POLITECHNIKA WITOKRZYSKA W KIELCACH

WYDZIA BUDOWNICTWA I ARCHITEKTURY

KIERUNEK: BUDOWNICTWO
SPECJALNO: KONSTRUKCJE BUDOWLANE

Agnieszka Gobek

PRACA DYPLOMOWA MAGISTERSKA

GRUNTOWO STALOWY OBIEKT MOSTOWY Z BLACHY

FALISTEJ POD AUTOSTRAD.
SOIL STEEL BUILDING WITH A CORRUGATED METAL BRIDGE UNDER
THE HIGHWAY.

Kierownik pracy dyplomowej:

Prof. zw. dr hab. in. Zbigniew Kowal

KIELCE 2014
 Skadam serdeczne podzikowania
Prof. zw. dr hab. in. Zbigniewowi Kowalowi
za okazan yczliwo, pomoc merytoryczn, cenne uwagi
oraz niezwykle mi atmosfer sprzyjajc pisaniu
niniejszej pracy.
.
Spiss treci
WSTP...................................................................................................................................................... 13

ROZDZIIA I. CZ TEORETYCZNA
T A ....................................................................................................... 15
5

1. WYB
BRANE ZAG
GADNIENIA
A KONSTRUK
KCJI PODAT
TNYCH .............................................. 155

1.1. Funkcje konstrukcji poodatnych .......................................................................................... 155

1.2. Geometrria stalowych kkonstrukcji grruntowo-powokowych .............................................. 188
1.3. Posadow
wienie konstruukcji podatnycch ................................................................................ 277
1.4. Monta powoki
p ......... ........................................................................................................ 299
1.5. Zasypka inynierska .. ........................................................................................................ 322

2. WYB
BRANE MET
TODY PROJJEKTOWAN
NIA KONSTR
RUKCJI
GRU
UNTOWO-PO
OWOKOW
WYCH Z BLA
ACHY FALIS
STEJ [18,19, 24, 27, N04,] ................ 366

2.1. Metoda American

A Asssociation of Sttate Highway and Transporrtation Officia
als
( AASH
HTO ) [18] ...... ........................................................................................................ 366
2.2. Metoda Canadian
C Higghway Bridge Design Code ( CHBDC ) [[18,24, N04]................... 41
2.3. Metoda Sundquista
S P
Petterssona [24,
[ 36, 19, 39
9, 37, N04] ............................................ 499

3. PRZ
ZEGLD ZRE
EALIZOWA
ANYCH ROZ
ZWIZA ................................................................. 622

3.1. Most z blach falistych w Whitehorsee Creek, Alberrta, Kanada. ........................................ 622
3.2. Przejciee dla zwierztt nad torami w Gajcu, Polskka. ........................................................ 655
3.3. Tunel drrogowy pod stookiem narciarrskim Koloro
owa, Karpaccz, Polska [34]
4]. .............. 666
3.4. Przejciee dla zwierztt na autostradz
dzie A2, wieckko Nowy Toomyl, Polska................. 688
3.5. Wiaduktt gruntowoppowokowy w widnicy, Po
olska [35] ............................................ 700

ROZDZIIA II. CZ PROJEKTOWA

A ........................................................................................................ 72
2

1. KON
NCEPCJA PR
ROJEKTOW
WA .................................................................................................... 722

1.1. Koncepcj
cja projektowaa nr 1 ............................................................................................... 722
1.2. Koncepcj
cja projektowaa nr 2 ............................................................................................... 733
1.3. Koncepcj
cja projektowaa nr 3 ............................................................................................... 744

2. WYB
BRANE ELE
EMENTY PR
ROJEKTU BU
UDOWLANE
EGO..................................................... 755

2.1. Opis tech

hniczny ......... ........................................................................................................ 755
2.2. Obliczen
nia statyczne .. ........................................................................................................ 799
2.3. Wymiaro
owanie konstrrukcji ................................................................................................ 899
2.3.22. Projektowanie nakaddki wzmacniaj
cej [2] ...................................................................... 899
2.4. Wybranee rysunki archhitektoniczno budowlane ............................................................... 966
3. ELE YKONAWCZEGO ....................................................................... 966
EMENTY PROJEKTU WY

3.1. Rysunek zestawczo m

montaowy ko
onstrukcji .................................................................... 966
3.2. Zestawieenie elementw
w wysykowycch ................................................................................ 966

BIBLIOG
GRAFIA ..................................................................................................................................... 1000
SPIS RYS
SUNKW ................................................................................................................................. 1066
SPIS TAB
BLIC .......................................................................................................................................... 1077
SPIS FOT
TOGRAFII ................................................................................................................................ 1088
WSTP

Powstanie pierwszych konstrukcji z blach falistych datowane jest na drug poow

XIX wieku. Pierwsze obiekty tego typu wykonane zostay na terenie Stanw Zjednoczonych
oraz Rosji [22]. Przepusty z tamtego okresu day pocztek dziedzinie budownictwa, ktrej
dynamiczny rozwj zaobserwowano dopiero po II Wojnie wiatowej. Wie si to
bezporednio z rozwojem nowych i potrzeb odbudowy istniejcych drg ldowych i linii
kolejowych. Obecnie wiksza znajomo technologii wykonywania, nowoczesne
zabezpieczenia antykorozyjne oraz oglna dostpno materiaw o lepszych parametrach
wytrzymaociowych przyczynia si w duym stopniu do odwanego sigania projektantw
po rozwizania nieszablonowe. W nowoczesnym budownictwie niebagateln rol odgrywa
te ekonomia oraz ochrona rodowiska. Koncepcja zrwnowaonego rozwoju, budownictwo
ekologiczne, ekoinnowacje. To tylko niektre hasa sygnalizujce aktualne trendy. Midzy
innymi z tych wzgldw podatne konstrukcje gruntowo-powokowe z blachy falistej zyskuj
coraz wiksze znaczenie i popularno w budownictwie komunikacyjnym.
W dzisiejszych czasach coraz wiksza uwaga konstruktorw zwrcona jest w kierunku
poprawy walorw estetycznych budowli. I cho ich ocena jest zoona i zalena od
indywidualnych upodoba, to obiekty gruntowo-powokowe z blachy falistej, poprzez
wyzbycie si uczucia cikoci i masywnoci, zdaj si w sposb zbalansowany czy
funkcjonalno oraz form.
O koniecznoci utworzenia w Polsce spjnej sieci infrastruktury drogowej wiadomo
nie od dzi. Obecnie jednak proces jej rozbudowy i modernizacji przebiega nieco sprawniej.
Kluczowym zdaje si tu by fakt pozyskiwania dofinansowa Unii Europejskiej a take
europejskiego Funduszu Spjnoci. Znaczco wzroso take zainteresowanie t kwesti
zarwno opinii publicznej jak i samych instytucji rzdowych. Dodatkowym bodcem
katalizujcym omawiane procesy byo niewtpliwie przyznanie Polsce i Ukrainie organizacji
Mistrzostw Europy w pice nonej Euro 2012. W toku przygotowa zrealizowano projekty
przej dla zwierzt w cigu drg szybkiego ruchu oraz autostrad. W grudniu 2011 roku
oddany do uytku zosta odcinek Autostrady A2 Nowy Tomyl - wiecko, na ktrym na
dugoci 106 km powstao niemal 200 przej dla zwierzt, w tym 35 to obiekty dla duych
zwierzt wolnoyjcych [I 03]. W 2012 roku w Karpaczu wykonany zosta blisko stumetrowy
tunel z blachy falistej, ktrej ciar wasny zosta zwikszony poprzez zastosowanie warstwy
ogniotrwaej gruboci 12,5 cm [11]. Do sierpnia 2013 roku w ramach budowy kieleckiej

13
obwodnicy w cigu drogi ekspresowej S7 powstay dwa obiekty gruntowo-powokowe
o konstrukcji z blachy falistej [I 04]. To tylko nieliczne przykady inwestycji tego rodzaju na
terenie Polski. Podsumowujc, blacha falista jest materiaem, ktry cieszy si coraz wikszym
uznaniem. Od kilkunastu lat mona zaobserwowa niesabnce zainteresowanie tym tematem
nie tylko w naszym kraju, ale te poza jego granicami. Wraz z biegiem czasu konstruktorzy
podejmuj si realizacji coraz to mielszych wyzwa, a zdobywane dowiadczenie,
inynierskie aspiracje i stawiane wysoko wymagania pozwalaj na cige przeamywanie
barier technologicznych i stae przesuwanie granic tego, co moliwe.
W niniejszej pracy zostaa podjta tematyka wyej wspomnianych obiektw
gruntowopowokowych z blachy falistej.
Wybr tematu pracy zosta uwarunkowany w znacznej mierze badawczymi
zainteresowaniami autora oraz chci poszerzenia wiedzy z owego bloku tematycznego.

14
RO
OZDZIA
I. CZ TE
EORETY
YCZNA

11. WYBRA
ANE ZAGA
ADNIENIA
A KONSTR
RUKCJI PO
ODATNYC
CH

Obiekty z blach falistych

f zee wzgldu na ich sto
osunkowo ma sztyw
wno orazz
wysttpujce znaaczce defo
ormacje barrdzo czsto okrela si mianem kkonstrukcji podatnych..
Blachha falista nie
n wystpu
uje tu w rooli gwneg
go elementtu nonego,, a w faziee ukadaniaa
zasyppki stanowii jedynie szzalunek dlaa warstwy gruntu.
g Kszttat konstruukcji oraz profil
p samejj
blachhy zale przebiegu si wypaddkowych oraz
o dziaaajcych obbcie. Zaasadniczym
m
elem
mentem nonnym w kon
nstrukcjachh gruntowo--powokowych jest zaasypka grun
ntowa orazz
nawiierzchnia drogowa. W trakccie powsttawania obiektu grruntowo-pow
wokowegoo
najw
waniejsza jednak
j jesst faza buudowy, kt
ra ma niebagatelne znaczeniee dla jegoo
bezpieczestwa [24, 27].

11.1.Funkcjee konstrukccji podatnyych

Dynamicczna rozbud
dowa sieci infrastruktu
ury drogow
wej, a co zaa tym idzie degradacjaa
naturralnego roodowiska ycia wiellu gatunk
w zwierzt, wymussza na projektantachh
zaanggaowanie w sprawy ochrony rodowiska. Nierzadko
o nowopow
wstae drog
gi stanowi
sztucczne barieryy na trasach migracji zwierzt. Wprowadze
W enie takich ogranicze
powodujee
fragm
mentacj naaturalnych siedlisk wiielu gatunkw, tworzeenie tzw. ssztucznych wysp, coo
w koonsekwencjii prowadzi do zuboeenia fauny. Nie bez znaczenia jest rwniie kwestiaa
bezpieczestwa osb korrzystajcychh z drg i autostrad
d. Zwierztta mog by
b duym
m
zagrooeniem dlaa uczestnik
w ruchu drrogowego. Powszechn
P ie stosowannym w ostattnich latachh
rozw
wizaniem tego
t probleemu jest bbudowa gru
untowo-pow
wokowych przej dlla zwierztt
[Fot. 1, 2]. Idea budowy mostw
m ekoloogicznych czy
w sob
bie potrzeb zachowaniia trwaocii
i wyytrzymaocci konstrukcji z jak nnajmniejsz ingerencj w rodow
owisko natu
uralne przyy
minim
malnym zuuyciu mateeriaw. Wyykorzystany
y jako zasy
ypka grunt stanowi jeednoczeniee
podstaw do stworzenia
s zielonej pprzestrzeni, ktra wzb
budzi w kkorzystajcy
ych z niejj
zwierztach zauufanie i stanowi bdziee integralny
y fragment ich ycioweego otoczenia [Fot. 2].

155
Fot. 1. Przejcie dla zwierzt, autostrada A50, Holandia [I 02]

Konstrukcje gruntowo-powokowe jako obiekty drogowe o niewielkich rozpitociach

posiadaj szereg zalet, dziki ktrym stanowi doskona alternatyw dla tradycyjnych
mostw [Fot. 2]. Ich projektowanie, realizacja oraz eksploatacja wymaga niszych nakadw
finansowych oraz minimalizuje ilo potrzebnych materiaw konstrukcyjnych w stosunku
do projektowanej rozpitoci a technologia wykonania pozwala znacznie skrci czas
budowy. Z technologicznego punktu widzenia atutem jest moliwo wykonywania prac
montaowych w ujemnych temperaturach. Bardzo wan zalet mostowych obiektw z blach
falistych jest te ich dua nono uytkowa. Z dotychczasowego dowiadczenia wynika
rwnie, i mostowe obiekty gruntowo-powokowe odznaczaj si du sztywnoci,
mierzon jako stosunek dziaajcego obcienia do powstaego ugicia powoki [27].

16
Fot. 2. Obiekt mostowy nad potokiem Bado przy ul. Reymonta w Kronie [I 05]

Ciekawym zastosowaniem blachy falistej jest tzw. metoda reliningu. Jest to technika
wzmacniania istniejcych obiektw mostowych o niewielkiej rozpitoci, poprzez
wprowadzenie w jego wiato stalowej blachy falistej. Dla zapewnienia wsppracy midzy
blach stalow a wzmacnianym obiektem przestrze pomidzy nimi uzupeniana jest
materiaem pozwalajcym na cakowite i skuteczne jej wypenienie. W praktyce do tego celu
wykorzystuje si najczciej mieszanki wirowo-piaskowe bd beton o klasie nie niszej ni
C16/20. Brak pustek powietrznych jest warunkiem prawidowej pracy takiej pozornie
zespolonej konstrukcji. Relining pozwala na wzmocnienie caego obiektu bez koniecznoci
jego rozbirki i wstrzymywania ruchu ulicznego przy stosunkowo niewielkich kosztach
wykonania [Fot. 3].

17
Fot. 3. Wzm
macnianie isstniejcego obiektu mostowego
m metod relliningu w cigu
c drogii
krajoowej nr 188 Czuchw Pia w miiejscowocii Krajenka [I 12]

Obecno blach falistych

f m
mona zauw
way rw
wnie w pr
przypadku mniejszychh
konstrukcji, takkich jak przzepusty droogowe. Czciowo zostao to poodyktowanee rozwojem
m
produukcji tworzzyw sztucznych i stali o coraz lepszych param
metrach. Ponnadto blachaa falista jestt
popuularnym maateriaem do
d budowy zbiornikw
w retencyjn
nych [Fot. 4], oson przewodw
p w
ciepllnych czy taamocigw
w w kopalniaach.

11.2.Geometria stalowy
ych konstru
ukcji grunttowo-powo
okowych
11.2.1. Geom
metria w przekroju p
poprzecznym
m.

Geometrria przekrojju poprzeczznego konsstrukcji gru

untowo-pow
wokowych jest cilee
zwizana z dzziaajcymi na nie siiami. Ju od staroy
ytnoci zasstosowanie uku byoo
powsszechnym zabiegiem
z majcym
m ozpitoci oobiektw mostowych.
nna celu zwiikszenie ro m .
Konsstrukcja blaach falistych
h zapewnia wysok wy
ytrzymao na ciskannie, tworzc stalowo--
ziem
mne konstrukkcje kompozytowe przeez przeniesiienie obcie na otaczzajc zasyp
pk [I 08]..
188
Dobr ksztatu przekroju poprzecznego projektowanego obiektu zaley od wielu czynnikw,
spord ktrych najbardziej istotne s: funkcja obiektu, skrajnia pod obiektem, wymiary
nasypu, kt przecicia z drog, itp.

Fot. 4. Zbiorniki retencyjne z blachy falistej na terenie przemysowym zrealizowane przez

firm ViaCon Polska [I 12]

Najbardziej oglnym podziaem konstrukcji z blach falistych jest podzia na otwarte

i zamknite. Istnieje wiele rnych ksztatw przekrojw, co zwizane jest z du
rnorodnoci zastosowa oraz ograniczeniami geometrycznymi i warunkami pracy
konstrukcji, ktre warunkuj przyjcie rozwiza adekwatnych do konkretnych przypadkw.
Istnieje take moliwo indywidualnego doboru ksztatu przekroju poprzecznego, przy czym
naley pamita, i jest on ograniczony sztywnoci oraz minimalnym i maksymalnym
promieniem krzywizny wyginanych blach, ktry moe zosta zastosowany. Ograniczenia
ksztatu s czsto zwizane z moliwociami procesu technologicznego gicia blach,
spenieniem warunkw nonoci i uytkowania, rozpitoci konstrukcji, systemu blach oraz
obcie [24]. Najczciej spotykane przekroje wraz z ich powszechnym zastosowaniem
przedstawiono w tablicy 1.
19
Tablica 1. Ksztaty przekroju poprzecznego powok konstrukcji z blach falistych [24].

Powszechne
Ksztat Zakres rozpitoci
zastosowanie

Przekroje zamknite

przepusty, mosty,
rurocigi drenarskie,
Okrgy 150 mm 15 800 kanalizacja deszczowa,
mm zbiorniki retencyjne,
tunele serwisowe,
a
relining

Przepusty, kanalizacja,
Elipsy tunele serwisowe,
pionowe 1500 mm 6 700 relining
(5%) mm

Przepusty, mosty,
ukowo- przejcia dla zwierzt,
koowy 1200 mm 12 000 relining
h

(kroplisty) mm
a

Przejcia i przejazdy
podziemne, relining
Tunelowy 1 700 mm 12 000
mm

Przepusty, mosty,
Elipsa wiadukty, tunele,
1 600 mm 12 000
pozioma przejcia dla zwierzt
mm

Wiadukty, tunele
(szczeglnie kolejowe)
7 200 mm 8 600
Gruszkowy
mm

Przekroje otwarte

20
 Powszechne
Ksztat Zakres rozpitoci
zastosowanie

1 500 mm 21 000
ukowy Mosty, wiadukty
mm

uk
6 300 mm 23 000 mosty, wiadukty, tunele,
o wysokim
mm przejcia dla zwierzt
profilu

uk
6 100 mm 23 000 mosty, wiadukty, tunele,
o niskim
mm przejcia dla zwierzt
profilu

3 200 mm 15 700 Mosty, wiadukty,

Skrzynkowy
mm relining

Zgodnie z wymogami
Inne zmienne
projektanta

Opisywane konstrukcje mona rwnie umieszcza koo siebie, tworzc obiekty

wielonawowe. Dzieje si tak midzy innymi w przypadku usytuowania nad drog
wielopasmow o znacznej szerokoci. Jedynym ograniczeniem zdaje si by tutaj minimalna
odlego pomidzy konstrukcjami, ktra w zalenoci od wybranej metody wymiarowania
moe by rna.

