Zestaw 4

1. Omw ocen jakoci zczy spawanych na podstawie bada magnetyczno-proszkowych w

oparciu o normy europejskie.
2. Wyka wzajemne powizania norm PN-EN 729-2:1997; PN-EN 288-3:1994; PN-EN 473:1996;
PN-EN 287-1:1998; PN-EN 719:1996

Norm PN-EN 729 (zastpiona przez norm PN-EN ISO 3834:2006) stosuje si jako podstaw do
utworzenia, wdroenia i udokumentowania systemu jakoci obejmujcego wycznie elementy
bezporednio zwizane z realizacj procesw spawalniczych.
W normie PN-EN 729-2 (zastpiona przez norm PN-EN ISO 3834-2 :2006) przedstawiono pene
wymagania dotyczce jakoci jakie system jakoci wytwrcy musi speni. Wymagania te dotycz
wszystkich czynnikw majcych wpyw na jako wykonywanej produkcji zarwno w warunkach
warsztatowych jak i montaowych a mianowicie: przegldu umowy i projektu,
podwykonawstwa, personelu spawalniczego, personelu kontrolujcego, wykonujcego prby i
badania, wyposaenia, produkcji spawalniczej, materiaw dodatkowych, skadowania materiaw
podstawowych, obrbki cieplnej, kontroli i badania spawania, niezgodnoci i dziaa
korygujcych, wzorcowania i identyfikowalnoci oraz zapisw dotyczcych jakoci.
Normy PN-EN 288-3:1994; PN-EN 473:1996; PN-EN 287-1:1998; PN-EN 719:1996 s normami
dotyczcymi poszczeglnych wymaga wymienionych w normie PN-EN 729-2 i dotycz:
Norma PN-EN 288-3:1994 (zastpiona przez norm PN-EN ISO 15614-1 :2005) okrela
wymagania dotyczce technologii spawania metali i jej uznawanie na podstawie bada technologii
spawania ukowego stali.
Uznawanie technologii spawania jest prowadzone rzez badania nieniszczce i niszczce prbnych
zczy spawanych. Zakres uznania dotyczy rodzaju materiau podstawowego, gruboci materiau
podstawowego i rednicy rur, procesu spawania, pozycji spawania, rodzaju zcza, spoiwa, rodzaju
prdu spawania, iloci wprowadzonego ciepa, temperatury podgrzewania wstpnego, temperatury
midzyciegowej, obrbki cieplnej po spawaniu. Uznanie technologii uzyskane przez wytwrc
jest wane do spawania w warunkach warsztatowych jak i montaowych.
Norma PN-EN 473:1996 (zastpiona przez norm PN-EN 473:2002) okrela zasady oglne
kwalifikacji i certyfikacji personelu bada nieniszczcych osoba prowadzca badania
nieniszczce powinna wykaza si udokumentowanym wyszkoleniem , fachowymi
wiadomociami, umiejtnociami i praktyk oraz posiada zadowalajc ostro wzroku.
Wyrnia si 3 stopnie kwalifikacji:
1 osoba uprawniona do wykonywania bada nieniszczcych zgodnie z pisemn instrukcj pod
nadzorem osb majcych 2 stopie kwalifikacji;
2 osoba uprawniona do wykonywania bada i kierowania nimi wg ustalonych procedur;
3 osoba uprawniona do kierowania dowoln czynnoci bada nieniszczcych na ktre otrzymaa
uprawnienie. Jest uprawniona do opracowywania i potwierdzania wanoci procedur badawczych
oraz interpretacji norm. Moe by egzaminatorem.
Certyfikaty kompetencji personelu bada nieniszczcych nadaj niezalene jednostki certyfikujce.
Norma PN-EN 287-1:2007dotyczy zagadnie zwizanych ze sprawdzeniem umiejtnoci
spawacza podczas spawania stali. W normie tej okrelono najwaniejsze wymagania, zakresy
uprawnie, warunki bada oraz sposb powiadczania przez spawacza umiejtnoci spawania.
Zaliczenie egzaminu z wynikiem pozytywnym uprawnia spawacza do posugiwania si dan
metod spawania. Uprawnienia wane s 2 lata pod warunkiem przeduania co 6 miesicy przez
pracodawc,
W normie PN-EN 719 (zastpiona przez norm PN-EN ISO 14731:2006) okrelono zadania i
zakresy odpowiedzialnoci nadzoru spawalniczego. Personel ten koordynuje wszelk dziaalno
zwizan ze spawaniem a mianowicie planowanie i realizowanie procesu spawania, nadzr nad
spawaniem oraz kontrol po spawaniu.
Elementy skadowe spawalniczego systemu jakoci odnosz si do caego procesu produkcji
spawalniczej od przegldu projektu poprzez przygotowanie i wytworzenie produkcji spawalniczej,
kontrol na wszystkich etapach spawania i odbioru kocowego wyrobu. Wan spraw s
kwalifikacje spawaczy, personelu nadzoru spawalniczego i kontroli oraz stan techniczny urzdze
spawalniczych, ktre maj wpyw na ostateczny wynik spawania.

1. Omw ocen jakoci zczy spawanych na podstawie bada magnetyczno-proszkowych w

oparciu o normy europejskie.
Ocena jakoci zczy spawanych metod magnetyczno-proszkow przeprowadzana jest na
podstawie normy PN-EN 1291. W normie tej przyjto 3 poziomy akceptacji oznaczone cyframi 1,
2 i 3. Dla kadego poziomu ustalono dopuszczalne wartoci wskaza wielkoci niezgodnoci w
milimetrach, przy czym rozrnia si wskazania liniowe i nieliniowe. Wskazanie liniowe ma
dugo wiksz od trzech szerokoci a wskazanie nieliniowe mniejsz lub rwn.
Ssiadujce ze sob wskazania, ktrych odlego jest mniejsza ni wymiar wikszego wskazania
naley oceni jako pojedyncze cige wskazanie.
Poziomy akceptacji 2 i 3 mog by podawane z dopiskiem x, ktry oznacza e wszystkie
wykryte wskazania liniowe naley ocenia jak dla poziomu 1.
By obowizywa przedstawiony sposb oceny powierzchniowych niezgodnoci spawalniczych
powinny by spenione ponisze parametry bada:
Poziom akceptacji:
1 powierzchnia bardzo gadka rodek wykrywajcy: fluoryzujce lub barwne ze
rodkiem kontrastowym
2 powierzchnia gadka fluoryzujce lub barwne ze
rodkiem kontrastowym
3 powierzchnia zwyka barwne ze rodkiem
kontrastowym lub fluoryzujce
Korelacja pomidzy poziomami jakoci wg PN-EN 25817 a poziomami akceptacji wg PN-EN
1291 jest nastpujca:
B 2x
PN-EN 25817 C 2x PN-EN1291
D 3x