, Jakes
M'Carthy'yi
de.
__Akl daarcmzda ne varsa seninle paylamaya hazrz hepimiz, dedi Mr. O'Madden Burke.
Stephen gzlerini ynetmenin pervasz, aldrsz gzlerine doru kaldrd. Baksana, dedi J. J.
O'Molloy, adam seni gazeteci gruhuna sokmaya kararl.
BUYUK GALLAHER
Senin iin zor olmaz, diye yineledi Myles Crawford, yumruunu vurgulamacasna skarak.
Greceksin. Ignatius Gallaher'in bo gezdii ve Clarence'ta bilardo skorlarn tuttuu zamanlar de- 730
dii gibi Avrupa'y felce uratrz evvel Allah. Gallaher, yaman gazeteciydi. Ne kalemdi ya! Nasl
nlendi, bilir misiniz? Anlataym. ahane bir gazetecilik rnei sergilemiti. Seksen bir senesiydi, alt
mays, Invincibles olaylarnn kt, Phoenix Park cinayetinin ilendii zaman, zannedersem senin
douundan nce. Bakn gstereyim. Onlar yarp aralarndan geerek gazete ciltlerine doru gitti.
Buraya bakn, dedi ban evirip. New York World zel bilgi isteyen bir telgraf ekmiti. Hatrladnz
m o gn?
Profesr MacHugh bayla onaylad. 740
New York World, dedi ynetmen, hasr apkasn heyecanla arkaya iterken. Orda olmutu. Tim Kelly,
ey, Kavanagh yani. Joe rady ve dierleri. Direksiyonda Kei-Postu. Onca yolu gitmi, grdnz m?
Kei-Postu, dedi Mr. O'Madden Burke. Fitzharris. Hani u utt Kprs'nn ordaki araba barnann
sahibi. Holohan anlat-mt. Holohan' tanr msnz?
172
Tanmaz mym? Dedi Myles Crawford.
Zavall Gumley de orda, sylediine gre, irketin taoca 750 nda alyormu. Gece bekilii
yapyormu.
Stephen hayretle dnd.
Gumley mi? Dedi. Deme yahu? Babamn arkada olan, de-il mi?
Brak imdi Gumley'i diye fkeyle bard Myles Crawford Brak Gumley'i de, talarn ocaktan
kamamasna
dikkat etsin. u. raya baksanza. Ignatius Gallaher ne mi yapt? Anlataym size. Deha, mbarek adam.
Derakap
ekiyor telgrafn. 17 Mart tarihli Weekly Freeman'z baknz! O kadar. Anladnz m?
Ciltlerin sayfalarn hzla evirerek parmayla bir yeri imledi. 760 Mesela drdnc sayfada
Bransome Kahvesi'nin reklam
var, diyelim. Anladnz m? O kadar.
Telefon zrlad.
UZAK BR SES
Ben bakaym, dedi Profesr, yryerek. B, parkn kaps. Gzel.
Titretirdii parman bir noktadan tekine zplatarak konduruyordu.
T, Genel Vali'nin rezidans. C, cinayetin ilendii mahal. K, Knockmaroon kaps. 770 Boynunun
sarkk derisi horoz gerdanlar gibi sallanyordu. Laykyla kolalanmam gslnn ucu dar
kverince, hoyrat-asna bir hareketle onu yeleinin iine sokuturdu.
Alo? Buras Evening Telegraph. Alo?.. Kiminle gryorum... Evet... Evet... Evet.
F'den P'ye kadar, Kei-Postu'nun cinayet annda baka yerdeymi ss vermek iin araba srd
mesafe, Inchicore, Ro-undtown, Windy Arbour, Palmerston Park, Ranelagh. F.A.B.P. Ka-talavis? X,
Davy'nn Upper Leeson Street'teki meyhanesi.
Profesr i kapya geldi. 780 Telefonda Bloom var, dedi.
Can cehenneme, dedi ynetmen annda. X, Davy'nin meyhanesi, tamam m?
790
___173 -------------------------------------
EYTANCA, PEK
ceytanca, dedi Lenehan. Pek. __jsjoktas noktasna anlatt onlara, dedi Myles Crawford, tm musibet
olay.
Uyarlamadn iin kurtulamayacan bir karabasan.
__Gzmn nnde, dedi ynetmen gururla. Onun yanndm Dick Adams, Tann'nn can verdii
pulavat
Corklular arasnda en iyi kalpli olan, ve bendeniz.
Lenehan abartl bir reveransla, duyurdu:
__Madamm, adam. Ve Anastas mum satsana.
__Tarihi bir olay! Diye haykrd Myles Crawford. Prince's
Street'in Cad Kars olmutu oraya ilk giden. Ardndan gzyalar, intikam almak iin ant imeler
vesaire. lan vererek filan. Gregory Grey dzenlemiti hatta. Epey destek oldu bu ona. Sonra Paddy
Hooper, Tay Pay onu Star'a alana dek tebelle oldu. imdi Blu-menfeld'le birlikte alyor. Basn
byledir ite. Gazetecilik dediin. Pyatt! Hepsinin babasyd o!
Sansasyonel gazeteciliin babas, diye onad Lenehan, 800 Chris Callinan'n da kaynbiraderi.
Alo? Orda msn? Evet, hl burda. Sen gelsene buraya.
Nerede imdi yle gazeteciler, ha? Diye haykrd ynetmen.
Gazete cildini arparak masaya koydu.
ek peytanca, dedi Lenehan Mr. O'Madden Burke'e.
Pek zekice, dedi Mr. O'Madden Burke.
Profesr MacHugh i brodan geldi.
Invincibles'dan bahsediyordunuz da, dedi, grdnz m baz iportaclar sulh hkimliine
karmlar... Ha, evet, dedi J. J. O'Molloy canlanarak. Lady Dudley evi- 810 ne giderken geen ylki
kasrgada devrilen aalar grmek iin parkn iinden gemi de, Dublin manzaralarn gsteren
kartpostallardan almaya niyetlenmi. Ald kartpostal da Joe Brady'nin ya da bir Numara'nn ya da
Kei-Postu'nun ansna baslanlardan bi-rymi. Tam da Genel Vali'nin rezidans nnde, dn bir!
Sahaflarda bulursun anca yle eyleri, dedi Myles Crawford. Vay be! Basn ve baro! imdiki baroda
nerede yle Whiteside S'b, Isaac Butt gibi, azndan bal damlayan O'Hagan gibi adam-ar- Amaan,
samalyorum ben de. Vay be! Bir sahafn tozlu bir rafnda anca.
820
Az, konumadan, asabi kmseme bkntleriyle seir-mesini srdrd.
174
Bu az pmeyi arzulayacak bir kadn var mdr? Ne bilinir? o halde niye yazdn?
UYAKLAR VE NEDENLER
Madam, adam. Adam madamn iinde mi? Ya da dam, adamn? Ya damdaki o ey? Herhal. Madam,
endam, saydam, yordam idam. Uyaklar: E giysili iki kii, birbirine benzeyen, ikier ikier.
......................................la tua pace
830 ..........................che parlar ti place
Mentre che il vento, come fa, si tace.
er er yaklatklarn grd kzlarn, yeilli, pembeli, all, birbirine dolanm per l'aerperso, morlu,
eflatuni, quellapacifica ori-afiamma, alev sars, di rimirarfepi ardenti. Ne ki ben, kurunlaa-
nayaklaryla gecenin tahtelzulmeti altnda tvbekar ihtiyarlar: Madam, adam: Ehram, rahim. Syle ne
diyeceksen, dedi Mr. O'Madden Burke. HER GN BR TANES YETER...
J. J. O'Molloy, donuka glmseyerek eldivenini yerden ald.
840 Azizim Myles, dedi, sigarasnn kln silkerek, szlerimi
yanl anlyorsun. Cari telakkilere gre nc meslei bir meslek olarak mdafaa ettiim yok, ama
senin Corklulara mahsus ateli tarafn gemi azya alyor. Henry Grattan', Flood', Demosthenes'i ve de
Edmund Burke'yi ne diye saymayalm? Ignatius Gallaher' da, onun zrtapoz neriyatnn sahibi
Chapelizodlu patronu Harm-sworth'u da, onun Bowery'deki asparagas gazetelerin, dahas Paddy
Kelly's Budget'n ve Pue's Occurences'm nairi Amerikal yeenini de ve bizim klyutmaz dostumuz
The Skibbereen Eagle' biliriz hepimiz. Ne diye Whiteside gibi bir adli belagat stadn kartn-850
yorsunuz ie? Gazete, her gn bir tanesi yeter.
MAZDE KALAN GNLERDEN BAHSLE Grattan ile Flood bizim u gazetemizde alrlard,
drye
H suratna ynetmen, irlandal gnlller. Neredesiniz
,-f i763'te kurulmu. Dr. Luces. imdi bulabilir misiniz John PhilpotCurran gibilerini? f be!
A
_-Hmm, dedi J. J. O'Molloy, Bushe K. C., mesela.
__guShe? Dedi ynetmen. H, evet: Bushe, evet. Ftratnda
onun gazetecilik. Kendal Bushe, aman, Seymour Bushe yani.
_oktan saf dnda kalrd, dedi Profesr, ayet... Ama vazge canm-
T I. O'Molloy Stephen'a doru dnd ve alak sesle yava yava dedi ki:
_Hayatmda iittiim en zarif cmlelerden biri, Seymour
Bushe'un dudaklarndan dklmt. Karde ldrme davasnda sylemiti onu, Childs cinayeti davas.
Bushe onu savunmaktayd.
Ve kulaklarmn dehlizlerinden ieriye dkld ki.
Durun yahu, nasl bilebilirdi ki? Uykusunda lmt. Ya da br hikye, iki gtl canavar? Neymi
o? Diye sordu Profesr.
ITALIA, MAGISTRA ARTIUM
Delillere dayanarak konuuyordu, dedi J. J. O'Molloy, eski Musa eriatnn aksine Roma hukukuna
dayanarak - lex talionis. Sonra da Vatikan'daki Michelangelo'nun Musa'sndan da bahsetti.
H.
zenebezeneseilmi birka kelime, diye giriti Lenehan. Susalm!
Skt. J. J. O'Molloy tabakasn kard.
Bo yere bir sessizlik. Sradan bir durum.
Mjdeciba kibrit kutusunu zenle karp purosunu yakt.
Zaman zaman o yabans an gzmn nne getirip, kibriti aknn yle minnack, nemsiz bir eylem
olduunu ve ikimizin e yaamlarmzn daha sonraki tm akn belirlediini dn-mmdr. ZARF
BR CMLE J- J- O'Molloy her bir szcn vurgulaya vurgulaya srdrd:
176
yle anlatm: demvlunun mukaddes suretinin o boynuzlu ve dehetengiz, musikinin
dondurulmas gibi
taa hakkedilen, ayet bir kn. keltran muhayyilesiyle veya eliyle mermere ilenip de ruh ulviyeti kaza-
narak
ve ruh ulviyeti nerederek yaamay hak eden baka herhangi bir 890 ey mevcut olmasa dahi yaamay
hak
eden o ebedi irfan ve ilham timsali heykel.
ince uzun elini zarife devindirerek szlerini noktalad.
Gzel! dedi Myles Crawford derakap.
ilahi bir ilham, dedi Mr. O'Madden Burke.
Beendin mi? Diye sordu J. J. O'Molloy, Stephen'a.
Kendisini bu dil ve biemin albenisine kaptrm olan Stephen kpkrmz kesildi. Tabakadan bir sigara
ald. J. J. O'Molloy tabakasn Myles Crawford'a doru tuttu. Lenehan, daha nceki gibi yakt onlar
sigaralarn ve dln unlar syleyerek ald: 900 Teekkrdan ederimdan.
MANEVYATI YKSEK BlR ADAM
Profesr Magennis senden bahsetmiti bana, dedi J. J. O'Molloy, Stephen'a. O malayani gruha
ilikin fikrin nedir sahiden, aynems suskunu airler: Mesela mistik stat A. E.? u Blavatsky denilen
kar balatt bunlar hep. iin lednniyatn bilen tatl bir kocakaryd. A. E., Amerikal bir gazeteciye,
senin afan krnde ona gidip bilinlilik aamalarna ilikin sorular sorduunu anlatmt. Magennis,
senin A. E.'yle dalga getiin fikrinde. Ne maneviyat var ama o adamda, Magennis'te. 910 Benden sz
etmi. Ne demi ki? Ne
demi ki? Bana degin ne demi ki? Sorma.
Sa ol, almaym, dedi Profesr MacHugh tabakay eliyle uzaklatrarak. Dur bi dakka. Bak ne
diyeceim. Hayatmda dinlediim en gzel hitabet rnei, John F. Taylor'un niversite Tarih
Cemiyeti'nde verdii bir nutuktu. Yarg Mr. Fitzgibbon, imdiki Temyiz Mahkemesi Reisi, bir konuma
yapmt, tartma konusu da irlanda dilinin yeniden douunu savunan (o zamanlar bir yenilikti bu) bir
makaleydi.
Myles Crawford'a doru dnd ve dedi ki: 920 Gerald Fitzgibbon'u tanrsn. O zaman onun hitabet
tarzn
da tahmin edebilirsin.
ittiime gre, dedi J. J. O'Molloy, Trinity College idare Meclisi'ndeymi ve Tim Healy'nin tarafn
tutuyormu.
177
__renci kyafetli bir haspann bir taraflarn da tutuyor dedi Mvles Crawford. Devam et, haydi?
' __Dikkat buyurun ki o konuma, dedi Profesr, yetkin bir ha. tarafndan nazikne ve kurumlu bir
edayla yaplmt, ve o yeni kma ilikin hmnn durmu oturmu bir dille kak kak demi
veceim de marur bir insann hakaretlerinin kepe kepe boal-tlmasyd. Yeni bir akmd bu o
zamanlar. Zayftk biz, bu yzden de deersizdik.
Uzun ince dudaklarn bir an kapatr gibi oldu, ama srdrme isteiyle, apak elini dinleyenlerine
doru kaldrd ve baparma titrerken, yzkparmayla siyah erevesine hafife dokunarak
gzln yeniden odaklad.
930
DOALAMA
Sesinin tonu zelliksiz, J. J. O'Molloy dedi ki:
Taylor, hatrlamanzda yarar var, oraya hasta yatandan kalkarak gitmiti. Konumasn nceden
hazrlam olduunu hi sanmyorum, zira salonda tek bir stenograf bile yoktu. Yasz ince yzn
darmadan sakal evreliyordu. Boynunda geveke sarlm bir atk vard ve lmekte olan bir insan
intiban veriyordu (ama aslnda yle deildi).
Baklar birden ama dinginlikle J. J. O'Molloy'dan Stephen'n yzne evrildi, sonra birden, zihnini
toparlarcasna yere doru yneldi.
Eilen bann ardndan, azalmakta olan salarnn kirlettii mat keten yakas grnyordu. Zihnini
toparlarcasna durdu ve dedi ki:
Fitzgibbon'un konumas bitince John F. Taylor cevap vermek iin yerinden kalkt. ayet
yanlmyorsam, ksaca yleydi syledikleri.
Ban kararl bir biimde dikeltti. Gzleri yeniden bir topar-an Gzlkcamlarnn lenduha
akvaryumlarnda yzen beyinsiz 'strdyeler bir ileriye bir geriye giderek bir k yolu aradlar.
Balad sonra: nc ~ZAluhterem Reis Beyefendi, Hanmlar ve Beyler: Birka dakika fa ' m dostumun
rlanda genliine hitaben sylediklerini byk bir dafrl dinlemi bulunuyorum. Sanki bu memleketten
ok uzaklar-mi .'r metleketegtrlm, devrimizden ok telerdeki bir devregir-& ' oldum da, kadim
Msr'da imiim ve o diyarn barahibitin, de-
940 950 960 178
likanl yandaki Musa'ya tevcih ettii bir konumay dinliyordum.
Dinleyenleri, onu iitebilmek amacyla, sigara dumanlar onun szgenliiyle ieklenen nahif
sarmaklar gibi trmanadur sun, sigaralar ellerinde durdular. Kvrla kvrla ksn dumanm Soylu
szler var grnrde. Bakalm. Sen de deneyebilir miydjn ayn eyi yapmay?
Ve bana yle geldi ki o Msrl barahibin ykselen sesinde de a\m marurane ve ayn mutaazzm
tonlar iitmitim. Onun syledii szler 970 de o szlerin anlamlar da bana malum olmutu.
ATALARDAN
Bana malum olmutu ki, iyi olan ve fakat tefessh etmi bulunan eyler, her ne kadar son derecede iyi
idilerse de iyi olmadklar mddete tefessh edebilirler. Hay kahrolas! Aziz Augusti-nus'tan bu. Siz
Yahudiler niin bizim kltrmz, bizim dinimizi ve bizim lisanmz kabul etmezsiniz? Sizler gebe
obanlarsnz: Biz ise yce bir kavmiz. Sizin ne ehirleriniz var ne de servetiniz: Bizim ehirlerimiz
beeriyet kovanlar, kadrgalarmz da, st ste sra krekti, drt sra 980 krekti, envai eit emvali
menkuleyle krei arzn malum enginlerini yara yara dolar. Sizin zuhur ettiiniz vaziyeti umumiye
iptidaidir: Bizim ise bir edebiyatmz, bir diyanet tekilatmz, kadim bir tarihimiz ve hkmet eklimiz
var.
Nil.
ocuk, adam, betim.
Nilkysnda avratlar diz km, hasrsazndan beikleri: Savaan evik bir adam: Taboynuzlu,
tasakall, kalbi ta.
Siz airetinizin ad san belirsiz bir putuna taparsnz: Bizim muhteem ve esrarengiz mabetlerimiz
sis ile Osiris'in, Horus ile Amino 990 Ra'nn meskenleridir. Klelik, korku ve itibarszlk sizde:
Yldrmlar've ummanlar bizde. Israel kudretsizdir, stelik ocuklarnn says azdr-Size derler yersiz
yurtsuz serseriler, gndeliki rgatlar: Bizim adm1 anlnca dnya lemin d patlar.
Bir ebkem alk geirtisi konumasn bld. Sesini ykselterek bunu pervaszca bastrd:
Lakin, Hanmlar ve Beyler, ayet gen Musa bu tarz nazar'"' leyip de onu kabul etmi olsa idi, o
azametfru talknlar karsnda bol nunu eip, ruhunu satm olsa idi, Yahudi kavmini klelikten asla
kuru> ramaz, gndz gzyle bulut stunlarn asla takip edemez idi. Turu J
179
, sahikasn aydnlatan imeklerin ortasnda Tanr ile asla konu- 1000 " z cehresinden ilham klar
aksede aksede ve kucanda bir srg-$a lsanyla kazl On Emir tabletlerini taya taya asla
inemezdi "oradan aaya.
Konumasn kesip, sessizliin tadn kara kara, yzlerine
bakt.
HAYRA ALAMET DEL - ONUN IN! J. J. O'Molloy hafif bir zntyle dedi ki: Ama Kenan
iline giremeden ld gitti.
Ani bir - o sralarda - geri - mzminlemi - az ok - hastalktan - bir - yol aan - vefata - balgam
tkrerek - nceleri, di- 1010 ye ekledi Lenehan. Ve de grkemli bir gelecei de ardnda brakarak. Bir
yalnayakllar gruhunun koridor boyunca ve sonra merdivenlerden yukarya koumalar ve
yaygaralar iitildi
Hitabet sanat budur ite, dedi Profesr kar kan olmakszn.
Yel alm gtrm. Krallarn Mullaghmast ve Tara'daki ordular. Millerce ve rniilerce kulaklar pr
dikkat, kirite. Hkmdarn szleri, rzgrla drt bir yana yanklanp savruluyor. Onun sesinde melce
bulan bir budun. Uultu kyasya. Akaa'ya gre her yer ve 1020 her zaman iinde yer alan her ey
sakldr gkte. Ona sevgi, ona sena: Benden paso artk. Param var benim.
Baylar, dedi Stephen, gndemimizin bir sonraki maddesi olarak u anda meclisimizin oturumuna son
vermemizi nerebilir miyim?
Habibimi arttn. Franszlara zg bir jest mi bu yaptn? D'ye sordu Mr. O'Madden Burke. Fakir
der kim, ksei arabn, Yllanm Meygede'de, mecazen yani, en makbul olduu andr bu kerahet vakti.
1030
ve bu sebepten nai behemmehal oraya gidilecektir derhal. e'mek isteyenler evet desin, diye duyurdu
Lenehan. Istemeyen-ler- hayr. Teklif kabul edilmitir. Hangi meret piyizevine?.. Benim reym:
Mooney'in Yeri! nlerine derek tledi: l , Aert 'ki almak kesinlikle yasak, tamam m? Elbet,
yanna e yaklamayacaz. Her hal kr ve erait altnda.
180
Hemen ardndaki Mr. O'Madden Burke emsiyesiyle 0n dosta vurarak dedi ki: Uzatma, Macduff!
1040 Babasnn olu elbet! Diye haykrd ynetmen, Stephen',,,
omzuna vururken. Gidelim haydi. Nerde u kahrolas anahtarlar? Buru buru olmu daktilolu ktlar
kararak cebini kart,, di.
Ayak-ve-az. Ha, evet. icabna bakarz. Bir kede kar,. rz. Nerde unlar? Bakarz icabna.
Ktlar gene cebine sokuturdu ve i broya girdi.
LME EEM
J. J. O'Molloy, yneticinin ardndan ieriye girerken, Stephen'a alak sesle dedi ki: 1050 lme
eeim, lme, dilerim o yazlarn basldn grecek denli uzun yaarsn. Myles, bir saniye. i broya
girerek kapy ardndan kapad.
Gel gidelim, Stephen, dedi Profesr. ok gzel deil mi. ilahi vizyonlara gebe. Fuit Ilium! Frtnal
Truva'nn
yamalanmas. Bu dnyann cenneti. Bugn artk Akdeniz'in efendileri fellah-lar.
Pelerinden gelen ilk gazete mvezzii ocuk merdivenlerden paldr kldr inip sokaa frlayarak
rd:
Yarlar yazyor! 1060 Dublin. reneceim ok ey var, ook.
Sola dnp Abbey Street'e saptlar.
Benim de bir vizyonum var, dedi Stephen.
yle mi? dedi Profesr, admlarn uydursun diye sekerek. Crawford sonra bize katlacak.
Bir datc ocuk daha yanlarndan imek gibi geerken ba-ryordu: Yarlar yazyor! sevgili ve de
sfli dublin
1070
Dublinliler.
Fumbally Lane'de biri elli br elli yl yaam linli iki dindar ve olgun erdemli kadn var.
181
__Njeresiymi oras? Diye sordu Profesr. __glackpitts'ten tede, dedi Stephen.
tnsann iini kyan eki hamur kokulu slak gece. Duvara yas-Kadife alnn altnda parl parl bir
donya yz. Kalpler l ncasna. Akaa retisindeki bellek. Daha hzl, sevvgiggilim! Ha dayan.
imdi. ekinmeden! Yaam olsun.
A
Nelson Stunu'nun tepesinden Dublin manzaralarn seyek istiyorIar. Krmz tenekeden bir posta
kutusu eklindeki kumbaralarnda penileri on penileri biriktiriyorlar. ve alt 1080
ilik paralar kumbaray sallaya sallaya dryorlar, brlerini bir bakla kanrtarak karyorlar,
ikilikler ve lkler gm, birlik ve yedilikler bakr. Bonelerini ve bayramlk giysilerini giyip yamur
yaarsa diye emsiyelerini alyorlar. __Akll kalklar, dedi Profesr MacHugh. BYLEDR HAYAT
TE
Marlborough Street'te Miss Kate Collins'in ilettii North City Restpran'ndan bir ilin drt penilik
domuz syle drt dilim tepsiekmei alrlar. Domuz snn hararetini gidersin diye de, Nelson
Stunu'nun altndaki bir satc kzdan yirmi drt ergin 1090 erik alrlar. Turnikedeki beye de er
penilerini verdiler mi, uflaya puflaya, yardmlaa yardmlaa, karanlktan korka korka, soluk solua gele
gele, biri brne domuz sn aldn m diye sora sora, Tann'ya ve Kutsal Meryemana'ya krede
krede, inerim ha diye gzda vere vere, mazgallardan darya baka baka sarmal merdivenlerden ar
admlarla paytak paytak yukarya trmanmaya balamlar. Tann'ya senalar olsun. O denli yksek
olduunu ner-den bilsinlerdi ki? Adlar Anne Kearns ve Florence MacCabe'dir. Anne Kearns'n
lumbagosu vardr, bunun iin belini, bir hanm dostu- 1100 nun Pasyonist bir rahipten edinerek
kendisine verdii bir ie do-Usu Lourdes suyu ile ovuturur. Florence MacCabe ise, her cumartesi,
akam yemeklerinde bir porsiyon domuz paasyla bir ie Duble-X biras alr.
--Zt kardeler, dedi Profesr ban iki kez eerek, iki er-
11 kalk. Gzmn nne getirebiliyorum. Nerde kald u dostumuz?
Ban evirdi.
basamaklardan bar ar aaya kouarak inen bir alay
182
i
gazeteci ocuk drt bir yana dald. Hemen artlarndan Myle Crawford, yz apkasyla halelenmi, J.
J. O'Molloy'la konuarak merdivenin banda gzkt. Haydin artk, diye haykrd Profesr, kolunu
sallayarak. Yeniden Stephen'n yannda yrmeye koyuldu. Evet, dedi, grebiliyorum onlar.
BLOOM'UN DN
Irish Catholic ve Dublin Penny Journal brolarnn orda haar gazeteci ocuklarn hcumuna urayan
Mr.
Bloom soluk solua seslendi:
Mr. Crawford! Bir saniye!
Telegraph! Yarlar yazyor!
Ne var? Dedi Myles Crawford, admn yavalatp.
Datc ocuklardan biri Mr. Bloom'un yzne doru nledi:
Rathmines'de byk felaket! Bir ocuk krkte incinmi!
YNETMENLE GRME
Bizim u ilan, dedi Mr. Bloom inlercesine, ocuklar yara yara merdivenlere doru ilerledi ve
cebinden gazete kuprn kard. Mr. Keyes'le az nce grtm. Reklamlar iki aylna
yenileyeceklerini syledi. Sonra dnecekmi. Ama Telegraph'm 1130 pembe ktl hafta sonu ekinde
de onun hakknda bir yaz
basmanz istiyor. ayet gecikilmediyse hemen metni hazrlasn, diyor ben zaten Kumandan Nannetti'ye
Kilkenny People'dan rnei alacam syledim. Milli Ktphane arivinden bulabilirim. Keyes
Messesesi, anladnz m? Ad Keyes de. Adyla bir oyun yan-Ama yenilemeye sz verdi gibi bir ey.
Sadece gazetede biraz poh" pohlayalm istiyor. Ona ne syleyeyim, Mr. Crawford?
G. .
Git ona, gtm psn, diyor de! Dedi Myles Crawford b de vurgular gibi kolunu uzatarak. Sakn
unutma, emi? 1140 Kstahlk bu. Aman dikkat frtna kopabilir. Hepsi imeye g1
diyor. Kol kola. Lenehan'n denizci kasketi arkalarnda kepe*11'
1110 1120 183
ozunda. Mutat kuyruk sallamalar. Acaba onlar, heyecana ge-fU gen Dedalus mu ola? Ayandaki
fotinler bitirim bugn. Son U dmde topuklar meydandayd. Bataklkta yrm, belli, n'ikkatsiz
ocuk. Irishtown'da ne ii varm ki?
Tamam, dedi Mr. Bloom, gzlerini ynetmene evirip ge-eskizi bulabilirsem o takdirde ksa bir yaz
yazmaya deer san-m Reklam verir, herhalde. Syleyim ona...
I. K. G. H. G. .
_irlanda krall gibi hrmetli gtm psn, diye omzunun H50 zerinden yksek sesle haykrd Myles
Crawford.
Mr. Bloom pirelenerek durdu ve tam glmseyecekken silkinip yrmeye balad.
PARA BULMAK
Nulla bona, Jack, dedi, elini enesine kaldrrken. Na, burama geldi. Benim de iflahm kesik
durumda. Daha u geen hafta bana yemek smarlayacak birini aryordum. zgnm, Jack. Bana
geleni ekmen gerekecek. Keke yapabileceim bir ey olsayd.
J. J. O'Molloy sorutarak sessizcene yrmekteydi. ndekile- H60 re yetierek yan yana yrdler.
Domuz sleriyle ekmeklerini yiyip yirmi parmaklarn ekmein sarl olduu kda sildikte,
parmaklkl korkulua yaklarlar.
Bakn ne ilgin, dedi Profesr, Myles Crawford'a. Evde kalm iki Dublinli yal Madama Nelson
Stunu'nun tepesinde.
NE STUN YA! DED BR NUMARALI ALIK KALIK
, ~~Yeni bir ey bu, dedi Myles Crawford, iyi bir yaz kar
ar>- Edi ile Bd devriye geziyorlar, iki yal acyocu desene. H70
St j~" kulenin devrileceinden korkuyorlar, diye srdrd kuhh Cn Aatl'ara bakp hangi kilise nerde diye
tartyorlar: Mavi bel Rathmines, Adam and Eve, Saint Laurence O'Toole. Ama ---------------------------
---------- 184-----------------------------A A
aalara bakmak balarn dndrd iin eteklerini yukar ek; yorlar...
AH U BRAZCIK DELDUMAN KADINLAR
Hop dedik, dedi Myles Crawford. Kendini iirsellie kap. trmaca yok. Bapiskoposluk blgesindeyiz
u anda. 1180 Ve izgili jponlarnn zerine oturup st taraftaki teksaph
zinakrn heykelini inceliyorlar.
Teksaph zinakr! Diye nledi Profesr. Bu houma gitti. Anlaml bir ey. Ne demek istediini
anlyorum. IKI HANIMEFEND DUBLlNLl
HEMERLERINE, AEROLlT ZANNEDLEN MlNlK UANTOPAKLAR SUNDU
Sonra boyunlar tutulmaya balar, dedi Stephen, artk ne aaya ne yukarya bakmaya ne de
konumaya takatlar kalmtr. 1190 Erik torbasn aralarna yerletirir ve erikleri birer birer yerken bir
yandan da azlarndan szan eriksularn mendilleriyle silerler ve erikekirdeklerini yavaa
korkuluktan aa tkrverirler.
Birden gencecik bir kahkaha patlatarak konumasn noktalad. Lenehan ve Mr. O'Madden Burke,
iiterek, balarn evirdiler, gelmelerini imleyerek Mooney'in Yeri'ne doru nden yrdler.
Bu kadar m? Diye sordu Myles Crawford. Aman bir muzrlk karmasnlar da.
BR SOFST CAKALI HELEN
MEYDANININ KE BlNGlSlNE
1200 BNDRD. ISPARTALILAR
AZIDILERINI GICIRDATTI.
ITHAKALILAR PENELOPE'Yl AMPYON
LAN ETT.
Sofist Georgias'n rencisi Antisthenes'i hatrlatyorsun bana, dedi Profesr. Onun kendisine mi
yoksa bakalarna m a3*1
185
,. davrandn kimse anlayamaz derler. Asil bir babayla bir k-f kadnn evladym. Gzellik beratn
Argive Helen'den alarak
ksul Penelope'a verdiini aklayan bir de kitap yazmtr. A Yoksul Penelope. Zengin Penelope.
O'Connell Street'i gemeye hazrlandlar. 1210
ALO ALO, SANTRAL!
Rathmines'a, Rathfarnham, Blackrock, Kingstown ve Dalkey, Sandymount Green, Ringsend ve
Sandymount Tower, Donnybro-ok Palmerston Park ve Upper Rathmines'a gidili dnl sekiz
gzergh zerindeki eitli noktalarda tramvaylar ksa devre yznden her biri hareketsiz, sabit cereyan
kollaryla raylarnda bek-letiler. Binek arabalar, faytonlar, tevzi kamyonetleri, posta vanla-n, zel kupa
arabalar, ie dolu kasalar takr tukur gazl madensu-yu kamyonlar hzl hzl takrdaya tukurdaya,
atlarnn peinde getiler.
1220
NE? - VE DAH - NEREDE?
Ama ne denirdi onlara, yahu? Diye sordu Myles Crawford. O erikleri nerden bulmular?
VlRjlLYEN, DYOR PEDAGOG.
renci yali musati tutuyor.
Onlara, ey, dedi profesr, dnmek iin upuzun dudaklarn aarak. Onlara, dur bakaym. Onlara,
Deus nobis haec otia fecit, denir.
Yo, dedi Stephen. Ben onlara, Pisgah Dat'ndan Filistin'e bir Bak' ya da Erik Masal diyorum.
1230
Ha evet, dedi Profesr. Ziyadesiyle gld.
A --Anladm, dedi gene yeniden keyiflenip. Musa ile Adanm , Praklar. Ona bu fikri veren biziz, diye
ekledi J. J. O'Molloy'a dnp.
186
BU GZEL HAZRAN GNNDE LG ODAI HORATIO'DUR
J. J. O'Molloy heykele doru yanlamasna isteksiz bir bak 1240 att ve hi ses etmedi. Anladm,
dedi Profesr.
Sir John Gray'in evresindeki kaldrmda durdu ve ac glm-semesinin yznde yaratt anaforun
arasndan ykseklerdeki Nelson'a doru bakt. EKSLEN RAKAMLAR KART KOKOROZLARI PEK
KEYFLENDRD. NEC ANNE, FTNEC FLO - AMA HAKSIZ MI YAN
ONLAR?
Teksapl zinakr, dedi irkin irkin glmseyerek. Vallahi 1250 pek ho, billahi pek ho.
O kart hatunlar da pek heyecanlandrmtr, dedi Myles Crawford, Yaradan'a sorulup da
renilebilseydi
gerek.
187 8
ANANASLI AKDEEKERI, LMONLU BELK, YUMUAK karamela. Her yan yapyap eker
bir kz bir erkek rencinin tabana, kepe kepe kremal tatl dolduruyor. Okulun bir ikram.
Midelerini bozmak iin bire bir. Majesteleri Kraln atad pastil ve ekerleme imalats. Tanr.
Korusun. Bizim. Tahtnda oturmu krmz hnnap ekerlemesini emip emip kln savuruyor.
Arbal bir Y. M. C. A.'li delikanl Graham Lemon'un lk tatlms kokular arasnda tetikte, Mr.
Bloom'un eline
bir el ilan uzatt.
Kalpten kalbe konumalar.
Bloo... Ben mi? Yo.
"Blood of the Lamb", diyor. Kuzunun kan, yani.
Okuyadursun, ayaklar ar ar nehredoru gtrmekteydi onu. Salah buldunuz mu? Herkes kuzunun
kanyla ykanm. Tanr kurban kan istiyor. Doum, evlilik, ehadet, sava, bir binann temeli, kurban,
bbrek, yaklanadak, Kek rahiplerinin sunaklar. Ilyas Peygamber geliyor. Siyon'daki kiliseyi yeniden
kuran Dr. John Alexander Dowie geliyor. Geliyor! Geliyor!! Geliyor!!! Hepinize can gnlden ho
geldiniz.
Krl i vallahi. Torry ile Alexander geen yl nasl da. okka-nllk. Kars anna ot tkayacak.
Nerdeydi o reklam, Birmingham da bir firma sa'nn armha geriliini kl. Kurtarcmz Haz-ret Isa.
Geceleyin zifiri karanlkta uyan ve duvarda onu gr, asl-J111?- Pepper'in hayalet hikyesi, isa'y
Namussuzlar Ruhsuzca inlettiler.
rosfor kullanmlardr. rnein bir para morina baln b-san. Grr gibiyim zeri mavimtrak
gmi. Bir gece yars ki-e inmitim de. Sevmem iindeki o kokular darya tamay eklermiesine.
Ne istemiti Molly? Malaga kuruzm. Ispan-
188
ya'y zleyip. Rudy domadan nceydi. Fosforl, o mavimtrak yeilimsi. Beyin iin ok yararl.
Butler's Monument House'n kesinden Bachelor Walk_'a doru bir bakt. Dedalus'un kz hl Dillon
Mzayede Salonla-n'nn nnde. Kimi eski mobilyalarn satyordur muhakkak. Babasnn gzleri tpk
hemen anladm. Analar lnce yuvalar dal(r hep. On be ocuu varm. Nerdeyse her yl bir ocuk
yapm Dinleri byle buyuruyor yoksa rahipler zavall kadna gnah kartmaz, gnahlarn
balatmazlar. Dourun ve reyin. Bylesini 40 iittiniz mi hi? Evde yuvada ne varsa onlara
yedirilecek. Kendile-rininse bakacak aileleri olmayacak. lkenin yan da baln da onlar yiyecek.
Ambarlaryla, kilerleriyle. Yom Kippur kara orucunu tutsunlar da grelim onlar. Paskalyarekleri.
Komnyon srasnda iibaylmasn diye bir n an stne art bir de kahvalt. O heriflerin
mutfaklarndaki a kadnlar bir konuturabilseydin. Ama ser verir sr vermez o kanlar. Baymzn da
para namna zrnk koklatmayaca gibi. Tm ihtimam kendilerine. Konuk dersen, hak getire. Her ey
bana, gelmezse ok fena. emezler kesik parmaa. Kendin getir ekmeini an. Muhterem peder:
Aman kim-50 seikler duymasn.
Aman Tanrm, u ocuun giysisi paavradan farksz. stelik a geziyordur kukusuz. Patates
halamas, halanm patates. Sonra da hastalanverirler. Hamamda belli olur. Zafiyete yol aar.
O'Connell kprsne ayak basar basmaz korkuluktan yukarya mantar gibi bir bulut kmesi
ykseliverdi. ihra siyah birayla ykl bir mavna, ingiltere'ye, iittiime gre, deniz havas biray
buruklatrrm. Hancock'tan bir paso almal da gidip u bira fabrikasn gezmeli bir gn, ilgin olur.
Bal bana bir dnya. F f biralar ahane. Fareler de girermi. Yzen bir obankpei lei 60 gibi
ierler iip iip. Birann zerinde sarho, fitil gibi. Hristiyanlar gibi, gene kusana dek ierler. O fdan
itiini dn bir! F f san k. Ya, elbet, bilebilseydik her bir eyi.
Aaya baknca, kasvetli rhtmduvarlarnn arasnda kanatlarn telala rparak dne dne uan
martlar grd. Oralarda hava berbat. Kendimi aa atversem? Reuben J'nin olu epey lam-suyu
yutmu olmal. Bir ilin sekiz peni fazla vermi adama. Hmmm. Hep byle tuhaf yann grverir her
eyin. Mukallit adamdr dorusu.
Daha da alaldlar martlar dnerekten. Yiyecek aryorlar. Ba-70 kalm. Martlarn ortasna
buruturduu bir kt top att. Ilyas san-
189
, otuz iki fit geldi. Yutmadlar. Kt top, babo, dalgalarn a -men suyunda bir ine bir ka
kprpayandalarnn arasndan VD0ldu. Pek ku beyinli deiller. Bir de Erin's King'den aldm bayat
pastay attmda geminin kndan elli yarda tede pastay , Dt,klar gn. Ekmeklerini skp tayorlar,
denizden. Kanat rparak dndler gene. i kylan mart Kyda kanat rpt.
Diye yazar ozanlar, benze seslerle. Ama Shakespeare'de 80 uyak bulunmaz. Dzdr dizeleri. Dilin
akna brakr. Dnceleri. Vakur.
Hamlet, babann hayaletiyim ben Bir mddet bu dnyadaym mahkm. iki elma bi peniye! Haydii,
ikisi bi peniye!
Baklar kadnn sergisindeki sra sra cilalanm elmalarn zerinde dolat. Yln bu zamannda
Avustralya'dandr. Parlak kabuklu: Bir bezle ya da havluyla sile sile parlatyor. Bakalm. O zavall
kular.
Tekrar durdu ve yal elmackadndan bir peniye iki Banbury 90 rei alarak iinin sngerimsi
hamurunu koparp ufalaya ufalaya Liffey'e atmaya balad. Grdn m, Bak? Martlar sessizce hcuma
getiler, iki, sonra hepsi ykseklerden, ullandlar avlarnn stne. Gittii. Bir krntsn ara ki bulasn.
Doymazlklarnn, eytanlklarnn bilincinde, unlanan ellerindeki krntlar denize boca etti. Sebil.
Balk etildirler topu deniz kularnn, denizkazlarnn. Anna Liffey'in kuular kimi zaman kalkp
buralara gelirler sslenip pslenmeye. Zevkler tartlmaz, biliyoruz. Acep kuueti nasl la ki?
Robinson Crusoe yemek zorundayd bolcasna. Kanatlarn ar ar rparak dnyorlar. Baka
atmayacam 100 ank. Bir penilik yeter. Onlarn da umurunda deil ya. Teekkren blr gak deseler
bari. Ayak-ve-az hastaln yaymalar da caba. Bir nndiyi kestaneezmesiyle doldurursanz tad da
yle olur. Domuz yyn domuz gibi. Ama o takdirde deniz balklarnn eti ne diye tuzlu olmaz? Ne itir
bu?
Gzlerini yant beklercesine nehre dikmiti ki, demir atm t kayn bordasna yaptrlm bir afile
bulank dalgalarn ze-lnde tembel tembel sallandn grd. Okudu:
- 190
Kino
Pantolonlar
HI-H
Bak bu iyi fikir. Belediyeye ilan resmi dyor mu acaba. Am suya sahip olunabilir mi hi? Akp gidiyor
yatanda, asla deil ki ayn, yaam rmann ak gibi. Zira yaam da bir rmaktr. Ilan konulabilecek
pek ok iyi yer var. Belsoukhuna bakan o arla-tan doktorun ilanlarna tm pisuarlarda rastlardnz.
Pek grnmyor artk. Son derecede mahrem. Dr. Hy Franks. Dans hocas Ma-n kendi ast ilanlar gibi
onlara be para harcamazd o da. Adam tutup yaptrtr ya da kendisi yaptrr o nedenle zaten
aktrmadan dmelerini zerek dalard ieriye. Sinsi gecek.u Tam da yerini bulmu. LN
YAPITIRMAYINIZ. LAN YAPITIR AYI . Birileri dozu fazla karm, ac iinde. ayet o herif?..
Ha! E? Yo... Hayr.
Hayr, hayr. Dnyada inanmam. Yapmaz mi yani? Yo, hayr.
Mr. Bloom, gzlerinde kaygl baklar, yoluna devam etti. B'UH' dnme artk. Biri gemi.
Denizcilik Dairesi'nin "zaman-kresi dm. Dunsink saati. Ne harika kitaptr Sr Robert Ball'un
yazd o kk eser. Paralaks. Tam olarak anlayabilmi deilim, ite bir rahip. Ona sorsam. Par,
Yunanca olduuna gre: Paralel, paralaks. Ona ruhgmn anlatana dek Mete'nin bilmem nesi deyip
durduydu. Laf ola beri gele! Mr. Bloom Denizcilik Dairesi'nin pencerelerine bakp laf ola beri gele
glmsedi. Kadn haksz deil yani. Sradan eylere verilen koca koca laflar kulaa ho gelsin maksat.
Molly pek nktedan saylmaz. Kabalaabilir de bazen. Aklmdan geenleri sylyorum ite. Gene de
bilmem, ama. Ben Dollard'n bas varilton sesi var, der dururdu. Adamcazn bacaklar iki varil gibidir
de, ark sylerken sanki bir varilin iine okuyor sanrsnz. Bu da nkteli deilse, artk. Ona Big Ben de
derlerdi ya. Bas varilton demelerine nazaran daha nkteli saylmaz bu. Adamdaki itah albatros itan
Baron kimi yer? Baroneti. Birinci kalite Bass birasn da yklenince tam babakolard. Bass fs
yani. Anladikos? Byle ite.
nlerinde krmz ereveli ilan levhalar asl beyaz tulum bir sra adam su oluu boyunca ona doru
gelmekteydi. Tenzil3
191
l Bu sabahki rahip gibi onlar da: Gnahkrz biz: Ac ekmi-sa Ue-.r birisinin bandaki beyaz silindir
apkalardaki krmz |' ',, okudu: H. E. L. Y. S. Wisdom Hely'nin maazas. Y biraz ' kalarak nndeki
levhann altndan bir para ekmek kard, na tktrp lokmalarn inerken admlarn gene
hzlandrd.
lca besinimiz. Gnde kaymeye kaldrmlar tepe tepe sok sokak yrrsn. Bir boaz tokluuna, bir
para ekmekle sade orbaya. Boyl'un adamlar deil bunlar: Yo, M'Glade'inkiler. Rir ie yarasalar bari.
Saydam bir gsteri arabasna mektup yazan
ki sk bayan oturtalm, defter, zarf, kurutmakd dolduralm dive ona bir neride bulunmutum. yle
dikkat ekerdi eminim. Bir eyler yazan k bayanlar derhal ekerdi dikkatleri. Herkes ne yazyorlar
diye meraktan atlard. yle bir durup da sadece havaya baksan, etrafnda yirmi kii toplanr. atal
atmaya meyyal. Hele kadnlar. Ne merak. Tuzdan bir heykel. Kabul etmedi elbet, ilk o dnmedi ya.
Bir de, siyah selloitten sahte bir lekesi olan bir mrekkep hokkas nermitim. Onun reklam fikirleri
lm ilanlarnn hemen altndaki Plumtree Et Konservesi trnden eyler, souk et reyonu. Yalan m?
Yala. Neyi? Zarflarmz. Merhaba, Jones, nereye gidiyorsun? Duracak vaktim yok, Robinson, acele
gidip 85 Dame Street'teki Hely's Ltd.'e satlan tek gvenilir mii-rekkepsilgisi olan Kanseli silgisi satn
almam lazm. kr o har hurdan kurtuldum artk. O yatl kz okullarndan sips:;- tCpamak ne Allann
belas iti ya. Tranquilla Manastr. Sevimli bir rahibe vard orada, irin, tatl yzl, ipek yama
kck ban ne gzel sarard. Sr? Sr? Gzlerine baknca, kalbinden yaral olduunu anlyorsunuz.
ylesi bir kadnla pazarla kalkmak etin i. O sabah duasn benim yzmden yarda brakmt.
Ama d dnya-Ma temas etmi olmaktan da memnundu. Bugn kutsal gnm" , je mt. Ntr Dam d
Karmel Yortusu. Ad da tatl: Karar e Ada"
SenmA' TT t"A *"**' kunuyrdu iarndan. iindek 7,' I' 3 bl" ?P lkaCaktL San,-nir" buyk S,kmt, a
1 nn, Slardl-.Ama,ge"e A "f*"** -.'alsAirirlerdi iarn. Domuzyana iltifat etmezler-'., Y- * _ L
danva&iarA /i r,-| | | n\em kabanyar azn-
" yalar damlarken. Birbirleri , h hir xl6 , begenirHi ini-, -''na Dr.e yalarlar, ldli-
Molly senro, peesi kalkk "' crtr? p. _. ' 6 , . . . A kenli teli bir rah'h :- at
Claffey, rchiMauinkm. D-
a~ r 7 <!** etmi, der', Apostrofc , er-
dru ile-' -*,n yarundan Se'yip Westmoreland Strcet'fen karya cak 'K "ledi- Rover bisikKter;
dkkn. O yarlar bugn yapla-
AcetWA''01106A'1 yah U? Ph Gilugan',n WO| sene. Lombard West'te or- ruyorduk. Dur bakaym:
Thoro'un evinde 'Ev-
150 160 170 180
192
190 lendiimiz yl Wisdom Hely'deki ie girmitim. Alt yl. On yl n ce. Doksan drtte lmt evet
doru Arnott'taki o felaket yangnn kt yl. Val Dillon belediye reisiydi. Glencree'deki ziyafet
Meclis yesi Robert O'Reilly'nin daha hcum borusu almadan arabn orbasna boaltmas. Bobbob
yumulup hpr hpr deru-nundaki ye hazretlerine gndermesi. Orkestra ne alyor, iitmek olanaksz.
Tanrm, bize sunduun tm bu nimetler iin sana krler olsun. Milly daha ufackt o sralar. Molly o
rme ilikli filgri-si giysisiyleydi. Bir erkek terzinin diktii, dmeleri ayn kumala kapl bir tayyr.
Onu ilk kez giydii, koro yelerinin Sugarloaftaki
200 pikniinde ayak bileim burkulduu iin o tayyr sevmez olmutu. Sanki o. Koca Goodwin'in
silindir apkasn da yapkan bir maddeyle kalplamlar. Sinekler piknik yaptyd. Bir daha da srtna
yle bir tayyr geirmedi. Bedenini skca sarmt, omuzlarna kalalarna iyice oturmutu. Bedenine
artk sk gelmeye balad sralard. mlekte tavan piirmilerdi o gn. Btn milletin gz
Molly'nin zerinde. Mutluyduk. Daha mutluyduk o zamanlar. Krmz duvark-dyla kapl minik
scack odamz. Dockrell'den almtk, on iki rulosu bir ilin dokuz peniye. Milly'yi ykadmz geceler.
Amerikan 210 sabunu almtm: Mrveriei. Banyo suyunun gzelim kokusu. Her yan kpk iinde
ne sevimli grnrd. Balk gibi maaallah. imdi de fotoraflk. Rahmetli babacmn anlatt
gml levha zerine fotoraf ektikleri o atlye. Zevkler de kaltsal. Kaldrmn kys boyunca
yrd.
Yaam rma. O papazklkl delikanlnn neydi ad hani her geiinde ieriye yan yan bakan? apal
bakl, kadns. Saint Kevin Meydan'ndaki Citron'da durdu. Pen neydi o? Pendennis. Hafzam da artk.
Pen?.. Elbet yllar nceydi. Tramvaylarn grltsnden belki de. Eh, o her gn grd matbaann
pirinin adn 220 hatrlayamadna gre.
O zamanlar tenor, yeni yeni parlamakta olan Bartell d'Arcy idi. Provalardan sonra onu eve kadar
getirirdi. Ne oldum delisi bir herifti, dik dursun diye byklarn balmumlayp burard. Molly'ye>
Gneyden Esen Rzgrlar arksn vermiti.
Rzgrl bir gecede onu almak iin Mansion House'a gittiimde, Goodwin'in konserinden sonra ordaki
ziyafet salonunda ya da konser salonunda o piyango biletleriyle ilgili bir kurul toplants yaplyordu.
Biz ikimiz de arkada. Molly'nin notalar bir usun elimden Highschool'un parmaklklarna doru. kr
yakalam-230 tim. Bu tr eyler kadncazn keyfini kanverirdi btn gece. 240
---------------- 193 -------------------------------------
f r Goodwin'in, Molly'nin nnde kene gibi. Dermansz bati n zerinde yle sarsak, zavall ayya
moruk. Veda konserle-c.a onun. Sahneye kacak hal kalmam ki. Belki aylarca, belki !T' rtk hi.
Onun, krk yakasn kaldrm, rzgra kar gln msyorum. Harcourt Road'un kesinde, ne
uuruyordu ya. R rfuuvv! Etekleri tekmil havalanmt da boas da yal Good-in'i boayazd az daha.
Molly'yi uuruyordu rzgr adeta. Eve ardmzda minedeki atei canlandrarak lp lp koyun
etlerini kavurup, pek holand Chutney sosunda ona akam yemei hazrladmz anmsyorum.
Sonra gelsin kaynatlm ekerli rom. minenin ordan onu yatakodasnda korsesinin balinalarn zer-
ken grebiliyordum: Bembeyaz. Korsesini yatan zerine frlattnda nasl hr da yumyu-muak
frdad. Teninin ss hl zerinde. Severdi hep stndekileri atmasn. Sonra orada saat ikiye kadar
oturduk, firketelerini karp teker teker. Milly yatacnda skca rtnm. Ne gzel gnlerdi. Ne gzel
gnlerdi. O geceydi ite... Ah, Mr. Bloom, naslsnz? Oo, naslsnz, Mrs. Breen?
Yaknp da ne olacak. Molly nasl bu sralar? Onu grmeyeli 250 yllar oldu.
Yanandan kan damlyor, dedi Mr. Bloom az kulaklarnda. Milly de ta Mullingar'da bir ie girdi,
ya.
Evden uzakta! Aferin kza, becerdi nihayet, ha?
Ya. Bir fotorafnn yannda. Birden byyverdi. Sizin ocuklar ne lemde?
Kazandmz frncya gidiyor, dedi Mrs. Breen. Ka ocuu vard? Grne gre yeni bebek
beklemiyor.
Bakyorum, siyahlar giymisiniz. Hayrdr inallah?..
Yo, dedi Mr. Bloom. Bir cenazeden geliyorum daha yeni. 260
Btn gn ayn terane. Bu kesin. Kim ld de, niin ld de? Kalp para gibi dner dolar kar artk
karna. Aman Tanrm, dedi Mrs. Breen. Yakn bir akrabanz deildir umarm. Biraz acndrmann ne
zarar var ki.
Dignam, dedi Mr. Bloom. Eski bir dostum. Aniden oluverdi zavall adamcaz. Kalp vard, herhalde.
Cenazesi
bu sabah kaldrld.
Yarn kalkacak cenazen
Sen burak tarlasndan geerken
270 194
Dttrdttr dumdum Dttrdttr...
Eski dostlar yitirmek ac, diye d Mrs. Breen'in kadn, gzleri alamsk. Bu konuda bu kadar yeter
de artar. imdi: ihtiyatlca: Kocas Ya refikiniz beyefendi nasllar?
Mrs. Breen iri gzlerini yukarya doru evirdi. Hi olmazsa gzleri eskisi gibi hl.
Aman brakalm o konuyu! Dedi kadn. Adamcazn hali 280 evlere enlik. imdi de hukuk
kitaplarnn arasnda, iftira davalaryla ilgili yasalar aratryor. Yreime indirecek vallahi. Gstereyim
de bak. Harrison'n aevinden dana kellesi konsomesinin scak buhar-laryla yeni km reelli sarma
breklerin buhurlar yaylmaktayd. le vaktinin kesif akokular Mr. Bloom'un genzini gdklyordu,
iyi rek mi istiyorsun, tereyan unun en lsn, Demera-ra ekerini ksmayacaksn, yoksa scak ayla
kar meydana
foyas. Yoksa ondan m geliyor? Yalnayak bir Arap pencere kafesinin zerinde durmu, soluyor
dumanlar. Mide kazntsn bastryor yle-290 ce.
Mrs. Breen entilmi deriden el antasn at. apkainesi: Dikkatli olmak gerek byle eylere kar.
Tramvayda adamn gzne batrverir vallahi. Didik didik ediyor. At. Paralar. Ltfen bir tane aln. Bir
altpeni kaybetseler sen gr vaveylay. Velveleye verirler ortal. Kocas gelir paldr kldr. Pazartesi
gn sana verdiim on ilin n'ooldu? O tfl kardeinin ailesini mi besliyorsun? Kirli mendil: Ilaiesi.
Dm bir pastil. Ne yapyor?..
Yeniay km olmal, dedi. Zira o sralar ktleir hep. Dn gece ne yapt biliyor musun? 300 Eli,
kartrmay brakt. Kaygyla ipiri alan, bir yandan da glmseyen gzleri Mr. Bloom'un yzne
doru dikildi. Ne? Diye sordu Mr. Bloom.
Sus da anlatsn. Dosdoru gzlerine bak onun. inanyorum sana. Gven bana. Gece yars beni
uyandrd, dedi Mrs. Breen. Bir rya grm, bir karabasan. Hazmsz.
Maa as merdivenlerden kyormu dedi.
Maa as m! Diye nledi Mr. Bloom. 310 Mrs. Breen elantasndan katlanm bir kartpostal kard.
1%
320
Oku da bak, dedi. Bu sabah kt postadan.
__Neymi 0? Diye sordu Mr. Bloom, kart alarak, U. P.?
__j p: Up., dedi kadn. Birisi ona satayor ya. Her kimse, yazklar olsun.
__Vallahi yle, dedi Mr. Bloom.
Kadn gs geirerek kart geri ald.
__imdi de kocam, Mr. Menton'n brosuna gidecek. On bin sterlinlik tazminat davas atracam
dediydi.
Kadn kart katlad gibi darmadan antasna sokuturdu, antasn at diye kapatt.
iki yl nce giydii ayn mavi ynl giysi, hav kalmam, iyi gnleri mazide kalm. Kulaklarn rten
incelmi
salar. Ya o tapon kenarsz apkas: de eprimi zm nazar demesin diye. Pejmrde bir hamfendi.
Ne k
giyinirdi bir vakitler. Aznn evresi kr kr. Molly'den olsa olsa bir ya daha byk.
u geen kadn nasl da bakt ona, grdnz m? Gaddarca. Zalim kadnlar, ah.
Mr. Bloom irkinsemesini yanstmakszn ona bakmasn srdrd. Baharl dana kellesi konsomesi
hintbaharl kzkuyruu orbas. Ackmm. Giysisinin peinde kurabiye krntlar: Yana- 330 na
yapm bir ekerli un parac, ii bol meyveli ravent turtas. Josie Powell'di evet. Luke Doyle
restorannda yllar nce. Dolphin's Barn, szck oyunu oynamtk. U. p.: Up. Brak imdi bunlar.
Mrs. Beaufoy'u grdnz oluyor mu? Diye sordu Mr. Bloom. Mina Purefoy'u mu? Dedi br.
Philip Beaufoy demek istemitim. Playgoer's Club. Matcham o unutulmaz darbesini sk sk anmsar.
Zinciri
ekmi miydim? Evet. Son perde. 340
Evet. imdi gelirken uradm bakaym atlatm m diye. Holies Street'teki doumevinde. Dr. Horne
yatrm
onu. gndr kvranp duruyor.
yle mi? Dedi Mr. Bloom. ok zc bu haber.
Evet, dedi Mrs. Breen. Evde de bir alay ocuk. ok zahmetli bir doum, hemirenin anlattna gre.
yle mi? Dedi Mr. Bloom.
Acyan baklar sabitleerek kadnn verdii haberi sindirmeye alt. Merhametle dilini aklatt. Ck!
Ck! ok zc bu haber, dedi. Zavall kadncaz! gn! 350 Korkun bir ey bu.
196
Mrs. Breen bayla onaylad. Sanclar sal gn balam...
Mr. Bloom kadnn dirseine hafife dokunarak uyard onu' Dikkat! u adam gesin de.
Gzleri kendinden gemiesine kalnkordonlu kelebekgz-lnn ardndan gne na evrili iri
kemikli bir erkek silueti nehirden bu yana kaldrmn kysn arnlayarak yaklamaktayd Ban takke
gibi saran dar bir apka giymiti. Kolundan sarkan 360 katlanm bir kapusiyerle bir baston ve bir
emsiye her adm atnda sallanp duruyordu.
Bak una, dedi Mr. Bloom. Hep andan geerek yryor havagaz direklerinin. Bakn! Kimdir
bu adam, ayet sormamda bir mahzur yoksa? Diye sordu Mrs. Breen. Biraz kak galiba, he? Ad
Cashel Boyle O'Connor Fitzmaurice Tisdall Farrell, dedi Mr. Bloom glmseyerek. Bakn! O kadar
isim yeter vallahi, dedi Mrs. Breen. Yaknda Denis de ona benzeyecek. 370 Birden susuverdi.
te gidiyor, dedi. Ona yetimem gerek. Hoa kaln. Molly'ye selam syleyin, olmaz m? Ba
stne, dedi Mr. Bloom.
Kadnn yayalarn arasna kararak dkknlarn nne doru seirtmesini izledi. Denis Breen darack
redingotu ve skca kucaklad iki kaln ciltli kitapla Harrison'un brosundan mavi kanava pabularn
srye srye kt. Sanki gkten indi mbarek. Hi deimemi gibi. Umursamakszn, karsnn ona
yetimesini bekledi ve onunla pr ciddiyet konuadursun sarkk enesini ap 380 kaparken solgun kr
sakal kadnn yzne doru uzanyordu. Meugah. Kafadan atlak.
Yeniden kostak yryne geen Mr. Bloom, gne nda o smsk takkeyi, sallanagiden
bastonemsiyekapusiyeri grd. Dttr Mecnun. Baknd, una! Andan yryor gene. Byle de
bulurmu yolunu insan bu dnyada. Ya br klksz mecnuna, o moruk gezenteye ne demeli. Kan
kusturuyordur karsna.
U.p.: Up. Yemin ederim, Alf Bergen ya da Richie Goulding'm iidir bu. Scotch House'ta yazmtr bunu
grgrna, vallahi de billahi de. Dosdoru Menton'n brosuna. ipil gzlerini dikmi kart-390 postala.
Aman ne ahane manzara.
Irish Times' geti. Baka mracaatlar da vardr orada bekleyen. Hepsini yantlamak isterdim. Sulular
iin iyi bir sistem. Ru'
- 197
Cmdi yemektedirler. Gzlkl ktip beni tanmaz. Amaan, mlA inler biraz bakalm. Krk drt mektup
okunacak da, vazge. a h'vat bir beyefendiye yardm edecek kalifiye bayan daktilo vor Sana yaramaz
ocuk deyiimin nedeni br dnyay, ey, 3ff evmediimden dolay. O szcn hakiki manasn
aklar ltfen bana? Karnn nasl bir parfm kullandn da yaz.
av kim yaratt, syle. Nasl da soru yamuruna tutarlar insa-Ya tekisi. Lizzie Twigg. Yaznsal
abalarm mmtaz airimiz A. 400 P'nin (Mr. Geo. Russell) takdirlerine mazhar olduundan dolay
kendimi ok talihli addetmekteyim. Elinde bir iir kitab irkef aym yudumlamaktan san tarayacak
zaman yok karnn. Kk ilanlar iin hakkyla en iyi gazete. imdi taraya da uzand. Alk ve genel
hizmetler, zl. mutfak, hizmetili ev. iki tezghnda alacak enerjik bay aranyor. Namuslu bayan
(Katolik) manav ya da arkteride i aryor. James Carlisle balatmt. Yzde alt buuk kr payl.
Coates hisse senetlerinden iyi para kazandyd. Parman kmldatmadan. Ne tilkidir o pinti Hamit
Iskoyahs. Tm o akak haberler. Genel Valimizin zarif ve dilrba refikala- 410 r. imdi de Irish
Field'x satn ald. Lousalndan sonra artk haylice iyileen Lady Mountcashel dn Rathoath'da
resimde grlen Ward Union zaarlaryla geyik avna kt. Yenmeyen tilki. Zevk uruna avlarlar.
Korkuyla salglanan zzular, damaklarnn zevkine uygun bir yumuaklk verir ona. Bacaklar iki
yana ayrlm. Atnn stnde sanki bir erkek. Arbal ve ar kl hanm avc. Kadnlara mahsus eyer
de terki de kullanmaz hamfendileri, ylesi daha gzel zati. nce srek av sonra irtihali dar beka. Atlar
anas kimi kadnlar damzlk ksraklar denli kzktrlar. At ahrlarnda avurt za-vurt dolanrlar. Sen
daha kon diyemeden konyak kadehini yuvarla- 420 yverirler. Bu sabah Grosvenor'daki o kadn.
Hophoop, binivermiti arabaya. Tatan bir duvarn ya da be srgl bir kapnn ardnda kald semeri.
Kasten yapt o dangalak hrt eminim. Kime benzetmitim o kadn ben? Haa, evet! Shelbourne Oteli'nde
bana eski giysileriyle siyah iamarlarn satan Mrs. Miriam Dandrade'e. Boanm Latin Amerikal.
amarlarn kartrmam onu hi tedirgin etmemiti. Sanki amar asksydm ben onun. Park bekisi
atubbs beni ve Express'ten Whelan'i genel valinin verdii ziyafette 'erye soktuu zaman orda
grmtm onu. Zadeganlardan artaka-anlar
temizlemitik. Mkellef ay ziyafeti. Krema zannederek 430 ayonez dkmm erik kurusunun zerine.
Kulaklarna kadar k-zarp durmutur kadncaz haftalar-boyu. Bir boa gerek ona. Sos-Vetk fahie.
ocuk derdi filan yok, aman sende.
198
Zavall Mrs. Purefoy! Kocas Metodist. Delilii de metotlu Educational Dairy'de leyin safranl
rekle st ve soda. Y. M. C A Kronometreyle yiyorlar, dakikada otuz iki ineme. Favorileri de pirzola
eklinde uzamakta, iyi bir aileye mensupmu diyorlar Dublin Castle'daki Theodore'un kuzeni. Her
ailede vnlecek bir akraba bulunur. Soua dayankl ve uzun mrl bitkiler su-
440 nar durur kadna. Three Jolly Topers'n orda ba ak gider, en byk olu da bir filede bir tanesini
tarken grmtm onu. Zrlaklar. Zavall yavrucuk! Sonra yllar boyu gece gndz demeden
emzirmek zorunda kalmas. Bencil u imsaklar. Ne yer ne yedi-rir. aym tek ekerli olsun, ltfen.
Fleet Street kavanda durdu. le yemei molas. Rovve'da n alt peniye miydi? Milli
Ktphane'de o ilana bakmalym. Burton'da sekiz peniye. Daha iyi. Yolumun stnde.
Yryerek, Bolton's Westmoreland House' geti. ay. ay. ay. Tom Kernan'dan szdrmay unuttum.
450 Sss. Ck, ck, ck! Alnn eviren sirkeli bir bezle bir yatakta
karn burnunda yle gndr figan ettiini dndke kadncazn. fff! Feci bir ey! Bebein
kafas bycekmi de: Forseps. Kadnn iinde iki bklm olmu da, kafasn saa sola vura vura kr
krne k yolunu aramakta. Kahrediyor bu beni. kr Molly doumlarn hafif atlatt. Bunu
nleyecek bir eyler bulmallar. Yaama geli ar i. Yar baygnlk fikri: Kralie Viktorya'ya
uygulanm. Dokuz kez doum yapm. Bol yumurtlayan tavuk. Bir arn iinde yaayan kocakaryla
sr sepet ocuklar. Adam veremli herhal. Gmi nurunun dalgn sinesine ilikin sama sapan
460 szler retmek yerine artk birisinin kp da onun ne idn dnmesinin zaman geldi.
Ahmaklar uyutmak iin herzeler. Muazzam messeseler kurulabilir kolaylkla her doan ocuk bana
be sterlin vergi alsalar yzde yirmi bee varan mrekkep faiz yz be ilin getirir ki bir de senin o be
sterlini ekleyip ondalk sistem he-sabylan yirmiyle arpsan btn millet tasarrufa tevik edilmi olur ki
yatrdklar para yirmi bir ylda yz on bilmem ka bulur al kt kalemi hesapla ki zannettiinden ok
daha ykl bir mebla ulatn grrsn.
l domu bebekler elbet bu hesabn dnda. Nfusa bile 470 kaydedilmezler zaten. Gereksiz yere
abalar.
Ne komik manzara ikisinin de yle i karnlarla. Molly e Mrs. Moisel. Anneler toplants. Tberkloz
bir sre yok olur, sonra gene dner. Sonra birden nasl da dmdz oluverir karnlar'' Dinginleir
baklar. Byk bir yk zerinden atmasna. Ek'
199
asn Mrs. Thornton ne candan insand. Hepsi benim be-m derdi. ocuklar beslerken mama kann
altn nce H'si yalard. Ooh ne gzel, naymnaym. ihtiyar Tom Wall'in
kadncazn elini ezmiti. Seninki milleti daha ilk kez selam- Kafas da nah, alamet bi balkaba.
Damarl herif, Dr. Mur-
Gece gndz demeden kapsn alan alana. Allah akna, ktor Karm can ekiiyor. Sonra da aylarca
beklesinler vizite pa-alacaz diye. Karna onca ihtimam gstermiler. Nankr oluyor insanlar, insancl
doktorlar, ou yani.
irlanda Parlamentosu binasnn devasa yksek kaps nnde bir gvercin srs uumaktayd.
Yemeklerden sonraki masum fasllardan biri. Kimin stne yapalm? Ben u siyahly setim. Ksmetin
iniyor. Havadan heyecan verici olmal. Upjohn, ben bir de Owen Goldberg, Goose Green'de aalara
trmanr maymuncu-luk oynardk. Bana Uskumru adn takmlard.
College Street'ten tek bir sra halinde bir polis mfrezesi skn etti. Kaz adm. Besili alev alev yzler,
ter szan miferler, coplarn okayaraktan. Kemerlerinin altndaki kepe kepe yal orbalarla bir
gzel beslendikten sonra. Polislik kyak i vallahi. Timler halinde ayrlp selam verdikten sonra nbet
yerlerine doru daldlar. Herkes kendi otlana. Birine saldrmann en isabetli zaman taam vaktidir.
Sofrasna vur bir zmba. Bir baka mfreze de dzensiz bir yryle Trinity College'in parmaklklarn
dnerek karakola doru yneldiler. Yalaklarnn bana. arpmaya hazrlanacaklar. orbay imeye
hazrlanacaklar.
Tommy Moore'un hergele parmann altndan geti. Onu pi-suarlarn zerine dikmekle iyi etmiler.
Sularn bulutuu yer. Kadnlar iin de yerler yaplmal. Pastanelere kouturmalar. apkam dzelteyim
yle. u koskoca dnyada yoktur bir koyaaai. Julia Mor-kan'n unutulmaz arks, sonuna dek sesini
koruyabilmiti. Michael Balfe'nin rencisiydi, deil miydi yoksa?
Kabark tuniklerin sonuncusu da gzden kayboldu. Baa klmas zor mteriler. Jack Power'in
anlatt ykleri dinlemeliydiniz: Babas gizli polisti. ayet enselenen bir herif zrlt karmaya
kalkrsaym, ieride imann gevretirlermi. Yaptklarndan dolay sulayamazsnz onlar zellikle
gen zampikleri. Joe Cham-uerlain'e Trinity'de fahri doktora verildii gn o atl polis aman anrm
drtnala ne koturu yle. Hem de nasl, iki gzm nme aksn! Atnn nal sesleri peimizde takur
tukur ta Abbey Street'e dek. kr dnebilmi de Manning maazasna dalvermitim, Yoksa halim
harapt. Allah yaratt demeden vuruyor George'a. Kal-
480 490 500 510 200
dnma arpp kafatasn atlatt, garanti. Pelerine dtkleri o tbbiyelilerin arasna karmasaydm
keke. Kepli niversite rencileriyle birlikte. Bela m aryorsun. Gene de ar soktuunda pansumanm
yapan gen Dixon'la Mater'de tanm oldum, o ir-ndi 520 Holies Street'te Mrs. Purefoy'un yatt
yerde. Nereden nereye Kulaklarmda hl polis ddkleri nlyor. Herkes kamaktayd. O yzden
takt bana. Beni enseleyecek. Tam surda balamt. Yaasn Boerler!
Ya ya ya, a a a, De Wet De Wet ok yaa! Joe Chamberlain, Allah seni kahretsin!
Tam festival: Gen renciler gruhu yeri g inletmekte. Vinegar Hill. Tereya Alm-Satm
Kooperatif'nin bandosu. Birka yl gemeden, yars yarg olur ya da devlet memuru. Ardndan sava
balar: Apar topar askere: Hep ayn kiilerdir, ipe eki-530 lenler de.
Kiminle konutuunu asla bilemezsin. Corny Kelleher, tam bir Harvey Duff gzler. Invincibles' ele
veren Peter ya da Denis ya da James Carey gibi. stelik belediye meclis yesi. Tecrbesiz genlere fit
vererek olan biteni renir, casusluuna kar atodan boyuna para ekerdi. Sonra da iflahn kestiler
onun. u sivil polisler ne diye hizmeti kzlarla krtrrlar hep? niforma giymi insan sezersin
kolaycana. Bir kapnn arkasna bastrp dayanarak. Kzn orasn burasn kurcalar. Sonra sra gelir o
eye. Ziyaretinize gelen bu beyefendi de kimdir? Gen beyimiz bir ey mi buyurdu-540 1ar?
Anahtardeliinden dikiz geen Rntgenci Tom. rdek tuza. Kabna samayan gen renci t
yapan tombul kollaryla kzn oyna da oyna. Senin mi bunlar, Mary?
Byle eyler giymem ki ben... Uslu dur yoksa hanmefendiye sylerim ha. Btn gece darda.
Gzel gnler yaklayor, Mary. Bekle de gr.
Aman, sana da yaklaan gzel gnlerine de.
Bar kzlar hakeza. Ttncdkkn tezghtar kzlar.
James Stephens'n fikri gene en iyisi. O tanrd onlar. Onar 550 kiilik hcreler, yle ki hi kimse kendi
hcresinin dnda bir iliki kuramaz. Sinn Fein. Caydn an haneri kalbinde bil. Gizli el. Kalacaksn.
dam mangas. Zindancnn kz onu Richmond'dan karm, Lusk dna karmt. Onlarn
burunlarnn dibinde Buckingham Palace oteline yerletirdi. Garibaldi.
Adamn kendine zg bir bys vard: Parnell. Arthur Griffith de kafal adamd ama insanlar peinden
srkleyemezdi yle-
201
Y da gzel vatanmza ilikin palavralar yuvarlayamazd. Jambonlu nanak. Dublin Bakery Company'nin
ay salonu. Mnazara toplantlar. Cumhuriyetiliin en iyi ynetim biimi olduu. Dil so-ununun
ekonomik sorunlardan daha nce geldii. Kzlarnz onla- 560
ayartarak evinize getirsin. Etle arapla tka basa doyurun onlar. I\Toel hindisiyle. Al, nlmn
altndaki bu bir tutam gzel kekik de sana. Soumadan nce bir litre daha kazya alsaydnz. Yara
ama cokulu. Ellerinde birer simit bandoyla birlikte en nde. Sofrada hindiyi datana bir sa ol demek
yok. Baka
birilerinin bu dnyadaki en pahal soslar alabildiklerini dnmek. Kendi evle-rindeymiesine gamsz.
u kayslara, ey, eftalilere bir baksak. ok yakn bir zamanda. Kuzeybatdan ykselen zerklik
gnei. Yrdke glmsemesi soldu, koskoca bir bulut gnei ar ar saklyor, Trinity College'in
hain cephesini glgeliyordu. 570 Tramvaylar birbirlerini geerek gidiyor, geliyor, anlarn alyorlard.
Bo laflar. Gnler geip gidiyor, oysa deien bir ey yok: Polis mfrezeleri bir gidiyor, bir dnyor:
Tramvaylar geliyor, gidiyor. u iki kak apal apal geziniyor. Dignam temize havale. Mina Purefoy
yatanda, karn iik, iindeki ocuk ekilip alnsn diye inliyor. Her saniye bir yerlerde birisi
domakta. Bir bakas da lmekte saniyede bir. Kular besleyeli be dakka oldu, yz kii eek
cennetini boylad. Bir yz kii daha doup kanlar ykand, zaten hepsi sa'nn kanyla ykanr ya,
meeeeee diye haykra-rak.
580
Kentdolusu insan lr gider, baka kentdolusu insan doar gelir, ki onlar da lr giderler: Gelir durur
bakalar, lr giderler. Evler, sra sra evler, sokaklar, kilometrelerce kaldrmlar, yn yn tula, ta.
El deitirirler. Bir sahip gider, baka bir sahip gelir. Ev sahipleri asla lmez, diyerler. Azrail ahret
yolculuu iin kapy aldkta, bir bakas onun yerine geiverir. Onca altn sayp gayri menkul satn
alrlar oysa gene de onlardadr olanca altnlar. Bir yerlerden etmilerdir arellezi. alar boyu yklp
giden kentlerde gml. ldeki piramitlerde. Kurulan, ekmekle soan karlnda. Klelerin eseri
eddi in. Babil. Devasa talar kalan bir. 590 'uvarlak kuleler. Gerisi uzanp giden derme atma
varolarn enkaz. Mantar kubbeli moloz kervansaraylar. Geceleri karnacak, korunak. El ayak ekilmi.
En de pis zaman gnn. Canllk. Yok, kasvetli: Hi sevmem u saatleri. Sanki inenmiim de
kusulmuum gibi hissederim endmi. Kolej mdrnn evi. Muhterem Dr. Salmon: Konserve
202
som bal. Orda iyice konservelenmi. Mezarlk kilisesi tpk. stne para verseler oturmam o evde.
inallah beyknl cier vardr
600 bugn. Doa vakumdan holanmaz.
Gne usul usul syrlarak yolun karsndaki Walter Sex-ton'un u anda John Howard Parnell'in etrafna
bakmakszn nnden gemekte olduu vitrinindeki gm sofra takmlar arasnda yanp snen
klarn gnderdi.
ite orada: Aabeysi. Hk demi burnundan. Kolay kolay unutulmayan bir yz. Tesadf diye buna derim
ben. Bazen bir insan yzlerce kez dndn gene de ona hi rastlamadn olur. Uykusunda yryor
gibi. Onu tanyanmz yok. Bugn Belediye Meclisi toplanyor garanti, ie atanaldan bu yana ehir
Mr 610 niformasn giydiini gren olmam hi diyorlar. Charles Kava-nagh'n atna binip, n
yukarya doru kalkk apkas, iinerek, tral pudralanm suratyla afur tafur dolard. unun u
dnyasndan bezmi haline bak. Kokmu herif. Patlak gzler sahanda yumurta. uramda bir sanc var.
nl beyimizin aabeyi: Aabeyinin aabeyi. Tren atnda iyi grnr. D. B. C.'ye gidip Allah bilir
kahvesini iiyordur, orada satran oynuyordur. Aabeysi insanlar kle gibi kullanrd. Topunun da can
cehenneme. Ona bir sz sylemekten korkarak. O bakyla ta kesilirdi millet. Bylenmiler de
ondan: Adndan. Hepsi de biraz atlak. Deli Fanny
ile
620 teki kz kardei Mrs. Dickinson'un krmz koum takmlaryla araba gezintileri. Cerrah M'Ardle
gibi
oklava yutmuasna dimdik. Ama David Sheehy onu yenmiti South Meath'da. Chiltern Hundreds
bavurusunda bulunup istifa ederek il meclisinde bir arpala atlar. Vatanperverler ziyafeti: Parkta
portakalkabuu yiye-ler. Simon Dedalus, onu parlamentoya aldklarnda, Parnell'in mezarndan kalkp
dneceini ve kolundan tutup onu Avam Kamarasndan darya atacan sylemiti.
Ikibal ahtapota gelelim, bunun balarndan biri herkesin stne gelmeyi unutmu olduu kafadr,
tekiyse sko aksanyla
630 konuur. Ahtapotun kollar...
Mr. Bloom'un arkasndan kaldrm boyunca getiler. Sakal ve bisiklet. Gen kadn.
te o da orada. Artk buna da tesadf denmezse: ikinci kez. Gelecek olaylarn glgeleri der ilkin.
Gzide airimiz Mr. Geo. Russell'in onayyla. Yanndaki Lizzie Twigg'dir belki de. Twigg onunla. A. E.:
Bu da ne demek? Inisiyalleri, ola ki. Albert Edward, Arthur Edmond, Alphonsus Eb Ed El Esquire. Ne
diyordu o. Herkesin stne glmeyi - isko aksan. Kollar: Ahtapotun. G-
203
em bir ey: Sembolizm. Ha bire anlatyor. Kulak kesilmi dinlemekte. Bir y syledii yok.
Edebiyat bir
beyefendiye yardm 640
edecek.
Gzleri bisikletteki sakall, sade giysili adamla yannda onu dinleyen kadn sevecence izledi. ktklar
restoran vejeteryan. Srf sebzevat ve meyveler. Biftek yemek yok. ayet yersen o inein gzleri seni
ebede dek izleyecek. Gya daha salklym. Havayla sudan ibaret. Denemiliim var. Btn gece,
yorulmazsn. Tad dersen iroz gibi berbat. Btn gece ryalar. Bana verdikleri o eye ne diye fndk
biftei diyorlar ki? Fndkeryenler. Meyve-teryenler. Gerek bir pirzola yediin fikrini alamak
istiyorlar. Sama. stelik tuzlu da. Karbonatla piiriyorlar. Btn gece mus- 650 luun banda nbet
tutarsn artk.
Kadnn oraplar dizlerinin zerinde bollayor. En sinirlendiim ey: ok zevksiz. u edebiyatlar
ulvi kiiler hepsi de. Hul-yal, gizemli, sembolist. Estet oluyorlar. airane beyinlere zg o dalgalar
meydana getiren trden besinler olduu muhakkak. Gmleklerine irlanda yahnisi terleyen o polisleri
alalm bir damla iir aktr m ki hi ne denli sksan da. iirin ne olduunu bilmez ki onlar hatta. Ruhsal
durumun msait olacak nce. Hulyah, gizem/i mart
Issz sulan dalgalar ast. 660
Nassau Street'in kesinden karya geti ve Yeates and Son'n vitrini nnde durarak drbnlerin
fiyatlarn inceledi. Ya da yal Harris'in yerine urasam da gen Sinclair'le ene mi alsam biraz?
Terbiyeli ocuktur. Yemektedir belki de. Bizim o eski drbn ayarlatmal. Goerz mercekleri alt gine.
Almanlar her alanda ilerlemekte. Piyasaya hkim olmak iin kolay deme koullaryla sat yapyorlar.
Fiyat kryorlar. Demiryollar kayp eya brosunda iyi bir drbn bulurum belki, insanlarn trenlerde ve
vestiyerlerde braktklar eyler artc vesselam. Akllar nerelere taklr ki? Kadnlar da. inanlmaz.
Geen sene Ennis'e giderken o 670 itt kznn bohasn alm ona Limerick kavanda zor zor
yetitirmitik. Ya sahibi bulunmam paralar. Bu drbnlerin denenmesi amacyla atya kck bir
saat yerletirmiler. Gzkapaklar, gzbebeklerinin alt kysna kadar indi. Gre-myorum. Orda
olduunu hayal ettiin takdirde grebiliyorsun andysa. Gremiyorum. Ban evirip tentelerin arasnda
durdu, a elini gnee doru bir kol boyu uzaklkta tuttu. Hep istemi-
204
simdir denemeyi. Evet: ok hem de. Sereparmann ucu gnei gzelce engelliyordu. Inlarn
kesitii yerde odaklanmal. Gne 680 gzlm olsayd, ilgin. Biz Lombard Street West'teyken
gne lekelerine ilikin ne ok haber duyardk. Arka baheden bakt, mzda. Muazzam patlamalar
olurmu. Bu yl gne tamamen tutulacak: Sonbaharda filan.
imdi dnnce anlyorum ki o top, Greenwich saatine gre dyor. Dunsink'ten ynetilen elektrik
kablosuyla altrlyor o saat. Ayn bir ilk cumartesisi oraya gitmeliyim. Beni Profesr Joly ile
tantracak birini bulabilseydim ya da ailesi hakknda biraz bilgi toplayabilseydim. O zaman ne iyi
olurdu: insanlar hep holanrlar bundan. Hi ummadn yerden vg. Bir asilzade, bir kraln 690
metresinin soyundan gelmi olmakla vnyor. Anaatas. Aman ne asalet, canm. apkas elinde
tabancas belinde, ieriye dalp olur olmaz sormazsn derakap: Paralaks nedir? Bu baya kapy
gsteriniz.
Ah.
Eli gene yanna dt.
Bu konuda bildiim bir ey yok. Zaman israf. Gazkreleri dne dne birbiriyle kesiiyor, birbirini
geiyor. Hep ayn nakarat. Gaz: Sonra katlayor: Sonra dnya oluyor: Souyor ardndan: Sonra da
cansz kabuu srklenip duruyor yzeyinde, kaskat ka-700 ya, ananasl akide ekeri. Ay. Hilal kacak
herhalde, demiti. kt galiba.
Maison Claire'in nnden ilerledi.
Dur. O pazar gecesi dolunaydan tam on be gn sonra yeni ay kacakt. Tolka'nn nnden geti.
Fairview adna ayeste. Bir ark mrldanyordu. Maysta mehtap, gzlerinde ak. O, kadnn br
tarafnda. Dirsei, kolu. O. Atebceinin -tac l, l. ak. Dokun. Parmaklar, istiyor. Yant. Evet.
Dur. Dur. Olduysa oldu ite. Kanlamaz.
Mr. Bloom, soluksolua, admlarn yavalatarak Adam Co-710 urt'u geti.
Derin dingin bir erinle gzleri gn ortasnda sokaktan geen ie omuzlu Bob Doran'a takld. Yllk
leminde, demiti M'Coy. Bir eyler sylemek ya da yapmak ya da cherchez lafemme amacyladr
imeleri.
Yarenleriyle, aftelerle Coombe'da kurtlarn dkerler, sonra yln kalan blmnde azlarna dirhem
alkol almazlar.
Ya. Dndm gibi. Empire'a doru yneldi. Gitti ite. Sade soda isin, iyi gelir. Whitbred, Queen
Tiyatrosu'nu amazdan nce Pat Kinsella'nn Harp Tiyatrosu'nu ilettii yer. Yakkl o-. parack
kasketinin altnda dolunay gibi yzl Dion Boucica-l 'un halleri. Gzel Okullu Kz. Nasl da geiyor
zaman, he? | n etekleri altndan grnen upuzun krmz pantolonu. Aylar iiyor, patlatarak
kahkahalarn, nefesleriyle atrken itik-I ri Daha gl, Pat. Kpkrmz bir surat: Meyhanenin
neesi: Rolca grgr bol duman. kar u beyaz apkay. Pimi kelle m-harek. imdi nerdedir acep?
Bir yerlerde dileniyordun Bir zamanlar hepimizi yoksul klan arp.
O vakitler daha mutluydum. Yoksa ben acaba? Ya da imdi artk ben? Yirmi sekizindeydim. O da yirmi
nde. Lombard Street West'ten tandmz zaman bir eyler deimiti. Rudy'den sonra artk zevk
mevk kalmad. Zaman geri dnmez ki. Suyu tutmak gibi bir ey. Dnmek ister miydin o gnlere? O
sralarda henz balamt, ister miydin? Sen yuvanda mutlu deil misin seni gidi yaramaz ocuk?
Dmelerimi dikmek istiyor. Cevap yazmalym. Ktphanede yazarm.
Ak tentelerin enlendirdii Grafton Street gzn gnln at. Muslin basmalar, ipekliler iinde
hanmlar, kibar dullar, dizginlerin akrts, gneten pimekte olan caddeden atlarn geerken kard
tok tok nal sesleri. u beyaz orapl kadnn bacaklar ne kaln, inallah yamurdan dizlerine dek
amurlanr. Derya kuzular bunlar. Btn o soba borusu bacakl kadnlar gelmiti. Kadnlarn
yrylerini paytaklatrr. Molly biraz tombullat.
Oyalanarak, ipek kuma maazas Brown Thomas'n vitrinlerini geti. Bobin bobin kurdeleler. O
ipincecik in ipeklileri. Eik bir kavanozun azndan kan rengi bir poplin dkm dkm akmaktayd:
Pasparlak kan. Huguenotlann buraya getirdii Lacaus esant tara tara. Yaman koroydu hani. Tara tara.
Yamursuyunda ykanmas gerek. Meyerbeer. Tara: Bom bom bom.
ine yastklar. unlardan bir tane alsam diye kendi kendimi yiyip duruyorum ka zamandr. Rasgele
sokuturuyor ineleri her yere. Pencerelerdeki perdelerde bile ineler.
Sol nkolunu hafife at. Syrk: Nerdeyse yok olmu. Hi deilse bugn yok. Gidip o losyonu
almalym. Belki
de Molly'nin dum gnne. Hazirantemmuzaustoseyll sekiz. Daha buuk ay var. Holanmayabilir
de
ama. Kadnlar inelerini toplamaz-ar vesselam. Zira derler keser nn akn.
Prl prl ipekliler, ince pirin ubuklarda jponlar, gerilerek tehir edilen ipek oraplar.
Geri dnmek yararsz. Kanlmazd bu. Hepsini anlat bana.
nlayan sesler. Gnel ipek. Sakrdayan dizginler. Hepsi
---------------------------------- 206 --------------------------__
760 bir kadn uruna, yuvas da evi de, ipeka, gm, Yafa'dan balh baharl yemiler. Agendath
Netaim. Dnya nimetleri.
Ilk, dolgun bir beden giriverdi beynine. Buyur etti beyni onu. Kucak dolusu rayihalar sard her bir
yann. Ackan teniyle gizliden, iin iin sevimeyi arzulad.
Duke Street, ite geldik. nce yemeli. Burton'da. iim rahat eder o zaman.
Cambridge'in kesini dnerken, hla peindeler. akrts tok tok nal sesleri. Parfml bedenler, lk,
dolgun. Tmn pt kar koyamayp: Tenha yaz tarlalarnda, dardaan ezilmi imen-770 lerin
zerinde, yoksul semt apartmanlarnn koridorlarnda, kanepelere uzana, karyolalarn gcrdata. Jack,
sevgilim! Hayatm! p beni, Reggy! Erkeim! Sevgilim!
Yrei kalkm durumda, Burton Restaurant'n kapsn itti. Keskin kokular titreyen soluunu kesti: Sert
kokulu etsuyu, halanm yeil sebzeler. Hayvanlarn tknna bak hele. 780 Erkekler, erkekler,
erkekler.
Bardaki yksek taburelere tnemiler, apkalar arkaya doru kaykltlm, masalarda oturmu,
bardaklar kafaya dikerek, koskoca mundar lokmalar azlarna tkarak, a gzleri yuvalarndan
frlam, yalanan byklarn sile sile garsonlardan hesaba dahil edilmeyen ekmek stne ekmek
istiyorlar. Solgun iya suratl bir gen adam bardak bak atal ve kan peetesiyle parlatmaktayd.
Yeni mikroplar ekleyedursun. Boynuna mlevves bir bebek nl dolam bir adam grtlandan
aaya ha bire kepe kepe orba boaltyordu. Bir adam azndan lokmasn tabana tkr-790 yor:
Yarinenmi kkrdak: Dietleri: Yok ki iiineyecek dileri. Izgaradan lp pirzola. Bir an nce
yutmak iin geveliyor da geveliyor. Efkrl harabati gzler. Yutabileceinden fazlasn srm. Ben de
yle miyim? Kendimizi bakalarnn gzyle grsek. A insan fkeli olur tevekkeli. Di, ene
ilemekte. Aman dur. Ah! kemik vard! Okuliirindeki irlanda'nn o son
putperest kral Cormac, Boyne gneyindeki Sletty'de boaz tkanarak lm-Acaba ne yiyordu, itahn
dizginleyemedii bir ey. Aziz Patrick ona Hristiyanl kabul ettirmi. Ama tmn birden yutamam'5
adamcaz. 800 Rozbifle lahana halamas.
207
__Bir yahni.
insan kokular. Yer yer balgaml tala, tatlms lms sigara-H an, inenmi ttnlerden ve erkekler
tuvaletinden yaylan biral sidiin iren kokular, bayatlam tahammlfersa tahamm-
rat.
Kusas geldi.
Burada azma bir lokma dahi koyamam. atalyla ban bileyerek tabandakileri kamilen gvdeye
indirmeye hazrlanan herif burnunu kartran yal adam. Hafif bir spazmoz, sonra ver vansn, gevi
getire getire iniyor. ncesi ve sonras. Yemekten sonra kran duas. Bu resme bak sonra da una.
Yahnisuyuna banlm ekmek paralarn alakak silip sprmek. Taban da ya-lasana, ulan! kp
gideyim burdan. Burnunun kanatlarn daraltarak, taburelerde ve masalarda yemek yiyenleri yle bir
gzden geirdi. Buraya iki siyah bira. Halanm lahanal bir dana salamuras.
Bakdolusu lahana halamasn yaam buna balymasna boazna tktran u adam. Nasl da
sdrd. Seyretmesi bile huylandryor beni. Parmaklaryla yese daha gvenli olacak. Paralar, didik
didik edebilir. Cibilliyeti byle. Doar domaz gm bakla beslenmeye balam. Esprisi var, gibi.
Yok ama. Gm, yani zengin evlad demek. Bakla domu. Ama esprisi kayboluyor.
Klksz bir garson takrdayan yap yap tabaklan toplad. Barda duran ba mbair Rock, arjantininin
tepesindeki kpkleri fledi. Ne alkant: Potinin zerine dkld sapsar. Masada birisi dirseklerini
dayam, kaldrd bak ve atalyla ikinci porsiyonu beklerken bir yandan da hr km gazetesinin
drtgeni zerinden yemekasansrn gzetlemekte. Yanndaki adam dopdolu azyla ona bir eyler
anlatyor. Anlayl bir dinleyici. Sofra sohbeti. Ettim hapr hupur paray hup vapurla hap bamubassra
havale... Ha? Deme, valla?
Mr. Bloom ikircikli iki parman dudaklarna gtrd. Gzleriyle dedi ki: Burada deil. Onu
gremiyorum. Darya. Pisboazlardan tiksinirim.
Kapya doru geriledi. Davy Byrne'de hafif bir eyler yerim. Maksat nefis krletmek. Bir sre gtrr
beni. Sk
bir kahvalt etmitim.
Buraya bir preli rosto.
Bir byk bardak siyah bira.
810
820 830 850 208
Her koyun kendi bacandan aslr, trnandan, diinden Hk. Yut gitsin. Hk. Tk gitsin.
Darya, nispeten temiz havaya kt ve geriye, Grafton Stre-et'e doru yrd. Ye yoksa yerler seni.
ldr!
ldr!
Herhalde o kamusal aevine yllar vardr belki de. Cmleten lapa kselerini ve sefertaslarn doldurmak
iin yorlar. Aldklar alar sokakta tkmyorlar. rnein brak Trinity College Bakan John
Howard Parnell', profesrlerin ve Trinity College 860 Bakan'nn karlar ve ocuklar faytoncular
rahipler papazlar marealler bapiskoposlar dahil cmle lem. Ailesbury Road'dan Clyde Road'a,
zanaatkarlarn meskenlerinde, Kuzey Dublin Birli-i'nde, Belediye Bakan zencefilli kurabiye
arabasnda, yal kralie malul arabasnda. Tabam bo benim. nce siz buyurun ortak marapamzdan.
Sir Philip Crampton emesi gibi. Mikroplar mendilinizle silip karn. Bir sonraki kii kendi
mendiliyle silerek yenilerini eklesin. Peder O'Flynn onlarn hepsini hizaya getirirdi. Gene de ngar
kard. Hep bana, hep bana. ocuklar kazann kazntlarn kapyorlar. Phoenix Park kadar byk bir
or-870 bakazan ister, iinden dleri, butlar zpknlayp ekersin. Etrafnda bir sr insan, tiksin.
City Arms Hotel'de table d'hote diyordu kadn. orba, et ve tatl. Kimin dncelerini
inediini bilemezsin hi. Sonra tm o tabaklar atallar kim ykayacak? O zaman ola ki herkes
komprimelerle beslenecek. Diler de gittike ktleecek.
Kuku yok ki vejeteryenliin erdemi fazla, topraktan kan eylerin gzel rayihas her ne kadar sarmsak
italyan laternaclar gibi pis kokarsa da o taze soanlar mantarlar domalaalar. Hayvanlara da eziyet
canm. Kmes hayvanlarn yolacak, iini temizleye-880 eksin. Hayvanpazarnda baltann inip de
beyinlerini paralamasn bekleyen o biare mahluklar. M. Titreen zavall buzalar. Mee. Balar
sendelemekte. Bir kaynama, bir ciyaklama. Kasap kovalarnda barsaklar yalpalanyor. Kancadaki u
dten versene. rak. Derisi yzlm kelle ve kanl kemikler. Yzlerek butlarndan aslm camgzl
koyunlar, burunlarna tkanm kanlka-tlardan, yerdeki talalara burunyalar aktan koyunlar. Deriler,
ikembeler gidecek. O paralar bozma, delikanl.
ince hastala scak taze kan salk verirler. Her zaman istenir kan. Riyakrlar. Buhar karkene yalarsn
kan, tatlms koyu. Y-890 rei ezilen vampirler. Ah acktm. Davy Byrne'ye girdi. Sahibi drst insan.
Gevezelik etme*
, iracja bir bir kadeh iki smarlar. Ama drt artk ylda bir. Bir imanlar bir ekimi bozmutu.
Ne yiyeyim imdi ben? Saatini kard. Bakaym imdi.
Shandygaff?
Merhaba, Bloom, dedi Nosey Flynn oturduu keden. __Merhaba, Flynn. iler nasl?
__iyidir... Dur bakaym. Bir kadeh Burgonya arab alaym... Bakaym.
Raflarda sardalyeler. Tadar gibi oluyorsun bakarken. Sandvi? Jambon ve akraba taallukatyla ahfad
da urada. Et konserveleri. Plumtree et konservesi bulunmayan ev nedir? Natamam. Ne ahmaka bir
reklm! lm haberlerinin altna sokuturmular stelik. Erik aacndan devirme. Dignam'n
konservelenmi eti. Yamyamlar limon skp pilavla. Beyaz misyoner fazla tuzluymu. Domuz eti turusu
dersin. Bakarsn reis haysiyetli paralar yiyordur. idmanlardan semsert olmutur. Karlar sraya girmi
etkisini gzlerler. Anlatrlar yal bir zenci kabile reisini. Muhterem Mr. MacTrig-ger'in afiyetle yemi
bilmem neresini. Yiyince, olmu evi bir mutluluk yuvas. Nasl bir terkiptir, orasn Allah bilir. Cenin
zarlar kf balam ikembeler mkler ky ince ince, sokutur gitsin. Bulmaca: Eti bulun. Kaer. Etle
st birlikte yasak. imdi hijyen diyorlar buna. Kefaret Gn orucu i bahar temizlii. Bar ve sava
kimi kiilerin sindirim sistemine bal. Dinler. Noel hindileri, kazlar. Masumlarn katliam. Ye i ve
neelen. Sonra tutukevleri tklm tklm dolu. Balar sargl. Peynir kendisi dnda her eyi sindirir.
Kurtlu peynir. Peynirli sandviiniz var m? Evet, efendim.
Varsa birka zeytin de koysunlard. italyan olsun ltfen, iyisinden bir bardak Burgonya arab, bastrsn.
Yalama. Gzel bir salata, oh keka, Tom Keman bu ii iyi bilir. Kurmaydr bu iin. Saf zeytinya.
Milly o kotleti bana verirken zerine ince bir sap maydanoz koymutu, ispanyol soanndan buyurun.
Besinleri Tanr yaratm, eytansa alar... eytan usul yenge. Yengnm iyi mi?
iyidir, sa ol... Bir peynirli sandvi alaym. Gorgonzola, var m?
Evet, efendim.
Nosey Flynn ikisini yudumlad.
' Bugnlerde ark sylyor mu?
210
Herifin azna bak. Kendi kulana dayayp slk alabilir. Kulaklar kepe ki uysun. Mzik. Bizim
arabac
kadardr anca mzik bilgisi. Gene de anlataym una. Ne zarar olur ki. Bedava reklam.
Bu ayn sonunda uzun bir turneye kacak. Iitmisindir belki de.
Yo. Vallahi ok iyi be. Arkasnda kim var? 940 Barmen sandvile ikisini getirdi.
Ne tutuyor?
Yedi peni, efendim... Teekkr ederim, efendim.
Mr. Bloom sandviini keserek uzun dilimlere ayrd. Mr. MacTrigger. O hulyal mulyal iirlerden daha
kolay anlalyor. Bes yz iarts vard. Her gece birisine atlard. Hardal, efendim? Sa olasn.
Uzun dilimlerin her birisini kaldrp altlarn sar kubbecikler-le bezedi. Birisine atlard. Anladm.
Giderek kabarrd, kabartrdt, ka-950 bartr.
Arkasnda kim? Dedi. Bir tr ortaklk gibi bir ey, dostum. Masraflar da kr da bllecek.
Ha, hatrladm, dedi Nosey Flynn, eli pantolonunun cebinde kasn karken. Dur, kim sylemiti
bana?
Blazes Boylan bu iin iinde deil mi?
Yakc bir ac hardal sadmesiyle yrei azna geldi Mr. Blo-om'un. Ban kaldrarak safra yeili duvar
saatiyle gz gze geldi. ki. Pabn saati be dakika ileri. Vakit ilerliyor. Yelkovan akrep devinmede, iki.
Henz erken. 960 Ta yreinde bir zlem o anda ykseldi, yitti onunla, sonra
artt da artt zledii zlemi. arap.
Gzelim arabn koklayp yudumlad, yutkuna yutkuna acele gvdeye indirdi, kadehi usulca yerine
brakt. Evet, dedi. Aslnda turu dzenleyen o. Korkma: Beyinsizin teki.
Nosey Flynn burnunu ekti ve kand. Pire kendisine gzel bir ziyafet ekiyor.
Portobello klasnda Myler Keogh'un o askerle boks kar-970 tamasnda Jack Mooney'in bana
anlattna gre, ans epey yaver gitmi Boylan'n. Carlow'un dediine baklrsa, Carlow County de
iflahn kesmi bill o zibidi putun...
Umarm burnundan szan u ebnem damlas bardann n dmez. Hayr, geriye ekti.
211
__Kerdeyse bir ay boyunca, yahu, rakibini pes ettirmeden
Gece gndz kaz yumurtas iiyordu bill. ikiden uzak dur-rjiye, anladn m? Erkek adamdr Blazes,
bill, sapna kadar.
Davy Byrne, yenleri yukarya kvrk, barn arka tarafndan ge-1 rek pekiriyle dudaklarn iki kez
dokunarak sildi. Ringa rengi. Her glmseyiinde yznn her bir hatt pene pene pembele- 980
iyor. Kelemini bol tereyalyor herhal.
_ite karnzda kendisi yznden kan damlyor, dedi Nosey
Flvnn. Gold Cup' hangi at kazanacak, syle bakalm? _Ben braktm o ileri, Mr. Flynn, diye yant
verdi David Byrne. Atla zrnk oynamam. __Haklsn valla, dedi Nosey Flynn.
Mr. Bloom yumuak taze ekmekli, ayams kokulu yeil peynirli sandvi dilimlerini apac hardaldan
yaknrcasna itahla yemekteydi. arabn yudumlayarak daman yattryordu. Mee odunu deil ki
bu. Bu havada lnan arabn rayihas daha bir belir- 990 ginleiyor.
Temiz sakin bir bar. u tezghn aac ne kadar ho. itinayla rendelenmi. Surdaki kvrm ok houma
gidiyor. O tarakta bezim yok benim artk, dedi Davy Byrne. Pek ok kii sfr tketmitir bu yzden,
hep ayn atlar. Mskirat Bayileri'nin piyangosu. Bu iyeri, mahallinde iilmek zere bira, arap ve
alkoll iki sat ruhsatna sahiptir. Yaz gelirse ben kazanaym, tura gelirse sen kaybet.
Haklsn bill, dedi Nosey Flynn. iin iinde olmadka. ikesiz yarma kalmad ki zaten. Tyoyu
Lenehan'dan alacaksn. 1000 Bugn Sceptre' veriyor. Zinfandel favoriymi, Epsom yarn kazanan
Lord Howard de Walden'in at. Cokeyi de Morny Can-non'm. iki hafta nce Saint Amant'a kar bire
yedi alabilirdim.
yle mi? Dedi Davy Byrne.
Pencereye doru yrd ve hesap defterini alarak sayflarn evirdi.
Namussuzum alrdm, dedi Nosey Flynn burnunu ekerek. Az grlmtr ksran ylesi. Babas
Saint Frusquin'mis. Frtna-bir havada yar kazanm Rotschild'in bu dii tay, kulaklarnda ''kalar.
Mavi ceketle sar kasket. Koca Ben Dollard ile onun John 1010 Gaunt'u talihlerine kssnler, iimi
bozan oydu. Vay be. Sonra durularak bardandan bir yudum ald ve parmaklarn bardan girintileri
boyunca gezdirdi. Vay be, dedi, inleyerek. Mr. Bloom, ineyedursun, dikelerek inleyen adama doru
212
bakt. Nosey mankafas. Anlataym m acep Lenehan'n o at? Biliyor_ dur zaten. Brak unutsun bari.
Gidip kaybetsin paralarn. Aptaln cebinde durmaz ki paras. ebnem damlas szmakta gene. Souk
burnuyla bir kadn ptnde. Gene de holanmalar mmkn. Sakalla-
1020 rn batmasndan holanrlar. Kpeklerin burunlar souk olur. City Arms Hotel'deki guruldak
mideli yal Mrs. Riordan'n Skye teriyerj Molly'nin, kucanda, onu okay. Oo, koca
kuukuukuukpecik! arap ekmek hardal ve bir an tiksin peynirin karlan sngerimsi dokusuna
iledi. Bu arap iyi cins susam deilim ya tadn daha iyi alabiliyorum. Banyo yaptm iin elbet
byle oluyor. Bir iki lokma kfi. Sonra saat alt sularnda yeniden. Alt. Alt. Zaman gemi olacak o
saatte. Molly.
arabn lml atei damarlarn tututurdu. Buna ok ihtiyacm vard. ylesine ruhsuz hissediyordum
kendimi. Tok gzlerle raflarda-
1030 ki sra sra konserve kutularna bakt: Sardalyeler, ssl psl stakoz kskalar, insanlarn yemek
iin bulduklar btn o acayip eyler. Kavklarn, deniz salyangozlarnn iinden bir ineyle kararak,
aalardan kopararak, hatta Franszlar yerlerden topladklar smklbcekleri de yerler, denizlerden
yemli bir olta inesiyle yakalayarak. Alk balklar binlerce yldr renememiler daha. ayet
bilmiyorsan her eyi azna atmak tehlikeli. Zehirli yemiler. Kpekdikeninin yemileri. Yuvarlak
olduuna kandrr insan. Cafcafl renkler insan uyarr. Birisi bir bakasna syler vesaire. nce kpee
yedirirler. Kokusuna ya da grnmne gre davranrlar. Ayartc yemiler. Kar helva-
1040 s. Dondurma. gd. Portakal baheleri rnein. Suni sulamay gereksiniyor. Bleibtreustrasse.
Peki ama ya istiridyeler. Bir balgam phts denli almsz. Mlevves kabuklar. Onlar amak bile bal
bana bir azap. Kim bulmu ki onlar? ple, lamla beslenirler. ampanyayla Red Bank istiridyeleri.
Cinsellie etkisi. Afrodiz. Bu sabah Red Bank'a indiydi. Masada babalk istiridye miydi ama yatakta
canl balkt belki de yo haziranda istiridye ne geze. Ama hafif kokmu eyleri yemeye merakl kimseler
de yok deil. Tavan yahnisi. nce tavan yakalarsn. inliler elli yl beklemi, maviye sonra yeniden
yeile alan yumurtalar yerler. Sofrada otuz eit yemek. Zararsz eitler m-
1050 dede tekilerle karabilir. Polisiye roman: Zehirleyerek ilenen bir cinayet. Habsburglu bir
Aridk Leopold vard yle miydi hayr evet yoksa Otto muydu? te, kendi bann dklen derilerini
yiyen kim' se? Al sana en ucuz a. Elbet aristokratlar, ardndan da bakalar modaya uymak amacyla
ayn eyi yaparlar. Milly de su ve unla. i na' muru ben de severim. Fiyatlar drmemek iin
topladklar istrd' yelerin yarsn gene denize dkerler. Ucuzsa kimse almaz. Havyar-
1060
_----------- 213 -------------------------------
. atafat. Yeil kadehlerde beyaz arap. Lks hayat. Lady falan-Pudral gsler incili. Bunlar elite.
Crime de la erime. Soyluluk lamak iin zel yemekler isterler. Bir tariki dnya bir anak fa-vla nefsinin
drtlerini bastrr. Beni tanman iin gel birlikte yi-elim. Kraliyet mersinbal kralie bamr,
kasap Coffey, Ekselanslarnn izniyle ormandaki geyikleri avlama hakkna sahip. Bu dii geyiin
yarsn ona iade edin. Mahkeme Reisi'nin mutfak avlusunda ziyafet hazrlklarn grdm.
Beyazbalkl chef sanki bir haham. Kaz flambe. Kvrck lahana la duehesse de Parme. iyi ki menye
yazyorlar ne yediini bilmi olasn diye. Tuzunu biberini fazla kardn m tad kaar. Kendimden
biliyorum. Dozunu Edward toz orbalarnnki gibi ayarlarm. Kaz dolmas onlar iin iten deil.
Istakozlar canlyken kaynatlacak. Biraz pparmcan ppeyniri alsanz. Lks bir otelde garsonluk yapmaya
hayr diyemem. Bah- 1070 iler, k giysiler, yarplak kadnlar. Size biraz daha pisibal filetosundan
verebilir miydim, Miss Dubedat? Evet, ltfen bedad. Sonra kadn bedadd. Huguenot addr bu garanti.
Killiney'de bir Miss Dubedat vard, anmsyorum. Du de la Fransz. Ama Moore Street'teki koca Micky
Hanlon'n parmaklaryla barsaklarn skp adam nasl para kryor galsamelerini kard belki de o
ayn balktr eke imzasn atmaktan aciz ama yle mukallit krp geiriyor mahalleyi. Muaykl Haha
Han elifi grse mertek sanr ama elli bin sterlini bankada hazr. Pencere camna yapm iki sinek
vzldamaktayd, yapk. 1080
Atein arab bir sre damanda duyumsad, yuttu. Burgonya zmleri cenderelerde ezilmekte.
Gnein ss bu. Gizemli bir dokunu gibi bana anlar syler. Yaartp dokunduu duyularn anmsatp.
Howth'dayken yabani ereltilerin altnda gizlenmiiz ta altmzda uyuyan krfez: Gk. t yok. Ve
sema. Lion's Head'in orada morlaan krfez. Drumleck nlerinde yemyeil. Sutton'a doru
sarmtrakyeil. Denizalt ayrlar, ak kahverengi otlar iz-gl czgi. gml kentler. Yastk ettii
ceketinin zerine serilmi saar sprgeotlarnn
zerindeki kulaakaanlar boynunun altndaki elimi dalyorlar, depreti gene yaram. O grkem!
Merhem-1090 er srnm serin yumuak eli dokunuyordu bana, okayarak: ozleri zerimde baka
yana bakmadan. Kendimden geerek 0nun zerine uzanmtm, dolgun dudaklar iyice aralanm,
ptm azn. Mmma. Usulca azma srd plk inenmi tk-gune bulanm ekimsitatl iren
inemii. Esridim: Yedim Uv anc'a- Gen yaam, dudaklarn uzatarak verdii eydi ba-umuak lk
yapkan aromalsakz lokum dudaklarndan. Bi-
214
rer iekti gzleri, ye beni, istekli gzler. akllar yuvarland, o kmltsz uzanmaktayd. Bir kei.
Kimse yok. Ben Howth tepesin-1100 de rododendronlar bir dii kei frenkzmlerini klayarak emin
admlarla yrmekte. Ereltilerin altnda duldalanm hkasara-rak glmsemekteydi o. Delicesine
abandm zerine, ptm onu-Gzlerinden, dudaklarndan, damarlar atan gergin boynundan, ince
ynlden bluzunun altndaki dolgun kadn gslerinden, di-kelmi ipiri memebalarndan. Smscak
dilimi diline dayadm. O da pt beni. plmekteydim. Kendisini bana teslim ederek salarn datt.
pt, pt beni o. Beni. imdiki halime bak.
Yapk, vzldad sinekler. 1110 Kederli gzleri mee tezghn zerindeki sessiz damarlar iz-
ledi. Gzellik: Bu kvrmlar: Kvrmlar gzelliktir. Stun gibi Tanralar, Vens, Juno: Dnyann tapt
kvrmlar. Onlar ktphane mzesindeki yuvarlak salonda grebilirim, plak Tanralar. Hazm
kolaylatrr. Aldrmazlar kimin baktna. Herkes grebilir. Konumazlar hi. Dostumuz Flynn'a bunu
anlatmal. Pygmalion ile Galatea'y canlandrsa ne derlerdi, ilk azda? lml dnya! Layk olduun
yere koyard seni. lende Tanrlarn altn kaplarndan kana kana nektar imek, lmszlk veren
yemekleri yemek srf. Bizim alt penilik alarmza benzemez -1120 halanm koyun, havu ve algam,
bir ie de Allsop. Nektar, elektrik imek gibi bir ey olmal. Tanr a. Gzel kadn bedenlerinin
Junovari yontular. lmsz gzellikte. Oysa biz yiyeceimizi bir delikten tkar arka delikten karrz:
Besin, kils, kan, gbre, toprak, besin: Bir lokomotifin kazanna kmr atmak gibi beslemen lazm onu.
eyleri yok. Hi de bakmamtm. Bugn bakacam. Beki grmeden. Bir ey drp eilirim.
Bakalm var m Vens'n.
Mesanesinden bir iki damlalk sessiz bir mesaj geldi oraya yapmaya gitsin mi yapmasn m. Gayrete
gelip hazrland, kadeh-1130 ni son damlasna dek boaltt ve yrd, erkeklerle yatmlardr, insan
bilinliliiyle, erkek klarna teslim olmulardr, bir terbiyi k sevimitir onunla, bir avluda. Mr.
Bloom'un ayak sesleri yitince Davy Byrne hesap defterine bakmay srdrerek dedi ki: Ne itedir bu,
yahu? Sigortac filan mdr?
O ii oktan brakt, dedi Nosey Flynn. Freeman'z reklam topluyor imdi.
I
Gzm sryor onu, dedi Davy Byrne. Ba skntda m- m
215
_Sknt m? Dedi Nosey Flynn. Bilmem vallahi. Ne bakmdan yani? ......
_Mateml olduunu gordum de.
_yle mi? dedi Nosey Flynn. Doru ya, vallahi. Evdeki durumlar sormutum da. Bak, haklsn bill.
Matemliydi hakikaten.
__Kurcalamak detim deildir, dedi Davy Byrne anlaylca,
bir insann dertli olduunu grdm zaman. Dertlerini hatrlatp tazelemekten baka bir ie yaramaz ki.
_Karsyla ilgili deil tahminimce, dedi Nosey Flynn. Evvelsi gn Bloom'a rastladmda John Wyse
Nolan'n
karsnn Henry Street'teki irlanda iftlik Mandras'ndan elinde helalliine gtrd bir kavanoz
kaymakla karken grdydm. yi besleniyor kadn, iine bak sen. Kust dahil. Ya Freeman'daki
ileri nasl? Dedi Davy Byrne.
Valla, toplad ilanlarn parasyla kaymak alamaz herhal. Beykna filan yeter ite.
Nasl yani? Diye sordu Davy Byrne gzlerini defterinden ayrp.
Nosey Flynn parmaklarn sallayarak seri hareketler yapt havada. Gz krpt bir de.
Farmason ite, dedi.
Ne diyorsun? Dedi Davy Byrne.
Gerek bu, dedi Nosey Flynn. Eski farmasonlardan ve tasdikli mertebeden. Hatr saylr bir ye.
Kutsal k, hayat ve sevgi. Ona kanat geriyorlar. Bunu bana syleyen de - vazge, syleme-sem daha
iyi. Demeyin yahu?
Gl bir cemiyettir bu, dedi Nosey Flynn. Elin darda kalrsa sana kol kanat olurlar. O cemiyete
girmeye
alan birini tanyorum da. Ama yle sk eliyorlar ki, girememiti. Kadnlar aralarna sokmamakla en
dorusunu yapmlar bill.
Davy Byrne ayn anda glmsediesnedionaylad:
Hiiiiyyaaaaaah!
Kadnn biri, dedi Nosey Flynn, neler yaptklarn grmek 'in bir saatin iine saklanm, ille ve lakin
herifioullar kadnn usunu anP ordan karvermiler de hemen orackta ant iirip masonluk unvann
vermiler. Doneraileli Saint Leger ailesine mensupmu kar.
Davy Byrne, esnemesi haddi kifayeyi buldukta, yal gzlerle Demeyin yahu? Sessiz kibar bir
adamcaz. Sk sk buraya
1140
1150 1160
1170 216
1180 gelir de bir kez bile grmedim onun - anlyor musun, fazlaca kardn.
Alimallah sarho edemez kimse onu, dedi Nosey Flynn kesenkes. Cmb tam balayacakken svr
gider. Saatine bakn duruyordu, grmedin mi? Ha, burda deildin. Ona bir iki smarlamak istesen
akabinde saatini fora edip ne zkkmlanmas gerektiini ona gre syler. Tallahi de byle tillahi de.
Vardr yle tipler, dedi Davy Byrne. Zararsz bir adam, vesselam.
Fena adam deildir, dedi Nosey Flynn, burnunu ekedur-1190 sun. Skntdaki birine yardm elini
uzatt da grlmtr. Neme lazm. Ha, Bloom'un iyi taraflar da vardr. Ama asla yapmayaca bir
ey var ki. ikisinin yan tarafna parmayla yazar gibi bir imza att. Anladm, dedi Davy Byrne.
Hibir eye imza atmaz, dedi Nosey Flynn. Paddy Leonard ile Bantam Lyons ieriye girdi. Tom Roch-
ford, bir eli bordo renkli yeleinde, kalarn atarak onlar izledi. Selam, Mr. Byrne. Selam, beyler.
1200 Tezghta duraladlar.
Kim smarlyor? diye sordu Paddy Leonard. Kimin smarlayacana siz karar verin, ama benimkisi
sek olsun, diye yantlad Nosey Flynn.
Pekl, ne iiyoruz? diye sordu Paddy Leonard. Bana bir zencefilli limonata, dedi Bantam Lyons.
ille de zenci fiili mi? Beyaz fiili olmuyor mu? Diye haykrd Paddy Leonard. Ya sen, Tom.
Ana kanalizasyon tertibat ne lemde? Diye sordu Nosey Flynn, ikisini yudumlarken. 1210 Yant
olarak Tom Rochford eliyle iman tahtasn bastrarak ge-
irdi.
Bir bardak souk su istesem zahmet olur muydu, Mr. Byrne? Dedi. Ne demek, efendim. Paddy
Leonard biradostlarna bakt.
Lahavle velakuwete, dedi. Ismarladn u ikilere bakn hele! Souk su ve zencefil gazozu! Ulan siz
viski iesinin durduu dolab yalardnz. Gold Cup yarn kazanacak at biliyor vallahi. amaz. 1220
Zinfandel, di mi? Diye sordu Nosey Flynn.
217
Tom Rochford kvrlm bir kttaki tozlar nnde duran suya boaltt. __Kahrolas hazmszlk, dedi
imeden nce. __Bikarbonat iyi gelir, dedi Davy Byrne. Tom Rochford bayla onaylayarak iti.
Zinfandel mi?
__Bir ey deme! Diyerek gz krpt Bantam Lyons. Ben kendi ahsma be ilin koyuyorum.
__Erkeksen syle unu, yoksa cann cehenneme, dedi Paddy
Leonard. Malumat veren kim? 1230
Mr. Bloom darya karken parman kaldrp onlar selamlad.
Gle gle! dedi Nosey Flynn.
tekiler dndler.
Malumat veren o ite, diye fsldad Bantam Lyons.
Frt! Dedi Paddy Leonard burun kvrarak. Mr. Byrne, efendim, imdi bize iki kk
Jamesonlarnzdan ve de bir...
Zencefilli limonata, diye tamamlad Davy Byrne nezaketle. Ayy, dedi Paddy Leonard. Bebee bir
de biberon.
Mr. Bloom diliyle dilerini temizleye temizleye Dawson Stre- 1240 et'e doru yrd. Yeil bir ey
olmalyd mutlaka: rnein, spanak. Elbet u Rntgen nlaryla mmkn onlar.
Dube Lane'de alktan gz dnm bir teriyer boazna kaan iren bir kemik parasn
kaldrmtalarnn zerine kard ve sil batan kemali afiyetle yemeye balad. ikemperver.
Muhteviyat kamilen hazmedilmi olup, teekkrlerimizle iade olunur. nce tatlms sonra baharl. Mr.
Bloom tetikte ilerledi. Gevigeti-renler. Onun ikinci seferi. st enelerini devindirirler. Acaba Tom
Rochford o icadyla ilgili bir ey yapacak m? Kalkp boboaz Flynn'a anlatmas hi doru deil. Sska
insanlarn dudaklar gaga 1250 gibi, terler. Bir salon ya da bir yer olmal mucitlerin gidip zgrce icat
edebilecekleri. Tabii o zaman her trl manyak musallat olur banza.
Mrldanarak, l bitimlerinde arlaan yanklamalarla bir ark tutturdu:
Don Giovanni, a cenar teco
M'invitasti.
kr kendime geldim. Burgonya. insan diriltiyor. Kimdir ' damtc? Efkrl bir vatanda. Alkoln
verdii cesaret. Milli Ktphane'de imdi o Kilkenny Peopled bakmam lazm. 1260 Musluku William
Miller'n vitrininde bekleyen beyaz terte-
218
miz klozetler dncelerini gerilere srkledi. Kukusuz: stelik getii yerleri grebilirler, bazen bir
ine yutunca vcudunun iinde safra yollarndan gee gee dalan karacierin gastrik salg-larn
fkrta fkna incebarsaklarn borumsu kvrmlarndan dolana dolana gezer de yllar sonra
kaburgalarndan dar kar. Ama zavall herifiolu btn o zaman boyunca kazk gibi durup iersini
barsaklarn sergilemeyi srdrmek zorunda kalrd. Bilim.
A cenarteco. 1260 u teco ne demekti? Bu gece, belki.
Don Giovanni, etmisin beni davet Bu gece yemee gelmem iin, Nay nay da naynom. Akc olmad.
Keyes: Nannetti'yi iki aylna raz edersem, iki sterlin on ilin tutar ki yaklak iki sterlin sekiz ilin.
Hynes'in borcu var. ki on bir. Surdaki Prescott kuma boyama fabrikasnn arabas. Billy Prescott'un
ilann da alrsam: iki on be. Be gine kadar. Bereket versin. 1270 O ipek jponlardan birini alabilirim
Molly'ye, yeni
jartiyerlerinin renginden. Bugn. Bugn. Dnmek yok.
Sonra gneyde bir geziye. Ya da ingiltere'deki kaplcalara? Brighton, Margate. Mehtapta sahil
gezintileri. Molly'nin akrak sesi. Sahildeki gzel kzlar. John Long'un kar tarafnda pinekleyen bir
serseri kasvetli dncelerine dalm, parmaklarnn kabuk tutmu boumlarn kemirmekte. almak
istiyorum: Elimden her i gelir. Az bir cret kfidir. Ne verirseniz yerim.
Mr. Bloom Gray pastanesinin satlmam turtalarn sergilendi-1280 i vitrininden dnerek Muhterem
Thomas Connellan'in kitabevi-ni geti. Roma Kilisesini Niin Terkettim. Bird's Nest'teki kadnlar
kplere binmiler. Patates ktl srasnda yoksul ocuklarnn Protestanla dnmeleri iin onlara a
dattklarn sylyorlar. Yoksul Yahudilerin din deitirmeleri iin Papa'ya giden cemiyet. Ayn dolap.
Roma Kilisesini Niin Terkettik. Kr bir delikanl durmu, incecik bastonuyla yaya kaldrmn
yoklamaktayd. Grnrde tramvay yok. Karya gemek istiyor.
Gemek mi istiyorsun? Diye sordu Mr. Bloom.
Kr delikanl yant vermedi, ifadesiz yzn hafife buru-1290 turdu. Ban belli belirsiz devindirdi.
imdi Dawson Street'tesin, dedi Mr. Bloom. Molesworth Street tam karnda. Oraya gitmek ister
misin? nnde hibir engel yok.
219
Denek titreyerek sola doru uzand. Mr. Bloom onun gittii ii gzleriyle izledi ve kuma boyama
fabrikas arabasn gene, n o'nun gnne ekilmi grd. Onun briyantinli salarn nere, grmtm tam
o srada ben. At bitkin. Srcs John Long'un pabnda. Hararetini sndryor.
__Surda bir araba var, dedi Mr. Bloom, ama hareket etmiyor. Ben seni gtreyim. Molesworth Street'e
mi gitmek istiyorsun? _Evet, diye yant verdi delikanl. Gney Frederick Street'e. 1300 __Gel, dedi Mr.
Bloom.
elimsiz dirseine yavaa dokundu: Sonra peinden gelsin diye onun slpk gren elini tuttu.
Bir eyler syle ona. Alakgnllk numaras yapmasan daha iyi. Onlara sylenenlerden nem kaparlar.
Havadan sudan sz et.
Yamur dindi, he.
Yant yok.
Ceketinde lekeler. Yemek yerken kirletiyordur stn. Birisi beslemeli onu ilkin. Bir ocuk eli sanki,
onun eli.
Milly'ninki na-sldysa yle. Duyarl. Beni elimden sezinliyor garanti. Ad var m- 1310 dr acep. Araba.
Deneini atlarn ayaklarndan uzak tutuyor: Hayvann can km uyuklamakta. Hah, tamam. Getik.
Bir
boann arkasnda: Bir atn nnde.
Sa olun, baym.
Benim erkek olduumu biliyor. Ses.
imdi de? Soldan ilk saa saparsn.
Kr delikanl deneini bir geri eke yaya kaldrmna bir dedire yoluna devam etti. Mr. Bloom
yalapap dikimli balksrt tvidi iinde grmeyen ayaklaryla geriye dnd. Zavall delikanl! O
arabann orda oldu- 1320 unu nasl da anlad? Sezmi olmal. Alnlarnda gryordurlar bir eyleri: Bir
tr oylum hissi. Bir eyin arln ya da boyutlarn, karanlktan da kara bir eyler. Ortalktan bir eyi
kaldrsalar hisseder mi acaba? Bir boluk duygusu. Dublin'i ne tuhaf canlandr-yordur zihninde,
kaldrmtalarna dee dee gezmekle. Bastonu olmasayd dz bir hat zerinde yryebilir miydi?
Rahip olmaya hazrlanan bir gen gibi kansz nurlu bir yz var. Penrose! Buydu o delikanlnn ad.
renebilecekleri neler neler var bir bak. Parmaklaryla okunmak. Piyano akort etmek. Ya akll
olduklarn grnce armanz. 1330 akat birisi, ne bileyim, bir kambur bizim syleyebileceimiz bir
ey syleyince ne diye zekice buluruz onu. Kukusuz br duyu-ar daha gelimitir. Nak ilerler.
Sepet rerler, insanlarn yar-
220
dmc olmalar lazm. Molly'ye doumgnnde diki sepeti alabilirim. Dikiten nefret eder. Kabul etmez
belki de. Esmer vatanda derler onlara.
Koku alma duyusu da daha gl olmal. Her yanndan kokular, harmanlanarak. Her sokak farkl koku.
Her bir
insan da. Sonra ilkbahar, yaz: Kokular. Tatlar? Gzlerin kapalyken ya da nezley-
1340 ken arabn tadn alamazmsn derler. Karanlkta sigara imek de zevk vermezmi hi derler.
Ve bir kadnlayken, mesela. Grmemek daha ehvetli klar. Stewart Enstits'nn nnden geen u kz,
ba
havada. Bana bakyor. Antenlerim zerine evrilmi. Onu grmemek tuhaf olmal. Zihninde bir tr
biim. Sesi,
ss: Kza dokunduu zaman parmaklar hatlarn handysa gryordur. Elleri kzn sanda, rnein.
Diyelim ki
siyah, rnein. Tamam. Buna siyah diyoruz. Ardndan kzn beyaz tenine gedikte. Farkl bir duyum
belki.
Beyazn duyumsanmas.
1350 Postane. Cevap vermeli. Bugn vazge. Ona iki ilinlik bir
havale ekmeliyim, yarm kron. Deersiz armaanm kabul et. Krtasiyeci de tam burada. Dur. Bunu
iyice dn.
Parman, kulaklarnn zerinden geriye doru taranm salarnn zerinde hafife gezdirdi. Bir daha.
ok ok ince saman lifleri. Sonra parmayla sa yanana hafife dokundu. Orda da yumuak tyler.
Biraz przl. En przsz yer karn. Ortalkta kimse yok. ite gidiyor. Frederick Street'e sapt. Belki de
Levenston Dans Akademisi'nin piyanosu. Pantolonumun asksn dzeltive-reyim.
1360 Doran'n birahanesini geerken elini yeleiyle pantolonunun
arasna soktu, gmleini hafife yana doru ekerek karnnn yumuak tenini kvrm edip yoklad. Ama
oramn sarmtrak beyaz olduunu biliyorum. Karanlkta bakacaksn ki. Elini ekerek giysisini dzeltti.
Zavall delikanl! Bir ocuk henz. Ne kt. Korkun bir ey. Ryalar nasl olur ki, grmeksizin?
Yaam bir d onun iin. O ekilde domann adaleti nerede? New York'ta vapurla piknie giderken
yanan ve boulan onca kadn ve ocuk. Belay berzah. Gemi yaammzda ilemi olduumuz
gnahlarn tenashne 1370 karma diyorlar ruhg Mete'nin nesi. Hasbinallah venimelvekil-
Acyorsun, mutlaka: Ama onlara nasl yaklalacan bilemiyorsun bir trl.
Sir Frederick Falkiner Mason Locas'na gitmekte. Bir azamet. Earlsfort Terrace'taki le yemeinden
kp. Eski dostlar'
221
ekli yarglarla kadeh tokuturmular. Eski mahkemelere, cel-lere hayat okulundaki anlarna ilikin
hikyeler. Adam on yla ahkm etmitim. Benim itiim o eye burun kvrr herhalde. Onlar yllanm,
senesi tozlu iesinde yazl deme araplar ier. Sulh hkimiyken yasalar kendine zg bir biimde
uygularm. tvi niyetli bir ihtiyar. Karakollardan gelen subildirimleri nne 1380 vldka su
bildiren polisleri dllendirirmi. Srermi onlar baka yerlere. Tefecilerin bana bela kesilmi.
Reuben J'yi itin gtne sokup karmm. Artk gerekten pis ft derler ya yle oldu. u
yarglardaki erk. Balar perukal koca huysuz ayyalar. Zalim peneli aylar. Tanr merhametini
sizlerden esirgemesin.
te bir afi. Mirus Kermesi. Ekselenslar Lort Yzba. On altnc- Bugn demek. Mercer Hastanesi
yararna. Messiah ilkin orda alnmt. Evet. Handel. Oraya bir uzansam: Ballsbridge. Keyes'e urarm.
Slk gibi yapacak deilim ya ona. tibarm zedelenmesin. Kapda tandk birine rastlarm mutlaka.
1390
Mr. Bloom Kildare Street'e vard. nce. Ktphaneye.
Gne nda hasr apka. Koyukahverengi ayakkablar. Paalar dubleli pantolon. Odur. Mutlaka
odur. Yrei hafiften hoplad. Saa. Mzeye. Tanralar. Saa doru kvrld.
O muydu? Kukusuz oydu canm. Sakn bakma. arap imiim yzm. Ne diye itim ki? Bama vurdu
biraz. Evet, o ite. Yry. Bakma. Devam et.
Uzun aceleci admlarla kapa mzenin kapsna att ve gzlerini kaldrd. Grkemli bir bina. Mimar
Sir Thomas Deane. Ar- 1400 kamdan m geliyor?
Belki de beni grmemitir. Gzlerinde lt. Iniltili sesler kararak kesik kesik soluyordu. abuk.
Souk heykeller: Buras sessiz. Az sonra rahatlarm. Yo. Beni grmedi, ikiyi geti. Tam kapdayken.
Kalbim!
Zonklayan gzleriyle mermerin kaymak gibi kvrmlarna bakt, bakt. Sir Thomas Deane Yunan
mimarisinde stat.
Bir ey aryorum - ben.
Telal elini hzla bir cebine soktu, katl Agendath Netaim'i 1410 karp aarak okudu. Nereye
koydum? Aramasn srdrd. Agendath' cebine sokuturdu. leden sonra, demiti.
*eyi aryorum ite. Evet, eyi. Btn ceplerime bakaym.
222
Mend. Freeman. Nereye, yarabbi? Ha, evet. Pantolonumun. Patg. tes. Czdan. Nerede? abuk.
Yavaana ilerle. Bi saniye daha. Kalbim.
Eli nereye koydum o eyiyi ararken arka cebinde sabun los-1420 yonu unutmamalym scack yuvasna
tkh
paketi buldu. Ah bur-daym sabun evet. Kap.
Rahatz!
9
ELEB KUVEYKIR KTPHANEC, SADRA FA VER-mek niyetiyle, onlara doru tatl tatl
mrldand: Kezalik, Wilhem Meister'n o paha biilmez sahifelerine de sahip bulunuyoruz, deil mi
ya. airi zam, karde bir airi zami anlatyor. Tereddtler iindeki bir ruh, hayat hakikiyede
grld zre zt ynlere eken bir mklat ummanna kar silaha sarlyor.
Gcrtl telatin zerinde dansedercesine bir adm ne kt ve mutantan zeminde dansedercesine bir
adm geriledi.
Ketum bir mstahdem kapy hafife aralayarak onu sessiz bir imle ard.
Derhal, diyerek gcrtl davranna getiyse de, biraz daha oyaland. Hayatn kat hakikatleri
karsnda strap eken o gzel tecrbesiz hayalperest, tnsan Goethe'nin hkmlerinin ne kadar doru
olduunu anlyor daima. Nihai analizde doru kyor hep.
kikezgcrdatmal analizden sonra seke seke kapya doru gitti. Kapda gayet kel ve gayretke, kulak
kesilerek mstahdemin anlattklarn dinledi: Onlar iitti: Sonra gitti. kisi gittiler.
Monsieur de la Palice, dedi Stephen alayl, lmnden on be dakika nce sad.
O alt cesur tbbiyeliyi buldun mu, diye sordu John Eglin-ton yallara zg bir istihzayla, Kaytp
Cennet'
dikte ettirebilecein? eytan'tn Hsran diyormu ona.
Glmse. Glmse. Cranly'nin glmsediince.
nce kz gdklad Sonra onu tplad Ardndan geirdi bir sonda Zira bir tbbiyeli o sonunda Aslan
tbbiyelim...
224
Hamlet iin bir tane daha eklemem lazm. Yedi gizemli bir saydr. Rahan yedi der ona WB.
Iltlgzleri kzlmssarmtrak kafatas yeilbalkl masa-lambasna yakn dahakoyuyeil glgedeki
sakall, nuryzl bir Ol-lav' arad. ekingence gld: Trinitiy College'deki bir bursiyerin gl: Yant
yok. eytanlar lk lk gzyalar gl olmu Meleklerin gzya ancak yle olurmu. Edegli avea
delculfatto trombetta.
40 Benim divaneliklerimi tutak alm.
Cranly'in Wicklowlu on bir babayiidi babayurtlarn kurtaracak. Krkdili Kathleen, drt gzelim yeil
tarlasyla, kendi evinde bir yabanc. Ona bir selam daha: Ave, rabbi: on iki Tinahelyli. Koyan
kuytusundan onlara kuur kuur seslenir. Ruhumdaki genlii ona adamm ben, tnbetn. Allah
yardmcn olsun. Hayrl avlar.
Mulligan telgrafm alm. Divanelik. Berdevam.
John Eglinton knayarak dedi ki: 50 Bizim gen irlandal ozanlarmz putataparlktan bu yana,
dnyann, Saksonyal Shakespeare'in, yal Ben gibi benim de hayran olduum Hamlet'inin yanna
yerletirebilecei bir kahraman yaratamadlar henz.
Btn bunlar salt akademik sorunlar, diye kesip att Russel kuytu kesinden. Demem u ki, Hamlet
ister Shakespeare olsun ister I. James ya da Essex olsun. Kilise mensuplarnn sa'nn tarihsel kiilii
zerinde tartmas. Sanatn bize birtakm dnceler, biimtesi tinsel zler esindirmesi gerekir. Bir
sanat eseri hakkndaki en can alc sual ne derinlikte bir hayatiyetten fkrd-60 dr. Gustave
Moreau'nun tablolar dncelerin tablolardr. Shel-ley'in en derin iirleri, Hamlet'in szleri zihnimizi
lmsz bilgelikle, Eflatun'un dnce alemiyle temasa geirir. Bunun dnda ne varsa renciler aras
mtalaalardan baka bir ey olamaz. Demi A. E. bir Amerikal gazeteciye. V anam, neler iitiyorum.
Profesrler de renciydiler nce, dedi Stephen son kerte nazik. Aristo bir zamanlar Eflatun'un
rencisiymi.
Ve yle de kalm, kanmca, dedi John Eglinton sknetle-Onda, koltuunun altnda diplomasyla
rnek bir
renci grmemek elden gelmiyor.
Simdi glmseyen sakall yze bakp yeniden gld.
Biimtesi tinsel. Baba, Kelm ve Kutsal Ruh. Evrensel Pe-
semavi insan. Hiesos Kristos, gzellik afsuncusu, her an bi-le strap eken Logos. Bu hakikaten odur.
Akardaki ateim Aen. Tanrya sunulan tereyaym.
Dunlop, Yarg, Romallarn en soylusu, A. E., Arval, Azaal-amaz Ad, cennetlik: K. H., onlarn
stad, kimlii riflerce malum olan. Yce beyaz locann kardeleri daima tetikte, yardm edebilecekleri
birini aryorlar. In menisinden bir bakire olan tvbekar Sophia'nn verdii canla yaratlan Isa, o
gelinrahibeyle Budalar katna intikal etti. Batni hayat sradan insana gre deil. O. P. nce kt
karmasnn kefaretini demek zorunda. Mrs. Cooper Oakley bir zamanlar ziyadesiyle mehur rahibemiz
H. P. B.'nin iyzn grebilmiti.
Th! Yazklar olsun! Aypbeayp! Bakmemeliydiniz bayen, bir hamfendi iyzn gstertirkene ayp
deil mi bakmek.
ieriye sarn uzun boylu, eslek, Mr. Best girdi. Elinde zarafetle tad yeni, geni, tertemiz, prl prl
bir defter vard.
O rnek renci, dedi Stephen, Hamlet'in prens ruhunun yaamtesine ilikin kurduu o inanlacak
gibi olmayan, incir ekirdeini doldurmayan ve dramatik bir yan bulunmayan dleri Eflatun'unkiler
denli s bulacaktr.
fkesini tutamayan John Eglinton, kalarn atarak dedi ki:
Aristo'yu Eflatun'la kyaslayan birini iittimmi kanm beynime sryor inan olsun. ikisinden
hangisi, diye sordu Stephen, beni Cumhuri-yet'inden srerdi?
Haner dilini knndan kar. Atlk, tmatlarn ne-liidir. Akmlarn yn ve sonsuzluudur taptklar.
Tanr: Sokaktaki grlt: Pek Aristocu oldu. Uzay: Grmeye mecbur olduun ve zaten elin mahkm
olan ey. insan kanndaki krmz kreciklerden daha kk boluklardan srnesza u bitkisel
dnyann sadece hr glgesi olduu sonsuzlua doru Blake'in kna taklrlar, m gelecein gemie
dalp gittii u ana, buraya tutunun. Mr. Best ne doru karak nazike arkadalarna yaklat.
Haines gitti, dedi.
yle mi? H Ona, Jubainville'in kitabn gsteriyordum. inanr msnz, yde m Connaht
Akarklar'na yle tutuldu ki. Bu tartmay dinmesi iin getiremedim onu. Gill'e, kitab almaya gitti.
226
110 Benim kk kitabm ciltleyin acele
Hissiz okurlar selamlamaya, stemezdim aslnda yazmay Bu kuru tatsz ngiliz lisanyla.
Turbaduman vurmu bana, diye fikir yrtt John Eglin. ton.
Biz ingilizler hisli insanlarz. Tvbekar hrsz. Gitmi. Ttnn imiim. Yeil parltl ta. Denizin
halkasna kakma bir yeim.
Akarklarnn ne denli tehlikeli olduunu bilmiyor insan-120 1ar, diye gizemli bir uyarda bulundu
Russell altn yumurtas. Dnyada, ihtilallere yol aan hareketler bir da kylsnn gnlndeki d ve
vizyonlardan kaynaklanr. Onlar iin yeryz bir smr alan deil yaayan bir anadr. Akademinin ve
kamu makamlarnn kapal atmosferi altilinlik romanlarla meyhane arklarn retir. Fransa, en
mutena irtikp ieini Mallarme ile retmise de imrenilecek hayat sadece, Homeros'un Phaiaklar gibi
alakgnlllere nasip olur. Bu szler zerine Mr. Best Stephen'a alk alk bakarak dedi ki:
Mallarme, Stephen MacKenna'nn Paris'te bana sk sk 130 okuduu o ahane iirlerini, bildiiniz
zere, nesir eklinde yazm. Bir tanesi Hamlet hakknda. Der ki: 11 se promene, lisant au livre de lui
meme, anladnz ya, kendi z kitabm okuyarak. Hamlet'i bir Fransz ehrinde gsterir, bildiiniz zere,
bir tara ehrinde, ilan etmilerdi bunu.
Serbest kalan elinin zarif hareketleriyle havaya kk kk imler yazd. Hamlet ou Le Distrait 140
Piece de Shakespeare
Kalar yeniden atlan John Eglinton'a bakarak yineledi:
Piece de Shakespeare, bildiiniz zere. Franszca bu elbet. Fransz noktainazar. Hamlet ou...
Dalgn dilenci, diye tamamlad Stephen. John Eglinton gld.
Evet oturdu zannederim, dedi. Mkemmel insanlar, phesiz, ama baz konularda son derece
basiretsiz. Cinayetin grkemli ve beyhude abartls.
-Robert Greene bir ruh cellat demitir ona, dedi Stephen. R'r kasabn olu olmasndan, satr elinden
kaymasn diye avucuna 150 krmesinden belli zaten. Babasnn tek canna kar tam dokuz
alyor. Araf'taki babamz. Hakili Hamletler gzn krpmadan katlederler. Beinci perdedeki kan
gvdeyi
gtren katliam sahneleri, Mr. Swinburne'un trksn syledii temerkz kamplarnn bir habercisidir.
Cranly, ben senin dilsiz emirberin, uzaklardan savalar izleyen.
ocuklarn, zalim dmanlarn avratlarn Yoktu bizden baka balayan...
Sakson tebessmyle Yanki srtmas arasnda. Krk katr ya da krk satr.
160
Diyesi, Hamlet va. bir hortlakyks olduu, dedi John Eglinton, Mr. Best'i arkalayarak.
Pickwick'teki iko olan gibi tylerimizi rpertmeye alyor.
Dinle! Dinle! Dinle, ey!
Bedenim onu iitmekte: rpererek, iitiyor.
ayet hayatnda hi...
Nedir bir hortlak? Dedi Stephen enerjiyle tutuup. lerek, yok olarak, ortam deitirerek
cismaniyetini yitiren bir kimse. Elizabeth devrinin Londra'snn Stradford'a uzakl sefih Paris'in bakir
Dublin'e uzakl kadard. Kimdir limbopatrumdan karak onu 170 unutan bu dnyaya dnen hayalet?
Kimdir Kral Hamlet? John Eglinton sska bedenini silkerek irdelercesine geriye kaykld. yle asl
kald.
Haziran ortasnda bir gnn bu saatinde, dedi Stephen,
dikkatlerini ekmek amacyla gzlerini hzla onlara evirerek.
ankside'n ordaki tiyatro binasna bayrak ekilmi. Yaknndaki
ar Garden'da Sackerson adl ay, yuvasnda homurdanyor. Dra-
e ''e dnyay gezmi deniz kurtlar parterdeki seyirciler arasnda
oturmu sosislerini iniyorlar. 180
Yresel grntler. Btn tandklar burada. Hepimiz su or-ta,.
* v
228
Shakespeare, Silver Street'teki Huguenot House'dan A. m, nehir boyunca kuu bahesinin nnde
yrmektedir. Ne var, yavrularn sazla doru klayan kuular beslemek iin durmaz itin nnde.
Avon Kuusu'nun akl baka eylerdedir.
Yerin imgelendirilmesi. Ignatius Loyola, acele ko imdadma!
Oyun balyor. Loluktan, sarayl bir koan klstr zrhna brnm tok sesli pehlivan yapl bir
oyuncu kyor. Hayalet-190 tir h:\, Iral, kral olmayan kral, ve bu oyuncu tm yaam boyunca Hamlet'
yutmu olan hayalet roln laf olsun diye oynamayan Shakespeare'dir. Karsnda duran, perdenin br
yanndaki Bour-bage'a adyla hitap ederek diyor ki: Hamlet, ben babann ruhuyum senin.
ve dinlemesini buyuruyor. Konutuu kimse bir ouldur, ruhunun olu onun, bir prens, gen Hamlet,
Stratford'da len ve adn ebe-diletirecek olan, bedeninin de olu Hamnet Shakespeare. Oyuncu
Shakespeare'in, etten kemikten yoksun bir hayalet olarak ve Danimarka'da gmld kyafetle, lm
de hortlam 200 birinin, kendi szleriyle kendi z oluna onun adyla hitap etmesi (Hamnet
Shakespeare yaasayd, prens ya da o nermelerin mantksal sonucunu bilmemesi ya da ngrmemesi
olas mdr: Sen mirasndan yoksun braklm oulsun: Ben katledilmi babaym: Anan gnahkr
kralie, kzlk ad Hathaway olan Ann Shakespeare?
Lakin byk bir adamn aile srlarn bu ekilde kurcalamak, diye giriti Russell sabrszlanarak. Orda
msn, mert oul?
Kilise ktibinden bakasn ilgilendirmez. Demem u ki, 210 oyunlar var elimizde. Yani Kral
Lear'deki iirsellii okuduumuzda, airin nasl yaam olduundan bize ne? Yaamn kendisine
gelince, Villiers de l'Isle'nin dedii gibi, hizmetilerimiz bu ii bizim admza pekl becerebilirler.
Gnn kulis dedikodular, hangi air kafay ekmi, hangi airin kime borcu var, bunlar merak edip
kurcalamak niye? Elimizde Kral Lear var: lmsz olan da odur. Mr. Best'in yz, ona bakldkta,
onad.
Dalgalarn sularnla onlarn zerlerini a, ak, Mananaan, Mananaan MacLir....
229
Nasl olur, hergele, sen alktan kvranrken sana dn verdi- 220 i o sterlin? Vallahi, lazmd da.
yleyse al u altn.
Ve oraya git! ounu papazn kz Georgina Johnson'un yatanda harcadn. Vicdan azab. Borcunu geri
deyecek misin? A, tabii.
Ne vakit? imdi mi? Dur bakiym... Hayr..
Ne vakit ya? 230
Hi kimseye borcum yok. Hi kimseye borcum yok.
Sakin ol. Boyne Suyu'nun tesinden o. Kuzeydou kesinden. Borcun var.
Dur. Be ay. Molekller tmden deiir. Ben baka benim imdi. Sterlini alan baka ben.
Tamam. Tamam.
Ama ben, entelekya, biimler biimi, deieduran biimler belleinin rnym. Gnah ileyen, dua
eden, ou tutan ben.
Conmee'nin falakadan kurtard bir ocuk. 240 Ben, ben ve ben. Ben.
A. E. I. O. U.
asrlk bir gelenei berbat etmek mi niyetiniz? Diye sordu John Eglinton'un knayan sesi. Bir kere
o kadnn ruhu ebediyete intikal etmitir. Edebiyat lemi iin o, daha domadan evvel lmtr.
Doumundan, diye karlk verdi Stephen, altm yedi yl sonra l. O kadn Shakespeare'in dnyaya
geliinde de dnyadan gnde de sad. Onun ilk sard kadnd o. Onun ocuklarn douran, lm
deinde yatarken gzkapaklan almasn diye 250 zerlerine penileri yerletiren de gene oydu.
Annemin lm dei. amdan. rtl ayna. Beni bu dnyaya getiren kimse, orada, gzkapaklarnda
bronzlar, birka ucuz iein altnda yatyor. Liliata rutilantium. Tek bana alamtm.
John Eglinton lambasnda fr dnen atebceine bakt.
Cmle lem, dedi, Shakespeare'in bir hata yaptna ve ha-asn da elinden geldiince sratle
dzelttiine inanyor.
Sama! Dedi Stephen hoyrata. Deha sahibi bir insan hata yapmaz. Onun hatalar istenlidir ve
yaratclnn kaplardr. 260
230
Yaratcln kaplar, karncaezmezgcrt ayakl, plak bash kepe kulakl ve de alkan Kuveykr
ktphanecinin ieriye gjr_ mesi iin ald.
irret bir kadn, dedi John Eglinton iine iine, isabetli bir yaratclk kaps olamaz zannedersem.
Sokrat Xanthippe'den ie yarar ne gibi bir yaratclk renmitir ki?
Eytiim, diye yantlad Stephen: Anasndan da dncelerin dnyaya nasl getirileceini. teki kars
Myrto'dan {absit no-men!) rendiiniyse, Sokratididion'un Epipsychidion'u, ne bir er-270 kek ne bir
kadn, asla bilmeyecek. Ne var ki, ebekadnlarn geleneksel bilgisi de tatl yatak sohbetleri de onu Sinn
Fein'in arkont-larndan ve baldran iesinden kurtaramamtr.
Ama Ann Hathaway? Dedi Mr. Best'in yatan sesi sulh ol-muasna. Doru, biz de Shakespeare'in
onu unuttuu gibi unutmu grnyoruz onu.
Az da olsa onlar halamak amacyla, somurtuk dostunun sakalndan vrldak koldann kafasna,
ardndan da nahak yere ka-ranan Lollard'n dazlakpembe suratna evirdi.
Akl biraz alyordu, dedi Stephen, hafzas da tembel de-280 ildi. Romeville yolunu tutmu slkla
Ardmda braktm kz' alarken heybesinde bir anda tayordu. ayet o tarihte zelzele olmasayd
havlayan tazlarn, tavan suretinde oturan zavall Wat'in, kabaral gemin ve mavi pencerelerinin yerini
bilebilirdik. O hatra, Vens ve Adonis, Londra'daki her mahudenin yatakodasnda yerini almtr.
aaron Katherine almsz myd? Hortensio onun gen ve gzel olduunu syler. Anthony ve
K/eopatra'mn yazar size gre yobaz bir hac, koynuna almak iin koskoca Warwickshire'in en irkin
lln seecek kadar da gz bal biri miydi? Tamam: Onu terk edip erkekler lemini fethetti. Ama
onun olankadnlar 290 bir olann kadnlardr. Yaamlar, dnceleri, konumalar hep erkeklere
zgdr. Yanl bir seim mi yapt? Seilen kendisiydi, kanmca. Bakalarnn iradesi varsa Ann'da da
vard ziyadesi. Hay Allah, oydu aslnda kabahatli. ekti onu kendine, yirmi alt yandaki tatl taze.
Cokulu eyleme hazrlamak amacyla gen Adons fethetmek iin onun zerine eilen gkgzl
Tanra bir msr tarlasnda kendisinden gen n altna alan Stratfordlu pervasz bir fahiedir. Ya
benim sram? Ne zaman?
Gel! 300 avdar tarlas, dedi Mr. Best memnun, mesrur, yeni defte-
rini kaldrp, mesrur, mennun.
231
__Sonra herkese doru sarn irinliiyle mrldand:
__avdar dnmlerinin arasnda Bu gzel kyller uzanrlar. Paris: Pek mesut mest edici.
Kuytudaki tyl kumatan giysili uzunboylu bir siluet kalkarak kooperatif saatinin kapan at.
Homestead'de beni bekliyorlar ne yazk. Nereye byle? Smr alanna.
Gidiyor musunuz? Diye sordu John Eglinton'un kprdak 310 kalar. Bu gece Moore'da grecek
miyiz sizi? Piper geliyor.
Piper! Diye ptrdad Mr. Best. Piper dnd m?
Peder Peter otoriter parlamenterden pilakiyle biber ister.
Vallahi bilemeyeceim. Perembe. Toplantmz var. Erken kaabilirsem.
Dawson maliknesinde yogibogikutusu. Peesiz /sis. Onlarn, rehine koymaya altmz Pali kitab.
Bir aacn glgesinde bada kurarak oturmu astral dzeylerdeki evrensel ruh mahamahat-mayla temas
kurup bir Aztek lkesinde hkm sryor. Sadk simyaclar, mezlie ermi, epeevrehaleli
bekliyorlar. Lou-320 is H. Victory. T. Caulfield Irwin. Nilferli kadnlar, epifz guddeleri maa,
onlarn baklarna hizmet etmekteler. Tanrsyla mebu Buda, sryor hkmn, muzaacnn altnda.
Ruhlar ekip yutan, ruh girdab. Erkekruhlar, diiruhlar, srsne bereket ruhlar, zarizariya aktanlarn
evri, evrinti, girdabnda ya dkerler. Uzun lafn ksas
Yllar boyu bu ettorbasnda birdisiruh kald.
Edebi bir srprizle karlaacamz sylyorlar, dedi Kuveykr ktphaneci dostane ve iten. Mr.
Russell, rivayete gre, gen airlerin iirlerinden oluan bir gldeste hazrlamaktaym. 330 Hepimiz
merakla bekliyoruz.
Abajurun konisinde kl, parlayan ehreye tasal bir bak att. una bak. Anmsa.
Stephen eilerek dizine yaslad bastonunun sapna asl ge-n kenarl basz apkasna bakt.
Miferim ve klcm, iki parma-g'nla usulca dokun. Aristo'nun deneyi. Bir mi yoksa iki mi? Baka r
olmann imknszlndan dolaydr zaruretin hasl oluu. Binaenaleyh, bir apka bir apkadr.
Dinle. 340
232
Gen Colum ile Starkey. George Roberts iin parasal yanm hallediyor. Longworth, Express'te
methiyesini dktrecek. A, sahi mi? Colum'un Celep'mx beendim. Evet, deha denilen o yabans eye
sahip o. Bir dahi olduuna inanyor musunuz gerekten? Yeats onun u dizesine baylm: Kara toprakta
bir Grek vazosu gibi Sahi mi? Bu gece gelirsiniz inallah. Malachi Mulligan da geliyor Moore, Haines'i
de getirmesini sylemi ona. Miss Mitchell'm Moore ile Martyn'e ilikin latifesini iittiniz mi? Hani
Moore Martyn'in dkt kurtlarm? iyi bulu, deil mi? insana Don Ki-350 ot ile Sancho Panza'y
hatrlatyorlar. Bizim milli destanmz henz yazlmad, diyor Dr. Sigerson. Moore bu i iin biilmi
kaftan. Dublin'in iinde Dokunakl Bakl bir valye. Safran rengi etek-liiyle. Ya Dulcineas? James
Stephens ok ilgin eskizler izmekte. yle grnyor ki, nemimiz artyor.
Cordelia. Cordoglio. Lir'in en talihsiz kz. Kelerekstrlm. u anda en l Fransz cilas.
ok teekkr ederim, Mr. Russell, dedi Stephen, kalkarak. Mektubu Mr. Norman'a vermek ltfunda
bulunursanz...
Ha, evet. ehemmiyetli bulduu takdirde girer. yle ok 360 mektup alyoruz ki.
Anlyorum, dedi Stephen. Teekkrler.
Allah raz olsun. Domuzlarn gazetesi. Srsever.
Synge Dana'z bir makalemi basmaya sz vermiti. Okunacak myz bakalm. Okunacaz gibi gelir
bana. Gal Birlii irlanda dilinden bir eyler bekliyor. Bu gece gelirsiniz umarm. Starkey'i ge-tirsene.
Stephen oturdu.
Kuveykr ktphaneci uurlamasndan dnd. Kzaran maskesiyle dedi ki: Mr. Dedalus,
noktainazarlarnz ziyadesiyle tenvir edici.
Ayakularna basarak bir ileri bir geri gcrdata gcrdata yr-370 yedursun, kaln keleri lsnde
cennete yaklarken, gidenlerin grltsnce bastrlan alak sesiyle ekledi:
O halde sizin noktainazarnz, airin kars tarafndan aldatlm olduu merkezinde?
Endieli yz sormakta bana. Ne diye geldi? Nezaketinden yoksa isel bir k m bu?
Uzlama olan yerde, dedi Stephen, nce bir ayrlma olmas gerektir.
Evet.
Deri akrl Isatilkisi. Dii tilkilerden uzak, bara ara pe'
233
inden gelenlerden kaarak kurumu aaatallarnda saklanan tek 380 bana bir kaak. Kadnlar
kendine ekmiti, gzel insanlar, Babil-li bir fahie, hkmdarlarn hanmlar, belal meyhanecilerin
karlar. Tilki ve kzlar. Ve New Place'te, bir zamanlarn tarn gibi tatl ve taze dilberi, imdi sa ba
aarm, darack mezara girmekten korkan balanmam iffetsiz sarkk vcutlu biri. __Evet, Demek
byle dnyorsun... Kap, kann ardndan kapand.
Arbal mahzenimsi odada anszn bir sessizlik bastrd; lk, ciddi bir dinginlik havas. iffetli bir
kadnn lambas. 390
Burada, olmam eyler zerinde fikir yrtr: Sezar khinlere inansayd sren yaamnda neler
yapard: Ne olmu olabilirdi: Mmkn olann imkn dahilindeki olaslklar: Bilinmeyen eyler:
Kadnlar arasnda yaad zaman Akhilleus'un tad ad neydi.
evremde tabutlanm dnceler, mumyasandklarnda, trl kelimelerle mumyalanm. Thoth,
kitaplklar tanrs, bir kutan-r, hilaltah. O Msrl barahibin sesini de iittim. Tabletkitaplanyla ttklm
ttkltm resimli odalarda.
Kmltsz durmaktalar. Bir zamanlar insanlarn beyinlerinde kpr kprken. Kmltsz: Ama kulama
dokunakl bir yk fsldayarak kendi iradelerine ram etmeye alan bir lm hhii var onlarda.
400
Muhakkak ki, dedi John Eglinton dalarak, byk adamlar arasnda en esrarengiz olan odur. Yaam
ve strap ekmi olmasndan gayri bildiimiz bir ey yok. O kadarn bile deil. Birtakm sorularmz
cevaplanyor. Ama tm brlerinin zerinde bir sis perdesi hkim.
Ancak Hamlet yle ahsi ki, deil mi? Dedi Mr. Best. Yani, bildiiniz zere, hususi hayatna ait
mahrem yazlar. Demem u ki, bildiiniz zere, kimi ldrmler veya sulu kimmi, umurumda deil
vallahi... Aldrszca glmseyerek, taksiratsz bir defteri yazhanesi- 410 n'n kenarna brakt. Mahrem
yazlar, aslndan hem de. Ta an bad aran tir. Taim in mo shagart. Ingilizcesini deyiver, Kkjohn.
Kkjohn Eglinton da dedi ki:
Malachi Mulligan'n bize anlattklarndan sonra birtakm Paradokslar dinleyeceimizi tahmin
etmitim ama seni ikaz ede-
ki Shakespeare'in Hamlet olduuna ait inancm sarsmak istiyorsan nnde zahmetli bir vazife var
demektir. Ya sabr.
234
Stephen atk kalarn altndaki sert bakl inansz gzlerin 420 zehrine kar direndi. ahmaran. E
quando vede l'uomo l'attosca. Messer Brunetto, bu szn iin mteekkirim sana.
Biz, ya da Dana anamz, dedi Stephen, gn gn ardna bedenlerimizi dokuyup sktke, moleklleri
bir ileri bir geri mekik dokur ya, sanat da imgelerini o ekilde dokur ve sker. Benim sa gsmdeki
leke ben doduum zamanki yerinde duruyor; oysa tm bedenim art arda yeni zdeklerle sil batan,
varlksz oulun imgesi huzursuz babann hayaletinden bakacak ekilde dokunur durur, imgelemin en
youn anlarnda zihin, demitir Shelley, snmekteki bir kmr gibidir, yani eskiden benim olduum,
430 imdi benim olmakta ve belki de daha da olacam gibi. O halde gemiin kz kardei olan
gelecekte, ben kendimi imdi burada otururken, ama o zaman olmu olacam durumda dnerek,
grebileceim. Hawthorndenli Drummond o haili amamda yardmc oldu bana.
Evet, dedi Mr. Best ocuka. Hamlet'in ok gen olduunu hissediyorum. Btn o aclk babadan
neet edebilir ama Ophe-lia'nn pasajlar ouldan.
Her sakally babas sanyor. O benim babamdadr. Ben de 440 onun olunda. O leke sonuna dek
kalacak, dedi Stephen, glerek.
John Eglinton yzn, hi de holanmadn gsterircesine buruturdu.
Dehann nianesi bu olsayd, dedi, o takdirde deha pazarda satlan bir meta olurdu. Shakespeare'in
yazd, Renan'n pek hayran olduu o son piyeslerinde bambaka bir hava eser. Sulh olma havas,
diye soludu Kuveykr ktphaneci.
Uzlama diye bir ey olamazd, dedi Stephen, ayet bir a-450 tma olmasayd. Demi olduk.
Kral Lear, Othello, Hamlet, Troilus ve Cressida dneminin o tamusal havasn sislendiren olaylarn
neler
olduunu renmek isterseniz, o sislerin ne zaman ve nasl daldn aratrn. Meum frtnalarda
gemisi
batm, bir baka Ulysses, Pericles, Sur Prensi gibi bitkin bir adamn yreini ne yumuatabilir?
Bir ba, krmzkonikbalkl, kaderin sillesini yemi, gzleri deniztuzuyla kpkrmz.
Kucana uzatlan bir bebek, bir kz ocuu, Marina. 460 Sofistlerin apokrifann dolambal
yollarn tutmalar dei'
235
bir keyfiyettir, diye dktrd John Eglinton. Anayollar skcda ama seni ehre ulatrr.
{yi Bacon: Bozulmu. Shakespeare Bacon'un dkt kurtlar. Sfrhokkabazlar anayolu tutmular. Zorlu
araytaki gzcler. Hani kent, sayn beyler? Adlarda maskelenen: A. E., a: Magee, John Eglinton.
Gnein
dousu, ayn bats. Tir na n-og. Ayanda izmeleri, dt yollara.
Dublin 'e daha ka mil var?
Yetmi kadar, efendim.
Gnbatmadan varr myz? 470
Mr. Brandes, dedi Stephen, son dnemin ilk oyunu olduunu kabul ediyor.
yle mi? Ya Mr. Sidney Lee veya bazlarna gre nam dier Mr. Simon Lazarus ne diyor bu konuda?
Marina, dedi Stephen, bir frtna ocuudur, Miranda'dr, bir tansk, Perdita, yitirilmi olandr.
Yitirilmi olan ona yeniden verilmitir: Kznn ocuu. Benim biricik kancm, der Pericles, bu kk
kz gibiydi. Anasn sevmeyen bir adam, o anann kzn sever mi hi?
Dede olma sanat, diye mrldanmaya balad Mr. Best, 480 Uart d'etre grandp... Onda, kendi
genliinin anlarn da ekleyince, baka bir imajn tekrar doduunu grmeyecek mi? Sylediin eyi
kulan iitiyor mu senin? Ak, evet. Tm insanln bildii szck. Amor vero aliquidalicui bonum
vult nde etea quae concupiscimus...
Deha denilen o acayip yetenee sahip bir insan iin kendi imgesi, maddi ya da manevi tm yaantlar
iin bir lndr. Bylesi bir yaklam onu rikkate getirir. Kendi kanndan baka erkeklere ilikin
imgeler onu tiksindirecektir. Onlarda, doann onun haberciliini yapma ya da onu yineleme gibi sama
bir abalamas-490 m grecektir.
Kuveykr ktphanecinin msaadekr aln pembe bir umutla alevlendi.
mit ederim ki Mr. Dedalus bu teorisini umumun tenvir e-d'lmesi gayesiyle inkiaf ettirir. Dier bir
irlandal mnekkidi, Mr. George Bernard Shaw'i da zikretmemiz lazmdr. Mr. Frank Har-rs i de
unutmamalyz. Saturday Review'da Shakespeare zerinde-1 makaleler phesiz mkemmeldi. Fakat ne
tuhaftr, o dahi skerin esmer kadn ile olan mutsuz alakasn tasvir etmitir bizle-
236
500 re. En mhim rakibi, Pembroke kontu William Herbert'tir. itiraf etmeliyim ki, ayet air ihanete
uramsa bu ekildeki bir ihanet -nasl diyeyim?- olmamas lazm gelen eylere ait mevhumlar, mzla
daha ziyade intibak halinde bulunmu olurdu.
Az drt ke sustu ve tartmann hslas bir auk yumurtas gibi aralarnda yumuak bayla durdu.
Karsna arbal erdilleri dker seni, sana diyerekten. Sevi-yon mu, Miriam? Erine k msn? O da
mmkn, dedi Stephen. Goethe'nin bir sz var ki Mr. Magee hep syler. Genliinizde arzuladnz
eylere kar
510 dikkatli olun, zira olgunluk anzda hepsi sizin olacak. Tm erkeklerin bindii bir ksrak, gen
kzl skandallarla dolu bir hanmefendi olan bir buonarobayz. onun adna kur yapsn diye o toy lordu
niin gnderiyor ki? Oysa kendisi bir dil lorduydu ve soylular arasna karmt ve Romeo ve J/yefi
yazmt. Niin? Kendine inanc vakitsiz tahrip edilmiti. En bata bir msrtarlasnda (daha dorusu bir
avdartarlasnda) alt edilmitir ve artk kendi nazarnda asla bir fatih olamayacak ve ana fine
oyununda bir daha galebe
alamayacaktr. Donjuanvari ereti davranlar onu kurtaramayacaktr. Sonradanki hibir sapma o ilk
sapmay saptramayacaktr.
520 Yabandomuzunun dii onu akn hl kanayan yerinden yaralamtr. ayet o irret kadna galebe
alnsa bile kadnlara zg grnmez bir silah kalacaktr gene de. Szlerinde, onu yeni bir tutkuyla iten
bedensel bir drt, kendini anlamasn bile gletiren ilkinden daha karanlk bir glge varm gibi
geliyor bana. Onu bekleyen benzer bir kader vardr ve bu iki kader bir girdaptaki gibi gazapla birbirine
karmaktadr. Dinliyorlar. Ve kulaklarnn dehlizlerinden ieriye dkyorum. Ruhunda nceleri
lmcl yaralar alm, uyuyan kula-
530 nn dehlizine bir zehir aktlm. Ne var ki, uyurken canna kylanlar, ayet Yaradan onlarn ruhuna
br dnyaya ilikin esinler ihsan etmemise, ecellerinin ne biimde geldiini bilemezler. Ya-radann
ona nasip ettii bilgi olmakszn Kral Hamlet'in hayaleti, zehirlemeden de, onu tevik eden iki kamburlu
canavardan da haberdar olamazd. Bu nedenledir ki konumas (o kuru tatsz lngl'z lisanyla) hep baka
yne, gerilere dnmektedir. Irza geici, isteyip de istemeyerek, Lucrece'nin mavihalkal fildii
memelerinden Imogen'in benoktal benlerini sayd plak gslerine g'P durur. Sonra kendini
kendinden saklamak amacyla yd yarat-
540 lardan bkarak, mzminlemi yarasn yalayan yal bir kpek g'"1 . dner. Ancak, kayplar onun
kazancdr; kendi yazd bil-l'kten de aklad yasalardan da ders almakszn hi solmayan t' lieiyle
ebediyete intikal eder. Gzleri almtr. Bir hayalet, bir dedir artk o, Elsinor kayalndaki ya da kim
bilir neredeki zerlardr, yalnzca kendi glgesinin zdei olan kalbinin iitebi- cegi denizin uultusu,
babasyla ayn cevherden halk edilen bir
oul.
__Amin! Diye karlk verildi kap aralndan. Beni buldun demek ki, ey dmanm benim? Entr'acte.
Hayasz bakl, papaz suratl Buck Mulligan soytarca bir neeyle ne, onu selamlayan tebessmlere
doru ilerledi. Telgrafm.
__Gaz salan omurgallardan dem vurmaktaydn, yanlmyorsam? Diye Stephen'a sordu.
uhaieiyelei, kard Panama apkasyla az paa, ingene gveysi gibi selamlad. Ona kucak
ayorlar. Was Du varlachst wirstDu noch dienen. Dalgaclar gruhu: Photius, szm ona Malachi,
Johann Most.
Kendisini Ruhulkuds vastasyla dlleyip Kendisini Kendisi gnderen O, bakalaryla Kendisi arasnda
Halaskar, dmanlarn-ca taciz edilip soyulan ve krbalanan, ahrkapsna ivilenen bir yarasa gibi
armha gerilen, kurcetaya balanp ala terkedilen O, Onu gmmelerine ses karmayan, ayaa
dikilip cehennemi balarna ykan, cennete ulaan ve orada u bin dokuz yz senedir Kendi znn sa
elinde oturagelip de daha Ahir Zamanda yeniden gelerek, tm dirilerin oktan cehennemi boyladklar
bir zamanda dirilerin de llerin de bana kyameti koparacak olan O. - >*, -
Gto-oria in excel-----sis De-
Ellerini kaldryor. Maskeler dyor. Ey, iekler! anlar anlarla koro halinde anlyor. ,~~Evet>
haddi zatnda, dedi Kuveykr ktphaneci. Son dere-hakk akUk bf mnakaa- Mr- Mulligan'n da,
eminim ki, bu piyes a knda ve Shakespeare zerinde kendi teorileri mevcuttur. Ha-tekmil cihetleriyle
temsil edilmelidir. Tekmil cihetlere eit ekilde glmsedi.
238
Buck Mulligan, az ak, dnceye vard. Shakespeare? dedi. Bu isim yabanc gelmiyor. Yznn
mlayim
hatlarndan bir tebessm gne gibi ac, verdi. 580 Tabii canm, dedi, anmsayp kvanla. Synge gibi
yazan su
zat muhterem.
Mr. Best ona dnerek dedi ki:
Haines size yetiemedi. Buluabildiniz mi? Daha sonra size D. B. C. 'de katlacakm. Gill'e kadar
uzanp Hyde'n Connacht Akarklart'm almaya gitti.
Mzeden geerek geldik, dedi Buck Mulligan. Burda myd o?
Ozanmzn hemerileri, diye yantlad John Eglinton, muhakkak ki bizim aaal teorilerimizden
dolay epey yorulmular-590 dr. Dn gece Dublin'de bir aktrisin Hamlet'i drtyzsekizinci defa
oynadn iittim. Vining, prensin bir kadn olduunu iddia etmiti. Onun bir rlandal olduunu ileri
sren yok mu? Yarg Barton, zannedersem, baz delillerin peindeymi. Aziz Patrick zerine
(ekselenslar, Lord Cenaplar deil) yemin ediyor.
Aralarnda en mutena olan Wilde'in hikyesi, dedi Mr. Best, mutena defterini kaldrarak. O Mr. W.
H.'in Potresi'nde sonelerin, renkli bir ahsiyet olan Willie Hughes isminde birisi tarafndan yazldn
ispat ediyor. Willie Hughes iin, deil mi? Diye sordu Kuveykr ktp-600 haneci. Ya da Hughie
Wills? Mr. William Himself. W. H.: Kimim ben?
Yani, Willie Hughes iin, dedi Mr. Best yanltsn rahata dzelterek. Elbet, bildiiniz zere, hepsi
paradokstan ibaret, Hug-hes'i, nekesi, bikesi, rengi, ama konuyu tertipleyii yle tipik ki. Bildiiniz
zere, Wilde'in hususiyeti de budur. Hafif dedirmeler. Nazarlarn ordakilerin yzlerine hafife dedire
dedire glmsedi, sarn bir civan. Wilde'in ehli z.
Pek de nktedansn. kadehik usquebaugh imisin Dan 610 Deasy'nin dukalaryla. Ne kadar
harcamm? E, birka ilin.
Bir tmen gazeteciyle. Mizah, yayla kurusuyla. Espri. Be esprini de genliin, onun burunlad
onurlu kisvesine adardn-Arzular tatmin olmu birinin yz hatlar.
Daha ok va. Kadn bana ayr. Eleme zaman. Tanrm, onla' ra yeni bir dalap mevsimi ihsan eyle.
Haydi, krtr onunla.
239
Havva. plak. Budaykarnl gnah. Bir ylan dolanm ona, zehirli busesiyle. .__Sadece bir paradoks
olduu kanaatinde misiniz? Diye sor-
aktayd Kuveykr ktphaneci. Alayl konuanlar son derece 620 ddi olduklarnda kimse inanmaz
onlara. Alayl konuann ciddiyetini ciddi ciddi irdelediler. Buck Mulligan'111 yeniden arlaan
baklar bir sre Stephen'n zerinde dolat. Ardndan, sallanan bayla, yaklaarak cebinden katlanm
bir telgraf kard. Hareketli dudaklar, yeniden neelenip glmseyerek okudu. __Telgraf! Dedi. Harika
bir bulu! Telgraf! Papalktan bir emirname!
Yksek sesle pr nee okurken, ksz yazhanenin bir kesine oturdu:
630
Santimantal kii, kendisi iin yaplan bir jeste ilikin hibir kran duygusu hissetmeden ondan zevk
alan kimsedir. mza: Dedalus. Nerden kardn bunu? kembeden mi? Yo. College Green'den. Drt
teklii n'aptn ulan, itin mi? Halam o ayn cevherden halk edilmemi olan babana gidecek bak. Telgraf!
Malachi Mulligan, The Ship, Lower Abbey Street. Ah ulan, kepazelikte ein yoktur! Ah, seni
papazbozuntusu Kinchik! Pr nee mesaj ve zarfn bir cebine sokutururken kavgac bir-lrlanda
aksanyla veritirdi: Sana derim ki, kk beyim, Teligrafn getrdklerinde 640 Haines'le benim
harap ve berbatt halimiz. Bir para istim in ey-ledmiz ah vah zamparalktan beli bkk
papazlar bile alatabilirdi, zannedersem. Ve gardalk, biz bi sahet mi disem eki sa-het mi disem
sahet mi disem Connery'nin barnda namusumuzla otturup adamba arcentinlerimizi bekleyividik.
Figan ederek dedi ki:
Ve de biz eki gariban orecikte, sencaz halmzdan habar-sz, dillerimiz tpk bi frt ekmek iin
yanp tutuan abazan papazlarn dilleri gibi kar darya uzanm sen kalkm bize o laf
kmbeltilerini gndermisin. 650 Stephen gld.
Birden, uyarrcasna Buck Mulligan yere eildi.
Serseri Synge peinde, dedi, seni ldrmek iin. Glasthu-e da evinin kapsna iediini renmi.
pdk
pabularn giyip sen ldrmek iin yola km.
Beni! Dive havkrd Stephen. Yazn dnyasna senin katand o.
240
Buck Mulligan az kulaklarnda yerine dnd ve tavann kasvetli bezeklerini nlatarak gld: 660
Seni ldrecek! Dedi.
Saint Andre des Arts sokandaki meyhanede Allahn cezas kokoreleri yerken benimle grtlaklaan o
nemrut surat. Szckler iin szcklerin szcklerinde, palabras. Oisin ile Patrick. Keia-yakl ilahla
Clamart ormannda karlam da balam arapies;, ni sallamaya. C'est vendredi saint! Ekiya
rlandal. Ayinesine, geze geze, rast gelmi idi. Ben benimkine. Ormanda rastlam idim bi'divaneye.
Mr. Lyster, diye seslendi bir mstahdem aralanan kapdan. ... ki orada her bir kimse kendisininkini
bulur. Bylece ite 670 Sayn Yarg Madden stat William Silence'in Gncesi adl eserinde avclk
tabirlerini dktrmtr... Ya? Neymi onlar?
Burada bir beyefendi var, efendim, dedi mstahdem ieriye girip bir kartviziti uzatarak. Freeman
'dan. Geen senenin Kilkenny People ciltlerini grmek istiyor.
Tabii, tabii, tabii. Acaba beyefendi?.. Yalpak kartviziti ald, yle bir bakt, grmedi, bakmadan
masaya koydu, bakt, sordu, gcrdatt, sordu:
Bu beyefendi?.. Ha, orada! Dans edercesine kpr kpr frlad, kt. Gn vuran koridorda vazife
akyla, fevkalade vazi-680 feinas, son kerte hakinas, fevkalade mfik, son derece erdemli,
mafevkattabia engin mezhepli, gayretke bir cehtle, cerbezeli diller dkt.
Bu beyefendi mi? Freeman's Journal? Kilkenny People? Aa, tabii. yi gnler, efendim. Kilkenny...
Olmaz olur mu... Sabrl bir siluet dinleyerek beklemekteydi. Ehemmiyetli tara matbuatnn hepsi...
Northern Whig, Cork Examiner, Enniscorthy Guardian. Geen sene. 1903... Siz ltfen yle... Evans, bu
beyefendiyi gtrp... Ltfen siz takip ediniz ms-tah... Veya, beni takip ediniz... uradan... Ltfen,
efendim... 690 Cerbezeli, vazifeinas, btn tara gazetelerinin bulunduu
yere doru telal topuklarn izleyen el pene divan karan bir karaltya yol gsterdi. Kap kapand.
ft! Diye haykrd Buck Mulligan. Yerinden frlayarak kartviziti kapt. Neymi ad? Muiz
Salamon? Bloom.
Grgrn srdrd: Yehova, artk gulfe toplamyor. Kpkten halk edilmi. Au"
l kvrlmam Yunan azl Afrodit'i selamlamak iin mzeye a. -:mde grmtm orda onu. Afrodit...
Her gn varp eilmeli-A- -nnde. Hayatmn aksn, yakan dudaklarnla. y Birden Stephen'a dnd.
_eni tanyor. Baban tanyor senin. Eyvah, bamza gelen-
Yunanllardan daha da Yunanl o. Soluk Celileli gzleri Afro-rl't'in dbrne dikilmiti. Vens
Kallipyge. Ah, o belinin kasrgal Gizlenen bakirenin peindeki Tanr. __.Daha dinlemek isterdik, diye
giriti John Eglinton Mr.
Best'in de icazetiyle. Mrs. S.'ye ilgi duymaya baladk. imdiye kadar onun hakkndaki dncemiz
onun, olsa olsa, sabrl bir Grisel-da hanm hanmck evinde oturan bir Penelope olduu eklindeydi.
__Georgias'n rencisi Antisthenes, dedi Stephen, gzellik
beratn Kyrios Menelaus'un ana ve nice nice yiitleri iinde barndrm kereste Truva ksra Argive
Helen'den alm ve onu zavall Penelope'ye vermitir. Londra'da yirmi yl yaamt ve bu srenin bir
blmnde rlanda Valisi'ninki kadar bir maa ekmekteydi. Varsl bir yaam sryordu. Onun sanat,
feodal sanattan daha ok, Walt Whitman'in dedii gibi, ikemperver bir sanatt. Scak
ringabalbrekleri, yeil bardaklarda beyaz araplar, ballsos-lar, glreelleri, acbadem kurabiyeleri,
frenkzml gvercin dolmalar, halkakurabiyeler. Sir Walter Raleigh, tutuklandnda, zerinden bir
milyon frankla iki de cafcafl korsa km. Tefeci Eliza Tudor'un i amarlarysa eba Melikesi'ni
kskandracak denli bir niceymi. Yirmi yl boyunca evliliin sili sevinleriyle bezeli ak ile
zinakrln kerih zevkleri arasnda oyaland durdu. Man-ningham'n yksn bilirsiniz, hani kasabal
bir herifin kars 111. Richard'daki oyununu grdkten sonra Dick Burgabe'yi yatana davet eder de
Shakespeare de bunu iitir de, imaz ayn ederek, yemeden imeden kadnn gnln eler, Burbage da
varp kad-nn kapsn aldnda, boynuzlunun yorgan altndan seslenir: Fatih William, III.
Richard'dan nce gelmitir. Ve de seviken haspa, stress F'tton, biniverir ve Ah diye lk atar,
adamcazn nazl kuaz da hakeza, nitelikli drst Lady Penelope Rich de bir yuncu iin biilmi
kaftandr, bir de Bankside yosmalar vardr ki, Patas bir peniye.
A
ours la Reine. Encore vingtsous. Nousferons depetites cochonne-n- Minette? Tu veux?
Yksek sosyetenin en st tabakas. Oxfordlu Sir William , e1ant'n annesi, elinde Kanarya arabyla
dolu
kadehi bekler ks'n bir blbll kanarya.
242
740 Buck Mulligan, gzlerini takva ile tavana evirip dua ederce-
sine dedi ki:
Mbarek Margaret Mary Hergelenku!
Ya alt karl Harry'nin kerimesi. elebi air imen Tenn-yson'un dile getirdii gibi civar illerdeki
br hanm arkadalarm da unutmayalm. Ne var ki, tm o yirmi yl boyunca zavall Pene-lope'un,
Stratford'da kristal pencerelerin ardnda ne halt ilediini sanyorsunuz?
Yap da yap. Eylem. Bitkibilimci Gerard'n Fetterlane'deki bir gllnde, krlamkumral, gezinir. Bir
kadnn damarlar gibi 750 gkmavianiei. Kapaklarnca Juno'nun gzlerinin meneke meneke.
Gezinir. Topu topu bir yaam. Bir beden. Ama yap. Uzaklarda, bir ksnme ve necaset irkefnde, eller
beyaz tenlerin zerine yumulmaktadr.
Buck Mulligan, John Eglinton'n yazhanesine serte vurdu. Kimden sz ediyorsun? Diye aklama
istedi. Diyoruz kim, sonelerindeki tekmeyi yiyen n kendisidir o. Bir kez tekme yiyen, ikinci kez
de yer. Ne ki, saray yosmas, airimizin benimsevgiliyrimi, bir lort uruna onu tepti. Ad telaffuz dahi
edilmekten ekinilen ak. 760 Yani siz onun bir ngiliz vatanda olarak, diye atld John
greli Eglinton, bir lorda k olduunu mu sylyorsunuz?
Kertenkelelerin ok gibi frlayarak gezindikleri ykk duvar. Charenton'da bakmtm onlara ben.
yle grnyor, dedi Stephen, onun kendi yerine, tm o harn ferlere, kutsal kilise seyisinin
aygrlara
yaptrdn yapmasn istemiti ondan. Ola ki, Sokrat gibi, onun da bir ebeydi anas da karsysa bir
cad. Ne
var, her ne kadar o kadn gz darda bir irret idiyse de, sadakat andna ihanet etmemiti. O hayaletin
ruhunu taciz eden iki olay vard: Bozulan bir yemin ve karsnn u-770 kur zd, len kocann
kazkafal
hdk erkek kardei. Tatl Ann, anladma gre, fkrdak kanl bir hatunmu. Bir kez halle-nen, ikinci
kez de
hailenin
Stephen sandalyesinde horozlanarak dnd. Aksini kantlamak sizin sorumluluunuz, benim deil,
dedi sorutarak. Hamlet'in beinci perdesinde onu enaatle damgaladn yadsyorsanz, o halde onunla
evlendii gnle onu gmd gn arasndaki otuz drt yl boyunca ondan ne diye hi sz etme diini
ltfen syleyin bana. O kadnlarn hepsi de erkeklerinA aman dedirtir onlarn ahreti boyladklarn
grrler: Mary, zeVC. 780 John'un, Ann, dnp de onu dul brakan ve ondan nce geceg
cK'na dnen zavall sevgilisi William'in, Joan, drt erkek kar-a inin Judith, kocasnn ve btn
oullarnn, Susan, kocasnn ovsa Susan'n kz Elizabeth, dedesinin sylediine gre, ilkini
Hrdkten sonra ikincisine varm. Tabii ya, sz etmi bundan. Onun grkemli Londra'da varsl bir
yaam srdrd yllarda, kars bir borcunu demek iin babasnn obanndan krk ilin "dne almak
zorunda kalmt. O halde syleyin bakalm. Onu gelecek kuaklara tantt kuuarksn da buyurun
aklayn. Hepsi sessiz dururken Stephen onlara doru dnd.
Bunun zerine Eglinton: Vasiyeti mi yani. 790
Ama aklanmt, sanrm, hukukularca.
Hak kazanmt o dulluk gelirine
Yasalara gre. Ama hukuk bilgisi pek engindi
Yarglarn anlattna gre.
eler akln eytan, Dalgasn geer: |
Binaenaleyh ilk yazd vasiyetinden Adn karr kadnn ya, brakr Kzlarna, torununa, kzkardeine,
Stradfordlu ve Londral emektar dostlarna 800
Braktklarn. Binaenaleyh kendsnn Zevcesinin adn da koysun diye stne dldkte, Tutar ona
braur
Ikincieniyi Karyolasn.
Punkt.
Braurona
Ikincieniyi
Braurona
Eniyikar 810
ikincisini Brakaryola.
ff!
, ~~0 zamann gzel kylsnde mobilya filan hak getire, diy< yurdu John Eglinton, imdi de yle ya
gnmzdeki krsal ke e ilikin tiyatro oyunlarna baklrsa. ~~Aengin bir tara beyefendisiydi o, asalet
armas, Strad
244
ford'da arazisi, maliknesi, Ireland Yard'da bir evi vard; hisse senetlerine sahip bir kapitalist,
Parlamento'dan yasa kartabilen bir 820 toprakaasyd. ayet kadncazn geri kalan gecelerinde
huzur iinde horuldamasn isteseydi ne diye ona en iyi karyolasn brakmamtr?
uras su gtrmez ki iki karyola varm, birisi en iyi olan tekiyse ikincieniyi, dedi Mr. Ikincieniyi
Best incelikle.
Separatio a mensa et a thalamo, diye Buck Mulligan daha da inceltince herkesi glmsetti.
Tarihteki mehur karyolalar yazyordur bir yerde-, diye atld kinci Eglinton, karyolatebessmyle.
Dneyim bir.
Tarihte yazldr: Yaramaz renci Stagyrite, dazlak barbar 830 bilge, dedi Stephen, srgnde lrken
klelerini azat eder ve ceplerini doldurur, byklerini saygyla anar, lm karsnn kemiklerine yakn
bir yerde gmlmesini ister ve dostlarndan eski bir metresine (Nell Gwynn Herpyllis'i unutmayn) gz
kulak olmalarn syleyerek kkn metresine brakr.
yle mi lm demek? Diye sordu Mr. Best hafiften bir merakla. Yani...
Kr ktk sarho ld, diye yerletirdi Buck Mulligan. Byk bir bira krallara layk. Ha, Dowden ne
dedi bakn, anlatmam lazm size! 840 Ne? Diye sordu Besteglinton.
William Shakespeare ve reks, limitet. Halkn William'i, Anlama koullar iin mracaat: E.
Dowden, Higfeld House...
Harika! Diye gs geirdi Buck Mulligan kane. Ozana isnat edilen pederastlk sulamas
hakknda dncesini sormutum. Ellerini kaldrarak dedi ki: Yaamn o gnlerde ok daha ateli
olduunu sylemekten baka ne diyebiliriz ki. Harika! Put.
Gzellik duygusu bize yolumuzu artyor, dedi melanko-likelegan Best gudubetleen Eglinton'a.
850 Kprtsz John'un yant keskin oldu:
Bunlarn ne anlama geldiini bize doktorlar syleyebilir-Pastan hem yiyip hem de saklayamazsn.
yle mi dersiniz? Gzellik beratn benden ske ske alacaklar m?
Bir de mlkiyet hissi, dedi Stephen. Shylock'u kendi cebinin derinliklerinden karmt. Malt
kaaks tefeci bir babam11 olu olarak kendisi de bir msr kaaks, bir tefeciydi; ktlk sra snda
millet alktan krlrken on leklik msr istif etmiti am'
245
na. Tevekkeli Chettle Falstaff'n anlattna gre, borlular
onun ticari drstlnden sz eden her dinden insanlarm. 860 R'r tiyatrocu meslektan birka torba
maltn parasn demedii | in dava etmi, dn verdii tm paralar da faizlerinin son meleine kadar
atr atr geri almtr. Aubrey'in seyisi ve yama haska trl nasl zengin olabilirdi yle abucak?
Yamur yaarken He yamazken de kpn doldurabilmitir hep. Kralienin zel hekimi Lopez'in
aslmasn ve drt hayvana balanp paralatlma-sn bu da yetmezmi gibi hekimcaz senin ft daha
lmeden Yahudi yreini skp karmalarn izleyen Yahudi kym srasnda Shylock sarayn tarafn
tutar: Hamlet ve Macbeth de, cadyakm-na mtemayil Iskoyal arlatan bir filozofun tahta karld
sra- 870 lara rastlar. Yitirilen donanmay, Akn Zahmetleri Yitirildi'de sarakaya alr. Grkemli
dekorlar, tarihi temsilleri, Mafekingvari bir taknlk ummannda pupa yelken ilerler. Warwickshire
Cizvitleri mahkeme nne karlar ve bir hademenin muhtemelzzdeyn kuramna degin grlerini
reniriz. Sea Venture Bermuda'dan dnnce, Amerikal kuzinimiz Patsy Caliban ile Renan' hayran
brakan oyununu yazar. ekerli soneleri Sidney'inkileri izler. Kzl sal Bess diye de anlan Peri
Elizabeth'e gelince, Windsor'un en Kadnlar'm eindiren o kalk tombulteyze, Almanyal bir mein-
herre kalanca hayatn kirliamar sepetinin dibindesakl anlamla- 880 r aramakla geirtir. Bakyorum
da iiniz tkrnda maallah. Bir teolojikflolojik karm bir para kartrverin. Mingo, minxi, mictum,
mingere.
Onun bir Yahudi olduunu ispat edin, diye ibiini kaldrd John Eglinton, umuda kaplarak. Sizin
mektebin mdr onun Roma Katolik Kilisesine mensup olduu kanaatinde. Sufflaminandus sum.
Almanlara benzer o, diye yant verdi Stephen, italyan skan-dallarnn bir numaral telleyip
pullayclarna. Aklnamtenahi bir adam, diye anmsatt Mr. Best. Cole- 890 ridge ona
aklnamtenahi demitir. Amplius. In societate humana hoc est maxime necessarium ut sit atnicitia inter
multos. Saint Thomas, diye balad Stephen...
Ora pro nobis, diye iniledi Kei Mulligan, sandalyesine gmlp.
Ol esnada sinledi firakl nalesin: Pogue mahone! Acushla machree! Biz mahvolmuuz artk! Val-lar>i
mahvolmuuz!
246
900 Herkes tebessmlerini tebessm etti.
Semizgbekli yaptlarn orijinallerinden okumay sevdiim Saint Thomas, dedi Stephen
glmseyerek, ensest konusunu, Mr Magee'nin szn ettii Viyana ekolnden farkl bir biimde ele
alarak, ussal ve kendine zg bir yaklamla bunu bir coku cimriliine benzetir. Demek ister ki, yakn
kan ba olan birine bu biimde sunulan sevgi, ola ki, o sevgiye muhta olan bir yabancdan cimrice
esirgenmi olmaktadr. Hristiyanlarn pintilikte karadklar Yahudiler, tm rklar iinde eitli
milletlerden kimselerle evliliklerine en ok rastlanandr. Sulamalar fkenin rndr. Yahu-910 dileri
tasarrufa tevik eden Hristiyan yasalar, Lollardlar gibi barnak diye kasrgalarn kucan bellemi bu
insanlar olanca sevgile-riyle demir patpatlara balamtr. Bunlarn gnah m erdem mi olduunu koca
Herkimbaba kyametgn celsesinde syleyecek bizlere. Ne ki, borlar diye belledii eylere kar
kendi haklar diye bildii eylere bu denli skca sarlan bir adam, kars diye belledii kadnn
zerindeki haklarna da o denli skca sarlacaktr. Hibir Srtkan Bay Komu onun kzne de,
karsna da, uana da, hizmetisine de, eeine de gz koyamayacaktr.
Naili Fatmasna da, diye kartn nledi Buck Mulligan. 920 Soylu Will'e hakszlk ediyorsunuz,
dedi soylu Mr. Best
soyluca.
Hangi Will? Diye takld Buck Mulligan tatl tatl. Kafamz karmaya balad.
Yaayan Will, dedi John Eglinton filozofa, Will'in dul kars zavall Ann iin len Will oldu kt.
Requiescat! Diye dua etti Stephen.
Nerde yapmak istediimiz onca ey? Maziye kart ok eskiden...
O gnlerde bir karyolann gnmzdeki bir otomobil kadar 930 gzde bir eya olduunu ve
zerindeki oymalarn eine rastlanmadk gzellikte olduunu kantlasanz bile, kukuleteli kralie- o
ikincieniyi karyolaya serilmi kaskat yatmaktadr. Yallnda ncil hafzlaryla dp kalkar
(bunlardan birisi onunla New Place te kalm ve belediye meclisi hesabna bir litre beyaz arap imse
de hangi yatakta yatm olduunu hi sormamak en iyisi) ve bir ru ha sahip olduunu renir.
Kadncaz adamn destan kitaplarn' okur ya da ona okutur ve onlar en Kadnlarz yeler; her gece a
zmlna akrdatrken de Mutekitlerin Klotlar in Kopalar
247 940
f Sofu Ruhlar Haprtan Manevi Enfiyekutusu zerinde dnr H rur Vens dua ederken dudaklarn
kvrm. Vicdan azab: Piei buluncun. Tanrsn arayan tkenmi bir fuhu andayz. _Tarih bunun
bir hakikat olduunu gsteriyor, inquit Eglinto-
nus Chronolologos. Devirler birbirini takip ediyor. Fakat en salahi-vettar merciler bize insann en byk
dmanlarnn kendi ailesindeki fertler olacan sylyor. Russell haklym gibi geliyor bana.
Karsndan veya babasndan bize ne? Bana sorarsanz sadece aile airlerinin aile hayatlar var. Falstaff
bir aile adam deildi. Bana gre gebe valye onun en ahane buluu.
elimsiz, geriye doru kaykld. Psrk, anan baban inkr et, mrai softa. Singin, Allahszlarla
kifaflanr, pisboaz lp. Antrim 950 ayandan abal babasndan gemitir bu haslet ona. ayda bir
ziyaretine gelir. Mr. Magee, efendim, sizi grmek isteyen bir beyefendi var. Beni? Babanz olduunu
sylyor, efendim. Word-sworth'umu versene. Magee Mor Matthew, arkas dmeli kapakl poturu,
paalarnda on ormann amuru, elinde yontulmam bir denekle gl kuvvetli, kaba saba bir kyl.
Ya seninki? Senin pederi tanr o. Dul baban.
en Paris'ten apar topar anamn kerih lmhanesine kotuumda rhtmda babamn eline dokunmutum.
Sesi, yeni bir lklkta, konumutu. Dr. Bob Kenny bakyormu anama. Benim iyi- 960 ligimi isteyen
gzleri. Ama beni tanmayan.
Bir baba, dedi Stephen, umutsuzlua dmemek iin rpnarak, gerekli bir beladr. Oyunu, babasnn
lmn izleyen birka ay iinde yazmt. Salar aarmaya balam, evlenme ana gelmi iki kz
babas, yaamnn otuz be yln arkada brakm, nel mezzo del canimin di nostra vita, elli yllk
tecrbe sahibi bir kimsenin Wittenbergli tysz bir renci olduuna inanyorsanz, o takdirde yetmi
yandaki anasnn da
sefih kralie olduunu kabul etmeniz gerekir. Hayr. John Shakespeare'in cesedi gece yry-'erine
kmamaktadr. Her geen saat daha da rmektedir. Babaln terketmi, o gizemli tahtn oluna
brakmtr. Boccac-c'o nun Calandrino'su kendisinin hamile kaldna inanan ilk ve son erkekti.
Babalk, bilinli olarak dnyaya getirme anlamnda, feklerin bilmedii bir eydir. Yalnzca getirenden
dnyaya geti-r ene aktarlan gizemli bir konum, havarilerinki gibi bir ardklk-
u- Kilise bu gizemin zerine kurulmutur. O muzip italyan ak-n'n Avrupal kalabalklarn nne
frlattklar Meryem Ana zeri-
el; hem de insanyla kinatyla tm lemin boluk zerinde "Jlmu olduu gibi sarslmaz bir biimde
kurulmutur. Belirsiz-
970
------------------------------------- 248 -------------------------__
980 lik zerine, olaszlk zerine kurulmutur. Amor matris, bu zn ve nesnel tamlama, yaamdaki tek
gerek eydir belki de. Baba] v yasal bir varsaym olabilir. Babasn sevmi olan ve babasnn da olunu
sevmi olduu bir babayla oul var mdr acaba? Neler zrvalyorsun?
Biliyorum. Sussana. Cann cehenneme. Nedenlerim var. Amplius. Adhuc. Iterum. Postea. Bunu yapmak
zorunda msn?
yle ksnl aikr bir utanla birbirlerinden ayrlrlar ki dnyada ilenmi ensestler ve canavarlklar
gibi tm br gnah-990 lada kirlenmi su arivlerinde, bu ihlallere pek rastlayamazsnz Oullar
analaryla, babalar kzlaryla, sevici kz kardeler, ad telaffuz dahi edilmekten ekinilen ak, yeenler
nineleriyle, mahkmlar anahtardelikleriyle, kralieler damzlk boalarla. Domam oul gzellii
bozar: Dodumu, ac getirir, sevgiyi bler, dertleri oaltr. Kendi bana bir erkektir o: Onun bymesi
babasnn zevalidir, onun genlii babasn gnlendirir, onun dostlar babasnn dmanlardr. Rue
Monsieur le Prince'te dnmtm bunu.
Doada onlar balayan ne? Bir anlk kr kzma. 1000 Baba mym ben? Olsaydm eer?
Buruuk kararsz el.
Mezhep sapkn canavarlar arasnda en azls olan Afrikal Sabellius, Baba'nn, Kendi Olu'nun ta
Kendisi
olduunu ileri srmtr. Olasz diye bir szc kabul etmeyen Aquin kpeiy-se, onu takip eder.
Pekl:
Olu olmayan bir baba baba olamazsa babas olmayan bir oul oul saylmaz m? Rutlandbaconsouth-
hamptonshakespeare ya da ayn adl bir baka air yanllklar komedyasnda Hamlefx yazdnda srf
kendi
olunun babas deildi ama, artk bir oul olmadndan, kendisini tm halknn babas, 1010 kendi
dedesinin
babas, ve ayn sebepten, Mr. Magee'nin anlad ekilde doann yetkinlie kar nefretinden dolay hi
domam olan kendi domam torununun babas olarak duyumsad ve yleydi de.
Eglintongzler, zevkten ldr ldr, mahcuparlak tavana doru evrildi. Yamru yumru yabangl
dallarnn
arasndan kvanl bakan mutlu bir Prken.
Dalkavukluk. Pek deil. Ama dalkavukluk.
Kendisi kendisinin babas, diye sylendi Oulmulligan. na'
knd. Hamileyim ben. Beynimde domam bir ocuk var. Pallas
1020 Athena! Bir oyun! Oyundan ls yok! Douruvereyim bari! Vo-
249
gumayardmc elleriyle karnnn iki yann kavrad.
Ailesine gelince, dedi Stephen, anasnn ad Arden ormannda yaayagelmektedir. Anasnn lm,
ona Coriolanus't&ki Vo-lumnia sahnesini esindirmitir. Kck olunun lmyse, Kral John fak
gen Arthur'un lm sahnesine dnr. Hamlet, kara prens, Hamnet Shakespeare'dir. Ftrtna'dzk\,
Peric/es'teki, K y-is'ndeki kzlarn kim olduklarn biliyoruz. Msr'n etgveci Kleopatra'nn,
Cressida'nn ve Vens'n kimler olduunu da tahmin edebiliriz. Ama kaytlara gemi bir yesi daha var
ailesinin. aprayor i, dedi John Eglinton. 1030
Kuveykr ktphaneci, kvranarak, sessizce, kvrp, maskesi kvrd, acele, kvr kvr, kuvak vak. Kap
kapand. Hcre. Gn. Dinlemekteler. . Onlar. Ben sen o onlar.
Haydin, beyi.
STEPHEN
erkek kardei vard, Gilbert, Edmund, Richard. Gilbert yallnda kimi hemerilerine, Maister
Gatherer'i'n kendisine bir gn gsteri iin beleten bir bilet verdiini sylemi de o da gitmi gar- 1040
da tiyatroyazar Maister Wull'u Londra'daki bir oyununda srtnda bir adam gre ederken grm.
Parterde tknd sosisler Gil-bert'in ruhunu ad etmi. Ortalkta grnmez o pek: Ama bir Ed-mund'a
ve Richard'a tatl William'in eserlerinde rastlarsnz.
MAGEEGLINJOHN isimler! Ne var ki bir isimde? BEST
enm adm da Richard, bildiiniz zere. Richard hakknda iyi bir ey sylersiniz inallah, bildiiniz
zere, hatrm iin.
(kahkaha) 105<> 250
BUCKMULLIGAN (piano, diminuendo)
Sonra fslad tbbiyeli Dick Candostu tbbiyeli Davy'ye...
STEPHEN
Daltaban dalyarak Kara Wills'in, Iago, Richard Kambursrt, Kral Lear'daki Edmund'dan oluan
lemindeki iki kii cehennemlik amcalarnn adlarn tar. Yaa, o son oyunu da kardei Edmund,
Southwark'ta lm deinde can ekiirken yazlmt ya da ya-1050 zlmaktayd.
BEST
Dilerim tutulan Edmund olur. istemem Richard'n, adamn... (kahkaha)
KUVEYKIRLYSTER (a tempo) Ancak benim erefli adm aran kimse...
STEPHEN
(stringendo) William kendi adn, o gzel adn, oyunlarnda kh bir figran, kh bir soytar olarak
gizlemitir -tpk eski italyan ressamlarnn kendi suratlarn tuvallerinin lo bir kesine yerletir-1060
dikleri gibi. Will'in ar tar yer ald sonelerinde aklar o kendisini. John O'Gaunt gibi kendi ad
azizdir onun iin, kuyruk sallayarak elde ettii bir klla apraz duran ucu gmten honorifica-
bilitudinitatibus altn bir mzrak eklindeki asalet armas denli aziz, lkenin en yce sahnesallarl
erefinden de aziz. Ne var ki bir isimde? ocukluumuzda bize ait olduunu syledikleri admz
yazarken kendimize sorduumuz sorudur bu. Bir yldz, bir sabahyldz, bir kuyrukluyldz grlm o
doarken. Gndzle------------------251 ---------------------------------
tek bana gkyznde, geceleri Vens'n satndan ok k
rak parlak, geceleyin de yldzlar katndaki inisiyalini imleyen
tk Koltuk takmyldznn yani Cassiopeia'nn deltas zerinde 1070
a rurdu. Geceleri uyuklayan yaz tarlalarnda yrye yrye Shot-
rv'den ve yavuklusunun kollarndan dnerken kendi gzleriyle
rmt ufukta Aylarn az dousunda yaslanaduran o yldz.
ikisi de halinden memnun. Ben de.
Sndnde dokuz yanda olduunu syleme onlara.
Ve onun kollarndan.
Kur yapsnlar da seni yatrsnlar da gr. Ey, dlek tosuncuk. Kim kur yapacak sana?
Yldzlar okusan. Autontimorumenos. Bous Stephanoumenos. Senin burcun hangisi? Stephen, Stephen,
ekmei dzgn kessene. 1080 S. D.: Sua donna. Gi: Di lui. Gelindo risolve di non amare S. D.
Neymi o, Mr. Dedalus? Diye sordu Kuveykr ktphaneci.
Geceleyin bir yldz, dedi Stephen. Gndzn de bir bulut stunu.
Ne kald daha diycek?
