Professional Documents
Culture Documents
4 - Luan - Van - T Chương 1 - Chương 6 - Anh - M
4 - Luan - Van - T Chương 1 - Chương 6 - Anh - M
TNG QUAN
2
t c dng in ng ra gn hnh sin, nng cao cht lng in nng, v
gim tn tht nng lng, bi bo ny trnh by mt h thng iu ha cng sut ni
li pin mt tri (PVPC) da trn BNL a bc lai [2]. Trong cu trc c a ra,
mi pha ca BNL bao gm hai b chuyn i cu H, v hai b chuyn i c ni
bi hai MBA li pht ra 9 mc in p. B PVPC c tch hp vi vic b
cng sut phn khng v cng sut tc dng, theo cch ny, PVPC khng ch cung
cp cng sut tc dng v cng sut phn khng m cn nng cao cht lng in
nng trong h thng in. Sau , phng php iu ch rng xung vector khng
gian c p dng trong bi bo ny, phng php ny c th gii quyt s thiu
ng dng ca phng php PWM lai. Cui cng, cc kt qu m phng trn phng
th nghim 380V/13kW s c trnh by chng minh h thng PVPC c a
ra.
* u im:
Cc c im hp dn ca b PVPC a bc c a ra c tm tt nh sau:
1. Pht ra dng sng in p ng ra cht lng cao (lng hi thp): THD I <
2%.
2. Tn s ng ct thp hn so vi cc BNL thng thng
3. Hiu qu lc cao v in khng r ca cc MBA ghp tng
4. p dv/dt t ln cc linh kin ng ct thp
5. B PVPC dng mt b chuyn i tng p DC/DC t c chc nng
truy tm im cng sut cc i (MPPT) v lm cho t DC gi trng thi cn bng.
6. Cch ly c dng DC v li thng qua vic s dng cc my bin p
ghp tng.
* Hn ch:
- Khng thc hin phn tch s ng b theo cc thng s sai lch cho php.
- Khng cp v gii quyt vn c lp h thng PV trong trng hp
ngun li b s c v mt in.
Bi bo ny ni v vic m hnh ha v m phng ca mt h thng pin quang
in ni li (GCPS) [3] phn tch cch kt ni li v hiu qu iu khin ca
GCPS trong vic thit k h thng. Mt m hnh mch n gin ca dy pin mt
tri c dng m phng d dng cc c tnh vn c ca n vi s liu c tnh
3
c bn. Vic iu khin cng sut v bo v ca GCPS cng nh cc mch in ca
n c trnh by bi cc thnh phn gn lin v c nh ngha bi ngi s
dng a vo tnh ton qu cc tnh trng bnh thng v s c, m n
c kim sot bi b iu khin in t cng sut. M hnh c m t vi s
xem xt v thi hnh trong phn mm PSCAD/EMTDC, mt gi phn mm qu
h thng in. Cc kt qu m phng c phm vi rng c trnh by v phn tch
chng minh rng m hnh m phng c a ra l hiu qu i vi s nh gi
hic qu bo v v iu khin ca GCPS v mt phn tch qu in t.
* u im:
Bi bo a ra m hnh v thut ton iu khin GCPS vi s phn tch chi
tit cc vn nh:
- Hiu qu iu khin cng sut ca GCPS.
- Kh nng chng c lp ca h thng khi li b s c thng qua b iu
khin bo v.
- S dng thut ton truy tm im cng sut cc i (MPPT) cung cp
cng sut cc i c phn phi t h thng PV bt k tnh trng thi tit no.
- Phn tch p ng qu ca h thng khi c ni li.
- mo dng tng do sng hi (THD) ca dng ng ra BNL bng 2,5%.
* Hn ch:
- Tn s ng ct linh kin ln, cng sut b nghch lu cng kh nng cao.
Bi bo trnh by v tho lun mt cu trc chuyn i mi cho vic ni li
ca mt h thng pht in bng pin mt tri. B iu ha cng sut a ra s dng
mt cu trc b nghch lu i [4] nng cao cng sut nh mc cc i trn c
s cc b nghch lu ba pha chun.
* u im:
Bi bo a ra m hnh iu khin GCPS vi cc u im nh sau:
- C kh nng nng cao cng sut nh mc so vi cc b nghch lu 3 bc
thng thng.
- Bn cnh vic pht cng sut, h thng hot ng nh mt b lc tch cc
vi kh nng cn bng ti, b sng hi v bm cng sut phn khng.
- Khng gp vn phi cn bng in p nh cc b nghch lu a bc khc.
4
- To in p ng ra 9 bc nn t b mo dng.
- S dng hai dy pin ring bit cp cho mi BNL nn hn ch c dng
in th t khng trong mch.
* Hn ch:
- Thut ton iu khin phc tp so vi cc BNL thng thng.
- Khng cp r ch s mo dng tng do sng hi (THD).
- Khng thc hin phn tch s ng b theo cc thng s sai lch cho php.
1.2 Tnh cp thit ca ti, ngha khoa hc v thc tin ca ti
Nh cp trn, vi s khan him ca cc ngun nng lng ha thch v
cc nh hng ca chng n mi trng th vic nghin cu kt ni cc PV vi li
l vn cp thit nhm khc phc tnh trng thiu in trm trng nh hin nay.
Cng trnh nghin cu ny c th lm ti liu tham kho v l nn tng
pht trin cho cc hng nghin cu sau ny.
C th dng cho vic thit k ch to h thng iu khin kt ni cc PV vi li
in bng bin tn lai.
1.3 Mc ch nghin cu, khch th v i tng nghin cu
Nghin cu iu khin h thng kt ni pin mt tri vi li bng bin tn lai, c
th: pin mt tri v cc thut ton MPPT; bin tn lai v k thut iu ch; thut ton
iu khin h thng kt ni PV vi li.
1.4 Nhim v nghin cu v gii hn ca ti
a. Nhim v nghin cu
- Tm hiu nng lng mt tri v cc gii php s dng hiu qu; cu to v
nguyn l pin quang in (PV); cc loi h thng PV ni li v c lp.
- Cc thut ton d tm im cng sut cc i cho h thng PV.
- L thuyt bin tn a bc, bin tn lai v k thut iu khin PWM cho bin tn
a bc lai.
- Lp gii thut v m phng m hnh b nghch lu lai 5 bc xut bng phn
mm MATLAB.
- Nghin cu gii thut iu khin h thng kt ni PV vi li bng bin tn lai.
- M hnh ha v m phng h thng kt ni PV vi li bng bin tn lai.
- nh gi kt qu m phng.
5
- Kt lun
b. Gii hn ca ti
Do gii hn v thi gian v iu kin nghin cu nn ti ch gii hn cc
vn nh sau:
Nghin cu iu khin h thng kt ni PV vi li bng bin tn lai thng qua
m hnh ha v m phng dng chng trnh Matlab/Simulink m khng cp vic
tnh ton thit k cc panel PV, khng thit k thi cng m hnh thc.
1.5 Phng php nghin cu
- Tham kho ti liu (sch, bo v tp ch khoa hc trn Internet).
- Tham d cc hi ngh khoa hc v bo co chuyn v lnh vc nghin cu.
- M hnh ha v m phng dng chng trnh Matlab/ Simulink.
- Phn tch v nh gi kt qu m phng.
6
Chng 2
C S L THUYT
7
Hnh 2.1: Ph nng lng mt tri [ERDA/NASA-1997]
sn xut in mt tri ngi ta thng s dng 2 cng ngh: nhit mt tri
v pin quang in:
Nhit mt tri: nng lng mt tri c hi t nh h thng gng hi t
tp trung nh sng mt tri to thnh ngun nhit c nhit cao lm bc hi nc,
hi nc sinh ra lm quay tuabin sn xut ra in nng.
