(Thi247.Com) - Chinh Phục Câu Hỏi Lý Thuyết Và Kỹ Thuật Giải Nhanh Hiện Đại Môn Vật Lý - Chu Văn Biên

Chu vn bin
Gio vin chng trnh b tr kin thc vt l 12

Knh vtv2 i truyn hnh vit nam
CHINH PHUC CAU HOI

LY THUYET & KY THUAT
GIAI NHANH HIEN AI
THEO CAU TRUC E THI MI NHAT CUA BO GD & T
(PHIEN BAN MI NHAT)
Danh cho hoc sinh 12 nang cao kien thc thi THPT Quoc gia
Tra cu nhanh cau hoi ly thuyet va bai tap
NHA XUAT BAN AI HOC QUOC GIA HA NOI

Phn 1. TUYN CHN CC CU TRC NGHIM THI VT L
Chng 1: Dao ng c hc......................................................................... 3
Chng 2: Sng c hc .............................................................................. 47
Chng 3: in xoay chiu ....................................................................... 72
Chng 4: Dao ng v sng in t .................................................... 130
Chng 5: Sng nh sng......................................................................... 170
Chng 6: Lng t nh sng ................................................................ 219
Chng 7: Ht nhn nguyn t .............................................................. 259
Phn 2. HNG DN GII NHANH MT S THI VT L ........... 304
Phn 3. TRA CU NHANH CC PHNG PHP GII

CC DNG TON
1: Dao ng c hc ......................................................................................... 392
2: Sng c hc ................................................................................................. 477
3: Dng in xoay chiu ................................................................................ 520
4: Dao ng in t ....................................................................................... 596
5: Sng nh sng ............................................................................................. 616
6: Lng t nh sng ....................................................................................... 642
7: Ht nhn nguyn t .................................................................................... 658
Chu Vn Bin Hng n L thuyt Vt l thi i hc
Chng 1. DAO NG C HC
A. Tm tt l thuyt
I. DAO NG IU HA
+ Dao ng c l chuyn ng qua li ca vt quanh 1 v tr cn bng.
+ Dao ng tun hon l dao ng m sau nhng khong thi gian bng nhau, trng
thi dao ng (v tr, vn tc,..) c lp li nh c.
+ Dao ng iu ha l dao ng trong li ca vt l mt hm csin (hay sin) ca
thi gian.
= x A cos (t + )

v =x' = A sin (t + )

a =v' = 2 A cos (t + )
F =
ma = m 2 A cos (t + )

+=Nu x A sin (t + ) th c th bin i thnh
= x A cos t +
2
II. CON LC L XO
1. Phng trnh chuyn ng ca con lc l xo
+ Con lc l xo gm mt l xo c cng k, khi lng khng ng k, mt u gn
c nh, u kia gn vi vt nng khi lng m.
+ Ti thi im t bt k vt c li x. Lc n hi ca l xo F = - kx.
k k
+ p dng nh lut II Niutn ta c: ma = kx a + x = 0. t : 2 = . vit li:
m m
x+ x = 0 ; nghim ca phng trnh l x = Acos(t+) l mt h dao ng iu
2
ha.
m
+ Chu k dao ng ca con lc l xo: T = 2 .
k
+ Lc gy ra dao ng iu ha lun lun hng v v tr cn bng v c gi l lc
ko v hay lc hi phc. Lc ko v c ln t l vi li v l lc gy ra gia tc cho
vt dao ng iu ha.
Biu thc tnh lc ko v: F = - kx.
2. Nng lng ca con lc l xo
1 1
+ Th nng: W t = kx2 = k A2cos2(t + )
2 2
1 2 1
+ ng nng : W = mv = m2A2sin2(t+).
2 2
ng nng v th nng ca vt dao ng iu ha bin thin tun hon vi tn s
gc = 2, tn s f = 2f v chu k T = T/2.
3
Chng 1 Dao ng c hc
1 1
+ C nng: W = W t + W = k A2 = m2A2 = hng s.
2 2
C nng ca con lc t l vi bnh phng bin dao ng.
C nng ca con lc c bo ton nu b qua mi ma st.
3. iu kin ban u: s kch thch dao ng.
a. iu kin u:
= = x0
khi t = 0 th (0)
x A cos
v(0)= - A. sin=
v0
Gii h trn ta c A v .
b. S kch thch dao ng:
+ a vt ra khi v tr cn bng n li x 0 v th nh (v 0 = 0).
+ T v tr cn bng (x 0 = 0) truyn cho vt vn tc v 0 .
+ Trong trng hp tng qut kch thch cho h dao ng ta a vt ra khi v tr
cn bng n li x 0 v ng thi truyn cho vt vn tc v 0 .
III. CON LC N
1. Phng trnh chuyn ng ca con lc n
+ Con lc n gm mt vt nng treo vo si dy khng dn, vt nng kch thc
khng ng k so vi chiu di si dy, si dy khi lng khng ng k so vi khi
lng ca vt nng.
+ Khi dao ng nh (sin (rad)), con lc n dao ng iu ha vi phng trnh:
s A
s = Acos(t + ) hoc = max cos(t + ); vi = ; max =
l l
l 1 g g
+ Chu k, tn s, tn s gc: T = 2 ; f= ;= .
g 2 l l
mg
+ Lc ko v khi bin gc nh: F = - s
l
4 2 l
+ Xc nh gia tc ri t do nh con lc n : g = .
T2
+ Chu k dao ng ca con lc n ph thuc cao, v a l v nhit mi
trng.
2. Nng lng ca con lc n
1 2
+ ng nng : W = mv .
2
1
+ Th nng: W t = mgl(1 - cos) mgl2 ( 100 0,17 rad, (rad)).
2
4
1
+ C nng: W = W t + W = mgl(1 - cos max ) = mgl2 max .
2
C nng ca con lc n c bo ton nu b qua ma st.
IV. DAO NG TT DN. DAO NG DUY TR. DAO NG CNG BC.
CNG HNG
1. Dao ng tt dn
Khi khng c ma st, con lc dao ng iu ha vi tn s ring. Tn s ring
ca con lc ch ph thuc vo cc c tnh ca con lc.
Dao ng c bin gim dn theo thi gian gi l dao ng tt dn. Nguyn
nhn lm tt dn dao ng l do lc ma st v lc cn ca mi trng lm tiu hao c
nng ca con lc, chuyn ha dn dn c nng thnh nhit nng. V th bin ca con
lc gim dn v cui cng con lc dng li.
ng dng: Cc thit b ng ca t ng hay gim xc t, xe my, l
nhng ng dng ca dao ng tt dn.
2. Dao ng duy tr
Nu ta cung cp thm nng lng cho vt dao ng c ma st b li s tiu
hao v ma st m khng lm thay i chu k ring ca n th dao ng ko di mi v
gi l dao ng duy tr.
3. Dao ng cng bc
Dao ng chu tc dng ca mt ngoi lc cng bc tun hon gi l dao ng
cng bc.
Dao ng cng bc c bin khng i v c tn s bng tn s lc cng
bc.
Bin ca dao ng cng bc ph thuc vo bin ca lc cng bc, vo
lc cn trong h v vo s chnh lch gia tn s cng bc f v tn s ring f o ca h.
Bin ca lc cng bc cng ln, lc cn cng nh v s chnh lch gia f v f o
cng t th bin ca dao ng cng bc cng ln.
* Cng hng
Hin tng bin ca dao ng cng bc tng dn ln n gi tr cc i khi
tn s f ca lc cng bc tin n bng tn s ring f o ca h dao ng gi l hin
tng cng hng.
iu kin f = f 0 gi l iu kin cng hng.
ng cong biu din s ph thuc ca bin vo tn s cng bc gi l
th cng hng. N cng nhn khi lc cn ca mi trng cng nh.
Tm quan trng ca hin tng cng hng:
Nhng h dao ng nh ta nh, cu, b my, khung xe, ... u c tn s ring.
Phi cn thn khng cho cc h y chu tc dng ca cc lc cng bc mnh, c
tn s bng tn s ring trnh s cng hng, gy dao ng mnh lm gy, .
5
Chng 1 Dao ng c hc
Hp n ca n ghi ta, vilon, ... l nhng hp cng hng vi nhiu tn s khc nhau
ca dy n lm cho ting n nghe to, r.
V. TNG HP CC DAO NG IU HO
1. Biu din dao ng iu ha bng vc t quay.
Mi dao ng iu ha c biu din bng mt vc t quay. Vc t ny c gc
ti gc ta ca trc Ox, c di
bng bin dao ng A, hp vi trc
Ox mt gc ban u v quay u
quanh O vi vn tc gc .
2. Tng hp cc dao ng iu ha.
Phng php gin Fre-nen:
Ln lt v hai vc t quay biu din hai
phng trnh dao ng thnh phn. Sau
v vc t tng hp ca hai vc t
trn. Vc t tng l vc t quay biu
din phng trnh ca dao ng tng
hp.
+ Nu mt vt tham gia ng thi hai dao ng iu ho cng phng, cng tn s vi
cc phng trnh: x 1 = A 1 cos(t + 1 ) v x 2 = A 2 cos(t + 2 ) th dao ng tng hp
s l: x = x 1 + x 2 = Acos(t + ) vi A v c xc nh bi:
A2 = A 1 2 + A 2 2 + 2 A 1 A 2 cos ( 2 - 1 )
A1 sin 1 + A2 sin 2
tan =
A1 cos 1 + A2 cos 2
Bin v pha ban u ca dao ng tng hp ph thuc vo bin v pha ban
u ca cc dao ng thnh phn.
+ Khi hai dao ng thnh phn cng pha ( 2 - 1 = 2k) th dao ng tng hp c bin
cc i: A = A 1 + A 2
+ Khi hai dao ng thnh phn ngc pha ( 2 - 1 ) = (2k + 1)) th dao ng tng hp
c bin cc tiu: A = |A 1 - A 2 |.
+ Trng hp tng qut: A 1 + A 2 A |A 1 - A 2 |.
B. Cc cu hi rn luyn k nng
1. Dao ng iu ha. Con lc l xo. Con lc n
Cu 1.Mt vt nh dao ng iu ha trn trc Ox theo phng trnh x = Acos(t
+). Vn tc ca vt c biu thc l
A. v = Acos (t +). B. v =-Asin (t +).
C. v = - Asin (t +). D. v = Asin (t +).
Hng dn
Vn tc l o hm ca li theo thi gian:
6
v = x = -Asin (t +) Chn B.
Cu 2.Mt vt nh khi lng m dao ng iu ha trn trc Ox theo phng trnh x
= Acost. ng nng ca vt ti thi im t l
1 B. mA2 2 sin 2 t
A. mA2 2 cos 2 t
2
1 D. 2mA2 2sin 2t
C. mA2 2sin 2t
2
Hng dn
ng nng tnh theo cng thc:
mv 2 m ( A sin t )
2
1
=
Wd = = m 2 A2 sin 2 t Chn C.
2 2 2
Cu 3.Chn cc cu sai khi ni v cht im dao ng iu ho:
A. Khi chuyn ng v v tr cn bng th cht im chuyn ng nhanh dn u.
B. Khi qua v tr cn bng, vn tc ca cht im cc i.
C. Khi vt v tr bin, li ca cht im c ln cc i.
D. Khi qua v tr cn bng, gia tc ca cht im bng khng.
Hng dn
Khi chuyn ng v v tr cn bng th cht im chuyn ng nhanh dn
(khng u).
Khi qua v tr cn bng, vn tc ca cht im v = A Chn A,B.
Cu 4. th biu din s thay i ca vn tc theo li trong dao ng iu ha c
hnh dng l:
A. ng hipebol. B. ng elp. C. ng parabol. D. ng trn.
Hng dn
2 2
v2 x v
T cng thc x 2 + = A2 + =1 th v theo x l ng
2
A A
elip Chn B.
Cu 5. th biu din s bin thin ca bnh phng vn tc theo li trong dao
ng iu ho c hnh dng no sau y?
A. ng elip. B. Mt phn ng hypebol.
C. ng trn. D. Mt phn ng parabol.
Hng dn
v2
T cng thc x 2 + = 2 x 2 + 2 A2 th v2 theo x l mt
A2 v 2 =
2
phn ng parabol (-A x A) Chn D.

Cu 6.Khi v th s ph thuc vo bin ca vn tc cc i ca mt vt dao
ng iu ho th th l
A. mt ng cong khc. B. ng elip.
7
Chng 1 Dao ng c hc
C. ng thng i qua gc to . D. ng parabol.
Hng dn
T cng thc v max = A th v max theo A l mt ng thng i qua gc
ta Chn C.
Cu 7.Chn hai phng n ng. Khi mt vt dao ng iu ha th vect vn tc
A. lun i chiu khi i qua gc ta .
B. lun cng chiu vi chiu chuyn ng.
C. lun i chiu khi vt chuyn ng n v tr bin.
D. lun ngc chiu vi vect gia tc.
Hng dn
Vc t vn tc lun cng chiu vi chiu chuyn ng. Vc t vn tc lun i
chiu khi vt chuyn ng n v tr bin Chn B,C.
Cu 8.Chn cc pht biu sai. Trong dao ng iu ha ca mt vt

A. Li v vn tc ca vt lun bin thin iu ha cng tn s v ngc pha vi
nhau.
B. Li v lc ko v lun bin thin iu ha cng tn s v ngc pha vi nhau.
C. Vc t gia tc ca vt lun hng v v tr cn bng.
D. Vc t vn tc ca vt lun hng v v tr cn bng.
Hng dn
Li v vn tc ca vt lun bin thin iu ha cng tn s v vung pha vi
nhau.
Trong dao ng iu ha, vc t vn tc ca vt ch hng v v tr cn bng khi
vt i v VTCB Chn A,D.
Cu 9.Cc pht biu no sau y khng ng khi ni v dao ng iu ho ca cht im?
A. Bin dao ng ca cht im l i lng khng i.
B. ng nng ca cht im bin i tun hon theo thi gian.
C. Tc ca cht im t l thun vi li ca n.
D. ln ca hp lc tc dng vo cht im t l nghch vi li ca cht im.
Hng dn
Tc ca cht im khng t l thun vi li ca n.
ln ca hp lc tc dng vo cht im t l thun vi li ca cht im
Chn C,D.
Cu 10.Mt vt nh ang dao ng iu ha dc theo trc Ox (O l v tr cn bng)
vi bin A, vi chu k T. Chn cc phng n SAI. Qung ng m vt i c
trong khong thi gian
A. T/4 k t khi vt v tr cn bng l A.
B. T/4 k t khi vt v tr m tc dao ng trit tiu l A.
C. T/2 l 2A khi v ch khi vt v tr cn bng hoc v tr bin.
8
D. T/4 khng th ln hn A.
Hng dn
Bt k vt xut pht t v tr no th qung ng m vt i c trong khong
thi gian T/2 lun lun l 2A.
Qung ng ti a v ti thiu vt i c trong thi T/4 ln lt l:

S= 2 A sin= A 2 1, 4 A
2 T
max
2
= =
. 0,6 A < S < 1, 4 A

T 4 2

S min = 2 A 1 cos

(
= A 2 2 0,6 A
2
)
Chn C,D.
Cu 11.Dao ng iu ha ca con lc l xo i chiu khi hp lc tc dng ln vt
A. bng khng. B. c ln cc i.
C. c ln cc tiu. D. i chiu.
Hng dn
Hp lc tc dng ln vt chnh l lc hi phc (lc ko v): F = -kx.
Dao ng iu ha ca con lc l xo i chiu khi vt v tr bin (x = A), lc
ny lc hi phc c ln cc i Chn B.
Cu 12.Mt vt dao ng iu ha theo mt trc c nh (mc th nng v tr cn
bng) th:
A. Th nng ca vt cc i khi vt v tr bin.
B. Khi vt i t v tr cn bng ra bin, vn tc v gia tc ca vt lun cng du.
C. Khi vt v tr cn bng, th nng ca vt bng c nng.
D. ng nng ca vt cc i khi gia tc ca vt bng 0.
Hng dn
Th nng ca vt cc i khi vt v tr bin.
ng nng ca vt cc i khi gia tc ca vt bng 0 Chn A,D.
Cu 13.Tm cc kt lun sai khi ni v dao ng iu ha ca mt cht im trn mt
on thng no .
A. Trong mi chu k dao ng th thi gian tc ca vt gim dn bng mt na chu
k dao ng.
B. Lc hi phc (hp lc tc dng vo vt) c ln tng dn khi tc ca vt gim dn.
C. Trong mt chu k dao ng c 2 ln ng nng bng mt na c nng dao ng.
D. Tc ca vt gim dn khi vt chuyn ng t v tr cn bng ra pha bin.
Hng dn
Trong mt chu k dao ng c 4 ln ng nng bng mt na c nng dao ng
Chn C.
Cu 14.Mt cht im dao ng iu ha vi chu k T. Khong thi gian hai ln lin
tip th nng cc i l
A. T/2. B. T. C. T/4. D. T/3.
9
Chng 1 Dao ng c hc
Hng dn
Khong thi gian hai ln lin tip th nng cc i chnh l khong thi gian i
t bin ny n bin kia v bng T/2 Chn A.
Cu 15.Cc pht biu no sau y khng ng? Gia tc ca mt vt dao ng iu
ho
A. lun hng v v tr cn bng.
B. c ln t l vi ln li ca vt.
C. lun ngc pha vi vn tc ca vt.
D. c gi tr nh nht khi vt i chiu chuyn ng.
Hng dn
Gia tc ca mt vt dao ng iu ho lun vung pha vi vn tc.
Gia tc ca mt vt dao ng iu ho c gi tr nh nht (a min = -2A) khi vt
qua v tr bin dng x = +A Chn C,D.
Cu 16.Trong dao ng iu ho ca con lc n, pht biu no sau y l ng?
A. Lc ko v ph thuc vo khi lng ca vt nng.
B. Lc ko v ph thuc vo chiu di ca con lc.
C. Tn s gc ca vt ph thuc vo khi lng ca vt.
D. Gia tc ca vt khc 0 khi vt qua v tr cn bng.
Hng dn
g
Lc ko v: F = kx = m 2 x = m x
l
Khi vt qua v tr cn bng gia tc tip tuyn bng 0 nhng gia tc hng tm
khc 0 Chn A,D.
Cu 17.Khi a mt con lc n t xch o n a cc (lnh i v gia tc trng
trng tng ln) th chu k dao ng ca con lc n s
A. tng ln khi g tng theo t l ln hn t l gim nhit v ngc li.
B. tng ln.
C. gim i khi g tng theo t l ln hn t l gim nhit v ngc li.
D. gim i.
Hng dn
l
Chu k tnh theo T = 2 v l gim v g tng nn T gim Chn D.
g
Cu 18.Cc pht biu no sau y ng khi ni v dao ng ca mt con lc n
trong trng hp b qua lc cn?
A. Khi vt nng v tr bin, c nng ca con lc bng th nng ca n.
B. Chuyn ng ca con lc t v tr bin v v tr cn bng l nhanh dn.
C. Dao ng ca con lc l dao ng iu ho.
D. Khi vt nng i qua v tr cn bng th hp lc tc dng ln vt bng 0.
Hng dn
10
Khi vt nng v tr bin, c nng ca con lc bng th nng ca n.
Chuyn ng ca con lc t v tr bin v v tr cn bng l nhanh dn.
Chn A,B.
Cu 19.Mt con lc gm l xo khi lng khng ng k c cng k, mt u gn
vt nh c khi lng m, u cn li c treo vo mt im c nh. Con lc dao
ng iu ha theo phng thng ng. Chu k dao ng ca con lc l
1 m 1 k k m
A. B. C. 2 D. 2
2 k 2 m m k
Hng dn
m
Chu k tnh theo cng thc: 2 Chn D.
k
Cu 20.Mt cht im dao ng iu ha trn trc Ox vi chu k T. V tr cn bng
ca cht im trng vi gc ta , khong thi gian ngn nht n i t v tr c li
x = A n v tr c li x = A/2 l:
A. T/6 B. T/4 C. T/3 D. T/2
Hng dn
Thi gian ngn nht i t x = A n x = A/2 l T/6 Chn A.
Cu 21.Mt vt nh dao ng iu ha c bin A, chu k dao ng T, thi im
ban u t 0 = 0 vt ang v tr bin. Qung ng m vt i c t thi im ban u
n thi im t = T/2 l
A. A/2. B. 2A. C. A. D. A/4.
Hng dn
Bt k vt xut pht t v tr no, qung ng i c trong thi gian T/2 lun
lun bng 2A Chn B.
Cu 22.Mt con lc l xo gm vin bi nh c khi lng m v l xo khi lng khng
ng k c cng k, dao ng iu ha theo phng thng ng ti ni c gia tc ri
t do l g. Khi vin bi v tr cn bng, l xo dn mt on . Chu k dao ng iu
ha ca con lc ny l
g 1 m 1 k
A. 2 . B. 2 . C. . D. .
g 2 k 2 m
Hng dn
m
Chu k tnh theo cng thc T = 2 m k = mg nn T = 2
k g
Chn B.
Cu 23.Khi ni v nng lng ca mt vt dao ng iu ha, pht biu no sau y
l ng?
A. C mi chu k dao ng ca vt, c bn thi im th nng bng ng nng.
11
Chng 1 Dao ng c hc
B. Th nng ca vt t cc i khi vt v tr cn bng.
C. ng nng ca vt t cc i khi vt v tr bin.
D. Th nng v ng nng ca vt bin thin cng tn s vi tn s ca li .
Hng dn
C mi chu k dao ng ca vt, c bn thi im th nng bng ng nng
Chn A.
Cu 24.Mt vt dao ng iu ha dc theo trc Ox vi phng trnh x = Asint. Nu
chn gc ta O ti v tr cn bng ca vt th gc thi gian t = 0 l lc vt
A. v tr li cc i thuc phn dng ca trc Ox.
B. qua v tr cn bng O ngc chiu dng ca trc Ox.
C. v tr li cc i thuc phn m ca trc Ox.
D. qua v tr cn bng O theo chiu dng ca trc Ox.
Hng dn
Vit li phng trnh dao ng di dng hm cos: x = Asint = Acos(t -
/2) Chn D.
Cu 25.C nng ca mt vt dao ng iu ha
A. tng gp i khi bin dao ng ca vt tng gp i.
B. bin thin tun hon theo thi gian vi chu k bng chu k dao ng ca vt.
C. bin thin tun hon theo thi gian vi chu k bng mt na chu k dao ng ca
vt.
D. bng ng nng ca vt khi vt ti v tr cn bng.
Hng dn
C nng ca mt vt dao ng iu ha bng ng nng ca vt khi vt ti v tr
cn bng Chn D.
Cu 26.Mt vt dao ng iu ha theo mt trc c nh (mc th nng v tr cn
bng) th
A. ng nng ca vt cc i khi gia tc ca vt c ln cc i.
B. khi vt i t v tr cn bng ra bin, vn tc v gia tc ca vt lun cng du.
C. khi v tr cn bng, th nng ca vt bng c nng.
D. th nng ca vt cc i khi vt v tr bin.
Hng dn
kx 2
Th nng tnh theo cng thc: Wt = = max x = A Chn D.
2
Cu 27.Khi mt vt dao ng iu ha th
A. lc ko v tc dng ln vt c ln cc i khi vt v tr cn bng.
B. gia tc ca vt c ln cc i khi vt v tr cn bng.
C. lc ko v tc dng ln vt c ln t l vi bnh phng bin .
D. vn tc ca vt c ln cc i khi vt v tr cn bng.
Hng dn
12
v2
T cng thc: x 2 + = A2 v max x = 0 Chn D.
2
Cu 28.Mt vt dao ng iu ha vi chu k T. Chn gc thi gian l lc vt qua v
tr cn bng, vn tc ca vt bng 0 ln u tin thi im
A. T/2. B. T/8. C. T/6. D. T/4.
Hng dn
Khi v = 0 th x = A. Thi gian ngn nht i t x = 0 n x = A l T/4
Chn D.
Cu 29.Khi ni v mt vt dao ng iu ha c bin A v chu k T, vi mc thi
gian (t = 0) l lc vt v tr bin, pht biu no sau y l sai?
A. Sau thi gian T/8, vt i c qung ng bng 0,5 A.
B. Sau thi gian T/2, vt i c qung ng bng 2 A.
C. Sau thi gian T/4, vt i c qung ng bng A.
D. Sau thi gian T, vt i c qung ng bng 4A.
Hng dn
Vi mc thi gian (t = 0) l lc vt v tr bin, sau thi gian T/8, vt i c
qung ng bng (A A/ 2 0,3A Chn A.
Cu 30.Hnh chiu ca mt cht im chuyn ng trn u ln mt ng knh qu
o c chuyn ng l dao ng iu ha. Pht biu no sau y sai ?
A. Tn s gc ca dao ng iu ha bng tc gc ca chuyn ng trn u.
B. Bin ca dao ng iu ha bng bn knh ca chuyn ng trn u.
C. Lc ko v trong dao ng iu ha c ln bng ln lc hng tm trong
chuyn ng trn u.
D. Tc cc i ca dao ng iu ha bng tc di ca chuyn ng trn u.
Hng dn
ln lc ko v v ln lc hng tm ln lt l:
F = kx = m2x v F ht = m2R = m2A Chn C.
Cu 31.Khi ni v dao ng iu ha, pht biu no sau y ng?
A. Dao ng ca con lc l xo lun l dao ng iu ha.
B. C nng ca vt dao ng iu ha khng ph thuc vo bin dao ng.
C. Hp lc tc dng ln vt dao ng iu ha lun hng v v tr cn bng.
D. Dao ng ca con lc n lun l dao ng iu ha.
Hng dn
Hp lc tc dng ln vt dao ng iu ha lun hng v v tr cn bng
Chn C.
Cu 32.Khi mt vt dao ng iu ha, chuyn ng ca vt t v tr bin v v tr cn
bng l chuyn ng
A. nhanh dn u. B. chm dn u. C. nhanh dn. D. chm dn.
Hng dn
13
Chng 1 Dao ng c hc
Khi mt vt dao ng iu ha, chuyn ng ca vt t v tr bin v v tr cn
bng l chuyn ng nhanh dn Chn C.
Cu 33.Khi ni v mt vt ang dao ng iu ha, pht biu no sau y ng?
A. Vect gia tc ca vt i chiu khi vt c li cc i.
B. Vect vn tc v vect gia tc ca vt cng chiu nhau khi vt chuyn ng v pha
v tr cn bng.
C. Vect gia tc ca vt lun hng ra xa v tr cn bng.
D. Vect vn tc v vect gia tc ca vt cng chiu nhau khi vt chuyn ng ra xa v
tr cn bng.
Hng dn
Vect vn tc v vect gia tc ca vt cng chiu nhau khi vt chuyn ng v
pha v tr cn bng Chn C.
Cu 34.(H-2014) Mt con lc n dao ng iu ha vi bin gc 0,1 rad; tn s
gc 10 rad/s v pha ban u 0,79 rad. Phng trnh dao ng ca con lc l
A. = 0,1cos(20 - 0,79) (rad). B. = 0,1cos(10 + 0,79) (rad).
C. = 0,1cos(20 + 0,79) (rad). D. = 0,1cos(10 - 0,79) (rad).
Hng dn
Phng trnh dao ng: = 0,1cos(10t + 0,79) rad Chn B.
Cu 35.Ti ni c gia tc trng trng g, mt con lc n dao ng iu ha vi bin
gc 0 . Bit khi lng vt nh ca con lc l m, chiu di dy treo l , mc th
nng v tr cn bng. C nng ca con lc l
1 B. mg 02 . 1 D. 2mg 02 .
A. mg 02 . C. mg 02 .
2 4
Hng dn
C nng dao ng iu ha:
g
1 2 = 1 g 1
= m 2 A2
= W m= ( l 0 ) mgl 02 Chn A.
l 2
W A = l 0
2 2 l 2
Cu 36.Pht biu no sau y l sai khi ni v dao ng ca con lc n (b qua lc
cn ca mi trng)?
A. Vi dao ng nh th dao ng ca con lc l dao ng iu ha.
B. Khi vt nng v tr bin, c nng ca con lc bng th nng ca n.
C. Chuyn ng ca con lc t v tr bin v v tr cn bng l nhanh dn.
D. Khi vt nng i qua v tr cn bng, th trng lc tc dng ln n cn bng vi lc
cng ca dy.
Hng dn
Khi vt nng i qua v tr cn bng, v trng lc tc dng ln vt v lc cng ca
dy tuy ngc hng nhng ln khng bng nhau (lc cng ln hn) nn khng cn
bng nhau Chn D.
14
Cu 37.Chu k dao ng iu ha ca con lc n c chiu di , ti ni c gia tc
trng trng g, c xc nh bi biu thc
g 1
A. 2 . B. 2 . C. . D. .
g 2 g g
Hng dn

Chu k tnh theo cng thc T = 2 Chn B.
g
Cu 38.Khi a con lc n xung su theo phng thng ng (b qua s thay i
ca chiu di dy treo con lc) th tn s dao ng iu ho ca n s
A. gim v gia tc trng trng gim theo su.
B. tng v chu k dao ng gim.
C. tng v tn s t l nghch vi gia tc trng trng.
D. khng i v tn s dao ng ca n khng ph thuc gia tc trng trng.
Hng dn
GM R z
Gia tc ph thuc vo su z theo cng thc: g = 2 , z tng th g
R R
1 g
gim. M f = nn z tng th f gim Chn A.
2 l
Cu 39. ni c gia tc trng trng g, con lc n c dy treo di dao ng iu
ha vi tn s gc l
g g 1 g
A. = B. = C. = 2 D. =
g 2
Hng dn
g
Tn s gc tnh theo cng thc: = Chn B.

Cu 40.Mt con lc n gm si dy c khi lng khng ng k, khng dn, c
chiu di v vin bi nh c khi lng m. Kch thch cho con lc dao ng iu ho
ni c gia tc trng trng g. Nu chn mc th nng ti v tr cn bng ca vin bi
th th nng ca con lc ny li gc c biu thc l
A. mg ( 3 2cos ) . B. mg (1 sin ) .
C. mg (1 cos ) . D. mg (1 + cos ) .
Hng dn
Th nng tnh theo cng thc W t = mgh m h = l(1 - cos) nn
Wt mg (1 cos ) Chn C.
=
15
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 41.Khi a mt con lc n ln cao theo phng thng ng (coi chiu di ca
con lc khng i) th tn s dao ng iu ho ca n s
A. tng v tn s dao ng iu ho ca n t l nghch vi gia tc trng trng.
B. gim v gia tc trng trng gim theo cao.
C. khng i v chu k dao ng iu ho ca n khng ph thuc vo gia tc trng trng.
D. tng v chu k dao ng iu ho ca n gim.
Hng dn
1 g GM
Tn s tnh theo cng thc: f = m g = nn khi h tng th f
2 ( R + h)
2
l
gim Chn B.
Cu 42.Trong qu trnh dao ng iu ha ca con lc n. Nhn nh no sau y l
sai?
A. Khi qu nng im gii hn, lc cng dy treo c c ln ca nh hn trng
lng ca vt.
B. ln ca lc cng dy treo con lc lun ln hn trng lng vt.
C. Chu k dao ng ca con lc khng ph thuc vo bin dao ng ca n.
D. Khi khi gc hp bi phng dy treo con lc v phng thng ng gim, tc
ca qu nng s tng.
Hng dn
ln lc cng si dy tnh theo cng thc R = mg(3cos - 2cos max ) nn R c
th ln hn hoc nh hn mg Chn B.
Cu 43.Con lc n treo trn mt thang my, ang dao ng iu ho. Khi con lc
v ng ti v tr cn bng th thang my bt u chuyn ng nhanh dn u ln trn
th
A. bin dao ng gim. B. bin dao ng khng thay i.
C. lc cng dy gim. D. bin dao ng tng.
Hng dn
Khi con lc qua VTCB, ng nng cc i v th nng bng 0 nn khi thay i
gia tc hiu dng s khng lm thay i c nng dao ng:
g' = g + a > g
mgl 2 mv2 mg' l 2 Chn A.

W = max = 0 = 'max 'max < max
2 2 2
Cu 44.Xt mt con lc n dao ng ti mt ni nht nh (b qua lc cn). Khi lc
cng ca si dy c gi tr bng ln trng lc tc dng ln con lc th lc
A. lc cng si dy cn bng vi trng lc.
B. vn tc ca vt dao ng cc tiu.
C. lc cng si dy khng phi hng thng ng.
D. ng nng ca vt dao ng bng na gi tr cc i.
16
Hng dn
Lc cng si dy: R = mg(3cos - 2cos max ). Khi R = mg th 0 Chn C.
2. Dao ng tt dn. Dao ng duy tr. Dao ng cng bc. Tng hp dao ng
Cu 45.Chn cc pht biu ng. Khi xy ra hin tng cng hng c th vt tip tc
dao ng
A. vi tn s bng tn s dao ng ring.
B. m ngoi lc vn tc dng.
C. vi tn s ln hn tn s dao ng ring.
D. vi tn s nh hn tn s dao ng ring.
Hng dn
Khi xy ra hin tng cng hng c th vt tip tc dao ng vi tn s bng
tn s dao ng ring v ngoi lc vn tc dng Chn A,B.
Cu 46.Mt con lc l xo, dao ng tt dn chm theo phng ngang do lc ma st
nh. Khi vt dao ng dng li th lc ny
A. l xo khng bin dng. B. l xo b nn.
C. l xo b dn. D. lc n hi ca l xo c th khng trit tiu.
Hng dn
Khi vt dng li n c th v tr cn bng hoc rt gn v tr cn bng v lc
ny lc n hi ca l xo c th khng trit tiu Chn D.
Cu 47.Nhn nh no sau y sai khi ni v dao ng c hc tt dn?
A. Dao ng tt dn c ng nng gim dn cn th nng bin thin iu ha.
B. Dao ng tt dn l dao ng c bin gim dn theo thi gian.
C. Lc ma st cng ln th dao ng tt cng nhanh.
D. Trong dao ng tt dn, c nng gim dn theo thi gian.
Hng dn
Trong dao ng tt dn, ng nng v th nng lc gim lc tng Chn A.
Cu 48.Cc pht biu no sau y khng ng?
A. Bin dao ng cng bc ph thuc vo quan h gia tn s ca ngoi lc v tn
s ring ca h dao ng.
B. Bin ca dao ng cng bc khng ph thuc vo bin ca ngoi lc.
C. Tn s ca dao ng duy tr l tn s ring ca h dao ng.
D. Tn s ca dao ng cng bc l tn s ring ca h dao ng.
Hng dn
Bin ca dao ng cng bc ph thuc vo bin ca ngoi lc.
Tn s ca dao ng cng bc bng tn s ngoi lc Chn B,D.
Cu 49.Ngoi lc tun hon c tn s f tc dng vo mt h thng c tn s ring f 0 (f
< f 0 ). Pht biu no sau y l ng khi c dao ng n nh?
17
Chng 1 Dao ng c hc
A. Bin dao ng ca h ch ph thuc vo tn s f, khng ph thuc bin ca
ngoi lc.
B. Vi cng bin ca ngoi lc v f 1 < f 2 < f 0 th khi f = f 1 bin dao ng ca h
s nh hn khi f = f 2 .
C. Chu k dao ng ca h nh hn chu k dao ng ring.
D. Tn s dao ng ca h c gi tr nm trong khong t f n f 0 .
Hng dn
Cng gn v tr cng hng bin cng ln. V f 2 gn f 0 hn f 1 nn A 2 > A 1
Chn C.
Cu 50.Bin dao ng cng bc khng thay i khi thay i
A. Bin ca ngoi lc tun hon. B. tn s ca ngoi lc tun hon.
C. pha ban u ca ngoi lc tun hon. D. lc ma st ca mi trng.
Hng dn
Bin dao ng cng bc khng thay i khi thay i pha ban u ca ngoi
lc tun hon Chn C.
Cu 51. duy tr hot ng cho mt c h m khng lm thay i chu k ring ca
n ta phi
A. tc dng vo vt dao ng mt ngoi lc khng i theo thi gian.
B. tc dng vo vt dao ng mt ngoi lc bin thin tun hon theo thi gian.
C. lm nhn, bi trn gim ma st.
D. tc dng ngoi lc vo vt dao ng cng chiu vi chuyn ng trong mt phn
ca tng chu k.
Hng dn
duy tr hot ng cho mt c h m khng lm thay i chu k ring ca n
ta phi tc dng ngoi lc vo vt dao ng cng chiu vi chuyn ng trong mt
phn ca tng chu k Chn D.
Cu 52.Hai cht im M, N dao ng iu ha trn trc Ox, quanh im O, cng bin
A, cng tn s, lch pha gc . Khong cch MN
A. bng 2Acos. B. gim dn t 2A v 0.
C. tng dn t 0 n gi tr 2A. D. bin thin tun hon theo thi gian.
Hng dn
= x2 A cos (t + )

x1 = A cos t

MN =x2 x1 =A cos (t + ) A cos t =2 A sin sin t + Chn D.
2 2
Cu 53.Chn cc pht biu ng?
A. Trong dao ng cng bc th tn s dao ng c th khc tn s dao ng ring.
B. Trong i sng v k thut, dao ng tt dn lun lun c hi.
18
C. Trong i sng v k thut, dao ng cng hng lun lun c li.
D. Trong dao ng cng bc th tn s dao ng l tn s ca ngoi lc v bin
dao ng ph thuc vo s quan h gia tn s ca ngoi lc v tn s ring ca con
lc.
Hng dn
Trong dao ng cng bc th tn s dao ng c th khc tn s dao ng
ring.
Trong dao ng cng bc th tn s dao ng l tn s ca ngoi lc v bin
dao ng ph thuc vo s quan h gia tn s ca ngoi lc v tn s ring ca con
lc Chn A,D.
Cu 54.Dao ng duy tr l dao ng m ngi ta
A. lm mt lc cn ca mi trng.
B. tc dng ngoi lc bin i tuyn tnh theo thi gian v vt dao ng
C. kch thch li dao ng sau khi dao ng b tt hn.
D. truyn nng lng cho vt dao ng theo mt quy lut ph hp.
Hng dn
Dao ng duy tr l dao ng m ngi ta truyn nng lng cho vt dao
ng theo mt quy lut ph hp Chn D.
Cu 55.Con lc l xo treo trn mt xe ln, ang thc hin dao ng iu ho. Cho
xe ln chuyn ng xung mt dc nhn, nghing gc so vi phng ngang, b qua
mi lc cn th
A. con lc tham gia ng thi vo 2 dao ng.
B. chu k khng i v con lc dao ng theo phng thng ng.
C. chu k khng i v con lc dao ng theo phng nghing gc 2 so vi phng
thng ng.
D. chu k khng i v con lc dao ng theo phng vung gc vi mt dc.
Hng dn
Con lc tham gia ng thi vo 2 dao ng: dao ng con lc l xo v dao ng
nh con lc n Chn A.
Cu 56.Chn pht biu sai? Bin ca dao ng tng hp ca hai dao ng iu ho
cng phng cng tn s
A. ph thuc vo lch pha ca hai dao ng thnh phn.
B. ph thuc vo tn s ca hai dao ng thnh phn.
C. ln nht khi hai dao ng thnh phn vung pha.
D. nh nht khi hai dao ng thnh phn ngc pha.
Hng dn
A= A12 + A22 + 2 A1 A2 cos (2 1 ) .
A ln nht khi hai dao ng thnh phn cng pha Chn B,C.
19
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 57.Nhn xt no sau y khng ng?
A. Bin ca dao ng cng bc khng ph thuc vo tn s lc cng bc.
B. Dao ng cng bc c tn s bng tn s ca lc cng bc.
C. Dao ng duy tr c chu k bng chu k dao ng ring ca con lc.
D. Dao ng tt dn cng nhanh nu lc cn mi trng cng b.
Hng dn
Bin ca dao ng cng bc c ph thuc vo tn s lc cng bc. Dao
ng tt dn cng nhanh nu lc cn mi trng cng ln Chn A,D.
Cu 58.Hy chn cc pht biu ng trong s nhng pht biu sau:
A. Dao ng ca con lc l xo di tc dng ca ngoi lc tun hon gi l s t dao
ng.
B. Dao ng t do l dao ng c chu k ch ph thuc vo cc c tnh ca h khng
ph thuc vo cc yu t bn ngoi.
C. Chu k dao ng l khong thi gian ngn nht m v tr ca vt lp li nh c.
D. Chu k ring ca con lc l xo tng khi khi lng ca vt nng tng.
Hng dn
Dao ng t do l dao ng c chu k ch ph thuc vo cc c tnh ca h
khng ph thuc vo cc yu t bn ngoi.
Chu k ring ca con lc l xo tng khi khi lng vt nng tng Chn B,D.
Cu 59.Pht biu no sau y l sai khi ni v dao ng c hc?
A. Bin dao ng cng bc ca mt h c hc khi xy ra hin tng cng hng
(s cng hng) khng ph thuc vo lc cn ca mi trng.
B. Tn s dao ng cng bc ca mt h c hc bng tn s ca ngoi lc iu ho
tc dng ln h y.
C. Hin tng cng hng (s cng hng) xy ra khi tn s ca ngoi lc iu ho
bng tn s dao ng ring ca h.
D. Tn s dao ng t do ca mt h c hc l tn s dao ng ring ca h y.
Hng dn
Bin dao ng cng bc lun lun ph thuc vo lc cn ca mi trng
Chn A.
Cu 60.Khi xy ra hin tng cng hng c th vt tip tc dao ng
A. vi tn s nh hn tn s dao ng ring.
B. vi tn s ln hn tn s dao ng ring.
C. vi tn s bng tn s dao ng ring.
D. m khng chu ngoi lc tc dng.
Hng dn
Khi xy ra hin tng cng hng c th vt tip tc dao ng vi tn s bng
tn s dao ng ring Chn C.
Cu 61.Nhn nh no sau y sai khi ni v dao ng c hc tt dn?
20
A. Dao ng tt dn l dao ng c bin gim dn theo thi gian.
B. Trong dao ng tt dn, c nng gim dn theo thi gian.
C. Lc ma st cng ln th dao ng tt cng nhanh.
D. Dao ng tt dn c ng nng gim dn cn th nng bin thin iu ha.
Hng dn
Trong dao ng tt dn, khi vt i t v tr cn bng ra cc v tr bin th ng
nng gim, th nng tng v khi i t cc v tr bin v v tr cn bng th ng nng
tng, th nng gim Chn D.
Cu 62.Hai dao ng iu ho cng phng c phng trnh x 1 = Acos(t + /3) v
x 2 = Acos(t - 2/3) l hai dao ng
A. ngc pha. B. cng pha. C. lch pha /2. D. lch pha /3.
Hng dn
lch pha ca hai dao ng = /3 (-2/3) = Chn A.
Cu 63.Khi ni v mt h dao ng cng bc giai an n nh, pht biu no
di y l sai?
A. Tn s ca h dao ng cng bc bng tn s ca ngoi lc cng bc.
B. Tn s ca h dao ng cng bc lun bng tn s dao ng ring ca h.
C. Bin ca h dao ng cng bc ph thuc vo tn s ca ngoi lc cng bc.
D. Bin ca h dao ng cng bc ph thuc bin ca ngoi lc cng bc.
Hng dn
Tn s ca h dao ng cng bc ch bng tn s dao ng ring ca h khi
xy ra cng hng Chn B.
Cu 64.Pht biu no sau y l ng khi ni v dao ng tt dn?
A. Dao ng tt dn c bin gim dn theo thi gian.
B. C nng ca vt dao ng tt dn khng i theo thi gian.
C. Lc cn mi trng tc dng ln vt lun sinh cng dng.
D. Dao ng tt dn l dao ng ch chu tc dng ca ngoi lc.
Hng dn
Dao ng tt dn c bin gim dn theo thi gian Chn A.
Cu 65.Vt dao ng tt dn c
A. c nng lun gim dn theo thi gian.
B. th nng lun gim theo thi gian.
C. li lun gim dn theo thi gian.
D. pha dao ng lun gim dn theo thi gian.
Hng dn
Trong dao ng tt dn, bin v c nng lun gim dn theo thi gian, li
v th nng lc gim lc tng, pha dao ng lun tng Chn D.
Cu 66.(H-2014) Mt vt dao ng cng bc di tc dng ca mt ngoi lc bin
thin iu ha vi tn s f. Chu k dao ng ca vt l
21
Chng 1 Dao ng c hc
A. 1/(2f). B. 2/f. C. 2f. D. 1/f.
Hng dn
Chu k dao ng cng bc bng chu k ngoi lc: T = 1/f Chn D.
C. Cc cu hi rn luyn thm
Cu 1.Li ca vt dao ng iu ha (vi bin A, vi tn s gc ) c gi tr cc

tiu l
A. A. B. +A. C. 0. D. -A.
Cu 2.Li ca vt dao ng iu ha (vi bin A, vi tn s gc ) c gi tr cc
i l
A. A. B. +A. C. 0. D. -A.
Cu 3. ln li ca vt dao ng iu ha (vi bin A, vi tn s gc ) c gi
tr cc tiu l
A. A. B. +A. C. 0. D. -A.
Cu 4. ln li ca vt dao ng iu ha (vi bin A, vi tn s gc ) c gi
tr cc i l
A. A. B. +A. C. 0. D. -A.
Cu 5.Vn tc ca vt dao ng iu ha c gi tr cc tiu khi
A. Vt i qua v tr cn bng theo chiu dng.
B. Vt n v tr bin.
C. Lc ko v trit tiu.
D. Vt i qua v tr cn bng theo chiu m.
Cu 6.Vn tc ca vt dao ng iu ha c gi tr cc i khi
B. Vt n v tr bin.
Cu 7.Tc ( ln ca vn tc) ca vt dao ng iu ha c gi tr cc i khi
B. Vt n v tr bin.
Cu 8.Tc ( ln ca vn tc) ca vt dao ng iu ha c gi tr cc tiu khi
B. Vt n v tr bin.
Cu 9.Gia tc ca vt dao ng iu ha (vi bin A) c gi tr cc tiu khi
22
A. Vt n v tr bin m x = -A. B. Vt n v tr bin dng x = +A.
C. ng lng ca vt cc tiu. D. ng lng ca vt cc i.
Cu 10.Gia tc ca vt dao ng iu ha (vi bin A) c gi tr cc i khi
A. Vt n v tr bin m x = -A. B. Vt n v tr bin dng x = +A.
C. ng lng ca vt cc tiu. D. ng lng ca vt cc i.
Cu 11. ln gia tc ca vt dao ng iu ha (vi bin A) c gi tr cc tiu
khi
B. Vt n v tr bin.
Cu 12. ln gia tc ca vt dao ng iu ha (vi bin A) c gi tr cc i khi
B. Vt n v tr bin.
Cu 13.(TN-2007) Mt vt nh dao ng iu ha trn trc Ox theo phng trnh x =
Acos(t+ ). Vn tc ca vt c biu thc l
A. v=Acos(t + ). B. v=Asin(t + ).
C. v=Asin(t + ). D. v=Asin(t + ).
Cu 14.Gia tc ca cht im dao ng iu ho bng 0 khi
A. lc ko v c ln cc i. B. li cc tiu.
C. vn tc cc i v cc tiu. D. vn tc bng khng.
Cu 15.Trong dao ng iu ho th li , vn tc v gia tc l ba i lng bin i
nh nhng hm cosin ca thi gian
A. C cng bin . B. C cng pha.
C. C cng tn s gc. D. C cng pha ban u.
Cu 16.Trong dao ng iu ho, mi quan h gia li , vn tc v gia tc l:
A. Vn tc v li lun cng chiu. B. Vn tc v gia tc lun tri chiu.
C. Gia tc v li lun tri du. D. Gia tc v li lun cng du.
Cu 17.Trong dao ng iu ho, vn tc bin i
A. cng pha vi gia tc. B. ngc pha vi gia tc.
C. sm pha /2 so vi li . D. tr pha /2 so vi li .
Cu 18.Trong dao ng iu ho, gia tc bin i
A. sm pha /4 so vi li . B. ngc pha vi li .
C. sm pha /2 so vi li . D. tr pha /2 so vi li .
Cu 19.Trong dao ng iu ho, gia tc bin i
A. cng pha vi vn tc. B. ngc pha vi vn tc.
C. sm pha /2 so vi vn tc. D. tr pha /2 so vi vn tc.
23
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 20. th biu din s thay i ca gia tc theo li trong dao ng iu ha c
hnh dng l:
A. on thng. B. ng elp. C. ng thng. D. ng trn.
Cu 21. th biu din s thay i ca vn tc theo li trong dao ng iu ha c
hnh dng l:
A. ng hipebol B. ng elp C. ng parabol D. ng trn
Cu 22.Trong dao ng iu ho, pht biu no sau y l SAI. C sau mt khong
thi gian mt chu k th
A. vt li tr v v tr ban u.
B. vn tc ca vt li tr v gi tr ban u.
C. ng nng ca vt li tr v gi tr ban u.
D. bin vt li tr v gi tr ban u.
Cu 23.Chn cu SAI khi ni v cht im dao ng iu ho:
A. Khi chuyn ng v v tr cn bng th cht im chuyn ng nhanh dn u.
B. Khi qua v tr cn bng, vn tc ca cht im c ln cc i.
C. Khi vt v tr bin, li ca cht im c ln cc i.
D. Khi qua v tr cn bng, gia tc ca cht im bng khng.
Cu 24.RKhi cht im
A. qua v tr cn bng th vn tc v gia tc c ln cc i.
B. qua v tr cn bng th vn tc cc i v gia tc cc tiu.
C. n v tr bin th vn tc trit tiu v gia tc c ln cc i.
D. n v tr bin m th vn tc v gia tc c tr s m.
Cu 25.Vn tc ca cht im dao ng iu ho c ln cc i khi:
A. Li c ln cc i. B. Gia tc c ln cc i.
C. Li bng khng. D. Pha cc i.
Cu 26.Trong dao ng iu ho, gi tr gia tc ca vt:
A. Tng khi gi tr vn tc tng.
B. Khng thay i.
C. Gim khi gi tr vn tc tng.
D. Tng hay gim tu thuc vo gi tr vn tc ban u ca vt.
Cu 27.Mt vt dao ng iu ho quanh v tr cn bng. V tr no ca vt trn qu
o th vc t gia tc i chiu?
A. Ti hai im bin ca qu o.
B. Ti v tr vn tc bng khng.
C. V tr cn bng.
D. Ti v tr lc tc dng ln vt t cc i.
Cu 28.(C-2010) Khi mt vt dao ng iu ha th
24
Cu 29. th biu din s ph thuc ca vn tc cc i ca mt vt dao ng iu
ho vo bin dao ng ca vt l
A. ng elip. B. on thng i qua gc to .
C. ng parabol. D. ng sin.
Cu 30.Chn pht biu sai. Trong dao ng iu ha ca mt vt
A. Li v vn tc ca vt lun bin thin iu ha cng tn s v vung pha vi
nhau.
B. Li v lc ko v lun bin thin iu ha cng tn s v ngc pha vi nhau.
C. Vc t gia tc ca vt lun hng v v tr cn bng.
D. Vc t vn tc ca vt lun hng v v tr cn bng.
Cu 31.Dao ng iu ha ca con lc l xo i chiu khi hp lc tc dng
A. bng khng. B. c ln cc i.
C. c ln cc tiu. D. i chiu.
Cu 32.Pht biu no sau y sau y l khng ng vi con lc l xo ngang trn mt
sn khng ma st? Chuyn ng ca vt l
A. dao ng iu ha. B. chuyn ng tun hon.
C. chuyn ng thng. D. chuyn ng bin i u.
Cu 33.(H-2012) Mt cht im dao ng iu ha trn trc Ox. Vect gia tc ca
cht im c
A. ln cc tiu khi qua v tr cn bng, lun cng chiu vi vect vn tc.
B. ln khng i, chiu lun hng v v tr cn bng.
C. ln cc i v tr bin, chiu lun hng ra bin.
D. ln t l vi ln ca li , chiu lun hng v v tr cn bng.
Cu 34.Dao ng tt dn chm co c im:
A. Bin giam dn u theo thi gian. B. Tn s khng thay i.
C. Chu ki tng dn theo thi gian. D. Vn tc bin i iu hoa.
Cu 35.Chn cu pht biu sai v dao ng iu ho?
A. Pha dao ng xc nh trng thi dao ng ca vt thi im ang xt.
B. Pha ban u l pha dao ng ti thi im ban u t = 0.
C. Pha ban u ph thuc vo cc c tnh ca h dao ng.
D. Bin ph thuc vo cch kch thch dao ng.
Cu 36.Vn tc ca cht im dao ng iu ho c ln cc i khi
A. gia tc ca cht im c ln cc i. B. gia tc c ln cc i.
C. cht im i qua v tr cn bng. D. lc ko v c ln cc i.
Cu 37.Dao ng c hc i chiu khi:
A. Hp lc tc dng c ln cc tiu. B. Hp lc tc dng c ln cc i.
C. Hp lc tc dng bng khng. D. Hp lc tc dng i chiu.
25
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 38.Mt con lc l xo gm vt c khi lng m v l xo c cng k, dao ng
iu ha. Nu tng cng k ln 2 ln v gim khi lng m i 8 ln th tn s dao
ng ca vt s
A. gim 4 ln. B. tng 2 ln. C. tng 4 ln. D. gim 2 ln.
Cu 39.(TN-2008)Mt con lc l xo gm mt l xo khi lng khng ng k, mt
u c nh v mt u gn vi mt vin bi nh. Con lc ny ang dao ng iu ha
theo phng nm ngang. Lc n hi ca l xo tc dng ln vin bi lun hng
A. theo chiu chuyn ng ca vin bi. B. theo chiu dng quy c.
C. theo chiu m quy c. D. v v tr cn bng ca vin bi.
Cu 40.Con lc l xo c cng k, u trn c nh, u di gn vt c khi lng
m dao ng iu ha theo phng thng ng ni c gia tc trng trng g. Khi vt
v tr cn bng, dn ca l xo l l. Chu k dao ng ca con lc c tnh bng
biu thc
1 m k l 1 g
A. T = B. T = 2 C. T = 2 D. T =
2 k m g 2 l
Cu 41.Con lc l xo c cng k, u trn c nh, u di gn vt c khi lng
m dao ng iu ha theo phng hp vi mt phng ngang mt gc ni c gia tc
trng trng g. Khi vt v tr cn bng, dn ca l xo l l. Chu k dao ng ca
con lc c tnh bng biu thc
1 m k l 1 g sin
A. T = . B. T = 2 . C. T = 2 . D. T = .
2 k m g sin 2 l
Cu 42.Chn phng n SAI. Bin ca mt con lc l xo thng ng dao ng
iu ha bng
A. hai ln qung ng ca vt i c trong 1/12 chu k khi vt xut pht t v tr cn
bng.
B. na qung ng ca vt i c trong na chu k khi vt xut pht t v tr bt k.
C. qung ng ca vt i c trong 1/4 chu k khi vt xut pht t v tr cn bng
hoc v tr bin.
D. hai ln qung ng ca vt i c trong 1/8 chu k khi vt xut pht t v tr bin.
Cu 43.Lc gy ra dao ng iu ho (lc hi phc) khng c tnh cht no sau y?
A. Bin thin iu ho cng tn s vi tn s ring ca h.
B. C gi tr cc i khi vt i qua VTCB.
C. Lun hng v v tr cn bng.
D. B trit tiu khi vt qua VTCB.
Cu 44.Chn pht biu sai.
A. Dao ng iu ha l dao ng c m t bng mt nh lut dng sin (hoc cosin)
theo thi gian, x = Acos(t+), trong A, , l nhng hng s.
26
B. Dao ng iu ha c th c coi nh hnh chiu ca mt chuyn ng trn u
xung mt ng thng nm trong mt phng qu o.
C. Dao ng iu ha c th c biu din bng mt vect khng i.
D. Khi mt vt dao ng iu ha th vt cng dao ng tun hon.
Cu 45.Nng lng ca con lc l xo gn vi qu nng m th t l vi bnh phng :
A. Tn s gc v bin dao ng. B. Bin dao ng v cng l xo.
C. Bin dao ng v khi lng m. D. Tn s gc v khi lng m.
Cu 46.Mi lin h gia ln li x, ln vn tc v v tn s gc ca mt dao
ng iu ha khi th nng v ng nng ca h bng nhau l:
A. = x/v. B. = xv. C. v = x. D. x = v.
Cu 47.iu no sau y l ng khi ni v s bin i nng lng ca con lc l xo
A. Tng 16/9 ln khi tn s gc tng 5 ln v bin A gim 3 ln.
B. Gim 4 ln khi tn s dao ng f tng 2 ln v bin A gim 3 ln.
C. Gim 9/4 ln khi tn s gc tng ln 3 ln v bin A gim 2 ln.
D. Tng 16 ln khi tn s dao ng f v bin A tng ln 2 ln.
Cu 48.iu no sau y l SAI khi ni v nng lng trong dao ng iu ha
A. Khi vt v tr bin th th nng ca h ln nht.
B. Khi vt i qua v tr cn bng th ng nng ca h ln nht.
C. Khi vt chuyn ng v v tr cn bng th th nng ca h gim cn ng nng ca
h tng ln.
D. Khi ng nng ca h tng ln bao nhiu ln th th nng ca h gim i by nhiu
ln v ngc li.
Cu 49.ng nng ca dao ng iu ho bin i theo thi gian:
A. Tun hon vi chu k T. B. Nh mt hm cosin.
C. Khng i. D. Tun hon vi chu k T/2.
Cu 50.Mt dao ng iu ho theo thi gian c phng trnh x = Asin (t + ) th
ng nng v th nng cng dao ng tun hon vi tn s:
A. = . B. = 2. C. = /2. D. = 4.
Cu 51.Mt con lc l xo dao ng iu ho vi phng trnh x = Asint v c c
nng l E. ng nng ca vt ti thi im t l
A. E = B. E = Esin2t. C. E = Ecos2t. D. E = (E/4)sin2t.
(E/2)cos2t.
Cu 52.Dao ng iu ha, nhn xt no sau y l SAI.
A. Dao ng c phng trnh tun theo qui lut hm sin hoc cosin i vi thi gian.
B. C chu k ring ph thuc vo c tnh ca h dao ng.
C. C c nng l khng i v t l vi bnh phng bin .
D. C nng dao ng khng ph thuc cch kch thch ban u.
Cu 53.iu no sau y l SAI khi ni v nng lng trong dao ng iu ho ca
con lc l xo:
27
Chng 1 Dao ng c hc
A. ng nng v th nng bin thin tun hon theo thi gian vi chu k bng mt na
ca chu k dao ng.
B. ng nng cc i bng th nng cc i v bng vi c nng.
C. ng nng v th nng bin thin theo thi gian vi tn s bng tn s dao ng.
D. C nng t l vi bnh phng bin dao ng v cng ca l xo.
Cu 54.Trong con lc l xo
A. th nng v ng nng ca vt nng bin i theo nh lut sin i vi thi gian
(bin i iu ho).
B. th nng v ng nng ca vt nng bin i tun hon vi chu k gp i chu k ca
con lc l xo.
C. th nng ca vt nng c gi tr cc i ch khi li ca vt cc i.
D. ng nng ca vt nng c gi tr cc i ch khi vt i qua v tr cn bng.
Cu 55.Chn cu ng. ng nng ca dao ng iu ho bin i theo thi gian
A. Theo mt hm dng sin. B. Tun hon vi chu k T.
C. Tun hon vi chu k T/2. D. Khng i.
Cu 56.RMt con lc l xo dao ng iu ha vi chu k T th khong thi gian hai
ln lin ng nng ca vt bng th nng l xo l
A. T. B. T/2. C. T/4. D. T/8.
Cu 57.(C-2010) Khi mt vt dao ng iu ha th
Cu 58.Pht biu no sau y v ng nng v th nng trong dao ng iu ho l
khng ng?
A. ng nng t gi tr cc i khi vt chuyn ng qua v tr cn bng.
B. ng nng t gi tr cc tiu khi vt mt trong hai v tr bin.
C. Th nng t gi tr cc i khi vn tc ca vt t gi tr cc tiu.
D. Th nng t gi tr cc tiu khi gia tc ca vt t gi tr cc tiu.
Cu 59.Trong dao ng iu ho ca con lc l xo, pht biu no sau y l khng
ng?
A. Lc ko v ph thuc vo cng ca l xo.
B. Lc ko v ph thuc vo khi lng ca vt nng.
C. Gia tc ca vt ph thuc vo khi lng ca vt.
D. Tn s gc ca vt ph thuc vo khi lng ca vt.
Cu 60.Mt con lc l xo dao ng iu ho theo phng thng ng vi tn s gc
ti v tr c gia tc trng trng g.
A. Khi qua v tr cn bng l xo dn g/2.
B. Trong qu trnh dao ng l xo lun dn.
28
C. Trong qu trnh dao ng l xo lun nn.
D. Lc l xo tc dng ln vt l lc n hi.
Cu 61.Chn cc phng n sai. Mt con lc l xo c cng l k treo thng ng,
u trn c nh, u di gn vt. Gi dn ca l xo khi vt v tr cn bng l
l 0 . Cho con lc dao ng iu ha theo phng thng ng vi bin l A (A >
l 0 ). Trong qu trnh dao ng, l xo
A. b nn cc i mt lng l A - l 0 .
B. b dn cc i mt lng l A + l 0 .
C. khng bin dng khi vt v tr cn bng.
D. lun lun b dn.
Cu 62.Chn cc phng n sai. Mt con lc l xo c cng l k treo thng ng,
u trn c nh, u di gn vt. Gi dn ca l xo khi vt v tr cn bng l
l 0 . Cho con lc dao ng iu ha theo phng thng ng vi bin l A (A <
l 0 ). Trong qu trnh dao ng, l xo
A. b nn cc tiu mt lng l l 0 A.
B. b dn cc i mt lng l A + l 0 .
C. lc tc dng ca l xo ln gi treo l lc ko.
D. c lc b nn c lc b dn c lc khng bin dng.
Cu 63.Chn cc phng n sai. Mt l xo c cng l k treo trn mt phng
nghing, u trn c nh, u di gn vt c khi lng m. Gi dn ca l xo khi
vt v tr cn bng l l. Cho con lc dao ng iu ha theo mt phng nghing vi
bin l A ti ni c gia tc trng trng g.
A. Lc n hi ca l xo c ln nh nht trong qu trnh dao ng bng 0 nu A <
l.
B. Lc n hi ca l xo c ln nh nht trong qu trnh dao ng bng k(l - A)
nu A < l.
C. Lc n hi ca l xo c ln ln nht trong qu trnh dao ng bng k(l + A).
D. Gc gia mt phng nghing v mt phng ngang tnh theo cng thc mg =
kl.sin.
Cu 64.Ti cng mt v tr a l, nu chiu di con lc n tng 4 ln th chu k dao
ng iu ho ca n
A. tng 2 ln. B. gim 4 ln. C. gim 2 ln. D. tng 4 ln.
Cu 65.Chu k dao ng iu ho ca con lc n khng ph thuc vo
A. khi lng qu nng. B. gia tc trng trng.
C. chiu di dy treo. D. v a l.
Cu 66.(TN-2008)Khi a mt con lc n ln cao theo phng thng ng (coi
chiu di ca con lc khng i) th tn s dao ng iu ho ca n s
A. tng v tn s dao ng iu ho ca n t l nghch vi gia tc trng trng.
B. gim v gia tc trng trng gim theo cao.
29
Chng 1 Dao ng c hc
C. khng i v chu k dao ng iu ho ca n khng ph thuc vo gia tc trng
trng.
D. tng v chu k dao ng iu ho ca n gim.
Cu 67.Chu k dao ng nh ca con lc n ph thuc:
A. Khi lng ca con lc.
B. Trng lng ca con lc.
C. T s ca trng lng v khi lng ca con lc.
D. Khi lng ring ca con lc.
Cu 68.Ti mt ni xc nh, chu k dao ng iu ha ca con lc n t l thun
vi
A. gia tc trng trng. B. chiu di con lc.
C. cn bc hai chiu di con lc. D. cn bc hai gia tc trng trng.
Cu 69.Pht biu no sau y l ng khi ni v dao ng iu ha ca con lc n
(gm qu cu nh lin kt vi si dy khng dn) dao ng ti mt ni nht nh trn
Tri t?
A. Khi a con lc n ln Mt Trng m khng thay i chiu di th chu k dao
ng ca n gim.
B. Nu c thm ngoi lc khng i c cng hng vi trng lc lun tc dng ln qu
cu th chu k dao ng ph thuc khi lng ca qu cu.
C. Khi vt nng i qua v tr cn bng, th trng lc tc dng ln n cn bng vi lc
cng ca dy.
D. Trong qu trnh dao ng ca qu cu, khng tn ti v tr m ti ln lc cng
si dy bng ln ca trng lc.
Cu 70.Con lc n dao ng nh trong mt in trng u c phng thng ng
hng xung, vt nng c in tch dng; bin A v chu k dao ng T. Vo thi
im vt i qua v tr cn bng th t ngt tt in trng. Chu k ca con lc khi
thay i nh th no? B qua mi lc cn.
A. Chu k tng hoc gim cn tu thuc qu nng i theo chiu no.
B. Chu k gim.
C. Chu k khng i.
D. Chu k tng.
Cu 71.Hai con lc n c cng di, cng bin dao ng nhng khi lng ln
lt m 1 v m 2 . Nu m 1 = 2m 2 th chu k v c nng dao ng ca chng lin h nh
sau:
A. T 1 = 2T 2 ; W 1 = W 2 . B. T 2 = 2T 1 ; W 1 = W 2 .
C. T 1 = T 2 ; W 1 > W 2 . D. T 1 = T 2 ; W 1 < W 2 .
Cu 72.(H-2010) Ti ni c gia tc trng trng g, mt con lc n dao ng iu
ha vi bin gc max nh. Ly mc th nng v tr cn bng. Khi con lc chuyn
30
ng nhanh dn theo chiu dng n v tr c ng nng bng th nng th li gc
ca con lc bng
A. - max /3. B. max /2. C. - max /2. D. max /3.
gc max nh. Ly mc th nng v tr cn bng. Khi con lc chuyn ng nhanh
dn theo chiu dng n v tr c ng nng bng ba ln th nng th li gc ca
con lc bng
gc max nh. Ly mc th nng v tr cn bng. Khi con lc chuyn ng chm
dn theo chiu dng n v tr c ng nng bng 1/3 ln th nng th li gc ca
con lc bng
A. - max /2. B. 0,5 max 3. C. -0,5 max 3. D. max /2.
Cu 75.Mt vt nh khi lng m dao ng iu ha vi bin A. Ly mc th
nng v tr cn bng. Khi vt chuyn ng nhanh dn theo chiu dng n v tr c
th nng bng ba ln ng nng th li x ca n bng
A. -A/3. B. 0,5A3. C. -0,5A3. D. A/3.
gc max nh. Ly mc th nng v tr cn bng. Khi con lc chuyn ng chm
dn theo chiu dng n v tr c ng nng bng th nng th li gc ca con lc
bng
Cu 77.Mt con lc n ang dao ng iu ha vi bin di A. Khi n i qua v
tr cn bng th im I ca si dy c gi li v sau n tip tc dao ng iu ha
vi chiu di si dy ch bng 1/3 lc u. Bin dao ng sau l
A. 0,5A. B. A2. C. A/3. D. 0,25A.
tr cn bng th im chnh gia ca si dy c gi li v sau n tip tc dao ng
iu ha. Tnh bin .
A. 0,5A. B. A2. C. A/2. D. A3.
Cu 79.Mt con lc n ang dao ng iu ha vi bin gc max . Khi n i qua
v tr cn bng th im chnh gia ca si dy c gi li v sau n tip tc dao
ng iu ha. Tnh bin gc .
A. 0,5 max . B. max 2. C. max /2. D. max 3.
tr cn bng th im I ca si dy c gi li v sau n tip tc dao ng iu ha
vi chiu di si dy ch bng 1/4 lc u. Bin dao ng sau l
A. 0,5A. B. A2. C. A/2. D. 0,25A.
31
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 81.Mt con lc n l tng ang dao ng iu ha, khi i qua v tr cn bng
th im I ca si dy c gi li v sau n tip tc dao ng iu ha vi chiu
di si dy ch bng mt phn t lc u th
A. bin gc dao ng sau gp i bin gc ban u.
B. bin gc dao ng sau gp bn bin gc ban u.
C. bin di dao ng sau gp i bin di ban u.
D. c nng dao ng sau ch bng mt na c nng ban u.
Cu 82.Mt con lc n c chiu di l, dao ng iu ho ti mt ni c gia tc ri t
do g, vi bin gc max . Khi vt i qua v tr c ly gc , n c vn tc l v. Khi
, ta c biu thc:
A. v 2 gl ( max
= 2 ) . = max .
2 2 2 2
B. glv
gv 2 l max
C.= 2
(
2 . ) D. lv 2 g ( max
= 2
2 ) .
Cu 83.Mt con lc n c chiu di l, dao ng iu ho ti mt ni c gia tc ri t
do g, vi bin gc max . Khi vt i qua v tr c ly di s, n c vn tc l v. Khi
, ta c biu thc:
A. g max l v l g .s = B. g max l v l + g .s =
2 2 2 2 2 2 2 2
0. 0.
C. g max l + v l g .s = D. max l v l + g .s =
2 2 2 2 2 2 2 2
0. 0.
Cu 84.(H-2008) Pht biu no sau y l sai khi ni v dao ng ca con lc n
(b qua lc cn)?
A. Khi vt nng v tr bin, c nng ca con lc bng th nng ca n.
B. Chuyn ng ca con lc t v tr bin v v tr cn bng l nhanh dn.
C. Khi vt nng i qua v tr cn bng, th trng lc tc dng ln n cn bng vi lc
cng ca dy.
D. Vi dao ng nh th dao ng ca con lc l dao ng iu ha.
Cu 85.Mt con lc n dao ng ti mt ni nht nh (b qua lc cn). Lc cng
ca si dy c gi tr ln nht khi vt nng qua v tr
A. m ti th nng bng ng nng. B. vn tc ca n bng 0.
C. cn bng. D. m lc ko v c ln cc i.
Cu 86.Xt mt con lc n dao ng ti mt ni nht nh (b qua lc cn). Khi lc
cng ca si dy c gi tr bng ln trng lc tc dng ln con lc th lc
A. lc cng si dy cn bng vi trng lc.
B. vn tc ca vt dao ng cc tiu.
C. lc cng si dy khng phi hng thng ng.
D. ng nng ca vt dao ng bng na gi tr cc i.
Cu 87.Trong qu trnh dao ng iu ha ca con lc n. Nhn nh no sau y l
sai?
32
A. Khi qu nng im gii hn, lc cng dy treo c c ln ca nh hn trng
lng ca vt.
B. ln ca lc cng dy treo con lc lun ln hn trng lng vt.
C. Chu k dao ng ca con lc khng ph thuc vo bin dao ng ca n.
D. Khi khi gc hp bi phng dy treo con lc v phng thng ng gim, tc
ca qu nng s tng.
Cu 88.cKhi con lc n dao ng iu ha qua v tr cn bng th
A. lc cng dy c ln cc i v ln hn trng lng ca vt.
B. lc cng dy c ln cc tiu v nh hn trng lng ca vt.
C. lc cng dy c ln cc i v bng trng lng ca vt.
D. lc cng dy c ln cc tiu v bng trng lng ca vt.
Cu 89.Mt con lc n ang dao ng iu ha trong mt phng thng ng trong
trng trng lc th
A. khng tn ti v tr trng lc tc dng ln vt nng v lc cng ca dy c ln
bng nhau.
B. khng tn ti v tr trng lc tc dng ln vt nng v lc cng ca dy cn bng
nhau.
C. khi vt nng i qua v tr cn bng, trng lc tc dng ln n cn bng vi lc cng
ca dy.
D. khi vt nng i qua v tr cn bng, lc cng ca dy c ln cc tiu.
Cu 90.Kt lun no sau y sai? Mt con lc n ang dao ng xung quanh mt
im treo c nh, khi chuyn ng qua v tr cn bng
A. tc cc i. B. li bng 0.
C. gia tc bng khng. D. lc cng dy ln nht.
Cu 91.Mt con lc n ang thc hin dao ng nh, th
A. khi i qua v tr cn bng lc cng ca si dy c ln bng trng lng ca vt.
B. gia tc ca vt lun vung gc vi si dy.
C. khi i qua v tr cn bng gia tc ca vt trit tiu.
D. ti hai v tr bin gia tc ca vt tip tuyn vi qu o chuyn ng.
Cu 92.Mt con lc n dao ng iu ho vi bin gc 0 ti ni c gia tc trng
trng l g. Khi i qua v tr thp nht, gia tc ca vt c ln
A. g. B. g( 0 )2. C. g 0 . D. 0.
Cu 93.Mt con lc n ang dao ng iu ha vi bin di A. Khi vt dao ng
i qua v tr cn bng n va chm vi vt nh c khi lng bng n ang nm yn
. Sau va chm hai vt dnh vo nhau v cng dao ng iu ha vi bin di A.
Chn kt lun ng.
A. A = A2. B. A = A/2. C. A = 2A. D. A = 0,5A.
Cu 94.Mt con lc n ang dao ng iu ha vi c nng W. Khi vt dao ng i
qua v tr cn bng n va chm vi vt nh c khi lng bng n ang nm yn .
33
Chng 1 Dao ng c hc
Sau va chm hai vt dnh vo nhau v cng dao ng iu ha vi c nng W. Chn
kt lun ng.
A. W = W2. B. W = W/2. C. W = 2W. D. W = 0,5W.
Cu 95.Mt con lc n ang dao ng iu ha vi chu k T v bin di A. Khi
vt dao ng i qua v tr cn bng n va chm vi vt nh khc ang nm yn .
Sau va chm hai vt dnh vo nhau v cng dao ng iu ha vi chu k T v bin
di A. Chn kt lun ng.
A. A = A, T = T. B. A A, T = T. C. A = A, T T. D. A A, T T.
Cu 96.Mt con lc n dao ng iu ha ti mt ni nht nh vi chu k T. Nu ti
c thm ngoi lc c hng thng ng t trn xung, c ln bng 3 ln trng
lc th chu k dao ng nh ca con lc l
A. 2T. B. T/2. C. T/3. D. 3T.
Cu 97.Mt con lc n qu cu c khi lng m, ang dao ng iu ha trn Tri
t trong vng khng gian c thm lc F c hng thng ng t trn xung. Nu
khi lng m tng th chu k dao ng nh
A. khng thay i. B. tng.
C. gim. D. c th tng hoc gim.
Cu 98.Mt con lc n, khi lng vt nng tch in Q, treo trong mt in trng
u c phng thng ng. T s chu k dao ng nh khi in trng hng ln v
hng xung l 7/6. in tch Q l in tch
A. dng. B. m.
C. dng hoc m. D. c du khng th xc nh c.
Cu 99.Con lc n dao ng nh trong mt in trng u c phng thng ng hng
xung, vt nng c in tch dng; bin A v chu k dao ng T. Vo thi im vt i
qua v tr cn bng th t ngt tt in trng. Chu k v bin ca con lc khi thay i
nh th no? B qua mi lc cn.
A. Chu k tng; bin gim. B. Chu k gim bin gim.
C. Chu k gim; bin tng. D. Chu k tng; bin tng.
Cu 100.Mt con lc n treo vo u mt si dy mnh bng kim loi, vt nng c
khi lng ring D. Khi dao ng nh trong bnh chn khng th chu k dao ng l T.
B qua mi ma st, khi dao ng nh trong mt cht kh c khi lng ring D ( <<
1) th chu k dao ng l.
A. T/(1 + /2). B. T(1 + /2). C. T(1 - /2). D. T/(1 - /2).
Cu 101.Tch in cho qu cu khi lng m ca mt con lc n in tch Q ri
kch thch cho con lc n dao ng iu ho trong in trng u cng E, gia
tc trng trng g (sao cho |QE| < mg). chu k dao ng ca con lc trong in
trng tng so vi khi khng c in trng th
A. in trng hng thng ng t di ln v Q > 0.
B. in trng hng nm ngang v Q < 0.
34
C. in trng hng thng ng t di ln v Q < 0.
D. in trng hng nm ngang v Q > 0.
Cu 102.Tch in cho qu cu khi lng m ca mt con lc n in tch Q ri kch
thch cho con lc n dao ng iu ho trong in trng u cng E, gia tc
trng trng g (sao cho |QE| < mg). chu k dao ng ca con lc trong in trng
gim so vi khi khng c in trng th
A. in trng hng thng ng t di ln v Q > 0.
B. in trng hng nm ngang v Q 0.
C. in trng hng thng ng t trn xung v Q < 0.
D. in trng hng nm ngang v Q = 0.
Cu 103.Mt con lc n treo vo mt thang my thng ng, khi thang my ng
yn th con lc dao ng vi chu k 1s, khi thang my chuyn ng th con lc dao
ng vi chu k 0,96 s. Thang my chuyn ng
A. nhanh dn u i ln. B. nhanh dn u i xung.
C. chm dn u i ln. D. thng u.
Cu 104.Con lc n treo trn mt thang my, ang dao ng iu ho. Khi con lc
v ng ti v tr cn bng th thang my bt u chuyn ng nhanh dn u ln trn
th
A. bin dao ng gim. B. bin dao ng khng thay i.
C. lc cng dy gim. D. bin dao ng tng.
Cu 105.Mt con lc n c treo vo trn ca mt xe t ang chuyn ng theo
phng ngang. Chu k dao ng iu ha ca con lc n trong trng hp xe chuyn
thng u l T 1 , khi xe chuyn ng nhanh dn u vi gia tc a l T 2 v khi xe
chuyn ng chm dn u vi gia tc a l T 3 . Biu thc no sau y ng?
A. T 2 = T 1 = T 3 . B. T 2 < T 1 < T 3 . C. T 2 = T 3 < T 1 . D. T 2 > T 1 > T 3 .
Cu 106.Mt con lc n c chu k dao ng bin gc nh T. Treo con lc vo trn
xe ang chuyn ng theo phng ngang th khi v tr cn bng dy treo hp vi
phng thng ng gc . Chu k dao ng nh ca con lc trong xe l
A. Tcos. B. Tsin. C. Ttan. D. Tcotan.
Cu 107.Mt con lc n treo vo trn toa xe, lc xe ng yn th n dao ng nh
vi chu k T. Cho xe chuyn ng thng u trn mt phng nghing c gc nghing
: nu xe i xung dc th n dao ng nh vi chu k T 1 v nu xe i ln dc th n
dao ng nh vi chu k T 2 . Kt lun ng?
A. T 1 = T 2 > T. B. T 1 = T 2 = T. C. T 1 < T < T 2 . D. T 1 > T > T 2 .
Cu 108.Mt con lc n treo vo trn toa xe, lc xe ng yn th n dao ng nh
vi chu k T. Cho xe chuyn ng thng u ln mt phng nghing c gc nghing
th n dao ng nh vi chu k l
A. T = Tcos. B. T = T. C. T = Tsin. D. T = Ttan.
Cu 109.Dao ng duy tr l dao ng tt dn m ngi ta
35
Chng 1 Dao ng c hc
A. lm mt lc cn ca mi trng i vi vt chuyn ng.
B. tc dng ngoi lc bin i iu ho theo thi gian vo vt dao ng.
C. tc dng ngoi lc vo vt dao ng cng chiu vi chuyn ng trong mt phn
ca tng chu k.
D. kch thch li dao ng sau khi dao ng b tt hn.
Cu 110.C ba con lc n treo cnh nhau cng chiu di, ba vt bng st, nhm v
g (c khi lng ring: st > nhm > g) cng kch thc v c ph mt ngoi mt
lp sn lc cn nh nhau. Ko 3 vt sao cho 3 si dy lch mt gc nh nh nhau
ri ng thi bung nh th
A. con lc bng g dng li sau cng. B. c 3 con lc dng li mt lc.
C. con lc bng st dng li sau cng. D. con lc bng nhm dng li sau cng.
Cu 111.Dao ng tt dn
A. l dao ng c bin gim dn theo thi gian.
B. l dao ng ch trong mi trng c ma st nht.
C. l dao ng ch trong mi trng c ma st nht nh.
D. l dao ng ch trong mi trng c ma st ln.
Cu 112.Hai con lc lm bng hai hn bi c bn knh bng nhau, treo trn hai si dy
c cng di. Khi lng ca hai hn bi khc nhau. Hai con lc cng dao ng trong
mt mi trng vi li ban u nh nhau v vn tc ban u u bng 0 th
A. con lc nng tt nhanh hn hay con lc nh tt nhanh hn cn ph thuc gia tc
trng trng.
B. hai con lc tt cng mt lc.
C. con lc nh tt nhanh hn.
D. con lc nng tt nhanh hn.
Cu 113.Chn phng n SAI khi ni v dao ng cng bc.
A. Dao ng cng bc l iu ho (c dng sin).
B. Tn s gc ca dao ng cng bc bng tn s gc ca ngoi lc.
C. Bin ca dao ng cng bc t l thun vi bin F 0 ca ngoi lc
D. Bin ca dao ng cng bc khng ph thuc vo tn s gc ca ngoi lc.
Cu 114.Chn phng n SAI khi ni v dao ng cng bc. Bin dao ng
cng bc
A. ph thuc vo bin ca ngoi lc. B. ph thuc vo tn s ca ngoi lc.
C. khng ph thuc lc ma st. D. ph thuc vo ma st.
Cu 115.Chn phng n SAI. Khi xy ra hin tng cng hng th
A. bin A ca dao ng cng bc t gi tr cc i.
B. tn s ca ngoi lc bng tn s ring 0 ca h dao ng tt dn.
C. h s dao ng vi tn s bng tn s dao ng ring.
D. lc ny nu ngoi lc thi tc dng th h tip tc dao ng iu ho.
36
Cu 116.Dao ng cng bc l dao ng xy ra di tc dng ca ngoi lc tun
hon c tn s
A. bng tn s ca dao ng t do. B. bt k.
C. bng 2 tn s ca dao ng t do. D. bng na tn s ca dao ng t do.
Cu 117.Dao ng duy tr l dao ng xy ra di tc dng ca ngoi lc tun hon
c tn s
A. bng tn s ca dao ng t do. B. bt k.
C. bng 2 tn s ca dao ng t do. D. bng na tn s ca dao ng t do.
Cu 118.RChn phng n SAI.
A. Dao ng cng bc khi cng hng c tn s bng tn s dao ng ring.
B. Dao ng duy tr c tn s bng tn s ring ca h dao ng.
C. Dao ng cng bc xy ra trong h di tc dng ca ngoi lc khng c lp i
vi h.
D. Dao ng duy tr l dao ng ring ca h c b thm nng lng do mt lc
iu khin bi chnh dao ng y qua mt c cu no .
Cu 119.RSau khi xy ra hin tng cng hng nu
A. tng ln lc ma st th bin tng. B. tng ln lc ma st th bin gim.
C. gim ln lc ma st th chu k tng. D. gim ln lc ma st th tn s tng.
Cu 120.Bin ca dao ng cng bc khng ph thuc
A. pha ban u ca ngoi lc tun hon tc dng ln vt.
B. bin ngoi lc tun hon tc dng ln vt.
C. tn s ngoi lc tun hon tc dng ln vt.
D. H s lc cn (ca ma st nht) tc dng ln vt dao ng.
Cu 121.(CD-2008) Khi ni v mt h dao ng cng bc giai an n nh, pht
biu no di y l SAI?
A. Tn s ca h dao ng cng bc bng tn s ca ngoi lc cng bc.
B. Tn s ca h dao ng cng bc lun bng tn s dao ng ring ca h.
C. Bin ca h dao ng cng bc ph thuc vo tn s ca ngoi lc cng bc.
D. Bin ca h dao ng cng bc ph thuc bin ca ngoi lc cng bc.
Cu 122.(CD-2008) Dao ng c hc ca con lc vt l trong ng h qu lc khi
ng h chy ng l dao ng
A. duy tr. B. tt dn. C. cng bc. D. t do.
Cu 123.Hin tng cng hng th hin cng r nt khi
A. tn s ca lc cng bc ln. B. nht ca mi trng cng ln.
C. nht ca mi trng cng nh. D. bin ca lc cng bc nh.
Cu 124.Chn pht biu ng?
A. i vi cng mt h dao ng th ngoi lc trong dao ng duy tr v trong dao
ng cng bc cng hng khc nhau tn s.
B. i vi cng mt h dao ng th ngoi lc trong dao ng duy tr v trong dao
ng cng bc cng hng khc nhau lc ma st.
37
Chng 1 Dao ng c hc
C. i vi cng mt h dao ng th ngoi lc trong dao ng duy tr v trong dao
ng cng bc cng hng khc nhau mi trng dao ng.
D. i vi cng mt h dao ng th ngoi lc trong dao ng duy tr v trong dao
ng cng bc cng hng khc nhau ch ngoi lc trong dao ng cng bc c
lp i vi h dao ng, cn ngoi lc trong dao ng duy tr c iu khin bi mt
c cu lin kt vi h dao ng.
Cu 125.Pht biu no sau y l sai khi ni v s cng hng ca mt h dao ng
c?
A. iu kin c cng hng l tn s ca ngoi lc cng bc bng tn s ring ca
h dao ng.
B. Lc cn cng nh, hin tng cng hng xy ra cng r.
C. Khi c cng hng, bin dao ng cng bc t gi tr cc i.
D. Mt trong nhng ng dng ca hin tng cng hng l ch to b phn gim xc
ca t.
Cu 126.Mt vt rn chuyn ng trong lng cht lng (hay cht kh) th chu mt lc
ma st nht t pha cht lng (kh)
A. cng chiu vi chuyn ng v c ln t l nghch vi vn tc v (khi v nh).
B. ngc chiu vi chuyn ng v c ln t l nghch vi vn tc v (khi v nh).
C. cng chiu vi chuyn ng v c ln t l thun vi vn tc v (khi v nh).
D. ngc chiu vi chuyn ng v c ln t l thun vi vn tc v (khi v nh).
Cu 127.Chn phng n SAI. Sau khi tc dng ngoi lc tun hon ln h dao ng
ang trng thi cn bng th giai on n nh
A. gi tr cc i ca li khng thay i.
B. ko di cho n khi ngoi lc iu ho thi tc dng.
C. bin khng ph thuc lc ma st.
D. dao ng ca vt gi l dao ng cng bc.
Cu 128.Mt ngi i xe my trn mt con ng lt b tng. Trn ng c cc
rnh nh cch u nhau. Nu khng o hng th xe xc mnh nht khi i vi tc v 1
v nu o hng th xe xc mnh nht khi i vi tc v 2 . Chn phng n ng.
A. v 1 = 2v 2 . B. v 1 = v 2 . C. v 1 < v 2 . D. v 1 > v 2 .
Cu 129.(H-2014) Mt vt dao ng cng bc di tc dng ca mt ngoi lc
bin thin iu ha vi tn s f. Chu k dao ng ca vt l
A. 1/(2f). B. 2/f. C. 2f. D. 1/f.
Cu 130.Mt con lc l xo gm vin bi nh khi lng m = 250 g v l xo khi lng
khng ng k c cng 100 N/m. Con lc dao ng cng bc theo phng trng
vi trc ca l xo di tc dng ca ngoi lc tun hon F = F 0 cost (N). Khi thay i
th bin dao ng ca vin bi thay i. Khi ln lt l 10 rad/s v 15 rad/s th
bin dao ng ca vin bi tng ng l A 1 v A 2 . So snh A 1 v A 2 .
A. A 1 = 1,5A 2 . B. A 1 = A 2 . C. A 1 < A 2 . D. A 1 > A 2 .
38
Cu 131.Con lc l xo gm vt nng 100 gam v l xo nh cng 40 N/m. Tc dng
mt ngoi lc iu ha cng bc bin F v tn s f 1 = 4 Hz theo phng trng vi
trc ca l xo th bin dao ng n nh A 1 . Nu gi nguyn bin F v tng tn
s ngoi lc n gi tr f 2 = 5 Hz th bin dao ng n nh A 2 . So snh A 1 v A 2 .
A. A 1 = 2A 2 . B. A 1 = A 2 . C. A 1 < A 2 . D. A 1 > A 2 .
Cu 132.Mt h c hc c tn s dao ng ring l 10 Hz ban u dao ng cng
bc di tc dng ca ngoi lc bin thin iu ho F 1 = F 0 cos(20t + /12) (N) (t o
bng giy). Nu ta thay ngoi lc cng bc F 1 bng ngoi lc cng bc F 2 =
F 0 cos(40t + /6) (N) (t o bng giy) th bin dao ng cng bc ca h
A. s khng i v bin ca lc khng i.
B. s gim v mt cng hng.
C. s tng v tn s bin thin ca lc tng.
D. s gim v pha ban u ca lc gim.
Cu 133.Con lc l xo gm vt nng m = 100 g v l xo nh c cng k = 100 N/m.
Tc dng mt ngoi lc cng bc bin thin iu ha bin F 0 v tn s f 1 = 6 Hz
th bin dao ng A 1 . Nu gi nguyn bin F 0 m tng tn s ngoi lc n f 2 =
7 Hz th bin dao ng n nh l A 2 . So snh A 1 v A 2 ?
A. A 1 = A 2 . B. A 1 > A 2 . C. A 2 > A 1 . D. A 1 = A 2 .
Cu 134.Con lc l xo gm vt nng m = 100 g v l xo nh c cng k = 100 N/m.
Tc dng mt ngoi lc cng bc bin thin iu ha bin F 0 v tn s f 1 = 6 Hz
th bin dao ng A 1 . Nu gi nguyn bin F 0 m tng tn s ngoi lc n f 2 =
7 Hz th bin dao ng n nh l A 2 . So snh A 1 v A 2 ?
A. A 1 = A 2 . B. A 1 > A 2 . C. A 2 > A 1 . D. A 1 = A 2 .
Cu 135.(C - 2014) Mt vt dao ng cng bc do tc dng ca ngoi lc F =
0,5cos10t (F tnh bng N, t tnh bng s). Vt dao ng vi
A. Tn s gc 10 rad/s. B. Chu k 2 s.
C. Bin 0,5 m. D. Tn s 5 Hz.
Cu 136.Mt con lc l xo, dao ng tt dn trong mi trng vi lc ma st nh, vi
c nng lc u l W. Quan st cho thy, tng qung ng m vt i c t lc dao
ng cho n khi dng hn l S. ln lc cn bng
A. W.S. B. W/S. C. 2W.S. D. 2W/S.
Cu 137.Mt con lc l xo, dao ng tt dn trong mi trng vi lc ma st nh, vi
bin lc u l A. Quan st cho thy, tng qung ng m vt i c t lc dao
ng cho n khi dng hn l S. Nu bin dao ng ban u l 2A th tng qung
ng m vt i c t lc dao ng cho n khi dng hn l
A. S2. B. 4S. C. 2S. D. S/2.
Cu 138.(H-2010) Mt vt dao ng tt dn co cac ai lng giam lin tuc theo thi
gian la
A. bin va gia tc. B. li va tc .
39
Chng 1 Dao ng c hc
C. bin va nng lng. D. bin va tc .
Cu 139.Mt con lc l xo, dao ng tt dn chm theo phng ngang do lc ma st
nh. Khi vt dao ng dng li th lc ny
A. l xo khng bin dng.
B. l xo b nn.
C. l xo b dn.
D. lc n hi ca l xo c th khng trit tiu.
Cu 140.(H-2012) Mt vt dao ng tt dn c cc i lng no sau y gim lin
tc theo thi gian?
A. Bin v tc . B. Li v tc .
C. Bin v gia tc. D. Bin v c nng.
Cu 141.Mt vt khi lng m gn vi mt l xo c cng k, dao ng trn mt
phng ngang c ma st khng i vi bin ban u A, ti ni c gia tc trng trng
l g. Tng qung ng vt i c v tng thi gian t lc bt u dao ng cho ti
lc dng li ln lt l S v t. Nu ch c k tng 4 ln th
A. S tng gp i. B. S gim mt na. C. t tng gp bn. D. t tng gp hai.
Cu 1.Hai dao ng iu ho: x 1 = A 1 cos(t + 1 ) v x 2 = A 2 cos(t + 2 ). Bin
dao ng tng hp ca chng t cc i khi:
A. 2 1 = (2k + 1). B. 2 1 = 2k.
C. 2 1 = (2k + 1)/2. D. 2 1 = /4.
Cu 2.Hai dao ng iu ho: x 1 = A 1 cos(t + 1 ) v x 2 = A 2 cos(t + 2 ). Bin
dao ng tng hp ca chng t cc tiu khi:
A. 2 1 = (2k + 1). B. 2 1 = 2k.
C. 2 1 = (2k + 1)/2. D. 2 1 = /4.
Cu 3. lch pha gia 2 dao ng cng tn s l = 5, hai dao ng ny l :
A. Cng pha. B. Ngc pha. C. Vung pha. D. Sm pha 5.
Cu 4.Mt vt tham gia ng thi 2 dao ng iu ho cng phng cng tn s: x 1 =
5cos(4t + 3) cm, x 2 = 3cos(4t) cm. Chn phng n ng:
A. Dao ng 2 sm pha hn 1 B. Hai dao ng cng pha
C. Hai dao ng ngc pha D. Bin dao ng tng hp 8 cm
Cu 5.Mt vt tham gia ng thi 2 dao ng iu ho cng phng cng tn s: x 1 =
5cos(4t + 1 ) cm, x 2 = 3cos(4t + 2 ) cm. Bin dao ng tng hp tho mn:
A. 2 cm A 4 cm B. 5 cm A 8 cm C. 3 cm A 5 cm D. 2 cm A 8 cm
Cu 6.Khi tng hp hai dao ng cng phng, cng tn s v khc pha ban u th
thy dao ng tng hp cng pha vi dao ng th nht. Kt lun no sau y ng?
A. Hai dao ng vung pha.
B. Hai dao ng lch pha nhau 120 .
C. Hai dao ng c cng bin .
D. Bin ca dao ng th nht ln hn bin ca dao ng th hai.
40
Cu 7.Mt vt tham gia ng thi hai dao ng iu ha cng tn s f th chuyn
ng ca vt
A. l mt dao ng iu ha tn s 2f.
B. l mt dao ng iu ha tn s f.
C. c th khng phi l mt dao ng iu ha.
D. lun l mt dao ng iu ha tn s f/2.
Cu 8.To ca mt cht im chuyn ng trn trc Ox ph thuc vo thi gian theo
phng trnh:
x = A 1 cost +A 2 sint, trong A 1 , A 2 , l cc hng s bit. Cht im
A. dao ng iu ho vi tn s gc , bin A2 = A 1 2 + A 2 2, pha ban u (dng cos)
vi tan = -A 1 /A 2 .
B. dao ng iu ha vi tn s gc , bin A2 = A 1 2 + A 2 2, pha ban u (dng cos)
vi tan = -A 2 /A 1 .
C. khng dao ng iu ho, ch chuyn ng tun hon vi chu k T = 2/.
D. dao ng iu ha nhng khng xc nh c tn s, bin v pha ban u.
Cu 9.(C - 2014) Hai dao ng iu ha c phng trnh x 1 = A 1 cos 1 t v x 2 =
A 2 cos 2 t c biu din trong mt h ta vung gc xOy tng ng bng hai

vect quay A1 v A2 . Trong cng mt khong thi gian, gc m hai vect A1 v A2
quay quanh O ln lt l 1 v 2 = 2,5 1 . T s 1 / 2 l
A. 2,0. B. 2,5. C. 1,0. D. 0,4.
Cu 10.Hai im M 1 v M2 cng dao ng iu ha trn mt trc x quanh im O vi
cng tn s f. Bin ca M 1 l A, ca M 2 l 2A. Dao ng ca M 1 chm pha hn mt gc
= /3 so vi dao ng ca M2 . Nhn xt no sau y l ng:
A. di i s M 1 M 2 bin i iu ha vi tn s f, bin A3 v vung pha vi dao
ng ca M 1 .
B. Khong cch M 1 M 2 bin i iu ha vi tn s 2f, bin A3.
C. Khong cch M 1 M 2 bin i tun hon vi tn s f, bin A3.
D. di i s M 1 M 2 bin i iu ha vi tn s 2f, bin A3 v vung pha vi dao
ng ca M 2 .
Cu 11.Hai cht im M, N dao ng iu ha trn trc Ox, quanh im O, cng bin
A, cng tn s, lch pha gc . Khong cch MN
A. bng 2Acos. B. gim dn t 2A v 0.
C. tng dn t 0 n gi tr 2A. D. bin thin tun hon theo thi gian.
Cu 12.Mt vt tham gia ng thi 2 dao ng iu ho cng phng cng tn s v
vung pha vi nhau. Nu ch tham gia dao ng th nht th vt t vn tc cc i l
v 1 . Nu ch tham gia dao ng th hai th vt t vn tc cc i l v 2 . Nu tham gia
ng thi 2 dao ng th vn tc cc i l
A. 0,5(v 1 + v 2 ). B. (v 1 + v 2 ). C. (v 1 2 + v 2 2)0,5. D. 0,5(v 1 2 + v 2 2)0,5.
41
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 13.(C-2011) Mt vt nh c chuyn ng l tng hp ca hai dao ng iu ha
cng phng. Hai dao ng ny c phng trnh l x 1 = A 1 cost v x 2 = A 2 cos(t +
/2). Gi E l c nng ca vt. Khi lng ca vt bng
E 2E E 2E
A. . B. . C. . D. .
2 A12 + A22 2 A12 + A22 ( A12 + A22 )
2
( A12 + A22 )
2
Cu 14.Hai cht im dao ng iu ho dc theo hai ng thng cng song song

vi trc Ox, cnh nhau, cng tn s v bin ca cht im th nht l A/3 cn ca
cht im th hai l A. V tr cn bng ca chng xem nh trng nhau gc ta .
Khi hai cht im gp nhau ta +A/2, chng chuyn ng ngc chiu nhau. Hiu
pha ca hai dao ng ny c th l gi tr no sau y:
A. 2/3 B. /3 C. D. /2
vi trc Ox, cnh nhau, cng tn s v bin ca cht im th nht l A/3 cn ca
cht im th hai l A. V tr cn bng ca chng xem nh trng nhau gc ta .
Khi hai cht im gp nhau ta +A/2, chng iu chuyn ng theo chiu dng.
Hiu pha ca hai dao ng ny c th l gi tr no sau y:
A. 2/3 B. /6 C. D. /2
Cu 16.C hai vt dao ng iu ho cng bin A, cng tn s trn hai ng
thng song song cnh nhau v cng song song vi trc Ox. V tr cn bng ca chng
xem nh trng nhau gc ta . Bit rng chng gp nhau khi chuyn ng ngc
chiu nhau qua v tr c li 0,53A. lch pha ca hai dao ng l:
A. /4 B. /3 C. /6 D. 2/3
Cu 17.C hai vt dao ng iu ho cng bin A, cng tn s trn hai ng
thng song song cnh nhau v cng song song vi trc Ox. V tr cn bng ca chng
xem nh trng nhau gc ta . Bit rng chng gp nhau khi chuyn ng ngc
chiu nhau qua v tr c li 0,52A. lch pha ca hai dao ng l:
A. /2 B. /3 C. /6 D. 2/3
vi trc Ox, cnh nhau, vi cng bin v tn s. V tr cn bng ca chng xem nh
trng nhau gc ta . Bit rng khi i ngang qua nhau, hai cht im chuyn ng
ngc chiu nhau v u c ln ca li bng mt na bin . Hiu pha ca hai
dao ng ny c th l gi tr no sau y:
A. /2 B. /3 C. D. 2/3
Cu 19.Hai con lc n ging ht nhau, si dy mnh di bng kim loi, vt nng c
khi lng ring D. Con lc th nht dao ng nh trong bnh chn khng th chu k
dao ng l T 0 , con lc th hai dao ng trong bnh cha mt cht kh c khi lng
ring rt nh = D. Hai con lc n bt u dao ng cng mt thi im t = 0, n
42
thi im t 0 th con lc th nht thc hin c hn con lc th hai ng 1 dao ng.
Chn phng n ng.
A. t 0 = 4T 0 . B. 2t 0 = T 0 . C. t 0 = T 0 . D. t 0 = 2T 0 .
Cu 20.Mt con lc l xo gm vt nh c khi lng m dao ng iu ha theo
phng ngang vi bin A. Khi vt ang li cc i, ngi ta t nh nhnh trn
m mt vt khc cng khi lng v hai vt dnh cht vo nhau. Bin dao ng mi
l
A. A. B. A/2. C. A2. D. 0,5A.
Cu 21.Mt con lc n gm qu cu nh v si dy nh khng dn. Lc u ngi ta
gi qu cu cao so vi v tr cn bng O l H ri bung nh cho n dao ng trong
mt phng thng ng. Khi qu cu i ln n v tr c tc bng na tc cc i
th dy b tut ra ri sau qu cu chuyn n cao cc i so vi O l h. Nu b
qua mi ma st th
A. h = H. B. h > H. C. h < H. C. H < h < 2H
Cu 22. th biu din li x ca mt dao ng iu ha theo thi gian nh sau.
Ti thi im t = T/2 vt c vn tc v gia tc l:

A. v = 0 ; a = A
2
B. v = 0; a = 0 C. v = -A; a= 2A D. v = - A ; a = 0
Cu 23. th biu din li x ca mt dao ng iu ha theo thi gian nh sau.
Ti thi im t = 3T/4 vt c vn tc v gia

tc l :
A. v = 0 ; a = 2A B. v = 0; a = 0 C. v = -A; a= 2A D. v = - A ; a = 0
Cu 24. th ca mt vt dao ng iu ho (x = A.sin(t + )) c dng nh hnh 1.
43
Chng 1 Dao ng c hc
Bin v pha ban u ln lt l:

A. 4 cm; 0 rad B. - 4 cm; - rad C. 4 cm; rad D. -4 cm; 0 rad
Cu 25. th ca mt vt dao ng iu ho (x = A.sin(t + )) c dng nh hnh 2.
Bin v pha ban u ln lt l:

A. 2 cm; /4 rad B. 4 cm; /6 rad C. 4 cm; /4 rad D. 4 cm; 3/4 rad
Cu 26.C hai dao ng
c m t trong th sau.
Da vo th, c th kt
lun
A. Hai dao ng cng pha
B. Dao ng 1 sm pha hn
dao ng 2
C. Dao ng 1 tr pha hn
dao ng 2
D. Hai dao ng vung pha
Cu 27. th biu din hai dao ng iu ha cng phng,
cng tn s, cng bin A v ngc pha nhau nh hnh v.
iu no sau y l ng khi ni v hai dao ng ny
A. C li lun i nhau.
B. Cng i qua v tr cn bng theo mt hng.
C. lch pha gia
hai dao ng l 2.
D. Bin dao
ng tng hp bng 2A.
Cu 28. th biu din hai dao ng iu
ha cng phng, cng tn s. Nhn vo
44
th (hnh 1) hy cho bit hai vt chuyn ng nh th no vi nhau:
A. Hai vt lun chuyn ng ngc chiu nhau.
B. Vt (1) v tr bin dng th vt (2) v tr bin m.
C. Vt (1) v tr bin th vt (2) v tr cn bng.
D. Vt (1) i qua v tr cn bng theo chiu dng th vt (2) i qua v tr cn bng theo
chiu m.
Cu 29.Trong qu trnh dao ng iu ho ca con lc n, nhn nh no sau y l
sai ?
A. Khi qu nng im gii hn, lc cng dy treo c ln nh hn trng lng ca
vt.
B. Khi gc hp bi phng dy treo v phng thng ng gim, tc ca qu nng
tng.
C. Chu k dao ng b ca con lc khng ph thuc vo bin dao ng ca n.
D. ln ca lc cng dy treo con lc lun nh hn trng lng ca vt.
Cu 30.Kt lun no sau y sai? Mt con lc n ang dao ng xung quanh mt
im treo c nh, khi chuyn ng qua v tr cn bng
A. tc cc i. B. li bng 0.
C. gia tc bng khng. D. lc cng dy ln nht.
Cu 31.Mt con lc l xo c gi treo c nh, dao ng iu ha trn phng thng
ng th ln lc tc dng ca h dao ng ln gi treo bng
A. ln hp lc ca lc n hi l xo v trng lng ca vt treo.
B. ln trng lc tc dng ln vt treo.
C. ln ca lc n hi l xo.
D. trung bnh cng ca trng lng vt treo v lc n hi l xo.
Cu 32.Mt si dy mnh c chiu di l ang treo mt vt c khi lng m tch
in q (q< 0), trong mt in trng u c vc t cng in trng E nm ngang,
hng sang phi th
A. khi cn bng, dy treo lch sang phi so vi phng thng ng.
B. chu k dao ng b ca vt treo khng ph thuc vo khi lng vt treo.
C. khi cn bng, dy treo lch sang tri so vi phng thng ng mt gc c tan =
mg/qE.
D. chu k dao ng b ca vt treo ph thuc vo khi lng vt treo.
Cu 33.Hai vt dao ng iu ha cng tn s v ngc pha. Kt lun no sau y l
ng
A. li ca mi dao ng ngc pha vi vn tc ca n
B. li ca hai dao ng lun tri du v cng ln
C. nu hai dao ng c cng bin th khong cch gia chng bng khng
D. Li ca vt ny cng pha vi gia tc ca vt kia
Cu 34.Lc phc hi (lc ko v) to ra dao ng ca con lc n l:
45
Chng 1 Dao ng c hc
A. Hp ca lc cng dy treo v thnh phn trng lc theo phng dy treo.
B. Lc cng ca dy treo.
C. Thnh phn ca trng lc vung gc vi dy treo.
D. Hp ca trng lc v lc cng ca dy treo vt nng.
46
Chng 2. SNG C HC
A. Tm tt l thuyt
I. Sng c hc
1. Sng c
a. Th nghim
Th nghim 1: Mt mi nhn dao ng iu ha theo phng thng ng chm nh
vo nc yn lng ti im O, ta thy xut hin nhng vng trn t O lan rng ra trn
mt nc vi bin sng ngy cng gim dn. Th nh mt mu giy xung mt
nc, ta thy n nhp nh theo sng nhng khng b y ra xa. Ta ni, c sng trn
mt nc v O l mt ngun sng.
Th nghim 2: Mt l xo rt nh
mt u gi c nh u cn li
dao ng nh theo phng trng
vi trc ca l xo, ta thy xut
hin cc bin dng nn dn lan
truyn dc theo trc ca l xo.
b. nh ngha
Sng c l s lan truyn
ca dao ng c trong mt mi
trng.
Cc phn t vt cht ca mi trng m sng truyn qua ch dao ng xung
quanh v tr cn bng.
Sng ngang
L sng c trong phng dao ng (ca cht im ta ang xt) vung gc
vi phng truyn sng.
Ch truyn c trong cht rn v trn mt thong ca cht lng.
Sng dc
L sng c trong phng dao ng song song (hoc trng) vi phng
truyn sng.
Truyn c c trong cht kh, cht lng v cht rn.
Sng c khng truyn c trong chn khng.
2. S truyn sng c
a. Cc c trng ca mt sng hnh sin
Bin A ca sng l bin dao ng ca mt phn t ca mi trng c
sng truyn qua.
Chu k T ca sng l chu k dao ng ca mt phn t ca mi trng c sng
truyn qua. Tn s ca sng f = 1/T.
Tc truyn sng l tc lan truyn dao ng trong mi trng v = s/t.
i vi mi mi trng, tc truyn sng c mt gi tr khng i.
45
Chng 2 Sng c hc
Bc sng l qung ng m sng truyn c trong mt chu k: = vT =
v/f. Hai phn t cch nhau mt bc sng th dao ng ng pha vi nhau. Hai phn t
cch nhau mt na bc sng th
dao ng ngc pha vi nhau.
Nng lng sng: l nng
lng dao ng ca cc phn t
ca mi trng m sng truyn
qua.
b. Phng trnh sng
Gi s phng trnh dao ng ca u O ca dy l: u O = Acost
im M cch O mt khong x. Sng t O truyn n M mt khong thi gian
t = x/v. Phng trnh dao ng ca M l: u M = Acos(t - t)
x t x 2
=uM Acos t = Acos2 . Vi = v = vT
v T T
Phng trnh trn l phng trnh sng ca mt sng hnh sin theo trc x.
Phng trnh sng l mt hm va tun hon theo thi gian, va tun hon
theo khng gian.
II. Sng dng
1- PHN X CA SNG
a) Th nghim: Mt si dy mm di chng vi mt c mt u B gn c nh. Cm
u A ko cng, git mnh u ln pha trn,
ri h ngay tay v ch c. Bin dng ca dy
hng ln trn v truyn t A n B. Ti B n
phn x tr li A nhng bin dng by gi hng
xung di.
Nu cho u A dao ng iu ha th s c sng hnh sin lan truyn t A n B
(sng ti). n B sng b phn x.
b) Kt lun :
-Khi phn x trn vt cn c nh bin dng b i chiu .
-Khi phn x trn vt cn c nh, sng phn x lun lun ngc pha vi sng ti
im phn x .
-Khi phn x trn vt cn t do, sng phn x lun lun cng pha vi sng ti im
phn x .
2- SNG DNG
a) Th nghim:
+Cho u P dao ng lin tc sng ti v sng
phn x lin tc gp nhau v trn dy c nhng
im lun ng yn (nt) v nhng im dao
ng vi bin cc i (bng )
46
+ nh ngha : Sng truyn trn si dy trong trng hp xut hin cc nt v cc
bng gi l sng dng.
+ Khong cch gia 2 nt (hoc 2 bng) lin tip bng 0,5. Khong cch t mt nt
n mt bng gn nht l 0,25.
b) Gii thch
+ Gii thch nh tnh: Ti mi im trn dy nhn c ng thi hai dao ng do
sng ti v sng phn x gi n. Nu hai dao ng ny tng cng nhau th im
dao ng vi bin cc i (bng); cn nu trit tiu nhau th dao ng vi bin
cc tiu (nt).
+ Gii thch nh lng:
2 d
=uM A cos 2 ft +

u A cos ( 2 ft ) 2 d
= ph n x
= u 'B A cos ( 2 ft )
truy n n M
= u 'M A cos 2 ft
B
2 d 2 d
u =uM + u 'M =A cos 2 ft + + A cos 2 ft

2 d
= u 2 A cos + cos 2 ft
2 2

2 d 2 d d= k.
2
a= min Ti M l nt
=
AM 2 A cos =
+ 2 A sin
2 d = 1
k + . a = max Ti M l bng
2 2
c) iu kin c sng dng
+ i vi si dy c hai u c nh hay mt u dy c nh v mt u dao ng vi
bin nh th khi c sng dng, hai u dy phi l hai nt. Vy chiu di ca dy
bng mt s nguyn ln na bc sng.
+ Sng dng trn mt si dy c mt u c nh, mt u t do th u t do s l mt
bng sng, u c nh l mt nt sng. Do , mun c sng dng th dy phi c
chiu di bng mt s l ln mt phn t bc sng.
III. Giao thoa sng
1. Hin tng giao thoa
47
Chng 2 Sng c hc
+ Mt thanh thp hai u gn hai mi nhn t chm mt nc yn lng. Cho thanh
dao ng, hai hn bi A v B to ra trn mt nc hai h sng lan truyn theo nhng
hnh trn ng tm. Hai h thng ng trn m rng dn ra v an trn vo nhau trn
mt nc.
+ Khi hnh nh sng n nh, chng ta phn bit c trn mt nc mt nhm
nhng ng cong ti bin dao ng cc i (gi l nhng gn li), v xem k
gia chng l mt nhm nhng ng cong khc ti mt nc khng dao ng (gi
l nhng gn lm). Nhng ng sng ny ng yn ti ch, m khng truyn i trn
mt nc. Hin tng gi l hin tng giao thoa hai sng.
2. L thuyt giao thoa

a) Cc nh ngha
Ngun kt hp: Hai ngun sng pht ra hai sng cng tn s v c
hiu s pha khng i theo thi gian gi l hai ngun kt hp. VD:
A, B trong th nghim l hai ngun kt hp.
Hai ngun ng b l hai ngun pht sng c cng tn s
v cng pha.
Sng kt hp: l sng do cc ngun kt hp pht ra.
b) Gii thch
+ Gi s phng trnh dao ng ca cc ngun kt hp cng l: u = a0 cos t .
+ Dao ng ti M do hai ngun A, B gi ti ln lt l:
2 d1
u1 M a1 M cos t
=

u 2 d2
= a2 M cos t
2M

2

+ lch pha ca hai dao ng ny bng: = ( d 2 d1 )

+ Dao ng tng hp ti M l: u=
M
u1M + u2 M l tng hp 2 dao ng iu ho cng
phng cng tn s.
2
Bin dao ng tng hp ph thuc vo lch pha =
( d 2 d1 )

48
Ti nhng im m hai sng do hai ngun A v B gi n dao ng cng pha
2
vi nhau (=
( d 2 =
d1 ) 2n d 2 d= k ( k Z ) ), th chng tng cng ln

1
nhau, bin dao ng cc i. Qu tch nhng im ny l nhng ng hypecbol

to thnh gn li trn mt nc.
Ti nhng im m hai sng do hai ngun A v B gi n dao ng ngc
2
pha nhau ( = ( d 2 d1 =) ( 2m 1) d 2 d1 = ( m 0,5 ) ( m Z ) ), chng trit

tiu ln nhau, bin dao ng cc tiu. Qu tch nhng im ny cng l nhng
ng hypecbol to thnh gn lm khng dao ng trn mt nc.
c) nh ngha hin tng giao thoa
Giao thoa l s tng hp ca hai hay nhiu sng kt hp trong khng gian,
trong c nhng ch c nh m bin sng c tng cng hoc b gim bt.
Hin tng giao thoa l mt c trng quan trng ca cc qu trnh c hc ni
ring v sng ni chung.
IV. Sng m
1. Sng m v cm gic m
a) Th nghim:
Ly mt l thp mng, gi c nh mt u, cn u kia cho t do dao
ng (xem hnh). Khi cho l thp dao ng l mt vt pht dao ng m. L thp
cng ngn th tn s dao ng ca n cng ln. Khi tn s n nm trong khong 16
Hz n 20000 Hz th ta s nghe thy m do l thp pht ra.
b) Gii thch
+ Khi phn trn ca l thp cong v mt pha no n lm cho lp khng kh lin
trc n nn li v lp khng kh lin sau n gin ra. Do khi l thp dao ng th
n lm cho cc lp khng kh nm st hai bn l b nn v dn lin tc. Nh s
truyn p sut ca khng kh m s nn, dn ny c lan truyn ra xa dn, to thnh
mt sng dc trong khng kh. Sng ny c tn s ng bng tn s dao ng ca l
thp. Khi sng truyn n tai ta th n lm cho p sut khng kh tc dng ln mng nh
dao ng vi cng tn s . Mng nh b dao ng v to ra cm gic m.
c) Ngun m v sng m
+ Ngun m: l vt dao ng pht ra m. Tn s m pht ra bng tn s dao ng ca
ngun m.
+ Sng m l cc sng dc c hc truyn trong cc mi trng kh, lng hoc rn (khi
truyn trong cht lng v cht kh l sng dc nhng khi truyn trong cht rn th c
th sng dc hoc sng ngang).
+ Sng m nghe c (m thanh) c tn s nm trong khong t 16 Hz n 20000 Hz.
49
Chng 2 Sng c hc
+ Sng m c tn s nh hn 16 Hz gi l sng h m. Sng m c tn s ln hn 20000
Hz gi l sng siu m. Tai ta khng nghe c cc h m v siu m. Mt s loi vt
nghe c h m (con sa, voi, chim b cu), mt s khc nghe c siu m (con
Di, co D, ch, c heo).
d) Phng php kho st thc nghim. Mi trng
truyn m. Tc truyn m.
+ Mun cho d kho st bng thc nghim, ngi ta
chuyn dao ng m thnh dao ng in. Mc hai u
dy ca micr vi cht tn hiu vo ca dao ng k
in t. Sng m p vo mng micr lm cho mng
dao ng, khin cho cng dng in qua micr bin
i theo cng quy lut vi li ca dao ng m. Trn
mn hnh ca dao ng k s xut hin mt ng cong sng biu din s bin i
cng dng in theo thi gian ( th li m). Cn c vo , ta bit c quy
lut bin i ca sng m truyn ti theo thi gian (Hnh 1).
+ Mi trng truyn m.
Sng m truyn c trong c 3 mi trng rn, lng, kh, nhng khng truyn c
trong chn khng.
+ Tc truyn m ph thuc vo tnh n hi v mt ca mi trng.
- Ni chung, vn tc trong cht rn ln hn trong cht lng, v trong cht lng ln hn
trong cht kh.
- Tc m cng thay i theo nhit .
- Nhng vt liu nh bng, nhung, tm xp v.v... truyn m km v tnh n hi ca
chng km. Chng c dng lm cc vt liu cch m.
2. Nhng c trng vt l ca m
a) Tn s m: l mt trong nhng c trng vt l quan trng nht ca m.
b) Cng m v mc cng m
+ Nng lng m: Sng m lan n u th s lm cho phn t mi trng dao
ng. Nh vy, sng m mang nng lng. Nng lng m t l vi bnh phng bin
song m.
+ Cng m (I) ti mt im l nng lng c sng m truyn ti qua mt n v
din tch t vung gc vi phng truyn m trong mt n v thi gian. n v
cng m l W/m2.
I
+ Mc cng m: L ( B ) = lg , trong I 0 = 10-12 W/m2 (l ngng nghe ng vi
I0
m c tn s 1000 Hz), lm cng m chun chung cho mi m c tn s khc
nhau. n v ca mc cng m l ben (B) hoc -xi-ben (dB); 1 B = 10 (dB).
3. Cc c tnh sinh l ca m
a. cao
50
+ cao ca m l mt c trng sinh l ca m, ph thuc vo tn s ca m.
+ m c tn s cng ln th cng cao. m c tn s cng nh th cng thp (cng
trm).
b. m sc
+ m sc l c trng sinh l ca m, gip ta phn bit m do cc ngun khc nhau
pht ra. m sc c lin quan mt thit vi th dao ng m.
+ Sng m do mt nhc c pht ra l sng tng hp ca nhiu sng m c pht ra
cng mt lc. Cc sng ny c cc tn s l: f, 2f, 3f, 4f v.v... v c cc bin l A 1 ,
A 2 , A 3 , A 4 ... rt khc nhau.
+ m c tn s f gi l m c bn hay ho m th nht; cc m c tn s 2f, 3f, 4f ...
gi l cc ho m th hai, th ba, th t v.v... Ho m no c bin mnh nht s
quyt nh cao ca m m nhc c pht ra.
+ Dao ng m tng hp vn l mt dao ng tun hon nhng khng iu ho. ng
biu din ca dao ng m tng hp khng phi l mt ng hnh sin m l mt
ng c tnh cht tun hon, nhng c hnh dng phc tp. Mi khi dao ng tng
hp ng vi mt m sc nht nh. Chnh v vy m hai nhc c khc nhau (n v
kn chng hn) c th pht ra hai m c cng cao (cng tn s) nhng c m sc
hon ton khc nhau.
+ Tm li, m sc ph thuc vo cc ho m v cng ca cc ho m.
+ Nhng m m dao ng ca chng c tnh cht tun hon nh ni trn gi l cc
nhc m v chng do cc nhc c pht ra. Ngoi nhc m cn c tp m hay ting ng
l nhng m m dao ng ca chng khng c tnh cht tun hon; nh ting p, g,
ting sm n v.v...
c. to
+ to ca m l mt c trng sinh l ca m ph thuc cng m v tn s ca m.
+ Ngng nghe ca m l cng m nh nht ca mt m c th gy ra cm gic
m .
Ngng nghe ph thuc tn s ca m. m c tn s 1000 5000 ( Hz ) ,
ngng nghe vo khong I 0 = 10 12 (W / m 2 ) (cn gi l cng m chun), m c
tn s 50 ( Hz ) , ngng nghe 10 7 (W / m 2 ) .
m c cng m cng ln th nghe cng to. V to ca m cn ph thuc
tn s m nn hai m c cng cng m, nhng c tn s khc nhau s gy ra
nhng cm gic m to, nh khc nhau. V d: m c tn s 1000 ( Hz ) vi cng
(
10 7 W / m 2 ) l mt m nghe rt to, trong khi , m c tn s 50 ( Hz ) cng c
cng 10 7 (W / m 2 ) li l m rt nh. Do cng m khng c trng cho

to ca m.
51
Chng 2 Sng c hc
+ Ngng au l cng ca mt m ln nht m cn gy ra cm gic m. Lc c
cm gic au n trong tai.
+ Min nghe c l min nm trong phm vi t ngng nghe n ngng au.
4) Cc ngun nhc m
Ting c th c hnh thnh do:
+ Cc dy dao ng (ghita, pian, vilng).
+ Cc mng dao ng ( trng nh m, trng c dy tng m).
+ Cc ct khng kh dao ng (so, kn, boa, n ng).
+ Cc ming g, cc tm , thanh thp dao ng (n phm g, n marimba, n ).
5. Vai tr ca dy n v bu n trong chic n ghi ta
+ Trong n ghi ta, cc dy n ng vai tr vt pht dao ng m. Dao ng ny
thng qua gi , dy n gn trn mt bu n s lm cho mt bu n dao ng.
+ Bu n ng vai tr hp cng hng c kh nng cng hng i vi nhiu tn
s khc nhau. Bu n ghi ta c hnh dng ring v lm bng g c bit nn n
c kh nng cng hng v tng cng mt s ho m xc nh, to ra m sc c
trng cho loi n ny.
Cu 1.Sng c hc truyn trong mi trng vt cht ng nht qua im A ri n

im B th
A. chu k dao ng ti A khc chu k dao ng ti B.
B. dao ng ti A tr pha hn ti B.
C. bin dao ng ti A ln hn ti B.
D. tc truyn sng ti A ln hn ti B.
Hng dn
Trong qu trnh truyn sng, chu k sng, tn s sng khng thay i A sai.
V mi trng ng nht nn tc truyn sng khng i D sai.
V sng truyn qua A ri mi n B nn dao ng ti A sm pha hn dao ng
ti B B sai.
Ni chung sng truyn cng xa th bin gim dn C ng.
Cu 2.Bc sng l khong cch gia hai im
A. m thi gian m sng truyn gia hai im l mt chu k.
B. gn nhau nht trn cng mt phng truyn sng m dao ng ti hai im cng
pha.
C. gn nhau nht m dao ng ti hai im cng pha.
D. trn cng mt phng truyn sng m dao ng ti hai im cng pha.
Hng dn
Bc sng l qung ng sng truyn c trong mt chu k.
52
Bc sng l khong cch gia hai im gn nhau nht trn cng mt phng
truyn sng m dao ng ti hai im cng pha Chn A,B.
Cu 3.Mt sng ngang truyn trn mt si dy rt di. Hai im PQ = 5/4 sng
truyn t P n Q. Nhng kt Lun no sau y ng?
A. Khi Q c li cc i th P c vn tc cc i.
B. Li P, Q lun tri du.
C. Khi P c li cc i th Q c vn tc cc i.
D. Khi P c th nng cc i th Q c th nng cc tiu.
Hng dn
T hnh v ny, suy ra A v B sai.

V sng truyn t P n Q nn khi P c li cc i th Q c vn tc cc i
C ng.
Hai im P, Q vung pha nhau nn khi P c th nng cc i (P v tr bin) th

Q c th nng cc tiu (Q v tr cn bng) D ng.
Cu 4.Hai im M v N trn phng truyn sng cch nhau mt khong 3/4 bc
sng (sng truyn theo chiu t M n N) th
A. khi M c th nng cc i th N c ng nng cc tiu.
B. khi M c li cc i dng th N c vn tc cc i dng.
C. khi M c vn tc cc i dng th N c li cc i dng.
D. li dao ng ca M v N lun lun bng nhau v ln.
Hng dn
53
Chng 2 Sng c hc
Hai im M v N trn phng truyn sng cch nhau mt khong 3/4 bc sng
th khi M c vn tc cc i dng th N c li cc i dng Chn C.
Cu 5.Mt sng ngang c bc sng truyn trn si dy di, qua im M ri n

im N cch nhau 65,75. Ti mt thi im no M c li m v ang chuyn
ng i xung th im N ang c li
A. m v ang i xung. B. m v ang i ln.
C. dng v ang i xung. D. dng v ang i ln.
Hng dn
= 65, 75
MN = 65 + 0, 75 . T hnh v ta thy N ang c li m v ang i ln
Chn B.
Cu 6.Mt sng c hc lan truyn trn mt si dy n hi rt di. Quan st ti 2
im M v N trn dy cho thy, khi im M v tr cao nht hoc thp nht th im N
qua v tr cn bng v ngc li khi N v tr cao nht hoc thp nht th im M qua
v tr cn bng. lch pha gia hai im l
A. s nguyn 2. B. s l ln .
C. s l ln /2. D. s nguyn ln /2.
Hng dn
V M v N dao ng vung pha nn lch pha gia chng l s l ln /2
Chn C.
Cu 7.iu kin hai song c khi gp nhau , giao thoa c vi nhau la hai song
phai xut phat t hai ngun dao ng
A. cung bin va co hiu s pha khng i theo thi gian
B. cung tn s, cung phng
C. co cung pha ban u va cung bin
D. cung tn s, cung phng va co hiu s pha khng i theo thi gian
Hng dn
54
iu kin hai song c khi gp nhau, giao thoa c vi nhau la hai song phai
xut phat t hai ngun dao ng cung tn s, cung phng va co hiu s pha khng i
theo thi gian Chn D.
Cu 8.Pht biu no sau y l ng? Khi c sng dng trn dy n hi th
A. ngun pht sng ngng dao ng cn cc im trn dy vn dao ng.
B. trn dy c cc im dao ng mnh xen k vi cc im ng yn.
C. trn dy ch cn sng phn x, cn sng ti b trit tiu.
D. tt c cc im trn dy u dng li khng dao ng.
Hng dn
Khi c sng dng trn dy n hi th trn dy c cc im dao ng mnh
(im bng) xen k vi cc im ng yn (im nt) Chn B.
Cu 9.i vi trng hp hai ngun kt hp bt k (khng cng pha), trong min
giao thoa ca hai sng, nhng im c bin dao ng cc tiu th
A. hiu ng i t hai ngun n im bng mt s nguyn ln bc sng.
B. hiu ng i t hai ngun n im bng mt s bn nguyn ln bc sng.
C. lch pha ca hai sng kt hp ti im bng mt s nguyn ln 2.
D. lch pha ca hai sng kt hp ti im bng mt s bn nguyn ln 2.
Hng dn
i vi trng hp hai ngun kt hp bt k (khng cng pha), trong min giao
thoa ca hai sng, nhng im c bin dao ng cc tiu th lch pha ca hai
sng kt hp ti im bng mt s bn nguyn ln 2 Chn D.
Cu 10.Trong qu trnh giao thoa sng, dao ng tng hp ti M chnh l s tng
hp cc sng thnh phn. Gi l lch pha ca hai sng thnh phn ti M, d 2 , d 1
l khong cch t M n hai ngun sng (vi k l s nguyn). Bin dao ng ti M
t cc i khi
A. = (2k + 1)/2. B. = 2k.
C. d 2 d 1 = k. D. = (2k + 1).
Hng dn
Bin dao ng ti M: A = A12 + A22 + 2 A1 A2 cos , t gi tr cc i khi
= k.2 Chn B.
Cu 11.Khi xy ra hin tng giao thoa sng nc vi hai ngun kt hp ngc pha
S 1 v S 2 , bin khc nhau th nhng im nm trn ng trung trc s
A. dao ng vi bin b nht.
B. ng yn, khng dao ng.
C. dao ng vi bin ln nht.
D. dao ng vi bin c gi tr trung bnh.
Hng dn
55
Chng 2 Sng c hc
Nhng im nm trn ng trung trc thuc cc tiu nn dao ng vi bin
b nht A min = |A 1 A 2 | Chn A.
Cu 12.Khi hin tng giao thoa xy ra th ti mt im trong vng giao thoa
A. bin dao ng ti bin thin tun hon theo thi gian.
B. lch pha ca hai sng ti bin thin theo thi gian.
C. pha dao ng ca phn t mi trng ti bin thin theo thi gian.
D. pha dao ng ca phn t mi trng ti bin thin iu ho theo thi gian.
Hng dn
Khi hin tng giao thoa xy ra th ti mt im trong vng giao thoa pha dao
ng ca phn t mi trng ti bin thin theo thi gian Chn C.
Cu 13.Khi ni v sng m, pht biu no sau y l sai?
A. cng mt nhit , tc truyn sng m trong khng kh nh hn tc truyn
sng m trong nc.
B. Sng m truyn c trong cc mi trng rn, lng v kh.
C. Sng m trong cht rn lun l sng dc.
D. Sng m trong khng kh l sng ngang.
Hng dn
Sng m trong cht rn c th l sng dc hoc sng ngang.
Sng m trong khng kh l sng dc Chn C,D.
Cu 14.Mt nam chm in dng dng in xoay chiu c chu k 0,1 (s). Nam chm
tc dng ln mt l thp mng lm cho l thp dao ng iu ha v to ra sng m.
Sng m do n pht ra truyn trong khng kh l
A. m m tai ngi c th nghe c. B. Sng ngang.
C. H m. D. Siu m.
Hng dn
1
Tn s ca dng in : f = = 10( Hz )
Chn A.
d
T
Tn s dao ng ca l thp :=
f 2= f d 20( Hz ) > 16( Hz )
Hin tng sng
Cu 15.Sng c hc l
A. s lan truyn dao ng ca vt cht theo thi gian.
B. nhng dao ng c hc lan truyn trong mt mi trng vt cht theo thi gian.
C. s lan to vt cht trong khng gian.
D. s lan truyn bin dao ng ca cc phn t vt cht theo thi gian.
Cu 16.iu no sau y l sai khi ni v th ca sng?
A. ng hnh sin thi gian ca mt im l th dao ng ca im .
56
B. th dao ng ca mt im trn dy l mt ng sin c cng chu k T vi
ngun.
C. ng hnh sin khng gian vo mt thi im biu th dng ca mi trng vo thi
im .
D. ng hnh sin khng gian c chu k bng chu k T ca ngun.
Cu 17.Pht biu no sau y v sng c l khng ng?
A. Sng c hc l qu trnh lan truyn dao ng c hc trong mt mi trng vt cht.
B. Sng ngang l sng c cc phn t mi trng dao ng theo phng ngang.
C. Sng dc l sng c cc phn t mi trng dao ng theo phng trng vi
phng truyn sng.
D. Bc sng l qung ng sng truyn c trong mt chu k dao ng ca sng.
Cu 18.Tc truyn sng c (thng thng) khng ph thuc vo
A. tn s v bin ca sng.
B. nhit ca mi trng v tn s ca sng.
C. bn cht ca mi trng lan truyn sng.
D. bin ca sng v bn cht ca mi trng.
Cu 19.Bc sng l
A. qung ng sng truyn c trong mt chu k dao ng ca sng.
B. khong cch gia hai im trn phng truyn sng lun dao ng cng pha vi
nhau.
C. l qung ng sng truyn c trong mt n v thi gian.
D. khong cch gia hai im trn phng truyn sng gn nhau nht lun c cng li
vi nhau.
Cu 20.Khi sng m i t mi trng khng kh vo mi trng rn
A. bin sng tng ln. B. tn s sng tng ln.
C. nng lng sng tng ln. D. bc sng tng ln.
Cu 21.Khi sng m truyn t khng kh vo nc th bc sng
A. tng. B. gim.
C. khng i. D. gim sau tng.
Cu 22.Sng c l
A. s co dn tun hon gia cc phn t ca mi trng.
B. nhng dao ng c lan truyn trong mi trng.
C. chuyn ng tng i ca vt ny so vi vt khc.
D. s truyn chuyn ng c trong khng kh.
Cu 23.Bc sng l
A. qung ng m mi phn t ca mi trng i c trong 1 giy.
B. khong cch gia hai phn t ca sng dao ng ngc pha.
C. khong cch gia hai phn t sng gn nht trn phng truyn sng dao ng cng
pha.
57
Chng 2 Sng c hc
D. khong cch gia hai v tr xa nhau nht ca mi phn t ca sng.
Cu 24.Chn cu ng. Sng ngang l sng
A. lan truyn theo phng nm ngang.
B. trong c cc phn t sng dao ng theo phng nm ngang.
C. trong cc phn t sng dao ng theo phng vung gc vi phng truyn
sng.
D. trong cc phn t sng dao ng theo cng mt phng vi phng truyn sng.
Cu 25.Chn phng n SAI. Bc sng l
A. qung ng sng truyn i c trong mt chu k.
B. khong cch gia hai ngn sng gn nht trn phng truyn sng.
C. khong cch gia hai im ca sng c li bng khng cng mt thi im.
D. khong cch gia hai im ca sng gn nht c cng pha dao ng.
Cu 26.Phng trnh sng c dng
A. x = Acos(t + ). B. x = Acos(t x/).
C. x = Acos2(t/T x/). D. x = Acos(t/T ).
Cu 27.Bin sng ti mt im nht nh trong mi trng sng truyn qua
A. l bin dao ng ca cc phn t vt cht ti .
B. t l nng lng ca sng ti .
C. bin dao ng ca ngun.
D. t l vi bnh phng tn s dao ng.
Cu 28.Khi sng truyn qua cc mi trng vt cht, i lng khng thay i l
A. Nng lng sng. B. Bin sng.
C. Bc sng. D. Tn s sng.
Cu 29.Mt sng c hc c tn s f lan truyn trong mi trng vt cht n hi vi
tc v, khi bc sng c tnh theo cng thc
A. = vf. B. = v/f . C. = 3vf. D. = 2v/f.
Cu 30.Sng ngang truyn c trong cc mi trng
A. rn v mt cht lng. B. rn , lng v kh.
C. lng v kh. D. rn v kh.
im M v N trn dy cho thy, khi im M v tr cao nht hoc thp nht th im N
qua v tr cn bng v ngc li khi N v tr cao nht hoc thp nht th im M qua
v tr cn bng. lch pha gia hai im l
im M v N trn dy cho thy, chng cng i qua v tr cn bng mt thi im
nhng theo hai chiu ngc nhau. lch pha gia hai im l
58
Cu 33.Sng c hc truyn trong mi trng vt cht ng nht qua im A ri n
im B th
A. chu k dao ng ti A khc chu k dao ng ti B.
B. dao ng ti A tr pha hn ti B.
C. bin dao ng ti A ln hn ti B.
D. tc truyn sng ti A ln hn ti B.
Cu 34.Hai im M v N trn phng truyn sng cch nhau mt khong 3/4 bc
sng (sng truyn theo chiu t M n N) th
A. khi M c th nng cc i th N c ng nng cc tiu.
B. khi M c li cc i dng th N c vn tc cc i dng.
C. khi M c vn tc cc i dng th N c li cc i dng.
D. li dao ng ca M v N lun lun bng nhau v ln.
Cu 35.Mt sng ngang c bc sng truyn trn si dy di, qua im M ri n
im N cch nhau 65,75. Ti mt thi im no M c li m v ang chuyn
ng i xung th im N ang c li
Cu 36.Mt sng c hc c bin khng i A, bc sng . Vn tc dao ng
cc i ca phn t mi trng bng 2 ln tc truyn sng khi:
A. = A. B. = 2A. C. = A/2. D. = A/4.
cc i ca phn t mi trng bng 4 ln tc truyn sng khi:
A. = A. B. = 2A. C. = A/2. D. = A/4.
cc i ca phn t mi trng bng tc truyn sng khi:
A. = A. B. = 2A. C. = A/2. D. = A/4.
Cu 39.Trn mt h rng, mt ci phao nh ni trn mt nc ti mt ngn sng
dao ng vi ph-ng trnh u = 5cos(4t + /2) (cm, t). Vo bui ti, ngi ta chiu
sng mt h bng nhng chp sng u n c 0,5 s mt ln. Khi quan st s thy
ci phao
A. dao ng vi bin 5 cm nhng tin dn ra xa ngun.
B. dao ng ti mt v tr xc nh vi bin 5 cm.
C. dao ng vi bin 5 cm nhng tin dn li ngun.
D. khng dao ng.
Cu 40.Ti mt im A trn mt thong ca mt cht lng yn tnh, ngi ta nh
xung u t cc git nc ging nhau cch nhau 0,01 (s), to ra sng trn mt nc.
59
Chng 2 Sng c hc
Chiu sng mt nc bng mt n nhp nhy pht ra 25 chp sng trong mt giy.
Hi khi ngi ta s quan st thy g?
A. Mt nc phng lng. B. Dao ng.
C. Mt nc sng snh. D. gn li, gn lm ng yn.
Cu 41.(H-2008) Mt sng c lan truyn trn mt ng thng t im O n
im M cch O mt on d. Bit tn s f, bc sng v bin a ca sng khng i
trong qu trnh sng truyn. Nu phng trnh dao ng ca phn t vt cht ti im
M c dng u M (t) = asin2ft th phng trnh dao ng ca phn t vt cht ti O l
A. u 0 (t) = asin2(ft d/). B. u 0 (t) = asin2(ft + d/).
C. u 0 (t) = asin(ft d/). D. u 0 (t) = asin(ft d/).
Giao thoa sng dng
Cu 42.Mt si dy di 2L c ko cng hai u c nh. Kch thch trn dy c
sng dng ngoi hai u l hai nt ch cn im chnh gia C ca si dy l nt. M v
N l hai im trn dy i xng nhau qua C. Dao ng ti cc im M v N s c bin
A. nh nhau v cng pha. B. khc nhau v cng pha.

C. nh nhau v ngc pha nhau. D. khc nhau v ngc pha nhau.
Cu 44.iu kin c sng dng trn mt si dy n hi c hai u c nh l
di ca dy bng
A. mt s nguyn ln bc sng.
B. mt s chn ln mt phn t bc sng.
C. mt s l ln na bc sng.
D. mt s chn ln na bc sng.
Cu 45.Hai ngun A v B trn mt nc dao ng cng pha, O l trung im AB
dao ng vi bin 2a. Cc im trn on AB dao ng vi bin A 0 (0 < A 0 <
2a) cch u nhau nhng khong khng i x nh hn bc sng . Gi tr x l
A. /8. B. /12. C. /4. D. /6.
Cu 46.Ta quan st thy hin tng g khi trn mt si dy c sng dng?
A. Tt c cc phn t ca dy u ng yn.
B. Trn dy c nhng bng sng xen k vi nt sng.
C. Tt c cc phn t trn dy u dao ng vi bin cc i.
D. Tt c cc phn t trn dy u chuyn ng vi cng Tc .
Cu 47.Khi sng dng trn si dy n hi th
A. tt c cc im ca si dy u dng dao ng
60
B. ngun pht sng dao ng.
C. trn dy c nhng im dao ng vi bin cc i xen k vi nhng im ng
yn.
D. trn dy ch cn sng phn x, cn sng ti b dng li.
Cu 48.Sng dng xy ra trn dy n hi c hai u c nh khi
A. chiu di ca dy bng mt phn t bc sng
B. bc sng gp ba chiu di ca dy.
C. chiu di ca dy bng mt s nguyn ln na bc sng.
D. chiu di ca dy bng mt s l ln na bc sng.
Cu 49.Sng truyn trn mt si dy hai u c nh c bc sng . Mun c sng
dng trn dy th chiu di l ca dy phi c gi tr no di y?
A. l = /4. B. l = /2. C. l = 2/3. D. l = 2.
Cu 50.Trn mt si dy c chiu di l, hai u c nh, ang c sng dng. Trn
dy c mt bng sng. Bit Tc truyn sng trn dy l v khng i. Tn s ca
sng l
A. v/l. B. v/(4l). C. 2v/l. D. v/(2l).
Cu 51.Xt sng dng trn mt si dy n hi rt di, ti A mt bng sng v ti B
mt nt sng. Quan st cho thy gia hai im A v B cn c thm mt bng. Khong
cch A v B bng bao nhiu ln bc sng
A. nm phn t B. na bc sng C. mt phn t D. ba phn t
Cu 52.Xt sng dng trn mt si dy n hi rt di, ti A mt bng sng v ti B
mt nt sng. Quan st cho thy gia hai im A v B cn c thm mt nt. Khong
cch A v B bng bao nhiu ln bc sng
A. nm phn t B. na bc sng C. mt phn t D. ba phn t
Cu 53.Trn mt dy c sng dng m cc tn s trn dy theo quy lut:
f 1 :f 2 :f 3 :........:f n = 1:2:3:.........:n. S nt v s bng trn dy l:
A. S nt bng s bng tr 1. B. S nt bng s bng cng 1.
C. S nt bng s bng. D. S nt bng s bng tr 2.
Cu 54.Mt sng c hc truyn trn mt si dy rt di th mt im M trn si c
vn tc dao ng bin thin theo phng trnh v M = 20sin(10t + ) (cm/s). Gi cht
mt im trn dy sao cho trn dy hnh thnh sng dng, khi b rng mt bng
sng c ln l:
A. 8 cm. B. 6 cm. C. 16 cm. D. 4 cm.
Cu 55.Mt sng c lan truyn trn mt dy n hi gp u dy c nh th phn x
tr li, khi
A. sng phn x c cng tn s v cng bc sng vi sng ti.
B. sng phn x lun giao thoa vi sng ti v to thnh sng dng.
C. sng phn x lun cng pha vi sng ti.
D. sng phn x lun ngc pha vi sng ti.
61
Chng 2 Sng c hc
Cu 57.Mt si dy n ghi ta c gi cht 2 u v ang dao ng, trn dy c
sng dng. Ti thi im si dy dui thng th vn tc tc thi theo phng vung
gc vi dy ca mi im dc theo dy (tr 2 u dy)
A. cng hng ti mi im. B. ph thuc vo v tr tng im.
C. khc khng ti mi im. D. bng khng ti mi im.
Cu 58.(C-2010) Mt si dy chiu di l cng ngang, hai u c nh. Trn dy
ang c sng dng vi n bng sng, tc truyn sng trn dy l v. Khong thi gian
gia hai ln lin tip si dy dui thng l
A. v/(nl). B. (nv(/2l). C. l/(2nv). D. l/(nv).
Cu 59.Mt si dy n hi c treo thng ng vo mt im c nh, u kia
t do. Ngi ta to ra sng dng trn dy vi tn s b nht l f 1 . li c sng dng,
phi tng tn s ti thiu n gi tr f 2 = kf 1 . Gi tr k bng
A. 4. B. 3. C. 6. D. 2.
Cu 60.Sng dng trn mt si dy n hi rt di c bc sng . Quan st ti 2
im A v B trn dy, ngi ta thy A l nt v B l bng. Xc nh s nt v s bng
trn on AB (k c A v B).
A. s nt = s bng = 2.(AB/) + 0,5. B. s nt + 1 = s bng = 2.(AB/) + 1.
C. s nt = s bng + 1 = 2.(AB/) + 1. D. s nt = s bng = 2.(AB/) + 1.
im A v B trn dy, ngi ta thy A l nt v B cng l nt. Xc nh s nt v s
bng trn on AB (k c A v B).
im A v B trn dy, ngi ta thy A v B u l bng. Xc nh s nt v s bng
trn on AB (k c A v B).
Cu 63.Sng dng trn si dy n hi di c bc sng , ti im O l mt nt.
Ti N trn dy gn O nht c bin dao ng bng mt na bin ti bng. Xc
nh ON.
A. /12. B. /6. C. /24. D. /4.
62
Cu 64.Mt si dy n hi cng ngang, ang c sng dng n nh chu k T v

bc sng . Trn dy, A l mt im nt, B l mt im bng gn A nht, C l im
thuc AB sao cho AB = 3AC. Khong thi gian ngn nht gia hai ln m li dao
ng ca phn t ti B bng bin dao ng ca phn t ti C l
A. T/4. B. T/6. C. T/3. D. T/8.
Cu 65.Trong th nghin giao thoa nh sng, khi hai ngun kt hp cng pha th vn
sng trung tm trn mn nm cch u hai ngun. Nu lm cho hai ngun kt hp lch
pha nhau th vn sng chnh gia s
A. x dch v pha ngun tr pha hn. B. x dch v pha ngun sm pha hn.
C. khng cn vn giao thoa na. D. vn nm gia trng giao thoa.
S 1 v S 2 , nhng im nm trn ng trung trc s
A. dao ng vi bin b nht.
B. ng yn, khng dao ng.
C. dao ng vi bin ln nht.
D. dao ng vi bin c gi tr trung bnh.
Cu 67.Trong qu trnh giao thoa sng, dao ng tng hp ti M chnh l s tng
hp cc sng thnh phn. Gi l lch pha ca hai sng thnh phn ti M, d 2 , d 1
l khong cch t M n hai ngun sng (vi k l s nguyn v l bc sng ). Bin
dao ng ti M t cc i khi
A. = 0,5(2k + 1). B. = 2k.
C. d 2 d 1 = k. D. = (2k + 1).
Cu 68. hai sng pht ra t hai ngun kt hp dao ng ngc pha, khi gp nhau
ti mt im trong mt mi trng c tc dng tng cng nhau th hiu s ng i
ca chng phi bng
A. mt s nguyn ln bc sng. B. mt s l ln na bc sng.
C. mt s nguyn ln na bc sng. D. mt s l ln bc sng.
S 1 v S 2 , nhng im nm trn ng trung trc s
A. dao ng vi bin b nht. B. ng yn, khng dao ng.
C. dao ng vi bin ln nht. D. dao ng vi bin c gi tr trung bnh.
Cu 70.Trong mt th nghim v giao thoa sng trn mt nc, hai ngun kt hp A,
B dao ng cng pha cng tn s 25 Hz. Ti mt im M trn mt nc cch cc
ngun A, B nhng khong ln lt l d 1 v d 2 . Tc truyn sng l 100 (cm/s). Xc
nh iu kin M nm trn ng cc tiu (vi m l s nguyn)
A. d 1 - d 2 = 4m + 1 cm. B. d 1 - d 2 = 4m + 2 cm.
C. d 1 - d 2 = 2m + 1 cm. D. d 1 - d 2 = 2m - 1 cm.
63
Chng 2 Sng c hc
B dao ng cng pha cng tn s 20 Hz. Ti mt im M trn mt nc cch cc
nh iu kin M nm trn ng cc i (vi m l s nguyn)
A. d 1 - d 2 = 4m + 1 cm. B. d 1 - d 2 = 4m + 2 cm.
C. d 1 - d 2 = 5m cm. D. d 1 - d 2 = 5m - 1 cm.
Cu 72.Ti hai im A v B trn mt cht lng c hai ngun pht sng dao ng vi
cc phng trnh ln lt l u 1 = a 1 cos(t + /2) v u 2 = a 2 cos(t - /2). Bc sng
to ra l 4 cm. Mt im M trn mt cht lng cch cc ngun ln lt l d 1 v d 2 . Xc
nh iu kin M nm trn cc tiu? (vi k l s nguyn)
A. d 1 - d 2 = 4k + 2 cm. B. d 1 - d 2 = 4k cm.
C. d 1 - d 2 = 2k cm. D. d 1 - d 2 = 2k - 1 cm.
B dao ng ngc pha cng tn s 20 Hz. Ti mt im M trn mt nc cch cc
nh iu kin M nm trn ng cc i (vi k l s nguyn)
A. d 1 - d 2 = 4k + 1 cm. B. d 1 - d 2 = 4k + 2 cm.
C. d 1 - d 2 = 5k + 2,5 cm. D. d 1 - d 2 = 5k cm.
Cu 74.Ti hai im A v B trn mt cht lng c hai ngun pht sng dao ng vi
cc phng trnh ln lt l u 1 = a 1 cos(t + /2) v u 2 = a 2 cos(t + ). Bc sng to
ra l 4 cm. Mt im M trn mt cht lng cch cc ngun ln lt l d 1 v d 2 . Xc
nh iu kin M nm trn cc tiu? (vi m l s nguyn)
A. d 1 - d 2 = 4m + 2 cm. B. d 1 - d 2 = 4m + 1 cm.
C. d 1 - d 2 = 2m + 1 cm. D. d 1 - d 2 = 2m - 1 cm.
Cu 75.Ti hai im A v B trn mt cht lng c hai ngun pht sng dao ng
theo phng thng ng vi cc phng trnh ln lt l u 1 = a 1 cos(50t + /2) v u 2
= a 2 cos(50t + ). Tc truyn sng trn mt cht lng l 1 (m/s). Mt im M trn
mt cht lng cch cc ngun A v B ln lt l d 1 v d 2 . Xc nh iu kin M
nm trn cc i? (vi m l s nguyn)
A. d 1 - d 2 = 4m + 2 cm. B. d 1 - d 2 = 4m + 1 cm.
C. d 1 - d 2 = 4m - 1 cm. D. d 1 - d 2 = 2m - 1 cm.
Cu 76.Ti hai im A v B kh gn nhau trn mt cht lng c hai ngun pht sng
kt hp. Ngun sng ti A sm pha hn ngun sng ti B l /2. im M trn mt cht
lng cch A v B nhng on tng ng l d 1 v d 2 s dao ng vi bin cc i,
nu (k l s nguyn, l bc sng).
A. d 2 - d 1 = k. B. d 2 - d 1 = (k + 0,25).
C. d 1 - d 2 = (k + 0,5). D. d 1 - d 2 = (k + 0,25).
64
Cu 77.Giao thoa gia hai ngun kt hp trn mt nc ngi ta thy im M ng

yn, c hiu ng i n hai ngun l n (n l s nguyn). lch pha ca hai ngun
bng mt
A. s nguyn ln 2. B. s nguyn ln .
C. s l ln /2. D. s l ln .
Cu 78.Giao thoa gia hai ngun kt hp trn mt nc ngi ta thy im M ng
yn, c hiu ng i n hai ngun l (n + 0,5) (n l s nguyn). lch pha ca hai
ngun bng mt
A. s nguyn ln 2. B. s nguyn ln .
C. s l ln /2. D. s l ln .
Cu 79.Giao thoa gia hai ngun kt hp A v B trn mt nc vi cc phng trnh
ln lt l u 1 = a 1 cost v u 2 = a 2 cos(t + ). im M dao ng cc i, c hiu
ng i n hai ngun l MA - MB = mt phn t bc sng. Gi tr KHNG th
bng
A. 1,5. B. -2,5. C. -1,5. D. -0,5.
ln lt l u 1 = a 1 cost v u 2 = a 2 cos(t + ). im M dao ng cc tiu, c hiu
ng i n hai ngun l MA - MB = mt phn t bc sng. Gi tr KHNG th
bng
A. -1,5. B. -2,5. C. 1,5. D. 0,5.
ln lt l u 1 = a 1 cost v u 2 = a 2 cos(t + ). im M dao ng cc i, c hiu
ng i n hai ngun l MA - MB = mt phn ba bc sng. Gi tr KHNG th
bng
A. 10/3. B. 2/3. C. -2/3. D. 4/3.
ln lt l u 1 = a 1 cost v u 2 = a 2 cos(t + ). im M dao ng cc tiu, c hiu
ng i n hai ngun l MA - MB = mt phn ba bc sng. Gi tr KHNG th
bng
A. -/3. B. 7/3. C. /3. D. -5/3.
Cu 83.Khong cch ngn nht t trung im O ca AB (A v B l cc ngun kt
hp cng pha) n mt im dao ng vi bin cc i trn on AB l (SGK VL
12):
A. /2 B. /4 C. 3/4 D.
Cu 84.Khong cch ngn nht t trung im O ca AB (A v B l cc ngun kt
hp cng pha) n mt im dao ng vi bin cc tiu trn on AB l (SGK VL
12):
65
Chng 2 Sng c hc
A. /2 B. /4 C. 3/4 D.
Cu 85.Hai ngun dao ng kt hp S 1 , S 2 gy ra hin tng giao thoa sng trn
mt thong cht lng. Nu tng tn s dao ng ca hai ngun S 1 v S 2 ln 2 ln th
khong cch gia hai im lin tip trn S 1 S 2 c bin dao ng cc tiu s thay i
nh th no? Coi tc truyn sng khng i.
A. Tng ln 2 ln. B. Khng thay i. C. Gim i 2 ln. D. Tng ln 4 ln.
Cu 86.Hai ngun A v B trn mt nc dao ng cng pha, O l trung im AB
dao ng vi bin 2a. Cc im trn on AB dao ng vi bin A 0 (0 < A 0 <
2a) cch u nhau nhng khong khng i x nh hn bc sng . Gi tr x l
A. /8. B. /12. C. /4. D. /6.
Sng m
Cu 87.Hai m thanh c m sc khc nhau l do
A. c tc truyn m khc nhau.
B. c s lng v cng cc ha m khc nhau.
C. cao v to khc nhau.
D. c tn s khc nhau.
Cu 88.Hai m thanh c m sc khc nhau l do
A. c tn s khc nhau.
B. cao v to khc nhau.
C. s lng cc ha m trong chng khc nhau.
D. s lng v cng cc ha m trong chng khc nhau.
Cu 89.m thanh do ngi hay mt nhc c pht ra c th c biu din theo
thi gian c dng
A. ng cong bt k. B. ng hnh sin.
C. ng th hm cos. D. bin thin tun hon.
Cu 90.m do mt chic n bu pht ra
A. nghe cng trm khi bin m cng nh v tn s m cng ln.
B. nghe cng cao khi mc cng m cng ln.
C. c m sc ph thuc vo dng th dao ng ca m.
D. c cao ph thuc vo hnh dng v kch thc hp cng hng.
Cu 91.Pht biu no sau y khng ng?
A. Sng m trong khng kh l sng dc.
B. Tai con ngi ch c th nghe c nhng m c tn s trong khong t 16Hz n 20kHz.
C. V bn cht vt l th sng m, sng siu m v sng h m u l sng c.
D. Sng siu m l sng m tai ngi khng nghe thy c.
Cu 92.Gi nguyn cng sut pht m ca mt chic loa nhng tng dn tn s ca
m thanh m my pht ra t 50 Hz n 20 kHz. Nhng ngi c thnh gic bnh
thng s nghe c m vi cm gic
66
A. to dn ri nh li. B. c to nh khng i.
C. to dn. D. nh dn.
Cu 93.Cm gic v m ph thuc nhng yu t no sau y?
A. Ngun m v mi trng truyn m.
B. Ngun m v tai ngi nghe.
C. Mi trng truyn m v tai ngi nghe.
D. Tai ngi nghe v thn kinh thnh gic.
Cu 94. cao ca m ph thuc vo yu t no sau y?
A. n hi ca m. B. Bin dao ng ca ngun m
C. Tn s ca ngun m. D. th dao ng ca ngun m.
Cu 95.i vi m c bn v ho m bc 2 do cng mt dy n pht ra th
A. ho m bc 2 c cng ln hn cng m c bn.
B. tn s ho m bc 2 gp i tn s m c bn.
C. tn s m c bn ln gp i tn s ho m bc 2.
D. tc m c bn gp i tc ho m bc 2.
Cu 96.Tai con ngi c th nghe c nhng m c mc cng m trong
khong
A. t 0 dB n 1000 dB. B. t 10 dB n 100 dB.
C. t -10 dB n 100 dB. D. t 0 dB n 130 dB.
Cu 97.Hp cng hng c tc dng
A. lm tng tn s ca m. B. lm gim bt cng m.
C. lm tng cng ca m. D. lm gim cao ca m.
Cu 98.Trong cc nhc c, hp n c tc dng
A. lm tng cao v to ca m.
B. gi cho m pht ra c tn s n nh.
C. va khuch i m, va to ra m sc ring ca m do n pht ra.
D. trnh c tp m v ting n lm cho ting n trong tro.
Cu 99.Tc truyn m
A. ph thuc vo cng m.
B. ph thuc vo to ca m.
C. khng ph thuc vo nhit ca mi trng.
D. ph thuc vo tnh n hi v khi lng ring ca mi trng.
Cu 100.m ca mt ci n ghi ta v ca mt ci kn pht ra m tai ngi phn
bit c khc nhau th khng th c cng
A. cng m. B. mc cng m.
C. tn s m. D. th dao ng m.
Cu 101.Lng nng lng sng m truyn trong 1 n v thi gian qua mt n v
din tch t vung gc vi phng truyn l:
A. to ca m. B. cng m.
67
Chng 2 Sng c hc
C. mc cng m. D. cng sut m.
Cu 102.Pht biu no sau y l ng?
A. m c cng ln th tai c cm gic m lun to.
B. m c tn s ln th tai c cm gic m lun to.
C. m to hay nh ph thuc vao mc cng m v tn s m .
D. m c cng nh th tai c cm gic m lun b.
Cu 103.Chn cu sai.
A. Tc truyn sng m ph thuc vo nhit .
B. Sng m v sng c c cng bn cht vt l.
C. Sng m ch truyn c trong mi trng kh v lng.
D. Sng m c tn s nh hn 16Hz l h m.
Cu 104.Khi cng m tng ln 10n ln, th mc cng m s:
A. Tng thm 10n dB. B. Tng ln 10n ln.
C. Tng thm 10n dB. D. Tng ln n ln.
Cu 105.Hai nhc c m hp cng hng ging nhau cng pht ra cng mt m c
bn, nhng c cc ho m khc nhau th m tng hp s c
A. cao khc nhau. B. dng th dao ng ging nhau.
C. m sc khc nhau. D. to nh nhau.
Cu 106.Mt ngi nghe thy m do mt nhc c pht ra c tn s f v ti v tr
ngi cng m I. Nu tn s v cng m l f = 10f v I = 10I th ngi y
nghe thy m c
A. cao tng 10 ln. B. to tng 10 ln.
C. to tng thm 10 (dB). D. cao tng ln.
Cu 107.Chn cu sai.
A. Ngng nghe ca tai ph thuc vo tn s ca m
B. Tc truyn sng m ph thuc vo nhit
C. Sng m v sng c c cng bn cht vt l
D. Sng m truyn trn b mt vt rn l sng dc
Cu 108.Chn cu SAI trong cc cu sau
A. i vi tai con ngi, cng m cng ln th m cng to
B. Cm gic nghe m to hay nh ch ph thuc vo cng m
C. Cng mt cng m tai con ngi nghe m cao to hn nghe m trm
D. Ngng au hu th khng ph thuc vo tn s ca m
Cu 109.Chn phng n sai.
A. Ngun nhc m l ngun pht ra m c tnh tun hon gy cm gic d chu cho
ngi nghe
B. C hai loi ngun nhc m chnh c nguyn tc pht m khc nhau, mt loi l cc
dy n, loi khc l cc ct kh ca so v kn.
68
C. Mi loi n u c mt bu n c hnh dng nht nh, ng vai tr ca hp cng
hng.
D. Khi ngi ta thi kn th ct khng kh trong thn kn ch dao ng vi mt tn s
m c bn hnh sin.
Cu 110.Sng siu m khng s dng c vo cc vic no sau y?
A. Dng soi cc b phn c th.
B. Dng ni soi d dy.
C. Pht hin khuyt tt trong khi kim loi.
D. Thm d: n c; y bin.
Cu 111.Kt lun no khng ng vi m nghe c?
A. m nghe cng cao nu chu k m cng nh.
B. m nghe c l cc sng c c tn s t 16 Hz n 20000 Hz.
C. m sc, to, cao, cng v mc cng m l cc c trng sinh l ca
m.
D. m nghe c c cng bn cht vi siu m v h m.
Cu 112.Pht biu no sau y khng ng ?
A. V bn cht vt l th sng m, sng siu m, sng h m u l sng c.
B. Sng siu m l sng m m tai ngi khng nghe thy c.
C. Dao ng m c tn s trong min t 16 Hz n 20 kHz.
D. Sng m l sng dc.
Cu 113.Tc truyn m trong mt mi trng s:
A. c gi tr nh nhau vi mi mi trng.
B. tng khi n hi ca mi trng cng ln.
C. gim khi khi lng ring ca mi trng tng.
D. c gi tr cc i khi truyn trong chn khng.
Cu 114.(H-2008) Mt l thp mng, mt u c nh, u cn li c kch thch
dao ng vi chu k khng i v bng 0,08 s. m do l thp pht ra l
A. m m tai ngi nghe c B. nhc m
C. h m D. siu m
Cu 115.Mc cng m c tnh bng cng thc:
A. L(B) = lg(I/I 0 ). B. L(B) = 10.lg(I/I 0 ).
C. L(dB) = lg(I/I 0 ). D. L(B) = 10.lg(I 0 /I).
Cu 116.Vi I 0 l cng m chun, I l cng m. Khi mc cng m L =
2 Ben th:
A. I = 2I 0 . B. I = 0,5.I 0 . C. I = 102I 0 . D. I = 10-2I 0 .
Cu 117.(H-2011) Mt ngun im O pht sng m c cng sut khng i trong
mt mi trng truyn m ng hng v khng hp th m. Hai im A, B cch
ngun m ln lt l r 1 v r 2 . Bit cng m ti A gp 4 ln cng m ti B. T
s r 2 /r 1 bng
69
Chng 2 Sng c hc
A. 4. B. 0,5. C. 0,25. D. 2.
Cu 118.Mt ngun m im pht sng m vo trong khng kh ti hai im M, N
cch ngun m ln lt l 10 m v 20 m. Gi a M , a N l bin dao ng ca cc phn
t vt cht ti M v N. Coi mi trng l hon ton khng hp th m. Gi s ngun
m v mi trng u ng hng. Chn phng n ng.
A. a M = 2a N . B. a M = a N 2. C. a M = 4a N . D. a M = a N .
Cu 119.Khong cch t im A n ngun m gn hn 10n ln khong cch t
im B n ngun m. Biu thc no sau y l ng khi so snh mc cng m ti
A l L A v mc cng m ti B l L B ?
A. L A = 10nL B . B. L A = 10nL B .
C. L A - L B = 20n (dB). D. L A = 2nL B .
Cu 120.Sng m dng trong mt ct kh AB, u A h, u B bt kn (B lun l
mt nt sng) c bc sng . Bit rng nu t tai ti A th m nghe c l to nht.
Tnh s nt v s bng trn on AB (k c A v B).
A. s nt = s bng = 2.(AB/) + 0,5. C. s nt + 1 = s bng = 2.(AB/) + 1.
B. s nt = s bng + 1 = 2.(AB/) + 1. D. s nt = s bng = 2.(AB/) + 1.
Cu 121.Sng m dng trong mt ct kh AB, u A h, u B bt kn (B lun l
mt nt sng) c bc sng . Nu t tai ti A th m khng nghe c. Xc nh s
nt v s bng trn on AB (k c A v B).
Cu 122.(C - 2014) Khi ni v sng m, pht biu no sau y sai?
A. Siu m c tn s ln hn 20000 Hz.
B. H m c tn s nh hn 16 Hz.
C. n v ca mc cng m l W/m2.
D. Sng m khng truyn c trong chn khng.
70
Chng 3. IN XOAY CHIU
A. Tm tt l thuyt
I. I CNG V DNG IN XOAY CHIU
1. Khi nim v dng in xoay chiu
Dng in xoay chiu l dng in c cng l hm s sin hay csin ca thi
gian: i I0 cos( t + i )
=
Trong : I 0 > 0 c gi l gi tr cc i ca dng in tc thi;
> 0 c gi l tn s gc;
T = 2/ c gi l chu k ca i;
f = 1/T gi l tn s ca i
t + i gi l pha ca i
in p xoay chiu l in p bin thin theo hm s sin hay csin ca thi gian:
=u U0 cos( t + u ) .
lch pha gia in p so vi dng in qua mch: = u - i . lch pha
ny ph thuc vo tnh cht ca mch in.
2. Nguyn tc to ra dng in xoay chiu
Cho mt cun dy dn dt kn hnh trn, quay u vi tc gc quanh mt
trc nh ng phng vi cun dy t trong mt t trng u B c phng vung
gc vi trc quay. Khi trong cun dy s xut hin mt dng in xoay chiu.
Gi s ti thi im ban u, php tuyn ca mt
khung v t trng hp vi nhau mt gc , n thi

im t, gc hp bi gia chng l (t + ), t thng qua B
mch l: NBS cos ( t + )
=

Theo nh lut Faraday ta c: B
d
e=
N BS sin (t + ) .
= n
dt
Nu vng dy kn v c in tr R th dng in

B
N BS
cng bc trong
= mch: i sin (t + )
R
N BS
t I 0 = . Ta
= c i I0 sin ( t + )
R
Trong mt chu k T dng in xoay chiu i chiu 2 ln, trong mi giy dng
in xoay chiu i chiu 2f ln.
3. Gi tr hiu dng
Gi s cho dng in i = I 0 cost qua in tr th cng sut tc thi:
= =
p Ri 2
RI 0 2 cos 2 t
71
Chng 1 in xoay chiu
2
1 I
Cng sut trung bnh trong 1 chu k: P= p= RI cos =
2
t RI . = R. 0
2 2
2
0 0
2
Ta c th a v dng dng in khng i: P = RI 2
I0
Vy I = gi l dng in hiu dng
2
Cng hiu dng ca dng in xoay chiu bng cng ca mt dng
in khng i, sao cho khi i qua cng mt in tr R th cng sut tiu th trong R
bi hai dng in l nh nhau.
I0 U0
Cng hiu dng v in p hiu dng: I = ;U= .
2 2
Ampe k v vn k o cng dng in v in p xoay chiu da vo tc
dng nhit ca dng in nn gi l ampe k nhit v vn k nhit, s ch ca chng l
cng hiu dng v in p hiu dng ca dng in xoay chiu.
Khi tnh ton, o lng, ... cc mch in xoay chiu, ch yu s dng cc gi
tr hiu dng.
II. CC MCH IN XOAY CHIU CH R, CH L, CH C
1. Mch xoay chiu ch c in tr
t mt in p xoay chiu u = U o cost vo hai u on mch ch c in
tr thun R. Trong tng khong thi gian rt nh, in p v cng dng in coi
nh khng i, ta c th p dng nh lut m nh i vi dng in khng i chy
u U0
trn on mch c in tr thun R: =
i = cos=
t I 0 cost
R R
Nh vy, cng dng in trn in tr thun bin thin cng pha pha vi
U0
in p gia hai u in tr v c bin xc nh bi : I 0 = (4)
R
2. Mch xoay chiu ch c t in

a. Th nghim
Khi kha K m n sng
v K ng n sng hn. Vy t
in cho dng in xoay chiu
i qua v t in c in tr cn
tr i vi dng in xoay chiu.
72
b) Gi tr tc thi ca cng dng in v in p
Gi s gia hai bn t in M v N c in p xoay chiu: u = U o sint.
in tch trn bn M thi im t l: q = Cu
= CU o sint.
Quy c chiu dng ca dng in l chiu t A ti
dq
M th i = .
dt
d
Do : i
= = ( CU 0sint ) CU 0 cost
dt
hay i = I o cost vi I o = CU o l bin ca dng in qua t in.

= 0 sin t
V u U= U 0 cos t nn ta thy cng dng in qua t in
2
bin thin sm pha /2 so vi in p gia hai bn t in vi I o = CU o .
1 U
Nu t Z C = th I =
C ZC
l cng thc nh lut m cho on mch xoay chiu ch c t in. i
vi dng in xoay chiu tn s gc , i lng Z C gi vai tr tng t nh in tr
i vi dng in khng i v c gi l dung khng ca t in.
n v ca dung khng cng l n v ca in tr (m).
T in c tc dng cn tr dng in xoay chiu ng thi cng c tc dng
lm cho cng dng in tc thi sm pha /2 so vi in p tc thi.
3. Mch xoay chiu ch c cun cm thun
Cun dy dn c t cm L no gi l cun cm. thng l cun dy
dn hoc ng dy dn hnh tr thng, hnh xuyn c nhiu vng dy. in tr r ca
cun dy gi l in tr thun hay in tr hot ng ca n. Nu r khng ng k th
ta gi cun dy l cun cm thun.
a) Th nghim
Trong c ny, L l cun cm thun c li st dch chuyn c. Nh vy,
c th thay i c t cm ca cun cm.
Nu mc A, B vi ngun in mt chiu th sau khi ng hay m kha K,

sng ca n hu nh khng i.
73
Chng 1 in xoay chiu
Nu mc A, B vi ngun in xoay chiu th sau khi kho K ng, n sng
hn r rt so vi khi kho K m. Khi K m, nu ta rt li st ra khi cun cm th
sng ca n tng ln.
Th nghim ny chng t cun cm c tc dng cn tr dng xoay chiu. Tc
dng cn tr ny ph thuc vo t cm ca n.
b) Gi tr tc thi ca cng dng in v hiu in th
Gi s c mt dng in xoay chiu cng : i = I o cost(5)
chy qua cun cm thun c t cm L. Chiu dng ca dng in qua cun cm
c quy c l chiu chy t A ti B.
y l dng in bin thin theo thi gian nn n gy ra trong cun cm mt
di
sut in cm ng: e = L = LI 0sint
dt
in p gia hai im A v B l: u = iR AB e. Trong R AB l in tr ca

on mch, c gi tr bng 0 nn: u = -e = - LI O sint
= u U 0 cos t + vi U o
2
= LI o
Vy cng dng in qua cun cm thun bin thin iu ha cng tn s
nhng tr pha /2 i vi in p gia hai u cun cm vi U o = LI o .
U
Nu t : Z L = L th I =
ZL
y l cng th nh lut m i vi on mch xoay chiu ch c cun cm
thun.
i vi dng in xoay chiu tn s gc , i lng Z L = L ng vai tr
tng t nh in tr i vi dng in khng i v c gi l cm khng. n v
ca cm khng cng l n v ca in tr (m).
Cun cm thun c tc dng cn tr dng in xoay chiu ng thi cng c
tc dng lm cho cng dng in tc thi tr pha /2 so vi in p tc thi.
III. MCH XOAY CHIU C RLC MC NI TIP. CNG HNG IN
1. Phng php gin Fre-nen
a. nh lut v in p tc thi
Nu xt trong khong thi gian rt ngn, dng in trong mch xoay chiu
chy theo mt chiu no , ngha l trong khong thi gian rt ngn dng in l
dng in mt chiu. V vy ta c th p dng cc nh lut v dng in mt chiu
cho cc gi tr tc thi ca dng in xoay chiu.
Trong mch xoay chiu gm nhiu on mch mc ni tip th in p tc thi
gia hai u ca mch bng tng i s cc in p tc thi gia hai u ca tng on
mch y: u = u 1 + u 2 + u 3 +
b. Phng php gin Fre-nen
74
*Mt i lng xoay chiu hnh sin c biu din bng 1 vect quay, c di t l
vi gi tr hiu dng ca i lng .
*Cc vect quay v trong mt phng pha, trong chn mt hng lm gc v mt
chiu gi l chiu dng ca pha tnh gc pha.
*Gc gia hai vect quay bng lch pha gia hai i lng xoay chiu tng ng.
*Php cng i s cc i lng xoay chiu hnh sin (cng f) c thay th bng php
tng hp cc vect quay tng ng.
*Cc thng tin v tng i s phi tnh c hon ton xc nh bng cc tnh ton trn
gin Fre-nen tng ng.
2. Mch c R, L, C mc ni tip
a. nh lut m cho on mch c R, L, C mc ni tip. Tng tr
- in p tc thi hai u on mch: u = U 2 cost
- H thc gia cc in p tc thi trong mch: u =
uR + uL + uC

-Biu din bng cc vect quay: U = U R + U L + UC
Trong : U R = RI, U L = Z L I, U C = Z C I
- Theo gin :
U 2 =U R2 + U LC
2
= R 2 + ( Z L ZC )2 I 2
U U
- Ngha l: I
= =
R + ( Z L ZC )
2 2 Z
(nh lut m trong mch c R, L, C mc ni tip).