Stephen apkasna, bastonuna, fotinlerine bir gz att.
Stephanos, tacm. Klcm. Fotinleri ayamn eklini bozuyor. Yenisini al. oraplarm delinmi.
Mendilim hakeza.
isimlerle aran iyi, diye duyurdu John Eglinton. Senin kendi ismin de epey garip. Senin o dizginsiz
muhayyilen de bundan 1090 neet ediyor muhakkak. Ben, Magee ve Mulligan.
Efsanevi muhteri. Kartaladam. Utun sen. Nereye? Newha-ven-Dieppe, gverte yolcusu. Paris'e gidi
dn. Yamurkuu. Ikaros. Pater, ait. Denizsinmi, yldzarpm, akntya kaplm. Yamurkuusun
sen. Yamurkuu
ol.
Mr. Best sabrszsakin defterini kaldrp dedi kim:
Bu son derece enteresan zira o birader temasna, bildiiniz zere, irlanda esatirinde de rastlyoruz.
Tam anlattn gibi. Shakespeare kardeler. Grimm'in de, bildiiniz zere, masallarn- H00 da. En
kk karde daima uyuyan gzelle evlenir ve en byk mkfat kazanr. Best biraderlerin en iyisi, iyi,
daha iyi, en iyisi. Kuveykr ktphaneci hoplaydurup yaklat.
Bilmek istiyorum, dedi, sen hangi kardei... Zannediyorum kl kardelerden birinde bir kargllk
olduunu ihsas etmektesin., ftnna muhtemelen ben mi yle zannediyorum?
252
Kendini su st yakalad: Herkese bakt: Kendini tuttu.
Antreden bir mstahdem seslendi: 1110 Mr. Lyster! Peder Dineen'in bir istei...
O, Peder Dineen! Derhal.
Ayana tez derhal gcrdatarak erhal erhal dar kt hal ha! John Eglinton duvardaki sse dokundu.
Haydi, dedi. Richard ile Edmund hakknda bildiklerini anlat da dinleyelim. Onlar sona braktn, deil
mi? O iki soylu kardei, Richie amcayla Edmund amcay anmsamanz isterken, sizden ola ki ar
bir talepte bulunduum duygusuna kaplyorum, insan erkek kardeini emsiyesi gibi kolayca unutabilir.
1120 Yamurkuu.
Senin kardein nerde? Surdaki eczanede. Bileitam benim. O, sonra Cranly, Mulligan: imdi de
bunlar. Konu, konu. Ama yap. Yap konu. Akllarnca seni snayacaklar. Yap. Ki yapsnlar sana da.
Yamurkuu.
Sesimden bktm artk, Esau'nun sesi. Tahtma karlk bir yudum su. Berdevam.
Diyeceksiniz ki, bu adlar onun oyunlarna kaynaklk eden 1130 tarihsel belgelerde zaten mevcuttu.
Niye bakalarn deil de onlar almtr? Richard, kambur bir orospuocugu piin teki, dul kalan Ann'la
(ne var ki bir isimde?) seviir, o orospuocugu en dula kur yapp onu elde eder. Fatih Richard, nc
karde, Malup VVilli-am'dan sonra gelir. Oyunun son drt perdesi o ilkinin ardndan ayak srr
gibidir. Tm krallar arasnda Shakespeare'in saygyla yaklamad tek kral Richard'dr, dnya melei.
Kral Lear'daki Edmund'un rol ald ikincil konu niin Sidney'in Arcadia'smdan arlm ve tarihten de
kadim bir Kelt sylencesiyle kuandrl-mtr? 1140 Will'in usul yleydi, diye savundu John
Eglinton. imdi
kalkp bir iskandinavya destanyla George Meredith'in bir romanndan muktebesat birletirmemiz
doru olmaz. Que voulet-vous. Derdi Moor. Bohemya'y sahile getirip Ulysses'e Aristo'yu iktibas
ettiriyor. Neden? Stephen kendini yantlad. nk Shakspeare e gre dzenci ya da gasp ya da
zinakr ya da sfat birden tayan bir erkek karde temas, yoksullarda rastlanmayan, hep onunla
olan bir eydir. Srgnlk temas, kalpten karp atma, evinden
253
ma, mtemadiyen Veronal ki Beyefendi'den balayarak Pros-o'nun asasn krp yerin u kadar kula
dibine gmmesini ve H50 t'rabn bomasn antran. Yaamnn ortasnda kendini ikileti-^ jjjr
bakasna yanstr, kendini yineler protasis, eptasis, katasta-|' katastrof. lmne yakn tekrar yineler
kendini, babasna ekmi olan evli kz Susan zina yapmakla sulandnda. Ne var ki, onun akln
kartran, istencini zayflatan ve yreinde gl bir ktlk ileme eilimi yaratan ey ilk gnaht.
Maynoothlu Pisko-Dos Hazretlerine aittir bu szler. Bir ilk gnah ve, ilk gnah gibi, bir bakasnca
ilenen onun da gnaha gnahn katt. Yazm olduu ve drt kemiinin yatrlmad mezartana
kazlan son szcklerin arasndan alnmtr. Yallk solduramaz bunu. Gzellik 1160 ve bar da
savamamtr onu. Dnyann her bir yannda saysz biimlerde yaratr durur bunu, iki kez Beendiiniz
Gibi'dc, Frtt-na'da, Hamlet'tc, Ksasa Ksas'ta - ve okumadm btn br oyunlarnda.
Zihnini, zihninin basksndan kurtarmak amacyla gld. Yarg Eglinton zetledi.
Hakikat orta noktadadr, diye onaylad. O hem hayalet hem de prenstir. Ne varsa hepsidir o. yle,
dedi Stephen. Birinci perdedeki delikanl beinci perdedeki olgun adamdr. Hepsidir o. Cymbeline'dc,
OtAello'dz pe- 1170 zevenktir, boynuzludur. Hem yapan, hem yaplandr. Bir ideale ya da bir sapknla
tutkun, Jos6 gibi gerek Carmen'i ldrr. Direken anl, iindeki maribinin durmadan ac ekmesini
isteyen o kudurgan Iago'dur.
Guguk! Guguk! Diye guguklad Guck Mulligan utanmazca. Ey korkunun szc! Kasvetli kubbe
nlad, yankland.
Ne yaman tiptir Iago! Diye carlad John Eglinton pervasz. Nihai analizde Dumas///f (yoksa Dumas/>
<?/? miydi?) hakl. Tanrdan sonra en byk yaratc Shakespeare'dir. 1180 Ne erkeklerle ne de
kadnlarla iyi deil aras, dedi Stepnen. Bir yaam boyunca uzak kald dnyann o doduu noktasna,
her zaman bir erkek, bir olan, sessiz bir tank olduu o yere geri dner ve orada, yaam yolculuu son
bulduunda, topraa du-tagacn diker. lr sonra. Nabz atmaz olur. Mezarclar Hamlet Pere\ ve
Hamlet//7ri gmerler. Bir kral ile bir prens sonunda lm-r> mzik refakatinde. Ve, katledilmi de
ihanete uram da olsa-T< Danimarkals ya da Dublinlisi, gzya dken tm o yufka y-" dkn
insanlar iin lye tutulan yas boanmay reddettik-
254
1190 leri tek kocayd. Sonszden holanrsanz iyice bakn ona: Gnen-li Prospero, dllendirilen iyi
insan, Lizzie, dedesinin ak yuma ve Richie amca, airane adaletle kt zencilerin gittii yere
gtrlen kt insan. Esasl perde, i dnyasnda olasln sezdii eyler d dnyada gerek olarak
kmt karsna. Maeterlinck der ki: ayet Sokrat evinden bugn ayrlacak olsa, bilgenin kap eiinde
oturduunu grr. ayet Yahuda bu gece yola ksa, admlar onu Yahu-da'ya gtrr. Her yaam
gnlerle doludur, gn gn ardna. Biz kendimizin iinden yrrken, hrszlarla, hayaletlerle, devlerle,
ihtiyar insanlarla, genlerle, karlarla, dullarla, kaynbirklarla, ama 1200 hep kendimizle karlarz.
Bu dnyann kitabn yazan hem de kt bir biimde yazan oyun yazar (O bize nce , iki gn sonra
da gnei verdi), ou Roma Katoliinin dio boia dedii her eyin hkimi olan cellat tanr, kukusuz
hep hepimizin iindedir her zaman, ister seyis ister kasap isterse de pezevenk ve boynuzlu olsun,
Hamlet'in kehanetince, ululanan erkek, kendisine karlk eden bir erdii melek olduundan ilahi
dzenekte artk evlilikler olmayacak. Eureka! Diye haykrd Buck Mulligan. Eureka!
Birden mutlanp zplad ve bir srayta John Eglinton'un ya-1210 zhanesine ulat. Msaade eder
misiniz? Dedi. Tanr, Malachi'ye seslendi de. Bir kt parasna bir eyler karalamaya balad. Burdan
karken bu not ktlarndan al.
Evli olanlar, dedi, arbal mutucu Mr. Best, biri hari, yaayacaklar. Mtebakisi olduklar gibi
kalacaklar. Edebiyat bakeloryas bekr Eglinton Johannes'e bakp gld.
Evlenmemi, gngrmemi, iinden pazarlkl, gece oldumu her birisi kendi Hrn Kz erhli
edisyonunu kartrarak dnce-' 1220 ye dalar.
Seninki gz boyamak, dedi John Eglinton Stephen'a, dobra dobra. Onca yolu teptirdikten sonra
karmza kara kara bu Fransz geni kardn. Sen kendi teorine inanyor musun? Hayr, dedi
Stephen bekletmeksizin.
Yazacak msn bunu? Diye sordu Mr. Best. Bir diyalog ek' nde yazmalsn, bildiiniz zere,
Wilde'in
Platonik diyaloglar gibi.
John Eklektikon bir ift tebessm etti.
Pekla, o halde, dedi, kendin de inanmadna gre bu ya' 1230 znn karlnda para istemen abes.
Dowden, Hamlet'te esrarl t"
255
v]er olduu kanaatindeyse de daha fazlasn sylemiyor. Herr Rleibtreu, Piper'n Berlin'de tant ve
Rutland teorisi zerinde alan adam, srrn Stratford'daki abidenin iinde sakl olduuna nyor.
imdiki dk ziyaret edecekmi, diyor Piper, ve oyunla
onun atalar tarafndan yazldn ispatlayacakm ona. Zat devletlerini epey artacaktr bu. Ama
teorisine inanyor o.
nanyorum, Ey Tanrm, inanszlma yardm et. Yani, inanmama yardmc ol ya da inanmama yardm
et? Kim yardmc olur inanmaya? Egomen. Ya inanmamaya kim? Baka birisi. _Dana'ya yaz verip de
mangrn isteyen bir sen varsn. Son- 1240
ra gelecek saynn durumunu bilmiyorum. Fred Ryan iktisat mevzuunda bir makalesi iin yer ayrmanz
istiyor. Fraidrine. Bana dn verdii iki gm mangr. Cascavlak kaldmda, iktisadiyat. Bir gine
karlnda, dedi Stephen, bu grmeyi yaymlayabilirsiniz.
Buck Mulligan glerek yazdklarn brakp glerek kalkt: Ardndan ciddiyetle, zehrine bal katp dedi
ki: Ozan Kinch'i Upper Mecklenburgh Street'teki yazlk rezi-dansnda ziyaret etmi ve onu Krpe
Nelly ve kmr iskelesi oros- 1250 pusu Rosalie adl belsoukluuna yakalanm iki hatunla birlikte
dalmlar, Summa contra Gentiles'i incelerlerken bulmutum. Atld birden.
Gel, Kinch. Gel, kularn avare Aengus'u.
Gel Kinch. Btn artklarnz yedim. Hey. Cibreni sakatatn yedireceim sana. Stephen kalkt.
Yaamda gn ok. Bu da bitecek.
Bu gece grrz, dedi John Eglinton. Notre ami Moore, Malachi Mulligan muhakkak orada olmal
diyor. 1260
Buck Mulligan elindeki ktla Panama apkasn kaldrarak iindi.
Msy Moore, dedi, irlandal genlere Fransz edebiyatn greten adam. Geleceim elbet. Haydi,
Kinch, ozanlar imek ge-reK. Yklmadan yryebilecek misin? Glyordu, o...
On bire kadar iret, irlanda gecelerinin zevk tarab. Hdk... Stephen bir hd izledi... R'
Dlr gun milli ktphanede bir tart yapmtk. Shakes. Hd 1270 ln 'zleyip: Peinden gitmitim.
Damarna basyorum onun.
256
Stephen, esenleerek, anszn halsizleip, bir hdk soytarnn, yeni tral, itinayla taranm bir ban
peine takld, kubbeli hcreden, dncelerden arnk arpc gn na kt. Ne renmi oldum?
Onlardan? Benden? Haines gibi yr imdi.
Gedikli okurlarn salonu. Okur kayt defterinde Cashel Boyle O'Connor Fitzmaurice Tisdall Farrell,
adnn ilk harflerini yazyor izahat: Hamlet deli miydi? Kitaplardan sz ederken Kuveykrin 1280
sakss Tanrsallayor rahibimsi.
A, tabii efendim, ltfen.. Son derece memnun olurum...
Keyiflenen Buck Mulligan az paa kendi kendine mrldanp kafa sallayarak dledi:
Halinden memnun bir gt.
Turnike
O mu u?.. Mavikurdeleli apka?.. Sakin sakin yazan?.. Ne?.. Bakt?.. Kvrlan trabzan: Przszakan
Mincius.
Puck Mulligan, Panamamiferli, basamaklar inerken makara 1290 ekiyor, yrlyordu: John
Eglinton,jo, Johnum, Niye almyorsun bir hanm? Delibozuk, havaya fkrtt:
Ey, enesiz inlibay! in on Eg Lin Ton. Onlarn kk tiyatrosuna gittiydik. Haines'le ben,
Plumber's Hall'e. Bizim oyuncular Yuanllar ya da M. Maeterlinck gibi Avrupa iin yeni bir sanat
yaratmaktalar. Abbey tiyatrosu! Keilerin kask teri kokusu geliyor burnuma.
Okkalca tkrd. 1300 Unuttum: Kahpe Lucy'nin onu krbaladn unuttuundan
ok deil. Ve/emme de trente ans terk ettiini. Ve niin baka ocuu olmadn? Ve ilk ocuunun da
bir
kz olduunu?
Ge den jeton. Haydin geriye.
Ask suratl mnzevi hl orada (yannda pastas) ve efendiden bir delikanl, bir zevk yuma,
Phedo'nun
okanas kumral salar gibi.
E... Ben sadece e... unutmak... istemitim... e...
Longwort ile M'Curdy Atkinson ordaydlar...
Puck Mulligan ayan denk basp, cvldad: 1310 itmez oldum artk ben ulluk sesini Ya da
yanndan geerken konutuunu bir Tommy'nin Zira balyorum dnmeye
257
f M, Curdy Atkinson 'u hep, Hani bir baca tahtadand Bir de sko etekli korsan
Hani bir trl nefsini krletmeye cesaret edemeyen
enesiz azl Magee'yi.
Korktuklarndan bu yeryznde evlenmeye
Devam ettiler sfr tketene dek otuz bir ekmeye.
Dalgaya devam et. Kendini tan. 1320
Durdu, aamda, arsz arsz szyor beni. Duruyorum.
_Matemli soytar, diye sinledi Buck Mulligan. Synge doaya
uyup siyah giymeyi brakt. Sadece kargalar, papazlar ve ngiliz kmr siyahtr.
Bir glck dudaklarn dalgalandrd.
Longworth fena bozulmu, dedi, kazkafal moruk Gregory hakknda yazdklarna. Yok musun sen
engizisyoncu ayya ftciz-vit! Kadn sana gazetede bir i buluyor, ama sen tutup herzelerinle ona
veritiriyorsun. Yeats'e benzeyemez misin biraz?
Kollarn zarafetle devindirirken aklabanca akrayarak inme- '330 sini srdrd:
Benim zamanmda memleketimizden neet eden en gzel kitap. Homeros geliyor insann aklna.
Merdivenden inince durdu.
Tam Maskaralk bir oyun dndm, dedi ciddiyetle.
Stunlu Maribi salon, glgeler giriik. Sorgulu serpular giymi dokuz kii maribi danslarn bitirdi.
inili kl tatl seslerle Buck Mulligan bloknotundan okudu: Herkes Kendi Kendisinin Kars 1340
ya da
Avu inde Bir Balay
( orgazmda ulusal lmszlk)
yazan
Bamburuk Mulligan
Ylka gle rek Stephen'a dnd ve dedi ki: Ne yazk ki biraz dekolte oldu. Ama dinle. kudu,
marcato:
Kahramanlar: TOBY ASILOFSKI (i gemi bir Polonyal) 1350 KASIKBTI (kasktaki allklarda
yaar)
258
TIBBYEL DICK -j
ve > (bir tala iki ku)
TIBBYEL DAVY > GROGAN ANA (bir saka) KRPE NELLY ve
ROSALE (kmriskelesi orospusu).
Stephen peinde, yrrken, ban ileri geri oynatarak gld-1360 Kvanla glgelere, insan ruhlarna
seslendi:
Ey, geceleyin Camden Hall'de Irlandamzn kzlar, sen orda dutrengi, rengrenk, bol bulama
kusmuunun iinde yatarken zerinden gemek iin eteklerini kaldrmak zorunda kaldlar!
Irlandamzn en masum olanyd, dedi Stephen, eteklerini kaldrdklar kimseler arasnda. Kapdan
kmak zereyken, arkasnda birisinin varln du-yumsayp, yana doru ekildi.
Brakp git. imdi tam zaman. Ama nereye? ayet Sokrat evini bugn terk etseydi, Yahuda bu gece
koyup
gitseydi. Neden? 1370 Zaman iinde varman gereken meknda var olacak o, kanlamaz-
casna.
Benim istencim: Benimkine kar onun istenci. Arada denizler. Aralarndan bir adam geti, eilerek,
selamlayarak. Gnaydn gene, dedi Buck Mulligan. Sahanlk.
Burada kehanet kularna bakmtm. Kularn avare Aen-gus'u. Giderler, gelirler. Dn gece umutum
ben. nsanlar aakalmalard. Sonra fahieler sokana. Kaymak gibi bir kavun uzat-1380 mt o adam
bana. Gir. Greceksin.
Gezgin Yahudi, diye fsldad Buck Mulligan soytarca bir aknlkla. Gzlerini grdn m? Sana
yiyecek gibi bakt. Acyorum sana, koca denizci. Ah, Kinch, ban belada. Semerini sigortaya al.
kzford terbiyesi.
Gn . Tahtrevanda gne kpr kemerinin tepesinde. nlerinden bir srtn karalts, leopar
admlarla, antreden kp, demir parmaklklarn altndan geip gitti. Onu izlediler. 1390 Beni incitmeyi
srdr.
Konu haydi.
Latif bir hava. Kildare Street'teki evlerin cidarlarn meyda ckarvordu. Ku yok. Evlerin damlarndan
iki nahif duman sof?
__-----i-------------------- 259 ---------------------------.___
u iinerek szlmekte, ve hafif bir esintide hafif hafif yok olmaktayd.
Brak uramay. Cymbeline'deki Kelt rahiplerinin dinginlii: Kutsal gizleri fa eden: Vasi topraklarda
bir mihrap.
Tanrlara sena ederiz Eri tten dumanlarmz anlarn burunlarna ulasn Kutsal mihraplarmzdan.
260 10
PEK MUHTEREM BARAHlP JOHN CONMEE S. J. KL1-sedeki kapal blmesinden aa inerken
ltl saatini
gene i cebine yerletirdi. e be var. Artane'e kadar yrmek iin iyi bir zaman. O ocuun ad neydi
bakaym? Dignam. Evet. Vere dignum et iustum est. Peder Swan'in gitmesi lazmd. Mr. Cunningham'n
mektubu. Evet. Mmknse, memnun kalacakm. yi kymetli bir Katolik: Misyon zamanlarnda ie
yarar. Bir tekbacakl bahriyeli koltuk deneklerinin enge silkin-meleriyle yalpalaya yalpalaya
ilerliyor, hrlayarak bir trk r-10 yordu. Hayrsever Srler Manastn'na az kala bir silkelendi ve
sadaka vermesi iin sivri klahn Pek Muhterem John Conmee S. J.'ye uzatt. Peder Conmee uzanan
tand keseye bir gm kron koyarak onu gnete takdis etti.
Peder Conmee, Mountjoy Square'i geti. Bir sre, ama pek fazla deil, gllelerle bacaklar kopan, ? jn
gnlerini gszler yurdunda geiren, askerler ve bahriyelilerle, Kardinal Wolsey'in, Tanrma da
kralma hizmet ettiim gibi hizmet etseydim o zaman Tanr beni bu yal gnlerimde terk etmezdi,
deyiini dnd. Yapraklarnn aralar yer yer gne kl aaglgelerinden yrd: Ve Mr. David 20
Sheehy M. P.'nin kars ona doru gelmekteydi.
ok iyi, vallahi, Peder. Siz naslsnz, Peder? Peder Conmee gerekten de ook ok iyiydi. Belki de
Bux-ton'a imelere gidecekti. Ya oullan nasld hanmefendinin, Bel-vedere'den memnun muydular?
Yaa, yle miydi? Peder Conmee gerekten ok memnun olmutu bunu iittiine. Ya Mr. Sheehy
nasllard? Hl Londra'da. Ev gene yle duruyordu, kukusuz yleydi. Hava da ne gzeldi, gerekten
latifti. Evet, byk bir h11' maile Peder Bernard Vaughan gene gelip vaiz verecekti. Ya, eve ook ok
baarl. Gerekten muhterem bir insan. 30 Peder Conmee, Mr. David Sheehy M. P.'nin karsnn o den'1
261
grndne pek memnundu ve Mr. David Sheehy M. P.'ye . metlerinin sunulmas ricasnda bulundu.
Tabii, muhakkak urayacakt. Hayrl gnler, Mrs. Sheehy.
Peder Conmee silindir apkasn kararak selam verdi ve ay-lrken kadnn alndaki, gne nda
parlayan mrekkepsiyah kehribar boncuklarna doru glmsedi. Ve gene de glmseye-rekten yrd.
Dilerini fralamt, farkndayd, betelcevizi ma
cunuyla.
Peder Conmee yrd ve, yrrken, Peder Bernard Vaug-han'n o bir ho gzleriyle Londral aksann
dnerek glmsedi.
_Pilatus! u zrlak serserileri niin datmazsn ki?
Ateli bir adam, dorusu. Oras muhakkakt. Kendi usulnce epey yararl oldu. Kukusuz yle.
irlanda'y sevdiini, irlandallar sevdiini sylyor. Dnecek olursan iyi bir aileden de. Galli, deil
miydiler? Ha, unutmasnd. Taral pedere o mektup. Peder Conmee Mountjoy Square'in kesinde
kk rencinin nn kesti. Evet: Belvedere'dendiler. Kk Kolej'den. Hah. Okulda iyi ocuklar
mydlar? H. O halde ok iyiydi. Ya onun ad neydi? Jack Sohan. Ya onun ad? Ger. Gallaher. Ve br
kkbeyin? Onun ad da Brunny Lynam'd. Hm, ne de gzel bir add yle.
Peder Conmee gsnden kard bir mektubu gen Brunny Lynam'a verdi ve Fitzgibbon Street'in
kesindeki krmz kutuyu gsterdi.
Ama kendini kutunun iine postalama, kkbey, dedi. Olanlar altgzle Peder Conmee'ye bakp
gltler: Ay, efendim.
Peki, bakaym atabilecek misin mektubu, dedi Peder Conmee. Gen Brunny Lynam koarak yolun
karsna gitti ve Peder onmee'nin taral pedere mektubunu parlak krmz postakutu-sunun azndan
ieriye att. Peder Conmee glmsedi, bayla se-mlad, glmseyerek Mountjoy Square East boyunca
yrd. L>ans vs. Hocas Mr. Denis J. Maginni, silindir apkas, ardu-renginde ipek yakal redingotu,
beyazboyunba, leylak rengi ck pantolonu, kanarya sars eldivenleri ve ayanda sivri ru-avakkablar,
vakarl bir alayile yrrken Dignam Court'un de / e Aady Maxwell'i getii srada son kerte saygl bir
ekil-Kaldrma kt.
262
Mrs. M'Guinness deil miydi o?
Kar kaldrmda seyir halindeki ana, gm sal tvjr M'Guinness, Peder Conmee'yi bayla
selamlad. Peder Conme de glmseyerek karlk verdi. Nasld, iyi miydi?
Gzel, oturakl bir kadnd. Iskoyal Kralie Mary Stuart gibi aynen; Tefecilik yaptn dnnce
insan! Haydi, canm! Byle bir... ne desem ki?., byle bir kralie kalb.
Peder Conmee Great Charles Street'ten geerken solundaki 80 kapal Protestan kilisesine bakt.
Muhterem T. R. Greene B. A konuacak (Deo Volante). Vacip dedilerdi ona. O da bir iki ey sylemek
vacip oldu diye geirdi. nlenemeyen cehalet. Kendi anlaylarna gre hareket ettiler.
Peder Conmee keyi kvrlp North Circular Road boyunca yrd. Byle nemli bir caddede bir
tramvay hatt olmamas hayretti dorusu. Elbet ki, yaplmalyd.
Bir grup antal renci Richmond Street'ten gemekteydi. Hepsi sallapati kasketlerini kararak selam
verdi. Peder Conmee de onlar efkatle birka kez selamlad. Hristiyan kardelerin 90 oullan.
Peder Conmee yrrken sa elindeki buhuru koklad. Saint Joseph Kilisesi, Portland Row. Yal ve
faziletli kadnlar iin. Peder Conmee apkasn kaldrarak Hazreti sa'ya dua etti: Ama zaman zaman
yaramazlk da yaparlard.
Aldborough House'a yaklatnda Peder Conmee o hovarda soylu adam yd etti. ite imdi de bir
ihan gibi bir eydi.
Peder Conmee North Strand Road boyunca yrmeye balamt ki, dkknnn kapsnda duran Mr.
William Gallagher tarafndan selamland. Peder Conmee, Mr. William Gallagher'i selam-100 lad ve
domuzpastrmalarndan ve kallavi tereya topaklarndan yaylan kokular ald. Ttnc Grogan'n, New
York'taki feci bir felaket haberini veren haberlevhalar dayal dkknnn nnden geti. Amerika'da bu
trden eyler devaml olmaktayd. Talihsiz insanlarn o ekilde lmeleri, hazrlksz. Gene de, tvbekar
olmak iin mkemmel bir vesile.
Peder Conmee Daniel Bergin'in, penceresinde isiz gsz iki adamn pinekledii tavernasndan geti.
Adamlar onu selam'3' di, o da adamlara selam verdi.
Peder Conmee, Corny Kelleher'in bir saman pn ine 110 ken yevmiye defterindeki saylar
toplad H. J. O'Neill'in cena ileri brosundan geti. Devriye gezen bir polis memuru "e Conmee'-"'
selamlad ve Peder Conmee de polis memurunu
lad Domuzkasab Youksetter'de, Peder Conmee akl karal 2 zl domuzsucukbrnn kvrlm zarlarnn
iinde paa paa
lduklarn izledi. Charleville Mall'daki aalarn altnda pala-rlanm bir mavna, sarkk kafal bir araba
beygiri ve ortada otur-
sigarasn tellendirirken gzleri tepesindeki bir kavak dalna A Ims farm hasr apkal bir mavnac
grd. Cennet bir manza-^ Ve Peder Conmee insanlarn kazp kararak kasabalsyla ehir-Isivle fakir
halkn evlerindeki ocaklar yakabilmeleri amacyla turba keseklerini bataklklarda halk eden Yaradan'n
inayeti zerinde tefekkre dald.
Newcomen Kprs zerinde, Upper Gardner Street'teki Saint Francis Xavier kilisesinin barahibi Pek
Muhterem John Conmee S. J. kentdna giden tramvaylardan birine bindi.
Kentiine giden bir tramvaydan, North William Street'teki Saint Agarha kilisesinin rahibi Muhterem
Nicholas Dudley C. C, Newcomen Kprs'nde indi.
Newcomen Kprs'nde Peder Conmee kentdna giden bir tramvaya bindi zira Mud Island'n tesine
uzanan kt yolu yaya yrmek pek houna gitmeyecekti.
Peder Conmee, mavi bir bileti keiderisinden tombul eldivenlerinden birinin iliine zenle geirip, teki
tombul eldiveninin ayasyla drt ilini, bir altpeniyi ve be peniyi kesesine boaltrken tramvayn bir
kesine oturdu. Ivy Kilisesi'ni geerken bilet kontrolrnn ekseriya insann biletini dikkatsizlikle
atm olduu zamanlar damladn dnd. Tramvaydaki yolcularn kasntl havas Peder Conmee'ye
bylesi ksa ve ucuz bir yolculuk iin biraz abartl gzkt. Peder Conmee etaretli bir edeplilikten
yanayd. Hava ne kadar da gzeldi. Peder Conmee'nin karsnda oturan gzlkl beyefendi
aklamasn bitirdikte, gzlerini yere evirdi. Zevcesi, diye tahminde bulundu Peder Conmee.
Minicik bir esneme, gzlkl beyefendinin zevcesinin azn averdi, ilkin kk eldivenli yumruunu
kaldrd, pek de kibarca esnedi, kk eldivenli yumruuyla alan azn tplayarak nnminnack
tebessm etti, irin irin.
Peder Conmee aracn iinde kadnn parfmnn farkna var-'' adnn karsnda oturan garip adamn da
srann hemen ucunda oturduunun da farkndayd.
Peder Conmee mihrapparmaklnn nnde okunmu ekme-atas ha bire sallanan garip ihtiyarn azna
zorlukla koyabildi.
Annesley Kprs'nde tramvay durdu ve, kalkmasna yakn, 264
yal bir kadn inmek amacyla anszn yerinden kalkt. Bileti ka dinin hatrna tramvayn kalkmamas
iin zilkayn ekti. Kadn sepeti ve ar filesiyle geti: Peder Conmee biletinin yardim ederek
kadn, sepetini ve filesini indirdiini grd: Ve Peder Conmee, kadn bir penilik biletinin yand
noktay birazck getiinden, onun hep iki kez Allah yardmcn okun, ocuum denilmesi 160 gereken
erefi mahlukattan olduunu, taksiratlarnn balanm olduunu dnd, dualarn benden esirgeme.
Ama ne ok tasalar vard bu hayatta, onca dertleri, zavall insancklar.
Tahta perdelerden Mr. Eugene Stratton etli zencidudaklaryla Peder Conmee'ye pimi kelle gibi
srtmaktayd.
Peder Conmee kara ve kahverengi ve sar insanlarn ruhlary-la, Aziz Peter Claver S. J. ve onun Afrika
misyonu ve inancmzn yaylmas ve son saatleri geceleyin bir hrsz gibi gelende daha suyla vaftiz
edilmemi olan milyonlarca kara ve kahverengi ve sar insann ruhu zerindeki vaizini tahayyl etti.
Belikal bir cizvit 170 papaznn o kitab, Le Nombre des Elus, Peder Conmee'ye usa yatkn bir
argman gibi gelmekteydi. Onlar Tanr tarafndan Onun Kendi suretinde yaratlan ve imandan yana
nasiplerini alamam {Deo Volante) milyonlarca benidemdiler. Fakat Tann'nn yaratt Tanr kullaryd
onlar da. Peder Conmee'ye gre btn bu insanlarn imana kavuamadan yitip gitmeleri yazkt, tabir
caizse bir israft.
Howth Road duranda Peder Conmee indi, bileti tarafndan selamland ve karlnda selam verdi.
Malahide Road tenhayd. Peder Conmee, yoldan da adndan 180 da holanmt. Zevkanlar
almaktayd nee dolu Malahide'de. Lord Talbot de Malahide, tek vris olarak Malahide ve evre
denizlerinin Lord Amirali.
Ardndan silaha arl, ve bir gn iinde hem bakire hem zevce olmu hem de dul kalmt. Eski
dnyaya mahsustu o gnler, meserret iindeki memleketimizin o hakikatli gnleri, baronluklar bir
vakitlerin. Peder Conmee, yrrken, kk kitab Baronluklar Bir Vakitlerin ile cizvit yurtlarna Lord
Molesworth'un kz ilk Belvedere Kontesi Mary Rochfort'a ilikin yazmay dledii kitab dnd.
Genliini yitirmi, dalgn bir kadn, Mary, ilk Belvedere 190 Kontesi, Loch Ennel kysnda bir bana
yryordu, akamleyin dalgn dalgn, bir susamuru suya atladnda irkilmeksizin yrU" yordu. Kim
bilebilir gerei? Kocasnn biraderiyle tam olarak zna yapmadn, ejaculatio seminis inter vas
naturale mulieris, ne kskan Lord Belvedere ne de ona gnah kartan papaz bilemezlerdi-
265
, kadnlarn yapt gibi gnah ilemediine dair yarm azla bir rafta bulunmutu. Sadece Tanr bilirdi,
bir de kadnla o adam, kocasnn kardei.
Peder Conmee, insan soyunun yeryzndeki bekas iin ge-kli olan ukuruna salam olamama
zulmetini ve bizim erknm-uymayan Tanr erkn zerinde dnd.
Don John Conmee yrd ve devindi eski zamanlar ire. Orada insancld, gnenliydi. Gnah
kartanlarn srlarn zihninden geirdi ve tavan olgun meyve hevenkleriyle bezeli, balmumuyla
cilalanm parkeli salondaki glmseyen soylu yzlere bakp glmsedi. Sonra bir gelinle bir gveyin
elleri, soylu soyluya, Don John Conmee tarafndan birletirildi. Enfes bir gnd.
Bir sebze bahesinin kaps Peder Conmee'ye, topraa serilmi geni yapraklaryla ona boyun kesen sra
sra lahanalar gsterdi. Gkyz, rzgrla birlikte ar ar giden kk beyaz bulutlardan bir bei
gsterdi ona. Moutonner, diyordu Franszlar. Yerinde bir tabir.
Peder Conmee, duasn okuyarak, Rathcoffey zerinde koyun srs gibi geen bulutlar seyretti.
Inceoraplarnn konlar Clongowes tarlalarnn anzlaryla gdkland. Yryordu orada, aznda
akam duas, takmlar halinde oynayan olanlarn bartlarn, akamn sknetindeki gen lklar
dinleyerekten. Onlarn okulunda mdrlk yapmt: Ilml bir ynetimdi onunkisi.
Peder Conmee eldivenlerini kard ve cebinden krmzke-narl dua kitabn ald. Fildii bir imlik
kald sayfay gsterdi ona.
ikindi duas. le yemeinden nce okumalyd onu. Ama Lady Maxwell gelmiti.
Peder Conmee iinden Pater ile Avey' okuyup gsnde ha kard. Deus in adiutorium.
Sakin sakin yrd ve ikinci duasn sessizce okudu, Beati im-maculatideki Rese gelene dek yrmesini
ve
okumasn srdrd:
Principium verborum tuorum Veritas: In eternum omnia iudicia tustitiae tuae.
Bir itin aralndan surat pancar kesilmi bir delikanl kt,
0nun ardndan da elinde ba sallayan papatyalaryla gen bir kadn
erdi. Gen adam selamen kasketini serte kard: Gen kadn
amen serte eildi ve eteine taklan bir al parasn sakin sa-
k,n zenle kard.
"eder Conmee her ikisini dingince kutsad ve dua kitabnn mce sayfasn evirdi. Sin:
200 210 220 230 266
Principes persecuti sunt me gratis: Et a verbis tuis formidavit cor
meum.
Corny Kelleher uzun yevmiye defterini kapatt ve uykulu 240 gzlerle bir kede nbet bekleyen am
tahtasndan tabutkapa]. na bakt. Dikilerek tabuta doru gitti ve onu ekseninde evirerek eklini ve
metal aksamn gzden geirdi. Saman pn ineyerek tabutkapan brakt ve kapya doru geldi.
Orada, gzlerini glgede brakmak amacyla apkasnn kenarn ekti ve kapnn pervazna dayanp
miskin miskin dary seyretmeye balad.
Peder Conmee, Newcomen Kprs'nde Dollymount tramvayna bindi.
Corny Kelleher kocaayakl pabularn kavuturdu ve, apkas ne ekik, saman pn ineyedursun,
dary seyretti. 250 Polis memuru 57 C, devriyesinde, vakit geirmek iin durdu.
Hava gzel, Mr. Kelleher.
Ya, dedi Corny Kelleher.
Pek boucu, dedi polis memuru.
Eccles Street'te bir pencereden bir cmert beyaz kol bir madeni paray darya frlatrken Corny
Kelleher azndan yay izerek ykselen sessiz bir samansalyas fkrts yollad. Yeni bir eyler var
m? Diye sordu.
Dn gece o bahis konusu zat grdm, dedi polis memuru soluunu ksarak.
260 270
Bir tekbacakl bahriyeli koltuk denekleriyle MacConnel'in kesini dnd ve Rabaiotti
dondurmacsnn arabasn syrarak kapa Eccles Street'e att. Kapsnn nnde, ceketsiz duran Larry
O'Rourke'a doru sataarak homurdand: ngiltere iin...
Ikna skna kendisini ne doru savurarak Katey ve Boody Dedalus'u geti, durup homurdand: vatan
ve gzellik.
J. J. O'Molloy'un solgun ve efkrl yzne M. Lambert'in bir ziyaretiyle depoda olduu sylendi. Atlar
anas bir kadn durdu, antasndan bir bakr para kard ve kendisine uzatlan klahn iine paray
brakt. Bahriyeli hrla-
k teekkr etti, aldrsz pencerelere kt kt bakt, ban .. drp kendini drt adm ne savurdu.
Sonra durup fkeyle hrlad: ingiltere iin...
Yalnayakl iki ocuk, uzun meyanbah kamlarn emerek, nun yannda durdu, sarsalyah azlar
hayretten bir kar ak, tahta bacaa baktlar.
Bahriyeli cann diine takp silkine silkine kendisini ne 280 doru frlatt, durdu, ban bir pencereye
doru kaldrd ve bouk bouk rd: vatan ve gzellik.
erideki neeli tatl akmalar slklar bir iki mezr daha srd sonra kesildi. Pencerenin storu bir yana
ekildi. Mobilyasz Daireler yazl bir karton levha pervazndan kayarak dt. Tombul plak cmert
bir kolun aydnlk beyaz jponlu ve gergin askl bir kakorseden darya uzand grld. Bir kadn
eli giriteki parmaklklarn zerinden bir madeni paray frlatt. Para kaldrmn zerine dt.
290
ocuklardan biri koup paray alarak gezgin manicinin klahna att ve dedi ki: ite, efendim.
Katey ve Boody Dedalus havasz bunaltc mutfan kapsn iterek atlar. Kitaplar rehin verebildin
mi? Diye sordu Boody.
Maggy ocan nnde, fokurdayan kpklerin altndaki grimsi bulamac kepesiyle iki kez kartrd ve
alnn sildi.
Onlara zrnk bile vermiyorlar, dedi. 300
Peder Conmee, inceoraplarnn konlar anzlarla gdklana gdklana Clongowes krn arnlad.
Nereyi denedin? Diye sordu Boody.
M'Guiness'i.
Boody yeri tekmeleyerek antasn masann zerine frlatt. Vay ablak suratl uyuz kar! Diye
haykrd. Katey ocaa varp gzlerini ksarak bakt. iTencerede ne var? Diye sordu. Gmlekler,
dedi Maggy.
Boody fkeyle bard: 310 AKahrolas, yiyecek bir ey yok mu bize?
------------------------------------- 268 -----------------------------_A
Katey, tencerenin kapan lekeli nlnn bir ucuyla kald-rrken, sordu:
Ya bunda ne var?
Kesif bir buhar fkrverdi cevaben.
Bezelye orbas, dedi Maggy.
Nereden buldun? Diye sordu Katey.
Sr Mary Patrick, dedi Maggy.
Uak ngran ald. 320 Digidan!
Boody masaya oturdu ve hrsla dedi ki:
Versene.
Maggy sapsar helmeli orbay tencereden bir kseye dkt Boody'nin karsna oturup kimi krntlar
parmann ucuyla azna gtrrken sknetle dedi ki: Bu kadarn da bulduumuza kr. Billy
nerede? Babam bulmaya gitti, dedi Maggy.
Boody, ekmekten kopard iri paralar sapsar orbann iine boca ederken, ekledi: 330
Cehennemlik babamz.
Maggy, Katey'in ksesine sapsar orba dkerken, nledi: Boody! Ne utanmazsn!
Bir kayk, buruturulmu bir el ilan, Ilyas Peygamber geliyor, Liffey'de Loopline Kprs'nn altnda
sularn kpr ayaklarna arparak kaynat yerden yollanm, eski gmrkbinasnn rht-myla George
iskelesi arasndaki tekneleri ve apazincirlerini geip doudaki ivinti yerlerine doru ar ar
gitmekteydi.
# # #
Thornton'un dkkanndaki sarn kz stdalndan rme 340 sepetin iini hrtl liflerle dedi.
Blazes
Boylan ona pembe in-cekda sarl bir ie ile kk bir kavanoz uzatt.
nce bunlar koyuver, olur mu? Dedi.
Evet, efendim, dedi sarn kz. Meyveleri de ste.
Tamam, stne bastn, dedi Blazes Boylan.
Kz, canla bala, ipiri armutlar seip zenle yerletirdi ve aralarna da yanaklar utantan kpkrmz
eftalileri oturttu.
Blazes Boylan yeni akkahverengi ayakkablaryla meyveko-kan dkknn iinde bir oraya bir buraya
geziniyor, meyveleri, taze sulu krk ve olgun krmz domatesleri yokluyor, kokularn 350 iine
ekiyordu. 269
Beyazsilindirapkalaryla H. E. L. Y. 'S., nnden srayla geek Tangier Lane tarikiyle hedeflerine doru
kan ter iinde ilerlediler.
Anszn bir ilek sepetinin nnden dnerek saat cebinden altn saatini karp zincirinin ucundan tuttu.
_Tramvayla gnderebilir misiniz? imdi?
Karasrtl bir karalt Merchants' Arch'n altndaki bir eskicinin arabasndaki kitaplar kartrmaktayd.
_Elbet, efendim. ehir iinde'mi?
Ha, evet, dedi Blazes Boylan. On dakikalk. 360 Sarn kz ona bir adres fiiyle kalem uzatt.
Adresi yazar msnz, efendim?
Blazes Boylan fii tezghta doldurdu ve kza doru srd. Hemen gnderin, tamam m? dedi. Bir
hastaya gidecek. Evet, efendim. Gnderirim, efendim.
Blazes Boylan pantolonunun cebindeki etaretli paralar an-grdatt. Cezamz ne kadar? Diye sordu.
Sansn kzn ince parmaklar meyveleri hesaplad. Blazes Boylan kzn bluzunun yaka oyuntusundan
ieriye bakt. Krpe bir pi- 370 li. Upuzun ieklikten bir krmz karanfil ald. Benim olsun mu?
Dedi apknca. Sarn kz onu yan gzle szd, kravat bir para eri ama kyafeti abiye, kpkrmz
kesildi. Evet, efendim, dedi.
Krtarak eilip dolgun armutlarla mahcup eftalileri tekrardan hesaplad.
Blazes Boylan, krmz iein sap glmseyen dilerinin arasnda, kzn bluzundan ieriye artan bir
itiyakla
bakt.
Telefonunuzda bir ift laf etsem olur mu, yavrucuum? Di- 380 ye sordu hovardaca. Ma! Dedi
Almidano Artifoni.
Stephen'n omzundan Goldsmith'in przl kafasna bakt tuna!!"" d1U 'k araba' kadlnlan nde
dirsekliklere rahata tular, c,h,0t-UrTS' ag,r ag,r getL Solukbenizliler. Erkeklerinin kolanda B
TUdarina rahatSa dolanm. Gzlerini ta Trinity'den r-S'nadekd 1 A gVercnlerin rukuk"gurdugu
stunlu kr reva-
270
390 Anch'io ho avuto di queste idee, dedi Almidano Artifoni
and' ero giovine come Lei. Eppoi mi sono convinto che il mondo e un bestia. E peccato. Perche la sua
voce... sarebbe un cespite di rendita vi Invece, Lei si sacrifica.
Sacrifizio incruento, dedi Stephen glmseyerek, bastonunu ortanoktasndan sakin sakin
birorabirbura sallarkene, hafife.
Speriamo, dedi bykl deirmi yz, candan. Ma, dia: Retta a me. Ci rifletta.
Grattan'n kararl elinin durdurduu bir Inchicore tramvayndan bandocu Iskoyal askerler itie kaka
indiler. 400 Ci rifletterb, dedi Stephen, smsk pantolon bacandan aa-
doru bakp.
Ma, sulserio, eh? Dedi Almidano Artifoni.
Kocaman eli Stephen'nkini skca kavrad. nsancl gzler. Bir an mtecessis baktlar ve acele Dalkey
tramvayna doru yneldiler.
Eccolo, dedi Almidano Artifoni dosta telal. Venga a trovar-mi e ci pensi. Addio, caro.
Arrivederla, maestro, dedi Stephen, serbest kalnca eli apkasn kaldrarak. E grazie. 410 Di che?
Dedi Almidano Artifoni. Scusi, eh? Tante belle cosel
Almidano Artifoni, drl notalarndan batonunu kaldrarak durmasn imledii Dalkey tramvaynn
ardndan alamet pantolo-nuyla seirtti. Bounayd seirtmesi, Trinity'nin kapsndan ieriye mzik
aletlerini tamakta olan plakdizli isko uaklarnn patrts arasnda imlemesi bounayd.
* # #
Miss Dunne, Capel Street kitaplndan ald Beyazl Kadn romann ekmecesinin ta arkasna saklad
ve yazmakinesine cafcafl bir mektup kd geirdi. 420 Amma da muamma dolu bir romanm.
Marion
denilen o kadna k m? Bari deitireyim de Mary Cecil Haye'nin bir romann alaym. Disk yiv
oluundan kayarak dt, bir sre dingildedi, durdu ve onlara gz szd: Alt. Miss Dunne klavyesini
akrdatt:
16 Haziran 1904.
nlerine ve arkalarna ilan levhalar aslm be beyazsilindn" apkal adam Monypeny'nin kesiyle
Wolfe Tone'nin heykelinin
271
. 'medii temel arasnda H. E. L. Y. 'S.'i kvrtarak geldikleri gibi kan ter iinde geriye dndler. 430
Ardndan, dilber yosma Marie Kendall'n devasa afiine baka-, ye huzursuzca siftinerek, not defterine
on altlar ve majskl ler iziktirdi. Salar hardalrengi, yanaklarsa boya iinde. Hi de iizel bir kadn
saylmaz, deil m? O ksack eteinin ucunu kald-sl O adam bu gece konsere gelecek mi acaba. O
terziye Susy Magel'inki gibi bir akordeon etek yapt rabilseydim. O eteklerle iyi tepiniliyor. Shannon'la
yelkenkulbnn tm yakkllar gzlerini bir trl ayramamlard ondan. Allah vere de beni yediye
kadar tutmasa burda. Telefon, kulann dibinde saygszca ald. 440
Alo. Evet, efendim. Hayr, efendim. Evet, efendim. Onlar beten sonra araym. Sadece o ikisini,
efendim, Belfast ve Liverpool iin. Pekl, efendim. Siz dnmemiseniz altda giderim o halde. Alty
eyrek gee. Peki, efendim. Yirmi yedi ve alt. Sylerim ona. Evet: Bir, yedi, alt. Bir zarfn zerine
rakam yazverdi.
Mr. Boylan! Alo! Sporf'tan o beyefendi uram sizi sormutu. Mr. Lenehan, evet. Saat drtte
Ormond'da olacan syledi. Yo, efendim. Evet, efendim. Beten sonra ararm onlar.
** * 450
Kck mealenin alevinde iki pembe surat belirdi. Kim o? Diye sordu Ned Lambert. Crotty, sen
misin?
Ringabella ve Crosshaven, diye yant verdi bir ses ayan basmak iin yeri yoklayarak.
Merhaba, Jack, sen misin yahu? Dedi Ned Lambert, titreyen kemerlerin arasnda esnek latasn selam
niyetiyle kaldrarak. Gelsene. Bastn yere dikkat et.
Dinadamnn yukarya kaldrd elindeki amal kibrit uzun zayf bir alevle yand yand sonra yere
atlverdi. Ayaklarnn dibinde kzl bir nokta ruhunu teslim etti: Drt bir yanlarn kfl hava 460
evirdi. Ne ilgin! Diye seslendi kibar bir ses karanln iinden.
Evet, efendim, dedi Ned Lambert itenlikle. u anda Saint Mary Manastn'ndaki, 1534'te ipek
Thomas'n isyan bayran a-' tarihi Meclis Salonu'nda durmaktayz. Buras tm Dublin'deki en tarihi
noktadr. O'Madden Burke bugnlerde bu konuda bir eyler yazacaktr. Eski irlanda Bankas, Birlik
dnemine kadar bu-
272
radayd; Adelaide Road'daki havralarn ina etmeden nce ilk Ya hudi tapna da buradayd. Sen
buraya hi gelmemitin, Jack, de-470 il mi? Gelmemitim, Ned.
Hafzam beni yanltmyorsa, dedi kibar ses, atyla Dame Walk'tan girmiti. Kildarelerin maliknesi.
Thomas Court'tayd.
Haklsnz, dedi Ned Lambert. ok haklsnz, efendim. O halde ltfen, dedi dinadam, gelecek
sefere msaade edersiniz, umarm... Elbette, dedi Ned Lambert. Fotoraf makinenizi de getirin ne
zaman isterseniz. Ben u uvallar pencerelerden eker ortal aarm, ister uradan ister uradan
ekersiniz. 480 Can ekien kr kta
latasyla yl tohumuvallarna ve zemindeki elverili blmlere vurarak dnd durdu.
Uzun bir surattan bir sakal ile bir nazar bir satrantahtasnn zerine asld kald.
ok minnetarm, Mr. lambert, dedi dinadam. Kymetli vaktinizi alm olmayaym...
Bamzn stnde yeriniz var, efendim, dedi Ned Lambrt. Ne vakit isterseniz terif edin. Gelecek
hafta,
mesela. Grebilir misiniz?
Evet, evet. Allahasmarladk, Mr. Lambert. Sizinle tant-490 ma ok memnun oldum. O eref
bize ait, efendim, diye yant verdi Ned Lambert.
Konuunu ka kadar izledikten sonra latasn evire evire stunlarn arasnda uzaklat. J. J.
O'Molloy'la birlikte ar ar, hamallarn, O'Connor, Wexford, yk arabalarna hurmaekirdei ezmesi
ve keiboynuzu uvallarn ykledii Mary Manastr'na ulat. Elindeki kart okumak iin duralad.
Muhterem Hugh C. Love, Rathcoffey. imdiki adresi: Saint Michael, Sallins. iyi delikanldr.
Fitzgeraldlar hakknda bir k-500 tap yazdn sylemiti bana. Tarihte stne yoktur, billa. Gen kadn
eteine taklan bir al parasn sakin sakin zenle kard. Yeni bir barut komplosu hazrladn
zannediyordum, dedi J. J. O'Molloy. Ned Lambert havada parmaklarn trdatt.
Tanrm! Diye haykrd. Kildare Kontu'nun Cashel Katedrali'nde yangn kardktan sonraki encamn
anlatmay unuttum ona. Bunu biliyor musun? Namussuzum ok pimanm >u
271
htima, demi hani, ama Tanr ahidim olsun, bapiskoposun ieride Iduiundan yle emindim ki!
Holanmayabilirdi, ama. Ha? Tanrm, 510
ne de anlatacam. Byk Konttu o, Fitzgerald Mor. Geraldine-feAin hepsi de yaman adamlard.
Yanndan getii koumlar zk atlar huylanarak irkildiler. Yanndaki bir alacal sarya bir tokat
akedip haykrd: Aho, evlat!
J. J. O'Molloy'a dnerek sordu:
Peki, Jack. Ne oluyor? Derdin ne? Biraz bekle. Sabrl ol.
Az ak, kafasn ta geriye ekip devinmeden durdu ve, bir an sonra, yksek sesle aksrd. Hapu!
Dedi. Hay Allah! 520 uvallarn tozundan, dedi J. J. O'Molloy nezaketle.
Yo, dedi Ned Lambert soluk solua, evvelsi gece... biraz tm... hay Allah... geen gece... uzun
sre cereyanda kalmtm...
Mendilini burnuna yaklatrp hazr etti bir sonraki...
Bu sabah... Glasnevin'deydim... zavall kk... neydi ad hani... puu!... Vay anam vay! Tom
Rochford, bordo yeleine bastrarak tuttuu desteden ilk diski ald.
530
Grdnz m? Dedi. Diyelim ki alt. Bakn, ite. imdi evirelim.
Sonra sol yarktan ieriye sokarak brakt. Disk yiv oluundan kayarak dt, bir sre dingildedi, durdu
ve onlara gz szd: Alt.
Hukukun cemaziylevvelini bilen azametli, mdafi avukatlar, Konsolide Vergi Dairesi'nden Ar Ceza
Mahkemesi'ne gitmekte olan Goulding, Collis ve Ward dosyaantasn tayan Richie Goul-d'ng'i
seyreylediler ve Kraliyet Hukuk Dairesi Bahriye Mahkemesi'nden Temyiz Mahkemesi'ne doru giden
takma di-ern gstere gstere vesveseli bir ekilde srtan pek bol siyah 540 |Pek etekli yalca bir
kadnn hrtsn iittiler. Grdnz m? Dedi. Son koyduum nah ite urada: evi-rr- arp.
Manivela, grdnz m? ka tarafta ykselen disk ko_onunu onlara gsterdi.
Iyi fikir, dedi Nosey Flynn, burnunu ekerek. Demek ki gelen bi kimse srann hangisinde
olduunu hangilerinin ge-'g'n hemen anlayabilir.
274
Grdnz m? Dedi Tom Rochford. Diski kendi zevki iin kaydrd: Dmesini, dingildemesini 550
gz szmesini, durmasn izledi: Drt. imdi evirelim.
imdi Ormond'da onu greceim, dedi Lenehan, ve ona soracam. Varna geliim, tarhanana
bulgur am.
Tabii ya, dedi Tom Rochford. Boylan gibi sabrl deilim de ona.
yi geceler, dedi M'Coy hoyrata, ikiniz baladnzda... Nosey Flynn manivelaya doru eilip
burnunu ekitirdi. Ama nasl alyor ki bu, Tommy? Diye sordu. Hoppa nina, dedi Lenehan.
Hadi grrz. Kck Crampton Court meydann geinceye kadar 560 M'Coy'u takip etti. Adam
bir kahraman, dedi itenlikle. Biliyorum, dedi M'Coy. Lam kastediyorsun herhalde. Lam m?
Dedi Lenehan. Bir menholden girmiti. Dilber yosma Marie Kendall'n bir afiten kendilerine doru
ylka glmsedii Don Lowry Mzikhol'n getiler.
Sycamore Street'teki Empire Mzikhol'nn nnde giderlerken Lenehan, M'Coy'a vukuatn nasl
cereyan ettiini gsterdi. Nah bu menhollerden biri meret ey darack zavall adamcaz iine skm
kalm, lam kokusundan nerdeyse boulacak. Ama 570 bizim Tom Rochforc ipe sarl, srtndaki
bahisi ceketi filan tekmil, gene de boyluyor dibini. Ama namussuz ipin bir ucu da br herifin beline
bal ya, ikisi yle asl kalakalmlar. Anca bi kahraman yapar bunu, dedi. Dolphin'in orada, drtnala
Jarvis Street'e gitmekte olan ambulans arabas gesin diye beklediler.
Bu taraftan, dedi, saa doru yryerek. Lynam'a urayp Sceptere'e katan balayarak oynanyor, bi
soraym. Senin altn kstekli saatin kam diyor?
M'Coy, Marcus Tertius Moses'in lo brosuna, sonra da 580 O'Neill'in saatine bakmaya alt.
gemi, dedi. Cokeyi kim? O. Madden, dedi Lenehan. Yrekli ksraktr ha. Temple Bar'n nnde
beklerken M'Coy ayann ucuyla bi muz kabuunu hafif hafif iteleyerek hendee drd. Karanlk13
giden sarho birinin yeri pmesi iten deil bu pezevenk eye ba' snca. Genel Vali'nin svari alaynn
kmas iin parkn kap ardna kadar alverdi.
---------------- 275 ---------------:-------------------
__favoriyi bilene iki kat, dedi Lenehan dnerek. Orda Ban-
Lvons'a bindirmitim de bi herifiolundan tyo alm, kim- 590 1 bi at zerinde bahse girecekmi.
Buradan.
Merdivenlerden kp Merchants' Arch'n altndan getiler. v rasrtl bir karalt eskicinin arabasndaki
kitaplar
kartrmaktayd.
ite, orada, dedi Lenehan.
__Ne alyor acaba, dedi M'Coy, ardna bakarak.
__Leopoldo ya da avdar Tarlasnn Bloom iei, dedi Lenehan.
_Kelepir mal bulmakta stne yok, dedi M'Coy. Bir gn beraberdik de, Liffey Street'teki bi sahaftan iki
papele bi kitap aldy- 600 di. Kitabn iinde yldzlar, ay, upuzun kuyruklu yldzlar gsteren ahane
tablolar vard ki iki mislini deen alamazsn. Konusu astronomi hakkndayd. Lenehan gld:
Kuyrukluyldzlarn kuyruklar hakknda esasl bi fkram var, dedi. Gneten gidelim. Metal kpry
geerek Wellington Quay'da nehir korkuluu boyunca ilerlediler.
Gen Patrick Aloysius Dignam, merhum Fehrenbach'tan devroluan Magnan'n kasap dkknndan
elinde bir buuk libre- 610 lik domuzpirzolasyla kt.
Glencree Islahevi'nde byk bi len vard, dedi Lenehan heyecanla. Senelik ziyafet, hani. Kolal
gmlekler filan grla. Bele-d;ye Reisi de ordayd, Val Dillon yani, Charles Cameron ile Dan Dawson
nutuk ektiler, orkestra da vard. Bartell d'Arcy ark syledi, Ben Dollard da...
Biliyorum, diye lafn kesti M'Coy. Bizim hanm da orada ark sylemiti bi zamanlar. Sahi mi?
Dedi Lenehan.
Mobilyasz Daireler yazl bir levha Eccles Street No. 7'nin 620 Pencere pervaznda yeniden belirdi.
Fkrasn bir sre zihninde toparladktan sonra hrltl bir g-lle lafn srdrd.
Ama dinle bak, dedi. Servisi, Camden Street'teki Delahunt
enmiti, bendeniz de ikilerin datmndan sorumluydum.
om ile hanm da ordaydlar. ikileri sorarsan, ibadullah: Porto
, l var> beyaz ispanyol arab var, turun likr var, hepsini de
abam de babam boca ediyoruz kadehlere. Svlardan sonra gel-
Katlar. Souk etler, elmal tartlar kyamet kadar.
276 630
Bilmez miyim, dedi M'Coy. Bizim hanmn oraya gittii se-
640 650 660
ne...
670
Lenehan teklifsizce koluna girdi.
Ama dinle de bak, dedi. Btn bu cmb yetmezmi v geceyarsndan sonra haydi bir yemek fasl
daha ve oraya veda ett' imizde artk gecenin mi sabahn m bilmemka olmutu. Evim' ze dnerken
Featherbed Mountain'da k gecesi ahane manzara Bloom ile Chris Callinan arabann bi tarafnda, ben
de karsyla br tarafnda, iki sesli, ok sesli arklar sylyoruz: Hey, sabahn ilk klan. Mrs. Bloom
belindeki kemerin altnda bi dolu Dela-hunt porto arabyla tam kvamnda. Pezevenk arabann her
sarslnda haydee kary toslatyorum kendime kendime. Keriz billa kerriizz! Ah o ifte anlar,
Allahma! Na byle. Ellerini kovuk edip bir ar nnde tutarak alnn krtrd:
rty boyuna karnn altna sokuturuyor, ha bire krkn dzeltiyordum. akalavengoz?
Elleriyle dopdolu inhinah havay avulad. Zevkten gzlerini skca yumup, gvdesini bzd ve
dudaklarn
tatl tatl aklatt.
Seninki hazrol vaziyetinde dikilmiti, dedi gs geirerek. Hi kukun olmasn, o kar oynak
ksran teki. Bloom ha bire gkyzndeki yldzlar, kuyrukluyldzlar filan gstermekte Chris
Callinan'la arabacya: Bykayym da, Herkl ile Canavar-m da, ve daha bi sr ham hum aralop.
Ama Allah var, Saman-yolu'nu anlatrkene bi bakma yolumu kaybettiydim. Hepsini kelime bekelime
biliyor, namussuzum. Sonunda kadncaz ta cehennemin fnnarndaki bit kadar bi yldz gsterdiydi.
Ya bu ne yldz, Poldy? Diye sorduydu. Al sana, kadn Bloom'u keye sktr-dyd. Surdaki mi? Diye
sorduydu Chris Callinan, hani su bir ine ucu denilebilecek denli ufack ey mi? Vay be, nasl da
grebilmiti herifiolu onu. Lenehan durdu, nehir korkuluuna yaslanarak soluunu tuttu ve ks ks
gld. Artk mecalim kalmad, diyerek derin bir nefes ald.
M'Coy'un soluk benzi arada bir glmsyor ve giderek cidd-leiyordu. Lenehan yeniden yrmesini
srdrd. Denizci kasketini karacak bann arkasn hzl hzl kad. Gn nda ya" gzle M'Coy'u
szd. Kltrl, eytann deliini bilir bir adamdr Bloom, dedi ciddiyetle. Hani o orta mal, sar
izmeli Mehmet aalardan... bW" sin ite... deildir... Az buuk bi sanat yan vardr bizim t
om'umuzun.
277
Kaktayd
680
Ur Bloom dalm, Maria Honk'un Mthi ffaatinn, sonra da . | ro'nun aheser'inin sayfalarn
evirmekteydi. Eri br s-kr bir bask. Resimler: Mezbahadan km inek cieri gibi h'mlerin
iinde tostoparlak kvrlm yatan bebekler. u anda H'nvann drt bir yannda bunun gibi pek ok var.
Hepsi de da-
frlamak iin kafalaryla tos vurmaktalar. Her dakika bir yerde bir ocuk domakta. Mrs. Purefoy. iki
kitab yan yana koyup ncsn inceledi: Getto ykleri, yazan Leopold von Sacher Masoch.
__Bunu almtm, dedi, kitab yana iterek. Kitap, tezghn zerine iki cilt atarak dedi ki: Bu ikisi
iyidir.
Soan kokan nefesi ta rm azndan tezgh aarak gelmekteydi. br.kitaplar istiflemek amacyla
eildi. Onlar n ak yeleine dayayarak kucaklad ve kirli perdenin arkasna gtrd.
O'Connell Kprs'nde birok insan, dans vs. hocas Mr. Denis J. Maginni'nin vakarl alayiiyle
kokorozlu
emailini seyreyle-mekteydiler. 690
Mr. Bloom, tek bana, kitaplar incelemekteydi. James Love-birch'in Gzel ve Zalim1 i. O trleri
biliyorum.
Alm mydm? Evet.
Kitab at. Okumutum.
Kirli perdenin ardndan bir kadn sesi. Ne diyor: Adam.
Hayr: O kadar istemezmi. Zaten bir kez almm.
teki kitaba bakt: Gnah Zevkleri. Bundan holanabilir. Bakalm.
Parmayla at yeri okudu.
Kocasnn ona verdii tm dolarlar maazalardan alml tuvaletler, en pahalsndan ssler taklar
alarak harcard. Onun iin! Raoul 700 iin!
Evet. Bu. ite. Bakalm. Dudaklar ba dndrc ehvetli bir buseyle birbirine yaprken amn elleri
kadnn kombinezonun altndaki semiz kvrmlar yokla-Evet. Bunu almal. O kadar.
dikmT?e{L kaldm' dedi adam kadt bouk bir sesle, fkeli gzlerini ona m vakarken. '"ttrkeTh kadtn
SamUr krkyle bezeli man fosunu karp bir yana fr-raliemsi omuzlaryla inip kabaran dolgun
gslerini sergile- 710
278
mekteydi. Erkee doru dnerken, ahane dudaklar belirsiz bir tebessti le kprdad. Mr. Bloom okudu
gene: Gzel kadn...
Benliini tatl bir lklk kaplayverdi, vcudunu rperten. K rk giysilerinin altnda bir uzuv kendini
koyuverdi: Gzlerini ak kayverdi. Burun delikleri tutkuyla esnek, ald. Kayganlasn gslerini ovsa
{onun iin! Raoul iin!). Koltuk altlarndan soga-nms ter kokular. Balms, yap yap {inip kalkan
dolgun gsleriA.). Oka! Bastr! Yumul! Aslanlarn kkrtms dks! 720 Genlik! Genlik!
Genlii solmu yalca bir kadn, Adalet Bakanl Mahke-mesi'nde Potterton'un akli yetmezlik
davasn, Bahriye Mahke-mesi'nde Lady Cairn'in sahiplerine kar Mona yelkenlisinin sahiplerinin
celpnamesiyle, davay tek tarafl yrtme teklifini Temyiz Mahkemesi'nde de Harvey'e kar Ocean
Accident and Guarantee Corporation davasnda kararn taliki celselerini dinledikten sonra Yksek
Mahkeme, Kraliyet Hukuk Dairesi, Hazine Dairesi ve Amme Davalar Mahkemesi binasndan kt.
Balgaml ksrkler, kirli perdeleri darya doru prtlatarak 730 kitap dkknnn havasn
zangrdatt.
Dkknc, kpkrmz kesilen trasz surat ve taranmam kafasyla ksre ksre darya urad.
Boazn
hoyrata taraklayarak, balgamn demeye boca etti. Pabucunu tkrd eyin zerine koyarak
topuuyla
ileri geri srttrd, sonra eilerek seyrek sal pldak tepesini gsterdi.
Mr. Bloom ona bakt.
Skkn soluunu berkiterek, dedi ki:
Bunu alyorum.
Dkknc apaklanm mzmin nevazilli gzlerini kaldrd. 740 Gnah Zevkleri, dedi, kitabn stn
tplayarak, iyi bir ki-
taptr o.
* * #
Dillon Mzayede Salonlan'nn kapsndaki uak ngranl iki kez sallad ve kabinenin beyaz yollu
aynasnda kendisini sev retti.
Kaldrmda elenen Dilly Dedalus, ngran ngrtsn, i rideki mezarcnn bartlarn iitmekteydi.
Drt ilin dokuz- 5 canm perdelere. Be ilin. Perdenin bylesi. Yenisini iki Susatyorlar. Haydi, artran
var m? Be ilinge satyorum.
279
Hak ngran kaldrp sallad: 750 __Digidan!
Son tur annn angrts yarmmil yarndaki bisikletileri lanca gleriyle pedal evirmeye itti. J. A.
Jackson, W. E. Wylie, Munro ve H. T. Gahan, uzanm boyunlarn sallaya sallaya, niversite
Kitapl'nn kavsinj geride braktlar.
jylr. Dedalus, bynn uzun bir telini eke eke, William Row'u dolap geldi. __Nihayet gelebildin,
dedi Dilly.
^Peygamberini seversen u srtn dik tut, dedi Mr. Dedalus.
Ban omuzlarna gmp pistonlu boru alan amcan John'u mu 760 taklit etmek niyetin? Ne taksirat
Allahm!
Dilly omuzlarn silkti. Mr. Dedalus ellerini onlarn zerine koyup geriye doru itti.
Dik dursana be kzm, dedi. Omurgan eri kalacak. Nasl grndnn farknda msn sen?
Ban anszn aaya ve ne doru ksarak omuzlarn kam-burlatrd ve altenesini drd.
Vazge, baba, dedi Dilly. Btn insanlar sana bakyor.
Mr. Dedalus ban dorultarak byn gene ekitirmeye balad.
770
Para bulabildin mi? diye sordu Dilly.
Nereden bulacaktm paray? Dedi Mr. Dedalus. Dublin'de bana drtpeni dn verecek bir tek
demolu bulamadm.
Vardr sende, dedi Dilly, babasnn gzlerine bakarak.
Nereden biliyorsun? Diye sordu Mr. Dedalus, gzleri velfecri okuyarak.
Mr. Kernan, kopard sipariten ziyadesiyle memnun, James's Street boyunca evik admlarla
yrmekteydi. Muhakkak vardr, diye yant verdi Dilly. Scotch House'tan m ktn sen imdi?
780
Orda deildim, dedi Mr. Dedalus, glmseyerek. O yaramaz srler mi retti sana byle kstah
olmay? Al bakalm. Kzna bir ilin uzatt. Bununla bir eyler yaparsn artk, dedi. Be ilinin var
bence, dedi Dilly. Biraz daha versene. . --Grrsnz siz, dedi Mr. Dedalus gzda verircesine. Se-,ln
de brlerinden farkn yok, deil mi? Zavall ananz leli arsz Pekler gibi dolayorsunuz peimden.
Ama grrsnz siz. He-ze dnyann ka bucak olduunu gstereyim de, o zaman g-nunuz
grrsnz. Alaklk, rezillik bu! Sizden kurtulacam el- 790
280
bette. Geberip gitsem umurunuzda olmaz. Herif ld. st kattak' cartay ekti. Dilly'den ayrlp
yrmeye balad. Dilly onun peinden ko up ceketini ekitirdi. Peki, ne var? Dedi Mr. Dedalus,
durarak. Uak, arkalarnda ngran ald. Digidan!
Senin de cayrtnn da Allah belasn versin, diye haykrd Mr. Dedalus, adama dnp. 800 Uak bir
eyler sylendiinin farknda, ngrann sallanan tokman daha hafife rpt: Didan!
Mr. Dedalus gzlerini adama doru dikti.
Bak una, dedi. ibreti lem iin. Konumamza msaade edecek mi bakalm. Sende vardr daha,
baba, dedi Dilly.
Bak sana bir numara yapaym da gr, dedi Mr, Dedalus. Seni isa'nn Musevilerle ipini zd
noktada brakacam. Bak, btn param o kadar. Jack Power'den iki ilin almtm, ikipeni 810 cenaze
iin traa
gitti.
Sinirli bir hareketle bir avu dolusu bakr para kard. Bir yerlerden biraz para bulamaz msn? Dedi
Dilly. Mr. Dedalus biraz dnd ve ban ne doru sallad.
Bulacam, dedi ciddiyetle. O'Connell Street'teki btn kaldrmlara bakmtm. imdi de bu soka
arayacam.
ok komiksin, dedi Dilly, zoraki bir glle.
Buyur, dedi Mr. Dedalus, ona iki peni uzatarak. Bir bardak stle bir rek ya da baka bir ey alrsn.
Biraz sonra gelirim eve.
br paralar cebine koyarak yrmeye balad. 820 Genel Vali'nin maiyet alay Parkgate'ten karak
geerken hu-
luskr polislerce eteklendi.
Garanti, bir ilinin daha vardr, dedi Dilly.
Uak var gcyle ngrdatt.
Mr. Dedalus curcuna iinde ilerlerken, dudaklarn sarktp yapmackl bir ekilde hafife mrldand:
Yaramaz srckler! eker masum yavrucuklar! Yoo, elbet yapmyorlar yle bir ey! Yoo, elbette
yapmazlar canm! O kuK sr Monika olmasn!
281
Mr. Kernan, Pulbrook Robertson'dan kopard sipariten zi- 830 , -yje memnun, gne saatinden
James's Gate'e doru, Ja-c's Street boyunca evik admlarla yrrken Shackleton'un b-nu gect'- Adam
bountuya getirdim. Naslsnz, Mr. Crim-|ns? Fevkalade, efendim. Sizin Pimlico'daki br
kuruluunuz-, 0acanzdan korkuyorudum da. iler nasl gidiyor? Ucu ucuna cinip gidiyoruz ite.
Havalarn da maallah var. Ya, hakikaten. Memleketimiz iin hayrls olsun. iftiler de daima
yaknrlar. Sizin o gzel cininizden yksk kadar alaym, Mr. Crimmins. O kadar yeter, efendim. Tabii,
efendim. General S/ocum'un infilak korkun olay. Dehet, dehet! Zayiat bini buluyormu. Yrek par-
840 calayc sahneler. Erkekler kadnlarla ocuklar ayaklaryla iniyorlar. Fevkalade vahiyane bir ey.
Neymi diyorlar sebebi? Kendiliinden tutuma. Fevkalade rezilane ifaat. Bir tek cankurtaran sandal
dahi yzdrlemiyor ve itfaiye hortumlarnn hepsi de patlak kyor. Benim anlayamadm ey o
mfettilerin byle bir gemiye nasl olup da seyir izni verdikleri... Hah, imdi dorusunu konutunuz,
Mr. Crimmins. Nedenini biliyor musunuz? Kaparoz. Vallahi mi? Ne phe var. Baknd, aman Allahm.
Bir de hrriyet lkesi derler Amerika. Kendi halimizi kt sanrdm ben. Glmsedim ona bakp.
Amerika, dedim sakince, ylesine. Ne 850 oldu ki? Kendimizinki de dahil btn lkelerin bokluu.
Doru deil mi, efendim? Aynen yle.
Yolsuzluk, canm efendim. Ee, tabiatiyle, bir yere para yayorsa toplayacak birileri kacaktr her
zaman. Redingotuma baktn grmtm onun. iyi giyim, efendim, tlsm burada. k giyinmek gibisi
yoktur. Az bir kar ak kalr bakanlarn.
Merhaba, Simon, dedi Peder Cowley, iler nasl? Merhaba Bob, diye yant verdi Mr. Dedalus,
durarak. Mr. Kernan, kuafr Peter Kennedy'nin meyilli aynasnn 860 nnde durdu ve kaslarak
kendine ekidzen verdi. Ceketin ku-puna diyecek yok. Dawson Street'teki Scott'tan. Karlnda Ne-
ary ye verdiim yarm ingiliz altnna deer dorusu. gineden aaya dnyada alamazsn. Tpatp
geldi bana. Kildare Street ku- nde apiko bir beyzadenindir, irlanda Bankas'nn mdr n Mulligan dn
Carlisle Kprs'nde, beni hatrlyormuasna nas1 da bakmt yle, srarla.
hm! Bu herifleri pimaniyeye evirmek iin giyimin kua-yerinde olacak arkada. Yollarn valyesi.
Beyefendi. Baknz, Crimmins, yeni siparilerinizle bize eref bahedeceinizi 870 umabilir miyiz,
efendim. Dedikleri gibi, az veren candan ok veren maldan.
Buruturulmu bir el ilan teknelerle, apazincirleriyle dolu North Wall ve Sir John Ro gerson
Rhtm'ndan, bir sandaln yanndan yzerek batya doru szlerek bir feribotun kaynaan d-
mensuyunda yalpaland, Ilyas Peygamber geliyor.
Mr. Kernan kendi imgesine vedalarcasna bir gz att. aiy gibiyim evvelallah. Kranta byklar.
Hindistan'dan yeni dnm emekli subay. Gsn kabartp, getrli ayaklar zerinde, tknaz 880
gvdesini hiperva ne
doru nakletti. Yoldaki u adam Ned Lam-bert'in biraderi Sam m ola? Evet. Billahi hk demi
burnundan dm. Yo. Gnein alnndaki u otomobilin ncam. Vallahi aynen o. Ne benzeyi
yarabbim. Ihm! Ard suyunun yakc rayihas iini stt, nefesini ateledi, iyi cindi, haa. Apalak
gvdesiyle afurtafur giderken parlak gne nda redingotunun etekleri gz krpp duruyordu.
Nah uras Emmet'in asld, drt ata balanp ektirildii ve para para edildii yer. Yal kara ip.
Valinin hanm paraoluyla oradan geerken kpekler sokaktaki kanlarn yalar dururlarm. 890 Ne
kt
zamanlard. Yah, yah. Maziye kart artk. Bekrilikte yoktu stlerine. Drt ie iip de bana msn
demeyen kaya gibi adamlar.
Dur bakaym. Saint Michan'a m gmdlerdi? Ama yo, Glas-nevin'de geceleyin merasimle
gmldyd. Cesedi duvardaki gizli bir geittn getirilmi. Dignam da orada artk. Sessiz sedasz kt
gitti. Ya, ya. Burdan kvrlsam daha iyi. Biraz dolam olurum.
Mr. Kernan Guinnes ziyaretileri bekleme salonunun kesini kvrlarak Wading Street'ten yoku aa
yrd. Dublin Taktir irketi'nin maazalar nnde yokuuz faytoncusuz bir fayton diz-900 ginleri bir
tekerine bal, durmaktayd. Ya i billahi. Tipperaryli bir hyaraas vatandalarn hayatn nasl da
tehlikeye atyor, ipim krm bir at.
John Henry Menton'un brosunda bir saat beklemekten sklan Denis Breen, cilt cilt kitaplaryla,
O'Connell Kprs'nn zerinde Messrs Colhs ve Ward'in brosuna doru karsnn nnden
yrmekteydi. Mr. Kernan Island Street'e yaklat. Meakkatli zamanlar. Ned Lambert'ten, Sir Jonah
Barrington'un o hatratn dn vermesini isteyim bari. imdi gemie doru dnp de btn o ey'e'
910 ri yepyeni bir nazarla inceleyince. Daly'nin kumarhanesi. O za manlar iskambilde hile yapmak yok.
O ketenperecilerden birin'
rni bir kamayla masaya mhlamlar. Lord Fitzgerald, Major c'rr'n elinden buralarda bir yerde kap
kurtulmu. Moira Hou-e'n arkasndaki ahrlarn oradan. ahane cindi mbarek.
Prl pnl sk gen bir kiizade. ecereli, tabii. O vicdansz, o
r edivenli asilzade bozuntusu ele vermiti onu. Muhakkak ki,
gttkleri dava sakatt. Kt ve karanlk gnlerde ahlandlar. Ne
ezel iirdir: Ingram. elebi adamlard. Ben Dollard'n o balad bir
dokunakl syleyii vardr. Ne ustaca dktrr.
Boss kuatmasnda vurdular babam.
Hafif trstan giden bir atl araba alay, atl muhafzlar zplaya-raktan, eyerleri zerinde zplaya zplaya,
Pembroke Rhtm boyunca geip gitti. Redingotlar. Ak bej siperlikler. Mr. Kernan avurtlarn iire
iire soluyarak admlarn sklatrd. Ekselanslar! Ne talihsizlik! Kl pay kardm. Kahrolas! ok
yazk!
Stephen Dedalus rmcekli pencereden bir hakkakin zaman-lapaslanm bir zinciri ileyen
parmaklarna bakt. Camlar da cameknnn ii de toza batm. Tozlar, donuk bronz ve gm
halkalarn, vermiyon ibhi mainlerin, yakutlarn, czaml ve arap-karas talarn zerinde uyumakta.
Tm de kara, solucanl topraklardan doma souk ate paralar, karanlkta ldayan yomsuz klar.
Dm bameleklerin alnlarndaki yldzlarn sald yerlerden. amurlu domuzburun-larnn,
ellerin, eeleye eeleye skp kardklar.
Reineyle sarmsan yakld kerih bir lolukta ediyor kadn dansn. Knasakall bir tayfa gzleri
kadnda, geni bir bardaktan romunu yudumluyor. Stliman grnmnn altnda, enginlerde gnler
boyu biriktirdii ksnmesi. Yayla gibi gbeinde yumurta '"'iinde bir yakut, zplayarak, diidomuz
kyla kalalarn sallayarak raksndadr kadn.
Yal Russell le gibi gvdesiyle cevahirini yeniden perdahla-tan sonra, ta evirip Musasakalnn
ucunda tuttu. Dede may-Un alnt ynna eytani bir hazla bakyor. *a, gmldkleri topraklardan
antika suretleri skp karan
284
sizler? Safsataclarn o delice szleri: Antisthenes. lmi nebatat 950 Ezelden ebede sregiden
gneyzl ve lmsz buday.
ki yal kadn, birinin elinde kumlanm pejmrde bir emsiye, brnnkinde on bir midyenin
dingildedii bir ebe antas tuzlu esintilerinden henz kmlar, yorgun argn, London Bridge Road
boyunca Irishtown'i gemekteydiler.
Sarslarak dnen deri kaylarn zngrtzyla elektrik santraln-daki dinamolarn uultusu Stephen'n
admlarn sklatrmasna yol at. Varlksz varlklar. Dur! Senin dnda zonklayan hep ve iinde
zonklayan hep. Kalbinin trksdr sylediin. Onlarn arasndaym ben. Nerede? Girdap gibi dnerek
gmbrdeyen iki 960 lemin arasnda, ben. Paralasam onlar, ikisini birden. Ama o hengmede ben de
paralanrm. Haydi paralayn beni elinizden geliyorsa. Pezevenk ve kasap idi o szckler. Bakn!
Biraz zaman gesin de. Etrafa bir bakaym. Evet, ok doru. Heyula gibidir, grkemlidir, stelik de hi
ge kald olmaz. Doru dediniz, efendim. Bir pazartesi sabah. yleydi, gerekten de.
Stephen, bastonunun sapyla krekkemiini tplaya tpla-ya, Bedford Row'dan aaya doru indi.
Clohissey'in vitrininde Heenan ile Sayers'in boks karlamasna ait 1860 baskl solmu 970 bir afi
gzne iliti. apkalar geni kenarl taraftarlar kordonlarla evirili ampiyonun evresini sarm
bakyorlar. Darack kuakl arsklet boksrler efendice birbirine tokmak gibi yumruklarn uzatmlar.
Zonklamakta onlar da: Kahraman yrekleri.
Dnerek, eik bir kitap tezghnn nnde durdu. Tanesi ikipeniye, dedi iportac. Drd altpeniye.
rselenmi sayfalar. rlanda'da Analk. Arsl Curfnin Hayat ve Mucizeleri. Killarney Cep Klavuzu.
Burada okulda kazandm ve rehine koyulmu dllerimi bulursam hi amam. Stephano Dedalo,
alumno
optimo, palmatn fi-980 renti.
Peder Conmee, dua okuyaraktan Donnycarney kynden geerken ikindi duasn mrldand. Amma
salam ciltlemiler byle bir kitab. Bu da ne? Musa'nn sekizinci ve dokuzuncu kitab. Tm gizlerin
gizi. Hazret Davud'un Mhr. Sayfalar evrile evrile ypranm: Defalarca okumular. Kimler gemi
benden nce buradan? Ellerdeki at" laklar nasl giderilir. Beyaz zm sirkesi tarifi. Bir kadnn ak
nasl kazanlr. Bu bana gre. Ellerinizi bititirip aadaki tlsml sz kez syleyin:
285
-Se elyilo nebrakada femininuml Amor me solo! Sanktus! Amen. 990
Kim yazm bunu? Barahip Peter Salanka'nn btn hakiki rninlere ifa ettii en tesirli tlsmlar ve
dualar. Herhangi baka . barahibinkilerden, Drdrc Joachim'inkilerden fark yok. Eil ya, dazlakkafa,
yoksa krkarz kelini de haa.
Burda ne iin var, Stephen?
Dilly'nin kalkk omuzlar ve pejmrde giysisi.
Kapat kitab abucak. Grmesin.
_Ne yapyorsun? dedi Stephen.
Salar lle lle yanaklarna dklm tpk esiz Charles Stu-art'n yz. melmi, eski pabular
minede yakarken nasl da 1000 pespembe olurdu. Paris'i anlatmtm ona. Eski paltolardan dikme bir
yorgann altnda sabahleyin ge kalkm, Dan Kelly'nin armaan altntaklidi bileziini kurcalayp
dururken. Nebrakada femini-num.
O elindeki nedir? Diye sordu Stephen.
br iportacdan bir peniye aldm, dedi Dilly, tedirgin bir glle, iyi midir acaba?
Gzleri benimkilerle ayn diyorlar. Bakalar beni byle mi gryor? Canl, uzak ve yrekli. Ruhumun
bir
glgesi.
Kapaksz kitab onun elinden ald. Chardenal'n Franszcaya 1010 Balang Kitab. Ne diye aldn ki
onu? Diye sordu. Franszca m reneceksin? Bayla onaylad Diddy, kzararak ve dudaklarn skca
kapatarak. arm grnme. Normal bir ey.
Al, dedi Stephen. Fena deil. Dikkat et de Maggy gidip rehine koymasn kitabn. Benim btn
kitaplar
gitmitir herhalde.
Bir ksm, dedi Dilly. Mecburduk.
Boulmakta kz. Vicdan azab. Onu kurtar. Vicdan azab. Her 1020 ey aleyhimize. Beni de kendisiyle
boacak, gzleri, salar. Kvrm kvrm yosun salar saryor beni, kalbimi, ruhumu. Tuz yeili lm.
Biz.
Vicdan Azab. Vicdanmn azaplar. Ne ac! Ne ac! Merhaba, Simon, dedi Peder Cowley, iler yolunda
m?
286
Merhaba, Bob, diye yant verdi Mr. Dedalus, durarak. 1030 Reddy and Daughter'n nnde
hararetle tokalatlar. Pecje
Cowley sk sk, bzd parmaklaryla byn aaya doru Hn zeltmekteydi.
Ne haberler var, bakalm? Dedi Mr. Dedalus. Vallahi fazla bir ey yok be, dedi Peder Cowley.
Yalnz bizi kuattlar, Simon, evimizin etrafnda sinsi sinsi dolaan iki herif ieriye girmeye alyorlar.
Deme yahu, dedi Mr. Dedalus. Kimmi onlar? Ha, dedi Peder Cowley. Tandklarmzdan bir
tefeci. Hani u kambeli km, o mu? Diye sordu Mr. Dedalus. 1040 stne bastn, Simon, diye
yant verdi
Peder Cowley. Ru-
ben denen o slaleden. imdi Ben Dollard' beklemekteyim. O uzun John'la konuup, o iki herifin bizi
rahat brakmasn salayacak. Biraz zaman gerek bana, hepsi o kadar. Boynunda prtlam iri bir elma,
belirsiz bir umutla rhtma doru bakt.
Bilirim, dedi Mr. Dedalus, bayla onaylayarak. Zavall ihtiyar dostumuz Ben! Birinin yardmna
komad zaman yoktur. Meraklanma sen!
Gzlklerini takarak gzlerini bir an metal kprye doru evirdi. 1050 te, vallahi de geliyor, dedi,
gt taa tekmil.
Ben Dollard'n dkml mavi jaketatayyla geni kenarl apkas bol paalarnn zerinde metal
kprden tam yolla rhtma geti. Redingotunun mabadn hatr hatr kayarak, hzl admlarla onlara
doru yaklat. Yanlarna gelirken Mr. Dedalus selam verdi: Yakalayn u alvarl aslan. Skysa
yakalasnlar, dedi Ben Dollard. Mr. Dedalus kmseyen nazarlarla Ben Dollard' tepeden trnaa
szmeye balad. Sonra, Peder Cowley'e dnp bayla 1060 onaylayarak istihzal bir tebessmle dedi
ki:
Esvabn sevsinler, tam da yaz gnleri iin, deil mi? Haydi ordan, cann cehenneme gafil adam,
diye homurdanarak parlad Ben Dollard, senin hayatnda grdn elbiselerden daha fazlasn eskitip
atmmdr ben zamanmda.
Yanlarnda durup, gzlerinde sevin ltlar, nce onlara son ra da Mr. Dedalus'un, zerindeki kimi
kllar fiskeledii grlme mi bolluktaki giysisine bakt. Mr. Dedalus dedi ki: uras muhakkak ki
salkl bir bedene gre dikilmi giysiler, Ben, aldrma sen.
287
_Bunlar diken Yahudiolunun eli krlsn, dedi Ben Dollard. 1070 Allahrna kr ki parasn henz
dememiim.
_-Ya bizim basso profondo ne lemde, Benjamin? Diye sordu Peder Cowley.
Cashel Boyle O'Connor Fitzmaurice Tisdall Farrell, mrlda-arak, camsgzlerle, Kildare Street
Kulb'nn nnden uzun admlarla gemekteydi.
Ben Dollard yzn ekiterek birden dudaklarn bir antr gibi uzatt ve pes bir ses kard. Aaah!
Dedi. __Hah ite byle olacak, dedi Mr. Dedalus, sesi beenmie- 1080 sine ban ne eip.
__Nasl ha? dedi Ben Dollard. Pek paslanm saylmaz, ha? Ne dersiniz?
idare eder, dedi Peder Cowley, o da bayla onaylayarak.
Muhterem Hugh C. Love, Saint Mary Manastr'nn rahipler meclisi salonundan karak, zihni servi
boylu anl sanl Geraldine-lerde, James ve Charles Kennedy'nin artmevinden Ford of Hurdles'n
tesine doru geip
gitti.
Ben Dollard vitrinlere doru alabanda ederek parmaklarn neeyle kaldrp brlerini de peinden
srkledi.
1090
Gelin, erif muavininin brosuna gidiyoruz, dedi. Rock'un icra memuru diye ald yeni ibretimiz
dada gstereyim. Loben-gula ile Lynchehaun arasnda bir krma. Grlmeye deer, inann. Gelin
haydi. Tesadfen John Henry Menton'u grmtm az nce Bodega'da, ayet imdi ey yapmazsam
altst olacak her ey... Dur bir dakika...
Ona de ki birka gn daha, dedi Peder Cowley, tasal.
Ben Dollard durdu, ceketinden kopan bir dme, ipliinin ucunda parlaksrt dne dne sallanadursun,
az bir kar ak, dana iyi iitsin diye .grmesini engelleyen sarkk gzkapaklarn elle- 1100 r>yle
ovuturdu.'
Ne birka gn? Diye grledi. Senin evsahibin kiras iin haciz koymad m?
Koydu, dedi Peder Cowley. ... O halde bizim sayn dostumuzun dilekesinin be paralk m yok
demektir. Ev sahibinin talebi ncelik tar. Ben b-? ilgileri ona verdim. 29 Windsor Avenue. Love
myd soya-
y kvet, dedi Peder Cowley. Muhterem Mr. Love. Tarada bir
e Papazlk yapyor. Ama bundan emin misin? 1110
288
Barabbas'a benden selam, her ey tamam, dedi Ben Dol-lard, dilekesini alsn da kna soksun.
Peder Cowley'i csseli gvdesine doru ekerek deliduman yrmeye balad.
nce skca drsn, dedi Mr. Dedalus, gzlklerini ceketinin nne brakp onlar izlerken.
ocuk hibir sorun karmayacaktr, dedi Martin Cunningham, Castleyard Gate'ten karken. 1120
Polis memuru elini alnna gtrerek selamlad.
Allah raz olsun, dedi Martin Cunningham, neeli.
Beklemekte olan faytoncuya el etti: Faytoncu dizginlere asld, Lord Edward Street'e doru yola
koyuldular. Bronz yannda altn, Ormond Hotel'in yatay gneliinin zerinden Miss Kennedy'nin ba
Miss Douce'un bann yannda belirdi.
Evet, dedi Martin Cunningham, sakaln parmaklarken. Peder Conmee'ye yazp btn teferruat
nne serdim.
Bir de dostumuzu deneseydiniz, diye nerdi Mr. Power s-
1130 kla skla.
Boyd mu? Dedi Martin Cunningham souka. Vazge. Listeyi okuyarak geride kalan John Wyse
Nolan kotu, Cork Hill'de onlara yetiti.
Belediye Saray'nn merdivenlerinden inen Kumandan Nan-netti, merdivenlerden kan Kdemli
Encmenyesi Cowley ve Encmenyesi Abraham Lyon ile merhabalat.
Saray arabas bo olarak Upper Exchange Street'e kvrld. Baksana, Martin, dedi John Wyse Nolan,
Mail brosunda onlara yetiip. Bloom be ilin avans istiyormu. 1140 Doru, dedi Martin
Cunningham,
listeyi alp. Sen de be ilin yazarsn.
Lam cimi yok, ite o kadar, dedi Mr. Power. O Yahudinin yrei ok temiz bence, diye alntlad,
zarafetle.
Parliament Street'ten aaya doru yneldiler.
Bakn, Jimmy Henry, dedi Mr. Power, Kavanagh'n yolum'
tutmu.
Grdm, dedi Martin Cunningham, oraya gidiyor. Blazes Boylan La Maison Clair'in nnde Jack
Mooney inka-
289
biraderinin nnden syrlarak, akrkeyif, Liberties'e doru 1150 vola dzld.
Martin Cunningham, Mickey Anderson saatlerinin nnde , ij ama kararsz admlarla yryen beyaz
giysili efendiden, f k tefek bir adam dirseinden tutarken, John Wyse Nolan, Mr. power ile geride kald.
A
Reismuavininin nasrlar rahat vermiyormu adamcaza, diyordu John Wyse Nolan, Mr. Power'a.
Keyi dnerek James Kavanagh'n tavernasna doru yrdler. Bo saray arabas, Essex Gate'de
nlerine kverdi. Martin Cunningham, ha bire konuarak listeyi arada bir Jimmy Henry'ye 1160
gsteriyordu ama onun listeye bakt yoktu.
__Uzun John Fanning de burada, dedi John Wyse Nolan, kap gibi maallah.
Uzun John Fanning, minare gibi endamyla, durmakta olduu kap giriini doldurmaktayd.
iyi gnler, erif Muavini Beyefendi, dedi Martin Cunningham, hepsi durup selamlarken.
Uzun John Fanning kl kprdamakszn olduu yerde durdu. Kallavi Henry Clay'ini azndan alp
keskin bakl
iri gzleriyle karsndaki yzleri zeyreke szd. 1170
Mtevelli heyeti sulhperver mzakereleriyle mi meguller? Dedi Reismuavini'ne tok ve ineleyici bir
sesle.
eytann peine taklm gidiyorlar, dedi Jimmy Henry hrnca, o kahrolas rlanda dilleriyle. Mr
neredeydi,
bilmek istiyordu, meclis salonunda nizam korumak iin. Sonra, tren asasn tayan ihtiyar Barlow
nefes
darlndan mustarip evinde yatyordu, masada tren asas yoktu, hibir ey nizamnda deildi, nisap
bile
tutturulamyordu. Belediye Reisi Hutchinson'a gelince, kendisi Llandudno'da tfl Lorcan Sherlock ise
onun yerine locum tenens rol oynamakta. Kahrolas irlanda dili, atalarmzn dili. 1180 Uzun John
Fanning dudaklarndan bir duman sorgucu fledi.
Martin Cunningham sakalnn ucunu bke bke, srayla bir Reismuavini'ne bir erif Muavini'ne laf
yetitirmeye alrken John Wyse Nolan da ses etmeden duruyordu. Hangi Dignam'm o? Diye
sordu Uzun John Fanning.
Jimmy Henry suratn buruturarak sol ayan kaldrd. , Ay, nasrlarm! Diye szland. Gelin Allah
akna st kata -
allm da bir yere oturabileyim. Off! Ah! Amann!
Suratn ekiterek Uzun John Fanning'in yanndan dar darna p "merdivenlerden kt.
1190 290
Haydin yukarya, dedi Martin Cunningham erif Muav' ni'ne. Onu tanmyordunuz herhalde yoksa
tanyordunuz belki H ama.
Mr. Power ile John Wyse Nolan da onlarn peinden ieriv girdiler.
Melek gibi bir insand, dedi Mr. Power, aynadaki Uzun John Fanning'e doru trmanmakta olan Uzun
John Fanning'jn heyula gibi srtna.
Ksarak boylu. Yani Menton'un brosunda alan Dignam 1200 dedi Martin Cunnigham. Uzun John
Fanning onu anmsayamad. Dardan gelen nal sesleri oday doldurdu. O da ne? Dedi Martin
Cunningham.
Hepsi durduklar yerden dnd. John Wyse Nolan gene aaya indi. Kap giriinin serin glgesinden,
gn nda parldayan koumlar ve kr kr bukalklaryla atlarn Parliament Street'i geiini
izledi. Souk kaytsz nazarlarnn nnden coaraktan getiler, yle hzl da deil. Komutanlar nde,
zplayaraktan eyerleri, geti atl muhafz erleri. 1210 Neydi ki bu? diye sordu Martin Cunningham,
yukarya -
karlarken.
Genel Vali ile rlanda Genel Valisi, diye karlk verdi John Wyse Nolan merdivenin alt tarafndan.
Kaln halya basa basa yrrlerken Buck Mulligan Panamasnn ardndan Haines'e fsldad: Parnell'in
biraderi. u kede duran.
Sakal ve nazarlar bir satrantahtasnn zerinde asl uzunsu-ratl bir adamn karsnda, pencereye
yakn kk bir masa setiler. 1220 O mu o? Diye sordu Haines, sandalyesinde burkularak.
Evet, dedi Mulligan. Bu, John Howard, onun biraderi, ehrimizin mr.
John Howard Parnell beyaz bir fili usulcana apard ve krm0" rak crnakl penesini dinlendirdii alnna
gtrd. Bir an geme di, siper ettii penesinin altndan, cin gibi ldayan gzlerini senan ikrna
doru evirdi ve bir kez daha hcuma geti. Bir melange alaym, dedi Haines garson kza.
iki melanges, dedi Buck Mulligan. Yannda biraz ekmeW tereya biraz da rek getir.
Garson kz gidince, glerek dedi ki: 1230
__gjz onlara K. P. deriz, zira kokumu pasta yaparlar burada.
it Dedalus'un Hamlet anlatsn kardn. ' Haines yeni satn ald kitab at.
__zgnm, dedi. Shakespeare, dengesini yitirmi tm ruhlarn avla bir cennettir.
Tekbacakl bahriyeli 14 Nelson Street civarnda homurdand:
ngiltere'nin midi...
Buck Mulligan'n uhaiei yelei, kahkahasyla gailesizce tirildedi. __Sen onu, dedi, bedeni dengesini
yitirdii zaman grmeli- 1240 sin. Avare Aengus derim ona ben.
__Kanmca bir ideefixei var, dedi Haines, dalgncasna, baparma ve iaretparmayla enesini
imdikleyerek. imdi de onun nasl bir ey olabileceini dnp duruyorum. ylesi insanlarda daima
rastlanr buna. Buck Mulligan ciddileerek masann zerine eildi.
Aklnn terazisini bozdular, dedi, o cehennem masallaryla. Asla yakalayamayacaktr o Helenistik
nans. Onca air arasndan Swinburne'Un, solgun lmle kanlcanl doumu tnlayan o nansn. Onun
trajedisidir bu. Asla bir air olamayacaktr. Yaratmann 1250 sevinci...
Ebedi bir ceza bu, dedi Hanies, ban serte sallayarak. Anlyorum. Bu sabah inan konusundan dem
vurmutuk da. Zihni eylere taklm gibiydi, anlamtm. Bu ok enteresan bir ey, zira Viyanal
Profesr Pokorny bundan ok enteresan sonular karyor.
Buck Mulligan'n uyank gzleri garson kzn geldiini grd. Tepsiyi boaltrken ona yardmc oldu.
Eski irlanda sylencelerinde cehenneme ilikin tek laf bulamamtr, dedi Haines, yrek tazeleyici
fincanlarn
arasnda. Ah- 1260 lak dncesi, mukadderat ya da gnahlarn cezalandrlmas kavramlar yok gibidir.
Onun da srf bu fikri sabite taklp kalmas ok tuhaf. Yazlaryla sizin akmnza katld oluyor mu?
rplm
Temasnn ortasndan uzunlamasna iki eker parasn uzlukla di-e gnderdi. Buck Mulligan duman
zerinde
kk ekmei ikiye AlrP buhar tten yumuack iini tereyayla svad, itahla sra-rak yumuack bir
lokma
kopard.
On yl, dedi, ineyerek ve glerek. On yl sonra bir eyler yazacaktr. lme eeim lme, dedi Haines,
dalgn dalgn kan kal- 1270
292
drrken. Ama gene de bir eyler yazarsa hi amam. Fincanndaki kaymak-kabartsndan bir kak alp
tatt.
Bu hakiki rlanda kayma herhalde, dedi ekine ekine nallah yutturmuyorlardr. llyas Peygamber,
bir kayk, hafif buruturulmu bir el ilan. gemilerin ve balk teknelerinin bordalarn syra syra,
mantarlar aripelinin ortasnda, New Wapping Street'in tesinde Benson feribot hattnn anda,
Bridgewater'dan tula getiren direkli Rosevean uskunasn yalayarak douya doru szlyordu.
1280 * * *
Almidano Artifoni Holies Street'te yrrken Sewell's Yard' geti. Arkasnda, Cashel Boyle O'Connor
Fitzmaurice Tisdall Far-rell, bastonemsiyekapusiyerini sallaya sallaya, Mr. Law Smith'in evinin
nndeki havagaz direinden kanarak kar kaldrma geti ve Merrion Square'e doru ilerledi. Onun
ta arkasnda kr bir delikanl College Park'n duvar boyunca yeri yoklaya yoklaya gitmekteydi.
Cashel Boyle O'Connor Fitzmaurice Tisdall Farrrell, Mr. Lewis Werner'in gle pencerelerine kadar
yrdkten sonra, dnd 1290 ve bastonemsiyekapusiyerini sallaya sallaya Merrion Square'e doru
ilerledi. Wilde'in evinin kesinde durup, Metropolitan Hall'deki llyas Peygamber afiine hmla bakt,
uzaklardaki Duke's Lawn iekliini hmla szd. Hmla gnee bakarken monokl alev alev
parldad. Sandilerini gstere gstere vzldad. Coactus volui.
Kargl szn gcrdatarak Clare Street'e doru sarkt.
Mr. Bloom'un di muayenehanesinin pencerelerini geerken yalpa vuran kapusiyeri yeri narince
tplayagiden bir bastona 1300 hoyrata srtnd ve takatsiz bir bedeni kamladktan sonra oradan
uzaklat. Kr delikanl solgun yzn cehennem olan hayalete doru evirdi. Allah belan versin,
dedi kinlenerek, her kim isen! Sen kendin krsn ulan, hyar pezevenk!
# # #
Ruggy O'Donohoe'nun karsnda gen Patrick Aloysius Dig' nam, domuzpirzolas almaya gnderildii
merhum Fehrenbach ta
293
rolunan Mangan'n kasap dkknndan karak elinde bir bu, yelik paket, Wicklow Street'in lk
havasnda telasz gidi-| du Evde oturma odasnda, perdeler kapal, Mrs. Stoer'le, Mrs. 1310 n eley'le ve
Mrs. MacDowell'le oturup onlarn arasz burunlarn .: Barney amcann Tunney'den getirdii krmz
kalite porto rabm yudum yudum hprdetmelerini seyretmekten yrei ka-rrnsti- Hele o meyveli
kekleri attrmalar, Allann gn ene alp szlanmalar yok mu ya.
Wicklow Lane'den sonra, sarayterzisi ve apkacs Madame Dovle'nin vitrini onu durdurdu. Orada
dinelip bellerine kadar dmdzlak iki boksrn birbirlerine yumruklarn gstermelerini izledi.
Yanaynalardan iki matemli gen Dignam az ak bakmaktayd. Dublin'in sevgili kuzusu Myler Keogh,
Portobello'dan de-1320 miryumruklu Baavu Bennett'le elli ngiliz altnlk dl iin karlaacak. Vay
be, seyretmesi ne ho olur bu boks man. Myler Keogh, hani u yeil kuaklya horozlanan. Duhuliye
iki ilin, askerlere yar fiyat. Typ
oraya gitsem annemin ruhu duymaz. Solundaki gen Dignam da dnd dnerken o. Matem kyafetimle
benim o. Ne zamanm? Yirmi iki mays. Th, kr olas oktan bitmi. Saa doru dnd ve sandaki
gen Dignam da, kasketi eri, yakas kalkk, dnd. enesini kaldrarak yakasn iliklerken, iki
boksrn yannda dilber yosma Marie Kendall'n resmini grd. Stoer'in itii, hani iiyor diye
pederinin farkna varp da eek su- 1330 dan gelinceye kadar dvd, o sigara paketlerinde olan
kelimelerden biri. Gen Dignam yakasn dzeltip telasz admlarla yrd. Boksrlerin en kral
Fitzsimons'tur muhakkak. Bo yerine bir vur-dumu artk bir hafta yerinden kalkamazsn, ulan.
Fitzsimons onu pataklayp kaacak delik arar hale getirinceye kadar hepsinden kral Jem Corbet'mi bir
zamanlar.
Grafton Street'te gen Dignam k bir beyi aznda krmz Dlr iekle ayaklarnda alengirli pabular,
yanndaki sarhoun anacklarn dinlerken ve durmakszn srtrken grd. 1340 Sandymount tramvay
bir trl gelmiyor. Gen Dignam Nassau Street boyunca yrd, domuzpirzola-nn br eline aktard.
Yeniden dikiliveren yakasn aaya do-ekti. Kr olas dme, dmedeliine gre pek ufak kalyor,
.SI eytan. Ellerinde antalarla renci olanlara rastlad. Yarn da 'yorum, pazartesiye kadar tatilim.
Baka renci olanlara da-fastlad. Benim matemli olduumu fark ediyorlar m ki? Barney a bu akam
gazeteye vereceini sylemiti. O zaman gazetede
294
grrler ve benim admla babamn baslm adn okurlar.
1350 Her zamanki gibi krmz deil de kl gibi olmu yznn
zerinde gzne doru bir sinek yryordu. Vidalar tabuta vidalarken nasl gcrdyordu: Ya tabutu
aaya indirirkene saa sola toslaylan.
Babam tabutun iinde anam oturma odasnda alyor ve Barney amca adamlara dirsekleri nasl
dneceklerini sylyordu. Koskoca bir tabuttu, yksek mi yksek, kurun gibi grnl. Nasl olmutu
da? Dn gece babam bulut gibi, merdiven sahanlnda durmu Tunney'e kadar uzanp daha da
zkkmlanmak iin bara ara pabularn isterkene o gmlekli haliyle kp gibi ve ksa g-
1360 zkmt. Ondan sonra onu hi grmedim. lm, ite. Babam ld. Yani ld benim babam.
Anneme oulluk vazifemi yerine getirmemi syledi. Syledii br eyleri iitememitim ama diliyle
dilerinin anlakl konumak iin abaladn grmtm. Zavall babacm. Pederim Mr. Dignam yani.
nallah u anda Araf'tadr nk cumartesi gecesi Peder Conroy'a gnah kartmaya gitmiti.
# * *
Dudley Kontu William Humble ile Lady Dudley, Miralay Heseltine'in refakarinde, le yemeini
mteakip Genel Valilik Yazlk Saray'ndan arabalaryla ayrldlar. Onlar takip eden arabada 1370 ise
Mrs. Paget, Miss de Courcy ve maiyet yaveri Saygdeer Gerald Ward bulunmaktayd.
Atl araba alay mtebasbs polis memurlarnca eteklenerek Phoenix Park'n cmle kapsndan darya
kt ve Kingsbridge'i geerek imal rhtmlar boyunca yola revan oldu. Baehir halk Genel Vali'ye
yol boyunca tazimlerini en samimi bir ekilde ifade ettiler. Bloody Kprs'nde Mr. Thomas Kernan
nehrin tesinde ta uzaktan ona nafile yere el sallad. Queen's ve Whitworth kprleri arasnda Lord
Dudley'in Genel Valilik arabalar, tefeci Mrs. M-E. White'in Arran Street West kesindeki dkkn
nnde 1380 Phipsborough'ya tramvay deitirerek mi yoksa bir araba ev1' rerek mi y da
Smithfield, Constitution Hill ve Broadstone terminali tarikiyle yaya olarak m ulamas gerektii
konusunda mtereddit iaretparmayla burnunu kurcalayarak duran Mr. Dudley White, B. L., M. A.
tarafndan selamlanmakszn geti. Four Co-urts'un verandalarnda Goulding, Collis ve Ward
dosyaantasy'3 Richie Goulding Genel Vali'yi grverince gzleri fal ta gibi a'1' di. Richmond
Kprs'n az gee, davavekili, Patriotic Insurant-
295 1390
r mpany mmessili Reuben J. Dodd'un brosunun kaps eiin-j ieriye girmek zere olan yalca bir
kadn fikrini deitirip eriledi ve King'in vitrinlerinin orada Majestelerinin temsilcisine . 5ru safdilane
glmsedi. Tom Devan'n brosu altnda Wood htm duvarndaki savaktan Poddle rma biat eden
mayi geriz-jen bir dil gibi sarkmakta. Ormond Hotel'in Yatay gneliinin zerinden, altn yannda
bronz, Miss Kennedy'nin bayla Miss Douce'un ba nazar kldlar ve hazlandlar. Ormond rhtmnda
Mr. Simon Dedalus erkekler tuvaletinden erif Muavini'nin brosuna doru szlrken yol ortasnda
durup boyun kesti. Majesteleri mltefitane, Mr. Dedalus'un selamna mukabele etti. Cahill'in kesinde
Muhterem Hugh C. Love, M. A., bir zamanlar mfik ellerinden yal kuyruklar kapt zadegan
meyanclarn teemml 1400 edip, hissettirmeden hrmetini ifa
etti. Grattan Kprs'nde Le-nehan ile M'Coy birbirleriyle vedalarken, kortejin geiini izlediler. Evde
hasta yatan babasna mantarl muamba maazas Ca-tesby'nin mektuplarn gtren Gerty MacDowell,
Roger Gree-ne'nin brosu ve Dollard'n yksek krmz boyal matbaasndan geerken, daha ekl
emailinden Lord ve Lady Hazretleri olduunu anlam ama tramvayla Spring'in koskoca sar mobilya
kamyonu, Genel Vali'nin korteji olmas hasebiyle tam da onun nnde durduklarndan, Ekselanslar
Hanmefendi'nin tuvaletini grememiti. Lundy Foot'un tesinde Kavanagh tavernasnn glgeli ant-
1410 resinden John Wyse Nolan irlanda Genel Valisi ile Genel Vali Mu-avini'ne doru mahfi bir
souklukla tebessm etti. Dudley Kontu Pek Saygdeer William Humble, G. C. V. O., Mickey Ander-
son'un aralksztiktaklayan saatlerini ve Henry and James'in gi-yimlikuaml teryanakl balmumundan
mankenlerini, Centilmen Henry'yi, dernier eri James''i getiler. Dame Gate'in kar tarafnda Tom
Rochford ile Nosey Flynn atl araba alaynn yaklamasn izlediler. Tom Rochford, Lady Dudley'in
gzlerinin kendisine dik.il-m' olduunu grnce baparmaklarn derhal bordo yeleinin ceplerinden
karp apkasyla onu selamlad. Etekleri alm, ya- 1420 naklar boyal bir dilber yosma, muhteem
Marie Kendall afiinden Dudley Kontu William Humble ile Miralay H. G. Heselti-ne yi ve ayn
zamanda maiyet yaveri Saygdeer Gerald Ward'i glmseyerek dikizlemekteydi. D. B. C.'nin
penceresinden Buck lullgan pr nee, ve Haines ise pr melal, kenetlenen karaltla-v'a John Howard
Parnell'in pr dikkat temaa eyledii satran-"tasn karartan helecanl konuklarn zerinden Genel
Valilik abalarna nazar eylediler. Fownes Street'te Dilly Dedalus gzle-
296
rini Chardenal'in Franszcaya Balang Kitab'ndan istemeye iste 1430 meye ayrarak, gz kamatrc
kta parlayan siperliklerle dnen tekerlek parmaklarn grd. John Henry Menton, Commercial
Buildings'in kapsn kap kapamaca kaplam, sol elinde bakmadan hissetmeden tuttuu kallavi bir avc
saati, arapkanl istiridye gzlerle temaa eyledi. King Billy'nin atnn nayann havav kakt yerde,
Mrs. Breen koarcasna giden kocasna aslarak muhafzlarn bindii atlarn onu nallaryla inemelerini
nledi. Kocasnn kulana mutlu havadisi mutulad. Kocas, idrak edip, ciltlerini sol brne aktard
ve ikinci arabaya selam durdu. Maiyet yaveri Saygdeer Gerald Ward A. D. C, fevkalade mtehassis
olup, 1440 mstacelen karlk verdi. Ponsonby'nin kesinde, zplayagiden atl muhafzlar ve arabalar
getikte, beyaz bir ie azman H. durdu ve ardndan drt silindir apkal beyaz azman E. L. Y.'S. iesi
de durdu. Pigott mzik aletleri maazasnn karsnda, emaili koko-rozlu dans vs. hocas Mr. Denis J.
Maginni vakarl bir alayile yrrken bir Genel Vali tarafndan farkna varlmakszn geildi. nzibat
Amirlii'nin duvar boyunca Blazes Boylan stlkahverengi ayakkablar ve gkmavisi ajurlu
oraplaryla Sevdiim kz bir York-shireh kz ritmine ayak uydurmu ftursuzca yrmekteydi. Blazes
Boylan nde giden gayretke atlarn gkmavisi alnlklarna kar 1450 gkmavisi kravat, bana afili
bir ekilde yampiri geirdii geni-kenarl hasr apkas ve ivit mavisi serj giysisiyle esas vaziyete
geti. Elleri ceketinin ceplerinde, selamlamay unuttuysa da gzleriyle ve dudaklarnn arasndaki
krmz iekle hanmefendiye perestikrln kffesiyle duyurdu. Onlar Nassau Street'e doru
yollanadursunlar, Ekselanslar, boyun kran refikasnn dikkatini College Park'ta icra edilmekte olan
mzik programna ekti. Gzlerden rak eytan ekici Kuzey Iskoyal civanlar kortejin ardndan ver
yansn dttr dtleyip gm gmlemeye koyuldular:
Fabrikada alan bir kz da olsa 1460 Giysileri son moda deilse de.
Barabumm. Gene de yreimde Yorkshire ak ttyor Yorkshirel kk glm iin. Barabumm.
Duvarn te yannda eyrek millik engelsiz yarta, M. C. Green, H. Shrift, T. M. Patey, C. Scaife, J. B.
Jeffs, G. N.
Morphy, F. Ste-
297
enson, C. Adderly ve W. C. Huggard starta kalktlar. Finn Ote-li'nin nnden uzun admlarla geen
Cashel Boyle O'Connor Fitz-maurice Tisdall Farrell'in, monoklundan att abus bir bak ara- 1470
balarn zerinden ap Avusturya-Macaristan Viskonsolosluunun penceresindeki Mr. M. E.
Solomons'un bana isabet etti. Leinster Street'in derinliklerinde Trinity College'n yan kapsnda Kral'n
sadk bir uyruu, Hornblower, beki kasketine dokundu. Yalap yalap atlar Merrion Square'de zplarken,
gen Patrick Aloysius Dig-nam, bekleyedursun, silindir apkal baya selamlar verildiini grp o da
yeni siyah kepini domuzpirzolas paketinden ya iindeki parmaklaryla karp selamlad. Yakas da
yukarya dikiliverdi. Mercer Hastanesi'ne mali destek salamak amacyla Mirus Ker-mesi'ni kuat
etmek iin Genel Vali, maiyetiyle birlikte Lower 1480 Mount Street'e doru yola revan oldu.
Broadbent'in karsnda kr bir delikanly geti. Lower Mount Street'te kahverengi makinto-lu bir
yaya, kuru ekmeini yiyerek Genel Vali'nin yolundan apar topar kazasz belasz
kaverdi. Royal Canal Kprs'nde tahta perdelerin zerinden Mr. Eugene Stratton etli zenci
dudaklaryla pimi kelle gibi srtarak, Pembroke ilesine gelen herkese ho geldiniz demekteydi.
Haddington Road kesinde stleri balar kumlu iki kadn on bir midyenin dingildedii bir anta tekmil
durdular ve Belediye Reisi'yle sureta altn kolye takmam olduu refikas Leydi'yi hayranlkla
seyrettiler. Northumberland ve Lans-1490 downe Road'larda Ekselanslar tek tk erkek yayalarn
selamlarna, merhum Kralie'nin, kocas prens konsort ile 1849'da irlanda bakentini ziyaret etmekte
iken, ok houna gitmi olduu sylenen evin bahe kapsndaki iki kk renci olann selamna ve
Almidano Artifoni'nin, kapanmakta olan bir kap tarafndan yutulan alamet pantolonunun selamna
sektirmeden mukabele etti.
11
ALTIN LE BRONZ ATNALLARININ ELKTINGIRTISI-n iittiler. Kstahtah tahtahtah.
Takesilmi baparmaktrnandan entik entik kopararak entikler.
iren! ite altn kpkrmz kesildi daha da.
Gl bir ddksesi tt.
tt. Gkt aan ieklerin rengi.
Altntepeli sa. 10 Saten gsnde bir gl hoplad, Castile Gl.
Terennm et, terennm et: Idolores.
Dikiz! Kimdir o... altndikizinde?
Dank diye bard bronz yrei szlayp.
Ve bir ar, saf, upuzun ve zonklayan. Uzunsrenbasmassrraka-dem bir ar. Ayartc. Tatl dil. Ama
bak. Parlak yldzlar snmekte. Notalar yant cvldyor. Ey gl! Castile. afak skmekte.
ngr ngr seyraaetti ngrt. 20 Peni tkrdad. Saat akldad. Kabul. Sonnez. Yapabilirim. Jartiyeri
aklatmak. Seni brakmam. rak. La cloche! Uyluk ra. Kabul. Ilk. Sevgilim, elveda! ngr. Bloo.
arpan akorlar gmbrdedi. Aka olunca teslim. Sava! Sava! Kulaktozu. Bir yelken! Dalgalarn
stnde dalgalanan bir pee Yitti. Ardkuu yrlad. Her ey yitti imdi. Boru. Borazan
lk grd zaman o. Aman! 30 ahmerdan. Vur, vur.
299
Sakma. Ah, kapanca! Cezbeden.
Martha! Gel!
Patr patr. Patr ktr. Katr kutur. Ulutanrm iitem eyent mnbirden. Sar ve kel Pat altl getirdi
ba gtrd. Mehtapl bir gecenin ars: Uzak, uzak. ok hznlym. P. S. yle yalnzm ki ben.
Dinle!
kntl ve sarmal souk denizboynuzu. Var m ey? Biri br iin, selli sll yamurla sessiz
kkreme. 40 inciler: Ne zaman ki o kadn. Lizst'in rapsodileri, inanmyorsun?
Peki: Yo, yo: inanma: Lidlyd. Bir horoz, bir karrayla. Kara. Derinnlaml. Haydi, Ben, berdevam. Siz
beklerken bekler. Hi hi. Siz hi derken bekler. Ama bekleyin!
Dinle, kara topraklarn iinde. Gml maden cevheri. Naminedamine. Talkn verendi o. Hepsi yitmi.
Hepsi km.
Bakiresalarnn titreyen ereltiyapraklar, narin. 50
Amin! Dilerini gcrdatt celalli. Bir ileri. Geri, bir. Tasasz uyanmakta bir baton. Bronzlydia ile
Minaaltn. Bronz ile, altn ile, deniz yeili kuytuda. Ah Bloom. Vah Bloom. Biri ald, biri tak tak
tokmaklad, bir kam bastonla, bir horozla. Dua edin onun iin! Ltfen, iyi insanlar! Damlal
parmaklar takrdayarak. Big Benaben. Big Benben.
Castile yaznn son gl ok hznlym Bloom'u bir bana brakt.
M
Dt! Diye ksa bir ses fltten.
Yrekli adamlar. Lid Ker Cow De ve Doll. Ya, ya. Sizin gibi adamlar. Kaldrn tngrtnz ngrtnzla.
FfflUu!
Bronzun berisinden? Altnntesinden? Nalseslerinin ordan? K"Pt. Kraa. Kraandl. zaman ancak o
zaman. Benim mezzrtama. Yazzlla. iamam. Dn baa!
300
70 Bronz ile altn, Miss Douce'un bayla Miss Kennedy'nin ba Ormond Bar'n yatay gnelii
zerinden, gemekte olan Genel Valilik alaynn tngrdayan elik nallarn iittiler. O kadn m? Diye
sordu Miss Kennedy. Miss Douce evet dedi, Ekselensla oturan, inci grisiyle eau de Nil.
Enfes bir kontrast, dedi Miss Kennedy. Heyecann doruundayken Miss Douce hararetle dedi ki:
Silindir apkal adama bak. Kim? Nerede? Diye sordu altn daha da hararetle. 80 kinci arabada,
dedi
Miss Douce'un nemli dudaklar gn
nda glerek. Buraya bakyor. Dur da biraz greyim unu.
Yerinden frlad, bronz, en art keye koup, telal soluunun buharl halkasnda suratn cama dayad.
Nemli dudaklar krtt:
Ban dnp dnp bakmaktan can kacak adamn. Gld: Hay Allah! u erkekler de ne kadar
aptal oluyor. Maalesef.
Miss Kennedy, dklen salarn kulann ardna sarp parlak 90 ktan esefle ar ar yerine dnd.
Dnyann tadn onlar karyor, dedi sonra esefle. Bir adam.
Blookim, koynunda gnah zevkleri, Moulang'n pipolar, Wi-ne'n antikalar, zihninde, Raoul iin,
Carroll'un kasvetli renksiz gm takmlarn geti, tatl gnahkr szckler.
Garson onlara, bardaki kadnlara, o bar kzlarna doru geldi. Onu takmayan onlarn nne tepsisini
fincanlar angrdatarak kt diye brakt.
Aln aynz, dedi. 100 Miss Kennedy istifini bozmadan aytepsisini bar tezghndan
alp gzden rak, aada, ters konulmu bir madensuyu kasasnn zerine aktard.
Ne var orda? Diye sordu garson yksek sesle hoyrata. Bil bakalm, diye karlk verdi Miss
Douce,
gzetleme ye-rinden dnedursun.
Aftosun, bildim mi? Bronz burnu havada yantlad:
Senin bu mnasebetsiz kstahlklarn bir daha iitirsem seni Mrs. de Massey'e ikyet edeceim. 110
Kstahtah tahtahtah, diye burun kvrd garsonburun hoy-
301
rata, oradan ayrlr, kadn gzda verir, geldii gibi giderken. Bloom. ieinin zerinde kalarn
atarak Miss Douce dedi ki:
_ifrit ediyor insan bu haar ocuk. Terbiyesini taknmad
takdirde kulan yle bir ekeceim ki. Hanmca, enfes bir kontrast. _Aldrma sen ona, diye katld
Miss Kennedy.
Bir fincana ay koydu, sonra ay aydanla boaltt. Tezghtan resiflerinin ardna ekilip, ayak
taburelerinin, evrilmi kasalarn zerinde aylarnn demlenmesini beklediler, ikisi de yardas 120 iki
dokuzluk ve iki yedilik siyah saten bluzlarn okayaraktan, aylarnn demlenmesini beklediler.
Evet, bronz yakndan, yanndaki altn uzaktan, yaknlarndaki eliknallarn uzaktaki tangrtsn,
tangrdayannal tangrtsn eliin iittiler.
ok mu yanmm gnete? Miss bronz boynundan buluzunu syrd. Yo, dedi Miss Kennedy.
Sonra kahverengileir. Boraksla taflan yapra suyunu denedin mi?
Miss Douce yardikelip Ren ve Bordo arap kadehlerinin, tam 130 ortalarnda da bir deniz kabuu,
ldad yaldzlharflerle kapl baraynasnda gzucuyla cildini inceledi. yleyse bu ii bana brak,
dedi. Gliserin de iyi gelir, diye tledi Miss Kennedy. Boynuyla ellerine veda eden Miss Douce
Bu dediklerin isilik yapmaktan baka bir ie yaramaz, diye yant verdi yerine oturarak. Boyd'daki o
moruk dangalaa cildim iin bir eyler var m diye sormutum.
Miss Kennedy, artk iyice demlenen ay koyarken, suratn buruturarak yakard:
140
Ay, Allah akna hatrlatma o adam bana! Ama bak ne diyceim, diye yalvard Miss Douce. Tatl
aya st
kattkta Miss Kennedy her iki kulan da ser-eparmaklaryla tkad.
Sakn ha, istemem, diye haykrd. |Seni mi dinliycem, diye bard. Ama, Bloom?
Miss Douce huysuz moruu yknerek homurdand: Neyiniz iin dediniz? Dedi.
Miss Kennedy iitsin diye kulaklarn at, konusun diye: 150 ma dedi ki, tekrardan yakararak:
302
Bana o adam hatrlatma yoksa vallahi leceim. Zavall i, ren moruk! Antient Konser Salonu'nda
o gece.
Demlemesini hazzetmeden yudumlad, scak ayn, bir yu. dum, yudumlad tatl ayn.
Bir de ne greyim, dedi Miss Douce, bronz ban ey. reklik dikeltip burunkanatlarn kabartarak.
Off!
Puff!
Tiz bir kahkaha l fkrd Miss Kennedy'nin haneresinden. Miss Douce avn izleyen bir hayvan
gibi
burnunun delikle-160 rinden oflamal puflamal kahkahalar soludu.
Oo! Diye feryat figan yrtnd Miss Kennedy. Nasl unutur insan onun o patlak gzn?
Miss Douce derin bronz kahkahasn tnlatarak bard: Ya br gzn!
Blookimin kara gz Aaron Figatner'in adn okudu. Ne diye Firgater okurum hep? Firkete szcn
antrdndan olacak. Ya Prosper Lore'nin Kalvinist ad. Bloom'un kara gzleri Bassi'nin kutsal
Meryemlerini yalad. Mavigiysili, altlar beyaz, gelin bana. Tanr olduuna inanyorlar: Ya da Tanra.
Bugnkler. Greme-170 dim. Konuan o delikanl. Bir renci. Dedalus'un olunun peinde.
Mulligan'dr herhalde. Hepsi de gzel bakirelerin. Erkekleri gnaha sokar bunlar: O beyaz.
Gzleri dolamaktayd. Gnah zevkleri. Zevklidir zevkleri. Gnahn. Bronzaltnn nlayan kkrtl
sesleri
harmanland, Douce ile br gzn Kennedy'nin. Delimen balarn arkaya doru attlar, bronz
altnkkrt,
doya doya glebilsinler diye, bararak, senin br, birbirlerine imleyerek, delici tiz seslerle.
Ah, soluk solua, inleyerekten, ayy, bitkinleip, sulh oldu s-
rurlar. 180 Miss Kennedy fincann gene dudaklarna gtrd, kaldrd,
bir yudum iip kkrkkrkkrdad. Miss Douce, aytepsininin zerine eilip burun deliklerini iirerek
muziplik taan gzlerini yuvarlad. Gene Kennykkrtlar, eilerek, salarn sapsar tepelerini, eilerek,
ensesindeki kaplumbaa kabuundan taran gstererek, azndaki ayn pskrtt, genzine kaan
ayla, boulurca-sna ksrd ve haykrd:
O apakl gzleri! Onunla evlendiini dn bir de! diye bard. O kse sakalyla!
Douce olanca gcyle grkemli bir lk att, olgun bir kad-190 nn dolgun bir l, neeli, sevinli,
sitemkr.
Smkl burunla evlendiini! Diye haykrd.
Tiz, bouk kahkahalarla, ardndan, altn sonra bronz, birbr-
303
rini ortal nlata nlata glmeye tevik ettiler, deien tn-l rla bronzaltn, altnbronz, tizbouk,
kahkaha ardndan kahkahaya- Sonra da biraz daha gldler. Smkly bilmez miyim? Bitkinleerek,
soluk solua, sallanan sedeftaraklarla kalkk tutulan rgl sal balarn tezgha dayadlar. Kpkrmz
kesilmilerdi (OD, nefesleri kesilmi, kan ter iinde (O!), takadan kesilmi"-Bloom ile evlendiini,
smbklbloom ile. 200
_Aman Tanrm! Dedi Miss Douce, hop hop devinen glnn zerinde inleyerek. Keke bu kadar
glmeseydim. Her yanm srlsklam oldu.
Aman, Miss Douce! Diye kar kt Miss Kennedy. Ne hain eysin! Ve daha da kzard (hain ey!),
daha da altnlat.
Smbklbloom Cantwell'in brosunun, prl prl yalanm Ceppi'nin bakirelerinin nnde aylak
aylak dolamaktayd. Nan-netti'nin babas bu eyleri, benim gibi kap kap dolaarak satmaya alyor.
Dini eylerde para var. O yaz iin grmeliyim onunla. 210 Zaman geip gidiyor. Akreple yelkovan
dnyor. Haydi. Nerde yiyeyim? Clarence'te, Dolphin'de. Haydi. Raoul iin. Yemek. u ilanlardan bir
be gine kvrsam. Mor ipek jponlar. Henz deil. Gnah zevkleri. Daha az krmzlap, giderek
azalarak, altns, soluklat.
Barlarna dald Mr. Dedalus. Talam baparmaktrnaklarn-dan birinin entik entik kopararak.
entiklerini. Dald ieriye.
O, ho geldin, Miss Douce.
Kadnn elini tuttu. Tatili iyi gemi miydi?
Harika. 220 Rostrevor'da havalar ok iyiydi, umard.
ahane, dedi kadn. Baksana ne hallere geldim. Btn gn kumsalda yata yata. Bronz akl.
ok yaramazlk etmisin, dedi Mr. Dedalus ve kadnn elini sevecence skt. Zavall saf erkekleri
batan karmak iin.
Satenli Miss Douce kolunu geriye doru ekti.
Git bamdan! Dedi. Sen safha? Haydi canm sen de.
yleydi.
Vallahi yleyim, dedi dalgn dalgn. Beikte yle saf gr- 230 niiyormuum ki Saf Simon takmlar
adm.
Herhalde anasnn gz bir velettin, diye yant verdi Miss Uouce. Doktor ne reete yazd bugn,
bakalm? Dur imdi, diye bir an dnd, sen nasl mnasip grrsen. Bir zahmet bana biraz suyla
yarm bardak da viski versene. ngr. Can ba stne, dedi Miss Douce.
Can yrekten mzehhep aynal vitrindeki Cantrell ve Cohra-ne'e doru yneltti kendisini. Kristal
fcktan bir l altn viski boaltt. Ceketinin eteinden darya kesesiyle piposunu kard Mr.
Dedalus. Can gnlden yapt servisini Miss Douce. Piponun azndan iki ksk ddksesi fledi.
Vallahi, dedi daln iinde, Mourne Dalan'n hep grmek istemiimdir. Orann havas insan turp gibi
yapar muhakkak. Ama arayan mevlasn da bulur sonunda, demiler. Ya, ya.
Evet. Parmaklarn kadnn llelerinde, denizkznn bakire-salarnda dolatrd piposunun llesinde.
entikler. Lleler. Daln iinde. Mteremrim. Hi kimse demedi hibir ey. Evet.
en atr Miss Douce byk bir barda siledursun, mteren-nim, dedi ki: O, Idolores, ark
ummanlartnn kraliesi! Mr. Lidwell urad m bugn?
eriye Lenehan girdi. Etrafna baknd Lenehan. Mr. Bloom Essex Kprs'ne vard. Evet, Mr. Bloom
Evetex Kprs'nii geti. Martha'ya yazmalym. Kt alaym. Daly'den. Ordaki kz nazik. Bloom.
Koca Bloom. avdarlar at mavi iekler. leyin buradayd, dedi Miss Douce. Lenehan yaklat.
Mr. Boylan beni arad m? Diye sordu. Kadn yantlad:
Miss Kennedy, ben st kattayken Mr. Boylan urad m? Diye sordu, ikinci kez doldurduu
ayfincan elinde, gzlen bir sayfada, Kennedy'nin Miss sesi yant verdi: Yo. Uramad.
Kennedy'nin Miss nazar, iitti, grlmedi, srdrd okumasn. Lenehan sandvi ngrann
evresinde tombalak gvdesini sarmalad sarmal. Huhu! Kim varm orada.
Kenndy'den hibir nazar onu dllendirmedi ya, srdrd o uvertr yapmasn. Noktalar unutmasnd.
Sadece kara imle" okusundu: Yuvarlak olar ve kvrml seleri. ngr arabas ngrdad. Altnkz
okumasnda, etmedi nazar. Grmezlikten gel. Lene-
n monoton sesiyle ezberden ona bir misi masal sylerken iitmedikten geldi:
_gir tilki bir leyleke rastlam. Tilki leyleke demi ki: Gaga-
boazmn iine sokuverip kemii darya karverir misin? Bounayd vzldamas. Miss Douce
ayna doru dnd bir yana.
Adam inildedi bir yandan: _Vay bana! Vaylar bana!
Mr. Dedalus'u selamlad ve karlnda bir ba imi ald. _Mehur bir pederin mehur mahdumundan
selamlar sana. _Kimmi acaba? Diye sordu Mr. Dedalus. Lenehan halislkalp kollarn at. Kimmi
mi?
Kimmi acaba? Diye sordu. Soruyorsun ha? Stephen, gen ozanmz. Kesik.
Mr. Dedalus, mehur peder, kesik ttn dolu piposunu nne brakt.
yle mi? Dedi. nce anlayamamtm. Ekbir dostlar edinmi kendisine iittiime gre. Sen grdn
m onu u sralar? Elbet grmt.
Daha bugn birlikte kafay ttslemitik. Mooney'in en vil-Z?inde ve Mooney'in sur merinde,
ilhamlarnn karlnda maan alm da.
Bronzun aydayunulmu dudaklarnda, dinleyen dudaklaryla gzlerine glmsedi: irlanda'nn elite
ahsiyetleri kulak kesilmi onu dinliyorlard. Dublin'in en gzde kalemi ve editr o aklevvel feylosof
Hugh MacHugh ile kulaa pek ho gelen O'Madden Burke adyla maruf o yabani sulak batnn k
olan.
Bir aradan sonra Mr. Dedalus ikisini kaldrd ve
Epey elenmisinizdir herhalde, dedi. Sanrm.
Sand. iti. Ta uzaklardaki matemli da gzlerle. Brakt bardan.
Salonun kapsna doru bakt.
Bakyorum piyanonun yerini deitirmisiniz.
Bugn akortu geldi, diye yant verdi Miss Douce, sigara ''lebilen konser iin akordunu yapt,
mrmde yle gzel alan bl"ni dinlemedim. Vallahi mi?
Deil mi, Miss Kennedy? Hakiki klasik, yani. stelik kr e> zavall ocuk. Daha yirmisinde bile
deil eminim.
306
Vallahi mi? Dedi Mr. Dedalus. ikisini yudumlayp kendi iine kapand.
Yzne bakmaya dayanamyor insan, diye yazkland Miss Douce. 320 Allah belan versin hyar
pezevenk.
nn ne yazk ki bir mteri ngran ald. Ormond'un garsonu Dazlak Pat barla yemeksalonunun
kapsnda belirdi, Pat zahmet edip buyurdu, geldi Pat. Yemek yiyen mteriye bir bira. Biray cansz
gnlsz verdi. Sabrederek, angrarabal uar olan Boylan' bekledi durdu Lenehan sabrsz.
Kapan kaldrarak (kim?) tabutun (tabut?) iine eik l (piyano!) tellerine bakt. Pedallere hafife
dokunarak eki hareketinin sesini bouunu iitmek amacyla kalkan keenin kalnl-330 n
grebilmek iin tua birden bast (kadnn elini sevecence skan o ayn el).
Biri yedek iki yaprak krem rengi parmen kd iki zarf ben Wisdom Hely'deyken akll Bloom
Daly'den yapard alveriini Henry Flower. Sen yuvanda mutlu deil misin? iekle beni teselli edecek
oysa ine keser nn akn. Bir anlam var herhal, ieklerin di. Papatya myd o? Safiyet yani.
Namuslu gen bayan ayinden sonra bulualm. Aman teekkr ederim oki oki. Akll Bloom kapdaki
bir afie bakt, ltif dalgalarn ortasnda salnarak sigara ien bir denizkz. Denizkz sigaras iin, en
tazeleyici nefes 340 iin: Hicran ak. Kimi erkekler iin. Raoul iin. Ban evirdi ve Essex
Kprs'ndeki bir gezinti arabasnda sikirdim bir apka gzne iliti. Bu o. Gene. nc kez. Tesadf.
Esnek lastiklerin zerinde kprden Ormond rhtmna seyran etti araba. izle. Gze al. abuk yr.
Drtte. Artk yakn. Gitti.
Ikipeni, efendim, dedi satc kz cesaretini toparlayp. Ha... Unutuyordum... zr.. Ve drt.
Drtte o. irin irin gld o. Bloomonakim. Bloo gl gl 350 k git. Yignler. insan nasl da
pohpohlarlar. Herkese yapyordur. Erkeklere. Uykulu bir sessizlikle altn sayfasnn zerine eildi.
Salondan bir ar geldi, uzun sren bakmas srra kadem. Akortunun unuttuu ve imdi de onun
vurarak nlatt diyap2' zondu bu. Bir ar daha. Yeniden kaldrd u anda zonklayan ey. iitiyor
musun? Zonklad, saf, daha saf, yumuak yumyumU'
307
. vlnlayan ubuklar. Srra kadem basmas upuzun sren ar. ' Pat, mterinin patmantarl iesinin
bedelini dedi: Barda-tepsinin ve patmantarl ienin zerinde dazlak ve skkn gi-, r jken Miss Douce
ile fiskoslat. Parlak yldzlar snmekte... Sessiz bir ark iinden, syleyerek: skerek afak.
Hassas parmaklarn ucundan bir dzine kanatlnota kristalim-si tizden cvldad. Prl prl tular, her biri
yana
sone, harpsikord-vari, bitierek bir sesi ebnemli sabahlarn, genliin, akn yitirili-sinin, yaamn, ak
sabahlarnn namelerini okumaya ard. iydamlalart inci inci...
Lenehan'n dudaklar tezghn zerinde alak sesle ayartc bir slk almaktayd.
Ama uraya bak, dedi Castile gl.
ngr seyran etti, dayanp kaldrma orada kald.
Castile gl kalkarak okuduu kitab kapatt: Tedirgin, heyecanl, hulyal gl. Dm m yoksa
birileri mi itmi onu? Diye sordu adam kadna. Yantlad kadn, yz vermeksizin: Ne soru sor ne de
yalan dinle. Ne kadn, hanmefendi.
Blazes Boylan'n elegan stlkahve ayakkablar arnlad barzemininde gcrdad. Evet, yakndaki
altn ile uzaktaki bronz. Lenehan kulaklarn dikti ve anlayp sarktt selamn: Bakn, kahraman
fatihimiz geldi.
Araba ile pencere arasndan saknganca yryp geti Bloom, ne kahraman ne fatih. Beni grmesi
mmkn. Oturduu yer: Ilk. Bir sakngan kara erkekkedi Richie Goulding'in selamen kaldrd evrak
antasna doru yrd.
Ben de senden...
Dndn iittim, dedi Blazes Boylan.
Yana yatk hasr apkasnn kenarna dokunarak karlk verdi. ma bronz bacs daha ok glmsedi
ondan, daha dkml sa-n- gslerini ve gln sergileyip. Elegan Boylan iksirini syledi.
d k~~Ae anyrsun? Bir bardak bira? Bir bardak bira, ltfen, bana a b" erikraks. Telgraf geldi mi?
Henz gelmedi. Drtte o. Kim drt demiti?
erifin brosunun kapsnda Cowley'fn krmz kulakmeme-
308
leri ve sarkan demelmas. Grmezlikten gel. iyi ki Goulding bu da. Ormond'da ne ii var ki? Araba
beklemekte. Bekle. 400 Merhaba. Nereye byle? Bir eyler attrmak iin? Ben de
yle bir. Buraya. Ne, Ormond? Dublin'de bulamazsn daha i-yisi-ni. yle mi? Yemeksalonu.
Kprdama buradan. Grrsn, grlmezsin. Ben de katlaym bari sana. Buyur. Richie nden yrd
Bloom antay izledi. Krallara layk bir yemek.
Miss Douce bir ieyi almak iin saten kolunu, gsn yukarya, nerdeyse patlayacak denli ta
yukarlara uzatt.
Ha gayret! Ha gayret! Diye krkledi Lenehan her uzannda derin derin soluyup. Ha gayret! Ama
boynundan kavrayarak muzafferane indiriverdi avn aa-410 ya o.
Ne diye boyunu uzatmyorsun biraz? Dedi Blazes Boylan. Bayanbronz, edii ieden urubumsu
kvaml likr onun dudaklar iin dkerken, akadursun, bakt adama doru (yakasnda iek: Kim
vermi ki ona?), ve uruplu sesiyle dedi ki:
Yani demek ki o. Yavaaurubumsu erikraksn uzlukla hazrlad. erefe, dedi Blazes.
iri bir madeni paray tezgha brakt. Para tkrdad. Bekle, dedi Lenehan, 'aapana kadar ben... 420
erefe, dedi o da, kpkl birasn kaldrarak. Sceptre rahatlkla kazanacak, dedi.
Ben de oynadm bir miktar, dedi Boylan gzn krpp ierken. Ama bilerek deil, ha. Bir
arkadamn aklna uydum.
Lenehan imesini srdrerek eik birasna ve Miss Douce'un mrldanrcasna bir ark syleyen
dudaklarna, kapatmakszn bir denizarksn terennm eden dudaklarna doru srtt. Idolores. ark
ummanlarnn. Saat zrldad. Miss Kennedy, bir aytepsisiyle nlerinden geti (iek, kim verdi acaba).
Saat akldad. 430 Miss Douce Boylan'n parasn ald ve otomatikkasaya serte
bastrd. Kasa tangrdad. Saat akldad. Msrl dilber ekmeceyi kurcalad, kartrd ve
mrldanaraktan, parann stn uzatt. Gnein batt yere bak. Bir aklt. Bulmak iin beni. Saat
ka oldu? Diye sordu Blazes Boylan. Drt m? Saati.
Lenehan gzlerini ksp, kadnn mrldanna, gslerimi1 kmldanna yercesine bakarak, Blazes
Boylan'n
ceketini dirseinden ekti.
309
_Saatini bir dinleyeyim, dedi.
Gouldings, Collis, Ward antas Bloom'u avdariekli masa- 440 ra srkledi. Dazlak Pat
bekleyedursun, dikkatsiz, skntl bir H'kkatle kapya yakn bir masada karar kld. Yakn ol. Drtte.
Unuttu mu ki? Ola ki bir eytanlk. Gelme: itahn biliyor. Ben namazdm. BetC) bekle. Garson Pat,
beklemekte. ldr ldr bronz masmavi gzlerini Blumasmavinin gkma-visi papyonuna ve gzlerine
evirdi. _Hadisene, diye asld Lenehan. Kimsecikler yok. O hi iitmemi.
Flora'nn dudaklarna kotu. Tiz tulardan prl prl bir nota ykseldi tiz. 450
Bronzdouce bir batan bir kan glyle Blazes Boylan'n ie-iyle ve gzleriyle muhabbeti
koyulatrmada. Ltfen, ltfen.
Kabul ettiini sylemesi iin yakard. Seni brakamam...
Daa'sonra, diye sz verdi Miss Douce krtarak.
Olmaz, imdi, diye dayatt Lenehan. Sonez la cloche! Haydi yap! Kimsecikler yok.
Kadn bakt. abucak. Miss Kenn kulak erimi dnda. Anszn eildi. Alev alev iki yz onun eiliini
seyretti.
460
Zngldayan nameler havadan ayrld, gene bulutu, yitirip namesini, yitirip buldu gene, sendeleye
sendeleye.
Haydisene! Yap! Sonnez!
Eilerek, eteini bir imdik dizinin zerinde emredi. Biraz bekledi. Eilerek, hain gzlerle onlara
bakp, onlar
daha da sabrszlandrd.
Sonnez!
rak, iki parmayla tutarak yukarya ektii esnek jartiyerini anszn serbest brakarak gerisingeriye
raklk
lkorapl raklat-labilir kadn uyluuna aklatt. 470
La cloche! Diye haykrd Lenehan, az paa. Sahibinden gsteri. Boru deil, arkada.
Glesrtt azametfru (Melun! Deil mi u erkekler?), ama, suzle szle klanp, Boylan'a doru
zarife
glmsedi.
Ahlakszn tekisin, dedi szle szle. Boylan gzlerini dikmi, gz kesilmi. Kadehini etli
dudaklarna dikip, kvaml eflatuni urubumsu likr son damlasna dek merek kck kadehini
boaltt. Kadn zeri yaldzl kemerde Parldayan zencefilli gazoz, Ren ve Bordo arap kadehleriyle sivri
510
480 kntlarla kapl bir deniz kabuu, aynal barda dolar, aynalard yanslanr, bronzu gnele daha da
bronzlarken bylenmi gz leri, onun bann, szlen bann ardndan srklendi, srklen di. Evet,
uyakndan gelen bronz. ... sevgilim, elveda!
Ben gidiyorum, dedi Boylan sabrszca. Kadehini hzla ne doru srd ve parasnn stn avulad
Bekle bi para, dedi Lenehan ikisini abucak ierek. Bir ey syleyeceim. Tom Rochford... 490
Can cehenneme, dedi Blazes Boylan, karak. Lenehan yutkunarak kalkt.
Arkandan atl m kovalyor? Dedi. Bekle. Geliyorum, ivecen gcrtl ayakkablarn peinden giderken
eikte duru-verdi ve biri kallavi biri incerek iki karalty selamlad. Naslsnz, Mr. Dollard?
Ha? Nasl? Nasl? Diye yant verdi Ben Dollard'n dalgn bas sesi, bir an Peder Cowley'in tasalarn
brakp. Klna bile dokunamaz, Bob. Alf Bergen o srkla grecek. O ftn hesabn greceiz bu
sefer. 500 Mr. Dedalus bir parmayla bir gzkapan ovutururken ah ekerek salondan beri geldi.
Hoho, yaadk, diye neeyle akd Ben Dollard. Haydi, Simon. Bir ark syle bize. Piyanoyu iittik
de.
Dazlak Pat, keyfi kak garson, iki siparilerini beklemekteydi. Richie'ye Power. Ya Bloom'a? Dur bi
dneyim. Adamcaz iki kez yrtme. Nasrlar. imdi drt. Bu siyahlar da ne skc. Zaten asabm
da biraz. Inlar krar (yle miydi?). Dneyim bi. Elma arab. Evet, bir ie elma arab. Ne
diyorsun? Dedi Mr. Dedalus. Tularda geziniyordum, 510 yahu. Haydi, haydi, diye dayatt Ben
Dollard. Yok olsun gam kasavet.
Dazlak Pat kapda aysz altna, dnerken rastlad. Keyfi ka' k, kadndan Power ile elma arab istedi.
Penceredeki bronz, bakt, uzaktan bronz. Bir tngrt ngr diye seyran etti.
Bloom bir ng iitti, ksa bir ses. O gitti. Bloom'un hafif ag' lams soluu asude mavirenkli ieklerin
zerinde dolat. ngr11-Gitti ite. ngr. Dinle. 520 Ak ve Sava, Ben, dedi Mr. Dedalus. Yaasn
eski
gnler.
311
Miss Douce'un pervasz gzleri, gne ndan bizar, bola-raktan, yatay gnelikten ieriye doru
dnd. Gitti. Durgun Akim bilir?) bizar (kuvvetli ktan), kordonunu ekerek storu in-flirdi. Aa inip
durgun (ne diye gitti hemen tam ben?) bronz ba-vla altn bacnn yannda duran dazlan oluturduu
gayri mkemmel ztln, zt mkemmel gayri mkemmeliyetin yer ald barn dingin lo denizyeili
derinliini yanstan eau de Nil glgesine dnd.
_O gece piyanoda zavall yal Goodwin vard, diye anmsatt
Peder Cowley onlara. Adamcazla Collard kuyruklusu arasnda 530 hafif bir anlamazlk vard. Vard
ya.
Ne toplantyd ya, dedi Mr. Dedalus. Allah gelse susturamaz adam, imeye balarken halim selim bir
ihtiyar dersin.
Hay Allah, hatrlar msnz? Dedi am yarmas Dollard, ez-diiklavyeden. Aksi eytan, stelik dn
kyafetim de yok.
birlikte gldler. Yokmu dn ki. Triyo gld birlikte. Dn kyafeti yok.
Dostumuz Bloom o gece bizi kurtarmt, dedi Mr. Dedalus. Durun yahu, pipom nerede benim?
540
Geri dnp bara doru yitik akor piposunu aramaya gitti. Dazlak Pat iki mterinin, Richie ve Poldy'nin
ikilerini gtrd. Peder Cowley ise gld yeniden. Ama, sorunu halletmitim, Ben, galiba.
Etmitin ya, diye onu dorulad Ben Dollard. O darack pantollar da hatrlyorum. Esasl fikirdi, Bob.
Peder Cowley parlak morumtrak kulaklarna dek kzard. Etmiti sorunu ha. Darack panto. Esasl fk.
Yoksulluk ektiini biliyordum, dedi. Kars handysa boaz tokluuna cumartesileri Coffee Palace'ta
piyano alyordu, br ii 550 de yaptn da kim tlatmt bana? Hatrlyor musun? Onlar
bulabilmek iin Holies Street'in altn stne getirdiydik de, Ke-gh'un dkkanndaki delikanl
numarasn sylemiti bize. Hatrladn m?
Ipiri gvdesi akn, Ben hatrlad.
Vay imanm, evi tklm tklm alengirli tiyatro kyafetleri fi-'anla doluydu. Mr. Dedalus, elinde piposu,
geriye dnd.
Merrion Square tarznda. Balo giysileri, vay imanm, saray uvaletleri. Adam para da kabul etmemiti.
He? keli apkalar, 560 'erolar, i amarlar - hadsiz hesapsz. He?
312
Ya, ya, diye onad Mr. Dedalus. Mrs. Marion Bloom tekmil giysilerini karmt nmze.
ngr seyreyledi rhtm boyunca. Blazes, seken lastiklerin zerinde yayld.
Karacier ve beykn. Biftek ve bbrekli turta. Tamam, efendim. Tamam, efendim.
Mrs. Marion. Mete'nin nesiydi? Yank kokusu. Paul de Kock'un. Ne gzel ad. 570 Ne
diyorlard adna? Etine dolgun bir taze. Marion?..
Tweedy.
Evet. Hayatta m hl? Hem de nasl. Alayn kz.
Ya, elbet. Hatrlyorum o yal bando efini.
Mr. Dedalus, vzldad, yakt, art arda itahlca fledi.
irlandal m? Bilmiyorum, vallahi. Sence, Simon?
Art arda sert, bir fleyi, gl, itahlca, atrdataraktan.
Borazan kasm biraz ey... He? Pas tutmu... Ha, o... Irlan-580 dal Mollym, Hey. Sert kokulu bir
ukun, bir zrlt fledi. Cebelitark'tan... ta oralardan.
Altn, biramusluunun banda, bronz maraskinin yannda, denizdibi loluunda zlem ekerek, durgun
ikisi de. Drumcond-ra-4 Lismore Terrace'tan Mina Kennedy, kralie, Idolores, Dolores ile, sessiz. Pat
yemekleri getirdi, tabaklar at. Leopold karacier dilimlerini kesti. Daha nce de denildii gibi i
organlar, yenilmesi ktr ktr talklar, morinabal yumurtalarnn tavasn byk bir 590 itiha ile
yerdi, Richie Goulding, Collis, Ward ise, biftek ve bbrei, nce biftek sonra bbrei, turtasn azar azar
yedi de Bloom yedi onlar yediler.
Bloom ile Goulding, yuvalarnda, sessiz yediler. Krallara layk yemekler.
Bachelor's Walk'ta bekr Blazes Boylan, gnein alnnda scakta, ksrann yalabk sars trsta,
krbacyla okayarak, seken lastiklerin zerinde seyr seyran eyleyerek ngrdad: Scack koltuunda
yaylm, Boylan sabrsz, huruanyrekli. Boru. Var m sende? Boru. Var m sende? Bo bo boru. 600
Seslerini bastrrcasna, Dollard'n bas sesi grleyerek akor bombardmannn zerinden saldra geti,
gmbr gmbr: Hurusan kalbine dolduunda ak...
313
Benruhbenjamin'in kaln sesi titreen, viranak caml atya indifa etti. Sava! Sava! Diye haykrd
Peder Cowley. Savasn billahiyleyimdir, dedi Ben Sava glerek. Senin ev sahibini
dnyordum da. Ak ya da para. Duraklad. Devasa yz devasa hantallnn zerinde, devasa
sakaln devindirdi.
610
Tallahi, kadncazn kulakdavulunu patlatacaktn, dedi Mr. Dedalus kokulu dumanlarn arasndan, o
senin avazenle.
Sakall gmrah kahkahasyla Dollard klavyenin zerinde yle bir salland. Herhalde. Baka bir
zarn da, diye ekledi Peder Cowley. Ar ol, Ben. Amoroso ma non troppo. Ben de katlaym. Miss
Kennedy iki beyefendiye iki byk bardak souk bira sundu. Azndan bir iki szck dkld. Hava
gerekten gzeldi, diye katld birinci beyefendi. Souk biralarn itiler. Genel Va-li'nin nereye gittiini
biliyor muydu hanmefendi? Ve de eliknal- 620 larn naltngrtsn iitmi miydi? Hayr, pek
saylmazd. Ama gazetede yazard. Yoo, zahmet etmesindi. Zahmet olur muydu hi. Tepesinde toplad
salar hafif hafif devinedursun, at Independents sayfalarn evirerek Genel Vali'yi, Genel Val,
arad. Aman ne zahmet buyuruyordu, diye yineledi birinci beyefendi. Hi de zahmet olmazd. Nasl da
bakyor adam. Genel Vali. Altn ile bronz demir elii iittiler.
...................dolduunda ask
Olmaaz umurumda yarnlar.
Bloom karacierin sosunda halanm patatesi ezdi ezdi. A$k 630 ve Sava birisi. Ben Dollard'n o
nl. Konser iin kyafet kiralamak amacyla koup bize geldii o gece. Pantolonun iine sama-mt
bir trl. Kasaplk mzisyen domuz. Adam gittii zaman Molly ne glmt ya. Kendisini srt st
yatan zerine frlatm, havay tekmeleyerek basmt l. Tm taklavat meydanda. Oh, Tanrm,
srlsklam oldum! Oh, n sradaki kadnlar! Oh, hi bu kadar glmemitim! Ee, ona o variltonunun
bazn veren de buydu herhal. rnei n hadmlar. Kim alyor acaba. Tuesi ok gzel Cowley olmal.
Mzisyen. Notadan iyi anlyor. Nefesi kokard, zavall adamcaz. Durdu. 640
Alml Miss Douce, Lydia Douce, yeni gelen beyefendiye, 'sohbet avukat George Lidwell'e boyun
kesti, iyi gnler. Ka-n> nemli (hanm) elini adamn kavi tokasna sundu. Gnler.
314
Evet, dnmt gene. Eski nbet yerine. Dostlarnz ierde, Mr. Lidwell. Hosohbet, George Lidwell,
bir lydiaeli istedi ve onu tuttu. ngr.
Daha nce denildii zere Bloom karaci yedi. Hi olmazsa temiz buras. Burton'daki o herif, inenmi
kkrdakla. Kimsecikler 650 yok burda: Goulding'le ben. Temiz masalar, iekler, kolal peeteler. Pat
ieri Pat dar. Dazlak Pat. Yok bir ey, yapaca. Bulamazsn daha iyisini Dub.
Piyano gene. Cowley alyor. Bir oturuu var, piyanoyla anlaarak btnleir gibi. Bk makinesindeki
bkkn bkclar, gzleri tornada, diarsn andran gcrtlarla kazyarak bir viyolonsel biiyorlar.
Upuzun tiz horultusu onun. Locada oturduumuz gece. Trombon altta domuzbal gibi ttryor, perde
aralarnda, br nefesli sazlar vidalarn skyorlar, tkrkleri boaltyorlar. Orkestra efi de bolpaa
pantolunun iinde, gygd gygd. Onlar 660 saklamak iin iyi ama. Gygd ngr seyr seyran.
Yalnzca arp. Ne gzel! Altn nlar saan. Kz ona dokunuyor. K sevimli bir. Sosu da hani krallara
la. Altn gemi. rlanda. O, arp ki bir iki "kez. yen eller. Ben Howth, Alp glleri. Onlarn arpyz biz.
Ben. O. Yal. Gen.
Aa, syleyemem yahu, dedi Mr. Dedalus, mahcup, neesiz. iddetlice.
Haydisene, Allahn cezas! Diye hrlad Ben Dollard. Syle bir eyler artk. 670 M'appari, Simon,
dedi Peder Cowley.
Ciddi, son kerte elemli sahneden inip uzun kollarn aarak birka adm ilerledi. Ademelmas boukana
yumuaka nledi. Eslekene sisli bir deniz manzarasna doru rlad: Son Bir Elveda. Denize uzanan
bir burun, kabaran dalgalarn zerinde yelkenler, bir gemi. Elveda. Burunda, rzgrda dalgalanan
peesiyle rzgrlarla sarma dola. Gzel bir kz. Cowley dem ekti: M'appari tutfamor: Ilmio
sguardo l'incontr... 680 Kz, Cowley'i iitmeksizin, ayrld kimseye, sevgilisine, rzgra, aka, hzla
uzaklaan yelkenlere, dne sallad peesini. Haydisene, Simon. Amaan, ben syleyeceim kadar
sylemiim vaktiyle-Ben... Ama...
316
Mr. Dedalus piposunu diyapazonun yanna brakt ve, oturarak, yumuak bal tulara dokundu. _Yo,
Simon, diye ekidi Peder Cowley. Aslndaki gibi al. Tek bemol.
Yumuak bal tular ykselerek, kh mtereddit, kh ikrar ederek, kh tanlayarak tnladlar.
690
Peder Cowley sahneye doru yrd.
_Bak, Simon, sana refakat edeceim, dedi. Kalk.
Graham Lemon'un ananasl akideekerlerinin, Elvery'nin filinin nnden ngrdayarak sekti.
Biftek, bbrek, karacier, patates presi, krallara layk yemeklerin banda oturmu krallar, Bloom ile
Goulding. Yemeklerin banda krallar kadehlerini kaldrdlar ve itiler. Power ile elma arab.
Tenorlar iin bestelenmi en gzel ark, dedi Richie: Son-nambula. Joe Maas' o arky sylerken
dinlemi bir
gece. Ah, o 700 M'Guckin, ah! Evet. Kendi tarznda. Kilise korolarndaki olan ocuklar gibi. Takdis
ayinlcrindeki. Daha dorusu lirik bir tenor. Asla unutamam. Asla.
Bloom sevecence karaciersiz beykinin zerinden gergin yz hatlarnn titremesini izledi. Srt
arsndan mustarip. Bright'in parlak gzleri. Programn bir sonraki paras. Paray veren dd. Be
para etmez haplarn kutusu be gine. Bir sre rahatlatr. ark da syler ayrca: Yeraltnda ller
arasnda. Cuk oturuyor. Bbrek turtas. Tatllara. Pek bir yere varamam. Bulamazsn daha iyisini. Ona
zg bir ey. Power, ikisi konusunda mklpesenttir. Bar- 710 dakta hafif atlaklk, bir Vartry suyu
daha. Tasarruf gayesiyle tezghlardan kibrit yrtr. Sonra gider vra zvra bir ingiliz altn sayp
arur eder parasn. Sonra iki kurua ihtiyac olsa denkletiremez paray. Bir defasnda imi de
deyememi arabacya parasn. Tuhaf insanlar. Asla unutamayacakt Richie o geceyi. mr boyunca:
Asla. Kk Peake'yle Royal Tiyatrosu'nun mabedinde. Ve ne zaman ki ilk nota. Szckler Richie'nin
dudaklarnda kesildi.
imdi de bir kuyruklu yalan. Desteksiz atlar balyor. Adam 720 kendi masallarna inanyor.
Gerekten. Mavalda stne yok. Ama *yi hafza gerek. Hangi ark o? Diye sordu Leopold Bloom.
Her ey yitti simdi.
Richie dudaklarn soruturcasna bzd. Ksk tatl sayhams
316
bir mrlt: O kadar. Bir ardkuu. Bir gkard. Tatlku nefesine vn kayna muntazam dileri
yaknmal bir elemle kuurdu. Yitti. Gr savt. Surda iki nota bir arada. Al vadisinde iittiim
karatavuk. Sanki iimdeki ezgileri alyormu da evirip eviriyormu 730 gibi onlar. Hepsi yep sanki
yeni bir ezgide yitti hepsi. Yank. Ne tatl o yant. Nasl oluyor ki bu? Her ey yitti. Srdrd firakl
sln, ni, teslimiyet, yitti. Vazonun altndaki kk rtnn kenarn dzeltirken, Bloom can Leopold
kulayla dinledi. Dzen. Evet, anmsyorum. Gzel ark. Uykusunda ona doru gidiyordu. Mehtapta
masum. Yrekli. Tehlikelerden bihaber. Gene de onu alkoyuyor. Adn syleyerek. Suya dokunuyor.
ngr seyreylemekte. Artk ok ge. Kz gitmek iin tutuuyor. O yzden. Kadn. Denizi durdurmak
denli kolay. Evet: Her ey gitti. 740 Gzel bir
ark, dedi Bloom yitik Leopold, iyi bilirim bu arky.
Btn yaam boyunca Richie Goulding asla. O da iyi biliyor bu arky. Hissediyor ya da. Hl kk
kzna dkn. Babasn tanyan cin gibi bir ocuk. Dedalus demiti. Ben?
Bloom yan gzle ciersizin zerinden ona bakmaktayd. Her ey yittinin surat. Bir zamanlarn delimen
Richie'si. Eski fkralar bayat artk. Kulaklarn oynatyor. Gzne monokl gibi takt peete halkas.
Bugnlerdeyse mektup yazarak para gndermesini 750 isteyen oluyla dertte ba. a Walter efendim
yaptm efendim. Ben sadece para istemitim rahatsz etmezdim aksi takdirde. Oz-r. Piyano gene.
Geen kez iittiimden daha iyi sesi. Akort etmiler herhal. Durdu gene. Dollard ile Cowley hl
bastryorlar sylemesi iin. Haydisene, Simon. Haydi, Simon. Hanmlar ve beyler, nazik
srarlarnza can gnlden teekkrler. 760 Haydi, Simon.
Bende para hak getire lakin beni dinlemek ltfunda bulunursanz size hznl bir ak arks
sylemeye gayret edeceim.
Sandvi fanusunun yannda kuytuya snm Lydia, bir hanmefendi zarafetiyle bronzunu ve gln bir
uzatp bir ekiyordu: Mina ise yeilimsimavimtrak eau de Nil serinliinde altn tepe'1 salaryla iki
byk bardaa doru eilmiti.
317
Preldn arpejleri son buldu. Uzayan, zlemli bir ezgi, srkledi bir sesi peinden.
_O gzelim endamn ilk grdm zaman ben...
Richie dnd. 770
Si Dedalus'un sesi, dedi.
Beyinlerindeokaylar, yanaklarnda alevlenmeler, tenlerinin azalarnn zerinden akan insan kalbini
ruhunu iliini mesteden o gzelim duygular tadarak dinlediler. Bloom Pat'a el etti, dazlak Pat ar iitir
bir garsondur, ardna kadar amasn imledi barn kapsn. Barn kapsn. Hah yle. Pat, garson, kula
ar iittiinden nai, iitsin diye bekleyerek, kapnn orda bekledi. ... Aclarm uup gitmiti sanki.
Durgun havann iinden bir ses onlara, peten, yamur deil de, fsldaan yapraklar deil de, ne bir
yayl saz ne bir flemli saz 780 ne de ne derlerdi adna santur hibirinin sesine benzemeyen durgun
kulaklarn her birinin hatrlayabildii yaamlarnn durgun kalplerini szcklerle okayarak dem ekti.
Gzel, iitmek gzel: Aclar onlarn her birinden ikisinden de uup gitmiti sanki ilk iittikleri zaman
onlar. Gzelliin efkatini ilk grdkleri zaman onlar, yitik Richie Poldy, hi beklemedikleri bir
kimseden, bir kzn ilk efkatli tatl sevecen szlerini iitmilerdi.
Dem eken ak: O gzel ak arklar. Bloom paketinin lastik bandn usulca kard. O gzel ak sonne
la altn. Bloom bir ataln drt ubuuna lastii sarp gerdi, gevetti, sonra lastii nce iki, 790 sonra
drt, sonra sekiz kat sarp skca balad. mit dolu haz dolu...
Tenorlar kadnlar sesleriyle tavlarlar. Kanlarn fkrdatrlar. Ayaklarna iek atarlar. Ne zaman
buluacaz? Yanaklarnda peremler. ngr pek neeli. Sosyetik kulplerde dinlemezler onu. Gamzeli
yananlarnda peremler. Erkei iin gzel kokular srnr. Karn hangi parfm? Bilmek istiyorum.
ng. Durdu. Kapy ald. Kapy amadan nce ayanaya son bir bak atar hep. Holde. Orada?
Naslsn? ok iyi. Orada? Ne? Ya da? antasnda bir kutu kokulu pastil, pme bonbonlar. Evet?
Elleri semiz kvrmlar 800 yoklamakta. Heyhat gene ykseldi sesi, inleyerek, deiip: Gr, tok, par-lak,
alml. Ama heyhat, beyhude bir rya imi...
Sesi hl muhteem. Cork arklanndaki tatllk bir de o aksanlar. Ne herif ya! Tonla para kazanabilirdi.
ard trk yan-'* Karsn helak etmi: Sylyor imdi arksn. Ama kim bilebi-
318
lir. Anca ikisi arasnda. kp gitmezse. Caddelerde fnk atmaya berdevam. Elleriyle ayaklar da
akmakta. Ikici. Asab gayet ger-810 gin. arkclarn imemesi gerekiyordun Jenny Lind orbas: Et
suyu, adaay, i yumurta, eyrek litre kaymak. Kaymakl ryalar.
Sevecenlikle fat: Yumuaka, kabarp, bol bulama zonklad. ite byle. Al! Zonklay, bir zonklay
daha,
arpan kurumlu ve dik.
Szckler? Mzik? Hayr: Esas, ardndakiler.
Bloom ilmekledi, ilmei bozdu, bir dm att, dm zd.
Bloom. Hprdeterekyalanan lk aure seli mzikle tap akt, ksnl, yalanacak kvamda akarak
ileyerek iine. Dokun 820 ona, vur ona, k ona, ye onu. Vur. Mesamat kabarsn kabartarak. Vur.
Sevinci hissetmenin o lk o. Vur. Boalmak nabz nabz fkrtp. Sel, takn, seyelan, sevintaan,
zonklayavuran. imdi! Akn dili. ... bir mit ...
Yaylan. Lidwell iin fkrdayan Lydia tam bir hanmefendi f-krtsz esin perisi iitti saylmazd bir
mif n. Martha bu. Tesadf. u anda yazacaktm. Lionel'in aryas. Senin o gzel adn.
Yazamyorum. Deersiz armaanm kabul et. Kalbine hitap ederken kesesine de. Bu kadn bir. Sana
yaramaz 830 ocuk deyiimin. Ama o ad: Martha. Ne tuhaf. Bugn.
Lionel'in sesi yeniden iitildi, daha bir dingin ama gsz deil. Yeniden ekti demini Richie Poldy
Lydia Lidwell'e ve de yrlad az kula ak beklemeye bekleyen Pat'a. O gzelim endamn ilk nasl
grdn, aclarnn nasl uup gittiini, Gould Lidwell baklarn, biimlerin, szlerin kendisini nasl
byledii-ni, Pat Bloom'un kalbini nasl kazandn.
Yzn grebilmeyi isterdim, ama. ifade tam olurdu. Dra-go'daki berber ne diye hep yzme bakard
ben onun aynadaki yzne hitap ederken. Buras daha uzak olmasna ramen daha iyi 840 iitiliyor.
Sevdal baklarn...
Onu ilk kez Terenure'da Mat Dillonlarda grdm gece. Siyah dantelli sar giysisi. Mzikli iskemle
kapmaca oynuyorduk, ikimiz en sona kalmtk. Kader. Onun peinden. Kader. Ar ar dnyor
dnyorduk. Sonra hzl, ikimiz. Herkes bakmakta. Dur. Hemen oturuvermiti. Kaybedenlerin hepsi
bakyordu. Glen dudaklar. Sar dizleri.
Bylerken gzlerimi...
319
Sylemekte. Bekleyi arksn sylemiti. Notalarn ben eviriyordum. Parfml sesi, hangi parfm
leylak. Gslerini gr- 850 dm, ikisi de dolgun, akyan boazn, ilk grdmde. Teekkrler etti
bana. O ne diye bana? Kader. Ispanyolumsu gzler. Bir arnutaacnn altnda yalnz veranda bu saatte
canm Madrid'de bir taraf glge Dolores Odolores. Beni. Kapanca. Ah, cezbeden. Martha! Ah,
Martha!
Sonra bezginliinden syrlarak strap ln bastrd Lionel, akn geri getirmek amacyla derinleen
ama ykselen armonik nameler ykl dominant bir itiyak l. Lionel'in lnda sevgilisinin
yabanc olmad, Martha'nn da hissettii yalnzlk vard. Yalnzca sevgilisini bekliyordu o. Nerede?
Burada urada ara 860 urada burada hep ara nerede. Bir yerlerde. Ge-el, yitirdiim sen! Ge-tl,
sevgilim sen!
Yalnz. Tek ak. Tek umut. Tek beni teselli et. Martha, bar-sesi, geri dn!
Gel!
Bir ku, ykseldi szlerek, utu utu, mrsz som bir lk, gm bir kaviste szlp berrak bir
srayla,
hzlanarak, dayand, gelsin diye, yle uzatp durmasana uzun nefesi upuzun hayatnn, szlerek
ykseldi,
yksek ahikalara, alaz alaz, tal, 870 sembolik, ihtiamnn zirvesinde, yksek, gksel sinesinde,
yksek, her
yandaki yksek engin aydnln hep szlerek ykselen drt bir yana her eye ilikin
sonsuzluklukluun...
Bana!
Siopold!
Utu gitti.
Gel. Gzel syledi. Hep alkland. Sevgili. Dnmeliydi. Bana, ona, o kadna, sana da, bana, bize.
Bravo! akakak. Yaman adam. Simon. akakdaakak. Tekrar! akrdaakak ak. Ne hanere!
Bravo,
Simon! akrdaak- 880 ak. Tekrar, akaklayarak, dedi, haykrd, alklad her bir kes, Ben Dollard,
Lydia
Douce, George Lidwell, Pat, Mina Kennedy 'ki byk bardakl beyefendi, Cowley, birinci bardakl
beyefendi e
bronz Miss Douce ve altn Miss Mina.
Blazes Boylan'n elegan stlkahve ayakkablar barzeminin-
de gcrdad, daha nce sylenmiti. Sir John Gray'in Horatio tek-
saph Nelson'un, Muhterem Peder Theobald Mathew'in antlar-
"ln nnden ngr seyran etti, az nce sylendii gibi daha imdi.
"nesin alnnda, trsta, scakkoltuunda. Cloche. Sonnez la. Cloche.
320
890 Sonnez la. Ksrak Rutland Square'deki Rotunda'y dnp yavala. yarak tepeye doru ilerledi.
Boylan'a
gre biraz fazla yava, Blazes Boylan, sabrsz Boylan ksra dehledi.
Cowley'in ezgilerinin yanklanan nlamalar tkendi, varsl-latrd havada yitti.
Richie Goulding ise Power'ini ve Leopold Bloom da elma arabn, Lidwell Guinres'ini itiler, ikinci
beyefendi de zahmet olmayacaksa iki byk bardak bira daha istediklerini syledi. Tezgh dzenleyen
Miss Kennedy, mercan dudaklaryla birinciye, ikinciye krtt. Zahmet olur muydu hi. 900 Yedi gn
hapiste, dedi
Ben Dollard, sadece ekmek ve su. O zaman, Simon, bahe ardc gibi akyor insan.
Lionel Simon, antr, gld. Peder Bob Cowley piyanosunu ald. Mina Kennedy iki sundu, ikinci
beyefendi parasn dedi. Tom Keman kasla kasla ieriye girdi. Zevklendi Lydia, zevklendiren. Ama
Bloom bir blbl yemi dut. Mtecazib.
Richie, zevklenerek, o adamn harikulade sesini gklere kard. Epey oluyor bir gece diye anmsad.
Hi unutmam o geceyi. Si, Orunlard shrettiyi sylyordu: Ned Lambert'in evindeydik. 910 Aman
Tanrm, mr hayatnda daha bir notasn dahi iitmemi o halde vefasz ayrlsak daha iyi arksn hi
sylememi olduu halde yle ak net Tanrm daha ak yoktur kiy' hi iitmemi ama yoktur ki diye
bir nlat var istersen Lambert'e sor o da anlatsn sana.
Goulding, bir an allaan soluk, Mr. Bloom'a, yzyle o geceyi, Si ile Ned Lambert'in, Dedalus evinde
Orunlard shrettiyi evinde, Ned Lambert'in syledii.
O, Mr. Bloom, dinler iken o, Richie Goulding, anlatt ki ona, Mr. Bloom'a, o geceyi ki ne zaman o,
Richie, dinlemi idi onu, S Dedalus'u, syler iken onu, Orunlard shrettiyi onun, Ned Lam-920 bert'in,
evinde. Kaynbiraderler: Hsmlar. Birbirimizin yanndan geerken konumayz hi. Lavtada atlaklk
var garanti. Onu adam yerine koymuyor. Gel gr. O da daha ok hayran oluyor bu sefer ona. Si'nin ark
syledii gece. nsan sesi, iki ipince ipek iplicik, tm br seslerden daha grkemli.
Bir alayt o ses. imdi durulmu. Dinledikten sonraki du-yumsayn sessizliinde o nen.Titreimler,
imdi de durulan hava. Bloom birbirine kenetli ellerini ayrd ve gevek parmaklaryla ince katgt
almaya balad. ekiyordu ve alyordu. Vzld-930 yor, tngrdyordu katgt. Goulding,
Barraclough'un an derslern-
321
, Jem vururken, Tom Keman da piyanoda taksim geerken bir ndan da ban eerek kendisini dinleyen
Peder Cowley'e mazi-dnk birtakm eyler anlatmaktayd. Ben Dollard, piposunu vakar ve ekerken
bir yandan da ban een Simon Dedalus ile konumaktayd.
Yitirilen sevgili. Btn arklarn ortak temas. Mr. Bloom iplisi daha da gerdi. Zalimce bir ey.
insanlarn
birbirlerine gnl vermelerini sala: Onlar birbirlerine bala. Sonra da kopar ayr onlar. lm. Felek.
Kafasn
patlat. Haydiordancehenneme. insan yaam. Dignam. f, o sann kuyruunu titretii! Be ilin
saymtm.
940 Corpus paradisum. Kuyruu titretti: Karn, zehirlenmi it eniine dnm. Elveda. ark
sylyorlar.
Unutmuum. Ben de. Bir gn Molly de. Onu brak: Bktm artk. ok ac ekerdim. Alar dururdum, iri
Ispanyolumsu gzlerini belertmi bolua. O dalgadalgal-gralgalalgalsalar tar anmam:'.
te yandan fazla mutluluk skar. Daha da gerdi, daha da. Sen mutlu deil misin? Bngg. arpt.
ngr girdi Dorset Street'e.
Miss Douce saten kolunu ekti, sitemkr, mesrur.
Darlrm brakn, dedi, daha birbirimizi o kadar tanmyo- 950 ruz.
George Lidwell ona hakikaten ve hassaten anlatt: Lakin o inanmad.
Birinci beyefendi Mina'ya vaziyetin yle olduunu bildirdi. Miss Douce da yle mi diye sordu, ikinci
byk bardak yle dedi. yle olduunu syledi.
Miss Douce, Miss Lydia, inanmad: Miss Kennedy, Mina, inanmad: George Lidwell, hayr: Miss Dou
hakeza:
Birinci, ilk olan: Byk bardakl beyef: inan, ma, mad: Mad, Miss Kenn: Lidlydiawell: iri bard.
960
Burada yazsam iyi olacak. Postanedeki kalemlerin ular eri br oluyor.
Dazlak Pat bir iaret zerine yaklat. Yazkalenai ve mrekkep- Gitti. Bir kurutma kd. Gitti.
Mrekkebi kurutmak iin. J'tti, sar Pat.
Evet, dedi Mr. Bloom, bkl katgt ipliiyle oynayarak.
vok daha iyi. Birka satr kfi. Hediyem. talyan mziindeki tm
cafcafl ara nameler. Kim yazmt bunu? ismini bilirsen daha
ru bilirsin. Mektup kdn karaym, zarf da: ilgilenmiyor.
am ona gre bir davran. 970
Tm operadaki en gzel blm, dedi Goulding.
122
Haklsn, dedi Bloom.
Saylardan ibaret. Tm mzik iyice dnrsen. ki arp iki. yi ikiye bl iki kere iki eder. Titreimler:
Ezgi dediklerin bu. Bir art iki art alt eder yedi. Rakamlarla yaparsn dilediini evirip e-virirek. Daima
bunun una eit olduunu bulgularsn. Kabristan duvarndaki tevazn. Yas tuttuumun farknda deil.
Bakar kr: Midesinden baka eyi dnd yok. Mzimatematik. Bir de ilahi sesler dinledii-980 ni
sanrsn. Oysa yle sylediini varsayalm: Martha, yedi kere dokuz eksi x eder otuz be bin. Dam
stnde saksaan. Seslerden dolaydr zaten olmas.
rnein imdi almakta olduu. Doatan. Szckleri iitene dek ne istersen olabilir. Kulak kesilmen
gerek. Zor. Balangta her ey yolunda: Sonra ezgilerde bir sapma: Bir yiti duygusu. uvallara gire
ka, flarn zerinden aarak, dikenli itlerden geerek bir engelli yar. Melodi tesadfen kar ortaya
iinde bulunduun haleti ruhiyeye bal bir ey. Gene de dinlemesi her zaman zevk Verir. Kzlarn
altrmalarnda gamlar bir ine bir ka alma-990 lan hari. ki bitiik komuda ikisi birden. Onlar iin
sessiz piyanolar icat edilmeli. Milly hevesli deil. Tuhaf oysa biz ikimiz, yani. Blumenliedi almtm
ona. Ad. Eve dndm geceydi, bir kz yavatan alyordu onu. Bir kz. Cecilia Street civarndaki
ahrlarn kapsnda.
Dazlak sar Pat kurutma ktl sumenle mrekkebi pat diye getirdi. Pat mrekkeple kalemi, Mr.
Bloom'un serdii sumenin zerine yerletirdi. Pat taba ana ba atal ald. Pat gitti.
Mr. Dedalus, Ben'e, onun yegne dil olduunu syledi. Onlar, ocukluunda, Ringabella'da,
Crosshaven'de, Ringabella'da 1000 barkarollerini sylerken dinlemi, italyan gemileriyle dolu Que-
enstown limannda. Gezinirken, ite, Ben, o afili apkalaryla mehtapta. ok sesli arklar syleyerek.
Tanrm, o ne mzikti yle, Ben. ocukken dinlemitim. Cross Ringabella limannda cennet
mehtapkarol.
Ac salyal piposunu bir eline alp br elinin ayasn dudaklarna yaklatrarak bir mehtaplgece
noktrn syledi, kh yakndaym, kh uzaktaymasna, birbirini yantlayan.
Boru gibi kvrd Freeman'mm kysnda dolarken Bloom'un, br gz, nerede grmtm onu,
arad. Callan, Cole-1010 man, Dignam Patrick. Eyvah! Eyvah! Fawcett. Hah! Aradn1 ey. Umarm
bakmyordur, ne kurnaz tilkidir o. Freeman'm bir 'r'
1020
, averdi. imdi gremez. "E"Ieri Yunan stilinde yazmay tma. Bloom mrekkebe batrd, Bloo mr:
Sayn baylar. Sevgili U nrv yazd: Sevgili Mady. Mekt ve ieini aldm. Aman koymu vdum? O cep
yoksa tek? Kesini imknsz, imknszn altn iz. Bugn yazmak.
Me skc ey bu. Sklgan Bloom Pat'n getirip nne serdii umeni tef alar gibi biraz dneyim
parmaklaryla hafifene tprdatt.
Devam. Meramm anladn ya. Yo, u "e"yi deitir. Zarfa koyd k deersiz hediy kab et. Cev yazmas
isteme. Bir dakka. Dig be. Bu iki ksur. Martlara bir peni. Ilyas Peygamber geli. Davy Byrne'de yedi.
Sekizi buluyor. Yarm kron diyelim. K defers hediy: Posta havalesiyle iki buuk. Bana uzun bir mek
yaz. Holanmaz msn? ngr seran var m? yle heyecanl. Bana niin yaramaz diyorsun? Sen de mi
yaramazsn? Mairy Mairy kopmu donunun ukuru. Bugnlk elveda. Evet, evet, anlatacam sana.
isterim. Nasl rtsn orasn. Bana br laf syle. br dnyay yazmt. Sabrm tkenmekte. Nasl
rtsn orasn, inanmalsn. 1030 nan. Byk bardak, inan. Doru. Sylyorum.
Aymazlk m bu yaptm? Evli erkekler yazmaz bunlar. Evlilik bunu icap ettirir, karlar. Ben uzak
durduumuzdan. Herhalde. Ama imdi? O mecbur. Kendini bakml tutmaya. ayet renirse. "Yksek
kalite apk"n iine koyduum kart. Hayr, itirafa ne gerek. Gereksiz zntler. Gzleriyle grmedike.
Kadn. zm zme baka baka kararr.
Bir fayton, numaras yz yirmi drt, srcs Donnybrook
Harmony Avenue numara birde oturan Barton James, iinde bir mteri, gen bir beyefendi, Eden
Quay
numara bete mu- 1040 kim erkek terzisi George Robert Mesias tarafndan dikilmi ivit-mavisi serji
iinde
kerliferli, Great Brunswick Street numara birdeki John Plasto'dan alnm hasr apkasyla son kerte k.
H?
Seyran edip ngrdayan ngrt buydu ite. Domuzkasab Dlu-gacz m dkkanndaki prl prl Agendath
kangallarnn nnden t'kzsarh bir ksrak trs geti.
Han m cevaplyorsun? Diye Richie'nin keskin gzleri sordu Bloom'a.
Evet, dedi Mr. Bloom. Gezgin bir satc. Ama bir i kaca-
&lr sanmyorum. 1050
Bloom mr: En iyi referanslar. Oysa Henry yazd: Beni cotu-
aK. Nasl olduunu bilirsin. Acele. Henry. Yunan "e"si. Sonuna
e nt ekle. u anda ald ne? Taksim yapyor. Intermezzo.
124
Hami. Trala lay lay. Beni nasl cez? Cezalandracaksn? Gmlek pot yapyor, ek yle. Syle, bilmek
istiyorum. Bilmek. Ah. lste. meeydim sorar mydm hi. La la la rii. Sonuna doru hznl bir minr.
Minr niin hzn verir? imza H. Mektubun sonunda biraz hzn holarna gider. Ha. Hami. La la la
rii. Bugn ok hznlym. La rii. Yalnzm pek. Dii. 1060 Mektubu Pat'n getirdii kurutma kdnn
zerinde abu-
cak kurulad. Za. Adres. Gazetedeki adresi yazaym. Mrldand: Messrs Callan, Coleman and Co,
limited. Henry yazd:
Miss Martha Clifford Postrestant Dolphin's Barn Lane Dublin
brkinin stnde kurula ki okuyamasn. ite. Oldu. Tid-bit'in dll yarmas iin fikir. Bir detektifin
kurutma kdndan okuduu bir ey. Telif demeleri stun bana bir gine hesa-1070 byla. Matcham
glen byc kadn sk sk anmsar. Zavall Mrs Purefoy. U. P.: Up.
Son derece airane oldu o hznle ilgili. Mziin sayesinde. Mziin bys var. Demi Shakespeare.
Alntlar yl boyunca her gn. Olmak ya da olmamak. Annda bilgelikler.
Fetter Lane'deki Gerard'n gllnde, krlamkumral, gezinir. Topu topu bir yaam. Bir beden. Ama
yap. Bitti zaten. Posta havalesi, Pul. Postane az aada. imdi gidelim. Kfi. Onlarla Barney Kiernan'n
yerinde bulumaya sz verdiydim. Holanmadm bir i. Matemli ev. Yr. Pat! iittii yok. - 1080
Adam sar, top atsan duymaz.
Araba varmak zeredir imdi. Syle. Syle. Pat! iitmez. Pekirleri yerletiriyor. Her gn epey
yryordun Arkasna da bir yz iz olsun iki Pat. Bir ark daha syleseler bari. Zihnimi oyalard.
Dazlak Pat, skkn, pekirleri dzenledi. Pat ar iitir bir garsondur. Pat, siz beklerken hizmet eden bir
garsondur. Hi hi hi. Hizmet eder siz beklerken. Hi hi. Bir garsondur o. Hi hi hi hi. Hizmet eder siz
beklerken. Beklerken siz beklerseniz siz beklerken hizmet eder. Hi hi hi. Ho. Hizmet eder siz beklerken.
imdi Douce. Douce Lydia. Bronz ve altn. 1090 Fevkalade, efendim, gerekten fevkalade gemiti,
tatili, ve
de baksnd getirmi olduu o denizkabuuna.
Barn u tarafndaki beyefendiye krnaraktan dikenli ve sar-
325
al denizboynuzunu gtrd, dinlesin diye, George Lidwell, avukat. Dinle, diye buyurdu.
Tom Kernan'n cinsca szckleri eliinde hafif bir mzik dokumaktayd. Gerein ta kendisi. Walter
Bapty sesini nasl yitirdi. eY' efendim, kadnn kocas onun grtlana sarlm da. Ulan drz, demi,
artk ak arks falan sylemeyeceksin. Aynen byle, namussuzum, Sir Tom. Bob Cowley
dokumasnda. Tenorlar kadnlar ses. Cowley arkaya yasland.
ite, imdi dinliyor, Miss Douce adamn kulana tutmu denizboynuzunu. Dinle Bak! iitiyor. Harika.
imdi de kendi kulana tutuyor Miss Douce. Szan kta tezat tekil eden solgun altn szlerek
yaklat. Dinlemek iin.
Tak.
Barkapsndan Bloom kulaklarna tuttuklar kavky grd. Onlarn, her birisinin kendi balarna ve her
birisinin tekiler namna iittiklerini, dalgalarn fsltsn, sessiz bir kkreyii andran uultusunu daha
belirsiz bir ekilde o da iitti.
Yorgun altnn yannda bronz, yan yana birbirinden uzak, dinlediler.
Onun kula da bir kavk, memesi km yle. Deniz kysnda tatile km. Sahildeki gzel kzlar.
Cildi gnete yanm stakoz gibi. Kahverengilemesi iin krem srmeliydi nce. Tereyal kzarm
ekmek. Ha o losyonu unutmaym. Azna yakn sivilce var. Ba dndrc yldzlar. Salarn tepesinde
toplam: Yosunlu denizkabuu. Kulaklarn yosun salaryla niin saklarlar? Trkler-se azlarn,
niin? arafn zerindeki gzleri. Yamak, ieriye giren yolu bul. Bir maara, ii olmayanlarn girmesi
yasak.
iittiklerini zannettikleri deniz. Cvlt. Bir kkreme. Kanmz bu. Kimileyin nlar kulamz. E, o da
bir deniz. Alyuvar adacklar.
Gerekten alacak ey. yle berrak. Gene. George Lidwell, elinde kavk, mrltsn dinledi. Sonra
denizboynuzunu zenle Azghn zerine brakt.
Deli dalgalar ne diyor? Diye sordu Miss Douce'a, glmsedi.
Pek irin deniztebessmyle yant vermeksizin tebessm etti Lydia, Lidwell'e.
Tak.
Larry O'Rourke'un, Larry'nin, kaltaban Larry O'nun yerine Vardkta meyledip dnd Boylan.
1100 1110 1120 1130 B
't yana braklan kavknn yanndan Miss Mina beklemekte-----326
ki byk bardaklarna doru szld. Yo, o kadar da yalnz depjU' herhalde diye Miss Douce'un ivekr
ba bildirdi Mr. Lidwell'e
Bob Cowley'in pr pr uuan parmaklar tiz tular nlatt yi. ne. Ev sahibi ncelik tar. Biraz zaman.
Uzun John. Big Ben. Fettan fkrdak ve kprdak hanmlar ile onlarn batur, beyefendi arkadalar iin
hafif prl prl neeli bir mzik ald. Bir: Bir, bir, bir 1140 bir, bir: iki, bir, , drt.
Deniz, rzgr, yapraklar, gkgrlts, sular, bren inekler hayvanpazar, horozlar tavuklar
gaklamaz, ylanlar tsssslar. Her yerde mzik var. Rutledge'in kaps: Gr gcrdyor. Yo, grlt o:
imdi Don Giovanniden meneti alyor. Envai eit saray giysileri atolarn salonlarnda dansta.
Sefalet. Kyller darda suratlar alktan yeile alm kuzukula yiyorlar. Ne l. Bak: Bak, bak,
bak, bak, bak: Sen bize bak. Sonra couyor iimden. Hi yazmamtm bunu. Niin? Benim sevincim
baka sevin. kisi de sevin ama. Evet, sevintir 1150 herhal. Mziin var olmas sevincini gsterir.
Oynak bir ark sylemeye balayana dek hep tasal zannederdim onu. Sonra anladm.
M'Coy'un valizi. Benim karm ile senin karn. Viyaklayan kedi. pekli kuman yrtlrkenki sesi. Az
konutuu zaman fara gibi maallah. Erkek sesinin erimine ulaamyorlar. stelik seslerinde boluklar
da oluyor. Doldur beni. Ilm, loum, am ben. Molly quis est Aomoyu sylerken: Mercadante.
Kulam duvara dayam yle dinlemitim. Bir kadn ancak gerekletirebilir bunu.
Seyr ng seyran istop etti. Frapan Boylan'n frapan stl-kahve ayakkablar gkmavisi ajurlu
oraplaryla hafife yere indi. 1160 A, bak biz ne kadar da! Oda mzii. Bir tr szck oyunu ya-
pabilirim bundan. Hep bir tr mzik diye dnmmdr Molly ne zaman yle. Akustik nedeniyle.
nlayan. En ok grlty bo kaplar karr. Akustikten dolay, rezonans suyun arl den svlar
kanununa eit olmas hasebiyle deiir. Lizst'in rapsodileri gibi, Macar, ingenegzl. inciler. Damlalar.
Yamur. Ram-pampampa rimpampampa rompampampa. Tssss. imdi. Ola ki imdi. nce.
Biri kapy ald, biri tak tak tokmaklad. Paul de Kockvari bir salvo kurumlu tokmakla bir horozla
karrakarra horozuyla. Kuku-!1"0 rikkuu.
Tak.
Qui sdegno, Ben, dedi Peder Cowley.
Olmaz, Ben, diye araya girdi Tom Kernan. The Croppy dOJ-Bizim memleketimizin havas.
327
_Haydi onu syleyelim, Ben, dedi Mr. Dedalus. iyi kalpli mert yiitler.
_.Haydi, haydi, bir azdan yakardlar.
Ben gideyim. Bak, pat, dnyor. Gel. Geldi, geldi, durmadan geti. Bana. Hesap ne tuttu? A-Hangi
perdeden? Alt diyezli? i80 ._Fa diyez majr, dedi Ben Dollard.
Bob Cowley penelerini uzatp toktnl siyah tular kavrad.
Gitmem lazm dedi kral, Richie krala. Brakmam, dedi Richie. Evet, gitmeliyim. Bir kyda paras
vardr. ki lemlerine dalp srtarlarn unutacak. ok mu acaba? Grerek anlyor dudaklarndan. Bir
ve dokuz. Bir peni de sana. Buyur, iki peni vereyim bari. Sar, skkn. Ola ki kars, ocuklar
beklemektedir onu, beklemekte Patty'nin eve dnmesini. Hii hii hii hii. Sar beklemekte onlar
beklerken.
Ama bekleyin. Dinleyin ama. Siyah tular. Kakakakakasvetli. 1190 Peten. Kara topraklarn iinde bir
maaradan. Gml maden cevheri. Mzikklesi.
Ortaalarn sesi, sevgisiz, topran yorgunluu aclar ykl karanl yaklat, ta uzaklardan, karl
dalardan gelip iyi kalpli mert yiitlere seslendi. Arad bir rahip, ona diyecek bir ift sz var.
Tak.
Ben Dollard'n sesi. Bas varikon. Duygularn ifade etmek iin elinden geleni yapmakta. Usuz bucaksz
insansz aysz kad-naysz bir batakln vraklay. Bir k daha. Bir zamanlar b- 1200 yk
gemilere ikmal iindeymi. Anmsyorum. Katranl urganlar, gemi fenerleri. On bin sterlin kadar ieri
girip batm. imdi Ive-agh kurumunda kalyor. Bilmemka numaral hcresinde. Bir numaral Bas
olmasnn mkfat. Rahip evdedir. Rahibin ua diye kan birisi onu ieriye buyur eder. Girer ieri.
Kutsal Peder. Hain uan boyun krmalar. Kvr kvr kuyruklar akorlarn.
Devir onlar. Yaamlarn kl et. Sonra lnceye dek hcrele-re tk onlar. Uyusun da. Ninni. l,
kpeim. Kpeciim, l.
Uyaran, ciddi bir ses, onlara delikanlnn ssz bir salona girdi- 1210 s'n, orada admlarn ne denli
vakur bir biimde attn, kasvetli 0aay, gnah karmak iin oturan cppeli rahibi anlatt. Zavall
adamcaz. Hafif bunam artk. Answers dergisindeki 5 -resimli bulmacalar zp dl
kazanabileceini sanyor. Size gcr gcr be sterlinlik bir banknot veriyoruz. Yuvasnda kuluka-
328
ya oturmu bir ku. Ortaa Saz airinin Son Lay sanmt om Ke tire tire i hangi evcil hayvan? Te tire
ne, ka kilodur? Sesi hl* gzel. Tm o taklavatyla hadmlamam henz.
Dinle. Bloom dinledi. Richie Goulding dinledi. Ve kapda du 1220 ran Pat, dazlak Pat, bahilenmi Pat,
dinledi.
Ezgi yavalam, srmekte.
Nedametin ve strabn mzehhep, titreyen sesi ar ar ya_ yld. Ben'in tvbekar sakal duruldu. In
nomine domini, Tanr adna diz kt. Eliyle barn dvp itirafn syledi: Mea culpa.
Gene Latince. kse gibi yakalyor onlar. O kadnlara ko-mnyon ekmei sunan rahip. Mezarlk
kilisesindeki adam, Coffin miydi ya da Coffey mi, corpusnomine. O sana ne olmutur imdiye dek
acep. Trmk. Tak. 1230 Dinlediler byk bardaklar ile Miss Kennedy, George Lid-
well, gzkapaklar pek ifadeli, dolgungs satenli. Kernan. Si.
Elemin figanl sesi ykseldi. Gnahlar. Paskalya yortusundan bu yana kez kfr etmiti. Hyar peze.
Bir de almak iin gittii kutsal ayin srasnda. Bir kezinde mezarln nnden gemiti de annesinin
ruhuna dua etmemiti. Bir delikanl. Asi bir gen.
Biramusluunun banda bronz, uzaktan izleyerek dinlemekteydi. Son kerte romantik. Nereden bilecek
benim. Bakmakta olan bir kimseyi grmekte Molly'nin stne yok. 1240 Bronz iki yanna doru
uzaklara bakt. Ayna urada. Yz bu
yanndan m daha gzel grnr? Bunu daima bilirler. Kap alnyor. ekidzen vermek iin son bir
hareket. Horozkarrakarra.
Mzii iitirken neler dnrler ki? ngraklylanlar yakalama yntemi. Michael Gunn'n bizi locaya
ald gece. Orkestradaki sazlar akort edileri. Iran ah o paray sevmi en ok. Ona kendi lkesinin
mziini anmsatmtr. Burnunu da perdeye sih-vermi. lkesinin detidir belki de. O da mzik saylr.
Pek o kadar da kt deil. Curcuna. Nefesli bakr alglar azlar havada 1250 anran eekler.
Kontrbaslar dlerinin iki yanlarnda ak yaralar, aresiz. Ahap nefesli sazlar bren inekler.
Yarmkuyruklu ak piyano timsahn dili mzii.
ok gzel grnyordu. Safran renkli gs ak giysisi, nesi varsa meydanda. Nefesi her daim bir ey
sormak iin eildiinde tarn kokard. Zavall babacmn o kitabnda Spinoza'nn syle' dii eyi ona
anlatmtm. Dinlerken ipnotize olmu gibiydi. Gz-
329
I ri nah byle. Sonra eilmiti. Adamn birinin protokol ksmndan nera drbnyle kadnn iine iine
bir bak var. Mziin gzelliini iki kez dinlemeden anlayamazsn. Doa kadn gz ap . apayncaya
dek. Tanr lkeyi yaratm insan ise mzii. Mete'nin nesi dedin. Filozofi. Laf ola beri gele!
Hepsi yitmi. Hepsi gm. Babas Ross kuatmasnda, btn biraderleri de Gorey'de canlarn
vermiler. Wexford'a biz Wexford'un kopilleriyiz, onlara. Adlarnn ve soylarnn sonuncula-
1260
Ben de. Soyumun sonuncusuyum. Milly, gen renci. Hmm, belki de benim suum. Olum yok. Rudy.
Artk ok ge. Ya deilse? Hl mmknse? Nefret duyduu yoktu.
Nefret. Sevgi. Kelimeden ibaret bunlar. Rudy. ok geme- 1270 den yalanacam.
Big Ben olanca sesini ortaya dkt. Muhteem ses, dedi Richie Goulding, soluk yznde aniden bir
canlanma, ok gemeden yalanacak. Bloom'a. Ama ne zaman gentik?
irlanda geliyor imdi. Kraldan nce gelir memleketim. Kz dinlemekte. Kim korkar ki doksan drt
lafndan? Gitme zaman geldi. Yeterince baktm.
Kutsa beni, peder, diye haykrd Croppy Dollard. Kutsa beni de gideyim, brak.
Tak. 1280
Bloom ortal kolaan edip, kutsanmakszn gitmeye hazrland. Ne bu klk yarabbi: Haftada on sekiz
ilinle. Heriflerin skld paralar da olmasa. Her daim tetikte bulunacaksn. Ah kzlar, ah o kzlar.
Elemli dalgalarnda denizin. Dans kzn ak. Evlenme vaadini yerine getirmediini kantlamak
amacyla alenen okunan mektuplar. Filifilintasndan Miniminnouna. Mahkemede bir glme. Henry. Hi
imza atmyorum. Senin o gzel adn.
Mzik iyice pesleti, fslth bir ezgi ve szckler. Sonra bir hzlan. Sahte rahip hrdayan cppesiyle
asker. Bir muhafz subay. Hepsini biliyorlar ezbere. Drt gzle bekledikleri heyecan. 1290 Muhafz
sub.
Tak tak.
Heyecanla dinliyordu Miss Douce, iitebilsin diye merakla eilip.
ifadesiz bir yz. Bakire herhal: Ya da sadece parmaklanm. *az bir eyler stne: Bo sayfa. Aksi
takdirde sonlar ne olur? Karrlar, solup giderler. Gen tutar onlar. Hatta kendilerine hayran.
330
Baksana. Kadn vcudunu alarsn. Dudaklarndan fleyip. Beyaz tenli bir kadnn vcudu canl bir flt.
Nazike fle. Sonra bastr 1300 delikli, tm kadnlar. Tanrannkine bakamadm. Onlarn da var
gereksinmesi. Pek nazlanmazlar. O yzden, adamn onlar batan karmas. Cebinde altn, yzn tun.
Syle bir eyler. Sesini duysun kz. Gz gze gel. Szcksz arklar. Molly, o laternac olanla
maymununun hasta olduunu sylemek istediini anlamt. Ya da Ispanyolcaya ok benzediinden.
Hayvanlar da anlamak mmkn yle. Hazreti Sleyman rnein. Allah vergisi.
Vantrilok gibi. Dudaklarm kprdatmadan. Midemle dn Hn?
Sen? Benimle? ster. Misin? ey Yap. 1310 Bouk kaba fkeli sesiyle svd muhafz subay, felli bir
h-
yar pezevenk gibi abuk sabuk. yi fikirdi, evlat. Buraya gelmek. Yaamnn son bir saatini geirmi
oldum burda.
Tak. Tak.
Heyecan gene. Yrekleri paralanyor. lmek iin cann veren, isteyen ehitler iin akttklar
gzyalarn siliyorlar. Tm len varlklar iin, tm doan varlklar iin. Zavall Mrs. Purefoy. inallah
kurtulmutur. Zira onlarn rahimleri.
Bir kirpik itinin altndan bir gzyuvar nemli kadn rahmi bakyla, dingin, dinlemekteydi.
Konumuyorken gr ite gzn 1320 gerek gzelliini. ol rman. Satenli gsnn yavaa her
kabarnda dalgalanan (inip kabaran dolgun gsleri) krmz gl bir ykseldi ar ar bir batt
krmz gl. Kalp vurular: Dii nefesi: Yaam soluu. Ve genkzsalarnn tm o incecik incecik e-
reltimsi tirildemesi. Ama bak. Parlak yldzlar snmekte. Ey gl! Castile. afak.
Ha. Lidwell. Onun iin demek, ben de. Meftun. Ben de yle miyim? Burdan gayet iyi grnyor.
Alm ie kapaklar, dklen birakpkleri, yn yn bo ieler. Prl prl uzanan biramusluu-nun
zerine elini hafife koydu Lydia semiz, onu benim elime b-1330 rak. Her ey yitti Croppy iin. ileri
geri: Geri, ileri: Cilal sapn zerinden (onun gzleri, benim gzlerim, kendi gzleri, biliyor kz) ba-
parmayla iaretparman acnarak geirdi: Geirdi, dinlendi ve, okarcasna dokunduktan sonra, serin
sert beyaz mine kapl ubuu kaygan halkasndan kaydrarak yle aaya doru yavaa ekti. Bir
horozla bir karrayla. Tak. Tak. Tak.
Buras benim plm. Amin. Hmla dilerini gcrdatt. Hainleri amal.
1340
--------------------331 ----------------------------------
Akorlar uyum iinde birleti. Son derece hazin. Ama byleydi leader.
Bitmeden nce k git. Sa olun, aliyllydnz. apkam nerede benim. Kzn ordan geeyim. Freeman
kalsn canm. Mektubu aldm. Sakn o olmasn? Yo. Yr, yr, yr. Tpk Cashel Boylo Connoro
Coylo Tisdall Maurice Durdahavar Farrell. Yrrrrrrr.
E, gitmem lazm. Ne gidiyor musun? Gtmezmngldi. Blmklkt. Mavi ieklerin zerinden. Ayy. Bloom
kalkt. Sabun da bir batyor ki arkamda. Terlemiim: Mzik. O losyon, unutmaym. Eh, eyvallah.
Yksek kalite. Kart ierisinde. Evet.
Bloom, antrede kulak kabartan sar Pat'n yanndan geti.
Geneva klasnda o delikanl ld. Cesedi Passage'a yatrld. 1350 Yazk! Ah, ok yazk! Yasl
antrn sesi hazin bir dua arsnda.