Pin quang in: c ch to t cc cht bn dn. in nng c sinh ra khi
c nh sng mt tri chiu n. Cc t bo quang in c kh nng th hin chc
nng ny bng cch nhn nng lng mt tri tch electron ra khi tinh th bn dn
to thnh dng in. Nh vy cc t bo quang in dng mt tri l ngun nhin
liu.
ti ny s trnh by v pin quang in s dng nng lng mt tri v xy
dng m hnh s dng ti u cng sut t pin quang in v kt ni li in.
2.2 Pin quang in (PV)
2.2.1 Cu to v nguyn l hot ng ca PV
Pin quang in s dng cht bn dn bin i quang nng thnh in nng.
K thut to PV rt ging vi k thut to ra cc linh kin bn dn nh transistor,
diode Nguyn liu dng lm pin PV cng ging nh cc linh kin bn dn khc
thng thng l tinh th silicon thuc nhm IV.
8
C th ni PV l s ngc li ca diode quang. Diode quang nhn in nng
to thnh nh sng, th PV nhn nh sng to thnh in nng.
9
2.2.2 Mch tng ng ca PV
I sc
Voc = 0.0257 ln( + 1) (2.3)
I0
10
Hnh 2.5: S mch cell PV thc t.
11
Hnh 2.8: c tnh pin PV nh hng bi c Rs v Rp
Cng thc c trng ca pin PV thc t bao gm nh hng ca Rs v Rp:
q (V + I .RS ) V + I .RS
I = I SC - I 0
exp - 1- (2.4)
kT RP
n gin ho trong tnh ton v p dng lut Kirchhoff trn hnh 2.5, dng
in nt c tnh nh sau:
Isc = I + Id +Ip (2.5)
p dng cng thc (2.1) iu khin chun 25oC, ta suy ra:
Vd
I = I SC - I 0 (e38.9Vd - 1) - (2.6)
RP
Nh vy, khi bit c thng s Vd, dng in cung cp cho ti c tnh t
cng thc (2.6). V in p t ln ti tng ng s l:
V = Vd I.RS (2.7)
Phn m phng PV cell s c cn c vo hai cng thc (2.6) v (2.7)
thanh lp m hnh tng ng ca PV.
2.2.4 Tm PV
Mt tr ngi ca pin PV l in p v dng in lm vic rt nh. Mt pin PV
c in p lm vic khong 0.6V. Do mun c in p lm vic cao i hi phi
mc ni tip cc pin PV li, mun c dng in lm vic ln phi mc song song.
Mt tm PV thng thng c in p 21.6 Vdc, ta phi mc ni tip 36 pin
PV. Mt s m un 12 Vdc ch cn 20 pin PV.
12
Hnh 2.9: Hnh dng Cell, Module v Array ca PV.
13
Hnh 2.12: ng c tnh I-V ca Array PV ni tip
Ni song song nhiu mun PV tng dng in
14
Hnh 2.15: Array PV ni kt hp song song v ni tip
2.3 Cc yu t nh hng n PV
Hnh 2.17: c tnh I-V dch xung khi chiu gim v c s gim nh v in p
n nh khi bc x tng.
16
Dng ng ra t bo quang in c cho bi I =I 0 cos , trong I0 l dng
in trong iu kin mt tri bnh thng ( tham kho), v l gc chiu sng
c o trong iu kin bnh thng. Lut cosin m bo gc chiu sng dao ng
t 0 n 50. Ngoi 50, ng ra in lch ng k khi lut cosin , v t bo quang
in khng pht ra cng sut ngoi 85, mc d lut cosin ton cho bit s pht ra
7.5 phn trm cng sut. ng cong cng sut- gc ca t bo quang in c
gi l cosin Kelly, v c ch ra trong hnh 2.19 v bng 2.1.
17
ti, sinh ra cng sut tn hao I 2R v nhit. Cc t bo cn li trong dy phi hot
ng in p cao hn b in p b mt do hin tng bng m. in p s cao
hn trong cc t bo hot ng bnh thng c ngha l dng in trong mt dy s
thp hn nh trn c tnh I-V ca dy. iu ny c ch ra trong vng di bn
tri ca hnh 2.20. Vic hao ht dng in khng t l vi in tch b che m. Tuy
nhin, nu nhiu t bo b che m vi s lng vt ra ngoi gii hn cho php,
ng cong I-V s c in p hot ng ca dy rt thp, lm cho dng dy gim
n gi tr zero, lc tt c cng sut ca dy s khng cn na.
Hnh 2.20: Hiu ng bng m trn mt dy pin quang in . Vic gim cng sut
khng ng k n khi bng m vt qu gii hn cho php
Hnh 2.21: Diode thng trong dy pin quang in ti thiu ha vic hao ht cng
sut do hiu ng bng m nhiu.
18
Phng php thng hay dng nht loi b tn hao ca dy do hiu hng
bng m l chia nh chiu di mch thnh nhiu phn c diode thng (bypass
diode) (hnh 2.21). Diode ca phn b che m s ni tt qua phn ca dy pin. Vic
ny lm hao ht tng ng in p v dng in dy pin m khng b mt ton b
cng sut dy pin. Mt s h thng pin quang in hin i c lp diode thng
bn trong.
P = Po.[1+(-).T] (2.10)
19
Hnh 2.22: Hiu ng ca nhit trn c tnh I-V. T bo sinh t dng nhng
nhiu in p hn vi vic t c cng sut ng ra khi nhit thp.
Hnh 2.23: Hiu ng nhit trn c tnh P-V. T bo pht ra nhiu cng sut hn
khi nhit thp
iu ny cho thy khi nhit hot ng tng 1C, vt qua nhit tham
kho, cng sut ng ra t bo quang in Si gim 0.45%. Bi v vic tng dng in
th t hn nhiu vic so vi vic gim in p, nn vic nh hng n ton b cng
sut l khng ng k nhit hot ng cao.
Trong nhng ngy t my, h thng pin quang in c th pht ra 80% cng
sut chiu sng. Thm ch trong nhng ngy y my, n c th sinh ra khong 30%
cng sut. Tuyt khng tch t nhiu trn tm pin quang in do n c gc nghing
nht nh v khi c nh sng mt tri n s tan chy. Ngoi ra, h thng cn c
thit k c xem xt n hin tng ma .
2.3.6 Ha hp ti in
dP dP
dV (2.12)
load dV source
21
Hnh 2.24: Ho hp ti v n nh vn hnh vi ti tr v ti cng sut hng s.
Nhiu nng lng hn c thu thp vo cui ngy nu h thng pin quang
in c lp t trn b xoay theo hng mt tri, c b iu chnh theo hng
mt tri to thnh hnh bng hng dng (hnh 2.25). C hai loi b xoay chnh:
Loi b xoay hai trc s xoay theo mt tri t hng ng sang hng Ty
sut c ngy, v t hng Bc sang hng Nam trong sut ma ca nm.
22
Hnh 2.25: B xoay hai trc xoay theo mt tri ging nh bng hng dng
23
Do , mi im lm vic khc nhau ta s c mt cng sut khc nhau, vn
l phi xc nh v tr lm vic m ti cng sut thu c l ln nht.
1
V = I .R or I = V (2.12)
R
Khi kt ni ti vi ngun PV, ta s c im lm vic l giao im ca 2 ng
c tnh nh hnh v sau:
24
Hnh 2.28: im MPP ca PV.
Ta thy rng cng vi mt pin PV hot ng di iu kin nht nh, khi thay
i ti khc nhau ta thu c cc im lm vic khc nhau, tng ng l cc cng
sut thu c khc nhau P = U x I.