Oprcz oczywistego podziau ze wzgldu na ksztat, wyrnia si zrnicowanie

konstrukcji stalowo-powokowych z uwagi na budow konstrukcji, wielko blach, ich
modularn szeroko, dugo oraz metod czenia moduw. Spord powok stalowych
w powszechnym uytku wystpuj:
- karbowane rur spiralne ze stali ocynkowanej (HelCor i HelCor PipeArch),
- konstrukcje wielopaszczyznowe z karbowanej stali ocynkowanej (MultiPlate,
SuperCor, UltraCor).

21
 Poszczeglne systemy rni si midzy sob rednic rury (w przypadku konstrukcji
zamknitych), geometri fali, rodzajem oraz iloci zastosowanego zabezpieczenia
antykorozyjnego, wymiarami pojedynczych moduw oraz sposobem czenia arkuszy blach.
Gruboci blach natomiast jest cile zwizana z geometri fali i dobierana jest na podstawie
analizy sztywnoci przekroju z uwzgldnieniem dziaajcych obcie zewntrznych,
rozpitoci i ksztatu konstrukcji oraz agresywnoci [24].
Sama grubo blachy ma z kolei wpyw na inne elementy konstrukcji podatnej. S to
m.in. liczba i rozmieszczenie rub, ktre zazwyczaj zostaj narzucone przez producenta
poprzez odpowiednie umiejscowienie otworw na ruby. Rozstaw otworw mierzony jest od
wierzchoka do wierzchoka fali, czyli jest rwny dugoci fali (rysunek 1, 2).

Rysunek 1. Powszechnie produkowane ukady otworw na ruby blach falistych (od lewej:
mijankowy dwurzdowy, peny dwurzdowy, dwurzdowy niepeny)

Najwaniejsze parametry danego typu fali podawane s zwyczajowo w katalogu

producenta. S to przede wszystkim [24]:

moment bezwadnoci na zginanie (I),

pole przekroju (A),
grubo blachy (t),
wskanik wytrzymaoci na zginanie (W),
dugo stycznej do krzywizny (T),
promie bezwadnoci (i),
kt krzywizny ().
22
 Rodzaj wybranego zabezpieczania antykorozyjnego zaley od projektowanej
ywotnoci konstrukcji [30]. I tak w przypadku systemu MultiPlate do produkcji
wykorzystuje si galwanizowane blachy karbowane o gruboci od 2,75 mm do 7 mm, czone
za pomoc rub M20. Dugo blachy zaley od przyjtego typu konstrukcji, natomiast jej
szeroko siga zazwyczaj 1,0 m. Standardowym zabezpieczeniem antykorozyjnym jest 85
m powoka cynkowa. Ponadto opcjonalnie stosuje si warstw farby epoksydowej gruboci
200 m lub 400 m. W systemie SuperCor zabezpieczenie antykorozyjne jest
analogiczne [30].
Stal wykorzystywana do produkcji blach falistych o opisywanym przeznaczeniu
powinna charakteryzowa si do wysok granic plastycznoci. Zalecenia Generalnej
Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad podaj, i blachy faliste powinny by produkowane ze
stali o granicy plastycznoci mieszczcej si w przedziale od 235 MPa do 400 MPa [16, 37].
W tablicy 2. przedstawiono niektre parametry wytrzymaociowe przykadowych gatunkw
stali wykorzystywanych do produkcji blach falistych speniajcych te wymagania.

Tablica 2. Parametry wytrzymaociowe stali stosowanej do produkcji blach falistych

Gatunek stali Grubo wyrobu Granica plastycznoci Wytrzymao na

[mm] [MPa] rozciganie [MPa]

<3 360 510

S235JR 235
3 100 340 470

<3 510 680

S355J2G3 355
3 100 490 630

Katalogi firmy ViaCon [I 09], informuj o gatunkach stali wykorzystywanych

w procesach wytwarzania blach falistych. W przypadku systemu SuperCor producent podaje
gatunek S315MC. Jest to stal niskostopowa ze struktur drobnoziarnist, przeznaczone do
formowania na zimno z wysz granic plastycznoci przy ksztatowaniu na zimno.
Parametry wytrzymaociowe stali mog si rni w zalenoci od producenta i rodzaju
systemu. Dopuszcza si take tworzenie konstrukcji podatnych z aluminiowych blach
falistych.
Wybrane systemy blach falistych, aktualnie wykorzystywanych na wiecie wraz
z wielkoci fali, przedstawiono w tablicy 3.

23
Tablica 3. Ksztaty przekroju poprzecznego powok konstrukcji z blach falistych [24, 27].

Wielko fali [mm]

Rodzaj systemu

68 x 13 (HelCor, HelCor PA)

Konstrukcje spiralnie nawijane w 100 x 20 (HelCor, HelCor PA)

postaci rur

125 x 26 (HelCor, HelCor PA)

100 x 20

150 x 50 (np. MultiPlate MP150)

200 x 50 (np. MultiPlate MP200)

Konstrukcje skrcane na ruby

380 x 140 (np. SuperCor SC 380)

400 x 150 (np. SuperCor SC 400)

500 x 238 (UltraCor UC 500)

Rysunek 2. Geometria blachy falistej powoki SC 381 x 140 x 7,1 [I 09]

24
 1.2.2. Geometria w przekroju podunym

W przekroju podunym wane dla etapu projektowania s dwa wymiary. Jest to

dugo gr i dugo doem, mierzone w osiach konstrukcji. Dugo gr jest istotna ze
wzgldu zapewnienia wymaganych wymiarw naziomu. Dugo doem jest cile
uzaleniona od dugoci gr, zaley od sposb zakoczenia konstrukcji na wlocie i wylocie,
jej umiejscowienia w planie, uwarunkowa ekonomicznych, terenowych, technologicznych
oraz od cakowitej wysokoci konstrukcji.
Istniej rne moliwoci zakoczenia konstrukcji z blach falistych. Wybr konkretnej
moe by warunkowany tymi samymi czynnikami, ktre decyduj w przypadku
dostosowywania dugoci konstrukcji. Cztery podstawowe sposoby zostay zaprezentowane
w tablicy 4.
W celu poprawy warunkw estetycznych obiektw gruntowo-powokowych, jak
rwnie aby zapewni stosown trwao systemu projektanci uciekaj si do rnorodnych
metod profilowania ich wlotu i wylotu. Sposb uksztatowania elewacji takiej konstrukcji
wpywa na bezporednie wraenie estetyki oraz dopasowania formy architektonicznej do
otoczenia.
W przypadku zakoczenia ze ciciem prostopadym najprostszym rozwizaniem jest
budowa pionowej ciany z prefabrykowanych powok betonowych lub elementw
prefabrykowanych. ciany usytuowane rwnolegle do osi podunej obiektu (portale), peni
dodatkowo rol eber usztywniajcych. Elementy prefabrykowane, wykorzystywane czsto
jako skadowe konstrukcji oporowych, odznaczaj si du stabilnoci i efektywnoci.
Zarwno dla cicia prostopadego jak i cicia do skarpy odpowiednim materiaem
wykoczeniowym s betonowe elementy drobnowymiarowe, stosowane jednak zazwyczaj na
obszarach miejskich. Stosowanie wykoczenia betonowego jest natomiast zazwyczaj niemile
widziane ze wzgldw ekonomicznych, gdy w wikszoci przypadkw znacznie podnosi
koszty cakowite inwestycji. Dodatkowo, im mniejszy jest projektowany obiekt, tym wikszy
procentowy udzia kosztw wykoczenia. Midzy innymi z tego powodu na terenach
niezurbanizowanych lub zielonych szczeglnym zainteresowaniem ciesz si przykuwajce
wzrok elewacje z kamieni naturalnych, obrobionych bd nie, dobrze wpisujce si
w otoczenie. Gabiony, czyli sformowane nasypy z kamieni zabezpieczonych siatk stalow,
mog by ukadane w pionie lub ze staym bd zmiennym spadkiem. Innym sposobem
umocnienia skarpy jest zbrojenie geosyntetykami i oboenie darnin. W wyjtkowych

25
sytuacjach dopuszcza si stosowanie skarp nieumocnionych. W tym przypadku
wzmocnieniem jest zakorzeniona w nasypie rolinno.

Tablica 4. Gwne sposoby zakoczenia obiektw z blach falistych [24].

Sposb zakoczenia Szkic zakoczenia

cicie prostopade

cicie do skarpy

cicie do skarpy ze skrzydekiem

cicie do skarpy z uskokiem

i skrzydekiem

Obiekty z blach falistych, gwnie ze wzgldu na swoje przeznaczenie, nierzadko

konstruowane s ze spadkiem podunym. Zalecan jego wartoci minimaln dla obiektw
o profilu zamknitym jest 0,5%. Niemniej wane jest ponadto umiejscowienie
projektowanego obiektu wzgldem osi drogi przebiegajcej gr. Dugo konstrukcji
powinna by dostosowana do kta, pod jakim krzyuj si droga i obiekt z blachy falistej.
W przypadku konstrukcji o rozpitociach powyej 8,0 m doradza si, aby kt skosu nie by
wikszy od 35. Nie ogranicza si natomiast dugoci konstrukcji mierzonej gr ze wzgldu

26
na sppenienie warunkw
w nonoci
n i uytkowaniia. Czynnik
kiem determ
minujcym t warto
moee by natom
miast koniecczno przesstrzegania warunkw
w ochrony
o prze
zeciwpoaro
owej.

11.3. Posadow
wienie kon
nstrukcji poodatnych

Sposb posadowien
p nia konstrukkcji podatn
nych zaley gwnie ood ksztatu konstrukcjii
(proffil otwarty lub zamk
knity). Z uwagi naa moliwo nierwnnomiernego
o osiadaniaa
i przeemieszcze konstrukcjji dy si do uzyskaania jednoro
odnych warrunkw jej podparcia,,
zarw
wno w kieerunku pod
dunym, jaak i poprzeecznym [23
3]. Zgodniee z [24] fun
ndamentem
m
w przzypadku proofili zamkn
nitych jest uukad warsttw gruntu sk
kadajcy sii z:

podsypkki,
waciweego fundaamentu z kruszywa, paskiego bd prrofilowaneg
go zgodniee
z ksztatem dolnej czci
c powooki stalowejj,
gruntu roodzimego.

Dolna warstwa
w kon
nstrukcji sttalowej ukaadana jest bezporedn
b nio na przyg
gotowanym
m
podoou gruntow
wym (Rys 3). Niektrre rda okrelaj
o miinimaln noono podoa rwn
200 kPa [24]. Jeli
J w mieejscu posaddowienia ko
onstrukcji wystpuj
w ggrunty sabee, nienonee
bd o nierw
wnej nonoci, naleyy rozway zastpieniie ich matteriaem sp
peniajcym
m
stawiiane wymaggania lub odpowiednioo wzmocni podoe. Wzmacniani
W nie podoa odbywa si
przy udziale geoosyntetykw
w (geotekstyylii i geosiaatek) oraz ko
olumn wiroowych.

unek 3. Schhemat przygotowania podoa po

Rysu od konstruk
kcj z blachh falistych o przekrojuu
zamkknitym [244]

277
 W przypadku obiektw mostowych z blach falistych o powokach otwartych wybr
sposobu posadowienia jest zaleny gwnie od rodzaju i nonoci gruntu rodzimego,
czynnikw ekonomicznych, moliwoci technologicznych oraz indywidualnych preferencji
projektanta (tablica 5).

Tablica 5. Sposoby posadowienia gruntowo-powokowych obiektw mostowych z blachy

falistej o przekroju otwartym [27]

Posadowienie obiektw mostowych o powokach otwartych z blach falistych

Fundamenty elbetowe
Sztywne fundamenty masywne
Prefabrykowane awy elbetowe

Blacha fadowa
Podatne posadowienie liniowe
cinka z blachy fadowej z ostrog

Podparcie montaowe na supach stalowych

ciana podporowa posadowiona na palach

Podatne posadowienie na palach
elbetowych

Bezporednie podparcie powoki na palach

W dotychczas zrealizowanych projektach dominuj tradycyjne, sztywne fundamenty

masywne: betonowe i elbetowe. W tym przypadku naley zwrci szczegln uwag na
sposoby czenia powoki i fundamentu [27]:

mocowanie powoki za pomoc rub do zakotwionego w betonie stalowego

ksztatownika,
mocowanie powoki za pomoc rub do wyksztaconej w betonie rynienki (elementy
prefabrykowane).

Dziki licznym badaniom i dowiadczeniu specjalistw wiadomo, e fundamenty

masywne krpuj przebieg strumienia obcie na niej lece warstwy gruntu
rodzimego [27], zatem by zredukowa ich negatywny wpyw na prac powoki stalowej
powinny one by zastpione podparciem podatnym, ktre redukuje siy wewntrzne
w powoce. Do posadowienia podatnego mona take zaliczy podparcie na ciance z blachy
falistej, umieszczonej pionowo i stabilizowanej kruszywem miejscowym. Po zewntrznej

28
stronny powoki umiejscaw
wia si wilggotn, beton
now podb
budow o nniskiej wytrrzymaoci..
Stanoowi ona podparcie dla poczonejj z pionow stalow cciank ostroogi (blachy w ksztaciee
wyciinka koa). Gwn powok
p cczy si ze ciank podporow za pomoc zakadek..
Rozw
wizanie to jest taszym, ym
stalowy odpow
wiednikiem
m typowejj ciankii
szczeelnej [24, 277, 32].
W celu zwikszenia nonoci gruntu tam
m, gdzie niee jest on w stanie sam
m przenie
obcie przekkazywanych
h z budoowli, mon
na zastosow
wa posaddowienie na
n palach..
Rozw
wizanie too znalazo zastosowaanie m.in. w Bartnicy
y, Biernaciicach i w widnicy..
W osstatnim przyypadku posuono si ppalami stalo
owymi, umieszczonychh pomidzy
y arkuszamii
blachhy falistej, wolne
w przestrzenie za wypenion
no betonem
m. W wyniku
ku analizy powyszych
p h
przyppadkw sppecjalici uznali wyyszo podatnego posadowiennia na palach
p nadd
rozw
wizaniami konwencjon
k nalnymi. Stw
wierdzono, i podatno
o podparccia powokii uatwia jejj
sprenie z zassypk, co w konsekw
wencji przek
kada si na
n pewien zapas bezp
pieczestwaa
konstrukcji w momencie
m zakoczenia
z a budowy i przewidyw
wan wikssz trwao geometriii
przekkroju [27, 32, 38].

11.4.Monta powoki

Na komppletny procees budowy kkonstrukcji z blachy faalistej skadaa si [I 09]:

Wykonaanie fundam
mentu,
Dostawaa i monta konstrukcji,
k ,
Wykonaanie zasypk
ki inynierskkiej,
Roboty wykoczen
niowe.

Monta powoki
p staalowej jest pprocesem sttosunkowo prostym tecchnologiczn
nie. Monta
powok o przekkrojach zamknitych poolega na po
oczeniu zee sob gotow
wych odcin
nkw rur zaa
pomooc zczzek opaskowych. Z
Zczki wykonanej
w s ze sstali gad
dkiej bd
karboowanej [1, I 09]. W przypadku koonstrukcji o przekroju otwartym tok postpo
owania jestt
niecoo bardziej zoony.

299
 Transportblachnamiejscewbudowania

Nadanieksztatukonstrukcjiprzezodpowiednieuoenieblach

Skrcaniekonstrukcji(wykonaniepoczerubowych)

Kocowedokrcanierubdowymaganejwartocimomentu

Rysunek 4. Oglna kolejno procesw w trakcie montau konstrukcji o powoce

otwartej [24]

W technice inynierskiej wyrnia si cztery podstawowe sposoby montau obiektw

z blach falistych:

Monta sekwencyjny,
Monta z czciow prefabrykacj,
Monta z pen prefabrykacj ,
Monta mieszany (hybrydowy).

30
 Polega na czeniu
u ze sob koolejnych blaach na
miejscu budowy, zggodnie z wyytycznymi ry ysunku
Monta sekwencyjny
y monntaowego. Stosowanyy zazwyczaj w
przyypadku obieektw o kszttacie ukow
wo-
koowym.

Polega na
n wczeniejjszym czeeniu ze sob czci
konstru
ukcji (co najjmniej dwcch element
w) w
Monta z czciow miejscu innym, ni docelowwe. Stosowaany
prefabbrykacj zazwyyczaj w przyypadku obieektw o kszttacie
ukowym, opartych bezpporednio naa
fu
undamencie .

Polegaa na wczen
niejszym zm montowaniu caej
konstru
ukcji w mieejscu innymm ni docelowe, a
wieniu caloci w miejscu
nasttpnie ustaw
Moonta z penn prefabryk
kacj wbudowaania. Stosowwany najczciej w przzypadku
obiekttw o maycch gabarytaach oraz pod
dczas
wzmaacniania istn
niejcych obbiektw meetod
reliningu.

Polega naa montowan niu konstrukkcji z

wykorzysstaniem kilk ku sposobw w. Stosowan
ny
Monta mieszany najczciiej w przypaadku powlok ok o duej
(hybrrydowy) rozpitoci i ksztaciie kropli w oobiekcie
tunelowy ym, jak rwn nie podczaas wzmacniania
istniejcy
ych obiektw w metod reeliningu.