Gln, satenli gslerin, okayan elin, taan kpklerin, bolarn, alm ie kapaklarnn yanndan,
giderken selamlayarak, derindenizloluundaki bronz ile altn gzleri ve genkzsalarnn nnden
geerek gitti Bloom, halim selim Bloom, yle yalnzm ki Bloom. Tak. tak. Tak.
Onun iin dua edin, diye yakard Dollard'n bas sesi. Bar iinde dinleyen sizler. Bir dua okuyun, bir
gzya dkn, siz iyi insanlar, iyi yurttalar. Croppy Boy idi o zira. 1360 Ormond'un holnde irkilen
boyac olann yannda Bloom yaa haykrlar ve homurtularyla kutlama rtlarn, tepinen
potinlerin, boyac olann potinleri deil, grltsn iitti. Konserin erefine hep birlikte kadeh
kaldrmaya geldi sra. iyi ki svmm.
Haydi, Ben, diye haykrd Simon Dedalus. Tanrm, senin sesin hi bozulmam yahu.
Eskisinden de iyi, dedi Tomcin Kernan. O balad bylesine etkileyici ekilde dinlememitim hi.
Namussuz
erefsizim.
Lablache, dedi Peder Cowley. 1370
Ar tar svanan ve balaban surat gl gibi kzaran Ben Dol-lard, kallavi ayaklarn sryerek, damlal
parmaklaryla havada kastanyet aklataraktan baba kalbyla ispanyol dansrleri gibi bara doru
seirtti. Big Benaben Dollard. Big Benben. Big Benben. Rrr.
Hepsi derin cui iinde, Simon sis dd burnuyla muhabbet trkleri syleyerek, hepsi glerek
ortalarna alyorlar Ben Dollard', ona alk tutarak.
I
332
1380 Yzn kpkrmz kesildi, dedi George Lidwell.
Miss Douce gln dzeltti, beklerken.
Ben canmn ii, dedi Mr. Dedalus, Benin f gibi krek-kemiini tokatlayarak. Formundasn
maallah yalnz
cssende gizli u kat kat ya tabakalar olmasayd da.
Rrrrrrrsss.
fl ya, Simon, diye homurdand Ben Dollard.
Richie lavtadaki atlaklk tek bana oturmaktayd: Goulding, Collis, Ward. kircikli bekledi. Pat'a
hesabn da demedi.
Tak. Tak. Tak. Tak. 1390 Miss Mina Kennedy birinci byk bardan kulana yakla-
trd dudaklarn.
Mr. Dollard, diye alak sesle fsldadlar. Dollard, diye fsldad byk bardak.
Byk Bard inand: Miss Kenn dediinde: Doll diye: Sen Doll: Byk bard.
Bu ad bildiini fsldad. Bu ada ainayd, yani o. Demesi uydu ki bu ad iitmiti. Dollard, deil
miydi? Dollard'd, evet.
Evet, Miss Douce'un dudaklar daha yksek sesle, Mr. Dollard, dedi. O arky ne gzel sylemiti, diye
fsldad Mina. Mr. 1400 Dollard. Yazn Son Gl de ne gzel bir arkyd. Mina o arky ok sevmiti.
Byk bardak Mina'nn sevdii o arky sevmiti. Dollard.
Yazn son glnde Bloom kp iinde bir ikinliin burkul-duunu hissetti.
O elma arab ne de gazlym: stelik peklik yapc. Dur. Postane Reuben J'ye yakn bir ilin sekiz peni
fazla. u ii bitireyim. Greek Street'ten svaym. Keke buluma sz vermeseydim. Ak havada daha
zgr. Mzik, insann sinirine dokunuyor. Biramusluu. Beii sallayan el dnyay. Ben Howth. 1410
Ynetecek.
Uzak. Uzak. Uzak. uzakta. Tak. Tak. Tak. Tak.
Lionelleopold rhtm boyunca yrd, Mady'ye yazd mektubuyla Henry, gnah zevkleriyle Raoul
iin alml tuvaletlerle Mete'nin nesyile yrmekteydi Poldy.
Tak kr delikanl bastonunu kaldrma tak tak vuraraktan tak tak tak ilerledi.
Cowley, sersemletiriyor bu onu: Bir tr sarholuk. En iyisi
bir bakireyle yaparkenki gibi orta yoldan amamak. rnein m-
1420 zik tutkunlar. Srf kulak kesilmiler. En ufak bir nota krntsn
333
karmak istemezler. Gzler kapal. Balarn eip usul vurarak. Ahmaklk. Kmldamaya korkarsn.
Dnmek kesinlikle yasak. Baka konulardan sz etmek yok. Fasa fiso hep la si do.
Usturuplu konumaya almak gibi bir ey. Durduu zaman can skc zira hi bilemezsin tam olarak
ne. Gardiner Street'teki org. Yal Glynn ylda elli kaymeye. Tepedeki hcresinde tuhaf yle, tek bana,
tm o borular, dmeler, tularla. Btn gn orgunun banda oturmu. Kendi kendine ya da krkleri
altran adamcazla ene alarak saatlerce sorutur. fkeyle hrlar, sonra avaz ktnca kfreder
(orasnda bir tka gibi bir ey olmas la- 1430 zm hayr yapma diye bard kz), ardndan yumuack
birden pek az pek az bir prt yel.
Prt! Pek az bir yel prtlad iiii. Bloom'un ufarak dbrn-den.
Ciddi misin? Dedi Mr. Dedalus, gidip ald piposuyla dnerken. Bu sabah zavall tfl Paddy
Dignam'n
cenazesinde onunla beraberdik...
Ya, Allah rahmet eylesin.
Baknd, eyin zerinde bir diyapazon var...
Tak. Tak. Tak. Tak. 1440
Karsnn harika bir sesi var. Ya da vard. He? diye giriti Lidwell.
Ha, herhalde akortunundur, dedi Lydia Simonlionel'e ilk grmde, hurdayken unutmutur.
Kr olduunu anlatt George Lidwell'e ikinci grmde. yle enfes alyordu ki, zevkti dinlemesi.
Enfes
kontrast: Bronz-lid, Minagold.
Syle! Diye bard Ben Dollard, kadehini doldururken. Haydi syle! Tamam! Diye bard Peder
Cowley. 1450 Rrrrrr.
Canm istiyor ki... Tak. Tak. Tak. Tak. Tak.
Pek, dedi Mr. Dedalus basz bir sardalyeye dik dik bakarak.
Sandvi fanusunun altnda ekmek diliminden katafalknn zerinde son bir, yalnz, yaz mevsiminin son
bir sardalyesi uzanm, yatmaktayd. Bloom yalnz.
-Pek, diyerek bakt durdu. zellikle pes tonlarda. Tak. Tak. Tak. Tak. Tak. Tak. Tak. Tak. Bloom,
Barry'nin
nnden geti. Keke yapabilsem. Dur.
1460
334
Mucizeler yaratabilsem yle. u tek binada yirmi drt avukat. Savdm birer birer. Adliyeci takm.
Birbirinizi seviniz. Dosyalar da& gibi ylm. Baylar Yan ve Kesici'ye veklet verilmi. Gouldinp
Collis, Ward. Ama rnein byk davulu alan zat. alt yer. Mickev Rooney'in orkestras. lk gn
cin arpma dnmtr. Evde la-hanal domuzyana andan sonra koltuuna yerleip gbeini
tplar. Orkestrada alaca blmn provasn yapar. Gm. Bede-1470 gm. Kars pek holanr. Eek
derisinden. Yaarken marizlersin ldkten sonra da eek sudan gelinceye kadar dversin. Gm.
Dversin. Yani bir bakma yamak aman ksmet denen ey. Kader. Tak. Tak.
Bastonunu kaldrmda tak tak taktaklatarak salar dalga dalga bir denizkznn (ama gremiyordu o)
denizkz, en serinletici iimi denizkz nefesini ektii (gremiyordu kr) Daly'nin vitrini nnden bir
kr delikanl gelmekteydi.
Enstrmanlar. Bir ot sapn kovuk ettiin avularnn iine yerletir, sonra fle. Bir tarak ve bir para
yalktla bile bir ey-1480 1er alnabilir. Molly, Lombard Street West'te kombinezonuyla, salar
omuzlarna dklm. Sanrsam her bir ura kendi sazn retmi, farknda msnz? Avc borusunu.
Dt. Var m sizde? Cloche. Sonnez la. oban kavaln. Prt ufarak dbrnden. Dmeler, tular! Baca
temizleyicisi! Saat drt asayi berkemal! Uyuyun! Her ey yitti. imdi. Trampet? Dabaram. Dur.
Biliyorum. Telll, icra-memuru. Uzun John. lleri uyandrn. Gm. Dignam. Zavall tfl
nominedomine. Gm. Mzik ite. Demem u ki elbet da capo dedikleri oun. Gm gm gmdr hep.
Yine de iitemezsin. Biz yrrken, yrrz biz de yrrz biz. Gm. 1490 Artk dayanamayacam. Fff.
Bunu bir ziyafet sofrasnda yap-
saydm. Bu bir rf ve det meselesi. ran ah. Bir dua oku, bir gzya akt. Onun bir muhafz subay
olduunu grmemesi iin gene de bir para amsalak olmas lazm. Seslerini ksarak. Sahi, mezarlktaki
o adam da kimdi hani kahverengi Macin. A, sokak fahieleri geliyor!
Bana eri geirdii siyah hasrdan denizci apkasyla pasakl bir fahie gnein alnnda donuk gzlerle
baknarak rhtm boyunca Mr. Bloom'a doru gelmekteydi. O gzelim endamn ilk grd zaman o!
Evet, ta kendisi. yle yalnzm ki. Arka sokakta o 1500 yamurlu gece. emsiye. Kimdeydi? Onda
brnde. Talim sahasnn dnda. Burada ne aryor? Keke onunla. Psst! Beyzadem, yi" kanacak bi
eycazn var m? Molly'yi biliyor. Beni de tand. O
335
hverengi entarili tombul bayen nasldr? Bu laf, insann nefsini smeye yeter. Syleiyoruz ama belli ki
bulumamz imknsz,
V imknsz yani. ok pahal, evcazma ok yakn. Beni grd acep? Gndzn felaket grnyor,
ikembe suratl. Can cehenneme. Ama onun da yaamas gerek herkesler gibi. uraya bakaym-Lionel
Marks'n antika maazasnn vitrininde azametfru Henry Lionel Leopold sevgili Henry Flower Mr.
Leopold Bloom 1510 kemali ciddiyetle kr kadim amdanlar krkleri delik deik hu-rada portatif
orglar incelemeye koyuldu. Kelepir: Alt ilin. Org almay renin. Ucuz. u kar gesin de.
istemiyorsan elbet her ey pahaldr. Usta satclk budur zaten. Satmak istedii eyi sana aldrabilen.
Beni tra ettii isve usturasn bana satan o herif. Tra parasn da eklemek istediydi. kr, geiyor
imdi. Alt ilin.
Elma arabndan ya da ola ki Burgonya arabndan mutlaka.
Altnn yamacndan. Bronzun yanndan uzakta, bronz Lydia'nn ayartc son yaz gl, Castile glnn
nnde gzleri l l ko yiitler hep birden ngrdayan kadehlerini ngrdattlar. ilkin Lid, 1520 D,
Cow, Ker, Doll, bir beinci: Lidwell, Si Dedalus, Bob Cowley, Kernan, ve Big Ben Dollard. Tak.
Genten biri Ormond'un tenha lobisine girdi.
Bloom, Lionel Marks'n vitrininde bir ko yiitin tablosunu seyre dald. Robert Emmet'in son szleri.
Son yedi szck. Bu Meyerbeer'den. Sizler gibi yrekli adamlara. Yaa, Ben, yaa.
Kadehlerimizi kaldrp ielim.
Kaldrdlar. 1530
ink. ank.
Tik. Grmez bir delikanl kapya geldi durdu. Bronzu gremezdi. Altn gremezdi. Ne Ben ne Bob ne
Tom ne
Si ne George ne byk bardaklar ne Richie ne de Pat'. Hi hi hi hi. Hi kimseyi grmezdi.
Denizbloom, yalbloom son szleri seyre dald. Mlayimce. Benim memleketim de dnya lkeleri
arasndaki
yerini.
Prrprr.
Elma arabndan ya da o Bur.
Fff! Aa. Rrpr. 1540
Ald zaman. Arkamda kimse yok. Kadn geti. ste ancak o za-**| Tramvay dan digi dan dan. iyi frs.
Geliyor. Patrtrpatapatprt. Muhakkak Burgonya arabndan. Evet. Bir, iki. Mezarmn kitabesi.
336
Prrraaaav. Yazlsn. Diyeceim. Pprrpffrrppffff. Budur.
337 12
ARBOUR HILL'N KESNDE D. M. P.'DEN BABA Troy'la laflayp vakit geiriyordum kin, hay
Allah manyak bi baca temizleyicisi geldi de sprgesinin sopasn az daha gzmn iine sokayazd.
yle bi dnvirdiydim kin Stony Batter'n ordan kn kn trlayan Joe Hynes' grmez miyim?
Ula, Joe, diyivirdim. Burde ne poh yiyon? O pezivenk baca temizleyicisinin sopasn az dahi gzme
soktuunu grdn myd, la?
Sprge sopas uur getirir, dimesin mi Joe? Tebincek konutuun o yal dmbelek de kim? Baba
Troy, diyivirdim, polisti eskiden. Sprgeleriynen merdivenleriynen caddeyi tkayan o herifi
mahkemeye virsem mi, virmesem mi deyyi dnyom. Burularda ne iin var? Diyivirdi Joe.
Hemi de pek ok iim va, dediydim. Chicken Lane kesindeki Kla Kilisesi'nin tesinde bi
pezivenk kpolu hrsz tremi -baba Troy onun hakknda tyo virdiydi bana az nce- haftada ilin
sayp Heytesbury Street'in orde Moses Herzog adnda boy fukaras bi heriften kyamet kadan ay ekeri
yrtyomu dediydi de County Down'da bi iftlii varm da. Snnetli mi? Diye sorduydu Joe.
Elbet, dediydim. Tepesinden ufak bi pare alvirmiler. Aeraghty adnda moruk bi musluku. Son iki
haftadr onun peini brakmyom ama ondan be para bilem alamyom. imdilik bu haldesin demek,
dediydi Joe.
He ya, dediydim. Dmez kalkmaz bi Allah! pheli alacaklar tahsildar. Ama byle pezivenk kaar
bi hrsz grlm ii-"m deil, iekbozuu suratndaki ukurlara insan dse kamaz. Ona de ki,
dediydi, skysa, dediydi, ayet gt skysa seni buraya ' defa daha gndersin, dediydi, ruhsatsz i
evirdii iin, dediydi, derhal mahkemeye celp ediceim onu. Sonracma patlayncava kari tikindi.
Amann, ftaz yle efkrl grnce bi glmek tutuv' sin beni. aym alr ier. ekerimi alr yer.
Ama paracklanm ne di virmez kin? Dublin ehri Saint Kevin's Parade yolu 13 numarada mukim Wood
Quay mevkiinde ticaretle itigal eden ve bundan byle satc diye anlacak olan Moses Herzog'dan
alnan ve Dublin ehri Arbour Hill 29 numarada mukim bundan byle alc diye anlacak olan Arran
Quay mevkiinden, Michael E. Geraghty, Esquire isimli zata satlan dayankl emtia, yani, ngiliz
vezniyle beher libresi ilin sfr peniden ngiliz vezniyle be libre birinci kalite ay ile ngiliz
vezniyle beher libresi peniden ngiliz vezniyle 42 libre kristal toz ekeri sebebiyle
yukarda zikredilen alc borlunun yukarda zikredilen satcya teslim olunan emtia mukabilinde bir
sterlin be ilin ve alt penilik mebln yukarda zikredilen alc tarafndan yukarda zikredilen satcya
her yedi takvim gnnden oluan haftalk ilin sfr peni meblndaki taksitler halinde tediyesine:
Ve ayrca yukarda zikredilen dayankl emtiann satn alan ahs tarafndan rehine koyulamayacana
veya dn verilemeyeceine veya satlamayacana veya yukarda zikredilen alc tarafndan baka
ahslara temlik edilemeyeceine ve fakat yukarda zikredilen mebln alc tarafndan layk vehile
tediyesinin ikmal edilmesine kadar mhhasran yukarda zikredilen satcnn mlkiyetinde kalmaya
devam edeceine ve yukarda zikredilen emtiay kendisinin hsnniyetle ve serbest iradesiyle
tasarrufunda bulundurmasna bu mukavelenameyle bugnk tarih ve bu mahalde yukarda zikredilen
satc, onun murisleri, halefleri, vekilleri ve dier hak sahipleriyle yukarda zikredilen alc, onun
murisleri, halefleri, vekilleri ve dier hak sahipleri arasnda aktedilmitir.
Tam bi yeilayc msn? Diye sorduydu Joe.
ki kadeh arasnda hibi ey imem, dediydim.
Gidip dostumuza sayglarmz sunalm m? Dediydi Joe.
Kim? Diye sorduydum. Zavall adam, o tmarhaneyi kastediyor mutlaka.
Kendi ikisini mi iiyor? Dediydi Joe.
Tabii, dediydim. Viski ve suyla tutslyo kafay.
Hadi Barney Kiernan'n meyhanesine gidelim, dediydi Joe. Abemi gresim geldi. Oldu, Barney'e
gidelim, dediydim. Nasl, yeni filimler var m, Joe? Yok be, dediydi Joe. City Arms'daki o toplantya
gittiydim-_O da ne ki, Joe? Dediydim.
_Sr tccarlar, dediydi Joe, ayak ve az hastal hakkn-
Abeme bu konuda syleyecek bi ift szm var.
ylecene gr ataraktan Linenhall Klas'n dnp adliye sarann ardna yollandk. Bu Joe istese ok bi
iyi adam olur ya hi iediin' gren olmam. Tvbe, o kafesi pezivenk kaar Ge-ntv'yi bi trl
kovemiyom aklmdan. Ruhsatsz ticaret yapyormu, dediydi.
Gzel Inisfail'de bi yer vardr kin, kutsal Michan yeri derler. Orada t uzaklardan grnen bi gzetleme
kulesi dikmiler. Orada demirbilekli ller, gayet mehur savalar ve prensler tpk hayatta olduu
gibin ml ml uyurlarm. inde krlangbalklar-nn, pisibalklarnn, sazanlarn, kalkanlarn,
mezgitlerin, sombalk-larnn, dilbalklarnn, kefallerin, levreklerin, merlanoslarn daha birtakm baka
balklarn ve sular leminin saylamayacak denli tmen tmen mahlukatnn kaynat akarsularn
ssledii mrlda-yan derelerin ninniler syledii gzel bir yermi oras. Batdan ve doudan esen
mlayim rzgrlar minare gibi aalarn gzelim yapraklarn, hafif hafif salnan fravuninciri
aalarn, Lbnan sel-vilerini, muazzam narlar, jenik okalipts velhasl o yreyi batan baa
kaplayan aalar leminin daha nice bezeklerini drt bir yana doru dalgalandrrm. Bu gzelim
aalarn diplerinde cana yakn bakireler oturur, altn kleler, gm balklar, ringa flar, ylanbal
alar, morina yavrular, kk balklarla dolu sepetler, firfiri deniz mcevherleri ve maskara bcekler
gibi cicili bicili nesnelerle oynayarak son derece neeli arklar sylerlermi. Ta uzaklardan. Eblana'dan
tutun da Slievemargy'ye dek yrelerden yiitler -hr Munster'in, dil Connacht'n, ipek kadife
memleketi Le-inster ile Cruachan blgesinin ve grkemli, asil Byle havalisinin prensleri ve kral
evlatlar- onca yolu teperek onlara kur yapmaya gelirlermi, ite o yerde l l parldayan billur ats
engin uraanlar amak amacyla yaplm olan direkli yelkenli gemilerdeki denizciler tarafndan
grlebilen ve o lkenin tm davarlarnn, besili srlarnn ve turfanda meyvelerinin nice hkmdarlar
soyunun son hkmdar O'Connell Fitzsimon'a hara olarak geti-r'ldii muhteem bir saray ykselir.
Koca koca arabalar oraya bereketli tarlalardan sepet sepet karnbaharlar, uval uval spanaklar, yn
yn ananaslar, Rangun fasulyeleri, kasa kasa domatesler, kfe kfe incirler, sandk sandk isve
algamlar, top gibi yuvar-,ak patatesler ile York'tan, Savoy'dan hevenk hevenk lahanalar, topran
incileri tepsi tepsi soanlar, sele sele mantarlar, sakzka-
340
baklan, iri taneli baklalar, pancarlar, kolzalar, krmz yeil san kah verengi tatl iri eki olgun al yanakl
elmalar, sepet sepet ilekle zl rayihal bektaizmleri, krallara layk dutlar ve dalnda ahu dudular
tar tar dururlar.
Stkysa kstn karma, dediydi, tkstn karma haydi. k ortava Geraghty, seni gidi, ad km
pezivenk karmanyolac seni!
ite o yoldan saysz davarlar yeden boyunlar ngrakl kse-120 menlerle besili koyunlar, krklm
kolar ve kuzular, yabankazlar kasaplk danalar, kineyen ksraklar, boynuzsuz buzalar, tiftikke-ileri,
dakeileri, Cuffe iftliinden birinci cins tosunlar, sradan sucukluk, beykinlik domuzlarla hayli eitli
en l cins seme domuzlar, Angus dveleri, idi edilmi safkan boalar ile en l cins garantili samal
inekler ve srlar geip dururlar: Gene orada memeleri bol bolamat ha berekt stle gerilmi Lusk'un,
Rush'n ve Carrickmines'n meralarndan, Thomond'un akarsular bol vadilerinden, M'Gillicuddy'nin
ulalmas g dumanl dalarndan, grkemli, usuz bucaksz Shannon'dan, Kiar soyunun yurdu o tatl
130 meyilli yaylalardan gelen koyunlarn, domuzlarn ve kocatoynakl srlarn tepime, brme,
meleme, viyaklama, kineme, kkreme, homurdanma, ineme, gevi getirme sesleri arasnda mlek
mlek tereyalar, kese kese peynir mayalan, anak anak kaymaklar, kuzu pirzolalar, kile kile has
budaylar, eitli boylarda binlerce ve binlerce beyaz, akik ve kehribar renkli tavuk ve kaz yumurtalar
ambarlara istif edilir.
Derken Barney Kiernan'n meyhanesine vardydk, bi de ne grelim, abem kesine kurulmu,
kendisinnen ve Garryowen denilen o pezivenk uyuz kpekle muhabbeti koyultmu, bakalm 140 kim
gelir de bi iki smarlar diye bekliyordu.
te burdeymi, dediydim, kendi plnde, arap dolu kadehiyle bi dolu evrak, dava uruna
almakta.
Pezivenk kpek bi rd kin, safram kabarvirdi. Biri ksa da o kpei temizleyivirse herkesin hayr
duasn
alr billahi. Bi defasnda Santry'de ruhsat almak iin mavi kadyla gelen bi bekinin kndaki donunu
bilem
yiyip mideye indirmi dedilerdi.
Anlat bakalm, dediydi.
He ya, abem, dediydi Joe. Dostlar arasndayz.
Haydin, beyler, dediydi. 150 Sonra eliyle gzn ovuturup dediydi kin:
Durum vaziyetleri ne lemde?
Korsanlk yapyorlar, dalar tutmu Rory. Ama, baknd, Joe tnmyo bile.
341
_piyasa ykseliyo galiba, dediydi, elini atalndan aa kaydrarak. ...
Sonra, baknd, abem penesiyle dizine vurup dediydi kin: _Gvurlar savatndan byle oluyo. joe da
baparman cebine sokup dediydi kin: ._Ruslar dnyaya zulmetmek istediklerinden.
_ff, bo ver bu zrvalar, Joe, dediydim. yle bi susaml- 160
im var kin yarm altna bilem satmam.
Syle adn, abem, dediydi Joe.
_Milli arabmzdan, dediydi o.
Ya seninki? dediydi Joe.
Aynsndan MacAnaspey, dediydim.
_ pint, Terry, dediydi Joe. Senin emektar kalp ne lemde,
abem? Dediydi.
Ta gibin, a chara, dediydi. Gerry, hi? Kazanacak myz dersin, ha?
Bunu deyip dehal pezivenk dalgacy ense kknden kavrad- 170 gibin, vay anacm, az kald
hayvan boayazd.
Yuvarlak kulenin dibindeki iri bir kayann zerinde oturan karalt geniomuzlu, pehlivanyapl,
tunbilekli, berrakgzl, kzl-sal, birhayliilli, kabasakall, geniazh, ktburunlu, uzunkafah,
toksesli, plakdizli, demiryumruklu, kllbacakl, pembeyzl, e-likkollu bir civana aitti. Bir
omzundan bir omzuna birka arn gelmekte, kayalk dalar andran dizleri, bedeninin grlebilen br
taraflar gibi, rengi ve peklii dalarda yetien katrtrnaklarna (Ulex Europeus) benzeyen dikenimsi
sert kumral kllarla kaplyd, ilerinden ayn kumral renkli kllarn kt genikanatl burun 180
delikleri yle hacimliydiler ki maarams derinliklerinde tarlaku-lar yuvalarn kolaylkla
kurabilirlerdi, ilerinde bir gzyayla bir glmsemenin egemenlik iin srekli savam verdii gzleri
iri-gbekli bir karnbahar byklndeydi. Aznn derin kovuundan dzenli aralklarla iddetli bir
lk nefes akm yaylmakta ve o dehetengiz kalbinin gl zinde yksek sesli
vurularnn gkg-rltsn andran tartml gmbrtlerinin akisleri yeri de, o yksek kulenin tepesini
de, maarann daha da yksek duvarlarn da zangr zangr sallyor, titretiyordu.
zerinde bir kzn yzlvermi derisinden yapma dizleri- 190 n' etek gibi saran, belinden de saz ve
hasrdan rl bir kemerle bal uzun, kolsuz bir giysi vard. Onun altnda da geyik derisinden
barsakla kaba saba dikilivermi bir potur giymiti. Ayakbi-lekleri liken moruyla boyal ykseke
mein Balbriggan tozlukla-
142
ryla sarlyd, ayaklarnda da tuzlanm inekderisinden fotinle vard, backlar da ayn hayvann
imiinden yaplmt. Kemerin de asl bir dizi denizta, almet gvdesinin her hareketinde akl
damaktayd; bu talarn her birisine ilkel ama artc bir ustalkla klannn gemiindeki irlandal kadn
ve erkek kahramanlarn tas-200 virleri yontulmutu: Cuchulin, yz savan kahraman Conn, dokuz
tutakl Niall, Kincoral Brian, Ardri Malachi, Art MacMurragh Shane O'Neill, Peder John Murphy,
Owen Roe, Patrick Sarsfield' Red Hugh O'Donnell, Red Jim MacDermott, Soggarth Eoghan
O'Growney, Michael Dwyer, Francy Higgins, Henry Joy M'Crac-ken, Goliath, Horace Wheatley,
Thomas Conneff, Peg Woffington Ky Nalbant, Yzba Moonlight, Yzba Boycott, Dante Alighi-
eri, Christopher Columbus, S. Fursa, S. Brendan, Marshal MacMa-hon, Charlemagne, Theobald Wolfe
Tone, Maccabeelerin Anas, Mohikanlarn Sonuncusu, Castile Gl, Galwayh Adam, Monte
210 Carlo Bankasn Soyan Adam, Geitteki Adam, Yapmayan Kadn, Benjamin Franklin, Napoleon
Bonaparte, John L. Sullivan, Kleo-patra, Savoumeen Deelish, Jul Sezar, Paracelsus, Sir Thomas Lip-
ton. William Tell, Michelangelo Hayes, Muhammet, Lammermo-or'un Gelini, Mnzevi Peter, Rveti
Peter, Esmer Rosaleen, Patrick W. Shakespeare, Brian Konfys, Murtagh Gutenberg, Patricio
Valesquez, Kaptan Nemo, Tristan ve Isolde, lk ingiltere Veliaht, Thomas Cook ve Olu, Cesur Asker
Olan, Arrah na Po-gue, Dick Turpin, Ludwig Beethoven, The Colleen Bawn, Wad-der Healy, Angus
the Culdee, Dolly Mount, Sidney Parade, Ben 220 Howth, Valentine Greatrakes, Adem ile Havva,
Arthur Wellesley, Boss Croker, Herodot, Devldren Jack, Gautama Buda, Lady Godiva, Killarney
Zamba, Kem Gzl Balor, eba Melikesi, Acky Nagle, Joe Nagle, Alessandro Volta, Jeremiah
O'Dono Rossa, Don Philip O'Sullivan Beare. Ucu keskin yontma granitten bir mzrak yannda yerde
durmakta, ayaklarnn dibindeyse hrltl so-luklaryla tedirgince uyuklamakta olduunu anlatan kurt
cinsinden vahi bir hayvan yatmaktayd ki, arada bir bouk sesler kararak uluduu ve irkildiinde
efendisi ona yontma ta devrine zg ilkel biimli koskoca bir sopayla vurarak yattrmaya alyordu.
230 Her ne hal ise, Terry barda getirdiinde Joe orda dikil-
mi durmaktayd ve, baknd, bi papeli kard gibin tezghn zerine koyduunu grdmde
gzlerime inanamayazdm. Ya, vallahi de tallahi de aynen byle olduydu. Pek irin bi papelcez-di.
Bunun geldii yerde daha pek ou var, dediydi o.
141
_Sadaka kutusunu mu soydun, Joe? Dediydim.
._Kendi alnmn teri, dediydi Joe. Kaynan gsteren de zihni evvel bi vatandatr. ._Sana ratlamazdan
nce grdydm onu, dediydim, Pili
Lane ile Greek Street'te volta atyo, morina gzleriyle etraf iskan- 240 dil ediyodu.
Matem rengi zrhyla Michan diyarn aarak kimdir gelen? O'Bloom, Rory'nin olu: Odur ite. Rory'nin
korku
nedir bilmeyen olu: Zihni evvel insan, O.
Prince Street'in cad karsna, dediydi abem, torpilli gazete. Meclisteki irlanda grubu. u lanet olas
lahana yaprana bak, dediydi. Bak una, dediydi. The Irish Independent, szm ona, Par-nell'in
emekinin dostu olmak amacyla kurduu gazete. Btn irlandallar Bamsz irlanda ifin'deki
doumlara, lmlere, teekkr ve evlenme ilanlarna bakn. 250 Ardndan onlar okumaya baladyd:
Gordon, Barnfield Crescent, Exeter; Iffleyli Redmayne, Saint Anne's on Sea: Mrs. William T.
Redmayne'nin bir mahdumu oldu. Ne buyrulur, he? Wright ve Flint, Vincent ve Gillet, Ro-sa'nn ve
mteveffa George Alfred Fillett'in kerimesi Rotha Mari-on'a, 179 Clapham Road, Stockwell, Saint
Jude'daki Playwood ve Risdale, Kensington, Worchester dekan Pek Muhterem Dr. Forrest tarafndan.
He? lm ilanlar. Bristow, Whitehall Lane'de, Londra: Carr, Stoke Newington, gastrit ve kalp
rahatszlklarndan: Kamyangs, Moat House'da, Chepstow... 260
Tanrm o keratay, dediydi Joe, o konuda ac tecrbelerim var.
Kamyangs. Dimsey, Deniz Kuvvetleri'nden emekli David Dimsey'in refikas: Miller, Tottenham,
seksen be
yanda: Welsh 12 Haziran, 35 Canning Street'te, Liverpool, Isabella Helen. Aln size milli bir basm
organ,
nasl he, esmer evladm benim! Bantry karcs Martin Murphy ne der buna, he?
Aman sen de, dediydi Joe, islimi dataraktan. kr Alla-hma kin itahmz yerinde, i be, abem.
ierim be, dediydi haysiyetli abimiz. 270
erefe, Joe, dediydim. Hepimizin erefine.
Ah! Oof! Kes gargaray! O koca bardak bira iin mu ekiyorum. Allahma kitabma zilliimin dibine
lk deyyi oturduunu 'fitiyom birann.
Ulaa, sonracma genlik sularn yuvarlayadursunlar, ieriye nzla parlak bi lao, kibriya gibin bi
aparlan onun peinden de
Z44
elinde mukaddes kanun tomarlar, yamacnda da arliston marka kralie gibin karsynan tavr hareketi
gayetle beyzade bi hanm amca girivirdiydi. 280 Bzdk Alf Bergan kapdan ieriye dald ve tezghn
arkasnda
Barney'in yuvasna saklanarak ks ks glmeye baladyd. Ya o kede oturmu gz dnyay
grmeden zilzurna horlayan Bob Do-ran' nasl olduydu da grmediydim. Ne olup bittiini ve Alf'n
kapya doru o iaretleri niin yaptn bilemiyodum. Derken, baknd, o pezivenk moruk soytars
Denis Breen banyopdklary-nan koltuunun altna kstrd kazulet gibin iki kitap, ve ona yetimek
iin bacaklar gtn dverek gelen ksmeti dk biare karsynan kagelmesin mi! Alf glmekten
katlacak sandydm. una bakn, dediydi. Breen. Elinde birinin gnderdii ze-290 rinde U. p: Up
yazl bi kartpostallan Dublin'i fellik fellik dolap bi dav... iki bklm olduydu. Bi ne dedin?
dediydim.
Dava aasym, dediydi, hemi de on bin sterlinlik. Hadi be, deyivirdiydim.
Pezivenk kpek bieyler olduunu akozlayp insann Allah-n artan hrlamasna baladyd da,
abem itin dne bi tekme kakvirdiydi.
Bi i dho husht, dediydi. 300 Kim? dediydi Joe.
Breen, dediydi Alf. John Henry Menton'un brosuna, sonra Collis ve Ward'a gitmi de sonracma
Tom Rochford'a rastlam o da onu erifmuavininin oraya gndermi, matrana. Aman Tanrm,
glmekten kasklarma arlar indi. U. p: Up. Senin uzun tayfa ona yle bi bakm ayn yengen, onun
zerine senin moruk pezivenk manya Green Street'e bi polis bulmaya gitmi. Uzun John
Mountjoy'daki o herifi ne vakit asacak? Dediydi Joe.
Bergan, dediydi Bob Doran, uzanarak. Alf Bergan m ordaki? 310 Evet, dediydi Alf. Asacak? Dur
da gstereyim san. ite,
Terry bi arjantin versene. O moruk pezivenk manya! On bin sterlinmi. Uzun John'un bakn
grecektiniz
asl. U. p: Up.
Sonra glmeye baladyd.
Kime glyon yle? Dediydi Bob Doran. Bergan, sen misin ulan? Biran nerde kald Terry, haydi
evlat, dediydi Alf. Terence O'Ryan onu iittiydi de, lmsz Leda'nn oulla11
345
eibin akgz asilzade ikiz Bungiveagh ve Bungardilaun biraderlerin mbarek birakazanlarnda imal
ettikleri en kral kpkl siyah biradan bi kristal bardaa doldurup derhal nne srdyd. Le- 320
da'nn akgz oullar, iki kazanlarnn o ilahlar da tatl erbeti-0tu yemlerini toplarlar, istiflerler,
szerler, ezerler ve mayalandrrlar, iine mayho meyve sular katarlar, ray kutsal atete kaynatrlar,
gece gndz demeden ha bire alrlard.
Sen de ite, ey anasnn karnndan gani gnll domu olan sen Terence, o genliksuyunu veriyo,
kristal bard o susam kiilere uzatyosun, lmszlere zg gani gnlllk budur ite.
Ama o, gen reis O'Bergan, cmertlik yarnda yenilgiye uramak arna gittiinden buna kar derhal
cana yakn bi tavrnan deerde en ykl bi bronz para karp uzatt. Parann zerinde 330 usturuplu bi
metal
iiliiynen kralie trakal bi kabartma suret vard, yani Brunswick'in sarayl dlnden, ad da Victoria,
En Yksek Ekselans Majesteleri, Tanr'nn ltfuyla Byk Britanya, rlanda, denizar Britanya
dominyonlar Birleik Krallnn zat ahaneleri, imanmzn koruyucusu, Hindistan Imparatoriesi,
hepsi de gnein douundan ta batna kadar hep onu bilen hep onu seven beyaz, esmer, kzl ve habe
saysz halklara galebe alan ve onlar yneten, pek sevilen kraliemiz.
O pezivenk farmason ne yapyor yle, dediydi abem, bi asa bi yukka dnenip durarak? 340
Neydi ki? Dediydi Joe.
Anlataym size, dediydi Alf, mangrn atarak. Asmaktan bahsettiydik, bakn size hi grmediiniz bi
ey
gstericem. Bi cellatn mektuplarn. Bakn, ite.
Diyerek cebinden bi deste mektupla zarf kardyd.
Maval m okuyosun? Dediydim.
Namussuzum kin doru, dediydi Alf. Oku da bak.
Joe mektuplar aidiydi.
Kime glyosun? dediydi Bob Doran.
Piyizi yuvarladgmnan Bob'n antikalatn bildiimden ha- 350 fif tertip bi hr karceini aktm
gibin
srf laklak olsun deyi dediydim kin:
Willy Murray nasl acep u aralar, Alf?
Bilmem kin, dediydi Alf. Daha sincik Capel Street'te raddy Dignam'la grdydm onu. Ama o
manyan peinden kouuma...
|Kimi grdn kimi? Dediydi Joe, mektuplar yere atarkene. Kiminle grdm dedin? Dignam'la,
dediydi Alf. 360 Paddy'ynen mi yani? Dediydi Joe.
He ya, dediydi Alf. Ne oldu kin? Onun ldnden haberin yok mu? dediydi Joe. Paddy
Dignam ld ha! Dediydi Alf. ld ya. Dediydi Joe.
Daha be dakka nce grdm onu, dediydi Alf, iki gzm nme aksn kin. Kim lm? dediydi
Bob Doran.
Hayaletini grmsn sen onun, dediydi Joe, aman Allah korusun. 370 Ne? dediydi Alf. Hay
Allah,
daha be... ne?... stelik Willy
Murray da onunlayd, ikisi onun neydionunad orda... Ne? Dignam ld ha? Dignam'a ne olmu?
Dediydi Bob Doran. Kim diyor onun?.. ld ha! Dediydi Alf. Sizden daha l deildi grdmde.
yledir belki de, dediydi Joe. Onu bu sabah gmme kstahln gsterdiler gene de. Paddy?
Dediydi Alf. 380 Ya, dediydi Joe. Doaya borcunu dedi, Allah taksiratn af-
fey leye.
Peygamberler akna! Dediydi Alf. Hele baknd, habibi armt Alf'in denilebilirdi. Karanln
iinden hayalet ellerin rpnd hissedildi ve tantralarn dualar doru yere yneltildiinde belirsiz ama
yakut renkli bir n giderek artan aydnl grlmeye balad; bu ban tepesinden ve yznden
yaylan titrek nlardan dolay hayat-takine ok benzeyen eterik ein grntsyd. iletiim hipofiz
guddesi ve sakrum nahiyesiyle gne sinirandan kan turuncua-390 levimsi kzl renkli nlar
araclyla gerekletiriliyordu. Kendisine dnyadaki adyla, gksel lemin hangi tarafnda
bulunduuna ilikin sorular yneltildiinde u anda prlay yolunda ya da dnnde olduunu ve lakin
halen daha alak astral aamalardak birtakm kanassam varlklarn elinde sorguya ekilmekte
olduunu ifade etmitir. O te lemdeki ilk hissiyatna ilikin bir soruya cevap olarak nceleri bir buzlu
camn ardndan grr gibi olduunu oysa o leme gemi bulunanlara ruhsal gelimenin ulu
imknlarnn aldn ifade etmitir. Oradaki yaamn bizim tensel deneyimimize benzeyip
benzemediine ilikin sorumuza da daha ___-------------------- 147 -------------------------------
cok kayrlmaya mazhar olmu halen tinsel aamadaki varlklardan 400 iittiine gre onlarn meskenleri
tlfn, snsr, scksk, tvlt gibi her ada evin ihtiyac olan rahatlklarla donatlm ve
en st dzey yandalar en ulvi trnden ehvani dalgalara gark olunmutur. Bir bardak ayran istedikte
bu getirilmi ve aikr bir ferahlamaya neden olmutur. Dnyadakilere bir mesaj olup olma-d
soruldukta, hl Maya'nn yanl tarafnda bulunanlara gerek yolun doruluunu teslim etmelerini, zira
devalar katndan bildirildiine gre Ko'un gl olduu ark zaviyesinde Mars ile Jpiter'in ortal
kartracan buyurmutur. Ardndan
mevtann herhangi zel bir ricas olup olmad soruldukta cevab yle olmu- 410 tur: Halen
bedenlerinin iinde bulunan siz dnyalt dostlarmz selamlarz. Mukayyet olun da C. K. hesabn
armasn. Buradaki ba harflerin, mevtann yakn dostu ve kendisinin defnine ilikin hizmetlerin
ifasndan sorumlu tannm cenaze ileri messesesi Messrs. H. J. O'Neill'in genel mdr Mr.
Cornelius Kelleher'e ait olduu tesbit edilmitir. Ayrlmamzdan nce aziz mahdumu Patsy'ye, izmenin
aramakta olduu teki tekinin u anda arka odadaki konsolun altnda olduunu ve izmelerin topuklar
hl salam olduundan yarm pene vurdurulmas iin Cullen'e gtrmesini sylememizi istedi. Bu
konunun teki lemde zihinsel huzurunu fevkala- 420 de rahatsz ettiini ifade ederek bu arzusunun
bildirilmesini itenlikle talep etti. Dileinin yerine getirileceine ilikin verdiimiz teminatlardan sonra
bunun kendisini memnun ettii tarafmza telmih edildi. Bu fani dnyann ilesinden kurtuldu:
O'Dignam, sabahmzn gnei. allkta koarken ayana evikti: Ak alnl Patrick. Ala, Banba,
rzgrnla: Ala ey umman, kasrganla. Bak ite, gene, dediydi abem, dardan yana bakarak. Kim
ki? Dediydim.
Bloom, dediydi. On dakkadr orde aa olmu duruyo. 430
Sonra, baknd, topografisinin ieriyi bi kolaan ettiini ve gene toz olduunu grdydm.
Bzdk Alf tam abanlamt. Anamav, grecektiniz.
Ula, bak yavu! Dediydi. Kitaba elimi basarm kin oydu.
Mastorlad zamanlar Dublin'in en adi kfrbaz olan Bob Uoran da, apkas kellesinin ardnda,
dediydi kin: Kim demi sa Tanrdr, diye? Tvbe tvbe maydanoz, dediydi Alf.
kr m edicez sa'ya, dediydi Bob Doran, zavall Willy 440 'gnamcazmz bizden ayrdna?
M8
Ya ite, dediydi Alf, geitirmeye alarak. Btn dertlerin-den kurtulmu oldu. Ama Bob Doran ona
bi bardyd.
Pezivenk bi vicdanszn teki o, dediydi, zavall Willy Djg_ namcazmz ald iin bizden.
Terry yanna varp doru otursun deyi yzne dik dik bakty-d, haysiyetli ve ruhsatl bi messesede
yle
eyler istemediklerini sylediydi. Bob Doran da Paddy Dignam iin yas tutup yankmaya 450
baladyd,
harbiden.
Onun gibisi yoktu, dediydi, burnunu eke eke, yle drst temiz bi insan.
Nerdeyse insan alatacak. Gtten atp duruyor. Kalkp evine, helallie ald icra memurunun kz
Mooney denilen o uyurgezer kanca gitse ya. Bantam Lyons, bu Mooney'in Hardwicke Stre-et'te bi
randevu evi ileten anasnn bi zamanlar sabahn ikisinde merdiven banda anadan doma bcl
durduunu her bi yann atn, sraya giren her bi kimseye domalvirdiini anlattyd.
yle asil, yle iyi bi insan, dediydi. Artk gitti aramzdan, 460 zavall Willicagiz, zavall Paddy
Dignamcaz.
Gz yal, yrei yank, o semavi nurun yok oluuna alad alad.
Emektar Garryowen kapnn nnde dolanan Bloom'a doru rmeye baladyd.
Gir ieri, gir yahu, dediydi abem. Korkma, yemez seni.
ylecene, morina gz kpein zerinde, Bloom ieriye girip Terry'ye, Martin Cunningham orda m
diye sorduydu.
Ya sa M'Keown, dediydi Joe, mektuplardan birini okudukta. Dinleyin unu, tamam m? 470 Sonra da
okumaya baladyd. 7HunterStreet, Liverpool. Dublin Bas erifine, Dublin.
Muhterem efendimiz size hizmetlerimi sunarken yukarda bahsettiim messif hadisede 12 ubat 1990
tarihinde Bootle hapishanesinde Joe Gann' asmtm... Gster bakaym, Joe, dediydim ben.
|... mehur katil er Arthur Chace'i da Pentonville hapshanesinde 480 Jessie Tilsit'i ldrdnden
dolay asmtm, Billington...
349
__Vay anam, dediydim ben.
... mehur katil Toad Smith'i idam ederken ona yardmclk etmitim.
Abem mektubu elimden ekip alvirdiydi.
__Sk durun, dediydi Joe, ilmei adamn boynuna bi keredegei-
rivermek gibi zel bir kabiliyetim vardr ki artk onu hi karamaz inallah takdirlerinize mazhar
olurum pek
muhterem efendim, hrmetlerimle, ma talebim be ginedir.
H. Rumbold, Usta Berber 490
stelik barbar pezivengin teki, dediydi abem.
Alak herifin yazs da bombok, dediydi Joe. Al unu, dediydi, kaldr gzmn nnden, Alf.
Merhaba, Bloom, dediydi, ne iiyosun?
Derkene, tartmya baladlar, Bloom imeyeceini, vakti olmadn ve kendisini ho grmesini
isteyerek zr diledi ve btn bunlardan sonra pekl sadece bi puro alaym dediydi. Baknd, adam
essahtan zihni evvel, kimsenin kukusu olmasn.
Senin u piskokulu purolardan gzel bi tane getirsene, Terry, dediydi Joe.
500
Bu arada Alf bize siyah ereveli matem kartlar gnderen bi gtou anlatmaktayd.
Hepsi de berberdir bunlarn, dediydi o, kara diyardan gelirler ve be papel painatla yol masraflarn
bastrdynan z babalarn bilem astrrsn onlara.
Sonra bize aada bekleyip hakkyla boulsun diye dmesine yakn topuklarn eken iki herif
bulunduunu, sonra da ipi para para kesip her bi parasn bika iline okuttuklarn anlattyd.
Bunlar kara diyarda yaar, kindar valyelerdir ak gibin. l- 510 drc iplerini kavradklar gibin.
Hoop, ite Tanr buyruuna gte onlara ac ektirilmeyecek olsa da kanl iler eviren her bi tayfay
Erebus'a havale ederler.
Diyerekten lm cezasndan kelam sallamaya baladydlar. t-lbet Bloom meselenin nedenini bedenini
ve tm erkn harbiye-s'n ortaya dkverir ha bi yandan da emektar kpek ha bire onu koklayp
durmakta ya bu Yahudilerin kardklar tuhaf bi tr kokunun caydrc tesirinden dolay kpekler onlara
saldramazlarm da 'te onun gibin bi ey falan her ne karn arsysa. Caydrc tesiri olmad bi
husus var, dediydi Alf. 520
S 50
O da neymi kin? Dediydi Joe.
Zavall clln aslmakta olan aleti, dediydi Alf.
Ya, yle mi? Dediydi Joe.
Namussuzum kin, dediydi Alf. Ba gardiyan anlattyd, Kil-mainham'da Invinciblelardan Joe
Brady'yi astklarnda, iyi kalpli adam aa indirdiklerinde, aleti kazk gibin dimdik ordekilerin
yzlerine bakp duruymu.
len kimselerde nefsine hakim olma hrs epey gl olurmu, dediydi Joe, birisi anlattyd da. 530
Bilimsel olarak aklanabilir bu, dediydi Bloom. Doal bir fenomen bu sadece, bilindii zere,
nedenlerini u ekilde...
Ardndan alefontenfonik laflarn dktrd durduydu Bloom, bilimsel, fenomenler, yok o fenomen, yok
u fenomen.
Sekin bilimci Herr Profesr Luitpold Blumenduft'un sunduu tbbi bulgular servikal vertebrada ani bir
krlmann ve bunun neticesindeki omirilik kopmasnn, tp biliminde geleneksel olarak en ayan kabul
grler uyarnca insanda gayri kabili itinap bir ekilde tenasl aygtlarndaki sinir merkezlerinin
iddetli gangli-yonik uyarmna yol aacan, dolaysyla da corpora cavernosanm 540 esnek
gzelerinde sratli bir kabarmaya neden olacandan insan anatomisinin penis ya da erkeklik organ
diye bilinen nahiyesine kan akmnn anszn artmas hasebiyle, yukarya ve da doru marazi bir
filoprojeneratif ereksiyon in articulo mortis per diminutio-nem capitis melekesi diye adlandrlan bir
fenomenle neticeleneceini gstermektedir. Tabiatyla, lafn noktalanmasn bekleyen abem derhal
kendi namesini okumaya, Invinciblelardan, Eski Muhafzlardan, Yetmi Yedi Yiitlerden, doksan
sekizleri anmaktan kim korkar derken Joe da ona katlp o gne dek olaanst hal harp divan tarafn-
550 dan btn o dava uruna aslm, kesilmi, srlm insanlardan, Yeni irlanda'dan, undan bundan
ve brnden dem vurmaya baladyd. Yeni rlanda'dan sz almkene, gidip kendicazna yeni bi
kpek alvirse barim. Uyuz, her daim a bi canavar, her bi yan koklar, yaralarn kayp kabuklarn
etrafa dker. Nah, imdi de Alfa smarlad birann nerdeyse yarsn kendisi deviren Bob Doran'a
gidiyo. Bob Doran da elbet koyun dede numarasna baladyd o itlen.
Ver bakaym elini! Ver elini, kpecik! Ne cici kpeksin sen! Ver elini bakaym! Haydi, ver elini! 560
Hiyyaa! Hergele ver elini deyyi uzatyo da uzatyo Alf de b yandan pezivenk taburesinden devrilip de
pezivenk kpein tepe-
351
ine dmesin deyyi kn yrtarkene senin hergele hayvanlarn efkatle terbiye edilmesi, saf kan
kpekler, akll kpekler gibin, trl eit mevzuda zart zurt edip duruyo: Kes len garik kafamz
tlendi da. Sonra da Terry'ye getirttii Jacobs biskvi tenekesinin dibinden bayat biskvi krntlarn
syrdyd. Baknd, it keratas krntlar nasl yutuvirdiydi de dilini bi kar sarktarak daha da istediydi.
Tenekede ne varsa partal izme gibin silip sprvir-diydi, amma ackm pezivenk kelp.
Derkene abem ile Bloom, dillee dillee sra Sheares Birader- 570 ler'le Arbour Hrll'in ta tesindeki
Wolfe Tone'ye, vatan uruna cann veren Robert Emmet'e, Tommy Moore'un bi arksnda Sara
Curran'n uzak diyarlarda oturduunu anlatan szlerine geldiy-di. Bloom, evvelallah, elinde zebella
purosu kekek suratyla rzgr kesiyo. Fenomen! Nikahlad hamam anas ardndaki o ifte semer
gibin kyla essahtan bi fenomen. Pisser Burke anlattyd bana, City Arms'da otururlarkene orda
komular yal bi karynan kafadan kontak bi yeeni varm, Bloom o karnn her bi hatrn yapmaya
gznn iine girmeye gayret eder onunla bezik filan oynar zira amac karnn vasiyetnamesinde ona da
bi pare dnyalk 580 brakmasn salamakm, hatta senin ihtiyar perhiz yaptna bizimki cuma
gnleri et bilem yemiyomu, o zirzop olan da kolundan tutup gezmelere gtryomu. Bi defasnda
olanla Dublin'i Hrlamlar, Allahma, meyhanelere uramlar da ocuk gk bile demeden tam turu
olup hurdaha vaziyette eve dndklerinde bizimki bunu seninkine alkoln ktlklerini retmek iin
yaptn ve vay anam, karlarn de bizimkinin diri diri pastrmasn karayazlarm, tam festival,
yal kar, Bloom'un kars ve oteli ileten Mrs. O'Dowd. Pisser Burke bunlar anlatrkene ne gldy-
dm ya. Bloom da boyuna ama anlaynz canm, lakin dier taraftan 590 havalarndaym. Elbet, tahmin
ettiiniz gibin, senin zirzop anlattklarna gre yememi imemi ardndan soluu Cope Street'teki
Power mskirat bayiliinde alm haftada be gece ier ier bi faytonla pabusuz filan o pezivenk
bayiden kaldrd her bi eit zkkm ierekten evin yolunu tutarm. Fenomen! lmlerimizin
hatrasna, dediydi abem kocuman bira bardan kaldrp Bloom'a kt kt bakarkene. Tamamsn
abem, dediydi Joe.
Meramm tam anlayamadnz, dediydi Bloom. Anlatmak 'stediim ey u ki...
600
Sinn Fein! Dediydi abem. Sinn fein amhain! Sevdiimiz stiar bizim tarafta, nefretlik
dmanlarmzsa karmzda.
352
Son vedalama gerekten pek dokunaklyd. Uzak yakn tm an kulelerinden matem anlar srekli
alarken kasvetli sokaklarda trampetin zaman zaman ar toplarn bouk gmbrtleriyle kesilen bezgin
vurularndan yaylan masum bir uyart dolamaktayd. Kulaklar sar eden dadaa bu hayhuy ile
gzleri kamatrarak akan ve bu rkn sahneyi aydnlatan imekler gksel topularn da bu zaten
dehetli manzaraya kendi gizemli ihtiamn 610 kattn tantlyordu. Sel gibi yaan yamur fkeli
gn mecralarndan toplanm bulunan en azndan be yz bin kiilik bir kalabaln zerine
boalmaktayd. Dublin Metropolitan polis tekiltndan bir mfreze Emniyet Mdr'nn kiisel
ynetiminde, York Street bandosunun kara rtl sazlaryla vakit geirtmek amacyla gayet gzel bir
ekilde aldklar ta beikten itibaren ruhumuzu okayagelmi olan Speranza'nn o kederli havasyla
oyalad vasi izdiham zapturapt altna almaya almaktayd. Geni kitleler halindeki taral
kardelerimizin rahat dnlerek hususi srat katarlaryla gezinti arabalar tahsis edilmiti. Dublin'in
pop-620 1er sokak arkclarndan L-n-h-n ve M-ll-g-n her zaman nee uyandran Larry'nin
Kurunland Gece'nin Arifesinde arksn syleyerek halk epeyce elendirmilerdi. Bu iki esiz
soytarmz glmece tutkunlarnn arasnda arklarnn notalarn satarak esasl para krmlar ve
kalplerinde kabalktan uzak gerek irlanda mizah iin bir yer bulunan hi kimse onlara ahnteri dkerek
kazandklar penilerini ok grmeyecektir. Sokakta Bulunmu Erkek ve Kz ocuklar Hastanesi'nin
kalabaln yer ald meydana nazr pencerelerine en ocuklar gnlk elence programlarna bu
beklenmedik ilaveden dolay pek sevinmilerdi; bu babasz anasz 630 zavall ocuklara hakikaten
retici bir ho vakit geirme frsat yaratan Yoksullar Yararna alan Kk Srler'e ne kadar
teekkr edilse azdr. Genel Valiliin verdii resepsiyona davetliler arasnda birok tannm hanm
bizzat Ekselanslarnn refakatinde tribndeki en mutena yerlere getirilmi, Zmrt Adann Dostlar diye
bilinen
gsterili ecnebi delegasyon ise tam kardaki tribnde yerlerine oturtulmutu. Delegasyon, tam kadro
halinde, u zevattan olumaktayd: Commendatore Bacibaci Beninobenone (sefaretin yarfelli ve
koltuuna yksek takatte bir buharl vin yardmyla kartlabilen doyeni), Monsieur Pierrepaul
Petitepatant, B-640 yk Maval Azam Vladinpiskir Bezpekiref, Maval Muazzam Leopold Rudolph
von Schwanzenbad-Hodenthaler, Kontes Marha Virge Gtpony Putrapezthi, Hiram Y. Bomboost,
Kont Athano-tos Karamelopulos, Ali Baba Bahi Rahat Lokum Efendi, Sefior
353
H'dalgo Caballero Don Pecadillo y Palabras y Paternoster de la Malore de la Malaria, Hokopoko
Harakiri, Hi Hung Chang, Olaf Kobberkeddelsen, Mynheer Trik van Trumps, Pan Baltavur
Paddykarski. Kazgl Pfhklstr Kratchinabritchisitch, Borus Hopo-rurkalk, Herr
Hurhausdirektorpresident Hans Chuechli-Steuerli,
Nasyonalcimnazyummzesisanatoryumvesuspensuvaryumordinar-
privatdoentgeneraltarihkdemliprofesrdoktoru Harpalan 650
Hepsindenstgenel. Btn delegeler, istisnasz, mmkn olan en enerjik ve heterojenik bir lisanla tank
olmaya arldklar o ad-landrlamaz vahete ilikin dncelerini ifade ettiler. Daha sonra p. O. T. E.
I. arasnda cereyan eden hararetli bir mnakaada (ki hepsi de katlmt) irlanda'nn koruyucu melei
Aziz Patrick'in doum tarihinin martn sekizi mi yoksa dokuzu mu olduu tartld. Mnakaa srasnda
top gllelerine, palalara, bumeranglara, alaybozan tfeklerine, pis kokulu bombalara, satrlara,
emsiyelere, mancnklara, demir mutalara, kum torbalarna, pik demiri klelerine mracaat edilmi
ve herkes birbirini serbeste patakla- 660 mtr. zel kurye ile Booterstown'dan celp edilen bebek
yzl polis memuru Mac Fadden derhal asayii salam ve aklna imek gibi esen bir ilhamla ayn on
yedisini her iki taraf iin de eit biimde kabule ayan bir hal tarz olarak nermitir. Bu keskin zekl
minare krmasnn teklifi tarafeyn tarafndan derhal muvafk bulunmu ve oybirliiyle kabul edilmitir.
Polis memuru Mac Fadden, kimileri ziyadesiyle kanamal cmle F. O. T. E. I. tarafndan tebrik
edilmitir. Commendatore Beninbenone riyaseti cumhur koltuunun altndan indirilmi ve hukuk
maviri avvocato Pagamimi tarafndan yaplan aklamada otuz iki cebinde hafi e- 670 itli
meslektalarnn ceplerinden akllarn balarna toplamalar amacyla arld bildirilmitir. Bahis
konusu eya (ki birka yz altn ve gm hanm ve bey kolsaati de dahil) derhal meru sahiplerine iade
edilmi dirlik ve dzen tekrar tesis edilmitir.
Rumbold, sakin ve arbal, yakasnda en ok sevdii iek, Gladiolus Cruentus, k giysisi iinde
daraacna kt. Oradaki mevcudiyetini biroklarn (baarszcana) taklit etmeye yeltendikleri o atif
Rumboldvari ksryle - kesik, zentili ama buna ramen gene de ona zg ksryle - duyurdu.
Bu dnyaca mehur cel-atn gelii vasi kalabaln vaveylasyla karland, Genel Valilik 680
'ocalarndaki hanmlar heyecanla mendillerini salladlar, onlardan daha da ok heyecanlanan ecnebi
delegeler de, hoch, banzai, eljen, zvto, chinch'm, polla kronia, hiphip, vive, Allah haykrlarnn
birbiri-ne kart ve arklar diyar delegesinin nlaml ewivasmva. (ha-
554
remaas Catalani'nin bykbykbykannelerimizi teshir eden o kalplere ileyen gzellikteki sesini
anmsatan tiz bir ifte fa) ra_ hata ayrt edilebildii amatalaryla alk tuttular. Saat tam on yediydi.
Megafonla duann tam zamannda balatlmas iin iaret verildi ve tm apkalar karld,
Commendatore'nin Rienzi ihtillin.
690 den bu yana ailesinin yedinde bulunan ata yadigr sombrerosrr maiyetindeki tbbi maviri Dr.
Pippi tarafndan karlmt. Kahraman felekzedeye lm cezasna arptrlmadan nce yce dinimizin
buyurduu son teselli duasn okumak zere vukuflu piskopos, cppesi aarm bann zerinde, bir
yamursuyu birikintisine fevkalade Hristiyanca bir anlayla diz kt ve Tanr katna mafiret
bahetmesi iin hararetli bir ekilde niyaz eyledi. Elini dayad ktn yannda, yz zerinde alm
iki aralktan gzlerinin fkeyle parlad on galonluk bir tenekeyle gizlenmi cella-tn gaddar karalts
dikilmi durmaktayd. Cellat lmcl iareti
700 bekleyedursun, korkunsilahnn azn adaleli nkolunun zerinde bilercesine gezdirerek muayene
etmekte ve insafsz ama gerekli makamnn hayranlarnca getirilmi bulunan bir srdeki koyunlarn
kellelerini sratle art arda biiyordu. Onun yaknndaki mkellef bir masann zerinde keskin bir bak,
su verilmi elikten eitli kaliteli kesici aletler (ki dnyaca mehur bak imalatlar Messrs. John
Round ve Oullar, Sheffield tarafndan zel olarak sunulmutu), onikiparmakbarsann,
kalnbarsan, krba-rsan ve
apandisit vesairenin kesim ameliyesi boyunca koyulaca bir seramik tencere ile pek deerli kurbann
pek deerli kan-
710 nn doldurulaca olduka hacimli iki st gm intizaml bir ekilde yerletirilmiti. Birleik
Kediler ve Kpekler Evi'nin vekilharc doldurulduklarnda bu kaplar o hamiyetperver messeseye
aktarmak amacyla hazr beklemekteydi. Yetkililer trajedinin, lme hazranrken moralini hi
yitirmeyen bakahramannn taam etmesi iin gayet zarif bir jestle, dilimlenmi jambonlu yumurta,
aznza layk bir tarzda piirilmi soanl biftek kzartmas, scak leziz kahvaltlk rekler ve zindelik
verici aydan oluan son derece nefis bir sofra hazrlamlar ve konuya ta bandan sonuna dek pek
yakn ilgilerini izhar etmilerse de o, zamanmzda nadir rast-
720 lanan bir feragat ile, asilane bir ekilde frsattan bilistifade lmeden nceki son dileini (ki derakap
icabet edilmitir) ifade etrrn ve yemeinin Hasta ve Yoksullar Kayrma Hayr Cemiyeti nn yeleri
arasnda kendi hrmet ve takdirlerinin bir nianesi olaraK mtevazin porsiyonlar halinde bllmesini
istemitir. Duygu'af nec ve non plus ultra kertesine, gzde yavuklumuzun yz kpk>r'
I
555
, sra sra dizilmi kalabal yararak kendisi uruna ebediyete tikal etmek zere sevgilisinin gl
kollarna att zaman ulal-, kahramanmz gen kadnn fidan gibi ince vcudunu kane hir ekilde
sararak, lk bir sesle, Sheila, bir tanem, diye fsldamt. nadyla hitap edildii iin yreklenen kz
adamn tutuklu nifor-730 masnn edebe mugayir olmakszn gen kadnn itiyaknn ulamasna izin
verdii lde tm eitli uygun blmlerini ateli bir ekilde pmt. Gzlerinden sel gibi boanan
tuzlu gzyalar birbirine karrken kz onun ansn her zaman aziz tutacana ve dudaklarnda bir
trkyle lmne doru ileleyen kahraman erkeini asla unutmayacana dair yeminler etmiti. Anna
Liffey'in kylarnda kklere zg masum oyunlar birlikte oynadklar o mutlu ve neeli ocukluk
gnlerinin anlarn sevgilisine anmsatt, her ikisi de, u ann dehetini unutarak yrekten gldler,
btn seyirciler, muhterem papaz da dahil olmak zere, onlarn sevinci- 740 ne katldlar. O kana
susam hzrun etaretle dalgaland dalgaland. Lakin ok gemeden tekrar hznlenerek parmaklarn
son bir kez birbirine doladlar. Gzya kanallarndan taze bir gzya seli boand ve maheri
kalabalktaki insanlarn yreklerinin ya eriyip, katedralde arpala konmu yal papaz da onlardan
aa kalmakszn, yrek paralayc hkrklarla alamaya koyuldular, irlanda Kraliyet Polis
Tekilt'nn barl ve gler yzl devleri iri yar pehlivan yapl bu adamlar da mendillerini alenen
kullanyorlard ve grlmemi cesametteki bir polis topluluunun iinde bir tek kuru gze
rastlanamazd. Cinsi latife kar valeresk tutumuy- 750 la tannm yakkl gen bir Oxford
mezununun ne doru kp kartvizitini, banka defterini ve soyaacn uzatarak bahtsz gen bayann
desti izdivacn talep etmesi ve teklifinin annda kabul edilmi olmasyla son derece romantik bir olay
da cereyan etmiti. Kalabaln iinde yer alan hanmlarn hepsine bu vesileyle bir kurukafa ve apraz
kemikler biiminde zarif hediyeler sunulmu, bu yerinde ve cmert jest herkesin yeni batan
duygulanmasna sebep olmutu: Vaktaki o gen jantilom Oxonian (laf aramzda, Albion tarihinin pek
tannm bir ismini tamaktadr) mahcubiyetten vuz pespembe olan/wfl?sinin parmana pahal bir
nian yz 760 takmt, halkn heyecan snr tanmaz hale gelmiti. Heyhat, ackl merasime nezaret
eden ve topun azndan nice nice Hint askerini gzn krpmakszn cehenneme yollayan ask suratl
inzi-at amiri yarbay Tomkin-Maxwell Ffrenchmullan Tomlinson bile 0 anda iinden taan duygular
kontrol edemez hale gelmiti. Zin-lr zrhl eldiveniyle akan bir gzya damlasn gizlice silmi ve.
356
kendisinin pek yaknnda oturan imtiyazl hemerilerince, kenH1 kendine kekelercesine ve alak bir
sesle yle mrldand isit'i misti: 770 ff bee, u pilice bak yahu, szme aure mbarek. Ama h
fsta baktka iim kan alyor billahi, zira Limehouse'daki fakir haneye dndmde beni bekleyen o
moruk kak dmann dndke...
Neysen, sonracma abem rlanda lisan ve kooperatif toplants ardndan kendi lisanlarn
konumaktan aciz tkrldm beyler filan hakknda konumaya baladyd, bu arada Joel atal atp bi
heriften bi teklii nasn hvarladndan, Bloom da Joe'dan otland o iki paralk purosuyla trakasnda,
Gal ittifakndan, bakalarna iki smarlamama ittifakndan ve irlanda'nn ba belas ikiden 780 dem
vurduydu. Bakalarna iki smarlamama - meselenin can alc noktas da buydu ya. Baknd,
herifiolu, tngrdayana dek her bi trl ireti kocuman bardan daha kpn bilem gremeden
boazndan aaya boaltmana raz geliyo. Bi
akam bi dostumla onlarn musiki gecelerinden birine gittiydik, arklar danslar samanlkta Maureen
Lay'im oturmu grla, bi de mavi kurdeleli r-landaca yazl kyak bi Ballyhooly rozetiyle dolaan bi
delikanlyla bayat kek, portakal, limonata gibin alkolsz ikilerle rozetler satan bi sr gencecik
bldrcn grdydk, amamn ne cmb ne cmb, yarebbim, hi sorma. Ayk irlanda hr irlanda'dr.
Ardndan bi 790 herif gayda almaya btn haybeciler de yal inein dinlerken ld havaya uyarak
ayak srmeye baladlard. Bir iki de astek vard kin, ortal kolaan ettilerdi ama ordeki kadnlardan
i kmayacan anladlard. ite nerdekaldydk, anlattm gibi, emektar kpek kutunun boaldn
grdyd de Joey'la benim etrafmda yiyecek bi eyler aramaya baladyd. Ben onu tatllkla eitirdim,
billahi, benim kpeim olsayd. Gzn patlatmadan filan yle bi tekme atardm kin kerataya arada
srada.
Isrr diye mi korkuyosun? Dedi abem, alay yollu. 800 -Ne korkmas! Ama bacam havagaz
fenerinin direi zannedebilir, dediydim.
O da emektar kpeini yanna ardyd. Neyin var senin, Garry? Dediydi.
Sonra hayvan ekitire ekitire hrpalayp ona Irlandaca fe*r eyler sylediydi; emektar kpek de
hrlaya havlaya operada det oynar gibin karlk verdiydi, ikisi arasnda bu hrlamann ei benzeri
grlmemitir. Yapacak baka daha iyi bi ii olmayan bins'
357
id gazetelere pro bono publico bu tm kpeklere azlkl tas-mecburiyeti konulmas hakknda bi
mektup yazmal. Hrlaya murdana, gzleri scaktan kan anana dnm, enelerinden 810 kuduz gibin
salyalar aktaraktan yle.
nsanlk kltrnn daha alt dzeydeki hayvanlar (ki onlara I ivon ad verilir) arasnda yaylmasyla
ilgilenen herkes, daha nderi Garryowen sobriqueh adn tayan ve geenlerde geni bir arkada ve
tandk evresince yeniden Owen Garry ad taklan nl krmz tyl kurtkpei cinsinden yal bir
irlanda seteri tarafndan yaplan gerekten ahane bir cynanthropy gsterisini karmamaya gayret
edilmelidir. Yllar sren anlayl bir terbiye programnn ve byk bir titizlikle hazrlanan bir beslenme
rejiminin sonucu olan bu gsteride, dier birok marifetler arasnda, iir 820 okunmas da yer
almaktadr. Halen hayatta bulunan en byk, fonetik mtehasss (ki hibir ikence onun ismini
aklmzdan silemez!) okunacak olan iiri mulaklatrmak ve tahlil edebilmek amacyla derin
aratrmalar yapm ve onun kadim Kelt ozanlarnn rannlarna arpc bir benzerlik (italikler bizim)
sergilediini bulgu-lamtr. Biz burada kimliini Kk Sevimli Dal eklindeki o zarif mstear adnn
arkasnda gizleyen airin kitapseverler lemine aina kld o nefis akarklarndan ziyade, (D. O.
C.'nin yazarlarndan birinin bir akam gazetesinde yaymlanan enteresan bir mektubunda belirttii
zere) gnmzde pek revata olan daha mo- 830 dern bir lirist bir yana nl Raftery'nin ve Donald
MacConsidi-ne'm cokulu satirik iirlerinde bulunan daha hain ve daha kisel bir sesleniten
bahsetmekteyiz. Burada, imdilik adn aklamaya yetkili bulunmadmz mmtaz bir profesr
tarafndan Ingilizce-ye evrilmi ve karilerimizin bu konuya ilikin kinayeyi olduka sarih bulacaklarna
inandmz bir numuneyi sunmaktayz. Kpeklere ait orijinalinin Gal "englyn"inin girift tekrarlama ve
ehe-celilik kaidelerini hatrlatan vezin sistemi bundan ok daha girift <se de karilerimizin meselenin
ruhunun laykyla yakalanm olduu zerinde hemfikir olacaklarndan phemiz yoktur. Belki unu
840 da ilave etmeliyiz ki, Owen'in iiri bastrlm iddetli bir kin duygusu antracak bir ses tonuyla
yava ve belirsiz bir ekilde sylendii takdirde, etkisi byk lde artrlm olacaktr.
Allah belam versin Yedi gnn her gn Yedi susuz perembe Derim ben, Barney Kiernan,
358
Vermez ki bir yudum su, Hrsm krelteyim, 850 Barsaklarm bayram edecek,
Lowry'nin mancosuna kavusam.
Sonracma, Terry'ye seslenip kpee biraz su getirmesini sylediydi, baknd, insan bi mil teden itin
suyu yalayp yuttuunu iitebilirdi. Joe da tutup biraz daha istediydi. Peki getireyim, dediydi o, a
chara, aklna kt bi ey getirmesin diye.
Baknd, herif lahanasuratl ama yeil deil. Yannda yal Giltrap'n kpei, bi pabdan bi paba srtp
millete ceza kesiyo, zel tzel her bi keten anaforluyo. Joe dediydi kin: 860 Bi bira daha devirebilin
mi?
a Badat sorulur mu? Dediydim. Gene aynsndan, Terry; dediydi Joe. ecek cinsinden bi ey
istemediine emin misin? Dediydi.
Sa olasn, istemem, dediydi Bloom. Aslnda srf Martin Cunningham'la bulumak iin geldim,
anlarsnz ya, zavall Dig-nam'n sigorta meselesi. Martin, evlerine gidelim demiti, ite, o, Dignam
yani, poliesinin ipotekli olduunu vaktiyle irkete bildirmediinden dolay, yasalara gre ipotekli
alacak sahibi poliesine rcu edemez. 870 Vay bee, dediydi, Joe, glerekten, yal Shylock'un nasl
kapik tuttuunu izah eder bu. Yani kars drt ayak stne decek, ha?
E, yle saylr, dediydi Bloom, karsnn hayranlar iin. Kimin hayranlar? Dediydi Joe.
Karsnn danmanlar, diyecektim, dediydi Bloom. Sonra da bi mahcup olsun, yok ipotek tesis eden
borlu yasalara gre yle olurmu da yok kars lehine bi yedi adil tayin edi-lirmi de ama dier
taraftan Dignam'n Bridgeman'a borcu varm da ayet imdi kars, ey, dul kars ipotekli alacak
sahibinin hak-880 kna itiraz ederseymi de billahi adalet vekili krsde konfurans veriyo sanrsn,
zaten sonunda beynimin ii yasadan ipotekten borludan yle bi krvirdiydi kin sorma gitsin. Kendisi
bi zamanlar isiz gsz dolarkene adliyedeki bi tand sayesinde kanundan filan yakay syrm.
Karaborsa kermes biletleri miydi yoksam Macaristan Kraliyetinin verdii salahiyetle piyango biletleri
miydi ne satyormu. Aynen byle. Ya, bu hayatta israilli dostun olacak! Hem Kraliyetli hem salahiyetli
Macar soygunu.
359
Sonracma Bob Doran sendeleyerekten gelip Bloom'a, Mrs. n'enam'a bandaki skntlardan dolay
zldn. Basal H'lediini ve tand her bi dostunun zavall merhum Willicik'ten 890 . ha
hakikatli, daha drst bi kimse olmadn syldiklerini bildirmesini istediydi. Boulacakm gibin
ahmaka nefes tketti durdu. Bi yandan da bunlar kadna anlatmas iin Bloom'un elini ha bire
skmakta. El skalm, birader, ikimiz de ayn yolun yolcusuyuz.
__Her ne kadar, dediydi, dostluumuz, ayet sadece zaman
acsndan ele alacak olursak pek derin saylmazsa da, inanyor ve mit ediyorum ki, karlkl sayg
duygular zerine kurulmu olduundan, size byle bir angarya ykleyebilirim herhalde. Lakin, haddimi
am isem, hislerimin samimiyeti bu mnasebetsizliimi affettirecektir sanrm.
900
Yo, diye atld br, sizi harekete geiren saikleri tam olarak anlayabiliyorum ve bana havale
ettiiniz eyler epey ac da olsa gstermi bulunduunuz yaknlk onlar bir nebze de olsa
rahatlatacandan tr teselli bularak bana tevdi ettiiniz grevi mutlaka yerine getireceim.
O halde msaade buyur da elini skaym, dediydi. Kalbini-nizdeki iyilik, eminim ki, size sylediim
yarm yamalak szlerle dile getirmeye altm ve ayet tam olarak ifade etmeye kalk-saydm
konumam bile imknsz klacak olan bu hislerimi ok daha usturuplu bir ekilde nakletmenizi
salayacaktr.
910
Sonra haydee, kalkyo ve yklmadan yrmeye alarak k-yo. Saat bete dut gibin. Az daha kodese
kaaklard o gece iyi kin Paddy Leonard zarboyu, 14 A, tandyd da. Bride Street'teki ruhsatsz bi
meyhanede kapan saati oktan gemi dnyadan bihaber, iki kevgir bi de bi bkn sinyalciyle aganigi
maganigi vaziyetlerinde bi yandan da ay fincanlaryla siyah bira ekiyolar. Kevgirlere Franszn
numaras yapyo, ismi Joseph Manuo'ymu da, Katolik dinine karym da, annadn m, ocukkene
Adem ve Havva Kilisesinde utanga gzleri yerde ayinlere katlrm da yeni ahdi eski ahdi kim yazm
da, derkene bi yandan da karlara yumulmu 920 sarma dola. Senin iki kevgir glmekten krlrkene bi
yandan da enayi pezivengin ceplerinde ne varsa trtklyolar, biralar yatan "zerine salyo iki kevgir
de birbirlerine bakp lk ata ata g-'uyolar. Senin ahdin ne lemde? Eski ahdin var m senin?
Bakn ne 'ycem, Paddy oracktan geesiymi de. Sonracma bi pazar gn onu, kilisenin orta
geidinde ayanda rugan pabular ee aas Kurtarmaz, menekeli filan fngirnoz kn sallaya sallaya
yryen
560
kk hamfendi rollerindeki ufack srtk karsynan grdydm Jack Mooney'in kz kardei. O yal
orospu
anas da sokakta ms-930 teri bulan fahielere oda kiralyodu. Baknd, Jack yola getirdiyHj onu. Akln
bana
toplamad takdirde alimallah tipini yamulta-can sylediydi ona.
Dediiynen Terry bardak bira daha getirdiydi.
Buyurun, dediydi Joe, parasn derkene. Buyur, abem.
S/an kat, dediydi o.
erefe, Joe, dediydim. Salna, abem.
Baka, az zaten oktan bardan azna yapm bilem. Adamn susuzluunu gidermek iin tonla para
lazm
be.
Belediye reisliine adayln koyan o srk da kim, Alf? 940 Dediydi Joe. Senin bi arkadan,
dediydi alf. Nannan m? Dediydi Joe. Meppus? isim filan vermiycem, dediydi Alf.
Annadydm zati, dediydi Joe. Daha imdi toplantda meppus William Field'le grdydm onu, sr
tccarlarynan.
Kll Iopas, dediydi abem, patlayan bi volkandr o, her bi memleketin medar iftihar, kendi bana bi
kahraman.
Dediiynen Joe, abeme ayak ve az hastalndan, sr tccarlarndan, bu meselede alnacak
tedbirlerden sz ettiydi, abem 950 de onun anlattklarn haylamaynca bu sefer Bloom baladyd uyuza
kar koyunlar ilal sudan geirmeliymi de, ksren buzalara iyi gelen bi urup varm da,
srlardaki dil yangsna kar bire bir gelen bi ila buluyomu da. Bi zamanlar hayvan pazarnda bi
celebin yannda alm ya. Joe Cuffe onu, bi sr tccarna fankfnk ettii iin haydahlayana kadan
elinde defter kalem evet efendim sepet efendim kouur dururmu da. Herif allame. Ninesine
rdeklerden st samasn retecek handysa. Pisser Burke bana anlattyd da, otelde bunun kars
bazen Mrs. O'Dowd'un yannda iki gz iki eme alarm da, br ya tulumu kar da ya-960 lara
boulurmu. Korsesinin balarn zemediine, senin morina gz karnn etrafnda fr dnp nasl
yaplacan gsterirmi. Bugnk programn ne? Ya. nsaniyetli metotlar. Hayvanlar ac ektiinden
mtehassslar ac vermemek iin en iyi arenin yaral yerlerine tatllkla srmek gerektiini sylyolar.
Baknd hele, bi pih-cin altna elini tatlcana srceksin arkda. Git git Gdaak. Kluk Kluk Kluk. Kara
Liz bizim tavuk. Yumurtalar scak. Yumurtlarken bi kabarr bi kabarr. Gdak. Kluk Kluk Kluk. Sonra
Leo amca gelir. Elini Kara Liz'in altna soktuu
361
2jbin tazecik yumurtasn alr. Git git git git Gdak. Kluk Kluk Kluk. ._Her neyse, dediydi Joe, Field ile
Nannetti bu gece Lond- 970 ra'va Avam Kamaras'nda bu meseleyi grmeye gidiyolar.
Kumandann, dediydi Bloom, gittiine emin misin? Onunla konumak istiyordum, bir mesel vard da.
Posta vapuruylan gidiyor, dediydi Joe, bu gece. Belki de jAr. Field yalnz gidiyodur. Telefon da
edemem. Yo.
Eminsin, deil mi?
Nannan da gidiyo, dediydi Joe. Cemiyetten yarn polis komserliinin parkta irlanda oyunlarn
yasaklamas hakknda soru sormasn istemiler. Sen ne dersin buna, abem? Sluagh na h-Eire-ann.
980
Shillelagh meb'usu Mr. Innek Ondnm (Multifarnhan. Nasyonalist): Muhterem dostumun sualinden
yola karak pek muhterem beyefendiye hkmetin patolojik kondisyonlarna mteallik hibir tbbi delil
bulunmamasna ramen kesilmeleri iin emir verip vermediini sorabilir miyim?
Mr. Drtayyah (Tamoshant. Konservatr): Avam Kamaras'n temsil eden bir komiteye arz edilen
deliller muhterem meb'uslar-mza verilmi bulunmaktadr. Buna eklenebilecek bilmem baka ne
syleyebilirim. Muhterem meb'usun sualine cevabmz mspet olacaktr.
990
Mr. Orelli O'Reilly (Montenotte. Nasyonalist): Phoenix Park'ta irlanda oyunlarnda oynayabilecek denli
cesaret sahibi olan insani hayvanlarn kesilmesi iin buna mabih bir emir verilmi midir? Mr.
Drtayyah: Cevabmz menfidir.
Mr. Innek Ondnm: Pek muhterem beyefendinin Mitchels-town'dan ektikleri o malum telgraf Veklet
masasndaki beylerin kararlarna tesir etmi midir acaba? (O! O!) Mr. Drtayyah: Bu sualin tahriri
olarak verilmesini talep ediyorum, iooo
Mr. Staylewit (Buncombe. Mstakil): Gzn krpmadan katlet. (Muhalefetten alayl alklar.) Reis:
Susalm! Susalm! (Celse kapanr. Alklar.)
Milli sporlarmz, dediydi Joe, yeniden canlandran adam budur. Bakn, surda duruyor. James
Stephens' karan adam. Glle atmada irlanda milli ampiyonu. Sen en fazla ne kadan anydn, abem?
Na bacleis, dediydi abem, iddiasz ekilde. Bi zamanlar be-nim stme yoktu.
362
1010 Ha yaa be, abem, dediydi Joe. Senin gibisi bulunmazd
putum kin.
Sahiden yle miydi? Dediydi Alf.
Evet, dediydi Bloom. Bunu herkes bilir. Sen bilmiyor muydun?
Derkene irlanda sporlarndan ve tenis, hokey, taglle at gibin milli oyunlarmzdan bahsetmeye,
kendi zmze dnp yeniden bi millet olmalyz kabilinden nutuklar atmaya baladlard. Tabii kin
Bloom bu mevzuda da bi eyler yumurtlayp ve kalp yetmezlii eken kimselerin yorucu sporlardan
kanmasn sylediy-
1020 di. Anam avradm olsun, u pezivenk yerden bi saman p alp da Bloom'a desen kin: Bak,
Bloom. Bu saman pn gryon mu? Bu bi saman pdr. Namussuzum ki adam derhal o mevzuda
nutuk ekmeye balar artk bi saat susmaz.
Sraid na Bretaine Bheag'daki tarihi Brian O'Ciarnain salonunda Slaugh na h-Eireann himayesinde,
kadim Gal sporlarna yeniden rabet kazandrlmas ve antik Yunan, antik Roma ve antik irlanda'da
olduu gibi bir rkn nevnemas iin art olan kltrfiziin ehemmiyeti hakknda ok enteresan bir
konferans verilmitir. Bu asil licenap cemiyetin muhterem reisince ynetilen toplantya i-
1030 tirak edenlerin says bir hayli kabark olmutur. Reis tarafndan, belagat ve fesahat ile ifade edlen
muhteem bir hitabetle serdedi-len faydal birtakm malumatn akabinde, kadim Pankeltik atalarmzn
antik oyun ve sporlarna yeniden rabet kazandrlmasnn faydalar hakknda her zamanki gibi yksek
standart ve faikyette son derece enterasan ve retici grmeler cereyan etmitir. Eski dilimiz zerinde
derin almalar yapm bulunan tannm ve pek muhterem Mr. Joseph M'Carthy Hynes beli bir
hitabetle, Finn MacCool tarafndan gece gndz tatbik olunan ve bizlere ta eski alardan kalm olan
insanoluna has en ulvi kuvvet ve cesaret
1040 teamllerini tekrar uyandrmas beklenen antik Gal spor ve elencelerinin yeniden canlandrlmas
talebinde bulunmutur. Kar tezi savunan ksman alk ksmen de slklarla kark bir mukabele ile
karlam ve hnca hn dolu salonun her tarafndan art arda gelen taleplere ve yrekten alklara
cevaben, tenor reis mnakaay kesmek zorunda kalarak lmsz Thomas Osborne Davis'in Yeniden
Bir Millet arksnn o her dem taze msralarn (kr herkes bildiinden burada tekrarlamaya hacet
yok) fevkalade dikkate ayan bir ekilde sylemi ve icras srasnda o kdemli vatanperver ampiyon
kendisini epey am olmaktan dolay tenkit edilecei
1050 korkusuna da kaplmamtr, irlanda Caruso-Garibaldisi formunun ___--------------------- 565 -------
---------------------------
irvesindeydi ve onun o yank gr sesi en gzel tnsn ancak ve ak DU vatandamzn syledii
tarzdaki mbarek ilahide bulabilirdi. Onun, stn kalitesiyle mevcut beynelmilel hretini daha da
artran muhteem aliyll sesi, aralarnda birok mmtaz kilise mensuplaryla, matbuat ve baro
yelerinin ve serbest meslek erbabnn bulunduu geni bir kalabalk kitlesi tarafndan byk
tezahratla alklanmtr. Daha sonra toplantya nihayet verilmitir.
Hazr bulunan kilise mensuplar arasnda u kimseler vard: Pek Muh. William Delany, S. J., L. L. D.;
Pk Muh. Gerald Molly, D. D., Muh. P. J. Kavanagh, C. S. Sp.; Muh. T. Waters, C. C.; 1060 Muh. John
M. Ivers, P. P.; Muh. P. J. Cleary, O. S. E; Muh. L. J. Hickey, O. P.; Pek Muh. Fr. Nicholas, O. S. E C;
Pek Muh. B. Gorman, O. D. C.; Muh. T. Maher, S. J.; Pek Muh. James Murphy, S. J.; Muh. John
Lavery, V. E; Pek Muh. William Doherty, D. D.; Muh. Peter Fagan, O. M.; Muh. T. Brangan, O. S. A.;
Muh. J. Flavin, C. C.; Muh. M. A. Hackett, C. C.; Muh. W. Hurley, C. C.; Pek Muh. Mgr. M'Manus, V.
G.; Muh. B. R. Slattery, O. M. 1.; Pek Muh. M. D. Scally, P. D.; Muh. E T. Purcell, O. P.; Pek Muh.
Timothy Piskoposluk Danman Gorman, P. P.; Muh. J. Flanagan, C. C. Kilise mensuplar dnda
mevcut bulunanlar: P. Fay, T. Quirke 1070 v.s, v.s. Yorucu sporlardan almkene, dediydi Alf,
Keogh-Bennett mana gittin miydi sen? A-Yo, dediydi Joe.
iittiime gre Falanca Filanca temiz yz kt kvrm o matan, dediydi Alf. Kim? Blazes?
Dediydi Joe. Ve Bloom dediydi kin:
Demem u ki, rnein teniste nemli olan eviklik ve gzn eitimidir.
1080
Evet, Blazes, dediydi Alf. Sylendiine gre Myler ikici olduuna dvemez diye onu bolam.
Biliriz onu, dediydi abem. Hayn herifin olu. ingiliz altnlar onun cebine nasl girdi biliriz biz.
Doru sze ne denir kin, dediydi Joe.
Bloom gene giritiydi, gene tenisten, kan deveranndan dem vurup sorduydu Alfa: Sen ne diyorsun
buna, Bergan?
Myler bozum etmi onu, dediydi Alf. Heenan ile Sayers'i nasl patakladysa. Evire evire bi gzel
benzetmi herifi. Senin ti- 1090 11 kerhaneci o dev herifin gbeine geliyo, tekisi de onu ha bire
364
pataklyo. Off be, sonunda Queensberry kurallarn filan es gein bo yerine yle bi yumruk indirmiti
kin adamcaz midesinde ne var ne yoksa kartvirdiydi.
Myler ile Percy elli ingiliz tayan altn keseyi kazanmak iin eldivenleri giydikleri gn tarihi ve zorlu
bir ma yapmlard. Kilo eksiklii dezavantaj bulunan Dublin'in sevgili favorisi bu eksikliini ringdeki
ustalyla dengelemiti. Son raunttaki kyasya yumruklamalar her iki ampiyon iin dehet verici
olmutu. Yar orta 1100 skletteki baavu Keogh'un sal sollu yumruklara hedef olduu daha nceki
kargaada hasmnn posasna karm, topu da sevgilimizin burnunu iyice yassltnca, Myler
feritahn armt. Asker hcuma geerek kuvvetli solunu ver yansn savururken, rlandal gladyatr
de o sert yumruunu imek gibi Bennett'in enesine doru yollayarak karlk verdi, ingiliz ban eip
bu darbeyi savuturduysa da Dublinli bir sol vurula onu havalandrd ve herifin gvdesini bir gzel
dvd. Sonra ikisi kenetlendiler. Myler anszn rakibini yumruklamaya balad ve csseli adam
sindirerek iplere yaslad ve biraz da orada dvd. Sa gz ierek iyice kapal 10 nan ingiliz zerine
dklen bol suyla rahatlatlmaya alld kesine dnd ve tam o srada gong gene alnca yeniden
bilenmi bir hrsla karsndaki Eblanite boksr gz ap kapayana dek yere sereceinden emin bir
ekilde ortaya kt. Acmasz bir dvt bu, kimin daha stn olduunu belirleyecek olan. iki adam
kaplanlar gibi boutu, salonda heyecan zirvesine ulamt. Hakem Pucking Percy'yi rakibine sarld
iin ik kez uyard ama sevgilimiz hnerlerini sergileyerek ahane ayak hareketlerini srdrd. Ksa
sren bir nezaket dneminden sonra askerin bir vuruuyla hasmnn azndan kan boanmas bir oldu ve
favormiz anszn ra-1120 kibinin zerine ullanarak Battling Bennett'in midesine iddetli bir sol indirdi
ve onu yere serdi. Temiz ve zekice bir nakavtt bu. Gergin bir bekleyi iinde say saylrken Portobello
dvsnn kalkmadn gren Bennett'in yardmcs havluyu att ve Santry Boy, hcum ederek
ringin iplerini ap etrafn sararak az daha boulmasna yol aan seyircilerin lgnca alklar arasnda
galip ilan edildi.
Menfaati nerdedir, iyi bilir o, dediydi Alf. imdi de kuzeyde bi konser turnesine kacakm dedilerdi.
Doru, dediydi Joe. yle deil mi? 1130 Kim? Dediydi Bloom. Ha, evet. Doru ya. Evet, bir tr
yaz
turnesi, anlarsnz. Bir tatil yani. ;
Mrs. B turnenin ba yldz, deil mi? Dediydi Joe. j
365
._Karm m? Dediydi Bloom. O da syleyecek, evet. Baarl .-r ezi olacak, eminim. Boylan ok iyi bir
organizatr. ok iyi.
Ho ho, baknd, dediydim kendi kendime. Hindistancevizin-He niin st var, hayvann barnda niin kl
yok, bu hikmetleri aklamaya yeterli herifin syledikleri. Blazes ttrsn fltn bakalm- Konser turu.
Boer savanda hkmete ayn beygirleri iki kez satan Island Bridge'in ordeki polimci pis Domuz
Dan'n olu. pis Nededinne. Yoksullara yardm vergisiyle su borcunu tahsile 1140 geldim, Mr. Boylan.
Ne dedin? Su borcu, Mr. Boylan. Nededinne? te kadn organize edecek olan hyar bu, annarsn. ikimiz
arasnda evladmaneviyyem. Calpe'deki kayalk dalarn gururu, Tweedy'nin kuzgunsal kz.
Yenidnya ve badem kokularnn havaya yayld diyarda bym emsalsiz gzel. Alameda baheleri
onun admlarna ainayd: Zeytinlikler ona ainayd da eilirlerdi nnde. Leopold'un iffetli zevcesi o:
Gmrah gsl Marion. Ve baknz, O'Molloy'un klanndan birisi, ak ama biraz da pembe yzl
yakkl, Majestelerine mavirlik yapm hukuk il- 1150 mini yutmu bi kahramanla asil Lambert
soyunun prensi ve varisi ieriye girmekte. Merhaba, Ned. Merhaba, Alf. Merhaba, Jack.
Merhaba, Joe.
Allah mrler versin, dediydi abem.
Sa olasn dostum, dediydi J. J. Ne iiyosun, Ned? Bi yarm, dediydi Ned.
J. J. de ikileri smarladyd. 1160
Mahkemede miydin? Dediydi Joe.
Evet, dediydi J. J. O ii halledecek, Ned, dediydi o.
Haydi hayrls, dediydi Ned.
Bu ikisi de ne entrikalar eviriyo ki? J. J. onu tahkikat jrisi listesinden karyo, br de onun
imdadna yetiiyo. Ad Stubb'da kaytl. Gzlerinde afili monokllar, bi yandan iskambil oynayp en-seye
tokat gte parmak gllm atarken bi yandan da mahkeme zamlaryla haciz kararlarnn iine gmlp
ampanya yudumluyo-lar- Ben Pisser'len Francis Street'teki Cummins'in zel brosun-daykene,
kimsenin onu tanmadn zannedip altn saatini rehin 1170 verdiydi de pabularn geri aidiydi, isminiz
nedir, efendim? Duran, dediydi o. Vay, duruyon he, dediydim ben de. Baknd, diyom wn pek yaknda
alktan gt rmcek balayacak garibin.
366
O tk pezivenk Breen'i grdn m oralarda? DedivH' Alf. U. p.: Up.
Evet, dediydi J. J. Bir zel hafiye aryordu. Ya, dediydi Ned. Alm ban dosdoru mahkemeye
gidj. yodu kin, Corny Kelleher nce elyazsn inceletmesini syleyebil-di nihayet. 1180 On bin
sterlin, dediydi
Alf, glerek. Tanrm, onu bi hkimle jrinin nnde dinlemek iin neler vermezdim.
Yoksa sen mi yazdn onlar, Alf? Dediydi Joe. Dosdoru hakikatin ta kendisi, Jimmy Johnson
yardmcn olsun.
Ben mi? Dediydi Alf. Peliz kesmeyi braksana arkda. Sylediin her ey, dediydi Joe, aleyhine
delil olarak zapta geicek.
Behemehal bir dava almas gerek, dediydi J. J. Compos mentis olmad meydanda: U. p.: Up.
Composuna da senin! Dediydi Alf, glerek. Herif atlak, bi-1190 liyo muydun? Kafasna bak bi. Baz
sabahlar apkasn ayakkab ekeceinin yardmyla giyebiliyomu, biliyo muydun?
Evet, dediydi J. J., ne var ki bir hakaret davasnn doruluu kanun gznde bunun nerini mazur
gstermez. Hah ha, Alf, dediydi Joe.
Gene de, dediydi Bloom, zavall kadn dnnce, yani karsn.
Kadn acnacak halde, dediydi abem. Aslnda byle yarm buuklarla evlenen btn kadnlara acmak
lazm. Yarm buuk mu? Dediydi Bloom. Yani o ey... 1200 Yani yarm buuk, dediydi abem. Yani
herifiolu balk deil ku deil.
Anlyacan ne erkektir ne kadn, dediydi Joe. Ha stne bastn, dediydi abem. Gt lalesi senin
annayaca-
n.
Baknd, ngar kcan akalladydm. Bloom ha bire o szlerini o ihtiyar kekemenin etrafnda drt
dnen karsnn ektii skntlar dnerek sylediini anlatyo. O trl pezivenk Breen yamur
yadracak diye babo brakp ayaklar sakalna dolaarak dmesine yol amak hayvanlara
zulmetmek demektir. Ya o arpk 1210 burunlu kars, eski dostlarndan birinin yeeni papann sralarn
amakla grevli olduu iin evlenmi onunla. Onun afili prasa bykl fotorafn duvara asm,
Summerhill'den Signior Brini, ital-yano, papann Kutsal Peder'e atad Zuhaf askeri, u anda rhtm
terkedip Moss Street'e gitmi. Kimdi o, anlat bize? ki oda bir sofa
367
h ftada yedi ilinle gsn her trl zrhla donatp dnyaya meydan okuyan bir sfr. _stelik, dediydi
J. J., bir kartpostal neriyattan saylr.
oaderove - Hole davasnda su tekil eden bir delil olarak kabul edilmi"- Kanaatimce dava amas
yerinde olur.
Alt ilin sekiz peni, ltfen. Senin fikrini soran oldu mu kin? 1220 Rrak da rahat rahat zkkmlanalm
biralarmz. Baknd, bu ka-dancna bilem msade etmiyolar yahu. Eh, salna, Jack, dediydi
Ned. Salna, Ned, dediydi J. J.
Bak gene orada, dediydi Joe.
Nerde? Dediydi Alf.
Hemi de baknd, kitaplar koltuunun altna kstrm, yannda kars ve geerken snk gzlerle ieriyi
akoz
ederkene baba-symasna konuup ona elden dme bi tabut satmaya alan Corny Kelleher'le
birlikte
kapnn nnden geiyo. 1230
Kanada'daki o dolandrclk davas nasl sonuland acep? Dediydi Joe.
Mhlet istediler, dediydi J. J.
Kocaburunlular familyasndan James Wought adyla maruf nam dier Saphre veya Spark veya Spiro,
gazetelere bi ilan vererek isteyenleri yirmi iline Kanada'ya gtreceini sylyo. Ne dedin? Dalga m
geiyosun arkda? Herif dpedz rdek avcs ite. Ne diyosun? Meath kontluundan rafadanlar,
kekolar kementlemi, ya, aralarnda kendi akrabalar bilem varm. J. J. anlattyd bize, bi zamanlar
tank krssnde banda apkasynan alayduran bi 1240 Musevi Zaretsky mi ne varm da, Hazreti
Musa adna yemin edip iki sterlin zararda olduunu sylemi. Kim bakyomu o davaya? Dediydi
Joe. Ar ceza reisi, dediydi Ned.
Zavall ihtiyar Sir Frederick, dediydi Ned. Kira borlarndan, hasta karsndan, bi sr ocuun
olduundan bahset ona, namussuzum, gzyalar iinde hemen ylr kalr krssnde.
Ya, dediydi Alf. Reuben J pezivengi ansl saylr gene ge-en gn Butt Kprs'nn ordeki
antiyede talar bekleyen zavall kk Gumley'e dava amasndan tr hkim onu cezalan- 1250
drmad iin. Ardndan ihtiyar ar ceza reisinin nasl bardn anlattyd:
Bu bir skandal, efendim! Zavall adamcaz ne ok alyormu! Ka ocuk dediniz? On mu
dediniz? Evet sayn hkimim. stelik karm da tifoya yakaland. - 568
Baknz, kars da tifodan yatyormu! Skandal efendimi Derhal bu mahkeme salonunu terk edin.
Hayr, efendim, size tazminat demesi iin talimat vermeyeceim. Ne cesaretle, efendim karma kp
size tazminat detmemi isteyebiliyorsunuz! Baknz'
1260 alkan gayretli bir zavall adam o! Dava kapanmtr.
Oysa kzgzl tanra aynn on altsnda ve Kutsal ve Blnmez Teslis enliinden sonraki nc
haftada, gkyznn ilahesi bakire Ay o srada ilk eyreinde olduundan o bilgili yarglar hukuun
mabedinde yerlerini aldlar. Orada stat Courte-nay yerine oturarak grlerini bildirdi, stat Yarg
Andrews da jrisiz bir veraset mahkemesinde oturmu in re arap tccar mteveffa Jacob Halliday'a
kar zihinsel zrl bir ocuk olan Livingston ve onun rfekas davasnda, mteveffann gayri
menkulleri ile menkullerinin nihai vasiyetnamesindeki durumuyla ileri srii-
1270 len vasiyet konusu mlk zerinde birinci davacnn iddialarn zihninde tartarak incelemeye
koyuldu. Green Street'teki vakarl celseye ahin Bakl Sir Frederick terif ettiler. Kendisi Dublin ehri
kontluuyla oraya bal blgelerin bahettii salhiyetle Brehonla-rn hukukunu uygulamak iin saat
be sularnda makamna oturdu. Ve onunla birlikte on iki Iar uruunu temsil eden Patrick uruundan,
Hugh uruundan, Owen uruundan, Conn uruundan, Oscar uruundan, Fergus uruundan, Dermot
uruundan, Cor-mac uruundan, Kevin uruundan, Caolte uruundan ve Ossian uruundan birer
temsilci olmak zere ceman on iki mert ve erefli
1280 zattan tekil edilen yce adalet heyeti de yerlerini aldlar. Sir Frederick heyet azalarndan
mukaddes haa gerilen O'nun namna, Zatahaneleri Kral Hazretleriyle sulu hcresindeki mevkuf
ahs arasndaki davada kutsal kitab pp Allann izniyle delillere dayanarak en doru ve adaletli karar
vermek iin ellerinden geleni yapmalar ricasnda bulundu. On iki Iar uruunun temsilcileri hep birden
ayaa kalkarak, O'nun doruluundan amayacaklarna, O'nun lmsz adna yemin ettiler. Sonra
mahkeme vazifelileri, kanunun hafiye kpekleri tarafndan bir ihbar zerine tevkif ettikleri adam ortaya
kardlar. Ellerini ayaklarn prangaya vurdular,
1290 ne kefaletle tahliye ne de baka bir hak tanmayp ktlk yapan odur diye onu cezalandrdlar.
Oh ne l, dediydi abem, rlanda'ya gelip memleketimize bit sayor bunlar.
Bloom ise bi eycik iitmemi gibin tutup Joe'yla konumaya balam, ona o konuda birine kadar bi ey
yapmasna gerek bulunmadn ama Mr. Crawford'a meseleyi tlatacan sylemi0-
369
Bunun zerine Joe yksek sesle yemin kasem asarm da kesermi de baladyd.
Zira, bilirsin ki, dediydi Bloom, reklam denilen eyin tekrarlanmas gerekir, iin pf noktas budur
srf.
1300 Bu ite bana gven, dediydi Joe.
--Kylleri dolandrm ha, dediydi abem, rlanda'nn fakir insanlarn. Artk yabanclar istemiyoz
vatanmzda. O, eminim ok iyi olacak, Hynes, dediydi Bloom. Sadece Keyes ite, grdn ya. Sen
o ii bitmi bil, dediydi Joe. ok naziksin, dediydi Bloom.
Yabanclar, dediydi abem. KabahaL bizde. Gelmelerine izin verdik. Biz getirdik onlar. Saksonyal
soyguncular buraya o zina-kr karyla getirdiydi. 1310 Muvakkat hkm, dediydi J. J.
Bloom ise tmbete tm dinledi gtm hesab fnn arkasn-da bi kedeki rmcek a hari hibi
eynen
ilgilenmiyomu gibin durduydu da, abem ise fkeyle onu szerkene ayann dibindeki emektar kpek
de ne
zaman kime saldraym kabilinden ban kaldrp ona baktyd.
Namusuz bi kar, dediydi abem, bamzdaki her trl belann sebebi budur ite.
te bakn, dediydi Alf, tezghta Terry ile birlikte okuduu Police Gazette''den ban kaldrarak,
sava
boyalarn srm yzne. 1320 Ver unu biraz da biz bakalm karya, dediydim. Meer Terry'nin
Corny
Kelleher'den yrtt o biim Amerikan mecmualarndan biri deil miymi. Avadanln byltmenin
srlar.
Sosyete dilberinin lgnlklar. ikagolu zengin mteahhit Norman W. Tupper gzel fakat sadakatsiz
karsn
Temen Taylor'un kucanda yakalad. Norman W. Tupper bezelye fleciy-le ieriye dalm ve yar
plak
vaziyetteki kahpe kadnla ona pan-lk atmakta olan n, kadnla Temen Taylor halka geirme
oyurunu tam
bitirmilerken basmtr.
Vay anam, Jenny, dediydi Joe, gmlein ne ksaym! 1330
Kllara bak, Joe, dediydim. But tarafndan iyi jambon yap-llr' ne dersin ha?
Her ne hal ise, bu arada John Wyse Nolan yannda pek efkrl grnn Lenehan ile ieriye girdiydi.
S h.~~Mernaba> dediydi abem, cepheden en son ne haberler var? ?ehr Meclisi'ndeki kkrklar kurul
toplantsnda rlanda lisan "aknda ne kararlar aldlar?
370
Prl prl zrh iinde O'Nolan, btn irlanda'nn bu evketli yce ve kudretli hkmdarnn nnde
hrmetle eilerek ban] 1340 dan geenleri, lkenin o en sadk ehrinde dlek ihtiyarlarn kendilerini
Tholsel'de nasl karladklarn, ilahi semalarda mukim Tanrlara mukannen dualar okuduktan sonra
kendisiyle nasl ciddi maverelerde bulunduklarn ve ayet tekrar gerektii takdirde denizle blnm
Gallerin o kanatl lisann faniler nezdindeki erefli mevkiine bir kez daha getirebileceklerini nakletti.
Bir gn bu da olacak, dediydi abem. O vahi pezivenk Sak-sonyallarn da patoisfannn da can
cehenneme. Efendime syleyim, J. J. de bi eyler sylediydi artk kimseciklere inanlmazm da, millet
Nelson gibi drbne kr gzynen 1350 bakar olmu da, o kararnameyle koca bi milleti itham etmenin
lemi var mym da, senin Bloom da yar itidalli yar skkn ondan yana ktyd, yok efendim
koloniler, yok efendim sivilizasyon. Sifilizazyon, yani, dediydi abem. Canlar cehenneme! Alla-hn
cezas orostopan evlad putlavat pezivenkler! Kayda deer ne bi musikileri var ne de bi edebiyatlar.
Sivilizasyon namynan neleri varsa bizden alm herifler. Pi hayaletlerin dangalak veletleri. Avrupa
ailesi olarak, dediydi J. J....
Avrupal deil onlar, dediydi abem. Parisli Kevin Egan'la 1360 Avrupa'da bulunmuluum var. Bi
cabinet d'aisance hari, lisanlarnn izine rastlayamazsn onlarn. John Wyse da dediydi kin: Aan o
gller utanga, kimsenin grmedii. O fanfinden bi para akan Lenehan da giriliydi: Conspuez les
anglais! Perfide Albion!
Dediydi de o kocuman gubat adaleli demir gibin elleriyle kopkoyu kaymak gibin kpkl birayla dolu
tasn kaldrarak, Lamh DeargAbu diye uruunun sava nidasn nledi, dmanlarnn helak olmas,
kaymaktandan tahtlarnda lmsz Tanrlar g-1370 bin sessiz oturan dalgalarn hkimleri tunbilekli
korkusuz kahramanlar soyuna iti.
N'aber senden, dediydim Lenehan'a. Attan inip de eee binmi gibin bi halin var. Gold cup,
dediydi o. Kim kazand, Mr. Lenehan? Dediydi Terry. Throwaway, dediydi o, hemi de bire yirmi.
Pespaye bi avut-sayder. Dierleriyse sfr. Ya Bass'n ksra? Dediydi Terry.
371
A
Hl kouyor, dediydi o. Hepimiz itik annycaan. Boylan,
tyo verince bi hanm arkadaynan beraber Sceptre's iki ster- 1380
n yatrm-
_Yarm kron da ben koyduydum, dediydi Terry, Zinfandel'e, Mr Flynn'm lafna kanp. Lord Howard de
Walden'in at.
_Bire yirmi, dediydi Lenehan. Vaziyet bok stn bok, annycaan. Throwaway, dediydi herif. Bi pare
biskvi
alp ayaklarndaki iliklerden yaknmaya baladyd. Hey acizlik, Sceptre imi senin adn.
Derkene, Bob Doran'n brakt biskvi tenekesine doru gidip cinde bi ey var m diye baktyd da
senin emektar it de uyuz burnunu kaldrp bi eyler kapar mym diye onun peine 1390 dtyd.
rdek suya dalda gel, yalelli.
ekil ordan, yaramaz, dediydi o.
Moralimi bozma, dediydi Joe. br it yle hzl komasayd toplard paralar.
Bu arada J. J. ile abem kanunlardan, tarihten falan dem vurmakta, Bloom da arada bi tantana atmaktan
hi geri durmamakta.
Baz kimseler, dediydi Bloom, baka insanlarn gzndeki p grr de kendi gzndeki mertei
grmez.' Raimeis, dediydi abem. Grmek istemeyen bi herif kadan kr bi insan olamaz, annadysan
ayet yirmi milyon olucekkene, 1400 nerde o kayp insanlar, kayp uruklarmz? mlekiliimiz,
dokumaclmz, stne yok tm dnyada! Juvenal dneminde Ro-ma'da rabet gren ynlerimiz,
Antrim tezghlarnda dokunan ketenlerimiz, damaskolarmz, Limerick dantellerimiz, debbahane-
lerimiz, Ballybough yresinde imal edilen beyaz billurlarmz, Jac-quard de Lyon'dan beri rettiimiz
Huguenot poplinlerimiz, ar-galanm ipeklilerimiz, Foxford tvitlerimiz, New Ross'taki Carmelite
manastrnda ilenen fildii kabartmal dantellerimiz, yok bi ei bunlarn btn dnyada. Herkl'n
Stunlar denilen ve u anda insanln dmanlarnca igal edilmi bulunan Cebelitark 1410 boazn
geerek Wexford'daki Carmen panayrnda sar ve mor Tyre boyas almaya gelen Yunanl tacirler
nerede? Tacitus'u, Bat-lamyus'u, hatta Giraldus Cambrensis'i okuyun. eit eit araplar, pstekiler,
Connemara mermerleri, esiz Tipperary gmleri, bugn bile dnyaca mehur atlarmz irlanda
kheylanlar, ispanya kral Philip bile bizim sularmzda balk avlama hakkna karlk gmrk vergisi
demeyi teklif etmi zamannda. O sar ingiliz i-yanlar yok olan ticaretimizden yklan ocaklarmzdan
dolay bize ne kadar borludur? Barrow'un da Shannon'un da kmr yataklar-372
1420 n kazp milyonlarca dnm bataklkla balkla kaplayarak hepimi, zi verem mi etmektir niyetleri?
Portekiz gibi biz de aasz kalacaz yaknda, dediydi John Wyse, ya da arazisinde yeniden aa
dikilmedii takdirde bir tek aala kalakalacak olan Heligoland gibi. Karaamlar, kknarlar, kozalaklar
trnden ne kadar aacmz varsa, hzla yok olup gidiyor Lord Castletown'in bir raporunu okuyordum
da... Onlar korumamz lazm, dediydi abem, evresi krk fiti bulan, yeillii bi dnm tutan,
Galway'in o dev dibudaklaryla Kil-dare'in o kral karaaalar, irlanda'nn istikbali iin yurdumuzun o
1430 gzel tepelerindeki rlanda aalarn korumamz lazm, ah. Avrupa'nn gzleri senin zerinde,
dediydi Lenehan. Kozmopolit sosyetenin sekin ahsiyetlerinden mrekkep bir kalabalk bugn leden
sonra rlanda Milli Ormanclar Tekil-t'nn yce li ba korucusu valye Jean Wyse de Neaulan ile
am Vadisi'nden Miss Akam Kozalak'n nikhnda bir araya geldi. Lady Sylvester Karaaaglgesi,
Mrs. Barbara Akkayn, Mrs. Poll Dibudak, Mrs. Holly Fndkgz, Miss Defne Yaprak, Miss Dorothy
Kamlk, Mrs. Clyde Onikiaa, Mrs. Rowan Yeillik, Mrs. Helen Sarmakdola, Miss Virginia
Sarlgan, Miss Gladys
1440 Akgrgen, Miss Zeytin Bahe, Miss Blanche sfendan, Mrs. Maud Maun, Miss Myra Mersin,
Miss Priscilla Kartiek, Miss Ar Hanmeli, Miss Grace Kavak, Miss O Mimoza San, Miss Rachel
Selvi-dah, Miss Zambak ve Meneke Leylak kardeler, Miss Sermende Titreyenkavak, Miss Kitty
ebnemliYosun, Miss Mays Akdiken, Mrs. Gloriana Palmiye, Mrs. Liana Orman, Mrs. Arabella
Karaor-man ve Oakholme Regis'ten Norma Kutsalmee huzurlaryla merasime eref verdiler. Pederi
Glands Korusu'ndan Msy Akam tarafndan getirilen gelin, yeil merserize ipekten gri tan rengi
astarl, enli zmrt yeili bir kemerle bezeli etekleri ve daha koyu
1450 yeille ilenmi kenarl katl bir volanla evrili, asklar ve kala sslemeleri mee palamudunu
andran bronz renginde bir kreasyonla harikulade ekici grnmekteydi. Refakat eden nedimeler,
gelinin kz kardeleri Miss Karaam Kozalak ile Miss Ladin Kozalak, plileri pembe renkli nefis kuty
#zoA/leriyle ilenmi ve soluk mercan renkli balkl ekilleriyle kapl yeimta rengindeki kk
balklarnda da devam ettirilmi ayn renklerde son derece k tuvaletler giymilerdi. Senhor Enrique
Flor o mstesna kabiliyetiyle orgun banda yerini alm, nikh merasimlerinin mutat paralarndan
baka, son olarak, Oduncu, Aman Kyma O Aaca adl
1460 yeni ve pek beenilen bir aranjman da almtr. Papann da kut-
373
amasndan sonra Saint Fiacre in Horto kilisesinden ayrlrken mutlu ift, fndk, amfst, defne
yapra, st iei, sarmak srgnleri, obanpskl tohumlar, kseotu filizleri ve evke getirici
dier nebatatla mnerih bir ekilde yaylm ateine tutulmutu. Mr. ve Mrs. Wyse Kozalak Neaulan,
Kara Orman'da sakin bir balay geireceklerdir.
Bizim gzlerimiz de Avrupa'nn zerinde, dediydi abem. O Kpoullar analarnn karnndan daha
yeni frladklar zamanlarda biz ispanya'yla, Franszlarla, Flamanlarla ticaretimizi kurmutuk,
ispanyollarn biras saylan arab biz arapykl barkalarla arap- 1470 karas denizlerden Gahvay'e
getirirdik. Gene getiririz be, abem, dediydi Joe.
Mukaddes Meryem Anamz'n inayetiyle yaparz elbet gene, dediydi abem, uyluuna vurarak. Bo
duran limanlarmz gene dolucak elbet, Queenstown, Kinsale, Galway, Blacksod Bay, Kerry
krallndaki Ventry, ve Desmond Kontu'nun imparator Beinci Charles'n bizzat kendisiyle bi muahede
yapabildii gnlerde Gal-wayli Lynchler ile Cavanl O'Reillyler ve Dublinli O'Kennedyle-rin yelkenli
filolarna kucak aan koskoca dnyann en geni nc liman Killybegs. ilk irlanda harp gemisi
dalgalar yara yara 1480 ufukta grnd zaman, bandras senin o Henry Tudor'un arple-rini filan
deil, dalgalanm bayraklarn en eskisi, Milesius'un olunu simgeleyen mavi zemin zerinde ta
gsterecek, Desmond ve Thomond eyaletinin bayran. Bardandaki son yudum biray da itiydi.
Moya. Laf ktlnda asmalar budayaym! Connach'ta inekler uzun boynuzlu olur. Cesaretini toplayp
Shangolden'de toplanan kalabalklara maval okumaya gider de Molly Maguirelar da tahliye edilen bi
kiracnn parasna el koyduundan dolay canna okumak iin onu ararlar. Hay yaayasn, dediydi
John Wyse. Ne iersin bakalm? 1490 Sert bi ey lazm imdi, dediydi Lenehan, bunu kutlamak iin.
Bir yarm, Terry, dediydi John Wyse, bir bardak da bira. Terry! Uyuyor musun yoksa? Evet,
efendim, dediydi Terry. Bi kk viskiyle bi ie All-S0P- Annald, efendim.
Dikkatini mterilerine vericeine Alf'la birlikte pezivenk Mecmuann zerine eilmi o biim bi eyler
var m diye bakyo-ar- Bi kafa toslama msabakasndan resimler, birbirlerinin kafalarn patlatmaya
alyolar, balarn emi boa gibin birbirlerine 1500 aldrmaya hazrlanyolar. Bi resim daha:
Omaha, Ga.'da Yaklan
Si-174
yah Canavar. Kenarlar sarkk apkal Deadwood Dickleri pj0; meymenetsiz suratl bi sr herif
ayaklarndan bi aaca astklar a tnda da yaktklar ate alev alev, dili bi kar darda bi zenciye ve
yansn ate ediyolar. Baknd, sonra da gidip adam denizde bog. unlar ve de elektrik sandalyesinde
idam edip bi de armha gersinler kin ldnden emin olabilsinler.
Ya o anl donanmamz, dediydi Ned, dmanlar sahillerimize yaklatrmayan? 1510 iyi kin
hatrlattn, dediydi abem. Yeryznde cehennemdir
onlar. Portsmouth'taki eitim gemilerinde genleri nasl kamladklarn ibretle okumutum. Yazy
yazan kimse Bkkn Kii diye atm imzasn.
Haydii, bu sefer bize dayak mevzisinde bahriye erleriyle iki keli apka giyen subaylar, tuamiralleri
ve elinde Protestan inciliyle cezalandrmaya ahitlik edecek olan rahip hakknda an an etmeye
baladyd, efendim bunlarn hepsi toplanmlar, sonra anacm diye feryat eden bi delikanl getirilip,
seninkiler de onu bi topun kamasna balamlar. 1520 Kna on iki sopa, dediydi abem, derdi o
senin vicdansz
Sir John Beresford eskiden, ama modern Allahsz ingilizler buna kabalar denekleme diyolar. John
Wyse de dediydi kin:
Terkedilmesi, devam ettirilmesinden daha erefli bir gelenektir bu.
Sonra da bize disiplin subaynn elinde uzun bi sopaylan gelip, sopay kaldrdnnan zavall
delikanlnn pezivenk kna nasl indirdiini, ocuun can havliyle adam ldryolar diye nasl
arladn anlattyd. 1530 Aln size anl sanl Britanya donanmas, dediydi abem, dnyay haraca
kesen. Bu Allann dnyasndaki en eski meclise sahip olan ve asla kle olmayacak insanlara bakn,
lkeleri bi dzine kt domuzla pamuku baronlarn elinde, ite byle kklerle, ezilen paryalarla
dolu o vndkleri ulu imparatorluk. zerinde gnein asla domad, dediydi Joe.
iin asl trajik taraf, dediydi abem, buna inanmalar. Talihsiz aknlar inanyolar buna.
Onlar sopaya, yeryznde cehennemin yaratcs cezalandran
bi Tanrya ve ne oldum delisi, bahriyeli dl, gt sopadan ru-
1540 m, iman gevretilmi, derisi yzlm, sepilenmi, can kurtaran
yok mu diye barm, nc gn yatandan gene kalkm, ye'
rinden bi frlam, hayatn idame ettirsin diye didinip parasn al-
375
ak '0 nerden emir gelecek diye ayakta dikilip bekleyen orostopol Jacky Tar'a inanrlar.
Lakin, dediydi Bloom, cezalandrma denen ey her yerde ayn deil midir? Yani, kuvvete kuvvetle
kar
koyduumuz takdirde ayn eyler burda da olmayacak m?
Demedim mi ben size? u biray itiim ne kadar hakikat ise, son nefesinde bilem sen ne dersen kei
gibin aksini iddia etmeye alr gene de. 1550 Kuvvete kuvvetle kar koyucaz, dediydi abem.
Denizlerin tesinde Byk irlanda kurulacak. O kara 47 ylnda evlerinden yuvalarndan srlmt
millet. Kerpiten kulbeleri, yol kenarlarndaki izbeleri kobalarla dvlerek yerle bir edilmi, Times
da ellerini ovuturarak o dlek Saksonyal okurlarna pek yaknda Irlanda'daki irlandal saysnn
Amerika'daki Kzlderili saysnn altna ineceini duyurduydu. Koca Trk bile parasn gndermiti
bize. Ama Saksonlar, memleketimiz her trl hububatla doluyke-ne halkmzn alktan krlmasna
altyd. Rio de Janeiro'daki Britanyal akallar ise hububatmz alp sattlard. Ya, kyllerimi-1560
zi tmen tmen srdlerdi. Yirmi bin kadar tabutgemilerinde telef olduydu. Ama hr insanlarn
toprana ayak basanlar, boyunduruk altndaki memleketlerini unutmazlar. Onlar, bu defa intikam almak
iin dnecekler gene, Kathleen ni Houlihan'n korku nedir bilmeyen mdafileri, Granuaile'nin oullar.
ok doru bu dediklerin, dediydi Bloom. Ama benim amacm...
Uzun zamandr o gn beklemekteyiz, abem, dediydi Ned. Zavall yal kadnn, Franszlarn bizi
denizden kuattn ve Killala'ya ktklarn sylediinden beri. 1570 Ya, dediydi John Wyse. Bizi
Williamcilara kar yalnz brakan krala bal Stuart taraftarlar iin arpmtk, onlarsa bize hyanet
etmilerdi. Limerick'i ve bir boka yaramayan o muahede antn dnn. Fransa'da, ispanya'da hadsiz
hesapsz kan dktk, yabankazlar. Fontenoy'da, ha? Sonra Sarsfield, Ispanya'daki Tetuan Dk
O'Donnell ve Maria Teresa'nn mareal atad Casuslu Ulysses Browne. Buna karlk elimize geen
ne? Franszlar! Dediydi abem. Bi alay dans hocas! Hakikati syleyim mi? irlanda'ya bi fare osuruu
kadar yardmlar olmad. 9'mdi de T. P.'nin hain ingilizlere ektii ziyafette bi entente cordi- 1580 ale
peinde deiller mi? Avrupa'nn kundaklar olmutu onlar teden beri. Conspuez lesfranais,
dediydi Lenehan, birasn apararak.
376
Prusyallarla Hanoverlilere gelince, dediydi Joe, tahtna kurulmu Elektr George'dan tutun da
geberip giden gebe cadalozun kocasna varana dek btn o sosistknan ibnelerden ektiimiz yetmez
mi artk? Tanrm, o mumula suratl moruk Vic'i her Allann gecesi kraliyet saraynda kr ktk sarho
olana dek ien o kocakary, elin-1590 de irlanda viskisini yuvarlad bardak faytoncubas tarafndan
bi kemik uval gibin tanp yatana yatrlrken karnn paytoncu-bann byklarn ekitire ekitire
adamcaza Ehren on the Rhine gibin Gel, kiler Burda Daha Ucuz gibin eski arklardan paralar
sylemesini bi annat vard kin glmemek elden gelmez.
Evet, dediydi J. J. imdi de bartrc Edward var bamzda.
Git de sakalma anlat sen onu, dediydi abem. O zibidi bartan ok kaymay dnr muhakkak.
Edward Guelph-Wettin!
Ya bizim ahretlik maskaralara ne dersin, dediydi Joe, Irlan-1600 da'nn rahipleri piskoposlar
Maynooth'daki brolarn eytans Majestelerinin takmnn renkleriyle donatp srf onun cokeylerinin
bindii
atlarn resimlerini asyorlar duvarlarna. Dublin Kontu da cabas.
Ve de kendisinin pindii kadnlarn hepsini de zmbalama-l, dediydi bzdk Alf.
J. J. de dediydi kin:
Lort hazretleri yersizlik nedeniyle fikrini deitirdi. Bi tane daha ister misin, abem. Dediydi Joe.
Elbet, paam, dediydi o. isterim ya. 1610 Ya sen? Dediydi Joe.
Aslansn billa, Joe,*dediydim. Berhudar olasn azizim. Arkadankini iki yap, dediydi Joe.
Bloom, John Wyse ile ha bire konumakta, amurrenklikaka-val suratn heyecanla oynatp
erikgzlerini belertmekteydi.
Zulm, dediydi Bloom, dnya tarihi kamilen ikenceyle, zulmle dolu. Byle olunca, milletlerin
arasnda
nefret her geen gn artyor da artyor.
Sen bir millet nedir bilir misin? Dediydi John Wyse.
Elbet bilirim, dediydi Bloom. 1620 Nedir peki? Dediydi John Wyse.
Millet mi? Dediydi Bloom. Ayn yerde yaayan ayn kimseler bir millettir.
O halde, iyi yahu, dediydi Ned, glerek, ayet yleyse de-mek ki ben bir milletim zira son be yldr
ayn yerde yayorum.
377
Tabii herkes Bloom'a bakarak gldyd; o da, dmen krmaya alp dediydi kin:
Veya farkl yerlerde de yaayan.
Bu tarif bana tpatp uyuyor, dediydi Joe.
Sen hangi millettensin ayet sorabilirsem? Dediydi abem.
irlandalym, dediydi Bloom. Burda dodum ben. Irlan- 1630 da'da.
Abem hibi ey demediydi de grtlan iyicene temizlediydi, baknd, tam keye Red-Bank istiridyesi
gibin nah yle bi balgam tkrdyd.
Haydi bakym, Joe, dediydi, mendilini karp azn kuru-larkene. Tamamdr, abem, dediydi Joe.
unu sa eline al ve benim sylediklerimi tekrarla. Ballymote Kitab'nn mellifleri Dromal Solomon
ve Manus Tomaltach og MacDonogh'a atfedilen paha biilmez, son derece 1640 girift ilemeli antika
irlanda yzbezi, sonralar itinayla retilmi ve uzun sre hayranlkla karlanmtr. Sanat ahikas ke
ilemelerinin efsanevi gzelliinin zerinde durmaya gerek grmyoruz; drt incil vaizinin her birisi
vuzuhla tefrik edilebilmekte, her birisi de drt pirin her birine incil'e ilikin simgeleri, abanozlam
meeden bir asa, bir Kuzey Amerika pumas (bu arada belirtmeliyiz ki, puma, Britanya'daki
benzerlerinden ok daha asil bir hayvanlar kraldr), bir Kerry buzas ve Carrantuohill'den bir altn
kartal sunarken grlmektedir. Smklerin silinecei alanda resmedilen manzaralar ise, kadim
kurganlarmz, hyklerimizi, kromlekleri- 1650 mizi, solaryumlarmz, eski renim merkezlerimizi
ve lanetli kayalarmz ylesine muhteem bir gzellikte ve Barmecideler dneminde Sligo
tezhipilerinin artistik fantezilerini koyuverdikleri zamanlardaki renk inceliini yanstmakta.
Glendalough, Killar-ney'in o gzelim glleri, Clonmacnois harabeleri, Cong Manastr, Glen Inagh ve
Twelve Pins, Ireland's Eye, Yeil Tallaght Tepeleri, Croagh Patrick, Messrs Arthur Guinness, Son &
Company (Limi-ted)in bira fabrikas, Lough Meagh kylar, Ovoca Vadisi, Isolde' nin Kulesi, Mapas
obeliskleri, Sir Patrick Dun Hastanesi, Cape Clear, Aherlow koya, Lynch atosu, Scotch House,
Loughlins- 1660 town'daki Rathdown Darlacezesi, Tullamore hapishanesi, Castle-connel ivinti yerleri,
Killballymachsonakill, Monasterboice'deki na Jury Oteli, S. Patrick's Purgatory, Salmon Leap,
Maynooth Koleji Manastr, Curley ukuru, ilk Wellington Dk'nn doum yeri, Cashel kayas,
Ailen batakl, Henry Street Ambar,
378
Fingel Maaras - btn bu dokunakl manzaralarn hepsi zamann cmerte bezenmi ve elemli
gzyalaryla ykanm olarak gu. nmze dek olanca gzellikleriyle orada yer almaktadr. Hem
ielim hem sen bize gster, dediydim. Hangisi hangi-1670 siymi? Bu benimkisi, dediydi Joe,
eytann lm kaldrm kargasna dedii gibin.
Ben de, dediydi Bloom, o nefret edilen zulm gren rkn bir mensubuyum. u anda bile, te imdi.
Tam u an.
Baknd, nerdeyse parmaklar yanayazd o kocuman purosunun ucundan.
Soyulan, dediydi Bloom. Talan edilen. Hakaret gren. Zulmedilen. Haklarmz elimizden almlar,
ite u anda bile, dediydi, yumruunu havaya kaldrarak, Fas'ta kleler ya da hayvanlar 1680 gibi
mezatlarda satmlar.
Yeni Kuds'ten mi bahsediyosun? Dediydi abem.
Adaletsizlikten bahsediyorum, dediydi Bloom.
Pekl, dediydi John Wyse. O halde insan gibi dikil karlarna.
Tam takvimlik bi manzara. Tam dumdum kurunu iin hedef. Senin yalsurat kendini namlnn ucuna
getiriyo. Baknd, elinde bi sprge olsa, hele bak bi de hizmeti nl, ne kadar da yakrd. Sonra
birden ylr kalrd, slak amar gibin iki ucundan tersine sklma dnerdi. 1690 Ama bir yarar
olmaz ki, dediydi o. Cebir, nefret, tarih, hepsi de. Erkeklerin kadnlarn hayat hakaretle, nefretle solar
gider. Gerek hayatn tam ztt olduunu herkes bilir bunlarn.
Ne? Dediydi Alf.
Sevgi, dediydi Bloom. Yani nefretin kart. imdi gitmem lazm, dediydi John Wyse'e. Bir kou
Adliye sarayna gidip Martin orda m bakaym. ayet gelirse, bir dakika sonra deceimi sylersin.
Sadece bir dakika. Seni tutan m var ki? Sonra ok gibin frlayp gittiydi.
Musevi olmayanlara yeni bi apostol, dediydi abem. Evren-1700 sel sevgi. E, dediydi John Wyse.
Hep demezler mi zaten: Komunu seveceksin, diye.
O herif? Dediydi abem. Komunu dilenciye evireceksin olmal onun dsturu. Sevgi, moya! Romeo
Jlyet gibin romantik.
Sevgi sevgiyi sevmeyi sever. Hemire, yeni eczacy sever. Polis memuru 14 A, Mary Kelly'yi seviyor.
Gerty MacDowell, bi-
___--------------------- 379----------------------------------
siklet olan seviyor. M. B., sarn bir beyefendiyi seviyor. Li Chi Han, Cha Pu Chow'u p pse viyor.
Jumbo adl fil, Alice adl fili seviyor. Sar borulu yal Mr. Verschoyle tornistan gzl Mrs.
Verschoyle'u seviyor. Kahverengi Makinto yamurluktu adam ve- 1710 fat eden bir hanmefendiyi
seviyor. Majesteleri Kral, majesteleri Kralie'yi seviyor. Mrs. Norman W. Tupper, Temen Taylor'u
seviyor. Siz, bir kimseyi seviyorsunuz. Bu kimse u br kimseyi seviyor zira herkes bir kimseyi sever
lakin Allah herkesi sever. Peki, Joe, dediydim ben, salna sevgili dostum. Sana da baarlar, abem.
Yee, dediydi Joe.
Tanr'nn da Meryem Ana'nn da, Aziz Patrick'in de inayeti sizinle olsun, dediydi abem. Sonra da
bardan kaldrp boazn yaladyd. 1720
Bu yobazlar biliriz biz, dediydi, bi yandan talkn verirler bi yandan da cebindekileri yrtrler. Ya
topunun namlu azna ncil'deki Tanr sevgidir szlerini yazarak Droghedal kadnlarla ocuklar
kltan geiren szde mutaassp Cromwell ile svarilerine ne buyurulur? incil'den! Bugn United
Irishman 'de ingiltere'yi ziyaret eden Zululu reis hakkndaki yazy okudunuz mu? Ne olmu kin?
Dediydi Joe.
Deyince de, abem deste deste evraklarn arasndan bi gazeteyi ekip okumaya baladyd:
Manchester'in en byk pamuk tccarlarndan oluan bir 1730 heyet dn Protokol efi Altn ubuk
tarafndan Majesteleri Abea-kutah Alaki'ye takdim edildi; Lord Yumurtalar zerinde Yr Ya Kulum,
Majeste Hazretleri'ne, dominyonlarnda kendilerine gsterilen kolaylklar iin Britanya tccarlarnn
kalpten teekkrlerini sundu. Heyetin de katld le yemeinden sonra esmer hkmdar, Britanyal
rahip Ananias Tanryasena Kurukemik'in annda irticalen tercme ettii mutlu konumasnda Massa
Yr Ya Kulum'a en derin kranlarn sunmu ve beyaz kadn reis ulu squaw Victoria tarafndan
kendisine, stelik Hayrhah Kralie'nin muazzez elyazsyla ahsen ithaf ederek zarafetle sunmu bulun-
1740 duu ve Tanr kelam olmasndan gayr ingiltere'nin yceliinin de sebebi hikmeti saylan incil'in
tezhipli bir nshasn en kymet-I1 bir hazine olarak sakladn ifade ederek, Abeakuta ile ingiltere
imparatorluu arasnda teesss etmi bulunan samimi ilikilerden dolay memnuniyetini dile getirmitir.
Alaki, daha sonra, Krk Siil lakaph
Kakachakachak hanedanndaki halihazr selefinin kafata-Slndan yaplan dostluk kupasndan en kaliteli
irlanda viskisini
piP! 380
Black and White erefine yudumlam, ve mteakiben Cottonp0 lis' in en byk fabrikasn ziyaret
ederek
ziyareti defterine paj. 1750 man basm, bilahara pek sevimli bir Abeakuta savadans icra etmi ve
bu
dans srasnda gen kzlarn neeli lklar arasnda ok sayda bak ve atal yutuvermitir.
O dul kar, dediydi Ned. Ondan kukum yok. Acaba o incil'den benim yararlanacam gibi mi
yararland.
Aynen, ama biraz daha ok, dediydi Lenehan. Ondan sonra da o mmbit lkede devyaprakl
Hintkirazlar
bir bereketlenmi sorma gitsin.
Griffith mi demi bunu? Dediydi John Wyse.
Yo, dediydi abem. Shanganagh imzas yoktu. Sadece ba 1760 harf vard: P. Esasl bi inisiyaldir o,
dediydi Joe.
Bu ilerin nizam byle, dediydi abem. Ticaret bayran peinden gider.
Tamam, dediydi J. J., Kongo Bamsz Devleti'ndeki o Belikallardan daha ktyse durumlar.
Neydi ad, o
adamn yazd raporu okudun mu?
Casement, dediydi abem. rlandaldr kendisi.
Evet, o adam ite, dediydi J. J. kadnlarn kzlarn rzna geip yerlileri krbatan geiriyorlarm, srf
biraz daha krmz kau-1770 uk karabilsinler diye.
Nereye gittiini biliyorum, dediydi Lenehan, parmaklarn atrdatarak. Kimin? Dediydim ben.
Bloom'un, dediydi o. Adliye Saray numara. THrowaway'de bika ilin kazanmtr, drav almaya
gitmitir.
O akgzl kfir mi? Dediydi abem, hani hayatnda aka gelip bi ata para yatrmayan o herif mi?
Oraya gitmitir, dediydi Lenehan. Bantam Lyons'a rastla-
dydm da o ata oynayacan sylediydi ama ben onu vazgeirdiy-
1780 dim de o da bana tyoyu Bloom'un verdiini syediydi. Be ilin
koyup yz ilin kazandna istediin eyin zerine bahse girerim.
Dublin'de kazanan tek adam o. Souk nevale.
Aynen yle, tavan boku canm, dediydi Joe.
Hey, Joe, dediydim ben. Burann o yerini bi gster bakiyn.
Nah, surdan, dediydi Terry.
Eyvallayn rlanda ben Gort'a gidiyom. Derkene arka avludan dolap da, baknd, (bee kar yz ilin)
tam kartviziti brakrkene {Throwaway bire yirmi) efendime syleyim ykm boaltrkene
381
baknd kendi kendime dediydim kin elbet yle trsacak (Joe'nun iki birasyla Slattery'de itiim bi
bardak gitti) tabii efendim git- 1790 mesi normal (yz ilin eder be sterlin) Pisser Burke'nin ordayke-ne
(souk nevale) bana iskambil oynarkene ocuun hastalndan bahsettiini (baknd, bi galonu geti
laa) o lapa gtl karsnn da borudan aaya kzcaz iyileti veya kz (ff!) ama hepsi de tertip zira
arab gld takdirde sipaliyi ald gibin czlam (Tanrm, amma imiim ha) ekecek ruhsatsz
altna (ff!) rlanda benim milletim diye bi de (hyk! prthk!) bi daha m o pezivenk (birazck daha
kald) Kudsl (ah!) kukumav kuuyla asla.
Her ne hal ise ben geri dndmde hl an an ediyolard, John Wyse, Griffth'e Sinn Fein fikrini
Bloom'un aladn, gaze- 1800 tesine her bi eit beyin ykayc halt koymasn, madarac jrilerle
maliyeden nasl vergi karlacana ve irlanda sanayiini yabanclara satmak amacyla btn dnyaya
konsoloslar gndermeye dair her bi muzrl Bloom'un aladn anlatmaktayd. Peter'den aldn
Paul'a de, yani. Baknd, o mendebur suratl herif bizim ilerimizi nasl da kartryo. Ulan brak da
biraz nefes alalm. Tanr irlanda'y o pezivenk akal gibilerinden korusun. Mr. Bloom'un yalanlar
dolanlar. Zaten kendisinden nce pederi balam sahtekrlk ilerine, ihtiyar Metualem Bloom,
memleketi incik boncua ve iki paralk sahte elmaslara boduktan sonra kendisini asit 1810 prusikle
zehirleyen soyguncu simsar. Mektupla dk faizli dn paralar. Kefilsiz imza mukabili istenilen
miktarda para. Uzaklk mani tekil etmez. Teminata lzum yok. Baknd, aynen Lanty MacHale'in keisi
gibin herkesin peine taklacak muhakkak.
Pek doru syledin, dediydi John Wyse. ite her eyin asln size anlatabilecek biri, Martin
Cunningham.
Hakikaten, Martin ile Jack Power'i bi de Varidat Daire-si'nden emekli maayla geinen Crofter m
Cro.fton mu stelik Kral hesabna memleketi gezip tozan Blackburn'un listesinden, Crawford muydu
yoksa, bi Orangisti tayan resmi araba kaldrma yanat. 1820 Yolcularmz kyn hanna ulatlar ve
hayvanlarndan indiler.
Heey, uaklar! Diye bardyd aralarndan liderleri olduu belli olan. Rezil herifler! Sizi gidi! Byle
diyerek klcnn kabzasn pencerenin ak kanadna serte tklatt. Bunu iiten hanc deri nln
kuanarak onlar karlamak 'in kotu. Size en iyi odalarm vereceim, efendilerim, dediydi
dalkavuka glerek.
382
1830 Kprdasana, herif! Diye bardyd pencere kanadn tkla-
tan kimse. Atlarmza bakn. Bize de en gzel alarnz getirin zira alktan lyoruz vallahi. Eyvah,
aziz efendilerim, dediydi hanc, fakirhanemde kilerim tamtakr. Bilmem ki ne sunaym siz lortlarma.
O da ne demek, adam? Diye bardyd hosohbet birine benzeyen ikinci yolcu, kralmzn ula
Birafs Hazretleri'ni byle mi karlarsz?
Hancnn suratnda giderek yaylan ani bir ifade deiimi yer ald. 1840 Yalvarrm'beni balayn,
efendiler, dediydi tevazuyla. Siz
kralmzn (Tanr Onu korusun!) ulaklarysanz bi dediinizi iki etmeyiz biz. Kralmzn (Tanr Onu
takdis etsin!) dostlarn hi a brakr myz burda, tvbe tvbe.
O halde abuk! Diye bardyd o ana dek hi konumayan ve baklarndan pek itahl pek obur bi
kimse olduu anlalan nc yolcu. Ne vereceksin bize, de bakaym? Hanc bi defa daha eilip cevap
verdiydi:
Yavru gvercin breine ne dersiniz, gzel efendilerim? Ya dilimlenmi karaca eti, bir dana srt,
gevrek beykinli rdek, fstk-1850 l yabandomuzu kellesi, bir anak dolusu gzel krema, Maltaeri-iyle
solucanotu ve bir srahi de Ren arab?
Vay imanm! Diye haykrdyd son konuan yolcu. Yaadk desene. Fstkl ha!
Yaa be! Diye haykrdyd hosohbet birine benzeyen yolcu. Fakirhanenin tamtakr kileri, vay
anasna! Seni gidi polimci zampara!
Dediiynen Martin gelip Bloom nerde diye sorduydu.
Nerede yahu? Dediydi Lenehan. Yetimlerle dullarn hakkn yemekle megul. 1860 Doru deil
mi, dediydi John Wyse, Bloom'la Sinn Fein hakknda abeme sylediklerim?
Dorudur herhal, dediydi Martin. En azndan, yle rivayet olunur. Kimin tarafndan rivayet
olunuyor? Dediydi Alf. Benim tarafmdan, dediydi Joe. Vilayeti bendedir.
Ama dnn bir kere, dediydi John Wyse, bir Yahudi de baka herkes gibi kendi vatann niin
sevmesin
ki?
Sevsin elbet, dediydi J. J., ama nce hangi vatan seveceinden iyice emin olsun! 1870 Bu adam
bir Yahudi mi yoksa putperest mi ya da bir Kato-
383
lik mi- Protestan m ya da her ne boksa, nedir? Dediydi Ned. Aslnda kimdir o? Darlmaca yok, Crofton.
Junius kimdir? Dediydi J. J.
Onu istediimiz yok, dediydi Orangist ya da Presbiteryen Crofter.
Musevilikten dnmedir o, dediydi Martin, Macaristan'da bir yerden gelme, zaten btn planlar
Macar sistemine gre hazrlayan da oymu. atoda bunlar biliriz hep. Dii Bloom'un kuzeni deil
mi o? Dediydi Jack Power.
Deil elbet, dediydi Martin. Srf isim benzerlii. Onun ad 1880 Virag'dr, kendisini zehirleyen
babasnn ad. ismini mahkeme kararyla deitirmi, babas yani.
rlanda'nn yeni Mesih'i oluyor yani, dediydi abem. Azizler ve allameler adas!
Yaa, hepsi de kurtarclarn bekliyor hl, dediydi Martin. Aslnda biz de yle, ya.
Evet, dediydi J. J., her doan erkek ocuun Mesih'leri olabileceini dnyorlar. Sanrm, her
Yahudi,
ocuun baba m ana m olacan renene kadar byk bir heyecan iinde bekler.
Yani her an gelebilir diye bekliyolar, dediydi Lenehan. 1890
Ah, aman Tanrm, dediydi Ned, Bloom'u o len olunun doumundan nce grecektin. Bir gn ona
South City arsnda bir kutu Neave bebek mamas alrken rastladydm ki daha karsnn dourmasna
alt hafta vard.
En ventre sa mere, dediydi J. J.
Adam m diyorsunuz siz ona Allahakna, dediydi abem. Acep o eyini hi kkne kadar geirmi
midir hayatnda, dediydi Joe. Eh, iki ocuu olmu hi olmazsa, dediydi Jack Power. phelendii
kim var acep? Dediydi abem. 1900
Baknd, bazen aka diye sylenen eylerde bi hakikat pay oluyo. Orta halli bi eydir kukusuz.
Pisser'in anlattna gre seninki her ay bir kere aybas gelmi tkrldm karlar gibin ba arsndan
yataa dermi. Neden bahsettiimi anlyo musun? Onun gibin herifleri yakalayp doruca u pezivenk
denizin iine atcaksn. Allah da sulu bulmaz seni kul da byle bi cinayetten, emin ol. Herife bak, insan
gibin biralarmz smarlamasn diye nasl da svtyd cebinde be sterlinnen. Allahm sen sabr ver.
Derzden bi avu su gibin.
Merhametli olalm, dediydi Martin. Hay Allah, nerede kal- 1910 d bu adam? Bekleyemeyiz. $84
Kuzu klna brnm kurt, dediydi abem. Vallahi yle. Macaristanl Virag! Ben ona Ahasve
diyom. Allah'n lanetledii.
Ksa bir iret fasl iin vaktin var m, Martin? Dediydi Ned. Sadece bir tek, dediydi Martin. Acele
etmemiz lazm. J. J. ve S. Sen Jack? Crofton? tane yarm yolla, Terry.
Aziz Patrick, Ballykinler'de yeniden karaya kp bizi dinimize dndrmeli, dediydi abem,
sahillerimize bizleri kirleten by-1920 le eylere msaade ettiimizden dolay.
Yaa, dediydi Martin, bardan beklerken. Parmaklaryla tezgh tprdatarak. Tanr hepinizin
yardmcs
olsun, benim duam budur.
Amin, dediydi abem.
Allah yardm edecektir bizlere, dediydi Joe.
Ve de mukaddes ann almasyla en bata hataycs olmak zere ayaktalar, buhurdanclar, gnlk
kaplarn tayanlar ve papaz mezlerinden oluan mbarek kortej ayin balkl barahiple-rin, manastr
bakanlarnn, piskoposluk vekillerinin, Spoleto'daki 1930 Benediktin tarikatndan Sen Bruno ve
Camaldolesi tarikatlarndan, Sistersiyenlerden ve Olivetanlardan, Oratoryenlerden ve Val-
lombrosanlardan keilerin ve Sen Augustinus tarikatndan, Brigit-tinlerden, Premonstratensilerden,
Serviyenlerden, Trinitaryenler-den, Peter Nolasco'nun ocuklarndan papazlarn yanna Piskopos Albert
ile Avilal Teresa'nn peinde, kimisi arkl kimisi yalnayak, Karmel Da'ndan gelen lyas
Peygamber'in ocuklar: Sonra gene kahverengili grili papazlar, yoksul Franiskan mezhebinin, dilenci
Kapusenlerin, Kordeliyerlerin, Minimenlerin ve Kuralclarn oullaryla Clara'nn kzlar: Ayrca
Dominikan tarikatnn oul-1940 lan, vaiz frerler, Vincent'in oullar: ilaveten S. Wolstan keileri: Ve
Ignatius ile ocuklar: Ve Muhterem Birader Edmund Ignatius Rice'n bakanlnda Christian Brothers
kardelik cemiyetinin yeleri. Onlarn ardndan da btn azizlerimiz ve ehitlerimizle, bakirelerimiz ve
gnah karan mminlerimiz geldiler: S. Cyr ve S. Isidore Arator ve S. Kk James ve Sinoplu S.
Phocas ve S. misafirperver Julian ve S. Felix de Cantalice ve S. Simon Stylites ve S. Stephen Baehit,
ve S. Tanr'nn John'u ve S. Ferreol ve S. Le-ugarde ve S. Todili Martin ve Tourslu Martin ve S. Alfred
ve S. Joseph ve S. Denis ve S. Cornelius ve S. Leopold ve S. Bernard ve 1950 S. Terence ve S. Edward
ve S. Owen Caniculus ve S. Anonimus ve S. Eponimus ve S. Sudonimus ve S. Homonimus ve S.
Paron-mus ve S. Sinonimus ve S. Laurence O'Toole ve S. Dingleli James
385
ve S. Compostella ve S. Columcille ve S. Columbia ve S. Celesti-ne ve S. Colman ve S. Kevin ve S.
Brendan ve S. Frigidan ve S. Senan ve S. Fachtna ve S. Columbanus ve S. Gali ve S. Fursey ve S.
Fintan ve S. Fiacre ve S. John Nepomuc ve S. Thomas Aquinas ve Bretanyal Ives ve S. Michan ve S.
Herman-Joseph ve Hrstiyan genliinin koruyucu azizi S. Aloysius Gonzaga ve S. Stanislaus
Kostka ve S. John Berchmans ve Gervasius, Servasius ve Bonifaci-us adl azizler ve S. Bride ve S.
Kiernan ve S. Kilkennyli Canice ve 1960 S. Tuaml Jarlath ve S. Finbarr ve S. Ballymunlu Pappin ve
Birader Aloysius Pacifcus ve Birader Louis Bellicosus ve Limal ve Vi-terbolu Rose adl azizler ve S.
Bethanyli Martha ve S. Msrl Mary ve S. Lucy ve S. Brigid ve S. Attracta ve S.
Dympna ve S. ita ve S. Marion Calponsis ve ocuk isa'nn Mbarek Hemiresi Teresa ve S. Barbara ve
S. Scholastica ve on bir bin bakireli S. Ursula. Alay da balarn evreleyen aylalaryla, allaryla ve
haleleriyle, ellerinde hurma dallaryla lirler ve kllar, balarnda zeytin dallarndan talaryla,
zerlerinde uur getirici kutsal imler ilenmi giysileriyle boynuzdan mrekkephokkalaryla, oklar,
ekmek somunla- 1970 r, testileri, bukalar, baltalan, armhlar, kprleri, banyokvet-lerindeki
bebekleri, kavklar, keseleri, makaslar, aklar, ejderhalar, zambaklar, karabinalar, sakallar,
domuzlar, fenerleri, krkleri, arkovanlar, orbakepeleri, yldzlar, ylanlar, rsleri, merhem
kavanozlar, anlar, koltukdenekleri, forsepsleri, geyik boynuzlar, sugeirmez arklar, ahinleri,
deirmentalar, bir tabakta gzleri, balmumundan kandilleri, kutsal su serpmeleri ve tekboynuzlaryla
skn ettiler. Ve de Nelson stunu'nun nnden, Henry Street'ten, Mary Street'ten, Capel Street'ten,
Little Britain Street'ten Surge, illuminare diye balayan in Epiphania Do- 1980 mini al ilahesini
syleyerekten ve mteakiben de Saba venient diye sren o pek tatl Omnes duasn okuyarak eytanlar
def edici, lleri tekrar diriltici, balklar bolartc, krleri topallar saaltc, kaybedilen eitli eyann
tekrar bulunmasn salayc, kutsal yazlar aklayc ve gerekletirici, kutsayc ve kehanette
bulunucu trl eitli mucizeler yaratarak ilerlediler. Ve son olarak, altn ilemeli bir sayvann altnda
Muhterem Peder O'Flynn, Malachi ve Patrick'in refakatinde terif ettiler. Ve bu yce Pederler belirlenen
Yere, yani, 8, 9 ve 10 Little Britain Street'te, toptan bakkaliye, a-raP ve konyak ticaretiyle itigal eden,
bira, arap ve dier mskira- 1990 lln mahallinde istihlaki iin ruhsatl Bernard Kiernan'n Birahanesi
ktd. ti'ne ulatklarnda, ayini idare eden rahip bu birahaneyi kutsayarak tirizli pencerelerini, at
kirilerini ve kemerlerini, to-
386
nozlar, stun balklarn, alnlklar, kornileri, kabartmal kemerleri, dam kulelerini, kubbeciklerini
ttsledi ve akabinde mercimek sap ve kutsal su da serptikten sonra Tann'nn bu birahaneyi de Hazreti
brahim'in, shak'n ve Yakup'un hanelerini takdis ettii gibi ayn ekilde takdis etmesi ve nurlu
meleklerinin hep o meknda barnmalar iin niyaz etti. Ve ieriye girdikte, btn yiye. ekleri,
iecekleri kutsad ve Tann'nn tm sevgili kullar onun 2000 dualarn yantlad. Adiutorium nostrum
in nomine Domini. Qui fecit coelum et terram. Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo.
Sonra ellerini kutsad kimselerin zerine koyarak onlara kranlarn bildirdi ve hepsi de onunla
birlikte niyaz eyledi:
Deus, cuius verbo sanctificantur omnia, benedictionem tuam ef-
funde super creaturas istas: et praesta ut quisquis eis secundum legem et
voluntatem Tuam cum gratiarum actione usus fuerit per invocationem
2010 sanctissimi nominis Tui corporis sanitatem et animae tutelam Te auctore
percipiatper Christum Dominum nostrum.
te hepimiz byle demiiz, dediydi Jack.
Senelii bin kt he, Lambert, dediydi Crofton ya da Crawford.
Bildin, dediydi Ned, John Jameson'unu yudumlayarak. Daha neler neler, maydanozlu kfteler.
Ban evirmi cevahir yumurtlama sras kimde diye yle bi etrafma baktydm kin, abovv, ne
greyim -
arkasndan atl kova-larm gibin seninki ieri dalvirmesin mi. 2020 Adliye Saray'na kadar
uzanmtm, dediydi, seni aramak
iin. inallah ey etmemiimdir...
Yo, dediydi Martin, biz hazrz.
Adliye Saray'ym, mavala bakn, ulan ceplerin altnnan g-mnen dolu be. Adi pezivenk hyar. Bi
iki smarlasana bize. Ka-alotzade, n'olucak! fttan ne beklenir kin! Rabbena, hep bana. Kapka
kenef faresi. Be koy yz al.
Sakn kimseye syleme, dediydi abem. Affedersiniz, dediydi o.
Haydin beyler, dediydi Martin, ortaln karacan anla-2030 yarak. Haydin, gidiyoruz. Sakn
kimseye syleme, dediydi abem, emkirerek. Sr gibin sakla. Senin pezivenk kpek de uyanp
hrlamaya balamasn m!
587
_Haydin, eyvallah beyler, dediydi Martin.
Yanndakileri apar topar nne kanyd da Jack Power ile Trofton ya da her ne zmbrtysa akna
dnen seninkini aralarna ,n pezivenk kaleskaya pindilerdi. _Hemen hareket et, dediydi Martin
arabacya.
Karbeyaz yunus yelesini arkaya doru silkip yalazl kn kaldrnca, dmenci yelkeni rzgrn nne
sererek iirdi ve tm 2040 yelkenleri fora edip keli yelkeni iskele tarafna evirdi. ok sayda
gzel peri sancaktan ve iskeleden yaklaarak soylu barkann iki yanna tutundu ve parlak suretlerini usta
bir tekerlekinin, erkeklerin ziyaretlere gitmeleri ya da zarif hanmlarn gnllerini fethetmeleri
amacyla onlara hz kazandran bir tekerlei yaparken onun tam kalbine parmaklar eit aralklarla
birbirlerinin kz kardeleri gibi yerletirip tmn bir d emberle birletirdii gibi bir araya getirdi,
ite bu arzulu periler bu lmsz kz kardeler de o ekilde yanap takldlar. Glerekten, oynaaraktan,
evrelerine kpkler yayaraktan.
2050
Ama baknd, tam kocuman bira bardann dibini tezgha ko-yuyodum kin abemin kalkarak omuzlarn
iki yana sallaya sallaya ve f gibin vcuduynan oflaya poflaya kapya doru gittiini gr-dydm,
tabii bu arada kfrn intizarn bini bi paraya gidiyo, tprk salya, irlanda lisanynan yedi slalesinden
bando mzkayla geiyo, Joe'yla Alf da iki yandndan slk gibin yapm onu yattrmaya ahyolar.
Gidin bamdan, dediydi o.
Hemi de baknd, kapya kadar vardyd da, brleri onu tu-tarlarkene Bloom'un arkasndan arladyd:
2060
Yaasn Israel!
Aboov, peygamber akna o topuz gibin gtnn stne olursan da kendini el leme rezil rsva etmesen
ya. Tanrm, daima pezivenk soytarnn biri kar da pezivenk bi havagaz yznden byle pezivenke
kepazelikler karr hep. Baknd, vallahi insann kursandaki biralarn kesilmesine yol aacak bak,
billahi. Diyerekten yalnayak ba kabak ne kadan ocuk varsa ne ka-dan kaldrm sprgesi varsa
kapya toplandlard, Martin isem arabacya derhal hareket etmesini sylediydi, abem isem uluyup r-
dyd, Joe ilen Alf isem ona enesini kapamasn syledilerdi, se- 2070 nnki isem Yahudilere hakaret
edilmesine ierlemi vaziyette, sokaktaki ayaktakm isem konusana len diye bardlard da Jack
"ower seninki arabada otursun da o pezivenk enesini tutsun diyeni uratyd ve bi gz bal bi
ipikrk Aydaki adam bi Yavudi
388
miydi, Yavudi miydi, Yavudi miydi diyem rmaya baladyd da bi rfnt da ona doru nlediydi:
Ey, baym! Dkknn alm, baym! Ve o da dediydi kin:
Mendelssohn Yahudiydi, Karl Marx, Mercadante ve Spino-2080 za da Yahudiydi. Hazreti Isa da
Yahudiydi ve onun babas da Yahudiydi. Sizin Allannz.
Onun babas yoktu ki, dediydi Martin. Hadi yeter artk. Sr evladim arabay. Kimin Allah?
Dediydi abem.
E, amcas bir Yahudiydi ya, dediydi o. Sizin Allannz bir Yahudiydi. Isa, benim gibi bir Yahudiydi.
Baknd, abem apansz dnp ieriye daldyd.
Hazreti Isa adna, dediydi, o mbarek ismi azna alan o pezivenk Yahudinin beynini dataym da
grn. Hazreti Isa ad-2090 na, seni armha gereceim ulan, vallahi de billahi de. Verin u biskvi
kutusunu bana, ulan.
Dur! Yapma! Dediydi Joe.
Dublin'in merkezinden ve banliylerinden akn eden binlerce kiiden oluan muazzam bir merakl
kitlesi, Majestelerinin matbaaclar Messrs. Alexander Thom'un sabk mstahdemi Nagyas-gos uram
Lipti Virag'a, kendisinin uzak bir diyar olan Szazhar-minczbrojgulys-Duguls'a (Mrldayan Dereler
ayr) azimeti mnasebetiyle tezahratla balayan merasimin her bakmdan son derece samimi bir hava
iinde cereyan ettiini syleyebiliriz. Eski 2100 irlanda tiresinden, irlanda sanatlarnn eserlerini
ihtiva eden tezhipli bir tomar ile antik Kelt tezyinat slubuyla ilenmi ve ustalar Messrs. Jacob agus
Jacob'a kar her trl takdir hislerini uyandran bir gm kutu, Dublinli hemehrilerinin byk bir
ksmn temsilen, bu mtemayiz fenomenologa takdim edilmitir. Azimet eden kahramanmz can
yrekten cokunca alklanm, irlanda gaydalarndan mrekkep gzide alg takm rlanda'ya Geri
Dn arksnn pek bilinen namelerini almaya
balayp da akabinde hemen Rakczy'nin Mar'nz geiverince hazr bulunanlardan pek ounun
mtebariz bir ekilde halecanland gze arp-2110 mtr. Drt denizin sahilleri boyunca Howth
Tepesi'nin, Three Rock Mountain'n, Sugarloaf in, Bray Head'in zirveleriyle, Mour-ne, Galtees, Ox,
Donegal ve Sperrin dalarnn ahikalarna, Nag-les, Bographs ve Connemare tepelerinin zirvelerine ve
M'Gilh" cuddy, Slieve Aughty, Slieve Bernagh ve Slieve Bloom bataklklarnn zerlerine katran
varilleriyle enlik ateleri yaklmtr. Gk-
389
. j mlatan ve ta uzaklardaki Kambriya ve Kaledonya tepelerindeki Iskoyal tarafgiran gruhlarnn
yaasn seslerine karp ak-ederek dnen alklar arasnda, heyula gibi bir tenezzh teknesi, hzrun
arasnda ok sayda yer alan cinsi latifin temsilcileri tarafndan ikram edilen nihai bir iek yamuruyla
selamlanarak ar 2120 ar hareket etti ve barkalardan mteekkil bir filotillann refakatinde nehirden
denize doru ilerlerken, Ballast Office ile Gmrk Idaresi'nden maada Pigeonhouse'taki elektrik
santralyla Poolbeg Feneri'nin bayraklar selam maksadyla yarya indirilmiti. Viss-zontltdsra, kedves
bartom! Visszontldtsra! O gidiyor ama unutulmayacaktr.
Baknd, eytan bilem durduramaz o pezivenk biskvi kutusunu ille de kapt gibin darya vardyd da
bzdk
Alf onun dirseine yapm kasaplk domuz gibin avaz avaz ciyakladyd kin kralienin Royal
Tiyatrosu'ndaki
bi pezivenk piyesten farksz: 2130
Nerede o herif? ldreceim onu!
Bu arada Ned ile J. J. glmekten krldlard.
Hay Allahm belas, dediydim ben, kyamet mi kopucak yoksam.
Ama ans varm kin, arabac beygirin kafasn br tarafa evirdii gibin, prlayp gittilerdi. Yapma,
abem, dediydi Joe. Dur!
Baknd, elini yle bi kaldrdynan kolunun btn hzynan yle bi savurduydu kin, kr Allaha
gne gzn kamatrdyd, yoksam seninkinin leini yere sererdi billa. Baknd, kutuyu ner- 2140
deysen Longford kontluuna yollayayazd. Pezivenk beygirin rkp bi ka var kin, emektar kpek
desen arabann peinden lgn gibin koarkene ordaki milletin alay ne bard ne gldyd ya senin o
tenekekutunun sokaktaki tangrts, yarabbim.
Afetin etkisi iddetli ve pek seri olmutu. Dunsink observatu-ar tm de Mercalli skalasna gre be
derecelik on bir sarsntnn hepsini de kaydetmi olup ipek Thomas'n isyan bayran a-Cl 1534
senesindeki zelzeleden bu yana adamzda buna benzer bir sismik sarsntya rastlanmamtr. Zelzele
merkezinin, ehrimi-an krk bir tam iki eyrek, ve yzde bir dnmlk bir sathn igal 2150 eden Inn's
Quay mevkiiyle Saint Michan ilesini ihtiva ettii zannedilmektedir. Bu semtteki Adliye Saray civarna
den zenginle-re ait btn malikneler yerle bir olmu, ve zelzele srasnda m-n|m birtakm
mnakaalarn cereyan etmekte olduu o necabetli blr>a ise hi mbalaasz, altnda btn adliye
mensuplarnn canl 'arak gmlm olmasndan korkulan bir enkaz yn haline gel-
mistir. Mahitlerin anlattklarndan aka belli olmaktadr ki si mik dalgalarla beraber kasrga
nevinden iddetli atmosferik im-' zamszlklar da vuku bulmutur. Vaka saatinden bu yana, Kralive 2160
Sulh Hkimlii zabt ktiplerinden fevkalade hrmetli Mr. Geore Fottrell'e ait olduu ortaya karlan
bir adet apkayla, drt dnem boyunca idare meclisine riyaset etmi olan Dublin Bahkimi agh ve
muhterem Sir Frederick Falkiner'e ait ve zerinde isminin bas harfleriyle balkl aile armas ve hane
numaras hakkedilmi ahun sapl bir ipek emsiye taharriyat memurlar tarafndan adamzn uzak
mntkalarnda, srasyla birinci kalem eya, nc bazalt devrine ait Giant's Causeway tepesinden,
ikincisi de eski Kinsale burnuna yakn Holeopen Krfezi'nin kumluk sahilinde bir ayak in kadar
saplanm vaziyette olmak zere bulunmutur. br 2170 mahitlerin ifade ettiklerine gre devasa
ebatlardaki nanbeyza halinde bir cisim garbi cenubu garbi istikametli bir mahrek zerinde korkun bir
sratle frlayarak ykselmeye balamtr. Deiik ktalarn her kesinden saat ba taziye ve sempati
telgraflar alnmakta, Piskopos Hazretleri ise Papaln ruhani velayetindeki tekmil piskoposluk
blgelerine bal btn Katedral kiliselerinin her birinde blge papazlar tarafndan ayn zamanda
hususi bir missa pro defunctis ayininin icra edilmesini ilan etmekten dolay fevkalade memnun
olmutur. Kurtarma ve enkaz ile insan kalntlarnn vs. kaldrma almalar, 159 Great Brunswick
Street'teki Messrs. 2180 Michael Meade ve Mahdumu ile 77, 78, 79 ve 80 North Wall'daki Messrs. T. ve
C. Martin'e havale edilmi bulunup, Cornwall Dii-k'nn hafif piyade alaynn zabit ve askerleri de
Kraliyet Tuamirali Ekselans Sir Hercules Hannibal Habeas Corpus Anderson, K. G., K. P., K. T., P. C,
K. C. B., M.
P., J. P., M. B., D. S. O., S. O. D., M. F. H., M. R. I. A., B. L., Mz. Dok., P. L. G., F. T. C. D., F. R. U.
I., F. R. C. P. I. ve F. R. C. S. I.'nin umumi nezareti altnda kendilerine muavenette bulunacaklardr.
Ulaa, mr hayatnda byle bi eyi ne grmsndr ne de iitmi. Baknd, o kocuman tenike sakssna
bi konuvirsiydin o za-2190 man Altn Kupay tam hatrlard seninki, billahi de, ama baknd, abemi
tecavzden adam dvmekten, Joe'yu da yardaklk yapp onu kkrtmaktan ieri tksalard o zaman.
Arabac atlar yle deli gibin dehleyivirdiinnen seninkinin cann kurtarm olduydu, vallahi de tallahi
de. Ne? Namussuzum, hakikati sylyom. tekry sen seninkinin yedi ceddinden bando mzkaynan
getiydi. ldrdm m onu, dediydi, ne olduunu annayamadm? Sonra, pezivenk kpee
buyurduydu: 391
_Ko, Garry! Yakala onu, evlat!
Son grdmzde, senin keisuratlnn zerinde el kol hareketleri yapt pezivenk araba keden
kvrldyd da pezivenk k- 2200
k <je kulaklarn arkaya doru yatrp olanca kuvvetiynen hay-dee seninkini parampara etmek iin
arabann peinden yle bi koturduydu. Bee yz ha! Aboov, burnundan fitil fitil getirirler insann,
grrsn. Derken, hayret, ortal gz kamatrc bir aydnlk kaplad da herkes O'nu semalara
ykselten arabaya bakt. O'nun, gneten eiysisiyle, ay gibi gzel yzyle aydnln grkemine
brnerek iinde durduu arabaya bakmaktayd herkes, lakin, huu iinde, O'nun yzne bakmaya
cesaret edemediler ne yazk. Gklerden bir ses gelip rd: lyas Peygamber! l/yas Peygamber! Ve o da
yk- 2210 sek sesle nledi: Abba! Adonai! Ve herkes O'nu evet O'nu, Green Street'teki Donohoe'un
zerinden krk be derecelik bir ayla bulut bulut meleklerin ortasnda aydnln grkemine doru ok
gibi frlayan Ben Bloom lyas Peygamber'i seyreyledi.
592 13
YAZ AKAMI DNYAYI GZEML KOLLARIYLA KUCAKlamaya balamt. Batya doru ta
uzaklarda gne ar ar ufuk izgisine yaklamakta ve geip gidiveren gnn son kzarts denizin ve
sahilin, ezelden beri krfezin sularn koruyan sevgili Howth'umuzun o azametli dalk burnun
kylarnn, Sandymount sahilini boydan boya kaplayan yosunlu kayalarn, ve son fakat nemli,
sessizliinin stnden zaman zaman o saf nurluluuyla frtnalarn altst ettii insan ruhuna hep yol
gsterici bir k olmu olan denizlerin yldz Mary'ye edilen bir duann akp getii sakin 10 kilisenin
zerinde sevecence oyalanmaktayd.
kz arkada kayalarn zerinde oturmu akam manzarasn seyrediyorlard, havaysa hafif
serinlemiti ama insan tmyordu. Zaman zaman frsat bulduka oraya o sevgili kelerine gelmeyi
ve kpkl dalgalarn karsnda kadnlara ilikin konular zerinde grmeyi itiyat haline
getirmilerdi. Cissy Caffrey ve Edy Boardman kk arabasndaki bebeini ve bahriyeli giysileri iinde,
ikisinin de balarnda uysun diye H. M. S. Belleisle yazl keple-riyle kvrck sal iki kk olan,
Tommy ve Jack Caffrey'i de getirirlerdi. Tommy ve Jack Caffrey ikizdiler, drdne yeni bas-
20 mlard ve bazen pek yaramaz ve mark olurlard ama buna ramen bu prl prl neeli yzl
ikizler ok cana yakn idiler. Kumlarn zerinde kovalar krekleriyle oynuyor, ocuklarn hep yaptklar
gibi kaleler kuruyor ya da neeyle kocaman, renkli toplaryla oynuyorlard. Edy Boardman ise
arabasndaki tombul bebeini ileri geri sallyor, kk beyimiz de sevinle kkrdyordu. Daha sadece
on bir ay dokuz gnlkt ve, henz emekleme anda olmasna ramen ilk bebeksi szckleri yeni
yeni sylemeye balamt. Cissy Caffrey onun zerine eilerek tombul karnyla enesinde-ki sevimli
gamzeyi mncklad. 30 Cici bebek, dedi Cissy Caffrey. Syle bakalm koca koca.
Su istiyorum de bakalm.
393
Bebek de kendince onu tekrarlad: _Buyu buyu iom.
Cissy Caffrey minik keratay kucaklad, zira ocuklara son derece dknd, kk eytanlarn her
halini sabrla karlard. Tommy Caffrey'e hintya iirmek imknsz bir i olduu halde Qssy Caffrey
onun burnunu tutup da somunun ktrdak kafasn ya da ball ky ekmei vereceini syleyince i
deiirdi. O kadnn ikna gc yamand dorusu! Ama bebek Boardman da altn gibi bir bebekti, o cici
yeni nlyle tam bir melek yavrusu. O mark gzellerden deildi Cissy Caffrey, Flora MacHavai
trnden. Ondan daha hakikatli bir kz gelmemitir bu dnyaya, in-genvari gzlerinde daima bir
kahkaha, dolgun kiraz gibi krmz dudaklarnda
her zaman akac bir sz vardr bu son derece sevimli kzn. Edy Boardman da minik olancn
kard ho sesleri dinleyerek glyordu.
Lakin tam o srada minik Tommy ile minik Jack arasnda kk bir ekime balamt. Erkek ocuklar
ne de olsa hep byle-dirler ite, bizim ikizler de bu evrensel kurala istisna tekil etmiyorlard kukusuz.
Anlamazln nedeni, minik Jacky'nin yapt bir kum kalesi olup minik Tommy'nin tutturup ille de
Martello kulesininki gibi bir giri kaps ekleyerek onun mimarisinin gelitirilmesi gerektiinde
dayatmasyd. Ne var ki, minik Tommy ne kadar inatysa minik Jacky de o denli dik kafal olduundan,
her kk irlandalnn evi onun atosudur dsturunu dorularcasna, nefretlik hasmnn zerine yle bir
ulland ki feci halde yklan sadece szde saldrgan deil (heyhat!) ihtilaf konusu kaleydi ayn
zamanda. Hezimete urayan gen Tommy'nin lklar, sylemeye gerek yok, iki kz arkadan
dikkatlerini zerine toplamaya yetmiti. Gel buraya, Tommy, diye bard ablas buyurgancasna.
Hemen! Sen de, Jacky, zavall Tommy'yi slak kumlarn zerine attn iin utanmalsn. Seni yakalaym
da gr ne yapcaam.
Minik Tommy, gzleri aktlmam gzyalaryla nemli, ablasnn armas zerine hemen gelmiti,
zira byk ablalarnn szleri ikizler iin kanun demekti. Az nceki talihsiz olaydan sonra o da olduka
kt bir durumdayd. Bahriyeli kepi, ayptr sylemesi kilotu filan kuma batmt ama Cissy hayatn
kk mkllerini halletme sanatnda epey ustalam olduundan dolay gz ap kapayana dek
ocuun o gzel giysisinde bir tek kum tanesi dahi kalmamt. Gene de scak gzyalaryla parldayan
mavi gzleri daha dolup tamadan nce onu perek ocuun gnln ald. Par-
394
man kabahatli gen Jacky'ye doru sallayp gzlerini gzdag verircesine devindirerek ayet onun
yannda olsayd ondan ne, uzak bulunmayacan syledi. Kt ocuk Jacky! Diye haykrd.
Bir koluyla kk denizciyi efkatle sararak tatl bir dille dedi ki:
Adn ne senin? Ball badem mi: 80 Senin sevgilin kim, syle bakalm, diye katld Edy Board-
man. Cissy mi senin sevgilin?
Aa, dedi Tommy gzleri yal.
Edy Boardman m senin sevgilin? Diye bastrd Cissy.
Aa, dedi Tommy.
Biliyorum, dedi Edy Boardman kalarn kaldrp miyop gzlerini szerken pek mltefit
saylmayacak bir sesle. Tommy'nin sevgilisi kim, biliyorum. Gerty, Tommy'nin sevgilisi. Aa, dedi
Tommy alamasna ramak kalm durumda.
Cissy zeyrek analk gdsyle meseleyi derhal anlayp Edy 90 Boardman'a ocuu o beyefendinin
gremeyecei ekilde kk arabann arkasna gtrmesini ve dikkat edip kahverengi ayakkap-larn
slatmamasn fsldad. Gerty de kimdi ama?
Arkadalarna yakn bir yerde oturan, dncelere dalm, gzlerini ta uzaklara dikmi bakaduran Gerty
MacDowell, hakikati isterseniz, insann seyretmeye doyamad o alml rlandal kzlarn en gzel
rneklerinden biriydi. Tanyanlar onun gzelliini daima teslim etmilerse de, sk sk sylendii gibi,
Gerty bir Mac-Dowell'dan ziyade bir Giltrap't. Endam inceydi, zarifti, hatta e-100 limsiz bile
saylabilirdi, ama son zamanlarda ald o demirli mstahzarlar ona son derece yaram, Dul Welch'in
kadnlar iin hazrlad haplardan ok daha iyi gelmi, daha nceleri gelen o akntlarla yorgunluk
hallerinden pek eser kalmamt. Yzndeki mum gibi solgunluk, fildii saflyla handysa tinseldi ve o
gl koncas gibi mkemmel az gerek bir eski Yunanl ak tanrs yayyd-Ularna doru incelen
parmaklaryla elleri ince damarl kaymakta-ndanm gibiydi ve ancak limonsuyuyla ve en l
merhemlerle ulalabilecek bir beyazlktayd, ama olak derisinden eldivenler giydii ya da ayaklarna
st banyosu yapt sylentileri doru de-110 ildi. Bertha Supple bir keresinde, Gerty ile aralar
ekerrenk olduu bir srada (kz arkadalarn arasnda da elbet dier faniler gibi zaman zaman hafif
ekimeler olur) Edy Boardman'a kasten yalan sylemi, her ne olursa olsun bunu ona onun sylediini
sakn ona
395
nlatmamasn yoksa onunla bir daha hi konumayacan tem-hihlemi. Yo. Sz szdr kardeim.
Gerty'de, kendisini yanlmaz bir ekilde narin ellerinde ve ayaklarndaki hafif erilikte belli eden
doutan bir zarafet, szgn kraliemsi bir hauteur havas vard ayet talihi yaver gitseymi de yksek
tabakadan bir hanmefendi
olarak dosaym, bir de iyi bir tahsil grm olmann avantajna sahip bulunsaym, Gerty
MacDowell'in o zaman rahata l- 120 kedeki tm br leydilerden hibir eksii kalmazd da zerinde
en k kyafetler alnnda mcevherler, asilzade talipler ayaklarna kapanp ona hayranlklarn sunmak
iin birbirleriyle yara giriirlerdi. Belki de buydu ite, onun yumuakhatl yznde zaman zaman zorla
zaptetmeye alt manal bir frtna estiren, gzelim gzlerini yaabans bir zlemle tututuran ey ite
byle bir akn beklentisi, pek az kimsenin kar koyabilecei bir sihirdi. Kadnlarn gzleri ne diye yle
byleyici olur ki? Gerty'ninkiler en mavi rlanda mavisindendiler, parl parl kirpiklerle ve siyah,
manidar kalarla bezenmitiler. Bir zamanlar o kalarda bylesine ipeimsi 130 bir ayartclk yoktu.
Ona kalarna rastk ekmesini ilk olarak tavsiye eden kimse Prenses Resimli Roman mecmuasnn
Kadn Gzellii sayfasnn ynetmeni Madame Vera Verity olmutu ve bu uygulama onun gzlerine,
modann yldzlarna pek yakan romantik bir ifade kazandrdndan, asla piman olmamt. stelik
yz kzarmalarn da fenni olarak tedavi edebiliyorlar, insann boyunu bile uzatabiliyorlard ve bir de
yznz gzel ama nce burnunuzu dzelttirin diyorlard. Tam Mrs. Dignam'a uygun bir sz,
kadncazn burnu nohut gibidir de. Ne var ki, Gerty'nin gzellikleri, doruuna o muhteem salar
sayesinde ulayordu. Kesta- 140 nerengindeki salar kendiliinden dalgalyd. Daha o sabah yeni aya
girildiinde, keserek dzelttii salar gzel ban dkml gr bukleler halinde epeevre saryordu,
perembe gn uur getirir diye trnaklarn da kesmiti. u anda da Edy'nin szleri, yanaklarnn o en
soluk renkli gl koncalar gibi belirsiz bir ekilde pembelemesine yol am, o genkzlk utancyla
yle sevimli bir grnm almt ki Allann sevgili lkesi bu rlanda'da bir eine daha imkn yok
rastlayamazdnz. Bir an sessizce oturarak hznl gzlerini yere doru evirdi. Karlk vermek
zereyken, bir ey dilinin ucuna gelen kelimeleri 150 sylemekten onu men etti. iinden gelen bir ses
konumasn buyuruyor: zzetinefsiyse susmasn gerektiriyordu. Gzelim dudaklarn sarktarak bir
sre soruttu, ama ardndan gzlerini yukarya doru kaldrarak bir ilkbahar sabahnn tm tazeliini
tayan ne-
396
seli kk bir kahkaha att. Sevgililer arasnda basit bir mnakas olduu halde delikanlnn ondan
souduunu zannettii iin asa lak Edy'nin yle konutuunu pekl bilmekteydi, baka kim bilecekti
ki? Olan, London Bridge Road'da penceresinin nnde bisikletiyle bir aa bir yukar gidince, elbette
kskanmas normal-
160 di onu. Yalnz artk ocuun babas akamlar kendini derslerine verip ortaokul imtihanlarna
hazrlanarak Trinity College'a burslu olarak girsin de doktor ksn diye sokaa kmasna izin vermiyor
o da Trinity College niversitesinde bisiklet yarlarna katlan aabeysi W. E. Wylie gibi ortaokulu
terketmesin diye. Olancaz belki de kzn hissettiklerinin, kimi zaman kalbindeki aryan ve ta iine
ileyen o kasvetli boluun farknda deildi. Ama genti ve ihtimal ki bir gn o da sevmeyi renecekti.
Ailecek Protestan-dlar ve elbet Gerty de, Ondan, Hazreti Meryem'den ve Hazreti Yusuf'tan sonra
Kimin geldiini bilmekteydi. Ne var ki, olan o
170 mkemmel burnuyla inkr edilemez surette yakklyd ve grn gibi her bakmdan efendi bir
delikanlyd, banda kep olmad zamanlar Gerty onun bann arkasn baka bir yerde de olsa nerede
grrse grsn gene de tanyverirdi, bir de bisikletini havagaz fenerinin direi etrafnda elleri gidona
demeksizin yle bir evirii vard ki, ya tttrd o pahal sigaralarn gzel rayihasna ne demeli,
stelik ikisinin de boylar birbirine denkti olanla onunki ite Edy Boardman ocuk Gerty'lerin kck
bahelerinin nnde artk tur atmyor diye kurumlanrken kendini pek matah bir ey zannediyor
herhalde. 180 Gerty olduka sade ama Moda ilahesi mecmuasnn sadk ka-
rilerinin sezgisel zevkine uygun bir ekilde giyinmiti, zira bir parack da olsa onunla karlama
ihtimali vard. Dolly boyalaryla boyanm elik mavisi zarif bluzunda (Resimli Kadn mecmuasnda
elik mavisi giyilmesi ngrlyordu) gslerine inen k bir V-yaka ile bir mendil cebi bulunuyordu
(ki bu cebinde her zaman en sevdii parfm emdirdii bir pamuk tampon tard, zira mendil eklini
bozuyordu), deniz mavisi rahata yryebilecei ekilde kesilmi eyrek uzunluktaki eteklii ise ince,
nazik endamn tm gzelliiyle ortaya karyordu. Bandaki, enli zenci sazndan
190 kk sevimli, civelek apkasnn alt kenarlar tezat tekil eden kanarya sars bir astarla kaplanm,
yanna da ayn tonda ipek bir fiyonk yerletirilmiti. Sal gn leden akama kadar o astara uyan bir
kurdele aram ve sonunda istedii eyi indirimli yaz satlar yaplan Clery'de, hem de tpksn,
bulabilmiti, geri maazada ellene ellene biraz kirlenmi ama hi farkna varamazsn, yedi
397
mak kadar iki ilin iki peniye. Fiyongu, oturmu da kendisi aDmt, hele nasl olduunu grmek iin
apkay bana geirip He aynaya bakt zaman aynann kendisine yanstt sevimli aksi-elmserken
ne kadar mutlu olmutu! eklini korusun diye nU su testisinin zerine koyduunda, fyonklu apkasn
tand 200 baz kimseleri atlatacan pek iyi bilmekteydi, iskarpinlerine gelince, son moda
olduklarn sylemek yeterdi (Edy Boardman kendisinin epey petite olmasndan dolay iinir dururdu
ama onda Gerty MacDowell'inki gibi otuz be numara, stelik nasrsz, nasrsz, kasrsz bir ayak ne
gezerdi), burunlar rugandand ve hafif kk amnn zerinde gayet k bir toka vard.' Gzel kvrml
ayak bilei eteinin altndaki kusursuz tenasb sergilemekte ve topuklar ykseke takviyeli, stleri
geni jartiyerli son derece ince oraplar mevzun bacaklarn bir santim bile arya kamadan sadece
yeterli miktarda sarmaktayd, i amarlarna gelince, bu 210 Gerty'nin zerinde en byk ihtimamla
durduu bir konuydu ve on yedisinde olmann (geri artk Gerty on yedisini bir daha hi gremeyecekti)
alkantl mitlerini ve tatl endielerini bilen bir kimse elini vicdanna koyarak onu ayplayabilir mi?
Gerty'nin byk bir maharetle ilenmi pek cici drt takm i amar ve ilaveten de uzun ve ksa
gecelii vard; her bir takm deiik renkte kurdelelerle bezenmiti, glpembesi, soluk mavi, leylak
rengi ve bezelyeyeili; amarcdan eve geldiklerinde Gerty onlar kendisi ivitler, kurutur ve tlerdi,
bir de ty bir kiremitin zerine koyard zira o amarc kadnlara hi gven olmazd hep yakar du-
220 rurlard bir eyleri bildii kadaryla. Maviyi ans getirmesi iin giymekteydi, mitler mitler, hem
onun zel rengiydi bu hem de bir gelinin zerinde bir yerinde bir para mavi bulundurmas uur
getirirdi zira geen hafta o yeili giydii o gn uursuz gelmi babas onun ortaokul imtihanlarna
hazrlanmasna karar vermiti ayrca bugn onun kabileceini de dnmekteydi nk az kalsn dn
giydii takm ters evirip giyecekti giysilerini tersyz edip de giydiin takdirde ansn yaver gider
sevdiinle buluurdun sonra onlar gene eski haline getirince de ayet o gn cuma deilse sevgilinin
seni dnmesini salardn.
230
Lakin, buna ramen! Yzndeki o gergin ifade! Daima iini kemiren bir elem vard onda. Sanki ruhu
tam da ta gzlerine gelmi, imdi kendi mahrem odacnda olsayd da orada doya doya alayabilse,
da vuramad hislerini - geri aynann karsna geip bir gzel alamay bildiinden dolay pek fazla
birikmi de Saylmazd ya - gzya halinde aktp rahatlayabilseydi. Sen gzel-
398
sin, Gerty, derdi aynas ona. Akamn solgun klar bu derin kederlere garkolmu arzulu yzn zerine
vurmaktayd. Gerty Mac. Dowell bouna zlem ekmekteydi. Evet, daha en bandan beri 240 kurduu
evlilik hlyalarnn ve bir gn kilise anlarnn Mrs Reggy Wylie T. C. D.'nin (zira aabeysiyle evlenen
kadn Mrs Wylie olacakt) dnn mutulayacana ve o zaman ziyadesiyle monden Mrs. Gertrude
Wylie olarak gayet pahal bir arktik tilki-siyle kuruni renkli muhteem bir tuvalet giyeceine ilikin
hayallerinin gereklemeyeceini bilmekteydi. Sevgilisi daha anlayamayacak denli genti. Bir kadnn
en doal hakk olan aka inand yoktu. Onca zaman nce Stoer'deki elentiden sonra (hl ksa
pantolon giyerdi o zamanlar) yalnz kaldklarnda bir kolunu Gerty'nin beline dolamt da dudaklarna
dein sapsar kesilmiti 250 kzcaz. Yabans hain bir sesle ona km diye hitap ederek onu yarm
yamalak pmeye almt (ilk pc!) ama dudaklarn Gerty'nin anca burnuna dedirebilmi ve
sonra merubattan sz ederek, acele, odadan kmt. Sabrsz ocuk! Karakter salaml, hibir zaman
Reggy Wylie'nin gl yanlarndan biri olmamtr, oysa Gerty'ye kur yapp onu fethedecek olan
adamn sapna kadar bir erkek olmas artt. Ama bekleyi, hep birisinin kmasn bekleyi ve stelik
artk yldaydk ve o da ok gemeden sona erecekti. Onun idealindeki erkein, esiz bir akla kalbini
onun nne serecek olan kimsenin yle masal prensleri gibi yak-
260 kl ve zengin olmas gerekmezdi, dlerinin kadnn bulamam gl sakin yzl mert, belki de
salar yer yer krlam, anlayl, onu kollaryla sarp koruyacak, derin, ateli mizacnn olanca gcyle
onu kendisine ekecek, uzun upuzun bir bu eyle onu teskin edecek bir erkek olsun ona yeterdi. Yuvas
cennet olurdu o zaman. Bu asude yaz akamnda onun hasretini ektii byle bir kimseydi ite. Btn
kalbiyle sadece onun olmay bugnden ebede, zenginlikte fakirlikte, hastalkta salkta onun nianls,
biricik kars olmay ne kadar isterdi, ah.
Ve Edy Boardman kk Tommy ile ocuk arabasnn arka-
270 sndayken o hep acaba onun minik karc olabileceim bir gn gelecek mi diye dnmekteydi. O
zaman hasetlerinden atlayana dek ondan sz etsinlerdi, Bertha Supple da keza, zilli haspa Edy de -
kasmda yirmi ikisine basacak ya. O zaman erkeine nasl bakar nasl el stnde tutard onu, zira Gerty
bir erkein
arad scak bir yuvann nasl olmas gerektiini bilen bir kadnd. Onun nar gibi kzartlm
gzlemeleri ve enfes kremal Queen Ann pudingleri herkesten takdir toplamt nk eli ok uurluydu
ve
399
ca mklatsz yakabilirdi, kendiliindenkabaran hamura un erper ve hep ayn istikamette kararsn
sonracma stle ekeri kartrp yumurtalarn akn da iyice rptnm oysa sra yemesine 280 pelince
ondan pasoydu hele kalabalk varsa skldndan dolay sonra zaman zaman ne diye meneke ya da gl
gibi airane eyleri yemeyiz ki diye dnd de olurdu onlarn ok gzel denmi duvarlarnda
tablolar gravrler ve dedesi Giltrap'n sevimli kpei Garryowen'in insan sanrsn nerdeyse
konuacakm gibi grnen fotoraflar da asl koltuklar kreton kapl bir de zengin evlerindeki gibi
Clery maazasnda kzlha menfaatine indirimli satlarda grd o gm tostkab olan ok gzei
denmi duvarlarnda tablolar bir misafir odalar olacakt. Uzun boylu geni omuzlu (kocas olarak
uzun boylu erkeklerden holanrd daima) olacakt ko- 290 cas, zenle krplm gr byklarnn altnda
bembeyaz dileri prl prl, ikisi kalkp balaylar iin Avrupa'ya gideceklerdi ( ahane hafta!) sonra
da, sevimli, minik, yuva gibi bir eve yerletiklerinde, her sabah birlikte basit ama drt ba mamur bir
ekilde srf kendi zleri iin hazrlanm kahvaltlarn yapacaklar ve o iine gitmeden nce sevgili
minik karcna yrekten bir kucaklayla sarlacak bir an gzlerinin derinliklerine bakacak bakacakt.
Edy Boardman, Tommy Caffrey'e ii bitti mi diye sordu, o da evet dedi, sonra kadn ocuun kk
pantolunun dmelerini ilikleyerek gidip Jacky ile oynamasn ama artk uslu bir ocuk ol- 300 masn
ve kavga etmemesini syledi. Fakat Tommy topu istediini syleyince Edy de ona hayr topla bebein
oynadn syledi ve ayet topu alrsa ngar kacan anlatt ne ki Tommy o benim topum, topumu
isterim, ltfen ltfen diyerek tepinmeye balad. Ne huysuz ocuk ya! Yaa, kk Tommy Cafrrey de
ite baknz pantolon giyeli beri bir adam oldu kt. Edy olmaz, olmaz diyerek artk bandan gitmesini
buyurdu ve Cissy Caffrey'e de sakn ona yz vermemesini syledi. Sen benim ablam deilsin, dedi
haylaz Tommy. O benim topum. 3io
Ama Cissy Caffrey bebek Boardman'a yukarya, ta yukar, parmana bakmasn syleyerek topu
abucak ard ve kumsala doru att, Tommy de, muzaffer, topun peinden koturdu. Biraz kafamz
dinleyelim, canm, diyerek gld Ciss.
Sonra minik bebein yanaklarn gdklayarak unutsun diye, |te burda bir vali, ite burda iki at, ite
burda zencefilli kurabiyeden arabas, imdi vali arabaya binmi, sonra atlar dgdk dgdk senin
koynuna girmi, dgdk dgdk. Ne var, Edy ocuun her
400
dediinin yaplmasna, herkesin onu okayp durmasna sn der 320 ce bozulmutu. Onu bi gzel
dveceksin, dedi, ama neresini, sylemeyiA daha iyi. Kvvnv mv? Diyerek neeyle gld
Cissy.
Gerty MacDowell, Cissy'nin bir hanmefendinin azna ya. ksmayan ve kendisinin ise yksek sesle
dnyada syleyemeyecei yle utan verici bir sz sarfetmesinden dolay kpkrmz kesilerek ban
ne doru edi, yanaklar pene pene oldu, Edy Bo-ardman ise karda duran beyefendinin syledii o
eyi iittiinden emin olduunu syledi. Ciss'in ise oral olduu yoktu. 330 iitsin varsn! Dedi ban
arkasna doru
kstaha devindirip burun kvrarak. imdi gider, adam daha ne olduunu anlamadan ayn eyi ona da
yaparm. Kvr kvr kukla sal delimen Ciss. Bazen insan gldrr illaki. Bir defasnda biraz daha
in ay ile vine reeli ister misiniz diye sorduydu ya o testileri izdiinde bir de trnaklarna krmz
mrekkeple erkek suratlar izmiti vallahi glmekten katlrsn haa, bir de bir keresinde hani o malum
yere gitmek istemi ve bi kou gidip Miss White'i ziyaret edeyim demiti. Tam Cissyvari bir laf. Ah,
babasnn elbiseleriyle apkasn giydii ve yanm mantar-340 la byk yaparak Tritonville Road'da
sigara ie ie dolat o akam unutmak mmkn m hi. Hi kimse onun icat ettii eyleri
dnemez. Pek candan bir insandr, pek ender rastlanan yrekli, temiz kalpli bir insan, o ikiyzl,
gndz klahl gece silahl cinsinden kimselerden deil. Sonra havada brtakm ilahi sesleriyle orgun
nlayan vaveylas ykseldi, ikiyle Mcadele Cemiyeti yelerinin katld, misyoner Muhterem John
Hughes S. J. tarafndan ynetilen, dua, vaaz ve takdis duasndan oluan Pek Mbarek Kutsal Ekmek
treniydi bu. Hepsi orada, deniz kysndaki bu kk mabette, bu dertli 350 dnyann frtnalarndan
kap Meryem Ana'nn nnde diz kerek hibir sosyal snf fark gzetmeksizin
(pek ibretimiz bir manzara tekil ediyorlard) toplanmlar, Loreto Ana duasn okuyor, btn o bildik
szlerle Kutsal Meryem'den, o en mbarek bakireden efaat diliyorlard. O elemli namelerin zavall
Gerty'nin kulaklarnda brakt etki! Babas, tvbekar olarak ya da Pearsons Weekly'de bahsedilen o
iki detini tedavi edici tozlardan alarak ' ki denilen eytandan yakasn bir kurtarverseydi, onun da
u anda, herkeslerden l, at da olurdu arabas da. Sk sk kk odasnda mangaldaki kllenmi
korlara dalarak lambay yakmadan z-
401
iki ,n b'r araYa gelmesinden nefret ederdi ya da hulyal sz- 360
rle penceresinden darya yamur damlalarnn pasl kovann 7erine dne saatlerce bakarak
dnr ve kendi kendine bu-
u sylerdi. Ama yzlerce yuvay ve oca sndren o menhus ma-,j onUn da ocukluk gnlerini
karartmt. Hatta, ayyaln kendi aile evresinde dahi iddet hadiselerine yol atna ve kendi z
babasnn o zkkmn zararl etkisine yenik derek uurunu tamamyla yitirdiine ahit olmutu, oysa
btn hereyler arasnda Gerty'nin bildii bir ey varsa o da bir erkein bir kadna nazike de olsa el
kaldrmas adilerin en adisi bir hareket olarak saylmaya mstahakt. 370 En kudretli Meryem Ana'ya,
en merhametli Meryem Ana'ya yakarlar dile getiren ilahi sesleri hl srmekteydi. Gerty, kendi
dncelerine dalm, arkadalarn da yaramazlk yapan ikizleri de Sandymount Green'de grd ve
Cissy Caffrey'in de babasna ok benzediini syledii adamn sahil boyunca ksa bir gezintiye km
olduunu da ne grd ne de iittii vard. Onu hi ikili grmezdiniz ama gene de buna ramen o
adamn, babas olmasn istemezdi zira epey yalyd ya da her ne hal ise yznn yle olmasndan
(aikr bir Doktor Fell vakas) dolay, sivilceli i burnundan ya da burnunun tam altnda bir para
aklam sarmt- 380 rak byndan dolay belki de. Zavall babac! Btn kusurlarna ramen Syle
Mary, syle bana, seni sevdiimi nasl syleyim sana arksn ya da RocAelle'de bir akm bir de
kulbem var arksn sylediinde onu hl seviyordu, akama da midye yahnisiyle Lazenby sosuyla
marul salatas hazrlamlard hele hani len ve bugn gmlen, kalp sektesinden diyorlar, Alah rahmet
eylesin Mr. Dig-nam'la Ay dodu yine arksn sylerlerken. Annesinin doum g-nndeydi, tatilinde
olduuna Charley de evdeydi, Tom, Mr. Dig-nam ve Mrs. Dignam, Patsy ve Freddy Dignam hep
beraber elenti yapacaklard. Sonunun bu kadar yakn oluduunu kimse kes- 390 tremezdi. imdi de
istirahatghna tevdi edilmiti. Annesi ona bundan byle artk bunun bir ihtar olmasn sylemi,
adamcaz gutlar yznden cenazeye bile gidememiti de mektuplarla rnekleri getirmek iin kendisi
ta Catesby brosuna kadar gitmiti, nani o artistik, standart desenli her yere uyan hi eskimek bilmeyen
her zaman prl prl, evi neelendiren mantarl muambalar yapan irketin.
Gerty melek gibi bir kzd, evlerinin sanki ikinci bir annesi
stelik de bir hamarat, kalbi arlnca altn deerinde bir insand.
nnesi o iddetli ldrtc ba arlarna yakalandnda onun aln- 400
402
na mentollii mahrutu sren Gerty'den baka kimdi ki, yalnz a nesinin tutam tutam enfiye ekmesinden
hi holanmyordu onunla arasndaki tek mnakaa sebebi de ite buydu, enfiye ek mesi. Herkesler,
akll uslu hallerinden dolay ondan sitayile bah sederlerdi. Her gece havagaznn ana musluunu
kapatan Gerty'di, duvarn her iki haftada bir kire kaymayla ovduu n yere ivi akp bakkal Mr.
Tunney'den ald, zerinde o zamanlarn kyafetiyle keli apka giymi gen bir adamn sevgilisi
ley-diye, kafesli penceresinden, eski zamanlara has bir kibarlkla bir 410 buket iek sundu o halikon
gnlerini artran bir resmin bulunduu Noel takvimini asan gene Gerty'ydi. Bu resmin belli ki bir
hikyesi vard. O ne irin renklerdi yle. Leydi, yumuak dokumlu bir giysi iinde gayet dikkatli
durmakta, gen adam ise ikolata renkli kyafetiyle tepeden trnaa kadar bir asilzadeydi. Gerty,
muayyen bir maksatla oraya gittiinde sk sk hulyal gzlerle onlara bakar, manetleri kvrk o beyaz ve
yumuak kollar kendisininmi gibi duyumsar ve o eski gnleri dnrd zira dedesi Giltrap'n
Telffuzlu Lgati'nden halikon gnlerinin ne manaya geldiini renmiti. 420 ikizler artk fevkalade
tasvibe ayan bir ekilde kardee oy-
namakta idiler ama ne yazk ki sonunda, gerekten haar, eytann art aya minik Jacky topu olanca
kuvvetiyle yosunlu kayalara doru kasten tekmeleyinceye kadar. Sylemeye lzum yok, zavall Tommy
zntsn seslendirmekte gecikmediyse de kr ki orackta kendi baazna oturmakta olan siyah
elbiseli beyefendi nazik bir hareketle kalkp imdada yetiti ve topu durdurdu. Bizim iki ampiyon
koup, zrlayarak her birisi oyuncann kendisine verilmesini isteyince, Cissy kzlca kyameti nlemek
amacyla o beye seslenerek
topu ltfen kendisine atmasn syledi. Siyahl 430 bey topla bir iki kez nian alp sonra da onu sahilden
Cissy'ye doru havaya frlatverdi ama gelin grn top meyilden yuvarlanarak Gerty'nin eteine yakn,
kayann ordaki su birikintisinin yannda durdu. kizler yeni batan top iin feryad bastlar, Cissy de,
ocuklar topun peinden koup gitsinler diye, Gerty'ye topu uzaa tekmelemesini syleyince Gerty o
salak toplarnn yuvarlanp kendisini bulmasna hayflanarak ayan biraz geriye ekti ve bir tekme
sallad lakin skalaynca Edy ile Cissy glmeye baladlar. Baaramadn m gene deneyeceksin, dedi
Edy Boardman. Gerty glmseyerek onu onaylad ve dudan srd. Gzel 440 yanaklarnda belirsiz
bir pembelik yayld ama onlara gstermeye kararl olduuna eteini ok azck anca yeteri kadar
kaldrd ve tu-
4Z
alarak topa esasl bir tekme atnca top yle bir uzaklara gittiy'di S. .. j lazier de topun peinden akllarn
oraya. Srf kskanlkla-dan elbette baka ne olabilirdi, kardaki beyefendi bakyordu
onun dikkatini ekmekti maksatlar. Scak bir atelenme, r'rtv MacDowell iin bu daima br tehlike
iareti saylrd, vcu-, jan yanaklarna doru ykseldi, alev ale/. O zamana dek yala fevkalade normal
bir ekilde tesadfi olarak bakmlard, a imdi Gerty gzn karartp yeni apkasnn kenarnn
altndan ona bir bak atabilmi ve alacakaranlkta onun baklarn kar- 450 sllayan solgun ve yabans
biimde szgn yz ona hayatnda grm olduu en elemli yz olarak grnmt. Kilisenin ak
penceresinden gnlk kokularn onlara tayan yelle birlikte ilk gnah ile lekelenmeksizin hamile kalan
bakirenin mis kokulu isimlerini de birlikte getiriyordu; Ey kutsal ruh, efaat eyle bize, muhterem ruh,
efaat eyle bize, esiz merbutiyet ruhu, efaat eyle bize, ey gizemli gl. Ve orada gzlerinde nedamet
yalaryla boynu bkk insanlar yaral, yrekler, bir lokma ekmek iin didinenlerle bu hayatta yollarn
kaybeden gnahkrlar vard ama o yal gzlerinde umut klar da eksik deildi zira 460 Muhterem
Peder Hughes onlara, Yce Aziz Bernard'n Meryem Ana'ya ilikin o mehur duasnda sylediklerini
anlatm ve o takva ehli pek mbarek Meryem Ana'nn efaat etme gcne daha nce hibir devirde
rastlanmadn, onun kudretli himayesini niyaz edenleri asla terketmemi olduunu yinelemiti.
ikizler imdi gene usul dairesinde neeyle oynuyorlard, zira ocuklar arasndaki kzgnlklar yaz
yamurlar gibi ok ksa sryor. Cissy Caffrey bebek Boardman'la oynuyor, ocukcaz minik ellerini
havada sallayarak sevinle cvldyordu. Cissy, bebek arabasnn krnn arkasndan Ce e! diye
baryor, Edy de Cissy 470 nereye gitmi acaba diye sorarken Cissy ban uzatveriyor ve I-tee! diye
baryordu, aman yarabbim, o kk keratann bir houna gitsin! Sonra da Cissy, baba demesini istedi
bebekten. Baba de, bebecik. Ba ba ba ba ba ba ba de bakaym.
Bebek de elinden geldiince baba demeye alt herkes on bir aylk bir bebek olarak epey akll
olduunu sylyor salkl da maallah,- ah canmn ii yesinler seni, hele bysn bir pek gsteri
olacak muhakkak, diyor herkes. Haya ya ya haya.
Cissy bebein minik azn salya nlyle sildi ve yle dik 480 oturup ba ba ba demesini syledi ama
kayn znce bir haykr-Sln> Aman Tanrm diye, alt srlsklamd da katlanm minderi ters
404
evirip altna yerletirdi. Tabii ki bizim bebek hazretlerinin bu t den tuvalet formaliteleriyle ba hi de
ho deildi ve bunu herke se duyurdu: Habaa baaaahabaaa baaaa.
piri iki kocaman sevimli koskoca gzya damlas yanaklarndan aaya szld. Yo, yoo bebecik, yo
gibi szlerle, yok ce ey. mi de, pufpuf neredeymi de gibi aklabanlklarla onu yattrma-490 nn
mmkn yoktu lakin Ciss, her zamanki basiretiyle, bebein azna biberonun memesini dayad gibi
senin kfir derhal teskin olduydu.
Gerty'nin de hani burasna gelmiti, amatac bebeklerini or-dan alsn evlerine gtrsnlerdi, sinirine
dokunuyordu bu uygunsuz saatlerde ne lemi vard o kk mark ikizleri ta buralara getirmenin.