Trong v s im lm vic khc nhau, c mt im m ti cng sut thu
c cc i ta gi l im MPP, tng ng vi n l cc thng s Vm, Im, Pm.
Nu gi c nh in tr ta thay i cng bc x ca mt tri, ta thu c
mt h cc ng c tnh PV, v ng thi cng c v s cc im lm vic khc
nhau. ng vi mi ng c tnh cng c mt im MPP m ti cng sut cc
i.
25
thu c cng sut cc i cn xc nh im MPP, v t c iu
ny ngi ta dng b d tm MPPT tnh ton im lm vic cc i, sau iu
khin b DC/DC t c im lm vic ny.
Thc t b MPPT l mt khi nhn ly cc tn hiu ca pin PV (dng, p) sau
dng cc thut ton khc nhau xc nh im lm vic MPP v truyn cc tn
hiu iu khin ny iu khin ng ct b bin i in p mt chiu DC/DC
thu c cng sut ln nht.
im MPP thng nm khy ca ng cong (I,V) ca pin PV. Sau khi h
MPPT tnh ton c im MPP s a tn hiu iu khin v iu khin ng ct
b DC/DC.
26
Hnh 2.32: S mch Buck_Boost Converter.
Khi kha (Mosfet) ng in p V i xuyn qua cun dy, dn ton b dng
ngun lc ny l IL chy qua cun dy. Trong sut thi gian ny nng lng c
tch t trn cun dy. Nu kha vn cn ng, cun dy s dn dng ngn mch v
pin quang in s pht ra dng ngn mch v in p bng zero.
Khi kha m dng vn tip tc chy qua cun dy nhng lc ny nng lng
tch ly trong cun dy bt u gim i (dng chy qua cun dy khng th thay i
t ngt). Dng lc ny s chy qua diode, t in v ti, dng cun dy s np cho
t mt in p (phn cc ngc) cp cho ti c th duy tr nng lng trn ti khi
kha ng li.
Nu kha ng ct nhanh th dng trn cun dy khng th gim nhiu. Vi
kha ng ct nhanh v cun dy ln mch c th thit k vi dng cun dy
gn nh l hng s.
Nu kha ng ct nhanh th in p trn t khng th thay i nhiu.
Tng t ta cng c th thit k c mch vi in p t gn nh l hng s.
Cui cng chng ta cn ni n chu k ng ct ca switch (D). N nh hng
trc tip gia in p vo v ra ca b chuyn i. Vi b buck_boost converter ta
c:
27
Hnh 2.33: Gin xung ng ct ca b Buck_Boost Converter.
- Khi switch ng trong khong thi gian t t = 0 n t = DT , in p trn L l Vi.
28
DT T
1 1
Pout = VL I L dt = V0 I L dt
T 0 T DT
(2.15)
Vi iu kin l tng th V0 v IL l hng s lc Pout l:
1
Pout = V0 I L (T - DT ) = V0 I L (1 - D)
T (2.16)
T (2.14) & (2.16) ta c:
V0 D
= -( )
Vi 1- D (2.17)
in p sau khi qua b bin i cng sut s tng ln, nh b iu khin xung
kch ta c th iu chnh in p ra mong mun nh iu chnh D v p ra c cc
tnh ngc vi p u vo. Mch cng sut l mch tng p nn p ra c th ln hn
p vo.
2.4.4 Cc thut ton d tm im cng sut cc i (MPPT)
2.4.4.1 Xo trn v theo di P&O
y l thut ton thng c dng nht tm im cng sut cc i, n
da vo vic lm thay i in p v theo di t s dP/dt. Du ca o hm in p
cho bit in p tng hay gim v in p c th gim hoc tng ti khi t c
im cng sut cc i v lc o hm bng 0. Bi v thut ton ny da trn
vic thay i, nn s c s dao ng thm ch khi t c im cng sut cc i.
Thuyt minh thut ton P&O (hnh 2.34):
- Nu tng in p, cng sut thu c tng, th chu k sau tip tc tng in p
- Nu tng in p, cng sut thu c gim, th chu k sau gim in p
- Nu gim in p, cng sut thu c tng, th chu k sau tip tc gim in p
- Nu gim in p, cng sut thu c gim, th chu k sau tng in p
* Nhc im ca thut ton P&O:
Theo lu trn ta thy thut ton P&O ph thuc rt ln vo thi gian ly
mu so snh. Trong trng hp cng chiu sng khng i gii thut P&O hot
ng rt tt khi truy tm im cc i. Tuy nhin, khi cng chiu sng thay i
thut ton P&O s sai bi v h MPPT khng hiu c cng sut tng do thay i
cng chiu sng ch khng phi do s dao ng in p khi lm vic. Kt qu l
29
thut ton s gim in p hoc tng in p lin tc do nhn thy cng sut o lc sau
vn ln hn lc u.
30
Hnh 2.36: Khi chiu thay i im MPP s sai theo thut ton P&O.
Ta nhn thy nguyn nhn dn n s hot ng sai ca thut ton P&O l
khng phn bit c s thay i cng sut do thay i in p vi s thay i cng
sut do thay i cng chiu sng.
Yu cu ra gii quyt s hot ng sai ny l:
1. thut ton MPPT ch hot ng hiu qu khi khng c s thay i chiu
(trn cng mt ng cong cng sut)
2. Khi c s thay i chiu th gi nguyn in p ang hot ng im
MPP c n khi chiu n nh th mi tip tc truy tm MPP theo in p.
V thut ton P&O ci tin s gii quyt vn ny.
* Thut ton P&O ci tin [19]:
Gii thut ny da vo s tnh ton v so snh dng ngn mch I sc. Ta bit mi
loi pin PV tng ng vi mi cng chiu sng c mt dng ngn mch (ng vi
V = 0) vi cng tng ng. Dng ngn mch ny thuc v bn cht vt l ca PV.
Theo hnh 2.37, ta c:
1
e38.9(V + IRS ) - 1
I = I SC - I 0
- (V + IRS ) at 250C (2.18)
RP
in tr ni tip Rs, in tr song song Rp l cc h s c trng cho diode
quang in, phn nh s tiu hao ca diode quang thc t vi diode quang l tng.
31
Hnh 2.37: Cu to mt Cell PV
Ta dng h s n thay th cho tham s R s v Rp gi l h s khng l tng ca
diode, suy ra:
I = I SC (1 - e(V -VOC )/( ns.Vt ) ) (2.19)
Trong :
I: l dng in lm vic
V: in p lm vic
Isc: Dng in ngn mch
Voc: in p h mch
ns : S pin PV mc ni tip
Vt = (K.T.n)/q , vi:
K = 1,381 x 10-23 : hng s Boltzman
T (K) : nhit tuyt i
n = 1-5, h s khng l lng ca diode
q = 1,062 x 10-19 : in tch electron.
Ta thy I, V c th o c, cc thng s cn li u c th bit c do nh
sn xut cung cp. Ta c th xc nh Isc
Isc = I / ( 1 - e(V-Voc)/(ns.Vt)) (2.20)
Bt c im lm vic u, mi cp gi tr (I,V) u l duy nht trong m hnh
PV, do ta c th tnh ton ngc v Isc.
Nu khng c s thay i cng chiu sng, bt c im lm vic u u
c th xc nh c gi tri Isc ging nhau. Khi c s thay i cng chiu sng, Isc
s thay i t l thun vi cng chiu sng.
Ta s dng Isc lm c s so snh, nu I sc khng i s cho h MPPT hot ng
32
theo gii thut P&O truy tm im cc i theo in p. Nu Isc thay i s gi nguyn
in p lm vic.