Vi Z = R 2 + ( Z L Z C )2
gi l tng tr ca mch.
U LC
b. lch pha gia in p v dng in tan =
UR
U L UC Z L Z C
tan
- Nu ch n du:= =
UR R
+ Nu Z L > Z C > 0: u sm pha so vi i mt gc .
+ Nu Z L < Z C < 0: u tr pha so vi i mt gc .
c. Cng hng in
- Nu Z L = Z C th tan = 0 = 0 : i cng pha vi u.
U
- Lc Z = R I max = .
R
1
- iu kin c cng hng in l: Z L = ZC L = . Hay 2 LC = 1
C
75
Chng 1 in xoay chiu
IV. CNG SUT CA DNG IN XOAY CHIU. H S CNG SUT
1. Cng sut ca mch in xoay chiu
a. Biu thc ca cng sut
- in p hai u mch: u = U 2 cost
- Cng dng in tc thi trong mch: i = I 2 cos(t+ )
- Cng sut tc thi ca mch in xoay chiu:
p = ui = 2UIcostcos(t+ ) = UI[cos + cos(2t+ )]
- Cng sut in tiu t trung bnh trong mt chu k: P = UIcos (1)
- Nu thi gian dng in t >> T, th P cng l cng sut tiu th in trung bnh ca
mch trong thi gian (U, I khng thay i).
b. in nng tiu th ca mch in W = P.t (2)
2. H s cng sut
a. Biu thc ca h s cng sut
- T cng thc (1), cos c gi l h s cng sut.
b. Tm quan trng ca h s cng sut
- Cc ng c, my khi vn hnh n nh, cng sut trung bnh c gi khng i v
bng:
P 2 P2 1
P = UIcos vi cos > 0 I = P=
hp
rI= r
UI cos U cos 2
2
- Nu cos nh P hp s ln, nh hng n sn xut kinh doanh ca cng ty in lc.

c. Tnh h s cng sut ca mch in R, L, C ni tip
R R
cos = hay cos =
Z 2
2 1
R + L
C
2
U R U
- Cng sut trung bnh tiu th trong mch:
= P UI=cos U= R = RI
2
Z Z Z

V. MY PHT IN XOAY CHIU
1. Nguyn tc hot ng ca my pht in xoay chiu
a) Nguyn tc hot ng ca cc loi my pht in xoay
chiu da trn hin tng cm ng in t: khi t thng qua
mt vng dy bin thin iu ha, trong vng dy xut hin
mt sut in ng cm ng xoay chiu.
Nu t thng qua mi vng dy bin thin theo quy
lut 1 = 0 cost v trong cun dy c N vng ging nhau,
76
d
th sut in ng xoay chiu trong cun dy l: e =
N 1
N 0 sint hay
=
dt

0 N cos t
e= (1), trong 0 l t thng cc i qua mt vng dy.
2
Bin ca sut in ng l: E 0 = N 0 (2)
b) C hai cch to ra sut in ng xoay chiu thng dng trong cc my in:
- T trng c nh, cc vng dy quay trong t trng.
- T trng quay, cc vng dy t c nh.
2. My pht in xoay chiu mt pha
a) Cc b phn chnh
Mi my pht in xoay chiu u c hai b phn chnh l phn cm v phn
ng.
- Phn cm l nam chm in hoc nam chm vnh cu. l phn to ra t trng.
- Phn ng l nhng cun dy, trong xut hin sut in ng cm ng khi my hot
ng.
Mt trong hai phn t c nh, phn cn li quay quanh mt trc. Phn c
nh gi l stato phn quay gi l rto.
b) Hot ng
Cc my pht in xoay chiu mt pha c th c cu to theo hai cch:
- Cch th nht: phn ng quay, phn cm c nh.
- Cch th hai: phn cm quay, phn ng c nh.
Cc my c cu to theo cch th nht c stato l nam chm t c nh,
rto l khung dy quay quanh mt trc trong t trng to bi stato.
Cc my c cu to theo cch th hai c rto l nam chm (gm p cp cc),
thng l nam chm in c nui bi dng in mt chiu; stato gm nhiu cun
dy c li st, xp thnh mt vng trn. Cc cun dy ca rto cng c li st v xp
thnh vn trn, quay quanh trc qua tm vng trn vi tc n vng/giy.
Tn s dng in do my pht ra: f = np.
3. My pht in xoay chiu ba pha
a) Dng in xoay chiu ba pha
Dng in xoay chiu ba pha l h thng ba dng in xoay chiu, gy bi ba
sut in ng xoay chiu c cng tn s, cng bin nhng lch pha nhau tng i
mt l 2/3. Nu chn gc thi gian thch hp th biu thc ca cc sut in ng l:
2 2
=
e1 = E0 cos t ; e2 E0 cos t = ; e3 E0 cos t +
3 3
b) Cu to v hot ng ca my pht in xoay chiu ba pha
My pht in xoay chiu ba pha cu to gm stato c ba cun dy ring r,
hon ton ging nhau qun trn ba li st t lch nhau 1200 trn mt vng trn, rto l
mt nam chm in.
77
Chng 1 in xoay chiu
Khi rto quay u, cc sut in ng cm ng xut hin trong ba cun dy c
cng bin , cng tn s nhng lch pha nhau 2/3.
Nu ni cc u dy ca ba cun vi ba mch ngoi (ba ti tiu th) ging
nhau th ta c h ba dng in cng bin , cng tn s nhng lch nhau v pha l
2/3.
c) Cc cch mc mch 3 pha
+ Mc hnh sao
Ba im u ca ba cun dy c ni vi 3 mch ngoi bng 3 dy dn, gi l dy
pha. Ba im cui ni chung vi nhau trc ri
ni vi 3 mch ngoi bng mt dy dn gi l
dy trung ha.
Nu ti tiu th cng c ni hnh sao v ti
i xng (3 ti ging nhau) th cng dng
in trong dy trung ha bng 0.
Nu ti khng i xng (3 ti khng ging nhau) th cng dng in trong dy
trung ho khc 0 nhng nh hn nhiu so vi cng dng in trong cc dy pha.
Khi mc hnh sao ta c: U d = 3 U p (U d l in p gia hai dy pha, U p l in p
gia hai u mt cun ca my pht).
Mng in gia nh s dng mt pha ca mng in 3 pha: n c mt dy nng v
mt dy ngui.
+ Mc hnh tam gic
im cui cun ny ni vi im u ca cun tip theo theo tun t thnh ba
im ni chung. Ba im ni c ni vi 3 mch ngoi bng 3 dy pha.
Cch mc ny i hi 3 ti tiu th phi ging nhau.
d) u im ca dng in xoay chiu 3 pha
+ Tit kim c dy ni t my pht n ti tiu thu.
+ Gim c hao ph trn ng dy.
+ Trong cch mc hnh sao, ta c th s dng c hai in p khc nhau: U d = 3 U p
+ Cung cp in cho ng c ba pha, dng ph bin trong cc nh my, x nghip.
VI. NG C KHNG NG B BA PHA
1. Nguyn tc hot ng ca ng c khng ng b

a) T trng quay. S quay ng b
Khi mt nam chm quay quanh mt trc, t trng do nam
chm gy ra c cc ng sc t quy trong khng gian. l
mt t trng quay. Nu t gia hai cc ca mt nam chm
hnh ch U mt kim nam chm (Hnh 1) v quay u nam chm
78
ch U th kim nam chm quay theo vi cng tc gc. Ta ni kim nam chm quay
ng b vi t trng.
b) S quay khng ng b
Thay kim nam chm bng mt khung dy dn kn. Khung ny c th quay quanh trc
xx trng vi trc quay ca nam chm (Hnh 2). Nu quay
u nam chm ta thy khung dy quay theo cng chiu, n
mt lc no khung dy cng quay u nhng vi tc
gc nh hn tc gc ca nam chm. Do khung dy v t
trng quay vi cc tc gc khc nhau, nn ta ni chng
quay khng ng b vi nhau.
S quay khng ng b trong th nghim trn c
gii thch nh sau. T trng quay lm t thng qua khung
dy bin thin, trong khung dy xut hin mt dng in
cm ng. Cng chnh t trng quay ny tc dng ln dng
in trong khung dy mt momen lc lm khung dy quay.
Theo nh lut Len-x, khung dy quy theo chiu quay ca t trng lm
gim tc bin thin ca t thong quay khung.
Tc gc ca khung dy lun nh hn tc gc ca t trng.
Tht vy, nu tc gc ca khung dy tng n gi tr bng tc gc ca t
trng th t thng qua khung khng bin thin na, dng in cm ng khng cn,
momen lc t bng 0, momen cn lm khung quay chm li. Lc li c dng cm
ng v c momen lc t. Mmen ny ch c tn ti khi c chuyn ng tng i gia
nam chm v khung dy, n thay i cho ti khi c gi tr bng momen cn th khung
dy quay u vi tc gc nh hn tc gc ca t trng.
Nh vy, nh c hin tng cm ng in t v tc dng ca t trng quay
m khung dy quay v sinh cng c hc. ng c hot ng da theo nguyn tc ni
trn gi l ng c khng ng b (ng c cm ng).
2. Cc cch to ra t trng quay
+ Bng nam chm quay
+ Bng dng in mt pha
+ Bng dng in ba pha
Cch to ra t trng quay bng dng in ba pha
T trng quay c th c to ra bng dng
in ba pha nh sau: Mc ba cun dy ging nhau vi
mng in ba pha, b tr mi cun lch pha nhau 1/3
vng trn (Hnh 3).
Trong ba cun dy c ba dng in cng bin
, cng tn s nhng lch pha nhau 2/3. Mi cun dy
u gy vng xung quanh trc O mt t trng m
79
Chng 1 in xoay chiu
cm ng t c phng nm dc theo trc cun dy v bin i tun hon vi cng tn

s nhng lch pha nhau 2/3. C th chng minh c vect cm ng t B ca t
trng tng hp c ln khng i v quay trong mt phng song song vi ba trc
cun dy vi tc gc bng .
Ch : Cm ng t do ba cun dy gy ti tm O t l vi cc cng dng
in qua mi cun nn c biu thc:
2 2
B1 = B0 cos t ; B2 = B0 cos t
; B3 = B0 cos t +
3 3
Dng cc biu thc trn, ngi ta chng minh c cm ng t tng hp

B = B1 + B2 + B3 c ln l 1,5B 0 v quay u vi tc gc .
3. Cu to v hot ng ca ng c khng ng b ba pha
ng c khng ng b ba pha c hai b phn chnh:
- Stato c ba cun dy ging nhau qun trn ba li st b tr lch nhau 1/3 vng trn.
- Rto l mt hnh tr to bi nhiu l thp mng ghp
cch in vi nhau. Trong cc rnh xe mt ngoi rto
c t cc thanh kim loi. Hai u mi thanh c ni
vo cc vnh kim loi to thnh mt chic lng (Hnh
4). Lng ny cch in vi li thp v c tc dng nh
nhiu khung dy ng trc t lch nhau. Rto ni trn
c gi l rto lng sc.
Khi mc cc cun dy stato vi ngun in
ba pha, t trng quay to thnh c tc gc bng tn
s gc ca dng in. T trng quay tc dng ln
dng in cm ng trong cc khung dy rto cc momen lc lm rto quay vi tc
gc nh hn tc quay ca t trng. Chuyn ng quay ca rto c s dng
lm quay cc my khc.
Cng sut tiu th ca ng c in ba pha bng cng sut tiu th ca ba
cun dy stato cng li.
+Hiu sut ca ng c c xc nh bng t s gia cng sut c hc Pi m ng c
Pi
sinh ra v cng sut tiu th P ca ng c: H = (1).
P
III. MY BIN P TRUYN TI IN
1. My bin p
My bin p l thit b hot ng da
trn hin tng cm ng in t, dng
bin i in p xoay chiu m khng lm
thay i tn s ca n.
a) Cu to v nguyn tc hot ng
80
My bin p gm hai cun dy c s vng khc nhau qun trn mt li st kn
(Hnh 1). Li thng lm bng cc l st hoc thp pha silic, ghp cch in vi nhau
gim hao ph in nng do dng Fu-c. Cc cun dy thng lm bng ng, t
cch in vi nhau v c cch in vi li.
Hot ng ca my bin p da trn hin tng cm ng in t. Mt trong
hai cun ca my bin p c ni vi ngun in xoay chiu, c gi l cun s
cp. Cun th hai c ni vi ti tiu th in nng, c gi l cun th cp. Dng
in xoay chiu chy trong cun s cp gy ra t thng bin thin qua cun th cp,
lm xut hin trong cun th cp mt sut in ng xoay chiu. Nu mch th cp kn
th c dng in chy trong cun th cp.
b) S bin i in p v cng dng in qua my bin p
Trong cc cng thc di y, cc i lng v cc thng s u vo (ni
vi cun s cp) c ghi bng ch s 1, u ra (ni vi cun th cp) c ghi bng
ch s 2.
Vi li st kn, hu nh mi ng sc t ch chy trong li st nn t thng
qua mi vng dy c hai cun bng nhau, sut in ng cm ng trong mi vng
dy cng bng nhau. Nh vy, sut in ng cm ng trong mi cun dy t l vi s
e1 N1
vng dy N 1 , N 2 ca chng: = (1). T s gia cc sut in ng tc thi khng
e2 N2
E1 N1
i nn t s gia cc gi tr hiu dng cng bng t s y: = (2).
E2 N2
Nu b qua in tr ca dy qun th c th coi in p hiu dng hai u
mi cun bng sut in ng hiu dng tng ng trong mi cun: U 1 = E 1 , U 2 =
U1 N1
E 2 . Do : = (3)
U2 N2
Nu N 2 > N 1 th U 2 > U 1 , ta gi my bin p l my tng p. Nu N 2 < N 1 th
U 2 < U 1 , ta gi my bin p l my h p.
P U 2 I 2 cos 2
Hiu sut ca my bin p: H
= =
2
. Hiu sut ca my bin p
P1 U 1 I1
trong thc t c th t ti 9899%.

Nu hao ph in nng trong my bin p khng ng k v cun th cp ni
I1 U2
vi R th cos 2 = 1 v H = 1 nn U 1 I 1 = U 2 I 2 hay = (4)
I2 U1
Do , my bin p lm tng in p ln bao nhiu ln th lm gim cng
dng in i by nhiu ln v ngc li.
Ch : C th thay cun s cp v th cp bng mt cun dy c nhiu u ra
(mt cp u dy ni vi mch s cp, cc cp khc ni vi mch th cp). l bin
p t ngu thng dc dng trong i sng.
81
Chng 1 in xoay chiu
c) Cng dng ca my bin p
+ Thay i in p ca dng in xoay chiu n cc gi tr thch hp.
+ S dng trong vic truyn ti in nng gim hao ph trn ng dy truyn ti.
+ S dng trong my hn in, nu chy kim loi.
2. Truyn ti in
in nng truyn ti i xa thng b tiu hao ng k, ch yu do ta nhit
trn ng dy. Gi R l in tr ng dy, P l cng sut truyn i, U l in p
ni pht, cos l h s cng sut ca mch in th cng sut hao ph trn dy l:
2
P
P= RI = R (6)
2
(U cos )
2
Cng thc trn chng t rng, vi cng mt cng sut v mt in p truyn

i, vi in tr ng dy xc nh, mch c h s cng sut ln th cng sut hao ph
nh. i vi mt h thng truyn ti in vi cos v P xc nh, c hai cch gim
P.
Cch th nht: gim in tr R ca ng dy. y l cch lm tn km v phi tng
tit din ca dy, do tn nhiu kim loi lm dy v phi tng sc chu ng ca cc
ct in.
Cch th hai:
tng in p U
ni pht in v
gim in p
ni tiu th in
ti gi tr cn
thit. Cch ny
c th thc hin n gin bng my bin p, do c p dng rng ri.
Ch : Hiu sut truyn ti in c o bng t s gia cng sut in nhn c
ni tiu th v cng sut in truyn i ni pht in.
in p u ra ca nh my in thng vo khong 10 25 kV. Trc khi truyn
in i xa, in p thng c tng n gi tr trong khong 110 500 kV bng my
tng p. gn ni tiu th, ngi ta dng cc my h p gim in p xung cc
mc ph hp vi ng dy ti in ca a phng v yu cu s dng. Mc cui
cng dng trong cc gia nh, cng s l 220 V (Hnh 3).
i cng v dng in. Mch ch R, ch L, ch C
Cu 1.Pht biu no sau y l khng ng?
A. in p bin i iu ha theo thi gian gi in p xoay chiu.
B. Sut in ng bin i iu ha theo thi gian gi l sut in ng xoay chiu.
C. Dng in c cng bin i tun hon theo thi gian gi l dng in xoay chiu.
82
D. i vi dng in xoay chiu, in lng chuyn qua mt tit din thng dy dn
trong mt chu k bng 0.
Hng dn
Dng in xoay chiu l dng in c cng bin thin iu ha theo thi gian
Chn C.
Cu 2.Mt on mch xoay chiu ni tip gm bng n v cun cm mc ni tip.
Lc u trong lng cun cm c li thp. Nu rt li thp ra t t khi cun cm th
sng bng n
A. tng ln. B. gim xung.
C. tng t ngt ri tt. D. khng i.
Hng dn
Khi rt li thp ra t t khi cun cm th t cm gim, cm khng gim,
tng tr gim v cng hiu dng tng ln nn sng bng n tng ln Chn
A.
Cu 3.on mch in xoay chiu gm in tr thun R, cun dy thun cm (cm
thun) L v t in C mc ni tip. K hiu u R , u L , u C tng ng l in p tc thi
hai u cc phn t R, L v C. Quan h v pha ca cc in p ny l
A. u R sm pha /2 so vi u L . B. u L sm pha /2 so vi u C .
C. u R tr pha /2 so vi u C . D. u C tr pha so vi u L .
Hng dn
V u C tr hn i l /2 m i tr pha hn u L l /2 nn u C tr pha so vi u L
Chn D.
Cu 4.Gi u, i ln lt l in p tc thi hai u on mch v cng dng in
tc thi trong mch. La chn phng n ng:
A. i vi mch ch c in tr thun th i = u/R.
B. i vi mch ch c t in th i = u/Z C .
C. i vi mch ch c cun cm th i = u/Z L .
D. i vi on mch ni tip u/i = khng i.
Hng dn
i vi mch ch c in tr thun th u v i cng pha nn i = u/R Chn A.
Cu 5.Khi nghin cu ng thi th ph thuc thi gian ca in p hai u on
mch xoay chiu v cng dng in trong mch ngi ta nhn thy, th in p
v th dng in u i qua gc ta . Mch in c th l
A. ch in tr thun. B. ch cun cm thun.
C. ch t in. D. t in ghp ni tip vi in tr thun.
Hng dn
V th in p v th dng in u i qua gc ta nn u, i cng bng 0
lc t = 0 Chn A.
83
Chng 1 in xoay chiu
Cu 6.t vo hai u on mch ch c t in mt in p xoay chiu n nh th
th biu din mi lin h gia in p tc thi hai u on mch v cng dng
in tc thi chy trong on mch c dng l
A. hnh sin. B. on thng. C. ng trn. D. elip.
Hng dn
2 2
i u
+ =
1 : th u theo i l ng elip Chn D.
I0 U 0
Cu 7.Pht biu no sau y l sai khi ni v on mch in xoay chiu ch c t
in?
A. H s cng sut ca on mch bng khng.
B. in p gia hai bn t in tr pha /2 so vi cng dng in qua on mch.
C. Cng sut tiu th ca on mch l khc khng.
D. Tn s gc ca dng in cng ln th dung khng ca on mch cng nh.
Hng dn
Cng sut tiu th ca on mch l bng khng Chn C.
Cu 8.Dng in xoay chiu trong on mch ch c in tr thun
A. cng tn s vi hiu in th hai u on mch v c pha ban u lun bng 0.
B. cng tn s v cng pha vi hiu in th hai u on mch.
C. lun lch pha /2 so vi hiu in th hai u on mch.
D. c gi tr hiu dng t l thun vi in tr ca mch.
Hng dn
Dng in xoay chiu trong on mch ch c in tr thun cng tn s v
cng pha vi hiu in th hai u on mch Chn B.
Cu 9.Pht biu no sau y ng vi cun thun cm?
A. Cun cm c tc dng cn tr i vi dng in xoay chiu, khng c tc dng cn
tr i vi dng in mt chiu (k c dng in mt chiu c cng thay i hay
dng in khng i).
B. Cng dng in hiu dng qua cun cm t l vi tn s dng in.
C. Cm khng ca cun cm t l nghch vi chu k ca dng in xoay chiu.
D. Cm khng ca cun cm khng ph thuc tn s ca dng in xoay chiu.
Hng dn
Cm khng ca cun cm t l nghch vi chu k ca dng in xoay chiu
Chn C.
Cu 10.t in p xoay chiu u = U 0 cos2ft (U 0 khng i, f thay i c) vo
hai u on mch ch c t in. Pht biu no sau y ng?
A. Cng dng in hiu dng trong on mch cng ln khi tn s f cng ln.
B. in p gia hai u on mch sm pha /2 so vi cng dng in trong on
mch.
84
C. Cng dng in hiu dng trong on mch khng i khi tn s f thay i.
D. Dung khng ca t in cng ln khi tn s f cng ln.
Hng dn
U
T=
I = U 2 fC ta thy, cng dng in hiu dng trong on mch cng
ZC
ln khi tn s f cng ln Chn A.
Mch RLC ni tip

Cu 11.t in p u = U 0 cos(t + ) vo hai u on mch c R,L,C mc ni tip.
Bit 2LC = 1. iu no sau y khng ng?
A. Cng dng in hiu dng trong mch ln nht
B. Cng sut tiu th ca on mch l U 0 2/2R.
C. lch pha gia cng dng in v in p hai u on mch ln nht
D. in p tc thi hai u on mch bng in p tc thi hai u in tr R.
Hng dn
Khi LC = 1 th dng in trong mch cng pha vi hiu in th hai u on
2
mch. lch pha gia dng in v in p hai u on mch bng 0 Chn C.

Cu 12.Dung khng ca mt mch RLC mc ni tip ang c gi tr nh hn cm
khng. Mun xy ra hin tng cng hng in trong mch ta phi
A. tng in dung ca t in. B. tng h s t cm ca cun dy.
C. gim in tr ca mch. D. gim tn s dng in xoay chiu.
Hng dn
Mun xy ra hin tng cng hng in trong mch ta phi gim tn s dng
in xoay chiu ( tng dung khng v gim cm khng) Chn D.
Cu 13.Cho on mch R, L, C ni tip vi L c th thay i c. Trong R v C
xc nh. Mch in c t di hiu in th u = U 2 cost, vi U khng i v
cho trc. Khi U Lmax th gi tr ca L xc nh bng biu thc no sau y?
1 1
A. L = R2 + . B. L = 2CR2 + .
C 2
C 2
1 1
C. L = CR2 + . D. L = CR2 + .
C 2 2C 2
Hng dn
1
R2 +
R +Z 2 2
C 2 L= CR 2 + 1 Chn C.
2
U L max Z L= L= C
ZC 1 2C
C
Cu 14.Cng dng in lun lun sm pha hn hiu in th hai u on
mch khi:
85
Chng 1 in xoay chiu
A. on mch c R v L mc ni tip. B. on mch c R v C mc ni tip.
C. on mch c R v C v L mc ni tip. D. on mch c L v C mc ni tip.
Hng dn
on mch c R v C mc ni tip th dng in lun lun sm pha hn hiu
in th hai u on mch Chn B.
Cu 15.Cho mch in gm in tr thun R, cun cm thun L, t in c in
dung C. Chn cu ng:
A. in p tc thi hai u L v cng dng in tc thi trong mch lun t cc
i cng mt lc.
B. in p tc thi hai u C v cng dng in tc thi trong mch lun t cc
i cng mt lc.
C. in p tc thi hai u mch v cng dng in tc thi trong mch lun t
cc i cng mt lc.
D. in p tc thi hai u R v cng dng in tc thi trong mch lun t cc
i cng mt lc.
Hng dn
in p tc thi hai u R v cng dng in tc thi trong mch lun t
cc i cng mt lc (v chng dao ng cng pha) Chn D.
Cu 16.Cho mch R,L,C mc ni tip c cm khng 200 v dung khng 220 .
Nu gim chu k ca in p xoay chiu th cng sut ca mch
A. tng. B. gim.
C. lc u gim, sau tng. D. lc u tng, sau gim.
Hng dn
Nu gim chu k ca in p xoay chiu th tn s gc tng nn cm khng tng,
dung khng gim. V vy, lc u cng sut ca mch tng n gi tr cc i (cng
hng), sau cng sut s gim Chn D.
Cu 17.t in p u = U 0 cos(t + /2) vo hai u on mch gm in tr thun
R mc ni tip vi cun cm thun c t cm L, cng dng in trong mch l i
= I 0 sin(t + 2/3). Bit U 0 , I 0 v khng i. H thc ng l
A. R = 3L. B. L = 3R. C. R = 3 L. D. L = 3 R.
Hng dn

=
Vit li biu thc dng in i I 0 cos t +
6
L
= u i = tan = L = 3R Chn D.
= tan
3 R 3
Cu 18. hai u mt in tr R c t mt hiu in th xoay chiu U AC mt hiu
in th khng i U DC . dng in xoay chiu c th qua in tr v chn khng
cho dng in khng i qua n ta phi:
86
A. Mc song song vi in tr mt t in C.
B. Mc ni tip vi in tr mt t in C.
C. Mc song song vi in tr mt cun thun cm L.
D. Mc ni tip vi in tr mt cun thun cm L.
Hng dn
dng in xoay chiu c th qua in tr v chn khng cho dng in
khng i qua n ta phi mc ni tip vi in tr mt t in C (dng 1 chiu khng
i c qua t cn dng xoay chiu qua c) Chn B.
Cu 19.Trong mt on mch in xoay chiu R, L, C mc ni tip, pht biu no
sau y ng ?
A. in p hiu dng gia hai u on mch khng nh hn in p hiu dng trn
in tr thun R.
B. in p hiu dng gia hai u on mch c th nh hn in p hiu dng trn
bt k phn t no.
C. in p hiu dng gia hai u on mch lun ln hn in p hiu dng trn mi
phn t.
D. Cng dng in chy trong mch lun lch pha vi hiu in th gia hai u
on mch
Hng dn
in p hiu dng gia hai u on mch: U = U R2 + (U L U C ) > U R
2
Chn A.
Cu 20.Trong mt on mch in xoay chiu RLC mc ni tip, cng sut tiu th
trn c on mch
A. ch ph thuc vo gi tr in tr thun R ca on mch.
B. lun bng tng cng sut tiu th trn cc in tr thun.
C. khng ph thuc g vo L v C.
D. khng thay i nu ta mc thm vo on mch mt t in hoc mt cun dy
thun cm.
Hng dn
Trong mt on mch in xoay chiu RLC mc ni tip, cng sut tiu th trn
c on mch lun bng tng cng sut tiu th trn cc in tr thun Chn B.
Cu 21.on mch xoay chiu gm mt cun dy mc ni tip vi mt t in. in
p hiu dng gia hai u cun dy gia hai bn t hai u on mch ln lt l U cd ,
U C , U. Bit U cd = U C 2 v U = U C . Nhn xt no sau y l ng vi on mch
ny?
A. Cun dy c in tr thun khng ng k v dng in trong mch cng pha vi
in p gia hai u on mch.
87
Chng 1 in xoay chiu
B. Cun dy c in tr thun ng k v dng in trong mch vung pha vi in p
gia hai u on mch.
C. Cun dy c in tr thun ng k v dng in trong mch cng pha vi in p
gia hai u on mch.
D. Do U L > U C nn Z L > Z C v trong mch khng th thc hin c cng hng.
Hng dn
T U cd = U C 2 v U = U C suy ra r 0 Chn C.
Cu 22.t in p u = U 0 cost vo hai u on mch gm in tr thun R v t
in C mc ni tip. Bit in p gia hai u in tr thun v in p gia hai bn t
in c gi tr hiu dng bng nhau. Pht biu no sau y l sai ?
A. Cng dng in qua mch tr pha /4 so vi in p gia hai u on mch.
B. in p gia hai u in tr thun sm pha /4 so vi in p gia hai u on
mch.
C. Cng dng in qua mch sm pha /4 so vi in p gia hai u on mch.
D. in p gia hai u in tr thun tr pha /4 so vi in p gia hai u on
mch.
Hng dn
Z
tan = C =1 = < 0: in p hai u on mch tr pha hn dng
R 4
in l /4 Chn A.
Cu 23.Mt ng dy c mc vo mt hiu in th khng i U th cng sut tiu
th l P 1 v nu mc vo hiu in th xoay chiu c gi tr hiu dng U th cng sut
tiu th P 2 . H thc no ng?
A. P 1 > P 2 . B. P 1 < P 2 . C. P 1 = P 2 . D. P 1 P 2 .
Hng dn
U2
Ngun 1 chiu : P1 =
R
Chn A.
Ngun xoay chiu := U2
P2 I=2
R R < P
R 2 + Z L2
1
Cu 24.Cng sut ca dng in xoay chiu trn mt on mch RLC ni tip nh

hn tch UI l do
A. mt phn in nng tiu th trong t in.
B. trong cun dy c dng in cm ng.
C. in p gia hai u on mch v cng dng in bin i lch pha i vi
nhau.
D. mt phn in nng tiu th trong cun cm.
Hng dn
88
Cng sut ca dng in xoay chiu trn mt on mch RLC ni tip nh
hn tch UI l do in p gia hai u on mch v cng dng in bin i lch
pha i vi nhau Chn C.
Cu 25.Chn cu tr li sai khi ni v ngha ca h s cng sut cos?
A. H s cng sut cng ln th cng sut tiu th ca mch cng ln.
B. H s cng sut cng ln th cng sut hao ph ca mch cng ln.
C. tng hiu qu s dng in nng, ta phi tm cch nng cao h s cng sut.
D. Cng sut ca cc thit b in thng phi c cos 0,85.
Hng dn
Vi cc thit b in thng thng, h s cng sut cng ln th cng sut hao
ph ca mch cng nh Chn B.
Cu 26.t mt in p xoay chiu vo hai u on mch gm in tr thun R,
cun cm thun c cm khng Z L v t in c dung khng Z C mc ni tip theo th t
trn. Nu R2 = Z L .Z C th
A. cng sut ca mch s gim nu thay i dung khng Z C .
B. in p hai u on mch cng pha vi dng in trong mch.
C. in p trn on mch RL sm pha hn in p trn on mch RC l /2.
D. in p trn on mch RL sm pha hn dng in trong mch l /4.
Hng dn
T iu kin: R = Z L .Z C suy ra tan RL tan RC = -1 Chn C.
2
Cu 27.Cho on mch in xoay chiu gm cun dy c in tr thun R, mc ni

tip vi t in. Bit hiu in th gia hai u cun dy lch pha /2 so vi hiu in
th gia hai u on mch. Mi lin h gia in tr thun R vi cm khng Z L ca
cun dy v dung khng Z C ca t in l
A. R2 = Z C (Z L Z C ). B. R2 = Z C (Z C Z L ).
C. R2 = Z L (Z C Z L ). D. R2 = Z L (Z L Z C ).
Hng dn
Z L Z L ZC
tan RL tan =1 =1 R 2 =Z L ( Z C Z L ) Chn C.
R R
Cu 28.Mch in xoay chiu ni tip AB gm in tr thun R, cun cm thun L
v t in C (R, L, C khc 0 v hu hn). Bin ca in p hai u on AB v trn
L ln lt l U 0 v U 0L . thi im t in p tc thi hai u on mch AB bng
+0,5U 0 v in p tc thi trn L bng +U 0L / 2 . in p hai u on mch
A. sm pha hn dng in l 5/12. B. sm pha hn dng in l /6.
C. tr pha hn dng in l /12. D. tr pha hn dng in l /6.
Hng dn
89
Chng 1 in xoay chiu
U
U 0 cos ( t + ) =0 ( t + ) =
u =
2 3
=i I 0 cos t
u = U0L
U 0 L cos t + = t + =
2 2 2 4

(t + ) =
3
= < 0 : u tr hn i l
12 12

( t + ) < t + t + 2 = 4
2
Chn A,C

(t + ) =
3 5 5
= > 0 : u sm hn i l
t + = 12 12

2 4
Cu 29.Mch in xoay chiu ni tip AB gm in tr thun R, cun cm thun L
v t in C (R, L, C khc 0 v hu hn). thi im t in p tc thi hai u on
mch AB v in p tc thi trn C mi t n na gi tr bin tng ng. in p
hai u on mch
A. sm pha hn cng dng in l /4.
B. sm pha hn cng dng in l /6.
C. tr pha hn cng dng in l /4.
D. tr pha hn cng dng in l /6.
Hng dn
i = I 0 cost

u U cos (t= U0
= +) (t + ) =
+
Chn B.

0
2 3
=+ >0
U 0C 6
= u U 0C cos t= t =
2 2 2 3
Cu 30.t hiu in th u = U 0 sint (U 0 khng i) vo hai u on mch RLC
khng phn nhnh. Bit in tr thun ca mch khng i. Khi c hin tng cng
hng in trong on mch, pht biu no sau y sai?
A. Cng hiu dng ca dng in trong mch t gi tr ln nht.
B. Hiu in th tc thi hai u on mch cng pha vi hiu in th tc thi hai
u in tr R.
C. Cm khng v dung khng ca on mch bng nhau.
D. Hiu in th hiu dng hai u in tr R nh hn hiu in th hiu dng hai
u on mch.
Hng dn
90
Khi c hin tng cng hng in trong on mch, hiu in th hiu dng
hai u in tr R bng hiu in th hiu dng hai u on mch Chn D.
Cu 31.Trong on mch in xoay chiu gm in tr thun, cun cm thun v t
in mc ni tip th
A. in p gia hai u t in ngc pha vi in p gia hai u on mch.
B. in p gia hai u cun cm cng pha vi in p gia hai u t in.
C. in p gia hai u t in tr pha so vi in p gia hai u on mch.
D. in p gia hai u cun cm tr pha so vi in p gia hai u on mch
Hng dn
Trong on mch in xoay chiu gm in tr thun, cun cm thun v t
in mc ni tip th in p gia hai u t in tr pha so vi in p gia hai u
on mch Chn C.
Cu 32.t mt hiu in th xoay chiu c tn s thay i c vo hai u on
mch RLC khng phn nhnh. Khi tn s dng in trong mch ln hn gi tr
1/(2 LC ).
A. hiu in th hiu dng gia hai u in tr bng hiu in th hiu dng gia
hai u on mch.
B. hiu in th hiu dng gia hai u cun dy nh hn hiu in th hiu dng
gia hai bn t in.
C. dng in chy trong on mch chm pha so vi hiu in th gia hai u on
mch.
D. hiu in th hiu dng gia hai u in tr ln hn hiu in th hiu dng gia
hai u on.
Hng dn
Khi tn s dng in trong mch ln hn gi tr 1/(2 LC ) th cm khng s
ln hn dung khng. Do , dng in chy trong on mch chm pha so vi hiu
in th gia hai u on mch Chn C.
Cu 33.t vo hai u on mch RLC khng phn nhnh mt hiu in th xoay
chiu u = U 0 sint. K hiu U R , U L , U C tng ng l hiu in th hiu dng hai u
in tr thun R, cun dy thun cm (cm thun) L v t in C. Nu U R = U L /2 =
U C th dng in qua on mch
A. tr pha /2 so vi hiu in th hai u on mch.
B. tr pha /4 so vi hiu in th hai u on mch.
C. sm pha /4 so vi hiu in th hai u on mch.
D. sm pha /2 so vi hiu in th hai u on mch.
Hng dn
U UC
tan = L =1 = > 0: u sm hn i l /4 Chn B.
UR 4
91
Chng 1 in xoay chiu
Cu 34.Trong mt on mch in xoay chiu khng phn nhnh, cng dng
in sm pha (vi 0 < < 0,5) so vi hiu in th hai u on mch. on
mch
A. gm in tr thun v t in.
B. ch c cun cm.
C. gm cun thun cm (cm thun) v t in.
D. gm in tr thun v cun thun cm (cm thun).
Hng dn
Trong mt on mch in xoay chiu khng phn nhnh, cng dng in
sm pha (vi 0 < < 0,5) so vi hiu in th hai u on mch. on mch
gm in tr thun v t in Chn A.
Cu 35.t mt hiu in th xoay chiu c gi tr hiu dng khng i vo hai u
on mch RLC khng phn nhnh (cun dy thun cm). Hiu in th gia hai u
A. on mch lun cng pha vi dng in trong mch.
B. cun dy lun ngc pha vi hiu in th gia hai u t in.
C. cun dy lun vung pha vi hiu in th gia hai u t in.
D. t in lun cng pha vi dng in trong mch.
Hng dn
Hiu in th gia hai u cun dy lun ngc pha vi hiu in th gia hai
u t in Chn B.
Cu 36.t in p u = U 0 cos(t + ) vo hai u on mch gm in tr thun R
v cun cm thun c t cm L mc ni tip. H s cng sut ca on mch l
L R R L
A. . B. . C. . D. .
R R 2 + ( L) 2 L R 2 + ( L) 2
Hng dn
R R
cos = = Chn B.
Z R 2 + ( L )
2
Cu 37.Trong on mch xoay chiu gm in tr thun, t in ni tip vi cun

dy, in p tc thi gia hai u in tr thun R v gia hai u cun dy c cc
biu thc ln lt l u R = U 0R cost (V) v u d = U 0d cos(t + /2) (V). Kt lun no
sau y l sai?
A. in p gia hai u cun dy ngc pha vi in p gia hai bn ca t in.
B. Cun dy c in tr thun.
C. Cun dy l thun cm.
D. Cng sut tiu th trn mch khc 0.
Hng dn
92
T cc biu thc u R = U 0R cost (V) v u d = U 0d cos(t + /2) (V), ta thy u d
sm pha hn u R . Chng t, cun dy thun cm Chn B.
Cc tr khi R, L, C, thay i
Cu 38.Mt mch in xoay chiu gm cun cm thun c cm khng Z L , bin tr R
v t in c dung khng Z C mc ni tip theo th t L, R, C. Khi ch R thay i m
Z L = 2Z C in p hiu dng trn on mch cha RC
A. khng thay i. B. lun nh hn in p hiu dng hai u on mch.
C. lun gim. D. c lc tng c lc gim.
Hng dn
Khi ch R thay i m Z L = 2Z C in p hiu dng trn on mch cha RC:
U R 2 + Z C2 R 2 + Z C2
=
U =
IZ =
Z RC U = U = U Chn A.
R 2 + ( Z L ZC ) R 2 + ( 2ZC ZC )
RC RC 2 2
Z
Cu 39.t in p u = U 0 cos(t + ) (vi U 0 v khng i) vo hai u on
mch gm bin tr mc ni tip vi cun cm thun. iu chnh bin tr cng sut
ta nhit trn bin tr t cc i. Khi
A. in p hiu dng gia hai u bin tr bng in p hiu dng gia hai u cun
cm thun.
B. in p hiu dng gia hai u bin tr bng hai ln in p hiu dng gia hai u
cun cm thun.
C. h s cng sut ca on mch bng 1.
D. h s cng sut ca on mch bng 0,5.
Hng dn
U 2R U2
P = I 2R = = = max R = Z L U R = U L Chn A.
R 2 + Z L2 Z L2
R+
R
Cu 40.t mt in p xoay chiu c gi tr hiu dng U v tn s gc khng i
vo hai u mt on mch c R, L, C mc ni tip, trong R l mt bin tr, Z C
Z L . Khi thay i R cng sut ca on mch cc i th
A. cng sut cc i bng 2U2/R. B. gi tr bin tr l Z C + Z L .
C. tng tr ca on mch l 2Z C + D. h s cng sut on mch l 0,5 2 .
Z L .
Hng dn
R 1
Pmax R = Z L Z C cos = = Chn D.
R 2 + ( Z L ZC )
2 2
93
Chng 1 in xoay chiu
Cu 41.Mt mch RLC mc ni tip gm bin tr R, cun cm thun L v t C. t
vo hai u mch in p xoay chiu th mch in c tnh cm khng. iu chnh R
n khi cng sut tiu th mch cc i. Khi
A. in p hai u on mch cng pha vi dng in qua mch.
B. in p hai u t in tr pha /4 so vi in p hai u on mch.
C. in p hai u in tr cng pha vi in p hai u on mch.
D. in p hai u cun cm lch pha /4 so vi in p hai u on mch.
Hng dn
U 2R U2
P = I 2R = = = max R = Z L Z C
R 2 + ( Z L ZC ) ( Z ZC )
2 2
R+ L
R
Z L ZC
tan = =1 = U L /U = L = Chn D.
R 4 4
Cu 42.Mt mch in xoay chiu gm cun cm thun c cm khng Z L , bin tr R
v t in c dung khng Z C mc ni tip theo th t L, R, C. Khi ch R thay i m
Z C = 2Z L in p hiu dng trn on mch cha RL
A. khng thay i. B. lun nh hn in p hiu dng hai u on mch.
C. lun gim. D. c lc tng c lc gim.
Hng dn
Khi Z C = 2Z L th U RL = U R Chn A.
Cu 43.Cho on mch in xoay chiu gm cun dy thun cm L, t in C v
bin tr R mc ni tip. Khi t vo hai u mch mt hiu in th xoay chiu n nh
c tn s f th thy 42f2LC = 1. Khi thay i R th
A. h s cng sut trn mch thay i.
B. lch pha gia u v u R thay i.
C. cng sut tiu th trn mch thay i.
D. hiu in th gia hai u bin tr thay i.
Hng dn
V 4 f LC = 1 nn mch xy ra cng hng v cng sut tiu th trong mch
2 2
U2
lc ny tnh theo cng thc: P = . Khi R thay i th P thay i Chn C.
R
Cu 44.t in p u = U 0 cost vo hai u on mch mc ni tip gm in tr
thun R, t in v cun cm thun c t cm L thay i c. Bit dung khng ca
t in bng R 3 . iu chnh L in p hiu dng gia hai u cun cm t cc
i, khi
A. in p gia hai u in tr lch pha /6 so vi in p gia hai u on mch.
B. in p gia hai u t in lch pha /6 so vi in p gia hai u on mch.
C. trong mch c cng hng in.
94
D. in p gia hai u cun cm lch pha /6 so vi in p gia hai u on mch.
Hng dn
R 2 + Z C2 4 R Z ZC 1
U L max Z L = = tan = L = = > 0: u sm
ZC 3 R 3 6
pha hn i l /6. M u R cng pha vi i nn u sm pha hn u R l /6 Chn A.
Cu 45.Cho mch in xoay chiu R, L, C ni tip. Hiu in th hiu dng hai u
mch, R v C khng i, L thay i c. Khi iu chnh L thy c 2 gi tr ca L
mch c cng mt cng sut. Hai gi tr ny l L 1 v L 2 . Biu thc no sau y ng?
2 (L1 + L 2 )C
A. = . B. = .
(L1 + L 2 )C 2
1 2R
C. = . D. = .
(L1 + L 2 )C (L1 + L 2 )C
Hng dn
2 2
1 1
P1 =P2 R + L1
2
= R + L2
2
C C
1 1 2
L1 = L2 = Chn A.
C C ( L1 + L2 ) C
Cu 46.Mch in xoay chiu khng phn nhnh theo ng th t gm in tr R, t
in C v cun cm thun c t cm L thay i. iu chnh L in p hiu dng
trn cun cm t gi tr cc i th in p hai u mch
A. lch pha /2 vi in p trn on LC. B. lch pha /2 vi in p trn L.
C. lch pha /2 vi in p trn C. D. lch pha /2 vi in p trn on RC.
Hng dn
Khi in p hiu dng trn cun cm t gi tr cc i th in p hai u mch
sm pha /2 vi in p trn on RC Chn D.
Cu 47.t vo hai u on mch RLC mc ni tip mt in p xoay chiu c gi
tr hiu dng khng i. Hin tng cng hng in xy ra khi
A. thay i t cm L in p hiu dng gia hai bn t t cc i.
B. thay i in dung C in p hiu dng gia hai bn t in t cc i.
C. thay i R cng sut tiu th trn on mch t cc i.
D. thay i tn s f in p hiu dng gia hai u cun cm thun t cc i.
Hng dn
Hin tng cng hng in xy ra khi thay i t cm L in p hiu
dng gia hai bn t t cc i Chn A.
Cu 48.Mch in RLC ni tip ang xy ra cng hng. Nu ch gim in dung t
in mt lng rt nh th
95
Chng 1 in xoay chiu
A. in p hiu dng t khng i.
B. in p hiu dng trn in tr thun khng i.
C. in p hiu dng trn t tng.
D. in p hiu dng trn t gim.
Hng dn
Cng hng : Z C1 = Z L
R 2 + Z L2
U C max khi : Z C 2 =
ZL
R 2 + Z L2
Lc u Z = Z < U C < U C max
C L
ZL
Sau Z tng dn th U cng tng dn n gi tr cc i U
C C C max
Chn C.
Cu 49.Mt mch in xoay chiu MN ni tip theo ng th t gm cun cm
thun L (Z L = 100 ), in tr R = 100 3 v t in C c in dung thay i. A
nm gia R v C. iu chnh in dung ca t sao cho in p hiu dng gia hai bn
t c gi tr ln nht th pht biu no sau y sai?
A. Z C > Z MN . B. u MA v u MN khc pha nhau /2.
C. Z C < Z MN . D. cc gi tr hiu dng U C > U R > U L .
Hng dn
U C max > U MN Z C > Z MN Chn C.
Cu 50.t in p xoay chiu 220 V 50 Hz vo hai u on mch ni tip gm
in tr 50 , cun cm thun c cm khng 100 v t in c dung khng Z C thay
i. iu chnh Z C ln lt bng 50 , 100 , 150 v 200 th in p hiu dng
trn t ln lt bng U C1 , U C2 , U C3 v U C4 . Trong s cc in p hiu dng ni trn
gi tr ln nht l
A. U C1 . B. U C2 . C. U C3 . D. U C4 .
Hng dn
Ta nh li kt qu quan trng sau y: Khi C
thay i so snh cc gi tr U C c th dng th
U
UC = theo x = Z C1 . Da
(R 2
+ Z C2 ) Z1
2
2Z L
1
ZC
+1
C
vo th ta s thy:
* x cng gn x0 = Z C10 th U C cng ln, cng xa th
96
R 2 + Z L2
cng b ( Z C 0 = );
ZL
x1 + x2
*U C1 = U C2 = U C th x0 =
2
x3 ( x1 ; x2 ) U C 3 > U C
x3 [ x1 ; x2 ] U C 3 U C3 v nu di
dy th U C4 < U C3 .
tm U C ln nht trong s cc gi tr cho, ta ch cn so snh hai gi tr gn
nh nht bng phng php ging dy.
x1 = Z
= 1
=
50 1
0, 02

C1
x2 ==
1 1
ZL = 0, 01
Z C 2 100
0 = ZC 0
1
p dng vi bi ton: x= 0, 008
R + ZL
2 2
x3 ==
1
=
Z C 3 150 1
0, 0067

x4 ==Z C14 200 1
= 0, 005
Ta nhn thy, cng gn nh U C cng ln. V x 2 v x 3 gn nh hn nn ch cn
so snh U C 2 v U C 3 . T U C2 k ng song song vi trc honh, ct th ti im
x2 + x '2
th hai c honh x 2 c xc nh: x0 = x 2 = 0,006
2
V x 3 nm trong (x 2 ;x 2 ) nn U C3 ln hn Chn C.
Cu 51.Chn cu sai. Cho on mch ni tip gm in tr thun R, cun cm thun
c t cm L v t in c in dung C.
A. Thay i C thy tn ti hai gi tr C 1 , C 2 in p hiu dng trn C c cng gi tr.
C + C2
Gi tr ca C in p trn t t gi tr cc i l C = 1 .
2
B. Thay i L thy tn ti hai gi tr L 1 , L 2 mch c cng cng sut. Gi tr ca L
mch xy ra hin tng cng hng (hoc cng sut, dng in trong mch t gi tr
1
=
cc i) l: L (L1 + L 2 ) .
2
C. Thay i sao cho khi = 1 hoc = 2 th in p hiu dng trn L c cng
gi tr. Cng sut trong mch t gi tr cc i khi = 12 .
D. Thay i R thy khi R = R 1 hoc R = R 2 th mch tiu th cng sut bng nhau.
Mch tiu th cng sut cc i khi R = R1R 2 .
Hng dn
97
Chng 1 in xoay chiu
Thay i sao cho khi = 1 hoc = 2 th in p hiu dng trn L c
1
=
cng gi tr. Cng sut trong mch t gi tr cc i khi 12 Chn
LC
C.
Cu 52.Mch in ni tip gm in tr thun R, cun cm thun L v t in C. t
vo hai u on mch mt in p xoay chiu u = U 2 cost (V), trong , thay
i c. Cho t 0 n th in p hiu dng trn cc phn t t gi tr cc i
theo ng th t l
A. R ri n L ri n C. B. R ri n C ri n L.
C. C ri n R ri n L. D. L ri n R ri n C.
Hng dn
Khi thay i th
L R2 L 1
U C max Z L = Z C L = < C <
C 2 C LC
R = C L
2
1
U R max ( Pmax , I max ) Cng hng
= R
LC C < R < L
2
U L max Z C = Z 1 = L R < L
L >
1
L C C 2 C LC
Chn C.
Cu 53.Mch in RLC ni tip ang xy ra cng hng. Nu ch gim tn s mt
lng rt nh th:
Hng dn
1
=
Khi cng hng (U R max= ) : R
LC
. Lc u, =

2
L R L 1
U C = max Z L = C L = Z = C 2 < C C < LC = R

R sau gim th tin v pha C tc l U C tin dn n cc i Chn C.
Cu 54.Trong on mch RLC ni tip v iu chnh tn s in p mch xy ra
cng hng in. Nu sau tip tc thay i tn s ca in p v gi nguyn cc
thng s khc ca mch. Kt lun no sau y khng ng:
98
A. in p hiu dng trn t in tng.
B. H s cng sut ca on mch gim.
C. Cng hiu dng ca dng in gim.
D. in p hiu dng trn in tr gim.
Hng dn
T v tr cng hng nu gim tn s t t th U C tng dn n U Cmax ri gim

dn, cn nu tng tn s th U C lun gim Chn A.
Cu 55.Mch in RLC ni tip ang xy ra cng hng. Nu ch tng tn s mt
lng rt nh th
Hng dn
ang ti v tr cng hng, nu ch tng tn s mt lng rt nh (dch xa C )
th in p hiu dng trn t gim.

C <
R
<
L
Chn D.
lm cho UC max lm cho cng hng lm cho U L max
Cu 56.Mt on mch gm in tr thun R, cun cm thun L v t in C mc

ni tip. t vo hai u on mch trn in p u = U 0 cost, vi c gi tr thay i
cn U 0 khng i. Khi = 0 th in p hiu dng trn R cc i. Khi = 1 th in
p hiu dng trn C cc i. Khi ch thay i t gi tr 0 n gi tr 1 th in p
hiu dng trn L
A. tng ri gim. B. lun tng. C. gim ri tng. D. lun gim.
Hng dn

C < L
< L

Chn D.
lm cho UC max lm cho cng hng lm cho U L max
Cu 57.Cho mch xoay chiu RLC mc ni tip c tn s dng in thay i c.

Gi f 0 , f 1 v f 2 ln lt l cc gi tr ca tn s dng in lm cho in p hiu dng
trn R, trn L v trn C cc i th
A. f 0 2 = f 1 f 2 . B. 2f 0 = f 1 + f 2 . C. f 2 2 = f 0 f 1 . D. f 0 2 = 2f 1 f 2 .
Hng dn
99
Chng 1 in xoay chiu
1 1
U R max 2 f C = 2 f 0 L f= 2
0
2 LC
L R2 0
Z = 1 f 02 = f1 f 2
C 2 U Z= = Z 1
2 f1C
L max C
=

f1 f 2
2 LC
U C max Z= L 2 f 2=
L Z
Chn A.
Cu 58.Mt on mch in xoay chiu mc ni tip gm in tr thun R, cun
cm thun c t cm L v t in c in dung C. Ch thay i tn s f ca in p
hai u on mch. Khi f = f 0 th tng tr ca mch Z = R. Khi f = f 1 hoc f = f 2 th
tng tr ca mch nh nhau. Chn h thc ng.
A. f 0 = f 1 + f 2 . B. 2f 0 = f 1 + f 2 . C. f 0 2 = f 1 2 + f 2 2. D. f 0 2 = f 1 f 2 .
Hng dn
1
Khi f = f 0 th tng tr ca mch Z = R Mch cng hng: 02 = .
LC
Khi f = f 1 hoc f = f 2 th tng tr ca mch nh nhau:
2 2
1 1 1 1
R + 1 L
2
=R 2 + 2 L 1 L 2 L
=
1C 2 C 1C 2 C
1
12 = = 02 f 02 = f1 f 2 Chn D.
LC
Cu 59.Ln lt t cc in p xoay chiu u 1 , u 2 v u 3 cng gi tr hiu dng nhng
khc tn s vo hai u on mch RLC mc ni tip th cng dng in trong
on mch c biu thc tng ng l: i 1 = I 0 cos(160t + 1 ); i 2 = I 0 cos(90t + 2 ) v
i 3 = I2cos(120t + 1 ). H thc ng l
A. I > I 0 /2. B. I I 0 /2. C. I I 0 / 2 Chn A.

My in
Cu 60.Pht biu no sau y ng i vi my pht in xoay chiu mt pha?
A. Bin ca sut in ng ph thuc vo s cp cc ca nam chm.
B. Tn s ca sut in ng ph thuc vo s vng dy ca phn ng.
C. Dng in cm ng ch xut hin cc cun dy ca phn ng.
D. Nu phn cm l nam chm in th nam chm c nui bi dng in xoay
chiu.
Hng dn
Bin ca sut in ng: E 0 = NBS ph thuc m = 2f = 2np nn
E 0 s cp cc p ca nam chm Chn A.
Cu 61.My bin p l thit b
A. bin i tn s ca dng in xoay chiu.
B. c kh nng bin i in p ca dng in xoay chiu.
C. lm tng cng sut ca dng in xoay chiu.
D. bin i dng in xoay chiu thnh dng mt chiu.
Hng dn
My bin p l thit b c kh nng bin i in p ca dng in xoay chiu
Chn B.
Cu 62.Mt on mch in xoay chiu RLC khng phn nhnh, cun dy thun
cm c t cm L thay i, in tr thun R = 3Z C (Z C l dung khng ca t). Ch
thay i L cho n khi in p hiu dng trn cun cm cc i th
A. H s cng sut ln nht v bng 1.
B. in p 2 u on mch chm pha /3 so vi cng dng in.
C. in p 2 u on mch sm pha /3 so vi cng dng in.
D. Hin tng cng hng in, in p cng pha vi cng dng in.
Cu 63.Cu no sau y ng khi ni v dng in xoay chiu?
101
Chng 1 in xoay chiu
A. C th dng dng in xoay chiu m in.
B. in lng chuyn qua tit din ca dy dn trong mt chu k ca dng in bng 0.
C. in lng chuyn qua tit din ca dy dn trong mt khong thi gian bt k u
bng 0.
D. Cng sut ta nhit tc thi trn mt on mch c gi tr cc i bng cng sut
ta nhit trung bnh nhn vi 2.
Cu 64.Mt in tr thun R mc vo mch in xoay chiu tn s 50 Hz. Mun
dng in trong mch sm pha hn in p gia hai u on mch mt gc /2, ngi
ta phi
A. mc thm vo mch mt t in ni tip vi in tr.
B. mc thm vo mch mt cun cm thun ni tip vi in tr.
C. thay in tr ni trn bng mt t in.
D. thay in tr ni trn bng mt cun cm thun.
Cu 65.Gi u, u R , u L v u C ln lt l in p tc thi hai u mch, hai u in tr
R, hai u cun cm thun L v hai u t in C ca on mch xoay chiu ni tip.
Ban u mch c tnh cm khng, sau gim dn tn s dng in qua mch th i
lng gim theo l lch pha gia
A. u v u C . B. u L v u R . C. u L v u. D. u R v u C .
Cu 66.Cho dng in xoay chiu chy qua mt t in. Khi dng in tc thi t
gi tr cc i th in p tc thi hai u t in c gi tr bng
A. na gi tr cc i. B. cc i.
C. mt phn t gi tr cc i. D. 0.
Cu 67.Mt mch in xoay chiu RLC mc ni tip theo ng th t gm cun cm
thun c cm khng Z L , bin tr R v t in c dung khng Z C . Nu in p hiu
dng trn on RC khng thay i khi ch R thay i th
A. Z L = 2Z C . B. Z C = 2Z L . C. Z L = 3Z C . D. Z L = Z C .
Cu 68.Trong mch in xoay chiu RLC ni tip ang c cng hng in th kt
lun no sau y SAI?
A. in p hiu dng hai u cun cm bng in p hiu dng hai u t in.
B. Cng hiu dng trong mch cc i.
C. in p hiu dng hai u on mch ln hn in p hiu dng hai u in
tr R.
D. in p hai u mch cng pha vi in p hai u in tr R.
Cu 69.i vi mt on mch xoay chiu R, L, C mc ni tip, bit rng in tr
thun R 0, cm khng Z L 0, dung khng Z C 0, pht biu no sau y ng? Tng
tr ca on mch
A. lun bng tng Z = R + Z L + Z C . B. khng th nh hn cm khng Z L .
C. khng th nh hn dung khng Z C . D. khng th nh hn in tr thun R.
102
Cu 70.Khi nghin cu ng thi th ph thuc thi gian ca in p hai u on

mch xoay chiu v cng dng in trong mch ngi ta nhn thy, th in p
v th dng in u i qua gc ta . Mch in c th l
A. ch in tr thun.
B. ch cun cm thun.
C. ch t in.
D. t in ghp ni tip vi in tr thun.
Cu 71.Nu mch in xoay chiu c 3 phn t: in tr R, cun dy thun cm
c cm khng Z L , t in c dung khng Z C mc ni th tng tr ca on mch
A. khng th nh hn in tr thun R. B. khng th nh hn cm khng Z L .
C. lun bng tng Z = R + Z L + Z C . D. khng th nh hn dung khng Z C .
Cu 72.Mt dng in xoay chiu i = I 0 cost qua mt on mch. Gia hai u
on mch c mt hiu in th u = U 0 cos(t + ). Cng sut trung bnh tiu th trn
on mch c th tnh theo biu thc:
A. P = U 0 I 0 cos.
B. P = 0,5U 0 I 0 cos.
C. P = 0,5U 0 I 0 .
D. C th P = 0,5UI tu theo cu to ca mch.
Cu 73.Mch in xoay chiu RLC ni tip, Trng hp no sau y in p hai u
mch cng pha vi in p hai u in tr?
A. Thay i C U Rmax . B. Thay i L U Lmax .
C. Thay i f U Cmax . D. Thay i R U Rmax .
Cu 74.Pht biu no sau y ng vi my pht in xoay chiu?
A. Dng in cm ng ch xut hin cun dy ca phn ng, khng th xut hin
cun dy ca phn cm.
B. Tn s ca sut in ng t l vi s vng dy ca phn ng.
C. Bin ca sut in ng cm ng t l vi s vng dy ca phn ng.
D. C nng cung cp cho my c bin i hon ton thnh in nng.
Cu 75.Pht biu no sau y ng i vi cun cm?
tr dng in mt chiu.
B. in p tc thi gia hai u cun cm thun v cng dng in qua n c th
ng thi bng mt na cc bin tng ng ca chng.
C. Cm khng ca mt cun cm thun t l nghch vi chu k ca dng in xoay
chiu.
D. Cng dng in qua cun cm t l thun vi tn s dng in.
Cu 76.Trong mch RLC mc ni tip, lch pha ca dng in so vi in p
gia hai u on mch ph thuc vo
A. cng dng in hiu dng trong mch.
103
Chng 1 in xoay chiu
B. in p hiu dng gia hai u on mch.
C. c tnh ca mch in v tn s dng xoay chiu.
D. cch chn gc thi gian tnh pha ban u.
Cu 77.Pht biu no sau y ng vi my pht in xoay chiu?
A. Dng in cm ng ch xut hin cun dy ca phn cng, khng th xut hin
cun dy ca phn cm.
B. Tn s ca sut in ng t l vi s vng dy ca phn cng.
C. Bin ca sut in ng cm ng t l vi s vng dy ca phn cng.
Cu 78.Trong on mch xoay chiu RLC ni tip. Gi U, U R , U L , U C ln lt l
hiu in th hiu dng gia hai u on mch, hai u in tr R, hai u cun dy L
v hai bn t in C. H thc khng th xy ra l
A. U R > U C . B. U L > U.
C. U R > U. D. U = U R = U L = U C .
Cu 79.Chn cu ng khi ni v dng in xoay chiu?
B. Gi tr trung bnh ca cng dng in trong mt chu k bng 0.
C. in lng chuyn qua tit din trng ca dy dn c dng in xoay chiu chy
qua trong mt khong thi gian bt k u bng 0.
D. Cng sut to nhit trung bnh ca dng in xoay chiu bin thin iu ho.
Cu 80.Trong mt on mch c cc phn t R, L, C mc ni tip. Pht biu no sau
y l ng?
A. Cng hiu dng qua cc phn t R, L, C lun bng nhau, nhng cng tc
thi cha chc bng nhau.
B. Hiu in th hiu dng gia 2 u on mch lun bng tng hiu in th hiu
dng trn tng phn t.
C. Hiu in th tc thi gia 2 u on mch lun bng tng hiu in th tc thi
trn tng phn t.
D. Cng dng in v hiu in th tc thi lun khc pha nhau.
Cu 81.Trong mch in xoay chiu, s ch ca vn k cho bit gi tr no ca hiu
in th? Mt vn k mc vo hai u t in trong on mch xoay chiu, ch s ca
vn k l U. Khi thc s t in phi chu mt hiu in th ti a l bao nhiu?
A. Vn k cho bit gi tr tc thi. Hiu in th ti a m t in phi chu l U2.
B. Vn k cho bit gi tr hiu dng. Hiu in th ti a m t in phi chu l U/2.
C. Vn k cho bit gi tr hiu dng. Hiu in th ti a m t in phi chu l U2.
D. Vn k cho bit gi tr bin . Hiu in th ti a m t in phi chu l U.
Cu 82.Cng dng in lun lun tr pha hn hiu in th hai u on mch
khi on mch
A. c L v C mc ni tip. B. ch c t C.
104
C. c R v C mc ni tip. D. c R v L mc ni tip.
Cu 83.Mch in R 1 , L 1 , C 1 c tn s cng hng f 1 . Mch in R 2 , L 2 , C 2 c tn
s cng hng f 2 . Bit f 2 = f 1 . Mc ni tip hai mch vi nhau th tn s cng
hng ca mch s l f. Lin h f vi f 1 theo biu thc
A. f = 3f 1 . B. f = 2f 1 . C. f = 1,5f 1 . D. f = f 1 .
Cu 84.Mt mch in xoay chiu khng phn nhnh gm mt cun dy c h s t
cm L, in tr thun R v mt t in C c in dung thay i c. t vo hai u
mch mt hiu in th xoay chiu xc nh u = U 0 cost (vi U 0 v khng i). Kt
lun no sau y l sai v hin tng thu c khi thay i C?
A. n gi tr m hiu in th hiu dng trn t in t gi tr cc i th mch in
c tnh dung khng.
B. Gi tr cc i ca hiu in th hiu dng trn t C t c nh hn hoc bng gi
tr hiu dng ca hiu in th trn hai u mch in.
C. Khi xy ra cng hng th hiu in th trn t in s vung pha so vi hiu in
th trn hai u mch in.
D. Vi gi tr ca C lm cho cng sut tiu th trn cun dy t cc i th dng in
trong mch s cng pha so vi hiu in th trn hai u mch in.
Cu 85.Mch in xoay chiu khng phn nhnh theo ng th t gm t in C,
in tr R v cun cm thun L. iu chnh C in p hiu dng trn t t gi tr cc
i th in p hai u mch
A. vung pha vi in p trn on RL. B. vung pha vi in p trn L.
C. vung pha vi in p trn C. D. vung pha vi in p trn on RC.
Cu 86.Trong mt on mch in xoay chiu RLC mc ni tip, khi xy ra cng
hng th pht biu no sai?
A. in p tc thi trn on mch bng in p tc thi trn in tr.
B. Tng in p tc thi trn t in v trn cun cm bng 0.
C. Tng in p hiu dng trn t in v trn cun cm bng 0.
D. in p hiu dng gia hai u on mch bng in p hiu dng trn in tr.
Cu 87.on mch xoay chiu RLC ni tip. Mch ang c tnh cm khng, nu ch
tng tn s ca ngun in th
A. cng sut tiu th ca mch gim.
B. c th xy ra hin tng cng hng.
C. cng sut tiu th ca mch tng.
D. ban u cng sut ca mch tng, sau gim.
Cu 88.in p gia hai u mt on mch RLC ni tip sm pha /4 vi cng
dng in. Kt lun no sau y l ng?
A. Tng tr ca mch bng 2 ln in tr R ca mch.
B. Hiu s gia cm khng v dung khng bng 0.
C. Cm khng bng 2 ln dung khng.
105
Chng 1 in xoay chiu
D. Tng tr ca mch bng 2 ln in tr R ca mch.
Cu 89.Mch xoay chiu RLC c in p hiu dng hai u on mch khng i.
Hin tng cng hng in xy ra khi
A. thay i R in p hiu dng trn in tr R cc i.
B. thay i tn s f in p hiu dng trn t t cc i.
C. thay i in dung C in p hiu dng trn t t cc i.
D. thay i t cm L in p hiu dng trn in tr R t cc i.
Cu 90.Pht biu no sau y v ng c khng ng b ba pha l sai?
A. Roto ca ng c quay vi tc gc nh hn tc gc ca t trng quay.
B. Hai b phn chnh ca ng c l roto v stato.
C. Nguyn tc hot ng ca ng c da trn hin tng cm ng in t v s dng
t trng quay.
D. Vct cm ng t ca t trng quay trong ng c lun thay i v c hng v tr
s.
Cu 91.Chn pht biu ng?
A. Ch c dng in ba pha mi to ra t trng quay.
B. Roto ca ng c khng ng b quay vi tc gc ca t trng quay.
C. Vecto cm ng t ca t trng quay lun thay i v c hng ln tr s.
D. Tc gc ca ng c khng ng b ph thuc vo tc quay ca t trng v
vo momen cn.
Cu 92.Khi truyn ti mt cng sut in P t ni sn xut n ni tiu th, gim hao
ph trn ng dy do to nhit thc t ngi ta tin hnh lm nh th no?
A. t u ca nh my in my tng th v ni tiu th my h th.
B. t u ra ca nh my in my h th v t ni tiu th my h th hoc tng
th tu vo nhu cu tng a phng.
C. Ch cn t u ra ca nh my in my tng th, in trn ng dy c s
dng trc tip m khng cn my bin th.
D. t u ca nh my in my tng th v t ni tiu th my h th hoc tng
th tu vo nhu cu tng a phng.
Cu 93.Trong my pht in
A. phn cm l b phn ng yn, phn ng l b phn chuyn ng.
B. phn cm l b phn chuyn ng, phn ng l b phn ng yn.
C. c phn cm v phn ng c th cng ng yn, hoc cng chuyn ng, nhng b
gp in th nht nh phi chuyn ng.
D. tu thuc cu to ca my, phn cm cng nh phn ng c th l b phn ng yn
hoc l b phn chuyn ng.
Cu 94.Mt nh my cng nghip dng in nng chy cc ng c. H s cng
sut ca nh my do Nh nc quy nh phi ln hn 0,85 nhm mc ch chnh l
A. nh my sn xut nhiu dng c.
106
B. ng c chy bn hn.
C. nh my s dng nhiu in nng.
D. bt hao ph in nng trn ng dy dn in n nh my.
Cu 95. gim cng sut hao ph trn mt ng dy ti in xung bn ln m
khng thay i cng sut truyn i, ta cn p dng bin php no nu sau y?
A. tng in p gia hai u dy ti trm pht in ln bn ln.
B. tng in p gia hai u dy ti trm pht in ln hai ln.
C. gim ng knh tit din dy i bn ln.
D. gim in tr ng dy i hai ln.
Cu 96.Pht biu no sau y l ng khi ni v my pht in xoay chiu ba pha.
A. My pht in xoay chiu ba pha bin in nng thnh c nng v ngc li.
B. My pht in xoay chiu ba pha hot ng nh hin tng cm ng in t.
C. My pht in xoay chiu ba pha to ra ba dng in mt pha cng bin , cng
tn s v cng pha.
D. My pht in xoay chiu ba pha hot ng nh vic s dng t trng quay.
Cu 97. gim bt hao ph do to nhit trn ng dy khi cn ti in i xa. Trong
thc t, c th dng bin php
A. gim hiu in th my pht in n ln gim cng dng in trn dy n ln,
gim cng sut to nhit xung n2 ln.
B. tng hiu in th ni sn xut in ln n ln gim cng dng in trn
ng dy n ln.
C. Dng dy dn bng vt liu siu dn ng knh ln.
D. Xy dng nh my gn ni tiu th in gim chiu di ng dy truyn ti
in.
Cu 98.C s hot ng ca my bin th l g?
A. Cm ng in t. B. Cng hng in t.
C. Hin tng t tr. D. Cm ng t.
Cu 99.Gi N 1 l s vng dy ca cun s cp, N 2 l s vng dy ca cun th cp
ca mt my bin p. Bit N 1 > N 2 , my bin p c tc dng
A. Tng cng dng in, gim in p. B. gim cng dng in, tng in p.
C. tng cng dng in, tng in p. D. gim cng dng in, gim in p.
Cu 100.Bin php no sau y khng gp phn tng hiu sut ca my bin p?
A. Dng li st c in tr sut nh.
B. Dng dy c in tr sut nh lm dy qun bin p.
C. Dng li st gm nhiu l st mng ghp cch in vi nhau.
D. t cc l st ca li st song song vi mt phng cha cc ng sc t.
Cu 101.Chn pht biu ng? Mt trong nhng u im ca my bin th trong s
dng l
A. khng bc x sng in t.
107
Chng 1 in xoay chiu
B. khng tiu th in nng.
C. C th to ra cc hiu in th theo yu cu s dng.
D. Khng c s hao ph nhit do dng in Phuc.
Cu 102.Trong ng c khng ng b ba pha, t trng quay vi tc gc
A. nh hn tn s gc ca dng in.
B. bin i iu ha theo thi gian.
C. bng tn s gc ca dng in.
D. ln hn tn s gc ca dng in.
Cu 103.Chn cu sai khi ni v ng c khng ng b 3 pha
A. T trng tng hp quay vi tc lun nh hn tn s gc ca dng in.
B. Nguyn tc hot ng da trn hin tng cm ng in t v s dng t trng quay.
C. Stato c 3 cun dy ging nhau qun trn 3 li st b tr lch nhau 1/3 ng trn.
D. T trng quay c to ra bi dng in xoay chiu 3 pha.
Cu 104.Mt dng in xoay chiu m biu thc dng in tc thi i = 8sin(100t +
/3) (A), kt lun no sai?
A. Cng dng hiu dng bng 8 A. B. Tn s dng in bng 50 Hz.
C. Bin dng in bng 8 A. D. Chu k ca dng in bng 0,02 s.
Cu 105.Mt dng in xoay chiu c i = 2cos100t (A). Trong mi giy dng in
i chiu my ln?
A. 100 ln. B. 200 ln. C. 25 ln. D. 50 ln.
Cu 106.Mt mch in RLC c mc vi ngun in xoay chiu. Dao ng in
trong mch l
A. dao ng t do. B. dao ng ring.
C. dao ng cng bc. D. dao ng tt dn.
Cu 107.Hiu in th xoay chiu u = U 0 cost (V) to ra trong mch dng in: i =
-I 0 sin(t - /6) (A). Gc lch pha ca hiu in th so vi dng in l:
A. + /6 (rad). B. /6 (rad). C. /3 (rad). D. 5/6 (rad).
Cu 108.Cc gi tr hiu dng ca dng in xoay chiu.
A. c xy dng da trn tc dng nhit ca dng in.
B. ch c o bng cc ampe k xoay chiu.
C. bng gi trung bnh chia cho 2.
D. bng gi tr cc i chia cho 2.
Cu 109.Cu no sau y ng khi ni v dng in xoay chiu?
B. in lng chuyn qua tit din ca dy dn trong mt chu k ca dng in bng 0.
C. in lng chuyn qua tit din ca dy dn trong mt khong thi gian bt k u
bng 0.
108
D. Cng sut ta nhit tc thi trn mt on mch c gi tr cc i bng cng sut
ta nhit trung bnh nhn vi 2.
Cu 110.Vo cng mt thi im no hai dng in xoay chiu i 1 = I 0 cos(t+ 1 )
v i 2 = I 0 cos(t+ 2 ) c cng tr tc thi 0,5I 0 , nhng mt dng in ang tng cn
mt dng in ang gim. Hai dng in ny lch pha nhau
A. /3. B. 2/3. C. . D. /2.
Cu 111.Vo cng mt thi im no hai dng in xoay chiu i 1 = I 0 cos(t+ 1 )
v i 2 = I 0 cos(t+ 2 ) c cng tr tc thi 0,53I 0 , nhng mt dng in ang tng cn
mt dng in ang gim. Hai dng in ny lch pha nhau
A. /3. B. 2/3. C. . D. /2.
Cu 112.Trong mch RLC mc ni tip, lch pha gia dng in v in p gia
hai u on mch ph thuc vo
A. in p hin dng gia hai u on mch. B. Cch chn gc thi gian.
C. Cng dng in hin dng trong mch. D. Tnh cht ca mch in.
Cu 113.(C-2011) Cho dong in xoay chiu co tn s 50 Hz, chay qua mt oan
mach. Khoang thi gian gia hai ln lin tip cng dong in nay bng 0 la
A. 1/25 s. B. 1/50 s. C. 1/100 s. D. 1/200 s.
Cu 114.(C-2011) t in p xoay chiu u = U 0 cos2ft (U 0 khng i, f thay i
c) vo hai u on mch ch c t in. Pht biu no sau y ng?
A. Cng dng in hiu dng trong on mch cng ln khi tn s f cng ln.
B. in p gia hai u on mch sm pha /2 so vi cng dng in trong on
mch.
C. Cng dng in hiu dng trong on mch khng i khi tn s f thay i.
D. Dung khng ca t in cng ln khi tn s f cng ln.
Cu 115.Pht biu no sau y ng i vi cun cm?
tr dng in mt chiu.
B. in p tc thi gia hai u cun cm thun v cng dng in qua n c th
ng thi bng mt na cc bin tng ng ca chng.
C. Cm khng ca mt cun cm thun t l nghch vi chu k ca dng in xoay
chiu.
D. Cng dng in qua cun cm t l thun vi tn s dng in.
Cu 116.Cng dng in xoay chiu qua on mch ch c t in hoc ch c
cun cm thun ging nhau ch:
A. u bin thin tr pha /2 so vi in p hai u on mch.
B. u c gi tr hiu dng t l vi in p hiu dng gia hai u on mch.
C. u c gi tr hiu dng tng khi tn s dng in tng.
D. u c gi tr hiu dng gim khi tn s dng in tng.
109
Chng 1 in xoay chiu
Cu 117.Gi u, i ln lt l in p tc thi hai u on mch v cng dng
in tc thi trong mch. La chn 2 phng n ng:
A. i vi mch ch c in tr thun th i = u/R.
B. i vi mch ch c t in th i = u/Z C .
C. i vi mch ch c cun cm th i = u/Z L .
D. i vi mch RLC ni tip c Z L = Z C th i = u/R.
Cu 118.Gi u, i ln lt l in p tc thi hai u on mch v cng dng
in tc thi trong mch. Gi tr cc i tng ng ca chng l I 0 v U 0 . La chn
phng n SAI. i vi mch
A. ch c in tr thun th u2/U 0 2 + i2/I 0 2 = 1.
B. ch c t in th u2/U 0 2 + i2/I 0 2 = 1.
C. ch c cun dy thun cm th u2/U 0 2 + i2/I 0 2 = 1.
D. in tr ni tip vi t in th u2/U 0 2 + i2/I 0 2 1.
Cu 119.Vi U R , U L , U C , u R , u L , u C l cc in p hiu dng v tc thi ca in
tr thun R, cun thun cm L v t in C, I v i l cng dng in hiu dng v
tc thi qua cc phn t . Biu thc sai l:
uR uC UL UR
A. i = B. i = C. I = D. I =
R ZC ZL R
Cu 120.Trong on mch xoay chiu ch c t in, (in p hiu dng hai u
mch khng i) nu ng thi tng tn s ca in p ln 4 ln v gim in dung ca
t in 2 ln th cng hiu dng qua mch
A. tng 2 ln. B. tng 3 ln. C. gim 2 ln. D. gim 4 ln.
Cu 121.Chn cc phng n ng. Khi nghin cu ng thi th ph thuc thi
gian ca in p hai u on mch xoay chiu v cng dng in trong mch
ngi ta nhn thy, th in p v th dng in u ct trc honh ti cng mt
im. Mch in c th l
A. ch in tr thun. B. ch cun cm thun.
C. ch t in. D. t in ghp ni tip vi in tr thun.
Cu 122.(C-2010)t in p xoay chiu u = U 0 cost vo hai u on mch ch
c in tr thun. Gi U l in p hiu dng gia hai u on mch; i, I 0 v I ln
lt l gi tr tc thi, gi tr cc i v gi tr hiu dng ca cng dng in trong
on mch. H thc no sau y sai?
U I U I u i u2 i2
A. = 0. B. + =2 . C. =0. D. + = 1.
U 0 I0 U 0 I0 U I U 02 I 02
Cu 123.(H-2011)t in p u = U2cost vo hai u mt t in th cng
dng in qua n c gi tr hiu dng l I. Ti thi im t, in p hai u t in l u
v cng dng in qua n l i. H thc lin h gia cc i lng l
110
u 2 i2 1 u 2 i2 u 2 i2 u 2 i2 1
A. + = . B. + = 1 . C. + = 2 . D. + =.
U 2 I2 4 U 2 I2 U 2 I2 U 2 I2 2
Cu 124.Cho dng in xoay chiu chy qua mt cun dy thun cm. Khi dng
in tc thi t gi tr cc i th in p tc thi hai u cun dy c gi tr bng
Cu 125.Cho dng in xoay chiu chy qua mt t in. Khi dng in tc thi t
gi tr cc i th in p tc thi hai u t in c gi tr bng
Cu 126.Cho mch in xoay chiu ch c cun cm thun. t vo hai u on
mch mt in p xoay chiu n nh. th ca in p tc thi hai u on mch
theo cng dng in tc thi trong mch c dng l
A. hnh sin. B. on thng. C. ng trn. D. elip.
Cu 127.(C - 2014) Trong on mch in xoay chiu ch c in tr thun, cng
dng in trong mch v in p hai u on mch lun
A. Lch pha nhau 600. B. Ngc pha nhau.
C. Cng pha nhau. D. Lch pha nhau 900.
Cu 128.Mc mt cun cm thun v mt t in mc song song ri mc
vo in p xoay chiu th dung khng gp i cm khng. Nu cng
dng in qua t in c biu thc i = 2cost (A) th cng dng in
qua cun cm c biu thc:
A. i = 4cos(t - ) (A). B. i = cos(t - ) (A).
C. i = cos(t - /2) (A). D. i = 4cos(t - /2) (A).
Cu 129.(H-2010)t in ap u = U 0 cost vao hai u cun cam thun
co t cam L thi cng dong in qua cun cam la
U0 U0
=
A. i cos t + . =B. i cos t + .
L 2 L 2 2
U0 U0
=
C. i cos t . =
D. i cos t .
L 2 L 2 2
Cu 130.(C - 2014) t in p u = U 0 cost vo hai u in tr thun R. Ti thi
im in p gia hai u R c gi tr cc i th cng dng in qua R bng
A. U 0 /R. B. U 0 /(R 2 ). C. U 0 /(2R). D. 0
Cu 131.Cho dng in xoay chiu i = I o cos(t + /6) i qua mt cun dy
thun cm L. in p gia hai u cun dy l: u = U o cos(t + ). Chn
phng n ng.
111
Chng 1 in xoay chiu
A. U 0 = LI 0 , = /2. B. U 0 = LI 0 , = - /2.
C. U 0 = LI 0 , = /2. D. U 0 = LI 0 , = 2/3.
Cu 132.t mt in p xoay chiu u = U 0 cos(t - /6) vo hai bn mt
t in c in dung l C, dng in xoay chiu trong mch c biu thc i =
I 0 cos(t + ). Chn phng n ng.
A. U 0 = C.I 0 ; = /2. B. U 0 = C.I 0 ; = - /2.
C. I0 = C.U 0 ; = /3. D. I0 = C.U 0 ; = -/2.
Cu 133.Ni hai u ca mt cun dy thun cm vi in p u =
U2cos(t + /6) th dng in xoay chiu qua cun dy l i = I0 cos(t+
). Chn phng n ng:
A. U2 = L.I 0 ; = /2. B. U2 = L.I 0 ; = -/2.
C. U2 = L.I 0 ; = -/3. D. U2 = L.I 0 ; = 2/3.
Cu 134.Trong mch in xoay chiu c 1 t in c in dung C, dng
in xoay chiu trong mch l i = I0 cos(t + /3). in p gia hai bn t l
u = U 0 cos(t + ). Chn phng n ng:
A. U 0 = C.I 0 ; = /2. B. U 0 = C.I 0 ; = - /2.
C. I0 = C.U 0 ; = /6. D. I0 = C.U 0 ; = -/6.
Cu 135.t in p u = U 0 cost (V) vo hai u t in C th cng
dng in chy qua C l:
A. i = CU 0 cost. B. i = CU 0 cos(t + /2).
C. i = CU 0 cos(t - /2). D. i=CU 0 cos(t+ /4).
Cu 136.t in p u = U 0 cost (V) vo hai u cun dy thun cm L
th cng dng in chy qua L l:
A. i = U 0 /(L)cost. B. i = U 0 /(L)cos(t + /2).
C. i = U 0 /(L)cos(t- /2). D. i=U 0 /(L)cos(t+ ).
Cu 137.Vo cng mt thi im no in p xoay chiu trn hai phn t ni tip
c biu thc ln lt l u 1 = U 0 cos(t + 1 ) v u 2 = U 0 cos(t + 2 ) c cng tr tc
thi 0,52U 0 , nhng mt in p ang tng cn in p cn li ang gim. Hai in p
ny lch pha nhau
A. /3. B. 2/3. C. . D. /2.
Cu 138.Vo cng mt thi im no , hai dng in xoay chiu i 1 = I 0 cos(t +
1 ) v i 2 = I 0 cos(t + 2 ) u c cng gi tr tc thi l 0,5I 0 2 nhng mt dng in
ang gim, cn mt dng in ang tng. Kt lun no sau y l ng ?
A. Hai dng in dao ng cng pha.
112
B. Hai dng in dao ng ngc pha.
C. Hai dng in dao ng lch pha nhau gc 1200.
D. Hai dng in dao ng vung pha (lch pha nhau gc 900).
Cu 139.Trong mt on mch in xoay chiu khng phn nhnh, cng dng
in sm pha (vi 0 < < 0,5) so vi in p hai u on mch. on mch
A. gm in tr thun v t in.
B. ch c cun cm.
C. gm cun thun cm (cm thun) v t in.
D. gm in tr thun v cun thun cm (cm thun).
Cu 140.Khi c cng hng in trong on mch in xoay chiu RLC khng phn
nhnh th
A. cng dng in tc thi trong mch cng pha vi in p tc thi t vo hai
u on mch.
B. in p tc thi gia hai u in tr thun cng pha vi in p tc thi gia hai
bn t in.
C. in p tc thi gia hai u in tr thun cng pha vi in p tc thi gia hai
u cun cm.
D. cng sut tiu th trn on mch t gi tr nh nht.
Cu 141.t vo hai u on mch RLC khng phn nhnh mt in p xoay chiu
u = U 0 cost th dng in trong mch l i = I 0 cos(t + /6). on mch in ny lun
c
A. Z L < Z C . B. Z L = Z C . C. Z L = R. D. Z L > Z C .
Cu 142.on mch in xoay chiu gm in tr thun R, cun dy thun cm
(cm thun) L v t in C mc ni tip. K hiu u R , u L , u C tng ng l in p tc
thi hai u cc phn t R, L v C. Quan h v pha ca cc in p ny l
A. u R sm pha /2 so vi u L . B. u L sm pha /2 so vi u C .
C. u R tr pha /2 so vi u C . D. u C tr pha so vi u L .
Cu 143.on mch in xoay chiu AB ch cha mt trong cc phn t: in tr
thun, cun dy hoc t in. Khi t in p u = U 0 cos(t + /6) ln hai u A v B
th dng in trong mch c biu thc i = I 0 cos(t - /3). on mch AB cha
A. in tr thun. B. cun dy c in tr thun.
C. cun dy thun cm (cm thun). D. t in.
Cu 144.t mt in p xoay chiu u = U 0 cost vo hai u mt on mch in
RLC khng phn nhnh. Dng in nhanh pha hn in p hai u on mch in
ny khi
A. L > 1/C. B. = 1/LC. C. L = 1/C. D. L < 1/C.
Cu 145.Dung khng ca mt on mch RLC ni tip ang c gi tr nh hn cm
khng. Ta lm thay i ch mt trong cc thng s ca on mch bng cc cch nu
sau y, cch no c th lm cho hin tng cng hng in xy ra?
113
Chng 1 in xoay chiu
A. Tng in dung ca t in. B. Tng h s t cm ca cun dy.
C. Gim in tr thun ca on mch. D. Gim tn s dng in.
Cu 146.Rin p gia hai u mt on mch RLC ni tip sm pha /4 so vi
cng dng in. Pht biu no sau y l ng i vi on mch ny?
A. Tn s dng in trong on mch nh hn gi tr cn xy ra cng hng.
B. Tng tr ca on mch bng hai ln in tr thun ca mch.
C. Hiu s gia cm khng v dung khng bng in tr thun ca on mch.
D. in p gia hai u in tr thun sm pha /4 so vi in p gia hai bn t in.
Cu 147.RTrong mch in xoay chiu RLC khng phn nhnh. Nu tng tn s
dng in th
A. dung khng gim. B. lch pha ca in p so vi dng in tng.
C. cng hiu dng gim. D. cm khng gim.
Cu 148.Chn pht biu ng.
A. Dng in c cng bin i tun hon theo thi gian l dng in xoay chiu.
B. Cng dng in v in p hai u on mch xoay chiu lun lch pha nhau.
C. Khng th dng dng in xoay chiu m in.
D. Cng hiu dng ca dng xoay chiu bng mt na gi tr cc i ca n.
Cu 149.Chn cu sai trong cc cu sau: Mch in xoay chiu RLC ni tip ang
xy ra cng hng. Nu thay i tn s ca in p t vo hai u mch th:
A. in p hiu dng trn L tng. B. Cng sut trung bnh trn mch gim.
C. Cng hiu dng qua mch gim. D. H s cng sut ca mch gim.
Cu 150.on mch in xoay chiu tn s f 0 gm in tr thun R, cun dy c
cm khng Z L v t in c dung khng Z C mc ni tip. Nu ch tng dn tn s t
gi tr f 0 th in p hiu dng trn R tng ri gim. Chn kt lun ng.
A. Z L > Z C . B. Z L < Z C .
C. Z L = Z C . D. cun dy c in tr thun bng 0.
Cu 151.Mch xoay chiu RLC c hiu in th hiu dng 2 u on mch
khng i. Hin tng cng hng in xy ra khi thay i
A. tn s f in p trn t t cc i.
B. in tr R in p trn t t cc i.
C in dung C in p trn R t cc i.
D. t cm L in p trn cun cm t cc i.
Cu 152.Nu mch in xoay chiu c 3 phn t: in tr R, cun dy thun cm
c cm khng Z L , t in c dung khng Z C mc ni th tng tr ca on mch
A. khng th nh hn in tr thun R. B. khng th nh hn cm khng Z L .
C. lun bng tng Z = R + Z L + Z C . D. khng th nh hn dung khng Z C .
Cu 153.RGi u, u R , u L v u C ln lt l in p tc thi hai u mch, hai u in
tr R, hai u cun cm thun L v hai u t in C ca on mch ni tip RLC.
Thay i tn s dng in qua mch sao cho trong mch xy ra cng hng in th
114
A. u = u C . B. u L = u C . C. u R = u. D. u R = u L .
Cu 154.(H-2010) t in p u = U 0 cost vo hai u on mch gm in tr
thun R, cun cm thun c t cm L v t in c in dung C mc ni tip. Gi i
l cng dng in tc thi trong on mch; u 1 , u 2 v u 3 ln lt l in p tc
thi gia hai u in tr, gia hai u cun cm v gia hai u t in. H thc ng
l
u B. i = u3C. u1 u2
A. i = . C. i = . D. i = .
R 2 + ( L
1
)2 R L
C
Cu 155.(H - 2012) t in p u = U 0 cost vo hai u on mch gm in tr
thi gia hai u in tr, gia hai u cun cm v gia hai u t in; Z l tng tr
ca on mch. H thc ng l
A. i = u 3 C. u u u
B. i = 1 . C. i = 2 . D. i = .
R L Z
Cu 156.(C-2010)t in p u = U 0 cost vo hai u on mch gm in tr
thun R v t in C mc ni tip. Bit in p gia hai u in tr thun v in p
gia hai bn t in c gi tr hiu dng bng nhau. Pht biu no sau y l sai ?
A. Cng dng in qua mch tr pha /4 so vi in p gia hai u on mch.
B. in p gia hai u in tr thun sm pha /4 so vi in p gia hai u on
mch.
C. Cng dng in qua mch sm pha /4 so vi in p gia hai u on mch.
D. in p gia hai u in tr thun tr pha /4 so vi in p gia hai u on
mch.
Cu 157.Mch in xoay chiu ni tip gm: in tr thun R, cun cm thun c
t cm L v t in c in dung C ni tip. Ch thay i tn s gc LC2 = 2.
Chn phng n ng.
A. Khi gim th cng sut tiu th trn mch lun gim.
B. Tn s gc bng 2 ln tn s gc ring ca mch.
C. mch c cng hng ta phi tng .
D. Dng in qua mch sm pha hn in p hai u mch.
Cu 158.Gi u, u R , u L v u C ln lt l in p tc thi hai u mch, hai u in
tr R, hai u cun cm thun L v hai u t in C ca on mch xoay chiu ni
tip. Ban u mch c tnh cm khng, sau gim dn tn s dng in qua mch th
i lng gim theo l lch pha gia
A. u v u C . B. u L v u R . C. u L v u. D. u R v u C .
115
Chng 1 in xoay chiu
Cu 159.Trong mch in xoay chiu RLC ni tip ang c cng hng in th kt
lun no sau y SAI?
A. in p hiu dng hai u cun cm bng in p hiu dng hai u t in.
B. Cng hiu dng trong mch cc i.
C. in p hiu dng hai u on mch ln hn in p hiu dng hai u in
tr R.
D. in p hai u mch cng pha vi in p hai u in tr R.
Cu 160.(C-2010) t in p u = U 0 cost c thay i c vo hai u on
mch gm cun cm thun c t cm L, in tr thun R v t in c in dung C
mc ni tip. Khi < (LC)-0,5 th
A. in p hiu dung gia hai u in tr thun R bng in p hiu dng gia hai u
on mch.
B. in p hiu dng gia hai u in tr thun R nh hn in p hiu dng gia hai
u on mch.
C. cng dng in trong on mch tr pha so vi in p gia hai u on mch.
D. cng dng in trong on mch cng pha vi in p gia hai u on mch.
Cu 161.Cn ghp mt t in ni tip vi cc phn t khc theo cch no di y,
c on mch xoay chiu m cng dng in qua n tr pha /4 so vi in
p hai u on mch? Bit t in trong on mch ny c dung khng 20 .
A. Mt cun cm thun c cm khng bng 20 .
B. Mt in tr thun c ln bng 20 .
C. Mt in tr thun c ln bng 40 v mt cun cm thun c cm khng bng
20 .
D. Mt in tr thun c ln bng 20 v mt cun cm thun c cm khng bng
40 .
Cu 162.Mt t in c dung khng 30 (). Chn cch ghp t in ny ni tip vi
cc linh kin khc di y c mt on mch m dng in qua mch tr pha so
vi in p hai u mch mt lng /4
A. mt cun thun cm c cm khng bng 60 ()
B. mt in tr thun 15 () v mt cun thun cm c cm khng 15 ()
C. mt in tr thun 30 () v mt cun cm thun c cm khng 60 ()
D. mt in tr thun c ln 30 ()
Cu 163. hai u mt in tr R c t mt hiu in th xoay chiu U AC mt hiu
in th khng i U DC dng in xoay chiu c th qua in tr v chn khng
cho dng in khng i qua n ta phi:
A. Mc song song vi in tr mt t in C.
B. Mc ni tip vi in tr mt t in C.
C. Mc song song vi in tr mt cun thun cm L.
116
D. Mc ni tip vi in tr mt cun thun cm L.
Cu 164.Mt on mch xoay chiu ni tip gm bng n v cun cm mc ni
tip. Lc u trong lng cun cm khng c li thp. Nu cho li thp t t vo cun
cm th sng bng n
A. tng ln. B. gim xung.
C. tng t ngt ri tt. D. khng i.
Cu 165.Mch in xoay chiu RLC ni tip tn s gc , gm cun cm thun c
t cm L, in tr thun R v t in c in dung C sao cho LC2 = 2. Gi u, i l
in p tc thi hai u on mch v dng in tc thi trong mch th
A. u nhanh pha hn so vi i. B. u chm pha hn so vi i.
C. u chm pha hn so vi i l /2. D. u nhanh pha hn so vi i l /2.
Cu 166.Mch in xoay chiu RLC ni tip, Trng hp no sau y in p hai
u mch cng pha vi in p hai u in tr?
A. Thay i C U Rmax . B. Thay i L U Lmax .
C. Thay i f U Cmax . D. Thay i R U Rmax .
Cu 167.Trong mch in RLC, hiu in th hai u mch v hai u t in c
dng u = U 0 cos(t + /3) (V) v u C = U OC cos(t - /2) (V) th c th ni:
A. Mch c tnh cm khng nn u nhanh pha hn i.
C. Mch c tnh dung khng nn u chm pha hn i.
B. Mch c cng hng in nn u ng pha vi i.
D: Khng th kt lun c v pha ca u v i.
Cu 168.Mch RLC ni tip, cun dy thun cm, mch c tnh cm khng. Khi
dng in trong mch c gi tr tc thi i = 0 th trong nhng kt qu sau y kt qu
no cha chnh xc v in p tc thi 2 u mi phn t (u R , u L , u C ) v 2 u ton
mch (u).
A. u = 0. B. u C = U 0C . C. u L = U 0L . D. u R = 0.
Cu 169.Mt on mch xoay chiu gm cun dy c in tr thun r, h s t cm
L v t in c in dung C thay i c mc ni tip. Thay i C dung khng
tho mn h thc Z C Z L = r2 + Z L . Khi ta c kt lun g v in p gia hai u cun
dy?
A. C gi tr nh nht.
C. Sm pha /2 so vi in p t vo mch.
B. ng pha vi in p t vo on mch.
D. Tr pha /2 so vi in p t vo mch.
Cu 170.(C-2011) Mt on mch in xoay chiu gm mt t in v mt cun
cm thun mc ni tip. lch pha gia in p hai u t in v in p hai u
on mch bng
A. /2. B. 0 hoc . C. -/2. D. /6 hoc -/6.
117
Chng 1 in xoay chiu
Cu 171.Cng sut ca dng in xoay chiu trn mt on mch RLC ni tip nh
hn tch UI l do
A. mt phn in nng tiu th trong t in.
B. trong cun dy c dng in cm ng.
C. in p gia hai u on mch v cng dng in bin i lch pha i vi
nhau.
D. c hin tng cng hng in trn on mch.
Cu 172.H s cng sut ca on mch xoay chiu bng 0 (cos = 0) trong trng
hp no sau y?
A. on mch ch c in tr thun B. on mch c in tr bng 0
C. on mch khng c t in D. on mch khng c cun cm
Cu 173.Trong on mch xoay chiu gm in tr thun, t in ni tip vi cun
dy, in p tc thi gia hai u in tr thun R v gia hai u cun dy c cc
biu thc ln lt l u R = U 0R cost (V) v u d = U 0d cos(t + /2) (V). Kt lun no
sau y l SAI?
A. in p gia hai u cun dy ngc pha vi in p gia hai bn cc ca t in.
B. Cun dy c in tr thun.
C. Cun dy l thun cm.
D. Cng sut tiu th trn mch khc 0
Cu 174.Mc mt bng n dy tc c xem nh mt in tr thun R vo mt
mng in xoay chiu 220V50Hz. Nu mc n vo mng in xoay chiu 220V-60Hz
th cng sut ta nhit ca bng n s
A. tng ln B. gim i C. khng i D. tng 1,2 ln
Cu 175.t vo hai u on mch khng phn nhnh RLC mt in p xoay chiu
c gi tr hiu dng U th dng in xoay chiu trong mch tr pha hn in p mt
gc v c gi tr hiu dng I. Cng sut tc thi trong mch c gi tr ln nht l
A. 2UI B. UI C. UIcos D. UIcos + UI
Cu 176.Trong on mch RLC ni tip ang xy ra cng hng. Thay i tn s
ca dng in mt lng rt nh v gi nguyn cc thng s khc ca mch, kt lun
sau y sai?
A. in p hiu dng trn t in tng.
B. H s cng sut ca on mch gim.
C. Cng hiu dng ca dng in gim.
D. in p hiu dng trn in tr gim.
Cu 177.Trong trng hp no, h s cng sut ca dng in xoay chiu c gi tr
ln nht? nh nht?
V sao phi tng h s cng sut ni tiu th in?
118
Cu 178.RMt mch in xoay chiu gm RLC ghp ni tip. Ta t vo hai u

on mch mt in p u = U o sin100t (V). Hin ti dng in i sm pha hn in p
u. Nu ch tng in dung C t t th h s cng sut ca mch ban u s
A. khng thay i. B. tng.
C. gim nh ri tng ngay. D. gim.
Cu 179.Mch RLC ni tip c tnh dung khng, nu ta tng tn s ca dng in th
h s cng sut ca mch
A. khng i. B. tng ln ri gim xung.
C. gim. D. tng.
Cu 180.Mch in xoay chiu RLC ni tip tn s f, gm cun cm thun c t
cm L, bin tr R v t in c in dung C sao cho 42f2LC = 1. Nu ch thay i R
th
A. h s cng sut trn mch thay i. B. lch pha gia u v i thay i.
C. cng sut tiu th trn mch thay i. D. in p hai u bin tr thay i.
Cu 181.t in p xoay chiu n nh vo on mch ni tip gm bin tr R v
t in C. Khi tng dn in tr ca bin tr t gi tr rt nh n rt ln th nhit
lng ta ra trn bin tr trong mt n v thi gian s th no?
A. gim dn n gi tr nh nht ri tng.
B. tng dn n gi tr ln nht ri gim dn.
C. gim dn.
D. tng dn.
Cu 182.Mch in xoay chiu RLC ni tip. Khi in p tc thi hai u on
mch sm pha hn dng in tc thi trong mch mt gc nh hn /2. Nu ta ch
tng L th kt lun no sau y sai?
A. H s cng sut ca on mch gim. B. Cng hiu dng trong mch gim.
C. Hiu in th hiu dng trn t gim. D. Cng sut trn on mch tng.
Cu 183.Cu no di y khng ng?
A. Cng thc tnh h s cng sut cos = R/Z p dng cho mi loi mch in (vi R,
Z l tng in tr thun v tng tr ton mch).
B. Khng th cn c vo h s cng sut xc nh lch pha gia hiu in th v
cng dng in.
C. Cun cm c h s cng sut khc khng.
D. H s cng sut ph thuc vo hiu in th xoay chiu hai u mch.
Cu 184.(C-2011) t in p u = 1502cos100t (V) vo hai u on mch gm
in tr thun, cun cm thun v t in mc ni tip th in p hiu dng gia hai
u in tr thun l 150 V. H s cng sut ca on mch l
A. 0,5. B. 3/2. C. 3/3. D. 1.
119
Chng 1 in xoay chiu
Cu 185.(C-2011) Khi ni v h s cng sut cos ca on mch in xoay chiu,
pht biu no sau y sai?
A. Vi on mch ch c t in hoc ch c cun cm thun th cos = 0.
B. Vi on mch c R, L, C mc ni tip ang xy ra cng hng th cos = 0.
C. Vi on mch ch c in tr thun th cos = 1.
D. Vi on mch gm t in v in tr thun mc ni tip th 0 < cos < 1.
Cu 186.t in p u = U 0 cos(2t/T) (V) vo hai u on mch RLC mc ni
tip. Nu tng chu k T cn cc i lng khc c gi nguyn th iu no sau y
khng ng?
A. Cng sut tiu th ca mch c th tng hoc gim.
B. Dung khng ca mch tng.
C. Cm khng ca mch gim.
D. Tng tr ca mch gim.
Cu 187.Cu no sau y l ng. My pht in xoay chiu 1 pha
A. bin i in nng thnh c nng.
B. bin i nng lng in thnh nng lng c v ngc li.
C. bin i c nng thnh in nng
D. c s dng trong cc nh my nhit in, thu in...
Cu 188.Trong my pht in xoay chiu 1 pha c phn cm quay:
A. Rto l nam chm. B. Rto l khung dy.
C. Stato l nam chm. D. cn c b gp.
Cu 189.Trong my pht in xoay chiu 1 pha c phn ng quay:
A. Rto l nam chm. B. Rto l khung dy.
C. Stato l phn ng. D. khng c b gp.
Cu 190.i vi my pht in xoay chiu mt pha c p cp cc v roto quay n
vng mi pht th tn s dng in do my to ra c th tnh bng cng thc no sau
y:
A. f = n/60p B. f = pn C. f = 60/pn D. f = np/60
Cu 191.Cc cun dy ca phn cm v phn ng u c qun trn cc li thp
silic :
A. Trnh dng in Phuco. B. Tng cng t thng qua cc cun dy.
C. D ch to. D. gim t thng qua cc cun dy
Cu 192.My pht in xoay chiu 1 pha, tc quay ca rto gim 4 ln (tn s
dng in pht ra khng i) th phi:
A. tng s cp cc ln 4 ln.
B. gim s cun dy 4 ln v tng s cp cc 4 ln.
C. tng s cun dy, s cp cc ln 4 ln.
D. gim s cp cc 4 ln v tng s cun dy 4 ln.
Cu 193.Phn ng ca my pht in xoay chiu mt pha l phn
120
A. a in ra mch ngoi B. To ra t trng
C. To ra dng in D. Gm 2 vnh khuyn v 2 chi qut
Cu 195.My pht in xoay chiu mt pha c rto l phn ng v my pht in
xoay chiu ba pha ging nhau im no sau y?
A. u c phn ng quay, phn cm c nh.
B. u c b gp in dn in ra mch ngoi.
C. u c nguyn tc hot ng da trn hin tng cm ng in t.
D. Trong mi vng quay ca rto, sut in ng ca my u bin thin tun hon hai
ln.
A. Dng in xoay chiu mt pha ch do my pht in xoay chiu mt pha to ra.
B. Sut in ng ca my pht in xoay chiu t l vi tc quay ca rto.
C. Dng in do my pht in xoay chiu to ra lun c tn s bng s vng quay
trong mt giy ca rto.
D. Ch c dng in xoay chiu ba pha mi to c t trng quay.
Cu 197.RChn pht biu ng. Trong h thng truyn ti in ba pha i xa bng
cch mc hnh sao
A. cng dng in trn mi dy lun lch pha 2/3 i vi in p gia mi cun
dy.
B. cng hiu dng ca dng in trn dy trung ha bng tng cc cng hiu
dng ca cc dng in trn ba dy pha cng li.
C. in nng hao ph khng ph thuc vo cc thit b in ni tiu th.
D. cng sut in hao ph ph thuc vo cc thit b in ni tiu th.
Cu 198.Chn phng n sai khi ni v cu to my dao in ba pha.
A. Rto thng thng l nam chm in.
B. Stato gm 3 cun dy ging nhau.
C. Khng cn b gp.
D. Vai tr ca rto v stato c th thay i.
Cu 199.Trong cc nh my pht in (thu in, in ht nhn), my pht in l
A. xoay chiu 1 pha. B. xoay chiu 3 pha.
C. xoay chiu. D. mt chiu.
Cu 200.Chn phng n SAI khi ni v cu to my dao in ba pha.
A. Rto thng thng l nam chm vnh cu.
B. Stato gm 3 cun dy ging nhau.
121
Chng 1 in xoay chiu
C. Khng cn b gp.
D. Vai tr ca Rto, stato khng th thay i.
Cu 201.Trong my pht in xoay chiu 3 pha:
A. Rto l nam chm. B. Rto l cun dy.
C.Stato l nam chm. D. Nht thit phi c b gp.
Cu 202.Rto ca my pht in xoay chiu ba pha thng thng l
A. mt nam chm in. B. mt nam chm vnh cu.
C. mt cun dy. D. nhiu cun dy.
Cu 203.Khi my pht 3 pha, mc hnh sao v ti li mc tam gic, th in p hot
ng ca ti phi:
A. bng in p ca cc pha B. nh hn in p cc pha
C. bng 3 ln in p pha D. bng 3 ln in p cc pha
Cu 204.Trong h thng truyn ti dng in ba pha i xa theo cch mc hnh sao th
A. cng hiu dng ca dng in trong dy trung ho bng tng cc cng hiu
dng ca cc dng in trong ba dy pha.
B. in p hiu dng gia hai dy pha ln hn in p hiu dng gia mt dy pha v
dy trung ho.
C. dng in trong mi dy pha u lch pha 2/3 so vi in p gia dy pha v
dy trung ho.
D. cng dng in trong dy trung ho lun lun bng 0.
Cu 205.R(DH-2008)Pht biu no sau y l ng khi ni v dng in xoay chiu
ba pha?
A. Khi cng dng in trong mt pha bng khng th cng dng in trong
hai pha cn li khc khng
B. Ch c dng in xoay chiu ba pha mi to c t trng quay
C. Dng in xoay chiu ba pha l h thng gm ba dng in xoay chiu mt pha,
lch pha nhau gc /3
D. Khi cng dng in trong mt pha cc i th cng dng in trong hai pha
cn li cc tiu.
Cu 206.RChn cc pht biu SAI v my pht in xoay chiu mt pha :
A. My pht in xoay chiu mt pha hot ng da trn hin tng cm ng in t.
B. My pht in xoay chiu mt pha cng sut ln th rto l cc nam chm in khi
khng cn c b gp.
C. Nu rto ca my pht in xoay chiu mt pha c p cp cc quay vi tn s gc n
vng/giy th tn s dng in do my pht ra s bng f = np.
D. Cc cun dy qun trn li thp hoc li kim loi bt k gm cc l mng ghp cch
in nhau.
Cu 207.RTrong cch mc dng in xoay chiu ba pha i xng c ngun v ti
u theo hnh tam gic. Pht biu no sau y l SAI?
122
A. Dng in trong mi pha bng dng in trong mi dy pha.
B. in p hiu dng gia hai u mt pha bng in p hiu dng gia hai dy pha.
C. Cng sut tiu th trn mi pha u bng nhau.
D. Cng sut ca ba pha bng ba ln cng sut mi pha.
Cu 208.Mt my pht in xoay chiu 3 pha, mch ngoi mc ba ti hon ton
ging nhau, cng dng in cc i i qua mi ti l I 0 . Gi i 1 , i 2 v i 3 ln lt l
cng dng tc thi chy qua 3 ti. thi im t khi i 1 = I 0 th
A. i 2 = i 3 = I 0 /2 B. i 2 = i 3 = -I 0 /2 C. i 2 = i 3 = I 0 /3 D. i 2 = i 3 = -I 0 /3
Cu 209.Chn cu SAI khi ni v my pht in xoay chiu
A. Khi s cun dy v s cp cc nam chm tng ln bao nhiu ln th s vng quay
gim by nhiu ln.
B. My pht in xoay chiu ba pha khng th to ra dng in xoay chiu mt pha.
C. T my pht in xoay chiu mt pha c th tao ra dng in mt chiu.
D. C th a dng in t my pht in xoay chiu ra ngoi m khng cn b gp.
Cu 210.RDng in xoay chiu ba pha l h thng ba dng
A. xoay chiu cng bin cng tn s nhng lch pha nhau tng i mt l 2/3.
B. in c to ra bi ba sut in ng bin cng tn s nhng lch pha nhau
tng i mt l 2/3.
C. xoay chiu cng bin nhng lch pha nhau tng i mt l 2/3.
D. in c to ra bi ba sut in ng cng tn s nhng lch pha nhau tng i
mt l 2/3.
Cu 211.RPht biu no sau y l ng khi ni v my pht in xoay chiu ba
pha?
A. Sut in ng trong ba cun dy ca phn ng lch pha nhau /3.
B. C nng cung cp cho my c bin i hon ton thnh in nng.
C. Nguyn tc hot ng da vo hin tng t trng bin thin sinh ra in trng.
D. Phn cm l stato cn phn ng l rto.
Cu 212.RPht biu no sau y SAI i vi my pht in xoay chiu mt pha?
A. Bin ca sut in ng ph thuc s vng dy ca phn ng.
B. Tn s ca sut in ng ph thuc vo tc quay ca rto.
D. C nng cung cp cho my khng c bin i hon ton thnh in nng.
Cu 213.cH thc no sau y gia cc in p pha U P v v in p dy U d trong
my pht in xoay chiu 3 pha l ng?
A. i vi trng hp mc hnh tam gic th U P = U d .
B. i vi trng hp mc hnh sao th U P = 3U d .
C. i vi trng hp mc hnh sao th U P = U d .
D. i vi trng hp mc hnh tam gic th U P = 3U d .
123
Chng 1 in xoay chiu
D. Nu phn cm l nam chm in th nam chm c nui bi dng in xoay
chiu.
A. Ch c dng in ba pha mi to c t trng quay.
B. Rto ca ng c khng ng b quay vi tc gc ca t trng quay.
C. T trng quay trong ng c khng ng b lun thay i v c hng v tr s.
D. Tc gc ca ng c khng ng b ph thuc vo tc quay ca t trng v
momen cn.
Cu 216.Pht biu no sau y v ng c khng ng b ba pha l SAI?
A. Hai b phn chnh ca ng c l rto v stato.
B. B phn to ra t trng quay l stato.
C. Nguyn tc hot ng ca ng c ch da trn tng tc t gia nam chm v dng
in.
D. C th to ng c khng ng b ba pha vi cng sut ln.
Cu 217.ng c in ca tu in ngm l
A. ng c khng ng b 1 pha B. ng c khng ng b 3 pha
C. ng c mt chiu D. ng c khng ng b hoc ng c 1 chiu
Cu 218.Khng th to ra t trng quay bng cch no trong cc cch sau y?
A. Cho nam chm vnh cu quay B. dng dng in xoay chiu 1 pha
C. dng dng in xoay chiu 3 pha D. dng dng in 1 chiu
Cu 219.T trng quay c to bng
A. Hin tng cm ng in t B. Dng in xoay chiu 1 pha.
C. Dng in xoay chiu 3 pha D. Dng in xoay chiu 1 pha v 3 pha
Cu 220.RChn cu SAI khi ni v ng c khng ng b ba pha:
A. T trng quay c to ra bi dng in xoay chiu ba pha.
B. Stato c ba cun dy ging nhau qun trn ba li st b tr lch nhau 1/3 vng trn.
C. T trng tng hp quay vi tc gc lun nh hn tn s gc ca dng in.
D. Nguyn tc hot ng da trn hin tng cm ng in t v s dng t trng
quay.
Cu 221.ng c no trong cc thit b sau y l ng c khng ng b?
A. xe in. B. mt ca u a VCD.
C. qut in gia nh. D. tu in.
Cu 222.Hai cun dy ca stato ca ng c khng ng b 1 pha t lch nhau
A. 180 B. 120 C. 90 D. 60
Cu 223.Riu no sau y l SAI khi ni v ng c khng ng b ba pha :
A. Rto l hnh tr c tc dng nh mt cun dy qun trn li thp.
124
B. T trng quay trong ng c l kt qu ca vic s dng dng in xoay chiu mt
pha.
C. ng c khng ng b ba pha c hai b phn chnh l stato v rto
D. Stato gm 3 cun dy ging nhau qun trn li st t lch nhau 1200 trn mt vng
trn to ra t trng quay.
Cu 224.RChn pht biu SAI v u im ca dng in xoay chiu :
A. Dng in xoay chiu d sn xut hn dng in mt chiu, my pht in xoay
chiu c cu to n gin; c th ch to cc my pht in xoay chiu c cng sut
ln.
B. Dng xoay chiu truyn ti in nng i xa vi hao ph in nng c th chp nhn
c.
C. C th bin i dng in xoay chiu thnh dng in mt chiu nh ci chnh lu
d dng.
D. Dng in xoay chiu cung cp cho my pht in xoay chiu c momen khi ng
ln v d thay i tc quay.
Cu 225.Quay 1 nam chm vnh cu hnh ch U vi vn tc gc khng i, khung
dy t gia 2 nhnh ca nam chm s quay vi vn tc gc 0 . Chn phng n
ng.
A. 0 < B. 0 > C. 0 = 2 D. 0 < 2
Cu 226.Trong ng c khng ng b ba pha, gi O l im ng
quy ca ba trc cun dy ca stato. Gi s t trng trong ba cun dy
gy ra im O ln lt l: B 1 = B 0 cost (T), B 2 = B 0 cos(t + 2/3)
(T), B 3 = B 0 cos(t - 2/3) (T). Vo thi im no t trng tng
hp ti O c hng ra khi cun 1 th sau 1/3 chu k n s c hng
A. ra cun 2. B. ra cun 3. C. vo cun 3. D. vo cun 2.
Cu 227.iu no sau y l sai? ng c khng ng b ba pha
A. c th hot ng khi in p mng in thay i trong phm vi cho php.
B. nu c cng sut ln th s c mmen khi ng ln.
C. rt kh thay i tc quay.
D. c th thay i c chiu quay bng cch hon i hai pha cho nhau.
Cu 228.Trong ng c in khng ng b ba pha :
A. Rto l phn cm.
B. Tn s quay ca t trng nh hn tn s ca dng in.
C. Stato l b phn to nn t trng quay.
D. to ra t trng quay th rto phi quay.
Cu 229.Trong vic truyn ti in nng i xa, bin php gim cng sut hao ph
trn ng dy ti in l
A. chn dy c in tr sut ln. B. tng chiu di ca dy.
C. tng in p ni truyn i. D. gim tit din ca dy.
125
Chng 1 in xoay chiu
Cu 230.Trong qu trnh truyn ti in nng, bin php lm gim hao ph trn
ng dy ti in c s dng ch yu hin nay l
A. gim tit din dy. B. tng chiu di ng dy.
C. gim cng sut truyn ti. D. tng in p trc khi truyn ti.
Cu 231.Mt my bin p c cun th cp mc vi in tr thun, cun s cp mc
vi ngun in xoay chiu. in tr ca cc cun dy v hao ph in nng my
khng ng k. Nu tng tr s ca in tr mc vi cun th cp ln hai ln.
A. cng hiu dng ca dng in chy trong cun th cp gim hai ln, trong cun
s cp khng i.
B. in p hai u cun s cp v th cp u tng hai ln.
C. sut in ng cm ng trong cun th cp tng hai ln, trong cun s cp khng
i.
D. cng sut tiu th in mch s cp v th cp u gim hai ln.
Cu 232.Chn pht biu sai. Trong qu trnh ti in nng i xa, cng sut hao ph t
l
A. vi thi gian truyn in.
B. vi chiu di ca ng dy ti in.
C. nghch vi bnh phng in p gia hai u dy trm pht in.
D. vi bnh phng cng sut truyn i.
Cu 233.Cu no sai khi ni v my bin p?
A. Tn s ca in p cun dy s cp v th cp bng nhau.
B. Nu in p cun th tng bao nhiu ln th cng dng in qua n cng tng
by nhiu ln.
C. T s in p hai u cun s cp v th cp bng t s s vng dy hai cun .
D. Hat ng ca my bin p da trn hin tng cm ng in t.
Cu 234.Trong qu trnh truyn ti in nng i xa, cng sut in hao ph trn
ng dy ti in
A. t l nghch vi bnh phng in p gia hai u dy trm pht in.
B. t l thun vi bnh phng h s cng sut ca mch in.
C. t l nghch vi bnh phng din tch tit din ca dy ti in.
D. t l thun vi cng sut in truyn i.
Cu 235.Khi cho dng in khng i qua cun s cp ca my bin p th trong
mch kn ca cun th cp
A. c dng in xoay chiu chy qua. B. khng c dng in chy qua.
C. c dng in mt chiu chy qua. D. c dng in khng i chy qua.
Cu 236.Trong qu trnh truyn ti in nng, nu tng in p truyn ti ln 5 ln
th:
A. cng sut truyn ti s gim i 25%
B. cng sut hao ph trong qu trnh truyn ti s gim i 25%
126
C. cng sut truyn ti s gim i 25 ln
D. cng sut hao ph trong qu trnh truyn ti s gim i 25 ln
Cu 237.(C-2011)Mt my tng p c cun th cp mc vi in tr thun, cun
s cp mc vo ngun in xoay chiu. Tn s dng in trong cun th cp
A. lun ln hn tn s dng in trong cun s cp.
B. lun nh hn tn s dng in trong cun s cp.
C. bng tn s dng in trong cun s cp.
D. c th nh hn hoc ln hn tn s dng in trong cun s cp.
Cu 238.(C - 2014) My bin p l thit b
A. Bin i dng in xoay chiu thnh dng in mt chiu.
B. Bin i tn s ca dng in xoay chiu.
C. C kh nng bin i in p xoay chiu.
D. Lm tng cng sut ca dng in xoay chiu.
127
Chng 1 Dao ng c hc
Chng 4. DAO NG V SNG IN T
A. Tm tt l thuyt
I. DAO NG IN T
1. Mch dao ng
+ Cu to: Gm mt t in mc ni tip vi mt cun cm thnh mch kn.
- Nu r rt nh ( 0): mch dao ng l tng.
+ Hot ng: Mun mch hot ng ta tch in cho t in ri cho n phng in
trong mch. T in s phng in qua li trong mch nhiu ln to ra mt dng in
xoay chiu trong mch.
+ Kho st bng dao ng k: Ngi ta s dng hiu in th xoay chiu c to ra
gia hai bn ca t in bng cch ni hai bn ny vi dao ng k th thy trn mn
mt th dng sin.
2. Dao ng in t t do trong mch dao ng
a. nh lut bin thin in tch v cng dng in trong mt mch dao ng l
tng
Vn dng nh lut m cho on
mch AB, ta c: u AB = e ri vi r
di
0 th u AB e = L . Vi quy
dt
c v du nh trn Hnh 4, th
dq q
=i = q ' . Ta li c u AB = ,
dt C
q q
nn: =
Lq " hay q "+ = 0
C LC
1
t = , ta c phng trnh: q + 2q = 0 (1).
LC
Tng t nh phn sao ng c, nghim ca phng trnh ny c dng: q =
Q 0 cos(t + ) (2)
1
- S bin thin in tch trn mt bn: q = Q 0 cos(t + ) vi =
LC

=
- Phng trnh v dng in trong mch: i I 0 cos( t + + ) vi I 0 = q 0
2
- Nu chn gc thi gian l lc t in bt u phng in: q = q 0 cost v

=i I 0 cos( t + )
2
128
Vy, in tch q ca mt bn t in v cng dng in i trong mch dao ng bin
thin iu ho theo thi gian; i lch pha /2 so vi q.
b. nh ngha dao ng in t
- S bin thin iu ho theo thi gian ca in tch q ca mt bn t in v cng

dng in (hoc cng in trng E v cm ng t B ) trong mch dao ng
c gi l dao ng in t t do.
c. Chu k v tn s dao ng ring ca mch dao ng
- Chu k dao ng ring: T = 2 LC
1
- Tn s dao ng ring: f =
2 LC
3. Nng lng in t
Nu khng c s tiu hao nng lng th trong qu trnh dao ng in t, nng klng
c tp trung t in (W C ) v cun cm (W L ). Ti mt thi im bt k, ta c:
Nng lng in trng tp trung trong t in:
1 q 2 Q02
=
WC = cos 2 (t + )
2 C 2C
Nng lng t trng tp trung trong cun cm:
1 2 L 2Q02 Q02
WL= Li = sin 2 (t + =
) sin 2 (t + )
2 2 2C
Ta suy ra nng lng in t ton phn ca mch LC l:
Q02 CU 02 LI 02
W=WC + WL = = = =hng s.
2C 2 2
Vy, trong qu rnh dao ng ca mch, nng lng t trng v nng lng in
trng lun chuyn ho cho nhau, nhng tng nng lng in t l khng i.
II. IN T TRNG
1. Mi quan h gia in trng v t trng
a. T trng bin thin v in trng xoy
+ Phn tch th nghim cm ng in t ca Pha-ra-y
S xut hin ca dng in cm ng chng t ti mi
im trong dy c mt in trng m vect cng in
S
trng cng chiu vi dng in. ng sc ca in trng
ny nm dc theo dy, n l mt ng cong kn. N
in trng c ng sc l nhng ng cong kn
gi l in trng xoy. O
+ Kt lun
Nu ti mt ni c t trng bin thin theo thi gian
th ti ni xut hin mt in trng xoy.
129
Chng 1 Dao ng c hc
b. in trng bin thin v t trng

+T trng ca mch dao ng.
dq d ( Cu ) d ( C.Ed ) dE
=i = = = Cd
dt dt dt dt
Cng dng in trong mch lin quan mt thit vi tc bin thin ca
cng in trng trong t in.
Nu dng in chy trong mch phi l dng in kn th phn dng in chy qua
t in lc s ng vi s bin thin
ca in trng trong t in theo thi
gian. i
+ q -
Dng in chy trong dy C

L
E
dn gi l dng in dn. - +
* Theo Mc-xoen:
Phn dng in chy qua t
in gi l dng in dch.
Dng in dch c bn cht l s bin thin ca in trng trong t in theo
thi gian.
+ Kt lun:
Nu ti mt ni c in trng bin thin theo thi gian th ti ni xut
hin mt t trng. ng sc ca t trng bao gi cng khp kn.
2. in t trng v thuyt in t Mc - xoen

a. in t trng
+Nh vy, in trng bin thin theo thi gian sinh ra t trng, t trng bin thin
theo thi gian sinh ra in trng xoy.
+ Hai trng bin thin ny lin quan mt thit vi nhau v l hai thnh phn ca mt
trng thng nht, gi l in t trng.
b. Thuyt in t Mc xoen
Mc-xoen xy dng c mt h thng bn phng trnh din t mi quan h gia:
+in tch, in trng, dng in v t trng.
+S bin thin ca t trng theo thi gian v in trng xoy.
+S bin thin ca in trng theo thi gian v t trng.
H phng trnh Mc-xoen l ht nhn ca thuyt in t, khng nh mi lin h
khng kht gia in tch, in trng v t trng.
III. SNG IN T
1. Sng in t
130
a. Sng in t l g?
Sng in t l in t trng lan truyn trong khng gian.
b. Nhng c im ca sng in t
Sng in t lan truyn c
trong mi trng vt cht v trong chn
khng (vi tc ln nht c 3.108 m/s).
Sng in t l sng ngang:

EBc.
Trong sng in t th dao ng
ca in trng v ca t trng ti mt im lun lun ng pha vi nhau.
Sng in t tun theo cc quy lut truyn thng, phn x, khc x nh nh sng,
giao thoa, nhiu x.
Sng in t mang nng lng.
Sng in t c bc sng t vi m n vi km c dng trong thng tin lin
lc v tuyn gi l sng v tuyn:
-Sng cc ngn (0,01 m 10 m). -Sng trung (100 m 1000 m)..
-Sng ngn (10 m 100 m). -Sng di (> 1000 m).
2. S truyn sng v tuyn trong kh quyn

a. Cc vng sng ngn t b hp th
Khng kh hp th rt mnh cc sng di, sng trung v sng cc ngn, nn
cc sng ny khng th truyn i xa (vi km vi chc km).
Khng kh cng hp th mnh cc sng ngn. Tuy nhin, trong mt s vng
tng i hp, cc sng c bc sng ngn hu nh khng b hp th (16 m; 19 m; 25
m; 31 m; 41 m; 49 m; 60 m; 75 m; 90 m; 120 m).
b. S phn x ca sng ngn trn tng in li

Tng in li l mt lp kh quyn, trong cc phn t kh b ion ha rt
mnh di tc dng ca cc tia t ngoi trong nh sng Mt Tri ( cao 80 km n
800 km).
Cc sng ngn phn x rt tt trn tng in li cng nh trn mt t v mt
nc bin. Nh c s phn x lin tip trn tng in li v trn mt t m cc sng
ngn c th truyn i rt xa (vi chc nghn km) trn mt t.
3. Mch dao ng h. Anten

+Mch dao ng kn l mch m in t trng hu nh khng bc x ra bn ngoi.
+Mch dao ng h l mch c bc x in t trng ra bn ngoi.
131
Chng 1 Dao ng c hc
+Anten chnh l mt dng mch dao ng h, l mt cng c hu hiu bc x hoc
thu sng in t.
+C loi anten dng pht sng, c loi dng thu sng in t. Trn ng
truyn, nu sng in t gp anten thu th n to ra trong anten thu mt dng in cm
ng bin thin cng tn s vi sng in t . Khi , mt phn nng lng ca in
t trng bin thnh nng lng ca dng in cm ng xut hin trong anten thu.

+Anten thu thng thng l loi cm ng mnh vi thnh phn in trng E ca

sng in t. Cng c loi cm ng mnh vi thnh phn t trng B ca sng in
t nh anten ferit.
IV. NGUYN TC THNG TIN BNG SNG V TUYN

1. Nguyn tc chung ca vic thng tin lin lc bng sng v tuyn
*Phi dng cc sng in t cao tn ti cc thng tin gi l cc sng mang.
*Phi bin iu cc sng mang.
- Bin cc m thanh (hoc hnh nh) mun truyn i thnh cc dao ng in tn s
thp gi l cc tn hiu m tn (hoc th tn).
- Dng mch bin iu trn sng m tn vi sng mang: bin in sng in t.
* ni thu, dng mch tch sng tch sng m tn ra khi sng cao tn a ra
loa.
*Khi tn hiu thu c c cng nh, ta phi khuych i chng bng cc mch
khuych i.
2. S khi ca mt my pht thanh v tuyn n gin

(1): Micr. 1
(2): Mch pht sng in t cao tn.
(3): Mch bin iu. 3 4 5
(4): Mch khuych i.
2
(5): Anten pht.
132
3. S khi ca mt my thu thanh n gin
(1): Anten thu.
(2): Mch khuych i dao ng in t cao tn. 5
(3): Mch tch sng. 1 2 3 4
(4): Mch khuych i dao ng in t m tn.
(5): Loa.
Cu 1.Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do, in tch ca
mt bn t in v cng dng in qua cun cm bin thin iu ha theo thi
gian
A. lun ngc pha nhau. B. vi cng bin .
C. lun cng pha nhau. D. vi cng tn s.
Hng dn
Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do, in tch ca
mt bn t in v cng dng in qua cun cm bin thin iu ha theo thi
gian vi cng tn s.
Cu 2.Mt mch dao ng l tng ang c dao ng in t t do vi chu k dao
ng T. Ti thi im t = 0, in tch trn mt bn t in t gi tr cc i. in tch
trn bn t ny bng 0 thi im u tin (k t t = 0) l
A. T/8. B. T/2. C. T/6. D. T/4.
Hng dn
Thi gian ngn nht t lc q = Q 0 n q = 0 l T/4.
Cu 3.Mt mch dao ng in t l tng gm cun cm thun c t cm L v t
in c in dung C. Trong mch ang c dao ng in t t do. Bit in tch cc
i trn mt bn t in l Q 0 v cng dng in cc i trong mch l I 0 . Tn s
dao ng c tnh theo cng thc
1 B. f = 2LC. Q I0
A. f = . C. f = 0 . D. f = .
2 LC 2 I 0 2 Q0
Hng dn
T I 0 = Q 0 suy ra = I 0 /Q 0 f = /(2) = I 0 /(2Q 0 ).
Cu 4.Cc pht biu no sau y l sai khi ni v nng lng ca dao ng in t
trong mch dao ng LC l tng?
A. Nng lng in t bin thin tun hon vi tn s gp i tn s dao ng ring
ca mch.
B. Nng lng in trng trong t in v nng lng t trng trong cun dy
chuyn ha ln nhau.
C. C sau thi gian bng 1/6 chu k dao ng, nng lng in trng v nng lng
t trng li bng nhau.
133
Chng 1 Dao ng c hc
D. Nng lng in trng cc i bng nng lng t trng cc i.
Hng dn
Nng lng in t l i lng bo ton.
Hai ln lin tip nng lng in trng v nng lng t trng bng nhau l
T/4.
Cu 5.Pht biu no sau y l sai khi ni v nng lng dao ng in t t do (dao
ng ring) trong mch dao ng in t LC khng in tr thun?
A. Khi nng lng in trng gim th nng lng t trng tng.
B. Nng lng in t ca mch dao ng bng tng nng lng in trng tp trung
t in v nng lng t trng tp trung cun cm.
C. Nng lng t trng cc i bng nng lng in t ca mch dao ng.
D. Nng lng in trng v nng lng t trng bin thin iu ha vi tn s
bng mt na tn s ca cng dng in trong mch.
Hng dn
Nng lng in trng v nng lng t trng bin thin tun hon theo thi
vi tn s gp i tn s ca dng in trong mch.
Cu 6.Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do
A. nng lng in t ca mch bin thin tun hon.
B. tng nng lng in trng v nng lng t trng lun khng i.
C. nng lng t trng tp trung t in.
D. nng lng in trng tp trung cun cm.
Hng dn
Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do tng nng
lng in trng v nng lng t trng lun khng i.
Cu 7.Trong mch dao ng LC l tng c dao ng in t t do th
A. nng lng in trng tp trung cun cm.
B. nng lng in trng v nng lng t trng lun khng i.
C. nng lng t trng tp trung t in.
D. nng lng in t ca mch c bo ton.
Hng dn
Trong mch dao ng LC l tng c dao ng in t t do th nng lng in
t ca mch c bo ton.
Cu 8.Pht biu no sau y l sai khi ni v nng lng dao ng in t t do (dao
ng ring) trong mch dao ng in t LC khng in tr thun?
A. Khi nng lng in trng gim th nng lng t trng tng.
B. Nng lng in t ca mch dao ng bng tng nng lng in trng tp trung
t in v nng lng t trng tp trung cun cm.
C. Nng lng t trng cc i bng nng lng in t ca mch dao ng.
D. Nng lng in trng v nng lng t trng bin thin iu ha vi tn s
bng mt na tn s ca cng dng in trong mch.
134
Hng dn
Nng lng in trng v nng lng t trng bin thin tun hon vi tn s
bng hai ln tn s ca cng dng in trong mch.
Cu 9.Pht biu no sau y l sai khi ni v nng lng ca dao ng in t trong
mch dao ng LC l tng?
A. Nng lng in t bin thin tun hon vi tn s gp i tn s dao ng ring
ca mch.
chuyn ha ln nhau.
C. C sau thi gian bng 1/4 chu k dao ng, nng lng in trng v nng lng
t trng li bng nhau.
D. Nng lng in trng cc i bng nng lng t trng cc i.
Hng dn
Nng lng in t khng i, ch c nng lng in trng, nng lng in
trng mi bin thin tun hon vi tn s gp i tn s dao ng ring ca mch.
Cu 10.Nu in tch trn t in ca mch dao ng LC l tng c tr s bng mt
na in tch cc i ca mch dao ng th
A. nng lng ca mch dao ng gim hai ln.
B. nng lng in trng t in bng ba ln nng lng t trng cun cm.
C. nng lng t trng cun cm bng ba ln nng lng in trng t in.
D. nng lng in trng t in gim hai ln.
Hng dn
1
WC = 4 W
Khi q = Q 0 /2 th WL = 3WC
W =W W =3 W
L C
4
Cu 11.Trong mch dao ng in t LC, in tch ca t in bin thin iu ho vi
chu k T. Nng lng in trng t in
A. bin thin iu ho vi chu k T. B. bin thin tun hon vi chu k 2T.
C. khng bin thin tun hon theo thi gian. D. bin thin tun hon vi chu k T/2.
Hng dn
Nng lng in trng t in bin thin tun hon vi chu k T/2.
Cu 12.Trong mch dao ng in t LC l tng, nu in tch cc i trn t in l
Q 0 v cng dng in cc i trong mch l I 0 th
A. khong thi gian hai ln lin tip nng lng in trng trong t cc i l I 0 /Q 0 .
B. nng lng t trng trong cun dy bin thin vi chu k bng 2Q 0 /I 0 .
C. in trng trong t bin thin theo thi gian vi chu k bng 2Q 0 /I 0 .
D. khong thi gian hai ln lin tip t trng trong cun dy trit tiu l 0,5Q 0 /I 0 .
Hng dn
135
Chng 1 Dao ng c hc
in trng v t trng bin thin theo thi gian vi chu k
Q0
T' = T = 2 LC = 2
I0
Nng lng in trng v nng lng t trng bin thin theo thi gian vi
T Q
chu k T' = = LC = 0
2 I0
Cu 13.(C-2011) Khi ni v in t trng, pht biu no sau y sai?
A. Nu ti mt ni c t trng bin thin theo thi gian th ti xut hin in
trng xoy.
B. Trong qu trnh lan truyn in t trng, vect cng in trng v vect cm
ng t ti mt im lun vung gc vi nhau.
C. in trng v t trng l hai mt th hin khc nhau ca mt trng duy nht gi
l in t trng.
D. in t trng khng lan truyn c trong in mi.
Hng dn
Sng in t (in t trng) lan truyn c trong mi trng vt cht v c trong
chn khng. in mi l mt mi trng vt cht Chn D.
Cu 14.(H-2009) Pht biu no sau y l sai khi ni v sng in t?
A. Sng in t l sng ngang.
B. Khi sng in t lan truyn, vect cng in trng lun vung gc vi vect
cm ng t.
C. Khi sng in t lan truyn, vect cng in trng lun cng phng vi
vect cm ng t.
D. Sng in t lan truyn c trong chn khng.
Hng dn
Khi sng in t lan truyn, vect cng in trng lun vung gc vi vect
cm ng t Chn C.
Cu 15.Trong sng in t, dao ng ca in trng v ca t trng ti mt im
lun lun
A. ngc pha nhau. B. lch pha nhau /4.
C. ng pha nhau. D. lch pha nhau /2.
Hng dn
Trong sng in t, dao ng ca in trng v ca t trng ti mt im
lun lun ng pha nhau.
Cu 16.(H-2012) Khi ni v sng in t, pht biu no sau y l sai?
A. Sng in t mang nng lng.
B. Sng in t tun theo cc quy lut giao thoa, nhiu x.
C. Sng in t l sng ngang.
D. Sng in t khng truyn c trong chn khng.
136
Hng dn
Sng in t lan truyn c trong mi trng vt cht v c trong chn
khng Chn D.
Cu 17.(H-2012) Ti H Ni, mt my ang pht sng in t. Xt mt phng
truyn c phng thng ng hng ln. Vo thi im t, ti im M trn phng
truyn, vect cm ng t ang c ln cc i v hng v pha Nam. Khi vect
cng in trng c
A. ln cc i v hng v pha Ty. B. ln cc i v hng v pha ng.
C. ln bng khng. D. ln cc i v hng v pha Bc.
Hng dn
Trong sng in t th dao ng ca in trng v ca t trng ti mt im
lun lun ng pha vi nhau. Khi vc t cm ng t c
ln cc i th vc t cng in trng cng c ln
cc i.

Sng in t l sng ngang: E B c (theo

ng th t hp thnh tam din thun). Khi quay t E

sang B th chiu tin ca inh c l c .
Nga bn tay phi theo hng truyn sng (hng thng ng di ln), ngn

ci hng theo E th bn ngn hng theo B Chn A.
A. Khi sng in t gp mt phn cch gia hai mi trng th n c th b phn x v
khc x.
B. Sng in t truyn c trong chn khng.
C. Sng in t l sng ngang nn n ch truyn c trong cht rn.
D. Trong sng in t th dao ng ca in trng v ca t trng ti mt im lun
ng pha vi nhau.
Hng dn
khng Chn C.
Cu 19.Trong cc i pht thanh, sau trn tn hiu m tn c tn s f a vi tn hiu dao
ng cao tn c tn s f (bin iu bin ) th tn hiu a n ngten pht
A. bin thin tun iu ha vi tn s f a v bin bin thin iu ha theo thi gian
vi tn s f.
B. bin thin tun hon vi tn s f v bin bin thin iu ha theo thi gian vi
tn s f a .
C. bin thin tun hon vi tn s f v bin bin thin tun hon theo thi thi gian
vi tn s bng f a .
D. bin thin tun hon vi tn s f a v bin bin thin iu ha thi thi gian vi
tn s bng f.
137
Chng 1 Dao ng c hc
Hng dn
Trong bin iu bin , sng truyn i bin thin tun hon theo tn s sng mang,
cn bin bin thin tun hon theo tn s m tn Chn C.
Cu 20.Ti mt im O trong khng gian c mt in trng bin thin E 0 vi tn s
f 0 , gy ra im ln cn A mt t trng bin thin B A vi tn s f A . Chn kt lun
SAI.
A. Tn s f A = f 0 .
B. in trng bin thin E 0 cng pha vi t trng bin thin B A .
C. Vct cng in trng ca E 0 vung gc vi vct cm ng t ca B A .
D. in t trng bin thin lan truyn t O n A vi tc hu hn.
Hng dn
Ti cng mt im th in trng v t trng dao ng cng pha nhng ti hai
im khc nhau th cha chc.
vi tn s f.
tn s f a .
vi tn s bng f a .
tn s bng f.
Hng dn
Sng bin iu bin th bin thin tun hon vi tn s f (tn s dao ng cao
tn) v bin bin thin tun hon theo thi thi gian vi tn s bng f a (tn s dao
ng m tn).
Cu 22.Khi ni v sng in t, pht biu no di y l sai?
A. Vect cng in trng v vect cm ng t c th ngc hng nhau.
B. Sng in t truyn c trong mi trng vt cht v trong chn khng.
C. Trong chn khng, sng in t lan truyn vi vn tc bng vn tc nh sng.
D. Sng in t b phn x khi gp mt phn cch gia hai mi trng.
Hng dn
V sng in t l sng ngang nn vect cng in trng v vect cm ng
t khng th ngc hng nhau.
Cu 23.Bin iu song in t la qua trinh:
A. Trn song in t m tn vi song in t tn s cao.
B. Khuch ai song in t.
C. Bin song in t tn s thp thanh song in t tn s cao.
D. Bin i song c thanh song in t.
138
Hng dn
Bin iu song in t la qua trinh trn song in t m tn vi song in t tn
s cao.
Cu 24.Pht biu no sau y l ng
A. Sng in t c th l sng ngang hoc sng dc.
B. Sng in t ch lan truyn c trong mi trng vt cht n hi.
C. Vn tc lan truyn ca sng in t lun bng vn tc nh sng trong chn khng,
khng ph thuc g vo mi trng truyn sng.
D. Sng in t lun l sng ngang v lan truyn c c trong mi trng vt cht v
trong chn khng
Hng dn
Sng in t lun l sng ngang v lan truyn c c trong mi trng vt cht
v trong chn khng.
Cu 25.iu no sau sai khi ni v sng in t.
A. thu sng in t ngi ta mc phi hp mt ng ten vi mt mch dao ng LC.
B. Trong sng in t, in trng v t trng lun dao ng lch pha nhau /2.
C. Sng in t l s lan truyn trong khng gian ca in t trng bin thin theo
thi gian.
D. Trong sng in t, in trng v t trng bin thin tun hon trong khng gian,
v theo thi gian, lun cng pha nhau.
Hng dn
Trong sng in t, ti mi im trn phng truyn sng in trng v t
trng lun dao ng cng pha.
Cu 26.Pht biu no sai khi ni v sng in t?
A. Sng in t l s lan truyn trong khng gian ca in t trng bin thin theo
thi gian.
C. Trong sng in t, in trng v t trng bin thin theo thi gian vi cng chu
k.
D. Sng in t dng trong thng tin v tuyn gi l sng v tuyn.
Hng dn
Trong sng in t, ti mi im trn phng truyn sng th in trng v t
trng lun dao ng cng pha.
Cu 27.Sng in t
A. l sng dc hoc sng ngang.
B. l in t trng lan truyn trong khng gian.
C. c thnh phn in trng v thnh phn t trng ti mt im dao ng cng
phng.
D. khng truyn c trong chn khng.
Hng dn
139
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 28.Sng in t l qu trnh lan truyn ca in t trng bin thin, trong khng
gian. Khi ni v quan h gia in trng v t trng ca in t trng trn th kt
lun no sau y l ng?
A. Vct cng in trng v cm ng t cng phng v cng ln.
B. Ti mi im ca khng gian, in trng v t trng lun lun dao ng ngc
pha.
C. Ti mi im ca khng gian, in trng v t trng lun lun dao ng lch pha
nhau /2.
D. in trng v t trng bin thin theo thi gian vi cng chu k.
Hng dn
in trng v t trng bin thin theo thi gian vi cng chu k.
Cu 29.i vi s lan truyn sng in t th

A. vect cng in trng E cng phng vi phng truyn sng cn vect cm

ng t B vung gc vi vect cng in trng E .