Gzlerini uzaklara, denize doru evirdi. O adamlarn her renkten tebeirlerle kaldrmlara yapm
olduklar resimlere benziyordu ama onlar yle inenerek bozulmaya terketmeleri yazkt dorusu,
akamn ve bulutlarn bastrmasn seyrederek,
500 Howth'taki Bailey fenerine bakt, hele o mzii dinleyerek ve kilisede yaktklar gnln kokusu
sanki parfml bir yel. Uzaklara bakarken yrei kt kt atmaya balad. Evet, adam, ona bakmaktayd,
baklar da
manalyd. Adamn gzleri yanarak onun iine ilercesine onu deliyor deliyor, sanki ruhunun iini
okuyordu. ahaneydi gzleri, ifadesi muhteem, gvenilebilir miydi acaba? insanlar bir tuhaf
oluyorlard. Siyah gzlerinden ve soluk entelektel yznden onun bir ecnebi olduunu karabiliyordu,
kadnlarn sevgilisi mehur artist Martin Harvey'in ondaki fotorafna by hari ok benzeyen, aslnda
bykl olmas daha iyiydi zira gr-
510 dkleri bir oyundan dolay ikisinin hep ayn tarzda giyinmelerini isteyen Winny Rippingham gibi
tiyatro delisi deildi, ama burnunun kartalms ya da hafife retrousse olup olmadn adamn oturduu
yerden gremiyordu. Derin bir yas iindeydi, belli oluyordu bu, yznde zihninden kovamad bir
kederin hikyesi okunuyordu. Onun ne olduunu renebilmek iin neler vermezdi! Biteviye,
kprdamakszn ona doru bakyordu, onun topu tekmele-yiini de grmt, ola ki iskarpinlerinin
burunlarn aaya doru tutarak dnceli bir ekilde ayaklarn sallad takdirde parlak metal
tokalarn da grebilirdi. Bir eyin ona Reggy Wylie'nin da-520 riya km olabileceini dnerek -
ama o eski bir hikyeydi artk- effaf oraplarn giymesini sylediine seviniyordu. Dleye' geldii
adam imdi ite karsndayd. Artk nemli olan oydu bu nedenle Gerty'nin yznde bir mutluluk zira
onu istemekteyd'
405
iink baka hibir kimseye benzemediini insiyaki olarak hissetmiti- O gen kzkadnlnn kalbi ona,
ryalarnnkocasna doru komaktayd zira onun, bekledii erkek olduunu annda anlamta ayet
strap ektiyseydi, kendisine kar ilenen gnahlardan daha fazla gnah da ilediyseydi, ya da hatta,
kendisi gnahkr, sefih bir adam idiyseydi dahi, aldr etmezdi ister bir Protestan olsundu isterse bir
Metodist, ayet Gerty'yi severseydi onu kolayca- 530 na Katoliklie dndrebilirdi. Baz yaralar ancak
sevgi merhemiyle iyileebilirdi. O bir kadnd, gerek bir kadn, o erkein tanm olduu femininlikten
uzak, matah eylermi gibi gsteri yaparak bisikletleriyle tur atan br havai kzlara benzemezdi, her
eyi bilmek her eyi unutmak istiyordu onu kendisine k edebilseydi eer, ona mazinin hatrasn
unutturabilirdi. te o zaman inallah adam Gerty'yi nazike kucaklayacak, onun yumuak vcudunu
gerek bir erkek gibi ezercesine kendine doru ekecek, onu, sahip olduu biricik kzcaz, srf kendisi
olduu iin sevecek sevecekti.
540
Gnahkrlar sna. Felekzedelere kucak aan Ruhulkuds. Ora pro nobis. Her kim ona sadakat ve
imanla dua ederse asla ter-kedilip bir yana atlmaz, diye doru sylemiler: Felekzedeler iin bir cennet
gibi bir snak olduu da bir hakikat. Gertyi, kilisenin iini olduu gibi zihninde canlandrabiliyor,
avkyan vitray pencereleri, amdanlar, iekleri ve Kutsal Meryem Ana hayr cemiyetlerinin mavi
sancaklarn Peder Conroy'un mihrapta Piskoposluk danman O'Hanlon'a yardm ediini, gzleri yere
dnk unu bunu getiriini gtrn grebiliyordu. Tpk bir azize benziyordu, gnah kartma
yeriyse ne kadar sessiz, ne kadar temiz, ne 550 kadar lotu, ya elleri, tpk beyaz mum gibiydiler ayet o
da bir gn beyaz giysili bir Dominikan rahibesi olursayd belki o da dokuz gnlk Saint Dominik
ayinine katlmak iin manastrlarna gelebilirdi. O gnah kartt gn ona, grebilir korkusuyla
salarnn diplerine kadar kpkrmz kesilerek o eyi anlattnda, o da Gerty'ye hi zlmemesini zira
bunun sadece tabiatn sesi olduunu ve hepimizin tabiat kanunlarna tabi olduumuzu sylemi, bu
hayatta demi, bunun bir gnah saylmayacan zira bunun kadnn Tanr tarafndan tesis edilen
tabiatndan dolay olduunu, Mbarek Meryem Anamzn kendisinin de bamelek Cebrail'e ba- 560 na
da Senin Buyurduun gibi muamele edilsin dediini anlatmt. Ne mvik, ne aziz bir insand, Gerty
zaman zaman acaba ona bir nediye olarak krmal dantelal bir aydanlkklh ileyebilir miy-dl ya da
bir saat verebilir miydi diye dnr, dnrd ama krk
406
saatlik hayranlk trenindeki iekler iin oraya gittiinde mine rafnn zerinde beyazl yaldzl
kk yuvasndan kp gnn hangi saati olduunu bildiren kanaryakulu bir saatlerini bulunduu
dikkatini ekmiti, o yzden ne hediye vereceini bir trl bilemiyordu yoksa Dublin ehrinin veya
baka bir yerin resimli bir 570 albmn m verseydi.
insan ileden karan o mark ikizler gene kavgalamaya balaynca, Jacky topu denize doru atm,
ikisi de topun ardndan koturmaya balamlard. Maymun eyler, terbiyesizliin dik ls. Vallahi
birisi onlar alp yle bir gzel benzetmeli ki, ikisi de hadlerini bilsinler. Cissy ile Edy de, kabaran
sularn ocuklar srkleyip bomasndan endielendiler ve onlarn arkasndan hayk-rarak dnmeleri
iin bardlar. Jacky! Tommy!
Tmbetetm... Umurlarndayd sanki! Bunun zerine Cissy 580 bunun onlar buraya son getirii
olduunu syledi. Yerinden frlayp onlar ararak adamn yanndan sahile doru rengi pek fena
saylmasa da epey seyreklemi olan ve grlesin diye srd btn o zmbrtlara ramen tabii
olmadna uzatamad ve ktlna katlanmak zorunda kald salarn savura savura kotu. Leylek
gibi bacaklaryla uzun uzun admlar atarak kouyor, zerine pek dar gelen eteinin yanlarn
yrtmamasna insan ayordu zaten Cissy Caffrey epeyce erkek tavrldr ve eline iyi bir frsat getiini
hissettii zaman hi karmaz ite imdi de iyi bir koucu olduunu gstemek istiyordu maksad
koarken adam onun jponunun 590 ucunu grsn diye sska baldrlarn mmkn mertebe ortaya -
karsnd. Kazara ayandaki onu uzun boylu gsteren yksek arpk fransz topuklu ayakkablar bir
eye taklsa da kasten yere bir yuvarlanverse o zaman gnn grrd. Tableau! Onun gibi bir
beyefendi iin ok atafatl bir manzara olurdu bu dorusu. Meleklerin kraliesi, patriklerin kraliesi,
peygamberlerin, azizlerin kraliesi diye ettiler dualarn, en kutsal dualarn kraliesi, sonra Peder
Conroy buhurdan Piskoposluk Danman O'Han-. lon'a uzatt ve o da iine gnlk koydu ve Kutsal
Ekmei ttsle-di, Cissy Caffrey de iki ikizleri yakaladylan kulaktozlarna birer 600 tokat ak etmek
iin tutuuyordu lakin o adam bakyordur diye onlara vurmadydysa da hayatnn en byk hatasn
ilemi oldu zira Gerty bakmadan da onun gzlerini zerinden hi ayrmadn' grebilmekteydi,
Piskoposluk Danman O'Hanlon buhurdan Peder Conray' a geri verdi ve ban kaldrp Kutsal
Ekmee doru bakarak diz kt, koro da Tantum ergoyu sylemeye balaynca __-----.-------------------
-- 47 -------------------------------------
Pety de ayan tantumer gosa cramen turn diye mzie uydurarak vaen ileri geri sallamaya balad.
oraplarna George Street'teki narrovv'da ilin on bir peni demiti, daha sal gn, yo Paskal-
Yortusundan nceki pazartesiydi ve zerlerinde hibir kak voktu, ona bakyordu o da zaten,
effaflna, onu ekilsiz (unun 610 kstahlna bak sen!) bacaklarna kalmamt ikisinin arasndaki
fark pekl grebilirdi kendi bana.
Cissy ikizlerle toplaryla sahilden dnerken komaktan dolay olacak apkas yana yatm, peinde iki
ocukla zerinde daha iki hafta nce alm olduu paavraya benezeyen bluz, jponunun bir ucu
sarkm tpk bir ingen kars gibi grnyordu karikatr sanrsn. Gerty bir an apkasn karp
salarn dzeltti, bir kzn omuzlarnda kestanerenkli buklelerle bezeli daha gzel, daha zarif bir ba
bylesine l l bir ekal, ldrtc denilebilecek bir tatllk imdiye dek asla grlmemitir. Onunkisi
gibi gzel 620 sal bir ba bulabilmek iin kilometrelerce yol gitmeniz gerekirdi kukusuz. Adamn
gzlerinde serian akan ve her bir azasn rperten hayranlk ltlarn grebiliyordu handysa.
apkasn tekrar giydi zira kenarnn altndan bakmas daha rahat oluyordu tokal iskarpinlerini de daha
hzl sallamaya balad nk adamn gzlerindeki ifadeyi grdke nefesi tkanr gibi bylercesine
bakmaktayd. Kadnlk sezisi ona adamn iindeki eytan uyandrdn sylyor ve bunu dndke
boazndan alnna doru scak bir krmzlk yzne grkemli bir gl rengini verene dek yaylyordu.
630
Edy Boardman da olanlarn farknda olacak ki, gzlerini ksm, dudaklarnda hafif bir glmseme,
bebekle megul imi gibi grnerek gzlkleriyle yal bir kalk gibi Gerty'yi szmekteydi. Ne yand
o, baka trl olmak elinde deildi kadnn, o yzden ya kimse onunla geinemezdi hep stne lazm
olmayan ilere burnunu soktuundan dolay. Sonra, Gerty'ye dedi ki: Neler dnyorsun? Bize de
anlatsana!
Ne? Diye yant verdi Gerty beyazlarn en beyaz dileriyle aydnlanan bir tebessmle. Ge mi oldu
diye dnyordum.
Tabii ya, o burunlar smkl ikizleriyle bebeklerini eve g- 640 trmelerini ne kadar isterdi ah ordan
basp gitmelerini de o yzdendi vaktin ge olduuna ilikin kibarca bir imada bulunmas. Cissy geldii
zaman Edy ona saati sordu, Miss Cissy de, gz ap kapamadan, pme zamann eyrek geiyor haydi
pn artk dedi. Ama Edy erken dnmelerini syledikleri iin saatin ka olduunu renmek
istiyordu.
4D8
Dur! dedi Cissy, bi kou surdaki Peter amcama gidip onu takatikisi ne diyor bi soraym. Diyerek
doru onun yanna gitti, onun yaklatn grnce
650 adamn elini cebinden kardn, tedirginletiini ve ban kili-eye doru evirerek saatinin
zinciriyle oynamaya baladn grebiliyordu Gerty. Tutkulu bir mizac vard adamn ama Gerty onun
kendisine fevkalade hkim olabildiine de tank olmaktayd. Daha iki saniye nce onu tehir eden bir
gzellie
kaptrmt kendini, oysa u anda sakin, vakuryzl bir beyefendi, son derece kibar grnm ve her
haliyle pek soukkanl bir adam olup kmt.
Cissy affedersiniz ltfen saatin ka olduunu syler misiniz diye sorarken Gerty adamn saatini karp
kulana gtrdn sonra da ban kaldrp boazn temizleyerek zgnm, saatim 660 durmu ama
gne battna gre sekizi gemi olmal dediini grdyd. Konuma eklinden kltrl bir adam
olduu belli oluyordu, biraz kesik kesik konuuyordu ve tatl sesinde belirsiz titremeler iitiliyordu.
Cissy teekkr ederim diyerek geri dnd ve dilini karp amca santralnn bozulmu olduunu syledi
dedi. Sonra Tantum ergonun ikinci ktasn okudular, Piskoposluk Danman O'Hanlon gene ayaa
kalkp Kutsal Ekmei ttsledi ve diz kt, Peder Conroy'a mumlardan birinin iekleri tututurmak
zere olduunu syledi, Peder Conroy kalkarak meseleyi halletti, Gerty beyefendinin saatini kurarak
arklarn dinlediini 670 grd ve bacan tempolu bir ekilde ne geriye sallamaya balad. Hava
daha da kararmaktayd ya adam grebiliyor ve saatini kurarken ya da onunla her ne yapyorsa srekli
olarak bakyordu, sonra saatini cebine koyup ellerini gene ceplerine soktu. Gerty tuhaf bir heyecann
tm bedenini kapladn hissetti ve bann derisindeki kanmadan ve korsasnn gslerini
actmasndan o eyin yaklamakta olduunu anlad zira geen sefer de yeni ay dolaysyla salarn
krkmt da. Adamn kara gzleri gene Gerty'nin zerine dikilmi, vcudunun her bir inhinasn, adeta
taparcasna, iiyor iiyordu. ayet ateli bir erkein gzlerinde gizlenmeden or-
680 taya dklen bir hayranlk vard ise, ite bu erkein yznde aka grebilirdiniz onu. Senin iin
bu, Gerty MacDowell, ve farkn-dasn bunun sen.
Edy gitmek iin hazrlanmaya balad, artk zamanyd herhalde, Gerty az nceki imasnn istenilen
tesiri yaratm olduunu grmekteydi zaten ocuk arabasn btn sahil boyunca iterek bulunduklar
yere gitmeleri epey zaman alrd, Cissy ikizlerin keple" rini karp onlarn salarn dzeltti aslnda
dikkatleri ekmek
409
ac elbet, Piskoposluk Danman O'Hanlon da cppesi boy-ndan arkaya sarkm ayaa kalkt ve Peder
Conroy okumas iin kart ona uzatt, o da Panem de coelo praestitis eis diye okumaya 690 balad' ve
Edy ile Cissy saatlerce hep saatin ka olduundan bahsediyorlar ve ona soruyorlard oysa Edy ona
sevdals onu braktndan dolay kalbi krlm m diye sorduunda Gerty varna geliim tarhanana
bulgur am hesab gayet souk bir nezaketle ce-vaplamt onu. Gerty anszn acyla kvrand.
Gzlerinde ciltlerce lsz istihfaf dile getiren ksa sreli souk bir alevlenme avkd, incinmiti - o,
evet, ta yreinden vurulmutu zira o kahrolas-ca yan kars Edy'nin detiydi buna benzer eyleri onu
yaralayacan bildii halde sakin sakin syleyivermek yle. Gerty'nin dudaklar szcklerini
biimlendirmek amacyla hemen aralandyd 700 da, o gayet narin, gayet kusursuz, bir sanat
tarafndan dlenmi-e benzeyen gayet enfes bir ekilde biimlendirilmi boazna doru ykselen bir
hkr bastrmak iin mcadele etti. Onu, kendisinin dahi bilmedii denli ok sevmiti. Hakikatsiz
dzenbaz, btn hemcinsleri gibi vefaszd, Gerty iin neler ifade ettiini asla anlamayacakt, mavi
gzleri bir an iin scak gzyalaryla yanar gibi oldu. Yanndakilerin gzleri merhametsizce onu
inceliyorlard, ne var, Gerty cesurane bir gayretle glmseyerek yeni zaferine doru onlarn
grebilecei ekilde bir gz atarken onlara doru yle bir dnd.
710
O, diye glerek cevabn verdi Gerty yldrm hzyla, ban gururlu bir ekilde devindirerek. Bu yl
artk yl, onun iin apkam istediim kimseye atabilirim.
Szckleri billur gibi berrak, boynu halkal gvercinin kuur-damasndan daha melodili bir ekilde
nlam, ama sessizlii buz gibi kesmiti. Gerty'nin gen kz sesinde, yle kolayca bi yana
atlamayacan syleyen bir tn vard. Mr. Reggy'ye gelince onun cakas da birikmi iki kuruu da
yle dursundu, Gerty onu ayann ucuyla bir p paras gibi bir yana iter de bir daha onu aklna bile
getirmeyip o ahmaka kartpostallarn yrtar yrtar atard. a- 720 yet daha sonralar tekrardan ona
yanaacak olursayd, Gety ona yle hesaplanm bir istihfafla bakard ki, ocukcaz olduu yerde
donup kalverirdi. Miss bcr sska Edy'nin surat bir kar aslmt, Gerty onun baklarndan gazaba
geldiini, saklamasna ramen ifrit kesildiini anlayabiliyordu, vay bcr eytan, syledii eyler ok
gibi saplanmt muhakkak o adi, kskan karnn yreine de ikisi de onun ne kadar uzak, ayr,
bambaka bir dnyada olduunu, onlardan biri olmadn ve asla da olmayacan ve btn
410
bunlar bilen ve gren bir kimsenin daha bulunduunu pekl bi-730 liyorlard, ite buyursunlar artk ne
halleri varsa grsnlerdi.
Edy, bebek Boardman' yerine oturtarak gitmeye hazrland Cissy de topu, krekleri ve kovalar
torbasna koydu e artk zamanyd zira az sonra aydede kacak ve ocuklar hl yatmad m diye
soracakt. Cissy de hemen gitmeleri gerektiini yoksa Goygoy Baba'nn gelip ocuklar
goygoylayacan syleyince bebecik neeli gzleriyle onlara doru ne de irin baktyd yarabbim,
Cissy de onu gldrmek iin karnn gdklamaya balad da bebecik, daha naslsn iyi misin diyemeden,
altndaki tertemiz beze Allah ne verdiyse gzelce bir dediydi. 740 Amann da amann! Zamann da
zamann! Diye haykrd
Ciss. Bak ne hale geldi bezi!
Bu mini contretemps onu teyakkuza geirdi lakin gz ap kapayana dek o meseleyi de halletti. Gerty
tam baracakken kendini zor tuttu ve sinirlice ksrd Edy de ne oldu diye sorunca Gerty ona anann
rekesi diyecekti ki o davran hanm hanmck bir insan olduuna, takdis duas diyerek meseleyi
emsalsiz bir nezaketle geitirdii srada deniz kysndaki kilise kulesinin an alarak sessizlii bozdu
zira Piskoposluk Danman O'Hanlon mihrapta Peder Conroy'un omuzlar-750 na koyduu rtyle
ellerindeki Kutsal Ekmek'le takdis ayinini srdrmekteydi.
Giderek artan alacakaranlkta manzara ne kadar duygulandr-cyd, irlanda'nn son klar, o akam
anlarnn dokunakl sesleri bak ayn anda bir yarasa sarmakl ankulesinden uup akam karanlnda
bir oraya bir buraya ufarak yitik lklar atarak dolayor. Gerty ta uzaklardaki fener kulelerinin
klarn grebiliyordu yle pitoresk bir kutu boyayla resmi ne gzel yaplrd zaten insan resmi
yapmaktan daha kolayd ok gemeden sokak fenerlerin yakan adam sokaklar dolaacak Presbiteryen
kilisesinin bahesini 760 geerek iftilerin gezindii aalk Tritonville Avenue boyunca ilerleyip
penceresinin yaknnda Reggy Wylie'nin bisikletiyle, Mabel"Vaugkan'm ve dier hikyelerin muharriri
Miss Cummins'in Sokak Fenerlerini Yakan Adam adl o kitabnda okuduu gibi pedal kullanmakszn
tur att yerdeki sokak fenerini yakacakt. Gerty'nin, hi kimsenin farknda dahi olmad dleri vard
zira. iir okumay severdi, Bertha Supple'n ona anda olarak kendi dncelerini yazmas iin verdii
mercanpembesi kapl o nefis tiraflar Albm'n aldnda onu, ar lkse h kamadan titizce-ne
dzenli ve temiz tuttuu tuvaletmasasnn ekmecesine koy-
411
mutu. O ekmecede kendi genkzlk dnyasn define hazinele- 770 lerini, bakalit taraklarn, ocuklu
Meryem Ana madalyonunu, Be-vazgl esansn, rastk kalemlerini, kaymaktandan parfm kutusunu
ve amarcdan geldiinde iamarlarna ilemek iin yedek kurdelelerini saklyordu, o deftere de
Dame Street'teki f-Iely'den satn ald mor mrekkeple birtakm ok gzel fikirlerini dkmt zira iir
yazabildiine inanyordu ve kendisi de bir akam bulduu maydanozlarn sarld kttan kopya ettii
ve onu ylesine derinden etkilemi olan o iir gibi kendisini ifade edebilseydi bir ah. Gerek misin,
idealim? idi Louis J. Walsh, Mag-herafelt, tarafndan kaleme alnm olan o iirin ad, bir de alacaka-
780 ranhk, gelecek misin sen hi? gibilerinden bir msra vard, iirlerin gzellii ekseriya ah, o geeen
cazibeleri iinde ylesine hznl, sessiz gz yalaryla nemlenmiti gzleri zira senelerin birer birer
geip gittiini hissediyordu, ah o tek kusuru da olmasayd biliyordu pekl, korkaca hibir rakibesi
kalmazd yalnz ite Dalkey tepesinden inerkene o kaza olmutu ve hep saklamaya almt onu. Ama
bu da geerdi elbet, diye dnd Gerty. Adamn gzlerinde o sihirli ar bir grseydi, kimse
tutamazd onu artk. Tanmazd ki ak ferman. En byk fedakrl yapmaya razyd. Her abas
erkeinin dncelerini paylamak olacakt. Erkei iin bu 790 dnyadan daha kymetli olacakt ve o da
erkeinin her gnn mutlulukla bezeyecekti. Hayati bir mesele vard ve Gerty onun evli mi yoksa
karsn yitirmi dul bir erkek mi olduunu renmek iin leyazd, belki de hani arklar diyarnda
karsn tmarhaneye kapattrmak mecburiyetinde kalan o ecnebi isimli asilzadenin trajik hikyesine
benzer, iyi yrekliliinden dolay acmasz olma gibi bir durumda myd? Ama yle de olsa, ne kard
ki? Fark eder miydi ki pek? Pek az bir nezaketsizlik tayan her eyden insiyaki olaraktan kanan kibar
bir tabiat vard Gerty'nin. Tiksinirdi o ylelerinden, Dodder'deki tenha yol boyunca kadn- 800 lk
erefini hie sayp askerlerle, kaba erkeklerle karak cinselliini alaltan, sonra da yakalanp
karakollara gtrlen dm kadnlardan. Yo, yo: ylesi bir ey deil. Bir aabey ile kz karde
gibisine, kocaman celi Cemiyet'in greneklerine uymasa da br eyler olmadan, sadece iyi dost
olmallard. Belki de matemi, ta gemilerde kalan esk bir ak yzndendi. Bunu anlayla
karlayabileceini dnd. Onu anlamaya alacakt, zira erkekler yle farklydlar ki. te, ak
bekliyordu, kk beyaz ellerini uzatm, yakaran mavi gzlerle
bekliyordu. Canm, sevgilim benim! Rya-'arndaki sevgilinin ardndan gidecekti, kalbinden gelen bir
ses o
810
p ---------An---------
adamn tamamyla Gerty'ye ait olduunu, onun akna layk biri-cik erkein o olduunu, dnyaya
hkmeden eyin ak olduunu buyuruyordu. Bakaca hibir eyin nemi yoktu. Her ne olursa olsun,
zincirlerini kracak, lgn, hr bir hayata balayacakt Gerty.
Piskoposluk Danman O'Hanlon Kutsal Ekmek ksesini vitrinine koydu, kilise korosu Laudate
Dominum omnes gentesi syledi. Kutsama duas bittiinden, Peder Conroy, vitrinin kapan kilitleyen
danmana giymesi iin apkasn uzatt, akaloz yan Edy gelmiycek misin diye sordu ama Jacky
Caffrey yant verecei-820 ne, bard: Hey, Cissy, bak!
Hepsi de, bulutlarda yansyan bir imekmisine baktlard, Tommy de kilisenin yanndaki aalarn
zerinden mavi sonra yeillenip morlatn grdyd balkmann. Donanma fiekleri, dedi Cissy
Caffrey.
Hepsi de evlerin, kilisenin zerine baka baka; Edy, kk Boardman'n kurulduu bebek arabasn ite
ite; Cissy, koarken dmesinler diye Tommy ile Jacky'nin ellerinden tuta tuta, yel ye-perek, sahile
doru seirttiler. 830 Celsene, Gerty, diye seslendi Cissy. Kermeste fiekler atl-
yor.
Oral bile olmamt Gerty, oysa. Pelerine taklmaya hi niyeti yoktu. ingene karlar gibi kosundu
onlar oturabilirdi o burdan da pekl grebildiini syledi onun iin. zerine saplanan gzler, Gerty'nin
yrek atlarn hzlandrd. Kz bir an adama bakt, baklarna karlk verdi, o anda tm varl
kland. Akkordu tutku o yzde, Gerty'yi kendisine ram eden lahit sessizliindeki tutkusu. Sonunda,
merakl gzlerden, imal szlerden uzak, yalnz kalmlard hem Gerty onun sapna kadar gvenilir, z
sz bir, pr-840 lanta gibi bir adam, ser verir sr vermez bir beyefendi olduunu anlamt. Adamn
elleri, yz eylemdeydi, spazmoza tutulmua-sna Gerty silkelendi. Sonra atlan fieklere bakmak iin
yatarcas-na geriye doru kaykld ve bakarken arka st dmesin diye dizini elleriyle kavrad ve o
adamdan ve kendinden baka gren bir kimse yokken Gerty paluze gibi yumuak dolgun ve nefis
kvrm-laryla btn o zarif gzelliklerini biimli bacaklarn ylecene at, erkein kalp vurularn
iitiyordu sanki, bouk bouk solumasn, Gerty zaten bylesi erkeklerin ne ehvetli, ateli olduklarn
dinlemiti, Bertha Supple bir gn ona pek mahrem anlatm ant iirm-850 ti kimseye sylememesi iin
evlerinde oda kiralayan Kalabalk Blgeler Kurulu'nun gnderdii o kibar beyin gazetelerden dan-
413
z ve cambaz kz resimlerini kesip bazen yatakta anlarsnz pek u0 olmayan eyler yaptn sylemiti.
Ama imdi bu yle bir evden tamamyla farklyd zira arasnda dalar kadar fark vard nk Gerty
adamn, onun yzn kendisininkine ektiini ve ezel erkek dudaklarnn ilk jet alevli dokunuunu
duyumsuyordu sanki. Zaten evlenmeden nce br eyi yapmadn srece gnahlarn affolunuyordu
stelik senin itirafna gerek kalmadan saduyu sahibi rahibeler vard muhakkak hem Cissy Caffrey'nin
de kimeyin gzlerinde o hulyal mulyal trden baygn baklar olur- 860 du o da, azizim, bir de erkek
artist fotoraflarna tapan Winny Rip-pingham hem stelik br eyin o biimde gelip atmasndan
dolayyd.
tede, Jack Caffrey bakn diye bard, bir fiek daha, Gerty ta gerilere kaykld, jartiyerleri effaf
olduuna uysun diye mavi, hepsi fiei grp" bardlar bak, bak ite orda Gerty de fiekleri grmek
iin yatar gibi geriye ta geriye uzansn yle tuhaf bir ey havada uumaktayd, zikzak giden yumuak,
koyu bir ey. Gerty, aalarn zerinde ykselen, hep ykselen upuzun bir Roma kandili grd, maytap
durmakszn trmandka, o gergin sessizlikte, 870 hepsinin heyecandan soluu kesilmi, Gerty ha bire
ykselen, artk zor grlen maytab izlemek amacyla daha da gerilere yaslanmak zorunda kald, srtn
fazlaca zorladndan kan bana hcum etti de yznde kutsal, byleyici bir alevlenme yaratrken
adam kzn br eylerini de grebildi, bzgl nansuk kilotunu, teni br yeil jponluklardan, drt on
birlik patiskalardan daha iyi sard iin ve beyaz olduuna kz brakt grsn adam ve onun grdn
grd derken bir ykseli ki maytapta bir an gzden kayboldu ve Gerty yle gerilere eilmekten her
azas zangr zangr sil-kinedursun adam kzn dizlerinden ta yukarlar hi kimsenin hat- 880 ta
salncakta ya da kumsaldaki s suda eteklerini toplayp yrrken bile asla, apak grd hem yle
hayszca bakmaktan Gerty'nin de adamn da utan duyduu yoktu zira nerdeyse beylerin nnde
hayszca davranan engiler gibi sergiledii ba dndrc manzara
karsnda dayanamam da, bakm da bakmt. Bembeyaz narin kollarn uzatp canhra sesiyle
gelmesini syle-yebilseydi ona, dudaklarn ak alnna dayamasn bir gen kz aknn, haneresinden
dar darna karabildii hafif bouk bir sesle, alar boyunca yanklanagelen. Ardndan bir havai
fiein daha frlay gm patlay kreltici ve Oo! imdi Roma kandilinin para- 890 'ans bir ah eki
gibi Oo! ve herkes barmaktayd gemi kendilerinden srma srma filiz atan yaldzl hareler dalgrlar
saana d-414
kld bakn Ah! tm yeilimsi ebnemsi yldzlard yaldzl den Ah, ok gzel! Ohh yle yumuak,
enfes, yumuak!
Derken ne varsa kuruni gkte ebnemimsi yitti eriyip; j-jer yer sessizleti. Ah! Gerty abucak ne
eilirken adama bir bakt adamcazn ezilip bir kz gibi kzarmasna neden olan yle acya-s ret,
utanas sitem bakcyla. Ardndaki kayaya yaslanmaktayd 900 adam. Leopold Bloom (oydu bu adam
zira) kzn yreinin aynas toy gzleri nnde ba eik durmaktadr. Ne hayvanlk etmiti ya! Akl
gene bilmem neresinde, ha? Gl gibi temiz bir kz tutup ona geliyor ve, tynetsiz adam, buna karlk
bakn yaptna! Alakln son perdesi. Ona yakmazd! Gelgeldim, o gzler snrsz merhamet
doluydu, her ne kadar ahlakszlk etmi yolunu saptm gnaha girmise de balayc bir sz vard
elbet onun iin de. ister misin kz herkese anlatsn? Hayr, bin kere hayr. Bu onlarn srryd, yalnzca
onlarn, alacakaranla snp bir balarna hem akamn iinden ha oras ha buras sessiz sedasz uan
o yarasack 910 dnda kim bilecek kim anlatacak hem yarasacklar konumaz.
Cissy Caffrey, aklnca alm satacak, futbol sahasndaki genlere yknp slk ald; ardndan bard:
Gerty! Gerty! Biz gidiyoruz. Gelsene. ilerden daha iyi grrz.
Gerty'nin aklna bir muziplik geldi, akn cilvelerinden biri. Cevaben elini mendil cebine sokup pamuk
tamponunu kard, elbet adam grmesin diye bir gz onda, sallad sonra gene cebine soktu. Adam o
uzaklktan acaba? Gerty yerinden kalkt. Elveda myd? Yo. Gitmesi gerekti ama gene buluacaklard,
orada, o ana 920 dek, yarn, dn akamki dn dleyecekti Gerty. Kz toparlanarak ayaa kalkt.
Kalpleri kopamayan son bir bakmada bulutu; ruhuna ileyen yabans parltlarla dolu gzler, bir
iei andran sevimli yznde kendinden gemiesine asld kald. Gerty belli belirsiz bir glmseme,
tatl bir glmsemeyle, alamakl bir glmsemeyle bakt, sonra ayrldlar.
Gerty yava yava, arkasna bakmadan inili kl sahilde Cissy, Edy, Jacky ve Tommy Caffrey'le
minik Boardman'a doru ilerledi. Artk karanlk iyice bastrmt, sahil de talar, tahta paralar ve
kaygn yosunlarla kaplyd. Gerty kendine zg o dingin 930 arballktan te, sakna sakna ve ar
ar yrmekteydi, zira Gerty MacDowell'in...
Potinleri ok mu dard? Yoo. Aya sakatt! Vayy!
Bloom onun topallayarak gidiine bakmaktayd. Zavall kz.
415
Obrkler tabanlar yaladklarnda, o bu yzden kalmt kayadaki yerinde. Zaten yznden
okumutum bir ayb olduunu. G-Ijjgine yazk! Bir kusur, kadndaysa, on kat daha ktdr. Ama
kibirsiz olurlar, iyi ki, o gsterideyken bilmiyordum. Gene de is-rekli eytan kz. Benim iin fark etmez.
Rahibeler ya da zenci kadnlar bir de drt gz kzlar gibi merakl. O aalak bakls narin. Aybas
yaklam derim, diken stnde otururlar. Bugn bam 940 bir aryor. Mektubu nereye koydum? Hah,
burda. Tm o lgnca tutkular. Paralar yalamalar. O rahibenin anlatt, Tranquilla manastrnda
gazya koklayarak kafay bulan kz. Bakireler sonunda delirip giderler herhal. Rahibe? Bugn
Dublin'de ka kadn grmtr? Martha, o. Havadaki bireyden. Mehtaptandr. Ama o halde ne diye
kadnlarn hepsi ayn zamanda det grmezler? Sorarm. yle ya, bir tek ay var. Ne zaman doduklarna
bakar, ihtimal. Ya da hepsi ayn noktadan balarlar da sonra adm uyduramazlar. Kimi zaman Molly ile
Milly birlikte. O bakmdan anslym. kr ki bu sabah banyodayken yapmamm, seni
cezalandracam di- 950 yen o kak mektubuna bakp. Bu sabah o vatman yznden kardklarm
telafi edilmi oldu. O madrabaz M'Coy'un yle beyhude yere nm kesmesi. Karsnn angajman
tarada valiz, sesi atlak zurna. Kk ltuflara minnettar. stelik ucuz. Handysa bedava. Kendileri de
istediklerinden. Onlarn doal zlemleri. Her akam iyerlerinden akn akn sokaa dklrler. Derya
kuzular. Istemesen de atlarlar sana. Yumul, canl canl. Yazk kendilerini gremezler. Kadn orabna
estetiini veren ieriin dlenmesi. Neredeydi bu? Ha, evet. Capel sokandaki hareketli fotoraf
gsterisinde: Sadece erkeklere. Erketeci. Willy'nin apkas, ya kzla- 960 rn apkayla yaptklar. Bu
kzlarn fotoraflarn m ekiyorlar yoksa hepsi hile mi? Gecelik gibisi yok. Kombinezonunun iindeki
kvrmlar yokladm. Onlar da
tahrik eder gnlerinde. Bak tertemizim gel beni kirlet. Sungu treni iin birbirlerini duvaklamaya
baylrlar. Milly, Molly'nin yeni bluzunu ok beenmi, ilk azda. Hepsini yle giyerler ki soyunsunlar
hepsini. Molly. Ona mor jartiyerleri almamn nedeni. Biz de: Adamn takt kravat, alml oraplar ve
dubleli pantolonu, ilk tantmz gece getrlerini giymiti. k gmlei simsiyah neyinindi? Altnda
prl prl. Bir kadn zd her ilikle tlsmnn birazn yitirir, ineyle tutturulmu. 970 Mairy Mairy
kopmu donunun ukuru, iki dirhem bir.ekirdek giyinmi birisi iin. Kadnn bys biraz da
modadan.' Tam pf noktasn yakalamken deiiverir. Dou hari: Mary, Martha: Es-*' hamam eski
tas. Makul hibir teklif geri evrilmez. Kzn da
416
yoktu acelesi. Kadnn iki aya bir pabuta m, oynana gidiyor-dur garanti. Randevularn hi
unutmazlar. Vardr bir umduu Kendilerini beendiklerinden ansa inanrlar. brleri de arada onu
inelemeye meyyal. Okulda kz arkadalar, kadnlar manastrnn bahesinde kollar birbirlerinin
boyunlarnda ya da on par-980 maklar kenetli, pyor ve de entipften srlarn fsldayorlar.
Yzleri kirebeyaz rahibeler tiril tiril balklar ve tespihleriyle bir aa bir yukar gezinmekte,
kavuamadklar eylere duyduklar kinle. Dikenli tel. Ama muhakkak yaz bana. Ben de sana yazarm.
Anlatk m? Molly ile Josie Powell. Mnasip bir ksmet kana dek sonra krk ylda bir buluma.
Manzara! A, bak kimler de gelmi, Tanrm! Naslsn? Anlat bir yol. Neler yapyorsun? pme, ne iyi
ettin de, pme, geldin. Birbirlerini szerek kusur aramalar. Harika grnyorsun. Birbirlerine srtan
dilerinde yansyan baclk husumeti. Sende ka tane kald? Birbirlerine gnahlarn 990 koklatmazlar.
Ah!
Aybalarndan nce ifrit kesilir kadnlar. Moralsizdirler, eytansdr halleri. Molly her eyin ona gvur
ls gibi geldiini syler hep. Ayamn altn ka. Hah, oras! Ooh, dnya varm! Ben de
duyumsuyorum. Arada bir yol dinlenmek iyi. O hallerindeyken kadnlarla yatlmas kt m acep. Bir
bakma gvenli. Stn kesilmesine yol aar, keman tellerinin kopmasna. Bir bahede okumutum
kuruyan bitkilere ilikin bir ey. Bir de derler ki takt iek solarsa o kadn fndkdr. Hangisi deil
ki! Vallahi kz anlad 1000 benim. Zaten yle hissedersen hissettiin ey olur ekseri. Benden holand
m ne? Kyafete bakarlar. Kim kesiiyor anlarlar hemen: Kolal yaka, kolal manetler. E, horozlar ve
aslanlar da yledir ya, her hayvann erkei. Ayn zamanda bir kravatn ya da baka bir eyin zlm
olmas da yelenebilir. Pantolonun? Tut ki ben de o srada? Yoo. Nezaketten ama. Densizliin lzumu
yok. Karanlkta pr kimseye sylemezsin. Bende bir eyler grm olmal. Acaba ne. Briyantinli
kkl sa kann zerine den air klkl birindense beni olduum gibi yeler. Bir baya edebi
almalarnda yardm edecek. Klf kyafetime ekidzen vermeliyim bu ya-1010 ta. Beni profilden
grsn istemedim. Ama, bilinmez ki. Gzelim kzlar ukubet heriflerle evleniyorlar. Gzel ve irkin.
Oysa ben olamam yoksa Molly. Salarn gstersin diye apkasn kard. Geni kenarlsndan alm,
onu tanyan birine rastlar diye, eiyr ya da koklamak iin elinde bir iek demeti yzn saklasn
diye. Salar gr ksnk. Holies sokandaki kayalktayken Molly'nn
417
tarantlarn on iline satardm. Ne kar? Adam ona para verseydi. Me kar? Hepsi nyarg. Kilosu
yirmi, otuz, daha fazla eder onun. Me? Galiba. Yok pahasna. El yazs pervasz. Bayan Marion. plynn'a
yolladm kartpostal gibi o mektuba da adres koymay unuttum mu? Hele Drimmie'ye kravatsz
gittiim gn. Molly'yle 1020 kavgamzdan keyfim kakt da. Yo, Richie Goulding'i anmsyorum. O da
bir baka. Zihninde tartar. Tuhaf, saatim drt otuzda durdu. Tozdan. Temizlemek iin kpekbalnn
karacier ya kullanlyor kendim de temizleyebilirim. Tasarruf art. Tam o srada myd Boylan,
Molly? ite, girdi herif. Onun iine. Ona da. Girildi.
Oh!
Bay Bloom eliyle aktrmadan slak gmleini dzeltti. Tanrm, o t pt aknt aanozu. Soumaya
balyor yap yap. Brakt etki naho. Gene de bir yoldan kurtulman gerek meret ey- 1030 den.
Aldrdklar yok. Hatta holanyorlard. Evimize gidelim mis gibi ekmeimize scack stmze de
yumurcaklarla duamz edip iyi geceler diyelim. Holanmyorlar mdr yani? Kadn olduu gibi
grmektir her eyi pi eden. Sahneyi hazrlamal, ruju giysiyi, pozisyonu, mzii. Ve oyunun adn.
Aktrislerin Aklar. Nell Gwynn, Bayan Bracegirdle, Maud Branscome. Perde alr. Mehtabn gm
klar. Dalgn sineli bakirenin zuhuru. Nono sevgilim gel beni psene. Hl duyumsayabiliyorum.
Erkee verdii g. Gizi burda ite. Dignam'dan karken iyi ki tuvalete girmiim. Elma arab
imitim. Yoksa gelemezdim. Bitince ark sylemek istersin. 1040 Lacaus esant taratara. Ya onunla
konusaydm. Ne derdim? Konumay nasl bitireceini bilmiyorsan iyi fikir saylmaz ama. Sen bir soru
sorarsn onlar da balar sormaya. Arabada giderken daha kolay. Elbet sen iyi akamlar
desen ve grsen ki o da tene: iyi akamlar derse harika. Ah, lakin o karanlk akam Apia yolunda
Bayan Clinch'le konumama ramak kalmt ah sanmtm ki o. Amann! O gece Meath sokandaki kz.
Ona sylettiim tm o ak sak eyler hepsi de yanl elbet. Saymrm diyordu semerim diy-ceine.
yle zor ki bulmak yle. Abovv! Sana meylettiklerinde karlk vermezsen herhalde kahrolur sourlar
senden sonunda. 1050 razladan iki ilin verdiydim de elimi ptyd. Papaanlar. Bas dmeye crlasn
ku. Keke bana efendim diye hitap etmeseydi. Ah, karanlkta o az! Ve sen evli bir adam gen bir
kzla! Bundan holanyorlar. Baka bir kadnn erkeini gtrmekten. Hatta dedikodusunu yapmaktan.
Ben bakaym. Baka bir herifin karsn sa-Vuturmak beni ferahlatr. Herifin tabandaki artklar yer
gibi.
418
Bugn Burton'daki adamn disiz aznda inedii kkrda taba gna tkrmesi. Franszca mektup
hl czdanmda. Dertlerin va rsnn nedeni. Ama bir gn olabilir, sanmam. Buyurun. Her sev 1060
hazrland. D grdm. Ne? En kts balamakta, ilerine gelmeyince balan nasl da koparyorlar.
Bir zamanlar mantar sevmeyen bir adamla tant iin sana mantar severmisin diye sormas Ya da
fikrini deitirip sustuunda birisinin ne diyeceini size sormas. Ama hepsini bir bir saydmda:
istediim yle bir ey, deyii. Yaptm diye. O da. Kadncaz darlttm. Sonra gnln aldm Bir eyi
lesiye istermi gibi grn, sonra da hanmn hatr ijn vazge. Kvandrr avratlar. Hep baka birisini
dnmekteydi garanti. Ne kar? Kadn, akln kullanmaya balayal o erkek, bu erkek, u erkek. Btn
i ilk pckte. Eref saati. Birden erir y-1070 rekleri. ileri geer, okunur gzlerinden, gizliden
gizliye. En iyileri ilk dncelerdir. lecekleri gne dek unutmazlar onu. Molly... Bahelere bakan
Maribi surlarnn dibinde onu pen temen Mulvey. On besindeyim, demiti bana. Ama gelimiti
gsleri. Sonra uyuyakald-. Glencree'deki akam yemeinden sonra arabayla eve dnmz.
Featherbed Mountain. Uykusunda dilerini gcrdatyordu. Belediye Reisi de ona gz koyanlardan. Val
Dillon. Felli.
Uzaktan gryorum Gerty'yi ta orada brleriyle izlemekte fieklerin atlmasn. Benim attm fiekler.
Roket gibi dikilen,
1080 krk bir dal paras gibi inen. O ocuklar, ikiz olmallar, bir eylerin olmasn bekliyorlar.
Byyvermek istiyorlar. Analarnn entarilerini giyerek. Daha vakit var, dnya ka bucak anlamaya. O
esmeri, salar arapsa, zenci dudakls. Islklk dudaklar. Bu amala yaratlm. Molly gibi. Ya
Jammett'teki o sosyetik fahienin tlyle sadece burnunu rtmesi. Size zahmet, saatin ka olduunu
syleyebilir miydiniz ltfen? Kuytu bir sokaa girelim saatin ka olduunu gsteririm ben sana. Her
sabah krk kez anons ve milis de, kaln dudaklar inceltir. Kk olan da okuyor. Neler dnmekte,
farknda herkes, haliyle. Kular, hayvanlar, bebekleri anlyor-1090 1ar elbet. Kendilerince.
Kumsalda ilerlerken arkasna bakmad. O zevki tattrmayacak. Ah kzlar, ah o kzlar, sahildeki gzel
kzlar. Gzleri ne gzeldi, temiz. Gz gsteren, gzbebeklerinden ziyade ak. Anlad m benim ne?
Tabii. Kpein bir zplayta ulaamayaca yerde duran kedi gibi rahat. Rastlamaz hi kadnlar lisedeki
o Wilkins gibi tekmil taklavat meydanda, Vens resmi yapan birine. Masumiyet mi oluyor bu? Yazk
serseme! Kars da kendine uygun ii bulmu-
419
n'kkat Yalboya! levhas asl bir sraya oturduklarn gremezsin tinlann. Herkesin gz onlarda.
Karyolann altnda, olmayan e-* ara. Hayatlarnn hayet verici olayn drt gzle bekleyerek. Ji- 1100 l
gibi mbarekler. Molly'ye, beendiini dnerek, Cuffe soka-- nn kesindeki adamn yakkl
olduunu sylediim zaman, lahzada bir kolu takma dedi. yleydi de. Nasl yaplyor? Roger
Greene'deki daktilo kz basamaklar ikier ikier karken eteklerinin altnda ne varsa meydanda.
Babadan anaya, anadan kzna gerer yani. iliklerine iler. Bakn, Milly mendilini tlemeye enip nasl
ayna zerinde kurutuyor. Kadnlarn dikkatini ekmek iin ilan koyulacak ideal yer ayna. Onu Molly'nin
Paisley al iin Presscott'a gnderdiydim de, aman o ilan mutlaka, parann stn orabna sokup
dnmt eve. Haspa akll da! Ona hi syle- 1110 medim. Paketleri tay da ne zarif. Erkekleri
cezbeder bu trden ayrntlar. Eline hcum eden kann ekilmesi iin kolunu kaldr, sallay. Kimden
rendin bunu. Kimseden. Ben bir hemireden renmitim. Ah, bilmez olurlar m? Daha
yandayken Molly'nin tuvalet masasndan ayrlmazd bat Lombard sokandan tanmamza yakn.
Benim yzm homu. Mullingar. Kimbi-rir? Dnyann halleri. Gen renci. Bacaklar dzgn, brk
gibi deil. Yksnd yok gene de. Tanrm, srlsklam olmuum. Delisin sen. Baldr imi. effaf
oraplar skm, konlar patla-trcasna tenini. Sabahki saakl Raziye gibi deil. P. A. Salkmsa- 1120
ak kadn oraplar. Grafton sokandaki gibi de. Bembeyaz. ff! Soba borusu mbarekler.
Bir arkfelek patlad, atrdayarak, kvlcm saa saa. ata pat trt, at pata zrt. Cissy ile Tommy
koup baktlar. Edy ocuk arabasn iterek arkalarndan, Gerty de kayal dnerek onlar izledi.
Bakacak m? Bak! Bak! ite! eviriyor ban. Haspam, biliyor iini. ekerim, grdm senin. Hepsini.
Tanrm!
ok iyi geldi bana. Kiernan'dan, Dignam'dan ktmda biraz keyifsizdim. Beni ad ettin, var ol!
Ham/et'ten yani. Tanrm! 1130 Bir zevkler harmanyd. Heyecan. Arkaya kaykldnda dilimin kk bir
szlasn. Ba dndrc yldzlar. Adam hakl. Daha da bozum olabilirdim oysa. Kvr zvr mesele
yapacama. O halde hepsini anlataym sana. Gene de ikimiz arasnda bir tr dildi bu. Olamaz m? Yo,
Gerty diyorlard ona. Dzme bir addr belki benimki ve Dolphin's Barn adresinin yanltc olmas gibi.
420
Ad Jemima Brown 'di kzlnda Anasyla yaard Irishtown 'da. Orasn aklma getiren bu yer herhal.
Al birini vur tekin
1140 Dolmakalemlerini oraplarna silmeleri. Ama topun anlarm pjk' yuvarlanp onun nnde
durmas. Her eyin bir amac var. Tabi' okulda bir topa doru drst vuramazdm. Ko boynuzu gibi
yarn. piri. Yazk zira yok bulakm yok babasnn pantolu olana uyar mym yok bebei a a yapsn
diye tutarken altn pudralayalmms diyene dek sadece birka yl srer. Kolay i deil. Korur onlar
Serden uzak tutar. Doa. Bebei yka, ly yka. Dignam. ocuklarn elleri eteklerine yapr hep.
Hindistancevizi kafalar maymun suratl eyler, nceleri kapal bile deildir, kundaklar kesilmi st
lekeleri eki kokular. Bir ocua emsin dye bo meme
1150 vermemek lazm. una biraz hava basp iirsenize. Mrs. Beaufoy, Purefoy. Hastaneye bir uraym
bari. Hemire Callan hl orda mdr acep. Molly, Coffee Palace'tayken baz geceler bizde kalrd.
Paltosunu fralarken grmtm onu gen doktor O'Hare'in. Ya, bir zamanlar Mrs. Breen ile Mrs.
Dignam da yleydiler, evlenecek yata kzlar. En kts geceleyin demiti Mrs. Duggan City
Arms'tayken. Kocas ayya, urad meyhanelerin kokusu sinmi zerine sansar gibi kokar. Dn,
karanlkta burnunun dibine dayanyor, kokla dur bayat ispirtoyu. Sonra da sabahleyin sorar: Dn gece
sarho muydum? Kocasn ktlemek ho bir ey deil. So-
1160 nunda kmese kapanrlar. Et trnak gibidirler. Ola ki kadnlarn yznden de. Molly'nin eline su
dkemezler hibiri. Gneyli kanndan olacak. Maribi. ekli de, endam. Elleri semiz kvrmlar
yoklamaktayd. brleriyle mukayese ediver bir mesela. Karlar evde kilit ardnda, yklkteki iskelet.
Msaadenizle eyimi takdim edeyim. Sonra azlarnda bir eyler gevelerler, nasl hitap edeceklerini
bilemezler karna. Bir adamn en zayf noktas kardr. Gene de ksmet meselesi bu, k olmak. Kendi
aralarnda srlarnn olmas. Bir kadn mukayyet olmasa sefil olacak erkekler dolu. Bir de o hanm
hanmck ufak tefek kzlar, beberuhi kocalary-1170 la. Tanr onlar birbirleri iin yaratm. Kimi zaman
ocuklar normal geliir. Eksinin eksiye art. Ya yetmilik zengin beyle utanga kars. Maysta evlenip
aralkta piman ol. Bu nem de pek skc. Yap yap. Ucundaki deri yapm. Ayraym unu. Ay!
te yandan zebella gibi bir herifle, anca saatcebine ulaabilen kars. Uzunuyla ksas. Dev adamla cce
bayan. Saatimin ne tuhat
421
|| -ie Kolsaatleri hep bozuluyor. Acaba o durumda olduu zaman o : eyle arasnda manyetik bir etki var
mdr. Evet, vardr, herhal. /eC)i yokken, fareler cirit atar. Pili Lane'de ieriye baktm
mslyorum. Bu da bir manyetizm ite. Her eyin ardnda bir 1180 nyet|zm var. rnein yer byle
ekmekte ve ekilmekte. Hareket bundan douyor. Zaman da, yani hareket srasnda geen sredir
zaman. Sonra bir ey durursa, kffesi de durur azar azar. Zira bunlarn hepsi ayarlanmtr. Manyetik
ibre insana gnete, yldzlarda neler oluyor, anlatr. Kck bir elik paras. Sen de mknatsn yle
tuttuunda. Gelirler. Gelirler. Lppedek. Kadnla erkek yani. Molly, o. yle bir giyinsin, bir baksn,
baklmak istediini sezdirsin, ok gemez, vallahi bunlar grebilecek denli erkeksen ayet, iinden
fkran bir aksrk gibi, bacaklarna, bakarsn, iinde azck hayat varsa. Lppedek. Bo verirsin her
eye. 1190
O tarafnda neler hisseder acep. Bakalar var diye tutuk davranyordu. orabnda bir delik olsa hele
daha da utanacak. Molly at panayrnda mahmuzlu binici izmelerini giymi iftiye, alte-nesini uzatp,
ban geri
ekip nasl bakmt. Ya, Lombard Street West'teyken boyaclara. O herifin sesi gzeldi dorusu.
Giuglini yle balam zaten. Kokusunu almtm. iek kokusu gibi. Yalan da deil. Meneke. Belki de
boyadaki terebentinden geliyordu. Her eyden bir pay karrlar kendilerine. Bir taraftan da iitmesinler
diye terliinin tabann zemine srterek temizlediydi. Ama pek ou, baarya ulaamaz, sanrm.
Saatlerce yle dikilmi kalrlar. 1200 Kanma girmi bir kere, karamam ki.
Dur. Hm. Hm. Evet. Bu onun parfm. Demek ondan salla-dyd elini. Ben uzakta yastma
dndmde beni hatrlaman iin brakyorum bunu sana. Nedir bu? Siilotu mu? Yo. Smbl? Hm.
Gl, galiba. O tr kokuyu seven birine benziyor. Bayc ve ucuz: abucak bozulur. O yzden avr
tutmas Molly'nin. Yakyor ona, biraz da yasemin kartrnca. Tiz nameleri pes nameleri. O gece
baloda tanmt onunla, saatlerin dans. Scak iyice aia vurmutu kokusunu. Geen seferki
parfmn hl koktuu siyahlarn giymiti, iyi iletkendir, deil miydi? Kt myd yok- 1210 saf I
da. Var bir ilikisi mutlaka. rnein karanlk br mahzene S'tdin diyelim. Esrarengiz de, ha. Ne diye anca
imdi geldi bu koku burnuma? Kendisi gibi, kokusunun da gelmesi epey zaman al-c*1' yava ama emin.
Etrafa yaylan milyonlarca kk taneciklerdir phesiz. Zira o baharat adalarnda, bu sabahki
Seylan'da bilmem *a fersahtan kokusunu alrsn. Bence bu ne, syleyim. Tm bedenlerini saran
labems dedikleri ipince bir tl ya da rmce-
422
ka gibi bir ey, farkna varmadan gkkua renkler gibi mtemadiyen eirip yaydklar, tasavvur
edemeyecein kadar ince bir
1220 ey. zerinden kard her bir eye yapp kalan. oraplarnn ayak yerlerinde. Iplk
pabularnda. Korsasnda. Klotlarnda: Hafif tekmeciklerle karp att. Bir dahaki sefere dek baybay.
Kedi bile onun yataktaki yerini koklamaktan holanyor. Bin kii arasndan seerim kokusunu. Banyo
yapt su da. Kremal ilei hatrlatyor bana. Sahi, neresinden yaylyor acaba. Oradan m yoksa kol-
tukaltlarndan m koynundan m? Her bir keden, delikten fkryor adeta. Lokman ruhu gibi bir
eyden yaplan smbl parfm. Misksan. Kuyruklarnn altndaki torbacklar. Bir katresi yllarca
koku yayar. Kpekler birbirlerinin klarn koklarlar, iyi ak-
1230 samlar. Selam. Bugn nasl kokuyorsun? Hm. Hm. Gayet iyi, sa olasn. Hayvanlar bundan
anlarlar. Bir dn bak, dorusu bu. Biz de yleyiz ya. Baz kadnlar, rnein, det grdkleri zaman
insan iterler. Biraz yakla. Bir ufunet ki sorma gitsin. Ne gibi mi? Kokumu ringabal konservesi ya
da. Abovv! Ltfen imenlere basmaynz.
Onlar da bizden bir erkek kokusu alyorlardr. Ama ne? Geen gn Uzun John'un yazhanesinde duran
puro kokulu eldivenleri. Ya nefes? Yediin itiin eylerden alr kokusunu. Yo. Erkek-kokusu, diyesim.
Bununla bir alkas var muhakkak, zira yle ol-
1240 duklar varsaylan rahipler farkldr. Kadnlar, reele konan sinekler gibi etrafnda dolanrlar.
Mihraptan parmaklkla uzak tutulsalar da bir yolunu bulup ona ularlar. Yasak rahip aac. Ah, peder
n'olursunuz? nce beni ltfen. Bedenlerinin her yanna yaylr, ilerine geer. Yaamn kayna. Pek
tuhaftr kokusu. Kereviz sosu. Dur bakaym.
Mr. Bloom burnunu soktu. Hm. Ta ierisine. Hm. Yeleinin koltukalt oymasndan ieriye. Bademsi ya
da.
Limonumsu bu. Ah deil, bu sabun, yahu.
Ha, o losyon, tamam. Tevekkeli zihnime taklan bir ey vard.
1250 Bir trl gidip sabunun parasn da veremedim. O cadaloz kar gb' elinde ieyle dolamaktan
holanmam. Hynes o ilini pekla deyebilirdi bana. Hatrlatmak iin Meagher'den bahsetseydim.
Olsun, o ilan iini hallederse, iki ilin dokuz peni. Hakkmda y dnmeyecek. Yarn arayaym. Sana
borcum ne kadar? >'n dokuz peni mi? iki ilin dokuz peni, efendim. A! Bir dahaki sefere dn
vermesini nleyebilir. Veresiye vererek mterilerini kaybedersin. Mesela pablarda yle. Heriflerin
hesab iyice kabarnca, artk arka sokaklardan dolana dolana baka yerlere gitmeye balarlar.
42Z
u asilzade demincek de gemiti. Nereden kt yle. yle bir uzanp dnm. Yemek zaman evinde
olacak daima. zentili 1260 halleri: Habesini kaym. imdi de doay seyreyliyor. Yemeklerden sonra
kran duas. Akam yemeinden sonra bir mil yrr. 3ir bankada kk bir hesab vardr, bir meclis
yelii filan. Arkasndan yrym de, bugn o gazeteci olanlarn bana yapt gibi onu
sinirlendireyim. Kadnlar dalga gemesinler de ne kar? Ancak byle anlalr insan. imdi tahmin et
bakalm kim bu adam. Kumsaldaki Esrarengiz Adam, Mr. Leopold Bloom'un emsalsiz hikyesi. Stunu
bir gineden telif. Ya bugn mezarlktaki o
kahverengi Makintolu adam. Garanti Olak burcundandr. Tmn massetmek salk iin iyidir. Islk
yamuru davet eder derler. Bir 1270 yerlerde yayordur. Ormond'da tuzlar nemliydi. Bedenimiz
atmosfere duyarl, ihtiyar Betty'nin eklemlerinde arlar balar. Shipton Ana'nn dediine baklrsa bir
gn gelecek gz ap kapayana dek dnya turu atacakm gemiler. Yo. Yamur iareti bu. Royal
Reader'de yazyordu. Uzaktaki tepeler yaklayor gibiler.
Howth. Baley feneri, iki, drt, alt, sekiz, dokuz. ite. Deitirmeleri lazm zira bir ev sanrlar sonra.
Vinler. Grace Darling, insanlar karanlktan korkar. Kandilbcekleriyle bisikletiler de: Ik yakma
zaman. Mcevherat prlantalar daha iyi ldar. Kadnlar. Ikta huzur verici bir ey var. Seni incitmez
canm. Eskiden olaca- 1280 gna imdi olsun daha iyi. Issz da yollar. Yok yere barsaklarn deerler.
Gene de iki tr insana rastlarsn. Ask suratllara ve glmseyenlere. Af buyurun! Estafurullah.
iekleri sulamak iin en iyi vakit gne battktan sonra glgede. Aydnlktr hl. Krmz nlar en
uzunudur. Roygbiv Vance retmiti bize: Krmz, turuncu, sar, yeil, mavi, lacivert, mor. Bir yldz
gryorum. oban-yldz? Henz belli olmuyor, iki. leince gece olmu saylr. u bulutlar hep orda
myd? Bir hayalet gemi gibi. Yo. Bakaym. Aalar m yoksa? Optik aldanma. Ilgm. Batan gne
diyar bura. Gneydouda batan zerklik gnei. Doduum lke benim, iyi ak-
1290 Samlar.
iy dyor yerlere. O taa oturma, evladm, dokunur sana. Bademciklerin ier gene. Byyp
glenene dek kk bebekler ne yapsn. Basurlarm imese bari. Yaz nezlesi gibi gemek bilmez,
azmda bir aclk. En kts otla ya da ktla kesilmesi, oturduun yere srtnnce. zerinde
oturduu o ta olmak isterim. Ah ekerim benim, ne gzel grnyordun bilmezsin. Onlar 0 yata
sevmeye baladm. Ham yemiler. Yumul, Allah ne verdiyse- Ayak ayak stne srf otururkene atarz
herhal. Ktphanede
424
1300 de bugn: O mezun kzlar. Altlarnda mutlu sandalyeler. Ama akamn etkisi bu. Hissederler
hepsini. iek gibi aarlar, saatlerini bilip, gnebakanlar, yerelmalar gibi, balo salonlarnda, avizelerin
altnda, havagaz fenerleriyle stlm caddelerde. Onun omzunu ptm, Mat Dillon'un bahesindeki
gece ebboylar. Keke onun o halini gsteren tam boy yalboya bir portresi olsa. Ona k olduum
zaman da hazirand. Seneler geiyor. Tarih kendini tekrarlyor. Ey uurumlar, doruklar, sizlerleyim gene
ben. Hayat ak, kendi kk dnyamn etrafnda seyahat. Ya imdi? Ayandaki aksakla zldm ama
fazla merhamet hissine kaptrmamalsn 1310 kendini. Sonra seni kullanrlar.
Howth'ta her ey sakin u anda. Uzak tepeler tpk. Orada biz. Rododendronlar. Aptalm belki de. O
eriini yiyor, bense ekirdeini. Ksmetim byle. O tepeler neler grmtr. Deien, isimler: Hepsi o
kadar. klar: Aure.
Yorgunum u an. Kalksam m? Oturaym biraz. Olanca erkekliimi ekti kuruttu, haspa ey. Beni
pmt. Bir daha asla. Genliim. Bir kez gelir yalnzca. Onunki de. Atla trene git oraya yarn. Yo.
Dnlnce ayn ey olmuyor. ocuklarn bir eve tekrar dnmeleri gibi. Yenilik istiyorum. Gnein
altnda yeni bir ey yoktur 1320 ki. Dolphin's Barn Postanesi eliyle. Sen yuvanda mutlu deil misin?
Yaramaz sevgilim. Dolphin Barn'da oynadmz szck oyunlar Luke Doyle'nin evinde. Mat Dillon ile
bir alay kz: Tiny, Atty, Floey, Maimy, Louy, Hetty. Molly de. Seksen yedideydi. ey yaptmzdan
nceki yld. Ya o yalbinba, ikisinin damlasn heba etmeyen. Tuhaf, onun ailesinin tek ocuu
olmas, benim tek ocuk olmam. Hepsi dnyor. Katn zannederken kendine toslar insan. En uzun
grnen dolambal yol belki de en kestirme yoldur. Tam onlar ey yaparken. Sirkteki ringde dnp
durmalar. Rip van Winkle oyunu oynardk. Rip: Henry Doyle gripten musta-
1330 rip. Van: Kakavan pehlivan. Winkle: Akl, sen bana takl. Sonra Rip van Winkle'in dnne geldi
sra. Molly bfeye yaslanm bakyordu. Maribi gzler. Sleepy Hollow'da yirmi yl uyuyan. Deiti
hepsi. Unutuldu. Genler yaland. Tfei iyden pasland.
. Ne bu uuan byle? Krlang m? Yarasadr mutlaka. Beni aa m sanr, yle kr. Kular koku
almaz m? Ruhg. Skntndan bir aaca dnebileceine inanrlarm. Salkm ste alayan st
deriz ya. Aa. Gene geti. Vay zibidi ey. Yuvas nerde acep. Surdaki an kulesi. Muhakkak. Mukaddes
kokular iinde 1340 bacaklarndan aslm. an onu yaman rktr, herhal. Tren bit'
425
tiye benzer. Sesleri iitiliyor. Bize duac olun. Sonra yine, bize duac olun. Sonra yine, bize duac olun.
Tekrarlama iyi fikir. Reklamlar da yle ya. Bizden aln. Sonra yine, bizden aln. Evet, rahibin evindek
var.
Yetingin alar. Ben Thom'dayken yaptmz deerlendirme hatasn anmsyorum. Yirmi sekizdi, iki
evleri var. Gabriel Conroy'un kardei papaz. Ayy. Gene. Ne diye geceleyin karlar fareler gibi acep.
Kark bir soylar var. Zplayan farelere benzetirim kular. Onlar rkten ne, k m grlt m? En
iyisi kmldamadan oturaym. Kuraklkta kavanozun iine ta atarak st tarafndan suyu ien ku gibi
hep igdsel. Pelerin giymi, elleri 1350 minicik bir adam gibi. ncecik kemikler. Titreyen klar
grr gibiyim, bir tr mavimtrak beyaz. Renkler grlen kla ilgilidir. Kartal gibi gnee bak,
ardndan gzlerini bir pabuca dik sarmtrak haleli bir k lekesi grrsn. Markasn her eyin zerine
vurmak ister. Mesela, bu sabah merdivendeki o kedi. Kahverengimsi kesek renginde. renkli
olmazlarm, derler. Asl yok. City Arms'daki o benekli beyazl sokak kedisinin alnndaki me harfi.
Bedenleri elli ayr renkte. Howth az nce ametist. Camlar parld-yor. Merceiyle yle yakmt o bilge
adam neydi ad. allk tutuuyordu sonra. Geen birinin att kibrit olamaz. Ama? Ola ki 1360
rzgrla birbirine srtnen kuru dallar gne yla. Ya da allarn arasndaki ie krklar gnete
mercek gibi Arimet. Hatrladm! Hafzam pek fena saylmaz.
Ayy. Kim bilir ne diye uuup dururlar hep. Bcekler? Geen hafta o ar odaya girmi tavandaki
glgesiyle oynamaya balamt. Beni sokan ar oydu belki de, bakmaya gelmitir. Kular da. Hi
bilinmez. Ne syledikleri de. Bizim gevezeliklerimiz gibi. O yle demi, bu byle demi. Okyanuslarn
zerinde uup geri dnmeleri cesaret ister. Birou frtnalarda, telgraf tellerine arparak helak olur.
Denizcilerin hayat da pek i ac deil. Karanln iin- 1370 den dalgalarda bouarak denizaylar
gibi, bre bre ilerleyen koskoca ilepler. Faugh a ballagh! ekil nmden, ulan kahro-lasca! Ve
bakalar, mendil kadar bir yelkenli minnack tekneleri kasrga ortal uururken oraya buraya
savrularak gider. Evlidirler de. Kimileyin dnyann teki ucunda bir yerlerde yllarca uzak kalrlar
evlerinden. Aslnda ucu yoktur yuvarlak olduuna. Her limanda bir kars olduu sylenir. Kars ayet
dikkatliyse Conisi eye dnene dek gzel bir hayat yaar. Dnerse, o da. Limanlardaki krmz fenerli
sokaklar kolaan ederek. Nasl sevebiliyorlar de-n'zi? Ama seviyorlar. Demir alrlar. Talihi ak olsun
diye bir yerin- 1380 de bir nazarlk ya da bir muska. ite. Bir de tefilim yo zavall baba-
42b
mn babasnn dokunduu, kapsna asl o eye ne denirdi Bizleri Msr diyarndan yeni esaretlere
getiren ey. Btn bu hurafelerde bir hikmet var zira bir kere yola ktn m ne gibi tehlikelerle
karlaacan hi bilinmez. Belinde cankurtaran yelei, tuzlu su yuta yuta can havliyle bir kalas
parasna ya da krlm bir diree tutunursun, kpekbalklar sana ulaana dek yle yaarsn son
demlerini. Balklar deniz tutmaz m ki
hi?
Sonra gzel tek bir bulutsuz dingin, stliman bir ummanda
1390 Deniz Ana'nn rahminde tayfalarla tm kargo darmadan, asude bakan ayn altnda. Kabahat
bende deil, bizim mataforada.
Mirus Kermesi'nden son ksz bir enlik fiei semada, Mercer hastanesine ba araynda gezindi,
sonra dalp yiterkene halsiz menekemsi biri hari ak yldzlardan bir hevenk gibi dkld. Uuyorlar,
dklyorlar: Solup gidiyorlar. oban saati: Kavuma vakti: Buluma saati. Evden eve, hep hasretle
gzlenen iki tk-latyla saat dokuz postacs turunda, karnnda ldayan feneriyle kandilbcekleri
defne kmelerinin arasnda kh orada kh burada. Havagaz fenercisi inip kan aleviyle Leahy's
Terrace'taki be 1400 aa fidannn ortasndaki feneri yakt. Pencerelerin klanan perdelerinin
nnden, bir rnek bahelerin nnden crlak bir ses in-lercesine haykrarak ilerledi: Evening
Telegraph, son basks! Gold Cup yarlarnn neticesi1, ve, Dignam'n evinden bir olan ocuu
darya frlayp seslendi. Fsldayarak yarasa bir oraya utu, bir uraya. Ta uzaklarda kumsaln zerinde
krlan kpkl dalgalar gelmekteydi, kuruni. Howth, serpilmi rododendronlarla dolu uzun
gnlerinden yorgun (kendisi yaldr da), uykuya ekilmekte ve akam esintisinin getirdii esenlii,
ereltiotlarndan krkn okayn keyifle duyumsuyor. Uzanp yatmt ama, derin ve tela-
1410 sz soluyadursun, uyumayan bir krmz gzn ak tutmaktayd uykulu ama ayk. Ve uzaklardan
Kish yakasnda demirlemi fener gemisi yanp snmekte, Mr. Bloom'a gz krpmaktayd.
Aklardaki o heriflerin yaamlar da hani, bir noktaya aklm yle. rlanda Klavuzluk Dairesi.
Gnahlarnn kefareti. Sahil muhafzlar da. Havai fiekleriyle, cankurtaran varageleleriyle, cankurtaran
sandallaryla. Erin's King'le gezintiye ktmz gn onlara eski gazeteleri paketleyip atmtk.
Hayvanatbahelerinde-ki aylar. Berbat bir yolculuktu. Cierlerini temizlemeye kan alkolikler. Ringa
balklarn beslemek iin denize kusmalar. Mide
1420 bulants. Ya o kadnlar, korkudan beti benzi kire kesilmi. Mil'y> korkudan eser yok. Mavi
earbn gevetmi, glyor da glyor. O yalarda lm nedir bilmezler. O yalarda temiz olur
mideleri-
427
Kaybolmaktan korkarlar lakin. Crumlin'de aacn ardna saklandmz zaman. Ben istememitim.
Anne! Anne! Ormandaki bebecikler. Onlar maskelerle korkutmak da. Havaya frlatp yakalamak onlar.
ldrcem ben seni. Sadece aka m bu? Ya da ocuklarn sava oyunlar. Ne de ciddidirler. Nasl olur
da birbirlerine doru silahlarn yneltir insanlar? Bazen patlayverir. Zavall ocuklar! Kzamktan,
kurdeenden ektikleri. Milly'ye kalomel mshili iirmitim. iyileince Molly'yle yatmaya balamt.
Dileri ayn 1430 ikisinin de. Ne diye seviirler? Bir baka kendilerini mi? Ama emsiyesiyle onun
peinden kotuu o sabah, incitmesin diye belki de. Nasl arpyordu yrei. Kt kt. Ne kkt elleri:
imdi kocaman oldu. Sevgili Baback. Dokunduunda, bir elin sana syledikleri eyler. Yeleimin
dmelerini saymaya baylrd, ilk korsa-sn anmsyorum. Her grdke glerdim. nce minicikti
gsleri. Sol taraftaki daha duyarl. Galiba. Benimkisi de. Kalbe daha yakn diye midir? iri gsler
modaysa vatkalarla iirirler. Byme anda geceleri basan arlar, seslenerek uyandrrd beni. ilk
det grnde ok korkmutu. Zavall ocuk! Anne iin de tuhaf 1440 bir an. Kzln hatrlatmtr
ona. Cebelitar. Buena Vista'dan bakm. O'Hara kulesini. Martlarn lklarn. Tm ailesini silip
spren Koca Barbar Maymununu. Gn batarken, hatlar geen askerler iin atlan toplar. Denize
nazrm evleri, dediydi bana. Byle bir akamda, ama ak, bulutsuz. Hep zel bir yatla gelen bir lort
ya da zengin bir beyzadeyle evleneceimi dnmmdr. Buenas noches, senorita. El hombre ama la
muchacha hermosa. Niin benimle? nk sen tekilere nazaran yle yabancydn ki.
Btn gece buraya salyangoz gibi yapp kalmayalm. Bu hava insan uyuturuyor. Ia bakarsan saat
dokuza yaklayor. Eve 1450 gideyim. Leah iin ok ge. Killarney Zamba. Yo. Belki ordadr hl.
Hastaneye gidip bakaym, inallah kurtulmutur. Ne uzun bir gnd ya. Martha, banyo, cenaze, Keyes
Messesesi, mzedeki Tanralar, Dedalus'un arks. Sonra Barney Kiernan'daki o deli herif. Hakkn
avucuna verdim herifin orda. Sarho dangalaa Allah'ndan sz edince nasl da fttrdyd. Karlk
vermem hatayd. Niin ama? Hi de deildi, insan drst olmal, kendi hatasna da glebilmeli.
Bakalaryla iken imek istiyor insan, iki yandaki yalnz bir ocuk gibi korkak. Ya bana vursayd. Bir
de onun asndan bakmal. O vakit pek feci grnmyor. Belki de beni incitmek 1460 deildi maksad.
Yaasn Israel. Peine takp srkledii aznda U kazma dili o baldz da yaasn. Ayn gzellikteki
slalesi de. Karsnda oturup ay imek aman ne zevk. Borneolu vahi ada-
428
mn karsnn kzkardei imdi artk ehrimizde. Sabah erken ona yakn durduunu dn, inei perken
Morris'in dedii gibi herkesin zevki kendine. Ama Dignam'a gidiim zerine ty dikti Matemli evler
insann yreini karartyor zira hi bilinmez ki. Kadnn paraya ihtiyac var lakin. Sz verdiim zere u
skoyah Dul Kadnlar cemiyetine uraym bari. Acayip ad. Sanki biz onlar-
1470 dan nce lecekmiiz gibi. Pazartesi gn Cramer'in nnde miydi bana bakan o dul kadn.
Zavall kocasn gmm ama ondan kalan emekli maayla dorusu vaziyeti pek gcr. Dulluk akesi.
E? Ne yapsn ki yani? Diiliini kullanarak bulacak elbet yolunu. Dul erkekleri grmektense
holanmam hi. Nasl da kimsesiz grnrler. Zavall adamcaz O'Connor karsyla be ocuu surda
midyeden zehirlenmiti. Lam. Elden ne gelir ki? apkas bask tepeli az yal bir kadn lazm ona
analk edecek. Ablak suratl, koskoca nlkl, onu ekip evirecek. Pazenden gri uzun kadn donlar,
bir iline, alacak ey dorusu - ok ucuz. Sadeymi 1480 ama sevilirmi, her zaman sevilirmi,
derler. irkin: Hibir kadn kendini yle grmez. Sevelim, aldatalm ve gzel olalm yoksa yarn lp
gideceiz. Kimi zaman bu oyunu ona kimin oynadn dnerek dolarken rastlyorum ona. U. p.:
Up. Kader ite. Onunki, benimki deil. Kimileyin bir dkknda da rastlyorum. Lanetlenmi gibi daha
beter oluyor sanki. Dn gece ryamda myd? Dur. Kark bir eyler. Krmz terliklerini giymi. Trk.
zerinde kilotu. yle miydi? Pijamalyken daha m cazip? Yantlamas ok g. Nannetti gitti. Posta
vapuruyla. u anda Holyhead'e yaklamtr. O Keyes ilann garantilemeliyim. Hynes ile Crawford'u
1490 ayarla. Molly'ye alatam jpon, iini dolduracak bir eyleri var. Neydi o? Belki de para. Mr.
Bloom eilip kumsaldaki bir kt parasn evirdi. Gzlerine doru yaklatrp dikkatlice bakt. Bir
mektup? Deil-Okunmuyor. En iyisi gideyim. Tabii. Kprdayacak halim kalmam. Eski bir defter
sayfas. Yerdeki ukurlar, akllar. Saylabilir mi ki? Kim bilir neler bulursun. Definenin haritasn
ieren bir ie, bir batktan frlam. Posta kolisi. ocuklar denize bir eyler atmak isterler hep.
Gvenlerinden mi? Denize atlan ekmekler. Bu da ne? Bir ubuk.
1500 Ah! Tketti o kz beni. Artk gen saylmayz. Yarn gelir m
buralara acep? Bir yerde beklerim onu sonsuza dek. Mutlaka gen dner. Katiller hep dnermi. Acaba
ben? Mr. Bloom elindeki ubukla nndeki nemli kumsal hafife eeledi. Ona bir mesaj yazsam. Kalr
m ki? Hm. 429 Ben.
Sabahleyin dztaban bir serseri basar geer stne. Yararsz. nalgalarla bozulur. Kabaran sular buraya
varr. Ayann nnde kjr su birikintisi grmtm. Eilip yzme bakaym bir, kapkaranlk bir ayna,
fleyim, kryor. Btn bu kayalarn zerindeki izgiler, deikler, harfler. A, bunlar saydamm!
stelik bilmezler 1510 ki O szcn hakiki manasn aklar msn? Sana yaramaz ocuk deyiimin
nedeni br dnyay, ey, laf sevmediimden dolay.
BEN. BlR.
Yer kalmad. Vazge.
Mr. Bloom yazlar fotiniyle yavaa bozdu. Bu kumda ne mmkn. Bitki bile yetimez. Soldurur her
bir eyi. Byk tekneler de nasl olsa buralara gelemez. Guinnes'in mavnalar hari. Kish'in etrafndan
seksen gnde. Mahsus dz yaplm yle.
Tahta kalemini frlatp att. Sulu kuma derek sapland ubuk. Bir hafta boyunca bunu yapmaya
alsan baaramazsn. Tesa- 1520 df. Birbirimizi tekrar gremeyeceiz. Ama ok gzeldi. Elveda,
sevgilim. Sa ol. Beni genletirdin sen.
imdi bir ekerleme, ey olsayd. Saat nerdeyse dokuz. Liverpool vapuru oktan kalkmtr. Duman
bile kalmam. br eyi de yapabilir. Yapt zaten. Ve Belfast'a. Ben gitmesem daha iyi. Yar orada,
yararak Ennis'e dn. Olsun. Gzlerimi bir an kapay-vereyim. Uyumam, ama. Yar d. Asla ayn
ey deil. Yarasa gene. Zararsz. Sadece birka tane.
Ah tatlm grdm senin kk genkzbeyaz her eyini o kirli bracegirdle'n beni aktan yap yap
etti de biz ikimiz yaramaz 1530 Grace sevgilim Molly herife yatakta kavuup Mete'nin nesi ssler Raoul
iin la parfme de your wife siyah salaryla soluyarak inip kan dolgun gsl senoritamn genkz
gzleri Mulvey iri turunlar bana ekmek van Winkle krmz terliklerini sryerek uykumda gezinip
sonunda dnersem Agendath byleyici gzelliini gsterdi bana gelecek yl donunda dnersem
gelecek onun gelecek onun gelecek.
Bir yarasa utu. Burda. Orda. Burda. Kuruni uzaklklarda bir an nlad. Mr. Bloom, az ak, sol
fotininin yan kumlanm, yana doru eildi, bir soluk ald. Sadece birka 1540 Guguk Guguk Guguk.
- 430
Piskoposluk Danman O'Hanlon ile Peder Conroy'un ve Muhterem John Hughes S. J., rahibin evinde
ayla
tereyal biskvi ve ketapl kzarm koyun pirzolas yerlerken mine rafnn zerindeki saat
Guguk
Guguk
1550 Guguk
diye kuurdu. Ordakiler minicik yuvasndan karak saatin ka olduunu syleyen minik kanaryakuu
Gerty MacDowell'in da orada saatin ka olduunu bildiini zira bu tr konularda Gerty MacDowell'in
maallah pek varl olduunu ve kayalarn zerinde oturarak bakan o ecnebi beyefendiyi derhal fark
ettiini ve onun da ne olduunu bildiini syledi, yani akas bir Guguk Guguk Guguk.
431 14
DESHIL HOLLES EAMUS. DESHIL HOLLES EAMUS. Deshil Holies Eamus. Bize o mihr-i
dirahan, nur-i ilahiyi
gnder, Horhorn, hayatbaheden, meyvedar rahmi. Bize o mihr-i dirahan, nur-i ilahiyi gnder,
Horhorn, hayatbaheden, meyvedar rahmi. Bize o mihr-i dirahan, nur-i ilahiyi gnder, Horhorn,
hayatbaheden, meyvedarrahmi. Hahayt aslanbirolan hahayt! Hahayt aslan-birolan hahayt! Hahayt
aslanbirolan hahayt! Kendilerine akl ihsan olunmu faniler in en menfaatbah farz edilen
mevzularn-kffesine mteallik ol llameler bu doktrinler arasnda insan zihninde en muteber mevkii
igal etmesi iktiza o etmesi hasebiyle biteviye serdederler ve ittifak umumiyeyle beyan eylerler kim
dier erait msavi oldukta bir milletin ikbali eksiklii azim bir er bereket kim mevcudiyeti velt
tabiatin en nafiz bir nimeti olan tenasln idamesine
verdii ehemmiyetin tekml nisbetinden gayri hibir harici ihtiamla tesirli bir ekilde beyan
edilemez ve lemmul olarak bundan bihaber olan ol ahsn hassei selimesi ile idrak kabiliyeti pek czi
addolunur. Ve evvel bu mevzuun derununa biraz nfuz etmi bulunan bir kimse idrak etmi olmayacak
mdr kim ol zahiri ihtiam insann inkrazna sebebiyet veren kompleks bir realitenin sath olmasn
veya bu- -20 nun aksine tabiatin hibir ltfunun tezyit ihsann tecavz edemeyeceini hissedemeyecek
ekilde tenvir edilmemi kimseler bulunmasn, ve saniyen her drst vatandan mabihlerinin
tevikisi ve tembihisi olmas ve mazide milleti tarafndan mkemme->en icra edilen bu eyin erefli
ecdadmzdan bize intikal eden bu haysiyetli detin tedricen tefesshne mani olmak gayesiyle gayret
gstermesi iktiza etmez midir, ve salisen her kim ki btn fani-'ere cmert bir ltufla msavi olarak vaat
ve bahedilen ebediyyen tekrar ve tekrar ilkah edebilme fonksiyonunun geri dnlemez bir ekilde fesh
edilmesine sebebiyet v6rir ite bu derecede bir enaat 30
412
ileyen ol kimse fevkalde kstah bir kimse ol mukaddes mjdeye kar aikr bir ihmalkrlk ve iren
bir tecavz ilemi addolunmaz m?
Bu sebepten dolay hi amamamz icap eder kim en gzide vakanvislerin naklettikler zre, ftratnda
hayran olunacak eyleri mcehhez her eyi takdirle karlayan Kekler nezdinde tp san'ati fevkalde
hrmetle karlanmtr. Talebe yurtlarndan, miskinhanelerden, terletme odalarndan, veballarn
defnedildii mezarlklardan maada, O'Shieller, O'Hickeyler, O'Leeler gibi nice byk
40 Kelt doktorlar azimkrane bir ekilde mtenevvi sistemler serde-rerek hastalarn ve marazllarn
illetleri ister teverrm olsun ister hummal ishal tecdidi ifa eylemelerini temin etmilerdir. Muhakkak
kim faide arz eden herhangi bir hazrl ihata eden her amme hizmetinin ehemmiyeti de o nisbette olur
ve bu sebepten dolay bunlara mteveccihen bir plan kabul edildikte (kim bunun evvelden tahmin
edilerek mi veyahut da tecrbelerin kemale ermesinin neticesinde mi meydana geldiini serdetmek
zordur ve hatta muahhar tahkikatlarn beyan ettikleri zt fikirler halihazrda bu noktay rabtal bir
ekilde tavzih edememitir) dolaysyla annelik her
50 trl kaza ve bela ihtimalinden rak bir vaziyette tutulmu ve kadnlarn o en zor saatlerde muhta
olduklar her trl himmet hem de sadece serveti mebzul olanlara deil de ayn zamanda kfi miktarda
paras olmayan ve ekseriye cansiparane mzayaka ekenlere pek czi bir cret mukabilinde arz
edilmitir. O zaman ve akabinde hibir eyin doum yapan bir kadn taciz etmesine msaade edilmezdi
ve btn vatandalarn ezcmle hissiyatlar yleydi ki velt analar olmasayd Tanrlarn fani nesillere
bahettii ebedilik de olmazd, hal byle iken hamile bir kadn herkesin kalbinde onun bu haneye
kabul iin vasi bir arzu tu-
60 tuturmu olurdu. Ey basiretli milletimizin eseri, kadnn dourmasna yardmc olurken onu tm
dikkatlerinin merkezi haline getirerek sadece grlmeye deil anlatlmaya da methiyelere de layksn!
Doumdan evvel mesuttur bebek. Rahmin derununda eder ibadetin. Ana rahmindeki her ey onun iin
pek mnasip ekilde halk edilmitir. Ebekadnlarla evrili rahat sedirinde shhi gdalarla beslenir kadn,
sanki doum hemen olacakm gibi en temiz kundaklar bilgece bir tedbirlilikle hazr tutulmaktadr:
Lkin bunlara ilveten envai eit ilalar ile kadnn vaziyetine gre lazm olab-
70 lecek cerrahi aletler de bulundurulmaktadr, hatta krei arzmzn muhtelif mntakalarndaki gzalc
manzaralarla hamile yatanda-
433
ki kadnlarca seyredilmesi genilemeyi ve dolaysyla doumu kolaylatrc ilahi ya da insan imajlar
dahi eksik braklmam olan bu doumhaneler gnee nazr salam binalarda doum vakti yaklam
analara kucak aar ve lousalklarnn sonuna kadar onlar barndrrd.
Gece yaklarken seyahat eden bir adam evin kapsna gelip durmu. Bu adam srail halkndan olup
dnyada
gezmedii yer kalmam. Bu kimsesiz adam o barnaa kadar getiren ey srf insanca efkatiymi.
80
O evin efendisi A. Horne imi. Oras analarla dolu yetmi yatakl bir doumhane imi ki orada sanclar
iinde yatan kadnlar Tanr'ya ve Meryem Ana'ya duac olacak grbz balalar dourur-larm. Nbeti
hemirelerin gzetimindeki bu yuvada, ak giysili rahibeler uykusuz dolarm. Arlar dindirir,
sayrlklar saaltr-larm bu hemilere: On iki ay boyunca defa yzer gnde. Can gnlden hizmet
ederlermi ve Horn da onlarn balarnn tacy-m.
Uyank hemire koutan sesleri iitip geldi ki o iyi yrekli adam grdkte hemen hrkasn giyip
kapy ardna kadar at. 90 Bak ite, apansz irlanda'nn batsnda gkyz aydnland. Tanr btn
insanlar ktlkleri ve gnahlar yznden boarak intikamn alacak diye korktu. man tahtasnda
isa'nn han imledi ve adam tezlikle ieriye, hanesinin ats altna buyur etti. Kendi iyi niyetinden
emin olan o adam da Horne'un evine girdi.
Taciz etmekten ekinerek apkas elinde Horne'un koridorunda dikildi kald konuk. Bir zamanlar dokuz
yl boyunca o deniz senin bu kara benim dolap durmazdan evvel bu ayn konutta onun aziz karsyla
sevgili kz da yatmlard. Bir defasnda ona kentin kapsnda rastlam ama onun, kendisini
selamladn gr- 100 memiti. imdiyse ondan zr dilemek, o karlama srasnda onun o gzel
yzn iyice seememi olduunu aklamak istiyordu. Onun bu szlerini iiten kadnn gzleri birden
yverdi, yanaklarnda gller at.
Adamn zerindeki yas kln gren kadn endieye kapld. Sonra znts zail olup yreine su
serpildi. Adam kadna doktor O'Hare'in kar yakadan haber gnderip gndermediini sordu, kadn da
alamakl bir sesle Doktor O'Hare'in ahrete gittiini bildirdi. Adam iittii bu habere son derece zld,
ii bir tuhaf oldu. Kadn ona ayrca, gencecik bir dostlarnn lm haberini de 110 iletti ve ne denli ac
olsa da Ulu Tanr'nn hikmetinden sual olunmayacan syledi. Tanr'nn, inayetiyle, ona gzel ve tatl
bir
414
lm nasip ettiini, zira bir papaza gnah kartm olduunu Kutsal Ekmek ve arap ayini yapldn,
lsne kutsal yalar srldn de ekledi. Bunun zerine adam rahibeye itenlikli bir merakla
merhumun hangi lmden terki hayat eylediini sordukta, rahibe ona yant vererek onun nmzdeki
Noel'den yl ka_ dar nce Mona Adas'nda barsak tembelliinden gtn anlatarak onun aziz
ruhuna br dnyada efaat eylemesi iin Hak
120 Taal'ya dua etti. Adam, kadnn bu ackl szlerini dinlerken apkas elinde znle ona bakt. Ve
ikisi birbirlerini teselli edercesine ezinle bir sre orada durup kaldlar.
Binaenaleyh, ey insanlar, son duranz olan lmnz ve kadndan doan her bir kimseyi rtecek olan
topra aklnzdan karmayn, zira anasnn rahminden ryan doarak gelen demolu sonunda gene
geldii gibi ryan olarak son yolculuuna kacaktr. Bu haneye gelmi olan adam daha sonra
hastabakcyla grerek ona doum odasndaki kadnn encamn sual eyledi. Hasta-bakckadn ona
yant vererek o kadnn tam gndr can eki-
130 mekte olduunu ve doumun ok g olacan amma ve lkin kurtulmasna pek az bir vakit
kaldn syledi. Ayrca, pek ok kadna ebelik ettiini ve fakat hibirisinin o kadnn ektii sknty
ekmediini de ekledi. Adamn o civarda oturduunu bildii iin ona btn olanlar anlatt. Adam onu
can kulayla dinlerken kadnlarn doum srasnda ektikleri zahmet ve meakkat zerinde tahayyrle
tefekkre dald ve kadnn bir zamanlar erkekleri batan karacak gzellikte ama uzun yllardan sonra
artk bir hizmetkrnkine dnm olan yzne bakt.
Onlar konuurlarken matbahn kaps ald ve kalabalk bir
140 grup amatayla yaklap sofraya yerleti. Onlar yle dururken Dixon isimli bir gen talebevalye
de yanlarna vasl oldu. Gezgin Leopold bu genci tanyordu zira daha nceleri, bu gezgin Leo-pold'un
korkun ve gaddar bir canavarn savurduu bir mzrakla barndan yaralandktan sonra uucu bir tuz
merhemiyle kutsal mesh ya srerek yarasn elinden geldiince tedavi etmek gayesiyle gittii
manastrn ekilgi odasnda kalan bu talebevalyeyle grmlerdi. imdi de onu matbaha gidip
oradakilerle lem yapmaya armaktayd. Gezgin Leopold da sakin tabiatli basit bir kimse olduunu
belirterek baka bir yere gitmesi gerektiini sy-150 ledi. Yanndaki kadn da onunla ayn
dncedeydi. Talebeval-yeye serzenite bulundu ama gezgin adamn kendisini basit diye
nitelemesine hi de katlmadn aklad. Ne var, talebevalye itiraz kabul etmeyeceini bildirip
kadnn sylediklerine kulak b-
456
e asmadan matbahn grkemliliinden dem vurmaya balad. Bylece yolcu Leopold onca yad elleri
dolamaktan ve onca eh-vetperestlikten sonra hr kan bedenini birazck dinlendirmek iin matbaha
girdi. Matbahn ortasnda Finlandiya kaynndan yaplm ve gene o lkeden gelme ve
bylenmiesine kprdamakszn duran drt ccenin tad bir masa yer almakta idi. Bu masann
zerinde, 160 devasa bir maarada harl harl alan gulyabanilerce ak yalazalarda o yrede ibadullah
bulunan yaban srlaryla geyiklerin boynuzlarna kakma iiliiyle yaplm dehetengiz klnlarla
baklar var idi. Islamn sihirli
sanatyla bir afsuncunun, denizkumu ile havann iine nefesini kabarck kabarck flemesiyle meydana
getirdii kaplar sralanm idi. Masann etrafndakilerin cmlesi beu idi, nlerinde ku stnden
maada her ey mevcut idi. Belli bir eytanlkla alan gm bir kapta ise kafalar kopartlm acayip
balklar yatadurmakta idiler dersem aranzdan byle bir eyin mmkn olamayacana ve bunu
grmeden dnyada inanmayan- 170 larnz kabilir ise de hakikat aynen dediim gibi idi oysa. Ve yal
bir svnn iinde uzanm yatan bu balklar oraya ta Portekiz'den getirilmiler idi. Zira kabn iindeki
ya zeytin ezimhanelerinin imalatna benzemekte idiler. Ve o matbahta Chaldee'nin deme has
budayndan by ile yaplm aznza layk bir karm var idi ki iine hallettikleri birtakm
mtehevvir cinlerin sayesinde hayretfeza bir ekilde koskoca bir da gibi kabarm idi. Dahas, orada
ylanlara yere saplanm upuzun deneklerin etrafna hele-zonvari sarlmalar retilmi idi ve bu
ylanlarn pullarndan bal-erbetini andran mayal bir bade yaplmakta
idi. 180
ibu talebevalye bir marapay doldurarak Childe Leo-pold'a uzatt ve hepsi birden imeye
koyuldular. Childe Leopold ise kastor apkasnn siperliini kaldrarak dostunu selamlad amma ve lkin
bu trden bir balerbet mrnde imemi olduundan nai kimseciklere aktrmadan marapasnn
iindeki erbetin byk bir ksmn yanndakinin bardana boaltverdi. Sonra onlar *le matbahta
oturup bir sre istirahat eyledi. Kadiri Mutlak Tan-r'ya krler etti.
Bu srada o halislkalp hemire kapda dikilerek Metbu efendimiz Hazreti sa adna lem yapmay
kesmelerini zira st 190 Atta kurtulmak zere olan masum bir hamile kadnn bulunduunu syledi. Sir
Leopold yukar kattan gelen canhra bir l ii-terek bunun bebee mi yoksa kadna m ait olduunu
merak ede-rek, acaba u anda kurtuldu mu diye geirdi. Kanmca bu i had-
Alb
dinden fazla uzun srd. O arada gzne masann br ucunda oturan ve tm tekilerden daha yal
olan eraftan Lenehan denilen adam iliti ki bylece ikisi teebbsleri bir sanlar bir iki valye
oluyorlard. Ve tekilerden daha yal olan, teki berikinden daha yal olduuna onunla konuurken
hrmette kusur etmiyor
idi
200 Lkin, dedi beriki, her ne kadar fazlaca uzun bir sre bekledi idiyse de Tanr'nn inayetiyle bu
bekleyiinin mkfatn dourduu ocukla mutlu bir hayat srerek alacaktr. Demlenmekte olan
eraftan zat da dedi ki: Her an ha imdi olacak diye bekliyor kadncaz. Dedikte, nnde duran
marapay kaldrarak, ona imek istediini sormakszn hatta iip imediine aldrmakszn, Haydi
ielim keyfimize bakalm, dedi, ve marapasn her ikisinin erefine kaldrarak kana kana iti zira
zevkine dkn kalender biri olarak benimsenmi bir zat idi kendisi. Doktorlar salonundaki masada o
gne dek oturmu konuklar arasnda en insaniyetli, karncay
210 bile ezmeyecek kadar sevecen ve alakgnll ve btn dnyadaki valyeler arasnda bir kadna
en fazla hizmet etmi bir kii olan Sir Leopold marapasn nezaketle kaldrd. Kadnlarn ektii ileleri
dnecek olursak.
imdi de oraya patlayncaya dek yiyip imeye gelen zevattan sz edelim biraz. Masann iki yannda da
kimi talebeler yer almakta idi, yani, Dixon isimlisi Saint Mary Merciable tp fakltesi birinci snf
talebesi ve iki arkada Lynch ve Madden ile Lenehan isimli eraftan bir zat, biri Alba Longa'dan, biri
de Crotthers'den iki renci ve masann banda oturan ve bir papay andran gen
220 Stephen ve halim selim oturan Sir Leopold'un yanndaki Costello ki herkes ona yiite
davranlarndan dolay Punch Costello derdi (gen Stephen hari, aralarnda en serhou da oydu ve hl
baler-beti isteyip durmaktayd). Ne ki herkes gen Malachi'nin gelmesini beklemekteydi zira onlara
katlacana dair sz vermi ama kimse onun niin gelemediine bir anlam verememiti. Sir Simon'a ve
onun olu gen Stephen'e duyduu yakn dostluktan dolay Sr Leopold da onlarla birlikte oturmu,
kendisine en saygl bir ekilde gsterilen ikram izzet o pek uzun yolculuklarndan sonraki
yorgunluunu atmasna yardmc oluyordu. Yrei merhametle do-230 lu, ak onu diyar diyar
dolatrmt, imdiyse yerinden kmldamak istemiyordu. z sz bir, nktedan talebeler idi
oradakiler. Sir Leopold onlarn, kh doumlarndan kh faziletten dem vurarak birbirleriyle
konumalarn dinlemekteyken gen Madden insann karsn yitirmesinin feci bir ey olduuna dair
fikir ileri srd (zira ylla1
457
nce Horne'un evinde imdi artk bu dnyadan gm olan Ebla-nal Dir kadnn hikyesi buna bir
rnek tekil edebilir, ite bu kadncazn ld gece bir alay hekimle eczac onun baucunda istiarede
bulunmular). Ve hepsi de demiler ki, bu kadnn yaamas lazmdr zira bidayette, demiler, kadn
sancl bir doum yapacaktr, oysa onlarn bu mtalaalar gen Madden'in hakikati ifade ettiini teyit
etmektedir zira kadnn lm onu fevkalde muazzep klmtr. Gen Lynch ve daha bakalar da artk
dnyann ktlklere gark olduunu ve cahil insanlarn aksi kanaatte olmalarna ramen kanunlarn da
hkimlerin de bir are bulamadklarn dermeyan etmilerdi. Allah hayrlara getire. Bunun zerine hep
bir azdan bararak, Hazreti Meryem adna, kadn yaamal ve bebei lmelidir dediler. Bir taraftan
mnakaa ederek bir taraftan ierek kzan ortal yattrmak iin eraftan Lenehan her birinin
marapasndaki biralar tazeledikde ahenk berdevam oldu. Mteakiben gen Madden herkese btn
hikyeyi naklederek kadnn nasl lm olduunu ve mukaddes dinimiz namna, haclar ve hocalar
yzsuyu hrmetine ve de Arbraccanl Aziz Ultan'a yeminler vererek kadirinas kocasnn karsnn naa
bandan ayrlmadn anlatnca oradakilerin cmlesi fevkalde zntye gark oldular. Gen Stephen
de onlara u szleri syledi: Fslt, beyler, ekseriya sradan insanlarn bir deti olagelmitir, imdi
bebein de anasnn da Yaradan'a kretmeleri gerekir, birisi zulmetler leminden, tekisi ise arafn
ateinden. Ancak, Allaha bin kr, her gece imknsz hale getirdiimiz o Tanr'nn mmkn kld
ruhlara ne olacak? Ruhulkudse, Hayat Baheden Tanr'nn Kendisine ve Hazreti sa'ya kar gnah
ilemek deil midir bu? Zira, beyler, diye srdrd, ehvetimiz ksa srer. Bizler, iimizdeki o kk
yaratklarn bir aracyz; tabiatin bizim dmzda amalan vardr. Mteakiben mptedi Dixon, Punch
Costello'ya hangi amalar diye sordu. Ne var, ikiyi fazlaca kardndan azndan ancak u szler
dklebildi: ayet talihim yaver gider de kanmdaki u eh-vetperestlikten kurtulabilirsem ite o zaman
ister karm olsun ister cariyem isterse de metresim, btn kadnlarn iffetine hrmetkar olacam. Bunun
zerine Alba Longal Crotthers gen Malachi'nin lekboynuz denilen yaratn boynuzunun nasl
teekkl ettiine dair methiyesini terennm etti, bu esnada dierleri ha bire aklabanlk yaparak onu
sarakaya aldlar ve Aziz Foutinus'un ahadetiy-|e onlarn aygtlaryla insanolunun muktedir olduu her
nevi fiili |era edebildiini ayttlar. Hepsi birden prnee barp glrken sadece Stephen ile Sir
Leopold'un onlara katlmadklar mey-
438
dandayd zira onlarn bu neviden acaip akalara glmek ilerinde gelmiyordu ve stelik her kim veya
her nerede olursa olsun dou ran bir kadnn rencide edilmesine hayflanmaktaydlar. Bunun 280
zerine, gen Stephen atein bir hitabe ile onu barndan koparn atmak isteyen Kilise Ana'dan, Ahkm-
diniyeden, ocuk drenlerin koruyucu azizesi Lilith'ten, ziya tohumlarnn esmesiyle veya az aza
vampirlerin kudretinden veyahut da, Virgilius'un dedii gibi, garbn tesiriyle veya ayieinin
buhurundan veya bir kadnn kocasyla yeni karnm kadnn yannda yatmasyla, effeto secu-to, veya
Ibni Rt ile Moses Maimonides'in kanaatlerine gre hamamda kazaen duhl ile peyda olan gebelikten
bahsetti. Kezalik ikinci ayn sonunda bir insan ruhunun nasl ilkah olunduunu ve Tann'ya daha ziyade
senalar sunacak ruhlarn mukaddes anamzn
290 iinden neet ettiini ve buna mukabil ehvani analarn douran bir dii hayvandan farklar
olmadndan nai, balk mhrnn sahibi ile cmle devirlerin mukaddes kilisesini kayalk yerde
kuran mbarek Peter'in de dedii gibi, topa tutulmalar icap ettiini de ilve etti. Ondan sonra ordaki
btn bekrlar Sir Leopold'a byle bir vaziyette bir hayat kurtarmak iin br hayat gzden kararak
anay tehlikeye atp atmayacan sordular. O da temkinli bir edayla, elini enesine gtrd ve hepsini
teker teker yantlayarak mutad vehile riyakrane bir ekilde, muttali olduuna gre fizik ilmini seven
alelade bir kimse olarak, ve pek nadir rastlanan 300 bir hadiseye tesadf eseri ahadet ettiinden, Kilise
Ana'nn doumla lm bir tuttuunu ve ikisini de paraya evirdiini ve bunun da hayrl bir ey
olduunu syledi ve bu ksa hitabyla hepsinin suallerini ustalkla bertaraf etmi oldu. ite hakikat bu,
dostlar, dedi Dixon, ayet yanlmyorsam, hamile bir kelime. Bunu iiten gen Stephen gayetle
neelendi ve fakirden alann Tann'ya tevdi ettiini serdetti zira itii zaman tavr harekt bihakkn
kepaze-leiyor diline hkim olamyordu.
Fakat Sir Leopold sylemi olduu szlere ramen doum sanclar eken kadnlarn tyler rpertici
lklarndan dolay
310 hl hissettii merhamet sebebiyle fevkalde ciddilemi ve ona, ve doumdan on bir gn sonra
hibir hekimin bylesine kapkara bir talihi tebdil edemedii biricik erkek evladn douran kendi sevgili
kars Marion'u dnmeye koyulmutu. Kars bu bedbaht hadiseyi mteakip derin elemlere gark olmu
ve telef olup gitmesin ve donup kalmasn diye (zira o sralar kn ortalaryd) ona srdeki seme
kuzularn ynnden gzel bir hrka rerek giydr-miti ve imdi de Sir Leopold arkadann bu oluna
bakp kendi
439
hedeninden byle yrei pek bir erkek evlat sahibi olmadndan dolay ii kan alayarak suspus oldu
(zira bu delikanly her bakmdan takdir ediyordu) ve hatta gen Stephen'in bu haaratla sefih 320 bir
hayat srmesi ve cevherini fahielerle heba etmesinden dolay hissettii strap da dierinden aa
kalmazd. Tam o esnada gen Stephen bo duran tekmil marapalar azna kadar doldurdu ve ylece
ilerinden daha mtenip olanlarnn sklmalarna meydan brakmadan ikileri boaltt da boaltt, ve
mteneffiz Papa Hazretleri'nin yzsuyu hrmetine dua edip, kadehini sa'nn Vekili Papa Hazretlerinin
ve buyurduu zere Bray papazlnn erefine kaldrd. imdi de, diye nledi, biz bu marapadan bu
balerbetini kana kana ielim ancak o benim vcudumun bir paras deil ruhumun cismani hale
getirilmiidir. Ek- 330 mek parasn sadece ekmekle yaayanlara brakalm. Korkmayn, bunun
yokluunun size bahedecei rahatlk dierinin yokluunun yol aaca dehetten daha evla deildir.
Bakn una. diyerek cebinde kalan iki sterlin on dokuz ilin tutarndaki, maliyenin ldayan madeni
paralaryla kuyumcunun kt paralarn gsterdi ve bu paray besteledii bir arkya mukabil kazanm
olduunu syledi. Parann epey kt olduu bu muhitte mezkr serveti gren herkesin gz kamat.
Mteakiben azndan u szler dkld: Herkes bilmelidir ki, dedi, zamann harabeleri ebediyetin
kanelerini yaratr. Nedir bunun manas? Arzunun rzgrlar akdi- 340 ken aacn kavurur ama
ardndan dikenli bir aldan bir gl olarak kar zamann mahfilinde. Dinleyin imdi beni. Kadnn
rahminde szck tene tahvil olunur ancak Yaradan'n tininde gm olan tekmil tenler lmsz szck
haline gelir. Yaratln sonrasdr bu. Omnis caro ad veniet. phesiz Kurtarcmzn, ifa Verenimizin,
obanmzn bedenini rahminde barndran o kadnn ad kudretlidir, o bizim yce anamz, en muhterem
anamzdr ve Bernar-dus'un isabetli bir ekilde dedii gibi Onda bir omnipotentiam dei-parae supplicem
mevcuttur, demek oluyor ki, O ikinci Havvamzdr ve bizi kurtard iin efaat verici bir kudret
membadr, ayn eyi 350 Augustine de sylemitir, halbuki dieri, mtemadi gbek balarmzla yek
vcut halinde bal bulunduumuz bykanamz dlmz, soyumuz sopumuzla topumuzu bir penilik
bir elma karlnda satmtr. Amma ve lkin asl mesele udur. O, yani ikincisi, onu Tanr olarak
benimsemiti ve kendi yarattnn yarattyd, vergine madre, figlia di tuo figlio, veya onu tanmyordu
ki inkr ve cehalet zaviyesinden Jack'n ina ettii evde oturan Peter Piscator ile ve bedbaht evliliklerin
mes'ut inkraznn melei olan Maran-
440
gozun Joseph ile ayn vaziyette saylr, parceque M. Leo Taxi I nous
360 dit que qui l'avait mise dans cette fichue position c'etait la sacre pigeon ventre de Dieu! Entweder
Kuddas'taki cevher tahavvl olsun der ayn cevherden addolunsun ama asla bu sonrakinin altndaki
bir mertebede yer almasn. Hepsi birden bararak bunun menhus bir kelime olduunu sylediler.
Sevinsiz bir hamilelik, dedi gene Stephen, strapsz bir doum, gzelliine halel gelmemi bir vcut,
ikinlememi bir karn. ehvet dknleri ihtiras ve imanla peresti etsinler buna. Biz ise buna
behemehal mukavemet edecek, kar kacaz.
Bunun zerine Punch Costello yumruuyla masay taplaya-
370 rak Almanya'da zampara bir maceraperestin kucana den bir gen kza dair Staboo Stabella
isimli mstehcen bir arknn kavu-tan sylemek zere u ekilde giriti:
lk ay boyunca pek rahat deildi, Staboo, dediydi ki, o esnada hemire Quigley kapdan prhiddet
onlar sknete davet ederek utanmalarn ve onlardan hi byle eyler beklemediini syledi ama
aklndan biteviye Lord Andrew'nun kendi nbeti srasnda gelerek bu frtnal amatay grp onu
mesleinin erefini ihlal etmekle sulayacan geirmekteydi. Elemdide bakl yal, gayet ciddi ve
dindar bir kadnd, donuk 380 renkli kyafeti de migrenli ve krk ehresine benzemekteydi, Punch
Costello'ya tevcih ettii ekvalar tesirsiz kaldndan dolay da ordakilerin cmlesi bu grgsz
delikanlya sitem ederek onu nezakete davet ettiler, kimileri onu mlayemetle ikna etmeye alt,
kimileriyse onu azarlad, azgn bir hayvan gibi lanetlendi, ne eytanl kald, ne hdkl, Allah'n
lnetlik bir maymunu gibi iip iip sama sapan konumalar yapmasn nlemek gayesiyle ona ulan
dediler, enayi dmbelei dediler, yandan frlama dediler, ikembe suratl dediler, ekya dl dediler,
lmcnn pii dediler, seni gidi dk seni dediler, bir sknet iei, zarif bir
390 merzeng gibi etrafn mahede eden insaniyetli Sir Leopold ise bu vaktin cmle dier vakitler
arasnda en mbarei olduunu ve en mukaddes olduundan dolay da en kymetlisi olduunu teemml
etmekteydi. Home'un hanesinde vakti istirahat artk balamalyd.
Bu az dalana bir nihayet vermek gayesiyle Mary in Ecc-les'ten Master Dixon, srta srta, gen
Stephen'e rahiplik yeminini niin imemi olmasnn sebebini sordukta, o da cevaben dnyada ferce
itaat, ahrette mezar ismeti ama Allah'n gn istenmeyen fakr u zaruret, dedi. Master Lenehan buna
mukabele ederek
441
birtakm menfur iler evirdiini ve iittiine gre kendisine em- 400
ivet eden bir kzn zambak misali iffetini kirletmi olduunu ve bunun da rtn ispat etmemi bir
kimsenin ifali manasna geldiini syledikte cmlesi ona iltihak edip, prnee, baba olmasnn erefine
kadehlerini kaldrdlar. Ne var ki, Stephen derhal tavzih ederek, hakikatin zannettiklerinin tam aksi
ekilde olduunu, kendisinin ebedi oul ve her daim bekr olduunu arz etti. Eder etmez de daha
cezbeli bir cmb balad ve hepsi birden ona zifaf odasnda gerdee girerken gelinin nasl
soyulacan, bikrinin nasl izale edileceini, Madagaskar adasnda rahiplerin icra ettikleri merasimlerde
kadnn beyaz ve safran renkli erkein de beyaz 410 ve buday renkli kyafetlere brnerek, smbl
yandan kandiller ve incecik mumlar arasnda, kzn bakirelii giderilene dek papaz mezleri kyrieleri
ve Ut novetur sexus omnis corporis mysterium ilahisini okumalarn temsil ettiler. Mteakiben o da
onlara Master John Fletcher ve Master Franciss Beaumont isimli o latif airlerin ayn ekilde
birbirlerine sarlm klar iin yazm olduklar Bakirenin Trajedisi'nden izdivaca dair msralar okudu:
arknn Yataa, yataa eklindeki kavuta virginallerin akompanye etmesi suretiyle sylensin diye
yazlmt. Gzel rayihalar nereden mealeler refakatinde zifafa girecekleri drt ayakl sahne deine
doru 420 ilerleyen gen klara hitap eden fevkalde teskin ve ikna edici nefis, ho bir dn kasidesi.
Tam birbirlerine gre, dedi Master Dixon, gayet neeli, ancak, dikkat buyurun, gen beyimiz, isimleri ne
olsun - Beau Mont ile Zampara diyelim zira, evvel ve ahir, byle bir karnmadan pek fazla ey beklenir.
Gen Stephen hatrladna gre aslnda ikisinin birden oynat bir zaniyenin bulunduunu ve o
zamanlar lgnca yaamak pek rabette olduundan onunla kadn aralarna alarak kane fsunlarnn
zevkini kardklarn anlatt. Bir erkein karsn arkadana sunmasndan daha byk bir sevgi olamaz,
dedi. Buyurun, gidip siz de ayn eyi ya- 430 pn. Okzkuyruu niversitesi'nde Fransz edebiyat
kraliyet profesr olan ve insanolunun kendisine ondan daha ok medyun olduu baka bir ruh mevcut
bulunmayan Zerdt byle, veya bu minvaldeki kelamlarla, demitir. Bir yabancy kulene getirirsen bu
senin iin zor da olsa sen ikincieniyi yatakta yatmalsn. Orate, fratres, pro memetipso. Cmle lem,
Amin diyecektir, irlanda, unutma, o eski nesilleri o eski zamanlar, bana da yakarlarma aldr
etmeksizin bir yabancy kapma getirmi ve gzlerimin nnde nunla zina etmi, semirmi ve
Jeshurum gibi fink atmtn. Binaenaleyh, ma kar gnahMlemi oldun ve ben efendini, hiz- 440
442
metilere kle ettin. Geri dn, geri dn Clan Milly: Beni unutma Ey Milesian. Bu mstekreh eyi
nmde niin yaptn da beni bir calapa taciri yerine koydun ve Romallarla kerimelerini peke ektiin
lisanlar kara Hintlilere niin terk ettin? imdi atiye bak ey halkm, vaat edilen kiverine, ta Horeb'den ve
de Nebo'dan ve Pisgah'tan ve de Hatten'in Boynuzlarndan kaymak ve para akan memleketine. Lkin
sen bana ac st emzirdin: Aym da gneini de ebediyen sndrdn. Beni ilelebet zulmetlere,
hsranlarmn mamum nizamlarna koyuverdin: Ve azm kll buselerle bus 450 ettin. Bu deruni
kasvet, diyerek devam etti Stephen, ne Eski Ahit'in ruhu ile ne de arkta zikredildii vehile huzuru
ldan gelip cehennemin kaplarn krarak ezelden beri mevcut bir karanl ziyaret eden kudret
tarafndan nura kavuturulamamtr. nsiyet (iero'nun aziz Stoiklerine ifade ettii zre) mezalimin
tesirini tahfif eder ve Hamlet'te pederi mahdumu prense hibir yank emaresi gstermez. Hayatn le
vaktindeki gayri effaflk, doum evveli ve lm sonras gecelerinde onlarn en hakiki ubi ve
quomodohn olan, Msr'a has bir musibettir. Her bir eyin nihayeti de haslas da muayyen bir tarz ve
vezinde o eyin iptidai ve men-460 eiyle ahenk iinde bulunacandan nai, doumdan itibaren
nevnemay neticeye doru tabiata muvafk bir ekilde inkraz ve zail olarak yozlatrc bir istihaleyle
nasl tahakkuk ettiriyorsa, dnyevi mevcudiyetimiz de ayn ok safhal ahenkle yle ifa edilir. Yal
hemireler bizi hayata doru ekerler: Feryat ederiz, besleniriz, oynarz, kucaklarz, prz,
ayrlrz, zeval buluruz ve sonunda lrz: Naamzn nnde eilirler. Evvel, Nil'in sularndan, yol
yol kamlardan rl bir yataa benzeyen sazlklardan kurtarlrz: Sonunda bir da kovuu,
daaslanyla balkkartalnn rmalar arasnda esrarengiz bir kabir. Hibir kimse hynn 470
mevkiini ve hangi muamelelere tabi tutulacan ve hatta Top-hett'e mi veya Edenville'e mi havale
edileceini dahi bilmediinden dolay geriye dnp baktmzda hangi uzak diyarlarda kim-
olduumuzu ne olduumuzu nereden gelip ne zaman nereye gittiimizi de hakeza bilemeyiz.
Bunun zerine Punch Costello avaz ktnca Etienne chanson diye bozladysa da, ite bakn, deyip
bilgeliin kadna bir yuva, bu muhteem tarihi mahzeni, Yaradan'n kamilen derneik bu billur sarayn
ina ettiini anlatt, bezelyeyi bulana bi peni.
DedalJack'n kurduu kaneye baknz 480 uvallardan taan maltlarm grnz
Jackjohn 'un kyndeki grkemli meydannda.
441
Sokan burasndan kara bir kat, eyvah, yankland. Sol ce-ahtan Thor yaman gmbrdedi: fkeyle
korkun eki frlatcs. Simdi yreini kaldran frtna iniverdi. Ve Master Lynch ona dilini tutmasn
ve ona kar hrmette kusur etmemesini zira Tan-n'nn kendisinin o kfirane ve kblesiz szlerine
fkelenmi bulunduunu syledi. Ve evvelce pek pervasz bir ekilde zart zurt eden o kimsenin benzi
soluverdi ki hepsi de bunu grp sinerek bir araya toplatlar stelik daha nceleri azametle yksekten
atp tuttuu halde imdi anszn pusuverdi ve frtnann hengmesini 490 tattka yrei gs kafesinin
iinde kt kt att idi. Ardndan bir saraka bir grgr, der iken Punch Costello sil batan inhimak ilen
birasna yumuldu Master Lenehan dahi aynsn yapmaya ahd-peyman edip naz tegaflde
bulunmakszn onu takip etti. Amma ve lkin balpervaz vnge carlayarak bir koca Herkimbabann
kelle kebap olduunu etrafn grecek hali kalmadndan nai peinden gelemeyeceini beyan etti.
Fakat bu tedehhn gizlemekten baka bir ey olmadndan, ylg ilen Horne'un koridorunda melip
kalakald. Bir nebze besalet kazanmak iin birasn yudumlad idi isen dahi bilcmle semalarn zerinde
uzun uzun 500 yle bir gmbrt koptu ki, kimileyin muttaki olan Master Madden o kyametin kopmas
zerine onun dne vurdu, yannda oturan Master Bloom da o vngecin devasa korkusunu
yattrmak gayesiyle teskin edici szler syledi ve iittii sesin bir fart sesinden baka bir ey
olmadn frtnaya almet olan bulutlardan dklen sulardan ibaret olduunu, iyice dnld
takdirde, tm bunlarn tabii bir fenomen kabilinden eyler olduklarn anlatt. Amma ve lkin
Kocavnge'in korkusu Sakinletirici'nin szleriyle gaybubet etmi mi idi? Ne gezer, zira onun barna
sapl 510 Istrap denilen bir ok vard ki szcklerle yok edilemez idi. O takdirde ne biri gibi sakin ne de
br kadar sofu olmuyor mu idi? Her ikisinden de istedii kadar olmuyor idi. Ancak genliinde
olduu gibi Kutsiyet iesini tekrar bulmak iin gayret sarf edemez ve o zamanki gibi yaayamaz m
idi? Hayr, gerekten de bunu yapamaz idi zira o ieyi bulmas iin Hidayet mevcut deil idi. O halde o
grlemede Ortayakoyucu Tann'nn m yoksa Sakinletiri-c nin mi bahsettii Fenomen'in bir fartsn
m iitti idi? iitti mi d? yle ya, anlay yolunu tkamad mddet ilen (ki byle yapmam idi)
iitmemezlik edemez idi. Zira o yol sayesinde kendisi- 520 nm de dierleri gibi fani bir temaa olmas
hasebi ilen bir gn ge-"P lmesi iktiza eden Fenomenler diyarnda bulunduunu gr-
444
yor idi. O da dierleri gibi lmeyi kabul ederek gp gitmeyecek mi idi? Elbet ki kabul edecek idi
lkin Fenomen'in buyurduuna Kanun kitabna uyarak karlar ilen temaalar yapan erkeklerden daha
fazlasn yapmaya niyeti yok idi. irinlik kralna yaraan vaat edilen lke olan ve ebediyyen yle
kalacak olan ve lmn de doumun da evliliin de analn da mevcut olmayaca ve ona inanan
herkesin ulaabilecei Bana-nan diyarna dair bildii hibir
530 ey yok mu idi? Evet, Abit ona o diyardan bahsetmi Sili ise ona yolu gstermi idi ama esbab
mucibesi o idi ki yolda d yz gzlere safa ve adnn Eldeki Ku olduunu syleyen muayyen bir
afteye abay yakm, kadn da onu pohpohlayarak mesel Hey, yakkl civan, hele yana yamacma
da sana kyak bi yer gstereyim, diyerek onu yle bir koltuklam ki onu allktaki-ift isimli yahut da
kimi ulemann ehvani Arzular dedii maarasnn iine alm ve doru yoldan saptrtm.
Analar Evi'nin yemekhanesinde oturan taifenin kffesi de en ziyade bunu arzu etmekte idiler ki ayet bu
afte Eldeki-Ku'a
540 (ki tm kerih musibetleri, canavarlarn ve habis bir eytan iinde barndryordu) tesadf etdikte
ona yanap ona sahip olurlar idi. Bana-nan hakknda ise bunun bir hayalden baka bir ey olmadn
ve o mevhumu zihinlerinde canlandramadklarn sylediler zira, evvel, onlar batan kartt
allktaki-ift'i pek mrecceh bir maara idi ve iinde dahi drt yastk bulunup zerlerinde u
kelimeler yazl etiketler var idi: Domalak, Tepetaklak, ermnak ve Yanak Yanaa, ve saniyen, o kerih
musibet Herbifrengi ile canavarlar istemediklerinden nai Prezervatif onlara kzbarsan-dan
mamul salam bir siper vazifesini gryor idi, ve salisen, ocu
550 kldren dahi tabir edilen bu ayn kalkan sayesinde o habis eytann kendisi olan Evlt tehlikesi
dahi yok idi. Bylece cmlesi de iblisler gibi yltlar, Mr. Mnaakaac ve Mr. Kimizaman Mmin,
Mr. Maymun Biraek, Mr. Falso Franklin, Mr. Dikizci Dixon, Gen Balpervaz ve Mr. htiyatl
Sakinletirici. ll ve lkin, Ey frumaye taife, cmleniz aldandnz zira o ziyadesiyle kahrl ve celalli
ses Tanr'nn mteheyyicne emreden sesiydi de, suiistimallerinden ve onun kelmna hilafen sap
savurduklarndan dolay serian kolunu kaldrp onlarn ruhlarn tuzla buz edecek idi. ylecene on alt
Haziran perembe gn Patk. Dignam bir 560 nzulden ve eziyetli bir iret hasreti dnemini mteakip
topraa verilmi idi, Tanr'nn inayetiyle rahmet yam, nehirde takriben elli mil kat ederek turba
getiren bir mavnac tohumlarn filiz srmeyeceinden, tarlalarn suya hasret ektiinden, bataklklarn
ve
445
nelerin hakeza, renklerinin hediinden ve kokularnn naholu-- ndan dem vurmu idi. Nefes almak ne
mmkn idi ve cmle
eni srgnler susuzluktan kavrulup kalmlar idi ki kurakln hvlesini hi kimse hatrlamyor idi.
Glpembesi tomurcuklar kararp kurumular ve tepelerde ilk kvlcmla tutumaya hazr kupkuru sazlar
ile dallardan maada bir ey kalmam idi. Cmle lem diyor idi ki, sanki bilirlermi gibi, geen sene
ubat ayndaki o iddetli kasrga mahsule byk zarar vermi imi de bu kadarck kuraklk yaptna
kretmek icap eder imi. Ama azar azar, diyorlar idi bu akam gne battktan sonra, garpte dolanan
frtna geceye doru devasa rahmet ykl bulutlar getirecek ve hava tahmincilerine gre k saan
grltsz imekler akadursun gkten rahmet boanacak ve saat ondan sonra ise muazzam bir imek
akarak uzun mddet gmbrdeyecek ve gz ap kapayana dek btn millet apar topar buharlar tten
saanaktan kap erkek iseler hasr apkalarn bir bez ya da mendille rterek muhafazal bir yere
seirtecekler, kadn iseler daha yamur balar iken tutturduklar fistanlar ile sekercesine koacaklar
imi. Ely Place'te, Baggot Street'te, Duke's Lawn'da, bilhara Merrion Green'den Holies Street'e doru
tm o kupkuru yerlere bardaktan boanrcasna yamur yaacak ve hava patladktan sonra ortalkta ne
bir fayton ne bir kupa ne de baka bir araba kalmayacak imi. Pk. Muh. Mr. Yarg Fitzgibbon'un
kapsnn karsndaki (College arazileri davasnda Mr. Healy ile mzakeratta bulunan) son derece
meddep bir kimse olan ve muharrir Mr. Moore'u (ki sylendiine gre bir zamanlar Katolik olup imdi
de iyi bir Organist olmu) ziyaretten dnen ve Mullingar'dan trupla yeeni ve Mal M.'nin biraderinin
Saint Swithin'e dek bir ay kadar kalaca kente henz dnm bulunan ve salarn ksa kestirmi (ki
imdilerde Kendal Green pe-lerinleriyle birlikte moda) olan Alec. Bannon'a rastlayan ve hayret ederek
burada ne yaptn soran Mal. Mulligan, o eve gideceini o da Andrew Horne'un oraya varp bir kadeh
arap yuvarlayacan syledikde, ona antrparantez oynak bir gen inekten, yana gre mtekmil
bacaklar soba borusu gibi bir kzdan bahsederken o srada boyuna yamur yadndan her ikisi de
Horne'un oraya duhul ettiler idi. Orada, Crawford'un ruznamesinden Leop. Bloom aralarnda Leydim
Mercy talebesi Dixon Jun., Iskoyah bir delikanl Vin. Lynch, Will. Madden, kaybettii yartan dolay
fevkalde mteessir T. Lenehan ve Stephen D., bir alay enebaz amatac herif ilen oturmu keyfine
bakyor idi. Leop. Bloom evvel biraz kuvvetsiz idi, lkin hanm Mrs. Moll'u o gece grd-570 580
590 600 446
acayip bir ryada krmz terlikler ve Trk alvaryla grdn den ve de mtebahhirn tarafndan bir
tahavvle almet olduh beyan edildiinden nai artk kendine gelmi idi, ve ordaki Mistress Purefoy
doum vaktini iki gn getii halde i karn ilen yal-vara yakara oraya alnm, zavall bedeni ilen
hasta yatanda kvra-
610 nr iken ebeler de ellerinden bir ey gelmedii iin son derece kederli idiler, iini stacak bir tas
pirin orbasn dahi midesi bulan-dndan dolay iemiyor idi nefesi ise ziyadesiyle tkanm idi ve
dediklerine gre, tekmelerinden topuz gibi bir olan olduu gayet vazh idi ise de, Allann izniyle bir an
evvel dosa idi. iittiime gre bu onun dokuzuncu yavrusu olacakm da, Meryem Ana treninin
yapld gn o sralarda on iki aylk olan ve br yle birlikte emzirmekte olduu en kk yavrusu
ldnde onun trnaklarn kesmi, ki bu da aile incilinde akc bir el yazs ile yazlm imi. Bir
Metodist olmasna ramen kudas ayininden gemi
620 olan ellisini gekin kocasna pazar gnleri gzel havalarda oullarndan ikisiyle Bullock
Harbour'daki koyda yandan arkl hantal bir sandalla pisi veya mezgit bal avlar ve torbalarn balkla
doldurur iken rastlarsnz, dediklerine gre. Ksacas fevkalde mebzul miktarda yamur yaacak ve her
bir yan tazeleyip mahsul bolartacak imi, amma ve lkin mtebahhirn tarafndan sylendiine gre
rzgr ve suyu ate takip edecek imi ki Malachi takviminin tahminlerine intibak etmektedir (ayrca
iittiime gre Mr. Russell da sahip olduu ifti gazetesinde buna mabih Hindistan meneli tlsml
bir kehanette bulunmutur) lkin iki olmadan
630 olmaz ya, bu akla da manta da smaz ancak yals da genci de bazen btn tuhaflklarna
ramen isabetli tahminlerde bulunurlar ki bunu nasl yaptklarn bilemezsiniz.
Bunun zerine Lenehan o geceki gazetede kan mektuptan bahsetmek maksadyla masann bana
geip gazeteyi arar gibi ceplerini yoklad (ve de onu bulmak iin ok uratn yemin kasem tebarz
ettirdi) lkin Stephen'in teci etmesiyle aratrmay brakp onun yanna oturmas istendiinde bunu
derhal ifa etti idi. Maskaralktan ve bilhassa kadnlar hakkndaki azizliklerinden holanan bir
latifeperdaz olmas hasebiyle, atlardan skandallara dek
640 her eyden haberdar idi. Hakikati sylemek icap eder ise meteliksiz biri olduundan dolay
umumiyetle kahvehanelerde ve seviyesiz meyhanelerde, haytalar ile, uaklar ile, umumhane kadnlar
ile ve dier sapsilikler ile dp kalktndan veyahut da sk sk rastlad avu veya bir mbair ile
sabah ettiinden iki iki arasnda epey dedikodu toplar idi. Adeti vehile yemeklerini bir aevinde
447
ve ayet cebinde yarm ilinden baka metelik yok ise bir sa-u n etli veya bir anak ikembe orbas
yiyecek ise, bir kopuktan H'nledii dekolte bir akay veya unu bunu anlatarak ordaki her-eleleri
glmekten krar ve ylecene dili sayesinde badireyi atlatr Hi tekisi, yani Costello, bu konumay
iitince onun iir mi veya hikye mi olduunu sordu idi. Vallahi, deil, dedi idi Frank (ismi byle idi
de), veba salgn srasnda imha edilen Kerry ineklerinden bahsediyor idi. Ama canlar cehenneme, diye
ekledi idi gzn krparak, onlarn da mendebur boalarnn da. Bu kutunun iindeki balk ahane
diyerek buyurup alsnlar diye dostane bir ekilde orada duran ve byk bir itiha ile seyrettii tuzlu
aabalk-larn gsterdi, halbuki ziyadesiyle a olduundan dolay hakiki gayesi onlar gvdeye
indirmek idi. Bunun zerine, Mort aux vaches dedi idi Frank, Bordeaux'da bir arap deposuna sahip bir
arap ihracatsnn yannda alrken rendii Fransz lisan ilen, stelik Franszcay da bir beyefendi
gibi konuuyor idi. Bu Frank, daha ocukluundan itibaren haylazn teki idi de, ile kaymakam olan
pederi okusun, corafya filan rensin diye onu gbel mektebe gndermi, mihaniki rensin diye
niversiteye yazdrm, halbuki o acemi bir tay gibi gemi azya alm, ders kitaplarndan ziyade
hkimlerle mbairlerle hair neir olmaya balam idi. Bir vakitler bir tiyatro aktr, sonra bir ordu
bakkal veya bir mterek ba-hisi olmak istedi idi ise de hibir ite diki tutturamad idi de, hibir
kuvvet onu aylarndan ve horoz dvlerinden rak tutamad idi, daha sonra deniz ummanna alm,
ingeneler ilen yollara derek mehtaptan yararlanp bir asilzadenin mahdumunu karm veya kzlarn
serdii amarlar iplerinden arm veya bir itin ardnda tavuk boazlam idi. Evinden uzaklara
saysz seferler ayrlp gitmi ve her defasnda ile kaymakam pederi onu grr grmez gzlerinden
yalar boanr olmu idi: Ne, dedi idi, meselinin encamn merak eden Mr. Leopold, hepsini de
ldrecekler mi? inann, daha bu sabah onlar Liverpool vapurlarna sevk ederlerken grd idim, dedi
idi. Meselenin bu kadar vahim olduunu hi bilmez idim, dedi idi. Seneler evveli, Mr. Gavin Low'un
Prussia Street'teki hayvan pazarnda ve otlak mezatlarnda kyasya iftlik hayvanlar ticareti yapan
kalantor celep Mr. Joseph Cuf-fe'nin muhasipliini yaptndan dolay bu trden hayvanlar ile srlar,
yah kuzular ve krplacak koyunlar hakknda tecrbesi var 'di. Bu noktada sizinle ayn kanaatte
deilim, dedi idi. Daha ziya-"e srlarda grlen bir tr soluanlk ya da ap hastal kukusuz. Mr.
Stephen, biraz halecanla ama olduka isabetli bir tarzda
650 660 670 680 448
meselenin yle olmadn, mparatorun Ba Kuyrukgdklaycs dan misafirperverliinden dolay ona
teekkrlerini ve Moskof. tan'n en aziman srpiyastosusu Doktor Srvebas'n, bo?
690 lan boynuzlarndan yakalayp alaa etmesi iin birka topak ilac la gndereceini beyan aden bir
telgraf aldn syledi idi. Hav-din, haydin, dedi idi Mr. Vincent ak kalplilikle, irlandal bir boa ile
methali olmasn bir, kendisini derhal bir bely berzahta bulur dedi idi. ismi irlandal cismi irlandal,
dedi Mr. Stephen bira bardan evirerek, bir ingiliz porseleni maazasnda bir irlanda boas. Seni
anlyorum, dedi idi Mr. Dixon. Gelmi gemi en gz-pek sroban itfi Nicholas da bizim
adamza, ite o boann ta kendisini burnuna zmrt bir halka takarak gndermi idi. ok haklsn, dedi
idi Mr. Vincent masann kar tarafndan, essahtan 700 da yle, dedi idi, stelik daha da besilek daha da
csseli bir boa, dedi idi, yoncalarn zerine asla yestehlemeyen. Boynuzlar da bir kasretli idi,
adamzdaki kadnlar hamur topaklaryla oklavalarn bir yana frlatp peine dsn de boa hazretlerini
papatyaelenk-leriyle donatsnlar diye altn srmadan derisi var idi ve burun deliklerinden tatl buharl
nefesler solur idi. Oras yle de, dedi idi Mr. Dixon, lkin o gelmezden evveli bir hadm olan ifti
Nicholas onu kendileri de ondan pek aa kalmayan bir tabipler heyetince laykiyle idi ettirmi idi.
Haydi imdi git bakalm, dedi idi o, kuzenim Lord Harry'nin dediklerini harfiyyen yerine getir de
710 bir ifti hayrduas kazan, dedikte tokadn onun sarsnda epey seslice aklatt idi. Lkin o aplak
da hayrdua da bouna gitmi saylmaz idi, dedi idi Mr. Vincent zira o ikisini telafi etmek gayesi ile ona
yle bir kurnazlk retti idi ki bu sayede o gnden bugne dek kz, avrad, barahibesi ve dulu kabul
ederler ki ayn herhangi bir zamannda inekdamnn karanlnda onun kulana fsldamay veyahut da
o upuzun mbarek diliyle enselelerini yalatmay tm irlanda'nn o drt tarlasnda en yakkl gen bir
k leventle yatmaya tercih eder. Bir bakas da dedi idi ki: Sonra da ona oyal bir kombinezon ile bir
etol ve bir korsa giydirdiler ayak bileklerine
720 bzgler yapp alnndan sarkan peremi krktlar ve her yann ispermeet ya ile ovdular ve
postunu serip dilediince terslesin diye onun iin yolun her bir dnemecinde ahrlar ina ettiler ve
altndan yemlikler yerletirerek ilerini piyasann en l samanyla doldurdular. Bu aralk mminlerin
pederi (zira ona byle diyorlar id) yle arlam id kim, artk meraya yryemez olmu id-are
olarak bizim kurnaz kadnlarmz ve de kzlarmz ona yemim kucak kucak nlklerinde tayarak
getirdi idler ve o da karn do-
449
doymaz hanmefendi hazretlerine bir muamma gstermek ga-| jjen art ayaklarnn zerine dikilip boa
lisan ilen yle bir b--|*rt koparr id kim cmlesi peinden koar id. Ya, dedi id bir 730 haskas,
ona yle yz vermiler id kim yeil imen hari (zira nun kafasna denk den yegne renk bu id )
koskoca memlekette yetien hibir eyi azna koymaz id ve adann orta yerindeki bir tepenin zerine
dikilen bir levhada yle bir bildiri yazl-m, id: Lord Harry'ye gre, yerde yetien yonca yeil olur.
Mteakiben, Mr. Dixon dedi id kim, ayet Roscommon'daki veya Connemara krlarndaki bir sr
urusunun veyahut da Sligo'da bir avu kadar dahi olsa hardal veya bir torback kolza tohumu eken bir
ortaknn kokusunu almayagrsn, ol saniyede cinnet getirmi gibi memleketin yarsn aar da
boynuzlar ilen ekili ne 740 varsa halla pambuu gibi atar id, hemi kl' de Lord Harry'nin emri ilen.
Bidayeten aralarnda muaraza var id, dedi id Mr. Vincent, Lord Harry ifti Nicholas'a sebbederek ne
eytanln brakt id ne de hanesinde yedi zaniye barndran kerhane mtayit-liini, gzm stnden
ayrmayacam, dedi id. Babamn yadigr ol babatorik ilen ol hayvana cehennemin ka bucak
olduunu gstereceim, dedi id. Lkin bir akam, dedi id Mr. Dixon, Lord Harry bir tekne
msabakasn kazandktan sonra (kendisi krek kullanyor id ise de msabakann birinci kaidesi dier
msabklarn krek olarak samantrm kullanmalar id) taam et- 750 meden evvel kraliyet postunu
temizler iken kendisi ilen bir boa arasnda fevkalde bir mabehet kefetti id ve kilerde muhafaza
etd parmak lekeleriyle kararm bir el kitabn alarak hakikaten Romallarn mehur ampiyon
boas Bos Bovum'un, kim mmtaz kenef Latincesinde enliin kral manasndadr, ahfadndan birisi
olduunu kat'i surette renmi id. Bilahara, dedi id Mr. Vincent, Lord Harry cmle saray mensubinin
huzunda kafasn ineklere mahsus bir suyalana soktu id ve tekrar karr iken onlarn cmlesine yeni
ismini sylemi id. Mteakiben, bandan aaya sular akadursun, ninesinden kalma eski bir entari
ilen 760 eteklii giydi ve teallm etmek gayesi ilen bir boa lisan gramer kitab mubayaa etdi id ve
fakat bir deftere koskoca harflerle ya-Z|P ezberledii ve sokaa kar iken cannn ektii yerlere,
mesel bir kayann alnna veya bir ayhane masasna veyahut bir pambuk balyasna veyahut da bir
oltann mantarna yazsn diye Ceplerini tebeirle doldurduu birinci ahs zamirinden maada bir kelime
dahi belleyemedi id. Velhasl, onun ilen irlanda boas atasnda ok gemeden bir gt ilen gmlek
misali sk bir dostluk
450
teesss etdi id. Aynen byle, dedi id Stephen, netice itibariyi
770 adadaki erkekler hep ayn eyi dnen nankr kadnlardan hibi hayr gelmeyeceini anlayb
sratli bir sal ina ilen pllarn prtla rn boha edb bordasna doluub, cmle direklere trmanub yel
kenleri fora edb, orsa palangalarn koyuverb, palamar zorla e-kb, rzgra araf yayub,
teknenin burnunu rzgr ilen derya arasna evirb, demir alub, dmen yekesini iskeleye doru tevcih
edb, afili korsan bayran ekb, kerre hurra deyu barub makinalar fayrap edb, sandallarna
binp Amerika kt'asna mteveccihen denize ald idler. Mr. Vincent de, bir lostromonun u ne'eli
gemici arksn ibu vesile ilen bestelediini syledi
780 id:
Papa Peter yatana ier. nsan insandr bunlara ramen.
Talebelerin ahlki hikyeleri hitama erer iken Kymetli ahbabmz Mr. Malachi de ite daha yeni
karlat, i hizmet komutanlndan alametini mi yoksa sancan m ne almak ve harbe katlmak
niyeti ilen ehre henz vasl olmu bulunan ve Alec Ban-non isimli gen bir arkadann refakatinde
kapda gzkd id. Mr. Mulligan gayet nazik bir ekilde konutuklar mevzudan hazzetmi
bulunduunu ifade etmek ilen kalmayub, hassaten temas
790 edilmekte olan ibu mazarrat hakknda bir projesini ortaya atverdi id. Binaenaleyh hzruna o gn
zerlerine akc italik harfler ilen, Mr. Malachi Mulligan, llkah ve kulukan. Lambay Adas, yazm
olduu bir deste kart datt id. Akabinde tavzih etmee balad projesi, Sir Zppo Gecekuu ilen
Sir Lapac Dbrzade'nin ehirdeki megalelerini tekil eden avantriye zevklerden itinab edb
kendisini bedeni organizmamzn meydana getirlmesindeki en asil gayeye vakfetmek imi. Pekl,
anlat bakalm, aziz dostum, dedi id Mr. Dixon. Vallahi zamparalk deil ise ne olaym. Gelin oturun
yle, ikiniz. Oturmas da ayakta durmas gibi bedava. Mr.
800 Mulligan bu davete icabet edb, maksudunu etraflca tasrih ilen dinleyenlerine bu dnceye, gerek
inhibituar gerek prohibituar (hatta bu inhibisyon ister izdivaca ait ibirara veya muvazenede bin
noksanla istinad etsin, ve kezalik bu prohibisyon ister ftri kusurlardan veya iktisab edilmi
inhimaklardan neet etsin) ksrln sebeplerini derpi ederek vasl olduunu dermeyan etdi id.
Gerdein kendisine has ol en aziz teminatlardan mahrum braklmasn grmesinin kendisine fevkalde
znt verdiini syledi id: Hele halleri vakitleri yerinde birok cazib hatunun saadetbah duhullerini
teksir edecek yerde kasvetli bir manastrdaki yere ba-
451
b yrek yakan birtakm eni keilerin tuzana dtklerini va- 810 hut diilik goncalarn ne id
belirsiz cudamlarn kucaklarnda : beliklerini veyahut da yz yakkl civan onlar okayub sar-aa
hazr bekler iken onlarn paha biilmez tenasl mucevherle-ni heba erdiklerini dndke, diye
kalbinin kanad hususunda onlar temin etdi id. Bu mnasebetsiz vaziyete (kim arazsz bir atein
zaptedilmesine izafe ederek szn ikmal etdi id) mni olmak in baz kymetli mavirler ilen
istiarede bulunub bu mes'elenin derununa nfuz etdike, cz'i bir cret mukabilinde Lambay Adas
mlkn zilyedi, galebe alan partimizin ziyadesiyle gzde bir Muhafazakr yesi olan Lord Talbot de
Malahide'den 820 mubayaa etmee karar vermi id. Orada, Omphalos nam ilen ve Msr'da olduu
vehile bir obelisk diktirerek mill bir ilkah iftlii tesis etmei ve itaatkr toprak sahipleri ilen zbitna,
kendisine mracaat ilen tabii fonksiyonlarnn ifasn arzulayan her cins ve hayatiyetdeki hatunlarn
dlleme hizmetlerini takdim etmei teklif etmek istediini anlatm id. Para bir mni tekil etmiyor,
dedi id, hatta hizmetlerine mukabil olarak bir peni dahi almayacak imi. Halli vakitli monden
hanmefendilerden tutunuz da en fukara a kzna dek, ayet endamlar ilen mizalar niyazlarn atein
bir tarzda mukni iseler, aradklar adam onda bulacaklar 830 id. Tagaddisi in ise kendisini
mnhasran leziz yumru kklerden, balklardan ve ordaki adatavanlarndan mteekkil bir rejim
dahilinde tadiye edecek imi, zira son olarak zikredilen bu dourgan kemiricilerin eti, ister zgaras
ister bir para besbase ilen bir iki adet krmzbiber ilvesiyle yahnisi, bu gaye in ziyadesi ilen tavsiye
olunmakda imi. Bir hayli hararet ilen beyan ve serdetdii bu diskuru mteakiben Mr. Mulligan
apkasnn zerini rtt mendili aniden ekiverdi id. Her ikisi de, zahir, yamura tutulmu ve her ne
kadar admlarn sklatrm imiler ise de Mr. Mul-lgan'n gri ynl kumatan elbisesinin koyulaan
renginden anla- 840 laca zre, gene de slanm idler. Projesi bu arada dinleyicileri tarafndan
ziyadesiyle beenilmi ve, tasallut edercesine Newcastle's kmr sevkiyatn dnb dnmediini
soran Mary'li Mr. iJixon hari herkesden kalb methiyeler kazanm id. Mamafih Mr. Mulligan
klasiklerden, aklnda kald kadar ilen mddeasn zanf bir
tarzda takviye eder gibi grnen isabetli bir iktibas ilen munevverann gnln fethetdi id: Talis ac
tanta depravatio bujus seculi, O quirites, ut matresfamiliarum nostrae lascivas cujuslibet semivi-n ""'d
titillationes testibus ponderosis atque excelsis erectionibus centuri-num Romanorum magnopere
anteponunt, aralarnda mevcut enlik 850
|452
grmemilere de meramn kayrandaki erkek ve dii geyik, iftlikteki erkek ve dii rdek gibi onlarn
daha kolayca hazmedebil? ekleri hayvanlar lemine ait tebihler ilen ifade etmi idii.
Kendi zarafetini bir hayli mhimsediinden kelli, ve filhakika tertipli bir zat olduundan nai,
beraberindekiler onun serdettigj proje hakknda sitayilerini mebzulen arz ederler iken bandan geen
bir maceradan dolay ziyadesiyle adan, en yakn mcaviri-ne onu anlatmadan edemedi id. Mr.
Mulligan, ol esnada masay idrak edb, ol somunlarn ve balklarn kimin in hazrlanm ol-
860 duunu sordu ve, bigneyi mahede edb kibarca eilerek dedi id kim, Af buyurunuz, efendim,
size arz edebileceimiz herhangi bir profesyonel hizmete ihtiyacnz var mdr? Mumaileyh, bu teklif
zerine, aralarnda mnasip bir mesafeyi muhafaza ederek ona son derece kalbi teekkrlerini nakletdi
ve cevaben oraya u anda Horne'un hanesinde yatmakda bulunan bir hanmefendiyi ziyarete geldiini,
zavall kadncazn enteresan bir vaziyetde olduunu, onun ektii ileyi (kim bu noktada derin bir
gs geirdi id) iitb mes'ut hadisenin vuku bulub bulmadn renmek istediini syledi id. Mr.
Dixon, mevzuu deitirmek gayesi ilen,
870 kalkub Mr. Mulligan'n irilemekteki gbeini alaya alarak, onun prostatik torbacktaki veyahut da
erkek rahmindeki yumurtack hamileliinin bir almeti mi olduunu yoksa, mmtaz tabib Mr. Austin
Meldon vakasnda olduu zre midedeki kurtdan m neet etdiini sordu id. Mr. Mulligan cevaben bir
kahkaha tufanna ya-kalanub kasklarn tuta tuta gler iken, Grogan Ana'y (ne yazk kim pasakl bir
fahie olmasna ramen kendisi cinsinin en mkemmel bir mahlukudur) takliden tuhaf ve pek ho bir
ekilde rd id: ite sana hibi pi dourmam bi karn. Bu usturuplu laf ne'e kasrgasn tekrar
ettirdi ve tekmil oday fevkalde ay ta-
880 raba gark etdi id. Hengme ayyuka km bir vaziyetde devam edegelir iken sofadaki bir grlt
sebebiyle kesiliverdi id.
Ol esnada dinleyiciler arasndaki biraz abus, sarnca Iskoya-h talebe konuma en merakl yerinde
kesb gen beyefendiyi en hararetli bir tarzda tebrik etdi ve nazik bir jestle, kar karya gelb
kendisine bir srahi kordiyal takdim etmek istediini ve ayn zamanda ban soru sorarcasna tutub
(nezaket mevzuunda koca bir asrlk terbiye ve tedrisat dahi byle nazik bir hareket istihsal
edememitir) bu pozunu iesinin muadil fekat zt bir muvazenesi ilen tevhid ederek nakledene
kelimeler ilen vasl olabilecei
890 en vazh bir ekilde kendisine ondan bir kadeh takdim edb edemeyeceini sordu id: Mais bien
sr, asil yabanc, dedi id o meser-
453
ilen, et mille compliments. Elbet edebilirsin, ziyadesiyle memnun lurum, Saadetimi tamamlamak in
ite bir bu kadeh eksik id, I kin, ulu Tanrm, heybemde bir krnt, kuyumda bir damla su jafi
kalmasa, Tanrm, gene de diz kerek insanla nimetlerini baheden ol ilahi kudrete bana saadet ihsan
eyled in kr eder idm. Bu szleri syleyb kadehi dudaklarna yaklatrd, kordiyalden zevkle
bir yudum idi, salarn dzeltdi, barn anca bir ipek kurdeleye bal sevgilisinin fotorafn onu
verdii gnden beri muhafaza eden bir madalyon kverdi id. Ol yz 900 hatlarna efkat ilen bakarak,
Ah Msy, dedi id, ayet onu ol tlsml anda ol irin earb ve yeni edal bonesi ilen (bana irin bir
ekilde sylediine gre bayram hediyesi imi) yle bitasannu bir intizamszlk ilen, yle i ezici bir
letafet ilen grdm gibi grse idnz bir, tallahi de, siz dahi, Msy, koak mizacnzn icbar ilen
kendinizi topyekn byle bir adunun ellerine teslim eder idnz veyahut da ibu meydan ilelebet terk
eder idnz. Beyan ederim kim, hayatm boyunca bu suretde mteessir olmam idm. Tanrm, krler
olsun sana, gnlerimin Mellifi olarak! Bu suretde irin bir mahlkun iltifatna nail olan bir kimsenin
saadeti 910 misline kar. Szleri bir muhabbet nalesi ilen belileir iken, madalyonu tekrar barna
yerletirb, gzlerini silerek tekraren inildedi id. Tekmil Mahlkatma Hayr hsan eden Ltufkr Tanr,
Senin ol en tatl ikencelerin ne kadar ulu ve lemmul olmal kim hr veya esir, saf bir oban veya
kostak bir snop, pervasz ihtirasnn aaal zirvesindeki k veya mtekmil yadaki zev, herkesi
kendine ram edebiliyor. Lkin heyhat, efendim sadetden uzaklayorum. u yeryzndeki
meserretlerimizin cmlesi de ne kadar gayri mkemmel ve aprak. Lanet olsun! Diye hsran ilen
nledi id. Ah keke tedbirli
davranp pardsm yanma almay 920 unutmasa idm! Bunu dndke alayasm geliyor. Ol vakit,
yedi defa yasayd dahi, ikimize de bir ey olmaz id. Elini alnna vurarak, Ah sersem kafa, dey
bard id, yarn yeni bir gn olacak ve, hay Allah, bir marchand de capotes var tandm, Monsieur
"oyntz, ondan bir livre mukabilinde bir hanm slanmaktan muha-'aza edebilecek Fransz modeli gzel
bir pelerin alabilirim. k-'k! Diye araya girdi id Le Fecondateur, ol fevkalde hnerli seyyah (avec
lui ehrin en sosyetik mahallelerinde az buuk yapmadmz olmutur) arkadam Monsieur Moore'un
anlatdna aklr ise Cape Horn'da, ventre biche, ol suretde acayip yamur ya-&ar m kim en
mukavim pardslerin dahi iine nfuz eder m. Ol iddetteki bir saanak, demi id, sans blague,
pek ok ta-
930 AM
lihsiz vatanda essahdan mstacelen br dnyaya havale etmi dir. f! Bir livrel Diye nledi id
Monsieur Lynch. Turfa eyler fi yat bir sou olsa dahi pahal saylr. Bir emsiye, bir peri mantarn, dan
daha byk olmad takdirde, haydi haydi on sou etsin diye_ lim. Akl banda hibir kadn kullanmaz
yle eyi. Sevgili Kitty'm bugn bana bu suretdeki bir selmet gemisinde alkdan lmeden evvel bir
tufanda raks edeceini sylemi ve (yz kpkrmz ke-940 silb etrafda onun sylediklerini kapacak
terelelli kelebeklerden gayri kimse bulunmad halde kulama fsldayarak) zira diye hatrlatm id,
Tabiat hatun, ilahi bir saadet ilen, kalplerimize ilemi ve herkese belletmidir kim, dier erait tahtnda
terbiye icaplarn ihll eden tabii kyafetimizin masumiyetinin en isabetli, hatta tek kyafet olduu il y a
deux choses. Birincisi, dedi id, (ve bu noktada sevimli feylosofum, ben elimi uzatp onun arabaya
binmesine yardm eder iken, dikkatimi datmamam in, dilini ka-rub kulamn iine hafife
dokundurmu id) birincisi yunakda iken - Fekat bu esnada holden gelen bir zil sesi malmat hazne-950
mizi zenginletirmeyi kati suretde vaat eden bir hitabeyi inktaa uratm id.
itimain umumi serazat etaretinin ortasnda bir zil ald id, hepsi de bunun sebebinin ne olabileceine
dair faraziyeler yrte-dursun, Miss Callan ieriye girb, gen Mr. Dixon'a birka kelime syledikden
sonra, hzrunun nnde derin bir hrmet ilen eilmi ve oray terk etmi id. Bir sefihler meclisinin
iinde bir an dahi olsa bir kadnn mevcudiyeti her nevi zarif tevazuun tehirine ve zarafetden nasibi
daha kta olanlarnn en ehvetperest neviden mudhik hurucatndan itinap etmelerine sebebiyet vermi
960 iken, kadnn gaybubeti ilen mstehcen tehziltn infilak etmesi bir olmu id. Costello,
mastorlam bulunan cibilliyetsiz bir herif, ne tuhaf ey, dedi id. Almet bi ey, esasl ineketi!
Namussuzum kin seninlen randevulad o kar. Ulan kpolu, ne yapdn kin? Nasl tavlyosun karlar?
eytan ty var herifte, vallahi de, dedi id Mr. Lynch. Mater imarethanesinde muamelat bu minval
zre tatbik olunmaktadr herhal. Bakn yahu, Doktor O'Gargarac-ba hemirelerin enelerini nah byle
okuyor imi. Tallahi de son yedi aydr orda kou hademesi olarak alan benim Kitty an-latd id
bana. Vay anam vay, doktor, diye nledi id yelei uha-970 iei rengindeki delikanl, kadns bir
cilve taklidi yapub vcudunu ivebazca kvrtarak, vcudumu nasl da mncklyossun! Seni hnzr herif,
seni! iim bir tuhaf oldu, vallahi. Sen de Peder Opof3' sn'dan he aa kalmassn hani, billahi! Ondan
hamile kalmam1?
455
vlii ise, nah bu birada boulaym, diye haykrd id Costello. Ben gz etdke karn nah byle iiveren
bi kadn tanyorum. I kin, gen cerrah, ayaa kalkub hemire az evveli kendisini ko-&usdan
ardklarn tebli etdnden nai hzrundan msaade leb et(jj jd. Merhametli, inayetini
esirgemeyen Tanr ol enceinte kadnn takdire ayan bir metanet ilen tahamml etd straplarna bir
nokta koymu ve onu nur topu gibi bir olan anas klm 980 id. Vukuf sahibi olmayan veya onu
tezyid etmeyen, asaletbah bir meslee kfreyleyen kimselere sabr temenni ederim, dedi id o zira
luhiyetin hak etd tazimin tahlisi yeryznde saadet in en byk kuvvetdir. ayet ihtiya duysa
idm onun ulv zuhuratnn faikiyetine ahadetde bulunacak bir bulut bulabilir idm, der iken hi
phem yoktur kim, sadece bir durubi emsal olarak deil, insan kalbinde hametli bir mevvik olur
id. Onlarn hallerini ekemem. Nedir yle? Ol cana yakn Miss Callan gibi kendi cinsiyetinin cevahiri
ve bizimkisinin ise hayranln kazanm olan birisini gammazlamak ha? Hem de toprakdan halk edil-
990 mi ciz bir erefi mahlkatn maruz kalabilecein en vahametli bir esnada? Dnmesi dahi
kahredici! Bu ekildeki habaset tohumlarnn ekildii ve Horne'un hanesindeki analara ve hemirelere
hak erdikleri tazimin gsterilmedii bir dnyada nevnema bulan bir neslin atisini dndke
titriyorum. Serzeniini telaffuz etdikte geer iken hzrunu selmlayub kapdan kd id, bazlar da ol
di kandilliyi defetmek istedi idler, ol meram kim ayet iren bir beddua ilen (zira kfrbazlkda
stne yok id) dindarlk mevzuunda bu dnyada gelmi gemi en hakiki mminlerden geri
kalmadn ikrar ederek ihllini telhis etdirmemi olsa id 1000 ifa edilecek ve ol suretde hakk
avucuna verilmi olacak id. Sabaha kmaym kim, dedi id o, hellzade Frank Costello'nun hissiyat
her daim u suretde id kim pederime ve eski gnleri dndke kalbimi sevgiyle stan ol reelli
sarma breklerini amada veya unhelvalarn karmada stne olmayan ve valideme hrmet-de kusur
etmemeye ziyadesi ilen ihtimam gsterecek ekilde ter-b|ye edilmi idm.
iptida duhuln mteakiben birtakm haysz alaylara muha-tab olduunun farkna varm ise de buna
umumiyetle merhamet nedir tanmamakla maruf ol yalarn muhassalas diye tahamml 1010 etrn
olan Mr. Bloom'a avdet edelim. Bu uar genler, hakikaten, yandan fazla bym ocuklar gibi
zirzopluklarla dolu oluyorlar U: Onlarn dadaal mnakaalarnda istimal etdikleri kelimeler rluk ilen
anlalyor ve ekseriya muteber bir ey kmyor id: 456
Hrnlklar ve rezilane motsla onun ruhunu karartc nevide id: Damarlarndaki kann fkr fkr
kaynamas onlarn lehine W halet yaratyor id ise de muaeret kaideleri hususunda asla ihn. mamkr
deiller id. Lkin, Mr. Costello'nun kelam onun zerinde naho bir tesir brakm id zira kazmadili
kambur bir veledi 1020 zina gibi dnyaya evvel ayaklar frlam, mteveffa liyakatli Mr Darwin
tarafndan arzu edilen hilkat zincirinin ol kayp halkasn dnmeye sevk etmek gayesi ilen cerrahn
kerpeteni ilen kafatasnda brakt emareler hl mevcut, kepekulaklar gayritabii ekilde frlak bu
bedbaht onun midesini bulandrmakda id. insanoluna tahsis olunan senelerin ortasn epey gemi ve
artk hayatn bin bir meakkatine tahamml etmi olub, kezalik ihtiyatl bir ecdadn ahfad ve ahsen
nadir bir mtenib olmas hasebi ilen, derununda feveran etmeye mtemayil cmle tehevvr, onlar
derhal engelleyerek, seviyesiz insanlarn yuhaya onduklar, d-1030 ncesizce hkm verenlerin
istihfaf erdikleri ve herkesin gz yumduu ama sadece gz yumduu hadsiz hesapsz
msamahakrln kalbinde besleyerek tahakkm altna almaa gayret et-mekde id. Feminin
nahifliini kendilerine alay mevzuu ittihaz edenlerin (kim asla iltifat etmedii bir det id) ite onlarn
mnasip bir terbiye grm olmadklarn ve tadklar isimlere layk bulunmadklarn dnr id:
Byleleri in, kim utanmak namna ne varsa hepsini kaybetdiklerinden dolay kaybedecek baka bir
eyleri kalmamdr, onun in kstahlklaryla paldr kldr ve erefsiz bir ekilde ricat etmeleri onlar
in tek ac lkin kar 1040 yol olur. htiyarlarn suratlarn ekitmelerine veya ask suratl kimselerin
homurdanmalarna kulak asmayan (Mukaddes Mellifin iffetli muhayyelesinin etdii gibi) yasak
meyveyi yemekden baka bir ey dnmeyen mteheyyi bir delikanlnn hislerini takdir etmiyor deil
ise de, meru vazifelerini ifa etmekde olan bir hanmefendiye kar gayri insani bir tavr hibir erait
tahtnda ho gremez id: Netice itibariyle, hemirenin szlerinden mstacel bir tevelldn husule
geldiini hissetmi id, mamafih, kabul etmek lzm id kim, bu suretde fahi bir mihnetden sonra
meselenin mesut bir ekilde hitam bulduuna muttali olunmas ehemm-1050 yetini tahfif etmeyb ve
hak Taal'nn mafiretini ve rahmetini bir kerre daha izhar etmi id.
Bu itibarla zihnindekileri yanndakine aarak, bu mevzu hakkndaki dncelerini ifade etmek gayesi
ilen, kendi fikrine gre (belki de ifade etmemesi daha isabetli olur id) lousalnn bu taravetli
mazhariyerle hitam bulmas haberinden dolay mesrur o -
4o7
mamak in insann ya souk bir hilkyyete ve barid bir dehaya sahib olmas lzm geldiini ve nki
hibir taksirat olmad halde ziyadesiyle strap ektiinden bahsetdi id. k esvapl delikanl onu bu
vaziyete kocasnn getirmi bulunduunu ve ayet dier bir Efesli hatun olmad takdirde phesiz
byle olmas lzm 1060 geldiini sylemi id. Sana sylemeliyim, dedi id Mr. Crotthers, szn
daha da tebarz erdirmek gayesi ilen masann zerine vu-rub, senin o Izzetlu Hazretleri, uzun favorili
bir moruk, bugn buraya gene urad id, genzinden konuarak hayatm dedii Wilhel-mina ilen bir ift
laf etmek istiyor imi de. Kendini hazr tutmasn syledi idm, aman ya birden patlayverir ise diye.
Vallahi, mbalasz sylyorum. Senin o ihtiyar koun erkeklik kudretine hayran olmamak mmkn
deil, herif o karya bir ocuk daha dourtturur bak. Hep birden, her biri kendi minvalince, onu tebcil
etmeye baladlar id, halbuki o k delikanl ayn teraneyi alarak 1070 gedikteki adamn kadnn
nikhlsndan gayri birisi, bir kilise mensubu, bir mealetaycs (faziletli) vayahut da her haneye lzm
olan teberiyi satan bir seyar esnaf olduunu syledi id. Ne garib, diye istiraka dald id misafir,
onlarn sahib olduu bu harikulade renash melekesi; bu doumhane ilen terihhanenin bu neviden
vakarszlklara sahne olabilmesi, sadece akademik unvanlarn
iktisabnn bu hiffet dknlerinin her cihetden mmtaz pek ok insann en asil telakki etdii bu san'atin
fedakr tabibleri-ne tahvil etmeye kfi gelebilmesi. Lkin, diye ilve etdi id, ihtimal kim hepsini tazyik
altnda tutan mterakim hislerinden kur- 1080 tulmak gayesi ilen yapyorlardr zira mteaddid kerreler
mahede etmiimdir kim, cancier dosrlar birlikte glerler.
Fekat, ne mnasebet ilen, diye asil lordumuz himaye edici azize soralm, ltufkr bir prensin imtiyaz
ilen meden haklara sahib olan bu ecnebi, kendisini dahili siyasetimizin en faik lordu olarak nasl resis
edebilir? Sadakatin istiare etmesi iktiza eden ol mnnetdarlk sindik nerededir? Geen harb srasnda
dman onu kumbarac askerlerine kar ne vakit muvakkat bir avantaja sahib olsa bu vatan haini ol an
frsat bilb kuvvetlerini keyfince mutasarrf bulunduu imparatorlua kar srecek yerde kendi yzde
1090 drdn garantiye alma tel ilen tir rir titremi id. Irtikb etdii d'er menfaatlar gibi bunu da
m unutmudur? Veyahut da, syle-d|klerini asl var ise, bakalarn aidata aidata nihayet kendisi mi
danan kii, kendine ait biricik zevk vastas olmutur? eci bir '"bann kerimesi mazbut bir
hanmefendinin harimi ismetini nlal etmek, veya onun iffetine en ufak bir glge drmek gayet-
458
le hadnainas bir tavr olacak id ise de ayet dikkatleri bu nokt ya ekmek istiyor id ise (filhakika ol
suretde yapmam olmas z yadesi ilen onun lehine olacak id) varsn eksin id. Bedbaht ka 1100 din,
epey uzun mddetdir son derece srarl bir ekilde onun tekdirlerini, aresizlere has bir istihzadan gayri
herhangi bir his ilen dinleme hakk ondan esirgenmi id. yle sylyor id, o namus bekisi,
sofulukda tam bir pelikan, tabiate olan rabtalarndan bihaber, cemiyetin bu dk tabakasndan km
bir hizmeti kz ilen gayri meru mnasebete teebbs etmekden hi vicdan azab hissetmiyor id! Ah,
o haspa sprgesinin velayeti altnda olmasa id, o da Msrl Hacer gibi terakki eder id! Otlama
alanlar meselesinde o hrn titizlii pek mahutdur ve Mr. Cuffe'nin huzurunda mnfail bir iftlik
sahibinden kyl az ilen de olsa pek
1110 isabetli ve kinayeli bir cevab almasna sebeb olmu id. Bir de Hristiyanlk vaaz vermesi ona hi
yakmyor. Ilenmeyb de saban demiri hasreti eken bir tohumtarlas yok mudur kim hanesine
mcavir? Bulu anda ayblanan bir det hayatn ortasnda bir ip-til ve hacaletdir. ayet bir terbykl
sefihler neslini shhata kavuturmak gayesi ilen Gilead belsemini kocakar ilalarna ve lezzeti mekk
vecizelere sarfetmesi art ise o takdirde tatbikat halihazrda onu tamamen igal etmi bulunan
nazariyata daha ziyade intibak etsin. Onun aguu izdivac, muaeret adabnn misal gster-mekde
muhteriz olduu bir esrar yuvasdr. Baz solgun gzellerin
1120 iffetsizce imalar onu ihmal edilmi ve kt yola dm bir muhibbe olarak teselli edebilir ise de
bu cedid ahlkiyatn mdafii ve sosyal yaralarmzn mdavii, kendi ark diyarnda kklendii takdirde
boy atub enlenen ve bol bulama belsem ifraz eden fekat, daha mutedil bir iklime nakledildikde,
kkleri daha evvelce sahib olduklar kuvveti kaybeden ve kard madde tl, hamz ve tesirsiz olan
egzotik bir aatan baka bir ey deildir.
Haber, Babli'ye mahsus merasimleri hatrlatan bir ihtiyat-krlk ilen revir ikinci mdiresi tarafndan
nbeti hekim muavinine tebli edilmi, o da bunun zerine murahhas heyetine bir er-
1130 kek evldn doduunu ilan etmi id. Kendisi dahiliye vekilinin ve hususi meclis azalarnn
huzurunda mutad doumertesi merasimine muavenet etmek gayesi ilen ahsen kadnlar kouuna vsl
oldukda, murahhas zlar, uzun sren uykusuzluk sebebiyle gayet cidd ve asab, ve ol mes'ut hadisenin
gerek hastann hizmetkrnn gerek ise doum mtahasssnn ikisinin birden gaybubeti mnasebeti ilen
daha da tahfif edilmi olan serbestyi tezyid edeceini mid ederek mttehiden bitabu takat ve tasvib
ilen derhal bir
459
ifak lisan eylemeye baladlar id. Mr. Telll Bloom'un tevik, teskin ve ictinab etmeye alan sesi
iitilmiyordu dahi. Ol an, byle mtehalif mizalar arasndaki yegne rabta olarak tezahr 1140 eden ol
insicamszlk nmayii in fevkalde msaid id. Vaziyetin beher safhas mtevaliyen terih ediliyor
id: Ana bir baba ayr biraderlerin doum evveli zddiyetleri, Sezaryen ameliyat, babann veya daha
nadiren grlen, anann vefatndan sonraki doumlar Childs Cinayeti diye malm ve Mr. Avukat
Bushe'un mte-heyyicane mdafas ilen nahak yere itham edilen ahsn beraetini temin etdiinden
dolay unutulmaz klnan karde katillii vakas, ekberiyet haklar ve kraln ikizler ilen zlere
ihsanlar, ocuk drme ve ocuk katli vakalar, muvazaal veya ihbar edilmemi olanlar,
akardiyak/oAjw infoetu ve ihtikan sebebiyle aprosopi (Mr. 1150 Namzet Mulligan tarafndan iktibas
edilen) baz enesiz inlilerde grlen ve fekk yumrularn medial hat
boyunca kusurlu olarak kavumas neticesinde hsl olan ve (anlattna gre) bir kulan brnn
sylediin iitebildii agnasi vakalar, anestezinin veya afak uykusunun faideleri, damarlarn tazyiki
sebebiyle ileri hami-lelikde doumsanclarnn uzatlmas, amnion kesesindeki mayiin iddetinin
prematre olarak tahfifi (bilfiil bu vak'ada grld zre) ve bunun neticesinde rahmin mikrop kapma
tehlikesi, rnga vastas ilen sun'i ilkah, hayzdan kesildikden sonra rahmin ie doru kvrlmas, rzna
zorla tecavz edilerek hamile braklan ka- 1160 dnlar mevzuunda rkn irtikb meselesi,
Brandenburghlularn Sturzgeburt tabir etdikleri ol strapl doum halleri, ok sayda erkein menisi
ilen, iki erkein menisi ilen ve hayz mddeti srasnda veya aralarnda kan ba bulunan ana ve babalar
tarafndan ilkah neticesinde doan hilkat garibeleri - velhasl Aristo'nun renklilitorafya resimli
aheserinde tasnif etdii insann douu hakkndaki cmle vak'alar. Ebeliin ve adl tbbn en vahim
mes'eleleri, hamile bir kadnn bir it merdiveninden kmasnn, ol hareket ilen, gbek kordonu cenini
bomasn diye men edilmesi ve iddetli veya kifayetsiz ekilde hasret ekdiinin iar zerine 1170 elini
vcudunun alar boyunca istimali ilen nikbet yeri diye isimlendirilen nahiyesine koymasnn takbihi
gibi hamilelie taallk eden en mteammim itikadlar kadar halecanla tetkik edilmi id. Aralarndan
birisi, tavanduda, memedeki lekeler, okparmakh-lk, mavi hastalk, doutan hasl olan krmz
lekeler ve krmz arap lekesi gibi btn anormalliklerin prima facie hepsine temas edilmi ve arada bir
rastlanan ol domuzkafal (Madame Grissel Steevens vak'as unutulmam id) veya kpekkll
ocuklarn
460
tabi mefruz izah olduu iddia edilmi id. Kaledonya murahhas
1180 tarafndan ileri srlen ve temsil etdii memleketin metafizik tra-disyonuna layk plazmatik hafza
teorisi bu eit vak'alarda insandan evvelki bir merhalede reym inkiafn bir inktan derpi et-mekde
id. Bigne bir mmessil ise bu iki itihadn aksini yle hararetli bir ekilde iddia etdi id kim ikna
olmamak mmkn deil id: Yani, kadnlar ilen hayvanlarn erkekleri arasnda cereyan eden
iftlemeler teorisi - mehaz ise kendisinin essas ittihaz etdii ve ol zarif Latin airinin dehasnca bize
nakledilegelen Meta-morphoses'in sahifelerindeki Minotaur misali masallar imi. Onun szleri
fevkalde tesirli olmu ise de uzun srmemi id.
Mr.
1190 Namzet Mulligan'n rakip tanmayan bir ekilde stad olduu azizlik kabilinden bir hitabet ilen,
cinsel arzularn tatmini in en ideal kimsenin iyi kalpli ve temiz bir ihtiyar erkek olduu kaziyesi
muvacehesinde parlad gibi srat ilen snverdi id. Gene ol esnada, Mr. Murahhas Madden ve Mr.
Namzet Lynch arasnda biri tekinden daha evvel vefat eden Siyaml ikizler hadisesindeki hukuk ve
teolojik dilem mevzuunda ateli bir mnakaa balam ve bu muamma annda Mr. Piskopos Muavini
Diyakon Dedalus'a tevdi edilmek zere mttefiken Mr. Telll Bloom'a havale edildi id. Ol esnaya dek,
zerindeki kyafetin ol tuhaf vakarn gayri 1200 tabi teennisine icabeten midir yoksa derunundaki bir
sadaya itaa-ten midir bilinmez, sessiz oturan delikanl muhtasaran ve, bazlarna gre, mhmel bir
ekilde Tann'nn tevhid etdii eyi kulun tecrid etmesini men eden kilise dsturunu beyan etdi id.
Fekat, Malachias'n hikyesi onlar dehetden dondurmu id. Sahneyi gzlerinin gnnde tasvir etdi
id. Bacann canibin-deki hafi kap arkaya doru kaydkda bir hcre zuhur etdi id -Haines! Kangmzn
tyleri diken olmad id kim! Bir destinde Kelt edebiyat ilen meml bir dosya, dierinde ise Poison
iaretli kk bir ie var id. Haines onlara doru hayaletvari bir srt
1210 ilen bakadursun hepsinin ehresinde taaccb, dehet ve istikrah okunmakda id. Sulusunun,
aikr, tarih olmas lzm gelen korku uyandran bir grle, buna mabih bir ekilde karlanacan
tahmin ediyor idm, diye balam id. Beli, hakikaten yle id. Samuel Childs'n katili benim. Nasl da
cezalandrldm ya! Cehennem beni korkutamaz. Aynen yzmden okunduu gibi. Asrlar boyunca,
nasl istirahat edebileceim acaba, diye bouk bir sesle mrldand, bu defa da devirdiim arklarmla
ve zat lileri de bir eytan veya bir hortlak gibi peimde Dublin'de srtp duruyoruz? Benim
cehennemim, ve Irlanda'nnki de bu hayatn iinde.
461
Suumun zail olmas in orada tevaggul etdim. Zevk tarab, kuzguncuk av, rlanda lisan (biraz inat
etdi), afyonruhu (destin-deki ieyi azna doru kaldrd), kamp yapmak. Beyhude! Hayaleti peimi
brakmyor. Yegne midim cennet tozu... Ah! Felket! Siyah panter! Bir lk atub zail oldu ve kap
kayarak kapand id. Bir an gedikte kafas kardaki kapdan zuhur edb, dedi idi kim: On biri on
geende Westland Row istasyonunda bana mlki olun. Akabinde, gitdi id. Cmle fsk u fcur ehlinin
gzlerinden yalar boanm id. Khin destini semaya doru kaldrarak mrldand id: Mananaun'un
kan davas! Hkim tekrar etdi id: Lex talionis. Santimantal kii, kendisi in yaplan bir jeste ilikin
hibir kran duygusu hissetmeden ondan
zevk alan kimsedir. Malachias, hislerini zaptedemeyerek, tevakkuf eyledi id. Esrar perdesi kalkm id.
Haines nc birader olmakda id. Onun ismi hakikiyesi Childs id. Siyah panterin kendisi, kendi
pederinin hayaleti id. Unutmak gayesi ilen morfin mptels olmu id. Beni ad etdin, var ol!
Kabristann canibindeki ssz hanede kimsecikler oturmuyor. Kang ruh ikamet eder kim orada.
rmcek, an uzletde rer. Geceleyin san deliinden tarassut eder. zerinde bir lanet. Nu-husetlidir.
Katilin mekn.
insan ruhunun ya katr? Her yeni takarrbde bukalemun misali rengini deitirme, dilat ilen mesrur
ve melil ilen mteessir hasletine sahip olub ya da haleti gibi mtehavvildir. Orada gevi getirerek
hayallere dalm oturan Leopold, artk ol dlek reklm ajan ve mtevaz bir varidatn sahibi deildir.
Yirmi ksur sene evveline avdet etmidir. Gen Leopold'dr sindik. Orada, maziye matuf bir tertibde
olduu zre, bir ayine ire bir ayine (hey, hoop!), kendisini seyreyledi id. Ol vakitki civan sureti,
inkiaf etmi olan baatur endam, bir sabah ayaznda omzuna aprazlama geirdii mektebantas ve
onun iinde de, durendi anasnn koyduu koca bir para buday somunu, Clanbrassil Street'deki eski
naneden liseye doru yrmektedir. Veya gene ayn boy bou, bir 'ki sene gedikde, ilk melon apkasn
giymi vaziyetde (ah, ne gn id ya!), daha ol yada, sipari defteri tekmil, kokulu bir men-d|I (srf
alayi in deil), bir anta dolusu mcell ziyneteyas (ah 0 gnler, imdi mazide kald!) ve, mhtez
ve tabasbuslu tebessmler ilen u veya bu yarm gnll evkadnnn veya yeni serpi-en bir bakirenin
parmaklarnn ularna mahcubiyet ilen kail oluklar (ama ya kalpleri? sen ondan haber ver!) tasannulu
destbus-*r ilen aile firmasn temsilen tam salhiyetdar bir seyyar satc, koku, ol tebessm, fakat,
bunlardan da ziyade, ol kara gzler
1220
BP
1230
1240
1250
1260
------------------------------------- -162 ---------------------------
ilen ol mdahin tavrlar karanlk basar iken, mabih mesailerden sonra ocak banda (bir erite ann
pitiine emin olabilirsiniz) Jacob piposuyla kesine kurulmu, baa gzl ilen Avrupa'dan bir ay
evvel gelmi bir gazeteyi mtalaa eden firmann sahibine ykl bir mebl getirmi oluyor id. Ama
durun, hoop, ayine buulanyor ve civan valyemiz sislerin arasnda ufack bir benek haline gelene dek
raklap gidiyor. imdi kendisi ebeveyndir ve bu etrafndakiler de herhalde mahdumlardr. Kim
bilebilir kim? Arif peder kendi evldn bilir. Hatch Street'deki yamurlu bir ge-1270 ceyi hatriyor,
ambarlarn nnde, ilkinin. Yamurluklu iki glge Yeni Kraliyet niversitesi'ni geerlerken, birlikte
(kz zavall bir gariptir, bir veledi zinadr, sadece bir ilin bir peni de bahi mukabilinde senin, benim,
herkesin olur kar), birlikte saatin bati seyrini iitiyorlar. Bridie, Bridie Kelly! Bu ismi asla
unutmayacakdr, hatrlayacak ol geceyi her daim: ilk gece, gelingecesi. Karanln barnda, arzulayan
arzulayan ilen, deragu etmilerdir, ve bir anda (fiat!) kinat ziyaya gark olacakdr. Kalp kalbe mi
bindirmektedir? Heyhat aziz kari. Bir sokakda hitam bulmu id lkin - dur! Dn! Olamaz! Zavall kz
korkmu, karanln iinden firar etmektedir. 1280 Zulmetin bir gelinidir o, bir gece kerimesi.
Gnelialtnl gn dourma cesaretini gsteremedi id. Yo, Leopold, isimler ve hatralar seni teselli
edemez. Kuvvetli olduun galat hissini kaybetdin -artk beyhude. Senin sulbnden gelme bir
mahdumun yok senin. Kimsenin Leopoldu olamayacaksn, Rudolphun Leopoldu olduu gibi.
Sadalar mekk bir sktun iinde terkib olub birlemekde id: Bihudud fezann sktu: Ve serian,
sessizce ruh tekevvn etmi olan nesiller devirlerinin diyarlarna naklediliyor. zerinde kuruni bir
seherin tan n dkerek, toktaan yldz yldz eb-1290 nemlerini saarak inktasz asl olduu, ama
vasi bademyeili ot-lakyerlerine asla nzul etmedii, bir diyar. Annesini apak admlarla takib ediyor,
diitayn yeden bir ksrak. Onlar seher vaktinin hayaletleri iseler de, bnyeleri khinvari bir zarafet ilen
yorulmu, kalalar endaml narin, boyunlar esnek adaleli, balar mazlum rkek. Solup gidiyorlar,
mahzun hayaletler: Kayboluyor hepsi de. Agendath metruk bir arazi, bir ccebaykular, miyop htht-
kular barna. Netaim, ol altn devri, yok artk. Ve bulutlar tankyla isyan homurtularyla grleyerek
gelecekler, hortlayan canavarlar. Huu! Dinleyin! Huu! Pafalaks onlarn ardndan sinsi sinsi 1300
ilerlemekde, alnndan imek imek akrepler aka aka. iri boynuzlu geyikler ve Tibetsrlan,
Bashan'n ve Babil'in boalar.
463
mamutlar ve mastodonlar, alay da batk ummana, Lacus Mortis'c skn etmekde. Me'um kindar
zodyak ordusu! Hem boynuzlu l A m burlular, borazan alan kazma dililer, aslanyeleliler, dal dal
boynuzlular, hortumburunlular ve srngenler, sanlar, gevigeti-renler ve kalnderililer, krei arzdaki
hareket eden uluyan cmle mahlkat, gnein katilleri kkreyerek bulutlar ayorlar.
Susuzluklarn gidermek gayesi ilen l denize doru ilerliyorlar -iren yudumlamalar ilen
hararetlerini sndrmee, tuzdan uyumu tkenmez bir sel. Artk er almeti semalarn altn- 1310 daki
llerde ta ara kadar boy atarak, vasi, tekrar nema bulur. Ve ite, tenash mucizesi, o kz, lyezal gelin,
sabahyldznn mjdecisi, ol gelin, ebed bakire. Ta kendisi, Martha, yitirilmi sen, Mil-licent, taze,
aziz, nuryzl. Ne kadar asude bir ykselii var imdi, parlak altnsars sandallaryla, afak skmezden
hemen nce, yznde labems mi derler yle bir pee Pleiadeler arasnda bir kralie. Salnyor,
yldzl bedeninin etrafnda szlerek zmrt, safir, leylak ve ak mor dalgalar halinde k k, souk
yldzlarara-s rzgr akntlarna aslm, kvrlarak, bklerek, dndrerek, semalarda gizemli bir yaz
izerek, saysz sembol istihalelerinden 1320 sonra Boa burcunun alnna yakut renkli gen bir
iaretle, alev alev, bir Alfa kondurarak akyor. Francis, Stephen'e, yllar nce Conmee'nin zamannda
okulda bir arada olduklar gnleri hatrlatyordu. Glaucon'u, Alcibia-des'i, Pisistratus'u sordu. imdi
neredeydiler? ikisi de bilmiyordu. Gemiten ve hayaletlerinden sz ettiydin, dedi Stephens. Ne diye
dnrsn onlar? Onlar yaama arsam da Lethe'nin sularn artsam o zavall hayaletleler koup
gelmezler mi arma? Kim byle dnr? Ben, Bous Stephenoumenos, boalarladost ozan, onlarn
lordu ve hayat vereniyim. Vincent'e glmseyerek, 1330 dank salarn asmayapraklarndan bir ta
ile evreledi. O yant ve o yapraklar, dedi Vincent ona, bir avu geeen iirden ok, pek daha fazla bir
ey senin dhi babana seslenebildii zaman seni daha uzun bir biimde ssleyecektir. Senin iyiliini
isteyen herkes buna kavuman dileyecektir. Herkes dlediin ii gerekletirmeni, seni alklamay
arzuluyor Stephaneforos. Onlar hayal krk-'gna uratmaman gnlden isterim. O, hayr, Vincent, dedi
Le-nehan, yanndan onun omzuna bir elini dayayarak. Sakn korkma, nasn ksz brakamaz o. Gen
adamn surat asld. Herkes, na> verdii szn hatrlatlmasnn ve yeni kaybnn onu ne denli 1340
zdn grebiliyordu. amatal sesler, acsn dindirmi olmasa 0 radan kalkp gidecek :i. Madden,
birincisinin adna kanp Scept-
464
re'e oynayarak be drahmi kaybetmiti. Lenehan da bir o kada Yar anlatt onlara. Bayra indirdiler,
ff! frladlar, ne kou zerinde O. Madden ile ksrak en ne kverdi. Btn atlar gect'' gidiyor. Btn
kalplerde bir heyecan. Phyllis bile kendini tutama' dyd. Earbn sallayarak baryordu: Yaa! Sceptre
kazanacak' Ancak yarn bitimine bir tur kala toplu halde koarlarken o kara at Throwaway yaklayor,
bir hizaya geliyor, sonra onu geiy0r
1350 Her ey yitti imdi. Phyllis konumaz oldu: Gzleri birer dertli nu-man iei. Juno, diye haykrd,
mahvoldum. Ama sevgilisi onu teselli etti ve ona aralarnda beyzi bonbonlar bulunan parltl bir altn
tepsi getirdi; Phylis onlar yemeye koyuldu. Bir damla gzya aktt: Yalnzca bir damla. Yaman
kamdr ha, dedi Lenehan, u W. Lane. Dn drt, bugn de yar ald. Var m onun gibi cokey?
Adam deveye ya da azgn bir camza bindir antada kekliktir zafer onun iin. Ama eskilerin dedii gibi
sabrl olalm. Yazk talihsizlere! Zavall Sceptre! Dedi belirsizce inleyerek. Artk o eski ksrak deil o.
Bana sorarsan bir ei gelmez artk bir daha. Allah
1360 hakk iin, efendim, bir kralieydi o. Hatrlar msn, Vincent? Sen bugn benim kraliemi gresin
isterdim, dedi Vincent. O ne genlik, ne taravet (Lalage bile snk kalr onun yannda) sar ayakkablar
ve mermerahi giysisiyle, ad nedir bilemedim. Bizi glgeleyen kestane aalar iek amt: Hava
onlarn batan karc kokusuyla bihu vaziyetteydi, etrafmzda iektozlar uuuyordu. Gnein
vurduu yerlerde bir ta zerinde Periplipomenes'in kprnn ordaki dkknnda satt bir tepsi Korint
zml reini kolayca piirebilir insan. Ama o dilerinin arasna onu sardm kolumdan baka bir
eyi almak istemiyordu; onu kolumla biraz s-
1370 kaak olsam derhal latifeperdaz bir tarzda kolumu dilemeye balyordu. Geen hafta hastaland,
drt gn yataktan kalkmad, ama bugn serbest, delimen, gzn budaktan saknmyor. Daha cazibeli
oluyor o vakit. Buketleri de! Haspam zprn teki, yan yana uzandmzda toplayp durmutu iekleri.
Fsldayvereyim, dostum, tarladan ayrlrken kime rastladk dnyada bilemezsin. Con-mee, billahi! it
boyunca yrmekteydi, okuyarak. Bir dua kitabyd galiba, eminim, bir de Glycera ya da Chloe'den ak
mektubu kald yeri imlemek iin. Tatl yaratk mahcubiyetten renkten renge girerek, eteindeki kk
bir eyi dzeltiyormu gibi yapt
1380 Kk bir dal paras yapmt eteine zira aalar bile kt ona-Conmee getikten sonra
tad o kk aynaya bakp gzelim yansmasn inceledi. Ama bize kar nazik davranmt.
Giderken bizi takdis etmiti. Tanrlar da naziktirler her daim, dedi Lenehan-
465
ss'n ksrayla ansmz yaver gitmedi ama belki onun bu biras | sallah uur getirir bana. Elini bir
araptestisinin zerine koydu: Malachi bunu grp, yabanc ile krmz etiketi gstererek ona mani oldu.
Usulca fsldad Malachi, Kelt rahipleri gibi ketum ol. Ruhu ok uzaklarda. Bir dten uyandrlmak ola
ki domak denli
, vericidir. Youn bir ekilde incelenen bir nesne, Tanrlarn faziletkr lemine alan bir kapya
dnebilir. yle deil m'., 1390 Stephen? Daha nceki gelilerinden birinde Msrl rahiplerin Kar-
ma'ya ilikin yasalarn gizlerini kendine aklam olduklar Theo-sophos yle demiti bana, diye yant
verdi Stephen. Ay kuandaki Alfa gezegeninden turuncuate gemidolusu Ay Tanrlar demiti bana
Theosophos, eterik eleriyle birlemek istememiler ve bu nedenle ikinci takmyldzda yakutrenkli
egolaryla tecessm etmilerdir. Mamafih, ill ve lkin ne are ki sz konusu olan ey onun hakkndaki
bir nevi ruh knts iinde veya ipnotize edilmi olduuna dair akl almaz phenin tamamyla son
derece smahi- 1400 yetteki yanl bir anlamadan kaynaklarfm olmas deildi. Yukardakiler cereyan
ederken basar organlar bu safhada birtakm hayatiyet emareleri tehir etmeye balayan bir kimse, en
azndan dnyann en ferasetli kimsesi kadar ferasetli saylr- ve bunun aksini dnenler ise son derece
yanlm olduklarn anlayacaklardr. . Son drt be dakika boyunca gzlerini dikmi Burton-on-Trent'te
bulunduu yerin tam karsnda yer alan ve krmz etiketinden dolay herkesin dikkatini ekecek
ekilde duran Messrs. Bass ve ti.'nce ielenmi olup bir miktar Bir Numara Bass birasna
bakmaktayd. Daha sonra kendisince pekl bilinen sebeplerden do-- 1410 lay ona malm olduu
zere, ki gidiatn mahiyetini tamamyla deitirmesine yol amt, delikanllk gnleri ve binicilik
hakkn* da demincekki anlarndan sonra, durup dururken birden kendisine ait iki mahfem ansn
hatrlamt ki br ikisi bunlarn yannda domam bebek denli masum kalrd. Mamafih, netice
itibariyle, ikisinin de gzleri bulutu ve dierinin o eyi temizleyeceini anlar anlamaz gayri ihtiyari
kendisi de ona yardm etmeye karar verdi ve bunun zerine istenen svyla dolu cam kab boynundan
yakalad gibi ve mamafih ayn zamanda onun iindeki birann tek bir katrasn bile heba etmemeye
byk lde gayret sarf 1420 ederek onun iinde vasi bir ukur at. Netice olarak husule gelen
mnazara mevzuu ve tekml itibariyle hayatn seyrinin bir hulsasyd. Mekn da meclis de
aYsiyetten ri deildi. Mnazaraclar memleketin en zeki olanla-
466
rndand, iledikleri mevzu da fevkalde ulv ve son derece hava tiydi. Horne'un evinin yksek tavanl
byk salonu daha evvel' bu kadar eitli ve tipik temsilciyi bir arada grmemi ve o messesenin
kocam at kirileri de bu kadar ansiklopedik bir lisan, kat'a dinlememilerdi. Hakikaten muhteem bir
manzara tekil 1430 etmekteydi. Galloway Burnu'nun deniz havasndan surat yanar gibi parlayan
Crotthers, gzalc Kuzey skoya kyafetiyle masann bir ucunda oturmaktayd. Gene orada, onun
karsnda, ehresi vaktinden evvel bozulan ahlkn ve mevsimsiz inkiaf eden bilgeliini imdiden
aksettiren Lynch oturmaktayd. Iskoyalnn yan-daki yer nev'i ahsna mnhasr Costello'ya tahsis
edilmiti, onun yannda da Madden'in bodur sureti hareket etmeksizin kurulmutu. Aslnda ocan
nnde bo duran iskemle ev sahibine aitti fakat her iki cenahnda tvit ortu ve sepili inek derisinden
kundu-ralaryla kif kyafetindeki Bannon ile bunlara taban tabana zt 1440 uhaiei zarafeti ve
ehirli adaberknyla Malachi Roland St. John Mulligan yer almaktayd. Son olarak masann banda,
pedagoji ve metafizik tetkikat gibi megalelerinden sonra Sokratik hasbhallerin keyiflendirici
atmosferinde bir melce bulan gen air ile onun sanda ve solunda da hipodromdan henz gelmi olan
dncesiz tahminci, ve stba yollarn ve kavgalarn tozuyla kirlenmi ve onulmaz bir aybn
irkefiyle lekelenmi olan, ancak metanetli ve vefal yreinden Lafayate'in esinli kaleminin tideki
alara resmettii o tenperver gzellik imajn baka hibir cazibenin veya musibetin veya tehdidin veya
zilletin asla silemeyece-1450 i o ihtiyatl seyyah yerletirilmilerdi.
imdi ve burada yeri gelmiken daha iptidada ifade edilmelidir ki her ne kadar Mr. S. Dedalus'un (Teo.
Sept.) ileri srd fikirler onun fena halde ifsat edilmi transandantalizme mptel olduunu
dndrmekte ise de bu, kabul edilmi bulunan ilm metotlara ters dmektedir, ilim, ne kadar
tekrarlansa da azdr, madd fenomenlerle itigal eder. lim adam da sokaktaki adam gibi mahhas
olaylar grmezlikten gelmeyip onlar
elinden geldiince aklamak mecburiyetindedir. Mr. L. Bloom'un (Rek. Teli.) arz ettii mstakbel
cinsiyetin tayinine ilikin ilk mesele gibi, -1460 min - imdilik - cevaplayamad baz sorularn
bulunduu dorudur. ocuun erkek domasndaki faktrn, Trinacrial Empedoc-les'in itihadna gre
sa mebiz mi (ki dierleri detten sonraki dnemde olduunu iddia etmilerdir) yoksa uzun sre ihmal
edilmi spermatozoitlerle nemaspermelar m olduunu kabul etmeliyiz, veyahut da Culpepper,
Spallanzani, Blumenbach, Lusk, Hert-
467
. Leopold ve Valenti gibi ou embriyologlarn ileri srdkleri ., j' ikisinin bir karm olduunu mu?
Bu demektir ki, bir taraf-n nemaspermalarn nisus formativusu ile dier taraftan pasif unsur lan
succubitus felix, ani isabetli olarak seilmi olan mevki arasnda bir terikimesai (ki tabiatin pek
holand bir tarzdr) yer almakta- 1470 Hr Ayn aratrmacnn ne srd baka bir problem de
onun kadar ehemmiyet tar: ocuk lmleri. Enterasandr zira, isabetli bir ekilde ifade ettii gibi,
hepimiz ayn ekilde doarz ama farkl ekillerde lrz. Mr. M. Mulligan (Hyg. et Eug. Doc.)
akcierleri paslanm vatandalarmzn tozlarn iine gizlenen bakterileri soluyarak adenit, akcier
hastalklar vs. kaptklar shhi artlar takbih etti. Bu faktrler, diye devam etti, ve sokaklarmzdaki
iren manzaralar, ukubet ilan afileri, her zmreden din adamlar, sakat askerler ve bahriyeliler,
skorbtlerini tehir eden vatmanlar, vitrinlerde aslm l hayvan cesetleri, paranoik bekrlar ve ksr
1480 madamalar - ite bunlar, dedi, rkmzn evsafndaki her trl tereddinin sebebidir. Kalipedi pek
yaknda yaygn bir ekilde benimsenecek, diye kehanette bulundu, ve hayat ssleyen her ey, hakikaten
iyi mzik, gzel edebiyat, hafif flozofi, terbiyevi tablolar, Vens ve Apollo gibi klasik heykellerin al
mulaj rprodksi-yonlar, msabakalarda mkfat kazanm gzel bebeklerin artistik renkli fotoraflar,
btn bu kk megaleler o malum erait altndaki hanmlarn aradaki aylar gayet ho bir ekilde
geirmelerine vesile olacaktr. Mr. J. Crothers (Disc. Bacc.) bu irtihallerden bazlarn atlyelerde ar
iler grdrlen kadn iilerde rastlanan 1490 mideye ait travma vakalarnda ve evlerdeki evlilie dair
eitim noksanlna lkin en ziyade olarak husus ve resm ihmaller neticesinde yeni domu bebeklerin
bakmszla duar kalmasna, ocuk drme crmne veya bebek katli eklindeki vahiyane sulara
atfetmektedir, ilk saydmz husus (ihmali kastediyoruz) phe yok ki pek doru ise de bahsettii,
hemirelerin mide boluunda snger unutmalar eklindeki vakalara kaideden ziyade is-"sna tekil
edecek surette nadir olarak rastlanr. Haddi zatnda inceleyecek olursak, btn bunlara ve ekseriya
tabiatin gayelerini akkuk e"irmesine mani olan insan kusurlarmza ramen bun- 1500 a hamileliin ve
doumun byle iyi bir surette cereyan etmekte 0 masna amak lzmdr. Mr. V. Lynch (Bacc. Arith.)
ortaya fera-1' bir fikir atarak doumlarn ve lmlerin olduu gibi, met ve ez'r hareketleri, kamer
safhalar, kan hareketleri, umumiyetle ustalklar, velhasl tabiatin vsi atlyesinde ok uzaklardaki bir
nein inkrazndan tutunuz da parklarmz gzelletiren saysz
468
ieklerden birinin amasna dek btn dier tekml fenom nin henz tavzih edilememi bulunan
numeroloji ilmine tabi ! duunu sylemiti. Gene de, normal shhatli ebeveynlerden ol 1510 shhatli
grnen ve ihtimamla baklan bir bebein daha ilk aylar da (ayn evlilikten olma dier ocuklara bir ey
olmazken) anla mayan bir ekilde lme niin malup olduu eklindeki basit v direkt sual, airin
dedii gibi, bizi skta sevk eder. Tabiatin h' phe yok ki, yapt her ey iin kendine has makbul ve
ilZatr edici espab mucibeleri vardr; ve byk bir ihtimal ile bu nevi lmler, muayyen bir ihtimaller
kanunu mucibince ilerinde maraz mikroplarn yerlemi bulunduu (modern ilim kat'i surette izhar
etmitir ki sadece plazaya ait maddelerin lmsz olduu sylenebilir) organizmalar nevnemann
tedricen daha erken bir
1520 safhasnda zail olma temaylndedirler ki, bu ekildeki bir tertip, baz hislerimizde (bilhassa
annelik hissinde) straba sebebiyet verirse de, gene de, bazlarmza gre, eninde sonunda umumi
olarak en gl olann yaamakta devam etmesine vesile olduundan dolay rkn lehinedir. Mr. S.
Dedalus'un (Teo. Sept.) lousalnda bir deri bir kemik kalm kanserli kadnlar ve mlahham serbest
meslek erbab beylerden maada safrav siyasiyn ve klorozlu rahibeler gibi muhtelif gdalar misli
gemi mkemmel bir itidal ile ineyebilen, yutabilen, hazmedebilen ve zahir o malm kanaldan
geiren hepil bir yaratn tysz loplardan masum bir kahvalt
1530 almakla muhtemelen midev bir ferahla ulaacana dair mtalaas (yoksa mdahalesi mi
denilmeli?), baka hibir ey olmasa dahi ve ne kadar tatsz da olsa yukarda zikredilen temayl ortaya
serer. Belediye mezbahalarnn gavamzna ilm mevzulardaki btn kendini beenmiliine ve
ukallna ramen bir asidi bir alkaliden tefrik edemeyen bu marazbeyinh sanat zppesi ve embriyon
limi kadar yakndan in olmayanlarn tenvir edilmesi gayesiyle ifade etmeliyiz ki, bizim aa
tabakadan ruhsatl gda maddesi mteahhitlerinin deni lisannda tysz lop anasndan yeni doan bir
buzann piirilip yenilebilen eti manasna gelir. 29, 30 ve 31
1540 Holies Street adresinde ve bilindii zre maharetli ve sempatik stad Dr. A. Home (Do. Mt., F.
K. Q. C. P. I.) riyasetindeki Mill Doum Hastanesi'nin itima salonunda Mr. L. Bloom (Rek Teli.) ile
yaplan alen bir mnakaa srasnda, ahitler mumaileyhin bir kadnn kediyi torbaya soktuktan sonra
(bu da, bir estetin, gya, tabiatin en mulak ve en muhteem vetirelerine - yani, cins' mnasebet fiiline
bir telmihi olmaktadr) artk onu tekrar danY3 karmas ya da ona hayat vermesi, kendi deyiiyle,
kendi hayatn
469
rtarmas iin arttr, beyannda bulunduunu ihbar etmilerdir. Muhatab da ta gediine koyarak, kendi
hayat pahasna, demi-. j A syleyi tarznn mutedil ve mctenip olmasna ramen ga- 1550 yetle tesirli
olmutur.
Bu mddet zarfnda tabibin mahareti ve sabr mes'ut bir accouchement ile nihayet bulmutu. Gerek
hasta gerek tabib iin pek zahmetli, bitap drc bir say olmutu. Cerrahlar ihtisaslar dahilindeki her
eyi yapmlar ve cesaretli kadn da onlara merte yar-mm etmiti. Hakikaten. Elinden geldiince iyi bir
mcadele vermiti ve imdi de ok, ama ok mes'uttu. Daha evvel hakkn rahmetine kavuanlar, bu
dnyadan genler de aaya bakp sevinerek bu hazin sahneyi tebessmle seyrediyorlar. Orada
uzanm, gzlerinde Annelikavk, yreinde bebek parmaklarna kar o 1560 yakc hasret (grlmeye
layk bir manzara), bu yeni analnn duman stnde ilk saniyelerinde, yukardaki O'na, lemmul
Zev'e sessiz bir kran duas nefhederek yle yatarken tazim ile baknz ona. Mfik gzleri bebeine
bakarken sadece bir ltuf daha niyaz ediyor, o da sevgili Doady'sinin orada onunla olup saadetini
paylamas, Tanr'nn kilden yaratt o cimcimeyi, meru hemgu olmalarnn meyvesini kucana
almas. Artk yalanm (bunu birbirimize fsldayabiliriz) ve omuzlar hafife km bulunmakta ise
de senelerin dadaas Ulster Bankas'nn College Green ubesinin bu pakdamen muhasebe mdr
muavinine va- 1570 kur bir ciddiyet getirmitir. Ah Doady, eskiden sevilmiti, hayat boyunca bir e
olarak sadk kalmt, ama mazinin o gllk glistanlk gnleri bir daha asla dnmeyecekti! Gzel
ban her zamanki gibi sallayarak o gnleri hatrlyor. Tanrm! Senelerin sisi iinden imdi ne gzel!
Lkin ocuklar hayalinde ikisinin yataklarnn banda toplanyorlar - Charley, Mary Alice, Frederick
Albert (ah keke yaasayd), Mamy, Budgy (Victoria Frances), Tom, Violet Constance Louisa, Sevgili
kk Bobsy (Gney Afrika Harbi ndeki mehur kahramanmz Waterford ve Kandehar Lordu "obs'a
atfen) ve imdi de ittihatlarnn bu niha teminat, hakiki 1580 rurefoy burnuyla bir Purefoylar prensi.
