Professional Documents
Culture Documents
LINGSTICO DO
CENTRO
2015-2019
1
INDICE.-
1. INTRODUCIN ................................................................................................................................ 3
4. OBXECTIVOS. ................................................................................................................................. 7
5. ACTIVIDADES. ................................................................................................................................ 8
10. AVALIACIN............................................................................................................................... 16
2
1. INTRODUCIN
Como ben se reflicte no Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no
ensino non universitario de Galicia, as linguas constiten un elemento bsico de identidade
cultural e representan un valor fundamental de cohesin dunha comunidade. O Estatuto de
Autonoma de Galicia, no seu artigo 5, define o galego como lingua propia de Galicia e
dispn que os idiomas galego e casteln son oficiais en Galicia e que todos teen o dereito
de coecelos e usalos.
No CEIP Canosa-Rus viamos traballando cun Plan de Normalizacin Lingstica
que foi aprobado no curso 1997/98 e que contribuu positivamente a normalizar e regular o
uso do galego no ensino, que o idioma que empregan practicamente a totalidade
dos alumnos do noso centro.
No curso 2007/2008 elaborouse un novo Proxecto Lingstico baseado no
Decreto 124/2007, do 28 de xuo, polo que se regula o uso e a promocin do galego
no sistema educativo, e requiriu dun importante traballo ao longo dese curso escolar.
No curso 2010/2011 foi revisado este Proxecto Lingstico, tendo como base ao novo
Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino non universitario de
Galicia. Este traballo foi levado a cabo por unha comisin creada especificamente para elo,
da que formaron parte o Equipo da Dinamizacin da Lingua Galega e a secretaria do
centro.
Este curso 2014/2015 revisamos o novo Proxecto Lingstico, en base ao Decreto 79/2010,
do 20 de maio. Este traballo foi realizado pola direccin e o Equipo de Dinamizacin da
Lingua Galega.
3
2. MARCO LEGAL.
O presente documento basase na normativa vixente, tendo como principais
referentes legais os que seguen:
Lei 3/1983, do 15 de xuo, de Normalizacin Lingstica.
3. O CONTEXTO SOCIOLINGSTICO.
Localizacin do centro.
4
Os dous ncleos mis poboados son as capitais dos Concellos, Carballo e
Coristanco cuns 19.000 e 850 habitantes respectivamente, situadas estas das vilas a uns
seis quilmetros do colexio.
As catro parroquias estn situadas nunha contorna rural, e podemos dicir que
lingsticamente, trtase dunha zona practicamente monolinge en galego.
A situacin sociolingstica
Para determinar a situacin lingstica do centro, o Equipo que elaborou o Proxecto
Lingstico do Centro (no curso 2007/2008), considerou pertinente recoller informacin de
toda a comunidade educativa a travs dunhas enquisas que foron tomadas con algunhas
modificacins das Guas Prcticas para a Planificacin Lingstica nos Centros Educativos
que enviou aos centros a Secretara Xeral de Poltica Lingstica.
5
dificultade a lingua galega. Nos ltimos anos non recibimos alumnos doutros pases nin
doutras comunidades autnomas, dado que estamos a falar dunha zona rural onde
escasa a poboacin de fra que se asenta nestas parroquias, ao revs do que sucede na
vila prxima de Carballo, a capital da comarca.
6
4. OBXECTIVOS.
7
Manter e promover relacins abertas co concello, asociacins veciais, ANPA e
outros Equipos de Dinamizacin da Lingua Galega sobre todo os do CEIP Bormoio-
Agualada e o CPI Alcalde Xos Pichel (Concello de Coristanco).
Potenciar a visin dos Equipos de Dinamizacin da Lingua Galega como rgano de
coordinacin docente e dar visibilidade explcita s sas actuacins.
Informar e implicar s familias no proceso dinamizador e normalizador.
Promocionar as festas tradicionais galegas.
Promover o coecemento da contorna inmediata: caractersticas do medio natural,
historia, arte, xeografa
5. ACTIVIDADES.
Empregar a lingua galega en rtulos, carteis, anuncios, comunicados, avisos,
pxina web, blogs...