B. vect cng in trng E v vect cm ng t B lun cng phng vi
phng truyn sng.

C. vect cng in trng E v vect cm ng t B lun vung gc vi phng
truyn sng.

D. vect cm ng t B cng phng vi phng truyn sng cn vect cng in

trng E vung gc vi vect cm ng t B .
Hng dn

i vi s lan truyn sng in t th vect cng in trng E v vect

cm ng t B lun vung gc vi phng truyn sng.
Cu 30.Sng in t v sng c hc khng c chung tnh cht no di y?
A. Phn x. B. Truyn c trong chn khng.
C. Mang nng lng. D. Khc x.
Hng dn
Sng in t truyn c trong chn khng v sng c hc khng truyn c
trong chn khng.
Cu 31.Mt di sng in t trong chn khng c tn s t 4,0.10 Hz n 7,5.10
14 14
Hz. Bit vn tc nh sng trong chn khng c = 3.108 m/s. Di sng trn thuc vng
no trong thang sng in t?
A. Vng tia Rnghen. B. Vng tia t ngoi.
C. Vng nh sng nhn thy. D. Vng tia hng ngoi.
Hng dn
Di sng trn thuc vng nh sng nhn thy ( 1 = 3.108/4,0.1014 = 0,75 m, 2
= 3.108/7,5.1014 = 0,75 m).
140
Cu 32.Pht biu no sai khi ni v sng in t?
A. Sng in t l s lan truyn trong khng gian ca in t trng bin thin theo
thi gian.
C. Trong sng in t, in trng v t trng bin thin theo thi gian vi cng chu
k.
D. Sng in t dng trong thng tin v tuyn gi l sng v tuyn.
Hng dn
Trong sng in t, ti mi im trn phng truyn sng, in trng v t trng
lun dao ng cng pha.
Cu 33.Khi ni v sng in t, pht biu no di y l sai?
A. Sng in t b phn x khi gp mt phn cch gia hai mi trng.
C. Trong qu trnh truyn sng in t, vect cng in trng v vect cm ng
t lun cng phng.
D. Trong chn khng, sng in t lan truyn vi vn tc bng vn tc nh sng.
Hng dn
Trong qu trnh truyn sng in t, vect cng in trng v vect cm
ng t lun lun dao ng trong hai mt phng vung gc vi nhau.
Cu 34.Ti hai im A, B cch nhau 1000 m trong khng kh, t hai ngten pht sng
in t ging ht nhau. Nu di chuyn u mt my thu sng trn on thng AB th
tn hiu m my thu c trong khi di chuyn s
A. nh nhau ti mi v tr. B. ln dn khi tin gn v hai ngun.
C. nh nht ti trung im ca AB. D. ln hay nh tu vo tng v tr.
Hng dn
Trn khong AB c s giao thoa ca hai
sng kt hp do hai ngun kt hp A, B pht ra
nn nu my thu gp v tr cc i th tn hiu
mnh, cn gp cc tiu th tn hiu yu Chn
D.
Cu 35.Dao ng in t trong mch dao ng LC l tng khi cho t in tch in
ri cho n phng in l dao ng in t
A. cng bc. B. tt dn. C. duy tr. D. t do.
Cu 36.Trong mch dao ng LC c dao ng in t t do vi chu k ring l T th
A. khong thi gian gia hai ln lin tip nng lng in trng t cc i l T.
B. nng lng in trng v nng lng t trng bin thin tun hon theo thi gian
vi chu k bng 2T.
141
Chng 1 Dao ng c hc
C. khi nng lng t trng c gi tr cc i th nng lng in trng cng c gi
tr cc i.
D. khong thi gian gia hai ln lin tip nng lng in trng bng nng lng t
trng l T/4.
Cu 37.T in ca mt mch dao ng LC l mt t in phng. Mch c chu k dao
ng ring l T. Khi khong cch gia hai bn t gim i hai ln th chu k dao ng
ring ca mch l
A. T2. B. 2T. C. 0,5T. D. 0,5T2
S
HD : C = C' = 2C T ' = T 2
9.109 .4 d
A. chu k dao ng in t trong mch bng 2I 0 /Q 0 .
B. nng lng in trng trong t v nng lng t trng trong cun dy bin thin
vi chu k bng 2Q 0 /I 0 .
C. in trng trong t v t trng trong cun dy bin thin vi chu k bng Q 0 /I 0 .
D. khong thi gian hai ln lin tip t trng trong cun dy trit tiu l Q 0 /I 0 .
Cu 40.Mch dao ng gm t in c in dung C v cun dy c t cm L. Mch
ang dao ng vi tn s gc v in tch cc i trn t l Q 0 . Chn phng n
ng.
A. Nng lng in trng ca t in ti mi thi im t c tnh bi: W C =
0,5(Q 0 sint)2/C.
B. Nng lng t trng ca cun cm ti mi thi im t c tnh bi: W L =
L(Q 0 cost)2.
C. Ti mi thi im tng nng lng in trng v nng lng t trng trong mch
dao ng l khng i. Nng lng ca mch dao ng c bo ton v c ln: W
= W L + W C = Q 0 2/(LC).
D. Khi cun cm c in tr ng k th mt phn nng lng ban u b chuyn ho
thnh nhit nng nn dao ng tt dn, c bin gim dn theo thi gian.
Cu 41.Dao ng in t no di y xy ra trong mt mch dao ng c th c
nng lng gim dn theo thi gian.
A. Dao ng cng bc. B. Cng hng dao ng.
142
C. Dao ng ring. D. Dao ng duy tr.
Cu 42.Dng in trong mch dao ng LC l tng l dng in kn trong phn
dng in chy qua t in ng vi
A. dng chuyn di c hng ca cc electron.
B. dng chuyn di c hng ca cc ion dng.
C. dng chuyn di c hng ca cc ion m.
D. s bin thin ca in trng trong t in theo thi gian.
Cu 43.Sng in t
A. lan truyn trong mi trng n hi.
B. ti mi im trn phng truyn sng c in trng v t trng dao ng cng
pha, cng tn s.
C. c hai thnh phn in trng v t trng dao ng cng phng.
D. c nng lng t l vi bnh phng ca tn s.
Cu 44.Sng in t khng c tnh cht no sau y?
A. Trong sng in t th dao ng ca in trng v t trng ti mt im lun
ng pha vi nhau.
B. Sng in t l sng ngang.
C. Sng in t lan truyn c trong chn khng v mang nng lng.
D. Trong sng in t th dao ng ca in trng v t trng ti mt im lch pha /2.
Cu 45.Trong mch dao ng LC, i lng bin thin tun hon theo thi gian vi
chu k T = (LC) l
A. in tch ca bn t.
B. cng dng in trong mch.
C. hiu in th gia hai u cun cm.
D. nng lng in trng trong khong khng gian gia hai bn t in.
Cu 46.Mi lin h gia nng lng in trng W r v nng lng t trng W tt
trong mch dao ng LC l tng c dao ng in t t do vi chu k dao ng T v
nng lng in t W l
A. W t , W tt bin thin theo thi gian vi cng chu k T.
B. W t , W tt bin thin theo thi gian vi cng chu k 2T.
C. W t , W tt bin thin theo thi gian vi cng chu k T/2.
D. W t , W tt bin thin theo thi gian vi cng chu k T.
Cu 47.Pht biu no sau y l sai khi ni v s pht v thu sng in t?
A. thu sng in t phi mc phi hp mt ngten vi mt mch dao ng LC.
B. pht sng in t phi mc phi hp mt my pht dao ng iu ho vi mt ngten.
C. ngten ca my thu ch thu c mt sng c tn s xc nh.
D. Nu tn s ring ca mch dao ng trong my thu c iu chnh n gi tr bng
f th my thu s bt c sng c tn s bng f.
Cu 48.Pht biu no sau y sai v in t trng?
143
Chng 1 Dao ng c hc
A. Mt in trng bin thin theo thi gian sinh ra mt t trng cc im ln cn.
B. in t trng lan truyn trong khng gian di dng sng in t, khng lan
truyn trong chn khng.
C. Mt t trng bin thin theo thi gian sinh ra mt in trng xoy cc im ln
cn.
D. Trong in t trng, vct cng in trng v vct cm ng t lun vung
gc vi nhau.
Cu 49.Chn pht biu sai khi ni v dao ng ring khng tt dn trong mch dao
ng.
A. Nng lng ca mch dao ng ring gm nng lng in trng tp trung t
in v nng lng t trng tp trung cun cm.
B. Nng lng ca mch dao ng ring ti mi thi im u bng nng lng in
trng cc i hoc nng lng t trng cc i.
C. Ti mi thi im, nng lng ca mch dao ng ring u bng nhau.
D. Trong qu trnh dao ng ring, nng lng in trng gim bao nhiu ln th nng
lng t trng tng ng by nhiu ln.
Cu 50.Pht biu no sau y khng ng khi ni v in t trng?
A. Nu ti mt ni c mt t trng bin thin theo thi gian th ti ni xut hin
mt in trng xoy.
B. Nu ti mt ni c mt in trng khng u th ti ni xut hin mt t trng
xoy.
C. in trng v t trng l hai mt th hin khc nhau ca cng mt loi t trng
duy nht gi l in t trng.
D. in t trng xut hin xung quanh mt ch c tia la in.
Cu 51.in trng xoy khng c tnh cht no sau y?
A. C cc ng sc l cc ng cong khp kn.
B. Sinh cng khng ph thuc ng i m ch ph thuc im u im cui.
C. Phi tn ti ng thi vi mt t trng bin thin.
D. Xut hin khi c mt in tch dao ng iu ha.
Cu 52.Chn cu sai.
A. T trng bin thin theo thi gian s lm pht sinh xung quanh n mt in trng
xoy ngay c khi ti khng c dy dn kn.
B. in trng xoy xut hin gia hai bn t in khi ti c t trng bin thin.
in trng xoy gia hai bn t in ny c cc ng sc song song cch u v
khng khp kn.
C. Khi in trng gia hai bn t bin thin iu ho theo tn s f th gia hai bn t
xut hin mt t trng xoy vi cc ng cm ng t khp kn hnh trn c chiu
bin thin theo tn s f.
D. in trng xoy c cc ng sc t khp kn bao quanh cc ng cm ng ca
t trng bin thin.
144
Cu 53.Pht biu no sau y l ng khi ni v in t trng?
A. in trng v t trng l hai mt th hin khc nhau ca mt loi trng duy
nht gi l in t trng.
B. Vn tc lan truyn ca in t trng trong cht rn ln hn trong cht kh.
C. in trng v t trng tn ti ring bit, c lp vi nhau.
D. in t trng lan truyn c trong cc mi trng rn, lng, kh v khng lan
truyn c trong chn khng.
Cu 54.Chn cu sai khi ni v sng in t.
A. Sng in t c in trng v t trng bin thin cng pha.
B. Hai vc t cm ng t B v cng in trng E vung gc vi nhau v cng vung
gc vi phng truyn.
C. Nu cho ci inh c tin theo chiu truyn sng th chiu quay ca n l t vc t E
n B.
D. Nu cho ci inh c tin theo chiu truyn sng th chiu quay ca n l t vc t B
n E.
Cu 55.i FM pht cc chng trnh ca nhc, ngi ta s dng sng
A. cc ngn v cht lng truyn ti m thanh tt.
B. cc ngn v n khng b tng in li phn x hoc hp th v c kh nng truyn i
xa theo ng thng.
C. trung v sng trung cng c kh nng truyn i xa c bit vo ban m sng trung
b phn x mnh tng in li.
D. ngn v sng ngn b tng in li v mt t phn x nhiu ln nn c kh nng
truyn i xa.
Cu 56.Pht biu no sau y l SAI khi ni v sng in t?
cm ng t.
vect cm ng t.
Cu 57.Sng in t c tn s 10 MHz nm trong vng di sng no?
A. sng trung. B. sng di.
C. sng ngn. D. sng cc ngn.
Cu 58.S hnh thnh dao ng in t t do trong mch dao ng l do hin tng
no sau y?
A. Hin tng cm ng in t. B. Hin tng t cm.
C. Hin tng cng hng in. D. Hin tng t ho.
Cu 59.Nguyn tc ca mch chn sng trong my thu thanh da trn hin tng
A. giao thoa sng. B. cng hng in.
145
Chng 1 Dao ng c hc
C. nhiu x sng. D. sng dng.
Cu 60.Trong gia nh, lc ang nghe i, nu ng hoc ngt in (cho n ng
chng hn) ta thng nghe thy ting xt trong i. Hy chn cu gii thch ng
trong nhng cu gii thch sau.
A. Do khi bt cng tc in, dng in mch ngoi tc ng.
B. Do khi bt cng tc in, in tr trong mch gim t ngt.
C. Do khi bt cng tc in, dng in qua radio thay i t ngt.
D. Do khi bt cng tc in, xut hin mt xung sng. Xung sng ny tc ng vo
anten ca my thu to nn ting xt trong my.
Cu 61.Cc tnh cht sau, ci no khng phi tnh cht ca sng in t?
A. Sng in t lan truyn c trong cc mi trng vt cht v trong chn khng.
B. Vn tc truyn sng in t ph thuc vo mi trng truyn.
C. Sng in t tun theo cc nh lut phn x v khc x nh nh sng ti mt ngn
cch gia cc mi trng.
D. Sng in t khng b mi trng truyn sng hp th.
Cu 62.Mt mch dao ng LC ang pht sng trung. mch pht c sng
ngn th phi
A. mc ni tip thm vo mch mt cun dy thun cm thch hp.
B. mc ni tip thm vo mch mt in tr thun thch hp.
C. mc ni tip thm vo mch mt t in c in dung thch hp.
D. mc song song thm vo mch mt t in c in dung thch hp.
Cu 63.Khi s dng my thu thanh v tuyn in, ngi ta xoay nt d i l
A. thay i tn s ca sng ti.
B. thay i tn s ring ca mch chn sng.
C. tch tn hiu cn thu ra khi sng mang cao tn.
D. khuch i tn hiu thu c.
Cu 64.Hin tng g xy ra vi tn s v bc sng ca sng in t i t khng kh
vo trong thy tinh?
A. Tn s gim v bc sng tng.
B. Tn s tng v bc sng gim.
C. Tn s khng i v bc sng tng.
D. Tn s khng i v bc sng gim.
Cu 65.Trong s khi ca my pht v tuyn in khng c b phn no di y?
A. Mch pht dao ng iu ha. B. Mch tch sng.
C. Mch bin iu. D. Mch khuch i.
Cu 66.Sng ngn trong v tuyn in c th truyn i rt xa trn Tri t l do
A. phn x lin tip trn tng in li v trn mt t.
B. phn x mt ln trn tng in li v trn mt t.
C. truyn thng t v tr ny sang v tr kia.
D. khng kh ng vai tr nh trm thu pht v khuch i.
146
Cu 67.Trong thng tin lin lc bng sng v tuyn in, ngi ta phi bin iu sng
in t l
A. lm cho sng mang truyn ti c nhng thng tin c tn s m.
B. lm tng nng lng ca sng m tn.
C. lm tng nng lng ca sng mang.
D. lm cho sng mang c tn s v bin tng ln.
no sau y?
Cu 69.Trong mch dao ng, dng in trong mch c c im no sau y:
A. Tn s rt ln. B. Chu k rt ln.
C. Cng rt ln. D. Nng lng rt ln.
Cu 70.Mt mch dao ng gm mt cun cm c t cm L v mt t in c in
dung C thc hin dao ng t do khng tt. Gi tr cc i ca hiu in th gia hai
bn t in bng U 0 . Gi tr cc i ca cng dng in trong mch l
A. I 0 = U 0 (LC) B. I 0 = U 0 (L/C) C. I 0 = U 0 (C /L) D. I 0 = U 0 /(LC)
Cu 71.Cng thc tnh nng lng in t ca mt mch dao ng LC l
A. W = Q 0 U 0 /2 B. W = Q 0 2/2 C. W = I 0 2/(2C) D. W = I 0 2/L
Cu 72.Trong mch dao ng in t LC, nu in tch cc i trn t in l Q 0 v
cng dng in cc i trong mch l I 0 th chu k dao ng in t trong mch l
A. T = 2Q 0 /I 0 . B. T = 2I 0 /Q 0 . C. T = 2LC. D. T = 2I 0 Q 0 .
A. bin thin iu ho vi chu k T.
B. bin thin tun hon vi chu k 2T.
C. khng bin thin tun hon theo thi gian.
D. bin thin tun hon vi chu k T/2.
chu k T. Khong thi gian hai ln lin tip nng lng in trng t in bng
nng lng t trng trong cun cm l
A. T B. T/2 C. T/4 D. T/3
khng l
A. T B. T/2 C. T/4 D. T/3
chu k T. Khong thi gian hai ln lin tip nng lng t trng cun cm bng
khng l
147
Chng 1 Dao ng c hc
A. T B. T/2 C. T/4 D. T/3
Cu 77.Dao ng in t trong mch dao ng LC l qu trnh
A. bin i khng tun hon ca in tch trn t in.
B. bin i theo hm m ca cng dng in.
C. chuyn ho tun hon gia nng lng t trng v nng lng in trng.
D. bo ton hiu in th gia hai cc t in.
Cu 78.Tm pht biu SAI v nng lng trong mch dao ng LC l tng.
A. Nng lng ca mch dao ng gm c nng lng in trng tp trung t in
v nng lng t trng tp trung cun cm.
B. Nng lng in trng v nng lng t trng cng bin thin iu ho vi tn s
gp hai ln tn s ca dng in xoay chiu trong mch.
C. Khi nng lng in trng trong t in gim th nng lng t trng trong cun
cm tng ln.
D. Ti mi thi im, tng ca nng lng in trng v nng lng t trng l
khng i, ni cch khc, nng lng ca mch dao ng c bo ton.
Cu 81.a li st non vo trong lng ng dy ca mt mch dao ng in t LC th
s lm:
A. Tng tn s dao ng ring f ca mch.
B. Gim tn s dao ng ring f ca mch.
C. Gim chu k dao ng ring ca mch.
D. Gim t cm ca cun dy.
Cu 82.Khi mt mch dao ng l tng LC ang hot ng th
A. thi im nng lng in trng trong t cc i, nng lng t trng trong
cun cm bng khng.
B. cng in trng trong t in t l nghch vi din tch ca t in.
C. mi thi im, trong mch ch c nng lng in trng.
148
D. cm ng t trong cun dy t l nghch vi cng dng in qua cun dy.
Cu 83.Tn s dao ng ca mch LC tng gp i khi:
A. in dung t tng gp i. B. in dung gim cn 1 na.
C. t cm ca cun dy tng gp i. D. chu k gim mt na.
Cu 84.(C-2011)Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do,
cng dng in trong mch v hiu in th gia hai bn t in lch pha nhau
mt gc bng
A. 0. B. /2. C. . D. /4.
Cu 85.Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do, ngi ta
ghp song song thm mt t c cng in dung th chu k dao ng ca mch s
A. khng thay i. B. tng 2 ln. C. gim 2 ln. D. gim 2 ln.
Cu 86.Mt mch dao ng l tng gm cun cm c t cm L v t in c in
dung C khng thay i c. tn s dao ng ring ca mch tng 3 ln th c th
A. mc thm t in c in dung C = C/3 song song vi t C.
B. mc thm t in c in dung C = C/2 song song vi t C.
C. mc thm t in c in dung C = 3C ni tip vi t C
D. mc thm t in c in dung C = C/2 ni tip vi t C.
Cu 87.Pht biu no sau y v mch dao ng l sai?
A. Cng in trng gia hai bn t bin thin iu ha cng tn s v cng pha
vi cm ng t trong lng cun dy.
B. in p gia hai bn t bin thin iu ha cng tn s v cng pha vi in tch
trn mt bn t.
C. Dng in qua cun dy bin thin iu ha cng tn s v cng pha vi cm ng t
trong lng cun dy.
D. Cng in trng gia hai bn t bin thin iu ha cng tn s v cng pha
vi in tch trn mt bn t.
Cu 88.Mt mch dao ng gm cun thun cm L v hai t C ging nhau mc ni
tip, kha K mc hai u mt t C. Mch ang hot ng th ta ng kha K ngay ti
thi im nng lng in trng v nng lng t trng trong mch ang bng
nhau. Nng lng ton phn ca mch sau s:
A. khng i. B. gim cn 1/4. C. gim cn 3/4. D. gim cn 1/2.
A. Nng lng in trng cc i bng nng lng t trng cc i.
chuyn ha ln nhau.
C. C sau thi gian ngn nht bng 0,5 chu k dao ng, nng lng in trng v
nng lng t trng li bng nhau.
149
Chng 1 Dao ng c hc
D. Nng lng in bin thin tun hon vi tn s gp i tn s dao ng ring ca
mch.
no sau y?
Cu 91.Trong mch dao ng, dng in trong mch c c im no sau y:
A. Tn s rt ln. B. Chu k rt ln.
C. Cng rt ln. D. Nng lng rt ln.
Cu 92.Mt mch dao ng gm mt cun cm c t cm L v mt t in c in
dung C thc hin dao ng t do khng tt. Gi tr cc i ca hiu in th gia hai
bn t in bng U 0 . Gi tr cc i ca cng dng in trong mch l
A. I 0 = U 0 (LC) B. I 0 = U 0 (L/C) C. I 0 = U 0 (C /L) D. I 0 = U 0 /(LC)
Cu 93.Cng thc tnh nng lng in t ca mt mch dao ng LC l
A. W = Q 0 U 0 /2 B. W = Q 0 2/2 C. W = I 0 2/(2C) D. W = I 0 2/L
Cu 94.Trong mch dao ng in t LC, nu in tch cc i trn t in l Q 0 v
cng dng in cc i trong mch l I 0 th chu k dao ng in t trong mch l
A. T = 2Q 0 /I 0 . B. T = 2I 0 /Q 0 . C. T = 2LC. D. T = 2I 0 Q 0 .
A. bin thin iu ho vi chu k T.
B. bin thin tun hon vi chu k 2T.
C. khng bin thin tun hon theo thi gian.
D. bin thin tun hon vi chu k T/2.
nng lng t trng trong cun cm l
A. T B. T/2 C. T/4 D. T/3
khng l
A. T B. T/2 C. T/4 D. T/3
chu k T. Khong thi gian hai ln lin tip nng lng t trng cun cm bng
khng l
A. T B. T/2 C. T/4 D. T/3
Cu 99.Dao ng in t trong mch dao ng LC l qu trnh
A. bin i khng tun hon ca in tch trn t in.
B. bin i theo hm m ca cng dng in.
150
C. chuyn ho tun hon gia nng lng t trng v nng lng in trng.
D. bo ton hiu in th gia hai cc t in.
Cu 100.Tm pht biu SAI v nng lng trong mch dao ng LC l tng.
A. Nng lng ca mch dao ng gm c nng lng in trng tp trung t in
v nng lng t trng tp trung cun cm.
B. Nng lng in trng v nng lng t trng cng bin thin iu ho vi tn s
gp hai ln tn s ca dng in xoay chiu trong mch.
C. Khi nng lng in trng trong t in gim th nng lng t trng trong cun
cm tng ln.
D. Ti mi thi im, tng ca nng lng in trng v nng lng t trng l
khng i, ni cch khc, nng lng ca mch dao ng c bo ton.
Cu 101.Trong mch dao ng in t LC l tng, nu in tch cc i trn t in
l Q 0 v cng dng in cc i trong mch l I 0 th
Cu 102.Trong mch dao ng in t LC l tng, nu in tch cc i trn t in
l Q 0 v cng dng in cc i trong mch l I 0 th
Cu 103.a li st non vo trong lng ng dy ca mt mch dao ng in t LC
th s lm:
A. Tng tn s dao ng ring f ca mch.
B. Gim tn s dao ng ring f ca mch.
C. Gim chu k dao ng ring ca mch.
D. Gim t cm ca cun dy.
Cu 104.Khi mt mch dao ng l tng LC ang hot ng th
A. thi im nng lng in trng trong t cc i, nng lng t trng trong
cun cm bng khng.
B. cng in trng trong t in t l nghch vi din tch ca t in.
C. mi thi im, trong mch ch c nng lng in trng.
D. cm ng t trong cun dy t l nghch vi cng dng in qua cun dy.
Cu 105.Tn s dao ng ca mch LC tng gp i khi:
A. in dung t tng gp i. B. in dung gim cn 1 na.
C. t cm ca cun dy tng gp i. D. chu k gim mt na.
151
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 106.(C-2011)Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do,
cng dng in trong mch v hiu in th gia hai bn t in lch pha nhau
mt gc bng
A. 0. B. /2. C. . D. /4.
Cu 107.Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do, ngi ta
ghp song song thm mt t c cng in dung th chu k dao ng ca mch s
A. khng thay i. B. tng 2 ln. C. gim 2 ln. D. gim 2 ln.
Cu 108.Mt mch dao ng l tng gm cun cm c t cm L v t in c in
dung C khng thay i c. tn s dao ng ring ca mch tng 3 ln th c th
A. mc thm t in c in dung C = C/3 song song vi t C.
B. mc thm t in c in dung C = C/2 song song vi t C.
C. mc thm t in c in dung C = 3C ni tip vi t C
D. mc thm t in c in dung C = C/2 ni tip vi t C.
Cu 109.Pht biu no sau y v mch dao ng l sai?
A. Cng in trng gia hai bn t bin thin iu ha cng tn s v cng pha
vi cm ng t trong lng cun dy.
B. in p gia hai bn t bin thin iu ha cng tn s v cng pha vi in tch
trn mt bn t.
C. Dng in qua cun dy bin thin iu ha cng tn s v cng pha vi cm ng t
trong lng cun dy.
D. Cng in trng gia hai bn t bin thin iu ha cng tn s v cng pha
vi in tch trn mt bn t.
Cu 110.Mt mch dao ng gm cun thun cm L v hai t C ging nhau mc ni
tip, kha K mc hai u mt t C. Mch ang hot ng th ta ng kha K ngay ti
thi im nng lng in trng v nng lng t trng trong mch ang bng
nhau. Nng lng ton phn ca mch sau s:
A. khng i. B. gim cn 1/4. C. gim cn 3/4. D. gim cn 1/2.
A. Nng lng in trng cc i bng nng lng t trng cc i.
chuyn ha ln nhau.
C. C sau thi gian ngn nht bng 0,5 chu k dao ng, nng lng in trng v
nng lng t trng li bng nhau.
D. Nng lng in bin thin tun hon vi tn s gp i tn s dao ng ring ca
mch.
Cu 112.Nu mc in p u = U 0 cost vo hai u cun thun cm L th bin dng
in tc thi l I 01 . Nu mc in p trn vo hai u t in C th bin dng in
152
tc thi I 02 . Mc L v C thnh mch dao ng LC. Nu in p cc i hai u t U 0
th dng cc i qua mch l
A. I 0 = I 01 I 02 . 2U 02 U 02 U 02
B. I 0 = . C. I 0 = . D. I 0 = .
I 01 I 02 2 I 01 I 02 2 I 01 I 02
Cu 113.(C-2011)Trong mch dao ng l tng gm t in c in dung C v
cun cm thun c t cm L, ang c dao ng in t t do. Bit hiu in th cc
i gia hai bn t l U 0 . Khi hiu in th gia hai bn t l 0,5U 0 th cng dng
in trong mch c ln bng
A. 0,5U 0 (3L/C). B. 0,5U 0 (3C/L). C. 0,5U 0 (5C/L). D. 0,5U 0 (5L/C).
Cu 114. (C-2010)Mch dao ng l tng gm cun cm thun c t cm L v
t in c in dung C ang thc hin dao ng in t t do. Gi U 0 l in p cc
i gia hai bn t; u v i l in p gia hai bn t v cng dng in trong mch
ti thi im t. H thc ng l
=
A. i 2 LC (U 02 u 2 ) . C 2
=
(U 0 u 2 ) .
B. i 2
L
=
C. i 2 LC (U 02 u 2 ) . =
D. i 2
L 2
(U 0 u 2 ) .
C
Cu 115.(H-2012)Trong mt mch dao ng l tng ang c dao ng in t t
do. Gi L l t cm v C l in dung ca mch. Ti thi im t, hiu in th gia
hai bn t in l u v cng dng in trong mch l i. Gi U 0 l hiu in th cc
i gia hai bn t in v I 0 l cng dng in cc i trong mch. H thc lin
h gia u v i l
A. i 2 LC (U 02 u 2 ) .
= =
B. i 2
L
(U 0 u 2 ) .
C 2
LC (U 02 u 2 ) .
=
C. i 2 =
D. i 2
C
(
L 2
U0 u2 ) .
Cu 116.Trong mch dao ng LC l tng, gi i v u l cng dng in trong

mch v hiu in th gia hai u cun dy ti mt thi im no , I 0 l cng
dng in cc i trong mch, l tn s gc ca dao ng in t. H thc biu din
mi lin h gia i, u v I 0 l
( )
A. I 02 i 2 L2 2 =
u2 . ( )
B. I 02 + i 2 L2 2 =
u2
C. ( I 2
0 + i2 )C 2
u 2 . 2
= D. ( I 2
0 i2 )C 2
u 2 . 2
=
Cu 117.Trong mch dao ng LC (l tng), in tch cc i trn t in l Q 0 .
ln in tch ca t in vo thi im nng lng in trng bng nng lng t
trng l:
A. Q 0 . B. Q 0 /2. C. Q 0 /3. D. Q 0 /2.
153
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 118.Mt mch dao ng LC l tng, in p cc i trn t l U 0 . ln in p
trn t thi im nng lng in trng bng ba ln nng lng t trng l:
A. U 0 /3. B. U 0 /2. C. 0,5U 0 3. D. U 0 /2.
Cu 119.Mt mch dao ng LC l tng, cng dng in cc i trong mch l
I 0 . ln dng in trong mch thi im nng lng in trng bng ba ln nng
lng t trng l:
A. I 0 /3. B. I 0 /2. C. 0,5I 0 3. D. I 0 /2.
Cu 120.Mt mch dao ng LC l tng gm t in c in dung C v cun cm
thun c t cm L. Ni hai cc ca ngun in mt chiu c in tr trong r vo hai
u cun cm. Sau khi dng in trong mch n nh, ct ngun th mch LC dao ng
hiu in th cc i gia hai bn t gp n ln sut in ng ca ngun in mt
chiu. Chn h thc ng.
A. L = 2nr2C. B. L = n2r2C. C. L = 2n2r2C. D. L = nr2C.
Cu 121.Mt mch dao ng LC l tng kn cha hot ng. Ni hai cc ca ngun
in mt chiu c in tr trong r vo hai u cun cm. Sau khi dng in trong mch
n nh, ct ngun th mch LC dao ng vi chu k T v hiu in th cc i gia hai
bn t gp n ln sut in ng ca ngun in mt chiu. Tnh in dung ca t v
t cm ca cun dy theo n, r v T.
A. C = T/(2nr) v L = Tnr/(2). B. C = T/(2nr) v L = Tnr/(4).
C. C = T/(4nr) v L = Tnr/(2). D. C = T/(4nr) v L = Tnr/(4).
Cu 122.Mch dao ng l tng LC. Thi gian t lc nng lng in trng cc i
n lc nng lng t trng cc i l
A. (LC)/4. B. (LC). C. (LC)/3. D. (LC)/2.
Cu 123.(CD-2012)Mt mch dao ng l tng ang c dao ng in t t do vi
chu k dao ng T. Ti thi im t = 0, in tch trn mt bn t in t gi tr cc i.
in tch trn bn t ny bng 0 thi im u tin (k t t = 0) l
A. T/8. B. T/2. C. T/4. D. T/6.
Cu 124.Mt mch dao ng gm c cun dy L thun in cm v t in C thun
dung khng. Khong thi gian hai ln lin tip nng lng in trng trong t bng
nng lng t trng trong cun dy l:
A. (LC)/4. B. (LC). C. (LC)/3. D. (LC)/2.
Cu 125.Trong mch dao ng LC l tng, c sau nhng khong thi gian nh nhau
t 0 th nng lng trong cun dy thun cm v trong t li bng nhau. Chu k dao ng
ring T ca ca mch l:
A. T = t 0 /2. B. T = 2t 0 . C. T = t 0 /4. D. T = 4t 0 .
Cu 126.Mch dao ng LC l tng ang hot ng vi chu k T. Khong thi gian
gia hai ln lin tip t trng trong cun cm c ln bng gi tr hiu dng l:
A. 0,25T. B. 0,5T. C. T/12. D. 0,125T.
154
Cu 127.Nu in tch trn t in ca mch dao ng LC l tng c tr s bng mt
na in tch cc i ca mch dao ng th
A. nng lng ca mch dao ng gim hai ln.
B. nng lng in trng t in bng ba nng lng t trng cun cm.
C. nng lng t trng cun cm bng ba nng lng in trng t in.
D. nng lng in trng t in gim hai ln.
Cu 128.Mt mch dao ng LC l tng c chu k dao ng T. Thi gian ngn nht
k t lc nng lng t bng 3 ln nng lng in n lc nng lng in bng 3 ln
nng lng t l
A. T/6. B. T/12. C. T/4. D. T/24.
Cu 129.Mch LC c dao ng iu ha vi chu k T v nng lng dao ng in t
W. Khong thi gian ngn nht nng lng in trng gim t gi tr W n W/2
l
A. T/12. B. T/6. C. T/4. D.T/8.
Cu 130.Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do. Thi gian
ngn nht nng lng in trng gim t gi tr cc i xung cn mt na gi tr
cc i l t. Thi gian ngn nht in tch trn t c ln gim t gi tr cc i
xung cn mt na gi tr l
A. 4t/3. B. 0,5t. C. 2t. D. 0,75t.
Cu 131.Mch dao ng in t t do LC. Mt na nng lng in trng cc i
trong t chuyn thnh nng lng t trong cun cm mt thi gian t 0 . Chu k dao ng
in t trong mch l
A. 2t 0 . B. 4t 0 . C. 8t 0 . D. 0,5t 0 .
Cu 132.Khi mc cun cm L vi t C 1 th tn s dao ng in t t do ca mch l
f, khi mc cun cm L vi t C 2 th tn s dao ng in t t do ca mch l 2f. Khi
mc L vi b t in gm C 1 song song C 2 th tn s dao ng l
A. 2f. B. f2. C. f5. D. 2f/5.
Cu 133.Mt mch dao ng LC c in tr thun bng khng gm cun dy thun
cm (cm thun) v t in c in dung C. Trong mch c dao ng in t t do
(ring) vi tn s f. Khi mc song song vi t in trong mch trn mt t in c in
dung C/3 th tn s dao ng in t t do (ring) ca mch lc ny bng
A. 4f. B. f/2. C. 0,5f3. D. f/4.
Cu 134.(C-2007) Mt mch dao ng LC c in tr thun bng khng gm cun
dy thun cm (cm thun) v t in c in dung C. Trong mch c dao ng in t
t do (ring) vi tn s f. Khi mc ni tip vi t in trong mch trn mt t in c
in dung C/3 th tn s dao ng in t t do (ring) ca mch lc ny bng
A. f/4. B. 4f. C. 2f. D. f/2.
Cu 135.Mt mch dao ng LC, gm cun dy thun cm v t in c in dung C.
Trong mch c dao ng in t t do vi tn s f. Khi mc ni tip vi t in trong
155
Chng 1 Dao ng c hc
mch trn mt t in c in dung C/8 th tn s dao ng in t t do ca mch lc
ny bng
A. 0,943f. B. 2f. C. 1,73f. D. 3f.
Cu 136.Mt mch dao ng gm cun dy c t cm L v t in c in dung C.
Khi mc song song thm vi t in C ba t in cng in dung C th chu k dao ng
ring ca mch
A. tng bn ln. B. tng hai ln. C. tng ba ln. D. khng thay i.
Cu 137.Mch dao ng in t LC gm mt cun dy c t cm L v t in c
in dung C. in tch cc i trn t l Q 0 . Nu mch c in tr thun R, duy tr
dao ng trong mch th phi cung cp cho mch mt cng sut bng bao nhiu?
Q02 R Q02 R Q02 R 2Q02 R
A. B. C. D.
2 LC 2 LC LC LC
Cu 138.Trong mt mch dao ng LC l tng, t in c in dung C v cun cm
thun c t cm L. Dng in trong mch c gi tr cc i I 0 . Trong khong thi
gian t cng dng in qua cun cm bng khng n lc t gi tr cc i, in
lng phng qua cun dy l
A. 2I 0 (LC)0,5. B. I 0 (LC)0,5. C. 2I 0 (LC). D. I 0 (LC).
Cu 139.Trong mt mch dao ng LC l tng, t in c in dung C. Sau khi tch
in n hiu in th U o , t in phng in qua cun dy c t cm L. Trong
khong thi gian gia hai ln lin tip cng dng in qua cun cm bng khng,
in lng phng qua cun dy l
A. CU o B. 2CU o C. 0,5CU o D. CU o /4
in n in p cc i U o , t in phng in qua cun dy c t cm L. Sau 1/6
chu k k t lc phng in, in lng phng qua cun dy l
A. CU o B. 2CU o C. 0,5CU o D. CU o /4
in n in p cc i U o , t in phng in qua cun dy c t cm L. Trong
khong thi gian k t lc phng in n lc nng lng in trong t bng nng
lng t trong cun cm, in lng phng qua cun dy l
A. 0,29CU o B. 2CU o C. 0,5CU o D. CU o /4
Cu 142.(H - 2014) Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t
do, in tch ca mt bn t in v cng dng in qua cun cm thun bin thin
iu ha theo thi gian
A. lun ngc pha nhau. B. lun cng pha nhau.
C. vi cng bin . D. vi cng tn s.
Cu 143.(H - 2014) Mt mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t do
vi in tch cc i ca t in l Q 0 v cng dng in cc i trong mch l I 0 .
Dao ng in t t do trong mch c chu k l
156
4Q0 Q0 2Q0 3Q0

A. T = . B. T = . C. T = . D. T = .
I0 2I 0 I0 I0
Cu 144.Khi mt in trng bin thin theo thi gian th sinh ra
A. Mt in trng. B. Mt t trng xoy.
C. Mt dng in. D. mt t trng th.
Cu 145.Khi mt t trng bin thin theo thi gian th sinh ra
A. in trng xoy. B. t trng xoy.
C. Mt dng in. D. mt t trng th.
Cu 146.Mt nam chm vnh cu t trn bn. Mt ngi quan st ng yn so vi
nam chm nu dng cc th nghim thch hp th s quan st thy:
A. ch in trng. B. ch t trng.
C. va in trng va t trng. D. mt dng in.
Cu 147.Mt nam chm vnh cu t trn bn. Mt ngi quan st chuyn ng so vi
nam chm nu dng cc th nghim thch hp th s quan st thy:
Cu 148.Mt in tch dng t trn bn. Mt ngi quan st ng yn so vi in
tch nu dng cc th nghim thch hp th s quan st thy:
Cu 149.Mt in tch dng t trn bn. Mt ngi quan st chuyn ng so vi
in tch nu dng cc th nghim thch hp th s quan st thy:
Cu 150.iu no sau y l SAI khi ni v mi lin h gia in trng v t trng
?
A. Khi t trng bin thin lm xut hin in trng bin thin
B. in trng bin thin lm xut hin t trng bin thin
C. T trng bin thin cng nhanh lm in trng sinh ra c tn s cng ln
D. in trng ca in tch ng yn c ng sc l ng cong kn.
Cu 151.Pht biu no sau y l SAI khi ni v in t trng?
A. Khi mt t trng bin thin theo thi gian, n sinh ra mt in trng xoy .
B. in trng xoy l in trng m ng sc l nhng ng cong h.
C. Khi mt in trng bin thin theo thi gian, n sinh ra mt t trng xoy
D. T trng xoy l t trng m ng cm ng t bao quanh cc ng sc in
trng
Cu 152.Chn phng n SAI khi ni v in trng bin thin v t trng bin
thin
157
Chng 1 Dao ng c hc
A. Mi t trng bin thin theo thi gian u lm xut hin mt in trng xoy
hoc in trng th.
B. in trng xoy c cc ng sc bao quanh cc ng cm ng t.
C. Mi in trng bin thin theo thi gian u lm xut hin mt t trng bin
thin.
D. Cc ng sc ca t trng ny bao quanh cc ng sc ca in trng.
Cu 153.Chn phng n SAI khi ni v in t trng
A. Tng tc in t lan truyn trong khng gian vi mt tc hu hn
B. in trng v t trng c th chuyn ho ln nhau
C. in t trng l mt dng ca vt cht, tn ti khch quan.
D. in trng tnh v t trng tnh khng phi l nhng trng hp ring ca trng
in t.
Cu 154.Xt hai mnh sau y:
(I) Nam chm vnh cu t cnh in tch im ng yn th in tch s chuyn ng.
(II) in tch im chuyn ng li gn kim nam chm ng yn th nam chm s
quay.
A. Mnh (I) ng, mnh (II) ng.
C. Mnh (I) SAI, mnh (II) ng.
B. Mnh (I) ng, mnh (II) SAI.
D. Mnh (I) SAI, mnh (II) SAI.
Cu 155.Pht no sau y l SAI khi ni v in t trng?
A. Khi t trng bin thin theo thi gian, n sinh ra mt in trng xoy.
B. in trng xoy l in trng m ng sc l nhng ng cong c im u
v im cui.
C. Khi in trng bin thin theo thi gian, n sinh ra mt t trng.
D. T trng c cc ng sc t bao quanh cc ng sc ca in trng bin thin.
Cu 156.RTrong in t trng, cc vect cng in trng v vect cm ng t
lun
A. cng phng, ngc chiu. B. cng phng, cng chiu.
C. c phng vung gc vi nhau. D. c phng lch nhau 450.
Cu 157.RTm pht biu SAI v in t trng bin thin.
A. Mt t trng bin thin theo thi gian sinh ra mt in trng xoy cc im ln
cn.
B. Mt in trng bin thin theo thi gian sinh ra mt t trng cc im ln cn.
C. in trng v t trng khng i theo thi gian u c cc ng sc l nhng
ng cong h.
D. ng sc in trng xoy l cc ng cong khp kn bao quanh cc ng sc
ca t trng .
Cu 158.Chn pht biu ng v in trng trong khung dao ng.
158
A. in trng bin thin trong t in sinh ra mt t trng u, ging nh t trng
nam chm hnh ch U.
B. Trong khong khng gian gia hai bn t in c mt t trng do in trng bin
thin trong t sinh ra.
C. Trong lng cun cm ch c t trng, khng c in trng.
D. Trong khong khng gian gia hai bn t in khng c dng in do cc in tch
chuyn ng gy nn, do khng c t trng.
Cu 159.Khi nam chm ri qua mt vng dy dn kn A th trong s xut hin mt
dng in. t trn vng dy A mt vng dy kn B cng hnh dng v kch thc
nhng lm bng cht liu khc th trong vng B khng c dng in. Nu i v tr hai
vng dy cho nhau ri cho nam chm ri qua hai vng dy th
A. khng c dng in trong c hai.
B. khng c dng in trong A, nhng c dng trong B.
C. c dng in trong c hai dy.
D. khng c dng in trong B, nhng c dng trong A.
Cu 160.R u xut hin in t trng?
A. xung quanh mt in tch ng yn.
B. Xung quanh mt dng in khng i.
C. Xung quanh mt ng dy in.
D. Xung quanh ch hn in.
Cu 161.RTi im O trong khong khng gian c in trng xoy, t mt electron
th electron s
A. khng chuyn ng.
B. chuyn ng nhiu ln theo qu o trn.
C. chuyn ng mt ln theo qu o kn.
D. chuyn ng lp i lp li nhiu ln.
Cu 162.Ti im O trong khong khng gian c in trng xoy, t mt electron
th electron s chuyn ng
A. theo ng cong h i qua O.
B. theo ng cong kn i qua O.
C. theo ng cong h khng i qua O.
D. theo ng cong kn khng i qua O.
Cu 163.Chn phng n ng khi ni v in t trng.
A. in trng xoy l in trng m ng sc l nhng ng cong c im u
v im cui.
B. in trng v t trng khng i theo thi gian u c cc ng sc l nhng
ng cong h.
C. in trng xoy l in trng m ng sc l nhng ng cong khng c im
u v im cui.
159
Chng 1 Dao ng c hc
D. in trng v t trng khng i theo thi gian u c cc ng sc l nhng
ng cong kn.
Cu 164.Mt dng in khng i chy trong mt dy kim loi thng. Xung quanh
dy dn
A. c in trng. B. c t trng.
C. c in t trng. D. khng c trng no c.
Cu 165.Tm cu pht biu SAI.
A. in trng v t trng u tc dng lc ln in tch ng yn.
B. in trng v t trng u tc dng lc ln in tch chuyn ng.
C. in t trng tc dng lc ln in tch ng yn.
D. in trng t trng tc dng lc ln in tch chuyn ng.
Cu 166.Tm cu pht biu SAI. Xung quanh mt in tch dao ng
A. c in trng. B. c t trng.
C. c in t trng. D. khng c trng no c.
Cu 167.Khi phn tch th nghim v hin tng cm ng in t, ta pht hin ra
A. in trng. B. t trng.
C. in t trng. D. in trng xoy.
Cu 168.Hin tng no di y gip ta khng nh kt lun Xung quanh mt in
trng bin thin xut hin mt t trng? l s xut hin
A. t trng ca dng in thng. B. t trng ca dng in trn.
C. t trng ca dng in dn. D. t trng ca dng in dch.
Cu 169.in t trng xut hin trong vng khng gian no di y?
A. Xung quanh mt qu cu tch in.
B. Xung quanh mt h hai qu cu tch in tri du.
C. Xung quanh mt ng dy in.
D. Xung quanh mt tia la in.
Cu 170.in t trng xut hin ti ch xy ra tia chp vo lc no?
A. Vo ng lc ta nhn thy tia chp.
B. Trc lc ta nhn thy tia chp mt khong thi gian rt ngn.
C. Sau lc ta nhn thy tia chp mt khong thi gian rt ngn.
D. in t trng khng xut hin ti ch c tia chp.
Cu 171.Chn cu SAI.
A. in trng gn lin vi in tch.
B. T trng gn lin vi dng in.
C. in t trng gn lin vi in tch v dng in.
D. in t trng ch xut hin ch c in in trng hoc t trng bin thin.
Cu 172.Trong trng hp no sau y xut hin in t trng?
A. lectron chuyn ng trong dy dn thng.
B. lectron chuyn ng trong dy dn trn.
C. lectron chuyn ng trong ng dy in.
160
D. lectron trong n hnh v tuyn n va chm vo mn hnh.
Cu 173.(C-2011)Khi ni v in t trng, pht biu no sau y sai?
A. Nu ti mt ni c t trng bin thin theo thi gian th ti xut hin in
trng xoy.
B. Trong qu trnh lan truyn in t trng, vect cng in trng v vect cm
ng t ti mt im lun vung gc vi nhau.
C. in trng v t trng l hai mt th hin khc nhau ca mt trng duy nht gi
l in t trng.
D. in t trng khng lan truyn c trong in mi.
Cu 174.Dng in trong mch dao ng
A. gm c dng in dn v dng in dch. B. l dng in dn.
C. l dng elctron t do. D. l dng in dch.
Cu 175.Sng in t l qu trnh lan truyn trong khng gian ca mt in t trng
bin thin. Kt lun no sau y l ng khi ni v s tng quan gia vect cng
in trng E v vect cm ng t B ca in t trng .
A. Cc vct E v B bin thin tun hon c cng tn s.
B. Cc vct E v B cng phng.
C. Cc vct E v B bin thin tun hon lch pha nhau /2.
D. Cc vct E v B ngc hng.
Cu 176.Nhn xt no v sng in t l SAI?
A. in tch dao ng bc x sng in t.
B. Tn s sng in t bng tn s f in tch dao ng.
C. Sng in t l sng dc.
D. Nng lng sng in t t l vi ly tha 4 ca f.
Cu 177.K hiu E v B l cng in trng v cm ng t. Ti mt im bt k
trn phng truyn ca sng in t, nu cho mt inh c tin theo chiu vct vn tc
th chiu quay ca n t vct
A. E n vct B B. B n vct E
C. E n vct B nu sng c tn s ln D. E n vct B nu sng c tn s nh
Cu 178.Nhn xt no v sng in t l SAI?
A. Sng in t c th to ra sng dng.
B. Sng in t khng cn phi da vo s bin dng ca mi trng n hi no c.
C. Bin sng cng ln th nng lng sng cng ln.
D. khi lan truyn trong chn khng tc lan truyn ph thuc vo tn s.
Cu 179.Khi cp n sng v tuyn, iu no sau y l SAI?
A. Khi lan truyn vct cng in trng v cm ng t trong sng v tuyn lun
vung gc nhau.
B. Sng v tuyn l sng ngang
C. Sng v tuyn truyn i trong chn khng bng vn tc nh sng trong chn khng.
D. Sng v tuyn c bc sng cng nh th nng lng cng nh.
161
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 180.Trong qu trnh lan truyn sng in t ti mt im sng truyn qua, vect
cm ng t v vect cng in trng lun lun
A. trng phng v vung gc vi phng truyn sng.
B. dao ng cng pha.
C. dao ng ngc pha.
D. bin thin tun hon ch theo khng gian.
A. Sng in t lun l sng ngang v truyn c c trong mi trng vt cht ln
trong chn khng.
B. Sng in t ch lan truyn c trong mi trng vt cht.
C. Khi sng in t truyn t mi trng ny sang mi trng khc c tn s v tc
u khng thay i.
D. Tc lan truyn ca sng in t bng c = 3.108m/s, khng ph thuc vo mi
trng truyn sng.
Cu 182.RTi mt im O trong khng gian c mt in trng bin thin E 0 vi tn
s f 0 , gy ra im ln cn A mt t trng bin thin B A vi tn s f A . Chn kt lun
SAI.
A. Tn s f A = f 0 .
B. in trng bin thin E 0 cng pha vi t trng B A .
D. Trong khong khng gian xung quanh O xut hin sng in t v n s tip tc
lan truyn ngy cng xa.
Cu 183.cTi mt im O trong khng gian c mt in trng bin thin E 0 vi tn
s f 0 , gy ra im ln cn A mt t trng bin thin B A vi tn s f A . Chn kt lun
SAI.
A. Tn s f A = f 0 .
B. in trng bin thin E 0 cng pha vi t trng bin thin B A .
D. in t trng bin thin lan truyn t O n A vi tc hu hn.
Cu 184. (H-2009)Pht biu no sau y l SAI khi ni v sng in t?
cm ng t.
vect cm ng t.
Cu 185.Trong qu trnh lan truyn sng in t, vc t B v vct E lun lun
A. vung gc nhau v trng vi phng truyn sng.
B. vung gc nhau v dao ng vung pha nhau.
C. dao ng iu ho cng tn s v cng pha nhau.
162
D. truyn trong mi mi trng vi tc nh sng v bng 3.108 m/s.
Cu 186.c im no sau y khng phi l c im chung ca sng c v sng
in t?
A.Mang nng lng. B.L sng ngang.
C.B nhiu x khi gp vt cn. D.Truyn c trong chn khng.
Cu 187.cSng ngn v tuyn c bc sng vo c
A. hng nghn mt. B. hng trm mt. C. hng chc mt. D. hng mt.
Cu 188.cSng in t c bc sng 90 mt thuc loi sng no di y
A. Sng di. B. Sng ngn. C. Sng trung. D. Sng cc ngn.
Cu 189.RVi mch dao ng h th vng khng gian
A. quanh dy dn ch c t trng bin thin.
B. quanh dy dn ch c in trng bin thin.
C. bn trong t in khng c t trng bin thin.
D. quanh dy dn c c t trng bin thin v in trng bin thin.
Cu 190.Sng in t c tn s 12 MHz thuc loi sng no di y ?
A. Sng di B. Sng trung C. Sng ngn D. Sng cc ngn
Cu 191.Trong dng c no di y c c mt my pht v my thu sng v tuyn
A. My thu thanh B. My thu hnh
C. Chic in thoi di ng D. Ci iu khin tivi
Cu 192.Trong my bn tc phng tin tham gia giao thng trn ng
A. Ch c my pht sng v tuyn.
B. Ch c my thu v tuyn.
C. Khng c my pht v my thu sng v tuyn.
D. C c my pht v my thu sng v tuyn.
Cu 193.RBin iu sng in t l
A. bin i sng c thnh sng in.
B. trn dao ng m tn vi dao ng cao tn thnh dao ng cao tn bin iu .
C. lm cho bin sng in t tng ln.
D. tch sng m tn ra khi sng cao tn bin iu .
Cu 194.Trong gia nh, lc ang nghe i, nu ng hoc ngt in thng nghe thy
ting xt trong i l:
A. Do dng in mch ngoi tc ng.
B. Do khi bt cng tc in dng in qua rai thay i t ngt.
C. Do khi bt cng tc in, xut hin mt xung sng v my thu c to nn ting
xt trong my.
D. Do dng in xoay chiu to thnh in t nn Rai thu c.
Cu 195.(CD-2008)Khi ni v sng in t, pht biu no di y l SAI?
A. Trong qu trnh truyn sng in t, vect cng in trng v vect cm ng
t lun cng phng.
163
Chng 1 Dao ng c hc
C. Trong chn khng, sng in t lan truyn vi vn tc bng vn tc nh sng.
D. Sng in t b phn x khi gp mt phn cch gia hai mi trng.
Cu 196.H thng pht thanh gm:
A. ng ni, dao ng cao tn, bin iu, khuych i cao tn, ngten pht.
B. ng ni, dao ng cao tn, tch sng, khuych i m tn, ngten pht.
C. ng ni, dao ng cao tn, chn sng, khuych i cao tn, ngten pht
D. ng ni, chn sng, tch sng, khuych i m tn, ngten pht.
Cu 197.Trong truyn thng bng sng in t, truyn hnh nh n nhng ni xa,
trc tin
A. bin hnh nh mun truyn i thnh cc tn hiu m tn.
B. bin hnh nh mun truyn i thnh cc tn hiu th tn.
C. a trc tip hnh nh mun truyn i gi vo dao ng cao tn.
D. a trc tip hnh nh mun truyn i gi vo dao ng thp tn.
Cu 198.Mch dao ng LC thu sng in t. Mch ang thu sng trung, thu c
sng ngn th c th dng cch no di y?
A. Mc song song mch vi mt t in c in dung thch hp.
B. Tng t cm cun dy bng cch a vo bn trong cun dy mt khi st non
c t thm thch hp.
C. Thay t in trn bng mt t in khc c in dung ln hn
D. Mc ni tip t in trn vi mt t in.
Cu 199.Trong truyn thng bng sng in t, ngay sau khi bin m thanh hoc hnh
nh cn truyn i thnh cc dao ng in tn s thp th
A. trn dao ng in tn s thp vi dao ng cao tn
B. a ng in tn s thp n mch khuch i
C. trn dao ng in tn s thp vi dao ng cng tn s n mang i
D. a ng in tn s thp n ng ten pht.
Cu 200.Trong h thng pht thanh v h thng thu thanh hin i u phi c b
phn
A. chuyn tn hiu m thnh tn hiu in B. khuch i cao tn
C. tch sng D. bin iu
Cu 201.Trong truyn thng bng sng in t, sau bin iu v trc khi a n
ngten pht th phi
A. khuch i m tn B. khuch i cao tn
C. tch sng D. chn sng
Cu 202.Trong thng tin lin lc bng sng in t, sau thu sng ngten v trc khi
a n mch tch sng th phi
A. khuch i m tn B. khuch i cao tn
C. bin iu D. chuyn tn hiu m thnh tn hiu in
164
Cu 203.Trong thng tin lin lc bng sng in t, sau trn tn hiu m tn c tn s
f a vi tn hiu dao ng cao tn c tn s f (bin iu bin ) th tn hiu a n
ngten pht bin thin tun hon vi tn s
A. f a v bin nh bin ca dao ng cao tn.
B. f v bin nh bin ca dao ng m tn.
C. f v bin bin thin theo thi thi gian vi tn s bng f a .
D. f a v bin bin thin theo thi thi gian vi tn s bng f.
vi tn s f.
tn s f a .
vi tn s bng f a .
tn s bng f.
Cu 205.Ti hai im A, B cch nhau 1000 m trong khng kh, t hai ngten pht
sng in t ging ht nhau. Nu di chuyn u mt my thu sng trn on thng AB
th tn hiu m my thu c trong khi di chuyn s
A. nh nhau ti mi v tr. B. ln dn khi tin gn v hai ngun.
C. nh nht ti trung im ca AB. D. ln hay nh tu vo tng v tr.
Cu 206.i vi s lan truyn sng in t th
A. vect cng in trng cng phng vi phng truyn sng cn vect cm
ng t vung gc vi vect cng in trng.
B. vect cng in trng v vect cm ng t lun cng phng vi phng
truyn sng.
C. vect cng in trng v vect cm ng t lun vung gc vi phng truyn
sng.
D. vect cm ng t cng phng vi phng truyn sng cn vect cng in
trng vung gc vi vect cm ng t.
Cu 207.Trong vic no sau y ngi ta dng sng v tuyn truyn ti thng tin?
A.Ni chuyn bng in thoi bn. B.Xem truyn hnh cp.
C.Xem bng Video. D.Xem truyn hnh qua v tinh.
Cu 208.Trong cc thit b sau y, thit b no c mt my thu v mt my pht.
A.My Vi tnh. B.My in thoi bn.
C.My in thoi di ng. D. ci iu khin TiVi
Cu 209.Trong my pht v tuyn n gin khng c b phn no sau y?
A.Mch pht sng in t. B.Mch bin iu.
165
Chng 1 Dao ng c hc
C.Mch tch sng. D.Mch khuych i.
Cu 210.Trong truyn thanh v tuyn trn nhng khong cch hng nghn kilomet,
ngi ta thng dng cc sng v tuyn c bc sng vo c
A. hng nghn mt. B. hng trm mt. C. hng chc mt. D. hng mt.
Cu 211. truyn tn hiu truyn hnh v tuyn, ngi ta thng dng cc sng in
t c tn s vo khong
A. vi kilhc. B. vi mgahc.
C. vi chc mgahc. D. vi nghn mgahc.
Cu 212.Trong cc mch sau y: I. Mch dao ng kn. II. Mch dao ng h. III.
Mch in xoay chiu R, L v C ni tip. Mch no khng th pht c sng in t
truyn i xa trong khng gian? Chn kt qu ng trong cc kt qu sau?
A. I v II. B. II v III. C. I v III. D. I, II, v III.
Cu 213.Sng no sau y c dng trong truyn hnh?
A. Sng di. B. Sng trung.
C. Sng ngn. D. Sng cc ngn v sng ngn.
Cu 214.Sng no sau y c dng trong thin vn v tuyn?
A. Sng di B. Sng trung C. Sng ngn D. Sng cc ngn
Cu 215.i pht thanh pht sng 92,5 KHz thuc loi sng
A. Di B. Trung C. Ngn D. Cc ngn
Cu 216.Chn phng n SAI.
A. Mch dao ng kn l mch dao ng bc x in t trng ra khng gian khng
ng k.
B. Mch dao ng h l mch dao ng bc x in t trng ra khng gian.
C. pht v thu sng in t ngi ta dng mch dao ng kn.
D. ng ten l mt mch dao ng h.
Cu 217.Chn phng n SAI khi ni v nguyn tc pht sng v tuyn
A. Phi hp mt my pht dao ng vi mt ngten
B. Cun cm L ca mch dao ng truyn vo cun cm L A ca ngten mt t trng
dao ng cng tn s f.
C. T trng ny lm pht sinh mt sut in ng cm ng theo phng ca ngten
D. ngten pht ra sng in t vi cc tn s f, 2f, 3f ...
Cu 218.iu no sau y l SAI khi ni v nguyn tc pht v thu sng in t?
A. pht sng in t phi mc phi hp mt my dao ng iu ho vi mt ng
ten.
B. thu sng in t cn dng ng ten.
C. Nh c ng ten m ta c th chn lc c sng cn thu.
D. Khng th c mt thit b va thu v pht sng in t.
Cu 219.iu no sau y l SAI khi ni v nguyn tc thu sng in t:
A. Hin tng cng hng xut hin trong mch dao ng ca my thu khi thu sng
in t.
166
B. thu sng in t ta dng mch dao ng LC kt hp vi mt ng ten
C. Sng cn thu c chn lc t mch dao ng.
D. Khi thu c sng in t c tn s f th khng thu c cc sng c tn s khc.
khc x.
ng pha vi nhau.
Cu 221.Sng in t c tn s no sau dy c th ng dng trong truyn hnh qua v
tinh?
A. 6.108 MHz. B. 5.106 Hz. C. 2.105 Hz. D. 1,5.107 kHz.
Cu 222.Mt mch dao ng LC l tng. bc sng ca mch tng ln 2 ln th
phi
A. ghp ni tip vi C t C' c C' = C.
B. ghp song song vi C t C' c C' = 3C.
C. ghp ni tip vi C t C' c C' = 3C.
D. ghp song song vi C t C' c C' = C/2.
Cu 223.Pht biu no sau y l sai khi ni v sng in t
A. Sng in t c tn s thp khng truyn i xa c.
B. Tc truyn sng in t trong khng kh bng tc ca nh sng trong khng
kh.
C. Bc sng cng di th nng lng sng cng ln.
D. Sng in t c tn s cao truyn i xa c.
Cu 224.Chn cu ng khi ni v my pht thanh n gin:
A. Trc khi truyn n anten pht cn phi khuych i sng m tn.
B. Sng mang l sng in t c bin ln do my pht dao ng in t duy tr to
ra.
C. Bin iu bin lm cho bin ca sng cao tn bin i vi tn s bng tn s
ca sng m.
D. Micro l dng c lm tng cng sng m.
167
Chng 5. SNG NH SNG

A. Tm tt l thuyt
I. HIN TNG TN SC NH SNG
1. Th nghim v s tn sc nh sng ca Niu-tn (1672)
+ Vt sng F trn mn M b dch xung
pha y lng knh, ng thi b tri di
thnh mt di mu sc s.
+ Quan st c 7 mu chnh: , da
cam, vng, lc, lm, chm, tm (tia
lch t nht v tia tm lch nhiu nht).
+ Ranh gii gia cc mu khng r rt.
- Di mu quan st c ny l quang
ph ca nh sng Mt Tri hay quang
ph ca Mt Tri.
- nh sng Mt Tri l nh sng trng.
- S tn sc nh sng l s phn tch
mt chm nh sng phc tp thnh cc
chm sng n sc.
2. Th nghim vi nh sng n sc ca Niu-tn
- Cho cc chm sng n sc i qua lng knh
tia l lch v pha y nhng khng b i
mu.
Vy: nh sng n sc l nh sng khng b
tn sc khi truyn qua lng knh.
3. Gii thch hin tng tn sc
- nh sng trng khng phi l nh sng n
sc, m l hn hp ca nhiu nh sng n sc c mu bin thin lin tc t n
tm.
- Chit sut ca thu tinh (mi trng trong sut) bin thin theo mu sc ca nh sng
v tng dn t mu n mu tm.
- V gc lch ca mt tia sng khc x qua lng knh tng theo chit sut, nn cc chm
tia sng c mu khc nhau trong chm sng ti b lng knh lm lch vi nhng gc
khc nhau, thnh th khi l ra khi lng knh chng khng cn trng nhau na. Do ,
chm l b xe rng thnh nhiu chm n sc.
4. ng dng
- Gii thch cc hin tng nh: cu vng by sc, ng dng trong my quang ph lng
knh
II. HIN TNG GIAO THOA NH SNG
1. Hin tng nhiu x nh sng
169
Chng 1 Dao ng c hc
- Hin tng truyn sai lch so vi s truyn thng khi nh sng gp vt cn gi l hin
tng nhiu x nh sng.
- Hin tng nhiu x ch c th gii thch
c nu tha nhn nh sng c tnh cht
sng. Mi nh sng n sc coi nh mt sng
c bc sng xc nh.
2. Hin tng giao thoa nh sng
a. Th nghim Y-ng v giao thoa nh sng.
- nh sng t bng n trn E trng thy mt h vn c nhiu mu.
- t knh mu K () trn E ch c mt mu v c dng nhng vch sng
v ti xen k, song song v
cch u nhau.
- Gii thch:
Hai sng kt hp pht i t S 1 ,
S 2 gp nhau trn E giao
thoa vi nhau:
+ Hai sng gp nhau tng cng ln nhau vn
sng.
+ Hai sng gp nhau trit tiu ln nhau vn ti.
+Ch : Hai ngun sng kt hp l hai ngun pht ra
hai sng nh sng c cng bc sng v hiu s pha
dao ng gia hai ngun khng thay i theo thi
gian.
b. V tr vn sng
2ax
- Hiu ng i : = d2 d1 =
d2 + d1
- V D >> a v x nn: d 2 + d 1 2D
ax
d2 d1 =
D
- ti A l vn sng th: d 2 d 1 = k vi k = 0, 1, 2,
D
- V tr cc vn sng: x = k , k: bc giao thoa.
a
x
- V tr cc vn ti = ( m + 0,5) aD
vi m = 0, 1, 2,
c. Khong vn
+nh ngha: Khong vn i l khong cch gia hai vn sng, hoc hai vn ti lin
tip.
170
D
+ Cng thc tnh khong vn: i =
a
+ Ti O l vn sng bc 0 ca mi bc x: vn chnh gia hay vn trung tm, hay vn
s 0.
Ch : Trong th nghim giao thoa vi
khe Y-ng, khi b knh lc sc (tc l
dng nh sng trng), ta thy c mt
vch sng trng chnh gia, hai bn c
nhng di mu nh cu vng, tm
trong, ngoi (xem Hnh 2).
d. ng dng:
- o bc sng nh sng. Nu bit i, a,
ia
D s suy ra c : =
D
3. Bc sng v mu sc
+Mi bc x n sc ng vi mt bc sng trong chn khng xc nh.
+Mi nh sng n sc m ta nhn thy c: = (380 760) nm.
+nh sng trng ca Mt Tri l hn hp ca v s nh sng n sc.
III. CC LOI QUANG PH
1. My quang ph lng knh
- L dng c dng phn tch mt chm nh sng phc tp thnh nhng thnh phn
n sc.
- Gm 3 b phn chnh: L2
a. ng chun trc L1
- Gm TKHT L 1 , khe hp F t ti K
P
tiu im chnh ca L 1 .
- To ra chm song song.
F
b. H tn sc
- Gm 1 (hoc 2, 3) lng knh.
- Phn tn chm sng thnh nhng thnh phn n sc, song song.
c. Bung ti
- L mt hp kn, mt u c TKHT L 2 , u kia c mt tm phim nh K (hoc knh
nh) t mt phng tiu ca L 2 .
- Cc chm sng song song ra khi h tn sc, sau khi qua L 2 s hi t ti cc im
khc nhau trn tm phim K, mi chm cho ta mt nh tht, n sc ca khe F. Vy trn
tm phim K, ta chp c mt lot nh nh ca khe F, mi nh ng vi mt bc sng
xc nh v gi l mt vch quang ph.
- Tp hp cc vch quang ph chp c lm thnh quang ph ca ngun sng.
2. Quang ph pht x
171
Chng 1 Dao ng c hc
+ Mi cht rn, lng, kh c nung nng n nhit cao, u pht nh sng. Quang
ph ca nh sng do cc cht pht ra gi l quang ph pht x ca chng.
+ kho st quang ph ca mt cht, ta t mt mu nh (vi miligam) cht ln
u mt in cc than, ri cho phng mt h quang in gia cc y vi mt cc than
khc, v cho nh sng ca h quang y ri vo khe F ca mt my quang ph, chp
quang ph ca cht y.
- C th chia thnh 2 loi:
a. Quang ph lin tc
+ Quang ph lin tc l mt di c mu c mu t n tm ni lin nhau mt cch
lin tc.
+ Quang ph lin tc do cc cht rn, cht lng hoc cht kh c p sut ln, pht ra khi
b nung nng.
+ Quang ph lin tc ca cc cht khc nhau cng mt nhit th ging nhau v ch
ph thuc nhit ca chng.
b. Quang ph vch
+ Quang ph vch l mt h thng nhng vch sng ring l, ngn cch nhau bi
nhng khong ti.
+ Quang ph vch do cht kh p sut thp pht ra, khi b kch thch bng nhit, hay
bng in.
+ Quang ph vch ca cc nguyn t khc nhau th rt khc nhau (s lng cc vch,
v tr (hay bc sng) v sng t i gia cc vch).
+ Mi nguyn t ha hc c mt quang ph vch c trng ca nguyn t .
3. Quang ph hp th
+ Dng mt bng n in dy tc chiu sang khe F ca mt my quang ph. Trn tiu
din ca thu knh bung ti, c mt quang ph lin tc ca dy tc n.
+ t xen gia n v khe F mt cc thy tinh ng dung dch mu, th trn quang ph
lin tc ta thy c mt di en. Ta kt lun rng, cc vch quang ph trong cc di en
y b dung dch hp th.
+ Quang ph lin tc, thiu cc bc x do b dung dch hp th, c gi l quang ph
hp th ca dung dch.
+ Cc cht rn, lng v kh u cho quang ph hp th.
+ Quang ph hp th ca cht kh ch cha cc vch hp th. Quang ph ca cht lng
v cht rn cha cc m gm cch vch hp th ni tip nhau mt cch lin tc.
IV. TIA HNG NGOI V TIA T NGOI
1. Pht hin tia hng ngoi v tia t ngoi
- a mi hn ca cp nhit in:
+ Vng t T: kim in k b lch.
+ a ra khi u (A): kim in k vn lch.
+ a ra khi u T (B): kim in k vn tip tc lch.
172
+ Thay mn M bng mt tm ba c ph bt hunh quang phn mu tm v phn
ko di ca quang ph khi mu tm pht sng
rt mnh.
- Vy, ngoi quang ph nh sng nhn thy c,
c hai u v tm, cn c nhng bc x m
mt khng trng thy, nhng mi hn ca cp
nhit in v bt hunh quang pht hin c.
- Bc x im A: bc x (hay tia) hng ngoi.
- Bc x im B: bc x (hay tia) t ngoi.
2. Bn cht v tnh cht chung ca tia hng ngoi v t ngoi
a. Bn cht
- Tia hng ngoi (0,76 m 10-3 m) v tia t ngoi (0,38 m 10-9 m) c cng bn
cht vi nh sng thng thng (bn cht l sng in t), v ch khc ch, khng
nhn thy c.
b. Tnh cht
- Chng tun theo cc nh lut: truyn thng, phn x, khc x, v cng gy c hin
tng nhiu x, giao thoa nh nh sng thng thng.
3. Tia hng ngoi
a. Cch to
- Mi vt c nhit cao hn 0 K u pht ra tia hng ngoi.
- Vt c nhit cao hn mi trng xung quanh th pht bc x hng ngoi ra mi
trng.
- Ngun pht tia hng ngoi thng dng: bng n dy tc, bp ga, bp than, it hng
ngoi
b. Tnh cht v cng dng
- Tc dng nhit rt mnh sy kh, si m
- Gy mt s phn ng ho hc chp nh hng ngoi.
- C th bin iu nh sng in t cao tn iu khin dng hng ngoi.
- Trong lnh vc qun s.
4. Tia t ngoi
a. Ngun tia t ngoi
- Nhng vt c nhit cao (t 2000oC tr ln) u pht tia t ngoi.
- Ngun pht thng thng: h quang in, Mt tri, ph bin l n hi thu ngn.
b. Tnh cht
- Tc dng ln phim nh.
- Kch thch s pht quang ca nhiu cht.
- Kch thch nhiu phn ng ho hc.
- Lm ion ho khng kh v nhiu cht kh khc.
- Tc dng sinh hc.
173
Chng 1 Dao ng c hc
c. S hp th
- B thu tinh, nc hp th mnh.
- Thch anh trong sut vi vng t ngoi gn (0,18 m 0,38 m).
- Tn ozon hp th hu ht cc tia t ngoi c bc sng di 300 nm.
d. Cng dng
- Trong y hc: tit trng, cha bnh ci xng.
- Trong CN thc phm: tit trng thc phm.
- CN c kh: tm vt nt trn b mt cc vt bng kim loi.
V. TIA X
1. Pht hin v tia X
- Mi khi mt chm catt - tc l mt chm lectron c nng lng ln - p vo mt
vt rn th vt pht ra tia X.
2. Cch to tia X
- Dng ng Cu-lt-gi l mt ng thu tinh bn trong l chn khng, c gn 3 in cc.
+ Dy nung bng vonfram FF lm ngun lectron. FF c nung nng bng mt
dng in lm cho cc lectron pht ra.
+ Catt K, bng kim loi, hnh chm cu.
+ Ant A bng kim loi c khi lng nguyn
t ln v im nng chy cao.
+Hiu in th gia A v K c vi chc kV,
cc lectron bay ra t FF chuyn ng trong
in trng mnh gia A v K n p vo A
v lm cho A pht ra tia X.
3. Bn cht v tnh cht ca tia X
a. Bn cht
- Tia X l sng in t c bc sng nm trong khong t 10-11 m n 10-8 m.
b. Tnh cht
- Tnh cht ni bt v quan trng nht l kh nng m xuyn. Tia X c bc sng
cng ngn th kh nng m xuyn cng ln (cng cng).
- Lm en knh nh.
- Lm pht quang mt s cht.
- Lm ion ho khng kh.
- C tc dng sinh l.
c. Cng dng
Tia X c s dng nhiu nht chiu in, chp in (v n b xng v
cc l tn thng bn trong c th cn mnh hn da tht), chun on bnh hoc tm
ch xng gy, mnh kim loi trong ngi, cha bnh (cha ung th). N cn
c dng trong cng nghip kim tra cht lng cc vt c, tm cc vt nt, cc
174
bt kh bn trong cc vt bng kim loi; kim tra hnh l ca hnh khch i my
bay, nghin cu cu trc vt rn
4. Thang sng in t
+Sng v tuyn in, tia hng ngoi, nh sng thng thng, tia t ngoi, tia X v tia
gamma, u c cng bn cht, cng l sng in t, ch khc nhau v tn s (hay bc
sng). Cc sng ny to thnh mt ph lin tc gi l thang sng in t.
+S khc nhau v tn s (bc sng) ca cc loi sng in t dn n s khc
nhau v tnh cht v tc dng ca chng.
+Ton b ph sng in t, t sng di nht (hng chc km) n sng ngn nht (c
10-12 10-15m) c khm ph v s dng.
Hin tng tn sc
Cu 1.Cc pht biu no sau y ng?
A. nh sng n sc l nh sng ch khng b tn sc khi truyn qua lng knh.
B. nh sng trng l hn hp ca nhiu nh sng n sc c mu bin thin lin tc t
n tm.
C. Tng hp cc nh sng n sc s lun c nh sng trng.
D. Quang ph ca ngun pht nh sng trng l quang ph lin tc.
Hng dn
nh sng trng l hn hp ca nhiu nh sng n sc c mu bin thin lin
tc t n tm. Quang ph ca ngun pht nh sng trng l quang ph lin tc
Chn B, D.
Cu 2.(H-2008) Pht biu no sau y l sai khi ni v nh sng n sc?
A. nh sng n sc l nh sng khng b tn sc khi i qua lng knh.
B. Trong cng mt mi trng truyn (c chit sut tuyt i ln hn 1), vn tc nh
sng tm nh hn vn tc nh sng .
C. Trong chn khng, cc nh sng n sc khc nhau truyn i vi cng vn tc.
D. Chit sut ca mt mi trng trong sut i vi nh sng ln hn chit sut ca
mi trng i vi nh sng tm.
Hng dn
Cn c vo n < n da cam < n vng < n lc < n lam < n chm < n tm Chn D.
Cu 3.(H-2007) T khng kh ngi ta chiu xin ti mt nc nm ngang mt
chm tia sng hp song song gm hai nh sng n sc: mu vng, mu chm. Khi
chm tia khc x
A. vn ch l mt chm tia sng hp song song.
B. gm hai chm tia sng hp l chm mu vng v chm mu chm, trong gc
khc x ca chm mu vng nh hn gc khc x ca chm mu chm.
175
Chng 1 Dao ng c hc
C. gm hai chm tia sng hp l chm mu vng v chm mu chm, trong gc
khc x ca chm mu vng ln hn gc khc x ca chm mu chm.
D. ch l chm tia mu vng cn chm tia mu chm b phn x ton phn.
Hng dn
Trong hin tng tn sc th gc lch tha mn:
D < D da cam < D vng < D lc < D lam < D chm < D tm . Do , gc gc khc x tha mn:
r > r da cam > r vng > r lc > r lam > r chm > r tm Chn C.
Cu 4.(H-2012) Chiu xin t khng kh vo nc mt chm sng song song rt hp
(coi nh mt tia sng) gm ba thnh phn n sc: , lam v tm. Gi r , r , r t ln
lt l gc khc x ng vi tia mu , tia mu lam v tia mu tm. H thc ng l
A. r = r t = r . B. r t < r < r . C. r < r < r t . D. r t < r < r .
Hng dn
D > D da cam > D vng > D lc > D lam > D chm >
D tm
r > r da cam > r vng > r lc > r lam > r chm > r tm Chn
B.
Cu 5.(H-2012) Mt nh sng n sc mu cam c tn
s f c truyn t chn khng vo mt cht lng c
chit sut l 1,5 i vi nh sng ny. Trong cht lng trn, nh sng ny c
A. mu tm v tn s f. B. mu cam v tn s 1,5f.
C. mu cam v tn s f. D. mu tm v tn s 1,5f.
Hng dn
Tn s v mu sc nh sng khng ph thuc vo mi trng, ngha l khi nh
sng truyn t mi trng ny sang mi trng khc th tn s v mu sc khng i
Chn C.
Cu 6.Pht biu no sau y sai?
A. Trong chn khng, mi nh sng n sc c mt bc sng xc nh.
B. Trong chn khng, cc nh sng n sc khc nhau truyn vi cng tc .
C. Trong chn khng, bc sng ca nh sng nh hn bc sng ca nh sng tm.
D. Trong nh sng trng c v s nh sng n sc.
Hng dn
Trong chn khng, bc sng ca nh sng ln hn bc sng ca nh sng
tm Chn C.
Cu 7.(C-2008) nh sng n sc c tn s 5.10 Hz truyn trong chn khng vi
14
bc sng 600 nm. Chit sut tuyt i ca mt mi trng trong sut ng vi nh

sng ny l 1,52. Tn s ca nh sng trn khi truyn trong mi trng trong sut ny
A. ln hn 5.1014 Hz cn bc sng nh hn 600 nm.
B. vn bng 5.1014 Hz cn bc sng ln hn 600 nm.
C. vn bng 5.1014 Hz cn bc sng nh hn 600 nm.
176
D. nh hn 5.10 Hz cn bc sng bng 600 nm.
14
Hng dn
Tn s nh sng khng ph thuc vo mi trng, ngha l khi nh sng
truyn t mi trng ny sang mi trng khc th tn s khng i.

V =' = < Chn C.
n 1,52
Cu 8.Chiu chm sng hp n sc song song mu lc theo phng vung gc vi
mt bn ca mt lng knh th tia l i l l trn mt bn th hai ca lng knh. Nu
thay bng chm sng gm ba nh sng n sc: cam, chm v tm th cc tia l ra khi
lng knh mt bn th hai
A. ch tia cam. B. gm tia chm v tm.
C. ch c tia tm. D. gm tia cam v tm.
Hng dn
1
sin =
i
n
Tia sng i l l tr n mt phn cch.
1
sin i < Tia sng khc x ra ngoi.
n
1
sin i > n Tia sng b phn x ton phn.
1 1 1 1
> = sin i > > Chn A.
ncam nluc ncham ntim
Cu 9.(H-2011) Chiu t nc ra khng kh mt chm tia sng song song rt hp
(coi nh mt tia sng) gm 5 thnh phn n sc: tm, lam, , lc, vng. Tia l n
sc mu lc i l l mt nc (st vi mt phn cch gia hai mi trng). Khng k
tia n sc mu lc, cc tia l ra ngoi khng kh l cc tia n sc mu
A. tm, lam, . B. , vng, lam. C. , vng. D. lam, tm.
Hng dn
1 1 1 1 1
> > = sin i > > Chn C.
ndo nvang nluc nlam ntim

khc x ra ngoi khng kh b phn x ton phn
Cu 10.Khi chiu mt chm sng hp gm cc nh sng n sc , vng, lc v tm

t pha y ti mt bn ca mt lng knh thy tinh c gc chit quang nh. iu chnh
gc ti ca chm sng trn sao cho nh sng mu tm l ra khi lng knh c gc lch
cc tiu. Khi
A. ch c thm tia mu lc c gc lch cc tiu.
B. tia mu cng c gc lch cc tiu.
C. ba tia cn li l ra khi lng knh khng c tia no c gc lch cc tiu.
D. ba tia , vng v lc khng l ra khi lng knh.
177
Chng 1 Dao ng c hc
Hng dn
Khi nh sng mu tm l ra khi lng knh c gc lch cc tiu th ba tia cn li
l ra khi lng knh khng c tia no c gc lch cc tiu Chn C.
Cu 11.Chiu mt chm sng hp SI gm 6 nh sng n sc l , vng, chm, lc,
lam v tm theo phng vung gc vi mt bn AB ca mt lng knh c tit din
thng l tam gic u ABC, cho tia lam ra khi lng knh nm st vi mt bn AC. Sau
lng knh t mn quan st (E) rng t song song vi mt AC. Trn mn quan st
(E) ta khng quan st c cc vch mu l
A. , lam v vng. B. , vng, lc v lam.
C. chm v tm. D. lam, chm v tm.
Hng dn
1
V tia lam ra khi lng knh nm st vi mt bn AC ( sin i = ) nn cc tia
nlam
1 1 1
chm tm b phn x ton phn (v sin i = > > ). Trn mn quan st (E)
nlam ncham ntim
ta khng quan st c cc vch mu lam, chm v tm Chn D.
Cu 12.Pht biu no sau y l ng khi ni v nh sng n sc :
A. Bc sng nh sng n sc khng ph thuc vo bn cht ca mi trng nh sng
truyn qua.
B. Chit sut ca mi trng trong sut i vi nh sng vng nh hn i vi nh
sng .
C. Chit sut ca mi trng trong sut ph thuc vo tn s ca sng nh sng n
sc.
D. Cc sng nh sng n sc c phng dao ng trng vi phng vi phng
truyn nh.
Hng dn
Chit sut ca mi trng trong sut ph thuc vo tn s ca sng nh sng
n sc Chn C.
Cu 13.Pht biu no sau y l sai khi ni v nh sng n sc?
A. Chit sut ca mt mi trng trong sut i vi nh sng ln hn chit sut ca
mi trng i vi nh sng tm.
B. nh sng n sc l nh sng khng b tn sc khi i qua lng knh.
C. Trong cng mt mi trng truyn, vn tc nh sng tm nh hn vn tc nh sng
.
D. Trong chn khng, cc nh sng n sc khc nhau truyn i vi cng vn tc.
Hng dn
Chit sut ca mt mi trng trong sut i vi nh sng nh hn chit sut
ca mi trng i vi nh sng tm Chn A.
178
Cu 14.Chiu xin mt chm sng hp gm hai nh sng n sc l vng v lam t
khng kh ti mt nc th
A. chm sng b phn x ton phn.
B. so vi phng tia ti, tia khc x vng b lch t hn tia khc x lam.
C. tia khc x ch l nh sng vng, cn tia sng lam b phn x ton phn.
D. so vi phng tia ti, tia khc x lam b lch t hn tia khc x vng.
Hng dn
Chiu xin mt chm sng hp gm hai nh sng n sc l vng v lam t
khng kh ti mt nc th so vi phng tia ti, tia khc x vng b lch t hn tia
khc x lam Chn B.
Cu 15.Chn pht biu sai v hin tng tn sc nh sng
A. Cu vng l kt qu ca hin tng tn sc nh sng trong kh quyn.
B. Khi tia sng trng i qua mt phn cch gia hai mi trng (theo phng vung gc
vi mt phn cch), tia tm b lch nhiu nht.
C. Hin tng tn sc nh sng lun i km vi hin tng khc x nh sng.
D. Nguyn nhn ca hin tng tn sc l s ph thuc ca chit sut mi trng vo
bc sng nh sng.
Hng dn
Khi tia sng trng i qua mt phn cch gia hai mi trng (theo phng vung
gc vi mt phn cch), tia tm b lch nhiu nht Chn B.
Cu 16.Chiu chm sng hp n sc song song mu vng theo phng vung gc vi
mt bn ca mt lng knh th tia l i l l trn mt bn th hai ca lng knh. Nu
thay bng chm sng gm bn nh sng n sc: , cam, lc v tm th cc tia l ra
khi lng knh mt bn th hai
A. tia cam v tia . B. tia cam v tm.
C. tia tm, lc v cam. D. tia lc v tm.
Hng dn
1
sin =
i
n
1
n
1
1 1 1 1 1
> > = sin i > > Chn A.
ndo ncam nvang nluc ntim
Cu 17.Khi ni v nh sng, nhng pht biu no sau y sai?
A. nh sng trng l hn hp ca nhiu nh sng n sc c mu bin thin lin tc t
n tm.
179
Chng 1 Dao ng c hc
B. nh sng n sc khng b tn sc khi i qua lng knh nhng b tn sc khi i qua
thu knh.
C. Chit sut ca cht lm lng knh i vi cc nh sng n sc khc nhau u bng
nhau.
D. Chit sut ca cht lm lng knh i vi cc nh sng n sc khc nhau th khc
nhau.
Hng dn
nh sng n sc khng b tn sc khi i qua lng knh v cc dng c quang
hc khc.
Chit sut ca cht lm lng knh i vi cc nh sng n sc khc nhau l
khc nhau Chn B, C.
Cu 18.Nguyn tc hot ng ca my quang ph lng knh da vo hin tng:
A. phn x nh sng. B. nhiu x nh sng.
C. giao thoa nh sng. D. tn sc nh sng.
Hng dn
Nguyn tc hot ng ca my quang ph lng knh da vo hin tng
tn sc nh sng Chn D.
Cu 19.Khi chiu mt chm sng xung b bi, ngi ln s thy chm sng trong
nc c mu g?
A. Mu da cam, v bc sng di nc ngn hn trong khng kh.
B. Mu thng thng ca nc.
C. Vn mu v tn s ca tia sng mu trong nc v trong khng kh l nh
nhau.
D. Mu hng nht, v vn tc ca nh sng trong nc nh hn trong khng kh.
Hng dn
Tn s quyt nh mu ca nh sng, tn s khng i khi truyn qua cc mi
trng nn mu sc cng khng thay i Chn C.
Cu 20.nh sng khng c tnh cht sau:
A. C vn tc ln v hn. B. C truyn trong chn khng.
C. C th truyn trong mi trng vt cht. D. C mang theo nng lng.
Hng dn
Vn tc nh sng l hu hn 3.108 m/s Chn A.
Cu 21.Cho cc nh sng n sc mu tm, mu lam, mu lc, mu da cam i qua lng
knh vi nhng gc ti khc nhau. Chit sut ca lng knh nh nht i vi nh sng
n sc no sau y?
A. mu lam. B. mu da cam. C. mu lc. D. mu tm.
Hng dn
n cam < n lc < n lam < n tm Chn B.
180
Cu 22.Mt chm tia sng hp song song gm hai n sc mu vng v mu lc
truyn t khng kh vo nc di gc ti i (0 < i < 900). Chm tia khc x:
A. Gm hai n sc mu vng v mu lc trong chm tia mu lc lch t hn
B. Gm hai n sc mu vng v mu lc trong chm tia mu vng lch t hn
C. Vn l mt chm tia sng hp song song v gc khc x ln hn gc ti
D. Vn l mt chm tia sng hp song song v gc khc x nh hn gc ti.
Hng dn
Chm tia khc x gm hai n sc mu vng v mu lc trong chm tia mu
vng lch t hn Chn B.
Cu 23.Chiu mt tia sng mu lc t thy tinh ti mt phn cch vi mi trng
khng kh, ngi ta thy tia l i l l mt phn cch gia hai mi trng. Thay tia
sng lc bng mt chm tia sng song song, hp, cha ng thi ba nh sng n sc:
mu vng, mu lam, mu tm chiu ti mt phn cch trn theo ng hng c th
chm tia sng l ra ngoi khng kh l
A. ba chm tia sng: mu vng, mu lam v mu tm.
B. chm tia sng mu vng.
C. hai chm tia sng mu lam v mu tm.
D. hai chm tia sng mu vng v mu lam.
Hng dn
Cc tia mu lam, mu tm b phn x ton phn v ch c chm tia vng l l ra
ngoi khng kh Chn B.
Cu 24.Chit sut ca mi trng trong sut i vi cc bc x in t
A. tng dn t mu n mu tm.
B. c bc sng khc nhau i qua c cng mt gi tr.
C. i vi tia hng ngoi ln hn chit sut ca n i vi tia t ngoi.
D. gim dn t mu n mu tm.
Hng dn
Chit sut ca mi trng trong sut i vi cc bc x in t tng dn t mu
n mu tm Chn A.
Cu 25.Chn cu sai khi ni v nh sng n sc. nh sng n sc l:
A. nh sng c tn s xc nh.
B. nh sng b lch v y ca lng knh v khng b i mu khi truyn qua lng knh
C. nh sng b lch v y ca lng knh v i mu khi truyn qua lng knh .
D. nh sng c bc sng xc nh khi truyn trong mt mi trng.
Hng dn
nh sng n sc khng b i mu khi truyn qua lng knh Chn C.
Cu 26.Mt sng m v mt sng nh sng truyn t khng kh vo nc th bc
sng
A. ca sng m tng cn bc sng ca sng nh sng gim.
181
Chng 1 Dao ng c hc
B. ca sng m gim cn bc sng ca sng nh sng tng.
C. ca sng m v sng nh sng u gim.
D. ca sng m v sng nh sng u tng.
Hng dn
Mt sng m v mt sng nh sng truyn t khng kh vo nc th bc
sng ca sng m tng (v tc truyn sng m tng) cn bc sng ca sng nh
sng gim (v tc truyn nh sng gim) Chn A.
Cu 27.Mt bc x n sc c bc sng trong thu tinh l 0,28 m, chit sut ca
thu tinh i vi bc x l 1,5. Bc x ny l
A. tia t ngoi. B. tia hng ngoi. C. nh sng chm. D. nh sng tm.
Hng dn
n=
= 28 0, 42 ( m ) : Bc x mu tm Chn D.
' 1,5.0, =
Cu 28.Chiu xin mt chm sng hp gm hai nh sng n sc l vng v lam t
khng kh ti mt nc th
Hng dn
Chiu xin mt chm sng hp gm hai nh sng n sc l vng v lam t
khng kh ti mt nc th so vi phng tia ti, tia khc x vng b lch t hn tia
khc x lam Chn B.
Cu 29.Hin tng no sau y l do hin tng tn sc nh sng gy ra :
A. Hin tng tia sng b gy phng khi truyn qua mt phn cch ca hai mi trng
trong sut.
B. Hin tng xut hin cc vch cu vng sc s trn cc mng x phng.
C. Hin tng cc electron b bn ra khi b mt kim loi khi c nh sng thch hp
chiu vo.
D. Hin tng cu vng.
Hng dn
Hin tng cu vng l do hin tng tn sc nh sng Mt Tri qua git nc
Chn D.
Cu 30.Chn pht biu sai khi ni v nh sng n sc:
A. nh sng n sc l nh sng khng b tn sc.
B. nh sng n sc l nh sng c tn s xc nh trong mi mi trng.
C. nh sng n sc l nh sng c bc sng xc nh trong mi mi trng.
D. nh sng n sc l nh sng c mu sc xc nh trong mi mi trng.
Hng dn
182
nh sng n sc l nh sng c tn s (ch khng phi bc sng) xc nh
trong mi mi trng Chn C.
Cu 31.Trong cc pht biu sau y, pht biu no l sai?
A. nh sng trng l tng hp (hn hp) ca nhiu nh sng n sc c mu bin thin
lin tc t ti tm.
B. nh sng n sc l nh sng khng b tn sc khi i qua lng knh.
C. Hin tng chm sng trng, khi i qua mt lng knh, b tch ra thnh nhiu chm
sng c mu sc khc nhau l hin tng tn sc nh sng.
D. nh sng do Mt Tri pht ra l nh sng n sc v n c mu trng.
Hng dn
nh sng do Mt Tri pht ra l hn hp nhiu bc x in t Chn D.
Giao thoa nh sng
Cu 32.(C-2010) Hin tng no sau y khng nh nh sng c tnh cht sng?
A. Hin tng giao thoa nh sng. B. Hin tng quang in ngoi.
C. Hin tng quang in trong. D. Hin tng quang pht quang.
Hng dn
Hin tng giao thoa nh sng l bng chng thc nghim quan trng khng
nh nh sng c tnh cht sng Chn A.
Cu 33.(H-2010) Trong thi nghim Y-ng v giao thoa anh sang, hai khe c chiu
bng anh sang n sc co bc song . Nu tai im M trn man quan sat co vn ti
th ba (tinh t vn sang trung tm ) thi hiu ng i cua anh sang t hai khe S 1 , S 2
n M co ln bng
A. 2,5. B. 3. C. 1,5. D. 2.
Hng dn
Vn ti th 3 th hiu ng i: d 2 d 1 = (3 0,5) = 2,5 Chn A.
Cu 34.Trong th nghim Y-ng, nng lng nh sng
A. vn c bo ton, nhng c phn phi li, phn bt ch vn ti c chuyn
sang cho vn sng.
B. khng c bo ton v ch vn ti v ch vn sng cng li thnh bng ti.
C. khng c bo ton v ch cc vn ti mt phn nng lng nh sng b mt do
nhiu x.
D. khng c bo ton v vn sng li nhiu hn so vi khi khng c giao thoa.
Hng dn
Trong th nghim Y-ng, nng lng nh sng vn c bo ton, nhng c
phn phi li, phn bt ch vn ti c chuyn sang cho vn sng Chn A.
Cu 35.Trong th nghim giao thoa I-ng thc hin ng thi vi hai nh sng n sc
c bc sng 1 v 2 th trn mn quan st xut hin cc vn giao thoa vi vn trung
tm nm gia trng giao thoa. Chn kt lun ng.
A. C th khng tn v tr m hai vn sng ca hai nh sng n sc trng nhau.
183
Chng 1 Dao ng c hc
B. Lun tn ti v tr m hai vn ti ca hai nh sng n sc trng nhau.
C. Nu khng c v tr m vn sng ca 1 trng vi vn ti ca 2 th c th c v tr
m vn sng ca 2 trng vi vn ti ca 1 .
D. Nu c v tr m vn sng ca 1 trng vi vn ti ca 2 th cng c v tr m vn
sng ca 2 trng vi vn ti ca 1 .
Hng dn
Trong th nghim giao thoa I-ng thc hin ng thi vi hai nh sng n sc
c bc sng 1 v 2 th trn mn quan st xut hin cc vn giao thoa vi vn trung
tm nm gia trng giao thoa. Nu khng c v tr m vn sng ca 1 trng vi
vn ti ca 2 th c th c v tr m vn sng ca 2 trng vi vn ti ca 1 Chn
C.
Cu 36.Trong th nghim giao thoa I-ng thc hin vi nh sng n sc vi bc
sng th trn mn quan st xut hin cc vn giao thoa vi vn trung tm nm gia
trng giao thoa. Khi t thm bn thu tinh nh c b dy e v c chit sut n vo mt
trong hai khe I-ng th m thy c m khong vn dch chuyn qua gc to . Chn h
thc ng.
A. (n 1)e = m. B. ne = m.
C. ne = (m 1). D. (n 1)e = (m 1).
Hng dn
Khi t thm bn thu tinh nh c b dy e v c chit sut n vo mt trong hai
khe I-ng th hiu ng i thay i mt lng (n 1)e. V c c mt khong vn dch
chuyn qua th hiu ng i thay i mt bc sng nn nu c m khong vn dch
chuyn qua gc to th hiu ng i thay i m. V vy (n 1)e = m Chn A.
Cu 37.Khi hin tng giao thoa xy ra th ti mt im trong vng giao thoa
A. bin dao ng ti bin thin tun hon theo thi gian.
B. lch pha ca hai sng ti bin thin theo thi gian.
C. pha dao ng ca phn t mi trng ti bin thin theo thi gian.
D. pha dao ng ca phn t mi trng ti bin thin iu ho theo thi gian.
Hng dn
Khi hin tng giao thoa xy ra th ti mt im trong vng giao thoa pha dao
ng ca phn t mi trng ti bin thin theo thi gian Chn C.
Cu 38.Mt trong 2 khe ca th nghim ca Young c lm m sao cho n ch truyn
1/2 so vi cng ca khe cn li. Kt qu l:
A. vn giao thoa bin mt. B. vch sng tr nn sng hn v vch ti th ti hn.
C. vn giao thoa ti i. D. vch ti sng hn v vch sng ti hn.
Hng dn
*Gi A 1 , A 2 v A M ln lt l bin dao ng do ngun 1, ngun 2 gi ti M v
bin dao ng tng hp ti M.
+ Ti M l vn sng: A M = A 1 + A 2 .
184
+ Ti M l vn ti: A M = A 1 - A 2 (gi s A 1 > A 2 ).
*Gi s I 2 = I 2 /2 A 2 = A 2 / 2 th
+ Vn sng A M = A 1 + A 2 / 2 bin gim nn cng sng gim.
+ Vn ti A M = A 1 - A 2 / 2 bin tng nn cng sng tng Chn D.
Cu 39.Trong th nghim giao thoa nh sng, ngun pht sng a sc gm 4 nh sng
n sc: , cam, lc, lam. Vn sng n sc gn vn trung tm nht l vn mu
A. Cam. B. Lc. C. . D. Lam.
Hng dn
D
V tr vn sng bc 1: x1 = . Lu : > cam > lc > lam Chn D.
a
Cu 40.Trong th nghim Y ng v giao thoa nh sng, nh sng c dng l nh
sng n sc. Ban u khe S cch u hai khe S 1 v S 2 trn mn thu c mt h vn
giao thoa. Khi cho khe S dch mt on ngn theo phng song song vi hai khe S 1 v
S 2 th
A. khong vn khng i. B. rng ca trng giao thoa gim.
C. s vn quan st c tng. D. vn trung tm dch chuyn cng chiu vi S.
Hng dn
Khi cho khe S dch mt on ngn theo
phng song song vi hai khe S 1 v S 2 th khong
vn khng i h vn dch chuyn ngc chiu vi S
Chn A.
Cu 41.Hin tng nhiu x v giao thoa nh sng
chng t nh sng
A. c tnh cht ht. B. l sng dc.
C. c tnh cht sng. D. lun truyn thng.
Hng dn
Hin tng nhiu x v giao thoa nh sng chng t nh sng c tnh cht sng
Chn C.
Cu 42.Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe c chiu bng nh
sng n sc. Khong vn giao thoa trn mn quan st l i. Khong cch gia hai vn
sng bc 3 nm hai bn vn sng trung tm l
A. 5i. B. 3i. C. 4i. D. 6i.
Hng dn
Khong cch gia hai vn sng bc 3 nm hai bn vn sng trung tm l 3i (-
3i) = 6i Chn D.
Cu 43.Trong th nghim Y-ng v giao thoa vi nh sng n sc c bc sng .
Trn mn quan st, ti im M c vn sng bc k. Ln lt tng ri gim khong cch
185
Chng 1 Dao ng c hc
gia hai khe hp mt on a (sao cho v tr vn sng trung tm khng thay i) th ti
M c vn sng ln lt bc k 1 v k 2 . Chn phng n ng.
A. 2k = k 1 + k 2 . B. k = k 1 + k 2 . C. k < k 2 < k 1 . D. 2k = k 1 - k 2
Hng dn
axM
k = D

xM =k
D
=k1
D
=k2
D
k1 =
( a + a ) xM 2k =k + k Chn A.
a + a a a D
1 2
a
( a a ) xM
k2 =
D
Quang ph v cc tia
Cu 44.Khi ni v quang ph, pht biu no sau y l ng?
A. Cc cht rn b nung nng th pht ra quang ph vch.
B. Mi nguyn t ha hc c mt quang ph vch c trng ca nguyn t y.
C. Cc cht kh p sut ln b nung nng th pht ra quang ph vch.
D. Quang ph lin tc ca nguyn t no th c trng cho nguyn t .
Hng dn
Mi nguyn t ha hc c mt quang ph vch c trng ca nguyn t y
Chn B.
Cu 45.Nhng pht biu no sau y l ng?
A. Khng th da vo quang ph lin tc pht hin cc nguyn t ha hc.
B. Cht kh hay hi c kch thch bng nhit hay bng in lun cho quang ph
vch.
C. Quang ph lin tc ca nguyn t no th c trng cho nguyn t y.
D. Quang ph vch ca nguyn t no th c trng cho nguyn t y.
Hng dn
Quang ph lin tc ch ph thuc vo nhit . Quang ph vch ca nguyn t
no th c trng cho nguyn t y Chn A, D.
Cu 46.Quang ph lin tc
A. ph thuc vo nhit ca ngun pht m khng ph thuc vo bn cht ca ngun
pht.
B. ph thuc vo bn cht v nhit ca ngun pht.
C. khng ph thuc vo bn cht v nhit ca ngun pht.
D. ph thuc vo bn cht ca ngun pht m khng ph thuc vo nhit ca ngun
pht.
Hng dn
Quang ph lin tc ph thuc vo nhit ca ngun pht m khng ph thuc
vo bn cht ca ngun pht Chn A.
Cu 47. (H-2010) Quang ph vch pht x
186
A. ca cc nguyn t khc nhau, cng mt nhit th nh nhau v sng t i ca
cc vch.
B. do cc cht rn, cht lng hoc cht kh c p sut ln pht ra khi b nung nng.
C. l mt di c mu t n tm ni lin nhau mt cch lin tc.
D. l mt h thng nhng vch sng (vch mu) ring l, ngn cch nhau bi nhng
khong ti.
Hng dn
Quang ph chia thnh: quang ph pht x v quang ph hp th.
Quang ph pht x gm 2 loi: quang ph lin tc (l mt di sng c mu
bin thin lin tc t n tm) v quang ph vch pht x (l mt h thng nhng
vch sng (vch mu) ring l, ngn cch nhau bi nhng khong ti) Chn D.
Cu 48. (H-2009) Quang ph lin tc
A. ph thuc vo nhit ca ngun pht m khng ph thuc vo bn cht ca ngun
pht.
B. ph thuc vo bn cht v nhit ca ngun pht.
C. khng ph thuc vo bn cht v nhit ca ngun pht.
D. ph thuc vo bn cht ca ngun pht m khng ph thuc vo nhit ca ngun
pht.
Hng dn
Quang ph lin tc ph thuc vo nhit ca ngun pht m khng ph thuc
vo bn cht ca ngun pht Chn A.
Cu 49. (H-2009) Pht biu no sau y l ng ?
A. Cht kh hay hi p sut thp c kch thch bng nhit hay bng in cho quang
ph lin tc.
vch.
Hng dn
Mi nguyn t ha hc c mt quang ph vch c trng ring cho chnh n
Chn D.
Cu 50. (H-2008) Pht biu no sau y l ng khi ni v quang ph?
A. Quang ph hp th l quang ph ca nh sng do mt vt rn pht ra khi vt
c nung nng.
B. thu c quang ph hp th th nhit ca m kh hay hi hp th phi cao
hn nhit ca ngun sng pht ra quang ph lin tc.
C. Quang ph lin tc ca ngun sng no th ph thuc thnh phn cu to ca ngun
sng y.
187
Chng 1 Dao ng c hc
D. Mi nguyn t ho hc trng thi kh hay hi nng sng di p sut thp cho mt
quang ph vch ring, c trng cho nguyn t .
Hng dn
Mi nguyn t ho hc trng thi kh hay hi nng sng di p sut thp
cho mt quang ph vch ring, c trng cho nguyn t Chn D.
Cu 51. (C-2007) Quang ph lin tc ca mt ngun sng J
A. khng ph thuc vo nhit ca ngun sng J, m ch ph thuc thnh phn cu
to ca ngun sng .
B. ph thuc vo c thnh phn cu to v nhit ca ngun sng J.
C. khng ph thuc vo c thnh phn cu to v nhit ca ngun sng J.
D. khng ph thuc thnh phn cu to ca ngun sng J, m ch ph thuc vo nhit
ca ngun sng .
Hng dn
Quang ph lin tc ca mt ngun sng J khng ph thuc thnh phn cu to
ca ngun sng J, m ch ph thuc vo nhit ca ngun sng Chn D.
Cu 52. (TN-2007) Pht biu no sau y l sai khi ni v quang ph lin tc?
A. Quang ph lin tc l quang ph gm nhiu di sng, mu sc khc nhau, ni tip
nhau mt cch lin tc.
B. Quang ph lin tc ca mt vt pht sng ch ph thuc nhit ca vt .
C. Cc cht kh hay hi c khi lng ring nh ( p sut thp) khi b kch thch (bng
nhit hoc in) pht ra quang ph lin tc.
D. Quang ph ca nh sng trng l quang ph lin tc.
Hng dn
Cc cht kh hay hi c khi lng ring nh ( p sut thp) khi b kch thch
(bng nhit hoc in) pht ra quang ph vch pht x Chn C.
Cu 53.(C-2010) Chiu nh sng trng do mt ngun nng sng pht ra vo khe hp
F ca mt my quang ph lng knh th trn tm knh nh (hoc tm knh m) ca
bung nh s thu c
A. nh sng trng
B. mt di c mu t n tm ni lin nhau mt cch lin tc.
C. cc vch mu sng, ti xen k nhau.
D. by vch sng t n tm, ngn cch nhau bng nhng khong ti.
Hng dn
nh sng trng pht quang ph lin tc Chn B.
Cu 54. (TN-2009) Pht biu no sau y sai?
A. Sng nh sng l sng ngang.
B. Cc cht rn, lng v kh p sut ln khi b nung nng pht ra quang ph vch.
C. Tia hng ngoi v tia t ngoi u l sng in t.
D. Ria Rn-ghen v tia gamma u khng thuc vng nh sng nhn thy.
188
Hng dn
Cc cht rn, lng v kh p sut ln khi b nung nng pht ra quang ph lin
tc Chn B.
Cu 55.ng dng no di y l ca tia hng ngoi?
A. ng dng trong chic iu khin ti vi.
B. Dng dit vi khun.
C. ng dng trong vic kim tra khuyt tt ca sn phm.
D. Cha bnh ci xng.
Hng dn
Tia t ngoi c ng dng trong chic iu khin tivi Chn A.
Cu 56.Ni v c im ca tia t ngoi, chn cu pht biu sai. Tia t ngoi
A. trong sut i vi thu tinh, nc.
B. b hp th bi tng zn ca kh quyn Tri t.
C. lm pht quang mt s cht.
D. lm ion ho khng kh.
Hng dn
Tia t ngoi b thy tinh, nc hp th mnh Chn A.
Cu 57.Pht biu no sau y l khng ng khi ni v tia hng ngoi?
A. Tia hng ngoi c tn s nh hn tn s ca nh sng .
B. Tia hng ngoi c mu hng.
C. C th ngi pht ra tia hng ngoi.
D. Tia hng ngoi c dng sy kh mt s nng sn.
Hng dn
Mt khng nhn thy tia hng ngoi Chn A.
Cu 58. (H-2012) Khi ni v tnh cht ca tia t ngoi, pht biu no sau y l sai?
A. Tia t ngoi lm in ha khng kh.
B. Tia t ngoi kch thch s pht quang ca nhiu cht.
C. Tia t ngoi tc dng ln phim nh.
D. Tia t ngoi khng b nc hp th.
Hng dn
Tia t ngoi khng b thy tinh nc hp th mnh Chn D.
Cu 59. Tia t ngoi khng c tnh cht no sau y?
A. C th gy ra hin tng quang in. B. B nc hp th.
C. Khng lm ion ho khng kh. D. Tc dng ln knh nh.
Hng dn
Tia t ngoi c kh nng lm ion ho khng kh Chn C.
Cu 60.(C-2010) Trong cc ngun bc x ang hot ng: h quang in, mn hnh
my v tuyn, l si in, l vi sng; ngun pht ra tia t ngoi mnh nht l
A. mn hnh my v tuyn. B. l vi sng.
189
Chng 1 Dao ng c hc
C. l si in. D. h quang in.
Hng dn
Ngun pht ra tia t ngoi ph bin l Mt tri, h quang in, n thy ngn
Chn D.
Cu 61. (C-2010) Trong cc loi tia: Rn-ghen, hng ngoi, t ngoi, n sc mu
lc; tia c tn s nh nht l
A. tia t ngoi. B. tia hng ngoi.
C. tia n sc mu lc. D. tia Rn-ghen.
Hng dn
Sp xp theo bc sng gim dn (tn s tng dn): hng ngoi, nh sng nhn
thy, tia t ngoi, tia X, tia Chn B.
Cu 62. (H-2009) Trong chn khng, cc bc x c sp xp theo th t bc sng
gim dn l:
A. tia hng ngoi, nh sng tm, tia t ngoi, tia Rn-ghen.
B. tia hng ngoi, nh sng tm, tia Rn-ghen, tia t ngoi.
C. nh sng tm, tia hng ngoi, tia t ngoi, tia Rn-ghen.
D. tia Rn-ghen, tia t ngoi, nh sng tm, tia hng ngoi.
Hng dn
Sp xp theo bc sng gim dn (tn s tng dn): hng ngoi, nh sng nhn
thy, tia t ngoi, tia X, tia Chn A.
Cu 63. (C-2010) Khi ni v tia hng ngoi, pht biu no di y l sai?
A. Tia hng ngoi cng c th bin iu c nh sng in t cao tn.
B. Tia hng ngoi c kh nng gy ra mt s phn ng ha hc.
C. Tia hng ngoi c tn s ln hn tn s ca nh sng .
D. Tc dng ni bt nht ca tia hng ngoi l tc dng nhit.
Hng dn
Tia hng ngoi c bc sng ln hn bc sng ca nh sng , tc l tia
hng ngoi c tn s nh hn tn s ca nh sng Chn C.
Cu 64. (H-2010) Tia t ngoi c dng
A. tm khuyt tt bn trong sn phm bng kim loi.
B. tm vt nt trn b mt sn phm bng kim loi.
C. trong y t chp in, chiu in.
D. chp nh b mt Tri t t v tinh.
Hng dn
Tia t ngoi c tc dng lm pht quang nhiu cht nn c ng dng tm
vt nt trn b mt sn phm bng kim loi Chn B.
Cu 65. (TN-2009) Tia hng ngoi
A. khng truyn c trong chn khng. B. l nh sng nhn thy, c mu hng.
C. khng phi l sng in t. D. c ng dng si m.
190
Hng dn
Tia hng ngoi c tc dng nhit rt mnh nn c ng dng si m
Chn D.
Cu 66. (H-2009) Khi ni v tia hng ngoi, pht biu no sau y l sai?
A. Tia hng ngoi c bn cht l sng in t.
B. Cc vt nhit trn 20000C ch pht ra tia hng ngoi.
C. Tia hng ngoi c tn s nh hn tn s ca nh sng tm.
D. Tc dng ni bt ca tia hng ngoi l tc dng nhit.
Hng dn
Cc vt nhit trn 2000 C khng ch pht ra tia hng ngoi m cn pht ra
0
cc bc x in t khc nh nh sng nhn thy, tia t ngoi Chn B.

Cu 67. (H-2008) Tia Rnghen c
A. cng bn cht vi sng v tuyn.
B. cng bn cht vi sng m.
C. in tch m.
D. bc sng ln hn bc sng ca tia hng ngoi.
Hng dn
Tia hng ngoi, nh sng nhn thy, tia t ngoi, tia X, tia u c cng bn
cht l sng in t ging nh sng v tuyn Chn A.
Cu 68. (C-2008) Tia hng ngoi l nhng bc x c
A. kh nng m xuyn mnh, c th xuyn qua lp ch dy c cm.
B. bn cht l sng in t.
C. bc sng nh hn bc sng ca nh sng .
D. kh nng ion ho mnh khng kh.
Hng dn
Tia hng ngoi, nh sng nhn thy, tia t ngoi, tia X, tia u c cng bn
cht l sng in t Chn B.
Cu 69.C bn bc x: nh sng nhn thy, tia hng ngoi, tia X v tia . Cc bc x
ny c sp xp theo th t bc sng tng dn l:
A. tia , tia X, nh sng nhn thy, tia hng ngoi.
B. tia X, nh sng nhn thy, tia , tia hng ngoi.
C. tia , tia X, tia hng ngoi, nh sng nhn thy.
D. tia , nh sng nhn thy, tia X, tia hng ngoi.
Hng dn
Cc bc x ny c sp xp theo th t bc sng tng dn l tia , tia X,
nh sng nhn thy, tia hng ngoi Chn A.
Cu 70.Tia hng ngoi v tia Rnghen u c bn cht l sng in t, c bc sng
di ngn khc nhau nn
191
Chng 1 Dao ng c hc
A. chng b lch khc nhau trong t trng u.
B. c kh nng m xuyn khc nhau.
C. chng b lch khc nhau trong in trng u.
D. chng u c s dng trong y t chp X-quang (chp in).
Hng dn
Tia hng ngoi v tia Rnghen u c bn cht l sng in t, c bc sng di
ngn khc nhau nn c kh nng m xuyn khc nhau Chn B.
Cu 71.Tia Rnghen c
A. cng bn cht vi sng m.
B. bc sng ln hn bc sng ca tia hng ngoi.
C. cng bn cht vi sng v tuyn.
D. in tch m.
Hng dn
Tia Rnghen c cng bn cht vi sng v tuyn Chn C.
Cu 72.Tia hng ngoi l nhng bc x c
A. bn cht l sng in t.
B. kh nng ion ho mnh khng kh.
C. kh nng m xuyn mnh, c th xuyn qua lp ch dy c cm.
D. bc sng nh hn bc sng ca nh sng .
Hng dn
Tia hng ngoi l nhng bc x c bn cht l sng in t Chn A.
Cu 73.Khi ni v tia t ngoi, pht biu no di y l sai?
A. Tia t ngoi c tc dng mnh ln knh nh.
B. Tia t ngoi c bn cht l sng in t.
C. Tia t ngoi c bc sng ln hn bc sng ca nh sng tm.
D. Tia t ngoi b thu tinh hp th mnh v lm ion ho khng kh.
Hng dn
Tia t ngoi c bc sng b hn bc sng ca nh sng tm Chn C.
Cu 74.Tia t ngoi c dng
A. tm vt nt trn b mt sn phm bng kim loi.
B. trong y t chp in, chiu in.
C. chp nh b mt Tri t t v tinh.
D. tm khuyt tt bn trong sn phm bng kim loi.
Hng dn
Tia t ngoi c dng tm vt nt trn b mt sn phm bng kim loi Chn
A.
Cu 75.Khi ni v tia hng ngoi, pht biu no di y l sai?
192
Hng dn
Tia hng ngoi c tn s nh hn tn s ca nh sng Chn C.
Cu 76.Trong cc loi tia: Rn-ghen, hng ngoi, t ngoi, n sc mu lc; tia c tn
s nh nht l
A. tia t ngoi. B. tia hng ngoi. C. tia mu lc. D. tia Rn-ghen.
Hng dn
Trong cc loi tia: Rn-ghen, hng ngoi, t ngoi, n sc mu lc; tia c tn
s nh nht l tia hng ngoi Chn B.
Cu 77.Khi ni v tia t ngoi, nhng pht biu no sau y sai?
A. Tia t ngoi tc dng ln phim nh.
B. Tia t ngoi d dng i xuyn qua tm ch dy vi xentimt.
C. Tia t ngoi khng lm ion ha khng kh.
D. Tia t ngoi c tc dng sinh hc: dit vi khun, hy dit t bo da.
Hng dn
Tia t ngoi b lp ch dy 1 mm cn li. Tia t ngoi lm ion ha khng kh v
cc cht kh khc Chn B, C.
Cu 78.Chn cc phng n ng. Tia Rn-ghen (tia X) c tn s
A. nh hn tn s ca tia . B. ln hn tn s ca tia gamma.
C. nh hn tn s ca tia hng ngoi. D. ln hn tn s ca tia mu tm.
Hng dn
Xp theo th t tn s tng dn: sng v tuyn, tia hng ngoi, nh sng nhn
thy, tia t ngoi, tia X, tia Chn A, D.
Cu 79.Tia hng ngoi l nhng bc x c
A. bn cht l sng in t.
B. kh nng ion ho mnh khng kh.
C. kh nng m xuyn mnh, c th xuyn qua lp ch dy c cm.
D. bc sng nh hn bc sng ca nh sng .
Hng dn
Tia hng ngoi, sng v tuyn, nh sng nhn thy, tia t ngoi, tia X v tia
u c cng bn cht l sng in t Chn A.
Cu 80.Khi ni v tia t ngoi, pht biu no di y l sai?
A. Tia t ngoi c tc dng mnh ln knh nh.
B. Tia t ngoi c bn cht l sng in t.
C. Tia t ngoi c bc sng ln hn bc sng ca nh sng tm.
D. Tia t ngoi b thu tinh hp th mnh v lm ion ho khng kh.
Hng dn
v_tuyn > hng_ngoi > nh_nhn_thy > t_ngoi > Rn_ghen > gama Chn C.
193
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 81.Trong chn khng, cc bc x c sp xp theo th t bc sng gim dn
l:
A. tia hng ngoi, nh sng tm, tia t ngoi, tia Rn-ghen.
B. tia hng ngoi, nh sng tm, tia Rn-ghen, tia t ngoi.
C. nh sng tm, tia hng ngoi, tia t ngoi, tia Rn-ghen.
D. tia Rn-ghen, tia t ngoi, nh sng tm, tia hng ngoi.
Hng dn
Trong chn khng, cc bc x c sp xp theo th t bc sng gim dn l:
tia hng ngoi, nh sng tm, tia t ngoi, tia Rn-ghen Chn A.
Cu 82.Bc x c tn s nh nht trong s cc bc x hng ngoi, t ngoi, Rn-ghen,
gamma l
A. gamma. B. hng ngoi. C. Rn-ghen. D. t ngoi.
Hng dn
Bc x c tn s nh nht trong s cc bc x hng ngoi, t ngoi, Rn-ghen,
gamma l hng ngoi Chn B.
Cu 83.Trong chn khng, bc sng ca tia X ln hn bc sng ca:
A. tia t ngoi. B. nh sng nhn thy. C. tia hng ngoi. D. tia gamma.
Hng dn
Trong chn khng, bc sng ca tia X ln hn bc sng ca tia gamma
Chn D.
Cu 84.Mt chm tia sng hp song song gm hai n sc mu vng v mu lc
truyn t khng kh vo nc di gc ti i (0 < i < 900). Chm tia khc x:
A. Gm hai n sc mu vng v mu lc trong chm tia mu lc lch t hn
B. Gm hai n sc mu vng v mu lc trong chm tia mu vng lch t hn
C. Vn l mt chm tia sng hp song song v gc khc x ln hn gc ti
D. Vn l mt chm tia sng hp song song v gc khc x nh hn gc ti.
Cu 85.Khi chiu nh sng n sc mu vng vo nc trong sut, nh sng nhn t
di mt nc :
A. c mu vng. B. b tn sc thnh cc mu vng, lc.
C. chuyn sang mu . D. chuyn sang mu lc.
Cu 86.Chiu chm sng hp gm hai bc x vng v lam t trong nc ra khng kh
sao cho khng c hin tng phn x ton phn. Nhn nh no sau y l ng
A. Khng xc nh c s khc nhau ca cc gc khc x.
B. Tia vng i ra xa php tuyn hn.
C. Tia lam i ra xa php tuyn hn.
D. C hai tia cng c gc khc x nh nhau.
194
Cu 87.(H-2009) Chiu xin mt chm sng hp gm hai nh sng n sc l vng
v lam t khng kh ti mt nc th
Cu 88.Chiu chm tia sng trng hp song song t khng kh ti mt bn AB ca
mt lng knh thy tinh, chm tia khc x vo trong lng knh (thuc mt tit din
thng ca lng knh) truyn ti mt bn AC, n khc x ti mt AC ri l ra ngoi
khng kh. Chm tia l b lch v pha y ca lng knh so vi chm tia ti v tch
ra thnh mt di nhiu mu khc nhau (nh mu cu vng), tia tm b lch nhiu nht,
tia b lch t nht. Hin tng l
A. s tng hp nh sng. B. s giao thoa nh sng.
C. s tn sc nh sng. D. s phn x nh sng.
Cu 89.Pht biu no sau y l sai khi ni v nh sng n sc?
A. Chit sut ca mt lng knh i vi cc nh sng n sc khc nhau l khc nhau.
B. nh sng n sc khng b khc x khi i qua lng knh.
C. nh sng n sc b khc x khi i qua lng knh.
D. nh sng n sc l nh sng c tn s xc nh.
Cu 90.Mt chm sng trng song song i t khng kh vo thy tinh, vi gc ti ln
hn khng, s
A. ch c phn x B. c khc x, tn sc v phn x
C. ch c khc x D. ch c tn sc
Cu 91.Pht biu no sau y l sai khi ni v hin tng tn sc nh sng?
A. Quang ph ca nh sng trng c by mu c bn: , da cam, vng, lc, lam, chm,
tm.
B. Chm nh sng trng khng b tn sc khi i qua lng knh.
C. nh sng n sc khng b tn sc khi i qua lng knh.
D. Cc tia sng song song gm cc mu n sc khc nhau chiu vo mt bn ca mt
lng knh th cc tia l ra mt bn kia c gc lch khc nhau so vi phng ban u.
Cu 92.Hin tng tn sc xy ra
A. ch vi lng knh thu tinh.
B. ch vi cc lng knh cht rn hoc cht lng.
C. mt phn cch hai mi trng chit quang khc nhau.
D. mt phn cch mt mi trng rn hoc lng, vi chn khng (hoc khng kh).
Cu 93.Mt chm nh sng n sc, sau khi qua mt lng knh thu tinh th
A. khng b lch v khng i mu. B. ch i mu m khng b lch.
C. ch b lch m khng i mu. D. va b lch, va b i mu.
Cu 94.Pht biu no di y SAI khi ni v nh sng trng v nh sng n sc?
195
Chng 1 Dao ng c hc
A. nh sng trng l tp hp ca v s nh sng n sc khc nhau c mu bin thin
lin tc t n tm.
B. Chit sut ca cht lm lng knh i vi cc nh sng n sc khc nhau l nh
nhau.
C. nh sng n sc l nh sng khng b tn sc qua lng knh.
D. Khi cc nh sng n sc i qua mt mi trng trong sut th chit sut ca mi
trng i vi nh sng l nh nht, i vi nh sng tm l ln nht.
Cu 95.Chn cu sai:
A. Tc ca sng nh sng n sc ph thuc vo mi trng truyn.
B. Trong cng mt mi trng trong sut, bc sng nh sng mu ln hn nh
sng mu tm.
C. Bc sng ca nh sng n sc ph thuc vo vn tc truyn ca sng n sc.
D. nh sng n sc l nh sng b tn sc khi i qua lng knh.
Cu 96.Chn cu SAI trong cc cu sau:
A. Chit sut ca mi trng trong sut c gi tr khc nhau i vi cc nh sng n
sc khc nhau.
B. Chit sut ca mi trng trong sut i vi nh sng l nh nht so vi cc nh
sng n sc khc.
C. Chit sut ca mi trng trong sut i vi nh sng tm l ln nht so vi cc nh
sng n sc khc.
D. Nguyn nhn ca hin tng tn sc nh sng l s ph thuc ca mu sc nh sng
vo chit sut
Cu 97.Chn cu SAI trong cc cu sau :
A. Chit sut ca mi trng trong sut c gi tr nh nhau i vi tt c cc nh sng
n sc khc nhau.
B. Chit sut ca mi trng trong sut i vi nh sng l nh nht so vi cc nh
sng n sc khc.
C. Chit sut ca mi trng trong sut i vi nh sng tm l ln nht so vi cc nh
sng n sc khc.
D. Nguyn nhn ca hin tng tn sc l s ph thuc chit sut mi trng trong
sut vo mu nh sng.
Cu 98.Trong quang ph ca nh sng Mt Tri, tia lch nhiu nht, tia tm lch t
nht v gc khc x (r ) ng vi tia ln hn gc khc x(r t ) i vi tia tm.
A. M t ng, gii thch ng B. M t ng, gii thch SAI
C. M t SAI, gii thch ng D. M t SAI, gii thch SAI
Cu 99.Chn cu pht biu ng:
A. Tiu c ca mt thu knh ph thuc vo mu sc nh sng chiu n thu knh .
B. Khi nh sng i vo cc mi trng khc nhau th bc sng khc nhau nn c mu
sc khc nhau.
196
C. Chit sut ca mi trng trong sut nht nh i vi i vi mi nh sng n sc
khc nhau c gi tr nh nhau.
D. nh sng c bc sng cng di chiu qua mi trng trong sut th chit sut ca
mi trng cng ln.
Cu 100.Tm phng n ng:
A. Vi nh sng tm, lng knh c chit sut ln nht, v vy tia tm c gc lch ln
nht v m nht.
B. My quang ph tch chm sng tp sc thnh nhng thnh phn khc nhau.
C. Mt s hin tng quang hc trong kh quyn (nh cu vng, qung...) cng c
gii thch bng hin tng tn sc ca nh sng do cc git nc hay cc lng knh
trong khng kh gy ra.
D. Khi quan st trn a CD thy cc mu sc l do hin tng tn sc.
Cu 101.Nguyn tc hot ng ca my quang ph c lng knh da trn hin tng
A. giao thoa nh sng. B. khc x nh sng.
C. phn x nh sng. D. tn sc nh sng.
Cu 102. Chn phng n sai. nh sng n sc l nh sng
A. c tn s khc nhau trong cc mi trng truyn khc nhau.
B. khng b tn sc khi truyn qua lng knh.
C. b khc x khi truyn qua lng knh.
D. c tc truyn thay i khi truyn t mi trng ny sang mi trng khc.
Cu 103.Vin kim cng c nhiu mu lp lnh l do
A. kim cng hp th mi thnh phn n sc trong chm sng trng.
B. hin tng tn sc nh sng v tia sng phn x ton phn nhiu ln trong kim
cng ri l ra ngoi.
C. hin tng giao thoa ca nh sng xy ra mt kim cng.
D. kim cng phn x mi thnh phn n sc trong chm sng trng.
Cu 104.Chm sng trng t Mt Tri (xem l chm tia song song) qua tm thu tinh
khng b tn sc l do:
A. nh sng Mt Tri khng phi l nh sng tp sc
B. tm thu tinh khng phi l lng knh nn nh sng khng b tn sc
C. nh sng mt tri khng phi l nh sng kt hp
D. sau khi b tn sc, cc nh sng n sc l ra ngoi di dng nhng chm tia chng
ln nhau, tng hp li thnh nh sng trng
A. Mt chm nh sng mt tri c dng mt di sng mng, hp ri xung mt nc
trong mt b nc to nn y b mt vt sng c nhiu mu khi chiu vung gc v
c c mu trng khi chiu xin.
B. Mt chm nh sng mt tri c dng mt di sng mng, hp ri xung mt nc
trong mt b nc to nn y b mt vt sng c nhiu mu d chiu xin hay chiu
vung gc.
197
Chng 1 Dao ng c hc
C. Mt chm nh sng mt tri c dng mt di sng mng, hp ri xung mt nc
trong mt b nc to nn y b mt vt sng c nhiu mu khi chiu xin v c
mu trng khi chiu vung gc.
D. Mt chm nh sng mt tri c dng mt di sng mng, hp ri xung mt nc
trong mt b nc to nn y b mt vt sng c mu trng d chiu xin hay chiu
vung gc.
Cu 106.Chit sut ca nc i vi tia l n , tia tm l n t . Chiu tia sng ti gm
hai nh sng v tm t nc ra khng kh vi gc ti i sao cho n d < sin-1i < n t . Tia l
l
A. tia B. tia tm
C. c tia tm v tia D. khng c tia no l ra
Cu 107.Chiu mt chm tia sng song song ti mt bn ca lng knh, chm tia l ra
khi lng knh l mt chm tia song song. Chm tia sng ti lng knh l
A. chm tia sng a sc B. chm tia sng n sc
C. chm tia sng ch c hai mu n sc D. chm tia sng trng
Cu 108.Chn cu sai. nh sng n sc l nh sng
A. c mt bc sng xc nh. B. c mt tn s xc nh.
C. c mt chu k xc nh. D. c mt mu sc xc nh.
Cu 109.Chn cu tr li sai. nh sng n sc l nh sng
A. C vn tc khng i khi truyn t mi trng ny sang mi trng kia.
B. B khc x qua lng knh.
C. Khng b tn sc khi i qua lng knh.
D. C mt mu xc nh.
Cu 110.Chn pht biu sai khi ni v nh sng n sc:
A. nh sng n sc l nh sng khng b tn sc.
B. nh sng n sc l nh sng c tn s xc nh trong mi mi trng.
C. nh sng n sc l nh sng c bc sng xc nh trong mi mi trng.
D. nh sng n sc l nh sng c mu sc xc nh trong mi mi trng.
Mt lng knh thu tinh c tit din thng l mt tam gic ABC gc chit
quang 450 t trong khng kh. Mt chm tia sng n sc mu lc hp song song n
AB theo phng vung gc vi n cho chm tia l ra ngoi nm st vi mt bn AC.
Cu 111.Chiu mt tia sng mu lc t thu tinh ti mt phn cch vi mi trng
sng lc bng mt chm tia sng song song, hp, cha ng thi ba nh ng n sc:
mu vng, mu lam v mu tm chiu ti mt phn cch trn theo ng hng c th
A. chm tia sng mu vng.
B. hai chm tia sng mu lam v mu tm.
C. ba chm tia sng: mu vng, mu lam v mu tm.
198
Cu 112.Chiu chm sng hp n sc song song mu vng theo phng vung gc
vi mt bn ca mt lng knh th tia l i l l trn mt bn th hai ca lng knh. Nu
thay bng chm sng gm bn nh sng n sc: , cam, lc v tm th cc tia l ra
khi lng knh mt bn th hai
A. tia cam v tia . B. tia cam v tm.
C. tia tm, lc v cam. D. tia lc v tm.
Cu 113.Chiu mt tia sng mu lc t thy tinh ti mt phn cch vi mi trng
sng lc bng mt chm tia sng song song, hp, cha ng thi ba nh sng n sc:
mu vng, mu lam, mu tm chiu ti mt phn cch trn theo ng hng c th
A. ba chm tia sng: mu vng, mu lam v mu tm.
B. chm tia sng mu vng.
C. hai chm tia sng mu lam v mu tm.
Cu 114.Chiu t nc ra khng kh mt chm tia sng song song rt hp (coi nh
mt tia sng) gm 5 thnh phn n sc: tm, lam, , lc, vng. Tia l n sc mu
lc i l l mt nc (st vi mt phn cch gia hai mi trng). Khng k tia n sc
mu lc, cc tia l khng ra ngoi khng kh l cc tia n sc mu:
A. tm, lam, . B. , vng, lam.
C. , vng. D. lam, tm.
Cu 115.(C-2012): Khi ni v nh sng, pht biu no sau y sai?
A. nh sng trng l hn hp ca nhiu nh sng n sc c mu bin thin lin tc t
n tm.
B. nh sng n sc khng b tn sc khi i qua lng knh.
C. Chit sut ca cht lm lng knh i vi cc nh sng n sc khc nhau u bng
nhau.
D. Chit sut ca cht lm lng knh i vi cc nh sng n sc khc nhau th khc
nhau.
Cu 116.S ph thuc ca chit sut vo bc sng
A. xy ra vi mi cht rn, lng, hoc kh. B. ch xy ra vi cht rn, v cht lng.
C. ch xy ra vi cht rn. D. l hin tng c trng ca thu tinh.
Cu 117.Chit sut ca mt mi trng trong sut nht nh thng thng (nh nc,
thy tinh, khng kh..) i vi cc nh sng n sc khc nhau th
A. ph thuc vo bc sng ca nh sng .
B. ph thuc vo cng ca nh sng .
C. ph thuc vo phng truyn ca nh sng .
D. ph thuc vo cng sut ca chm sng.
Cu 118.Chit sut ca mt mi trng trong sut nht nh i vi nh sng
199
Chng 1 Dao ng c hc
A. bc sng di th cng nh. B. bc sng di th cng ln.
C. tm nh hn i vi nh sng lc. D. lc nh hn i vi nh sng vng.
Cu 119.nh sng n sc c tn s 4.10 Hz truyn trong chn khng vi bc sng
14
750 nm. Chit sut tuyt i ca mt mi trng trong sut ng vi nh sng ny l

1,55. Tn s ca nh sng trn khi truyn trong mi trng trong sut ny
A. ln hn 4.1014 Hz cn bc sng nh hn 750 nm.
B. vn bng 4.1014 Hz cn bc sng ln hn 750 nm.
C. vn bng 4.1014 Hz cn bc sng nh hn 750 nm.
D. nh hn 4.1014 Hz cn bc sng bng 750 nm.
Cu 120.(C-2007) Trong cc pht biu sau y, pht biu no l sai?
A. Hin tng chm sng trng, khi i qua mt lng knh, b tch ra thnh nhiu chm
sng c mu sc khc nhau l hin tng tn sc nh sng.
B. nh sng trng l tng hp (hn hp) ca nhiu nh sng n sc c mu bin thin
lin tc t ti tm.
C. nh sng n sc l nh sng khng b tn sc khi i qua lng knh.
D. nh sng do Mt Tri pht ra l nh sng n sc v n c mu trng
Cu 121.(H - 2014) Hin tng chm nh sng trng i qua lng knh, b phn tch
thnh cc chm sng n sc l hin tng
A. phn x ton phn. B. phn x nh sng.
C. tn sc nh sng. D. giao thoa nh sng.
Cu 122.(H - 2014) Gi n , n t v n v ln lt l chit sut ca mt mi trng trong
sut i vi cc nh sng n sc , tm v vng. Sp xp no sau y l ng?
A. n < n v < n t B. n v >n > n t C. n >n t > n v D. n t >n > n v
Cu 123.Trong chn khng, bc sng nh sng lc bng
A. 546 mm. B. 546 m. C. 546 pm. D. 546 nm.
Cu 124.Chn phng n SAI. Trong hin tng nhiu x nh sng
A. nh sng khng tun theo nh lut truyn thng
B. quan st c khi nh sng truyn qua mi trng ng hng
C. quan st c khi nh sng truyn gn mp nhng vt trong sut hoc khng trong
sut.
D. Hin tng nhiu x nh sng ch c th gii thch c nu tha nhn nh sng c
tnh cht sng.
Cu 125. gii thch hin tng nhiu x, ngi ta tha nhn nh sng c tnh cht
sng v cho rng khi nh sng truyn n im A trong mi trng th im A tr
thnh
A. vt cn phn x nh sng. B. ngun pht sng mi.
C. vt hp th nh sng. D. vt lm lch phng truyn ca nh sng.
Cu 126. hai sng cng tn s giao thoa c vi nhau, th chng phi c iu kin
no sau y?
A. Cng bin v cng pha.
200
B. Cng bin v hiu s pha khng i theo thi gian.
C. Cng bin v ngc pha.
D. Hiu s pha khng i theo thi gian.
Cu 127.Hai sng cng tn s, c gi l sng kt hp, nu c
A. cng bin v cng pha.
B. cng bin v hiu pha khng i theo thi gian.
C. hiu s pha khng i theo thi gian.
D. hiu pha v hiu bin khng i theo thi gian.
Cu 128.Hin tng no sau y chng t nh sng c bn cht sng
A. phn x nh sng. B. khc x nh sng.
C. Giao thoa nh sng. D. Hp th nh sng.
Cu 129.Hin tng giao thoa nh sng l s chng cht ca 2 sng nh sng tho
iu kin:
A. Cng tn s, cng chu k. B. Cng bin , cng tn s.
C. Cng pha, cng bin . D. Cng tn s, lch pha khng i.
Cu 130.Trng hp no sau y, hai sng nh sng KHNG l hai sng kt hp?
A. Hai sng xut pht t hai ngun kt hp.
B. Hai sng c cng tn s, c lch pha cc im xc nh ca sng khng i
theo thi gian.
C. Hai sng xut pht t mt ngun ri cho truyn i theo hai ng khc nhau.
D. Hai ngn n hi natri n sc t gn nhau.
Cu 131.Hin tng giao thoa chng t rng
A. Vn tc nh sng rt ln. B. nh sng l sng ngang.
C. nh sng c bn cht in t. D. nh sng c tnh cht sng.
Cu 132.Mt trong 2 khe ca th nghim ca Young c lm m sao cho n ch
truyn 0,5 so vi cng ca khe cn li. Kt qu l:
A. vn giao thoa bin mt.
B. vch sng tr nn sng hn v vch ti th ti hn.
C. vn giao thoa ti i.
D. vch ti sng hn v vch sng ti hn.
Cu 133.Pht biu no sau y l ng khi ni v chit sut ca mt mi trng ?
A. Chit sut ca mt mi trng trong sut nht nh i vi mi nh sng n sc l
nh nhau.
B. Chit sut ca mt mi trng trong sut nht nh i vi mi nh sng n sc
khc nhau l khc nhau.
C. Vi bc sng nh sng qua mi trng trong sut cng di th chit sut ca mi
trng cng ln.
D. Chit sut ca cc mi trng trong sut khc nhau i vi mt loi nh sng nht
nh th c gi tr nh nhau.
201
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 134.Trong th nghim o bc sng ca nh sng s dng khe Ing, ngi ta
nhn ra rng cc vn giao thoa l qu gn nhau nn kh c th m c chng.
tch cc vnh ny, ta c th:
A. gim khong cch 2 khe. B. tng khong cch 2 khe.
C. tng chiu rng mi khe. D. gim chiu rng mi khe.
Cu 135.Vn sng trong th nghim giao thoa Ing l tp hp cc im c
A. hiu ng i n hai ngun bng mt s nguyn ln bc sng.
B. hiu khong cch n hai ngun bng mt s nguyn l ln na bc sng.
C. lch pha hai sng do hai khe gi n ngc pha.
D. lch pha hai sng do hai khe gi n khng i theo thi gian.
Cu 136.Trong th nghim giao thoa Ing (theo SGK vt l 12) hai khe S 1 v S 2 l
A. Hai ngun kt hp bt k. B. Hai ngun kt hp ngc pha.
C. Hai ngun kt hp cng pha. D. Cc phng n A, B u ng.
Cu 137.Xt th nghim giao thoa Ing (theo SGK vt l 12). Chn phng n SAI.
A. Hin tng trn ch c th gii thch c trn c s tha nhn nh sng c tnh cht
sng.
B. S xut hin ca cc vch sng, vch ti l kt qu giao thoa ca hai sng nh sng.
C. Khe S tr thnh mt ngun pht sng lan to v pha hai khe.
D. Hai khe S 1 v S 2 pht sng c cng tn s v ngc pha nhau
Cu 138.Xt th nghim giao thoa Ing (theo SGK vt l 12). Chn SAI.
A. Hai sng nh sng do hai khe pht ra khi gp nhau s giao thoa vi nhau.
B. Nhng ch hai sng gp nhau c hiu ng i = s nguyn ln na bc sng, to
thnh cc vch sng.
C. Nhng ch hai sng gp nhau c hiu ng i = s bn nguyn ln bc sng, to
thnh cc vch ti.
D. Vn sng vn ti tng ng l cc cc i v cc tiu
Cu 139.Trong th nghim Ing v giao thoa nh sng, khong cch gia hai khe l a,
khong cch t hai ngun kt hp n mn l D, x l khong cch t mt im A trn
mn trong vng c giao thoa n vn sng trung tm O th hiu s ng i t hai
ngun S 1 , S 2 n A l:
A. x/(Da). B. xa/D. C. Da/x. D. xD/a.
Cu 140.Trong hin tng giao thoa nh sng (hai ngun kt hp cng pha) th vn
sng l tp hp cc im c:
A. khong cch n hai ngun kt hp bng mt s nguyn ln bc sng.
B. hiu khong cch n hai ngun kt hp bng mt s nguyn ln bc sng.
C. hiu ng i ca sng nh sng t hai ngun kt hp n bng mt s nguyn
ln bc sng.
D. hiu ng i ca sng nh sng t hai ngun kt hp n bng mt s nguyn
ln na bc sng .
202
Cu 141.Trong th nghim giao thoa Ing vi nh sng n sc c khong vn l i.
Tm phng n SAI:
A. V tr vn sng bc 2 trn mn l 2i.
B. Hai bn vn sng trung tm l cc vn sng bc 1.
C. V tr cc vn ti th 2 trn mn l 1,5i.
D. Vn ti th 1 nm gia vn sng bc 1 v vn sng bc 2.
Cu 142.Tm phng n SAI.
A. Vn sng tng ng vi cc i ca giao thoa
B. Mu sc sc s trn cnh bm khng phi l kt qu giao thoa nh sng Mt Tri.
C. Bc sng nh sng kh nh (c t 0,38 m n 0,76 m)
D. Vn ti l kt qu chng cht ca cc sng kt hp ngc pha nhau.
Cu 143.nh sng n sc chiu qua 2 khe hp cho vn giao thoa trn mn. Cho bit
khong cch gia hai khe l a, khong cch gia khe v mn l D, khong cch gia
hai vn ti lin tip l i. Khi bc sng ca nh sng s l:
A. ia/D. B. iD/a. C. i/Da. D. Da/i.
Cu 144.nh sng t 2 khe di chuyn n 1 mn hng xa to ra mt vn giao thoa
cc tiu th 2. Hiu ng i ca hai sng kt hp l:
A. 0,5bc song. B. 1 bc song. C. 1,5.bc sng. D. 2 bc sng.
Cu 145.nh sng t mt n dy tc c chiu qua mt knh lc sc mu vng
trc khi ti 2 khe Ing. Cch no sau y lm khong cch gia cc vn giao thoa gn
nhau hn (nh i)? S dng
A. khe Ing gn nhau hn. B. ngun sng yu hn.
C. ngun sng mnh hn. D. knh lc mu xanh thay cho knh mu vng.
Cu 146. hai sng sng kt hp (t hai ngun kt hp cng pha), c bc sng ,
tng cng ln nhau khi giao thoa vi nhau, th hiu ng i ca chng phi
A. bng 0. B. bng k (vi k = 0, 1, 2,).
C. bng (k 0,5) (vi k = 0, 1, 2,). D. bng (k + 0,25) (vi k = 0, 1, 2,).
Cu 147.S ph thuc ca chit sut vo bc sng
A. xy ra vi mi cht rn, lng, hoc kh. B. ch xy ra vi cht rn, v cht lng.
C. ch xy ra vi cht rn. D. l hin tng c trng ca thu tinh.
Cu 148.Trong cc th nghim sau y, th nghim no c th s dng thc hin
vic o bc sng nh sng?
A. Th nghim tn sc nh sng ca Niu-tn.
B. Th nghim tng hp nh sng trng.
C. Th nghim giao thoa vi khe Y-ng.
D. Th nghim v nh sng n sc.
Cu 149.Thc hin giao thoa I-ng vi nh sng trng, trn mn quan st thu c
hnh nh nh th no?
A. Vn trung tm l vn sng trng, hai bn c nhng di mu nh cu vng.
203
Chng 1 Dao ng c hc
B. Mt di mu bin thin lin tc t n tm.
C. Cc vch mu khc nhau ring bit hin trn mt nn ti.
D. Khng c cc vn mu trn mn.
Cu 150.Trong quang ph lin tc, mu c bc sng nm trong gii hn no ?
A. 0,760 m n 0,640 m B. 0,640 m n 0,580 m
C. 0,580 m n 0,495 m D. 0,480 m n 0,405 m
Cu 151.Chn cu pht biu SAI khi ni v th nghim giao thoa nh sng vi khe
Young
A. Khong cch a gia 2 ngun phi rt nh so vi khong cch D t 2 ngun n mn
B. Hai ngun sng n sc phi l 2 ngun kt hp
C. Vn trung tm quan st c l vn sng
D. Nu 1 ngun pht ra bc x 1 v 1 ngun pht ra bc x 2 th ta c hai h
thng vn giao thoa trn mn.
Cu 152.Trong th nghim Young, vn sng bc nht xut hin trn mn ti cc v tr
m hiu ng i ca nh sng t hai ngun n cc v tr bng :
A. B. /2 C. 1,5 D. 2
Cu 153.Trong th nghim giao thoa I-ng nu tin hnh trong khng kh sau lm
trong nc chit sut 4/3 th h vn trn mn s thay i nh th no?
A. Khong vn gim 2/3 ln so vi trong khng kh.
B. Khong vn tng 4/3 ln so vi trong khng kh.
C. Khong vn tng 3/2 ln so vi trong khng kh.
D. Khong vn gim 4/3 ln so vi trong khng kh.
Cu 154.Trong th nghim thc hnh o bc sng nh sng nu ta dng ngun laze
c cng tn s nhng c cng ln hn th
A. khong vn tng ln.
B. sng ca vn sng tng ln.
C. sng cc vn sng ln v khong vn khng thay i.
D. sng cc vn sng tng ln v khong vn cng tng ln.
Cu 155.Ni v giao thoa nh sng, pht biu no di y l SAI?
A. Trong min giao thoa, nhng vch ti ng vi nhng ch hai sng ti gp nhau lch
pha nhau /2.
B. Trong min giao thoa, nhng vch sng ng vi nhng ch hai sng gp nhau tng
cng ln nhau.
C. Hin tng giao thoa nh sng ch gii thch c bng s giao thoa ca hai sng
kt hp
D. Hin tng giao thoa nh sng l mt bng chng thc nghim quan trng khng
nh nh sng c tnh cht sng.
Cu 156.Chn cu SAI.
204
A. Chit sut ca cht lm lng knh i vi nh sng n sc c bc sng cng ngn
th cng ln.
B. Mi nh sng n sc c mt bc sng v tn s xc nh khi truyn trong cc mi
trng khc nhau.
C. Hai sng nh sng ch c th giao thoa vi nhau khi chng l hai sng kt hp
chng cht ln nhau .
D. nh sng khng tun theo nh lut truyn thng khi n truyn qua l nh hoc gn
mp nhng vt trong sut hay khng trong sut
Cu 157.Trong th nghim giao thoa nh sng bng khe Y-ng, ngun pht ra nh sng
n sc c bc sng . Khong vn i o c trn mn s tng ln khi
A. tnh tin mn li gn hai khe.
B. thay nh sng trn bng nh sng khc c bc sng ' > .
C. tng khong cch hai khe.
D. t c h thng vo mi trng c chit sut ln hn.
Cu 158.Trong th nghim Ing v giao thoa nh sng cng sng ca hai khe nh
nhau. Mt trong hai khe ca th nghim ca Young c lm tng cng th
A. vch sng v vch ti u sng hn.
B. vch sng tr nn sng hn v vch ti th ti hn.
C. vn giao thoa ti i.
D. vch ti sng hn v vch sng ti hn.
Cu 159.Trong th nghim Ing v giao thoa nh sng cng sng ca hai khe nh
nhau. Nu ch lm tng cng nh sng ca hai khe nhng khng u th
A. vch sng v vch ti u ti hn.
B. vch sng ti hn, vch ti sng hn.
C. vch sng sng v vch ti u sng hn.
D. khng xy ra hin tng giao thoa.
Cu 160.Chn cu SAI khi ni v my quang ph lng knh .
A. Bung ti c cu to gm mt thu knh hi t v mt tm knh nh t tiu din
ca n .
B. H tn sc c tc dng phn tch chm sng phc tp thnh nhng thnh phn n
sc .
C. ng chun trc c tc dng lm hi t cc chm sng n sc khc nhau .
D. Cu to ca h tn sc gm mt hoc nhiu lng knh .
Cu 161.Khi chiu chm nh sng trng vo khe ca my quang ph lng knh, chm
tia l khi thu knh ca bung nh gm cc chm tia
A. hi t, c nhiu mu. B. song song mu trng.
C. song song, mi chm mt mu. D. phn k, c nhiu mu.
Cu 162.iu no sau y l ng khi ni v ng dng ca quang ph lin tc? Dng
xc nh
205
Chng 1 Dao ng c hc
A. thnh phn cu to ca cc vt pht sng.
B. nhit ca cc vt pht sng.
C. bc sng ca nh sng.
D. phn b cng nh sng theo bc sng.
Cu 163.Tm phng n sai:
A. Quang ph lin tc l mt di sng c mu bin i lin tc t n tm.
B. Tt c cc vt rn, lng hoc kh c t khi ln khi b nung nng u pht ra quang
ph lin tc.
C. Quang ph ca nh sng Mt Tri thu c trn Tri t l quang ph lin tc.
D. Ngun pht nh sng trng l ngun pht quang ph lin tc
Cu 164.Chn phng n sai:
A. Quang ph vch pht x l quang ph gm nhng vch mu ring r nm trn mt
nn ti.
B. Cc kh hay hi p sut thp khi b kch thch pht sng s bc x quang ph vch
pht x.
C. Quang ph khng ph thuc vo trng thi tn ti ca cc cht.
D. Quang ph vch pht x ca cc nguyn t ho hc khc nhau l khng ging nhau.
Cu 165.Chn phng n SAI:
A. Quang ph vch pht x ca cc nguyn t khc nhau th rt khc nhau
B. Quang ph vch pht x ca natri c hai vch mu vng rt sng nm xa nhau.
C. Quang ph vch ca hir c h thng bn vch c trng d pht hin.
D. Quang ph pht x c dng nhn bit s c mt cc nguyn t ho hc v
nng trong hp cht.
Cu 166.Quang ph vch hp th
A. l h thng cc vch ti nm trn nn mt quang ph lin tc
B. l h thng cc vch ti nm trn nn quang ph vch pht x
C. l h thng cc vch ti trn nn sng trng
D. do nguyn t bc x ra
Cu 167.Pht biu no sau y sai. Quang ph vch
A. pht x v quang ph vch hp th khng ph thuc nhit
B. pht x c cc vch mu ring l trn nn en
C. hp th c nhng vch en trn nn quang ph lin tc
D. pht x do cc kh hay hi p sut thp b kch thch pht ra
Cu 168.Quang ph no sau y khng phi l do nguyn t, phn t bc x
A. lin tc. B. vch pht x.
C. hp th. D. lin tc v vch pht x.
Cu 169.Cc ng v ca cng 1 nguyn t ho hc th
A. quang ph vch pht x ging nhau.
B. quang ph vch pht x khc nhau.
C. quang ph vch hp th khc nhau.
206
D. tnh cht vt l ging nhau.
Cu 170.Chn cu sai. Quang ph vch pht x ca cc nguyn t khc nhau th
A. rt khc nhau v s lng vch quang ph.
B. rt khc nhau v v tr cc vch quang ph.
C. rt khc nhau v mu sc, sng t i ca cc vch.
D. khng ph thuc vo nhit .
Cu 171.Quang ph vch pht x thc cht
A. nhng vch sng ti trn nn quang ph.
B. bc x nh sng trng tch ra t chm sng phc tp.
C. h thng cc vch sng trn nn ti.
D. nh tht ca quang ph to bi nhng chm nh.
A. Quang ph hp th ca dung dch ng sunfat long c hai m ti vng mu ,
cam v vng chm tm.
B. Cc cht lng cho quang ph m hp th.
C. Cc cht rn khng cho quang ph m hp th.
D. Cht dip lc cho quang ph m hp th.
Cu 173.Cht c th cho quang ph hp th m l
A. cht rn, cht lng v cht kh. B. cht rn v cht lng.
C. cht rn v cht kh. D. cht lng v cht kh c p sut b.
Cu 174.Tim phat biu sai. Quang ph vach cua cac nguyn t hoa hoc khac nhau th
A. khac nhau v s lng vach.
B. khac nhau v mau sc cac vach.
C. khac nhau v sang ti i gia cac vach.
D. khac nhau v b rng cac vach quang ph.
Cu 175.Chn cu SAI khi ni v quang ph hp th.
A. Cht rn khng c kh nng cho quang ph hp th.
B. Quang ph hp th ca cht kh ch cha cc vch hp th.
C. sng ca cc vch ti trong quang ph hp th khc nhau.
D. Quang ph hp th ca cht lng gm cc m.
Cu 176.Pht biu no sau y l ng khi ni v quang ph lin tc?
A. thu c quang ph lin tc, ngi ta phi chiu chm nh sng trng qua lng
knh.
B. Quang ph lin tc ca ngun sng no th ph thuc vo bn cht ha hc ca
ngun sng .
C. Quang ph lin tc ch ph thuc nhit ca vt pht ra quang ph .
D. Quang ph lin tc gm nhiu di mu t n tm ngn cch nhau bng nhng
khong ti.
Cu 177.Quang ph vch c pht ra khi
A. nung nng mt cht rn, lng hoc kh.
207
Chng 1 Dao ng c hc
B. nung nng mt cht lng.
C. nung nng mt cht kh, iu kin tiu chun.
D. nung nng mt cht kh p sut thp.
Cu 178.Pht biu no sau y l SAI khi ni v quang ph vch pht x?
A. Quang ph vch pht x bao gm mt h thng nhng vch mu ring r nm trn
mt nn ti.
B. Quang ph vch pht x bao gm mt h thng nhng di mu bin thin lin tc
nm trn mt nn ti.
C. Mi nguyn t ho hc nhng trng thi kh hay hi nng sng di p xut thp
cho mt quang ph vch ring, c trng cho nguyn t .
D. Quang ph vch pht x ca cc nguyn t khc nhau l rt khc nhau v s lng
cc vch, v bc sng (tc l v tr cc vch) v cng sng ca cc vch .
Cu 179.Pht biu no sau y khng ng?
A. Tia hng ngoi, tia t ngoi c bn cht sng in t.
B. Tia hng ngoi c chu k nh hn tia t ngoi.
C. Tia hng ngoi v tia t ngoi u c tc dng nhit.
D. Tia hng ngoi c tc dng ln knh nh.
A. Bn cht ca tia hng ngoi l sng in t.
B. Tc dng ni bt nht ca tia hng ngoi l tc dng nhit.
C. Tia hng ngoi c ng dng ch yu sy kh v si m, chp nh trong m
ti.
D. Tia hng ngoi c th i qua tm thu tinh
A. Tia hng ngoi l bc x mt nhn thy c.
B. Bc sng tia hng ngoi nh hn sng v tuyn.
C. Vt nhit thp pht tia hng ngoi.
D. Vt nhit trn 30000C c bc x tia hng ngoi.
Cu 182.Chn phng n SAI. Tia hng ngoi
A. tc dng ln mt loi knh nh. B. dng sy kh v si m.
C. dng cha bnh ci xng. D. c lin quan n hiu ng nh knh.
Cu 183.Chn phng n ng.
A. Tia t ngoi c th nhn thy.
B. Tia t ngoi c tn s nh hn tn s nh sng trng thy.
C. Tia t ngoi khng b nc hp th.
D. Tia t ngoi dng cha bnh ci xng.
Cu 184.Tnh cht no sau y khng phi l c im ca tia t ngoi:
A. Tc dng mnh ln knh nh B. Lm ion ha khng kh
C. Trong sut i vi thy tinh, nc D. Lm pht quang mt s cht
Cu 185.Tia hng ngoi khng c tnh cht no sau y?
208
A. Tc dng nhit B. Tc dng ln knh nh thch hp
C. Gy ra hiu ng quang in trong D. Mt ngi nhn thy c
Cu 186.Ngun sng no sau y khng pht tia t ngoi
A. h quang in. B. n thu ngn.
C. n hi natri. D. vt nung trn 30000C.
Cu 187.Chn phng n sai. Tia hng ngoi
A. ch yu sy kh v si m B. gy ra hin tng quang in trong
C. dng chp nh trong m ti D. dng lm tc nhn in ho
Cu 188.Chn phng n sai khi ni v tia t ngoi.
A. Kh nng gy pht quang c ng dng tm vt nt, vt xc trong k thut ch
to my.
B. Tc dng sinh hc c ng dng cha bnh ci xng, dit vi khun...
C. Dng lm tc nhn ion ho, kch thch s pht quang, gy ra hin tng quang
in.
D. Dng t ngoi cha bnh m mu.
Cu 189.Pht biu no sau y ng vi tia t ngoi?
A. Tia t ngoi l mt trong nhng bc x m mt thng c th nhn thy.
B. Tia t ngoi l bc x khng nhn thy c bc sng nh hn bc sng ca nh
sng tm.
C. Tia t ngoi l mt trong nhng bc x do cc vt c khi lng ring ln pht ra.
D. Tia t ngoi l sng lectron.
Cu 190.iu no sau y l sai khi so snh tia hng ngoi vi tia t ngoi?
A. Cng bn cht l sng in t.
B. Tia hng ngoi c bc sng nh hn tia t ngoi.
C. Tia hng ngoi v tia t ngoi u tc dng ln knh nh.
D. Tia hng ngoi v tia t ngoi u khng nhn thy bng mt thng.
Cu 191.Pht biu no sau y v tia t ngoi l sai? Tia t ngoi
A. c th dng cha bnh ung th nng.
B. c tc dng sinh hc: dit khun, hy dit t bo.
C. tc dng ln knh nh.
D. lm ion ha khng kh v lm pht quang mt s cht.
Cu 192.Pht biu no sau y v tia hng ngoi l sai?
A. Tia hng ngoi do cc vt nung nng pht ra.
B. Tia hng ngoi lm pht quang mt s cht kh.
C. Tc dng ni bt nht ca tia hng ngoi l tc dng nhit.
D. Tia hng ngoi c tn s nh hn 4. 1014 Hz.
Cu 193.Chiu mt chm bc x vo mt tm thch anh theo phng vung gc th
chm l c cng gn bng chm ti. Chm bc x thuc vng:
A. hng ngoi gn. B. sng v tuyn. C. t ngoi gn. D. hng ngoi xa.
Cu 194.Tia hng ngoi v tia t ngoi khng c cng tnh cht no sau y?
209
Chng 1 Dao ng c hc
A. Tc dng nhit. B. C kh nng gy ra mt s phn ng ho hc.
C. C th bin iu. D. C th gy ra hin tng quang in.
Cu 195.Trong th nghim pht hin tia hng ngoi v tia t ngoi dng c no c
s dng:
A. quang tr. B. t bo quang in.
C. pin nhit in. D. pin quang in.
Cu 196.Tia hng ngoi c bc sng nm trong khong no trong cc khong sau
y?
A. T 10-12 m n 10-9 m. B. T 10-9 m n 4.10-7 m.
C. T 4.10-7 m n 7,5.10-7 m. D. T 7,6.10-7 m n 10-3 m.
Cu 197.Thn th con ngi nhit 37 C pht ra bc x no trong cc loi bc x
0
sau?
A. Tia X. B. Bc x nhn thy.
C. Tia hng ngoi. D. Tia t ngoi.
Cu 198.Mt bc x hng ngoi c bc sng 6.10 mm, so vi bc x t ngoi bc
-3
sng 125 nm, th c tn s nh hn

A. 50 ln B. 48 ln C. 44 ln D. 40 ln
Cu 199.Tia X c bc sng 0,25 nm, so vi tia t ngoi bc sng 0,3 m, th c tn
s cao gp
A. 120 ln B. 12.103 ln C. 12 ln D. 1200 ln
Cu 200.(H-2007) Cc bc x c bc sng trong khong t 3.10 m n 3.10 m l
-9 -7
A. nh sng nhn thy B. tia t ngoi C. tia hng ngoi D. tia Rnghen
Cu 201.(H-2007) Bc sng ca mt trong cc bc x mu lc c tr s l
A. 55 nm B. 0,55 m C. 0,55 nm D. 0,55 mm
Cu 202.(C-2007) Mt di sng in t trong chn khng c tn s t 4,0.10 Hz
14
n 7,5.10 Hz. Bit vn tc nh sng trong chn khng c = 3.10 m/s. Di sng trn
14 8
thuc vng no trong thang sng in t?

A. nh sng nhn thy. B. tia t ngoi.
C. tia Rnghen. D. tia hng ngoi.
Cu 203.Khi ni v tia hng ngoi, tia t ngoi, tia X v nh sng nhn thy, pht biu
no sau y l SAI?
A. Tia hng ngoi, tia t ngoi, tia X v nh sng nhn thy u c cng bn cht.
B. Tia hng ngoi, tia t ngoi, tia X v nh sng nhn thy u c th gy ra hin
tng quang in.
C. Tia hng ngoi, tia t ngoi, tia X v nh sng nhn thy u c tc dng ln knh
nh.
D. Tia hng ngoi, tia t ngoi v nh sng nhn thy khng b lch hng trong in
trng, cn tia X b lch hng trong in trng.
Cu 204.Tnh cht no sau y khng phi l ca tia Rnghen
A. c kh nng m xuyn rt mnh.
210
B. c tc dng lm pht quang mt s cht.
C. b lch hng trong in trng.
D. c tc dng sinh l nh hu dit t bo.
Cu 205.Chn phng n sai khi ni v tia Rnghen.
A. Trong ng Rnghen ngi ta ni ant v catt vo hiu in th mt chiu khong
vi nghn vn.
B. Cc ion dng c tng tc mnh, bay ti p vo catt lm t bt ra cc
electron.
C. Cc electron c tng tc mnh v p vo i m cc, lm pht ra tia Rnghen.
D. Tia Rnghen c bc sng nh hn tia t ngoi.
Cu 206.iu no sau y l sai khi so snh tia X vi tia t ngoi?
A. Tia X c bc sng di hn so vi tia t ngoi.
B. Cng bn cht l sng in t.
C. C kh nng gy pht quang cho mt s cht.
D. u c tc dng ln knh nh.
Cu 207.Thuyt in t v nh sng
A. nu ln mi quan h gia cc tnh cht in t v quang hc ca mi trng truyn
nh sng.
B. cp ti bn cht in t ca sng.
C. cp n lng tnh cht sng-ht ca nh sng.
D. gii thch hin tng gii phng electron khi chiu nh sng vo kim loi v bn
dn.
Cu 208.Bc x in t c
A. bc sng cng ngn th cng d quan st hin tng giao thoa ca chng.
B. bc sng cng di th kh nng m xuyn cng yu.
C. tn s cng nh th cng d lm pht quang cc cht.
D. tn s cng ln th kh nng ion ha cng yu.
Cu 209.Bc x c bc sng trong khong t 10 m n 4.10 m thuc loi no trong
-9 -7
cc loi sng di y?
A. Tia X. B. Tia hng ngoi.
C. Tia t ngoi. D. nh sng nhn thy.
Cu 210.Ni chung cc bc x c bc sng di
A. c tnh m xuyn cng mnh. B. d gy ra hin tng giao thoa.
C. d lm pht quang cc cht. D. d lm in ha khng kh.
Cu 211.Pht biu no sau y l ng khi ni v tia X?
A. Tia X l mt loi sng in t c bc sng ngn hn c bc sng ca tia t ngoi.
B. Tia X l mt loi sng in t pht ra t nhng vt b nung nng n nhit
khong 500oC.
C. Tia X khng c kh nng m xuyn.
D. Tia X c pht ra t n in.
211
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 212.Pht biu no sau y l sai khi ni v tnh cht v tc dng ca tia X?
A. Tia X c kh nng xuyn.
B. Tia X c tc dng mnh ln knh nh, lm pht quang mt s cht.
C. Tia X khng c kh nng ion ha khng kh.
D. Tia X c tc dng sinh l.
Cu 213.Khi ni v tia Rnghen iu no sau y khng ng?
A. c bn cht ging vi tia hng ngoi.
B. c kh nng xuyn qua tm ch dy c mm.
C. khng phi l sng in t.
D. c nng lng ln hn tia t ngoi.
Cu 214.Pht biu no sau y khng ng. Tia Rnghen
A. c cng bn cht vi tia hng ngoi.
B. c kh nng xuyn qua mt tm nhm dy c cm.
C. c nng lng ln hn tia t ngoi.
D. khng c cc tnh cht giao thoa nhiu x.
Cu 215.Chn phng n sai. Cc bc x c bc sng cng ngn
A. c tnh m xuyn cng mnh. B. d gy ra hin tng giao thoa.
C. d lm pht quang cc cht. D. d lm in ha khng kh.
Cu 216.Chn phng n sai khi ni v tia Rnghen, tia t ngoi, nh sng trng thy,
tia hng ngoi, sng v tuyn.
A. Khi bc sng khc nhau nn tnh cht ca cc tia s rt khc nhau.
B. Cc tia c bc sng cng ngn c tnh m xuyn cng mnh, d tc dng ln knh
nh.
C. i vi cc tia c bc sng cng di, ta cng d quan st hin tng giao thoa ca
chng.
D. Gia cc vng tia c ranh gii r rt
Cu 217.Chn phng n sai khi ni v tia Rnghen?
A. C kh nng lm in ho.
B. D dng i xuyn qua lp ch dy vi cm.
C. C kh nng m xuyn mnh.
D. Dng d cc l hng khuyt tt trong sn phm c.
Cu 218.Tnh cht no sau y khng phi l ca tia Rnghen?
A. Hy dit t bo. Lm pht quang cc cht.
B. Gy ra hin tng quang in.
C. Lm ion ha cht kh.
D. kch thch xng tng trng.
Cu 219.Pht biu no sau y l sai khi ni v tnh cht v tc dng tia Rnghen? Tia
Rnghen c
A. kh nng in ha khng kh.
B. kh nng m xuyn, bc sng cng di kh nng m xuyn cng tt
212
C. tc dng mnh ln knh nh, lm pht quang mt s cht.
D. tc dng sinh l.
Cu 220.Chn phng n sai. Tia Ronghen c
A. tc dng rt mnh ln knh nh nn n dng chp in.
B. tc dng lm pht quang mt s cht nn c ng dng ch to ra bng n chiu
sng.
C. kh nng ion ho cht kh. ng dng lm cc my o liu lng.
D. tc dng sinh l. ng dng dng cha ung th
A. Tia Rnghen c bc sng t 10-13 m n 10-9 m.
B. Tia t ngoi c bc sng t 10-9 m n 4.10-7 m.
C. nh sng trng thy bc sng 0,3 m n 0,76 m.
D. Tia hng ngoi c bc sng t 0,76 m n 1 mm.
Cu 222.ng dng khng phi l ca tia Rnghen l
A. kch thch pht quang mt s cht.
B. chiu in, chp in trong y hc.
C. d cc l hng khuyt tt nm bn trong sn phm c.
D. si m ngoi da cho mu lu thng tt.
Cu 223.Tia Rnghen v tia t ngoi khng c tnh cht chung:
A. lm pht quang mt s cht B. tc dng mnh ln knh nh
C. hy hoi t bo git vi khun D. xuyn qua lp ch c 1 mm
Cu 224.iu no sau y l sai khi so snh tia Rnghen v tia t ngoi?
A. C kh nng gy pht quang cho mt s cht B. Cng bn cht l sng in t
C. u c dng chp in, chiu in D. u c tc dng ln knh nh
A. Trong php phn tch quang ph, nhn bit cc nguyn t, thng s dng quang
ph vng t ngoi.
B. Trong ng Rnghen i m cc lm bng kim loi kh nng chy.
C. Tia Rnghen, tia t ngoi, nh sng trng thy, tia hng ngoi u c ng dng
chp nh.
D. Trong y hc, khi chiu in khng dng tia Rnghen cng bi v n nguy him c
th gy t vong.
A. Trong y hc, khi chiu in ngi ta thng s dng tia Rnghen mm.
B. Khi nhn bu tri m, ngi sao mu vng c nhit thp hn ngi sao mu .
C. Tia Rnghen c ng dng cha bnh ung th
D. Cc ng v c quang ph vch pht x khc nhau
Cu 227.Pht biu no sau y l ng khi ni v tia Rnghen?
A. ch pht ra t nhng vt b nung nng n nhit khong 30000C.
213
Chng 1 Dao ng c hc
B. l mt loi sng in t c bc sng ngn hn c bc sng ca tia t ngoi.
C. khng c kh nng m xuyn.
D. ch c pht ra t Mt Tri.
Cu 228.Chn phng n sai. Tia Rnghen c ng dng
A. cha bnh ung th. B. chiu in.
C. chp in. D. gy ra phn ng ht nhn.
Cu 229.(H - 2013): Khi ni v quang ph vch pht x, pht biu no sau y l
sai?
A. Quang ph vch pht x ca mt nguyn t l h thng nhng vch sng ring l,
ngn cch nhau bi nhng khong ti.
B. Quang ph vch pht x ca nguyn t ha hc khc nhau th khc nhau.
C. Quang ph vch pht x do cht rn hoc cht lng pht ra khi b nung nng.
D. Trong quang ph vch pht x ca nguyn t hidro, vng nh sng nhn thy c
bn vch c trng l: vch , vch lam, vch chm, vch tm.
Cu 230.(H - 2014) Trong chn khng, cc bc x c bc sng tng dn theo th t
ng l
A. nh sng nhn thy; tia t ngoi; tia X; tia gamma; sng v tuyn v tia hng ngoi.
B. sng v tuyn; tia hng ngoi; nh sng nhn thy; tia t ngoi; tia X v tia gamma.
C. tia gamma; tia X; tia t ngoi; nh sng nhn thy; tia hng ngoi v sng v tuyn.
D. tia hng ngoi; nh sng nhn thy; tia t ngoi; tia X; tia gamma v sng v tuyn.
Cu 231.(H - 2014) Trong chn khng, bc sng nh sng lc bng
A. 546 mm. B. 546 m. C. 546 pm. D. 546 nm.
Cu 232.(H - 2014) Khi ni v tia hng ngoi v tia t ngoi, pht biu no sau y
ng?
A. Tia hng ngoi v tia t ngoi gy ra hin tng quang in i vi mi kim loi.
B. Tn s ca tia hng ngoi nh hn tn s ca tia t ngoi.
C. Tia hng ngoi v tia t ngoi u lm ion ha mnh cc cht kh.
D. Mt vt b nung nng pht ra tia t ngoi, khi vt khng pht ra tia hng ngoi.
214
Chng 6. LNG T NH SNG
A. Tm tt l thuyt
I- HIN TNG QUANG IN NGOI. THUYT PHTN
1. Hin tng quang in
a. Th nghim ca Hc v hin tng quang in (1887)
Gn mt tm km tch in m vo cn ca mt tnh
in k, kim in k lch i mt gc no .
Chiu chm nh sng h quang vo tm km th gc
lch ca kim in k gim i.
Thay km bng kim loi khc, ta cng thy hin tng
tng t.
Kt lun: nh sng h quang lm bt lectron khi
mt tm km.
b. nh ngha
Hin tng nh sng (hoc bc x in t) lm bt cc lectron ra khi mt
kim loi gi l hin tng quang in (ngoi).
Ch : Nu chn chm sng h quang bng mt tm thu tinh dy th hin
tng trn khng xy ra bc x t ngoi c kh nng gy ra hin tng quang in
km.
c. Th nghim vi t bo quang in
Dng quang in ch xut hin khi nh sng chiu vo catt c bc sng nh
hoc bng tr s 0 (gi l gii hn quang in). Vi cc catt lm bng cc kim loi
khc nhau th 0 c cc tr s khc nhau.
Tr s ca hiu in th hm U h ph thuc bc sng . Gia ng nng ban
u cc i ca quang lectron v ln ca hin in th hm c h thc:
mv02max
=
Wmax = eU h (1)
2
+ Cng dng quang in bo ha tng t l thun vi cng nh sng
217
Chng 1 Dao ng c hc
2. Cc nh lut quang in
a) nh lut quang in th nht (hay nh lut v gii hn quang in)
Hin tng quang in ch xy ra khi nh sng kch thch chiu vo kim loi
c bc sng nh hn hoc bng bc sng o . o c gi l gii hn quang in
ca kim loi : o (2)
Tr kim loi kim v mt vi kim loi kim th c gii hn quang in trong
min nh sng nhn thy, cc kim loi thng dng khc u c gii hn quang in
trong min t ngoi.
b) nh lut quang in th hai (hay nh lut v cng dng quang in bo ha)
i vi mi nh sng thch hp (c o ), cng dng quang in bo
ha t l thun vi cng ca chm sng kch thch.
c) nh lut quang in th ba (hay nh lut v ng nng cc i ca quang lectron
ng nng ban u cc i ca quang lectron khng ph thuc cng
ca chm sng kch thch, m ch ph thuc bc sng nh sng kch thch v bn cht
ca kim loi.
Thuyt sng in t v nh sng khng gii thch c m ch c th gii thch
c bng thuyt lng t.
3. Thuyt lng t nh sng
a. Gi thuyt Plng
Lng nng lng m mi ln mt nguyn t hay phn t hp th hay pht x
c gi tr hon ton xc nh v hng hf; trong f l tn s ca nh sng b hp th
hay pht ra; cn h l mt hng s.
Lng t nng lng: = hf , h gi l hng s Plng: h = 6,625.10-34J.s
b. Thuyt lng t nh sng
+ nh sng c to thnh bi cc ht gi l phtn.
+ Vi mi nh sng n sc c tn s f, cc phtn u ging nhau, mi phtn mang
nng lng bng hf.
+ Trong chn khng, phtn bay vi tc c = 3.108 m/s dc theo cc tia sng.
+ Mi ln mt nguyn t hay phn t pht x hay hp th nh sng th chng pht ra
hay hp th mt phtn.
Phtn ch tn ti trong trng thi chuyn ng. Khng c phtn ng yn.
c. Gii thch cc nh lut quang in bng thuyt lng t nh sng
Anh-xtanh cho rng, hin tng quang in xy ra do lectron trong kim loi
hp th phtn ca nh sng kch thch. Phtn b hp th truyn ton b nng lng
ca n cho lectron. Nng lng ny c dng .
- Cung cp cho lectron mt cng A, gi l cng thot, lectron thng c lc lin
kt vi mng tinh th v thot ra khi b mt kim loi;
- Truyn cho lectron mt ng nng ban u;
- Truyn mt phn nng lng cho mng tinh th.
218
Nu lectron ny nm ngay trn lp b mt kim loi th n c th thot ra ngay
m khng mt nng lng truyn cho mng tinh th. ng nng ban u ca lectron
mv02max
ny c gi tr cc i W0 d = . p dng nh lut bo ton nng lng, ta c:
2
= A + W0d (2)
c hc
*nh lut 1: hin tng quang in xy ra: A hay h A .
A
hc
t 0 = 0.
A
*nh lut 2: Cng dng quang in bo ha t l thun vi s quang lectron bt
ra khi catt trong mt n v thi gian. Vi cc chm sng c kh nng gy ra hin
tng quang in, th s quang lectron b bt ra khi mt catt trong mt n v thi
gian li t l thun vi s phtn n p vo mt catt trong thi gian . S phtn
ny t l vi cng ca chm sng ti. T suy ra, cng ca dng quang in
bo ha t l thun vi cng ca chm sng chiu vo catt.
*nh lut 3: =+ A W0 d W0 d = A
4. Lng tnh sng - ht ca nh sng
*C nhiu hin tng quang hc chng t nh sng c tnh cht sng (nh giao thoa,
nhiu x); li cng c nhiu hin tng quang hc khc chng t nh sng c tnh
cht ht. iu chng t: nh sng c lng tnh sng - ht.
*Trong mi hin tng quang hc, nh sng thng th hin r mt trong hai tnh cht
trn. Khi tnh cht sng th hin r, th tnh cht ht li m nht, v ngc li.
Sng in t c bc sng cng ngn, phtn ng vi n c nng lng cng
ln th tnh cht ht th hin cng r, nh hin tng quang in, kh nng m
xuyn, tc dng pht quang, cn tnh cht sng cng m nht. Tri li, sng in
t c bc sng cng di, phtn ng vi n c nng lng cng nh, th tnh cht
sng li th hin r hn ( hin tng giao thoa, nhiu x, tn sc,), cn tnh cht ht
th m nht.
Lu :
+D tnh cht no ca nh sng th hin ra th nh sng vn c bn cht l sng in t.
+Lng tnh sng ht c pht hin u tin nh sng, v sau li c pht hin
cc ht vi m, nh lectron, prtn, C th ni: lng tnh sng ht l tnh cht
tng qut ca mi vt. Tuy nhin, vi cc vt cso kch thc thng thng, php tnh
cho thy sng tng ng vi chng c bc sng qu nh, nn tnh cht sng ca
chng kh pht hin ra.
II- HIN TNG QUANG IN TRONG
1. Cht quang dn v hin tng quang in trong
a. Cht quang dn
219
Chng 1 Dao ng c hc
L cht bn dn c tnh cht cch
in khi khng b chiu sng v tr thnh
dn in khi b chiu sng.
b. Hin tng quang in trong
Gii thch hin tng quang dn: Khi
khng b chiu sng, cc electron trong cht
quang dn lin kt vi cc nt mng tinh th
v hu nh khng c electron t do. Khi b chiu sng, mi ph tn ca nh sng kch
thch s truyn ton b nng lng cho mt electron lin kt lm cho electron gii
phng ra khi lin kt tr thnh electron t do ng thi li mt l trng. C
electron v l trng u tham gia vo qu trnh dn in nn cht ni trn tr nn dn
in tt.
Hin tng nh sng (hoc bc x in t) gii phng cc lectron lin kt
chng tr thnh cc lectron dn ng thi gii phng cc l trng t do gi l hin
tng quang in trong.
2. Quang in tr
L mt in tr lm bng cht quang dn.

Cu to: 1 si dy bng cht quang dn gn trn mt cch in.
in tr c th thay i t vi M vi chc .
3. Pin quang in
a. Khi nim: L pin chy bng nng lng nh
sng. N bin i trc tip quang nng thnh
in nng.
+ Hiu sut trn di 10%
b. Cu to:
Pin c 1 tm bn dn loi n, bn trn c ph mt lp mng bn dn loi p, trn
cng l mt lp kim loi rt mng. Di cng l mt kim loi. Cc kim loi ny
ng vai tr cc in cc tr.
Gia p v n hnh thnh mt lp tip xc p-n. Lp ny ngn khng cho e
khuch tn t n sang p v l trng khuych tn t p sang n gi l lp chn.
220
Khi chiu nh sng c 0 s gy ra hin tng quang in trong. lectron
i qua lp chn xung bn dn n, l trng b gi li in cc kim loi mng trn
nhim in (+) in cc (+), cn kim loi nhim in (-) in cc (-).
Sut in ng ca pin quang in t 0,5V 0,8 V.
c. ng dng
Pin quang in tr thnh ngun cung cp in nng cho cc vng su, vng
xa nc ta, trn cc v tinh nhn to, con tu v tr, trong cc my o nh sng, my
tnh b ti,
III- S PHT QUANG
1. Hin tng pht quang
a. S pht quang.
S pht quang l mt dng pht nh sng rt ph bin trong t nhin. C mt
s cht ( th rn, lng, hoc kh) khi hp th nng lng di mt dng no , th c
kh nng pht ra cc bc x in t trong min nh sng nhn thy. Cc hin tng
c gi l s pht quang.
b. Cc loi pht quang.
Hin tng quang-pht quang: l hin tng mt s cht c kh nng hp th
nh sng kch thch c bc sng ny pht ra nh sng c bc sng khc. V d:
Nu chiu mt chm bc x t ngoi vo mt ng nghim ng dung dch fluorexin
th dung dch ny s pht ra nh sang mu lc. y, bc x t ngoi l nh sng kch
thch, cn nh sng mu lc do fluorexin pht ra l nh sng pht quang.
Hin tng ho-pht quang. VD: pht quang con om m, pht quang catt
mn hnh tivi, s pht nh sng ca phtpho b xi ho trong khng kh.
Hin tng in-pht quang n LED
c. Hai c im quan trng ca s pht quang.
+ Mi cht pht quang c mt quang ph c trng cho n.
+Sau khi ngng kch thch, s pht quang ca mt s cht cn tip tc ko di thm
mt khong thi gian no , ri mi ngng hn.
Khong thi gian t lc ngng kch thch cho n lc ngng pht quang gi l
thi gian pht quang. Tu theo cht pht quang m thi gian pht quang c th ko di
t 10-10 s n vi ngy.
Ch : S pht quang xy ra nhit bnh thng.
2. Cc dng quang-pht quang : ln quang v hunh quang
Ngi ta thy c hai loi quang-pht quang, tu theo thi gian pht quang: l hunh
quang v ln quang.
a. Hunh quang l s pht quang c thi gian pht quang ngn (di 10-8s). Ngha l
nh sng pht quang hu nh tt ngay sau khi tt nh sng kch thch. N thng xy ra
vi cht lng v cht kh.
221
Chng 1 Dao ng c hc
b. Ln quang l s pht quang c thi gian pht quang di (10 s tr ln); n thng
-8
xy ra vi cht rn. Cc cht rn pht quang loi ny gi l cht ln quang.