34
Trong , k l h s t l. V k ph thuc vo c trng ca PV nn n thng
c c lng trc theo kinh nghim xc nh V MPP v VOC cho dy PV nhng
chiu v nhit khc nhau. H s k thng c xc nh trong khong 0.71 v
0.78.
Gi thit ny c chnh xc va phi trong nhng trng hp dng ngn
mch PV v nhit c phm vi thay i rng. Bng cch o in p h mch, mt
in p iu khin c th c to ra iu khin in p ca mun quang in n
im cng sut cc i.
Nhc im ca phng php ny l in p h mch ca mun thay i
theo nhit . V th khi nhit ca mun tng in p h mch ca mun thay
i v chng ta phi o in p h mch ca mun thng xuyn. Do vy ti phi
c tho khi mun o in p h mch. Cng sut ca h quang in trong
thi gian ny khng c s dng.
35
Hnh 2.40: Tng quan theo lch s ca cc b chuyn i PV. (a) Cng ngh tp
trung trong qu kh. (b) Cng ngh theo dy hin nay. (c) Cng ngh a dy hin
ti v tng lai. (d) Cng ngh pin AC v modul AC hin ti v tng lai.
2.5.1. B chuyn i tp trung (Centralized Converters)
y l mt cng ngh c, da trn s kt ni s lng ln cc modul PV n
b chuyn i (Hnh 2.40a). u im ca cu trc ny l cn t b chuyn i nn
tn tht tng chuyn i cng sut kh thp v kh nng kt ni nhiu modul ni
tip thu c in p u vo cao v v th trnh c s m rng sau ny. Tuy
nhin, cc hn ch l rt ln, nh vic s dng cp DC in p cao gia cc modul
PV v b chuyn i, cc tn tht cng sut v MPPT tp trung, cc tn tht do s
khng cn bng gia cc modul PV, cc tn tht trn cc it mi dy pin, v s
thit k khng linh hot ch cc li ch ca vic sn xut hng lot khng th t
c.
2.5.2. B chuyn i theo dy (String Converters)
Nh trn hnh 2.40b), b chuyn i theo dy l phin bn rt gn ca cu trc
tp trung, mi dy c ni ti mt b chuyn i. cu trc ny chng ta c
36
th t c thun li in p u vo cao, nu mt lng ln modul PV c ni
ni tip. Nu in p ng vo thp th s dng my bin p hay b chuyn i DC-
DC tng in p. V ch c mt dy pin cho mi b chuyn i nn khng cn s
dng it cho cc dy pin, v n cho php s dng MPPT ring l cho mi dy. Cc
tn tht khng cn bng cng c gim, nhng khng c loi b. Ni chung cu
tc ny tng hiu sut ton h thng so vi cu trc b chuyn i tp trung, v n
s gim gi thnh v kh nng sn xut hng lot.
2.5.3. B chuyn i a dy (Multi-String Converters)
B chuyn i a dy nh trn hnh 2.40c), l s pht trin thm ca b
chuyn i theo dy, v c nhiu u im ca c b chuyn i tp trung v b
chuyn i theo dy. cu trc ny, c mt b chuyn i DC-DC kt hp MPPT
cho mi ng vo, tt c c ni ti mt b nghch lu. iu ny c li v MPPT c
th c iu khin ring l cho mi dy, v mt nh my c th c thc hin vi
t cc b nghch lu hn so vi cu trc b chuyn i theo dy. iu ny mang li
s thit k linh hot vi hiu sut cao, v c th s tr thnh chun ha nhng ni
m cc b chuyn i theo dy v tp trung hin nay ang s dng.
2.5.4. B chuyn theo modul AC (AC-Module Converters)
Vi cu trc ny, mt modul PV c tch hp cng vi b chuyn i trong
mt thit b in, nh trn hnh 2.40d). Bng cch kt hp modul PV v b chuyn
i vo mt thit b, th kh nng to ra mt modul da vo thit b cm v s
dng s xy ra, v n c th c s dng bi nhng ngi khng bit g v vic
lp t in. cu trc ny, cc tn tht khng cn bng gia cc modul PV c
loi b, v n c th ti u ha b chuyn i ti modul PV, v v vy cng cho
php MPPT ring l ca mi modul. V s c nhu cu cho nhiu thit b hn so vi
cc cu trc cp trn, nn n s mang li li ch ln khi sn xut hng lot,
v v vy gi thnh s thp hn. Mt khc, in p ng vo tr nn thp, i hi s
m rng in p cao c th s gim hiu sut ton h thng.
2.6.1 Dng ni li
37
H thng pin quang in ni li l ng dng tng i mi m trong h
thng pin quang in c lp t cung cp cng sut cho ta nh hoc ti khc
ni vi li in lc. H thng thng cung cp in ngc v li in khi h
thng pin quang in cung cp in vt nhu cu ca ti. Cc h thng ny c
tch hp vo kt cu c sn v tr nn thng dng bi tim nng to ln ca n.
Chng c s dng cp in cho cc h gia nh, khu thng mi, khu cng
nghip. Cng sut pin quang in ph thuc ngn sch hoc khng gian c sn. So
snh vi ng dng hot ng c lp ca pin quang in, chi ph h thng thp hn
bi v khng c b lu nng lng, acqui, , mt yu t gip nng cao hiu qu ca
pin quang in.
38
AC Loads
Inverter/Power Distribution
PV array Panel
Conditioner
Electric
Utility
39
Critical Non-Critical
AC Loads PV array AC Loads
Electric
Battery
Utility
Storage
40
thng c tr trong bn nc s dng trong trng hp thiu nc. B accu
cng c th c phi hp trong cc h thng ny
PV array Inverter/Power
Controller
Motor/Pump
Unit
Light/Other
Load
Hnh 2.44: H thng chiu sng c cp ngun t pin quang in
2.6.2.3 H thng PV nhng khu xa dn c
H thng pin quang in c th cp ngun cho nhng vng xa v cc h nh l
ni m in lc khng th p ng. Nhng h thng ny dng dng dy t trn
mi nh hay t trn nn, b iu khin sc accu, b lu accu, v b inverter cp
ngun 115VAC, 60Hz. Nhng h thng ny cng c th c cp bi ngun ph
41
nh my pht in gi v/hoc my pht in diesel p ng nhu cu in nng
khi thi tit xu. Nhng h thng ny cng c th c c im nh d mang vc v
l b trn gi vi cc thnh phn c tch hp.
AC Loads
42
Chng 3
B NGHCH LU A BC V CC PHNG PHP
IU KHIN
Theo cu hnh ca b nghch lu: dng Cascade (Cascade inverter), dng diode
kp NPC (Neutral Point Clamped Multilevel Inverter), hoc dng dng t in
thay i (Flying Capacitor Multilevel Inverter)
44
Hnh 3.1: B nghch lu p dng diode kp (NPC)
Tuy nhin vi n > 3, mc chu gai p trn cc diode s khc nhau. Ngoi ra,
cn bng in p gia cc ngun DC (p trn t) tr nn kh khn, c bit khi s
bc ln.
45
Bng 3.1 in p ra ca B nghch lu NPC ng vi cc trng thi kch ng
Vi x = a, b, c.
3.2.2 Cu trc t in thay i (Flying capacitor inverter)
47
nghch lu p ba pha chun. Mch nghch lu t c s cn bng in p cc
ngun DC, khng tn ti dng cn bng gia cc module. Tuy nhin, cu to mch
i hi s dng cc my bin p ng ra .