Ailesinin midine, Dublin atosu Kraliyet Tahsildarlk dairesinde nfuzlu bir vazifesi bulunan amca
torununun olu Mortimer Edward'in ismi verilecek. Zarar byle geiveriyor ite: Ancak Peder Cronion
burada biraz ar avrand. Yo, ah vah etmeyi brak artk, sevgili irin Mina. Sen e Doady, ecelin
geldiinde (Allah geinden versin!) pek holan-Sln glaacndan piponun kllerini silk ve nnde
Kutsal Kitab uduun sndr zira kandilindeki ya sratle azalmakta, hu-
471)
zurlu bir kalple yatana gir ve istirahat et. O bilir ve vakti gelin 1590 O seni aracaktr. Sen de
hakikaten sk bir mcadele verdin
erkeklik roln sadk bir ekilde oynadn. Efendim, sizi tebr'U ederim. Bravo, Allahn mmtaz ve sadk
kulu! yle gnahlar veya (dnyann onlara verdii isimle) kt h tralar vardr ki insan onlar ruhunun
en karanlk kelerinde sak lar, onlar da orada yerleip beklerler. Bazen bu insann hafzas kn relir, yle
eyler hi olmam gibi davranr veya onlarn mevcudiyetini reddeder veya en azndan kendisini onlarn
o ekilde olmadna inandrr. Ama tesadfi bir kelime onlar anszn depretiri-verir ve en olmadk
erait altnda, mesel, zevkle tef ile harp din-1600 lerken veya bir akam vaktinin serin kristal
asudeliinde veya bir ziyafette, geceleyin, artk arapla mebu bir vaziyetteyken bir hayal veya bir rya
eklinde onun karsna dikiliverirler. O hayal onun zerine feveran ederek, onu tahkir edercesine deil,
intikam alp onu insanlardan uzaklatrmak iin de de, mazinin perian kisvesiyle kefenlenmi olarak
sakin, uzak, sitemkrane bir ekilde
gelir.
nsan syleyeninin maraziyetinden, hayatn drstlklerine kar hususi bir istidad olduundan
pheye dren bylesi nef-retlik szler zerine, yabanc hl nndeki ehrede yavaa yay-1610 lan
ve sanki detiymi veya kasd olarak taknm gibi grnen sahte bir sknet klna bakmaktayd. Son
derece basit bir kelimenin bir mahidin hafzasnda uyandrd bir sahne o ahsa o eski gnlerin
hakikaten hem de zevkleriyle birlikte devam ettii (bazlarnn dnd gibi) intiban verir. Mlayim
bir Mays akam Roundtown'daki o hatrdankmayan, eflatun ve beyaz iekler am leylak
bahesindeki gzelce krklm bir imenlik, oyunu seyreden narin ve parfml kadnlar ama gzleri
daha ziyade imenlerin zerinde yuvarlanarak giden, biri bir bakasyla ksa a-lak bir darbeyle arpp
duran toplardayd. Az tedeki, sularn za-1620 man zaman hulyal bir ekilde akt kuruni fskiyenin
yannda bir parfml hemireler grubu daha vard, Floey, Atty, Tiny ve da* ha esmer arkadalar,
Kirazl Leydi Hazretlerimiz, beni byleyen neydi yle bilemiyorum, tazelii ve derinliiyle cildinin o
egzotK scakln nefis bir ekilde meydana karan ve bir kulandan sarkan alml iki kiraz. Drt be
yanda pazen giysili bir olan (ieK' lerin cotuu bir mevsimdeydik ama ok gemeden anaklar
orn-lekler dizilince ocan banda neeli demler balayacak) kzlar' sevecen elleriyle evrilerek
gvenli, fskiyenin zerinde durmak tadr. Bu een adamn u anda yapt gibi, ola ki tehlikeden t-cS
471
ldnn epey bilincinde kalarn bir para atyor ama arada bir 1630 nnesinin, ongun gzlerinde
belirsiz bir uzaklk ya da serzeni gl-esj (alles Vergangliche) iekli tarhlarn zerindeki piazettadan
bakmakta olduu yeri gzlemeyi de ihmal etmiyor.
Buna bir nokta koyun ve anmsayn. Son abucak geliverir. O doum odasna girin ve orada alanlarn
yzlerini inceleyin. Grrsnz ki, oradaki hibir ey aceleyle ve zorla yaplmaz. Daha ziyade, o
yuvadaki grevlerine uygun olarak koruyucu bir dinginlikle karlarsnz, ok eskiden Yahuda'nn
Beytllahm'nda bir beiin evresini saran obanlarn ve meleklerin mtayakkz bekleyileri, ancak
n yaylmasndan nce olduu gibi ar tar 1640 nemle ykl frtnabulutlar kabarp taan
yntlar halinde yeri de g de devasa bir mahmurlukla kuatarak orak tarlalarn, uvuklayan
ineklerin, kavruk allklarn ve yeilliklerin zerine inerek tam ortasnda akan ani imeklenmeler ve
yanklanan gk-grltleriyle patlayan bulutlardan seller boanverir, transformasyon bakaca bir
biimde deil ite byle gereklemitir, iddetli ve anszn, kelmn telaffuz edilmesiyle birlikte.
Burke'e, diye frlayan Lordum Stephen byle barnca, hepsi de sr sepet onun ardndan, yavru
horozu, empanzesi, tabelacs, hapdoktoru, padamaz Bloom birbirlerinin peinden hep beraber 1650
balklarna, dibudak bastonlarna, kllarna, Panama apkalarna ve knlarna, Zermatt
dacsopalarna vesairelerine hcum ettiler. Bir ko yiitler labirenti, her biri soylu renciler. Hemire
Callan koridorda akn, onlar susturamyor, merdivenlerden glmseyerek inerken tam bir libreyi
bulan akntnn kesildiini bildiren doum cerrah da hakeza. Bir yana itiyorlar onu. Kap! Ak m? Ha!
Bir patrt bir amata, bir dakika iinde yellim yelalim dar kyorlar, hedefleri Denzille ve Holles'teki
Burke'nin meyhanesidir artk. Dixon onlar sert bir dille halyor ama sonra bir kfr savurarak, onlara
katlyor. Bloom, yukardaki mutlu anaya bebeine iyi 1660 dileklerini iletmek amacyla, bir saniyecik
hemireyle kalyor. Doktor Perhiz ile Doktor Sknet. imdi ona da gereken bu deil mi-? Horne'un
evinin uyank bekisi mum gibi solgun suratyla yksn anlatmtr. Hepsi gittikten sonra, saduyulu
mzahir bir nazar salarak, yaklap soruyor karken: Madam, leylek sizi ne zaman ziyaret edecek?
Darda hava l l yldzl coelumun altnda Dublin'in kald-r'ntalarn parldatan, yaamn gksel
z, yamuruyla mebu, iann'nn havas bu, Kinatbabann havas, kvlcm saan her yeri Saran nermin
hava. Derin bir nefes alarak ek iine onu. Tanr a- 1670
472
kna, Theodore Purefoy, kahramanca bir i yaptn alimallah! Valla hi sen, evvel Allah, bu mtezebzib
lemmul fevkalde etrefil]' vakayinamede istisnasz en ayan dikkat ebeveynsin. Hayretfezal O kad
nn Allahvergisi Allahyaps bedenindeki potansiyel mm-knat erkee has cz'nle msmir ettin.
Smsk sarl ona! Hizmet et! Didin, rgatlar gibi al, allmelii de tm o Malthusculan da siktir et. Sen
babassn hepsinin de, Theodore. Evinde kasaba olan borlarnn, bankada ise altn klelerinin (senin
olmayan!) altnda eziliyor musun? Ban yukarya kaldr! Yeni doan her o-
1680 cuun iin ergin buday kilesini dolduracaksn. Bak, yapan srlsklam olmu. Ordaki Darby
Dullman ile Joan'n m kskanmaktasn? Zrriyet namna ikiyzl bir kargayla gzleri apakl bir
kpekten baka yok bir
kimseleri. f, dinle bak! O bir katr, gten takatten keslmi be para etmez geberik bir salyangoz.
Poplas-yonsuz koplasyon! Olmaz, derim ben! Herod'un o masumlar boazlamas, asl ad bunun bu.
Sebzevat, aslnda, ksr bir evlilik hayat. Kadn kpkrmz, kanl canl biftekle beslemek lzm! Bir
illetler kumkumasdr o, hipertrofk guddeler, kabakulak, hunnak, ayak arpklklar, samannezlesi,
yatakbanlar, sakran, hareketli 1690 bbrek, gua, siiller, safravi nbetler, safratalar, souk
ayaklar, varikozlu, damarlar grla. Mersiyeler, atlar, saular ve elejiler gibi hilk cenaze mziine
paydos! Yirmi yldr ayn terane, esef etme hi. Sen, yapsam m yapmasam m diye bekleyip de asla
eyleme gemeyenler gibi deilsin. Sen Amerikan grdn, hayattaki vazifeni yerine getirdin.
Atlantiktesindeki bizonlar gibi iftlemek iin saldrdn. Nasl demiti Zerdt? Deine Kuh Trbsal
melkest Du. Non trinkstDu die siisse Milch des Enters. Yaa! Senin iin bol bulama fkrtr. , beyim,
i bir memedolusu! Ana st, Purefoy, insan soyunun st, ta tepemizdeki ince yamurbuharnn iinde
tomur-
1700 cuklanrcasna parl parl alazlanan u yldzlarn dahi st, han ihtillcilerin kafay ektikleri
izbelerde diktikleri cinsten pun st, deliliin st, Kenan Diyar'nn ballst. ineinin memesi sert mi
dedin? Evet, ama st scak, lezzetli ve besleyici. Havacva m sandn, koyu kaymakldr bu st. Onun
erefine piri fni. Mam! Perdeam Partulam et Pertundam nunc est bibendum!
Hepsi de kol kola sokak boyunca haykrarak iki lemine doru yneldiler. Adamevltlar. Dn gece
nerde szaki yaptn. Emektar srahili Timothy. Hayde yrr hatta ko! Familyazda emsiye ya da
izme va m? Bizim kkylan moruk krk nirde
1710 kim? Hadi be, ne bileyim lan! Bak'olum, Dix! Doruca kurdele tezghna. Punch nirde kim.
Tammamdr. Jay, doumevinden 1'
473
kan sar'o papaz dikizle! Benedicat vos omnipotens Deus, Pater et Films- Bi sakal atsana, baym.
Denzille Lane kopilleri. Defolun, keratalar! Czlam kr. Haydi, Isaacs, u pezevenkleri lambann
altndan oksula. Bizinle geliy min, saayn baaym? Hususi ilerinize mani olmayalm da. Bloom pek
efendi canm. Hepsi de yledir ya. n avant, mes enfants! Bir numaral topu atele. Burke'ye! Bur-ke'ye!
Derkene be parasangyol aldlar. Slattery'nin atl askerleri. Merde yahu bizim hyar ktibefendi? Papaz
Steve, mrtedin itikad. Yo, yo, Mulligan! K tarafta! Yrr! Saate baksana bi. Sepet 1720 havas
alma saati. Mulli! Sana n'olduki canm? Ma mere m'a mar-iee. Britanya Saadetleri! Retamplatan digidi
boumboum. Tm oylar lehine iki acbadem bayan tarafndan Druiddrum Yaynevi'nde baslp
ciltlenecek. Sidikrengi danaderisi kapaklar. Artistik renklendirmede en son bulu. Benim zamanmda
irlanda'da kan en gzel kitap. Silentium! Pergelleri an. 'Ikkat. Hedef en yakn meyhane ile
bitiiindeki tekel bayileri, ileri, mar! Rap, rap, rap... askerler (kt'a dur!) susuzluktan yanyor. Bira,
biftek, borsaclk, betikler, buldoglar, buhargemileri, beleilik ve bapiskoposlar. Daraacnda da olsaz.
Bira, biftek betikleri ineyerek. ayet Irlandak- 1730 naysa. ineyenleri ine ge. Allah kahretsin!
Uygun admn ilen mar et. Canmz feda. Bapiskoposlar birahanesi. Dur! Faca et. Rugbi. Hcum.
Tekmelemek yok. Ayy, ayaklarm! Acd m? Hay-retefza halde mteessirim!
Soruy'm. Burda kim durupduru kim? Mftehir bi havacva maliki, iflas vaziyetleri. Zilyoner durumlar.
Tig teber, ah leven-tiz. Bi metelik grdysem bu hafta putum bill. Siz? bermensch iin
atalarmzn balerbeti. Keza. Be adet Bir Numara. Siz, efendim? Zencefilli kordiyal. Bi ksrk
urubu da bana ek. iimiz snsn bi para. Saatini kuruyor. Bir durdu mu artk almaz bir 1740 daha
o yal. Bana apsent, t'ma'm? Caramba! Bir yumurtal iki al-saydn ya da i yumurta yutsaydn. Sat
ka oldu? Benimkinin ii gemi. On var. Aman pek mteekkirim. Estafurullah. Sadr travma
geirdin, ha, Dix? Dediin gibi valla. Herifiolu ne vakit baesinde biraz uyuyum die bi eekars
gelip onu sokuyor. Mater in orda oturuyor. Yular ele vermi. Aftosunu bilir min? Tabbee, bilmem mi?
Ya tulumu. Dezabiyesiylen grdmd. Muz gibi soyunca fstk. Aurree, kaymak. Senin
cimbakukalardan deil o, h' bilem. Perdeyi ekiver, akm, iki Guinness. Aynsndan buraya. Haydi
evlt. Azizim bi kez dtn m kalkmak iin beklemiy- 1750 eeksin. Be, yedi, dokuz. Kyak! Bi bak
var ki insana, erirsin. "ele semerini, hi sorma gitsin. Gr ki inanasn. Ah o abezan gz-
474
lerin trabezan boynun, kalbimi aldn kz sen, ah seni atmkhok kas. Efendim? Patates romatizmaya
bire bir mi? Zrva bunlar ca nm, msaade buyurursanz. Milleti kandrmaca. Amamn sen billahi
delisin. Evet, doktor? Laponya'dan dnd m? Ferasetin nefaset kesbetmi tamam m? Kzlderili
karyla uaklar ne lemde? Lohusa yatandan kalkt m? Sabah your akam dour. Parola Kllara bak.
Bizimki solgun lm ile kanl canl doum. Meraba!
1760 Sen kendine kz, patron! Soytarnn telgraf. Meredith'ten arma salasyona, orkidasyona
politasyona tabi tutulmu cizvit! Halam Kinch'in pederine yazm. Ktocuk Stephen terbiyeli Malac-
hi'nin ahlkn bozuyo.
Hahaayt! Yakala meini, evlt. Kpkl tarafndan. Nah, Jock, Iskoyal civanm arpasuyun hazr. Nur
ol, mrne bereket! Bizim piyiz. Merci. erefimize. Ne dedin ne? Kaleden nce ayama arpt. Yeni
pantolomu kirletme, yav. Hey ahbap, u karabiberi uzatsana. Na yakala. Kimyon ye bi ey kalmaz.
akaladn m? lk lk sessizlik. Her herifin kendi rfnts. Vens Pandemos.
1770 Les petites femmes. Mullingar kasabasndaki arsz kt kz. Onu sorduumu sylersin. Sara'nn
karnn okamtm. Malahide yolunda. Ben? Beni batan karan kadn ismini syleseydi bari. Dokuz
peniye mukabil ne bekliyordun ki? Machree, Macruiskeen. Kadayf Moll seninle bi yatak grei
yapsaydk. Sonra da birlikte ekip. Exl
Bekliyomun, kumandan? Alimallah. Behemahal. Mangrlarn gelmediini grnce ta gibi donup
kalayazd. Katalavis? Mangizi ad lib aidiydi. sterlin grd ama dahi tebin yok demiti. Sen davet
ettin biz de geldik, tamam m? Sendeniz, a'kda. Skl pa-
1780 la. iki ilinnen bi yarmp'ni. Fransz pilakaclardan m rendin armasyonculuu? Burda
skmez o numuralar. Senin bzdk epey zgn. Senin arabn rengi de pek homu, vallay da billay da,
ayli. Enayi miyiz yani. O rzervuar, mss. Sa olasz.
Tabbi abbi. Ne diyong? Piyizhanede. Bulut. Anadm, beim. Bantam, iki gn azna dirhem iki
koymam. Artk krmz Bor-do'dan baka bi ey imiyormu. Hadi be! Bak bi hele. Ulan, olacak i mi
yani. Bi de kelleye masraf etmi. Nasl konusun ki, komada. Hyar bi makasynan beraber. A be nasl
yaptn? Hangi renkler mi verirdi moral? Mor ve al. Al sana moral. Polis! Baylan
1790 baya biraz H20. Bantam'n ieklerine bak. Cevza. Kn yrtacak. Ah Colleen Bawn. Edal
bldrcnm benim. Sus, lan! Syle una zrlty kessin. Adama tyo verdik gya, yoksam kazanacakt.
Kahrolas Stephen Hand. Tuttu uyuz beygiri kakalad bize. Hara-__------------------- 475 -------------------
------------
nn orda senin kodaman Bass'a telgraf getiren ocua rastlam. Avucuna drtpeni tututurup zarf
buharlan ap okumu. Ksrak tam formunda. Bi bardak suya bi gine. Akln dursun gene. Vallahi de
billahi de. Vaziyet muzr, di mi? Bence elbet. Sigorya. Paparon-lar aparizi akalladklar an tekkeyi
boylayabilir. Madden'in bahsi Madden'i maddeten kazandrmaz. Ey snamz ve g kaynamz
ehvet. Abbas yolcu. Kalsaydn yavu? Valideye gidicem. Dur 1800 biraz. Kzardm grmesin, birisi.
Beni bulursa yandk. Ho gelmisin, bizim Bantam. Orivar, mon viy. Yengeye iek gtrmeyi
unutmayasn. Anlatvr lan. Kim virdi o tay sa'a? Yabanc deiliz. Essahtan. Atf Baba'nn refikas.
Vallay, dostum Leo. Namssz, billay. Yaptysam arap olaym. Orda koskoca bi sofu kei var. Ne
diyem anlatmyon kim? Haa, tamam, bu da bi ft gldrgc deilse, dur, bu iin sonu mia miinna.
Mbarek Atf Babamz hrmetine, Amin.
Bi teklifin mi var? Steve, evladm, mal gtreceksin bill. Ne, hl iicek miyiz be? Zat ahmerdanlar
bu fevkalde haba- 1810 zan ve slleboyu srnormal susuzluk eken zata kazk marka bir resmi kuat
mskirat smarlamaz mydlar? Dur bi nefes alalm yahu. Hanc, hanc, iyi arabn var m, Staboo? Vi
bi damlach da tadna bakak. Getir bakalm. Saa bak. Ablak suratl! Millete apsent. Nos omnes
biberinim viridum toxicum, diabolus capiat posterioria nost-ria. Kapanvakti, beyler. Ha? Bizim
alengirli Bloom'a bi arap ek. Ne, soan m dedin? Bloo? ilan toplayan hani. Foto'nun babac,
halbuki kz ne gzel. Alak sesle, arkada. Svmal. Bonsoir la compagnie. Frengiiblisinin
tuzaklarndan da. O zppeyle Namby Amby de nerde? Hesab demeden mi svt? Bizi ekti kerata. Ya-
1820 ni ekip gitti mi diyon, aam. ah. aha kar kale. iyi kalpli Kris-tiyan arkadam kulbemin
anahtarn ald bu gece bam koyabilecek bi yer bulmama yardm edebilir misiniz? Amamn, apa
oturduk desene. Ulan, hayatmda bu kadar gzel bi zamkinosyon gr-mediydim, hell. Hey, barmen, bu
ocua bir iki kurabiye. Kanndan ve etinden virme, ama! Peynir krnts bile mi? Frengiyi de onunla
beraber tm br ruhsatl ikileri de cehennemin dibine yolla. Kapatyoruz, beyler! Dnyay sarm
olan. Salnza! A la vtre!
Haydaa, u Makintolu herif de kim ola? Dusty Rhodes. u 1830 kyafetine bak bi ulaa! Ne o yle?
Elleri skym gene. Et suyu, vallaha. Canm da bi ekti ki. Dolaklarn grdn m? Richmondlu pis
moruu mu? Vallahi o! Penisi kurun deposuydu sanki. Delilik mi anlayamazsn. Ekmeki Bartle deriz
biz ona. Bir zamanlar,
476
efendim, halli vakitli bi vatndam o. st ba lime lime o herif var ya, kimsesiz bi kzcaznan
evlenmi. ekip gitmi sonra, kadn yani. Kaybolan ak ite. Issz kanyonun Mackintoshlu gezgini Yat
da rtnver. Programl saatte. Aman aynaszlara dikkat. Ne buyurdunuz? Onu bi encazede mi
grdydm bugn? Hakkn 1840 rahmetine kavuan arkadann? Ah ulu Tanrm! Ah zavall
yavrucuklar! Ulan masal m anlatyon, Pold! Dostun Padney'i kaya toy-baya sayp gmdley diye mi
hngy hngy alyoysun? Tandm tm zenciley ayasnda Massa Pat en biyincisi. Doduumdan bu
yana benzerine rastlam deilim. Tiens, tiens, ama pek ackl, o ey, billay, elbet. Oo, yedi derecelik
bir meyil zerinde gaza basnca. Muharrek dingilli arabalar babay yedi. Bire iki bahse girerim ki
Jenatzy onu pes ettirir. Japonlar? Atlar yamandr, alimallah. Sava muhabirlerine gre batrmlar.
Yazk ona, dediydi, Mos-koflara da. Kapatyoruz. On bir kii var. Haydi beyler, kalm. e-
1850 kin arabanz, ayya mendeburlar! Gle gle. iyi geceler. Allh Tel bu gece sizin ruhunuzu
fevkalde bir ekilde ad etsin.
Dikkat beyler! O kadar da zom olmadk ya. Leith polisi bizi azat etti. Leith Lolisi tizi bazat. Tavus
kuyruu karan u olana dikkat et. Karnabahar blgesinden rahatsz. Yehhuu. Gece. Mona, gerek
akm. Yehu. Mona, akm benim. Hu.
Dinle! Kapat eneni. Harhar! Harhar! Alevler, ite gidiyor itfaiye! Tiramola ediyor. Mount Street'in
orda. Kestirmeden! Harhar! Haydin evltlar. Sen gelmiyon mu? Ko, yelalim, imekler gibi.
Harharharl! 1860 Lynch! He? Yanmdan gel. Denzille Lane bu yanda. Kerha-
neye bu duraktan. Biz ikimiz, demiti kar, esmer Mary'yi birlikte ararz ampazarnda, gel. Tammamdr,
ne vakit istersen. Laetabuntur incubilibus suis. Geliyo musun sen de? Ulan, u siyahlar giymi herif de
kim? Suss! Ia kar gnah ilediinden ite imdi de cmle lemi atele cezalandraca hkm gn
geldi att. Harhar! Ut implerentur scripturae. Bi trk arsana. Ardndan tbbiyeli Dick arkada
tbbiyeli Davy'ye bard. Ulan Allann belas, Merrion Hall'un duvarndaki u kazurat sars mmeti
de kim? Ilyas Peygamber geliyor! Kuzunun kannda ykanm. Hepiniz gelin, ey a-
1870 rapeken, cinyuvarlayan, viskivuruturan klkszlar! Gelin buraya, ey Allahn belalar,
kalnenseliler, sarkkkallar, domuzeneliler, nohutbeyinliler, sansargzller, martavalclar,
telaemdrleri ve yatulumlar! Gelin, ey enaate batm sultan tembeller! Alexander J. Christ Dowie,
budur benim adm, Frisco sahilinden ta Vla-divostok'a bu gezegenin yarsndan fazlasnda salmtr
namn.
477
luhiyet o bildiiniz boktan knet varyetelere benzemez. Ahd-yman ejerim ki Tanr adaletlidir ve
size grlmedik mran bahsedecektir. Unutmaynz ki onun gibi muhteem bir eyi ne iit-mj ne de
grmsnzdr. Kral isa'ya kurtuluunuz iin haykrn. Ama erkenden kalkman gerecek, ey ordaki
gnahkr, her eye ka- 1880 dir olan Tanr'ya yaranmak istiyorsan ayet. Harhar! Yarm yamalak
olmaz;. Onun daarcnda elbet senin iin de bir ksrk urubu vardr, biraderim. Bir dene de gr.
15
(GENELEVN, TRAMVAYLARIN PARKESZ YAN MANEVRA hatlarndaki plak raylarla yeilli
krmzl ltlarn ve tehlike iaretlerinin yer ald n tarafndaki M abbot Street girii. Kaplar ardna
kadar ak sra sra mlevves haneler. Donuk renkli siperleriyle seyrek havagaz lambalar. Durmakta
olan Rabiotti dondurma arabasnn etrafnda birtakm kavruk erkekler ve kadnlar az kavgasnda.
Aralarna kesilmi mercan ve bakr renkli kartopu kleleri yerletirilmi kthelve-larn tutmaktalar.
Onlar sra yalaya, yava yava dalmaktalar - ve ocuklar. Dondurma arabasnn geriye ekilmi kuu
ibikli tepesi bir fener 10 kulesinin beyaz ve mavimtrak avknda zulmeti yara yara ar ar ilerliyor.
Ddk sesleri, aran, yantlayan.) ARI Bekle, sevgilim, yanna geleceim. YANITI Ahrn arkasn
dn, orda.
(Sardilsiz patlakgzl bir ebleh, ekilsiz azndan salyalar aka aka silkinerekten dalraksnda. ocuk
ellerinden bir zincirin hapsinde ilerliyor.)
OCUKLAR 20 len solak! Nassn len!
EBLEH (sarsak sol kolunu kaldrarak guruldar) Guyiyim!
479
OCUKLAR
jCoca k nerde, len?
EBLEH
(guruldayarak) Gugubatda.
(ocuklar onu brakrlar. O silkinmesini srdrr. Bir cce kadn iki parmaklk arasna gerili bir urgann
zerinde kendini dengeleyerek saymaktadr. Bir ptenekesine yaslanarak yatan bir insan karalts
kolunun ve apkasnn tkad burnundan horultular, in- 30 iltiler karmaktadr, dilerini gcrdatr
sonra gene horlar. Bir basamakta bir beberuhi bir pymnn ortasnda melmi sendeleyerek aput
dolu torbasn omuzlamaya alyor. Bir kocakar, is tten yakandilinin banda durmu, son iesini
torbasnn kursana tktryor. Ha bire itiyor ganimetini, tepeli baln yana doru ekip topallayarak
sessizce uzaklayor. Kocakar kandili sallana saltana, kovuuna ekilecek. Kap eiine melmi,
elinde pskll kt raketi, arpkbacakl bir ocuk ani hareketlerle yan yan zplayarak kocakarnn
eteine yapp onun peine taklyor; ikisi glkle ilerliyorlar. Ayya bir amele bir avludaki
parmaklklara iki 40 eliyle tutunmu sendeleyerek zor bela gidiyor. Bir kede pelerinli iki gecebekisi
elleri kuburluklarnda, upuzun durmaktalar. Bir tabak krlyor: Bir kadn haykryor: Bir ocuk feryat
ediyor. Bir adamn kasemleri avaz avaz ykseliyor, gevelenip yitiyor. Dolaan, sinsice gezinen, her
keden gzetleyen insan hayaletleri. Bir ienin boynuna geirilmi bir mumla aydnlanan bir odada
bir pasakl kadn sracal kznn dolak salarn taramakta. Cissy Caffrey hl gen ve tiz sesiyle dar
bir sokakta bir ark tutturmu.)
CISSY CAFFREY
Veritirdim Molly'ye 50 Neeli duhuliye, Kazn aya yle, Kazn aya yle.
(Er Carr ile Er Compton, coplar koltuklarnn altnda salna sallana ilerii mar arnlamakta ve birlikte
azlarndan bir osuruk savurmaktalar. Dar yoldaki adamlarn kahkahalar. Bouk sesli bir cadaloz
onlar azarlar.
48
CADALOZ Tevekkeli, gtnz kll. Yaa kz sen Cavanl kz.
CISSY CAFFREY
Yaaym elbet. Cavan, Coothill ve Belturbet. (ark syler)
Veritirdim Nelly'ye Soksun diye delie, Kazn aya yle, Kazn aya yle.
(Er arr ile Er Compton, kankrmzt ceketleri, ksa sal balarnda siyah kenarl balklaryla dnp
kadn paylarlar, Stephen De-dalus ile Lynch ngiliz askerlerinin yaknndaki kalabaln iinden
gemektedirler.) . ERCOMPTON (parman sallar) Papaza yol an.
ER CARR (dner ve seslenir) Hey, papaz!
CISSY CAFFREY (lk la)
Ald da gitti, maallah, Artk nereye koyduysa, Kazn ayan yle.
(Stepnen, sol elindeki bastonunu havaya kaldrarak, cokuyla bir Paskalya ilahisi syler. Lynch,
cokeykepi kalarna inik, suratn krtran kmseyici bir memnuniyetsizlikle onun yannda dikilir.)
STEPHEN
Vidi aquam egredientem de templo a latere dextro. Alleluia.
(Alktan nefesi kokan ihtiyar bir aa bir kap aralndan smk-lbcekboynuzu kafasn uzatr.)
481
AA
(ksk sesiyle fsldayarak) t! Gel buraya bak ne diycem. Bakire bikrimiz ieride. t!
STEPHEN 90
(altius aliquantulum) Etomnes ad' quos pervenit aqua ista.
AA
(arkalarndan zehirli fkrtsn tkrr) Trinity tp talebeleri. Am-ck azllar. Srf yarak ama be
paralar yok. (Edy Boardman, Bertha Supple ile yere melmi, burun bkerek aln burun deliklerine
ekiyor.)
EDY BOARDMAN
(dalamasna) Bak unun dediine: Seni Faithful Place'te banda karlar kesen apkas demiryolu
yacs algarinanla grdydm. Yalan sylyosam, nah urackta. Sana m kalm sylemesi, dediy- 100
dim. Beni evli bi hacaayla grdn myd hi mteri peinde koarkene, dediydim. Onun gibi
deiliz harhalde! Kanck
oruspu, vay, bir Katr gibi inat! Ya bi seferinde iki herifle birden turalamas, makinist Kilbride'lan
onba Oliphant'la.
STEPHEN
(triumphaliter) Salvifacti sunt.
(Bastonunu sallayarak, dnyay sarsar gibi titreen havagaz nda devinir. Karacierrengi benekli
beyaz bir spanyel hrlayarak Stephen 'in ardndan sinsice yaklamaktadr. Lynch bir tekmeyle kpei
savuturur.)
11 o LYNCH
Ama da?
STEPHEN
(ardna bakar) Evrensel dili mzik ya da rayihalar deil de o jest 'uturacakm, dilin sradan duyumlar
deil de temel anlksall, Yapsal ritmi anlatma yetenei.
LYNCH
Pomosofik filoteoloji. Mecklenburgh Street'te metafizik!
STEPHEN
120 Shakespeare'i cadalozlatrm, Sokrat' da khbklatrm bulunuyoruz. Hatta o bilgeler bilgesi
Stagyrite'yi bile bir sevgi yla geme vurup dizginledik ve onun srtna bindik.
LYNCH Me! STEPHEN
Tamam da, bir somunla bir srahiyi anlatmak iin iki jeste ne hacet var ki? Bu hareket somunla
srahiyi, yani Hayyam'daki ekmekle arab anlatr. Tutsana u bastonumu.
LYNCH
130 Hay senin u sar sopan da. Nereye gidiyoruz?
STEPHEN
Zampara vaak, la belle dame sans merciye, Georgina Johnson'a, ad deam qui laetificat inventutem
meam. (Stephen bastonunu hzla onun eline tututurdu ve ellerini ar ar uzatrken, ban geriye
doru, elleri gsnden bir kar nde duracak ekilde, ekti, ellerini kesien dzlemler halinde,
parmaklarm birbirlerinden ayrarak, sol eli daha yksekte aaya doru evirdi.)
LYNCH
Hangisi ekmek srahisi? nemi yok. Ha o, ha gmrk idaresi. Sen 140 gster. Koltuk deneini aldn
gibi yaylan.
(Geerler. Tommy Caffrey bir havagaz lambasna doru glkle ilerler, diree sarlr ve ksa
hamlelerle trmanmaya balar. En st mahmuzdan aaya kayar. Jack Caffrey trmanmak iin tutunur.
Amele, yalpalanarak, bir iaretparmayla burnunun bir kanadn bastrr ve br burundeliinden
upuzun bir smk fkrts karr. Havagaz lambasnn direini omuzlayp, elinde yanan feneri,
sendeleyerek kalabala karr.
483
Sis nehrinin srngenleri yava yava geerler. Lamlardan, hendeklerden, mezbelelerden,
plklerden ve her bir yandan mlevves kokular yaylmaktadr. telerde, gneyde denize yakn bir
yerde bir 150 avk seirtip nehre ular. Amele silkinerek ileriye doru hamlelerle kalabal yarp
tramvay yan hattna doru sendeler. Daha tede demiryolu kprsnn altnda yz kpkrmz, nefes
nefese, yan cebine ekmekle ikolata tktraduran Bloom gzkr. Kuafr Glen'in vitrininde onunla
heybetli Nelson'un suretinin karma portresini sergiler. Yan taraftaki bir ibkey ayna ona hicran ak
eken srra kadem basan elemdide Buluhum'u takdim etmektedir: Blo-om'u Bloom'una. Hain
Wellington'un nazarlarndan irkilerek geer, ne var ki dbkey aynada srtan bebedomuzgzleriyle
semizg-ds ve lamparamanyapandispanya etleyanacklar tnmad. 160
Antonio Rabaiotti'nin kapsnda Bloom durur, parlak ark lambasnn altnda terlemektedir. Kaybolur. Az
sonra kp acele gider.)
BLOOM
Balk ve patates. Yetmez. Ah!
(ndirilmekte olan kepengin altndan Olhausen'in arkteri dkknna girer. Birka dakika sonra
kepengin altndan f leye Poldy, pf-leye Bluhum kar. Her iki elinde birinde plk domuz aya
tekinde souk koyun
paas karabiber krnts serpili vaziyette birer paket tutmaktadr. Soluunu tutarak ayaa dikilir. Sonra
bir
yanna doru eilerek paketi kaburgalarna dayar ve ve inilder.) 170
BLOOM
Brme sanc sapland. Ne diye kotum ki?
(Usul usul nefes alr ve ar admlarla tramvay yan hattndaki kl noktaya doru ilerler. Gene o avk
seirtir.
BLOOM
0 da ne yle? Ildak? Projektr. (Cormack'n kesinde durur, baknr.)
BLOOM
Aurora borealis ya da demir dkmhanesi? Hah, itfaiye, elbet. Gneyde hi olmazsa. Esasl yangn.
Belki de onun evidir. Beggar's 180
484
Bush'ta. Biz kurtulduk, (neeyle bir ark mrldanr) Londra yanvn Londra yanyor! A-lev aldi, al-ev
aldi! (Talbot Street'in te tar ' fnda amelenin sendeleye sendeleye kalabal yararak yrdn a-
rr.) Onu karacam. Ko. abuk. En iyisi surdan karya gece yim. (Yolun karsna gemek iin
frlar. Sokak ocuklar barr.)
SOKAK OCUKLARI
Dikkat etsene, baym!
(ki bisikletli, kl kt fenerleri saltana sal/ana, zillerini tngtr-data ngrdata, onu syrarak getiler.)
ZLLER Durdududurdudurdudur.
BLOOM
(kazk gibi durur, belinde bir bertilme) Ayy!
(evresine baknr, birden ileriye atlr. Ykselen sisin iinden gayet yava ilerleyen bir canavar kum
yayc makine, nndeki krmz dev far yana sone, ektii vagon tellerinde gcrdaya gcrdaya olanca
cesametiyle ona doru yaklamaktadr. Makinist ayakann ha bire almaktadr.)
AN
Dan Digi Dan Dan Digi Ban Bigi Bak Lan Bloo.
(Fren iddetle atrdar. Bloom, beyazeldivenli polis elini kaldrp kaslmbacaklaryla raylarn arasndan
budalaca kar. Direksiyondaki ktburunlu makinist gvdesini ne doru sarktarak zincirlerle
tekerlerinin zerinden kayarak geerken barr.)
MAKNST
Hey, boktulumu, gvercin mi uuruyon orda len?
(Bloom kendisini kaldrma dar atar ve gene durur. Paketli elty<( yanandaki bir amurparasn siler.)
BLOOM 210
Tecmek yasakm. Az kalsn arpacakt ama sancm geti kr. Sandow egzersizlerine balamal
yeniden. Zor deil. Sokak kazalarna kar sigortalanmay da. The Providential, (pantolonunun eebini
wklar) Zavall anneciimin nazarl. Topuun raylara taklverir ya da ayakkabnn bac bir dili
arka. O gn polis arabas Leo-nard'n kesinde ayakkabmn derisini nasl da syrdyd. nc kez
uur getirir. Ayakkab numaras. Kstah makinist. Amirlerine ihbar etmeliydim. Stres sinirlerini
bozuyor. Belki de bu sabah o kadana karnn manzarasn kesen heriftir. Gzel kadnd dorusu. Gene de
tam zamannda fren yapt. Bacam bir kaslsn. Anlatsan 220 inanmazlar. Lad Lane'deki o feci kramp.
Yediim zehirli bir eyden. ans sembol. Niin? Belki de kaak etlerden. Hayvann damgas (bir an
gzlerini yumar) Bam hafif dnyor. Her ayki ba-sars ya da br ey. Beyinsisisimit. ok
mecalsizim. Yetti artk. Ah!
(Meum, bilinmedik ehreli bir karalt, konsantre cva inelerini yemi, bacaklarn birbirine dolayarak
O'Beirne'nin duvarna yaslanmakta. Genikenarh sombrerosunun altndan o karalt kem gzlerle ona
bakyor.)
BLOOM 230
Buenas noches, senorita Blanca. Que calle es esta?
KARALTI (bir kolunu ftursuzca kaldrr, imler) Parola. Sraid Mabbot.
BLOOM
Hah ha. Merci. Esperanto. Slan leath. (dilerinin arasndan mrldanr) Gal Birlii casusu, atebazlar
gndermitir.
(lerler. Omzutorbal bir paavrac yolunu keser. Bloom sola ekilir, paavratorbaladam da sola.)
BLOOM Affe. 240
(Sama doru srar, paavratorbaladam da saa.) 486
BLOOM Affe.
(Sendeler, yan yan gider, yana admn atar, geer ve gider.)
BLOOM
Sadan git, sadan sadan. Stepaside'deki Touring Club'n orda bir iaret direi dikilirse bu ltuftan
dolay kime minnettar kalacaz acaba? Yolunu kaybetmi ve Irish Cyclisfm stunlarnda Pek Karanlk
Stepaside balkl muktubu km olan bana. Sadan git, git 250 git. Gecenin bu saatinde paavrac.
Garanti bir dmendir. Katillerin kapa ataca ilk yer. Dnyevi gnahlarndan arnmaya, (Tommy Caff
rey'in yakalad Jack Caff rey son sratle Bloom'a bindirir.)
BLOOM O.
(arpmann etkisiyle sarslr, durur. Tommy ile Jacky gzden kaybolurlar, uracktan, buracktan.
Bloom paketli elleriyle saatcebini, czdancebini, parakesesini, Gnah Zevkleri'ni, patatesabunu yoklar.)
260 BLOOM
Yankesicilerden saknmal. arpmak, hrszlarn eski numaras. Bindirirler. Czdann gitmi sonra.
(Kpek, burnu yerde, koklayarak yaklar. Yerde yaylp yatan bir karalt aisrtr. Uzun bir Kudsl
mtevelli kaftan giymi, banda morumsu pskll takke, sakall kambur bir ihtiyar belirir. Baa
gzl burnunun kanatlarndan aaya sarkmaktadr. Szgn yznde yol yol sar zehir lekeleri
vardr.)
RUDOLPH
Bugn ikinci defadr iki buuk ilinini heba ettin. Sarho takmry-270 la arkadalk etme demitim sana.
BLOOM
(domuz ve koyun paalarm arkasnda saklar, bam eer, lk ve souk ayaketlerini duyumsar) Ja, ich
weiss, papachi.
487
RUDOLPH
Rurda ne yaparsn ki? Sende ruh yok mu? (dermansz akbaba peneleriyle Bloom'un sakin yzne
dokunur) Sen Leopold'un torunu, benim mahdumum Leopold deil misin? Sen pederinin hanesini terk
eden sevgili mahdumum Leopold deil misin?
BLOOM
(ihtiyatkrane) yleyim herhal, beyba. Mosenthal. Ondan geriye 280 ne kaldysa.
RUDOLPH
(kr) Bir gece paracklarn israf edip bulut gibi sarho olduktan sonra getirmilerdi seni eve. Ne
derlerdi o koucu heriflere?
BLOOM
(genliinde daromuzlu k mavi bir Oxford giysisi iinde beyaz jilesi ve banda kahverengi Alpinist
apkasyla, tam ayar gmten kurmasapsz Waterbury erkek saati ile ift katl mhrl Albert kstei
tekmil; bir yan amur iindedir) Atletler, beyba. Sadece o defa oldu. RUDOLPH 290
Bir defa m? Sandan trnana amur iinde. Elin yarlm. Kazk-lhumma. Seni kaputt ederler,
Leopoldleben. Baksana u heriflere.
BLOOM
(zayftan) Yaralm demilerdi. amurlu olduuna. Kaydm.
RUDOLPH (horlayarak) Goim nachez! Zavall annenin yreine inecekti!
BLOOM
Anaa!
ELLEN BLOOM 300
(pandomimac kadnlara zg eneden bal balyla, Dul Twankeyva-n emberli etei ve telayla,
omuzbalart kabark dmeleri arkadan
488
yenli bluzuyla, gri kolaklar ve ilemeli brouyla, rgl salar bir sac filesine sanl; elinde eik duran
bir mum, merdiven trabzanlarnn zerinde belirir ve tiz, endieli sesiyle hayknr) Aman Tanrm, ne
yaptlar sana byle! Nadrruhlarm! (Eteinin katlarndan birini kaldrarak ykanmam izgili
jponunun cebini telala kartrr. Bir ila iesi, bir Agnus Dei, bumburuuk bir patates ve selloitten
bir bebek art arda der.) Mukaddes Meryem adna, neredeydin nerede?
310 (Bloom, gzleri yerde, geveleyerek, ellerindeki paketleri dopdolu cep-
lerine koymak ister ama vazgeer, homurdantr.) BR SES (keskince) Poldy!
BLOOM
Kim? (ban abucak eerek bir tokattan beceriksizce kanmaya alr) Buyrun efendim. (Ban
kaldrarak bakar. Hurmaaalarndan bir serap iinde Trk kyafetinde gzel bir kadn Bloom'un nnde
durmaktadr. Semiz kvrmlar al renkli alvaryla altn srma ilemeli cepkenini 320 doldurmaktadr.
Beli geni sar bir kuakla sarldr. Geceleyin meneke rengine brnen beyaz yama yzn rterek,
sadece irisiyah gzleriyle simsiyah salarn darda brakmaktadr.)
BLOOM Molly!
MARION
Beyim? u andan itibaren benimle konuurken, Mrs. Marion deyiniz sayn baym, (istihzal) Benim cici
kocacmn onca beklemekten ayaklar m m bakaym?
BLOOM
330 (arln bir ayandan tekine aktarr) Yok, yok canm. Katiyen de-il-
(Sormak isteyerek, mit ederek, zihninde domuz paas, karsna anlatmak istedikleri, zr, arzusu,
bylenmiesine heyecanla, azar azar yutkunarak solur. Kadnn alnndaki bir para ldar.
489
Ayaklarnda mcevherli ayakparmayzkleri vardr. Ayakbilekle-ri ince bir zincirle birbirine
balanmtr. Yannda, tepesi kulemsi trbanl bir deve beklemektedir. Srtnda salnan mahfeye ulaan
saysz basamakl bir ipek merdiven. Deve kn devindirerek einir. Marion devenin sarsna iddetli
bir tokat akederek onu Maribi dilinde azarlarken bileindeki halkalar da mzmzlanrlar.) 340
MARION
Nebrakada! Feminium!
(Deve nayaklarndan birini kaldrp bir aatan iri bir mango yemii koparr ve gzn krparak
ataltrnakl ovucuyla sahibesine sunar, sonra boynunu kaldrp homurdanarak diz kmeye abalar.
Bloom birdirbir oynarcasna srtn kamburlatrr.)
BLOOM
Sana verebileceim eyler... Yani ilerinin menajeri olarak Mrs. Marion......ayet siz....
MARION 350
Baz deiiklikleri fark ettin demek? (gzlerinde hafif dostane bir istihza, ellerini yavaa ssl
gslnn zerinde gezdirir) Ah Poldy, Poldy, amura saplanm biare bir deneksin sen! k da
gr hayat. Bu koca dnyay gr.
BLOOM
Zaten u anda geri gidip o losyonu bayazbalmumunu, portakali-ei suyunu alacaktm. Dkkn
perembeleri erken kapanyor. Ama sabahleyin ilk iim. {birka cebini taplar) u hareketli bbrek.
Ah! (nce gneyi imler, sonra da douyu. Kullanlmam prl prl li- 360 mon kokulu bir sabun k ve
rayiha saarak ykselir.)
SABUN Bloom'la ben ikimiz mkemmel bir iftiz. O yeryzn aydnlatr. Ben gkyzn cilalarm.
(Eczac Sweny 'nin illi surat sabungnein halkas iinde belirir.)
490
SWENY ilin bir peni, ltfen.
BLOOM Evet. Karm iin. Mr. Marion. zel reete.
370 MARION
(yumuaka) Poldy!
BLOOM Evet, ma'am?
MARION
Ti trema un poco il cuore?
(Ftursuzca, Don Giovanni'nin detini mrldanarak, kabark gsl semirtilmi bir gvercin gibi
tombul, ar admlarla uzaklar.)
BLOOM
380 O voglio dan emin misin? Yani telffuzund....
(Bloom, peinde koklayarak onu izleyen teriyer, karsn izler. Yal aa, enesindeki benden kan sert
kllar parlay adursun, Bloom'un ceketinin kolunu kavrar.)
AA
Bi bakirebikri on iline. Asla el dememi taptaze. On be. Krktk sarho yal babas hari kimse
girmi deil iine.
(Parmayla gsterir. Lo izbesinin aralnda, yamurdansrsti-lam Bridie Kelly kanarak
durmaktadr.)
BRIDIE
390 Hatch Street. Aklndan neler geiriyosun?
(Cyaklayp yarasa aln rparak koar. Zebella bir belal geni, izmeli admlarla onun peinden gider.
Basamaklarda tkezler, toparlanr, karanln iine dalar. Zayf kahkaha ayaklamalar iitilir, sonra daha
zayflatr.)
491
AA
(kurtgzleri ldayarak) Zevkini karyor. O lks evlerde bakire bulamazsn. On iline. Sivil hafiyeler
bizi bulmadan kararn ver de. Ne orospu ocuudur o altm yedi.
(Gerty MacDowell uh baklaryla, aksayarak gelir. Gz szerek, arkasndan kanabulanm bezini
ekerek mahcubane gsterir.) 400
GERTY
Tm dnyevi mallarmla sana, yalnz sana. {mrldanr) Sen o ii yaptn. Tiksiniyorum senden. BLOOM
Ben? Ne zaman? Hayal gryorsun sen. Seni hi grmedim ben.
AA
Paama ellemesene, iftirac kar. Paama sahte mektuplar yazarsn. Sokak sokak gezerek mteri
ararsn. Anann seni karyolann direine balamas lzm, seni aifte seni.
GERTY 410
(Bloom'a) Eteimin altndaki tm gizli eylerimi grmtn sen. (Bloom'un yenini kavrar, szlanarak)
Ahlksz evli adam! Bana o eyi yaptn iin k oldum sana.
(Yana doru kayarak uzaklar. Mrs. Breen uhadan sarkk krk cepli bir erkek paltosu)'la, uar
bakl gzleri apak, tm otul frlak n st dileriyle tebessm ederek yolun ucunda durur.)
MRS. BREEN Mr....
BLOOM
(vakurane ksrr) Madam, mektubunuzu alma zevkine son nail 420 olduumda tarih ayn on altsn....
MRS. BREEN
Mr. Bloom! Sen burada gnahkrlar yuvasnda, ha! Nasl da yakaladm ama seni! Yaramaz!
492
BLOOM
(telala) Adm yle yksek sesle sylemeyin. Beni ne sanyorsunuz siz? Kim olduumu gizleyin. Yerin
kula var. Naslsnz? Grmeydi yzyllar. ahane grnyorsunuz. Vallahi yle. Daha u zamanda
yaz da yazln gsteriyor hani. Siyah sy yanstr. Bur-430 dan eve kestirme, ilgin yermi. Dm
kadnlar kurtarmak iin. Magdalen Dknlerevi. Orada ktibim de.....
MRS. BREEN
(birparmam kaldrr) Brak imdi bu palavralar! Bundan holanmayacak olan birini tanyorum. Dur
sen Molly'ye bir uraym da ben! (kurnazca) u anda burda ne aradn akla yoksa vay haline!
BLOOM
(ardna bakar) Sk sk ziyaret etmek istediini sylerdi. Teneke mahalleler. Egzotik yerler, yani. Zengin
olsayd zenci hizmetiler 440 falan tutard. Othello, kara hoyrat. Eugene Stratton. Hatta Liver-more
Kumpanyas'nn aslarndan biri olan o kastanyeti. Bohee Biraderler. Hatta bacatemizleyicisi.
(Tom ile Sam Bohee, ince beyaz pamukludan giysili, krmz orapl, boyunlarnda sertkolal fularlar ve
yakalarnda geni krmz yldziekleri iinde iki zenci zplayarak karlar. kisinin de boynunda birer
bano asldr. Daha ufarak soluk renkli karaderili elleriyle telleri tngrdatmaktadrlar. Siyahi gzlerinin
aklaryla fUdisinden dilerini ldata ldata koskoca tahta pabularyla takr tukur dne oynaya, srt
srta ayakucu topuk, topuk ayakucu, koca-450 zencidudaklarn aklata aklata yrlayarak neeli bir
zenci dans
icra ederler.)
TOM VE SAM
Evde birisi var Dina'yla, Evde birisi var, biliyorum, Evde birisi var Dina'yla Eski banoyu alyor.
(Anszn kara maskelerini karr ve ablak suratlarn gsterirler: Sonra, kkrdayarak, fkrdayarak,
ktvrla bkle, sallana sarsla, neeli zenci danslarn ede ede kaybolurlar.)
BLOOM
(ekimsi nazik bir tebessmle) Biraz kurtlarmz dksek, madem ki yle isteklisiniz? Sizi yle bir
saniyenin bir
kesri kadar kucaklamama msaade buyrulur mu?
MRS. BREEN (neeylel basar) Ah, seni ekya! Bak hele u haline!
BLOOM
Eski gnlerin hatrasna. Ben sadece drtl bir parti yapalm demek istedim, evliliklerimizi bir para
dei toku etsek yani. Senden hep holanmmdr, bilirsin, (umutsuzca) Sana o cici ceylanl Valentine
kartn gndermitim hani.
MRS. BREEN
Allah akna, vallahi bir lemsin! Kulaklarma inanamyorum, (sorarcasna elini uzatr) Arkanda ne
saklyorsun yle? Syle bakalm, haydi uslu uslu.
BLOOM
(serbest kalan eliyle kadnn bileini yakalar) Josie Powell'di deil mi, Dublin'in en gzel kzlarndan
biri. Nasl da geiyor zaman! Hatrlar msn, yle bir baknca maziye, eski bir Noel gecesi, Georgina
Simpson'un evine davetliydik, Irving Bishop oyununu oynuyorlard hani gzlerin balyken dnceleri
okuyarak ineyi buluyorsun? Konu, bu enfiyekutusunun iinde ne var?
MRS. BREEN
Sen o yar komik yar ciddi konumalarnla gecenin aslanydn, grnn de yleydi. Kadnlar
beenirlerdi seni hep.
BLOOM
(hareli ipekten devrikyakah smokinli, yakasnda mavi Masonluk rozeti, siyah papyonu ve sedef
dmeleriyle elinde eik bir ampanya kadehi, kadnlarn gzdesidir) Hanmlar, beyler, sizlere
irlanda'y, gzellikler lkesini veriyorum.
494
490 MRS. BREEN
Unutulan o gzel gnler ld artk. O gzel ak arklar.
BLOOM
(sesini anlaml bir ekilde alaltarak) tiraf etmeliyim ki ben u anda birisinin bir eyi bir para
aydanlk mdr diye meraktan aydanlk oluyorum.
MRS. BREEN
(coarak) Aman ne aydanlk! Londra'nn aydanl, vallahi her yanm aydanlk oldu! (Bloom'a yan
yan srtnr) Bilmecelerden oyunlardan sonra aatan aldmz krakerlerimizi yemi ve merdi-500
venin ordaki divana oturmutuk. Okseotunun altnda yalnz kalmtk sonunda.
BLOOM
(banda kehribar renginde yarmayl ift yanl mor bir Napolyon apkas, parmaklaryla baparma
kzn usulca teslim ettii nemli dolgun ayasna yavaa bastrmaktayd) Gecenin efsunkr saati. Bu
eldeki kym
dikkatlice, yavaa ekip karmtm, (kadnn parmana bir yakut yzk geirirken, sevecence) La ci
darem la mano.
MRS. BREEN
(zerinde mehtapmavisinden tek para bir gece elbisesi, alnnda gelinte-510 liyle ssl zarif bir ta,
danskarnesi aymavisi saten iskarpininin yanna
dm, avucunu yumuaka kvrarak hzl hzl solur) Voglio e non.....
Ate gibi oldun! Yanyorsun! Sol el kalbe en yakn olan.
BLOOM
imdiki seimini yaptnda gzelle irkin dedilerdi. Asla affetmeyeceim seni o yzden, (sklm
yumruu alnnda) Dn bunun ne demek olduunu. O zamanlar seni ne ok sevdiimi, (bouk sesle)
Kadn, mahvettin sen beni!
(Denis Breen, banda beyazsilindirapkas, nnde arkasnda Wisdom Hely ilan levhalar asl,
sevimsiz sakal ileriye kk pantufla-520 lartnt sryerek, saa sola geveleyerek geer. Bzdk Alf
Bergan, ze-
rinde tabut rts gibi kpeklere ziyafet bir kyafet, bir saa bir sola kasklarn tuta tuta glerek onun
peinden gitmektedir.)
495
ALF BERGAN
(nl arkal ilan levhalarn gsterip onlar alaya alrken) U. p: Up.
MRS. BREEN
(Bloom'a) Merdiven altnda cmb, (davetkr nazarlarla Bloom'a bakar) Ne diye pmemitin
iyiletirmek iin szlayan mahallimi? istemitin de.
BLOOM (akn) Molly'nin en iyi arkada! Nasl sylersin bunu? 530
MRS. BREEN
(etli dili dudaklarnn arasnda, bir gvercin busesi uzatr) Hnhn. Gel de k iin iinden. Bana bir
hediyen mi var orda?
BLOOM
(dnmeksizin) Kaer. Akam yemei iin biraz meze. Et konservesi girmeyen ev, natamamdr. Leah
'taydm, Mrs. Bandmann Palmer. arpc bir Shakespeare yorumcusu. Keke program atma-saydm.
Tam da domuz paasyla gidilecek yer yani. Yokla uray.
(Richie Goulding, bana geirdii kadn apkasyla, Collis ve Ward'in zerinde beyaz badanayla bir
kurukafa ve apraz kemikler 540 izilmi evrak antasnn arlyla bir yana doru eilmi vaziyette
belirir. antasn aarak, iine doldurmu olduu sosislerle ttslenmi ringabalklarn, Findon
mezgitlerini ve skcanasarl-m haplar gsterir.)
RICHIE
Bulamazsn daha iyisi Dub.
(Dazlak Pat, skkn apal, bir kaldrmda dikilmi, elindeki peeteyi katlayarak beklerken
bekleyedurmaktadr.)
PAT
(sosu haaktthaakacak eik bir tabakla yaklar) Biftek ve bbrek. Bir 550 ie bira. Hi hi hi. Ben servis
yapana dek bekle.
496 RICHIE
Amantannm. Hep siniyi yememek i....
(Ban drp kararllkla yemeye koyulur. Sendeleyerek gemekte olan amele, alev alev yanan
atalboynuzuyla onu boynuzlar.)
RICHIE (eli srtnda, acyla haykrr) Ayy belim! Vayy belim!
BLOOM
(ameleyi gsterir) Bir ajan. Dikkat ekmeyi brak. Bu aptal kalaba-560 lklardan tiksinirim. Buraya
zevkimiz iin gelmedik. Vaziyetim olduka vahim.
MRS. BREEN
Her zamanki gibi martaval hikyelerini okuyarak katakulli eviriyorsun.
BLOOM
Buraya nasl geldiime ilikin bir sr vereyim size. Ama kimseye anlatmak yok. Molly'ye bile. Son
derece makul bir nedenim var.
MRS. BREEN (cokulu) A, dnyada sylemem.
570 BLOOM
Biraz yryelim. Olur mu?
MRS. BREEN
Haydi.
(aa, onlarn farkna varmadklar bir iaret yapar. Bloom, Mrs. Breen'le ilerler. Teriyer, ackl
iniltilerle kuyruunu sallayarak onlarn peinden gider.)
AA
ftn gacs seni!
497
BLOOM
vilafezmesi renginde spor giysili, yakasnda bir sap hanmeli, kahvemi- 580 a-imsi sar renkte son
moda gmlei, Saint Andrew hal ekose boyunba, ksa beyaz tozluklar, kolunda ak kahverengi bir
kapusiyer, sarmtrak krmzms kahverengi kunduralar, omuzkayl drbn ve gri melon
apkasyla) Hatrlar msn, ook ok uzun bir zaman, yllar, yllar nce, MHy'nin memeden, Marionette
derdik ona biz, kesilmesinden hemen sonra hepimiz Fairyhouse yarlarna gitmitik, yle miydi?
MRS. BREEN
(terzi ii gayet k ak mavi giysili, beyaz velur apka ve rmceiat gibi incetlyle) Leopardstown'a.
590
BLOOM
Evet, Leopardstown'aydi. Molly yanda Nevertell adl bir ata oynam yedi ilin kazanmt, sonra
Foxrock boyunca o klstr marka bekiilik yk arabasyla eve dnmz sen o zamanlar banda da
Mrs. Hayes'in, indirimli satlarda on dokuz on bire dmesinden dolay alman nerdii o
kstebekderisi evrilmi neticede adi bir pamuklukadife dolanm bir para telden ibaret beyaz velur
apkayla, ama istediine bahse girerim ki kadn kasten aldrmt onu sana, gzelliinin
ahikasndaydn....
MRS. BREEN 6oo
Kasten, biliyorum, rfnt kar! Nerden de hatrlattn! Ne l neri ya!
BLOOM
Zira hi yakmamt sana, br gzelim ynipliinden hani zerinde o ok sevdiin cennetkuu
kanatl kenarsz apkan giydiinde hayran kalrdm sana ama sen de onunla biraz fazlaca gelgelli
grnrdysen de yazk ettin onu atmakla, seni gidi zalim haspa, yrei bir nokta byklnde o
minik parmak kadar eyi.
MRS. BREEN
(Bloom'un kolunu skar, krtr) Gaddarlkt benim yaptm ey de 610 yani!
498
BLOOM
(alak sesle, gizemli bir ekilde ve giderek hzlanarak) Moly'nin de Mrs. Joe Gallaher'in piknik
sepetinden ard baharl biftek sandvilerini attr. Dorusunu istersen, btn o davranlarna, ey,
hayranlarna ramen, o bana ahm ahm bir kadn olarak gzkme-mitir hi. Biraz....
MRS. BREEN Fazlaca....
BLOOM
Evet. Molly de glyordu zira bir iftlikten geerken Rogers ile Maggot O'Reilly horoz gibi ttlerdi,
ay tccar Marcus Tertius Moses ise, kucanda tasmalar falan tekmil finosu kzyla, Dansz Moses
derlerdi ona, tek atl faytonlar iinde gemiti de tam o anda sen bana hi iitmi, okumu ya da grm
ya da rastlam mym diye sormutun....
MRS. BREEN
(istekle) Evet, evet, evet, evet, evet, evet, evet.
(Bloom'un yanndan uzaklar. Bloom, ardnda inildeyen kpek, cehennemin kapsna doru yrr.
Kemerli bir kapda bir kadn ne eilmi ayaklarn iki yana am inek gibi iemektedir. Pancurlu bir
meyhanenin nnde bir aylaklar gruhu krkburunlu bir ustabat-nn amatal bir mizahla dktrd
yky dinlemekteler. Aralarndan kolsuz iki kii, homurdanarak, ha babam de babam aka yollu
gremekteler.) USTABAI
(melmi durumda, burnundan hrlayarak) Cairns, Beaver Street'te-ki yapiskelesinden indii zaman
nereye yapt biliyon gu namss-zm orachtaki talalarn zerinde duran, Derwan'in svaclarn
bekleyen siyah bira bakracna yaptyd.
AYLAKLAR
(yark damaklartyla kinergibi glerler) Vay bee! (Boyalekeleriylekapl apkalar sallanr. Snaatlart
icab tutkala ve 499
badanaya batm vaziyette Bloom'un etrafnda hoplaya zplaya aanoz gibi dolanrlar.)
BLOOM
Tesadfe bak. Eleniyorlar bir de. Maazallah. Gpegndz. Yrmeye alyor. yi ki kadn deil.
AYLAKLAR
Vay bee, kyakt haa. Mshil ilac. Vay bee, heriflerin birasna haa. 660
(Bloom gemektedir. Ucuz fahieler, tek balarna, iftler halinde, omuzlarnda allar, perianhller,
arasokaklardan, kaplardan, kelerden seslenirler.)
FAHELER
Nereye byle, atlak baym? Orta bacandan n'aber bakaym? Kibritin var myd, he? Gel de
kaldraym onu bir gzelce.
(Bloom bu necasetin arasndan kaarak kapa tedeki aydnlk bir sokaa atar. Bir pencerenin uuan
perdesinin ardndan bir gramo- 670 fonun hurdalam metal kasas ykselir. Karanlkta bir meyhanei-
leticisikadn amele ve iki ngiliz askeriyle harl harl pazarlk etmektedir.) AMELE (geirerek) Nerde bu
pezivenk ev?
MEYHANEILETICISIKADIN
Purdon Street'te. Bi ie siyah bira bi iline. Bizde kafese almak yok.
AMELE
(m ngiliz askerini kollarndan kavrayarak onlar ileri doru srkler) 680 Gelin yahu, Britanya ordusu!
ER CARR
'asma bakarak) Herifin bir tahtas eksik.
500
ER COMPTON (gler) Dediin gibi valla!
ER CARR (ameleye) Portobello klasnn kantininde Carr dersin. Sadece Carr. AMELE (bararak)
690 Biz Wexfordlu. Kopilleriz.
ER COMPTON Hey! Baavutan ne haber? ER CARR Bennett? Dostum olur. Severim Bennett
avu'u.
AMELE
(bararak)
Bunaltc zincirler. z yurdumu kurtarn.
(Onlar srkleyerek ileriye doru sendeler. Bloom, yolunu arm, 700 durur. Kpek, dili bir kar
sarkm, soluk solua yaklar.)
BLOOM
Bou bouna dolanyorum. Bu umumhaneler. Kim bilir nereye gittiler, ikiliyken ayana abuk oluyor
insanlar. Esasl bir ekip-Westland Dow'da neydi yle. Ardndan nc mevki biletiyle birinciye atla.
Ama uzak olur. Arkadan lokomotifli tren. Bakarsn Malahide'de ya da bir istasyonda bulmusun kendini
ya da bir arpma olsa. kinci iki adam batan karan. Bir kadeh yeter. Onu da niin izliyorum ki?
Olsun, aralarnda en iyisi o. Mrs. Beaufoy Purefoy'un vaziyetini bilmeseydim oraya gitmeyecek ve
onunla 710 tanmayacaktm. Ksmet. O paray kaptracak, insan soyup soana evirirler.
Seyyarsatclarla laternaclarn ii i burda. Senin
neyin eksik? Haydan gelen huya gider. O ananlherifingzkamat-ranrayltekerlihintmabudurmorku
az kalsn beni teki dnyaya gnderiyordu kr uurum yerindeydi de. Her zaman kurtarma'
501
vabilir, ama. O gn Truelock'un penceresinin nnden iki dakka nce geseydim vurulmu olacaktm.
Bedensizlik. Kurun srf ceketimi delip gese bile asabi oktan dolay tazminat alrsn, be yz sterlin.
Kimdi o? Kildare Street Kulb knnapzadelerinden. Tanr avbekisinin yardmcs olsun, (ileriye doru
bakar, duvarn zerine tebeirle iziktirilmi bir erkeklik organ resmiyle altndaki Islak 720 Rya
yazsn okur.) Tuhaf! Molly'nin Kingstown'da kra tutan arabacamna izdikleri. Kiminkine
benziyordu? Aydnlk kapazla-rnda, pencere pervazlarnda telli pullu tabebek gibi kadnlar Birdseye
sigaralarn tttrerek salnmaktadrlar. Ttnn yavantatl rayihas yava, beyzileen elenkler halinde
uarak Bloom 'a doru gelir.)
ELENKLER
Zevklidir zevkleri. Gnah zevkleri.
BLOOM
imanm gevredi yahu. Gideyim mi, dneyim mi? Ya bu mezeler? Yesem her yanm domuzdan yap
yap olacak. Kafaszn tekiyim. 730 Onca para heba oldu. Bir ilin sekiz peni zarardayz. (Kpek,
kuyruunu sallayarak souk nemli burnunu ha bire Bloom 'un eline dayar.) Ne tuhaf, beni severler hep.
Hatta bugn o canavar bile. En iyisi nce biraz konumak onunla. Kadnlar gibi rencontresdcn
holanrlar. Off, sansar gibi kokuyor. Chacun son got. Kzktr belki de. Eyyam bahur. Ne yapacan
bilemiyor. Haydi evlt! Fido! Haydi evlt! Garryowen! (Kurtkpei srt st yaylp yatar, uzun kara
dili darya sarkm, yakaran peneleriyle edepsizce kvranr.) evresinin etkisi olacak. Ver de kurtul
yahu. Aman kimse. (Kpei ayartc szlerle ararak ayaklarn sryp urun urun, yedindeki
kpekle sidik 740 kokan karanlk bir keye gelir. Paketlerden birini aar ama domuz paasn yere tam
brakaca anda vazgeip koyun paasn yoklar.) peniye gre epey iri bir paa. Sol elimde
tutuyorum ama. Daha fazla efor gerektirir. Niindir? Fazla kullanlmadndan dolay daha kk. O,
ver gitsin yahu. iki ilin alt. (Hayflanarak sarl domuz ve koyun paalarn yere brakr.
Mast paketi zorlukla paralayarak kemikleri atr atr ineyerek paalar homurtulu bir tamahla
mideye indirir. Yamurluktu iki beki sessiz sessiz, ihtiyatla yaklar. Birbirleriyle fisi Idarlar)
502
750. BEK
Bloom. Bloom'un. Bloom iin. Bloom.
(kisi de birer ellerini Bloom'un omzuna koyarlar.)
BRNC BEK Su st yakalandn. Nizam bozmak yasaktr.
BLOOM
(kekeler) Ben bakalarna iyilikte bulunuyorum.
(Bir mart srs, frtnakular, gagalarnda Banbury kekleri, Liffey 'in amurlu sularndan alkla
havalanrlar.)
MARTILAR 760 Gak gak ganguri gek.
BLOOM
insan dostlar. Sevecenlikle yetitirilmi.
(Eliyle gsterir. Bob Doran, yksek bir bariskemlesinden dercesine uzanarak hapur hupur attran
spanyelin zerine eilir.)
BOB DORAN
Hey, bitli. Uzat elini bir. Uzat elini.
(Buldog ensesini kabartarak azdilerinin arasnda bir para domuz paas eti, kuduzumsu mlevves
salyalarn akta akta hrlar. Bob Doran sessizcene bir yere ylverir.) 770 KNCI BEK
Hayvanlar Himaye Cemiyeti.
BLOOM
(coarak) Soylu bir i! Harold's Cross Bridge'de o vatman koum takmndan yara balam zavall atn
kamladndan tr azar-lamtm. Bir de hakaret iittiydim adamdan. Geri yerler buz tutmutu ve
son tramvayd. Sirklere dair tm o anlatlanlar insanda moral diye bir ey brakmyor.
503
(Signor Maffei, surat hiddetten kire gibi, zerinde gsl elmas dmeli aslanterbiyecisi kyafeti,
ellerinde tuttuu kttan bir sirk emberi, uzun sapl krbac ve tkman zaar gezledii revolveriyle
780 ortaya kar.)
SGNOR MAFFE
(meum bir tebessmle) Hanmlar, beyler, terbiye edilmi tazm takdim ederim. Ben onu bulmak iin ta
Ajax'a gitmi, damzlk cins hayvanlar arasndan semi ve etoburlara mahsus ivili eyerim sayesinde
ehliletirmi bulunuyorum. Karnnn altn dml srmla krbalarm. Makaral bir palangayla
boynuna boarcasna geirilmi bir mekanizma ne denli huysuz olsa da deme aslan hatta surdaki
Libyal adamyiyen Leo feroxu bile dize getirir. Akkor halinde bir demir ubukla dnen srtlan lakapl
Amsterdaml 79 Fritz'in icad olup yanan yerlerine srlen bir liniment kullanrz biz. (gzlerini
belertir) Bende ne Hint eytanl vard. Barmda parlayan u eylerle gzmn parlts sindirir onlar,
(byleyici bir tebessmle) imdi size sirkimizin medar iftihar Mademoiselle Ruby'yi takdim
ediyorum. BRNC BEK Bizimle geleceksin. Adn ve adresin.
BLOOM
u anda unutmu durumdaym. Ha, evet. (Yksek kalite apkasn kararak selamlar.) Dr. Bloom,
Leopold, dicerrah. Von Blum Pas- 800 ha'y iitmisinizdir. Milyonlar hadsiz hesapsz. Donnerwetter!
Avusturya'nn yars onun. Msr. Yeenim. BRNC BEK spatla.
(Bloom 'un apkasndaki deri bandn iinden bir kart der.)
BLOOM
(Krmz fesli, zerinde geni yeil kuakl kad cppesi, sahte bir Legion a'Honneur nian takm, acele
kart yerden alp sunar) Msaadenizle anlataym. Kara ve Deniz Gen Subaylar Kulb yesiyim.
Dava-vekili: Messrs John Henry Menton, 27 Bachelor's Walk. 810
504
BRNC BEK
(okur) Henry Flower. Sabit bir ikametgh yok. Gayri kanuni ekilde tarassut ve tacizde bulunmakta.
KNC BEK Su annda neredeydin, syle. kazmz dinledin.
BLOOM
(kalbinin zerindeki cepten burumu bir sar iek karr) te mevzubahis iek. Adn bilmediim bir
adam verdi onu bana. (yapmacksz) Eski bir fkra var hani, hangi renkler moral verir? Bloom. sim 820
deiiklii. Virag. (alak sesle ve gvenle mrldanr) Yeni nianlandk, amirim. in iinde bir de kadn
var. Ak gaileleri, {omzunu ikinci bekiye hafife srter) Brak Alla'sen. Donanmadaki biz yiitlerin
iardr. niformadan olacak, (vakur bir ekilde birinci bekiye dner) Eh, arada bir bir Waterloo olay
gelir insann bana. Bir akam terif ediniz de size bir kadeh Burgonyamdan ikram edeyim, (ikinci
bekiye, neeli) Sizi tantrrm, komiserim. Bitirim kadndr. Kuzu kuyruunu titretir gibi ipak,
yamandr billah. (Ardnda peeli bir kadn, esmer, eytans bir surat belirir.) ESMER EYTANSI
SURAT 830 Saraydan aryorlar onu. Ordudan ihra edilmi.
MARTHA
(kalnpeeli, boynunda krmz bir yular, elinde bir Irish Times nshas, parman uzatarak serzenite
bulunur) Henry! Leopold! Lionel, yitirdiim sen! Namusumu temizle.
BRNC BEK
(serte) Buyrun, merkeze.
BLOOM
(ylgn, apkasn bana geirerek geriler, sonra, elini kalbine koyar ve sa dirsei dikal, masonluk
selamm vererek tedafi ittifak iaretini 840 yapar) Yo, yo, muhterem efendimiz, nuru akmz. Hviyet
yanll Lyons Postas. Lesurques ve Dubosc. Childs karde katili va-
505
kasn hatrlayn. Biz tp erbab. Ufak bir baltayla ldrm adam. Yanllkla sulanmaktaym. Masum
bir insann nahak yere mahkm edilmesindense dokuz sulunun serbest braklmas daha evladr.
MARTHA
(peesinin ardnda hngr hngr alayarak) Sznden dndn. Benim asl adm Peggy Griffin. Pek
mutsuz olduunu yazmt mektubunda. Seni, Bective Rugbi Takm'nda bek oynayan aabeyime
ikyet edeceim, kalpsiz hercai. sso
BLOOM
(eliyle azn rterek) Kadn sarho. Bu kadn fazlaca alkol alm, (alak sesle Ephraim 'in parolasn
mrldanr) iboklet.
KNC BEK (yalgzlerle, Bloom'a) Kendinden kamilen utanmalsn sen.
BLOOM
Saygdeer jri yeleri, msaade buyurunuz da izah edeyim. Nahak yere itham edilmekteyim. Yanl
anlalm bir adamm ben. Ne kadar su varsa hep bana ykleniyor. Ben namuslu, evli bir adamm,
karakterimde bir leke dahi yoktur. Eccless Street'te ika- 860 met etmekteyim. Karmsa, pek mtemayiz
bir kumandan, korkusuz drst bir beyefendi, ve muharebelerimizi kazanmamzda byk pay olan
Britanya savalarndan neydi ad, Tmgeneral Brian Tweedy'nin kerimesiyim. Generalliinin
tmln de Ror-ke's Drift'teki cansiperane mdafaasndan dolay kazanmt. BRNC BEK Hangi
alay?
BLOOM
(salondakilere dner) Royal Dublin Silahendazlar, bu yeryznn tuzu, dnyaca nl anl askerler.
Aranzda eksi askerlik arkadala- 870 nmdan bazlarn grr gibiyim. Yuvalarmzn bekileri,
imparatorluumuzun hizmetindeki bu tun bilekli elik yrekli kahramanlarmz Metropoliten Polis
tekiltmz mensuplar olan R.
D. S. 1er
506
BR SES Dnekherif! Yaasn Boerler! Joe Chamberlain'i yuhalayan kimdi?
BLOOM
(eli birinci bekinin omzunda) ihtiyar pederim ise bir sulh hkimiydi Ben de sizin kadar sadk bir
Britanyalym, efendim. Kralmz ve lkemiz uruna bayramzn altnda General Gough'un kuman-
880 danlnda parktaki o tevekklt alallh muharebede savamh-m stelik Spion Kop'ta ve
Bloemfontein'de askeri telgraflarda duyurulduu zre yaralanmlm dahi vardr. Beyaz tenli bir
adamn yapabilecei her bir eyi yaptm ben. (sessiz bir duygusallkla) Jim Bludso. Burnunu kyda
tutmaya alrken. BRNC BEK Meslein, ne i yaparsn?
BLOOM
Evet, edebi megalelerim var, gazeteci-muharrir. Hatta u sralarda, kifi olduum ve mkfat
kazanm bulunan, bundan evvel-890 kilerden tamamyla apayr bir yer igal edecek olan bir hikye
antolojisinin
hazrl iindeyiz. Britanya ve rlanda matbuatyla te-rikimesai iindeyim Arzu ederseniz telefon
edip....
(Myles Crawford, dilerinin arasnda bir ty, sarsla sarsla hzla gelir. Krmz gagas hasr apkasnn
aylas iinde alazlanm. Bir elinde bir kangal ispanyol soann sallarken teki elindeki telefon
ahizesini kulana dayar.)
MYLES CRAWFORD
(horozibii gibi sarkk gerdan sallanmaktadr) Alo, yetmi yedi seksen drt. Alo, buras Freeman
Pisuar ve Haftalk Gtsilecei. Avru-900 pa'nn Felci. Siz hangisi? Patburun? Kim yazyor, dedin?
Bloom mu? (Mr. Philip Beaufoy, suratsoluk, kusursuz sabah kyafetiyle, ne-kk cebinde yukarfrlak
bir mendil, jilet gibi tl lavantaieiren-ginde pantolonu ve rugan ayakkablaryla tankkrssnde
durmaktadr. Matcham'n Unutulmaz Darbeleri etiketli kaln bir dosyay tamaktadr.)
BEAUFOY
(szckleri uzata uzata) Hayr, deilsiniz. Kanaatime gre, alkanz dahi yok. ayet siz necabetli bir
beyefendi olsaydnz, elebiliin en basit kaidelerine riayet etmi bulunsaydmz, byle mstekreh bir
tavr harekete tevessl etmezdiniz. O da onlardan biri, sayn hkim. Bir mntahil; litterateur ad altnda
maskaralk icra eden sinsi bir his istismarcs. Tabiatndaki cibilliyesizlikle benim en-oksatan,
hakikaten harikulade, her biri mkemmel bir mcevher olan su gtrmez ak sahnelerini ihtiva eden
metinlerimden bazlarn aynen ard ayan beyan meydandadr. Beaufoy'un, zatlilerinizin de
phesiz aina olduklar o ak ve byk maliknelerle dolup taan kitaplar krallmzn her bir
kesinde herkes tarafndan tannmaktadr.
BLOOM
(snepe bir uysallkla ve ask suratla mrldanr) Glen byc kadnla el ele tutumasn anlatan o
sahne hari, msaadenizle...
BEAUFOY
(dudaklarn yukarya doru kvrarak dinleyicilere doru marurane glmser) Seni gidi soytar eek,
seni! Senin o mafevkattabia antika mnasebetsizliini tasvir edecek kelime bulamyorum! O mevzuda
daha fazla zahmet buyurup, cannz zmenize hi gerek yok. Editrm Mr. J. B. Pinker zaten aramzda
hazr bulunuyor. Zannedersem, sayn hkim, mutat ahitlik cretini alacaz, deil mi? Bu cretkr
matbuat ayla, niversiteye bile gitmemi bu Rheims Kargas yznden yklce para harcam
bulunuyoruz da.
BLOOM
(belirsizce) Hayat niversitesi. Sprnt edebiyat.
BEAUFOY
(barr) u iftiracya bakn, demolunun ahlk tefesshn tehir ediyor! (dosyasn uzatarak) Onu
mahkm ettirecek olan delilimiz, corpus delkti, ite burada sayn hkim, bu mnasebetsiz adamn
damgasyla tahrip edilmi bulunan mtakmil eserimin bir numunesi.
---------------------------------- 508 ----------
940 SALONDAN BR SES
Musa, Museviler kral, Musa, Kn sildi Daily News'a.
BLOOM
(yreklenerek) abartyorsunuz.
BEAUFOY
Seni aalk mel'un! At sulama havuzuna atmallar seni, tynetsiz herif! (hkime doru hitap ederek)
Adamn
srdrd husus hayata baknz bir! Drtl bir mevcudiyet iinde! Sokakta melek, evde eytan.
Hanmlarn
huzurunda anlatlmas uygun kamayan eyler! 950 amzn bir numaral entrikacs!
BLOOM (hkime bakarak) Ya kendisi, bekr bir kimse olarak, nasl...
BRNC BEK Krala kar Bloom. Hatun Driscoll'u getirin.
MBAR
Mary Driscoll, hizmeti kz!
(Mary Driscoll, pasakl bir hizmeti kz yaklar. Koluna geirdii bir kovay tamakta, bir elinde de bir
bulakfras tutmaktadr.)
KNC BEK 960 Biri daha! Sen talihsiz snfa m mensupsun? MARY DRISCOLL
(fkelenir) Durumum fena saylmaz. yi bir karaktere sahibim, son iimde de tam drt ay altm.
Maam ylda alt sterlindi, cuma gnleri de izne kma imkn; ordan ayrlmamn sebebi bu beyin ana
fine olmak istemesi.
BRNC BEK Onu neyle itham ediyorsun?
MARY DRISCOLL
Bana bir teklifte bulunmutu ama bu yoksul halimle daha fazla ettiime inanyorum ben.
970
BLOOM
(dalgal kumatan hrkas, spor fanila pantolonu, topuksuz terlikleri, dank salar ve trasz yzyle:
yumuaktan) Sana kar saygda kusur etmi deilim. Seni hediyeye bodum, seviyenin ok stnde k
zmrtyeili jartiyerler aldm. Trtklkla sulandnda aktrmadan senin tarafn tuttum. Her eyin
bir orta noktas vardr. Anlayl olsana kuzum. MARY DRISCOLL
(heyecanlanarak) ayet o ispirilyelere el srdysem iki gzm nme aksn!
980
BRNC BEK ikyet sebebi sulamanz? Bir ey olmu muydu? MARY DRISCOLL
Avlunun arka tarafnda stme geliverdi. Hkim Bey, o sabah hanm engelliine almak iin arya
inmiti. Bu bey bana bir sarld ki neticesinde drt yerim birden morard. iki kere de elini eteimin altna
soktu. BLOOM O da karsaldrda bulunmutu. MARY DRISCOLL 990
(istihfafla) Vallahi u bulakfrasna hrmetim daha fazla, inan olsun. Ona ktmda ne dese
beenirsiniz: Sakn kimseye syleme. (Her yandan glmeler)
GEORGE FOTTRELL
(kraliyet mbairi, yanklanan sesiyle) Herkesi sknete davet ediyorum! Maznun imdi aslsz bir ifade
verecektir.
510
(Bloom suunu reddeder ve elinde tamamen am bir nilfer, uzun ve anlalmaz bir konumaya balar.
Dava vekilinin tahkikat jri-
1000 sine hitaben yapt heyecan uyandrc mdafaay dinleyeceklerdir.
Kendisi tkenmi, harap vaziyette bir insandr, ancak tabir caizse herkes tarafndan dlanmasna
ramen, saf bir gen kz gibi mazinin hatralarn geriye getirip evcil bir hayvan gibi doaya dnmek ve
bylece slah olmakta kararldr. Bir zamanlar yedi aylk bir ocuk iken, ihtiyar yatalak bir ebeveyn
tarafndan itinayla baklm ve bytlmtr. Bir baba olarak her ne kadar dellete dm ve ailesini
ihmal etmi ise de, son gnlerinin yaklamakta olduu u safhada, geri kalan gnlerinin akamlarn bir
aile babas olarak geirmek, aile fertleriyle kucak kucaa ve onlarn sevgisiyle beslenmek 1010
maksadyla artk yeni bir sahifeye evirmek istemektedir. Britanya
vatandalna gemi bir kimse olarak, o yaz akam Loop Line Demiryolu letmesi'ne ait bir
lokomotif sahanlndan, tam da yamur pencerelerden seyrettii o sevgidolu Dublinli aileyuvalannn
ve ehir mntkalarnn hakikatte banliylerin saadet ve tm o dzinesi bir ilin dokuz penilik Dockrell
duvarktlartyla, tekmln temsil eden manzaralarnn, acemi dilleriyle ocuk sa'ya dualarn eden
o masum ngiltere doumlu yavrucuklarn, evdevlerini yapmak iin kafa patlatan gen talebelerin ya
da piyano alan gen kzlarn ya da efendime syleyeyim ara sokaklarda ve yeil patikalarda 1020
klaryla drt melodi dmeli on iki katl kryle orgsesli meta-
lik Britanya armonikasnn namelerini dinleyerek dolaan gzel kzlarn zerine mrl mrl bir trk
gibi yaarken....
Her yandan glmeler. Bloom abuk sabuk konumasn srdrr. Muhabirler iitemediklerinden
yaknrlar.) YAZMAN VE STENO (gzlerini defterlerinden ayrmakszn) Ksa kesin ltfen.
PROFESR MACHUGH
(basnmasasndan, ksrerek seslenir) Sadede geliniz baym. karn baklay artk. 1030 (Bloom ile
bakra konusunda kar avukatn suallerine geilir. Ge-
nie bir bakra. Bloom'un kendisi. Skmtr. Beaver Street'teyiz-dir. Sanc, evet. ok fena. Bir
svacnn bakrac. Bacaklarn kasarak yrr. Anlatlmaz aclarla kvranmaktadr. lmcl strap. le
zeridir. A ya da Burgonya. Evet biraz spanak. Kritik an.
511
Bakraca bakmad. Kimsecikler. Ne berbat ey. Tam deil, ama. Tidbits'/ eski bir nshas. amata ve
slk sesleri. Bloom, badana bulam redingotu, bandaki eik klstr silindir apkas, burnunun
zerine yaptrlm bir plaster, zor iitilebilen bir sesle konuur.) }.J. O'MOLLOY o4o
(dava vekillerine zg gri peruk ve cppesiyle, sesinde alamstk yadsma titremleri) Buras, ikiyi
fazlaca karma delletine dm bir de-moluyla dalga gemek maksadyla edebe aykr hafifliklerin
tehir edilecei bir mahal deildir. Bir hayvanat bahesi veya Oxford panayr olmad gibi tehzili
adalet mahalli de deildir. Mvekkilim bir nevzat, yabanellerden gelen ve hayata bir firari olarak
balam olan zavall bir muhacir olup imdi de alnnn teriyle rzkn karmaya almaktadr.
Hakknda yaplan aslsz sulama, halsi-nasyondan nai bir anlk irs bir sapknlktan mtevellittir zira
sulu olduu iddia edilen hadisedeki neviden laubali tavrlar mvek- 1050 kilimin kendi memleketi olan
Firavunlar diyarnda genellikle tabii karlanr. Prima facie, size unu syleyeyim ki tenasl bir
mnasebet teebbs mevcut deildir. Cins mnasebet vuku bulmam ve Driscoll'un ikyetinde
tecavz sbut bulmamtr. Bilhassa ceddaniyetten bahsetmek istiyorum. Mvekkilimin ailesinde deniz
kazalar ve sairfilmenam vakalarna rastlanmaktadr. ayet maznun konuabilseydi size neler anlatrd
neler - muhakkak ki bir kitabn kapaklar arasna getirilmi olan serencamlarn en garibini. Bu ahs, lort
hazretleri, kundura tamirciliinden nai tever-rm illetinden mteki
olup alil bir vaziyettedir. Kendisi Mongo- 1060 lizm nesebinden olduu cihetle hareketlerinin
mesuliyetini deruhte edemeyeceini arz etmektedir. Aslnda, divanedir.
BLOOM
(Yalnayak, kkgsl, zerinde Hintli yelei ve alvar, ayakparmak-lar af dilercesine ieriye doru
bklm, kstebek gzlerini ap elini yavaa alnnda gezdirerek akncasna etrafna bakar.
Ardndan, kuan bahriyelivari balayp, bir arkl hrmetkrlyla boyun krarak ve baparman
gedoru uzatarak mahkemeyi selamlar.) Kendileri oki gzeli akami yapmtr, (sonra seke seke
yrmeye balar) Za val l kch ocuh 107o Hey gece domuzpaas getiyiy
512
ki illi deyi.... (Yuhalanr.)
J. J. O'MOLLOY
(halka doru serte) Bu tek bana bir mcadeledir. Hades akna, ben it uursuz takmnn, srtkan
srtlanlarn hibir mvekkilimin azn bu ekilde tkamasna, onu taciz etmesine msaade etmem. Musa
eriat orman kanunlarnn yerine gemi bulunuyor. Adaletin gayelerinden bir an dahi ayrlmakszn
unu ehemmiyetle teba-
1080 rz ettirmek istiyorum ki, maznunun mavzubahis fiille hibir alkas olmad gibi davac ahs da
herhangi bir ekilde kurcalanm deildir. Bu gen kadna mddeialeyh tarafndan sanki kendi kerimesi
imiesine muamele edilmitir. (Bloom, J. J. O'Molloy'un elini yakalar ve dudaklarna gtrr)
Esrarengiz elin bu ie de kartn ispatlamak maksadyla, iddialar rtc delilleri enikonu
aratracam. Mvekkilim sklgan bir mizaca sahip olduundan dolay, dnyadaki bir centilmene
yakmayan mnasebetszlikler yapacak ve kendi zevkine alet ederek onun bu vaziyete dmesine
sebebiyet veren bir alak yznden kt yola dm bir kz
1090 taa tutacak olan en son kiidir. O doru yoldan sapmak istemez. Tandm en temiz yrekli
adamdr o. Az sonra slaytlar burada gsterilecek olan uzak bir diyarda, Kk Asya'da Agendath Neta-
im'deki gayetle vasi gayri menkullerinin ipotek edilmesinden nai ileri u anda ok iyi gitmemektedir.
{Bloom'a) Size zahmet bu i sizin ellerinizden pecek.
BLOOM
Eh, baa gelen ekilir.
(Kinnereth gl ve onun evresinde otlayan ineklerin bulank grnts duvara yanstlr. Gelincikgzl
aksn Moses Dlugacz, mavi i-1100 i pantolonuyla mahkeme salonunda durmakta ve bir elinde bir
portakal bir elinde de bir domuz bbrei tutmaktadr.)
DLUGACZ
(bouk sesle) Bleibtreustrasse, Berlin, W. 13.
(J. J. O'Molloy alak bir duvar kntsna karak vakur bir ekilde ceketinin yakasn tutar. Soluk ve
sakall surat uzar, gzleri fU-kurlar ve John F. Taylor'un mteverrim, kzl elmackkemikli su-
hll
ratna dnr. Sonra mendilini azna bastrarak ha bire akan glpembesi kann inceler.)
J. J. O'MOLLOY
(sesini yitirmiesine) Affedersiniz. iddetli bir gripten mustaribim, o hasta yatamdan daha yeni
kalktm da. Kalpten gelen birka kelime. (Seymour Bushe'nin kusumsu kafasyla tilkimsi byklarn
vefilimsi fesahatperdazlnt taknr.) Meleklerin kitab aldnda ol dalgn sinesi ruhyceltimini
merasimle balatmtr da ruhycelimi de yaamay hak eder ki barodaki tutsaklarn mukaddes phe
imtiyazlarn muhakkak teslim eder.
(zerinde bir eyler yazl bir belge mahkemeye sunulur.)
BLOOM
(saray kyafetiyle) Her trl referans verebilirim. Messrs. Callan, Coleman. Mr. Wisdom Hely J. P. Eski
patronum Joe Cuffe. Dub- 1120 n eski Belediye Reisi Mr. V. B. Dillon. En yksek evrelerin tlsml
leminde
dolamlm vardr.....Dublin sosyetesinin kralieleri, (kaytszca) Daha bu gn Genel Valilik
maliknesindeki
kabul merasiminde eski dostlarm Kraliyet Astronomu Sir Robert ve Lady Ball ile ene alyorduk......
MRS. YELVERTON BARRY
(dekolte opal tuvaleti, dirseklerine uzanan fildii eldivenleri, zerinde samur krkyle sslenmi
kiremitrengi kapitone bir dolama, sanda balkl tynden k bir sorgu) u adam tevkif ediniz,
memur bey. Kocam Tipperary Kuzey Kontluu'ndaki Munster'i tefti seyahatin- n30 deyken, kalkm
bana acemice ve hviyetini gizleyerek yazm, altna da James Lovebirch diye imza atm. Theatre
Royal'da La Ci-gale'n galasnda ben locamda otururken gya benim esiz yarmkrelerimi grp
kendisini cennette farzetmi imi. Onu fevkalde tahrik etmi imiim. Ertesi perembe gn, Dunsink
saatiyle on alt otuzda bana terbiyemi bozduran mnasebetsiz tekliflerde bulundu. Bana Monsieur Paul
de Kock'un eseri olan ift Korseli * isimli romann postayla gndermek istediini syledi.
MRS. BELLINGHAM aShf ve burnuna dek sarnd fok ve tavan krknden mantosuyla, 1140 514
kupa arabasndan iner ve opossum derisi manonundan kard kosko ca kaplumbaakabuu monokl
ile etraf incelemeye koyulur) Bana da Evet, yanlmyorsam ayn terbiyesiz ahs. Zira doksan
ubba-tnda zemheririn bastrd, banyo sarncmzdaki emniyet borusunun zgarasyla toplu valfn
dahi donduu ve sulusepken yad bir gn Sir Thornley Stoker'in nnde arabamn kapsn
kapamt. Mteakiben, sylediine gre benim erefime dalardan devi-rilmi bir edelvays ieini
bir zarfa koyup gndermiti. iei bir botanik mtehasssna muayene ettirmitim de o da bana onun
1150 Model iftliin serasndan alnm olan ve evlerde yetitirilen bir patates nebatnn iei
olduuna dair malmat vermiti.
MRS. YELVERTON BARRY
Vay utanmaz herif!
(Srtk kadnlar ve klksz ocuklardan oluan bir kalabalk skn eder.)
SRTK KADINLAR VE KILIKSIZ OCUKLAR (bararak) Dur hrsz! Ala ala hey, Mavisakal!
Yaasn Ikey Mo! KNC BEK te bilezikler.
1160 MRS. BELLINGHAM
El yazsyla yazd birok mektubunda bana krkler iindeki Vens diye hitap ederek mfrit iltifatlarda
bulunmu ve ayazkesen arabacm Palmer'e gya derin merhamet hislerini ifade ederken ayn anda onun
kulaklkh kasketiyle muflonlu gocuunu ve sandalyemin arkasnda benim Bellingham hanedannn
erkek geyik ba eklinde altn perdahl amblemiyle donatlm samur krkl ve armam tayan
niformas iinde dururken benim yaknmda bulunma bahtiyarln kskandn da tebarz ettirmitir.
Benim alt kntlarmla sonuna kadar ektiim ipek oraplarmn iinde 1170 taan baldrlarm da
mbalal denilebilecek bir ekilde methetmi, son derece pahal danteller iinde sakl duran ve
zihninde canlandrabildiini ileri srd dier hazinelerimden de hararet ve sitayile bahsetmitir.
Evlilik yatam kirleterek mmkn olan en erken bir frsatta onunla zina etmemiz hususunda beni
tevik ola
tmi$tr (ve ken' tev'k etmenin de hayattaki en mukaddes hedefi olduunu da ifade etmitir).
MUHTEREM MRS. MERVYN TALBOYS
(amazon klnda, banda melon apka, mahmuzlu izmeler, krmz yelek, yol yol nakl ak
kahverengi uzun silhor eldivenleri, tutarak kaldrd uzun etei ve srekli olarak izmesinin
vardelasn dvd 1180 ksa avc kamsyla) Bana da. Ali Ireland'a kar Rest of Ireland ma
srasnda beni Phoenix Park'n polo sahasnda grmt de. Hatrlyorum, gzlerim hayranlkla
kamaaraktan son devreyi kazanan Inniskillings'in, o gzelim tay Centaur'z binmi kaptan Slogger
Dennehy'yi seyretmekteyim. Bu avam tabakasndan Don Juan bir binek arabasnn ardndan beni
gzetleyerek bana ifte zarf iinde hani karanlk bastrnca Paris bulvarlarnda satlan, her kadn ileden
karacak o mstehcen fotoraflardan bir tane gnderdi. Hl saklarm. Fotorafta nahif gzel bir taze
olan ksmen plak bir senyorita (yeminle kars olduunu syleyerek fotoraf kendisinin 1190 gizlice
ektiini anlatmt) bir de phesiz alan teki adaleli bir boagreisiyle. Yasak cins mnasebette
bulunm ktayd. Bana, benimle ayn eyi yapmamz, yaramazlk etmemi, garnizondaki zabitlerle gnaha
girmemi teklif etti. Elindeki mektubu anlatmama imkn olmayan bir ekilde kirletmem, onu okasna
hak ettiinden dolay cezalandrmam, aparak zerine oturup ona binmem, onu fevkalade iddetli bir
ekildft krbalamam iin diller dkt.
MRS BELLINGHAM Bana da. 1200 MRS. YELVERTON BARRY
Bana da.
(Birokpek saygn Dublinli hanm ellerindeki Bloom'dan aldklar uygunsuz mektuplar kaldrrlar.)
MUHTEREM MRS. MERVYN TALBOYS
(ani bir fke nbetine kaplr ve izmesinin mahmuzlarn akrdatarak yere vurur) Vallahi de yaparm,
Tanr ahidim olsun. O gvercincierli 111 zerinde kalabildiim srece kamlarm. Diri diri yzerim
onu.
516
BLOOM
1210 (gzleri kapanrken, beklenti iinde siner) Burada m? (kvranr) Tekrar! (soluk solua korkuyla
melir) Tehlikeyi ne de severim!
MUHTEREM MRS. MERVYN TALBOYS
Hah, ne gzel syledin! Seni benzeteyim de gr. Eek sudan ge-lesiye kadar dveyim de feleini
arasn.
MRS. BELLINGHAM Pestilini karver utanmazn! Allah yaratt deme!
MRS. YELVERTON BARRY Rezalet! Mazur grlecek bir taraf yok! Evli bir adam!
BLOOM
1220 Btn bu insanlar. Hani biraz okansnlar demitim. Kan topla-makszn lk pembe bir szlama.
Kan dolamn tembih etmek amacyla zarif bir kzlck sopas ziyafeti.
MUHTEREM MRS. MERVYN TALBOYS
(alayl bir glle) Oo, yle mi, kibar beyefendileri? Dur sen, alimallah, imdi hayatnn okunu
geirmeye hazr ol, senin kuyruunu tava sapna evireyim de gr. imde uyuyan dii kaplan yaman
fkelendirdin.
MRS. BELLINGHAM
(manonuyla monokln kindarane sallar) Yak cann unun, greyim 1230 seni Hanna. Gevret imann.
Can kasya kadar marizle. Dokuz kaml krbala. Hadm et onu. Terih et.
BLOOM
(titreyerek, sinerek ellerini kavuturur: rkek baklarla) Ah donuyorum! Ah yorum! lahi
gzelliiniz yznden. Unutun, affedin. Ksmet. Bu defa brakverin beni. (bryanan uzatr)
MRS. YELVERTON BARRY
(huunetle) Sakn affetmeyesin, Mrs. Talboys! unu gzel bir ben-zetiver! 517
MUHTEREM MRS. MERVYN TALBOYS
(uzun eldiveninin dmelerini hmla zerek) Seni brakmak m? G- 1240 leyim bari. Kpein
encii domuz kpei seni! Ne cesaretle konuuyorsun benle! ibreti lem iin sokan ortasnda meydan
daya ekeceim sana. Mahmuzlarm ta frldana kadar sokacam iinde. Herkes onun boynuz
taktn biliyor zaten, (binicikrbacn havada lgncasna aklatr) Vakit kaybetmeden indirin unun
pan-tollarn. Buraya gelin, baym! abuk! Hazr msnz?
BLOOM
(titreyerek, itaat etmeye balayarak) Havalar da ne kadar scak.
(Kvrck sal Davy Stephens, bir alay yalnayak gazeteci olanla gemektedir.)
A
so
DAVY STEPHENS
Mukaddes Kalbin Kuryesi ve Evening Telegraph irlanda Resmi Yortu Gn ekiyle. Dublin'deki
boynuzlularn yeni adreslerini yazyor.
(Pek Muhterem Canon O'Hanlon altn srmal cppesiyle sarkal bir mermer saati kaldrarak gsterir.
Onun nnde Peder Conroy ile Muhterem John Hughes S. J. yere kadar eilirler.)
SARKALI SAAT (kk keps alarak)
Guguk.
Guguk. 1260
Guguk.
(Bir karyolann pirin halkalarnn ngrts iitilir.) HALKALAR ngr. Mngr. ngmr.
(Bir sis tabakas hzla dalr ve jri mahallinde silindirapkal j-nreisi Martin Cunningham'in, Jack
Power'in, Simon Dedalus'un, Tom Kenan'n, Ned Lambert'in, John Henry Menton'un, Myles
Crawford'un, Lenehan'n, Nosey Flynn'n, M'Coy'un ehreleriyle isimsiz Varln belirsiz ehresi
belirir.) 518
1270 SMSIZ VARLIK
Eyersiz binmi. Yana gre arlk. Vayy, herif kadn organize etmi. JR YELER (btn balar
onun sesine doru evrilir) Sahi mi? SMSZ VARLIK (hrlarcasna) Pupu stnde popo. Bee yz
ilin. JR YELER (btn balar onaylarcasma eilir) oumuz yle sanmtk
BRNC BEK
1280 Filenmi bu adam. Baka bir kzn da sargsn kesmi. Aranyor: Karndeen Jack. Bin sterlin
mkfat.
KNC BEK (huu iinde, fsldar) stelik siyah giysili. Bir Mormon. Anarist.
MBAR
(yksek sesle) Sabit bir ikametgh tesbit edilemeyen Leopold Blo-om'un maruf bir dinamiti, sahtekr,
iki kadnla evli, meyanc ve boynuzlu olmas ve Dublin ehri hemehrilerinin bana bel kesilmesi
hasebiyle bu muvakkat celsede pek muhterem....
(Dublin Sulh Hkimi tasakall Muhterem Sir Frederick Falkiner, 1290 gri ta rengindeki hkimlik
cppesiyle yerinden kalkar. Kollarnda
bir emsiye asa tamaktadr. Alnndan Musa eriatnn koboynuz-lar kaskat ykselmektedir.) SULH
HKM
Bu beyaz kadn ticaretine bir son vereceim ve Dublin'i bu iren haarattan kurtaracam! (siyah
baln giyer) Sayn erif Muavini Bey, bu adam u anda durmakta olduu sank mahallinden alnsn
ve Majestelerinin mnasip grd srece Mountjoy hapishanesinin nezaretinde gzaltnda
bulundurulsun ve orada ldnden emin oluncaya kadar aslsn ve mesuliyetinizi idrak edip bir ihmal-
519
j bulunmayn yoksa Tanr yardmcnz olsun. Haydi gtrn onu. 1300
(Bann zerine siyah bir takke iner. erif Muavini Uzun John Fanning keskin kokulu bir Henry Clay
purosu ierek ortaya kar.)
UZUN JOHN FANNING
(kalarn atarak nlaml bir sesle grlercesine konuur) Yahuda Isca-riot'u kim asacak? (stat berber
H. Rumbold kanrenkli deri yelei ve sepici nlyle, omzunda bir kangal ip, sehpaya kar.
Kemerinde bir kurunlu lobut ile bir ivili matrak asldr. Gl, demir mu tali yamru yumru
penelerini gaddarca ovuturur.)
RUMBOLD 1310
(Sulh Hkimi'ne meum bir nsiyetle) Cellat Harry, Majesteleri, Merser Azraili. Bi boazlama be Gine.
Bi hamlede kesilir.
(George Kilisesi'nin anlar ar ar alar, battal tarrakas demirin.)
ANLAR Amann! Yandm!
BLOOM
(aresizlikle) Durun. Bir dakika. Martlar. yi kalpli bir. Grmtm. Masum. Maymun kafesinin
nndeki kz ocuu. Hayvanat bahesinde. O utanmaz empanze, (soluu kesilmiesine) Karnnn
1320 alt blm, basen. Kzcazn saflkla kzarvermesi beni insanlmdan irendirdiydi.
(cokularna yenik derek) kp gitmitim ordan. (kalabalktaki bir kimseye dner, yakararak) Hynes,
sana anlatabilir miyim? Tanrsn beni sen.
O ilini de verme istersen. Hatta daha lazmsa......
HYNES (souka) Sizinle tanyor muyuz ki? KNC BEK (keyi gsterir) Bomba urada.
520
1330 BRNC BEK
Zaman ayarl bir cehennem makinesi.
BLOOM Deil, deil. Domuz paas. Bir cenazedeydim de.
BRNC BEK
(copunu eker) Yalanc!
(Kk av kpei burnunu kaldrr ve Paddy Dignam'n gri iskor-btl surat ortaya kar. Kpek, surat
kamilen yemitir. Lele doyan karnndan pis kokulu soluklar karr. Byyerek insan boyutuna ve
biimine ular. Alman tazs krk kahverengi bir cenaze k-1340 y afetine dnr. Yeil, kanl gzleri
par par
parlar. Bir kulann
yars, burnunun tamam ve her iki baparma gulyabanilerce yenilmitir.)
PADDY DIGNAM
(kk bir sesle) Doru sylyor. Benim cenazemdeydi. Doktor Fi-nucane tabi sebeplerden dolay
hastala yakalandmda hayat emaresi kalmadn beyan ettiydi. (Kesilmi, kl gibi yzn aya
doru kaldrarak hazin hazin ulur.) BLOOM (muzafferane) ittiniz mi?
1350 PADDY DIGNAM
Bloom, ben Paddy Dignam'n ruhuyum. Dinle, dinle, O dinle! BLOOM Bu ses Esau'nun sesi.
KNC BEK (istavroz karr) Nasl olur be yahu? BRNC BEK ilkokulda bunu okumamtk.
PADDY DIGNAM
Tenashle. Hortlaklar.
BR SES 1360
Hadi be.
PADDY DIGNAM
(itenlikle) Bir zamanlar 27 Bachelor's Walk adresinde yeminli ifade ve beyanlar almakla memur
davavekili Mr. J. H. Menton'un istih-damndaydm. imdiyse bir geberik, kalp cidarlar hipertrofye
uram da. Vaziyet berbat. Zavall karmn dnyas bana ykld. Nasl katlanyor bunca skntya? O
ispanyol arabndan uzak tutun onu. (etrafna bakar) Bir havagaz lambas. Defi hacet etmem lazm. O
ayran dokundu galiba. (Muhafz O'Connell, elinde yas tlne balanm bir deste anahtar, 1370 zebella
gvdesiyle kagelir. Yannda kurbaakarnl, kaplumbaa-boyunlu papaz Peder Coffey beyaz keten
cppesi ve benekli bezden gecebalyla, hahalardan rl bir demet tutarak durmaktadr.)
PEDER COFFEY
(esner, sonra bouk bir vraklamayla okur) Namine. Jacobs. Vobiscu-its. Amin.
JOHN O'CONNELL
(megafonunu bir sisdd gibi iddetlice ttrr) Dignam, Patrick T., merhum.
PADDY DIGNAM 1380
(kulaklarn diker, irkilir) Ne kastediyor? (yalpalanarak ne doru uzanr ve bir kulan yere dayar)
Sahibinin sesi!
JOHN O'CONNELL
Uefin varakas sra numaras U. p. seksen be bin. Ada on yedi. Keyes Messesesi. Parsel, yz bir.
(Paddy Dignam, kuyruunun ucu diklemi, kulaklar tetikte, gze arpan bir abayla dinler, dnr.)
522
PADDY DIGNAM
Ruhunun skn bulmas iin dua edin.
1390 (Kahverengi giysisi tasmasnn arkas sra akllar tkrdatarak s-
rklenedursun, svarak bir kmrle girer. Obur bir baba san gri kabuunun altndaki mantarms
peneleri zerinde badi badi yryerek onun peine der. Dignam 'in zar zor iitilebilen sesi yerin
altnda ulumaktadr: Dignam ld, yerin dibine batt. Tom Rochford, iki direkli makinesinden aaya
atlar.)
TOM ROCHFORD
(bir eli iman tahtasnda, eilir) Reuben J. Bir florin verin, bulaym onu. (nazarlarn menholden
ayrmakszn) imdi sra bende. Buyurun Carlow'a beyler.
1400 (Havaya sombal gibi gzpek bir sray yaparak kmrln
iinde kaybolur. Direklerin zerindeki iki kurs dingildemeye balar, sanki iki gz. Ortalk yatr. Bloom
lm ukurundan ar ar gemeye alr. Sisin iinden pme sesleri gelir. Bir piyano almaktadr.
Bloom, kl bir evin nnde durur, dinler. Buseler yuvalarndan uuarak Bloom'un etrafnda
cvldaya, akya, cilvelee kanat rparlar.)
BUSELER
(akyarak) Leo! (cvldayarak) Mini mini pipili bir kutum, Leo'nun avucuna konmutum!
(cilveleerek) Gugu guk! Cik cik ci-1410 ik, Guk guk guuk! (akyarak) Uyusun da bysn! Pirouette!
Le-opopold! (cvldayarak) Lioli! (akyarak) O Leo!
(Szlerek, Bloom'un giysilerine srtnerek hoppa parltl benekler halinde uuurlar.)
BLOOM
Bir erkein alna benziyor. Hznl mzik. Kilise mzii. Galiba burada.
(Zoe Higgins, bronz kopayla kapatlm gkyakut renginde kombinezonu, boynunu eviren ince
siyah kadife kordonuyla basamaklardan aa seirtirken bayla selamlayarak Bloom'un yanma so-
1420 kulur.)
ZOE
Birisini mi aradnz? ieride, arkadalaryla beraber. BLOOM Buras Mrs. Mack'n yeri mi?
ZOE
Hayr, seksen bir. Mrs. Cohen'in evi. Buradan iyisini bulamazsn. Terliksryen Anamz, (teklifsizce)
Bu gece kendisi de ganyanlar hakknda tyolar veren ve Oxford'daki olunun paralarn deyen
baytarla i banda. Fazla mesai yapyor ama bugn ans dnd de. (kukulanarak) Olunun babas siz
misiniz yoksa?
1430 BLOOM
Yok canm!
ZOE
kiniz de matemlisiniz. Kk bey ne lemdeymi bakalm?
(Tetikte dururken teninde kadnn yaklaan parmakulartn duyum-sar. Sol uyluuna doru bir el
kayverir.) ZOE Bambruklar ne lemde?
BLOOM
Ofsayt. Tuhaf, sa taraftalar. Daha ar olduklarna, herhal. Mil- 1440 yonda bir der, terzim Mesias.
ZOE
(birden telala) Sertlemi bir frengi ban var. BLOOM Bende olmaz yle ey.
ZOE
Dokunuyorum ite.
524 1450
(Elini pantolonun sol cebine kaydrarak sert buruuk birpatetesi karr. Ona ve Bloom 'a aptalca nemli
dudaklarla bakar.) Bir nazarlk. Gelenek.
BLOOM ZOE
Zoe iin mi? Temelli? Sana iyi davrandm iin mi, he?
(Patatesi agzllkle ceplerinden birine koyar, sonra Bloom'un koluna girerek ona skca sarlr. Bloom
tedirgin glmser. Yava, tek tek birbirini izleyen notalar halinde oryantal bir mzik alnmaktadr.
Kadnn etraflar srmeli billurumsu kara gzlerine bakar. Glmsemesi yumuar.)
ZOE
1460 Bir daha sefere beni tanrsn.
BLOOM
(elemli) Cana yakn bir ahuyu sevmemitim hi ama mukadderdi....
(Ceylanlar zplayarak dalarda otlanmaktalar. Yaknda gller var. Gllerin kylarnda sedirkorularnn
lo glgeleri dizili. am kokular ykselir, keskin reine kokular salkm salkm. Atein ark, tun renkli
kartallarn penelerinde yakuttan bir gk. Altnda uzanan bir kadndoa - plak, ak, kmltsz, serin,
ksnl. am glleri arasnda rldayan bir pnar. Dev irisi gller ll asmalara fsldar. Utan ykl bir
ehvet, bir kan szar gizemli mrltlarndan.)
1470 ZOE
{odalk dudaklar leziz domuzya merhemiyle glsuyuna batm durumda mzie uyarak bir ark
mrldanr) Schorach ani wenowach, benoith Hierushaloim.
BLOOM
(meftun kalarak) Aksanndan senin iyi bir aileden geldiini dndm.
ZOE
Dn dn, derler hani.
525
(Altn dolgulu dileriyle Bloom'un kulan hafife srarak bayatlam sarmsak kokan nefesiyle onu
bunaltr. Gller bir yana ekilerek 1480 krallarn altn mezarn ve onlarn rm kemiklerini ortaya
karr.)
BLOOM
(hafife geri ekilerek, kadnn sa memesini hantal eliyle kurulmu bir makine gibi avular) Dublinli
kzlardan msn sen?
ZOE
(uuan bir tutam san uzlukla yakalayp bkerek topuzuna sarar) Vazgesene sen. Ingilizim ben, var
m bir sipsin?
BLOOM
(gene ayn ekilde) Pek kullanmam, yavrum. Arada bir bir puro. o- 1490 cuka eyler, (uarca) insan
azn pis bir saman pyle daha zevkli bir ekilde megul edebilir.
ZOE
Devam et. Bir konferans ek millete.
BLOOM
(zerinde fitilli kadifeden ii tulumu, siyah jarse gmlei, uuan krmz boyunba ve banda apa
kasketiyle) nsanlk slah olmaz. Sir Walter Raleigh yeni dnyadan o patatesle o otu getirmiti - biri her
trl hastal emerek yok ediyor, tekiyse kulak, gz, kalp, hafza, irade, anlay, ne varsa zehirliyor.
Demem u ki, bir bakas o besin 1500 maddesini getirmezden yz yl nce o zehri getirmi. Sir Walter
Raleigh, intihar, iftiralar. Btn detlerimiz. yle ya, u cemiyet hayatmza baksanza! (Uzaktaki
kilisenin kulelerinden geceyarsn imleyen an sesleri.) AN SESLER Gene buyur, Leopold. Dublin
Belediye Reisi! BLOOM (belediye reisi kyafeti ve zinciriyle) Arran Quay, Inns Quay, Rotunda,
526
Mountjoy ve North Dock mntehipleri! Hayvanpazarndan nehre 1510 bir tramvay hatt ihdas edilmesi
ok iyi olacaktr. Gelecein mziidir bu. Benim programmdr. Cuibono? Ancak bizim korsan Van-
derdeckenlerimiz hayalet para tekneleriyle......
BR MNTEHP Mstakbel bayargcmzn erefine defa! (Fener alaynn kzarts ykselir.)
MEALE TAIYICILARI
Yaaa!
(Birka tannm parlamento yesi, ehirli kodaman ve kentsoylu Bloom'la el skarak onu kutlar.
kez sabk Dublin Belediye Rei-1520 si Timothy Harrington belediye reislerine zg krmz kyafeti,
altn
zincir ve beyaz ipek kravatyla meclis yesi vekili Lorcan Sherlock ile grmektedir. kisi de hemfikir
hararetle balarn ne doru emektedirler.)
SABIK BELEDYE RElSl HARRINGTON
(krmz cppesi, asas, altn belediye reislii zinciri ve geni beyaz ipek kakoluyla) O kdemli Sir Leo
Bloom'un hitabesi rsumatdeyici-ler tarafndan denmek zere tab edilmelidir. Ve dahi domu olduu
ev onun ansna bir levha ile donatlmal ve imdiye kadar Cork Street'e kan Cow Parlour diye bilinen
geit de bundan 1530 byle Boulevard Bloom olarak tesmiye edilmelidir. MECLS YES LORCAN
SHERLOCK ittifakla kabul edilmitir.
BLOOM
(heyecanla) Bu Uan Hollandallar ya da yatan Hollandallar lks kamaralarnda yaslanm otururlar ve
barbut atarlarken umurlarnda mdr? Onlarn dinleri imanlar, tek dnceleri, biricik devalar
makinelerdir, ileri kolaylatrc apareyler, gaspediciler, zebaniler, birbirlerini katletmek maksadyla
imal edilmi canavarlar, bir alay kapitalist ihtirasn emei suiistimal etmesiyle yaratlan kerih gul-1540
yabaniler. Onlar kraliyet ormanlarnda geyiklerini semirtir ya da servet ve iktidarlarnn bakarkr
ihtiamlar iinde slnleri kek-
527
l'kleri kylleri ayrt etmeksizin avlarken insanlar acndan lmekler, jyjg var ki, onlarn saltanatlar
ilelebet ille de illet evet...
(Srekli alklar. Drt bir yandan Venedikli gemilerin direkleri, kurdeleli aalar ve enlik taklar
ykselir. Cead Mile Failte ve Mah Ttob Melek Israel yazl bir gemi caddeden geer. Btn pencerelere
merakl seyirciler, yol boyunca Royal Dublin Silahendazlar, Kraliyet zel sko Muhafzlar, Kamerun
Highlandersleri ve Gal Silahendazlar alaylar hazr ol vaziyetinde dizilmi, halkn caddeye tamasn
nlyorlard. Liseli genler havagaz lambalaryla 1550 telgraf direklerine, pencerepervazlartna,
binalarn kornilerine, dam oluklarna, baca klahlarna, parmaklklara, oluk azlarna tnemiler slk
alyor, alk tutuyorlard. Bulut stunu meydana kar. Uzaktan bir bandonun ald Kol Nidre iitilir.
Kklar, yukarya doru kaldrdklar Emperyal kartallarla, uuan sancaklar ve salladklar hurma
dallaryla yaklarlar. Altn vefildi-inden papalk alemi en yksekte tutulurken evresi sivil flamalarla
sarlr. Damal cppeleriyle ehir Miri ve Athlonelu zsrcs ve Ulster Ba Armacs John Howard
Parnell'in nclnde kortejin ba taraf gzkr. Onlar, Dublin Belediye Reisi Pek Muhte- 1560 rem
Joseph Hutchinson, Lort Cenaplar Cork Belediye Reisi Pek Muhterem Limerick, Galway, Sligo ve
Mihraceler, Dublin Byke-hir tfaiye Mfrezesi, kendi pltokratik sralarna gre dizilmi fi-nans
azizleri grubu Down ve Connor Piskoposlar, Pek Muhterem Michael Kardinal Logue, Armagh
Bapiskoposu Hazretleri, tm rlanda Bapiskoposu Pek Muhterem Dr. William Alexander, Armagh
Bapiskoposu Hazretleri, tm rlanda Bapiskoposu, Hahamba, Presbiteryen Kilisesi Bakan,
Protestan Baptist, Anabaptist, Meto-dist ve Moravya kiliseleri Mezhepleri Bakanlar ile Dostluk
Cemiyeti Fahri Ktibi izlemektedir. Onlarn ardndan da rengrenk fla- 1570 malaryla esnaf ve
zenaatkr birlikleri, Ticaret Odas 'na kaytl firmalar ve redif askeri alay geerler: Bakrclar, ku
merakllar, deirmenciler, gazete reklam prodktrleri, mellifler, noterler, masrler, meyhaneciler,
sarg bezi yapmclar, bacatemizleyicileri, domuz-ya tasfiyecileri, poplin ve ynl ipek dokuyucular
nalbantlar, ltalyal ambarclar, kilise tezyinatlan, ipekli kuma tccarlar, cevahirciler, mzayedeciler,
lapaclar, yangn sigortas mfettileri, kuma boyayc ve temizleyicileri, ielenmi bira ihracatlar,
psteki-cler, bilet baskclar, armal mhr hakkklan, at ahr mstahdemi, kymetli maden simsarlar,
kriket ve okuluk malzemesi satcla- 1580 t, bilmececiler, yumurta ve patates komisyoncular, orap
ve eldi-
528
venciler, su-havagaz-kanalizasyon borular mteahhitleri. Onlarn ardndan da imparatorluk klcn,
Aziz Stephen'in demir tacn kutsal ana ve ncili tayan Kralienin Asilzadeleri, Terifat Ba,
Dizba Nian Sahibi Murahhas, Altn ubuk, At Ba, Yce Ba Mabeyinci, Britanya Merasim
Ktalar, kvrml borularn ttrerek selam dururlar. Bir zafer taknn altnda Bloom, ba ak, kenarla?
kakm krkyle evrili krmz kadife harmani giy. mi, elinde Aziz Edward'm asas, arz kre ve
gvercinli denek ile 1590 curtana zeri dkml haa ile rtl, altn balkl, uzun kzl
kuyruklu stbeyaz bir ata binmitir. Herkeste heyecan doruk noktasndadr. Hanmlar balkonlarndan
aaya gl tveyleri atarlar. Hava esans kokulanyla doludur. Erkekler sevin lklaryla onu
selamlarlar. Bloom'un sarayl delikanllar seyircilerin arasnda akdiken ve katrtrna dallaryla
kouurlar.)
BLOOM'UN SARAYLI DELKANLILARI
alkuu, alkuu Cmle kularn sultan, Eren Stephen gnnde 1600 Karaalya yakaland.
BR DEMRC
(mrldanr) Allah akna, deyin! Bloom mu karmzdaki? Otuz bir yanda olduuna inanmak zor. BR
KALDIRIMCI VE FAYANSI
Mehur Bloom ite bu, dnyann en yce devrimcisi. Ona sayg ve selam olsun! (Herkes apkasn
karr. Kadnlar hararetle fsldarlar.)
BR MLYONER KADIN
(varslca) Ne kadar da yakkl, deil mi?
1610 BR SOYLU KADIN
(soyluca) Neler grmtr u adam!
BR FEMNST
(erkeksi) Ve yapmtr!
BR INGIRAK TAKICISI
Klasik bir ehre! Bir dnr aln var onda.
(Hava Bloomesktir. Kuzeybatda gne bulutlar arasndan kp iddetle parlar.)
DOWN VE CONNOR PSKOPOSU
Burada sizlere bu memleketin hkimi Fevkalde Muktedir Zati Samii lileri ve Fevkalde evketli
hkmdarmz pheye mahal brakmayan Imparator-Cumhurreisimizi ve Kral-Bakanmz takdim
ederim. Yaasn Birinci Leopold!
1620 HERKES
Yaasn Birinci Leopold!
BLOOM
(eski Roma imparatorlarnn giydii beyaz gmlek ve mor pelerin iinde, Down ve Connor
Piskoposu'na, vakurane) Sa olasn, epeyce mmtaz efendim. WILLIAM, ARMAGH
BAPSKOPOSU
(mor, geni boyunba ve Protestan apkasyla) Btn kudretinizle 1630 cmle hkmlerinizde
rlanda'da ve ona mlhak diyarlarda kanunlarn ve mafiretin hkm srmesini temin edecek misiniz?
BLOOM
(sa elini taaklarnn zerine koyarak ant ier) Tanr yardmcm olsun. Hepsini yerine getireceime
yemin ederim.
MICHAEL, ARMAGH BAPSKOPOSU
(Bloom'un bana bir ibrikten briyantin boaltr) Gaudium magnum an-nuntio vobis. Habemus
carneficem. Leopold, Patrick, Andrew, David, George, mesh olasn!
(Bloom'un kyafeti altn srmal bir harmaniye dnr ve Bloom 1640 bir yakut yzk takar.
Mukadderat tana trmanr ve orada durur, temsilci asilzadeler de ayn anda yirmi sekiz talarn
giyerler. Christ, Saint Patrick ve George Kiliseleriyle nee dolu Malahide'de Zevkanlar alar. Mirus
Kermesi'deki donanma fiekleri drt bir
530
yandan simgeselfalloproteknik rntlerle ykselmektedir. Asilzadeler, yaklaarak ve diz kerek birer
birer sadakat yemini ederler.)
ASLZADELER
Size kul kle olacama, hayatm ve her eyimi sizin urunuza adayacama yemin ederim.
1650 (Bloom, Koh-i-Noor elmas takl elini yukarya kaldrr. At kiner.
Derhal skt olur. Ktalararas ve gezegenlerarast radyo verici istasyonlar mesaj gemeye hazrdrlar.)
BLOOM
Bendelerim! imdi, sadk sava atm Copula Felix'i mtevaris Ba Vezir tayin etmekte ve ibu gn sabk
refikam boayarak desti kraliyetimizi gecelerin nuru Prenses Selene'ye ihsan eylemekteyiz.
(Bloom'un, onun dengi olmayan daha nceki kars apar topar mektep arabasna havale edilir. Prenses
Selene mehtapmavisi kya-1660 fai ve banda gm bir hill ile, iki devin tamakta olduu taht-
revanndan iner. Herkes heyecanla alk tutmaya balar.)
JOHN HOWARD PARNELL
(kraliyetsancan kaldrr) Ey anl Bloom! nl biraderimin ardl!
BLOOM
(John Howard Parnell' kucaklar) Size yrekten teekkr etmekteyiz, John, mterek atalarmzn Arz
Mev'ud'u yeil irlanda'ya DU ahane hsn kabulnz iin.
(ehre ilikin imtiyazlar simgeleyen bir berat Bloom'a sunulur. Dublin 'in anahtarlar, krmz bir
yastn zerine aprazvari yer-1670 letirilmi, kendisine verilir. Bloom herkese yeil orap giymi
oldu-
unu gsterir.)
TOM KERNAN Bunlara layksnz, Hametmeab.
BLOOM '
Yirmi yl nce bugn ezeli dmanmz Ladysmith'de hezimete
531
uratmtk. Obslerimiz ve develer yklenmi dner-toplarmz dmann cenahlarn esasl bir ekilde
dvmt. Yarm fersah ilerledik! Dman hcumda! Her ey yitti imdi. Boyun mu eeceiz? Asla!
Onlar nmze katp devireceiz! Haydin! Ilerii! Hafif svari cenahmz sola doru hzla alarak,
Bonafide Sabaoth diye sava naralar ata ata, Arap topularnn sonuncusu dahi kltan geirilene dek
Plevne tepelerinin zerinden azametle ilerledi.
FREEMAN MATBAASI MRETTlPLERl Yaa! Yaa!
JOHN WYSE NOLAN
ite James Stephens' kurtaran adam! BlR HAYRAT OKULU RENCS 1680 Bravo!
ESK BlR DUBLINLI Medar iftiharsnz siz bu vatann, efendimiz, medar iftihar.
BR ELMACIKADIN irlanda'ya byle adamlar lzm.
1690
BLOOM
Aziz tebaam, yeni bir an fecrindeyiz. Ben, Bloom, sizlere derim ki, hatta sabahndasnz. Beli, ite
size Bloom sz, gayet yakn bir vakitte, atinin Nova Hibernia'snn Yeni Bloomusalem'i olacak olan ol
altn ehre hulul edeceksiniz.
(rlanda'nn tm kontluklarndan gelen rozet takm otuz iki ii, inaat Derman 'in gzetiminde, Yeni
Bloomusalem 'i ina etmektedirler. Billur atl, muazzam bir domuz bbrei eklinde kurulan krk bin
odal grkemli bir yapdr. Bu binann ina edilebilmesi amacyla birok yap ve abide yklmtr.
Hkmet daireleri geici olarak demiryolu hangarlarna nakledilmitir. ok sayda ev yerle bir
edilmitir. Bu evlerin sahipleri, tm de krmz L. B. harfleri yazh flara ve karton kutulara
yerletirilmitir. Fakirlerden bir blm bir merdivenden aaya derler. 1700 532
Sadk seyircilerin zerine km olduktan Dublin kalesinin duvar-lan ksmen ker.)
SEYRCLER
1710 (lrlerken) Morituri te salutant. (lrler)
(Kahverengi Macintoshlu bir adam bir tabankapsndan frlar. Upuzun parman Bloom'a doru uzatr.)
MACNTOSHLU ADAM
Anlattklarnn bir kelimesine dahi inanmayn. Leopold M'In-tosh'tur o zira, mseccel kundak. Asl
ad Higgins'tir.
BLOOM
Vurun u adam! Hristiyan kpei! M'Intosh meselesi bylelikle halloldu!
(Bir pare top at. Macintoshlu adam yok olur. Bloom, asasyla 1720 vurarak hahalan paralar.
Saysz gl dmann, celebin, milletvekilinin, kdemli komisyon azasnn ani vefat haberleri gelir.
Bloom'un muhafzlan fakirlere Kutsal Perembe sadakas, anda madalyonlar, balk ekmek, Yeil Ha
rozetleri, pahal Henry Clay purolan, bedava orbalk sr kemii, altn srmayla balanm mhrl
zarflar iinde lstik prezervatifler, yumuak karamela, ananasl akideekeri, kalkk yanl apka eklinde
ak mektuplar, hazr elbiseler, sahan sahan etli brek, ie ie Jeyes dezenfektan, tenzilt kuponlan,
Araf'ta krk gn bekleme dnemini ksaltn tvbekarlk senetleri, semirtilmi domuz sosisleri, cretsiz
tiyatro bi-1730 letleri, btn tramvaylar iin geerli sezonluk
abonman karneleri,
imtiyazl Kraliyet Macar Piyango biletleri, iki penilik yemek kuponlan, Dnyann On t ki En Kt
Kitab'nn ucuz basklar: Kurbaa ile Fritz (siyasi), Bebein Bakm (ocuksu), 7/6'ya 50 Yemek
(mutfaks), sa Bir Gne Miti Miydi? (tarihsel), Anlan Def Etme Usulleri (tbb), Bebein Muhtasar
Dnyas (kozmik), Haydi Hep Birlikte Kkrdayalm (neesel), Reklamcnn Vade Mecum'u (haberse!),
Bir St Annenin Ak Mektuplar (erotik), Uzayn nlleri (astrik), Kalbimize Ulaan arklar (ezgisel),
Tutumlulukla Nasl Zengin Olunur (hasisi) datrlar. Millet itiip kakar. Kadn"'' 1740 Bloom'un
harmanisinin eteine dokunmak iin izdihamn
iinden
synlarak Bloom 'un atna zplar ve byk bir tezahrat elitna onu iki yanandan per. Bir
magnezyum flal fotoraf ekilir. "e
J33
bekler ve meme ocuklar havaya kaldnlir.) KADINLAR Kk babamz! Kk babamz!
BEBEKLER VE MEME OCUKLARI
Poldy eve gelene dek el rp el, Leo iin ikolata onun cebinde, tek. (Bloom, aaya doru eilerek
bebek Boardman karnn hafife gdklar.)
BEBEK BOARDMAN
(hknr, azndan kesik stler akar.) Hayayaya.
BLOOM
(bir kr delikanlyla el skarak) Kendi kardeimden te Kardeim! (kollanyla yal bir ifti
omuzlanndan sararak) Sevgili yal dostlarm! (Bloom, pejmrde klkl kzlar ve olanlarla
kekapmaca oynar) Sobe! Yandn! (ikizleri bir ocukarabasmda gezdirir) Dandini dandini danal
bebek, haniymi benim cici bebeklerim! (hokkabazlk oyunlan yaparak azndan krmz, turuncu, san,
yeil, mavi, lacivert ve mor renkli ipek mendilleri ekerek kanr) Roygbiv. Saniyede 32 fit. {bir dulu
teselli eder) Yokluu kalbi genletirir. (acayip maskaralklarla oynak bir sko dans eder) Haydindi,
dalar inlesin! (felli bir emekli askerin yatak banlann per) erefli yaralar bunlar! (iman bir polis
memuruna elme takp onu drr) U. p: up. U. p: up. (yz kzaran bir garson kzn kulana fsldar
ve sevecence gler) Ah, seni yaramaz, seni! (ifti Maurice Butterly'nin uzatt i bir algam yer)
Gzel! ahane! (gazeteci Joseph Hynes'in uzatt ilini kabul etmez) Aman dostum, sz m olur!
(bir dilenciye bir palto verir) Ltfen kabul ediniz, (yal ve ktrm erkek ve kadnlarla kannstnde
ilerlemeyarma katlr) Haydin beyler! Kvrn, kzlar!
ABEM
uygusalhktan boulurcasna, gzyan zmrt renkli atksyla siler) Ulu Tanrm, sen takdis et onu!
'alnan ko boynuzlan herkesi skta davet eder. Siyon sanca ekilir.)
1750 1760 1770 BLOOM
(harmanisini grkemli bir ekilde karr ve iri gbei grnr, bir kt tomarn aarak kasntl bir
edayla okur) Aleph Beth Chimel Daleth Hagadah Tephilim Kaer Yom Kippur Hanukah Roschaschana
Be-1780 ni Brith Bar Mitzvah Mazzotth Askenazim Meshuggah Talith.
(Bunun resmi bir tercmesi, sicil memuru yardmcs Jimmy Henry tarafndan okunur.) JIMMY
HENRY
Bilinlilik Mahkemesi u anda alm bulunuyor. Pek Katolik Majeste Hazretleri imdi ak hava
adaleti uygulayacaktr. cretsiz salk ve hukuk hizmetleri, apraz bulmacalara ve daha nice sorunlara
zmler. Herkes davetlidir, eref verirsiniz. ehri Dubli-nimizde Paradizyak a'n 1. ylnda
hizmetinizde. PADDY LEONARD 1790 Ya bizim vergi ve rsumlarmz ne olacak? BLOOM
deyeceksin, dostum.
PADDY LEONARD Sa olasnz.
NOSEY FLYNN Yangn sigortamn poliesini ipotek ettirebilir miyim?
BLOOM
(kat bir ifadeyle) Efendiler, haksz fiiller kanunu mucibince kefaletlerinizde alt ay mddetli bir talik
iin be
sterlinlik bir mebl 1800 demek zorundasnz.
J. J. O'MOLLOY Daniel mi demitim? Yo! Peter O'Brien!
NOSEY FLYNN Be sterlini nerden bulucam?
535
PISSERBURKE Mesane iltihab iin mi? BLOOM
Asit. nit. hidroklor. dil, 20 damla Tinct. nux von., 5 damla
Extr. taraxel. liq., 30 damla 80 A. dis. ter in die.
CHRIS CALLINAN
Aldebaran'n tropikal ekliptikinin paralaks nedir?
BLOOM
Kavutuumuza ok sevindim, Chris. K. 11.
JOE HYNES Niin niforma giymiyorsun?
BLOOM
Tazimle ydettiim ecdadm kf kokulu bir zindanda Avusturyal despotun niformalarn giyerken
seninkiler neredeydi? ggo
BEN DOLLARD
engller?
BLOOM Banliylerdeki baheleri ssler (gzelletirir).
BEN DOLLARD ikizler ne vakit geliyor?
BLOOM Babasn (peder, beyba) bir dncedir ald.
LARRY O'ROURKE
1830 Yeni meyhanem iin sekiz gnlk bir ruhsat, n'olursunuz. Beni hatrladnz m, Sir Leo, siz yedi
numaradayken. Hanfendi iin bir kasa siyah bira gndereceim.
BLOOM (souka) Bilmem ki vallahi. Lady Bloom hediye kabul etmez de.
CROFTON Gerekten bayramyerine dnm buras.
BLOOM (vakarla) Bayram yeri mi dediniz? Kanmca bu kutsal bir ayin.
ALEXANDER KEYES 1840 Bizim Keyes Messesemiz ne vakit hazr olacak?
BLOOM
Yurttalara hizmette drstl ve on emirde sarahati temin amacyla reformu temsil ediyorum.
Eskisinin yerine yeni dnyalar. Yahudi, Mslman, gvur. Tabiatn tm ocuklarna dnmle bir
inek. Cenaze arabalar lks bunlar. Herkese mecbur amelelik yaptrlacaktr. Btn parklar gecegndz
halka ak tutulacaktr. Elektrikli bulak ykama cihazlar. Tberkloza, delilie, harplere ve dilencilie
bir son verelim. Genel af, haftalk karnavallar maske serbest, herkese ikramiye, evrensel kardelikle
birlikte evrensel li-1850 san Esperanto. Meyhane beleilerinin ve istiskali bataklarn vatanseverliine
paydos. zgr ve laik bir lkede zgr ve laik bir kilise, para bedava, kira bedava, ak serbest.
O'MADDEN BURKE Serbest bir kmeste serbest bir tilki. DAVY BYRNE (esneyerek)
lyyyyyyyyaaaaaaakh!
BLOOM
De&iik din ve milletten soylarn karmas, karma evlilikler.
LENEHAN Ya karma banyolar? 1860
(Bloom yanndakilere toplumsal yeniden dou tasavvurlarn aklar. Kildare Street Mzesi mdr,
Vens Callipyge, Vens Pande-mos, Vens Metempsikoz gibi kimi plak tanralarn sallanaduran
heykelleriyle, Ticaret. Opera Mzii, Amor, Reklamclk, malat, Sz Hrriyeti, Birden ok Oy
Kullanma Hakk, Gastronomi, Kiisel Hijyen, Deniz Kys Konser Elenceleri, Arsz Doum ve
Herkes in Astronomi adl yeni dokuz mz temsil eden gene plak birtakm baka heykeli bir araba
iinde srkleyerek ortaya kar.)
PEDER FARLEY
Bizim mbarek dinimizi devirmeye alan bir episkopalyen, bir 1870 agnostik, bir herhangibireyyen
o. MRS. RIORDAN (vasiyetnamesiniyrtar) Beni sukutuhayale urattn! Kt adam!
GROGAN ANA
(Bloom'a atmak iin pabucunu karr) Seni alak! Nefretlik herif seni! NOSEY FLYNN Bi ark syle,
Bloom. O eski gzel arklardan birini.
BLOOM (keyifli bir mizahla) 1880
Onu hi terketmemeye ant imitim vaktiyle,
Lakin o zalim beni aldatt, niye?
Hem de benim tralom tralom tralomum ile.
HOPPY HOLLOHAN aa Bloom, yaa! Onun gibisi yoktur, canm.
538
PADDY LEONARD Sahne rlandals! BLOOM
Hangi renkler moral verir? Mor ve al. 1890 (Glmeler.)
LENEHAN Mntehil! Kahrolsun Bloom! PEEL FALCI KADIN
(hararetle) Ben bir Bloomistim ve bununla iftihar ederim. Her eye ramen ona inanrm ben. Onun iin
canm feda olsun, ondan daha elendiricisi gelmemitir bu dnyaya.
BLOOM
(seyircilere gz krpar) Garanti ho bir tazedir.
THEODORE PUREFOY
1900 (balk kasketi ve gamselesiyle) Tabiatn mukaddes gayelerinden yan izmek iin mekanik bir
tehizat var adamn.
PEEL FALCI KADIN
(kendisinibaklar) Kahraman ilahm! (lr)
(Birok gzel ve ateli kadn daha, kendilerini baklayarak, denize atlayarak, prusik asit, akonitin,
arsenik ierek, bileklerini keserek, yemekten kesilerek, kendisini yol silindirlerinin altna atarak, Nelson
Stunu'nun tepesinden atlayarak, Guinness bira fabrikasnn dev kazanna atlayarak, kendilerini
as/eksiye maruz brakarak, son moda jartiyerlerle kendilerini asarak, kendilerini eitli katlardaki 1910
pencerelerden sokaa hop
diye frlatarak intihar eder.)
ALEXANDER J. DOWIE
(fkeli) Hristiyankardelerim ve antiBloomistler, Bloom denen adam cehhenemin finnarndan frlam,
hristiyanlar iin kara bir lekedir. Daha kk yatan eytani bir rz dman olan bu taaffn
539
tmis Mendes keisi daha bir bebekken zeval bulmu ehirleri ve efh bir yal kadn hatrlayarak
vaktinden evvel safahat dknlne dair iaretler vermitir. Bu enaate batarak kapkara olmu
aalk mrai herif, Ahdi-Cedid'de bahis olunan beyaz boann ta kendisidir. Babilli Kzl Fahie'ye
tapan bu adam iin burnundan soluduu nefesin ta kendisidir entrikaclk. Odun ateinde yakma- 1920 h
kzgn ya kazanna atmal bu herifi. Caliban!
KALABALIK
Asalm! Kzartalm! O da Parnell gibi kt kt. Mr. Fox!
(Grogan Ana pabucunu Bloom'a atar. Yukar ve Aa Dorset Stre-et'ten bir alay dkknc, Jambon
kemii, kondanse st tenekesi, satlamayan lahana, bayat ekmek, koyun kuyruu, iya paralar gibi
kk ve ticari deeri olmayan nesneleri frlatr.)
BLOOM
(heyecanla) Bir yazortas delilii bu, tiksin bir aka gene. Yemin ediyorum, gne grmemi kar denli
masumum ben! Kardeim 1930 Henry, aradnz. Benim ikizim olur. No:2 Dolphin Barn'da oturur.
Bhtan, nahak yere beni sulam, ylan. Vatandalarm, sgeul i mbarr bata coisde gan capall. Eski
dostum, seks mtehasss Dr. Malachi Mulligan' araym da lehime tbbi ahadette bulunsun.
DR. MULLIGAN
(deri src ceketi ve alnnda yeil src gzlyle) Dr. Bloom bisek-sel bakmdan anormaldir.
Geenlerde Dr. Eustache'in erkek akl hastalar iin zel salkevinden kamt. Nesebi gayri sahih olup
irs sara hastal mevcuttur. Ana ve baba tarafndan fil hastal emareleri bulgulanmtr. Bariz kronik
eksibisyonizm semptomla- 1940 nna rastlanmtr. Latant ambideksterite dahi mevcuttur. Suiistimalden
dolay prematre kellik mahede edilmekte, bilmnase-be sapk bir idealizme mptel olup, reforme
bir zendosttur ve metal dileri vardr. Ailevi bir kompleksite neticesi muvakkaten hafza kaybna duar
olmutur ki bu ahsn iledii gnahlar ona kar ilenen gnahlardan daha azdr. Yapm olduum
pervajinal muayenede, anal, koltukalt, gs ve pbise ait 5427 adet kla uygulanan asit testi
neticesinde, kendisinin virgo intata olduunu beyan ederim.
(Bloom yksek kalite apkasn cinsel organlarnn zerinde tutar.) 1950
DR. MADDEN
Hipospadya da olduka bariz. Gelecek nesillerin menfaati icab tesir altnda kalm olan ksmlarn
arap ruhlar iinde muhafaza edilerek Milli Teratoloji Mzesi'nde tehir edilmesi kanaatindeyim.
DR. CROTTHERS
Hastann rinini muayene etmi bulunuyorum. Tehisim albuminoid olduu merkezinde. Salivasyon
gayri kfi, patellaya ait refleks ise entermitan.
1960 DR. PUNCH COSTELLO
Fetorjudakus son derece fark edilebilir durumda.
DR. DIXON
(tbbi raporu okur) Profesr Bloom yeni kadn adamn mkemmel bir rnei. Kendisinin moral yaps
basit ve sevecen. Biroklar onu sevimli bir adam, aziz bir ahs olarak tanm. Netice itibariyle biraz
antika bir adam, tbbi anlamda geri zekl olmamakla beraber mahcupa. Tvbekar Rahipler Himaye
Cemiyeti'nin misyonerlik heyetine bal bana bir iir denilebilecek, her eyi aklayan fevkalde gzel
bir mektup yazm. Onun tam olarak imsak 1970 eden bir kii olduu sylenebilir ki bir saman ynn
zerinde uyuduunu ve Ispartallar gibi sade suya tirit misali yavan gdalarla beslendiini teyit
edebilirim. Yaz k, salt irlanda mal kldan bir riyazet gmlei giyer ve her cumartesi kendisini
krbalatr. Yanlmyorsam, Glencree slahevinde birinci snf bir mcrim olarak yatm. Baka bir
raporda da onun babasnn lmnden epey sonra doduu ifade edilir. Vokal organlarmz tarafndan
aytlmas iin mraccat edilen en mukaddes kelime akna msamaha gstermenizi rica ederim.
Adamcaz ok yaknda anne olmak zeredir. 1980 (Genel bir kaynama ve merhamet duygular.
Kadnlar baylr. Var-
lkl bir Amerikal sokakta Bloom iin para toplar. Altn ve gm paralar, ak ekler, banknotlar,
mcevherat, hazine bonolar, vadesi gelmi kambiyo senetleri, bor senetleri, nikh yzkleri, saat
kstekleri, madalyonlar, gerdanlklar ve bilezikler sratle toplanr.)
541
1990
BLOOM
Ah, ne de isterdim anne olmay.
MRS. THORNTON
(hemire kyafetiyle) Skca kucakla beni, canm. Yaknda kurtulacaksn. Skca, gzelim. (Bloom onu
skca kucaklar ve, sar ve beyaz rktan sekiz erkek ocuk dourur. Onlar nadir bitkilerle donatlm
krmz hal deli bir merdivende grrz. Sekizizlerin hepsi de, yzleri deerli metallerden, bakml,
giyimli, terbiyeli, be ada dili gayet rahat bir ekilde konuan, eitli sanat ve bilimlerle ilgilenen
salkl ocuklardr. Her birinin ad gmleinin nnde okunakl biimde yazldr: Nasodoro,
Goldfnger, Chrysostomos, Maindoree, Silversmile, Silberselber, Vi-fargent, Panargyros. Hepsi de
derhal eitli lkelerdeki dev holdinglere banka genel mdrleri, demiryollar iletme mdrleri, snrl
sorumlu ortaklklarn ynetim kurulu bakanlar, otel komplekslerinin ynetim kurulu bakan
yardmclar olarak atanrlar.)
2000
BlRSES Bloom, sen Mesih ibni Yusuf musun, yoksa ibni Davud mu? BLOOM (mphem) Dediin gibi
valla. TELAI BRADER O halde Peder Charles gibi bir mucize yarat. BANTAM LYONS
Saint Leger'de kazandracak bir kehanet.
(Bloom gerilmi bir an zerinde yrr, sol gzn sa kulayla rter, kimi duvarlarn iinden geer,
Nelson Stunu'na trmanr, en 201 stndeki kntya gzkapaklaryla tutunarak aa sarkar, on iki
dzine istiridye (kabuklar dahil) yer, sraca hastal eken birka kiiyi saaltr, yzn Lord
Beaconsfield, Lord Byron, Wat Tyler, Msrl Musa, Moses Maimonides, Moses Mendelssohn, Heny
Irving, Rip van Winkle, Kossuth, Jean Jacques Rousseau, Baron LeopoldRotschild, Robinson Crusoe,
Sherlock Holmes, Pasteur gibi e-
542
//'///' tarihi kipliklere benzetecek ekilde bztrr, her bir ayan ayn anda ayr dorultulara evirir,
meddi cezre dntrr, serce-parman uzatarak gne tutulmasna yol aar.)
2020 BRINI, PAPALIK ELS
(papalk zuhaf askeri klnda, elik zrhtan gslk, kol zrhlar, uyluk zrhlar, bacak zrhlar, enli
zndk by ve kahverengi kt piskoposluk tac ile) Leopoldi autem generatio. Musa'dan olma
Nuh'tan ve Nuh'tan olma Eunuch'tan ve Eunuch'tan olma O'Halloran ve O'Halloran'dan olma
Guggenheim'dan ve Guggenheim'dan olma Agendath'tan ve Agentdath'tan olma Netaim'den ve
Netaim'den olma Le Hirsch'ten ve Le Hirsch'ten olma Jesurum'dan ve Jesu-rum'dan olma MacKay'den
ve MacKay'den olma Ostrolopsky'den ve Ostrolopsky'den olma Smerdoz'dan ve Smerdoz'dan olma We-
2030 iss'tan ve Weiss'tan olma Schwarz'dan ve Schwarz'dan olma Adria-nopoli'den ve Adrianopoli'den
olma Aranjuez'den ve Aranju-ez'den olma Lewy Lawson'dan ve Lewy Lawson'dan olma Icha-
budonosor'dan ve Ichabudonosor'dan olma O'Donnell Mag-nus'tan ve O'Donnell Magnus'tan olma
Christbaum'dan ve Christ
baum'dan olma ibni Benamor'dan ve ibni Benamor'dan olma Jo-nes-Smith'ten ve Jones-Smith'ten olma
Savorgnanovich'ten ve Sa-vorgnanovich'ten olma Jaspertone'dan ve Jaspertone'dan olma
Vingtetunieme'den ve Vingtetunieme'den olma Szombathely'den ve Szombathely'den olma Virag'dan ve
Virag'dan olma Bloom et
2040 vocabitur nomen eius Emmanuel.
BIRLEL (duvara yazar) Bloom bir madrabazdr.
AM BT
(fundalk ekyas klnda) Kilbarrack'n ardndaki merbatta ne yaptydn?
BR KIZ BEBEK (ngran sallar) Ya Ballybough Kprs'nn altnda?
OBANPSKL FDANI Ve de eytan vadisinde? _---------------- 543 ----------------------------------
BLOOM 2050
ffkeden tm bedeni alnndan kna kadar kzarr, sol gznden damla ya akar) Gemiime
ellemeyin. TAHLYE EDLM RLANDALI KRACILAR
(hrkalar ve klotlar iinde, Donnybrook fuar drtlengileriyle) Sjam-boklayn keratay! (Eek kulakl
Bloom, balanm olduu tehir direinde kollarn kavuturmu, ayaklarn sarktm, oturmaktadr.
Islkla Don Giovanni'A' almaktadr, a cenar teco. Artane yetimleri el ele tutumular, Bloom'un
evresinde zplamaktadrlar. Prison Gate Hayr Yurdu'ndan kzlar el ele tutumular, kart dorultuda
zplamak- 2060 fadrlar.)
ARTANE YETMLER
Seni gidi, seni kedi, seni pis kei! Hanmlar sana k sanrmsn, yle mi!
PRISON GATE KIZLARI
Kay'i grrsen Syle de gelsin aya beklerim Unutmayasn. HORNBLOWER 2070
(efod ve avckasketiyle, duyulur) Ve halkmzn gnahlarn Azazil'e tayacak, ey llerin ruhu, sonra
da Lilith'e, geceeytanna. Ve hepsi de onu talayacak ve kirletecek, phesiz, Ham'n diyar Mizraim
halk ile Agendath Netaim halk.
(Herkes Bloom'a kttan, yumuak sahte talar atar. ok sayda hakiki seyyah ile sahipsiz kpek ona
yaklaarak onu kirletir. Masti-ansky ile Citron bol cppeleri ve uzun bukleli salaryla, Bloom'a
yaklarlar. Sakallarn sallayarak Bloom 'a srterler.)
MASTIANSKY VE CITRON Bea! Istrial Laelein, sahte Mesih! Abulafia! Dnek! 2080 (Bloom'un
terzisi George R. Mesias, kolunun altnda bir terzi t-
544
syle ortaya kar ve Bloom'a bir hesap pusulas uzatr.) MESIAS Bir adet pantolonun dzeltilmesi on
bir ilin.
BLOOM
(sevinle ellerini ovuturur) Tpk o eski gnler gibi. Zavall Bloom!
(Karasakall Iskaryot, kt oban Reuben J. Dodd, boulan olunun cesedini omuzlarnda tayarak
tehir direine yaklar.)
REUBEN J.
2090 (bouk bir fsltyla) Curnal etmiler, ispiyoncunun teki zarvolara gitmi, ilk trene yetielim.
TFAYE TEKLATI Harhar!
SPNOZ BRADER
(Bloom'a renkli alevler eklinde ilenmi sar bir giysi ile sivri bir klah giydirir. Boynuna bir torba
barut asarak onu adalete teslim ederken, unlar syler) Gnahlarn affedin.
(Dublin tfaiye Tekilt'ndan yzba Myers, genel istek zerine Bloom 'u atee verir. Alayp
szlamalar.)
2100 ABEM
Allaha kr!
BLOOM
(I. H. S. harfleri ilenmi dikisiz bir giysi iinde, hma alevler ortasnda dimdik durur) Ardmdan
alamayn, Ey irlanda'nn kzlar. (Dublinli basn mensuplarna yank izlerini gsterir)
(rlanda'nn kzlar, siyahlar iinde, ellerinde byk ayin kitaplaA ve yanan uzun mumlar, diz kerek
dua ederler.)
__------------- 545 ---------------------------------
RLANDA'NIN KIZLARI
Bloom'un Bbrei, duacmz ol
Hamam iei, duacmz ol 2110
Mentonlu Muallim, duacmz ol
Freeman ilan efi, duacmz ol
Hayrsever Mason, duacmz ol
Gezici Sabun, duacmz ol
Gnah Zevkleri, duacmz ol
Szsz Mzik, duacmz ol
Abem'i Paylayan Sen, duacmz ol
Tm Eteklikler Dostu, duacmz ol
Pek efkatli Ebemiz, duacmz ol
Vebaya ve Salgna kar Koruyucu Patates, duacmz ol. 2120
(Vincent O'Brien 'in ynetimindeki alt yz kiilik bir koro, orgcu Joseph Glynnn eliinde, Handel'in
Hkmeden Kadiri Mutlak Allh Teal adna Alleluia blmn syler. Bloom'un sesi kesilir, bedeni
bzlr, kmrleir.)
ZOE
iyi name yaptn haa!
BLOOM
(bandna kil piposunu geirdii yanlar sarkk apkas, tozlu pabular, elinde muhacirlere zg krmz
mendilden bohas, glmseyen gzlerle, rme sazdan bir ipe bal siyah abanoz domuzunu yederek)
Artk get- 2130 mem lazm, hanm gizim, zira Connemara'nn cmle keileri ps-tekimi seriviricehler.
(gzleriyaarr) lgnlk vallahi. Vatanperver-h, lmlerimize at yaksaz, mzik, neslimizin
geleceyi. Olmal veya olmamah. Heyat denilen rya bitti. Huzur iinde bitse. Onlar yaayp gideceh.
(yasl baklarn uzaklara evirir) Mafholdum. Bir 'ki akonitin tabileti. Perdeleri endir. Bir mektup.
Sonra srt st uzan. (hafife solur) Sonras yoh. Yaadm kr. Elve. Elveda.
ZOE
1 rParma boynunu saran kurdelede, haince) Deme yahu? Haydi gle gle. (istihzah) Galiba bu sabah
solundan kalkm ya da daha 2140 evglne girmeden belini getirmi olacaksn. Ya, aklndan geenle-r
tahmin edebiliyorum!
------------------------------- 546 -----------------------
BLOOM
(keyifsiz) Erkek, kadn ve ak, nedir bu? ie ve mantar. Bktm artk. Bo ver her bi eyi.
ZOE
(huysuzlanarak) ikiyzl manitaclara gck olurum. u Allann cezvesi fahieye bi kyak yap artk.
BLOOM
2150 (piman olmuasna) ekilmez oldum, deil mi? Lzumlu bir sersin sen. Nerelisin bakaym?
Londral m?
ZOE
(hzla konuarak) Domuzlarn org ald Hog's Nortonlu. Yorkshi-relym ben. (Bloom'un, memesinin
bayla oynayan elini tutar) Ar ol, Tommy Mnckfaresi. Oram brak da uram kurcala. Bi ipak-lk
tngrn var m? On ilincik?
BLOOM (glmser, ban hafife eer) k, hurim, k.
ZOE
2160 Sahi misin be? (kadifepeneleriyle Bloom'u teklifsizce tplar) Salona gelip yeni piyanolamz
grmek ister misin? Gel de soyunaym.
BLOOM
(kadnn soyunuk armutlarnn simetrisini, benzersiz bir sklganlkla tartan tedirgin bir iportac gibi
bann art blmn kar) Bir kadn var ki, bilseydi fena halde kskanrd. Yeilgzl canavar,
(ciddileeni) Ne kadar zor, bilirim. Sylememe gerek yok.
ZOE
(holanmasna) Gzn grmedii eye yrek nasl zlsn ki. (Bloom'u okar) Gel.
2170 BLOOM
Glen byc kadn! Beii sallayan el.
547 ZOE
Koca Bebek!
BLOOM
/zerinde kundakbezi ve krkl pelerini, tepesi siyah sal koskoca kafa-ftvla ipiri gzlerini kadnn yar
ak kombinezonuna dikmi, slak dilini sarktp peltek peltek konuurken tombul parmayla
kombinezonun bronz kopalarn saymakta) Bil iki : dk .
KOPALAR Sev beni. Sevme beni. Sev beni. 2180 ZOE
Skt ikrardan gelir. (Penemsi elinin kk ayrk parmaklaryla Bloom'un elini kavrar, iaretparmatn
adamn avucunda gezdirip gizli bir dzgnn iletisini vererek onu felaketine eker.) Scak eller souk
talk. (Bloom parfm kokular, mzik ve ivalar ortasnda duraksar. Zoe onu koltukaltlarndan yaylan
kokular srmeli gzlerinin tahriki, dalgal kvrmlarna sinen ona sahip olmu olan tm hamhalat
erkeklerin aslans pis kokulu kombinezonunun hrtsyla ekerek merdivene doru gtrr.) 2190
HAMHALAT ERKEKLER
(azgnlktan nefesleri kkrtms ufunet ve hayvan tersi kokan, localarnda kyameti kopararak,
mecalsiz kalana dek brerek, dumanl kafalar bir o yana bu yana yalpalanaraktan) Yeee! (Zoe ile
Bloom iki kz karde fahienin oturduu koridora ularlar. Kadnlar Bloom'u, rimelli kalarnn altndan
merakl nazarlarla inceler ve onun telal selamna glmseyerek karlk verirler.)
ZOE
(imdada yetien eliyle derhal Bloom'u kurtarr) Hoop! Aman, yukar dmeyesin! BLOOM amin iyisi
yedi defa dermi, (salonun giriinde yana ekilerek 220
548
bekler) nce siz buyurun, derler bizim kyde.
ZOE
nce hanmlar, sonra beyler.
(Salona girer. Bloom duraksar. Zoe dner ve elini uzatarak onu ie-riye eker. Bloom seker. Antredeki
boynuzlu askda bir erkek apkasyla bir empenneabl asldr. Bloom apkasn karr ama, onlar
grerek, kaslarn atar, sonra, dalgn, glmser. Asmakatta bir ka-2z\0 Pl alverir. Sasz bap ve sivri
sakal yukarya kalkk, mor gm-
lekli, gri pantolonlu, kahverengi orapl, su dolu bir damacanay kucaklam, pantolon asksnn iki ucu
topuklarna dee dee sallanan bir adam maymunumsu admlarla kar. Bloom hemen yzn baka
yne evirerek koridordaki masann zerinde duran bir koan tilki biblosunun spanyel gzlerini
incelemek amacyla eilir: Sonra kaldrd bayla havay koklar ve Zoe'yu izleyerek salona girer.
Abajurun mor ipei hafife lolatrmaktadr. Bir pervane, arpa kurtula, dne dne uar. Zemin
yeimta, gkmavisi ve zincifre renginde baklava ekilleri mozaii bir muambayla kapldr.
2220 zerinde akla gelebilecek her trden ayak izleri baslm durumda-
dr: Topuk topua, topuk ayak kemerine, ayak baparma ayak baparmana, ayaklar kenetlenmi,
dans ederken bedenselliklerini yitirmi ayak srmeleri, hepsi de ingene ergesi gibi birbirine girmi.
Duvarlar porsukaacdallar ve ak kayran resimleri dokunmu goblenle kapldr. minede tavuskuu
tylerinden ak bir paravana yerletirilmitir. Lynch, kasketinin siperliini ensesine evirmi minenin
nne serili kllar keelemi halnn zerinde bada kurarak oturmaktadr. nce bir ubukla tempo
tutmaktadr. Kitty Ricketts, bahriyeli giysisi iinde set eldivenleri mercan bilezi
2230 ini akta brakacak ekilde geriye kvrlm, elinde zincirden rme
bir kese kemikleri grnen, solgun bir fahie masann kysna ilimi bacan sallarken bir yandan da
minenin zerindeki yaldzl ereveli aynada kendisini szmektedir. Ceketinin altndan korsebai-nn
ucu hafife sarkmaktadr. Lynch alayl bir ekilde piyanonun bandaki iki kiiyi imler.)
KITTY
(azn eliyle rterek ksrr) Bir para mankafadr da. (iaretparmagt-n oynatarak imler) Blemblem.
(Lynch, ubuuyla Kitty 'nin eteiyle jponunu kaldrr. Kitty onlar hemen dzeltir) Kendine gel.
(hkrk hnhrhelisapkasn abucak eerek knayla kzllam ltl sala- 2Z40 rm ortaya karr) Ah,
ozur dilerim!
ZOE
mbay asana, Charley, (avizeye giderek gaz sonuna kadar aar) KITTY (havagaz alevine bakar) Bu
gece nesi var bunun? LYNCH (peten) Bir hayaletle gulyabaniler girer.
ZOE
Zoe'yu alklayn bakaym.
(Lynch'in elindeki ubuk klanr: Pirin bir maa. Stephen, apka- 2250 siy la bastonunu zerine
koyduu piyanolanm banda durmaktadr. ki parmayla ak beli dizileri bir kez daha yineler. Florry
Talbot, puslu ilek renginde hrpani bir entari giymi sarn hmbl yatulumu bir afte, bir kolunu
geveke minderin zerine brakarak sedirin kesine tembelce yaylm, onlar dinlemektedir. Mahmur
gzkapann zerinden irice bir arpack sarkmaktadr.)
KITTY
(beygirimsi ayayla bir tekme savurarak tekrar hkrr) Ayy, zrd
ZOE
(annda yaptrr) Dostun seni dnyor. Gmleine bi dm 2260 at.
(Kttty Ricketts ban eer. Boas zlp kayar ve omzundan syrlarak arkasna, koluna, sandalyeye ve
yere der. Lynch kvrlm trtk ubuuyla kaldrr. Kitty kesine ekilerek ylan boynuna dolar.
Stephen dnp, kasketini alnna indirmi bada kurarak oturan arkadana bakar.)
STEPHEN
mda bunu Benedetto Marcello'nun bulmu ya da yapm olma-lr"n yk bi nemi. Bu tren airlerin bir
molas. Ola ki Demeter'e
550
2270 adanm eski bir vgdr, stelik Coela enarrantgloriam Domini\& uygun bir para. Hiperfrikyen
ile miksolidyen kadar ya da Da-vid'in yani Circe'nin, ne diyorum ben, Ceres'in mabedi evresinde arap
ierek raks eden rahiplerin yazd metinler ile David'in ba basoncusuna Kadiri Mutlakiyetinin
ihtiamna ilikin verdii kesin iaret kadar birbirinden ayr boum ya da makamlardan etkilenmitir.
Mais nom de nom, o da baka bir hikye. Jetez la gourne Faut que jeunesse se passe. (durur, Lynch'in
kasketini gsterir, glmser gler) Bilgi tmsein hangi yanda senin?
KASKET
2280 (skct bir huysuzlukla) Hadi be! Naslsa yle ite. Kadnn fendi. Ha Yahudirum, ha Rumyahudisi.
Ular bir yerde birleir. lm, en yksek yaam biimidir. Haxji be!
STEPHEN
Tm hatalarm, vndm her eyi, kusurlarm eksiksiz anmsyorsun. Gzlerimi sadakatsizlie
yummay daha ne kadar srdrebilirim? Bileita!
KASKET Hadi be!
2290 STEPHEN
Al bir tane daha. (kalarn atar) Temel olan ile baat olann birbirinden en byk olas ara ile ayrlm
olmas nedeniyledir ki....
KASKET Ki? Bitir tmceni. Elinden geliyorsa.
STEPHEN
(abalayarak) Nedeniyledir ki. En byk olas elips. Tutarl olan. Sona eritiren dn. Oktav. Ki.
Ki!
KASKET
(Darda gramofon avaz avaz Kutsal ehit'i almaya balar.) 2300
STEPHEN
( nszn) nsan dnyann bir ucuna kasa da kendisini amaktan kurtulamaz; Tanr, gne, Shakespeare,
gezgin bir satc gerekte kendisini aarak kendisi olur. Dur bir dakika, dur bir saniye. Sokaktaki u
herifin kahrolas amatas. z, kendisi olmak amacyla kanlmaz biimde nceden koullanmtr.
Ecco! LYNCH
(Bloom'a ve Zoe Higgins'e srtarak kinercesine alayl kahkahasyla) Pek kltrl bir konumayd, di
mi? ZOE 2310
(canllkla) Beynin sulanacak evladm, senin unuttuundan ok, adamn Latince bilgisi. (Florry Talbot
ikemperver bir ktlkle Stephen 'e bakar.) FLORRY Dediklerine baklrsa kyamet bu yaz
kopacakm. KITTY Deme!
ZOE (bir kahkaha patlatr) Hey ulu adaletsiz Tanrm!
FLORRY 2320
(kskn) Anti-lsa'nn geleceini yazyordu ya, gasteler. Ayy, ayam gdklanyor.
(Pejmrde kyafetli yalnayak gazeteci olanlar, oynak kuyruklu bir uurtmayla koarak, amatayla,
paldr kldr geerler.) GAZETEC OLANLAR
kon bask. Salncakl oyuncak at yarlarnn neticeleri. Royal Canal da denizcanavar. Anti-lsa'nn
salimen
gelii.
------------------------------- 552------------------------------_
(Stephen dner ve Bloom'u grr.)
STEPHEN
2330 Bir zamanlar, zamanlar ve bir yarm zaman.
(Reuben J. Anti-lsa, gezgin Yahudi, bir haris eli arkasnda ak ar ar yryerek ortaya kar. Belinin
altna sarkan bir hac antasndan senetler ve denmemi faturalar fkrmaktadr. Omuzlarnn zerinde
uzun bir teknedireinin tepesindeki bir kancadan, Lif-fey'in sularndan kurtarlan biricik olunun
srlsklam hurdaha gvdesi panto lunun kndan asl durmaktadr. Punch Costello'nun suretiyle,
gttenbacakl, kambursuratl, beynisulanm, sivri eneli, ukur alnl ve Ally Sloper burunlu bir
gulyabani takla ata ata yuvarlanarak karanln iinden meydana kar.)
2340 HEPS
Bu da ne? GULYABANI
(eneleri atrdayarak, gzlerini fldr fldr dndrerek, ciyaklayarak, da doru at, muhteris
kollaryla kanguruvari zplayarak ileri geri hoplarken, birden dudaksz suratn uyluklarndan oluan
ataln arasndan uzatverir) II vient! C'est moi! L'homme qui ritl L'Homme prim-igene! (dervi gibi hu
ekerek dner, dner) Sieurs et dames, faites vosje-ux! (Hokkabazlk yaparak melir. Ellerinden
kck halka gezegenler uuur.) Les jeux sont faits! (gezegenler atrtl seslerle arparak bir 2350
araya toplar) Rien va plus! (Gezegenler, uan balonlar gibi uarak ykselir ve gzden kaybolur. Guly
abani zplayarak bolua uar.)
FLORRY
(iyice uyuur, gizliden ha karr) Dnyann sonu!
(Ondan bir dii taaffn szar. Her yan bulank bir loluk kaplar. Darda, srklenen sisin iinden bir
gramofon, ksrk ve ayak seslerim bastrarak rr.)
GRAMOFON 2360
Yerualim!
A kaplarn da yrla
Hosanna....
(Bir roket hzla ge doru trmanr ve patlar. Ordan bir ak yldz der ve dnyann sonuyla llyas
Peygamber'in ikinci geliini duyurur. Grnmeyen semtrreis ile semtlkadem arasna smsk gerilmi
sonsuz bir cambaz ipinin zerinden, Dnyann Sonu, krk kalpakla ekose fistan ve derebeyiua
eteklii giymi ikibal bir ahtapot, insan Baca eklinde perende atarak karanln iinde fr dner.)
DNYANIN SONU
(Iskogal ivesiyle) imdi Keel Row'u kim aracah, Keel Row'u, KeelRow'u?
2370
(Srklenen sisin ve tknefes ksrklerin zerinden llyas Peygamber'in sesi gkten eamet baykuu
gibi carlar. Patiskadan bol, borumsu kollu bir papaz cppesi iinde, Amerikan bayrayla kaplanm bir
krsnn zerinden zangosuratyla grnr. nndeki sehpaya serte vurur.)
ILYAS PEYGAMBER
Msaadenizle ibu mahalde ene almak yasaktr. Jake Crane, Creole Sue, Dove Campbell, Abe
Kirschner, ksrrken aznz kapatnz. Baknz, btn telefon hatlarn ileten benim. Oullarm,
imdi tam zamandr. Tann'nn saatine gre 12:25. Annenize, 2380 geleceinizi syleyiniz. Derhal
sipari veriniz, bakn nasl memnun kalacaksnz. Siz de bizim saflarmza katln. Ebediyet Kava-'na
mavitren biletinizi ayrtnz. Yalnzca bir kelime daha. Siz bir Tanr msnz yoksa kahrolas bir ahmak
m? Isa ikinci Geli'ini Coney Island'a yapsa buna hazr myz? Florry Christ, Stephen Christ, Zoe
Christ, Bloom Christ, Kitty Christ, Lynch Christ, kozmik gc duyumsamak size kalmtr. Kozmos
denilince aklmz bokumuza m karmaktadr? Hayr. Meleklerin yannda olunuz. Bir menur olunuz,
iinizdeki o bir ey, daha yksek benliiniz var. Bir isa'yla, bir Gautama'yla, bir Ingersoll'la hair neir
olabilir- 2390 siniz. Hepiniz bu titreimi yakalayabiliyor musunuz? Yakalayabil-dnize inanyorum
ben. Ey cemaat, bir kere bu havaya girdiniz m> artk cennetin yollar nnzde alm demektir. Beni
anlyor musunuz? Bir yaamparlatcsdr bu, phesiz. Gelmi gelecek en harika eydir. Ball brekten
l, stelik kaymakl da. En cici en -Krdm yoldur bizimkisi. Hudutsuz byklktedir,-spermuhte-
emdir. Yrei tazeler. Kmldatr. Kendimden biliyorum, zira ben
554
de bir eit vibratrm. aka bir yana, imdi yataa, yani temele inersek, A. J. Christ Dowie ile ahengi
feylosofi, anladnz m? 2400 Okey. Yetmi Yedi Bat Altm Dokuzuncu Sokak. Tamam m? Oldu.
Solarfonla beni her zaman arayabilirsiniz. Hyardolmalar, stelik bedava kupon kazanrsnz, (barr)
ite bizim izzet arkmz Hepiniz tek yrek halinde syleyiniz. Bir kez daha! (syler) Yeru...
GRAMOFON
(llyas Peygamber'in sesini bastrarak) Yerrualliiimmmakaa... (plak kulaklar trmalarcasna ineye
srtnr)
FAHE (kulaklarm tkayp rarak) fff! ILYAS PEYGAMBER
2410 (gmleinin kollarn svam, surat kapkara, kollarn kaldrp avaz ktnca barr) Yukardaki
Byk Birader, Mr. Prezidant, neler dediimi iitmisindir herld. Tabbi ki sana olan inancm kavidir,
ewelallah, Mr. Prezidant. u anda Miss Higgins ile Miss Ric-ketts'in ta iine girdi diye dnyorum
dinimiz. phe yok ki, Miss Florry, u anda size bakyorum da pek korkulu bir haliniz olduunu
gryorum. Mr. Prezidant, sen de aa insen de canm kzkardelerimizi kurtarmama yardm etsen bari.
(seyircilere gz krpar) Mr. Prezidantmz, her bir eyi anlyor ama bir ey sylemiyor.
KITTY-KATE
2420 Kendimden gemiim. Zayf bir anmda gnah iledim, o yaptm eyi de Constitution Hill'de
yapmtm. Piskopos beni kiliseye ye kaydettiydi de kahverengi kte yazdyd. Anamn bacs bir
Montmorency ile evlendiydi. Lekesiz bir kz olan kz iken evimize gelen bir musluku benim ykmm
olduydu.
ZOE-FANNY
iime girip pompalamasna srf matrak olsun diye msaade etmitim. FLORRY-TERESA yldzl
Hennessy konyann stne bir de portoarabnn ne-
555
esi olaraktan. Whelan yataa giriverince gnah ileyiverdik. 2430
STEPHEN
Balangta sz vard, sonda ise sonsuzevren. Sekiz saadetimiz mbarek olsun.
(Saadetler, Dixon, Madden, Crotthers, Costello, Lenehan, Bannon, Mulligan ve Lynch beyaz cerrahiye
rencisi kyafetleriyle, drderli sralar halinde, kaz admlaryla grltl bir ekilde yryerek hzla
geerler.)
SAADETLER
(anlalmaz bir ekilde) Bira biftek boukanbarak bettih borsaclh barnum babukluk bapiskopos.
2440 LYSTER
(kuveykrgrisi ksa pantolonu ve geni kenarl apkasyla, ihtiyatlca der ki) Dostumuzdur bizim o. isim
vermem gerekmez. Sen ara ki.
(Seke seke gider. Best, tiril tiril ykanm tlenmi berber gmleiy-le, lle salar, kvrtmalar iinde
ieriye girer. Kerten kelemsiharfler-le bezeli Nankin sars bir mandarin kimonosuyla pagoda apka
giymi olan John Eglinton onu izler.)
BEST
(glmseyerek apkasn kaldrr ve tral kafasnn tepesinde ucuna portakal balanm bir sa rgs
grnr) Onu gzelletirmekle 2450 meguldm de, malmliniz. Gzel olan bir ey, malmliniz,
demitir Yeats, yoksa yani, demitir Keats.
JOHN EGLNTON
(yeilrtl lo kl bir fener karr ve bir keye doru tutar: kulak trmalayc bir sesle) Estetik ile
kozmetik kadnlara mahsustur. Ben hakikatten yanaym. Sade bir insan iin sade bir hakikat. Tandera-
gee hakikatlerin peindedir ve onlara ulamakta kararldr.
(Kmrkovasnn ardndaki ldan konik huzmesinde enesini dizlerine dayam ongun bakl bilge
ozan Mananaun MacLir'in sakall, dnceler iindeki yz belirir. Sonra yavaa kalkar. Eski 2460
Kelt rahiplerini andran azndan souk bir denizyeli eser. Ban
556
evresinde kvr kvr ylanbalklaryla yavrular kaynamaktadr. Tm bedenini yosunlarla kavklar
balamtr. Sa eliyle bir bisiklet pompasn tutar. Sol elinde ise iki kskacndan yakalad koskoca bir
stakoz vardr.)
MANANAUN MACLIR
(dalgalarn sesiyle) Aum! Hek! Wal! Ak! Lub! Mor! Ma! Tanrlarn ak yogisi. Hermes Trismegistos'un
baclk kitab, (denizyeli uultusunu andran bir sesle) Punarjanam patsypunjaub! Kimse dalga 2470
geemez benimle. Birisi demitir ki: Soldan, akti kltnden saknnz, (frtnakuu gibi bir lk atar)
akti iva, kara ve gizemli Peder! (Bisiklet pompasyla sol elindeki stakoza vurur. Yardmc kadrannda
on iki burcun iaretleri yanar. Okyanusa zg bir iddetle inilder.) Aum! Baum! Pyjaum! Hanenin
ym ben! Ryams kaymakl tereyaym ben!
(Yahuda'nn iskeletlemi eli boar. Yeil kyiterek leylakileir. Havagaz alevi frdayarak inler.)
HAVAGAZI ALEV Fuuh! Fuuuuhih! 2480 (Zoe abajura doru koar, dizlerini bkerek fitili ayarlar
ZOE Hazr hurdayken kimde bir emzik var?
LYNCH
(masann zerine bir sigara atarak) Buyur.
ZOE
(avurtlarcasna ban yana doru dikerek) Bir hamfendiye yle mi sunulur bg? (Lambaya doru uzanr
ve koltuk altlarndaki kahverengi psklleri gstererk sigaray alevin zerinde yavaa evirir Lynch,
pikin, elindeki maayla kombinezonunun bir yann kaldrr. Jartiyerlerin-2490 den yukars plak,
teninin rengi safir n altnda superisi yeiline dnr. Zoe sigarasndan sakince bir nefes eker.)
Gvertemdeki gzellik noktasn grebildin mi bari?
557
LYNCH Bakmyorum ki.
ZOE
(mahcubane bakar) yle mi? Ne demezsin. Bir eftali emmeye var msn?
(Utanmasna baklarn evirerek gzucuyla Bloom 'u szer, sonra ona doru dnerek
kombinezonunu maadan kurtarr. Teni sil batan, bir svdaymasna mavimtraklasn
Baparmaklarn e- 2500 viren Bloom, arzuyla glmseyerek olduu yerde dikilir. Kitty Ric-ketts
tkryle ortaparman yalar ve, aynaya bakarak, kalarn dzeltir. Bazilikogrammat Lipoti Virag,
bacadeliinden ieriye hzla kayarak iner ve pembe soytar ayakaklar zerinde sola doru kurumla iki
adm atar. ok sayda pardsyle sarmalanmtr, kahverengi makintounun altnda bir tomar parmen
tutmaktadr. Sol gznde Cashel Boyle O'Connor Fitzmaurice Tisdall Farrell'in monokl
parldamaktadr. Bana Msr hkmdarlk tacn giymitir. Kulaklarnn ardnda birer kaztelei vardr.)
VI RAG 2510
(topuklarn bititirip eilir) Benim adm Szombathelyli Virag Lipo-ti'dir. (dnceli ve kuru bir ekilde
ksrr) Buralarda ahlkszca r-yanln klliyetlice mevcut olduu aikr, deil mi efendim? Bu
hanmn arka manzarasn gayri ihtiyari temaa ettikde, senin bilhassa mptels olduun o hayli
mahrem libaslardan giymedii tehis edilmi bulunmaktadr. Kaladaki zerk emaresini mit ederim ki
mahede etmisindir? Gzel.
BLOOM Bykbabacm. Lakin....
VRAG 2520
Uger taraftan, salar bizim mill kknar iksirimize hayli medyun olduu aikr olan vinerengi rujlu
beyaz kuafzl iki numaraya gelelim, kendisi sokak kyafetinde olduu halde, kanaatimce, koras
mabadn haylice skmakta. Nerdeyse belkemii ne km, tanlyorsam beni dzelt, lakin benim her
daim bildiim bir ey arsa o da cilvefru ahslar tarafndan iamarlarn bir nebze-
558
cik dahi akta brakacak ekilde tatbik edilen bu fiil, eksibisyo-nististisisitisinden dolay sana hep cazip
gelmitir. Ksacas: Hipog. rif. Haksz mym?
2530 BLOOM
Ama bu kadn epey ince.
VIRAG
(tatl dille) phesiz! iyice bakldkta, eteindeki u bol ceplerin ve alt ksmnn hafife daraltlm
olmasnn gayesi kalalarn iriliini tedai ettirmektir. Hebenneka mterilerin kaz gibi yolunduk-lar
muazzam tenziltl satlardan alnm yeni bir kyafet. Gzleri boyayan sahte letafet. En ince
teferruatna varncaya kadar kusursuz bir itina. Bugn giyebilecein bir eyi yarn asla giymeyiniz.
Parallaks! (basnn asabi bir seirmesiyle) Beynimde bir ey nasl at 2540 etti, iittiniz mi?
Polisillabaks!
BLOOM
(bir dirseini bir eline, iaretparmant da yanana dayam) Olduka da zgn grnyor.
VIRAG
(akalms diklerini sapsar ortaya kararak istihzayla sol gzn bir parmayla aaya doru eker ve
bouk sesle haykrr) Vazgesene! Sakn aldanma sen o haspalara da, yapmackl mahzunluklarna da.
Adi zambak. Hepsinde de vardr Rualdus Colombus'un kefettii peygamberiei. Dr onu.
Columbia onu. Bukalemonu. (daha 2550 neeli) Pekl o halde, msaadenle dikkatini numaral
kaleme ekeyim. plak gzle grlebilecek eyleri hayli mebzul. Kafatasndaki oksijenize nebat
madde kitlesine bak. Dediin gibi valla, kart papaz, orba! Aurreee! Kabakiei gibi alm, u
semere bak sen evlt. BLOOM (hayflanarak) Vay, silahsz gelince byle olur ite. VIRAG Her
eidinden mevcudumuz var, ekerli mi istersiniz, yoksa az
3D.
a sade mi? Sen paray bastr da, beendiini se. Hepsiyle de nAkadar mesut olursun... 2560
BLOOM
Hangisiyle?
VIRAG
(dilini yukarya doru kvrarak) Naym! Bak. unun kadrosu oturakl. Mbarein zeri iki parmak
kalnlnda bir ya tabakasyla kapl. nnde ileriye doru iyice kk, handysa orba ksesinin iine
dmeye hazr, hatr saylr ebatlardaki u iki tmsee baklacak olursa memeliler snfndan; ve dahi
art aasna gidildikde, rektum ile avulandkda kabardn tedai ettiren iki ilve tmsek daha var ki,
sklktan maada insann arzu ettii her bir eye sahip- 2570 tir. Bu srerdeki etli nahiyeler itinal bir
ihtimamn mahsuldr. Besi kafesinde semirtildiklerinde karacierleri devasa ebatlara vasl olur.
emenotlu ve benjuven macunu srlm taze has ekmek topaklarnn yeil ayla birlikte gvdeye
indirilmesi de onlar bu ksa mevcudiyetleri boyunca muazzam ikinlikte tabii tulum-laryla mcehhez
klar. Bu da senin iine gelir, he? Kazanlarn kaynad, tencerelerin oynad o eski gnler, gel de
tahassr ekme. Lycopodium. (grtla seirir) Gm, pat! Gene balad ite. BLOOM Arpacktan
irenirim. 2570
VIRAG
(kalarn kaldrr) Bir altn yzkle dokunun, derler. Argentum ad feminam, eski Roma ve kadim
Yunanistan'da Diplodocus ve Icht-hyosauros'un konsll srasnda demi olduumuz gibi. Netice
itibariyle,
Havva'nn her derde kar birebir ilac. Satlk deildir, badece kiralanr. Huguenot, (yeniden seirmeler)
Tuhaf bir ses vallahi, (yreklenmiesine ksrr) Lakin belki de sadece bir siildir. nallah o bapta
sana retmi olduklarm unutmamsndr? Elen-mem buday unu ile bal ve kk hindistancevizi.
BLOOM 2580
'dnceli) Elenmemi buday unu ile lycopodium ve sillabaks. Bu
560
aray da ikenceye dnt. Epey yorucu bir gn geirdim, art arda tesadfler. Dur. Ne demitin,
siilkan siilleri yayar, yani...
VIRAG
(burnu daha da kvrk, gzulan titrek, huunetle) Baparmaklarn evirmeyi brak da santraln ilet.
Grdn m, unutmusun. Mne-moteknik talimleri yap biraz. La cause e santa. Tara Tara. (alak sesle)
Elbette hatrlayacak.
BLOOM
2590 Yanlmyorsam biberiye de demitin ya da asalak nesiler zerinde irade gc. Yo hayr, hatrlyor
gibiyim. Bir lnn eli deerse iyileir. Mnemo?
VIRAG
(heyecanla) Elbet efendim. Elbet efendim. Aynen yle. (parmen-tomartna hzlca vurur) Bu betik sana
nasl hareket etmen hususunda btn tafsilt teferruatl bir ekilde gsteriyor. Helecanl akonitin fobisi,
hidroklorik asit melankolisi, ereksiyonda tenasl zevk ademiyeti mevzular iin fihriste mracaat etmen
kfi. mdi Virag amptasyon mevzuundan bahsedecek. Emektar dostumuz kostik.
2600 A braklmalar arttr, incelmi boynunun altndan atklyla kesip koparrsn. Lkin, dier
mahallerde, mesel Bulgarya'da ve Bask mntakasnda, kadnlarn erkek kyafetleriyle dolamalarndan
holanp holanmadna karar verdin mi sen? (bir an byk altndan gler) Koskoca bir seneyi din
meselelerin tetebbuuna harcamay dnyordun, 1886 senesinin yaz aylarnysa o milyonu kazanmak
maksadyla dairenin muralbbaya tahviline hasretmitin. Nar! Ulviyetten kepazelie gemeye bir adm
kfi. Mesel, pijamalar? Veyahut da apl takviyeli, kapal orapl klotlar? Ve nihayet, fanilal donlar
gibi mevve terkiplere ne buyurulur! (istihzayla
2610 kkrdar) Kikiriki!
(Bloom, ikircikli, gzlerini fahienin zerinde dolatrr, sonra, kulaklarnda srekli uaduran
pervanenin vzlts, zeri rtl lambaya evirir.)
BLOOM O zaman bitirmek istiyordum. Gecelik diye bir ey yoktu. Ama
561
di yarn yeni bir gn olacak. Gemi bugn oldu imdi. u an ise yarn imdi olduu gibi gemi dn.
VIRAG
(domuz gibi fslayarak kkrtr) Bir gn yaayan sinekler, rfnt diilerin mabad nahiyelerinden uzanan
edep sinirlerinden intiar 2620 eden o gzelim kepaze kokulara ram olarak bu ksa mrlerini ha bire
iftleerek harcarlar. Kyak vallahi! (sar papaangagas azyla genzinden gdaklarcasna) Dehrimizin
be bin be yz ellinci seneleri civarnda Karpatlar'da bir atasz sylenirdi. Bir kak bal dostumuz
Bruin'i yarm dzine en l malt sirkesinden daha fazla cezbeden Aynn vzlts arlar gocundurur.
Ama brakalm bunlar. Baka bir zaman gene raci oluruz. Gayet memnun kalmtk, biz dierleri,
(ksrr ve, bam eerek elinin ukuruyla burnunu dnceli bir ekilde ovuturur) Bu gece
sineklerinin de takip ettikleri malmunuzdur. Unutmayn ki ayarlanmas mmkn olmayan 2630
kompleks gzleri iin bir aldatmacadr bu. Bu etrefilli hususlar iin, Dr. L. B.'nin senenin sansasyon
uyandran kitab diye bahsettii Seksolojinin Esaslar veya Akn ihtiras isimli eserinin on yedinci
kitabna bakmalsn. Bir de, meselyn, hareketleri otomatik olanlar vardr ayrca, idrak etmeye al.
Onun hayatndaki gne olup kyor. Gecekuu gecegnei gecesemti. Yakala beni, Charlie! (Bloom'un
kulana fler) Vzz!
BLOOM
Ar mdr kurtsinei midir geen gn duvarn glgesinde arm
bir oraya bir buraya saldrrken gmleimden ieriye iyi ki ben.... 2640
VIRAG
(yznde duygudan eser olmakszn, gr, kadns bir edayla gler) Harika. Pantolonunun yrtmacnda
ispanyol sinei veya bllnde hardal yaks, (sarkk hindi gerdan sallanadursun pisboaz hindi gibi
sesler karr)
Gulu gulu gulk! Neredeyiz ki? Al ya Susam! ite geliyor! (parmen tomarn abucak aar ve
kandilbcei burnunu cr-naks parmaklaryla kavrad satrlar zerinde sadan sola doru kaydrarak
okur) Dur bir dakika, aziz dost. Aradn cevab getiriyorum sana. Redbank istiridyeleri ok gemeden
bize takdim edilecek. Alarn kralym bendeniz. Belki de bu leziz iftkabuklula- 2650 rn "ize faydas
dokunur, Perigord domalanlar ise, muhterem k-
562
illkl hametl domuzcazlarn yerden kardklar bu yumrular asab rahatszlklara veya virajit
vak'alarna kar birebirdir. Her ne kadar pis kokarlar ise de insan kamlarlar, (ban devindirerek ta-
klgancasna kkrdar) ite byle glerim de. Gzlm oklerimde, (aksrr) Amin!
BLOOM
(dalgncasma) Okler adan kadnn iftkabuk vaziyeti daha da vahim. Ha bire al ya susam. Yark
eey. Tevekkeli haarattan, s-2660 rngen eylerden korkarlar. Oysa Havva ile ylan tezat tekil ediyor.
Tarihsel bir vaka deil zaten. Kanmca aikr bir rnekseme. Ylanlar da kadn stne dkndr ya.
Kvrla kvrla millerce hepil orman geip kadnn memesini kan kana dek emmeme-lerler.
Elephantuliasis'in eserlerinde rastlanan o Romal enenia hanmablalar gibi.
VIRAG
(sert kvrml dudaklarn uzatarak, talaan gzleri umutsuzca kapal, gizemli bir tekdzelilikle mezmur
okur)
Mehul vaki olan ol memeleri gepgergin ol inekler....
2670 BLOOM
Artk l basacam. Ne dedin, ne dedin? Ha? Ya. (yineler) Memelerini hrsla emsinler diye onlara
sunmak amacyla kendiliin-denlikle timsahlarn maarasn ararlar. Karncalar yaprakbitlerini saarlar,
(derinden) igdlerdir dnyaya hkmeden. Yaamda. lmde.
VIRAG
(ban arptp srtn ve omuzlarnn kamburlam kanatlarn kabartarak apakl imi gzleriyle
pervaneye bakar ve boynuzumsu crnan uzatarak barr) Kim per per? Aziz Gerald kim? Aziz Ger,
sen mi-2680 sin? Aman Tanrm, Gerald'm. Ah, fena halde yanmasndan fevkalde endie ediyorum.
Ltfen insaf ehli biy zat muhteyem bi-yincisnf pekiyiyle biy felakete mani oluveyemez mi?
(miyavlar) Pisi pisi pisi pisi! (i eker, geriye ekilir ve altenesini sarktp yan yan bakar) Aman, kr.
Artk rahat, (birden enelerini ap havada atr-datarak kapatr) 56
PERVANE
Ben bir mini mini eyim ilkbaharda hep uarm Frdnerim dne dne.
Bir zamanlar kral idim 2690 imdiyse budur yaptm Kanadm rpa rpa! Hrpa!
(grltl kanat rplary la mor abajura doru seirtir) Cici bici cici bici canmn ii jponlar.
(Sol st giriten iki adm kayarak Henry Flower n sol ortaya doru ilerler. Koyu renkli pelerin ile
sarkk tyl bir sombrero giymektedir. Bir elinde gmtelli kakmal bir santur, tekinde de kilden
llesi kadn ba eklindeki upuzun sapl bir bambu Jacob piposu vardr. Ayaklarnda ise koyu kadife
oraplarla gmtokal rugan 2700 iskarpinler. sa'ya benzeyen, kabark sa lleleriyle evrelenmi
romantik yznde ince bir sakal ve by vardr. Leylek bacaklar ve sere ayaklar Candia Prensi tenor
Mario'nunkilere benzemektedir. Kalkan krmal yakalarn bastrarak dzeltir ve sevdal dilini
gezdirerek dudaklarn nemlendirir.)
HENRY
(gitarnn tellerine dokunarak alak, tatl bir sesle) Aan bir iektir o.
(Virag, dilerini skm, acmaszca lambaya doru bakar. Bloom, arbal, Zoe'nun boynunu inceler.
Henry, zendost, ifte gerdann piyanoya doru evirir.) 2710
STEPHEN
(kendi kendine) Gzlerin kapal al. Baban gibi. Domuzlarn yedii mar yapraklaryla doldurdum
midemi. Bu kadaf da fazla. yle bir dorulup gideyim eyime. Yalnz buras da yle. Steve, netameli
bir yoldasn. Yal Deasy'yi ziyaret etmeliyim ya da telgraf. B" sabahki grmemiz zerimde derin bir
etki brakt. Yalarmza ramen. Yarn uzun uzun yazarm. Hl sarhoum biraz, (tulara yeniden
dokunur) imdi de minr tonlar. Evet. Ama fazla deil.
(Almidano Artifoni elindeki bir nota tomarn kaldrr.)
564
2720 ARTIFONI
Ci rifletta. Lei rovina tutto.
FLORRY Bize bir ey sylesene. O gzel ak arklar.
STEPHEN
Ses yok ki. Bende i kalmad artk. Lynch, lavtaya ilikin mektubu gstermi miydim sana?
FLORRY
(ylarak glmser) tmek istemeyen gzel sesli huysuz ku.
(Siyaml ikizler Sarho Philip ile Ayk Philip, Oxfordlu iki niver-2730 site retmeni, im bime
makineleriyle pencere pervaznda grnrler, ikisi de Matthew Arnold maskesi takmtr.)
AYIK PHILIP
Geri zekl birinden t sana. Her ey iyi gitmiyor. Kurunkaleminin almam ucuyla yap hesabn,
kekekaleyhisselamvan. sterlin on iki aldm, iki banknot, bir ngiliz altn, iki kuron, bir biteydin ah.
Mooney's en ville, Mooney's sur mer, The Moira, Larc-het's, Holies Street Hastanesi. Burke'nin
meyhanesi. He? Gzm senin zerinde.
SARHO PHILIP
2740 (sabrszca) Hadi be sen de. Cann cehenneme! Borcum yok benim. Bir de u oktavlar
renebilseydim. Kiilik tekerrr. Kim sylemiti bana onun adn? (im kesme makinesi vnlamaya
ballar) Ha, evet. Zoe mou sas agapo. Daha nce buraya gelmi gibi bir his var iimde. Ne zamand
Atkinson deil kartn bir yere koyduy-dum. Mac Bilmemkim. Unmack, tamam. eyden sz ettiydi
bana, dur yahu. Swinburne myd, deil miydi?
Hani bizim ark?
FLORRY 565
STEPHEN Gnl istiyor ama beden halsiz. 2750 FLORRY M vnooth'tan msn sen? Bir zamanlar
tandm birine benzettim de seni. STEPHEN Artk orda deilim, (kendi kendine) Zeki kar.
SARHO PHILIP VE AYIK PHILIP
(imbierleri imensaplaryla karlkl dans ederek vnlarlar) Akllara seza bu zek. Kendine gel
kendine gel. Durun yahu, kitap sende mi, o ey, baston? Akllarasezabuzek. Kendinegelartk. Formunu
koru. Bizim gibi
yap. 2760 ZOE
iki gece nce buraya iini grmek iin, dmeleri tekmil ilikli filan bir papaz gelmiti. Kendini
saklamana hacet yok, dediydim ona. Bann kel olduunu biliyorum zaten.
VIRAG
Kendi zaviyesinden son derece mantk. Ademolunun sukutu. (gzbebekleri irileerek, haince)
Papa'nn can cehenneme! Gnein altnda yeni bir ey yok. Keilerin ve Bakirelerin Tenasl Srlarn
ifa eden Virag'm ben. Roma Kilisesi'ni niin terk ettim? Rahip, Kadn ve Konfesyonal'i okuyun.
Penrose. Flipperty Jippert. 2770 (kvranp durur) Kadn, cana yakn bir mahcubiyetle hasrrme
korsesinin kopalarn zerek, srlsklam yonisini erkein linga-mna takdim eder. Ksa bir mddet
sonra erkek kadna pars pirzolas ikram eder. Kadn gayetle mes'ut, kutytenine brnr. Adam onun
yonisini ipiri - ve de semsert - lingamyla azgncasna sever. (adam feryad basar) Coactus volui. Sonra
ayran kabaran kadn ha babam de babam devinir. Gl adam kadnn bileini kavrar. Kadn ciyaklar,
srr, zehir kusar. Artk fkelenen adam, kad-nn semiz yadganasn gaddarca tokatlar, (kendi
kuyruunun peine uer) Piffpaff! Popo! (adam durur, aksrtr) Hapu! (kendiniparalar) 2780 Prrrrrht!
LYNCH
Umarm o muhterem pedere kefaretini demisindir. Bir piskoposu vurmaktan dolay dokuz ilahi. ZOE
(burun deliklerinden mors dumanlar fkrr) Bir irtibat tesis edemedi. Sadece, duygular, anlarsn. Kuru
bir rpn.
BLOOM Zavall adam!
2790 ZOE
(aldrsz) Bana gelenlerden dolay sadece.
BLOOM Ne oldu ki?
VIRAG
(Kapkara bir ltyla azn eytancasna aarak suratn kasar, kupkuru boynunu turna gibi uzatr.
Cacklk burnunu havaya kaldrarak ulur.) Verfluchte Goim! Bir pederi vard. Yahuda Iacchia, Libyal
bir haremaas, Papa'nn pii. {dirsekleri kaskat kvrlm, ac eken gzleri kartaloz boynunun
ucundaki kafatasndan frlam, sakat nayakla-2800 rt zerinde ne doru uzanr, sar dnyaya kar
havlar) Bir orospunun olu. Apokalips.
KITTY
Sonra mavi kasketli Jimmy Pidgeon'dan ban kapan Mary Shor-tall ondan hamile kalnca bunu
hazmedemeyip katla katla alayarak yataklara dm helak olup gitmiti de hepimiz cenazesinde
bulunmutuk. SARHO PHILIP
(keyifsiz) Qui vous a mis dans cette fichue position, Philippe? AYIK PHILIP 2810 (neeli) C'etait le
sacre pigeon, Philippe.
567
(Kitt inesini kard apkasn usulca keye brakarak knal saclarn eliyle dzeltir. Bylesi zarif
bukleli salardan daha gzeli, daha zarifi asla grlmemitir bir fahienin omuzlar zerinde. Lynch
Kitty 'nin apkasn giyer. Kitty apkasn ekip alr.)
LYNCH
mler) Metchnikoff antropoit maymunlar ite bu gzellikler sayesinde telkih etmitir.
FLORRY
(bayla onaylar) Lokomotor ataksi.
ZOE
(neeli) Aboov, bizim lgat nerede!
2820 LYNCH
bilge bakire.
VIRAG
(stma nbetinden titreyerek, atlak saral dudaklarndan, arl arl kpkl sar balgamlar dklr) Ak
iksirleri satard, ak balmumu, portakaliei. Romal yzba Panther onu tenasltyla kirletmi, (eli
atalnda, titreyen fosforl akrep dilini karr) Mesih akna! Herif kadnn timpann patlatm,
(anlalmaz ebek lklar atarak kalalarn edepsizce oynatr) Hik Hek! Hak! Hok! Huk! Kok! Kuk!
(Pancarsuratl, balaban, burundeliklerikll, kocasakall, lahana-kulaklt, pstekigsl, frasalt,
igbekli Ben Jumbo Dollard, beliyle cinsel organlarn skca saran siyah bir mayo giymi, ne doru
kar.)
BEN DOLLARD
(yaba gibi ellerindeki kastanyetleri akrdatarak, bas varilton sesiyle en atr rlar) Ateli kalbim aka
olunca teslim.
(ki bakire Hemire Callan ile Hemire Quigley muhafzlar ve kordonlar ap kollarn aarak koarlar
ve ona sarlrlar.)
2830 568
2840 BAKRELER
(coarak) Big Ben! Ben Chreemiz bizim! BR SES u donlu adam yakalayn.
BEN DOLLARD
(kalasna vurarak bir kahkaha gmbrdetir) Buyur, imdi yakala.
HENRY
(gsne yaslad kesik bir kadn ban okayarak, mrldanr) Kalbin senin, akm benim, (lavtasnn
tellerini alarak) ilk grdm zaman o....
2850 VIRAG
(derilerini soyup atar, tyleri yn yn dklr) Vay namussuzlar! (kmrkaras boazn gstererek
esner, sonra parmentomanyla yukarya doru drterek enelerini kapatr) Firkatini izhar etdikten
sonra. Elveda. Selmetle. Dreck!
(Henry Flower byklarn ve sakaln bir ceptarayla hzl hzl tarar ve diliyle slatt avucuyla
salarn dzeltir. Klcn ekip havaya kaldrr, barbari lavtas omzuna asl, kapya doru kayar. Virag,
kuyruunu diker, yan duvardaki irinsars bir el afiine uzlukla rakkadak vurup bir de kafa atarak
ayakaklarnn iki sal-2860 lapati hamlesiyle kapya ular.)
EL LANI
K. 11. ilan yaptrmak Yasaktr. Kesinlikle gizlidir. Dr. Hy. Franks.
HENRY
Her ey yitti imdi.
(Virag ban kez evirip yeniden karr ve koltuunun altnda tutar.) Vak kvak!
VIRAG'IN BAI
(Herkes sahneden kar.)
2870 STEPHEN
. mzunun zerinden Zoe'ya) Protestan delletini kuran o kavgac pa-yelerdin kukusuz. Ama uzak dur
Antisthenes denilen o ko'olu bilgeden ve Arius Heresiarchus'un nihai akbetinden. Can ekiii
kenefte. LYNCH Onun iin hepsi de ayn tek Tanr. STEPHEN (sofuca) Her eyin hkimi olan Ulu
Tanr.
FLORRY 2880
(Stephen'e) Papazlktan terksin sen garanti. Ya da keilikten. LYNCH En byk gnah, Kesavak
Keiler.
(Tm rlanda'nn Bapiskoposu Pek Mmtaz Simon Stephen Kardinal Dedalus Hazretleri, krmz
cppesi, sandallar ve orapla-rtyla kapdan ieriye girer. Gene krmzlar giyinmi yedi maymu-numsu
cce papazaday, en byk yedi gnah, Kardinal'in uzun eteini tutarak kaldrmlar, altndan dikiz
gemektedirler. Kardinal'in banda eik duran klstr bir silindir apka vardr. Baparmaklar
koltukaltlarnda, avular ak durmaktadr. Boynuna 2890 geirdii mantar tpalardan bir tespihin
gsnn ortasna sarkan ucunda tirbuondan bir ha sarkmaktadr. Baparmaklarn eker, kollarn
abartlca sallayarak Tanr'dan mafiret niyaz eder ve yksekten atarak azametle beyan eder:)
KARDNAL
Conservio'yu tutukladlar En karanlk bir zindana tktlar U ton eken kelepe ve zincirlerle Her bir
azasn prangaya vurdular.
(Sgz skca kapal, sol yana iik, herkesi szer bir an boyun- 2900
570
ca. Sonra, iindeki sevinci bastramayp elleri kalasnda bir saa bir sola sallanarak yrekten gelen bir
cokuyla mizahi bir trk tutturur:)
Ah, zavall kk ey
Sasasasasar bacakl
Beli, yal ise de bir ylan denli kvrak
Gel gr melun bir andavall
Beyaz lahanasn yemesin diye
Vurmu Nell Flaherty'nin zampara rdeini.
2910 (Binlerce kk sinek giysisinin zerine r. Kollarn aprazla-
masna uzatarak iki yann karken yzn ekitir ve haykrr:)
Cehennem azab ekiyorum. Hay Allahn cezairibahrisefdi, sa'ya krler olsun ki bu minik
keratalarn belli bir hedefleri yok. Birlikte hareket etseler beni bu Allahn cezas arz kreden oktan
uururlard. (Ban eik tutarak iaret ve ortaparmaklartyla ksa bir takdis iareti yapar ve Paskalya
pc datr; sonra, apkasn saa sola eip gz ap kapayana dek eteklerini tutan ccelerin
boyutuna inerek komik bir dansa balar. Yerden bitme yamaklar kkr kkr gle-2920 rek, dikiz geerek,
birbirlerini drterek, gzlerini
szerek, Paskalya-
pc datarak onun ardndan zikzaklayarak yrrler. Kardinal'in sesi ta uzaklardan tatl, efkatli,
mert ve ahenkli iitilir:)
Getirecek kalbimi sana, Getirecek kalbimi sana, Gecenin trl soluu Getirecek kalbimi sana! (sihirli
kapkolu dner.)
KAPIKOLU
Sanaaa!
2930 ZOE
O kapda ecinniler var.
(Gcrdayan merdivenlerden aaya bir erkek silueti iner ve bir yamurlukla apkann askdan alnd
iitilir. Bloom gayri ihtiyar ne doru frlar ve geerken kapy yar aralk brakarak cebinden ikolatay
alr ve sklarak Zoe 'ya uzatr.)
571 ZOE
iBloom'un salarn yle bir koklar) Hmmm! Sa olasn, anann mrne bereket. Sevdiim eye
baylrm ben.
BLOOM
(kapeiinde fahielerle konuan bir erkek sesi iiterek kulaklarn diker) 2940 Ya burdaysa? Ardndan?
Ya da o yzden gelmemi? Ya da ifte lem?
ZOE
(ikolatann kdn yrtarak aar) ataldan nce yaplmtr parmaklar, (bir para koparr ve srrken
bir para da Kitty Ricketts'e verir, sonra civeleke Lynch'e dner) Fransz pastiline itiraz var m? (Lynch
bayla olurlar. Zoe ona taklr.) Ya imdi al ya da alncaya kadar bekler misin? (Lynch ban kaldrp
azn aar. Zoe, dlne sadan sola bir daire izdirir. Lynch'in ba onu izler. Zoe soldan saa
evirmeye balar. Lynch Zoe'ya bakar.)
Yakala! 2950
(Zoe bir paray havaya frlatr. Lynch, ban ustaca devindirerek ikolatay kapar ve katr kutur iner.)
KITTY
(ineyerek) Kermes'te birlikte olduum mhendiste harikalar vard. ahani likrlerle dolu. Genel Vali
de hanmyla ordayd. Toft'un atlkarncasnda ne elendik ne elendik. Hl bam dnyor.
BLOOM
(Svengalivari krk paltosu iinde, peremi Napolyonvari alnna dm, kollarn kavuturmu, hmla
vantrilokvari byl dualar oku- 2960 yarak delici kartal bakl gzlerini kapya doru evirir. Sonra
kaslarak sol ayan ne doru atar ve sa kolunu sol omzundan aaya ekerek tahrikamiz
parmaklaryla hzl bir mason stad selam akar.) Yok '> g, git, her kimsen, emrediyorum sana!
BLOOM Vakarl) Teekkrler.
---------------------------------- 572
ZOE
itiraz istemem. Buyur!
(Merdivenlerden, yryen bir kimsenin sert topuk sesleri iitilir.)