Rysu
unek 5. Poowszechniee stosowanne metody montau obiektw
o iinynierskicch z blachh
falisttych [24, 277]

Wybr konkretnej
k metody
m zaleey od [27]:

Uksztattowania tereenu,
Ksztatuu oraz wielk
koci konstrrukcji,
Ograniccze technollogicznych,,
Ograniccze czasow
wych,
Dostpnnoci sprztu i pracownnikw.

31
 11.5. Zasypk
ka inyniersska

W obieektach stallowo-powookowych kluczow

k rol odgryywa gruntt. To on,,
wsppracujc z nawierzch
hni drogi, stanowi waciw
w waarstw nonn konstruk
kcji. Dzikii
wsppracy poddatnej powoki oraz jjej zdolnoci do podd
dawania si siom zeewntrznym
m
powsstaje zespollony ukad, ktrego mooliwoci none
n s nieerzadko wiksze ni w przypadkuu
obiekktw tradyycyjnych. Dodatkowo
D wystpujce zjawisk
ko pozytyw
wnego przeesklepienia,,
definniowanego jako
j zjawiisko redystrrybucji obciie w wy
yniku, ktreego nastpu
uje redukcjaa
nacissku gruntu na konstru
ukcj podaatn [37], powoduje zmniejszennie wartocci obcie
dziaajcych na grn cz konstrukccji podatnejj i angaujee do przenosszenia obcie gruntt
otaczzajcy konstrukcj.

1.5.11. Paramettry zasypkii inyniersk

kiej

Kluczow
wym podczaas wznoszennia obiektu z blachy faalistej jest pproces jej zaasypywaniaa
zasyppk inynieersk. Wpy
ywa on bezzporednio na bezpieczzestwo praacy obiektu
u i nono
konstrukcyjn, gdy
g podczaas zasypyw
wania w pow
woce wystp
puj bardzoo due naprenia.
Dla praawidowego
o funkcjonnowania obiektu
o zarrwno w fazie mo
ontau jakk
i ekspploatacji, zasypka
z grruntowa, trraktowana tu jako materia
m konnstrukcyjny
y, powinnaa
spennia szereg wymaga, ktre
k s poddobne do wymaga
w staawianych naasypom drogowym. Jejj
projeektowanie powinno
p uw
wzgldnia ttakie parameetry gruntu jak [23,24,227, 30, 31,3
36]:

A
Agresywnoo,
G
Gsto objjtociowa,
G
Gsto waaciwa,
K
Kt tarcia wewntrzneg
w go ( 36 45 ),
M
Modu edom
metryczny ( E 30 MP
Pa na podsstawie dow
wiadcze noorweskich)
N
Nierwnom
mierne ziarnienie (U > 5 wg [N03])),
O
Oporno,
P
Porowato,
S
Stopie plastycznoci,
S
Stopie zaggszczenia,

ciliwo,
W
Wilgotno,
W
Wodoprzeppuszczalno ( k > 8m/ddob),
322
 W
Wskanik uziarnienia
u gruntu,
g
W
Wskanik zagszczeni
z a ( 0,95 IS 1)
W
Wytrzymaoo na cinaanie,
Z
Zagszczalnno.

Bezspornnie najbard
dziej istotn waciwoci zasypk
ki jest jej zzagszczenie. Wedugg
norw
weskich wyttycznych warto moduuu edomettrycznego zasypki nie ppowinna by
y mniejszaa
ni ook. 20 000 kPa. Ameerykaskie normy okrrelaj nato
omiast wart
rtoci nono
oci gruntuu
w obbszarze pachhwinowym,, ktre powiinny zawierra si w prrzedziale 3000 1000 kPa.
k S onee
zalene od grubboci blach
hy, rozpitoci konstruk
kcji, naziom
mu, klasy obbcienia i liczby rubb
na pooczeniu bllach. Im wikszy kt taarcia wewntrznego tym
m wiksze bbezpieczestwo pracy,,
dla w
waciwie zagszczony
z ych gruntw (95% 100%) mieeci si on pomidzy 36 a 45
[24, 228].

Ponadto naley wzii pod uw

wag wszelk
kie cechy, ktre
k w jakiikolwiek sp
posb mog
mie wpyw na
n trwao konstrukccji, np.: uzziarnienie, zawarto czci org
ganicznych,,
molliwo skaenia rodow
wiska, agressja chemiczn
na [24,27,30,31].
Na zasyppk powinn
no si wybieera kruszy
ywa ziarnisste () przeepuszczalnee, wolne odd
zbrylle, zmarzlliny, dobrzze uziarnionne ( U 5), zagszcczalne, nieaagresywne, wolne odd
elem
mentw organicznych [1], natom
miast ich frakcje zalle od w
wielkoci faali powokii
( rysuunek 4).

Faala 68 x 13, 100 x 20, 125

Fala 150 x 50, 200 x 50 FFala 380 x 140,
1 400 x 150
1
x 26

frakcjee 0 32 frakcjee 0 62 frakcjee 0 120

Rysu
unek 6. Dopuszczalne frakcje kkruszywa wykorzystyw
w wanego jakko zasypkaa gruntowaa
w zalenoci odd wielkoci fali
f powokki [24]

1.5.22. Wysokoo naziomu

u

Zasypka gruntowa jest zasadnniczym elem

mentem ko
onstrukcji ggruntowo-po
owokowej..
Zwikszenie grruboci zassypki grunttowej w kluczu redukuje siy w
wewntrznee i ugiciaa
333
powoki, co zostao przedstawione w tablicy 6 dla przykadowej konstrukcji
gruntowo-powokowej. Grubo naziomu jest sum gruboci warstwy zasypki oraz warstw
konstrukcyjnych nawierzchni.

Tablica 6. Wpyw gruboci naziomu na siy wewntrzne i ugicia powoki [27]

Grubo naziomu H Siy wewntrzne

Ugicie w [mm]
[m] M [kNm/m] N [kN/m]
0,75 6,93 121,4 6,77
0,90 3,70 80,4 4,32
1,20 1,85 57,0 2,97
1,50 1,1 43,0 1,86

Minimalna grubo naziomu H w Polsce jest regulowana wytycznymi Generalnej

Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad i dla wszystkich konstrukcji tego typu (z wyjtkiem
obiektw ramownicowych) okrelana jest wzorem:

max 0,2; , lecz nie mniej ni 0,6m 1.1

8 6
gdzie: H minimalna wysoko naziomu, B rednica, rozpito przekroju poprzecznego.
Wysoko naziomu moe si rni w zalenoci od przyjtej metody obliczeniowej
(rozdzia I punkt 2).

1.5.3. Technologia ukadania zasypki

Kluczow rol podczas procesu budowy konstrukcji gruntowo-powokowych odgrywa

proces technologiczny fazy montau. Waciwie uoona zasypka powinna zosta
odpowiednio zagszczona. Na efektywno zagszczania wpywaj rodzaj i wilgotno
gruntu, gruboci zagszczanych warstw, sposb wykonania i rodzaj uytego sprztu.
Technika ukadania zasypki inynierskiej ma nadrzdne znaczenie w procesie budowy
i jest cile okrelona przez zalecenia wydane przez Generaln Dyrekcj Drg Krajowych
i Autostrad. Dodatkowo producenci blach falistych w zaleceniach do projektowania mog
okrela wasne, mniej lub bardziej restrykcyjne wytyczne.
Poniej przedstawiono przykadowe zalecenia, wiodcej na polskim rynku w tego typu
konstrukcjach firmy ViaCon, dotyczce przebiegu ukadania zasypki w przypadku montau
systemu SuperCor:
- na zasypk i fundament kruszywowy mona stosowa: wir, mieszanki wirowo
piaskowe, pospk, kruszywo amane, kliniec;

34
- kruszywo powinno mie frakcj 0-120 mm, wskanik rnoziarnistoci Cu 4, wskanik
krzywizny 1 Cc 3 oraz wodoprzepuszczalno k10 > 6 m/dob;
- materia uyty do wykonania fundamentu kruszywowego i zasypki nie powinien by
agresywny oraz zawiera zwizkw organicznych i zmarzlin, itp.;
- materia zasypki powinien by ukadany warstwami o maksymalnej gruboci 30 cm,
a nastpnie zagszczany;
- ukadanie musi by wykonywane symetrycznie, aby wysoko zasypki bya taka sama po
obydwu stronach konstrukcji stalowej, przy czym dopuszcza si rnic wysokoci rwn
jednej warstwie. Przed przystpieniem do ukadania kolejnej warstwy naley upewni si czy
poprzednia zostaa waciwie zagszczona;
- wskanik zagszczenia kruszywa zasypki, zgodnie z norm PN-B-0605 Geotechnika.
Raporty ziemne. Wymagania oglne i norm europejsk EN-1997-1 powinien wynosi
min. 0,98, a w bezporednim ssiedztwie konstrukcji dopuszcza si 0,95.
Zalecenia projektowe i technologiczne dla podatnych konstrukcji inynierskich
z blach falistych wydane przez GDDKiA precyzuj warto minimalnej szerokoci, poza
ktr zasypka powinna wykracza poza obwd konstrukcji. W przypadku konstrukcji
zamknitych wbudowanych w nasyp jest to warto ta jest rwna poowie rozpitoci obiektu
z kadej strony (rysunek 7 i 8).

Rysunek 7. Sposb ukadania zasypki inynierskiej wok konstrukcji z blach falistych w

nasypie [N 04]

35
Rysu
unek 8. Sposb ukad
dania zasypkki inyniersskiej wok konstrukcj
cji z blach falistych w
wykoopie [N 04]

Oprcz tych
t zalece
wane jesst take aby
y pamita o innych wsskazwkach
h, o ktrychh
inforrmuje nas dowiadczeenie wykonnawcw. Sposb
S poru
uszania si maszyn i pojazdw
w
powiinien by rwnolegy do
d osi poduunej obiekttu. Ciki sprzt
s zagsszczajcy niie powinienn
pracoowa bliej, ni 1 m od
o powoki . W bezporednim sssiedztwie bllachy do zaagszczaniaa
wykoorzystuje si wibrator
w lekkich.

22. WYBRA
ANE METO
ODY PRO
OJEKTOWA
ANIA KON
NSTRUKC
CJI
GRUNT
TOWO-PO
OWOKOW
WYCH Z BLACHY
B FALISTEJ
F [18,19, 24, 27, N04,]

2.1. Metoda American Association

n of State Highway
H an
nd Transpoortation Offficials
( AASHTO ) [18]
22.1.1. Inforrmacje og
lne

Metoda AASHTO
A z zaoenia przyjmuje siy osiowe od obciee staych i zmiennychh
jako dominujcce, pomijajc jednoczzenie wpy
yw momen
ntw zginajjcych na napreniaa
wyw
woywanie w powoce.

366
 Metoda AASHTO zakada podzia podatnych konstrukcji z blach falistych na trzy
typy [24,18]:

Konstrukcje, ktrych promie krzywizny nie przekracza 4000 mm oraz ktrych

(w przypadku konstrukcji ukowych) stosunek wysokoci do rozpitoci nie jest mniejszy ni
0,3 lub 1/8 rozpitoci,
Konstrukcje nie speniajce warunkw kryterium pierwszego o przekroju w ksztacie
elipsy, ukw w ksztacie gruszki, zamknitych przekrojw gruszkowych o duych
rozpitociach, ukw niskoprofilowanych i wysokoprofilowanych,
Konstrukcje skrzynkowe, ktrych rozpito nie przekracza 7750 mm.

2.1.2. Obliczeniowa sia w powoce

Obliczeniow si w powoce wyraa si wzorem [24]:

0,5 1.2
gdzie:

gdzie: obliczeniowa sia ciskajca w ciance konstrukcji,

charakterystyczne obcienie stae na poziomie klucza konstrukcji [kN/m2],
charakterystyczne, rwnomiernie rozoone obcienie zmienne na poziomie
klucza konstrukcji [kN/m2],
ciar objtociowy gruntu [kN/m2],
H wysoko naziomu [m],
rozpito konstrukcji [m],
i wspczynniki obcieniowe, odpowiednio dla obcie staych i zmiennych,
wspczynnik dynamiczny.

2.1.3. Kryterium nonoci

Kryterium nonoci wyraa si wzorem [24]:

1.3

gdzie: wspczynnik nonoci; 0,67,

nominalna nono cianki ze wzgldu na rozpatrywany model zniszczenia,
wspczynnik obcie staych, dla obcie gruntem rwny 1,95,
37
 warto charakterystyczna siy osiowej w ciance od obcienia gruntem [kNm],
wspczynnik obcie zmiennych, rwny (wg AASHTO) 2,171
warto charakterystyczna siy osiowej w ciance od obcie zmiennych [kNm],
wspczynnik dynamiczny.

2.1.4. Uplastycznienie cianki konstrukcji

Warunek uplastycznienia cianki konstrukcji [24]:

1.4

gdzie: wspczynnik nonoci; 0,67,

powierzchnia przekroju poprzecznego cianki na jednostk dugoci [mm2/mm],
granica plastycznoci materiau powoki [MPa],
sia normalna w powoce.

2.1.5. Warunek bezpieczestwa przed wyboczeniem

Warunek bezpieczestwa przed wyboczeniem [1]:

1.5

gdzie: minimalne graniczne naprenia krytyczne cianki stalowej [MPa],

wspczynnik nonoci; 0,67 dla pocze rubowych, 1,0 dla rur
spiralnie zwijanych,
powierzchnia przekroju poprzecznego cianki na jednostk dugoci [mm2/mm].

Warto jest zwizane z rozpitoci konstrukcji. Oblicza si j z nastpujcych

wzorw [1]:

gdzie: rozpito konstrukcji [m],

modu sprystoci materiau z jakiego wykonana jest konstrukcja [MPa],

,

24
Jeeli: to 1.6 , 1.7
48
,
24 12
Jeeli: to , 1.8 , 1.9

38
 wytrzymao na rozciganie materiau z jakiego wykonana jest
konstrukcja [MPa],
promie bezwadnoci przekroju poprzecznego fali [mm],
wspczynnik sztywnoci gruntu, 0,22.

2.1.6. Nono pocze rubowych

Nono zcza rubowego mona wyliczy dwojako [24]:

Wedug metody stanw granicznych (LFD),

Wedug metody napre dopuszczalnych (LSD).

Nono zcza rubowego metoda LFD [1]:

1.10

gdzie: nono zcza rubowego [kN/m],

warto charakterystyczna siy w ciance konstrukcji [kN/m],
globalny wspczynnik bezpieczestwa; 3,0.

Nono zcza rubowego metoda LSD [1]:

1.11

gdzie: nono zcza rubowego [kN/m],

warto obliczeniowa siy w ciance konstrukcji [kN/m],
wspczynnik nonoci rwny 0,67.

2.1.7. Sztywno montaowa

Wspczynnik podatnoci FF, definiujcy sztywno na zginanie konstrukcji podatnej

(tzw. sztywno montaowa), okrelany jest wzorem [24]:

1.12

gdzie: wspczynnik podatnoci [mm/N],

moment bezwadnoci cianki konstrukcji podatnej [mm4/mm],
modu sprystoci materiau cianki konstrukcji podatnej [MPa],
rozpito konstrukcji [mm].
39
 Wartoci wspczynnika podatnoci FF s dodatkowo normowane z uwagi na rodzaj
blachy i wysoko fali, co zostao przedstawione w tablicy 7.

Tablica 7. Wymagane wartoci sztywnoci FF dla konstrukcji z blach falistych [24]

Warto wspczynnika
Wysoko fali
Rodzaj konstrukcji FF
[mm]
[mm/N]
Rury spiralnie nawijane ze stali (HelCor) 0,25 FF 0,19
6,35 25,4
Rury spiralnie nawijane z aluminium 0,54 FF 0,34
Przekroje okrge FF 0,11
Konstrukcje skrcane Przekroje 150 x 50
z blach falistych ukowo-koowe FF 0,17
i uki

W przypadku obiektw o duych rozpitociach, tzw. long-span, norma odchodzi od

uwzgldniania podczas oblicze warunkw wyboczenia i sztywnoci montaowej.
Obliczajc siy w ciance (wzr 1.2) rozpito konstrukcji zastpuje si podwojon wartoci
promienia krzywizny sklepienia grnego:
2 1.13

gdzie: promie sklepienia grnego.

2.1.8. Wysoko naziomu oraz zakres ogranicze geometrycznych

Wartoci minimalnych naziomw oraz zakres ogranicze geometrycznych,

okrelonych przez norm AASHTO przedstawiono w tablicy 8.

Tablica 8. Minimalne wymagania dla konstrukcji typu long-span z zastosowaniem

dodatkowych wzmocnie podunych i poprzecznych

Minimalna grubo blach grnego sklepienia [mm]

Grny promie [mm] 4500 4500 5200 5200 6100 6100 7000 7000 7600

Fala 150 x 50 mm, stal,

min. grubo grnego 2,82 3,56 4,32 5,54 6,32
sklepienia [mm]

40
 Miniimalne wymagania dotyczce geometrii:

Maksymalnyy promie pyt 7600 mm

Maksymalnyy kat ograniczzajcy grne skklepienie 80
0,0
Minimalny stosunek
s kta grnego skleppienia do prom mienia boczneego 2
Maksymalnyy stosunek ktta grnego skllepienia do boocznego 5

Tabllica 9. cd
d. Minimaln
ne wymagaania dla ko
onstrukcji ty
ypu long-sppan z zasttosowaniem
m
dodaatkowych wzmocnie
w podunych
p i poprzeczn
nych

Minimalny
M nazziom dla obcienia ruchom
mego [cm]

Grny promie [mm] 4500 4500 5200 5200 6100 6100 7000 70
000 7600

Gruubo blachy stalowej

s
Minimalny
M naziom [cm]
ppoza ebrem [m
mm]

2,82 63
3,56 63 75
4,32 63 75 75
4,78 63 75 75
5,54 50 63 63 775
6,32 50 50 63 775 100
7,11 50 50 63 775 100

22.2.Metoda Canadian Highway B

Bridge Desiign Code ( CHBDC ) [18,24, N04
4]
22.2.1. Inforrmacje og
lne

CHBDC
C jako pierw
wsza normaa mwi o projektowaaniu konstruukcji z blacchy falistejj
o nieestandardow
wej, wikszeej fali. Metooda obliczan
na we wspo
omnianej noormie powsttaa w 20000
roku i obejmuj
uje swoim zasigiem, poza obiektami o przekroju zzamknitym
m, rwnie
konstrukcje skrrzynkowe. W metodzzie tej nie pomija sii wpywuu gruntu ottaczajcegoo
konstrukcj, u
uwzgldnia si ich wsppracc poprzez wanie
zastosow odp
powiednichh
wspczynnikw
w. Podobniee jak w mettodzie amerrykaskiej metoda
m kanaadyjska uzn
naje osiow
si ciskajc jako dominu
ujc a obliiczenia poleegaj na sprawdzeniu w
wytrzymao
oci ciankii
konstrukcji na ciskanie, sztywnocii montaow
wej obiektu oraz, w pprzypadku przekrojw
w
ramoownicowychh, moliwo
o uplastyccznienia ccianki konsstrukcji podd wpywem
m momentuu
zginaajcego.