49
- Ch s iu ch (Modulation Index) m: c nh ngha nh t s gia bin
thnh phn hi c bn to nn bi phng php iu khin v bin thnh
phn hi c bn t c trong phng php iu khin su bc (six-step)
U1m U1m
m= =
U1m - sixsteps 2
V
p d
Vi Vd _ tng in p cc ngun DC.
- mo dng tng do sng hi THD (Total Harmonic Distortion): l i
lng dng nh gi tc dng ca cc sng hi bc cao (2,3) xut hin trong
ngun in, c tnh theo:
I
j1
2
( j)
THDI =
I (1)
- mo dng trong trng hp dng in khng cha thnh phn DC c
tnh theo h thc sau:
I
j =2
2
( j)
I 2 - I (1)
2
THDI = =
I (1) I (1)
Trong I(j): tr hiu dng sng hi bc j, j 2.
I(1): tr hiu dng thnh phn hi c bn ca dng in.
- Tn s ng ngt v cng sut tn hao do ng ngt: cng sut tn hao xut
hin trn linh kin bao gm hai thnh phn: tn hao cng sut khi linh kin trng
thi dn in Pon v tn hao cng sut ng Pdyn. Tn hao cng sut Pdyn tng ln khi
tn s ng ngt ca linh kin tng ln. Tn s ng ngt ca linh kin khng th
tng ln ty v nhng l do sau:
+ Cng sut tn hao trn linh kin tng ln t l vi tn s ng ngt.
Linh kin cng sut ln thng gy ra cng sut tn hao ng ngt ln hn.
Do , tn s kch ng ca n phi gim cho ph hp, v d cc linh kin GTO
cng sut MW ch c th ng ngt tn s khong 100Hz.
50
+ Cc qui nh v tng thch in t (Electromagnet Compatibility EMC)
qui nh kh nghim ngt i vi cc b bin i cng sut ng ngt vi tn s cao
hn 9kHz.
3.3.2 Cc dng sng mang dng trong k thut PWM
Cc sng mang dng tam gic c tn s cao (f sm < 9500Hz). C th chia thnh
ba loi nh sau:
3.3.2.2 Hai sng mang k tip nhau s dch 1800: gi l sng APOD (Alternative
Phase Opposition Disposition):
51
Hnh 3.6: Sng mang dng APOD
* Nhn xt:
Trong cc phng php b tr sng mang, th thng php b tr cc sng
mang a bc cng pha (dng PD) cho mo dng p dy nh nht. Ring i vi
b nghch lu p ba bc, phng php POD v APOD c cng kt qu dng sng
mang.
3.4 Cc phng php iu ch b nghch lu p
3.4.1 Phng php iu ch rng xung sin (SinPWM)
Phng php SH-PWM c tn y l Subharmonic Pulse Width
Modulation . thc hin to gin kch ng cc linh kin trong cng mt pha
ti, ta s dng mt s sng mang (dng tam gic) v mt tn hiu iu khin (dng
sin). i vi b nghch lu p n bc, s sng mang c s dng l (n-1). Chng c
cng tn s fc, v cng c bin nh-nh Ac. Sng iu ch (hay sng iu
khin) c bin nh-nh Am v tn s fm, dng sng ca n thay i chung
quanh trc tm ca h thng (n-1) sng mang. Nu sng iu khin ln hn sng
mang no th linh kin tng ng c sng mang iu khin s c kch
ng. Trong trng hp sng iu khin nh hn sng mang no th linh kin s
52
b kha kch.
i vi b nghch lu p a bc ch s bin m a v ch s tn s mf c
nh ngha nh sau:
Am
ma =
(n - 1) Ac
(3.1)
f
mf = c
fm
Theo nh ngha ch s iu ch m:
U t (1) m
m= (3.2)
U (1) m - sixsteps
Ut(1)m=ma.(U/2)
U
Vy: khi ma = 1 => Ut(1)m =
2
3
=> mmax = = 0.866
2
Vy khi ma < 1 ( quan h iu khin tuyn tnh)
U
ma
2 2m
m= => ma =
U 3
3
Thng thng sng iu khin dng sin, v sng mang ta chn l sng tam gic:
2m a Am 2m a 2U dk
= =
3 (n - 1) Ac 3 (n - 1)U p
53
m( n - 1)U p
U dk =
3
m(n - 1)
Chn sng mang c Up = 1 => U dk = (3.3)
3
3
Vi ch s sng iu ch: m
2
U/ 3 p
mSFO _ PWM = = = 0.907
2 2 3
U
p
54
Hnh 3.8: Quan h gia bin p iu khin v bin sng mang.
3.4.3 Phng php iu ch vect khng gian
a) Khi nim vector khng gian
va + vb + vc = 0 (3.5)
1 3
Trong : a = e j 2p / 3 = - + j (3.6)
2 2
Php bin hnh thc hin nh trn c gi l php bin hnh vector khng
gian v i lng v c gi l vector khng gian ca i lng ba pha.
55
v a = Vm . cos( x - o )
2p
vb = Vm . cos( x - o - )
3 (3.7)
4p
vc = Vm . cos( x - o - )
3
2 2p 4p
v = Vm . cos( x - o ) + a .Vm . cos( x - o - ) + a 2 .Vm . cos( x - o - )
3 3 3
v = Vm cos( x - o ) + j.sin( x - o ) = Vm .e j ( x -o )
Nh vy, trong to vung gc - , vector khng gian v c bin Vm
56
0 khi S a' 1 = S a' 2 = 1
k a = 1 S a1 = S a' 2 = 1
2 S a1 = S a 2 = 1
Trong qu trnh kch, quy lut ng ngt i nghch phi tun th:
S x 2 + S x' 2 = 1
(3.8)
S x1 + S x' 1 = 1
Vi x = a, b, c.
V d:
Trng thi (111) l : Sa2 = Sa1 = 1; Sb2 = Sb1 = 1; Sc2 = Sc1 =1.
Theo nh ngha vector khng gian, tng ng 27 trng thi kch dn linh kin
ta thu c 19 v tr vector khng gian ca vector in p to thnh, bao gm 12
vector nm trn nh v trung im ca hnh lc gic ln bao ngoi, su vector in
p nm trn 6 nh ca hnh lc gic bn trong v vector khng ti tm ca hnh lc
gic. i vi cc vector nm ti nh cc hnh lc gic bn trong, tn ti hai trng
thi kch dn khc nhau ca linh kin nhng li c cng chung v tr vector khng
gian. Ngoi ra, tn ti ba trng thi kch dn khc nhau cho cng v tr vector khng.
57
Hnh 3.9. Gin vector in p b nghch lu p 3 bc
58
Hnh 3.11: iu khin theo dng in s dng mch to tr
u im ca mch iu chnh dng in dng mch tr l p ng qu
nhanh v c th thc hin d dng. Tuy nhin, nhc im ca n l sai s trong
qu trnh qu c th t gi tr ln v tn s ng ngt thay i nhiu. Sai s
dng in cc i c th t hai ln gi tr sai s cho bi mch tr. Cc nhc im
va nu lm cho kh nng ng dng ca phng php b hn ch i vi cc ti c
cng sut ln.
3.4.4.2 Phng php iu khin dng in s dng khu hiu chnh PI (ramp
comparison current control)
Phng php thc hin ng ngt vi tn s c nh. Hnh 3.12 trnh by
nguyn l iu khin dng trong ta ng yn (stationary frame), sai bit gia
tn hiu dng t yu cu iyc v tn hiu dng in o c tc ng ln khu hiu
chnh dng in. Tn hiu p iu chnh ng ra ca n c so snh vi tn hiu
sng mang tn s cao, v t tc ng xung kch ln cho cc cng tc.
59
Hnh 3.12: iu khin theo dng in s dng mch hiu chnh
Do s dng mch iu ch sng mang c tn s khng thay i nn phng
php loi b mt s khuyt im ca phng php iu khin dng mch tr.