2970 BLOOM
(ikolatay alr) Afrodizyak? Solucanotuyla yarpuz. Ama ben aldm onu. Vanilya msekkin miydi,
yoksa? Mnemo. Mevve ziya hafzada mevveiyete yol aar. Krmz, lupusa iyi gelir. Renkler
kadnlarn karakterlerini tayin eder, varsa ayet. Bu loluk bana hzn veriyor. Ye i keyfine bak zira
yarn, (ikolatasn yer) Tadn bile etkiliyor, mor. Ama uzun zamandan beri ben hi. Yepyeni bir his.
Afrod. u rakipler. Gelmem lazm. Hi olmamasndansa gei evldr. Andrews'da domalan yiyeyim
bari.
(Kap alr. Genelevpatroniesi Bella Cohen ieriye girer. Bir fildii 2980 renkli eyrek, kenarlar
psklle evrili bir entari giymekte ve
Karmen'deki Minnie Hauck gibi siyah baa yelpazeyi iveli bir ekilde sallamaktadr. Sol elinde nikh
ve yldnm yzkleri vardr. Gzleri bol bulama siyah srmelidir. stdudandan hafife byklar
kmtr. Ablak zeytuni yz hafife terlidir ve iri burun delikleri turuncu renklidir. Kulaklarndan
bycek zmrt kpeler sarkmaktadr.)
BELLA
Amann dostlar! Kan ter iinde kaldm.
evresindeki iftlere bir gz atar. Sonra gzleri Bloom'a taklr ve 2990 uzun sre srarla onun
zerinde kalr. Koskoca yelpazesi terleyen
yz boynu ve tombul vcuduna ha bire yel savurur. ahin gzleri akmak akmaktr.
YELPAZE j
(hzla devinir, sonra yavalar) Evlisiniz, anladm kadaryla. '
BLOOM
Evet. Ksmen, kaybetmitim de.
7Z
YELPAZE
aclorak, sonra kapanarak) Hanm da patronie herhalde. Jpon egemenlii.
BLOOM 3000
(utangaa srtarak ban ne eer) Aynen yle.
YELPAZE (yeniden katlanarak, sol kpeye yaslanr) Beni unuttun mu yoksa?
BLOOM
Havet. Evyr.
YELPAZE
(beline doru dayanarak) Daha nce dlediin o kim ki ben miyim o? O takdirde beni sen demektir
tanyorsun o zamandan beri? Ben onlarn hepsi ve aynsym imdi ben? (Bella yaklar, yelpazeyle
hafife dokunur.) 3010
BLOOM
(rkp ekilerek) Gl yaratk. Kadnlarn gnln alan o baygnl okudu gzlerimden. YELPAZE
(hafife vurarak) Tanmtk seninle. Sen benimsin. Kader, byle.
BLOOM
(sinerek) Ksnl dii. Senin tahakkmn mthi arzuluyorum.
Tkenmi, terk edilmiim ben, artk gen de deilim. Tabir caizse, insan hayatnn merkez
postanesindeki zel gece kutusunun nnde, elimde ilave hizmet pulu tayan postalanmam bir mek-
3020 tuP, beklemekteyim. Kap da pencere de doksan derece aldndan den cisimler kanunu
uyarnca saniyede otuz iki ftlik bir ce-
eyan husule getiriyor. Tam u anda sol ilye kasmda bir siyatik anc hissetmi bulunuyorum. Ailemizde
sk grlen bir eydir bu.
lr "u' olan zavall beybacm bu hususta bir barometreydi adeta, ayvansal sya gvenirdi o. Klk
yeleinin astar kedi krkn-
b74
dendi. Son gnlerinde, Davut Peygamber'le Sunamite'yi hatrlam ve yatan, lmnden sonra dahi
kendisine sadk kalm olan Athos'la paylamt. Kpek salyas, sizin de tahmin.... (sak. 3030 nr) Ayy!
RICHIE GOULDING
(antaykyle, kapdan geer) Taklmak sri. Dublin'de daha ehveni yok. Krallara layk. Karacierle
bbrek. YELPAZE (hafife vurarak) Her eyin bir sonu var. Benim ol. imdi.
BLOOM
(kararsz) Tam imdi? Tlsmmdan ayrlmamalydm. Yamur, nemli denizkayalarnn zerinde
oturuum, benim yamda gnah saylr bunlar. Her bir fenomenin tabii bir nedeni var.
3040 YELPAZE
(yavaa aasn imler) Haydi nazlanma.
BLOOM
(aaya doru bakar ve kadnn zlm backlarm grr) Bizi seyrediyorlar.
YELPAZE
(abucak aasn imler) Yapmam lazm.
BLOOM
(arzuyla gnlszlkle) Backlar smsk dmleyebilirim. Kel-lett maazasnda mektupla sipari
blmnde raklk yap'arken 3050 renmitim. Uzdur elim. Att dm insann huyunu aklar.
Msaadenizle. Ne nemi var. Bugn diz kmtm zaten gene. Ayy!
(Bella giysisini hafife kaldrr, kendisini dengeleyerek sandalyesinin kenarna fotinli tombul toynayla
ipekorapl dolgun bukalm dayar. Bloom, yal bacaklar kaskat, kadnn toynana eilen* nazik
parmaklaryla backlarn sokup karr.)
BLOOM
Sevecence mrldanr) Manfeld'de ayakkab tezghtar olmak gen--'min en gzel dyd; Clyde
Road hanmlarnn inanlmaz | kansz derecede kk ayaklarna olak derisinden diz boyunda 3060
astarl k izmeleri giydirmenin, kopalarn iliklemenin, h gcklarn aprazlamasna balamann o
gzelim tatl sevinleri. Hatta onlarn Raymond'daki vitrinine her gn urar, ordaki mankenin Parisli
kadnlar gibi giydii muslin oraplarn ve ravent sanna benzeyen ayakularn hayranlkla
seyrederdim. TOYNAK Scak keiderimi koklasana. u mbarek arlm bir tartsana. BLOOM
(aprazlamasna balayadursun) ok mu sk?
TOYNAK 3070
Beceremediin takdirde, Handy Andy, vallahi tekmelerim futbolunu senin namna.
BLOOM
Kermes dansnda yaptm gibi bac hatal balamayaym aman. Uursuzluk getirir. Yanl deliine
geirmitim.... o dediin kimse. O gece karlat.... imdi!
(Backlar dmler. Bella ayan yere koyar. Bloom ban kaldrr. Kadnn ablak surat, gzleri
Bloom 'u kalarnn ortasndan mhlar. Bloom'ungzleridonuklar, siyahlar veikinleir, burnu
kalnlar.) BLOOM 380
mrldanarak) Yeni emirlerinize intizaren sayglarmz sunarz, sayn baylar....
BELLO Ejderha bak ve bariton sesiyle) erefsiz kpek!
BLOOM
A
/"'Jmparatorie!
576
BELLO (etle yanaklar sarkk) Zinakr mlee tapan it!
BLOOM 3090 (Szlanarak) Kocamanm!
BELLO Bokyiyen!
BLOOM
(dizleri zlerek) ahahanem!
BELLO
k yere! (yelpazesiyle Bloom'un omzuna hafife vurur) Ayaklarn ne doru uzat! Sol ayan bir
adm geri at! Deceksin. Dyorsun. Ellerini yere daya!
BLOOM
3100 (gzlerini hayranlkla yukarya doru evirir ve krpar, havlar) Domalanlar!
(Keskin, saral bir lk atarak drt aya zerine der ve Bel-lo'nun ayann dibinde soluk solua
hrlar: Sonra, lm gibi, gzlerini smsk kapatp gzkapaklart titreyedursun, yere uzanr ve fevkalade
hametli sahibinin nnde secdeye kapanr.)
BELLO
(ksa kesilmi salar, mor yanaklar, tral etle dudanda bykl halkalar, ayaklarnda dallara zg
dolaklar, gmdmeli yeil ceketi, spor etei ve ormanhorozu tyl Alpli apkas, ellerini ceplerine
daldr-3110 m, topuunu Bloom'un koynuna dayayarak ezer de ezer) Ayaktabure-si! Olanca arlm
duyumsa. Despotunun gururla kabararak parlayan grkemli topuklarnn taht nnde eil, kle.
BLOOM (bylenerek, melercesine) itaatsizlik etmeyeceime ant ierim.
BELLO
,-ksek sesle gler) Baknd hele! Seni bekleyen eylerden hi habe-vok senin. Senin hakkn avucuna
verecek ve seni uslandracak r bbar'm ben! Seni st dkm kediye evirmezsem, burdaki herkese
Kentucky kokteyli
smarlayacam. Haydi gster kendini ac grelim, erkeksen. Yoksa topuklanarak cezalandrlmay m
3120 bekliyorsun eofman giymi vaziyette?
(Bloom srnerek kanepenin altna girer ve pskll saaklarn arasndan bakar.)
ZOE
(onu gizlemek iin eteini yayarak) Burada deil.
BLOOM
(gzleriniyumarak) Burada deil.
FLORRY
(Bloom'ugiysisiylesaklayarak) yle demek istemedi, Mr. Bello. Hanm hanm oturacana sz veriyor,
efendim.
3130 KITTY
Ona bu kadar "hain davranmayn, Mr. Bello. Rica ediyoruz, Ma-damsr.
BELLO
(tatl dille) Gel, cici ey, bak ne diyeceim, sevgilim, sadece biraz cezalandracam. Seninle ba baa
sohbet edelim biraz, tatlm. (Bloom ekingen ban darya uzatr) Gel cici kzm benim. (Bello
Bloom'un salarn iddetlice kavrar ve onu ne doru eker) Seni yumuak emniyetli bir yerinden
kendi iyiliin iin cezalandracam. 0 krpe kn ne lemde? Aa, ok nazike canm, kpeciim. Ha-
3140 arlanmaya bala. BLOOM ty'Itrgibi) eyimi yrtmayasn... 578
BELLO
(vahetle) Burunhalkas, kerpeten, falaka, asma engeli, eskilerin Nubial Kleleri gibi fltler alarken
kamm ptreceim sana Bu sefer iin bitiktir! Hayatnn kalan gnleri boyunca hep beni
hatrlayacan bir eyler yapacam sana. (aln damarlar ier, yu%u kpkrmz kesilir) Her sabah
Matterson'un yal jambon dilimleriy. 3150 le bir ie Guiness siyah biras tekmil kallvi gl gibi
kahvaltm ettikten sonra senin minderli eyerine oturacam, (geirir) Sonra kallvi Borsa puromu
emerken Ruhsatl Lokantaclar Gazetesi'ni okuyacam. Seni zel ahrmda kestirip etini ilere
geirtmem de pek mmkndr, o zaman yalar czrdayan tencereden senin limonlu ya da kuzml
pilav iinde st domuzu gibi pimi etinden bir dilim alp zevkle yiyeceim. Bu seni incitecek.
(Kollarn kavuturur. Bloom cyaklar, akl bokuna karr.) BLOOM Acyn bana, annee! Yapmayn!
3160 BELLO
(genegiriir) Bir daha!
BLOOM
(lk la) Aman, cehennem buymu meer! Vcudumun her bir azas nasl da kylyor!
BELLO
(barr) Oh, canma desin, hasbinallah benimelvekil! Alt haftadr iittiim en gzel haber bu. Al sana,
beni bekletmesene ulan hrt! (suratna bir tokat akeder)
BLOOM j
3170 (inler) Senin niyetin beni dvmek. Gidip anlatacam.... 1
BELLO Tutun unu yerde, kzlar, ben stne binesiye kadar.
ZOE
Elbet. stnde yrsene! Ben yryeceim.
579
FLORRY
Asl ben yryeceim. yle agzl olma. KITTY Olmaz, ben yrym. Bana brakn onu.
(Kr kr suratl, krlsakall genelev as, Mrs. Keogh, yaa batm nl ve yeil erkek oraplar
ve pabulanyla, yz gz 3180 un iinde, zerinden taze hamur paralan sarkan bir oklavay plak
krmz kollu eliyle tutmu, kapda belirir.)
MRS. KEOGH
(zalimane) Yardma ihtiya var m?
(Bloom 'u yakalayp kmldatmadan yerde tutarlar.)
BELLO
(hrlayarak Bloom'un yukanya dnk yznn zerine melir, tombalak bacan kavrayarak
purosunun dumann fler) Bakn, Keating Clay, Richmond Yetimhanesi'nin
idaremeclisireismuavinliine seilmi, Guinness'in imtiyazl hisseleri de on alt eyree dayan- 3190
m. Craig ile Gardner'in bahsettii o hisseleri almamakla ne ahmaklk etmitim ya! Kahrolas, kr
talihim benim. Ya o hi hesapta olmayan Alahn cezas Throwaway'm bire yirmi kazandrmas!
(purosunu fkeyle Bloom'un kulanda sndrr) Nerede o Allann cezas kltablas?
BLOOM
(drtklenerek ve k ezilerek) Ayy! Anam! Canavarlar! Zalim adam!
BELLO
n dakkada bir af dile. Yalvar. Hayatnda yalvarmadn kadar yalvar, (elini ve iren purosunu
mstehcen bir iaret yaparak uzatr) Nah, 3200 P bunu. ikisini de. p. (bir bacan yana atar ve,
dizleriyle binici gi- bastrarak, hain bir sesle nr) Deeh! Atmza bindik, gidiyoz z- Haydii, Eclipse
ekililerine gidiyoruz, (iki yana doru eilir ve a ">n taaklann hoyrata ezerken, bamr) Hahayt!
Atl ileri evlat! ' usulnce beslerim ben. (oyuncak atna biner, eyerinin zerinde P ar) Hanm atyla gider
tngr mngr, arabac gider ngr mn-
580
gr, bey atyla gider dgdk dgdk dgdk dgdk.
FLORRY
(Bello'yn kolundan eker) Ben bineyim biraz da. Yeterince bindi 3210 sen. Ben daha nce demitim.
ZOE
(Florry'yiekerek) Ben. Ben. Hl yetmedi mi be, slkler?
BLOOM
(boulurcasna) Dayanamycam.

BELLO
Aa, dur daha. Sabret, (durup biraz nefes alr) Kahrolas, ite. Bu tka patlamak zere. (Arkasndan
tkacn karr: Sonra, her yann burarak muazzam bir osuruk salar) Buyur ite! (kendisini yeniden
tkalar) Evet, Allahma, on alt eyrek.
3220 BLOOM
(birden her yanndan ter boanr) Erkek deil, (burnunu ekerek koklar)
BELLO
(ayaa kalkar) Bu i de burda biter. Hasretini ektiin ey gerekleti ite. Bundan byle sen erkek
saylmazsn, essahtan benim oldun, bir kurt memet. imdi de cezalandrma robunu giy. Bu erkek
giysilerini karacaksn, anladn m, Ruby Cohen? Bu anjanl ipei giyince bandan ve omuzlarndan
aa yle gzel ve dkml duracak ki! Ama acele et, ya!
3230 BLOOM
(rkerek) ipek, diyor hamfendi! Ah, krt! Bzt! Trnaklarmn ularyla m dokunmam lazm
buna?
BELLO
(fahieleri imleyerek) Onlar imdi naslsalar sen de yle olacaksn. Peruklu, permanantl, parfmspreyli,
pirinunupudral, koltuk alt"
581
rl perdahtral. Teninin zerinden mezurayla llerin alnacak. Balna kemikli karn alt elmasilemeli
yumuack gvercin ty satenden mengene gibi korselerin iine sonuna dek zar zor tklp
balanacaksn, serbest olduu durumdan daha tombul bir hale gelecek olan endamn da kafes gibi sk
roplarla ve zerlerine messesemizin armas ilenmi olan gzelim iki onzluk jponlar, saaklar ve
unun bununla ve, elbet, Alice iin hazrlanm kokularla zaptedilecek. Alice jartiyerin skln
hissedecek. Martha ile Mary de nceleri bylesi tkrldm bir kala rts iinde biraz yeceklerse
de plak dizlerini eviren dantellerin ipince kvrmlar sana hatrlatacak ki.....
3240 BLOOM
(yanaklar allk iinde, hardal rengi salar, iri erkek elleri ve burnu, srtan azyla sevimli bir subret)
Holies Street'te onun giysilerini sadece iki kez giymitim, latife ite. Elimiz dardayken amar ykatma
masraf olmasn diye onlar ben ykardm. Kendi giysilerimi tersyz ederdim. Srf tasarruf olsun diye.
3250 BELLO
(alayl) Anneyi memnun edecek kk iler, he? Sonracma, kapal perdelerin ardndaki aynada balo
giysisinin iinde eteksiz kalalarnla erkekkei memelerin eitli teslimiyet pozlarnda civeleke racon
keserdin, he? Hah! Hah! Gleyim bari! Ya Mrs. Miriam Dandrade'in sana Shelbourne otelinde satt,
rzna son geildiinde dikileri tmden sklm o eldendme siyah bluzla ksack donlar, he?
3260 BLOOM
Miriam. Siyah. Demimondaine.
BELLO
alayl bir kahkahayla) Aman yarabbi, ne kadar da komiksin! Servis apndaki kllar tralayp o eyi
giyince yatakta temen Smythe-tnythe, Mr. Philip Augustus Blockwell M. P., grbz tenor Signor ac
Daremo, asansrc olan mavigzl Bert, Gordon Bennet
en' nl Henri Fleury, Sheridan, drttebir melez Krezs, emektar T' |
"inty niversite krek takmndan sekiz numara, Newfound-
n ' afi'i ve Manorhamilton dul desi Bobs tarafndan dzlme- 3270
582
ye hazr vaziyetteki Mrs. Dandrade gibi aygn baygn uzanms dr. (yeniden alayc bir kahkahayla
gler) Yarabbim, kargalar dahi giii mez mi keyfiyetin bylesine?
BLOOM
(elleri ve yz hatlar devinerek) Gerek bir korse tutkunu haline gel meme, High School'daki Vice Versa
oyununda ben kadn rolndev-ken, arkadam Gerald neden olmutu. Sevgili Gerald. Kz kardeinin
korselerinin bysne kaplarak meftun olmu. imdilerde aziz Gerald pembe makyaj boyalaryla
gzkapaklarn sslyor 3280 Gzellerin klt.
BELLO
(iblise bir neeyle) Gzel! iimiz alsn biraz! Eteinin dalgal volann kaldrarak oturulmaktan
pasparldak tahta, kn kadns bir dikkatle yerletirdiin zaman.
BLOOM
Bilim. Her birimizin tat ald eitli zevkleri karlatrmak amacyla, (itenlikle) Aslnda pozisyon
olarak yelenir.... zira sk sk sla-trdm.
BELLO
3290 (haince) taatsizlik istemem! Bk tozu kede duruyor senin iin. Sana kesin talimat verdim,
deil mi? Ayakta yapacaksnz, efendim! Bir dbrzade gibi davranmasn reteceim sana! Kundak-
bezinde bir para slaklk grrsem, alimallah! Yaa! Doran'n e-ei zerine yemin ederim ki benim eli
maal biri olduumu anlayacaksn. Mazide ilediin gnahlar karsnda dikilip hesap soruyorlar.
Saysz. Yzlercesi. MAZNN GNAHLARI
(sesleri kararak) Kara Kilise'nin kuytusunda en azndan bir kadn' la mahrem biimde bir tr evlilik
geirdi. D'Olier Street'teki "' 3300 adreste eleen Miss Dunn'a hayali telefonla aza alnmaz szle
sylerken, bir yandan da telefon kulbesindeki cihazn karsn" mstehcen pozlar taknmtr. Gerek
szleri gerek eylemleriyle t" gece orospusunu bo bir evin nnde yer alan gayri shh bir mu$
583
temilatta dk ve sair maddeyi tevdi etmesi iin tevikte bulunmutur. Be umumi tuvalette nikhl eini
tm glazal erkeklere teklif eden yazlar iziktirmitir. Ayrca le gibi kokan zaya tesislerinin
ordan Allann gecesi geerek nerelerini ne kadar grrm diye ift ift sevien sevgililerin nnden
geen de o deil miydi? Yatanda yatarken, yabani bir domuz gibi, zencefilli rek ve bir posta
havalesiyle kkrtlm rezil bir fahienin ona sunduu bir para ziyadesiyle istimal edilmi
tuvaletkdn mest olmua-sna seyretmemi miydi?
3310
BELLO
(yksek sesle slk alar) Baksana! Sululuk hayatndaki en iren mstehcenlik neydi ki? Tafsilatyla
anlat bir. kar bakalm! Bi de-fack samimi ol.
(Sessiz, insanlktanuzak yzler, yan yan bakarak, zail olarak, an-lalmazcasma konuarak rler:
Booloohoom, Poldy Kock, Backlar bir peniye, Cassidy'nin cadalozu, kr delikanl, Larry gergedan,
gen kz, kadn, fahie, o br, dar sokak.)
BLOOM
Sorma bana! Mterek dinimiz. Pleasants Street. Ben sanmtm ki yans... Mukaddesatm zerine
yemin ederim ki....
BELLO (mtehakkim) Cevap ver. iren sefil! Bilmek istiyorum. Beni elendirecek bir eyler anlat,
artk bir belden aa bir laf m olur yoksa hellinden bir hortlakhikhayesi mi veya bir msra iir mi,
abuk, abuk, abuk! Nerede? Nasl? Ne zaman? Ka kiiyle? saniye vaktin var. Biir! Ikii! .....
3320
BLOOM (uysal,aldar) Ben irererenburunlu ii rerereren...
3330
(m.
BELLO
SiindAkon bC' gk rdan' Smkl ey! Tut dilini! Sana hitaP
3340
3350
3360
A
3370
------------------------------------- 584 ---------------------
BLOOM
(eilir) Beyefendi! hanmefendi! Erkekterbiyecisi! (Kollarm kaldrr. Halhallar der.)
BELLO
(hicivli) Gndzleyin kokulu iamarlarmzn zerine ullarm onlar tahtayla vurarak ykarsn,
aybamzda olmamz fark etmez senin iin, sonra eteklerini ineyle tutturup kna da bir bulak bezi
kstrp helalarmz temizlersin. Ne l olur, deil mi? (Bj0_ om'un parmana bir yakut yzk geirir)
imdi oldu! Bu yzkle sahibin oluyorum. Teekkr ederim, hanmefendi, de bakaym. BLOOM
Teekkr ederim, hanmefendi.
BELLO
Yataklar yaparsn, banyomu hazrlarsn, amz ihtiyar Mrs. Ke-ogh'un kumlu otura dahil tm
odalardaki lzmlklar boaltrsn. Aman, yedisini de adamakll alkalayasn, emi, veya ampanya
niyetine yalayp yutarsn. Beni smscak iesin. Tamam m! nmde susta duracaksn hep, yoksa dersini
veririm alimallah, Miss Ruby, pldak kn bayancm, safrasyla bir gzel pataklarm. Tav-r
hareketindeki yannlar sana retilecektir. Geceleyin iyicek-remlenmi bilezikler takl ellerine ierleri
talkla tazepudralanm ve parmakular hassas bir ekilde parfmlenmi krkdmel eldivenler
giyeceksin. Bu trden ltuflar iin eski valyeler canlarn feda ederlermi, (kkrdar) Erkeklerimiz seni
yle hanm hanmck grmekten dolay namtenahi kvan duyacaklardr; hele albay, dnden bir gece
evvel buraya yaldzl topuklu yeni atraksiyonunu okamak iin geldiinde. Ama senle nce ben kendim
bir muamele ekeceim. At yarlarnda Charles Alberta Marsh isimli bir tandm var (daha imdi o ve
Adliye Saray Arivinden bir beyefendiyle yatakta beraberdik), adam her bir trl iini grecek bir
hizmeti aryor acilen. Gsler ahane. Gler yzl-Omuzlar inik. Artran var m? (imleyerek)
Tekmiline. Koup sepe aznda getirecek ekilde sahibince eitilmi, (kolunu svaya?11* Bloom'un ta
fercine kadar daldrr) Derin diye buna denir ite! Hay-din beyler? adrlar kurdunuz mu? (kolunu
artrmaclardan birin1" yzne hzla uzatarak) Buyur, gverteyi ykayp iyice ovup cilalayn-58
BR ARTIRMACI
Bir florin-
(Dillon mzayede salonunun ua ngran alar.) Dingi dong! BR SES
Bir ilin sekiz peni fazla.
CHARLES ALBERTA MARSH Bakire zahir. Nefesi temiz. Al.
BELLO
(tokmatyla bir kez vurur) iki ilin. Emsalsiz fiyat, sudan ucuz. Boy on drt kar. Orasn burasn
elleyin, muayene edin. Parmaklayn. Bakn u ayva tyl tenine, u yumuack adalelerine, u krpe
vcuduna. Ah, altn bizim yanmda olsayd! Samas da ok kolay. Her gn galon taptaze st. Hemi
de bir saat iinde salmaa hazr - hakiki verim budur. Boa babasnn st rekoru krk haftada bin
galon tam yal stm. Oha, hazine be! Ne voli! Oha! (adnn ilk harfi C'yi Bloom'un sarsna dalar)
Oldu! Cohen Garantisi! ki ilinden fazla veren beyler?
ESMERYZL BlR ADAM
(ivesini deitirerek) Yuz pavund sterlink. SESLER (hayretle) Halife iin. Harun Er Reid.
BELLO
(neeli) Evet. Buyrun beyler. Klotunun beyaz farbalasn gsterecek Kadar dizine kan darack,
cretkrcasna ksa etei gl bir silahtr, zumrtyeilijartiyerli, dizinin tesine uzanan upuzun dz
dikili ef-raplarysa hovarda ve blase erkein en birinci insiyaklarna hitap er. Drt inlik Louis
Quinze topuklar zerinde sarnz ayartc Unan mnhanisinde, baldrlar seyyal, dizler mtevazne
perek Kmeden dimdik yrmeyi renin. Olanca tehir gcnz onu yartmak iin kullann. Onlarn
Gomorev sapknlklarna kucak an.
3380
3390
3400
586
1
BLOOM
(kzaran yzn koltuunun altna eer ve, iaretparma aznda, at. taka srtr) Ay, ne demek
istediinizi imdi anladm!
BELLO
Baka ne ie yararsn ki, sencileyin iktidarsz birisi? (eilerek ve inceleyerek, yelpazesini hoyrata
Bloom'un kalalarnn tombul kvrmlar-nm altna batrr.) Kalk! Kalk! Manx Kedisi! Nedir bunlar
byle? Hani senin nargilen, kestiler mi yoksa (ilen, arkuum? t, kuum 3410 t. Bir arabann
arkasnda iini yapan alt yanda bir ocuun pipisi gibi slpk. Git bir kova al ya da tulumban sat.
(yksek sesle) Bir erkekten beklenilen ii yapabilir misin?
BLOOM Eccles Street....
BELLO
(mstehzi) Hislerini incitmek aklmdan dahi gemez ama orada ko gibi bir adam vaziyete hkim.
Vaziyetler deiti, cici gen baym! Ordaki tam teekkll bir akhava adam gibi bir ey. ansna ks,
iki elinle bir sikini dorultamayan sen dostum, ayet senin de 3420 her bir yan yumrular topaklar
etbenleriyle dolu bir silahn olsayd. Herifiolu mermisini patlatm, inan bana! Ayak ayaa, diz dize,
karn karma, meme gse! Haremaas deil o kesinlikle. Ardndan sprgeotu gibi demet demet kzl
kllar fkryor onun! Dokuz ay bekle, evldm! Aman Tanrm, daha u anda kadnn karnnda
tekmelemeye aksrmaya balad! Seni kudurtuyor bu, deil mi? Yreini mi dalyor? (horlarcasna
tkrr) Tkrk hokkas!
BLOOM
Hakszla maruz kaldm, ben.....Polise mracaat. Yz sterlin. Sz m olur. Ben....
3430 BELLO
stiyorsun ama elinden gelmiyor, sersem kaz. Bizim istediimiz saanak senin iselemen deil.
587
BLOOM
| ldrtmak iin mi! Moll! Unuttum bile! Affettim! Moll.... peni v
Biz.... Hl.....
BELLO
(acmaszca) Yo, Leopold Bloom, sen Uykulu Vadi'de yirmi yl s-n gece boyunca uyuyaldan bu yana
kadnn istenci her eyi deitirdi. Evine dn de gr.
(Yasl Uykulu Vadi tepelerin zerinden seslenir.) 3440 UYKULU VAD Rip van Wink! Rip van
Winkle!
BLOOM
(parampara arklar ve pasl av tfeiyle, ayaklarnn ucuna basa basa, parmaklaryla yoklaya yoklaya,
iri kemikli sakall solgun yz kurunlu yontma camlardan bakarak, barr) Onu gryorum! ite o!
Mat Dillon'un evindeki ilk gece! Ama o giysi, yeili! San sarya boyam, ve o....
BELLO
(istihzayla gler) O senin kzn, rkrk ey, Mullingarl renciyle. 3450
(Sarn, yesilyelekli, inceuzunsandalh Milly Bloom, mavi earb denizrzgrtnda dalganadursun,
gzleri akn apak, nn kollarndan syrlarak seslenir.)
MILLY uraya bak! Baback bu! Ama, Baback, ne kadar da yalanmsn!
BELLO
deimi, di mi? Biblo rafmz, zerinde hi yazmadmz yazma-samz, Hegarty Teyze'nin koltuu,
eski ustalara ait klasik rpro-dksiyonlarmz. Bir adamla erkekdostlar orada keyif srmekteler.
Guguklarn Tekkesi! Niin olmasn? Ka kadna atladn, he, onlar 3460 Karanlk sokaklarda muttasl
izleyip bouk hrltlarnla onlarn iini gcklayp, sylesene, seni erkek fahie seni? Ellerinde fileleri,
ma-um kadnlar. Bak maziye. zm zme baka baka kararrm, Ey. ------------,-------------------------
588------------------------------
BLOOM ,
Onlar.... Ben.... jfll
BELLO
(act dille) Wren mzayede salonundan satn aldn sahte Brksel halsna topuklaryla mhrlerini
basacaklar. Fkrdak Moll ile g_ reircesine, kadnn donuna kaan azgn pireyi ararlarken sanat sa-
3470 nat urunadr deyip yamurun altnda eve tadn o kk heykelin bir yerini kracaklar... En alt
ekmecenin mahremiyetini ihll edecekler. Drp yakmak iin, astronomi elkitabnn sayfalarn
yrtacaklar Hampton Leedom'dan on iline aldn pirin mine paravanasna tkrecekler.
BLOOM
On ilin alt peni. Adi alaklara mahsus bir hareket. Gidip bir bakaym. Geri dneceim.
Kantlayacam... BR SES
Yemin et! 9
(Bloom, dilerinin arasnda uzunca eri bir avctba, yumruklarn skarak ar ar ilerler.)
BELLO
Parasn deyen bir mteri olarak m yoksa kapatma bir adam olarak m? ok ge. ikinci en iyi
yatan yapm bulunuyorsun, imdi orada bakalarnn yatmas gerek. Mezarnn kitabesi yazld.
Artk senin iin bitik, unutmayasn bunu, baht karam.
BLOOM
Adalet! Btn irlanda'ya kar bir kii. Acaba hi kimse?... (baparman srr)
3490 BELLO
ayet bi parack erefin kalmsa zbarr da cehennemi boylarsn. Seni zebanistana tam gaz gtrecek
eski nadir bir arabm var. Vasiyetnameni imzalayp ceplerinde ne varsa bize brakver! Mete-liksizsen,
saniye sektirmeden git, al, rp, getir! Seni bizim bah-
3480 i9
dibindeki bokukuruna gmeriz da, orackta, evlendiim ryeenim gut hastal eken tutuk boyunlu
ihtiyar put peze-
''' . t _,t., /~>,,, 0u__>:::__-__ c___*:
en:
kVe de halkac emektar Cuck Cohen'imizin ve o tek fossepti-. jjnde soluksuz trlayan isimlerini bile
unuttuum br on bir
kulampara kocamn yannda geberip boka karrsn, (balgaml yk-
ek bir kahkaha patlatr) Sizi gbreye evireceiz, Mr. Flower! (kii- 3500
cmsercesine slk alar) Elveda, Poldy! Elveda, baback!
BLOOM
(ban ellerinin arasna alr) Ah iradem! Hafzam! Gnahkrm ben! Ac eken.... (gzya dkmeksizin
alar)
BELLO
(istihzal) Ala bebek, ala! Timsah gzyalar!
(Bloom, km, skca peeli yz yere dnk, hkrarak alar. Matem anlar iitilir. ula sarlm ve
kl iinde alama duvar nnde duran M. Shulomowitz, Joseph Goldwater, Moses Herzog, Harris
Rosenberg, M. Moisel, J. Citron, Minnie Watchman, P. Mas- 3510 tiansky, Muhterem Chazen Leopold
Abramovitz 'in karaall, snnetli karaltlar. Kollarn ar ar sallayarak dininden dnm olan
Bloom'un ruhuna ahvah ederler.)
SNNETLLER
(ldeniz yemilerini, iekler hari, onun zerine ataraktan cefake grtlak sesleriyle okurlar) Shema
Israel Adonai Elohenu Adonai Echad.
SESLER
(inleyerek) O da gt demek. Ya, evet. Evet, hakikaten. Bloom? O da kim ki? Deil mi, dedin? Tuhaf
bi adamd, ite dul kars. yle mi? Ya, evet. 3S2o (Karsnn yakld kfuraac odunlarnn
alevlerinden reineli kller dklr Buhur dumanlarnn kasveti manzaray gizler ve dalr. Mee
ereveden salar zlmemi, artistik tavankan ay renginde incerek giysili bir perikz
maarasndan inerek a gibi rlporsukaalarnn altndan geer, Bloom'un nnde durur.)
PORSUKAALARI laprailar fsldayarak) Bacm. Bacmz. !
590
PERIKIZI
(yumuak) Fani! (sevecence) Yo, alamayn!
3530 BLOOM
(gnein nlan yol yol yzne vurmu, peltemsi hareketlerle srnerek ar ar, arbal, dallarn
altna doru ilerler) Bu duru biimi Benden bunu beklediklerini hissetmitim. Alkanln etkisi.
PERKIZI
Fani! Beni ktlerin yannda buldun sen: Bacaklarn gsteren danszlerin, lem yapan iportaclarn,
boksrlerin, mehur generallerin, ahlksz pantomim yldzlarnn ve darack mayolar iindeki yzyln
en gzde mzikal olay, Simi danslar La Aurora ile Karini'nin. Ben, neftya kokan di pembe
kdn iine gizlen-3540 mistim. evremi kulp yesi erkeklerin bayat mstehcen fkralar, toy
genleri tedirgin edici ykler, transparan resimlerle hileli zarlara, takma gslere ve birtakm zel
rnlere dair ilanlar ve ftkl bir beyefendinin niin bir kaskba giyilmesi gerektiine ilikin
tankln ieren makaleler sarmt. Evlilere yararl bilgiler de yer almaktayd.
BLOOM
(Bloom, kaplumbaa ban, perikznn kulana doru uzatr) Daha nce tanmtk. Baka bir
yldzda.
PERKIZI
3550 (zntl) Kauuk mamulleri. Yrtlmaz marka: Aristokrasinin hizmetinde. Erkek korseleri. Sara
nbetlerini tedavi ederim, aksi takdirde paranz iade olunur. Profesr Waldmann'in muhteem meme
gelitiricisine dair itenlikli tanklklar. Fotoraf grlen Mrs. Gus Rubin diyor ki: Gslerim
haftada drt inlik bir gelime kaydetti. BLOOM Photo Bits mi yani?
PERKIZI Evet. Sen beni skp aldn, meeyle ve yaldzl ktla erevele-vlilik yatann baucuna
astn. Bir yaz gecesi, kimsecikler 3560
t'ken drt yerimden pmtn beni. Tutkulu kaleminle gzle-y kslerimi ve ut yerimi koyultmutun.
rrru, b"&
BLOOM
( Icakgnlllkle onun salarn per) O klasik inhinalarn, gzel msz, kvan duyardm sana
bakmaktan, seni vmekten, somutlam gzelliin karsnda dize gelirdim sanki. PERKIZI Karanlk
gecelerde iitirdim vglerini.
BLOOM
(canl) Evet, evet. Yani, benim sana.... Uyku herkesin en kt ya- 3570 nn ortaya karr, ocuklar
hari belki.
Yataktan dtm ya da aslnda itildiimi biliyordum. elik arab horlamaya birebirmi derler.
brleri iin o ngiliz icad var, birka gn nce bir bror geldiydi, yanl adresli. Grltsz, taciz
etmeyen bir soluma saladn iddia ediyor, (iini eker) te byleydi hep. Acizlik, evlilik-mi senin
adn.
PERKIZI
(parmaklar kulaklarnda) Ve o szckler. Benim lgatimde yok onlar.
BLOOM 3580
Anladn m onlar?
PORSUKAALARI PERKIZI
yatak odasnda neler grmedim ki? Nelere bakmak zorunda kal-dlm nelere!
BLOOM
Zur diler gibi) Bilmem mi? Kirli amarlarmz, yanl taraf zenle dta braklm. Halkalar gevek.
Cebilitark'tan uzun bir den 3590 uzun zaman nce. PERlKIZI (ban eer) Daha beter, daha beter!
BLOOM
(ihtiyatlca dnr) O antika konsol. Onun kadar ekmiyordu. Tam altm dokuz kilo geliyordu.
ocuu memeden kestikten sonra drt kilo almt. Tahtadaki atlaklk, tutkalllanmas gereken. He? Ve
o sadece tek sap kalm Yunan desenli acayip kap. (Parltl bir elalenin alts iitilir.)
ELALE
3600 Poulaphouca Poulaphouca
Poulaphouca Poulaphouca.
PORSUKAALARI
(dallar birbirine kararak) Dinle. Fslt. Hakldr kz kardeimiz. Biz Poulaphouca elalesiyle bydk.
Baygn yaz gnlerini biz glgelendirdik.
JOHN WYSE NOLAN
(arka planda, rlanda Milli Orman Korucusu niformasyla, tyl apkasn kararak selam verir)
Berhudar olasn! Saygn gnleri glgelendirin, Ey irlanda'nn aalar!
3610 PORSUKAALARI
(mrldanarak) High School gezisiyle Poulphouca'ya gelen kimdi. Glgemize snmak iin fndk
aramaya kan snf arkadalarndan ayrlan kimdi?
BLOOM
(rkerek) Poula High School'u mu? Mnemo? Hassalarma tam sahip deilim. Sarsnt geirdim.
Tramvay arpt
da.
593
YANKI
Yalanc!
BLOOM
kkzsl, vatkah ieomuzlu, zerine dar gelen gri ve siyah izgili t merdikoz bir delikanl giysisi,
beyaz tenis ayakkablar, stten kvrl-fordrl oraplar ve armal krmz bir okulkepiyle) High School
s iiydim, serpilmekte olan bir olan. O sralar birazck yeti-vordu, seni sarsan bir araba, hanmlar
vestiyerinden ya da tuvaletinden yaylan kokular, eski Royal Tiyatrosu'nun merdivenlerindeki hncahn
kalabalk (zira sr igdsnden ve lo, cinsellik-kokan tiyatronun gnahkrca eilimleri azat
etmesinden olacak, sktrlmaya
baylrlar), hatta kadn oraplarnn fiyatlistesi. Sonra da scaklar bastrrd. O yaz gnete lekeler
grld. Okul tatil. Gelsin romlu bademli kekler. Eski zaman gnleri.
(Eski zaman gnleri, mavi beyaz futbol fanilalar ve ortlaryla High Schoollu olanlar -Master Donald
Turnbull, Master Abraham Chatterton, Master Owen Goldberg, Master Jack Meredith, Master Percy
Apjohn-
aalarn seyreldii bir yerde durmular Master Leopold Bloom 'a baryorlar.)
ESK ZAMAN GNLER Uskumru! Bize dnm! Yaasn! (alk tutarlar)
3620
3630
BLOOM
Utkafal, scakeldivenli, anasnn atkyla sarp sarmalad Bloom, attan tortoplarndan sendeleyerek
ayaa kalkmaya abalar) Gene! On ti yaImdaym sanki, Qh> kek, Momague Street,tekj tm an]a_
alalm, (zayf bir sevin l atar) Yaasn bizim High Schoolu-
3640 YANKI
Domuz!
PORSUKAALARI adayarak) Hakldr kz kardeimiz. Fslt. (Aaln her yannda "t buseler
iitilir. Orman perileri aa gvdelerinden ve yapraklarn
arasndan iek iek aarak bakarlar.) Bu sakit glgeli yerimize hr 3650 metsizlik eden kim?
PERKIZI
(parmaklarnn arasndan, utangaa) Orada? Ak havada?
PORSUKAALARI
(aalara doru salnarak) Evet, kz karde. stelik bakir imenlerimizin zerinde.
ELALE
Poulaphouca Poulaphouca
Poucaphouca Poucaphouca. J|
perikizi m
3660 (parmaklarn aarak) Ah, rezalet! S BLOOM
Erken gelimitim. Genlik. Tm o hayvanlar. Orman Tanrsna kurban sundum, ilkyazn aan iekleri.
iftleme zamanyd. Ka-piler ekim doal bir fenomendir. Lepiskasal Lotty Clarke, zavall
babacmn operadrbnyle tam kapatlmam perdelerin arasndan geceliiyle grmtm onu:
ehvet dknnn imenleri bir yiyii vard. Taan cokunluuyla beni batan karmak iin Rialto
Kprs'nden yoku aa yuvarlanrcasna indiydi kz. Eri br aalarna trmanmt ve ben. Bir
aziz dahi kar koyamaz-3670 di. eytana uydum ite. stelik, kim grd ki?
(Titreen Zavall Buza, akboynuzlu bir yavru, gevi getiren, burun delikleri nemli kafasn yapraklarn
arasndan uzatr.)
TTREEN ZAVALLI BUZAI (kk gzlerinden iri gzya damlalar akarak, szlanr) Ben, ben gr*
d.
BLOOM Sadece tatmin iin bir ihtiyacm ben... (son kerte kederli) Kz tavla* maya ktmda hibi
kz bana.
ok irkindim. Oynamazlard
95
oyo
Howth tepelerinde rododendronlar arasndan dolgunmemeli, h I kuvvklu, frenkzm dken bir diikei
gemektedir.) 3680
DIIKEI
(meler) Megeggaggegg! Diiiiyim!
BLOOM
h ack surat kpkrmz, st ba eytanarabas ve katrtrna sapla-la kapl) Resmen nianlanyoruz.
Koullar durumlar deitiriyor. I olun bir dikkatle ta aalardaki suya bakmaktadr) Saniyede otuz ki
srlsklam k. Basn karabasan. Ba dnm Ilyas Peygamber Uurumdan dse. Kraliyet Matbaas
ktibinin hazin sonu. (Gmsessizliindeki yaz havasnda Bloom'un mumyalanm mankeni Lim s
Head uurumundan aaya dne dne onu bekleyen 3690 mor sulara doru yuvarlanr.)
MANKENMUMYA
Bbbbblllllblblblblobb!
(Ta telerde, Bailey ve Kish fenerleri arasndaki krfezde Erin's King, bacasndan karaya doru giderek
genileyen bir kmrduma-nndan sorgu uzatarak yol almaktadr.) MECLS YES NANNETTI
(gvertede bir bana, alpaka ynnden koyu renkli giysisi iinde, aylak-suratsararm, eli yeleinin
oyuntusunda, nutuk atar) Benim memleketim de dnya lkeleri arasndaki yerini ald zaman ite
ancak 3700 o zaman, mezarmn kitabesi yazlsn. Diyeceim...
BLOOM Budur. Prff! PERKIZI
urumlu) Biz lmszlerin, bugn de grdn zre yle bir yeri-lz ve kllarmz yoktur. Buz gibiyizdir,
sanki mermer - ve safz-r- tlektrik yeriz biz. (iaretparma dudaklarnda, bedenine vet/ kvrmlar
vererek gerinir) Benimle konutun sen. Arkadan '"lemistim. O halde sen nasl olur da?...
I
596
3710 BLOOM
(aalanmthk duygusuyla sprgeotlann ayayla eeleyerek) Ah tint bir eek gibi davrandm.
Tenkiyeler dahi yaptrdm. Altda bir r relik kavasyaya bir orbaka kayatuzu ekliyorsun. Makattan v
karya. Hanmlarn gzdesi, Hamilton Long rngasyla. PERKIZI
Gzlerimin nnde. Pudraponponu. (ktzartr ve dizini bker) ve br eyler!
BLOOM
(kederli) Evet. Peccavi! Arkann ad deitirdii o canl sunakta vazi-.5720 femi yerine getirdim,
(anszn evklenerek) Zira. o parfml narin el dnyay yneten o el ne diye?..
(Adgvdelerinin evresinde karaltlar ar orman makamnda ylankavi, terek dolarlar.)
KITTY'NN SES (allkta) O yasaklardan bize de ulansana. FLORRY'NIN SES te.
(Bir ormantavuu aalarn altndan abullabut kanat rpar.) LYNCHN SES 3730 (allkta) ff!
Amma scak, ha! ZOE'NUN SES Scak bir yerden gelmi de.
VIRAG'IN SES
(elinde mzra, yznde mavi izgiler, banda ty ile sava kyafetli1' de bir Kzlderili kuef,
kayn kozalaklaryla mee palamutlarn fig111' yerek ve trdayan kaml arnlayarak
ilerlemektedir) Scak! Scak' Sitting Bull'dan saknn!
t
597
BLOOM
Harna tahamml edemiyorum. O tatl endamnn o tatl i-esi Hele bir kadnn, kabalarn yayarak
oturmu olduu yere 3740 mak, son bir ltufta bulunuyormuasna - ve de bilhassa daha urken beyaz
saten astarl ceketini iyice kaldrmsa. Kadn kadn yle, dolgun, iimi yle dolgun.
ELALE
Dolgudolga Poulaphouca Poulaphouca Poulaphouca.
PORSUKAALARI
! Kz karde, konusana!
PERKIZI
(m, yamakl ve bal koskoca iki kanatl beyaz rahibe giysisi iinde, 3750 gzleri dalgn)
Tranquilla Manastr. Sr Agatha. Mount Carmel. Knock ve Lourdes'daki hayaletler. Arzu diye bir ey
kalmamj (ba ne derken, inilder) Sadece semaviyat. Hulyal kaymakak martnn kasvetli sularn
zerinde szlerek utuu yer.
(Bloom yar dorulur. Pantolonunun arka dmesi kopar.)
DME Ptt!
(Coombe'dan iki srtk yamur altnda bas bas bararak dans e-derler.)
SRTKLER 3760
Leopold Leopold kopmu donunun ukuru imdi onun sorunu, Nasl rtsn orasn, Nasl rtsn
orasn.
BLOOM
guka) Tlsm bozdunuz. Yeter artk! ayet sadece semaviyat ol-y nerede olacaktnz, ey akirtler ve
mezler? ieyen bir mer-eP gibi hem istekli hem mahcup.
PORSUKAALARI
3770 (gmvara yapraklan dklr, yalanm clz kollar titreiri Muhakkak ki! "
*'
PERKIZI
(yznn hatlan sertleir, giysisinin kvrmlanm yoklar) Gnahkr'k bu! Namusuma halel getirmeye
almak! (giysisinde bycek su bir leke belirir) Masumiyetimi kirletmek! ffetli bir kadnn giysisine
dokunmaya layk deilsiniz siz. (giysisine sannmaya alr) Dur eytan, artk akarklar sylemek
yok. Amin. Amin. Amin. Amin (bir haner eker ve, valyeler Birlii'nin armal zrhna brnm
onun brne saplar) Nekum!
3780 BLOOM
(zplar, onu elinden yakalar) Hayt! Nebrakada! Dokuz canl kedi! Drst olalm, madam. Bahvan
aksyla oynamak yasak. Tilki ile zm hikyesi, he? Dikenli teliniz de olduuna gre ne eksiiniz var
ki? armha germek kifayet etmiyor mu? (perikzmn yamam kavrar) Sofu bir manastr bapapazn
m yoksa aksak bahvan Brophy'yi mi tercih edersin, yoksa fskyesiz sakann heykelini mi, yoksa iyi
ana Alphonsus'u mu, he Reynard?
PERKIZI '
(bir lk atarak yaman orada brakp Bloom'dan kaar, al kalk 3790 atladndan, atlaklanndan
kt kokulu dumanlar fkrr) Pol...
BLOOM
(ardndan seslenir) Sanki sen kendin pek matah bir eysin de. Hc bir yann irikmiyormu, stn ban
smklere salyalara svamam gibi. Denemitim. Senin gcn bizim zaafmz. Damzl"11' zn creti
nedir? Ne deyeceksin trink para? Okuduuma g'e' Riviera'daki erkekdanslar parayla
tutuyormusun. (kana
olan perikz bir at yakar) Sylesene? Ardmda on alt yllk zen kleliim var. Acaba yarn bir jri
bana be ilinlik nafaka bag m dersin, he? Git o masallar bakasna anlat, bana deil. (&0*1 3800
Kzk. Soan. Bayat. Kkrt, iya. (Bella Cohen karsnda dikiliverir.)
BELLA
Bir daha sefere beni tanyacaksn.
BLOOM
Liyjgit ona bakar) Passee. Kuzu kyafetinde bir koyun. Kazma x ' suratnn her yan kll. Gece
yatmazdan nce i soan cilde | elir Bir miktar da ifte gerdan talimi yaparsn. Gzlerin senin
doldurulmu tilkinin gzleri gibi fersiz. br eylerinin boyu-ndalar yalnz, o kadar. uskurlu pervane
deilim ki ben.
BELLA 3810
(asa&sayarak) Yreksizin birisin sen aslnda, (domuzamt ulur)
Fbracht! BLOOM
(asasayarak) nce trnaksz orta parman temizle, belalnn sor umu kafaya ibiinden damlyor.
Bir avu saman al da silin.
BELLA Tandm imdi seni, ilan toplaycs! Sap silik!
BLOOM Grdm onu, abanozileticisi! Frengi ve belsoukluu taciri!
BELLA 3820
(piyanoya dner) Saul'un cenaze marn hanginiz alyordu?
ZOE
nendeniz. Peygamberieklerine mukayyet ol. (koaradm piyanoya gider ve kollar apraz, akorlar
gmbrdetir) Garson, bira getir garson, haydi arliston, (arkasna gz atar) iyi mi? (koaradm ma-saya
dner) Senin olan benimdir, benim olansa benim.
(Kitty, can sklm, dilerine ikolata kd kaplamaktadr. Bloom Zoe'ya yaklar.)
BLOOM (n*iie) Patatesimi geri verir misin, ltfen?
3830
600
ZOE Yand da bitti kl oldu, aman pek matah bir eydi de sanki. i
BLOOM
(duygulu) Matah bir ey saylmaz, ama annemin bir yadigr.
ZOE
Bir ey verip geri al Tanr sorar nerede Sen bilmiyorum dersin Cehennemi boylarsn.
3840 BLOOM
Eir hatras var onun. Almam gerek onu senden. STEPHEN Sahip olmak ya da olmamak, ite sorun bu.
ZOE
Buyur, (kombinezonunun eteini kaldrarak plak kalalarn aar ve orabnn st blmnden patatesi
yuvarlayarak karr) Saklayanlar, nerede bulacaklarn bilirler.
BELLA
(hiddetli) Hayde. Buras algl dikizhane deil. Sen de o piyanoya 3850 yle serte vurma. Paralar,
beyler? (Piyanoya doru gider. Stephen ceplerini aratrr ve ucundan tuttuu bir banknotu Bella'ya
uzatr.)
STEPHEN
(abartl nezaketle) Bu ipek keseyi halkn domuz kulandan yap' tim. Madam, zr dilerim.
Msaadenizle, (belli belirsiz Lynch tU Bloom'u imler) Hepimiz ayn yolun yolcusuyuz, Kinch ve
Lyncn-Dans ce bordel o tenons nostre etat.
601 LYNCH
menin ordan seslenir) Dedalus! Benim hrmetlerimi de sunu-ver ona.
3860
STEPHEN (Bella'ya bir madeni para verir) Bu altn. Size.
BELLA
(paray inceler, sonra Stephen'e, ardndan Zoe, Florry ve Kitty'ye bakar) kz m istiyorsun? Burada
on ilin var.
STEPHEN
(keyifli) Yz bin kez zr dilerim, (cebini yeniden kartrr ve iki kron karp Bella'ya verir)
Msaadenizle, brevi manu, gzlerim iyi grmyor da.
(Bella paray saymak iin masaya giderken Stephen tek heceli sz- 3870 cklerle kendi kendine
konuur. Zoe masann zerine eilir. Kitty, Zoe'nun omzuna yaslanarak bakar. Lynch kalkar, kepini
dzeltir ve, Kitty 'nin belini kavrayarak ban onlarnkilerin arasna sokar.)
FLORRY
(ar ar kalkmaya abalar) Vayy! Ayam uyumu. (Masaya doru topallar. Bloom yaklar.)
BELLA, ZOE, KITTY, LYNCH, BLOOM
(&rgee, hrlaa) Beyler... on ilin... iin dyor... bi dakka msaade buyurun... bu beyefendi ayr
deyecekmi.... kim dokunu- 3880 yor ki?... Vayy! ... kimi imdiklediine dikkat et... btn gece mi
kalacaksnz
yoksa ksa bir sre mi?... Kim demi?... Sen yalanc-s'n. zr dilerim... beyefendi bir beyefendi gibi
dedi... ikiler... or biri epey geti.
STEPHEN
P'yanolann banda, tiksinir gibi yapar) iki yok! On biri m? Bir muamma! 602
ZOE
(jponunu kaldrr ve yarm ngiliz lirasn orabnn 3890 kar) Srt st yatarak alnmn teriyle
kazanyorum.
LYNCH (Kitty 'yi masadan ekerek) Gel! KITTY Bekle, (iki kronu kavrar) FLORRY Ya ben.
LYNCH Hoppala!
(Kitty'yi kucaklayp kaldrr ve kanepenin zerine frlatr.) 3900 STEPHEN
Tilki zrlad, horozlar prlad, Cennetin anlar On biri alyordu. Artk biare ruhunun Cennetten kma
zamanyd.
BLOOM
(masann zerine Bella ile Florry'nin arasna usulca yarm ngiliz liras brakr) te. Msaadenizle,
(sterlinlik banknotu alr) arp on. Hesap tamam.
3910 BELLA
(hayranlkla) Tam arkl erknharpsin yani, koca hsnbey seni. pesim geldi seni. ZOE (imler) Onu
mu? Kuyu gibi derindir mbarek. st blmne so-
/Lynch, Kitty'yi kanepeye yatrr ve onu per. Bloom banknotla Stephen e doru gider.)
BLOOM Bu senin.
STEPHEN
Ne oldu ki? Le distraitya da dalgn dilenci. (Cebini yeniden kartrr 3920 ve bir avu bozuk para
karr. Bir nesne yere der.) Ve der.
BLOOM here eilip bir kibrit kutusunu alr ve Stephen 'e uzatr) Bu ite.
STEPHEN Bizim Lucifer. Sa ol. BLOOM
(usulca) En iyisi sen o paralar bana ver de ban saklaym. Niin fazla deyesin? STEPHEN
(btnparalarn ona verir) nce drstlk sonra cmertlik. 3930
BLOOM
yi ama akllca olur mu? (sayar) Bir, yedi, on bir, ve be. Alt. On bir. Kaybetmi olduun paradan
sorumlu deilim.
STEPHEN
On biri niye vurdu? Proparoxyton. Bir sonraki an ncesi diyor Les-smg. Tilki susam, (yksek sesle
gler) Bykannesini gmm. Ola ki ldrmtr onu.
BLOOM
Burda bir sterlin alu ve on bir var. Yuvarlak hesap bir sterlin yedi
ilin. 3940
604
STEPHEN Tasamn on beiydi.
BLOOM Yok, ama....
STEPHEN
(masaya gelir) Sigara, ltfen. (Lynch, kanepeden masaya bir sigara atar) Demek Georgina Johnson
lm ve evlenmi. (Masada bir sigara belirir. Stephen ona bakar.) Hayret. Salon sihirbazl. Evlenmi.
Hm. (bir kibrit yakar ve muammams bir melankoliyle sigaray 3950 yakmaya koyulur)
LYNCH
(ona bakarak) Kibriti yaklatrdn takdirde sigaran yakma olasln epey artacaktr.
STEPHEN
(kibriti gzne yaklatrr) Vaak gz. Gzlk almam gerek . Dn krlmt. On alt yl nce. Uzaklk.
Gzler her eyi dmdz grr. (kibriti gznden uzaklatrr. Kibrit sner.) Dnen beyindir. Yakn:
Uza. Grlebilenin kanlmaz kiplii, (gizemli bir ekilde kaslarn atar) Hm. Sfenks. Geceleyin iki
gtl olan canavar. Evlenmi.
3960 ZOE
Onunla evlenen adam gezici bir tacirdi de onu da yannda gtrmt.
FLORRY
(basyla onaylar) Londral Mr. Kuziye.
STEPHEN Londral Kuzu, dnyamzn gnahlarn birlikte gtrm.
LYNCH
(kanepede Kitty'yi kucaklayarak pes perdeden bir ilahi okur) Dona nobis pacem. -----------------605 -----
-------------------__
(Sigara, Stephen'in parmaklarndan kayverir. Bloom sigaray yerden alp minenin iine atar.)
69y0 BLOOM
Sigara ime. Yemen lazm senin. O mendebur kpee rastlamasay-dm. (Zoe'ya) Bi eyiniz yok mu?
ZOE
Ackm m?
STEPHEN
(glmseyerek, elini Zoe'ya doru uzatr ve Tanrlarn Alacakaranl 'ndaki kan and havasna
uydurarak bir ezgi syler) Hangende Hunger,
Fragende Frau, 3939 Macht uns aile kaputt.
ZOE
(trajik bir ekilde) Hamlet, babann,burgusuyum ben! (Stephen'in elini tutar) Mavi gzl civanm el
falna bakaym. (Stephen'in alnn imler) Zek yok, krklk yok. (sayar) iki, , Merih, cesareti
gsterir. (Stephen ban sallar) Vallahi de.
LYNCH
ahzeybeidir kendisi. Titremek sarslmak nedir bilmez bu civan. (Zoe'ya) El faln kim retti sana?
ZOE 3990
(doner) Olmayan taaklarma sor sen onu. (Stephen'e) Yznden okunuyor. Gzlerinden, yle ite. (ba
eik, kalarn atar)
LYNCH
glerek, Kitty'nin kabalarna iki tokat aklatr) yle ite. Falaka.
(burulan iki denein aklamas iitilir, piyanolann tabutu alve-nr, Peder Dolan'n, kutusundan
frlayan kuklannkine benzeyen minicik yuvarlak kel kafas grnr.)
606
PEDER DOLAN
Aranzda ktek isteyen var m, ocuklar? Gzln m krrriK? 4000 Seni tembel aylak zibidi kk
dzenbaz. Gznden okunuyor.
(Don John Conmee'nin mlayim, efkatli, papazvari, serzenii bast piyano/a tabutundan kar.)
DON JOHN CONMEE
Bakn, Peder Dolan! Bakn. Stephen ok iyi bir olancktr, eminim.
ZOE
(Stephen'in elinin ayasn inceleyerek) Tpk kadn eli.
STEPHEN
(mrldanr) Srdr. Mavaln. Beni tut. Oka. Onun elyazsn hi 4010 okuyamadydm, Onun
mezgitbal zerindeki aibeli baparmak izleri hari. ZOE Hangi gn domutun sen? STEPHEN
Perembe. Bugn yani.
ZOE
Perembe ocuklar ak olur yollar. (Stephen'in elindeki izpltn parmayla izler) Kader izgisi.
Nfuzlu dostlar.
FLORRY 4020 (parmayla gstererek) Muhayyile.
FLORRY
Ay da. Bir gn karna bir.... (Stephen'in ellerine ksa bir bakt otaf) iyi olmayan eyleri sylemeyim
sana.
Yoksa renmek mi istersin
607
BLOOM
(Zoe 'nun parmaklarn ayrr ve kendi elini uzatr) erriniz hayrnzdan fazla. Buyur. Benimkine bak.
BELLA
Gster. (Bloom'un elini evirir) Dndm gibi. Yumrulu boumlar, kadnlar holanr.
ZOE
(Bloom'un elinin ayasn inceleyerek) Izgara gibi. Denizleri aarlar zengin kar alrlar.
BLOOM 4030
Yanldn.
ZOE
(abucak) Haa, anladm. Ksa sereparma. Klbk koca. imdi de mi yanldm?
(Kara Liz, tebeir dairesinde yumurtlayan dev anas bir tavuk, yerinden kalkar, kanatlarn aar ve
gdaklar.)
KARA LZ
Gdak. Kluk. Kluk. Kluk. (yeni yumurtlad yumurtasnn yanma ekilir ve badi badi yryerek
uzaklar.)
BLOOM
(parmayla elini imleyerek) Surdaki bere bir kazada oldu. Yirmi iki yl nce dmtm, kesilmiti. On
akmdaydm.
4040
ZOE Baksana, dedi kre. Daha daha ne haber?
STEPHEN endm? Tek bir gayeye doru ilerlemektedir. Yirmi iki yamda-. ' Un alt yl nce o da yirmi
iki yandayd. On alt yl nce ben 4050 k dmtm. Yirmi iki yl nce oyuncak atndan dt-
608
gnde on altsndayd o. (silkinir) Elimi incittiydim bir yerde. [); iye gitmem gerek. Para?
(Zoe, Florry'nin kulana bir eyler fsldar, ikisi glrler. Bl00m elini eker ve sola yatk rahat bir
elyazsyla,
kavisleri ar ar sr leyerek masann zerine yazar.)
FLORRY Ne?
('Bitirimsarl bir ksraa koulu ve Donnybrook, Harmony Ave-4060 nue'den James Barton'un
srd yz yirmi drt numaral binek arabas trs giderek geer. Blazes Boylan ile Lenehan
yaylarak oturduktan yan sralarda ha bire sallanmaktadrlar. Ormond'un boyacs arkada dingilin
zerine melmi oturmaktadr. Yatay gneliin zerinden Lydia Douce ile Mina Kennedy gzlerini
dikmi hznle bakmaktadrlar.)
BOYACI
(yerinden zplayarak baparma ve solucan gibi kvrp durduu kurt-parmaklaryla onlar sarakaya
alr) Agon magon var m syle babafingon? 4070 (Altn ile bronz fsldarlar.) ZOE
(Florry'ye) Fsl fsl, (genefsldar)
(Blazes Boylan, kanotiyesini yana devirmi, aznda bir krmz 0-ek, arabann bagaj yerinin zerinden
uzanr. Denizci apkas ve beyaz ayakkablaryla, Lenehan, Blazes Boylan'in ceketinin omzundan uzun
bir sa telini zenle alr.)
LENEHAN
Ho! Neler gryorum burada? Kumlardaki rmcek alarn m fralyordun?
4080 BOYLAN
(doygun, glmser) Bir hindi yoldum da.
A
___--------------- 609 -------------------------------------
LENEHAN Gecen kyak geti demek.
BOYLAN
j-rt kaln kttrnakl parman kaldrarak gz krpar) Blazes Kate! Malmz garantili, beenmezsen
para yok. (iaretparman kaldrr) Kokla da bak.
LENEHAN
(ahi drt ke, koklar) Aa! Mayonezli stakoz. Aa! ZOE VE FLORRY 4090 (birlikte glerler) Ha ha ha
ha.
BOYLAN
(emin bir admla arabadan atlar ve herkes iitecek ekilde yksek sesle konuur) Merhaba, Bloom! Mrs.
Bloom hl giyinmedi mi?
BLOOM
(mor kadife ceket, ksa pantolon ve saman rengi oraplardan oluan uak kyafeti ve pudral peruuyla)
Korkarm Hayr, efendim. Son eylerini.....
BOYLAN
(ona alt peni atar) Al, bir cin iersin sodaylan. (apkasn zarif bir 4100 hareketle Bloom'un bandaki
boynuzun dallarndan birine asar) Beni 'eri al. Karnla zel bir iim var, anladn m?
BLOOM
A
g olunuz, efendim. Peki, efendim. Madam Tweedy banyosunu yapmakta, efendim.
MARION etnalde gayetle onurlanmtr. (sular tara tara far far ban-a" kar) Raoul sevgilim, gel
de
kurula beni. Dmdzlak teni-'indeyim. Yeni apkamla araba sngerim hari.
H
---------------------------------- 610 ---------------------
4110 BOYLAN
(gzlerinde nee prltlar) Mkemmel!
BELLA
Ne? Ne oluyor?
(Zoe onun kulana fsldar.)
MARION
Brak baksn, gt lalesi! Pulavat! Kendini kamlatan! Gl bir fahieye ya da sakall kar
Bartholomona'ya yazaym da yaralar bir in kalnlnda kabuk balayacak ekilde ikence etsinler,
imzal mhrl makbuz alp getirsin bana.
4120 BOYLAN
(kendine sarlr) Bak hele, bu kk zmbrty daha fazla tutamayacam. (gergin svari bacaklaryla
ilerler) BELLA (glerek) Ho ho ho ho. BOYLAN
(Bloom'a, omzunun zerinden) Gzn anahtar deliine uydurabilir ve ben ona bika kez bineduraym
kendi kendinle oynarsn.
BLOOM
4130 Sa olunuz, efendim. Oynarm efendim. Seyre katlmalar iin iki erkek dostumu getirebilir bir de
fotoraf ekebilir miyim acaba (bir merhem kavanozunu uzatr) Vazelin, efendim? Portakaliei-Hk
su?...
KITTY
(kanepeden) Anlatsana, Florry. Anlatsana. Ne...
(Florry ona fsldayarak anlatr. Dudaklarn saklata, avaz t*' tnca, hapr hupur mrldana
akszlerifsldar.)
MINA KENNEDY
"ileri yukarya evrili) Oo, sardunyalar ve gzelim eftalilerin ko-f u gibidir muhakkak! Oo, kadnn
her bir azasna tapyor adeta! 4140 Birbirine girmiler! Buselere gark olmu!
LYDIA DOUCE
(az alarak) Naym naym. Oo, kadn kucana alm hem yapyor hem odada dolatryor! Oyuncak
atna binmi. Ta Paris'ten, isfew York'tan iitilir sesleri. Azlardolusu kremal ilekler gibi.
KITTY (glerek) Hi hi hi.
BOYLAN'IN SES (karnnn dibinden, tatl, bouk) Ah! Godblazegrukbrukarkrat! MARION'UN
SES 4So
(haneresinden ykselen, bouk, tatl) Oo! Fasafisobusenapuistnap-huk?
BLOOM
(gzleri lgnca alm, kendisini kucaklam) Bastr! Gizlen! Bastr! Geir ona! Yetmez! Zmbala!
BELLA, ZOE, FLORRY, KITTY Ho ho! Ha Ha! Hi hi! LYNCH
(parmaylagsterir) Doaya bir ayna tut. (gler) Hu hu hu hu hu!
(Stephen ile Bloom aynaya bakarlar. William Shakespeare'in sakal- 4160 sz, felten kaskat kesilmi
yz, holdeki rengeyii boynuzlu apka asksnn aksi bann tam zerine vurmu, aynada belirir.)
SHAKESPEARE
vakarl bir vantrilokayla) Bo kafann sesini grgsz kahkahalar-ale getiren. (Bloom'a) Sen ki
grnmez olmay dnrsn.
612
Nazar eyle. (idi edilmi besili kara horoz sesiyle carlar) Iagogo' R-zim moruk Perembesabah nasl
da kesmiti soluunu. Iagogog0
BLOOM (fahieye ikilli bir glmsemeyle) Fkray ne zaman dinleyeceim?
4170 ZOE
Sen iki kez evlenip bir kez dul kalnca.
BLOOM
Kimileyin gz yumarsn. Byk Napolyon bile lmnden sonra rlplak lleri alnrken... (Dul
kadn Mrs. Dignam minicik kalkk burnu ve yanaklar lm-laklakiyat, gzya ve Tunney 'in krmz
spanyol arabyla tutumu, dulluk giysisi iinde, arpk bonesiyle, yanaklar, dudaklar ve burnu allkt
pudral, yavrularn nne katm bir dii kuu gibi koar adm gemektedir. Eteinin altnda merhum
kocasnn gnde-4180 Hk pantolonuyla burunlar kalkk krk be numara postallar gr-
lr. Bir elinde bir skoyal Dul Kadnlar sigorta poliesi bir elinde de yavrularnn, altnda, Patsy yakas
kalkm, bir paket domuz-pirzolas sallanadursun tek pabucuyla zplayarak, Freddy szlanarak, Susy
alamsk morinabal azyla, Alice bebekle cebelleerek onunla birlikte koutuklar pek geni bir
emsiye tutmaktadr. Mrs. Dignam, etekleri uua uua, sille tokat onlar gtmektedir.) FREDDY Anne
be, ne diye itiyosun yle! SUSY 4190 Anne, et suyu tayor!
SHAKESPEARE
(birfelli fkesiyle) Ikincisiylek imseev lenmedi ilkiniki mldrd.
(Martin Cunningham'm sakall yz Shakespeare'in sakalsz yUzunun yerini alr. Geni emsiye
sarhoasna sallanrken ocuklar bit yana kouurlar. emsiyenin altnda Mrs. Cunningham en dul{aP'
kas ve kimono giysisiyle ortaya kar. Bir saa bir sola doru kaff
613
Japonvari bir bklle eilir.)
MRS. CUNNINGHAM
(arkt syler)
Bana derler Asya'nn incisi! 4200
MARTIN CUNNINGHAM
(telasz, ona bakmaktadr) Muazzam! Frumayenin Allah kahrolas haspa!
STEPHEN
Et exaltabuntur cornua iusti. Kralieler en birinci boalarla yatarlar. Bykyalatadedemin, akna ilk
gnah kartma hcresini yapt Pasiphae'yi anmsayn. Madam Grissel Steevens ile Lambert ailesinin
teres pilerini de unutmayn. Nuh arapla sarho olmutu. Gemisi de akt.
BELLA 4210
Burada yle eyler yoktur. Yanl kapy aldnz.
LYNCH
Brak da konusun. Paris'ten yeni dnd.
ZOE
(Stephen'e koar ve onun koluna girer) Devam et, canm! Biraz Darle-vu syle.
(Stephen apkasn bana geirir ve mineye doru zplayp orada omuzlarn silkerek, yznde
yalanc bir tebessm, yzgeli ellerini k yanna doru aar.)
LYNCH 4220
anepey, yumruklayarak) Rmm Rmm Rmm Rrrrrrmmmm.
STEPHEN
\iit*mt?evinimlerk safma saPan konuur) Akamlarnz eldiven-ve daha nice eylerini hatta kalbini
satan gzel kadnlarla ge-
614
ireceiniz binlerce yer mkemmel revata olan birahaneler nr sesler gibi fevkalde k giysili bir sr
kokotun kankan dans va tklar ve bekr ecnebilere Parizyen soytarlklarn sergileyeseL mesela
Ingilizcesi kt ise ak ve tenperver hissiyat konusunda n denli gl olduunu syleyerek bilhassa
salozlatrp yanatkla 4230 ynla yer. Pek gzide beyler zevkiniz iin siz cenaze mumlarm nda
ve her gece gmten gzyalarnn aktld cennet ve cehennem ovunu mutlaka ziyaret etmektir. Din
hakknda haki. katen ok edici dehetli ve bu universal dnyada grlen samalk eyler. Geldiklerinde
tamamen arbal olan btn k kadnlar vampir adamn pek taze gen ve dessous troublants rahibeyi
ddk-lediini grdkten sonra soyunmaya balarlar, (dilini kuvvetlice aklatr) Ho, la la! Cepifqu'ila!
LYNCH
Vive le vampire!
4240 FAHELER
Bravo! Parlevu!
STEPHEN I
(ban kaldrm, aklabanlkla kendini alklayarak yksek sesle gler) Kahkahalar skse bin be yz.
Melekler de tpk orospular gibidir, kutsal apostollar da kl kyafeti hoa hyar haydutlarn daniskas.
Prl prl elmaslar taknm haval kostak demimondaines. Yoksa sizin tercihiniz belki de yal
erkeklerin mptezel modern zevklerine daha ok mu mptelasnzdr? (Lynch ile fahielerin karlk
verdii soytarca jestlerle evresini gsterir) Tersine evrilebilen kauuk 4250 kadn mankeni ya da
plak bakirelerin tabii byklkte gayede lezbik be kerre on kerre plesi--dikiz mahalli. Buyurun,
beyle'. aynadan her trl pozisyonu, trapezleri ve trl eitli aygtla3 birlikte arzuladnz takdirde
kasabn olunun lk karacieri ya da piece de Shakespeare karnndaki omleti murdar ettii deheteng
hayvani muameleyi seyredin.
BELLA
(karnn tplayarak alk tutarken bir kahkaha l atarak an | doru yklr) Karnndaki omleti.... Ho!
Ho! Ho! Ho!.. Karnn*1" omleti....
_--------------------------- 615 -___
STEPHEN
{k,rtarak) Sizi seviyorum, sevgili efendimiz. ngiliz lisann siz var konumak double entente cordiale.
Ha, evet, mon loup. Ka para? Waterloo. Watercloset. (anszn durur ve iaretparman kaldrr)
(glerek) Omlet.. (glerek) Ankor! Ankor!
BELLA FAHELER
STEPHEN Dinleyin bak. Ryamda bir karpuz grmtm. ZOE Seyahate kacaksn ve ecnebi bir
bayana k olacaksn. LYNCH Bir kadn uruna devri lem.
4260 4270
Ryalarn tersi kar hep.
FLORRY STEPHEN
nuZTLT'u utl AraS1- Fahder SkaA SerPenti- Ave-K tAXd " mi b3na gStCrd'' tlkn3ZCa bir dUh *
BLOOM
(Stephen'eyaklaarak) Baksana....
STEPHEN
ASflT M'"3 dD*manlarm- Ve hAP yle kaltak. Usuz dRsZ dnya, (barr) Pater! zgr!
4280 616
BLOOM Hey, baksana... STEPHEN
Beni yola getirecek, ha? O merde alors! (akbabapenelerindeki trnaklar keskinledir ve barr) Hold!
Hiliho! 4290 (Simon Dedalus'un sesi, bir para mahmur ama tetikte, hiliho diye
karlk verir.)
SIMON
Asayi berkemal. (gl kallavi ahin kanatlaryla havada dnerek, coturucu lklar koyuvererek
deimsizce dala geer) Hey, evlat! Nasl, kazanyor musun? Hoop! Gidisi! Bu krmalarla dp
kalkyorsun demek. Onlar eeimin yanna bile yaklatrmam ben! Bayramz dalgalandr hep!
Gmi bir fonda kanatlarn am ufk uuta kzl bir kartal. Ulster Ba Armacs! Hayhoop! (kk
bir tr av kpeinin sesini taklit ederek havlar da
havlar) Bulbul! Burbl-4300 blburblbl! Hay, evlat!
(Duvarkdndaki aalklar ve kayranlar krlara doru sra sra hzla geerler. Bykannesini
grdkten sonra gizlendii yerden kan, kuyruu dimdik, ipiri bir tilki hzla koarak pasparldak
gzleriyle yapraklarn altnda porsuk yuvas aramaktadr. Bir zaar srs, burunlar yerde, avlarn
koklayarak, havlaya havlayp, burblbrbliye biliye kana susam iz srmekteler. Ward Union'in kadn ve
erkek avclar da onlarla birlikte, ldrmek hrsyla ha bire komaktalar. Six Mile Point, Flathouse, Nine
Mile Stone'dan ellerinde boumlu sopalar, direnler, sombalzpknlar, kementlerle 4310 yayalar,
krbat srgdcler, tamtaml ay
avclar, kll boa-
greileri, dalgalanan meale/eriyle soluk zenciler onlar izlemekte. Barbutulardan, ta ve apal zar
oynayanlardan, ykskl ktlardan, karmanyolaclardan oluan bir kalabaln uultusu iitilir.
Erketeciler ve tyocular, sihirbazlara zg silindir apkala-ryla ksk sesli mterek bahisiler kulaklar
sar edici yaygaralarn bastrmaktalar.)
KALABALIK
Yar program. Yarlar gsteren program! Autsayderlere on kat! 617
paral Tommy burda! Paral Tommy! 4320 Biri hari on kat! Biri hari on kat! Spinning Jenny'ye oyna,
ansn dene! Biri hari on kat!
Bes yze kadar yolu var, beyler! Be yze kadar yolu var! Autsayderlere on katn veriyorum! Biri hari
on kat!
(Cokeysiz bir autsayder bir hayalet gibi frlayarak, yelesi ay kp, gzyuvalar yldz yldz, var
noktasn geer. Onu doludizgin giden bir at srs izler. skelet atlar, Zinfandel, Westminster Dk'nn
Ceylon'u, Prix de Paris. eylerinin zerinde, eyerlerinin 4330 zerinde zplayan, zplayan paslzrhl
cceler binmi onlara. Sonuncusu iseleyen yamurda soluk solua, esmere alan sar bir at, favori
Kuzey Horozu, zerinde de kahverengi kepli, kollar turuncu yeil ceketli Garrett Deasy, dizginleri
skca kavram, hokeysopas savrulmaya hazr. Altndaki yal, oynak yerleri imi beyazgetrli at tal
yolda orsa boca ilerlemektedir.)
ORANGE LOCALARI
(alay ederek) Eil nne de asl dizginlere, beyim. Sonuncu tur! Geceleyin evine varrsn!
GARRETT DEASY 4340
(trnaklaryla kazd yz postapullanyla svanm, dimdik dikilerek hokeysopasn savurur ve at
eitimli bir drtnalda yorga giderken mavi gzleri avizenin prizmasnda imeklenir) Per vias rectas!
(Onun ve ahlanan atnn zerine sel gibi, rakseden havu sikkeleri, arpa, soan, algam ve patatesten
oluan koyunetli orba bardaktan boanmasna yaar.)
YEL LOCALAR
Hava gzel, Sir John! Hava gzel, Devletlu Efendimiz!
(Er Carr, Er Compton ve Cissy Caffrey, her biri kendi havasm tutturmu, pencerelerin altndan
geerler.)
4350
STEPHEN Durun! Dostumuz sokaktaki grlt.
------------------------------------- 618----------------------------
ZOE
(elinikaldrr) Susun!
ER CARR, ER COMPTON VE SISSY CAFFREY Gene de yreimde Yorkshire ak ttyor...
ZOE
O benim ite. (ellerini rpar) Dans! Dans! (piyanolaya koar) iki 4360 penisi olan var m?
BLOOM
Var m?..
LYNCH (penileri ona uzatr) te.
STEPHEN
(sabrszlklaparmaklartn atrdatarak) abuk! abuk! Khin asam nerede? (piyanoya doru koar ve
bastonunu alarak ayana tarttmlca vurur)
ZOE
4370 (silindir kolunu evirir) ite oldu.
(ki peniyi delikten ieri atar. Sar, pembe ve mor klar yaylmaya balar. Silindir mrldanarak dner
ve ar duruksun bir vals alar. Fiyonklu sa rgl peruu, saray giysisi ve benekli kolsuz mantosuyla
Profesr Goodwin, inanlmaz yandan dolay iki bklm, elleri fitreye litreye odada sendeleyerek
ilerler. Piyanotaburesi-nin ucuna ilierek oturur ve fiyonklu sa rgs bir kalkp bir ine-dursun ban
hanm hanmck bir zarafetle ee ee elsiz rp kollarn kaldrp klavyeye ha bire vurur.)
ZOE
4380 (topuklarn vurarak kendi etrafnda dner) Dans. Kim katlacak bana? Dans eden yok mu? u
masay
ekelim.
619
(Piyanola deien klarla vals temposunda Sevdiim Kz Bir Yorkshirel Kz 'in giriini alar. Stephen
bastonunu masann zerine atarak Zoe'yu belinden sararak kavrar. Florry ve Bella masay mineye
doru iterler. Stephen, Zoe'yu abartl bir nezaketle kollarna alarak odann iinde dne dne vals
yapmaya balar. Bloom bir kenarda durur. Zoe'nun giysi kolu nezaketten kopacak kolundan derek ak
kasiei a yerini ifa eder. Profesr Maginni'nin perdelerin arasndan uzatt bacann ayakucunda
bir silindir apka dnmektedir. Maginni, ustalkl bir tekmeyle apkay dne dne ba- 4390 snn
tepesine oturtur ve patenle kayarak afiliapkasyla sahneye kar. Bordo ipek klapal kuruni bir
redingot, krem brmckten bir yakalk, oyuk yakal bir yelek, beyaz kravatl dik yaka, lavantaie-i
renginde dar bir pantolon, rugan iskarpin ve kanaryasars eldiven giymektedir. Yakasnda koskoca bir
dalya takldr. Kvrml bir bastonu iki yana doru evirerek sallar, sonra da koltuununun altna kstrr.
Bir elini hafife gsne koyar, eilir, ve ieiyle dmelerini okar.)
MAGINNI
Devinimin iirsellii, kalisteni sanat. Madam Legget Byrne ya da 4400 Levenston ile bir ilikimiz
yoktur. Fantezi kyafet balolar dzenlenir. Alayi. Katty Lanner adm. Ya. Beni izleyin! Koreografk
yeteneklerim, (menet yaparcasna ar ayaklaryla sekerek ne doru ilerlerler) Tout le monde en avant!
Reverence! Tout le monde en place!
(Preld biter. Profesr Goodwin, kollarn belirsizce rparak, uuan pelerini taburenin zerine
derken bzlr, iner. Mzik belirgin bir vals temposuna dnr. Stephen ile Zoe prkeyf dnerler.
Iklar, sar pembe mor-kh avkr kh krsr.)
PYANOLA
iki delikanl sz ediyordu kzlardan, kzlardan, kzlardan, 4410 Geride braktklar yavuklularndan.......
(Bir keden altnsal, narinsandall, skmabelli gnahsz eli, k-zms mavileriyle sabah saatleri
koarak karlar. evire evire ip atlayarak alak danslarn ederler. Kehribar artlaryla le saatleri
onlar izler. Glerek, el ele tutuarak, balarnda yksek taraklar akmak akmak, kollarn kaldrp
dalgac aynalardaki gnei yakalarlar.)
---------------------------------- 620 -
MAGINNI
(eldivenli elleri, alknn sesini boar) Carre! Avant deux! Dzgn so-4420 luyun! Balance!
(Sabah ve le saatleri kendi yerlerinde dnerek, birbirlerine yaklaarak, arkaya doru yay izerek,
karlkl
eilerek vals yaparlar Arkalarndaki kavalyeler kollarn kvrp yle tutarak ellerini indirirler ve
kaldrdklar
omuzlarna dokunurlar.)
SAATLER Dokunabilirsin benim eyime.
KAVALYELER Dokunabilir miyim senin eyine?
SAATLER 4430 Ah, ama hafife!
KAVALYELER ]
Ah! Pek hafife! PIYANOLA
Benim minik utanga minik sevgilimin beli.
(Zoe ile Stephen pervaszca, daha da aldrsz, dnerler. Alacakaranlk saatleri yanaklarnda hafif allk
ve suni glms bir pembelik, dalarn uzun, dank, hantal, mahmurgzl glgelerinden kp gelirler.
Kara, yarasams yenleri dayeliyle rpnan kuruni tller giyinmilerdir.)
4440 MAGINNI
Avant huit! Traverse! Salut! Cours de mains! Croise!
(Gece saatleri szlerek birer birer son yerlerini de alrlar. Sabah, le ve alacakaranlk saatleri onlarn
nnden ekilirler. Yzleri maskelidir, salarnda hanerler ve bileziklerinde lgn sesli ngraklar
vardr. Yorgun argn, tllerinin altnda dizktrarmizkrar-lar.)
621
BLEZKLER Amann! Yandm! ZOE
(kvrlarak, eli alnnda) Ah! 4450 MAGINNI
Les tiroirs! Chane de dames! La corbeille! Dos d dos!
(Arabesk devinimlerle bezgincesine zeminde rle zk diz ktra kvrla, ba dndrc yldzlar gibi
ekilden ekle girdiler.)
ZOE
Bam dnyor!
(Dans etmeyi brakr ve kendini bir sandalyeye atar. Stephen, Florry 'yi derhal brakp Kitty ye sarlr.
Dem eken bir balabankuu hain tiz ln nletir. nleszlagcrdayan Toft'un ar bati atlkarncas
ar ar oday dndrmektedir odann evresinde.) 4460 PIYANOLA Sevdiim kz bir Yorkshireh kz.
ZOE imanna kadar Yorkshireh. Haydin, herkes buruya! (Florry'yi yakalayarak onunla vals yapar.)
STEPHEN Pas seul!
(Kitty'yi dndrerek Lynch'in kollarna brakr, masann zerinden dibudak bastonunu kapar.
Bloombella Kittylynch Florryzoe hn-napekeri haspalar hepsi de dne dolana vals yaparlar. Stephen
4470 apkas bastonuyla ortalarnda azn kapatm eliyle uyluunun alt yann kavram kurbaa gibi
pertav alp zplamakta, tekme atp sramaktadr. Yaygara hayhuy takatuka akarak haydi yallah
dttrdt mavi yeil sar avkmalarla Toft'un ar bati atlkarncasnda yaldzl ejderlerden sarknm
biniciler, barsaklar fandango yeri g tekmeleyerek kh hoplamakta kh dmektedirler.)
622
PlYANOLA
Fabrikada alan bir kz da olsa Giysileri son moda deilse de.
4480 (Skcatutunarak yel yeperek yelken krek gz kamatran kulak tr-
malay an yalz yaldrak bir seyirle ar bati czlam ekip aramento seyran edip dne dne geerler.
Barabumm!)
TUTTI Ankor! Bis! Bravo! Ankor! SIMON Anann slalesini dn!
STEPHEN
lm dans.
(Uan ngra angr sil batan digidan angrdarken, at, beygi-4490 ri, kz, yavrudomuzlar,
Isa'nneeine binmi Conmee, patalyasnda kollarn kavuturmu krk ekerek gayda alarken
ayam yere vurup gm este! Horon tepen koltuk denei ve topal ayayla denizci. Barabumm!
Beygirlerin domuzlarn ngrakl atlarn Ga-dara domuzlarnn tabuttaki Corny 'nin elik kpekbal
kayasnn tek sapl Nelson 'un ocuk arabasndan feryat figan den eriklekesi iinde iki fitne fcur
Frauenzimmer'in zerinden. Vay anasna, adam bir ampiyon. Bira fsndan kma fitilmavisi zadegan
Muh. akamduas Love tenezzh arabasnda Blazes aldrsz iki-bklmmorina bisikletiler
ekerlikremal pastasyla Dilly giysiler 4500 ar ssl deil. Ardndan son dnemete bir
aa bir yukar ar
bati bindirirken gm diye genel vali ile kars bira fs gibi alkala yavrum ttyor gm diyeshirel
glm. Barabumm!
iftler bir yana ylp kalrlar. Stepken gzleri karard halde dner. Oda tersine dnmektedir. Gzleri
kapal, sendeler. Krmz raylar ge doru uumaktadr. Her yannda yldzlar gneler ha bin
dnerler. Yaldrak tatarcklar duvarlarda titreerek dans ederler Stephen anszn durur.)
STEPHEN ]
(Stephen'tn annesi, bir deri bir kemik, stnde solmu portakaliek- 4510 lerinden bir elenk lime lime
kuruni giysisi ve yrtlm gelin duva, dklm ve burunsuz yz mezarkfnden yemyeil, alan
zeminden kaskat ykselir. Kalan tek tk sa ince mi incedir. Mavihalkal bombo gzukurlarn
Stephen'in zerinde tutarken alan disiz azndan sessiz bir szck dklr. Bir bakireler ve gnah
kartan papazlar korosu dilsizcene terennm ederler.)
KORO
Liliata rutilantium te confessorum...
Iubilantium te virginum.... (Kulenin tepesinden Buck Mulligan, morlu sarl alaca bulaca soy- 4520 tan
giysisi ve ngrakl palyao kukuletasyla durmu, bir elinde duman stnde tereya srlm bir
poaa hayretten az ak, kadnn cesedine bakar.)
BUCK MULLIGAN
Hunharca ldrlm. ok yazk! Mulligan felekzede anayla karlayor, (gzlerini yukarya doru
evirir) Tanrlarn habercisi Ma-lachi!
ANA
(llere zg o belirsiz delilik tebessmyle) Bir zamanlarn gzeller gzeli May Goulding idim ben.
imdi lyorum. 4530
STEPHEN
(dehetten donakalr) Hortlak, kimsin sen? Yo. Bu nasl eytanca bir itir?
BUCK MULLIGAN
(ngrakl kukuletasn sallar) Bak u ie! mezim Kinch zavall anasn kahrndan gmmez mi! Bok
yoluna gitmi kadncaz, (gzlerinden akan erimi tereya damlalar poaalarnn zerine dklr)
Bizim engin gzel anamz! Epi oinopaponton.
ANA
Manmt kll nefesini usulcack onun zerine evirerek daha yaklar) 4540 Herkes bu yoldan geecek,
Stephen. Erkekten ok kadn var dn------------------------------- 624 ----------------------__
yada. Sen de. Bir gn gelecek.
STEPHEN
(rk, pimanlk ve dehetten bogulurcastna) Seni ben ldrmm diyorlar, anne. Senin akln
kartrd o. Kanserden lmtn sen benim yzmden deil. Mukadderat.
ANA
(aznn bir yanndan yeil bir safra sznts azar azar akar) O arky sylemitin bana. Ac gizemi
akn.
4550 STEPHEN
(cokuyla) o szc syle bana, anne, imdi biliyorsan ayet. Btn erkeklerin bildii o szc.
ANA
Sen Dalkey'de Paddy Lee'yle trene atladn o gece kim kurtarmt seni? Yabanclar arasnda kederli
dururken kim acmt sana? Duann gc her eyi halleder. Ursuline risalesinde strap eken ruhlar iin
dualar, papaln krk gnlk gnahlarn aff dnemi. Tvbekar ol, Stephen. STEPHEN 4560
Gulyabani! Srtlan!
ANA
teki dnyamda senin iin dua edeceim. Dilly'ye syle de her gece zihin yorgunluundan sonra o
pirin lapasndan yapsn sana. Seneler boyunca sevdim ben seni, Ah, olum, ilkevldm, rahmimde seni
tadm zamanlar.
ZOE
(mineparavanasyla kendini yelleyerek) Eriyorum!
FLORRY
(Stephen'i imler) Bak! Kire gibi oldu!
BLOOM 4570
(daha da amak iin pencereye gider) Ba dnm.
ANA (kin iin yanan gzleriyle) Tvbe et! Ah, cehennem atei!
STEPHEN
(soluk solua) Yakan ama ldrmeyen! Cesetineyicisi! Derisi soyulmu ba, kanl kemikler.
ANA
(kllenmi nefesini yaya yaya yz giderek yaklar) Ahan ha! (parman uzatarak kapkara rm
sa kolunu yavaa Stephen'in gsne doru kaldrr) Tann'nn elinden sakn! 4580 (Ktcl krmz
yzl yeil bir yenge fkeyle skt kskalarm Stephen 'in kalbine batrr da batrr.) STEPHEN
(hiddetten boulmuasna yz hatlar kl rengine girer, yalanr) Bok!
BLOOM
(pencerenin yanndan) Ne?
STEPHEN
Ah non, par exemple! Anlksal imgelem! Ya hep ya hitir bana gre. Non serviam!
FLORRY 4590
Biraz souk su verin una. Dur. (darya koar)
ANA
(umutsuzca inleyerek ellerini yavaa outurur) Ey isa'nn Kutsal Y-re, sen ona ac! Onu
cehennemden kurtar, Ey ilahi Kutsal Yrek!
626
STEPHEN
Hayr! Hayr! Hayr! Tinimi sndrn, hepiniz, elinizden gelirse! Hepinizi dize getiririm sonunda!
ANA
4600 (hrldayarak can ekiir) Stephen'den mafiretini esirgeme, Tanrm, hatrm iin! tsa armha
gerilirken sevgisi, strab ve ektii eziyet karsnda duyduum acy anlatmak imknsz.
STEPHEN
Nothung!
(Bastonunu iki eliyle kaldrr ve avizeyi parampara eder. Nihai bir morarth alev an ve, izleyen
karanlkta, tekmil uzayn harabi-yeti, camlarn krl ve duvarlarn ykl.) HAVAGAZI MEMES
Pvfungg!
4610 BLOOM Dur!
LYNCH (atlarak Stephen'in eliniyakalar) Tamam! Durun! Paniklemeyin!
BELLA Polis!
(Stephen, ban ve kollarn kaskat arkaya doru uzatm, bastonunu brakarak seri ve sert admlarla
kapdaki fahieleri geip odadan kar.)
BELLA
4620 (plt basar) Takip edin onu!
(ki fahie holkapsna koar. Lynch, Kitty ve Zoe koar adm odadan karlar. Heyecanl konuurlar.
Bloom
onlar izler, geri dner.)
FAHELER
(kap aralnda sk ska, gstererek) ite orada.
ZOE
(imleyerek) Orda. B ir eyler oluyor.
BELLA
Avizenin parasn kim deyecek? (Bloom'un ceketinin eteini kavrar) ite, onunla birlikteydiniz. Avize
krld.
BLOOM 4630
(bir kou antreye gider sonra acele dner) Ne avizesi, kadn?
BR FAHE Ceketi yrtlm. BELLA
(gzleri fke ve tamahla acmasz, gsterir) Bunu kim deyecek? On ilin. Sen de ahitsin.
BLOOM
(Stephen'in bastonunu ekip alr) Ben? On ilin? Ondan yeterince szdrmadn m? Daha demin o sana?..
BELLA 4640
(sesini ykselterek) Bak imdi, brak bu azlar. Buras kerhane deil. On ilinlik bir ev.
BLOOM
(Ba avizenin altnda, zinciri eker. Havagaz memesi mzrdanarak ksk leylams mor bir tayf
halinde yanar. Bloom bastonu kaldrr.) Sadece iesi krlm. Yapt ey srf....
BELLA
'&eriye doru ekilerek l basar) sa akna! Yapma!
BLOOM
4650 (bir darbeyi savutururcasma davranarak) Kda nasl vurduun gstermek iin. Bunda alt
penilik bile hasar yok. On silinmi!
FLORRY
(bir bardak suyla, girer) Nerde o? BELLA Polisi araym m?
BLOOM
Ha, biliyorum. Makamndaki patburunu. Ama Trinity'de bir renci o. Messesenizin mterileri.
Kiray deyen beyler, (bir mason iareti yapar) Beni anlyor musunuz? Bahkim yardmcsnn 4660
yeeni. Bir skandal ksn istemezsin.
BELLA
(fkeli) Trinity. Krek yarlarndan sonra bir vaveyla buraya doluurlar ama bireycik demezler. Sen
mi reteceksin burda ne yapmam gerektiini yoksa? Nerede o? Tazminat davas aacam! Rezil rsva
edeceim onu, alimallah! (barr) Zoe! Zoe!
BLOOM
(aceleyle) Ya senin Oxford'daki kendi olun olsayd? (ikaz yollu) Biliyorum. BELLA 4670 (dili
tutulmu gibi) Kim oluyorsun sen? Sar iz!
ZOE
(koridorda) Bir hrlama var.
BLOOM
Ne? Nerede? (masaya bir silin atarak frlar) Bu, lamba iesi iin-Nerede? Biraz temiz havaya ihtiyacm
var. (Koridordan darya seirtir. Fahieler gsterirler. Florry eik bar-
629
dazndan sular dke dke onu izler. Kapeiinde kmelenen btn fahieler an an ederek sisin
kalkt sa taraf gsterirler. Sol taraftan ngr mngr bir binek arabas gelmektedir. Evin nnde
yavalar. Bloom koridorun kapsndan, iki sessiz zamparayla arabadan inmekte olan Corny Kelleher'i
tanr. Yzn br yana evirir. Bella koridordan fahielerini krkler. Kzlar aprekerliupur aure
pcklerini frrler. Corny Kelleher iren ve sefih bir tebessmle cevap verir. Sessiz zamparalar
arabacya parasn vermek iin dnerler. Zoe ile Kitty hl sa taraf gstermektedirler. Bloom hzla
aralarndan geerek hilafet balyla panosunu
eker ve yzn yana doru evirip basamaklardan aaya seirtir. Sar iz Harun Reit, sessiz
zamparalarn arkasndan evik leopar admlaryla ardnda anasontohumu dolu yrtk torbalardan bir iz
brakarak kayp parmaklklara doru yeler. Att her uzun adm dibudak bastonla noktalar. Binici
kasketi ve eski gri puntoluyla, Trinity -li Hornblower'in kpek kamsn savurarak yeddii bir taz
srs kokusunu alm, uluya uluya, soluk solua, oyun ederek, kirii krarak, dillerini uzatarak,
topuklarn srarak, kuyruuna atlarak onu ta arkalardan izlemektedir. Bloom yrr, zikzak koar,
kulaklarn yassltp seirtir. akllarla, lahanakoanlaryla, biskviku-tularyla, yumurtalarla,
patateslerle, l morinabalklaryla, kadn ptkterlikleriyle topa tutulur. Onun ardndan taze bir
itiyakla zikzak seirterekten barp araraktan kzmasna kovalamaktadrlar yiyerekten
ustamnkini: 65C, 66C, gece bekisi, John Henry Menton, Wisdom Hely, V. B. Dillon, Meclisyesi
Nannetti, Alexander Key es, Larry O'Rourke, Joe Cuff e, Mrs. O'Dowd, Pisser Burke, simsiz Varlk,
Mrs. Riordan, Abem, Garryowen, Nederler-diadma, Acayipsurat, Hkdemiburnundandmherif
Onudaha-ncegrdydm, Bakistliadam, Chris Callinan, Sir Charles Cameron, Benjamin Dollard,
Lenehan, Bartell d'Arcy, Joe Hynes, Red Murray, Editr Brayden, T. M. Healy, Mr. Justice Fitzgibbon,
John Howard Parnell, Muhterem Sombal Konservesi, Profesr Joly, Mrs. Breen, Denis Breen,
Theodore Purefoy, Mina Purefoy Westland Row Postanesi Memuresi, C. P. M'Coy, Lyons dostlar,
Hoppy Ho-lohan, Sokaktakiadam, Sokaktakibradam, Futbolayakkablar, Ktburunlu Vatman, Zengin
Protestan Kadn, Davy Byrne, Mrs. Ellen M'Guinness, Mrs. Joe Gallaher, George Lidwell, Nasrl
Jimmy Henry, Mubassr Laracy, Peder Cowley, Varidat Mdrlnden Crofton, Dan Dawson, Di
Cerrah Bloom cerrah aletleri takmyla, Mrs. Bob Doran, Mrs. Kennefick, Mrs. Wyse Nolan, John
Wyse Nolan, Clonskeatramvayndakocakkertilenhavalevli-
4680 4690 4700 4710 630
kadn, Gnah Zevkleri 'ni satan kitap, Miss Dubedatilebedad\<a pankadtn, Madamlar Roebuckl
Gerald Stanislaus M oran, Drim 4720 mie'nin dar Ktibi, Wetherup, Albay Hayes, Mastiansky, Citron
Penrose, Aaron Figatner, Moses Herzog, Michael E. Geraghty, Af#[ fettis Troy, Mrs. Galbraith, Eccles
Street'in kesindeki polis memuru, yasl Doktor Brady stetokopuyla, sahildeki esrarengiz adam, bir av
kpei, Mrs. Miriam Dandrade ve btn klar.) BAIRIP AIRMALAR
(hercaparmertopar) Bloom'dur o! Bloom, dur! DurBloom! Durdu-runuruyu! Hi! Hi! Keye
kstrnonu! (Beaver Street'in ksesinde daraac platformunun altnda nefesi kesilen Bloom yaygarac
kavgac gruhunun bir kar nnde, tm o 4730 "HU HU"li patrtyla kyameti kiminiin kopardnn
sebebihikme-
tini hi de pek anlamakszn durur.)
STEPHEN
(abartl jestlerle, ar ar derin derin soluyarak) Sizler benim konuklarndnz. Davetsiz. George'un
beincisi ve Edward'in yedincisi sayesinde. Sulusu tarihtir. Bellein analarnca yklenmi.
ER CARR I
(Cissy Caffrey'e) Sana hakaret mi ediyordu? 9
STEPHEN
Ona diil seslenme kipiyle hitap ediyordum. Ola ki cinsliksizdi. 4740 Tamlayan durumu deil.
SESLER
Hayr, yle demedi. Onu grdm. Surdaki kz. O delikanl Mrs. Cohen'in ordayd. Ne oluyor? Askeri ve
sivili. CISSY CAFFREY *
Ben askerlerle birlikteydim, onlar da, anlarsnz, eye gitmek iin beni braktlar, bu gen bay da
arkamdan
koturdu. Bi ilinlik b orospu olsam da beni gren erkee sadk kalrm ben.
i
SESLER Karadamasadk.
STEPHEN 4750
tlvch ile Kitty'nin balarn grr) Selam, Sisyphus, (kendisini ve brlerini imler) Poetik. ropoetik.
CISSY CAFFREY Evet, onunla kcaktm. Benle asker dostum.
ER COMPTON
u pezevengin kulana indir bi yumruk, Harry. Grsn gnn.
ER CARR
(Cissy'ye) Benle arkadam iemeye gitmiken bu adam sana satat myd?
LORD TENNYSON 4760
(elebi air ngiliz bayra ceketi ve kriket pantolonuyla, ba ak, uzun sakall) Muhakeme etmek
onlarn ii deil.
ER COMPTON indir bi yumruk, Harry.
STEPHEN
(Er Compton'a) Senin kim olduunu bilmiyorum ama pek haksz saylmazsn. Doktor Swift zrhl bir
adamn gmlekli on adam haklayabileceim syler. Gmlek bir kapsamlama. Btnn, onu temsil eden
bir paras.
CISSY CAFFREY 4770
(kalabala) Hayr, ben bu askerlerleydim.
STEPHEN
(tatllkla) Niin olmasn? Korkusuz asker olan. Kanmca rnein btn kadnlar.....
632
ER CARR
(kasketi arpk, Stephen'in zerine zerine yrr) Hey, kumandan, se nin eneni yle bir datsam nasl
olur acep?
STEPHEN
(havaya bakarak) Ne dedin? Hi de ho deil. Soylu miidafaai nefs 4780 sanat. Bense, iddetten
tiksinirim, (elini sallar) Elim biraz aryor da. Enfin cesontvos oignons. (Cissy Caffrey'e) Burada bir
huzursuzluk var. Anlatsana nedir?
DOLLY GRAY
(kadn kahraman Eriha'nn iaretini vererek balkonundan mendilini sallar) Rahab. Ann olu, elveda.
Salimen Dolly'ne kavutun. Ardnda braktn kz dle de o da seni dlesin. (Askerler gzlerini
ksarak dnerler.)
BLOOM
(kalabal dirseiyle yararak gelir ve Stephen 'in yenini tutup iddetlice 4790 eker) Vazge, profesr,
arabac bekliyor.
STEPHEN
(dner) Ha? (kendini kurtarr) Onunla ya da bu yasslm portakaln zerinde dimdik yryen herhangi
bir insanoluyla ne diye konumayaym ki? (parman uzatr) Gzlerini grdm takdirde hi
kimseden korkmam ben. Dik dursun yeter, (bir adm geriye sendeler)
BLOOM
(onu tutarak) Kendine hkim ol.
STEPHEN
4800 (anlamszca gler) Arlk merkezim yer deitirdi. Pf noktasn unutmuum. Surda bir yere
oturalm da halleelim. Hayat mcadelesi varoluun yasasdr ancak barsever insanlar, zellikle ar ve
ingiltere kral, arbitraj diye bir ey icat etmilerdir, (alnn tplar) Ama bunun iinde rahip ile kral
ldrmem gerektii yazl.
633
BASTONU KIRIK BIDDY
P ofesrn dediini iittin mi? Kollejde okumu bir profesrdr kendisi.
AMCIK KATE Elbet iittim.
BASTONU KIRIK BIDDY 4810 Meramn ne kadar da berrak bir halis-l lisan ile ifade etti. AMCIK
KATE Aynen yle. stelik pek isabetli bir keskinlikle.
ER CARR
(kendini ekip kurtarr ve ne doru yrr) Kralm hakknda neler diyorsun bakalm?
(Yedinci Edward kemerli bir kapda belirir. zerinde Kutsal Kalp iareti ilenmi, Dizba ve
Devedikeni, Altn Post, Danimarka Fili, Skinner ile Probyn'in at, Lincoln Barosu Azal ve Kadim ve
anl Massachusetts Topu
Bl nianlar takl beyaz bir jarse 4820 ceket vardr. Krmz bir hnnap emmektedir. Made in
Germany damgal malas ve nlyle, mntahab azm mmtaz ve hametli bir mason kyafetindedir.
Sol elinde, zerinde emek Yasaktr yazl bir svac kovas vardr. Cokulu sayhalarla karlanr.)
YEDNC EDWARD
(ardan, vakur ama gayri vazh) Sulh, mkemmel sulh. Hviyetimi, elimdeki kovadan anlarsnz.
Eyvallah,
beyler, (tebaasna dner) Buraya hilesiz usturuplu bir dve ahitlik etmek gayesiyle gelmi bulunuyor
ve
her iki ahsa da iyi talihlerin en lsn can gnlden diliyoruz. Mahak makar a bak. (Er Carr, Er
Compton,
Step- 4830 nen, Bloom ve Lynch ile el skr)
(Herkes alklar, Yedinci Edward kovasn kaldrarak onlar selamlar.)
ER CARR (Stephen'a) Tekrar et bakaym.
634
STEPHEN
(asabi, dostane, kendisini toplar) u anda bir kralm olmamasna karn sizin bak anz anlyorum.
Bir mstahzarat anda yayoruz. Burada bir tartya girmek zor. Ama da bu ya. Sen vatann 4840
uruna lrsn. Herhalde, (kolunu Er Carr'm yenine dayar) Byle bir ey dilediimden deil. Ama ben
derim ki: lkem lsn benim iin. u ana dek bunu yapm deil. Onun lmesini istemedim ben.
Kahrolsun lm. Yaasn yaam! YEDNC EDWARD
(ldayan yznde beyaz bir hnnap, akac sa kl ve halesiyle kltan geirilmi insan ynlarnn
zerinden ykselir)
Herkesi artyor yepyeni metotlarm. Krler grsnler diye gzlerine toz atarm.
STEPHEN
4850 Krallar ve tekboynuzlar! (bir adm geriler) Gel bir yere orda seninle ben... Ne diyordu o kz?...
ER COMPTON
Hey, Harry, unun kampanalarna bi tekme indir. Bombilisini de unutma.
BLOOM
(erlere, tatllkla) Bunun ne dediinden haberi yok. ikiyi fazlaca kard galiba. Apsent. Yeilgzl
canavar. Tanrm onu. Efendi ocuktur, bir air. Aldrmayn siz.
STEPHEN
4890 (ban eerek glmser, gler) Dzenbazlarn vatanperver efendisi, limi ve hkimi. ER CARR
Kim olursa olsun, sikimden aa Kasmpaa. ER COMPTON Sikimizden aa Kasmpaa.
635
STEPHEN
Benden gck kaptlar zahir. Boaya tutulan yeil al.
(Parisli Kevin Egan siyah spanyol pskll gmlei ve konspiratr apkasyla Stephen 'i selamlar.)
KEVIN EGAN 4900
H'lo! Bonjour! Dents jaunesli vieille ogresse.
(Patrice Egan, tavansurat bir ayva yapran kemiredursun, arka taraftan gzetlemektedir.)
PATRICE
Socialiste!
DON EMLE PATRIZIO FRANZ RUPERT POPE HENNESSY
(ortaaa zg zrhl yelei, miferinde uan iki yabankaz, soylu bir feveranla zrhl elini erlere doru
uzatr)
Werf u eykes fussboden, sar-conilerin salaya batm kazulet koca porcoslarn! 4910
BLOOM (Stephen'e) Haydi eve. Ban belaya girecek.
STEPHEN (sallanarak) Benim kandm yok ki. Zihnimi ayor bu adam.
BASTONU KIRIK BIDDY Asilzade snfndan olduu bir bakta anlalyor.
CADALOZ
Al stnde yeil, derdi. Wolfe Tone.
AA
Ah da en aasndan yeili kadar makbul. Daha da iyi hatta. Yaa- 4920 sn askerler! Yaasn Kral
Edward!
636
BR KODO (glerek) Hey! Eller yukar De Wet.
ABEM
(zmrt renkli atks ve deneiyle, okur)
Gkteki Tanr irlandal nderlerimizi asan ingiliz kpeklerinin Boazlarn kesmek iin 4930 Bir
gvercin gnder.
CROPPY BOY
(ipin halkas boynunda, aclar iinde dklmekteki barsaklarn elleriyle bastrr) Yaayan bi eye
beslemem nefret asla Lakin severim memleketimi kraldan fazla.
RUMBOLD, EYTAN BERBER
(siyahmaskeli iki asistannn eliinde, amakta olduu torbastyla ilerler) Hanmlar, beyler, Mrs.
Pearcy'nin Mogg'u ldrmek iin satn ald satr. Bir yurttann talihsiz karsn, boazn bir kulaktan
4940 bir kulaa keserek doradktan sonra azalarn bir arafa sararak bodrumda saklayan Voisin'in
ba. Seddon'u ipe gtren olayda Miss Barron'un cesedinden karlan arsenii ieren ie.
(pi silker. Asistanlar kurbann bacaklarna srar ve onu, hrlda-' yarak, aa ekerler. Croppy Boy'un
dili iddetle dar frlar.)
CROPPY BOY
Hanasnn huhuna hua hetmeyi hunutmu.
(Ruhunu teslim eder. Aslan gencin rkn ereksiyonundan fkran sperma damlalar
lmmahkmugiysisinden geip kaldrmtalan-na dklr. Mrs. Bellingham, Mrs. Yelverton Barry ve
Muhterem 4950 Mrs. Mervyn Talboys koarak gelirler ve onlar mendillerine emdi-
rirler.)
RUMBOLD Nerdeyse ben de yle. (lmii zer) O korkun isyancy asan ip------------------ 637--------
--------------------------
Hatralk bir paras on ilin. Kralie Ekselanslarnn izniyle, (kafam aslan adamn alan karnna hzla
sokar ve kvrm kvrm ve tten barsaklara bulanan kafasn gene geri eker) Meakkatli vazifem u
anda bitmi bulunuyor. Tanr kral korusun! YEDNC EDWARD
(kovasn takrdatarak vakurane, yavaa dans ederken yumuak bir erinle okur)
4960
Ta giyme treninde, ta giyme treninde, Oh, ok neelenicez, Viski, bira, arap iicez!
ER CARR
Baksana. Kralm hakknda neler diyorsun bakalm?
STEPHEN
(ellerini havaya kaldrr) Aa, bkknlk geldi! Bir ey demiyordum. O benim paramla yaamm istiyor,
istek onun efendisiymiesine, sahip olduu drst imparatorluk adna. Para bende olmayan bir ey.
(cepleriniftursuzca arar) Birisine vermitim. 4970
ER CARR
Senin boktan paran isteyen mi var?
STEPHEN
(gitmek iin davranmaya alr) Birisi kp da bu lzumlu serlere en az nerede rastlayabileceimi
sylemeyecek mi bana? a se voit aussi Paris. ey olduumdan deil... Ama, Aziz Patrick adna!.....
(Kadnlarn balan bir araya gelir. Kelleekeri apkal Yal Disiz Nine, gsnde patates afetinin
lmiei, bir apkal mantarn zerine oturmu, belirir.)
STEPHEN 4980
Aha! Tanyorum seni, haminne! Hamlet, intikam! Kendi yavrulan-n yiyen ihtiyar domuz!
658
YALI DSZ NINE
(ileri geri sallanarak) irlanda'nn sevgilisi, ispanya Krah'nn kerimesi, alanna. Kendi evimde bir yabanc,
adabmuaeret nedir bilmezler! (bani szlanmasyla at yakar) Ochone! Ochone! Bykbalar ipei!
(yankr) Zavall yal irlanda'y grdn ve onun ne halde olduunu anladn m?
STEPHEN
4990 Neler sylyorsun? Bok deil, ku! Kutsal Teslis'in nc kiisi nerede? Soggarth Aroon?
Muhterem Le Kargas.
CISSY CAFFREY
(tiz sesle) Engel olun da kavga etmesinler! BR KODO Askerlerimiz ricat etti. ER CARR
(kemerini ekitirerek) Benim put kralmn aleyhine bi laf eden hangi putsa boynunu kvrp
koparveririm.
BLOOM
4500 (dehete der) Bir laf etmi deil ki. Bir kelime dahi. Srf bir yanl anlama. ER COMPTON
Haydi, Harry. ak unun gzne bir. Bu herif Boer-yanls. STEPHEN yle bir ey mi demiim? Ne
zaman?
BLOOM
(ngiliz askerlerine) Gney Afrika'da sizin iin savatk, irlanda sila-hendazlan. Tarihe girmiyor mu?
Kraliyet Dublin Silahendazlar. Kralmzn eref payesi verdii.
AMELE 4510
(sendeleyerek geerken) Ya, evet! Tanr akna, evet! Haydi, tepie-cehseniz tepiin! Haydi! Bo!
(Zrhl mierli haberciler mzrakularndan sarkan barsaklar ileriye doru kaldrrlar, Byklar Mthi
Trkvari Binba Tweedy horoztyl aypostu bal, tahizat, apoletleri, yaldzl rtbe imleri ve
svari antalar ile, gs madalyalarla prl prl esas vaziyetinde durur. valyeler Birlii'ne zg hac
sava selamn akar.) BNBAI TWEEDY
(somurdanarak homurdanr) Rorke's Drift! Kalkn aslanlarm, sald- 4520 nn onlara! Mahar Shalal
hashbaz.
ABEM
Erin go bragh!
(Binba Tweedy ile Abem birbirlerine madalyalarn, nianlarn, sava andalarn, yaralarn
gsterirler. kisi de ateli bir husumetle selam verirler.)
ER CARR
Benzeteyim unu bir.
ER COMPTON
(kalabal geriletir) Burda taraf tutmak yok. u pezevengi kasap 4530 dkknndan kma benzet
hadi. (Bir araya gelen bando takmlar bangr bangr GarryowenV ve Tanr Kral Korusun 'u alarlar.)
CISSY CAFFREY Dvecekler imdi. Benim iin!
AMCIK KATE Cesur ile gzel. 640
BASTONU KIRIK BIDDY Bana kalrsa u matemli valye hasmn yere serecek.
4540 AMCIK KATE
(kpkrmz kesilerek) Yoo, madam. Benim istediim krmz yelekle bahtiyar Sen Jorj!
STEPHEN
Orospu lklar sokaktan sokaa Dokuyacak Yal irlanda'nn kefenbezini.
ERCARR
(kemerinigeveterek barr) Benim put pezevenk kralmn aleyhine bi laf eden hangi ibne pezevenkse
boynunu kvrp koparveririm.
BLOOM
4550 (Cissy Caffrey'in omuzlarn sarsar) Konusana be! Dilin mi tutuldu? Milletler ve nesiller
arasndaki basn sen. Konu, kadn, kutsal hayatverici!
CISSY CAFFREY
(panie kaplarak, Er Carr'n yenini kavrar) Ben senle diyil miyim? Ben senin aftosun diyil miyim?
Cissy senin kadnn, (l basar) Polis!
STEPHEN
(esrimi durumda, Cissy Caffrey'e)
Ellerin bembeyaz, dudaklarn al 4560 Endamn narin senin.
SESLER Polis!
UZAKTAK SESLER Dublin yanyor! Dublin yanyor! A-lev aldi, al-ev al-d! (Kkrtl alevler ha
bire ykselir. Kesif bulutlar akarcasna geer-
MI
Ar Gatling toplar gmbrder. Bir cehennem. Askeri birlikler yaylr. Nal sesleri. Topular. Bouk
sesli komutlar. anlar anlar. Taraftarlar haykrr. Sarholar nara atar. Fahieler rr. Sisd-dkleri
ter. Bahadrlarn haykrlar. lenlerin feryatlar. Mzraklar gslk zrhlara arpar. Hrszlar lleri
soyarlar. Deniz- 4570 den kanatlanan, bataklklardan havalanan, yksek yerlerdeki yuvalarndan dala
geen smskkular, karabataklar, akbabalar, akrdoanlar, trmanan ulluklar, doanlar, bozdoanlar,
karatavuklar, deniz kartallar, martlar, albatroslar, yabankazlar, tekmil yrtc kular havada lk
la dolar durur. Geceyarts gnei kararr. Yer sarslr. Dublin 'in lmleri Prospect ve Mount
Jerome'dan beyaz koyunpostu abalar ve siyah keiderisi mantolanyla mezarlarndan kalkp kimi
kimselere grnrler. Hi grltsz, yer yarlr, bir uurum peyda olur. Atlet fanilas ve klotuyla Tom
Rochford, milli engelli kounun banda ipi gsler ve akabinde 4580 bolua atlayp gider. Bir
koucular ve atlayclar kua onu izler. lgn tavrlaryla uurumun kysndan zplarlar. Gvdeleri
dala geer. Sikirdim giysili fabrika kzlar fkr fkr Yorkshire bara-bummlarn alkalarlar. Sosyete
leydileri, kendilerini korumak amacyla eteklerini balarnn zerine kaldrrlar. Ksa krmz pelerinli
glen cadlar sprgesopalanna binmi havada cirit atarlar. Quakerlyster temriyelerini plasterler.
Ejderha dileri yaar. Karklardan silahl kahramanlar fkrr. Dostane krmz ha valyelerinin
iaretiyle selamlarlar ve svari kllaryla dello yaparlar: Wolfe Tone, Henry Grattan'a kar, Smith
O'Brien, Daniel 0'Con- 4590 nell'e kar, Michael Davitt, Isaac Butt'a kar, Justin M'Carthy, Parnell'e
kar, Arthur Griffith, John Redmond'a kar, John O'Le-ary, Lear 0'Johnny'ye kar, Lord Edward
Fitzgerald, Lord Gerald Fitzedward'a kar, Glenlerden O'Donoghue, Donoghue Glen-lerine kar.
Dnyann merkezi olan yksek bir tepenin zerinde Saint Barbara'nm krsal mihrab ykselir. Mutu ve
kelm cenahlarnda siyah mumlar dikilidir. Sunaktann zerinde mantkszlk tanras Mrs. Mina
Purefoy, ayana zincir vurulmu, iik karnnn zerine yerletirilmi bir kutsal anakla, rlplak
yatmaktadr. Bir dantel jponla, tersine evrilmi bir ayin kaftan iinde Pe- 4600 der Malachi O'Flynn,
iki sol ayann topuklar nde, askeri bir birlikte takdis ayinini ynetir. Sade cppesi ve takkesiyle
Muhterem Mr. Hugh C. Haines Love M. A., bayla yakas nden arkaya doru dnk, ak bir
emsiyeyi ayini yneten papazn zerinde tutar.)
---------------------------------- 642 -----------------
PEDER MALACHI O'FLYNN Introibo ad altare diaboli.
MUHTEREM MR. HAINES LOVE Genlik gnlerimi neelendiren eytana sena. PEDER MALACHI
O'FLYNN
4610 (kutsalanaktan kanlardamlayan bir kutsal ekmek paras alr) Corpus meum.
MUHTEREM MR. HAINES LOVE
(ayini yneten papazn jponunu arkadan iyice kaldrarak iine bir havu sokulmu kl rengi plak kll
kn sergiler) Benim bedenim.
BTN CEHENNEMLKLERN SES Kacapat rutkoy akab Nadrnat, Hllildmahle! (Gkten
Adonai'nin sesi haykrr.)
ADONAI
Irnaaaaaaaaaaat!
4620 TANRININ BTN SEVGlLl KULLARININ SES
Elhamdlillah, Tanrdan baka yoktur tapacak! (Gkten Adonai'nin sesi haykrr.) ADONAI
Tannannn!
(Kyl ve kentli Orange ve Green partizanlar tencere tava herkesti bir hava, Kick the Pope' ve Daily,
daily sing to Mary'yi sylerler.)
ER CARR
(zehir zemberek bir dille) Ipne isa'nn yardmynan geberticeim onu. Pezevenk ibnetorun o put
sikimi grtlan bkp koparta-4630 cam!
(Av kpei, kalabal kyn kyn koklayarak yksek sesle hrlar.)
MZ 4640
BLOOM
(lynch'e koar) Onu uzaklatramaz msn?
LYNCH
Adam eytiimden holanyor, evrensel dil. Kitty! Onu gtr hurdan, haydi. Beni dinledii yok. (Kitty 'yi
srkleyerek uzaklatrr.)
STEPHEN (parmayla gstererek) ExitJudas. Et laqueo se suspendit.
BLOOM
(Stephen'a koar) Daha kt bir ey olmadan gel benimle imdi. Al u bastonunu. STEPHEN Sopa,
istemez. Akl varken. Bu salt ussal bir ziyafet.
YALI DSZ NNE
(Stephen'tn eline bir haner tututurur) Bitir iini, acushla. Sabahleyin saat 8.35'te cennete gideceksin,
irlanda da zgr olacak, (dua eder) Ey gzel Allahm, onu kabul et!
CISSY CAFFREY
(Er Carr' ekerek) Gelsene, dut gibisin. Bana hakaret etti ama onu 4650 balyorum, (kulana
bararak) Bana ettii hakareti balyorum.
BLOOM
(|Stephen' omzunun zerinden) Evet, git ya. Baksana, kendinde deil.
ER CARR
(stlinerek kendini kurtarr) Ona hakaret edicem.
(Yumruunu uzatarak Stephen'a doru koar ve savurarak onun suratna indirir. Stephen afallayarak
sendeler, ker ve yere yklr.
644
4660 Yz ge evri/i, yzkoyun yatarken, apkas duvara doru yu-
varlanr. Bloom koarak apkay alr.)
BNBAI TWEEDY (yksek sesle) Tfek omza! Ate kes! Selam dur! av kpei
(kudurmuasna havlayarak) Ute ute ute ute ute ute, ute ute.
KALABALIK
Brak kalksn! Yerdeyken vurma ona! Hava! Kim? Asker vurdu ona. O bir profesr. Bir yeri incinmi
mi? Ona kaba davranmayn! Baylm!
4670 BR KOCAKARI
Bir beyefendiye ne hakla vuruyor, stelik sarho da. Gidip Boer-lerle savasa ya!
AA
Bak hele neler diyyo! O askerin, aftosuyla gezmee yok mu hakk? Zaten onun cesaretini snamak iin
vurduydu.
(Birbirlerinin salarn kavrayp suratlarn crmalarlar ve birbirlerine tkrrler.) av kpei
(havlayarak) Hav hav hav.
4680 BLOOM
(onlar ayrmak iin geriye doru iter ve yksek sesle barr) Ayrln, dvmeyi brakn!
ERCOMPTON
(yoldan ekmeye alarak) Haydi. Tyelim, Harry. Aynaszlar geliyor! (Yamurluklu iki uzun boylu
beki bir arada dururlar)
645
birinci beki Burda neler oluyor?
ER COMPTON
Biz bu kadnla birlikteydik. Bu adam bize hakaret etti. Sonra da 4690 arkadama saldrd, (av kpei
havlar) Bu uyuz kancn sahibi yok mu?
CISSY CAFFREY (beklentili) Kanyor mu? BIRADAM
(diz kt yerden dorularak) Hayr, kendinden gemi. Az sonra aylr.
BLOOM (adama keskin nazarlarla bakar) Onu bana brak. Ben onu imdi.....
KNC BEK 4700 Sen kimsin? Onu tanyor musun?
ERCARR
(bekiye doru devinerek) Hanm arkadama hakarette bulundu.
BLOOM
(fkeli) Bir tahrik yokken ona vurdun sen. Ben ahidim. Memur bey, bu askerin sicil numarasn aln.
KNC BEK Vazifemi ifa ettiim srada senin aklna ihtiyacm yok.
ER COMPTON
(yoldan ekerek) Haydi, tyelim, Harry. Yoksa Bennett seni kode- 4710 se tkacak.
646
ERCARR
(ekilirken sendeler) Allah yefallesin moruk Bennett'i. Akgtl pu. tun teki o. Kim takar onu simdik!
BRNC BEK (not defterini karr) Ad nedir? BLOOM
(kalabaln zerinden gzetler) Surda bir araba var. Bir saniye bana yardm ediver de, avu....
4720 BRNC BEK
Ad ve adresi.
(Corny Kelleher, apkasnn evresinde matem kurdelesi, elinde bir cezane elengi, seyirciler arasnda
belirir.)
BLOOM
(abuk abuk) Hah, tam adam! (fsldar) Simon Dedalus'un olu. Bir para sarho. Syle de, u polisler
u
aylaklar biraz geriye eksin.
KNC BEK iyi geceler, Mr. Kelleher.
4730 CORNY KELLEHER
(bekiye, mahmur gzlerle bakarak) Tamamdr. Onu tanrm. Yarlarda biraz kazand. Gold Cup.
Throwaway. (gler) Bire yirmi. Anlyor musun beni?
BRNC BEK
(kalabala dner) Haydi, yle aval aval ne bakyorsunuz? ekin burdan bakalm. (Kalabalk, mrldana
mrldana dar sokaktan aa ar ar dalr.)
t
647
CORNY KELLEHER
cen bana brak, avu. Her ey tamamdr, (ban sallayarak gler) 4740 Bazen ayn halt biz de
kartrrz, hatta daha beterini. He? Deil mi, he? BRNC BEK (gler) yledir zahir.
CORNY KELLEHER
(ikinci bekiyi dirseiyle drter) Zapta geirme gitsin, (ban sallayarak bir ark mrldanr)
Benimkiyle hoppa
nina hoppa nina hoppa nina nina nay nom. He, yle deil mi, ne dersin, he?
KNC BEK (glerek) Ya, elbet, daha da beterini. 4750
CORNY KELLEHER
(gzn krparak) Genler genliini yaayacak. Arabam u keyi dnnce. KNC BEK
Tamamdr, Mr. Kelleher. yi geceler.
CORNY KELLEHER cabna bakarm. BLOOM
(srayla her iki bekiyle tokalar) ok teekkr ederim, beyler. Sa olasnz, (mahrem bir ekilde
geveler) Skandal istemiyoruz burada, anlarsnz. Babas tannm yksek bir ahsiyet. Kurtlarn dkm
biraz, anlarsnz.
BRNC BEK
Tabii, anlyorum, efendim.
4760
648
KNC BEK Bir mesele yok, efendim. Sadece yaralama vakalarn karakola rapor etmek zorundayz.
BLOOM
(ban htzlt hzl eerek) Tabiatyla. Gayet doru. O takdirde mec-4770 buren, greviniz. KNC
BEK Vazifemiz bu bizim. CORNY KELLEHER yi geceler, dostlarm.
BEKLER (birlikte selamlayarak) iyi geceler, beyler. (Yava ar admlarla yrrler.) BLOOM (patlar)
Allahtan sen ktn ortaya. Araban var m? 4780 CORNY KELLEHER
(baparman sa omzunun zerinden uzatarak yap iskelesinin nne ekilmi olan arabay gsterir)
ki satc Jammet'te bize ampanya s-marladyd. Adamlar prens gibi, billahi. Onlardan birisi yarta iki
sterlin kaybetti. Acsn boacak. Sonra cici kzlara gidelim diye tutturdu. Ben de onlar Behan'n
arabasna attm gibi dosdoru geneleve.
BLOOM Gardiner Street'ten eve gitmekteydim ki birden kime...
CORNYKELLEHER
4790 (gler) Ben de karlarla oynaaym istedilerdi ya. Olmaz evvel Allah, dediydim.Bencileyin
sencileyin eski kurdara yakmaz, (yemden gler ve fersiz gzlerle yan yan bakar) Allaha kr ki
evlerimizde
649
cut, jje) deil mi, ne diyorsun? Hah, hah, hah!
BLOOM
nilmeye alr) He, he he! Evet. Zaten ben de surdaki eski bir dostumu ziyaret ettiydim, Virag, sen
tanmazsn (zavall adamcaz, bir haftadr yataktaym) birlikte birer kadeh likr aldk, sonra tam eve
gitmek zereydim
ki......
(Atiiner.)
AT 4800
Evevevevevev! Eveveveve!
CORNY KELLEHER
Tabii surdaki arabacmz Behan o iki satcy Mrs. Cohen'in orda braktktan sonra syleyince ne
olduunu grmek iin bir kenara ek dediydim, (gler) Ayk cenazearabas srcleri nadirattandr. Onu
evine gtreyim mi? Nerede oturuyor? Cabra'da bir yerde mi, he?
BLOOM
Yo, sanrm, Sandycve'da, yle dediydi galiba.
(Stephen, srt st yatm, yldzlara kar solumaktadr. Corny 4810 Kelleher, gz ucuyla bakarak, ata
fstki makam bir eyler syler. Bloom, mell, nazarlarn indirir.)
CORNY KELLEHER
(ensesini kar) Sandycove! (eilir ve Stephen'e seslenir) Hey! (tekrar seslenir) Hey! Zaten st ba
talaa
batm. Bak, bir eyini alm olmasnlar.
BLOOM o, yo, yo. Paras bende, apkasyla bastonu da.
CORNY KELLEHER
iv o halde, bir eycii kalmaz. Kr k yok. Pekl, ben kaa- 4820 yun. (gler) Sabahleyin bir
randevum var. ly gmeceiz. Yolun aik olsun!
650 AT
(kiner) Eveveveveve!
BLOOM
iyi geceler. Ben biraz bekleyim, birka dakika sonra onu alp...
(Corny Kelleher faytona dner ve biner. Atn koum takmlar sn-gtrdar.)
CORNY KELLEHER 4830 (ayakta, arabadan) iyi geceler.
BLOOM
iyi geceler.
(Arabac dizginleri tartar ve kamsn gayretlendirircesine kaldrr. Arabayla at ar ar, meleme,
geriler ve dner. Corny Kelleher yan srada, Bloom 'un amaz karsnda az paa ban ileri geri
sallamaktadr.
Arabac, ndeki yerinden ban sallayarak bu sessiz pantomimvari meserrete katlr. Bloom, sessiz
mesrur cevaben ban sallar. Baparma ve ayasyla Corny Kelleher polislerin onun uyumasna
msade edeceklerine dair tekrar gvence verir zaten ba-4840 ka yapacak bir ey kalmamtr. Ban
hafife eerek Bloom
minnettarln bildirir zira Stephen'in tam da gereksindii eydir bu. Araba hoppa nina ngrdayarak
inanay nom yolun kesinden kvrlr. Corny Kelleher tekrar eliyle gvenceninanay verir. Tngtrdayan
nallarla tngrdayan koumlarn hoppanina nay nomlar giderek iitilmez olur. Bloom, elinde tuttuu
Stephen 'in talaa gark olmu apkas ve dibudak bastonuyla, duruksun durur. Sonra ona doru eilerek
omzunu sarsar.)
BLOOM
Hey! Ho! (Yant gelmez. Tekrar eilir.,) Mr. Dedalus! (yant yoktur) 4850 Adn sylersen. Uyurgezer,
(yeniden eilir ve duraksayarak, azm srt st yatmakta olan Stephen in yzne yaklatrr) Stephen
(Bir ya-nttgelmez. Bir daha seslenir.) Stephen!
STEPHEN (pofurdar) Kim? Siyah panter. Vampir, (esneyerek gerinir, sonra seslik
651
uza(a uzata bouk bir sesle mrldanr)
Kim... srmekte... Fergus imdi
Ve delerek... aacn rl glgesini?..
(inleyerek sol yanma dner, dizlerini karnna doru eker.)
BLOOM
Sr okuyor. Tahsil grm. Yazk. (Tekrar eilerek Stephen 'm yelek 4860 dmelerinizer) Nefes
alsn. (Stephen'm giysilerindeki talalar eliyle ve parmaklaryla usul usul temizler) Bir sterlin yedi. Bir
yeri incinmedi zaten, (dinler) Ne?
STEPHEN
(mrldanr)
... glgeleri... aalarn
... ak gsn... soluk deniz.
(Kollarn uzatarak gerinir, tekrar esner ve bedenini kvrr. Bloom, apkayla bastonunu tutarak, ayaa
dikilir. Uzakta bir kpek havlar. Bloom bastonu tutan elini bir skp bir gevetir. Gzlerini Step- 4870
hen'in yzyle bedenine evirir.)
BLOOM
(geceyle syleir) Yz bana zavall annesini anmsatyor. Glgeli aalkta. Derin ak gsleri.
Ferguson, sanrm anladm. Bir kz.
Kzn biri. Ona gereken ey de bu zaten, (mrldanr)..... yemin
ederim ki hep seni dneceim, hep gizleyeceim, czn ya da
kllini asla ifa etmeyeceim, bceim, keim...... (mrlda-
ntr)..... denizlerin acmasz kumlarnda... sahilden bir ta atmlk
mesafede.... denizin ekildii yerde.... ve akt....
(Sessiz, dnceli, uyank, mehul bir nder tavryla parmaklar 4880 dudaklarnda nbetini tutar.
Karanlk duvarn nnde ar ar, on bir yanda, alnm bir ocuun yerine braklm, Eton kyafetli
camdan pabulu, kk bronz miferli, elinde bir kitap tutan bir peri olann hayaleti belirir.
Glmseyerek ve sayfay perek sadan sola doru iitilmeyecek ekilde okur.) BLOOM 'hayretten
donakalm, iitilmeyecek ekilde seslenir) Rudy!
RUDY
(Bloom 'un gzlerine grmeksizin bakar ve glmseyerek ve sayfay perek 4890 okumasn srdrr.
Nahif ve morumsu bir yz vardr. Giysisinin d. meleri elmas ve yakuttandr. Serbest kalan sol eliyle
ucunda meneke renkli fiyonk balanm ince bir fildii baston tutmaktadr. Yeleinin cebinden beyaz
birkuzucuk bakmaktadr.)
III I
16
PEK BAKA BR EY YAPMADAN NCE MR. BLOOM TA
lalarn haylice blmn temizledi ve, Stephen'a apkasyla bastonunu uzatarak onun fena halde
gereksindii bir kszler babas tavryla onu epeyce ferahlatt. Onun (Stephen'n) zihni tam manasyla
pek dank deildi de bir para bulankt ve onun zellikle, iecek bir ey istemesi zerine saatin ka
olduunu ve ortalkta brakn imeyi yzlerini ykamak iin dahi bir Varty suyu tulumbas mevcut
bulunmadn gz nnde tutan Mr. Bloom'un aklna birden are olarak st, soda ya da madensuyu
cinsinden bir eyler bulabilecekleri Butt kprsnn orda olsa olsa bir taatm mesafedeki arabaclar
barna dedikleri yere gitmenin en isabetli i olaca fikri geldi. Ama sorun oraya nasl gidileceiydi.
u anda ne yapacan bilemez durumdayd ancak bu konuda bir kar yol bulmak da belli ki ona
dmekteydi o da Stephen art arda esneyedur-sun mnasip bir are arayna geti. Grebildii
kadaryla Stephen'n yz olduka solgundu bu nedenle, ikisi de, bilhassa Stephen, hoaf gibi
olduklarndan o andaki sorunlarn halledebilecek ne trden olursa olsun bir nakil vastas, yle bir eyin
bulunmasnn mmkn olabileceine hep inanarak, temin etmenin ilk adm olaca dncesi hkim
oldu. Bu sebepten nce talalarn temizlenmesi gibi bir iki hazrlktan sonra,tala hattnda sadakatle
hizmet grm olan sabuna batm mendilini de orada unutup, ikisi birden, darack bir geit olduu
halde Beaver Street ad verlmi olan yolda nalbantn ve Montgomery Street'in kesindeki ahrlarn bir
hayli mteaffin kokulu muhitine varana dek oraya Kaaar ilerlediler ve orada sola saparak Dan Bergin'in
kesinden Amiens Street'e ktlar. Ne var ki, North Star Hotel'in nnde, ende lem yapan
birilerince tutulmua benzeyen ve pek profes-ynel bir slk saylamayacak olan Mr. Bloom'un sla
benzer ttakm sesler karp kollarn iki kez bann zerinde bkerek
656
armaya teebbs ettii ve ilgilendiine dair hibir emare gster meyen bir paytoncu hari inanarak
bekledii o kiralk arabadan es er dahi yoktu.
alacak eydi dorusu ama, saduyuyla katlanmak gerekiyordu, aikr ki ya sabur ekip taban
tepmekten gayri yapacak bir ey yoktu ve onlar da yle yaptlar. ylecene, ok gemeden vardklar
Mullet'in ve Signal House'n oradan ilerleyerek aresiz Amiens Street tren istasyonu istikametinde yola
dzldler, Mr Bloom pantolonunun arka dmelerinden birinin eski zamandan
40 beri muteber bir darbmeseli deitirecek olursak btn dmelerin akbetine uram
bulunmasndan dolay kendini olayn ruhuna tmden kaptrarak bu talihsizlii cansiperane bir tavrla
geitirmeye gayret etti. kisi de, tesadfen, zaman zaviyesinden belli bir tela iinde olmadklarndan,
ve bir mddet nce de Jupiter Pluvius'un ziyaretini mteakip hava atndan nai, avare avare
dolaarak mterisiz srcsz bo bekleyen bir arabann yanndan getiler. Gelin grn ki, Dublin
United Tramways Com-pany'nin bir kumserme arac dnmekteydi ve adamlardan yals refikine
apropos bir mddet evvel kendisinin mucizevi ekilde at-50 latt hadiseyi nakletti. Great Northern tren
istasyonunun, Belfast'n balang noktas olan ve elbet o ge saatte btn trafiin durmu olduu ana
giriini getiler ve morgun arkakapsndan (buras pek i ac bir mahal saylmazd, velev ki geceleyin
daha da dehetli bir manzaras vard) ilerleyerek nihayet Dock Tavern'e varp ok gemeden C blgesi
polis karakoluyla mehur Store Street'e kvrldlar. Bu nokta ile artk klar sndrlm devasa
Beresford Place ambarlar arasnda nce saa dnerken Stephen, nedense zihninde Talbot Place'teki ta
yontucusu Baird'le tedai ettirerek Ibsen'i dnmeye balad, onun fdus AchatesXv\n\ yapan
60 dieri ise deruni bir memnuniyet ile bulunduklar yerin olduka yaknndaki James Rourke'un ehir
frnndan yaylan kokular, halkn tm ihtiyalar arasnda en bata geleni ve en elzem olan gnlk
ekmeimizin o son derece nefis kokusunu iine ekmekteydi. Ekmek, hayatmzn direi, ekmeini
kazan, Oo syle bana pikin francalalar nerde, frnc Rourke'ta deniliyor.
En route suskun ve, hakikati gizlemeye ne hacet, henz tam manasyla aykmam yoldana, her eye
ramen melekelerinin hepsine tamamen ve her zamankinden daha ok hkim, hatta insan tiksindirici
ekilde ayk olan Mr. Bloom genelevlerin, kt
70 hretli kadnlarn ve apiko muhabbet tellallarnn tehlikelerine dair birtakm ikazlarda bulundu, ki
bir alkanlk haline gelmedi1
657
da mr urand takdirde dahi pek tavsiye edilmeyen bu hu-onun yandaki gen delikanllar iin hele
hele
ikinin tesiri nda bir de iret belasna mptela olmularsa bir bakma tam bir ..... tehlikesi tekil ederdi
ayet
her ihtimale kar bir para jiu-.| bilmiyorsan ki o takdirde srt st yere serilip yatm olan bir Ham dahi
kendini kollamadn takdirde feci bir tekme savurabi-lirdi. Stephen mahzuz bir ekilde baylm
yatarken on
birinci saatte Corny Kelleher'in yiit bir nc gibi kagelip de orackta belirmesi Allahn fevkalde bir
ltf saylrd, aksi takdirde finis 80 Stephen'n nezarethaneyi, hatta hatta, hapishaneyi boylayarak ertesi
gn mahkemede Mr. Tobias'n, ama o bir mavir avukat olduuna aslnda, yal Wall'in demek
istemiti, ya da Mahory'nin, huzuruna karlmas ayialar yayld takdirde bir delikanlnn ykm
demek olurdu. Buna deinmesinin nedeni, yrekten tiksindii o polislerden birounun ingiltere
krallna hizmet etme nam altnda yaptklar vicdanszlklard ve, Mr. Bloom'un Clanbras-sil Street'teki
A blgesinde cereyan eden bir iki vakay hatrlayarak dedii gibi, on galonluk bir lazmln iinde bir
delik aacak denli sp svayabilirdi. Onlara ihtiyacnz olduu zamanlar asla or- 90 talkta deillerdir,
oysa ehrin sakin mahallelerinde, rnein Pembroke Road'da bu kanun bekilerine bol bol rastlarsnz,
bunun aikr nedeni de zenginler tabakasn korumak iin maaa balanm olmalardr. Deindii dier
bir ey de askerlerin her an patlamaya hazr her trden ateli silahlar ya da hafif silahlarla tehiz edilmi
bulunmalaryd ki bu onlarn hi yoktan bahanelerle sivillere kar iddete bavurmalarn tevik
etmekten baka bir ey saylmazd. Zamann da saln da ve hatta karakterini de heba etmekle
kalmayp, olanca . s. d.'ni alp gtrmeleri bir yana her bir eyini arur eden en byk tehlike kiminle
itiindir dediydi 100 pek arifane ve ayrca o ziyadesiyle mnazaal alkoll ikiler mevzuuna temas
ederek kendisinin hem besleyici ve kanyapc hassalar hem de mlayimlik vermesi hasebiyle (bilhassa,
kendisinin sadk bir mstehliki olduu iyi bir Burgonya arab) yllanm bir bardak araptan byk
zevk aldn ama belli bir hududu asla gemeyip her bir trl belaya anak tutmaktan baka bir ey
olmayaca ve insann kend isini bakalarnn insafna terketmesine yol aacandan dolay bir snr
koyduunu da eklediydi. En fazla da ephen'in biri hari tm br meyhane mdavimi confrere\cn ta-a
mdan terk edilmesini tenkit etmi ve bunun her ne erait tah- 110 n<Ja olursa olsun karde tp
rencilerinin son derece gze batan 11 *allelii olduunu ifade etmiti.
658
Ve o kimse de Yahuda idi, dedi o ana dek azndan hih' sz karmam olan Stephen. Bu ve buna
benzer mevzularda konua konua Gmrk Ida resi'nin arkasndaki kestirme yoldan ilerleyip Loop Line
Kpr s'nn altndan geince bitap den admlarn eken, nnde kor kmrlerle dolu bir maltz
bulunan nbetikulbesi gibi bir yer grdler. Stephen kendi arsuzuyla kaldrmtalarndan ibaret bir
120 yna bakmak maksadndan maada bir sebep olmadan durdu ve maltzdan yaylan kta,
nbetikulbesinin loluunda belediye bekisinin zar zor seilen karaltsn karabildi. Bunun daha
nceleri vuku bulmu olduuna dair bir bahsin gemi olduunu hatrlamaya balad ise de o bekinin
babasnn quondam dostlarndan biri olan Gumley olduunu fark edip onu hatrlayana dek akla karay
setiydi. Onunla karlamamak amacyla demiryolu kprsnn stunlarna yaklatyd.
Birisi seni selamlad, dedi Mr. Bloom. Aikr kemerlerin altnda dolamakta olan orta boylu bir ka-
130 ralt tekrar selam vererek dedi ki: iyi geceler!
Henz kendine gelememi olan Stephen elbet bu selama mukabelede bulunmak iin irkilerek durdu. Mr.
Bloom her daim bakasnn iine karmamay iar edindiinden dolay ince mizacnn saiklerine uyarak
yrmeye devam ettiyse de pek korkuya ka-plmakszn bir nebze endieyle qui vivede kalmaktan
kendini alkoyamad. Her ne kadar Dublin civarnda nadirattan olsa da, ehir snrlarnn dndaki ssz
bir meknda kendi halinde yayalarn balarna bir tabanca dayayarak onlar dehete dren ve yol ke-
140 serek soygunculuk yapmaktan baka hibir gelirleri olmayan azl haydutlarn, Thames
Embankment'in a aylak dolaan serserileri cinsinden orada yuvalanm olabilecek serserilerin ya da bir
rpda ullanp ya cann ya paran misali artk ne trtklayabilirse seni orada azap ve gazap iinde brakp
fertii krmaya hazr alelade apulcularn mevcudiyeti de bilinmeyen bir vaka deildi. Stephen, yani o
selam veren karalt iyice yaklatnda Corley'in rk m-srviskisi kokan nefesini tanyp zaten onun
da aman aman ayk bir durumda olmadn grdyd. Kimileri ona Lord John Corley derlerdi ve
eceresi dahi u surette husule gelmi idi. Kendisi, ge' 150 enlerde vefat eden, Louthlu bir iftinin
kerimesi Katherne Brophy isimli biriyle evlenmi olan, G blgesinden mfetti Corley'in en byk
olu idi. Dedesi New Rosslu Patrick Michael Corley bir meyhanecinin, kzlk ismi (ayn ekilde)
Katherine Talbot
dul eiyle evlenmi idi. ayiaya baklrsa (mamafih ispatlan-0 st) bu kadn Talbot de Malahide
lortlarnn sllesinden gel-vdi ve onlarn phesiz o tr yerler arasnda en gzellerinden bi-^ lan ve
grlmeye deer maliknelerinde, anas m yoksa teyzesi | veya baka bir akrabas m, anlattklarna
gre, amarhanede hVmet ggrrre payesine kavumu olan son derece gzel bir kadn-Binaenaleyh,
her ne kadar sefih ise de
henz nispeten gen lan ve u anda Stephen'a hitap etmekte olan bu adam baz kimseler tarafndan latife
kabilinden Lord John Corley diye anlrd.
Stephen' bir yanna alarak her zamanki ruh karartc teranesini okumaya balad. Geceleyin ban
sokacak bir kulbe iin bir metelii dahi yokmu da. Btn dostlar onu terk etmi de. stelik
Lenehan'la da kavgalam ve Stephen'a onun kahrolas adi bir ayya olduunu sylemi ve daha
birtakm baka mnasebetsiz kelimeler sarf etmiti. u anda isizdi ve Stephen'a yalvararak Allah
akna ne olursa olsun yapabilecei bir i bulmasn istiyordu. Yo, o maliknenin vrisinin stkardei
olan kimse o amarhanedeki anann kzyd da anne tarafndan m bir ekilde bir rabtalar vard yoksa,
her iki olay da ayn zamanda cereyan ettiinden ayet btn bunlar bandan sonuna dek tam bir
uydurmasyon deilse ne olaym. Neticede ii bitik mi bitikti. Senden byle bir ey istemezdim ama,
diye srdrd Corley, vallahi Allah da ahittir ya, halim harap. Yarn ya da br gn bir i alacak,
dedi Stephen ona, Dal-key'de erkek ocuklar iin bir okulda mdr muavinlii. Mr. Garrett Deasy. Dene
bir. Benden de bahsedebilirsin.
Ah, Tanrm, diye yant verdi Corley, ben retmenlik yapamam ki, dostum. Ben hi alkan bir
talebe olmadydm, diye yarm bir glle ekledi. Christian Brothers'da orta ikide iki kez almtm.
Benim de yatacak bir yerim yok, diye duyurdu ona Stephen.
Corley ilk azda Stephen'n, sokaktan bir yellozu odasna alndan dolay iinden kovulmasyla ilgili
mi diye kukuya d-mr. Malborough Street'te Mrs. Maloney'in ilettii bir pansiyon vard, sadece
alt peni denen ve her trl musibetin kaynat bir yer idiyse de M'Conachie ona Winetavern Street'teki
Bra-An Head'de bir iline karlk muhitin az ok temiz olduunu oylemiti (ki hitap edilen kimseye
uzaktan uzaa Frer Bacon'u mtnyordu). Kendisi de acndan lmekteyse de bununla alkal lr kelime
dahi sylememiti.
660
Geri buna benzer eyler iki akamda bir ya da buna yakn hi ekilde cereyan ediyor olsa da, Corley'in
dierlerinden pek farkl olmayan bu yepyeni hezeyannda inanlacak bir taraf grmemesine ramen
Stephen'n hisleri bir bakma ar basm idi. Her ne kadar Latin airinin dedii gibi bilhassa hand
ignarus mahrum succurrere
200 disco etcetera ans yaver gitmi ve her ayn ortasndan sonra on altsnda, ki aslnda ayn tam da
parasnn byk bir ksmnn suyunu ektii gnyd, maan cebine indirmiti. Ama iin en komik
taraf, Corley'in kafasndan Stephen'n bolluk iinde yaad ve yoksullara yardm elini uzatmaktan
gayri yapacak bir eyi bulunmad fikrini hibir eyin silemeyeceiydi. Vaziyete bakn. Elini bir cebine
yiyecek bir ey aramak niyetiyle deil de her eye ramen gayret gsterip bir eyler yiyebilmesi iin
ona dn verecek bir ilin filan bulur muyum diye soktuydu, fakat sonu menfi knca byk bir
sukutuhayale uradyd zira paray bulamadyd.
210 Aratrmalarnn haslas birka biskvi krmtsyd. Bir an iin kafasn patlatarak parasn
kaybetmi mi ki bu pek i ac bir vaziyet saylmazd yoksa bir yerde mi brakm olduunu ki phesiz
br ihtimalin tam tersi olmalyd, hatrlamaya alt. Hatrlamaya altysa da tam bir aratrmay
tahakkuk ettiremeyecek denli yorgundu. Biskvileri hayal meyal anmsyordu. Dur bakalm onlar ona
kim vermiti acaba veyahut da nerede yoksa kendisi mi satn almt. Mamafih, bir baka cebinde, o
karanlkta peni olduuna hkmettii ancak sonra yanldn anlad birka sikke bulduydu. Ulan,
bunlar yarmkronluklar, diye duyurdu ona Corley. 220 Ve o da bakt ki hakikaten yle idi. Gene de
Stephen onlar-
dan birini dn verdi ona.
Sa olasn, dediydi Corley, centilmen adamsn vesselam. Bir gn gelir borcumu derim. Yanndaki
kim senin? Bika kez afiyaptrcs Boylan'la grdydm onu, Camden Street'tek Bleeding Horse'ta.
Bana bir torpil yapsan da orda ie soksan. Onlu arkal ilan taycl yapacaktm ama brodaki kz
nmzdeki u hafta kimseye ihtiyalar olmadn sylediydi - ie bak. Hay Allah, rezervasyon
yapman lazm, ie bak, sanki Carl Rosa mbarek-ler. Ama ie gireyim de ne halt kartrrlarsa
kartrsnlar, soka* 230 sprgeciliine bile kaylm.
Netice itibariyle iki buukluktan sonra artk pek efkrl gzkmeyen Corley, Stephen'a Bags Comisky
namnda bir adamda bahisle Stephen'a onu gemi levazmats Fullam'dan tanmas g rektiini, orda
muhasebecilik yaparken sk sk Nagle'nin arka ta fna O'Mara ve Tighe isminde ufarak kekeme bir
adamla urad'g
661
anlatt. Her ne hal ise herifiolunu evvelsi akam, sarho oldu-- asayii bozduu ve polisle gitmeyi
reddettii iin on ilin ceza detip kodese tkmlar.
Bu srada Mr. Bloom kaldrmtalarnn etrafnda, inek gibi a-I san biri olduu gznden kamayan
belediye bekisinin nbeti kulbesi nndeki kmr maltznn yannda dolanp durmakta, Dublin
uyuyadursun kendi lemine dalm kendi apnda bir nevi ekerleme yapmaktayd. Arada bir Stephen'n
giyimi kuam pek verinde olmayan muhatabna bir gz atyor ve her ne kadar bu zadegan bir yerlerden
gz sryorsa da nereden olduuna dair hibir ipucu bulamad gibi ne zaman sorusuna da kesin bir
cevap veremiyordu. Basiretli bir kimse olduundan nai zeyreklikten yana ok kimseyi cebinden
karan Mr. Bloom, adamn son derece fersude apkasyla hrpani giysilerinin de mzmin bir
zrtln delili olduunu anlamakta gecikmemiti. Aikr ki, onun anak yalayclarndan biriydi
ama bu aslnda her tarafta kap komularn taciz etmekten baka bir ey deildi ve asln daha da
derinden aratracak olursanz ayet sokaktaki adamn kendisini mahkemede para cezasyla olsun veya
olmasn ar hapis cezasna arptrlm olarak bulmas pek rara avis bir vaziyet olurdu. Her hal krda,
gecenin o saatinde ya da sabah sabah insanlarn yolunu kesecek kadar klliyetli miktarda arlanmaz bir
yzszl vard demek. Yz kasap sngeriyle silinmi mbarein phesiz.
Bu ikisi vedalatktan sonra Stephen, tecrbeli gzleriyle br asalan yavak yaltaklna yattn
sezmemi deildi. Karlamalarn kastederek, yle dedi, glerekten, Stephen yani: Kt
vaziyetteymi. Benim seninle Boylan adl bir afiya-ptncsyla, ona ilan taycl ii vermesi iin
konuman iin konumam syledi.
Pek fazla bir alka izhar etmedii bu zekvet karsnda, Mr. Bloom yarm saniye kadar bir mddetle bir
tarak dubas palamar hizasnda bolua mcerret bir nazar atfeyleyerek, Gmrk Daire-s nn rhtm
nnde demir atm ve mmkndr ki tamirden gemi o pek mehur Eblana'nn adn anp neelendi,
ve bunun "zerine kaamak kabilinden dedi ki:
Herkesin ksmeti kendine, derler. imdi dedin de onun yn hatrlar gibi olduydum. Ama, bir an bu
konuyu
bir yana bra-P soraym, ka para verdin ona, diye sordu, ayet bunu ar mekiime vermezsen?
, arm kron, diye yant verdi Stephen. Uyuyacak bir yer
Du'mas gerekmi de.
240
250
260
270
662
Gerekmi! Diye kendini tutamayarak haykrd Mr. Bloom bu malumat karsnda pek arm
grnmeksizin, her halde yalan sylemiyordur ve kukusuz gerekiyordur. Herkes kendi ihtiva. 280 c
kadar ya da herkes kendi emei kadar. Yalnz, imdi duruma bir bakalm, nerede, diye ekledi
glmseyerek, uyuyacaksn sen kendin? Sandycove'a kadar yrmen imknsz. Diyelim ki yryebil,
din, Westland Row istayonunda olanlardan sonra oraya gidemezsin. Bou bouna kendini harap etmi
olursun srf. ilerine karmak kesinlikle haddim deil, biliyorum, ama babann evini niin terkettin?
Belam bulmak iin, diye yant verdi Stephen.
Muhterem babanz bir vesileyle daha yeni grmtm, diye diplomata karlk verdi Mr. Bloom,
aslnda bugn, ama tam 290 gerei, dn. imdi nerede oturuyor o? Grme srasnda tandn
iitmitim de. Galiba Dublin'de bir yerde, diye yantlad Stephen ilgisizce. Niye ki?
Yetenekli bir adam, dedi Mr. Bloom baba Mr. Dedalus'u kastederek, hem de birok ynden, bir kere
doutan raconteur adam ei bulunmaz biri. Seninle iftihar ediyor, hakl olarak. West-land Row
terminalinde br ikisinin yani Mulligan ile o ngiliz turist dostunun tm o Allahn cezas istasyon
onlara aitmi gibi gargaraya getirip Stephen' orada ekerek, aynen byle, bu nc 300 dostlarn allem
kallem dladklarna ayan beyan tank olduktan sonra belki de dnersin diye dndm, demeyi gze
ald. Mamafih bu teklife herhangi bir yant gelmediyse de, Step-hen'in zihni harl harl aile ocan son
grd, kz kardei Dilly'nin minenin banda oturmu ikisinin Maggy, Boody ve Katey ile mevsim
ba myd yoksa byk perhizin ilk gn myd yle bir vesileden kilisenin nc dsturu mucibince
emredilen gnlerde riayet ve istinkf maksadyla yedikleri birer yumurta ve iftini iki peniye aldklar
cuma ringalarnn stne st niyetine yulafezmesiyle iecekleri kurumkapl aydanlktaki zsz Trini-
310 dad kabuk kakaosunu bekledii, bir yandan da amar cenderesinin altnda kedinin kare eklinde
bir ambalaj kd zerindeki dardaan yumurta kabuklaryla yank balk balarn ve klklarn
yalayp yuttuu o zaman hayal etmekle meguld.
Hayr, diye yineledi Mr. Bloom gene, senin yerinde olsaydm ben ahsen senin o mizahi ynyle sizi
elendiren iki arkadan Dr. Mulligan'a bir klavuz, filozof ve dost olarak pek fazla gvenmezdim. O,
kendi
menfaatinin nerede olduunu pekl bili*
663
yor,
ola ki hayatnda bir n dahi sektirmemitir. Elbet sen be-
im grdm her eyi grmedin. Lakin onlarn mehul bir makatla senin ikine bir tutam ttn ya da bir
miktar uyuturucu koyduklarn renmek beni hi artmazd.
Geri dinledii her eyden Dr. Mulligan'n her sahada mkemmel hezarfen bir zat olduunu, sadece
tpla iktifa etmediini, ve ayet sylenenlerin asl var ise kendi brannda da sratle n plana kmakta
olduunu, ok yakn bir gelecekte hizmetlerine karlk esasl cretler talep eden bir sosyete doktoru
olarak mreffeh bir seviyeye erieceini anlamt, stelik tm o mesleki baarsna ilaveten Skerries'de,
yoksa Malahide'de miydi?, boulmasna muhakkak gzyle baklan o adam suni teneffsle ve ilk
yardm dedikleri usulle kurtarm olmas, kabul etmesi gerekirdi ki, ne kadar vse az saylacak
ziyadesiyle eci bir hareketti, bu yzden de dorusu bu yaklamnn ardnda halis muhlis domuzluk ya
da kskanlktan maada nasl hakiki bir sebep yatabileceini kavramakta son derece aciz kalyordu.
Yalnz btn bunlar u anlama geliyor ki senin beynini s-mryor o, demek cesaretini bulabildi.
Stephen'in yznn o andaki hain ifadesine atfettii dostlukla pekimi yar endieli yar merakl
muhteriz nazar aydnlatc ipular salamaktan uzakt, hatta sarf etmi olduu birka teklifsiz kelimeye
baklacak olursa kendisini fena halde kstrm olup olmad sorusuna ait hibir emare yoktuysa da
meselenin iyzn biliyordu da ancak kendisince malum sebeplerden dolay u ya da bu ekilde...
Ezici fakirliin byle bir etkisi vard, ve sahip olduu olaanst entelektel yeteneklerine karn, iki
yakasn bir araya getirmekte epey glk ektiini aka gryordu.
Erkekler tuvaletinin yannda etraf italyan olduklar anlalan ve aralarnda kk bir anlamazlk
olduundan
dolay etaretli lisanlarnn cerbezeli ifadelerini hararetli bir mnakaayla bilhassa canl bir tarzda ortaya
dken bir grupla evrili bir dondurma arabasn fark ettiler.
Puttana madonna, che ci dia i quattrinil Ho ragione? Culo rotto!
Intendiamoci. Mezzo sovranopi....
Dice lui, per!
Mezzo.
Farabutto! Mortacci sui!
Ma ascolta! Cinque la testapiu...
Mr. Bloom, Stephen ile, gsterisiz ahap bir yap olan ve da-a nce hemen hemen hi uramad
arabaclar barnana girer-
320 330 340 350
-------------------.----------. 664
ken gen dostunun kulana orann, bir zamanlar mehur, Invin cibles rgtnden Kei-Postu Fitzharris
olduu sylenen iletici*' hakknda birka ey tlatt ve bu sylentilerin doruluunu iddia etmesinin
bahis konusu olmadn beyanla ola ki zerresinin dahi hakikat olmayabileceini ileri srd. Birka
saniye sonra iki gece yolcumuzun orada ene alarak yiyip imekte olan ve aikr ki meraklarn byk
apta cezbettikleri gayetle mtenevvi bir kimsesiz ocuklar ve homo cinsinin dier tarife gelmez
numuneleri koleksiyonunun srarl baklar dnda selamsz sabahsz bir kede kendi balarna
salimen oturduklarna ahit olmaktayz. imdi bir fincan kahveyi yudumladk ya, diye havay
yumuatmak amacyla giriti Mr. Bloom, biraz da die dokunur bir eyler yemen gerek diye
dnyorum, bir poaa ya da yle bir ey. Bunun zerine derhal kendisine sangfroid ile eyleme geip
bahis konusu maddeleri sessizce sipari etti. Faytoncular, dok iileri ve bu neviden kimseler hot
polloisi sathi bir incelemeden sonra, pek memnun olmadklar aikr, gzlerini onlardan ayrdlar, ancak
kzlsakall, sann bir ksm krl zilzurna bir ahs, belki de bir denizci, gzlerini yere indirmeden
nce vecitle bakmasn epey bir sre srdrm idi. Mr. Bloom, sz hrrriyeti hakkn istimal ederek,
ancak kukusuz bahis konusu lisan ile pek fazla bir mmaresesi bulunmad
ve voglio zerinde epey mklat ektii cihetle, protege'sine, propos sokakta hl iddetini muhafaza
eden kzlca kyamet dala, sesirii iitilebilecek ekilde ykselterek dedi ki:
Gzel bir dil. Yani ark sylemek iin. iirlerini niin o dilde yazmyorsun? Bella Poetria! ylesine
melodili ve dolgun. Belladonna. Voglio.
Stephen, maddeten ve manen yorgunluktan mustarip, olanca gcyle esnemeye gayret ederek, yantlad:
Bir dii filin kulaklarn honut etmek iin. Para konusun-dayd ekimeleri.
yle mi? Diye sordu Mr. Bloom. Aslnda, iinden, salt gerektiinden daha fazla lisann mevcut
bulunduunu geirip, elbet diye ekledi dnceli, ola ki onu saran gneyin cazibesindendr srf.
Barnan ileticisi bu tete-a-tetem. ortasnda kahve nam altnda scak deme silme acayip bir terkiple
dolu
bir fincan ile Nuh nebiden kalma benzeyen bir rei masaya koydu. Ardndan, kendi tezghna doru
yollandktan sonra, Mr. Bloom ona bakyor-
665
eibi grnmesin diye onu alc gzle daha sonra incelemeye r verdiydi. Bu sebepten, gzleriyle
Stephen' balamas iin svik ederken bir yandan da muvakkaten kahve diye isimlendirilmesi mukarrer
mayii havi fincan tedricen urun urun onun nne doru itmekteydi.
_Sesler aldatcdr, dedi Stephen az bir sessizlikten sonra, tpk adlar gibi. iero, Podmore. Napolyon,
Mr.
Goodbody. Isa, Mr. Doyle. ekspirler de Murphyler denli yaygnm. Nedir ki bir
isim?
_Evet, haklsn, diye Mr. Bloom yapmacksz bir edayla ona
katld. Elbette. Szm ona poaay Stephen'a doru iterek bizim, admz da deitirilmi, diye ekledi.
Kzlsakall denizci, onlardan ayrmad gzlerini, dikkatini zellikle ektii aikr olan Stephe.n'n
zerine kondurarak, sordu Ya sizin isminiz neydi ki?
Mr. Bloom tam zamannda yoldann fotinine dokunmutu ya, Stephen, beklenmedik bir cihetten gelen
bu
lk tazyike kulak asm grnmeden, yantlad:
Dedalus.
Denizci ar ikiden, tercihan Hollanda cini ve sudan tahrip olmu bir ift iik uykulu gzden ona
doru kasvetli nazarlar yneltti.
Simon Dedalus'u tanr msn? Diye sordu nihayet. Iitmiliim var, dedi Stephen.
Mr. Bloom, bakalarnn da ayan beyan kulak misafiri olduklarn grerek, bir an baya taaccp etti.
irlandaldr o, diye aklad gzpek denizci nazarlarn hl ayn ekilde ynelterek ve bayla
onaylayarak. Hakiki bir irlandal.
Biraz fazlaca irlandal, diye mukabele etti Stephen.
Mr.Bloom'a gelince, btn bunlardan hibir anlam karama-yp, denizcinin kendi isteiyle barnan
dier sakinlerine dnerek onlara hitaben:
Elli yarda uzaklkta duran iki ienin zerindeki iki yumurtay omzunun zerinden vurduunu
grmtm. Solak keskin nianc, demi olmasyla ne gibi bir alkas olduunu kendi kendine
sorduydu. Denizci arada bir kekelediinden konumakta biraz mklt ekmesine ve el kol
hareketlerinin de kaltabanca olmasna ramen elinden geldiince meramn anlatmaya gayret
etmekteydi. ieler nah urada, farzet. Elli yarda llm. Yumurtalar
400
410
420 430 440 666
ielerin tepesinde. Omzunun zerinden silahnn horozunu teti&e alyor. Nian alyor.
Vcudunu yarm dndrerek sa gzn tamamyla kapatt Sonra yz hatlarn iki yana eker gibi yapp
almsaz ehresiyle geceye doru ters bir bak att.
Dan! Diye haykrd bir kez, ardndan.
Dinleyenlerin hepsi bir yumurta daha kaldna, ikinci bir patlama sesi gelecek diye beklediler.
Dan! Diye bard ikinci kez. 450 ikinci yumurta aikr tahrip oldukta, denizci bayla onaylaya-
rak gzn krpt ve kanasusamasna ekledi:
Buffalo Bill ldrr atnca,
Iskalamad hi, skalamayacak hay atnca.
Mr. Bloom'un nezaket uruna tutup ona bunun Bisley'deki gibi bir nianclk msabakas m olduunu
sormasna dek bir sessizlik hkm srdyd. Ne dedin? Diye sordu denizci.
ok oluyor mu? Diye srdrd Mr. Bloom hi oral olmakszn. 460 Ha, diye yant verdi denizci,
dinsizin hakkndan imansz
gelir hesabnn sihirli tesiriyle bir miktar geveyerek, on senelik bir hadise. Btn dnyay Hengler'in
Royal Sirki'yle dolatyd. Bu numaray yaptn Stockholm'da grdydm. Tuhaf rastlant, diye Mr.
Bloom aktrmadan Stephen'e duyurdu.
Adm Murphy benim, diye srdrd denizci. Carrigaloeli D. B. Murphy. Neresi, bilir misiniz?
Queenstown liman, diye yant verdi Stephen.
Bildin/dedi denizci. Fort Camden ile Fort Carlisle. O taraf-
470 Iardanm ben. Memleketim oras. O taraflardanm ben. Yengeniz
de ordadr. Beni bekleyip durur, zahir. Vatanmz gzel ingiltere'ye.
Yedi senedir denizleri dolaarak gremediim hakiki karmdr o
benim.
Mr. Bloom onun bu sahneye zuhurunu kolayca tasavvur edebiliyordu: Deniz Ana'y ektikten sonra,
yamurlu bir gecenin kr mehtabnda yurda dnerken yol kenarndaki bu denizciler kulbesine
uramt. Kars iin dnyay ap gelmi. Bilhassa o Alice-Ben Bolt konusunda, Enoch Arden ve Rip
van Winkle hakknda epey hikye vard da, buralarda Caoc O'Leary'yi hatrlayan kimse 480 var m,
biare John Casey'in en birinci ve de en tumturakl inat paralarndan biridir, stelik kendi apaznda
mkemmel bir -
667
Hir de. Gaibe ne denli lsz bal olsa da, firar ettikten sonra j dnen kadnlardan hi sz edilmez.
Penceredeki surat! So-unda ipi gsledii zaman kendi aknlnn yargc olarak muhabbetinin
kurban olan ayali hakkndaki rkn hakikat kafasna dank etti. Sen beni pek beklemiyordun ama ben
temelli geldim ve her eye yeniden balayacam. Ayr dt kars gene o ayn minenin karsnda
oturmutur. Beni ld sanyor, okyanusun dibinde mortoyu ekmi halde. Surda da, vaziyete gre, Ta
ve apa birahanesinin ileticisi Chubb veya Tomkin Amca ceketi- 490 ni fora edip oturmu, soanl
bifteini gvdeye indirmekte. Babaya yer yok. Vuuuu! Rzgr! Kadn kundaktaki bebeini dizine
yatrm, postmortem bir ocuk. Sefinenin demiri hoptiri ninna nin-nom! Kaptanmn emiri yalelli!
Svey'ten ald kmr hoptiri ninna ninnom! Boynumuz kldan ince. aresiz, katlanacaz.
Sevgilerimin kabuln temenni ederim krkkalpli kocan D. B. Murphy.
Dublin'in yerlilerinden olmad aikr grnen denizci, faytonculardan birine dnerek sordu: Fazla
bi ineme ttn gibi bi ey bulunmaz, di mi? 500
Muhatab faytoncuda o eyden bulunmuyor idiyse de, barnan ileticisi bir iviye asl ceketazndan
bir topak ttn kard ve arzu edilen nesne elden ele aktarld. Sa olasn, dedi denizci.
Bir inem az ttnn azna tevdi ettikten sonra ineye-rekten, pepeleyerek ar ar devam etti:
Bu sabah on birde vardk. Bridgewater'dan tula ykl -direkli Rosevean'h. Buraya gemek iin
bindiydim. Daha bu akam dedim, ite evraklarm. Grdn m? D. B. Murphy. Birinci snf tayfa.
510
Bu ifadesini teyiden bir i cebinden pek temiz grnmeyen katlanm bir kt karp yanndakine
uzatt. Dnyada grmediin yer kalmam hani, dedi barnak ileticisi tezghn zerine eilerek.
yle ya, diye yant verdi denizci ksa bir sre dndkten sonra, donanmaya yazldmdan bu yana bir
para dolatk ite. K'zldeniz'e gittim. in'e, Kuzey Amerika'ya, Gney Amerika'ya gittim. Bi seferinde
korsanlar peimize dtyd. Ynla aysberg grdm, kk buzullar grdm. Gemi idaresi denince bi
ei daha grlmemi Kaptan Dalton'un kumandasnda Stockholm'a, Kara- 520 aenz'e, anakkale
Boaz'na gittim. Rusya'y grdm. Gaspodi pomilyou. Ruslarn duas bu.
668
Acayip manzaralar grmsndr, anlatsana be yahu, dive atld bir faytoncu.
Elbet, dedi denizci, ksmen inedii ttn aznda aktararak. Acayip eyler de grmlm var,
her bi trlsn. Bi seferinde bi timsahn bi gemi demirinin trnan nah benim bu ttn inediim
gibi snverdiini grdydm.
Lapalam ttn azndan kararak dilerinin arasna yer-530 letirdi ve acmaszca srd:
Harrrt! Aynen byle. Peru'da adam yiyen kpekbalklarnn, cesetleri ve atlarn cierlerini yediklerine
ahit
olduydum. Bakn ite. Burada. Bi arkadam gnderdiydi.
Gemi kilerine benzeyen i cebini arayp bir resimli kartpostal kard ve masann zerinde nne doru
srd. zerindeki baskda unlar yazlyd: Choza de Indios. Beni, Bolivia.
Herkes dikkatini kartpostaldaki resme yneltmiti: Sorgun dallarndan yaplm ilkel kulbelerinin
nnde srsepet ocuun (herhalde yetmi seksen kadar vard) arasnda izgili peta-540 mallara
sarnm melik oturan, kpraan, emziren, alnlarn krtran, uyuklayan bir grup vahi kadn.
Btn gn koka inerler, diye ekledi lafazan taife. Mideleri mutfak rendesi gibi. Artk ocuk
douramadklar zaman memelerini kesip atarlar. Bak nasl da upuryan oturmu l bi atn karacierini
i i tkmyorlar.
Denizcinin kartpostal torlak baylar iin epey uzun bir sre ilgi oda haline geldiydi.
Onlar nasl kendinden uzakta tutarsn, biliyonuz mu? Diye sordu latife yollu. 550 Kimseden bir ses
kmaynca, gzn krparak dedi ki: Cam. Onlarn dn koparr. Cam.
Mr. Bloom hibir hayret emaresi gstermeksizin kartpostal ftursuzca evirerek ksmen silinmi olan
adresle posta damgasna gz gezdirdi. yle yazlyd: Tarjeta postal, SenorA Boudin, Galeria Becche,
Santiago, Chile. Herhangi bir mesaj falan bulunmamas bilhassa dikkatini ekmiti.
Nakledilen dehetengiz hikyelere yzde yz inanmamakla beraber (vayahut da Maritana'da tasvir
olunan William Tell ve La-zarillo-Don Cesar de Bazan vukuundaki evvelki ahsn topunu 560 br
ahsn apkasndan geirmesinin mevzubahis olmasna ramen o yumurtay vurma meselesine) ad ile
(temsil ettiini iddia ettii kimse olduunu ve hviyetini mahfce deitirdikten sonra kl yutturmaya
almadn farz etsek dahi) o kartpostaldaki gay-
669
| hakiki adres arasnda bir tenakuzu meydana karm olmaktan [tr dostumuzun bonas fidesWgi
hakknda birtakm pheler beslemeye balamsa da ki bu ona her ne kadar pek fazla derecede -vie
uzun seyahatlere km olmasa dahi kaderin bir cilvesiyle mstakr bir tarzda yapt en uzun yolculuk
olan Holyhead'e gidisini saymazsak denizlerden uzak bir hayat srm de olsa kalben yaradltan bir
maceraperest olduu iin bir bakma uzun zaman- 570 dr hasretle dnmekte olduu bir aramba
yahut da bir cumartesi gn deniz yoluyla uzun bir seyahate kma niyetini hatrlatm idi. Martin
Cunningham, Egan sayesinde bir paso temin edeceini sk sk sylemise de muttasl u ya da bu
ekilde Allann cezas bir prz km ve neticede bu plan suya dm idi. Ama elzem olan tediye
yaplm ve bir riske girilmi olsa dahi, kesen msait olduu takdirde pek pahal saylmazd, olsa olsa
birka Gine ki Mullingar'a gidi dn cretinin bile be ilin alt peni olduunu dnd. Bilhassa
karacier rahatszl eken bir kimse olduundan bu seyahat canlandrc ozon sayesinde shhat iin
fay- 580 dal ve her zaviyeden fevkalde zevkli olacak idi; gzergh boyunca Plymouth, Falmouth,
Southampton vesaire gibi eitli yerleri grecek ve nitecede bunlar phesiz inkiaflarn, kulelerin,
manastrlarn en muazzamn grecei, Parklane'in zenginlii ile tankln yenileyecei modern
Babilimizin ihtiam devasa payitahttaki retici bir turla noktalayacakt. O anda aklna gelen ve hi de
fena olmayan bir fikir de hazr ordayken etrafa bir bakp orann en mmtaz elence yerlerini mesel
banyolar, birinci snf lcalar ve kaynarcalar mebzul Margate'yi, Eastbourne'u, Scarbo-rough'yu,
Margate vesaireyi ihtiva eden bir yaz mzii konser turu 590 iin aranjmanlar yapmaya almayla
alkalyd. Muhakkak ki ky-tnk bir kumpanya ile veya, senin o Mrs. C. P. M'Coy gibi valizini dn
ver de biletini postalaym tr boyundan byk ilere kalkan mahalle kanlaryla deil. H, tekmil
yeleri irlandal olan mutena bir kafile, kendi meru zevcesi olan ve bir bakma Elster Grimes ile
Moody-Manners'a kar bir protesto kabilinden baakt-nsiyle birlikte Tweedy-Flower Grand Opera
Kumpanyas, diye geirmekte ve bunun son derece basit bir mevzu olduundan, ve muktezi torpilleri
patlatabilecek kabiliyette yrtk bir kimsenin mahalli gazetelerde
kifayetli grltleri koparabilmesi halinde ba- 600 andan olduka emin idi ve bylece i ile zevk
meczedilebilir idi. Lakin yle bir ahs kim olabilirdi? Sorun burada idi.
Kezalik, hakikaten kati olmamakla beraber, zamana ayak uydurmak maksadyla sylentilere gre
brokratik muhitlerde mutat
670
miktarda krtasiyecilik ve ii gemi banazln savsaklamalarla birlikte yeniden alevlenen bir mevzu
olan yeni seferler ihdas etmek suretiyle muazzam bir i sahas alabileceini de dnd Bu sahada
genel olarak halkn, sokaktaki adamn, mesel Brown Robinson ve dierlerinin seyahat etme
ihtiyalarn karlamak 610 maksadyla muhakkak ki tasaddi ve teebbs iin byk bir frsat zuhur
etmekte idi. Bunun muvacehesinde, sokaktaki adamn, sistemin aslnda takviye edilmesi lzm gelirken,
bilakis birka deersiz pavnd yznden, benim o onulmaz smsklm yznden dnya evine
girdiim gibi ilhir kafese tkl kalma yerine yaadklar dnyay daha fazla grmekten mahrum
braklmas teessf edilecek ve mnsz bir vaziyet idi. Netice itibariyle, kahrolas, yaadklar ehir
hayatnn on biri mtacaviz yeknesak aylk meakkatinden sonra bilhassa Tabiat anann en aaal bir
vakti olan yaz mevsiminde 620 adeta hayata yeniden avdet etme mnsna gelen venue deiimini hak
ediyorlard. Tatile kanlar iin adamzda da velev Dublin'de yahut hatta onun pitoresk dolaylarnda
kyamet kadar cazip yerler ile istimli trenle ulalabilen Poulaphouca gibi shhat iin faideli ve
dinlemek maksadyla nefis ormanlk blgeler, velevse ldrtc kalabalktan ok daha uzaklardaki,
irlanda'nn bahesi unvann bouna kazanmam ve ayet hava rahmetli deil ise malul arabasndaki
yallar iin ideal bir muhit olan Wicklow'da, ve hatta ayialar eer hakikat ise coup d'oeifm ziyadesiyle
muhteem olduu Donegal bozkrnda (aslnda bu yreye muvasalat pek kolay olmad-
630 ndan nai oraya giden ziyaretilerin says bu yreden elde edilebilecek olan faideler nazar itibare
alndkta olmas lzm gelen seviyeye hens vasl olmamtr) halbuki Silken Thomas, Grave O'Malley,
George IV, deniz seviyesinden yzlerce fit ykseklikler-deki rododendronlar her eit ve eraitteki insan
ve bilhassa ilkbaharda genlerin tercih ettikleri gzde bir mesire yeri olan, ama ne yazk ki umumiyetle,
istitraten syleyeyim ki, akllarna esiverip kasten veyahut kazaen, uurumdan derek lenlere de
rastlanan ve Nelson Stunu'ndan sadece krk be dakikada varlabilen Howth'da da ayn ekilde
mkemmel frsatlar mevcut idi.
Elbet
640 car turist seferleri henz bir bakma emekleme devrinde olduundan dolay onlarn kalacaklar
yerler de pek ahm ahm deildir. Srf merak saikasyla, bir gzergh trafiin mi meydana getirdiim,
yoksa bunun aksinin mi varit olduunu veyahut da her ikisinin de muteber mi olduunu aratrmak ona
enteresan gzkyordu-Kartpostaln teki resimli yzn evirip Stephen'e doru uzatt.
671
_Bir zamanlar bi inli grdydm, diye srdrd deliduman
vkc, bu inlinin kk kk hamurumsu haplar vard, onlar
koydumu alverirlerdi de her bi hap baka ekiller alrd. Bi-; bi gemi olurdu, bi dieri bi ev, bi dieri
de bi
iek. Fareden orba yaparlar, diye itihaaverane ekledi, bu inliler billhn. 650
Onlarn yzlerinde phelenme emareleri sezmi olacak ki, dnya gezgini servenlerine merbutiyetle
devam
etti.
_Trieste'deyken bi Italyann bi herifi ldrdn grdydm. Srtndan bakladyd. Bak nah, byle.
Konuadursun, tynetine pek yaraan tehlikeli grnl bir sustahak karp saplamaya hazrm gibi
tuttu. Bi abanozda iki kaak arasnda bi dala ktyd. Herifiolu kapnn ardna gizlenmi,
adamn arkasndan vurmutu, ite byle. Mevlna kavumaya hazrlan, dediydi. Ktt! Sapna kadar
girdiydi srtna.
660
Denizcinin zerlerinde mahmurane dolaan muacciz nazarlar meydan okurcasna baka sorusu
olanlarn ortaya kmalarn bekler gibiydi.
ahane bi elii var, diye yineledi, dehetengiz stilettosunu inceleyedursun.
En cesur bir ahs dahi dehete garketmeye kfi gelecek bu mellim denouement m akabinde, denizci,
sustalsnn azn at diye kapad gibi bahis konusu silh tekrar tedehh yuvasna, yani cebine
kaldrd. Kesici silhlarda stlerine yoktur, dedi, zahir karanlk bir 670 kede oturmakta olan biri
dierlerine duyururcasna. Invincib-les'in park cinayetlerini ecnebilerin ilediine inanmalarnn sebebi
bak kullanmalaryd.
Cehaletin srr olduu mlhazas ile sylendii aikr olan bu beyan zerine Mr. B. ve Stephen, her
birisi kendisine mahsus tarzda, haliyle katiyen entre nous nevinden din bir asudelik iinde insiyaki
olarak manal nazarlar teati ettiler ve kln kprdatmaks-zn o kaynam zmbrty hprdeten Kei-
Postu'na, nam dier ileticiye doru baktlar. Onun aslnda bir sanat eseri olan ve kendi bana bir
tetebbu mevzuu tekil eden tariflere smayan bimn 680 surat, orada geenlerden bir nebzesini dahi
anlamad intiban irmekteydi. Tuhaf, pek!
Mteakiben epeyce uzun sren bir inkta hkm srd. taamlardan biri spazmoz geirircesine kahve
lekeleriyle kapl bir Kam gazetesini, bir dieri choza de\\ yerlilerin kartn, bir dieri e denizcinin
tezkeresini okumaktayd. Mr. Bloom'u soracak olur-
672
sanz, kendisi dalgn bir vaziyette sadece dnp durmaktavH Zikredilmi bulunulan hadisenin getii
zamanla birlikte dn ce reyan etmi olanlar da canl bir ekilde hatrlad, takriben virm 690 sene evvel,
daha o
henz on besindeyken seksenlerin iptidamda daha dorusu seksen birde, toprak kavgalarnn kzt
gnlerde bu hadise handysa cmle lemin dikkatini stne toplam idi.
Hey, patron, diye Mr. Bloom'un dncelerini kesti denizci. u katlar geri versene.
Bu talebi yerine getirildikte, denizci onlar peneleriyle toparlayarak ald.
Cebelitark kayasn grmln var m? Diye sordu Mr. Bloom.
Denizci, bir yandan ineyedursun, evet, tabii yahut da hayr 700 mnsna ekilebilecek ekilde
imizaz gsterdi.
Ah, siz de mi gittiniz, dedi Mr. Bloom, Europa Point, hane-berdu ola ki kimi hatratn nakleder
umuduyla evet mnsna ekip, lkin yle olmad da, herifiolu talalarn iine bir tkrk f-krts
gndererek uyuuk bir istina ile ban sallad.'
Tahminen hangi seneydi acaba? Diye soruturdu Mr. B. Geminizi anmsyor musunuz? Soi-disant
denizcimiz yant vermeden nce hrsla forsla ine-resini srdrd:
Denizdeki o karanlklardan da, gemilerden ve teknelerden 710 ' de bktm usandm, dedi. mr billah
tuzlu konserve.
Yorulmua benziyordu, sustu. Soruyu soran da bylesi hinoluhin bir kurttan fazlaca bir ey elde
edemeyeceini sezinleyerek krei arz eviren suyun devasa ebatlarna dalp gitti, u kadarn sylemek
kfidir ki, haritaya yle bir nazar atfetmekle dahi anlalaca zre arzn drtte n dolu dolu
kapsamakta idi ve bylece dalgalara hkmetmenin ne mnya geldiini de tam olarak idrak etti idi. En
azndan birka kez, belki de on kezden fazla, Doll-ymount'taki North Bull civarnda pek ho koktuu
sylenemeyecek olan ve aikr ki birbirleriyle bakp durduklar denize yakn 720 bir duvarda birisinin
bir yerde arksn syledii tertaze ormanlarla krpe ayrlar dleyerekten oturmay det edinmi
belli bir yersiz yurtsuz ihtiyar eski bir deniz kurdunu grml vard. Acaba neden diye onu bir
dncedir almt. Belki de semtika-demlerin ve tm o trden eylerin stne ve altna, pekl altna
olmasa da, bata ka, srrn kendisi bulmaya almt, lmne susam gibi. Halbuki yirmiye kar
sfr ihtimalle aslnda sr dye bir ey mevcut deildi. Mamafih, iin minutiaesine girmeksizin, u
, gayet vazh idi ki deniz orada olanca hametiyle durmakta ve hadisatn tabii ak iinde u kimse ya
da bir bakas ka-meydan okuyarak onun zerinde yelken aarak umak zo-da kalm, halbuki bu da
sadece insanlarn umumiyetle o nevi-, mesuliyetlerini allem edip kallem edip cehennem fikri veya
vango ve sigorta fikri gibi ayn istikamette ileyen eyleri baka kimselere nasl yklediklerini
gstermitir, yle ki dierleri bir baka yere srf bu sebepten dolay Lifeboat Sunday ister denizden rak
i ksmlarda ister deniz kenarnda otursun her iki vaziyette de kendisine bu ekilde takdim olunmu
bulunmasndan dolay mevsim ne olursa olsun her trl erait tahtnda vazife icab rlanda her
vatandandan bunu bekler, diyerek kn kimi zaman byk meakkatlere katlanarak gemiyi donatan ve
onu yola karan, ayrca irlanda fenerlerini de, Kish'i ve dierlerini de unutmadan, her an alabora olma
tehlikesine maruz limanreislerine ve sahil muhafaza tekiltna kranlarn sunmalar icap eder, der
iken aklna bir zamanlar kzyla beraber iken frtnal olmas bir yana adamakll dalgal bir havada
bandan geenler geldiydi.
Korsan isminde bi gemide benimle denize alan bi tayfa vard, eski bi denizkurdu, o da tam bi
korsan, haa, diye devam etti denizci, sonralar karaya kt da valiyi vurup ayl alt ingiliz lirasna bi
beyefendinin ua
olup ktyd. Bu zerimdeki pantolon onundur bir de gamsele yamurlukla o sustaly verdiydi. Keke
bana da yle bi i nasip olsa, tra olur giyinirsin. Dolamaktan bktm artk. imdi bizim olan var,
Danny denize alm da anas da ona Cork'taki bi tuhafiyecide kendini harap etmeden para
kazanabilecei bi i bulmu. Ka yanda ki olun? Diye sordu dinleyenlerinden, ha sras gelmiken,
hani yandan baklnca belediye evrak mdr Henry CampbeH'e uzaktan uzaa benzeyen biri, elbet
onun mkedder bro gailelerinden rak hali, kir pas iinde pejmrde klkl ve burun nahiyesinde epeyce
bir kzart.
Kim, diye cevaplad onu denizci ardan armasna bir titremle, olum Danny mi? On sekizine
basmtr herhal, yle olmas lzm.
Bunun zerine Skibbereenli baba kuruni veya her hal kr-a napak gmleini iki eliyle aarak bir gemi
demirini temsil et-e* maksadyla ini mrekkebiyle ilenmi bir dvmenin grn-duu gsn
kamaya balad.
Bridgewater'daki o yatakhanede bit kaynyordu, diye du-au> namussuzum. Yarn, olmazsa, brs gn
vkansam ivi olu-
674
cak. O siyahlar felket oluyorlar. Nefret ediyorum pezevenkler den. Olanca kann emip bitiriyorlar
keratalar. Herkesin, onun gsne baktn grerek hatrlarna gmleini ekerek denizcilerin midinin
o kadim sembolne ve teferruatna ilveten 16 saysyla gen bir adamn yandan grnen hafif abus
suratn ayna gibi ortaya kard.
Dvme, diye izahat verdi resimleri gsteren. Karadeniz'de Kaptan Dalton'un kumandasndaki
gemimizi bonaa Odessa aklarnda kmltsz hale getirdii srada yaptrdydm. Yapan da, Antonio
isminde bi tayfa. Kendisi de ite surda, bi Yunanl.
Yaparkene ok actt myd? Diye sordu denizciye birisi.
Hazrete gelince, kendisi harl harl derisini ekitiriyor. eyinin eysini. eke eke yahut. Baksana
buraya, dedi denizci, Antonio'yu gstererek, ite surda, ikinci kaptan kalaylamakla megul. imdi de
bakn ite, diye de ekledi parmaklaryla derisini ekitirerek, marifetleri bitecee benzemiyor ki, bi
sarakaya glyodur garanti.
Hakikaten de Antonio adl gen adamn morumsu surat zoraki tebessm edermi gibi grnmekteydi
ve bunun tuhaf tesiri, bu sefer ne doru kayklan Kei-Postu dahil, herkeste tam bir hayranlk
uyandrmt. Ya, ya, diye ah etti denizci, gzlerini baatur gsne doru indirerek. Sonra da
kpekbalklarna yem olduydu. Ya, ya.
Derisini tutmay braknca profil gene en bataki normal ifadesini ald. Dvmen hallm ki hallm,
dedi liman iilerinden biri. Ya o numara nesi ki? Diye sordu iki numaral kaldrm mhendisi.
Canl canl m yedilerdi? Diye sordu bir nc bahriyeli.
Ya, ya, diye ah etti gene kahramanmz, sadece numara hakkndaki soruyu tevcih eden kiiye
mteveccihen ksa sreli yarm bir eit tebessm ile, bu kez bir para daha neeli. Yem olduydu. Bi
Yunanlyd kendisi. Ardndan, antrd trajik sona kyasla ipten kazktan kurtulmua benzeyen
espirisini patlatt: Ne bok adammsn Antonio, Tek bana braktn sen benio.
Siyah bir hasr apkann altndan bir fahienin boyal ve bitkin ehresi barnan kapsndan ierisini,
zahir bir bana kefe km, deirmenine daha tlecek zahire bulmak maksadyla kaamakl
gzlerle szd. Mr. Bloom ne yana bakacan ararak,
675
kin grnmesine ramen annda telala ban evirdi, ve, masa-zerinden arabacnn, ayet asl varsa,
brakm olduu Abbey ,eet'in pembe baskl nshasn tutup kaldrarak kdn pembene bakt ne diye
pembeydi ama. Byle yapmasnn sebebi kapdan bakan ehreyi grdkte derakap onun, o gn leden
sonra Ormond Quay'de bir an iin ksmen grm olduu o apal kar-nn, yani yannda grd
kahverengi tayyrl hanmefendiyi (Mrs. B.) tanyan ve onun amarlarn ykamak iin yalvaran
aftenin surat olduunu anlam olmasyd. Hem dnlecek olursa amar da olduka mphemdi
hem, deil mi ya! Mamafih ak kalplilii onun, Holies Street'te karsnn i amarlar kirlendiinde
onlar ykadn ve kadnlarn da erkeklerin ayet kadn onu hakikaten seviyorduysa, beni seven kirli
gmleimi de sever hesab, inisiyalleri Bewley ve Draper sabit marka mrekkebiyle ilenmi (yani
onunkiler yleydi) mabih amarlarn
ayn ekilde ykadn itiraf etmek mecburiyetinde brakmt. Gene de tam o anda, diken stnde
oturduundan, kadnn yokluunu onun varlna yelediinden dolay, iletici elinin kaba bir
hareketiyle onu oksulad vakit hakikaten ferahlamt. Evening Telegraph'n bir ucundan kadnn kimi
tahtalarnn eksik olduunu gsteren konta-ms cams srtkan ehresini kapnn ucundan bir an iin
grd -kadn, Murphy reisin engin gsn eviren merakllar grubunu aikr bir meyeln ile seyretti
ve ardndan yoklara karp gitti. Gambot, dedi iletici.
Aklmn ii deil, diye Stephen'a fsldad Mr. Bloom, tbbi adan diyorum ki, Lock hastanesi kakn
zhrevi hastalklar bnyesinde barndran sefil bir yaratk nasl da hayaszca insanlara aslyor ve akl
banda bir adam, ayet shhatine bir nebze ihtimam gsteriyorsa. Talihsiz yaratk! Tabii eninde sonunda
onun bu
vaziyetinden mesul olan baz kimseler vardr. Ama sebebi ne olursa olsun....
Stephen kadn grmemi olduundan omzunu silkti ve dedi ki:
Bu lkede insanlar o kadnn satp satabileceinden ok daha fazlasn satp yklerini tutuyorlar.
Vcudunu satp da ruhunu satn alabilecek gc olmayanlardan korkma sen. O kadn kt bir tacr.
Pahalya alp ucuza satyor.
Daha yal olan, herhangi bir ekilde sklgan veya mklpesent bir zat olmasna ramen, bunun
rezaletin son perdesi olduunu ve instanter engellenmesi icap ettiini, o eit kadnlara (bu mevzudaki
evde kalmln verdi i nanemollalk bir tarafa) l-
810 820 830 840 850 676
zumlu bir er olarak vesika verilmesi ve onlarn mnasip otorit lerce muayene edilmesi, hakikaten ifade
edilebilirdi ki, bir/w, familias olarak, ta ilk balangcndan beri bunun iddetli bir mda fiydi. Bu
neviden bir tarz hareketi tesahup eden bir kimse, ded' Bloom, mevzuu kamilen tavzih ederek, btn
alkadarlara devam. l bir ltuf bahetmi olacaktr.
Sen iyi bir Katolik olarak, diye mtalaasn serdetti, ruha inanrsn. Yoksa bununla, herhangi harici bir
objeden, mesel bu masa veya u fincandan farkl olarak insann zihnini, beyingcnii 860 m
kastetmektesin. Buna ben de inanyorum nk salahiyettar kimseler bunu gri maddenin kvrmlar diye
izah etmilerdir. Aksi takdirde mesela X ualar gibi icatlarmz olmazd. Deil mi ya?
Bu suretle alkalanan Stephen, cevap vermeden evvel zihnini toparlamak ve hatrlamak maksadyla
hafzasn fevkalbeer bir surette altrmak mecburiyetinde kald:
En yetkili azlar bana bunun basit bir madde olmas hasebiyle bozulmasnn sz konusu olmadn
anlatmlardr. Anladma gre, iittiklerimden edindiim intiba udur ki, corruptio per se ve corruptio
per accidens gibi ikisi de saray dabndan dlanan Ken-870 di br azizliklerine ilveler yapmaya
muktedir olan Asli Sebebi ile imha edilme ihtimali hari lmsz olabilirdi.
Her ne kadar bunun istilzam ettii tasavvuf! incelikten yana dnyev mdrikesi bir para noksan ise de
Mr. Bloom bunun umumi mealini tamamyla kabul etmi idi, ancak basit babnda noktai nazarn
serdetme lzumunu hissederek, derhal mukabelede bulundu:
Basit? Mnasip kelimenin bu olduunu zannetmiyorum. Muhakkak ki, haklsn, unu kabul etmek
lzm ki, insan basit bir ruha anca krk ylda bir rastlar. Ama benim varmak istediim nokta 880 u ki,
mesel o ualar kefetmek iin Rntgen'in yapt ey bakayd, yahut teleskopu Edison, yoksa ok
daha evveldi sanrm Galileo'ydu, o adam, yani, ve ayn ey elektrik gibi o mull tabiat hadiselerine
ait kanunlar iin de hakeza, lkin tabiatst bir Tanr'nn mevcudiyetine inandn sylemek ise
bambaka bir ey. Ha o mesele, diye tevbih etti Stephen, Mukaddes Kitabn en fazla bilinen ok
saydaki hkmlerinde nihai olarak ispat edilmi bulunmaktadr, ikinci derecedeki deliller hari.
Bu etrefilli mevzuda mamafih iki dostumuzun noktainazarla-890 r, tahsilleri ve daha baka her eyleri
ve bilhassa yalan arasnda dalar kadar fark olduundan dolay birbiriyle eliki iindeydi.
677
_Ispat m edilmi? Diye bir inanmazlk tebessmyle kar , jgha tecrbeli olan, ilk noktainazarna
smsk sarlarak. Bun-A n pek emin deilim. Bu mevzuda herkesin kendine gre bir fik-| vardr ve,
meseleyi
taassubkr tarafna srklemeden, msaadenle bu noktada seninle in toto ayn kanatte olmadm
tebarz ttirmeliyim. Benim inancm udur ki, hakikati samimiyetle sylemek icap ederse, o paralarn
hepsi de muhtemelen keiler tarafndan koyulmu dzmecelerden baka bir ey olmayp belki de bu
vaziyet Hamlet gibi eserleri tam olarak kimin yazd, Bacon m, 900 zira Shakespeare'i benden
namtenahi daha fazla bildiine gre muhakkak ki teferruatn sana anlatmama hacet olmayan mill
airimize dair o devasa problemin bir tekrardr. u kahveni bitiremez misin, sen de yani? Ver
kartraym. u poaadan da bir para al bakalm. Handysa bizim reisin tulalarna benziyor
mbarek. Ama kendisinde olmayan bir eyi veremez ki hi kimse. Isr ucundan biraz.
imkn yok, diye kvrarak geitirdi Stephen, o anda zihinsel vaziyeti daha fazlasn serdetmekten
imtina ettii iin.
Kusurbuluculuk taamlen beyhude olduuna, Mr. Bloom en 910 iyisi dipteki ekeri kartrmay veya
bunu denemeyi geirip hrnla yakn bir hisle Coffee Palace' ve orann mutedil (ve kazanl)
atmosferini dnd. phe yok ki bu meru bir gaye idi ve tartmasz son derece hayrl neticeler
alyordu; imdiki gibi barnaklar ise geceleyin serserilere alkolsz merubat takdim etmek, akamlar
ehliyetli zevat tarafndan aa tabakalar iin konserler, piyesler ve faideli konferanslar tertip etmek
gayesiyle iletiliyordu. Dier taraftan, bir vakitler orada pek mmtaz bir yer igal eden karsna piyano
almas karlnda dedikleri mebla - ki gayet mtevaz bir cret idi - ait vazh ve zc bir hatras
mev- 920 cuttu. inanmaya iddetle mtemayil olduu fikre gre herhangi bir rakip tanmayacak bir
tarzda esasl bir net kra ulalmalyd. S04 bakr slfat zehirlenmesi veyahut da bir yerde okuduunu
hatrladna gre ucuz bir aevinde ama nerede, ne vakit hatrlaya-myordu baz kuru bezelyelerin
iindeki bir eyler. Her ne hal ise tekmil gda maddelerinin muayenesi, tbbi muayenesi ona her vakit
olduundan daha elzem gzkmekteydi ki muhtemelen tbbi tahlil mevzuunda Dr. Tibble'n Vi-
Cocoa'sna olan rabeti izah etmeye kfi gelirdi. i bakalm bir yudum, deme cretini gsterebildi
kahveyi 930 kattrmasn mteakip. Hi olmazsa bir tadna bakmaya raz olan Stephen, hantal
678
marapay, kulpundan tutarken far diye dklen kahverengi s nn iinden kaldrd ve mstekreh
merubattan bir yudum iti
Gene de kokar mokar ama tok tutar, diye insaniyetli deha tevik etti, gda konusunda gayet titizimdir.
ok az dahi ikem perver olmaynn yegne sebebi muntazam nlerle iktifa et menin zihinsel olsun,
el ii olsun, her neviden mstakar alm iin sine qua non tekil ettii idi. Daha mugaddi yiyecekler
yemeli-940 sin. O vakit kendini bambaka bir insan gibi hissedersin.
Sv besinleri yerim ben, dedi Stephen. Ama ah, u ba burdan uzaklatrmak ltfunda bulunur
musun? Bana Roma tarihini hatrlatyor.
Mr. Bloom derhal istenildii gibi yaparak thmetlendirilmi olan nesneyi, Roma veya antik ala bir
alkas vara hi benzemeyen boynuzsapl kr sradan bir ba, u noktasnn en gze arpan noktas
olduunu mahede ederek, ortadan kaldrd.
Mterek dostumuzun hikyeleri de kendisi gibi, dedi Mr. Bloom apropos baklar, cofidente ma
sotto voce. Anlattklarna inan-950 yor musun? Btn gece o mavallar saatlerce okur okur da bana
msn demez gene de. Baksana una.
Denizlerdeki hayatn nice korkun ahval ve sergzetleriyle dolu rzgrlar tten gzleri uykudan
imiti; mamafih, ilk nazarda azndan dklen btn o tesvilt haddi zatnda pek muhtemel
grnmyor idiyse de kamilen martavaldan ibaret olmamas ve hakikaten doru olmas ihtimali de
pekl mevcut idi. O esnada nnde duran ahs evirip eviriyor ve gzleri ona taklaldan bu yana onu
erlokholmesliyordu. Ba hafif kellemeye meyyal ise de emailindeki mevsuk olmayan bir ey onun
bir 960 hapishane kakn olduunu ihsas ediyor ve byle esrarengizkhkl bir tipin kalafatlarla ayak
deirmencileri kumpanyasn tedai ettirmesi iin insann muhayyilesini fazlaca zorlamas iktiza
etmiyordu. Zaten anlatt vakadaki ahsn, insanlar ekseriye bakalarnn bana gelmi gibi anlatrlar
ya, kendisi olmas ve gnahlarnn kefaretini yukarda tasvir edilen melodramatik ekilde deyen
Antonio zat muhteremleri (ki mill airimizin kaleminden neet eden ayn isimdeki ahsiyet ile hibir
alkas yoktur) bir tarafa onu kendisinin ldrm ve hayatnn drt be yak senesini sfl
mahpushanelerde geirmi olmas pekl mmknd. Dier taraftan 970 sadece kurt masal okuyor da
olabilirdi, ki aikr safdillerle, yabanc diyarlardan haber bekleyen u arabaclar gibi
Dublin yerlileriyle karlaan Hesperus uskunasnn vesairenin dolaylarnda palavra skarak umman
denizlerinde yelken am her kadim denizcinin
-------------- 679 -------------------------------
lkm olmas mazur grlebilir bir zaaf saylabilirdi. Velha-1 hulsatlhulsa bir insann kendisi
hakknda syledii yalanlar, Si kalarnn onun hakknda dzdkleri bilcmle kuyruklu yalanlarla asla
boy lemez. _Dikkat buyurun, bunlarn topunun da uydurmasyon oldu- nu sylyor deilim, diye
sze devam etti. Buna benzer sahne-I re sk olmasa dahi zaman zaman rastlanr. Devler, elbet onlarla
980 karlamak epey zor olsa da, arada bir grnrler, cce kralie Marcella hakeza. Henry Street'teki
balmumu heykeller sergisinde Aztekler tabir edilen oturan eribacakl birtakm heykelleri kendi
gzlerimle grdydm, adamlarn bacaklarn dzeltebilmeleri mmkn deil, annadnz mn, diyerek
yannda oturan adamn sa dizinin ardndaki veter mi denir her ne karnars ise snrlarn
iaretleyerek, buralanndaki adaleler var ya, onlara tapnan milletin nnde tanrlar gibi o ekilde
oturmaktan son derece clz kalrlar diye devam etti. Basit ruhlara bir rnek sana.