41
 2.2.2. Stany graniczne dla wymiarowania

Norma CHBDC wymusza na projektancie obowizek wymiarowania konstrukcji ze

wzgldu na nastpujce stany graniczne [18, 24]:

Stan graniczny nonoci (ULS)

W przypadku typowych konstrukcji stalowo-gruntowych:
Zniszczenie konstrukcji poprzez uplastycznienie cianki wywoanego
ciskaniem osiowym (stan eksploatacji),
Powstanie przegubw plastycznych w fazie montau,
Zniszczenie poczenia rubowego.
W przypadku konstrukcji o przekroju ramownicowym:
Powstanie przegubu plastycznego w sklepieniu,
Zniszczenie poczenia rubowego.
Stan graniczny uytkowania (SLS)
deformacje w trakcie budowy (zarwno dla konstrukcji typowych jak
i skrzynkowych).
Stan graniczny napre zmczeniowych (FLS)
zakres dopuszczalnych zmian napre od obcie zmiennych (wycznie
w przypadku konstrukcji skrzynkowych).

Zgodnie z [24] CHBDC przewiduje stosowanie wspczynnikw bezpieczestwa ze

wzgldu na nono (wspczynniki nonoci) w analizowanym stanie granicznym
wg nastpujcego zestawienia:

W typowych konstrukcjach gruntowo-metalowych o maej fali ( do 200 x 55 mm):

- Wytrzymao na ciskanie 0,80,
- Powstanie przegubu plastycznego w trakcie budowy 0,90,
- Wytrzymao pocze rubowych 0,70;
W typowych konstrukcjach gruntowo-metalowych o duej fali ( do 380 x 140 mm):
- Wytrzymao na ciskanie 0,80,
- Powstanie przegubu plastycznego 0,85,
- Powstanie przegubu plastycznego w trakcie budowy 0,90,
- Wytrzymao pocze rubowych 0,70;

42
 W konstrukcjach metalowych o ksztacie skrzynki:
- Wytrzymao na ciskanie 0,80,
- Powstanie przegubu plastycznego 0,90,
- Wytrzymao pocze rubowych 0,70.

Maksymalne odksztacenia konstrukcji dopuszczalne przez norm:

- 2 % wysokoci konstrukcji dla typowych konstrukcji gruntowo-stalowych,

- 1 % rozpitoci dla konstrukcji skrzynkowych,
- 0,5 % rozpitoci dla konstrukcji skrzynkowych w trakcie uytkowania.

Ponadto norma narzuca wymiarowanie, korzystajc z nastpujcych wspczynnikw

obcienia:

- Dla obcie staych 1,25,

- Dla obcie zmiennych 1,70.

Innym wanym wspczynnikiem wykorzystywanym w tej metodzie jest malejcy

liniowo wspczynnik dynamiczny .
1 1.14

gdzie: wspczynnik obliczeniowy, zaleny od wysokoci naziomu :

0,4 0,2 0,1 1.15

0,3 0,15 0,1 1.16

gdzie: grubo nadsypki.

Wzr (1.15) ma zastosowanie w przypadku typowych konstrukcji zamknitych oraz

konstrukcji skrzynkowych o rozpitoci nie wikszej ni 3,6 m. w przypadku wikszych
rozpitoci korzysta si ze wzoru (1.16).

2.2.3. Obliczanie siy w ciance

W stanie granicznym nonoci cakowit si ciskajc w ciance konstrukcji okrela

si wzorem:
1.17

43
gdzie: sia osiowa w ciance od obcie obliczeniowych [kN/m],
wspczynnik nonoci: 0,8 (dla wytrzymaoci na ciskanie), 0,7 (dla
wytrzymaoci zcza rubowego),
wytrzymao cianki na ciskanie,
wspczynnik obcie staych: 1,25,
charakterystyczna warto siy normalnej w ciance od obcie staych [kN/m]
(wzr 1.18),
wspczynnik obcie zmiennych: 1,70,
charakterystyczna warto siy normalnej w ciance od obcie zmiennych
[kN/m] (wzr 1.20),
wspczynnik dynamiczny.

Charakterystyczna warto siy normalnej w ciance od obcie staych:

0,5 1 0,1 1.18

gdzie: wspczynnik przesklepienia (rysunek 5),

ciar mas zalegajcych nad konstrukcj liczony na jednostk dugoci [kN/m],
bezwymiarowy parametr sztywnoci osiowej cianki, zaleny od parametrw
gruntu zasypki:
1000
1.19

gdzie: modu sieczny gruntu [MPa],
wysoko konstrukcji [m] (rysunek 9),
modu sprystoci materiau konstrukcji [MPa],
powierzchnia przekroju poprzecznego cianki na jednostk dugoci [mm2/mm].

44
Rysunek 9. Okrelenie wysokoci i metod CHBDC [24]

45
 Charakterystyczna warto siy normalnej w ciance od obcie zmiennych:
0,5 1.20

gdzie: szeroko rozkadu obcienia zmiennego; powikszona o warto 2 [m],

wysoko naziomu [m],
zastpcze obcienie rwnomierne na poziomie klucza konstrukcji [kPa],
przyjmujc rozkad obcienia pod ktem 45 do osi konstrukcji oraz pod ktem 63
w kierunku podunym,
wspczynnik uwzgldniajcy ilo obcionych pasw drogi: 1,0 (dla
jednego pasa ruchu), 0,9 (dla dwch pasw ruchu).

2.2.4. Wytrzymao cianki konstrukcji na ciskanie oraz spryste wyboczenie

Decydujcymi o nonoci konstrukcji czynnikami s: wytrzymao na spryste

wyboczenie oraz wytrzymao na ciskanie. Naprenia ciskajce nie powinny by wiksze
co do wartoci ni granica wytrzymaoci na ciskanie , rwna:

Jeli

1
1.21
12

Jeli

3
1.22

gdzie: zastpczy promie krzywizny (wg. wzoru (1.23)),

,
6
1.23

promie bezwadnoci przekroju poprzecznego fali [mm],

46
 ,

1.25

moment bezwadnoci przekroju fali na jednostk dugoci [mm4/mm]

wspczynnik redukcyjny napre wyboczeniowych (1.26),

,
1000 1.26

wysoko naziomu [m],

poowa odlegoci od klucza do linii maksymalnej rozpitoci konstrukcji [m],
promie grnej czci konstrukcji [mm],
wspczynnik nonoci,
wspczynnik korekcyjny zaleny od liczby konstrukcji:
- dla jednej konstrukcji oraz dla grnej czci konstrukcji o gbokiej fali
1,0,
- dla kilku rwnolegych konstrukcji

0,85 0,3 1.27

najmniejszy odstp midzy konstrukcjami [m],

najwiksza z rozpitoci [m],
granica plastycznoci stali [MPa],
modu sprystoci materiau konstrukcji [MPa],
zmodyfikowany modu sztywnoci gruntu [MPa]:
Dla strefy bocznej i grnej ,
Dla strefy grnej:

1 1.28
1000

2.2.5. Nono pocze rubowych

Odczytywana z tablic warto obliczeniowa granicznej wytrzymaoci pocze

rubowych na jednostk dugoci powinna spenia warunek:

47
 1.29

gdzie: wspczynnik wytrzymaociowy: 0,7 ,

wspczynnik obcie staych,
charakterystyczna warto siy normalnej w ciance od obcie staych [kN/m]
(wzr 1.18),
wspczynnik obcie zmiennych,
charakterystyczna warto siy normalnej w ciance od obcie zmiennych,
[kN/m] (wzr 1.20),
wspczynnik dynamiczny.

2.2.6. Minimalny zasig zasypki gruntowej

Aby grunt w konstrukcji gruntowo-powokowej speni swoje zadanie zasypka

inynierska powinna mie odpowiedni zasig. Wielkoci te przedstawione s w tablicy 9 oraz
na rysunku 5. Norma CHBDC okrela ponadto warto minimaln naziomu (wzr 1.30),
dodajc, i w dla przekrojw z blachy o gbokiej fali warto ta moe by nie wiksza ni
1,5m.

Tablica 10. Minimalny zasig zasypki poza konstrukcj okrelany na wysokoci

maksymalnej rozpitoci konstrukcji

Przypadek Minimalny zasig w poziomie

Konstrukcje wbudowane w wykop, w ktrym
grunt naturalny jest rwnie dobry lub lepszy Mniejsza warto z 2,0 i 2
ni grunt zasypowy
Konstrukcje wbudowane w wykopie,
w ktrym grunt naturalny jest gorszy od Mniejsza warto z 5,0 i 2, lecz nie
gruntu zasypowego mniej ni mniejsza warto z i 2
Konstrukcje wbudowane w nasyp

Minimaln warto naziomu w metodzie CHBDC okrela si wzorem:

0,6
,
1,0 0,1 8,0
max 6 1.30

0,4

48
gdziee: rozppito konstrukcji [m]] (rys. 5),
rozppito kon
nstrukcji [m]] (rys. 5).

22.3.Metoda Sundquistta Pettersssona [24, 36,

3 19, 39, 37,
3 N04]
22.3.1. Inforrmacje og
lne

Metoda SundquistaPettersssona, zw
wana take szwedz
dzk, jestt obecniee
najnoowoczeniej
ejsz anality
yczn metodd obliczan
nia gruntowo
ostalowychh konstrukccji z blachyy
falisttej. Opublikkowana w 2000
2 roku pprzez duet szwedzkich
s h naukowcw Larsa Petterssonaa
i Hkkana Sundqquista w porrwnaniu z tradycyjny
ymi metodaami bierze ppod uwag najwiksz
liczbb parametrrw obliczeeniowych. M
Metoda docczekaa si ju cztereech odson, najnowszee
uaktuualnienie zostao
z zap
prezentowan
ane w 201
10 roku. Podstaw
P jjej opraco
owania by
rzeczzywisty moddel konstruk
kcji, a samaa metoda od
dwouje si do norm euuropejskich.. Daje takee
bardzzo due mooliwoci w doborze ks ztatu i matteriau, z kt
rego wykoonana jest po
owoka.

Rysu
unek 100. Ksztaty obiekktw grruntowopowokowychh objte metod
Sunddquista-Petterssona [24
4]

499
 2.3.2. Ograniczenia stosowania metody

Stosowanie tej metody jest uwarunkowane ograniczeniami przedstawionymi poniej:

Rozpito konstrukcji musi spenia warunek: 2 ;

Parametr opisujcy relacj midzy sztywnoci powoki a sztywnoci gruntu, opisany
wzorem (1.31) powinien zawiera si w przedziale: 100 50 000.

1.31

gdzie: modu sieczny gruntu,

sztywno powoki na zginanie,
charakterystyczna warto moduu sprystoci stali [MPa],
moment bezwadnoci powoki [m4/m],
rednica lub rozpito konstrukcji.

Pocztkowo grna granica zakresu parametru sztywnoci konstrukcji

wynosia 100 000. Warto ta zostaa zmieniona, poniewa w przypadku bardzo duych
sztywnoci rwnanie momentu zginajcego przybierao posta zera, co jest nieakceptowalne
w przypadku konstrukcji typu long-span;

Konstrukcja powinna zosta wykonana z blachy o stosunkowo duej gruboci.

Niemniej jednak dopuszcza si rwnie stosowanie blach cienkich o wysokim profilu,
dopuszczajc moliwo lokalnego wyboczenia;
Stosowanie metody jest ograniczone poprzez maksymalny wymiar konstrukcji;
Minimalna grubo nadsypki wynosi 0,5 w przypadku konstrukcji
normalnego zastosowania, oraz 1,0 , dla obiektw obcionych taborem
kolejowym. Stosunek warstwy naziomu do rozpitoci konstrukcji powinien spenia
warunek: 0,125 ;
Wymagane jest zachowanie minimalnej odlegoci midzy konstrukcjami
dwunawowymi;
Parametry gruntu musz gwarantowa odpowiedni jego sztywno w stosunku do
sztywnoci konstrukcji, w tym grunt musi mie odpowiedni wskanik zagszczenia
(wzr 1.12). Grunt musi posiada odpowiedni nono i cechy gruntu
niewysadzinowego;

50
 Stosujc model obliczeniowy naley pamita, e spadek poduny niwelety drogi nie
powinien przekracza 10%

Grunt otaczajcy konstrukcj zosta umownie podzielony na pi obszarw

(rysunek 11), z czego kady musi spenia okrelony wymagania, podane w tablicy 10.

Rysunek 11. Podzia warstw gruntu wok konstrukcji podatnej wg metody szwedzkiej [24,
37]

Tablica 11. Wymagania stawiane przez metod szwedzk poszczeglnym obszarom zasypki.
[1, 24, 39]

Obszar (zgodnie z
Wymagania
rysunkiem x)

0,5 ; 3,0 , 0,5

Nono i odksztacalno gruntu naley bada w odlegoci nie
Obszar 1
mniejszej ni 0,5 m od cian konstrukcji. Ciar objtociowy gruntu
przyjmuje si w [kN/m3].

0,2 , 0,5
Obszar 2 Grunty znajdujce si w obszarze 1 i 2 powinny spenia te same
wymagania.

51
Tablica 121. cd. Wymagania stawiane przez metod szwedzk poszczeglnym obszarom
zasypki. [1, 24, 39]

Wymagane jest okrelenie ciaru waciwego gruntu. W przypadku

Obszar 3 gdy nad konstrukcj przebiega droga koowa lub kolejowa, grunt moe
zosta obarczony dodatkowymi wymaganiami.

W przypadku, kiedy grubo naziomu jest mniejsza od 1 m, po drog

musi zosta umieszczona warstwa nona gruntu o gruboci nie
Obszar 4 mniejszej ni 0,3 m. Ciar objtociowy gruntw wchodzcych
w skad naziomu oblicza si jako redni warto ciarw
objtociowych mieszczcych si w obszarach 1, 3, 4.

Obszar 5 Metoda nie stawia specjalnych wymaga w tym obszarze.

W przypadku, e parametry konstrukcji s stae na cae jej dugoci, analiz

obliczeniow sprowadza si do odcinka dugo 1m. Z zaoenia obcienie dziaa
prostopadle w stosunku do osi obiektu. Si, na ktr projektuje si przekrj jest sia tnca,
niezalenie od jej pooenia. Ponadto ustala si, i w sklepieniu obiektu sia normalna ma
sta warto, a moment zginajcy wywoany obcieniem ruchomym na poowie sklepienia
jest dodatni, na drugiej poowie za ujemny. Najwikszy moment rozcigajcy powok po jej
wewntrznej stronie powstaje w tzw. punkcie wiartkowym konstrukcji, natomiast po
zewntrznej stronie najwikszy moment rozcigajcy wystpuje w kluczu
konstrukcji [19,24, 37].

2.3.3. Sia normalna obcienie stae

Warto charakterystyczn siy osiowej (normalnej) wywoan ciarem gruntu,

przy spenieniu warunku:
,
0,125 1.32

wylicza si ze wzoru:
,
0,2 0,9 0,5 1.33

gdzie: wspczynnik przesklepienia (wzr 1.37),

ciar objtociowy nienawodnionego gruntu zasypki znajdujcego si nad
konstrukcja,
rednica bd rozpito konstrukcji [m],
52
 odlego od linii wyznaczajcej maksymaln rozpito konstrukcji a jej
kluczem [m],
ciar objtociowy gruntu zasypki do klucza konstrukcji,
, zredukowana wysoko warstwy gruntu ponad konstrukcj:

, 1.34

gdzie: grubo naziomu,

wypitrzenie si konstrukcji podczas zasypywania wykopu:

0,015 1.35

lub

,
, ,
, 0,013 1.36

gdzie: modu sieczny gruntu,

wspczynnik okrelajcy zaleno pomidzy sztywnoci gruntu a sztywnoci
konstrukcji na zginanie (wg. wzoru 1.31),
parametr do wyznaczania wypitrzenia powoki w trakcie zasypywania
(rysunek 12).

53
Rysunek 12. Diagram do wyznaczania wypitrzenia powoki w trakcie zasypywania [24, 37]

Metoda Sundquista-Petterssona uwzgldnia w swoich obliczeniach efekt

przesklepienia, ktry reprezentowany pod postaci wspczynnika przesklepienia ,
okrelanego poniszym wzorem:
1
1.37

gdzie:

2 1.38

0,8 tan ,
1.39
1 tan , 0,45 tan ,

gdzie: , obliczeniowa warto kta tarcia wewntrznego dla materiau tworzcego

warstw ponad konstrukcj:

tan ,
tan , 1.40

54
gdzie: , charakterystyczna warto kta tarcia wewntrznego dla materiau tworzcego
warstw ponad konstrukcj,
czciowy wspczynnik bezpieczestwa zw. z kategori obiektu,
czciowy, materiaowy wspczynnik bezpieczestwa.