Tuy nhin trng thi xc lp lun tn ti s sai bit dng in v s chm pha ca
p ng so vi tn hiu t v khu hiu chnh PI khng th theo kp mt cch chnh
xc cc i lng xoay chiu bin thin theo hnh sin, c bit tn s cao.
3.4.5 Phng php iu khin vector dng in (Space vector current control)
Trong h ta quay: Phng php iu khin dng in c th thc hin
vi khu hiu chnh PI thit k trong trong h ta quay (rotating synchronnous
coordinates d-q) vi vn tc quay bng vn tc sng hi c bn. Vector ca i
lng ba pha hi c bn trong h ta quay tn s ng b s tr thnh ng yn
v cc thnh phn vector id, iq ca n trong h ta mi s tr thnh i lng mt
chiu. Cc i lng trong h ba pha abc qui i sang h ta quay ng b d-q
ln lt theo cc h thc:
ia
r 1 -1/ 2 -1/ 2
i 2
i = = .
ib
i
3 0 3 / 2 - 3 / 2 ic
60
cos g S
id
sin g S i
= .
- sin g S
iq
cos g S
i
t
gS =
S dt
0
ura
1 0 *
u*
cos g S - sin g S ud* = u
=
* . * v u - 1/ 2 3 / 2 .
*
u
sin g S cos g S uq rb
u
urc
-1/ 2 - 3 / 2
61
h ta abc s c qui i sang dng cc thnh phn vector h ta . Hai khi
hiu chnh PI c thit lp iu chnh sai s ca cc thnh phn vector dng
in v to nn cc thnh phn vector in p . Tuy nhin, ch xc lp, ng ra
ca cc khi hiu chnh phi iu khin thay i vector in p ngay c trong iu
kin sai s cc thnh phn dng in ng vo bng khng. lm c iu ny,
h thng c trang b thm khi tnh ton (1) thc hin b i lng vector
in p t cc tn hiu trng thi ca ti nh dng in, tn s ng b.
62
Hnh 3.15: Thut ton PWM cho b nghch lu 3 bc & 2 bc.
3.5.1 Mch kho st
S mch c biu din nh trong hnh 3.15.
63
3.5.2 Phn tch mch.
V j 0 = Vtj + V0
(3-16)
Vtj: in p ti th j
65
Hm V0 c th chn bt k trong khong sau:
( Vo min Vo Vo max )
Trong :
Bi v: Vj0 =( 1 x + 0 -2).Vd
- So snh PWM gia jx v dng sng mang n v s cho ra tn hiu iu
ch. in p pha A v dng 3 pha thu c c m phng trong hnh 3.17 v hnh
3.18.
67
Hnh 3.19 : in p iu khin
68
- Khi hiu chnh Offset c m t qua chng trnh nh sau :
function
[max1,min1,v0max,v0min,vrav0,vrbv0,vrcv0,v0,ea,eb,ec,ax1,ax2,ax3,b
x1,bx2,bx3,cx1,cx2,cx3] = fcn(vra,vrb,vrc)
% This block supports an embeddable subset of the MATLAB language.
% See the help menu for details.
%Vmax=max([vra,vrb,vrc]);
%Vmin=min([vra,vrb,vrc]);
%Vmid=vra+vrb+vrc-Vmax-Vmin;
%Vomax= 2-Vmax;
%Vomin=-2-Vmin;
%Vro=(Vomax+Vomin)/2;
n=5;
max1=vra*(vra>=vrb)*(vra>=vrc)+vrb*(vrb>vra)*(vrb>=vrc)
+vrc*(vrc>vra)*(vrc>vrb);
min1=vra*(vra<=vrb)*(vra<=vrc)+vrb*(vrb<vra)*(vrb<=vrc)
+vrc*(vrc<vra)*(vrc<vrb);
%max1=max([vra,vrb,vrc]);
%min1=min([vra,vrb,vrc]);
% Offset- minimum common mode
% n1,n2,n3 analyzer
v0max= (n-1)-max1;
v0min= -min1;
%vr0av=-min;
% Reference modulating signal
v0=v0max*(v0max<2)+v0min*(v0min>2)+2*((v0max>2)*(v0min<2))
;
%vr0av=(v0max+v0min)/2;
vrav0 = (vra + v0) ;
vrbv0 = (vrb + v0);
vrcv0 = (vrc + v0);
%: Nominal modulating signal ea,eb,ec
% inta=int16(vrav);
% intb=int16(vrbv);
% intc=int16(vrcv);
ea=rem(vrav0,1);
eb=rem(vrbv0,1);
ec=rem(vrcv0,1);
%: modulating signals for individual IGBTs -Phase A
% : Reference for Switching pair S1
ax1 = ea*((vrav0>0)*(vrav0<1)) + 1*((vrav0>=1)*(vrav0<=2))+
ea*((vrav0>2)*(vrav0<3))+ 1*(vrav0>=3);
% : Reference for Switching pair S2
ax2 = ea*((vrav0>1)*(vrav0<2))+ 1*(vrav0==2)+ea*((vrav0>3)*
(vrav0<4))+1*(vrav0==4);
% : Reference for Switching pair S3
ax3 = 1*((vrav0>=0)*(vrav0<=2));
% : modulating signals for individual IGBTs -Phase B
bx1 = eb*((vrbv0>0)*(vrbv0<1)) + 1*((vrbv0>=1)*(vrbv0<=2))+eb*
((vrbv0>2)*(vrbv0<3))+1*(vrbv0>=3);
bx2 =eb*((vrbv0>1)*(vrbv0<2))+ 1*(vrbv0==2)+ eb*((vrbv0>3)*
(vrbv0<4))+1*(vrbv0==4);
bx3 = 1*((vrbv0>=0)*(vrbv0<=2));
%: modulating signals for individual IGBTs -Phase C
69
cx1 = ec*((vrcv0>0)*(vrcv0<1)) + 1*((vrcv0>=1)*(vrcv0<=2))+
ec*((vrcv0>2)* (vrcv0<3))+1*(vrcv0>=3);
cx2 = ec*((vrcv0>1)*(vrcv0<2))+ 1*(vrcv0==2)+ ec*((vrcv0>3)*
(vrcv0<4))+1*(vrcv0==4);
cx3 = 1*((vrcv0>=0)*(vrcv0<=2));
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.002 0.004 0.006 0.008 0.01 0.012 0.014 0.016 0.018 0.02
Time (s)
b
1
0.9
0.8
S ong dieu che pha B
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.002 0.004 0.006 0.008 0.01 0.012 0.014 0.016 0.018 0.02
Time (s)
70
1
0.9
0.8
S ong dieu che pha C
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.002 0.004 0.006 0.008 0.01 0.012 0.014 0.016 0.018 0.02
Time (s)
0.9
B ie n d o s o n g m a n g
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 1.4 1.6 1.8 2
Time (s) -3
x 10
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1
Time (s)
72
S1a'
1
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1
Time (s)
S2a
1
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1
Time (s)
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1
Time (s)
73
S3a
1
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1
Time (s)
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09 0.1
Time (s)
74
Hnh 3.32: Dng sng in p 1 pha ti.
75
S dng chc nng phn tch FFT ca phn mm Matlab, kt qu phn tch
FFT thu c nh trn hnh 3.35.
77
Hnh 3.38: Ph hi ca in p pha-pha ti.