Ch :
+ Cht lng fluorexein khi c chiu sng bng tia t ngoi th pht nh sng mu lc
v ngng pht sng rt nhanh sau khi ngng chiu sng.
+ Tinh th km sunfua khi c chiu sng bng tia t ngoi, hoc bng tia Rn-ghen,
th pht ra nh sng nhn thy.
3. nh lut Xtc v s pht quang
nh sng pht quang c bc sng di hn bc sng ca nh sng kch
thch : > .
Gii thch: Mi nguyn t hay phn t ca cht pht quang hp th hon ton
mt photon ca nh sng kch thch c nng lng hc/ chuyn sang trng thi kch
thch. Khi trong trng thi kch thch, nguyn t hay phn t ny c th va chm vi
cc nguyn t hay phn t khc v b mt mt phn nng lng. Khi tr v trng thi
bnh thng n s pht ra mt photon c nng lng hc/ nh hn: hc/ < hc/
> .
4. ng dng
Cc loi hin tng pht quang c rt nhiu ng dng trong khoa hc, k thut
v i sng, nh s dng trong cc n ng thp sng, trong cc mn hnh ca dao
ng k in t, ca tivi, my tnh, s dng sn pht quang qut trn cc bin bo giao
thng.
Ch : Cc loi sn vng, xanh, qut trn mt s bin bo giao thng, hoc u
cc cc ch gii ng c th l cht ln quang c thi gian ko di khong vi phn
mi giy.
Hin tng quang in ngoi. Thuyt lng t
Cu 1.Trong th nghim Hecx: Chiu mt chm sng pht ra t mt h quang vo
mt tm km th thy cc electron bt ra khi tm km. Khi chn chm sng h quang
bng tm thy tinh dy th thy khng c electron bt ra na, iu ny chng t
A. ch c nh sng thch hp mi gy ra c hin tng quang in.
B. tm km tch in dng v mang in th dng.
C. tm thy tinh hp th tt c nh sng pht ra t h quang.
D. nh sng pht ra t h quang c bc sng nh hn gii hn quang in ca km.
Hng dn
Khi chn chm sng h quang bng tm thy tinh dy th thy khng c electron
bt ra na, iu ny chng t ch c nh sng thch hp mi gy ra c hin tng
quang in.
222
Cu 2.Mt phtn nh sng i t chn khng vo bn trong mt khi thu tinh. Nng
lng ca phtn trong khi thu tinh
A. gi nguyn nh c v tc v bc sng nh sng khng i.
B. b gim i v tc truyn sng nh sng trong mi trng gim.
C. gi nguyn nh c v tn s nh sng khng i.
D. c tng ln v bc sng ca phtn gim.
Hng dn
Mt phtn nh sng i t chn khng vo bn trong mt khi thu tinh. Nng
lng ca phtn trong khi thu tinh gi nguyn nh c v tn s nh sng khng i.
Cu 3.Bc sng gii hn quang in i vi mt kim loi l 0,52 m. Cc electron s
c gii phng ra nu kim loi c chiu sng bng nh sng n sc pht ra t
A. n hng ngoi 50 W. B. n hng ngoi 1 W.
C. n hng ngoi 10 W. D. n t ngoi 1 W.
Hng dn
Cc phtn hng ngoi khng th gy ra hin tng quang in ngoi.
Cu 4.(H-2012) Bit cng thot lectron ca cc kim loi: canxi, kali, bc v ng
ln lt l: 2,89 eV; 2,26 eV; 4,78 eV v 4,14 eV. Chiu nh sng c bc sng 0,33
m vo b mt cc kim loi trn. Hin tng quang in khng xy ra vi cc kim loi
no sau y?
A. Kali v ng. B. Canxi v bc. C. Bc v ng. D. Kali v canxi.
Hng dn
hc 19,875.1026 1eV
= = 3,76 ( eV ) > ACa > AK : Gy ra hin tng quang
0,33.10 6
1,6.1019
in cho Ca, K v khng gy hin tng quang in cho Bc v ng Chn C.
Cu 5.Trong th nghim Hcx, nu chiu nh sng hng ngoi vo l km tch in
m th
A. in tch m ca l km mt i. B. tm km s trung ha v in.
C. in tch ca tm km khng thay i. D. tm km tch in dng.
Hng dn
Cc kim loi thng thng c gii hn quang in ngoi nm trong vng t
ngoi (tr cc kim loi kim v mt vi kim th nm trong vng nhn thy). Tia hng
ngoi khng gy c hin tng quang in ngoi nn in tch ca tm km khng
thay i Chn C.
Cu 6.Khi chiu chm tia t ngoi lin tc vo tm km tch in m th thy tm
km:
A. mt dn lectrn v tr thnh mang in dng.
B. mt dn in tch m v tr nn trung ha in.
C. mt dn in tch dng.
D. vn tch in m.
223
Chng 1 Dao ng c hc
Hng dn
Tia t ngoi lm bt electron ra khi tm km lm cho tm km mt dn in
tch m n khi tm km trung ha in vn cha dng li, electron tip tc b bt ra
lm cho tm km tch in dng Chn A.
Cu 7.Hai tm kim loi A v B t song song i din nhau v ni vi ngun in mt
chiu. Chiu chm nh sng vo khong gia hai tm kim loi: khi chm sng ch n
c tm A th trong mch khng c dng in, cn khi chiu n c tm B th
trong mch c dng in. Chn kt lun ng.
A. Nu hon i v tr hai tm kim loi cho nhau th c th c hai trng hp u
khng c dng in.
B. Gii hn quang in ca tm B nh hn gii hn quang in ca tm A.
C. in th ca tm A cao hn in th tm B.
D. in th ca tm A thp hn in th tm B.
Hng dn
c dng in trong mch cn 2 iu kin: electron bt ra bn kim loi
ny v c bn kim loi kia ht.
Cu 8.Theo thuyt lng t nh sng th nng lng ca
A. mt phtn bng nng lng ngh ca mt lectrn (lectron).
B. mt phtn ph thuc vo khong cch t phtn ti ngun pht ra n.
C. cc phtn trong chm sng n sc bng nhau
D. mt phtn t l thun vi bc sng nh sng tng ng vi phtn .
Hng dn
Theo thuyt lng t nh sng th nng lng ca cc phtn trong chm sng n sc
bng nhau
Cu 9.Theo thuyt lng t nh sng, pht biu no di y l sai?
A. nh sng c to thnh bi cc ht gi l phtn.
B. Nng lng ca cc phtn nh sng l nh nhau, khng ph thuc tn s ca nh
sng.
C. Trong chn khng, cc phtn bay dc theo tia sng vi tc c = 3.108 m/s.
D. Phn t, nguyn t pht x hay hp th nh sng, cng c ngha l chng pht x
hay hp th phtn.
Hng dn
Nng lng photon ph thuc tn s: = hf.
Cu 10.Nu trong mt mi trng ta bit c bc sng ca lng t bng v nng
lng l , th chit sut tuyt i ca mi trng bng bao nhiu? (Bit h l hng
s Plng, c l tc nh sng trong chn khng).
hc h h h
A. n = B. n = C. n = D. n =
c c
Hng dn
224
Bc sng truyn trong mi trng c chit sut n l th bc sng trong chn khng
hc hc hc
0 = n nn = = n= Chn A.
0 n
Cu 11.Trong th nghim v hin tng quang in, ngi ta dng mn chn tch ra
mt chm electron c vn tc cc i hng vo mt t trng u sao cho vn tc
ca cc electron vung gc vi vct cm ng t. Bn knh qu o ca cc electron
tng khi:
A. Tng bc sng nh sng kch thch. B. Gim bc sng nh sng kch thch.
C. Tng cng nh sng kch thch. D. Gim cng nh sng kch thch.
Hng dn
Cc electron quang in c tc v 0 chuyn ng vo mt t trng u c
cm ng t B theo hng vung gc vi t trng th lc Lorenx ng vai tr lc
hng tm lm cho ht chuyn ng trn u vi bn knh r c xc nh t cng
mv02 mv0
=
thc: e v0 B =
r .
r eB
hc mv 2
tng r th tng v 0 mun vy gim bc sng v = A+ 0
2
Cu 12.Chm sng khi i qua cc mi trng cng b gim i l do
A. nng lng ca tng phtn gim. B. mt phtn gim.
C. nng lng tng phtn v mt photon gim. D. tc truyn gim.
Hng dn
Chm sng khi i qua cc mi trng cng b gim i l do mt phtn
gim cn nng lng ca tng photon l khng thay i.
Cu 13.Mt phtn nh sng i t chn khng vo bn trong mt khi thu tinh. Nng
lng ca phtn trong khi thu tinh
Hng dn
Mt phtn nh sng i t chn khng vo bn trong mt khi thu tinh. Nng
lng ca phtn trong khi thu tinh gi nguyn nh c v tn s nh sng khng i
Chn C.
Cu 14.(H-2012) Theo thuyt lng t nh sng, pht biu no sau y l sai?
A. Trong chn khng, phtn bay vi tc c = 3.108 m/s dc theo cc tia sng.
B. Phtn ca cc nh sng n sc khc nhau th mang nng lng khc nhau.
C. Nng lng ca mt phtn khng i khi truyn trong chn khng.
D. Phtn tn ti trong c trng thi ng yn v trng thi chuyn ng.
225
Chng 1 Dao ng c hc
Hng dn
Phtn ch tn ti trong trng thi chuyn ng. Khng c phtn ng yn
Chn D.
Cu 15.C hai tia sng n sc khc nhau (1) v (2) cng chiu ti mt thu knh li
(lm bng thu tinh) theo phng song song vi
(1)
trc chnh (hnh v). Pht biu no sau y l A
chnh xc:
O
A. Chit sut ca thu tinh i vi nh sng ng
(2)
vi tia sng (1) ln hn chit sut ca thu tinh
i vi nh sng ng vi tia sng (2).
B. Nng lng ca photon ng vi tia sng (1) nh hn nng lng ca photon ng vi
tia sng (2) .
C. Tiu im chung cua thu knh cho c hai tia sng l A.
D. nh sng ng vi tia sng (1) c bc sng ngn hn nh sng ng vi tia sng (2).
Hng dn
Tia 1 hi t ti im xa thu knh hn nn chit sut ca n b hn, tc l
bc sng ln hn. Do , nng lng phtn nh hn Chn B.
Cu 16.Dng thuyt lng t nh sng khng gii thch c
A. hin tng quang pht quang. B. hin tng giao thoa nh sng.
C. nguyn tc hot ng ca pin quang in. D. hin tng quang in ngoi.
Hng dn
Dng thuyt lng t nh sng khng gii thch c hin tng giao thoa nh
sng.
Cu 17.Theo thuyt lng t nh sng ca Anh-xtanh, phtn ng vi mi nh sng
n sc c nng lng cng ln nu nh sng n sc c
A. tn s cng ln. B. chu k cng ln.
C. tc truyn cng ln. D. bc sng cng ln.
Hng dn
Theo thuyt lng t nh sng ca Anh-xtanh, phtn ng vi mi nh sng n
sc c nng lng cng ln nu nh sng n sc c tn s cng ln.
Cu 18.Chn cu sai trong cc cu sau y?
A. Tc nh sng hu hn.
B. Mi nh sng n sc c tn s f s c cc phtn ging nhau.
C. Khi nh sng th hin tnh cht ht th n khng cn bn cht in t.
D. Mi ln mt nguyn t hay phn t pht x nh sng th chng pht ra phtn.
Hng dn
D nh sng th hin tnh cht ht hay th hin tnh cht sng th bn cht ca
nh sng vn l sng in t.
226
Cu 19.Hin tng quang in ngoi l hin tng lectron b bt ra khi tm kim loi
khi
A. chiu vo tm kim loi ny mt chm ht nhn heli.
B. chiu vo tm kim loi ny mt bc x in t c bc sng thch hp.
C. cho dng in chy qua tm kim loi ny.
D. tm kim loi ny b nung nng bi mt ngun nhit
Hng dn
Hin tng quang in ngoi l hin tng lectron b bt ra khi tm kim loi
khi chiu vo tm kim loi ny mt bc x in t c bc sng thch hp.
Cu 20.Khi nh sng truyn i, cc photon c nng lng
A. thay i tu theo nh sng truyn trong mi trng no
B. khng thay i khi nh sng truyn trong chn khng
C. thay i, ph thuc vo khong cch ngun xa hay gn
D. khng b thay i, khng ph thuc vo khong cch ngun xa hay gn
Hng dn
Khi nh sng truyn i, cc photon c nng lng khng b thay i, khng ph
thuc vo khong cch ngun xa hay gn.
Cu 21.Chn cu SAI khi ni v ht ntrino v ht gama.
A. Ht ntrino khi lng ngh xp x bng khng, ht gama c khi lng bng
khng.
B. Ht gama chuyn ng vi tc nh sng, ht ntrino chuyn ng vi tc xp
x tc nh sng.
C. Ht gama v ht ntrino u khng mang in, khng c s khi.
D. Ht gama v ht ntrino u c bn cht sng in t
Hng dn
Ht gama c bn cht sng in t cn ht ntrino c bn cht l ht.
Quang tr. Pin quang in. S pht quang. Mu nguyn t Bo. Laser
Cu 22.Hin tng quang in trong
A. l hin tng lectron hp th phtn c nng lng ln bt ra khi khi cht.
B. hin tng lectron chuyn ng mnh hn khi hp th phtn.
C. c th xy ra vi nh sng c bc sng bt k.
D. xy ra vi cht bn dn khi nng lng ca phtn kch thch ln hn mt gii hn
nht nh.
Hng dn
Hin tng quang in trong xy ra vi cht bn dn khi nng lng ca phtn
kch thch ln hn mt gii hn nht nh.
Cu 23.Chn phng n sai khi ni v hin tng quang dn.
A. Mi phtn nh sng b hp th s gii phng mt electron lin kt n tr thnh
mt electron dn.
227
Chng 1 Dao ng c hc
B. Cc l trng tham gia vo qu trnh dn in.
C. L hin tng gim mnh in tr ca bn dn khi b chiu sng.
D. Nng lng cn bt electrn ra khi lin kt trong bn dn thng ln nn ch
cc phtn trong vng t ngoi mi c th gy ra hin tng quang dn.
Hng dn
Cc phtn nm trong mim hng ngoi cng c kh nng gy ra hin tng
quang dn.
Cu 24.Nguyn tc hot ng ca quang in tr da vo:
A. hin tng quang in trong. B. hin tng tn sc nh sng.
C. hin tng pht quang ca cht rn. D. hin tng quang in ngoi.
Hng dn
Nguyn tc hot ng ca quang in tr da vo hin tng quang in trong.
Cu 25.Pin quang in l ngun in
A. bin i trc tip quang nng thnh in nng.
B. bin i trc tip nhit nng thnh in nng.
C. hot ng da trn hin tng quang in ngoi.
D. hot ng da trn hin tng cm ng in t.
Hng dn
Pin quang in l ngun in bin i trc tip quang nng thnh in nng.
Cu 26.in trng lp chuyn tip p n ca pin quang in
A. ch y cc l trng v pha bn dn loi p.
B. y cc l trng v pha bn dn loi n v y cc lectron v pha bn dn loi p.
C. y cc l trng v pha bn dn loi p v y cc lectron v pha bn dn loi n.
D. ch y cc lectron v pha bn dn loi p.
Hng dn
in trng lp chuyn tip p n ca pin quang in y cc l trng v pha
bn dn loi p v y cc lectron v pha bn dn loi n.
Cu 27.Pin quang in l ngun in, trong
A. quang nng c bin i trc tip thnh in nng.
B. nng lng Mt Tri c bin i ton b thnh in nng.
C. mt bn dn c dng lm my pht in.
D. mt quang in tr, khi c chiu sng, th tr thnh my pht in.
Hng dn
Pin quang in l ngun in, trong quang nng c bin i trc tip
thnh in nng.
Cu 28.Trong hin tng quang-pht quang th thi gian pht quang l khong thi
gian t lc
A. bt u chiu nh sng kch thch n lc c nh sng pht quang.
B. ngng chiu nh sng kch thch cho n lc ngng pht nh sng pht quang.
C. nguyn t hoc phn t chuyn t mc kch thch v mc c bn.
228
D. nguyn t hoc phn t chuyn t mc kch thch v mc c bn sau khi va chm
vi nguyn t hoc phn t khc.
Hng dn
Trong hin tng quang-pht quang th thi gian pht quang l khong thi gian
t lc ngng chiu nh sng kch thch cho n lc ngng pht nh sng pht quang.
Cu 29.nh sng ln quang
A. c pht ra bi cht rn, cht lng ln cht kh.
B. hu nh tt ngay sau khi tt nh sng kch thch.
C. c th tn ti trong thi gian di hn 10-8 s sau khi tt nh sng kch thch.
D. c bc sng nh hn bc sng nh sng kch thch.
Hng dn
nh sng ln quang c th tn ti trong thi gian di hn 10-8 s sau khi tt nh
sng kch thch.
Cu 30.Trong pin quang in ti lp tip xc p-n, khi c mt cp electron l trng
c gii phng th
A. l trng khng dch chuyn, eletron dch chuyn v pha n
B. l trng khng dch chuyn, eletron dch chuyn v pha p
C. l trng dch chuyn v pha n cn eletron dch chuyn v pha p
D. l trng dch chuyn v pha p cn eletron dch chuyn v pha n
Hng dn
Trong pin quang in ti lp tip xc p-n, khi c mt cp electron l trng
c gii phng th l trng dch chuyn v pha p cn eletron dch chuyn v pha n
A. l hin tng electron chuyn ng mnh hn khi hp th phtn.
B. c th xy ra vi mi bc sng bt k.
C. l hin tng electron hp th ph tn c nng lng ln bt ra khi khi
cht.
D. xy ra vi cht bn dn khi nh sng kch thch c tn s ln hn mt tn s gii
hn.
Hng dn
Hin tng quang in trong xy ra vi cht bn dn khi nh sng kch thch c
tn s ln hn mt tn s gii hn (tc l < 0 ).
Cu 32.Trong hin tng quang - pht quang. S hp th hon ton mt phtn ca
nh sng chiu ti cht pht quang s a n
A. s gii phng mt electron t do.
B. s gii phng mt electron trng thi lin kt.
C. s pht ra mt phtn khc.
D. s gii phng mt cp electron v l trng.
Hng dn
229
Chng 1 Dao ng c hc
Trong hin tng quang - pht quang, s hp th hon ton mt phtn ca nh
sng chiu ti cht pht quang s a n s pht ra mt phtn khc.
Cu 33.Khi kh hidro trng thi c bn hp th photon ng vi bc sng v
chuyn ln trng thi kch thch th hai. Sau khi kh s bc x
A. ch mt loi photon vi bc sng .
B. hai loi photon trong c mt loi photon vi bc sng .
C. ba loi photon trong c mt loi photon vi bc sng .
D. ba loi photon trong khng c photon vi bc sng .
Hng dn
Khi kh hidro trng thi c bn hp th photon ng vi bc sng v
chuyn ln trng thi kch thch th hai (E 3 ). Sau khi kh s bc x ba loi photon
(ng vi cc dch chuyn E 3 E 1 ; E 3 E 2 v E 2 E 1 ) trong c mt loi photon vi
bc sng (ng vi dch chuyn E 3 E 1 ).
Cu 34.Chn cu ng vi ni dung gi thuyt Bo khi ni v nguyn t hir?
A. Nu ch c mt nguyn t hir ang trng thi kch thch th ba sau n bc x
ti a su phtn.
B. Nu ch c mt nguyn t hir ang trng thi kch thch th hai sau n bc
x ti a hai phtn.
C. Nu khi kh hir ang trng thi kch thch th hai sau n bc x hai vch
quang ph.
D. Nu khi kh hir ang trng thi kch thch th ba sau n bc x nm vch
quang ph.
Hng dn
Nu khi kh hir ang trng thi kch thch E n th sau n bc x ti a ra
n(n 1)/2 vch quang ph.
Nu ch c mt nguyn t hir ang trng thi kch thch E n th sau n
bc x ti a ra (n 1) phtn.
Trng thi kch thch th 2 l E 3 .
Cu 35.Khi lectron qu o dng th n th nng lng ca nguyn t hir c
xc nh bi cng thc E n = -13,6/n2 (eV) (vi n = 1, 2, 3,). Khi lectron trong
nguyn t hir chuyn t qu o dng N v qu o dng L th nguyn t pht ra
phtn c bc sng 1 . Khi lectron chuyn t qu o dng O v qu o dng M
th nguyn t pht ra phtn c bc sng 2 . Mi lin h gia hai bc sng 1 v 2
l
A. 25 2 = 36 1 . B. 6 2 = 5 1 . C. 256 2 = 675 1 . D. 675 2 = 256 1 .
Hng dn
230
hc 13,6 13,6 3
= E4 E2 = 42 22 = 13,6. 16
1 675
2 =
hc
=E E = 13,6 13,6 16 1 256
2 = 13,6.
2
5 3 2
5 3 225
Cu 36.Khi chiu chm tia t ngoi vo mt ng nghim ng dung dch fluorexin
th thy dung dch ny pht ra nh sng mu lc. l hin tng
A. phn x nh sng. B. quang - pht quang.
C. ha - pht quang. D. tn sc nh sng.
Hng dn
Khi chiu chm tia t ngoi vo mt ng nghim ng dung dch fluorexin th
thy dung dch ny pht ra nh sng mu lc. l hin tng quang - pht quang.
Cu 37.c im no sau y khng phi ca tia laze khi lan truyn trong khng kh?
A. C tnh n sc cao.
B. C tnh nh hng cao.
C. C mt cng sut ln(cng mnh).
D. Khng b khc x khi i qua lng knh.
Hng dn
Tia laze c b khc x khi i qua lng knh.
Cu 38.Tm pht biu SAI lin quan n tia laze truyn trong khng kh
A. Tia laze l chm sng c n sc cao.
B. Tia laze l chm sng kt hp.
C. Tia laze l chm sng song song.
D. Gy ra hin tng quang in vi hu ht cc kim loi.
Hng dn
Tia laze ch gy ra hin tng quang in vi mt vi kim loi kim (v tia laze
c bc sng nm trong min nh sng nhn thy).
Cu 39.Chn pht biu sai khi ni v laze:
A. Laze l chm sng song song nn c nh hng cao.
B. Laze c cng sut ln.
C. Laze c cng rt ln.
D. Laze c n sc cao.
Hng dn
Chm Laze c cng ln ch khng nht thit c cng sut ln.
Cu 40.Bc sng min ca tia Rn-ghen do ng Rn-ghen pht ra
A. ph thuc vo s electron n i m cc trong mt n v thi gian.
B. cng ngn khi nhit lng Q m i m cc hp th cng nhiu.
C. ph thuc vo bc sng ca nh sng chiu vo i m cc.
D. cng ngn khi hiu in th gia hai cc trong ng cng ln.
Hng dn
231
Chng 1 Dao ng c hc
hc
Bc sng ngn nht tnh theo cng thc: = eU .
min
Cu 41.Chn pht biu sai. Tia laze
A. c tc dng nhit. B. l nhng bc x n sc mu .
C. c nhiu ng dng trong Y khoa. D. c cng bn cht ca tia X.
Hng dn
Tia laze c th c mu hoc mu n sc khc Chn B.
Cu 42.Tm pht biu SAI lin quan n tia laze truyn trong khng kh
Hng dn
Tia laze ch gy ra hin tng quang in vi mt vi kim loi kim (v tia laze
c bc sng nm trong min nh sng nhn thy).
Cu 43.c im no sau y khng phi ca tia laze khi lan truyn trong khng kh?
A. C tnh n sc cao.
B. C tnh nh hng cao.
C. C mt cng sut ln(cng mnh).
D. Khng b khc x khi i qua lng knh.
Hng dn
Tia laze c b khc x khi i qua lng knh.
Cu 44.Trong th nghim Hcx, nu chiu nh sng hng ngoi vo l km tch in
m th
A. in tch m ca l km mt i B. tm km s trung ha v in
C. in tch ca tm km khng thay i D. tm km tch in dng
Cu 45.Khi chiu lin tc (trong thi gian di) chm nh sng do h quang pht ra vo
tm km tch in m c gn trn in nghim th thy hai l ca in nghim:
A. cp li. B. xe ra.
C. cp li ri xe ra. D. xe ra ri cp li.
Cu 46.lectrn quang in b bt khi b mt kim loi khi chiu sng c:
A. Cng sng rt ln B. Bc sng ln
C. Bc sng nh D. Bc sng nh hn hay bng 1 gii hn xc nh
Cu 47.Gii hn quang in ty thuc vo
A. bn cht kim loi.
B. bc sng ca nh sng chiu vo catt.
C. hiu in th gia ant v catt ca t bo quang in.
232
D. in trng gia ant v catt.
Cu 48.Khng c electron bt ra khi mt kim lai khi chiu chm nh sng n sc
vo n. l v:
A. Chm nh sng c cng qu nh.
B. Kim lai hp th qu t nh sng .
C. Cng thot electron nh hn nng lng ca photon.
D. Tn s ca nh sng chiu vo qu nh.
Cu 49.Chiu nh sng bc sng 0,40 m vo cc kim loi no sau y th gy ra
hin tng quang in?
A. ng B. Nhm C. Km D. Kali
Cu 50.Gii hn quang in ca mi kim loi l:
A. Bc sng ca nh sng kch thch.
B. Bc sng gii hn ca nh sng kch thch vi kim loi .
C. Bc sng ca ring kim loi .
D. Cng thot ca cc lectrn b mt kim loi .
Cu 51.RChiu cc chm bc x c bc sng 0,29 m vo hai qu cu A v B tch
in m. Qu cu A lm bng ng m bc pha ngoi, cn qu cu B lm bng bc
m ng pha ngoi. in tch qu cu no b thay i?
A. c A v B B. c hai u khng C. ch A D. ch B
Cu 52.Hai tm kim loi A v B t song song i din nhau v ni vi ngun in
mt chiu. Chiu chm nh sng vo khong gia hai tm kim loi: khi chm sng ch
n c tm A th trong mch khng c dng in, cn khi chiu n c tm B th
A. Nu hon i v tr hai tm kim loi cho nhau th c th c hai trng hp u
khng c dng in.
Cu 53.RHai tm kim loi A v B t song song i din nhau v ni vi ngun in
mt chiu. Chiu chm nh sng vo khong gia hai tm kim loi: khi chm sng ch
n c tm A th trong mch khng c dng in, cn khi chiu n c tm B th
A. khng th kt lun cng thot electron ca tm B nh hn hay ln hn cng thot
electron ca tm A.
233
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 54.RChiu bc x thch hp bc sng vo tm O ca tm tm kim loi hnh
trn rt rng tch in dng Q. Quang electron bt ra khi b mt ri sau li b ht
ri tr li ti im A xa nht cch O mt khong OA = R. Mun tng R th
A. gim v tng Q. B. tng v gim Q.
C. tng v tng Q. D. gim v gim Q.
Cu 55.RChiu bc x thch hp tn s f vo tm O ca tm tm kim loi hnh trn rt
rng tch in dng Q. Quang electron bt ra khi b mt ri sau li b ht ri tr
li ti im A xa nht cch O mt khong OA = R. Mun gim R th
A. gim f v tng Q. B. tng f v gim Q.
C. tng f v tng Q. D. gim f v gim Q.
Cu 56.Phtn nh sng KHNG c
A. nng lng. B. ng lng.
C. khi lng ngh. D. khi lng v ng lng.
Cu 57.Khi chm sng truyn qua cc mi trng cng b gim l v
A. bin gim B. s lng t gim
C. nng lng tng lng t gim D. s lng t v nng lng tng lng t gim
Cu 58.Cc nh lut quang in c gii thch bng:
A. thuyt in t. B. thuyt lng t.
C. thuyt sng nh sng. D. thuyt sng in t.
Cu 59.Phtn nh sng khi truyn qua cc mi trng trong sut khc nhau th i
lng no l thay i
A. nng lng. B. tn s.
C. khi lng D. tc .
Cu 60.Chm sng khi i qua cc mi trng cng b gim i l do
A. nng lng ca tng phtn gim.
B. mt phtn gim.
C. nng lng tng phtn v mt photon gim.
D. tc truyn gim.
Cu 61.Theo Anhxtanh, khi gim cng chm sng ti m khng thay i mu sc
ca n th
A. tn s ca photon gim.
B. tc ca photon gim.
C. s lng photon truyn i trong mt n v thi gian gim.
D. nng lng ca mi photon gim.
Cu 62.Chn cu SAI:
A. Cc nh lut quang in hon ton ph hp vi tnh cht sng ca nh sng.
B. Gi thuyt lng t nng lng do Plng xng.
C. Anhxtanh cho rng nh sng gm nhng ht ring bit gi l phtn
D. Mi phtn b hp th s truyn ton b nng lng ca n cho 1 lectrn
234
Cu 63.Cu no ph hp vi ni dung ca thuyt lng t?
A. Mi ln nguyn t, phn t bc x hay hp th nng lng th n pht ra hay hp
th mt lng t nh sng.
B. Mi nguyn t hay phn t ch bc x nng lng mt ln.
C. Vt cht c cu to ri rc bi cc nguyn t v phn t.
D. Mi nguyn t hay phn t ch bc x c mt loi lng t .
Cu 64.Gii hn quang in ca mi kim loi l :
A. Bc sng di nht ca bc x chiu vo kim loi m gy ra c hin tng
quang in.
B. Bc sng ngn nht ca bc x chiu vo kim loi m gy ra c hin tng
quang in.
C. Cng nh nht dng bt electron ra khi b mt kim loi .
D. Cng ln nht dng bt electron ra khi b mt kim loi .
Cu 65.RTheo gi thuyt lng t ca Plng th nng lng ca
A. mi lctron phi lun lun bng mt s nguyn ln lng t nng lng.
B. mi nguyn t phi lun lun bng mt s nguyn ln lng t nng lng.
C. phn t mi cht phi lun lun bng mt s nguyn ln lng t nng lng.
D. mt chm sng n sc phi lun lun bng mt s nguyn ln lng t nng
lng.
Cu 66.Theo thuyt phtn ca Anh-xtanh, th nng lng:
A. ca mi phtn u bng nhau.
B. ca mt phtn bng mt lng t nng lng.
C. gim dn, khi phtn cng ri xa ngun.
D. ca phton khng ph thuc vo bc sng.
Cu 67.Khi nh sng truyn i, cc photon c nng lng
A. thay i tu theo nh sng truyn trong mi trng no
B. khng thay i khi nh sng truyn trong chn khng
C. thay i, ph thuc vo khong cch ngun xa hay gn
D. khng b thay i, khng ph thuc vo khong cch ngun xa hay gn
Cu 68.Chn cu SAI trong cc cu sau y?
A. Tc nh sng hu hn.
B. Mi nh sng n sc c tn s f s c cc phtn ging nhau.
C. Khi nh sng th hin tnh cht ht th n khng cn bn cht in t.
D. Mi ln mt nguyn t hay phn t pht x hay hp th nh sng th chng pht ra
hay hp th phtn.
Cu 69.RVn tc ca cc electron quang in thot ra khi b mt mt tm kim loi
phng s c hng:
A. Ngc hng vi hng nh sng chiu ti.
B. Theo mi hng .
C. i xng vi hng ca nh sng chiu ti qua php tuyn ti im ti.
235
Chng 1 Dao ng c hc
D. Song song vi tm kim loi.
Cu 70.Pht biu no SAI v nh sng?
A. Sng nh sng c bc sng cng di cng th hin r tnh cht sng.
B. Ch nh sng mi c lng tnh sng-ht.
C. Phtn ng vi sng in t c bc sng cng ngn cng th hin r tnh cht ht.
D. nh sng c c tnh cht sng v tnh cht ht nhng hai tnh cht y khng c
th hin ng thi.
Cu 71.Chn cu SAI.
A. Nng lng ca cc phtn nh sng u nh nhau.
B. Cng ca chm sng t l vi s phtn pht ra trong 1 giy.
C. Chm nh sng l chm ht phtn.
D. Phtn ch tn ti trong trng thi chuyn ng, khng c phtn ng yn.
Cu 72.Khi gii thch s truyn nh sng trong mi trng th phi da vo tnh cht
A. sng ca nh sng, cn khi gii thch s tng tc nh sng vi mi trng th phi
da vo tnh cht ht ca nh sng.
B. ht ca nh sng, cn khi gii thch s tng tc nh sng vi mi trng th phi
da vo tnh cht sng ca nh sng.
C. sng ca nh sng v khi thch s tng tc nh sng vi mi trng th cng da
vo tnh cht sng ca nh sng.
D. ht ca nh sng v khi thch s tng tc nh sng vi mi trng th cng da vo
tnh cht ht ca nh sng.
Cu 73.Pht biu no sau y l SAI? Theo thuyt lng t nh sng th
A. hin tng quang in (ngoi) xy ra l do electron trong kim loi hp th phtn
ca nh sng thch hp chiu vo n.
B. cc phtn u c nng lng bng nhau, khng ph thuc ngun pht ra cc
phtn .
C. phn t, nguyn t, electron,pht x hay hp th nh sng ngha l chng pht x
hay hp th phtn.
D. cng ca chm sng t l vi s phtn pht ra trong mt giy.
Cu 74.Trong hiu ng quang in, ng nng ban u cc i ca cc quang electron
pht ra
A. ln hn nng lng ca phtn chiu ti.
B. nh hn hoc bng nng lng ca phtn chiu ti.
C. t l vi cng nh sng chiu ti.
D. nh hn nng lng ca phtn chiu ti.
Cu 75.cMt phtn nh sng i t chn khng vo bn trong mt khi thu tinh.
Nng lng ca phtn trong khi thu tinh
236
Cu 76.RPht biu no sau y SAI khi ni v phtn nh sng?
A. Nng lng ca phtn nh sng tm ln hn nng lng ca phtn nh sng .
B. Phtn ch tn ti trong trng thi chuyn ng.
C. Mi phtn c mt nng lng xc nh.
D. Cc phtn c tn s bng nhau th ging nhau.
Cu 77.Theo thuyt lng t nh sng th nng lng ca
A. mt phtn bng nng lng ngh ca mt lectrn (lectron).
B. mt phtn ph thuc vo khong cch t phtn ti ngun pht ra n.
C. cc phtn trong chm sng n sc bng nhau
D. mt phtn t l thun vi bc sng nh sng tng ng vi phtn .
Cu 78.Trong cc hin tng sau y, hin tng no th hin tnh cht sng ca nh
sng?
A. Hin tng nhiu x nh sng. C. Hin tng hp th v pht x nh sng.
B. Hin tng quang in trong. D. Hin tng quang in ngoi.
Cu 79.Theo thuyt lng t, mi lng t nng lng mang nng lng l:
A. = hc/f. B. = hf. C. = hc/. D. = /hc.
Cu 80.Khi hin tng quang in xy ra trong t bo quang in, nu gi nguyn
bc sng nh sng kch thch v tng cng nh sng th
A. Cc quang electron n ant vi tc ln hn.
B. Cng dng quang in bo ha s tng ln.
C. ng nng ban u ca cc quang electron tng ln.
D. Hiu in th hm s tng ln
Cu 81.Dng quang in t n gi tr bo ho khi
A. Tt c cc lectron bt ra t catt c chiu sng u quay tr v c catt.
B. S lectron t catt v ant khng i theo thi gian.
C. Tt c cc lectron bt ra t catt khi catt c chiu sng u v c ant.
D. C s cn bng gia s lectron bt ra t catt v s lectron b ht quay tr li
catt.
Cu 82.Vi nh sng kch thch c bc sng tho mn nh lut quang in th nht
th cng dng quang in bo ho KHNG ph thuc vo
A. s phtn chiu vo ant. B. s phtn chiu vo catt.
C. s electron bt ra khi catt trong 1 giy. D. s electron n ant trong 1 giy.
Cu 83.ng nng ban u cc i ca cc electron quang in ph thuc vo
A. cng ca chm sng kch thch B. Nng lng ca tng phtn hp th c
C. s phtn hp th c D. s phtn chiu vo
Cu 84.Tc cc i ban u ca quang lectrn lc b bt ra ph thuc:
A. Kim loi dng lm ant B. S phtn chiu n catt trong 1s
C. Nng lng ca tng phtn D. Hiu in th gia ant v catt
237
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 85.Khi phtn b hp th n s truyn ton b nng lng ca mnh cho 1
electron. S d phtn truyn ton b nng lng l v
A. n khng c khi lng tnh C. n khng c vn tc
B. n khng c ng lng D. n khng c nng lng
Cu 86.Vi kim loi lm catot nht nh, khi gim bc sng (tho iu kin < 0 )
ca nh sng chiu vo catot th ng nng ban u cc i ca quang electron :
A. gim B. tng C. khng i D. gim ri li tng
Cu 87.Trong th nghim t bo quang in, khi c dng quang in nu thit lp hiu
in th cho dng quang in trit tiu hon ton th:
A. chm phtn chiu vo catt khng b hp th
B. electron quang in sau khi bt ra khi catt ngay lp tc b ht tr v.
C. cc electron khng th bt ra khi b mt catt.
D. ch nhng electron quang in bt ra khi b mt catt theo phng php tuyn th
mi khng b ht tr v catt.
Cu 88.Chn phng n SAI. Chiu nh sng t ngoi vo b mt catt ca t bo
quang in sao cho c electron bt ra khi catt. ng nng ban u cc i ca
elctrron bt khi catot tng ln th
A. Dng tia X.
B. Dng nh sng c bc sng nh hn.
C. Vn dng nh sng trn nhng tng cng sng.
D. Dng nh sng c tn s ln hn.
Cu 89.Mt t bo quang in khi chiu chm bc x thch hp. Trong mt giy, s
photon p vo b mt catt l N lm cho n electron bt ra khi catt v c n electron
n c ant. Chn phng n ng.
A. n n N B. n n < N C. n < n N D. n < n < N
Cu 90. (H - 2013): Gi D l nng lng ca pho ton nh sng , L l nng lng
ca pho ton nh sng lc, V l nng lng ca pho ton nh sng vng. Sp xp no sau
y ng:
A. V > L > D . B. L > V > D . C. L > D > V . D. D > V > L .
Cu 91. (H - 2013): Gi s mt ngun sng ch pht ra nh sng n sc c tn s
7,5.1014 Hz. Cng sut pht x ca ngun l 10 W. S photon m ngun pht ra trong
mt giy xp x bng:
A. 0,33.1020. B. 0,33.1019. C. 2,01.1019. D. 2,01.1020.
Cu 92. (H - 2013): Khi ni v photon pht biu no di y ng:
A. Vi mi nh sng n sc c tn s xc nh, cc pho ton u mang nng lng nh
nhau.
B. Pho ton c th tn ti trong trng thi ng yn.
C. Nng lng ca pho ton cng ln khi bc sng nh sng ng vi pho ton cng
ln.
238
D. Nng lng ca pho ton nh sng tm nh hn nng lng ca pho ton nh sng .
Cu 93.(H - 2014) Chm nh sng laze khng c ng dng
A. trong truyn tin bng cp quang. B. lm dao m trong y hc.
C. lm ngun pht siu m. D. trong u c a CD.
Cu 94.Chiu bn bc x c bc sng theo ng th t 1 , 2 , 3 v 4 vo ln lt
bn qu cu tch in m bng Cs, bng Bc, bng Km v bng Natri th in tch c
bn qu cu u thay i. Chn cu ng.
A. Bc sng nh nht trong bn bc sng trn l 1 .
B. Bc sng ln nht trong bn bc sng trn l 4 .
C. Nu dng bc x c bc sng 2 th chc chn gy ra hin tng quang in cho
c bn qu cu ni trn.
D. Nu dng bc x c bc sng 3 th khng th gy ra hin tng quang in cho
c bn qu cu ni trn.
Cu 95.Tm phng n SAI khi ni v hin tng quang in trong v hin tng
quang in ngoi:
A. C hai hin tng u do cc phtn ca nh sng chiu vo v lm bt electron.
B. u ch xy ra khi bc sng nh sng kch thch nh hn bc sng gii hn.
C. C hai ch xy ra khi ta chiu mt nh sng thch hp vo tm kim loi hoc bn
dn.
D. Sau khi ngng chiu sng th hin tng tip tc thm 1 thi gian na.
Cu 96.RTm phng n SAI khi ni v hin tng quang in trong v hin tng
quang in ngoi:
A. gii hn quang in ca hin tng quang in trong nh hn ca hin tng quang
in ngoi.
B. Gii hn quang in trong c th nm trong vng hng ngoi.
C. hin tng quang in ngoi, electrn quang in c gii phng ra khi tm
kim loi.
D. hin tng quang in trong, electrn gii phng khi lin kt v chuyn ng t
do trong khi cht.
Cu 97.RChn phng n SAI khi so snh hin tng quang in bn trong v hin
tng quang in ngoi.
A. C hai hin tng u do cc phtn ca nh sng chiu vo v lm bt electron.
B. C hai ch xy ra khi bc sng nh sng kch thch nh hn bc sng gii hn.
C. Gii hn quang in trong ln hn ca quang in ngoi.
D. Quang in ngoi v hin tng quang in trong, electrn gii phng thot khi
khi cht.
Cu 98.RHin tng quang dn l hin tng
A. gim mnh in tr ca kim loi khi b chiu sng.
B. gim mnh in tr ca cht in mi khi b chiu sng.
239
Chng 1 Dao ng c hc
C. khi nh sng chiu vo cc mi trng lm cho mi trng tr nn trong sut
D. gim mnh in tr sut ca bn dn khi b chiu bc x in t thch hp.
Cu 99.RChn phng n SAI.
A. Hin tng quang dn l hin tng gim mnh in tr ca bn dn khi b chiu
sng.
B. Mi phtn nh sng b hp th s gii phng mt electron lin kt
C. Mi electron lin kt c gii phng, s li mt l trng mang in dng.
D. Nhng l trng khng tham gia vo qu trnh dn in.
Cu 100.RTrong cc thit b sau y, nguyn tc hot ng ca ci no khng da trn
hin tng quang in:
A. quang tr. B. pin Mt Tri.
C. it bn dn. D. t bo quang in.
Cu 101.RNguyn tc hot ng ca quang tr da vo hin tng no di y?
A. Hin tng quang in ngoi B. Hin tng dn sng
C. Hin tng quang dn D. Hin tng pht quang ca cc cht rn
Cu 102.RChn cu SAI. Trong hin tng quang dn
A. in tr ca cht bn dn gim mnh khi b chiu sng.
B. cc electron thot ra khi b mt cht bn dn v tr thnh cc electron t do.
C. Dng in chy trong quang tr l dng chuyn di c hng ca electron v l
trng.
D. Hin tng quang in v hin tng quang dn c cng bn cht.
Cu 103.Pin quang in l h thng bin i
A. Ho nng ra in nng B. C nng ra in nng
C. Nhit nng ra in nng D. Quang nng ra in nng
Cu 104.Nguyn tc hat ng ca pin Mt Tri da vo hin tng
A. ln quang. B. quang in ngoi.
C. quang in bn trong. D. pht quang ca cc cht rn.
Cu 105.Nguyn tc hat ng ca quang tr da vo hin tng
A. ln quang B. quang in ngoi
C. quang in bn trong D. pht quang ca cc cht rn
Cu 106.RGii hn quang dn 0 thng nm trong min no:
A. nh sng thy c B. hng ngoi
C. t ngoi D. nh sng thy c v t ngoi
Cu 107.i vi cht bn dn CdS khi trong bng ti in tr ca n vo khong
A. 3.105 B. 3.106 C. 3.107 D. 3.108
Cu 108.Ri vi cht bn dn CdS khi a ra nh sng in tr ca n vo khong
A. 100 - 200 B. 20 - 30 C. 300 - 400 D. 400 - 500
Cu 109.i vi cht bn dn CdS c gii hn quang dn vo khong
A. 0,78 m B. 0,82 m C. 0,9 m D. 0,83 m
240
Cu 110.Hin tng quang dn l hin tng
A. in tr sut ca mt cht bn dn tng khi c chiu sng.
B. in tr sut ca mt kim loi gim khi c chiu sng.
C. in tr sut ca mt cht bn dn gim khi c chiu bc x in t thch hp.
D. Truyn dn nh sng theo cc si quang un cong mt cch bt k.
Cu 111.Theo nh ngha, hin tng quang in trong l
A. hin tng quang in xy ra bn trong mt khi kim loi.
B. hin tng quang in xy ra bn trong mt khi in mi.
C. nguyn nhn sinh ra hin tng quang dn.
D. s gii phng cc lectron lin kt chng tr thnh lectron dn nh tc dng ca
mt bc x in t.
Cu 112.Pin quang in l ngun in, trong
A. quang nng c bin i trc tip thnh in nng.
B. nng lng Mt Tri c bin i ton b thnh in nng.
C. mt t bo quang in c dng lm my pht in.
D. mt quang in tr, khi c chiu sng, th tr thnh my pht in.
Cu 113.RCu to ca pin quang in gm mt tm bn dn loi
A. n, bn trn c ph mt lp dy bn dn loi p.
B. n, bn trn c ph mt lp mng bn dn loi p.
C. p, bn trn c ph mt lp mng bn dn loi n.
D. p, bn trn c ph mt lp dy bn dn loi n.
Cu 114.Chn phng n SAI khi ni v pin quang in.
A. Mt trn cng ca pin quang in l mt lp kim loi mng trong sut vi nh sng.
B. Mt di cng ca pin quang in l mt kim loi.
C. Cc lp kim loi mt trn v mt di ca pin quang in ng vai tr l cc in
cc.
D. Lp tip xc pn hnh thnh gia hai bn dn vi hai lp kim loi mt trn v
di ca pin quang in.
Cu 115.Khi nh sng c bc sng thch hp chiu vo lp kim loi mng trn
cng ca pin quang in nh sng s i xuyn qua lp ny vo lp bn dn loi
A. p, gii phng ra cc cp lectron v l trng.
B. p, ch gii phng ra cc lectron.
C. n, gii phng ra cc cp lectron v l trng.
D. n, ch gii phng ra cc l trng.
Cu 116.in trng lp chuyn tip p n ca pin quang in
A. ch y cc l trng v pha bn dn loi p.
B. y cc l trng v pha bn dn loi n v y cc lectron v pha bn dn loi p.
C. y cc l trng v pha bn dn loi p v y cc lectron v pha bn dn loi n.
D. ch y cc lectron v pha bn dn loi p.
Cu 117.RPht biu no sau y v hin tng quang dn l SAI?
241
Chng 1 Dao ng c hc
A. Bc x hng ngoi cng c th gy ra hin tng quang dn.
B. Bc sng gii hn i vi hin tng quang dn thng ln hn bc sng gii
hn nh sng lm thot electron ra khi b mt kim loi.
C. Trong hin tng quang dn c xut hin thm nhiu ht ti in l electron v l
trng.
D. Quang dn l hin tng nh sng lm gim in tr sut ca kim loi.
Cu 118.Trong pin quang in, in trng lp tip xc pn
A. ch c tc dng ngn khng cho electron khuch tn t n sang p.
B. ch c tc dng ngn khng cho l trng khuch tn t p sang n.
C. va c tc dng ngn khng cho electron khuch tn t n sang p va khng cho l
trng khuch tn t p sang n.
D. va c tc dng ngn khng cho electron khuch tn t p sang n va khng cho l
trng khuch tn t n sang p.
Cu 119.Trong pin quang in ti lp tip xc p-n, khi c mt cp electron l trng
c gii phng th
A. l trng khng dch chuyn, eletron dch chuyn v pha n
B. l trng khng dch chuyn, eletron dch chuyn v pha p
C. l trng dch chuyn v pha n cn eletron dch chuyn v pha p
D. l trng dch chuyn v pha p cn eletron dch chuyn v pha n
Cu 120.Trong pin quang in, khi cha chiu sng, in trng ti lp tip xc p-n
c tc dng
A. ngn cn electron khuch tn t bn dn n sang bn dn p.
B. ngn cn l trng khuch tn t bn dn n sang bn dn p.
C. khuyn khch electron khuch tn t bn dn n sang bn dn p.
D. khuyn khch l trng khuch tn t bn dn p sang bn dn n.
Cu 121.S pht sng ca vt no di y l s pht quang?
A. Tia la in B. H quang C. Bng n ng D. Bng n pin
Cu 122.nh sng hunh quang l nh sng:
A. tn ti mt thi gian di hn 10-8 s sau khi tt nh sng kch thch.
C. c bc sng nh hn bc sng nh sng kch thch.
D. do cc tinh th pht ra, khi c kch thch bng nh sng Mt Tri.
Cu 123.nh sng ln quang
A. c pht ra bi cht rn, cht lng ln cht kh.
C. c th tn ti trong thi gian di hn 10-8 s sau khi tt nh sng kch thch.
D. c bc sng nh hn bc sng nh sng kch thch.
Cu 124.Nu nh sng kch thch l nh sng mu lam th nh sng hunh quang
khng th l nh sng no di y?
242
A. nh sng B. nh sng lc C. nh sng lam D. nh sng chm
Cu 125.Mt cht c kh nng pht quang nh sng mu vng lc khi c kch thch
pht sng. Hi khi chiu vo cht nh sng n sc no di y th cht s pht
quang?
A. Lc B. Vng C. Da cam D.
Cu 126.S pht sng ca ngun sng no di y l s pht quang?
A. Bng n xe my. B. Hn than hng.
C. n LED. D. Ngi sao bng.
Cu 127.Trong hin tng quang-pht quang, c s hp th nh sng lm g?
A. to ra dng in trong chn khng B. thay i in tr ca vt
C. lm nng vt D. lm cho vt pht sng
Cu 128.Trong hin tng quang-pht quang, s hp th hon ton mt photon s a
n :
A. S gii phng mt electron t do.
B. S gii phng mt electron lin kt.
C. S gii phng mt cp electron v l trng.
D. S pht ra mt photon khc.
Cu 129.Hin tng quang-pht quang c th xy ra khi photon b
A. electron dn trong km hp th. B. electron lin kt trong CdS hp th.
C. phn t cht dip lc hp th. D. c electron dn v electron lin kt hp th.
Cu 130.Hy chn cu ng khi xt s pht quang ca mt cht lng v mt cht rn.
A. C hai trng hp pht quang u l hunh quang.
B. C hai trng hp pht quang u l ln quang.
C. S pht quang ca cht lng l hunh quang, ca cht rn l ln quang.
D. S pht quang ca cht lng l ln quang, ca cht rn l hunh quang.
Cu 131.Trong trng hp no di y c s quang-pht quang? Ta nhn thy
A. mu xanh ca mt bin qung co lc ban ngy.
B. nh sng lc pht ra t u cc cc tiu trn ng ni khi c nh sng n to
chiu vo.
C. nh sng ca mt ngn n ng.
D. nh sng ca mt tm knh .
Cu 132.(TN-2007)Pht biu no sau y l SAI, khi ni v hin tng quang - pht
quang?
A. S hunh quang v ln quang thuc hin tng quang - pht quang.
B. Bc sng ca nh sng pht quang bao gi cng ln hn bc sng ca nh sng
m cht pht quang hp th.
C. Khi c chiu sng bng tia t ngoi, cht lng fluorexin (cht dip lc) pht ra
nh sng hunh quang mu lc.
D. Bc sng ca nh sng pht quang bao gi cng nh hn bc sng ca nh sng
m cht pht quang hp th.
243
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 133.(TN-2007)Pht biu no sau y l SAI khi ni v s pht quang?
A. S hunh quang thng xy ra i vi cc cht lng v cht kh.
B. S ln quang thng xy ra i vi cc cht rn.
C. Bc sng ca nh sng pht quang bao gi cng ln hn bc sng ca nh sng
kch thch.
D. Bc sng ca nh sng pht quang bao gi cng nh hn bc sng ca nh sng
kch thch.
Cu 134.Khi c chiu sng bng tia t ngoi, cht lng fluorexin (cht dip lc)
pht ra nh sng
A. hunh quang mu lc B. ln quang mu lc
C. hunh quang mu D. ln quang mu
Cu 135.Pht biu no sau y l ng khi ni v hin tng quang pht quang?
A. Hin tng quang pht quang l hin tng mt s cht pht sng khi b nung
nng.
B. Hunh quang l s pht quang ca cht rn, nh sng pht quang c th ko di mt
khong thi gian no sau khi tt nh sng kch thch.
C. nh sng pht quang c tn s ln hn nh sng kch thch.
D. S pht sng ca n ng l hin tng quang pht quang.
Cu 136.Nu dng nh sng kch thch mu lc th nh sng hunh quang pht ra
khng th l
A. cam B. C. vng D. lam
Cu 137.Trong hin tng quang-pht quang l thi gian pht quang l khong thi
gian t lc
A. bt u chiu nh sng kch thch n lc c nh sng pht quang.
B. ngng chiu nh sng kch thch cho n lc ngng pht nh sng pht quang.
C. nguyn t hoc phn t chuyn t mc kch thch v mc c bn.
D. nguyn t hoc phn t chuyn t mc kch thch v mc c bn sau khi va chm
vi nguyn t hoc phn t khc.
Cu 138.S pht sng con om m l
A. quang-pht quang. B. ha-pht quang.
C. s pht sng thng thng khng phi l s pht quang. D. in-pht quang.
Cu 139.S pht quang mn hnh tivi l
A. quang-pht quang. B. ha-pht quang.
C. s pht sng thng thng khng phi l s pht quang. D. in-pht quang.
Cu 140.RCht ln quang KHNG c s dng
A. u cc cc ch gii ng B. mn hnh tivi
C. o bo h lao ng ca cng nhn v sinh ng ph D. cc bin bo giao thng
Cu 141.S pht sng ca vt no di y l s pht quang?
A. Cc sao B. H quang in
244
C. Bng n trn khi sng D. Bng n ng khi sng
ti a su phtn.
x ti a hai phtn.
quang ph.
quang ph.
Cu 143.Chn phng n SAI vi ni dung gi thuyt Bo khi ni v nguyn t hir?
Nu ch c mt nguyn t hir ang trng thi
A. trng thi c bn nu hp th c nng lng thch hp n s chuyn ln trng thi
c nng lng cao hn.
B. kch thch th hai nu sau n chuyn v trng thi c bn th n bc x ti a hai
phtn.
C. kch thch n ch c kh nng bc x nng lng m khng c kh nng hp th
nng lng.
D. c bn n ch c kh nng hp th nng lng m khng c kh nng bc x nng
lng.
A. kch thch th nht sau n bc x mt phtn.
B. kch thch th hai sau n bc x ti a hai phtn.
C. kch thch th hai sau n bc x ti a ba phtn.
D. c bn n khng c kh nng bc x nng lng.
Cu 145.Khi kh hidro trng thi c bn hp th photon ng vi bc sng v
chuyn ln trng thi kch thch th hai. Sau khi kh s bc x
A. ch mt loi photon vi bc sng .
B. hai loi photon trong c mt loi photon vi bc sng .
C. ba loi photon trong c mt loi photon vi bc sng .
D. ba loi photon trong khng c photon vi bc sng .
Cu 146.Khi tng hiu in th gia hai cc ng Rn ghen th
A. tc tia Rnghen tng ln do tn s tia Rn ghen tng.
B. tc tia Rnghen gim xung do bc sng tia Rn ghen gim.
C. bc sng ngn nht ca tia Rnghen s cng gim.
D. tc tia Rnghen tng ln do tc chm electron tng.
Cu 147.Bc sng min ca tia Rn-ghen do ng Rn-ghen pht ra
A. ph thuc vo s electron n i m cc trong mt n v thi gian.
245
Chng 1 Dao ng c hc
B. cng ngn khi nhit lng Q m i m cc hp th cng nhiu.
C. ph thuc vo bc sng ca nh sng chiu vo i m cc.
D. cng ngn khi hiu in th gia hai cc trong ng cng ln.
Cu 148.Trong mt ng tia X (ng Cu-lt-gi), hiu in th gia ant v catt l U.
Bc sng nh nht ca tia X pht ra
A. t l thun vi U B. t l nghch vi U
C. t l thun vi U2 D. t l nghch vi U2
Cu 149.Mu nguyn t Bo khc mu nguyn t Rdpho im no sau y?
A. Trng thi c nng lng n nh.
B. M hnh nguyn t c ht nhn.
C. Hnh dng qu o ca electron.
D. Biu thc lc ht gia ht nhn v electron.
Cu 150.Pht biu no sau y l SAI vi ni dung hai gi thuyt ca Bo?
A. Nguyn t c nng lng xc nh khi nguyn t ang nm trng thi dng.
B. Trong cc trng thi dng, nguyn t khng bc x hay hp th nng lng.
C. Khi chuyn t trng thi dng c mc nng lng cao sang trng thi dng c mc
nng lng thp, nguyn t s hp th mt phtn.
D. Trng thi dng l trng thi m nguyn t c mc nng lng hon ton xc nh.
Cu 151.Trong quang ph vch hir c
A. nhiu dy. B. 3 dy. C. 2 dy. D. 4 dy.
Cu 152.Xt quang ph vch ca nguyn t hir, mt bc x thuc dy Laman c
bc sng 1 v mt bc x thuc dy Banme c bc sng 2 . Kt lun no ng?
A. Phtn ng vi bc sng 1 c nng lng nh hn phtn ng vi bc sng 2 .
B. Bc x 1 thuc vng t ngoi cn bc x 2 thuc vng nh sng nhn thy.
C. C hai bc x ni trn u c th gy ra hin tng quang in cho CdS.
D. Bc x 1 thuc vng hng ngoi, cn bc x 2 thuc vng nh sng nhn thy
hoc thuc vng t ngoi.
Cu 153.Xt quang ph vch ca nguyn t hir, mt bc x thuc dy Laman c
bc sng 1 , mt bc x thuc dy Banme c bc sng 2 v mt bc x thuc dy
Pasen c bc sng 3 . Kt lun no ng?
A. Bc sng 1 c th ln hn bc sng 2 .
B. Phtn vi 3 v phtn ng vi 2 khng th bay cng hng.
C. Bc x 3 c th gy ra hin tng quang in cho Ge.
D. Bc x 2 thuc vng nh sng nhn thy.
Cu 154.Cc vch trong dy Laiman thuc vng no trong cc vng sau?
A. Vng hng ngoi. B. Vng t ngoi.
C. Vng nh sng nhn thy. D. Vng nh sng nhn thy v vng t ngoi.
Cu 155.Cc vch trong dy Pasen thuc vng no trong cc vng sau?
A. Vng hng ngoi. B. Vng t ngoi.
246
C. Vng nh sng nhn thy. D. Vng nh sng nhn thy v vng t ngoi.
Cu 156.Dy quang ph vch ca hydr cc vch nm trong vng kh kin thuc l
A. Dy Pasen B. Dy Laiman C. Dy Banme D. Dy Banme v Pasen
Cu 157.Trong quang ph ca nguyn t hidro, cc vch trong dy Laiman c to
thnh khi electron chuyn ng t cc qu o bn ngai v qu o:
A. K. B. L. C. M. D. N.
Cu 158.Vn dng mu nguyn t Bo, gii thch c quang ph vch ca:
A. nguyn t hir, nguyn t hli. B. nguyn t hir, nguyn t natri,..
C. nguyn t hir, v cc in tng t. D. Ch nguyn t hir.
Cu 159.Trong quang ph vch hir, bn vch nm trong vng nh sng trng thy
c mu l
A. , cam, chm, tm. B., lam, chm, tm.
C. , cam, lam, tm. D., cam, vng, tm.
Cu 160.Vi nguyn t Hir khi nguyn t ny b kch thch, electron chuyn ln qu
o M th khi chuyn v trng thi c bn n c th pht ra s bc x l :
A. 3 bc x. B. 4 bc x. C. 2 bc x. D. 1 bc x.
Cu 161.Thi gian tn ti trng thi kch thch vo c
A. 10 ns. B. 1000 s. C. 10 s. D. 1 s.
Cu 162.Vch H () trong quang ph vch hir ng vi s dch chuyn:
A. N L. B. M L. C. O L. D. P L.
Cu 163.Vch H (lam) trong quang ph vch hir ng vi s dch chuyn:
A. N L. B. M L. C. O L. D. P L.
Cu 164.Vch H (chm) trong quang ph vch hir ng vi s dch chuyn:
A. N L. B. M L. C. O L. D. P L.
Cu 165.Vch H (tm) trong quang ph vch hir ng vi s dch chuyn:
A. N L. B. M L. C. O L. D. P L.
Cu 166.Vch c bc sng di nht ca dy Laiman trong quang ph vch hir ng
vi s dch chuyn:
A. N K. B. L K. C. O K. D. P K.
Cu 167.Vch c bc sng ngn nht ca dy Laiman trong quang ph vch hir
ng vi s dch chuyn:
A. N K. B. M K. C. K. D. P K.
Cu 168.Vch c bc sng di nht ca dy Banme trong quang ph vch hir ng
vi s dch chuyn:
A. L. B. M L. C. O L. D. P L.
Cu 169.Vch c bc sng ngn nht ca dy Banme trong quang ph vch hir
ng vi s dch chuyn:
A. N L. B. M L. C. L. D. P L.
247
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 170.Vch c bc sng di nht ca dy Pasen trong quang ph vch hir ng
vi s dch chuyn:
A. M B. N M C. O M D. P M
Cu 171.Vch c bc sng ngn nht ca dy Pasen trong quang ph vch hir ng
vi s dch chuyn:
A. M. B. N M. C. O M. D. P M.
Cu 172.Tia laze KHNG c c im no di y
A. n sc cao B. nh hng cao
C. Cng ln D. Cng sut ln
Cu 173.Trong laze rubi c s bin i ca dng nng lng no di y thnh
quang nng?
A. in nng B. C nng C. Nhit nng D. Quang nng
Cu 174.Hiu sut ca mt laze
A. nh hn 1 B. bng 1 C. ln hn 1 D. rt ln so vi 1
Cu 175.S pht x cm ng l g? l s pht
A. ra phtn bi mt nguyn t.
B. x ca mt s nguyn t trng thi kch thch di tc dng ca mt in t
trng c cng tn s.
C. x ng thi ca hai nguyn t c tng tc ln nhau.
D. x ca mt nguyn t trng thi kch thch, nu hp th thm mt phtn c cng
tn s.
Cu 176.Chn phng n SAI. Khi mt phtn bay n gp mt nguyn t th c th
gy ra nhng hin tng no di y?
A. Khng c tng tc g.
B. Hin tng pht x t pht ca nguyn t.
C. Hin tng pht x cm ng, nu nguyn t trng thi kch thch v phtn c tn
s ph hp.
D. Hin tng hp th nh sng, nu nguyn t trng thi c bn v phtn c tn s
ph hp.
Cu 177.Gi E K , E L , E M , E N ln lt l 4 mc nng lng trong trng thi dng thp
nht ca nguyn t hidro. Mt nguyn t hir ang mc kch thch N. Mt phtn
c nng lng bay qua. Phtn no di y s KHNG gy ra s pht x cm ng
ca nguyn t?
A. = E N E M B. = E N E L C. = E N E K D. = E L E K
Cu 178.Mt phtn c nng lng 1,79 eV bay qua hai nguyn t c mc kch thch
1,79 eV, nm trn cng phng ca phtn ti. Cc nguyn t ny c th trng thi
c bn hoc trng thi kch thch. Gi x l s phtn c th thu c sau , theo
phng ca phton ti. Hy ch ra p s SAI.
A. x = 0 B. x = 1 C. x = 2 D. x = 3
248
Cu 179.Mu ca rubi do ion no pht ra?
A. Ion nhm B. Ion xi C. Ion crm D. Cc ion khc
Cu 180.(TN-2007)c im no sau y khng phi ca tia laze?
A. C tnh nh hng cao B. Khng b khc x khi i qua lng knh
C. C tnh n sc cao D. C mt cng sut ln (cng mnh)
Cu 181. c chm tia laze, ngi ta cho cc photon truyn qua li mi trng hot
tnh nhiu ln. Mi trng hot tnh l mi trng
A. trong sut hon ton B. c s o ln mt trng thi
C. hp th photon nhiu D. hu nh khng tng tc vi photon
Cu 182.Nu dng mt n kch thch cc nguyn t th cng sut ca n phi
ln mi m bo c s o ln mt . Cng sut ti thiu ca n ny gi l
A. bc x cc tiu B. cng sut cc tiu laze
C. ngng pht D. ngng trn
Cu 183.Tia laze khng c
A. Mu trng B. Cng cao
C. n sc cao D. nh hng cao
Cu 184.Chn cu ng:
A. Nguyn tc pht quang ca laze da trn vic ng dng hin tng pht x cm
ng.
B. Tia laze c nng lng ln v bc sng ca tia laze rt nh.
C. Tia laze c cng ln v c tnh n sc cao.
D. Tia laze c tnh nh hng rt cao nhng khng kt hp (khng cng pha).
Cu 185.Tm pht biu SAI lin quan n tia laze:
Cu 186.Chn cu SAI khi ni v laze
A. Nguyn tc pht quang ca laze da trn vic ng dng hin tng pht x cm
ng.
B. Trong laze rubi c s bin i in nng thnh quang nng.
C. c chm tia laze, ngi ta cho cc photon truyn qua li mi trng hot tnh
nhiu ln.
D. Tia laze gy ra hin tng quang in vi mt s kim loi.
Cu 187.Chiu mt chm tia laze vo khe ca my quang ph, ta s thu c
A. quang ph vch pht x c nhiu vch.
B. quang ph vch pht x ch c mt vch.
C. quang ph lin tc.
D. quang ph vch hp th ch c mt vch.
Cu 188.Chm tia laze khi truyn qua cc mi trng th n lun lun l
249
Chng 1 Dao ng c hc
A. chm sng phn k. B. chm sng kt hp.
C. chm sng song song. D. chm sng hi t.
Cu 189.Chn phng n SAI khi ni v ng dng ca tia laze. Tia laze ng dng
A. trong thng tin lin lc v tuyn.
B. phu thut mt, cha mt s bnh ngoi da.
C. gy ra phn ng nhit hch.
D. kim tra l hng, cc bt kh trong phi c.
Cu 190.Mt phtn nh sng i t chn khng vo bn trong mt khi thu tinh.
Nng lng ca phtn trong khi thu tinh
Cu 191.Gii hn quang in ca mi kim loi l
A. bc sng di nht ca bc x chiu vo kim loi m gy ra c hin tng
quang in.
B. bc sng ngn nht ca bc x chiu vo kim loi m gy ra c hin tng
quang in.
C. cng nh nht dng bt electron ra khi b mt kim loi .
D. cng ln nht dng bt electron ra khi b mt kim loi .
Cu 192.Xt 3 mc nng lng E K , E L v E M ca nguyn t hir. Mt photon c
nng lng bng hiu E M E K bay n gp nguyn t ny. Khi , nguyn t s
A. khng hp th photon.
B. hp th photon nhng khng chuyn trng thi.
C. hp th photon v chuyn t K ln L ri ln M.
D. c th hp th photon v chuyn t K ln M.
Cu 193.Hin tng no di y khng th hin tnh cht ht ca nh sng?
A. Hin tng quang in ngoi.
B. Hin tng quang in trong.
C. Hin tng tn sc, to thnh quang ph lin tc ca nh sng trng.
D. Hin tng to thnh quang ph vch ca nguyn t hir.
A. kch thch th nht sau n bc x mt phtn.
B. kch thch th hai sau n bc x ti a hai phtn.
C. kch thch th hai sau n bc x ti a ba phtn.
D. c bn n khng c kh nng bc x nng lng.
Cu 195.Theo thuyt photon v nh sng th
A. nng lng ca mi photon u bng nhau.
250
B. nng lng ca mt photon ca mt nh sng n sc t l nghch vi bc sng ca
nh sng .
C. tc ca ht photon gim dn khi n i xa dn ngun nh sng.
D. nng lng ca photon trong chn khng gim i khi n i xa dn ngun sng.
Cu 196.Lng t nh sng l nng lng
A. ca mi photon m nguyn t, phn t trao i vi chm bc x.
B. nh nht m mt electron, nguyn t hay phn t c th c c.
C. nguyn t khng th chia ct c.
D. nh nht c th o c bng thc nghim.
Cu 197.Pht biu no sau y sai khi ni v phtn?
A. Cc phtn ca cng mt nh sng n sc th mang cng mt nng lng.
B. Tc ca cc phtn trong chn khng l 3.108m/s.
C. Nng lng ca mi phtn ca cc nh sng n sc khc nhau lun bng nhau.
D. Mi phtn mang mt nng lng xc nh.
Cu 198.Theo quan im ca thuyt lng t nh sng, pht biu no sau y l khng
ng?
A. Chm nh sng l mt dng ht, mi ht l mt photon mang nng lng.
B. Cng chm sng t l thun vi s photon trong chm.
C. Khi nh sng truyn i cc photon nh sng c nng lng khng i, khng ph
thuc khong cch n ngun sng.
D. Cc photon c nng lng bng nhau v chng lan truyn vi vn tc bng nhau.
ti a su phtn.
x ti a hai phtn.
quang ph.
quang ph.
Cu 200.iu khng nh no sau y l sai khi ni v bn cht ca nh sng?
A. nh sng c lng tnh sng ht.
B. Khi nh sng c bc sng cng ngn th tnh cht ht cng th hin r, tnh cht
sng cng t th hin.
C. Khi tnh cht ht th hin r nt, ta d quan st hin tng giao thoa ca nh sng.
D. Khi nh sng c bc sng cng ngn th kh nng m xuyn cng mnh.
Cu 201.Pht biu no sau y sai?
A. Tia hng ngoi gy ra hiu ng quang in mt s cht bn dn.
B. Tia t ngoi c bc sng trong khong t 109m n 380nm.
C. Tia X l cc bc x mang in tch.
251
Chng 1 Dao ng c hc
D. Tia X tc dng mnh m ln knh nh.
Cu 202.Pht biu no sau y l ng khi ni v hin tng quang pht quang?
A. Hin tng quang pht quang l hin tng mt s cht pht sng khi b nung nng.
B. Hunh quang l s pht quang ca cht rn, nh sng pht quang c th ko di mt
khong thi gian no sau khi tt nh sng kch thch.
C. nh sng pht quang c tn s ln hn nh sng kch thch.
D. S pht sng ca n ng l hin tng quang pht quang.
Cu 203.nh sng ln quang l nh sng
A. c pht ra bi cc cht rn, cht lng v cht kh.
B. c bc sng nh hn bc sng ca nh sng kch thch.
C. c pht ra khi mt cht rn b nung nng.
D. c th tn ti trong thi gian di hn 108 s sau khi nh sng kch thch.
A. Hin tng in tr ca cht bn dn gim khi b nung nng gi l hin tng
quang dn.
B. Hin tng quang dn l hin tng dn in bng cp quang.
C. Pin quang in l thit b thu nhit ca nh sng Mt Tri.
D. Hin tng nh sng gii phng cc electron lin kt cho chng tr thnh cc
electron dn gi l hin tng quang in trong.
A. l hin tng electron hp th photon c nng lng ln bt ra khi khi cht.
B. hin tng electron chuyn ng mnh hn khi hp th photon.
C. c th xy ra vi nh sng c bc sng bt k.
D. xy ra vi cht bn dn khi nh sng kch thch c tn s ln hn mt tn s gii
hn.
Cu 206.Quang in tr c ch to t
A. cht bn dn v c c im l dn in km khi khng b chiu sng v tr nn dn
in tt khi c chiu sng thch hp.
B. kim loi v c c im l in tr sut ca n tng khi c nh sng thch hp chiu
vo.
C. cht bn dn v c c im l dn in tt khi khng b chiu sng v tr nn dn
in km khi c chiu sng thch hp.
D. kim loi v c c im l in tr sut ca n gim khi c nh sng thch hp chiu
vo.
Cu 207.Gii hn quang in ca mi kim loi l
A. bc sng di nht ca bc x chiu vo kim loi m gy ra c hin tng
quang in.
B. bc sng ngn nht ca bc x chiu vo kim loi m gy ra c hin tng
quang in.
C. cng nh nht dng bt electron ra khi b mt kim loi .
252
D. cng ln nht dng bt electron ra khi b mt kim loi .
Cu 208.Gii hn quang in ca cc kim loi nh bc, ng, km, nhm... nm trong
vng bc x no?
A. C ba vng bc x ni. B. Tia hng ngoi.
C. Tia t ngoi. D. nh sng nhn thy.
Cu 209.Nu chiu mt chm tia hng ngoi vo tm km tch in m th
A. tm km mt dn in tch m. B. tm km tr nn trung ho in.
C. in tch m ca tm km khng i. D. tm km mt dn in tch dng.
Cu 210.Hin tng no sau y khng lin quan n tnh cht lng t ca nh sng.
A. S hnh thnh dng in dch. B. Cc phn ng quang ho.
C. S pht quang ca cc cht. D. S to thnh quang ph vch.
Cu 211.Chn phng n SAI khi ni v pin quang in.
A. Mt trn cng ca pin quang in l mt lp kim loi mng trong sut vi nh sng.
B. Mt di cng ca pin quang in l mt kim loi.
C. Cc lp kim loi mt trn v mt di ca pin quang in ng vai tr l cc in
cc.
D. Lp tip xc pn hnh thnh gia hai bn dn vi hai lp kim loi mt trn v
di ca pin quang in.
Cu 212.Chn pht biu sai?
A. Quang in tr v pin quang in hot ng da vo hin tng quang in trong.
B. Laze bn dn hot ng da vo hin tng quang in trong.
C. L trng v electron dn cng tham gia dn in trong cht quang dn.
D. Nhiu cht quang dn c gii hn quang dn nm trong vng hng ngoi.
Cu 213.Tm pht biu sai? Quang ph vch pht x ca cc cht khc nhau th khc
nhau v
A. mu sc cc vch ph. B. s lng cc vch ph.
C. sng t khi gia cc vch ph. D. b rng cc vch ph.
Cu 214.iu no sau y khng ph hp vi thuyt lng t nh sng?
A. Cc ht nh sng l nhng phtn bay vi tc khng i 3.108m/s.
B. Vi mi nh sng n sc, cc phtn u ging nhau.
C. Phtn ch tn ti trong trng thi chuyn ng.
D. Mi ln nguyn t pht x nh sng th n pht ra mt phtn.
Cu 215. th ca i lng X ph thuc vo i lng Y no di y s l ng
thng?
A. X l nng lng ca phtn cn Y l bc sng ca bc x in t.
B. X l ng nng cn Y l vn tc ca electron quang in.
C. X l nng lng ca phtn cn Y l tn s ca bc x in t tng ng.
D. X l bn knh qu o dng ca nguyn t hiro cn Y l cc s nguyn lin tip.
Cu 216.Chiu cc chm bc x c bc sng 0,29.10 m vo hai qu cu A v B tch
-6
in m. Qu cu A lm bng ng m bc pha ngoi,cn qu cu B lm bng bc

253
Chng 1 Dao ng c hc
m ng pha ngoi. in tch ca qu cu no b thay i? Gii hn quang in ca
ng v bc ln lt l 0,3.10-6 m v 0,26.10-6 m.
A. C A v B. B. khng qu cu no.
C. Ch A. D. Ch B.
Cu 217.Hin tng thc nghim no sau y chng t nng lng bn trong nguyn
t nhn cc gi tr gin on?
A. Quang ph do n dy tc pht ra.
B. Quang ph do hi long ca Natri b t nng sng.
C. Hin tng quang in.
D. Hin tng phng x.
254
Chng 1 Dao ng c hc
Chng 7. HT NHN NGUYN T
A. Tm tt l thuyt
I. TNH CHT V CU TO HT NHN
1. Cu to ht nhn
a. Kch thc ht nhn
- Ht nhn tch in dng +Ze (Z l s th t trong bng tun hon).
- Kch thc ht nhn rt nh, nh hn kch thc nguyn t 104 105 ln.
b. Cu to ht nhn
- Ht nhn c to thnh bi cc nucln.
+ Prtn (p), in tch (+e).
+ Ntrn (n), khng mang in.
- S prtn trong ht nhn bng Z (nguyn t s).
- Tng s nucln trong ht nhn k hiu A (s khi).
- S ntrn trong ht nhn l A Z.
c. K hiu ht nhn
A
- Ht nhn ca nguyn t X c k hiu: Z
X
- K hiu ny vn c dng cho cc ht s cp: 11 p , 01n , 0
1
e .
d. ng v
- Cc ht nhn ng v l nhng ht nhn c cng s Z, khc nhau s A.
- V d: hir c 3 ng v
Hir thng 11H (99,99%) ; Hir nng 12 H , cn gi l t ri 12 D (0,015%); Hir siu
nng 13 H , cn gi l triti 31T , khng bn, thi gian sng khong 10 nm.
2. Khi lng ht nhn
a. n v khi lng ht nhn
12
- n v u c gi tr bng 1/12 khi lng nguyn t ca ng v 6
C ; 1u = 1,6055.10-
27
kg
b. Khi lng v nng lng ht nhn
- Theo Anh-xtanh, nng lng E v khi lng m tng ng ca cng mt vt lun
lun tn ti ng thi v t l vi nhau, h s t l l c2 : E = mc2, c: vn tc nh sng
trong chn khng (c = 3.108m/s).
1uc2 = 931,5 MeV 1u = 931,5 MeV/c2
MeV/c2 c coi l 1 n v khi lng ht nhn.
- Ch :
256
+ Mt vt c khi lng m 0 khi trng thi ngh th khi chuyn ng vi vn tc v,
m0
khi lng s tng ln thnh m vi m = .
v2
1 2
c
Trong m 0 khi lng ngh v m l khi lng ng.
2 m0 c 2
E mc
+ Nng lng ton phn:= = . Trong : E 0 = m 0 c2 gi l nng lng
2
v
1
c2
ngh.
+ W d = E E 0 = (m - m 0 )c2 chnh l ng nng ca vt.
II. NNG LNG LIN KT CA HT NHN. PHN NG HT NHN
1. Lc ht nhn
+ Lc ht nhn (lc tng tc mnh) l mt loi lc truyn tng tc gia cc nucln
trong ht nhn.
+ Lc ht nhn ch pht huy tc dng trong phm vi kch thc ht nhn (10-15m).
2. Nng lng lin kt ca ht nhn
a. ht khi
- Khi lng ca mt ht nhn lun lun nh hn tng khi lng ca cc nucln to
thnh ht nhn .
- chnh lch khi lng gi l ht khi ca ht nhn: m = Zm p + (A Z)m n
mX
b. Nng lng lin kt
Wlk= Zm p + ( A Z )mn mX c 2 Hay Wlk = mc 2

- Nng lng lin kt ca mt ht nhn c tnh bng tch ca ht khi ca ht
nhn vi tha s c2.
c. Nng lng lin kt ring
Wlk
- Nng lng lin kt ring, k hiu , l thng s gia nng lng lin kt W lk v
A
s nucln A.
- Nng lng lin kt ring c trng cho mc bn vng ca ht nhn.
3. Phn ng ht nhn
a. nh ngha v c tnh
- Phn ng ht nhn l qu trnh bin i ca cc ht nhn.
+ Phn ng ht nhn t pht
- L qu trnh t phn r ca mt ht nhn khng bn vng thnh cc ht nhn khc.
+ Phn ng ht nhn kch thch
- Qu trnh cc ht nhn tng tc vi nhau to ra cc ht nhn khc.
257
Chng 1 Dao ng c hc
b. Cc nh lut bo ton trong phn ng ht nhn
+ Bo ton in tch.
+ Bo ton s nucln (bo ton s A).
+ Bo ton nng lng ton phn.
+ Bo ton ng lng.
c. Nng lng phn ng ht nhn
- Phn ng ht nhn c th to nng lng hoc thu nng lng: E = (m trc - m sau )c2
+ Nu E > 0 phn ng to nng lng:
+ Nu E < 0 phn ng thu nng lng.
III. PHNG X
1. Hin tng phng x
a. nh ngha
+ Hin tng mt ht nhn khng b vng t pht phn r, pht ra cc tia phng x v
bin i thnh ht nhn khc l hin tng phng x.
+ Qu trnh phn r phng x ch do cc nguyn nhn bn trong gy ra v hon ton
khng chu tc ng ca cc yu t thuc mi trng ngoi nh nhit , p sut
+ Ngi ta quy c gi ht nhn phng x l ht nhn m v ht nhn sn phm phn
r l ht nhn con.
b. Cc dng phng x
A4
+ Phng x :
A
Z
X Z 2
Y + 24 He . Dng rt gn: ZA X

AZ42Y
- Tia l dng ht nhn 24 He chuyn ng vi vn tc 2.107 m/s. i c chng vi
cm trong khng kh v chng vi m trong vt rn.
+ Phng x -
- Tia - l dng lectron ( 10 e ):
A
Z
X A
Z +1
Y + 10 e + 00 .

A
Dng rt gn: Z
X Z +A1Y
+ Phng x +
- Tia + l dng pzitron ( 10 e ):
A
Z
X Y + 10 e + 00 .
A
Z 1
+
A
Dng rt gn: Z
X Z A1Y
* Tia - v + chuyn ng vi tc c, truyn c vi mt trong khng kh v vi
mm trong kim loi.
* Trong phng x + cn c ht ntrino v trong phng x - cn c phn ht ca
ntrino
+ Phng x : E 2 E 1 = hf
- Phng x l phng x i km phng x , - v +.
- Tia i c vi mt trong btng v vi cm trong ch.
258
2. nh lut phng x
a. c tnh ca qu trnh phng x
+ C bn cht l mt qu trnh bin i ht nhn.
+ C tnh t pht v khng iu khin c.
+ L mt qu trnh ngu nhin. V vy phi kho st s bin i thng k ca mt s
ln ht nhn phng x.
b. nh lut phn r phng x
- Xt mt mu phng x ban u.
+ N 0 s ht nhn ban u.
t
+ N s ht nhn cn li sau thi gian t: N = N 0 e
Trong l mt hng s dng gi l hng s phn r, c trng cho cht phng x
ang xt.
c. Chu k bn r (T)
- Chu k bn r l thi gian qua s lng cc ht nhn cn li 50% (ngha l phn r
ln 2 0,693
T
50%) := =

N0
- Lu : Sau thi gian t = xT th s ht nhn phng x cn li l: N =
2x
d. phng x (H)
c trng cho tnh phng x mnh hay yu ca mt lng cht phng x,
ngi ta dng i lng gi l phng x (hay hot phng x), c xc nh
bng s ht nhn phn r trong mt giy. phng x c trng cho tc phn r.
n v o phng x c tn gi l becren, k hiu Bq, bng mt phn r/giy. Trong
thc t, ngi ta cn dng mt n v khc, c tn l curi, k hiu Ci: 1Ci = 3,7.1010
Bq, xp x bng phng x ca mt gam rai.
V s ht nhn ca mt lng cht phng x gim dn, nn phng x H ca
cht phng x cng gim theo thi gian. Nu N l s ht nhn b phn r trong
khong thi gian t, ta c:
N
t
H= = N 0 e t =
N0 2 T H =
N
t
phng x ca mt lng cht phng x ti thi im t bng tch ca hng
s phng x v s lng ht nhn phng x cha trong lng cht thi im t.
phng x ban u: H o = N 0 .
Nh vy, ta c: H = H 0 e-t
phng x ca mt lng cht phng x gim theo thi gian theo cng quy
lut hm s m ging nh s ht nhn (s nguyn t) ca n:
259
Chng 1 Dao ng c hc
H = N
H 0 e t
H =
0
H = N 0
Ch :
+ Ngi ta hay dng cc c ca curi: 1 mCi = 10-3 Ci, 1 Ci = 10-6 Ci.
+ Trong thm d a cht, ngi ta cn dng n v picocuri (1 pCi = 10-12 Ci) so
snh phng x rt nh ca t t nhin.
+ C th chng ta c tnh phng x. Cc php o cho thy: mt ngi c khi lng 70
kg c phng x trung bnh 1,2.104 Bq trong ch yu l s phng x do kali K40
(4,5.103 Bq) v do cacbon C14 (3,7.103 Bq).
IV. NG V PHNG X V CC NG DNG
1. ng v phng x nhn to.
Ngoi cc ng v phng x c sn trong thin nhin, gi l ng v phng x
t nhin, ngi ta cng ch to c nhiu ng v phng x, gi l ng v phng
x nhn to.
Nm 1934, hai ng b Gi-li- Quy-ri dng ht bn ph mt l nhm, ln
u tin to ra c ng v phng x nhn to phtpho
30
15 P c tnh phng x +
( 24 + 13
27
Al 15
30
P + 01n; 15
30
P 1430 Si + 10 e + 00 ). T n nay, ngi ta to ra
c hng nghn ng v phng x nhn to nh cc phn ng ht nhn.
Ch :
+Phn ng ht nhn ph bin nht l phn ng trong c mt ht nh A (gi l n)
tng tc vi ht nhn B (gi l bia) v sn phm cng l mt ht nh D v mt ht
nhn C : A + B C + D (3)
Cc ht C v D c th l nucln, phtn
+C nhng ph ng ht nhn xy ra trong thin nhin. Chng hn, do tc dng ca cc
tia v tr, cc tng thp ca kh quyn Tri t c mt lng nh cacbon phng x
C c to ra ( 01n + 147 N 146 C + 11H ).
14
+Phtpho trong thin nhin l ng v bn P31. Phtpho cn mt ng v phng x na

l P32 phng x (-).
+Bng phn ng ht nhn nhn to ngi ta ko di bng tun hon Meneleep v
to ra cc nguyn t vt urani c Z > 92. Tt c cc nguyn t ny u l nguyn t
phng x, trong quan trng nht l cht plutni, Z = 94, v l nhin liu ht nhn.
+Cc ng v phng x nhn to thng thy thuc loi phn r v . Ngi ta to
ra c nhiu ng v phng x mi cho cc nguyn t ha hc trong Bng tun hon
Men--l-p. Cc ng v phng x ca mt nguyn t ha hc c cng tnh cht ha
hc nh ng v bn ca nguyn t .
2. Cc ng dng ng v phng x
Cc ng v phng x t nhin hoc nhn to c nhng ng dng rt a dng.
a. Phng php nguyn t nh du
260
+ Trc ht, phi k n ng dng ca chng trong Y hc, sinh hc, ha hc... Ngi
ta a cc ng v phng x khc nhau vo trong c th theo di s thm nhp v di
chuyn ca cc nguyn t nht nh trong c th ngi chng c gi l nguyn t
nh du ; ta s nhn din c chng nh cc thit b ghi bc x. Nh phng php
nguyn t nh du, ngi ta c th bit c chnh xc nhu cu vi cc nguyn t
khc nhau ca c th trong tng thi k pht trin ca n v tnh trng bnh l ca cc
b phn khc nhau ca c th, khi tha hoc thiu nhng nguyn t no .
+ Mun theo di s dch chuyn ca cht ln trong mt ci cy, ngi ta cho mt t ln
phng x P32 vo phn ln thng P31. V mt sinh l thc vt th hai ng v ny
tng ng v c v in t ging nhau, nhng ng v P32 l cht phng x - nn ta
d dng theo di s dch chuyn ca n, cng l ca cht ln ni chung. cng l
phng php cc nguyn t nh du c dng rng ri trong sinh hc.
b. ng v C14, ng h Tri t
+ Cc nh kho c hc s dng phng php xc nh tui theo lng cacbon 14
xc nh nin i ca cc c vt gc sinh vt khai qut c.
Cacbon c ba ng v chnh: C12 (ph bin nht) v C13 l bn, C14 l cht phng x
-. C14 c to ra trong kh quyn v thm nhp vo mi vt trn Tri t. N c chu
k bn r 5730 nm. S phn r ny cn bng vi s to ra, nn t hng vn nm nay,
mt C14 trong kh quyn khng i: c 1012 nguyn t cacbon th c mt nguyn t
C14. Mt cy cn sng, cn qu trnh quang hp, th cn gi t l trn trong cc thnh
phn ch cacbon ca n. Nhng nu cy cht, th n khng trao i g vi khng kh
na, C14 vn phn r m khng c b li, nn t l ca n s gim, sau 5730 nm ch
cn mt na; phng x H ca n cng gim tng ng. o phng x ny th tnh
c thi gian tri qua t khi cy cht. ng vt n thc vt nn t l C14 : C trong
c th cng gim nh trn sau khi cht. V vy, c th xc nh tui cc mu xng
ng vt tm c trong cc di ch bng phng php ny. Phng php ny cho php
tnh c cc khong thi gian t 5 n 55 th k.
c. ng dng tia gama
+ Cht cban 27 60Co pht ra tia c kh nng xuyn su ln nn c dng tm
khuyt tt trong cc chi tit my (phng php tng t nh dng tia X chp nh
cc b phn trong c th), bo qun thc phm (v tia dit cc vi khun), cha bnh
ung th v.v
V. PHN NG PHN HCH
1. C ch ca phn ng phn hch
a. Phn ng phn hch l g?
- L s v ca mt ht nhn nng thnh 2 ht nhn trung bnh (km theo mt vi
ntrn pht ra).
b. Phn ng phn hch kch thch
-Ch xt cc phn ng phn hch ca cc ht nhn: 92 U235; 92 U238; 94 Pu239.
261
Chng 1 Dao ng c hc
n + X X* Y + Z + kn (k = 1, 2, 3)
- Qu trnh phn hch ca X l khng trc tip m phi qua trng thi kch thch X*.
2. Nng lng phn hch
- Xt cc phn ng phn hch:
1 235 236
0
n+ U
92
U * 95
92 39
Y + 138
53
I + 3 01n , 01n + 235
92
U U * 139
236
92 54
95
Xe + 38 Sr + 2 01n
a. Phn ng phn hch to nng lng
235
- Phn ng phn hch U l phn ng phn hch to nng lng, nng lng gi
92
l nng lng phn hch.

235
- Mi phn hch U ta nng lng 200 MeV.
92
b. Phn ng phn hch dy chuyn

- Gi s sau mi phn hch c k ntrn c gii phng n kch thch cc ht nhn
235
92
U to nn nhng phn hch mi.
- Sau n ln phn hch, s ntrn gii phng l kn v kch thch kn phn hch mi.
+ Khi k < 1: phn ng phn hch dy chuyn tt nhanh.
+ Khi k = 1: phn ng phn hch dy chuyn t duy tr, nng lng pht ra khng i.
+ Khi k > 1: phn ng phn hch dy chuyn t duy tr, nng lng pht ra tng nhanh,
c th gy bng n.
235 239
- Khi lng ti hn ca 92
U vo c 15kg, 94
Pu vo c 5 kg.
c. Phn ng phn hch c iu khin
- c thc hin trong cc l phn ng ht nhn, tng ng trng hp k = 1.
- m bo cho k = 1, ngi ta dng thanh iu khin c cha Bo hay cadimi.
- Nng lng to ra khng i theo thi gian.
VI. PHN NG NHIT HCH
1. C ch ca phn ng tng hp ht nhn
a. Phn ng tng hp ht nhn l g?
- L qu trnh trong hai hay nhiu ht nhn nh (A 10) hp li thnh mt ht nhn
nng hn.
2
1
H + 13 H 24 He + 01n . Phn ng trn to nng lng: Q to = 17,6MeV
b. iu kin thc hin
- Nhit t 50 n trm triu .
- Mt ht nhn trong plasma (n) phi ln.
s
- Thi gian duy tr trng thi plasma () phi ln. n (1014 1016 )
cm3
2. Nng lng tng hp ht nhn
- Nng lng to ra bi cc phn ng tng hp ht nhn c gi l nng lng tng
hp ht nhn.
262
- Thc t ch quan tm n phn ng tng hp to nn hli
1
1
H + 12 H 23 He ; 11H + 13 H 24 He ; 12 H + 12 H 24 He ;
2
1
H + 13 H 24 He + 01n ; 12 H + 36 Li 2( 24 He)
+ Nng lng ta ra khi tng hp 1 (g) heli gp 10 ln nng lng ta ra khi phn hch
1 (g) urani!
3. Phn ng tng hp ht nhn trn cc sao trong v tr
- Nng lng pht ra t Mt Tri v t hu ht cc sao trong v tr u c ngun gc
l nng lng tng hp ht nhn.
- Qu trnh tng hp Heli t hir: 4 1 H 2 He + 2 1 e + 2 0 + 2
1 4 0 0
Phn ng trn xy ra 30 triu , nng lng to ra l 26,8 MeV.

4. Phn ng tng hp ht nhn trn Tri t
a. Phn ng tng hp ht nhn khng iu khin
Con ngi to ra phn ng tng hp ht nhn khi th bom H.
b. Phn ng tng hp ht nhn c iu khin
- Hin nay s dng n phn ng: 12 H + 13 H 24 He + 01n + 17,6 ( MeV )
- Cn tin hnh 2 vic:
+ a vn tc cc ht ln rt ln (bng nhit cao, hoc dng my gia tc, hoc dng
chm laze cc mnh)
+ Giam hm cc ht nhn trong mt phm vi nh hp chng c th gp nhau.
c. u vit ca nng lng tng hp ht nhn
- So vi nng lng phn hch, nng lng tng hp ht nhn u vit hn:
+ Nhin liu di do.
+ Khng gy nhim mi trng.
Cu to v tnh cht ht nhn

Cu 1.(C 2007) Ht nhn Triti ( T 1 ) c
3
A. 3 nucln, trong c 1 prtn. B. 3 ntrn (ntron) v 1 prtn.

C. 3 nucln, trong c 1 ntrn. D. 3 prtn v 1 ntrn.
Hng dn
Ht nhn Triti c s proton Z = 1 v c s khi = s nuclon = 3 Chn A.
Cu 2.So vi ht nhn 29
14 Si , ht nhn 40
20 Ca c nhiu hn
A. 11 ntrn v 6 prtn. B. 5 ntrn v 6 prtn.
C. 6 ntrn v 5 prtn. D. 5 ntrn v 12 prtn.
Hng dn
263
Chng 1 Dao ng c hc
Ht nhn 29
14 Si c 14p v 15n cn ht nhn 40
20 Ca c 20p v 20n nn ht nhn
40
20 Ca c nhiu hn ht nhn 29
14 Si l 5 ntrn v 6 prtn.
Cu 3.(H 2007) Pht biu no l sai?
A. Cc ng v phng x u khng bn.
B. Cc nguyn t m ht nhn c cng s prtn nhng c s ntrn (ntron) khc
nhau gi l ng v.
C. Cc ng v ca cng mt nguyn t c s ntrn khc nhau nn tnh cht ha hc
khc nhau.
D. Cc ng v ca cng mt nguyn t c cng v tr trong bng h thng tun hon.
Hng dn
Cc ng v ca cng mt nguyn t c cng v tr trong bng h thng tun hon v
c cng tnh cht ha hc Chn C.
Cu 4.Ht nhn nguyn t
A. c khi lng bng tng khi lng ca tt c cc nucln v cc lectrn trong
nguyn t.
B. c in tch bng tng in tch ca cc prtn trong nguyn t.
C. c ng knh nh hn ng knh ca nguyn t c 100 ln.
D. no cng gm cc prtn v ntrn ; s prtn lun lun bng s ntrn v bng s lectrn.
Hng dn
Ht nhn nguyn t c in tch bng tng in tch ca cc prtn trong nguyn
t.
Cu 5.ng v l cc nguyn t m ht nhn ca n c
A. cng khi lng, khc s ntron. B. cng s ntron, khc s prtn.
C. cng s prtn, khc s ntron. D. cng s nucln, khc s prtn.
Hng dn
ng v l cc nguyn t m ht nhn ca n c cng s prtn, khc s ntron.
Cu 6.Pht biu no l sai?
nhau gi l ng v.
khc nhau.
Hng dn
Cc ng v ca cng mt nguyn t c cng tnh cht ha hc.
Cu 7.Chn cc phng n ng. ng v l cc nguyn t m ht nhn ca n c
A. cng khi lng, khc s ntron. B. cng s in tch, khc s khi.
C. cng s prtn, khc s ntron. D. cng s nucln, khc s prtn.
Hng dn
264
ng v l cc nguyn t m ht nhn ca n c cng s proton (cng in tch)
nhng khc nhau v s ntron (nn khc nhau v s khi).
Cu 8.Chn cu sai? Lc ht nhn:
A. l lc tng tc gia cc nucln bn trong ht nhn.
B. c bn cht l lc in.
C. khng ph thuc vo bn cht ca nucln trong ht nhn.
D. l loi lc mnh nht trong cc loi lc bit.
Hng dn
Lc ht nhn c bn cht l lc tng tc mnh.
Cu 9.S prtn v s ntron trong ht nhn nguyn t 30 Zn ln lt l
67
A. 67 v 30. B. 30 v 67. C. 37 v 30. D. 30 v 37.

Hng dn
S prtn v s ntron trong ht nhn nguyn t 30 Zn67 ln lt l 30 v 37.
Nng lng lin kt. Phn ng ht nhn
Cu 10.Nng lng lin kt l
A. ton b nng lng ca nguyn t gm ng nng v nng lng ngh.
B. nng lng ta ra khi cc nuclon lin kt vi nhau to thnh ht nhn.
C. nng lng ton phn ca nguyn t tnh trung bnh trn s nuclon.
D. nng lng lin kt cc electron v ht nhn nguyn t.
Hng dn
Nng lng lin kt l nng lng ta ra khi cc nuclon lin kt vi nhau to
thnh ht nhn.
Cu 11.Lc ht nhn
A. l lc hp dn lin kt cc prtn v ntron vi nhau.
B. khng ph thuc vo in tch ca ht nhn.
C. ph thuc vo ln in tch ca ht nhn.
D. l lc in t lin kt cc prtn v ntron vi nhau.
Hng dn
Lc ht nhn khng ph thuc vo in tch ca ht nhn.
Cu 12.Ht nhn c ht khi cng ln th c
A. nng lng lin kt cng nh. B. nng lng lin kt ring cng nh.
C. nng lng lin kt ring cng ln. D. nng lng lin kt cng ln.
Hng dn
Ht nhn c ht khi cng ln th c nng lng lin kt cng ln.
Cu 13.Gi s hai ht nhn X v Y c ht khi bng nhau v s nucln ca ht

nhn X ln hn s nucln ca ht nhn Y th
A. ht nhn Y bn vng hn ht nhn X.
B. ht nhn X bn vng hn ht nhn Y.
C. nng lng lin kt ring ca hai ht nhn bng nhau.
265
Chng 1 Dao ng c hc
D. nng lng lin kt ca ht nhn X ln hn nng lng lin kt ca ht nhn Y.
Hng dn
ht khi bng nhau th nng lng lin kt bng nhau. V A X > A Y nn nng
lng lin kt ring ca X b hn nng lng lin kt ring ca Y. Vy Y bn hn.
Cu 14.(C 2007) Ht nhn cng bn vng khi c
A. s nucln cng nh. B. s nucln cng ln.
C. nng lng lin kt cng ln. D. nng lng lin kt ring cng ln.
Hng dn
Ht nhn cng bn vng khi c nng lng lin kt ring cng ln Chn D.
Cu 15.(C 2007) Nng lng lin kt ring l nng lng lin kt
A. tnh cho mt nucln. B. tnh ring cho ht nhn y.
C. ca mt cp prtn-prtn. D. ca mt cp prtn-ntrn (ntron).
Hng dn
Nng lng lin kt ring l nng lng lin kt tnh cho mt nucln Chn A.
Cu 16.(H 2009) Gi s hai ht nhn X v Y c ht khi bng nhau v s
nucln ca ht nhn X ln hn s nucln ca ht nhn Y th
A. ht nhn Y bn vng hn ht nhn X.
B. ht nhn X bn vng hn ht nhn Y.
C. nng lng lin kt ring ca hai ht nhn bng nhau.
D. nng lng lin kt ca ht nhn X ln hn nng lng lin kt ca ht nhn Y.
Hng dn
Nng lng lin kt ring ca ht nhn Y ln hn nng lng lin kt ring
ca ht nhn X nn ht nhn Y bn hn Chn A.
Cu 17.(H - 2010) Cho ba ht nhn X, Y v Z c s nucln tng ng l A X , A Y ,
A Z vi A X = 2A Y = 0,5A Z . Bit nng lng lin kt ca tng ht nhn tng ng l
E X , E Y , E Z vi E Z < E X < E Y . Sp xp cc ht nhn ny theo th t tnh bn
vng gim dn l
A. Y, X, Z. B. Y, Z, X. C. X, Y, Z. D. Z, X, Y.
Hng dn
EY EY
Y
= =
AY 0,5a
E X E X
t A X = 2A Y = 0,5A Z = a th X= = Y > X > Z Chn A.
AX a
EZ EZ
= Z =
AZ 2a
Cu 18.(C - 2012) Trong cc ht nhn: 4
2 He , 7
3 Li , 56
26 Fe v 235
92 U , ht nhn bn
vng nht l
266
235 56
A. 92 U. B. 26 Fe . C. 37 Li . D. 42 He .
Hng dn
Theo kt qu tnh ton l thuyt v thc nghim th ht nhn c khi lng
trung bnh l bn nht ri n ht nhn nng v km bn nht l ht nhn nh Chn
B.
Cu 19.Khi ni v lc ht nhn, cu no sau y l khng ng?
A. Lc ht nhn l lc tng tc gia cc prtn vi prtn trong ht nhn.
B. Lc ht nhn l lc tng tc gia cc prtn vi ntrn trong ht nhn.
C. Lc ht nhn l lc tng tc gia cc ntron vi ntrn trong ht nhn.
D. Lc ht nhn chnh l lc in, tun theo nh lut Culng.
Hng dn
Lc ht nhn khc bn cht vi lc in Chn D.
Cu 20. Tm phng n sai. Nng lng lin kt ht nhn bng
A. nng lng lin kt ring ca ht nhn nhn vi tng s nuclon trong ht nhn.
B. nng lng ta ra khi cc nuclon lin kt vi nhau to thnh ht nhn .
C. nng lng ti thiu ph v ht nhn thnh cc nuclon ring r.
D. nng lng ti thiu ph v ht nhn .
Hng dn
Nng lng lin kt ht nhn bng nng lng ti thiu ph v ht nhn thnh
cc nuclon ring r Chn D.
Cu 21.Chn pht biu ng khi ni v phn ng ht nhn:
A. Phn ng ht nhn ta nng lng, cc ht nhn sinh ra bn vng hn ht nhn ban
u.
B. Trong phn ng ht nhn, tng khi lng ngh ca cc ht nhn tng tc bng
tng khi lng ngh ca cc ht nhn to thnh.
C. Nng lng ta ra trong phn ng ht nhn ch di dng ng nng ca cc ht
nhn to thnh.
Hng dn
Phn ng ht nhn ta nng lng, cc ht nhn sinh ra bn vng hn ht nhn
ban u.
Cu 22.Mt ht nhn ca cht phng x A ang ng yn th phn r to ra hai ht B
v C. Gi m A , m B , m C ln lt l khi lng ngh ca cc ht A, B, C v c l tc
nh sng trong chn khng. Qu trnh phng x ny ta ra nng lng Q. Biu thc no
sau y ng?
A. m A = m B + m C + Q/c2. B. m A = m B + m C .
C. m A = m B + m C Q/c2. D. m A = Q/c2 - m B - m C .
Hng dn
Nng lng phn ng ht nhn:
267
Chng 1 Dao ng c hc
E= ( m m )c = (m
t s
2
A mB mC ) c 2 > 0
Phn ng ta nng lng: Q = ( mA mB mC ) c 2 mA = mB + mC + Q / c 2
Cu 23.Ht A c ng nng W A bn vo mt ht nhn B ng yn, gy ra phn ng:
A + B C + D. Hai ht sinh ra c cng ln vn tc v khi lng ln lt l m C v
m D . Cho bit tng nng lng ngh ca cc ht trc phn ng nhiu hn tng nng
lng ngh ca cc ht sau phn ng l E v khng sinh ra bc x . Tnh ng nng
ca ht nhn C.
A. W C = m D (W A + E)/(m C + m D ). B. W C = (W A + E).(m C + m D )/m C .
C. W C = (W A + E).(m C + m D )/m D. D. W C = m C (W A + E)/(m C + m D ).
Hng dn
mC vC2
WC mC
=
= 2 m
WD mD vD mD W
2
= (WA + E ) C Chn D.
mC + mD
C
2
WC + W= D WA + E
A + B C + D v khng sinh ra bc x . Hai ht sinh ra c cng vecto vn tc. B
qua hiu ng tng i tnh. ng nng ca ht C l
A. W C = m C W A /(m C + m D ). B. W C = m D m A W A /(m C + m D )2.
C. W C = m D W A /(m C + m D ). D. W C = m C m A W A /(m C + m D )2.
Hng dn

mA v A
mA v A = mC vC + mD vD vC = vD =
mC + mD
2
( mA v A ) 2mA WA m mC mA WA
vC2 = vD2 = = WC = C vC2 = Chn D.
( mC + mD ) ( mC + mD ) ( mC + mD )
2 2 2
2
Cu 25.Trong phn ng ht nhn, khng c s bo ton
A. nng lng ton phn. B. ng lng. C. s nucln. D. khi lng ngh.
Hng dn
Trong phn ng ht nhn, khng c s bo ton khi lng ngh.
Cu 26.Chn phng n sai khi ni v phn ng ht nhn.
A. Tng khi lng ca cc ht nhn sau phn ng khc tng khi lng ca cc ht
nhn trc phn ng.
B. Cc ht sinh ra, c tng khi lng b hn tng khi lng ban u, l phn ng to
nng lng.
C. Cc ht sinh ra c tng khi lng ln hn tng khi lng cc ht ban u, l phn
ng thu nng lng.
D. Phn ng ht nhn ta hay thu nng lng ph thuc vo cch tc ng phn ng.
268
Hng dn
Phn ng ht nhn ta hay thu nng lng ph thuc vo khi lng ca cc ht
tham gia v khi lng ca cc ht to thnh.
Cu 27.Gi s hai ht nhn X v Y c ht khi bng nhau v s nucln ca ht Y
b hn s s nucln ca ht X th :
A. nng lng lin kt ca ht nhn X ln hn nng lng lin kt ca ht nhn Y.
B. nng lng lin kt ca hai ht nhn bng nhau.
C. ht nhn X bn vng hn ht nhn Y.
D. nng lng lin kt ring ca hai ht nhn bng nhau.
Hng dn
Hai ht nhn X v Y c ht khi bng nhau th nng lng lin kt ca hai
ht nhn bng nhau (nng lng lin kt tnh theo cng thc W lk = mc2).
Cu 28.Mt phn ng ht nhn ta nng lng nu
A. tng khi lng ngh ca cc ht sau phn ng ln hn ca cc ht nhn trc phn
ng.
B. tng ht khi lng ca cc ht trc phn ng ln hn ca cc ht nhn sau
phn ng
C. tng nng lng lin kt ca cc ht nhn trc phn ng nh hn ca cc ht nhn
sau phn ng.
D. tng s nucln ca cc ht nhn trc phn ng ln hn ca cc ht nhn sau phn
ng.
Hng dn
Mt phn ng ht nhn ta nng lng nu tng nng lng lin kt ca cc ht
nhn trc phn ng nh hn ca cc ht nhn sau phn ng.
Phng x. Phn hch. Nhit hch

Cu 29.Qu trnh bin i phng x ca mt cht phng x
A. ph thuc vo cht dng n cht hay hp cht.
B. ph thuc vo cht cc th rn, lng hay kh.
C. ph thuc vo nhit cao hay thp.
D. xy ra nh nhau mi iu kin.
Hng dn
Qu trnh bin i phng x ca mt cht phng x xy ra nh nhau mi iu
kin.
Cu 30.Cu no sau y sai ?
A. Khi phng x ra khi ht nhn, tia anpha c tc bng tc nh sng trong chn
khng.
B. Tia anpha thc cht l dng ht nhn nguyn t Hli ( 2 He4).
C. Khi i trong khng kh, tia anpha lm in ho khng kh v mt dn nng lng.
269
Chng 1 Dao ng c hc
D. Khi i qua in trng gia hai bn t in, tia anpha b lch v pha bn m ca t
in.
Hng dn
Khi phng x ra khi ht nhn, tia anpha c tc c 2.107 m/s.
Cu 31.Chn pht biu sai v phng x ht nhn.
A. Trong phng x - s ntron trong ht nhn m t hn so vi s ntron trong ht
nhn con.
B. Phng x gamma khng lm thay i cu to ht nhn.
C. Khi mt ht nhn phn r phng x th lun to nng lng.
D. Trong phng x ht khi ht nhn m ln hn ht khi ht nhn con.
Hng dn
Trong phng x , s khi ca ht nhn con bng s khi ca ht nhn m. V
ht nhn m km bn hn nn ht khi ht nhn m nh hn ht khi ht nhn
con.
Cu 32.Khi mt ht nhn nguyn t phng x ln lt mt tia v mt tia th ht
-
nhn s bin i:
A. s proton gim 4, s ntron gim 1.
B. s proton gim 1, s ntron gim 3.
C. s proton gim 1, s ntron gim 4.
D. s proton gim 3, s ntron gim 1.
Hng dn
Khi mt ht nhn nguyn t phng x ln lt mt tia v mt tia - th ht
nhn s bin i s proton gim 1, s ntron gim 3.
Cu 33.Ht nhn Po ang ng yn th phng x , ngay sau phng x , ng nng
210
84
ca ht
A. ln hn ng nng ca ht nhn con.
B. ch c th nh hn hoc bng ng nng ca ht nhn con.
C. bng ng nng ca ht nhn con.
D. nh hn ng nng ca ht nhn con.
Hng dn
Ht nhn Po ang ng yn th phng x , ngay sau phng x , ng nng
210
84
ca ht ln hn ng nng ca ht nhn con.

Cu 34.Pht biu no sau y l sai khi ni v hin tng phng x?
A. Trong phng x , ht nhn con c s ntron nh hn s ntron ca ht nhn m.
B. Trong phng x -, ht nhn m v ht nhn con c s khi bng nhau, s prtn
khc nhau.
C. Trong phng x , c s bo ton in tch nn s prtn c bo ton.
270
D. Trong phng x +, ht nhn m v ht nhn con c s khi bng nhau, s ntron
khc nhau.
Hng dn
Trong phng x , c s bo ton in tch nn s prtn khng c bo ton.
Cu 35.Phng x l
-
A. phn ng ht nhn thu nng lng.

B. phn ng ht nhn khng thu v khng to nng lng.
C. s gii phng lectrn (lectron) t lp lectrn ngoi cng ca nguyn t.
D. phn ng ht nhn to nng lng.
Hng dn
Phng x - l phn ng ht nhn to nng lng.
Cu 36.Khi ni v tia , pht biu no sau y sai?
A. Tia khng phi l sng in t. B. Tia c kh nng m xuyn mnh hn tia X.
C. Tia khng mang in. D. Tia c tn s ln hn tn s ca tia X.
Hng dn
Tia c bn cht l sng in t Chn A.
Cu 37.Chn phng n SAI
A. Tia bta lm ion ho cht kh, nhng yu hn tia .
B. Tia bta m xuyn mnh hn tia , c th i c hng mt trong khng kh.
C. Tia gama, c bn cht sng in t nh tia Rnghen.
D. Tia gama c tn s nh hn tn s ca tia Rnghen.
Hng dn
Tia gama c tn s ln hn tn s ca tia Rnghen.
Cu 38.Khi ni v tia , pht biu no sau y l sai?
A. Tia phng ra t ht nhn vi tc bng 2000 m/s.
B. Khi i qua in trng gia hai bn t in, tia b lch v pha bn m ca t in.
C. Khi i trong khng kh, tia lm ion ha khng kh v mt dn nng lng.
D. Tia l dng cc ht nhn heli ( 2 He ).
4
Hng dn
Tia phng ra t ht nhn vi tc vo c 107 m/s.
Cu 39.Gi s ban u c mt mu phng x X nguyn cht, c chu k bn r T v bin
thnh ht nhn bn Y. Ti thi im t 1 t l gia ht nhn Y v ht nhn X l k. Ti thi
im t 2 = t 1 + 2T th t l l
A. k + 4. B. 4k/3. C. 4k + 3. D. 4k.
Hng dn
271
Chng 1 Dao ng c hc
NY lnT2 t1 ln 2
t1
= e 1 =k e T =k + 1
NY lnT2 t N X t1
= e 1
NX NY lnT2 ( t1 + 3T ) lnT2 3T lnT2 t1
N = e 1 = e e 1 = 8k + 7
X t2
Chn C.
Cu 40.Ban u c mt mu cht phng x nguyn cht X vi chu k bn r T. C mt
ht nhn X sau khi phng x to thnh mt ht nhn Y. Nu hin nay trong mu cht
t l s nguyn t ca cht Y v cht X l k th tui ca mu cht c xc nh nh
sau:
A. Tln(1 - k)/ln2. B. Tln(1 + k)/ln2. C. Tln(1 - k)ln2. D. Tln(1 + k)ln2.
Hng dn
NY ln 2
t T ln ( k + 1)
=
k = e T 1 =
t Chn B.
NX ln 2
A A
Cu 41.(H-2008) Ht nhn z1 X phng x v bin thnh mt ht nhn z2 Y bn.
1 2
Coi khi lng ca ht nhn X, Y bng s khi ca chng tnh theo n v u. Bit cht
phng x X c chu k bn r l T. Ban u c mt khi lng cht X, sau 2 chu k bn
r th t s gia khi lng ca cht Y v khi lng ca cht X l
A. 4A 1 /A 2 . B. 4A 2 /A 1 . C. 3A 1 /A 2 . D. 3A 2 /A 1 .
Hng dn
mcon Acon lnT2 t A2 lnT2 2T A
= e = 1 e = 1 3 2 Chn C.
m Ame A1 A1
Cu 42.Mt ht nhn X t phng x ra tia bta vi chu k bn r T v bin i thnh
ht nhn Y. Ti thi im t ngi ta kho st thy t s khi lng ht nhn Y v X
bng a. Sau ti thi im t + T t s trn xp x bng
A. a+ 1. B. a + 2. C. 2a- 1. D. 2a + 1.
Hng dn
mcon Acon lnT2 t lnT2 t
V phng x beta nn A con = A me : = e 1= e 1
m Ame
ln 2
t
ln 2
t
Ti thi im t : e T
1 = a e T
= a +1
m ln 2 ( t + 2T ) lnT2 t Chn D.
Ti thi im t + T : con = e T 1 = 2e 1 = 2 a + 1
m
Cu 43.Ht nhn Bi210 c tnh phng x v bin thnh ht nhn ca nguyn t

Plni. Khi xc nh nng lng ton phn E Bi (gm c ng nng v nng lng ngh)
272
ca btmt trc khi pht phng x, nng lng ton phn E e ca ht , nng lng
ton phn E p ca ht Poloni ngi ta thy E Bi E e + E P . Hy gii thch?
A. Cn c c ht ntrin v ntron. B. Cn c c phn ht ntrin v phtn.
C. Cn c c ht ntrin v bta cng. D. Cn c c ht ntrin v phtn.
Hng dn
~
210
83 Bi 10 e + 210
84 Po + + Chn B.
Cu 44.Ti thi im t 1 phng x ca mt mu cht l x, thi im t 2 l y. Nu
chu k bn r ca mu l T th s ht phn r trong khong thi gian t 2 t 1 l:
A. (x - y)ln2/T. B. xt 1 yt 2 . C. x y. D. (x - y)T/ln2.
Hng dn
ln 2
x= N1
ln 2 T ( x y )T
H = N = N N1 N 2 = Chn D.
T y = ln 2 N ln 2
T
2
Cu 45. xc nh th tch mu trong c th sng bc s cho vo V 0 (lt) mt dung

dch cha Na24 (ng v Na24 l cht phng x c chu k bn r T) vi nng C M0
(mol/l). Sau thi gian hai chu k ngi ta ly V 1 (lt) mu ca bnh nhn th tm thy n 1
(mol) Na24. Xc nh th tch mu ca bnh nhn. Gi thit cht phng x c phn
b u vo mu.
A. V 0 V 1 C M0 /n 1 . B. 2V 0 V 1 C M0 /n 1 . C. 0,25V 0 V 1 C M0 /n 1 . D. 0,5V 0 V 1 C M0 /n 1 .
Hng dn
V0CM 0 lnT2 t n1 VC
ln 2
2T n VV C
e = 0 M 0 e T = 1 V = 0, 25 1 0 M 0 Chn C.
V V1 V V1 n1
Cu 46.Ht nhn A (c khi lng m A ) ng yn phng x thnh ht B (c khi lng
m B ) v C (c khi lng m C ) theo phng trnh phng x: A B + C. Nu phn ng
to nng lng E th ng nng ca B l
A. E.m C /(m B + m C ). B. E.m B /(m B + m C ).
C. E.(m B + m C )/m C . D. E.m B /m C .
Hng dn
Ta c cch nh nhanh: ng nng cc ht sinh ra t l nghch vi khi lng v tng
ng nng ca chng bng E nn: ton b c m B + m C phn trong W B chim m C
mC
=
phn v W C chim m B phn: WB E Chn A.
mB + mC
Cu 47.(H-2008) Ht nhn A ang ng yn th phn r thnh ht nhn B c khi
lng m B v ht c khi lng m. T s gia ng nng ca ht nhn B v ng
nng ca ht ngay sau phn r bng
A. (m /m B ). B. (m B /m )2. C. (m /m B )2. D. m B /m .
273
Chng 1 Dao ng c hc
Hng dn
A B +
WB m
Cch 1: ng nng cc ht sinh ra t l nghch vi khi lng: = Chn A.
W mB
W m
Cch 2: 0 = mB vB + m v ( mB vB ) = ( m v ) mB WB = m W B =
2 2
W mB
Cu 48.(H 2011) Mt ht nhn X ng yn, phng x v bin thnh ht nhn Y.
Gi m 1 v m 2 , v 1 v v 2 , K 1 v K 2 tng ng l khi lng, tc , ng nng ca ht
v ht nhn Y. H thc no sau y l ng?
v1 m1 K1 v2 m2 K 2
A. = = . B. = = .
v2 m2 K 2 v1 m1 K1
v1 m2 K1 v1 m2 K 2
C. = = . D. = = .
v2 m1 K 2 v2 m1 K1
Hng dn
Hai ht sinh ra chuyn ng theo hai hng ngc nhau, c tc v ng nng t l
nghch vi khi lng Chn C.
Cu 49.(H-2012) Mt ht nhn X, ban u ng yn, phng x v bin thnh ht
nhn Y. Bit ht nhn X c s khi l A, ht pht ra tc v. Ly khi lng ca ht
nhn bng s khi ca n tnh theo n v u. Tc ca ht nhn Y bng
4v 2v 4v 2v
A. . B. . C. . D. .
A+4 A4 A4 A+4
Hng dn
A
Z X 24 + A 4
Y
Z 2
m v 4v
0= m v vY = =
mY vY + m v mY vY = Chn C.
mY A4
Cu 50.C 3 ht mang ng nng bng nhau l: ht prtn, ht tri v ht , cng i
vo mt t trng u v u chuyn ng trn u trong t trng. Gi bn knh qu
o ca chng ln lt l: R H , R , R . Ta c:
A. R H < R < R . B. R H = R < R . C. R < R H < R . D. R H < R = R .
Hng dn
mv 2
2 2m
mv 2 = 2W m
qvB= R= . 2
R qB B q
274
2W m 1
R = . . 2
B 4 e
2W 1
m
< mH < mD
= RH . mH . 2 4
R < RH < RD Chn C.
B e
2W 1
RD = . mD . 2
B e
Cu 51.Phn ng nhit hch l
A. ngun gc nng lng ca Mt Tri.
B. s tch ht nhn nng thnh cc ht nhn nh nh nhit cao.
C. phn ng ht nhn thu nng lng.
D. phn ng kt hp hai ht nhn c khi lng trung bnh thnh mt ht nhn nng.
Hng dn
Phn ng nhit hch l ngun gc nng lng ca Mt Tri.
Cu 52.Phng x v phn hch ht nhn
A. u c s hp th ntron chm.
B. u l phn ng ht nhn thu nng lng.
C. u khng phi l phn ng ht nhn.
D. u l phn ng ht nhn ta nng lng.
Hng dn
Phng x v phn hch ht nhn u l phn ng ht nhn ta nng lng.
Cu 53.Phn ng nhit hch l
A. s kt hp hai ht nhn c s khi trung bnh to thnh ht nhn nng hn.
B. phn ng ht nhn thu nng lng .
C. phn ng trong mt ht nhn nng v thnh hai mnh nh hn.
D. phn ng ht nhn ta nng lng.
Hng dn
Phn ng nhit hch l phn ng ht nhn ta nng lng.
Cu 54.Trong qu trnh phn r ht nhn U 92 thnh ht nhn U 92 234, phng ra
238
mt ht v hai ht
A. ntrn (ntron). B. lectrn (lectron).
C. pzitrn (pzitron). D. prtn (prton).
Hng dn
U
238
92 U + 24 + 2 10 e
234
92
Cu 55.Trong s phn hch ca ht nhn U , gi k l h s nhn ntron. Pht biu

235
92
no sau y l ng?
A. Nu k < 1 th phn ng phn hch dy chuyn xy ra v nng lng ta ra tng
nhanh.
275
Chng 1 Dao ng c hc
B. Nu k > 1 th phn ng phn hch dy chuyn t duy tr v c th gy nn bng n.
C. Nu k > 1 th phn ng phn hch dy chuyn khng xy ra.
D. Nu k = 1 th phn ng phn hch dy chuyn khng xy ra.
Hng dn
Nu k > 1 th phn ng phn hch dy chuyn t duy tr v c th gy nn bng
n.
Cu 56.Mt nh my in ht nhn c cng sut pht in P, dng nng lng phn
hch ca ht nhn U235 vi hiu sut H. Trung bnh mi ht U235 phn hch to ra
nng lng E. Hi sau thi gian t hot ng nh my tiu th s nguyn t U235
nguyn cht l bao nhiu.
A. (P.t)/(H.E). B. (H.E)/(P.t). C. (P.H)/(E.t). D. (P.t.H)/(E).
Hng dn
Nng lng c ch : A i = Pt Ai Pt
N= = Chn A.
Nng lng c ch 1 phn hch : Q1 = H .E Q1 H .E
Cu 57.Mt nh my in ht nhn c cng sut pht in P (W), dng nng lng
phn hch ca ht nhn U235 vi hiu sut H. Trung bnh mi ht U235 phn hch to
ra nng lng E (J). Hi sau thi gian t (s) hot ng nh my tiu th bao nhiu kg
U235 nguyn cht. Gi N A l s Avogdro.
A. (P.t.0,235)/(H.E.N A ). B. (H.E.235)/(P.t.N A ).
C. (P.H.235)/(E.t.N A ). D. (P.t.235)/(H.E.N A ).
Hng dn
Nng lng c ch : A i = Pt Ai Pt
N= =
Nng lng c ch 1 phn hch : Q1 = H .E Q1 H .E
N Pt.0 , 235
S kg U cn phn =
hch : m = .0 , 235 Chn A.
NA N A .H .E
Cu 58.Pht biu no sau y l SAI khi ni v cu to ca ht nhn nguyn t?
A. Ht nhn c cu to t cc nucln.
B. S prtn trong ht nhn ng bng s lectron trong nguyn t.
C. C hai loi nucln l prtn v ntron.
D. Bn knh nguyn t ln gp 1000 ln bn knh ht nhn.
Cu 59.Pht biu no sau y l SAI khi ni v cu to ca ht nhn nguyn t?
A. Prtn trong ht nhn mang in tch +e.
B. Ntron trong ht nhn mang in tch -e.
C. Tng s cc prtn v ntron gi l s khi.
D. Khi lng nguyn t tp trung ch yu trong ht nhn.
Cu 60.Pht biu no sau y l ng? Ht nhn nguyn t c cu to t
276
A. cc prton B. cc ntron
C. cc prton v cc ntron D. cc prton, ntron v electron
Cu 61.Pht biu no sau y l ng? ng v l cc nguyn t m ht nhn ca
chng c
A. s khi A bng nhau.
B. s prton bng nhau, s ntron khc nhau.
C. s ntron bng nhau, s prton khc nhau.
D. khi lng bng nhau.
Cu 62.Rn v no sau y khng phi l n v khi lng?
A. Kg. B. MeV/c. C. MeV/c2. D. u.
Cu 63.n v khi lng nguyn t u l khi lng ca
A. mt nguyn t Hyr 1 H1.
B. mt ht nhn nguyn t Cacbon C11.
C. 1/12 khi lng ca ng v Cacbon C12.
D. 1/12 khi lng ca ng v Cacbon C13.
Cu 64.Chn cu ng.
A. Bn knh nguyn t bng bn knh ht nhn.
B. in tch nguyn t khc 0.
C. Khi lng nguyn t xp x khi lng ht nhn.
D. C hai loi nuclon l ntrn v phtn.
Cu 65.Khng nh no l ng v ht nhn nguyn t?
A. Khi lng nguyn t xp x khi lng ht nhn.
B. Bn knh ca nguyn t bng bn knh ht nhn.
C. in tch ca nguyn t bng in tch ht nhn.
D. Lc tnh in lin kt cc nucln trong ht nhn.
Cu 66.Pht biu no sau y l SAI khi ni v ht nhn nguyn t:
A. Ht nhn trung ha v in.
B. Ht nhn c nguyn t s Z th cha Z prtn.
C. S nucln bng s khi A ca ht nhn.
D. S ntrn N bng hiu s khi A v s prtn Z.
Cu 67.S prtn v s ntrn trong ht nhn 11 Na ln lt l
23
A. 12 v 23. B. 11 v 23. C. 11 v 12. D. 12 v 11.

Cu 68.Ht nhn nguyn t c cu to t..
A. cc proton. B. cc ntrn. C. cc electron. D. cc nucln.
Cu 69.Pht biu no sau y l NG khi ni v cu to ht nhn Triti
A. Gm 3 proton v 1 ntron. B. Gm 1 proton v 2 ntron.
C. Gm 1 proton v 1 ntron. D. Gm 3 proton v 1 ntron.
Cu 70.Pht biu no sau y l ng khi ni v ht nhn ng v? Cc ht nhn ng
v
277
Chng 1 Dao ng c hc
A. c cng s Z nhng khc nhau s A. B. c cng s A nhng khc nhau s Z.
C. c cng s ntron. D. c cng s Z; cng s A.
Cu 71.Nguyn t ca ng v phng x 92 U c:
235
A. 92 prtn, tng s ntrn v electrn l 235.

B. 92 electrn, tng s prtn v electrn l 235.
C. 92 ntrn, tng s ntrn v electrn l 235.
D. 92 prtn, tng s prtn, ntrn v electrn l 235.
Cu 72.Cu to ca ht nhn 13 Al c
27
A. Z = 13, A = 27. B. Z = 27, A = 13. C. Z =13, A = 14. D. Z = 27, A = 14.

Cu 73.Tm cu ng trong s cc cu di y. Ht nhn nguyn t
A. c khi lng bng tng khi lng ca tt c cc nucln v cc lectrn trong nguyn t.
C. c ng knh vo c phn vn ln ng knh ca nguyn t.
Cu 74.Ht nhn pht pho P31 c
A. 16 prtn v 15 ntrn. B. 15 prtn v 16 ntrn.
C. 31 prtn v 15 ntrn. D. 15 prtn v 31 ntrn.
Cu 75.Khng nh no l ng v cu to ht nhn ?
A. Trong ion n nguyn t s proton bng s electron.
B. Trong ht nhn s proton bng s ntron.
C. Trong ht nhn (khng phi l 1 1H) s proton bng hoc nh hn s ntron.
D. Cc nucln mi khong cch bt k u lin kt vi nhau bi lc ht nhn.
A. Nng lng ngh ca mt vt c gi tr nh so vi cc nng lng thng thng.
B. Mt vt c khi lng m th c nng lng ngh E = m.c2.
C. Nng lng ngh c th chuyn thnh ng nng v ngc li.
D. Trong vt l ht nhn khi lng c o bng: kg; u v Mev/c2.
Cu 77.Nu mt vt c khi lng m th c nng lng E, biu thc lin h gia E v m
l:
A. E = mc2. B. E = mc. C. E = (m 0 - m)c2. D. E = (m 0 - m)c.
Cu 78.Vt cht ht nhn c khi lng ring c
A. trm ngn tn trn cm3 B. trm tn trn cm3
C. triu tn trn cm3
D. trm triu tn trn cm3
Cu 79.Ccbon c 4 ng v vi s khi t 11 14, trong 2 ng v bn vng nht
l:
A. C12 v C13. B. C12 v C11. C. C12 v C14. D. C13 v C11.
Cu 80.Ccbon c 4 ng v vi s khi t 11 14, trong ng v C12 chim:
A. 99%. B. 95%. C. 90%. D. 89%.
Cu 81.(C - 2012) Hai ht nhn
3
1 T v 32 He c cng
278
A. s ntron. B. s nucln. C. in tch. D. s prtn.
Cu 82.(H - 2013) Ht nhn c ht khi cng ln th:
A. Nng lng lin kt ring cng nh.
B. Nng lng lin kt cng ln.
C. Nng lng lin kt cng nh.
D. Nng lng lin kt ring cng ln.
Cu 83.Nng lng lin kt ca cc ht nhn 92 U v 82 Pb ln lt l 1790 MeV
234 206
v 1586 MeV. Ch ra kt lun ng:

A. ht khi ca ht nhn U nh hn ht khi ca ht nhn Pb.
B. Nng lng lin kt ring ca ht nhn U ln hn nng lng lin kt ring ca ht
nhn Pb.
C. Ht nhn U km bn hn ht nhn Pb.
D. Nng lng lin kt ca ht nhn U nh hn nng lng lin kt ca ht nhn Pb.
A. Ht nhn cu to t cc ht mang in cng du hoc khng mang in, nhng ht
nhn li kh bn vng.
B. Lc ht nhn lin kt cc nucln c cng rt ln so vi cng lc tng tc
tnh in.
C. Lc ht nhn l loi lc cng bn cht vi lc in t.
D. Lc ht nhn ch mnh khi khong cch gia hai nucln bng hoc nh hn kch thc
ca ht nhn.
Cu 85.Lc ht nhn ch mnh khi khong cch gia hai nucln bng hoc nh hn kch
thc ca ht nhn, ngha l lc ht nhn c bn knh tc dng khong
A. 10-15 m B. 10-14 m C. 10-13 m D. 10-12 m
Cu 86.Pht biu no sau y l SAI khi ni v lc ht nhn? Lc ht nhn
A. l loi lc mnh nht trong cc loi lc bit hin nay
B. ch c tc dng khi khong cch gia hai nuclon bng hoc nh hn kch thc ht nhn
C. c bn cht l trng lc xuyn tm
D. l lc ht
Cu 87.iu no sau y l SAI khi ni v ht khi v nng lng lin kt?
A. Khi lng ca ht nhn ln hn tng khi lng ca cc nuclon to thnh ht nhn
.
B. Nng lng tng ng vi ht khi gi l nng lng lin kt.
C. T s gia nng lng lin kt v s khi A ca mt ht nhn l nng lng lin kt
ring ca ht nhn .
D. Ht nhn c nng lng lin kt ring cng ln th cng bn vng v ngc li.
Cu 88.Ht nhn c ht khi cng ln th
A. cng d ph v. B. nng lng lin kt cng ln.
C. cng km bn vng. D. s lng cc nucln cng ln.
Cu 89.Ht nhn c
279
Chng 1 Dao ng c hc
A. ht khi cng ln th cng d b ph v.
B. nng lng lin kt cng ln th ht khi cng nh.
C. ht khi cng ln th khi lng ca ht nhn cng ln hn khi lng ca cc
nucln.
D. ht khi cng ln th nng lng ph v cng ln.
Cu 90.Nng lng lin kt ring l nng lng
A. lin kt tnh trung bnh cho mt B. lin kt gia cc proton.
nucln.
C. lin kt gia cc ntrn. D. cn thit ph v ht nhn .
Cu 91. ht khi ca ht nhn
A. lun dng hoc = 0. B. lun m.
C. lun bng 0. D. c th m, dng nhng khng =0.
Cu 92.Ht nhn c
A. ht khi cng ln th cng d b ph v.
B. nng lng lin kt cng ln th ht khi cng nh.
C. ht khi cng ln th khi lng ca ht nhn cng ln hn khi lng ca cc
nucln.
D. s khi trung bnh nng lng lin kt ring ln.
Cu 93.Ht nhn cng bn vng th
A. nng lng lin kt ring cng ln B. nng lng lin kt cng ln
C. khi lng cng ln D. ht khi cng ln
Cu 94.Tm cu pht biu SAI v ht khi ca ht nhn:
A. chnh lch gia hai khi lng m v m o gi l ht khi (m o l tng khi l-
ng ca cc nuclon lc cha lin kt v m l khi lng ht nhn khi cc nuclon
lin kt).
B. Khi lng ca mt ht nhn lun nh hn tng khi lng ca cc nuclon to
thnh ht nhn .
C. ht khi ca mt ht nhn khng th m.
D. Nng lng ngh ca mt ht nhn lun ln hn tng nng lng ngh ca cc
nuclon to thnh ht nhn .
Cu 95.Cn c vo c s no m ngi ta pht hin ht nhn c cu to phc tp?
A. s phng x v s phn hch B. s phn hch
C. phn ng ht nhn v s phn hch D. s phng x v phn ng ht nhn
Cu 96.Nng lng lin kt l
Cu 97.Tm pht biu SAI v lc ht nhn
A. l lc lin kt gia cc nuclon trong ht nhn.
280
B. c cng rt mnh.
C. c bn cht l lc hp dn v lc in.
D. c bn knh tc dng rt ngn.
Cu 98.Pht biu no sau y l ng? Nng lng lin kt l
Cu 99.Vi cc ht nhn c s khi A trong khong no th nng lng lin kt ring
ln nht ?
A. t 50 n 70 B. t 60 n 70 C. t 50 n 95 D. t 60 n 80
Cu 100.RNng lng lin kt ring c gi tr ln nht vo c
A. 9,8 MeV/nucln. B. 8,8 MeV/nucln.
C. 7,8 MeV/nucln. D. 10,8 MeV/nucln.
Cu 101.Nng lng lin kt ring
A. ging nhau vi mi ht nhn B. ln nht vi cc ht nhn nh
C. ln nht vi cc ht nhn trung bnh D. ln nht vi cc ht nhn nng
Cu 102.Bn cht lc tng tc gia cc nucln trong ht nhn l
A. lc tnh in. B. lc hp dn.
C. lc in t. D. lc tng tc mnh.
Cu 103.RHt nhn no c nng lng lin kt ring ln nht ?
A. Heli B. Cacbon C. St D. Urani
Cu 104.Ht nhn X bn vng hn ht nhn Y th
A. S khi ca ht nhn X ln hn ca ht nhn Y.
B. Nng lng lin kt ring ca ht nhn X ln hn ca ht nhn Y.
C. Nng lng lin kt ca ht nhn X ln hn ca ht nhn Y.
D. Nguyn t s ca ht nhn X ln hn ca ht nhn Y.
Cu 105.Cc phn ng ht nhn khng tun theo nh lut no di y?
A. Bo ton in tch B. Bo ton khi lng ngh
C. Bo ton nng lng ton phn D. Bo ton ng lng
Cu 106.i lng no sau y khng c bo ton trong phn ng ht nhn?
A. in tch ca h. B. S nucln ca h.
C. Tng ng lng ca h. D. Tng khi lng ngh ca h.
Cu 107.*Tm pht biu SAI v phn ng ht nhn to nng lng hay thu nng
lng.
A. S ht khi ca cc ht nhn ko theo s khng bo ton khi lng ngh trong
phn ng ht nhn.
B. Cc ht sinh ra c tng khi lng b hn cc ht nhn ban u l phn ng to
nng lng.
281
Chng 1 Dao ng c hc
C. Cc ht sinh ra c tng khi lng ln hn cc ht nhn ban u l phn ng thu
nng lng.
D. Trong phn ng to nng lng, khi lng b ht m bin thnh nng lng to
ra mc2.
Cu 108.Chn cu SAI. Mt phn ng ht nhn trong cc ht sinh ra c tng khi
lng
A. b hn cc ht ban u th n ta nng lng.
B. b hn cc ht ban u ngha l bn vng hn.
C. ln hn cc ht ban u th n thu nng lng.
D. ln hn cc ht ban u th n ta nng lng.
A. Khi cc nucln lin kt to thnh ht nhn th khi lng ca ht nhn nh hn tng
khi lng ban u.
B. Ht nhn c nng lng lin kt ring cng ln cng bn.
C. Phn hch v nhit hch l hai loi phn ng ht nhn to nng lng.
D. Nng lng m phn ng to ra hay thu vo gi l nng lng ht nhn.
Cu 110.*Phn ng ht nhn ta nng lng th
A. nng lng to ra trc tip di dng ng nng v c th c nng lng phtn
B. nng lng to ra trc tip di dng ng nng, nhit nng v c th c nng lng
phtn.
C. tng khi lng cc ht trc phn ng nh hn tng khi lng cc ht sau phn
ng.
D. tng ht khi cc ht trc phn ng ln hn tng khi lng cc ht sau phn
ng.
Cu 111.*Chn phng n SAI khi ni v phn ng ht nhn.
A. Tng khi lng ca cc ht nhn sau phn ng khc tng khi lng ca cc ht
nhn trc phn ng.
B. Cc ht sinh ra, c tng khi lng b hn tng khi lng ca cc ht ban u, l
phn ng to nng lng.
C. Cc ht sinh ra c tng khi lng ln hn tng khi lng cc ht ban u, l phn
ng thu nng lng.
D. Phn ng ht nhn ta hay thu nng lng ph thuc vo cch tc ng phn ng
Cu 112.Trong mt phn ng ht nhn, tng khi lng ca cc ht tham gia
A. c bo ton B. tng
C. gim D. tng hoc gim tu theo phn ng
Cu 113.Tm phng n SAI khi ni v phn ng ht nhn
A. Tng s nucln ca cc ht trc phn ng v sau phn ng bao gi cng bng
nhau.
B. Trong phn ng ht nhn, nng lng v ng lng c bo ton.
282
C. Tng in tch ca cc ht trc v sau phn ng bao gi cng bng nhau.
D. Tng khi lng ca cc ht trc v sau phn ng bao gi cng bng nhau.
Cu 114.Tm phng n SAI. Nng lng lin kt ht nhn bng
A. nng lng lin kt ring ca ht nhn nhn vi tng s nuclon trong ht nhn
.
B. nng lng ta ra khi cc nuclon lin kt vi nhau to thnh ht nhn .
C. nng lng ti thiu ph v ht nhn thnh cc nuclon ring r.
D. nng lng ti thiu ph v ht nhn .
Cu 115.Mt ht c khi lng ngh m 0 chuyn ng vi tc v = (c8)/3 vi c l
tc nh sng trong chn khng. T s gia ng nng v nng lng ngh ca ht l
A. 1. B. 2. C. 0,5. D. 0,53.
A. Nng lng ngh ca mt vt c gi tr nh so vi cc nng lng thng thng.
B. Mt vt c khi lng m th c nng lng ngh E = m.c2.
C. Nng lng ngh c th chuyn thnh ng nng v ngc li.
D. Trong vt l ht nhn khi lng c o bng: kg; u v Mev/c2.
Cu 117.Nu mt vt c khi lng m th c nng lng E, biu thc lin h E v m l:
A. E = mc2. B. E = mc. C. E = (m 0 - m)c2. D. E = (m 0 - m)c.
Cu 118.(H - 2013) Mt ht c khi lng ngh m 0 . Theo thuyt tng i, khi
lng ng (khi lng tng i tnh) ca ht ny khi chuyn ng vi tc 0,6c (c
l tc nh sng trong chn khng) l:
A. 1,75m 0 . B. 1,25m 0 . C. 0,36m 0 . D. 0,25m 0 .
Cu 119.Bn ht A c ng nng W A vo ht nhn B ng yn, xy ra phn ng ht
nhn: nA + 3nB 2nC + 2nD. Bit ng nng ca ht C l W C v chuyn ng theo
hng hp vi hng chuyn ng ca ht A mt gc 900 v khng sinh ra bc x .
Coi khi lng xp x bng s khi. Tnh nng lng ca phn ng ta ra hay thu vo.
A. E = W C 0,5.W A . B. E = 2W C W A .
C. E = 2W C 0,5.W A . D. E = W C 2.W A .
A + B C + D. Cho bit tng nng lng ngh ca cc ht trc phn ng nhiu hn
tng nng lng ngh ca cc ht sau phn ng l E. Tnh tng ng nng ca cc ht
nhn to thnh.
A. (E W A ). B. (E + W A ). C. (W A - E). D. (0,5.E + W A ).
Cu 121.Cho ht A c ng nng W A bn ph ht nhn B ang ng yn to ra 2 ht
nhn C v D. ng nng ca ht C gp 3 ln ng nng ht D. Bit tng nng lng
ngh ca cc ht trc phn ng nhiu hn tng nng lng ngh ca cc ht sau phn
ng l E v khng sinh ra bc x . Tnh ng nng ca ht D.
A. 0,5.(W A + E). B. (W A + E). C. 2.(W A + E). D. 0,25.(W A + E).
283
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 122.Nu xp theo th t tc tng dn ca cc ht ngay khi thot khi ht nhn
ca cc ht , ht v ht , trong hin tng phng x ta c th ta c kt qu sau:
A. ht , ht , ht . B. ht , ht v ht .
C. ht , ht , ht . D. ht , ht v ht .
Cu 123.Nu xp theo th t kh nng m xuyn tng dn ca cc tia phng x, tia ,
tia v tia , th ta c kt qu sau:
A. tia , tia , tia B. tia , tia , tia C. tia , tia , tia D. tia , tia ,, tia
Cu 124.Tia phng x khng c tc dng no sau y?
A. lm in ho mi trng B. lm en knh nh
C. gy ra cc phn ng ho hc D. kch thch qu trnh quang hp
Cu 125.Tm pht biu SAI sau y v tnh cht ca hin tng phng x:
A. Tia phng x c tc dng l ho
B. Sn phm ca s phng x n nh
C. Hin tng phng x xy ra l do c s tng tc ht nhn vi lp v electron
D. To ra mt ht nhn v cc ht phng x
Cu 126.Tm pht biu SAI sau y v hin tng phng x.
A. Cc ht bta chuyn ng vi tc gn bng tc nh sng
B. Tia anpha c kh nng ion ha mnh hn tia bta
C. Kh nng m xuyn ca tia bta ln hn tia anpha
D. Ch phng ra cc ht m c sn trong ht nhn
Cu 127.Tm pht biu SAI sau y v hin tng phng x:
A. Xy ra mt cch t ng.
B. Bin i thnh ht nhn khc.
C. Khi trong cc hp cht ho hc khc nhau th mc phng x khc nhau.
D. Sn phm ca s phng x ph thuc vo loi cht.
Cu 128.Cho phn ng ht nhn: A B + C. Nu ht nhn m A ng yn vct
vn tc ca cc ht sau phn ng cng phng,
A. cng chiu, ln t l nghch vi khi lng.
B. ngc chiu, ln t l nghch vi khi lng.
C. cng chiu, ln t l vi khi lng.
D. ngc chiu, ln t l vi khi lng.
Cu 129.Tm pht biu SAI sau y v hin tng phng x.
A. Tia gama l sng in t c bc sng di hn tia X.
B. Tia gama c kh nng m xuyn ln v rt nguy him i vi con ngi.
C. Trong phn r bta tr cn pht ra phn ntrin.
D. Tia bta chuyn ng vi tc nh hn tia gama.
Cu 130.Tm pht biu SAI sau y v tnh cht ca hin tng phng x.
A. Khng iu khin c hin tng phng xa.
B. C sau mi chu k bn r th lng cht phng x gim mt na.
284
C. phng x c o bng s phn r trong mt giy.
D. Hin tng phng x to nng lng chng t n ch xy ra khi cung cp nng
lng cho n.
Cu 131.S khc bit quan trng nht ca tia Gama i vi tia Rnghen:
A. tc dng ln knh nh. B. l bc x in t.
C. kh nng m xuyn mnh. D. gy ra phn ng quang ha.
Cu 132.Pht biu no sau y l SAI khi ni v hin tng phng x :
A. l qu trnh ht nhn t ng pht ra tia phng x v bin i thnh ht nhn khc.
B. l phn ng ta nng lng.
C. l trng hp ring ca phn ng ht nhn.
D. l qu trnh tun hon c chu k T gi l gi l chu k bn r.
A. Hin tng phng x hon ton do cc nguyn nhn bn trong ht nhn gy ra.
B. Khng ph thuc vo cc tc ng bn ngoi.
C. Nguyn t c nm trong cc hp cht khc nhau, cng khng nh hng n qu
trnh phng x ca n.
D. C sau mi chu k bn r th mt phn ba s nguyn t ca cht y bin i thnh
cht khc.
A. Tia gama l chm phtn nng lng cao.
B. Tia gama khng b lch trong in trng, t trng.
C. Tia gama c cc tnh cht nh tia Rnghen.
D. Tia gama c kh nng m xuyn ln, c th i qua lp ch dy hng mt.
Cu 135.Chn phng n SAI
A. Tia bta lm ion ho cht kh, nhng yu hn tia .
B. Tia bta m xuyn mnh hn tia , c th i c hng mt trong khng kh.
C. Tia gama, c bn cht sng in t nh tia Rnghen.
D. Tia gama c tn s nh hn tn s ca tia Rnghen.
A. Ht poziton c khi lng nh electron nhng mang in tch +e.
B. Tia bta tr lch thc cht l dng cc electron.
C. Tia bta cng lch v bn m ca t in.
D. Cc ht bta c phng ra vi tc bng tc nh sng.
Cu 137.Chn SAI trong cc phng n sau.
A. Phng x l hin tng ht nhn nguyn t t ng phng ra cc bc x v bin i
thnh ht nhn khc.
B. Cc bc x gi l cc tia phng x, khng nhn thy c.
C. Tia phng x c th pht hin c do chng c kh nng lm en knh nh, ion ho
cc cht.
285
Chng 1 Dao ng c hc
D. Hin tng phng x xy ra c th iu khin c.
Cu 138.Chn SAI trong cc phng n sau.
A. Tia anpha b lch v pha bn m ca t in.
B. Tia anpha gm cc ht nhn ca nguyn t Hli.
C. Tia bta tr do ht nhn pht ra do trong ht nhn c th cha electrn.
D. Tia bta cng chm ht pzitn. Tia gama l sng in t.
Cu 139.Pht biu no di y l ng?
A. Tia Rnghen l chm electron chuyn ng vi tc rt ln.
B. nh sng trng thy c pht sinh do cc electron lp ngoi cng ca nguyn t b
kch thch.
C. Trong cc tia phng x , , th tia c tnh Ion ho mnh nht.
D. Tia c pht sinh do electron lp ngoi cng thot khi nguyn t.
Cu 140.Nng lng ca hin tng phng x to ra di dng :
A. ng nng cc ht v nng lng sng in t.
B. ng nng cc ht v quang nng.
C. quang nng v bc x in t.
D. quang nng v nhit nng.
Cu 141.C th thay i hng s phng x ca mt cht phng x bng cch no trong
nhng cch sau
A. Khng c cch no B. t ngun phng x vo trong in trng mnh
C. Nung nng ngun phng x D. t ngun phng x gn ngun phng x mnh
Cu 142.Thc cht ca phng x gama l
A. ht nhn b kch thch bc x phtn.
B. dch chuyn gia cc mc nng lng trng thi dng trong nguyn t.
C. do tng tc gia electron v ht nhn lm pht ra bc x hm.
D. do electron trong nguyn t dao ng bc x ra di dng sng in t.
Cu 143.Chn cu SAI khi ni v ht ntrino v ht gama.
A. Ht ntrino khi lng ngh xp x bng khng, ht gama c khi lng bng
khng.
B. Ht gama chuyn ng vi tc nh sng, ht ntrino chuyn ng vi tc xp
x tc nh sng.
C. Ht gama v ht ntrino u khng mang in, khng c s khi.
D. Ht gama v ht ntrino u c bn cht sng in t
Cu 144.Tm phng n SAI.
A. Ht nhn cng c cc mc nng lng xc nh, ging nh cc mc trong nguyn
t.
B. Khong cch cc mc ca ht nhn ln hn hng triu ln.
C. Phtn do ht nhn phng ra c nng lng rt ln (bc sng rt ngn).
D. Tia gama cng nh tia Rnghen c pht ra khi ht nhn b kch thch.
Cu 145.Cc tia c cng bn cht l
286
A. Tia v tia t ngoi. B. Tia - v tia t ngoi.
C. Tia + v tia X. D. Tia v tia hng ngoi.
Cu 146.iu no sau y l SAI khi ni v tia ?
A. Tia l sng in t c bc sng ngn hn bc sng ca tia Rnghen.
B. Tia khng b lch trong in trng v t trng.
C. Khi i trong khng kh, phtn lm ion ho cht kh v mt dn nng lng.
D. Tia phng ra t ht nhn vi tc bng tc nh sng.
Cu 147.Khi phng x th ht nhn nguyn t thay i nh th no?
A. S khi gim 2, s prtn gim 4. B. S khi gim 4, s prtn tng 2.
C. S khi gim 4, s prtn gim 2. D. S khi gim 2, s prtn tng 4.
Cu 148.Khi mt ht nhn nguyn t phng x ln lt mt ht v mt ht th ht
-
nhn nguyn t s bin i nh th no ?

A. S khi gim 4, s prtn tng 1 B. S khi gim 2, s prtn tng 1
C. S khi gim 2, s prtn gim 1 D. S khi gim 4, s prtn gim 1
Cu 149.Chn pht biu SAI.
A. Trong phng x +, s nucln khng thay i, nhng s prtn v s ntrn thay
i.
B. Phng x khng lm bin i ht nhn.
C. Trong phng x , s nucln gim 2 n v v s prtn gim 4 n v.
D. Trong phng x -, s ntrn ca ht nhn gim 1 n v v s prtn tng mt n
v.
Cu 150.Tm phng n SAI:
A. Phng x , ht nhn con c nguyn t s nh hn 2 v c s khi nh hn 4 n v
so vi ht nhn m
B. Phng x -, ht nhn con c nguyn t s ln hn 1 v c cng s khi vi ht
nhn m
C. Phng x gama c th pht ra c lp
D. Phng x +, ht nhn con c nguyn t s nh hn 1 v c cng s khi vi ht
nhn m
Cu 151.Chn cu SAI trong cc cu sau.
A. Trong phng x beta tr, ht pht ra mt phn ntrin
B. Tng in tch cc ht hai v ca phng trnh phn ng ht nhn lun bng nhau.
C. S phng x mnh hay yu ph thuc vo iu kin bn ngoi.
D. Trong phn ng ht nhn khng c nh lut bo ton khi lng ngh ca h ht.
Cu 152.Chn phng n SAI khi ni v phn ng ht nhn.
A. S ht trc v sau phn ng c th nhiu hoc t hn 2.
B. Cc ht tham gia hoc cc ht to thnh c th ch l ht s cp.
C. Phn ng ch xy ra khi c tc ng t bn ngoi.
D. Phng x cng l phn ng ht nhn
287
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 153.Hin tng no trong cc hin tng sau y khng chu s tc ng t bn
ngoi:
A. phng x. B. phn hch.
C. nhit hch. D. phn ng dy chuyn.
Cu 154.Gi m o l khi lng ban u ca khi cht phng x v m l khi lng cn
li ca khi cht phng x thi im t. Hy cho bit cng thc no sau y l SAI:
A. m = m o 2t/T B. m = m o etln2/T C. m = m o /t D. m = m o et
Cu 155.(H-2008)Pht biu no sao y l SAI khi ni v phng x (hot
phng x)?
A. phng x l i lng c trng cho tnh phng x mnh hay yu ca mt lng
cht phng x.
B. n v o phng x l becren.
C. Vi mi lng cht phng x xc nh th phng x t l vi s nguyn t ca
lng cht .
D. phng x ca mt lng cht phng x ph thuc nhit ca lng cht .
Cu 156.Chn ng trong cc phng n sau.
A. phng x H ca mt lng cht phng x o bng s ht phng x pht ra trong
1 giy.
B. n v o phng x l becren (Bq) hoc curi (Ci)
C. phng x H gim theo thi gian vi qui lut: H = H 0 2-t
D. phng x khng th thay i c.
Cu 157.n v o phng x trong h SI l
A. Beccren (Bq). B. Curi (Ci). C. S phn r/s. D. MeV/c2.
Cu 158.Ht nhn cng c cc mc nng lng xc nh, ging nh cc mc nng
lng ca electron, nhng khong cch cc mc nng lng ca ht nhn ln hn
A. hng triu ln B. hng trm ln C. hng t ln D. hng chc ln
Cu 159.Ht nhn X nu phng x to thnh ht nhn Y th c th pht ra cc tia
no trong cc tia , +, -
A. c 3 c th km theo gama.
B. ch 1 trong 3 v c th km theo gama hoc ntrino hoc phn ntrino.
C. c 3 c th c gama hoc ntrino.
D. ch 2 trong 3 c th km theo gama hoc ntrino.
Cu 160.ng v no sau y phng x bta cng?
A. P32 B. C14 C. P30 D. Po210
Cu 161.(H - 2013) Tia no sau y khng phi l tia phng x:
A. Tia . B. Tia +. C. Tia . D. Tia X.
Cu 162.(H - 2013) Ban u mt mu cht phng x nguyn cht c N 0 ht nhn.
Bit chu k bn r ca cht phng x ny l T. Sau thi gian 4T, k t thi im ban
u, s ht nhn cha phn r ca mu cht phng x ny l
288
A. 15N 0 /16. B. N 0 /16. C. N 0 /4. D. N 0 /8.
Cu 163.(C-2012)Cht phng x X c chu k bn r T. Ban u (t = 0), mt mu cht
phng x X c s ht l N 0 . Sau khong thi gian t = 3T (k t t = 0), s ht nhn X
b phn r l
A. 0,25N 0 . B. 0,875N 0 . C. 0,75N 0 . D. 0,125N 0 .
Cu 164.Mt ngun ban u cha N 0 ht nhn nguyn t phng x. C bao nhiu ht
nhn ny b phn r sau thi gian bng 3 chu k bn r ?
A. 2 N 0 /3. B. 7N 0 /8. C. N 0 /8. D. N 0 /16.
Cu 165.(TN-2008)Ban u c mt lng cht phng x nguyn cht ca nguyn t
X, c chu k bn r l T. Sau thi gian t = 3T, t s gia s ht nhn cht phng x
X phn r thnh ht nhn ca nguyn t khc v s ht nhn cn li ca cht phng x X
bng
A. 8. B. 7. C. 1/7. D. 1/8.
Cu 166.Gi T l chu k bn r th khong thi gian s ht nhn ca lng cht
phng x gim i k ln l
A. (T.lnk)/ln2. B. (0,5T.lnk)/ln2. C. (2T.lnk)/ln2. D. (T.ln2)/lnk.
Cu 167.Thi gian t s ht nhn phng x gim i e ln c gi l thi gian sng
trung bnh ca cht phng x. H thc gia t v hng s phng x l :
A. t = 2. B. t = 1/. C. t = . D. t = 2/.

Cu 168.Ht nhn Na24 phn r v bin thnh ht nhn Mg. Lc u t = 0 mu
Na24 l nguyn cht. Ti thi im kho st thy t s gia khi lng Mg v khi
lng Na c trong mu l 2. Lc kho st
A. S nguyn t Na nhiu gp 2 ln s nguyn t Mg.
B. S nguyn t Mg nhiu gp 4 ln s nguyn t Na.
C. S nguyn t Na nhiu gp 4 ln s nguyn t Mg.
D. S nguyn t Mg nhiu gp 2 ln s nguyn t Na.
Cu 169.Ban u c mt mu cht phng x nguyn cht X vi chu k bn r T. C
mt ht nhn X sau khi phng x to thnh mt ht nhn Y. Nu hin nay trong mu
cht t l s nguyn t ca cht Y v cht X l k th tui ca mu cht c xc nh
nh sau:
A. Tln(1 - k)/ln2. B. Tln(1 + k)/ln2.
C. Tln(1 - k)ln2. D. Tln(1 + k)ln2.
Cu 170.Ht nhn 84 Po phng x anpha thnh ht nhn ch bn. Ban u trong mu
210
Po cha mt lng m o (g). B qua nng lng ht ca photon gama. Khi lng ht
nhn con to thnh tnh theo m 0 sau bn chu k bn r l
A. 0,92m 0 . B. 0,06m 0 . C. 0,98m 0 . D. 0,12m 0 .
Cu 171.Phn ng ht nhn nhn to
A. khng th to ra cc nguyn t phng x.
B. khng th to ra cc nguyn t c th tham gia phn ng phn hch.
C. khng th l phn ng ht nhn t pht.
289
Chng 1 Dao ng c hc
D. khng th l phn ng ht nhn to nng lng.
Cu 172.Phn ng ht nhn nhn to KHNG c cc c im no sau y:
A. to nng lng. B. to ra cht phng x.
C. kim sot c. D. nng lng ngh bo ton.
Cu 173.*Chn phng n SAI:
A. Phn ng ht nhn nhn to c th to ra ng v lm nhin liu cho phn ng phn
hch.
B. Trong phn ng ht nhn nhn to ngi ta dng nhng ht nh bn ph cc ht
nhn khc.
C. n trong phn ng ht nhn ly t cc ngun phng x.
D. Nng lng m phn ng ht nhn to ra hay thu vo cn gi l nng lng ht
nhn.
Cu 174.Cc ht nhn nng (Uran, Plutni..) v ht nhn nh (Hir, Hli...) c cng
tnh cht no sau y
A. c nng lng lin kt ln. B. d tham gia phn ng ht nhn.
C. tham gia phn ng nhit hch. D. gy phn ng dy chuyn.
A. Phn ng ht nhn nhn to, khng th to ra cc nguyn t phng x.
B. Mun theo di s di chuyn ln cht trong mt ci cy, ngi ta cho mt t ng v
P32 phng x vo P31.
C. Dng cc bon C14 xc nh tui ca cc di vt gc sinh vt.
D. ng v cban phng x ra tia gama dng pht hin khuyt tt trong cc chi tit
my, bo qun thc phm, cha bnh ung th.
Cu 176.Chn cu c ni dung SAI.
A. Khng th kho st s bin i ca mt ht nhn n l, m ch c th kho st c
tnh thng k s bin i ca mt s ln ht nhn.
B. C th chng ta c tnh phng x.
C. Mt s ng v phng x dng ch to cc pin nhit in trc tip bin i nhit
ta ra do qu trnh phn r thnh in nng.
D. Phng php C14 cho php tnh c cc khong thi gian ch t 5 n 10 th k.
Cu 177.C khong bao nhiu ng v phng x t nhin b phn r ?
A. 25 B. 100 C. 300 D. 200
Cu 178.C khong bao nhiu ng v phng x nhn to b phn r ?
A. 25 B. 100 C. 300 D. 200
Cu 179.Cc ng v phng x nhn to thng thy thuc loi phn r
A. + v - B. v C. v D. v
Cu 180.Trong dy phn r phng x
235
92 X 207
82 Y c bao nhiu ht v c pht
-
ra?
A. 3 v 4-. B. 7 v 4-. C. 4 v 7-. D. 7 v 2-.
290
Cu 181.Hi sau bao nhiu ln phng x v bao nhiu ln phng x cng loi th
ht nhn 90 Th232 bin i thnh ht nhn 82 Pb208? Hy xc nh loi ht .
A. 6 phng x v 4 ln phng x bta tr.
B. 6 phng x v 4 ln phng x bta cng.
C. 6 phng x v 3 ln phng x bta tr.
D. 6 phng x v 3 phng x bta cng.
Cu 182.Hi sau bao nhiu ln phng x v bao nhiu ln phng x th ht nhn
-
92 U
238
bin i thnh ht nhn 82 Pb ? .
206

B. 9 phng x v 12 ln phng x bta tr.
D. 6 phng x v 8 phng x bta tr.
Cu 183.Ht nhn nguyn t Urani 92 U phn r thnh Rai 88 Ra . Chn phng
238 226
n ng.
Cu 184.Ht nhn nguyn t Urani 92 U phn r thnh actini 89 A . Chn phng n
235 227
ng.
Cu 185.Ht nhn nguyn t Urani 92 U phn r thnh ch 82 Pb (204 A 208).
235 A
Chn phng n ng.

Cu 186.Hat nhn 83 Bi phn r phng x thep phng trnh sau: 83 Bi + X.
210 210
Cho bit loi phng x v ht nhn con X no sau y l ng:

A. Phng x + v X l 84 Po210. B. Phng x - v X l 84 Po210.
C. Phng x v X la 84 Po210. D. Phng x - v X l 84 Po211.
Cu 187.Ht nhn ch Pb 214 phng x th to thnh
_
A. 82 Pb213. B. 81 Pb212. C. 82 Pb212. D. 83 Bi214.

Cu 188.Ht nhn P30 phn r phng x thep phng trnh sau: P30 (, ) + Z Y
A
Loi phng x v cc gi tr Z v A tng ng ca ht nhn con Y l:

291
Chng 1 Dao ng c hc
A. Phng x ; Z = 14 v A = 30. B. Phng x -; Z = 14 v A = 30.
C. Phng x ; Z = 14 v A = 30.
+
D. Phng x +; Z = 16 v A = 30.
Cu 189.Cho phn ng ht nhn 7 N + 1 H + X , X l ht no trong s cc ht
14 1
sau:
A. 8 O17. B. 10 Ne19. C. 4 He9. D. 3 Li4.
Cu 190.Cho phn ng ht nhn 12 Mg + X 11 Na + , X l ht no trong s cc
25 23
ht sau:
A. anpha. B. tri. C. Triti. D. prtn.
Cu 191.(C-2012)Cho phn ng ht nhn: X +
19
9 F 42 He +16
8 O . Ht X l
A. anpha. B. ntron. C. teri. D. prtn.

Cu 192.Ht c khi lng m, in tch q chuyn ng vo trong mt trng u c
cm ng t B vung gc vi vn tc v. Bn knh qu o l
mv qB mv mv 2
A. R = . B. R = . C. R = . D. R = .
qB mv B qB
Cu 193.Ht c khi lng m, in tch q chuyn ng vo trong mt trng u c
cm ng t B vung gc vi vn tc th qu o l ng trn. Thi gian ht i ht
mt vng trn qu o l
2 2 m m m
A. T = . B. T = . C. T = . D. T = .
qB qB qB 2qB
Cu 194.S phn hch l s v mt ht nhn nng
A. thng xy ra mt cch t pht thnh nhiu ht nhn nh hn.
B. thnh hai ht nhn nh hn, do hp th mt ntron.
C. thnh hai ht nhn nh hn v vi ntron, sau khi hp th mt ntron.
D. thnh hai ht nhn nh hn, thng xy ra mt cch t pht.
Cu 195.ng v c th phn hch khi hp th mt ntron chm l
A. 92 U238 B. 92 U234 C. 92 U235 D. 92 U239
Cu 196.Gi k l h s nhn ntron, th iu kin cn v phn ng dy chuyn
c th xy ra l
A. k <1 B. k = 1 C. k >1 D. k 1
Cu 197.cPhn ln nng lng gii phng ra trong phn ng phn hch l
A. ng nng ca cc ntrn. B. ng nng ca cc ntrn v phtn gama.
C. ng nng ca cc ht nhn con. D. nng lng cc phtn tia gama.
Cu 198.iu no sau y l SAI khi ni v s phn hch U235?
A. Mt ht nhn loi rt nng hp th mt ntrn ri v thnh hai ht nhn trung bnh
v to ra nng lng.
B. Ntrn nhanh d hp th gy phn hch hn ntrn chm.
C. Phn hch U235 sinh ra 2 hoc 3 ntrn v to ra nng lng khong 200 MeV.
292
D. c phn ng dy chuyn th khi lng ca U235 phi t mt gi tr ti thiu
gi l khi lng ti hn.
Cu 199.Ntron chm c ng nng tng ng vi ng nng trung bnh chuyn
ng nhit vo c nh hn
A. 0,1 eV B. 0,01 eV C. 0,1 MeV D. 0,01 MeV
Cu 200.Trong phn ng phn hch ht nhn, mi ht nhn U235 phn hch to ra
nng lng trung bnh
A. 0,02 MeV B. 0,2 MeV C. 200 MeV D. 2000 MeV
Cu 201.Qu trnh mt ht nhn phng x khc s phn hch l:
A. to nng lng B. l phn ng ht nhn
C. to ra ht nhn bn hn D. xy ra 1 cch t pht
Cu 202.Phng x anpha t ht nhn Poloni l phn ng ht nhn:
A. ph thuc vo cc yu t bn ngoi. B. To nng lng.
C. khng phi l phn ng thu cng nh to nng lng. D. Thu nng lng.
Cu 203.Khi lng ti hn ca cht phn hch l
A. khi lng ti thiu gy ra phn ng dy chuyn.
B. khi lng ti a gy ra phn ng dy chuyn.
C. khi lng trung bnh gy phn ng dy chuyn.
D. khi lng cn thit nhn s ntron nh hn 1.
Cu 204.Khi lng ti hn ph thuc vo
A. bn cht ca cht phn hch v hm lng ca n trong nhin liu
B. bn cht ca cht phn hch v trng thi tn ti
C. bn cht ca cht phn hch v n nm trong hp cht ho hc ny hay hp cht
khc
D. ch bn cht ca cht phn hch
Cu 205.Trong cc ng v sau ng v no khng lm nhin liu cho phn ng phn
hch?
A. 92 U235 B. 92 U238 C. 92 U234 D. 94 Pu239
Cu 206.Phn ng phn hch to ra nng lng trc tip di dng no?
A. ng nng cc ht v nhit nng.
B. nhit nng v nng lng phtn.
C. ng nng cc ht, nhit nng v nng lng phtn.
D. ng nng cc ht v nng lng phtn.
Cu 207.Khi hp th ntron chm, ht nhn Pu239 b v tng t nh U235, v gii
phng trung bnh
A. 3 ntron B. 1,89 ntron C. 2,3 ntron D. 2,5 ntron
Nng cao
Cu 208.Tc dng ca thanh iu chnh trong l phn ng ca nh my in ht nhn
l
293
Chng 1 Dao ng c hc
A. hp th ntron. B. lm chm ntron.
C. a nhit ra ngoi. D. gy ra phn hch.
Cu 209.Trong l phn ng ht nhn, phn ng phn hch dy chuyn c
khng ch mc
A. ti hn B. vt hn C. di hn D. nhn s ntron 1
Cu 210.Cc thanh nhin liu trong l phn ng ht nhn thng lm bng
A. Uran235 nguyn cht B. Uran235 lm giu c vi chc phn trm
C. Uran235 lm giu c vi phn trm D. Uran235 lm giu c 50%
Cu 211.L phn ng ht nhn cha c s dng ph bin trn cc phng tin no
sau y?
A. nh my in B. tu ngm C. tu thu D. my bay
Cu 212.Cc thanh iu chnh trong l phn ng ht nhn thng lm bng cht g
trong cc cht sau?
A. cadimi B. than ch C. berili D. nc nng
Cu 213.i vi mt khi Uran, s ntron sinh ra t l vi.
A. din tch mt ngoi ca khi B. din tch tit din thng
C. th tch ca khi D. mt in tch ca khi
Cu 214.Nu hm lng U235 trong nhin liu l 30% th khi lng ti hn vo c:
A. 50 kg B. 500 kg C. 15 kg D. vi tn
Cu 215.Cht lm chm khng lm bng cht g trong cc cht sau?
A. cadimi B. than ch C. berili D. nc nng
Cu 216.Chn phng n SAI. Trong l phn ng ht nhn ca nh my in ht nhn
cng dng ca cc b phn nh sau:
A. nhng thanh nhin liu ht nhn lm bng urani nguyn cht.
B. cht lm chm (nc nng D 2 O) c tc dng lm ntron nhanh thnh ntron chm.
C. cc thanh iu chnh hp th ntrn m khng phn hch.
D. Khi l hot ng th cc thanh iu chnh t ng gi cao sao cho nhn s ntron
bng 1.
A. ng v U235 d dng phn hch khi hp th ntron c ng nng di 0,1 eV
B. ng v U238 khi hp th ntron nhit, th cui cng bin i thnh plutoni Pu239.
C. ng v U238 ch phn hch khi hp th ntron nhanh, c ng nng ln hn 1
MeV.
D. Ht nhn nng 98 Cf251 khng th b phn hch khi hp th ntron chm.
Cu 218.Chn phng n SAI. Trong l phn ng ht nhn cng dng ca cc b
phn nh sau:
A. nhng thanh nhin liu ht nhn lm bng hp kim cha urani lm giu.
B. cht lm chm (nc nng D 2 O) c tc dng lm ntron nhanh thnh ntron chm.
C. cc thanh iu chnh hp th ntrn v phn hch.
294
D. Khi l hot ng th cc thanh iu chnh t ng gi cao sao cho nhn s ntron
= 1.
Cu 219.Phn ng nhit hch l phn ng ht nhn
A. c th xy ra nhit thng.
B. cn mt nhit cao mi thc hin c.
C. hp th mt nhit lng ln.
D. trong , cc ht nhn ca nguyn t b nung chy thnh cc nuclon.
Cu 220.Phn ng nhit hch v phn ng phn hch l hai phn ng ht nhn tri
ngc nhau v
A. mt phn ng ta nng lng v mt phn ng thu nng lng.
B. mt phn ng xy ra nhit thp, phn ng kia nhit cao.
C. mt phn ng l tng hp hai ht nhn nh thnh mt ht nhn nng hn, phn ng
kia l s v mt ht nhn nng thnh cc ht nh hn.
D. mt phn ng din bin rt chm, phn ng kia rt nhanh.
Cu 221.Tm kt lun SAI.
A. Hai ht nhn nh kt hp vi nhau to thnh ht nhn nng hn v thu nng lng l
phn ng nhit hch
B. Phn ng ht nhn sinh ra cc ht c khi lng nh hn khi lng cc ht ban u
l ta nng lng.
C. Urani thng lm nguyn liu phn ng phn hch .
D. Phn ng nhit hch thuc loi phn ng ht nhn ta nng lng.
Cu 222.Tm kt lun SAI .
A. Phn ng nhit hch ta ra nng lng ln .
B. Phn ng nhit hch to ra cht thi thn thin vi mi trng.
C. Phn ng nhit xy ra khi c khi lng vt khi lng ti hn.
D. Phn ng nhit hch xy ra nhit cao (t chc n trm triu ).
A. Phn ng nhit hch to ra cht c hi lm nhim mi trng.
B. Do Mt Tri bc x nng lng nn khi lng ca n b gim dn.
C. Trong nhn Mt tri c nhit rt cao, cho php cc phn ng nhit hch xy ra.
D. Con ngi thc hin c phn ng nhit hch di dng khng kim sot c.
Cu 224.iu kin phn ng nhit hch xy ra l:
A. Nhit cao B. p sut ln
C. Lc ht nhn c cng ln D. Nng lng lin kt ln
Cu 225.Chn cu tr li SAI
A. Hai ht nhn nh kt hp thnh mt ht nhn nng hn gi l phn ng nhit hch.
B. Mt ht nhn rt nng hp thu mt ntrn v v thnh hai ht nhn c s khi trung
bnh, l s phn hch.
C. Phn ng nhit hch xy ra nhit thp .
295
Chng 1 Dao ng c hc
D. Phn ng ht nhn nhn to c gy ra bng cch dng ht nhn nh bn ph
nhng ht nhn khc.
Cu 226.Chn phng n SAI. Phn ng nhit hch thc hin nhit rt cao v khi
:
A. Cc ht nhn nh mi c ng nng ln thng lc y Colomb.
B. Cc ht nhn tin li gn nhau n mc lc ht nhn tc dng.
C. Cc ht mi kt hp c vi nhau.
D. Cc nuclon trong tng ht nhn c th thot ra khi lin kt c thit lp lin kt mi.
A. Trong thin nhin khng tn ti nhng phn ng nhit hch.
B. Ngun gc ca nng lng Mt Tri l do cc phn ng nhit hch v phn ng
phn hch.
C. Trong nhn Mt tri c nhit rt cao, cho php cc phn ng nhit hch xy ra.
D. Con ngi cha thc hin c phn ng nhit hch.
Cu 228.Chn phng n SAI khi ni v iu kin thc hin thnh cng phn ng
nhit hch
A. Nhit cao
B. Mt ht nhn tham gia phi ln
C. Thi gian duy tr nhit cao thc hin phi di.
D. Phi lm mt in tch ca cc ht cc ht khng cn y nhau.
Cu 229.Nng lng nhit hch ta ra khi tng hp 1 g heli ln gp c my ln nng
lng ta ra khi phn hch 1 g urani?
A. 5 ln B. 10 ln C. 50 ln D. c 100 ln
Cu 230.Trong mt phn ng ht nhn gi: mt, ms l tng khi lng ngh cc ht
tng tc trc phn ng v cc ht sn phm sau phn ng; mt, ms l tng ht
khi ca cc ht nhn tng tc trc phn ng v cc ht nhn sn phm sau phn
ng. H thc m t m s = m s m t ng trong trng hp no di y?
A. phng x -. B. Phng x . C. Phng x +. D. Phng x .
Cu 231.Tm cu ng trong s cc cu di y. Ht nhn nguyn t
A. c khi lng bng tng khi lng ca tt c cc nucln v cc lectrn trong nguyn t.
C. c ng knh vo c phn vn ln ng knh ca nguyn t.
Cu 232.Pht biu no sau y l ng? Nng lng lin kt l
Cu 233.Tm pht biu ng v phn ng phn hch v phn ng nhit hch.
A. C hai loi phn ng trn u ta nng lng.
296
B. Phn ng nhit hch d xy ra hn phn ng phn hch.
C. Nng lng ca mi phn ng nhit hch ln hn phn ng phn hch.
D. Mt phn ng thu nng lng, mt phn ng ta nng lng.
Cu 234.Pht biu no sau y l sai khi ni v lc ht nhn.
A. Lc ht nhn l loi lc mnh nht trong cc loi lc bit n hin nay.
B. Lc ht nhn ch tn ti bn trong ht nhn nguyn t.
C. Lc ht nhn ch c tc dng khi khong cch gia hai nucln bng hoc nh hn
kch thc ht nhn.
D. Lc ht nhn c bn cht l lc in, v trong ht nhn cc prtn mang in dng.
Cu 235.Khi lng ca vt chuyn ng vi vn tc ln c vn tc nh sng trong
chn khng c c xc nh bng biu thc no sau y (m 0 l khi lng ngh, v l
vn tc chuyn ng ca vt trong h quy chiu t).
A. m = m 0 (1 - v2/c2)0,5. B. m = m 0 (1 - v2/c2)-0,5.
2 2 0,5
C. m = m 0 (-1 + v /c ) . D. m = m 0 (-1 + v2/c2)-0,5.
Cu 236.Chn SAI trong cc phng n sau:
A. Ht nhn li kh bn vng l do c lc ht nhn.
B. Lc ht nhn ch mnh khi khong cch gia hai nucln bng hoc nh hn kch thc
ca ht nhn
C. S prtn v ntrn ca ht nhn Na23 l 11 prtn v 12 ntrn
D. Cc ng v c cng tnh cht l ho
Cu 237.Ht nhn cng bn vng khi c
A. nng lng lin kt cng ln B. s nucln cng nh
C. s nucln cng ln D. nng lng lin kt ring cng ln
Cu 238.Trong phn ng ht nhn
A. tng nng lng c bo ton. B. tng khi lng ca cc ht c bo ton.
C. tng s ntron c bo ton D. ng nng c bo ton.
A. Cc nguyn t m ht nhn c cng s ntron nhng khc nhau v s prtn gi l
cc ng v.
B. Lc ht nhn l lc lin kt cc nuclon, n ch c tc dng khong cch rt ngn
vo c 1010m.
C. ht khi ca ht nhn l chnh lch gia tng khi lng cc nuclon to
thnh ht nhn v khi lng ht nhn.
D. Nng lng lin kt ca ht nhn l nng lng ti thiu cn cung cp cc nuclon
(ang ng ring r) lin kt vi nhau to thnh ht nhn.
A. Phn ng ht nhn nhn to lun thu nng lng
B. c phn ng ht nhn nhn to, dng ht nh bn ph cc ht nhn
C. n dng trong phn ng ht nhn ly t cc ngun phng x
D. Nng lng m phn ng ht nhn to ra gi l nng lng ht nhn
297
Chng 1 Dao ng c hc
Cu 241.Cho 4 loi tia phng x , , , i theo phng song song vi cc bn ca
- +
mt t in phng. Kt lun no sau y l sai?

A. Tia b lch v pha bn m ca t in.
B. Tia - b lch v pha bn dng ca t in.
C. Tia + b lch v pha bn dng ca t in.
D. Tia nng lng ln, n xuyn qua cc bn t.
Cu 242.Pht biu no di y l sai v quy tc dch chuyn phng x?
A. Trong phng x , ht nhn con tin hai trong bng tun hon (so vi ht nhn m).
B. Trong phng x , ht nhn con tin mt trong bng tun hon (so vi ht nhn m).
C. Trong phng x +, ht nhn con li mt trong bng tun hon (so vi ht nhn m).
D. Trong phng x , khng c s bin i ht nhn.
Cu 243.Ngi ta dng chm ht bn ph ln ht nhn 4 Be . Do kt qu ca phn ng
8
ht nhn xut hin ntron t do. Sn phm th hai ca phn ng l g?