2.3.4. Sia normalna obcienie zmienne

W obliczeniach konstrukcji, postpujc zgodnie z metod szwedzk, naley wzi pod

uwag take siy osiowe powstae pod wpywem obcienia zmiennego, ktre przelicza si na
rwnowane obcienie liniowe, przedstawione za pomoc wzoru (1.41):

1.41
2

gdzie: rwnowane obcienie liniowe,

naprenia na gbokoci z:
w przypadku obcienia liniowego przyoonego do pprzestrzeni sprystej:

2
1.42

gdzie: obcienie liniowe dziaajce na powierzchni,

gboko liczona od powierzchni przyoenia obcienia.
w przypadku obcienia skupionego:

3
1.43
2

gdzie: odlego midzy obcieniem skupionym a aktualnym punktem obliczeniowym

na gbokoci .

Po przyjciu rwnowanego obcienia liniowego si normaln dziaajc w powoce

oblicza si z nastpujcych wzorw:

,
Dla: 0,25

1.44
2
,
Dla: 0,25 0,75

55
 ,
1,25 1.45
2
,
Dla: 0,75

0,5 1.46
2

gdzie: powierzchniowe obcienie od obcie zmiennych [kN/m2].

Obliczeniowa sia normalna:

SLS

, , , 1.47

ULS

, , , 1.48

FLS

, , 1.49

gdzie: wspczynnik redukcyjny,

czciowy wspczynnik bezpieczestwa,
sia charakterystyczna powstaa na skutek dziaania obcienia staego,
sia charakterystyczna powstaa na skutek dziaania obcienia zmiennego,
, , indeksy przyporzdkowane stanom granicznym, odpowiednio: nonoci,
uytkowania, zmczenia.

2.3.5. Moment zginajcy obcienie stae

Aby obliczy moment zginajcy powstay w wyniku parcia gruntu naley skorzysta
ze wzoru:
,
, , 1.50

gdzie: ciar objtociowy gruntu zasypki do klucza konstrukcji;

redni ciar objtociowy gruntu nad kluczem konstrukcji;

56
 wspczynnik wyznaczany zgodnie ze wzorami (1.51 1.53);

dla 0,2 0,35

0,67 0,87 0,2 1.51

dla 0,35 0,50

0,8 1,33 0,35 1.52

dla 0,50 0,60

2 1.53

gdzie: H odlego od linii wyznaczajcej maksymaln rozpito konstrukcji;

wspczynnik wyznaczany zgodnie ze wzorami (1.54 1.57). Rwnania (1.55)

oraz (1.57) obowizuj w fazie wypeniania wykopu zasypk.

dla 5 000

, 0,0046 0,001 log 1.54

, 0,0018 0,004 log 1.55

dla 5 000

, 0,0009 1.56

, 0,0032 1.57

wspczynnik wyznaczany zgodnie ze wzorem (1.58):

6,67 1,33 1.58

57
Rysunek 13. Graficzne przedstawienie wspczynnikw i w funkcji stosunku [37]

Rysunek 14. Graficzne przedstawienie wspczynnika w funkcji wzgldnej sztywnoci

[37]

58
 2.3.6. Moment zginajcy obcienie zmienne

Moment zginajcy powstay pod wpywem obcienia zmiennego:

,
, 1.59

gdzie:
0,65 1 0,2 log 1.60

0,120 1 0,15 log 1.61

,
0,15 1.62

,
1.63

gdzie: promie w kluczu,

promie w narou,
oraz speniony warunek:

1,0 1.64

Obliczeniowy moment zginajcy:

SLS

, , , 1.65
2

ULS

, , , 1.66

FLS

, , 1,5 1.67

gdzie: wspczynnik redukcyjny zwizany z czasem,

czciowy wspczynnik bezpieczestwa,

59
 moment charakterystyczny powstay na skutek dziaania obcienia staego,
moment charakterystyczny powstay na skutek dziaania obcienia zmiennego,
, , indeksy przyporzdkowane stanom granicznym, odpowiednio: nonoci,
uytkowania, zmczenia.

2.3.7. Sprawdzenie warunkw przekroczenia stanw granicznych

Zgodnie z [1] metoda SundquistaPetterssona wymusza na projektancie obowizek

wymiarowania konstrukcji ze wzgldu na nastpujce stany graniczne [19,24, 37]:

Stan graniczny uytkowania (SLS)

Stan graniczny nonoci (ULS)
Inne warunki

Przy wymiarowaniu obiektw opisywan metod szwedzk stosuje si najwiksze

wartoci siy normalnej i momentu zginajcego, wyznaczonych osobno dla obcienia staego
i zmiennego. Sprawdzenie warunku maksymalnego naprenia w cianach konstrukcji
odbywa si przy wykorzystaniu wzoru Naviera (wzr 1.68) [1, 25, 37]:
, ,
1.68

60
gdzie: maksymalne naprenie w ciankach konstrukcji,
, sia normalna dla stanu granicznego uytkowalnoci,
pole przekroju poprzecznego,
, moment dla stanu granicznego uytkowalnoci,
wskanik wytrzymaoci,
granica plastycznoci.

Dziaanie si osiowych w dolnej czci konstrukcji, w ktrej wpyw momentu

zginajcego jest pomijany, sprawdza si z zalenoci [19]:
1.69

gdzie: dziaajca sia osiowa,

granica plastycznoci,

powierzchnia przekroju cianki konstrukcji na jednostk szerokoci [4].

61
 33. PRZEG
GLD ZREALIZOWA
ANYCH RO
OZWIZA
A

33.1.Most z blach
b falisty
ych w Whiitehorse Crreek, Alberta, Kanadaa.

Most zoosta wybud

dowany w 22005 roku na terenie kopalni oddkrywkowejj w staniee
Albeerta w Kannadzie. Jestt dotychczaas najwiksszym tego typu obieektem na wiecie. Jejj
konstrukcj o ksztacie
k uk
ku jednoproomienioweg
go o rozpitoci rwneej 24 . Powokaa
zostaaa wykonanna z blachy
y falistej w systemie SuperCor
S o wysokim pprofilu SC 381 x 140..
Grubbo powokki wynosi 7 mm.
Monta powoki trwa niem
mal dwa tygodnie, natomiast wykonaniie zasypkii
inynnierskiej orraz elewacjii kolejne 6 tygodni. W trakcie zasypywania
z a konstrukccji gruntem
m
zostaaa ona wzm
mocniona na
n caym obbwodzie stalowymi eb
brami wypeenionymi betonem,
b coo
miaoo suy osiigniciu od
dpowiedniej
ej sztywnocci. Do zbrojjenia gruntuu uyto ocyn
nkowanychh
siatekk stalowycch, ktre umieszczonno w niew
wielkiej od
dlegoci ood powokii. Nono
konstrukcji zosstaa w ten
n sposb zwikszonaa tak, aby
y bya zdoolna do prrzeniesieniaa
projeektowanychh obcie eksploataccyjnych. Po
onadto, pozzwolio to na zminim
malizowaniee
wypiitrzenia poowoki w faazie zasypyywania. Wy
ynioso ono zaledwie 95 , tak wicc
wskaanik wypitrzenia 0,396
6%, podczaas gdy gran
niczne wyppitrzenie powoki
p dlaa
konstrukcji poddatnych, ok
krelane jakko 2% jej rozpitoci,, w tym prrzypadku rwnao
r si
ok. 4480 mm.

622
Fot. 5. Monta systemu SuperCor w Whitehorse Creek [I07]

Podczas prby obcienia obiekt zosta przenis obcienie w postaci koparki

o cakowitej masie 1144 ton, co w konstrukcjach drogowych obiektw mostowych byo, jak
dotd, niespotykane.
Co ciekawe, analizy metod CHBDC i metod SundquistaPetterssona wykazay, e
nono konstrukcji nie zostaa zachowana w fazie budowy i fazie uytkowania. Spenienie
warunkw zostao potwierdzone dopiero w analizie metod elementw skoczonych (MES)
za pomoc programu CandeCad Pro.
Elewacja obiektu zostaa wykonana w z kamienia naturalnego, ukadanego warstwami
zagszczanymi co 30 cm. Cao zostaa zabezpieczona stalowymi siatkami, tworzc
efektywne wykoczenie konstrukcji.

63
Fot. 6. Obiekt mostowy w trakcie realizacji zasypki inynierskiej [I07]

Fot. 7. Obiekt z blachy falistej w Whitehorse Creek w kocowej fazie realizacji [I07]

64
 33.2.Przejciie dla zwierrzt nad torrami w Gajjcu, Polska
a.

Przejciee dla zwieerzt w G

Gajcu na teerenie Puszzczy Rzepiiskiej jestt aktualniee
najw
wikszym obbiektem gru
untowopow
wokowym w Polsce. Cakowity
C kkoszt budow
wy przejciaa
wyniis ok. 5 mln
m euro, z czego niiemal 75% pochodzio
o ze rodkw Unii Eu
uropejskiej..
Obieekt powsta w 2007 rok
ku.
Konstrukkcja zostaaa wykonanna w ksztacie uku o dwch prromieniach krzywiznyy
w systemie SupperCor, z blachy
b falisstej o proffilu SC 380 x 140 x 7,1. Powo
oka zostaaa
dodaatkowo uebbrowana w rodkowej czci blach o tym samym proofilu gruboci 5,5 mm
m
i rozsstawie 1,5224 m. Wzmo
ocnienie to byo koniecczne ze wzg
gldu na duu rozpito
o obiektu,,
ktraa wynosi 200 m. Cakow
wita dugo obiektu wy
yniosa 40 m przy wysookoci 7,424 .
Dodatkoowe usztyw
wnienie pom
mogo ogrraniczy wypitrzenie
w e powoki w trakciee
zasyppywania, ktre
k osign
no wielkoo 13
39 , co daje wskaanik wypitrzenia naa
pozioomie 0,695%.

Fot. 8. Gruntow
wo-powoko mostowy naad lini kolejow E20 nna odcinku
owy obiekt m
Kunoowice-Rzeppin w Gajcu
u [27].

655
Fot. 9. Widok od
o strony wewntrznej
w na powok obiektu mostowego
m w Gajcu.

33.3.Tunel drrogowy pod

d stokiem n
narciarskim
m Kolorow
wa, Karpaacz, Polska
a [34].

Obiekt powstay
p w 2012 rokuu w Karpaaczu mia za
z zadanie usprawnien
nie lokalnejj
komuunikacji przzy jednoczesnym zachhowaniu do
otychczasow
wej formy ssiadujceego kurortuu
narciiarskiego. Tunel
T zosta wybudow
wany ze stallowej blach
hy falistej w systemie MultiPlatee
o proofilu MP 2000 x 55 x 7,0
0 typu VBH
H 19. Cako
owita dugo obiektu w
wynosi ok. 100 m.
Tunel, z uwagi na charaakter konsstrukcji, musi
m spennia wymo
ogi normyy
przecciwpoarow
wej. W przy
ypadku omaawianego obiektu
o non
no ogniow
wa wynosi min R240..
Jako zabezpieczzenie przeciwpoarowee zaprojekttowano trjwarstwow powok ogniotrwa
o
o ccznej gruboci 12,5cm,, wykonan metod to
orkretowania o znacznyym ciarzee wasnym..
Tak wic zastossowanie obiektu grunttowo-powo
okowego jak
ko tunelu nniewtpliwiee stanowioo
wyzw
wanie inynnierskie, prrzede wszysstkim ze wzgldu
w na dziaajce na obiekt obcienia..
Dodaatkowym prroblemem podczas
p proojektowaniaa bya niewtpliwie konnieczno wzicia
w podd
uwagg moliwooci oddzielenia si warstwy ogniotrwaeej od pow
wierzchni wewntrznej
w j
powoki staloweej [34] orazz deformacjji powoki, zarwno w fazie budow
wy, jak i ek
ksploatacji.

666
Fot. 10. Zabezpieczanie wykopu podczas realizacji tunelu w Karpaczu [34]

Fot. 11. Tunel o konstrukcji gruntowo-powokowej w Karpaczu w trakcie ukadania zasypki

inynierskiej [34].

67
Fot. 12. Widokk na tunel wraz z elewaacj po oddaaniu obiektu
u do uytku [34]

33.4.Przejciie dla zwierrzt na autoostradzie A2,

A wiecko
o Nowy T
Tomyl, Po
olska.

Budowa trzynastu przej dl

dla zwierzt o konstrrukcji grunntowo-powokowej naa
odcinnku wieccko Nowy
y Tomyl aautostrady A2
A jest dottychczas naajwikszym
m zleceniem
m
w hisstorii firmy ViaCon Po
olska. Jednoo z najbard
dziej efektow
wnych przeedstawiono w tej pracyy
na footografiach 12 15. Do
D budowy obiektu wy
ykorzystano
o systemy SSuperCor i MultiPlate..
Elew
wacja obiekttu zostaa wykonana
w zee ciany opo
orowej ViaW
Wall firmy V
ViaCon.

688
Fot. 13. Monta nakadek usztywniajcych w trakcie budowy konstrukcji podatnej na
autostradzie A2 [I 11]

Fot. 14. Przejcie dla zwierzt na odcinku wiecko Nowy Tomyl autostrady A2 w trakcie
ukadania zasypki inynierskiej [I 11]

69
Fot. 15. Przejjcie dla zw
wierzt na odcinku wiecko
Nowy
N Tom
myl autostrrady A2 w
koccowej fazie realizacji
r [II 11]

33.5.Wiaduk
kt gruntow
wopowokoowy w wiidnicy, Pollska [35]

Gruntow
wopowoko dnicy powsta na mieejscu stareg
owy wiadukkt w wid go obiektu,,
z pow
wok z bllachy falistej w system
mie MultiP
Plate MP 200
2 x 55 x 7. Jego rozpito
w miiejscu najw
wikszej szeerokoci wyynosi 9,88 a wysoko
w 4,56 . Dugo
konstrukcji, mierzona wzd
du torw , to wielko
o rzdu 12 m. Elew
wacja obiektu zostaaa
zaproojektowana jako elbeetowa cianna oporowaa z elemen
ntami wiecczcymi wlot i wylott
tunellu o grubocci 50 cm.
Zainteressowanie pod
p wzglddem inyn
nierskim wzbudza
w nniewtpliwiie podatnee
posaddowienie tuunelu. Jako podparcie zzastosowano tu zesp supw z ruur stalowycch (rednicaa
300/12 mm), wbbitych w gru
unt rodzimyy w odlego
oci co 2,25 m po 5 szttuk z kadejj strony. Zee
wzglldu na zaoenie, i ich
i zadanieem jest gwnie przen
noszenie odddziaywa poziomychh
grunttu zastosow ylenie 10. Na wyso
wano pochy okoci 2,12 m utworzoono podwjjn ciank
z blaachy falistejj z przestrzzeni pomidzy nimi wypenion betonem konstrukcy
yjnym ()..
Blachha od stronyy wewntrzznej stanowii przeduen
nie blachy powoki
p [335].
Na podsstawie przeeprowadzonnych bada stwierdzon
no, i wyppitrzenie i sztywno
powoki dla om
mawianego obiektu s prawidow
we (wskanik wypitrzzenia 0,6 % )..

700
Podatne posadowienie zaowocowao redukcj si wewntrznych w powoce w porwnaniu
z posadowieniem sztywnym oraz uatwio sprenie powoki z zasypk, co z kolei przeoyo
si na zapas bezpieczestwa konstrukcji w momencie zakoczenia budowy [35].

Fot. 16. Gruntowopowokowy wiadukt w widnicy [35]

71
RO
OZDZIA
II. CZ
Z PR
ROJEKT
TOWA

1. KONCE
EPCJA PROJEKTOW
WA

11.1. Koncep
pcja projek
ktowa nr 1

Konstrukkcja dwunaw
wowa z blaachy falistej o wysokim
m profilu SC
C-56B . Pojeedynczy ukk
pokryywa jedn nitk komu
unikacyjn. Stalowa ko
onstrukcja oparta
o na ciankach elbetowychh
zapew
wniajcychh wymagan
n skrajnii drogow
w. cianki elbetow
we posado
owione naa
fundaamentach elbetowych
h. Elewacja obiektu wy
ykonana z pyt elewacyj
yjnych ViaW
Wall.

Rysu
unek 15. Ryysunek konccepcji projeektowej nr 1

722
 11.2. Koncep
pcja projek
ktowa nr 2

Projekt zespolonego
z o mostu eelbetowego. Cao staanowi dwiee odrbne nitki
n mostuu
elbeetowego. Na
N kadym dwa
d jednokkierunkowe pasy ruchu
u, pas awary
ryjny oraz chodnik
c dlaa
pieszzych. Pojeddyncza nitk
ka wsparta na czterecch elbetow
wych poprzzecznicach i czterechh
supaach nonychh dla kadejj poprzecznnicy.

Rysu
unek 16. Ryysunek konccepcji projeektowej nr 2

733
 11.3. Koncep
pcja projek
ktowa nr 3

Projekt pojedynczeej konstrukccji stalowej

ej z wysoko
o profilowaanej blachy
y falistej o
przekkroju SC-21NA. Ko
onstrukcja stalowa oparta bezzporednio na mono
olitycznychh
elbeetowych aw
wach fundaamentowychh. Wykoczeniem kon
nstrukcji jeest elbetow
wy wieniec,,
natom
miast elewaacj obiektu
u stanowi gaabion z lokaalnego kruszzywa.

Rysu
unek 17. Ryysunek konccepcji projeektowej nr 3

Do koleejnego etap
pu zostaaa wybrana koncepcjaa numer 33. Wybr nie zosta
podyyktowany annalizami tecchnicznymii. Na wyb
r koncepcjii miay wpyw walory
y estetycznee
oraz ekonomiczne.

744
2. WYBRA
ANE ELEM
MENTY PR
ROJEKTU
U BUDOWL
LANEGO

22.1. Opis tecchniczny

22.1.1. Podsstawa opracowania
22.1.1.1. Zleccenie i umo
owa

mat zadaniia na prac dyplomow

Podstaw opracowaania jest tem w magisterrk wydanyy
przezz wadze Wydziau
W Budownictw
B wa i Architeektury Polittechniki w
witokrzysk
kiej w rokuu
akaddemickim 20013/2014.