* Nhn xt :
T kt qu phn tch sng hi ca cu trc b nghch lu lai 5 bc xut, ta
nhn thy cht lng dng v p ng ra t gi tr tt, c th nh sau:
- THD ca dng ti ch bng 0,17% (hnh 3.35)
- Tng t l bc hi 2 n 10 ca dng in ng ra bng 0,31% (hnh 3.36)
- THD ca p ti ch bng 16,64% (hnh 3.37)
So snh cc gi tr ny vi cc gii hn v THD ca tiu chun IEC1727,
IEEE1547 v cc cu trc cho b nghch lu ni li PV [4], c th khng nh b
nghch lu lai 5 bc a ra s thch hp cho h thng iu khin kt ni PV vi li
in c p dng trong ti ny.
78
Chng 4
S DNG LOGIC M IU KHIN TI U CNG
SUT
4.1. Thut ton logic m:
4.1.1. Phng php iu khin:
Khi thay i cng bc x ca mt tri, ta thu c mt h cc ng c
tnh PV. ng vi mi ng c tnh cng c mt im MPP m ti cng sut
cc i . thu c cng sut cc i cn xc nh im MPP, v t c
iu ny ngi ta dng b MPPT tnh ton im lm vic cc i, sau iu
khin b dc/dc t c im lm vic ny hnh 4.1. B MPPT c tc dng theo
di dng in v in p hin hnh iu khin cng sut cp cho ti l ln nht,
bt k nhit v cng bc x thay i. B iu khin MPPT phi p ng cc
yu cu sau:
- im vn hnh ca PV cng gn im MPP cng tt, khng phn bit s
thay i ca kh quyn.
- Chi ph thp v hiu sut cao.
- Cung cp cng sut u ra ph hp vi yu cu ti.
79
cc qui tc iu khin m (rules); suy din m (inference); gii m
(defuzzification); bin ra l t s rng xung D.
Pph ( k ) - Pph (k - 1)
E( k) = (4.1)
V ph ( k ) - V ph (k - 1)
CE ( k ) = E ( k ) - E ( k - 1) (4.2)
Trong :
- Pph(k): Cng sut tc thi ca PV.
- Vph(k): in p ca PV
u vo E(k) th hin ti thi im k im lm vic nm bn tri hoc bn phi
im MPP, trong khi u vo CE (k) th hin hng di chuyn ca thi im ny.
4.1.2. Gii thut:
E - 0.08
ne
u 0.08 <E <0.16
PB (E)= 0.08 (4.8)
1 ne
u E >0.16
82
Qu trnh m ha u vo CE l nh x t gi tr r CE thnh vct [18]
NB (CE)
NS (CE)
r
CE = (CE)
ZE (4.9)
(CE)
PS
PB (CE)
CE +40
40 ne
u -40 <CE <0
40 - CE
ZE (CE)= neu 0 <CE <40 (4.12)
40
0 ne
u CE <-40 hoa
c CE >40
CE
40 ne
u 0 <CE <40
80 - CE
PS (CE)= ne
u 40 <CE <80 (4.13)
40
0 ne
u CE <0 hoa
c CE >80
CE-40
ne
u 40 <CE <80
PB (CE)= 40 (4.14)
1 ne
u CE >80
83
Qu trnh m ha u ra D l nh x t gi tr r D thnh vct [18]
NB (D)
NS (D)
r
D = (D)
ZE (4.15)
(D)
PS
PB (D)
D +0.08
0.08 ne
u -0.08 <D <0
0.08 - D
ZE (D)= neu 0 <D <0.08 (4.18)
0.08
0 ne
u D <-0.08 hoa
c D >0.08
D
0.08 ne
u 0 <D <0.08
0.16 - D
PS (D)= ne
u 0.08 <D <0.16 (4.19)
0.08
0 ne
u D <0 hoa
c D >0.16
D - 0.08
ne
u 0.08 <D <0.16
PB (D)= 0.08 (4.20)
1 ne
u D >0.16
6.1.4. Qui tc iu khin m:
Mc ch ca iu khin l xc nh im lm vic MPP bt k nhit v
cng bc x thay i. Suy lun m s dng phng php Mamdani v da vo
lut hp thnh m, rt d dng xy dng ln ti 25 quy tc iu khin nh th hin
trong Bng 4-1.
84
Bng 4. Bng chn t s D ca FLC [17]
Ri: nu E l Ai v CE l Bi th D l Di (4.21)
Trong : Ai, Bi, l cc gi tr u vo bin m E, CE th i ca bng 4.1
Di l gi tr u ra r tng ng vi u vo th i
85
- 25. If (E is NB) and (CE is NB) then (D is ZE)
Php suy din m trong ng dng ny p dng qui tc Mamdani da trn lut
hp thnh min-max. Cc gi tr A, B, v D ph thuc cc hm thnh vin A(E),
B(CE) v D(D) tng ng. Cc gi tr cc hm thnh vin H i ti v tr th i theo
qui tc hp thnh min.
Gi Hi l ph thuc ca E v CE vo cc gi tr ngn ng u vo ta c:
Hi = min(Ai(E), Bi(CE)) (4.22)
Gi Hi l ph thuc ca E v CE vo cc gi tr ngn ng u vo ta c:
Gi Ri ma trn u ra theo lut iu khin ta c:
Ri = min(Hi, Di(D)) (4.23)
Hp m s dng phng php tiu chun max. Bng phng php ny gi tr
ti u r nt u ra c s dng iu khin ng ct b DC - DC.
25
Dj =max Ri (4.24)
i=1
86
6.1.5. Gii m:
thc hin gii m ta chn phng php gii m thng dng l phng php
im trng tm tnh ton gi tr r nt u ra ca FLC l t s rng xung, biu
thc (4.25).
(4.25)
Gi tr r M ha Gii m Gi tr r
ca cc (hm thnh Ton b lut suy din m cc bin ra
(Min- Max)
bin vo vin) Hnh 4- S h thng FLC
87
4.2. M hnh ha v kt qu m phng cc thnh phn ca h thng:
4.2.1. Pin qunag in:
Quan h gia IPV v VPV nh biu thc (6.27).
(4.27)
Trong :
( I sc ( 1 + K1 ) - I mpp )
K4 K 3 = ln
K1 = 0.01175 K2 = K1 I sc
( Voc )
m
;
;
K 3
( 1 + K1 ) ln K
K 4 = ln ; m = 4
K1 Vmpp
ln
Voc
88
Hnh 4- c tnh ca PV
Khi cng sng v nhit mi trng thay i c tnh I-V vn p dng
biu thc (4.27).
bin thin cng sng v nhit c xc nh bi (4.28) v (4.29)
[15].
T =T -TSTC (4.28)
G
G = (4.29)
GSTC
Trong : T: Nhit mi trng
TSTC: Nhit tiu chun chn bng 250C
G: Cng chiu sng
GSTC: Cng chiu sng tiu chun
bin thin ca dng v p PV khi cng sng v nhit thay i c
xc nh bi (4.30) v (4.31) [15].
89
G G
I pv = sc Tc + ( - 1) I sc.stc (4.30)
Gstc Gstc
V pv =-oc Tc - R s I pv (4.31)
Trong : SC: H s nhit dng in ngn mch (mA/0C)
0C: H s nhit in p h mch (mv/0C)
Dng in v in p mi c xc nh bi (4.32) v (4.33) [15].
I pv _ m
i = I pv + I pv (4.32)
V pv _ m
i = V pv + V pv (4.33)
c tnh PV khi chi cho cng chiu sng thay i (G = 1 n 3) v T =
TSTC = 250C hnh (4-9)
File.M xy dng trn Matlab xem phn ph lc.