Mamafih laf Sinbad ile onun dehetengiz sergzetlerine (ki 990 ona bir para Ludwig, nam dier
Ledwidge'yi, onun Gaiety afilerinde boy gsterdii ve Michael Gunn'n harikulade baarl Flying
Dutchman'fa idareci ye olduu ve her ne kadar hayali veya bunun aksi sefinelerin de trenler gibi
sahnede biraz yavan kat bir hakikat ise de herkesin onu dinlemek maksadyla akn akn geldii
zamanlar hatrlatyordu) getirdiyse de bunda bizatihi telif edilemeyecek bir husus bulunmadn itiraf
etti idi. Bilkis o srtndan hanerleme motifi italyanlara pek de yabanc gelmeyen bir mesele idi ancak
aslnda rahatlkla sylemeliydi ki Coombe yaknnda kk talya'nn ordaki o dondurmaclarla balk
tavaclar ve hele 1000 hele patates kzartmaclar ve dahi dierleri ertesi gn sessizce, ve ucuzundan
diye ekledi, aznza layk de rigueur sarmsakl bir a hazrlamak gayesi ile geceleri kedi cinsinden o
zararsz ve lzumlu hayvanlar avlamaya bir para fazlaca msait olmalar hari makul muktesit
alkan insanlard.
spanyollar da, mesel, diye devam etti, yle atein mizal olup eytan gibi fevridirler ve kanunlar
kendi hislerine gre tefsir ederek karnlarnda tadklar o hanerlerle insann iini hemencecik
bitiriverirler. Srnormal scaklarn neticesi, mevsimleri icab. Benim karm, tabir caizse, Ispanyoldur,
ana tarafndan yani. Aslna 1010 bakarsan, ispanya'da, yani Cebelitark'ta doduu iin (teknik adan),
ayet istese ispanyol vatandal talep edebilir. Tipi de ispanyol zaten, iyice esmer, bilirsin, kara yani.
Bana sorarsan mevsim artlar karakteri etkiler derim. Onun iin sorduydum iirlerini
II
---------------------------------- 680 ----------------------___
italyanca yazp yazmadn.
Buraya girerken karlatmz ateli tipler, diye Stephe araya girdi, on ilin uruna esasl
tutumulard. Roberto ruba roh sua.
Aynen dediin gibi, diye onaylad Mr. Bloom.
1020 stelik, dedi Stephen gzlerini dikmi bir yerlerdeki bilin.
meyen bir dinleyicinin ya da kendisinin zerinde dolatrarak Dante'nin cokunluunu ve k olduu
ikizkenar gen Miss Portinari ile Leonardo'yu ve Tommaso Mastino'yu da bilmekteyiz
Kanlarnda var, diye onad Mr. Bloom derakap. Gne hepsinin kann kaynatm, vesselam. Tesadf
bugn yolum Kildare Street mzesine dtyd de, ayet deyi yerindeyse bulumamzdan az nceydi,
ordaki antik heykellere bir gz atfydm. Kal-alardaki, gslerdeki o muhteem tenasp. O trden
kadnlara burda pek rastlamazsn. Arada bir bi istisnas kar. Evet, gzeller 1030 var, az burnu
yerinde olanlar, ama benim kastettiim ey kadn endam. stelik giysiler konusunda yle zevksizler ki,
ou yani, kim ne derse desin, bence kadnn doal gzelliine gzellik katar giyim. Kr kr oraplar,
belki de, lakin phesiz, en ok gck kaptm eydir hatta onlar grmek beni tiksindirir, diyebilirim.
Ne var ki, her bir yanda ilgi bir bakma giderek azalmakta idi ve dierleri deniz kazalar, siste kaybolan
gemiler, aysberglerle msademeler ve buna benzer vukuat hakknda sohbete balamlar idi. Bizim
bahriyelinin de elbet bu mevzuda anlatacak eyleri vard. Horn Burnu'ndan birka kez gemi, in
denizlerinin o 1040 mthi muson rzgrlarn yemi bir kimse olarak ummanlarn btn bu
muhataralarna kar ona moral veren veyahut da o neviden bir kelamda bulunduydu, muazzez bir
madalyon sayesinde kurtulmu olduunu beyan ettiydi.
Bylecene ondan sonra Daunt kayal aklarndaki gemi enkazna, hk demi Henry Campbell'in
burnundan dm olan o arabacnn kp da Booterstown kumsahndaki Palme olduunu sylemesine
dek kimsenin adn hatrlayamad o talihsiz Norve barknn enkazna doru srklenmiler. O sene
btn ehir bu olaydan bahsettiydi (Albert William Quill bu mevzuda Irish Times 1050 iin fevkalde
meziyetli gzel orijinal bir iir yazmt), kyya vuran dalgalar onun zerinden geiyor, ard arkas
kesilmeyen kalabalklar kyda dehetten ta kesilmi heyecanla onu seyrediyorlard. Ardndan bir
bakas Mona'nm nemli ve ar bir havada orsasndan gelmekte olan Swansea limanna bal S. S. Lady
Cairns e arpmasna ve btn mrettebatn yitirmesine ilikin bir eyler 68]
"vledi. Hibir yardm ulatrlamam. Kaptan, Mona'nn yani, sademe blmesinin gmesinden
korktuunu sylemi. Hi su yokmu, zahir, sintinesinde.
Bu merhalede bir hadise cereyan ettiydi. Zartay koyuverme mecburiyetinde kalan denizci
iskemlesinden kalkverdiydi. 106O
_Pruvandan geiyim bi yle arkda, dedi asude bir ekerleme yapmaya tatl bir ekilde henz balam
olan yanndaki adama-
Ar admlarla hantalcasna yava yava kapya doru ilerledi,
barnan dndaki tek basamaa gvur ls gibi indi ve sola doru kvrld. Denizci oralkta
pozisyonunu aladursun, onun kalkmasndan sonra her iki cebinden darya frlam iini stmak
maksadyla kendi hususi istihlki iin herhalde bahriyeli romu olacak iki ieye gz taklan Mr.
Bloom, onun ielerden birini ekerek tapasn kardn ya da kapan atn ve azn dudaklar-
1070 na dayayarak lkr lkr sesler kara kara sk bir frt ektiini gr-dyd. Denizcinin kadn
klnda bir karaltyla kesimesine mteakip birtakm manevralardan sonra netice itibariyle srra kadem
bastn gznden karmayan bizim slaholmaz Bloom, gzlerini iyice zorlayarak denizciArom iesini
sourarak bihakkn tazelen-dikte, onun azn am, son ziyaretinden bu yana tannmayacak ekilde
deimi ve byk apta gelimi olan Loop Line iskelelerine ve kprlerine aval aval baknmakta
olduunu sezer gibi olduydu. Grnmeyen birisi ya da birileri onu bir erkekler tuvaletine, ki tanzifat
idaresinin her tarafta bu maksatla ina ettiklerin- 1080 den biriydi, tevcih etmekteydi, ancak sessizliin
hkim olduu ksa bir mddet sonra denizci, ta oraya gitmeyi bolayp orackta iini grverdi de bir
sre yere arl arl akan sintinesuyunun grlts araba durandaki atlardan birini uyandrma
benzediydi. Her ne hal ise, ngrdayan koumlar mteakip, uykulu bir toynak depreerek yere yeniden
bast. Kor kmr dolu mangaln yanba-indaki nbeti kulbesinde, yukarda zikredilen ve
merhametsiz realitede artk fls ahmere muhta ve mftakir vaziyette olan, imdilerde kilisenin
ianesiyle geinen (bir zamanlar en itibarl ehas ile rabtalar olan ve btn hayat boyunca konforlu bir
evde 1090 yaam ve senelik irad hellinden 100 sterlin iken elbet senin e-olubekulak tutmu
olanca servetini har vurup harman savur-fnutu) ve bu mavakkat ii de muhtemelen insaniyet yz suyu
hrmetine kendisini daha evvelden tanyan Pat Tobin sayesinde u'an Gumley'den bakas olmayan
belediyeye ait talarn bekisi a*'fe tedirgin kulbesinin iinde cmle azas sknet bulup da
682
kendisini Morpheus'un kollarna terkedene dek deprenip rgalan di. Avucunda yar buuk bir metelik
dahi yokken ehrin iin(je fnk atp cmblendikten kelli sfr tketmi idi. Had safhada i-1100 tiini
sylemeye hacet yok, kssadan hisse btn bunlar gsteriyor ki ayet yakasn bu zahir zuhuratndan
kurtarmay kvrabilseydi kendisi bir baltaya sap olabilir - hemi de devasa bir i kurabilir idi
Btn bu arada rlanda ticaret filosundaki gerek dahili gerekse harici ki zaten ikisi de ayn kapya kar
ya d yksek sesle lanetlemekteydi. O sene Alexandra tersanesinde, bir Palgrave Murphy
gemisinden baka bir tekne kzaktan havuza indirilmi deildi. Limanlar maallah ibadullah idi de bir
geminin kp geldii olmuyordu.
Gemi kazalaryla tahripiler eksik olmuyor ama, dedi anla-1110 lan aufait olan iletici. Anlamak
istedii ey, Galway liman projesinin Mr. Worthing-ton yahut da ona benzer bir ahs tarafndan
mnakaa konusu edildii bir srada o geminin ne diye gidip de Galway'daki tek kayala bindirdiiydi,
efendim? O zamanki kaptana sorun bu suali, diye fikir yrtt, bakalm Britanya hkmeti ona bu i
iin yevmiye olarak ne kadan rvet vermi Lever Line'n kaptan John Lever'ine.
Yalan m bu dediim, reis? Diye sordu halihazrda zatna mahsus iret aleminden ve sair cehitlerinden
avdet eden denizci-1120 ye.
Senin hazret arknn veya homurtulu kelimelerden ibaret ill ve lkin azm bir fors ile nlenen
heyamola m desem ite ikililerin llerin grla gittii szm ona mziin kokusunu ald idi. Mr.
Bloom'un keskin kulaklar o srada onun galiba tapasn atn (ki doruydu) iittiydi, herhalde o iret
ve su dkme ilerini yapar iken onu biteviye avucunun iinde saklayagelmi ve mevzubahis mayi atei
bir para kekre bulmu idi. Hsl kelm maharetli lemi iret-cum i nunu mteakiben soire'ede bir
bade havas estirerekten halecanla fayrap edip apar topar ieriye dald idi. 1130 Peksimetler demir
gibi sert idi
Etler dersen Lut'un karsnn gtnden daha tuzlu. O, Johnny Lever! Johnny Lever, O!
Ki bu teheyyten sonra o dehetengiz vatanda gene meclise dnp kendisine alan mahalle olanca
skletiyle oturmaktan ziyade kverdi. Kei-Postu, ayet onun o olduunu farzeder isek, bir menfaati
olacak ki, irlanda'nn tabi zenginlikleri veya ona
683
nzer bir mevzu hakknda cerbezeli-yavan bir nutuk ekerek kva etmekte ve bitmek tkenmek bilmeyen
bu diskurunda n Tanr'nn dnyas zerindeki biri hari en varlkl lke oldu- 1140 "unu, devasa
miktarlardaki kmr, her sene ihra edilen alt mil-von pavnd kymetindeki domuz eti, on milyonu
bulan tereya ve yumurtas ve fakir halka fahi vergiler deten ve piyasadaki etlerin en lsn kendi
midesine indiren Inlgjltere'den kat kat stn olduuna dair ve bu minval zerinde ne kadar istimi varsa
hepsini salmakta idi. Bu mnasebetle mklemeleri daha da dallanp budakland ve herkes bunun bir
vaka olduu hususunda hemfikir oldu. irlanda topranda Allann yaayan her bir eyini yetitirmek
mmkn, diye ifade etti, baksanza Albay Everard nah, Navan'da ttn yetitirmiyor muydu! irlanda
beykininin bir benzerini baka 1150 nerede bulabilirdiniz ki? Ancak btn konumalar bertaraf ederek
mklemeyi inhisarna alp, o yce ingiltere'ye irtikplarnn ona kazandrd kudrete ramen
crmlerinden dolay hesap sorulacak gnn pek uzak olmadn beyan etti gayet kat'i bir dille
crescendo. Almanlar ve Japonlar onlara gstereceklerdi, diye tasdik etti. Boerler sonun balangcyd.
Kalp ingiltere halihazrda devrilmek zereydi ve onun ykm, onlarn Achilles'in topuu olan irlanda
yznden olacakt, derken ordakilere Yunanl kahraman Achilles'in bu en zayf noktas hakknda bilgi
verdi, bunu anlatrken fotininin zerinde bahis konusu veteri gsterirkene tekmil dinle-1160 yicilerinin
dikkatlerini tamamiyle ekmi ve anlamalarn temin etmi bulunuyor idi. Onun tm rlandallara
nasihati yleydi: Doduunuz bu lkede kaln ve irlanda iin alp irlanda iin yaayn. Parnell,
irlanda'nn harcayacak bir tek insan yoktur, dememi mi!
Her bir yandaki sessizlik, finaleinin bitiini izhar etmekte idi. Senin dalgac bahriyeli bu muvahhi
havadist hi tnmadan dinledi.
Ar ol, patron, diye dpedz mukabelebilmisil etti senin denizhyar demincekki mtearifeye
akslamel ile bir para huy- 1170 suzlanp.
ingiltere'nin sukutuna vesaireye mteallik bu souk dua muvafakat gsterdi idiyse de, iletici mamafih
esas telkkisine bal kald.
Ordudaki en iyi askerler kim? Diye celallenerek sual etti K'ranta eski muharip. Ya en iyi atlayan, en
iyi koanlar? Ya en iyi amirallerimizle generallerimiz? Sylesene sen bana. rlandal elbette, diye
yaptrd, suratndaki iller hari
684
Campbell'a benzeyen arabac.
1180 |Elbet ya, diye tasdik etti yal gemici, irlandal Katolik
kyl. mparatorluumuzun belkemiidir o. Jem Mullins'i tanr msn?
Onun ahs kanaatlerini herkes gibi serdetmesine msaade etmesine ramen, iletici, bizim ya da onun
olsun, her trl imparatorlua kem gzle baktn ve ona hizmet eden hibir rlandalya ho gzle
bakmadn beyan etti. Mteakiben, ortalk kztk-ta, sylemeye hacet yok, ikisi de onlarn
atmalarn birbirlerine zifos atp kapmadklar mddete alka ile takip eden seyircileri kendi
taraflarna cezbetmeye alarak birka gazb laf daha etti-
1190 1er.
Uzun senelerden beridir Mr. Bloom derun malmattan mn-ceren bu fikri eddeli bir lf gzaf olarak
bertaraf etmeye epey mtemayil idi zira, zahidne o vuslatn arzu edilip edilmemesi muallakta iken,
boazn kar tarafndaki mttefiklerinin, ayet onlar dndnden ok daha kekekaleyhisselm
deil idiyseler,
kendi kuvvetlerini fa edeceklerine ketmedecekler idi. Bu, baz muhitlerdeki karde adann maden
kmr damarnn yz milyon senede tkenecei eklindeki lgnca fikre msavi idi ve ayet, zaman
ilerledike, dierlerinin tavrlarna bakarak bu mev-
1200 zuda ahsi kanaatini ancak bu meseleyle ayn ekilde alkal olarak her trl ihtimal
muvacehesinde daha evvel meydana gelebileceini ve bu vaziyet tahtnda bu esnada aralarnda dalar
kadar fark olsa da her iki lkeden mmkn mertebe faydalanmaya gayret etmenin son derece mnasip
olacan syleyebilirdi. Bir dier enteresan nokta da, h huzurdan fahielerin ve gen uaklarn
aklarnn ona rlandal askerlerin ngiltere uruna savatklar kadar hatta daha da fazla ona kar da
savatklarn hatrlatmasyd. Ve imdi, niin? O halde ikisinin, yani nl Invincible Fitzharris olduu
veya mazide olmu olduu rivayet edilen bu yerin lisansiyes
1210 ile aikr sahtekrn teki olan tekisinin oynadklar u sahne ona ister istemez klah giydirmeye
altn hatrlatyordu, yani o bir para insan ruhunu tetkik etmi bir seyirci olarak, dierleri farknda
deillerken, dnmekte olan dolabn evvelden planlam olduunu anlyor idi. Ola ki hi de br ahs
olmayan mstecire veya ileticiye gelince, kendisi (B.) gayri ihtiyari, ayet insan tamamiyle hebenneka
biri olmad takdirde hususi hayatnn altn bir kaidesi olarak o eit kimselere iltifat etmemesinin ve
onlara bulamaktan ve uzak da olsa bir jurnalcinin karak Denis veya Peter Carey kralienin - artk
kraln ya -mddeiumumisine rapor etmesi, ki son
685
, fece itinab ettii bir fikir idi, ihtimalinin her zaman mevcut bu- 1220 nmasndan dolay onlarn
ihanetlerine hedef olmaktan imtina etenin en doru hareket olacan hissetti idi. Bu bir yana, kendisi
kanunlara halel getiren ve prensip olarak crmle alkal ilerden hi mi hi holanmazd. Mamafih,
sululua ait bu meydnlar onun barnda herhangi bir ekil ve de emailde hibir vakit barnm
deiller idiyse de, phesiz ki her daim, siyasal kanaatlerinin verdii cesaret ile (filhakika, ahsen,
kendisi bu eit eylere asla bulamayacandan emin idi) bann o souk eliini bilfiil savuran bir
adama kar, (derununda hi deimeksizin kalarak) ve avn surette ak yznden kan davas gden
sevdii kadnn koca- 1230 s ekseriya, aralarnda teki ansl fani ile ilikilerine dair birka kelime
sylendikten sonra (adam ikisini de takip ettirmitir), ya o kadna sahip olursun ya da onun uruna
aslrsn hesab, adamn maukasnda evlilik sonras alternatif liaison neticesinde akl bana gelip de
Postu lakapl Fitz'in kadnn asl mtecaviz mcrimlere gtrmekte olan arabay srmekte olduunu ve
yaplan ihbarlarn asl varsa, bilfiil pusuya dren tarafta, ve aslna baklrsa, kodaman bir hukuku
olan kimse olduunu anlayana dek hanerini kadna daldrarak ldrc yaralar aan o gneylilere belli
bir nevi hayranlk hissettiini inkr edecek deil idi. Hsl kelm artk bu 1240 ok eski bir vak'a idi ve
szm ona Postu-vesaire dostumuza gelince, muzaffer kp vazh bir ekilde idamei hayat etmi idi. Ya
eceliyle lmesi veyahut da bir daraacnn tepesinde aslmas gerekiyor idi. Aktrisler gibi, hep katiyyen
son performanslardr da ardndan tebessmlerle kagelirler tekrar. Gln derecede cmerttir,
mtelevvindir, iktisat hakknda hibir fikri yoktur, muttasl kemik yerine onun glgesini kapmaya
alr. Ve de ayn surette, Mr. Johnny Lever'in de rhtm civarndaki teferrleri srasnda Old Ireland
tavernasnn -Erin'e dn vesaire- ipirin havasnda kllliyetlice . s. d. yitirmi olduuna dair pek
msellem bir p- 1250 neye kaplm idi. Mteakiben brne gelince daha geenlerde, ktephen'e
anlatt gibi, kendisine hakaret eden o ahs nasl kolayca ve tesirli bir ekilde sustururken kulland
lisann tpksn 'itmi
idi.
Bir eylere ksm olmal, diye beyan etti o her ne kadar
hakszlklar kurban ise de netice itibariyle mtesekkin ahs, de-
yverdiydim. Bana Yahudi dediydi, stelik de hiddet ederek krc
lr ekilde. O vakit ben de vazh hakikatlerden bir nebze dahi
aPmakszn ona Allahnn, yani isa'nn ve tm ailesinin de benim
s'Di bir Yahudi olduunu syledim, oysa gerek u ki Yahudilikle 1260
686
bi ilintim yok benim. Nasl oturtmuum, di mi? Tatl dil ylan deliinden karr. Herkes de grdyd
ya, herifiolu dut yemi blble dnd. Haksz mym, sen syle!
rkek bir mamumiyet ve gururla gzlerinde uzun bir hatal, sn bak, onun mlayim ithamna kezalik
niyazmend nazarlarla cevap veren Stephen'n zerine dikti, zira onun gzlerinde hepsinin bu kadar
olmadn antran trden malar vardiya benziyordu.
Ex quibus, diye mrldand Stephen aznda geveleyerek 1270 iki gz ya da drt gzle
halleedursunlar, ad Christus ya da Blo-om'dur ya da herhangi baka bir ey, secundum carnem.
Elbette, diye girierek onaylad Mr. B., meselenin her iki tarafna bakman lzm. Doru ve yanl
konusunda insicaml, deimez kaideler serdetmek zordur, lkin ne tarafa baksan slah edilecek bi eyler
bulursun, ne var ki, dediklerine gre bizim kendi ileke rlandamz da dahil olmak zere tm lkeler
layk olduklar hkmetlerce idare edilirler. Ancak her taraftan bir para iyi niyet ister. Evet, anladk,
karlkl stnlklerinden dem vurarak bbrleniyorlar, e, karlkl eitlie ne olacak, ya! Her ne ekil
ve 1280 emailde olursa olsun iddete ve msamahaszla ok ierlerim. Bunlarla hibi netice
alamadn gibi hibi eyi de nleyemezsin. Taksitli sisteme benzer bir devrime ihtiya var. Bunun
muvacehesinde, srf baka bi sokakta oturuyorlar ve bitiik evde baka bi iveyle konuuyorlar diye
insanlardan nefret etmek samaln dik ls deil midir allasen.
Skinner aralyla Ormond pazar arasndaki unutulmaz kanl kpr muharebesiyle yedi dakika harbi,
diye onad Stephen. Evet, ona tamamiyle katlyordu Mr. Bloom, onun bu szn kllhm tasdik edip,
syledikleri ziyadesiyle doru idi hani. 1290 Lfm azmdan kaptn vallahi, diye karlk verdi.
Birbirini tutmayan deliller kumkumas, insan ne diyeceini aryor billahi....
Btn bu rezilne kavgalar, onun naiz kanaatine gre kan bozukluun bir hezeyan, bir eit osuruu
cinlilik tezahr veya bir nevi hormon dengesizliinin neticesi olup sehven bir eref ve bir bayrak
patlatamazhna vehmedilmekte, ve insanlar ne zaman duracaklarn asla bilmediklerinden dolay
byk nispette her bir tamahkrln ve kskanln ardnda yatan para meselesine bal bir meseledir.
1300 itham ediyorlar, diye belirtti iitilir bir sesle.
Sonra dierlerinden olabildiince uzaa dnd... yle ya, be''
687
, je ve konumasn daha da yaklaarak srdrd... dierleri ey tmesinler diye... nesine lzmd.
_Yahudileri, diye hafife duyurdu yandan, lkenin mahvna
bep olmakla suluyorlar. Zerre kadar asl yok bunun, sana soyluyum bak. Tarih, renince aracaksn,
pheye mahal brakma-vacak ekilde kantlamtr ki ispanya engizisyonun Yahudileri kovmasndan
sonra zevale yz tutmaya balam ingiltere de, dier ynlerden affedilmez hatalar ilemi fevkalde
muktedir ama habis bir devlet adam olan Cromwell onlar lkeye kabul etmeye 1310 baladktan sonra
refaha kavumutur. Niin? nk onlarn maneviyat mnasip hassalarla mebudur. Pratik insanlardr
ve bunu ispat etmilerdir. Ne olduklarn saymama hacet yok zira bu konudaki numune eserleri zaten
biliyorsun, stelik ortodokssun da. Lkin iktisadi, dine dokunmayalm, alanda rahip deyince akla
yoksulluk geliyor, ispanya'ya dnelim, savata grdn ite, giriken Amerika'yla kyaslannca. Trkler,
inanlarndan dolay. Zira lr lmez dosdoru cennete gideceklerine inanmasalar daha iyi bir hayat
srmeye alrlard, en azndan bence yle. Sahte iddialarla dnyalklarn karan blge papazlarnn
hokkabazl da bu- 1320 dur ite. Ben, diye dramatik bir forsla devam etti, ilknce sana bahsettiim o
kaba herif kadar irlandalym ve herkesin, diye szn neticelendirdi, her trl dine bal insanlarn ve
snflarn pro rata haylice ykl bir gelire kavutuunu grmek isterim, hem de yle varla yok aras
deil, ylda 300 civarnda olmal. Meselenin can damar budur ite, stelik mmkndr de, insanlar
arasnda dostane ilikileri tahrik edecek olmas da cabas, iyi ya da kt, benim kanaatim budur.
Vatanseverlik budur bence. Klasik dil derslerimizde Alma Mater, vita bene'dc atpat Latincesini
rendiimiz gibi, Ubi patria. Vatan, karnnn doyduu yerdir, altn 1330 takdirde. apanolunun
aptes suyuna benzeyen bir fincan kahve bozuntusunu yudumlar ve bu ahvali umumiyeye dair hulsay
dinler 'ken, Stephen nazarlarn belli bir noktaya temerkz ettirmeden dikmi bulunuyor idi.
iitebiliyordu, tabii, sabahlar Ringsend'de yuvalarn rten ya da yle grnen kendi renklerindeki eit
eit Kumlarn tm o renklerine abucak gmlp gizleniveren o yengeler gibi deiik tonlara brnen
her eitten szc. Sonra gzlerini kaldrd ve altn takdirde dediini iittii sesin sz-ukleri
syleyen yoksa sylemeyen gzlerini grd. 1340 Ben hari, diyebildi sonunda, almay
kastederek. A gzler bu deyi {'zerine ard zira o, pro tem. onlara malik
683
olan ahs bildirdi ki, ya da konuan sesi miydi bunu yapan, herk almal, mecburen, beraber.
Yani, elbet, diye atld teki onaylamak amacyla, mrrk" olan en geni anlamyla alma. Hatta srf
an hret amacn ta mayan edebi mesai bile. Gazetelere yaz yazmak bugnlerde e kolay yol. Bu da bir
alma. nemli alma. yle ya, seni tand m kadaryla, senin tahsiline harcanan onca paradan sonra
bum 1350 telfi etmeye hak kazanm biri olarak kendi fiyatn biebilirsin Kendi felsefeni ileyerek
kaleminle yaamay en azndan bir kyl kadar hak etmi durumdasn. Di mi? ikiniz de irlanda'ya
lzmsnz, beyin ve adale, ikisi de eit ehemmiyette.
Herhalde sen, diye Stephen karlk verdi bir tr yarm glle, ksaca irlanda denilen faubourg Saint
Patrice'ye ait olduundan dolay nemli olabileceimden kukulanmaktasn. Hatta bir adm daha ileri
giderim, diye tlatt Mr. Bloom.
Ama, diye onun szn kesti Stephen, kanmca irlanda'nn nemi onun bana ait olmasndan
kaynaklanyor. 1360 Kime ait? diye sual etti Mr. Bloom eilerek, ola ki yanl
anlam olduunu vehmedip. Affedersin. Ne yazk ki, cmlenin son blmn iitemedim. Ne diyordun
sen
o?...
Stephen, aikre huysuzlanarak, yineledi ve kahve marapas mdr her ne nesne ise pek kibar olmayan
bir ekilde bir yana itip, ekledi:
lkeyi deitirmek olasz. Gel konuyu deitirelim.
Bu isabetli neri karsnda Mr. Bloom, konuyu deitirmek iin, gzlerini indirdi, ama bu damdan
dercesine sylenen szden sonra konumann nasl bir mecra takip etmesi gerektiini bir 1370 trl
kestiremiyordu. Davranndaki serzeni yan daha ar basyordu kukusuz. Sylemeye hacet yoktu ki
onun az nceki curcunasnn etkisiyle ayk haline yabanc bir huunet iindeydi. Muhtemelen gerekli
olan ve Mr. B.'nin en byk nemi atfettii aile-hayatndan nasibini almam ya da uygun insanlarla bir
arada olma frsatn bulamamt. Gz ucuyla ve bir parack endieyle yanndaki gen adam inceledi
ve onun Paris'ten yeni dndn hatrlayarak endiesi bir tr hayete dnt, daha ziyade ona oka
babasn ve kz kardeini anmsatan gzleri konuyu aydnlatc bir ipucu vermiyordu, ne var ki, bu gen
adam insann aklna gelecei 1380 parlak olduu halde vaktinden nce rmeye balayan ve bunun tek
sorumlusu da kendileri olan kltrl delikanllar getiriyordu. rnein, o yarkak zpr O'Callaghan'
ele alalm, soylu ama yoksul bir ailedendi, sarho olduu zamanlar birtakm garip davran-
689
eileyip aklna estii gibi delilikler yaparak etrafndaki herke-
u ktrr onlara elaman dedirtirdi mesel caddelerde kesekdn-
S1 bir givsiyle (gerekten) gezerek gsteri yapma gibi bir deti
a Bu elence fasl son bulduktan sonra her zamanki denoue-
balard, ba belya girince birka arkada, Lower Castle
v d'daki John Mallon'un marizini sk bir ekilde ihsas ettirdikten
onu oradan tydrrler, ceza kanununun muaddel maddesi- 1390 ikinci bendi mucibince
uysallatrlma korkusuyla, celbedil-ek. zere geri zekllarn bile anlayaca nedenlerden asla ifa
edilmeyen birtakm isimler verilir. Ksacas, kr kr parmam gzne, hi kulak asmad alt on alt,
Antonio vasire, cokeyler, estetler ve yetmiler ya da o civarlarda pek moda olan dvmeler hatta lortlar
kamarasnda dahi zira tahtn sahibi genliinde, daha veliaht iken, lortlar kamaras yelerinin ve dier
kodamanlarn sadece devlet bakannn izinden giderken, zihninden azman kimselerin aibelerini
geirdi birka sene evvel kraliyet mensuplarnn Cornwall vakasnda olduu gibi ahlka mugayir
davranlar ki ta- 1400 biata aykr atafatlaryla, iffetli Mrs. Grundy'nin kanunlar muvacehesinde
fevkalde iren bulduu ama onlarn dnd sebeplerden deil yalnz kadnlar her zaman
birbirleriyle incir ekirdeini doldurmayan sebeplerden dalarlar ou zaman da bu kyafetler ve onun
gibi eylerle ilgilidir. Mutena i amarlarna merakl hanmlar ve kyafetlerine dkn beyler,
aralarndaki gedii tarizlerle daha da geniletmeye gayret ederek ve bu iki cins arasndaki mnasebetsiz
fiilleri daha da sahih bir evk yaratabilmek gayesiyle, kadn onunkinin dmelerini ardndan da erkek
onunki-leri zd, ineye dikkat et, halbuki yamyamlarn yaad adalar- 1410 da vahiler, mesel,
glgede doksan derecede bu trden eylere kumpas sallamazlar. Ne var ki, dncelerimizin
balangcna dnersek, dier taraftan en alak basamaktan kendi gayretleriyle terakki edip zirveye kadar
ykselen dierleri de var idi. Salt Allah yergisi deha sayesinde mmkn oluyor bu. Beyin ile, efendim.
Bu ve dier sebeplerden, daha da bekleyerek bu beklenmedik vesileden faydalanma hususuna alka
duyduunu hatta bunun bir vazife olduunu hissetti ama sebebini bir trl kestiremedi zira zaten
halihazrda
birka ilin ierdeydi lkin buna kendisi sebep olmutu. Mamafih onun zihnini tembih edebilen epey
yksek ka- 1420 |breden biriyle nsiyet peyda etmek bu kk masraf kat kat te-. ederdi. Bu ekildeki
bir enetelektel mnebbih, arada bir zi-ln iin en l bir tonik fonksiyonu yerine geebilirdi. Buna bir de
atsaz bir tip olan emektar denizciyle tanma, mnakaa etme,
690
hora tepme, krek ekme frsatn da ilve edince, gece kusl tm o envai eit hadist, tekmili birden,
bilhassa son zamanla h halkn alkasnn mihrak noktas haline gelen en dkn vaziyet olanlarn, yani
madenkmrclerinin, dalglarn, plk farele ' nin vesairenin hayatlar da dahil iinde yaadmz
dnyann h'
1430 minyatr kameosunu meydana getiriyordu. Ol ezher saati inkis f ettirmek maksad ile, eline
kalemi alp da u bayatlam metotlarl (zira yapmak istedii ey sadece buydu) muharrirlie balasa
acaba ans, stunu bir Gine hesabyla Mr. Philip Beaufoy'unkine yaklaacak derecede yaver gider
miydi, diye geirdi. Mesel, Bir Arabac Barna 'nda Edindiim intibalar.
Tesadfe bakn, Telegraph'm pembe -oysa utanmak nedir bilmeyen- kda basl yar neticelerini
veren ilvesi dirseinin hemen yannda durmaktayd, ve zihni bir solsyona vasl olmakszn gene
kendisine ait olan bir lke ile Bridgewater'den gelmi olan
1440 gemi ve A. Boduin'e hitaben yazlm olan kartpostal zerinde kaptann yan bul bilmecesi ile
megul iken, gzlerini kendisini bilhassa alkadar eden mtevali serlevhalar zerinde maksatszca-sna
gezdiredursun, Er-Rahman celle cellh, bugn de gndelik matbuatmz esirgeme bizden. nce biraz
ilerleyecek gibi oldu ama meerse H. du Boyes isminde, bir daktilo veya onun gibi bir eyin
acentasym. Yaman bi muharebe, Tokyo, irlanda'da sevime, zarar ziyan 200 . Gordon Bennett.
Muhaceret vurgunu. Bapiskopostan mektup. William f. Ascot, Gold Cup' kazanyor. Aut-sayder
Throwaway'in zaferi, Capt. Marshall'n yaz at Sir Hu-
1450 go'nun byk srpriz yaratarak byk nian ald '92 Derby'sini hatrlatyor. New York'ta felaket.
Binlerce kii hayatn yitirdi. Ayak ve Az. Mteveffa Mr. Patrick Dignam'n cenazesi.
Bylece, mevzuu deitirmek gayesiyle Dignam R. I. P. hakknda, epey hznl bir uurlama diye
dnd yazy okudu. Ya da en azndan bir slup deiiklii.
Bu sabah (yazy Hynes koymutu muhakkak) mteveffa Mr. Patrick Dignam'n cenazesi No: 9
Newbridge Avenue, Sandymount adresindeki ikametghndan, Glasnevin'de defnedilmek zere
kaldrlmtr Vefat eden zat ehir hayatnn fevkalde sevilen dostane ahsiyetiyle tema-
1460 yz etmi bir simasyd ve ksa sren bir hastal takip eden fera derin teessre gark ettii her
snftan hemehrilerine byk bir ok tesiri icra etmitir. Mteveffann birok arkadann hazr
bulunduu cenaze merasimi (Hynes bunlar Corny'nin tembihlemesiyle yazmtr phesiz) 164 North
Strand Road adresinde mukim Messrs. H. J. O'Nei'1 and Son tarafndan icra edilmitir. Matemciler
arasnda u ahsla
691
t jjj- Patk. Dignam (olu), Bernard Corrigan (kaynbiraderi), 0 Henry Menton, Dv. Vet., Martin
Cunnigham, John Power, .) ye, l jjg ador dorador douradora (matbaann piri Monks'a Keyes anlatt
srada olacak) Thomas Kernan, Simon Dedalus, Step-Dedalus B. A., Edw. J. Lambert, Cornelius T.
Kelleher, Joseph M'C. u nes L. Boom, C. P. M'Coy-M'Intosh ve daha birotlar.
L Boom (ismindeki yanllk) ve dizgi hatalar sebebiyle en k'ick bir infial dahi hissetmek yle
dursun, C. P. M'Coy ve Stephen Dedalus, sylemeye hacet yok, kllhm namevcudiyet-lerivle bas bas
barrlarken (M'Intosh'u bir yana brakalm) ayn zamanda glmekten katlacak hale gelen L. Boom
bunu yeniden esnemeye hazrlanmakta olan, yar asabi dostu B. A.'ya abuk sabuk bask hatalarnn
mutat tesirini unutmakszn gsterdi.
_branilere ilk nme yle miydi? Diye sordu altenesi msaade eder etmez. Metin: Azn a da
ayan iine koy.
yle. Vallahi, dedi Mr. Bloom (ne var, hi alkas olmayan ayak ve az ekleyene dek ilkin
bapiskoposu kastettiini zannetti) ferahlam ve ziyadesiyle memnun, ayn zamanda Myles Craw-
ford'un idaresinde byle bir eyin olmasna da bir para hayret etmi vaziyette, ite.
brks ikinci sahifeyi okuyadursun Boom (bu kere ona yeni unvanyla hitabedersek) ksa sren bu
bo zamann kendi tarafndaki nc sahifede yer alan nc Ascot yarnn hikyesini dembedem
okumakla geirmekte idi. 1000 ingiliz altn ile 3000 ingiliz altn tngr para. Damzlk taylar ve dii
taylar. Mr. E Ale-xander'in Throwaway'i, B'ham, 5 ya, 9 st. 4 lbs. (W. Lane) Righta-way-Thrale ile 1.,
Lord Howard de Walden'in Zinfandel'\ (M. Cannon) 2., Mr. W. Bass'in Sceptre'i 3.. Zinfandel zerine
4'e 5 bahisli, Throwaway 20'ye 1 (auts.). Sceptre ok az daha arca, Zinfandel zerine 4'e 5,
Throwaway 20'ye 1 (auts.). Throwaway ile Zinfandel birbirinden ayrlmakszn kotular. Atlarn
kazanma anslar eit gi-Dl gzkrken tannmam bir autsayder bir k yaparak ne do-ru atld, 2
1/2 millik bir parkurda Lord Howard de Walden'in al Aygr tayn ve Mr. W. Bass'n doru dii tayn
geerek uzun sre nde gitti ve yar bitirdi. Kazanan atn yetitiricisi Braime idi, de-?C. k' Lenehan'n
ileri srd gibi olay srf palavradan ibaret eldi. Zaferi bir at boyu mesafeyle ferasetli bir ekilde
garantiletti- 1000 ingiliz altn ile 3000 ingiliz altn tngr para. Yartaki ar: J- de Bremond'un (Bantam
Lyons'un meraktan atlarcasna uturduu ama henz ulamam olan Fransz at) Maximum u- Baarl
sonuca gtren farkl yollar. Sevimenin zarar ziyan.
1470 1480 1490 1500 692
0 avanak Lyons mtehevvir davranyla hedefi skalayp sonu geldi. Elbet bunu yapmasnn sebebi
byk oynamak gayesi idiyse de olaylar yle geliti ki zavall ebleh sonunda hava alrrakl 1510
yetinmek zorunda kald, midini yitirip. Neticede tahminden ih ret kalmt btn ii.
Onlarn bu ekilde gelecekleri belliydi zaten, dedi o, Bl0 om yani.
Kimin? dedi, bu arada syleyim, eli incinen teki. Bi sabah gazeteyi acaksn, diye dorulad
arabac, ve oku-yucaksn: Parnell'in Dn, istedikleri eye bahse girerdi. Bir gece bir Dublin
silahendaz o barnaktaym da, onu Gney Afrika'da grdn sylemi. Gururdu onu ldren. Bence
gidip kendisini vurmak veya 15 numaral komite odasndan sonra eski 1520 haline dnp onu
sulayacak bir kimse kalmayana dek bir mddet kimseciklere gzkmemeliydi. Akl bana gelip de
eski benliine kavutuu zaman herkes birden onun nnde plak dizlerinin zerine kp onu
selmlarlard. lmemitir o. Sadece bi yerlere kamtr. Getirdikleri tabutun ta doluydu ii. ismini de
deitirmi. De Wet yapmt, Boer generali. Rahiplere atmakla hata yapmt bence. Vesaire vesaire
vesaire.
Buna ramen Bloom (hakiki unvanyla) onlarn hatrladklar eyleri hayretle karlamaktayd zira
anlattklarnn onda dokuzu yle tek tk deil binlerce katranvariline dairdi demek ki yirmi 1530 ksur
sene getiine gre tam bir nisyand. Hi mmkn grnmyordu elbet o talarda dahi bir parack
hakikat pay varsa, far-zetsek bile, dnnn son derece mahzurlu olacan dnd, her ey bir yana.
Belli ki onun lmndeki bir eyler onlar ifrit ediyordu. Ya bir sr eitli siyasi tertipleri tam ikmal
edilme safhasna yaklamken iddetli bir zatrrieden ziyan olup boynu bkk gp gitmi ya da belki
de lm bir yerde slandktan sonra izmeleriyle elbiselerini deitirmeyi ihmal etmi olmasndan
dolay husule gelen bir soukalgnl kondisyonunu bir odaya kapanm olduundan dolay bir
mtehasssa gsterememesi ve net-1540 cede bu yzden on be gn dolmadan herkesi aclara
garkederek (yoksa belki de acnmalarnn sebebi ilerinin ellerinden alnm olduunu grmekten mi
neet etmekteydi) lmesine medyundur. Muhakkak ki onun nerede olabileceine ilikin herhangi bir
ipucu Fox ve Stewart gibi eitli takma isimler altnda dolamaya balamasndan dahi evvel Alice,
neredesin hesab katiyyen mevcut de' ken bile onun hareketlerini yakndan bilen hibir kimse
bulunma-dndan dolay arabac dostumuzdan sadr olan mlhaza mrnk'
695
- hudutlar ierisinde olabilirdi. Binaenaleyh tabiatiyle onun 't, ni doutan insanlarn bir lideri ki
hakikaten yle idi ve o-
1 ayaklarla alt fit veya diyelim ki be fit on hatta on bir in ge-boyuyla hayet uyandran bir ahsiyet
olarak kurcalayacakt, h'lbuki Falanca Filanca Beyler, mumaileyhin eline su dkemez. kusurlarn
unutturacak vasflar pek fazla deil iken dahi bo-
larn ttrebilmilerdi. Elbette bunlardan bir hisse karlabilirdi ayaklar kilden bir ilah, gvendii
sadk yardmclardan yetmi kiinin birbirlerine amur ata ata ona saldrdklarn dnn. Katilleri de
hakeza
tpksnn ayns. Geri dnmen lzmd. Zihninden skp atamad bu his seni ekti durdu. Ba roldeki
dublrlere gstermek iin nasl. Onu bir kez ziyadesiyle kymet verdii In-suppressible'm yoksa United
Ireland'm dizginlerini imha ettikleri o mutlu vesileyle grmt, aslna bakarsanz, yere dtnde
silindir apkasn alp ona vermi o da Teekkr ederim, demiti, dudaklarn fincandan azck ayrarak
anlatm olduu bu kk aksi tesadfe ramen soukkanl grnnn altnda heyecanl olduu
aikrd: Tanr'nn himmetiyle. Lkin, dn mevzuuna gelince. Dner dnmez peinden kpekleri
salmazlarsa sen de kendini ansl say emi krolas. Ardndan umumiyetle bir alay mzmzlanmalar
skn etti, Tom ondan yana ve Dick ile Harry ona kar. Bunun zerine, zat lileri, yerinizi alm olan
adama kar ktnz ve Tichborne davasndaki davac gibi hviyet vesikalarnz gstermek
mecburiyetinde kaldnz, hani o Roger Charles Tichborne, geminin ismi hatrlayabildii kadarylan
Bella idi de, vrisi, delillerden anlald zere batan gemideymi ve ini mrekkeple yaplm bir
dvme iareti varm, Lord Bellew miydi ismi, aslnda btn bu detaylar gemideki arkadalarndan pek
kolayca edinebilirdi, verdikleri ekal ile mutabakat salamak gayesiyle ayaa kalktnda, kendisini
yle takdim etti: Affedersiniz, benim ismim Falanca Filanca veyahut da bu neviden alelade bir beyan.
Daha ihtiy-atkr bir hareket tarz da, Bloom'un yannda oturan ve filhakika bahis konusu mmtaz
ahsiyet gibi mfrit bir teheyy izhar etmeyen kimseye dediince, ilknce lkenin nabzn yoklamak
olabilirdi.
O kahpe, ingiliz fahiesi bunu ona yapan, diye mtalaasn serdetti harabatn ileticisi. Tabuta ilk
iviyi akan o.
Esasl kardr sen iine bak, diye mlhazada bulundu soi-lSant belediye evrak mdr Henry
Campbell, atlar anas maal-^ Nice yiidin dizlerini gevetmitir o kar. Bir berber dkknn-
Rrdydm onun resmini. Kocas bir kaptanms. hem de zabit.
1550 1560 1570 1580 - 694
Ya, diye ekledi Kei-Postu grgrna, dandik aleyhisselart 1600 Bu mizahi mahiyetteki uluorta
zamime, entourage arasnH
epey bir miktar kahkahay mucip olduydu. Bloom'a gelince ise mphem bir tebessm kprts
olmakszn, sadece nazarlarn kan istikametine doru evirmekte ve keyfiyetin, yangna krkle gider
gibi, aralarnda gidip gelen incir ekirdeini doldurmayan trden tatl kelmlarla dolu alelusul
mektuplarn ifa edildii o sralar fevkalde alka uyandran ol tarih hikye zerinde tefekkr
etmekteydi. Araya tabiatin girmesine dek tamamiyle Platonik idiler sonralar aralarndaki merbutiyet
azar azar zirvesine ulaana dek koyulat ve o sarsc darbe aslnda onun defterini drmeyi akllar-1610
na komu says pek az olmayan kt niyetli kimselerce hayrl bir haber olarak karlaana dek ilikileri
tm ehir halknn azna sakz olduysa da, her ne kadar daha sonralar dallanp budaklanp eritii
sansasyonel seviyedekine benzemiyor idiyse de daha nceleri de bunu bilmeyen kimse kalmam gibi
bir ey idi. Mamafih, kadn onu mahbubu ilan edip de isimleri birletirildiine gre, meseleyi, yani,
ahitlerin onu falanca falanca muayyen bir tarihte st katlardaki bir apartman dairesinden kesavakla
bir para mptel haftalk mecmualarn sayesinde adeta bast bir keyfiyet olarak ieriye duhul ettii
gibi ayn gece kyafetiyle ve bir merdi-1620 ven vastasyla apar topar kma filini ilerken grm
olduklarna dair yemin etmesi eklindeki tklm tklm bir mahkemede herkesi mbalasz elektrik
arpm gibi heyecanlandran ve ahit ma-halinde yeminli ifadesinden zuhura gelmi olan onun kadnn
ya-takodasn paylam olduu keyfiyetini ayyuka karp ayaa drmek iin nasl bir mecburiyet
olabilirdi ki? Halbuki meselenin asl u idi ki bu sadece bir kocann kisrkl ve aralarnda isimlerinden
maada bir ey kalmam vaziyetteyken en mncezib ucuna dek iktidarl hakiki bir erkein sahneye kp
onun fettan sihirlerinin tuzana derek maukasnn tebessmleriyle kendinden 1630 gemesi ve
bylece aile mesuliyetlerini unutmas meselesiyd. Zevc hayatn ezel ve ebed mes'elesi, sylemeye
hacet yoktur k> zuhur etmi olur. Evli kimseler arasnda ak- hakikiyenin, o mnasebette baka bir
erkein de bulunmas halinde, idamesi mmkn mdr? Buyurun. ayet erkek kadna muhabbet
besliyor ise-bir lgnlk dalgasna kendisini kaptrm ise bu onlar hi alkada etmez idi. Kendisi, dier
asker ahsiyetler ile mukayese edildikte (ki tam da umumiyetle her gn karlatmz hafif svari
alay111 dan,
daha da dorusu 18. svari alayna mensup) elveda, benim W yzbam nevinden bir kimse ve phesiz
kadnn vaktiyle InCl
rif'in rahipler ve papazlarn topuyla ve en nikbin intizarlarn 1640 s sah fersah aan bir ekilde iddetle
mdafaa ettii memleketin blgelerindeki evlerinden tahliye edilmi sevgili kiraclar da un zevc
tekerine ta koyana ve bylecene masaldaki eein knesine benzeyen bir ekilde onun ban nara
yakmalarna dek hrete ulamas son derece muhtemel bir kimse olduunu pni-i sezgileyiverdii
kendisine has bir tarzda itidal sahibi (yani, d-k bir lider, tekisi deil) bir hviyette ve phe yok ki
yksek mertebeden birtakm cevherlerle tezyit edilmi bir erkekliin muhteem bir timsali olduu
meydandadr, imdi de maziyi nazar eylercesine mahede ettikte her bir ey bir rya gibi grnmekte
1650 idi. Ve ardndan geri dn yapabilecein en berbat hareket idi zira sylemeye hacet yok ki her bir
ey zamanla deitiinden dolay her eyi yadrgardn. Niin, diye dnceye dald, uzun seneler
semtine uramad bir mahal olan Irishtown sahili, gelin grn, ehrin kuzeyine tanmasnn akabinde
bir bakma farkl grnmekteydi. Kuzey veya gney, mamafih, bu iddetli bir ihtiras meselesiydi, saf ve
tabi, zene bezene ina ettiin bir eyin yerle yeksan olmasyd zaten o da yarm da olsa ispanyol
olduuna tam da ayn eyi n tutuyordu, hibir eyi yarm yapmayan tipler, edep erkn namna ne varsa
her bir eyi frlatp atan gneyin muhteris 1660 kaytszl.
Aynen dediim gibi yani, dedi Stephen'a o, az paa, hani kan ve kum hakknda. ayet epeyce
yanlmyorsam o da ispanyol idi.
spanya kralnn kz, diye yant verdi Stephen, siz ispanyol soanlarna elveda ve orevuar imi de
Deadman denilen ilk yre topraklara ve Ramhead'den Sicilya'ya kadarnn yleymilii u kadarml
hakknda epey etrefilli bir eyler ekledi.
Oyley miymi? Diye nida etti Bloom, aarak ama kat'iyyen namteaccibne, bu tevatr hi iitmi
deilim
imdiye kadar. 1670 Mmkndr, bilhassa orada, yaad yer elbet, ispanya, ite.
Cebindeki Gnah Ze... kitabn dikkatle saklayarak, sras geliken, ona o tarihi gemi Capel Street
ktphanesinden alnm ltab hatrlattndan czdann cebinden kararak ihtiva ettii
utenevvi muhteviyatn seri bir ekilde evirdi evirdi ve nihayet
o.
Baksana una, sras gelmiken, dedi, soluk bir fotoraf
Katle seip masann zerine koyadursun, sence bu ispanyol tipi "dir?
kendisine hitap edildii aikr olan Stephen, eilip kadnl- 1680
696
nn tam baharnda olmas ve gslerini bol bulama tehir ede ekilde yosmacasna dekolte bir tuvalet
giymi olmas hasebivi etine dolgun kvrmlar muvazzah bir tarzda gze arpan sarm vcutlu dolgun
dudaklar aralanm, dileri mkemmel, zerinH In Old Madrid adl o sralar pek tutulan bir baladn da
grnd?" bir piyanonun, suri olarak cazibesine kaplmasna, yannda du ran bir hanmefendiyi
gsteren fotorafa bakt. Fotorafinin este tik icrasndan Dublin'in en gzde fotorafk sanats
Westmoreland Street'tek Lafayatte mes'ul olduuna, Stephen'e bakmakta
1690 olan siyah, iri gzleri (hanmefendinin), hayran olunas bir eye bakarm gibi glmser
vaziyetteydi. Mrs. Bloom, karm prima donna Madam Marion Tweedy diye belirtti Bloom. Birka
sene evvelki hali. Doksan altda ya da o civarda. Tam kendisi gibiydi o vakitler.
Gen adamn yannda o da artk onun meru zevcesi olan ve Binba Brian Tweedy'nin kabiliyetli
kerimesi olduunu daha kk yata antz olarak ayan dikkat bir maharet sergileyen hatta henz on
altsnda eker bir kz iken halk nnde ilk konserini verdiini duyurduu hanmefendinin fotorafna
bakmaktayd. 1700 Yzne gelince ifadesi capcanl olmakla beraber umumiyetle pek alkabah olan ve
lkin o tuvalet iinde en avantajl halinde gzkmedii belli olan endamnn hakkn vermiyordu. Hi
zorlanmadan, dedi Bloom, her bi eyiyle pozunu alabilir, ama o yerlerinin semiz kvrmlarn bir yana
brakrsaz. Bo zamanlarnda bir para resim yapml vard da, kadn endamnn umum teekk-lt
zerinde srarla duruunun sebebi de, hasbelkader, daha o gn leden sonra National Museum'da
sanatn mkemmel bir ekilde teekkl etmi olduu o Yunan heykellerini grm olmasyd. Mermer,
omuzlarn, srtn ve gerisinin hakikisini topyekn bir si-
1710 metriyle verebiliyordu. Evet, pritanizm, ancak Saint Joseph'in metbu hrszl alors (Bandez!)
Figne toi trop. Halbuki hibir fotoraf bunu baaramaz zira bir kelimeyle sanat deildir vesselam.
Bu konu onu heyecanlandrdndan deniz kurdundan rnek alarak fotoraf kendi namna konusun
bahanesiyle gzelliin' kana kana isin diye birka dakka ortada brakmay geirdi, kars sahne
kyafetiyleyken, vallahi, bal bana bir ziyafetti ki fotoraf makinesi hakkn vermekten uzak
kalyordu. Ne ki profesyonel etiket kaidelerine yakmazd o yzden. Filhakika lk gzel nevinden bir
geceydi lakin artk u anda gnee ramen frtnann
1720 akabinde bu mevsime gre ahane bir serinlik yayldyd. Ve deru-nundan gelen bir nevi sese uyup
bir hareket yapmak iin hemen
697
da bir nevi bir ihtiya hissetti. Mamafih, kprdamakszn yerin-, oturup sadece hafif kirlenmi semiz
kvrmlarla krm ancak v,pranmalara ramen gzelliini yitirmemi olan fotoraf seyre Haldi,
ardndan, brkinin kadnn kabarp inmekteki embonpoin-| simetrisini tartarken muhtemel
teeddbn daha da artrmamak maksad ile dnceli bir ekilde gzlerini uzaklara evirdi. Filhakika o
hafif kirlilik hafife kirlenmi bir yatak araf gibi sadece ilve bir cazibe katyordu, yenisinden farksz,
filhakika kolas ktna ok daha iyi saylrd. Ya gittiyse ey yaparken o? Adamn 1730 aklna ancak
onun srf geici bir istei olarak geldiini syledii lambay aradydm zira o anda yatan vesairenin
darmadank olduu sabah hatrlad ve Ruby ile metenin nesi (sic) hakkndaki kitap tam da isabet hani
tutmu evin lzmlnn dibine dvermi Lindsay Murray'a tarziyeler ile.
Gen adammn civarnda olmaktan phesiz byk zevk almaktayd, hem tahsilliydi hem de distingue,
fevr oluu da cabas, nceleri pek tahmin etmezsin ama pekl edersin ki ocuk tandn br
mrekkep yalamlardan kat kat stn. stelik fotorafn gzel olduunu sylemiti ki, ne derseniz
deyin, geri o sralarda 1740 yleydi de u anda vazh bir ekilde daha imanlamt. Niin ol-masnd
ki? Her bir eyle alkal olarak drst ve hakkaniyetli olmak var iken, adi gazetelerin o mutat irkef
sayfalarndaki iddia edildiine gre profesyonel bir golfuyla veya sahnelerin en son gzdesiyle irkin
davranlarda bulunduu eklinde hep o zevc teevvlere dair hayat boyunca lekeleyici haberleriyle
ilgili trden eyler hakknda ziyadesiyle fazla bo sylentiler edilegelmek-teydi. Nasl olup da talihin
onlar bir araya getirdii ve aralarnda cemiyet nazarnda isimlerini birletiren bir rabtann balam
olduu mahkemede sarahaten birtakm naml sahil otellerinde haf- 1750 tada iki kerre cins
mnasebette bulunduklarn ve mnasebetlerinin, her ey yerli yerine oturdukta, zamanla ili dl bir
hale geldiini ayan beyan ifa edici mutat cilvekr ve tavizkr ifadeleri 'htiva eden mektuplarla
anlatlm idi. Sonra bir nisi hkm ve Kraliyet dava vekili sebep gstermeye alr ve, nakzetmeye
muvaffak olamaynca, nisi kat'ileir. Ama bu vaziyette iki gnahkrmz, birbirlerine hararetle sarlarak,
mesele vakti gelip de bir avukata havale edilinceye kadar gadre urayan taraf her zaman olduu g'bi
bunu kale almamay gze alabilirdi. O, B, tarihi zinakrlk harmanisine brnd vakit dahi sonuna
kadar dillere destan bir e- 1760 Kilde bildiinden amayan gnahkr liderin saylar onu veya bir
dzineyi hatta ondan di, fazlay bulan sadk taraftarlar hep O'Bri-
698
enci tefsircilerin vaktiyle tribnn hususi hayatn inikas ettir mutat birbirine amur atma
megalesindeki zevzek kalemlerinde dklen birtakm hadnainas herzeler yznden Insuppressibk'\ yo
United Ire/and'md elbette (hatrma gelmiken, mnasip h' tesmiye deil) matbaa tesislerine szp
hurufat kasalarn ekici veya onun gibi bir eylerle krdklar o vak'a srasnda deimi bir insan
olduundan nai, her zamanki itinasz kyafetine ramen
1770 hl ilahlarnn onca ululadktan sonra, o kadnn herkesten nce sezmi olduu gibi ayaklarnn
kilden yaplm olduunu sukutu hayale urayarak kefeden smsk herifleri sindiren zarpl bir
ahsiyeti vard. Umum velvelenin ortasnda bilhassa alevli olan o vakitler Bloom tabii orada toplanan
kalabalkta bir adamdan karnnn boluuna fena bir dirsek yemenin acsyla kvrandyd da o kadar feci
de deildi neyse. apkas (Parnell'in) silindir tipindendi ve kazaen yere dmt ki, vukuata ahit
olduktan sonra tarih bir hadise olarak o iti kak arasnda apkay kapp kendisine iade etmek istemiti
ve nefes nefese apkasz ve dnceleri apkasn-
1780 dan millerce rakta iken dahi gene de doutan memleketinin menfaatini dnen ve daha anasnn
dizinde bir bebek iken Tan-r'nn himmetiyle neticede nasl bir hayra kavuulacan bilmek eklinde bir
fikir olarak onun zihnine yerletirilen bu ie her eyden evvel an erefi namna teebbs eden bir
centilmen, (ve filhakika onu kendisine fevkalde msaraat ile iade etmi idi) derhal vericiye dnm ve
mkemmel bir aplomb ile teekkr ederim, efendim, demi ve lkin bunu gnn daha erken bir vaktinde
mterek bir
dostun defnini mteakip onun mevtasn mezara tevdi etmi olma ac vazifesinden sonra onu kendi
aaasyla ba baa b-
1790 raktklar srada apkasn hallettii hukuk maslahatnn tezyinatndan epey farkl bir ses tonu ile
sylemi idi, velhasl tarihin farkl bir tekerrr.
Dier taraftan onu derununda daha da fazla fkelendiren ey arabacnn ve dierlerinin soytarlkla,
aklabanca kahkahalarla, hakikatte hibir boktan anlamadklar halde her eyi, sebebini ve iyzn
biliyorlarm gibi gzkerek yaptklar patavatsz akalard, mesele de, tam da birbirlerine sarldklar
bir sevime pozisyonu gibi memnu muamelatlarna dikkati celbeden ve yoldan sapm olan dilberin dize
gelip lordu ve efendisinin affna snarak ona
1800 yalvarmas ve her ne kadar yarm azla da olsa gzyalar o gzel yanaklarndan szle szle
ayet maduriyet iindeki zevcesi bu meseleye gz yumduu ve gemii unuttuu takdirde bu
mnasebeti keseceine ve artk onun ziyaretlerini kabul etmeyeceine
699 up
| yeminler vermesi ailevi bir kyamete sevkeden kritik bir anda kaeelmi olan mutat vehile delikanl
Jones'in imzasz bir mek-bundan dolay meru zevcesinin de bir taraf tekil ettini farz mez 'seA Au iki
tarafn kendilerine dair idi ki, ola ki ayn zaman-, 0k sayda bakalar da mevcut idi. O ahsen, kukucu
mizal Iduuna, o adam ya da cemi olarak adamlarn bir hatunun bekleme listesinde biteviye
sralarnn gelmesini gzlediklerine inanm- 1810 vor ve bunu tereddtsz itiraf etmekten
kanmyordu, hatta bu hatun dnyadaki en iyi zevce olsa ve hatta diyelim ki birbirleriyle yal ball
olsalar dahi, kadn, vazifelerini ihmal ettii takdirde, evlilik hayatndan bkmay tercih etmi ve
erkeklerin adaba aykr niyetlerle srarl alkalan karsnda nazik sefahata dalarak bir para
halecanlanmay aklna komu ve neticede arzular baka birinin zerinde temerkz etmitir, ki henz
cazibelerini yitirmemi krkna merdiven dayad halde aka paka evli kadnlar ile kendilerinden daha
gen erkekler arasndaki saysz /iaisotlatm sebebi de, phe yok ki kadn aklarna dair nice maruf
vak'ann ayan beyan 1820 ispat etmi olduu gibi, ite budur. Bin kerre yazklar olsun ki gen bir adam,
bakalarndan daha aklsz olmad halde, kymetli vaktini hayat boyunca srecek bir tenasl hastal
ona alayabilecek olan sefih kadnlarla yele vermektedir. Her ne kadar bekrlk sultanlk ise de bir gn
Hayatnn Prensesi karsna kt vakit o da dnya evine girecek amma ve lkin o vakte kadar
hanmlarla arkadalk etmek bir conditio sine qua non idi, ancak buna mteallik son kerte vahim
kukular vard, Stephen'n azndan Miss Ferguson'a (ki byk bir olaslkla onu sabahn o erken
saatinde Irishtown'a getiren obanyldznn ta 1830 kendisi idi) dair laf almak gibi bir niyeti
olmadndan deil de, olan kz muaakas fikri ile be parasz srtkan bayanlarla haftada iki ya da
kez kane teatilere ieklere ve fondanlara kadar varan mutat trrhat perevleriyle gezintiler yaparak
krtrmalar zerinde hayale dalmaktan fazlaca bir honutluk duyup duymayaca hakkndayd. Onun
evsiz yurtsuz olduunu, bir veyanadan daha beter bir pansiyoncu kar tarafndan saldn dnmek
o yata bir kimse iin hakikaten ok fena bir ey idi. Apansz meydana geliveren acayip eyler brkine
nazaran epeyce sene daha ya-l veya onun pederi saylabilecek olan adamn dikkatini calip ol- 1840
mu idi, ancak annesince hazrlanm saf gday muhtevi mugaddi bir eyler, o da bulunmazsa, evde
kaynatlm Humpty Dumpty'yi yemesi lzm muhakkak. Saat kata taam etti idin? Diye sual etti ince
ve yorgun ol-
700
masna ramen krksz yzl olandan. Dnk bir zamand, dedi Stephen.
Dn! Diye nledi Bloom halen ertesi gn Cumann ger attn hatrlayp. Vay, saat on ikiyi gemi
desene!
Evvelsi gn, yani, dedi Stephen ifadesini dzelterek.
1850 Bu bilgi zerine tam manasyla sersemleyen Bloom dnme
ye balad. Her ne kadar zerinde hemfikir deiller idiyse de bi bakma her ikisinin de zihinleri, sanki
ayn dnce silsilesinde ilerliyordu denilebilecek bir ekilde bir benzerlik arz etmekte idi Eh yirmi sene
kadar evvel Buckshot Foster dneminde parlamento ile erefyab olmak iin bir quasi namzet olduu
zaman politikaya bir para bulam olduu sralarda o dahi maziyi dnerek hatrlad ki (ki bizatihi
derin bir srr kayna idi) bu ayn ifrat fikirlere gizliden gizliye bir ilgi duymakta idi. Mesel, o
vakitler henz balangcnda olan tahliye edilen kiraclar meselesi insanlarn zih-
1860 nini byk apta megul etmeye baladkta, sylemeye hacet yok ki, ona bir nebze dahi medar
olmakszn veya onun bazlar pek makbul olmayan hkmlerine tam manasyla gvenmeksizin her hal

krda iptidada prensip olarak kyllerin temellkne modern dnce cihetinin ifadesi olarak
tamamiyle taraftar iken (ki bu tarafgirlikten, hatasn idrak ettikte, bilahara ksmen kurtulmu idi) ve
hatta bir zamanlar bir topraa dn olarak insanlarn zihnine alad dikkate ayan telakkilerinde
Michael Davitt'ten dahi bir adm ileriye gitmekle ayplanm iken - ki Barney Kier-nan'n
meyhanesindeki klanlarn toplantsnda dostumuz tarafn-
1870 dan yle hayaszcasna bir tarzda kendisine atfedilen imalara iddetli bir ekilde ierlemesinin
sebeplerinden birini tekil etmekte idi ve bu yzden o, ekseriye haylice yanl anlalmasna ve faniler
arasnda en az bedhuy olan olduu halde, tekrarlamak lzm ki, onun brne bir yumruk yerletirme
(mecaz manada) mutat alkanln berteraf etmi idi, halbuki bizatihi siyaset mevzubahis oldukta,
propagandadan ve mtekabil husumetten daima neet eden zayiatn ve bunlarn inta ettii sefalet ve
strabn gen ve saf delikanllar zerinde takaddm eden bir neticesi olarak, ksacas bilhassa, en uygun
olann mahvolduunun ziyadesiyle farkn-
1880 da idi.
Her ne hal ise lehteki ve aleyhteki hususlar tarttkta, saat bire yaklamakta olduuna, yatp uyuma vakti
oktan gelmi de gemekteydi bile. Mhimmi, onu eve gtrmek bir para rizikolu idi zira bakarsnz
hadisatn yle bir tarzda gelimesi mmkn idi ki (birisi kimileyinki huysuzluk nbetine yakalanverir)
ve dellete
701
j- in de bir aya sakat bir kpei (cinsini karamamt ve de 1 nda ayn ey veya bunun zdd
olduundan deil idiyse de ken-,. Je eiini incitmi idi) Ontorio Terrace'a, evet orada otururkendi vet
vazh bir ekilde hatrlyordu, getirdii gece olduu gibi her vi berbat ediverir idi. Dier taraftan
Sandymount ya da Sandco-1890 e fikri iin tamamiyle uzak m uzak ve stelik de ok geti onun cin bu
iki alternatiften hangisi olsun diye bir hayli teevv iinde *ji ]Sfe taraftan baklrsa baklsn, her bir
ey onun bu frsattan azam oranda faydalanmasn iaret etmekte idi. Onun ilk intiba birazck marur
olduu ya da ar takn olmad eklinde idiyse de bir bakma ona alm gibiydi. Filhakika, ona bir
meseleyi am olsa da, mnasip grld takdirde cep harl olarak ya da onu giydirmek gayesiyle
birka kuru yardmda bulunmasna msaade etmi olsa ona fevkalde husus bir zevk bahetmi
olaca gibi bir teklifi zihninden geirdi diyelim, kendisine bu mesele aldkta, 1900 dedikleri gibi
derhal kale almayacakt ve onu en fazla efkrlandr-c ey de laf oraya nasl getireceini ya da o bu
mevzuu mhimse-mi olsa dahi bunu ona tam olarak nasl anlatacan bilmemesiydi. Her hal krda, o
defalk kargl teamllere uymaktan vazgeip u neticeye vard ki, bir fincan Epps kakaosu ile bir
gecelik seyyara bir de bir iki hal serip paltoyu da yastk niyetine katladmydn hi olmazsa emin
ellerde olur ve scack uyurdu ki e, artk bunun da ayet u ya da bu ekilde bir kyamet kopmadka
kimseye ok miktarda bir zarar dokunmayacan dnd. Harekete geme zaman gelip atmt zira
o beu koca dostumuz, yerine mhlan- 1910 m gibi oturan bahis mevzuu srtk kocann evinin
yolunu tutup aziz sevgilisi Queenstown'a kavumak iin pek acelesi yoa benziyordu ve Sheriff Street
Lower'in sol tarafndaki bir katnn yan mni tekil etmedii tekat gzellerle dolu ya deri
ticarethanesi daha birka gn o iltibasl karakterin nerede idne ilikin en l ipucu olaca gayetle
muhtemel idi, herhal kendisi orada bir yandan onlarn (denizkzlarnn) hislerine cmle lemin kemikle-
rindeki ilikleri dondurmay amalayan scak iklimlere dair altpatlar revolver anekdotlaryla duman
attryor iken bir yandan da bu arada devasa miktarlarda kaak viski ve bizzat kendisine dair gya 1920
kendisi diyelim ki Mr. Cebir'in passim ifade ettii gibi eittir be-n'm ismim ve adresim trnden mutat
iinmelerin refakatinde onlarn mheykel letafetlerini hrpalyor olmaldr. Ayn zamanda 'Cinden
kendi kendine o kan ve yaralar kahramanna bir Yahudi olduuna ilikin o ho hazrcevaplna
glmsedi, insanlar bir kurt tarafndan srlmaya tahamml edebilirler ama onlar deliye dn-
702
dren ey bir koyun tarafndan srlmalar olurdu. Hassas Achil les'in keza en zayf noktas. Sizin
Allannz bir Yahudiydi. Zira co u zaman onlar onun Carrick-on-Shannonlu ya da Sligo kontln 1930
undaki biryerlerdenfilan olduunu vehmedere benzemektedirler.
Ben derim ki, diye kahramanmz karsnn fotorafn ihtiyatl bir ekilde cebine koyup mtekmil
bir tefekkr mteakiben nihayet telkinde bulundu, buras epey kasvetli olduuna sen benimle eve
gelsen de orada her bi eyi konusak. Bizim fakirhane bu civarda olduka yakn. me u pis eyi brak.
Kakao sever misin? Bi dakka. u eyleri bi deyim de.
Fotoraf ihtiyatlca cebine yerletiredursun, hayrlsyla surdan bi kalm, gerisi kolay, diye geirerek
kulbenin ileticisine 1940 iaret etti de adam oral deildi.
Evet, en iyisi yle, diye onaylad Brazen Head konusu ya da o ve her neresi olursa olsun hi fark
etmeyen Stephen.
Megul beyninde (B'nin) her trl topik planlar akmaktayd: Eitim (hakiki tarafndan), edebiyat,
gazetecilik, Titbits'ten semeler, modern ilanclk, ingiltere'nin banyolarla ve kapal gie oynayan sahil
tiyatrolaryla dolu, kaplcalarnda konser turlar, tam manasyla hakikisine uygun aksanla talyanca
detler ve birtakm dier eyler, tabii btn millete ve karsna sylemesi art deildi, ans biraz da
yaver gittii takdirde. Bir frsatn yakalayverseydi. 1950 nk mitlerini yle emin bir ekilde
balamasnn sebebi babasnn sesiydi ve kendisinin ki de muhtemelen o kadar iyi olabilirdi, laf
aramzda keka, konumay o malm sadetten uzaklatrma-yalm da.
Arabac eline geirdii gazeteden, sabk kral naibi Kont Cado-gan'n Londra'da bir yerde faytoncular
cemiyetinin yemeine riyaset ettiini yksek sesle okuduydu. Bu heyecan verici teblii sessizlik ve bir
iki esneme takip etti. Ardndan biraz hayatiyeti kalm gibi grnen senin ihtiyar yksek sesle
reislkttab locasna tayin olunan Sir Anthony MacDonnell'in Euston'dan ayrld veya o 1960 mealde
bir eyler okudu. Ki gayetle merakl bir zekvet tarafndan niin diye yankland.
Biz de grelim yahu, babalk, bakalm ne yazyor, diye giriti bizim eski denizci, elbet ki biraz
sabrszlk izhar ederek.
Buyur evlt, diye yant verdi muhatab ihtiyar ahs.
Denizci elindeki klftan yeilimtrak caml gzln fora edip pek yavaana burnuyla kulaklarna
geirdi. Gzler hap yutmu he? Diye soruturdu belediye evrak
703
drn andran sempatik ahsiyet.
_JSfe olmu ki, diye yantlad anlalan kendi apnda az bu-
k okumu birisi olan krl sakall bahriyeli tasvir etmek gerekir- 1970 e denizyei lombozlarndan dik
dik bakarak, okurken kullanrm rzlm. Karanlkta kitap okurdum, tabir caizse. En ok Bin gir
Gece Masallar 'n severdim, bir de Sevgilim Bir Gl Gibi Krmt-
Bunu der demez cerideyi koca elleriyle at gibi boulmu olarak bulunan Lord bilmemkimin ya da
ikinci kaz gemeden ve kalecinin (Ire'n mevcudiyetine aldrmakszn) ayan vurduu belli yeni
yahut da elden dme olduu aikr fotininin backlarn gevetmek ve onlar satan kimseyi
perdahlamakla pek megul olduu bir srada Nottingham takmna yz ksur say kazandran 1980
Kriket Kral Iremonger'in zerine dald, yzlerinin ifadelerinden anlaldna gre yeterince uyank
durumda olanlarn hepsi de ya bn bn bakt ya da nemsiz laflar ettiydiler.
Velhasl Bloom, vaziyeti idrak ile, kovulmadan nce kalkaym bari diye geirerek ama asl daha ziyade
ordakilerin hesabn demek mecburiyetinde kalmamak maksadiyle, yerinden kalkt ve basiretlice
nlemini alp dierlerinin bakmad bir srada kimseye aktrmadan ileticiye belli belirsiz bir veda
iareti akt da, niha yeknu drt peni (ki bu mebl kimseye aktrmadan drt bakr mangr halinde
tevdi etti, anlyacanz Mohikanlarn sonu) tutan, 1990 zaten daha nceden koup okuyanlar iin matbu
fyatlistesinde hataya mahal brakmayan rakkamlarla kahve 2d, pastalar ayn, ki vallahi, Wetherup'un
dedii gibi bir kerre iki misli paraya alamazsn, bylece gelmi oldu. Haydi, diye tledi seancex
kapamak amacyla.
Oyunun tuttuunu ve yolun ak olduunu grp barnaktan ya da kulbeden ve zelzele hari hibir
eyin dlce far nientelenn-den karamayaca gamseleli elite topluluktan ayrldlar. Kendini hl zayf
ve bitkin hissettiini itiraf eden Stephen, bir an iin, kapda duralad.
2000
Hi anlamadm bir ey, dedi smmettedarik orijinal olsun d'ye. Geceleri kafelerde masalar ne diye
tepetaklak, yani sandalyeleri masalara tersine koyarlar.
Buna karlk mheyya Bloom bir an tereddtsz empromp-t> derhal dedi ki: Sabahleyin yerleri
sprmek iin.
Byle deyip, samimiyetle ve ayn zamanda itizaren refikinin Sagna gemek amacyla dnlecek
olursa evike sekerek dn-
ip
704
d, ha, deti vehile, sa taraf klasik tabiriyle onun hassas Achi] 2010 le'i olurdu da. Gece havasnn
phesiz u anda solumas harika id' lkin Stephen'in bacaklar bir para mecalsizdi.
Sana iyi gelecektir (hava, yani), dedi Bloom, yrmeyi de kastederek, az beklesen sadece yrmene
bak
nasl bambaka biri olup kacaksn. Haydi. Uzak deil. Bana yaslan.
Bylecene sol kolunu Stephen'in sana geirip onu destekle-di bylecene.
Evet, dedi Stephen farkl bir adamn yabans cinsten adalesiz bngldayan ve saire vcudunun
kendisine yaklamasn hissettiini dndnden ikircikli. 2020 Her neyse ta ynnn ordaki, kadro
d
belediye grevlisi
Ex-Gumley'in esas itibariyle hl uyku tanrsnn kollarnda meseldeki gibi ryasnda gzelim tarlalarla
taptaze ayrlar grerek-ten uyumakta olduu nbetikulbesiyle mangal filan getiler. Ve apropos
talarn tabuta benzetilmesi pek de fena saylmazd zira aslnda blnme srasnda ounluu gklere
karlan kyl snfna mensup ve belki de ucuz ikametghlara yerletirmi olduu tahliye edilen
kiraclarn ta kendileri olabilecek ihaneti seksen ksur mntehipten yetmi ikisi de taa tutularak
ldrlm idi.
Der iken, kol kola Beresford Place'i arnlarlarken Bloom'un 2030 salt bir amatr olarak en fazla sevdii
bir sanat ekli olan mzikten bahsetmeye baladlar. Wagner tr mziin her ne kadar kendisine has bir
ycelii var idiyse de, Bloom'a bir para ar ve ilk seferinde takip edilmesi mkl gelmekteydi lkin
Mercadente'nin Huguenots'unun, Meyerbeer'in armhta Son Yedi Szck'nn ve Mozart'n On kinci
Ayin'mn mziine ise baylyordu, hele hele Gloria, ona gre, birinci snf mzik denen eyin zirvesi
saylrd ki mbalasz baka her bir eyin tozunu yele verir idi. Katolik kilisesinin kutsal mziini,
Moody ve Sankey ilhileri ya da Yaamam Buyur Ki Protestan Gibi Nasl Yaanr Gstereyim gibi bu
trden ra-2040 kiplerin retildii mzie haydi haydi tercih ederdi. Bilhassa Ros-sini'nin lmsz
pasajlarla dolup taan ve kars Madam Marion Tweedy'nin, Upper Gardiner Street'teki cizvit
pederlerinin kilisesinde, onu virtuosolarla, ya da daha dorusu virtuosiyle dinlemeye gelenlerin
kaplarna tehacm ettikleri o mukaddes binada, byk bir baaryla icra ederek ve hakiki bir sansasyon
yaratarak hretine hret kattn ve dierlerini glgede braktn tereddtsz syleyebilecei eseri
Stabat Mater'e, olan hayranlnda ise birincilii kimseye kaptrmazd. Herkes onunla boy lebilecek
kimsenin mevcut olmad hususunda hemfikir idi ve mukaddes vasl"
705
mziin alnd bir ibadet mahallinde umumun tekrar diye ar-C larn dile getirdiklerini sylemek
yeter de artar bile. Netice iti-1 civle, Don Giovanni evsafnda ve kendi trnde bir prlanta olan Martha
gibi hafif" opera mziini tutmasna ramen, her ne kadar - dece sath bir bilgiye sahip ise de,
Mendelssohn gibi arbal klasik ekole kar bir penchanh vard. Sras gelmiken, tabii ki eskilerin
beenilen eserlerini kamilen bilmekteydi ve laf par excellence Lionel'in Martha, M'appari aryasna
getirdi ki, olduka tuhafta geenlerde, daha da dorusu dn, pek deer verdii bir imtiyaz olarak
Stephen'in hrmetli babasnn dudaklarndan bu parann mkemmel bir ekilde filhakika btn
dierlerinin pabucunu dama atacak biimde icra edildiini dinlemi veya tesadfen iitmi-ti. Stephen,
nazikne ifade edilen bir suale cevaben, bu arky sylemediini anlatarak Shakespeare'in, en azndan o
dnemi ya da o dneme yakn zamanlarn arklarna vg yadrmaya balad: Fetter Lane'de mukim
botaniki Gerard'n yaknndaki lavtac Dowland, Mr. Arnold Dolmetsch'ten annos ludendo hausi,
Doulan-dus amblemli bir enstrman altm be ingiliz altnna satn almay kurarm ve B. tam olarak
hatrlamadysa da isim phesiz aina idi, Farnaby and Son deux ve comes oyuncular ile Queen's Cha-
pel'de ya da artk onlar her nerede bulursa kk klavsenleri alan Byrd (William), dediydi, bir de
dansl arklarla aryalar besteleyen Tomkins ve John Bull.
Hl konuadursunlar, yolun ortasna yaklarken zincirin tesinde sprge makinesini ekerek kaldrm
talaryla deli zeminde ilerlemekte iken uzun bir amur stunu sratnca bunun grltsnden dolay
Bloom altm be ingiliz altn ile John Bull hakkndaki zikriyat tam manasiyle anlayamam idi. Onun
mehur siyaset adam John Bull ile ayn kimse olup olmadn sordu, z'ra her ikisinin de ayn ismi
tayor olmalar ona alacak bir tesadf olarak gelmiti.
Zincirlerin orada at yavaa onlara doru kvrlmaya balaynca, bunu sezen, her zaman etrafn dikkatle
gzetleyen Bloom, ya-n'ndakinin kolunu hafife ekerek aka yollu uyard: Bu gece hayatlarmz
tehlikede. Yol silindirine dikkat!
Bunun zerine durdular. Bloom, karanlktan anszn kp _'k sek bir ekilde hilkatinin efendisi
tefekkre dalm tneinde oturadursun art ayan en nde tutan bir rahvar, bir kalak-ran, bir
karakl, bir kuyrukoynatan, bir kafasallayan olduun-
2050
dan
nai kemiklerinin ve hatta kaslarnn dahi farkl bir ekilde 2060
2070 2080
P amasyla yepyeni srnecek denli burnunun dibinde beliren
2090 706
bir atn altmbe ingiliz altn gibi bir kymeti haiz olmayan ba na bakt. Lkin ylesine iyi zavall bir
hayvan idi ki ona veren u bir para ekeri olmadna hayfland lkin, arifane fikrettiinc
karlalabilecek olan her skk duruma hazrlkl olabilmek pek mmkn deil idi. Koskoca rkek
alka cinsten bir at idi sadece bir derdi bile olamayacak kadar. Lkin bir kpek dahi, diye gei/ di,
mesel Barney Kiernan'n ordaki ayn irilikteki o itle karlamak, mbarek, tam bir fecaat olurdu. Ama
o ekilde, zmleri hrgcnde taktir ederek kaak viskiye eviren l gemisi bir de-
2100 ve gibi yaratlm olmasnda bizzat o hayvann bir taksirat yoktu ki. Cmlesinin onda dokuzunu
kafese tkp eitebilirsin, arlardan maada insann hazakatine hibiri ulaamaz. Zpkn firketeli balina
srt kanan ve de espriyi anlayan timsah, tebeir dairesindeki horoz, kartal bakm karsndaki kaplan.
Vah hayvanlara dair bu mukarin dnceler zihnini igal etti de o yzden cadde gemisi manevrasn
yapar ve Stephen eskilere dair pek enteresan hikyesini srdrr iken dikkatinin bir miktar dalmasna
neden oldu idi. Ne diyordum imdi ben? Ha, evet! Karm, diye duyurdu in
2110 medias res girierek, sizinle merref olmaktan dolay gayetle eref-yab olacaktr zira kendisi her
trden mzie ihtirasl bir ekilde merakldr.
Yan gzle dostane tarzda Stephen'in doymak bilmeyen bir itiyak sahibi mutat yakkl edepsiz ahsa
tpatp
benzemeyen ve muhtemelen taban o ekilde olmayan anasnn sureti yanyzne bakt.
Gene de, babasnn hnerine sahip olduunu - ki bundan olduka emindi - varsayarak Lady Fingall'n
irlanda
Endstrisi yararna dzenledii geen pazartesi gnk konser ve umum aristok-
2120 ratlar gibi zihninde yepyeni ufuklar ald.
Fraularn memleketi Amsterdaml bir Felemenkli olan Jans Pieter Sweelinck'in Genliin Sonu Burda
adl
aryas zerinde enfes varyasyonlar betimliyordu imdi. Johannes Jeep'in besteledii berrak bir deniz ile
erkeklerin sevimli kyaclar denizkzlarnn seslerine ilikin eski bir Alman arksn daha da ok
severdi de
sylerken bir para dili dolard Bloom'un:
Yon der Sirenen Listigkeit Tun dile Poeten dichten.
Bu al mezrlerini syledi ve extempore tercme eti. Blf"11'
707
, sn eerek, mkemmelen anladn ve kesinlikle devam etme- 2130 | j rica etti ve o da bunu yerine
getirdi.
Bloom'un daha ilk notasn iitir iitmez hayran kald onun ibi hayret verici gzellikteki tenor bir ses,
bu en nadir bir hazine, garraclough gibi ses retiminde muteber bir salhiyettar tarafndan laykyla
ynlendirildii takdirde, stelik bir de notalar okuyabildiine gre, baritonlarn onu bir peniye
bulunduu bir piyasada istedii fiyata ibulur ve talihli sahibine yakn bir gelecekte en byk ileri
eviren zengin para babalarnn ve asalet unvanl ahsiyetlerin maliknelerindeki, niversiteden ald
B. A. (kendi bana muayyen bir reklm) unvan ve centilmence tavryla herkesi 2140 daha da etkileyip
iyi bir intiba yaratarak muhakkak surette stn bir baarya kavuaca atafatl salonlara bir entree
kazandrabilirdi; zira sosyetenin giyim kuam merak mevzuunda henz toy bir miiptedi olduuna
bylesi ufak bir eyin insan nasl herkesin hmna uratacana ait bir fikri olmadna, ayet
kyafetine ekidzen verildii takdirde onlarn ltuf ve keremine mazhar olabilir-seydi akl cihetinden
de ansl olduundan dolay dier maksatlar ve ihtiyalar iin de istihdam edilebilirdi. Filhakika sadece
birka ay zarfnda, tercihan Noel mevsimi geldikte onun onlarn musikili ve artistik conversazionelerine
itirak ettiini cinsi latifin kalplerin- 2150 de hafif bir rpnt estirdiini ve kaytlara
gemi kimi vakalardan vakf olduu zre sansasyon peinde koan hanmlar tarafndan kuatldn -
filhakika, fazla kurcalamaya hacet yoktu ama kendisi de bir zamanlar, ayet isteseydi, bunu kolayca
yapabilirdi -imdiden kolayca grebiliyordu. Bunlara ilveten elbet husus ders cretlerinden maada, hi
de yabana atlmayacak nakd kazanlar da bahis konusu olacakt. Antrparantez unu da dnd ki, u
mlevves para yznden ilnihaye bir sahne ozan hayatn srdrmeye de mecbur deildi. Lakin bu
istikamette doru adm at-mas "i phe yok ki hem nakd zaviyeden hem de ahsiyeti ci- 2160
netinden kendi haysiyetine en ufak bir glge dahi drmeyecek ve bir kuruun dahi ila gibi gelecei
ziyadesiylemuhta olduu ir anda eline bir ek tututurulmas fevkalde faideli olacandan olay
gerekli idi. Bundan maada, son zamanlarda zevklerin bir dedeye kadar tereddiye uramasna ramen,
cari beylik mzikten ark1' o trden orijinal mzik, Ivan St. Austell ile Hilton St. Just ve n arn genus
omnesinin onlara itimat eden halka yutturduklar ha-r a kolayca kalan tenor sololarndan oluan mutat
hayide bestemden sonra Dublin'in musik dnyasnda su gtrmez bir yeni-o'acamdan, sr'atle gayet
mtehir bir hale gelecektir. Evet, 2170
708
pheye hi mahal yok ki, elinde fevkalde bir kla kendine v isim yapmaya ve iinde kendisine
mukavim bir halet yaratac ve, atiye mteveccihen King Street'in mzahirnna muazzam k-konser
verecei ve, farzedelim, ayet kendisini iddetli bir itici hrete ulatracak bir velinimet bulduu
takdirde, evet ne var f koskoca bir ayet, ve o itiin verecei yr ya kulum cinsinden h' tesirle hayli
hret kazanm prlanta gibi nice gen insann ayas na elme atan o mukadder tembellik itiyadndan
kurtulaca eh-rin gznde yksek bir mevkie ulamaya yeterli tm kartlar mev-
2180 cut idi. Elbet brnden bir nebzecik bile almayacakt, zira kendi kendinin efendisi olarak edebi
almalar iin ayet arzu ettii ey bu ise arkclk megalesiyle atkya sebep olmakszn ve sadece
kendisine ait bir mesele olduundan dolay hibir surette itibarn herhangi bir ekilde zedelemeksizin
bo saatlerinde ynla zaman olacakt. Filhakika, frsat ayana gelmiti ve ite bu yzdendir ki dieri,
her trl eytanetin kokusunu bir mil teden alan acayip keskin bir hurna sahip olduundan dolay ona
ylesine sarlmaktayd.
Tam o srada at. Daha sonra msait bir frsatta, niyet ederek
2190 (Bloom niyet ederek), meleklerin yrmeye ekindi yere budalalar hesab hibir surette onun
husus mnasebetlerine burnunu sok-makszn ona, onu kmsemeye hatta yannda bulunmad srada
az da olsa gln vesilelerle onu aalayan veya artk ne derseniz deyiniz Bloom'un mtevaz
kanaatine gre o hsn karakterinin o yanna naho bir yan feneri (kastimiz kelime oyunu yapmak
deil) tutan gelimekte olan malum bir pratisyen ile alkasn kesmesini tavsiye etti.
At, tabir caizse tahammlnn son noktasna ulap durdu ve, kabark azametli kuyruunu ykseklere
kaldrp, sprgelerin az
2200 sonra sprp parlataca zemine hissesine den duman stnde ters kresi brakt. Ar ar
kez, dolgun sarsndan birbirinin ardna, pisledi. Ve srcs efkatle aygr (ya da ksrak) bitirene
dek, trpanl arabasnda bekledi.
Bloom, bu contretempsx.cn istifade, Stephen'le yan yana direkle ayrlm zincirlerin aralndan getiler
ve, bir pislik ynnn zerinden aarak, Stephen daha cretkrane ama peten baladnn sonunu
rlayadursun, Gardiner Street Lower istikametine ilerlediler-Undalle Schiffe brcken.
2210
Src, kancasna kurulmu iyi, kt ya da tarafsz bir kelin1 A___.---------------- 709 ----------------------
---------
rmeksizin bu biri tknaz, biri zayfa ikisi de esmer adamn Pe-s \[aher'e nikh kydrmak amacyla
demiryolu kprsne doru
Hislerini seyreyledi. Onlar yrrken zaman zaman durup denizli 7ar, insan aklnn muhalifleri ve bu
meyanda kattklar daha h'rcok dier mevzu, gasplar, buna muvazi tarih vak'alar ya da
lhasl p arabas mdr lp arabas mdr ol nende Lower fardiner Street'in nihayetinde ylecene
kst oturmu onlarn kancalarnn ardndan bakaduran zattan epeyce uzak,olduklarna iitmesine
imkn ihtimal olmayan mevzular hakknda fite tefelerini (ki elbet tamamen dnda kalyor idi)
srdrerek gene yrdler.
I
710
17
BLOOM ILE STEPHEN DNERKEN HANG KOUT YN-leri izlediler?
ikisi birlikte Beresford'dan normal yrme hzyla balayp srasyla Lower ve Middle Gardiner adl
sokaklar ve Mountjoy Square West'i izlediler: Sonra, admlarn yavalatarak, ikisi de ayrmsa-makszn
Gardiner Place'ten sola ynelerek Temple Street'in en utaki kesine dek ilerlediler: Ardndan, daha da
yavalayarak ve arada bir durarak saa, Temple Street North'tan Hardwich Place'e dek uzandlar, ikisi
de George's Church'ten nceki alana herhangi 10 bir dairedeki bir kiri veteri olduu yaydan daha ksa
olduu iin ap dorultusunda yaklap, ayr ayr, rahat admlarla oray getiler. Yolculuklar srasnda
duumvirate neler grt?
Mzik, yazn, irlanda, Dublin, Paris, dostluk, kadn, fahielik, diyet, havagaz nn ya da ark
lambasnn ve elektrik ampulnn yakn evredeki aalar zerinde gneynelim etkisi, belediyenin
ak p sepetleri, Roma Katolik Kilisesi, rahiplerin bekrl, irlanda ulusu, cizvit eitimi, tp renimi,
dnk gn, Sebt gn arifesinin uursuz etkileri, Stephen'n kolaps.
20 Bloom, olaylara kar tepkilerindeki benzerlik ve farkllklar asndan aralarnda ortak benze
zellikler kefetti mi?
Her ikisi de mzii plastik ya da grafik anlatmlara yeleyen t" sanatsal duyarllktaydlar, ikisi de
Avrupal yaam biimini adal1'
yaanacak yer olarak da Atlantiin dou yakasn bat yakasna eliyorlard, ikisi de kk yata
ailelerince uygulanan terbiye ve ' &u ortodoks dinsel, ulusal, toplumsal ve trel retilere
inanszlklarn aklamada kalt aldklar kararl bir aykr direnme ile ka-latnlmlard. ikisi de kar
cinsler arasndaki ekimin hem esri-hem de krletici etkilerini kabul etmekteydiler. tc
Baz noktalarda grleri kart myd?
Stephen perhiz yapmann ve sorumlu yurttaln nemi konusunda Bloom'un grlerine aka kar
kmaktayd; Bloom ise Stephen'n yaznsal insan tininin sonsuza dek onanmasna ilikin grlerine
iten ie kar kmaktayd. Bloom, Stephen'n irlanda halknn Kelt dininden Hristiyanla, 432 ylnda
Leary'nin saltanatndan 260 ylna ya da ona yakn bir tarihte Sletty'de yemek yerken boaz tkanmas
yznden boularak len ve Rossnaree'de gmlen Cormac MacArt'n (t I.S. 266) saltanatna kadar
Papa Ce-lestine I tarafndan gnderilen Odysseus'un olu Potitus'un olu Calpornus'un olu Patrick
tarafndan dndrl tarihini belirleme konusundaki yanlgya ilikin dzeltmesini iten ie
onamaktayd. Bloom'un gastrik inanisyona, etkinliklerini zihinsel eforla ve rahatlatc bir ortamdaki
sratli dairesel devinimle hzlandrlan eitli oranlarda kartrlm birtakm kimyasal bileimlere,
alkol derecesine balad kolaps, Stephen balangta bir kadnn elinden daha iri olmayan bir sabah
bulutu hayaletine (ki iki ayr gzlem noktasndan, Sandycove ve Dublin'den birlikte sezgilenmiti)
balamaktayd. Grlerinin eit ve olumsuz olduu noktalar var myd?
Havagaz nn ya da elektrik nn yakn evredeki bitkiler zerindeki gneynelim etkileri. Rl
om gemiteki gece gezintileri srasnda benzer konular tart-m' mdr?
4 te Owen Goldberg ve Cecil Turnbull ile geceleyin Longwo-Avenue ile Leonard'n kesi, Leonard'n
kesi ile Synge
Street ve Synge Street ile Bloomfield Avenue arasndaki yollarH 1885'te Percy Apjohn ile akamlan,
Uppercross Baronluu'nH-Cebelitark Villas ile Crumlin'deki Bloomfield House arasind-duvara
yaslanarak. 1886'da arada bir kimi tanlaryla ve kapeik lerinde, bekleme odalarnda, banliy
hatlarndaki nc simi tren kompartmanlarnda muhtemel mterilerle. 1888'de Matthew Dillon'un
Roundtown'daki evinin salonunda sk sk Binba Brian Tweedy ve kz Miss Marion Tweedy ile birlikte
ve ayr ayn 1891'de bir ve 1893'te bir kez Julius (Juda) Mastiansky ile, her iki. si de Lombard Street
West'teki kendi (Bloom'un) evinde. 1884, 1885, 1886, 1892, 1893 ve 1904 yllarnn oluturduu
dzensiz diziye ilikin Bloom varacaklar yere ulamazdan nce neler dnd?
Bireysel geliim alannn aamal genilemesi ile deneyimin birey-leraras ilikilerin evrik alannda bir
kstlamaya geriletici biimde elik ettiini dnd. Yani ne bakmlardan?
nsan yokluktan varla okluk olarak gelmi ve birlik olarak karlanmtr: Varlk varla herkesle
herkes olarak herkesle birlikti: Varlktan yoklua herkesle kimsenin alglamadnca gitmi olacakt.
Varacaklar yere ulatklarnda Bloom nasl bir edimde bulundu?
Eccles Street'te, eitfarkl tek saylarn drdncs olan 7 numaral evin nndeki merdivenlerde kap
anahtarn almak iin elini dnmeden pantolonunun arka cebine soktu. Anahtar orda myd?
Evvelsi gn giymi olduu pantolonun ayn cebindeydi.
713
Mjin iki misli sinirlenmiti?
Hem unutmu olduu iin hem de kendisine iki kez unutmamay anmsattn hatrlad iin. gu
durumda, anahtarsz iftin nndeki seenekler, (srasyla) bilinli ve kendiliindenlikle, nelerdi?
ieriye girmek ya da girmemek. Kapy almak ya da almamak. Bloom'un karan?
Bir are. Ayan alak duvara dayayarak bodrum giriinin parmak- 90 lklarn at, bandaki apkasn
bastrp parmaklklarla kenar tahtalarnn birletii alt blmdeki iki knty kavrayarak bedenini be
fit dokuz buuk inlik uzunluunda iki fit on inlik bodrum giriinden ieriye ar ar indirdi ve
kendisini parmaklklardan ayrp dn arpmasna hazrlamak niyetiyle kaslarak bedenini bolukta
rahata devinecek biimde sarktt. Dt m?
Bedeninin ingiliz arlk ls sistemine gre, 19 Frederick Street North adresindeki eczac kimyager
Francis Froedman'n eczanesinde insann kendisini belli srelerde tartmas iin bulundur- 100 duu
taksimatl tart aygtnca, Ur Yortusu'nun son gnnde, demek ki miladi takvimin bin dokuz yz
drdnc kebise (Musevi takviminin be bin alt yz altm drdnc ve Hicri takvimin bin yz
yirmi ikinci) ylnn on iki Maysnda, (altn says 5, g-ne-ay yllar gn fark 13, gne evrimi 9,
Dominikal harfler CB, !5 yllk Roma dnemindeki 2. yl, Jlyen dnemi 6617, MCMIV) doruland
zere yz elli drt librelik bilinen arl ile. u sarsnty yarasz beresiz atlatt m?
"sadmeyle sarsldysa da dengesini yeniden kazanarak bir yeri Clnmeden ayaa kalkt ve aydnlk
kapsnn mandaln serbest HO
kalan tarafn aba sarfederek istinat noktasna birinci trden k-1 dra yntemiyle kaldrd ve art
bitiiindeki bulakhaneden m faa gecikmeli bir giri yapp bir kkrtl kibriti srtnme ile
tuturarak musluunu evirdii yanc kmr gaznn kmasn salad ve ayarlayarak dingin kzl-beyaz
bir kvama indirgedi' ykselen bir alev oluturacak biimde onu yakt, son olarak d seyyar bir mumu
yakt. Bu arada Stephen'n zihni belli bal hangi imgeler silsilesini alglyordu?
Bu parmaklklarna yaslanm durumda, mutfak penceresinin saydam camlarndan bir adamn 14
mumluk bir havagaz alevini ayarladn, bir adamn 1 mumluk bir mumu yaktn, bir adamn elinde
bir mumla mutfaktan ktn alglad. Adam baka yerde gzkt m?
Drt dakika getikten sonra mumunun zayf n sokak kapsnn zerindeki yarm daire ak yelpaze
biimindeki yarsaydam camdan grebilmiti. Sokak kaps menteelerinin zerinde ar ar dnd.
Giriin ardndaki boluktan adam apkasz elinde mumla grnd. Stephen onun iaretine uydu mu?
Evet, yavaa ieriye girerek kapy kapayp zincirlemesine yardm etti ve adamn srtn, sessiz
admlarn ve mumun n yavaa izleyerek holn solundaki szdran bir kap araln geip
besten fazla basamakl bir dner merdivenden dikkatle inerek Blo-om'un evinin mutfana girdi. Bloom
ne yapt?
Mumu, alevinin zerine soluunu yein bir biimde fleyerek sndrd, oturulacak yerleri kaa
benzeyen arkas bahe penceresine dnk olan Stephen iin, br kendisi iin iki sandalyey1 |minenin
nne ekti, bir dizini yere dayayp ocan iinde ap-lamasna yerletirilmi ular reineli
ubuklardan, eitli renk-rdeki ktlardan ve 14 D'Olier Street'teki Messrs Flower and u'Donald'n
deposundan tonu yirmi bir iline alnm en iyi cins-eri br okgen Abram kmrlerinden bir yn
oluturdu, ktlar kntl yerden bir kkrtl kibritle tututurarak yakttaki gizilgc, karbon ve
hidrojen elementlerinin havadaki oksijenle zgr bir birlemeye gemesiyle aa kard.
Stephen aklndan hangi benzer grntleri geirdi?
Baka yerlerde baka zamanlarda bir ya da iki dizi zerine kerek onun iin ocak yakan bakalarn,
Kildare Kontluu'ndaki Sallins Clongowes Wood Isa Cemiyeti Koleji'nin revirinde Birader Mic-hael':
Dublin'deki ilk evleri Fitzgibbon Street on numarada babas Simon Dedalus'u: Can ekien kz
kardei Miss Julia Mor-kan'n Usher's Island 15 numaradaki evinde vaftizannesi Miss Kate Morkan':
Enitesi Richie (Richard) Goulding'in kars mutfanda: Enitesi (Richie (Richard) Goulding'in kars
teyzesi Sara'y Clanbrassil Street 62 numaradaki evinin mutfanda: Simon Deda-lus'un ei anas
Mary'yi 1898 Saint Francis Xavier bayramnn sabahnda North Richmond Street'teki evlerinin
mutfanda: 16 Stephen's Green North'taki University College'in fizik eitim dekan Peder Butt'u:
Cabra'da babasnn evinde kz kardei Dilly'yi (Delia). Stephen baklarn ocaktan onun karsndaki
duvara doru evirip bir yardalk bir ykseklie kaldrdnda ne grd?
Be sarmal zemberekli ngran altnda, baca dikmesinin yanndaki girintiye enlemesine takl iki
kanca arasndan sarkan eri iz-g'li bir ipin ucuna asl kk boyutlarda art arda balanmadan
Katlanm bitiik genler halinde kare biiminde drt mendil ve ailm pozisyonunda ikisi d
ularnda biri de birleme noktasnda kalkk tahta mandalla kstrlm stleri ve ayaklar Lisle askl
bir ift gri kadn orab. 'om mutfak ocanda ne grd?
716
Sa (daha kk olan) gzde mavi emaye bir kulplu tencere: Sol (daha byk olan) gzde siyah bir
demir aydanlk.
Bloom ocakta ne yapt?
Sapl tencereyi sol gze koydu, kalkt ve suyun akmasn salamak amacyla musluu evirmek iin
aydanl eviyeye gtrd. Su akt m?
Evet. Wicklow Kontluu'ndaki 2 milyar 400 milyon galon kapasi-180 teli bir rezervuardaki bir yeralt
sukemerinden ilk fabrika maliyeti dorusal yarda bana 5 'e ina edilmi olan tekli ve iftli ana filtre
boru sistemleriyle szlerek akan ve Dargle, Rathdown, Glen of the Downs ve Callowhill tarikyla, 22
nizami millik bir mesafeyi aarak 26 dnmlk Stillorgan bendine ulaan ve oradan bir boaltma
sarnlar sistemi araclyla ehir snrnda Upper Leeson Street'teki Eustace Bridge'de 250 fitlik bir
eimle, geri uzun sren youn kuraklk ve gnde 12 1/2 milyon galonluk su ikmali yznden su
seviyesi havuz savaklarnn altna dm olmasna karn belediye lm sorumlusu ve suileri
mhendisi Mr. Spencer 190 Hatty, C. E.'nin, suileri kurulunun ynergesiyle belediye suyunun tketim
d amalarla kullanlmasn yasaklam (1893'te olduu gibi Grand ve Royal kanallarnn iilemeyen
suyuna mracaat etme olasln gz nnde tutarak) zellikle Gney Dublin Fakirleri Himaye
Cemiyeti, 6 inlik bir sayatan salanan yoksul bana gnde 15 galonluk istihkaklarna karn,
sayalarnn halkn kendi kendini idare eden borcuna sadk, gvenilir vergi mkelleflerinden oluan
baka bir kesimin ziyann temsilen belediye hukuk maviri Avukat Mr. Ignatius Rice'n onayyla gece
bana 20.000 galonluk bir israfla sulanmt.
200 Ocak bana dnen suyak, su ekicisi, su taycs Bloom suyun nesine hayranlk duydu?
Evrenselliine: Demokratik eitlii ve kendi dzeyini gerekletirmede doasnn deikinliine:
Mercator'un haritasndaki okyanusun enginliine: Pasifik Okyanusu'nun 8000 kulac aan Sun-
______-------------------- 717 -------------------------------
Ham ukurunun iskandil edilemeyen derinliine: Dalgalarnn din-enmekbilmezliine ve yzey
paracklarnn srayla tm kuyulara ulamasna: Birimlerinin bamszlna: Deniz durumlarnn
deikenliine: Stlimanken hidrostatik dinginliine: Gelgit azttnda ve ayba gelgitinde
hidrokinetik kabarna: Kudurmulu-undan sonraki kne: Kuzey ve Gney Kutbu kutupevresi
210 buzullarnn temizliine: Mevsimsel ve ticari nemine: Yerkrenin anakaralarna oranla 3'e kar 1
stnlne: Astropikal Olak D-nencesi'nin altndaki tm blgeyi kapsayan millerce ve millerce
karelik tartmasz engin hegemonyasna: O ezeli anann yzyllar boyunca sregelen dengeliliine:
O sarmtrak amurlu yatana: En deerli metallerin milyonlarca tonu dahil tm znr z-dekleri
zelti halinde eritebilme ve tutma kapasitesine: Yarmadalar ve adalar yava yava andrmasna,
srekli olarak homotetik adalar, yarmadalar ve uurumlu burunlar oluturmasna: Alvyonlu
keltilerine: Arl, oylumu ve younluuna: Kzgn, l- 220 man ve souk blgelerde tedrici renk
deiimlerine: Kara gllerine akan rmaklarla denizlerle birleen akarsular ve onlarn kollar, denizar
akntlar, Golfstrim, kuzey ve gney ekvatoral akntlar-daki seyrsefer olanaklarna:
Denizdepremlerinin,
hortumlarn, Artezyen kuyularnn, taknlarn, sellerin, anaforlarn, ivinti yerlerinin, alayanlarn,
salntlarn, birleen nehirlerin, ayrlan nehirlerin, geyzerlerin, elalelerin, girdaplarn, Maelstromlarn,
subas-knlarnn, tufanlarn, iddetli yamurlarn yeinliine: Yeryzn epeevre saran vasi evren
erisine: Pnarlarnn gizemine ve denek fal ya da nemlen aygtlarla ortaya karlan ve rneini
230 Ashtown Gate'te duvardaki deliin dibindeki kuyuda grdmz, ilenmi havadaki, iy
damtmndaki gizli nemliliine: ki ksm hidrojen bileeni ile bir ksm oksijen bileeni eklindeki
bileiminin yalnlna: Saaltc erdemlerine: Lt Gl'nn sularndaki yzdrme gcne: Derelerdeki,
aylardaki, elverisiz baraj-lardaki, szntl gemilerdeki dayanl girinimine: Temizleyici, susuzluu
giderici ve atei sndrc, bitkileri besleyici zelliklerine: rneklik ve yetkinlik timsali olarak
yanlmazlna: Buhar, sis, bulut, yamur, sulusepken, kar ve dolu olarak bakalamlarna: Sk
yangnmusluklarndaki gcne: Gl, koy, krfez, hali, boaz ve 240 lagunlarda, atollerde, takmadalar
eviren denizlerde, deniz geitlinde, fyortlarda, girintilerde, gelgit blgelerinde, nehirazlarn-a ye
deniz kollarnda sergiledii biimsel eitliliine: Buzullar-aki, aysberglerdeki, deniz buzlalarndaki
somluuna: Hidrolik ermenarklarn, trbinleri, dinamolar, elektrik santrallarn,
WfP 718
kastarlama istasyonlarn, tabakhaneleri, ditme deirmenlerini altrmadaki uysallna: Kanallar, gidi
gelie uygun nehirler ve yzdrme ve ziftleme havuzlarndaki yararllna: Gelgitlerin ya da bir
dzeyden brne dklen akarsularn denetimiyle elde 250 edilebilen gizilgcne: Harf olmasa bile
saysal olarak yeryznn sakinleri olan (anakustik ve fotofobik) direyi ve biteyine: insan bedeninin %
90'n olutrmasyla heryerdeliine: Glsel batak-lklardaki zararl buharlarnn zehirli irkeflerinin,
solmu iek sularnn, batanaydaki irkintilerinin muzrlna.
Yardolmu aydanl u anda yanmakta olan kmrlerin zerine yerletirdikte, hl akmakta olan
muslua niin dnd?
Kirlenmi olan ellerini ksmen kullanlm zerine hl kt yapk kk Barrington limonrayihah
sabun kalbyla (ki on saat nce drt peniye alm ve parasn hl dememiti) ve gzel so-260 uk
hideimeyen hepdeien suyla ykamak ve onlar dnen tahta bir merdaneye geirilmi uzun
krmzkenarl bir havluyla kurulamak iin.
Stephen, Bloom'un nerisini hangi nedenden tr kabul etmedi?
Hidrofobisi olduundan, souk suyla ksmi temastan ya da suya batrlmaktan nefret ettiinden, (son
ald banyo bir nceki yln Ekim ayna rastlyormu), cam ve kristal gibi saydam nesnelerden
holanmadndan ve dnce ve dilde de berraklktan kuku duymasndan tr.
Bloom'un Stephen'a hijyen ve profilaksi zerinde ve bunlara ek 270 olarak, insan anatomisinin soua
en duyarl blmleri ense ve mide ile ayak ayas ya da taban olduundan dolay deniz ya da nehirde
banyo yaplmas halinde ban nce slatlmas ve yz ve boyun ile gs ve karn nahiyesindeki kaslara
sratle su rplmas konusunda nasihat vermesini engelleyen ey neydi? Berrakln, dehann dzensiz
orijinalitesiyle uyumazl. Ayn ekilde ne gibi didaktik nasihatleri de vermekten kand?
Seslenmeyle ilgili: Beykn, tuzlanm morina ve tereyann protein yzdesiyle kalori deerinden
salad enerji ve sonuncusunda birincisinin yokluu ve ilkinde ikincisinin bolluu. gv sahibine gre
konuunun en belirgin zellii neydi? 280 zgveni ve buna eit ve kart bir kaytszlk ve kendini
toparlama gc. Ate araclyla sv kabnda hangi eanl grng cereyan etti?
Kaynama grngs. Mutfak ile bacadelii arasnda vantilasyonun devaml yukarya doru akyla
krklenme sonucu yanma, tutumu olan yakt demetlerinden, bitkisel varln snn (yan erke) ba
kayna gneten her yerde mevcut kl geirgen esirin iinden ap gemesine borlu olan ilk a
ormanlarnn yaprakl fosillemi dkntlerindeki sktrlm mineralleri ieren okyzl bitml
kmr beklerine iletilmiti. Bylesi bir yanmayla mey- 290 dana gelen bir devinim hali olan s
(tanan), srekli ve artan bir ekilde sl kaynaktan, metal demirin przl cilasz koyu renkli
yzeyinden, ksmen sourum ksmen geirimle ilerleyerek ssn azar azar ykselterek olaandan
kaynama noktasna ulatrmtr ki sdaki bu art 1 litrelik suyu 50'den 212 Fahrenheit'a karmak
iin gereken 72 sl birimin harcanmasnn sonucu olarak ifade edilebilir.
sdaki bu artn gerekletiini ne duyurdu?
vaydanhkkapann altndan iki yandan eanl olarak ift kavisli
b,r su buhar fkrts. 30o
Di
om, bu biimde kaynatlm olan suyu hangi kiisel amac iin kullanabilirdi? Tlra olmak iin.
720
Geceleyin tra olmann ne gibi avantajlar vard?
Daha yumuak bir sakal: Tratan traa kasten kendi yapk sabun kpyle brakld takdirde daha
yumuak bir fra: uzak yerlerde mutat saatler dnda beklenilmeyen bir ekilde kadn tandklarla
karlald takdirde daha yumuak bir cilt: Gnn akna degin sakin dnceler: Daha dinlendirici
bir uykudan uya-310 nldnda daha taravetli bir duygu, zira sabah grltleri, beklenti ve endieleri,
takrdayan bir stgm, bir postacnn kapy iki kez al, okunmu ama yzn sabunlarken
yeniden okunan bir gazete, ayn noktann yeniden sabunlanmas, bir sarsnt, bir kurun sesi ve bunlara
elik eden hi lzumu olmad halde korksun mu korkmasn m gibi dnceler tran hzn artrc bir
etkiye ve bir entie -ki bu kesiin zerine zenle kesilip nemlendirilmi yak bezi yaptrlr- yol
aabilir: Ki yerine getirilecekti. In yokluu niin onu grltnn varlndan daha az tedirgin
etmekteydi?
320 Sk dolgun erkeksi kadns, pasif aktif elindeki dokunma duygusunun gvenilirliinden dolay.
zellii (elinin) neydi ve bunlarn ne gibi kart etkileri vard?
Cerrahi ameliyat geirmiti ancak gayesinin vastay mubah klmas durumunda bile insan kan
aktlmas konusunda isteksiz olduundan, doal srasna gre heliyoterapi, psikofizikoterapi ve oste-
opatik ameliyat yelemekteydi.
Mutfaktaki, Bloom tarafndan alan tabak dolabnn alt, orta ve st raflarnda neler bulunuyordu?
Alttaki rafta dikey olarak be kahvalt taba, zerlerinde alt kah-330 valt fincan ters oturtulmu yatay
konumda alt fincantaba, dz oturtulmu bir byklfincan ve bir Crown Derby fincantaba, ke"
narlar yaldzl drt beyaz yumurta kab, iindeki ou bakr bozuk paralar grnen ak bir gderi kese,
bir de kk bir aromatk (meneke) ekerleme kavanozu. Orta rafta iinde karabiber bulu-
721
kenar entik bir yumurta kab, bir tuzluk, yalkda sarl .||rt siyah zeytin, bo bir Plumtree et
konservesi kutusu, iinde bir i rsey armudu bulunan oval bir iplik sargl hasr sepet, yars bo
rnercanpembesi ipekkdndan klf yar soyulmu bir ie VVlliam Gilbey and Co.'nun beyaz
Invalide porto arab, bir paket nyebilen Epp kakaosu, buruturulmu bir folyo kdnda libresi 340 2/-
'lik be onz Anne Lynch kalite ay, en l kristal kesme eker ieren silindir eklinde bir teneke kutu,
iki soan, iri olan spanyol ve tam, tekisi daha kke ve yerli, daha geni yzeyli ve daha keskin
kokulu iki paraya ayrlm, bir kavanoz rlanda rnek Mandras kremas, kahverengi bir mlek
iinde syla suya mayho serum ve yar katlatrlm peynirimsi maddelerle dntrlm yarm pint
kadar ekimi bozuk st ki Mr. Bloom'un ve Mrs. Feming'in kahvaltlar iin karlan miktar
toplandkta, ceman bir emperyal pint eder ki bu da ilk alndndaki toplam miktaryd, iki karanfil
tanesi, bir yarm peni ve iinde i bir pirzola 350 bulunan kk bir tabak. st rafta eitli boyut ve
meneli bir dizi reelkavanozu (bo). Dolap rts zerinde dikkatini eken ey neydi? 8 87, 88 6
numaral yrtlm iki bahis biletinin drt okgen paras. Alnn bir sre krtrmasna hangi
anmsamalar yol at?
Rastlantlara degin anmsamalar, gerein kurgudan daha tuhaf oluu, Butt Bridge'deki arabaclar
barnanda Evening TekgrapA'm pembe akam basksnda resmi ve kesin sonularn okumu olduu
Gold Cup ak handikap sonucunun ilk habercisi.
lahmini ya da kesin sonuca ilikin ilk ipularn nerede almt? 360
Bernard Kiernan'n 8, 9 ve 10 Little Britain Street'teki ruhsatl iyerinde: David Byrne' nin 14 Duke
Street'teki ruhsatl iyerinde: wer O'Connell Street'te Graham Lemon'un nnde esmer bir am eline,
Siyon kilisesini yeniden kuran llyas peygambere ait '' el ilan (ki sonradan atmt) tututurduunda:
Lincoln Pla-teki ecza deposu F. W. Sweny and Co.'nun (Limited) brosu ci- 722
varnda Frederick M. (Bantam) Lyons'un Freeman's Journalve Ar tional Press'm atmak zere olduu (ki
sonradan atmt) o gnle-nshasn sratle ve art arda isteyip, okuyup geri verdii zaman k' 360
ardndan,
yznde parlayan esin ve kollarnda kehanet dilin de hakkedilmi olan soyunun gizini tayarak o
dou mimarisinde ki Trk Hamam ve Scak Banyolar binasna doru ynelmiti. Endielerini hangi
hafifletici mlahazalar bertaraf etti?
Yorumlama glkleri zira herhangi bir olayn nemi onun meydana geliini ses yansmasnn elektrik
dearjn izlemesi gibi deikendir, ayrca olas kayplarn, baarl bir yorumundan balayarak topyekn
yorumlanmasndaki baarszlk sonucu gerek bir kaybn hesaplanmasndaki glkler. Haletiruhiyesi?
370 Bir ey yitirmemiti, bir ey beklemiyordu, d krklna uramamt, halinden memnundu. Ne
diye memnundu?
Belli herhangi bir kayba uramam olmasndan. Bakalarna belli avantajlar salam olmasndan.
Yahudi olmayanlara bir k.
Bloom Yahudi olmayan birisine nasl kahvalt hazrlad?
ki ayfncanna silme iki kak dolusu Epps eriyebilir kakaosunu koydu ve etiketinde basl kullanm
talimat uyarnca devamla her bir fincana, yeterli bir sre kaynadktan sonra nerilen maddeleri nerileri
tarz ve miktarda yaylmas amacyla ilave etti.
380 Ev sahibi konuuna fazladan ne gibi zel misafirperverlik davranlar sergiledi? Evin efendisi
olmann ona verdii, biricik kz Millicent'in (M
723
ona hediye ettii taklit Crown Derby byklfincann kullanma ay-rcalndan feragat edip onun yerine
konuununkinin ei bir fincan alarak ve genellikle kars Marion'un (Molly) kahvalts iin ayrlan koyu
kremadan konuuna bol bulama sunarak kendisine jse daha az lde koyarak. Konuk bu
misafirperverlik iaretlerinin farknda myd ve onlar takdirle karlad m?
Onun dikkati bunlara ev sahibinin latifeli szleriyle ekilmiti, o da onlar arballkla karlayp ikisi
birlikte latifarbal bir sknet iinde Epps'in tanrnn nimeti kakosunu itiler.
390
Zihninden geirdii ama balad hareketi tamamlamak amacyla br ve kendisi iin ilerideki bir
frsata saklam olduundan dolay sylemedii misafirperverane szler var myd?
Konuunun ceketinin sa tarafndaki 1 1/2 in uzunluunda bir skn onarlmas. Drt hanm
mendilinden birini, prezantabl bir duruma getirildikte, konuuna hediye etmek. Kim daha abuk iti?
Bloom, balanta on saniyelik bir avantajla ve sapndan snn srekli iletildii kan ibkey
yzeyiyle rakibinin bir yudumuna kar , ikisine kar alt ve ne kar dokuz yudum ierek.
400
Tekrarlanan hareketinin eliinde ne gibi dnceler yer ald?
Sessiz arkadann zihinsel kompozisyonlarla megul olduuna Vanl olarak hkmedip, edebiyata
elence olsun diye bakma yeri-ne> kendisinin de William Shakespeare'in eserlerine birok defalar u5sel
ya da gerek hayatn aprak sorunlarnn zm amacyla avurmu olduunca onun eitsel
yanlarndan alnacak zevkler berinde tefekkre dald.
410
Onlara zm bulabilmi miydi?
Kimi klasik paralar dikkatli ve kk szlnn yardmyla d falarca okumasna karn, metinden
edindii kanaat yeterli olm m, bulduu cevaplar her noktay aydnlatamamt.
1877'de 11 yanda mitvar bir airken Shamrock adl haftalk bir gazetenin srasyla 10/-, 5/- ve 2/6'lk

dll yarmas mnasebetiyle onun tarafndan yazlm olan ilk zgn nazm parasnn son dizeleri
nelerdi?
Baslsn iirlerim Gazetede isterim 420 Onlara var m acep mnasip bir yeriniz.
ayet ltfederseniz Sonunda ekleyiniz Adm L. Bloom'u, naiz kulunuz.
Geici konuu ile kendisi arasnda onlar birbirinden ayran drt e buldu mu?
simleri, yalar, rklar, inanlar.
Genliinde adyla yapt anagramlar nelerdi?
Leopold Bloom Ellpodbomool 430 Molldopeloob Bollopedoom Old Ollebo, M. R
Kinetik airimiz 14 ubat 1888'de nadnn ksaltlm hali zerinde nasl bir akrosti hazrlam ve
Miss
Marion (Molly) Tweedy y gndermiti?
Pek uyakl kafiyeli arklar yazar durur airler O tatl musikisiyle sevgilisini bulur.
\
725
La la la, dokuz arp dokuz kez sylerler o arktyt. Derim ki araptan da arkdan da aziz sen,
Ya, bu dnya benimdir, ayet benim isen. 440
Af, 47, 48, 49 South King Street'teki Gaiety Theatre'nin msteciri Michael Gunn tarafndan sipari
edilen ve sper ylba ve Noel njvesi Gemici Sinbad'in (yapmcs R. Sheldon 26 Aralk 1992, yaza-
Greenleaf Whittier, dekorlar George A. Jackson ve Cecil Hicks, kostmler Mrs. Michael Gunn'n
denetiminde Mrs. ve Miss Whe-Ian, koreograf Jessie Noir, palyaoluklar Thomas Otto tarafndan)
ikinci tabndaki (30 Ocak 1893) altnc sahne olan elmaslar vadisinde sunulmak zere geen yllarn
olaylaryla iinde bulunduumuz yln fkstrne ait ayet Brian Boru geri dnebilseydi de eski Dublin'i
grseydi imdi adl bir ba kadn oyuncu Nelly Bouverist ta- 450 rafdan sylenmesi tasarlanan aktel
bir konuya ilikin bir arky (Mzik: R. G. Johnston) tamamlanmasna engel olan ey neydi?
En bata, mparatorlua ait ve yerel meseleler arasndaki belirsizlikler, Kralie Victoria'nn (doumu
1820, tahta k 1837) beklenen 60. yldnm jbilesi ve yeni belediye balk halinin alnn
ertelenmesi: ikinci olarak, York Dk ve Desi Ekselansla-ryla (gerek) Majesteleri Kral Brian
Boru'nun (hayali) pei peine ziyaretleri meseleleri zerinde mfrit evrelerin muhalefetinden ekinmi
olmas: nc olarak, geenlerde Burgh Quay'da kurulan Grand Lyric Hall ile Hawkins Street'te
kurulan Theater Ro- 460 yal'a ilikin profesyonel etiket ile profesyonel rekabet arasndaki atk:
Drdnc olarak, Nelly Bouverist'in entelektel, siyasi ve gncel olmayan yz ifadesine duyulan
merhametten ve Nelly Bouverist'in kendisi (Nelly Bouverist) makalelerde arz endam ederken
entelektel, siyasi ve gncel olmayan i amarlarnn neden lduu ehvaniytten kaynaklanan bir
oyalanma: Beinci olarak, mnasip mziin ve Herkesin Fkralar Kitab'ndan (1000 sayfa ve ner birinde
bir kahkaha) mizahi kinayelerin seimindeki zorluklar: altncs, yeni Belediye Reisi Daniel Tallon'un,
yeni Emniyet * 'dr Thomas Pile'n ve yeni Basavc Yardmcs Dunbar Plun- 470 et Barton'un
adlaryla ilgili esesli ve bozuk sesli uyaklar. '5'an arasnda nasl bir iliki vard?
726 480
16 yl nce 1888'de Bloom, Stephen'in imdiki yandayken Ste hen 6 yandayd. 16 yl sonra 1920'de
Stephen, Bloom'un simdik' yana ulatnda Bloom 54 yanda olacakt. 1936'da Bloom 70'ine ve
Stephens de 54'ne bastklarnda, balangta yalarm 0-16 olan oran 17 72-13 V2 olacakt ki bu oran
istenildii kada mstakbel yllar eklendike artacak ve fark da azalacakt, zjra . yet 1883'te mevcut olan
oran o zamana dek deimemi olsayd yani byle bir eyin mmkn olabileceini tasavvur edersek
1904'te Stephen 22 iken Bloom 374 olurdu ve 1920'de Stephen 38 iken, yani Bloom'un o zamanki ya,
Bloom 646 olurdu, Stephen maksimum salhorde bir ya olan 70'ine ulatnda, 714 ylnda domu
olmasndan tr 1190 yl yaam olacandan dolay, maksimum saldide bir ya olan, Metuelah'n
969 yan dahi am olur, beri taraftan, ayet Stephen yaamaya devam ederse o yaa I.S. 3072'de
ulam olacak, Bloom da I.. 81.396 ylnda do-490 mu olma zorunda kalacaktr. Bu hesaplamalar
hangi olaylar hkmsz klabilirdi?
Her ikisinin birden ya da ikisinden birinin yok olmas, yeni bir takvim ann balatlmas, dnyann
imha edilmesi ve bunun neticesinde her ne kadar kanlmaz ise de zaman nceden kestirilemeyen
insan soyunun kknn kaznm olmas.
Daha nceki ka karlamalar onlarn nceden var olan tanklklarn kantlamt? ki. Birincisi,
1887'de, Matthew Dillon'un Roundtown, Kimmage Road'daki maliknesi Medina Villa'nn
leylakbahesinde, Step-500 hen'n annesi de varken, Stephen o zaman 5 yandayd ve tantrlrken
elini uzatmak istememiti, ikincisi, 1892 Ocak aynn yamurlu bir Pazar gn Breslin Oteli'nin
pastanesinde, Stephen m babas ile Stephen'in bykamcas da varken ve Stephen o sralar 5 ya daha
bykken. Bloom, olunun ve ardndan babasnn da destekledii yemek verini kabul etti mi?
727
Byk bir minnetle, mteekkirne takdirle, samimi ve kadiri-asa bir kranla, takdirkrane
mteekkir ve halisane esefle, is-tinkfetti.
gu hatralar zerindeki sohbetleri aralarndaki nc bir ba or- 510 taya kard m? Mrs. Riordan
(Dante), birtakm gelirleri olan dul bir kadn, 1 Eyll 1888'den 29 Aralk 1891'e kadar Stephen'in
ailesiyle birlikte oturmu ve 1892, 1893 ve 1894 yllarnda da 54 Prussia Street'te mukim Elizabeth
O'Dowd'un mlk olan City Arms Oteli'nde de oturmutu ve orada 1893 ve 1894'n kimi blmlerinde
o zamanlar 5 Smithfeld'de mukim Joseph Cuffe'nin istihdamnda bir ktip olarak o civardaki North
Circular Road'da Dublin Hayvan Pa-zar'nda satlara nezaret ederken, ayn otelde ikamet eden Blo-
om'a srekli olarak haber yetitirmiti. 520
Bloom onun bedensel bakmyla ilgili herhangi zel bir hayrseverlikte bulundu mu? Ilk yaz
akamlarnda kimi zaman, kstl da olsa belli bir gelir sahibi olan bu hastalkl dul kadn mall
arabasnda, tekerlekleri ar ar dndrerek Mr. Gavin Low'un iyerinin tam karsndaki Mrs. Riordan
orada bir sre kalr ve tekmercekli drbnyle tramvaylardaki, iirilmi pnmatik lastiklerle tehiz
edilmi uzun yol bisikletlerindeki, binek arabalarndaki, tandemlerdeki, zel ve kiralk landolardaki,
karoalardaki, iki tekerlekli gezinti arabalarndaki ve faytonlardaki Phoenix Park'ta ehre gitmekte 530
ya da vice versa olan hibirini tanmad insanlar gzetler dururdu.
A
asl oluyor da bu ekilde nbet tutmay gnl rahatlyla yapabiliyordu?
A
lra genliinin baharndayken okrenkli dairesel bir bombeli amin iinden dardaki anacaddede
meydana gelen srekli dei-
'khklerin yaratt gzel manzaray izler, yayalarn, drtayaklla-ln> velespitlerin, vastalarn ar ar,
hzl hzl, muntazaman,
dne dne dolanarak kreyi eviren sarp kydan dne dol akp gidilerine bakard. Mrs. Riordan sekiz
yl nce leliden bu yana ne gibi farkl anlar kalmt?
En eski olarak, bezik kartlar ve fileri, Skye teriyeri, szde serveti, zaman zaman dalgnlamas ve
kulak zar iltihabndan dolav balang halindeki sarl: Daha yeni olarak, Meryemana heykelinin
nndeki kolza ya kandili, Charles Stewart Parnell iin ve Michael Davitt iin yeil ve maron renkli
fralar, ipek ktlar. Bu anlarn kendisinden daha gen bir dosta anlatmasn daha zevkli klan,
onlar tazeleyici baka bir yntem daha kalmam myd?
Daha nceleri aralksz olarak uygulanm ve sonralar brakm olduu, Eugen Sandow'un Beden
Kuvvet Nedir, Nasl Elde Edilir adl eserinde gsterilen ve zellikle oturarak alan iadamlar iin
hazrlanm olup eitli adale gruplarn altrmak ve neticede ho bir sertlik, daha zevkli bir geveme
ve genlere zg rahat bir eviklie yeniden kavuulmas amacyla bir aynann nnde zihinsel
konsantrasyonla yaplmas gereken oda jimnastikleri.
lk genlik yllarnda zel bir eviklik sergiler miydi?
Arlk kaldrmak gcnn ve tam tur jirasyon ise cesaretinin tesinde idiyse de High School
rencisiyken karn adalelerinin anormal derecede gelimi olmas sonucu paralel barda dengeli ve
yatay durma hareketini mkemmel bir ekilde icra edebiliyordu.
ikisinden biri kendi farkl soyuna aka bir antrmada bulundu mu? Hibiri.
729
P valn ortak biimine indirgendii takdirde, Bloom'un Step-hen'n Bloom hakkndaki dnceleri ile
Stephen'n Bloom'un phen hakkndaki dnceleri nelerdi?
0 onun bir Yahudi olduunu dndn dnd, oysa o onun onun Yahudi olmadn bildiini
dnd.
570
Ketumiyet kstlamalar kaldrldkta, her birinin soylar nasld?
Bloom, Szombathely, Viyana, Budapete, Milano, Londra ve Dub-linli Rudolf Virag (sonralar Rudolph
Bloom) ile Julius Higgins (doumda ad Karoly) ve Fanny Higgins'in (kzlk ad Hegarty) ikinci kzlar
Ellen Higgins'in tek erkek ve biricik mirass. Stephen, Cork ve Dublinli Simon Dedalus ile Richard ve
Christina Goul-ding'in (kzlk ad Grier) kz Mary'nin en byk ortak mirass.
Bloom ile Stephen vaftiz edilmiler miydi, nerede ve kimin tarafndan, din adamlar m yoksa laik
kimseler mi? Bloom ( kez), Muhterem Mr. Gilmer Johnson M. A. tarafndan, 580 tek bana,
Coombe'deki Saint Nicholas Without Protestan kilisesinde, James O'Connor, Philip Gilligan ve James
Fitzpatrick tarafndan, birlikte, Swords kyndeki bir tulumbann altnda, ve Rathgar'da Three Patrons
kilisesinde Muhterem Charles Malone
C. C. tarafndan. Stephen (bir kez), Rathgar'da Three Patrons kilisesinde, Muhterem Charles Malone C.
C.
tarafndan, tek bana.
renimlerinde bir benzerlik buldular m?
Bloom yerine Stephen' koyarsak, Stoom sra ile bir anaokulunu ve bir ortaokulu geebilirdi. Stephen
yerine Bloom'u koyarsak, Hlephen sra ile ortaokulun hazrlk, altnc, yedinci ve sekizinci s- 590
"iflaryla Kraliyet niversitesi'nin giri snavn ve sonraki yl su gibi-geerdi. 'om hayat
niversitesine devam ettiini sylemekten niin kand?
730
Syleyecei bu eyin daha nce onun tarafndan Stephen'a ya a Stephen tarafndan ona ifade edilmi
olup
olmadna ilikin mn hem bir teredddnden dolay.
Kiisel olarak hangi iki mizac temsil ediyorlard? Bilimsel. Artistik.
600 Bloom, kuramsal bilimden ziyade uygulamal bilime meyyal olduunu kantlamak amacyla hangi
kantlar ne srd?
Karn doymu vaziyette sindirimini kolaylatrmak amacyla srt st yatarken artk yaygn olan ama bir
zamanlar pek devrimsel saylan rnein, havada dolaan parat, yldz drbn, helezonik tirbuon,
engelliine, madensuyu sifonu, vinli ve savakl kanal havuzu, emmebasma tulumba gibi icatlarn
nemini
takdir etmi olmann tahrikiyle dnp bulduu birtakm pratik icatlar.
Bu icatlar daha ziyade anaokullarnn gelitirilmesine ynelik tasanlar eklinde miydi?
610 Evet, patlangalarn, elastik balonlarn, tehlikeli oyunlarn, lastikli sapanlarn meriyetten
kaldrlmas.
Hamel burcundan Balk burcuna kadarki on iki bur iaretini sergileyen astronomi kaleydoskoplarn,
gnein
ve gezegenlerin minyatr mekanik modellerini, rakam eklinde jelatin pastilleri, hayvan eklindeki
biskvilerle
e-letirmek zere geometrik ekilli biskvileri, dnyaharital oyun toplar, tarihi kyafetli kuklalar
iermekteydiler.
Tasarlarn tahrik eden baka ne vard?
Ephraim Marks ve Charles A. James'in ulat maddi olanaklar, birincisi 42 George Street South'taki
ld'lik dkknyla, ikincisi 30 620 Henry Street'teki duhuliye 2d, ocuklar d, ne alrsan 6 VAd" maazas
ve dnya fantezi eya panayr ve balmumu heykelli sergisi: Ve dey olarak maksimum grnrlkte
(tahmin etme iin), yatay olarak maksimum okunakllkta (zmek iin) ve dK-
731
kati ilgiyi ekmek, ikna etmek ve karar verdirmek amacyla mk-atsi bir etkililikte, harfli tek
kavraml simgelere youturul-dukta ada reklam sanatnn imdiye dek istifade edilmemi olan
snrsz olanaklar.
Ne gibi?
K.11. Kino'nun 11/-Pantolonlar.
Keys Messesesi. Alexander J. Keyes. 630 Ne gibi deil?
u upuzun muma bakn. Ne zaman yanp biteceini tahmin edin ve hakiki deriden bedava bir ift zel
ayakkab kazann, 1 mumluk aydnlatma gc garanti. Adres: Barclay ve Cook, 18 Talbot Street.
Basilizbart (Sinek Pudras). Aliyull (Ayakkab Cilas).
Sizegre (Tirbuonla, trnakeeli ve pipo temizleyicin ikiazl ak). Asla ne gibi deil?
Plumtree Et Konservesi bulunmayan ev nedir? 640 Natamam.
Bulunan ev ise, bir mutluluk yuvas.
23 Merchants' Quay, Dublin'de George Plumtree tarafndan imal edilmi ve 4 oz'luk mleklere
konulup, Rotunda Ward, 19 Hard-wicke Street adresindeki Encmen yesi Joseph P. Nannetti, M. P.
tarafndan lm ilanlaryla lm yldnmleri kesinin altna dercedilmitir. Etiketteki ad Plumtree'dir.
Bir et mleinde bir er'kaac, tescilli marka. Taklitlerinden saknnz. Peatmot. Trumplee. Moutpet.
Plamtroo.
A
tephen'n, zgnln kendi bana kendi dln salamasna 650 karn ille de baary mucip
olmadn istidlal etmesi amacyla nu istinta etmek iin misal olarak hangi rnei gsterdi?
732
Kendi dncesinin rn olan ve sonradan bir yana att atla ekilen ve iinde oturmu yaz yazmakla
megul gayet k giyimli iki kzn bulunduu bir kl gsteriarabas. Bundan esinlenerek Stephen
zihninde nasl bir sahne canlandrd?
Da geidinde tenha otel. Sonbahar. Alacakaranlk. mine yaklm. Kuytu kede gen adam
oturmakta. Gen kadn girer. Huzursuz. Tek bana. Oturur. Sonra pencereye doru gider. Oturur. 660
Alacakaranlk. Kadn dnr. Tenha otelin kdna yazar. Dnr. Yazar. eker. Tekerlekler ve
toynaklar. Kadn darya frlar. Adam kuytu kesinden kar. O tek duran kd alr. Atee doru tutar.
Alacakaranlk. Okur. Tek bana.
Ne?
ne yatk, dik ve geriye yatk: Queen's Hotel, Queen's Hotel. Queen's Ho... Bundan esinlenen Bloom
zihninde hangi sahneyi kurdu?
The Queen's Hotel, Ennis, Clare Kontluu, Rudolph Bloom'un 670 (Rudolf Virag) 27 Haziran 1886
tarihinde kendisinin ald 1 ksm kloroform linimentine 2 ksm akonit linimentinden mteekkil bir
nevraljik liniment (ki kendisi tarafndan 27 Haziran 1886 gn leden sonra saat 3:15'te Ennis, 4 Main
Street adresindeki James Cullen'in byk manifatura maazasndan yeni bir ekstra-k hasr apka satn
aldktan sonra, ancak bunun neticesi olarak deil -yukarda ad geen yerde, ad geen toksini satn
aldktan sonra, ancak bunun neticesi olarak deil- 27 Haziran 1886 sabah saat 10:20'de Ennis, 17
Church Street'teki Francis Dennehy Tp Mer-kezi'nden satn alnmtr) eklindeki ar dozda boanotu
(ako-680 nit) neticesinde bir akam vakti belirtilmeyen bir saatte ld yer.
Bu eseslilii bir bilgiye mi yoksa bir rastlantya m ya da bir sezgiye mi yordu?
733
gir rastlantya.
Sahneyi konuunun zihninde canlandrmas iin szl olarak tasvir etti mi?
Kendisi brnn yzn grmeyi ve brnn szlerini dinlemeyi yeledi, yle ki bu muhtemel
anlatyla kavrayacak ve kinetik mizac ferahlayacakt.
Ona anlatlan ve anlatann Pisgah Da'ndan Filistin'e bir Bak ya 690 da Erik Masal olarak tasvir
ettii ikinci sahnede sadece ikinci bir rastlant m grd?
Ona, nceki sahneyle ve okulyllarnda yazlm olan eitli konulardaki denemelerin ya da ahlaki
vecizelerin eklendii (rnein, Benim Gzde Kahramanm ya da Oyalanmaclk Zaman Hrszldr)
anlatlmam ama zmnen var olan br sahnelerle, kendi iinde ve kiisel denklem ile bir arada ister
Philip Beaufoy, Doctor Dick'in ya da Heblon'un resmi sirklasyonlu ve mali destekli bir yazn
organnda kan Mavi ncelemeler'de balatm olduklar hazrlk ve orta bir rencilerinin kullanm
amacyla rnek pedago- 700 jik temalar olarak zellikle derlenmi ve seilmi olsun (yzde yz deerli)
ister sempati duyan ve tedrici olarak yaz gndnmnden gn sonraki gn, yani, 21 Haziran Sal (S.
Aloysius Gonzaga), gnein douu sabahleyin 3:33, gnein bat akamleyin 8:29, giderek uzamakta
olan geceler boyunca baarl yklerin deerini bilin ve baarl gelimeleri mahrem bir ekilde
nceden haber veren murakplarn entelektel uyarm amacyla ifahi olarak istimal edilsin kimi mali,
toplumsal, kiisel ve cinsel baar olaslklarn 'eriyormu gibi grnmt.
Zihnini sk sk hangi ailevi sorun btn brlerinden daha fazla 710 'masa bile onlar kadar
kurcalamaktayd?
Karlarmzla ne yaplaca.
Mefruz mnferit zmleri neler olmutu?
7Z4
Salon oyunlar (domino, halma, pireatlatmaca, mikado, toplu yuu sk oyunu, napolyon, ecarte, bezik,
yirmibe, komum dilenci, dama, satran ya da tavla): Gergef ii, polis yardmlama cemiyeti iin yama
ya da rg ileri: Mzikal detler, mandolin ve gitar, piyano ve flt, gitar ve piyano: Hukuk yazmanl
ya da zarf adresleme-On be gnde bir eitli elence yerlerine ziyaretler: Serin bir ste-720 vinde ya da
lk bir sigara salonunda nazikne buyuran ve maalmemnuniye itaat edilen bir bayan iletici olarak ticari
faaliyet: Erotik taharrn devlete tefti edilen ve tbben denetlenen erkek genelevlerinde gizlice
tatmini: Civardaki muteber saygnlkta kadn tandklarla nadiren aksatlan muntazam faslalarla
muntazaman sk sk nleyici
nezaretle karlkl sosyal ziyaretlemeler: zellikle liberal renimi ho klmay amalayan eitici
akam kurslar.
Karsndaki hangi zihinsel gelime noksanl rnekleri onun son olarak zikredilen (dokuzuncu) zm
tercih etmesine yol at?
Gayrimegul anlarnda birden daha ok kez bir tabaka kd Yu-730 nanca, Irlandaca ve branice
olduunu ileri srd harflerle kap-laml vard. eitli aralarla biteviye, Quebec-Kanada'daki bir
ehrin adnn byk harf inisiyalini doru olarak yazma yntemini soradurmutur. Dahili siyasi
komplikasyonlar ya da harici kuvvetler dengesini pek az anlayabilmitir. Faturalar toplarken ekseriye
parmak hesabna bavurmutur. Icazl namelerden oluan kompozisyonlarn tamamladkta, frn boya
tekniiyle kaligrafi kullanmay bolam demir slfatn, gztann ve mee mazsnn korozif etkisine
maruz brakmtr. Allmn dnda yabanc kkenli okheceli szckleri fonetik olarak ya da yanl
bir analojiyle ya da 740 her ikisiyle yorumlamtr: Metempsychosis (Metenin nesi), nam dier (kutsal
kitapta sz edilen tafrafur bir ahs). Kars, kii, yer ve nesnelere ilikin bu ve buna benzer
muhakeme yetersizliinden kaynaklanan zekvet noksanln ne ile dengelemektedir?
Tm dengelerdeki tm akul kollarn aikr kusurlu paralellii' nin yapmdan dolay meydana geldii
kantlanmtr. Bir ahsa " kin yargsndaki isabetliliin yaratt muvazenenin doruluu tecrbe ile
kantlanmtr.
735
, 0IT1) bu nisp cehalet durumuna are olarak nasl giriimlerde bulundu?
750
peitli ekillerde. Belli bir kitab, belli bir sayfasnn yerini ak b-akP Sze carPan b'r Yere koyarak.
Aklama kabilinden bir atfta bulunduunda, o bilginin onda bilkuvve mevcut olduunu varsayarak:
Onun huzurunda, orada bulunmayan baka bir kimsenin cahilane sehvini aka alaya alarak. Dolaysz
retme giriimlerinde nasl bir baar elde etti?
Kars her eyi deil sadece btnn dikkat ve ilgisini ynelttii ve alacak ekilde anlayabildii,
zenle tekrarlad, daha zor bir ekilde hatrlayabildii, kolayca unutuverdii, sk sk hata yaparak
tereddtle tekrar hatrlayabildii, bir czn izleyebiliyordu. 760 Hangi sistem daha etkili olmutu?
Kendisini ilgilendirici hususlar tazammun eden dolayl telkinler. rnein?
Yamurda emsiye kullanmay sevmezdi, o ise emsiyeli kadnlar severdi, kars yamurda yeni apka
giymeyi sevmezdi, o ise yeni apka giyen kadnlar severdi, yamur yaarken karsna yeni apka alrd,
o da yeni apkay giyerek emsiye tard.
Konuunun rnek yksnde ima edilen analojiyi kabul ettikte, Babil srgnnden sonraki hangi
mmtaz ahsiyetleri misal olarak ileri srd? 770 U ar gerek araycs olan Msrl Musa'y, More
Nebukim'n (Kararszlar Klavuzu) mellifi Moses Maimonides'i ve Moses Mendelssohn ki yle
mmtaz bir ahsiyetti ki, Musa'dan (Msrl) Mo-ses'e (Mendelssohn) dek Moses (Maimonides) gibisi
yoktur.
736
Dzeltme babnda, Bloom, hatr kalmasn, Stephen'n szn et tii Aristo adl drdnc bir ar gerek
araycsna ilikin, hangi beyanda bulunmutu?
Sz edilen araycnn ad pek bilinmeyen filozof bir hahamn rencisi olduu.
780 Yasann anapokrifaya ait br anl oullaryla seilmi ya da reddedilmi bir rkn ocuklarndan
sz edilmi miydi?
Felix Bartholdy Mendelssohn (besteci), Baruch Spinoza (filozof), Mendoza (boksr), Ferdinand Lasalle
(reformcu, dellocu).
Antik ibrani ve antik irlanda dillerindeki hangi nazm krntlar, konuk tarafndan ev sahibine ve ev
sahibince konua deiik ses tonlamalar ve metinlerin tercmeleriyle birlikte okunmutu?
Stephen tarafndan: Sut/, sut/, suil arun, sut/go siocair agus sui/go si-ocair agus suilgo cuin (yr, yr,
git yoluna, gvenle yr, dikkatle yr). 790 Bloom tarafndan: Kifeloch, harimon rakatejch m'baad
I'zamatejch (salarnn arasnda yanaklarn soyulmu bir nar gibi).
Her iki dilin akustik simgelerinin glifk bir karlatrlmas, ifahi karlatrlmasn dorulamak
amacyla nasl yaplmt?
Yan yana getirerek. Gnah Zevkleri (ki Bloom tarafndan karlp kala gz arasnda n kapa
masann yzeyiyle temas halinde olacak biimde yerletirilivermiti) diye isimlendirilmi yaznsal bie-
mi baya bir kitabn sondan nceki bo sayfasnn zerine bir kurunkalemle (ki Stephen tarafndan
temin edilmiti) Stephen trlan-daca, ge, e, de me harflerini yaln ve deitirilmi olarak yazd, bu-800 na
karlk Bloom da sral ve sayal saylar, 3, 1, 4 ve 100 olarak aritmetiksel deerlerini belirterek Ibranice
ghimel, aleph, daleth ve (mem olmadndan) ikame edilen ghimel harflerini yazd. Her ikisinin bu
mnkariz ve yeniden canlandrlan dillerin her b-
737
isine ilikin sahip olduklar bilgi teorik miydi yoksa pratik mi?
juayyen ekim ve sentaksa ait dilbilgisel kurallarla snrl olmas ve szckleri hemen hi iermemesi
nedeniyle teorik.
gu diller arasnda ve onlar konuan halklar arasnda hangi noktalarda temaslar mevcuttu? Her iki dilde
grtlaktan karlan seslerin, solukla telffuz edilen fonetik iaretlerin, itremeye degin ve rnee kr
krne bal 810 harflerin mevcudiyeti: Eskilikleri, her ikisinin de israil'in atas Nuh Peygamber'in
ahfadndan Fenius Farsaigh ve irlanda'nn atalar Heber ve Heremon tarafndan kurulan hatip okulunda
retilmi olmas: Hahamlarn ve culdeelerin eserlerinden oluan kazbi-limsel, soyktne degin,
azizlerin yaamyklerine degin, Kutsal Kitabn tefsirine degin, vazlara degin, yer adlarna degin,
tarihsel ve dinsel literatr, Tevrat, Talmud (Mischna ve Ge-mara), Massor, Eski Ahit'in ilk be kitab,
Boz inein Kitab, Ball-ymote'un Kitab, Howth Antolojisi, Kells'in Kitab: Dallar, eziyet grm
olmalar, yaamlarn srdrm olmalar, yeniden 820 canlanm olmalar: Gettodaki (S. Mary
Manastr) ve ayinevindeki (dem ile Havva Tavernas) havra ve kilise trenlerinin ayrksl: Ceza
kanunlar ve Yahudi kyafet kararnamelerinde ulusal kyafetlerinin yasaklanmas: Siyonlu Chanah
David'deki restorasyon ve irlanda siyasal zerklii ya da devri olasl.
Bloom o oulcu, budunsal adan azaltlmas olanaksz btnlemenin beklentisivle hangi ilhinin
birka dizesini terennm etti?
Kolod balejwaw pnimah Nefesch,jehudi, homijah.
yark bu ilk beytinin sonunda niin inktaya uramt? 830 kusurlu bellek tekniinin neticesi olarak.
ayc bu yetersizliini nasl telfi etti?
738
Genel metnin dolaylamal bir evirimiyle.
Karlkl dnceleri hangi ortak gzlemlerde birleti?
Msr kitabelerindeki hiyerogliflerden Yunan ve Roma alfabelerine dek giderek artan bir yalnlama ile
ada stenografi ve telgraf kodlarnn iviyazs yaztlarda (Samler) ve virglms bedamarh
Irlandaca (Keke) yazsndan evrilegelmesi.
Konuk, ev sahibinin isteini yerine getirdi mi? 840 Maalmemnuniye, imzasn Irlandaca ve Roma
harfleriyle atarak.
Stephen'n iitsel duyumu neydi?
Bir lolukta gemiin birikimi kadim gl allmadk bir ezgi iitti. Bloom'un grsel duyumu neydi?
Bir aydnlkta gelecein nasibi evik tandk bir gen adamn siluetini grd.
Stephen'n ve Bloom'un gizlenmi kimliklere ilikin az ok ezamanl istenli duyumsamalar nelerdi?
Grsel, Stephen'n: Johannes Damasenus ve Epiphanius Monac-850 hus'un arapkaras sal, aktenli,
birbuukayakl olarak tasvir ettikleri geleneksel hipostaz figr. itsel, Bloom'un: Felket cokusunun
geleneksel ifadesi.
Gemite Bloom iin hangi uralar mmkn grnmt ve rnek ald kimseler kimlerdi? Roma
Katolik, Anglikan ya da Nonconformist bir kilisede: rnek-
739
Pek Muhterem John Conmee S. J., Muhterem T. Salmon, D. n' Trinity College Mdr, Dr. Alexander
J. Dowie. ingiltere ya Ha irlanda barosunda: rnekler, Seymour Bushe, K. C., Rufus Isa-
K. C. Modern tiyatro ya da Shakespeare tiyatrosu: rnekler, Charles Wyndham, byk komedyen,
Osmond Tearle (t 1901), 860 Shakespeare yorumcusu.
gv sahibi konuunu bantl bir tema zerindeki olaand bir menkbeyi ezgi syler gibi okumas iin
tevik etti mi?
Rahat bir konumda, kimsenin onlarn konumalarn iitemeyecei mahrem bir yerde, diplerinde
mekanik bir karmn yarkatlam artakalan rsubat scack iecekleri, su art eker art krema art
kakao tketildikten sonra huzur iinde.
Bu arkl menkbenin birinci (majr) blmn syleyin.
Kk Harry Hughes ile btn okul arkadalar
Top oynamak iin ktlar dar. 870
Kk Harry Hughes topa ilk tekmeyi atverdi
Top gitti de Yahudi'nin bahe duvarn averdi.
Hele kk Harry Hughes'un topa ikinci vuruunda
Yahudi'nin camlar angr ungur aada.
- 740
U ftU, M*y UahZ <i*U till jjcuuA tUyUfytaijti fk. Rudolph'un olu bu blm nasl karlad?
Halisane hislerle. Bir Yahudi olarak, mtebessim, zevkle dinledi ve krksz mutfak penceresine bakt.
'Menkbenin ikinci (minr) blmn syleyin.
Ardndan Yahudi'nin kz kt evinden Tm giysileri elbet yeilden. "Gel buraya, gel buraya, kk
yaramaz seni, Topunla gene oyna da greyim seni."
"Niin gelecekmiim, elbette gelmiyceim Arkadalarm yokken hi yalnz gelir miyim! ayet ustam
iitirse alimallah, Sonra ben ne halt ederim!"
Kz, olann zambakak elinden tuttuu gibi ekti, evin iine getirdi, Sonra bir odaya girdiler ki Ne
kadar batrsa iitilemeyecei.
741
Kz cebinden bir ak kard Ve olann minnack ban kesip att. Artk o topunu oynayamayacak asla
ller arasna kart kendisi zira.
t\mO U'AM*" Otuu i*tH C,u~ t*u< -fv.f.tJu, Vlc"
t>>i A-Z l*tc* fe<%/t (,a&,oAai-. Aj&Uf y- CaM Au
MHicent'in babas bu ikinci blm nasl karlad?
Kark duygularla. Glmsemeksizin, tm giysileri yeilden bir Yahudi kzn bir ho olarak dinledi ve
grd. Stephen'n aklamalarn zetleyin.
imizden birinin, en kmzn kurban edilmesi mukadder. 900 Bir kez kazaen, ikincisi kaderi
kkrtt iin isteyerek. Belas onu terk edilmi olduu bir srada, onu daha da gnlszletiren bir
umut ve genlik hayali gibi bulacak ve onu dfenmesiz tutacak. Sonra onu olaand bir mekna, hafi
kfir bir meskene gtrecek ve orada, amansz, onu rzasyla kurban edecek. Ev sahibi (mukadder
kurban) zgn myd?
u kendisiyle ilintili olmayan bir edime degin bir hikyenin onun tarafndan anlatlmamasn diledi. tv
sahibi niin (gnlsz, dirensiz) idi hl? nerJi korunumu yasas gereince.
910 742
Ev sahibi (hafi kfir) niin suskundu?
Cinayet ayinlerinin leh ve aleyhindeki olas kantlar tartt: Hiye rarinin tahrikleri, halkn hurafelere
inanc, sregelen doruluk czlerindeki ayialarn yaylmas, servet dmanl, mukabelebil. misilin
etkisi, atavizm kaynakl sululuun zaman zaman ortaya k, hafifletici banazlk durumlar, ipnozla
telkin ve uyurgezelik Bu zihinsel ya da bedensel bozukluklarn hangisine kesin baa, l vard?
pnozla telkine kar: Bir defasnda, uyandnda, uyumakta oldu-920 u daireyi tanyamamt: Birok
kez, uyandnda, belirli olmayan srelerde hareket edemez ve ses karamaz durumda kalmt.
Uyurgezerlie kar: Bir defasnda, uyurken, bedeni ykselmi, yzer gibi eile bkle, snm olan
mineye doru ilerlemi ve hedefine ulatkta orackta kvrlm, zerinde pijamas, soukta uzanm,
uyuyakalmt.
Bu sonuncu ya da buna benzer herhangi bir olay ailesinin baka bir ferdinin bana gelmi miydi? ki
kez, Holies Street'te ve Ontario Terrace'ta, kz Millicent (Milly) 6 ve 8 yalarndayken uykusunda bir
korku l atm ve 930 gece kyafetindeki iki siluetin sorularn dilini yutmuasma bo gzlerle
yantlamt. Kznn bebekliine ilikin baka hangi anlar vard?
15 Haziran 1889. Yenidomu sancl bir kz bebein konjestiyona yol aan ve o yzden alay. kinci
kez vaftiz edilerek Padney Sock ad verilen bir ocuk olarak kumbarasn arpa arpa sallay1-
Babasnn gevemi kuruluk dmelerini biy, ikki, , by bebecik, biy olanck, biy kukla, diye
ekitirmesi: Sarnl, es-mer ana babadan domasna karn ceddinde sarnlar varm, es' ki, bir
istisna, Herr Hauptmann Hainau, Avusturya ordusundan. 940 daha yaknlarda, bir sanr, yzba
Mulvey, ngiltere donanmasn' dan.
743
riangi andemik zellikler mevcuttu?
guna karlk, burun ve alna ait teekklat, arada kesiklik olsa da dorudan douya slaleden gelmeydi
ve uzun aralklarla aralklardan en uzun aralklara devam edegidecekti. Onun genlik ana ilikin
anlar nelerdi?
Oyuncak emberiyle atlamaipini bir keye atmt. Duke imenliinde, bir ingiliz ziyaretinin ricas
zerine, adamn onun foto-rafik imajn alp gtrmesine nazike izin vermemiti (itiraz nedeni
belirtilmeden). South Circular Road'da Elsa Potter'n da bu- 950 lunduu bir srada, meum grnml
bir ahs tarafndan takip edilince, Stamer Street'in yarsna dek ilerlemi ve aniden gerisingeriye
dnmt (bu deiimin nedeni belirtilmeden). Doumunun 15. yldnmnden bir gn nce
Westmeath Kontluu-Mul-lingar'dan bir mektup yazm ve oral bir renciye ksaca deinmiti (okulu
ve snf belirtilmeden). ikinci bir ayrla almet olan bu birinci ayrlk onu kederlendirdi mi?
Zannettiinden daha az, umut ettiinden daha ok.
Ayn zamanda ancak farkl bir ekilde yer alan hangi ikinci azimeti 960 de ayn ekilde sezgilemiti?
Kedisinin geici azimeti.
Niin ayn ekilde, niin farkl bir ekilde?
Ayn ekilde, zira gizli bir amala harekete geen yeni bir erkek (Mullingarl renci) ya da saaltc bir
bitki (kediotu) aray, rarkl ekilde, zira sakinlerine ya da meskenlerine salayabilecei farkh
getirilerden dolay.
744
Baka bakmlardan, farkllklar birbirine benziyor muydu?
Hareketsizlik bakmndan, iktisatllk bakmndan, beklenmeyen 970 tavrlar sergilemeleri bakmndan.
Ne gibi?
ne doru eilerek sar salarn kurdeleyle balamas iin ban dikeltmesi (kedinin boynunu
uzatmasna kar). stelik, Stephen's Green'de aalarn ba aa vurduu gln bombo yzeyini
uyuklayan ii gemi bir baln mevkiini muhafazadaki kararllyla (faregzetleyen kediye kar)
gze arpan emerkezli dairesel suhalkalaryla harelendiren aklamasz tkrmesi. Gene nl bir askeri
muharebenin tarihini, savaan taraflar, sebebini ve neticelerini hatrlayabilmek amacyla sa
rglerinden birini ekmesi 980 (kulantemizleyen kediye kar). Daha daha, Terelelli Milly,
ryasnda ad Joseph olmu olan bir atla konumasz hatrasz bir sohbette bulunduunu grmesi, (ki)
ata bir bardak limonata vermesi ve onun (atn) kabul ediyor grnmesi (minededkuran kediye
kar). Ayrcana, hareketsizlik, iktisatllk, gelenee olan temayller, beklenmeyen tavrlar sergileme
bakmlarndan farkllklar birbirine benziyordu. Evlenme yldnmleri mnasebetiyle verilen
hediyeleri, [1) bir bayku, 2) bir saat], onun ilgisini ekmek ve onu eitmek amacyla hangi ekilde
kullanmt?
990 Aklanacak nesne dersleri olarak: 1) Yumurtlayan hayvanlarn doas ve detleri, havada uma
olasl, kimi grme anormallikleri, kadim tahnit ameliyesi: 2) ekl, dili ark ve reglatrde
sergilenen sarka ilkesi, sabit bir kadran zerinde saat dorultusunda muharrek ibrelerin eitli
pozisyonlarnn beeri ve sosyal reglas-yonu asndan transpoze edilmesi, daha uzun ve daha ksa ibre
ayn inhiraf asnda iken, videlicet, aritmetik dizi olarak her saati 5 5/l dakika gee, her saatte saat
bana bir ann yinelge sanli-Milly hangi ekillerde karlk vermiti?
745
hatrlayarak. Doumunun 27. yldnmnde babasna Crown Derby porselen taklidi byk resimli bir
kahvalt fincan hediye et- 1000 miti. Ihtimamkrlkla: aylklarn dendii gn ya da o sralarda
ayet babas ona bir
ey almamsa ya da almadndan babasnn isteklerini tahmin ederek onun gereksinmelerine kar
ihtimam gsterirdi. Ona hayranlk gstermekle: Tabii bir olayd ki onun tarafndan, Milly'ye deil, yle
aklanyordu kzn, onun bilgisinin bir czn, zrnn, eyreini, binde birini azar azar elde
etmeksizin ona annda sahip olma isteinin ifadesi.
Uyurgezer Milly'nin babas gndzgezer Bloom, gecegezer Step-hen'a nasl bir neride bulundu?
Perembeyi (hl) Cumaya (normal) balayan saatleri mutfan 1010 hemen zerindeki ve ev sahibiyle
ev
sahibesinin yatak odasnn bitiiindeki sandk odasnda ereti bir yatakta istirahatle geirmek.
Byle bir ereti zmn uzatlmasndan ne gibi eitli avantajlarla sonulanabilirdi?
Konuk iin: Gvenli bir ikamet ile sakin bir alma ortam. Ev sahibi iin: Zihinsel tazelenme, bakas
namna
huzur duyma. Ev sahibesi iin: Saplantlarnn dalmas, doru italyanca telffuzun renilmesi.
Bir konuk ile bir ev sahibesi arasndaki bu ereti temaslar bir - 1020 renci ile bir Yahudi kz
arasndaki
uzlatrc bir birlemenin akbet olarak gereklemesini niin engellemez ya da bununla engellenmez?
nk kza giden yol anadan geer, anaya giden yol kzdan geer.
tv sahibesinin hangi sadet d okheceli sorusuna konuk tekhe-cel olumsuz bir yant verdi? Ekim
1903'te Sydney Parade tren istasyonunda kazara len
74b
Merhume Mrs. Emily Sinico'yu tanyp tanmad.
Ev sahibi bunun neticesinde sylemek zere olduu hangi gerekli 1030 cmleyi bastrmak zorunda
kald? Mrs. Mary Dedalus'un (kzlk ad Goulding) 26 Haziran 1903'te Rudolph Blom'un (doutaki ad
Virag) lm yldnmnn arifesine rastlayan defin trenine gidemeyiini aklayan bir cmle. Barnma
nerisi kabul edildi mi?
Derhal, izah edilemez bir tarzda, dostlukla, nazikne reddedildi. Ev sahibi ile konuk arasnda nasl bir
para alverii cereyan etti?
Birincisi, ikincisine, ikincisi tarafndan birincisine verilmi olan ( 1-7-0) bir pavnd yedi ilin
tutarndaki paray, faizsiz, iade etti.
1040 Srasyla hangi karneriler ne srlm, kabul edilmi, deitirilmi, nazikne reddedilmi,
baka szlerle tekrarlanm, yeniden kabul edilmi, onaylanm, yeniden dorulanmt?
nceden dzenlenmi bir italyanca kursunun balatlmas, kurs mahalli rencinin ikametgh. Bir dizi
an derslerinin balatlmas, kurs mahalli retmenin ikametgh. Bir dizi statik, semistatik ve Aristo
felsefesine dair entelektel diyaloglarn balatlmas, toplant mahalli her iki konumacnn
ikametghlar (iki konumacnn da ayn yerde ikamet etmeleri durumunda), Ship Oteli ve Tavernas, 6
Lower Abbey Street (ileticileri, W. ve E. Connery, 1050 rlanda Ulusal Ktphanesi, 10 Kildare Street,
Ulusal Doum Hastanesi, 29, 30 ve 31 Holies Street, halka ak bir park, bir ibadet yerinin civar, iki
anacaddenin kavak noktas, ikametghlar' arasnda izilen bir doru izginin orta noktas (ayet iki
konumacnn ikametghlar ayr yerlerdeyse).
747
Bu birbirine ters den nerilerin gerekletirilmesinde Bloom jjn sorun yaratan ey neydi? Gemiin
telafi edilemezlii: Bir kezinde Dublin-Rutland Squa-re'de Albert Hengler'in Rotunda'daki sirkinde
sezgisi gl rengrenk bir palyao babalk zlemi iinde sahneden darya karak izleyicilerin arasna
girmi ve tek bana oturan Bloom'un yanna 1060 giderek onu keyifle izleyen mterilere yksek sesle
onun (Bloom'un) onun (palyaonun) babas olduunu ilan etmiti. Gelecein ncedengrnemezlii:
Bir kezinde 1898 yaznda o (Bloom) bir florinlik bir gm parann (2/-) trtkl kenarn entikle
iaretlemi ve kent ekonomisinin dalgalaryla tedavl etsin ve bir gn dolambal ya da dolaysz bir
ekilde geri dnsn diye Grand Canal - 1 Charlemont Mall'daki aile bakkaliyesi J. ve T. Davy'ye olan
borcunu demek amacyla tediye etmi ve ayn ahs tarafndan alnp kabul edilmiti.
Palyao Bloom'un olu muydu? 1070 Hayr.
Bloom'un paras geri dnm myd? Asla.
Arada bir yinelenen bir d krkl onu niin daha da ok bunaltyordu?
Zira insan varoluunun bu kritik dnmnoktasnda eitsizliin, tamahkrln ve uluslararas
dmanln rn olan birok sosyal kondisyonu dzeltmi olmay arzulard.
O halde bu kondisyonlar elimine ederek insan yaamnn snrsz
bir ekilde mkemmelletirilebileceine mi inanmaktayd? 1080
insan btnselliinin temel blmleri olarak insanlarn vazettii kanunlardan farkl, doann koyduu
genel
koullar mevcuttu:
748
Beslenmenin idamesi iin kyma olan gereksinme: insan varoluunun u noktalarndaki, doumun ve
lmn dayanlmaz aclan-Primatlarn ve (zellikle) insan diilerinin erginlik andan menopoza dek
sren tekdze det grme hali: Deniz, madenocaklar ve fabrikalarda kanlmaz kazalar: Kimi pek
strapl hastalklar ve bunlarn neticesinde yaplan cerrahi ameliyatlar, ftr akl hastalklar ve doutan
olma sululuklar, insanlar krp geiren sal-1090 gnlar: Korkuyu insan zihninin temel yaklam haline
getiren yok edici felketler: Merkezleri kesif kalabalk blgelere rastlayan deprem felketleri:
Bebeklikten olgunlua ve zevale dek byme gerei.
Soyut dncelere dalmaktan niin kand?
nk, ekarte edilecek olan daha az kabule ayan grnglerin yerine daha ok kabule ayan
grnglerin ikame edilmesiydi.
Stephen da onun kaderini paylat m?
Onun bilinenden bilinmeyene tasm yoluyla ilerleyen bilinli rasyonel bir hayvan ve bir mikro ile
makrokozmos arasnda kanl-1100 maz biimde boluun belirsizlii zerinde kurulmu bilinli
rasyonel bir tepkisi olarak nemini teyit etti.
Onun bu teyidi Bloom tarafndan kavrand m? Sz olarak deil. z olarak. Bu kavrayszlna kar
onu ne rahatlatt?
Ehil bir anahtarsz vatanda olarak bilinmeyenden bilinene doru boluun belirsizlii iinde enerjik bir
ekilde ilerlemi olmas.
Esaret elinden ssz diyarlara g hangi aamalarla, hangi trenle eliinde gereklemiti?
749
Ucu Yanan Mumu
Tayan mo
BLOOM
Bastona Geirilmi Diyakonluk apkasn Tayan
STEPHEN
Hangi anma treni ilahisinin hangi secreto ses perdesiyle?
113., modus peregrinus: In exitu Israel de Egypto: Domus Jacob de popu/o barbaro. k kapsnda her
biri ne yapt?
Bloom mumu zemine yerletirdi. Stephen apkasn bana yerletirdi.
1120
k kaps hangi yaratk iin bir giri kapsyd? Bir kedi iin.
Onlar, nce ev sahibi,, ardndan konuk zifiri karanln iinden evin arkasndaki bir geidi geerek
bahenin
lo aydnlnda sessizce ortaya ktklarnda hangi manzarayla kar karya geldiler?
Salkm salkm nemli gecemavisi yldz yemileriyle asl duran g-kaac.
Bloom dostuna eitli takmyldzlarn gsterirken zihni hangi dncelere dalmaktayd?
Evrimin giderek yaylmasna ilikin dnceler: Kameri ayn ba- 1130 angcnda, hadid noktasna
yaklarken
ayn grnmezlii: Gn-gnda yeryznn merkezine doru 5000 ayak derinlie batrlm akuli bir
aftn
alt ucuna yerletirilen bir gzlemci tarafndan fark e<Jilebilen sonsuz rntl prl prl gayri mteksif
Samanyolu: 10 kyh (57.000.000.000.000 mil) uzaklktaki ve oylumu gezge-
750
nimizin boyutunun 900 kat olan i'r-y Yemn (Kelb-i Ekber'de alfa) yldz: Arkturus: Gn-tn
eitliklerindeki devinme olay: ii. ne bizim gne sistemimizin 100 tanesi sdrlabilecek olan Ori-yon
ile kua ve altl gne theta ile nebulalar: lmekteki v 1140 1901'deki Nova gibi domaktaki yeni
yldzlar: Bizim sistemimi, zin Herkl takmyldzna doru hzla ilerlemesi: Duran yldz denilen ancak
gerekte hudutsuz uzaklktaki geleceklere (ki karlatrldkta ortalama insan mr olan yetmi yllk
bir dnem hi mesabesinde bir nokta gibi kalr) gideduran yldzlarn raks devinmesi ya da ihtilaf-
manzar.
Yaylmann giderek azald kart dncelere de dald m?
Yeryznn katmanlamasndaki jeolojik dnemlerin uzunluu: Yeryznn boluklarnda,
kmldatlabilen kayalarn altnda, kovanlarda ve tepelerde gizli mikrop, tohum, bakteri, basil, sperma
1150 gibi saysz ok ufak entomolojik organik varlklar: Tek bir toplui-ne banda molekler ekimin
trde yapmasyla ierilen milyonlarca trilyonlarca hesaba smaz sayda grlemeyecek kadar kk
molekller: Kendi balarna uzay boluunda baka cisimlerle toplaan birer evren olan ve her biri
zaman boyunca blne-bilen bileen paralardan oluan ve gene her birisi tekrar tekrar blnebilen
bileen cisimlerden, blnenlerden ve blenlerden, gerek bir blme olmakszn, yeterince yrtld
takdirde hibir eyin hibir yere asla ulaamayaca bir ekilde azalagiden al ve akyuvarlarla donatlm
insan serumunun evreni. 1160 Bu hesaplamalar daha kesin bir sonuca ulaacak ekilde niin inceden
inceye yapmad? Zira birka yl nce 1886'da dairenin kareye evrilmesi problemiyle urat sralarda
nispeten bir aamaya kadar, rnein, 9'un 9. kuvvetinin 9. kuvveti, doru olarak hesaplanabilen yle
byk ve yle ok rakaml bir saynn mevcudiyetini renmiti ki elde edilen sonucu yazmak iin her
biri tabaka tabaka top top in kdndan 1000 sayfalk sk dizilmi 33 cilt kdn talep edilmesi
gerekirdi ki basl tmsay birimleri olan onlarn, yzlerin, binlerin, on binlerin, yz binlerin,
milyonlarn, on milyonlarn, yz milyonla-1170 rn, milyarlarn, kuvvetlerinden herhangi birinin bir
kuvvetine in-
751
eden inceye ilenerek azami kinetik durumuna karlm bir gi-jlgc z olarak kapsayan her bir
dizinin her bir rakamnn nebu-lasn nvesinin hikyesini tamamyla ierebilsin.
Gezegenlerin ve uydularnn trler dahil bir rk tarafndan iskn ve sz konusu rkn bir kurtarc
tarafndan olas sosyal ve ahlki hals sorunlarn zmeyi daha kolay buldu mu?
Farkl bir zorluk dzeyinde. Normalde 19 tonluk bir atmosfer basncna dayanabilen insan
organizmasnn yerkrenin atmosferinde bir hayli yksee karldkta eartanl dizi younluuna maruz
kalarak troposfer ile stratosfer arasndaki snr izgisine yaklatka 1180 burun kanamas, solunum
zorluklar ve ba dnmesi kondisyonlarla karlaacaklarnn bilincinde, bu soruna bir zm olarak,
tasavvur ettii bir geici varsayma gre bu koullara uyabilen anatomik adan daha farkl bir bnyeye
sahip insanlardan oluan bir rkn Merih'te, Utarit'te, Zhre'de, Satrn'de, ya da Uranus'ta ve benzer
koullarda yaayabilecei savnn aksini kantlamak imknsz idi, ancak btne ve birbirine benzeme
neticesinde snrl farklarla eitli biimlerde yaratlan gksel bir insan soyu ola ki orada da burada
olduu gibi deimeden ve aresiz bir ekilde kendini beenmiliklerine, kendini beenmiliklerin
kendini beenmili- 1190 ine ve kendini beenmilik adna ne varsa hepsine yapm olarak kalacakt.
Ya olas hals sorunu? Minr, majrce kantlanmt.
Daha sonra takmyldzlarna ilikin hangi eitli zellikler ele alnd?
veitli enerji derecelerini gsteren eitli renkler (beyaz, sar, koyu krmz, ak krmz, slen):
Parlaklk dereceleri: 7.si dahil Vukselerek sergilenen kadirleri: Durumlar: Arabac takmyldz:
alsingham yolu: Davud'un arabas: Satrn'n dairesel kuaklar: 1200 armal bulutlarn younlaarak
gnelere dnmesi: iftgnele-rr birbirine bal deveran.: Galileo, Simon Marius, Piazzi, Le Ver-
752
rier, Herschel ve Galle'nin birbirlerinden bamsz olarak ayn manlardaki keifleri: Bode ve Kepler'in
dolanma uzaklklarn kpleri ve zamanlarnn kareleri zerindeki sistemletirme p\ | simleri:
Kuyrukluyldzlarn snrsz denilebilecek sktrlabilm zellii ve gnberiden gneree dek vasi
eliptik k ve yeniden giri yrngeleri: Meterik talarn yldzsal kkeni: Daha gen olan
astrokopistin doumu dneminde Merih'teki Libya tufanlar.-
1210 Her yl S. Lawrence (ehit, 10 Austos) yortusuna rastlayan d-' nemde meteor saanaklarnn
tekrar vaki olmas: Kollarnda yaha. yi tayan ve hill denilen yeniayn her ay ortaya kmas: Gksel
cisimlerin insan bedeni zerindeki etkisi: William Shakespearean doumu dneminde hibatmayan
Yatk Koltuk takmyldznn deltas zerinde ar parlaklkta (1. kadir) bir yldzn ortaya karak
geceye ve gndze egemen olmas (iki ksz eskignein arparak akkor haline gelmesi ve birbirine
karmasyla meydana gelen kl yeni bir gne) ve Leopold Bloom'un doumu dneminde Kuzeysel
Ta takmyldznn grnp kaybolduu srada
1220 benzer kkenli ama daha az parlak bir yldzn, ve (muhtemelen) benzer kkenli dier yldzlarn,
kk Rudolph Bloom'un doumu ve lmnden birka yl sonra Arabac takmyldznda grnen ve
daha baka kimselerin doum ve lmlerinden birka yl nce ve sonra baka baka
takmyldzlarndan, Stephen Deda-lus'un doum dneminde (gerekten ya da muhtemelen) bir grnp
bir kaybolan Andromeda takmyldzndan ortaya kmas: Bunlarn eliinde meydana gelen gne ve
ay tutulmas olaylar, glgeye girmeden glgeden kmaya, rzgrlarn kesilmesi, glge geii, kanatl
yaratklarn dilsizlii, gece ve alacakaranlk hayvan-
1230 larnn zuhuru, tayf nlarn sreklilii, karasularnn belirsizlii, insanolunun solgunluu.
Meseleyi tarttktan ve olas yanlglar da hesaba kattktan sonra kard (Bloom'un) mantksal sonu
neydi? Bir gkselaa olmad, bir gkselmaarasemenderi olmad, bir gkselhayvan olmad, bir
gkselinsan olmad. Bunun, bilinenden bilinmeyene hibir bilinen yntem olmadndan, bir topya
olduu: Eit olarak ayn ve farkl cesametlerdeki bir ya da daha ok sayda cismin farazi biraradahyla
eit olarak snrl bir duruma evrilebilen bir sonsuzluk: Aldatc biimlerin devingenli1' 1240 nin
uzayda durdurulmas, havada yeniden devinir duruma getir"
753
eSi: Olas izleyicilerinin gerek imdiki varolua girmesinden |nce bir imdi olarak var olmas
sonulanm olabilecek bir gemi-
Grlen eylerin estetik deeri hakkndaki kans daha m pekiti?
Kukusuz, airlerin burlarn atein anlaylln celbederek ya da gezegenlerinin uydusunun
duygusuzluunu antrarak akn l-drtc hezeyanlaryla ya da reddolunmann alaltcl karsnda
yineleyegeldikleri rnekleri sonucunda.
Astrolojik etkilerin yeryzndeki karaykmlara yol at kuramn bir akait olarak kabul etti mi?
1250
Kantlanabilmeleri de rtlmeleri de mmkn grnyordu, ayrca aybetimsel haritalarnda
kullanlan adlar dizini de bir yandan dorulanabilir sezgiye bir yandan da temelsiz benzetmeye
dayanmaktayd: Ryalar Gl, Yamurlar Denizi, ebnemler Krfezi, Dourganlk Okyanusu. Ay ile
kadn arasnda ne gibi zel bir yaknlk grmekteydi?
Silsile halindeki arzi batnlardan nce ve birlikte var olan eskillii: Geceleyinki faikyeti: Uydusal
bamll: Aydnlatc yansmas: Belirli zamanlarnda bir doa bir bata, bir parlaya bir sone tm
evrelerindeki sadakati: fadesinin zorlamal deimezlii: Onaylama- 1260 yc soruturmaya bellisiz
tepkisi: Da ve ie akan sular zerindeki erki: Byleme, yaralama, gzel kyafetlere brnme,
ldrtma, sua tevik ve ona yardm etme gc: Yznn asude esrar: Yalnz mtehakkim amansz
aaal yaknlnn deheti: Frtna ve durgunluunun yoralar: Inn, deviniminin ve huzurunun
kkrtcl: Kraterlerinin, yavan denizlerinin, sktunun uyarcl: Grlebildiinde, ihtiam:
Grlemediinde, cazibesi. Bloom'un nazarn aka grlebilen hangi kl imin celbetmesi
Stephen'nkini celbeni?
754
1270 Evinin (Bloom'un) ikinci katnda (arka tarafta) bir gazya lamb snn 16 Aungier Street'teki
pencere storlar, perde ubuu ve H" ner kepenk imalts Frank O'Hara'dan alnm makaral stor per
deye vuran
eik .
Grnmeyen cazip bir ahsn, kars Marion (Molly) Bloom'un grnen bir imle, bir lambayla, i'ar
edilen hikmetini nasl aklad?
Dolayl ve dolaysz szel imlemeler ya da onamalarla: Sevgi ve hayranlkla ram olarak: Nitelemelerle:
Glkle: Telkinle.
O srada ikisi de sessiz miydi?
1280 Sessiz, her biri benze yzlerinin onlarmonunonunolmayan karlkl adalelerinin ifte aynasndaki
brne dalm vaziyette.
Bellisiz bir sre hareketsiz mi kaldlar?
Stephen'n nerisi, Bloom'un tevikiyle ikisi, nce Stephen, ardndan Bloom, yan yana durarak yar
karanlkta iediler, su dkme uzuvlarn evire kvra yerletirip karlkl olarak grnmez kldlar,
nazarlar, nce Bloom'un, adndan Stephen'in, vurmaktaki kl ve yarakl glgeye doru kalkt. Ayn
ekilde mi?
nce ardk, sonra eanl iemelerinin gezingeleri birbirine ben-1290 zemiyordu: Bloom'unki daha
uzun, daha kesik kesik, alfabenin sondan bir nceki harfinin tamamlanmam hali gibi atallamt ki
kendisi High School'un son snfndayken (1880) bu kurumun 210 rencisinin hepsiyle ayn andaki
yarmada en fazla ykseklik noktasna karabilmeyi baarmt: Stephen'nki daha yksek, daha
arltlyd ki kendisinin bir nceki gnn son saatlerinde mdrirlerin istihlki neticesinde zorlayc
mesanevi basnc epey artmt.
755
yekdierinin grnmeyen iitilebilen kout amal uzvu her birine ne gibi sorunlar dndrd?
3loom'a: Tahri olma, kabarma, sertleme, tepki gsterme, boyut, 1300 asepsi, klllk sorunlar.
Stephen'a: Snnet edilen isa'nn (1 Ocak, Aai Rabbani ayinini dinlemek ve gereksiz aalk ilerden
kanmak amacyla mecburi tatil) papazla degin arl sorunuyla kutsal gulfenin, Kutsal Roma
Katolik ve Papalk Kilisesi'nin Calcata'da muhafaza edilen etten nikh yznn Meryem Ana gibi en
yksek hrmete mi yoksa sa ve ayaktmaklar gibi kutsal uzantlara gsterilen drdnc dereceden
tapnmaya m layk olduu sorunu.
Her ikisi tarafndan ezamanl olarak hangi gksel im gzlemlendi?
1310
Bir yldzn aikr byk bir hzla ilyak takmyldzndaki Vega'dan kp gkkubbeyi geerek
Berenice'in Lleleri yldzk-mesinin tesinde Semtrreis'in zerinden ta zodyakn Aslan burcuna dek
kaydn. Merkezcil kalan, merkezka gidene gemesi iin nasl yol verdi?
Prtkl bir erkek anahtarn sapn kaypak bir dii kilidin deliine sokup, anahtarn ban kanrtarak ve
kntlarn sadan sola evirerek, dilini yuvasndan ekti, hazreti Nuh'tan kalma bir mentee-siz kapy
sarsla sarsla ieriye doru srerek serbeste giri ve serbeste k iin bir menfez husule getirdi.
1320
Birbirlerinden ayrlrken birbirlerini nasl uurladlar?
Ayn kapda eiin karlkl yanlarnda amud ekilde ve vedalamaktaki kollarnn hatlar birletikleri
noktalarda iki dik ann toplamndan daha dar alar oluturacak biimde duraraktan.
*eetliklerinin birleimine, (srasyla) merkezka ve merkezcil kofuldaki ellerinin ayrlmna hangi ses
elik etti?
756
Saint George kilisesinin anlarndan ding dong diye yaylan gecenin o saatindeki an sesi.
O seste ikisi ve her biri tarafndan nasl yansmalar iitildi? 1330 Stephen tarafndan:
Liliata rutilanum. Turma circumdet. lubilantium te virpnum. Chorus excipiat.
Bloom tarafndan:
Amann! Yandm! Amann! Yandm!
O gn Bloom ile o an sesinin arsna uyarak gneyde Sandymo-unt'a kuzeyde Glasnevin'e gitmi
olan grubun birtakm yeleri neredeydi?
Martin Cunningham (yatakta), Jack Power (yatakta), Simon Deda-1340 lus (yatakta), Joe Hynes
(yatakta), John Henry Menton (yatakta), Bernad Corrigan (yatakta), Patsy Dignam (yatakta), Paddy
Dig-nam (mezarda). Yalnz kalnca, Bloom ne iitti?
Mbarek yerin zerinde inzivaya ekilmekte olan ayaklarn ifte yanklanmasn, yanklanan sokakta bir
Yahudi'nin az tamburasnn ifte tmn. Yalnz kalnca, Bloom ne hissetti?
Donma noktasnn ya da Fahrenheit, Centrigrade ve Reaumur un mutlak sfrnn binlerce derece
altndaki yldzlararas uzayn so-1350 uunu: Yaklaan fecrin ilk almetlerini.
757
fansesi ve eltemas ve ayaksesi ve yalnzlkrpertisi ona neyi anmsatt?
cu anda eitli yerlerde eitli biimlerde hayata gzlerini yum-mU olan dostlarn: Percy Apjohn
(Modder River'de muharebede ld), Philip Gilligan (Jarvis Street hastanesinde ftizideri), Matthew E
Kane (Dublin Bay'de kazayla boularak), Philip Moisel (Heytesbury Street'te piyemiden), Michael Hart
(Mater Miseri-cordiae hastanesinde ftiziden), Patrick Dignam (Sandymount'ta nzulden). Hangi
grngnn hangi grnm onu kalmaya meylettirdi? 1360
Son yldzn yitiyor, seherin yaylyor, yeni bir gne diskinin grnmeye balyor olmas. Bu
grnglerin bir seyircisi olmu muydu?
Bir kez, 1887'de, Kimmage'de Luke Doyle'un evinde uzayp giden bir yirmi soruda oyunundan sonra bir
duvara oturup gzlerini douda Mizrach istikametine evirerek gne degin bu grngy sabrla
beklemiti.
Bu ilk grngye ilikin neler anmsad?
Havann daha canl oluunu, uzaktaki bir sabah horozunu, eitli noktalardaki kilise saatlerini, kularn
mziini, erkenci bir yalnz 1370 yolcununadmlarn, grnmeyen kl bir bedenin yayd gr-
nebilen n, evrenin dibinde yenidendoan gnein ilk altn ucunu. Kalm myd?
A
erinden esinlenerek baheyi tekrargemi, koridora tekrargirmi, Kapy tekrarkapam ve
tekrargeridnmt. Ksa bir ah ekerek |fiurnu tekraryakm, merdivenleri tekrarkm, zemin kattaki
n dann kapsna tekraryaklam ve tekrargirmiti. 758
Giriini anszn ne engellemiti?
1380 Kranyumunun kresel oyuunun sa temporal lobu masif bir kerestenin kesiyle temas haline
geldiinden, o nahiyede saniyenin pek az ancak hissedilebilir bir kesri kadar sonra, nceki duyumlarn
intikali ve alglanmas neticesinde ac veren bir duyumun ba gstermi olmas. Mobilyalarn
konumlarnda meydana getirilmi olan deiiklikleri betimleyin.
Kuru erik rengi pel kapl bir kanepe kapnn karsndan skca sarlm ngiliz bayrann yanndaki
mine tarafna ekilmiti (ki sk sk yapmaya niyetlendii bir eydi): Mavi ve beyaz dama kak-1390
mal Endls inisi kapl masa kapnn karsna kuru erik rengi pel kanepenin yerine konulmutu:
Ceviz bfe (ki kntl kesi giriini bir an iin engellemiti) kapnn yanndaki yerinden ekilerek
kapnn nnde daha uygun ama daha tehlikeli bir yere konulmutu: Sadan ve soldan iki koltuk
minenin yanna, daha nce mavi ve beyaz dama kakmal (Endls inisi kapl masann durduu yere
getirilmiti. Onlar betimleyin.
Biri: Horlanp bir yana itilerek mustatil bir halnn gayri muntazam bir pskln kaldran ve artk
yayvan minderinin kumanda 1400 merkezde younlap-yayldka seyrelen bir renk atmasn
sergileyen kollar kalnca, srt arkaya doru meyilli alak, minderli, rahat bir koltuk. teki: tekisinin
tam karsna yerletirilmi, tepeden oturma yerine ve oturma yerinden tabanna dek atks koyu
kahverengine verniklenmi, oturma yeri parlak rmesazdan bir daire eklinde ayaklar kavisli parlak
bkl kamtan narin bir iskemle. Bu iskemleyle koltuk ne bakmlardan anlamlydlar?
Duru, simgesellik, ikinci derecede kant olma, spermenlie tank olmalarndaki benzerlik bakmndan
anlaml.
__------------------------- 759 ----------------------------------
nceleri bfenin igal ettii yeri imdi ne igal etmekteydi?
Tulafl akta, kapal kasasnn zerine bir ift uzun hanm eldive- 1410 ni ile iinde drt yank kibrit
p, ksmen iilmi bir sigara ve rengi solmu iki izmarit bulunan yeil bir kl tablas koyulmu,
notasehpasnda sol natrel anahtarnda an ve piyano iin O Gzel tik arklar 'nn (szler G. Clifton
Bingham tarafndan, an Madam Antoinette Sterling tarafndan) notas ad libitum, forte, pedal, animato,
devaml pedal, ritirando, hitam, nihai iaretleriyle.
Bloom bu nesneler zerinde srasyla hangi duyumsamalar iinde tefekkre dald?
Bir el amdann kaldrrken, kaslarak: Sa akanda ryen bir ikinlie dokunurken, acyla:
Nazarlarn vasi skc bir pasifle na- 1420 rin prl prl bir aktife odaklarken, prdikkat: Halnn kalkk
pskln dzeltmek iin eilirken, ihtimamla: Dr. Malachi Mulli-gan'n yeilin eitli tonlarn ieren
renk emasn anmsarken, elenerek: Szleri ve nceki hareketleri yinelerken ve eitli isel duyarlk
mecralar araclyla tedrici renk atmasyla birlikte ve onun sonucunda meydana gelen lk, ho bir
yaylmay alglarken, zevkle. Mteakip hareketleri?
Endls inisi kapl masann zerindeki ak bir kutudan bir in yksekliinde bir minyatr siyah koni
karp dairesel tabann k- 1430 k bir metal taban zerine oturttuktan sonra mumunu minenin
stnde sa keye yerletirdi, yeleinden Agendath Netaim balkl katlanm bir (resimli) ilan karp
stnkr bir gz att, mce bir silindir haline gelene dek sard, mumalevinde tututurdu yanan silindiri
koninin tepesine takp koninin korlamasn bekledi, silindiri yanmam ucu tam yanmay
kolaylatracak biimde mumun tabana yerletirdi.

Bu
ameliyeyi ne izledi?
Minyatr volkann ucu kesilmi olan kraterli konik tepesinden 760
1440 arka zg bir buhurun keskin kokusuyla ykl dikey ve ylankavi bir duman ykseldi. minenin
stnde mumdan baka hangi homotetik nesneler durmaktayd?
21 Mart 1896 ylnda saat sabahleyin 4:46'da durmu olan damarl Connemara mermerinden bir saat,
Matthew Dillon'un evlenme hediyesi: Saydam bir fanus altnda buza benzeyen dall budakl cce bir
aa, Luke ve Caroline Dopyle'un evlenme hediyesi: ii doldurulmu bir bayku, Belediye Meclisi
Kdemli yesi John Ho-oper'n evlenme hediyesi.
1450 Bu nesne ile Bloom arasnda ne gibi baklar teati edildi?
minenin zerindeki yaldzl ereveli byk aynada cce aacn boyasz arka yan doldurulmu
baykuun dik duran srtna bakmaktayd. Aynann zerinde Belediye Meclisi Kdemli yesi John
Hooper'n evlenme hediyesi vazh malihulyah bilgece canl hareketsiz efkatli bir nazarla Bloom'a
bakyordu, Bloom ise mulak durgun deruni hareketsiz merhametli bakyla Luke ve Caroline Doyle'un
evlenme hediyesini gzden geiriyordu.
O srada dikkatini aynadaki hangi kark bakmsz imge ekti?
Yalnz (kendine gre) deiebilen (bakasna gre) bir adamn im-1460 gesi.
Niin yalnz (kendine gre)?
Yoktu erkek ve de kz kardei.
Lkin o adamn babas onun dedesinin olu idi.
Niin deiebilen (bakasna gre)?
Bebeklikten olgunluk ama kadar anne tarafna ekmiti. Olgun-
761
luk andan ihtiyarla kadar da babasna benzer olmutu. Aynadan ona son olarak hangi grsel izlenim
iletildi?
Kar taraftaki iki kitapla dzensiz olarak ve alfabetik srasna uyulmakszn yerletirilmi cilt cilt
birok ters kitabn parldayan adlaryla optik yansmas. 1470 Bu kitaplarn bir dkmn yapn.
Thorn's Dublin Postanesi Rehberi, 1886.
Denis Florence M'Carthy'nin Btn iirleri (s. 5'te bakr kayn yapra sayfa iaretlii). Shakespeare'in
Btn Eserleri (koyu krmz maroken, altn ilemeli). Faideli Hesap Cetvelleri (kahverengi bez ciltli).
//. Charles Zamannda Sarayn Gizli Tarihi (krmz bez ciltli, ilemeli cilt). ocuun Klavuzu (mavi
bez ciltli). 1480 Killarney Gzelleri (ceketli).
Biz Kk Olanlar ken yazan William O'Brien M. P. (yeil bez ciltli, hafife solmu, s. 217'de zarf
sayfa iaretlii).
Spinoza'dan Dnceler (viner deri).
Semalarn yks yazan Sir Robert Ball (mavi bez ciltli).
Ellis'in Madagaskar'a Yolculuk (kahverengi ciltli, kitabn ad silinmi).
Stark-Munro Mektuplar yazan A. Conan Doyle, Dublin ehri Halk Ktphanesi'nin maldr, 106 Capel
Street, 21 Maysta dn verilmitir (Yortu Arifesi) 1904, iade tarihi: 4 Haziran 1904, 13 1490 gn
gecikmeli (siyah beyaz ciltli, beyaz harf ve sayl fili).
m'de Yolculuklar yazan "Viator" (Ambalaj kadyla yeniden kaplanm, kitabn ad krmz
mrekkeple yazlm).
Talmud Felsefesi (dikili risale).
Lockhart'n Napolyon'un Hayat (kapaksz, sayfa kenarlarnda kahramann zaferlerini mhimsemeyen,
malubiyetleri abartan notlar).
*oll und Haben yazan Gustav Freytag (siyah mukavva ciltli, Gotik harflerle, s. 24'te sigara kuponundan
sayfa iaretlii).
Hzier'in Rus-Trk Harbinin Tarihi (kahverengi bez ciltli, 2 cilt, 1500 I
|HU" 762
kapan solunda zamkl etiketli, Garrison Library, Governor's Parade, Cebelitark).
Laurence Bloomfield rlanda'da yazan William Allingham (ikinci bask, yeil bez ciltli, yaldz yonca
tezyinatl, nceki sahibinin ad sadaki bo yaprakta silinmi).
Astronomi Elkitabt (kahverengi deri kapa km, 5 levha, antik 10-puntoluk harflerle, yazarn
dipnotlar 6-puntoluk harflerle sayfa yanlarndaki bilgiler 8-punto, balklar 12-puntoluk kk harf).
1510 sa'nn Gizli Hayat (siyah mukavva ciltli).
Gnein zinde (sar bez ciltli, balk sayfas eksik, her sayfann tepesinde balk yineleniyor). Vcut
Kuvveti Nasl Elde Edilir yazan Eugen Sandow (krmz bez ciltli).
Geometrinin Ksa ve Basit Esaslar Franszcasnn mellifi E Ignat. Pardies ve Ingilizceye terceme eden
John Harris D. D. Londra, R. Knaplock iin Bifhop's Head'de tab edilmitir, MDC-CXI, kymetli
doftlar Southwark kasabas Parlamento yesi Charles Cox, Efquire'a ithaf olunmu risaleyle ba
sayfasnda 1520 kitabn Michael Callagher'in mlkiyetinde olduunu tafdik
eden mrekkeple ve hfnhatla yazl 1882 Maysnn 10'un-cu gn tarihini tayan ve ayet kitap
kaybedilmi veya yanl bir yere gitmi ise, onu bulmu olan ahsn kitab dnyann en l yeri olan
Wicklow Kontluu'ndaki Ennifcorthy-Dufery Gate'de marangoz Michael Gallagher'e iade etmesini talep
eden bir ifade mevcuttur.
Ters kitaplarn tersine dndrlmesi sreci boyunca zihninden hangi dnceleri geirmekteydi?
Dzen gereksinmesi, her eyin bir yeri olmal ve her ey yerli ye-1530 rinde olmal: Kadnlarn sahip
olduu
kifayetsiz edebiyat anlay: Bir bardaa oturtulmu bir elmann ve bir kvete dayal bir emsiyenin
yersizlii:
Gizli bir belgeyi bir kitabn altna ya da sayfalarnn arasna saklamann gvensizlii.
ilerinde en hacimli kitap hangisiydi? Hozier'in Rus-Tri Harbinin Tarihi.
763
gu eserin ikinci cildinde ierilen br bilgiler arasnda neler vard?
Ehemmiyetli (unutulmu), ancak nemli bir zabit, (unutulmaz) Binba Brian Cooper Tweedy tarafndan
sk sk hatrlanan bir muharebe.
Niin, ilk olarak ve ikinci olarak, bahis mevzuu esere mracaat et- 1540 medi?
ilk olarak, hafzatekniini uygulamak amacyla: ikinci olarak, bir hafza kayb faslasndan sonra,
ortadaki
masada oturmu bahis mevzuu kitaba mracaat edecek iken, o askeri harektn adn, Plevne, hafza
tekniiyle hatrlam olduu iin.
Oturma duruundayken onu teselli eden ey neydi?
Masann ortasnda dimdik duran 9 Bachelor's Walk'taki P. A. Wren'de mzayededen alnm bir
Narcissus heykelinin itenlii, plakl, pozu, dinginlii, genlii, zarafeti, cinsellii, basireti. Oturma
duruundayken onu taciz eden ey neydi? 1550
Olgun erkeklerin kyafetindeki iki gereksiz giysi kalemi olan ve doku itibariyle genilemeye msait
olmayan elastikiyetsiz yakasnn (17 numara) ve yeleinin (5 dmeli) kstlayc skl. Bu tacizlii
nasl bertaraf etti?
Yakasn iindeki siyah kravat ve alr inesiyle boynundan karp masann solundaki bir mevkie
koydu. Yeleinin, pantolonunun, gmleinin ve fanilasnn dmelerini ters dorultuda leen
nahiyesinden birbirine genileyen bir gen eklinde yaklaan gayri muntazam kvr kvr siyah kllarn
orta izgisi boyunca karnnn ve gbek ukurunun evresi zerinden yumrularn orta izgisi 1560
boyunca gs kafesindeki altnc vertebrann kesime noktasna, oradan dik al iki dorultudan
ilerleyerek ve sa ve solda birbirine eit mesafede iki noktadaki meme tmseklerinin tepelerinde
764
tavsif olunan dairelerde sonulanacak ekilde art arda zd. Askl pantolonunun birisi natamam ifter
ifter dizilmi olan alt eksi bir dmesinin her birini birbiri ardndan zd. Hangi istend hareketler
izledi?
2 parmann arasna diyaframnn altndaki sol kaburgaalt nahiyesinde 2 hafta 3 gn nce (23 Mays
1904) bir ar tarafndan sokula-1570 rak meydana getirilen bir sikatrisin evresindeki kas skmaya
balad. Her ne
kadar kantya duyarsz idiyse de sa eliyle ksmen soyulmu tamamen yunanm cildinin eitli nokta
ve yzeylerini geliigzel kad. Sol elini yeleinin sol alt cebine sokarak oraya (galiba) Sydney
Parade'da Mrs. Emily Sinico'nun cenaze treni mnasebetiyle (17 Ekim 1903) koymu olduu bir
gm para (1 ilin) karp tekrar yerine koydu.
16 Haziran 1904'n btesini denkletirin. Bor
1580 1 Domuz bbrei
1 Nsha Freeman's Journal 1 Banyo ve Rahatlama Tramvay bileti
1 Patrick Dignam'n Ansna
2 Banbury rei 1 le yemei 1 Kitap yenileme creti 1 Paket Mektup Kd ve Zarf 1 Yemek ve
Rahatlama
1590 1 Posta Havalesi ve Pul
Tramvay bileti
1 Domuz Paas
1 Koyun Paas
1 Cake Fry Stl ikolatas
1 Simit
1 Kahve ve Poaa
dn alnann iadesi (Stephen Dedalus) Bakiye 1600 Macak -s-d -s-d
0-0-3 Eldeki Nakit 0-4-9
0-0-3 Alnan komisy. Freeman's Journal 1-7-6 0-1-6 dn alnan (Stephen Dedalus) 1-7-0 0-0- 0-5-0
0-0-1
0- 0-7 0-1-0 0-0-2 0-2-0 0-2-8 0-0-1 0-0-4 0-0-3 0-1-0 0-0-4 0-0-4
1- 7-0 0-16-6
2-19-3 2-19-3 765
Soyunma ameliyesi devam etti mi?
Ayaktabanlarnda iyi huylu srarl bir arnn duyumsanmasnda, ayan bir yana doru uzatp eitli
istikametlerde tekrar tekrar yryleri esnasnda ayana binen tazyiin sebep olduu krklklar,
ileri ve frlak yerleri inceledi, sonra, eilerek, kopalar at, balar zd ayakkabnn iki tekini de
ikinci kez tekrar kard, ksmen nemlenmi olan ve u taraf ayak baparmann trnayla gene
yrtlm olan sa orabn kurtard, sa ayan kaldrd ve, mor elastik bir orap asksn zd, sa
orabn kard, o- 1610 rapsz sa ayan koltuunun oturma yerinin kysna yerletirdi, ayak
baparmann trnann kntl blmn nazike kopard, kopard blm burundeliklerine
gtrd ve canl trnan kokusunu iine ekti, sonra, memnuniyetle, kopard trnak parasn atverdi.
Niin memnuniyetle?
Zira iine ektii koku Master Bloom'un Mrs. Ellis'in ocuk Yu-vas'nda renciyken her gece ksa bir
sre diz kp gece duasn okuyarak tutkulu dncelere dalma edimi srasnda sabrla ekitirip
kopard ve iine ektii br trnak paralarnn kokularn 1620 andrmaktayd.
Bir arada ve art arda cereyan eden btn bu tutkular u anda hangi nihai tutkuda birleti? lk evlat olma,
erkek evlat olma ya da son evlat olma hakkndan, ya da bahe kapsnda bekievi ile tenezzh yolu
dahil debdebeli bir sayfiye evini eviren turbalk merayla birlikte mnasip miktarda dnmlk, evleklik,
perlik ya da kanuni arazi ls neyse (takdir edilen deeri 42 ) vsi bir mlke sahip olmaktan, ya da
dier taraftan, Rus in Urbe ya da Qui si sana eklinde tasvir olunan spanyol stilinde bir ev ya da yalnz
bir taraftan bitiik mstakil bir 1630 villaya sahip olmaktan vazgemi, hususi bir kontratla ehven fiyat-
'' dam saz ve samandan kr evi benzeri, cephesi gneye bakan tepesinde frlda topraa balantl
paratoneri tekmil, balkonu pa-razitik nebatlarla (sarmak ya da frenksarma) kapl, zeytin ye-'li
renginde mkellef cilal ve prl prl pirin akaml muazzam
766
bir kaps, cephesi yalancmermer kaplama ve dam saaklary]a kalkan duvarlar a eklinde talarla
ssl ve tercihan balkondan epey yksekte 5-6 dnmlk kendi arazisi iinde yer yer iga] edilmemi
ve igal edilemez meralara nazr gzel manzaral ta s
1640 tunlu bir korkuluu olan ve en yakn anayoldan geceleri ustalkla budanm skn sk grgen
itinin zerinden evin klarnn grlebilecei bir mesafede, anakentin evresinden asgari 1 mil
uzaklkta yer alan bir yerde, tramvay dura ya da tren istasyonuna (rnein, gneyde Dundrum ya da
kuzeyde Sutton gibi artsz vare-setle 999 sene imtiyazl mevkilerdir ki ikisinin de eit seviyede
arzkrenin kutuplar gibi ftiziye yakalanm hastalara ifal geldii tecrbeyle sabit olmutur) 15
dakikay amayan bir zaman snn iinde, cumbal (2 mzrakba eklinde pencereli), duvarnda
termometresi tekmil 1 misafir odasyla 2 hizmeti odas, kapal oca
1650 ve bulakhanesiyle ini kapl mutfa, bezli duvarkdyla kapl hol, Encyclopaedia Britannica
ile New Century Dictionary'yi ieren kararm meeden sklp taklr bir kitapl, ortaadan kalma
ve arktan gelme aprazlamasna aslm eski silahlar, yemek gongu, sumermerinden lambas, topuzlu
pandl, yannda telefon rehberiyle ebonitten otomatik telefon cihaz, ortas krem rengi, bordr kafes
ii elle dokunmu Axminster hals, stunlu ve pene ayakl iskambil masas, som pirinten mine
gereleriyle mine rafnda altn taklidi pirinten katedral an vurulu garantili kronometreli saati,
higrografik izgeli barometres, rahat sa-
1660 lon kanepeleri ve ke paralar, kanatl Japon paravanal ve tkrk hokkalar (bezirya ve
sirke kullanlarak parlakl asgari bir mesai ile tekrar elde edilebilen koyu araprengi deriden kulp
stilinde) ve piramit eklinde aaal prizmatik orta avizesi, parmakla eitilmi papaanl (dili
tayyedilmi) hezaran kafesi, dzinesi 10/-'luk viner iek desenli apraz bezekli kabartma
manzara resimli duvarkd ile tepesinde ta frizi, basamaklar, dik yzleri, trabzan babalar, trabzan
parmaklklar ve korkuluklar stun gvde kaplamalaryla pekitirilmi, kfurlu balmumuyla ovulmu
akrenk damarl meeden merdivenle klan art arda
1670 birbirini dik al olarak takip eden kat: Scak ve souk sulu, kvetli ve dulu banyo dairesi:
Asma katnda tek buzlucamdan mustatil pencereli, muharrek oturakl, kollu lambal, kebent ve gergi
ubuklar pirinten, kol dayanacak yerleri, taburesi ve kapsnn i yzeyinde yalboya taklidi artistik
resmiyle W.C.'li: Keza-lik, daha sade W.C.'li: A tecrbeli ve yartecrbeli iki kadn hizmeti
(maalarna iki senede bir otomatikman 2 zam yaplr, ayn-
767
ca kapsaml sadakat teminatl, senelik 1 ikramiyeli ve 30 senelik hizmetin hitamnda tekadiye
istihkak - 65 ya sistemi itibariyle) iin tuvalet ve hijyenik ihtiyalar dahil hizmeti dairesi, kileri
araphanesi, teldolab, buz kuyusu, mtemilt, kmrlk ve odunluu ile akam yemeine
davetliyseler (tuvalet ve frakl) mmtaz misafirler iin arap iesi mahfazalar (kpksz ve kpkl
kalite araplar), hi aralksz karbon monoksit gaz ikmali tekmil 2 katl bir ikametgh. Evin
bahelerinde hangi ek atraksiyonlar ierilebilirdi?