A. ng v bo 5 B13. B. ng v cacbon 6 C13.
C. Cacbon 6 C .11
D. ng v berili 4 Be9.
Cu 244.Phn ng nhit hch v phn ng phn hch l hai phn ng ht nhn tri
ngc nhau v
A. mt phn ng ta nng lng v mt phn ng thu nng lng.
B. mt phn ng xy ra nhit thp, phn ng kia nhit cao.
C. mt phn ng l tng hp hai ht nhn nh thnh mt ht nhn nng hn, phn ng
kia l s v mt ht nhn nng thnh cc ht nh hn.
D. mt phn ng din bin rt chm, phn ng kia rt nhanh.
298
Chu Vn Bin
Phn 2: HNG DN GII NHANH MT S THI I HC VT L
1. NM 2010
Dao ng c hc
Cu 1. (H 2010): Lc ko v tc dng ln mt cht im dao ng iu ha c
ln
A. t l vi ln ca li v lun hng v v tr cn bng.
B. t l vi bnh phng bin .
C. khng i nhng hng thay i.
D. v hng khng i.
Hng dn
Lc ko v tc dng ln mt cht im dao ng iu ha c ln t l vi
ln ca li v lun hng v v tr cn bng Chn A.
Cu 2. (H 2010): Mt vt dao ng tt dn c cc ai lng giam lin tuc theo thi
gian la
A. bin va gia tc. B. li va tc .
C. bin va nng lng. D. bin va tc .
Hng dn
Mt vt dao ng tt dn c cc ai lng giam lin tuc theo thi gian la bin
va nng lng Chn C.
Cu 3. (H 2010): Vt nh ca mt con lc l xo dao ng iu ha theo phng
ngang, mc th nng ti v tr cn bng. Khi gia tc ca vt c ln bng mt na
ln gia tc cc i th t s gia ng nng v th nng ca vt l
A. 1/2. B. 3. C. 2. D. 1/3.
Hng dn
1 1 A
Theo bi ra: =
a | amax || 2=
x | 2 A |= x|
2 2 2
1 2
kA
Wd W Wt W
= = 1= 2 1= 3 Chn B.
Wt Wt Wt 1 2
kx
2
Cu 4. (H-2010) Mt cht im dao ng iu ha vi chu k T. Trong khong thi
gian ngn nht khi i t v tr bin c li x = A n v tr x = -A/2, cht im c tc
trung bnh l
A. 6A/T. B. 4,5A/T. C. 1,5A/T. D. 4A/T.
Hng dn:
S 1,5 A 9A
=
v = = Chn B.
t T + T 2T
4 12
299
Chu Vn Bin Hng dn gii nhanh mt s thi i hc mn Vt L
Cu 5. (H-2010) Mt con lc l xo dao ng iu ha vi chu k T v bin 5 cm.
Bit trong mt chu k, khong thi gian vt nh ca con lc c ln gia tc khng
vt qu 100 cm/s2 l T/3. Ly 2 = 10. Tn s dao ng ca vt l
A. 4 Hz. B. 3 Hz. C. 2 Hz. D. 1 Hz.
Hng dn:
ln gia tc khng vt qu 100 cm/s2 th vt nm trong on [-x 1 ; x 1 ].
Khong thi gian trong mt chu k a nh hn 100 cm/s2 l 4t 1 , tc l 4t 1 = T/3 t 1
= T/12.
2 T
sin t1 5sin=
trnh x1 A=
Thay vo phng = . 2,5 ( cm ) .
T 12
a1
Tn s gc: = = 2 f = = 1( Hz ) Chn D .
x1 2
Cu 6. (H-2010) Ti ni c gia tc trng trng g, mt con lc n dao ng iu
ha vi bin gc max nh. Ly mc th nng v tr cn bng. Khi con lc chuyn
ng nhanh dn theo chiu dng n v tr c ng nng bng th nng th li gc
ca con lc bng
A. - max / 3 . B. max / 2 . C. - max / 2 . D. max / 3 .
Hng dn
i theo chiu dng v v tr cn bng < 0
1 max
Wt = Wd = 2 W =
2

= max Chn C.
2
Cu 7. (H-2010) Dao ng tng hp ca hai dao
ng iu ha cng phng, cng tn s c phng trnh li x = 3cos(t -
5/6) (cm). Bit dao ng th nht c phng trnh li x 1 = 5cos(t + /6) (cm). Dao
ng th hai c phng trnh li l
A. x 2 = 8cos(t + /6) (cm). B. x 2 = 2cos(t + /6) (cm).
C. x 2 = 2cos(t - 5/6) (cm). D. x 2 = 8cos(t - 5/6) (cm).
Hng dn
5 5
T cng thc x = x1 + x2 x2 = x x1 = 3 5 = 8 Chn D.
6 6 6
300
Chu Vn Bin
Dng my tnh Casio fx 570 ES, bm nh sau:
Shift MODE 4 ( chn n v gc l radian)
MODE 2 ( chn ch tnh ton vi s phc)
5
3 Shift () - 5 Shift ()
6 6
5
(Mn hnh my tnh s hin th 3 5 )
6 6
Shift 2 3 =
5
Mn hnh s hin kt qu: 8
6
5
Ngha l bin A 2 = 8 cm v pha ban u 2 = nn ta s chn D.
6
Cu 8. (H-2010) Mt con lc l xo gm vt nh khi lng 0,02 kg v l xo c
cng 1 N/m. Vt nh c t trn gi c nh nm ngang dc theo trc l xo. H
s ma st trt gia gi v vt nh l 0,1. Ban u gi vt v tr l xo b nn 10 cm
ri bung nh con lc dao ng tt dn. Ly g = 10 m/s2. Tc ln nht vt nh
t c trong qu trnh dao ng l
A. 10 30 cm/s. B. 20 6 cm/s. C. 40 2 cm/s. D. 40 3 cm/s.
Hng dn
Fms mg 0 ,1.0,02.10
kxI = Fms xI = = = = 0 ,02 ( m ) = 2 ( cm )
k k 1
AI = A xI = 10 2 = 8 ( cm )
k 1
= = = 5 2 ( rad / s )
m 0 ,02
AI 40 2 ( cm / s ) Chn C.
vI =
Xem I l tm dao ng tc thi nn:=
Cu 9. (H-2010) Mt con lc n co chiu dai dy treo 50 cm va vt nho co khi
lng 0,01 kg mang in tich q = +5.10-6C c coi la in tich im . Con lc dao
ng iu hoa trong in trng u ma vect cng in trng co ln E = 104
V/m va hng thng ng xung di . Ly g = 10 m/s2, = 3,14. Chu ki dao n g
iu hoa cua con lc la
A. 0,58 s. B. 1,40 s. C. 1,15 s. D. 1,99 s.
301
Hng dn

V q > 0 nn lc in trng tc dng ln vt: F = qE cng hng vi E , tc

l F cng hng vi P . Do , P ' cng c hng thng ng xung v ln P =
5.106.104
P + F nn g = g + F/m hay g ' =g +
qE
m
=10 +
0,01
= (
15 m / s 2 )
l
T ' 2
= 1,15 ( s ) Chn C.
g'
Sng c hc
Cu 10. (H-2010): iu kin hai sng c khi gp nhau, giao thoa c vi nhau
la hai song phai xut phat t hai ngun dao ng
A. cung bin va co hiu s pha khng i theo thi gian.
B. cung tn s, cung phng.
C. c cung pha ban u va cung bin .
D. cung tn s, cung phng va co hiu s pha khng i theo thi gian.
Hng dn
hai sng c khi gp nhau, giao thoa c vi nhau la hai song phai xut phat
t hai ngun dao ng cung tn s, cung phng va co hiu s pha khng i theo thi
gian Chn D.
Cu 11. (H-2010) Tai mt im trn mt cht long co mt ngun dao ng vi tn
s 120 Hz, tao ra song n inh trn mt cht long . Xt 5 gn li lin tip trn mt
phng truyn song , v mt phia so vi n gun, gn th nht cach gn th nm 0,5
m. Tc truyn song la
A. 12 m/s. B. 15 m/s. C. 30 m/s. D. 25 m/s.
Hng dn
1 1
x = ( 5 1) = 0, 5 = mv= f =.120 = 15 ( m / s ) Chn B.
8 8
Cu 12. (H-2010) Mt si dy AB di 100 cm cng ngang, u B c nh, u A
gn vi mt nhnh ca m thoa dao ng iu ha vi tn s 40 Hz. Trn dy AB c
mt sng dng n nh, A c coi l nt sng. Tc truyn sng trn dy l 20 m/s.
K c A v B, trn dy c
A. 3 nt v 2 bng. B. 7 nt v 6 bng. C. 9 nt v 8 bng. D. 5 nt v 4 bng.
Hng dn
v 20
= = = 0,5 ( m= ) 50 ( cm ) . V hai u u l nt nn s nt nhiu hn s bng
f 40
AB
= sb = 4
l 1: 0 ,5 Chn D.
sn = sb + 1 = 5

302
Chu Vn Bin
Cu 13. (H-2010) mt thong ca mt cht lng c hai ngun sng kt hp A v
B cch nhau 20 cm, dao ng theo phng thng ng vi phng trnh u A = 2cos40t
v u B = 2cos(40t + ) (u A v u B tnh bng mm, t tnh bng s). Bit tc truyn sng
trn mt cht lng l 30 cm/s. Xt hnh vung AMNB thuc mt thong cht lng. S
im dao ng vi bin cc i trn on BM l
A. 19. B. 18. C. 20. D. 17.
Hng dn
NA
= MB = AB 2 28, 28 ( cm )

Cch 1: 2
= = v = 1,5 ( cm )
vT

( MA MB ) ( 2 1 ) ( 20 28,28) 0
=kM += + 5,02
2 1,5 2

k = ( BA BB ) ( 2 1 ) ( 20 0 ) 0
B + = + 13,83
2 1,5 2
S cc i : 5,02 k 13,83 k =
5,...,
13 Chn A.
c 19 cc i
Cch 2:
iu kin cc tiu : d1 - d 2 = m
Hai ngun kt hp ngc pha:
iu kin cc i : d1 - d 2 = ( k 0,5 )
( k 0,5) =+
d1 - d 2 =+ ( k 0,5)1,5
Cc i thuc BM: 8,3 ( k + 0,5 )1,5 < 20
MA MB d1 - d 2 < BA BB
6,03 k < 12,8 k = 6, 5, 4,...,12 c 19 gi tr ca k
Cu 14. (H-2010) Ba im O, A, B cng nm trn mt na ng thng xut pht
t O. Ti O t mt ngun im pht sng m ng hng ra khng gian, mi trng
khng hp th m. Mc cng m ti A l 60 dB, ti B l 20 dB. Mc cng m
ti trung im M ca on AB l
A. 26 dB. B. 17 dB. C. 34 dB. D. 40 dB.
Hng dn
V M l trung im ca AB nn 2r M = r A + r B (1)
P WO P
V=
I = I 0 .10 L =
r = .100 ,5 L , r t l vi 10-0,5L . Do ,
4 r 2
4 I 4 I 0
0 ,5 LM
trong (1) ta thay r bi 10-0,5L: 2.10= 100 ,5 LA + 100 ,5 LB
2.100 ,5 LM = 103 + 101 100 ,5 LM = 0 ,0505 LM 2 ,6 ( B ) Chn A.
in xoay chiu
303
Cu 15. (H-2010) t in ap u = U 0 cost vao hai u cun cam thun co t
cam L thi cng dong in qua cun cam la
U0 U0
=
A. i cos t + . =B. i cos t + .
L 2 L 2 2
U0 U0
=
C. i cos t . =D. i cos t .
L 2 L 2 2
Hng dn
V mch ch L th i tr pha hn u l /2 nn
U0 U0
=i cos t =
cos t Chn C.
ZL 2 L 2
Cu 16. (H-2010) t in p u = U 0 cost vo hai u on mch gm in tr
thi gia hai u in tr, gia hai u cun cm v gia hai u t in. H thc ng
l
u B. i = u3C.
A. i = 2
.

R2 + L
1

C
u1 u2
C. i = . D. i = .
R L
Hng dn
u1
Ch u1 cng pha vi i n n i = Chn C.
R
Cu 17. (H-2010) t in p xoay chiu c gi tr hiu dng khng i, tn s 50
Hz vo hai u on mch mc ni tip gm in tr thun R, cun cm thun c t
cm L v t in c in dung C thay i c. iu chnh C n gi tr 10-4/(4) F
hoc 10-4/(2) F th cng sut tiu th trn on mch u c gi tr bng nhau. Gi tr
ca L bng
A. 1/(2) H. B. 2/ H. C. 1/(3) H. D. 3/ H.
Hng dn
1 1 Z + ZC 2
=200 Z L = C1
C cng P Z1 =
Z C1 = =400; Z C 2 =
Z2
C1 C 2 2
3
100L =300 L =( H ) Chn D.

Cu 18. (H-2010) t in p u = U 2 cost vo hai u on mch AB gm hai
on mch AN v NB mc ni tip. on AN gm bin tr R mc ni tip vi cun
cm thun c t cm L, on NB ch c t in vi in dung C. t 1 = 0,5(LC)-
304
Chu Vn Bin
. in p hiu dng gia hai u on mch AN khng ph thuc R th tn s gc
0,5
bng
A. 0,5 1 / 2 . B. 1 2 . C. 1 / 2 . D. 2 1 .
Hng dn
R +Z
2 2
R = ( Z L ZC )
2
U RL= IZ RL= U L
Z L2 Z C= 2 Z L
R + ( Z L ZC )
2 2
1 1
= 2 L = 2 = 1 2 Chn B.
C 2 LC
Cu 19. (H-2010) Mt oan mach AB gm hai oan ma ch AM va MB mc ni
tip. oan mach AM co in tr thun 50 mc ni tip vi cun cam thun co t
cam 1/ (H), oan mach MB chi co tu in vi in dung thay i c . t in ap u
= U 0 cos100t (V) vao hai u oa n mach AB . iu chinh in dung cua tu in n
gia tri C 1 sao cho in ap hai u oan mach AB lch pha /2 so vi in ap hai u
oan mach AM. Gia tri cua C 1 bng
A. 40/ (F). B. 80/ (F). C. 20/ (F). D. 10/ (F).
Hng dn
Z=L
=L 100 ( )
Z L ZC Z L 100 Z C 100
V u u AM nn: tan .tan AM =1 . =1 . =1
R R 50 50
18
Z= 125 ( ) C
= = .10 5 ( F ) Chn B.
ZC
C
Cu 20. (H-2010) t in p xoay chiu c gi tr hiu dng 200 V v tn s

khng i vo hai u A v B ca on mch mc ni tip theo th t gm bin tr R,
cun cm thun c t cm L v t in c in dung C thay i. Gi N l im ni
gia cun cm thun v t in. Cc gi tr R, L, C hu hn v khc khng. Vi C = C 1
th in p hiu dng gia hai u bin tr R c gi tr khng i v khc khng khi
thay i gi tr R ca bin tr. Vi C = 0,5C 1 th in p hiu dng gia A v N bng
A. 200 V. B. 100 2 V. C. 100 V. D. 200 2 V.
Hng dn
UR
U R = IR = R Z L Z C1 =
0 Z C1 = Z L
R + ( Z L Z C1 )
2 2
C1
C= Z C = 2 Z C 1 = 2 Z L U RL = IZ RL
2
R 2 + Z L2 R 2 + Z L2
= U = U = U= 200 (V ) Chn A.
R 2 + ( Z L ZC ) R 2 + ( Z L 2Z L )
2 2
305
Cu 21. (H-2010) Ti thi im t, in p u = 200 2 cos(100t - /2) (trong u

tnh bng V, t tnh bng s) c gi tr 100 2 (V) v ang gim. Sau thi im 1/300
(s), in p ny c gi tr l
A. 100 V. B. 100 3 (V). C. -100 2 (V). D. 200 V.
Hng dn

= t1 100 2
u( t ) 200 2cos =
1
2 5
Cch 1: t1 = t1 =
u' = 2 3 6
200 sin t1 < 0
( t ) 1
2
1
u 200 2cos t1 +
= 100 2 (V ) Chn C.
=
300 2
1
t1 +
300

Cch 2:
Khi u = 100 2 (V) v ang gim th pha dao ng c th

chn: 1 = .
3
Sau thi im 1/300 (s) (tng ng vi gc qut =
t = 100/300 = /3) th pha dao ng:
2
2 = 1 + =
3
u2 =200 2cos 2 =100 2 (V ) Chn C.
Cu 22. (H-2010) t in p xoay chiu c gi tr hiu dng v tn s khng i
vo hai u on mch gm bin tr R mc ni tip vi t in c in dung C. Gi
in p hiu dng gia hai u tu in, gia hai u bin tr v h s cng sut ca
on mch khi bin tr c gi tr R 1 ln lt l U C1 , U R1 v cos 1 ; khi bin tr c gi
tr R 2 th cc gi tr tng ng ni trn l U C2 , U R2 v cos 2 . Bit U C1 = 2U C2 , U R2 =
2U R1 . Gi tr ca cos 1 v cos 2 l:
A. cos 1 = 1/ 3 , cos 2 = 2/ 5 . B. cos 1 = 1/ 5 , cos 2 = 1/ 3 .
C. cos 1 = 1/ 5 , cos 2 = 2/ 5 . D. cos 1 = 0,5/ 2 , cos 2 = 1/ 2 .
Hng dn
U U
=
I =
Z R + Z C2
2
U C= IZ C
U = 2U I = 2 I Z = 2 Z
C1 C2
R 2 + Z C2= 2 R 2 + Z C2
1 2 2 1
R2 = 4 R1
2 1
R2 R1
UR =
IR
U = 2U
R2
2
R1
Z C = 2 R1
R + Z C2
2
2 R 2 + Z C2
1

306
Chu Vn Bin
R1 1
cos 1
= =
R + Z C2
2
1
5
Chn C.
= cos 2 =
R2 2
R 2 + Z C2 5
2
Cu 23. (H-2010) Ni hai cc ca mt my pht in xoay chiu mt pha vo hai

u on mch AB gm in tr thun R mc ni tip vi cun cm thun. B qua
in tr cc cun dy ca my pht. Khi rto ca my quay u vi tc n vng/pht
th cng dng in hiu dng trong on mch l 1 A. Khi rto ca my quay u
vi tc 3n vng/pht th cng dng in hiu dng trong on mch l 3
(A). Nu rto ca my quay u vi tc 2n vng/pht th cm khng ca on mch
AB l
A. 2R 3 . B. 2R/ 3 . C. R 3 . D. R/ 3 .
Hng dn
Khi my pht in xoay chiu 1 pha mc vi mch RLC th cng hiu dng:
1
E f = np = 2 f Z L = L; Z C = C
I= vi
R 2 + ( Z L ZC ) E = N 2 f 0
2
2
ZC
Khi n = kn = =
th E' kE; Z ' L kZ=
L
; Z 'C
k
R 2 + ( Z L ZC )
2
kE I'
I' = =
k
Z
2 I Z
2
R + kZ L C
2
R + kZ L C
2
k k
R + ZL R + ZL
2 2 2 2
I' 3 R
dng:
p= k = 3. = ZL
I R + ( kZ ) 1 R + ( 3Z L )
2 2
2 2
3
L
2R
Khi tc quay tng 2 ln th cm khng cng tng 2 ln: Z=
' L 2=
ZL Chn B.
3
Dao ng v sng in t
Cu 24. (H-2010) Mt mch dao ng l tng gm cun cm thun c t cm
4 H v mt t in c in dung bin i t 10 pF n 640 pF. Ly 2 = 10. Chu k
dao ng ring ca mch ny c gi tr
A. t 2.10-8 s n 3.10-7 s. B. t 4.10-8 s n 3,2.10-7 s.
C. t 2.10 s n 3,6.10 s.
-8 -7
D. t 4.10-8 s n 2,4.10-7 s.
Hng dn
307
= LC1 2 4.106 .10 .1012 4.108 ( s )

T1 2= =
=T 2 LC Chn B.
= T2 2= LC2 2 4.106 .640 = .1012 3, 2.107 ( s )
Cu 25. (H-2010) Mt mach dao ng li tng gm cun cam thun co t cam
L khng i va tu in co in dung C thay i c. iu chinh in dung cua tu in
n gia tri C 1 thi tn s dao ng ring c ua mach la f 1 . tn s dao ng ring cua
mach la f 1 5 thi phai iu chinh in dung cua tu in n gia tri
A. C 1 /5. B. 0,2C 1 5 . C. 5C 1 . D. C 1 5 .
Hng dn
1 1 f C1 C1 C
T f = ta thy f t l vi 2= 5= C2= 1
2 LC C f1 C2 C2 5
Chn A.
Cu 26. (H-2010) Mt mch dao ng in t l tng ang c dao ng in t t
do. Ti thi im t = 0, in tch trn mt bn t in cc i. Sau khong thi gian ngn
nht t th in tch trn bn t ny bng mt na gi tr cc i. Chu k dao ng ring
ca mch dao ng ny l
A. 4t. B. 6t. C. 3t. D. 12t.
Hng dn
Thi gian ngn nht t q = Q 0 n q = Q 0 /2 l t = T/6 T = 6 t Chn B.
Cu 27. (H-2010) Xt hai mch dao ng in t l tng. Chu k dao ng ring
ca mch th nht l T 1 , ca mch th hai l T 2 = 2T 1 . Ban u in tch trn mi bn
t in c ln cc i Q 0 . Sau mi t in phng in qua cun cm ca mch.
Khi in tch trn mi bn t ca hai mch u c ln bng q (0 < q < Q 0 ) th t s
ln cng dng in trong mch th nht v ln cng dng in trong
mch th hai l
A. 0,25. B. 0,5. C. 4. D. 2.
Hng dn
i2 i1 1 Q02 q 2 1 T2
Q02 = q 2 + i = Q02 q 2 = = = = 2 Chn D.
2
i2 2 Q q
2
0
2 2 T1
Cu 28. (H-2010) Trong thng tin lin lac bng song v tuyn , ngi ta s dung
cach bin iu bin , tc la lam cho bin cua song in t cao tn (goi la song
mang) bin thin theo thi gian vi tn s bng tn s cua dao ng m tn. Cho tn s
sng mang la 800 kHz. Khi dao ng m tn co tn s 1000 Hz thc hin mt dao ng
toan phn thi dao ng cao tn thc hin c s dao ng toan phn la
A. 1600. B. 625. C. 800. D. 1000.
Hng dn
308
Chu Vn Bin
n f n 800.1000
p dng: = = n = 800 Chn C.
na fa 1 1000
Cu 29. (H-2010) Mach dao ng dung chon song cua mt may thu v tuyn
in gm t in co in dung C 0 va cun cam thun co t cam L . My nay thu
c song in t co bc song 20 m. thu c song in t co bc song 60 m,
phai mc song song vi tu in C 0 cua mach dao ng vi mt tu in co in dung
A. C = 2C 0 . B. C = C 0 . C. C = 8C 0 . D. C = 4C 0 .
Hng dn
= 1 6= .108 LC0 20 C0 + C
=3 C =8C0 Chn C.
=1 6 .10 L =
8
( C0 + C ) 60 C0
Cu 30. Mt mach dao ng li tng gm cun cam thun co t cam L va tu in

co in dung C ang co dao ng in t t do . thi im t = 0, hiu in th gia
hai ban tu co gia tri cc ai la U 0 . Phat biu nao sau y la sai?
CU 02
A. Nng lng t trng cc ai trong cun cam la
2
CU 02
B. Nng lng t trng cua mach thi im t = LC la
2 4

C. Hiu in th gia hai ban tu in bng 0 ln th nht thi im t = LC
2
L
D. Cng dong in trong mach co gia tri cc ai la U 0
C
Hng dn
t = 0 i = 0

T CU 02 Chn B.
t = LC = i = I 0 WL max = WC max =
2 4 2
Sng nh sng
Cu 31. (H2010) Tia t ngoi c dng
A. tm vt nt trn b mt sn phm bng kim loi.
B. trong y t chp in, chiu in.
C. chp nh b mt Tri t t v tinh.
D. tm khuyt tt bn trong sn phm bng kim loi.
Hng dn
Tia t ngoi c dng tm vt nt trn b mt sn phm bng kim loi Chn A.
Cu 32. (H2010) Quang ph vch pht x
A. ca cc nguyn t khc nhau, cng mt nhit th nh nhau v sng t i ca cc
vch.
309
B. l mt h thng nhng vch sng (vch mu) ring l, ngn cch nhau bi nhng khong
ti.
C. do cc cht rn, cht lng hoc cht kh c p sut ln pht ra khi b nung nng.
D. l mt di c mu t n tm ni lin nhau mt cch lin tc.
Hng dn
Quang ph vch pht x l mt h thng nhng vch sng (vch mu) ring l, ngn
cch nhau bi nhng khong ti Chn B.
Cu 33. (H2010) Khi ni v tia hng ngoi, pht biu no di y l sai?
Hng dn
Tia hng ngoi c tn s b hn tn s ca nh sng Chn C.
Cu 34. (H-2010) Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe c
chiu bng nh sng n sc c bc sng 0,6 m. Khong cch gia hai khe l 1 mm,
khong cch t mt phng cha hai khe n mn quan st l 2,5 m, b rng min giao
thoa l 1,25 cm. Tng s vn sng v vn ti c trong min giao thoa l
A. 19 vn. B. 17 vn. C. 15 vn. D. 21 vn.
Hng dn
L 12 ,5
D =N s 2 = +1 2 =+ 1 2 [ 4 ,17 ]=
+1 9
=i = 1,5 ( mm )
2i 2.1,5
a N = N 1= 8
t s
N t + N s =
17 Chn B.
Cu 35. (H-2010) Trong thi nghim Y-ng v giao thoa anh sang , ngun sang phat
ng thi hai bc xa n sc , trong o bc xa mau o co bc song 720 nm va bc xa
mau luc co bc song (co gia tri trong khoang t 500 nm n 575 nm). Trn man
quan st, gia hai vn sang gn nhau nht va cung mau vi vn sang trung tm co 8
vn sng mau luc. Gia tri cua la
A. 500 nm. B. 520 nm. C. 540 nm. D. 560 nm.
Hng dn
k1 i2 2 b ( b 1) vn sng 1
Cch 1: T kt qu x =k1i1 =k2i2 = = =
k2 i1 1 c ( c 1) vn sng 2
b
2 =
Theo bi ra: c 1 = 8 nn c = 9. Suy ra: = 1 80b ( nm )
500 575

c
6, 25 b 7,1875 b = 7 = 560 ( nm ) Chn D.
310
Chu Vn Bin
1 D D
=
Cch 2: V tr vn sng trng gn vn trung tm nht: xmin k=
1min k2 min 2
a a
500 575
720 k2 min
k1min= H nh v suy ra: k2min = 9
= 80k1min
6, 25 k1min 7,1875 k1min = 7 = 560 ( nm )
Cu 36. (H-2010) Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe c
chiu bng nh sng trng c bc sng t 380 nm n 760 nm. Khong cch gia hai
khe l 0,8 mm, khong cch t mt phng cha hai khe n mn quan st l 2 m. Trn
mn, ti v tr cch vn trung tm 3 mm c vn sng ca cc bc x vi bc sng
A. 0,48 m v 0,56 m. B. 0,40 m v 0,60 m.
C. 0,40 m v 0,64 m. D. 0,45 m v 0,60 m.
Hng dn
D axM 1, 2 38
0 ,=
1,2
( m ) 0 ,76
=
xM k
= = ( m ) k
1,58 k 3,16
= k 2; 3
a kD k
0 ,6 ( m ) ; 0 , 4 ( m ) Chn B.
=
Cu 37. (H-2010) Trong thi nghim Y -ng v giao thoa anh sang , hai khe c
chiu bng anh sang n sc co bc song . Nu tai im M trn man quan sat co vn
ti th ba (tinh t vn sang trung tm) thi hiu ng i cua anh sang t hai khe S 1 , S 2
n M co ln bng
A. 2,5. B. 3. C. 1,5. D. 2.
Hng dn
Vn ti th 3 th hiu ng i: d 2 d 1 = (3 0,5) = 2,5 Chn A.
Lng t nh sng
Cu 38. (H2010) Khi chiu chm tia t ngoi vo mt ng nghim ng dung
dch fluorexin th thy dung dch ny pht ra nh sng mu lc. l hin tng
A. phn x nh sng. B. quang - pht quang.
C. ha - pht quang. D. tn sc nh sng.
Hng dn
Khi chiu chm tia t ngoi vo mt ng nghim ng dung dch fluorexin th
thy dung dch ny pht ra nh sng mu lc. l hin tng quang - pht quang
Chn B.
Cu 39. (H2010) Mt kim loi c cng thot lectron l 7,2.10-19 J. Chiu ln lt
vo kim loi ny cc bc x c bc sng 1 = 0,18 m, 2 = 0,21 m, 3 = 0,32 m v
311
4 = 0,35 m. Nhng bc x c th gy ra hin tng quang in kim loi ny c
bc sng l
A. 1 , 2 v 3 . B. 1 v 2 . C. 2 , 3 v 4 . D. 3 v 4 .
Hng dn
hc
Tnh gii hn quang in: = 0 = 0, 276.106 ( m ) . Ta thy: 1 < 2 < 0 <
A
3 < 4 nn ch c 1 v 2 l gy ra hin tng quang in Chn B.
Cu 40. (H2010) Khi lectron qu o dng th n th nng lng ca nguyn t
hir c tnh theo cng thc E n =-13,6/n2 (eV) (n = 1, 2, 3,). Khi lectron trong
nguyn t hir chuyn t qu o dng n = 3 sang qu o dng n = 2 th nguyn t hir
pht ra phtn ng vi bc x c bc sng bng
A. 0,4350 m. B. 0,4861 m. C. 0,6576 m. D. 0,4102 m.
Hng dn
hc hc
Ta p dng: = E3 E2 = 0,6576.106 ( m ) Chn C.
E3 E2
Cu 41. (H2010) Mt cht c kh nng pht ra nh sng pht quang vi tn s f =
6.1014 Hz. Khi dng nh sng c bc sng no di y kch thch th cht ny
khng th pht quang?
A. 0,55 m. B. 0,45 m. C. 0,38 m. D. 0,40 m.
Hng dn
3.108
=
Bc sng pht quang = 0,5.106 m < bc sng nh sng kch thch
f
Chn A.
Cu 42. (H2010) Theo tin ca Bo, khi lectron trong nguyn t hir chuyn
t qu o L sang qu o K th nguyn t pht ra phtn c bc sng 21 , khi
lectron chuyn t qu o M sang qu o L th nguyn t pht ra phtn c bc
sng 32 v khi lectron chuyn t qu o M sang qu o K th nguyn t pht ra
phtn c bc sng 31 . Biu thc xc nh 31 l
32 21 B. = 32 21 C. = 32 + 21 32 21
A. 31 = 31 31
D. 31 =
21 32 21 + 32
Hng dn
hc hc hc 2132
E3 E1 = ( E3 E2 ) + ( E2 E1 ) = + 31 = Chn D.
31 32 21 21 + 32
Cu 43. (H2010) Theo mu nguyn t Bo, bn knh qu o K ca lectron trong
nguyn t hir l r 0 . Khi lectron chuyn t qu o N v qu o L th bn knh qu
o gim bt
A. 12r 0 . B. 4r 0 . C. 9r 0 . D. 16r 0 .
Hng dn
312
Chu Vn Bin
rN = 4 r0
2
Bn knh qu o N v L ln lt: rN rL =
12r0 Chn A.
rL = 2 r0
2
Cu 44. (H2010) Chum tia X phat ra t mt ng t ia X (ng Cu-lit-gi) co tn s

ln nht la 6,4.1018 Hz. B qua ng nng cac lectron khi bc ra khi catt. Hiu in
th gia ant va catt cua ng tia X la
A. 2,65 kV. B. 26,50 kV. C. 5,30 kV. D. 13,25 kV.
Hng dn
eU eU hf max
e U hf f f max= U= 26 ,50.103 (V ) Chn B.
h h e
Ht nhn
Cu 45. (H-2010) Phng x v phn hch ht nhn
A. u c s hp th ntron chm. B. u l phn ng ht nhn thu nng lng.
C. u khng phi l phn ng ht nhn. D. u l phn ng ht nhn ta nng lng.
Hng dn
Phng x v phn hch ht nhn u l phn ng ht nhn ta nng lng
Chn D.
Cu 46. (H-2010) Mt hat co khi lng nghi m 0 . Theo thuyt tng i , ng
nng cua hat nay khi chuyn ng vi tc 0,6c (c la tc anh sang trong chn
khng) la
A. 0,36m 0 c2 B. 1,25 m 0 c2 C. 0,225m 0 c2 D. 0,25m 0 c2
Hng dn
m0
m= =1, 25m0 Wd = ( m m0 ) c 2 = 0, 25m0 c 2 Chn D.
2
v
1 2
c
Cu 47. (H - 2010) Cho ba ht nhn X, Y v Z c s nucln tng ng l A X , A Y ,
A Z vi A X = 2A Y = 0,5A Z . Bit nng lng lin kt ca tng ht nhn tng ng l
E X , E Y , E Z vi E Z < E X < E Y . Sp xp cc ht nhn ny theo th t tnh bn
vng gim dn l
Hng dn
EY EY
Y
= =
AY 0,5a
E X E X
t A X = 2A Y = 0,5A Z = a th X= = Y > X > Z Chn A.
AX a
EZ EZ
= Z =
AZ 2a
313
Cu 48. (H 2010) Cho khi lng ca prtn; ntron; ln lt l:

40 6
18 Ar ; 3 Li
1,0073 u; 1,0087 u; 39,9525 u; 6,0145 u v 1 u = 931,5 MeV/c2. So vi nng lng lin

kt ring ca ht nhn 3 Li th nng lng lin kt ring ca ht nhn
6 40
18 Ar
A. ln hn mt lng l 5,20 MeV. B. ln hn mt lng l 3,42 MeV.

C. nh hn mt lng l 3,42 MeV. D. nh hn mt lng l 5,20 MeV.
Hng dn
Wlk Zm p + ( A Z )mn mX c
2
=
p dng cng thc: =
A A

931,5
18.1,0073 + ( 40 18)1,0087 39,9525 uc 2

Ar = 8,62 ( MeV / nuclon )
40

931,5
3.1,0073 + ( 6 3)1,0087 6,0145 uc 2

Li = 5,20 ( MeV / nuclon )
6
Ar Li = 8,62 5,20 = 3,42 ( MeV ) Chn B.
Cu 49. (H-2010) Dung mt prtn co ng nng 5,45 MeV bn vao hat nhn 4 Be9
ang ng yn. Phan ng tao ra hat nhn X va hat . Hat bay ra theo phng vung
goc vi phng ti cua prtn va co ng nng 4 MeV. Khi tinh ng nng cua cac
hat, ly khi lng cac hat tinh theo n vi khi lng nguyn t bng s khi cua
chng. Nng lng ta ra trong cac phan ng nay bng
A. 4,225 MeV. B. 1,145 MeV. C. 2,125 MeV. D. 3,125 MeV.
Hng dn
1
1H + 49 Be 24 + 36 X . Hat bay ra theo phng vung goc vi phng ti
cua prtn nn: mH WH + m W=
mX WX 1.5, 45 + 4.4
= 6.WX
3,575 ( MeV )
WX =
Nng lng phn ng:
E = W + WX WH WBe = 4 + 3,575 5, 45 0 = 2,125 ( MeV ) > 0 Chn C.
Kinh nghim gii nhanh: A + B C + D

*Nu vC vD th mCWC + mDWD = mAWA

*Nu vC v A th mCWC + mAWA =mDWD
Sau , kt hp vi E = WC + WD WA
Vi mi bi ton c th, phi xc nh r u l ht A, ht B, ht C v ht D.
Cu 50. (H-2010) Ht nhn 210
84 Po ang ng yn th phng x , ngay sau phng x
, ng nng ca ht
314
Chu Vn Bin
A. ln hn ng nng ca ht nhn con.
B. ch c th nh hn hoc bng ng nng ca ht nhn con.
C. bng ng nng ca ht nhn con.
D. nh hn ng nng ca ht nhn con.
Hng dn
210
84 P + 206
82 Pb
Cch 1: Trong phng x, ng nng cc ht sinh ra t l nghch vi khi lng:
WPb m
= < 1 W > WPb Chn A.
W mPb

Cch 2: 0 = mPb vPb + m v ( mPb vPb ) = ( m v ) mPb WPb = m W
2 2
WPb m
= < 1 W > WPb Chn A.
W mPb
Cu 51. Ban u co N 0 hat nhn cua mt mu cht phong xa nguyn cht co chu ki
bn r T . Sau khoang thi gian t = 0,5T, k t thi im ban u , s hat nhn cha bi
phn ra cua mu cht phong xa nay la
A. N 0 / 2 . B. N 0 /4. C. N 0 2 . D. N 0 /2.
Hng dn
ln 2 ln 2
.t .0,5T N0
=N N=
0e N 0 e= T T
Chn A.
2
Cu 52. Bit ng vi phong xa 14
6 C c chu ki bn r 5730 nm. Gia s mt mu g
c co phong xa 200 phn r/phut va mt mu g khac cung loai , cung khi lng
cua mu g c o , ly t cy mi cht , co p hong xa 1600 phn r/pht. Tui cua
mu g c a cho la
A. 17190 nm. B. 2865 nm. C. 11460 nm. D. 1910 nm.
Hng dn
H 1
ln 2 ln H 200 1
= = ln
H
= 17190 ( nam )
t
H = H 0 e T t = T . 0

H 0 1600 8
t = 5730. 8
ln 2 ln 2
315
2. NM 2011
Dao ng c hc
Cu 1. (H-2011) Mt cht im dao ng iu ha trn trc Ox. Khi cht im i
qua v tr cn bng th tc ca n l 20 cm/s. Khi cht im c tc l 10 cm/s th
gia tc ca n c ln l 40 3 cm/s2. Bin dao ng ca cht im l
A. 5 cm. B. 4 cm. C. 10 cm. D. 8 cm.
Hng dn:
v2
Phi hp cc cng thc x 2 + = 2 x; vmax =
A2 ; a = A ta suy ra:
2
2 2 2
aA v 40 3 10 2
2 + =1 A + =1 A =5 ( cm ) Chn A.
20
2
vmax vmax 20
Cu 2. (H-2011)Mt cht im dao ng iu ha theo phng trnh x = 4cos(2t/3)
(x tnh bng cm; t tnh bng s). K t t = 0, cht im i qua v tr c li x = -2 cm ln
th 2011 ti thi im
A. 3015 s. B. 6030 s. C. 3016 s. D. 6031 s.
Hng dn:
2
Cch 1: Gii PTLG.= T = 3( s )

2 t 2
=
2 t 2 t 1 3 3 t1 = 1( s )
4cos =2 cos =
3 3 2 2 t
=
2
+ 2 t2 = 2 ( s )
3 3
2011
= 1005 d 1 t2.1005 = +1 1005T =+ t1 1005.3= + 1 3016 ( s ) Chn C.
2
Cch 2: Dng VTLG
Quay mt vng i qua li x = -2 cm l hai ln. c ln
th 2011 = 2.1005 + 1 th phi quay 1005 vng v quay thm
mt gc 2/3, tc l tng gc quay: = 1005.2 + 2/3.
2
1005.2 +
3 3016 ( s ) Chn C.
Thi gian: = t= =
2
3
Cu 3. (H-2011) Mt cht im dao ng iu ha trn trc Ox vi bin 10 cm,
chu k 2 s. Mc th nng v tr cn bng. Tc trung bnh ca cht im trong
khong thi gian ngn nht khi cht im i t v tr c ng nng bng 3 ln th nng
n v tr c ng nng bng 1/3 ln th nng l
A. 26,12 cm/s. B. 7,32 cm/s. C. 14,64 cm/s. D. 21,96 cm/s.
316
Chu Vn Bin
Hng dn:
( )
A 3 A
5 3 1
S 2 2
=
v = =
t T
+
T 1
24 24 6
v 21,96 ( cm / s ) Chn D.
Cu 4. (H 2011): Khi ni v mt
vt dao ng iu ha, pht biu no sau y sai?
A. Lc ko v tc dng ln vt bin thin iu ha theo thi gian.
B. ng nng ca vt bin thin tun hon theo thi gian.
C. Vn tc ca vt bin thin iu ha theo thi gian.
D. C nng ca vt bin thin tun hon theo thi gian.
Hng dn:
C nng ca vt dao ng iu ha c bo ton Chn D.
Cu 5. (H-2011) Mt cht im dao ng iu ha trn trc Ox. Trong thi gian
31,4 s cht im thc hin c 100 dao ng ton phn. Gc thi gian l lc cht
im i qua v tr c li 2 cm theo chiu m vi tc l 40 3 cm/s. Ly = 3,14.
Phng trnh dao ng ca cht im l
A. x = 6cos(20t - /6) (cm). B. x = 4cos(20t + /3) (cm).
C. x = 4cos(20t - /3) (cm). D. x = 6cos(20t + /6) (cm).
Hng dn:
Khng cn tnh ton bit chc chn = 20 (rad/s)!
Gc thi gian l lc cht im i qua v tr c li 2 cm
theo chiu m nn chuyn ng trn u phi nm na
trn vng trn ch c th l B hoc D!
x 0 = Acos th ch B tha mn chn B.
Bnh lun: i vi hnh thc thi trc nghim gp bi
ton vit phng trnh dao ng nn khai thc th mnh
ca VTLG v ch loi tr trong 4 phng n (v vy
c th khng dng n mt vi s liu ca bi ton!).
Cu 6. (H-2011) Mt con lc n ang dao ng iu ha vi bin gc 0 ti ni
c gia tc trng trng l g. Bit lc cng dy ln nht bng 1,02 ln lc cng dy nh
nht. Gi tr ca 0 l
A. 6,60. B. 3,30. C. 5,60. D. 9,60.
Hng dn
Rmax mg ( 3cos 0 2cos max )
=R mg ( 3cos 2cos max ) =
Rmin mg ( 3cos max 2cos max )
317
3 2cos max
=1,02 max = 6,60 Chn A.
cos max
Cu 7. (H-2011) Mt con lc n c treo vo trn mt thang my. Khi thang my
chuyn ng thng ng i ln nhanh dn u vi gia tc c ln a th chu k dao
ng iu ha ca con lc l 2,52 s. Khi thang my chuyn ng thng ng i ln
chm dn u vi gia tc cng c ln a th chu k dao ng iu ha ca con lc l
3,15 s. Khi thang my ng yn th chu k dao ng iu ha ca con lc l
A. 2,96 s. B. 2,84 s. C. 2,61 s. D. 2,78 s.
Hng dn
l
Khi ng y n : T = 2
g

l
i l n nhanh dn u ( a hng l n ) : T1 = 2
g+a
i l n chm dn u ( a hng xung ) : T2 = 2 l

g a
1 1 2 TT
Ta rt ra h thc: 2
+ 2 = 2 T = 2 1 2
2 ,78 ( s ) Chn D.
T1 T2 T T12 + T22
Cu 8. (H-2011)Dao ng ca mt cht im c khi lng 100 g l tng hp ca
hai dao ng iu ha cng phng, c phng trnh li ln lt l x 1 = 5cos10t v
x 2 = 10cos10t (x 1 v x 2 tnh bng cm, t tnh bng s). Mc th nng v tr cn bng.
C nng ca cht im bng
A. 0,1125 J. B. 225 J. C. 112,5 J. D. 0,225 J.
Hng dn
m 2 A2 0,1.102.0,152
A = A1 + A2 = 15cm W = = = 0,1125 ( J ) Chn A.
2 2
Sng c hc
Cu 9. (H 2011): Pht biu no sau y l ng khi ni v sng c?
A. Bc sng l khong cch gia hai im trn cng mt phng truyn sng m dao
ng ti hai im cng pha.
B. Sng c truyn trong cht rn lun l sng dc.
C. Sng c truyn trong cht lng lun l sng ngang.
D. Bc sng l khong cch gia hai im gn nhau nht trn cng mt phng
truyn sng m dao ng ti hai im cng pha.
Hng dn
Bc sng l khong cch gia hai im gn nhau nht trn cng mt phng
truyn sng m dao ng ti hai im cng pha Chn D.
318
Chu Vn Bin
Cu 10. (H-2011) mt cht lng c hai ngun sng A, B cch nhau 18 cm, dao
ng theo phng thng ng vi phng trnh l u A = u B = acos50t (vi t tnh bng
s). Tc truyn sng ca mt cht lng l 50 cm/s. Gi O l trung im ca AB, im
M mt cht lng nm trn ng trung trc ca AB v gn O nht sao cho phn t
cht lng ti M dao ng cng pha vi phn t cht lng ti O. Khong cch MO l
A. 10 cm. B. 2 10 cm. C. 2 2 cm. D. 2 cm.
Hng dn
Ch : lch pha dao ng ca M so vi O
2
l M / O = ( d AO ) .

*M dao ng cng pha vi O khi M/O =
k.2 d AO =k d min AO =
Cch 1: im M gn O nht dao ng cng
pha vi O:
d min AO = 11( cm ) MO =
d min = 2
d min AO 2 = 2 10 ( cm ) Chn B.
Cch 2:
= BO
AO = 9 ( cm
= ) 4,5 O dao ng ngc pha vi A, B.
M gn O nht dao ng cng pha vi O (tc l ngc pha vi ngun) th
MA = MB = 5,5 =11 ( cm ) MO= MA2 AO 2 = 2 10 ( cm )
Cu 11. (H-2011) Mt sng hnh sin truyn theo phng Ox t ngun O vi tn s
20 Hz, c tc truyn sng nm trong khong t 0,7 m/s n 1 m/s. Gi A v B l hai
im nm trn Ox, cng mt pha so vi O v cch nhau 10 cm. Hai phn t mi
trng ti A v B lun dao ng ngc pha vi nhau. Tc truyn sng l
A. 100 cm/s. B. 80 cm/s. C. 85 cm/s. D. 90 cm/s.
Hng dn
2 d 2 df 4
= = = ( 2k + 1) v= ( m / s ) . Thay vo iu kin 0,7 m/s
v ( 2k + 1)
< v < 1 m/s 1, 5 k 2 , 35 k = 2 v = 0 ,8 ( m / s ) Chn B.
Cu 12. (H-2011) Mt si dy n hi cng ngang, hai u c nh. Trn dy c
sng dng, tc truyn sng khng i. Khi tn s sng trn dy l 42 Hz th trn dy
c 4 im bng. Nu trn dy c 6 im bng th tn s sng trn dy l
A. 252 Hz. B. 126 Hz. C. 28 Hz. D. 63 Hz.
Hng dn
v
l=4
2f 2 f'
=
l k =
1 = f ' 63 ( Hz ) Chn D.
2 v 3 f
l =6
2f '
319
Cu 13. (H-2011) Mt si dy n hi cng ngang, ang c sng dng n nh.
Trn dy, A l mt im nt, B l mt im bng gn A nht, C l trung im ca AB,
vi AB = 10 cm. Bit khong thi gian ngn nht gia hai ln m li dao ng ca
phn t ti B bng bin dao ng ca phn t ti C l 0,2 s. Tc truyn sng trn
dy l
A. 2 m/s. B. 0,5 m/s. C. 1 m/s. D. 0,25 m/s.
Hng dn

AB = 4 = 10 = 40 ( cm ) = 0, 4 ( m )
v= = 0,5 ( m / s )
T T
AC = BC = t = t = 2t = = 0, 2 T = 0,8 ( s ) T
8 8
min
4
Chn B.
Cu 14. (H-2011)Mt ngun im O pht sng m c cng sut khng i trong

mt mi trng truyn m ng hng v khng hp th m. Hai im A, B cch
ngun m ln lt l r 1 v r 2 . Bit cng m ti A gp 4 ln cng m ti B. T
s r 2 /r 1 bng
A. 4. B. 0,5. C. 0,25. D. 2.
Hng dn
2
W I1 r2 r2
=
I = = 2 Chn D.
4 r 2
I 2 r1 r1
in xoay chiu
Cu 15. (H-2011) t in p u = U 2 cost vo hai u mt t in th cng
dng in qua n c gi tr hiu dng l I. Ti thi im t, in p hai u t in l u
v cng dng in qua n l i. H thc lin h gia cc i lng l
u2 i2 1 u2 i2 u2 i2 u2 i2 1
A. 2
+ 2
=. B. 2
+ 2
=
1. C. 2
+ 2
=
2. D. 2
+ 2
=.
U I 4 U I U I U I 2
320
Chu Vn Bin
Hng dn
u = U 2 cos t u
U = 2 cos t u2 i2
+ =2 Chn C.
i =I 2 cos t + = I 2 sin t
2
i = 2 sin t U I2
2 I
Cu 16. (H-2011) t in p u = U 2 cos2ft (U khng i, tn s f thay i
c) vo hai u on mch mc ni tip gm in tr thun R, cun cm thun c
t cm L v t in c in dung C. Khi tn s l f 1 th cm khng v dung khng ca
on mch c gi tr ln lt l 6 v 8 . Khi tn s l f 2 th h s cng sut ca
on mch bng 1. H thc lin h gia f 1 v f 2 l
A. f 2 = 2f 1 / 3 . B. f 2 = 0,5f 1 3 . C. f 2 = 0,75f 1 . D. f 2 = 4f 1 /3.
Hng dn
1 Z L1 f1 6 2 f1
= = f2 = Chn A.
2 Z C1 f2 8 3
Cu 17. (H-2011) Ln lt t cc in p xoay chiu u 1 = U 2 cos(100t + 1 );
u 2 = U 2 cos(120t + 2 ) v u 3 = U 2 cos(110t + 3 ) vo hai u on mch gm
in tr thun R, cun cm thun c t cm L v t in c in dung C mc ni
tip th cng dng in trong on mch c biu thc tng ng l: i 1 =
I 2 cos(100t); i 2 = I 2 cos(120t + 2/3) v i 3 = I 2 cos(110t - 2/3). So snh I
v I, ta c:
A. I = I. B. I = I 2 . C. I < I. D. I > I.
Hng dn
U
th I = theo c dng nh hnh
2
1
R2 + L
C
v. Cng gn v tr nh dng hiu dng cng ln nn I > I
Chn C.
Cu 18. (H-2011) Mt khung dy dn phng quay u
vi tc gc quanh mt trc c nh nm trong mt
phng khung dy, trong mt t trng u c vect cm
ng t vung gc vi trc quay ca khung. Sut in ng cm ng trong khung c
biu thc e = E 0 cos(t + /2). Ti thi im t = 0, vect php tuyn ca mt phng
khung dy hp vi vect cm ng t mt gc bng
A. 450. B. 1800. C. 900. D. 1500.
Hng dn
= NBS cos ( t + )

e = ' =
NBS sin ( t + ) = E0 cos t +

/ 2
= = Chn B.
E0 /2 2 2
321
Cu 19. (H-2011) Mt on mch AB gm hai on mch AM v MB mc ni
tip. on mch AM gm in tr thun R 1 mc ni tip vi t in c in dung C,
on mch MB gm in tr thun R 2 mc ni tip vi cun cm thun c t cm
L. t in p xoay chiu c tn s v gi tr hiu dng khng i vo hai u on
mch AB. Khi on mch AB tiu th cng sut bng 120 W v c h s cng sut
bng 1. Nu ni tt hai u t in th in p hai u on mch AM v MB c cng
gi tr hiu dng nhng lch pha nhau /3, cng sut tiu th trn on mch AB trong
trng hp ny bng
A. 75 W. B. 160 W. C. 90 W. D. 180 W.
Hng dn
U2
Mch R1CR2 L cng hng : P =
R1 + R2
2
Mch R R= U
=cos 2 P= cos 2 120 cos 2
1 2 L : P'
R1 + R2
Dng phng php vc t trt, tam gic cn AMB tnh c = 300 nn:
=P' 120 cos=
2
300 90 (W ) Chn C.
Cu 20. (H-2011) Mt hc sinh qun mt my bin p vi d nh s vng dy ca
cun s cp gp hai ln s vng dy ca cun th cp. Do s sut nn cun th cp b
thiu mt s vng dy. Mun xc nh s vng dy thiu qun tip thm vo cun
th cp cho , hc sinh ny t vo hai u cun s cp mt in p xoay chiu c gi
tr hiu dng khng i, ri dng vn kt xc nh t s in p cun th cp h v
cun s cp. Lc u t s in p bng 0,43. Sau khi qun thm vo cun th cp 24
vng dy th t s in p bng 0,45. B qua mi hao ph trong my bin p. c
my bin p ng nh d nh, hc sinh ny phi tip tc qun thm vo cun th cp
A. 40 vng dy. B. 84 vng dy. C. 100 vng dy. D. 60 vng dy.
Hng dn
= N 2 0,= 43 N1 N1 1200
U2
=
N2 N1
= N 2 + 24 0, 45=
N1 N 2 516 Chn D.
U1 N + 24 += n 0,5 N1 516 + 24 +=
n 0,5.1200 =
2 n 60
Cu 21. (H-2011) t in p xoay chiu u = U 0 cost (U 0 khng i v thay
i c) vo hai u on mch gm in tr thun R, cun cm thun c t cm
L v t in c in dung C mc ni tip, vi CR2 < 2L. Khi = 1 hoc = 2 th
in p hiu dng gia hai bn t in c cng mt gi tr. Khi = 0 th in p hiu
dng gia hai bn t in t cc i. H thc lin h gia 1 , 2 v 0 l
322
Chu Vn Bin
A. =
0
1
2
( 1 + 2 ) . B. =
2
0
1
2
( 2
1 )
+ 22 .
C. 0 = 12 . 1 1 1 1
=
D. 2 + 2 .
2
0 2 1 2
Hng dn
1
U
=
U C I=
.Z C C =
U
, U C ph thuc 2
1
2
L R
2
R2 + L L2 C 2 4 2 C +1
2 2
C C 2
12 + 22
theo kiu hm tam thc bc 2 nn: 02 = Chn B.
2
Cu 22. (H-2011) t in p xoay chiu u = U 2 cos100t vo hai u on
mch mc ni tip gm in tr thun R, t in c in dung
C v cun cm thun c t cm L thay i c. iu chnh
L in p hiu dng hai u cun cm t gi tr cc i
th thy gi tr cc i bng 100 V v in p hiu dng
hai u t in bng 36 V. Gi tr ca U l
A. 80 V. B. 136 V. C. 64 V. D. 48 V.
Hng dn

U L max U U RC , p dng h thc lng trong tam gic vung
b2 = a.b ta c:
= U 2 U L (U L U C )
80 (V ) Chn A.
U 2 100 (100 36 ) U =
=
Cu 23. (H-2011) on mch AB gm hai on mch AM v MB mc ni tip.
on mch AM gm in tr thun R 1 = 40 mc ni tip vi t in c in dng C
= 0,25/ mF, on mch MB gm in tr thun R 2 mc ni tip vi cun cm thun.
t vo A, B in p xoay chiu c gi tr hiu dng v tn s khng i th in p
tc thi hai u on mch AM v MB ln lt l : u AM = 50 2 cos(100t - 7/12)
V v u MB = 150cos100t (V). H s cng sut ca on mch AB l
A. 0,86. B. 0,84. C. 0,95. D. 0,71.
Hng dn
1
Z= = 40 ( )
C
C

u ( u + uMB ) uMB 150
Z AB = AB = AM = 1 + Z AM = 1 + ( 40 40i )
50 2 7
u AM u AM
i
Z AM 12
323
Thc hin cc thao tc bm my tnh

= shift =
2 1 =
cos c kt qu 0,84 ngha
l cos 0,84 Chn B.
Cu 24. (H-2011) Mt my pht in xoay chiu mt pha c phn ng gm bn
cun dy ging nhau mc ni tip. Sut in ng xoay chiu do my pht sinh ra c
tn s 50 Hz v gi tr hiu dng 100 2 V. T thng cc i qua mi vng ca phn
ng l 5/ mWb. S vng dy trong mi cun dy ca phn ng l
A. 71 vng. B. 200 vng. C. 100 vng. D. 400 vng.
Hng dn
2=
= f 100 ( rad / s )
E 2 100. 2 2 N
N= = = 400 N1 = = 100 Chn C.
0 5 3 4
100 10

Cu 25. (H-2011) t in p xoay chiu u = U 2 cos100t (U khng i, t tnh
bng s) vo hai u on mch mc ni tip gm in tr thun R, cun cm thun c
t cm 0,2/ H v t in c in dung C thay i c. iu chnh in dung ca
t in in p hiu dng gia hai bn t in t gi tr cc i. Gi tr cc i
bng U 3 . in tr R bng
A. 10 . B. 20 2 . C. 10 2 . D. 20 .
Hng dn
U R 2 + Z L2 U R 2 + 20 2 ZL
U C max = U 3= R= = 10 2 ( ) Chn C.
R R 2
Cu 26. (H-2011) t mt in p xoay chiu c gi tr hiu dng v tn s khng
i ln lt vo hai u in tr thun R, cun cm thun c t cm L, t in c
in dung C th cng dng in hiu dng qua mch tng ng l 0,25 A; 0,5 A;
0,2 A. Nu t in p xoay chiu ny vo hai u on mch gm ba phn t trn mc
ni tip th cng dng in hiu dng qua mch l
A. 0,2 A. B. 0,3 A. C. 0,15 A. D. 0,05 A.
Hng dn
U U U
=R = ; ZL = ; ZC
0, 25 0,5 0, 2

= I U
=
U
= 0, 2 ( A ) Chn A.
R 2 + ( Z L ZC )
2 2
U
2
U U
+
0, 252 0,5 0, 2
Dao ng v sng in t
Cu 27. (H-2011) Nu ni hai u on mch gm cun cm thun L mc ni tip
vi in tr thun R = 1 vo hai cc ca ngun in mt chiu c sut in ng
khng i v in tr trong r th trong mch c dng in khng i cng I. Dng
ngun in ny np in cho mt t in c in dung C = 2.10-6 F. Khi in tch
324
Chu Vn Bin
trn t in t gi tr cc i, ngt t in khi ngun ri ni t in vi cun cm
thun L thnh mt mch do ng th trong mch c dao ng in t t do vi chu k
bng .10-6 s v cng dng in cc i bng 8I. Gi tr ca r bng
A. 0,25 . B. 1 . C. 0,5 . D. 2 .
Hng dn
Nu lc u dng ngun in mt chiu c sut in ng E v in tr trong r
E
cho dng in chy qua R th I = . Sau , dng ngun in ny cung cp
r+R
nng lng cho mch LC bng cch np in cho t th U 0 = E v
=I 0 =Q0 CU = 0 CE .
I0 2 1
=
Suy ra: C ( r + R ) , vi =
2=
f = .
I T LC
2 2

Tn s gc: = = = 2.106 ( rad / s ) .
T .106
I0
p dng = C ( r + R ) =
8 2.106 .2.106 (1 + R )
I
R =1( ) Chn B.
Cu 28. (H-2011) Mt mch dao ng LC l tng gm cun cm thun c t
cm 50 mH v t in c in dung C. Trong mch ang c dao ng in t t do vi
cng dng in i = 0,12cos2000t (i tnh bng A, t tnh bng s). thi im m
cng dng in trong mch bng mt na cng hiu dng th hiu in th
gia hai bn t c ln bng
A. 12 3 V. B. 5 14 V. C. 6 2 V. D. 3 14 V.
Hng dn
1 1 I I0
C= = = 5.106 ( H ) ; =
i =
L 2000 .50.10
2 2 3
2 2 2
L 2 I 02
=
W
1 2 1 2 1 2
2
LI=
0
2
Cu + Li =
2
u
C
( I 0 i=)
L 2 2
C
I0
8
u (=
2000.50.10 )
37
8
3 14 (V ) Chn D.
Cu 29. (H 2011): Pht biu no sau y l sai khi ni v sng in t?

khc x.
ng pha vi nhau.
325
Hng dn
Sng in t truyn c trong cc mi trng vt cht v c trong chn khng
Chn C.
Cu 30. (H-2011) Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t
do. Thi gian ngn nht nng lng in trng gim t gi tr cc i xung cn
mt na gi tr cc i l 1,5.10-4 s. Thi gian ngn nht in tch trn t gim t gi
tr cc i xung cn mt na gi tr l
A. 2.10-4 s. B. 6.10-4 s. C. 12.10-4 s. D. 3.10-4 s.
Hng dn
Thi gian ngn nht nng lng in trng gim t gi tr cc i (gi s
lc ny q = Q 0 ) xung cn mt na gi tr cc i (q = Q 0 / 2 ) l T/8 = 1,5.10-4 s, suy
ra T = 1,2.10-3 s.
Thi gian ngn nht in tch trn t gim t gi tr cc i xung cn mt
na gi tr l T/6 = 2.10-4 (s) Chn A.
Cu 31. (H-2011) Mch dao ng in t LC gm mt cun dy c t cm 50
mH v t in c in dung 5 F. Nu mch c in tr thun 10-2 , duy tr dao
ng trong mch vi hiu in th cc i gia hai bn t in l 12 V th phi cung
cp cho mch mt cng sut trung bnh bng
A. 72 mW. B. 72 W. C. 36 W. D. 36 mW.
Hng dn
CU 02 LI 02 CU 02
W = = I 2
0 =
2 2 L
Chn B.
1 2 1 CU 2
1 5.106 .122
= P =I R . = 0
.R . .=
10 2
72.10 (W )
6
cc 2 0 2 L 2 50.103
Sng nh sng
Cu 32. (H 2011): Tia Rn-ghen (tia X) c
A. cng bn cht vi tia t ngoi.
B. tn s nh hn tn s ca tia hng ngoi.
C. in tch m nn n b lch trong in trng v t trng.
D. cng bn cht vi sng m.
Hng dn
Tia Rn-ghen (tia X), tia t ngoi, tia hng ngoi, nh sng nhn thy, sng v
tuyn c cng bn cht l sng in t Chn A.
Cu 33. (H - 2011): Mt lng knh c gc chit quang A = 6 (coi l gc nh) c
0
t trong khng kh. Chiu mt chm nh sng trng song song, hp vo mt bn ca

lng knh theo phng vung gc vi mt phng phn gic ca gc chit quang, rt gn
cnh ca lng knh. t mt mn E sau lng knh, vung gc vi phng ca chm tia
ti v cch mt phng phn gic ca gc chit quang 1,2 m. Chit sut ca lng knh
i vi nh sng l n = 1,642 v i vi nh sng tm l n t = 1,685. rng t
mu n mu tm ca quang ph lin tc quan st c trn mn l
A. 4,5 mm. B. 36,9 mm. C. 10,1 mm. D. 5,4 mm.
326
Chu Vn Bin
Hng dn
Ch : Nu lng knh c gc chit quang b v gc ti b th
D= ( nd 1) A
D =( n 1) A
d
=
Dt ( nt 1) A
= Dt Dd = ( nt nd ) A
rng quang ph lc ny:
DT = IO ( tan Dt tan Dd ) IO ( Dt Dd )= IO ( nt nd ) A
60
Thay s: DT = IO ( nt nd ) A = 1, 2 (1,685 1,642 ) 0
5, 4.103 ( m ) Chn D.
180
Cu 34. (H-2011) Chiu t nc ra khng kh mt chm tia sng song song rt hp
(coi nh mt tia sng) gm 5 thnh phn n sc: tm, lam, , lc, vng. Tia l n
sc mu lc i l l mt nc (st vi mt phn cch gia hai mi trng). Khng k
tia n sc mu lc, cc tia l ra ngoi khng kh l cc tia n sc mu
A. tm, lam, . B. , vng, lam. C. , vng. D. lam, tm.
Hng dn
1 1 1 1 1
> > = sin i > > Chn C.
ndo nvang nluc nlam ntim

khc x ra ngoi khng kh b phn x ton phn
Cu 35. (H 2011): Trong th nghim Y ng v giao thoa nh sng, nu thay nh

sang n sc mu lam bng nh sng n sc mu vng v gi nguyn cc iu kin
khc th trn mn quan st:
A. Khong vn tng ln. B. Khong vn gim xung.
C. v tr vn trung tm thay i. D. Khong vn khng thay i.
Hng dn
D D
V vng > lam nn iv = v > ilam = lam Chn A.
a a
Cu 36. (H 2011): Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, khe hp S pht
ra ng thi ba bc x n sc c bc sng l 1 = 0,42 m, 2 = 0,56 m v 3 =
0,63 m. Trn mn, trong khong gia hai vn sng lin tip c mu ging mu vn
trung tm, nu hai vn sng ca hai bc x trng nhau ta ch tnh l mt vn sng th s
vn sng quan st c l
A. 21. B. 23. C. 26. D. 27.
Hng dn
k1 0,56 4 12
= = =
1 D 2 D 3 D k2 0, 42 3 9
= x k= 1 k2= k3
a a a
= k3 0,56=
8
k2 0,63 9
327
k=
1 12 Nu khng trng c 11

k2 =
9 Nu khng trng c 8
k = 8 Nu khng trng c 7
3
k 4 8 12
H 1 trng vi h 2 2 v tr khc : 1= = <
k2 3 6 9
k 3 6 9 12
H 1 trng vi h 3 3 v tr khc : 1= = = <
k3 2 4 6 8
k 8
H 2 trng vi h 3 0 v tr khc : 3 =
k2 9
H 1 ch cn 11 - 2 - 3 = 6
H 2 ch cn 8 - 2 = 6
Chn A.
H 3 ch cn 7 - 3 = 4
Tng s vch sng 11 + 8 + 7 - 2 - 3 - 0 = 21
Cu 37. (H-2011): Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe c
chiu bng nh sng n sc, khong cch gia hai khe l 0,6 mm. Khong vn trn
mn quan st o c l 1 mm. T v tr ban u, nu tnh tin mn quan st mt on
25 cm li gn mt phng cha hai khe th khong vn mi trn mn l 0,8 mm. Bc
sng ca nh sng dng trong th nghim l
A. 0,64 m. B. 0,50 m. C. 0,45 m. D. 0,48 m.
Hng dn
D
i = a .0,25 a ( i i' )
i= i'
= = 0 , 48.106 ( m ) Chn A.
i' = ( D 0 , 25 ) a 0 , 25
a
Lng t nh sng
Cu 38. (H- 2011 trng vi C 2007) Cng thot lectrn (lectron) ra khi mt
kim loi l A = 1,88 eV. Bit hng s Plng h = 6,625.10-34 J.s, vn tc nh sng trong
chn khng c = 3.108 m/s v 1 eV = 1,6.10-19 J. Gii hn quang in ca kim loi l
A. 550 nm. B. 220 nm. C. 1057 nm. D. 661 nm.
34 8
hc 6,625.10 .3.10
HD : = = = 661.109 ( m ) Chn D.
1,88.1,6.1019
0
A
Cu 39. (H 2011): Khi lectron qu o dng th n th nng lng ca nguyn
t hir c xc nh bi cng thc E n = -13,6/n2 (eV) (vi n = 1, 2, 3,). Khi
lectron trong nguyn t hir chuyn t qu o dng n = 3 v qu o dng n = 1
th nguyn t pht ra phtn c bc sng 1 . Khi lectron chuyn t qu o dng n
= 5 v qu o dng n = 2 th nguyn t pht ra phtn c bc sng 2 . Mi lin h
gia hai bc sng 1 v 2 l
328
Chu Vn Bin
A. 27 2 = 128 1 . B. 2 = 5 1 . C. 189 2 = 800 1 . D. 2 = 4 1 .
Hng dn
hc 13,6 13,6 8
= E3 E1 = 2 = 13,6.
800
2
1 3 1 9
2 = Chn C.
hc 13,6 13,6 21 1 189
= E5 E2 = 2 = 13,6.
2 5 2 2
100
Cu 40. (H 2011): Nguyn tc hot ng ca quang in tr da vo
A. hin tng tn sc nh sng. B. hin tng quang in ngoi.
C. hin tng quang in trong. D. hin tng pht quang ca cht rn.
Hng dn
Nguyn tc hot ng ca quang in tr da vo hin tng quang in trong
Chn C.
Cu 41. (H 2011): Trong nguyn t hir, bn knh Bo l r 0 = 5,3.10 m. mt
-11
trng thi kch thch ca nguyn t hir, lectron chuyn ng trn qu o dng c
bn knh l r = 2,12.10-10m. Qu o c tn gi l qu o dng
A. L. B. O. C. N. D. M.
Hng dn
T cng thc r = n2r 0 suy ra n = 2, qu o dng ny c tn l qu o L
Chn A.
Cu 42. (H-2011) Mt cht pht quang c kch thch bng nh sng c bc
sng 0,26 m th pht ra nh sng c bc sng 0,52 m. Gi s cng sut ca chm
sng pht quang bng 20% cng sut ca chm sng kch thch. T s gia s phtn
nh sng pht quang v s phtn nh sng kch thch trong cng mt khong thi gian
l
A. 4/5. B. 1/10. C. 1/5. D. 2/5.
Hng dn
hc
N'
0, 2 =
W'
= ' = N ' . = N ' . 0, 26 N ' = 2 Chn D.
W N hc N ' N 0,52 N 5

Cu 43. (H 2011): Hin tng quang in ngoi l hin tng lectron b bt ra
khi tm kim loi khi
A. chiu vo tm kim loi ny mt chm ht nhn heli.
B. chiu vo tm kim loi ny mt bc x in t c bc sng thch hp.
C. cho dng in chy qua tm kim loi ny.
D. tm kim loi ny b nung nng bi mt ngun nhit.
Hng dn
Hin tng quang in ngoi l hin tng lectron b bt ra khi tm kim loi
khi chiu vo tm kim loi ny mt bc x in t c bc sng thch hp Chn B.
Ht nhn
329
Cu 44. (H2011): Gi s trong mt phn ng ht nhn, tng khi lng ca cc
ht trc phn ng nh hn tng khi lng cc ht sau phn ng l 0,02 u. Bit 1u =
931,5 MeV/c2. Phn ng ht nhn ny
A. thu nng lng 18,63 MeV. B. thu nng lng 1,863 MeV.
C. ta nng lng 1,863 MeV. D. ta nng lng 18,63 MeV.
Hng dn
E =( mt ms ) c 2 =0,02uc 2 =18,63 ( MeV ) Chn A.
(H2011): Bn mt prtn vo ht nhn 3 Li ng yn. Phn ng to ra
7
Cu 45.
hai ht nhn X ging nhau bay ra vi cng tc v theo cc phng hp vi phng
ti ca prtn cc gc bng nhau l 600. Ly khi lng ca mi ht nhn tnh theo
n v u bng s khi ca n. T s gia tc ca prtn v tc ca ht nhn X l
A. 4. B. 1/4. C. 2. D. 1/2.
Hng dn
1 H + 3 Li 2 X + 2 X
1 7 4 4

p dng nh lut bo ton ng lng: = m p v p mX v X 1 + mX v X 1
( mpvp ) = ( mX v X 1 ) + ( mX v X 2 ) + 2mX v X 1mX v X 2 cos

2 2 2
vp mX 4
= 2 + 2cos = 2 + 2cos1200 = 4 Chn A.
vX mp 1
Cu 46. (H2011): Khi ni v tia , pht biu no sau y sai?
A. Tia khng phi l sng in t.
B. Tia c kh nng m xuyn mnh hn tia X.
C. Tia khng mang in.
D. Tia c tn s ln hn tn s ca tia X.
Hng dn
Tia c bn cht l sng in t Chn A.
Cu 47. (H2011): Cht phng x plni 210 84 Po pht ra tia v bin i thnh ch
206
82Pb . Cho chu k bn r ca 210 84 Po l 138 ngy. Ban u (t = 0) c mt mu plni
nguyn cht. Ti thi im t 1 , t s gia s ht nhn plni v s ht nhn ch trong

mu l 1/3. Ti thi im t 2 = t 1 + 276 ngy, t s gia s ht nhn plni v s ht
nhn ch trong mu l
A. 1/15. B. 1/16. C. 1/9. D. 1/25.
Hng dn
n thi im t, s ht nhn Po210 cn li v s ht nhn ch Pb208 to thnh

ln 2
t
Po
N = N 0 e T
ln lt l:
ln 2
t
N Pb = N =N 0 1 e T

330
Chu Vn Bin
N Pb ln 2
t1
ln 2
t1
= e T 1 = 3 e T = 4
N Pb ln 2
t N Po t1
=e T 1
N Po N Pb ln 2 ln 2
t2 ( t1 + 276 )
N =
e T

= 1 e T
1
Po t2
N ln 2
t1 N 1
Pb = e T .4 1 = 15 Po = Chn A.
Po t2
N Pb t2
N 15
Cu 48. (H2011): Theo thuyt tng i, mt lectron c ng nng bng mt
na nng lng ngh ca n th lectron ny chuyn ng vi tc bng
A. 2,41.108 m/s. B. 2,75.108 m/s. C. 1,67.108 m/s. D. 2,24.108 m/s.
Hng dn
1 1 m0
Wd = E0 mc2 m0 c2 = m0 c2 2m = 3m0 2 = 3m0
2 2 v2
1 2
c
v2 2 c 5
1 2
= v= 2 ,24.108 ( m / s ) Chn D.
c 3 3
Cu 49. (H 2011) Mt ht nhn X ng yn, phng x v bin thnh ht nhn
Y. Gi m 1 v m 2 , v 1 v v 2 , K 1 v K 2 tng ng l khi lng, tc , ng nng ca
ht v ht nhn Y. H thc no sau y l ng?
v1 m1 K1 v2 m2 K 2
A. = = . B. = = .
v2 m2 K 2 v1 m1 K1
v1 m2 K1 v1 m2 K 2
C. = = . D. = = .
v2 m1 K 2 v2 m1 K1
Hng dn
Ht nhn m A ng yn phng x thnh hai ht B (ht nhn con) v C (ht
phng x): X Y + . p dng nh lut bo ton ng lng v nh lut bo ton

= 0 mY vY + m v mY vY = m v
nng lng ton phn:
mX c = KY + K + ( mY + m ) c KC + K B = E
2 2
mY KY = m K K v m
Y =Y =
K Y + K = E K v mY
Nhn xt: Hai ht sinh ra chuyn ng theo hai hng ngc nhau, c tc v
ng nng t l nghch vi khi lng Chn C.
331
3. NM 2012
Dao ng c hc
Cu 1. Mt cht im dao ng iu ha trn trc Ox. Vect gia tc ca cht im c
A. ln cc i v tr bin, chiu lun hng ra bin.
B. ln cc tiu khi qua v tr cn bng lun cng chiu vi vect vn tc.
C. ln khng i, chiu lun hng v v tr cn bng.
D. ln t l vi ln ca li , chiu lun hng v v tr cn bng.
Hng dn
V a = - x nn gia tc lun hng v VTCB v ln t l vi li x Chn D.
2
Cu 2. (H-2012): Mt vt dao ng tt dn c cc i lng no sau y gim lin

tc theo thi gian?
A. Bin v tc . B. Li v tc .
C. Bin v gia tc. D. Bin v c nng.
Cu 3. (H-2012) Mt vt nh c khi lng 500 g dao ng iu ha di tc dng
ca mt lc ko v c biu thc F = -0,8cos4t (N) (t o bng s). Dao ng ca vt c
bin l
A. 8 cm. B. 6 cm. C. 12 cm. D. 10 cm.
Hng dn:
i chiu F = -0,8cos4t (N) vi biu thc tng qut F = -m2Acos(t + )
=4 ( rad / s )
2 = A 0,1 m Chn D.
m A = 0,8 ( N )
Cu 4. (H-2012)Mt con lc l xo gm l xo nh c cng 100 N/m v vt nh
khi lng m. Con lc dao ng iu ha theo phng ngang vi chu k T. Bit thi
im t vt c li 5 cm, thi im t + T/4 vt c tc 50 cm/s. Gi tr ca m bng
A. 0,5 kg. B. 1,2 kg. C.0,8 kg. D.1,0 kg.
Hng dn
V x v v hai thi im vung pha (t 2 t 1 = (2n 1)T/4) nn
v2 50 k 100
= = = 10 ( rad / s ) m = = = 1( kg )
x1 5 2 102
Cu 5. (H-2012) Mt cht im dao ng iu ha vi chu k T. Gi v tb l tc
trung bnh ca cht im trong mt chu k, v l tc tc thi ca cht im. Trong
mt chu k, khong thi gian m v 0,25v tb l:
A. T/3. B. 2T/3. C. T/6. D. T/2.
Hng dn:
4A A A 3 T
v1= 0 , 25 vtb= 0 ,25 = 0 ,25 .4 A. = x1= t1=
T 2 2 2 6

Vng tc v nm trong [-x , + x ] = t 4t=
2T
Chn B.
1 1 1 1
3
332
Chu Vn Bin
Cu 6. (H-2012) Mt con lc n gm dy treo c chiu di 1 m v vt nh c khi

lng 100 g mang in tch 2.10-5 C. Treo con lc n ny trong in trng u vi
vect cng in trng hng theo phng ngang v c ln 5.104 V/m. Trong
mt phng thng ng i qua im treo v song song vi vect cng in trng,
ko vt nh theo chiu ca vect cng in trng sao cho dy treo hp vi vect
gia tc trng trng mt gc 540 ri bung nh cho con lc dao ng iu ha. Ly g
= 10 m/s2. Trong qu trnh dao ng, tc cc i ca vt nh l
A. 0,59 m/s. B. 3,41 m/s. C. 2,87 m/s. D. 0,50 m/s.
Hng dn
Lc tnh in c phng ngang, c ln = = 1( N ) .
F qE
F 1
tan = P = 0,1.10 = 45
0
2 2
g ' = g 2 + F = 102 + 1 =

10 2 m / s
2
( )
m 0,1
Khi VTCB phng dy treo lch sang phi
so vi phng thng ng mt gc = 450 nn bin
gc: max = 540 450 = 90 .
Tc cc i:
vmax = 2 g '.l (1 cos max ) = ( )
2.10 2.1. 1 cos90 0,59 ( m / s ) Chn A.
Cu 7. (H-2012) Ti ni c gia tc trng trng g = 10 m/s2, mt con lc n c
chiu di 1 m, dao ng vi bin gc 600. Trong qu trnh dao ng, c nng ca
con lc c bo ton. Ti v tr dy treo hp vi phng thng ng gc 300, gia tc
ca vt nng ca con lc c ln l
A. 1232 cm/s2. B. 500 cm/s2. C. 732 cm/s2. D. 887 cm/s2.
Hng dn
Dao ng ca con lc l xo l chuyn ng tnh tin nn n ch c gia tc tip
tuyn. Dao ng ca con lc n va c gia tc tip tuyn va c gia tc php tuyn
(gia tc hng tm) nn gia tc ton phn l tng hp ca hai gia tc ni trn:
333
Pt
a= = g sin
2
tt
m
a = att + aht a = att + aht
2
a= v2
= 2 g ( cos cos max )
ht l

(
1 2
( cos cos max ) max
Nu max nh th
2
nn
)
att = g
sin
2
= 2
(
aht g max
2
)
Pt
a= = g sin = 5
tt
m
=
a att + aht
a =
ht
v2
l
2 g ( cos cos max ) =
= 10 3 1( )
a= ( )
att2 + aht2 8,87 m / s 2 Chn D.
Cu 8. (H-2012): Ti ni c gia tc trng trng l g, mt con lc l xo treo thng
ng ang dao ng u ha. Bit ti v tr cn bng ca vt dn ca l xo l l .
Chu k dao ng ca con lc ny l
g 1 l 1 g l
A. T = 2 . B. T = . C. T = . D. T = 2
l 2 g 2 l g
Hng dn
Ti VTCB, lc n hi ca l xo cn bng vi trng lc nn kl = mg hay m/k = l/g.
m l
Do , chu=
k: T 2= 2 Chn D.
k g
334
Chu Vn Bin
Cu 9. (H-2012) Hai dao ng cng phng ln lt c phng trnh x 1 = A 1 cos(t
+ /6) (cm) v x 2 = 6cos(t - /2) (cm). Dao ng tng hp ca hai dao ng ny c
phng trnh x = 10cos(t + ) (cm). Thay i A 1 cho n khi bin A t gi tr
cc tiu th bng
A. -/6. B. -/3. C. . D. 0.
Hng dn
A2 = A12 + A22 + 2 A1 A2 cos ( 2 1 ) = A12 + 62 6 A1 = ( A1 3) + 27 A1 = 3 ( cm )
2
Phng php cng s phc: x = x1 + x2 = A11 + A2 2

1
3 + 6 = 3 3 Chn B.
6 2 3
Cu 10. (H-2012) Mt con lc l xo dao ng iu ha theo phng ngang vi c
nng dao ng l 1 J v lc n hi cc i l 10 N. Mc th nng ti v tr cn bng.
Gi Q l u c nh ca l xo, khong thi gian ngn nht gia 2 ln lin tip Q chu
tc dng lc ko ca l xo c ln 5 3 N l 0,1 s. Qung ng ln nht m vt
nh ca con lc i c trong 0,4 s l
A. 40 cm. B. 60 cm. C. 80 cm. D. 115 cm.
Hng dn:
F = k x 5 3 F x A 3
= = x =
10 Fmax A 2
= kA
Fmax
2 1 = W = A A = 20cm
W = kA 10 Fmax 2
2
A 3
V l lc ko nn lc ny l xo dn. Vt i t x = n x = A ri n
2
A 3 T T T
x= . Thi gian i s l: t = + = = 0,1 T = 0,6 ( s ) .
2 12 12 6
T T
t =0, 4 s =0,3 + 0,1 = + S 'max =3 A =60 ( cm ) Chn B.
2 6
2A Smax = A
Cu 11. (H-2012) Hai cht im M v N c cng khi lng, dao ng iu ha

cng tn s dc theo hai ng thng song song k nhau v song song vi trc ta
335
Ox. V tr cn bng ca M v ca N u trn mt ng thng qua gc ta v
vung gc vi Ox. Bin ca M l 6 cm, ca N l 8 cm. Trong qu trnh dao ng,
khong cch ln nht gia M v N theo phng Ox l 10 cm. Mc th nng ti v tr
cn bng. thi im m M c ng nng bng th nng, t s ng nng ca M v
ng nng ca N l
A. 4/3. B. 3/4. C. 9/16. D. 16/9.
Hng dn
Cch 1: Khong cch gia hai cht im ln nht khi M 1 M 2 // MN v t gic
MM 1 M 2 N l hnh ch nht M 1M 2 = 10 ( cm )
MN =
( OM 1 ) + ( OM 2 ) ( M 1M 2 )
2 2 2

cos = = 0 =
2.OM 1 .OM 2 2
WM A W
WtM =WdM = OM = 1 1 = 2 = WtN =WdN = N
2 2 4 4 2
2
WdM 0,5WM A1 9
= = = Chn C.
WdN 0,5WN A2 16
Cch 2 : Khong cch gia hai cht im thi
im bt k :
6 cos (t + 1 ) 8 cos (t +=
2 ) 10 cos (t + 12 )

xM xN x
V 6 + 8 = 10 nn x M vung pha vi x N . Do :
2 2 2
xM2 xN2
+ =
1.
A12 A22
W m 2 A12
= WdM
Khi WtM = = th xM = A1 2 t suy ra: xN = A2 2 , hay
2 4
WN m 2 A22
W=
tN W=
dN = .
2 4
2
WdM A1 9
T s ng nng ca M v ng nng ca N l:= =
WdN A2 16
A2 + A22 b 2
Cch 3 : p dng cng thc: cos = 1 =0 = . Hai dao ng
2 A1 A2 2
ny vung pha. mt thi im no , dao ng ny c th nng bng ng nng th
dao ng kia cng vy nn t s ng nng bng t s th nng v bng t s c nng:
2
WdM W1 A1 9
= = = Chn C.
WdN W2 A2 16
336
Chu Vn Bin
Sng c hc
Cu 12. Mt sng m v mt sng nh sng truyn t khng kh vo nc th bc
sng
A. ca sng m tng cn bc sng ca sng nh sng gim.
B. ca sng m gim cn bc sng ca sng nh sng tng.
C. ca sng m v sng nh sng u gim.
D. ca sng m v sng nh sng u tng.
Hng dn
Mt sng m v mt sng nh sng truyn t khng kh vo nc th bc sng
ca sng m tng (v tc truyn sng tng) cn bc sng ca sng nh sng gim
(v tc truyn sng gim) Chn A.
Cu 13. Khi ni v s truyn sng c trong mt mi trng, pht biu no sau y
ng?
A. Nhng phn t ca mi trng cch nhau mt s nguyn ln bc sng th dao
ng cng pha.
B. Hai phn t ca mi trng cch nhau mt phn t bc sng th dao ng lch pha
nhau 900.
C. Nhng phn t ca mi trng trn cng mt hng truyn sng v cch nhau mt
s nguyn ln bc sng th dao ng cng pha.
D. Hai phn t ca mi trng cch nhau mt na bc sng th dao ng ngc pha.
Hng dn
Nhng phn t ca mi trng trn cng mt hng truyn sng v cch nhau
mt s nguyn ln bc sng th dao ng cng pha Chn A.
Cu 14. (H-2012) Trn mt si dy cng ngang vi hai u c nh ang c sng
dng. Khng xt cc im bng hoc nt, quan st thy nhng im c cng bin
v gn nhau nht th u cch u nhau 15 cm. Bc sng trn dy c gi tr bng
A. 30 cm. B. 60 cm. C. 90 cm. D. 45 cm.
Hng dn
Nu cc im trn dy c cng bin A 0 v nm cch u nhau nhng khong

x= y= 8 x= 4
x th x = MN = NP
A0 A= 2 Amax
= max sin
8 2
337

x = 15 ( cm ) = = 60 ( cm ) Chn B.
4 4
Cu 15. (H - 2012) Hai im M, N cng nm trn mt hng truyn sng v cch
nhau mt phn ba bc sng. Bin sng khng i trong qu trnh truyn. Ti mt
thi im, khi li dao ng ca phn t ti M l 3 cm th li dao ng ca phn t
ti N l -3 cm. Bin sng bng
A. 6 cm. B. 3 cm. C. 2 3 cm D. 3 2 cm.
Hng dn
Cch 1: Bi ton khng ni r sng truyn theo hng no nn ta gi s truyn qua M
ri mi n N v biu din nh hnh v. M v N i xng nhau qua I nn MI = IN =
/6.
2 x
thi im hin ti I v tr cn bng nn uM = A sin hay

2
=3 A sin = A 2 3 ( cm )
6
Chn C.
Cch 2: Gi s sng truyn qua M ri
n N th dao ng ti N tr pha hn
2 d 2

= =
3
3 A2 9
uM = A cos t = 3 cos t = sin t =
A A
2 2 2
u N =A cos t =3
A
cost cos
A sin t sin
+ =3
3 3 3 2
A 9
3
2 3 ( cm )
A=
2 d 2

Cch 3: Dao ng ti M sm pha hn dao ng ti N: = =
3
338
Chu Vn Bin
uM
T hnh v tnh c = =
v A = 2 3 ( cm )
6 cos
Cu 16. (H -2012) Trn mt s dy n hi di 100 cm vi hai u A v B c nh
ang c sng dng, tn s sng l 50 Hz. Khng k hai u A v B, trn dy c 3 nt
sng. Tc truyn sng trn dy l
A. 15 m/s. B. 30 m/s. C. 20 m/s. D. 25 m/s.
Hng dn
v lf
Trn dy c 5 nt, tc l c 4 bng: l = 4 = 2 v = = 25 ( m / s ) Chn D.
2 f 2
Cu 17. (H-2012) Ti im O trong mi trng ng hng, khng hp th m, c
2 ngun m im, ging nhau vi cng sut pht m khng i. Ti im A c mc
cng m 20 dB. ti trung im M ca on OA c mc cng m l 30 dB
th s ngun m ging cc ngun m trn cn t thm ti O bng
A. 4. B. 3. C. 5. D. 7.
Hng dn
Nu ngun m c cu to t n ngun m ging nhau mi ngun c cng sut
P 0 th cng sut c ngun P = nP 0 . p dng:
P nP0
= I I 0=
.10 L = 2
4 r 2
4 r 2 L' L n' r
10 =
I ' I = P' n' P0 n r'
= . 10 L'
=
0
4 r' 2 4 r' 2
2
n' r n'
L' L
= 10 =
3 2
( 2 ) n' = 5 n = 5 2 = 3 Chn B.
2
10
n r' 2
Cu 18. (H-2012) Trong hin tng giao thoa sng nc, hai ngun dao ng theo
phng vung gc vi mt nc, cng bin , cng pha, cng tn s 50 Hz c t
ti hai im S 1 v S 2 cch nhau 10 cm. Tc truyn sng trn mt nc l 75 cm/s.
Xt cc im trn mt nc thuc ng trn tm S 1 , bn knh S 1 S 2 , im m phn t
ti dao ng vi bin cc i cch im S 2 mt on ngn nht bng
A. 85 mm. B. 15 mm. C. 10 mm. D. 89 mm.
Hng dn
v
Bc sng: = = 1,5 ( cm )
f
Hai ngun kt hp cng pha, ng trung
trc l cc i gia, hai cc i xa nht nm hai bn
ng trung trc c hiu ng i MS 1 MS 2 = -n
(M gn S 1 hn) v MS 1 MS 2 = n (M gn S 2 hn);
vi n l s nguyn ln nht tha mn
339
S1S 2 10
n< = = 6,67 n= 6 .
1,5
Do , 10 MS 2 = 6.1,5 MS 2 = 1 cm Chn C.
in xoay chiu
Cu 19. t in p u = U 0 cos2ft vo hai u on mch gm in tr thun R,
cun cm thun c t cm L v t in c in dung C mc ni tip. Gi U R , U L ,
U C ln lt l in p hiu dng gia hai u in tr, gia hai u cun cm v gia
hai u t in. Trng hp no sau y, in p tc thi gia hai u on mch cng
pha vi in p tc thi gia hai u in tr?
A. Thay i C U Rmax . B. Thay i R U Cmax .
C. Thay i L U Lmax . D. Thay i f U Cmax .
Hng dn
U 1
Khi C thay i: U R =IR = R =max L = Chn C.
1
2 C
R2 + L
C
Cu 20. (H - 2012) t in p u = U 0 cost vo hai u on mch gm in tr
thi gia hai u in tr, gia hai u cun cm v gia hai u t in; Z l tng tr
ca on mch. H thc ng l
A. i = u 3 C. u u u
B. i = 1 . C. i = 2 . D. i = .
R L Z
Hng dn
Mch ch cha in tr thun th u 1 v i cng pha v i = u 1 /R Chn B
Cu 21. (H - 2012) Mt ng c in xoay chiu hot ng bnh thng vi in
p hiu dng 220 V, cng dng in hiu dng 0,5 A v h s cng sut ca ng
c l 0,8. Bit rng cng sut hao ph ca ng c l 11 W. Hiu sut ca ng c (t
s gia cng sut hu ch v cng sut tiu th ton phn) l
A. 80%. B. 90%. C. 92,5%. D. 87,5 %.
Hng dn
Pco UI cos Php 11
H= = =
1 = 87,5% Chn D.
0,875 =
P UI cos 220.0,5.0,8
Cu 22. (H - 2012) t in p xoay chiu u = U 0 cos t (U 0 khng i, thay
i c) vo hai u on mch c R, L, C mc ni tip. Khi = 1 th cm khng
v dung khng ca on mch ln lt l Z 1L v Z 1C . Khi = 2 th trong on
mch xy ra hin tng cng hng. H thc ng l
340
Chu Vn Bin
Z1L Z1L Z1C Z1C

A. 1 = 2 . B. 1 = 2 . C. 1 = 2 . D. 1 = 2 .
Z1C Z1C Z1L Z1L
Hng dn
Z L1 L1 1 Z 2
Khi tn s 1 th = = LC12 m LC = 2 nn L1 = 12
Z C1 1 2 Z C 1 2
C1
Z L1
1 = 2 Chn B.
Z L2
Cu 23. (H - 2012) Khi t vo hai u mt cun dy c t cm 0,4/ (H) mt
hiu in th mt chiu 12 (V) th cng dng in qua cun dy l 0,4 (A). Sau ,
thay hiu in th ny bng mt in p xoay chiu c tn s 50 (Hz) v gi tr hiu
dng 12 (V) th cng dng in hiu dng qua cun dy bng
A. 0,30 A. B. 0,40 A. C. 0,24 A. D. 0,17 A.
Hng dn
U U
Ngun 1 chiu : I1 = R= = 30 ( )
R I1
Z=L
L 40 ( )
=

Ngun xoay chiu : U 12
= I2 = = 0, 24 ( A ) Chn C.
R 2 + Z L2 30 2 + 40 2

Cu 24. (H - 2012) t in p u = U 0 cost (V) (U 0 khng i, thay i c)
vo hai u on mch gm in tr thun R, cun cm thun c t cm 0,8/ H v
t in mc ni tip. Khi = 0 th cng dng in hiu dng qua on mch t
gi tr cc i I m . Khi = 1 hoc = 2 th cng dng in cc i qua on
mch bng nhau v bng I m . Bit 1 2 = 200 rad/s. Gi tr ca R bng
A. 150 . B. 200 . C. 160 . D. 50 .
Hng dn
Khi cho bit hai gi tr 1 v 2 m I 1 = I 2 = I max /n th Z 1 = Z 2 = nR hay
2 2
1 1
R + 1 L
2
= R + 2 L
2
= nR
1C 2 C
1
1 L C = R n 1
2

Nu 1 > 2 th ch c th xy ra trng hp:
1
L 1 = R n2 1
2 2 C
T h ny c th i theo hai hng:
341
*Nu cho bit L m khng bit C th kh C:
2 1
1 L = 1 R n 2 1
L ( 2 )
L (12 22 )= R n 2 1 ( 1 + 2 ) R = 1
C

2 L 1 =
2 R n 2 1 n2 1
2
C
*Nu cho bit C m khng bit L th kh L:
1 R n2 1
L 2 =
1 C 1 1 1 1 1 ( 2 )
2 2 = R n2 1 + R= 1
1 R n2 1 2 C 1 C 1 2 12 C n 2 1
L 2C =

2
2
ca bi ton, khi = 1 hoc = 2 th I 1 = I 2 = I max / 2 .

Sau khi nghin cu k phng php ni trn, thay gi tr vo cng thc:
0,8
.200
L ( 1 2 )
=
R = = 160 ( ) Chn C.
n2 1 2 1
Cu 25. (H - 2012) t in p u = 400cos100t (u tnh bng V, t tnh bng s) vo
hai u on mch AB gm in tr thun 50 mc ni tip vi on mch X. Cng
dng in hiu dng qua on mch l 2 A. Bit thi im t, in p tc thi gia
hai u AB c gi tr 400 V; thi im t + 1/400 (s), cng dng in tc thi qua
on mch bng khng v ang gim. Cng sut tiu th in ca on mch X l
A. 400 W. B. 200 W. C. 160 W. D. 100 W.
Hng dn
=u 400
= cos 100 t
t =0
u 400 (V )

Cch 1: t= 0 +
1
1
i =2 2 cos (100 t ) 400
i = 0 v i gim
100 . = =
400 2 4
PX =P PR =UI cos I 2 R =200 (W ) Chn B.
Cch 2: Dng vc t quay.
1
V = t = 100 . = nn
400 4

= =
2 4 4
PX =P PR =UI cos I 2 R =200 (W )
Chn B.
Cu 26. (H - 2012) t in p u = U 0 cost (U 0 v khng i) vo hai u on
mch AB theo th t gm mt t in, mt cun cm thun v mt in tr thun mc
342
Chu Vn Bin
ni tip. Gi M l im ni gia t in v cun cm. Bit in p hiu dng gia hai
u AM bng in p hiu dng gia hai u MB v cng dng in trong on
mch lch pha /12 so vi in p gia hai u on mch. H s cng sut ca on
mch MB l
A. 0,5 3 . B. 0,26. C. 0,50. D. 0,5 2 .
Hng dn
AMB cn ti M nn 15 + MB =
0
75 MB = 600 cos MB = 0 ,5 Chn C.
0
Cu 27. (H - 2012) t in p u = U 0 cos100t (V) vo hai u on mch AB

gm hai on mch AM v MB mc ni tip. on mch AM gm in tr thun
100 3 mc ni tip vi cun cm thun c
t cm L. on mch MB ch c t in c in
dung 10-4/(2) (F). Bit in p gia hai u on
mch AM lch pha /3 so vi in p gia hai u
on mch AB. Gi tr ca L bng
A. 2/ (H). B. 1/ (H).
C. 2 / (H). D. 3/ (H).
Hng dn
1
=
ZC = 200 ( ) . Tam gic AMB u:
C
ZL 1
ZL = 100 L = = ( H ) Chn B.

Cu 28. (H - 2012) t in p u = 150 2 cos100t (V) vo hai u on mch
mc ni tip gm in tr thun 60 , cun dy (c in tr thun) v t in. Cng
sut tiu th in ca on mch bng 250 W. Ni hai bn t in bng mt dy dn c
in tr khng ng k. Khi , in p hiu dng gia hai u in tr bng in p
343
hiu dng gia hai u cun dy v bng 50 3 V. Dung khng ca t in c gi tr

bng
B. 60 3 . B. 30 3 . C. 15 3 . D. 45 3 .
Hng dn
U 2 (R + r)
Lc u cng sut mch tiu th: P= I 2 ( R + r=
) (1).
( R + r )2 + ( Z L Z C )2
Sau t ni tt, v gin vc t trt v t gin ta nhn thy AMB cn ti M:
Z MB= R= 60 ( )
= r Z MB cos 60=0
30 ( )
= =
Z L Z MB sin 60 30 3 ( )
0
Thay r v Z L vo (1):
150 2 .90
250 =
( )
2
90 2 + 30 3 Z C
Z C 30 3 ( ) Chn B.
=
Cu 29. (H 2012) Trong gi thc hnh, mt hc sinh mc on mch AB gm
in tr thun 40 , t in c in dung C thay i c v cun dy c t cm L
ni tip nhau theo ng th t trn. Gi M l im ni gia in tr thun v t in.
t vo hai u on mch AB mt in p xoay chiu c gi tr hiu dng 200 V v
tn s 50 Hz. Khi iu chnh in dung ca t in n gi tr C m th in p hiu dng
gia hai u on mch MB t gi tr cc tiu bng 75 V. in tr thun ca cun
dy l
A. 24 . B. 16 . C. 30 . D. 40 .
Hng dn
r 2 + ( Z L ZC )
2
=
U LrC =
IZ LrC U = min
(r + R) + ( Z L ZC )
2 2
r
0 v U LrC min = U
Z L ZC =
r+R
th ph thuc U LrC theo (Z L - Z C ) c dng
nh hnh bn.
r
Z L Z C =0 U LrC min =U
r+R
Z L Z C = U LrC max = U
r r
U MB min = U LrC min = U 75= 200. r= 24 ( ) Chn A.
r+R r + 40
344
Chu Vn Bin
Cu 30. (H - 2012) in nng t mt trm pht in c a n mt khu ti nh
c bng ng dy truyn ti mt pha. Cho bit, nu in p ti u truyn i tng t U
ln 2U th s h dn c trm cung cp in nng tng t 120 ln 144. Cho rng
chi tnh n hao ph trn ng dy, cng sut tiu th in ca cc h dn u nh
nhau, cng sut ca trm pht khng i v h s cng sut trong cc trng hp u
bng nhau. Nu in p truyn i l 4U th trm pht ny cung cp in nng cho
A. 168 h dn. B. 150 h dn. C. 504 h dn. D. 192 h dn.
Hng dn
P P =120 P1
P = 32 P1
P
P =144 P1 P = 152 P1
Cch 1: Theo bi ra: 4 Chn B.
P 32 P
P =nP nP = 152 P = 150 P 1
16
1
16
1 1 1
Cch 2: Khi U tng gp i th hao ph gim 4 ln ngha l phn in nng c ch tng

thm 3P/4 = 144P 1 120P 1 P = 32P 1 . Khi U tng 4 ln th phn in nng c ch
tng thm 15P/16 = 30P 1 , tc l cho 120 + 30 = 150 h dn.
Cu 31. (H - 2012) T mt trm pht in xoay chiu mt pha t ti v tr M, in
nng c truyn ti n ni tiu th N, cch M 180 km. Bit ng dy c in tr
tng cng 80 (coi dy ti in l ng cht, c in tr t l thun vi chiu di ca
dy). Do s c, ng dy b r in ti im Q (hai dy ti in b ni tt bi mt vt
c in tr c gi tr xc nh R). xc nh v tr Q, trc tin ngi ta ngt ng
dy khi my pht v ti tiu th, sau dng ngun in khng i 12 V, in tr
trong khng ng k, ni vo hai u ca hai dy ti in ti M. Khi hai u dy ti N
h th cng dng in qua ngun l 0,40 A, cn khi hai u dy ti N c ni
tt bi mt on dy c in tr khng ng k th cng dng in qua ngun l
0,42 A. Khong cch MQ l
A. 135 km. B. 167 km. C. 45 km. D. 90 km.
Hng dn
Khi u N h, in tr ca mch:
U
2 x + R= = 30 ( ) R = 30 2 x
I
R. ( 80 2 x ) U 200
Khi u N ni tt, in tr ca mch: 2 x + = = ()
R + ( 80 2 x ) I 7
( 30 2 x )( 80 2 x ) 200 x
2x + = x = 10 ( ) MQ
= MN= 45 ( km ) Chn C.
110 4 x 7 40
Dao ng v sng in t
Cu 32. (H-2012) Khi ni v sng in t, pht biu no sau y l sai?
345
A. Sng in t mang nng lng.
B. Sng in t tun theo cc quy lut giao thoa, nhiu x.
C. Sng in t l sng ngang.
D. Sng in t khng truyn c trong chn khng.
Hng dn
khng Chn D.
Cu 33. (H-2012) Ti H Ni, mt my ang pht sng in t. Xt mt phng
truyn c phng thng ng hng ln. Vo thi im t, ti im M trn phng
truyn, vect cm ng t ang c ln cc i v hng v pha Nam. Khi vect
cng in trng c
A. ln cc i v hng v pha Ty. B. ln cc i v hng v pha ng.
C. ln bng khng. D. ln cc i v hng v pha Bc.
Hng dn
Trong sng in t th dao ng ca in
trng v ca t trng ti mt im lun lun ng
pha vi nhau. Khi vc t cm ng t c ln cc
i th vc t cng in trng cng c ln
cc i.

Sng in t l sng ngang: E B c
(theo ng th t hp thnh tam din thun). Khi

quay t E sang B th chiu tin ca inh c l c .

Cu 34. (H-2012) Mt mch dao ng in t l tng ang c dao ng in t t
do. Bit in tch cc i trn mt bn t in l 4 2 C v cng dng in cc
i trong mch l 0,5 2 A. Thi gian ngn nht in tch trn mt bn t gim t
gi tr cc i n na gi tr cc i l
A. 4/3 s. B. 16/3 s. C. 2/3 s. D. 8/3 s.
Hng dn
Tn s gc = I 0 /Q 0 = 125000 rad/s, suy ra T = 2/ = 1,6.10-5 s = 16 s.
Thi gian ngn nht in tch trn mt bn t gim t gi tr cc i Q 0 n
na gi tr cc i 0,5Q 0 l T/6 = 8/3 s Chn D.
Cu 35. (H-2012) Mt mch dao ng gm mt cun cm thun c t cm xc
nh v mt t in l t xoay, c in dung thay i c theo quy lut hm s bc
nht ca gc xoay ca bn linh ng. Khi = 00, tn s dao ng ring ca mch l
3 MHz. Khi =1200, tn s dao ng ring ca mch l 1 MHz. mch ny c tn
s dao ng ring bng 1,5 MHz th bng
346
Chu Vn Bin
A. 300. B. 450. C. 600. D. 900.
Hng dn
Ch :
C C1 1 C C1 3 1
1) T h thc: = 3 = .
C2 C1 2 1 C2 C1 2 1
1 1
2) T cng thc:=
C = , C t l vi f-2 nn trong h thc trn ta c th
L 4 f L
2 2 2
f32 f12 3 1
thay C bi f-2: = .
f 22 f12 2 1
f32 f12 3 1 3 0 1,52 32
p dng: = = 3 450 Chn B.
=
2
f 2 f1 2
2 1 2
120 0 1 3
0 2
Cu 36. (H-2012) Trong mt mch dao ng l tng ang c dao ng in t t

do. Gi L l t cm v C l in dung ca mch. Ti thi im t, hiu in th gia
hai bn t in l u v cng dng in trong mch l i. Gi U 0 l hiu in th cc
i gia hai bn t in v I 0 l cng dng in cc i trong mch. H thc lin
h gia u v i l
=
A. i 2
L
(U 0 u 2 ) .
C 2
=
B. i 2
C
(U 0 u 2 )
L 2
C. i 2 LC (U 02 u 2 )
= =
D. i 2 LC (U 02 u 2 )
Hng dn
CU 02
( )
2 2
Cu Li C 2
W= = + i 2= U 0 u 2 Chn A.
2 2 2 L
Sng nh sng
Cu 37. (H-2012) Mt nh sng n sc mu cam c tn s f c truyn t chn
khng vo mt cht lng c chit sut l 1,5 i vi nh sng ny. Trong cht lng
trn, nh sng ny c
A. mu tm v tn s f. B. mu cam v tn s 1,5f.
C. mu cam v tn s f. D. mu tm v tn s 1,5f.
Hng dn
Tn s v mu sc nh sng khng ph thuc vo mi trng, ngha l khi nh
sng truyn t mi trng ny sang mi trng khc th tn s v mu sc khng i
Chn A.
Cu 38. (H-2012) Chiu xin t khng kh vo nc mt chm sng song song rt
hp (coi nh mt tia sng) gm ba thnh phn n sc: , lam v tm. Gi r , r , r t
ln lt l gc khc x ng vi tia mu , tia mu lam v tia mu tm. H thc ng l
A. r = r t = r . B. r t < r < r . C. r < r < r t . D. r t < r < r .
347
Hng dn
r > r da cam > r vng > r lc > r lam > r chm > r tm Chn B.
Cu 39. (H-2012) Khi ni v tnh cht ca tia t ngoi, pht biu no sau y l
sai?
A. Tia t ngoi lm in ha khng kh.
B. Tia t ngoi kch thch s pht quang ca nhiu cht.
C. Tia t ngoi tc dng ln phim nh.
D. Tia t ngoi khng b nc hp th.
Hng dn
Tia t ngoi b nc hp th rt mnh Chn D.
Cu 40. (H-2012) Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, ngun sng pht
ng thi hai nh sng n sc 1 , 2 c bc sng ln lt l 0,48 m v 0,60 m.
Trn mn quan st, trong khong gia hai vn sng gn nhau nht v cng mu vi vn
sng trung tm c
A. 4 vn sng 1 v 3 vn sng 2 . B. 5 vn sng 1 v 4 vn sng 2 .
C. 4 vn sng 1 v 5 vn sng 2 . D. 3 vn sng 1 v 4 vn sng 2 .
Hng dn
k1 i2 2 0,6 5 ( 5 1) =4 vn sng 1
x =k1i1 =k2i2 = = = = Chn A.
k2 i1 1 0, 48 4 ( 4 1) =
3 vn sng 2
Cu 41. (H-2012) Trong th nghim Y-ng v giao thoa vi nh sng n sc c
bc sng , khong cch gia hai khe hp l a, khong cch t mt phng cha hai
khe hp n mn quan st l 2 m. Trn mn quan st, ti im M cch vn sng trung
tm 6 mm, c vn sng bc 5. Khi thay i khong cch gia hai khe hp mt on
bng 0,2 mm sao cho v tr vn sng trung tm khng thay i th ti M c vn sng
bc 6. Gi tr ca bng
A. 0,60 m. B. 0,50 m. C. 0,45 m. D. 0,55 m.
Hng dn
D D
V bc vn tng ln nn a tng thm:=
xM 5= 6
a a + 0,2
5 6 axM
= = a 1( mm ) = = 0 ,6.106 ( m ) Chn A.
a a + 0,2 5D
Cu 42. (H-2012) Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, ngun sng pht
ra nh sng n sc c bc sng 1 . Trn mn quan st, trn on thng MN di 20
mm (MN vung gc vi h vn giao thoa) c 10 vn ti, M v N l v tr ca hai vn
sng. Thay nh sng trn bng nh sng n sc c bc sng 2 = 5 1 /3 th ti M l
v tr ca mt vn giao thoa, s vn sng trn on MN lc ny l
A.7. B. 5. C. 8. D. 6.
348
Chu Vn Bin
Hng dn
Ta c: i1 = 0,6i2 MN = 10i1 = 6i2 N s = 6 + 1 = 7 Chn A.

(Lc u, M l vn sng nn x M = ki 1 = 0,6ki 2 (k l s nguyn). V 0,6k khng th l
s bn nguyn c v 0,6k ch c th l s nguyn, tc l sau ti M vn l vn
sng).
Lng t nh sng
Cu 43. (H-2012) Laze A pht ra chm bc x c bc sng 0,45 m vi cng
sut 0,8W. Laze B pht ra chm bc x c bc sng 0,60 m vi cng sut 0,6 W. T
s gia s phtn ca laze B v s phtn ca laze A pht ra trong mi giy l
A. 1. B. 20/9. C. 2. D. 3/4.
Hng dn
hc
NB
hc PB B N B PB B
= N
P N= = = . = 1 Chn A.
PA N hc N A PA A
A
A
Cu 44. Theo thuyt lng t nh sng, pht biu no sau y l sai?
A. Trong chn khng, phtn bay vi tc c = 3.108 m/s dc theo cc tia sng.
B. Phtn ca cc nh sng n sc khc nhau th mang nng lng khc nhau.
C. Nng lng ca mt phtn khng i khi truyn trong chn khng.
D. Phtn tn ti trong c trng thi ng yn v trng thi chuyn ng.
Hng dn
Phtn ch tn ti trong trng thi chuyn ng m khng tn ti trang thi
ng yn Chn D.
Cu 45. (H-2012) Bit cng thot lectron ca cc kim loi: canxi, kali, bc v
ng ln lt l: 2,89 eV; 2,26 eV; 4,78 eV v 4,14 eV. Chiu nh sng c bc sng
0,33 m vo b mt cc kim loi trn. Hin tng quang in khng xy ra vi cc
kim loi no sau y?
Hng dn
hc 19,875.1026 1eV
0,33.10 6
1,6.1019
349
Cu 46. (H-2012) Theo mu nguyn t Bo, trong nguyn t hir, chuyn ng
ca lectron quanh ht nhn l chuyn ng trn u. T s gia tc ca lectron
trn qu o K v tc ca lectron trn qu o M bng
A. 9. B. 2. C. 3. D. 4.
Hng dn
tm tc electron trn qu o dng th c th lm theo cc cch:
*Khi electron chuyn ng trn qu o n, lc ht tnh in Cu-lng ng vai tr l
ke 2 mvn2 ke 2 ke 2
lc hng tm: FCL =Fht = =mvn
2
vn = (vi k = 9.109
rn2 rn rn mrn
vn2 rn1 n1
Nm2/C2) = =
vn1 rn2 n2
*Nng lng trng thi dng bao gm th nng tng tc v ng nng ca
ke 2 mvn2 mv 2 mv 2 2 E
electron: En =
Wt + Wd =
+ =
mvn2 + n = n vn = n
rn 2 2 2 m
vnK nM 3
p dng = = Chn C.
vnM nK 1
Cu 47. (H-2012) Theo mu nguyn t Bo, trong nguyn t hidr, khi lectron
chuyn t qu o P v qu o K th nguyn t pht ra phton ng vi bc x c tn
s f 1 . Khi lectron chuyn t qu o P v qu o L th nguyn t pht ra phtn
ng vi bc x c tn s f 2 . Nu lectron chuyn t qu o L v qu o K th
nguyn t pht ra phtn ng vi bc x c tn s
A. f 3 = f 1 f 2 . B. f 3 = f 1 + f 2 .
C. f 3 = f12 + f 2 2 . D. f = f1 f 2 .
f1 + f 2
3
Hng dn
Ta thy: E KL = E PK E PL hf 3 = hf 1 hf 2 f 3 = f 1 f 2 Chn A.
Ht nhn nguyn t
Cu 48. Trong mt phn ng ht nhn, c s bo ton
A. s prtn. B. s nucln. C. s ntron. D. khi lng.
Hng dn
Trong mt phn ng ht nhn, c s bo ton s nucln Chn B.
Cu 49. (H-2012) Phng x v phn hch ht nhn
A. u l phn ng ht nhn ta nng lng.
B. u l phn ng ht nhn thu nng lng
350
Chu Vn Bin
C. u l phn ng tng hp ht nhn.
D. u khng phi l phn ng ht nhn
Hng dn
Phng x v phn hch ht nhn u l phn ng ht nhn ta nng lng
Chn A.
Cu 50. (H-2012) Ht nhn urani U sau mt chui phn r, bin i thnh ht
238
92
nhn ch 206
82 Pb . Trong qu trnh , chu k bn r ca 238
92 U bin i thnh ht nhn ch
l 4,47.109 nm. Mt khi c pht hin c cha 1,188.1020 ht nhn 238
U v
92
6,239.1018 ht nhn 206

82 Pb . Gi s khi lc mi hnh thnh khng cha ch v tt c
lng ch c mt trong u l sn phm phn r ca U . Tui ca khi khi
238
92
c pht hin l
A. 3,3.108 nm. B. 6,3.109 nm. C. 3,5.107 nm. D. 2,5.106 nm.
Hng dn
Gi s khi mi hnh thnh mt hn , ch c U238, c mi ht U238 phn r
to ra mt ht Pb206. n thi im t, s ht U238 cn li v s ht Pb206 to thnh

ln 2
t
N me = N 0 e
T
N con lnT2 t
ln lt l:
ln 2
t
= e 1
= N con N 0 1 e T N me

Cu 51. (H-2012) Tng hp ht nhn heli 4
2 He t phn ng ht nhn
1
1 H + 37 Li 24 He + X . Mi phn ng trn ta nng lng 17,3 MeV. Nng lng ta
ra khi tng hp c 0,5 mol heli l
A. 1,3.1024 MeV. B. 2,6.1024 MeV. C. 5,2.1024 MeV. D. 2,4.1024 MeV.
Hng dn
Vit y phng trnh phn ng ht nhn ta nhn thy X cng l 24 He :
1
1 H + 37 Li 24 He + 24 X
V vy, c mi phn ng ht nhn c 2 ht 24 He to thnh. Do , s phn
ng ht nhn bng mt na s ht 24 He :
1
= =
Q S phn ng.E S ht He. E
2
1
Q .0,5.6,023.1023.17,3 2,6.1024 ( MeV ) Chn B.
2
351
Cu 52. (H 2012) Cc ht nhn teri 1 H ; triti 1 H , heli 2 He c nng lng lin

2 3 4
kt ln lt l 2,22 MeV; 8,49 MeV v 28,16 MeV. Cc ht nhn trn c sp xp

theo th t gim dn v bn vng ca ht nhn l
2 4 3 2 3 4
A. 1 H ; 2 He ; 1 H . B. 1 H ; 1 H ; 2 He .
C. 24 He ; 13 H ; 12 H . D. 13 H ; 24 He ; 12 H .
Hng dn
2,22
2H
= = 1,11( MeV / nuclon )

1 2
Wlk 8,49
=
p dng cng thc: 3
= = 2,83 ( MeV / nuclon )
A 1H 3
28,16
4 He
= = 7,04 ( MeV / nuclon )
2 4
4 He > 3 H > 2 H Chn C.
2 1 1
Cu 53. (H-2012) Mt ht nhn X, ban u ng yn, phng x v bin thnh

ht nhn Y. Bit ht nhn X c s khi l A, ht pht ra tc v. Ly khi lng ca
ht nhn bng s khi ca n tnh theo n v u. Tc ca ht nhn Y bng
4v 2v 4v 2v
A. . B. . C. . D. .
A+4 A4 A4 A+4
Hng dn
A
Z X 24 + A 4
Y
Z 2
m v 4v
0= m v vY = =
mY vY + m v mY vY = Chn C.
mY A4
352
Chu Vn Bin
4. NM 2013
Dao ng c hc
Cu 1. (H - 2013): Mt vt nh dao ng iu ha theo mt qu o di 12 cm. Dao
ng ny c bin :
A. 12 cm. B. 24 cm. C. 6 cm. D. 3 cm.
Hng dn
L
A= = 6 ( cm ) Chn C.
2
Cu 2. (H - 2013): Mt vt dao ng iu ha vi bin 4 cm v chu k 2 s. Qung
ng vt i c trong 4 s l:
A. 64 cm. B. 16 cm. C. 32 cm. D. 8 cm.
Hng dn
t = 2T S = 2.4 A = 32 ( cm ) Chn C.
Cu 3. (H - 2013): Mt vt dao ng iu ha dc theo trc Ox vi bin 5 cm,
chu k 2 s. Ti thi im t =0 s vt i qua v tr cn bng theo chiu dng. Phng
trnh dao ng ca vt l:

A. x 5cos 2 t ( cm ) .
= B. x 5cos 2 t + ( cm ) .
=
2 2

C. x 5cos t + ( cm ) .
= = D. x 5cos ( cm ) .
2 2
Hng dn
2

= = ( rad / s ) . Khi t = 0 s vt i qua v tr cn bng theo chiu dng
T

= x 5cos ( cm ) Chn D.
2
Cu 4. (H - 2013): Mt vt nh dao ng iu ha theo phng trnh x = Acos4t (t
tnh bng s). Tnh t t = 0 khong thi gian ngn nht gia tc ca vt c ln bng
mt na ln gia tc cc i l
A. 0,083 s. B. 0,104 s. C. 0,167 s. D. 0,125 s.
Hng dn
x1 = A
T
amax A t x = A x = 0,5 A = 0,0833 ( s ) Chn A.
=
a2 = 2 x2= 2 6
Cu 5. (H - 2013): Mt vt nh khi lng 100 g dao ng iu ha vi chu k 0,2 s

v c nng l 0,18 J (mc th nng ti v tr cn bng); ly 2 = 10. Ti li 3 2 cm t
s ng nng v th nng l
A. 1. B. 4. C. 3. D. 2.
353
Hng dn
1
W 2 m A =
= 2 2
A 0,06= ( m ) 6 ( cm )
Chn A.
x = 3 2 ( cm ) = A Wt = Wd = W
2 2
Cu 6. (H - 2013): Mt con lc l xo c khi lng vt nh l m 1 = 300 g dao ng
iu ha vi chu k 1 s. Nu thay vt nh c khi lng m 1 bng vt nh c khi lng
m 2 th con lc dao ng vi chu k 0,5 s. Gi tr m 2 bng
A. 100 g. B. 150 g. C. 25 g. D. 75 g.
Hng dn
m2
2
T2 m2 0,5 m2
= k = = m2= 75 ( g ) Chn D.
T1 m1 m1 1 300
2
k
Cu 7. (H - 2013): Mt con lc n c chiu di 121 cm, dao ng iu ha ti ni
c gia tc trng trng g. Ly 2 = 10. Chu k dao ng ca con lc l:
A. 0,5 s. B. 2 s. C. 1 s. D. 2,2 s.
Hng dn
l 1, 21
=
T 2= 2 = 2, 2 ( s ) Chn D.
g 2
Cu 8. (H - 2013): Gi M, N, I l cc im trn mt l xo nh, c treo thng ng
im O c nh. Khi l xo c chiu di t nhin th OM = MN = NI = 10 cm. Gn vt
nh vo u di I ca l xo v kch thch vt dao ng iu ha theo phng thng
ng. Trong qu trnh dao ng t s ln lc ko ln nht v ln lc ko nh
nht tc dng ln O bng 3; l xo dn u; khong cch ln nht gia hai im M v N
l 12 cm. Ly 2 = 10. Vt dao ng vi tn s l:
A. 2,9 Hz. B. 2,5 Hz. C. 3,5 Hz. D. 1,7 Hz.
Hng dn
Fmax A + l
= = 3 l = 2 A ;
FMin l A
l A 1 g
MN max= 10 + + = 12cm l= 4cm = f = 2,5 ( Hz ) Chn B.
3 3 2 l
Cu 9. (H - 2013): Mt con lc l xo gm
vt nh c khi lng 100 g v l xo c
cng 40 N/m c t trn mt phng nm
ngang khng ma st. Vt nh ang nm yn
v tr cn bng, ti t = 0, tc dng lc F = 2 N ln vt nh (hnh v) cho con lc dao
354
Chu Vn Bin
ng iu ha n thi im t = /3 s th ngng tc dng lc F. Dao ng iu ha ca
con lc sau khi khng cn lc F tc dng c gi tr bin gn gi tr no nht sau y:
A. 9 cm. B. 7 cm. C. 5 cm. D.11 cm.
Hng dn
3A
x' =x + A =
m T T A 2
T = 2 = ( s ) t = = 3T + + = x
k 10 3 4 12 2 v = A 3
2
v2 F
A '= x '2 + = A 3= 3 0,0866 ( m ) Chn A.
2 k
Cu 10. (H - 2013): Hai con lc n c chiu di ln lt l 81 cm v 64 cm c

treo trn mt cn phng. Khi cc vt nh ca hai con lc ang v tr cn bng, ng
thi truyn cho chng cc vn tc cng hng sao cho hai con lc dao ng iu ha
vi cng bin gc, trong hai mt phng song song vi nhau. Gi t l khong thi
gian ngn nht k t lc truyn vn tc n lc hai dy treo song song nhau. Gi tr t
gn gi tr no nht sau y:
A. 2,36 s. B. 8,12 s. C. 0,45 s. D. 7,20 s.
Hng dn
g 10 g 10
1
= = ( rad / s ) ;=
2 = ( rad / s )
l1 9 l2 8
Hai si dy song song khi x 2 = x 1 hay

A sin 2t = A sin 1t 2t = 1t t = 0, 43 ( s ) Chn C.
2 + 1
Cu 11. (H - 2013): Hai dao ng iu ha cng phng, cng tn s c bin
ln lt l A 1 = 8 cm; A 2 = 15 cm v lch pha nhau /2. Dao ng tng hp ca hai
dao ng ny c bin bng:
A. 23 cm. B. 7 cm. C. 11 cm. D. 17 cm.
Hng dn

A= A12 + A22 + 2 A1 A2 cos (2 1 ) = 82 + 152 + 2.8.15cos = 17 ( cm ) Chn D.
2
Sng c hc
355
Cu 12. (H - 2013): Trn mt si dy n hi di 1m, hai u c nh, ang c
sng dng vi 5 nt sng (k c hai u dy). Bc sng ca sng truyn trn dy l:
A. 0,5 m. B. 2 m. C. 1 m. D. 1,5 m.
Hng dn

Trn dy c 5 nt, suy ra c 4 b sng: 4 = 1( m ) = 0,5 ( m ) Chn A.
2
Cu 13. (H - 2013): Trong mt th nghim v giao thoa sng nc, hai ngun sng
kt hp dao ng cng pha t ti hai im A v B cch nhau 16 cm. Sng truyn trn
mt nc vi bc sng 3 cm. Trn on AB, s im m ti phn t nc dao
ng vi bin cc i l:
A. 9. B. 10. C. 11. D. 12.
Hng dn
AB AB
S cc i: <k< 5,3 < k < 5,3 k =5;...;5 Chn C.

c 11 gi tr
Cu 14. (H - 2013): Mt ngun pht sng dao ng iu ha to ra sng trn ng

tm O truyn trn mt nc vi bc sng . Hai im M v N thuc mt nc, nm
trn hai phng truyn sng m cc phn t nc dao ng. Bit OM = 8; ON = 12
v OM vung gc ON. Trn on MN, s im m phn t nc dao ng ngc pha
vi dao ng ca ngun O l:
A. 5. B. 6. C. 7. D. 4.
Hng dn
K OH MN, t h thc
1 1 1
= 2 2
+ tnh c OH = 6,6.
OH OM ON 2
Cc im dao ng ngc pha vi O cch O mt khong
d = (k + 0,5).
+S im trn MH: 6,6 (k + 0,5)k 8 6,1 k
7,5 k = 7: c 1 im.
+S im trn HN: 6,6 < (k + 0,5)k 12 6,1 < k
11,5 k = 7,11: c 5 im.
Tng s im l 6.
Cu 15. (H - 2013):
Mt sng hnh sin ang
truyn trn mt si dy
theo chiu dng ca trc
Ox. Hnh v m t hnh
dng ca si dy ti thi
356
Chu Vn Bin
im t 1 (ng nt t) v t 2 = t 1 + 0,3 (s) (ng lin nt). Ti thi im t 2 , vn tc
ca im N trn y l
A. -39,3 cm/s. B. 65,4 cm/s. C. -65,4 cm/s. D. 39,3 cm/s.
Hng dn
T hnh v ta thy: Bin sng A = 5 cm.
T 30 cm n 60 cm c 6 nn chiu di mi l (60 30)/6 = 5 cm.
Bc sng bng 8 nn = 8.5 = 40 cm.
Trong thi gian 0,3 s sng truyn i c 3 theo phng ngang tng ng qung
15
ng 15 cm nn tc truyn sng=
v = 50 ( cm / s ) . Chu k sng v tn s gc:
0,3
T = /v = 0,8 s; = 2/T = 2,5 (rad/s).
Ti thi im t 2 , im N qua v tr cn bng v nm sn trc nn n ang i ln
vi tc cc i, tc l vn tc ca n dng v c ln cc i: v max = A =
2,5.5 39,3 cm/s Chn D.
Cu 16. (H - 2013): Trong mt th nghim v giao thoa sng nc, hai ngun kt
hp O 1 v O 2 dao ng cng pha, cng bin . Chn h trc ta vung gc xOy
thuc mt nc vi gc ta l v tr t ngun O 1 cn ngun O 2 nm trn trc Oy.
Hai im P v Q nm trn Ox c OP = 4,5 cm v OQ = 8 cm. Dch chuyn ngun O 2
trn trc Oy n v tr sao cho gc PO 2 Q c gi tr ln nht th phn t nc ti P
khng dao ng cn phn t nc ti Q dao ng vi bin cc i. Bit gia P v Q
khng cn cc i no khc. Trn on OP, im gn P nht m cc phn t nc dao
ng vi bin cc i cch P mt on l:
A. 3,4 cm. B. 2,0 cm. C. 2,5 cm. D. 1,1 cm.
Hng dn
O1Q O1 P

tan 2 tan 1 a= a O1Q O1 P
2 1)
Xt tan(= = t cc i khi
1 + tan 2 tan 1 1 + O1Q . O1 P a + O1Q.O1 P
a a a
=a O1 P.O1Q 6 ( cm ) (BT C si). Suy ra, PO 2
=
= 7,5 cm v QO 2 = 10 cm.
V P l cc tiu v Q l cc i lin k nn:
7,5 4,5 =( k + 0,5 ) =2 ( cm )
.
=10 8 k = k 1
im Q l cc i bc 1 vy N gn P nht l
cc i ng vi k = 2, ta c
2,5 ( cm ) PN
2 ON =
ON 2 + a 2 ON =
= 2 cm Chn B.
357
Cu 17. (H - 2013): Trn mt ng thng c nh trong mi trng ng hng,
khng hp th m v phn x m, mt my thu cch ngun m mt khong d thu
c m c mc cng m l L; khi dch chuyn my thu ra xa ngun m thm 9 m
th mc cng m thu c l L 20 (dB). Khong cch d l
A. 1 m. B. 9 m. C. 8 m. D. 10 m.
Hng dn
2
r
2
P I d
I= = I 0 .10 L 2= 1 = 10 L2 L1 = 10
2
4 r 2
I1 r2 d +9
1( m ) Chn A.
d =
in xoay chiu
Cu 18. (H - 2013): t in p xoay chiu u = U 2 cos t (V ) vo hai u mt
in tr thun R = 110 th cng dng in qua in tr c gi tr hiu dng bng
2 A. Gi tr ca U bng:
A. 220 2 V. B. 220 V. C. 110 V. D. 110 2 V.
Hng dn
= 220 (V ) Chn B.
= IR
U
Cu 19. (H - 2013): t mt in p xoay chiu c gi tr hiu dng khng i v
tn s f thay i c vo hai u mt cun cm thun. Khi f = 50 Hz th cng
dng in qua cun cm c gi tr hiu dng bng 3 A. Khi f = 60 Hz th cng
dng in qua cun cm c gi tr hiu dng bng
A. 3,6 A. B. 2,5 A. C. 4,5 A. D. 2,0 A.
Hng dn
U U I f f
I= = 2 = 1 = 1 I 2 = I1 1 = 2,5 ( A ) Chn B.
ZL L I1 2 f 2 f2
Cu 20. (H - 2013): t in p u = U 0 cos(100t - /12) (V) vo hai u on
mch mc ni tip gm in tr cun cm v t in th cng dng in qua mch
l i = I 0 cos(100t + /12) (A). H s cng sut ca on mch bng:
A. 0,50. B. 0,87. C. 1,00. D. 0,71.
Hng dn
3
=
u i =
cos = =0,86 6 Chn B.
6 2
Cu 21. (H - 2013): t in p c u = 220 2 cos100t (V) vo hai u mt on
mch gm in tr c R = 100 , t in c in dung C = 0,5.10-4/ (F) v cun cm c t
cm L = 1/ (H). Biu thc ca cng dng in trong mch l:
A. i = 2,2cos(100t + /4) A. B. i = 2,2 2 cos(100t + /4) A.
358
Chu Vn Bin
C. i = 2,2 cos( 100t - /4) A. D. i = 2,2 2 cos(100t - /4) A.
Hng dn
Cch 1: Z L = L = 100 ; Z C = 1/(C) = 200
U 0 220 2
Z= R + ( Z L Z C ) = 100 2 ( ) I 0= = = 2, 2 ( A )
2 2
Z 100 2

Z L ZC
tan = R =1 = < 0 : u tr pha hn i l
4 4

= i 2, 2cos 100 t + ( A ) Chn C.
4
u U 0 u
Cch 2: Biu thc dng in =
i =
Z R + i ( Z L ZC )
My tnh cm tay: Fx 570ES, 570Es Plus: SHIFT MODE 1; MODE 2; SHIFT MODE
4
220 2 11 1
Nhp: = = i 2, 2cos 100 t + ( A )
100 + (100 200 ) i 5 4 4
Cu 22. (H - 2013): Mt khung dy dn phng dt hnh ch nht c din tch
60cm2, quay u quanh mt trc i xng (thuc mt phng khung) trong t trng
u c vc t cm ng t vung gc vi trc quay v c ln 0,4T. T thng cc i
qua khung dy l:
A. 1,2.10-3 Wb. B. 4,8.10-3 Wb. C. 2,4.10-3 Wb. D. 0,6.10-3 Wb.
Hng dn
max = B.S = 0, 4.60.104 = 2, 4.103 (Wb ) Chn C.
Cu 23. (H - 2013): t in p u = 220 2 cos100 t (V ) vo hai u on mch
mc ni tip gm in tr 20 , cun cm thun c t cm 0,8/ H v t in c
in dung 1/(6) mF. Khi in p tc thi gia hai u in tr bng 110 3 (V) th
in p tc thi gia hai u cun cm c ln bng:
A. 440 V. B. 330 V. C. 440 3 V. D. 330 3 V.
Hng dn
U0
I0 = 11( A )
+ ( )
2 2
R Z L Z C
2 2 2
uR uL 100 3 u L 2
u R u L + = 1 + 1 u L =440 (V )
=
I0 R I0 Z L 11.20 11.80
Cu 24. (H - 2013): t vo hai u cun s cp ca my bin p M 1 mt in p
xoay chiu c gi tr hiu dng 200 V. Khi ni hai u cun s cp ca my bin p
359
M 2 vo hai u cun th cp ca M 1 th in p hiu dng hai u cun th cp ca
M 2 h bng 12,5 V. Khi ni hai u ca cun th cp ca M 2 vi hai u cun th
cp ca M 1 th in p hiu dng hai u cun s cp ca M 2 h bng 50V. B
qua mi hao ph. M 1 c t s gia s vng dy cun s cp v s vng cun th cp l:
A. 8. B. 4. C. 6. D. 15.
Hng dn
U1 N1
U = N
2 U 3 =U 2 U N N
1 = 1 3 (1). Khi i vai tr cc cun dy ca M 2 th:
2

U 3 = N3 U 4 N2 N4
U 4 N 4
U1 N N
= 1 4 (2).
U '4 N 2 N 3
2
U U N N1 200 200
Nhn v theo v (1) vi (2): 1 1= 1 = . = 8 Chn A.
U 4 U '4 N 2 N2 12,5 50
Cu 25. (H - 2013) on mch ni tip gm cun cm thun, on mch X v t
in (hnh v). Khi t vo hai u A, B in p u AB = U 0 cos(t + ) (V) (U 0 , ,
khng i) th LC2 = 1, U AN = 25 2 (V) v U MB = 50 2
(V), ng thi u AN sm pha /3 so vi u MB . Gi tr ca U 0 l:
A. 12,5 7 V. B. 12,5 14 V. C. 25 7 V. B. 25 14 V.
Hng dn
Cch 1: Ta nhn thy:

U AN + U MB =U L + U X + U X + U C = 2U X = 2U .
V gin vc t (ni ui), p dng
nh l hm s cosin:
( 2=
U) ( 25 2 ) + (50 2 )
2 2
2.25 2.50 2.cos1200
=
2
U 12,5 14 V.
U 0 = U X 2 = 25 7 V Chn C.

Cch 2: Bnh phng v hng: U AN + U MB =
2U , ta c:
( 25 2 ) + (50 2 ) ( 2U ) U 12,5 14 (V )
2 2
+ 2.25 2.50 2.cos 60= =
0 2
U 0 = U X 2 = 25 7 V Chn C.
Cch 3: Cng s phc: u AN + u MB = u L + u X + u X + u C = 2u X = 2u
1 1 Shift 2 3 =
= u ( u AN + u=
MB ) 50 + 100 25 140,33
2 2 3
360
Chu Vn Bin
U 0 = 25 7 V Chn C.
Cu 26. (H - 2013): t in p u = 120 2 cos2ft (V) (f thay i c) vo hai
u on mch mc ni tip gm cun cm thun c t cm L, in tr R v t in
c in dung C, vi CR2 < 2L. Khi f = f 1 th in p hiu dng gia hai u t in t
cc i. Khi f = f 2 = f 1 2 th in p hiu dng gia hai u in tr t cc i. Khi f
= f 3 th in p gia hai u cun cm t cc i U Lmax . Gi tr ca U Lmax gn gi tr
no nht sau y:
A. 85 V. B. 145 V. C. 57 V. D.173 V.
Hng dn
2 2
fC U f U
2 4
fC f L = f R2
+ = 1 C +
= 1
f L U C , L max f R U C , L max
2
1 120
4
+ = 138,56 (V ) Chn B.
1 U C , L max =
2 U C , L max
Cu 27. (H - 2013): t in p u = U 0 cost (V) (U 0 v khng i) vo hai u
on mch mc ni tip gm in tr R, t in c in dung C, cun cm thun c
t cm L thay i c. Khi L = L 1 v L = L 2 in p hiu dng hai u cun cm
c cng gi tr; lch pha ca in p hai u on mch so vi cng dng
in ln lt l 0,52 rad v ,05 rad. Khi L = L 0 in p gia hai u cun cm t cc
i; lch pha ca in p hai u on mch so vi cng dng in l . Gi tr
ca gn gi tr no nht sau y:
A. 0,41 rad. B. 1,57 rad. C. 0,83 rad. D. 0,26 rad.
Hng dn
Z L ZC
T cng thc: tan= Z L Z=
C R tan Z=
L R tan + Z C
R
UZ L U ( R tan + Z C ) U
=UL = = ( R sin + Z C cos )
R + ( Z L ZC ) + R
2 2 2 2 2
R R tan
U R
U L = R 2 + Z C2 cos ( 0 ) vi tan 0 = .
R ZC
U Lmax th = 0 .
Vi L = L 1 v L = L 2 th U L1 = U L2 , t suy ra: cos( 1 - 0 ) = cos( 2 - 0 ),
hay ( 1 - 0 ) = - ( 2 - 0 ) 0 = ( 1 + 2 )/2 = 0,785 rad.
Cu 28. (H - 2013): t in p u = U 0 cost (U 0 v khng i) vo hai u
on mch gm cun dy khng thun cm mc ni tip vi t in c in dung C
(thay i c). Khi C = C 0 th cng dng in trong mch sm pha hn u l 1
(0 < 1 < /2) v in p hiu dng hai u cun dy l 45 V. Khi C = 3C 0 th cng
361
dng in trong mch tr pha hn u l 2 = /2 - 1 v in p hiu dng hai u
cun dy l 135 V. Gi tr ca U 0 gn gi tr no nht sau y :
A. 130 V. B. 64V. C. 95 V. D. 75 V.
Hng dn
Khi gp cc bi ton lin quan n
lch pha ca cc dng in trong hai
trng hp do s thay i ca cc thng s
ca mch, ta phi v hai gin vc t. Hai

gin ny c chung vct tng U .
gii quyt bi ton ny, chng ta tnh tin
hai gin li gn nhau sao cho vc t
tng trng nhau.
Ta bit vi mch RLC ni tip

th: U = U R + U L + U C = U R + U LC

( U R cng pha vi I , cn U LC th vung pha vi I ).
V hai dng in vung pha vi nhau th t gic trn gin ghp l hnh ch
nht.
U R1 = U LC 2 I1 R = I 2 ( Z L Z C 2 ) I 2 = 2 I1
Do :
U R 2 = U LC1 I 2 R = I1 ( Z C1 Z L )
=Z C 1 Z=
C ; Z C 2 Z C /3
ZC
=
R 3 Z L Z = 2R
3 L
= ZC = 5R
3R ( Z C Z L )
U 0 RL 45 2
Ban u: U 0 = I 0 Z = R 2 + ( 2 R 5 R ) = 90 (V ) Chn C.
2
Z=
Z RL R + 4R
2 2
Cu 29. (H - 2013): Ni hai cc ca mt my pht in xoay chiu mt pha vo

hai u on mch A, B mc ni tip gm in tr 69,1 , cun cm c t cm L
v t in c in dung 176,8 F. B qua in tr thun ca cc cun dy ca my
pht. Bit roto my pht c hai cp cc. Khi r to quay u vi tc n 1 = 1350
vng/pht hoc n 2 = 1800 vng/pht th cng sut tiu th ca on mch AB l nh
nhau. t cm L c gi tr gn gi tr no nht sau y :
A. 0,7 H. B. 0,8 H. C. 0,6 H. D. 0,2 H.
Hng dn
* tm iu kin dng hiu dng cc i ta bin i nh sau:
362
Chu Vn Bin
NBS NBS
L.
E 2 L 2
=
I = =
Z 1
2
1 L R2
R2 + L + L
2 2
2
C 2C 2 C 2
NBS
I= L 2
1 1 L R2 1 1
2 +1

2 2
LC 4
2 c
C 2 L2
a x2
x
b
b 1 1 1 1 L R2 2
I1 =I 2 x1 + x2 = =2 x0 2 + 2 = 2 = C (1)
a 2 1 2 0 C 2
np 1350.2
1 = f1 2=
2= 1 2 90 ( rad / s )
60 60

= n p 1800.2
f 2 2=
2= 2 2 120 ( rad / s )
2
60 60
Thay s vo cng thc (1) ta c:
1 1 1 69 ,12
L
( )
L 0 ,477 ( H )
2
6
2 2 + = 2 2 176 ,8.10
2 90 120 176 ,8.10 6
2
Chn C.
Cu 30. (H - 2013): in nng c truyn t ni pht n mt khu dn c bng
ng dy mt pha vi hiu sut truyn ti l 90%. Coi hao ph in nng ch do ta
nhit trn ng dy v khng vt qu 20%. Nu cng sut s dng in ca khu dn
c ny tng 20% v gi nguyn in p ni pht th hiu sut truyn ti in nng
trn chnh ng dy l:
A. 87,7%. B. 89,2%. C. 92,8%. D. 85,8%.
Hng dn
1 H ' P' = 1 H ' 1, 2 H
P' 1,2 P 1,2 HP
PR P' =tt
=tt
1 H= h= =
H' H' H'
=
(U cos ) 1 H 1 H
2
P H'
H ' = 0,123
H '2 + H ' 0,108 = 0 Chn A.
H ' = 0,877
Dao ng v sng in t
Cu 31. (H - 2013): Mch dao ng LC l tng ang hot ng, in tch cc i
ca t in l q 0 = 10-6 C v cng dng in cc i trong mch l I 0 = 3 mA.
Tnh t thi im in tch trn t l q 0 , khong thi gian ngn nht cng dng
in trong mch c ln bng I 0 l
A. 10/3 ms. B. 1/6 s. C. 1/2 ms. D. 1/6 ms.
363
Hng dn
Tn s gc = I 0 /Q 0 = 3000 rad/s, suy ra T = 2/ = 1/1500 s = 2/3 ms.
Thi gian ngn nht t lc q = q 0 n i = I 0 l T/4 = 1/6 ms Chn D.
Cu 32. (H - 2013): Sng in t c tn s 10 MHz truyn trong chn khng vi
bc sng l
A. 3 m. B. 6 m. C. 60 m. D. 30 m.
Hng dn
c
= = 30 ( m ) Chn D.
f
Cu 33. (H - 2013): Mt mch dao ng LC l tng ang thc hin dao ng
in t t do. Bit in tch cc i ca t in l q 0 v cng dng in cc i
trong mch l I 0 . Ti thi im cng dng in trong mch bng 0,5I 0 th in tch
ca t in c ln:
q0 2 q0 3 q0 q0 5
A. . B. . C. . D. .
2 2 2 2
Hng dn
2 2 2
i q q 3
Do i q nn: + =1 + 0,52 =1 q = q0 Chn B.
I 0 q0 q0 2
Cu 34. (H - 2013): Hai mch dao ng in t l tng ang c dao ng in t
t do. in tch ca t in trong mch dao ng th nht v th hai ln lt l q 1 v
1,3.1017 , q tnh bng C. thi im t, in tch ca t in v
q 2 vi 4q12 + q22 =
cng dng in trong mch dao ng th nht ln lt l 10-9 C v 6 mA, cng
dng in trong mch dao ng th hai c ln bng :
A. 10 mA. B. 6 mA. C. 4 mA. D. 8 mA.
Hng dn
1,3.1017 (1) ly o hm theo thi gian c hai v ta c:
T 4q12 + q22 =
8q1q '1 + 2q2 q '2 =
0 8q1i1 + 2q2i2 =
0 (2). T (1) v (2) thay cc gi tr q 1 v i 1 tnh
c i 2 = 8 mA Chn D.
Cu 35. (H - 2013): Gi s mt v tinh dng trong truyn thng ang ng yn so
vi mt t mt cao xc nh trong mt phng Xch o Tri t; ng thng ni
v tinh vi tm tri t i qua kinh tuyn s 0. Coi Tri t nh mt qu cu, bn knh
l 6370 km; khi lng l 6.1024 kg v chu k quay quanh trc ca n l 24 h; hng s
hp dn G = 6,67.10-11 N.m2/kg2. Sng cc ngn f > 30 MHz pht t v tinh truyn
thng n cc im nm trn Xch o Tri t trong khong kinh no di y:
A. T kinh 85020 n kinh 85020T.
B. T kinh 79020 n kinh 79020T.
C. T kinh 81020 n kinh 81020T.
364
Chu Vn Bin
D. T kinh 83020T n kinh 83020.
Hng dn
Vi v tinh a tnh (ng yn so vi Tri t), lc hp dn l lc hng tm
2
2 2
GmM T
nn: m r= r = 3 GM
T 2
2
r
2
24.60.60
42297523,87 ( m )
11
r 3 6,67.10 .6.10 24
Vng ph sng nm trong min gia hai tip tuyn k t v tinh vi Tri t. T
R
tnh c cos = 810 20' : T kinh 81020T n kinh 81020
r
Chn C.
Sng nh sng
Cu 36. (H - 2013): Trong chn khng, nh sng c bc sng ln nht trong s
cc nh sng , vng, lam, tm l:
A. nh sng vng. B. nh sng tm. C. nh sng lam. D. nh sng .
Hng dn
Bc sng gim theo th t : > da cam > vng > lc > lam > chm > tm Chn
D.
Cu 37. (H 2013- cu ny ra trong nm 2011): Trong th nghim Y ng v
giao thoa nh sng, nu thay nh sang n sc mu lam bng nh sng n sc mu
vng v gi nguyn cc iu kin khc th trn mn quan st:
A. Khong vn tng ln. B. Khong vn gim xung.
C. v tr vn trung tm thay i. D. Khong vn khng thay i.
Hng dn
v D D
V vng > lam nn iv = > ilam = lam Chn A.
a a
Cu 38. (H - 2013): Khi ni v quang ph vch pht x, pht biu no sau y l
sai?
A. Quang ph vch pht x ca mt nguyn t l h thng nhng vch sng ring l,
ngn cch nhau bi nhng khong ti.
B. Quang ph vch pht x ca nguyn t ha hc khc nhau th khc nhau.
C. Quang ph vch pht x do cht rn hoc cht lng pht ra khi b nung nng.
365
D. Trong quang ph vch pht x ca nguyn t hidro, vng nh sng nhn thy c
bn vch c trng l: vch , vch lam, vch chm, vch tm.
Hng dn
Quang ph vch pht x do cht kh hoc hi c t khi nh pht ra khi b nung nng
Chn C.
Cu 39. (H - 2013): Trong mt th nghim Y ng v giao thoa nh sng, bc sng
nh sng n sc l 600 nm, khong cch gia hai khe hp l 1 mm, khong cch t
mt phng cha hai khe n mn l 2 m. Khong vn quan st c trn mn c gi tr
bng
A. 1,5 mm. B. 0,3 mm. C. 1,2 mm. D. 0,9 mm.
Hng dn
D
Khong vn: = i = 1, 2 ( mm ) Chn C.
a
Cu 40. (H - 2013): Thc hin th nghim Y ng v giao thoa vi nh sng c bc
sng . Khong cch gia hai khe hp l 1 mm. Trn mn quan st, ti im M cch
vn trung tm 4,2 mm c vn sng bc 5. Gi c nh cc iu kin khc, di chuyn
dn mn quan st dc theo ng thng vung gc vi mt phng cha hai khe ra xa
cho n khi vn giao thoa ti M chuyn thnh vn ti ln th hai th khong dch mn
l 0,6 m. Bc sng bng:
A. 0,6 m. B. 0,5 m. C. 0,7 m. D. 0,4 m.
Hng dn
D
V tr im M: xM= 5= i 5 = 4, 2.103 ( m ) (1)
a
Ban u, cc vn ti tnh t vn trung tm n M ln lt c ta l 0,5i;
1,5i; 2,5i; 3,5i v 4,5i. Khi dch mn ra xa 0,6 m M tr thnh vn ti ln th 2 th x M =
( D + 0,6)
=
3,5i hay xM 3,5 = 4, 2.103 ( m ) (2)
a
T (1) v (2) tnh ra: D = 1,4 m, = 0,6 m Chn A.
Lng t nh sng
Cu 41. (H - 2013): Gii hn quang in ca mt kim loi l 0, 75 m . Cng
thot electron ra khi kim loi bng:
A. 2,65.10-32 J. B. 26,5.10-32 J. C. 26,5.10-19 J. D. 2,65.10-19 J.
Hng dn
25
hc 1,9875.10
=A = = 2,65.1019 ( J )
0 0,75.10 6
Cu 42. (H - 2013): Gi D l nng lng ca pho ton nh sng , L l nng

lng ca pho ton nh sng lc, V l nng lng ca pho ton nh sng vng. Sp xp
no sau y ng:
A. V > L > D . B. L > V > D . C. L > D > V . D. D > V > L .
Hng dn
V > vng > lc < vng < lc Chn B.
366
Chu Vn Bin
Cu 43. (H - 2013): Gi s mt ngun sng ch pht ra nh sng n sc c tn s
7,5.1014 Hz. Cng sut pht x ca ngun l 10 W. S photon m ngun pht ra trong
mt giy xp x bng:
A. 0,33.1020. B. 0,33.1019. C. 2,01.1019. D. 2,01.1020.
Hng dn
P
T cng thc: P= N = Nhf N = = 2,01.1019 Chn C.
hf
Cu 44. (H - 2013): Khi ni v photon pht biu no di y ng:
A. Vi mi nh sng n sc c tn s xc nh, cc pho ton u mang nng lng nh
nhau.
B. Pho ton c th tn ti trong trng thi ng yn.
C. Nng lng ca pho ton cng ln khi bc sng nh sng ng vi pho ton cng
ln.
D. Nng lng ca pho ton nh sng tm nh hn nng lng ca pho ton nh sng .
Hng dn
Vi mi nh sng n sc c tn s xc nh, cc pho ton u mang nng lng nh
nhau = hf Chn A.
Cu 45. (H - 2013): Bit bn knh Bo l r 0 = 5,3.10-11 m. Bn knh qu o dng
M trong nguyn t hidro l:
A. 132,5.10-11 m. B. 84,8.10-11 m. C. 21,2.10-11 m. D. 47,7.10-11 m.
Hng dn
Qu o M ng vi n = 3 nn r M = 32r 0 = 47,7.10-11 m Chn D.
Cu 46. (H - 2013): Cc mc nng lng ca cc trng thi dng ca nguyn t
hidro c xc nh bng biu thc E n = -13,6/n2 (eV) (n = 1, 2, 3). Nu nguyn t
hidro hp th mt photon c nng lng 2,55 eV th bc sng nh nht ca bc x m
nguyn t hidro c th pht ra l:
A. 9,74.10-8 m. B. 1,46.10-8 m. C. 1,22.10-8 m. D. 4,87.10-8 m.
Hng dn
T E n = -13,6/n (eV) suy ra: E 1 = -13,6 (eV), E 2 = -3,4 (eV), E 3 = -68/45 (eV),
2
E 4 = -0,85 (eV),...
Ta nhn thy: E 4 E 2 = 2,55 (eV), tc l nguyn t hidro mc E 2 hp th
mt photon c nng lng 2,55 eV chuyn ln mc E 4 .
T mc E 4 chuyn v mc E 1 th pht ra bc x c nng lng ln nht c th
(bc sng nh nht):
hc
min
= = = 9,74.108 ( m ) Chn A.
E4 E1
41
Ht nhn nguyn t
Cu 47. (H - 2013): Ht nhn c ht khi cng ln th:
A. Nng lng lin kt ring cng nh. B. Nng lng lin kt cng ln.
C. Nng lng lin kt cng nh. D. Nng lng lin kt ring cng ln.
Hng dn
Nng lng lin kt t l thun vi ht khi: W lk = mc2 Chn B.
367
Cu 48. (H - 2013): Cho khi lng ca ht proton, notron v ht tri 12 D ln
lt l: 1,0073u; 1,0087u v 2,0136u. Bit 1u = 931,5MeV/c2. Nng lng lin kt ca
ht nhn 1 D l:
2

Hng dn
W=lk
Z .m p + ( A Z ) mn mhn c 2
= [1.1,0073 + 1.1,0087 2,0136] .931,5 = 2, 24 ( MeV ) Chn A.
Cu 49. (H - 2013): Tia no sau y khng phi l tia phng x:
A. Tia . B. Tia +. C. Tia . D. Tia X.
Hng dn
Tia X khng phi l tia phng x Chn D.
Cu 50. (H - 2013): Ban u mt mu cht phng x nguyn cht c N 0 ht nhn.
Bit chu k bn r ca cht phng x ny l T. Sau thi gian 4T, k t thi im ban
u, s ht nhn cha phn r ca mu cht phng x ny l
A. 15N 0 /16. B. N 0 /16. C. N 0 /4. D. N 0 /8.
Hng dn
N0 N0 N0
S ht nhn cn li tnh theo: =N = = Chn B.
2t /T 24 16
Cu 51. (H - 2013): Mt ht c khi lng ngh m 0 . Theo thuyt tng i, khi
lng ng (khi lng tng i tnh) ca ht ny khi chuyn ng vi tc 0,6c (c
l tc nh sng trong chn khng) l:
A. 1,75m 0 . B. 1,25m 0 . C. 0,36m 0 . D. 0,25m 0 .
Hng dn
m0
=
p dng: m = 1, 25m0 Chn B.
v2
1 2
c
Cu 52. (H - 2013): Hin nay urani t nhin cha hai ng v phng x 235U v
238
U, vi t l s ht 235U v s ht 238U l 7/1000. Bit chu k bn r ca 235U v 238U
ln lt l 7,00.108 nm v 4,50.109 nm. Cch y bao nhiu nm, urani t nhin c t
l s ht 235U v s ht 238U l 3/100?
A. 2,74 t nm. B. 1,74 t nm. C. 2,22 t nm. D. 3,15 t nm.
Hng dn

ln 2
t
N1 = N 01e 1
T
S ht U235 v U238 cn li hin nay ln lt: ln 2

t
1
N = N 01e T1
1 1 1 1
N N 01 t T2 T1 ln 2 7 3 t 4,5 0,7 ln 2
=
1 e =
e t = 1,74 (t nm) Chn B.
N 2 N 02 1000 100
368
Chu Vn Bin
Cu 53. (H - 2013): Dng mt ht c ng nng 7,7 MeV bn vo ht nhn
N ang ng yn gy ra phn ng +14
14
7 7 N 1 p + 8 O . Ht proton bay ra theo
1 17
phng vung gc vi phng bay ti ca ht . Cho khi lng cc ht nhn

= =
m 4,0015 =
u; m p 1,0073 =
u; mN 14 13,9992u; mo17 16,9947u . Bit 1u = 931,5
(MeV/c2). ng nng ca ht 17
8 O l:
A.6,145 MeV. B. 2,214 MeV. C. 1,345 MeV. D. 2,075 MeV.

Hng dn
( )
Tnh E = mt ms c 2 =1, 211( MeV )

Theo bi ton v p v nn ta c h:
m pW p + m W = mOWO 1,0073W p + 4,0015.7,7 = 16,9947WO

E = W p + WO W 1, 211 = W p + WO 7,7
W p = 4, 414 ( MeV )
Chn D.
WO = 2,075 ( MeV )
Kinh nghim gii nhanh: A + B C + D


*Nu vC v A th mCWC + mAWA = mDWD
Sau , kt hp vi E = WC + WD WA . Vi mi bi ton c th, phi xc
nh r u l ht A, ht B, ht C v ht D.
Cu 54. (H - 2013): Mt l phn ng phn hch c cng sut 200 MW. Cho rng
ton b nng lng m l phn ng ny sinh ra u do s phn hch ca 235U v ng
v ny ch b tiu hao bi qu trnh phn hch. Coi mi nm c 365 ngy; mi phn
hch sinh ra 200 MeV; s Avgaro N A = 6,02.1023mol-1. Khi lng 235U m l phn
ng tiu th trong 3 nm l:
A. 461,6 g. B. 461,6 kg. C. 230,8 kg. D. 230,8 g.
Hng dn
Nng lng do phn hch sinh ra trong 3 nm:
A tp = A ich = P ich .t = 200.106.3.365.86400 = 1,89216.1016 (J).
V mi phn hch ta E = 200 MeV = 3,2.10-11 (J) nn s ht U235 cn phn hch l:
Atp
=N = 5,913.1026
E
N 5,913.1026
Khi lng U235 tng ng: = m = A 235 230,8 ( kg ) Chn C.
0,=
NA 6,02.1023
------------------Ht---------------------
369
5. NM 2014
Dao ng c (10 cu- 5 d)
Cu 1. (H-2014) Mt con lc n dao ng iu ha vi bin gc 0,1 rad; tn
s gc 10 rad/s v pha ban u 0,79 rad. Phng trnh dao ng ca con lc l
A. = 0,1cos(20 - 0,79) (rad). B. = 0,1cos(10 + 0,79) (rad).
C. = 0,1cos(20 + 0,79) (rad). D. = 0,1cos(10 - 0,79) (rad).
Hng dn
Phng trnh dao ng: = 0,1cos(10t + 0,79) rad Chn B.
Cu 2. (H-2014) Mt vt dao ng iu ha vi phng trnh x = 5cost (cm).
Qung ng vt i c trong mt chu k l
A. 10 cm. B. 5 cm. C. 15 cm. D. 20 cm.
Hng dn
Qung ng i c trong 1 chu k : S = 4A = 20 cm Chn D.
Cu 3. (H-2014) Mt cht im dao ng iu ha vi phng trnh x = 6cost (x
tnh bng cm, t tnh bng s). Pht biu no sau y ng?
A. Tc cc i ca cht im l 18,8 cm/s.
B. Chu k ca dao ng l 0,5 s.
C. Gia tc ca cht im c ln cc i l 113 cm/s2.
D. Tn s ca dao ng l 2 Hz.
Hng dn
Tc cc i: v max = A = 18,85 cm/s Chn A.
Cu 4. (H-2014) Mt vt c khi lng 50 g, dao ng iu ha vi bin 4 cm
v tn s gc 3 rad/s. ng nng cc i ca vt l
A. 7,2 J. B. 3,6.104 J. C. 7,2.10-4 J. D. 3,6 J.
Hng dn
ng nng cc i bng c nng:
m 2 A2 0,05.32.0,042
Wd max= W= = = 3,6.104 ( J ) Chn B.
2 2
Cu 5. (H-2014) Mt vt dao ng cng bc di tc dng ca mt ngoi lc
bin thin iu ha vi tn s f. Chu k dao ng ca vt l
1 2 C. 2f. 1
A. . B. . D. .
2f f f
Hng dn
Chu k dao ng cng bc bng chu k ngoi lc: T = 1/f Chn D.
Cu 6. (H-2014) Mt con lc l xo gm l xo nh v vt nh khi lng 100g
ang dao ng iu ha theo phng ngang, mc tnh th nng ti v tr cn bng. T
thi im t 1 = 0 n t 2 = /48 s, ng nng ca con lc tng t 0,096 J n gi tr cc
i ri gim v 0,064 J. thi im t 2 , th nng ca con lc bng 0,064 J. Bin dao
ng ca con lc l
A. 5,7 cm. B. 7,0 cm. C. 8,0 cm. D. 3,6 cm.
Hng dn
370
Chu Vn Bin
A
x2 =
Ti thi im t 2 ng nng bng th nng nn: 2
W =W + W
t ( t2 ) d ( t2 )
=0,128 ( J )
Ti thi im t 1 = 0 th W d = 0,096 J = 3W/4, W t = W/4 nn lc ny x 0 = A/2.
Ta c th biu din qu trnh chuyn ng nh trn hnh v sau:
2
Ta c: t 1 = T/12 + T/8 = /48 s suy ra: T = 0,1 s = = 20 ( rad / s ) .
T
m 2 A2
Bin tnh t cng thc: W =
2
2W 2.0,128
=
A = = 0,08 (=
m ) 8 ( cm ) Chn C.
m 2 0,1.202
Cu 7. (H-2014) Mt vt nh dao ng iu ha theo mt qu o thng di 14
cm vi chu k 1 s. T thi im vt qua v tr c li 3,5 cm theo chiu dng n khi
gia tc ca vt t gi tr cc tiu ln th hai, vt c tc trung bnh l
A. 27,3 cm/s. B. 28,0 cm/s. C. 27,0 cm/s. D. 26,7 cm/s.
Hng dn
Bin A = 14/2 = 7 cm. Gia tc ca vt t gi tr cc tiu (a min = -2A) khi x = +A.
T 7
t = 6 + T = 6 ( s ) S
Thi gian v qung ng i c: vtb = =27 ( cm / s )
A
S = + 4 A =31,5 ( cm ) t
2
Cu 8. (H-2014) Mt con lc l xo treo vo mt im c nh, dao ng iu ha
theo phng thng ng vi chu k 1,2 s. Trong mt chu k, nu t s ca thi gian l
xo gin vi thi gian l xo nn bng 2 th thi gian m lc n hi ngc chiu lc ko
v l
A. 0,2 s. B. 0,1 s. C. 0,3 s. D. 0,4 s.
Hng dn
V t dn /t nn = 2 nn A = 2l 0 . Lc n hi v lc ko v
ngc hng khi vt trong on 0 x A/2. Khong thi gian
cn tnh chnh l t = 2.T/12 = 0,2 s Chn A.
Cu 9. (H-2014) Mt con lc l xo dao ng iu ha theo
phng ngang vi tn s gc . Vt nh ca con lc c khi lng
100 g. Ti thi im t = 0, vt nh qua v tr cn bng theo chiu
371
dng. Ti thi im t = 0,95 s, vn tc v v li x ca vt nh tha mn v = -x ln
th 5. Ly 2 = 10. cng ca l xo l
A. 85 N/m. B. 37 N/m. C. 20 N/m. D. 25 N/m.
Hng dn
Thay x = Asint; v = x = Acost vo v = -x ta c: tant = -1 t = -
/4 + n (t > 0 n = 1,2,...). Ln th 5 ng vi n = 5 .0,95 = -/4 + 5 = 5
rad/s k = m2 = 25 N/m Chn D.
Cu 10. (H-2014) Cho hai dao ng iu ha cng phng vi cc phng trnh
ln lt l x 1 = A 1 cos(t + 0,35) (cm) v x 2 = A 2 cos(t 1,57) (cm). Dao ng tng
hp ca hai dao ng ny c phng trnh l x = 20cos(t + ) (cm). Gi tr cc i
ca (A 1 + A 2 ) gn gi tr no nht sau y?
A. 25 cm. B. 20 cm. C. 40 cm. D. 35 cm.
Hng dn
p dng nh l hm s sin:
A A1 A2 A1 + A2 A1 + A2
= = = =
sin1, 22 sin sin sin + sin 2sin + cos A1
2 2
A +
A1 + A2 = .2sin cos 0,3
sin1, 22 2 2
1, 22 5
A1 + A2 =
20
.2sin cos 1,5
sin1, 22 2 2 7 A

A1 + A2= 34,912cos = max= 34,912 ( cm ) 1,2
2
Chn D.
2
A2
Sng c hc (7 cu 3 d)
Cu 11. (H-2014) Mt sng c truyn trn mt si dy rt di vi tc 1 m/s v
chu k 0,5 s. Sng c ny c bc sng l
A. 150 cm. B. 100 cm. C. 50 cm. D. 25 cm.
Hng dn
= vT = 0,5 (m/s) Chn A.
Cu 12. (H-2014) Trong mt th nghim giao thoa sng nc, hai ngun S 1 v S 2
cch nhau 16 cm, dao ng theo phng vung gc vi mt nc, cng bin , cng
pha, cng tn s 80 Hz. Tc truyn sng trn mt nc l 40 cm/s. mt nc, gi
d l ng trung trc ca on S 1 S 2 . Trn d, im M cch S 1 10 cm; im N dao
ng cng pha vi M v gn M nht s cch M mt on c gi tr gn gi tr no
nht sau y?
A. 7,8 mm. B. 6,8 mm. C. 9,8 mm. D. 8,8 mm.
Hng dn
372
Chu Vn Bin
MN= ON OM= (10 + ) 82 6 0,8 ( cm )= 8 ( mm ) Chn A.

2
Cu 13. (H-2014) c lng su ca mt ging cn nc, mt ngi dng

ng h bm giy, gh st tai vo ming ging v th mt hn ri t do t ming
ging; sau 3 s th ngi nghe thy ting hn p vo y ging. Gi s tc
truyn m trong khng kh l 330 m/s, ly g = 9,9 m/s2. su c lng ca ging l
A. 43 m. B. 45 m. C. 39 m. D. 41 m.
Hng dn
gt12 2h 2h
Thi gian vt ri : h= t1= =
2 g 9,9
h h
Thi gian m truyn t y n tai ngi : t2= v= 300
2h h
t1 + t2 =
3
+ = 3 h= 41( m ) Chn D.
9,9 330
Cu 14. (H-2014) Mt sng c truyn dc theo mt si dy n hi rt di vi bin
6 mm. Ti mt thi im, hai phn t trn dy cng lch khi v tr cn bng 3 mm,
chuyn ng ngc chiu v cch nhau mt khong ngn nht l 8 cm (tnh theo
phng truyn sng). Gi l t s ca tc dao ng cc i ca mt phn t trn
dy vi tc truyn sng. gn gi tr no nht sau y?
A. 0,105. B. 0,179. C. 0,079. D. 0,314.
Hng dn
Hai phn t gn nhau nht c ln li A/2 chuyn ng ngc chiu nhau
cch nhau d = /3 = 8 cm = 24 cm. Tc truyn sng trn dy v tc dao
ng cc i ca phn t trn dy ln lt l :

v = v 2 A
v= T = max= = 0,157 Chn B.
v = = 2 v
A A
max T
Cu 15. (H-2014) Trong m nhc, khong cch gia hai nt nhc trong mt qung
c tnh bng cung v na cung (nc). Mi qung tm c chia thnh 12 nc. Hai nt
nhc cch nhau na cung th hai m (cao, thp) tng ng vi hai nt nhc ny c tn
373
s tha mn f c12 = 2f t12 . Tp hp tt c cc m trong mt qung tm gi l mt gam

(m giai). Xt mt gam vi khong cch t nt n cc nt tip theo R, Mi, Fa,
Sol, La, Si, tng ng l 2 nc, 4 nc, 5 nc, 7 nc , 9 nc, 11 nc, 12 nc. Trong gam ny,
nu m ng vi nt La c tn s 440 Hz th m ng vi nt Sol c tn s l
A. 330 Hz, B. 392 Hz, C. 494 Hz, D. 415 Hz,
Hng dn
R Mi Fa Sol La Si
T nt La n nt Sol cch nhau 2nc nn f La = 2.2 f Sol

12 12
44012= 2.2 f Sol

12
f Sol= 391,995 ( Hz ) Chn B.
Cu 16. (H-2014) Trn mt si dy n hi ang c sng dng n nh vi khong
cch gia hai nt sng lin tip l 6 cm. Trn dy c nhng phn t sng dao ng vi
tn s 5 Hz v bin ln nht l 3 cm. Gi N l v tr ca mt nt sng; C v D l hai
phn t trn dy hai bn ca N v c v tr cn bng cch N ln lt l 10,5 cm v 7
cm. Ti thi im t 1 , phn t C c li 1,5 cm v ang hng v v tr cn bng. Vo
79
thi im t2= t 1 + s , phn t D c li l
40
A. -0,75 cm. B. 1,50 cm. C. -1,50 cm. D. 0,75 cm.
Hng dn

Theo bi ra: = 6 ( cm ) = 12 ( cm )
2
2 x 2 x
Biu =thc sng dng: u A= max sin cos t 3sin cos10 t ( cm )
12
2 . ( 10,5 ) 3 2
=
uC 3sin cos10 t cos10 t ( cm )
12 2

u = 3sin 2 .7 cos10 t = 1,5cos10 t ( cm )
D 12
3 2
uC cos10 t ( cm )
=
=
t = t1
uC 1,5;vC < 0
10 t1
2 4 Chn C.

79
u = 1,5cos10 t ( cm )
t= t1 +
40

79
u D= 1,5cos10 t1 + = 1,5 ( cm )
D 40
Cu 17. (H-2014) Trong mi trng ng hng v khng hp th m, c 3 im
thng hng theo ng th t A; B; C vi AB = 100 m, AC = 250 m. Khi t ti A mt
ngun im pht m cng sut P th mc cng m ti B l 100 dB. B ngun m
ti A, t ti B mt ngun im pht m cng sut 2P th mc cng m ti A v C
l
A. 103 dB v 99,5 dB. B. 100 dB v 96,5 dB.
374
Chu Vn Bin
C. 103 dB v 96,5 dB. D. 100 dB v 99,5 dB.
Hng dn
A B C
P
=
p dng: I = I 0 .10 L
4 r 2
P
*Khi t ngun m P ti A: = I 0 .1010 (1)
4 .100 2
2P
4 .1002 = I 0 .10
LA
*Khi t ngun m 2P ti B: (2)

2 P = I .10 LC
4 .1502 0
=2 10 LA 10 L= 10,3 ( B )

A
T (1), (2): 2 Chn A.
= 2
10 LC 10 L=C 9,95 ( B )
1,5
in xoay chiu (12 cu 6 d)
Cu 18. (H - 2014) in p u = 141 2 cos100t (V) c gi tr hiu dng bng
A. 141 V. B. 200 V. C. 100 V. D. 282 V.
Hng dn
U = 141(V ) Chn A.
Cu 19. (H - 2014) Dng in c cng i = 2 2 cos100t (A) chy qua in
tr thun 100 . Trong 30 giy, nhit lng ta ra trn in tr l
A. 12 kJ. B. 24 kJ. C. 4243 J. D. 8485 J.
Hng dn
=
Q I=
2
( J ) 12 ( kJ ) Chn A.
= 12000=
Rt 22.100.30
Cu 20. (H - 2014) Mt ng c in tiu th cng sut in 110 W, sinh ra cng
sut c hc bng 88 W. T s ca cng sut c hc vi cng sut hao ph ng c
bng
A. 3. B. 4. C. 2. D. 5.
Hng dn
Pco 88
= = 4 Chn B.
Php 110 88
Cu 21. (H - 2014) t in p u = U 0 cos(100t + /4) (V) vo hai u on mch
ch c t in th cng dng in trong mch l i = I 0 cos(100t + ) (A). Gi tr
ca bng
A. 3/4. B. /2. C. -3/4. D. -/2.
Hng dn
Mch ch C th i sm hn u l /2 - /4 = /2 = 3/4 Chn A.
375
Cu 22. (H - 2014) Mt on mch in xoay chiu gm in tr thun R mc ni
tip vi mt cun cm thun c cm khng vi gi tr bng R. lch pha ca in p
gia hai u on mch vi cng dng in trong mch bng
A. /4. B. 0. C. /2. D. /3.
Hng dn
Z
tan = L =1 = Chn A.
R 4
Cu 23. (H - 2014) t in p u = U 2 cost (V) (vi U v khng i) vo hai
u on mch mc ni tip gm n si t c ghi 220 V 100 W, cun cm thun
c t cm L v t in c in dung C. Khi n sng ng cng sut nh mc.
Nu ni tt hai bn t in th n ch sng vi cng sut bng 50 W. Trong hai trng
hp, coi in tr ca n nh nhau, b qua t cm ca n. Dung khng ca t in
khng th l gi tr no trong cc gi tr sau?
A. 345 . B. 484 . C. 475 . D. 274 .
Hng dn
U d U d2
=
in tr ca n: Rd = = 484 ( )
Id Pd
V P = P/2 nn I = I/ 2 hay Z = Z 2 Rd2 + Z= 2 Rd2 + ( Z L Z C )
2 2
L
Z L2 4 Z C Z L + ( 2 Z C2 + Rd2 ) =
0 . iu kin phng trnh ny c nghim vi bin
s Z L l:= ( ) R
4 Z C2 2 Z C2 + Rd2 0 Z C
2
342, 23 ( ) Chn D.
Cu 24. (H - 2014) t in p xoay chiu n nh vo hai u on mch AB mc

ni tip (hnh v). Bit t
in c dung khng Z C ,
cun cm thun c cm
khng Z L v 3Z L = 2Z C .
th biu din s ph
thuc vo thi gian ca
in p gia hai u on
mch AN v in p gia hai u on mch MB nh hnh v. ip p hiu dng gia
hai im M v N l
A. 173V. B. 86 V. C. 122 V. D. 102 V.
Hng dn
2 1
Chu k T= 4 .102= 0,02 ( s ) = 2 f= 100 ( rad / s )
3 6
Biu thc: u AN = 200cos100 t (V )
376
Chu Vn Bin
T T
= tng ng v pha l /3 nn:
V u MB sm hn u AN l 2.
12 6

=uMB 100cos 100 t + (V )
3

Ta nhn thy: 5u X = 2u AN + 3uMB = 400 + 300 = 608, 2760, 441
3
608, 276
U = X = 86,023 (V ) Chn B.
5 2
Cu 25. (H - 2014) t in p u = 180 2 cost (V) (vi khng i) vo hai
u on mch AB (hnh v). R l in tr thun, t in
c in dung C, cun cm thun c t cm L thay i
c. in p hiu dng hai u on mch MB v ln gc lch pha ca cng
dng in so vi in p u khi L = L 1 l U v 1 , cn khi L = L 2 th tng ng l
8 U v 2 . Bit 1 + 2 = 900. Gi tr U bng
A. 135V. B. 180V. C. 90 V. D. 60 V.
Hng dn
B
V 1 + 2 = 900 sin 2 1 + sin 2 2 = 1
U MB1 U U MB 2 U 8
=
M sin 1 = =
;sin 2 =
U AB 180 U AB 180
2
U U 8
2
+ =1 U =60 (V )
180 180 A M
Cu 26. (H - 2014) Cc thao tc c bn khi s dng
ng h a nng hin s (hnh v) o in p xoay
chiu c 120 V gm:
a. Nhn nt ON OFF bt ngun ca ng h.
b. Cho hai u o ca hai dy o tip xc vi hai u
on mch cn o in p.
c. Vn u nh du ca nm xoay ti chm c ghi 200,
trong vng ACV.
d. Cm hai u ni ca hai dy o vo hai COM v
V.
e. Ch cho cc ch s n nh, c tr s ca in p.
g. Kt thc cc thao tc o, nhn nt ON OFF tt
ngun ca ng h.
Th t ng cc thao tc l
A. a, b, d, c, e, g. B. c, d, a, b, e, g.
C. d, a, b, c, e, g. D. d, b, a, c, e, g.
Hng dn
Bc 1: Vn u nh du ca nm xoay ti chm c ghi 200, trong vng ACV.
377
Bc 2: Cm hai u ni ca hai dy o vo hai COM v V.
Bc 3: Nhn nt ON OFF bt ngun ca ng h.
Bc 4: Cho hai u o ca hai dy o tip xc vi hai u on mch cn o in p.
Bc 5: Ch cho cc ch s n nh, c tr s ca in p.
Bc 6: Kt thc cc thao tc o, nhn nt ON OFF tt ngun ca ng h.
Chn B.
Cu 27. (H - 2014) Mt hc sinh lm thc hnh xc nh s vng dy ca hai my
bin p l tng A v B c cc cun dy vi s vng dy (l s nguyn) ln lt l
N 1A , N 2 A , N 1B , N 2B . Bit N 2A = kN 1A ; N 2B = 2kN 1B ; k > 1; N 1A + N 2A + N 1B + N 2B =
3100 vng v trong bn cun dy c hai cun c s vng dy u bng N. Dng kt
hp hai my bin p ny th c th tng in p hiu dng U thnh 18U hoc 2U. S
vng dy N l
A. 600 hoc 372. B. 900 hoc 372. C. 900 hoc 750. D. 750 hoc 600.
Hng dn
tng in p th hoc c hai my u tng p ghp lin tip hoc my 1 h
k .2k = 18
N 2 A = 3 N1 A
p cn my 2 tng p: 1 k =3
k .2k = 2 N 2 B = 6 N1B
T N 1A + N 2A + N 1B + N 2B = 3100 4N 1A + 7N 1B = 3100.
*Nu N 2B = N 2A = N th N 1A = N/3, N 1B = N/6 v 4N/3 + 7N/6 = 3100 N = 1240
N 1A = 413,33 khng nguyn Loi.
*Nu N 1B = N 1A = N th: 4N + 7N = 3100 N = 281,8 khng nguyn Loi.
*Nu N 1B = N 2A = N th N 1A = N/3 v 4N/3 + 7N = 3100 N = 372.
*Nu N 2B = N 1A = N th N 1B = N/6 v 4N + 7N/6 = 3100 N = 600.
Chn A.
Cu 28. (H - 2014) t in p xoay chiu c gi tr hiu dng 200 V v tn s
khng thay i vo hai u on mch AB (hnh v).
Cun cm thun c t cm L xc nh; R = 200 ;
t in c in dung C thay i c. iu chnh in
dung C in p hiu dng gia hai u on mch MB t gi tr cc tiu l U 1 v
gi tr cc i l U 2 = 400 V. Gi tr ca U 1 l
A. 173 V. B. 80 V. C. 111 V. D. 200 V.
Hng dn
R 2 + Z C2
=
U =
IZ U
R 2 + ( Z L ZC )
RC RC 2
378
Chu Vn Bin
Z L + Z L2 + 4 R 2 2UR
Z=C U= 2 =
U RC max
2 Z L + Z L2 + 4 R 2
Z C = U RC ( ) = U
R2 R2
C
Z = 0 U RC ( 0 )
=U < U U = U
R 2 + Z L2 R 2 + Z L2
1
200.200.2
400 = Z L = 300 ( )
Z + Z 2
+ 4.200 2
Theo bi ra: L L
Chn C.
2002 2002
= U1 200 = 200 110,9 (V )
2002 + Z L2 2002 + 3002
Cu 29. (H - 2014) t in p u = U 2 cos2ft (f thay i c, U t l thun vi
f) vo hai u on mch AB gm on mch AM mc ni tip vi on mch MB.
on mch AM gm in tr thun R mc ni tip vi t in c in dung C, on
mch MB ch c cun cm thun c t cm L. Bit 2L > R2C. Khi f = 60 Hz hoc f
= 90 Hz th cng dng in hiu dng trong mch c cng gi tr. Khi f = 30 Hz
hoc f = 120 Hz th in p hiu dng hai u t in c cng gi tr. Khi f = f 1 th
in p hai u on mch MB lch pha mt gc 1350 so vi in p hai u on
mch AM. Gi tr ca f 1 bng.
A. 60 Hz. B. 80 Hz. C. 50 Hz. D. 120 Hz.
Hng dn
V U t l thun vi f nn U = k vi k l h s t l v l tn s gc. Biu
thc cng hiu dng v in p hiu dng trn t:
U k k/L
=I = =

Z 1
2
1 1 L R2 1 1
R + L
2
+1
4 C 2 L2 2 c
2
C L2C 2
a x2
x
b
k 1 k /C
U= =
IZ . =
C C 2 C

2
1 1
R + L
2
R + L
2

C C
1 1 1
*T U C1 = U C2 60 L = 240 L LC = (1)
60 C 240 C 14400 2
*T I 1 = I 2 suy ra: x1 + x2 =
b 1 1
(
2 + 2 =2 LC R 2C 2 (2)
a 1 2
)
1 1 1 1
=
Thay (1) vo (2) suy ra: RC 2. =
14400 2 (120 )2 (180 )2 72 5
379
*Khi f = f 1 th u L sm pha hn u RC l 1350 = 3/4 m u L sm pha hn i l /2 nn u RC
1

2 f1C
tr pha hn i l /4, tc l RC = -/4 hay tan =
RC = tan
R 4
1
f= = 36 5 80 ( Hz ) Chn B.
2 RC
1
Dao ng v sng in t (4 cu 3 d)
Cu 30. (H - 2014) Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t
do, in tch ca mt bn t in v cng dng in qua cun cm thun bin thin
iu ha theo thi gian
A. lun ngc pha nhau. B. lun cng pha nhau.
C. vi cng bin . D. vi cng tn s.
Hng dn
Chn D.
Cu 31. (H - 2014) Mt mch dao ng LC l tng ang c dao ng in t t
do vi in tch cc i ca t in l Q 0 v cng dng in cc i trong mch l
I 0 . Dao ng in t t do trong mch c chu k l
4Q0 Q0 2Q0 3Q0
A. T = . B. T = . C. T = . D. T = .
I0 2I 0 I0 I0
Hng dn
Q02 LI 02 Q02 T = 2 LC Q
W =
= = LC 2
=T 2 0 Chn C.
2C 2 I0 I0
Cu 32. (H - 2014) Mt t in c in dung C tch in Q 0 . Nu ni t in vi
cun cm thun c t cm L 1 hoc vi cun cm thun c t cm L 2 th trong
mch c dao ng in t t do vi cng dng in cc i l 20mA hoc 10 mA.
Nu ni t in vi cun cm thun c t cm L 3 = (9L 1 +4L 2 ) th trong mch c
dao ng in t t do vi cng dng in cc i l
A. 9 mA. B. 4 mA. C. 10 mA. D. 5 mA.
Hng dn
Q02 LI 02 Q02 Q02 Q02 Q02
=
W = =L =
L3 9 L1 + 4 L2
= 9 + 4 I=
03 4 ( mA )
2C 2 I 02C I 032 I 012 I 022
Cu 33. (H - 2014) Hai mch dao ng in t LC l tng ang c dao ng in
t t do vi cc cng dng in
tc thi trong hai mch l i 1 v i 2
c biu din nh hnh v. Tng
in tch ca hai t in trong hai
mch cng mt thi im c gi
tr ln nht bng
380
Chu Vn Bin
4 3 5 10
A. C B. C C. C D. C

Hng dn
0,008
i1 0,008cos 2000 t = ( A ) q1 cos 2000 t ( C )
2 2000
q = q1 + q2
i 0,006cos ( 2000 t = 0,006
)( A ) q2 cos 2000 t ( C )
2 2000 2
5
Q0= Q012 + Q022 = ( C ) Chn C.