22.1.1.2. Wyk
kaz norm, przepisw prawnych i innych op
pracowa.

[1] PN-85/S-100030 Obiek

kty mostowee. Obcien
nia.
[2] R
Rozporzdzzenie Minisstra Transpportu i Gosspodarki Morskiej
M z ddnia 30 maaja 2000 r..
W sprawie warunkw
w technicznnych, jakim
m powinny
y odpowiadda drogow
we obiektyy
iinynierskiee i ich usytu
uowanie. Dzziennik Ustaw Nr 63 poz. 735 z dnnia 3.08.200
00 r.
[3] R
Rozporzdzzenie Ministra Transpoortu i Gospo
odarki Morsskiej z 2 maarca 1999 r. w sprawiee
w
warunkw technicznyc
t ch, jakim poowinny odp
powiada drrogi publiczzne i ich ussytuowanie..
D
Dziennik Ustaw
U Nr 43 poz. 430 z dnia 2.03.1
1999 r.
[4] Katalog Drogowych
D h Urzdze Ochrony
y rodowisska Instyytut Badaw
wczy Drgg
i Mostw. Warszawa
W 2002.
2
[5] Katalog Detali Mosto
owych. GD
DDKiA Warrszawa 2002
2.
[6] M
Materiay informacyjn
ne produceentw pod
datnych kon
nstrukcji innynierskicch z blachh
ffalistych.
[7] Zalecenia projektowee i technologgiczne dla podatnych
p konstrukcji
k inynierskiich z blachh
ffalistych GDDKiA,
G IB
BDiM, miigrd 2004.

22.1.2. Przeedmiot opra

acowania

Przedmiootem opraccowania jesst cz pro

ojektu wyko
onawczego przejazdu drogowegoo
dokuumentacji dotyczcej przepustu
p drrogowego nad
n drog dojazdow
d D-76 w miiejscowocii
Brzesko nad auttostrad A2 na odcinkuu wiecko - Pozna w km
k 52+443 ,00.

22.1.3. Warrunki geotechniczne i hydrauliczzne

Dla rozppoznania waarunkw gruuntowo wodnych

w wy
ykonano 12 otworw wiertniczych
w h
o gbokoci odd 22.0m do
o 25.0m. W
Wiercenia wy
ykazay maae zrnicoowanie grun
ntw. S too
755
w gwne mierze grunty niespoiste, tj. piaski, wiry. We wszystkich otworach na gbokoci
1,93-1,55m pod terenem zlokalizowano swobodne zwierciado wd gruntowych. Obiekt
zosta zaprojektowany tak, aby wykop pod fundament konstrukcji stalowej wykonany by
w gruntach niespoistych.

2.1.4. Stan istniejcy

Projektowany obiekt zasta zlokalizowany na obszarze lekko pofadowanym

o charakterze pozamiejskim. Na terenie bezporednio przylegajcym do obszaru zawartego
w projekcie wystpuj asy iglaste oraz, w niewielkim stopniu, ki. Dziki zebranej
dokumentacji stwierdzono brak uzbrojenia terenu.

2.1.5. Stan projektowany

Jako przepust zostaa zaprojektowana wielopaszczyznowa konstrukcja stalowa

w postaci uku z blachy falistej. Konstrukcja wykonana zostaa nad autostrad A2. Rozpito
uku w wietle przejazdu wynosi 15,50 . Obiekt powinien by wykorzystywany
zgodnie z przeznaczeniem, tj. wycznie do ruchu drogowego.
Podane poniej dane geometryczne (rozpito, szeroko, wysoko, dugoci) s
teoretyczne projektowe, rzeczywiste wymiary nie mog si rni od nich wicej
ni +2%, -0%.

Dane identyfikacyjne:

Wojewdztwo: wielkopolskie;
Powiat i gmina: powiat: buski, gmina: Brzesko;
Usytuowanie: obiekt nad drog dojazdow D-76;
Kilometra 52+443,00 D76;
Funkcja uytkowa: przejazd drogowy gr.

Dane oglne:

Szeroko cakowita: 55,88 m (w kocach fundamentw);

(wzdu cian): 41,91 m (w koronie nasypu);
Dugo cakowita: 15,56 m ( w kocach zwiecze pali podpr ukw);

76
 Ukad statyczny: uk w postaci stalowej konstrukcji wielopaszczowej, zakotwionej
w przyczkach, wsppracujcy z zasypk inyniersk;
Rozstaw cian: 15,50 m;
Szeroko uytkowa: 4 x 3,5 m (pas jezdni), 2 x 2,75 (pas awaryjny), 2 x 1,25 (chodniki
robocze przy obu krawdziach obiektu);
Przeszkoda: droga dojazdowa D-76 Ciekoty Brzesko;
Kt skosu obiektu: 90,0;
Nawierzchnia na obiekcie: warstwa cieralna beton asfaltowy gr. 5 cm, warstwa
wica beton asfaltowy gr. 8 cm, podbudowa zasadnicza z betonu asfaltowego gr. 12
cm, podbudowa pomocnicza z betonu asfaltowego gr. 22 cm;
Urzdzenia na obiekcie: ekrany akustyczne przeciwlnieniowe EA-18a wysokoci
h=3,0 m na drogi klasy A, balustrady na krawdziach nasypu;
Ochrona antykorozyjna: powierzchnie betonowe stykajce si z gruntem i 10 cm powyej
powierzchni betonowych terenu: izolacja cienka bitumiczna;
Urzdzenia obce: przygotowano konstrukcj do ewentualnego podwieszenia
owietlenia;

2.1.6. Wpyw obiektu budowlanego na rodowisko

Obiekt jest neutralny dla rodowiska. Nie spowoduje utrudnie w migracji dziko
yjcych zwierzt. Obiekt nie przyczyni si do emisji haasu, zanieczyszczenia powietrza,
wd powierzchniowych i rodowiska gruntowo-wodnego. Projekt zakada, e teren budowy
po jej zakoczeniu bdzie uporzdkowany, a wszelkie odpady usunite przez Wykonawc
robt.

2.1.7. Zabezpieczenia antykorozyjne

Elementy konstrukcyjne zabezpieczone s antykorozyjnie przez cynkowanie ogniowe

o gr. powoki zgodnej z norm PN-EN 1461:2000. Dodatkowo elementy konstrukcyjne
zabezpieczone zostan przez malowanie w nastpujcy sposb:

od strony wewntrznej konstrukcji gwnej - zabezpieczenie przez malowanie zestawem

farb epoksydowo poliuretanowych. Zabezpieczenie to wykonane zostanie w dwch
warstwach: pierwsza warstwa: farba epoksydowa o gr. 100m wykonana w wytwrni,

77
 druga warstwa: farba poliuretanowa w kolorze jasnobeowym RAL1014 o gr. 100m
naoona na budowie po zmontowaniu konstrukcji;
od strony zewntrznej konstrukcji gwnej oraz od strony zewntrznej i wewntrznej
eber wzmacniajcych - zabezpieczenie przez malowanie farbami epoksydowymi
w kolorze szarym o gr. 200 m. Zabezpieczenie to wykonane zostanie w wytwrni.

2.1.8. Zabezpieczenia przeciwpoarowe

Obiekt spenia warunki ochrony przeciwpoarowej okrelone w [N09].

2.1.9. Wytyczne dotyczce montau konstrukcji stalowej

2.1.9.1. Zmontowanie konstrukcji podstawowej

Skrcanie rub powinno by wykonane zgodnie z rysunkiem montaowym,

okrelajcym midzy innymi ustawienie kadego arkusza blachy konstrukcji oraz szczegy
kolejnoci montau. Wszystkie nakrtki powinny by umieszczane na grzbietach karbw, po
zewntrznej stronie konstrukcji. Jeeli instrukcja producenta nie okrela innych
wymaga - naley wstpnie zmontowa konstrukcj za pomoc rub w iloci pozwalajcej na
zachowanie statecznoci, natomiast kocowe dokrcenie powinno zosta wykonane po
upewnieniu si, e blachy konstrukcji s odpowiednio usytuowane wzgldem siebie i jej
geometria nie budzi zastrzee. ruby powinny by montowane w kierunku od rodka
arkusza ku jego naroom a ich dokrcanie powinno nastpowa stopniowo i rwnomiernie.
Zaleca si ponowienie operacji dokrcenia rub sprawdzajc jednoczenie napicie rub.
Ostateczny moment skrcajcy dla konstrukcji otwartych powinien wynie: min. 360 Nm,
max. 450 Nm. Zadana w instrukcji montau sia nacigu rub nie moe zosta przekroczona.
Przed przystpieniem do dalszej czci montau zaleca si sprawdzenie rozpitoci i
wysokoci piercienia konstrukcji oraz dokonanie ewentualnych poprawek. Poczenia
konstrukcji powinny by szczelne, przy maksymalnych odchykach od zaoonego ksztatu
nie przekraczajcych +10cm / -0cm. Ewentualne uszczelnianie stykw powinno zosta
uzgodnione i zatwierdzone przez inyniera budowy.

2.1.9.2. Wykonanie zasypki inynierskiej i konstrukcyjnej

Zasypka inynierska powinna zosta w obszarze okrelonym w dokumentacji

projektowej, przy czym obszar ten nie moe by mniejszy od zaleconego. Zasypka powinna

78
spennia wszysstkie wytyczne wskaazane w instrukcji
i projektowej
p j lub innej majcejj
zastoosowanie.
Jeeli wyytyczne pro
ojektowe niie stanowi inaczej, przy konstruoowaniu zasy
ypki naleyy
zastoosowa si do
d poniszy
ych zalece uniwersaln
nych:

Z
Zasypk poowinna by konstruow
wana naprzzemiennie i rwnomieernie po ob
bu stronachh
pprzekroju stalowego
s warstwami nie wiksszymi ni 30 cm. Kaada kolejn
no uoonaa
w
warstwa zaasypki pow
winna speniia zalecen
nia dotyczcce zagszczzenia wg normy
n BN--
777/8931-122. Naley zw
wrci szczzegln uwaag na nieuszkodzenie konstrukcji stalowej i
ppowok occhronnych podczas mechaniczn
nego i rcznego zzagszczaniaa zasypki..
Szczegln ostrono naley zaachowa po
S odczas zagszczania zaasypki w bezporedni
b i
ootoczeniu blach
b konstrukcji. Zalecca si stosow
wanie pyt wibracyjnyc
w ch.
Z
Zasypka znnajdujca si
s w bezpporednim otoczeniu zewntrznnej czci konstrukcjii
sstalowej (okk. 10 cm) powinna zzosta wyko ysu klasy I o rednicy ziaren 2
onana z gry
5 mm, wg zalece
z norm
my PB-B-1 1112.
W czasie zaagszczaniaa zasypki naaley stale kontrolowa
k wymiary wewntrzn
ne. Kontrolaa
w
wymiarw wewntrzny
ych konstruukcji odbyw
wa si rwn
noczenie w pionie i poziomie
p w
kkilku punkktach przek
kroju poprzzecznego. Maksymalne
M e dopuszczzalne przem
mieszczeniee
w
wynosi 10 cm.
c Montow
wane arkuszze blachy niie mog straaci swej piierwotnej krrzywizny..
W trakcie ukadania zasypki naaley uoy geokompozyt do oddprowadzen
nia wody z
zzasypki.
N
Nasyp przyy wlocie i wylocie koonstrukcji naley
n zazb
broi geosiaatk wg do
okumentacjii
pprojektowejj.

22.2.Obliczen
nia statyczn
ne

Obliczennia projektowe konstrukkcji wykonane zostay metod SuundquistaP

Petterssona.

22.2.1. Geom
metria obieektu

Jako proofil obiektu

u dobrano pprofil w sysstemie SupeerCor firmyy ViaCon SC-21NA
S o
wielkkoci fali 381 x 14
40 mm (SuuperCor SC 380) (ry
ys. 15), grruboci 7,1 mm orazz
param
metrach (ryys. 16):
15,5
500
15,441

799
 5,520
A 67,55
9930
83,31
3430
55,84
7,50

cznie 52,0
kt skrzyowania - 90
Konstrukcje SuperCor wykonane s ze stali o gatunku S315MC, ktrej gwarantowana
charakterystyczna granica plastycznoci wynosi:
315 a

2.1

gdzie: obliczeniowa granica plastycznoci,

wspczynnik bezpieczestwa [N05];
1,1
315
286,36 wg 2.1
1,1

Modu sprystoci stali:

210 210 000 210 000 10 /

Rysunek 18. Geometria blachy falistej powoki SC 381 x 140 x 7,1 [I 09]

80
Rysunek 19. Schemat przyjtego profilu SC-21NA [katalog ViaCon]

Charakterystyki geometryczne profilu blachy o fali 381 x 140 mm i gruboci blachy

7,1 :

9,81 / 9,81 10 /

24164,64 / 24164,64 10 /

308,24 / 308,24 10 /
pole przekroju,
moment bezwadnoci,
wskanik wytrzymaoci.

2.2.2. Parametry zasypki inynierskiej

Jako zasypka inynierska zostaa wykorzystana mieszanka wirowo piaskowa o

rednicy ziaren 0 45 mm przy zawartoci frakcji ilastej i pylastej mniejszej ni 5%.
Ponadto zasypka ma parametry co najmniej:

1,9 / (gsto objtociowa),

2,65 / (gsto waciwa),
19,0 / (ciar objtociowy),
3% (wilgotno naturalna),

81
 , 41,9 (warto charakterystyczna kta tarcia wewntrznego ),
238257 (modu pierwotnego odksztacenia gruntu),
265546 (edometryczny modu ciliwoci pierwotnej),
265546 (edometryczny modu ciliwoci wtrnej),
stopie zagszczenia wg prby Proctora 0,98 ,
stopie zagszczenia wg prby Proctora bezporednio przy konstrukcji 0,95 ,
24,0 (sieczny modu sprystoci gruntu przyjty w zalenoci od rodzaju
gruntu sklasyfikowanego wg ujednoliconej amerykaskiej klasyfikacji gruntw IAEG)

2.2.3. Zebranie obcie

Obcienia stae

Tablica 12. Obcienia stae konstrukcji wywoane ciarem nawierzchni drogowej

Ciar Obcienie
Grubo warstwy
Rodzaj obcienia objtociowy charakterystyczne
[m]
[ / ] [ / ]

Warstwa cieralna beton

0,05 23 23 0,05 1,15
asfaltowy

Warstwa wica beton

0,08 23 23 0,08 1,84
asfaltowy

Podbudowa zasadnicza
0,12 23 23 0,12 2,76
z betonu asfaltowego

Podbudowa
pomocnicza z betonu 0,22 23 23 0,08 5,06
asfaltowego

0,47 - 10,81

obcienie wywoane warstwami nawierzchni drogowych;

10,81 /

2. 2

wysoko zastpcza dodatkowej rwnowanej warstwy gruntu od obcie staych;

10,81
0,57 2. 2
19
82
 Gsto objtociowa rwnowanej warstwy gruntu jest rwna co do wartoci gstoci
objtociowej zasypki inynierskiej.

Obcienia zmienne

Obcienie zmienne zostao uwzgldniony w sposb uproszczony. Skada si ono z

obcienia rwnomiernie rozoonego kl. A o intensywnoci 4,0 / oraz
obcienia pojazdem cikim kl. A o ciarze cakowitym
800 . Obcienie zostao uwzgldnione na caej szerokoci jezdni.

2.3

obcienie zastpcze w przypadku obcionego naziomu poza konstrukcj,

umowne pole powierzchni, na ktre dziaa obcienie,
ciar pojazdu K bez wspczynnika dynamicznego,

2.4
umowna dugo pojazdu K,
4,80
szeroko konstrukcji.
Przy szerokoci konstrukcji 5,40 przyjmuje si szeroko:
5,40

800
30,86 / . 2.3, 2.4
4,80 5,40
Cakowite rwnomiernie rozoone obcienie zmienne 34,86 /
Dodatkowo przyjmuj zmienne obcienie skupione p o wartoci 120

minimalna grubo naziomu

, max 0,2; 0,6 1.1

8 6

12,315 12,315
, 0,2; max 1,74; 2,05 2,05 0,6
8 6
, 2,05
Ze wzgldu na warunek minimalnej gruboci naziomu jak rwnie warunki terenowe
dla projektowanego obiektu przyjmuj grubo naziomu:
83
 4,45

2.2.4. Siy przekrojowe

2.2.4.1. Sia normalna obcienie stae

warunek konstrukcyjny stosowania wzorw

,
0,125 1.32

gdzie: rednica bd rozpito konstrukcji [m],

, zredukowana wysoko warstwy gruntu ponad konstrukcj,
wypitrzenie si konstrukcji podczas zasypywania wykopu,

0,015 0,015 15,50 0,233 m 1.35

, 4,45 0,233 4,217 m 1.34

, 4,217
0,125 0,272 1.32
15,500
Warunek zosta speniony.