Ek olarak, gayri kanuni mtecavizlere kar tepeleri krk camlarla kapl duvarlarla evrili bir tenis ve
duvartenisi sahas, bir fundalk, botanik ilmine uygun dzende, tropikal palmiyelerle bezeli cameknl
bir kameriye, fskiyeli bir kayalk bahe, insan prensipler mucibince tanzim edilmi bir arkovan,
mustatil imenlik alanlarda krmz ve krom sars laleler, mavi zambaklar, idemler, u-haiekleri,
hsnyusuflar, trahlar, inciieklerinden eksantrik elipslerle bezeli (soanlar, 23 Upper Sackville
Street'teki perakende tohum ve zambak soan tccar, fidanlk bahevan ve kimyevi gbre acentas Sir
James W. Mackay, Limited'den temin edilebilir) oval tarhlar, bir meyve bahesi, sebze bahesi ve asma
limonluu, eitli mfredattan edevat iin de asma kilitli bir kulbe. Ne gibi edevat?
Ylanbah tuzaklar, stakoz sepetleri, olta kamlar, kk balta, 1700 kantar, bileita, toprak presi,
bierdver, araba torbas, teleskop merdiveni, 10 dili trmk, banyo takunyalar, saman kurutucusu,
kartrma trm, bac ba, boya tenekesi, fra, apa vesaire. Bilahara ne gibi faydal ilveler
yaplabilirdi?
Bir tavan yuvas ile tavuk kmesi, bir gvercinlik, bir botanik limonluu, 2 hamak (biri hanmn, biri
beyin), sarsalkm ya da ley-*ak aalaryla glgelendirilip gizlenen bir gnesaati, egzotik ve armonik
ekilde akort edilerek sol canib kap direine raptedilmi
768
ngrdakl bir Japon ngra, byk bir su fs, yandan karrra-1710 l ve imen hazneli bir imen
krpma makinesi, hidrolik hortumlu bir imenlik sulaycs. Ne gibi nakil vastalar uygun derdi?
ehre inerken kendilerine mahsus ara istasyonuna ya da terminaline ska urayan tren ya da tramvay
vastasyla. Taraya uzanrken yanna zincirsiz serbest tekerlekli bir sepet ilve olunan bir uzun yol
bisikleti olan velespitlerle, ya da bir eekle ekilen rme ii hafif bir araba ya da kavi toynakl kk bir
atn (idi at 14 k) ektii k bir payton gibi nakil vastalar.
Kurulmas olas bu rezidansn ad ne olabilirdi? 1720 Villa Bloom. St. Leopold'un Yeri. iekliyuva.
7 Eccles Street'teki Bloom, iekliyuva'daki Bloom'u gznde canlandrabiliyor muydu?
Dkml safyn giysileri iinde, fiyat 8/6'lk Harris tvitinden kasketi ve elastik takviyeli pratik bahe
fotinleri
ve szgeli kova-syla guruba yakn kendisini ar yormakszn yeni krplm imen kokulan arasnda
kknar
fidanlarn bir hizada diker, rnga eder, budar, destekler, ot tohumlarn eker, zararl ot dolu bir elara-
basn
yrtr, topra dzeltir, bilgeliini oaltr, mrn uzatrken.
1730 Bunlarla birlikte daha ne gibi entelektel megaleler mmkn idi?
Enstantane fotoraflk, dinler zerinde kyas tetkikler, eitli ehvaniyet ve hurafelerle ilgili tatbikata
dair folklor, semavi burlar zerinde istirak. Daha elenceli ne gibi megaleler?
769
Ak havada: Bahe ve tarla ileri, dzgn ose kr yollarnda, makul irtifadaki tepelere trmanarak
bisikletle gezintiler, ssz tatl sularda ve gzlerden rak nehirlerde emniyetli hafif krekli sandallarla ya
da bet ve (yaz uykusu dnemi) ivinti yerlerinden uzak sularda daha hafif sklette tonoz demirli yar
tekneleriyle ge- 1740 zintiler, akam promenadlar ya da evrede at binerek dolap verimsiz araziyi
tefti ile buna kart olarak kyllerin kesek ve saman yaktklar mnasip yerlerin teftii (k uykusu
dnemi), ieride: zmbulunmam tarihi ve kriminal problemlerin lml gvenlik havasnda
tartlmas: Tayyedilmemi egzotik erotik aheserler zerinde hasbhaller: eki, biz, ivi, vida, metal
raptiye, aadelgisi, pens, ktburunlu rende ve tornavida ieren alet kutusuyla evde marangozluk ileri.
Zirai rnler ve hayvanclkla itigal eden bir beyefendi ifti olabilir miydi?
1750
1 ya da 2 samal inek, 1 yn yayla saman ve zarur iftlik edevat vesaireyle, u-uca bir yayk ve bir
algam skcsyla vb. gayri mmkn deildi.
Kontluk aileleri ve toprak sahibi kimseler arasndaki itimai mevkii ve vatandalk vazifeleri ne olurdu?
Silsilei meratib ykselen srasna gre tertip edildikte, bahevan, khya ifti, hayvan reticisi, ve
zanaatinin zirvesinde, aile armas ve amblemiyle (Semperparatus) klasik rumuzunu tayan ve saray
salnamesinde (Bloom, Leopold, P., M. P., P. C, K. P., L. L. D. -honoris causa-, Bloomville, Dundrum)
mutat ekliyle kaytl ve gerek 1760 sarayda gerekse elit mnevveran nezdinde ise (Mr. ve Mrs. Leopold
Bloom ingiltere'ye gitmek zere Kingston'dan ayrldlar) eklinde bahsolunan blge sulh hkimi ya da
nyargc. u mevkide kendisine ne gibi bir hatt hareket tayin ettiydi?
hereinden fazla mlayimlik ile ar huunet arasnda bir tavr: Az ya da ok nispette itimai eitsizliin
faslasz bir ekilde tan-Zlrr olunduu ind snflamalardan oluan gayri mtecanis bir ce-
770
miyette mmkn olan en geni serbestinin hafifletici sebepleriyle tavlanm ve fakat menkul ya da gayri
menkul mlklerin son me-
1770 teliine kadar cebren msaderesi ve kralla devri gibi tedbirlerle takviye edilmi tarafsz
mtecanis su gtrmez bir adaletin tevzii lkedeki tesis edilmi en yksek kuvvete sadakat ve
drstle kar ftr bir akla harekete geen gayeleri amme nizamnn msa-mahasz bir ekilde
idamesi, hepsinin birden ayn zamanda olmasa bile birok suistimallerin bastrlmas (zira her slahat ya
da tasarruf tedbirinin nihai analizde birtakm cereyanlar dahilinde mukaddeme kabilinden areler
olduklar sabittir), kanunlarn (rf ve detlere dayananlar olsun yazl hukua ya da ticaret hukuuna
dair olsun btn kt niyetli kanunsuzlara ve nizamnameler ile
tali-
1780 matnamelerin hilafna hareket eden mtecavizlere, istimalden sakt olan feodal tatbikat
hortlatanlara, beynelmilel zulmn btn rtkan kkrtclarna beynelmilel dmanlklar
mtemadiyen krkleyen
herkese, ailevi etaretin btn aalk tacizkrlarna, ailevi ve zevcliin btn muannit ihllcilerine
kar harfiyen iltizam eklindeydi.
Daha ok kk yandan bu yana drstle taptn kantlayn.
1880'de High School'dayken Master Percy Apjohn'a rlanda (pro-testan) kilisesinin (ki babas Rudolf
Virag'n -bilahara Rudolph Bloom- Beni sraillilerin inancndan dnerek 1865'te Yahudiler
1790 Arasnda Hristiyanln Teviki Cemiyeti tarafndan komnyon yini ile intisap ettii kiliseydi;
ancak kendisi mteakiben bundan vazgeerek kararn 1888'de izdivac hasebi ve dneminde Roman
katoliklii lehinde deitirmiti) akidelerine inanszln aklamt. 1882'de ise Daniel Magrane ile
Francis Wade'e genlie mahsus arkadalklar (ki birincisinin vaktinden evvel muhacereti ile hitam
bulmutu) srasnda gece gezintileri yaparkene smrgeci yaylma (rnein, Kanada) siyasi teorisini ve
Charles Darwin'in nsann Kkeni ile Trlerin Orijininiz erhettii tekml teorilerini mdafaa etmiti.
1885'te James Finton Lalor, John Fisher Murray,
1800 John Mitchel, J. F. X. O'Brien ve dierlerince mdafaa edilen kolektif ve milli iktisat programna,
Michael Davitt'in iftiye toprak datlmas politikasna, Charles Stewart Parnell'in (Cork City M-P.'si)
merutiyet kkrtclna, sulh programna, William Ewart Gladstone'un (Midlothian M. P.'si, N. B.)
reformlarn kstlanmasn desteklemek amacyla 120 esnaf birliinden mteekkil, Ripn
771
IVarkizi (dorucu) ile John Morley'in refakatindeki 2000 meale dahil 20.000 meale taycsnn
tekil ettii nmayikr fener alaynn merkezini grebilmek iin Northumberland Road'daki bir aacn
dallar arasnda emin bir pozisyona trmanmt.
gu sayfiye evi iin ne kadarlk bir mebl ve nasl demeyi d- 1810 snmekteydi? bilir Ecnebi Her
iklime Uygun Mill Dostane Devletdestekli inaat Kooperatifi'nin (kuruluu 1874) brorne gre
senede esham ve tahvilattan kaynaklanan gvenli bir gelirin V'sn tekil ve 1/3' anahtar
tesliminde*ve bakiyesi senelik taksitler halinde tediye edilecek olan, mesel, 800 art bu mebln %
2 72'si, ki yirmi senelik bir dnemde mubayaa iin verilen ve senelik kiras, esas kira dahil, 64 'e bali
olan borcun itfama kadar senelik eit taksitlerle denen 1200 'lik (20 yllk bir mubayaann yaklak
fiyat zerinden) bir kapitalin % 5'lik basit faizini temsil eden azami 60 1820 'lik taksitlerle; tapu
senedi iare edenin ya da edenlerin temellknde kalacak ve icab halinde gayri menkul cebren bakasna
satlabilecektir, kontratta belirtilen mddetlerdeki gecikmelerle ilgili olarak karlkl tazminat ile hakkn
dmesi bahis mevzuu olacak, bunlarn dnda, mesken, tayin olunan mddetin hitamnda iinde oturan
kiracnn mutlak mlkiyetine geecektir. Pein olarak mubayaay kolaylatrabilecek ne gibi sratli lkin
emniyetsiz kazan yollar olabilirdi? Nokta ve izgi sistemiyle Ascot'ta leden sonra (Greenwich saat
ayaryla) saat 3' 8 dakika gee l'e kar 50 veren bir autsayder ta- 1830 rafndan kazanlan 1 ya da
birka millik ve furlongluk milli bir at yarnn (engelli ya da engelsiz) neticesini Dublin'e bahisilerin
yararlanabilmeleri iin leden sonra 2:59'da (Dunsink saat ayaryla) ulatran zel bir telsiz telgraf.
Muazzam parasal kymeti haiz bir nesnenin (kymetli talar, damgal ya da damgasz deerli posta
pullar7 ilin, leylki, delinmemi, Hamburg, 1866: 4 peni, pembe, mavi kt, delikli, Byk
Britanya, 1855: 1 frank, tun rengi, resmi, trtll, aprazlama srarjl, Lksemburg, 1878, eski hanedan
yz, esiz bir tarihi eser beklenmedik depo ya da dolaplarda umulmadk bir ekilde bulunmasyla ya
da mstesna yollardan 1840
772
elde edilmesiyle: Mesel hava yoluyla (uan bir kartal tarafndan drlerek), atele (kundaklanm bir
binann karb'onlam ka-lntlarnn arasnda), denizde (yzegiden batmaktaki gemiden atlm, batk ya
da metruk gemi enkazndan kurtarlm), karada (yenilebilen bir kmes hayvannn katsnda). Bir
spanyol mahkmun uzaklardaki deerli bir hazineyi hibe etmesi ya da borlarn demeye muktedir bir
banka teekklne 100 yl evvel % 5 mrekkep faizle yatrlm ve u anda 5.000.000 stg. 'e (be
miyon pavnd sterlin) bali olan altn kleleri. Dncesiz bir tarafla mu-1850 ayyen bir emtiann 32
para halinde sevkiyat ve her bir sevkiyatn tesliminde balang fiyat olan V4 ile balayp 2'nin
silsile-i hen-desiyesi halinde (l/4d, V2d, d, 2d, 4d, 8d, s 4d, 2s 8d ta 32 paraya kadar) giderek artan
fiyatlarla nakden tediye edilmesi artyla tanzim edilen bir kontrat imzalanmas. Monte Carlo bankasn
soymak gayesiyle ihtimaller kanununun tetkikine binaen hazrlanm olan bir plan. Asrlk muhit-i
dairenin murabbaya evrilmesi probleminin halli ve hkmetten 1.000.000 (sterlin) mkfat alnmas.
Endstriyel yollardan byk servet sahibi olunabilir mi?
i860 Bleibtreustrasse, Berlin, W. 15 adresindeki Agendath Netaim'in brornde nerilen yzlerce
dnmlk vasi kum alanlarnn slah ve portakal baheleri ve kavun bostanlar ile yeniden
aalandrma projelerinde kullanlmas. Atk ktlarn, lam farelerinin derilerinin, kimyasal
hassalarca zengin insan kazuratnn, birincisinin vasi istihsali, ikincisinin vasi miktar ncsnn
muazzam kemiyeti (zira vasati hayatiyette ve itihadaki normal bir insan, s-vsal yanrnleri elimine
ettikte, senede 80 librelik bir yekna (hayvani ve nebati gdalarn karm) varan istihsalde bulunur ki,
1901 saymna gre rlanda'nn toplam nfusu olan
4.386.035 ile
1870 zarp edersez... ) gz nnde tutularak, istimali. Daha geni apta planlar mevcut muydu?
Dublin kumsalnda meddin zirvesinde ya da Poulaphouca, P' werscourt ve balca akarsularn
sutoplama havzalarnda kurulu hidrolik santrallar ile elde edilen beyaz kmrden (hidrolik g)
yararlanlmas iin liman komisyonunun tasvibine sunulan 50.000
771
\\/. H. P.'lik ekonomik elektrik istihsalini hedefleyen formle edilmi bir plan. Dollymount'taki North
Bull yarmada deltasnn kuatma ve sahil kntsndaki alanda golf sahalar ve at meydanlar zerinde
gazinolar, bfeler, at galerileri, oteller, pansiyonlar, kraathaneler, kadnl erkekli yzme havuzlar
dizili asfaltlanm 1880 bir piyasa yolunun yaplmas plan. Sabahleyin erken st tevziat iin kpeklerle
ve keilerle ekilen vanlarn istimali. Island Bridge ile Ringsend arasndaki nehir yolunda, mazotla
alan nehir tekneleriyle turistik otobslerle, dekovil posta trenleriyle ve lisan konuan rehber dahil,
kydan seyreden gezinti vapurlaryla (adam bana gnde 10/-) Dublin dahili ve haricinde rlanda
turistik trafiinin inkiaf iin bir plan. irlanda su yollarnn, yosunyataklarnn temizlenmesini
mteakip, eski cazip haline getirilmesi iin bir plan. Hayvan Pazar (North Circular Road ve Prussia
Street) ile rhtmlarn (Lower Sheriff Street ve East Wall) arasn Cattle Park, 1890 Liffey Kava ve
43-45 North Wall'daki Midland Great Western Railway terminali ile Link Line demiryoluna paralel
olarak (Great Southern ve Western Railway hattna kavuacak ekilde) ve Great Central Railway'in,
Midland Railway of England'in, City of Dublin Steam Packet Company'nin, Lancashire ve Yorkshire
Railway Company ile Dublin and Glasgow Steam Packet Company'nin Glasgow and Irish Steam Packet
Company'nin, Dublin and More-cambe Steamers'in, London and North Western Railway Company'nin,
Dublin Liman ve Doklar idaresi Ambarlar'nn Dublin hatlarna ve terminal istasyonlarna ve Palgrave,
Murphy and 1900 Company'ye, buharl gemi sahiplerine, Akdeniz, ispanya, Portekiz, Fransa, Belika
ve Hollanda'yla Liverpool Deniz Nakliyat Sigortalar Ortakl'na pek yakn bir tramvay hattyla
birletirme plan; demiryolu ile hayvan nakliyesinin maliyeti ve Dublin United Tramways Company
Limited'in ilve nakliye maliyeti hayvan yetitiricilerin nakliye cretleriyle karlanabilir.
Hangi artlar altnda bu neviden eitli planlara teebbs edilmesi tabii ve muktazi neticeleri istihsal
eder? Muvaffakiyetli bir hayat boyunca toplanm 6 haneli rakamlarla fade edilen muazzam bir servet
sahibi olan mmtaz bir sermaye- 1910 darn (Blum Pasha, Rotschild, Guggenheim, Hirsch, Montefiore,
Morgan, Rockefeller) kendisi hayattayken, hibede bulunduu istenilen mebla msavi bir ba
vesikas istihsali ya da bata
774
bulunan o ahsn arsz bir surette terk-i hayat eylemesinden sonra vasiyet yolu ile, bir de sermayenin
frsatlarla birlemesiyle iste-nen iler yaplabildi.
Nasl bir akbetten dolay bylesi bir servete artk ihtiyac kalmazd?
Tek bana, tkenmez bir altndamar filizi kefederek.
1920 Gerekletirilmesi bylesine zor planlan zihninde kurmas hangi sebepten dolay idi?
Buna benzer zihinsel kurgularn ya da kendisine ait deruni bir hasbhalin ya da mazinin asude hatratnn
bizatihi aktarlmas geceleyin yatmazdan nce alkanlk haline getrildikte yorgunluu hafifletici bir
tesir icra
eder ve netice itibaryla kusursuz bir zindelik ile tazelenmi bir hayatiyet baheder.
Gerekeleri?
Bir fiziki olarak 70 yllk bir insan mrnn asgari 2/7'sinin, yani 20 ylnn uykuda getiini
renmiti. Bir filozof olarak herhangi 1930 bir insan mrnn hitamnda bir kimsenin arzularnn
sadece pek czi bir ksmnn gerekletirilebildiini bilmekteydi. Bir fizyolog olarak habis nesilerin
artifsiyel olarak bilhassa bayltarak yaplan bir operasyonla tesirsiz klnmasna taraftard. Neden
korkuyordu?
Uyku srasnda ldrlmekten ya da beyinsel kvrmlarda yer alan haml zekdaki bir kusurdan dolay
aklselimiiin bir delaletiyle kendi canna kymaktan. Adeti vehile en son neleri dnrd?
Yoldan geenlerin durmalarna ve hayretle seyretmelerine neden
775
olacak tm sslemelerden arnm arz bir nazar atfedildiinde en 1940 yaln ve en etkin haline
indirgenmi ve ada yaamn sratiyle uyum iinde yeni bir afi tryle olaand bir reklam. At
ilk ekmecede ne vard?
Milly (Millicent) Bloom'a ait, kimi sayfalarnda Papli iaretli 2 gzl, 5 sa teli dimdik koskoca bir
kresel kafal nden grnen gvdesinde 3 kocaman dme ve 1 gen ayakl resim izili bir Vere
Foster resimli yaz defteri: ngiltere Kraliesi Alexandra ile aktris ve profesyonel gzellerden Maud
Branscombe'un solmu 2 fotoraf: zerinde parazitik bir bitkinin temsil resmiyle Mizpah yazsn,
1892-Noel tarihini ve gnderenlerin adlarn (Mr. + Mrs. M. 1950 Comferford'dannazm yazar: Bu
Noel Yortusu getirsin size, Neeyle bar mutlu evinize) tayan bir Noel yortusu kart: 89, 90 ve 91
Dame Street'teki Messrs. Hely's, Ltd.'den alnm ksmen erimi bir krmz mhr mumu paras: Ayn
firmann ayn reyonundan alnm bir grosa yaldzl "J" kalem ucundan kalanlar ihtiva eden bir kutu:
Yuvarlak kumlar ieren yuvarlak camdan eski bir kumsaati: Leopold Bloom tarafndan 1886'da yazlan
William Ewart Gladsto-ne'un 1886 zerklik kanun layihasnn (ki hi kanunlamamt) sonularna
ilikin mhrl bir kehanet (hi mhrlenmemiti): S. Kevin's . Fakirlere Yardm Panayn'na ait 6d'lik,
100 ikramiyeli 1960 2004 numaral bir kermes bileti: Kk harf peyle pazartesi tarihli bir mektup,
yle ki: Byk harf peyle Papli virgl byk harf neyle Naslsn soru iareti byk harf be Ben ok
iyiyim nokta paragraf ba imza fiyakal bir byk harf meyle Milly nokta yok: Mteveffa Ellen
Bloom'a (doumu Higgins) ait ilemeli akikten bir ziynet inesi: Mteveffa Rudolph Bloom'a (doumu
Virag) ait ilemeli akikten bir atk inesi: Daktiloda yazlm 3 mektup; gnderen Martha Clifford, c/o P.
O. Westland Row: Gnderenin ad ve adresinin transkripsiyonundaki 3 harf tersten alfabatik soldan saa
sra ile drtl izgiler ile kesildikte (sesli harfler karldkta) N. 1970 IGS./WI. UU. OX/W. OKS.
MH/Y M: Modern Society adl haftalk bir ngiliz mecmuasndan kz okullarnda beden cezalar
mevzunda kesilmi bir yaz: 1899 senesinde bir Paskalya yumurtasna be-zeyen pembe bir kurdele:
Posta Kutusu 32, P. O., Charing Cross, Londra, W. C. adresinden postayla satn alnm, sargs ksmen
alm ihtiyat kntl iki kauuk prezervatif: 1 dzine iki cins kttan mamul zarfla hafif izgili
filigranl mektup kd ieren
776
bir paket, 3' kullanlm: eitli Avusturya-Macaristan madeni pa. ralar: Kraliyet ve imtiyazl
Macaristan Piyango Idaresi'ne ait 2 bi-
1980 let: Dkgl bir pertavsz: Box 32, P. O., Charing Cross, Londra, W. C. adresinden posta
yoluyla satn alnm) a) plak sefiorita (arttan grnm st pozisyonda) ile plak toreroyu (nden
grnm alt pozisyonda) az aza birleirken ve b) rahibi (tam giysili, gzler sefih) rahibeye (ksmen
giysili, gzler evrik) anal ihllde bulunurken gsteren 2 erotik fotoraf kartpostal: Eski kahverengi
izmeleri tamir etmek iin bir usul anlatan bir gazete kupr: Kralie Victoria zamanndan leylak
renkli ld'lik zamkl bir pul: Leopold Bloom'un Sandow-Whiteley'in kasnak egzersiz aletini (erkekler iin
15/-, atletler iin 20/-) muntazaman uygulad 2 aylk
1990 dnemin ncesinde, srasnda ve sonunda kaydettii vcut llerini gsteren bir cetvel, yle ki,
gs 28 in ve 29 V2 in, pazlar 9 in ve 10 in, nkol 8 l/2 in ve 9 in, uyluk 10 in ve 12 in, baldr 11 in ve
12 in: 1 Harika la bror, rektuma ait ikyetlerin tedavisinde dnyann bir numaral ilac, Harika
ila, Coventry House, South Place, Londra E C'den istenebilir, yanllkla Mrs. L. Bloom'a, yanllkla
Sayn Madam yazl ksa bir notla birlikte gnderilmi.
Bror metninde bu sihirli ilacn sahip olduu avantajlar nasl dile getirilmiti?
Siz uyurken sizi rahatlatr ve iyiletirir, yellenirken glk eker-2000 seniz, tabiata en mthi bir
ekilde asiste eder ani tesir ve kati netice alr, gazlar boaltp rahatlama salar, bylece her tarafnz
temiz kalr ve defi tabiiniz serbestleir, yepyeni bir insan olmanza yol ap hayat yaanmaya layk
klmak iin pein 7/6 deyiniz. Harika lac bilhassa kadnlar pek faideli bulmakta ve boucu bir yaz
gnnde bir pnarn taze ve souk suyunu imiesine ltif bir netice alarak ho bir srprizle
karlamaktadrlar. Bu ilac hanm ve bey dostlarnza tavsiye ediniz, tesiri hayat boyunca srer. Uzun
yuvarlak ucunu sokunuz. Harika ila. Mspet beyanlar var myd?
2010 ok sayda. Rahip, Britanya deniz subay, tannm muharrir, ehirli erkek, hastane grevlisi,
kadn, be ocuk anas ve unutkan dilenciden.
777
Unutkan dilencinin sondaki mspet beyannn sonu nasl bitiyordu?
Ne yazk ki hkmetimiz Gney Afrika harekt srasnda askerlerimize bu harika ilalardan temin
edememiti!
Ne kadar rahatlard ordakiler!
Bloom bu nesneler derlemine hangi nesneyi ekledi?
Martha Clifford tarafndan (M. C.'ye baknz) yazlm, Henry Flower (H. F.'yi L. B.'ye eviriniz)
tarafndan
alnm olan 4. bir mek- 2020 tup.
Bu harekete hangi zevkli dnce elik etti?
Sz konusu mektuptan maada, evvelsi gn boyunca, cazibeli yznn, endamnn ve hitap tarznn evli
bir kadn (Mrs. Josephine Breen, doumu Josie Powell), bir hemire, Miss Callan (kzlk ad
bilinmiyor), bir hizmeti, Gertrude (Gerty, soyad bilinmiyor) tarafndan beeniyle karland
dncesi. Aklna nasl bir imkn gelmekteydi?
Hemen yakn bir gelecekte deil ama, gzel vcutlu, sosyetik, para hrs mutedil, epey oyunlar bilen,
doutan bir leydi olan bir fa- 2030 hieyle birlikte pahal bir akam yemeini mteakip zel bir
apartman dairesinde fsunun takn gcn sahneye koyma imkn. 2. ekmecede neler vard?
Evraklar: Leopold Paula Bloom'un nfus czdan: Millcent (Milly) Bloom lehine, 25 yana bastnda
muteber olacak Scottish Widows Assurance Society'nin 500 'lik bir sigorta poliesi ve srasyla 60 ya
ya da lmnde ve, lmnde, 65 ya ya da lmnde ve lmnde 430 'lik, 462-10-0 'lik kazan
polieleri ve 299-10-0 'lik kazan polieleriyle (denmi) istenildiinde 133-10-0 'lik nakit demeli
polieler: Ulster Bank'n
College 2040 778
Green ubesine ait, 31 Aralk 1903'te son bulan ve para yatrann lehine 18-14-6 'lik (on sekiz pavnd,
on drt ilin ve alt peni, sterlin) net ahs servet bakiyeli yarm yllk bir hesap hlsasn gsteren bir
banka hesap defteri: 900 'lik Kanada % 4'lk devlet tahvili (damga vergisinden muaf): Satn alnm
olan bir mezar yeriyle alkal olarak Katolik Mezarlklar (Glasnevin) Komitesi yaftalar: Tek tarafl
mukavelename ile isim deiikliine ilikin bir mahalli gazete kupr. Bu ilan metnini iktibas edin.
2050 Ben, eskiden Macaristan kralhndaki Szombathely'de halen de, Dublin 52 Clanbrassil Street'te
mukim Rudolph Virag, ibu ilanla bundan byle her vesile ile ve her zaman Rudolph Bloom ismini
aldm ve bu isim ilen anlmak istediimi duyururum.
2. ekmecede Rudolph Bloom'a (doumu Virag) ilikin baka hangi nesneler vard? Rudolf Virag'n
babas Leopold Virag ile 1852de (srasyla) 1. ve 2. kuzenleri Macaristan'n Szesfehervar yresinden
Stefan Virag'n atlyesinde ekilmi soluk bir eski fotoraf. inde bir baa gzln Fsh (Hamursuz
Bayram) treni dualarnn kran blmn 2060 iaretledii ok eski bir Musevi kutsal kitab:
Rudolph Bloom'un Ennis'te ilettii Queen's Hotel'in bir fotoraf kartpostal: Sevgili Olum Leopold'a
yazl bir zarf.
Bu dolu szckten oluan hitap hangi blk prk ibareleri artrd?
... Alal yarn bir hafta olucak... Leopold sen adam olamazsn... sevgili annen ilen... artk
tahammlfersa... annene... brak canm sen de... Athos'a mvik davran, Leopold... sevgili olum... her
daim... benden... das Herz... Got... dein...
Bu nesneler, progresif melankoli eken bir kula ilikin Bloom'da 2070 ne gibi hatralar canlandrd? -i
779
Yal bir adam, dul, taranmam salar, yatanda, ba sarl, inlemekte: Takatsiz bir kpek, Athos:
Nksededuran nevraljiye kar hafifletici olarak pek az miktarlarda sonra da giderek artan dozlarda
alnan akonit habbeleri: Zehirle intihar ederek lm bir yetmiliin yz. Bloom niin nedamet hissine
kapld?
Zira yontulmam bir sabrszlkla kimi inan ve detlere hrmet-sizce davranmt.
Ne gibi?
Bir nde et ile stn bir arada yenilmesi yasa: Uyumsuzcasna 2080 nazariyat, atelicesine
maddiyat bezirgan eski dinda ve vatandalaryla haftalk sempozyumlar: Erkek evltlarn snnet
edilmesi: Musevi kutsal metinlerinin fevkattabia mahiyeti: Sebt gnnn mukaddeslii. Bu inan ve
detler ona imdi nasl gzkmekteydiler?
O zaman gzktklerinden daha fazla rasyonel deil, baka inan ve detlerin imdi gzktklerinden
daha az rasyonel deil.
Rudolph Bloom'a (mteveffa) ilikin ilk hatralar nelerdi?
Rudolph Bloom (mteveffa), olu Leopold Bloom'a (ya 6) Dublin, Londra, Floransa, Milano, Viyana,
Budapete, Szombathely 2090 arasnda mazideki muhaceret ve bu yerlerde iskn muameleleri hakknda
anlarn (dedesi Macaristan Kraliesi ve Avusturya Im-paratoriesi Maria Theresia'y grm) keyifli
cmlelerle ticari nasihatler de vererekten (sen penileri hallet, pavndlar kendi balarnn aresine
bakarlar) anlatrd. Leopold Bloom (ya 6) bu anlatlar muttasl corafi bir Avrupa haritasn (siyasi)
izleyerek ve ad geen merkezlerde eitli iyerleri ubeleri ihdas etme nerileriyle birlikte dinlerdi.
780
Zaman, bu muhaceretlerin hatrasn anlatanda ve dinleyende ayn 2100 derecede ama farkl ekillerde
yok etmi miydi?
Anlatanda yllarn gemesi ve narkotik toksinlerin istimali neticesinde: Dinleyende yllarn gemesi ve
kendini bakalarnn yerine koymann yaratt dalgnln tesiri neticesinde. Anlatann hangi huylar
unutkanlnn tabii sonularyd?
Sk sk apkasn karmadan sofraya otururdu. Sk sk edii tabaktan kaymakl bektaizm ezmesi
suyunu hprdete hpr-dete ierdi. Sk sk dudaklarna bulam olan yemek kalntlarn katlad bir
zarf ya da bulabildii bir kt parasyla silerdi. Hangi iki ihtiyarlk araz daha ska grlmekteydi?
2110 Miyop olduuna, bozuk paralar parmaklaryla hissederek saymas ve ikinlikten dolay
geirmesi. Bu hatralara kar hangi nesne ksmi bir teselli salyordu?
Hayattayken gelir sigortas polieleri, banka hesap czdan, muvakkat senetlerin zilyetlii tasdiknamesi.
Bloom'u kat hasla- zarp onu muhafaza eden bu desteklerden, yani varidatndan mahrum ettikte ve
mspet kymetlerinin hepsini elimine ederek ehemmiyetsiz menfi gayri hakiki bir kemiyete irca halinde
vaziyeti. Sra ile, inen klesel nizam ile: Yoksulluk: Taklit mcevherler sa-2120 tan sokak iportacl,
batk ya da pheli alacaklarn tahsilatyla vazifeli bell, kiliseye yardm ve harlar toplaycs.
Dilencilik: bana 'Ad gibi czi bir mebl deyen hileli ifls, reklm yaftas dolatncs, el ilan
datcs, geceleri dolaan derbeder, tarizci dalkavuk, malul bahriyeli, anakyalaycs, bozguncu,
curnalc, delik deik skarta emsiyesini aarak park srasnda oturan egzantrik ehir maskaras.
Mahrumiyet: Kilmainham (Royal Hospital) sakini,
781
damla illeti ya da krlkten dolay devaml malul olmu mazbut beyleri barndran Simpson Hospital
sakini. Sefaletin son perdesi: Yal iktidarsz kuskunsuz haksz itibarsz geberik tmarhanelik donsuz.
2130
Hangi horlanmalarn eliinde?
Daha nceleri yaknlk gsteren diilerin souk ftursuzluu, kuvvetli erkeklerin istihfaf, ekmek
krntlarnn
kabul, arz tanlarn grmezlikten gelmeleri, gayri meru ruhsatsz sokak kpeklerinin sidikleri,
rm
sebze meyve fzelerinin ocuklarca dearj, deerinin az ya da hi mesabesine hatta ondan da aaya
inii.
Bylesi bir durum neyle nlenebilirdi?
Vefat ile (durum deiimi), azimet ile (yer deiimi).
Tercihan hangisi? 2140
kincisi, asgari mukavemet suretiyle.
Hangi mlhazalar azimeti kamilen istenilmeyecek bir ey deilmi gibi gsteriyordu?
Kiisel kusurlarn karlkl olarak hogrlmesini engelleyen aralksz cins mnasebet. Birbirinden
habersiz bir eyler satn alma alksnn yerlemesi. Daim olmayan ikametghla mukabele etme
zarureti. Hangi mlhazalar azimeti gayri makul klyordu?
Bahis konusu taraflar birleip de ziyadeletik ve oaldka bu suretle zrriyet hsl olup kemale
erdirildikte, taraflar, ayet uyanl- 2150 mam iseler, ziyadeleip oalmak iin tekrar birlemek
mecburiyetinde
kalrlar, ki tekrar birleerek o ilk birleen taraflardan oluan ifti meydana getirmeleri abes olurdu ki
zaten mmkn deildir.
782
Hangi mlhazalar azimeti makbul klyordu?
ok renkli ya da skala numaralar ve tarama inhinalar istimal edilerek hazrlanm umum corafi
haritalar ile husus asker emalarla temsil olunan rlanda'daki ve dndaki baz yrelerin cezbe-dici
vasflar. rlanda'da?
2160 Moher falezleri, Connemara'nn rzgrl bozkrlar, talam sualt kentiyle Lough Neagh, Devler
Yolu, Fort Camden ve Fort Carlisle, Tipperary'nin Altn Vadisi, Aran Adalar, Royal Meath Meralar,
Kildare'deki Brigid'in Karaaac, Belfast'taki Queen's Island Tersanesi, Salmon's Leap, Killarney
Glleri. Dnda?
Seylan (2 Mincing Lane Londra, E. C, 5 Dame Street Dublin adresli Pulbrook, Robertson and Co.'nun
bayii Thomas Kernan'a ay yetitiren baharat baheleriyle), Kutsal ehir Kuds (mer Camii ile
zlemlerin hedefi am Kaps), Cebelitark boaz (Marion 2170 Tweedy'nin biricik doum yeri),
Parthenon (plak Grek ilah ve ilahe heykellerinin yuvas), Wall Street para pazar (ki milletleraras
finans denetlemektedir), ispanya'da La Linea'daki Plaza de Toros (Cameronlarn O'Hara'snn bir boa
tarafndan ldrld yer), Niagara (hibir insanolunun zerinden kazasz belasz geemedii),
Eskimo elleri (sabun yiyiciler), memnu lke Tibet (giden hibir yolcunun geriye dnmedii), Napoli
Koyu (grmenin lmek demek olduu), Lt Gl. Hangi dellet ile, hangi iaretleri izleyerek?
Denizdeyken, Bykay'y, geceleyin alfa omega hattyla tekil 2180 edilen zaviye-i kaimeli msellesin
kaim veteri ile haricen omega-da taksim ile elde edilen ve Ursa Maior'un alfa hattyla bu ekilde elde
edilen Ursa Maior'daki betadan alfaya izilen doru izginin kesime noktasnda yer alan
Kutupyldzn. Karadayken, gneye doru, eti budu yerinde sapdkraziye gezente bir kadnn tam r-
783
tlmemi eteinin kndaki aralndan eitli kamer evrelerin ifa olunduu ikitoparsal bir ay.
Yolcumuzun gaybubetini nasl bir gazete ilan ifa edecektir?
5 mkfat, 7 Eccles Street'ten kayp, alnm ya da dellete drlm 40 yalarnda Leopold Bloom
(Poldy) adnda boyu 5 fit 9 1/2 in, tknaz, esmerimsi, son grldnde siyah bir elbise giyen 2190 ve
ola ki o yandan bu yana sakal brakm bir beyefendi aranyor. Yukardaki mebl onun bulunmasna
yol aacak bilgiyi getirene verilecektir.
Mevcudiyet ya da namevcudiyet olarak ona hangi lemmul iki hatl isimlendirmeler yaktrlacaktr?
Herkese farzedilebilecek ya da hi kimsece bilinmeyecek. He-hangi Bir Kimse ya da Hibir Kimse.
Neler kazanacakt?
Herhangi bir kimsenin dostlar olan yabanclarca payelendirilecek
ve armaanlara gark olunacakt. lmsz, gzel, Hibir Kimse'nin 2200
gelini bir huri.
Gaybubetteki yolcumuz hibir yerde hibir ekilde asla tekrar ortaya kmayacak myd? Kendi kendini
icbar ederek diyardan diyara geerek, insanlarn olaylarn arasnda z-zeneb mahrekinin niha snrna,
necmi sabitlerin, ems-i mtehavvillerin, teleskobik seyyarelerin, ilm-i hey'etin kimsesiz babo gezen
evlatlarnn tesine, fezann en uzak noktasna dek biteviye dolaacakt. Bir yerlerde zar zor iiti-lebilen
bir ses duyacak ve gnlsz de olsa, gnein icbaryla geriye arn emrine itaat edecekti, ite o
zaman, Kuzey Tac bur- 2210 cundan kopup Koltuk takmyldznn deltas zerinde bir bakma
yenidendomuasna tekrar gzkecek ve hesaba smaz alar ve alar sren yolculuklardan sonra
yabanclam bir intikamc,
784
canileri cezalandran bir adalet melei, yaz bir Hal, uyanm bir uykucu olarak, Rotschild'in ya da
gm kralnnkilere kat be kat galebe alan parasal varlklarla dnecekti. Byesi bir avdeti akld
klan ey ne olabilirdi?
Zaman iinde tersine evrilebilir bir uzaydan geerek yaplan bir hicret ile dn ve uzay iinde tersine
evrilemez bir zamandan 2220 geerek yaplan bir hicret ile dn arasndaki tatmin edici olmayan bir
msavat.
Atalete sevkeden hangi durumlarn tesiri yolculuu gayri cazip kld?
Ardan almasna sebep olan, vaktin gelii: Grnmezlie sebep olan, gecenin karanl: Tehlikelere
sebep olan, caddelerin emniyetsizlii: Hareketleri engelleyen, istirahat ihtiyac: Arzuyu engelleyen ve
arzululua sebep olan serinlikle (araf) tavlanm scaklk (insani) bekleyii: Narcissus'un heykeli,
yanksz ses, arzulanan arzu.
2230 inde birisinin yatmakta olduu bir yatak, bo bir yataktan farkl olarak ne gibi avantajlara
sahiptir? Gece yalnzlnn giderilmesi, insani (erikin dii) snmann gayri insani (scak su iesi)
snmaya olan kalite stnl, sabah temasnn ayartcl, ayet pantolon dikkatlicesine katlanm ve
som-yal yatak (izgili) ile yn yatak (stlkahve damal) arasna uzunlamasna yerletirilmise evde
yaplan bastrmadaki tasarruf. Kalkmazdan nce birbiri ard sra terakm etmi hangi yorgunluklar
Bloom kalkmazdan nce sakin bir ekilde gzden geirdi?
Kahvalt hazrlanmas (yaklan kurban): Barsak konjestiyonu ve 2240 taammden defi hacet edilmesi
(azizlerin azizi): Banyo (Yahya ayini): Cenaze (Samuel ayini): Alexander Keyes reklam (Urim ve
Thummim): Gayri mugaddi le yemei (Melkisedek ayini): M-
78S
zeyi ve Mill Ktphaneyi ziyaret (mukaddes mekn): Bedford Row, Merchant's Arch, Wellington Quay
boyunca kitapav (Simc-hath Tevrat): Ormond Hotel'de mzik (Shira Shirim): Bernard Ki-ernan'm
meyhanesinde drst bir troglodit ile haraza (katliam): Bir araba seyahati dahil ksa bir ara, matem
evine bir ziyaret, vedalama (beyaban): Dii tehirciliinin rn erotizma (Onan ayini): Mrs. Mina
Purefoy'un uzun sren douruu (Kurban ayini): Mrs. Bella Cohen'in 82 Lower Tyrone Street'teki kerih
hanesine ziya- 2250 ret ile mteakiben Beaver Street'te kan dala ve beklenmedik kargaa
(Armageddon): Butt Bridge'deki Arabaclar Barna'na ve ondan sonraki gece yry (kefaret).
Bloom gayri ihtiyari endielendiine zahip olmadna zahip olmasn diye kalkmak iin kendi kendine
hangi muammay empoze etti?
Gerilimli damarl keresteden bir masann hissiz cismaniyetinden kan, iittii ksa keskin beklenmedik
grltl bir atrtnn nedeni.
Kalkm, gidip okrenkli, okbiimli, ok sayda giysiyi toplamak- 2260 ta olan Bloom, kendi
ihtiyaryla endieli, kendi kendine empoze ettii hangi muammay zemedi? M'Intosh kimdi?
Otuz yldr Bloom tarafndan rabtasz bir sebatla dnlp duran hangi aikr muamma o anda, yapay
n snmesiyle istihsal olunan tabii karanlkta, anszn sakin bir ekilde aydnland? Mum
sndnde Moses nerdeydi?
Bloom daha yeni kard erkek giysilerini toplam yrrkene, mkemmel bir gndeki hangi kusurlar
usul usul, art arda sayp dkt? 2270 Bir reklamn yenilenmesine ilikin onay almakta muvakkat bir ba-
786
anszlk: Ayn ekilde, Thomas Kernan'dan (5 Dame Street, Dublin ve 2 Mincing Lane, Londra E. C.
adreslerindeki Pulbrook, Robertson and Co. bayii) bir miktar ay almakta: Kezalik, Helenik
tanralarnn mabatlarndaki anus deliinin varl ya da yokluunun dorulanmasnda: Mrs.
Bandmann Palmer'in 46, 47, 48, 49 South King Street'teki Gaiety Tiyatrosu'nda Leah performansna
duhul (bedava ya da bilet alarak) etmede..
Bloom, duraklayp, namevcut bir ehrenin hangi intiban sessizce 2280 hatrlad?
Kaynpederi Kraliyet Dublin Silahendazlarndan, Cebelitarkl ve Dolphin Barn-Rehobothlu mteveffa
Binba Brian Cooper Twe-edy'nin ehresini.
Ayn eyin yinelenegelen hangi intibalar bilfarz mmkn idi?
Amiens Street'teki Great Northern Railway terminalinde sabit muttarit hzlanmayla paralel hatlar
boyunca, sregittii takdirde sonsuzlua doru ricat ederken: Paralel hatlar zerinden, sonsuzluktan
tekrar kp, sabit muttarit hz kesmeyle Amiens Street'teki Great Northern Railway terminaline
dnerken. 2290 Kadn i amarlarnn hangi muhtelif izlenimlerine maruz kald?
Bir ift yeni kokusuz yanipek siyah kadn orab, bir ift yeni me-nekerengi jartiyer, bir adet ince Hint
muslininden kesimi dokumlu, avr, yasemin ve Muratti Trk sigaralarnn kokular sinmi, uzunca bir
engelliine takl kavisli katlanm fevkalde byk kadn klotu, kenarlar ince dantelli patiskadan bir
kakorse, mavi hareli ipekten bir pilili jpon ki btn bu nesneler dikdrtgen eklinde bir sandn
zerine
drde katlanm, keleri bastrlm n taraflar beyaz B. C. T. (Brian Cooper Tweedy) harfleri ilenmi
okrenkli etiketleriyle gayri muntazam bir ekilde atl-2300 mlard. Kiisel olmayan hangi nesneleri
fark etti?
787
Bir aya krk, kamilen damal kreton kapl, elma desenli, zerinde siyah bir hanm apkas duran bir
komodin, 21, 22, 23 Moore Street adresindeki sepet, fantezi eya, ini ve hrdavat imalts Henry
Price'tan alnma desenli bir porselen takm zerinde bir leenin, sabunluun ve fraln (musluk
tanda bir arada), srahinin ve gece lzmlnn (yerde, ayr durumda) yer ald musluk tann
zerine ve yere dank bir ekilde braklm. Bloom'un edimleri?
Giysileri bir sandalyenin zerine boca edip zerindeki br eyleri 2310 kard, karyolann
baucundaki uzun ssl yastn altndan katlanm uzun beyaz bir gecelik entarisini ekip ald, ban
ve kollarn entarinin mnasip deliklerine soktu, karyolann baucundaki bir yast karyolann
ayakucuna aktard, yatak arafn da dzeltip yataa girdi.
Nasl?
Bir odaya (kendisinin olsun ya da olmasn) girerken deti vehile, ihtiyatl bir ekilde: yatan ylankavi
yaylar eski pirin halkalar ve muallakta duran kvrml dner milleri gevemi olduuna, ve de tazyik
ve zor altnda titrediklerine, endieli bir ekilde: Bir vah- 2320 i hayvan inine girer ya da ksnllkle
bir pusuya yatar ya da ylanlarn yuvasna yaklarcasna, sakngan bir ekilde: Daha az rahatsz etsin
diye, hafif bir ekilde: Dllenme ve doumun, evliliin yerine getirilmesi ve evliliin bozulmasnn,
uyku ve lmn yata olduuna, kutsar bir ekilde.
Giderek yayldka bedeni neyle karlat?
Yeni temiz yatak araf, ilve kokular, bir insan bedeninin -dii, karsnn- mevcudiyeti, bir insan
bedeninin -erkek, kendisinin deil- yatakta brakt, iz, kimi krntlar, kimi yeniden stlm et
konservesi zerrecikleri, ki
silkip att. 2330
ayet tebessm etmi olsayd, ne diye tebessm etmi olacakt?
788
Her giren kimsenin kendisini ilk giren kimse olarak tasavvur ettiini oysa o kimsenin her daim daha
nceki bir dizinin, bir sonraki dizinin ilk terimi olsa bile, son terimi olduunu, herkesin kendisini
birinci, sonuncu, tek ve rakipsiz zannettiini oysa o kimsenin sonsuzlukta balayan ve sonsuzlua doru
yinelenegiden bir dizide ne birinci ne sonuncu ne tek ne de rakipsiz olmadn dnm olduundan
dolay. Daha nceki hangi dizinin?
2340 Mulvey'in dizideki ilk terim olduunu farz edersek, Penrose, Bar-tell d'Arcy, Profesr Goodwin,
Julius Mastiansky, John Henry Menton, Peder Bernard Corrigan, Royal Dublin Society'nin At
Gsterisi'ndeki bir ifti, Maggot O'Reilly, Matthew Dillon, Valentine Blake Dillon (Dublin Belediye
Reisi), Christopher Calli-nan, Lenehan, bir italyan laternac, Gaiety Theatre'da bilinmeyen bir
beyefendi, Benjamin Dollard, Simon Dedalus, Andrew (Pisser) Burke, Joseph Cuffe, Wisdom Hely,
Belediye Meclisi Kdemli yesi John Hopper, Dr. Francis Brady, Mount Arguslu Peder Sebastian,
Merkez Postane'deki bir ayakkab boyacs, Hugh E. (Bla-2350 zes) Boylan vesaire ve her biri sonuncu
terime dek saire. Bu dizinin son yesi ve yatan bir nceki igalcisine ilikin dnceleri nelerdi?
Dinliine (pespayenin teki), beden tenasbne (ilan yaptrcnn teki), tecimsel yeteneine
(dzenbazn teki), kolayca etkilene-bilirliine (fiyakacnn teki) ilikin dnceler.
Gzlemciye gre dinlie, beden tenasbe ve tecimsel yetenee ilveten niin kolayca etkilenebilirlik?
Zira ayn dizinin daha nceki yelerinde ayn ehvetliliin nce endieyle, sonra anlayla, sonra
arzuyla, ve nihayet yorgunlukla, 2360 ayn anda kavray ve vesvese belirtileriyle yana tutua
aktarldn giderek artan bir sklkla mahede etmiti.
789
Mteakip dncelerini hangi hasmca duygular etkilemiti? Gpta, kskanlk, feragat, itidal. Gpta?
Enerjetik insan koplasyonu dominan pozisyonuna ve pasif ama hantal olmayan bedensel ve zihinsel bir
dii organizmasnda yatan devaml ama keskin olmayan cinsel istein tam manasyla tatmin edilmesi
iin gerekli
enerjetik piston ve silindir devinimine bilhassa intibak- edebilen bedensel ve zihinsel bir erkek
organizmasndan dolay. 2370 Kskanlk?
zgr durumundayken sk ve tayyar olan bir naturann hem cez-bedip hem de kolayca
cezbedildiinden dolay. Her bir durumda cezbeden(ler) ile cezbedilen(ler) arasndaki cazibe faslasz
em-bersel tevsi ve art arda radyal girilerin art ve eksiliiyle ters orantl olarak deitiinden dolay.
Cazibenin ini ve klarnn gdml olarak kontamplasyonu, istenildii takdirde, zevkin dalga gibi
inip kabarmasna da yol atndan dolay. Feragat?
a) Eyll 1903'te, 5 Eden Quay'da tccar terzi ve hazrc George 2380 Mesias'n messesesinde balayan
tanklktan, b) karlkl ziyaretlemeler, bizzat iadei ziyaretlemelerden, c) ihtiras ve licenaplk,
dostane dierkmlk ve kane egoizmin gdlerinin tesiri altnda nisp genlikten, d) soyd cazibe,
soyii yasak ve soyutu imtiyazlardan, e) cari masraflarn ortak olduu ve net hslatn paylalaca
yaklamaktaki bir tara konser turnesinden dolay.
itidal?
Tabiidir ki tabiattaki her bir yaratk ya da yaratklarca kendi ben-
790
2390 zemeyen benzeik tabii tabiat ya da tabiatlar icab icra edilen her tabii edim ya da edimleri
tabiatn kendisini ifade etmesi eklinde anlalmas gerektiinden. Seyyaremizin bir kara gnele
arpmas neticesinde bir afetle imha olmas denli bir felket olmamasndan. Hrszlak, haydutluk,
ocuklara ve hayvanlara ikence yaplmas, sahtekrlkla zimmetine para geirme, gveni ktye
kullanma, kamu parasnn arur edilmesi, kamu gvenine hiyanet etme, temaruz etme, yaralama,
kkleri kt yola sevketme, kri-minal iftira, antaj, mahkemeye hakaret, kundaklk, vatana ihanet,
ar crm ileme, ak denizlerde isyan, yankesicilik, hapis-
2400 hane kaknl, fuhu ve kumarla itigal etme, yalanc tanklk, izinsiz avlanma, murabahaclk,
kraln dmanlarna jurnalcilik, sahte kiilie girme, cebren rza tecavz, insan ldrme ve kasd ve
taammden cana kymadan daha az ayplanan bir ey olmasndan. Deien hayat artlarna bedensel
organizma ile ona tahsis olunan yiyecek, iecek, edinilmi detler, mptel olunan temayller ve
ehemmiyetli hastalk gibi teferruat arasnda karlkl bir muvazene ile sonulanan bir intibak
salamann tm br muvazi vetirelerinden daha anormal bir ey olmamasndan. Kanlmaz
olmasndan ziyade, telfi olunamazlndan. 2410 Niin kskanlktan ziyade feragat ve itidalden daha
az gpta?
Bir beladan (izdiva) bir belaya (zina) bir tek ey (koplasyon) kalr ancak izdivac mtecavaz aleyhinin
izdivac mtecavizi zi-nakrane mtacavaz aleyhinin zinakrane mtecavizinin bu edimini bir bela
olarak telakki etmemiti.
ayet var ise, ne gibi bir mcazat?
Suikast, asla, zira iki yanl bir doru yapmaz. arparak dello, olmaz. Boanma, henz deil.
Mihaniki bir hile (otomatik karyola) ile ya da ahsen ahadet (gizli gzleme merceiyle) tehir ederek
rezil etme, imdi deil. Hukuki iltimasla tazminat davas ama ya 2420 da yara bere (kendi kendine
yapt) beyyinesyle saldrya uram gibi yapma, imknsz deil. Mteessir olduuna suspay
istemek, imknsz deil. ayet mmknse, muhakkak, msamaha zuhur eder ise, rekabete giriilmesi
(malzeme, bol kazanl bir rakip mahremiyet ajan) ve ardndan kymetten drme, uzaklama,
791
tezlil, brnden ayrlan koruyucu ayrlk, ayran her ikisinden koruma.
Belirsizlik boluuna kar bilinli olarak tepki gsteren bir kimse olmas hasebiyle, duygularn
kendisine hangi mlhazalarla hakl gstermeye alt?
Kzlk zarnn nceden takdir buyurulan krlganl: Bu eyin ken- 2430 di bana nceden farz edilen
gayricismanilii: Yaplmas nerilen eyin kendi kendini srdrc tansiyonu ile yaplan eyin kendi
kendini ksaltc geveticilii arasndaki uyumazlk ile nispetsizlik: Diiye yanl olarak atfedilen
gszlk. Erkein kuvvetlilii: Ahlk kaidelerindeki farkllklar: Muzari gemi zaman kipinde bir
ibarenin (gramatik zaviyeden bakldkta mzekker fail, vastasz mennes tmleli tekheceli taklit sesli
mteaddi fiil) aktif atdan pasif atl mtekabil muzari gemi zaman kipinde bir ibareye (gramatik
zaviyeden bakldkta mennes fail yardmc fiil ve mtemmim mzekker tekheceliye benzeyen taklit
sesli past parti- 2440 sip ajanl) herhangi bir anlam
deiikliini istilzam etmeyen dev-rikletirilmi gramatikal istihalesi: Tohumlayclarn tenasl yoluyla
devaml muhassalas: Zaferin ya da protestonun ya da intikamc-ln beyhudelii: Sar maddenin
rehaveti: Yldzlarn duygusuzluu.
Bu hasmca duygular ve dnceler, en yaln biimlerine indirgendiklerinde, hangi noktada birletiler?
ark ve garb arz nsf- krelerin kefedilmi ya da edilmemi tm iskn kabil diyarlarda ve adalarda
(geceyars gneinin diyar, Takdis Olunmularn Adalar, Yunan adalar, Arz Mev'ud) s- 2450 tn ve
baln ve salgsal kanlarn ve meni lklnn keskin kokula-ryla mebu olan ve ne intiba braktklarna
ya da ifade tezatlarna aldr etmeyen, sessiz ve sakin kmil ehvaniyeti ifade eden mebzul erileriyle
donanm dnyevi aileleri hatrlatan ahm n ve arka dii nsf- krelerinin hep hazr ve nazr
oluundan dolay memnuniyet. Tatminncesinin grlebilir iaretleri?
792
Proksimal bir ereksiyon: Itiyakl bir muhalefet: Tedric bir ykselme: Muvakkat bir vahiy: Sessiz bir
istirak.
2460 Ardndan?
Karsnn semiz yumuak kokuak kavunlar andran knn semiz kavunumsu nsf- krelerinin her
birini yumuak sar karllklarnda vuzuhsuz uzank kkrtc kavunkokuams pckle pt.
Tatminsonrasnn grlebilir iaretleri?
Sessiz bir istirak: Muvakkat bir rtnme: Tedric bir zillet: Itiyakl bir istikrah: Karib bir ereksiyon.
Sessiz edimi ne izledi?
Uyuuk bir niyaz, daha az uyuuk bir teslimiyet, bir tenbih balan-2470 gc, kateizmik bir soruturma.
Nakleden bu soruturmaya hangi deiiklikleri yaparak cevap verdi?
Negatif: Martha Clifford ile Henry Flower arasndaki gizli yazmay, 8, 9 ve 10 Little Britain Street
adresindeki Bernard Kiernan and Co. Limited'in ruhsatl meyhanesinin iinde, nnde ve civarnda yer
alan ak kavgalamay, soyad namalm Gertrude'un (Gerty) tehirciliinin neden olduu erotik
provokasyon ile aynna mukabeleyi anlatmaktan imtina etti.
Pozitif: 46, 47, 48, 49 South King Street adresli Gaiety Theatre'da 2480 Mrs. Bandmann Palmer'in Leah
oyunundaki performansndan, 35, 36 ve 37 Lower Abbey Street adresli Wynn's (Murphy's) Hotel'de
akam yemeine davet edildiinden, adn bilmedii gnn moda yazarlarndan birince Gnah Zevkleri
nam altnda gnahkrane pornografiye meyyal bir ciltten, akamyemeisonras bir cimnastik gsterisi
srasnda belli bir meslei olmayan Simon Dedalus'un yaayan en byk olu, profesr ve muharrir
Stephen Dedalus'un
793
yanl hesaplanm bir hareket neticesinde, geirdii nemsiz bir sarsntdan (ki u anda tamamen
iyilemi vaziyetteydi), yukarda ad geen profesr ve muharririn huzurunda onun (nakledenin) sratli
zamanlama ve cimnastik esneklikle icra ettii hayret verici 2490 aero-nautik bir hareketten sz etmeyi
ihmal etmedi. Anlatlanlar daha baka deiikliklere de tabi tutulmu muydu? Kesinlikle.
Bu anlatlanlarn en nemli noktas olarak hangi olay ya da kii n plana kt? Stephen Dedalus,
profesr ve muharrir.
Bu kesik kesik sregiden ve giderek daha da vecizleen konumalar srasnda dinleyen ve nakleden
tarafndan kendileriyle ilgili olarak hangi karkoca haklarnda ne gibi edim kstlanmalar ve
engellemelerinin mevcudiyeti fark edilmekteydi? 2500
Dinleyen tarafndan, nikhlar onun doumunun (8 Eyll 1870) 18. seneidevriyesinden 1 takvim ay
sonra, yani 8 Ekimde kyld ve ayn tarihte izdiva cinsel temas yoluyla tamamlanp 15 Haziran
1889'da doan bir kz evlat ile sonuland, ayn senenin 10 Eyllnde ayn beklentiyle cinsel temas
yoluyla ve son olarak 5 hafta nce, yani 27 Kasm 1893'te yer alm olan meninin halis diilik organna
fkrtld mkemmel bir ehvan cins mnasebetle tamamlanp 29 Aralk 1893'te doup 11 gnlk
iken 9 Ocak 1894'te vefat eden ikinci bir (ve tek erkek) evlat ile sonuland, ve mtebaki 10 yl 5 ay
18 gnlk bir devrede ehvan cins mnasebe-2510 tin meninin halis diilik organna fkrtlmakszn
natamam olduu cihetle veludiyette bir kstlanma. Nakleden tarafndan, her ne kadar kendisi ile
dinleyen arasnda, nakleden ile dinleyenin kz evlatlarnn 15 Eyll 1903'te hayz ve hemorajiyle iar
olunan erginliinden bu yana mkemmel zihinsel birleme yer almam olmas ve mtebaki 9 ay 1
gnlk mddet srasnda izdivac ve bu-lu kemale ermi bu diilerin (dinleyen ve evlad) arasnda
daha ncelerden tesis edilmi olan idrak eksikliine dayal tabii bir an-
794
lama neticesinde beden serbestlie dayal eksiksiz serbesti snr-2520 lamasna gidilmesi cihetiyle
zihinsel ve bedensel bir faaliyet kstlanmas.
Nasl?
Gemi ya da gelecekteki masklin azimetlerin nerede, hangi yere, hangi zamanda, ne kadar sreyle,
muvakkat gaybubetlerde ise ne maksatla idklerine dair tekrarlanan eitli feminin sorgulamalar ile.
Dinleyenin ve nakledenin grnmeyen dncelerinin zerinde ayan beyan ne devindi?
Bir lambayla abajurunun, mtenevvi ziya ve gle tedrilerinden 2530 oluan konsantrik dairelerin gayri
sabit serileri halinde yukarya evrik yansmas.
Dinleyen ile nakleden hangi istikametlerde yatmaktaydlar?
Dinleyen, dou-gneydou: Nakleden, bat-kuzeybat: Kuzeyde, 53. arz derecesi, batda 6. tul dairesi
zerinde: Arz hattistivaya 45lik bir zaviyede. Hangi durukluk ya da devinim halinde?
Kendilerine ve birbirlerine nazaran duruk. Her biri ve ikisi birden asladeimeyen fezann
herdaimdeiert tanklarnda, muntazam sr-git devinimiyle batya, srasyla ileriye ve geriye doru
tana-2540 raktan devinim halinde. Hangi durularda?
Dinleyen: Sol el ban altnda, dz bir hat halinde uzatlm bacak sol bacan zerine dayal, Gea-
Tellusvari maksadna erimi, boylu boyunca uzanm, kpne san dm sol yanna yanyanal ya-
795
tsnda. Nakleden: Sa ve sol bacaklar bkl, sa elinin iaret-parmayla baparma burun kemiine
dayal, Percy Apjohn'un ektii bir enstantane fotorafta tasvir edilen pozda, bezgin dm
ocukadam, rahimde bir adamocuk. Rahim mi? Bezgin mi dm?
Dinleniyor. Seyahatler etmitir de. 2550 Kiminle?
Denizci Sinbad ve Terzi Tinbad ve Zindanc Zinbad ve Balinac Binbad ve akc inbad ve Kifayetsiz
Kinbad ve Yardak Yinbad ve Gerdelci Ginbad ve Postac Pinbad ve Lostromo Linbad ve Hamlac
Hinbad ve Lobyac Dinbad ve Bldrcna Finbad ve Yaveri Ninbad ve Ftisili Xinbad. Ne zaman?
Mamum yataa girerken tm Nurlugnc Mamumbad'n umman anka kularnn yata gecesinde
Denizci Sinbad'n bir deirmi murabba umman anka kuu yumurtas vard. 2560 Nerede?
796 18
Evet sk sk hastalanm gibi bir sesle yataa dm numaras yapt o zamanlardan bu yana iki
yumurtas dahil kahvaltsnn yatana getirilmesini istemek gibi bir eyi o gne dek yapmamt da
niyeti bir lort edasyla kendisini aralarnn pek sk fk olduunu dnd o rp gibi Mrs Riordana
ilgin gstermek ve bize zrnk bile brakt olmad hi nesi varsa takdis ayinlerine kendisine ve kendi
ruhu iin kibritinin bylesi grlm deil renkli ispirtosuna 4 peni derken bilfiil d kopuyor karnn
tm rahatszlklarn anlatrd bana hele o bitmez tkenmez dedikodular siya-
10 setten tutun da zelzelelere ve dnyann sonuna degin nce biraz elensek yle Tanrm dnya sana
emanet ya btn kadnlar onun gibi olsayd stlerinde bir mayo dekolte giysiler elbet kimse onun byle
giyinmesini istemiyor kanmca dindarl erkeklerin ona ikinci bir kez bakmamalar yznden inallah
ben onun gibi olmam asla yzlerimizi rtmemizi istememesine amak lazm ama tahsil terbiye grm
bir kadnd kukusuz ya Mr Riordan burada Mr Riordan urada diye geveze konumalar adam herhalde
ondan ne kadar uzak tutarsa kendini o derece mesuttu hele kpeinin krkm koklamas ve ha bire
srtnp etekliimin altndan yu-
20 karlara doru hem de o zaman gene de onun yal kadnlara garsonlara ve dilencilere bile yle nazik
davranmas gzel bir ey kibirli olmasnn var bir nedeni ama her zaman yle deil ayet gerekten
ciddi bir ikyeti olsayd onlarn her eyin tertemiz olduu bir hastaneye gitmeleri ok daha iyi bir ey
ancak bir ay boyunca ona dadlk yapmam gerekecekti evet sonra da hastaneden bir hemire getirtirdik
azarlanacak biri daha kovulana dek tutardk onu orada ya da bir rahibe bakarsn ondaki mstehcen
fotoraftaki gibi benim
asla olamayacam denli bir rahibe evet nk hastalandklarnda ne de kaknem ve ocuksu oluyorlar
iyilemek iin
30 bir kadn istiyorlar burnu kanasa Ah sanki bir facia olmu sanrsn
797
ya o gneydeki lgnbakl yuvarlak tmsecik o elbiseyi giydiim gn Sugarloaf Mountaindaki arkl
toplantda aya burkulduu zaman Miss Stackn ona iek getirii sepetin dibinde bulabildii en kt
solmularndan bir erkein yatak odasna girmek iin bir vesile olsun da yal bakire sesiyle
adamcazn onun akna ldn dlemeye alarak senin yzn asla gremeyeceim bir daha
oysa yatakta sakal bir para uzam handysa bir erkee benziyordu babam da aynyd stelik
sarglardan ve ila iirmekten tiksinirim jiletle nasrlarn yontarken parman kestiinde mikrop
kapacak diye ne kadar korkmutu ama ben hasta olduum zaman bakalm ne ihtimam yalnz elbet kadn
ksm kimseye gaile olmasn diye aklamaz onlarsa aksine ya bir yerlerde belini getirmi belli
ehvetindendi garanti akndan deil yoksa onu dnerek yemek imekten kesilirdi diyesim herhalde o
uygunsuz kadnlardan biriydi ayet oradaydysa o gerekten ve uydurduu otel hikyesi bir sr yalan
gizlesin dnsn diye Hynes beni oyalad kimdi o rastladm ha evet Mentonu hatrlar msn rastladm
bir de kim dneyim bir o kocaman bebeksuratly grdm daha yeni evliler Pooles Myrioramada gen
bir kzla ana fine o epey sklm svrken ben ona srtm dndm yok zarar ama bir defasnda beni
kesmeye yeltenecek denli kstahlat iyi etmiim Tanrm az fersiz gzleri de mrmde grdm tm
hamolar arasnda savc olacak bir de ne var ki yatakta uzun sre dalamaktan holanmam yle deilse
bile bir yerde rastlad ya da aktrmadan ayarlad bcr bir kahpe ya da yle birisidir onun ne mal
olduunu benim kadar bilseler evet zira evvelsi gn kibrit almak iin ndeki odaya ona Dignam'n
haberini gazetede gstermeye girdiimde bir eyler sezdim o da papya kadyla kapatt sanki iine
dalm numarasyla demek byk olaslkla onun kendisine zaaf olduunu zanneden birisineydi zira
tm erkekler onun yanda hele imdi onun gibi krkna merdiven dayamlarsa az buuk yle olurlar
adamdan biraz para szdrabilmek iin cilveler yalnn aptal gibi aptal olmaz sonra her zamanki gibi
km pmeleri gizleyecek aklnca sanki benden nce kiminle yapt kimi tand pek umurumdayd
yle gene de bilmek isterim ikisi biteviye burnumun dibinde dolamasnlar da Ontario Terraceta
rastladmz Mary gibi hani onu tahrik etsin diye o etsiz kna kat kat pamuk balayp iiren o apal
kar o boyal aftelerden zerine sinen dzgn kokular da ceketinde uzun bir sa bulmutum onsuz
mutfaa girdiimde su iiyormu rol yaptyd onlara 1 kadn yetmez kabahat onda hep tabii Noelde
kadna bizimle sofraya oturmasn
798
syleyerek hizmetileri martmas buyurun ltfen Oo hayr teekkr ederim benim evimde olmaz
teyzesini ziyarete giderken patateslerimi dzinesine 2 ilin 6 peni saydm istiridyelerimi alsn ltfen
dpedz soygun vallahi ama onunla arasnda bir eyler vard eminim yle bir eyi anlamam iin biraz
sre beyimiz kantn yok ki demesin mi onun kantyd Ah evet teyzesi istiridyeyi ok severmi de ama
hakknda dndm ona bir bir syledim kp onunla yalnz kalmay nerdiydi onlar gzetleyecek
kadar al-altamazdm kendimi cuma izinli olduu gn odasnda bulduum jartiyerler benim iin kfi
birazck da fazla ona iki haftalk iten kma ihbarm bildirdiimde suratnn sinirden itiini de
grmtm onlar olmadan daha iyi grrm ilerimi odalar onlardan daha abuk temizlerim yalnz u
kahrolas mutfak ileri ve plerin braklmas olmasa zaten bu evden ya o gider ya da ben diye
veritirmitim onun gibi alak yzsz bir yalancyla oynat aklmn ucundan geseydi ona
dokunmazdm bile yzme kar inkr ediyor tuvalet dahil ortalkta arklar syleyip duruyor biliyor
nk rahatnn pek yerinde olduunu yaa o kadar uzun bir sre o ii yapmadan edebilmesi imknsz
olduuna bir yer bulup yapmas art kmda son boalyd Boylan'n Tolka boyunca yrrkene elimi
yle actrcasna skt gece miydi sonra gene sknca ben de baparmamla elinin stne bastrmtm
ylesine Maysta mehtap gzlerinde ak sylerken zira onunla benim hakkmda bir saplants var
anlycanz ahmak deil akam yemeine km da Gaityye gitmi de ama neesi kursanda kalacak
gene de gnah boynuna bir bakma deimi gibi de ama ben yakkl bir olann avucuna biraz para
sktrr da o ii yapmadka seninki ayn usulde berdevam kendi bama yapamam ya gen delikanl
benden bekler onla yalnzken iyice aprtrm jartiyerlerimi grmesini o yenilerini yznn pancar gibi
kzarmasn salar onu ayartrm bi-Jirim olanlar ne hissederler saat ba ha bire bllklerini
parmaklarlarken gamzeli yanaklarnda ayna gibi grnr soru ve cevab unu unu unu o kmrcyle
yapar msn evet bir piskoposla evet vallahi yaparm zaten ona daha Dublinde bir yabancykene neydi o
yerin ad hani abideler falan grla o ynl eyi rerkene bir dekan ya da bir piskoposun havrann
avlusunda yanma oturup heykelleri anlata anlata ta
burama gelmiti ama dinliyoruz ya adam bu sefer kimi dnyorsun haydi syle kim var aklnda
sylesene ismini kimmi bakalm bu Alman imparatoru evet diyelim ki ben oyum dn bir beni kt
yola drmeye altn anlayabiliyor musun asla ['baaramaz bunu hayatnn bu yanda artk
bunlardan
799
vazgemesi lzm hangi kadn olursa olsun kendini harap etmekten baka bir ey deil stelik hava cva
ald halde boalana dek houna gidermi gibi rol keser sonra ben durduruyorum ya zaten dudaklarm
solduruyor ama artk buna bir son vermeli nedir insanlarn hep ayn eyden bahsetmesi ilk keresinde
neyse de sonralar alelade bir ey yaparsn ve artk unutursun nce onunla evlenmeden bir erkei ne
diye pemezmisin bazen insan nasl da istiyor delicesine o haldeyken btn vcudun yle ahane
elinde deil ki keke adamn biri ksa da yle bir anda bana sarlp beni p-se uzun scak ta ruhuna
ileyen bir buse gibisi var m elin ayan kesilir ha bir de o tiksindiim gnah karma Peder Corrigana
her gidiimde peder beni okad deyince okadysa ne zarar var ki nereni ben de aptal gibi kanaln
ordaki srada dedim ama vcudunun neresini okad ocuum bacamn arkasndan yukarya doru
yle mi evet yani iyice yukars oturak yerini mi evet Tanrm bir trl km deyip de kurtulamadm ne
alkas var ya sen onu nasl demiti unuttum hayr peder ve bu arada hep gerek pederimi dnyorum
ne diye renmek istiyor ki ben zaten gnahm anlatmtm hay Allah her zaman slak tombul bir eli
vard aslnda isterse okasn aldrdm yoktu hamutunun iindeki ksa ve kaln boynundan anladma
gre onun da ya acaba o gnah karma locasnda kim olduumu biliyor muydu ben onun yzn
grebiliyordum o benimkini gremiyordu elbet ban hi evirmez ya da renk vermezdi ama babas
ldnde kpkrmzyd gzleri ne yapacaklarn bilmezler oysa bir kadn tabii bir erkek aladnda
mthi bir ey olmas bir yana o kyafette zerinden buhur kokular yaylan papa gibi biri tarafndan
kucaklanmak isterdim hem bir papazla evli olsan hi tehlikesi olmaz kendisiyle meguldr hep sonra
seni balamas iin Papa Hazretlerine bir eyler verirsin acaba benimle kendini tatmin etmi midir
ordan ayrlrken holde kabalarm yle teklifsizce tokatlamasndan hi hazzetmezdim ama kkr kkr
glerdim de at mym ki ben ya da bir merkep mi ola ki kendi pederlerini dnyordur merak ettiim
ey beni dnrken uyank m yoksa d m gryor ben de var mym ryada dur kimin verdiini
sylediydi o iei hani o ald ne ikisi kokuyordu viski ya da siyah bira deil ya da belki de afileri
yaptrdklar o tatlms irile baka bir iki o gzalc yeil ve sar ikileri yudumlamak ne ho olurdu
silindir apkal tiyatro bekilerinin itikleri o pahal ikilerden bir defasnda babasyla pullardan sz
ederken sincapl Amerikalnn kadehine parmam batrp tatmtm son defakinden sonra uykuya
dalmamak iin elimden geleni
800
yaptyd porto arabyla konserve eti yedikten sonra nefis tuzlum-su bir tad vard evet zira ben de
kendimi harika ve yorgun hissediyordum daha yataa atlar atlamaz o gkgrlts beni uyandrana dek
top patlasa duymayacak denli uykuya dalmm Tanrm merhametini esirgeme bizden yer gk sarslyor
dnyann sonu geldi diye geiriyordum bizleri cezalandrmak iin tam ha karr 160 Meryemanaya
dua okurken tpk Cebelitarktaki o korkun yldrmlar gibi kyamet kopacak sanrsn ardndan kar
gelirler ve Tanr yok derler ayet her ey bir oraya bir buraya yle apar topar akp dururken hibir ey
sadece tvbekar olmaya karar verirsin Whitefriars Streetteki kk kilisede Mays ay uruna yaktm
mum ite uurlu gelmiti oysa iitse alay eder nk adamn kiliseye ayine ya da toplantya gittii
yoktur hi senin ruhun der iinde ruh yoktur ki sadece gri bir madde ruh sahibi olmann ne demek
olduunu bilmiyor ki adam evet lambay yaktmda zira o koskoca ipiri krmz gaddar eyiyle
herhalde 3-4 kez gelmiti da-170 man m derler her ne karnarsysa handysa patlayacak dersin oysa
burnu pek byk gzkmediydi istorlar indirip de saatlerce zene bezene giyindikten makyaj yapp
salarm taradktan sonra her eyimi karp soyununca demir ya da kaln bir klnk gibi srekli durup
durduydu istiridye mi yemi nedir birka dzine garanti sesi de ahane bir formdayd yo hayatm
boyunca hi kimse-ninki onunkisi gibi beni tam dolduracak boyutlarda olmamtr btn bir kuzuyu
yemi olmal yle ya bizleri ortamzda koskoca bir delikle yaratmann mns ne ya da bir aygr gibi ta
iine daldrmas senden istedikleri tek eydir bu gznde o kararl kt bakla 180 gzlerimi yar
aralamak zorunda kaldm gene de zerimde yapsn diye dar karttmda tm o byklne ramen
pek yle ar tar bir mecali kalm gzkmyordu ayet hepsi boalmamsa bylesi daha iyi geen
defa tam iimde bitirsin iini diye brakmtm kadnlar iin iyi icat vallahi erkek btn zevkini
karacak ayn eyi onlara yapsan bir parack o zaman Milly yznden neler ektiimi anlarlard kimse
inanmaz dileri de yeni kyordu Mina Pu-refoyun kocas stme iyilik salk her yl saat gibi hi
amakszn kadncazn karnn bir ocukla ya da ikizlerle iirip durur kadnn st ba bebek kokar
hep ya o muhabbetkuu mudur nedir 190 diye
ardklar zenci pileri gibi banda bir tutam sa yarabbim bu ocuk zenci yahu oraya son gidiimde
bir manga ocuk al takke ver klah feryat figan kulaklarmn tozu patlayacak gya shhatli olucaz
bizleri fil gibi ya da eyler gibi iirmeden rahat edemezler ya da bir tanesini daha gze alsaydm ama
ondan olmasn geri
------------------------------- 801 -------------------------------
evlenmi olsayd eminim gzel turp gibi ocuklar olurdu lkin ne bileyim Poldy daha bir yrekli evet o
zaman fevkalde k olurdu herhalde Josie Powelle rastlayndan cenazeden ve beni dnmesinden
Boylan da onu ileden karmm imdi ne dnrse dnsn ayet bir faydas varsa ben sahneye
ktmda ucundan ucundan krtryorlard o da dans ediyordu gece boyunca da Ge- 200 orgina
Simpsonlarn yeni evlerindeki partide oturup durmu sonra da bamn etini yemeye balamt sebebi
de onun bir kede yalnz bana kalmasn istememesiymi derkene tutup da Hazreti Isann bir
marangoz olduunu syleyince siyaset zerine ayakst bir mnakaa balatan kendisi ben deil
sonunda alatt beni tabii kadnlar her eye kar hassastr sonralar ses karmam olduum iin
zvanadan ktydm ne var benim iin yanp tututuunu biliyordum ve Onun ilk sosyalist olduunu
syleyerek beni yle tedirgin etmiti ki onu anlayabilmem imknsz hale gelmiti ama adam bir sr
acayip ey biliyor zellikle de vcutla ve iimizle il- 210 gili ben de sk sk bu konular iimizde neler
var okuyaym diye heveslendiysem de o aile doktorunun orda oda kalabalkken ve o konuurken hep
iitirdim sesini sonra da onu seyrederdim o kadn konusunda sakinmi gibi grnrdm zira o ne vakit
kime gidiyorsun diye sorsa hep ksknln belli ederdi ben de Floeye derdim Lord Byronun iirleriyle
ift eldiven hediye etmiti bu da yle kapand ne vakit istesem ona kolayca telfi ettirebilirdim bu
ilerde iyiyimdir o karyla samimiyeti tekrar artrsa ve onunla bir yerde bulumak iin ksa bile soan
yemek istememesinden anlardm daha ne oyunlar bilirim bluzumun yakasn aa kvnver derim ya
220 da darya karken tlmle ve eldivenimle ona dokunurum o zaman 1 pck onlarn yreklerini
hoplatr ancak tamam da imdi brakalm gitsin o karya elbet kadn ona delicesine akm gibi
davranmaktan holanacak buna bir diyeceim yok sadece ona gider ve gzlerinin iine baka baka onu
seviyor musun diye sorarm beni kandramaz ama bizimkine gelince kendini ona k sanr tutar karya
bana yapt gibi kendi apal suretiyle ilan ak geri ben onu bunu ettirmek iin akla karay
setiydiysem de houma da gitmemi deildi zira bu hislere hkim olduunu zgrce hareket
edebildiini gsteriyordu ben gece mutfakta patates kftesi 230 yaparkene bana da almak zereydi de
sana bir ey sylemek istiyorum yalnz ellerim kolllarm hamur iinde diye yaknp onu susturdum
zaten ryalardan sz etmemizden nceki gece biraz fazla konumutum onun iin ona lazm olandan
fazlasn bilmesini istemiyordum Josie her zaman beni kucaklard o vani bizimkini kaste-
802
diyorum ne zaman oraya gitse samalar durur bir aa bir yukar ta dibine kadar ykadm dediim halde
hl ykadn m diye sorduy-du mmkndr kadnlar hep insann kulana koyarlar hem orday-ken
bastra bastra hafife krptrd cin gibi gzlerinden anlarlar 240 onu ellerine bir ey geirseler sanki
alka duymuyormu havasnda o da yle biri onu martan ey ne merak ettiim filan yok nk o
sralar pek yakklyd Lord Byron gibi grnmeye alrd beendiimi sylediydim halbuki bir
erkein o denli gzel olmas da iyi deil yani nianlanmamzdan nce biraz yleydi ama sonralar pek
beenmemiti glmekten krldm o gn kkr kkr durmak ne mmkn olanca firketelerim bir biri
ardna dmekteler salarm da yle kabarm her zaman keyfin yerinde dediydi bana evet zira bundan
gck kapyordu bunun ne anlama geldiini biliyordu nk aramzda neler getiini ak ak ona
anlatrdm hepsini 250 deilse bile azn sulandracak kadar ite ama kabahat bende deildi biz
evlendikten ok sonralar da pek semtimize uramad o sapk kocasyla otura otura kim bilir imdi ne
haldedir onu son grdmde onunla bir kavgalamadan yeni km gibi bir hali vard maksad laf
kocalara getirmek kocasndan bahsettiydi onu mahvetmek istiyormu ne anlattyd bakym Ha tamam
bazen yataa amurlu pabularyla girdiini ayran kabardnda dnn yle her an sizi ldrmeye
hazr bir herifle yataa girmeyi ne adam yahu neyse herkes baka bir kak Poldy mesel hava nasl
olursa olsun ister yal ister gneli ayaklarn paspasa daima siler ve ken-260 di pabularn kendisi
boyar stelik sokakta karlatnm derhal apkasn karr ite imdi de ayanda terlikler Up up yazl
bir kartpostalla 10000 peinde Ah sevgili May ylesi bir vaziyet insan ldrtmaz m herif pabularn
karmaktan ciz syleyin byle bir adamla ne yaparsnz yle biriyle evlenmektense 20 kez lmeyi
yelerim zaten o da benim gibi onu ekecek baka bir kadn bulamaz ya benimle tan gel benimle yat
tamam o da kalbinin derinliklerinde bunun farknda baka bir adama k olduundan ama niin aklna
aaym kocasn zehirleyen u Mrs Maybricki ele alalm evet zerinde bulunmu byle bir ey
yaptndan
dolay 270 tabii cani saylacak ama baz adamlar insann sabrn tarr fena halde deli eder ve daima
dnyann en berbat kelimesi bizimle ne diye evlenmek istiyorlar madem ki yle kt bir ey netice
oraya varmyor mu evet bizsiz yapamazlar da ondan ayna sinek kdndan kard beyaz Arsenik
koymu yle deil miydi ad ona sorsam Yunancadan geldiini syler ve eskisinden daha fazla bir ey
de renmi olmazdk br herife lgncasna k olmalym
803
ki ona ayrca baka ne yapsnd tutup bir kadn asacak denli zalim deillerdir herhalde mutlaka deil mi
baka ne yapsnd tutup bir kadn asacak denli zalim deillerdir herhalde mutlaka deil mi hepsi de ne
kadar farkl ben DBCdeyken daha tantrlma- 280 misken Boylan ayamn eklinden bahsetmiti
Poldy bir yandan glerek dinlemeye alyor ben de ayam sallyordum ikimiz de 2 ayla tereyal
ekmek istedik evde kalm iki kz kardeiyle baktn grdydm ayaa kalktmda kza nerde
olduunu sormutum sanki umurumdaym gibi bir de erkek pantolonu almamda srar edii karmas
yarm saat sryor srekli altm slatyorum hafta gemiyor ki yeni bir moda kmasn ylesine uzun
bir set eldivenlerimi arka koltukta unutmutum soyguncu bir kar yrtmtr garanti bir de Irish
Timesa Dame Streetteki DBCnin tuvaletinde kaybolmutur bulanlarn Mrs Marion Blooma iade
etmeleri 290 diye ilan vermemi istediydi dner kapnn aralndan gzlerini ayamdan ayrmadn
grmtm ha bire bakmaktayd ben de ona baktm 2 gn sonra umutla ay imeye gittiimde orda
yoktu hele ayam onu nasl tahrik etmiti zira br odadaykene ayak ayak stne atfydm nce
yrnmeyecek denli sk iskarpinleri kastetmiti elim de gzeldir yle burcuma uygun tal bir yzm
olsa k bir gz zmrt alsn diye ona aslaym bir de altn bilezik ayam pek sevmem gene de ayam
yznden ona epey para harcattm Goodwinlerin yalapap konserinden sonra geceleyin hava souk
rzgrl ama gzeldi evde baharatl romumuzu i- 300 tik ate daha tam snmemiti ki Lombard Street
Westteki mine-halsnn zerine uzanmam ve oraplarm karmam istemiti bir baka zaman da
amurlu fotinlerimle orada bulabileceim btn o at terslerine basa basa yrmemi sylediydi lkin
elbet o btn dierlerimiz gibi normal deildi ki ben onu geebilirmiim bu da ne anlama geliyor diye
sorduumda ne cevap verdiini unuttum zira gazetenin son basks o anda gemekteydi ve Luvan
Stevin-de kvrck sal yzn daha nce bir yerde grdm ok nazik bir adam ben tam tereyam
tadarken dikkatimi ekti biraz oyalandm Bartell dArcy de ben Gounodnun Ave Mariasn syledik- 310
ten sonra koro yerinin merdivenlerinde beni pmek iin yanma yaklap Ah canmn ii ne bekliyoruz
ki alnmdan p de vedalaa-lm takld dala alm o tenekemsi sesine ramen ateli bir adamd ayet asl
varsa benim pes notalarma hep baydrm ark sylerken azn tutu ekli ok houma giderdi sonra
da yle bir yerde bu yaplr m ok kt dediydi ben bunda bir ktlk grmyorum bir gn bunu
syleyeceim ona henz deil amma aracak
804
ha sonra onu oraya gtrecek ve o ii yaptmz yeri ona gstereceim onun iin imdi buyurun
bakalm ister been ister beenme 320 sanki onun haberi olmakszn hibir ey yaplamaz sanyor
nianla-nana dek annemden dahi haberi yoktu aksi takdirde beni yle ucuza kapatamazd zaten
kendisiyse 10 kat daha beter durumdayd donumdan ufack bir para kesip ona vermem iin yalvarmalar
Kenilworth Squareden getiimiz akamd eldivenimin kopa iliini ptyd ben de karmak zorunda
kaldydm yatak odamn eklini sorabilir miyim diye msaade istemesi ben de ne yapaym eldiveni
cebine sokuverdiini grdmde braktm onda kalsn unutmuum gibisine beni dnsn klotlar
konusunda vallahi deli bu adam besbelli o arsz suratl eyler etekleri gbeklerine 330 dek uua uua
bisikletleriyle geerkene her daim onlar dikizlerken grrsnz onu Milly ile ben onunla daryakp
ak hava elentisine gittiimizde bile gneleyen krem muslin giysili kzn tam karsna her bir
atomunu grecek ekilde durduydu yamur yaarken arkasndan geldiimi grnce ama ben onu o beni
grmezden nce grdydm Harold Cross Roadun kesinde zerinde yeni trenkotuyla yznn
rengini ortaya karan ingen renklerinde atks boynunda kahverengi apkas tekmil her zamanki gibi
saman altndan su yrtmede bir ii olmayan o yerde ne yapyordu ki zerinde bir etek tayan ne varsa
ona gidip istediklerini 340 alabilecekler ama biz hi soru filan sormuyucaaz ama onlar sen nerdeydin
kiminleydin nereye gidiyorsun renmeden edemezler gzleri boynumda korka korka ardmdan
geldiini hissedebiliyordum epeydir evden uzak kalmt scaktan bunalyormu da onun iin yar bir
dn yapp durdum o da evet diyeyim diye tebelle olmasn m nihayet yzne baka baka eldivenimi
yavaa kardm yamurda yar ak kollarm mtr diye bahane olsun da eliyle beni tuttu o arada
ha bire klotuma klotuma dayanamayp yeleinin cebinde tamas iin
bebeiminkini vermeye sz verdim O Maria Santisima o yamurun altnda srlsklam olmu tpk kos-
350 koca bir kekekaleyhisselm dileri ahane muntazam onlara bakarken karnm ackyordu
zerindeki gne nlarn andran turuncu kombinezonumu kaldrmam iin yalvard nasl olsa
kimsecikler yok diyerek amurlu yere diz kt ayet srarla kar k-masaydm vallahi yepyeni
trenkotunu berbat edecekti yalnzken ne lgnlklar yapacaklarn asla kestiremezsin ona ulamak iin
ne kadar vahileiyorlar kimse geiyor mu diye tuttum bir para kaldrdm ve dtan pantolonuna
dokundum daha da kt bir ey yapmasn nlemek amacyla ayn daha kalabalk bir yerde Gard-
805
nere yaptm gibi yzkparmamla snnetli mi deil mi renmek iin meraktan atlyordum o ise
olanca vcudu paluze gibi 360 titreyerekten her ey abucak olup bitsin isterler zevki mevki kalmaz o
srada babam akam yemei gelecek diye bekleyedurmakta czdanm kasapta unuttuumu dnp onu
almaya gittiimi syle-yeymiim dedi ne Yalanc sonra bana o kelimelerle dolu olan mektubunu
yazmt herhangi bir kadna hangi yzle byle sosyetik tavrlarndan sonra pek acayip geliyor sonra
bulutuumuzda seni incittim mi diye sorduydu elbet gzkapaklarm inik yle bir ey olmadn anlad
kafas biraz alyor br budala Henry Doyle gibi deil mimikli kelime oyununda her zaman bir
eyleri krar ya da yrtard talihsiz erkeklerden nefret ederim ve ne anlama geldi- 370 ini bilseydim
tabii ki det yerini bulsun diye hayr demem icap ederdi seni anlamyorum dedim doal deil mi evet
yle tabii Ce-belitarktaki o duvara bir kadnn eyini izmiler stne de o kelimeyi yazmlar bir yerde
bulamadydm yalnz ok kk ocukla-rnkini grmlm vard sonra her sabah bir mektup
yazmaya balad kimi zaman gnde iki defa o sralar sevime biiminden holanyordum bir kadn nasl
fethedilir biliyordu 8 iri gelincik gnderdi bana zira ayn 8inde domutum sonra Dolphins Barnda
kalbimi pt gece anlatabilmem imknsz vallahi hibir ey yle bir his yaratamaz bu dnyada lkin
Gardner gibi iyi kucaklamasn 380 bildii yoktu inallah dedii gibi Pazartesi ayn saatte drtte gelir
rasgele saatlerde kagelen insanlardan holanmam sebzeci sanarak kapy aarsn bakarsn bir bakas
stelik soyunuksundur ya da mlevves perian haldeki mutfan kaps rzgrdan alverir Lombard
Streette mendebur suratl ihtiyar Goodwinin konser iin urad gn yemekten henz kalkmm surat
kpkrmz nefes nefese ulan moruk yle bakp durma profesr dmn patladn sylemek zorunda
kaldydm evet ancak hakikaten kendine gre yal bir beyefendiydi daha da saygl olunmas mmkn
deil d-arda diyecek kimse de yok perdeyi aralayp bugnk haberci o- 390 lan gibi nce porto
arabyla eftalileri gnderince nce erteleyecek sandydm bir yandan benimle dalga getiini
dnerek tam parlayacaktm ki kapy taktakataktak aln tandm biraz gecikmi olacakt zira 2
Dedalus kzn okulda dnerken grdmde 3 V4 geiyordu saatin ka olduunu hi bilmem hatta
bana verdii o saat bile bir trl doru drst almad gidip gstermek istiyorum o topal denizciye
paray attmda ingiltere iin vatan ve gzellik slk aldm zaman sevdiim hoa bir kz vard temiz
fanilam bile giymemi tuvaletimi tamamlamamtm haftaya bu-
806
400 gn Belfasta gidilecek isabet o da kalkp Ennise gitsin babasnn 27nci senei devriyesi oteldeki
odalarmzn birbirine bitiik olduunu ve yeni yatakta delice eyler yaptmz dnmesi ho olmaz
br odada biri belki de ksrkleri nerdeyse duvar ykacak protestan rahibi varken durmasn beni
rahat brakmasn syleye-medim ona o takdirde ertesi gn bana hi inanmazd bir eycik yapm
deiliz bir kocayla problem kmaz ama bir kandramazsn ona hibir ey yapmadmz
syledikten sonra elbet bana inanmad yo o gittii yere gitmesi daha iyi stelik ona hep bir eyler olur
Maryboroughdaki Mallow konserine giderkene ikimiz iin
410 scak orba sylemiti ardndan zil alnca perondan aaya orba etrafa sala dkle alakak
imesi rezalet yani garson da peinden cmleleme maskara oluyoruz tren nerdeyse kalkacak seninki
orbay bitirmeden paray demiyor 3nc snf vagonda iki beyefendi gayet haklsn dedilerdi haklyd
da kimi zaman pek dikkafa-l olur aklna komasn bir eyi iyi ki vagon kapsn aksyla aabil-diydi de
Corka kadar gitmek mecburiyetinde kalmadk herhalde bunu ondan intikam almak iin yaptlard Ah
onunla yumua sevimli minderlerle deli acaba lini snfta m gtrr beni bir tren ya da arabada
gezintiye kmak ne gzel olurdu ola ki kondktre
420 iyi bir bahi vererek trende yapmak isteyebilir o ii Ah gene her zamanki salak herifler gzleri
olabildiklerince avanak bize alk alr bakarlar o gn Howtha giderkene kompartmanda bizi yalnz
brakp kan ii mstesna bir adamd onunla ilgili bilgi almak isterim belki de 1 ya da 2 tnel sonra
pencereden darya
bakarsn o zaman ok gzel olur sonra dnerken mesel hi dnmesem ne derler ki onunla kam bu da
seni sahneye srkler bir yl kadar oluyor ne vakitti Clarendon Stretteki St Theresas Halide verdiim
son konserde u anda Kathleen Kearney ve onun gibi hanm hanmck kk kzlar sylyor babam
orduda olduuna ve dalgn
430 dilenciyi syleyip Lord Roberts brou taktma suratmdan Irlan-dallk akt Poldy de yeterince
irlandal gzkmediine onu ynetiyordu etrafa haber yayp Bize Yolu Gster efkatli I
bestelediini duyuruyor bana Stabat Materi sylettii gibi kim bilir daha neler yaptrr Cizvitler
renesiye dek bolayacam tangr tungur piyano alan bir farmasondu Bana Yol Gster de eski bir
operadan trtklanm evet son zamanlarda u Sinner Fein midir her ne karn arsysa onlarla gezip
duruyordu bir yandan mutat baya sama sapan konumalar bana gsterdii o boyunsuz kk adam
pek akllym gelecein adam olup kacakm Griffith pek g-
440 zm tutmadyd bence yani ama herhalde bildii oydu bir boykot 807
vard siyaset konusunu amalarndan nefret ediyorum yok sava sonrasyd yok Pretoriayd Ladysmithti
G 8inci Tb 2nd East Al mensubu Temen Stanley Gardnerin tifodan ld Bloemfonte-indi ya hakiler
iinde yakkl bir genti boyu da tam benimkine uygun o da epey cesurdu eminim kanal havuzunda
perek ve-dalatmz akam ne gzelsin demiti rlandal kzlara zg gzelliim yz heyecandan
solmu ayrlmak zere yoldan grlebilirdik doru drst duramyordu ben de yle kzk
hissediyordum ki nadiren yle daha batan aralarnda sulh anlamas yapabilirlerdi ya da yllarca sren
savalarda ateler iinde kvrana kvra- 450 na fidan gibi genlerin lmne yol amaktansa koca Oom
Paul ile tm br yal Krugerler gidip birbirlerini boazlayabilirlerdi bir de drste vurulsa bari o
kadar da kt olmayacak merasimlerde bir alayn geiini seyretmeye baylrm La Roqueda ispanyol
svarilerini ilk grdm zaman ne kadar gzeldi sonra Algeci-rastan krfezin kar yakasna bakmak
kayadaki tm klar sanki atebcekleri gibi ya da 15 Acresteki manevralarda Black Watch
mensuplarnn lOuncu Hussars Gal Prensinin nnden etekleriyle uygun adm geileri ya da mzrakl
svariler Ah mzrakl svariler ahane onlar ya da Tugelada zafer kazanan Dublinler babas svari 460
birliklerine at satarak kazanm servetini benim ona verdiklerimden sonra o da bana Belfasttan gzel bir
hediye getirebilir ketenleri nefis oluyor ya da o kimono eylerinden onlar koyduum ekmeceye daha
nceki gibi naftalin lopuklarndan almalym onunla dolamak ve yeni bir ehirde bu eyleri satn
almak bu yz yanma almasam daha iyi parmamn boumundan artmak iin evir de evir ya da
gazeteleriyle btn ehri ayaa kaldrp beni polise ihbar ederler ama onlar bizi evli zannederler Ahh
hepsinin can cehenneme sanki umurumdayd bol paras var ve evlenmeye niyeti yok onun iin birinin
onu szdrmas lzm beni beeniyor mu 470 bir renebilsem pudralanrken elaynasna yakndan
baktmda tabii bir para hoaf gibi grnyordum insan aynada hakiki ifadeyi yakalayamaz stelik
koskoca kalalaryla tepemde o ekilde ha bire ileyen adamakll ar ha ate gibi kll gsyle hep
uzanp yatman isterler Mrs Mastianskynin bana anlatt ekilde bana arkadan sokmas daha iyi olmaz
m kpeklerin yapt gibi yani dilini de uzatabildiince karr br de ngrakl zurnasyla yle sakin
usul usul klk konusunda bylesi erkeklerle ak anlamaz zerindeki mavi takm ile zarif kravat
gkmavisi ipek eyli oraplar phesiz varlkl elbiselerinin kupundan o kallavi saatinden an- 480
hyorsun ne ki son haberleri okuyup da 20 ingiliz liras kaybettii-
808
ne biletleri yrtarak ve kalay basarak hmla dndnde o aut-sayder kazand iin kaybettiini
sylediydi yarsn da benim namma oynam Lenehann tyosu yznden adama ne svgler sp
svadyd o belei Glencreedeki ziyafetten sonra o uzun yolculuk srasnda Featherbed Mountaindan
geerkene bana tebelle olduydu Belediye Reisi iren baklaryla beni szdkten o imansz Val Dillon
onu ilkin sra tatllara gelince fndklar dilerimle k-rarkene fark ettiydim parmaklarmdaki o pilicin
her bir zerresini 490 silip sprmek isterdim yle lezzetli yle tr tr yle ilik gibiydi mbarek ne var
tabamdaki eylerin hepsini yemek istemiyordum o atallarla balk baklar resm ayar damgal
gmtendi Ah benim de olsa aslnda onlarla oynarken birkan manonumdan ieriye kolayca
kaydrverebilirdim restoranlarda biteviye para szdrmaktr ii boaznzdan geen bir lokma iin u bir
fincan uyuz aymz iin mteekkir olmamz gerekiyor bu da kendi bana hatr saylr bir iltifat saylr
dnyann bu blnml her ne hal ise madem ki berdevam en azndan iki kombinezon daha isterim
bu biir bir de ama ne tr klotlardan holandn bilmiyorum ki
500 galiba donsuzluu yeliyor dememi miydi evet ya Cebelitarkta kzlarn yars asla giymezlermi
Tanrnn onlar yaratt gibi plak o Endlslnn Manolasn syleyii zerinde olmayan eyi
gizlemeye abalam deildi eve suniipek oraplarnn ikinci ifti de bir gn giyildikten sonra kaklar
var m diye gzden geirilir bu sabah onlar Lewerse iade edebilir ve hr karabilirdim ve or-dakine
onlar deitirtebilirdim ama asabm bozulsun istemedim bir de ona rastlama ve her eyi berbat etme
rizikosunu gze alamazdm hem de insann tenini saran korsalardan bir tane isterim k Bayandaki
reklamnda ucuz kalalar esnek krkl benimkini 510 sakladyd ama onda i yok adaleleri kasarak art
alttaki gze batar-casna yayvan grnme mani olaraktan ll/61k gzel bir endam verdiini mi
sylyorlard benim gbeim bir para incedir yemeklerde siyah biray kesmem lzm yoksa gitgide
iyice alyorum ORourkesten son gnderilenlerde kpk namna bir ey ara ki bulasn kolay yoldan
para kesiyor Larry diyorlar ona hele Noel-de gnderdii o uyuz paketteki bayat pastayla Bordo arab
diye yutturmaya alt kimsenin tenezzl edip azna yaklatrmayaca bir ie bulak suyu Allah
rzas iin tkr desen susuzluktan lrm diye korkar da biraz nefes talimleri yapmam gerek acaba
520 yalar azaltr m arya kamamak en iyisi zaten sskalk imdilerde pek moda deil jartiyerler
moda bugn giydiim o mor jartiyerlerim var ayn birinde ald ekle bana ald tek ey bu Ay dn
809
son ksmn bitirdiim yz losyonu da vard yzme tazelik veriyor ona ayn yerde yenisini yaptrmas
iin syledim de syledim yaptrm mdr Allah bilir dediydim ona iesinden anlarm diye ne yapaym
ayet unuttuysa sr eti suyu ya da tavuk orbas gibi iine bir miktar avr ile meneke koyarak
sidiimde ykamak zorunda kalacam sertlemi ya da biraz yalanm gibi grnyor sanmtm
parmam yaktm yerin soyulan derisinin altndaki tenim daha tazeydi ne yazk ki her yanmz o
ekilde deil drt adi 530 mendil 6/- civarnda hulasas bu dnyada klk olmadan bir yere varlmyor
vesselam her ey beslenmeye ve kiraya gidiyor elime getiinde vallahi sylyorum bakn nasl lks
iinde yzeceim aydanla ay hep avu dolusu atmak istemiimdir nedir o lyle damlalkla
nerdeyse gidip bir ift uyuz pabu alsam bu yeni ayakkablar beendin mi evet kaa aldn giyecek bir
eyim yok kahverengi tayyr ile etek ve ceket bir de temizlikideki 3 kendi yayla kavrulan bir kadn
iin nedir ki bunlar erkekler sana bakmaz kadnlar da seni burunlar zira bir erkein olmadn anlarlar
stelik her ey de her geen gn pahallamakta 35 yama kadar 540 sadece 4 ylm kald yoo ben
neysem oyum Eyllde 35ime basacam o zaman ben de Ah evet u Mrs Galbraithe bakn bir benden
epey yalca geen hafta sokaa ktmda grdydm gzellii yok olmakta aslnda ahane bir kadn
beline kadar inen salar muhteem onlar ey gibi Grantham Stretteki Kitty OShea gibi arkasna bir
silkisi var her gn lini iim kar tarafa bakp salarn severcesine tarayn seyretmekti yazklar olsun
ki onunla anca or-dan tanmamzdan bir gn evvel tanabilmitim ya Gal Prensinin k olduu Jersey
Zamba Mrs Langtry herhal bir kraln adna yollara den ilk adam gibi hepsi de hk demi burnundan
dm 550 yalnz ben bir karaderilininkini denemek isterdim 45ine dek gzelliini muhafaza etmi
tuhaf bir hikye var nasld ha yal ve kskan bir koca ile istiridye ba ey o kadnn beline dolanan
tenekeden bir ey giydirmi Gal Prensi de ha evet istiridye bayla hakikat olamaz byle bir ey anca
bana getirdii Master Francois Falancann eserleri gibi baz kitaplarda bir papaz mym ne sabarsa
dtnden dolay ocuunu kulandan douran birine ilikin maallah bir papaz tutsun byle eyler
yazsn ya onun gt en ahmak insan bile bilir bunun mnsn hayatta en nefret ettiim ey suratnda
herkesin ayan beyan grebilecei o re- 560 zilane yalancktan ifadeyle hakikatle ilgisi yok ya o bana iki
defa getirdii Ruby ve Krbal Kralieler hatrlyorum kadnn herifi bir kancaya asp da bir iple
kamlad blm olan 50nci sayfaya
810
geldiimde tabii bir kadna ilgin gelen bir ey yok bunda hepsi uydurma balodan sonra adamn kadnn
iskarpininden ampanya imesi Inchicorede Meryemanann kucanda beiinde yatan bebek Isa gibi
hibir kadn yle toraman bir bebei iinden karamaz nceleri bebein onun sarsndan ktn
sandydm zira ihtiyac olduunda hacet yerine nasl gidebiliyordu elbet onun zen-
570 gin bir hanm olmas lzmd benim doduum sene Zat ahaneleri Cebelitarktaykene eref
duymutu aac diktii o yerde mutlaka zambaklar bulmutur zamannda daha baka eyler de dikmitir
biraz daha erken gelmi olsayd isteseydi beni bile o takdirde imdi bu vaziyette olmazdm birka adi
ilin kazand o Free-man frlatp atmal da bir broda ya da muntazaman maa alabilecei bir yere ne
bileyim btn gn boyunca para sayabilecei bir tahta oturtacaklar bir bankaya girmeli ama o sana
dnecek yer b
rakmamacasna evde ayak altnda dolamay tercih eder bugn ne programn var keke babas gibi pipo
imesine bile razym bir er-
580 kek kokusu olsun ya da apal apal dolap reklam arama numaras yapar halbuki imdi Mr
Cuffenin yannda alyor olabilirdi ama o yaptndan sonra onlar bartrmaya almam iin beni
oraya gndermeler onun orada ykselmesini ef olmasn salayabilirdim bir iki kez bana acayip bir
mirada attyd balangta mbarek kasnt m kasnt filhakika essahtan Mrs Bloom yalnz ba miadn
doldurmu k hakuran kafesi gibi eskimi kupu mupu kalmam giysim yznden keyfim iyice kakt
ie bak ki gene moda oluyor onlar srf onu memnun edeyim diye almtm zaten onu lkin sonunda
baktm olacak gibi deil dediim gibi Todd and
590 Burnse gitmekten vazgetim ben de Leese deil tpk satld maaza gibiydi bir hayr kurumu
yararna eski eya sat bir yn sprnt u lks maazalardan nefret ederim ne sinir eylerdir daha
beteri bir ey bilmiyorum ama o kadn giyimi ve yemek piirme hakknda pek fazla ey bildii
kanaatinde raflarda ne bulursa tencerenin iine boca eder onun dediklerini yapacak olsam bama
geirdiim her Allann apkas bu bana yakt m evet onu al bamn ta millerce zerinde dnpastas
gibi duran apkann bana yaktn sylediydi Grafton Streetteki o yerdeyse satc kz iki aya bir
pabuta tencere kapa gibi arkamdan kayp duran apka-
600 nn da onu oraya gtrmek gafletinde bulunmutum kzda ise bir kstahlk srtarak zr dilerim
galiba sizi biraz fazlaca sktk diyor ulan orda ii ne ki ben kza dik dik baknca evet orda kazk gibi
dikiliyordu hi amadm lkin ikinci defa deimiti domuzkafal Poldy her zamanki gibi inat m
inat bana kapy aarken
kalkt-811
nda lkin biteviye gslerime baktn grmtm beni uur-lam olmas da nezaketini
gsteriyordu her hal krda mteessirim Mrs Bloom vallahi inan olsun ilk seferinde fazla zerinde
durmakszn o hakarete uram ve ben de ite onun kars olaraktan hafife glmsediydim kapdayken
o son derece mteessirim der-kene memelerimin ne doru ktnn farkndaydm eminim y- 610
leiniz evet galiba onlar o ekilde eme eme bir para sertlemelerine yol atyd yle uzatnca ben de
susadm handysa memecikler diyordu onlara beni gldryordu evet zellikle bu memebam en hafif
bir eyde semsert oluyor gene yle yaptracam o iki yumurtay da Marsalayla rpp onlar onun iin
semirteceim u damarlarla u eyler de nedir ne tuhaf bir yapl var ikiz olursa diye 2si ayn
mzedeki o heykeller gibi gzellii temsilen yerletirilmiler sanki oraya ilerinden biri onu eliyle
saklar gibi duruyordu bir erkein o dopdolu iki torbasyla ve ta aalara sarkan ya da apkaas- 620 k
gibi yukarya doru uzanp insana yapan br eyiyle nasl grndne bakarsan tevekkeli onu
lahanayaprayla rtyorlar kasaplar arsnn arkasndaki o iren Iskoyah Cameron dals ya da
eskiden balk heykelinin bulunduu yerdeki aacn ardna gizlenen kzl sal br sefih herif ben
oradan geerken gya durmu da iiyormu gibi yaparak don mintan bir yana fora greyim diye bir
uzat vard Kralienin bl deil bllkleri iyi ki onlarn yerine Surreyleri gnderdilerdi zaten onu
her frsatta sana gstermeye alrlar Harcourt Street istasyonundaki erkekler tuvaletinin oradan
nerdeyse her geiimde srf denemek iin herifin biri 630 dnyann 7 harikasndan lincisiymiesine
muhakkak benimle gz gze gelmeye alrlard ff o mlevves yerler bir de kt kokarlar
Comerfordlarn partisindeki yrek tazeleyici hemi de mesane iirici portakalata ve limonatalardan
sonra geceleyin Poldyyle eve dnerkene onlardan line girdiydim yle src bir ayaz vard
tutamadydm ne vakitti 93 senesinde kanaln donduu sralar evet birka ay sonrasyd ne yazk ki
orada melip erkekler pisua-rnda beni grecek birka Cameron yoktu eskiden bir resmini izmeye
altydm sosise ya da ona benzer bir eye benziyordu yrtp attm ortalkta dolarken bir tekme
yemekten ya da bir yere 640 arpaktan korkmazlar m ki kadn gzellik demektir herkes kabul ediyor
Helysteki iini kaybettii zaman ben de elbiseleri satp Coffee Palaceta piyano tngrdatrken Holies
Streetteki zengin bir adama plak olarak poz verip resmimi yaptrmam nerdiydi salarm indirirsem
o banyo yapan orman perisi gibi olur muydum
812
evet ama o daha gen ve ben de biraz onun spanyol fotorafnda-ki orospu kars gibiyim hani orman
perileri o ekilde dolarlarm onun hakknda bir soru sormutum metenin bilmem nesi gibi bir
kelimeyi yani o da tuttu karnasyonla ilgili telffuzu zor mu zor bir
650 kelime syledi zaten hibir eyi doru drst anlatamaz bedenin anlayabilecei ekilde sonra gider
Bbrei uruna tavann dibini yakar neyse bu seferki o kadar fazla deil mememin ban srmaya
alt noktada hl diinin izi var l basmaya mecbur kal-dydm insan incitmeye almalar
yle korkun bir ey deil mi Millyyi emzirirkene memelerim nah byle iki kiiye yetecek kadar stle
dolmutu bu da neden acaba diye sormutu stannelik yaparak haftada bir pavnd kazanabilirmiim
Penrose 28 numarada Citronlarn evinde duran o nahif grnl talebe az kald beni pencereden
ierisini grdyd derhal havluyla yzm rttm ta-
660 lebe olmas incitmiti beni o bana belladonna reetesi yazmas iin Dr Bradyyi arana dek stten
kestilerdi memelerimi ona emzirtmek zorunda kaldydm yle sertlemilerdi ki inek stnden daha tatl
daha koyu dediydi sonra mememden ayn iine samak istedi inanlmaz bir adam gazetelerde kmal
yaptklarnn yarsn hatrlayabilsem de onlardan bir kitap yazsam Master Poldynin Maceralar evet
cildi de ok daha przsz bir saattir onlarla urayor vallahi saat tutsan koca bir bebek tut ki her bir
eyi azlarna almak isterler u erkeklerin kadnlardan ald zevklerin tm de azn hissedebiliyorum
Aman Tanrm biraz gerinmeliyim keke
670 burda o olsayd kendimi brakabileceim biri iim yanp tutuuyor ya da ryamda grsem beni
arkadan parmayla gdklayarak 2 kez yaparkene bacaklarm onun etrafna dolam durumda 5 dakika
kadar geldiydim sonra da onu kucaklamtm Oh Tanrm her bir trl eyi bararak sylemek
istiyordum sik gibi bok gibi yle eyler yani ama irkin kamasn diye ya da o kelimelerin yarataca
gerginlikten nasl karlayacan bilemezsin ki bir adam nce tanman lzm Allaha kr ki hepsi
onun gibi deil bazlar o ii yaparken nazik olman isterler bu ztlk dikkatimi ekti yapyor ama
konumuyor salarm gremekten bir para dank gzle-
680 rimle o biim baktydm dilimi de dudaklarmn arasndan ona doru uzattm vahi canavar
Perembe Cuma bir Cumartesi iki Pazar Ah Allahm Pazartesiye kadar nasl bekleyeceim
gufgufgufgufdt bir yerde tren geiyor o lokomotiflerin gc devasa devler sanki suyu da ha
bire alkalayp her yandan darya fkrtyorlar O gzel ak arklaar geceler boyunca boucu
cehennem scanda karlarndan ve evlerinden uzak kal-
815
mak zorunda olan zavall adamlar daha bugn iyi ki o eski Free-manlarla Photo Bitsleri yakp o tr
eyleri braktm yalanc herif iyice dikkatsizleiyor mtebakisini de tuvalete attm yarn onlar benim
iin kessin de bir yl boyunca orda kalmasn karlnda 690 elimize birka peni geer geen Ocak
aynn gazeteleri nerde diye sorduydu bir de o eski paltolar sarp sarmaladm da hol boalttm
olduundan daha scaklatryorlar orasn o yamur ne gzeldi gzellik uykumun ardndan tazeleyici
Cebelitark gibi mi olacak diye endielendiydim yarabbim her yan gece olmu gibi karayel esmeye
balamazdan nceki o scaklar kayann da bir dev gibi rzgr nlercesine dikilirken parlday onlarn
3 Rock dana kyasla matah bir ey sanyorlar onu yer yer krmz nbeti kulbe-leriyle halbuki orada
kavaklar hepsi de prl prl ya o sarnlardaki yamur sular gnein alnnda ha bire tependen seni
ezercesine 700 babamn dostu Mrs Stanhopeun B Marche Paristen bana gndermi olduu o gzelim
elbiseyi kamilen soldurduydu ne yazk en sevdiim Kpekazm diye yazmt zerine ne iyi kadnd
bir ad daha vard bu kart sana kk bir hediye gnderdiimi haber vermek iin yazyorum daha yeni
scak ahane banyo yaptm tertemiz bir kpek gibi oldum yani ahaneydi arapk arapk diyordu ona
Cebe dnmek ve seni Bekleyi ve o eski Madriddeyi sylerken dinlemek iin dnyalar verirdim bu
altrmalarn ad Conco-ne bana daha yeni alndyd baz kelimeleri karamamtm allar elenceli
eyler ama hi yoktan sebeplerle gzya gene de oras 710 gzel bence sence birlikte geirdiimiz o
ay saatlerini daima hatrlayacam enfes kuzml reklerle ahududulu biskvilere baylyorum ya
imdi sevgili Kpekazm yazmay unutma emi baki deyip kesmi babana ve de Yzba Grovea
selamlar fasln atlam sevgiler selmlr syglr Hester x x x x x hi de evli bir kadna benzedii yoktu tpk
gen bir kz adamsa onun arapndan epey daha yal La Lineada matador Gomeze boann kulaklar
verildii boa grelerinde zerinden geeyim diye teli ayayla bastrd zaman ne kadar sevecendi u
giymek mecburiyetinde olduumuz elbiseler her kim icat ettiyse Killiney tepesine kman bek- 720
lerler bir de sanra mesel o piknikte korsa filan tekmil kmldaya-bilmen imknsz bir kalabalkta
giderkene koman ya da bir yana ekilmen gerekebilir ite o yzden br kudurmu yal boa kuakl
ve apkalar o 2 eyli banderillerolara saldrmaya balaynca bu arada lgn adamlar bravo toro diye
barmakta elbet kadnlar da
zarif beyaz mantillalarnn iinde onlardan daha az kt deiller o zavall atlarn barsaklarn deip
dkmeleri hayatmda yle bir
814
ey grm deilim evet Bell Lanede ben kpein havlamasn taklit ederkene bana ne itiraflarda
bulunduydu zavall hayvan has-
730 ta yle acaba onlara ne olmutur oktan lmlerdir 2si de bir sisin iindeymiesine insan kendini
yalanm gibi hissediyor kekleri ben yaptydm elbet o zamanlar her bir ey kendim iindi Hester diye
bir kzla salarmz mukayese ederdik benimki onunkinden daha kaln tepemde baladmda arkamda
nasl toplayacam gsterdiydi unu bunu ite tek elle bir iplie nasl dm atlr sanki iki kuzindik o
sralar ka yamdaydm o frtnal gecede onun yatanda uyumutum kollarn boynuma dolamt
sabahleyin de yastk kavgas yaptydk ne elenceli babamla ve Yzba Grove ile Alameda
esplanadasndaykene her frsatta bandodan ba-
740 na bakyordu nce bam kaldrp kiliseye baktm sonra aaya pencerelere sonra da gzlerimi
indirince gzlerimiz birleti birden tm vcudumu ate basverdi gzlerim dans ediyordu hatrlyorum
sonradan aynada kendime baktmda kendimi tanyamadm yle deimiim hafife kel olmasna
ramen ve ayn anda hem zek hem de bir yandan hayal krklna uram bir yandan da neeliy-mi
gibi grndne bir kz iin ok ekiciydi Ashlydyatn glgesindeki Thomasa benziyordu gneten
cildim ahane bir renk almt bir gl sanki o heyecan geceleri gzme uyku girmez oldu onun
asndan ho olmazd ama ge kalmadan mni olabilirdim
750 okuyaym diye Aytan verdiydi Wilkie Collinsin okuduum ilk kitab East Lynnei de Mrs Henry
Woodun Ashlydyatn glgesin-deyi br kadnn yazd Henry Dunbar sonralar yalnz bama
olmadm grsn diye ona iinde Mulveylerin fotorafyla birlikte dn vermitim bir de Lord
Lytton Eugene Aram sonra adndan dolay Mrs Hungerfordun Molly bawnini vermiti bana iinde
Molly geen kitaplardan holanmyorum Flandersten getirdii maazalardan ha bire kuma unu bunu
aran hem de metrelerce Molly adl bir fahieyi anlatan o kitap gibi ff bu battaniye de ne kaln hah
yle doru drst bir geceliim de yok ki bu ey de al-
760 tma kvrlp duruyor stelik yanmda o varken ve uslu durmazken hah yle o zamanlar scakta
gezer dururdum gmleim srlsklam olurdu kabalarm koltukta oturduum yere yaprd yle sk
besili grmek iin kanepenin zerine kar eteklerimi kaldrrdm geceleyin bcekler kyamet gibi
cibinlikler yznden bir satr okuyamazdm Tanrm ka yl oldu sanki asrlar gemi gibi tabii bir daha
hi gelmedilerdi adresini de tam vermemiti ola ki o ecnebi akrabalarnn hep bir yerlere gittiinin
bizimse hi gitmediimizin farkna varmtr o ykselen dalgalarn arasnda gemi pruvalarnn
815
beik gibi sallandklarn gemi kokularn karaya km izinli Subaylarn niformalarn hatrlyorum
deniz tutmasna yakalanm 770 gibiydim ok ciddi grnyordu bir ey demeden yksek dmeli
izmelerimleydim eteim uumakta beni alt yedi kere pt aladm m evet galiba alamtm ya da
ona yakn elveda derken dudaklarm nmekteydi seyahat iin zel mavi renkte ok tuhaf bir ekilde
simetrik deilmi gibi dikilmi Muhteem bir tayyr giymiti hava son derece gzeldi onlar gittikten
sonraysa bir kasvet bassn lgncasna kap bir yerlere gitmeyi dlediydim bizim bulunduumuz
yerde hi kolay deil babam teyzem hep evlilik bekliyorum daima bekliyorum ona daaaa yol
gstersiiiin diye ben bekliyorum ne de uan ayaklarna sratleeee kahrolas toplar ma- 780 gazann her
yannda patlaya gmbrdeye zellikle Kralienin doum gn her bir yana bir eyler atyorlar
pencereleri amadysan General Ulysses Grant m yoksa baka biri mi nemli bir eyler yapm olan
byk bir adam gemiden inip karaya ayak bastnda Nuh Nebiden bu yana orda Konsolosluk yapan ve
onun gelmesini bekleyeduran yal Sprague onu karlaynca zavall adam bir azarlasn stelik olunun
yasn tutmakta haydee balam sonra gene sabahlar borazanlarla kalk borusu fasl ve trampetlerin
grlts zavall talihsiz askercikler yr babam yr karavana kokular ortal cppeli uzunsakall
ihtiyar yahudilerle hahamlarn kokusun- 790 dan daha ok sarmakta sonra atekeskomutu silahlar susar
askerler hatlar gemek iin kouurlar muhafz anahtarlaryla dolap kaplar kilitler ardndan gaydalar
yalnz Yzba Groves ile babam pipolarn yakp Rorkes Drift ile Plevneden Sir Gamet Wolseley-den
Hartumdaki Gordondan bahsederler yal kurt ikisi her daim pencere pervaznda zerresini brakt
olmaz her darya klarnda kafay bulurlar burnunu kartrp, kesinde anlataca bir seks fkras
daha dnp durur ama ben ordaykene uyduruk bir bahaneyle benim odadan kmam istemeyi
asla unutmaz itii Bushmills viskisinden sitayile konuur ite nne ilk kan kad- 800 na da ayn
eyi yapabilirdi durmakszn imek ve yallk ldrd onu herhal eski zamanlarda gnler seneler gibi
hibir kimseden mektup geldii olmaz kendime postaladm ileri kt krpnts dolu birka
mstesna kimi zaman canm yle sklr ki insanlar trnaklarmla paralamak gelir iimden hele o tek
gzl ihtiyar Arap ile hiya hiya ahiya diye serenat yapan erkek eei senin erkek eeini ortal
kartrd iin taltif etmek lzm ellerim sarkk yle pencereden karki evde ho bir gen var mdr
diye bakm kt tpk imdiki gibi Holle'. Streetteki bir hemirenin abay yakt o
816
810 tp rencisi pencerede sokaa kmak zere olduumu gstermek iin apkam ve eldivenlerimi
giydiimde hibir hareket yok anlaysz mermer kafal dev bir postere yazsan da gzne gzne tutsan
dahi anlayacaklar yok sol elle iki defa tokalasan Westland Row kilisesinin nnde hafife kalarm
attydm da gene de beni tanyamadyd nasl oluyor da ok akllyz diye geiniyorlar syleyin
bakalm bu gri maddeden var onlarda ama saplarnda bana sorarsanz City Armsdaki o taral celeplerin
zeklar etini sattklar kzlerden ve ineklerden ok daha azd ya o kmrcnn ngra o yaygarac
namussuz aklnca apkasndan kard bakasna
820 ait faturayla beni dolandracak nedir o eller yle eskiler alaym es-kiiyurbac bugn fakir bir adama
verecek krk ieniz var m ne bir ziyareti ne bir mektup onun ekleriyle Sayn Madam diyerek-ten ona
gnderdikleri o harika ila gibi kimi ilanlar hari sadece onun mektubuyla bu sabah Millyden gelen
kartpostal bakn ona bir mektup yazm son mektubu kimdendi Ha Mrs Dwennden yahu tutup onca
yldan sonra benden pisto madrileno tarifini istemek iin ta Kanadadan mektup yazmak da nerden
gelmi aklna Floey Dillon ise asl varsa ok zengin bir mimarla evlenmimi dediklerine baklrsa
adamn sekiz odal bir villas varm kzn babas
830 yetmiine yaklam her daim neeli bir adamd ite byle Miss Tweedy ya da Miss Gillespie bu
ite piyana bu maun bfede ise som gmten bir kahve takm var sonra ldyd yle uzaklarda
insanlarn durup durup kendi ackl hikyelerini anlatmalarndan nefret ederim herkesin kendi derdi
kendisine yetiyor o zavall Nancy Blake geen ay hd zatrreden ldyd hani geri onu o kadar iyi
tanmyordum benden ziyade Floeyin arkadayd zavall Nancy cevap vermek zorunda kalmak da skc
her daim hatalarm gsterir durmak bilmez elem verici kederinize teyessrlerimi hep yaparm bu hatay
halay da inceltme iareti koymadan inallah bir
840 daha sefere bana uzun bir mektup yazar yalnz bir ey varsa beni gerekten beeniyor Oh krler
olsun yce Tanrya iddetle arzu ettiim bir eyi bana verecek birisini buldum beni gene canlandrd
artk senin eskiden olduu gibi burada bir ansn kalmad keke birisi bana bir ak mektubu yazsa
onunkisi pek ahm ahm bir ey deil ona istediini yazmasn sylediydim her zaman senin Hugh
Boylan eski Madrid yaveleri zevzek kanlara gre ak inliyorum lyorum ama o yazm olsayd sanrm
iinde bir hakikat pay bulunurdu gerek ya da deil btn gnn dolduruyor ya zaten ak da her an
dndn ve baktn her yerde yepyeni bir dnya
850 grmek gibi bir ey deil mi cevabn yatakta yazabilirdim o za-
817
man birka kelimeyle hayal etsin beni diye Av Dillonun Hanmlara Mektuplar kitabndan yazd
mektuplarla bir kadn ifal ederek mahkemede olay yaratan o adama yazd o upuzun dargn
mektuplar gibi deil ondan bir iki basit kelime yazmasn istediim zaman o tutar ayn ak kalplilikle
bir beyefendinin teklifine en byk dnyev mutlulukla mspet cevabn istedii gibi kv-rrd alelcile
alel acele vay canna bakaca bir ey yok onlar iin tamam da ayet bir kadnsan yalanr yalanmaz
seni pln dibine frlatp atverirler. O sabah ben yatamdaykene nce Mulveyinki geldiydi Mrs
860 Rubio onu kahvemle birlikte getirmi ve orda dikilerek durmutu ben onlar gstererek bana
vermesini sylediim zaman zarf amak iin firkete kelimesini hatrlayamadmdan ha horquilla
demiim kadncaz ne demek istediimi anlamam stelik de hemen burnunun dibindeki kvrk takma
sanda kendini matah bir ey sanyor 80ine yoksa lOOne yaklatna irkin suratnda krksz yer
kalmam dininin o basklarn da ekleyince dnyadaki gemilerin yarsna bedel Atlantik filosu ngiliz
bayra ve btn o carabinerolaryla limana gelip de 4 sarho ingiliz bahriyelisinin onlardan btn o
kayay almasn bir trl hazmedemediinden ve 870 onu memnun etmek iin Santa Manadaki yinlere
onun istedii kadar sk gitmediimden dolay alna sarlm yle nikh falan varsa o baka azizlerin
tm o mucizeleriyle siyah Meryemanas ve simli entarisiyle Paskalya Pazarnda
sabahleyin gnein 3 kez dans hele rahibin elinde an lmlere vatikan getirii kendisini Ma-jestad
uruna kutsay bir hayrannz diye yazmt dehetle irkil-diydim onu grdmde iimden onunla
tanmak geldiydi Calle Real boyunca beni takip etti maazann vitrininde birden geerken bana
dokunuverdi ama randevu istemek amacyla bana yazm olaca aklmn ucundan gemiyordu btn
gn kakorsemin 880 altnda sakladm ve nerde bir ssz ke bulduysam kardm kardm okudum
babamsa talimlerde emir yadradursun elyazsndan ya da pullardaki dilden karmaya alyorum
arklar syleyerek anmsyorum beyaz bir gl m taksam o koskoca salak saati de yanma koydum ki
vakti yaklatrsn Maribi duvarlarnn dibinde beni pen ilk erkekti o sevgilim kk bir olanken
dilini azma koyana dek pmenin ne anlama geldiini hi bilmezdim az tatl yle gencecik dizimi
birka kez kaldrp ona doru usuln retsin diye ne demitim ben ona nianl mymm ne Don
Miguel de la Flora adl bir ispanyol asilzadesinin oluyla aka niyeti- 890 ne aka o da benim onunla 3
sene iinde evleneceimi zannede-
818
rek latife olarak sylenmi pek ok szde hakikatler gizli deil midir nitekim Bloom da Flora gibi iek
demek ya kendimle ilgili ona birka gerek eyi de anlattm biraz hayal kursun maksadm ispanyol
kzlarn beenmezmi galiba onlardan biri onu istememi de onu tahrik ettiydim bana getirdii
ieklerin hepsini gsmde ezdiydi pesetalarla perragordalar sayamyordu ama ona rettim
Cappoquinli olduunu sylediydi Blackwaterda bir yer ama ok ksayd sonra ayrlmazdan nceki gn
Mayst evet ispanyann 900 bebek kral doduunda Mayst ilkbaharda hep byle olurum her yl yeni
bir adamla olaym OHara kulesinin orda kayann tepesindeki topun altnda yldrm arptn
sylediydim ona Claphama gnderilen ve gsteri srasnda kouarak birbirlerinin tepesine kan
kuyruksuz berber maymunlarn da anlattydm Mrs Rubio onun hnzr bir kaya akrebi olduunu ve
incelerin iftliinden pilileri ardn ve ok yaklarsan sana ta bile attn sylemiti o bana
bakmaktayd zerimde o n ak beyaz bluzum vard maksadm arya kamadan ona mmkn
mertebe cesaret vermek daha yeni yeni kabarmaya balamtlar ben yoruldum deyince
910 kknar aacnn kovuuna uzandk vahi bir yer galiba gelmi gemi en yksek kaya imi
dehlizleri kazamatlar o rkn kayalarla sarkk buz mudur nedir aa sarkan o eylerle kapl Saint
Michael maaras ve de merdivenleri fotinlerim tamamen amura batm vaziyette maymunlar lnce
herhalde bu yoldan aaya inerek denizden Afrikaya ulayorlar ta uzaklarda gemiler fndkkabuklar
sanki bir Malta gemisi gemekteydi evet deniz ve gkyz istediini yapabilirdin orada sonsuza dek
uzanp yatabilirdin dtan okad onlar ok severler bunu yapmay yuvarlak olduklarna herhal onu
harekete geirmek iin pirinsapndan beyaz apkamla zeri-
920 ne eilmitim yzmn sol taraf en gzel yanm onun son gn erefine bluzum alm effaf bir
tr gmlek vard zerinde pembe gsn grebiliyordum kendisininkini benimkine birazck
dokundurmak istediydi ama brakmadydm nce bir kssn kim bilir verem midir ya da bir ocuk
peydahlama korkusundan embara-zada o ihtiyar hizmeti Ines bir damlas dahi iine girdii takdirde
demiti sonra Muzla denemitim ama kopar da iimde kalr diye korkuyordum zira bir zamanlar bir
kadnn iinden orada yllarca kalm ve kire balam bir ey kardklarn iitmitim ktklar o yere
girmek iin deli oluyorlar sanki asla yeterince dibine ulaa-
930 mayacaklarm gibisine bir tela ama sizinle ileri bitince bir dahaki sefere kadar akllarna bile
getirmezler evet zira orada fevkalde bir his var yle gzel her zaman nasl bitirdiydik evet Ha evet he-
819
yecanm gizleyerek onunkini mendilimle ektim ama bacaklarm atydm da eteimin i tarafna
dokundurtmuyordum zira eteim yandan yukarya kadar alyordu cehennem azab ektirdiydim nce
biraz gdkladm kalkna baylyordum oteldeki o kpek rrrsssst avokvokavok gzleri kapalyd
altmzda uan bir ku seninki hl utanga olsun yle daha houma gidiyor inleyerek o ekilde zerine
kp dmelerini zerek onunkini kardm ve derisini geriye syrdmda bir para kzardyd
ucunda gz gibi 940 bir ey vard hepsinin de ortasnda Dmeler erkeklerin yanl tarafnda Molly
sevgilim dediydi bana neydi ad Jack Joe Harry Mulvey neydi galiba evet bir temendi epey sarnca
gler gibi sesli ben de tuttum ne derler ona tm o ne derler ona by varm tekrar geleceini
sylediydi Tanrm daha dnm gibi geliyor ayet evli olsaymm o takdirde beni yaparm ben de ona
sz verdim evet sadakatle uaraktan beni baladn lse de ldrlse de yzbala hatta amirallie
terfi etmi olsa da 20 yldr kknar aac kovuu dediysem ardmdan gelip de elleriyle gzlerimi kapatp
kim olduunu tahmin etmemi istese onu tanyabilirdim hl
gen 950 belki de 40 yanda Blackwaterh bir kzla evlenmi ve epey deimitir hepsi de deiir bir
kadn karakterinin yars olsa onlarda kars daha onu ryasnda bile grmeden nce sevgili kocasyla
neler yaptm ne bilecek stelik gpegndz tm dnyann gz nnde Chronicleda bir makale
yapsnlar bunu sonra bir para l-gnlatm Benady Broun biskvi torbasn iirdiimlen bir patlattm
Allahm bir grlt kopsun ne kadar ullk ve gvercin varsa lk la ayn yoldan geriye dnp
Middle Hill zerinden eski asker karakolu ve Yahudi mezarln bu arada mezartalarndaki Ibranice
yazlar okuyormu gibi yapa yapa geerkene tabancasyla 960 ate etmek istedim tabancam yok dedi
bana bela kesilmitim H M S Calypso yazl siperli kepini ben dzelttike o erikletiriyor-du apkam
sallayarak mabedin dnda konuan o yal Piskopos kadnlarn yce vazifelerinden bisiklete binip
siperli kepler giyen imdiki kzlardan dem vuran uzun vaizini verirkene bloomer denilen yeni kadn
jimnastik klotlarn da ihmal etmediydi Allah ona akl bana bol bol para ihsan eyleye herhal onun yz
suyu hrmetine demiler yle admn Bloom olaca da hi aklma gelmezdi bir kartvizitte nasl
grnecek diye kda yazdmda mesel kasapla konuurkene bastne M Bloom vallahi ok
gzelsiniz der 970 dururdu Josie ben onunla evlendikten sonra neyse Breen ya da Briggsden daha iyidir
brigmi bir de o bottomlu isimler var Mrs Ramsbottom ya da baka trden bir bottom Mulvey de matah
bir
820
isim deil yani ondan boandm diyelim Mrs Boylan annem artk her kim idiyse bana daha gzel bir
isim takabilirdi Allahakna mesela o gzelim Lunita Laredo gibi Willis Roaddan aa Jerse-yin br
tarafnda kvrla kvrla Europa Pointe doru koarkene ne kadar elenirdik imdi Millyninkleri o
merdivenden yukarya koarkene seyretmekten holanrm ya benimkiler de bluzumun iinde yalpalana
yalpalana oynard zplayarak karabiber aalarnn ve akakavaklarn yapraklarn yoldum ve ona doru
frlattm Hin-distana gittiydi seyahatlerini yazacakm dnyann bir ucuna gitmeyi ve dnmeyi gze
alan bu erkekler vakit varken hi olmazsa bir kadn bir para haydi iki para sktrmak haklar yle ya
bakarsn boulacaktr ya da bir yerde gmleyecektir o Pazar sabah o len Yzba Rubios ile Windmill
Hillden yukar dzle trman-dydk nbetininki gibi eski usul drbnyle bir iki gemi grdn
sylediydi B Marche Paristen gelen o elbiseyi giydiydim ve mercan kolyeyi taktydm boaz
pasparldak ta Fas nerdeyse Tanca krfezini apak tepesi karl Atlas dan grebiliyordum tpk bir
nehir o boazlar effaf yle Harry Molly sevgilim srekli onu dnyordum denizde her zaman yle
sonra yinde zirveye doru jponum kaymaya balaynca irtifadan haftalar haftalar boyunca onun
kokusu iin mendilini yastmn altnda sakladydm Cebe-litarkta ie yarar bir parfm bulunmazd
sadece o ucuz peau dEs-pagne kuruyunca insann zerinde leke brakan hani her eyden ziyade ben ona
bir yadigr vermek isterdim o bana uur getirsin diye o acayip Claddagh yzn verdiydi ben de
Gney Afrikaya giden ve orada Boerlerin pis sava yznden ve hummadan len Gardnere verdiydim
ama sonunda malup oldular ya opal ya da inci gibi sanki uursuzluk getirmiti ama 18 karat altndand
ok ar olduuna lkin yle bir yerde ne bulabilirsin ki Afrikadan esen kumkurbaas frtnasyla
limana vuran o Mary the Mary midir neydi ad o terkedilmi gemi yo. by yoktu Gardnerdi o evet
perdahlanm tral yzn grr gibiyim Gufgufgufd-.t gene o tren inleyen
namesiyle ah o eski gnlee-rimdee hasretle gzlerimi kapal soluk solua dudaklarm uzatp
pebilseydim eer hznl gzlerini aarak piano ite burada buulanrken dnya budny ksm berbat
gelir ah o ak arklaru- bir daha sahneye ktmda bununla bir nlataym da ortal Kathleen
Kearney ile btn o rtkanlar Miss uymu da Miss Buymu da Miss br politikadan bahsederek
gtmn kenar kadar anlarlar ya ortalkta seke seke gezen bir sr sereosuruu kendilerini ilgin
gstermek iin ne varsa yapar bunlar yerlimal
821
irlandal gzeller asker kzym ben ne olmu ya siz kimlerin kzsnz izmecilerle meyhanecilerin mi
bala beni payton elarabas sandydm seni bir subayn koluna girip benim gibi Alamedada yry
yapma frsatn ele geirmek iin elli kere k atarlard geceleri orkestra alarkene gzlerim akmak
akmak gslerim ihtiras nerde onlarda Allah o zavall salaklarn yardmcs olsun ben 15 ya- 1020
mdaykene erkekler ve hayat hakknda onlarn 50sine bastklarnda reneceklerinden fazlasn
biliyordum o ekilde ark sylemesini bilmiyorlar ki Gardner o ekilde glmseyen azma ve
dilerime bakan bir erkein bunu unutmasna imkn yoktur demiti ilkin aksanmdan holanmadn
sandydm o da tam ingiliz yani pullarna ramen babamn bana brakt tek ey gzlerim an-
neminkilere ekmi endam da her ne halse btn o astklerin kasnt olduklarn sylerdi hep halbuki o
hi de yle deildi dudaklarmda erir giderdi nce suratna baklmaya layk
bir kocayla benimkisi gibi bir kz bulsunlar da ha bir de elini sallasa ellisini pe- 1030 sinden
koturabilecek Boylan gibi paral bir yakklnn itahn kollar birbirlerine kenetlenmi vaziyette o ii
4 ya da 5 kez yapsnlar da greyim onlar ya o sesleri onunla evlenmeseydim oktan bir prima donna
olabilirdim gelir aknn gzel ta haneremde ene geriye pek fazla deil ikile canm Hanfendimizin
Odas alacakaranlkta hendekli iftlik ile kemerli odalar konusunda bir tekrar evet koro merdivenindeki
performanstan sonra verdii Gneyden esen yelleri syleyeceim memelerim ortaya ksn diye siyah
tu-valetimdeki o danteli deitireyim elbet Evvelallah bir de o almet yelpazemi onartaym
kskanlklarndan atlasnlar onu d- 1040 ndke deliim kanyor, daima iimden ey yapmak
geliyor iimde bir frtna esiyormu da en iyisi aman dikkat uyanp da gene slatmaya balamasn km
belimi sarlarm kamilen ykamken keke bir banyomuz olsayd kendime ait bir oda ya da neyse
keke baka bir yatakta kendi bana uyua souk ayaklar zerimde yle al da osuracak bir yer
bulalm yahu Tanrm ya da ne yapacaksak daha iyi yapalm evet ylecene tut onlar yanmda bir para
piano usulcana gzeeee o tren gene uzaklardanpianissi-mo eeee bir kark daha
oh rahatladm nerede olursan ol karde zartay koyuverecek- 1050 sin kim bilir belki de ayla birlikte
aldm o domuz pirzolas sonradan gayet iyiydi scak olduuna hibir koku alamadydm arkterideki
o tuhafbakl herif dolandrclarn ah eminim inallah o lamba ttmyordur burnumun ii kurum
dolucak ama onun hava-gazn btn gece ak brakmasndan evldr Cebelitarkta da ge-
822
eleri yatamda huzursuz olurdum kahrolas hatta ne diye yle sinirliyim anlaym diye kalkardm ama
kn houma gitmez deildi daha ok insan elbet Hey Allahm o k da ne kt sdyd havalar on
yamda kadardm yle miydi evet o byk bebeim vard bir sr cici giysisi bir giydirir bir soyardm
ayaz kesen o rzgr
1060 dalardan esip ta ne Nevadayd Sierra Nevadaya ksack kombinezonumla minenin karsnda
durup kendimi stmaya alrdm o ekilde dans etmeye baylrdm sonra bir kou yatama giderdim
karda oturan adamn hep orda olduuna ve klarn sndrp bitevi bana baktna eminim yaz
gelince ev iinde plak dolardm soyunuk halimi ne severdim ya lavaboda kendimi okaya-raktan
krem srerdim ama oda faslna gelince ben de sndrr-dm m ve ite o anda 2miz kalrdk
uykuya falan gle gle artk hi olmazsa bu gece inallah onun yoldan karan o tp rencileriyle
kmaz dnn gen adam tekrar geldiinde saat sabahn
1070 4 mdr yoksa daha m fazladr bravo ocua beni uyandrmayacak kadar nazik btn gece
paralarn savurup gevezelik etmekten ve dur durak bilmeksizin imekten ne anlarlar bilmem su iseler
ya sonra balar bize buyruk yadrmaya yok yumurtas yok ay yok Findon morinasyla scak tereyal
kzarm emei galiba yaknda onu lkenin kral gibi oturtmak zorunda kalcaz yumurtann iini
kan ters ucuyla ite kaka bunu nerde rendiyse artk st kat merdivenlerinden sabahleyin tepsideki
fincanlar angrda-taraktan apar topar inii yok mu mr vallahi sonra kediyle oynamas nasl da
srtnr insana ama kendisi iin ha pireli mi acaba 1080 bir kadn gibi tpk musibet ey her daim
yalanp slak slak lkin o nefretlik trnaklar acep bizim gremediimiz bir eyleri grebiliyorlar m o
ekilde baklar merdiven banda yle uzun sre oturup dinlemesi benim hep beklediim ne de hrsz
ey ama aldm o gzelim paray yarn ona biraz balk alaym bari ya da bugn Cuma evet alaym da
biraz kuzm reeliyle stl pelte ok eskiden olduu gibi Londra ve Newcastledan Williams and
Wood-sun o iki librelik erik ve elma karm kavanozlardan deil bereketli ama o kemikleri ne fena o
ylanbalklar ey mezgit evet gzel bir para mezgit alaym da hep 3 kiiye yetecek kadar alyorum
1090 unutup amaan kasaplardan bktm artk Buckleys nedir o fileto pirzola efendime syleyim but
biftek kontrfile koyun boynu ve dana yrei ad bile kfi ey ya da piknik iin her birimiz 5/- ver-sez ya
da ona detsez ve onun iin de baka bir kadn davet etsez kimi Mrs Fleming ve arabayla Furry Glene
ya da Strawberry Bed-se gideriz ilkin btn atlarn toynaklarn inceletirdik ona mektup-
823
lan yapt gibi yo Boylanla deil orada evet birka dana rostosu ve jambon kark sandvile setlerin
dibinde kk kk evler var belli ne iin ama hava ok scak dediydi lkin resm tatil de deil amaan
sen de Hamsin Yortusunda dolaan u kadnlardan nefret ediyorum nedir yle uursuz bir gn bence
tevekkeli ar soktuydu 1100 onu sahiller daha iyi ama mr hayatmda bir daha onunla kaya binmeye
tvbe sonra da Brayde denizcilere krek ekmesini bildiini sylemesi biri kp da Gold Cup iin
engelli yarlarda at binebilir misin diye sorsa seninki evet diyecek ama hava patlaynca senin numarac
olanca arlyla bana yaslanp bana
dizgini saa kr imdi sola kr o arada deniz bir kabarsn battk batyoruz derke-ne krei elinden kayp
zengiden bir frlasn kr hepimiz dibi boylamadmza tabii o yzme biliyor bense hi tehlike filan
yok canm sknetini muhafaza et spor pantolonuyla yle iimden herkesin nnde onlar paralamak ve
tekinin dedii gibi kn 1110 krbalamak geldiydi eek sudan gelinceye hak ettiydi bunu zira lkin
City Arms Otelinden br gzel Burkeyle birlikte olan kim olduunu bilmediim o uzunburunlu herif
de ordayd ve her zamanki gibi istenmedii yerlerde iskelenin zerinde bir ngar kar m diye etraf
gzetlemekte herifte bir yz var kusarsn kr k aramzda bir iliki olmadyd bu da 1 teselli ite bana
getirdii Mr Paul de Kock gibi baka nl bir beyefendi tarafndan yazlan o Gnah Zevkleri de nasl
bir kitap acep insanlar o ismi ona hortu-muyla bir kadndan brne dolap durduuna vermilerdir
garanti beyaz iskarpinlerimi deitirmeye dahi frsat bulamadydm 1120 tuzlu suyla hr kmt ya o
tyl apkam rzgrda bir o tarafa bir bu tarafa uaraktan ne rahatsz edici ey yarabbim kkrtc da
denizin kokusu beni bir cotursun tabii ya kayadan kvrlnca arkada Catalan Krfezindeki sardalyelerle
apakbalklar balklarn sepetlerinde ahane gm sanki mbarekler ihtiyar Luigi hani Cenovadan
gelen yz yanda mym dedilerdi bir de o uzun boylu kpeli delikanl zerine kmak iin trmanman
gereken bir erkek istemem hepsi de oktan br dnyay boylamlardr herhal stelik bu berhane gibi
yerde geceleri yalnz bama kalmak istemiyorum lkin katlanmam lzm herhal o kargaada tanrkene
1130 dahi eve bir tutam tuz getirmediydim birinci katta misafir salonunda mzik akademisi kuracakt
pirin levhal falan ya da Blo-omlarn Pansiyonu amay dndyd elbet buyur sen de babann
Enniste yapt gibi her eyini batr babasna ve bana yapmak istediini syledii br eyler gibi yani
ama onu anlyordum halaymz iin gidebileceimizi syledii btn o harika yerler meh-
824
tapta Venedik gondollar Como gl bir gazeteden resmini kesmi mandolinler fenerler Ah ne kadar
gzel dediydim ben ne istersem derhal onu yapacakt gya vakit geirmeksizin erkeim olur mu-1140
sun gmlerimi tar msn icat ettii onca plan iin ona karpuz-kabuundan bir madalya vermeleri
lzm sonra tutsun bizi btn gn buruya hapsetsin bir dilim ekmek iin kapya hangi menhus dilencinin
gelip de ne martavallar okuyacan sonra da ayan ieri daldrp kapy kapatmama mni olacan hi
bilemezsin Lloyds Haftalk Haberlerde 20 yl hapiste kaldktan sonra kp da yal bir kadn paras iin
ldren o kaarlanm mcrim dedikleri adamn resmindeki gibi o adamn zavall karsn ya da artk her
kimse anasn dnn bir herifin suratn grmemek iin ehir deitirir insan emin olmak iin btn
kaplar ve pencereleri sr-
1150 gleyip kilitleyene dek rahat edemediydim ama bu sefer de bir hapishaneye ya da bir tmarhaneye
tklm gibi hissetmeye balyor insan hepsini kuruna dizmeli dokuz kaml krbala canna okumal
zebella gibi herif zavall bir yal kadn yatanda boazlasn vallahi tutup keserdim eyini bir faydas
dokunacandan deil ama hi yoktan iyidir hrszlarn mutfaa girdiini iittiime emin olduum o
gece gmleini giyip elinde amdan ve ocak sngs sanki bir fare ararmasna aa indiydi lkin
d bokuna karm surat araf kire gibi beyaz aklnca hrszlar iitip de kasnlar diye ha bire
grlt karyordu aslnda alnacak fazla
1160 bir ey yok da haliyle korkuyor insan Milly de uzakta olduuna kz ta oralara gndermesi yani
neymi dedesinin yz suyu hrmetine fotoraflk renmeliymi halbuki kz Skerrys akademisine
gnderseydi ya orada da hep birinci olur bir eyler renirdi benim gibi olmazd garanti benimle Boylan
yznden planlamtr bunu yzde yz eminim her eyi nasl da tertipler bu adam yarabbi Milly varken
son zamanlarda evde dnecek yer kalmadyd ayet kapy srglersem tamam ancak ilkin bir
huzursuzluk kapy almadan eve girmesi aada elimde eldiven ykanrkene kapnn arkasna
sandalyeyi dayadydm ne sinir ey ama sonra btn gn
1170 hizmeti kadnlar gibi ikier ikier camekna koy ki baksn o minnack cicilibicili heykeliini
hantall ve dikkatsizliiyle krdn renirse diye kadn gitmeden nce o talyan delikanlya ek yerini
grnmez ekilde onarttydm 2 iline bir patates bile kaynatmaz tabii efendim ellerini korumas lzm
son zamanlarda dikkat ettim de hep onunla masada oturmu ona gazetede bir eyleri aklyor kurnaz
karysa anlam gibi kafa sallayp duruyor elbet onun tarafn tutacak biz ona eyvallah demiyoruz ya
tutup bize mi anlatacak
825
vallahi ben ok safm kadnn mantosunu tutmalar zaten onun bir kabahati olsa benim yzmden der
ona benim iim bitikmi de rafa kaldrlmam lazmm sanyor ama yanlyor alkas yok grece- 1180
iz
greceiz imdi Tom Evansla da krtrdna vaziyeti fena saylmaz iki olu da Murraylarn o haar
kzlaryla slk alp beni taklit ediyorlar sonra da Milly de bizle oynayabilir mi ltfen maallah kz
rabette artk ondan ne koparrlarsa geceleyin Nelson Street boyunca Harry Devann bisikletine binerek
iyi ki onu imdi bulunduu yere gndermi zira haddini iyice amaya baladyd patinaj alanna gitmek
iin tutturmalar sigara dumann burunlarnda tutmalar diktiim ceketinin arkasna dmenin ipliini
diimle koparrkene kokusundan anladydm benden gizleyemezdi ok bir ey diyorum yalnz keke
zerindeykene dikmesedim zira ayrlk 1190 mnsna gelir son erikli pudingi de 2ye ayrdydm vallahi
kyor kim ne derse desin yalnz dili benim zevkime gre bir para uzunca bluzun nden ok ak derdi
bana tencere dibin kara hesab ki-minki daha kara acaba pencerenin pervaznda otururkene bacaklarn o
ekilde kaldrma her eyin meydana kyor millet gelip ge-erkene ona nasl da bakyor tpk ben o
yatayken bana baktklar gibi elbet o yata paavra giysen yakr bir de kendisine hi dokundurmamas
yok mu Theatre Royalde Only Wayde ayan ek ordan insanlarn bana dokunmasndan nefret ederim
kendi yaamndan korkuyor pilili etekliini yesinler tiyarolarda grla gidiyor- 1200 dur herhal karanlkta
o biim dokunmalar nasl da dibine dibine yaprlar hep Gaietydeki Beerbohm Tree in Trilby oyununda
aadaki o gen mesel bir daha yle ezilmek iin oraya gitmek mi tvbe eksik olsun Trilbysi de
birabomu da iki dakkada bir dayay-verip uzaklara bakmalar bir para sapk mutlaka daha sonra Swit-
zerin penceresinden iki k kadna yaklamaya alrkene grdy-dm onu ayn numaray ekmek
zere btn o hareketleri ve yzn tandydm ama o beni hatrlamadyd ya Broadstoneda onunla
ayrlrkene dahi onu pmemi istemediydi inallah orada ona hizmet etmek iin nnde susta duracak
benim gibi birini bu- 1210 lur kabakulak olduu bademcikleri itii zamanki gibi yok u ner-de yok bu
nerde e tabii daha tam mansyla alm deil ben kendim bile anca kat 22 yamdan nce lykyla
gelebilmi deildim hep yanl yere kayard kzlara has samalklar ite mark mark glerekten o
Conny Connollynin siyah kt zerine beyaz mrekkeple ona yazd mektubu mhrmumuyla
mhrleyii ne ki perde indiinde onu alka tutmutu nk ne kadar yakklyd o zamanlar bir de
kahvaltya le ve akam yemeklerine gelen
826
Martin Harvey vard sonralar kendi kendime bir erkek bir hi u-
1220 runa bir kadn iin hayatna son verdii takdirde ancak hakiki ak byle olmal diye dnrdm
artk yle erkeklerin says epey azalmtr muhakkak ancak benim bama gelmedike buna inanmas
g ounun iinde bir zrnk sevgi yoktur billahi bugnlerde birbirleriyle dolu tpk senin gibi
hissedecek yle iki insan bulmak bir para atlak olurlar ekseriya babas bir para kak olmal nedir o
gidip onun ardndan kendini zehirlemek zavall ihtiyar adamcaz herhal kendini terkedilmi gibi
hissettiydi senin kk kahpe de benim eylerime musallat zaten birka eski psk eyim var daha
15inde salarn yaptrmak istediydi pudralarm sonra cildini
1230 bozacak vallahi yle eylere daha vakti var kfi mr boyunca ama gzel olduunu bildiine ii
kpr kpr dudaklar kpkrmz yle ne yazk ki o ekilde kalmyorlar benimkiler de yleydi amaan
onunla m uracam yarlarda Mrs Joe Gallahere rastladmz hani onun da Avukat Friery ile bizi atl
arabasnda grmezlikten geldii gn ona gidip yarm stonluk patates almasn sylediydim de ingen
karlar gibi nasl da emkirdiydi ben de Yaradana sndm da kulaktozuna hellinden 2 tokat akettim
bu sana anana yle cevap verdiin bu da arszln iin elbet sabrm tardyd zaten neydi ha aymdan
p m ktyd yoksa evvelsi gece uyuma-
1240 dmdan myd yediim peynir mi asabm bozuktu baklar ha-vari koyma diye ka kere tembih
ettiydim aslnda kendisi de de-diydi ya evde ona hkmedecek kimse olmadna dur bakalm ayet
bizimki kzcazn inanlarna ilikin mnasip bir tedbir almazsa yapacam bilirim son defa o zaman
gzleri iki eme aladyd ben de onun gibiydim ya kimse bana bir ey buyurmaya cesaret edemezdi
kabahat bizimkinde elbet oktaan bir kadn tutacamz yerde ikimiz burada kleler gibi benim hi
yle doru drst bir hizmetim olmayacak m bir daha sonra onun geldiini grdyd daha nceden
bildirmeliydim ona aksi takdirde yanna brakmazd
1250 ba bels deil mi bunlar o ihtiyar Mrs Fleming ona bir ey yaptrmak m istedin kendin de
ardndan koacaksn tabaklarn anaklarn iine doru aksracak osuracak elbet kadn kocam elinde
deil iyi ki gardrobun arkasnda kaybolan o mlevves bulakbezini bulduydum bir ey oldunu
anlamtm aydnlk penceresini atm ki kokular gitsin diye arkadalarn eve yemee getirmesi yle bir
gece bir kpekle kageldii gibi ltfen yani vallahi bu delilik bilhassa Simon Dedalusun olunu
babas.da tam bir tenkiti yani
kriket manda gzlklerini kaldrm silindir apkas banda orabnda koskoca bir delik bir taraftan
glerek
birisine olunun ortao-
827
kulda bilmem ne iin kazand btn o mkfatlardan dem vurur 1260 parmaklklara trmandn
dnn bizi tanyan biri grm olsa o ahm ahm cenazelik pantolonunda koca bir delik am mdr
acep tabiatn ona verdii yetmezmi gibisine nasl da peinde srkleyip o pis mutfaa buyur etmi akl
var m bu adamda syleyin imdi yazk amar gn deil de eskimi donum aslm o acuze karnn
eseri t yan dahil hepsinin teftiine alesta vaziyette olucakt ocukcaz baka bir ey sanabilirdi o
sylediim yalar da hi karmam ki ylecene gitti felli kocasnn durumu da k-tletiine zaten
onlar da her zaman bir musibet ya bir hastalk ya bir ameliyat yle bir ey yoksa bile herif iiyordur
kadncaz d- 1270 vyordur gidip gene birini aramam lzm her sabah kalktmda mutlaka yeni bir
ey vardr gzel Allahm gzel Allahm mezar boylamadan rahat etmemiz ksmet olmayacak herhal
ayet msaade karsa bir dakika kalkabileceiz ite Aman Tanrm dur evet o ey zerime gelmi evet
imdi e tabii sizi de iza etmez mi btn o drtmeler batrmalar srmeler iimde kaldrd bak imdi
Cuma Cumartesi Pazar ne yapacam ben vcutta ruh muh kalr m bu tarzdan holanyorsa o baka
baz erkekler bundan holanrm Allah bilir ama hepimizde bir muzrlk mevcut her 3 ya da 4 haftada
bir 5 gn aylk mutat hadisemiz al sikini vur duvara o gece ze- 1280 rimde o ekilde geldiinde srf bir
tek o sefer ite Michael Gun-nn ona Gaietyde Mrs Kendal ile kocasn grmemiz iin verdii
locadaykene Drimmiesde bir sigorta problemini halletmi de bendeki lgnla bakn ama elinde
drbn tepeden bana bakan o k beyefndiye pas vermediydim br tarafmda Spinozadan dem vuran
adama ve de sanrsam milyonlarca sene nce mortoyu ekmi olan ruhuna da hakeza o kritik vaziyette
pek ilgilenmiim gibi ne eilmi sonuna dek oturmaya mahkm mmkn mertebe glmsemeye
alyordu Scarlinin o karsn dnyada unutamam apar topar yle hzl bir oyunmu dedilerdi zina
hakknda st balkon-1290 dan hyarn teki zinakr kadn slkladyd yuhaladyd galiba gidip br
sokaa atmak iinbir kadn buldu telafi etmek iin btn arka yollar koarak dolat keke onda da
bendekinden olayd o zaman yuhalard inann ki kediler bile bizden daha ansl iimizde daha ok mu
kan var nedir O sabr ver yarabbim deniz gibi akyor iimden oysa o iri yapsna ramen beni hamile
brakmad yeni serdiim temiz araflar berbat etmek istemiyorum giydiim temiz amardan dolay
myd kahrolas kahrolas bakire misin deil misin anlamak iin yatakta bir leke grmek isterler hep
kafalarna taktklar tek ey budur ne de salaktrlar ya 40 kere dul kalm ya 1300
828
da boanm olabilirsin bir parack krmz mrekkep lekesi tamamdr brtlen suyu ya da yo fazla
morca olur Peygamber akna nedir u gnah zevklerinden ektiimiz bunu kadnlara layk gren her
kimse bir yandan amar bir yandan yemek piirmek ocuklar bu kahrolas karyolann ngrts da yok
mu parkn ta te tarafndan bizi iitebiliyorlardr garanti ilteyi yere serip yast kmn altna
yerletirmemizi nerdiydim acaba gndzleyin daha m zevkli olur kolaydr herhal surdaki kllarm
kessem iyi olucak piiriyorlar beni gen bir kz gibi grnrm belki nasl da emer ya
1310 bir dahaki sefere giysilerimi kaldrd zaman yznn halini grmek iin neler vermezdim
lzmlk da nerede dur altmda krlacak diye dm nasl da kopuyor hep o eski komodinden sonra
dizinde otururkene ar m geldiydim ona acaba nce br odada sadece bluzumla eteimi kardm
zaman onu koltua kasten oturtmutum zira bulunmamas gereken yerde harl harl arlm hi
hissetmediydi o aromal pastillerden sonra inallah nefesim gzel kokmutur dur Tanrm bir zamanlar
bir erkek gibi annda hani kolaycana slk alabiliyordum Ey Allahm ne grlt zerindekiler kpk
olsa bari birisinden para gelecek herhalde sabahleyin
1320 parfmlemem art unutma kalalarn bundan gzelini grmediine bahse girerim unlarn
beyazlna bak en przsz yeri de tam buras u iki eyin aras eftali gibi ne de yumuak Tanrm bir
erkek olsaydm da gzel bir kadnn zerine bineydim O Tanrm ne bu patrt Jersey lalesi gibi dur dur O
Lahorda nasl da boanr sular
acaba benim iimde bir rahatszlk m var kim bilir yoksa iimde byyen bir ey mi var her hafta o
eyin o ekilde gelii ne zamand ben geen Hamsin Yortusuydu evet sadece 3 hafta kadar doktora
gitmem lzm ne ki evlenmezden nce iimden o beyaz
1330 ey geldii ve Floeyin beni Pembroke Roaddaki kadn hastalklar mtehasss o yal teneir
kargas Dr Collinse yollad zamanki gibi olucak vajinan dediydi orama btn o yaldzl aynalarla
hallar vajinalarndaki
ve kokhorozbinalarndaki en sudaY bir bahaneyle ona koan Stephens Greenli o zengin karlardan bu
ekilde toparlyordu herhal elbet onlarda para bol onlar iin hava ho dnyadaki son adam olsa dahi
onunla evlenmezdim stelik ocuklarnda da tuhaf bir eyler var her tarafta o pis diileri koklayp
dururlar yaptm eyin kt bir kokusu var myd diye sormutu bana ne yapmam istiyordu yani altn
olan hari mi belki ne soru ya o kr k-
1340 r moruk suratna komprimanlarmla svatrsam m diye geirdiy-dim o zaman gnn grrd
ve onu kolayca geebilir misin neyi 829
geiceiz yahu diye dndydm soru ekline baklnca Cebelitark kayasndan bahsettiini
sandydm laf aramzda gayet de gzel bir icat ne ki ben kendim kvette knarak boaltmay tercih
ederim sonra aktmak iin zinciri ekerim ooh serin diken diken olur her yanm ancak iinde bir ey var
gibi gelir bana Millynin-kinden anlardm hep kurt var m yok mu gene ayn ey ya ona yaptrp cretini
demek ne kadar doktor bir ngiliz altn ltfen bir de sorar sk sk omisyon oluyormuyum diye u
ihtiyar herifler nerden bulurlar bunca laf miyop gzleriyle zerimde omisyon 1350 olurlar yana kalkk
itimat edip de bana kloroform ya da artk Allah bilir hangi ilac vermesine raz gelmezdim lkin oturup
da kalarn yle atarak burnu yle akll akll yazmasna baylrdm seni kahrolas yalanc afte Ah
her bir ey eblehin teki olmasn da kim olursa olsun bunu kefedebilecek kadar zekiydi tabii hepsi kendi
dncesinin eseri ya o delice mektuplar Prlantam senin muhteem vcudunla alkal alt izilmi ve
ondan kan her bir ey sonsuza dek kvan verici bir gzelliktir okuduu ve bana da bazen gnde 4 ya
da 5 kere okuttuu abuzambak bir kitaptan alm bu satr hayr dediydim emin misin O evet dediydim
olduka emi- 1360 nim deyince enesini kapanyd ardndan ne geleceini bilmez miyim tabii bir zaaf
herhal onun beni heyecanlandrmas nasl oldu bilmiyorum ben Rehoboth Terracetaykene tantmz
ilk gece durup bir yerde tanmz gibisinden birbirimize 10 dakika kadar baktydk benim anneme
ektiime Yahudi grnl olmamdan dolay herhal beni elendirmek iin yar alamsk tebessmyle
neler neler anlatrd btn Doyleler de onun Parlamento yeliine namzet olacan syledilerdi Ah ne
aptalmm ki onun btn o zerklik hareketi ve mill ittifak konularndaki pehpehlemelerine inandm
Huguenotlann i karartc bir arksn bulup getirdiydi 1370 daha alyili olsun diye Franszca
sylenecekmi O beau pays de la Touraine lkin o arky bir defa bile sylemediydim sadece din
izahatlar abuk sabuk laflarla zulmler falan bir eyden rahata zevk almana msaade eder mi hi o
zaman da byk bir ltufta bulunmu gibi Brighton Squaredeykene eline geen ilk frsatta punduna
getirip eline bulaan mrekkebi benim kullandm stelik de jelatini hl zerinde Albion stl ve
kkrtlsabunla ykamak bahanesiyle Ayy ne kadar gldydm o gn fenalk geli-cekti ama stnde
durmuyaym o kadar imdi bunun oturaklar daha makl ebatlarda yapmallar ki bir kadn zerine doru
drst 1380 oturabilsin bizimki yaparkene diz kyor bu dnyada onun detlerine sahip bir demolu
daha yaratlmamtr herhalde ba yata-
830
n ayakucunda uyumasna bakn bir sert bir yastk olmadan nasl iyi ki tekme filan atmyor da Allah
korusun yoksa btn dilerimi krard o Hintli Tanr gibi eli burnunun zerinde solumas yamurlu bir
Pazar gn beni Kildare Streetteki bir gsteriye gtrdyd san nlkl bir adam yanna elinin zerine
yatm ayakparmaklar darda yle Yahudilerinkiyle Hazreti Isannkinin toplamndan daha byk bir
dinmi dediydi btn Asyay kaplayan baka her-
1390 kei taklit ettii gibi onu da taklit ettiydi o da yatan ayak ucunda koskoca kare eklinde ayaklar
karsnn aznn iinde uyuyordur herhal brak u pis kokulu eyleri Allah akna u nerde bu peeteler
allasen ha evet tamam inallah klstr gardrop gcrdamaz oops ite balad bilmem mi nasl da derin
uyuyor bir yerlerde elenmi ald paray hak etmitir kar elbet bizimki altnda kalmaz efendim Off bu
ba belas ey inallah teki dnyada daha iyi eyler olucak kendimizi balaymz Tanrm sen efaat
eyle bu gecelik iyi de imdi bu topaklanm angrth klstr karyola bana daima yal Coheni
anmsatyor kim bilir ka kere zerinde yaylm-
1400 tr seninki de babamn onu Lord Napierden aldn sanadursun bakalm kk bir kzkene ondan
holanrdm ona yavaa piano dediydim zira O yatam severim Allahm 16 yldan sonra ite burdayz
ve halimiz her zamanki gibi kt sahi ka ev dolatk yahu biz Raymond Terrace sonra Lombard Street
ve Holies Street biz tela iinde kouurkene seninki sln ala ala yok mlek-leriymi yar buuk
mobilyamzn tanmasnda gya adamlara yardm ediyormu gibi kargatulumba dolanmakta City Arms
Hotel ise ktnn
de kts dediydi Warden Daly sahanlktaki o gzelim yer ieride her daim birileri duasn edip olanca
ufunetini ardnda
1410 braktktan sonra orada en son kim vard bilirdin hep tam durumumuz bir para dzelecekkene bir
eyler oluverir ya da Thomsda Helysde ve Mr Cuffeyle Drimmiede tam bir baltaya sap olurkene ya
kurtulmamaz salyacak olan eski piyango biletleri yznden hapse tklacaktr ya da saygszca
davranlar yznden yaknda dierleri gibi Sinner Fein ya da farmasonlar davasna Freemandaki
iinden de kovularak evin yolunu tutucaktr ondan sonra Coadys Lanede bana gsterdii yamur altnda
srlsklam vaziyette ar ar yryen o ksa boylu adamn bize bir hayr dokunucak m bakalm bir de
pek kaabiliyetli olduunu ve halis muhlis irlandal ol-
1420 duunu syler durur halis muhlis olan ey zerinde grdm pantolonu onun srf dur Georges
kilisesinin anlar dur 45 dakka saat 1 dur saat 2 eve gelmesi iin negzel bir zaman deil mi bir kimse
trmanp aydnla inmek yle ya bir kimse grseydi o ma-
831
lum detinden vazgeirtirim ben onu ilkin gmleine bakym o Franszca mektup hl orda m diye
czdanna bakaym yalanc erkekleri tanmam zannediyor 20 cebinin tm de yetmez yalanlarna o
takdirde biz ne diye syleyecekmiz hakikat olsa bile inanmazlar sonra Aristokratn aheserindeki
bebekler gibi yataklarnda sarmalanm vaziyette baka bir seferinde de normal hayatta bizde yeterince
yokmu gibi o eski Aristokrat mdr ismi her neyse olma- 1430 dan insan o iren resimlerle
tiksindirmesi iki bal ve bacaksz ocuklar hep byle habislikler dnrler bakaca hibir ey
bulunmaz beyinsiz kafalarnda yava yava zehirleyeceksin onlar yarsn sonra beyefendiye ay ve iki
tarafna tereya srlm kzartlm ekmek ile gnlk yumurta biz artk hibir ey deiliz canm
Holies Streette bir gece erkek hep o erkek gaddarl bu beni yalamasna msaade etmediydim de bir
kere gecenin yars boyunca yerde aralarnda biri ld zaman yaptklar gibi hani kahvalt falan
etmezler ve konumazlar ya ite yle plak yatyordu okanmak istiyordu herhal bir defasnda
tahamml edeyim dediy- 1440 dim braktm hevesini alsn ama hep yanl yapyordu zira sadece kendi
zevkini dnmekteydi dili fazlaca yass mdr nedir ne diye tekrarlamasn istemediime vard elbet bir
sebebi kendisine gelince keka adam karafatmalarn kaynat kmrle kilitlesen farkna varmaz da
horul horul uyur acaba Joise miydi benim artklarma kalan afte adam doutan yalanc vallahi yo
nerde onda o cesaret evli bir kadnla benimle Boylann istemesi onun iin garanti ama onun dedii gibi
Deniine gelince o zibidi klkl herife koca demek iin bin ahit lzm evet o kk orospusu yok mu
onun yakasn kaptrd College yarlarnda ben Milly ile birlikte 1450 onunlaykene bile kellesinin
tepesinde ocuk bonesiyle o Hornblo-wer arka yoldan bizi ieriye aidiydi klarn kvra kvra yryen
o iki kz koyun gzleriyle szdyd ilkin ona gz krpmak iste-diydim tabii faydasz paralar byle
gidiyor ite Mr Paddy Digna-mn sayesinde bunlar evet Boylann getirdii gazetede hepsi de o byk
cenaze merasiminde ingene gveyleri gibi giyinmiler hakiki bir subayn cenazesini grseler bir de
harika bir ey tfekler baaa trampetler peten siyahlara brnm zavall at ardndan yrmekte L
Bloom ile Tom Kernan denilen ve bir yerlerde iip de erkekler WCsinden aaya derek dilini sran o
kck fi- 1460 ms sarho adamck ve Martin Cunningham ile iki Dedalus ve Fanny MCoyun beyaz
lahana kafal kocas bir gz tornistan sska ey kalkm benim arklarm sylemeye alyor sil
batan domas gerek yle bir ey iin ya o gs ak emektar yeil elbisesi
832
e onlar baka hangi yolla memnun edecek ki bir ses ki yamur yayor sanrsn imdi olduu gibi
gryorum arkadalk diyorlar bir de buna birbirini boazlayp sonra da gmceksin hepsi de karlar ve
ocuklaryla evde ve bilhassa da Jack Powerin barda alan o kapatmas tabii ya kars ya hastadr ya da
hastalanmak zeredir ya
1470 da biraz iyilemeye yz tutmutur o da yakkl adamdr hani yalnz kulaklarnn zerinde salar
bir para krlam vaziyette hepsi de iyi insanlar vesselam vallahi bir daha kocam onlarn eline
brakmam muhakkak onu tiye almalar yle arkasndan yle sersemce hareketlerde bulunduu zaman
pekl biliyorum ki kazand her bir peniyi onlarn kursana indirmek maksadyla arur etmeyecek
ve oluk ocuuna bakacak kadar kafas alyor mendebur herifler zavall Paddy Dignam ayn ey
ama bir bakma zlyorum onun iin karsyla 5 ocuu ne yapcak imdi hele bir de sigorta da
yaptrmadysa kk maskara bir pab kesinde taklp
1480 kalmad olmaz hi kars ya da olu da beklemede Bill Bailey ltfen eve gelsene artk matem
kyafeti onun grnmn pek slah etmez ama ayet gzelsen ok yakr insana hangi erkek yoktu o
evet o Glencreedeki ziyafetteydi ve bas varilton Ben Dollard konser iin frak kiralamaya Holies Streete
geldiinde zarna zoruna kendini fran iine sokmu ve glmseyen koskoca Dolly surat tpk
krbalanm ocuk gt gibi sevimli ve apal grnmyor muydu phe yok ki sahnede esasl bir
manzara arzetmi olacakt dnn onu kispeti iinde yrrkene grmek iin 5/- deyerek nceden yer
ayrtyorsunuz Simon Dedalus da her daim bir
1490 tuhaflk yapard ikinci msray ilkin sylemek gibi ah o eski vah bu yeni ne kadar gzel sylerdi
akdiken dalndaki bakire her daim de apknlndan vazgemez Freddy Mayersn hususi opera
seansnda onunla birlikte Maritanay sylediim zaman ne tatl parlak bir sesi vard Phoebe gzelim
elveda sevgilim seevgUim her daim Bar-tell DArcy gzel buruk bir elveda elbet sesi doutan gzel
olduuna yapmack filan arama onda nasl da tm benliini saran bir du gibi O Maritana
baltagirmemiorman iei makam deitiril-se de benim in bir para fazla tiz olsa da ahane
sylemitik birlikte o sralar May Gouldingle evliydi ama ne var ki olayn tadn
1500 karacak bir eyler sylemeden edemezdi artk dul bir erkek o acaba olu nasl bir ey yazarm
dediydi niversitede talyanca profesr m olacakm da ben de ondan ders alacakmm ne demeye
getiriyor bu adam kalkm fotorafm gstermi ona iyi k-madydm o resimde modas gemeyen bir
kyfatle ektirseydim bari gene de beni gen gsteriyor fotorafm ona armaan etmi
833
midir acaba tutsun beni de versin bari niye olmasn ki Kingsbridge istasyonundan aa babas ve
annesiyle arabada giderkene gr-dydm onu ben matemliydim 11 sene nceydi imdi evet 11 ya-
nda olucakt ne yarar vard yas tutmann ne ha yle ha byle o j
ilk alamas kfiydi benim iin duvardaki lmsaatinin tiktaklarn 1510 ' iitiyordum elbet o kedi iin
yas tutmakta srarlyd u anda kosko- i
ca adam olmutur o aralar masum bir ocuktu Lord Fauntleroy giysisi ve dalgal salaryla sahnedeki bir
prens gibiydi onu Mat Dillonlarda grdm zaman o da beni sevmiti hatrlyorum hepsi de severler ya
dur Allahm evet dur evet bak u ie bu sabah is-kambil falmda birleme ktyd daha nce rastlam
olduum gen bir yabancyla ne esmer ne sarn ben o zannettiydim ya gen de deil yabanc da stelik
yzm teki tarafa dnkt 7nci
kart neydi ondan sonra maa 1 Olusu karayoluyla seyahat anlamna ardndan bir mektup alyorum ve
rezaletler dam 31syle karo 81isi 1520 sosyetede ykselii gsteriyor evet dur hepsi de kyor ve 2
krmz 8 de yeni giysiler iin una bak ryasn da grmemi miydim evet iin iinde iirle ilgili bir ey
de vard umarm pancar suratl bir Kzlderili gibi dimdik duran ya da gzlerinin ta iine giren yal
uzun salar yoktur niye yle yaparlar bilmem kendileriyle de iirleriyle de dalga gesinler diye mi
kk bir kzkene ben iirden holanrdm ilkin onu Lord Byron gibi bir air sandydm ama onda o
kaabiliyet ne gezer epey farkl sanmtm onu o da ok mu
gen acaba o imdi dur 88 ben evlendiydim 88 Milly dn 15ine bast 89 Dillonlardaykene ka
yandayd ki 5 ya da 6 dersez 88 1530 demek ki 20 ksur olmal ayet 23 ya da 24se ona gre ok yal
saylmam inallah ukala niversite rencilerinden deildir yok canm yoksa mutfakta onunla oturur
Epps kakaosu ier miydi konuurken her bir eyi anlam gibi gzktyd bakarsn ona Trinity
Collegeden mezun olduunu sylemitir henz profesr olamayacak kadar gen inallah Goodwinin
olduu gibi bir profesr deildir o tam bir John Jameson ordinarys profesryd hepsi de bir kadn
anlatrlar iirlerinde e benim gibisini zor bulur biraz tatl '
ak iniltileri peten gitar nameleri her tarafta iir mavi deniz mehtabn gzelim ltsnda geceleyin
gemiyle Europa Pointteki 1540 fener kulesi Tarifadan dnerkene o adamn ald gitar ne kadar
manlyd acaba bir daha oraya dnecek miyim hi hep yepyeni yzler bir kafesin gizledii seni szen
iki gz bu arky syleyeyim ona bari benim gzlerim onlar ayet hakikaten airse akn yldz denli
parlak siyah iki gz ne gzel szler bunlar deil mi akn gen yldz Allah biliyor ya kendinden
bahsedebilecein akll bir
8M
insanla konumak deiik bir ey olacak onu her zaman onu dinlemezdim Billy Prescottun ilanym da
Keyesin ilanym da artk hangi Allahn cezvesinin ilanysa sonra ileri bir para aksamaya-1550
grsn cezasn biz ekeriz ok sekin bir ahsiyettir mutlaka yle birisiyle tanmak isterdim Tanrm
br kelleleri bir
yana brak stelik de gen Margate Strand deniz hamamlarnda kayann kenarndan grebildiim bir
ilah ya da ey gibi plak o yakkl delikanllar sonra ylecene denize atlarlard niin btn erkekler
yle olmuyor o zaman kadnlar iin bir teselli olurdu satn ald o kk heykel gibi btn gn
seyretsem yorulmam uzun kvrck sal bayla omuzlar dinleyesin diye parman kaldrm ite sana
hakiki gzellik ve iir her daim o canm diri matrakukas dahil onun her yann pmek istemiimdir
canmn ii kimse bakmad 1560 zamanlar onu azmn iine dahi almaktan kanmam ocuksu
yzyle sana bakarak emmeni istiyormu gibi yle temiz ve beyaz emicem vallah 1/2 dakka bir ksm
iime kasa bile ne kar yulaf orbas ya da iy gibi bir ey hibir sakncas yok stelik o domuz
erkeklere nazaran ne de temizdir kim bilir garanti 1 yl bandan brne onu ykamak akllarndan dahi
gemiyordur ou yle yani kadnlarda byk kmasna sebep olan ey de bu ite Ah kendi yamda
gen ve yakkl bir airle tansam sabahleyin ilk i onlar kap dar ederim ta ki dilekkartm kana
ya da kupa kzn iftleyene dek sonra o gelinceye kadar okurum ne bulursam ince-1570 lerim ya da
kimden holandn biliyorsam ezberlemeye alrm ki ayet btn kadnlarn ayn olduklarn
sanyorsa beni aptal sanmasn ben de ona br ksmn retirim onun iini eritirim altmda baylana
dek ilerim zerinde sonra o da sevgilisi ve metresi olaraktan btn gazetelerde 2mizin fotoraf dahil
benim hakkmda aleni yazlar yazar mehur olduu zaman Ah ne halt ederim ben ite o vakit yoo
vallahi olmaz hi terbiye nezaket hi hibir ey yok mu mizacnda ki srf ona Hugh demedik diye gelip
km yle tokatlyor bir iirle lahanann farkn anlayamyacak denli hdk onlar 1580 layk olduklar
yerde tutmazsan ite byle olur msaade bile istemeksizin gzmn nnde pabularyla pantolunu
karp hayaszca sandalyeye ymas ya ardndan bir rahip ya da bir kasap ne bilyim Jl Sezar
devrindeki o tarihi hipokratlar gibi o yarm gmle-iyle yle adi ekilde dikilmesi Eh elbet o da kendine
gre hakldr vaktini geirecek aka maka bir aslanla yatsan daha iyi olucak Tanrm bir de ona sormal
acaba ne diyecek yal bir Aslana sorsan der ki O brak canm ksa jponumun iinde yle semiz ve
itah-
landrc olmallardyd ki adamcaz dayanamamt beni bile i-tahlandryor bazen varsn karsn
erkekler bir kadnn onlar iin hep yuvarlack bembeyaz vcudundan tadn ben de isterdim ba- 1590
zen bir deiiklik olsun diye onlarn o stnze stnze kabaran semsert ve dokunduun vakit ayn
zamanda yumuack eyleriyle denemeyi John amcamn upuzun bir eyi var kede toplanan olanlarn
sylediini iittiydim ben Marrowbone Lane kesinden geerkene Mary teyzemin kll bir eyi var
karanlk olduuna bir kzn getiini biliyorlar ya yzm falan kzarmadyd niin kzar-snm yani
tabiat byle de ondan ite upuzun eyini Mary teyzemin kll eyinin iine koyarm vesaire sonunda bir
sprgenin sapn takyormusun meer erkekler gene her tarafta istedikleri eyi seip alrlar evli bir
kadn ya da en bir dul ya da gen kz zevk- 1600 lerine gre farkl farkl Irish Streetin arkasndaki evler
gibi yo ama bizleri her daim zincirlerler beni zincirleyemezler onlardan m kor-kucam bir anlatmaya
balasam ahmak kocalarnn kskanl yznden byle bir ey iin kavga edeceimiz yerde ne diye
dost kalamayz kocas birlikte ne yaptklarn renmi e elbette yaptysa kendisi yapabilir mi zaten ne
yapsa boynuzlunun teki sonra da Fair Tyrantstaki kadnla ilgili ta br utaki arla kayor elbet
adamn kocay da karsn da 2nd bir kez aklna getirdii yok istedii kadndr ve onu elde eder yoksa ne
diye verilmi bu arzular bize syleyin bakalm hl gen oluum benim kabahatim mi sora- 1610 rm
size bazen uykudaykene hari o da ters tarafmdan beni hi kucaklamayan o souk herifle yaamama
ramen vaktinden nce kartalp bir acuzeye dnmemi olmam bir mucize kime sarldnn da
farknda deildir garanti bir kadnn gtn pen bir erkek sfrdr benim nazarmda ardndan gider
nerde 1 atomluk hissimizin bulunmad gayri tabii bir ey varsa onu per hepimiz aynyz 2 topak
domuzya ayet ben yle bir eyi bir erkee yapmam gerekse pff pis hayvanlar dncesi bile kfi
ayaklarn peyim sen-yorita hi olmazsa bu makul salonumuzun kapsn pmemi miydi aynen yle
lgn bir adam vallahi benden baka kimse anlamaz 1620 onun kak fikirlerini ama elbet bir kadn
gen grnmesi iin gnde nerdeyse 20 kez kucaklanmak ister kimin tarafndan fark etmez kane ve
birisince sevilerek olsun kfi bazen yle ki istediin adam yannda deilse vallahi Cenabhakka snp
bir akam karanlnda kimsenin beni tanmad rhtmlarn oraya gider seferden yeni dnm
olduuna abazanlk yreini dalam bir denizci bulur ve kim olduuna bakmadan bir kapnn ardnda
bir yerde o ii yapardk ya da Rathfarnhamda Bloomfield amarha-
----------------------------------------- 8'6 -----------------------------------------
nelerinin orda frsat kollayp eylerimizi almak amacyla adr ku-1630 ran vahiklkl ingenelerden
biriyle ben bizimkileri oraya rnek amar adna kanp sadece birka defa gndermitim de art arda hep
ayn eski psk tek oraplar falan yollamlard o edepsizg-rnl gzel gzl delikanl karanlkta
bir daln
kabuunu soyar-kene bana saldrp bir duvara yaslasa da bir kelime sylemeden zerime binse ya da bir
katil kim olursa olsun o silindirapkal k beyefendiler de ayn eyi yaparlar bu taraflarda oturan hani
Hard-wicke Laneden kan K Cnin boks mandaki galibiyetin erefine bize balk ziyafeti ektii o
akam tabii benim iin davet ettiydi tozluklarndan ve yryndan anladydm bir dakka sonra
d-1640 np de baktmda ordan bir kadnn da ktn grdydm m-levves bir fahienin teki
ondan sonra da evine karsna gidecek de o denizcilerin yars hastalktan rmlerdir- herhal Hey k
ordan da biraz geri git Peygamber akna koca le seni figanlarm sana getiren rzgrlar ite byle
uyusun da inlesin ulu Bilge Poldo de la Flora bu sabah kartlarda falnn nasl ktn bilseydi o zaman
tam inlerdi ite 2 71inin arasnda hapse tklan aknlk iinde esmer bir adam iledii hangi sutan
dolay artk Allah bilir ben bilmiyorum kendisi mumya gibi sarmalanm uyurkene aada beyefendi
hazretlerinin kahvaltsn hazrlamak iin ben mutfakta 1650 kendimi helak edeceim ha gleyim bari
aklmn ii deil onlara ilgi gsterdin mi seni itin gtne sokup karrlar vallahi kim ne derse desin
dnya kadnlar tarafndan idare edilse ok daha iyi olurdu o zaman kadnlarn gidip de birbirlerini
ldrdklerini boazladklarn grmezdiniz kadnlarn onlar gibi sarho sarho ortalkta dolandklarn
son meteleklerine kadar kumar oynayp at yarlarnda kaybettiklerini hi grdnz m evet zira bir
kadn ne yaparsa yapsn nerde duracan bilir tabii biz olmasaz onlar da katiyen bu dnyaya
gelemezlerdi bir kadn ve bir anne olmann ne demek olduunu bilmezler nasl bilsinler ki onlara
bakacak bir an-1660 neleri olmasayd benim hi olmadyd hepsi de nerede olurlard imdi de geceleri
kitaplarndan almalarndan uzakta babo dolap durmas ve bermutat velveleli bir evde oturmamas
da bu yzden herhal ne terslik yani yle prl prl bir oullar varkene kymetini bilmezler bense
mahrum erkek ocuk yapamyor mu benim suum deil birlikte geldiydik ben o iki kpee bakarkene
pssz caddenin ortasnda diisinin arkasndan girmiti beni tamamen gzm yldrdyd bu alaya
alaya rdm o yn hrkaya sarmalayp gmdrmeseydim bari yoksul bir ocua verseydim ama bir
ocuum daha olmayacan biliyordum pekl stelik ilk
lmmiizd o gnden bu yana ok deitirdi bizi bu olay O kara 1670 kara dncelerle geirecek
deilim vaktimi artk niin kalmya-cak acaba bu gece eve getirdii kimselerin hep tuhaf olduklarn
dnmmdr ehirde babo dolap Allah bilir kimlerle kar-layordur fahieler yankesiciler
ayet yaasayd zavall annesi bundan holanmazd hayatn mahvediyor belki de hl u saat harika
yle sessiz danslardan sonra eve dnmeye baylrdm gecenin havas onlarn arkadalar var
konuabilirler bizimse hi yok ya olmayacak bir eyi ister ya da hanerini saplamaya hazr bir kadn
yle kadnlardan nefret ederim tevekkeli bize yle davranmyorlar hayet verici orospularz biz
ektiimiz btn o skntlar bizi byle 168C hrnlatran herhal ben yle deilim br odada
kanepenin zerinde de pekl uyuyabilirdi ocukken de gene byle utanga idi herhal ne kadar da gen
anca 20 ben de bitiik odada lzmlktay-kene iitmitir bak hele ne kar Dedalus acaba Cebelitarktaki
o isimler gibi Delapaz Delagracia ne antika isimler vardr ya orda bana tespih veren Santa Marial Peder
Vilaplana sonra Calle las Siete Revueltastaki Rosales y OReilly ve Governor Streetteki Pisimbo ile Mrs
Opisso aman ne isim yarabbi yle bir adm olsayd gider kendimi ilk nehre atardm Hay Allah btn o
darack sokaklar yok Paradise Yokuu yok Bedlam Yokuu yok Rodgers Yokuu yok 169C Crutchetts
Yokuu yok eytan Gedii merdivenleri tevekkeli byle delimen olmuum ben farkndaym bunun ite
yemin ediyorum o zamankinden bir gn bile daha yal hissetmiyorum acaba dilim dner mi gene o
ispanyolca como esta usted muy bien graci-as y usted bak unutmamm unuttum sanyordum yalnz
grameri isim herhangi bir ahsn yerin ya da eyin addr huysuz Mrs Rubi-onun bana dn verdii
Valerann ii baaa iki ekilde sorularla dolu o romann okumay hi denemediydim sonunda ordan
ayrlacamz biliyordum her zaman ben ona spanyolcasn sylerim o da bana talyancasn o zaman
pek yle cahil olmadm anlar ne 170C yazk ki kalmad zavall ocuk ok yorgundu muhakkak derhal
yatmak istemi kahvaltsn yatana gtrebilirdim bir para kzarm ekmekle uursuzluk getirmesin
diye bakla yapmadktan sonra ya da suteresi getiren kadnn gnyse gzel ve lezzetli bir eyler
mutfakta birka zeytin var belki sever ben Abrineste onlara bakmaya bile tahamml edemiyorum criada
ben varm ya br ekle deitirdiimden bu yana oda fena grnmyor bak iimden bir ses bana
srekli olaraktan kendimi takdim etmek zorunda ka- '
lacam syleyip duruyordu oysa beni tand falan yok ok komik olurdu diil mi ha ben onun
karym ya da tut ki biz onunla 171C
ispanyadaydk yar uyank nerde olduunu bildii yok dos huevos estrellados senor Tanrm bazen ne
kaka fikirler yor aklma mesel bizde kalm olsa ne elenceli olurdu niye olmasn ki st katta
bo bir oda var
Millynin arka odadaki karyolas yazlarn ve almalarn ordaki masada yapabilir velhasl btn
yazlarn orada yazar ayet sabahlar benim yaptm gibi yatakta okumak isterse o da 1 kiilik kahvalt
zaten hazrlanrken 2 kiilii de hazrlayabilir rahat sokaktan onun iin pansiyoner toplayacak deiliz
herhalde gidip bu Allann gazab evi tutmasayd yle akl banda 720 tahsil terbiye grm bir insanla
uzun uzun sohbetlemek isterdim o fesli Trklerin sattklar trden krmz terliklerim olsa sar ya da bir
de gzel yareffaf bir sabahlm fena halde ihtiyacm var ya da epey oluyor Walpolesdeki gibi sadece
8/6 myd yoksa 18/6 myd eftaliiei renginde bir robdambr ona bir frsat daha ve-riceim
sabahlar erken kalkcam Cohenlerin klstr yatandan bktm artk hepsi de yeni gelmi btn o
taptaze ve nefis zerzevat lahanalar domatesleri ve havular ve her trden ahane meyveleri grmek
iin arya da km olurum kim bilir grdm lini adam kim olucak sabah sabah kp ararlar o
eyi Mamy 730 Dillon sylediydi bunu geceleri de yle yine gidiyormu gibi ya-paraktan Ah u anda
ipiri sulu bir armut olsa da yle aerdiim zamanlardaki gibi insann aznda eriyen sonra ona
yumurtalarn ve onun azn daha da byltmek iin olacak verdii byklfncanla ayn nne
srerim o cici kremamdan da holanr herhal ha aklma gelmiken epey neeli davranacam ok ark
sylemek yok arada bir bir para pieta Masetto ardndan sokaa kmak iin giyinmeye balyacam
presto non son piu forte en gzel jponumu giyeceim doya doya bir baksn da bombilisi de
kalkdaversin ayet istedii buysa bildireyim ona ki karc sikilmitir evet han-740 dysa ta
boyuncazma kadar sikilideverilmiimdir onun tarafndan deil aralksz tertemiz arafta kafasuyunun
lekesi var onun hatr iin ykamak bile gelmiyor iimden bana inanmyorsan karnm yokla onu orada
durdurmasaydm ve iime koymasaydm aklma geleni sylerim ona pekl stelik nmde yaptrtrm
canma desin zinakr bir kadnsam bu tamamen onun suu birinin tiyatronun balkonunda syledii gibi
Ah bu ne itir ayet u gzya vadisinde ilediimiz tek su buysa Allah ta ahittir ya pek fazla
saylmaz bu herkes yapmyor mu ki saklyorlar sadece kadn denilen ey baka niin karlm ortaya
zaten aksi takdirde O bizi erkek-750 leri mknats gibi ekicek ekilde halk etmezdi Onun halk ettii
gibi madem ki gtm pmek istiyor ben de donumu ekip aar
---------------------------------- 839 ---------------------------------
domalarak suratna dayarm olancasn ne vardysa isterse dilini sokup deliimden 7 mil yukarya
uzatsn ordaykene kahverengik-smlarma da bir urasn o zaman sylerim ona 1 ya da hatta 30/-
istediimi i amar almak istediimi sylerim o da verirse zararl kmaz br kadnlarn yapt gibi
onu soyup soana evirmem istesem onun imzasn atarak ka kere kendi namma ykl bir ek
yazabilirdim kimi zaman birka pavnd kitlemeyi unuttuunda zaten harcamyacakt ben de brakrm
yapsn arkadan yeni klotlarm bulatrmasn da Ya ite elden ne gelir ki oral deilmi gibi 1 2 176C
soru sorarm cevaplarndan anlarm o vazietteykene sr saklayamaz ki onun ruhunu okurum ben km
iyice skarm o biim birka sz sylerim km kokla bokumu yala ya da aklma gelen ilk eyi sonra
da konuyu aarm ona evet A dur ya evlat sra bizim meselede ok neeli ve dostasna yaklarm Ya
lkin u musibet eyi unutuyordum pff gler misin alar msn perhizdeyiz ama turu-suz edemeyiz yo
eski eylerimi giyerim bylesi daha iyi anlayana sivrisinek saz yapt m yapmad m bilmeyecek hi ite
sana bylesi yarar eski psk fark etmez sonra onu siler atarm zerimden tpk omisyonu gibi
ardndan sokaa karm seninki tavana baksn 177C dursun nereye gitti imdi kendimi istetmeliyim tek
yolu bu eyrek geiyor ne kademsiz bir saat u anda kalkyordur inliler rgl salarn taryorlardr
gne hazrlanmaya birazdan rahibelerin Angelus an almaya balar onlarn uykusunu pi edecek
kimseleri yok arada bir kan bir iki nbeti papaz hari ya da bitiikteki alarsaat sabahn krnde yeri
g nlatan biraz uyur muyum acaba 1 2 3 4 5 ne biim iekler yapmlar byle yldz gibi Lombard
Streetteki duvarkd ok daha iyiydi bana verdii nlk de yle bir eydi sadece onu ben sadece iki
kez kullandydm u lambay indirip bir daha deneyim ki erken kalkabileyim Findlatersin 178C ordaki
Lambese gidiceim biraz iek gndersinler de ortal ssleyim bakarsn yarn bugn yani onu eve
getirir yo olmaz Cumalar uursuz gn ilkin ortal toplym bir ben uyurkene toz ryor mu ne sonra
mzik ve sigara one refakat ederim ilkin piyanonun tularn stle temizleyim de ne giyeyim beyaz gl
taksam m ya da Liptondaki ekerli rekler zengin bir maazann kokusu gibi var m libresi 71/2d ya
da 2 libresi lldye ileri vineli ve pembe ekerli olanlardan m masann ortasna gzel bir saks eyden
ucuza alrm dur nerde grdydm onlar daha geen gn m ieklere Ah btn evi gllerle
bezeyebilsem Ulu Tanrm var m ta- 179C biat gibisi dalarn vaheti sonra denizler yaran dalgalar ve
yulaf buday ve her trl eyin yetitii tarlalaryla gzel memleketimiz
840
seyretmesi kalbe huzur veren gzelim srlarn dolamas nehirler ve gller ve hendekler dahil her
yerden fkran trl trl ekillerde kokularda ve renklerde iekler uhaiekleri ve menekeler Allah
yoktur diyenler iin doadr bu ite onlara da tm o rendiklerine de ne diye gidip bir ey
yaratmyorlar bakalm kendilerine ateist midir her ne karn arsysa adn takan o kimselerin gidip ilkin
kendi beyinlerini temizlesinler dediydim ona sk sk sonra 1800 tam lrkene papaz gelsin diye ulurlar
niin niin zira kendi kem [', vicdanlarndan dolay cehennemden korkarlar da ondan O tabii
onlar iyi tanrm kinattaki ilk insan kimdi herkesi halk eden birisi yokken henz kim Ya ne onlar
biliyor bunu ne de ben buyurun ite yarn gnein domasna mni olsunlar da greyim onlar Howth
Headde gri tvit elbisesi ve hasr apkasyla rododendron-larn arasnda yattmz gn gne senin iin
parlyor dediydi bana ona evlenme teklif ettirttiim gn evet ilkin ona azmdan bir para susaml rek
verdiydim imdiki gibi bir artkyld evet 16 yl nce Allahm o upuzun pmeden sonra soluum
kesilir gibi 1810 olduydu evet dediydi dalarn bir ieiydim ben evet zaten hepi-.7; miz ieiz biz bir
kadnn vcudu evet hayatnda syledii tek
doru eydi o ve bugn gne senin iin parlyor evet o yzden holanmtm ondan nk bir kadnn
ne olduunu anlyor hissediyordu ve onu her zaman idare edebilirdim onun iin ona verebi-leceimce
zevk verdim verdim ta o benden evet dememi isteyin-ceye dek ilkin cevap vermediydim sadece
gzlerim tepeden denizin zerine ve ufka doru evrili neler neler geiyordu aklmdan Mulveyi de Mr
Stanhopeu da Hesteri de babam da yal Yzba Grovesu da iskelede utu utu ne utu birdirbir ve
uzuneek oy-1820 nayan denizcileri de vali konann nndeki yuvarlak miferini 74 eviren beyaz
eyli nbetiyi de zavall
adamcaz kavrularaktan
ve allar iinde glen dev tarakl ispanyol kzlarn da sonra sa-bahleyinki mezatlar da Yunanllar da
Yahudileri de Araplar da ve Avrupann her kesinden gelmi daha kim bilir kim tm br kimleri de
Duke Streeti de Larby Sharonun nnde gdaklamalardan geilmeyen tavuk pazarn da yar uykuda
tkezleyeduran zavall eekleri de merdiven basamaklarnda uyuklayan harmaniydi kim id belirsiz
demoullarn da boalar tayan arabalarn koca tekerleklerini de binlerce yllk eski atoyu da evet
krallar gi-1830 bi tepeden trnaa beyazlara brnm balar sarkl ve kck 75( dkknlarnda
oturmanz iin sizi buyur eden o yakkl Maribileri de posadalarndaki bir kafesin gizledii 2 gzn
demiri pen Sn szd esk' nencerelerivle Ronday da geceleri yar ara-
841
lanm meyhaneleri de kastanyetleri de Algeciras da vapuru kardmz bekinin feneriyle sknet
iinde
dolap durduu geceyi de Oo derinlerden kaynaan Oo aknty da kimileyin kpkzl sanki ate kesilen
denizi
de o muhteem guruplar da pembe mavi sar evleri de glbahelerini de yaseminleri de sardunyalar da
kaktsleri de ve kzlmda dalarn bir iei olduum Cebelita-r da evet Endlsl kzlar gibi gl
sama
taktm zaman yok- 1840 sa krmz m taksam evet Maribi duvarnn altnda beni nasl ptn de
ve
dndm ki bir bakas olucana o olsun ve gzlerimle sorduydum ona gene sorsun diye evet o da
sorduydu bana ister miyim diye evet evet diyeyim diye da ieim benim sonra ilkin kollarmla ona
sarldm
evet kamilen parfmlediim memelerimi hissedebilecei ekilde onu ta kendime ektim evet ve onun
yrei
lgnlar gibi vurmaktayd ve evet dediydim evet isterim Evet.
Trieste-Zurich-Paris 1850 1914-1921
KZIM TAKENT KLASK YAPITLAR DlZlSl
Ulysses
James Joyce
eviren: Nevzat Erkmen
Amphitryon
Heinrich von Kleist
eviren: Ahmet Cemal
Btn Oyunlar
Christopher Marlowe
eviren: M. Hamit alkan
Genel Dilbilim Sorunlar
Emile Benveniste eviren: Erdim ztokat
Yank Njll'n Sagast Anonim
eviren: Necmi Ergn Sirte Kys Julien Gracq eviren: ismail Yerguz Don Quijote Miguel De
Cervantes eviren: Roza Hakmen Ak eytan John Webster eviren: M. Hamit alkan Bir Kadnn
Portresi Henry James
evirenler: Necla -nal Aytr
Canterbury Hikyeleri
Geoffrey Chaucer eviren: Nazmi Al
Deney Seilmi iirler
Georges Bataille John Donne
eviren: M. Mukadder Yakupolu eviren: Blent Bozkurt
KZIM TAKENT KLASK YAPITLAR DZS
//. Richard
William Shakespeare
eviren: M. Hamit alkan
Yeni Hayat
Dante Alighieri
eviren: Il Saatolu
Tiyatro ve kizi
Antonin Artaud
eviren: Bahadr Glmez
Denemeler Samuel T. Coleridge eviren: Halit akr
Eupalinos ve teki Syleim/er
Paul Valery
eviren: Tahsin Ycel
Sessizlik Zaman
Luis Martn-Santos
eviren: Yldz E. Canpolat
Pasajlar
Walter Benjamin
eviren: Ahmet Cemal
Yaznsal Uzam
Maurice Blanchot
eviren: Sndz ztrk Kasar
Portekiz Mektuplar
Anonim eviren: Ayen Gr
Leviathan
Thomas Hobbes
eviren: Semih Lim
ngiliz Posta Arabas
Thomas de Quincey
eviren: Mehmet H. Doan
Locus Solus

You might also like