Tnh cht sng nh sng (7 cu - 7 d)
Cu 34. (H - 2014) Tia X
A. mang in tch m nn b lch trong in trng.
B. cng bn cht vi sng m
C. c tn s nh hn tn s ca tia hng ngoi
D. cng bn cht vi tia t ngoi
Hng dn
Chn D.
Cu 35. (H - 2014) Hin tng chm nh sng trng i qua lng knh, b phn tch
thnh cc chm sng n sc l hin tng
A. phn x ton phn. B. phn x nh sng.
C. tn sc nh sng. D. giao thoa nh sng.
Hng dn
Chn C.
Cu 36. (H - 2014) Gi n , n t v n v ln lt l chit sut ca mt mi trng trong
sut i vi cc nh sng n sc , tm v vng. Sp xp no sau y l ng?
A. n < n v < n t B. n v >n > n t C. n >n t > n v D. n t >n > n v
Hng dn
Chn C.
Cu 37. (H - 2014) Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, khong cch
gia hai khe l 1 mm, khong cch t mt phng cha hai khe n mn quan st l 2 m.
Ngun sng n sc c bc sng 0,45 m . Khong vn giao thoa trn mn bng
A. 0,2 mm. B. 0,9 mm. C. 0,5 mm. D. 0,6 mm.
Hng dn
D
=i = 0,9 ( mm ) Chn B.
a
Cu 38. (H - 2014) Trong chn khng, cc bc x c bc sng tng dn theo th
t ng l
A. nh sng nhn thy; tia t ngoi; tia X; tia gamma; sng v tuyn v tia hng ngoi.
B. sng v tuyn; tia hng ngoi; nh sng nhn thy; tia t ngoi; tia X v tia gamma.
C. tia gamma; tia X; tia t ngoi; nh sng nhn thy; tia hng ngoi v sng v tuyn.
D. tia hng ngoi; nh sng nhn thy; tia t ngoi; tia X; tia gamma v sng v tuyn.
381
Hng dn
Chn C.
Cu 39. (H - 2014) Trong chn khng, bc sng nh sng lc bng
A. 546 mm. B. 546 m. C. 546 pm. D. 546 nm.
Hng dn
Chn D.
Cu 40. (H - 2014) Khi ni v tia hng ngoi v tia t ngoi, pht biu no sau y
ng?
A. Tia hng ngoi v tia t ngoi gy ra hin tng quang in i vi mi kim loi.
B. Tn s ca tia hng ngoi nh hn tn s ca tia t ngoi.
C. Tia hng ngoi v tia t ngoi u lm ion ha mnh cc cht kh.
D. Mt vt b nung nng pht ra tia t ngoi, khi vt khng pht ra tia hng ngoi.
Hng dn
Chn B.
Tnh cht ht ca nh sng (4 cu 4 d)
Cu 41. (H - 2014) Theo mu Bo v nguyn t hir, nu lc tng tc tnh in
gia lectron v ht nhn khi lectron chuyn ng trn qu o dng L l F th khi
lectron chuyn ng trn qu o dng N, lc ny s l
F F F F
A. . B. . C. . D. .
16 9 4 25
Hng dn
4 4
e 2
e2
F' n 2 1
FCL = k = k 4 2 = = = Chn A.
rn2
n r0 F n ' 4 16
Cu 42. (H - 2014) Trong chn khng, mt nh sng c bc sng l 0,60 m.
Nng lng ca phtn nh sng ny bng
A. 4,07 eV. B. 5,14 eV. C. 3,34 eV. D. 2,07 eV.
Hng dn
hc 19,875.1026 1eV
= = . 2,07 ( eV ) Chn D.
0,6.106 1,6.1019
Cu 43. (H - 2014) Cng thot lectron ca mt kim loi l 4,14 eV. Gii hn
quang in ca kim loi ny l
A. 0,6 m. B. 0,3 m. C. 0,4 m. D. 0,2 m.
Hng dn
hc 19,875.1026
= = 0,3 ( m ) Chn B.
A 4,14.1,6.1019
0
Cu 44. (H - 2014) Chm nh sng laze khng c ng dng

A. trong truyn tin bng cp quang. B. lm dao m trong y hc.
C. lm ngun pht siu m. D. trong u c a CD.
Hng dn
Chn C.
382
Chu Vn Bin
Ht nhn nguyn t (6 cu 5 d)
Cu 45. (H - 2014) S nucln ca ht nhn 90 Th nhiu hn s nucln ca ht
230
210
nhn 84 Po l
A. 6. B. 126. C. 20. D. 14.
Hng dn
Chn C.
Cu 46. (H - 2014) ng v l nhng nguyn t m ht nhn c cng s
A. prtn nhng khc s nucln. B. nucln nhng khc s ntron.
C. nucln nhng khc s prtn. D. ntron nhng khc s prtn.
Hng dn
Chn A.
Cu 47. (H - 2014) Trong cc ht nhn nguyn t: 24 He; 2656 Fe; 238
92 U v Th , ht
230
90
nhn bn vng nht l

4 230 56 238
A. 2 He . B. Th .
90 C. 26 Fe . D. U.
92
Hng dn
Chn C.
Cu 48. (H - 2014) Tia
A. c vn tc bng vn tc nh sng trong chn khng.
B. l dng cc ht nhn 2 He .
4
C. khng b lch khi i qua in trng v t trng.

D. l dng cc ht nhn nguyn t hir.
Hng dn
Chn B.
Cu 49. (H - 2014) Trong phn ng ht nhn khng c s bo ton
A. nng lng ton phn. B. s nucln.
C. ng lng. D. s ntron.
Hng dn
Chn D.
Cu 50. (H - 2014) Bn ht vo ht nhn nguyn t nhm ang ng yn gy ra
phn ng: 2 He + Al 30
15 P + 0 n . Bit phn ng thu nng lng l 2,70 MeV; gi
4 27 1
13
s hai ht to thnh bay ra vi cng vn tc v phn ng khng km bc x . Ly

khi lng ca cc ht tnh theo n v u c gi tr bng s khi ca chng. ng nng
ca ht l
A. 2,70 MeV. B. 3,10 MeV. C. 1,35 MeV. D.1,55 MeV.
Hng dn

vP= vn= v m v
=
m v mP vP + mn vn = v
mP + mn
383
mP 2 mP m W 120W
= WP = (v ) =
( mP + mn )
2
2 961
W m= n 2 mn m W 4W
=
n
(v ) =
( mP + mn ) 961
2
2
Mt khc:
120W 4W
E = WP + Wn W 2,7 = + W W = 3,1( MeV ) Chn B.
961 961
------------------Ht---------------------
384
Chu Vn Bin Tra cu nhanh phng php gii cc dng ton
PHN 4: TRA CU NHANH PHNG PHP GII CC DNG TON
1. DAO NG C HC
1.1. Dao ng iu ha
Tnh hung 1: Khi gp bi ton cho bit cc phng trnh ph thuc thi gian ca x,
v, a, F, W t v W tm cc i lng khc th lm th no?
Gii php:
i chiu vi phng trnh tng qut xc nh cc i lng m bi ton yu cu.
=x A cos (t + )
v= A sin (t + )
x' =
a= 2 A cos (t + )
v' =
F= m 2 A cos (t + )
ma =
kx 2 m 2 A2 m 2 A2
W= = cos 2 (t + = ) 1 + cos ( 2t + 2 )
4
t
2 2
mv 2 m 2 A2 m 2 A2
W= = sin 2
( t +
= ) 1 cos ( 2t + 2 )
4
d
2 2
m 2 A2 kA2
W =Wt + Wd = =
2 2
* y cn ch :
- Khi v > 0, a > 0: vn tc, gia tc c cng chiu dng (hay hng theo chiu dng).
- Khi v < 0, a < 0: vn tc, gia tc ngc chiu dng (hay hng theo chiu m).
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n vit phng trnh dao ng th lm th
th no?
Gii php:
+ Thc cht ca vic vit phng trnh dao ng iu ho l xc nh cc i lng A,
= x A cos (t + )
v trong cc biu thc:
v = x' = A sin (t + )
+ xc nh , cn c vo cc cng thc c lin quan n trn v mi lin h
2 k g
ca vi f v T: = 2= f = = .
T m l
- Nu trong khong thi gian t , vt thc hin c n dao ng th chu k dao ng
t
l: T = .
n
+ xc nh A cn c vo cc cng thc c lin quan n i lng ny nh:
v2 vmax amax lmax lmin
A= x2 + = = =
2
2
2
385
Chu Vn Bin Dao ng c hc
+ xc nh cn da vo cc phng trnh li v vn tc thi im ban u (t =
x t = 0 = x0 A cos = x0
0):
v t = 0 = v0 A sin = v0
+ Ch :
1) Vt i theo chiu dng th v > 0, i theo chiu m th v < 0.
2) Bn trng hp c bit nn nh. Khi chn gc thi gian l lc: vt bin dng,
vt qua v tr cn bng theo chiu m, vt bin m v vt qua v tr cn bng theo
chiu dng th phng trnh c dng nh trn hnh v.
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n cc phng trnh c lp vi thi gian
th lm th no?
Gii php:
S dng linh hot cc cng thc sau:
v2
x2 + = 2 x; F =
A2 ; a = m 2 x = m 2
kx; k =
2
kx 2 mv 2 m 2 A2 kA2
W =Wt + Wd = + = =
2 2 2 2
Tnh hung 4: Khi gp cc bi ton n gin: cho x tnh v hoc cho v tnh x th lm
th no?
Gii php:
A 2 2
2 v 2=v A x
A= x + 2 A
2
T cc cng thc 2 ta suy ra cc im c bit:
v = A = v
max x A 1
A
x =0 v = A A A
x= v= Wd = Wt
x = A v =0 2 2
A 3 A 3 A
x =
A
v = Wd = 3Wt x= v= Wt = 3Wd
2 2 2 2
386
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n tc chuyn ng trn u v tc
dao ng iu ha th lm th no?
Gii php:
Kinh nghim cho thy, nhng bi ton khng
lin quan n hng ca dao ng iu ha hoc lin
quan vn tc hoc gia tc th nn gii bi ton bng
cch s dng cc phng trnh; cn nu lin quan n
hng th khi s dng vng trn lng gic s cho li
gii ngn gn!
Ta bit, hnh chiu ca chuyn ng trn u trn mt trc nm trong mt
ha: x A cos (t + ) . na trn vng
phng qu o biu din mt dao ng iu=
trn th hnh chiu i theo chiu m, cn di th hnh chiu i theo chiu dng!
Bn knh = A

=x A cos (t + ) H nh chiu CT Tc gc =
Tc di v = A
T
2
x v
2 2 2
v2 x v
x + 2 =
2
A + = 1 + = 1
A A A vT
Tnh hung 6: Lm th no tm khong thi gian vect vn tc v gia tc cng
chiu, ngc chiu?
Gii php:

Vit phng trnh di dng: x = Acos(t + ) th = (t + ). Ch rng, v lun

cng hng vi hng chuyn ng, a lun hng v v tr cn bng.
+ Vt chuyn ng v v tr cn bng l nhanh dn (khng u) v chuyn ng ra xa

v tr cn bng l chm dn (khng u).
Tnh hung 7: Tm li v hng chuyn ng thi im t 0 th lm th no?
Gii php:
387
= x A cos (t + ) = x( t0 ) A cos (.t0 + )

t = t0
Cch 1: (v (t0) > 0 : vt
v =
x' = A sin (t + ) v( t0 ) = A sin (.t0 + )
i theo chiu dng (x ang tng); v (t0) < 0 : vt i theo chiu m (x ang gim))
Cch 2:
Xc nh v tr trn vng lng gic thi im t 0 : = ( t0 ) .t0 + .
Nu thuc na trn vng trn lng gic th hnh chiu chuyn ng theo
chiu m (li ang gim).
Nu thuc na di vng trn lng gic th hnh chiu chuyn ng theo
chiu dng (li ang tng).
=
Li dao ng iu ha: x A cos ( t0 )
A sin ( t0 )
Vn tc dao ng iu ha: v = x ' =
Tnh hung 8: Lm th no tm trng thi qu kh v tng lai i vi bi ton
cha cho bit phng trnh ca x, v, a, F?
Gii php
Bc 1: Chn gc thi gian t = t 0 = 0 v dng VTLG
vit pha dao ng: = t + .
Bc 2: Ln lt thay t = -t v t = +t tm trng
thi qu kh v trng thi tng lai:
= x A cos
= t + (v > 0 : vt i theo
v = A sin
chiu dng (x ang tng); v < 0 : vt i theo chiu
m (x ang gim))
Tnh hung 9: Lm th no tm trng thi qu kh v tng lai i vi bi ton cho
bit phng trnh ca x, v, a, F?
Gii php:
Cch 1: Gii phng trnh lng gic (PTLG)
Cc bc gii bi ton tm li , vn tc dao ng sau (trc) thi im t mt
khong thi gian t.
Bit ti thi im t vt c li x = x 1 .
* T phng trnh: x = Acos(t + ) cho x = x 1 .
Ly nghim t + = ng vi x ang gim (vt chuyn ng theo chiu m v v < 0)
hoc t + = - ng vi x ang tng (vt chuyn ng theo chiu dng)
(vi 0 = arccos(x 1 A) = shiftcos(x 1 A) )
* Li v vn tc dao ng sau (trc) thi im t giy l
388
=x Acos(t + ) =
x Acos(t )
hoc
v = A sin(t + ) v = A sin(t )
Ngy nay vi s xut hin ca my tnh cm tay nh Casio 570ES, 570ES
plus...ta xy dng quy trnh gii nhanh nh sau:
Li v vn tc sau thi im t mt khong thi gian t ln lt bm nh sau:
A cos (t shift cos ( x1 A ) )

A sin (t shift cos ( x1 A ) )
Li v vn tc trc thi im t mt khong thi gian t ln lt bm nh sau:
A cos ( t shift cos ( x1 A ) )

A sin ( t shift cos ( x1 A ) )
(Ly du cng trc shift cos ( x1 A ) nu thi im t li ang gim (i
theo chiu m) v ly du tr nu i ang tng (i theo chiu dng))
Cch 2: Dng vng trn lng gic (VTLG)
+ Da vo trng thi thi im t 0 xc nh v tr tng ng trn vng trn lng
gic.
+ tm trng thi thi im (t 0 - t) ta qut theo chiu m mt gc = t
+ tm trng thi thi im (t 0 + t) ta qut theo chiu dng mt gc = t
Kinh nghim:
1) Chn li gc thi gian trng vi trng thi bit tc l vit li pha dao ng =
x = A cos
t + . T ta tm c trng thi qu kh hoc tng lai:
v = A sin
2) i vi bi ton lin quan n chiu tng, gim (chiu dng, chiu m) th nn
dng VTLG. i vi bi ton khng lin quan n chiu tng gim (chiu dng chiu
m) th nn dng PTLG.
3) Cc bi ton cho bit c li v vn tc th cng nn dng GPTLG.
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n hai thi im cch nhau t2 t1 =n.T ,
T T
t2 t1= ( 2n + 1) v t2 t1= ( 2n + 1) th lm th no?
2 4
Gii php:
1) Hai thi im cch nhau mt khong thi gian t2 t1 =n.T (chng ti gi l hai
thi im cng pha) th=
x2 x=
1 ; v2 v=
1 ; a2 a1 ... .
389
T
2) Hai thi im cch nhau mt khong thi gian t2 t1= ( 2n + 1) (chng ti gi l
2
hai thi im ngc pha) th x2 =
x1 ; v2 =
v1 ; a2 =
a1... .
T
3) Hai thi im cch nhau mt khong thi gian t2 t1= ( 2n + 1) (chng ti gi l
4
hai thi im vung pha) th x12 + x=
2
2 A2 ; v12 + v=
2
2
2
vmax ; a12 + a=
2
2
2
amax , v2 = x1 ;
v1 = x2 (khi n l th v 2 = x 1 ; v 1 = -x 2 v khi n chn th v 2 = -x 1 ; v 1 = +x 2 ).
Tnh hung 11: Khi gp bi ton tm s ln i qua mt v tr nht nh trong mt
khong thi gian th lm th no?
Gii php:
Cch 1: Gii phng trnh lng gic.
Cc bc gii bi ton tm s ln vt i qua v tr bit x (hoc v, a, W t , W , F) t
thi im t 1 n t 2 .
* Gii phng trnh lng gic c cc nghim.
* T t 1 t t 2 Phm vi gi tr ca k Z.
* Tng s gi tr ca k chnh l s ln vt i qua v tr .
Lu :
+ Trong mi chu k vt qua mi v tr bin 1 ln cn cc v tr khc 2 ln.

+ Mi mt chu k vt t vn tc v hai ln 2 v tr i xng nhau qua v tr cn bng
v t tc v bn ln mi v tr 2 ln do i theo 2 chiu m dng.
+ i vi gia tc th kt qu nh vi li .
+ Nu t = t 1 tnh t v tr kho st th c qu trnh c cng thm mt ln vt i qua li
, vn tc ...
Cch 2: Dng th
+ Da vo phng trnh dao ng v th x (v, a, F, W t , W d ) theo thi gian.
+ Xc nh s giao im ca th vi ng thng x = x 0 trong khong thi gian [t 1 ,
t 2 ].
Cch 3: Dng vng trn lng gic.
+ Vit phng trnh di dng hm cos: x = Acos(t + ); = (t + )
+ Xc nh v tr xut pht.
+ Xc nh gc qut = .t = n.2 + + ; (n l s nguyn)
+ Qua im x k ng vung gc vi Ox s ct vng trn ti hai im (mt im
na trn vng trn c hnh chiu i theo chiu m v im cn li c hnh chiu i theo
chiu dng).
+ m s ln qut qua im cn tm.
Kinh nghim:
1) i vi hnh thc thi trc nghim i hi phi ra quyt nh nhanh v chnh xc th
nn rn luyn theo cch 3.
390
2) trnh cc sai st khng ng c, nu bi ton cho phng trnh di dng sin th

=
ta i v dng cos: x A sin (t=+ ) A cos t + .
2
3) i vi cc bi ton lin quan n v, a, F, W t , W d th da vo cng thc c lp vi
thi gian quy v x.
Tnh hung 12: Khi gp bi ton yu cu vit phng trnh dao ng iu ha th lm
th no?
Gii php:
Thc cht ca vit phng trnh dao ng iu ha l xc nh cc i lng A,
v ca phng trnh x = Acos(t + ).
Cch 1:
2 k g
= 2= f = =
T m l

v 2 vmax amax 2W Sna chu k Schu k Chiu di qu o
A = x 2
+ = = 2 = = = =
2
k 2 4 2
= x A cos (t + ) t =0 x( 0) = A cos A = ?

v = A sin (t + ) v( 0) = A sin = ?
Cch 2: Dng my tnh cm tay Casio Fx570es
= cos a
x0 A=
= x A cos(t + ) x0 = A cos
C s: t =0
v0
v = A sin(t + ) v0 = A sin = b
A sin=

Mt dao ng iu =ha x A cos(t + ) c th biu din bng mt s
phc x = A = Aei = A cos + i. A sin = a + bi
v0
Phng php: x = x0 i = A x = A cos (t + )

Thao tc bm my:
Bm: MODE 2 Mn hnh xut hin CMPLX
Bm: SHIFT MODE 4 Mn hnh hin th ch R
v0
Bm nhp : x0 i

Bm: SHIFT 2 3 =
(Mn hnh s hin A , l bin A v pha ban u ).
Cch 3: Dng vng trn lng gic
x 0 = Acos; v 0 > 0: thuc na trn vng trn; v 0 < 0: thuc na di vng trn.
391
V d minh ha 1: Mt cht im dao ng iu ho theo trc Ox (O l v tr cn
bng) vi chu k 2,09 (s). Lc t = 0 cht im c li l +3 cm v vn tc l +9 3
cm/s. Vit phng trnh dao ng ca cht im.
Hng dn:
Cch 1:
A = 6 ( cm )
2 = x A cos (t + ) 3 =A cos
= 3 ( rad / s ) t =0

T A sin (t + )
v = 9 3 = 3 A sin =
3

x 6cos 3t ( cm )
=
3
Cch 2: Dng my tnh Casio 570ES
Thao tc bm my:
Bm: MODE 2 Mn hnh xut hin CMPLX
Bm: SHIFT MODE 4 Mn hnh hin th ch R
v0
Bm nhp : x0 i vi x 0 = 3 cm, v 0 = +9 3 cm/s v = 3 ( rad / s )

1
Bm: SHIFT 2 3 = s c 6
3
Kt qu ny c ngha l

=x 6cos 3t ( cm )
3
Quy trnh gii nhanh:

1) vit phng trnh dao ng dng hm cos khi cho bit x 0 , v 0 v ta nhp:
v shift 23=
x0 0 i A
= x Acos (t + )

2) vit phng trnh dao ng dng hm sin khi cho bit x 0 , v 0 v ta nhp:
v shift 23=
x0 + 0 i x Asin (t + )
A=

Lc t = 0, nu vt qua v tr cn bng theo chiu dng th x 0 = 0 v v 0 = A.
Lc t = 0, nu vt qua v tr cn bng theo chiu m th x 0 = 0 v v 0 = -A.
Lc t = 0, nu vt qua v tr bin dng th x 0 = +A v v 0 = 0.
Lc t = 0, nu vt qua v tr bin m th x 0 = -A v v 0 = 0.
392
Ch : Vi cc bi ton s liu khng tng minh th khng nn dng phng php
s phc.
Bnh lun: i vi hnh thc thi trc nghim gp bi ton vit phng trnh dao
ng nn khai thc th mnh ca VTLG v ch loi tr trong 4 phng n (v vy c
th khng dng n mt vi s liu ca bi ton!).
Ch : Bn trng hp c bit cn nh tit kim thi gian khi lm bi:
1) Nu chn gc thi gian l lc vt bin dng (x = +A) th pha dao ng v
=t

phng trnh li ln lt l: .
= = +
2
x A cos t A sin t

2) Nu chn gc thi gian l lc vt qua v tr cn bng theo chiu m th pha dao

= t + 2
ng v phng trnh li ln lt l: .
x =
A cos t + = A sin t
2
3) Nu chn gc thi gian l lc vt bin m (x = -A) th pha dao ng v phng
= t +

trnh li ln lt l: .
x =A cos (t + ) = A cos t = A sin t
2
4) Nu chn gc thi gian l lc vt qua v tr cn bng theo chiu dng th pha dao
ng v phng trnh li ln lt l:

= t 2
.

= x A cos t = A sin t
2
Tnh hung 13: Nu gp bi ton cho bit W, v 0 , a 0 tm , ta lm th no?
Gii php:
Ta tnh A trc ri n , theo quy trnh nh sau:
393
m 2 A2 2W
W= A= = ?
2 m
v =
x' = A sin (t + ) v( 0) = A sin
t =0 = ?

a= v' = A cos (t + ) a = . A cos =
?
( 0)

=Nu x A sin (t + ) th i v dng =
cos x A cos t + !
2
Tnh hung 14: tm thi gian ngn nht i t x 1 n v tr cn bng v n v tr
bin th lm th no?
Cch 1: Dng VTLG
Xc nh gc qut tng ng vi s dch chuyn :

Thi gian : t =

Cch 2: Dng PTLG
x1 1 x1
x1 = A sin t1 sin t1 = A t1 = arcsin A

x = A cos t cos t = x1 t = 1 arc cos x1
1 2 2
A
2
A
Kinh nghim:
1) Quy trnh bm my tnh nhanh: shift (3,5
sin 10) 10 =(my tnh chn n v
gc l rad).
2) i vi dng bi ny ch nn gii theo cch 2 (nu dng quen my tnh ch ht c 10
s!).
394
sin( x1 A) =
3) Cch nh nhanh i t x 1 n VTCB l shift i t x 1 n VT
bin l shift cos( x1 A) =.
=
4) i vi bi ton ngc ta p dng cng thc: sin t1 A cos t2 .
x1 A=
5) Nu cho bit quan h t 1 v t 2 th ta c th tnh c cc i lng khc nh: T, A,
x 1 ...
Ch : i vi cc im c bit ta d dng tm c phn b thi gian nh sau:
Kinh nghim :
A A A 3
1) Nu s xu x1 0; A; ; ; th dng
2 2 2
sin( x1 A) =
shift , shift cos( x1 A) =.
A A A 3
2) Nu s p x1 = 0; A; ; ; th dng trc phn b thi gian.
2 2 2
Ch : Khong thi gian trong mt chu k vt cch v tr cn bng mt khong
1 x
+ nh hn x 1 l t= 4t1= 4 arcsin 1
A
1 x
+ ln hn x 1 l t= 4t2= 4 arccos 1
A
395
Tnh hung 15: Lm th no tm thi gian ngn nht i t x 1 n x 2 ?
Gii php:

Cch 1: Dng VTLG t =

Cch 2: Khong thi gian ngn nht vt i t im c
li x 1 n im c li x 2 :
x2 x
=t arccos arccos 1
A A
x2 x
= arcsin arcsin 1
A A
shift cos( x2 A) shift cos( x1 A) = =

Quy trnh bm my tnh nhanh:
sin( x1 A) = =
sin( x2 A) shift
shift
Kinh nghim:
1) i vi dng ton ny cng khng nn dng cch 1 v mt nhiu thi gian!
A A A 3
2) Nu s p x = 0; A; ; ; th dng trc phn b thi gian.
2 2 2
Ch : Li v vn tc ti cc im c bit.
1) C sau khong thi gian ngn nht T/6 th vt li i qua M hoc O hoc N
396
Tc ti M v N u bng A/2.
2) C sau khong thi gian ngn nht T/8 th vt ln lt i qua M 1 , M 2 , O, M 3 , M 4
Tc ti M 2 v M 3 u bng A/ 2 .
3) C sau khong thi gian ngn nht T/12 th vt ln lt i qua M 1 , M 2 , M 3 , M 4 ,
M5, M6, M7
Tc ti M 2 v M 6 u bng A/2.
Tc ti M 3 v M 6 u bng A 3 /2.
Tnh hung 16: Nu thi gian ngn nht lin quan n vn tc, ng lng th x l
th no?
Gii php:
Da vo cng thc lin h vn tc, ng lng vi li quy v li .
v2 v = v1 x1 = ?
x2 + = A2
2
v = v2 x2 = ?
p = p1 x1 = ?
=p mv
p = p2 x2 = ?
Ch :
1) Vng tc ln hn v 1 nm trong on [-x 1 ; x 1 ] v vng tc nh hn v 1 nm
ngoi on [-x 1 ; x 1 ].
2) Khong thi gian trong mt chu k tc
+ ln hn v 1 l 4t 1 .
+ nh hn v 1 l 4t 2 .
397
3) i vi bi ton ngc ta lm theo cc bc sau:
Bc 1: Da vo vng tc ln hn hoc b hn v 1 ta biu din t 1 hoc t 2 theo .
Bc 2: Thay vo phng = sin t1 Acost2 .
trnh x1 A=
v12
Bc 3: Thay vo phng trnh x12 + =
A2 .
2
Tnh hung 17: Nu thi gian ngn nht lin quan n gia tc, lc, nng lng x l
th no?
Gii php:
Da vo cng thc lin h gia tc, lc vi li quy v li .
a = a1 x1 = ?
a = 2 x
a = a2 x2 = ?
F = F = F1 x1 = ?
kx = m 2
x
F = F2 x2 = ?
Ch :
1) Vng a ln hn a1 nm ngoi on [-x 1 ; x 1 ] v vng a nh hn a1 nm
trong on [-x 1 ; x 1 ].
2) Khong thi gian trong mt chu k a
+ ln hn a1 l 4t 2 .
+ nh hn a1 l 4t 1 .
3) i vi bi ton ngc ta lm theo cc bc sau:

Bc 1: Da vo vng a ln hn hoc b hn a1 ta biu din t 1 hoc t 2 theo .
Bc 2: Thay vo phng = sin t1 Acost2 .
trnh x1 A=
Bc 3: Thay vo phng trnh x1 = 2 a1 .
4) Nu khong thi gian lin quan n W t , W d th ta quy v li nh cc cng thc
kx 2 mv 2 kA2
c lp vi thi gian v : W =Wt + Wd = + = .
2 2 2
5) Bi ton tm khong thi gian vt i t li x1 n x2 l bi ton c bn, trn
c s bi ton ny chng ta c th lm c rt nhiu cc bi ton m rng khc nhau
nh:
*Tm thi gian ngn nht vt i t li x1 n vn tc hay gia tc no .
398
*Tm khong thi gian t lc bt u kho st dao ng n khi vt qua ta x no
ln th n .
*Tm khong thi gian t lc bt u kho st dao ng n khi vt nhn vn tc hay
gia tc no ln th n .
*Tm vn tc hay tc trung bnh trn mt qu o chuyn ng no .
*Tm khong thi gian m l xo nn, dn trong mt chu k chuyn ng.
*Tm khong thi gian m bng n sng, ti trong mt chu k hay trong mt khong
thi gian no .
*Tm khong thi gian m t in C phng hay tch in t gi tr q1 n q2 .
*Cc bi ton ngc lin quan n khong thi gian,...
Tnh hung 18: tm cc thi im vt qua x 0 theo chiu dng (m) th lm th
no?
Gii php:
Cch 1: Gii h phng trnh:
x A cos (t =
= + ) x1 =
t t01 + k .T
( t01 , t02 0 k , l =0,1, 2...)
v = A sin (t + ) = v1 = t t02 + l.T
Cch 2: Dng VTLG:
Tm v tr xut pht: 0 = t 1 + .
Xc nh v tr cn n.
Tm gc cn qut: .

Thi gian: t =

Cch 3: Ch dng VTLG xc nh thi im u tin.
T m v tr xut pht : =
0 (.0 + )
Thi im u ti n vt n x1 theo chiu dng : t1
cc thi im
t= t1 + k .T ( k= 0,1, 2...)
Tm
Thi im u ti n vt n x1 theo chiu m : t1
cc thi im
t= t1 + k .T ( k= 0,1, 2...)
Ln th 1 vt n x = x1 theo chiu dng (m) l : t1 .

Ln th 2 vt n x= x1 theo chiu dng (m) l : t2= t1 + T .

.....

Ln th n vt n x =x1 theo chiu dng (m) l : tn =t1 + ( n 1) T .
Tnh hung 19: tm cc thi im vt qua x 0 tnh c hai chiu th lm th no?
Gii php:
399
=
Cch 1 : Gii phng tr nh x A cos (t =
+ ) x1
x1 t + = + k .2 t1 = ?
cos (t + ) = = cos
A t + = + l.2 t2 =?
Trong mt chu k vt qua mi v tr bin mt ln v cc v tr khc hai ln.
tm hai thi im u tin (t 1 v t 2 ) c th dng PTLG hoc VTLG. tm thi im
S ln d 1 : t = nT + t1
ta lm nh sau: = n
2 d 2 : t = nT + t2
T m v tr xut pht : = 0 (.0 + )

T m v tr cn n
Cch 2 : Dng VTLG T m gc cn qut :

Thi gian :=
t

Tnh hung 20: tm cc thi im vt cch v tr cn bng mt on b th lm th
no?
Gii php:
Trong mt chu k vt qua mi v tr bin mt ln v cc v tr khc hai ln. V
vy nu b = 0 hoc b = A th trong mt chu k c 2 ln x = b , ngc li trong mt chu
k c 4 ln x = b (hai ln vt qua x = +b v hai ln qua x = -b). tm bn thi im
u tin t 1 , t 2 , t 3 v t 4 c th dng PTLG hoc VTLG. tm thi im tip theo ta
d 1 : t = nT + t1

S ln d 2 : t = nT + t2
lm nh sau: = n
4 d 3 : t = nT + t3
d 4 : t = nT + t4
Ch :
1) Nu khong thi gian lin quan n W t , W d th ta quy v li nh cc cng thc
kx 2 mv 2 kA2
c lp vi thi gian: W =Wt + Wd = + = .
2 2 2
2) Nu thi im lin quan n vn tc, gia tc, lc th c th lm nh sau:
Cch 1: Gii trc tip phng trnh ph thuc t ca v, a, F
Cch 2: Da vo cc phng trnh c lp vi thi gian quy v li .
Tnh hung 21: tm qung ng i c ti a, ti thiu th lm th no?
Gii php:
Trng hp t < T/2 = t <
Trong dao ng iu ha, vt cng gn v tr bin th tc ca n cng b. V
vy trong cng mt khong thi gian nht nh mun i c qung ng ln nht th
400
i xung quanh v tr cn bng v mun i c qung ng b nht th i xung quanh
v tr bin.
Cch 1: Dng PTLG
t
Qung ng cc i t1 = S max = 2 A sin t1 = 2 A sin
2 2
Qung ng cc tiu t = t S = 2 A A cos t = 2 A 2 A.cos

2 min ( 2)
2 2
Cch 1: Dng VTLG

S max = 2 A sin 2
= t
S min = 2 A 1- cos
2
= t

Quy trnh gii nhanh: S max sin i xung quanh VTCB
S cos i xung quanh VT bin
min
401
T T T
Ch : i vi cc khong thi gian c bit ; ; ; tm S max , Smin nhanh
3 4 6
ta s dng trc phn b thi gian v lu : S max i quanh VTCB, S min i quanh
VT bin.
Kinh nghim: Kt qu bi ton c cp kh nhiu trong cc thi:

S T = A ( i xung quanh VTCB mi na A / 2 )
max 6

S min T = A ( i xung quanh VT bin mi na A / 2 )

3
Ch : i vi bi ton tm thi gian cc i v cc tiu i c qung ng S

th cn lu : Thi gian cc i ng vi cng thc qung ng cc tiu. Thi gian
cc tiu ng vi cng thc qung ng cc i.

tmin S max = 2 A sin
2 tmin = t
= t
tmax S min = tmax = t
2 A 1- cos
2
T T
t n
Trng hp t > T/2 = + t vi 0 < t <
2 2
T
V qung ng i c trong khong thi gian n lun lun l n.2 A nn
2
qung ng ln nht hay nh nht l do t quyt nh.
402

S max = n.2 A + S max = n.2 A + 2 A sin ( i xung quanh VTCB )
2

S = n.2 A + S = n.2 A + 2 A 1 cos i xung quanh VT bin
min min ( )
2
Hai trng hp n gin xut hin nhiu trong cc thi:
T T
t= n + S 'max= n.2 A + A
2
6
n.2 A Smax = A

t= T T
n + S 'min= n.2 A + A
2
3
n.2 A Smin = A
t
= n, m
Quy trnh gii nhanh: 0,5T

t =t n.0,5T

S = 2 A.sin
max 2 S='max n.2 A + S max
= t
S = 2 A 2 A.cos S=
'min n.2 A + S min
min
2
Ch : i vi bi ton tm thi gian cc i v cc tiu i c qung ng S
th cn lu : Thi gian cc i ng vi cng thc qung ng cc tiu. Thi gian
cc tiu ng vi cng thc qung ng cc i.
T
t 'min S 'max = n.2 A + 2 A sin 2 = n. + t
t 'min
= t 2

t 'max S 'min = n.2 A + 2 A 1- cos t ' = n. T + t
max
2 2
T
t 'min S 'max= n .2 A + S max t 'min

= n. + t
2
n.
T
2
t

t ' S '= n.2 A + S t ' = n. T + t
max min min max
T 2
n.
2
t
Trng hp xut hin nhiu trong cc thi:

T T
t '=
=
Smax
n. +
T
S=
min T
min A
2 6
=S n.2 A + A
6 3
t '= n. + T
T
max 2 3
403
Tnh hung 22: tm qung ng i c t t 1 n t 2 th lm th no?
Gii php:
t2 t1
= n, q
Nu biu din: t2 =
t1 nT + t T
t= ( t2 t1 ) nT

Qung ng i c: S = n.4A + S thm , vi S thm l qung ng i c t
thi im t 1 + nT n thi im t 2 .
t2 t1
T 0,5T = m, q
Nu biu din: t2 = t1 m + t
2 t= ( t t ) m T
2 1
2
Qung ng i c: S = m.2A + S thm , vi S thm l qung ng i c t
thi im t 1 + mT/2 n thi im t 2 .
tm S thm thng thng dng ba cch sau:
Cch 1:
Dng trc thi gian xc nh qung ng dch chuyn t trng thi 1 n
trng thi 2.
Cch 2:
Dng vng trn lng gic xc nh qung ng dch chuyn t trng
thi 1 n trng thi 2.
Cch 3:
Dng tch phn xc nh.
C s phng php:
dx dx ds
v= v = = ds = v dt (trong ds l qung ng cht im
dt dt dt
i c trong thi gian dt). Qung ng cht im i c t thi im t 1 + mT/2 n
t2
t 2 l S thm =
t1 + mT / 2
v dt (chnh l din tch phn t mu):
Nu phng trnh li x = Acos(t + ) th phng trnh vn tc v = -

Asin(t + ):
404
t2
=S thm A sin (t + ) dt
t1 + mT / 2
tnh tch phn ny ta c th dng my tnh cn tay CASIO fx570ES, 570ES

Plus.
Cc bc thc vi my tnh cm tay CASIO fx570ES, 570ES Plus
Chn ch Nt lnh ngha- Kt qu
Ch nh dng nhp / Bm: SHIFT MODE 1 Mn hnh xut hin Math.
xut ton
Chn n v o gc l Bm: SHIFT MODE 4 Mn hnh hin th ch R
Rad (R)
Thc hin php tnh
tich phn
Bm: Phm

Mn hnh hin th

dx
Dng hm tr tuyt i Bm: SHIFT hyp
( Abs)
Mn hnh hin th

dx
Bin t thay bng X Bm: ALPHA ) Mn hnh hin th X
Nhp hm v cc cn Bm: hm v cc cn Hin th
ly tch phn t2
A sin ( x + ) dx
t1 + mT / 2
Bm du bng (=) Bm: =

Ch : Tc tnh ca my nhanh hay chm ph thuc cn ly tch phn v
pha ban u.
Quy trnh gii nhanh:
t2
x A cos (t + ) S= m.2 A + A sin (t + ) dt

Nu =
t t t1 + mT / 2
m = 2 1
0,5T t2
Nu =x A sin (t + ) S= m.2 A + A cos (t + ) dt

t1 + mT / 2
t2
Nu x= A cos (t + ) S= n.4 A + A sin (t + ) dt

t t t1 + nT
n = 2 1
T t2
Nu x= A sin ( t + ) S= n.4 A + A cos (t + ) dt

t1 + nT
Ch :
1) i vi thi trc nghim thng thng lin quan n cc trng hp c bit sau
y:
+ Bt k vt xut pht t u, qung ng vt i sau na chu k lun lun l 2A.
405
T
t2 t1= m S= m.2 A
2
+ Nu vt xut pht t v tr cn bng (x (t1) = 0) hoc t v tr bin (x (t1) = A) th
qung ng vt i sau mt phn t chu k l A.
T
t2 t1= n S= nA
4
S nguy n S = q.2 A
t2 t1
+ Cn c vo t s: = q
0,5T S bn nguy n v x( t1 ) = 0; A S = ( q.2 ) A
2) C th dng phng php Ro loi tr cc phng n:
t t
+ Qung ng i c trung bnh vo c: S = 2 1 .2 A .
0,5T
+ chnh lch vi gi tr thc vo c:
t t
2 A sin 2 A 1 cos
S max Smin 2 2
=A =
2 2

= A sin
2
t
+ cos
2
t
( )
1 < A 2 1 0, 4 A

+ Qung ng i c vo c: S= S 0, 4 A
Tnh hung 23: Khi gp bi ton tm thi gian i c mt qung ng nht nh
th lm th no?
Gii php:
+ Cc trng hp ring:
Qung ng i c sau na chu k l 2A v sau nT/2 l n.2A.
Qung ng i c sau mt chu k l 4Av sau mT l m.4A.
Nu vt xut pht t v tr cn bng (x (t1) = 0) hoc v tr bin (x (t1) = A) th qung
ng i c sau 1/4 chu k l A v sau nT/4 l nA.
+ Cc trng hp khc:
Phi hp vng trn lng gic vi trc thi gian xc nh.
Tnh hung 24: Khi gp bi ton tm vn tc trung bnh v tc trung bnh th lm
th no?
Gii php:
di x x1 A cos (t1 + )
x x =
Vn tc trung bnh:=
v = = 2 1
t1 x2 A cos (t2 + )
Thi gian t t2=
Tc trung bnh:
406
Qung ng S S
=
v
Thi gian
= =
t t2 t1
(
Dng VTLG hoc PTLG tnh S )
Vn tc trung bnh c th m, dng hoc bng 0 nhng tc trung bnh lun
dng.
Quy trnh gii nhanh:
t2
m.2 A + A sin (t + ) dt
S
x A cos (t + ) v=
t1 + mT / 2
Nu = =
t t t2 t1 t2 t1
m = 2 1
0,5T t2
m.2 A + A cos (t + ) dt
Nu =
x A sin (t + ) v=
S
=
t1 + mT / 2
t2 t1 t2 t1

t2
n.4 A + A sin (t + ) dt
S
x A cos (t + ) v=
t1 + nT
Nu = =
t t t2 t1 t2 t1
n = 2 1
T t2
n.4 A + A cos (t + ) dt
Nu =
x A sin (t + ) v=
S
=
t1 + nT
t2 t1 t2 t1

Ch :
1) Cch dng my tnh chim u th vt tri so vi cc truyn thng. Bi ton tm
qung ng i c hoc tc trung bnh t t 1 n t 2 nu gii theo cch truyn
thng th hc sinh c hc lc trung bnh tr xung thng b d ng, nhng nu gii
theo cch mi th mi chuyn s n. Tuy nhin, ni xui th cng ni ngc li,
khng c cch gii no l vn nng c cao nhn t c cao nhn tr.
2) Nu bi ton lin quan n pha dao ng th da vo vng trn lng gic:
+ Tm v tr u v v tr cui trn vng trn lng gic.
+ Qung ng i S = Chiu di hnh chiu dch chuyn.

+ Gc qut thm v thi gian qut: = 2 1 t =

S
+ Tc trung bnh: v =
t
S min S 'min
v=
min
=
t t '
3) Tc trung bnh ln nht v nh nht:
v= = S max S 'max
max
t t '
407

2 A sin
S max 2
v= =
T max t t
Nu t < = t < th
2
2 A 1 cos
S min 2
v =
min =
t t

n.2 A + 2 A sin
S 'max n.2 A + S max 2
v= = =
T max
t ' t ' t '
Nu = t ' n + t th
2
n.2 A + 2 A 1 cos
S 'min n.2 A + S min 2
v=
min = =
t ' t ' t '
3) Khi bit vn tc trung bnh v tc trung bnh tnh cc i lng khc, ta da vo
nh ngha suy ngc:
v > 0 x2 > x1
di x x2 x1
Vn tc trung b nh : v = = = v < 0 x2 < x1
Thi gian t t2 t1 v =0 x =x
2 1
Qung ng S S
Tc trung b nh :=
v = =
Thi gian t t2 t1
x1 = A; x2 = A
*Hai im lin tip trn qu o c v = 0 th v thi gian i ngn
x1 = A; x2 = A
T
nht gia hai im ny l t2 t1 = .
2
A 3 A 3
x1 = ; x2 =
A 2 2 v thi gian
*Hai im lin tip trn qu o c v = th
2 A 3 A 3
x1 = ; x2 =
2 2
T
i ngn nht gia hai im ny l t2 t1 = .
3
A A
x1 = ; x2 =
A 2 2
*Hai im lin tip trn qu o c v = th v thi gian i
2 A A
x1 = 2 ; x2 = 2

T
ngn nht gia hai im ny l t2 t1 = .
4
408
A A
; x2 =
x1 =
A 3 2 2 v thi gian i
*Hai im lin tip trn qu o c v = th
2 x = A ; x = A
1 2 2 2
T
ngn nht gia hai im ny l t2 t1 = .
6
4) Cc bi ton lin quan va qung ng va thi gian:

*Vt dao ng iu ha i t x M n x N (lc ny i theo mt chiu) v i tip mt on
ng s mt chu k th: 4 A =+
s xN xM .
*Vt dao ng iu ha i t -x 1 n x 1 trong thi gian 2t 1 (lc ny i theo mt chiu)

2
v i tip mt thi gian t th mt chu k: T= 2t1 + t x= 1 A sin t1 .
T
*Vt dao ng iu ha t im M i mt on ng s (lc ny i theo mt chiu) th

n bin v i tip T/n (vi T/4 < T/n < T/2) th tr v M:
s= A + x1
2
T T x1 =
A sin t1
n= 4 + t1 T
*Vt dao ng iu ha t im M i mt on ng s (lc ny i theo mt chiu) th

s= A x1
2
n bin v i tip T/n (vi T/n < T/4) th tr v M: T T x1 =
A sin t1
n= 4 t1 T
409
*Vt dao ng iu ha trong T/n (vi T/2 < T/n < T) vt i t -x 1 n x 1 :

T 2
T = 2t1 + x1 = A sin t1
n T
Tnh hung 25: Khi gp bi ton chng minh h dao ng iu ha th lm th no?

Gii php:
Mun chng minh vt dao ng iu ho, cn xc nh c hp lc tc dng
ln vt (theo phng chuyn ng) li x v chng minh c rng hp lc c dng
F = Kx . Cc bc chng minh h dao ng iu ha:
Bc 1: Xt vt ti v tr cn bng rt ra iu kin.
Bc 2: Xt vt ti v tr c li x rt ra biu thc hp lc F = Kx .
m 1
3:
Bc= = ; T 2 = ;f (vi m = VD)
m 2 m
1.2. Con lc l xo
+ Con lc l xo gm mt l xo c cng k, khi lng khng ng k, mt u gn
c nh, u kia gn vi vt nng khi lng m.
+ Ti thi im t bt k vt c li x. Lc n hi ca l xo F = - kx.
k k
+ p dng nh lut II Niutn ta c: ma = kx a + x = 0. t : 2 = . vit li:
m m
x+ 2x = 0 ; nghim ca phng trnh l x = Acos(t+) l mt h dao ng iu
ha.
m
+ Chu k dao ng ca con lc l xo: T = 2 .
k
+ Lc gy ra dao ng iu ha lun lun hng v v tr cn bng v c gi l lc
ko v hay lc hi phc. Lc ko v c ln t l vi li v l lc gy ra gia tc cho
vt dao ng iu ha. Biu thc tnh lc ko v: F = - kx.
1 1
+ Th nng: W t = kx2 = k A2cos2(t + )
2 2
410
1 2 1
+ ng nng : W = mv = m2A2sin2(t+).
2 2
ng nng v th nng ca vt dao ng iu ha bin thin tun hon vi tn s
gc = 2, tn s f = 2f v chu k T = T/2.
1 1
+ C nng: W = W t + W = k A2 = m2A2 = hng s.
2 2
C nng ca con lc t l vi bnh phng bin dao ng.
C nng ca con lc c bo ton nu b qua mi ma st.
Tnh hung 1: Con lc l xo dao ng trong h quy phi qun
tnh th lm th no?
Gii php:
Khi h quy chiu chuyn ng thng bin i u vi gia

tc a th vt dao ng ca con lc s chu thm mt lc qun

tnh Fqt = ma . V tr cn bng s dch theo hng ca lc mt
Fqt
on: b =
k
Nu h quy chiu quay u vi tc gc th vt chu
mv 2
thm lc li tm c hng ra tm v c ln: =
Flt = m 2 r . V tr cn bng s
r
Flt
dch theo hng ca lc mt on: b =
k
Ch : Nu tnh c tc gc th gc quay c, s vng quay c

= t

trong thi gian t ln lt l: t
=
n 2=
2
Tnh hung 2: Vi con lc l xo m bi ton lin quan n c nng, th nng, ng
nng th lm th no?
Gii php:
=x A cos (t + )
411

v= A sin (t + ) = A cos t + +
2

kx 2 kA2 kA2 ' = 2
Wt = = cos 2 (t + ) = 1 + cos ( 2t + 2 )
2 2 4
f '=2f
2
m A
2 2
kA2
1 cos ( 2t + 2 )
mv
Wd = = sin 2 (t + )= T
2 2 4 T ' =
2
t k 2
T= ;
= = 2
= f
n m T
kx 2 mv 2 m 2 A2 kA2 mvmax
2
W =Wt + Wd = + = = =
2 2 2 2 2
k = m 2
=
( ma )
2
+
mv 2
a ma W
a = 2 x x = 2 = 2k 2
k
Ch :
1) Vi bi ton cho bit W, v, x (hoc a) yu cu tm A th trc tin ta tnh k trc
kx 2 mv 2
=W +
2 2 2W
(nu cha bit) ri mi tnh A.
2 2 2
k =? A =
W m a + mv k
=
2k 2
2) Vi bi ton cho bit W, v 0 , a 0 yu cu tm , th trc tin ta tnh A.
m 2 A2 2W
W= A= = ?
2 m
v =
x' = A sin (t + ) v( 0) = A sin
t =0 = ?

a= v' = A cos (t + ) a = . A cos =
?
( 0)
Tnh hung 3: Khi gp bi ton khong thi gian lin quan n c nng, th nng,
ng nng th lm th no?
Gii php:
Nu Wt = nWd th ton b c (n + 1) phn: th nng chim n phn v ng
nng chim 1 phn
n kx 2 n kA2 n
Wt = W = x= .A = x1
=
Wt nWd n + 1 2 n + 1 2 n + 1
W = 1 W
n +1
d
412
Khong thi gian 2 ln lin tip Wt = nWd l 2t 1 hoc 2t 2 .

x 1 T
*Nu n = 1 (=1
0, 71 ) th 2=
t1 2=t2 .
A 2 4
x 1 T T
*Nu n > 1 ( 1 > 0, 71 ) th 2t1 > ; 2t2 < tmin =2t2 .
A 2 4 4
x 1 T T
*Nu n < 1 ( 1 < 0, 71 ) th 2t1 < ; 2t2 > tmin =2t1 .
A 2 4 4
Ch :
1) Vi bi ton cho bit khong thi gian yu cu tm W th lm theo quy trnh sau:
2 m 2 A2
t = ? T = ? = W=
T 2
413
2) Cc khong thi gian lp:
*Khong thi gian 2 ln lin tip cc i lng x, v, a, F, p, W t , W d bng 0 hoc c
ln cc i l T/2.
*Khong thi gian 2 ln lin tip W t = W d l T/4.
*Nu lc u vt v tr bin hoc v tr cn bng th c sau khong thi gian ngn
nht T/2 vt li cc v tr cn bng mt khong nh c.
*Nu lc u vt cch v tr cn bng mt khong x 0 m c sau khong thi gian ngn
nht t (t < T) vt li cch v tr cn bng mt khong nh c th x 0 = A/2 v t =
T/4.
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n ct l xo hoc gi c nh mt im trn
l xo th lm th no?
Gii php:
Gi s l xo c cu to ng u, chiu di t nhin l 0 , cng k 0 , c ct
thnh cc l xo khc nhau.
S k l= k l= k2l= = k n ln

k = E. kl = ES = const 0 0 1 1 2
l l0 = l1 + l2 + + ln
l0
k = k0 l
Nu ct thnh 2 l xo th k0 l=
0 kl= k ' l '
k ' = k l0
0
l'
Nu l xo c ct thnh n phn bng nhau.

l0 , f tng n ln
l1 = l2 = = ln = k1 = k2 = = kn = nk0
n T gim n ln
Nu ng lc con lc i qua v tr cn bng, gi c nh mt im trn l xo th
s khng lm thay i c nng ca h:
l l
k1l1 = kl k1 = k f1 = f
l1 l1
k1 A1 = kA A = A k = A l1
2 2
2 2
1
k1 l
Nu ng lc con lc i qua v tr li x, gi c nh mt im trn l xo th th

l kx 2
nng b nht Wnhot = 2 (th nng kx2/2 s phn b u theo chiu di) nn c nng
l 2
cn li:
414
k1 A12 kA2 l2 kx 2 l
W ' = W Wnhot = k1l1 = kl k1 = k
2 2 l 2 l1
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n ghp l xo th phi lm th no?

Gii php:
1 1 1
* Ghp ni tip: = + +
knt k1 k2
* Ghp song song: k s = k1 + k2 +
* Nu mt vt c khi lng m ln lt lin kt vi cc l xo khc nhau th h thc
Tnt2 = T12 + T22 + 1 1 1
f 2 = f 2 + f 2 +
lin h: 1 1 1 nt 1 2
T 2 = T 2 + T 2 + f 2 = f 2 + f 2 +
s 1 2 s 1 2
Nu ng lc con lc i qua v tr cn bng, ghp thm l xo th s khng lm

1 1 1
k s As2 kt At2 kt = + + ...
thay i c nng ca h: = As= At knt k1 k2
2 2 ks
k s = k1 + k2 + ...
Nu ng lc con lc i qua v tr c li x, mt l xo khng cn tham gia dao
ng th phn nng lng b mt ng bng th nng n hi ca l xo b mt.
Tnh hung 6: Khi gp bi ton lin quan n chiu di ca l xo th lm th no?
Gii php:
Xt trng hp vt di.
Ti VTCB : lCB = l0 + l0
= lCB + A
lmax
Ti VT li x :=
l lCB + x
= lCB A
lmin
+ A l0 Khi dao ng l xo lun b dn
Dn t nht (khi vt cao nht): l0 A

Dn nhiu nht (khi vt thp nht): l0 + A
415
+ A > l0 Khi dao ng l xo c lc dn c lc nn
Nn nhiu nht (khi vt cao nht): A l0
Kh ng bin dng khi:

= x l0
Dn nhiu nht (khi vt thp nht): l0 + A

Ch :
v2 a2 v2
1) T cc cng thc x 2 + = 2 x suy ra:
A2 ; a = + =
A2 .
2
4
2
2) Khi vt c tc bng khng v l xo khng bin dng th A = l 0 :

mg g g
= =
k 2
l0
A =l0 = vcb =A
g sin
mg sin= g sin
=
k 2 l0
a a2 v2 g 2
x= 4+ 2 =
2 a2 v2 4
+ = A 2

v2 4 2 a 2 v 2 g 2 sin 2
x2 + 2 = A2 + = 4
4 2
3) Chiu di l xo v tr cn bng, v tr c li x (chn chiu trc Ox hng
xung), v tr cao nht v v tr thp nht:
lCB = l0 + l0
2
l =lCB + x x =l lCB Wt = kx
2
lmin = lCB A A = lCB lmin
kA2 kx 2
lmax = lCB + A A = lmax lCB Wd =W Wt =
2 2
4) Trng hp vt trn
416
Lc ny khi vt VTCB, l xo b nn: l0

- Nu A l0 th trong qu trnh dao ng l xo lun lun b nn
+ nn nhiu nht: ( l0 + A ) .
+ nn t nht: ( l0 A ) .
- Nu A > l0 th khi v tr
+ thp nht l xo nn nhiu nht: A + l0 .
+cao nht l xo dn nhiu nht: A l0 .
Tnh hung 7. Khi gp bi ton lin quan n thi gian l xo nn dn th lm th no?

Gii php:
Nu A l 0 th trong qu trnh dao ng l xo lun lun dn. V vy, ta ch
xt trng hp A > l 0 ! Trong mt chu k thi gian l xo nn, thi gian l xo dn ln
1 l T l
= tnn 2= arccos 0 arccos 0
lt l:
A A
t = 1 l T l
T 2 arccos 0 = T arccos 0
dn
A A
417
Kinh nghim: Trong cc thi hin hnh ph bin l trng hp l 0 = A/2!
Lc ny, trong 1 chu k thi gian l xo nn l T/3 v thi gian l xo dn l 2T/3.
Ch : Trng hp vt trn th ngc li.
Nu A l 0 th trong qu trnh dao ng l xo lun lun nn. V vy, ta ch xt trng
hp A > l 0 ! Trong mt chu k thi gian l xo dn, thi gian l xo nn ln lt l:
1 l T l
= tdn 2= arccos 0 arccos 0
A A

t = 1 l T l
T 2 arccos 0 = T arccos 0
nn
A A
Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n lc n hi, lc ko v (lc hi phc)
th lm th no?
Gii php:
+ Lc ko v lun c xu hng a vt v VTCB v c ln t l vi li (F = k|x|).
+ Lc n hi lun c xu hng a vt v v tr l xo khng bin dng, c ln t l
vi bin dng ca l xo (F d = k|l|).
*Vi con lc l xo nm ngang th lc hi phc v lc n hi l mt (v ti VTCB l
xo khng bin dng).
l = x Fdh = F = k l = k x
x = A sin (t + ) Fdh max = Fmax = kA = m 2 A
F
x =

2
v k
x2 + 2 = A2
v = p
m
Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n khong thi gian v hng ca lc n
hi th lm th no?
Gii php:
Khi l xo dn lc n hi l lc ko, khi l xo nn lc n hi l lc y. Trong
mt T thi gian l xo nn bng thi gian l xo dn bng T/2. Trong cc trng hp
khc ta v trc ta xc nh thi gian l xo nn dn.
418
* ln lc n hi ln hn F 1 = kx 1 th vt nm ngoi khong (-x 1 ; x 1 ), ng vi thi
gian trong mt chu k l 4t 2 .
* ln lc n hi nh hn F 1 = kx 1 th vt nm trong khong (-x 1 ; x 1 ), ng vi thi
gian trong mt chu k l 4t 1 .
* ln lc ko nh hn F 1 = kx 1 th vt nm trong khong (0; x 1 ), ng vi thi gian
trong mt chu k l 2t 1 .
* ln lc ko ln hn F 1 = kx 1 th vt nm trong khong (x 1 ; A), ng vi thi gian
* ln lc y nh hn F 1 = kx 1 th vt nm trong khong (-x 1 ; 0), ng vi thi gian
* ln lc ko ln hn F 1 = kx 1 th vt nm trong khong (-A; -x 1 ), ng vi thi gian
*Vi con lc l xo dao ng theo phng thng ng, xin
Trng hp vt di.
* Vi con lc l xo thng ng hoc t trn mt phng nghing, gi l 0 l bin
dng ca l xo VTCB.
+ Khi chn chiu dng hng xung di th biu thc lc n hi lc vt c li x:
> 0 : L xo dn Lc n hi l lc ko.
Fdh = k l = k ( l0 + x )
< 0 : L xo nn Lc n hi l lc y.
(Khi chn chiu dng hng ln th Fdh = k l = k ( l0 x ) )
+ Lc n hi cc i (l lc ko): F Max = k(l 0 + A) = F Kmax (lc vt v tr thp
nht).
+ Lc n hi cc tiu:
* Nu A < l 0 F Min = k(l 0 - A) = F KMin (l lc ko).
419
* Nu A l 0 F Min = 0 (lc vt i qua v tr l xo khng bin dng).
Lc y (lc nn) n hi cc i: F Nmax = k(A - l 0 ) (lc vt v
tr cao nht).
lCB = l0 l0 l l
A = m ax min
2
Trng hp vt trn: lmin = l0 l0 A
lm ax + lmin
lm ax = l0 l0 + A lCB = 2
+ Lc n hi cc i (l lc y, lc nn): F Max = k(l 0 + A) = F NMax
+ Lc n hi cc tiu (lc nn):
* Nu A < l 0 F Nmin = F Min = k(l 0 - A)
* Nu A l 0 F Min = 0
Lc ko n hi cc i: F Kmax = k(A - l 0 ) (lc vt v tr cao nht)
Ch :
1) tnh lc n hi cc i, cc tiu ta lm nh sau :
Fmax = k ( l0 + A )

> 0 Fmin = k ( l0 A )

Fdiem _ cao _ nhat = k ( l0 A ) = Fmin = 0
0 F = k A l
nen _ max ( 0)
2) Nu l xo ch chu c lc ko ti a l F 0 th iu kin l xo khng b t l F max

F0.
3) Nu A l 0 th trong qu trnh dao ng l xo lun dn (lc n hi lun l lc ko
Fkeo _ max = k ( l0 + A ) ; Fkeo _ min = k ( l0 A ) ).
420
4) Nu A > l 0 th trong qu trnh dao ng l xo c lc dn, c lc nn v c lc
khng bin dng
V tr thp nht : FTN = k ( l0 + A )

A > l0
V tr cao nht : FCN = k ( l0 A ) < 0
Lc ko cc i : Fkeo _ max = k ( l0 + A )

Lc nn cc i : Fnen _ =
max k ( A l0 )
4) Hng ca lc n hi v lc hi phc :
+ Trong on PE lc n hi v lc hi phc (lc ko v) u hng
xung.
+ Trong on EO lc n hi hng ln v lc hi phc (lc ko v)
hng xung.
+ Trong on OQ lc n hi v lc hi phc (lc ko v) u
hng ln.
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n si dy trong c h th lm th no?

Gii php:
Mun h dao ng iu ha th si dy phi lun cng mun vy l xo phi
mg
lun dn, tc l A l0 = .
k
Lc cng si dy lun bng ln lc n hi (lc
ko) : R = k l = k ( l0 + x )
Rmin = k ( l0 A ) = mg kA ( Khi vt VT cao nht )

Rmax = k ( l0 + A ) = mg + kA ( Khi vt VT thp nht )
Nu si dy ch chu c lc ko ti a F 0 th iu kin
si dy khng t l R max F 0 .
Tnh hung 11: Khi gp bi ton lin quan n kch thch dao ng bng va chm theo
phng ngang th lm th no?
Gii php:
*Vt m chuyn ng vi vn tc v 0 n va chm mm vo vt M ang ng yn th
( Vn tc ca h VTCB )
mv0
mv0 = ( m + M )V V =
m+M
421
k
=
Nu sau va chm c hai vt dao ng iu ha th m+M
A = V

*Vt m chuyn ng vi vn tc v 0 n va chm n hi vo vt M ang ng yn th
ngay sau va chm vn tc ca m v M ln lt l v v V:

( Vn tc ca M VTCB )
2mv0
mv= mv + MV V=
m+M
0
1 2 1 2 1
2=
mv0
2
mv + MV 2
2 v = m M v
m+M
0
k
=
Nu sau va chm M dao ng iu ha th M
A = V

Tnh hung 12: Nu con lc l xo ang dao ng theo phng ngang vi bin A 0
ng lc vt n v tr bin (x 0 = A 0 ) th mi xy ra va chm th lm th no?
Gii php:
k
=
Va chm mm : m+M
V = mv0
m+M V2
A= x02 + 2
k
=
M
Va chm n hi :
V = 2mv0
m+M
Tnh hung 13: Khi gp bi ton va chm theo phng thng ng th lm th no?
Gii php:
Tc ca m ngay trc va chm: v0 = 2 gh
*Nu va chm n hi th v tr cn bng khng
thay i
mv= mv + MV
1 2 1 2 1
2= mv0
2
mv + MV 2
2

V = m + M ( Vn tc ca M VTCB )
2mv0
v = m M v
m+M
0
422
V V
A= =
k
M
*Nu va chm mm th v tr cn bng mi thp hn v tr cn bng c mt on
mg mv0
x0 = v vn tc h sau va chm: V = (vn tc ca vt v tr cch v tr
k m+M
cn bng mi mt on x 0 ).
V2 k
Bin sau va chm:=
A x02 + vi = .
2
M +m
Ch :
1) Nu u di ca l xo gn vi M d v A l 0 th trong qu
trnh dao ng l xo lun b nn tc l l xo lun y M d nn
vt M d khng b nhc ln. Nu A > l 0 mun M d khng b nhc
ln th lc ko cc i ca l xo (khi vt v tr cao nht l xo
dn cc i A - l 0 ) khng ln hn trng lng ca M d :
) k A = kA Mg M d g
Mg
Fmax= k ( A l0=
k
2) Nu con lc l xo ang dao ng theo phng thng ng
vi bin A 0 ng lc vt n v tr bin (x 0 = A 0 ) th mi
xy ra va chm n hi th
k
= 2
M A= x 2 + V

2
0
V = 2mv0
m+M
3) Nu con lc l xo ang dao ng theo phng thng ng vi bin A 0 ng lc
vt n v tr cao nht th mi xy ra va chm mm th ngay sau va chm vt c li so
mv0
vi VTCB mi (A 0 + x 0 ) v c vn tc V = nn bin mi:
m+M
V2 k
A= ( A0 + x0 ) + vi =
2
.
2
m+M
4) Nu con lc l xo ang dao ng theo phng thng ng vi bin A 0 ng lc
vt n v tr thp nht th mi xy ra va chm mm th ngay sau va chm vt c li
mv0
so vi VTCB mi (A 0 - x 0 ) v c vn tc V = nn bin mi:
m+M
423
V2 k
A= ( A0 x0 ) + vi =
2
.
2
m+M
Tnh hung 14: Khi gp bi ton lin quan n kch thch dao ng bng lc th lm
th no?
Gii php:
*Nu tc dng ngoi lc F vo vt theo phng trng vi trc ca l xo trong khong

thi gian t 0 th vt s dao ng xung quanh VTCB c O c vi bin :
F
A =l0 =
k
*Nu tc dng ngoi lc v cng chm trong khong thi gian t ln th vt ng yn
F
ti v tr O m cch VTCB c O c mt on l0 = .
k
T
*Nu thi gian tc dng = t ( 2n + 1) th qu trnh dao ng c chia lm hai giai
2
on:
F
Giai on 1 (0 < t < t): Dao ng vi bin A =l0 = xung quanh VTCB mi
k
O m.
Giai on 2 (t t): ng lc vt n M th ngoi lc thi tc dng. Lc ny VTCB s
F
l O c nn bin dao ng A = 2l0 = 2 .
k
*Nu thi gian tc dng t =nT th qu trnh dao ng c chia lm hai giai on:
F
k
O m.
Giai on 2 (t t): ng lc vt n O c vi vn tc bng khng th ngoi lc thi tc
dng. Lc ny VTCB s l O c nn vt ng yn ti .
424
T
*Nu thi gian tc dng =
t ( 2n + 1) th qu trnh dao ng c chia lm hai giai
4
on:
F
k
O m.
Giai on 2 (t t): ng lc vt n O m vi vn tc bng A th ngoi lc thi tc
dng. Lc ny VTCB s l O c nn vt c li A v bin mi l
( A )
2
A ' =A 2
+ =A 2
2
T T
*Nu thi gian tc dng t= nT + + th qu trnh dao ng c chia lm hai
4 12
giai on:
F
k
O m.
Giai on 2 (t t): ng lc vt c li i vi O m l A/2 vi vn tc bng
A 3 /2 th ngoi lc thi tc dng. Lc ny VTCB s l O c nn vt c li A + A/2
2
A 3
2
A 2
v bin mi l: A ' = A + + = A 3
2 2
F
t 0 A =k

= T
t ( 2n + 1) A= 2
F
2 k
m
Quy trnh gii nhanh: T= 2 t= nT A= 0
k T F
t ( 2n + 1) A=
= 2
4 k
T T F
t= nT + + A= 3
4 12 k
T T T T
Tng t, cho cc trng hp: t= nT + + ; t= nT + + ,
4 8 4 6

q > 0 F E
Ch : Lc tnh in F = qE
q < 0 F E
425
Tnh hung 15: Khi gp bi ton kch thch dao ng bng cch cho mt u ca l xo
chuyn ng u th lm th no?
Gii php:
V d minh ha: Mt qu nng c khi lng m, nm trn mt phng nm ngang,
c gn vi l xo nh c cng k l xo theo phng thng ng. u t do ca l
xo bt u c nng ln thng ng vi vn tc v khng i. Xc nh bin dng
cc i ca lo xo.
m m mg mg m
A. v . B. 2v . C. . D. +v .
k k k k k
Hng dn
Lc u l xo c dn dn v khi vt m bt u ri sn th l xo dn
mg
l0 = , lc ny, c th xem nh vt v tr cn bng c truyn vn
k
k
tc v (hng ln) v sau vt m dao ng iu ha vi tn s gc .
m
v m
=
Do , bin l A = v v dn cc i ca l xo l:
k
mg m
l0 + A= +v Chn D.
k k
1.3. Con lc n
+ Con lc n gm mt vt nng treo vo si
dy khng dn, vt nng kch thc khng
ng k so vi chiu di si dy, si dy khi
lng khng ng k so vi khi lng ca
vt nng.
+ Khi dao ng nh (sin (rad)), con lc
n dao ng iu ha vi phng trnh:
s = Acos(t + ) hoc = max cos(t + );
s A
vi = ; max =
l l
l 1 g g
+ Chu k, tn s, tn s gc: T = 2 ; f= ;= .
g 2 l l
mg
+ Lc ko v khi bin gc nh: F = - s
l
426
4 2 l
+ Xc nh gia tc ri t do nh con lc n : g = .
T2
+ Chu k dao ng ca con lc n ph thuc cao, v a l v nhit mi
trng.
1 2
+ ng nng : W = mv .
2
1
+ Th nng: W t = mgl(1 - cos) mgl2 ( 100 0,17 rad, (rad)).
2
1
+ C nng: W = W t + W = mgl(1 - cos max ) = mgl2 max .
2
C nng ca con lc n c bo ton nu b qua ma st.
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n cng thc tnh , f, T th lm th no?
Gii php:
l t1 l l
=T1 2= = T1 2= 1 ; T2 2 2
T= T2 +T2
2
g n1 g g +
; 2 12 22
=T 2=
l + l t2
= T 2=
l1 + l2
; T 2
l1 l2 T=
T1 T2
2
g n2
+
g g
Ch :
1) Cng thc c lp vi thi gian ca con lc n c th suy ra t cng thc i vi
A = l max
v2
con lc n: A =
x + 2
2 2
x=l .
s=

g
2 =
l
2) Cng thc c lp vi thi gian:
2 2 x s
v2 x v = = = q
A A max
A=
2
x2 + =
1 + v= A 1 q 2 .
2
A A
3) Vi con lc n lc ko v cng c tnh
x= s= l
Fkv = m 2 x g .
2 =
l
4) Nu con lc n gm mt dy kim loi nh, dao
ng iu ho trong mt t trng u m cm ng
t c hng vung gc vi mt phng dao ng ca
con lc th trong dy dn xut hin mt sut in
427
ng cm ng:
d 2
B l
d BdS 2 Bl 2 d
e=
=
=
=

dt dt dt 2 dt
Bl 2 max
sin (t + )
= max cos (t + )

= e
2
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n nng lng dao ng ca con lc n
th lm th no?
Gii php:
+ Khi khng c ma st c nng bo ton, bng tng th nng v ng nng, bng th
nng cc i, bng ng nng cc i:
= = mgl (1 cos )
Wt mgh

2
mv 2 mvmax
W = mgl (1 cos ) + = mgl (1 cos max ) = mv 2
2 2 d
W =
2

2 2 2
+ Khi con lc n dao ng b th (1 cos
= )
2 sin 2 = nn c
2 2 2
nng dao ng:
mgl 2
Wt = 2

2
mgl 2 mv 2 mvmax mgl 2 m 2 A2 mgA2 mv 2
W= + = = max = = d
W =
2 2 2 2 2 2l 2
A
max = l

Ch :
428
mv 2 mv 2
d
W = Cho v Wd =
2 2
W= W W
mgl 2 t
1) Wt =
d

2 mgl 2

W =
Cho t

m 2 A2 mgl 2 2
mvmax 2
d
W +W= =W = = d W Wt
W=
t max
2 2 2
n n
Wt = W = . max
n + 1 n +1
=
Wt nW
W = 1 W v = 1 .v
d n + 1 n +1
max
2) Nh li khong thi gian trong dao ng iu ha
Tnh hung 3: Nu gp bi ton con lc n ang dao ng iu ha ng lc i qua

v tr cn bng lm thay i chiu di sao cho c nng khng i th lm th no?
Gii php:
m 2 A '2 mgA2 mgl 2 l
= W = = max 'max = max
2 2l 2 l '
W' W
W ' m=
2 2 2
max A ' = A
' A' mgA ' mgl ' '2 l'
= =
2 2l ' 2 l
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n vn tc ca vt, lc cng si dy, gia tc
th lm th no?
Gii php:
+ T cng thc tnh c nng:
2
mv 2 mvmax
W = mgl (1 cos ) + = mgl (1 cos max ) = suy ra:
2 2
429
v =2 gl ( cos cos max ) v = 2 gl ( cos cos max )

2
2
vmax = 2 gl (1 cos max ) vmax = 2 gl (1 cos max )
Nu max nh th

(
1 2
( cos cos max ) 2 max
2
)

(1 cos ) 1 2
max
2
max
= v
nn
2
(
gl max
2
2 )
=
vmax
2
max
gl= 2
A
+ Lc ng vai tr lc hng tm:
mv 2
R mg cos = Fht =
l
m
2 gl ( cos cos max )
l
R mg ( 3cos 2 cos max )
=
Ch :
1) Ti v tr bin ( = max ) lc cng si dy c ln cc tiu (R min = mgcos max ).
Ti v tr cn bng ( = 0) lc cng si dy c ln cc i (R max = mg(3 -
2cos max )).
2) Nu si dy ch chu c lc ko ti a F 0 th iu kin si dy khng t l
R max F 0 .
3) Nu con lc n ng yn v tr cn bng th lc cng si dy cng ln v
ngc hng vi trng lc. Ngha l chng cn bng nhau.
4) Nu con lc dao ng i qua v tr cn bng th ti thi im ny lc cng ngc
hng vi trng lc nhng c ln ln hn trng lc:
mg ( 3 2cos max ) > mg .
Rmax =

Hai lc ny khng cn bng v hp lc ca chng hng theo Rmax .

hng theo R max
=
Fhl R max + mg
Fht = Rmax mg = mg ( 2 2cos max )
5) cc v tr khng phi l v tr cn bng th trng lc v lc cng si dy khng
ngc hng nhau nn khng cn bng nhau. Tc l nu con lc n ang dao ng

th khng c v tr no lc cng si dy cn bng vi trng lc Fhl =R + mg 0 .
Tuy nhin, s tn ti hai v tr R = mg hay
430
1 + 2cos max
mg ( 3cos 2cos max ) =mg cos = .
3
Tnh hung 5: Khi gp bi ton con lc n ang dao ng, ng lc qua v tr cn
bng si dy b vng inh, tnh lc cng si dy trc v sau khi vng inh th
lm th no?
Gii php:
Nu khi qua v tr cn bng si dy vng inh
th ln lc cng si dy trc v sau khi vng ln
= R mg ( 3 2cos max )
lt l: .
= R ' mg ( 3 2cos 'max )
tm bin gc sau khi vng inh ta p dng
nh lut bo ton c nng:
mgl (1 cos max ) =
W= mgl ' (1 cos 'max )
l
cos 'max =
1 (1 cos max )
l'
Tnh hung 6: Khi gp bi ton lin quan n gia tc ca con lc n th lm th no?
Gii php:
Dao ng ca con lc l xo l chuyn ng tnh tin nn n ch c gia tc tip
tuyn. Dao ng ca con lc n va c gia tc tip tuyn va c gia tc php tuyn
(gia tc hng tm) nn gia tc ton phn l tng hp ca hai gia tc ni trn:
Pt
a= = g sin
2
tt
m
a = att + aht a = att + aht
2
2
a= v= 2 g ( cos cos )
ht l
max

Nu max nh th
( 1 2
)
( cos cos max ) max
2 att = g
nn
sin
2
= ( 2
)
aht g max
2
431
Tnh hung 7: Khi gp bi ton lin quan n va chm con lc n th lm th no?
Gii php:

Vt m chuyn ng vn tc v0 n va chm vi vt

M. Gi v , V l vn tc ca m v M ngay sau va
chm.
mv0
+ Nu va chm mm: v = V nn: mv0 = ( m + M )V V =
(m + M )
2m
V= v0
mv= 0 mv + MV m+M
+ Nu va chm n hi:
=
0,5 mv02 0,5mv 2 + 0,5MV 2 v = m M v
m+M
0
1) VT VA CHM VI CON LC TI V TR CN BNG

Nu con lc n ang ng yn ti v tr

cn bng th vt m chuyn ng vi vn tc v0
n va chm vo n.
+ Nu va chm mm th tc ca con lc ngay
sau va chm (ti VTCB) l
mv0
V=
(m + M )
+ Nu va chm n hi th tc ca con lc ngay sau va chm (ti VTCB) l
2mv0
V=
(m + M )
V cng chnh l tc cc i ca con lc sau va chm nn V = v max vi v max
A = l max
=v 2=ghmax 2 gl (1 cos max )
tnh bng max
vi g 2
vmax = A (Dao ng b) = 2=
= f
l T
( m + M )V 2
VC mm : W' = Wd max =
2
+ C nng ca con lc sau va chm:
MV 2
VC n hi : W' = Wd max =
2
2) CON LC VA CHM VI VT TI V TR CN BNG
432
Con lc n ang dao ng ng lc n i qua VTCB (c tc cc i v 0 =
v max ) th n va chm vi vt M ang ng yn. Trong :
vmax
= 2=ghmax 2 gl (1 cos max )

vmax = A (Dao ng b)
mvmax
+ Nu va chm mm th V =
(m + M )
chnh l tc cc i ca con lc sau va
chm :
mvmax =v ' =
2 gh 'max 2 gl (1 cos 'max )
=V = v 'max max
(m + M ) v 'max = A ' (Dao ng b)
mM
+ Nu va chm n hi th v = vmax chnh l tc cc i ca con lc sau va
m+M
mM =v ' =
2 gh 'max 2 gl (1 cos 'max )
=
chm: v = vmax v 'max max
m+M v 'max = A ' (Dao ng b)
( m + M )V 2
VC mm : W' = W =
d max
2
+ C nng sau va chm:
mv 2
VC n hi : W' = W d max =
2
Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n thay i chu k ca con lc n th lm
th no?
Gii php
1. CHU K THAY I LN
l'
2 GM
T' gh l' g l' 2
R= l' h
=
+ Con lc a ln cao: = =
. . .1 +
T l l gh l GM l R
2
( R + h)
2
g
+ Con lc a xung su:
l'
2 GM
T' gz l' g l' R=2 l' R
= = = . . .
T l l gz l GM ( R z ) l Rz
2
g R3
433
+ Con lc a ln Thin Th:

l'
2 GM
T' g' l' g l' R2 l' M R'
= = = . .= . .
T l l g' l GM ' l M' R
2
g R' 2
l'
2
T' g' l' g
= =
+ Con lc n di chuyn trn Tri t: .
T l l g'
2
g
2. CHU K THAY I NH
Cng thc gn ng: (1 + u ) 1 + u vi u << 1 .

1
l + l l 2 1 l
= 1 + 1 +
l l 2 l
1

g g 2 1 g
= 1 + 1
g + g g 2 g
1 + t '0 1 1
1 1
1 + t 0
= (1 + t ' )
0 2
(1 + t )
0 2
1 + t '0 1 t 0 1 + ( t '0 t 0 )
2 2
1
2
1

R z 2 1 z
= 1 1 +
Rz R 2R
+ Chu k thay i do thay i l v g:
434
T ' 2 l '/ g ' l' g l + l g 1 l 1 g

= = =. . 1+
T 2 l / g l g' l g + g 2 l 2 g
+ Chu k thay i do ch nhit thay i:
1 + t '0
1 + ( t '0 t 0 )
T' l' g 1
= =.
T l g' 1+ t 0
2
+ Chu k thay i do c nhit v v tr a l thay i:
1 + t '0 1 g
1 + ( t '0 t 0 )
T' l' g g 1
= =. .
T l g' 1+ t 0
g + g 2 2 g
+ Chu k thay i do a ln cao h v nhit cng thay i:
1 + t '0 GM / R 2
1 + ( t '0 t 0 ) +
T' l' g 1 h
= =. .
1 + t GM / ( R + h )
0 2
T l g' 2 R
+ Chu k thay i do lc Acsimet.
Qu nng c th tch V khi t chm trong cht lng hoc cht kh c khi
lng ring d lun lun chu tc dng ca lc y Acsimet

FA = dVg (gi tr nh !!). Lc gy ra cho vt gia tc a , c

hng ngc vi hng ca g v c ln
dVg dVg dg
=a = = (Vi D l khi lng ring ca cht lm qu
m DV D
nng).
Lc ny vai tr ca gia tc trng trng tc dng ln vt

c thay bng gia tc trng trng hiu dng g ' c hng cng
dg
hng vi g v c ln g ' = g a = g .
D
1

T' l' g d 2 1d
= . = 1 1+
T l g' D 2D
F
+ Nu ngoi lc F gy ra mt gia tc nh a = th cng c coi l mt nguyn
m
nhn dn n s thay i nh ca chu k, v gi chung l s thay i chu k nh theo
T 1 a
gia tc v c: = . (ly du - khi ngoi lc cng hng vi trng lc v
T 2 g
ngc li th du +).
TNG HP TT C CC NGUYN NHN:
T' 1 l 1 g 1 h d l = l ' l
=1 + (
+ t '0 t 0 + + )
T 2 l 2 g 2 R 2. D g = g ' g
3. NG H QU LC
435
Gi T, T ln lt l chu k ca ng h ng v chu k ca ng h sai. Gi s hai
ng h bt u hot ng cng mt lc v n mt thi im s ch ca chng ln
lt l t v t. Theo nguyn tc cu to ca ng h qu lc th: tT = tT.
T' l' g
=
+ Khi ng h chy sai ch t (s) th ng h chy ng ch: t t=
'. t '. .
T l g'
T l g'
+ Khi ng h chy ng ch t (s) th ng h chy sai ch:=
t ' t.= t. .
T' l' g
Ch :
1) Khi ng h chy ng ch tng h ng = t th ng h chy sai ch thi
tT
gian: tng h sai = . chnh lch:
T'
T T > 0 : ng h sai chy chm.
t = tng h ng tng h sai = t t = t 1
T' T ' < 0 : ng h sai chy nhanh.
2) Khi ng h chy sai ch tng h sai = t ' th ng h chy ng ch thi gian:
T'
tng h ng = t '. . chnh lch:
T
T' T '
=t tng h ng tng h =
sai
=
t ' t ' 1
t'
T T
> 0 : ng h sai chy chm.

< 0 : ng h sai chy nhanh.
3) Khi ng ang chy sai mun cho n chy ng th phi thay i chiu di sao cho:
l
T' 1 l 1 g 1 h l > 0 tng
=1 + + t + +
0
=1
T 2 l 2 g 2 R 2D l < 0 gim
l
4) Nu c sau mi ngy m ng h chy nhanh b (s) th cn phi tng chiu di sao
1 l b( s ) l
cho: + = 0 = ??
2 l 24.3600( s ) l
5) Nu c sau mi ngy m ng h chy chm b (s) th cn phi gim chiu di sao
1 l b( s ) l
cho: + =0 =??
2 l 24.3600( s ) l
Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n dao ng con lc n c thm trng
lc th lm th no?
Gii php:
436

+ Khi cha c F dao ng ca con lc n b chi phi bi trng lc P :

- Ti VTCB, phng ca dy treo song song vi phng P (hay g ).
l
- Chu k dao ng: T = 2 .
g

+ Khi c thm F dao ng ca con lc n b chi phi bi trng lc hiu dng (cn

gi l trng lc biu kin): P=' P + F . P ' c vai tr nh P . Gia tc trng trng

P' F
hiu dng (biu kin): g =' = g + . Lc ny:
m m

- Ti VTCB, phng ca dy treo song song vi phng P ' (hay g ' ).
l
- Chu k dao ng: T ' = 2 .
g'

V P (hay g ) c hng thng ng t trn xung nn thc hin cc php cng

F
cc vc t P=' P + F hay g =' g + ta phn bit cc trng hp: F hng thng
m

ng, hng ngang v hng xin. Cn lu P ' (hay g ' ) c phng trng vi si
dy v c chiu sao cho n lun c xu hng ko cng si dy!

+ Khi F hng thng ng
xung F
g=' g +
F
F hng thng ng m
g =' g + F
m
ln v g > F
m
=
g' g
m

+ Khi F hng ngang

F F hng ngang
g =' g +
m
F
tan = P
2
g ' = g 2 + F = g

m cos

+ Khi F hng xin

F F hng xin
g =' g +
m
437
2
g ' = g 2 + 2 g cos
F F
m m
P' F F
sin = sin sin = mg ' sin

Ta xt cc loi lc F ph bin:

* Lc in trng: F = qE , ln F = |q|E (Nu q > 0 F E ; cn nu q < 0

F E )

* Lc y csimt: FA lun thng ng hng ln v c ln F A = gV. Trong :
l khi lng ring ca cht lng hay cht kh, g l gia tc ri t do v V l th tch
ca phn vt chm trong cht lng hay cht kh .

* Lc qun tnh: F = ma , ln F = ma ( F a )
Ta xt chi tit cc trng hp ni trn:

1. Khi F c phng thng ng

Khi F hng thng ng xung th P ' cng c hng thng ng xung v ln

P = P + F nn g = g + F/m. Khi F hng thng ng ln m F P th P ' c hng thng ng ln v ln P = F P nn g = F/m - g.
Ch :

1) Khi con lc n ang dao ng m lc F c hng thng ng bt u tc dng
th c nng thay i hay khng cn ph thuc vo li lc tc dng:
+ Nu lc tc ng con lc qua VTCB ( = 0) th khng lm thay i tc cc i
(v max = v max ) nn khng lm thay i ng nng cc i, tc l khng lm thay i c
nng dao ng.
+ Nu lc tc ng con lc qua VT bin ( = max ) th khng lm thay i bin
gc ( max = max ) nn t s c nng bng t s th nng cc i v bng t s gia tc.
+ Nu lc tc ng con lc qua li gc = max /n th bin thin th nng lc
ny ng bng bin thin c nng.
W'
* = 0
W
=1 v 'max = vmax

* = max
W ' g'
= 'max = max
W g
F
g =' g
m max m ( g ' g ) l 2 m ( g ' g ) l 2 1 g'
*
= =Wt
= = 1W
n 2 2n 2 max
n2 g

mg ' l 2 mgl 2 m ( g ' g ) l 2
W =' W + Wt 2 'max= 2 max + 2n 2
max max= ?
2) Trong cng thc tnh vn tc:
438
=v 2 gl ( cos cos max )

2 max <<1
= v 2 gl ( max
2
2 )

=vmax 2 gl (1 cos max )
max <<1
= vmax gl max
lc ny ta thay g bng g:
= v 2 g ' l ( cos cos max )
2 max <<1
= v 2 g ' l ( max
2
2 )

= vmax 2 g ' l (1 cos max )
max <<1
= vmax g ' l max

3) Khi con lc treo trn vt chuyn ng bin i u vi gia tc a (Chuyn ng

nhanh dn u a v v chuyn ng chm dn u a v ) theo phng thng

ng th n chu thm lc qun tnh: F = ma , ln F = ma ( F a ) nn gia tc

F
trng trng hiu dng: g ' =g + =g a
m
l
a hng xung g' =g a T ' =2
g a
Xt a < g
a hng l n g' =g + a T ' =2 l
g+a

4) Khi con lc n ang dao ng m thang my bt u chuyn ng bin i u
theo phng thng ng ( g =' g a ) th c nng thay i hay khng cn ph thuc
vo li lc tc dng:
+ Nu lc tc ng con lc qua VTCB ( = 0) th khng lm thay i tc cc i
(v max = v max ) nn khng lm thay i ng nng cc i, tc l khng lm thay i c
nng dao ng.
+ Nu lc tc ng con lc qua VT bin ( = max ) th khng lm thay i bin
gc ( max = max ) nn t s c nng bng t s th nng cc i v bng t s gia tc.
+ Nu lc tc ng con lc qua li gc = max /n th bin thin th nng lc
ny ng bng bin thin c nng.
W'
* = 0
W
=
1 v 'max = vmax

* = max
W ' g'
= 'max = max
W g

m ( g ' g ) l 2 m ( g ' g ) l 2
= max 1 g'
* =
Wt
= = 1W
n 2 2n 2 max
n2 g

mg ' l 2 mgl 2 m ( g ' g ) l 2
W =' W + Wt 2 'max= 2 max + 2n 2
max max= ?

2. Khi F c phng ngang
439
F
tan =
P
F F hng ngang
P
g =' g + P =' = P2 + F 2
m cos
P' g F2
g ' = = = g2 + 2
m cos m
Ch :
1) i vi trng hp t in phng, cng in
trng hng t bn dng sang bn m v c
U
ln: E = , vi U l hiu in th gia hai bn t
d
v d l khong cch gia hai bn t.
2) tnh vn tc ca vt, trc tin xc nh g, xc nh v

tr cn bng, ri t xc nh , max v p dng cc cng
thc:
=v 2 2 g ' l ( cos cos max )

max <<1
= v 2 g ' l ( max
2
2 )

=vmax 2 g ' l (1 cos max )
max <<1
= vmax g ' l max

3) Khi con lc treo trn vt chuyn ng bin i u vi gia tc a (Chuyn ng

nhanh dn u a v v chuyn

ng chm dn u a v ) theo
phng nm ngang th n chu

thm lc qun tnh: F = ma ,

ln F = ma ( F a ) nn gia tc
trng trng hiu dng:

F
g ' =g + =g a . Khi VTCB,
m
phng dy treo hp vi phng
thng ng mt gc v ln gia tc trng trng hiu dng g > g.
a
tan = g

g' = g 2 + a2 = g
>g
cos
440

3. Khi F c phng xin

F F hng xin
g =' g +
m
2
g ' = g 2 + 2 g cos
F F
m m
P' F F
sin = sin sin = mg ' sin
Ch :
1) Nu vt trt khng ma st trn mt phng nghing th chuyn ng ca n l
chuyn ng nhanh dn u vi gia tc =
a g=
1 g sin .
Khi con lc n treo trn vt ny th ti v tr cn bng phng ca si dy

vung gc vi mt phng nghing v c ln g=' g=
2 g cos .
2) Khi con lc n treo trn vt chuyn ng nhanh dn u xung dc th gia tc
trng trng hiu dng g '= g 2 + a 2 2 ga cos v khi v tr cn bng si dy
a g'
hp vi phng thng ng mt gc sao cho: =
sin sin
441
Tnh hung 10: Khi gp bi ton h con lc thay i th lm th no?
Gii php:
*Con lc vng inh
l l
= 1 ; T2 2 2
T1 2=
g g
mgA12 mgA22 mgl2 2 mgl1 2
W1
W2 = = 2 = 1
2l1 2l2 2 2
T1 + T2
T=
2
*Con lc n va chm n hi vi con lc l xo (m 1 = m 2 )
mgl 2 kA2
max =
2 2
l
T1 = 2
g

m
T2 = 2 k

T +T
T= 1 2
2
k2 A22 k1 A12
=
2 2

T = T1 + T2
2
*Con lc n va chm vi mt phng
l
T1 = 2
g
T1
T= + 2tOC
2
T 1
T= 1 + 2 arc sin
2 max
Tnh hung 11: Khi gp bi ton lin quan n chuyn ng ca vt sau khi dy t
th lm th no?
Gii php:
1) t khi vt i qua v tr cn bng
=
Tc qu cu khi dy t: v0 2 gl (1 cos max )
442
x = v0t
Phng trnh chuyn ng:
y = 0,5 gt
2
2h
yC = h 0,5 gt =h tC =
2
Khi chm t: g
x = v t
C 0 C
v y gt
v=x x=' ( v0t )=' v0 =
tan =
Cc thnh phn vn tc: vx v0
v=
y y=' ( )
0,5 gt 2 =' gt
= vx2 + v 2y
v
2) t khi vt i ln qua v tr c li gc
=
Tc qu cu khi dy t: v0 2 gl ( cos cos max )
Sau khi dy t vt chuyn ng ging nh vt nm xin, phn tch vec t vn tc ban
v0 x = v0 cos30
0

u: v0 = v0 x + v0 y
v0 y = v0 sin 30 v y = v0 y gt
0
Thnh phn v 0x c bo ton. Khi ln n v tr nh th v y = 0.

C nng ti v tr bt k bng c nng ti v tr cao nht bng c nng lc u:
2
mv02x mv y mv 2
W = mgh + + W0 = mgl (1 cos max )
= mghd + 0 x =
2 2 2
443
1.4. Dao ng tt dn. Dao ng duy tr. Dao ng cng bc. Cng hng
1. Dao ng tt dn
Khi khng c ma st, con lc dao ng iu ha vi tn s ring. Tn s ring
ca con lc ch ph thuc vo cc c tnh ca con lc.
Dao ng c bin gim dn theo thi gian gi l dao ng tt dn. Nguyn
nhn lm tt dn dao ng l do lc ma st v lc cn ca mi trng lm tiu hao c
nng ca con lc, chuyn ha dn dn c nng thnh nhit nng. V th bin ca con
lc gim dn v cui cng con lc dng li.
ng dng: Cc thit b ng ca t ng hay gim xc t, xe my, l
nhng ng dng ca dao ng tt dn.
2. Dao ng duy tr
Nu ta cung cp thm nng lng cho vt dao ng c ma st b li s tiu
hao v ma st m khng lm thay i chu k ring ca n th dao ng ko di mi v
gi l dao ng duy tr.
3. Dao ng cng bc
Dao ng chu tc dng ca mt ngoi lc cng bc tun hon gi l dao ng
cng bc.
Dao ng cng bc c bin khng i v c tn s bng tn s lc cng
bc.
Bin ca dao ng cng bc ph thuc vo bin ca lc cng bc, vo
lc cn trong h v vo s chnh lch gia tn s cng bc f v tn s ring f o ca h.
444
Bin ca lc cng bc cng ln, lc cn cng nh v s chnh lch gia f v f o
cng t th bin ca dao ng cng bc cng ln.
* Cng hng
Hin tng bin ca dao ng cng bc tng dn ln n gi tr cc i khi
tn s f ca lc cng bc tin n bng tn s ring f o ca h dao ng gi l hin
tng cng hng.
iu kin f = f 0 gi l iu kin cng hng.
ng cong biu din s ph thuc ca bin vo tn s cng bc gi l
th cng hng. N cng nhn khi lc cn ca mi trng cng nh.
Tm quan trng ca hin tng cng hng:
Nhng h dao ng nh ta nh, cu, b my, khung xe, ... u c tn s ring.
Phi cn thn khng cho cc h y chu tc dng ca cc lc cng bc mnh, c
tn s bng tn s ring trnh s cng hng, gy dao ng mnh lm gy, .
Hp n ca n ghi ta, vilon, ... l nhng hp cng hng vi nhiu tn s
khc nhau ca dy n lm cho ting n nghe to, r.
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n hin tng cng hng th lm th no?
Gii php:
Hin tng cng hng xy ra khi chu k dao ng cng bc bng chu k dao
S 2
T=
cb =
cb
v
ng ring: Tcb = T0
T= 1 2 m l
= = 2 = 2
0 f 0 0 k g

1
1( km / h ) = (m / s)
i n v: 3,6
1( m / s ) = 3,6 ( km / h )

Ch :
1) cng tng ng ca h l xo ghp song song v ghp ni tip ln lt l:
k = k1 + k2 + ...
1 1 1
k = k + k + ...
1 2
2) so snh bin dao ng cng bc:

+ Xc nh v tr cng hng:
2 k g
=0 2 =
f0 = =
T0 m l
+ V ng cong biu din s ph thuc bin dao ng cng bc vo tn s dao
ng cng bc.
445
+ So snh bin v lu : cng gn v tr cng hng bin cng ln, cng xa v tr
cng hng bin cng b.
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n tm tng qung ng dao ng c
(gn ng) trong dao ng tt dn th lm th no?
Gii php:
Lc u c nng dao ng l W
kA2 kx02 mv02
(=
W = + ), do ma st
2 2 2
nn c nng gim dn v cui cng n dng li li x C rt gn v tr cn bng
kxC2
=
(WC 0 ).
2
Gi S l tng qung ng i c k t lc bt u dao ng cho n khi dng
hn, theo nh lut bo ton v chuyn ha nng lng th gim c nng (W W C )
ng bng cng ca lc ma st (A ms = F ms S).
W
W WC = Fms S S =
F
0 ms
(F ms = mg (nu dao ng phng ngang), F ms = mgcos (nu dao ng

phng xin gc ) vi l h s ma st).
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n phn trm c nng b mt v phn trm
bin b gim th lm th no?
Gii php:
+ Phn trm c nng ca con lc b mt i trong mt dao ng ton phn:
kA2 kA '2
2 A A
( A + A ')( A A ') 2 A.A 2. A
W W W '
= = 2 2 2 = =
W W kA A2 A2 A
2
A
(vi l phn trm bin b gim sau mt dao ng ton phn).
A
A An
+ Phn trm bin b gim sau n chu k: hna = .
A
An
+ Phn trm bin cn li sau n chu k: = 1 hna .
A
2
Wn An
+ Phn trm c nng cn li sau n chu k: h= =
W A
nw .
W Wn
+ Phn trm c nng b mt (chuyn thnh nhit) sau n chu k: = 1 hnw .
W
446
+ Phn c nng cn li sau n chu k: Wn = hnw W v phn b mt tng ng:

Wn =(1 hnw ) W .
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n gim bin sau mt chu k, tng s
dao ng c v tng thi gian dao ng c trong dao ng tt dn th lm th
no?
Gii php
+ Ta ch xt dao ng tt dn chm nn gim bin sau mt chu k rt nh:
A = A A A + A 2A.
+ gim c nng sau mt chu k bng cng ca lc ma st thc hin trong chu k :
kA2 kA '2 k 4F
= Fms .4 A ( A + A ') . ( A= A ') Fms .4 A A ms A
2 2 2 k
4F
+ gim bin sau mi chu k: A = ms .
k
A 2 Fms
+ gim bin sau na chu k: = .
2 k
+ Bin dao ng cn li sau n chu k: A n = A - nA
A
+ Tng s dao ng thc hin c: N = .
A
+ Thi gian dao ng: t =N .T .
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n tc trung bnh trong qu trnh dao
ng tt dn th lm th no?
Gii php:
Tng qung ng v tng thi gian t lc bt u dao ng cho n khi dng
W kA2
=
S =
Fms 2.Fms
hn ln lt l:
= A kA 2
t NT= .T= .
A 4 Fms
S A
Tc trung bnh trong c qu trnh dao ng tt dn l: v= = .
td
t
S A
Tc trung bnh trong c qu trnh dao ng iu ha l: vdh= = 2 !
T
Tnh hung 6: Khi gp bi ton tm vn tc dao ng cc i trong dao ng tt dn
th lm th no?
Gii php:
Bi ton tng qut: Cho c h nh hnh v, lc u gi vt P ri th nh th vt dao
ng tt dn. Tm v tr vt t tc cc i v gi tr vn tc cc i.
Cch 1:
447
Ngay sau khi bt u dao ng lc ko v c ln cc i (F max = kA) ln

hn lc ma st trt (F ms = mg) nn hp lc ( F=hl Fkv Fms ) hng v O lm cho
vt chuyn ng nhanh dn v O. Trong qu trnh ny, ln lc ko v gim dn
trong khi ln lc ma st trt khng thay i nn ln hp lc gim dn. n v
tr I, lc ko v cn bng vi lc ma st trt nn v vt t tc cc i ti im
ny.
Fms mg
kxI = Fms xI = =
Ta c: k k
Qung ng i c : AI = A - xI

tm tc cc i ti I, ta p dng nh lut bo ton v chuyn ha nng
lng. gim c nng ng bng cng ca lc ma st:
kA2 kxI2 mvI2
= kxI ( A xI ) ( A2 2 AxI + xI2 )= vI2
k
WP WQ= Fms AI
2 2 2 m
k
=
vI ( A x=
I ) AI
m
Mo nh nhanh, khi vt bt u xut pht t P th c th xem I l tm dao ng
tc thi v bin l A I nn tc cc i: vI = AI . Tng t, khi vt xut pht t
Q th I l tm dao ng tc thi. tnh x I ta nh: ln lc ko v = ln lc
ma st trt.
Cch 2:
Khi khng c ma st, vt dao ng iu ha xung quanh v tr cn bng O. Khi c
thm lc ma st th c th xem lc ma st lm thay i v tr cn bng.
448
Xt qu trnh chuyn ng t A sang A, lc ma st c hng ngc li nn n lm
Fms mg
dch v tr cn bng n I sao cho: =
xI = , bin A I = A x I nn tc
k k
cc i ti I l vI = AI . Sau n chuyn ng chm dn v dng li im A 1 i
xng vi A qua I. Do , li cc i so vi O l A 1 = A I x I = A 2x I .
Qu trnh chuyn ng t A 1 sang A th v tr cn bng dch n I, bin A I =
A 1 x I v tc cc i ti I l vI ' = AI ' . Sau n chuyn ng chm dn v
dng li im A 2 i xng vi A 1 qua I. Do , li cc i so vi O l A 2 = A I
x I = A 1 2x I = A 2.2x I . Kho st qu trnh tip theo hon ton tng t.
Nh vy, c sau mi na chu k (sau mi ln qua O) bin so vi O gim i mt
A1= A A1/ 2

A = A 2.A1/ 2
2 Fms 2 mg 2
lng A1/ 2 = 2 xI = = A = A 3.A1/ 2
k k 3
...

An = A n.A1/ 2
Ch : Ta c th chng minh khi c lc ma st th tm dao ng b dch chuyn
Fms
theo hng ca lc ma st mt on nh sau:
k

F + Fms k F y= x kms
F
a= x ''= x ms k y ''= y y= AI cos ( t + )

2
m m k 2 = m
Tnh hung 7: Khi gp bi ton tm li cc i so vi O sau ln th n i qua O (ln
th n l xo khng bin dng) th lm th no?
Gii php:
kA12 kA2
Gi A 1 l li cc i sau khi qua O ln 1: = FC ( A + A1 )
2 2
2F 2F
( A + A1 )( A A1 ) C ( A + A1 ) =0 ( A A1 ) C =0 A1 =A 2 xI
k k
449
2 FC
gim bin sau mi ln qua O (sau mi na chu k): A1/ 2 = = 2 xI
k
Li cc i so vi O sau khi qua O ln th n: An = A nA1/ 2
Tnh hung 8: Khi gp bi ton tm qung ng i c sau khong thi gian nT/2
th lm th no?
Gii php:
Nu lc u vt P th qung ng i c sau thi gian:
T
t = l : S= A + A1
2
T
t= 2. l : S =A + 2 A1 + A2
2
T
t= 3. l : S =A + 2 A1 + 2 A2 + A3
2
...
T
t= n. l : S =A + 2 A1 + 2 A2 + ...2 An 1 + An
2
Tnh hung 9: Khi gp bi ton tm qung ng i c khi gia tc i chiu ln th
n th lm th no?
Gii php:
Lc u vt P n I gia tc i chiu ln th 1, sau n Q ri quay li I gia
tc i chiu ln th 2
Do , qung ng i c sau khi gia tc i chiu ln th 1, th 2, th
3,th n ln lt l:
S1= A xI
S 2 =A + 2 A1 xI
S3 =A + 2 A1 + 2 A2 xI
...
S n =A + 2 A1 + 2 A2 + ...2 An 1 xI
Tnh hung 10: Khi gp bi ton tm tng s ln i qua O (v tr l xo khng bin
dng) v tm ta khi vt dng li th lm th no?
Gii php:
Gi n 0 , n, t v x c ln lt l tng s ln i qua O, tng s na chu k thc hin
c, tng thi gian t lc bt u dao ng cho n khi dng hn v khong cch t
v tr dng li n O. Gi s lc u vt v tr bin dng +A (l xo dn cc i) m
c mi ln i qua VTCB bin gim mt lng A 1/2 nn mun xc nh n 0 , n v t
A
ta da vo t s = p,q .
A1/ 2
450
1) n 0 = p. V lc u l xo dn nn
nu n0 l s nguy n l l n cui qua O l xo nn

nu n0 l s nguy n chn l n cui qua O l xo dn
2) tm n ta xt cc trng hp c th xy ra:
*nu q 5 th ln cui i qua O vt trong on II v dng lun ti nn n = p.
T
t =n
2
xc = A nA1/ 2

*nu q > 5 th ln cui i qua O
vt ngoi on II v vt chuyn ng quay ngc li thm thi gian T/2 li ri mi
dng nn n = p + 1.
T
t =n
2
xc = A nA1/ 2

Ch :
1) Khi dng li nu l xo dn th lc n hi l lc ko, ngc li th lc n hi l lc
y v ln lc n hi khi vt dng li l F = k xc .
2) tm chnh xc tng qung c i c ta da vo nh l gim c nng
kA2 kxc2 A2 xc2
ng bng cng ca lc ma st: = FC S S= .
2 2 A1/ 2
Tnh hung 11: Khi gp bi ton tm tc ti O hoc ti mt im nht nh th lm
th no?
Gii php:
Gi s lc u vt P, tnh tc ti O th c th lm theo cc cch sau:
Cch 1: gim c nng ng bng cng ca lc ma st: W P - W O = A ms hay:
kA2 mv02 k 2 2 Fms
= Fms A = A A A2 A1/ 2 A
=
m
v0
2 2 k
Cch 2: Xem I l tm dao ng v bin A I = A x I nn tc ti O:

=v0 AI2 xI2 .
Tng t, ta s tm c tc ti cc im khc.
Bn lun: n y cc em t mnh rt ra quy trnh gii nhanh v cng thc gii
nhanh vi loi bi ton tm tc khi i qua O ln th n! Vi bi ton tm tc cc
451
im khc im O th nn gii theo cch 2 v ch rng, khi i t P n Q th I l tm
dao ng cn khi i t Q n P th I l tm dao ng.
Tnh hung 12: Khi gp bi ton lin quan n con lc l xo dao ng tt dn c
truyn vn tc t v tr l xo khng bin dng th lm th no?
Gii php:
Gi s lc u vt O ta truyn cho n mt vn tc n c ti a l im
P. gim c nng ng bng cng ca lc ma st: W O W P = A ms hay:
mv02 kA2 k 2 2 Fms
2

2
Fms A =
= v02
m A + =
k
(
A 2 A2 + A1/ 2 A )
v02
A2 + A1/ 2 A =0
2
Tnh hung 13: Khi gp bi ton trong dao ng tt dn ca con lc l xo, tm tc

cc i sau thi im t 0 th lm th no?
Gii php:
Gi s lc u vt v tr bin, mun tm tc hoc tc cc i sau thi
T T T
im t 0 th ta phn tch =
t0 n + t hoc =t0 n + + t . T tm bin so vi
2 2 4
tm dao ng ln cui i qua O v tc im cn tm.
Tnh hung 14: Trong dao ng tt dn ca con lc l xo tm thi gian i t im
ny n im kia th lm th no?
Gii php:
Ta phi xc nh c tm dao ng tc thi v bin so vi tm dao ng.
T T 1 IO
Chng hn, thi gian chuyn ng t P n O l: t = + t1 = + arcsin
4 4 IP
Bnh lun: Vi phng php ny ta c th tnh c cc khong thi gian
T 1 II '
khc, chng hn thi gian i t P n im I l: = t + arcsin .
4 IP
Tnh hung 15: Vi con lc l xo dao ng tt dn theo phng thng ng, tm v
tr vt t tc cc i, vn tc cc i v li cc i th lm th no?
Gii php:
452
Bi ton tng qut: Cho c h nh hnh v, lc u ko vt ra khi v tr O mt on
A ri th nh th vt dao ng tt dn. Tm v tr vt t tc cc i v gi tr vn tc
cc i.
Lp lun tng t nh trng hp vt dao ng theo phng ngang.
Nu vt i t P v Q th tm dao ng l I ngc li th tm dao ng l I sao cho:
FC
x=
I = OI='
OI .
k
tm tc cc i ta phi xc nh lc tm dao ng l I hay I
v bin so vi tm ri p dng: vmax = AI hoc vmax = AI ' .
2 FC
gim bin so vi O sau mi ln i qua O l A1/ 2 = 2 xI =
k
nn bin cn li sau ln 1, ln 2,, ln n ln lt l:
A1= A A1/ 2
A2 = A 2.A1/ 2
A3 = A 3.A1/ 2
...
An = A n.A1/ 2
Tnh hung 16: Khi gp bi ton lin quan n dao ng tt dn ca con lc n th
lm th no?
Gii php:
Ta ch xt dao ng tt dn chm v kho st gn ng (xem khi dng li vt
v tr cn bng).
W = 2
k m=
mg
S = F l
c
4F A = l max
A = c
k Vi con lc n ta thay m 2 A2 mgA2 mgl 2
=W = = max
A 2 2l 2
N =
A l
t =NT T = 2
g
Ch :
1) Bin dao ng cn li sau n chu k: A n = A - nA n = max - n.
m 2 A2 mgl 2
2) Nu c nng lc u=
l W = max v con lc ch thc hin c thi
2 2
t
gian t (hay c N = dao ng) th
T
453
W
* hao ht c nng trung bnh sau mi chu k l W =
N
W
*cng sut hao ph trung bnh l Php = (mun duy tr dao ng th cng sut cn
t
cung cp ng bng cng sut hao ph).
Ch : Nu sau n chu k bin gc gim t 1 xung 2 th cng sut hao ph trung
mgl 2 mgl 2
W1 W2
1 2
bnh=l Php = 2 2 .
t n.T
3)*Nng lng c ch cn cung cp sau thi gian t l Ac ch = Pcung cp t .
*Nu hiu sut ca qu trnh cung cp l H th nng lng ton phn cn cung cp l
Ac ch Pcung cp t
Aton phn = = .
H H
*Nu dng ngun in mt chiu c sut in ng E v in lng Q cung cp th
Pcung cp t
nng lng ton phn cn cung cp l Aton phn = EQ = EQ .
H
1.5. Tng hp dao ng
+ Nu mt vt tham gia ng thi hai dao ng iu ho cng phng, cng tn s vi
cc phng trnh: x 1 = A 1 cos(t + 1 ) v x 2 = A 2 cos(t + 2 ) th dao ng tng hp
s l: x = x 1 + x 2 = Acos(t + ) vi A v c xc nh bi:
A2 = A 1 2 + A 2 2 + 2 A 1 A 2 cos ( 2 - 1 )
A1 sin 1 + A2 sin 2
tan =
A1 cos 1 + A2 cos 2
Bin v pha ban u ca dao ng tng hp ph thuc vo bin v pha ban
u ca cc dao ng thnh phn.
+ Khi hai dao ng thnh phn cng pha ( 2 - 1 = 2k) th dao ng tng hp c bin
cc i: A = A 1 + A 2
+ Khi hai dao ng thnh phn ngc pha ( 2 - 1 ) = (2k + 1)) th dao ng tng hp
c bin cc tiu: A = |A 1 - A 2 |.
+ Trng hp tng qut: A 1 + A 2 A |A 1 - A 2 |.
Tnh hung 1: Khi gp bi ton cho bit cc phng trnh dao ng thnh phn, yu
cu tm dao ng tng hp th lm th no?
Gii php:
Tng hp hai hay nhiu dao ng iu ho cng phng, cng tn s l mt
dao ng iu ho cng phng, cng tn s.
Cch 1. Phng php p dng trc tip cng thc tnh A v tan
454
A= A12 + A22 + 2 A1 A2 cos ( 2 1 )

= x1 A1 cos (t + 1 )
= x A cos (t + ) A1 sin 1 + A2 sin 2
= x2 A2 cos (t + 2 ) tan =
A1 cos 1 + A2 cos 2

*Nu mt dng hm cos, mt dng hm sin th i: sin (t +=
) cos t +
2
*Nu hai dao ng cng pha 2 1 = k 2 Amax = A1 + A2
*Nu hai dao ng thnh phn ngc pha 2 1 = ( 2k + 1) Amin = A1 A2

*Nu hai dao ng thnh phn vung pha 2 1 = ( 2k + 1) A= A12 + A22
2
Cch 2. Phng php cng cc hm lng gic
x = x1 + x2 + ....
=x A1 cos (t + 1 ) + A2 cos (t + 2 ) + ....
=x cos t ( A1 cos 1 + A2 cos 2 + ....) sin t ( A1 sin 1 + A2 sin 2 )

A cos A sin
x A cos (t + )
=
Cch 3. Phng php cng s phc.
x = x1 + x2 + ....
x = A11 + A2 2 + ...
Ch : thc hin php tnh v s phc, bm: MODE 2 mn hnh xut hin
CMPLX
Mun biu din s phc dng A , bm SHIFT 2 3 =
Mun biu din s phc dng: a + bi, bm SHIFT 2 4 =
nhp k t bm: SHIFT ()
Khi nhp cc s liu th phi thng nht c n v o gc l hay raian
Nu chn n v o l (D), bm: SHIFT MODE 3 mn hnh hin th ch D
Nu chn n v o l Rad (R), bm : SHIFT MODE 4 mn hnh hin th ch R
Kinh nghim:
1) Khi cn tng hp hai dao ng iu ha c th dng mt trong ba cch trn. Khi
cn tng hp ba dao ng iu ha tr ln th nn dng cch 2 hoc cch 3.
2) Phng php cng s phc ch p dng trong trng hp cc s liu tng minh
hoc bin ca chng c dng nhn cng vi mt s, VD:
A1 = 2a

= A2 3a chn a = 1 .

A3 = 5a
455
3) Trng hp cha bit mt i lng no th nn dng phng php vect quay
hoc cng hm lng gic. Trng hp hai dao ng thnh phn cng bin th nn
dng phng php lng:
+
=x a cos (t + 1 ) + a cos (t + = 2 ) 2a cos 1 2 cos t + 1 2
2 2
Ch : Nu hai dao ng cng bin th phng trnh dao ng tng hp:
1 + 1
x = x1 + x2 = a cos (t + 1 ) + a cos (t + 2 ) = 2acos 2 cos t + 2
2 2
hp x A cos (t + ) th ta i
Nu cho bit phng trnh dao ng tng=
2 + 1
2 = 1 = ?
chiu suy ra:
2 1 = ? 2 =?
2
Tnh hung 2: Khi gp bi ton cho bit cc i lng trong dao ng tng hp, yu
cu tm mt s i lng trong cc phng trnh dao ng thnh phn th lm th no?
Gii php:
x = x1 + x2 x2 = x x1 = A A11
T cng thc
x =x1 + x2 + x3 x3 =x x1 x2 =A A11 A2 2
Ch : tnh bin thnh phn ta da vo h thc:
vmax = A

A = A1 + A2 + 2 A1 A2 cos ( 2 1 ) amax = 2 A
2 2 2

W = 0 ,5.m A
2 2
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin qua n lch pha ( 2 - 1 ) hoc ( - 1 ) hoc
( - 2 ) th pho lm th no?
Gii php:

A = A1 + A2

Ta da vo h thc vc t: A1= A A2 v bnh

A2= A A1
phng v hng hai v:

* A = A1 + A2 A2 = A12 + A22 + 2 A1 A2 cos (2 1 )

* A1 =A A2 A1 =A + A2 2 AA2 cos ( 2 )
2 2 2

* A2 = A A1 A2 = A + A1 2 AA1 cos ( 1 )
2 2 2
Tnh hung 4: Khi gp bi ton cho bit A, 1 , 2 tm iu kin A 1 max hoc A 2

max th phi lm th no?
Gii php:
456
Ta vit li h thc:
A2 = ( A2 xA1 )2 + yA12 A1 = max

A = A1 + A2 + 2 A1 A2 cos (2 1 )
2 2 2 0
A = ( A xA )2 + yA2 A = max
2
1
2 2 2
0
Tnh hung 5: Khi gp bi ton Bin tng trong tng hp dao ng iu ho th

lm th no?
Gii php:
V mt ton hc, thc cht ca tng
hp cc dao ng iu ho l cng cc hm
sin, hm cos (cng cc vc t hay cng cc s
phc). V sin(t + ) = sin(t + + ) v
cos(t + ) = cos(t + + ) nn tr cc hm
sin, cos c th xem nh l bin tng ca
tng hp dao ng.
Gi s hai cht im M, N dao ng iu ha trn cng mt trc Ox cng v
= x1 A1 cos (t + 1 )
tr cn bng O v cng tn s vi phng trnh ln lt:
= x2 A2 cos (t + 2 )
x = x1 + x2 = A1 cos (t + 1 ) + A2 cos (t + 2 )
Tng i s OM + ON l:
x = A11 + A2 2 = A x max = A
x = x2 x1 = A2 cos (t + 2 ) A1 cos (t + 1 )

Khong cch i s MN l:
x = A2 2 A11 = b x max = b
Bnh lun: Bi ton ny cng l mt kiu bin tng ca tng hp dao ng. Khi cho
hai trong 3 dao ng x 1 , x 2 v x 3 tm c dao ng cn li.

Ch : Khong cch MN cc tiu bng 0 khi sin t + =
0 v cc i bng
2

2 A sin khi sin t + =1 nn 0 MN 2 A sin .
2 2 2
Tnh hung 6: Khi gp bi ton tm thi im ln th n hai vt cch nhau mt
khong b th lm th no?
Gii php:
tm cc thi im cch nhau mt khong b th hoc gii phng trnh
x = b hoc dng vng trn lng gic tm bn thi im u tin t1 , t2 , t3 , t4 . Cc
d 1 t= nT + t2

s ln d 2 t= nT + t2
thi im khc xc nh nh sau: n =
4 d 3 t= nT + t3
d 4 t= nT + t4
457
Tnh hung 7: Khi gp bi ton hai cht im dao ng iu ha trong 2 ng thng
song song hoc trong hai mt phng song song c cng v tr cn bng l gc ta
th lm th no?
Gii php:
Nu hai dao ng iu ha lch pha nhau : x 1 = A 1 cost v x 2 = A 2 cos(t
+ ) th tng li x = x 2 + x 1 = A 2 cos(t + ) + A 1 cost v hiu li x = x 2
x 1 = A 2 cos(t + ) + A 1 cos(t + ).
Gi A v b ln lt l bin dao ng tng hp v khong cch cc i gia
hai cht im th:
A2 = A12 + A22 + 2 A1 A2 cos
2 (trn
b = A1 + A2 + 2 A1 A2 cos ( + )
2 2
hnh v A v b l hai ng cho ca hnh

bnh hnh!). Khi bit mt s i lng
trong s cc i lng A, b, A 1 , A 2 v
th s tnh c i lng cn li.
Quy trnh gii nhanh:
Khi cho bit bin dao ng tng hp ca hai cht im dao ng l A th
A2 A12 A22
lch pha gia hai dao ng thnh phn l: cos =
2 A1 A2
Khi cho bit khong cch cc i gia hai cht im l b th lch pha gia
A2 + A22 b 2
hai dao ng thnh phn l: cos =1
2 A1 A2
Nu = /2 (hai dao ng vung pha) th b = A12 + A22 = A .
Nu > /2 th b > A12 + A22 v b > A.
Nu < /2 th b < A12 + A22 v b < A.

Ch : Khi hai dao ng vung pha nhau th
1) Khong cch cc i gia hai cht im bng bin dao ng tng hp:
b= A= A12 + A22
2) mt thi im no , dao ng ny c th nng bng ng nng th dao ng kia
cng vy nn t s ng nng bng t s th nng v bng t s c nng.
Tnh hung 8: Khi gp bi ton cho bit phng trnh lin h gia hai li (chng
hn: ax12 + bx22 =
c ), cho bit li v vn tc ca vt ny, tm vn tc ca vt kia th
lm th no?
Gii php:
T phng trnh:
458
ax 2 + bx22 = c x2 = ?
ax12 + bx=
2
c 1
Cho x1 , v1

2ax1 x '1 + 2bx2 x '2 =
0 ax1v1 + bx2 v2 = v2 = ?
2
0
Tnh hung 9: Khi gp bi ton hai cht im dao ng iu ho dc theo hai ng
thng cng song song vi trc Ox, cnh nhau, cng tn s v v tr cn bng gc ta
. Cho bit v tr v hng lc gp nhau tm lch pha th lm th no?
Gii php:
Khi hai cht im gp nhau ta x 0 , chng chuyn ng ngc chiu nhau
= x1 A1 cos (t += 1 ) x0
(t + 1 ) = ?
v1 = A1 sin (t + 1 ) > 0
th
= (t + 2 ) (t + =
1) ?
= x1 A2 cos (t +=2 ) x0
(t + 2 ) =?
v1 = A2 sin (t + 2 ) < 0
hoc
= x1 A1 cos (t += 1 ) x0
(t + 1 ) = ?
v1 = A1 sin (t + 1 ) < 0

= (t + 2 ) (t + =
1) ?
= x1 A2 cos (t +=2 ) x0
(t + 2 ) =?
v1 = A2 sin (t + 2 ) > 0
Khi hai cht im gp nhau ta x 0 , chng chuyn ng cng chiu dng
= x1 A1 cos (t += 1 ) x0
(t + 1 ) = ?
v1 = A1 sin (t + 1 ) > 0
th
= (t + 2 ) (t + =
1) ?
= x1 A2 cos (t +=2 ) x0
(t + 2 ) =?
v1 = A2 sin (t + 2 ) > 0
Khi hai cht im gp nhau ta x 0 , chng chuyn ng cng chiu m th
= x1 A1 cos (t += 1 ) x0
(t + 1 ) = ?
v1 =
A1 sin (t + 1 ) < 0
(t + 2 ) (t + =
= 1) ?
= x1 A2 cos (t +=2 ) x0
(t + 2 ) =?
v1 = A2 sin (t + 2 ) < 0
V d minh ha: Hai cht im dao ng iu ho dc theo hai ng thng cng
song song vi trc Ox, cnh nhau, cng tn s v bin ca cht im th nht l
A/ 3 cn ca cht im th hai l A. V tr cn bng ca chng xem nh trng nhau
gc ta . Khi hai cht im gp nhau ta +A/2, chng chuyn ng ngc chiu
nhau. Hiu pha ca hai dao ng ny c th l gi tr no sau y:
A. 2/3. B. /3. C. . D. /2.
459
Hng dn
A A
= x1 cos (t=+ 1 )
3 2
(t + 1 ) =

v = A 6
sin (t + 1 ) > 0
Cch 1:
1
3
A
= x1 A cos (t + =
2 )
2 (t + 2 ) =
A sin (t + 2 ) < 0
v1 = 3

= (t + 2 ) (t + 1 )= Chn D.
2
Cch 2: Dng vng trn lng gic:

= = Chn D.
3 6 2
Ch : Cch 2 c gi l phng php dng
VTLG kp.
+ Ta v hai vng trn ng tm vi bn knh ln lt
bng bin ca cc dao ng thnh phn (nu bn
knh bng nhau th hai ng trn trng nhau).
+ Ti li gp nhau ta v ng thng vung gc vi
x0 x
trc x s ct mi vng trn ti hai im vi = arccosv = arccos 0 .
A1 A2
Nu khi gp nhau hai cht im chuyn ng cng chiu (mt na trn vng trn
v mt na di) th lch pha bng = + cn nu chuyn ng cng
chiu (cng na trn hoc cng na di vng trn) th = .
Tnh hung 10: tm cc thi im trng phng vi hai con lc c chu k khc nhau
nhiu th lm th no?
Gii php:
Gi s hai con lc bt u dao ng t thi im t = 0. Sau khong thi gian t
con lc 1 thc hin ng n 1 dao ng, con lc 2 thc hin ng n 2 dao ng:
n a n = a.n
t = n1.T1 = n2 .T2 1 = phn s ti gin = 1
n2 b n2 = a.n
= t anT= 1 bnT2 , tmin = a.T1 = b.T2 khi n = 1
Tnh hung 11: Khi gp bi ton tm cc thi im hai cht im gp nhau th lm th
no?
Gii php:
Hai dao ng iu ha cng phng Ox cng bin v cng v tr cn bng O
vi phng trnh ln lt = l: x1 A cos (1t += 1 ) , x2 A cos (2t + 2 ) . tm cc
thi im gp nhau c th: gii phng trnh x 1 = x 2 hoc dng vng trn lng gic.
Khi gii phng trnh x 1 = x 2 ta c hai h nghim:
460
(2t + 2 ) + (1t + 1 ) = k .2
( nu 2 > 1 )
(2t + 2 ) (1t + 1 ) = l.2
(1t + 1 ) + (2t + 2 ) = k .2
hoc ( nu 2 < 1 )
(1t + 1 ) (2t + 2 ) =l.2
Trong , k v l l cc s nguyn sao cho t > 0. Thi im ln u tin ng vi
gi tr t > 0 v nh nht (thng thng ng vi k, l = 0 hoc 1!)
Ch :
1) Nu 1 = 2 = (vi < ) th ln u tin l ng vi:
(2t + ) + (1t + ) = 0

Xut pht cng chiu ti x = 0 th = 2

Xut pht cng chiu ti x = A th =
2 2 3
t =
2 + 1 Xut pht cng chiu ti x = A th =
2 4

Xut pht cng chiu ti x = A 3 th =
2 6
2) Nu ( 2 + 1 ) l bi s ca ( 2 - 1 ) hoc 2 hoc 1 th c th xy ra hai h
nghim nhp thnh mt h nghim.
3) Nu hai dao ng iu ha cng phng cng bin , cng v tr cn bng v cng
=
tn s x1 A cos (t + = 1 ) , x2 A cos (t + 2 ) th phng trnh x 1 = x 2 ch c mt
h nghim: (t + 1 ) + (t + 2 ) =
k .2 .
v1 A sin (t + 1 ) A sin (t + 1 )
Lc : = = = 1 .
v2 A sin (t + 2 ) A sin k .2 (t + 1 )
Trong mt chu k chng gp nhau 2 ln v trong n chu k gp nhau 2n ln.
3) Gi s thi im t 0 , hai con lc c chu k bng nhau gp nhau li x 1 , sau na
chu k th li ca chng u i du, tc l s gp nhau li -x 1 . Do :
T
*
Khong thi gian hai ln lin tip hai con lc gp nhau l
2
T
*
Khong thi gian n ln lin tip hai con lc gp nhau l t = ( n 1)
2
Tnh hung 12: tm thi gian trng phng ca hai con lc c chu k xp x nhau th
lm th no?
Gii php:
Hai con lc c chu k xp x nhau T 1 v T 2 (gi s T 2 < T 1 ) bt u dao ng t
mt thi im t = 0, sau khi con lc th hai thc hin mt dao ng th con lc th nht
461
cn 1 cht na mi c mt dao ng. S tn ti mt khong thi gian t con
t t
lc th hai hn con lc th nht ng mt dao ng: =
1
T2 T1
t t Tln .Tb
= 1 t =
Tb Tln Tln Tb
1.6. Bi ton hai vt dao ng iu ha

Tnh hung 1: Khi gp bi ton hai vt cng dao ng theo phng ngang v chng
tch ri v tr cn bng th lm th no?
Gii php:
V d minh ha: Mt con lc l xo t trn mt phng nm ngang gm l xo nh c
mt u c nh, u kia gn vi vt nh m 1 . Ban u gi vt m 1 ti v tr m l xo b
nn mt on A, t vt nh m 2 trn mt phng nm ngang v st vi vt m 1 . Bung
nh hai vt bt u chuyn ng theo phng ca trc l xo. B qua mi ma st.
thi im l xo c chiu di cc i ln u tin th khong cch gia hai vt m 1 v m 2
l bao nhiu?
Hng dn
k
+ Giai on 1: C hai vt cng dao ng vi bin A, tn s gc = v
m1 + m2
tc cc i v 0 = A.
+ Giai on 2: Nu n VTCB m 2 tch ra khi m 1 th
462
k v0 m1
*m 1 dao ng iu ha vi tn s gc = =' =
v bin A A (v
m1 ' m1 + m2
tc cc i khng i vn l v 0 !).
*m 2 chuyn ng thng u vi vn tc v 0 v khi m 1 n v tr bin dng (ln 1) th
T' k 1 m1 m1
=
m 2 i c qung ng S v= A. 2 = A .
m1 + m2 4 m1 + m2
0
4 k 2
m1
Lc ny khong cch hai vt: x = S A ' = A 1 .
m1 + m2 2
Tnh hung 2: Khi gp bi ton hai vt ang cng dao ng iu ha m ct bt vt
th lm th no?
Gii php:
+ Ct bt vt lc tc dao ng bng 0 sao cho khng lm thay i bin :

k
v' ' A' m + m
A' = A max = = m =
vmax A k m
m + m
+ Ct bt vt lc tc dao ng cc i sao cho khng lm thay i tc cc i:
v 'max k
v 'max = vmax
A'
= ' = m + m = m
A vmax k m + m
m
+ Ct bt vt lc h c li x 1 (vn tc v 1 ) sao cho khng lm thay i vn tc tc
thi:
Ngay trc lc tc ng:
v12 m + m
A2 = x12 +
2
= x12 + v12
k
v12 =
k
m + m
( A2 x12 )
Ngay sau lc tc ng:
v12
A' = x12 +
'2
= x12 +
k
m + m
( A2 x12 ) =
m
k
x12 + ( A2 x12 )
m
m + m
Tnh hung 3: Khi gp bi ton vt ang dao ng iu ha m t thm vt th lm
th no?
Gii php:
463
+ t thm vt lc tc dao ng bng 0 sao cho khng lm thay i bin :

k
' A'
A max = =m + m =
v' m
A' =
vmax A k m + m
m
+ t thm vt lc tc dao ng cc i sao cho khng lm thay i tc cc i:
v 'max k
m + m
= ' =
A' m
v 'max = vmax
=
A vmax k m
m + m
+ t thm vt lc h c li x 1 (vn tc v 1 ) sao cho khng lm thay i vn tc tc
thi:
Ngay trc lc tc ng:
v2
A2 = x12 + 12 = x12 + v12 v12 = ( A2 x12 )
m k
k m
Ngay sau lc tc ng:
v12 m + m m + m
A' = x12 +
'2
= x12 +
m
(
k 2
A x12 )
k
= x12 + ( A2 x12 )
m
Ch :
1) Nu khi vt m c li x 1 v vn tc v 1 , vt m 0 ri xung dnh cht vo nhau th xem
mv1
nh va chm mm v vn tc ca hai vt ngay sau va chm: V1 = . C nng
m + m0
ca h sau :
kA '2 ( m + m0 ) vmax kx12 ( m + m0 )V1
2 2
W=' = = + .
2 2 2 2
2) hai vt cng dao ng th lc lin kt
khng nh hn lc qun tnh cc i tc dng
k
ln m 2 : Flk Fqt max = m2 2 A = m2 A
m1 + m2
k
3) Nu iu kin Flk m2 A khng c tha mn th vt m 2 s tch ra v
m1 + m2
tr ln u tin lc qun tnh c xu hng ko ri m 2 (l xo dn) c ln bng ln
k m + m2
lc lin kt Fqt = m2 x = Flk x = Flk . 1 .
m1 + m2 km2
464
Chng hn, nu lc u l xo nn cc i ri th nh, hai vt bt u chuyn
ng t M. Khi i t M n O (l xo b nn), gia tc hng v v tr cn bng (theo

chiu dng) nn lc qun tnh tc dng ln m 2 hng theo chiu m ( Fqt = m2 a ) v
vt m 2 khng th tch ra c. Sau khi qua O (l xo dn), gia tc hng theo chiu m
nn lc qun tnh tc dng ln m 2 hng theo chiu dng, tc l c xu hng ko m 2
ra khi m 1 . Lc u, lc qun tnh ny c ln b hn F lk nhng sau ln lc
k m + m2
qun tnh tng dn. Khi n P th Fqt = m2 x = Flk x = Flk . 1 v vt
m1 + m2 km2
m 2 tch ra ti im ny.
T T 1 OP T T OP
Thi gian i t M n P: t = + t1 = + arcsin = + arcsin
4 4 A 4 2 A
4) Khi m t trn m mun cho m khng trt trn m th lc ma st trt khng nh
hn lc qun tnh cc i tc dng ln m:
k
FmsT Fqt max = m 2 A = m A
m + m
k g ( m + m )
mg m A A
m + m k
5) Khi hai vt khng trt trn nhau th ln lc ma st ngh ng bng ln lc
tip tuyn m lc tip tuyn y chnh l lc qun tnh F qt = m2x.
Tnh hung 4: Khi gp bi ton, hai vt ang cng dao ng theo phng thng ng
n mt v tr nht nh mt vt c ct i th lm th no?
Gii php:
Gi s lc u hai vt (m + m) gn vo l xo cng dao ng theo phng thng
ng xung quanh v tr cn bng c O c vi bin A 0 v vi tn s gc
k
2 = , sau ngi ta ct vt m th h dao ng
m + m
xung quanh v tr cn bng mi O m vi bin A v tn s
k
gc '2 = . V tr cn bng mi cao hn v tr cn bng
m
mg
c mt on: x0 = .
k
Nu ngay trc khi ct vt m h di v tr cn bng
c mt on x 1 (tc l cch v tr cn bng mi mt on
x 1 + x 0 ) th
465
2 v12 m + m k
A = x 2
+ = x12 + v12 v12 = A2 x12
2 m + m
1
k
2
A '2 =( x + x )2 + v1 =( x + x )2 + v 2 m
1 0
'2
1 0 1
k
m
A' = ( x1 + x0 ) + A2 x12
. c bit nu x1 =A th A ' =A + x0 !
2
m + m
Nu ngay trc khi ct vt m h trn v tr cn bng c mt on x 1 (tc l cch
v tr cn bng mi mt on x 1 - x 0 ) th
2 v12 m + m k
A = x 2
+ = x12 + v12 v12 = A2 x12
m + m
1 2
k
2
A '2 =( x x )2 + v1 =( x x )2 + v 2 m
1 0
'2
1 0 1
k
m
A' = ( x1 x0 ) + A2 x12 . c bit nu x1 = A th A ' = A x0 !
2
m + m
Tnh hung 5: Khi gp bi ton, mt vt ang dao ng theo phng thng ng n
mt v tr nht nh mt vt khc c t ln n th lm th no?
Gii php:
Gi s lc u ch m gn vo l xo dao ng theo phng thng ng xung
k
quanh v tr cn bng c O c vi bin A 0 v vi tn s gc 2 = , sau ngi ta
m
t thm vt m (c cng tc tc thi) th h dao ng xung quanh v tr cn bng
k
mi O m vi bin A v tn s gc '2 = . V tr cn bng mi thp hn v tr
m + m
mg
cn bng c mt on: x0 = . Ta xt cc trng hp c
k
th xy ra:
Nu ngay trc khi t vt m h di v tr cn bng
c mt on x 1 (tc l cch v tr cn bng mi mt on x 1
- x 0 ) th
2 v12 2 m k
A = x1 + 2 = x1 + v1 v1 = A x1
2 2 2 2 2
k m

A '2 =( x x )2 + v1 =( x x )2 + v 2 m + m
2
1 0
'2
1 0 1
k
m + m
A '= ( x1 x0 ) + A2 x12
2
.
m
c bit nu x=
1 A th A=' A x0 !
466
Nu ngay trc khi t vt m h trn v tr cn bng c mt on x 1 (tc l cch
v tr cn bng mi mt on x 1 + x 0 ) th
2 v12 m k
A = x 2
+ = x12 + v12 v12 = A2 x12

1 2
k m
A '2 =( x + x )2 + v1 =( x + x )2 + v 2 m + m
2
1 0
'2
1 0 1
k
m + m
A' = ( x1 + x0 ) + A2 x12
. c bit nu x1 =A th A ' =A + x0 !
2
m
Nu ngay trc khi ct vt m h trn v tr cn bng c mt on x 1 th
2 v12 m + m k
A = x 2
+ = x12 + v12 v12 = A2 x12
m + m
1 2
k
2
A '2 =( x x )2 + v1 =( x x )2 + v 2 m
1 0
'2
1 0 1
k
m
A' = ( x1 x0 ) + A2 x12
. c bit nu x1 = A th A ' = A x0 !
2
m + m
Ch : 1) m lun nm trn m th khi v tr cao nht ln gia tc ca h
k
khng vt qu g: g 2 A = A
m + m
2) Khi iu kin trn c tha mn v khi vt c li x th m tc dng ln m

mt p lc N ng thi m tc dng m mt phn lc Q sao cho N = Q. Vit phng
trnh nh lut II Niu tn cho vt m ta tm c:
kx
Q=
m g .
m + m
467
Chu Vn Bin Hin tng sng c hc
2. SNG C HC
2.1. HIN TNG SNG C HC
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n khong cch gia cc im cng pha,
ngc pha, vung pha th lm th no?
Gii php:
v 2
Bc sng: = vT= = v .
f
Khi sng lan truyn th sn
trc i ln v sn sau i
xung!Xt nhng im nm trn cng
mt phng truyn sng th khong
cch gia 2 im dao ng:
*cng pha l l = k (k l s nguyn) lmin =

*ngc pha l=l ( 2k + 1) (k l s nguyn) lmin = 0, 5
2

*vung pha l=l ( 2k + 1) (k l s nguyn) lmin = 0, 25
4
V d minh ha: Hai im A, B cng phng truyn sng, cch nhau 25,5 cm. Trn
on AB c 3 im A 1 , A 2 , A 3 dao ng cng pha vi A, v ba im B 1 , B 2 , B 3 dao
ng cng pha vi B. Sng truyn theo th t A, B 1 , A 1 , B 2 , A 2 , B 3 , A 3, B v A 3 B = 3
cm. Tm bc sng.
Hng dn
AB = 3 + A3 B = 3 + AB1 25, 5 = 3 + 3 = 7 , 5 ( cm )
Tnh hung 2: Lm th no xc nh hng truyn sng bng th sng hnh sin?
Gii php:
Da vo th sng hnh sin c th xc nh c

hng truyn sng:
468
*Nu sng truyn A n B th on EB ang i ln (DE i xung, CD i ln v AC i
xung).
*Nu sng truyn B n A th on AC ang i ln (CD i xung, DE i ln v EB i
xung).
V d minh ha 1: Mt sng ngang truyn trn mt nc c tn
s 10 Hz ti mt thi im no mt phn mt nc c dng
nh hnh v. Trong khong cch t cc v tr cn bng ca A
n v tr cn bng ca D l 60 cm v im C ang t v tr cn
bng i xung. Xc nh chiu truyn ca sng v tc truyn
sng.
Hng dn
V im C t v tr cn bng i xung nn c on BD ang i xung. Do ,
AB i ln, ngha l sng truyn E n A.
on AD = 3/4 60 = 3/4 = 80 cm = 0,8 m v = f = 8 m/s Chn B.
Tnh hung 3: Khi gp bi ton ti thi im t im M c li m (dng) v ang
chuyn ng i ln (xung) lm th no xc nh trng thi ca im N?
Gii php:
Ti mt thi im no M c li m (dng) v ang chuyn ng i ln
(xung), xc nh trng thi ca im N ta lm nh sau:
*Vit MN = + n = MN + n N dao ng cng pha vi N nn ch cn xc nh
trng thi ca im N.
* xc nh trng thi N nn dng th sng hnh sin.
V d minh ha 1: Mt sng ngang c bc sng truyn trn si dy di, qua im
M ri n im N cch nhau 65,75. Ti mt thi im no M c li m v ang
chuyn ng i xung th im N ang c li
Hng dn
= 65, 75
MN = 65 + 0, 75 . T hnh v ta thy N ang c li m v ang i ln
Chn B.
Tnh hung 4: Khi gp bi ton tm thi gian ngn nht im n v tr nht nh
th lm th no?
Gii php:
Sng va c tnh cht tun hon theo thi gian va c tnh cht tun hon theo
khng gian.
469
T hai tnh cht ny suy ra h qu, hai im M, N trn phng truyn sng
cch nhau /n th thi gian ngn nht im ny ging trng thi ca im kia l T/n.
Da vo cc tnh cht ny, chng ta c li gii ngn gn cho nhiu bi ton
phc tp.
V d minh ha 1: Sng ngang c chu k T, bc sng , lan truyn trn mt nc vi
bin khng i. Xt trn mt phng truyn sng, sng truyn n im M ri mi
n N cch n /5. Nu ti thi im t, im M qua v tr cn bng theo chiu dng
th sau thi gian ngn nht bao nhiu th im N s h xung thp nht?
A. 11T/20. B. 11T/12. C. T/20. D. T/12.
Hng dn
Cc bc gii nh sau:
Bc 1: V ng sin, quy c sng truyn theo chiu dng v xc nh cc vng m
cc phn t vt cht ang i ln v i xung.
Bc 2: V im M qua v tr cn bng theo chiu dng nn n nm vng m cc
phn t vt cht ang i ln.
Bc 3: V sng truyn qua M ri mi n N nn im N phi nm pha bn phi im
M nh hnh v.
Bc 4: thi im hin ti c M v N u ang i ln. V MN = /6 nn thi gian
ngn nht N i n v tr cn bng l T/6. Thi gian ngn nht i t v tr cn bng
n v tr cao nht l T/4 v thi gian ngn nht i t v tr cao nht n v tr thp nht
l T/2. Vy im N s n v tr thp nht sau khong thi gian ngn nht: T/6 + T/4 +
T/2 = 11T/12 Chn B.
Ch : Nu sng truyn qua N ri mi n N th kt qu s khc. Ta s hiu r

thm v d tip theo.
Ch : Xt hai im im M, I trn cng mt phng truyn sng cch nhau
mt khong 0 < x < /4.
Nu thi im t, im I ang v tr cn bng th lc ny im M cch v tr
2 x
cn bng ca n mt on uM = A sin .

Nu thi im t, im I ang v tr cao nht (thp nht) th lc ny im M
2 x
cch v tr cn bng ca n mt on uM = A cos .

Ch : n y ta rt ra quy trnh gii nhanh nh sau:
470
2 MN
1) Nu u M = -u N v MN < /2 th uM = A sin .
2
2) Nu u M -u N th uM cos A2 uM2 sin =uN .
Tnh hung 5: Khi gp bi ton khong cch cc im cng pha, ngc pha, vung
pha th quan h li v vn tc dao ng nh th no?
Gii php:
Gi s sng truyn qua M ri mi n N.
*Nu MN = k (cng pha) th u M = u N v v M = v N .
*Nu MN = (2k + 1)/2 (ngc pha) th u M = -u N v v M = -v N .
*Nu MN = (2k + 1)/4 (vung pha) th A= 2
uM2 + u N2 v v M = u N , v N = -u N khi k
l (v M = -u N , v N = u N khi k chn).
Tnh hung 6: Khi gp bi ton cho th sng hnh sin th lm th no?
Gii php:
V d minh ha 1: (H - 2013): Mt sng hnh sin ang truyn trn mt si dy theo
chiu dng ca trc Ox. Hnh v m t
hnh dng ca si dy ti thi im t 1
(ng nt t) v t 2 = t 1 + 0,3 (s) (ng
lin nt). Ti thi im t 2 , vn tc ca
im N trn dy l
A. -39,3 cm/s. B. 65,4 cm/s. C. -65,4 cm/s. D. 39,3 cm/s.
Hng dn
T hnh v ta thy: Bin sng A = 5 cm. T 30 cm n 60 cm c 6 nn
chiu di mi l (60 30)/6 = 5 cm. Bc sng bng 8 nn = 8.5 = 40 cm. Trong
thi gian 0,3 s sng truyn i c 3 theo phng ngang tng ng qung ng 15
15
cm nn tc truyn sng= v = 50 ( cm / s ) .
0,3
Chu k sng v tn s gc: T = /v = 0,8 s; = 2/T = 2,5 (rad/s).
Ti thi im t 2 , im N qua v tr cn bng v nm sn trc nn n ang
i ln vi tc cc i, tc l vn tc ca n dng v c ln cc i: v max = A
= 2,5.5 39,3 cm/s Chn D.
2 x
dng u A cos t
Ch : Nu phng trnh sng c= th vn tc dao

2 x
u' =
ng ca phn t c ta x l v = Asin t . th hnh sin thi

im t = 0 c dng nh hnh v. Hai im M v N c t s li v t s vn tc ln
lt:
471
2 xM 2 xM
u Acos .0 cos
M
=
uN 2 xN 2 xN
Acos .0 cos

2 xM 2 xM
Asin .0

vM sin
=

vN 2 xN 2 xN
Asin .0 sin

Trong c th hiu x M v x N l khong cch t v tr cn bng ca M v ca N
n v tr cn bng ca nh sng A gn nht. Nu gi y M v y N l khong cch t v
2 yM
uM sin
=
u N sin 2 y N

tr cn bng ca M v N n I th:
2 yM
cos
vM =
v 2 yN
N cos

2 yM
Nu im N trng vi I th y N = 0 v v N = v max nn vM = vmax cos .

V d minh ha 2: Mt sng hnh sin ang truyn trn mt si dy theo chiu dng
ca trc Ox. Hnh v m t hnh dng ca si dy ti thi im t 1 (ng nt t) v t 2
= t 1 + 0,6 (s) (ng lin nt).
Ti thi im t 2 , vn tc ca im M v vn tc ca im P trn dy l bao nhiu?

Hng dn
T hnh v ta thy: Bin sng A = 8 cm. T 30 cm n 60 cm c 6 nn
chiu di mi l (72 36)/6 = 6 cm. Bc sng bng 8 nn = 8.6 = 48 cm. Trong
thi gian 0,6 s sng truyn i c 3 theo phng ngang tng ng qung ng 18
18
cm nn tc truyn sng= v = 30 ( cm / s ) .
0,6
Chu k sng v tn s gc: T = /v = 1,6 s; = 2/T = 1,25 (rad/s).
Ti thi im t 2 , im N qua v tr cn bng v nm sn trc nn n ang
i ln vi tc cc i, tc l vn tc ca n dng v c ln cc i: v max = A
= 1,25.8 = 10 cm/s.
im M thuc sn trc nn v M > 0 (MN = 6 cm) v
472
2 .MN 2 .6
=vM vmax= cos 10 .cos 22, 2 ( cm / s ) .
48
im P thuc sn sau nn v P < 0 (NP = 18 cm) v
2 .MN 2 .18
vM vmax= cos 10 .cos 22, 2 ( cm / s ) .
48
Tnh hung 7: Khi gp bi ton tm thi im gn nht im M n mt v tr no
th lm th no?
Gii php:
Gi s sng ngang truyn dc theo chiu Ox. Lc t = 0 sng mi truyn n O
v lm cho im O bt u i ln.
n thi im t = OM/v sng mi truyn n M v lm cho M bt u i ln.

n thi im t = OM/v + T/4 im M bt u ln n v tr cao nht.
n thi im t = OM/v + T/4 + T/2 im M bt u ln n v tr cao nht.
OM 1 MN
Thi im u tin M ln n N = l t + arcsin .
v A
Ch :
1) Khong thi gian gia n ln lin tip mt chic phao nh ln cao nht: t = (n
1)T.
Khong thi gian gia n ln lin tip sng p vo b: t = (n 1)T.
Khong cch gia m nh sng lin tip: x = (m 1).
Nu trong thi gian t sng truyn c qung ng S th tc truyn sng: v
=S/t.
2) Khong thi gian hai ln lin tip mt im i qua v tr cn bng l T/2 nn khong
thi gian n ln lin tip mt im i qua v tr cn bng l (n - 1)T/2.
Khong thi gian ngn nht mt im i t v tr cn bng (tc dao ng
cc i) n v tr bin (tc dao ng bng 0).
Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n qung ng dao ng v qung ng
truyn sng th lm th no?
Gii php:
Trong qu trnh truyn sng, trng thi dao ng c truyn i cn cc phn
t vt cht dao ng ti ch. Cn phn bit qung ng truyn sng v qung ng
dao ng:
473
Qung ng dao ng = : S n.2 A + S thm =

t n.T / 2 + t thm

Qung ng truyn sng : S = v.t = T t = f t
Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n tc truyn sng v tc dao ng
cc i th lm th no?
Gii php:
Phn bit tc truyn sng v tc dao ng cc i:

v =
s
T v 2 A
max =
v= = 2 vs
A A
max
T
Tnh hung 10: Khi gp bi ton quan st sng lan truyn bng n nhp nhy th lm
th no?
Gii php:
1 2
Sng c lan truyn trn si dy di vi chu k T= = = . Ngi ta
f v
t
chiu sng si dy bng n nhp nhy vi chu k Tc = (trong thi gian t c n
n
chp sng c pht ra) th hin tng quan st c nh sau:
TC
*Nu k = l mt s nguyn th thy si dy c dng hnh sin dng nh khng dao
T
ng.
TC
*Nu k = l mt s khng nguyn th thy si dy dao ng chm.
T
Tnh hung 11: Khi gp bi ton c bn lin quan n cc im trn cng mt phng
truyn sng dao ng cng pha, ngc pha, vung pha th lm th no?
Gii php:
Gi s sng truyn qua im M ri mi n im N cch nhau mt khong d
trn cng mt phng truyn sng.
Nu phng trnh dao ng ti
= M: uM aM cos (t + ) th phng trnh sng
2 d
ti N s=
l u N a N cos t + .

2 d 2 d 2 df d
Dao ng ti N tr hn dao ng ti M l =
= = =
vT v v
k 2 ( k Z ) , ta tnh c , v, T, f theo k.
Khi M, N dao ng cng pha =
Khi M, N dao ng ngc pha = ( 2k + 1) ( k Z ) , ta tnh c , v, T, f theo k.

Khi M, N dao ng vung pha = ( 2k + 1) ( k Z ) , ta tnh c , v, T, f theo k.
2
474
xc nh gi tr nguyn k ta phi cn c vo iu kin rng buc:
1 2 ; v1 v v2 ; T1 T T2 ; f1 f f 2
Tnh hung 12: Khi gp bi ton tm s im dao ng cng pha, ngc pha, vung
pha vi ngun trn on MN bt k th lm th no?
Gii php:
tm s im dao ng cng pha, ngc pha, vung pha vi ngun O trn
on MN ta c th lm theo cc cch sau:
Cch 1:
T O k ng thng vung gc vi MN ct
MN ti H.
V cc ng trn tm O, bn knh bng k
(nu dao ng cng pha) hoc bng (2k + 1)/2
(nu dao ng ngc pha) hoc bng (2k + 1)/4
(nu dao ng vung pha) ng thi bn knh phi
ln hn hoc bng OH. S im cn tm chnh l s
giao im ca cc ng trn ni trn.
Cch 2: Ta chia MN thnh hai on MH v HN, tm
s im trn tng on ri cng li, da vo iu
OH d OM
kin:
OH < d ON
Tnh hung 13: Khi gp bi ton lin quan n vit phng trnh sng th lm th
no?
Gii php:
Gi s sng truyn qua im M ri mi n im N cch nhau mt khong d
trn cng mt phng truyn sng th dao ng ti N tr hn dao ng ti M l
2 d 2 d 2 df d

= = = =
vT v v
Ch :
1) Nu bi ton yu cu tm li ti im M thi im t 0 no th ta phi kim tra
xem sng truyn ti hay cha. Nu t 0 < d/v th sng cha n nn u M = 0, ngc li
th sng truyn n v ta vit phng trnh li ri thay t = t 0 .
=
2) Nu phng trnh dao ng ti ngun u A cos (t + ) th phng trnh sng ti
2
M cch O mt khong x= l u A cos t +

x .

a) Vn tc dao ng ca phn t vt cht ti im M l o hm ca li theo t:
2
v= ut ' = A sin t +

x

b2) H s gc ca tip tuyn vi ng sin ti im M l o hm li theo x:
2 2
tan = u x ' = A sin t +

x

475
Tnh hung 14: Khi gp bi ton lin quan n li , vn tc ti cng 1 im 2 thi
im th lm th no?
Gii php:
Cch 1: Vit phng trnh li v dng u = Acost v v = u = - Asint.
> 0 : li dng
=u Aco= s t1 u1
< 0 : li m
t1 =

v = > 0 : ang tng
u'= A sin t1 = v1
< 0 : ang gim

= 1
( t1 + t ) Aco s [t=
u( t +t ) Aco s = 1
+ t ] ?
v( t +t ) = A sin ( t1 + t ) = A sin [t1 + t ] = ?
1

Xc nh v tr u trn vng trn (xc nh ) v chn mc thi gian trng thi ny.
Xc nh pha dao ng thi im tip theo = t + .
Li v vn tc dao ng lc ny: u = Acos v v = -Asin.
Kinh nghim: Bi ton cho x 1 v xu hng ang tng (v 1 > 0) hoc ang gim (v 1 <
0) th nn lm theo cch 2.
Tnh hung 15: Khi gp bi ton lin quan n cc thi im cng pha, ngc pha,
vung pha th lm th no?
Gii php:
1) Hai thi im cng pha t2 t1 = nT th=u2 u= 1 ; v2 v1 .
T
2) Hai thi im ngc pha t2 t1= ( 2n + 1)
th u2 = u1 ; v2 = v1 .
2
T u12 + u22 = A2
3) Hai thi im vung pha t2 t1= ( 2n + 1) th .
4 = v2 = u1 ; v1 u2
Nu n chn th v2 = u1 ; v1 = u2
Nu n l th v2 = u1 ; v1 = u2
Tnh hung 16: Khi gp bi ton lin quan n li v vn tc ti hai im v cng
mt thi im v hai thi im th lm th no?
Gii php:
uM = a cos t

* Li cng mt thi im 2 d (gi s sng truyn M n N
= u N a cos t

v MN = d)
vM = u 'M = a sin t

* Vn tc dao ng cng mt thi im 2 d
v N = u 'N = a sin t

476
uM = a cos t

vM = u 'M = a sin t

* Li v vn tc dao ng cng 1 thi im 2 d
= u N a cos t

2 d
v N =u 'N = a sin t

uM = a cos t

vM = u 'M = a sin t

* Li v vn tc dao ng 2 thi im 2 d
= u N a cos t '

2 d
v N =u 'N = a sin t '

2.2. SNG DNG
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n c im sng dng th lm th no?
Gii php:
Cc im nm trn cng mt b sng th dao ng cng pha.

Cc im nm trn hai b sng lin k th dao ng ngc pha nhau.
Cc im nm trn b cng chn hoc cng l dao ng cng pha, cc im nm trn
b l th dao ng ngc pha vi cc im nm trn b chn.
*Khong cch hai nt lin tip hoc hai bng lin tip l /2, khong cch t mt nt
n mt bng gn nht l /4.
*Nu mt u c nh, u cn li c nh (hoc dao ng vi bin nh), c sng

dng trn dy th hai u phi l hai nt:
vT v S bng = k
=l k= k = k
2 2 2 f S nt = k + 1
477
*Nu mt u c nh, u cn li t do, c sng dng trn dy th u c nh phi
l nt v u t do l bng:
vT v S bng = k
l = ( 2k 1) =( 2k 1) =( 2k 1)
4 4 4 f S nt = k
S bng = k + 1
Nu vit di dng=l ( 2k + 1) th
4 S nt = k + 1

*Khong cch t nt th nht n nt th n: x = ( n 1)
2

*Khong cch t nt th nht n bng th n: x= ( 2n 1)
4
V d minh ha 1: Sng dng trn dy di 1 m vi vt cn c nh, tn s f = 80 Hz.
Tc truyn sng l 40 m/s. Cho cc im M 1 , M 2 , M 3 , M 4 trn dy v ln lt cch
vt cn c nh l 20 cm, 30 cm, 70 cm, 75 cm. iu no sau y m t khng ng
trng thi dao ng ca cc im.
A. M 2 v M 3 dao ng cng pha. B. M 4 khng dao ng.
C. M 3 v M 1 dao ng cng pha. D. M 1 v M 2 dao ng ngc pha.
Hng dn
v
Bc sng = = 0,5 ( m= ) 50 ( cm ) = 25 ( cm )
f 2
im M 4 l nt nn khng dao
ng.
im M 1 nm trn b 1, im
M 3 nm trn b 3 nn chng
dao ng cng pha.
im M 1 v M 2 nm trn hai
b lin k nn dao ng ngc pha nhau.
im M 2 v M 3 nm trn hai b lin k nn dao ng ngc pha nhau Chn A.
Ch :
1) Khong thi gian 2 ln lin tip si dy dui thng bng khong thi gian 2 ln lin
tip mt im dao ng trn dy i qua v tr cn bng (tc dao ng cc i) l
T/2.
Khong thi gian n ln lin tip si dy dui thng l t = (n - 1)T/2.
2) Khong thi gian ngn nht mt im dao ng trn dy i t v tr cn bng (tc
dao ng cc i) n v tr bin (tc dao ng bng 0) l T/4.
Tnh hung 2: Khi gp bi ton dng nam chm in hoc nam chm vnh cu kch
thch sng dng th lm th no?
Gii php:
Nu dng nam chm in m
dng in xoay chiu c tn s f kch
thch dao ng ca si dy thp th trong
mt chu k dng in nam chm ht mnh
478
2 ln v khng ht 2 ln nn n kch thch dy dao ng vi tn s f = 2f . Cn nu
dng nam chm vnh cu th f = f .
Tnh hung 3: Khi gp bi ton sng dng lin quan n thay i ca f, v, T th lm
th no?
Gii php:
Nu cho bit f 1 f f 2 hoc v 1 v v 2 th da vo iu kin sng dng
tm f theo k hoc v theo k ri thay vo iu kin gii hn ni trn.
v
Hai u c nh= : l k= k
2 2f

Mt u c nh, mt u t do : l = ( 2k 1) = ( 2k 1) v
4 4f
Ch :
1) Khi tt c cc iu kin khng thay i, ch thay i tn s th s nt tng thm bao
nhiu th s bng cng tng thm by nhiu.
v v v
Hai u nt : l = k 2 f f = k 2l f = k 2l

Mt u nt, mt u bng = v v v
: l ( 2k 1) = f ( 2k 1) = f 2k
4f 4l 4l
2) C nhiu tn s c th to ra sng dng, tm tn s nh nht v khong cch
gia cc tn s , ta da vo iu kin sng dng:
v
f min = f k = kf min
v v 2l
*Hai u c nh: l = k = k fk = k.
2 2f 2l f f = v = f
k +1 k
2l
min
(Hiu hai tn s lin k bng tn s nh nht)

*Mt u c nh, mt u t do:
v
f min = f n = ( 2n + 1) f min
v v
l = ( 2n + 1) = ( 2n + 1) f n = ( 2n + 1)
4l
4 4f 4l f f = v = 2f
n +1 n
2l
min
(Hiu hai tn s lin k gp i tn s nh nht)

Kinh nghim:
1) Nu c 2 tn s lin tip f 1 v f 2 m t s tn s ca chng l 2 s nguyn lin tip
th tn s nh nht vn to ra sng dng trn dy l f min =|f 1 f 2 | . v d trn: f 1 /f 2 =
3/4 nn f min = 120 -90 = 30 Hz.
2) Nu c 2 tn s lin tip m t s tn s ca chng l 2 s nguyn l lin tip th tn
s nh nht vn to ra sng dng trn dy l f min =0,5|f 1 f 2 | .
Tnh hung 4: Khi gp bi ton thay i tn s nh nht c sng dng th phi lm
th no?
Gii php:
1) Lc u mt u c nh mt u t do th trn dy c sng dng vi tn s f:
479
v v 2f
l = ( 2n 1) = ( 2n 1) = (s nt = s bng = n).
4 4f 2l ( 2n 1)
*Sau , gi u c nh hai u th trn dy c sng dng vi tn s f:
v v 2f
l= k = k f '= k = k
2 2f ' 2l ( 2n 1)
2f
Tn s nh nht: f 'min = .
( 2n 1)
2f 2(k n) f + f
thay i tn s: f = f ' f = k f = .
( 2n 1) ( 2n 1)
f
Ta thy khi k = n th f min = .
( 2n 1)
f f 'min
n y ta rt ra cng thc gii nhanh: f= = . T cng thc ny ta
min
( 2n 1) 2
gii quyt cc bi ton kh hn.
2) Lc u hai u c nh, trn dy c sng dng vi tn s f:
v v f
l= k = k = (s nt 1 = s bng = k).
2 2f 2l k
*Sau , mt u c nh mt u t do, trn dy c sng dng vi tn s f:
v v f
l= ( 2k ' 1) = ( 2k ' 1) f '= ( 2k ' 1) = ( 2k ' 1)
4 4f ' 4l 2k
f
Tn s nh nht: f 'min = .
2k
f 2(k n) f f
thay i tn s: f = f ' f = ( 2k ' 1) f = .
2k 2k
f
Ta thy khi k = k th f min = .
2k
Tnh hung 5: Khi gp bi ton tnh s nt s bng trn on AB th lm th no?
Gii php:
tnh s nt v s bng gia hai im A v B (tnh c A v B) ta lm nh sau:
AB
Sb =
*u A v B u l nt th s nt nhiu hn s bng l 1: 0,5
Sn
= Sb + 1
480
AB
Sn =
*u A v B u l bng th s bng nhiu hn s nt l 1: 0,5
Sb
= Sn + 1
AB
= Sn
*u A nt v B bng th s bng bng s nt: Sb = + 0,5
0,5
Ch :
1) Nu u A l nt u cn li cha bit th t A ta chia ra thnh cc on /2 nh
sau:
sb = k
= k
AB + x
2 sn= k + 1

AB = k + + x sb = sn = k + 1
2 4
AB q < 5 sn = k + 1; sb = k
Quy trnh gii nhanh: = k, q
0,5 q 5 sn = k + 1; sb = k + 1
2) Nu u A l bng u cn li cha bit th t A ta chia ra thnh cc on /2 nh
sau:
sn = k
= k
AB + x
2 sb= k + 1
481

AB = k + + x sb = sn = k + 1
2 4
AB q < 5 sn = k ; sb = k + 1
Quy trnh gii nhanh: = k, q
0,5 q 5 sn = k + 1; sb = k + 1
Tnh hung 6: Khi gp cc bi ton c bn lin quan n biu thc sng dng th lm
th no?
Gii php:
Nu chn gc ta trng vi nt th biu thc sng dng c dng:
Abng
= 2= a Amax
2 x 2 2 x
u 2a sin cos t + ( cm ) A = 2a sin Ant = 0 (|x| l
T 2 0 A 2 a

khong cch t im kho st n nt lm gc).
Nu chn gc ta trng vi bng th biu thc sng dng c dng:
Abng
= 2= a Amax
2 y 2 2 x
u 2acos cos t + ( cm ) A = 2acos Ant =0 (|y|
T 2 0 A 2 a

l khong cch t im kho st n bng lm gc).
= ? H s ca t
v= f =
f =? H s ca x
2 x
Vn tc dao ng ca phn=
t M trn dy ( u 2a sin cos t + ( cm ) ):
2
2 x
vdd = 2a sin
ut ' = sin t + ( cm / s )
2
2 x
=
H s gc ca tip tuyn ti im M trn dy ( u 2a sin cos t + ( cm ) ):
2
2 x 2 x
u=
tan= x' 2a cos cos t + ( rad )
2
Ch : Nu mt vi tham s trong biu thc sng dng cha bit th ta i chiu
H s ca t
vi biu thc tng qut xc nh v v = .
H s ca x
Tnh hung 7: Khi gp bi ton tnh bin dao ng sng dng th lm th no?
Gii php:
2 x
*Nu x l khong cch t im M n nt chn lm gc th A = Amax sin

482
2 y
*Nu y l khong cch t im M n bng chn lm gc th A = Amax cos

Vi A max l bin ti bng.
Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n t s li hoc t s vn tc trong sng
dng th lm th no?
Gii php:
1) Nu M v N nm trn cng mt b sng (hoc nm trn cc b cng chn hoc cng
l) th dao ng cng pha nn t s li bng t s vn tc dao ng v bng t s bin
2 xM 2 yM
sin cos
u M vM
tng ng = = = = AM
u N vN sin 2 x N 2 yN AN
cos

2) Nu M v N nm trn hai b sng lin k (hoc mt im nm b chn mt im

nm trn b l) th dao ng ngc pha nn t s li bng t s vn tc dao ng v
2 xM 2 yM
sin cos
bng tr t s bin tng ng
uM vM
= = = = AM
u N vN 2 xN 2 y N AN
sin cos

Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n hai im lin tip c cng bin th
lm th no?
Gii php:
Hai im lin tip c cng bin A 0 th hoc hai im ny nm hai bn nt hoc nm
hai bn bng.
*Nu hai im ny nm hai bn nt (v d N v P) th chng nm trn hai b sng lin

k (hai im ny dao ng ngc pha nhau) v nhng im nm gia chng c bin
2 x
nh hn A 0 (xem hnh v). Ta c: A0 = Amax sin (vi x = NP/2).