Warunek relacji midzy sztywnoci powoki a sztywnoci gruntu, opisany

wzorem (1.31)

100 50 000 2.5

24 10 15,50
17611,92 1.31
210 10 24164,64 10

100 17611,92 50 000 2.5

Warunek zosta speniony.

obliczeniowa warto kta tarcia wewntrznego dla materiau tworzcego warstw ponad
konstrukcj

tan ,
tan , 1.40

, 41,9
1,35, 1,1
84
 tan 41,9
tan , 0,604 1.40
1,35 1,1

, 0,604 31,13
wspczynnik pomocniczy do obliczenia wspczynnika przesklepienia (1)

0,8 tan ,
1.39
1 tan , 0,45 tan ,

0,8 tan 31,13

0,233 1.39
1 tan 31,13 0,45 tan 31,13

wspczynnik pomocniczy do obliczenia wspczynnika przesklepienia (2)

4,45
2 2 0,233 0,138 1.38
15,50

wspczynnik przesklepienia

,
1 1
0,934 1.37
0,138

warto charakterystyczna siy osiowej (normalnej)

,
0,2 0,9 0,5 1.33

5,52

5,52 4,217 5,52

0,2 19,0 15,50 0,934 0,9 0,5 19,0 15,5
15,50 15,50 15,50
1162,53 [kN/m]

2.2.4.2. Sia normalna obcienie zmienne

Naprenia na gbokoci z ( gboko liczona od powierzchni przyoenia

obcienia) dla obcienia skupionego

3 3 120 4,45
0,985 / 1.43
2 2 5,52
85
 rwnowane obcienie liniowe

4,45
0,985 6,885 / 1.41
2 2

warto charakterystyczna siy normalnej dziaajcej w powoce od obcienia

zmiennego dla:
,
0,25 0,272 0,75 2.6

,
1,25 1.45
2
15,5
1,25 0,272 6,885 34,86 276,90 / 1.45
2

2.2.4.3.Sia normalna wartoci obliczeniowe

SLS (stan graniczny uytkowalnoci)

, , , 1.47

, , 1,0

, , 1,0

, 1,0 1,0 , 1162,53 1,0 1,0 , 276,90 1439,43 / 1.47

ULS (stan graniczny nonoci)

, , , 1.48

, , 1,0

, 1,35

, 1,50

, 1,0 1,35 , 1162,53 1,0 1,50 , 276,90 1984,77 / 1.48

2.2.4.4. Moment zginajcy obcienie stae

warto wspczynnika wyznaczanego dla

5,52
0,35 0,356 0,50 2.6
15,50

86
 5,52
0,8 1,33 0,35 0,808 1.52
15,50

warto wspczynnika wyznaczanego dla:

5 000

, 0,0009 1.56

, 0,0032 1.57

warto wspczynnika

5,52
6,67 1,33 6,67 1,33 1,045 1.58
15,50

warto momentu zginajcego w wyniku parcia gruntu

,
, , wg 1.50

,
19 4,45 9,93
0,808 0,0009 1,045 0,934 0,808 0,0009
19 15,50 19 15,50 3,43

7,983 10 19 12,315 283,278

2.2.4.5. Moment zginajcy obcienie zmienne

wspczynnik
0,65 1 0,2 log 17611,92 0,098 1.60
wspczynnik

0,120 1 0,15 log 17611,92 0,044 1.61

wspczynnik

, ,
4,45
0,15 0,15 1,860 1.62
15,50

wspczynnik

87
 , ,
9,93
1,304 1.63
3,43

warunek wspczynnikw
0,098 1,304 0,128 1,0 1.64

Warunek zosta speniony.

Moment zginajcy powstay pod wpywem obcie zmiennych:

,
, 1.59

,
9,93
0,098 0,044 1,86 1,304 15,5 6,885 0,934 0,808 0,0009
3,43
34,86 15,50 13,74

Redukcja momentu zginajcego powstaego pod wpywem obcie zmiennych dla:

9,93
2,895 1,0 2.7
3,43
13,74
4,58 2.8
3 3

2.2.4.6.Moment zginajcy wartoci obliczeniowe

SLS (stan graniczny uytkowalnoci)

, , , 1.65
2
, , 1,0

, , 1,0
4,58
, 1,0 1,0 , 283,278 1,0 1,0 , 285,568 1.65
2

ULS (stan graniczny nonoci)

, , , 1.66

, , 1,0

, 1,35, , 1,50

88
 , 1,0 1,3
35 , 283,278 1,0 1,5
50 , 4,558 375,56

22.3. Wymiaarowanie ko
onstrukcji
22.3.1. Warrunek makssymalnego naprenia
a w cianacch konstrukkcji (spraw
wdzenie
SGN
N ze wzgld
du na uplasttycznienie))

, ,
1.68

1439,43 2855,57
1073,18
1 2866,36 1.68
9,81 10 308,24
4 10
Waruunek nie zosta speniony.

22.3.2. Projektowanie nakadki w

wzmacniaj
cej [2]

wystarczajcc nono konstrukccji zasadnyym jest zaastosowaniee

Z uwaggi na niew
dodaatkowych naakadek uszztywniajcyych. W projjekcie nakaadki zostayy zaprojekto
owane jakoo
uebrowanie cige wykonaane z blachyy falistej o tym
t samym
m profilu, jakki zosta wy
ykorzystanyy
w prrzypadku profili
p blach
h bazowychh, tj. SC 381
3 x 140 x 7,1. Dlla uatwieniia wartocii
odnooszce si do
d nakadki zostay oznnaczone ind
deksem n.. Indeks b odnosi si do profiluu
bazowego.

Rysu
unek 20. Upproszczony przekrj pooprzeczny projektowan
p nego obiektuu [1, 2]

899
Rysunek 21. Siy wewntrzne oraz geometria w projektowanym elemencie z nakadk [1]

2.3.2.1. Sztywno powoki z nakadk

Pole powierzchni nakadki w odniesieniu do blachy bazowej

2.9
1
7,1
2.9
7,1 1

odlego rodkw geometrycznych dwch elementw przekroju poprzecznego

3
2.10
2
gdzie: wysoko profilu blachy,
rednia arytmetyczna gruboci profilu bazowego i nakadki.
140
3 7,1 7,1
140 150,65 2.9
2 2
0,5 0,5 150,65 75,325

cakowity moment bezwadnoci (w przypadku poczenia idealnego) obliczany ze wzoru

Steinera:

2.11

90
 2 24164,64 10 2 9,81 10 0,075325 159,65 10 2.11

wskanik wytrzymaoci powoki z nakadk

1,0598 10

sztywno powoki z nakadk

210 10 159.65 10 33526500 33526,5

Warunek relacji midzy sztywnoci powoki a sztywnoci gruntu, opisany

wzorem (1.31)

100 50 000 2.5

24 10 15,50
2665,74 1.31
210 10 159650 10

100 2665,74 50 000 2.5

Warunek zosta speniony.

2.3.2.2.Moment zginajcy obcienie stae

warto wspczynnika wyznaczanego dla:

5,52
0,35 0,356 0,50 2.6
15,50

5,52
0,8 1,33 0,35 0,808 1.52
15,50

warto wspczynnika wyznaczanego dla:

5 000

, 0,0046 0,001 log 2665,74 0,0012 1.54

, 0,0018 0,004 log 2665,74 0,0119 1.55

warto wspczynnika

91
 5,52
6,67 1,33 6,67 1,33 1,045 1.58
15,50

warto momentu zginajcego w wyniku parcia gruntu

,
, , wg 1.50

,
19 4,45 9,93
0,808 0,0012 1,045 0,934 0,808 0,0012
19 15,50 19 15,50 3,43

1,590 10 19 15,50 112,50

2.3.2.3. Moment zginajcy obcienie zmienne

wspczynnik
0,65 1 0,2 log 2665,74 0,205 1.60
wspczynnik

0,120 1 0,15 log 2665,74 0,059 1.61

wspczynnik

, ,
4,45
0,15 0,15 1,860 1.62
15,50

wspczynnik

, ,
11,43
1,304 1.63
1,016

warunek wspczynnikw
0,205 1,304 0,267 1,0 1.64

Warunek zosta speniony.

Moment zginajcy powstay pod wpywem obcie zmiennych:

,
, 1.59

92
 ,
9,93
0,205 0,059 1,86 1,304 15,50 6,885 0,934 0,808 0,0012
3,43
34,86 15,5 19,96

Redukcja momentu zginajcego powstaego pod wpywem obcie zmiennych dla:

9,93
2,895 1,0 2.7
3,43
19,96
6,66 2.8
3 3

2.3.2.4.Moment zginajcy wartoci obliczeniowe

SLS (stan graniczny uytkowalnoci)

, , , 1.65
2
, , 1,0

, , 1,0
6,66
, 1,0 1,0 , 112,50 1,0 1,0 , 115,83 1.65
2

ULS (stan graniczny nonoci)

, , , 1.66

, , 1,0

, 1,35

, 1,50

, 1,0 1,35 , 112,50 1,0 1,50 , 6,66 141,885

2.3.3. Warunek maksymalnego naprenia w cianach konstrukcji (sprawdzenie

SGN ze wzgldu na uplastycznienie)

, ,
1.68

1439,43 115,83
182659,65 182,66
2 9,81 10 1,0598 10
182,66 286,36
Warunek zosta speniony.
93
 2.3.4. Sprawdzenie stanu granicznego nonoci (przeksztacenie konstrukcji w
acuch kinematyczny) [1]

, ,
1,0 2.9

,
2.10

wspczynnik

1,0 2.11

4,45
0,669 1,0 2.11
9,93

wspczynnik
4,45
0,446 2.12
9,93

redukcja moduu siecznego gruntu

, 1
1 2.13
1

, 1
1 0,522 2.13
1 0,446
wspczynnik
,
1
1,22 1,95 2.14
,

gdzie: , obliczeniowy modu sieczny gruntu

,
33526,5 1
1,22 1,95 2,711 2.14
0,522 240 10 15,50 0,522
sia krytyczna dla cian konstrukcji umieszczonej w gruncie [1]

3 ,
, 2.15

94
 3 0,669 240 10 33526,5
, 16867,54 2.15
2,711 15,50

wspczynnik

16867,54
3,002 2.10
2 9,81 10 286,36 10

wspczynnik

2.16
gdzie: 1,35 dla konstrukcji z blach falistych
1,35 3,002 5,471 2.16

moment

1,35 2.17
1,35 1,0598 10 286,36 10 409,70 2.17

sprawdzenie warunku SGU

,
1984,77 141,885
0,347 1,0 2.9
3,002 286,36 10 2 9,81 10 409,70

Warunek zosta speniony.

2.3.5. Sprawdzenie warunku sztywnoci konstrukcji w czasie montau i

eksploatacji [1]

0,20 2.18

gdzie: sztywno konstrukcji

Warto 0,20 jest wartoci porwnawcz dla przekrojw ukowych i profili niskich.

2665,74
0,0007 m/kN 0,20 2.19
240 10 15,50

Warunek zosta speniony.

95
 22.4.Wybran
ne rysunki architekton
niczno bu
udowlane

Rysunekk 1. Schemaat powoki s talowej Sup

perCor SC-2
21NA, skalaa 1:100
Rysunekk 2. Schemaat przekroju przez autosstrad A(I)2
2-2/2, skala 1:100
Rysunekk 3. Plan syttuacyjny, skkala 1:200
Rysunekk 4. Przekrojje + widokii obiektu, sk
kala 1:100

3. ELEME
ENTY PRO
OJEKTU W
WYKONAW
WCZEGO

33.1. Rysuneek zestawczzo montaowy konsttrukcji

Rysunekk 5. Rysunek
k montaow
wy konstruk
kcji SC-21N
NA, skala 1: 100
Rysunekk 6. Szczeg
y rysunku montaoweego (1)
Rysunekk 7. Szczeg
y rysunku montaoweego (2)

33.2. Zestawiienie elemeentw wysyykowych

Tabllica 13. Zesstawienie ellementw w

wysykowycch

Nazwa Liczba Masaa [kg]

Lp. Opiis Uw
wagi
elementu sztuk 1 sztuki cakowita
Zestaawienie kszttatownikw
w
Ceownnik
1 K-A 62 190,598 11817,076 -
usztywniiajcy
Ceownnik
2 K-B 2 166,671 333,342 -
usztywniiajcy
Ceownnik
3 K-C 2 172,260 350,520 -
usztywniiajcy
Z
Zestawieniee blach
4 -1 107 ebro
usztyywniajce 181,481 19418,467 -
5 -2 214 ebro
usztyywniajce 200,462 42898,868 -
6 -3 107 ebro
usztyywniajce 219,443 23480,401 -
7 -4 107 ebro
usztyywniajce 238,434 25512,438 -
Promie
8 A 107 Blacha bboczna 219,443 23480,401
3,43

966
 Promie
9 B 107 Blacha boczna 238,465 25515,755
3,43
Promie
10 C 107 Blacha grna 181,481 19418,467
9,93
Promie
11 D 214 Blacha grna 200,462 42898,868
9,93
12 1 1 Blacha cita 18,702 18,702 -
13 2 1 Blacha cita 52,950 52,950 -
14 3 1 Blacha cita 77,916 77,916 -
15 4 1 Blacha cita 105,509 105,509 -
16 5 1 Blacha cita 134,171 134,171 -
17 6 1 Blacha cita 168,399 168,399 -
18 7 1 Blacha cita 206,290 206,290 -
19 8 1 Blacha cita 236,985 236,985 -
20 9 1 Blacha cita 219,443 219,443 -
21 10 1 Blacha cita 238,434 238,434 -
22 11 1 Blacha cita 219,443 219,443 -
23 12 1 Blacha cita 4,896 4,896 -
24 13 1 Blacha cita 24,158 24,158 -
25 14 1 Blacha cita 96,514 96,514 -
26 15 1 Blacha cita 157,009 157,009 -
27 16 1 Blacha cita 200,462 200,462 -
28 17 1 Blacha cita 187,113 187,113 -
29 18 1 Blacha cita 15,681 15,681 -
30 19 1 Blacha cita 181,481 181,481 -
31 20 1 Blacha cita 163,098 163,098 -
32 21 1 Blacha cita 78,410 78,410 -
33 22 1 Blacha cita 43,226 43,226 -
34 23 1 Blacha cita 238,434 238,434 -
35 24 1 Blacha cita 219,443 219,443 -
36 25 1 Blacha cita 238,434 238,434 -
37 26 1 Blacha cita 219,443 219,443 -
38 27 1 Blacha cita 207,966 207,966 -
39 28 1 Blacha cita 168,384 168,384 -
40 29 1 Blacha cita 134,154 134,154 -

97
41 30 1 Blacha cita 105,094 105,094 -
42 31 1 Blacha cita 77,904 77,904 -
43 32 1 Blacha cita 52,875 52,875 -
44 33 1 Blacha cita 18,696 18,696 -
45 34 1 Blacha cita 18,754 18,754 -
46 35 1 Blacha cita 52,853 52,853 -
47 36 1 Blacha cita 77,913 77,913 -
48 37 1 Blacha cita 104,705 104,705 -
49 38 1 Blacha cita 134,164 134,164 -
50 39 1 Blacha cita 207,754 207,754 -
51 40 1 Blacha cita 219,443 219,443 -
52 41 1 Blacha cita 238,434 238,434 -
53 42 1 Blacha cita 219,443 219,443 -
54 43 1 Blacha cita 238,434 238,434 -
55 44 1 Blacha cita 43,226 43,226 -
56 45 1 Blacha cita 78,455 78,455 -
57 46 1 Blacha cita 170,877 170,877 -
58 47 1 Blacha cita 200,462 200,462 -
59 48 1 Blacha cita 5,748 5,748 -
60 49 1 Blacha cita 175,930 175,930 -
61 50 1 Blacha cita 7,307 7,307 -
62 51 1 Blacha cita 181,481 181,481 -
63 52 1 Blacha cita 151,281 151,281 -
64 53 1 Blacha cita 97,436 97,436 -
65 54 1 Blacha cita 24,149 24,149 -
66 55 1 Blacha cita 4,795 4,795 -
67 56 1 Blacha cita 219,459 219,459 -
68 57 1 Blacha cita 238,465 238,465 -
69 58 1 Blacha cita 219,459 219,459 -
70 59 1 Blacha cita 236,896 236,896 -
71 60 1 Blacha cita 207,745 207,745 -
72 61 1 Blacha cita 168,272 168,272 -
73 62 1 Blacha cita 134,078 134,078 -
74 63 1 Blacha cita 104,601 104,601 -

98
75 64 1 Blacha cita 77,919 77,919 -
76 65 1 Blacha cita 52,746 52,746 -
77 66 1 Blacha cita 18,749 18,749 -
Zestawienie kotew, rub i nakadek
78 M20x225 54 Kotew gruntowa - - -
79 M20x365 48 Kotew gruntowa - - -
80 M20x225 270 Kotew fundamentowa - - -
Nakrtka kotwy
81 N 550 - - -
fundamentowej
82 N20 9100 Nakrtka ruby M20 - - -
83 M20 8.8 650 min. 37 mm - - -
84 M20 8.8 6850 min. 50 mm - - -
85 M20 8.8 580 min. 70 mm - - -
86 M20 8.8 820 63 mm CS - - -
cznie blachy konstrukcji bazowej
A,B,C,D 535 Blachy cae - 111313,491 -
1-66 66 Blachy cite 8842,551 -
601 120156,042 -
cznie blachy konstrukcji dodatkowej
Blachy cae eber
-1, -2,
535 usztywniajcych 111310,174 -
-3, -4
(nakadki)
Masa cakowita blach konstrukcji 231466,216 -
Masa cakowita ksztatownikw 12500,938 -
Masa cakowita 243967,154 -

99
Bibliografia

Wydawnictwa zwarte

[1] Antoniszyn Grzegorz, Machelski Czesaw. Influence of live loads on the soil-steel
bridges. Studia Geotechnica et Mechanica, Vol. XXVI, No. 34, 2004.
[2] Bayoglu Flener Esra. Testing the Response of Box-Type Soil-Steel Structures under Static
Service Loads. Journal of Bridge Engineering. Vol. 11, no 1, 2010.
[3] Bednarek Barbara, Janusz Leszek, Staszczuk Anna, Wysokowski Adam. Zmniejszenie
negatywnego wpywu inwestycji komunikacyjnych (drogowo-kolejowych) na moliwo
migracji zwierzt. [w:] B. Jackowiak (red.). Oddziaywanie infrastruktury transportowej
na przestrze przyrodnicz. Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad, s. 209-217.
Warszawa-Pozna-Lublin 2007.
[4] Bednarek Barbara, Janusz Leszek, Tomala Piotr, Dowiadczenia w budowie obiektw z
blach falistych o bardzo duej rozpitoci, Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne, Maj
Czerwiec 2009, s. 96 98.
[5] Bben Damian. Trwao konstrukcji gruntowo-stalowych. Roczniki Inynierii
Budowlanej. 2009, nr 9.
[6] Bben Damian. Deformacje powoki mostu wykonanej z blach falistych podczas
zasypywania gruntem. Grnictwo i Geoinynieria 2010. Rok 34, z. 2, s. 97-104.
[7] Bben Damian, Mako Zbigniew. Problemy projektowe i wykonawcze zwizanie
z gruntowo-stalowymi obiektami mostowymi. Geoinynieria. Drogi, Mosty, Tunele. 2009,
nr 1.
[8] Dbska Danuta, Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze
komunikacyjnej cz.11. Metody oblicze konstrukcji przepustw cz. V. Przykady
oblicze konstrukcji przepustw. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2011. Nr 6
(39), s. 88-94.
[9] Esmaeili Morteza, Haji Abdulrazagh Parisa, Ali Zakeri Jabbar. Minimum depth of soil
cover above long-span soil-steel railway bridges. International Journal of Advanced
Structural Engineering 2013, 5:7.
[10] Howis Jerzy, Kubiak Zygmunt, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze
komunikacyjnej cz.3. Przepusty tradycyjne. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne
2008. Nr 4 (19), s. 54-59.