90
4.2.2. B chuyn i DC DC:
4.2.2.1. B chuyn i buck:
91
Hnh 4- in p v dng in ng ra b chuyn i Buck
4.2.2.2. B chuyn i Boost:
92
Hnh 4- Kt qu m phng b chuyn i Boost
4.2.2.3. B chuyn i Buck Boost:
- L = 2 mH
- C = 1000 F
- R=1k
93
Hnh 4- Kt qu m phng b chuyn i Buck Boost
4.2.3. M hnh ha b iu khin MPPT:
4.2.3.1. Phng php P&O:
a. M hnh b
MPPT PO
94
b. M hnh b DC-DC Boost
Hnh 4- Cng
bc x ca
nng lng mt tri
95
Hnh 4- Dng in, in p v v cng sut ca PV
96
Hnh 4- p ng in p,dng in v cng sut theo phng php PO
97
4.2.3.2. Phng php FLC:
c. M hnh b FUZZY
99
Hnh 4- Dng in, in p v v cng sut ca PV
100
Hnh 4- p ng in p,dng in v cng sut theo phng php FLC
Hnh 4- M hnh b MPPT dng phng php P&O v FLC trong simulink
101
Hnh 4- Cng bc x ca nng lng mt tri
102
Hnh 4- Dng in, in p v v cng sut ca PV
103
Hnh 4- p ng dng in
104
Hnh 4- p ng in p
105
Hnh 4- p ng cng sut
Qua p ng in p, dng in v cng sut ca phng php P&O v phng
php FLC iu khin ti u cng sut, ta nhn thy p ng ca phng php FLC
nhanh, t dao ng v thi gian i vo trng thi n nh ngn hn phng php
P&O trong trng hp cng sng thay i v bin v thi gian.
4.3 Kt lun :
Kt qu m phng thu c ca b iu khin m c so snh vi b iu
khin quan st nhiu lon (P&O). Kt qu cho thy b iu khin m lm vic vi
hiu sut cao, chc chn v thit k n gin.
Nh vy, qua nghin cu v kt qu m phng ca phng php xut kt
hp c bi ton iu khin m v bi ton ti u cng sut trong h thng
pin mt tri.
106
Chng 5
M HNH HA V M PHNG H THNG
KT NI PV VI LI IN DNG
BIN TN LAI
107
5.2 M hnh ha cc khi trong h thng
Sau khi tm hiu cu trc b nghch lu a bc lai v cc phng php iu
khin b nghch lu ni li PV, tc gi xy dng s ca h thng iu khin
nh hnh 5.1.
109
Hnh 5.3: S mch ngun 2Vd ca khi PV Source.
tng p ng ra ca h PV ta mc ni tip cc mun PV. Cc tn hiu p V pv
v dng ng ra Ipv c a vo khi MPPT (c trnh by phn 5.2.2.1) tm
im cng sut cc i ca h PV ng vi cc chiu khc nhau.
khi ny, cc mun PV c m hnh m phng trong Matlab/Simulink,
mun PV c thnh lp da theo cc thng s ca hng sn xut EVERGREEN
SOLAR ca M [18], [PL4.1].
T cc cng thc (2.6) v (2.7), ta chuyn thnh cc cng thc sau:
110
[V+Isc*Rs = Vd*(1+(Rs/Rp)+Io*(exp(38.9*Vd)-1)*Rs] lp m hnh PV
theo V.
[Isc-I = Io*(exp(38.9*Vd)-1)+(Vd/Rp)] v [V = Vd I*Rs] lp m hnh PV
theo I.
- S m hnh mun PV theo I c thnh lp nh hnh 5.4:
111
a) b)
Hnh 5.5: th c tnh mun PV EC-110-G ng vi chiu G = 1000W/m2
a) c tnh I-V ; b) c tnh P-V
a) b)
Hnh 5.6: th c tnh mun PV ng vi G = 200, 400, 600, 800, 1000W/m2
a) c tnh I-V ; b) c tnh P-V
- Nhn xt: t th m phng, c th thy khi chiu thay i th dng PV
thay i mnh, trong khi p PV t thay i; cng sut ca PV b nh hng nhiu
bi chiu (tng khi chiu tng v ngc li).
112
- Khi Hybrid Inverter c chc nng bin i in p DC c cp t h PV
thng qua khi Buck-Boost converter thnh p AC bm vo li hoc cp cho
ti cc b khi cn. S chi tit bn trong ca khi ny c m t trn hnh 5.15.
- Phn m phng v nh gi kh nng ng dng ca BNL ny c thc
hin chng 3 nn khi ny tc gi khng thc hin m phng li.
a)
b)
113
5.2.5 Khi my bin p v li
- Khi my bin p v cc thng s c chn nh hnh 5.15.
- Chng trnh hm Matlab vit cho khi chuyn trc Iabc I nh sau:
function y = converseI(z)
ia = z(1);
ib = z(2);
ic = z(3);
c = [ia;ib;ic];
a = sqrt (2/3);
b = [1/2 1/2 1/2;1 -1/2 -1/2;0 sqrt(3)/2 -sqrt(3)/2];
[y] = a*b*c ; % [Io;Ialfa;Ibeta]
* Khi chuyn tn hiu dng trong h trc - sang h trc d-q nh sau:
115
* Khi chuyn tn hiu p trong h trc - sang h trc abc lm p iu
ch cho b nghch lu nh sau:
116
Bng 5.5: Cc thng s chnh cho vic m phng m hnh a ra.
Khi Thng s Gi tr
Cng sut ti MPP (Pp) 110W
in p ti MPP (Vp) 17V
Dng in ti MPP (Ip) 6,47A
Module PV
in p h mch (VOC) 21,3V
Dng in ngn mch (ISC) 7,48A
S cell trong mt module 72
Tng cng sut 2,2kW
2 ngun Vd, mi ngun gm 5 module mc 2 x 550W
PV array ni tip
1 ngun 2Vd, mi ngun gm 10 module 1100W
mc ni tip
Cng sut 20kVA
3-phase in p dy s cp (rms) 220V
Transformer in p dy th cp (rms) 380V
Tn s 50Hz
3-phase Grid in p dy (rms) / Tn s 380V/ 50Hz
3-phase Load in tr / cun dy 10/100mH
Carrier wave Tn s 6kHz
117
Hnh 5.11: Dng sng sng mang 6kHz.
118
Hnh 5.16: Dng sng dng in ti PCC vi trng hp
li b mt in (0.04-0.06s).
119
Hnh 5.19: Ph hi ca dng in pha A ti im kt ni chung.
120
Hnh 5.21: Ph hi ca in p pha A ti im kt ni chung.
121
- in p pht ra t h thng v li ng b v bin , gc pha v tn s
(hnh 5.17).
- Khi li b s c mt in, b nghch lu ngng cp in cho li trong
vng 0.007s. Khi li c in tr li, sau khong 0.01s b nghch lu tip tc bm
dng vo li. (hnh 5.15 v 5.16).
So snh cc thng s m phng (s ng b, ch s THD, t l bm dng
DC vo li, tng dng hi bc 2 n bc 10, v.v.) thu c vi cc tiu chun ni
li h thng PV theo tiu chun IEC61727, IEEE1547 bng 5.1 v cc cu trc
cho h thng ni li PV [4], c th khng nh cu trc b nghch lu lai 5 bc a
ra rt thch hp cho vic iu khin h thng kt ni PV vi li.
122
Chng 6
KT LUN
123
oCha thi cng mch thc kim chng kt qu m phng.
* Cc hng pht trin ca ti
Nghin cu cc phng php khc phc hin tng c lp, ngn mch, qu
hoc di in p, qu hoc di tn s.
Nghin cu gii quyt qu trnh qu khi ni li h PV.
Thi cng m hnh thc nghim kt ni li dng cu trc b nghch lu lai
5 bc.
124
TI LIU THAM KHO
125