483
*Nu hai im ny nm hai bn bng (v d M v N) th chng nm trn mt b sng
(hai im ny dao ng cng pha) v nhng im nm gia chng c bin ln hn
2 y
A 0 (xem hnh v). Ta c: A0 = Amax cos (vi y = MN/2).

Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n ba im lin tip c cng bin th
lm th no?
Gii php:
Nu c ba im lin tip c cng bin th trong phi c 2 im (v d M
v N) nm trn cng 1 b (dao ng cng pha) v im cn li (v d P) nm trn b
lin k (dao ng ngc pha vi hai im ni trn). Ta c x = NP/2 v y = MN/2. Hn
na x + y = /4 nn = 2(MN + NP).
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n cc im trn dy c cng bin A 0
v nm cch u nhau th lm th no?
Gii php:
Nu cc im trn dy c cng bin A 0 v nm cch u nhau nhng khong x

x= y= 8 x= 4
th x = MN = NP
A0 A= 2 Amax
= max sin
8 2
Tnh hung 11: Khi gp bi ton lin quan n im gn nt nht hoc gn bng nht
c bin A 0 th lm th no?
Gii php:
im c bin A 0 nm cch nt gn nht mt on x min v cch bng gn
2 xmin 2 ymin
=
nht mt on y min th A0 A= max sin Amax cos .

Tnh hung 12: Khi gp bi ton tm khong cch ngn nht gia hai im c bin
A 0 th lm th no?
Gii php:
484
Hai im lin tip M v N c cng bin A 0 th hoc hai im ny nm hai bn
2 x 2 y
nt ( A0 = Amax sin ) hoc nm hai bn bng ( A0 = Amax cos ). tm khong

2 x
cch ngn nht (x min ) gia hai im ta cn gii cc phng trnh A0 = Amax sin ,

2 y
A0 = Amax cos v x min = min(x, y).

lm nhanh ta cc trng hp sau:
A
*Nu A0 = max x= y= xmin = 2 x= 2 y= .
2 8 4
*Nu
A
A0 > max x > y xmin= 2 y < (gii
2 4
phng trnh cos ).
A
*Nu A0 < max x < y xmin= 2 x <
2 4
(gii phng trnh sin ).
Tnh hung 13: Khi gp bi ton tm s im dao ng vi bin A 0 < A max th lm
th no?
Gii php:
Nu u A l nt hoc bng m AB = n/4 th s im trn AB dao ng vi
bin A 0 < A max ng bng n (c mi /4 ng thng c tung A 0 v song song
vi trc honh ct th ti 1 im).

Ch : Nu u A l nt hoc bng m AB = n + x th s im dao ng
4
vi bin trung gian A 0 s l n hoc n + 1.
Tnh hung 14: Khi gp bi ton lin quan n khong thi gian ngn nht li ca
im bng th lm th no?
Gii php:
Gi s A l nt, B l bng gn A nht v C l im trung gian nm trong
khong gia A v B (AC = /n v CB = /m).
1) Khong thi gian hai ln lin tip ln li ca im B bng bin ca im
C l 2T/m hoc 2T/n.
Nu AC = CB th 2T/n = 2T/m = T/4.
Nu AC > CB th 2T/n > T/4 > 2T/m.
Nu AC < CB th 2T/n < T/4 < 2T/m.
485
2) B v C ch cng bin khi chng qua v tr cn bng. Do , khong thi gian hai
ln lin tip B v C c cng li chnh l khong thi gian hai ln lin tip i qua v
tr cn bng v bng T/2.
3.3. GIAO THOA SNG C HC

Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n iu kin cc i cc tiu th lm th
no?
Gii php:
Cc i l ni cc sng kt hp tng cng ln nhau (hai sng kt hp cng
pha): = k.2.
Cc tiu l ni cc sng kt hp trit tiu ln nhau (hai sng kt hp ngc
pha): = (2k + 1).
*Hai ngun kt hp cng pha (hai ngun ng b)
2 d1
=u1 a1 cos t u= a1M cos t

1M

= 2 d 2
u a2 cos t u= a2 M cos t
2
2M

2 k 2 : cc i d1 d 2 = k

= ( d1 =
d2 )

( 2m + 1) : cc tiu d1 d 2 = ( m + 0,5 )
Trong trng hp hai ngun kt hp cng pha, ti M l cc i khi hiu ng
i bng mt s nguyn ln bc sng v cc tiu khi hiu ng i bng mt s bn
nguyn ln bc sng. ng trung trc ca AB l cc i.
*Hai ngun kt hp ngc pha
2 d1
u1 a1 cos t u=
= a1M cos t

1M

u a cos (t + ) 2 d 2
= = u2 M a2 M cos t +
2
2

2 k 2 : cc i d1 d 2 = ( k 0,5 )
= + ( d1 d 2 ) =
( 2m + 1) : cc tiu d1 d 2 =m
486
Trong trng hp hai ngun kt hp cng pha, ti M l cc i khi hiu ng
i bng mt s bn nguyn ln bc sng v cc tiu khi hiu ng i bng mt s
nguyn ln bc sng. ng trung trc ca AB l cc tiu.
*Hai ngun kt hp bt k
2 d1
u1 a1 cos (t + 1 ) =
= u1M a1M cos t + 1

u a cos (t + ) = 2 d 2
= u2 M a2 M cos t + 2
2
2 2

2
= ( 2 1 ) + ( d1 d 2 )

( 1 2 )
k 2 : cc i d1 d 2 = k +
2
=
2m + 1 : cc tiu d d = m + 0,5 + (1 2 )
( ) 1 2 ( )
2
ng trung trc ca AB khng phi l cc i hoc cc tiu. Cc i gia
( = 0) dch v pha ngun tr pha hn.
Ch : Nu cho bit im M thuc cc i th = k.2, thuc cc tiu th =
(2k + 1). T ta tm c (d 1 d 2 ), ( 2 1 ) theo k hoc m.
Tnh hung 2. Khi gp bi ton lin quan n cc i cc tiu gn ng trung trc
nht th lm th no?
Gii php:
Khi hai ngun kt hp cng pha, ng trung trc l cc i gia ( = 0). Khi hai
ngun kt hp lch pha th cc i gia lch v pha ngun tr pha hn.
* tm cc i gn ng trung trc nht cho
2 2 2
= ( d1 d 2 ) + ( 2 1 ) = .2 x + ( 2 1 ) = 0 x =1
4
* tm cc tiu gn ng trung trc nht:

2 2 +
nu 2 1 > 0 th cho = (d1
d 2 ) + ( 2 1 ) = x = 1

.
4
2x
2 2
nu 2 1 < 0 th cho = ( d1 d 2 ) + ( 2 1 ) = x = 1 .

4
2x
V trn AB khong cch ngn nht gia mt cc i v mt cc tiu l /4 (xem thm

dng 2) nn -/4 x /4!
Ch : Sau khi nhun nhuyn, chng ta c th rt ra quy trnh gii nhanh:
487
2
T = ( 2 1 ) + .2 x= 0

x > 0 d1 > d 2 : Nm v pha ngun 2
x= (1 2 )
4 x < 0 d1 < d 2 : Nm v pha ngun 1
T y ta hiu r ti sao cc i gia dch v pha ngun tr pha hn!
5 3
Bnh lun: Nu chn = th= x > . Vy tm cc tiu nm gn ng
16 16
trung trc nht khi no ly - v khi no ly +?
Nu < ( 2 1 ) < 0 ( ( 2 1 ) c gi tr gn - hn) th chn = - (y l
cc tiu nm gn ng trung trc nht).
Nu 0 < ( 2 1 ) < ( ( 2 1 ) c gi tr gn + hn) th chn = + (y l
cc tiu nm gn ng trung trc nht).
2
Ch : V tr cc i gia: = ( 2 1 ) + .2 x= 0 . Nu ton b h vn dch

chuyn v pha A mt on b th x = -b, cn dch v pha B mt on b th x = +b.
Tnh hung 3: Mun kim tra ti M l cc i hay cc tiu th lm th no?
Gii php :
Gi s pha ban u ca ngun 1 v ngun 2 ln lt l 1 v 2 . Ta cn c
2
vo lch pha hai sng thnh phn = ( 2 1 ) + ( d1 d 2 ) . Thay hiu ng

k 2 cc i
i vo cng thc trn
( 2m 1) cc tiu
Ch : xc nh v tr cc cc i cc tiu ta i chiu v tr ca n so vi
cc i gia.
Th t cc cc i: = 0.2, 1.2, 2.2, 3.2,ln lt l cc i

gia, cc i bc 1, cc i bc 2, cc i bc 3,
Th t cc cc tiu: = , 3, 5,ln lt l cc tiu th 1, cc tiu
th 2, cc tiu th 3,
Ch : Ta rt ra quy trnh gii nhanh nh sau:
*Hai ngun kt hp cng pha th th t cc cc i cc tiu xc nh nh sau:
=d1 - d 2 0 ; 0,5
; ; 1,5 ; 2 ; 2,5
;...
ng trung trc cc i1 cc tiu 2 cc i 2
cc tiu 1 cc tiu 3
*Hai ngun kt hp ngc pha th th t cc cc i cc tiu xc nh nh sau:
488
=
d1 - d 2
0 ;
0,5
;
;
1,5 ;
2 ;
2,5
;...
ng trung trc cc i 1 cc tiu 1 cc i 2 cc tiu 2 cc i 3
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n khong cch gia cc i, cc tiu trn
ng ni hai ngun th lm th no?
Gii php:
Trn AB cc i ng vi bng sng, cc tiu ng vi nt sng dng

khong cch hai cc i (cc tiu) li n tip l 2 bt k k 2
khong cch cc i n cc tiu gn nht l bt k ( 2k - 1)

4 4
Ch :
1) Khi hiu ng i thay i na bc sng (tng ng lch pha thay i mt gc
) th mt im t cc i chuyn sang cc tiu v ngc li.
2) Nu trong khong gia A v B c n dy cc i th n s ct AB thnh n + 1, trong
c n 1 on gia bng nhau v u bng /2. Gi x, y l chiu di hai on gn

2 ngun. Ta c: AB = x + ( n 1) + y =?
2
Tnh hung 5: Khi gp bi ton tm s cc i, cc tiu gia hai im th lm th no?
Gii php:
T iu kin cc i, cc tiu tm ra d 1 d 2 theo k hoc m.
T iu kin gii hn ca d 1 d 2 tm ra s gi tr nguyn ca k hoc m.
chnh l s cc i, cc tiu.
a) iu kin cc i cc tiu i vi trng hp hai ngun kt hp cng pha, hai
ngun kt hp ngc pha v hai ngun kt hp bt k ln lt l:
cc i : d1 d 2 = k cc i : d1 d 2 = ( k 0 ,5 )
v
cc tiu : d1 d 2 = ( m + 0 ,5 ) cc tiu : d1 d 2 = m
2
Cc i : = ( d1 d 2 ) + ( 2 =1 ) k.2

d d = k + 1 2
1 2
2

Cc tiu : = 2 ( d d ) + ( =
1) ( 2m 1)

1 2 2
2
d1 d 2 = ( m 0 ,5 ) + 1
2
Kinh nghim: Vi trng hp hai ngun kt hp cng pha hoc ngc pha,
nh gi cc i, cc tiu ta cn c vo hiu ng i bng mt s nguyn ln hay
mt s bn nguyn ln ; cn i vi hai ngun kt hp bt k th cn c vo lch
pha bng mt s nguyn ln 2 hay mt s bn nguyn ca 2 (s l ).
b) iu kin gii hn
Thuc AB: AB < d1 d 2 < AB
Thuc MN (M v N nm cng pha vi AB): MA MB d1 d 2 NA NB
489
(Nu M hoc N trng vi cc ngun th trnh cc ngun khng ly du =).
S cc i, cc tiu trn khong (hoc on) AB
Hai ngun kt hp cng pha:
AB AB
S cc i : AB < k < AB < k <

S cc tiu : AB < ( m 0 ,5 ) < AB AB < m 0 ,5 < AB

AB AB
S cc i : AB < ( k 0 ,5 ) < AB < k 0 ,5 <

S cc tiu : AB < m < AB AB < m < AB

Hai ngun kt hp bt k:
1 2 AB 1 2 AB
S cc i : AB < k + 2 < AB < k + 2 <

S cc tiu : AB < ( m 0 ,5 ) + 1 2 < AB AB < ( m 0 ,5 ) + 1 2 < AB
2 2
S cc i, cc tiu trn on MN
Hai ngun kt hp cng pha:
MA MB NA NB
S cc i : MA MB < k < NA NB
<k<

S cc tiu : MA MB < ( m 0 ,5 ) < NA NB MA MB NA NB
< m 0 ,5 <

AB NA NB
S cc i : MA MB < ( k 0 ,5 ) < NA NB < k 0 ,5 <

S cc tiu : MA MB < m < NA NB AB NA NB
<m<

Hai ngun kt hp bt k:
MA MB 2 NA NB
S cc i :
<k+ 1
2
<

S cc tiu : MA MB < ( m 0 ,5 ) + 1 2 < NA NB
2
Ch :
1) Mt s hc sinh p dng cng thc gii nhanh cho trng hp hai ngun kt hp
AB
= N cd 2 + 1

cng pha: th c kt qu N cd = 5 v N ct = 6! Cng thc ny sai
N AB 1
= 2 +
ct 2
u? V cc i, cc tiu khng th c ti A v B nn khi tnh ta phi trnh ngun.
Do , cng thc tnh N cd ch ng khi AB/ l s khng nguyn (nu nguyn th s
490
cc i phi tr bt i 2) v cng thc cng thc tnh N ct ch ng khi (AB/ + 1/2) l
s khng nguyn (nu nguyn th s cc tiu phi tr bt i 2).
2) c cng thc gii nhanh ta phi ci tin nh sau:
N cd= 2n + 1

Phn tch AB/ = n + n (vi 0 < n 1) 2n nu 0 < n 0,5
N ct = 2n + 2 nu 0,5 < n 1

3) Mt s hc sinh p dng cng thc gii nhanh cho trng hp hai ngun kt hp
AB
= N ct 2 + 1

ngc pha: th c kt qu N ct = 11 v N cd = 10! Cng thc ny
AB 1
= N 2 +
cd 2
sai u? V cc i, cc tiu khng th c ti A v B nn khi tnh ta phi trnh
ngun. Do , cng thc tnh N ct ch ng khi AB/ l s khng nguyn (nu nguyn
th s cc tiu phi tr bt i 2) v cng thc cng thc tnh N cd ch ng khi (AB/ +
1/2) l s khng nguyn (nu nguyn th s cc i phi tr bt i 2).
4) c cng thc gii nhanh ta phi ci tin nh sau:
N=ct 2n + 1

Phn tch AB/ = n + n (vi 0 < n 1) 2n nu 0 < n 0,5
N cd = 2n + 2 nu 0,5 < n 1

CNG THC TM NHANH S CC I CC TIU
S cc i : nc = 2n + 1
AB
Ngun KH cng pha : = n + n nc 1 nu 0 < n 0,5
S cc tiu :
nc + 1 nu 0,5 < n 1
S cc tiu : n= ct 2n + 1
AB
Ngun KH ngc pha : = n + n nct 1 nu 0 < n 0,5
S cc i :
nct + 1 nu 0,5 < n 1
Quy trnh gii nhanh bi ton tng qut:
A ( d1 A d 2 A ) ( 2 1 )
=k A = +
2 2 S cc i : k A < k < k B

B ( d1B d 2 B ) ( 2 1 ) S cc tiu : k A < m 0 ,5 < k B
=k B = +
2 2
Ch : 1) Quy trnh gii nhanh c th m rng cho bi ton tm s cc i cc tiu
nm gia hai im M, N nm cng pha so vi AB:
M ( d1M d 2 M ) ( 2 1 )
=
kM = +
2 2 S cc i : k M < k < k N

N ( d1N d 2 N ) ( 2 1 ) S cc tiu : k M < m 0 ,5 < k N
=
k N = +
2 2
491
2) Nu im M v N nm ngoi v cng 1 pha vi AB th ta dng cng thc hnh hc
xc nh MA, MB, NA, NB trc sau p dng quy trnh gii nhanh.
Tnh hung 6: Khi gp bi ton tm s cc i,
cc tiu trn ng bao th lm th no?
Gii php:
Mi ng cc i, cc tiu ct AB ti
mt im th s ct ng bao quanh hai ngun
ti hai im.
S im cc i cc tiu trn ng bao
quanh EF bng 2 ln s im trn EF (nu ti E
hoc F l mt trong cc im th n ch ct
ng bao ti 1 im).
Tnh hung 7: Khi gp bi ton lin quan n v tr cc cc, i cc tiu trn AB th
lm th no?
Gii php:
Nu bi ton yu cu xc nh v tr cc i cc tiu trn AB so vi A th ta
t d 1 = y v d 2 = AB y. Do , d 1 d 2 = 2y AB.
*V tr cc cc i:
1 1
Hai ngun KHCPha : d1 d 2 = k y = 2 k + 2 AB

Hai ngun KHNPha : d d = ( k 0,5 ) y = 1 ( k 0,5 ) + 1 AB
1 2
2 2

Hai ngun KH bt k : = ( ) + 2 ( d d )= k .2
2 1

1 2
1 1 2
=y k + AB + 1
2 2 4
*V tr cc cc tiu:
1 1
Hai ngun KHCPha : d1 d 2 = ( m 0,5 ) y = 2 ( m 0,5 ) + 2 AB

Hai ngun KHNPha : d d = m y = 1 m + 1 AB
1 2
2 2

Hai ngun KH bt k : = ( ) + 2 ( d d )= ( 2m 1)
2 1

1 2
1 1
=y ( m 0,5) + AB + 1 2
2 2 4
(Ta ch xt trng hp -2 1 - 2 2).
Ch : Chn trung im O ca AB lm gc ta , chiu dng ca trc t A sang
B. Gi x l ta ca M trn AB th x = y AB/2.
492
Hai ngun kt hp cng pha (O l cc i):

x min =
2
Cc i AB x = k
2
x =n
max 2
AB
vi n l s nguy n ln nht tha mn n <

x min =
4
Cc tiu AB x = m +
2 4
x = n +
max 2 4
AB 0 ,5

Hai ngun kt hp ngc pha (O l cc tiu):

xmin =
4
Cc i AB x = k +
2 4
xmax = n +
2 4
AB 0 ,5

x =
min 2
Cc tiu AB x = m
2
x =n
max 2
AB

Hai ngun kt hp bt k (cc i gia dch v pha ngun tr pha hn mt on |x|
x > 0 : Nm v pha ngun 2 1 2
vi x= (1 2 ) =
): x k + 1
4 x < 0 : Nm v pha ngun 1 2 4
1 2
x min = nu 1 > 2
4
1 1 2 2
Cc i AB =
x k + x min = + 1 nu 1 < 2
4 4
2 2

x= x min + n
max
2
493
OB x min
0 ,5
1 2
Cc tiu AB x = m + 1
2 4
1 2
x min = nu 1 > 2 +
4
2
x min = + 1 nu 1 < 2 +
4
2

x= x min + n
max
2
OB x min
0 ,5
Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n v tr cc cc i, cc tiu trn Bz AB
th lm th no?
Gii php:
Cch 1:
Ch cc ng hypebol pha OB mi ct ng Bz. ng cong gn O nht
(xa B nht) s ct Bz ti im Q xa B nht (z max ), ng cong xa O nht (gn B nht)
s ct Bz ti im P gn B nht (z min ).
Hai im M v N nm trn cng mt ng nn hiu ng i nh nhau:

MA MB= NA NB z 2 + AB 2 z= 2 x
Hai ngun kt hp cng pha
*Cc i xa B nht (gn O nht) ng vi x min = /2 nn: z 2 + AB 2 z =
*Cc i gn B nht (xa O nht) ng vi x max = n/2 nn: z 2 + AB 2 z =n
OB
(vi n l s nguyn ln nht tha mn n < )
0 ,5
*Cc tiu xa B nht (gn O nht) ng vi x min = /4 nn: z 2 + AB 2 z =0,5
*Cc tiu gn B nht (xa O nht) ng vi x max = n/2 + /4 nn:
494

z 2 + AB 2 z = n +
2
OB xmin
0 ,5
Hai ngun kt hp ngc pha
*Cc i xa B nht (gn O nht) ng vi x min = /4 nn: z 2 + AB 2 z =0,5
*Cc i gn B nht (xa O nht) ng vi x max = n/2 + /4 nn:

z 2 + AB 2 z = n +
2
OB xmin
0 ,5
*Cc tiu xa B nht (gn O nht) ng vi x min = /2 nn: z 2 + AB 2 z =
*Cc tiu gn B nht (xa O nht) ng vi x max = n/2 nn: z 2 + AB 2 z = n
OB
(vi n l s nguyn ln nht tha mn n < ).
0 ,5
Hai ngun kt hp bt k
2
iu kin cc i : = ( 2 1 ) + ( d1 d 2 )= k 2 d1 d 2 theo k

iu kin cc tiu : = + 2 d d = 2m + 1 d d theo m
( 2 1) ( ) ( )
1 2 1 2

iu kin thuc OB (tr B v O) : 0 < d d < AB k = kmin ;...kmax

m = mmin ;...mmax
1 2

Gn B nht (xa O nht) : x 2 + AB 2 x = ( d d )
1 2 m ax

Xa B nht (gn O nht) : x 2 + AB 2 x = ( d1 d 2 )min

Cch 2: lch pha ca hai sng kt hp:
2
= ( 2 1 ) + ( d1 d 2 )

2
Ti : =
( 2 1 ) + ( =) ( 2 1 )

Ti B : = ( ) + ( AB 0 ) = ( ) + 2 AB
2
B 2 1

2 1

Cc i thuc Bz tha mn: < = k.2 < B kmin k kmax :
+ Cc i gn B nht th = k min .2, hay ( 2 1 ) +

2
( )
kmin .2
AB 2 + z 2 z =
+ Cc i xa B nht th = k max .2, hay ( 2 1 ) +

2
( ) km ax .2
AB 2 + z 2 z =
495
Cc tiu thuc Bz tha mn:
< =
( 2m + 1) < B mmin m mmax :
+ Cc tiu gn B nht th = (2m min + 1), hay
( 2 1 ) +
2
( )
z ( 2mmin + 1)
AB 2 + z 2 =
+ Cc i xa B nht th = (2m max + 1), hay
( 2 1 ) +
2
( )
z ( 2mm ax + 1)
AB 2 + z 2 =
Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n v tr
cc cc i, cc tiu trn xx || AB th lm th no?
Gii php:
T iu kin cc i, cc tiu (d 1 d 2 ) theo k
hoc m.
2
MA = IA2 + IM 2 =
AB
+ z + OC 2
2

AB
2
MB = IB 2
+ IM 2
= z + OC
2
2
Hai im M v N nm trn cng mt ng nn hiu
ng i nh nhau:
2 2
AB AB
MA MB = NA NB + z + OC 2 z + OC 2 = 2 x
2 2
Hai ngun kt hp cng pha
*Cc i gn C nht (gn O nht) ng vi x min = /2 nn:
2 2
AB AB
+ z + OC 2 z + OC 2 =
2 2
*Cc i xa C nht (xa O nht) ng vi x max = n/2 nn:
2 2
AB AB
+ z + OC 2 z + OC 2 = n
2 2
OB
0 ,5
*Cc tiu gn C nht (gn O nht) ng vi x min = /4 nn:
2 2
AB AB
+ z + OC 2 z + OC 2 = 0,5
2 2
*Cc tiu xa C nht (xa O nht) ng vi x max = n/2 + /4 nn:
496

2 2
AB AB
+ z + OC 2 z + OC 2 =n +
2 2 2
OB xmin
0 ,5
Hai ngun kt hp ngc pha
*Cc i gn C nht (gn O nht) ng vi x min = /4 nn:
2 2
AB AB
+ z + OC 2 z + OC 2 = 0,5
2 2
*Cc i xa C nht (xa O nht) ng vi x max = n/2 + /4 nn:

2 2
AB AB
+ z + OC 2 z + OC 2 =n +
2 2 2
OB xmin
0 ,5
*Cc tiu gn C nht (gn O nht) ng vi x min = /2 nn:
2 2
AB AB
+ z + OC 2 z + OC 2 =
2 2
*Cc tiu xa C nht (xa O nht) ng vi x max = n/2 nn:
2 2
AB AB
+ z + OC 2 z + OC 2 = n
2 2
OB
(vi n l s nguyn ln nht tha mn n < ).
0 ,5
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n tr cc cc i, cc tiu trn ng
trn ng knh AB th lm th no?
Gii php:
*im M thuc cc i khi:
MA MB = k a AB 2 a 2 = k

( Nu 2 ngun KH cng pha )

MA MB =( k 0,5 )

a AB a = ( k 0,5 )
2 2

( Nu 2 ngun KH ngc pha )

MA MB =k + 1 2
2

a AB 2 a 2 = k + 1 2
2
Nu 2 ngun KH bt k
( )
497
*im M thuc cc tiu khi:
MA MB = ( m 0,5 ) a AB 2 a 2 = ( m 0,5 )
( Nu 2 ngun KH cng pha )
MA MB= m a AB 2 a 2 = m
( Nu 2 ngun KH ngc pha )
1 2 2
MA MB= m + a AB 2 a 2 = m + 1
2 2
( Nu 2 ngun KH bt k )
Li khuyn: Trong cc thi lin quan n hai ngun kt hp cng pha, thng
hay lin quan n cc i, cc tiu gn ng trung trc nht hoc gn cc ngun
nht. V vy, ta nn nh nhng kt qu quan trng sau y: M l cc i
*nm gn trung trc nht, nu nm v pha A th MA MB = - nu nm v pha B th
MA MB = .
*nm gn A nht th MA MB = -n v nm gn B nht th MA MB = n.
OB AB
Vi n l s nguyn ln nht tha mn n < = .
0,5
Tnh hung 11: Khi gp cc bi ton lin quan n v tr cc cc i, cc tiu trn
ng trn tm A bn knh AB th lm th no?
Gii php:
Ta thy MA = AB = R, t iu kin cc i cc tiu
ca M s tm c MB theo R.
Theo nh l hm s cosin:
AM 2 + AB 2 MB 2 MB 2
cos = = 1
2 AM . AB 2R2
AH = AMcos
MH = AM sin
Ch : im trn ng trn tm A bn knh AB cch ng thng AB gn
nht th phi nm v pha B v xa nht th phi nm v pha A.
498
Tnh hung 12: Khi gp bi ton hai vn cng loi i qua hai im th lm th no?
Gii php:
Gi s hai vn cng loi bc k v bc k + b i qua hai im M v M th
MS1 MS 2 = k
=? v = f
M ' S1 M ' S 2 =+( k 2)
2 k .2 : M l cc i
M = ( 2 1 ) + ( d1 d 2 )
( 2k + 1) : M l cc tiu
Tnh hung 13: Khi gp bi ton giao thoa vi 3 ngun kt hp th lm th no?
Gii php:
Gi A 1 , A 2 v A 3 ln lt l bin ca cc sng kt hp u 1M ,
u 2M v u 3M do ba ngun gi n M.
Nu u 1M , u 2M v u 3M cng pha th bin tng hp ti M l
A = A1 + A2 + A3.
Nu u 1M , u 2M cng pha v ngc pha vi u 3M th bin
tng hp ti M l A = A 1 + A 2 - A 3 .
Tnh hung 14: Khi gp bi ton lin quan n phng trnh sng tng hp th lm th
no?
Gii php:
= uA a cos ( t + 1 )
a) Hai ngun cng bin :
= uB a cos ( t + 2 )
2 d1
u1 M a cos t + 1
=

uM = u1 M + u2 M
= 2 d2
u2 M a cos t + 2

1 d d2 + 1 d + d2
=
uM 2a cos 2 + 1 cos t + 2 1
2 2
1 d d2
Bin dao ng tng=
hp ti M: AM 2a cos 2 + 1
2
Vn tc dao ng ti M l o hm ca u M theo t:
1 d d2 + 1 d + d2
.2a cos 2
vM = + 1 sin t + 2 1
2 2
499
= uA A1 cos ( t + 1 )
b) Hai ngun khc bin :
= uB A2 cos ( t + 2 )
2 d1
u1 M A1 cos t + 1
=

uM = u1 M + u2 M = A cos ( t + )
2 d2
= u A2 cos t + 2
2 M
2
A = A12 + A22 + 2 A1 A2 cos ; = 2 1 + ( d1 d 2 )

2 d1 2 d 2
A1 sin 1 + A2 sin 2
tan =
2 d1 2 d 2
A1 cos 1 + A2 cos 2

Ch :
1) so so snh trng thi dao ng ca im M vi ngun th ta vit phng trnh
dao ng tng hp ti M v dng chnh tc u M = A M cos(t + ).
2) Nu bi ton ch yu cu tnh bin tng hp ti M ta nn dng cng thc:
2 k .2 A = A1 + A2
= ( 2 1 ) + ( d1 d 2 )
( 2k + 1) A = A1 A2
A= A1 + A2 + 2 A1 A2 cos
2 2

( 2k + 1) A = A12 + A22
2
Tnh hung 15: Khi gp bi ton lin quan n li , vn tc cc im nm AB th lm
th no?
Gii php:
Nu hai im M v N nm trn on AB th d 1 + d 2 = AB nn t cc cng thc:
1 d d2 + 1 d + d2
=
uM 2a cos 2 + 1 cos t + 2 1

v
2 2
1 d d2 + 1 d + d2
.2a cos 2
vM = + 1 sin t + 2 1
2 2
1 d d2M 2 1 2 xM
cos 2 + 1M cos +
vM uM 2 2
Ta suy ra: = = =
vN u N 1 d d2 N 2 xN
cos 2 + 1N cos 2 1
+
2 2
500
Tnh hung 16: Khi gp bi ton lin quan n tm s im dao ng vi bin

trung gian trn khong AB th lm th no?
Gii php:
* tm s im dao ng vi bin trung gian A 0 th t:
A02 = A12 + A22 + 2 A1 A2 cos tm ra theo s nguyn k, ri thay vo
2
= 2 1 + ( d1 d 2 ) tm ra d 1 d 2 theo k.

*Sau thay vo iu kin AB < d1 d 2 < AB (nu tm s im trn AB) hoc
MA MB < d1 d 2 < NA NB (nu tm s im trn MN) s tm c s gi tr
nguyn ca k.
Ch :
1) Trong trng hp hai ngun kt hp cng pha hoc ngc pha m AB = n/4 th s
im dao ng vi bin A 0 (0 < A 0 < A max = A 1 + A 2 ) trn AB ng bng n.
2) Trong trng hp hai ngun kt hp cng pha hoc hai ngun kt hp ngc pha,
im M nm trn OB, cch O l x (hay d 1 d 2 = 2x), c bin A12 + A22 th hai

sng kt hp gi n M dao ng vung pha nhau nn = /2 + k hay
2
= (
d1 d 2 ) = + k x = + k
2 8 4

xmin =
2x
2 8
= + (d1
d 2 ) = + k x = + k

2 8 4
2x
Tnh hung 17: Khi gp bi ton lin quan n trng thi cc im nm trn AB th
lm th no?
501
Gii php:
Xt cc im nm trn AB, cc cc i tng ng vi cc bng sng dng (bin
ti bng A max = A 1 + A 2 ), cc cc tiu tng ng vi cc nt sng dng.
im M thuc AB, cch nt gn nht v cch bng gn nht ln lt l x v y th
2 x 2 y
bin dao ng =
ti M l: A0 A=
max sin Amax cos .

Cc im thuc AB c cng bin A 0 m cch u nhau nhng khong x th
tng t nh trng hp sng dng ta phi c: A 0 = A max / 2 v x = /4.
Ch :
1) Trng hp hai ngun kt hp cng pha th tng s cc i trn khong AB c
AB AB
xc nh t <k< . Cc cc i ny chia lm hai nhm: mt nhm cng pha

vi O v mt nhm ngc pha vi O.
Nu AB/ l s khng nguyn th cc i ti O khng cng pha khng ngc pha
vi cc ngun nn trn AB cng khng c cc i no cng pha hoc ngc pha vi
cc ngun.
Nu AB/ l mt s nguyn chn (AB = 2n) th cc i ti O cng pha. Nu AB/
l mt s nguyn l (AB = (2n + 1)) th cc i ti O ngc pha.
2n - 1 cc i (c O) cng pha vi ngun
AO = n tr A v B c
2n cc i ngc pha vi ngun
2n + 1 cc i (c O) ngc pha vi ngun

AO = ( n + 0,5 ) tr A v B c
2n cc i cng pha vi ngun
S cc i cng pha vi ngun lun lun t hn s cc i ngc pha vi ngun l 1.
2) Trng hp hai ngun kt hp bt k trc tin xc nh v tr cc i gia. Nu cc
i gia cch ngun A mt s nguyn ln bc sng th cc i gia dao ng cng
pha vi ngun A, cn bng mt s bn nguyn ln bc sng th ngc pha.
Tnh hung 18: Khi gp bi ton lin quan n
trng thi cc im nm trn ng trung trc
ca AB th lm th no?
Gii php:
Xt trng hp hai ngun kt hp cng pha:
u=
1 u=
2 a cos t
502
2 d
= u1M a cos t

u 2 d
= a cos t
2 M
2 d
uM = u1M + u2 M = 2a cos t

lch pha ca M so vi cc ngun:

= k .2 ( cng= pha ) d k
2 d
M / S12 = = ( 2k + 1) ( ngc pha ) d = ( k + 0,5 )

= ( 2k + 1) ( vung pha ) d = ( 2k + 1)
2 4
S1S 2
iu kin ca d: d k =k1 , k2 ,...
2
=
Sau khi tm c d th tnh c: MO d 2 S1O 2
Ch :
1) tm s im trn on OC vo iu kin
OA d CA
= OA2 + OC 2
2) tm s im trn on CD nm v hai pha ca
AB, ta tnh trn hai na CO v OD ri cng li (nu
ti O l mt im th khng tnh 2 ln).
2
3) lch pha dao ng ca M so vi O l M / O = ( d AO ) .

*M dao ng cng pha vi O khi M/O = k.2 d AO =k d min AO =
*M dao ng ngc pha vi O khi M/O = (2k + 1)
d AO =( k + 0,5 ) d min AO =0,5
*M dao ng ngc pha vi O khi M/O = (2k + 1)/2

d AO = ( 2k + 1) d min AO = 0, 25
4
4.4. SNG M
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n s truyn m th lm th no?
Gii php:
503
*Thi gian truyn m trong mi trng 1 v mi
trng 2 ln lt l (v 2 < v 1 ):
l
t1 = v
l l
t= t2 t1=
1
t = l v2 v1
2 v2
2l
*Gi t l thi gian t lc pht m cho n lc nghe c m phn x th t =
v
Ch : Tc m ph thuc vo nhit mi trng tun theo hm bc nht:

v
1 = 1
v= v0 + aT1 f

1

v=
2 v0 + aT2 = v2
2 f
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n cng

m, mc cng m th lm th no?
Gii php:
Cng m I (n v W/m2) ti mt im l
nng lng gi qua mt n v din tch t vung gc vi phng truyn m ti im
trong mt n v thi gian:
A A P
=
I = =
St 4 r t
2
4 r 2
2
I 2 A2
Cng m t l vi bnh phng bin m: I = A2 =
I1 A1

Mc cng m L c nh ngha l L( B ) = lg , vi I cng m ti
o
im ang xt v I 0 l cng m chun (I 0 = 1012 W/m2 ng vi tn s f = 1000
Hz). n v ca L l ben (B) v xiben 1dB = 0,1B.
Ch :
504
1) Nu lin quan n cng m v mc cng m ta s dng cng thc
I
L ( B=
) lg I I 0 .10 ( ) . Thc t, mc cng m thng o bng n v dB
=
L B
I0
nn ta i v n v Ben tnh ton thun li.
2) Khi cng m tng 10n ln, to tng n ln v mc cng m tng thm n
(B): I ' =10 I L ' =L + n ( B )
n
I
3) Nu lin quan n t s cng m v hiu mc cng m th t L ( B ) = lg
I0
I 2 I 0 .10 2 ( )
L B
L( B )
10 2 ( ) 1 ( )
L B L B
=
I I 0 .10
= =L1 ( B )
I1 I 0 .10
4) Cng m t l vi cng sut ngun m v t l vi s ngun m ging nhau:
I2 P2 n2 P0 n2
= 10 2 ( ) 1 (=
L B L B)
= =
I1 P1 n1 P0 n1
5) Nu lin quan n mc cng m tng hp ta xut pht t
I = I 0 .10 L( B )

= I1 I 0 .10

L1 ( B ) I= I1 + I 2
I 0=
L B
( L B
)
.10 ( ) I 0 10 1 ( ) + 10 2 ( ) =
L B
10 ( ) 10 1 ( ) + 10 2 ( )
L B L B L B
L1 ( B )
I 2 = I 0 .10
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n phn b nng lng m khi truyn i th
lm th no?
Gii php:
Gi s ngun m im pht cng sut P t im O,
phn b u theo mi hng.
*Nu b qua s hp th m v phn x m ca mi
trng th cng m ti mt im M cch O mt
P
khong r l I = .
4 r 2
*Nu c truyn i 1 m nng lng m gim a% so vi nng lng lc u th cng
P (100% r.a % )
m ti mt im M cch O mt khong r l I = .
4 r 2
505
*Nu c truyn i 1 m nng lng m gim a% so vi nng lng 1 m ngay trc
P (100% a % )
r
th cng m ti mt im M cch O mt khong r l I = .

4 r 2
Ch :
1) Nu b qua s hp th m ca mi trng th cng sut
ti O bng cng sut trn cc mt cu c tm O: P O = P A
= P B = P = 4r2I = 4r2I 0 .10L.
Thi gian m i t A n B: t = AB/v.
Nng lng m nm gia hai mt cu bn knh OA,
OB: A = P.t = P.AB/v.
2 2
rA rA
2) Nu cho L A tnh I B ta lm nh =
sau: I B = I A I 0 .10 A .
L
B
r B
r
2
W I r
3) Nu cho L A tnh L B ta lm nh sau: I= = I 0 .10 L B= A = 10 LB LA .
4 r 2
I A rB
4) Cc bi ton trn trn th P khng i v u xut pht t cng thc chung:
2 2
P I A r
I= A = 2
= I 0 .10 L 2 = 1 = 1 = 10 L2 L1
4 r 2
I1 A2 r2
5) Nu ngun m c cu to t n ngun m ging nhau mi ngun c cng sut P 0
th cng sut c ngun P = nP 0 . p dng tng t nh trn ta s c dng ton mi:
P nP0
= I I 0= .10 L = 2
4 r 2 4 r 2 L' L n' r
10 =
P' n' P0 n r'
= I ' I 0=.10 L'
=
4 r' 2 4 r' 2
6) Trn mt ng thng c bn im theo ng th t l O, A, M v B. Nu AM =
nMB hay r M r A = n(r B r M ) (n + 1)r M = nr B + r A . Nu ngun m im t ti O,
P P
xut pht t cng thc=
I = r 100,5 L.
I 0 .10 L = . Thay cng thc ny
4 r 2
4 I 0
vo (n + 1)r M = nr B + r A s c ( n + 1) .100,5 L
M
=n.100,5 LB + 100,5 LA .
0,5 LM
Nu M l trung im ca AB th n = 1 nn 2.10= 100,5 LB + 100,5 LA
506
Kinh nghim gii nhanh: Nu c h thc xr=

M yrB + zrA ta thay r bi 100,5 L s
.100,5 LM y.100,5 LB + z.100,5 LA
c: x=
7) Nu im O nm gia A v B v M l trung im ca AB th 2r M = r A - r B (nu r A >
r B hay L A < L B ) hoc 2r M = r B r A (nu r A < r B hay L A > L B ).
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n min nghe c th lm th no?

Gii php:
Ngng nghe ca m l cng m nh nht ca mt m c th gy ra
cm gic m .
Ngng au l cng ca mt m ln nht m cn gy ra cm gic m.
Lc c cm gic au n trong tai.
Min nghe c l min nm trong phm vi t ngng nghe n ngng au.
P P P
I min =
I I max r
4 r 2
4 I max 4 I min
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n ngun nhc m th lm th no?
Gii php:
Gii thch s to thnh m do dy dao ng: khi trn dy xut hin sng dng
c nhng ch si dy dao ng vi bin cc i (bng sng), y khng kh xung
quanh n mt cch tun hon v do pht ra mt sng m tng i mnh c cng
tn s dao ng ca dy.
v v
l= k = k f = k (vi k = 1; 2; 3;).
2 2f 2l
v
Tn s m c bn l f1 = , ha m bc 1 l
2l
v v
f 2 2.= 2 f1 , ha m bc 2 l=
= f 3 3.= 3 f1 ,
2l 2l
507
Gii thch s to thnh m do ct khng kh dao ng: Khi sng m (sng dc)
truyn qua khng kh trong mt ng, chng phn x ngc li mi u v i tr li
qua ng (s phn x ny vn xy ra ngay c khi u h). Khi chiu di ca ng ph
1
hp vi bc sng ca sng m (=
l k , hoc =
l k + ) th trong ng xut hin
2 2 2
sng dng.
Ch :
1) Nu dng m thoa kch thch dao ng mt ct kh (chiu cao ct
kh c th thay i bng cch thay i mc nc), khi c sng dng
trong ct kh th u B lun lun l nt, cn u A c th nt hoc
bng.

Nu u A l bng th m nghe c l to nht v=l ( 2n 1)
4

lmin = .
4

Nu u A l nt th m nghe c l nh nht v l = n lmin = .
2 2
2) Nu hai ln th nghim lin tip nghe c m to nht hoc nghe c m nh nht

th = l2 l1 = 2 ( l2 l1 ) .
2
Nu ln th nghim u nghe c m to nht ln th nghim tip theo nghe

c m nghe c m nh nht th = l2 l1 = 4 ( l2 l1 ) .
4
Tc truyn m: v = f
3) Nu ng kh mt u bt kn, mt u h m nghe c m to nht th u bt kn
l nt v u h l bng:
v v v
l= ( 2n + 1) = ( 2n + 1) f= ( 2n + 1) f min1 =
4 4f 4l 4l
Nu ng kh h hai u m nghe c m to nht th hai u l bng hai
v v v
bng: l = k = k f = k f min 2 =
2 2f 2l 2l
508
3. DNG IN XOAY CHIU
3.1. i cng v dng in xoay chiu
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n nhit lng ta ra trn in tr th lm
th no?
Gii php:
= u U 0 cos (t + u ) = 2 f

*Biu thc in p v dng in: i =I 0 cos ( t + i ) U 0 =U 2

= u i I0 = I 2
*Khi t in p xoay chiu vo R th cng sut ta nhit v nhit lng ta ra sau thi
2
U 2 I0 R U 0
2
= P I =
2
R = =
R 2 2R
gian t: 2
Q I Rt U 02 t U 2 t
= Pt
= 0 = I 2 Rt = =
2 2R R
*Khi t in p xoay chiu vo RLC th cng sut ta nhit v nhit lng ta ra sau
P = I 2 R U 1
2
thi gian t: vi I = v Z = R + ( Z L Z C ) = R + L
2 2 2

Q = Pt Z C
Ch :
= i( t ) I 0 cos (t1 + )

1
1) < 0 : ang gim.

i'( t ) = I 0 sin ( t1 + )
> 0 : ang tng.
1
2) Nu mch RLC mc ni tip thm mt iot l tng th dng xoay chiu ch i qua
mch trong mt na chu k. Do , cng sut ta nhit gim 2 ln, nhit lng ta ra
gim 2 ln v cng hiu dng gim 2 ln.
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n thi gian thit b hot ng (sng, tt)
th lm th no?
Gii php:
Mt thit b in c t di in p xoay chiu u = U 0 cost (V). Thit b
ch hot ng khi in p tc thi c gi tr khng nh hn b. Vy thit b ch hot
ng khi u nm ngoi khong (-b, b) (xem hnh v)
1 b
Thi gian hot ng trong mt na chu k: 2t1 = 2. arccos
U0
1 b
Thi gian hot ng trong mt chu k: =
tT 4=
t1 4. arccos
U0
1 b
Thi gian hot ng trong 1 s: ftT = f .4. arccos
U0
509
Chu Vn Bin Dng in xoay chiu
1 b
Thi gian hot ng trong t s: t ftT = t. f .4. arccos
U0
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n thi im dng hoc in p nhn
mt gi tr nht nh th lm th no?
Gii php:
xc nh cc thi im c th dng gii phng trnh lng gic hoc dng
vng trn lng gic.
V d minh ha: in p hai u on mch c biu thc u = 200cos(100t + 5/6) (u
o bng vn, t o bng giy). Trong khong thi gian t 0 n 0,02 s in p tc thi
c gi tr bng 100 V vo nhng thi im no?
Hng dn
Cch 1: Gii phng trnh lng gic
5 3
100 t + = + 2 t = (s)
5 1 6 3 200
u= 100 cos 100 t + =
6 2 100 t + 5 = + 2 t = 5 ( s )
6 3 600
5 1
100 t + 6 =3 t = 200 ( s ) < 0
(Nu khng cng thm 2 !)
100 t + 5 = t = 7 ( s ) < 0
6 3 600
5
V tr xut pht ng vi pha dao ng: 0 =
6
Ln 1 in p tc thi c gi tr bng 100 V ng vi

pha dao ng: 1 = + 2 nn thi gian:
3
5
+ 2
1 0 5
=t1 = 3 = 6
(s)
100 600
Ln 2 in p tc thi c gi tr bng 100 V ng vi

pha dao ng: 2 = + 2 nn thi gian:
3
510
5
+ 2
2 0 3
=t2 = 3 = 6 (s)
100 200
Ch :
1) Nu khng hn ch bi iu kin ang tng hoc ang gim th ng vi mt im
trn trc ng vi hai im trn vng trn lng gic (tr hai v tr bin). Do , trong
chu k u tin c hai thi im t 1 v t 2 ; chu k th 2 c hai thi im t 3 = t 1 + T v t 4
= t 2 + T;... t 2n+1 = t 1 + nT v t 2n+2 = t 2 + nT. Ta c th rt ra mo lm nhanh:
S ln nu d 1 t = nT + t
= n
1
2 nu d 2 t = nT + t 2
2) Trong mt chu k c 4 thi im u = b < U 0 . tm thi im ln th n m

u = b ta cn lu :
Ln 1 n u 1
l : t1 . Ln 4n + 1 n u1 l : t 4 n=
+1
nT + t1
Ln 2 n u l : t 2 . Ln 4n + 2 n u1 l : t 4 n= nT + t 2
+2

1
Ln 3 n u 1
l : t3 . Ln 4n + 3 n u1 l : t 4 n=
+3
nT + t3
Ln 4 n u 1
l : t 4 . Ln 4n + 4 n u1 l : t 4 n + 4 = nT + t 4
nu d 1 t = nT + t 1
nu d 2 t = nT + t
S ln
Ta c th rt ra mo lm nhanh: = n
2
4 nu d 3 t = nT + t 3
nu d 4 t = nT + t 4
Tnh hung 4: Khi gp cc bi ton cho (tm) gi tr tc thi cc thi im th lm

th no?
Gii php:
Nu bit gi tr tc thi thi im ny tm gi tr thi im khc ta c th
gii phng trnh lng gic hoc dng vng trn lng gic.
V d minh ha: Ti thi im t, in p u = 200 2 cos(100t - /2) (trong u tnh
bng V, t tnh bng s) c gi tr 100 2 (V) v ang gim. Sau thi im 1/300 (s),
in p ny c gi tr l bao nhiu?
Hng dn

= t1 100 2
u( t ) 200 2cos =
1
2 5
Cch 1: t1 = t1 =
u' = 2 3 6
(t ) 200 sin t1 < 0
1
2
1
u 200 2cos t1 +
= 100 2 (V ) Chn C.
=
2
1
t1 +
300
300
Cch 2:
511
Khi u = 100 2 (V) v ang gim th pha dao

ng c th chn: 1 = .
3
Sau thi im 1/300 (s) (tng ng vi gc
qut = t = 100/300 = /3) th pha dao
2
ng: 2 = 1 + =
3
u2 =200 2cos 2 =100 2 (V ) Chn C.
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n in lng chuyn qua tit din thng
dy dn th lm th no?
Gii php:
dq
Theo nh ngha: i = dq = idt .
dt
in lng chuyn qua tit din thng ca dy dn tnh t thi im t 1 n t 2 :
t2
Q = idt .
t1
t 2
0 [ cos (t2 + ) cos (t1 + )]

I0 I
i =I 0 sin (t + ) Q = cos (t + ) =
t

1
t

2
[sin (t2 + ) sin (t1 + )]

I0 I0
=i I 0 cos (t + )= Q

sin (t +=
)

t 1
Ch :
1) tnh in lng chuyn qua tit din thng ca dy dn trong thi gian t k t
lc dng in bng 0, ta c th lm theo hai cch:
t1 + t
Cch 1: Gii phng trnh i = 0 tm ra t 1 sau tnh tch phn: Q = idt

t1
Cch 2: Vit li biu thc dng in di dng i = I 0 sin t v tnh tch phn
t
I0
Q = I 0 sin tdt = (1 cos t ) (tch phn ny chnh l din tch phn t mu trn
0

th).
T I
t = 6
QT /6 = 0
2

t = T I
QT / 4 = 0

*Khi 4
T I
t = QT / 2 = 2 0
2
t = T QT = 0
512
2) Dng in i chiu lc n trit tiu i = 0.
3) Khong thi gian hai ln lin tip dng in trit tiu l T/2 nn in lng chuyn
qua tit din thng ca dy dn trong thi gian trong thi gian l:
T/2
I0 2I0
I 0 sin tdt = (1 cos t ) 0 =
T/2
QT / 2 =
0

2I 0
n na chu k tip theo cng c in lng chuyn v nn in lng chuyn

qua tit din thng ca dy dn trong mt chu k l bng 0 nhng ln in lng
4I0
chuyn i chuyn v l Q T = .

ln in lng chuyn qua tit din thng ca dy dn sau 1s v sau thi gian t ln
1 t
lt l Q T v Q .
T T T
Tnh hung 6: Khi gp bi ton tm th th tch kh thot ra khi in phn dung dch
axit th lm th no?
Gii php:
+ in lng qua tit din thng ca dy dn trong 1/2 chu k: Q 1/2 = 2I 0 /.
+ Th tch kh H 2 v O 2 KTC thot ra mi in cc trong na chu k ln lt l:
Q1 / 2 Q1 / 2
V1 = 11, 2 ( l ) v V2 5, 6 ( l ) .
96500 96500
+ Th tch kh H 2 v O 2 KTC thot ra mi in cc trong thi gian t ln lt l:
t t
=VH = V1 v VO V2 .
2
T T 2
+ Tng th tch kh H 2 v O 2 KTC thot ra mi in cc trong thi gian t l:

t
V = VH + VO = (V 1
+ V2 ) .
2 2
T
3.2. CC MCH IN XOAY CHIU CH R HOC CH C HOC CH L
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n nh lut m th lm th no?
Gii php:
U U0
Mch ch R: I = , I0 =
R R
U U0 1
Mch ch C: I = , I0 = vi Z C =
ZC ZC C
U U0
Mch ch L: I = , I0 = vi Z L = L
ZL ZL
Ch :
.S
1) in dung ca t in phng tnh theo cng thc: C = ( l hng s in
9.109.4 d
mi, d l khong cch gia hai bn t v S l din tch i din gia cc bn t).
513
S
2) Khi cht in mi trong t l khng kh th 0 = 1 nn C0 = v cng
9.109.4 d
U
hiu dng chy qua t=
I = C0U .
ZC
*Nu nhng cc bn t ngp vo trong in mi lng (c hng s in
mi ) v cc yu t khc khng i th in dung ca t
.S
= C = C0 nn cng hiu dng qua t l
= I ' = CU I .
9.109.4 d
*Nu nhng x phn trm din tch cc bn t ngp vo trong in mi
lng (c hng s in mi ) v cc yu t khc khng i th b t C gm
(1 x ) S xS
hai t C 1 , C 2 ghp song song: C= = (1 x=
) C0 , C 2 = xC0
9.10 .4 d 9.109.4 d
1 9
C = C1 + C2 = (1 x + x ) C0 . Cng hiu dng qua mch lc ny l

I ' = CU = (1 x + x ) I .
*Nu ghp st vo mt bn t mt tm in mi c hng
s in mi c b dy bng x phn trm b dy ca
lp khng kh v cc yu t khc khng i th b t C
gm hai t C 1 , C 2 ghp ni tip:
S C0 S C0
C1 = = , C2 =
9.10 .4 (1 x ) d (1 x )
9
9.10 .4 xd
9
x
C1C2
C
= = C0 ).
C1 + C2 x + (1 x )

Cng hiu dng qua mch lc ny l
= I ' =
CU I.
x + (1 x )
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n quan h gi tr tc thi u, i i vi mch
ch R hoc ch L hoc ch C th lm th no?
Gii php:
U U0 u
Mch ch R th u v i cng pha nn =
R = = .
I I0 i
U U0 u
Mch ch L th u sm hn i l /2 nn Z=
L
=
L =
I I0 i
i = I 0 cos t 2 2
I 0 = I 2
i u
+ = 1
u = U 0 cos t + =
U 0 sin t I 0 U 0 U 0 = U 2
2
1 U U0 u
Mch ch C th u tr hn i l /2 nn Z= = =
C I
C
I0 i
514
i = I 0 cos t 2 2
I 0 = I 2
i u
+ = 1
u U 0 cos t =
= U 0 sin t I 0 U 0
2 U 0 = U 2
2 2
i u
i vi mch ch L, C th u vung pha vi i nn + = 1
I0 U0
i =0 u =U 0
( th quan h u, i l ng elip).
u =0 i = I 0
Ch : Hp kn X ch cha mt trong 3 phn t l R hoc C hoc L. t vo
hai u hp X mt in p xoay chiu th in p trn X v dng in trong mch
thi im t 1 c gi tr ln lt l i 1 , u 1 v thi im t 2 th i 2 , u 2 .
u u2
*Nu =
1
= a th X = R = a.
i1 i2
*Ngc li mch ch L hoc C.
( xc nh c L hay C th nn lu : Nu f tng th Z L tng nn I gim cn Z C
gim nn I tng).
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n biu thc u, i trong mch ch R hoc ch
L hoc ch C th lm th no?
Gii php:
U U0 u
Mch ch R th u v i cng pha v =
R = = .
I I0 i
U0
Mch ch L th u sm hn i l /2 v Z=
L
=
L
I0
1 U0
Mch ch C th u tr hn i l /2 v =
ZC =
C I 0
2 2
i u
i vi mch ch L, C th u vung pha vi i nn + = 1
I0 U0
Ch :
1) Mch gm L ni tip vi C th in p hai u on mch u = u L + u C vi
uL uC
= .
ZL ZC
i1 i2 u2 I0 = ?
2) Nu cho th da vo h thc 12 + 12 =
1
Thay U = I Z
hoc U = I Z
0 0 L
u1 I0 U0 U 0 = ?
0 0 C
Mch ch C th i sm hn u l / 2.

Mch ch L th i tr hn u l / 2.
515
i12 u12
I2 + U2 = 1
i1 ; i2 0 I0 = ?
3) Nu cho th da vo 2 h thc 2
0

u1 ; u2 U 0 = ?
2
i2 + u2 =1
I 2 U 2
0 0
1 U0
Mch ch C th i sm hn u l / 2 v ZC = C = I = ?.
0

Mch ch L th i tr hn u l / 2 v Z = L = U 0 = ?.
L
I0
4) V vi mch ch cha L hoc C th u v i vung pha nhau nn thng c bi ton
cho in p (dng in) thi im ny tm dng in (in p) thi im trc
hoc sau mt khong thi gian (vung pha) t = (2n + 1)T/4:
= u1 i= 2
Z L ,C ; u2 i1 Z L ,C .
3.3. MCH R, L, C NI TIP

Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n tng tr, lch pha, gi tr hiu dng
th lm th no?
Gii php:
Z = R 2 + ( Z L ZC )
2
Tng tr

( R) + ( Z Z )
2 2
Z= L C
Z L ZC U L U C
tan
= =
R UR
lch pha:
=

tan

=
Z Z
L U U C L C
R U R
> 0 : u sm pha hn i mch c tnh cm

< 0 : u tr pha hn i mch c tnh dung
= 0 : u , i cng pha.

U U R U L U C U MN
Cng hiu dng: =
I = = = =
Z R Z L ZC Z MN
U
in p trn on mch: U
= MN
=
IZ MN
Z MN
Z
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n thay i cc linh kin trong mch th
in p phn b li nh th no?
516
Gii php:
2 Z L = n1 R
U = U R + (U L U C ) Z = n R
2
C 2
2
U = U 'R + (U 'L U 'C ) U 'R =
2 2
?
Tnh hung 3: Khi cho bit cc gi tr tc thi u R , u L , u C v u lm th no tnh

lch pha?
Gii php:
i = I 0 cos t

=u U 0 cos (t + ) u = u1

=u L U 0 L cos t + . Khi cho bit cc gi tr tc thi u L = u2 th ta s tm c
2 u = u
C

3

=uC U 0 C cos t
2

(t + ) =
; t + =
; t =
v phi la chn du cng hoc tr
2 2
1 2 3

sao cho t < ( t + ) < t + . T s tm c .
2 2
Ch :
1) Nu cho gi tr tc thi in p hai thi im th vn c th tnh c .
2) Nu cho gi tr tc thi in p v dng in hai thi im tnh c :
u U= 0
cos t 0 t =t
u = u v u gim (tng)
t0 ?

0
I 0 cos ( t ) =
t= t + t
i = ?
0
i = 0 v i gim (tng)
Tnh hung 4: Phng php truyn thng dng vit biu thc dng in v in p
l g?
Gii php:
U 0 U 0 R U 0 L U 0 C U 0 MN
=
I0 = = = =
Z R ZL ZC Z MN
Z = R 2 + Z Z
Z = R 2 + ( Z Z )2 ( L C )
2
L C MN MN MN MN
Z ZC Z ZC
tan = L tan MN = LMN MN
R RMN
517
=u I 0 Zcos (t + i + )

=u R I 0 Rcos (t + i )

a) Nu
= cho i I 0 cos ( t + i ) =
th u L I 0 Z L cos ( t + i + / 2 )
u I Z cos t + / 2
=
C 0 C ( i )
= uMN I 0 Z MN cos (t + i + MN )
U0
b) Nu
= cho u U 0 cos ( t + u )=
th i cos ( t + u ) .
Z
U 0 MN
c) Nu
= cho uMN U 0 MN cos ( t +=
) th i cos ( t + MN ) .
Z
Sau khi vit c biu thc ca i s vit c biu thc cc in p khc theo cch lm
trn.

Ch : Nu c dng sin th i sang dng cos: sin (t += ) cos t +
2
Tnh hung 5: Lm th no ng dng cc php tnh i vi s phc vit biu
thc u, i?
Gii php:
Biu thc Dng phc trong my FX-
570
Tng tr
Z= 2
R + ( Z L ZC )
2 Z =+R i ( Z L ZC )
(vi i s o)
Z MN = 2
RMN (
+ Z L ZC
MN MN
)
2
Z MN = (
RMN + i Z L Z C MN MN
)
Z L = Z Li , ZC = ZC i
(vi i s o)
Dng in
= i I 0 cos ( t + i ) i= I 0 i
in p=u U 0 cos ( t + u ) u= U 0 u
nh lut U u u
= I nhng i i=
m Z Z Z
U MN u MN u MN
=I nhng i i=
Z MN Z MN Z MN
=U IZ nhng u iZ u = iZ
=U MN IZ MN nhng u MN iZ MN u MN = iZ MN
U u u
=
U MN
=
IZ MN
Z MN nhng u MN Z MN u MN = Z MN
Z Z Z
U MN u MN u MN
= IZ
U = Z nhng u Z u= Z
Z MN Z MN Z MN
518
u uR uL u u
Biu thc dng in: =
i = = = C= MN
Z R Z L Z C Z MN
Ci t tnh ton vi s phc trong my tnh casino fx-570es
+BM MODE 2 ( ci t tnh ton vi s phc)
+BM SHTFT MODE 3 2 ( ci t hin th s phc dng A )
+BM SHTFT MODE 4 ( ci t n v gc l rad).
u u R u L uC u
Da vo cng thc: =
i = = = = MN
Z R Z L Z C Z MN
Tnh hung 6: Lm th no ng dng cc php tnh cng tr cc s phc tm hp
kn khi cho bit biu thc dng hoc in p?
Gii php:
+BM MODE 2 ( ci t tnh ton vi s phc)
= u U 0 cos (t + u )
*Nu cho biu thc dng v in p hai u on mch th c th
= i I 0 cos (t + i )
u U u
tm tr khng: Z =R + i ( Z L ZC ) = = 0
i I 0 i
Ch : Mch in p xoay chiu AB gm hai on mch AM ( bit) v MB
u MB u MB
(cha bit) mc ni tip. xc nh MB ta da vo: Z=
MB
= Z AM .
i u AM
Tnh hung 7: Khi gp bi ton lin quan n iu kin cng hng th lm th no?
Gii php:
1 1 1
Z L = Z C L = C = LC f = 2 LC T = 2 LC
1
Z L = Z C L = C
U U2
I =
max R P cong _ huong
==
I 2
max
R
R

H qu ca hin tng:
tan = 0 = 0 n n u = u , i : cng pha U L U
R
U C U
Ch : Nu cho biu thc u, u L hoc u C ta tnh c lch pha ca u vi u L hoc
u C . Mt khc u L sm hn i l /2 v u C tr hn i l /2 ; t suy ra .
Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n iu kin cng hng v cho bit R2 =
nL/C th lm th no?
Gii php:
519
T R = nL/C suy ra: R = nZ L Z C v U R = nU L U C .
2 2 2
T iu kin cng hng tnh cc in p, ta vn dng cc cng thc sau:

U 2 = U R2 + (U L U C )2 U R = U

=0
U 2 = U 2 + U 2 U = U = ?
cd R L C L
U RC =U R2 + U C2 ;U 2 =(U R + U r ) + (U L U C )
2 2 2

0
2
U rL =U r + U L ;U rLC =U r + (
U L UC )
2 2 2 2 2
Ch : Ti v tr cng hng th I max , P max , U Rmax . xc nh xu th tng gim ta

cn c vo phm vi bin thin: cng gn v tr cng hng th I, P, U R cng ln; cng
xa v tr cng hng th cc i lng cng b.
Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n tn s ca mch mc ni tip v tn s
ca cc mnh thnh phn th lm th no?
Gii php:
Khi mch R 1 L 1 C 1 xy ra cng hng ta c: 12 L1C1 = 1 .
Khi mch R 2 L 2 C 2 xy ra cng hng ta c: 22 L2 C2 = 1 .

1 1
Khi mch R 1 L 1 C 1 ni tip R 2 L 2 C 2 xy ra cng hng ta c: L1 + L2 = + .
C1 C2
2 1
1 L1C1 =1
C1
=12 L1

1
Nu cho lin h L th kh C: 22 L2 C2 =
1 = 22 L2
C 2
1 1
L1 + L2 = +
C1 C2
2 ( L1 + L2 ) = 12 L1 + 22 L2
2 1
1 L1C1 =1 L1 = 2 C

Nu cho lin h C th kh L:
1 1
2 L C =
1 L2 = 2
1
2 2 2
2 C2
1 1 1 1 1 1 1
L1 + L2 = + + 2 = 2 +
C1 C2 1 C1 2 C2
2
C1 C2
520
Sau khi tm c lin h cc ta suy ra lin h cc f hoc cc T.
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n s vung pha ca cc in p trn cc
on mch th lm th no?
Gii php
*Trn on mch khng phn nhnh ch cha cc phn t R, L v C. Gi s M, N, P v
Q l cc im trn on mch . lch pha ca u MN , u PQ so vi dng in ln lt
Z L ZC Z L ZC
l: tan MN = MN MN
v tan PQ = PQ PQ
.
RMN RPQ
Z L ZC Z L ZC
*u MN u PQ khi v ch khi tan MN tan PQ =1 MN MN
.
PQ PQ
=1
RMN RPQ
Tnh hung 11: Khi gp bi ton cho bit lch pha ca cc in p hoc cc dng
in l /2 th lm th no?
Gii php:
tan 2 tan 1
Nu 2 1 = th tan ( 2 1 ) = = tan vi
1 + tan 2 tan 1
Z L ZC Z L ZC
tan 1 = 1 1
v tan 2 = 2 2
.
R1 R2
Tnh hung 12: Khi mch RLC ni vi ngun xoay chiu th tnh cng sut v h s
cng sut nh th no?
Gii php:
U 2R
Cng sut ta nhit:=
P I=
2
R
R 2 + ( Z L ZC )
2
R R
H s cng sut: cos = =
Z R 2 + ( Z L ZC )
2
in nng tiu th sau thi gian t: A = Pt

Ch :
1) Nu cho bit cos, U v R th tnh cng sut theo cng thc:
U
I = Z U2
P UI cos = P cos 2
Z = R R
cos
P2 cos 2 2
2) Kt hp = vi iu kin 1 2 =
ta tnh c cc i lng khc.
P1 cos 2 1
Tnh hung 13: Khi cho bit cng sut tiu th trn ton mch hoc trn mt on
mch tnh in tr th lm th no?
521
Gii php:
U 2R
Da vo cng thc:=
P I=
2
R
R 2 + ( Z L ZC )
2
Tnh hung 14: Khi gp bi ton lin quan n mch RL mc vo ngun mt chiu ri
mc vo ngun xoay chiu th lm th no?
Gii php:
*Mch ni tip cha t cho dng xoay chiu i qua
nhng khng cho dng mt chiu i qua.
*Mch ni tip RL va cho dng xoay chiu i va
cho dng mt chiu i qua. Nhng L ch cn tr
dng xoay chiu cn khng c tc dng cn tr dng mt chiu.
U U2
Ngun 1 chiu =
: I 1
=
; P1
I =
1
2
R
R R
U U 2R
Ngun xoay chiu := I2 ;=P2 I=
2
R ZL L
;=
R 2 + Z L2
2
R 2 + Z L2
Tnh hung 15: Khi gp bi ton mc on mch ni tip vo ng thi ngun mt
chiu v ngun xoay chiu th lm th no?
Gii php:
a + b 2 cos (t + ) ) vo
Khi mc ng thi ngun mt chiu v xoay chiu ( u =
b
mch ni tip cha t th ch dng in xoay chiu i qua: I xc = .
R + ( Z L ZC )
2 2
a + b 2 cos (t + ) ) vo
Khi mc ng thi ngun mt chiu v xoay chiu ( u =
mch ni tip khng cha t th c dng in xoay chiu v dng mt chiu u i qua:
b a
I xc = , I1c = . Do , dng hiu dng qua mch:
= I I xc2 + I12c .
R + ( Z L ZC ) R
2 2
2 1 + cos ( 2t + 2 )
cos (t + ) =
Lu cng thc h bc:
2
sin 2 t + =1 cos ( t + 2 )
2
( )
2
3.4. PHNG PHP GIN VC T
a s hc sinh thng dng phng php i s cc bi ton in cn phng
php gin vc t th hc sinh rt ngi dng. iu l rt ng tic v phng php
gin vc t dng gii cc bi ton rt hay v ngn gn c bit l cc bi ton lin
quan n nhiu in p hiu dng, lin quan n nhiu lch pha. C nhiu bi ton
khi gii bng phng php i s rt di dng v phc tp cn khi gii bng phng
php gin vc t th t ra rt hiu qu.
Trong cc ti liu hin c, cc tc gi hay cp n hai phng php, phng
php vc t buc (vc t chung gc) v phng php vc t trt (vc t ni ui). Hai
522
phng php l kt qu ca vic vn dng hai quy tc cng vc t trong hnh hc:
quy tc hnh bnh hnh v quy tc tam gic.
Theo chng ti, mt trong nhng vn trng tm ca vic gii bi ton bng
gin vc t l cng cc vc t.
1. Cc quy tc cng vc t

Trong ton hc cng hai vc t a v b , SGK hnh hc, gii thiu hai quy tc:
quy tc tam gic v quy tc hnh bnh hnh.
a) Quy tc tam gic

Ni dung ca quy tc tam gic l: T im A tu ta v vc t AB = a , ri t

im B ta v vc t BC = b . Khi vc t AC c gi l tng ca hai vc t

a v b (Xem hnh a).
b) Quy tc hnh bnh hnh

Ni dung ca quy tc hnh bnh hnh l: T im O tu ta v hai vc t OB = a

v OD = b , sau dng im C sao cho OBCD l hnh bnh hnh th vc t OC l

tng ca hai vc t a v b (Xem hnh b) . Ta thy khi dng quy tc hnh bnh hnh cc
vc t u c chung mt gc O nn gi l cc vc t buc.

Gc hp bi hai vec t a v b l gc BOD (nh hn 1800).
Vn dng quy tc hnh bnh hnh cng cc vc t trong bi ton in xoay
chiu ta c phng php vc t buc, cn nu vn dng quy tc tam gic th ta c
phng php vc t trt (cc vc t ni ui nhau).
2.C s vt l ca phng php gin vc t
Xt mch in nh hnh a. t vo 2 u on AB mt in p xoay chiu. Ti
mt thi im bt k, cng dng in mi ch trn mch in l nh nhau. Nu
cng dng in c biu thc l: i = I 0 cos t ( A ) th biu thc in p gia hai

=u AM U L 2 cos t + (V )
2

im AM, MN v NB ln lt l: uMN = U R 2 cos t (V ) .

= u NB U C 2 cos t (V )
2
+ Do , in p hai u A, B l: u AB = u AM + uMN + u NB .
523
+ Cc i lng bin thin iu ho cng tn s nn chng c th biu din bng cc

vc t Frexnel: U AB = U L + U R + U C (trong ln ca cc vc t biu th in p
hiu dng ca n).
+ thc hin cng cc vc t trn ta phi vn dng mt trong hai quy tc cng vc t.
V gin vc t theo phng php vc t buc gm cc bc nh sau:
Mt s im cn lu :
*Cc in p trn cc phn t c biu din bi cc vc t m chiu di t l vi in
p hiu dng ca n.
* lch pha gia cc in p l gc hp bi gia cc vc t tng ng biu din
chng. lch pha gia in p v cng dng in l gc hp bi vc t biu din
n vi trc I. Vc t nm trn (hng ln trn) s nhanh pha hn vc t nm di
(hng xung di).
*Vic gii cc bi ton l nhm xc nh ln cc cnh v cc gc ca cc tam gic
hoc t gic, nh cc h thc lng trong tam gic vung, cc h thc lng gic, cc
nh l hm s sin, hm s cos v cc cng thc ton hc.
524
*Trong ton hc mt tam gic s gii c nu bit trc 3 (hai cnh mt gc hoc hai
gc mt cnh hoc ba cnh) trong s 6 yu (ba gc trong v ba cnh).
Tm trn gin vct tam gic bit trc ba yu t (hai cnh mt gc, hai gc mt
cnh), sau gii tam gic tm cc yu t cha bit, c tip tc nh vy cho cc
tam gic cn li.
di cnh ca tam gic trn gin biu th in p hiu dng, ln gc
biu th lch pha.
Mt s h thc lng trong tam gic vung:
Mt s h thc lng trong tam gic thng:
Tnh hung 1: Khi gp bi ton mch in ni tip LRC c lin quan n quan h bt
cho ca cc in p th lm th no?
Gii php:
i vi bi ton ny nn dng phng php gin vc t buc (chung gc).

Ch v cc vc t in p bt cho U RL v U RC ri dng cc h thc lng
trong tam gic vung hoc tam gic thng tm cc gc ( lch pha), cc cnh
(in p hiu dng).
Khi s dng gin vc t ta tnh c
in p hiu dng v lch pha. T c th tnh
U R U L UC
=I = =
c dng in, cng sut: R Z L ZC
P = I 2 R

Phng php vc t buc ch hiu qu vi
cc bi ton c R nm gia ng thi lin qua n

in p bt cho U AN , U MB .
525
Phng php ny thng lin quan n cc on mch sau:
Ch :
1 Z Z
1) Nu cho bit R2 = L/C th suy=
ra: R 2 =
L. Z L ZC L C
=
1
C R R

tan RL tan RC =1 U RL U RC
2) Nu dng phng php vc t buc th khng nn v vc t tng! Ch nn v cc
in p bt cho tnh cc in p thnh phn U R , U L , U C ri p dng h thc:
U L UC UR
U 2 =U R2 + (U L U C ) ; tan = ; cos =
2
.
UR U
3) Nu cho bit R = nr th U R+r = (n + 1)U r
Tnh hung 2: Khi gp bi ton mch in ni tip khng lin quan n quan h bt
cho ca cc in p u RL v u RC th lm th no?
Gii php
Phng php ti u l v gin vc t bng cch vn dng quy tc tam gic -
phng php vc t trt (vc t ni ui).
V gin vc t theo phng php vc t trt gm cc bc nh sau:
+ Chn trc ngang l trc dng in, im u mch lm gc ( l im A).

+ V ln lt cc vc t in p t u mch n cui mch AM , MN , NB ni ui
nhau theo nguyn tc: L - i ln, R - i
ngang, C - i xung.

+ Ni A vi B th vc t AB biu din

in p u AB . Tng t, vc t AN biu

din in p u AN , vc t MB biu din
in p u NB .
Mt s im cn lu :
*Nu cun dy khng thun cm (trn
on AM c c L v r (Xem hnh a di

y)) th U AB = U L + U r + U R + U C ta v L trc nh sau: L - i ln, r - i ngang, R - i
526
ngang v C - i xung (Xem hnh a) hoc v r trc nh sau: r - i ngang, L - i ln, R
- i ngang v C - i xung (Xem hnh b).
*Nu mch in c nhiu phn t th ta cng v c gin mt cch n gin nh

phng php nu.
Ch : Thc cht ca gii bi ton in xoay chiu bng phng php gin vc
t l gii quyt bi ton hnh hc phng (ch yu l gii bi ton tam gic).
gii nhanh bi ton, chng ta nn lin tng n cc cng thc ca cc tam

gic c bit nh tam gic u, tam gic cn, tam gic
vung cn
V d minh ha: (H - 2012) (GIN R-L-C) t
in p u = U 0 cos100t (V) vo hai u on mch AB
gm hai on mch AM v MB mc ni tip. on
mch AM gm in tr thun 100 3 mc ni tip
vi cun cm thun c t cm L. on mch MB ch
c t in c in dung 10-4/(2) (F). Bit in p gia
hai u on mch AM lch pha /3 so vi in p gia
527
hai u on mch AB. Gi tr ca L bng
A. 2/ (H). B. 1/ (H).
C. 2 / (H). D. 3/ (H).
Hng dn
1 200 3
=
ZC = 200 ( ) .= =
V R 100 3 nn ta lin tng tam gic AMB u:
C 2
ZL 1
ZL = 100 L = = ( H ) Chn B.

Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n mch c 4 phn t tr ln m khng lin
quan n in p bt cho hoc R gia th nn dng phng php no?
Gii php:
Khi gp bi ton lin quan n mch c 4 phn t tr ln m khng lin quan n
in p bt cho hoc R gia th nn dng phng php vc t trt.
V d minh ha : (GIN R-C-rL) Trn on mch xoay chiu khng phn nhnh
c bn im theo ng th t A, M, N v B. Gia hai im A v M ch c in tr
thun R, gia hai im M v N ch c t in, gia hai im N v B ch c cun cm.
t vo hai u on mch mt in p 90 3 V 50 Hz th in p hiu dng trn R
v trn on MB u l 30 3 (V). in p tc thi hai u on mch AN v MB
lch pha nhau /2. in p hiu dng trn on AN l bao nhiu?
Hng dn
AMB cn gc y 300 =
300

Cch 1: Dng phng php vc t trt: UR
=
U AN = 60 (V )
cos
H nh thoi c gc 600 =
300

Cch 2: Dng phng php vc t buc: UR
=
U AN = 60 (V )
cos
528
Bnh lun: Cch gii 2 phi v nhiu ng nt phc tp!
Kinh nghim: Khi cho bit lch pha bng nhau th trn gin vc t c th
c tam gic cn!
V d minh ha 4: (GIN R-rL-C) t in p u = U 2 cos(100t + /6) V vo
hai u on mch AB. on AB c bn im theo ng th t A, M, N v B. Gia
hai im A v M ch c in tr thun R, gia hai im M v N ch c cun dy c
cm khng 100 c in tr r = 0,5R, gia 2 im N v B ch c t in c dung
khng 200 . in p hiu dng trn on AN l 200 (V). in p tc thi trn on
MN v AB lch pha nhau /2. Nu biu thc dng in trong mch l i =
I 2 cos(100t + i ) A th gi tr ca I v i ln lt l
A. 1 A v /3. B. 2 A v /3. C. 2 A v /4. D. 1 A v /4.
Hng dn
Cch 1: Phng php i s:
Z L Z L ZC 100
tan MN tg AB =1 . =1 r = ()
r R+r 3
U AN U AN 200
=I = = = 1 ( A)
Z AN ( + ) + ( )
2 2 2
R r Z L 100 3 + 100 2
Z ZC 1
tan = L = = < 0 : in p tr pha hn dng in l /6 hay dng
R+r 3 6
in sm pha hn in p l /6.

= i I 2 cos 100=t+ + 2 cos 100 t + ( A ) Chn A.
6 6 3
Cch 2: Phng php gin vc t buc:
Tng hp cc vc t in p theo quy tc hnh bnh:

= U r + U L ; U AN
U MN = U R + U MN ; U= AB
U AN + U C .
529
Xt OEF (U AN = 200 V, H l trung im EF, OG = GH) im G va l trng tm
va l trc tm nn tam gic ny l tam gic u.
UC
U C= 200V I= Z = 1A
=C
i 2 cos 100 t + + ( A )
= 6 6
6
Cch 3: Phng php gin vc t trt:
M va l trng tm va l
trc tm ca tam gic AMB nn
tam gic ny l tam gic u.
T suy ra:
UC
U C= U AN = 200 (V ) I= = 1( A )
ZC

v I sm pha hn U AB l /6. Do

: i
= 2 cos 100 t + + ( A)
6 6
Kinh nghim: Nu tam gic
ANB u th Z C = Z L v R = 2r. Da vo tng ny ngi ta sng tc ra cc
bi ton l.
Tnh hung 4: Lm th no bit chn phng php i s, hay phng php gin
vc t?
Gii php:
Vi mt bi ton c th c th dng hoc phng php i s hoc phng php
gin vc t buc hoc phng php gin vc t trt. Trong ba cch gii vi
mt dng c th th s c mt cch gii nhanh v ngn gn nht.
V d minh ha 1: t in p xoay chiu 60 V 50 Hz vo hai u on mch AB
gm hai on mch AD v DB mc ni tip. on AD gm in tr thun ni tip
cun cm thun, on DB ch c t in. in p hiu dng trn AD v trn DB u l
60 V. Hi dng in trong mch sm hay tr hn in p hai u on mch AB?
A. tr hn 600. B. sm hn 600. C. sm hn 300. D. tr hn 300.
Hng dn
Cch 1: Phng php i s
U
2
= U R2 + U L2 + U C2 2U L U C
U 2 =U R2 + (U L U C ) 60
U L = 30
2 2
2 2 60

60
2
60
U =
AD
U R2 + U L2 U
=2
AD
U R2 + U L2 U R = 30 3
602
Z ZC U L U C 1
tan = L = = = Chn C.
R UR 3 6
530

Cch 2: Phng php vc t buc. T OUU AD u = - Chn C.
6

Cch 3: Phng php vc t trt. T ADB u = - Chn C.
6
Bnh lun: Vi bi ton ny th Phng php vc t trt hay hn Phng php vc

t buc. Nhng trong v d tip theo th ngc li.
V d minh ha 2: Mch in xoay chiu ni tip c bn im theo ng th t A, M,
N v B. Gia hai im A v M ch c t in, gia hai im M v N ch c in tr R,
gia 2 im N v B ch c cun cm thun. in p hiu dng trn on AN v trn
MB l 120 2 V v 200 V. in p tc thi trn on AN v MB lch pha nhau
98,130. Tnh in p hiu dng trn R.
Hng dn
Cch 1: Phng php vc t trt.
NE 2 = AE 2 + AN 2 2 AN . AE cos 98,130 NE 280

AN NE
= sin 0, 6 U= 120 (V ) Chn A.
MB.sin=
sin sin 98,130
R
Cch 2: Phng php vc t buc.

EF 2 = OE 2 + OF 2 2OE.OF cos 98,130 EF 280
531
OF EF
= sin 0, 6 U= 120 (V ) Chn A.
OE.sin=
sin sin 98,130
R
Tnh hung 5: Lm th no dng gin vc t vit biu thc dng hoc in

p?
Gii php:
*Nu cho bit tng minh cc i lng th nn dng phng php i s hoc phng
php s phc vit biu thc.
*Nu cn c mt vi i lng cha bit th vit biu thc cch hiu qu nht l
dng gin vc t.
V d minh ha: t in p xoay chiu u = 60 2 cos100t (V) vo hai u on
mch AB gm hai on mch AD v DB mc ni tip.
on AD gm in tr thun R mc ni tip vi cun cm
thun L = 0,2/ (H), on DB ch c t in C. in p
hiu dng trn on AD l 60 (V) v trn on DB l 60 (V). Vit biu thc dng in
qua mch.
Hng dn
Cch 1: Kt hp phng php i s v phng php s phc
U L = 30
Z= L= 20 60 =U R + (U L 60 )
2 2 2
L
U R = 30 3
2 2
U = U R + (U L U C ) 60 = U R + U L + 60 120U L U C
2 2 2 2 2
= 60
2
U = U R2 + U L2
2
2
60
I UL
AD
= = 1,5 ( A )
60= U R + U L
2 2
ZL
UR
=R = 20 3
Z = R + i ( Z L Z C ) = 20 3 + i ( 20 40 )
I

Z=
UC
= 40
s o bm ENG
C I
532
u 60 2 1
=
i = 2 i 1,5 2cos 100 t + ( A ) Chn D.
= 1,5=
Z 20 3 + i ( 20 40 ) 6 6
Cch 2: Phng php gin vc t buc
Z=
L
L 20 ( )
=

OUU AD l tam gic u nn: = /6 v U L = U AD /2 = 30
(V). Dng in sm pha hn in p l /6 v c gi tr hiu
UL
dng:=
I = 1, 5 ( A )
ZL

i 1,5 2cos 100 t ++ ( A ) Chn D.
6 6
Cch 3: Phng php gin vc t trt
ADC l tam gic u nn: = /6 v U L = U AD /2 = 30 (V).
Dng in sm pha hn in p l /6 v c gi tr hiu dng:
UL
=
I = 1,5 ( A )
ZL

i 1,5 2cos 100 t + + ( A ) Chn D.
6 6
Ch :
1) Da vo du hiu vung pha v dng phng php loi tr c th pht hin nhanh
phng n ng m khng cn phi s ht d kin ca bi ton.
2) Khi cho lin qua n in p ln lt vit biu thc in p bt cho ta nn v
gin vc t trt!
Tnh hung 6: Khi no nn s dng phng php gin vct kp gii bi ton
in xoay chiu?
Gii php:
533
Khi gp cc bi ton lin quan n lch pha ca cc dng in trong hai
trng hp do s thay i ca cc thng s ca mch, ta phi v hai gin vc t. Hai

gin ny c chung vct tng U . gii quyt bi ton ny, chng ta tnh tin hai
gin li gn nhau sao cho vc t tng trng nhau.

Ta bit vi mch RLC ni tip th: U = U R + U L + U C = U R + U LC ( U R cng

pha vi I , cn U LC th vung pha vi I ).
Nu hai dng in vung pha vi nhau th t gic trn gin ghp l hnh ch
U R1 = U LC 2 I1 R1 = I 2 ( Z L 2 Z C 2 )
nht. Do :
U R 2 = U LC1 I 2 R2 = I1 ( Z C1 Z L1 )
V d minh ha 1: Mt cun dy khng thun cm ni tip vi t in C trong mch
xoay chiu c in p u = U 0 cost (V) th dng in
trong mch sm pha hn in p u l 1 v in p hiu
dng hai u cun dy l 30 V. Nu thay C 1 = 3C th
dng in chm pha hn u gc 2 = 900 - 1 v in p
hiu dng hai u cun dy l 90 V. Tm U 0 .
A. 12 5 V. B. 6 5 V.
C. 30 2 V. D. 60 V.
Hng dn
Z 2C = Z C /3; I 2 = 3I 1 ; i 1 smpha hn u; i 2 tr pha hn u;

I1 I2 . Hnh chiu ca U trn I l U R
U 2LC = U 2L - U 2C = U 1R 3Z L - Z C = R (1)
U 1LC = U 1C - U 1L = U 2R Z C - Z L = 3R (2)
T (1) v (2) Z L = 2R; Z C = 5R
U 30 3
Ban u : U 0 = I 0 Z = 0 RL Z = R 2 + ( 2 R 5 R ) = 60 (V ) Chn D.
2
Z RL R + 4R
2 2
Tnh hung 7: Khi gp bi ton m R v u = U 0 cos(t + ) gi nguyn, cc phn t

khc thay i th lm th no?
Gii php:
U U R U
*Cng hiu dng tnh bng cng thc: =
I = .= cos
Z R Z R
*Khi lin quan n cng sut tiu th ton mch, t cng thc P = I 2 R , thay
U U R U U2
=
I = .= cos , ta nhn=
c: P = cos 2 Pcng hng cos 2
Z R Z R R
Ch : Nu phn t no b ni tt th phn t xem nh khng khng c trong
mch.
Tnh hung 8: Khi gp bi ton ni tt L hoc C m cng hiu dng khng thay
i th lm th no?
534
Gii php:
R v u U 0 cos (t + u ) gi nguyn, nu biu thc ca
1) i vi mch RLC, khi=
= i1 I 2 cos (t + i1 )
dng in trc v sau khi ni tt C ln lt l th:
= i2 I 2 cos (t + i 2 )
i 2 + i1 Z ZC
u = 2
1 =

tan 1 = L
R
ZC = 2Z L
= i 2 + i1 2 = + tan = Z L
2 2
R
2) i vi mch RLC, khi= R v u U 0 cos (t + u ) gi nguyn, nu biu thc ca
= i1 I 2 cos (t + i1 )
dng in trc v sau khi ni tt L ln lt l th:
= i2 I 2 cos (t + i 2 )
i 2 + i1 Z ZC
u = 2
1 =

tan 1 = L
R
Z L = 2ZC

= i 2 i1 2 = tan = C Z
2 2
R
CM:
= u U 0 cos (t + u )
1)
Trc v sau mt C m I1 =I 2 R + ( Z L Z C ) =R + Z L Z C =2 Z L
2 2 2 2
Z ZC Z
+Trc : tan 1 = L = L =tan ( ) 1 = i1 =I 0 cos t + u +
R R

i1
ZL
+ Sau : tan 2 = = tan 2 = i2 = I 0 cos t + u

R
i2
i1 + i 2
u = 2
= i1 i 2
2
= u U 0 cos (t + u )
2)
Trc v sau mt L m I1 =I 2 R + ( Z L Z C ) =R + Z C Z L =2 Z C
2 2 2 2
Z L ZC ZC
+Trc : tan 1 = = = tan 1 = i1 = I 0 cos t + u
R R

i1
ZC
+ Sau : tan 2 = =tan ( ) 2 = i2 =I 0 cos t + u +

R
i2
535
i1 + i 2
u = 2
= i 2 i1
2
Tnh hung 9: Khi gp bi ton ln lt mc song song mpe-k v vn-k vo mt
on mch th lm th no?
Gii php:
*Thng thng in tr ca mpe-k rt nh v in tr ca vn-k rt ln, v vy,
mpe-k mc song song vi on mch no th on mch xem nh khng c cn
vn-k mc song song th khng nh hng n mch.
*S ch mpe-k l cng hiu dng chy qua n v s ch ca vn-k l in p
hiu dng gia hai u on mch mc song song vi n.
ZL
tan = R
Mc mpe - k song song vi C th C b ni tt :
= U I R 2 + Z 2
A L
U = UC
Mc vn - k song song vi C th : V
U =U R + (U L U C )
2 2 2
ZC
tan = R
Mc mpe - k song song vi L th L b ni tt :
= U I R 2 + Z 2
A C
U = UL
Mc vn - k song song vi L th : V
U =U R + (U L U C )
2 2 2
Ch : Nu ln lt mc song song mpe-k v vn-k vo cun cm c in

tr th c th s dng gin vc t.
V d minh ha 3: t in p xoay chiu 120 V 50 Hz vo on mch ni tip AB
gm in tr thun R, t in v cun cm. Khi ni hai u cun cm mt ampe k c
in tr rt nh th s ch ca n l 3 A. Nu thay ampe k bng vn k c in tr
536
rt ln th n ch 60 V, ng thi in p tc thi hai u vn k lch pha /3 so vi
in p hai u on mch AB. Tng tr ca cun cm l
A. 40 . B. 40 3 . C. 20 3 . D. 60 .
Hng dn
U
Khi mc mpe-k song song vi Lr th Lr b ni tt: Z RC= = 40 3 ( ) .
I
Khi mc vn-k song song vi C th mch khng nh hng v U Lr = U V = 60 V.
V gin vc t trt, p dng nh l hm s cos:
U RC= 120 2 + 60 2 2.120.60.cos 600= 60 3
Z rL U rL 60 60
= = Z rL= Z RC = 40 ( ) Chn A.
Z RC U RC 60 3 60 3
Ch :
1) Nu Z L = Z C th U C = U L , U R = U R.
2) Nu mt C m I hoc U R khng thay i th Z C = 2Z L , U C = 2U L v U RL = U R.
3) Nu mt L m I hoc U R khng thay i th Z L = 2Z C , U L = 2U C v U RC = U R.
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n hp kn th lm th no?
Gii php :
Phng php i s:
*Cn c u vo ca bi ton t ra cc gi thit c th xy ra.
*Cn c u ra ca bi ton loi b cc gi thit khng ph hp.
*Gi thit c chn l gi thit ph hp vi tt c cc d kin u vo v u ra ca
bi ton.
Da vo lch pha ca in p hai u on mch v dng in qua
= u i

mch: Z L ZC
tan = R
Nu = u - i =0: mch ch c R hoc mch RLC tha mn Z C = Z L .
Nu = u - i = /2: mch ch c L hoc mch c c L, C nhng Z L > Z C .
Nu = u - i = -/2: mch ch c C hoc mch c c L, C nhng Z L < Z C .
537
Nu 0 < = u - i < /2: mch c RLC ( Z L > Z C ) hoc mch cha R v L.
Nu -/2 < = u - i < 0: mch c RLC ( Z L < Z C ) hoc mch cha R v C.
Phng php s dng gin vc t:
*V gin vc t cho on mch bit.
*Cn c vo d kin bi ton v phn cn li ca gin .
*Da vo gin vc t tnh cc i lng cha bit, t lm sng t hp en.
Ch :

1) Nu U=
2
AB
U X2 + U Y2 th U X U Y .

2) Nu U=
2
Y
U X2 + U AB
2
th U X U AB .

3) Nu U
= 2
X
2
U AB + U Y2 th U AB U Y .

4) Nu U=
AB
U X + U Y th U X cng pha U Y .

5) Nu U=
AB
U X U Y th U X ngc pha U Y .
Tnh hung 11: Khi gp bi ton lin quan n u X t cc i tr hn hoc sm hn
u MN th lm th no?
Gii php:
i = I 0 cos t
Z
1) u Lr =U 01 cos ( t + Lr ) ; tan Lr = L . Nu u X t cc i
u U cos t + r
= X 02 ( X )
2
tr hn u Lr v thi gian l T/n (tc l v pha l 2/n) th = X
Lr
n
i = I 0 cos t
Z
2) u RC = U 01 cos ( t + RC ) ; tan RC = C . Nu u X t cc i sm hn u RC v thi
u U cos t + R
= X 02 ( X )
2
gian l T/n (tc l v pha l 2/n) th =
X
RC +
n
Tnh hung 12: Trong trng hp
no th c th dng gin vc t
tm hp kn?
Gii php:
+ V gin vc t cho on mch
bit.
+ Cn c vo d kin bi ton v
phn cn li ca gin .
+ Da vo gin vc t tnh cc
i lng cha bit, t lm sng t
538
hp en.
Nu hp kn cha 2 trong 3 phn t (in tr thun, cun dy thun cm, t in)
mc ni tip th cn c vo gin vc t ta s xc nh c n cha nhng phn t
no.
Tnh hung 13: Lm th no tnh gi tr tc thi?
Gii php:
Khi lin quan n gi tr tc thi ca u v i th trc tin phi vit biu thc
ca cc i lng trc.
V d minh ha: Cho mt mch in khng phn nhnh gm in tr thun 40/ 3 ,
cun dy thun cm c t cm 0,4/ (H), v mt t in c in dung 1/(8) (mF).
Dng in trong mch c biu thc: i = I 0 cos(100t - 2/3) (A). Ti thi im ban u
in p hai u on mch c gi tr -40 2 (V). Tnh I 0 .
A. 6 (A). B. 1,5 (A). C. 2 (A). D. 3 (A) .
Hng dn
80
Z = R 2 + ( Z L ZC ) =
2
1

Z L= L= 40 ( ) , Z C= = 80 ( )
3
C tan =Z L Z C =
3 =
R 3
2
=i I 0 cos 100 t

3

u I Zcos 100 t =2 80
= + I0 cos (100 t )
0
3 3
80
u( 0 ) =I0 cos (100 .0 ) =
40 2 (V ) I 0 =1,5 ( A ) Chn B.
3
Tnh hung 14: Khi gp bi ton gi tr tc thi lin quan n xu hng tng gim th
lm th no?
Gii php:
i vi bi ton dng ny thng thng lm nh sau:
*Vit biu thc cc i lng c lin quan;
*Da vo VTLG v xu hng tng gim xc nh (t + ) (tng th nm na di
VTLG, cn gim th na trn);
*Thay gi tr ca t vo biu thc cn tnh.
V d minh ha: t vo hai u on mch gm cun dy c in tr thun R v
cm khng Z L = R mc ni tip vi t in C mt in p xoay chiu, in p hiu
dng gia hai u dy v gia hai bn t in ln lt l U d = 50 (V) v U C = 70 (V).
539
Khi in p tc thi gia hai bn t in c gi tr u C = 70 (V) v ang tng th in p
tc thi gia hai u cun dy c gi tr l
A. 0. B. -50 2 (V). C. 50 (V). D. 50 2 (V).
Hng dn
Z
tan RL =L =
1 RL = .
R 4
Nu biu thc dng in l

=uC 70 2 cos t (V )
2
i = I 0 cos t
u
= 50 2 cos t + (V )
RL
4
Theo bi ra u C = 70 V v ang tng nn nm na di

VTLG t = t = . Thay gi tr ny vo u RL ta c:
2 4 4

=u RL 50 2 cos =
t + 50 2 cos =
+ 0 Chn A.
4 4 4
Tnh hung 15: Khi gp bi ton lin quan n cng cc gi tr in p tc thi th lm
th no?
Gii php:
Thc cht cng cc gi tr in p tc thi l tng hp cc dao ng iu ha.
Ta cn phn bit gi tr cc i (U 0 , I 0 lun dng), gi tr hiu dng (U, I
lun dng) v gi tr tc thi (u, i c th m, dng, bng 0):
uL u
U 02 =U 02R + (U 0 L U 0 C ) ; U 2 =U R2 + (U L U C ) ; u =
u R + u L + uC =
C
2 2
ZL ZC
Tnh hung 16: Khi gp bi ton lin quan n tng hp cc dao ng iu ha trong
in xoay chiu th lm th no?
Gii php:
Nu A, B, C theo ng th t l ba im trn on mch in xoay chiu khng
phn nhnh v biu thc in p tc thi trn cc on mch AB, BC ln lt l: u AB =
U 01 cos(t + 1 ) (V), u BC = U 02 cos(t + 2 ) (V) th biu thc in p trn on AC l
u AC = u AB + u BC .
U 02 = U 012 + U 022 + 2U 01U 02 cos ( 2 1 )

Cch 1: U 01 sin 1 + U 02 sin 2
tan = U cos + U cos
01 1 02 2
Cch 2: u AC = U 011 + U 02 2 + ...

Tnh hung 17: Da vo du hiu u R vung pha vi u L v u C tnh cc i lng
khc nh th no?
540
Gii php:
T
*Hai thi im vung pha t2 t1= ( 2k + 1) x12 + x22= A2 .
4
2 2
x y
*Hai i lng x, y vung pha + =
1.
xmax ymax
u 2 u 2
R + L = 1
U R 2 U L 2
Chng hn u R vung pha vi u L v u C nn: 2
u R uC
2
+ = 1
U R 2 U C 2
Ch : V u R vung pha vi u L v u C nn mt thi im no u R = 0 th
L = U 0 L , uC = U 0 C
u
u =
L U 0 L , uC = +U 0 C
Tnh hung 18: Da vo du hiu u AM vung pha vi u MB tnh cc i lng khc
nh th no?
Gii php:
u 2 u 2
AM + MB = 1
u AM u MB U 0 AM U 0 MB
2
U 0 AM + U 0 MB =
2
U 02
Ch :
1) iu kin vung pha c th tra hnh di biu thc L = rRC
L Z Z
rR = =Z L Z C L . C =1 tan rL tan RC =1 urL u RC
C r R
2) T iu kin R2 = r2 = L/C suy ra u AM uMB .
UR UR
sin =
AM
AM MB
tan = U = =tan =

cos = r
U r AM
MB
MB
= 2 900 cos = sin 2

3) Khi L thay i U Lmax th U RC U (U RC v U l hai cnh ca tam gic vung cn
U Lmax l cnh huyn, U R l ng cao thuc cnh huyn):
2
u RC u
2
1 1 1
+ = 1; U 2 + U 2= U 2
U RC 2 U 2 RC R
541

4) Khi C thay i U Cmax th U RL U (U RL v U l hai cnh ca tam gic vung cn
U Cmax l cnh huyn, U R l ng cao thuc cnh huyn):
2
u RL u
2
1 1 1
+ = 1; U 2 + U 2= U 2
U RL 2 U 2 RL R
5.5. BI TON LIN QUAN N CC TR

tm gi tr ln nht v nh nht ca mt i lng (Z, I, U R , U L , U C , U MN , P...)
khi c mt yu t bin thin thng thng lm theo cc bc sau:
Bc 1: Biu din i lng cn tm cc tr l mt hm ca bin s thay i (R, Z L ,
Z C , ).
Bc 2: tm max, min ta thng dng: Bt ng thc Csi (tm R P max ) hoc
tam thc bc 2 (tm , Z L U Lmax , tm , Z C U Cmax ) hoc o hm kho st hm
s tm max, min (tm Z L U RLmax , tm Z C U RCmax ). Ring i vi bi ton tm
U Lmax khi L thay i hoc tm U Cmax khi C thay i th c th dng gin vc t phi
hp vi nh l hm s sin. c bit, ln u tin tc gi dng bin i hm lng gic
tm U Lmax khi L thay i v U Cmax khi C thay i.
Mt bi ton c th gii theo nhiu cch nhng thng ch c mt cch hay v ngn
gn. V vy, nn trnh tnh trng Dng dao m tru ct tit g.
*Bt ng thc Csi
Nu a, b l hai s dng th
(a + b) min =
2 a.b
a + b 2. a.b du = xy ra khi a = b
( a.b) = a + b
max
2
Khi tch 2 s khng i, tng nh nht khi 2 s bng nhau.
Khi tng 2 s khng i, tch 2 s ln nht khi 2 s bng nhau.
( Z L Z C )2
R+ 2 Z L Z C du = xy ra khi =
R Z L ZC
R
( Z L Z C )2
(R + r) + 2 Z L Z C du = xy ra khi R + r = Z L Z C
(R + r)
*Tam thc bc 2: y = f(x) = ax2 + bx + c (a 0)
542
b 4ac b 2
a > 0 th ti nh Parabol x 0 = c y min = =
2a 4a 4a
4ac b 2
b
a < 0 th y max = = khi x 0 =
4a 4a 2a
*o hm kho st hm s
Hm s y = f(x) c cc tr khi f(x) = 0
Gii phng trnh f(x) = 0
Lp bng bin thin tm cc tr.
Nu hm s ng bin hoc nghch bin trn mt on
[a, b] th max v min l hai gi tr ca hm ti hai u mt .
VD: Trong on [a,b]:
f(b) ln nht.
f(a) nh nht.
*Bin i lng gic

a b
y=a cos x + b sin x = a 2 + b 2 cos x + sin x
a 2 + b2 a 2+ b
2

cos
0 sin 0
b
y= a 2 + b 2 cos ( x 0 ) vi tan 0 =
a
y=
max a 2 + b 2 khi x = 0 .
Tnh hung 1: Khi gp bi ton R thay i P cc i th lm th no?
Gii php:
*Mch RLC
U2
2
U R U 2
U 2
max
P =
=
P I=
2
R = 2 Z L ZC
R + ( Z L ZC ) ( Z L Z C )2 2 Z L ZC
2 2
R+ R=0
Z L ZC
R
Dng th ca P theo R:
543
U 2R
tm hai gi tr R 1 , R 2 c cng P th t P =
R 2 + ( Z L ZC )
2
R1 R2 =( Z L Z C )2 =R02
U2
R + ( Z L ZC ) 0 , theo nh l Viet:
2
R2 = U2
P R1 + R2 =
P
R = 0 Pmin = 0

U2
T th ta nhn thy: R =R0 Pmax =
2 R0
R = Pmin = 0
Z L ZC
Bnh lun thm: tan = =1 = Lc ny dng in lch pha so vi
R0 4
in p l /4.
U U
I =
R02 + ( Z L Z C )
2
R0 2
U
U 2 = U R2 0 + (U L U C ) U R 0 = U L U C =
2
2
Ch : Khi c hai gi tr R 1 v R 2 c cng P th c th gii nhanh khi da
R1 R2 =( Z L Z C )2 =R02
U2
vo: U 2 v Pmax
=
R1 + R2 = 2 R0
P
Tnh hung 2: Khi gp bi ton R = R 1 v R = R 2 sao cho 1 + 2 = /2 th lm th
no?
Gii php:
R1 R2 =( Z L Z C )2 =R02

1) Khi c hai gi tr R 1 v R 2 P 1 = P 2 = P th: U2
1
R + R =
2
P
Z L ZC Z L ZC
=1 tan 1 tan 2 =1 1 + 2 = .
R1 R2 2
U2
2) o li: Nu 1 + 2 = th P1= P2= P= .
2 R1 + R2
Tnh hung 3: Khi dng th so snh cc gi tr P 1 , P 2 v P 3 th cn phi lu
iu g?
Gii php:
544
so snh cng sut ta nhit ta c th dng th P theo R. Da vo th ta
s thy:
*R cng gn R 0 th cng sut cng ln, cng xa
R 0 th cng sut cng b ( R
=0
Z L Z C );
*P 1 = P 2 = P th R0 = Z L Z C = R1 R2
R3 ( R1 ; R2 ) P3 > P

R3 [ R1 ; R2 ] P3 P 3 v nu di dy th P 4 < P 3 .
2) tm cng sut ln nht trong s cc cng sut cho, ta ch cn so snh hai gi
tr gn nh nht bng phng php ging dy.
Tnh hung 4: Khi cun dy c in tr r th tnh cng sut cc i trn ton mch,
trn r v trn R nh th no?
Gii php:
Khi cun dy c in tr thun th cng sut tiu th trn R v c r.
U 2r
U r 2
U r 2
r max
P =
*=
Pr I= r 2 + ( Z L ZC )
2

2
r
(R + r) 2
+ ( Z L ZC )
2
r + ( Z L ZC )
2 2
R = 0
0r
U 2R
*=
PR I=
2
R
(R + r) 2
+ ( Z L ZC )
2
U2
U 2
U 2
PR max = 2 R + 2r
PR 0R
r + ( Z L ZC ) 2 r + ( Z L ZC )
2 2
+ 2r
2 2
R+ + 2r
R0 R = r + ( Z L Z C )
2 2
R
U 2 (R + r) U2
* P= I 2 ( R + r=
) = (xt r < Z L Z C )
( R + r )2 + ( Z L Z C ) 2
( Z Z )2
(R + r) + L C
(R + r)
U2
U 2
U max
2
P =
P 2 Z L ZC
( Z L Z C )2 2 Z L ZC
(R + r) + R0 + r = Z L Z C
(R + r)
U 2 (R + r)
Nu hai gi tr R 1 , R 2 c cng P th t P =
( R + r )2 + ( Z L Z C )2
545
U2
(R + r)
2
( R + r ) + ( Z L Z C )2 =
0
P
( R1 + r )( R2 + r ) = ( Z L Z C )2 = ( R0 + r )2

Theo nh l Viet: U2
( R1 + r ) + ( R2 + r ) =
P
Dng th ca P theo R:
T th ta nhn thy:
U 2r
R = 0 P =
r 2 + ( Z L ZC )
2
U2
R =R0 Pmax =
2 ( R0 + r )
R = P = 0
min
*Trong trng hp r > Z L Z C th th P theo R c dng nh hnh sau.
U 2r
R =
0 P =
T th ta nhn thy: r 2 + ( Z L ZC )
max 2
R = P = 0
min
Cch nh nhanh: Cng sut trn bin tr cc i khi bin tr = tng tr phn cn
R0 = Z cn li

li: U2
P =
2 ( R0 + Rcn li )
R max

Bnh lun: Sau khi tm c r v Z L Z C ta tnh c cc gi tr cng sut cc i
trn R, ton mch v trn r:
546
U2
R =R P =
2 ( R1 + r ) PRmax R2 + r
1 Rmax
=

Pmax R1 + r
2
U
R =R2 Pmax =
2 ( R2 + r ) Prmax = 2r ( R2 + r )
U 2r Pmax r 2 + ( Z L Z C )2
R = 0 Prmax =2
r + ( Z L ZC )
2
Tnh hung 5: Khi dng gin vc t gii quyt bi

ton P Rmax th lm nh th no?
Gii php:
Khi P Rmax th R = Z cn li , nu v gin vc t ta s da vo tam gic cn trn
cn l i 0,5U R U R
gin . Tam gic AMB cn ti M nn:
= cos cos
= = =
2 UR Z U
Tnh hung 6: Khi gp bi ton R thay i lin quan n cc tr I, U R , U L , U C , U RL ,

U RC , U LC th lm th no?
Gii php
*I, U L , U C lun nghch bin theo R
U U L = IZ L
I=
R 2 + ( Z L ZC )
2
U C = IZ C
UZ L
U Lmax = Z Z
U
R = =
L C
0 I max ;
Z L ZC UZ C
U Cmax =
Z L ZC
R = I min = 0;U L min = 0;U C min = 0
*U R lun ng bin theo R
547
U
U=
R
=
IR
( Z L Z C )2
1+
R2
R = 0 U R min =0
R = U R max = U
*U RL lun nghch bin theo R khi Z C < 2ZL v lun ng bin khi Z C > 2Z L
R 2 + Z L2
=
U =
IZ U
R 2 + ( Z L ZC )
RL RL 2
ZL
R =
0 U RL =U
Z L ZC
R = U = U
RL
*U RC lun nghch bin theo R khi Z L < 2ZC v lun ng bin khi Z L > 2Z C
R 2 + Z C2
=
U =
IZ U
R 2 + ( Z L ZC )
RC RC 2
ZC
R =
0 U RC =U
Z L
ZC
R = U = U
RC
*Cc trng hp thi hay khai thc

UR
U R = IR = = U R Z C = Z L (mch cng hng!)
R 2 + ( Z L ZC )
2
R 2 + Z L2
U RL = IZ RL = U = U R Z C = 2 Z L (ZC ra i = 2 ln ZL li!)
R 2 + ( Z L ZC )
2
R 2 + Z C2
U RC = IZ RC = U = U R Z L = 2 Z C (ZL ra i = 2 ln ZC li!)
R 2 + ( Z L ZC )
2
Tnh hung 7: Khi gp bi ton L hoc C hoc thay i lin quan n cng hng
th lm th no?
Gii php?
548
1
Z L = Z C L = C
*iu kin cng hng:
Z = Z L = 1
L C C
U U
=
I = max
= U
( R + r ) + ( Z L ZC ) R + r=
U L I=
2 2
Z ZL
R+r
max L
U
U= I= R R U
= I= Z Z
U
R+r C max C R + r C
Rmax max

2
U U
=
rmax max
P I=2
r r =
U RL I= Z R 2 + Z L2
R+r +
max RL
R r
U
2 U
P = I= 2
R =
U RC I= Z R 2 + Z C2
R max RC
R+r
R+r
Rmax max
U2
U = I Z = U Z Z= 0
P= 2
I max ( R +=r) LC min max LC R + r L C
R+r
max
Ch :
U2
Khi R thay i th Pmax1 = =
khi R0
Z L ZC .
2 R0
U2
Khi L, C v thay i th Pmax 2 = khi Z L = Z C .
R
Tnh hung 8. Khi gp bi ton L thay i
ULmax th phi lm th no?
Gii php:
UZ L UZ L
=
Cch 1: U =
IZ =
(R )
L L
R 2 + ( Z L ZC ) + Z C2 2 Z C Z L + Z L2
2 2
U U
=
UL = = max
(R 2
+Z 2
C )Z
1
2
2ZC
ZL
1
+1 ax 2 + bx + c
L
b 1 Z R 2 + Z C2
ax 2 + bx + c =min x = = 2 C 2 ZL =
2a Z L R + ZC ZC
UZ L U R 2 + Z C2
Thay biu thc ZL vo U L = tnh ra: U L max =
R 2 + ( Z L ZC ) R
2
Cch 2: Dng gin vc t
549
AM Z AM R
=
Ta c: sin = =
AN Z AN R + Z C2
2
p dng nh l hm s sin cho tam gic ANB:

UL U U sin
= UL = = max = 900 U U RC
sin sin sin
U U R 2 + Z C2
U= =
Lmax sin R
Khi :
AN 2= MN .NB Z 2 = Z .Z R 2 + Z 2= Z Z Z = R + Z C
2 2
AN MN NB C C L L
ZC
U L2 = U 2 + U R2 + U C2 a 2 = b 2 + c 2

2
URC
U= 2
U C (U L U C ) = h2 b ' c '
H qu: U L max U U RC 2
R
U= U L (U L U C ) = b 2 ab '
1 1 1 1 1 1
2 = 2+ 2 2 = 2+ 2
U R U U RC h b c
Cch 3: (Cho n thi im sch ny xut bn cha c sch no gii theo cch ny!)
Z L ZC
T cng thc: tan= Z L Z= C R tan Z= L R tan + Z C
R
UZ L U ( R tan + Z C ) U
=UL = = ( R sin + Z C cos )
R 2 + ( Z L ZC ) R 2 + R 2 tan 2 R
2
U ZC R U
U L = R 2 + Z C2 cos + sin = R 2 + Z C2 cos ( 0 )
R R2 + Z 2 R 2 + Z C2 R
C
R
vi tan 0 = .
ZC
550
U
ULmax th = 0 khi : =
U L max R 2 + Z C2
R
Vi L = L1 v L = L2 m UL1 = UL2, t suy ra: cos(1 - 0) = cos(2 - 0), hay
(1 - 0) = -(2 - 0) 0 = (1 + 2)/2 (y l mt kt qu c o!).
Ch : Vi cc bi ton ch lin quan n cc U hoc cc lch pha ta nn
dng gin vc t tm nhanh kt qu.
Tnh hung 9: Khi gp bi ton C thay i UCmax th phi lm th no?
Gii php:
Cch 1:
UZ C UZ C
=
U =
IZ =
(R ) 2Z
C C
R + ( Z L ZC ) +Z Z L + Z C2
2 2 2 2
L C
U U
=
UC = = max
(R 2
+Z 2
L )Z
1
2
2Z L
1
ZC
+1 ax 2 + bx + c
C
b 1Z R 2 + Z L2
ax 2 + bx + c =min x = = 2 L 2 ZC =
2a ZC R + Z L ZL
UZ C U R 2 + Z L2
Thay biu thc ZC vo U C = tnh ra: U C max =
R 2 + ( Z L ZC ) R
2
Cch 2: Dng gin vc t.
AM Z AM R
=
Ta c: sin = =
AN Z AN R 2 + Z C2
p dng nh l hm s sin cho tam gic ANB:
UC U U sin
= UL = = max = 900 U U RL
sin sin sin
551
U U R 2 + Z L2
U= =
Cmax sin R
Khi :
AN 2= MN .NB Z 2 = Z .Z R 2 + Z 2= Z Z Z = R + Z L
2 2
AN MN NB L C L C
ZL
H qu:
U C2 = U 2 + U R2 + U L2 a 2 = b 2 + c 2

2
RL U
U = 2
U L (U C U L ) = h2 b ' c '
U C max U U RL
R
U= 2
U C (U C U L ) = b 2 ab '
1 1 1 1 1 1
2 = 2+ 2 2 = 2+ 2
U R U U RL h b c
Ch : d nh th nn suy ngh v tnh i xng L vi C:
U R 2 + Z C2 R 2 + Z C2
Khi L thay i U= Lmax
= ZL U U RC
R ZC
U R 2 + Z L2 R 2 + Z L2
Khi C thay i U =Cmax
= Z C
U U RL
R ZL
Cch 3: (Cho n thi im sch ny xut bn cha c sch no gii theo cch ny!)
Z ZC
T cng thc: tan = L Z L Z C = R tan Z C = Z L R tan
R
UZ C U ( Z R tan ) U
UC = = L =( R sin + Z L cos )
R2 + ( Z Z ) R 2 + R 2 tan 2 R
2
L C
U ZL R U
U C = R 2 + Z L2 cos sin = R 2 + Z L2 cos ( + 0 )
R R2 + Z 2 R 2 + Z L2 R
L
R
vi tan 0 = .
ZL
U
UCmax th = -0 khi : =
U C max R 2 + Z L2
R
Vi C = C1 v C = C2 m UC1 = UC2, t suy ra: cos(1 + 0) = cos(2 + 0),
hay (1 + 0) = -(2 + 0) 0 = -(1 + 2)/2 (y l mt kt qu c o!).
Ch : Nu mch c nhiu in tr thun th khi p dng cng thc trn cn thay
R = R .
Ch : Khi thay i C UCmax th dng in s sm pha hn in p l sao cho:
UR R

tan= =
UL ZL
552
Tnh hung 10: Khi gp bi ton L hoc C thay i tng cc in p hiu dng cc
i (UAM + UMB) th phi lm th no?
Gii php:
Khi dng gin vc t tm ULmax khi L thay i hoc UCmax khi C thay i
a b c
ta dng nh l hm s sin: = = . Nu bi ton yu cu tm iu
sin A sin B sin C
kin (b + c) = max th ta p dng tnh cht ca dy t s bng nhau:
a b c b+c b+c
= = = =
sin A sin B sin C sin B + sin C B+C BC
2sin cos
2 2
Tnh hung 11: Khi gp bi ton hai gi tr L1 v L2 c cng I, UC, UR, P th lm th
no?
Gii php:
V I1 = I2 nn Z1 =Z 2 R 2 + ( Z L1 Z C ) = R 2 + ( Z L 2 Z C )
2 2
Z + ZL2
( Z L1 Z C ) =
( Z L 2 Z C ) Z C =L1
2
R R
Z1 = Z2 = cos 1 = cos 2 1 = 2
Z1 Z 2
Ch : Khi L thay i hai gi tr L1 v L2 c cng I, UC, UR, P th
Z L1 + Z L 2
1) Z C = v khi cng hng (Imax, UCmax, URmax, Pmax) th ZL0 = ZC. T suy
2
Z L1 + Z L 2 L1 + L2
ra:=
Z L0
= L0
2 2
1 =+ > 0
( khi L1 > L2 )
R R 2 = < 0
2) Z1 = Z 2 = cos 1 = cos 2 1 = 2
Z1 Z 2 1 = < 0
( khi L1 < L2 )
2 =+ > 0
Dng in trong hai trng hp lch pha nhau l 2.
Ch :
1) Khi L thay i so snh cc gi tr I, P, UR, UC c th dng th ca chng theo
ZL. Da vo th ta s thy:
*ZL cng gn ZL0 th I, P, UR, UC cng ln, cng xa th cng b ( Z L 0 = Z C );
Z L1 + Z L 2 Z L 3 ( Z L1 ; Z L 2 ) I 3 > I
*I1 = I2 = I th Z= Z=
Z L 3 [ Z L1 ; Z L 2 ] I 3 P3 v nu di dy th P4 <
P 3.
Tnh hung 12: Khi gp bi ton hai gi tr C1 v C2 c cng I, UL, UR, P th lm th
no?
Gii php:
*V I1 = I2 nn Z1 =Z 2 R 2 + ( Z L Z C 1 ) = R 2 + ( Z L Z C 2 )
2 2
Z + ZC 2
( Z L Z C1 ) =
( Z L Z C 2 ) Z L =C 1
2
R R
Z1 =
Z2 = cos 1 =
cos 2 1 =
2
Z1 Z 2
Ch : Khi C thay i hai gi tr C1 v C2 c cng I, UL, UR, P th
Z C1 + Z C 2
1) Z L = v khi cng hng (Imax, UCmax, URmax, Pmax) th ZC0 = ZL. T suy
2
Z C1 + Z C 2 2C1C2
ra:=
ZC 0
= C0
2 C1 + C2
1 =+ > 0
( khi C1 < C2 )
R R 2 = < 0
2) Z1 =
Z2 = cos 1 =
cos 2 1 =
2
Z1 Z 2 1 = < 0
( khi C1 > C2 )
2 =+ > 0
(C cng nh th ZC cng ln lm cho u cng tr v ngc li!)
Ch :
1) Khi C thay i so snh cc gi tr I, P, UR, UL c th dng th ca chng theo
ZC. Da vo th ta s thy:
*ZC cng gn ZC0 th I, P, UR, UL cng ln, cng xa th cng b ( Z C 0 = Z L );
Z C1 + Z C 2 Z C 3 ( Z C1 ; Z C 2 ) I 3 > I
*I1 = I2 = I th Z C= Z=
Z C 3 [ Z C1 ; Z C 2 ] I 3 P3 v nu di dy th P4 <
P 3.
Tnh hung 13: Khi khi gp cc bi ton hai gi tr L1 v L2 c cng UL; hai gi tr C1
v C2 c cng UC; hai gi tr 1 v 2 c cng I, P hoc c cng UL hoc c cng UC
th lm th no?
554
Gii php:
By gi chng ta cn nh li nhng kt qu chnh hc:
Z L1 + Z L 2
*Khi L thay i hai gi tr L1 v L2 c cng I, UC, UR, P th Z=
L0
Z=
C
2
Z C1 + Z C 2
*Khi C thay i hai gi tr C1 v C2 c cng I, UL, UR, P th Z C=
0
Z=
L
2
R +Z
2 2
*Khi L thay i ULmax khi Z L 0 = C
ZC
R 2 + Z L2
*Khi C thay i UCmax khi Z C 0 =
ZL
gii quyt thm loi bi ton hai gi ca bin s cho cng mt gi tr hm
s, chng ta nghin cu thm Phng php nh gi loi hm s ca thy gio
Nguyn Anh Vinh sau y.
+Hm tam thc bc 2 : y = f(x) = ax2 + bx + c
b
Gi tr ca x lm y cc tr ng vi ta nh x0 =
2a
b
Hai gi tr x1, x2 cho cng mt gi tr ca hm y, theo nh l Viet: x1 + x2 =
a
1
T suy ra:=
x0 ( x1 + x2 ) v gi l quan h hm tam thc bc 2.
2
b
+Hm s kiu phn thc: =
y f ( x=
) ax +
x
b
Mt cc tr ca y ng vi x0 =
a
Hai gi tr x1, x2 cho cng mt gi tr ca hm y th n l 2 nghim ca phng trnh:
b b
y = ax + ax 2 yx + b = 0 , theo nh l Viet: x1 x2 = .
x a
T suy ra: x0 = x1 x2 v gi l quan h hm phn thc.
Trong cc bi ton in xoay chiu, mc d cc i lng (I, P, UR, UL, UC)

khng ph thuc vo R, ZL, ZC, tng minh l hm bc 2 hay l hm phn thc
chnh tc nh trong ton hc, nhng n c biu thc dng tng t theo mt hm m
hoc km mt vi hng s no . Lc chng ta vn c th quan nim n thuc mt
trong hai loi hm trn. C th nh sau:
555
U 2R U2
*=
P I=
2
R = , P ph thuc R theo kiu hm phn thc
R 2 + ( Z L ZC ) ( Z L Z C )2
2
R+
R
=
nn: R0
R1 R=
2
Z L ZC .
U U U 2R
*=
I = ,=
P I=
2
R 2
,
Z 1
2

R + L
1

2
R2 + L
C C
R R
cos = = , I, P v cos ph thuc theo kiu hm phn thc
Z 1
2
R2 + L
C
1
=
nn: 0 12
= .
LC
U U U
*=
I = = , I ph thuc ZL theo kiu hm
Z R 2 + ( Z L ZC )
2
Z L2 2 Z L Z C + R 2 + Z C2 ( )
Z L1 + Z L 2
tam thc bc 2 nn:
= Z L0 = ZC .
2
U U U
*=
I = = , I ph thuc ZC theo kiu hm
Z R 2 + ( Z L ZC )
2
Z 2 Z L Z C + R 2 + Z L2
2
C ( )
Z C1 + Z C 2
tam thc bc 2 nn:
= ZC 0 = ZL .
2
UZ L U
=
*U L
=
IZ L
= , UL ph thuc 1/ZL theo
R 2 + ( Z L ZC )
(R )Z
2
1 1
2
+Z 2
C 2
2ZC +1
L
ZL
1 1
+
1 Z L1 Z L 2 ZC
kiu hm tam thc bc 2 =
nn: = .
Z L0 2 R + Z C2
2
UZ C U
=
*U C
=
IZ C
= , UC ph thuc 1/ZC theo
R + ( Z L ZC )
(R )Z
2
2 1 1
2
+Z 2
L 2
2Z L +1
C
ZC
1 1
+
1 Z C1 Z C 2 ZL
kiu hm tam thc bc 2 =
nn: = .
ZC 0 2 R + Z L2
2
556
U 1 U
*=
U C I=
.Z C .= , UC ph
1
2 C L R2 2 2
R + L
2
L C 2
2 2 4
C +1
C C 2
12 + 22
thuc 2 theo kiu hm tam thc bc 2 nn: 02 = .
2
U U
*=
U L I=
.Z L L
.= , UL ph
1
2
1 1 L R2 1 1
R2 + L 2 2 2 +1
C L2 C 2 4 C 2 L
1 1
+
1 2
22
thuc 1/2 theo kiu hm tam thc bc 2 nn: = 1
.
02 2
Ch :
1) Khi C thay i so snh cc gi tr UC c th dng
U
th U C = theo x = Z C1 . Da
(R 2
+ Z C2 )Z
1
2
2Z L
1
ZC
+1
C
vo th ta s thy:
* x cng gn x0 = Z C10 th UC cng ln, cng xa th cng b
R 2 + Z L2
( ZC 0 = );
ZL
x1 + x2 x3 ( x1 ; x2 ) U C 3 > U C
*UC1 = UC2 = UC th x0 =
x3 [ x1 ; x2 ] U C 3 UC3 v nu di dy th
UC4 < UC3 .
3) tm UC ln nht trong s cc gi tr cho, ta ch cn so snh hai gi tr gn
nh nht bng phng php ging dy.
Ch :
1) Khi R khng i v hai gi tr ca L hoc C hoc m I, P, UR khng thay i th
R R 1 = > 0 1 = < 0
Z1 = Z 2 = cos 1 = cos 2
Z1 Z 2 2 = < 2 = > 0
2) Chng ta nh li cc cng thc gii nhanh sau y:
Khi R thay i hai gi tr R1 v R2 m c cng P th Pmax khi: R0 = R1 R2 .
Khi L thay i hai gi tr L1 v L2 m
557
L1 + L2
*c cng I, UC, UR, P th Imax, UCmax, URmax, Pmax khi: L0 = .
2
2L1 L2
*c cng UL th ULmax khi: L0 = .
L1 + L2
Khi C thay i hai gi tr C1 v C2 m
2C1C2
*c cng I, UL, UR, P th Imax, ULmax, URmax, Pmax khi: C0 = .
C1 + C2
C1 + C2
*c cng UC th UCmax khi: C0 = .
2
Khi thay i hai gi tr 1 v 2 m
*c cng I, UR, P th Imax, URmax, Pmax khi: 0 = 12 .
12 + 22
*c cng UC th UCmax khi: 02 = .
2
12 + 22
*c cng UL th ULmax khi: 02 = .
2
Tnh hung 14: Khi gp bi ton thay i lin quan n in p hiu dng th lm
th no?
Gii php:
Bi ton: Mt on mch in xoay chiu gm in tr thun R, cun dy thun cm
(cm thun) c t cm L v t in c in dung C mc ni tip. t vo hai u
on mch trn mt in p xoay chiu m ch c tn s gc l thay i c. Tm
in p hiu dng trn t cc i (UC) hoc trn cun cm cc i (UL).
iu kin in p hiu dng trn t, trn cun cm cc i.
L R2
t =
Z - gi l tr t.
C 2
nh l BHD1: 1) UC = max ZL = Z. ("C max L t")
2) UL = max ZC = Z. ("L max C t")
1
U
CM1: =
U C I=
.Z C C =
U
= max
1
2
L R2 2 2
R2 + L
L C
2 2
2
4
C
+ 1
C x C
2
x c
a 2
2
L R
2
b 2 L = L R Z = Z
x= 2 =C 2 L Z C =
2a L C 2 L
558
U L U
CM2: =
U L I=
.Z L = = max
1
2
1 1 L R2 1 1
R + L
2
2 + 1
C LC

2 2 4
2 L2
C
2
a 2
x c
x b
L R2

b 1 2 1 = 1
x= =C Z Z C =Z L =
2a 2
1 C Z C
2
C
H qu:
Z2 Z2
1) =
C
= (vi C v L ln lt l cc gi tr ca UCmax v ULmax).
L L Z L ZC
C
R2 R2
2) UC = max Z L =Z =
ZL Z L ZC Z C =Z L + > Z L (u tr hn i nn
2 2Z L
R2
ZL ZL +
Z L ZC Z L 2Z L Z L 1
< 0) tan .tan RL = . = . = .
R R R R 2
Gi l lch pha ca uRL v u th = RL - = RL + (-), trong , RL
> 0 v (-) >0.
tan RL + tan ( )
=
tan tan ( RL =
)
1 + tan RL tan
tan 2 ( tan RL + tan ( ) ) 2.2 tan RL tan =
= ( ) 2 2 tan min =
2 2
R2 R2
3) UL = max Z C = Z
= ZC Z L ZC Z L = ZC + > Z C (u sm hn i
2 2ZC
R2
C
Z + ZC
Z L ZC ZC 2ZC Z 1
nn > 0) tan .tan RC = . = . C = .
R R R R 2
Gi l lch pha ca u v uRC th = - RC = + (-RC), trong , >
0 v (-RC) >0.
tan + tan ( RC )
tan = tan ( RC ) =
1 + tan tan RC
= 2 ( tan + tan ( RC ) ) 2.2 tan tan ( RC=
tan ) 2 2 tan min =
2 2
(Cho n thi im sch ny xut bn cha c sch no gii theo cch ny!)
Gi tr in p hiu dng cc i
559
L R2
t Z=
'
C 4
L
Z L ZC
nh l BHD2: U L=
, C max U=
L max U=
C max U. = U. C
RZ ' RZ '
CM:
L R2

Thay ZL = Z hay 2 = C 2 vo biu thc UC ta c:
L2
L
U
U C max = U. C
2 RZ '
L R2 L R 2

2 2 C 2 L R2 2 C 2
LC 2 C +1
L4 C 2 L2
1 L R2 2
Thay ZC = Z hay = C vo biu thc UL ta c:
2 C 2
L
U C
U L max = U
2 RZ '
1 L R2 4 L R2 1 L R2 2
C 2 C + 1
L2 C 2 C 2 2
C 2 L C 2
L R2 L R2
gii nhanh bi ton loi ny, ta tnh: =
Z v Z=
' sau
C 2 C 4
vn dng hai nh l ni trn. Khi cn tm iu kin ca ta tnh Z cn tm gi tr
ULmax, UCmax ta tnh Z.
Bnh lun: Khi gii bng phng php ny th khi lng tnh ton c gim
xung mc cc tiu v ta s thy c hiu qu ca n khi gp cc bi ton c s
liu khng p.
Ch : Khi thay i th
L R2 L 1
U C max Z L = Z C L = < C <
C 2 C LC
1 R = C L
2
1) U R max ( Pmax , I max ) Cng hng

= R
LC C < R < L
2
U L max Z C = Z 1 = L R < L
L >
1
L C C 2 C LC
560
L 2 L R 2 2 L = Z L ZC 2 R2 R4
C =
C

C
= 1 +
L C C 2 L Z L Z C 4 ( Z L Z C )2

2)
2 R2
2 R Z Z
U = RZ ' 2 L C
= =
2 R2

R4

U
L / C
L ,C max ( Z L Z C )2 Z L Z C 4 ( Z L Z C )2
2
U
2
U
C + =
1 U C , L max = ( d nh nn lu C

L U C , L max C
2
1
L
trn L di).
(Cho n thi im sch ny xut bn cha c sch no gii theo cch ny!)
2
U
4
2
Nu cho R v C th ta thay L = R s c: C + =
1

C R U C , L max
2
U
4
2
Nu cho R v L th ta thay C = R s c: R + =
1

L L U C , L max
' f' T
Cng nn nh thm: = = thch ng vi cc loi thi.
f T'
3) Nu bi ton ch cho bin thin
t 1 n 2 th tm gi tr ln
nht nh nht ta so snh gi tr ti
hai u gii hn v gi tr ti nh.
Tnh hung 15. Khi gp bi ton thay i qua hai gi tr 1 v 2 c cng I, UR, P,
cos kt hp vi cc h thc ph th lm th no?
Gii php:
*Khi thay i hai gi tr 1 v 2 m c cng I, UR, P, cos th Z2 = Z1 hay:
2 2
1 1 1
R + 1 L
2
= R + 2 L
2
12 = =0 .
2
1C 2 C LC
561
1
L LC = 12
By gi nu cho thm iu kin: = n 2 R 2 th ta c h:
C L = n2 R 2
C
1 1 2
L = nR Z C1 = = nR
12 1C 1

1 1
C = nR 12 Z L1 = 1 L = nR
2
Tng tr, h s cng sut ln lt l:

2
Z =Z = R 2 + ( Z Z )2 =R 1 + n 2 2

1

1 2 L1 C1 1 2

R 1
cos = 1 cos =
2 =
Z1 2
2 1
1 + n 2
1 2
Ch :
L
1) iu kin = nR 2 c th tr hnh di dng iu kin vung pha.
C
2) Khi cho bit cm khng dung khng khi = 1 v khi = 2 mch cng hng th
Z L1
1 = 2 .
Z C1
Z L1 = 1 L
Z L1
Z C1 = 1 1 LC =
2
Z Z
Tht vy: 1C C1
1 =L1
2 Z C1
1 1
Cng hng 2 L = LC =
2 C 22
Tnh hung 16: Khi gp bi ton thay i tn s m lin quan n tnh in p th lm
th no?
Gii php:
Khi thay i tn s m lin quan n tnh in p th ta p dng cng thc tnh
in p tng cho hai trng hp:
*Lc u: U 2 =U R2 + (U L U C ) tnh c U v ZL = k1R, ZC = k2R.
2
*Nu f = nf th ZL = nZL = nk1R, ZC = ZC/n = k2R/n hay UL = nk1UR v UC =

k2UR/n. Thay cc biu thc vo phng trnh: U 2 =U ' R2 + (U ' L U 'C ) th ch cn
2
n duy nht l UR.
562
Tnh hung 17: Khi gp bi ton hai gi tr 1 v 2 m I1 = I2 = Imax/n th lm th
no?
Gii php:
Khi cho bit hai gi tr 1 v 2 m I1 = I2 = Imax/n th Z1 = Z2 = nR hay
2 2
1 1
R + 1 L
2
= R
2
+ 2 L = nR
1
C 2 C
1
1 L C = R n 1
2

Nu 1 > 2 th ch c th xy ra trng hp:
1
L 1 = R n2 1
2 2 C
T h ny c th i theo hai hng:
*Nu cho bit L m khng bit C th kh C:
2 1
1 L = 1 R n 2 1
L ( 2 )
L (12 22 )= R n 2 1 ( 1 + 2 ) R = 1
C

2 L 1 =
2 R n 2 1 n2 1
2
C
*Nu cho bit C m khng bit L th kh L:
1 R n2 1
L =
1 C
2
1 1 1 1 1 (1 2 )
2 2 = R n2 1 + R=
1 R n 1
2 2 C 1 C 1 2 12 C n 2 1

2C
L =

2
2
Tnh hung 18: Khi gp bi ton in p hiu dng trn on LrC cc tiu th lm th
no?
Gii php:
r 2 + ( Z L ZC )
2
=
U LrC =
IZ LrC U = min
( r + R )2 + ( Z L Z C )2
r
0 v U LrC min = U
Z L ZC =
r+R
th ph thuc ULrC theo (ZL - ZC) c dng
nh hnh bn.
r
Z L Z C =0 U LrC min =U
r+R
Z L Z C = U LrC max = U
563
Tnh hung 19: Khi gp bi ton tm URLmax khi L thay i v tm URCmax khi C thay
i th lm th no?
Gii php:
Nh chng ta bit, vn bt c d mi phi dng n o hm tm cc tr!
i vi hai bi ton ny ch cn cch duy nht l dng o hm (khng cn cch no
khc!).
*Khi L thay i:
R 2 + Z L2 Z L2 + R 2
=
U RL I=
.Z RL U . = U . = U. y
R 2 + ( Z L ZC )
2
(
Z L2 2 Z L Z C + R 2 + Z C2 )
y' =
(
2 Z C Z L2 Z L Z C R 2 ) =0 Z L =
Z C + Z C2 + 4 R 2
Z C2 2 Z L Z C + ( R 2 + Z L2 )
2
2
UR
U RLmax =
Z C + Z C2 + 4 R 2
2
*Khi C thay i:
R 2 + Z C2 Z C2 + R 2
=
U RC I=
.Z RC U . = U . = U. y
R 2 + ( Z L ZC )
2
(
Z C2 2 Z L Z C + R 2 + Z L2 )
y' =
(
2 Z L Z C2 Z L Z C R 2 ) =0 Z C =
Z L + Z L2 + 4 R 2
Z C2 2 Z L Z C + ( R 2 + Z L2 )
2
2
UR
U RCmax =
Z L + Z L2 + 4 R 2
2
Ch : d nh ta vit chung i xng L, C nh sau:
UR Z C + Z C2 + 4 R 2
Khi L thay
= i: U RLmax = ZL
Z C + Z C2 + 4 R 2 2
2
UR Z L + Z L2 + 4 R 2
=
Khi C thay i: U RCmax = ZC
Z L + Z L2 + 4 R 2 2
2
3.6. MY IN
Tnh hung 1: Khi gp bi ton c bn v my pht in xoay chiu 1 pha th lm th
no?
Gii php:
564
Nu my pht c p cp cc nam chm v rto quay vi tc n vng/s th tn
s dng in do my pht ra: f = np .
Nu my pht c p cp cc nam chm v rto quay
vi tc n vng/pht th tn s dng in do my pht ra:
np
f = .
60

Nu lc u php tuyn ca khung dy n hp vi cm ng t B mt gc
th biu thc t thng gi qua mt vng dy 1 = BScos(t + ).
Nu cun dy c N vng ging nhau, th sut in ng xoay chiu trong cun
d
dy l: e =
N 1
NBS sin ( t + ) .
=
dt
T thng cc i gi qua 1 vng dy: 0 = BS.
Bin ca sut in ng l: E0 = NBS.
E NBS
Sut in ng hiu dng:=
E =
0
2 2
Ch :

1) Nu lc u n cng hng vi B th = 0 (mt khung vung gc vi B ).

Nu lc u n ngc hng vi B th = (mt khung vung gc vi B ).

Nu lc u n vung gc vi B th = /2 (mt khung song song vi B ).
2) Khi my pht c s cp cc thay i p v s vng quay thay i n (nn i n v
l vng/giy) th ty thuc trng hp la chn du + hay du - trong cc cng
n ( vng / s )

f
thc sau : f1 = n1 p1 n1 = 1
p1
f=
2
n2 p=
2
( n1 n )( p1 p ) p=1 ?
E0
3) Tng s vng dy ca phn ng N = . Nu phn ng gm k cun dy ging
0
N
nhau mc ni tip th s vng dy trong mi cun: N1 = .
k
Tnh hung 2: Khi gp bi ton my pht in xoay chiu mt pha tc quay ca
rto thay i th lm th no?
Gii php:
f1 = np n = ?

Khi tc quay ca rto thay i th tn s: f 2= ( n + n ) p p = ?
f = n + n ' p= ?
3 ( )
565
2 f1 N 0
E1 = 2

E0 2 fN 0 2 f 2 N 0
Sut in ng hiu dng tng ng: E = = E2 =
2 2 2
2 f3 N 0
E3 =
2
E3 f3
=
E2 E1 f 2 f1
Tnh hung 3: Khi gp bi ton my pht c ni kn v tng in tr thun ca
mch l R th cng hiu dng, cng sut ta nhit v nhit lng ta ra tnh nh
th no?
Gii php:
Nu mch c ni kn v tng in tr thun ca mch l R th cng hiu
dng, cng sut ta nhit v nhit lng ta ra ln lt l:
N BS E
=
E ;=
I ;=
2
= Pt
P I R;Q = I Rt
2
2 R
Tnh hung 4: Khi gp bi ton my pht in xoay chiu 1 pha mc vi mch RLC
th lm th no?
Gii php:
Khi my pht in xoay chiu 1 pha mc vi mch RLC th cng hiu dng:
1
E f = np = 2 f Z L = L; Z C = C
I= vi
R + ( Z L ZC ) E = N 2 f 0
2 2
2
ZC
Khi n = kn = =
th E' kE; Z ' L kZ=
L
; Z 'C
k
R 2 + ( Z L ZC )
2
kE I'
I' = =
k
ZC I2
Z
2
R 2 + kZ L
R 2 + kZ L C
k k
Ch : Nu bi ton lin quan n lch pha hoc h s cng sut th ta s rt ra
Z L ZC
tan = R

c h thc ca ZL, ZC theo R: R
cos =
R 2 + ( Z L ZC )
2
Tnh hung 5: Khi gp bi ton iu chnh tc quay ca rto mch cng hng
khc vi iu chnh tc roto cng hiu dng cc i nh th no?
Gii php:
566
Khi iu chnh tc quay ca rto mch cng hng th cng hiu
dng cha chc cc i v khi cng hiu dng cc i th mch cha chc cng
hng.
NBS
E 2
I= =
R + ( Z L ZC )
2 2
1
2
R2 + L
C
*Mch cng hng khi:
1 1 1 f 1
L = = f = = n= =
C LC 2 2 LC p 2 p LC
* tm iu kin dng hiu dng cc i ta bin i nh sau:
NBS NBS
L.
I =
2 L 2
1
2
1 L R2
R + L + L
2 2 2
2
C C
2 2
C 2
NBS
I= L 2
1 1 L R2 1 1
+1
2 c
2
4 C 2 L2
L2C 2

a x2
x
b
b 1 L R2 2 1 1
max
I x =
= C 0 = =
0 C 2
0 2
2a L R 2 Z C
.C
C 2

I1 = b 1 1 1 1 L R2 2
I 2 x1 + x2 = = 2 x0 2 + 2 = 2 = C
a 2 1 2 0 C 2
Tnh hung 6: Khi gp bi ton lin quan n cch mc ngun 3 pha v ti 3 pha th
lm th no?
Gii php:
in p pha UP l in p gia hai u mt cun ca my pht.
in p dy Ud l in p gia hai u dy nng ca my pht a ra ngoi.
in p nh mc trn mi ti U.
*Ngun mc sao Ti mc sao
U = U P
U U U
= I1 = , I2 = , I3
Z 1
Z 2
Z 3
P = P + P + P = I 2 R + I 2 R + I 2 R
1 2 3 1 1 2 2 3 3
A = Pt
567
Dng in tc thi qua dy trung ha ith = i1 + i2 + i3. Nu ti i xng th ith = 0.
*Ngun mc sao Ti mc tam gic
=U U= UP 3
I U=
=
U
=
U
1 , I2 , I3
Z1 Z2 Z3
P = P1 + P2 + P3 = I1 R1 + I 2 R2 + I 3 R3
2 2 2
A = Pt
*Ngun mc tam gic Ti mc tam gic
= U U= d
UP
I1 U=
= , I2
U
= , I3
U
Z 1
Z 2
Z 3
P = P + P + P = I 2 R + I 2 R + I 2 R
1 2 3 1 1 2 2 3 3
A = Pt
*Ngun mc tam gic Ti mc sao
Ud UP
=
U =
3 3
U U U
=
I1 Z= , I2 = , I3
Z2 Z3
1
P = P1 + P2 + P3 = I1 R1 + I 22 R2 + I 32 R3
2
A = Pt
Ch : Nu ngun v ti u mc hnh sao th dng in tc thi qua dy trung ha:
u1 u2 u3
ith = i1 + i2 + i3 = + + (cng 3 s phc)
Z1 Z2 Z3
Tnh hung 7: Khi gp bi ton lin quan n hiu sut, cng sut tiu th in, in
nng tiu th v nng lng c ch ca ng c in th lm th no?
Gii php:
Pi
Hiu sut ca ng c: H =
P
Pi
Cng sut tiu th in: =
P = UI cos
H
P
= A Pt = i= t tUI cos
Sau thi gian t, in nng tiu th v nng lng c c ch: H
Ai = Pti
568
1( kWh )
i n v:
= 1( kWh ) 10
= 3
W .3600 s 36.10=
5
( J ) ;1( J )
36.105
Ch :
1) Khi mc ng c 3 pha c in p nh mc trn mi ti l U vo my pht in
xoay chiu 3 pha c in p pha l UP th ty vo ln ca U v UP m yu cu mc
hnh sao hay mc hnh tam gic.
*Nu U = UP v ng c hot ng bnh thng th ngun mc sao ti mc sao hoc
ngun mc tam gic ti mc tam gic.
*Nu U = UP 3 v ng c hot ng bnh thng th ngun mc sao ti mc tam
gic.
*Nu U = UP/ 3 v ng c hot ng bnh thng th ngun mc tam gic ti mc
sao.
Cng sut tiu th ca ng c 3 pha: P = 3UI cos (I l cng hiu dng qua
mi ti v cos l h s cng sut trn mi ti).
2) tnh gi tr tc thi u, i trong mi pha ta vit biu thc u, i ri cn c vo quan
h tnh.
3) Cng sut tiu th ca ng c gm hai phn: cng sut c hc v cng sut hao
ph do ta nhit.
*ng c 1 pha: UI cos = Pi + I 2 r
*ng c 3 pha: 3UI cos = Pi + 3I 2 r
Tnh hung 8: Khi gp bi ton ng c mc ni tip vi mch RLC th lm th no?
Gii php:
Nu on mch xoay chiu AB gm mch RLC ni tip vi ng c in 1 pha
th biu thc in p trn RLC, trn ng c ln lt l:
Z L ZC
= u RLC U RLC 2 cos (t + RLC ) tan RLC = R
=i I 2 cos t trong :
= ung_c U 2 cos (t + ) = P UI = cos
Pi
H
in p hai u on mch l tng hp ca hai dao ng iu ha:
u AB = U AB 2 cos (t + AB ) , trong :
u RLC + ung_c =
U RLC sin RLC + U sin
2
U AB = U RLC
2
+ U 2 + 2U RLCU cos ( RLC ) ; tan AB =
U RLC cos RLC + U cos
Tnh hung 9: Khi gp bi ton ng c mc ni tip vi bin tr R th lm th no?
Gii php:
569
Nu on mch xoay chiu AB gm mch R ni tip vi ng c in 1 pha th
biu thc in p trn R, trn ng c ln lt l:
u R = U R 2 cos t
=i I 2 cos t trong :
= ung_c U 2 cos (t + )
Pi
= =
P UI cos
H
in p hai u on mch l tng hp ca hai dao ng iu ha:
u AB = U AB 2 cos (t + AB ) , trong :
u R + ung_c =
U R sin 0 + U sin
2
U AB = U R2 + U 2 + 2U RU cos ; tan AB =
U R cos 0 + U cos
V d minh ha: (H-2010) Trong gi hoc thc hanh, hoc sinh mc ni tip mt quat
in xoay chiu vi in tr R ri mc hai u oan mach nay vao in ap xoay chiu
co gia tri hiu dung 380 V. Bit quat nay co cac gia tri inh mc : 220 V 88 W va khi
hoat ng ung cng sut inh mc thi lch pha gia in ap hai u quat va
cng dong in qua no la , vi cos = 0,8. quat in nay chay ung cng sut
inh mc thi R bng
A. 180 . B. 354 . C. 361 . D. 267 .
Hng dn
=P UI cos
= I 0,5 ( A )
88 220.I .0,8=
2
Cch 1: U AB = U R2 + U 2 + 2U RU cos
Cch 2:

U AB = U R + U U AB
2
= U R2 + U 2 + 2U RU cos
UR
380 2 = U R2 + 220 2 + 2U R 220.0,8 U R = 180,337 R = = 361( ) Chn C.
I
V d minh ha 2: Trong mt gi thc hnh mt hc sinh mun mt qut in loi
110 V 100 W hot ng bnh thng di mt in p xoay
chiu c gi tr hiu dng 220 V, nn mc ni tip vi qut mt
bin tr. Ban u hc sinh bin tr c gi tr 100 th o
thy cng hiu dng trong mch l 0,5 A v cng sut ca qut in t 80%. Tnh
h s cng sut ton mch, h s cng sut ca qut v in p hiu dng trn qut lc
ny. Mun qut hot ng bnh thng th phi iu chnh bin tr nh th no? Bit
in p hai u on mch sm pha hn dng in trong mch.
Hng dn
*Lc u, ng c hot ng di nh mc, cng sut tiu th ca n:
570
80
P ' =UI cos 160 (V )
.100 =U .0,5cos U cos =
100
in p hiu dng trn R: U=
R
= 50 (V )
IR

T phng trnh vc t: U =
AB
U R + U chiu
ln trc honh v trc tung ta c:
U AB cos = U R + U cos

AB
U AB sin AB= 0 + U sin

220 cos AB= 50 + 160 AB = 17,340

220 sin AB= 0 + U sin U sin = 65,574
Kt hp U sin = 65,574 vi U cos = 160 , suy ra: = 22,2860, U = 172,9 V.
*Khi ng c hot ng bnh thng:
=P UI cos = 100 110.I .cos 22, 286= I 0, 9825 ( A )

T phng trnh vc t: U =
AB
U R + U chiu ln trc honh v trc tung ta c:
U cos = U + U cos 220 cos AB = U R + 110.cos 22, 286

AB AB R
U sin = 0 + U sin
AB AB 220 sin AB = 0 + 110.sin 22, 286
UR
AB = 10,93 U
= R
114, 23 =
0
R 116 ( )
I
qut hot ng bnh thng th R tng 116 100 = 16 .
Quy trnh gii nhanh:
Bc 1: Khi ng c cha hot ng bnh thng:
+Cng sut tiu th = a% cng sut nh mc: a % P = UI cos U cos = ?

+T U =
AB
U R + U chiu ln trc honh v trc tung:
U cos = U + U cos
U sin =
AB AB R
?
U sin = 0 + U sin
AB AB
+Kt hp Ucos = ? vi Ucos = ? tm ra = ?

Bc 2: Khi ng c hot ng bnh thng:
+T P = UIcos tm ra I = ?
U AB cos = U R + U cos
+T
AB
tm ra UR = ? v tm ra R = UR/I
U AB sin AB= 0 + U sin
Ch : Nu bit in tr trong ca ng c th c th tnh c hiu sut ca
ng c nh sau:
571
P
P UI cos =
= I
U cos
ng c 1 pha:
H= P=
i PI r
2
P P
P
P 3UI cos =
=

I
3U cos
ng c 3 pha:
H= P=i P 3I r
2
P P
Tnh hung 10: Khi gp cc bi ton c bn v my bin p th lm th no?
Gii php:
E0 2 fN 0
Sut in ng hiu dng:=
E =
2 2
U1 N1 P2 U 2 I 2 cos 2
Cng thc my bin p: = =
; H =
U2 N2 P1 U 1 I1
Cng thc my bin p l tng (H = 100%) v mch th cp c h s cng sut cos2:
U1 I 2 N1
= = cos 2
U 2 I1 N2
U I 2 N1
Cng thc my bin p l tng (H = 100%) v th cp ni vi R: =
1
=
U2 I1 N 2
Tnh hung 11: Khi gp bi ton hon i vai tr ca cc cun dy ca my bin p
th lm th no?
Gii php:
U 1 N1
U = N
2 UU'
Nu thay i vai tr ca cc cun dy th: 1 1 =
2
1
1 = 2
U ' N U 2U '2
U '2 N1
Tnh hung 12: Khi gp bi ton my bin p mc lin tip nhau th lm th no?
Gii php:
1) Nu cc my bin p mc lin tip nhau th U3 = U2, U1/U2 = N1/N2 v U3/U4 =

U1 N1 N 3
N3/N4. Do : = (1)
U 4 N2 N4
572
U1 N N
2) Nu hon i vai tr ca N3 v N4 th = 1 4 (2)
U '4 N 2 N 3
2
U12 N
T (1), (2) rt ra h thc quan trng: = 1
U 4U '4 N 2
Tnh hung 13. Khi gp bi ton my bin p c mt s vng dy qun ngc th lm
th no?
Gii php:
Nu mt cun dy no (VD cun s cp) c n vng dy qun ngc th t
trng ca n vng ny ngc vi t trng ca phn cn li nn n c tc dng kh
bt t trng ca n vng dy cn li, tc l cun dy ny b mt i 2n vng.
U1 N1 2n
=
U2 N2
Tnh hung 14. Khi gp bi ton my bin p l tng c cun th cp ni vi R th
lm th no?
Gii php:
U I 2 N1 U
S dng cng thc: =
1
= ; I2 = 2
U2 I1 N 2 R
Tnh hung 15. Khi gp bi ton my bin p c cun th cp ni vi RLC th lm th

no?
Gii php:
Nu cun th cp ca my bin p ni vi RLC:
U =N U =? I =
1 1
U 2
U
R + (Z Z )
2 2
N 2 2
2 2

L C

2
P I R
H = P = U I I = ?
2 2

1
1 1 1
Ch : Khi cho bit U1, N1/N2, H v mch th cp ni RLC, tnh P1, P2 ta

N2 U2
U= 2
.U1 =
I2
N1 R 2 + ( Z L ZC )
2
lm nh sau:
P2
P2 = I 2 R; H = P P1 = ?
2
Tnh hung 16. Khi gp bi ton my bin p l tng m cun th cp c nhiu u

ra th lm th no?
Gii php:
573
i vi my bin p l tng m cun th cp c nhiu u ra (chng hn c 2
u ra) v cc u ra ni vi R th p dng cng thc:
U 2 N2 U2
U = I2 =
1 N1 R
Psc =Ptc U1 I1 =U 2 I 2 + U 3 I3
= U 3 N3
= I3
U3
U1 N1 R'
U I N2 U I N3
Nu p dng cng thc =
2
=
1
, =
3
=
1
th s dn n kt qu sai!
U1 I2 N1 U1 I3 N1
Tnh hung 17. Khi gp bi ton my bin p c cun th cp ni vi cc bng n th

lm th no?
Gii php:
Nu mch th cp ni cc bng n ging nhau (U - P) gm m dy mc song
song, trn mi dy c n bng m cc bng u sng bnh thng th
P2 = m.n.Pd U 1 N1
U = N
Pd 2
= =
2
I 2 mI d
m
U d H = =
P 2
P2
U 2 = nU d P1 U1 I1
Tnh hung 18: Khi gp bi ton my bin p c cun th cp

ni vi ng c in th lm th no?
Gii php:
Nu mch th cp ni vi ng c in (P = UIcos) bnh thng th
P2 = P U1 N1
U =
P 2 N2
I 2= I=
U cos H P2 P2
= =
U 2 = U P1 U1 I1
U I N1
Bnh lun: Nu p dng cng thc =
1
=
2
th tm ra
U2 I1 N2
kt qu sai I1 = 0,5 (A). Trong trng hp ny cng thc trn phi l

U1 I 2 N1
= = cos !
U2 I1 N2
Tnh hung 19: Khi gp bi ton my bin p t ngu th lm

th no?
Gii php:
i vi my bin th t ngu th cun s cp v th cp
574
c ly ra t mt cun dy, nu ni ab vi mng in xoay chiu, ni bc vi mch
tiu th th:
U1 N1
U =
N1 = N ab 2 N2

N= N= N ab N ac P2 U 2 I 2 cos 2
2 bc
=
H =
P1 U 1 I1
Tnh hung 20: Khi gp bi ton my bin p c nhiu li thp th lm th no?
Gii php:
Bnh thng my bin p c hai li thp v cun s cp qun trn mt li, cun th
U1 N1
cp qun trn li cn li: = .
U2 N2
Nu my bin p c n li thp v cun s cp v th cp c qun 2 trong n li th
t thng cun s cp c chia u cho (n 1) li cn li. T thng qua cun th
cp l /(n 1) nn in p trn cun th cp gim (n 1) ln. Ta c th xem nh in
p trn cun s cp chia u cho (n 1) nhnh v mi nhnh ch nhn c 1 phn:
U1
n 1 = N1 .
U2 N2
CM: Sut in ng cun s cp v th cp ln lt l:
d U1
e1 = N1 dt e1 N1 ( n 1) N1
d
= ( n 1) =
e2 = N 2 e2 N 2 U2 N2
( n 1) dt
Ch : Nh li trong trng hp my bin p hai cun dy khi hon i vai tr ta
U 1 N1
U = N
2
rt ra cng thc: U1U '1 =
2
U 2U '2 .
U '1 = N 2
U '2 N1
U1
n 1 N1
=
U2 N2 U1 U '1
Tng t vi bin p c n li thp: . =
U 2U '2
U '1 n 1 n 1
n 1 = N2
U'
2 N1
575
Tnh hung 21: Khi gp bi ton my bin p m cun s cp c in tr thun th
lm th no?
Gii php:
Khi p dng cc cng thc trn th in tr ca cc cun dy khng ng k v
coi t thng l khp kn. Nu cun th cp h cn cun s cp c in tr thun th

c th xem in p vo U1 phn b trn trn R v trn cun cm thun
Z U
L: U1 = U R + U L U12 = U R2 + U L2 L = L .
R UR
Ch c thnh phn UL gy ra hin tng cm ng in t nn
U N
cng thc my bin p lc ny l: L = 1
U 2 N2
Tnh hung 22: Khi gp bi ton lin quan n s vng dy ca my bin p thay i
th lm th no?
Gii php:
U 1 N1
U = N
2
*Khi my bin p c s vng dy cun s cp thay i ta dng:
2
U 1 = N1 n
U '2 N2
U 2 N1
U = N
1
*Khi my bin p c s vng dy cun th cp thay i ta dng:
2
2 = 2 n
U N
U '1 N1
V d minh ha : (H-2010) t vo hai u cun s cp ca mt my bin p l
tng (b qua hao ph) mt in p xoay chiu c gi tr hiu dng khng i th in
p hiu dng gia hai u cun th cp h l 100 V. cun th cp, nu gim bt n
vng dy th in p hiu dng gia hai u h ca n l U, nu tng thm n vng
dy th in p l 2U. Nu tng thm 3n vng dy cun th cp th in p hiu
dng gia hai u h ca cun ny bng
A. 100 V. B. 200 V. C. 220 V. D. 110 V.
Hng dn
100 N 2
U = N
1 1
U N2 n
=
U 2 N2 U1 N1 N2 + n N2
= 2= n= Chn B.
U 1 N1 2U = N 2 n N2 n 3
U1 N1

U '= N 2 + 3n= 2. N 2 U '= 2. 100 U '= 200 (V )
U N1 N1 U1 U1
1
Tnh hung 23: Khi gp bi ton c bn v truyn ti in th lm th no?
576
Gii php:
Cng hiu dng chy
P
trn ng dy: I = .
U cos
PR PR
gim th trn ng dy: U = IR =
Thng thng xem cos 1
U = .
Ucos U
2
P
Cng sut hao ph trn ng dy: P= I R= R.
2
U cos
in nng hao ph trn ng dy sau thi gian t: A =Pt .
P PR
Phn trm hao ph:=
h = .
P (U cos ) 2
Ptieu _ thu P P
Hiu sut truyn ti: H = = = 1 h .
P P
l
in tr tnh theo cng thc: R = .
S
Tnh hung 24: Khi gp bi ton thay i in p truyn ti tng s h dn dng
in th lm th no?
Gii php:
Gi P, P, P1 v k ln lt l cng sut nh my in, cng sut hao ph trn
ng dy, cng sut tiu th ca mi h dn v s h dn dng in.
Ta c: P P = kP1 (1)
Khi cng sut a ln ng dy khng i, in p tng n ln th cng sut
hao ph gim n2 nn s h dng in s tng thm k:
P
P = ( k + k ) P1 (2)
n2
n2
T (1) v (2) suy ra: P =kP1
n2 1
V d minh ha: Bng mt ng dy truyn ti, in nng t mt nh my pht in
nh c cng sut khng i c a n mt xng sn xut. Nu ti nh my in,
dng my bin p c t s vng dy ca cun th cp v cun s cp l 5 th ti ni s
dng s cung cp in nng cho 130 my hot ng. Nu dng my bin p c t s
vng dy ca cun th cp v cun s cp l 10 th ti ni s dng cung cp in
nng cho 145 my hot ng. Nu t xng sn xut ti nh my in th cung cp
in nng cho bao nhiu my?
Hng dn
577
Gi P, P v P1 ln lt l cng sut nh my in, cng sut hao ph trn
ng dy khi cha dng my bin th v cng sut tiu th ca mi my xng sn
P
P 25 =
130 P1
xut. Theo bi ra: P= 150 P1 .
P P =
145 P1
100
Nu t xng sn xut ti nh my in th cung cp in nng cho 150
my.
Tnh hung 25: Khi gp bi ton lin quan n phn trm hao ph v hiu sut truyn
ti th lm th no?
Gii php:
P PR
Phn trm hao ph:=
h = .
P (U cos ) 2
Ptieu _ thu P P
Hiu sut truyn ti: H = = = 1 h .
P P
Ch :
1) Khi cho hiu sut truyn ti v cng sut nhn c cui ng dy th tnh c
cng sut a ln ng dy, cng sut hao ph trn ng dy:
P' P' P2 PU 2
H= P= ; P = (1 H ) P; P = RR=
P H U2 P2
A
2) Nu trong thi gian t in nng hao ph P: P =
t
Tnh hung 26: Khi gp bi ton lin quan n thay i hiu sut truyn ti th lm th
no?
Gii php:
Hiu sut truyn ti (phn trm hao ph) c th thay i bng cch thay i in
p, in tr, cng sut truyn ti.
PR
T cng thc h = 1 H =
U cos 2
2
PR
h1 =
1 H1 = 2
U1 cos 2 h2 1 H 2 U1
2

Thay i U: = =
h = PR h1 1 H1 U 2
1 H2 = 2
2
U 2 cos 2
578
PR
h1 =
1 H1 = 2 1 2
U cos h2 1 H 2 R2 d1
2
Thay i R: = = = (d1, d2 ln lt l
h = PR2 h1 1 H1 R1 d 2
1 H2 = 2
2 U cos 2
ng knh ca dy dn trc v sau khi thay i)
PR
h1 =
1 H1 = 2 1 2
U cos h2 1 H 2 P2
Thay i P: = =
h = P2 R h1 1 H1 P1
1 H2 = 2
2 U cos 2
Gi P1tt v P2tt ln lt l cng sut ni tiu th nhn c trong trng hp u
v trng hp sau th P1 = P1tt/H1 v P2 = P2tt/H2.
h2 1 H 2 H1 P2 tt
Do : = = . .
h1 1 H1 H 2 P1tt
Tnh hung 27: Khi gp bi ton thay i hiu sut truyn ti lin quan n cng sut
ni tiu th th lm th no?
Gii php:
Gi P1tt v P2tt ln lt l cng sut ni tiu th nhn c trong trng hp u
v trng hp sau th P1 = P1tt/H1 v P2 = P2tt/H2.
1 H2 P2
Thay P1 v P2 vo cng thc: = ta nhn c cng thc "c:
1 H1 P1
1 H2 H1 P2 tt
= .
1 H1 H 2 P1tt
V d minh ha : (H - 2013) in nng c truyn t ni pht n mt khu dn c
bng ng dy mt pha vi hiu sut truyn ti l 90%. Coi hao ph in nng ch do
ta nhit trn ng dy v khng vt qu 20%. Nu cng sut s dng in ca khu
dn c ny tng 20% v gi nguyn in p ni pht th hiu sut truyn ti in
nng trn chnh ng dy l:
A. 87,7%. B. 89,2%. C. 92,8%. D. 86,5%.
Hng dn
1 H2 H1 P2 tt 1 H 2 0,9
p dng cng thc c: = . = .1, 2
1 H1 H 2 P1tt 1 0,9 H 2
H ' = 0,877
H 22 + H 2 0,108 = 0 Chn A.
H ' = 0,123
579
Tnh hung 28: Khi truyn ti in th trng hp cng sut a ln ng dy khng
i khc vi trng hp cng sut nhn c cui ng dy khng i nh th no?
Gii php:
Trng hp cng sut a
ln ng dy khng i l P =
const v trng hp cng sut nhn
c cui ng dy khng i l
Ptt = const.
V d minh ha: in nng cn truyn ti t ni pht in n ni tiu th in. Coi
rng trn ng dy truyn ti ch c in tr R khng i, coi dng in trong cc
mch lun cng pha vi in p. Ln lt in p a ln l U1 v U2 th hiu sut
truyn ti tng ng l H1 v H2. Tm t s U2/U1 trong hai trng hp:
a) cng sut a ln ng dy khng i;
b) cng sut nhn c cui ng dy khng i.
Hng dn
P PR
p dng cng thc: h = 1 =
H =
P U cos 2
2
PR
2
h 1 H 2 U cos 2 U1
2
U2 1 H1
a) 2 = = =
2
= .
h1 1 H1 PR U2 U1 1 H2
U 1 cos
2 2
ta c: (1 H ) H =
PR Ptt R
b) Thay P = Ptt/H v cng thc 1 H =
U cos
2 2
U cos 2
2
Ptt R
(1 H ) H (1 H1 ) H1
2
U cos
2 2
U1 U2
2 2
= 2
=
=
(1 H ) H
1 1
Ptt R U2 U1 (1 H 2 ) H 2
U 1 cos
2 2
Li khuyn: n y ta nn nh hai kt qu quan trng gii tip cc bi ton

phc tp hn:
U2 1 H1
*Khi P khng i th = .
U1 1 H2
U2 (1 H ) H
*Khi Ptt khng i th = 1 1
.
U1 (1 H ) H 2 2
580
Ch : Nu cho bit gim th trn ng dy ta tnh c hiu sut truyn ti:
P I .IR U 1
h=
1 H = = = .
P UI cos U cos
Tnh hung 29: Khi gp bi ton ng c in mc sau cng t in th lm th no?
Gii php:
Khi ng c in mc sau cng t
th s ch ca cng t chnh l in nng
m ng c tiu th.
V d minh ha: Mt ng dy dn gm hai dy c tng in tr R = 5 dn dng
in xoay chiu n cng t in. Mt ng c in c cng sut c hc 1,496 kW c
h s cng sut 0,85 v hiu sut 80% mc sau cng t. Bit ng c hot ng bnh
thng v in p hiu dng gia hai u cng t bng 220 V. Tnh cng hiu
dng ca dng in trong ng dy ti in. ng c hot ng trong thi gian 5 h th
cng t ch bao nhiu kWh? Tm in nng hao ph trn ng dy ti trong 5h.
Hng dn
Cng sut tiu th in:
Pi Pi 1, 496.103
P= UI cos = 220.I .0,85 = I = 10 ( A )
H H 0,8
S ch ca cng t chnh l in nng m ng c tiu th:
Pi 1, 496.103
= =
A Pt =t (W ) 5 ( h=) 9350 ( Wh=
) 9,35 ( kWh )
H 0,8
in nng hao ph trn ng dy sau 5 h:
A =Pt =I 2 Rt =10 2.5.5 ( h ) =2500 ( Wh ) =2,5 ( kWh )
Tnh hung 30: Khi gp bi ton lin quan n cng sut, in p hai cc my pht
in v my tng p dng truyn ti in th lm th no?
Gii php:
Nh my pht in c cng sut Pmp v in p Ump trc khi a ln ng dy
ti in i xa ngi ta dng my tng p c hiu sut H. Cng sut v in p a
P = Pmp H

ln ng dy ln lt l: N2
U = U mp N
1
Tnh hung 31: Khi cho bit cng sut hao ph trn ng dy bng a% cng sut a
ln hoc cng sut tiu th nhn c th lm th no?
Gii php:
581
1) Nu cho bit cng sut hao ph trn ng dy bng a% cng sut a ln ng
dy th P =a % P= IR a %U cos=
I 2 R a %UI cos= U a %U cos
2) Nu cho bit cng sut hao ph trn ng dy bng a% cng sut sut nhn c
cui ng dy th P =a% P ' .
Tnh hung 32: Khi gp bi ton truyn ti in m ni tiu th dng my h p v
cng sut hao ph trn ng dy bng a% cng sut tiu th trn ti th lm th no?
Gii php:
Nu ni tiu th dng my h p v cng sut hao ph trn ng dy bng a% cng
sut tiu th trn ti th:
I12 R = a %U 2 I 2 cos 2
N2 U 2 I1
N= U= I cos
1 1 2 2
in p a ln ng dy: U= U1 + U= U1 + I1 R .
582
4. DAO NG V SNG IN T
4.1. DAO NG IN T
Tnh hung 1: Khi bi ton lin quan n tn s, chu k ca mch dao ng th lm th
no?
Gii php:

Cc i lng q, u , E , i, B bin thin iu ha theo thi gian vi tn s gc, tn s v
1 1

chu k ln lt l: = ,=
f = T 2 LC , hay
,=
LC 2 2 LC
2 1 I
2=
= f = = 0
T LC Q0
Lin h gia cc gi tr cc i: I 0 = Q 0 = CU 0 .
Q02 CU 02 LI 02
Nng lng dao ng in t: W=WC + WL = = =
2C 2 2
Nng lng in trng cha trong t W C v nng lng t trng cha trong
cun cm W L bin thin tun hon theo thi gian vi = 2, f = 2f, T = T/2.
1 q 2 Q02 Q2
WC= = cos 2 (t + =
) 0 1 + cos ( 2t + 2 )
2 C 2C 4C

W = 1 2 L Q0 2 2
Q2 Q2
Li = sin 2 (t + ) = 0 sin 2 (t + ) = 0 1 cos ( 2t + 2 )
L 2 2 2C 4C
Ch :
1) Khong thi gian hai ln lin tip cc i lng q, u, i, E, B, W C , W L bng 0
hoc c ln cc i l T/2.
S
2) in dung ca t in phng tnh theo cng thc: C = , trong S l
9.109 .4 d
din tch i din ca hai bn t, d l khong cch hai bn t v hng s in mi
ca cht in mi trong t.
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n gi tr cc i, gi tr tc thi th lm th
no?
Gii php:
CU 02 LI 02 Q02 Cu 2 Li 2 q 2 Li 2
W= = = = + = +
2 2 2C 2 2 2C 2
1
I 0 =
= Q0 CU = 0 CU 0
LC
Ch :
1) Cc h thc lin quan n tn s gc:
583
Chu Vn Bin Dao ng v sng in t
q 2 Li 2 Q02 i2
W = + = q 2 + LC.i 2 = Q02 q 2 + 2 = Q02
2C 2 2C
q 2
Li 2 2
LI 0 q 2
W = 2C + 2 = 2 LC + i = I 0 q + i = I 0
2 2 2 2 2 2
2) Nu bi ton cho q, i, L v U 0 tm ta phi gii phng trnh trng phng:

1
q 2 Li 2 CU 02 C = 2 L 1 U 02 1
=
W + = q 2 + i 2 =
2C 2 2 2 L2 4
U 02 1 1
i2 2 q2 =
0
L2 4
q= 1 x 2 Q0

3) Nu i = xI 0 th WL =x W WC =W WL =1 x W
2
( 2
)
u= 1 x2U 0
( )
Nu q = yQ 0 , u = yU 0 th WC = y 2W WL = W WC = 1 y 2 W i = 1 y 2 I 0
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n gi tr tc thi hai thi im th lm
th no?
Gii php:
2 2
x y
Ta bit nu hai i lng x, y vung pha nhau th + =
1
xmax ymax
2 2 2 2
q i q i
V q, i vung pha nn: + = 1 + =
1
Q0 I 0 Q0 Q0
2 2 2 2
u i q i
V u, i vung pha nn: + = 1 + =
1
U 0 I0 Q0 CQ0
*Hai thi im cng pha t2 t1 =nT th=
u2 u1=
; q2 q=
1 ; i2 i1 .
T
*Hai thi im ngc pha t2 t1= ( 2n + 1) th u2 =
u1 ; q2 =
q1 ; i2 =
i1
2
2 2
q1 i2
2
i
+ =
1 Q0 = q12 + 2 ;
Q0 Q0
2 2
q2 i1
2
i
+ =
1 Q0 = q22 + 1
Q0 Q0
T
*Hai thi im vung pha t2 t1= ( 2n + 1) th
4
584
u12 + u=
2
2 U 02 ; q12 + q=
2
2 Q02 ; i12 + =
i22 I 02
.
i2 =
= q1 ; i1 q2
q1 ; i1 =
Nu n chn th i2 = q2
Nu n l th i2 = q1 ; i1 = q2
Ch : Nu bi ton lin quan n hai mch dao ng m in tch bi h
thc aq + bq22 =
2
1 c (1) th ta o hm hai v theo t hi gian: 2aq1q '1 + 2bq2 q '2 =
0
aq1i1 + bq2i2 =0 (2). Gii h (1), (2) s tm c cc i lng cn tm.
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n nng lng in trng, nng lng t
trng v nng lng in t th lm th no?
Gii php:
Q 2 CU 02 LI 02 q 2 Li 2 Cu 2 Li 2
W = WC + WL = 0 = = = + = +
2C 2 2 2C 2 2 2
1 1
=WL W = i I0
n +1 n +1
Ch : WC = nWL
W n n n
= C
n +1
W = q
n +1
Q0 =;u
n +1
U0
(Ton b c (n + 1) phn W L chim 1 phn v W C chim n phn)

I0 Q0 U0
WL = WC i =
2
;q =
2
;u =
2

I0 3 Q0 U0
WL= 3WC i= ; q= ; u=
2 2 2
1 I0 Q0 3 U0 3
W=L WC =
i ; q= ; u=
3 2 2 2
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n dao ng cng bc, dao ng ring th
lm th no?
Gii php:
ZL
Z L = L L =
*Ni AB vo ngun xoay chiu th mch dao ng cng bc
Z C = 1 C= 1
C ZC
585
*Cung cp cho mch nng lng ri ni AB bng mt dy dn th mch dao ng t
1
do vi tn s gc tha mn: = LC . Nu trc khi mch dao ng t do, ta thay i
02
1
t cm v in dung ca t: = L ' C=' ( L L )( C C )
0
2
Ch : t in p xoay chiu u = U 0 cost ln lt vo hai u on mch

ch cha L, ch cha C th bin dng in ln lt l
U0 U0
I=
01 =
ZL L
C
I 01 I 02 =
U 02
I= U0 L
= CU 0
02 ZC
LI 02 CU '02 C
Nu mc LC thnh mch dao ng th W = = I 02 = U '02
2 2 L
I 02 U '02 U '0
T suy ra: = 2
I0= I 01 I 02
I 01 I 02 U 0 U0
Tnh hung 6: Khi gp bi ton thi gian trong mch LC th lm th no?
Gii php:
Thi gian ngn nht t lc nng lng in trng cc i (i = 0, u = U 0 , q =
Q 0 ) n lc nng lng t trng cc i (i = I 0 , u = 0, q = 0) l T/4.
Khong thi gian gia hai ln lin tip m W L = W C l T/4.
Khong thi gian gia hai ln lin tip cc i lng q, u, i, E, B, W L , W C
bng 0 hoc c ln cc i l T/2.
Ch : Phn b thi gian trong dao ng iu ha:
V d minh ha: (H-2011) Trong mch dao ng LC l tng ang c dao ng in

t t do. Thi gian ngn nht nng lng in trng gim t gi tr cc i xung
cn mt na gi tr cc i l 1,5.10-4 s. Thi gian ngn nht in tch trn t gim
t gi tr cc i xung cn mt na gi tr l
A. 2.10-4 s. B. 6.10-4 s. C. 12.10-4 s. D. 3.10-4 s.
Hng dn
Thi gian ngn nht nng lng in trng gim t gi tr cc i (gi s
lc ny q = Q 0 ) xung cn mt na gi tr cc i (q = Q 0 / 2 ) l T/8 = 1,5.10-4 s, suy
ra T = 1,2.10-3 s.
586
Thi gian ngn nht in tch trn t gim t gi tr cc i xung cn mt
na gi tr l T/6 = 2.10-4 (s) Chn A.
V d minh ha: (H-2012) Mt mch dao ng in t l tng ang c dao ng
in t t do. Bit in tch cc i trn mt bn t in l 4 2 C v cng dng
in cc i trong mch l 0,5 2 A. Thi gian ngn nht in tch trn mt bn
t gim t gi tr cc i n na gi tr cc i l
A. 4/3 s. B. 16/3 s. C. 2/3 s. D. 8/3 s.
Hng dn
Tn s gc = I 0 /Q 0 = 125000 rad/s, suy ra T = 2/ = 1,6.10-5 s = 16 s.
Thi gian ngn nht in tch trn mt bn t gim t gi tr cc i Q 0 n
na gi tr cc i 0,5Q 0 l T/6 = 8/3 s Chn D.
V d minh ha: (H - 2013): Mch dao ng LC l tng ang hot ng, in tch
cc i ca t in l q 0 = 10-6 C v cng dng in cc i trong mch l I 0 = 3
mA. Tnh t thi im in tch trn t l q 0 , khong thi gian ngn nht cng
dng in trong mch c ln bng I 0 l
A. 10/3 ms. B. 1/6 s. C. 1/2 ms. D. 1/6 ms.
Hng dn
Tn s gc = I 0 /Q 0 = 3000 rad/s, suy ra T = 2/ = 1/1500 s = 2/3 ms.
Thi gian ngn nht t lc q = q 0 n i = I 0 l T/4 = 1/6 ms Chn D.
Ch :
1) Nu gi t min l khong
thi gian ngn nht gia
hai ln lin tip m x = x1
th t min tnh nh hnh v.
2) Khong thi gian trong
mt chu k x < x1 l 4t 1
v x > x1 l 4t 2 .
Tnh hung 7: Khi gp bi ton np nng lng cho t th lm th no?