100
[11] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.1.
Artyku wprowadzajcy. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2008. Nr 2 (17),
s. 52-56.
[12] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.2.
Aspekty prawne projektowania, budowy i utrzymania przepustw. Nowoczesne
Budownictwo Inynieryjne 2008. Nr 3 (18), s. 68-73.
[13] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.4.
Przepusty nowoczesne. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2008. Nr 5 (21), s. 84-
88.
[14] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.5.
Przepusty jako przejcia dla zwierzt. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2009. Nr
1 (22), s. 70-75.
[15] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.6.
Materiay do budowy przepustw cz. I. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2009.
Nr 3 (24), s. 99-104.
[16] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.6.
Materiay do budowy przepustw cz. II. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2009.
Nr 5 (26), s. 36-43.
[17] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.7.
Metody oblicze konstrukcji przepustw cz. I. Oglne zasady oblicze. Nowoczesne
Budownictwo Inynieryjne 2010. Nr 2 (29), s. 88-95.
[18] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.8.
Metody oblicze konstrukcji przepustw cz. II. Tradycyjne metody oblicze.
Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2010. Nr 3 (30), s. 96-103.
[19] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.9.
Metody oblicze konstrukcji przepustw cz. III. Nowe metody oblicze. Nowoczesne
Budownictwo Inynieryjne 2010. Nr 5 (32), s. 72-81.
[20] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.10.
Metody oblicze konstrukcji przepustw cz. IV. Obliczenia przepustw metod
elementw skoczonych (MES). Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2011. Nr 3 (36),
s. 55-57.

101
[21] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.13.
Projektowanie przepustw wedug eurokodw - Cz. I. Wprowadzenie. Nowoczesne
Budownictwo Inynieryjne 2013. Nr 2 (47), s. 72-78.
[22] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.14.
Projektowanie przepustw wedug eurokodw - Cz. II. Podstawy projektowania i
oddziaywania na konstrukcje. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2013. Nr 3 (48),
s. 76-81.
[23] Howis Jerzy, Wysokowski Adam. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej cz.15.
Projektowanie przepustw wedug eurokodw - Cz. III. Posadowienie i zasypka
gruntowa. Nowoczesne Budownictwo Inynieryjne 2013. Nr 6 (51), s. 20-25.
[24] Janusz Leszek, Madaj Arkadiusz. Obiekty inynierskie z blach falistych.
Projektowanie i wykonawstwo. Wydawnictwa Komunikacji i cznoci. Warszawa 2007.
ISBN 978-83-206-1639-2
[25] Janusz Leszek, Wysokowski Adam. Mostowe konstrukcje gruntowo-powokowe.
Laboratoryjne badania niszczce. Awarie w czasie budowy i eksploatacji. Materiay
konferencyjne z XXIII Konferencji Naukowo-Technicznej. Szczecin Midzyzdroje
2007.
[26] Korusiewicz Leszek, Kunecki Bartomiej. Behaviour of the steel box-type culvert
during backfilling. Archives of Civil and Mechanical Engineering. Vol. 11, no 3.
Wrocaw 2011. S. 637-650.
[27] Machelski Czesaw. Budowa konstrukcji gruntowo-powokowych. Dolnolskie
Wydawnictwo Edukacyjne. Wrocaw 2013. ISBN 978-83-7125-234-1
[28] Machelski Czesaw. Deformacja stalowych powok mostowych obiektw gruntowo-
powokowych podczas zasypki. Geoinynieria. Drogi, Mosty, Tunele. 2010, nr 6.
[29] Machelski Czesaw. Maksymalne rozpitoci konstrukcji gruntowo-powokowych z
blach falistych. Materiay konferencyjne z XXIII Seminarium Instytutu Inynierii
Ldowej Politechniki Poznaskiej. Pozna 2013.
[30] Machelski Czesaw. Modelowanie mostowych konstrukcji gruntowo-powokowych.
Dolnolskie Wydawnictwo Edukacyjne. Wrocaw 2008. ISBN 978-83-7125-163-4
[31] Madryas Cezary, Kolonko Andrzej, Machajski Jerzy, Olearczyk Dorota, Wysocki
Leszek. Zalecenia projektowania, budowy i utrzymania odwodnienia tuneli, przej
podziemnych i przepustw. Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad, Warszawa
2009.

102
[32] Michalski Bernard, Michalski Jan Bernard. Przykady posadowienia na palach
obiektw gruntowo-powokowych. Materiay konferencyjne z XIX Seminarium Instytutu
Inynierii Ldowej Politechniki Poznaskiej. Pozna 2009.
[33] Michalski Bernard, Michalski Jan Bernard. Najczciej spotykane bdy w realizacji
obiektw gruntowo-powokowych. Materiay konferencyjne z XXI Seminarium Instytutu
Inynierii Ldowej Politechniki Poznaskiej. Pozna 2011.
[34] Michalski Bernard, Michalski Jan Bernard. Tunel o konstrukcji gruntowo-powokowej
(propozycja czy wyzwanie inynierskie?). Materiay konferencyjne z XXIII Seminarium
Instytutu Inynierii Ldowej Politechniki Poznaskiej. Pozna 2013.
[35] Michalski Jan Bernard, Posadowienie na rurach stalowych wiaduktu
gruntowo-powokowego w widnicy, Obiekty inynierskie, nr 3/2009, s. 19-27.
[36] Milczarek Przemysaw, Ry Karol, Urbaski Aleksander, Wszoek Micha.
Projektowanie kolejowego wiaduktu gruntowo-powokowego z blach falistych. Podejcie
analityczne i numeryczne. Czasopismo Techniczne z. 27. rodowisko z. 3-/2012.
Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej. Krakw 2012.
[37] Pettersson Lars, Full Scale Tests and Structural Evaluation of Soil Steel Flexible
Culverts with low Height of Cover, TRITA-BKN. Bulletin 93, Stockholm 2007.
[38] Pryga Aneta, Rowiska Wiesawa, Wysokowski Adam. Zalecenia projektowe i
technologiczne dla podatnych konstrukcji inynierskich z blach falistych. Generalna
Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad, migrd 2004.
[39] Bednarek Barbara, Janusz Leszek, Staszczuk Anna, Wysokowski Adam. Zmniejszenie
negatywnego wpywu inwestycji komunikacyjnych (drogowo-kolejowych) na moliwo
migracji zwierzt. [w:] B. Jackowiak (red.). Oddziaywanie infrastruktury transportowej
na przestrze przyrodnicz. Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad, s. 209-217.
Warszawa-Pozna-Lublin 2007.

Normy i przepisy

[N01] Rozporzdzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w

sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty
inynierskie i ich usytuowanie;

103
[N02] Rozporzdzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w
sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne i ich
usytuowanie (Dz.U.1999.43.430);
[N03] PN-81 B-03020 Posadowienie bezporednie budowli.
[N04] Pryga Aneta, Rowiska Wiesawa, Wysokowski Adam. Zalecenia projektowe i
technologiczne dla podatnych konstrukcji inynierskich z blach falistych. Generalna
Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad, migrd 2004.
[N05] PN-EN 1990- Eurokod 0- Podstawy projektowania konstrukcji
[N06] PN-EN-1993-1-1 Eurokod 3- Projektowanie konstrukcji stalowych, Cz 1-1: reguy
oglne i reguy dla budynkw.
[N07] Madryas Cezary, Kolonko Andrzej, Machajski Jerzy, Olearczyk Dorota, Wysocki
Leszek. Zalecenia projektowania, budowy i utrzymania odwodnienia tuneli, przej
podziemnych i przepustw. Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad, Warszawa
2009.
[N08] Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010
r. w sprawie ochrony przeciwpoarowej budynkw, innych obiektw budowlanych i
terenw Dz.U. 2010 nr 109 poz. 719

Wydawnictwa internetowe
[I 01] http://en.wikipedia.org/wiki/File:Trans-Canada-wildlife_overpass.JPG [dostpne w
dniu 22.04.2014]
[I 02] http://en.wikipedia.org/wiki/File:Cerviduct.jpg
[I 03] http://autostrada-a2.pl/pl/a2-do-swiecka/aktualnosci/153/autostrada-a2-do-swiecka-juz-
otwarta [dostpne w dniu 22.04.2014]
[I 04] http://www.gddkia.gov.pl/pl/a/10531/Pierwsze-takie-przejscie-dla-zwierzat-w-
swietokrzyskiem [dostpne w dniu 22.04.2014]
[I 05] http://wiadomosci.onet.pl/rzeszow/powstal-nowy-most-nad-badoniem-w-krosnie/0sxw7
[dostpne w dniu 24.04.2014]

[I 06] http://nvfnorden.org/lisalib/getfile.aspx?itemid=654 [dostpne w dniu 24.04.2014]

[I 07 ]http://www.ailmining.com/en/home/gallery/whitehorsecreek.aspx
[dostpne w dniu 24.04.2014]
[I 08] http://www.infracon.pl/materialy.html [dostpne w dniu 28.04.2014]

104
[I 09] http://viacon.pl/upload/content/Do%20pobrania/Katalogi/2013%20ViaCon%20Katalog
%20produktow%20-%20zbiorczy.pdf [dostpne w dniu 17.05.2014]
[I 10] http://viacon.pl/pl/konstrukcje-multiplate [dostpne w dniu 25.05.2014]
http://www.zdw.krakow.pl/uzp/bsobula/2010/11/429/9_konstrukcje_stalowe_-
_przepusty_stalowe_1_.pdf [dostpne w dniu 25.05.2014]
[I 11] http://viacon.pl/pl/wczesniejsze-realizacje/id/123/p/2#a2-swiecko-nowy-tomysl
[dostpne w dniu 25.09.2014]
[I 12] http://viacon.pl/en/wzmocnienie-istniejacego-mostu-wraz-z-poszerzeniem [dostpne w
dniu 25.09.2014]

105
SPIS RYSUNKW

Rysunek 1. Powszechnie produkowane ukady otworw na ruby blach falistych (od lewej: mijankowy
dwurzdowy, peny dwurzdowy, dwurzdowy niepeny) ...................................................................................... 22
Rysunek 2. Geometria blachy falistej powoki SC 381 x 140 x 7,1 [I 09] ............................................................ 24
Rysunek 3. Schemat przygotowania podoa pod konstrukcj z blach falistych o przekroju zamknitym [24] .... 27
Rysunek 4. Oglna kolejno procesw w trakcie montau konstrukcji o powoce otwartej [24] ....................... 30
Rysunek 5. Powszechnie stosowane metody montau obiektw inynierskich z blach falistych [24, 27] ............. 31
Rysunek 6. Dopuszczalne frakcje kruszywa wykorzystywanego jako zasypka gruntowa w zalenoci od wielkoci
fali powoki [24] .................................................................................................................................................... 33
Rysunek 7. Sposb ukadania zasypki inynierskiej wok konstrukcji z blach falistych w nasypie [N 04] ......... 35
Rysunek 8. Sposb ukadania zasypki inynierskiej wok konstrukcji z blach falistych w wykopie [N 04] ........ 36
Rysunek 9. Okrelenie wysokoci i metod CHBDC [24] ....................................................................... 45
Rysunek 10. Ksztaty obiektw gruntowopowokowych objte metod Sundquista-Petterssona [24] ................ 49
Rysunek 11. Podzia warstw gruntu wok konstrukcji podatnej wg metody szwedzkiej [24, 37] ........................ 51
Rysunek 12. Diagram do wyznaczania wypitrzenia powoki w trakcie zasypywania [24, 37] ........................... 54
Rysunek 13. Graficzne przedstawienie wspczynnikw 1 i 3 w funkcji stosunku [37] .......................... 58
Rysunek 14. Graficzne przedstawienie wspczynnika 2 w funkcji wzgldnej sztywnoci [37] .................... 58
Rysunek 15. Rysunek koncepcji projektowej nr 1 ................................................................................................. 72
Rysunek 16. Rysunek koncepcji projektowej nr 2 ................................................................................................. 73
Rysunek 17. Rysunek koncepcji projektowej nr 3 ................................................................................................. 74
Rysunek 18. Geometria blachy falistej powoki SC 381 x 140 x 7,1 [I 09] .......................................................... 80
Rysunek 19. Schemat przyjtego profilu SC-21NA [katalog ViaCon] .................................................................. 81
Rysunek 20. Uproszczony przekrj poprzeczny projektowanego obiektu [1, 2] ................................................... 89
Rysunek 21. Siy wewntrzne oraz geometria w projektowanym elemencie z nakadk [1] ................................. 90

106
SPIS TABLIC

Tablica 1. Ksztaty przekroju poprzecznego powok konstrukcji z blach falistych [24]. ...................................... 20
Tablica 2. Parametry wytrzymaociowe stali stosowanej do produkcji blach falistych...................................... 23
Tablica 3. Ksztaty przekroju poprzecznego powok konstrukcji z blach falistych [24, 27]. ................................ 24
Tablica 4. Gwne sposoby zakoczenia obiektw z blach falistych [24]. ........................................................... 26
Tablica 5. Sposoby posadowienia gruntowo-powokowych obiektw mostowych z blachy falistej o przekroju
otwartym [27] ........................................................................................................................................................ 28
Tablica 6. Wpyw gruboci naziomu na siy wewntrzne i ugicia powoki [27] ................................................. 34
Tablica 7. Wymagane wartoci sztywnoci FF dla konstrukcji z blach falistych [24] ......................................... 40
Tablica 8. Minimalne wymagania dla konstrukcji typu long-span z zastosowaniem dodatkowych wzmocnie
podunych i poprzecznych .................................................................................................................................... 40
Tablica 9. cd. Minimalne wymagania dla konstrukcji typu long-span z zastosowaniem dodatkowych wzmocnie
podunych i poprzecznych .................................................................................................................................... 41
Tablica 10. Minimalny zasig zasypki poza konstrukcj okrelany na wysokoci maksymalnej rozpitoci
konstrukcji ............................................................................................................................................................. 48
Tablica 11. Wymagania stawiane przez metod szwedzk poszczeglnym obszarom zasypki. [1, 24, 39] .......... 51
Tablica 11. cd. Wymagania stawiane przez metod szwedzk poszczeglnym obszarom zasypki. [1, 24, 39] ... 52
Tablica 12. Obcienia stae konstrukcji wywoane ciarem nawierzchni drogowej ......................................... 82
Tablica 13. Zestawienie elementw wysykowych ................................................................................................ 96

107
SPIS FOTOGRAFII

Fot. 1. Przejcie dla zwierzt, autostrada A50, Holandia [I 02] ........................................................................ 16

Fot. 2. Obiekt mostowy nad potokiem Bado przy ul. Reymonta w Kronie [I 05] ............................................. 17
Fot. 3. Wzmacnianie istniejcego obiektu mostowego metod reliningu w cigu drogi krajowej nr 188
Czuchw Pia w miejscowoci Krajenka [I 12]................................................................................................ 18
Fot. 4. Zbiorniki retencyjne z blachy falistej na terenie przemysowym zrealizowane przez firm ViaCon Polska
[I 12] ..................................................................................................................................................................... 19
Fot. 5. Monta systemu SuperCor w Whitehorse Creek [I07] .............................................................................. 63
Fot. 6. Obiekt mostowy w trakcie realizacji zasypki inynierskiej [I07] .............................................................. 64
Fot. 7. Obiekt z blachy falistej w Whitehorse Creek w kocowej fazie realizacji [I07] ...................................... 64
Fot. 8. Gruntowo-powokowy obiekt mostowy nad lini kolejow E20 na odcinku Kunowice-Rzepin
w Gajcu [27]. ........................................................................................................................................................ 65
Fot. 9. Widok od strony wewntrznej na powok obiektu mostowego w Gajcu. ................................................. 66
Fot. 10. Zabezpieczanie wykopu podczas realizacji tunelu w Karpaczu [34] ...................................................... 67
Fot. 11. Tunel o konstrukcji gruntowo-powokowej w Karpaczu w trakcie ukadania zasypki inynierskiej [34].
............................................................................................................................................................................... 67
Fot. 12. Widok na tunel wraz z elewacj po oddaniu obiektu do uytku [34] ...................................................... 68
Fot. 13. Monta nakadek usztywniajcych w trakcie budowy konstrukcji podatnej na autostradzie A2 [I 11] .. 69
Fot. 14. Przejcie dla zwierzt na odcinku wiecko Nowy Tomyl autostrady A2 w trakcie ukadania zasypki
inynierskiej [I 11] ................................................................................................................................................ 69
Fot. 15. Przejcie dla zwierzt na odcinku wiecko Nowy Tomyl autostrady A2 w kocowej fazie realizacji [I
11] ......................................................................................................................................................................... 70
Fot. 16. Gruntowopowokowy wiadukt w widnicy [35].................................................................................... 71

108