Gii php:
Ban u kha k ni vi a, in p cc i trn t bng
sut in ng ca ngun in 1 chiu U 0 = E. Sau ,
kha k chuyn sang b th mch hot ng vi nng
Q02 CU 02 LI 02
lng: =
W = = .
2C 2 2
587
Ch : Nu lc u dng ngun in mt chiu c sut in
ng E v in tr trong r cho dng in chy qua R th
E
I= . Sau , dng ngun in ny cung cp nng
r+R
lng cho mch LC bng cch np in cho t th U 0 = E v
I 0 =
= Q0 CU
= 0 CE .
I 2
C ( r + R ) , vi =
1
=
Suy ra: 0
2=
f = .
I T LC
V d minh ha 7: (H-2011) Nu ni hai u on mch gm cun cm thun L mc
ni tip vi in tr thun R = 1 vo hai cc ca ngun in mt chiu c sut in
ng khng i v in tr trong r th trong mch c dng in khng i cng I.
Dng ngun in ny np in cho mt t in c in dung C = 2.10-6 F. Khi in
tch trn t in t gi tr cc i, ngt t in khi ngun ri ni t in vi cun cm
thun L thnh mt mch do ng th trong mch c dao ng in t t do vi chu k
bng .10-6 s v cng dng in cc i bng 8I. Gi tr ca r bng
A. 0,25 . B. 1 . C. 0,5 . D. 2 .
Hng dn
2 2
Tn s gc: = = = 2.106 ( rad / s ) .
T .106
I0
p dng =C ( r + R ) 8 =2.106 .2.106 (1 + R ) R =1( ) Chn B.
I
Tnh hung 8: Khi gp bi ton np nng lng cho cun
cm th lm th no?
Gii php:
Lc u kho k ng, trong mch c dng 1 chiu
E
n nh I 0 =. Sau , kha k m th I 0 chnh l bin
r
ca dng in trong mch dao ng LC. Mch hot ng vi nng lng:
Q02 CU 02 LI 02
=
W = = .
2C 2 2
Ch :
2
E
L
CU 02 LI 02 r
1) Khi np nng lng cho cun cm, t cng thc=
W = = suy
2 2 2
2
L U 1
ra: = r 2 0 , kt hp vi cng thc LC = 2 ta s tm c L, C.
C E
588
2) n y ta phi ghi nh: Np nng lng cho t th U 0 = E, cn np nng lng
cho cun cm thun th I 0 = E/r.
Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n biu thc ph thuc thi gian th lm
th no?
Gii php:

Cc i lng q, u , E , i, B bin thin iu ha theo thi gian vi cng tn s
2 1 I
2=
gc: = f = = 0 .
T LC Q0

Trong , chia lm hai nhm: nhm I gm i, B cng pha nhau v sm hn

nhm II gm q, u , E l /2. Hai nhm ny vung pha nhau!
Ch :
1) Biu thc ca cm ng t B sm pha hn biu thc ca cng in trng E l
/2. i vi trng hp t in phng th U 0 = E 0 d.
2) Nu cho biu thc th c th dng vng trn lng gic xc nh khong thi
gian.
3) vit biu thc q, u, i (q, u cng pha v tr
hn i l /2) th cn xc nh cc i lng sau:
2 1
Tn s gc: = 2= f =
T LC
Q02 CU 02 LI 02
Bin : =
W = =
2C 2 2
A cos = x0
Pha ban u:
A sin = x '0
Bn trng hp c bit: chn gc thi gian
bin dng, bin m, qua v tr cn bng theo
chiu dng, qua v tr cn bng theo chiu m ln lt l:
x = A cos t ; x = A cos t = A cos (t + ) ;

= x A= sin t A cos t ; x = A sin t = A cos t + ;
2 2
4) C th dng vng trn lng gic vit phng trnh. Nu na trn vng trn
th hnh chiu i theo chiu m v na di vng trn hnh chiu i theo chiu
dng.
V d minh ha: Cho mt mch dao ng LC l tng in tch trn mt bn 1 ca t
in bin thin theo thi gian vi phng trnh: q = Q 0 cos(t + ). Lc t = 0 nng
lng in trng ang bng 3 ln nng lng t trng, in tch trn bn 1 ang
gim (v ln) v ang c gi tr dng. Gi tr c th bng
A. /6. B. -/6. C. -5/6. D. 5/6.
Hng dn
589
3 3 Q 3
WC = 3WL = W = WLmax q = 0
4 4 2 Chn A.

V q ang gim v ln v c gi tr dng n n =
6
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n in lng chuyn qua tit din thng
ca dy dn th lm th no?
Gii php:
dq
Theo nh ngha: i = dq = idt .
dt
in lng chuyn qua tit din thng ca dy dn tnh t thi im t 1 n t 2 :
t2
Q = idt .
t1
I
t2
I
i = I 0 sin (t + ) Q = 0 cos (t + ) = 0 cos (t2 + ) cos (t1 + )
t1
t2
I0 I
i = I cos ( t + ) Q = sin ( t + ) = 0 sin (t2 + ) sin (t1 + )

0
t1
tnh in lng chuyn qua tit din thng ca dy dn trong thi gian t k t lc
dng in bng 0, vit li biu thc dng in di dng i = I 0 sin t v tnh tch phn
t
I0
Q = I 0 sin tdt = (1 cos t )
0

Tnh hung 11: Khi gp bi ton lin quan n mch gm cc t ghp th lm th no?
Gii php:
Nu b t gm cc t ghp song song th in dung tng ng ca b t:
1 1 1
C = C1 + C2 + ... , cn nu ghp ni tip th = + + ...
C C1 C2
Chu k dao ng ca mch LC 1 , LC 2 , L(C 1 //C 2 ) v L(C 1 nt C 2 ) ln lt l:
CC
T1= 2 LC1 ; T2= 2 LC2 ; Tss= 2 L ( C1 + C2 ) ; Tnt = 2 L 1 2 ;
C1 + C2
590
T12 + T22 =Tss2 1 1 1

f2 + f2 =
1 1 1 1 2 f ss2
T 2 + T 2 = Tnt2 f2 + f2 = f nt2
1 2 1 2
Ch : C th da vo quan h thun nghch rt ra h thc lin h gia cc

T v cc f:
T= T 2 LC = T 2 4 2 LC suy ra T2 t l vi C v L.
1
T= f f= 2
4 2 LC suy ra f-2 t l vi C v L.
2 LC
Tnh hung 12: Khi gp bi ton t ghp lin quan n nng lng th lm th no?
Gii php:
q12 C1u12
q q1 q2 W= =
C1 / / C2 u = u1 = u2 C = C = C
C1
2C1 2
1 2
q22
C2u22
C1ntC2 q = q1 = q2 Cu = C1u1 = C2u2 W = C2 =
2C2 2
Li 2 Li' 2 Li 2 Li' 2
W =WC1 + WC 2 + =W'C1 + W'C 2 + W =WC + =W'C +
2 2 2 2
Ch : Nu mch ghp c lin quan n np nng lng th vn dng cng
thc tnh in dung tng ng (mc song song C = C1 + C2 , mc ni tip
CC
C = 1 2 ) v cng thc np nng lng (np nng lng cho t U 0 = E, np
C1 + C2
nng lng cho cun cm I 0 = E/r).
Tnh hung 13: Khi gp bi ton ng m kha k lm mt t C 1 (hoc C 1 b nh
thng) th lm th no?
Gii php:
Nng lng ca mch cn li W ' =

W Wmt =
W WC1 .
1
WL = n + 1W
Nu t C 1 b mt vo thi im m =WC nWL
W = n W
n +1
C
*Nu C 1 = C 2 th mi thi im nng lng W C chia u cho hai t nn

WC
=
WC1 W=
C2
2
*Nu C 1 C 2 th s phn b nng lng trn cc t ph thuc cc mc.
591
C1
WC1 C1 WC1 = WC
= C1 + C2
C1 / / C2 u1 =u2 =u WC 2 C2
W W = C2 W
= WC1 + WC 2
C1 + C2
C C2 C
C2
WC1 C2 WC1 = WC
= C1 + C2
C1ntC2 q1 =q2 =q WC 2 C1
W W = C1 W
= C WC1 + WC 2
C 2 C1 + C2 C
V d minh ha: Mt mch dao ng LC l tng gm cun thun cm L v hai t C
ging nhau mc ni tip. Mch ang hot ng th ngay ti thi im nng lng in
trng trong cc t bng 5 ln nng lng t trng trong cun cm, mt t b nh
thng hon ton. Nng lng ton phn ca mch sau s bng bao nhiu ln so vi
lc u?
Hng dn
1
WL = 6 W
=
W C 5WL
= 5 C1 = C2 1 5
WC W = WC1 W = =WC W
6
C2
2 12
Nng lng b mt chnh l nng lng trong t nh thng C 1 . Do , nng
7W
lng ca mch cn =li: W ' W= - WC1
12
Bnh lun:
LI 02 LI '02 LI '02 7 LI 02 7
=
Nu thay W = ;W ' s c = I=
'0 I0
2 2 2 12 2 12
CU 02 C 'U '02 C 'U '02 7 CU 02 7 C
Nu=
thay W = ;W ' s c = U=
'0 U0
2 2 2 12 2 12 C '
Q02 Q '02 Q '02 7 Q02 7 C'
=
Nu thay W = ;W ' s c = Q '0= Q0
2C 2C ' 2C ' 12 2C 12 C
Ch : Nu ng m thi im W C1 = 0 (q = 0, u = 0, i = I 0 ) th W = W
Q02 CU 02 LI 02 C = C1 + C2
= = =

W
2C 2 2 CC
vi v C= 1 2 .
=W'
Q '02 C 'U '02 L ' I '02
= = C1 + C2
2C ' 2 2
C ' = C2
Tnh hung 14: Khi gp bi ton lin quan n nng lng hao ph th lm th no?
Gii php:
592
*Hnh th nht: Khi va ct ra khi ngun trong mch c dng in I 01 = E/r v in

p trn t bng 0.
*Hnh th hai: Khi va ct ra khi ngun trong mch c dng in I 01 = E/(r + R 0 ) v
in p trn t bng U 01 = I 01 R 0 .
*Hnh th ba: Khi va ct ra khi ngun trong mch c dng in I 01 = E/(r + R 0 + R)
v in p trn t bng U 01 = I 01 (R 0 + R).
Tng hao ph do to nhit bng nng lng ban u Q = W.
Ch : Nu bi ton yu cu tnh nhit lng ta ra trn tng in tr R 0 v
R0
QR0 + QR = Q QR0 = Q
R + R0
trn R th ta p dng: QR0 R0
= Q = R Q
QR R R R + R0
Tnh hung 15: Khi gp bi ton lin quan n cng sut cn cung cp cho mch LC
th lm th no?
Gii php:
Q02 CU 02 LI 02
Lc u mch c cung cp nng lng W = = = I 02 = ?
2C 2 2
Nu mch c tng in tr R th cng sut cn cung cp ng bng cng sut
1 2
hao ph do ta nhit trn R: = Pcc I= 2
R I0 R .
2
Nng lng cn cung cp c ch sau thi gian t: A cc = P cc t.
Nu dng ngun mt chiu c sut in ng E v cha in lng Q n
cung cp nng lng cho mch th hiu sut ca qu trnh cung cp l:
Acc Pcc t
=H = .
Atp EQn
4.2. SNG IN T
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n c im ca in t trng v sng
in t th lm th no?
in trng bin thin theo thi gian sinh ra t trng, t trng bin thin
theo thi gian sinh ra in trng xoy.
in trng xoy c ng sc l nhng ng cong kn.
593
Hai trng bin thin ny lin quan mt thit vi nhau v l hai thnh phn
ca mt trng thng nht, gi l in t trng.
khng (vi tc ln nht c 3.108 m/s).

Sng in t l sng ngang: E B c (theo ng th t hp thnh tam din
thun).
Trong sng in t th dao ng ca in
trng v ca t trng ti mt im lun lun
ng pha vi nhau.
Sng in t tun theo cc quy lut truyn
thng, phn x, khc x nh nh sng, giao thoa, nhiu
x.
Sng in t mang nng lng.
Sng in t c bc sng t vi m n vi
km c dng trong thng tin lin lc v tuyn gi
l sng v tuyn.

Sng in t l sng ngang: E B c (theo ng th t hp thnh tam din

thun). Khi quay t E sang B th chiu tin ca inh c l c .

Ch : Trong cng mt khong thi gian t s dao ng cao tn v s dao ng m
t
n = T = t. f n f
tn thc hin c ln lt l =
na = t n f
= t. f a a a
Ta
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n o khong cch v o tc th lm th
no?
Gii php:
*o khong cch: Gi t l thi gian t lc pht
sng cho n lc thu c sng phn x th thi
gian mt ln truyn i l t/2 v khong cch
t
l = 3.108 .
2
*o tc : Gi s mt vt ang chuyn ng v pha ngi quan st. o tc
ca n ta thc hin hai php o khong cch hai thi im cch nhau mt khong
8 t1
l1 = 3.10 2 l l
thi gian t: v =1 2
l = 3.108 t2 t
2 2
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n vng ph sng in t th lm th no?
Gii php:
594
V d minh ha: (H - 2013): Gi s mt v tinh dng trong truyn thng ang ng
yn so vi mt t mt cao xc nh trong mt phng Xch o Tri t; ng
thng ni v tinh vi tm tri t i qua kinh tuyn s). Coi Tri t nh mt qu cu,
bn knh l 6370 km; khi lng l 6.1024 kg v chu k quay quanh trc ca n l 24 h;
hng s hp dn G = 6,67.10-11 N.m2/kg2. Sng cc ngn f > 30 MHz pht t v tinh
truyn thng n cc im nm trn Xch o Tri t trong khong kinh no di
y:
A. T kinh 85020 n kinh 85020T.
B. T kinh 79020 n kinh 79020T.
C. T kinh 81020 n kinh 81020T.
D. T kinh 83020T n kinh 83020.
Hng dn
Vi v tinh a tnh (ng yn so vi Tri t), lc hp dn l lc hng tm
2
2 2
GmM T
nn: m r= r = 3 GM
2
2
T r
2
24.60.60
42297523,87 ( m )
11
r 3 24
6,67.10 .6.10
2
Vng ph sng nm trong min gia hai tip tuyn k t v tinh vi Tri t. T
R
tnh c cos = 810 20' : T kinh 81020T n kinh 81020
r
Chn C.
Bn lun: V tinh a tnh l bi ton lp 10, khong cch t v tinh a tnh
n tm Tri t gp khong 7 ln bn knh Tri t (S liu ny c nhc rt nhiu
trn cc phng tin truyn thng!). V vy, nu hc sinh bit th c th ng
R 1
chng kt qu: cos = = 810 47' !
r 7
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n bc sng mch thu c th lm th
no?
Gii php:
thu c sng in t nht nh th ngi ta phi iu chnh my thu sao
1
cho tn s dao ng ring ca mch thu f = bng tn s ca sng cn thu f s ,
2 LC
tc l trong mch c hin tng cng hng.
3.108 3.108
l:
Bc sng mch thu c lc = = = 6 .108 LC
fs f
595
Ch :
Q02 LI 02 Q2 Q
1) W = = LC = 20 = 6 .108 LC = 6 .108 . 0
2C 2 I0 I0
2) in dung ca t in phng tnh theo
.S
cng thc: C = ( l hng s
9.109.4 d
in mi, d l khong cch gia hai bn
t v S l din tch i din gia cc bn
t).
3) Khi cht in mi trong t l khng
S
kh th 0 = 1 nn C0 = v
9.109.4 d
bc sng mch thu c 0 = 6 .108 LC0 .
*Nu nhng cc bn t ngp vo trong in mi lng (c hng s in mi ) v cc
.S
yu t khc khng i th in dung = ca t C = C0 nn bc sng mch
9.109.4 d
thu c = 0 .
*Nu nhng x phn trm din tch cc bn t ngp vo trong in mi lng (c hng
s in mi ) v cc yu t khc khng i th b t
C gm hai t C 1 , C 2 ghp song song:
(1 x ) S xS
C= = (1 x=
) C0 , C 2 = xC0
9.10 .4 d 9.109.4 d
1 9
C = C1 + C2 = (1 x + x ) C0 . Bc sng mch
thu c = 0 1 x + x .
*Nu ghp st vo mt bn t mt tm in mi c
hng s in mi c b dy bng x phn trm b
dy ca lp khng kh v cc yu t khc khng i
th b t C gm hai t C1, C2 ghp ni tip:
S C0 S C0
C1 = = C2 =
9.109.4 (1 x ) d (1 x ) 9.109.4 xd x
C1C2
=C = C0 . Bc sng mch thu c = 0 .
C1 + C2 x + (1 x ) x + (1 x )
V d minh ha: Mch dao ng cun dy c t cm 10 (H) v t in phng
khng kh din tch i din 36 (cm2), khong cch gia hai bn 1 mm. Tc truyn
sng in t l 3.108 (m/s). Bc sng in t cng hng vi mch c gi tr bao
nhiu?
Hng dn
596
S 1.36 .104
=C = = 1010 ( F )
9.109.4 d 9.109.4 .103
6 .10
= = 8
LC 6 .108 10.106.10 60 ( m )
Ch :
1) Nu t xoay c cu to gm n tm kim loi t cch u nhau nhng khong d th ta
S
c b t gm (n 1) t ging nhau (mi t c in dung C0 = ) ghp
9.1010.4 d
song song. Do , in dung ca b t: C= ( n 1) C0 .
2) Nu b t cu to gm n tm kim loi t cch u nhau
nhng khong d v hai tm ngoi cng c ni vi mch
th ta c b t gm (n 1) t ging nhau (mi t c in
S C0
dung C0 = ) ghp ni tip. Do , in dung ca b t: C = .
9.10 .4 d
10
( n 1)
V d minh ha: Mch dao ng gm cun cm thun c t cm 5 (mH) v mt t
xoay khng kh gm 19 tm kim loi t song song an xen nhau. Din tch i din
gia hai tm 3,14 (cm2) v khong cch gia hai tm lin tip l 1 mm. Tc truyn
sng in t l 3.108 (m/s). Bc sng in t cng hng vi mch c gi tr bao
nhiu?
Hng dn
B t gm (n 1) t ging nhau ghp song song:
S 1.3,14.104
=C 18 = C0 18 = 18 4,997.1013 ( F )
9.10 .4 d
9
9.10 .4 .10
9 3
= 6 .108 LC 942 ( m )
Ch : Nu mc cun cm thun L vi cc t C 1 , C 2 , C 1 //C 2 v C 1 nt C 2 th
bc sng m mch cng hng ln lt l:
1 = 6 .108 LC1

2 = 6 .108 LC2 12 + 22 = ss2

=ss 6 .108 L ( C1 + C2 ) 1 1 1
= + 2
nt 1 2
2 2
C1C2
nt = 6 .10 L
8
C1 + C2
V d minh ha: Mch dao ng in t gm cun dy c t cm L v mt t in
c in dung C. Khi L = L 1 v C = C 1 th mch thu c sng in t c bc sng .
Khi L = 3L 1 v C = C 2 th mch thu c sng in t c bc sng l 2. Nu L =
3L 1 v C = C 1 + C 2 th mch thu c sng in t c bc sng l
A. 3 . B. 2. C. 7 . D. 3.
Hng dn
597
2

1 =6 . 108
L C = C =
36 2 .1016 .L1
1 1 1

= t 6 .108 3L1 ( C1 + C2 )
= 6 .108 3L C = 2 C = 4 2
2 1 2 2
36 .1016 .3L1
2

2 4 2
t6 .108 3L1 = + 7 Chn C.
36 .10 .L1 36 .10 .3L1
2 16 2 16
Ch :
1) Thi gian ngn nht t lc nng lng in trng cc i (i = 0, u = U 0 , q =
Q 0 ) n lc nng lng t trng cc i (i = I 0 , u = 0, q = 0) l T/4.
2) Khong thi gian gia hai ln lin tip m W L = W C l T/4.
3) Khong thi gian gia hai ln lin tip cc i lng q, u, i, E, B, W L , W C bng
0 hoc c ln cc i l T/2.
4) Nu bi ton lin quan n cc khong thi gian khc th s dng arccos, arcsin
hoc trc phn b thi gian.
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n iu chnh mch thu sng th lm th
no?
Gii php:
min = 6 .108 L1C1
*T 6 .108 LC
= L1 L L2
C1 C C2
min m ax
m ax = 6 .10 L2C2
8
12
1 L =
L = 2 36 2 .1016 C

36 2 .1016 C 22
L2 =
36 2 .1016 C
*T cng thc = 6 .108 LC
12
1
C =
C = 2 36 2 .1016 L

36 2 .1016 L 22
C2 =
36 2 .1016 L
NB0 S 1 NB0 S
=
Ch : Sut in ng hiu dng trong mch E =
2 LC 2
E2 C
=1
E1 C2
t xoay th lm th no?
Gii php:
in dung ca t l hm bc nht ca
gc xoay: =C a + b .
598
Phm vi thay i:
1 2
C1 C C2
= 1 C = C1 C1 = a1 + b C C1 = a ( 1 ) C C1 1
=
= 2 C = C2 C2 = a 2 + b C2 C1 = a ( 2 1 ) C2 C1 2 1
Ch :
C C1 1 C C1 3 1
1) T h thc: = 3 = .
C2 C1 2 1 C2 C1 2 1
2
thc: 6 .108 LC
2) T cng = = C , C t l vi 2 nn ta c th
36 2 .1016 L
32 12 3 1
thay C bi 2: = .
22 12 2 1
1 1
3) T cng thc:=
C = , C t l vi f-2 nn trong h thc trn ta c th
L 4 f L
2 2 2
f32 f12 3 1
thay C bi f-2: = .
f 22 f12 2 1
V d minh ha: (H-2012) Mt mch dao ng gm mt cun cm thun c t
cm xc nh v mt t in l t xoay, c in dung thay i c theo quy lut hm
s bc nht ca gc xoay ca bn linh ng. Khi = 00, tn s dao ng ring ca
mch l 3 MHz. Khi =1200, tn s dao ng ring ca mch l 1 MHz. mch ny
c tn s dao ng ring bng 1,5 MHz th bng
A. 300. B. 450. C. 600. D. 900.
Hng dn
2 2
f f1 3 1 3 0 1,52 32
p dng: 32 = = 3 450 Chn B.
=
f 2 f12 2 1 1200 0 12 32
Tnh hung 7: Khi gp bi ton mch thu sng c ghp thm t xoay th lm th no?
Gii php:
Mch LC 0 thu c bc sng: 0 = 6 .106 LC0 .
Mch L(C 0 ghp vi C x ) thu c bc
sng: = 6 .106 LCb .
Nu < 0 C b > C 0 th C 0 ghp song song C x :
Cb = C0 + C x C x = Cb C0 .
Nu < 0 C b < C 0 th C 0 ghp ni tip C x :
1 1 1 C0Cb
= + Cx = .
Cb C0 C x C0 Cb
599
12
b1
C =
2 36 2 .1016 L
*Nu cho 1 , 2 th t = 6 .106 LCb Cb = 2 16
36 .10 L 22
Cb 2 =
36 2 .1016 L
C= Cb1 C0
+Nu C b1 , C b2 > C 0 th b t ghp song song
x1
C= x2 Cb 2 C0
C0Cb1
C x1 = C C

+Nu C b1 , C b2 < C 0 th b t ghp ni tip
0 b1
C = 0 b 2C C
x 2 C0 Cb 2
Ch : Nu bi ton cho 1 , 2 tm L v C 0 th t cng thc: = 6 .108 LCb .
1) Ghp song song
2 C0 + C2
= C0
1 6 .10 L ( C0 + Cx1 )
=
1 C0 + C1
8
= 6 .10 L ( C0 + Cx )
8

= 2 6 .10 L ( C0 + Cx 2 ) L = 12
8
4 2 .9.1016. ( C0 + C1 )

2) Ghp ni tip
C0Cx1 C2 ( C0 + C1 )
1 = 6 .10 L = 2 C0
8
C C C + C C ( C + C )
= 6 .108 L 0 x
0 x 1 1 1 0 2
C0 + Cx C0Cx 2 12 ( C0 + C1 )

2 = 6 .108
L L = 36 2 .1016.C C
C0 + Cx 2 0 1
Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n t xoay trong mch thu sng c in tr
th lm th no?
Gii php:
Khi mch thu c sng in t c bc sng th trong mch c hin tng
cng hng vi sng ny:
1 6 .108

Tn s gc:= = 2= f
LC
Dng in hiu dng cc i khi thu c sng :
E E
I=
max =
Z min R
E2
=
Cng sut mch nhn c khi : =
P UI max =
EI max
R
600
Ch : Sau khi thu c sng in t c tn s , bc sng , nu ta xoay
nhanh t in dung thay i mt lng rt nh (dung khng tng vt), tng tr tng
ln rt ln:
2 1
1 1 C C
Z=
R2
+ L L 1 +
rt nh ( C + C ) C C C 2

rt ln C
1
C
Nu sut in ng hiu dng khng i nhng dng hiu dng gim n ln th

C
tng tr tng n ln, tc l: Z = nR hay = nR
C 2
V d minh ha: Mch chn sng ca mt my thu v tuyn gm mt cun dy c
t cm 2,5 (H) v mt t xoay. in tr thun ca mch l 1,3 (m). Sau khi bt
c sng in t c bc sng 21,5 (m) th xoay nhanh t sut in ng khng
i nhng cng hiu dng dng in th gim xung 1000 (ln). Hi in dung t
thay i bao nhiu?
Hng dn
6 .108
1
= = 87,67.106 ( rad / s ) C= 52.1012 ( F )
L2

=C nR= C 2 1000.1,3.103.87,67.106.5, 22.10=
24
0,31.1012 ( F )
Ch : Lc ny mch cng hng vi sng in t c bc sng:
' 6 .10 L ( C + C ) nu C tng

= 8

= ' 6 .108 L ( C C ) nu C gim

V d minh ha: Mch chn sng ca mt my thu v tuyn gm mt cun dy c
t cm 2 (H) v mt t xoay. in tr thun ca mch l 1 (m). Sau khi bt c
sng in t c bc sng 19,2 (m) th xoay nhanh t tng in dung sut in ng
khng i nhng dng th gim xung 1000 (ln). Xc nh bc sng m mch c th
bt c lc ny.
Hng dn
3.108 1
= 2 98,17.106 ( rad / s ) C= = 51,88.1012 ( F )
2L
C 2 1000.103.98,17.106. ( 51,88.1012 ) 0, 26.1012 ( F )
2

=C nR= =
= ( C C ) 6 .108 2.106 ( 51,88.1012 0, 26.1012 ) 19,15 ( m )

6 .108 L=
601
Chu Vn Bin Sng nh sng
5. SNG NH SNG
5.1. HIN TNG TN SC NH SNG
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n chit sut ca mi trng trong sut i
vi cc nh sng n sc th lm th no?
Gii php:
c cT
Chit sut tuyt i ca mi trng trong sut: n= = = ( v l
v vT '
bc sng trong chn khng v trong mi trng ).
S tn sc nh sng l s phn tch mt chm nh sng phc tp thnh cc
chm sng n sc.
Chit sut ca mi trng trong sut ph thuc mu sc ca nh sng v tng
dn t mu n mu tm: n < n da cam < n vng < n lc < n lam < n chm < n tm .
Hin tng tn sc ch xy ra khi chm sng phc tp b khc x (chiu xin)
qua mt phn cch hai mi trng c chit sut khc nhau:
Tia lch t nht (gc lch nh nht, gc khc x ln nht) v tia tm lch
nhiu nht (gc lch ln nht, gc khc x nh nht).
b
Chit sut ph thuc vo bc sng n= a + (a, b l cc hng s ph thuc
2
mi trng v l bc sng trong chn khng).
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n hin
tng phn x ton phn ca cc nh sng n sc th
lm th no?
Gii php:
Hin tng ton phn ch xy ra khi c hai
iu kin sau y phi c tha mn:
1) nh sng i t mi trng chit sut ln
n mt phn cch v mi trng chit sut b;
2) Gc ti phi ln hn gc gii hn phn x ton phn.
1
sin =
i
n
1
n
1
1 1 1 1 1 1 1
> > > > > >
ndo ncam nvang nluc nlam ncham ntim
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n tn sc qua lng knh th lm th no?
Gii php:
602
*Chiu chm sng n sc:
sin i1 = n.sin r1
sin i = n.sin r
2 2
+ S dng cng thc lng knh:
A= r1 + r2
D = ( i1 + i2 ) A

A D +A A
+ Gc lch cc tiu i1 = i2 r1 = r2 = sin min =
n sin .
2 2 2
*Chiu chm sng trng, tt c cc mu u c cng gc ti i 1 .
i1 = nr1
i = nr
2
+ Khi A, i nh
2
.
r1 + r2 = A
= ( n 1) A
D
sin i1 = nd .sin r1d

=A r1d + r2 d
+ i vi tia :
sin i2 d = nd .sin r2 d
Dd =( i1 + i2 d ) A

sin i1 = nt .sin r1t

A= r1t + r2t
+ i vi tia tm:
sin i2t = nt .sin r2t
Dt =( i1 + i2t ) A

+ Gc hp bi tia l v tia l tm: = D t Dd =i 2t i2 d
Dv min + A
=i1 i2=
v
2
+ Nu tia mu vng cho gc lch cc tiu th i1 =
?
sin i = n .sin A
1 v
2
A
i1 = i2 r1 = r2 = 2
Ch : Cng thc gc lch cc tiu:
D = i + i A i = i = Dmin + A
min 1 2 1 2
2
sin i1 = n sin r1 Dmin + A A
= =
sin i1 sin n sin
2 2
Ch :
603
1) Nu trong chm sng hp chiu vo lng knh c mt mu no cho gc lch cc
tiu th s khng c mu no cho gc lch cc tiu. Mun mu khc cho gc lch cc
tiu th ta phi thay i gc ti i 1 bng cch quay lng knh hoc quay tia l hoc c
A
=
sin i1 n sin =i1 ?
2
hai: Gc quay = i1 i '1
sin= A
i '1 n 'sin = i '1 ?
2
2) Trong trng hp chm sng chiu vung gc vi mt AB th c hai cch:
Cch 1: p dng cng thc lng knh v thay i 1 = 0, r 1 = 0, r 2 = A, sini 2 = nsinA, D =
i 2 A.
Tia : sin i2 d = nd sin A
= Dt Dd = i2t i2 d
Tia tm : sin i2t = nt sin A
Cch 2: p dng trc tip nh lut khc x n.sini = hng s:
n sin A = sin i Tia : nd sin A = sin id
= it id
D = i A Tia tm : nt sin A = sin it
3) rng quang ph l khong cch gia hai vt sng ngoi cng trn mn:
nd sin A = sin id
Tia :
n sin A = sin i Dd= id A

D = i A nt sin A = sin it
Tia tm : D = i A
t t
DT IO ( tan Dt tan Dd )
=
4) Nu lng knh c gc chit quang b v gc ti b th
D= ( nd 1) A
D =( n 1) A
d
=
Dt ( nt 1) A
= Dt Dd = ( nt nd ) A
rng quang ph lc ny:
DT = IO ( tan Dt tan Dd ) IO ( Dt Dd )= IO ( nt nd ) A .
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n tn sc qua lng cht phng th lm th
no?
Gii php:
Chiu chm nh sng trng hp song song t khng kh vo nc di gc ti.
rd = ?
=
sin i nd=
sin rd nt sin rt
rt = ?
= DT IO. ( tan rd tan rt )

604
Nu di y b t gng phng th chm tn sc phn x ln mt nc c

rng DT = 2DT, ri l ra ngoi vi gc l ng bng gc ti i nn rng chm
l l a = DTsin(900 i).
V d minh ha: Chiu mt tia nh sng trng hp i t khng kh vo mt b nc
rng di gc ti 600. Chiu su nc trong b 1 (m). Tm rng ca chm mu sc
chiu ln y b. Bit chit sut ca nc i vi tia v tia tm ln lt l: 1,33 v
1,34.
Hng dn
rd 40,630
= =
sin 600 1,33.sin rd 1,34.sin rt
rt 40, 26
0
= DT 100. ( tan rd tan rt ) 1,115 ( cm )

Bnh lun thm: Nu di y t gng phng song song vi mt nc th
rng vt sng trn mt nc l DT = 2DT = 2,23 cm.
rng chm l ra ngoi: a = DTsin(900 i) = 1,115 cm.
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n tn sc qua bn mt song song th lm
th no?
Gii php:
sin i = n sin r = n sin r r = ? r = ?
d d t t d t
= DT IO. ( tan rd tan rt )

= DH DT sin = ( )
900 i DT cos i
605
Tnh hung 6: Khi gp bi ton lin quan n tn sc qua thu knh th lm th no?
Gii php:
1 1 1
Dd = = ( nd 1) + Fd Ft = f d ft
1 1 1 fd R1 R2
D= =( n 1) + f d nt 1
=
f R1 R2 1 1
( nt 1) + ft nd 1
1
Dt = =
ft R1 R2
R
f d = 2 ( n 1)
d
Nu R 1 = R 2 = R th
f = R
2 ( nt 1)
t
Ch : Thng thng thu knh c ng ra l ng trn nn nu t mn

chn vung gc vi trc chnh v sau thu knh hi t th trn mn chn thu c
mt vt sng hnh trn. Mu sc v ng
knh ca vt sng ny ph thuc vo v tr t
mn. VD: nu t mn ti tiu im th vt
sng c tm mu ra mu tm v ng
knh CD c tnh nh sau:
CD Fd Ft f d ft ( nt 1)
= = = 1
AB OFt ft ( nd 1)
Tnh hung 7: Khi gp bi ton lin quan n tn sc qua git nc th lm th no?
Gii php:
sini = n sin r

D =2 i + ( 90 2r )
0
= 180 + 2i 4r
0
= sini n=
d sin rd nt sin rt

Dd= 180 + 2i 4rd
0

Dt= 180 + 2i 4rt
0
= Dt Dd = 4 ( rd rt )
606
5.2. HIN TNG GIAO THOA NH SNG
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n thong vn, v tr vn th lm th no?
Gii php:
ax
*Hiu ng i ca hai sng kt hp n M: d 2 d1 =
D
D
*Khong vn: i =
a
ax D
*Vn sng: d 2 d1 = = k x = k
D a
Vn sng trung tm : d 2 d1 = 0 x = 0i

Vn sng bc 1 : d 2 d1 = x =i

Vn sng bc 2 : d 2 d1 = 2 x = 2i
...

Vn sng bc k : d 2 d1 =k x = ki
ax
*Vn ti: d 2 d1 = = ( m 0,5 ) x = ( m 0,5 ) i
D
Vn ti th 1 : d 2 d1 = (1 0,5 ) x = (1 0,5 ) i

Vn ti th 2 : d 2 d1 = ( 2 0,5 ) x = ( 2 0,5 ) i

...
Vn ti th n : d d = ( n 0,5 ) x = ( n 0,5 ) i
2 1
Ch : kim tra ti M trn mn l vn sng hay vn ti th ta cn c vo:

x S nguy n Vn sng.
Nu cho ta =
i S bn nguy n Vn ti.
d d 2 d1 = s nguy n vn sng
Nu cho hiu ng = i =
= s bn nguy n vn ti
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n thay i cc tham s a v D th lm th
no?
Gii php:
Khi thay i khong cch gia hai khe (thay i a) th c th ti im M trn
mn lc u l vn sng (ti) s chuyn thnh vn ti (sng) c bc cao hn hoc thp
hn ty thuc a tng hay gim.
D k' D ( m + 0 ,5 )
x k= xM k
M a
a
= ? = ?
x= k' D k x= ( m + 0 ,5 ) D k
M a + a M a + a
607
Khi thay i khong cch hai khe n mn (thay i D) th c th ti im M
trn mn lc u l vn sng (ti) s chuyn thnh vn ti (sng) c bc cao hn hoc
thp hn ty thuc D gim hay tng.
D D ( m + 0 ,5 )
xM k= k' xM k a
a
= ? = ?
x= k' ( D + D ) k x= ( m + 0 ,5 ) ( D + D ) k
M a M a
V d minh ha: (H-2012) Trong th nghim Y-ng v giao thoa vi nh sng n
sc c bc sng , khong cch gia hai khe hp l a, khong cch t mt phng cha
hai khe hp n mn quan st l 2 m. Trn mn quan st, ti im M cch vn sng
trung tm 6 mm, c vn sng bc 5. Khi thay i khong cch gia hai khe hp mt
on bng 0,2 mm sao cho v tr vn sng trung tm khng thay i th ti M c vn
sng bc 6. Gi tr ca bng
A. 0,60 m. B. 0,50 m. C. 0,45 m. D. 0,55 m.
Hng dn
D D
V bc vn tng ln nn a tng thm:=
xM 5= 6
a a + 0,2
5 6 axM
= = a 1( mm ) = = 0 ,6.106 ( m ) Chn A.
a a + 0,2 5D
V d minh ha: (H - 2013): Thc hin th nghim Y ng v giao thoa vi nh sng
c bc sng . Khong cch gia hai khe hp l 1mm. Trn mn quan st, ti im M
cch vn trung tm 4,2 mm c vn sng bc 5. Gi c nh cc iu kin khc, di
chuyn dn mn quan st dc theo ng thng vung gc vi mt phng cha hai khe
ra xa cho n khi vn giao thoa ti M chuyn thnh vn ti ln th hai th khong dch
mn l 0,6 m. Bc sng bng:
A. 0,6 m. B. 0,5 m. C. 0,7 m. D. 0,4 m.
Hng dn
D
V tr im M: xM= 5= i 5 = 4, 2.103 ( m ) (1)
a
Ban u, cc vn ti tnh t vn trung tm n M ln lt c ta l 0,5i;
1,5i; 2,5i; 3,5i v 4,5i. Khi dch mn ra xa 0,6 m M tr thnh vn ti ln th 2 th x M =
( D + 0,6)
=
3,5i hay xM 3,5 = 4, 2.103 ( m ) (2)
a
T (1) v (2) tnh ra: D = 1,4 m, = 0,6 m Chn A.
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n s vn trn trng giao thoa v trn mt
on th lm th no?
Gii php:
*S vn trn trng
608
Trng giao thoa l vng sng trn mn c
cc vn giao thoa.
B rng trng giao thoa L l khong cch
ngn nht gia hai mp ngoi cng ca hai vn sng
ngoi cng. V vy, nu o chnh xc L th s vn
sng trn trng giao thoa lun nhiu hn s vn ti
l 1.
Thng thng b rng trng giao thoa i xng qua vn trung tm.
tm s vn sng, ti trn trng giao thoa ta thay v tr vn vo iu kin
L L
L L 2 x = ki 2
x s c
2 2 L x = ( m 0,5 ) i L
2 2
L
=Ns 2 + 1
Hoc c th p dng cng thc gii nhanh: 2i
N= N 1
t s
*S vn trn on MN nm gn trong trng giao thoa

+Ti M v N l hai vn sng:
MN
N t = i

= MN
Ns +1
i
+Ti M v N l hai vn ti:
MN
N s = i

= MN
Nt +1
i
+Ti M l vn sng v ti N l vn ti:
MN
N=s N=
t + 0,5
i
+Ti M l vn sng v ti N cha bit:

MN
=
Ns i + 1

N M ' N MN 0,5i
= = +1 +1
t
i i
609
+Ti M l vn ti v ti N cha bit:
MN
=
Nt i +1

N M 'N MN 0,5i
= i = +1 +1
s i
xM xs = ki xN
+Cho ta ti M v N: (s gi tr nguyn k l s vn
xM xt = ( m 0,5 ) i xN
sng, s gi tr nguyn m l s vn ti).
V d minh ha: (H-2012) Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, ngun
sng pht ra nh sng n sc c bc sng 1 . Trn mn quan st, trn on thng
MN di 20 mm (MN vung gc vi h vn giao thoa) c 10 vn ti, M v N l v tr
ca hai vn sng. Thay nh sng trn bng nh sng n sc c bc sng 2 = 5 1 /3
th ti M l v tr ca mt vn giao thoa, s vn sng trn on MN lc ny l
A.7. B. 5. C. 8. D. 6.
Hng dn
Ta c: i1 = 0,6i2 MN = 10i1 = 6i2 N s = 6 + 1 = 7 Chn A.

(Lc u, M l vn sng nn x M = ki 1 = 0,6ki 2 (k l s nguyn). V 0,6k khng th l
s bn nguyn c v 0,6k ch c th l s nguyn, tc l sau ti M vn l vn
sng).
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n s vch sng trng nhau khi giao thoa I-
ng ng thi vi 1 , 2 th lm th no?
Gii php:
Bi ton: Tm s vn sng trng nhau trn on AB bit rng trn AB m
c N vs vch sng.
Mi nh sng n sc cho mt h vn giao thoa ring. Mi vn sng l mt
vch sng, nhng nu vn sng h ny trng vn sng h kia ch cho ta mt vch sng
(vn sng trng). Gi N 1 , N 2 ln lt l tng s vn sng trn AB khi giao thoa ln
lt vi 1 , 2 .
S vn sng trng trn AB l N = N1 + N 2 N vs
tm N 1 v N 2 ta ch kin thc hc dng trc:
AB
*Ti A v B l hai vn sng: = N +1
i
AB
*Ti A v B l hai vn ti: N =
i
610
AB
*Ti A l vn sng v ti B l vn ti: =
N + 0,5
i
AB
=
*Ti A l vn sng v ti B cha bit: N +1
i
AB 0,5
=
*Ti A l vn ti v ti B cha bit: N +1
i
V d minh ha: Trong th nghim giao thoa Ing, thc hin ng thi vi hai nh
sng n sc th khong vn ln lt 0,64 mm v 0,54 mm. Xt ti hai im A, B trn
mn cch nhau mt khong 34,56 mm l hai v tr m c hai h vn u cho vn sng
ti . Trn khong quan st c 117 vch sng. Hi trn AB c my vch sng l
kt qu trng nhau ca hai h vn.
Hng dn
AB AB
Cch 1: N = N1 + N 2 N vs = + 1 + + 1 N vs
i1 i2
34,56 34,56
=
N + 1 + + 1 107
= 3
0,54 0,64
i1 0,64 32 i1 = 32i
Cch 2: = =
i2 0,54 27 i2 = 27i
Khong vn trng l bi s chung nh nht ca i 1 v i 2 :
= =
i 32.27 i 27= i1 32 =i2 27.0,64= 17, 28 ( mm )
AB 34,56
Ti A l mt vn trng nn s vn trng trn AB l: = N =+1 =+1 3
i 17, 28
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n s vch sng nm gia vn sng bc k 1
ca 1 v vn sng bc k 2 ca 2 th lm th no?
Gii php:
D D k b
Vn sng trng nhau: x = k1 1 = k2 2 1 = 2 = phn s ti gin =
a a k2 1 c
V cc vn trng cho n bc k 1 ca h 1 v bc k 2 ca h 2.
T hnh v xc nh c s vch sng.
V d minh ha: Trong th nghim v giao thoa nh sng, chiu ng thi vo hai khe
hai bc x c bc sng 1 = 0,42 m v 2 = 0,525 m. H thng vn giao thoa c
thu trn mn, ti im M trn mn l vn sng bc 4 ca bc x 1 , v im N l vn
sng bc 11 ca bc x 2 . Bit M v N nm cng v mt pha so vi vn sng trung
tm. Tr hai vch sng ti hai im M, N th on MN c bao nhiu vch sng.
Hng dn
k1 2 5
Cch 1: = =
k2 1 4
611
V v tr trng u tin l k 1 = 0, k 2 = 0, tip n k 1 = 5, k 2 = 4, ri k 1 = 10, k 2
= 8 v k 1 = 15, k 2 = 12.
Xc nh im M l vn sng bc 4 ca h 1 v im N l vn sng bc 11 ca
h 2.
2 vch trng

Trong khong MN (tr M v N) c: 13 4 =9 vn sng h 1
11 4 =7 vn sng h 2

Tng s vch sng trn khong MN: 9 + 7 - 2 = 14 Chn D.
i1 1 4 i1 = 4i
Cch 2: = = i = 4.5i = 20i
i2 2 5 i2 = 5i
Ta ca M v N: x M = 4i 1 = 16i v x N = 11i 2 = 55i.
S vn sng ca h 1, h 2 v s vn trng trong khong MN (tr M v N, iu kin:
16i < x < 55i) c xc nh:

16i < k1i= k1.4i < 55i 4 < k1 < 13,75 k= 5;...13

1 1
c 9 gi tr

16i < k2i2= k2 .5i < 55i 3, 2 < k2 < 11 k2= 4;...10

c 7 gi tr

16i < k=
i k .20i < 55i 0,8 < k < 2,75 k= 1;...;2

c 2 gi tr
Tng s vch sng trn khong MN: 9 + 7 - 2 = 14.

Bnh lun:
1) Bi ton lin quan n bc vn khng qu ln nn gii theo cch 1.
2) Bi ton lin quan n bc vn ln hoc lin quan n vn ti hoc lin quan n
ta nn gii theo cch 2.
Tnh hung 6: Khi gp bi ton bit cc vn trng nhau xc nh bc sng th lm
th no?
Gii php:
1 D D
*Vn sng trng vn sng:= x k= 1 k2 2
a a
D D
*Vn sng trng vn ti:= x k1 1= ( m2 0,5 ) 2
a a
D D
*Vn ti trng vn ti: x = ( m1 0,5) 1 = ( m2 0,5) 2
a a
Biu din theo k hoc m, ri thay vo iu kin gii hn 0,38 m 0,76 m.
612
Tnh hung 7: Khi gp bi ton tm cc v tr vn ti hai h trng nhau hoc vn sng
ca hai h trng nhau th lm th no?
Gii php:
a) Vn sng trng nhau
Cch 1:
1 D 2 D k1 i2 2 b
x =k1i1 =k2i2 =k1 =k2 = = = phn s ti gin =
a a k2 i1 1 c
k1 = bn x = bi= ci khi = n 1
( n Z ) x= bni1= cni2 min 1 2
k2 = cn x= xn +1 xn = bi1 = ci2
Trong , x min l khong cch t O n v tr trng gn nht v x l khong
cch gia hai v tr trng lin tip (i ). Trng hp ny x = x min = (i ).
i b
Cch 2: 2 = 2 = phn s ti gin = i = bi1 = ci2
i1 1 c
V ti gc ta l mt v tr vn sng trng vi vn sng nn: x = x min = i .
Cc v tr trng khc: x = ni (vi n l s nguyn).
b) Vn ti trng nhau
Cch 1:
i i 2m1 1 i2 2 b
x =( 2m1 1) 1 =( 2m2 1) 2 = = =phn s ti gin =
2 2 2m2 1 i1 1 c
(D nhin, b v c l cc s nguyn dng l th mi c th c vn ti trng vi vn ti)
2m1 =1 b ( 2n 1) i i
( n Z ) x= b ( 2n 1) 1= c ( 2n 1) 2
1 c ( 2n 1)
2m2 = 2 2
bi1 ci2
= =
xmin khi=n 1
2 2
x= xn +1 xn = bi1 = ci2

cch gia hai v tr trng lin tip (i ). Trng hp ny x = 2x min hay x min = x/2.
i b
Cch 2: 2 = 2 = phn s ti gin = i = bi1 = ci2
i1 1 c
V ti gc ta khng phi l v tr vn ti trng v n cch v tr trng gn
nht l x min = 0,5i nn cc v tr trng khc: x = (n 0,5)i (vi n l s nguyn).
Quy trnh gii nhanh:
i b
Bc 1: 2 = 2 = phn s ti gin = i = bi1 = ci2
i1 1 c
Vn sng h 1 vn sng h 2 : x = ni
Bc 2:
( n 0,5) i
Vn ti h 1 vn ti h 2 : x =
613
i2 b
( tm i ta nhn cho hai phn thc = i = bi1 = ci2 ).
i1 c
V d minh ha: Trong th nghim giao thoa Ing thc hin ng thi hai bc x n
sc vi khong vn trn mn nh thu c ln lt l i 1 = 0,5 mm v i 2 = 0,3 mm. 1)
Khong cch ngn nht gia cc v tr trn mn c 2 vn sng trng nhau hoc hai vn
ti trng nhau l bao nhiu?
2) Khong cch gn nht t v tr trn mn c 2 vn ti trng nhau n vn trung tm l
bao nhiu?
Hng dn
i2 0,3 3
= = i = 3i1 = 5i2 = 3.0,5 = 1,5 ( mm )
i1 0,5 5
1) Khong cch ngn nht gia cc v tr trn mn c 2 vn sng trng nhau hoc hai
vn ti trng nhau chnh l khong vn trng: x = i = 1,5 mm.
2) Cc v tr vn ti trng nhau: x = (n - 0,5)i .
V tr trng gn O nht l x min = 0,5i = 0,75 mm.
Tnh hung 8: Khi gp bi ton tm cc v tr vn ti ca h ny trng vi vn sng
ca h kia th lm th no?
Gii php:
Cch 1: Vn ti ca 2 trng vi vn sng ca 1
i2 k1 0,5i2 0,52 b
x =k1i1 =( 2m2 1) = = =phn s ti gin =
2 2m2 1 i1 1 c
(D nhin, c l s nguyn dng l th mi c th c vn sng ca 1 trng vi vn ti
ca 2 ).
= k1 b ( 2n 1) i
( n Z ) x= b ( 2n 1) i=1 c ( 2n 1) 2
2m2 =1 c ( 2n 1) 2
ci2
x = bi= khi =
n 1
min 1
2
x= xn +1 x= 2bi=
n 1 ci2
cch gia hai v tr trng lin tip (i ). Trng hp ny x = 2x min hay x min = x/2.
Cch 2:
*Vn ti ca 2 trng vi vn sng 1
i2 b
= 2 = phn s ti gin = i = 2bi1 = ci2
2i1 21 c
V ti gc ta cch v tr trng gn nht l x min = 0,5i nn cc v tr trng khc: x =
(n 0,5)i (vi n l s nguyn).
*Vn ti ca 1 trng vi vn sng 2
i1 b
= 1 = phn s ti gin = i = 2bi2 = ci1
2i2 22 c
614
V ti gc ta cch v tr trng gn nht l: x min = 0,5i nn cc v tr trng khc: x =
(n 0,5)i (vi n l s nguyn).
Quy trnh gii nhanh:
i2 2 b
Vn sng h 1 vn ti h 2 : 2i = 2 = c i = 2bi1 = ci2
1 1
( trc i1 l s 2 )
Bc 1:
Vn ti h vn sng h : 2i2 = 22 = b i = bi = 2ci
1 2
i1 1 c
1 2

( trc i 2 l s 2 )
Bc 2: = x ( n 0,5 ) i
Ch : Hy kim tra cc kt lun sau y (nu b rng trng giao thoa
ln):
1) Lun tn ti v tr hai vn sng ca hai h trng nhau.
i2 2 b
2) = = phn s ti gin
=
i1 1 c
*Nu b v c u l s l th s c v tr vn ti trng nhau v khng c v tr vn sng
trng vn ti .
*Nu b chn v c l th s c v tr vn sng h 1 trng vn ti h 2, khng c v tr vn
ti trng nhau v khng c v tr vn sng h 2 trng vn ti h 1.
*Nu b l v c chn th s c v tr vn sng h 2 trng vn ti h 1, khng c v tr vn
ti trng nhau v khng c v tr vn sng h 1 trng vn ti h 2.
Tnh hung 9: Khi gp bi ton tm s cc v tr trng nhau ca hai h vn th lm th
no?
Gii php:
Cch 1: Tm ta cc v tr trng nhau ca hai h vn (sng trng nhau, ti trng
nhau, sng trng ti) theo s nguyn n. Sau thay vo iu kin gii hn ca x (trong
c trng giao thoa c b rng L th 0,5 L x 0,5 L v gia hai im M, N th
xM x xN ) tm s gi tr nguyn n.
Cch 2: Tm i cho cc trng hp trng nhau ri tnh s v tr trng. VD: Nu A l
AB
mt v tr trng th tng s v tr trng trn AB l=
N +1
i
V d minh ha: Trong th nghim giao thoa Ing, thc hin ng thi vi hai nh
sng n sc khong vn giao thoa ln lt l 1,2 mm v 1,8 mm. B rng vng giao
thoa quan st c trn mn 2,6 cm. S v tr m vn sng ca hai bc x trng nhau
trong vng giao thoa l bao nhiu?
Hng dn
615
i2 1,8 3
= = i = 3i1 = 2i2 = 3.1, 2 = 3,6 ( mm )
i1 1, 2 2
Cch 1: Cc v tr vn sng trng nhau: x = ni = 3,6n mm (vi n l s nguyn)
iu kin: -13 mm x 14 mm -3,6 n 3,6 n = 3;...;3

c 7 gi tr
0,5L
=
Cch 2: S v tr vn sng trng nhau trn trng giao thoa: N 2 +1
i
0,5.26
=N 2 + 1 2 [3,6]=
= +1 7
3,6
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n vch sng cng mu vi vch sng
trung tm khi giao thoa ng thi vi hai bc x th lm th no?
Gii php:
*Trng hp n bc x
Khi giao thoa I-ng thc hin ng thi vi n nh sng n sc th mi nh
sng cho mt h thng vn giao thoa ring.
Ti trung tm l ni trng nhau ca tt c cc vn sng bc 0 v ti y s c
mt mu nht nh (chng hn trng vi vng s c mu cam).
Nu ti im M trn mn c vch sng cng mu vi vch sng trung tm th
ti y cng phi trng y cc vn sng ca cc h ging nh vn trung tm:
x = k 1 i 1 = k 2 i 2 == k n i n .
*Trng hp 2 bc x
y chnh l bi ton lin quan n hai vn sng ca hai h trng nhau m ta
kho st. Tuy nhin, s c nhiu vn mi s c khai thc thm.
V mt phng php ta lm theo cc bc nh ni trn:
xM ni xN
i2 b
= i = bi1 = ci2 x = ni 0,5 L
i1 c = N 2 i + 1

V d minh ha: (H-2008) Trong th nghim giao thoa nh sng vi khe Ing (Y-
ng), khong cch gia hai khe l 2 mm, khong cch t mt phng cha hai khe n
mn quan st l 1,2 m. Chiu sng hai khe bng nh sng hn hp gm hai nh sng
n sc c bc sng 500 nm v 660 nm th thu c h vn giao thoa trn mn. Bit
vn sng chnh gia (trung tm) ng vi hai bc x trn trng nhau. Khong cch t
vn chnh gia n vn gn nht cng mu vi vn chnh gia l
A. 4,9 mm. B. 19,8 mm. C. 9,9 mm. D. 29,7 mm.
Hng dn
1 D 2 D
Cch 1:= i1 = 0,3 ( mm )= ; i2 = 0,396 ( mm )
a a
i2 0,396 33
= = i = 33i1 = 25i2 = 33.0,3 = 9,9 ( mm ) Chn C.
i1 0,3 25
616
Cch 2:
1 D D k 33 k1 = 33.n D
x = k1 = k2 2 1 = x = 33.n 1 = 9,9n ( mm )
a a k2 25 k2 = 25.n a
Gn nht khi n = 9,9 ( mm )
1 xmin =
Ch :
1) Nu b rng ca trng giao thoa l L th s vch sng cng mu vi vch sng
0,5 L
=
trung tm trn trng giao thoa (k c vn trung tm) l N 2 + 1.
i
2) Nu cho ta ca im M v N th s vch sng c mu ging vi mu ca vch
sng trung tm trn on MN c xc nh t xM ni xN .
3) Nu gia hai vn sang gn nhau nht va cung mau vi vn sang trung tm co z vn
k1 2 b
sang ca h 2 th c 1 = z c = z + 1 thay vo = = tm c theo b. Sau
k2 1 c
thay vo iu kin gii hn 0,38 m 0,76 m s tm c .
4) Nu cho b 1 ta tm c c 1 v ngc li.
D D k b
x = k1 1 = k2 2 1 = 2 = Phn s ti gin =
a a k2 1 c
b 1 vn 1
Gi a hai vch cng mu c th m
c 1 vn 2
b b l s nguy n t vi c
Cho (b - 1) 2 =1
c 2 ( x, y ) b =?
b c l s nguy n t vi b
Cho (b - 1) 2 =1
c 2 ( x, y ) c =?
Ch : Nu bi ton cho v tr gn nht O cng mu vi vch sng trung tm,
tm bc sng ta lm nh sau:
D D k b
Cch 1: x = k1 1 = k2 2 1 = 2 = Phn s ti gin =
a a k2 1 c
x
b = min
D D i1
=
xmin b=
. 1 c. 2
a a = b.1 0,38 0,76

i1
2 c
1 D D
Cch=
2: xmin k=
1min . k2 min . 2
a a
617
xmin
k1min = i

1
k k1min .1
l s nguy n t vi k1min Th 4 phng n.
2
2 min
V d minh ha: Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, khong cch gia hai
khe S 1 S 2 l 1 mm. Khong cch t mn quan st n mt phng cha hai khe S 1 S 2 l 2
m. Chiu vo khe S ng thi hai nh sng n sc c bc sng 1 = 0,4 m v 0,5
m 2 0,65 m. Trn mn, ti im M gn vn trung tm nht v cch vn trung
tm 5,6 mm c vn sng cng mu vi vn sng trung tm. Bc sng 2 c gi tr l
A. 0,52 m. B. 0,56 m. C. 0,60 m. D. 0,62 m.
Hng dn
xmin 5,6
=
b = = 7
1 D 2 D i1 0,8
=
xmin b.= c
a a = b.1 = 2,8 ( m )
i1
2 c c
2,8
0,5 2 = 0,65 2,8
4,3 c 5,6 c= 5 2 =

c
= 0,56 ( m ) Chn B.
5
Tnh hung 11: Khi gp bi ton lin quan n vch sng cng mu vi vch sng
trung tm khi giao thoa ng thi vi ba bc x th lm th no?
Gii php:
Khi giao thoa I-ng thc hin ng thi vi 3 nh sng n sc th mi nh
sng cho mt h thng vn giao thoa ring.
Ti trung tm l ni trng nhau ca 3 vn sng bc 0 ca ba h vn v ti y
s c mt mu nht nh (chng hn , lc lam chng ln nhau s c mu trng).
Nu ti im M trn mn c vch sng cng mu vi vch sng trung tm th
ti y ba vn sng ca 3 h trng nhau.
x = k1i1 = k2i2 = k3i3.
V mt phng php ta c th lm theo hai cch sau:
k1 i2 b1 b
k= = = xM ni xN
2 i1 c1 c
Cch 1: i = bi1 = ci2 = di3 x = ni 0,5 L
k3= i2 b2 d = N 2 +1
= = i
k2 i3 c2 c
b1 b
( trn ta quy ng cc phn s v 2 c cc phn s c cng mu s
c1 c2
b1 b b d
= v 2 = ).
c1 c c2 c
618
Cch 2:
k1 i2 b1 b
k= i= c= c k1 = bn
2
x = k1i1 = k2i2 = k3i3 k2 = cn x = bni1 = cni2 = dni3
1 1
k3= i2= b2= d

k2 i3 c2 c k3 = dn
Ch : Ti O l ni trng nhau ca ba vn sng bc 0, v tr trng tip theo M
l ni trng nhau ca vn sng bc k 1 = b ca h 1, vn sng bc k 2 = c ca h 2 v
k1 i2 b1 b
k= i= c= c
2
vn sng bc k 3 = d ca h 3 vi
1 1
k3= i2= b2= d

k2 i3 c2 c
1) By gi nu giao thoa ln lt vi cc bc x 1 , 2 v 3 th s vn sng tng
ng trong khong OM (tr O v M) ln lt l x = b 1, y = c 1 v z = d 1 (nu
tnh c O v M tc l trn on OM th cng thm 2).
2) By gi li giao thoa ng thi vi ba bc x th ti O v M l ni trng nhau
ca 3 vn sng ca ba h v trong khong OM c th c s trng nhau cc b 1 2 ;
2 3 v 3 1 . bit c bao nhiu v tr trng nhau cc b ca 1 2 chng
hn, ta phn tch phn s b/c thnh cc phn s rt gn.
Tnh hung 12: Khi gp bi ton lin quan n giao thoa vi nh sng trng th lm
th no?
Gii php:
Khi giao thoa thc hin ng thi vi n nh sng n sc th mi nh sng cho
mt h thng vn giao thoa ring, cc v tr trng nhau gia cc vn sng s cho ta cc
vch sng mi. S loi vch sng quan st c ti a l 2n 1.
nh sng trng l tp hp nhiu nh sng n sc khc nhau c bc sng
bin thin lin tc t t = 0,38 m n t = 0,76 m.
Mi nh sng n sc cho mt h thng vn giao thoa ring khng chng kht
ln nhau. Ti trung tm tt c cc nh sng n sc u cho vn sng bc 0 nn vn
trung tm l vn mu trng.
Cc vn sng bc 1, 2, 3,...n ca cc nh sng n sc khng cn chng kht
ln nhau na nn chng to thnh cc vch sng vin mu sc tm trong v ngoi.
rng quang ph bc k l khong cch t vn sng bc k n vn sng
D
tm bc k (cng mt pha i vi vn trung tm): = k xd ( k ) xt (=
k)
k ( d t ) .
a
tm s bc x cho vn sng vn ti ti mt im nht nh trn mn ta lm
D axM
Vn sng : x= M k =
a kD

D axM
nh sau: Vn ti : xM = ( m + 0 ,5 ) =
a ( m + 0 ,5 ) D
iu kin gii hn : 0 ,38 < 0 ,76 k = ?

619
Tnh hung 13: Khi gp bi ton lin quan n giao thoa I-ng trong mi trng chit
sut n th lm th no?
Gii php:
Giao thoa I-ng nguyn bn, c thc hin trong khng kh (chit sut n k =
1) v khe S cch u hai khe S 1 v S 2 .
C th thay i cu trc bng cch: cho giao thoa trong mi trng chit sut
n; cho khe S dch chuyn; t thm bn thy tinh...
Ch bc sng gim n ln (nn khong vn gim n ln i = i/n) cn tt c cc
kt qu ging giao thoa trong khng kh.
V tr vn sng: x = ki = ki/n.
V tr vn ti: x = (m 0,5)i = (m 0,5)i/n.
Gi s lc u ti M l vn sng sau cho giao thoa trong mi trng chit
sut n mun bit M l vn sng hay vn ti ta lm nh sau:
x M = ki = kni (nu kn l s nguyn th vn sng, cn s bn nguyn th vn
ti).
Nu lc u ti M l vn ti: x M = (m 0,5)i = (m 0,5)ni (nu (m 0,5)n l
s nguyn th vn sng, cn s bn nguyn th vn ti).
Tnh hung 14: Khi gp bi ton lin quan n dch chuyn khe S th lm th no?
Gii php:
Hiu ng i ca hai sng kt hp ti M:
ay ax
L = ( r2 + d 2 ) ( r1 + d1 ) = ( r2 r1 ) + ( d 2 d1 ) =
+
d D
Ti M l vn sng nu L = k, l vn ti nu L = (m 0,5).
ay ax
Vn sng : d + D = k
Vn ti : ay + ax = ( m 0 ,5 )
d D
V tr vn sng trung tm:
ay ax0 Dy
+ = 0. x0 =
d D d
T kt qu ny ta c th rt ra quy trnh gii nhanh:
*Vn trung tm cng vi ton b h vn dch chuyn ngc chiu vi chiu dch
chuyn ca khe S, sao cho vn trung tm nm trn ng thng ko di SI.
OT D D
= OT =b
b d d
+V tr vn trung tm: x0 = OT
(S dch ln T dch xung ly du tr,
S dch xung T dch ln ly du cng).
620
+V tr vn sng bc k: =
x x0 ki .
+V tr vn ti th m: x = x0 ( m 0,5 ) i .
Ch :
1) Trc khi dch chuyn, vn sng trung tm nm ti O. Sau khi dch chuyn, vn
trung tm dch n T. Lc ny:
*nu O l vn sng bc k th hiu ng i ti O bng k v
D D
OT = b = ki OTmin = bmin = i
d d
*nu O l vn ti th n th hiu ng i ti O bng (n 0,5) v
D D
OT = b = ( n 0,5) i OTmin =bmin = 0 ,5i
d d
2) Gi s lc u ti im M trn mn khng phi l v tr ca vn sng hay vn ti.
Yu cu phi dch S mt khong ti thiu bng bao nhiu theo chiu no M tr
thnh vn sng (ti)? gii quyt bi ton ny ta lm nh sau:
Gi x min l khong cch t M n vn sng (ti) gn nht.
Nu vn ny trn M th phi a vn ny xung, khe S dch ln mt on b
D
= b= xmin .
sao cho OT
d
Nu vn ny di M th phi a vn ny ln, khe S dch xung mt on b
D
= b= xmin .
sao cho OT
d
V d minh ha: Trong th nghim giao thoa Ing khong cch hai khe 0,6 mm.
Khong cch t mt phng hai khe n mn 2 m. Khong cch t khe S n mt phng
hai khe 80 cm. Giao thoa thc hin vi nh sng n sc c bc sng 0,6 m. Cho
khe S dch chuyn theo phng song song vi mn mt on ti thiu bng bao nhiu
v theo chiu no ti v tr trn mn c to x = -1,2 mm chuyn thnh vn ti.
A. 0,4 mm theo chiu m. B. 0,08 mm theo chiu m.
C. 0,4 mm theo chiu dng. D. 0,08 mm theo chiu dng.
Hng dn
D
=
Khong vn i = 2 ( mm )
a
Vn ti nm gn M nht l vn nm pha trn M v cch M l x min =
0,2 mm. Ta phi dch vn ti ny xung, khe S phi dch ln mt
D
= b= xmin
on b (dch theo chiu dng) sao cho: OT
d
621
2
b =0 , 2.103 b =0 ,08.103 ( m ) Chn D.
0 ,8
Ch : Nu cho ngun S dao ng iu ha theo phng song song vi S 1 S 2
vi phng trnh u = A 0 cost th h vn giao thoa dao ng dc theo trc Ox vi
phng trnh
D D
=x u= A0 cos t .
d d
A
Trong thi gian T/2 h vn
giao thoa dch chuyn c qung
ng 2A, trn on ny c s vn
A
=
sng ns 2 + 1 .
i
Suy ra, s vn sng dch chuyn qua O sau khong thi gian T/2, T, 1 (s) v t
(s) ln lt l n s , 2n s , f.2n s v t.f.2n s .
Tnh hung 15: Khi gp bi ton lin quan n bn thy tinh t trc mt trong hai
khe S 1 hoc S 2 th lm th no?
Gii php:
Qung ng nh sng i t S 1 n
M: (d 1 e) + ne.
Qung ng nh sng i t S 2 n
M: d 2 .
Hiu ng i hai sng kt hp ti
M:
ax
L= d 2 ( d1 e ) + ne = ( n 1) e
D
tm v tr vn trung tm ta cho
L = 0 x =
( n 1) eD
a
Vn trung tm cng vi h vn dch v pha c t bn thy tinh (t S 1 dch
v S 1 mt on
( n 1) eD , t S dch v S mt on ( n 1) eD ).
2 2
a a
V tr vn sng bc k: = x x0 ki .
V tr vn ti th m: x = x0 ( m 0,5 ) i .
Ch : t bn thy tinh sau S 1 th h vn dch v pha S 1 mt on
( n 1) eD . Dch S theo phng song song vi S S v pha S th h vn dch
x = 1 2 1
a
D
chuyn v S 2 mt on OT = b . cho h vn tr v v tr ban u th OT = x.
d
V d minh ha: Mt khe hp S pht ra nh sng n sc chiu sng hai khe S 1 v S 2
song song, cch u S v cch nhau mt khong 0,6 mm. Khong cch t mt phng
622
hai khe n S l 0,5 m. Chn khe S 2 bng mt bn mng thy tinh c dy 0,005 mm
chit sut 1,6. Khe S phi dch chuyn theo chiu no v bng bao nhiu a h vn
tr li tr ban u nh khi cha t bn mng
A. khe s dch v S 1 mt on 2,2 cm. B. khe S dch v S 1 mt on 2,5 mm.
D. khe S dch v S 2 mt on 2,2 mm. D. khe S dch v S 2 mt on 2,5 mm.
Hng dn
t bn thy tinh sau S 2 th h vn dch v pha S 2 mt on x =

( n 1) eD .
a
Dch S theo phng song song vi S 1 S 2 v pha S 2 th h vn dch chuyn v S 1 mt
D
on OT = b . cho h vn tr v v tr ban u th OT = x hay
d
( n 1) ed (1,6 1) .0,005.103.0,5
=b = = 0 ,0025 = ( m ) 2,5 ( mm ) Chn D.
a 0 ,6.103
Ch : Gi s lc u ti im M trn mn khng phi l v tr ca vn sng
hay vn ti. Yu cu phi t bn thy tinh c b dy nh nht (hoc chit sut nh
nht) bng bao nhiu v t khe no M tr thnh vn sng (ti)? gii quyt
bi ton ny ta lm nh sau:
Gi x min l khong cch t M n vn sng (ti) gn nht.
Nu vn ny trn M th phi a vn ny xung, bn thy tinh t S 2 sao
( n 1) eD
=
cho x = xmin .
a
Nu vn ny di M th phi a vn ny ln, bn thy tinh t S 1 sao cho
( n 1) eD
= x = xmin .
a
V d minh ha: Trong th nghim giao thoa Ing, khong cch gia hai khe 0,75 mm,
khong cch hai khe n mn 3 m. Giao thoa thc hin vi nh sng n sc 0,5 m.
Hi phi t mt bn thy tinh c chit sut 1,5 c b dy nh nht bao nhiu v t
S 1 hay S 2 th ti v tr x = +0,8 mm (chiu dng cng chiu vi chiu t S 2 n S 1 )
tr thnh v tr ca vn sng?
A. t S 1 dy 0,4 m. B. t S 2 dy 0,4 m.
C. t S 1 dy 1,5 m. D. t S 2 dy 1,5 m.
Hng dn
D
Khong vn: = i = 2 ( mm )
a
Vn sng nm gn M nht l vn nm pha di M v cch M l
x min = 0,8 mm. Ta phi dch vn sng ny ln, bn thy tinh phi
( n 1) eD
=
t khe S 1 sao cho: x = xmin
a
623
(1,5 1) e.3
= 0 ,8.103= e 0 , 4.106 ( m ) Chn A.
0 ,75.103
Ch : Khi t bn thy tinh sau mt trong hai khe th hiu ng i thay i
mt lng L = ( n 1) e .
Khi hiu ng i thay i mt bc sng th h thng vn dch chuyn mt
khong vn. Do nu h thng vn giao thoa dch chuyn m khong vn th hiu
ng i s thay i mt khong bng m, hay ( n 1) e =
m .
Tnh hung 16: Khi gp bi ton lin quan
n dng knh lp quan st vn giao thoa th
lm th no?
Gii php:
Nu ngi mt khng c tt dng
knh lp (c tiu c f) quan st cc vn
giao thoa trong trng thi khng iu tit th
mt phng tiu din vt ca knh lp ng
vai tr l mn nh giao thoa nn D = L f i = D/a.
ni
Gc trng n khong vn: tan =
f
Tnh hung 17: Khi gp bi ton lin quan n nh v vt qua thu knh hi t th lm
th no?
Gii php:
Vi bi ton nh tht ca vt
qua thu knh hi t, nu gi c nh
vt v mn cch nhau mt khong L, di
chuyn thu knh trong khong gia vt
v mn m c hai v tr thu knh cch
nhau mt khong l u cho nh r nt
trn mn th:
L+l
x=
x + y = L 2

= x y l y = l
L
2
x
nh ln : a1 = a y
a =a1a2
nh nh : a = a y
2
x
V d minh ha 1: Mt tm nhm mng, trn c rch hai khe hp song song F 1 v F 2
t trc mt mn M mt khong 1,2 m. t gia mn v hai khe mt thu knh hi t,
ngi ta tm c hai v tr ca thu knh, cch nhau mt khong 72 cm cho ta nh r
nt ca hai khe trn mn. v tr m nh b hn th khong cch gia hai nh F 1 v
624
F 2 l 0,4 mm. B thu knh ra ri chiu sng hai khe bng mt ngun im S pht nh
sng n sc c bc sng = 0,6 m. Tnh khong vn giao thoa trn mn.
Hng dn
L+l x
x = nh ln : a1 = a
x + y = L 2 y
HD :
= x y l y = L l nh nh : a = a y 0, 4 = a. 1, 2 0,72
1, 2 + 0,72
2
2 x
D
a= 1,6 ( mm ) = i = 0, 45 ( mm )
d
5.3. QUANG PH. CC TIA
Tnh hung 1: Khi gp cc cu hi nh tnh v nh ngha, bn cht, tnh cht, tc
dng, phng php pht v thu cc bc x in t th lm th no?
Gii php:
ch ny ch yu l cc cu hi trc nghim nh tnh lin quan n nh
ngha, bn cht, tnh cht, tc dng, phng php pht v thu cc bc x in t.
V d minh ha: (C-2010) Chiu nh sng trng do mt ngun nng sng pht ra
vo khe hp F ca mt my quang ph lng knh th trn tm knh nh (hoc tm knh
m) ca bung nh s thu c
A. nh sng trng
B. mt di c mu t n tm ni lin nhau mt cch lin tc.
C. cc vch mu sng, ti xen k nhau.
D. by vch sng t n tm, ngn cch nhau bng nhng khong ti.
Hng dn
nh sng trng pht quang ph lin tc Chn B.
V d minh ha: (H-2009) Pht biu no sau y l ng ?
A. Cht kh hay hi p sut thp c kch thch bng nhit hay bng in cho quang
ph lin tc.
vch.
Hng dn
Mi nguyn t ha hc c mt quang ph vch c trng ring cho chnh n
Chn D.
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin
quan n bi tp v my quang ph
lng knh th lm th no?
Gii php:
+ S dng cng thc lng knh:
625
sin i1 = n.sin r1
sin i = n.sin r
2 2
A= r1 + r2
D = ( i1 + i2 ) A
+ Gc lch cc tiu
A
i1 = i2 r1 = r2 =
2
Dmin + A A
=
sin i1 sin = n sin .
2 2
sin i1 = nd sin r1d

Tia : r1d + r2 d = A
sin i = n sin r

= i2t i2 d
2d d 2d
+ Gc hp bi cc tia l
sin i1 = nt sin r1t
Tia tm : r + r = A

1t 2t
sin i2t = nt sin r2t

+ Khong cch hai vt quang ph DT = f .tan
Tnh hung 3: Khi gp bi ton v giao thoa vi cc tia hng ngoi, t ngoi,
Rnghen th lm th no?
Gii php:
Trn mn vn xut hin cc cc i, cc tiu nhng mt khng quan st c.
C th pht hin cc cc i, cc tiu ny bng cch dng pin nhit in hoc phim
chp hoc i vi tia t ngoi v tia X c th ph ln mn nh mt cht pht quang.
V d minh ha: Gi s lm th nghim I-ng vi hai khe cch nhau mt khong a = 3
mm, mn quan st cch hai khe D = 0,45 m, th nghim vi bc x t ngoi. t mt
tm giy nh ln trc mn quan st th sau khi trng trn giy hin mt lot vch en
song song, cch u nhau. Khong cch gia vch en th nht n vch en th 37
cng pha so vi vch chnh gia l 1,39 mm. Bc sng ca bc x l bao nhiu?
Hng dn
1,39.10 3
D
i= = 257.109 ( m )
37 1 a
626
6. LNG T NH SNG
6.1. HIN TNG QUANG IN
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n s truyn phtn th lm th no?
Gii php:
hc
Nng lng phtn: = hf=

Gi N l s phtn chiu vo hay pht ra trong 1 giy th cng sut ca chm
P P P
sng: P = N N = = =
hf hc
Ch :
hc
1) Trong cng thc = , vi l bc sng nh sng n sc trong chn khng.

2) Nu cho bc sng truyn trong mi trng c chit sut
n l th = n.
3) Nu ngun sng pht ra t O vi cng sut P (s ph tn
pht ra trong 1 giy l N = P/) phn b u theo mi
hng th s phtn p vo din tch S t cch O mt
N
khong R l n = S . Nu S c dng hnh trn bn
4 R 2
knh r hoc ng knh d th S = r2 = r2/4.
4) Cng sng (I n v W/m2) l nng lng c nh sng truyn trong mt
n v thi gian qua mt n v din tch t vung gc vi phng truyn:
A( J ) P
I= = P = IS N = IS
S (m )t (s) S
2
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n iu kin xy ra hin tng quang
in th lm th no?
Gii php:
xy ra hin tng quang in th 0 A
hc
= hf=
hc = 19,875.1026 Jm
( )
= hc
0
V d minh ha: (C 2007): Cng thot lectrn (lectron) ra khi mt kim loi l A
= 1,88 eV. Bit hng s Plng h = 6,625.10-34 J.s, vn tc nh sng trong chn khng c
= 3.108 m/s v 1 eV = 1,6.10-19 J. Gii hn quang in ca kim loi l
A. 0,33 m. B. 0,22 m. C. 0,66. 10-19 m. D. 0,66 m.
Hng dn
627
Chu Vn Bin Lng t nh sng
hc 19,875.1026
Cch 1: = = = 0,66.106 ( m ) Chn D.
A 1,88.1,6.1019
0
hc 6,625.1034.3.108 1, 242.106 1, 242

Cch 2: Ta c cng thc = = = = ( m)
A ( eV ) .1,6.1019 A ( eV ) A ( eV )
0
A
1, 242
=
0 = 0,66 ( m )
1,88
V d minh ha: (H-2012) Bit cng thot lectron ca cc kim loi: canxi, kali, bc
v ng ln lt l: 2,89 eV; 2,26 eV; 4,78 eV v 4,14 eV. Chiu nh sng c bc
sng 0,33 m vo b mt cc kim loi trn. Hin tng quang in khng xy ra vi
cc kim loi no sau y?
Hng dn
hc 19,875.1026 1eV
0,33.10 6
1,6.1019
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n cng thc Anhxtanh th lm th no?
Gii php:
mv02max
Cng thc Anhxtanh: = A + W0d vi = =
W0 d eU h
2
Cng dng quang in bo ho: I bh = n e (n l s electron b bt ra trong
1 giy).
V chng trnh c bn khng hc cng thc Anhxtanh nn mun ra dng bi ton
ny th phi km theo gi thit nng lng ph tn = cng thot + ng nng ban u
cc i ca electron hay ng nng ban u cc i ca electron = nng lng ph
tn - cng thot
V d minh ha: (C - 2013) Chiu bc x c tn s f vo mt kim loi c cng thot
A gy ra hin tng quang in. Gi s mt lectron hp th phtn s dng mt phn
nng lng lm cng thot, phn cn li bin thnh ng nng K ca n. Nu tn s
ca bc x chiu ti l 2f th ng nng ca lectron quang in l
A. 2K A. B. K A. C. K + A. D. 2K + A.
Hng dn
hf= A + K
K ' = 2hf A = 2 ( A + K ) A = 2 K + A Chn D.
2hf= A + K '
Ch :
1) Khi dng quang in bt u trit tiu th U AK = U h .
2) Khi chiu ng thi nhiu bc x th ta ch cn tnh vi phtn c nng lng ln
nht.
3) Catt l ni phtn chiu vo lm bt electron v ant l ni electron c th n.
628
4) Da vo cng thc Anhxtanh c th xy dng cc th nghim xc nh li cc
hng s c bn nh m e , h, c, A, 0 , e, U h .
hc mv12
1 = hf1 = =+ A =+
A eU h1
1 2

= hc mv22
hf = =+A =+ A eU h 2
2 2
2
2
Tnh hung 4: Khi gp bi ton v t bo quang in th lm th no?
Gii php:
Gi N, n v n ln lt l s ph tn chiu vo K trong 1 s, s eclectron bt ra khi K
trong 1 s v s electron n A trong s:
hc
=
P N= . N . n
H = N
n'
= I bh n e
= hH
h = n ' N
I = n ' e n

Trong , H gi l hiu sut lng t v h l phn trm
electron n c A.
V chng trnh c bn khng hc t bo quang in nn khi ra dng bi ton ny
th ngi ra thng thay th cm t t bo quang in bng cm t hai in cc
kim loi A v K t trong chn khng c ni kn bng ngun in 1 chiu, chm
sng chiu vo K lm bt electron, cc electron bay v pha A.
Ch :
1) ng nng cc i khi electron p vo A l WA = ( A ) + e U AK (nu W A < 0
th electron khng n c A). Suy ra, tc cc i khi electron p vo A l
mv A2
2
=WA = ( A ) + e U AK v A =
2
m
( A + e U AK )
2) T ng c trng Vn-mpe ta xc nh c: hiu in th hm U h v cng
dng quang in bo ho I bh .
hc
=
hc
= = A + W0d = A + eU h
= P N=
n
=
I bh

H eH
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n in th cc i ca vt dn trung ho
t c lp th lm th no?
Gii php:
Khi cc photon c bc sng thch hp ( 0 ) chiu vo in cc lm bt
cc electron ra in cc v in cc tch in dng, do in cc ht cc electron
quang in (lm cn tr chuyn ng ca cc electron quang in). Cng mt nhiu
629
electron, in tch v do in th ca in cc cng tng, lc cn tr ln chuyn
ng ca cc electron cng ln.
Khi in th ca in cc t gi tr cc i V max th trong cng mt n v
thi gian c bao nhiu electron bt ra khi b mt do phtn cung cp nng lng th
c by nhiu electron b in cc tch in dng ht v, v in th ca in cc
khng tng na. Lc ny ng nng ban u cc i ca electron quang in bng th
mv 2
nng ca in trng, tc l: e Vmax =W0 d = 0 max = A = eU h Vmax = U h
2
in lng cc i ca vt: Q max = CV max .
Khi ni vt vi t bng dy dn c in tr R th dng in cc i chy qua:
I max = V max /R.
in lng cc i chy qua in tr sau thi gian t: q max = I max t.
Tnh hung 6: Khi gp bi ton lin quan qung ng i c ti a trong in
trng cn th lm th no?
Gii php:
Sau khi bt ra khi b mt in cc electron c mt ng nng ban u cc
i W 0d , nh c ng nng ny m electron tip tc chuyn ng. Khi i trong in
trng cn th electron mt dn ng nng v electron ch dng li khi mt ht ng
nng (sau khi i c qung ng S).
ng nng cc i ban u ca electrn ( - A) = cng ca in trng cn
A Uh
=
(A c = F c S = |e|E c S), tc l: S = .
e EC EC
By gi, ta nh li V max = |U h | v S = |U h |/E c . Vit chung mt cng thc:
= A + eU max = A + e Vmax = A + e Ec S
V d minh ha 1: Mt in cc phng lm bng kim loi c cng thot 3,2.10-19 (J)
c chiu bi bc x photon c nng lng 4,8.10-19 (J). Cho in tch ca electron l
-1,6.10-19 (C). Hi electron quang in c th ri xa b mt mt khong ti a bao
nhiu nu bn ngoi in cc c mt in trng cn l 5 (V/m).
Hng dn
A 1,6.1019
= A + Wod = A + e Ec S S = = = 0,2 ( m )
eEcan 1,6.1019 .5
Tnh hung 7: Khi gp bi ton chuyn ng trong t trng u theo phng vung
gc th lm th no?
Gii php:
Chm hp cc electron quang in c tc v 0 v hng n vo mt t
trng u c cm ng t B theo hng vung gc vi t trng th lc Lorenx ng
mv02 mv0
=
vai tr lc hng tm lm cho ht chuyn ng trn u: e v0 B =
r .
r eB
Tnh hung 8: Khi gp bi ton chuyn ng trong in trng th lm th no?
Gii php:
Electron chuyn ng trong in trng u t M n N:
630
mvN2 mvM2
WN =WM + e U NM = + e U NM
2 2
d nh cng thc trn ta c th thay M l K v N l A trong cng thc:
=
WA WK + e U AK
Electron chuyn ng bin i u dc theo ng sc, vi vn tc ban u v 0
eE eU
v gia tc c ln:=a = .
m md
*Nu electron chuyn ng cng hng vi ng sc th lc in cn tr chuyn
ng nn n chuyn ng chm dn u.
1
Qung ng i c: = S v0t at 2 .
2
v= v0 at
Vn tc ti thi im t:
=v v02 2aS
*Nu electron chuyn ng ngc hng vi ng sc th lc in cng chiu vi
chiu chuyn ng nn n chuyn ng nhanh dn u.
1
Qung ng i c: = S v0t + at 2 .
2
v= v0 + at
Vn tc ti thi im t:
= v v02 + 2aS
Tnh hung 9: Khi gp bi ton chuyn ng trong in trng theo phng vung
gc vi ng sc th lm th no?
Gii php:
+ Chn h trc to vung gc Oxy, gc O trng vi v tr lc ht i vo t in, trc
Ox c phng song song vi hai bn t c chiu
cng vi chiu chuyn ng ca ht v trc Oy c
phng chiu trng vi phng chiu ca lc in
tc dng ln ht.
+ Phn tch chuyn ng thnh hai thnh phn:
+ Theo phng Ox: chuyn ng qun tnh vi vn
tc v0 , cn theo phng Oy: chuyn ng bin i
u vi vn tc ban u bng 0 v gia tc c ln:
eE eU
=a = >0.
m md
+ V vy phng trnh chuyn ng ca electron
x = v0t

trong in trng l: at 2
y =
2
a
+ Phng trnh qu o: y = 2 x 2 (Parabol).
2v0
631
+ Vn ca ht thi im t: v = vx2 + v y2 = ( x ') + ( y ') = v02 + ( at ) .

2 2 2
+ Gi l thi gian chuyn ng trong in trng, hai trng hp c th xy ra:

Nu ht i c ra khi t ti im D c to (xD , yD ) th:
x= 0
v= l
D
l
a 2 1 =
yD = v0
2
Nu ht chm vo bn dng ti im C c to ( xC , yC ) th:
xC = v0
2h
a 2 2 =
=yC = h a
2
l 2h
V vy, = min , .
v a
0
+ Gi l gc lch ca phng chuyn ng ca ht ti im M c honh x th c
th tnh bng mt trong hai cch sau:
- chnh l gc hp bi tip tuyn ti im so vi trc honh, tc l:
ax
tan =y ' x tan = 2
vo
- l gc hp bi vct vn tc v trc Ox ti thi im t:
v y y ' at ax
tan
= = = = 2 .
vx x ' v0 v0
+Vn tc ti mi im trn qu o c th c phn tch thnh hai thnh phn:

= v v02 + v y2

vy
v = v0 + v y tan = vi v y = at (nu
v0
v
cos = 0
vy
tnh lc ra khi t th ly t = 1 , cn lc p
vo bn dng th t = 2 ).
Tnh hung 10: Khi gp bi ton chuyn ng
trong in trng theo bt k th lm th no?
Gii php:

* Trng hp v0 v Oy hp vi nhau mt gc
00 < < 900
+ Chn h trc to vung gc Oxy, gc O
632
trng vi v tr lc ht i vo t in, trc Ox c phng song song vi hai bn t c
chiu cng vi chiu chuyn ng ca ht v trc Oy c phng chiu trng vi
phng chiu ca lc in tc dng ln ht.
+ Phn tch chuyn ng thnh hai thnh phn:
+ Theo phng Ox: chuyn ng qun tnh vi vn tc v0 x = v0 sin , cn theo
phng Oy, chuyn ng bin i u vi vn tc ban v0 y = v0 cos v vi gia tc c
ln:
eE eU
=a = .
m md
x = ( v0 sin ) t

+ V vy phng trnh chuyn ng l: at 2
= y ( v cos ) t +

0
2
a
+ Phng trnh=
qu o: y x 2 + ( ct an ) x (Parabol)
2v0 sin 2
2
a 2
h ( v0 cos ) +
+ Gi thi gian chuyn ng th y = = h
2
xC =( v0 sin )

+ Ht p vo bn dng ti im C c to : a 2
= yC ( v0 sin ) +
2

*Trng hp v0 v Oy hp vi nhau mt gc 90 < < 180
0 0
+ Chn h trc to vung gc Oxy,

gc O trng vi v tr lc ht i vo t
in, trc Ox c phng song song
vi hai bn t c chiu cng vi chiu
chuyn ng ca ht v trc Oy c
phng chiu trng vi phng chiu
ca lc in tc dng ln ht.
+ Phn tch chuyn ng thnh hai
thnh phn:
+ Theo phng Ox, chuyn ng
qun tnh vi vn tc v0 x = v0 sin ,
cn theo phng Oy, chuyn ng
bin i u vi vn tc ban u v0 y = v0 cos v vi gia tc c ln:
eE eU
=a = .
m md
x =( v0 sin ) t

+ V vy phng trnh chuyn ng l: at 2
y = ( v0 cos ) t +
2
633
a
+ Phng trnh=
qu o: y x 2 ( cot an ) x (Parabol)
2v sin 2
2
0
v02 sin 2
D
x =
2a
+ To nh:
y = 0 cos
2 2
v
D 2a
a 2
+ Gi thi gian chuyn ng th y = h ( v0 cos ) + = h
2
xC =( v0 sin )

+ Ht p vo bn dng ti im C c to : a 2
C
y = (0
v sin ) +
2
Bi ton tng qut 1: Hai bn
cc A, B ca mt t in phng
rt rng lm bng kim loi t
song song v i din nhau. t
gia hai bn A v B mt hiu
in th U AB > 0. Chiu vo tm
O ca bn A mt bc x n sc
thch hp lm bt cc electron ra
khi b mt (xem hnh). Tnh h max , S max v b.
Hng dn
Ta nh li, i vi trng hp nm thng ng t di ln vi vn tc nm v 0
th s t c cao cc i h max c xc nh nh sau:
v2
v2 v02 =2 ghmax hmax =0
0 2g
nm xin xa nht th gc nm 450 v tm xa cc i: S max = 2hmax .
eE eU
=
Tr li bi ton, gia tc a = ng vai tr g nn:
m md
v02
hmax= ; S max= 2hmax ; b= d hmax
2a
Bi ton tng qut 2: Hai bn cc A, B ca mt
t in phng rt rng lm bng kim loi t song
song v i din nhau. Chiu vo tm O ca bn A
mt bc x n sc thch hp lm bt cc electron
ra khi b mt (xem hnh). t gia hai bn A v
B mt hiu in th U AB < 0. electron quang
in p vo bn B ti im D xa I nht th quang
electron phi c tc ban u cc i v bay theo phng Ox. Tnh R.
Hng dn
634
x = v0t

T phng trnh chuyn ng: at 2 thay x D = R v y D = d ta c:
y =
2
at 2 2d
d = y = t =
2 a F eU
vi =
a =
R= x= v t= v 2d m md
0 0
a
V d minh ha: Hng chm electron quang in c tc 106 (m/s) vo mt in
trng u v mt t trng u c cm ng t 0,5.10-4 (T) th n vn chuyn ng
theo mt ng thng. Bit vc t E song song cng chiu vi Ox, vc t B song song
cng chiu vi Oy, vc t vn tc song song cng chiu vi Oz (Oxyz l h trc to
cc vung gc). ln ca vc t cng in trng l
A. 20 V/m. B. 30 V/m. C. 40 V/m. D. 50 V/m.
Hng dn
Electron chu tc dng ng thi hai lc:
*lc in ngc hng vi Ox v c ln F d = |e|E.
*lc t cng hng vi Ox v c ln F L = |e|v 0 B.
V electron chuyn ng theo qu o thng nn lc in v lc t cn bng nhau, |e|E
= |e|v 0 B E = v0 B = 50 (V / m ) Chn D.
Tnh hung 11: Khi gp bi ton lin quan n hin tng quang in trong, quang
tr, pin quang in th lm th no?
Gii php:
Hin tng nh sng (hoc bc x in t) gii
phng cc lectron lin kt chng tr thnh cc
lectron dn ng thi gii phng cc l trng t do gi
l hin tng quang in trong.
iu kin xy ra hin tng quang in
trong: 0 0 .
E
Quang tr khi trong bng ti: I 0 =
r + R0
E
Quang tr khi chiu sng: I =
r+R
UI UI
Hiu sut ca pin quang in:=
H =
Psang I sang S
6.2. THUYT BO. QUANG PH HIDRO. S PHT QUANG. TIA X
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n trng thi dng, qu o dng th lm
th no?
Gii php:
Bn knh qu o dng: r n = n2r 0 .
635
Tn cc qu o dng ca lectron ng vi n khc nhau nh sau:
N 1 2 3 4 5 6
Tn K L M N O P
Ch :
1) tm tc electron trn qu o dng th c th lm theo cc cch:
*Khi electron chuyn ng trn qu o n, lc ht tnh in Cu-lng ng vai tr l
ke 2 mvn2 ke 2 ke 2
lc hng tm: FCL =Fht = =mvn
2
vn = (vi k = 9.109
rn2 rn rn mrn
Nm2/C2).
vn2 rn1 n1
= =
vn1 rn2 n2
*Nng lng trng thi dng bao gm th nng tng tc v ng nng ca
ke 2 mvn2 mv 2 mv 2 2 E
electron: En =
Wt + Wd =
+ =
mvn2 + n = n vn = n
rn 2 2 2 m
2) Khi e- quay trn qu o dng th n to ra dng in c cng
2
T =
q 1,6.1019
I= = k e2
t T .
vn m rn k .e 2 1
= = =
rn rn m rn3
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n bc x hp th ca nguyn t hidro th
lm th no?
Gii php:
Nu ch c mt nguyn t hir
ang trng thi kch thch E n sau n
bc x ti a (n - 1) phtn.
Nu khi kh hir ang trng thi
kch thch E n sau n bc x ti a l n(n
1)/2 vch quang ph.
Ch :
1) Khi lin quan n bc x v hp th ta p
dng cng thc:
hc
hf=
= = Ecao Ethap

2) Da vo s mc nng lng suy ra: E3 E1 = E3 E2 + E2 E1

= 31 hf=
31 32 hf32 21 = hf 21
636
1 1 1
f 31 = f 32 + f 21 = + .
31 32 21
1 1 1 1
Tng t: f 41 = f 43 + f 32 + f 21 = + +
41 43 32 21
3) Nng lng trng thi c bn l E 1 , trng thi dng th 2 (trng thi kch thch
1) l E 2 , trng thi dng th 3 (trng thi kch thch 2) l E 3 ,
4) Trong cng mt dy, bc sng di nht (nng lng phtn nh nht) ng vi dch
chuyn hai mc lin tip v bc sng ngn nht (nng lng phtn ln nht) ng v
dch chuyn t v cng:
hc
max
= =
21
E2 E1

Dy Laiman: hc
min
= =1
E E1

0
hc
max
= =32
E3 E2

Dy Banme: hc
= =
2
E E2
min

0
hc
max
= = 43
E4 E3

Dy Pasen: hc
min
= = 3
E E3

0
5) Bnh thng nguyn t trung ha v in, in ha nguyn t hir cn phi cung

cp cho lectron mt nng lng n thot ra khi nguyn t, ni cch khc l n
chuyn ng rt xa ht nhn r = . Do , nng lng cn cung cp (nng lng I-n
ha) phi a nguyn t hir t mc c bn (mc K) ln mc nng lng cao nht
(mc ), tc l I =Ecc = E EK EK = I

0
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n kch thch nguyn t hidro bng cch
cho hp th phtn th lm th no?
Gii php:
Gi s nguyn t hidro ang trng thi c bn E 1 , nu hp th c ph tn
c nng lng th n s chuyn ln trng thi dng E n sao cho: E n = E 1 + .
Nu E n = -13,6/n2 th
13,6 13,6 n c hp th phtn
*
=13,6 + n =
n2 13,6 + n * khng hp th phtn
637
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n kch thch nguyn t hidro bng cch va
chm th lm th no?
Gii php:
Nu nguyn t hir trng thi c bn va chm vi mt electron c ng
nng W 0 , trong qu trnh tng tc gi s nguyn t ng yn v chuyn ln trng thi
dng E n th ng nng cn li ca electron sau va chm l W = W 0 (E n E 1 ).
V d minh ha: Nguyn t hir trng thi c bn va chm vi mt electron c
nng lng 13,2 (eV). Trong qu trnh tng tc gi s nguyn t ng yn v chuyn
ln trng thi kch thch th hai. Tm ng nng cn li ca electron sau va chm. Bit
cc mc nng lng ca nguyn t hir trng thi dng c xc nh bng cng
thc: E n = -13,6/n2 (eV) vi n l s nguyn.
Hng dn
13,6 13,6
W = W0 ( E3 E1 ) = 13, 2 2 2 = 1,11( eV )
3 1
Ch : Nu dng chm electron m mi electron c ng nng W 0 bn ph
khi Hidro ng trng thi c bn mun n ch chuyn ln E n m khng ln c
E n+1 th E n E 1 W 0 < E n+1 E 1 .
n ( n 1)
Sau khi kh hidro s pht ra ti a vch quang ph.
2
V d minh ha: Dng chm electron (mi electron c ng nng W) bn ph khi
kh hir trng thi c bn th lectron trong cc nguyn t ch c th chuyn ra qu
o xa nht l qu o N. Bit cc mc nng lng ca nguyn t hir trng thi
dng c xc nh bng cng thc: E n = -13,6/n2 (eV) vi n l s nguyn. Gi tr W
c th l
A. 12,74 eV. B. 12,2 eV. C. 13,056 eV. D. 12,85 eV.
Hng dn
E4 E1 W<E5 E1 12,75 ( eV ) W<13,056 ( eV ) Chn D.
tn s ln nht v bc sng nh nht trong
chm tia X th lm th no?
Gii php:
Khi electron va bt ra khi b mt
n c ng nng W 0 (rt nh), sau n c
tng tc trong in trng mnh nn ngay
trc khi p vo ant n c ng nng
1 2
W= e mv= W0 + e U rt ln. Cc electron ny sau khi p vo b mt ant (i
2
catt), xuyn su nhng lp bn trong ca v nguyn t, tng tc vi ht nhn nguyn
t v cc electron ca cc lp ny, lm cho nguyn t chuyn ln trng thi kch thch.
Thi gian tn ti trng thi kch thch rt ngn (c 10-8 s) nguyn t nhanh chng
638
chuyn v trng thi c nng lng thp hn v pht ra phtn ca tia X c nng lng
hc
hf=
= .

Ta c iu kin: We
hc mv 2
max =hf max = =We = =W0 + e U e U (y l trng hp thun li
min 2
nht, electron ca chm electron truyn ton b ng nng cho 1 nguyn t kim loi
ca i catt ang trng thi c bn v nguyn t kim loi chuyn ln trng thi kch
thch sau nguyn t chuyn v trng thi c bn pht ra ph tn max ).
V d minh ha: (H-2008) Hiu in th gia ant v catt ca mt ng Rnghen l
U = 25 kV. Coi tc ban u ca chm lectrn (lectron) pht ra t catt bng
khng. Bit hng s Plng h = 6,625.10-34 J.s, in tch nguyn t bng 1,6.10-19 C. Tn
s ln nht ca tia Rnghen do ng ny c th pht ra l
A. 60,380.1018 Hz. B. 6,038.1015 Hz. C. 60,380.1015 Hz. D. 6,038.1018 Hz.
Hng dn
2
hc mv eU
max =hf max = =We = =W0 + e U e U f max = = 6 ,038.1018 ( Hz )
min 2 h
Chn D.
Tnh hung 6: Khi gp bi ton lin quan n nhit lng ant nhn c th lm th
no?
Gii php:
Nu trong 1 s s electron p vo ant l n th cng dng in chy qua
I
ng l I = e n n= .
e
Nu ch a phn trm electron p vo ant lm bc x tia X th s phtn X
pht ra trong 1 s l n p = an.
Tng ng nng p vo ant trong 1 s l W = nW e ,
hc mv 2
vi We = max =hf max = = =W0 + e U e U
min 2
Nu c H phn trm ng nng p vo chuyn thnh nhit th nhit lng
ant nhn c trong 1 s l Q 1 = HW v nhit lng nhn c sau t s l Q = tQ 1 .
V d minh ha: Mt ng Rnghen trong mi giy bc x ra N = 3.1014 phtn.
Nhng phtn c nng lng trung bnh ng vi bc sng 1010 m. Hiu in th t
vo hai u ng l 50 kV. Cng dng in chy qua ng l 1,5.103A. Ngi ta gi
t s gia nng lng bc x di dng tia Rnghen v nng lng tiu th ca ng
Rnghen l hiu sut ca ng. Hiu sut ca trng hp ny l bao nhiu?
Hng dn
Cng sut in m ng tiu th c tnh: P = UI.
639
hc
Nng lng trung bnh ca mi phtn = .

hc
P N=
Cng sut pht x ca chm tia Rnghen l = N .

P Nhc
=
Hiu sut ca ng: H = = 8.10= 3
0,8%
P UI
V d minh ha: to ra tia X ngi ta dng ng Culitgi. Khi t mt hiu in
th vo anot v catot ca ng Culitgi th cng dng in chy qua ng ny l I
= 40 mA v tc ca electron khi ti anot l v = 8.107 m/s. B qua tc ban u ca
electron khi bt ra khi catot. Cho in tch v khi lng ca electron e = 1,6.1019
C, m = 9,1.1031 kg. Cng sut trung bnh ca ng Culitgi l bao nhiu?
Hng dn
Cng sut trung bnh ca ng xp x bng tng ng nng electron p vo
ant trong 1 s:
mv 2 I mv 2 40.103 9,1.1031.64.1014
=W n= . =
. . = 728 (W )
2 e 2 1,6.1019 2
Ch :
1) Nhit lng ant nhn c sau thi gian t l tng nhit n thm t0 nn
Qt = tQ1 = cmt 0 = cVDt 0 (vi c l nhit dung ring ca ant, m l khi lng ca
ant, V th tch ca ant v D l khi lng ring ca ant).
T cng thc trn ta gii cc bi ton xui ngc nh tm t, Q 1 , t0
2) lm ngui ant ngi ta cho dng nc chy qua ng sao cho ton b nhit
lng ant nhn c trong 1 s chuyn ht cho nc. Khi , trong 1 s khi lng
nc phi chuyn qua l m = VD th nhit nc u ra cao hn nhit nc u
vo l t0.
Do : Q1 = HnWe = cmt 0 = cVDt 0 vi c l nhit dung ring ca nc.
Tnh hung 7: Khi gp bi ton lin quan n hin tng pht quang th lm th no?
Gii php:
Mt s cht hp th nh sng (hoc bc x in t) bc sng ny ri pht
ra nh sng c bc sng khc, gi l hin tng quang pht quang.
*Hai loi quang - pht quang:
S hunh quang: s pht quang c thi gian pht quang ngn (di 108s). N thng
xy ra vi cht lng v cht kh
S ln quang: l s pht quang c thi gian pht quang di (108 s tr ln); n thng
xy ra vi cht rn.
*nh lut Stc: Bc sng ca nh sng pht quang bao gi cng ln hn bc
sng ca nh sng kch thch: > < f < f.
Gi N, N ln lt l s phtn kch thch chiu vo trong 1 s v s phtn pht quang
pht ra trong 1 s.
Cng sut ca chm sng kch thch v chm sng pht quang ln lt l:
640
hc
= P N= N
P' N ' ' N '
= =
P ' N= hc P N N '
= ' ' N '
'
V d minh ha: (H - 2010) Mt cht c kh nng pht ra nh sng pht quang vi
tn s 6.1014 Hz. Khi dng nh sng c bc sng no di y kch thch th cht
ny khng th pht quang?
A. 0,40 m. B. 0,45 m. C. 0,38 m. D. 0,55 m.
Hng dn
3.108
= ' = 0 ,5 m > Chn D.
f'
V d minh ha: (H-2011)Mt cht pht quang c kch thch bng nh sng c
bc sng 0,26 m th pht ra nh sng c bc sng 0,52 m. Gi s cng sut ca
chm sng pht quang bng 20% cng sut ca chm sng kch thch. T s gia s
phtn nh sng pht quang v s phtn nh sng kch thch trong cng mt khong
thi gian l
A. 4/5. B. 1/10. C. 1/5. D. 2/5.
Hng dn
hc
N'
0, 2 =
W'
= ' = N ' . = N ' . 0, 26 N ' = 2 Chn D.
W N hc N ' N 0,52 N 5

Tnh hung 8: Khi gp cc bi ton lin quan n ng dng ca laser th lm th no?
Gii php:
Laze l mt ngun sng pht ra mt chm sng cng ln da trn vic ng
dng hin tng pht x cm ng.
4 c im ca chm tia laze:
*Tia laze l chm sng kt hp.
*Tia laze c tnh n sc.
*Chm tia laze khi truyn trong cc mi trng thng thng (khng kh, nc,..) l
chm sng song song (c tnh nh hng cao).
*Chm tia laze c cng ln.
ng dng ca laze:
*Trong y hc, laze dng nh mt dao m trong cc phu thut tinh vi nh mt, mch
mu, Ngoi ra laze dng cha mt s bnh ngoi da nh vo tc dng nhit.
*Trong thng tin lin lc, laze dng trong lin lc v tuyn, iu khin cc con tu v
tr, truyn thng tin bng cp quang,
*Trong cng nghip, laze dng ct, khoan, ti kim loi,...
*Trong trc a, laze dng trong cc cng vic o khong cch, tam gic c, ngm
ng thng,
*Laze cn c dng trong cc u c a CD, bt tr bng, trong th nghim v
quang hc,
641
Chu Vn Bin Ht nhn nguyn t
7. HT NHN NGUYN T
7.1. TNH CHT V CU TO HT NHN
Tnh hung 1. Khi gp bi ton lin quan n tnh cht v cu to ht nhn th lm th
no?
Gii php:
c Z proton
Ht nhn ZA X
c A - Z notron
V d minh ha: (C 2007) Ht nhn Triti ( T 1 3 ) c
A. 3 nucln, trong c 1 prtn. B. 3 ntrn (ntron) v 1 prtn.
C. 3 nucln, trong c 1 ntrn. D. 3 prtn v 1 ntrn.
Hng dn
Ht nhn Triti c s proton Z = 1 v c s khi = s nuclon = 3 Chn A.
V d minh ha: (H 2007) Pht biu no l sai?
nhau gi l ng v.
khc nhau.
Hng dn
Cc ng v ca cng mt nguyn t c cng v tr trong bng h thng tun
hon v c cng tnh cht ha hc Chn C.
V d minh ha: (C-2008) Bit s Avgar N A = 6,02.1023 ht/mol v khi lng
ca ht nhn bng s khi ca n. S prtn (prton) c trong 0,27 gam 13 Al27 l
A. 6,826.1022 B. 8,826.1022 C. 9,826.1022 D. 7,826.1022
Hng dn
S gam 0, 27.6,02.1023
=
S proton 13. = = 7,826.1022
.N A 13.
Khi lng mol 27
V d minh ha: (H-2007) Bit s Avgar l 6,02.1023 /mol, khi lng mol ca
urani U238 l 238 g/mol. S ntrn trong 119 gam urani U238 l
A. 8,8.1025 B. 1,2.1025 C. 4,4.1025 D. 2,2.1025
Hng dn
S gam 119
N nuclon =( 238 92 ) . NA =146. .6,02.1023 = 4, 4.1025
Khi lng mol 128
Ch :
4 3
1) Nu coi ht nhn l khi cu th th tch ht nhn l V = R .
3
Khi lng ca ht nhn xp x bng: m = Au = A.1,66058.10-27 kg.
in tch ht nhn: Q = Z.1,6.10-19 C.
Khi lng ring ht nhn: D = m/V.
642
Mt in tch ht nhn: = Q/V.
2) Nu mt nguyn t ha hc l hn hp n nhiu ng v th khi lng trung bnh ca
n: m= a1m1 + a2 m2 + ... + an mn , vi a i , m i ln lt l hm lng v khi lng ca
ng v tr i.
Trong trng hp ch hai ng v: m= xm1 + (1 x ) m2 vi x l hm lng
ca ng v 1.
Tnh hung 2. Khi gp bi ton lin quan n thuyt Tng i hp th lm th no?
Gii php:
Khi lng v h thc nng lng:
m0 m0
m= ;=
E mc= 2
c2
2 2
v v
1 2 1 2
c c
ng nng:

1
W = E - E0 = mc 2 m0 c 2 = ( m m0 ) c 2 W = m0 c 2 1
v2
1 2
c
7.2. PHN NG HT NHN
Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n nng lng lin kt ht nhn th lm th
no?
Gii php:
Xt ht nhn: ZA X
ht khi ca ht nhn: m = Zm p + (A Z)m n m X = Zm H + (A Z)m n m X*
Vi m X* l khi lng ca nguyn t X: m X* = m X + Zm e
v m H l khi lng ca nguyn t hidro: m H = m P + m e
Nng lng lin kt: Wlk= Zm p + ( A Z )mn mX c 2 Hay Wlk = mc 2
Wlk
Nng lng lin kt ring =
A
V d minh ha: (H - 2010) Cho ba ht nhn X, Y v Z c s nucln tng ng l
A X , A Y , A Z vi A X = 2A Y = 0,5A Z . Bit nng lng lin kt ca tng ht nhn tng
ng l E X , E Y , E Z vi E Z < E X < E Y . Sp xp cc ht nhn ny theo th t
tnh bn vng gim dn l
Hng dn
643
EY EY
= Y =
AY 0,5a
E X E X
t A X = 2A Y = 0,5A Z = a th X= = Y > X > Z
AX a
EZ EZ
Z =
=
AZ 2a
V d minh ha: (H 2012) Cc ht nhn teri 12 H ; triti 13 H , heli 24 He c nng
lng lin kt ln lt l 2,22 MeV; 8,49 MeV v 28,16 MeV. Cc ht nhn trn c
sp xp theo th t gim dn v bn vng ca ht nhn l
2 4 3 2 3 4
A. 1 H ; 2 He ; 1 H . B. 1 H ; 1 H ; 2 He .
4 3 2 3 4 2
C. 2 He ; 1 H ; 1 H . D. 1 H ; 2 He ; 1 H .
Hng dn
2,22
= 1 2
(
2 H = 1,11 MeV / nuclon )

Wlk 8,49
=
p dng cng thc: =3
A 1H 3
(
= 2,83 MeV / nuclon )
28,16
= (
4 He = 7,04 MeV / nuclon
4
)
2
4 He > 3 H > 2 H Chn C.

2 1 1
V d minh ha 9: (C - 2012) Trong cc ht nhn: 42 He , 37 Li , 56

26 Fe v 92 U , ht
235
nhn bn vng nht l

235
A. 92 U. B. 56
26 Fe . C. 37 Li . D. 42 He .
Hng dn
Theo kt qu tnh ton l thuyt v thc nghim th ht nhn c khi lng
trung bnh l bn nht ri n ht nhn nng v km bn nht l ht nhn nh
Chn B.
Ch :
1) Nng lng to ra khi to thnh 1 ht nhn X t cc prtn v ntron chnh bng
nng lng lin kt Wlk= Zm p + ( A Z ) mn m c 2 . Nng lng to ra khi to
thnh n ht nhn X t cc prtn v ntron bng Q = nW lk vi
S gam
n= .N A .
Khi lng mol
2) Nu cho phng trnh phn ng ht nhn tm nng lng lin kt ta p dng nh
lut bo ton nng lng ton phn: Tng nng lng ngh v ng nng trc bng
tng nng lng ngh v ng nng sau hoc:
Tng nng lng ngh v nng lng lin kt trc bng tng nng lng
ngh v nng lng lin kt sau.
644
Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n nng lng phn ng ht nhn th lm
th no?
Gii php:
Phn ng ht nhn: A + B C + D
Xc nh tn ca cc ht nhn bng cch da vo hai nh lut bo ton in tch
v bo ton s khi: Z A + Z B = Z C + Z D ; A A + A B = A C + A D .
Nng lng ca phn ng ht nhn c th c tnh theo mt trong ba cch
sau:
Cch 1: Khi cho bit khi lng ca cc ht nhn trc v sau phn ng:
=E mtrc c 2 msau c 2
Cch 2: Khi cho bit ng nng ca cc ht trc v sau phn ng:
E Wsau Wtrc
=
Cch 3: Khi cho bit ht khi ca cc ht trc v sau phn ng:
E = msau c 2 mtrc c 2
Cch 4: Khi cho bit nng lng lin kt hoc nng lng lin kt ring ca cc ht
nhn trc v sau phn ng.
E WLKsau WLKtrc
=
+ Nu E > 0 th to nhit, E < 0 th thu nhit.
V d minh ha: (H-2009) Cho phn ng ht nhn: 31T + 12 D 24 He + X . Ly ht
khi ca ht nhn T, ht nhn D, ht nhn He ln lt l 0,009106 u; 0,002491 u;
0,030382 u v 1u = 931,5 MeV/c2. Nng lng ta ra ca phn ng xp x bng
A. 15,017 MeV B. 200,025 MeV C. 17,498 MeV D. 21,076 MeV
Hng dn
E = ( msau mtruoc ) c = ( mHe + 0 mT mD ) c 2 = 17, 498 ( MeV )
2
Chn C.
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n nng lng ht nhn th lm th no?
Gii php:
Nu phn ng ht nhn ta nng lng th nng lng ta ra di dng ng
nng ca cc ht sn phm v nng lng ph tn . Nng lng ta ra thng c
gi l nng lng ht nhn.
Nng lng do 1 phn ng ht nhn ta ra l
=E mtrc c 2 msau c 2 > 0 .
Nng lng do N phn ng l Q = NE.
1 1 mX
=
Nu c 1 phn ng c k ht X th s phn ng N = NX NA
k k AX
V d minh ha: (C-2010) Cho phn ng ht nhn 1 H2 + 1 H3 2 He4 + 0 n1 + 17,6
MeV. Bit s Avgar 6,02.1023/mol, khi lng mol ca He4 l 4 g/mol v 1 MeV =
1,6.10-13 (J). Nng lng ta ra khi tng hp c 1 g kh heli xp x bng
A. 4,24.108J. B. 4,24.105J. C. 5,03.1011J. D. 4,24.1011J.
Hng dn
645
S gam He
Q =
S phn ng.E .N A E
Khi lng mol
1( g )
Q .6,02.1023.17,6.1,6.1013 4, 24.1011 ( J ) Chn D.
4( g )
V d minh ha: (H-2012) Tng hp ht nhn heli 4
2 He t phn ng ht nhn
1
1 H + 37 Li 24 He + X . Mi phn ng trn ta nng lng 17,3 MeV. Nng lng ta
ra khi tng hp c 0,5 mol heli l
A. 1,3.1024 MeV. B. 2,6.1024 MeV. C. 5,2.1024 MeV. D. 2,4.1024 MeV.
Hng dn
Vit y phng trnh phn ng ht nhn ta nhn thy X cng l 24 He :
1
1 H + 37 Li 24 He + 24 X
V vy, c mi phn ng ht nhn c 2 ht 24 He to thnh. Do , s phn
ng ht nhn bng mt na s ht 24 He :
1
= =
Q S phn ng.E S ht He. E
2
1
Q .0,5.6,023.1023.17,3 2,6.1024 ( MeV ) Chn B.
2
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n phtn tham gia phn ng th lm th
no?
Gii php:
Gi s ht nhn A ng yn hp th ph tn gy ra phn ng ht nhn:
+ A B+C
p dng nh lut bo ton nng lng ton phn:
hc
+ mA c 2 = ( mB + mC ) c 2 + (WB + WC ) , vi =
hf=

V d minh ha: Di tc dng ca bc x gamma, ht nhn C12 ng yn tch thnh
cc ht nhn He4. Tn s ca tia gama l 4.1021 Hz. Cc ht hli c cng ng nng.
Cho m C = 12,000u; m He = 4,0015u, 1 uc2 = 931 (MeV), h = 6,625.10-34 (Js). Tnh ng
nng mi ht hli.
Hng dn
+ 6 C 2 He + 2 He + 2 He
12 4 4 4
hf + mC= W 6,6.1013 ( J )
c 2 3mHe c 2 + 3W =
=
Ch : Nu phn ng thu nng lng E m trc c 2 msau c 2 < 0 th
nng lng ti thiu ca ph tn cn thit phn ng thc hin c l min = -E.
V d minh ha: phn ng 4 Be9 + 2. + 0 n1 c th xy ra, lng t phi c
nng lng ti thiu l bao nhiu? Cho bit, ht nhn Be ng yn, m Be = 9,01218u;
m = 4,0026u; m n = 1,0087u; 1uc2 = 931,5 MeV.
646
Hng dn
E =mBe c 2 2m c 2 mn c 2 =1,6 ( MeV ) min =E =1,6 ( MeV )
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n tng ng nng ca cc ht sau phn
ng th lm th no?
Gii php:
Dng ht nh A (gi l n) bn ph ht nhn B ng yn (gi l bia):
A + B C + D (nu b qua bc x gama)
24 + 147 N 178 O + 11H
n thng dng l cc ht phng x, v d: 4
2 + 13 Al 15 P + 0 n
27 30 1
tm ng nng, vn tc ca cc ht da vo hai nh lut bo ton ng

m=AvA mC vC + mD vD
lng v bo ton nng lng:
E = ( mA + mB mC mD ) c = WC + WD WA
2
Ta tnh E= ( mA + mB mC mD ) c 2
Tng ng nng ca cc ht to thnh: WC + WD =E + WA
V d minh ha 1: Mt ht c ng nng 3,9 MeV n p vo ht nhn 3 Al27 ng
yn gy nn phn ng ht nhn + 13 Al27 n + 15 P30. Tnh tng ng nng ca cc
ht sau phn ng. Cho m = 4,0015u; m n = 1,0087u; m Al = 26,97345u; m P =
29,97005u; 1uc2 = 931 (MeV).
Hng dn
E ( m + mAl mn mP ) c 2 3,5 ( MeV )
Cch 1: =
Wn + W=P W + E= 0 , 4 ( MeV )
Cch 2: p dng nh lut bo ton nng lng ton phn:
( m + mAl ) c 2 + W = ( mn + mP ) c 2 + (Wn + WP )
Wn + WP = W + ( m + mAl mn mP ) c 2 = 0 , 4 ( MeV )
Ch : Nu phn ng thu nng lng = E mtrc c 2 msau c 2 < 0 th
ng nng ti thiu ca ht n A cn thit phn ng thc hin l W Amin = -E.
Tnh hung 6: Khi gp bi ton lin quan n t s ng nng ca cc ht th lm th
no?
Gii php:
W WC
+ Nu cho bit C = b = b th ch cn s dng thm nh lut bo ton nng
WD WA
lng: WA + ( mA + mB ) c=
2
WC + WD + ( mC + mD ) c 2 WC + W=
D WA + E
b
WC
=b =
W (WA + E )
b +1
C
+ Gii h: WD
1
WC + W= WA + E W= (WA + E )
b +1
D D
647
V d minh ha: Bn mt ht c ng nng 4,21 MeV vo ht nhn nito ang ng yn
gy ra phn ng: 7 N14 + 8 O17 + p. Bit phn ng ny thu nng lng l 1,21 MeV v
ng nng ca ht O gp 2 ln ng nng ht p. ng nng ca ht nhn p l bao
nhiu?
Hng dn
1
WO + W p = E + W =3 W
= = .3 1( MeV )
p 3

1,21 4,21
WO = 2W p W 2
= = .3 2 ( MeV )
O 3
1
Bnh lun thm: tm tc ca ht p ta xut pht t W p = m p v 2p
2
2W p
vp = , thay W p = 1 MeV v m p = 1,0073u ta c:
mp
2W p 2.1.1,6.1013
=vp = 27
13,8.106 ( m / s )
mp 1,0073.1,66058.10
Ch :
WA + E
1) Nu hai ht sinh ra c cng ng nng th W=
C W=
D
2
2) Nu cho bit t s tc ca cc ht ta suy ra t s ng nng.
Tnh hung 7: Khi gp bi ton c lin quan n quan h vc t vn tc th lm th
no?
Gii php:

Nu cho vC = a.vD vC = a.v A thay trc tip vo nh lut bo ton ng
mv 2
lng m=v
A A m v
C C + m v
D D biu din vC , v D theo v A v lu W =
2
( mv ) =
2
2mW . Biu din W C v W D theo W A ri thay vo cng thc:
E = W C + W D - W A v t y s gii quyt c 2 bi ton:
- Cho W A tnh E
- Cho E tnh W A
V d minh ha: Ht A c ng nng W A bn vo mt ht nhn B ng yn, gy ra
phn ng: A + B C + D v khng sinh ra bc x . Vc t vn tc ht C gp k ln
vc t vn tc ht D. B qua hiu ng tng i tnh. Tnh ng nng ca ht C v ht
D.
Hng dn
648

mA v A 2mA WA
=
D km + m =
v vD2
( kmC + mD )
2

vC = kvD C D
=
m AvA mC vC + mD vD
kmA v A 2mA WA
= vC =
vC2 k 2
kmC + mD ( kmC + mD )
2

1 mC mA WA
=
WC 2= mC vC2 k 2
( kmC + mD )
2

W 1 mD mA WA
= =m v
D 2 D D ( km + m )2
C D
Nng lng phn ng ht nhn: E = WC + WD - WA

k 2m m mD mA Cho WA tnh c E
E
= C A
+ -1WA
( kmC + mD ) ( kmC + mD ) Cho E tnh c WA
2 2
Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n cc ht tham gia c ng nng ban u
khng ng k th lm th no?
Gii php:
p dng nh lut bo ton ng lng cho phn ng: A + B C + D (nu

mC vC = mD vD
b qua bc x gama): mA v A = mC vC + mD vD

0 mCWC = mDWD
Chng t hai ht sinh ra chuyn ng theo hai hng ngc nhau, c tc v
ng nng t l nghch vi khi lng.
mD
= WC m + m ( E + WA )

Mt khc: WC + WD =E + WA nn
C D
W mC
=
D mC + mD
( E + WA )
V d minh ha: Phn ng ht nhn: 1 H2 + 1 H3 2 He4 + 0 n1 to ra nng lng 17,6
MeV. Gi s ban u ng nng cc ht khng ng k. Coi khi lng xp x s khi.
ng nng ca 0 n1 l bao nhiu?
Hng dn
2 2
0= m v + mn vn ( m v ) =( mn vn ) m W =mn Wn W = 0, 25Wn
=

E W +Wn Wn 14,08 ( MeV )
+17,6

0,25Wn
Tnh hung 9: Khi gp bi ton lin quan n cc ht chuyn ng theo hai phng
vung gc vi nhau th lm th no?
Gii php:
p dng nh lut bo ton ng lng cho phn ng: A + B C + D (nu

b qua bc x gama): m= AvA mC vC + mD vD
649
1 2
(W = mv 2mW = m 2 v 2 mv= 2mW )
2

*Nu vC vD th ( mA v A ) = ( mC vC ) + ( mD vD ) mAWA = mCWC + mDWD
2 2 2

*Nu vC v A th ( mD vD ) = ( mC vC ) + ( mA v A ) mDWD = mCWC + mAWA
2 2 2
Sau , kt hp vi phng trnh: E = WC + WD WA
C th tm ra cc h thc trn bng cch bnh phng v hng ng thc vc t:

+Nu cho vC vD th bnh phng hai v m= AvA mC vC + mD vD :
mC2 vC2 + mD2 vD2 + 2.mC mD vC vD cos900 = mA2 v A2 mCWC + mDWD = mAWA

+Nu cho vC v A vit li m= AvA mC vC + mD vD thnh m A v A mC vC = m D v D bnh
phng hai v:
mA2 v A2 + mC2 vC2 2.mC mA vC v A cos900 = mD2 vD2 mAWA + mCWC = mDWD
V d minh ha: (H-2010) Dung mt prtn co ng nng 5,45 MeV bn vao hat
nhn 4 Be9 ang ng yn . Phan ng tao ra hat nhn X va hat . Hat bay ra theo
phng vung goc vi phng ti cua prtn va co ng nng 4 MeV. Khi tinh ng
nng cua cac hat, ly khi lng cac hat tinh theo n vi khi lng nguyn t bng s
khi cua chung. Nng lng ta ra trong cac phan ng nay bng
Hng dn
1 H + 4 Be 2 + 3 X . Hat bay ra theo phng vung goc v i phng ti
1 9 4 6
cua prtn nn: mH WH + m W=

mX WX 1.5, 45 + 4.4
= 6.WX
WX = 3,575 ( MeV )
Nng lng phn ng:
E = W + WX WH WBe = 4 + 3,575 5, 45 0 = 2,125 ( MeV ) > 0 Chn C.
Kinh nghim gii nhanh:


*Nu vC v A th mCWC + mAWA = mDWD
Vi mi bi ton c th, phi xc nh r u l ht A, ht B, ht C v ht D.
650
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n cc ht chuyn ng theo hai phng
bt k th lm th no?
Gii php:

*Nu CD = ( vC ; vD ) th mCWC + mDWD + 2cos CD mCWC mDWD = mAWA

*Nu CA = ( vC ; v A ) th mCWC + mAWA 2cos CA mCWC mAWA = mDWD
Tht vy:
p dng nh lut bo ton ng lng:

mC vC + mD vD = mA v A mC vC mA v A = mD vD

*Nu cho CD = ( vC , vD ) th bnh phng hai v mC vC + mD vD =
mA v A :
mC2 vC2 + mD2 vD2 + 2mC mD vC vD cos CD =
mA2 v A2
mCWC + mDWD + 2 mCWC mDWD cos CD = mAWA

*Nu cho CA = ( vC ; v A ) th bnh phng hai v mA v A mC vC =
mD vD :
mA2 v A2 + mC2 vC2 2mC mA vC v A cos CA =
mD2 vD2
mAWA + mCWC 2 mCWC mAWA cos CA =
mDWD
1 2
( trn ta p dng W= mv m 2 v 2= 2mW mv= 2mW )
2
V d minh ha: Ht c ng nng 5 MeV bn vo mt ht nhn 4 Be9 ng yn,
gy ra phn ng to thnh mt ht C12 v mt ht ntron. Hai ht sinh ra c vect vn
tc hp vi nhau mt gc 800. Cho bit phn ng ta ra mt nng lng 5,6 MeV. Coi
khi lng xp x bng s khi. ng nng ca ht nhn C c th bng
A. 7 MeV. B. 0,589 MeV. C. 8 MeV. D. 2,5 MeV.
Hng dn
Phng trnh phn ng: 2 4 + 4 Be9 6 C12 + 0 n1.
Hai ht sinh ra c vect vn tc hp vi nhau mt gc 800 nn:
mCWC + mnWn + 2cos800 mCWC mnWn = m W kt hp vi E = WC + Wn W
12.WC + 1.Wn + 2cos80 12.WC 1.Wn =
0
4.5
ta c h:
5,6= WC + Wn 5 Wn = 10,6 WC
11WC + 2cos800 12.WC 10,6 WC = 9, 4 WC 0,589 ( MeV ) Chn B.
Tnh hung 11: Khi gp bi ton cho bit hai gc hp phng chuyn ng ca cc
ht th lm th no tnh c cc i lng khc?
Gii php:

*Chiu mC vC + mD vD = mA v A ln phng ca ht n:
mC vC cos 1 + mD vD cos 2 = mA v A
*p dng nh l hm s sin:
651
mA v A mC vC mD vD mAWA mW mW
= = = C C = D D
sin 3 sin 2 sin 1 sin 3 sin 2 sin 1
V d minh ha: Mt proton c khi lng m p c tc v p bn vo ht nhn bia ng
yn Li7. Phn ng to ra 2 ht X ging ht nhau c khi lng m x bay ra vi vn tc
c ln bng nhau v hp vi nhau mt gc 1200. Tc ca cc ht X l
A. v x = 3 m p v p /m x . B. v x = m p v p /(m x 3 ).
C. v x = m p v p /m x . D. v x = 3 m p v x /m p .
Hng dn

Chiu ln hng ca v p
m=
pvp mx vx1 + mx vx 2
mpvp
=
m p v p mx vx cos 600 + mx vx cos 60
= 0
vx Chn C.
mx
V d minh ha: Ht ntron c ng nng 2 (MeV) bn vo ht nhn 3 Li6 ng yn,
gy ra phn ng ht nhn to thnh mt ht v mt ht
T. Cc ht v T bay theo cc hng hp vi hng ti
ca ht ntron nhng gc tng ng bng 150 v 300. B
qua bc x . Phn ng thu hay to nng lng? (cho t s
gia cc khi lng ht nhn bng t s gia cc s khi
ca chng).
Hng dn
m v mn vn mT vT m W mW m W
= = 2 0 = n2 n 0 = T2 T 0
sin 300 sin 450 sin150 sin 30 sin 45 sin 15
W = 0, 25 ( MeV )
E = W + WT Wn = 1,66 ( MeV )
WT 0,09 ( MeV )
7.3. PHNG X. PHN HCH. NHIT HCH

Tnh hung 1: Khi gp bi ton lin quan n khi lng cn li v khi lng b
phn r th lm th no?
Gii php:
Gi s khi lng nguyn cht ban u l m 0 th n thi im t khi lng
cn li v khi lng b phn r ln lt l:

ln 2
t
t
m m=
0 e T
m m0 2 T

ln 2
t

t
m = m0 1 e T m = m0 1 2 T

Tnh hung 2: Khi gp bi ton lin quan n s ht cn li v s ht b phn r th
lm th no?
Gii php:
652
m0
N0 = A N A
S nguyn t ban u:
N = Khi lng ton b
0 Khi lng 1 ht

Gi s s ht nguyn cht ban u l N 0 th n thi im t s ht cn li v s

ln 2
t
t
= N N=
0e
T
N N 0 2
T
ht b phn r ln lt l:
ln 2
t

t
N= N 0 1 e T N= N 0 1 2 T

ln 2
ln 2 t
Nu t << T th 1 e T
t
T
V d minh ha: ng v 92 U238 l cht phng x vi chu k bn r l 4,5 (t nm). Ban
u khi lng ca Uran nguyn cht l 1 (g). Cho bit s Avgaro l 6,02.1023. Tnh
s nguyn t b phn r trong thi gian 1 t nm v trong 1 (nm).
Hng dn
S nguyn t b phn r trong thi gian 1 t nm

ln 2
t m
ln 2
t 1
ln 2
.1
N =N 0 1 e T = 0 .N A 1 e T = .6,02.1023 1 e 4,5 36.1019

238 238
S nguyn t b phn r trong thi gian 1 nm

ln 2
t m ln 2
N
= N 0 1 e T 0 .N A . t 39.1010
238 T
Tnh hung 3: Khi gp bi ton lin quan n phn trm cn li, phn trm b phn r
th lm th no?
Gii php:
ln 2
N m H t
Phn trm cht phng x cn li sau thi gian t:=
h = = = e T
N 0 m0 H 0
Phn trm cht phng x b phn r sau thi gian t: 1 - h
V d minh ha: (C-2009) Gi l khong thi gian s ht nhn ca mt ng v
phng x gim i bn ln. Sau thi gian 2 s ht nhn cn li ca ng v bng bao
nhiu phn trm s ht nhn ban u?
A. 25,25%. B. 93,75%. C. 6,25%. D. 13,5%.
Hng dn
N0 .
N0 t = e= 4
= e N1 Chn C.
N % cn li sau 2 l .2
=
: h e= 0,0625 = 6, 25%
653
V d minh ha: Mt lng hn hp gm hai ng v vi s lng ht nhn ban u
nh nhau. ng v th nht c chu k bn r l 2,4 ngy, ng v th hai c chu k bn
r l 4 ngy. Sau thi gian t th cn li 87,5% s ht nhn trong hn hp cha phn r.
Tm t.
Hng dn
N1 + N 2
ln 2
.t
ln 2
.t
%= cn li = 0,5 e T1
+ e T2
2 N0

ln2,42 t
ln 2
t 0,58 ( ngy )
t
0,5 e + e 4= 0,875 =

Kinh nghim: gii phng trnh trn ta dng my tnh cm tay Casio fx
ln 2 x
ln 2
x
570es. Nhp s liu: 0,5 e 2,4 + e 4 = 0,875 ( c k t x bm ALPHA ) ,

c du = bm ALPHA CALC ), nhp xong bm ALPHA CALC = .
Tnh hung 4: Khi gp bi ton lin quan n s ht nhn con to thnh th lm th
no?
Gii php:
V c mi ht nhn m b phn r to thnh mt ht nhn con nn s ht nhn
con to thnh ng bng s ht nhn m b phn r:

ln 2
t m
N con =N =N 0 1 e T , vi N 0 = 0 N A
Ame

ln 2
t
i vi trng hp ht th:= N N 0 1 e T

Th tch kh Heli to ra iu kin tiu chun:
m0 t
ln 2
N
=
V 4 (l )
.22,= 1 e T .22, 4 ( l )
NA Ame
ln 2
ln 2 t
Nu t << T th 1 e T
t
T
Ch : Nu cho chm phng x p vo mt bn t in
cha tch in th mi ht s ly i 2e lm cho bn ny tch
in dng +2e. Nu c N p vo th in tch dng ca
bn ny s l Q = N .3, 2.1019 ( C ) . Do hin tng in
hng bn t cn li tch in Q. Hiu in th gia hai bn
Q
t: U = .
C
Tnh hung 5: Khi gp bi ton lin quan n khi lng ht nhn con th lm th
no?
654
Gii php:

ln 2
t
N 0 1 e T
N con .A Acon
ln 2
t
=
mcon = . Acon = con m0 1 e T

NA NA Ame

ln 2
t
*Vi phng x bta th A con = A me nn: mcon = m =m0 1 e T

Ame 4
ln 2
t
*Vi phng x alpha th A con = A me = - 4 nn: mcon m0 1 e T
Ame
Tnh hung 6: Khi gp bi ton lin quan n t s ht (khi lng) nhn con v s ht
(khi lng) nhn m cn li th lm th no?
Gii php:
N me = N 0 e
t
N con lnT2 t
= e 1
N con = (
N =N 0 1 e t )
N me
mcon Acon N con Acon lnT2 t
= = e 1
mme Ame N me Ame
V d minh ha: Tnh chu k bn r T ca mt cht phng x, cho bit ti thi im t 1 ,
t s gia ht con v ht m l 7, ti thi im t 2 = t 1 + 26,7 ngy, t s l 63.
Hng dn
N con ln 2 t1 ln 2
t1
= e T 1 =7 e T =8
N con T t N me t1
ln 2

= e 1
N me N con lnT2 ( t1 + 26,7 ) lnT2 26,7 lnT2 t1 ln 2
.26,7

N = e 1 = e e 1 = 63 e T
=8
me t2
8,9 ( ngy )
T =
Tnh hung 7: Khi gp bi ton lin quan n s (khi lng) ht nhn con to ra t t 1
n t 2 th lm th no?
Gii php:
Phn b s ht nhn m cn li theo trc thi gian:
S ht nhn con to ra t thi im t 1 n thi im t 2 ng bng s ht nhn

ln 2 t1
ln 2
t2
m b phn r trong thi gian : N12 = N1 N2 = N0 e T e T

655

ln 2

ln 2
( t t )
ln 2
t1 ln 2
( t2 t1 )
t
Nu t 1 - t 2 << T th N12 = N0 e 1 e
T 1 T 2 1
N0 e T .
T
S ht nhn con to ra t thi im t 1 n thi im t 2 :
N12 Acon ln 2 t1
ln 2
t2
=m12 = Acon m0 e T e T
NA Ame
V d minh ha: Mt mu Ra226 nguyn cht c tng s nguyn t l 6,023.1023. Sau
thi gian n phng x to thnh ht nhn Rn222 vi chu k bn r 1570 (nm). S ht
nhn Rn222 c to thnh trong nm th 786 l bao nhiu ?
Hng dn
Ta chn t 1 = 785 nm v t 2 = 786 nm.
ln 2 t1
ln 2
t2 ln 2 .785 ln 2 .786
N12= N0 e T e T = 6, 023.1023. e 1570 e 1570 1, 9.1020

Ch : Nu lin quan n s ht b phn r trong cc khong thi gian khc
nhau th ta tnh cho tng khong ri lp t s.
N1 ln 2
t2
Nu t 3 t 2 = t 1 = t th =e T
N 2
V d minh ha: ng v 11 Na24 l cht phng x beta tr, trong 10 gi u ngi ta
m c 1015 ht beta tr bay ra. Sau 30 pht k t khi o ln u ngi ta li thy
trong 10 gi m c 2,5.1014 ht beta tr bay ra. Tnh chu k bn r ca ng v ni
trn.
Hng dn
Cch 1: Ta thy t 3 t 2 = t 1 = t = 10 h v t 2 = 10,5 h nn:
N1 ln 2
1015 ln 2
T= 5, 25 ( h )
t2 10,5
= eT = e T
N 2 2,5.10 14
Cch 2:
656

ln 2
10
N= N 0 1 e T = 15
1 10

ln 2
= 4 T = 5, 25 ( h )
10 ,5
e T
10 ,5 10
ln 2 ln 2

=N 2 N 0 e
T
1 = e T 2 ,5.1014

Tnh hung 8: Khi gp bi ton lin quan n s chm sng trn mn hunh quang th
lm th no?
Gii php:
Gi s mt ngun phng x t cch mn
hunh quang mt khong R, din tch ca mn S th
s chm sng trn mn ng bng s ht phng x
N px
p vo: ns = .S
4 R 2
Nu c mt ht nhn m b phn r to ra k

ln 2
t
ht phng x th N Px =k N =kN 0 1 e T , nu t

ln 2 m ln 2 m t S
<< T th N Px kN 0 t= k 0 NA t . Do : ns = k 0 N A .ln 2
T Ame T Ame T 4 R 2
Ch : i vi my m xung, c mi ht phng x p vo b m t ng
tng mt n v. V vy, s ht b phn r (N) t l vi s xung m c (n) (chn h

ln 2
t1
t=t1 N 0 1 e T = n1

ln 2
t
s t l ): N = n N 0 1 e T
= n

ln 2
kt1
t =
kt 1 N 0 1 e T
= n2

ln 2
kt1
1 e T
n2
ln 2
t1 1 x k n2
= . t x = e T th = (C th dng my tnh cm tay

ln 2
t1 n1 1 x n1
1 e T
gii nhanh phng trnh ny).
Tnh hung 9: Khi gp bi ton vit phng trnh phn ng ht nhn th lm th no?
Gii php:
Ta da vo nh lut bo ton in tch v bo ton s khi.
p dng cho trng hp phng x:
*Vi phng x th ht nhn con li 2 trong bng h thng tun hon so vi ht
nhn m v s khi gim 4 n v.
*Vi phng x + th ht nhn con li 1 trong bng h thng tun hon so vi ht
nhn m v s khi khng thay i.
657
*Vi phng x - th ht nhn con tin 1 trong bng h thng tun hon so vi ht
nhn m v s khi khng thay i.
Ame Acon
Nh vy, ch c phng x mi lm thay i s khi nn N = .
4
V d minh ha: Hi sau bao nhiu ln phng x v bao nhiu ln phng x - th
ht nhn 92 U238 bin i thnh ht nhn 82 Pb206?
Hng dn
Ame Acon 238 206
S phng = x : N = = 8
4 4
Nu ch 8 phng x th s lm li 2.8 = 16 !
Nhng yu cu ch li 92 82 = 10 nn phi c 6 phng x bta tr lm
tin 6 Chn A.
Tnh hung 10: Khi gp bi ton lin quan n phng x ca lng cht th lm th
no?
Gii php:
ln 2
phng x ban u: = H 0 = N0 N0
T
ln 2
t
phng x thi im t: H = H 0 e T
m0
Vi m 0 g khi lng cht phng x nguyn cht th N 0 = NA
Ame
Nu cht phng x cha trong hn hp th m 0 = m hh .phn trm.
ln 2 m( g ).a1 %
H0 = NA
T A1
V d minh ha:Mt khi phng x c phng x ban u H 0 , gm 2 cht phng x
c s ht nhn ban u bng nhau. Chu k bn r ca chng ln lt l T 1 = 2 h v T 2 =
3 h. Sau 6 h, phng x ca khi cht cn li l bao nhiu?
Hng dn
ln 2 ln 2 6
H0 = N0 + N0 N0 ln 2 = H0
T1 T2 5
ln 2 ln 2
ln 2 t ln 2 t 7 H0
=
H N0 e T1 + =
N0 e T2
T1 T2 40
658
N 0
H 0 = t
ln 2
t
N N 0 lnT2 t
H = H0e T
Ch : 0
= .e
H = N t t0
t
Tnh hung 11: Khi gp bi ton lin quan n s ht b phn r trong thi gian ngn
th lm th no?
Gii php:
tm quan h v s ht b phn r trong thi gian ngn (t << T) ta xut pht

ln 2
t N N 0 lnT2 t
t cng thc tnh phng x: H = H 0 e T
=e
t t0
Trong , N 0 l s ht b phn r trong thi gian t 0 lc u; N l s ht
b phn r trong thi gian t thi im t.
V d minh ha: Lc u, mt ngun phng x Cban c 1014 ht nhn phn r trong
ngy u tin. Bit chu k bn r ca Cban l T = 4 nm. Sau 12 nm, s ht nhn ca
ngun ny phn r trong hai ngy l
A. 2,5.1013 ht nhn. B. 3,3.1013 ht nhn.
C. 5,0.1013 ht nhn. D. 6,6.1013 ht nhn.
Hng dn
N N 0 lnT2 t N 1014 ln4212
= e = .e = N 2 ,5.1013 Chn A.
t t 2.86400 86400
Tnh hung 12: Khi gp bi ton lin quan n ng dng cha bnh ung th th lm
th no?
Gii php:
Trong iu tr ung th, bnh nhn c chiu x vi mt liu xc nh mt
N N 0 lnT2 t
ngun phng x tc l N = N 0 nn thay vo cng thc = e ta c:
t t0
1 1 lnT2 t ln 2
t
= e t = t0 e T
t t0
V d minh ha: Trong iu tr ung th, bnh nhn c chiu x vi mt liu xc
nh no t mt ngun phng x (cht phng x c chu k bn r l 5,25 nm). Khi
ngun c s dng ln u th thi gian cho mt liu chiu x l 15 pht. Hi sau 2
nm th thi gian cho mt ln chiu x l bao nhiu pht?
Hng dn
N N 0 lnT2 t
ln 2
1 1 lnT2 t ln 2 2
t = t0 e T = 15.e 5,25 19,5 ( pht )
t
= e = e
t t0 t t0
Tnh hung 13: Khi gp bi ton lin quan n tui ca thin th th lm th no?
Gii php:
659
Gi s khi mi hnh thnh mt thin th t l hai ng v U238 v U235 l a:b
(s ht nguyn cht tng ng l aN 0 v bN 0 ). S ht cn li hin nay ln lt l

ln 2
t
ln 2 ln 2
1
N = aN .e T1
N1 a T2 T1 t
= = t ?
0
ln 2
e
t N2 b
N 2 = bN 0 .e
T2
V d minh ha: Hin nay trong qung thin nhin c c U238 v U235 theo t l s
nguyn t l 140:1. Gi thit thi im hnh thnh Tri t t l trn l 1:1. Tnh tui
ca Tri t, bit chu k bn r ca U238 v U235 l T 1 = 4,5.109 nm T 2 = 0,713.109
nm.
Hng dn

ln 2
t
1 1 1 1
N1 = N 0 e 1
T t ln 2
N1 140 t ln 2
ln 2

= e T2 T1

= e 0 ,713 4 ,5
t 6.109 ( nm )
t N 2 1
N2 = N0e
T1
V d minh ha: Mt mu qung Uran t nhin gm U235 vi hm lng 0,72% v

phn cn li l U238. Hy xc nh hm lng ca U235 v thi k Tri t c to
thnh cch y 4,5 (t nm). Cho bit chu k bn r ca cc ng v U235 v U238 ln
lt l 0,704 (t nm) v 4,46 (t nm).
Hng dn

ln 2
t
1 1
m1 = m10 e 1
T
m1 m10 t ln 2 T2 T1
ln 2
= e
t m2 m20
2
m = m 20 e T1
1 1 1 1
m m1 t ln 2 T2 T1 0 ,72 4 ,5 ln 2 4 ,46 0 ,704
=
10 e = e 0 ,303
m20 m2 99 , 28
0 ,303
%m10 = 0 ,23 = 23%
1,303
Tnh hung 14: Khi gp bi ton lin quan n tui hn th lm th no?
Gii php:
Gi s khi mi hnh thnh mt hn , ch c U238, c mi ht U238 phn r
to ra mt ht Pb206. n thi im t, s ht U238 cn li v s ht Pb206 to thnh

ln 2
t
me
N = N e T
0
N con lnT2 t
ln lt l:
ln 2
t
= e 1
= N con N 0 1 e T

N me

660
mcon Acon lnT2 t

=
Ta c t l v khi lng: e 1
mme Ame
V d minh ha: (H-2012)Ht nhn urani U sau mt chui phn r, bin i
238
92
thnh ht nhn ch 206

82 Pb . Trong qu trnh , chu k bn r ca U bin i thnh
238
92
ht nhn ch l 4,47.10 nm. Mt khi c pht hin c cha 1,188.1020 ht nhn

9
U v 6,239.1018 ht nhn
238
92
206
82 Pb . Gi s khi lc mi hnh thnh khng cha ch
v tt c lng ch c mt trong u l sn phm phn r ca U . Tui ca khi
238
92
khi c pht hin l bao nhiu?

Hng dn
N con 6 , 239.10
ln 2 18 ln 2
t
t 3,3.108 ( nm )
t
= e 1
T
=20
e 4 ,47.109
1
=
N me 1 ,188 .10
Tnh hung 15: Khi gp bi ton lin quan n tui ca c vt c ngun gc sinh vt
th lm th no?
Gii php:
Gi H v H 0 ln lt l phng x ca c vt v ca mu mi tng t v
khi lng v th loi.
ln 2
t
Nu xem H 0 cng chnh l phng x lc u ca c vt th: H = H 0 e T
V d minh ha: Bng phng php cacbon 14 (chu k bn r ca C14 l 5600 nm)
ngi ta o c phng x ca mt a g ca ngi Ai cp c l 0,15 Bq;
phng x ca mt khc g va mi cht c cng khi lng l 0,25 Bq. Tui ca a
c l bao nhiu?
Hng dn
ln 2 ln 2

t 4100 ( nm )
t t
=H H 0e T =
0,15 0, 25e 5600
Ch :
H mi lnT2 t
1) Khi lng mu mi = k khi lng c vt: H c = e
k
ln 2
H c t
2) Khi lng c vt = k khi lng mu mi: = H mi e T
k
V d minh ha 2: Phn tch mt tng g c ( c) ngi ta thy rng phng x
- ca n bng 0,385 ln phng x ca mt khc g mi cht c khi lng gp i
khi lng ca tng g . ng v 14C c chu k bn r l 5600 nm. Tui tng g
l bao nhiu?
Hng dn
661
ln 2
H mi lnT2 t H mi 5600
t 2,11.103 ( nm )
t
=H c e = H c e
k 2
0,385 H mi
Tnh hung 16: Khi gp bi ton lin quan n o th tch mu trong c th sng th
lm th no?
Gii php:
xc nh th tch mu c trong c th sng, ban u ngi ta a vo mu
mt lng cht phng x (N 0 , n 0 , H 0 ) ch cho n thi im t cht phng x phn
b u vo ton b th tch mu V (lc ny tng lng cht phng x ch cn
ln 2 ln 2 ln 2
t t t
N0e T
, n0 e T
, H 0e T
) th ngi ta ly ra V 1 th tch mu xc nh lng cht
N 0 lnT2 t N1
e =
V V1
n t n
ln 2
phng x cha trong V 1 ny (N 1 , n 1 , H 1 ). Ta c: 0 e T = 1
V V1
H ln 2 t H
0e T = 1
V V1
Nu lc u a vo mu V 0 th tch dung dch cha cht phng x vi nng
C M0 th n 0 = V 0 C M0 v lng nc cha trong th tch V 0 s thm thm ra ngoi
V0CM 0 lnT2 t n1
nn khng lm thay i th tch mu: e =
V V1
Tnh hung 17: Khi gp bi ton lin quan n nng lng phng x th lm th no?
Gii php:
Ht nhn m A ng yn phng x thnh hai ht B (ht nhn con) v C (ht
phng x): A B + C
p dng nh lut bo ton ng lng v nh lut bo ton nng lng ton

= 0 mC vC + mB vB mC vC = mB vB
phn:
mA c = WC + WB + ( mC + mB ) c WC + WB = E
2 2
mB
= WC E
B B
m W = m W mC + mB

C C
WB + WC = E
= W mC
E
B mC + mB
Nhn xt: Hai ht sinh ra chuyn ng theo hai hng ngc nhau, c tc
v ng nng t l nghch vi khi lng.
Nu b qua bc x gama th nng lng ta ra chuyn ht thnh ng nng
ca cc ht to thnh.
V d minh ha: Ht nhn A (c khi lng m A ) ng yn phng x thnh ht B (c
khi lng m B ) v C (c khi lng m C ) theo phng trnh phng x: A B + C.
Nu phn ng to nng lng E th ng nng ca B l
662
A. E.m C /(m B + m C ). B. E.m B /(m B + m C ).
C. E.(m B + m C )/m C . D. E.m B /m C .
Hng dn
Ta c cch nh nhanh: ng nng cc ht sinh ra t l nghch vi khi lng
v tng ng nng ca chng bng E nn: ton b c m B + m C phn trong W B
mC
=
chim m C phn v W C chim m B phn: WB E Chn A.
mB + mC
Ch :
1) tnh nng lng do 1 phn r to ra c th lm theo 1 trong cc cch sau:
* E = ( mA mB mC ) c 2 = ( mB + mC mA ) c 2 = WlkB + WlkC WlkA
* E = WB + WC vi mBWB = mCWC
2) Nu nng lng do 1 phn r to l E th nng lng do N phn r to ra l Q =
NE.
m
N = A NA
S phn r lun bng s ht nhn m b phn r: me
H HT
N= =
ln 2
3) Trong phng x alpha nu vit phng trnh phng x: A B + th ng nng
mB
ca ht =
l W E .
mB + m
Thc t, o c ng nng ca ht l W ' < W ! Ti sao vy?
iu ny c gii thch l trong phng x alpha cn c c bc x gama:
A B + +
hc
Do , nng lng ca bc x gama: = hf=
W W ' vi = .

V d minh ha: Radon 86 Rn222 l cht phng x v chuyn thnh ht nhn X. Bit
rng s phng x ny to ra nng lng 12,5 (MeV) di dng ng nng ca hai ht
sinh ra. Cho bit t l khi lng ca ht nhn X v ht l 54,5. Trong thc t ngi
ta o c ng nng ca ht l 11,74 MeV. S sai lch gia kt qu tnh ton v kt
qu o c gii thch l do c pht ra bc x . Tnh nng lng ca bc x .
Hng dn
mTh 54,5
W - W =
= ' E - W =
' = 0,53 ( MeV )
12,5 11,74
mTh + m 55,5
Ch : Khi cho chm tia phng x chuyn ng vo trong t trng u th
cn phn bit cc trng hp sau:

1) Trng hp v0 B
+ Lc Loren tc dng ln ht phng x (, ), c phng lun lun vung gc vi
phng ca vn tc, v vy ht chuyn ng trn u vi bn knh qu o R.
663
+ Lc Loren tc dng ln ht (c ln FL = qv0 B ) ng vai tr l lc hng tm
mv02 mv02
(c ln Fht = ), tc l qv0 B =
R R
mv0
- Bn knh qu o: R =
qB
v0 qB
- Tn s gc:
= =
R m
2 2 m
- Chu k quay: =
T =
qB
- Chiu quay c xc nh bi quy tc bn
tay tri.
2) Trng hp vc t vn tc hp vi vc t
cm ng t mt gc 900 :
vt = v0 cos
+ Ta phn tch: v0 =vt + vn ( v )
//B, vn B
vn = v0 sin
t

+ Thnh phn vn gy ra chuyn ng trn,
Lc Loren tc dng ln ht (c ln
FL = qvn B ) ng vai tr l lc hng tm
mvn2 mvn2
(c ln Fht = ), tc l: qvn B =
R R
mvn mv0 sin
+ Bn knh:=
R =
qB qB
vn qB sin
+ Tn s gc:
= =
R m
+ Thi gian cn thit ht chuyn ng ht
2 2 m
1 vng trn l: =
T =
qB sin

+ Thnh phn vt gy ra chuyn ng qun tnh theo phng song song vi B . Trong
thi gian T, chuyn ng trn i ht 1 vng th ng thi n cng tin c theo

phng song song vi B mt on gi l bc c: h = vt .T

+ Ht tham gia ng thi hai chuyn ng: chuyn ng trn do vn gy ra v chuyn

ng qun tnh theo phng song song vi B do vt gy ra. Vy chuyn ng ca ht
l s tng hp ca hai chuyn ng n trn, kt qu l n chuyn ng theo ng
inh c, vi bn knh v bc c ln lt l R v h.
Tnh hung 18: Khi gp bi ton lin quan n nng lng phn hch th lm th no?
664
Gii php:
Nng lng ton phn do 1 phn hch: =
E ( m m )c
t s
2
>0
Nng lng ton phn do N phn hch: Q= N E
i vi trng hp phn hch U235, s phn hch bng s ht U235:
m ( kg ) m ( kg )
N= = N A nn Q N A E
0, 235 ( kg ) 0, 235 ( kg )
Nu hiu sut ca qu trnh s dng nng lng l H th nng lng c ch v
m ( kg )
= Ai HQ = H N A E
0, 235 ( kg )
cng sut c ch ln lt l:
Ai
Pi = t
Tnh hung 19: Khi gp bi ton lin quan n nng lng nhit hch th lm th no?
Gii php:
Nng lng ton phn do 1 phn ng: = ( )
E mt ms c 2 > 0
Nng lng ton phn do N phn ng: Q= N E
N X 1 mX
Nu c 1 phn ng c k ht X th s phn ng:=
N = NA
k k AX
Nc trong t nhin cha 0,015% nc nng D 2 O, s ht D c trong m = VD
khi lng nc t nhin:
mD O m.0,015% VD.0,015%
=N D 2= N D2O 2 2= NA 2 = NA 2 NA
20 20 20
V d minh ha: Cho phn ng ht nhn: D + D T + p + 5,8.10-13 (J). Nc trong
t nhin cha 0,015% nc nng D 2 O. Cho bit khi lng mol ca D 2 O bng 20
g/mol s Avgar N A = 6,02.1023. Nu dng ton b D c trong 1 (kg) nc lm
nhin liu cho phn ng trn th nng lng thu c l:
A. 2,6.109 (J) B. 2,7.109 (J) C. 2,5.109 (J) D. 5,2.109 (J)
Hng dn
S phn ng bng mt na s ht D:
1 1 mD2O 103 ( g ) .0 ,015%
=N = ND =
.2 N D2 O =N A .6 ,02.=
1023 4 ,51.1021
2 2 20 20
Q = N E = 4 ,51.1021.5,8.1013 2,6.109 ( J ) Chn A.
Tnh hung 20: Khi gp bi ton lin quan n bc x nng lng ca Mt Tri, cc
sao th lm th no?
Gii php:
Nu trong thi gian t, khi lng Mt Tri gim do bc x l m th nng lng
E = mc 2

bc x ton phn v cng sut bc x ton phn ln lt l: E mc 2 Pt
P = = m= 2
t t c
665
m
Phn trm khi lng b gim sau thi gian t l: h = , vi M l khi lng
M
ca Mt Tri.
V d minh ha 1: (H - 2007) Do s pht bc x nn mi ngy (86400 s) khi lng
Mt Tri gim mt lng 3,744.1014 kg. Bit tc nh sng trong chn khng l
3.108 m/s. Cng sut bc x (pht x) trung bnh ca Mt Tri bng
A. 3,9.1020 MW. B. 4,9.1040 MW. C. 5,9.1010 MW. D. 3,9.1015 MW.
Hng dn
E mc 2
= =
P = 3,9.1026 ( W ) Chn A.
t t
V d minh ha 2: Mt Tri c khi lng 2.1030 (kg) v cng sut bc x 3,8.1026
(W). Nu cng sut bc x khng i th sau mt t nm na, phn khi lng gim i
l bao nhiu phn trm ca khi lng hin nay. Xem 1 nm c 365,2422 ngy v tc
nh sng trong chn khng 3.108 (m/s).
A. 0,005% B. 0,006% C. 0,007% D. 0,008%
Hng dn
m Pt 3,8.1026.109.365, 2422.86400
=h = = 0,007% Chn C.
M Mc 2 2.1030.9.1016
V d minh ha 6: Mt Tri c khi lng 2.1030 (kg) v cng sut bc x ton phn
l 3,9.1026 (W). Nu cng sut bc x khng i th sau bao lu khi lng gim i
0,01%? Xem 1 nm c 365,2422 ngy.
Hng dn
0,01 Pt 4
10 .2.10 .9.1016
30
1( nm )
= h= 2
t = 26
(s) 1, 46.109 ( nm )
100 mc 3,9.10 365, 2422.86400
V d minh ha 7: Mt tri c cng sut bc x ton phn 3,8.1026 (W). Gi thit sau
mi giy trn Mt Tri c 200 (triu tn) Hli c to ra do kt qu ca chu trnh
cacbon nit: 4( 1 H1) 2 He4 + 2e+. Chu trnh ny ng gp bao nhiu phn trm vo
cng sut bc x ca Mt Tri. Bit mi chu trnh to ra nng lng 26,8 MeV.
Hng dn
Trong mt giy, s ht nhn Heli to thnh l:
200.106.106 ( g )
N = .6,023.1023 3,0115.1037
4
Trong mt giy chu trnh bc x ra mt nng lng l:
Q1 N .26,8.1,6.1013 129.1024 ( J )
Q1
Cng sut bc x ca chu trnh ny l: =
P1 = 129.1024 (W ) .
t
Chu trnh ny ng gp s phn trm vo cng sut bc x ca Mt Tri l:
P1 129.1024 (W )
100% .100% 34%
P 3,8.1026
666

(Thi247.Com) - Chinh Phục Câu Hỏi Lý Thuyết Và Kỹ Thuật Giải Nhanh Hiện Đại Môn Vật Lý - Chu Văn Biên

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(Thi247.Com) - Chinh Phục Câu Hỏi Lý Thuyết Và Kỹ Thuật Giải Nhanh Hiện Đại Môn Vật Lý - Chu Văn Biên

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chu vn bin

Gio vin chng trnh b tr kin thc vt l 12

CHINH PHUC CAU HOI

(PHIEN BAN MI NHAT)

NHA XUAT BAN AI HOC QUOC GIA HA NOI

Phn 2. HNG DN GII NHANH MT S THI VT L ........... 304

Phn 3. TRA CU NHANH CC PHNG PHP GII

phn ng parabol (-A x A) Chn D.

Cu 8.Chn cc pht biu sai. Trong dao ng iu ha ca mt vt

mgl 2 mv2 mg' l 2 Chn A.

Cu 1.Li ca vt dao ng iu ha (vi bin A, vi tn s gc ) c gi tr cc

Cu 14.Hai cht im dao ng iu ho dc theo hai ng thng cng song song

Ti thi im t = T/2 vt c vn tc v gia tc l:

Ti thi im t = 3T/4 vt c vn tc v gia

Bin v pha ban u ln lt l:

Bin v pha ban u ln lt l:

2. L thuyt giao thoa

nhau, bin dao ng cc i. Qu tch nhng im ny l nhng ng hypecbol

ngng nghe vo khong I 0 = 10 12 (W / m 2 ) (cn gi l cng m chun), m c

cng 10 7 (W / m 2 ) li l m rt nh. Do cng m khng c trng cho

Cu 1.Sng c hc truyn trong mi trng vt cht ng nht qua im A ri n

T hnh v ny, suy ra A v B sai.

Hai im P, Q vung pha nhau nn khi P c th nng cc i (P v tr bin) th

Cu 5.Mt sng ngang c bc sng truyn trn si dy di, qua im M ri n

A. nh nhau v cng pha. B. khc nhau v cng pha.

Cu 64.Mt si dy n hi cng ngang, ang c sng dng n nh chu k T v

Cu 77.Giao thoa gia hai ngun kt hp trn mt nc ngi ta thy im M ng

2. Mch xoay chiu ch c t in

Nu mc A, B vi ngun in mt chiu th sau khi ng hay m kha K,

(nh lut m trong mch c R, L, C mc ni tip).

- Nu cos nh P hp s ln, nh hng n sn xut kinh doanh ca cng ty in lc.

VI. NG C KHNG NG B BA PHA

1. Nguyn tc hot ng ca ng c khng ng b

trong thc t c th t ti 9899%.

Cng thc trn chng t rng, vi cng mt cng sut v mt in p truyn

Mch RLC ni tip

mch. lch pha gia dng in v in p hai u on mch bng 0 Chn C.

Cu 24.Cng sut ca dng in xoay chiu trn mt on mch RLC ni tip nh

Cu 27.Cho on mch in xoay chiu gm cun dy c in tr thun R, mc ni

Cu 37.Trong on mch xoay chiu gm in tr thun, t in ni tip vi cun

T v tr cng hng nu gim tn s t t th U C tng dn n U Cmax ri gim

Cu 56.Mt on mch gm in tr thun R, cun cm thun L v t in C mc

Cu 57.Cho mch xoay chiu RLC mc ni tip c tn s dng in thay i c.

T hnh v ta nhn thy: I > I 0 / 2 Chn A.

Cu 70.Khi nghin cu ng thi th ph thuc thi gian ca in p hai u on

Cu 178.RMt mch in xoay chiu gm RLC ghp ni tip. Ta t vo hai u

b. in trng bin thin v t trng

2. in t trng v thuyt in t Mc - xoen

2. S truyn sng v tuyn trong kh quyn

b. S phn x ca sng ngn trn tng in li

3. Mch dao ng h. Anten

IV. NGUYN TC THNG TIN BNG SNG V TUYN

2. S khi ca mt my pht thanh v tuyn n gin

Cu 116.Trong mch dao ng LC l tng, gi i v u l cng dng in trong

4Q0 Q0 2Q0 3Q0

Chng 5. SNG NH SNG

bc sng 600 nm. Chit sut tuyt i ca mt mi trng trong sut ng vi nh

Cu 10.Khi chiu mt chm sng hp gm cc nh sng n sc , vng, lc v tm

cc bc x in t khc nh nh sng nhn thy, tia t ngoi Chn B.

750 nm. Chit sut tuyt i ca mt mi trng trong sut ng vi nh sng ny l

sng 125 nm, th c tn s nh hn

thuc vng no trong thang sng in t?

L mt in tr lm bng cht quang dn.