Realizacin de investigacins sobre historia, lendas, patrimonio etnogrfico
da nosa contorna.
Informar ao profesorado en xeral sobre lugares de interese na nosa contorna
e programar visitas para estes.
Visita a lugares de interese da comarca de Bergantios programando algunha
excursin anual (ponte Lubins, dolmen de Dombate, Castro de Borneiro,
Monte Branco, Cabo San Hadrin, dolmen da Pedra da Arca)
Promover pequenos roteiros de sendeirismo por lugares prximos ao centro
(ruta das frvedas en Rus e Entrecruces, ruta na rea recreativa de
Gabenlle, en A Laracha, camio do bosque en Carballo)
Visitas didcticas pola contorna atendendo ao interese paisaxstico, artstico,
etnogrfico, cultural e mesmo econmico: frvedas de Entrecruces e Ramil,
muos de auga en funcionamento,(en O Val); igrexa de Santa Mara de Rus
e San Paio de Entrecruces; museo de Asuncin Antelo; fbrica de Unemsa
Revisin e correccin de comunicados, cartas, etc. por parte do Equipo de
Dinamizacin da Lingua Galega, cando as o requira o equipo directivo,
ANPA, titores/as... co fin de adaptalos normativa oficial
8
Divulgar entre o profesorado o Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o
plurilingismo no ensino non universitario de Galicia e o resto da lexislacin.
Continuar impulsando o certame literario co gallo da celebracin do Da das
Letras Galegas (estamos na XVII edicin).
Editar e difundir a revista do Certame Literario, en formato dixital, con
traballos en galego dos nosos alumnos/as. Esta revista realzase en
formato dixital e est aberta a engadir o que cada equipo de mestres/as crea
conveniente.
Participacin noutros concursos literarios (tanto a nivel escrito como orais)
organizados polo Concello de Coristanco e Carballo, e outros que se
consideren de interese e promocionen a lingua galega.
Asistencia a concertos didcticos e obras de teatro que promocionen o uso do
galego, sobre todo os que tean lugar en Carballo e Coristanco.
Recuperacin de xogos populares.
Promover a visita ao centro de escritores galegos de literatura infantil, de
ilustradores e contacontos sempre en coordinacin co equipo de
dinamizacin da biblioteca do centro (4 ano do PLAMBE).
Realizacin de actividades de contacontos, por parte dos propios nenos, os
os seus pais ou os avs.
Ampliacin dos fondos da biblioteca, procurando unha literatura en galego
atractiva para os nenos/as.
Adquisicin de dicionarios bilinges, ortogrficos, de sinnimos e de
gramticas e lxico galego.
Realizacin de actividades en galego utilizando distintos programas
informticos.
Realizacin de exposicins de obxectos antigos co fin de dar a coecer o
noso pasado e costumes.
Visitas de persoas maiores ao centro para dar a coecer traballos ou oficios
tradicionais.
Continuar actualizando a pxina web do colexio, informando nesta sobre
aspectos da dinamizacin e normalizacin lingstica.
Recompilacin de cantigas, contos, lendas, ditos, refrns, sortes,
9
vocabulario, fraseoloxa...
10
6. RECURSOS HUMANOS E MATERIAIS.
6.1.HUMANOS
Todo o profesorado do centro.
Colaboracin con:
ANPA.
Concellera de Educacin, Cultura e Normalizacin Lingstica do concello
de Carballo.
Concellera de Cultura e Deportes do Concello de Coristanco
Direccin Xeral de Poltica Lingstica.
Outros centros educativos da zona e outros equipos da dinamizacin da
lingua galega sobre todo o CEIP Bormoio-Agualada e o CPI Alcalde Xos
Pichel, do concello de Coristanco.
6.2.MATERIAIS
11
Na nosa contorna galego falante o reto segue a ser que os alumnos consoliden
unha competencia plena na sa lingua materna, non abandonen o seu uso e que acaden
unha boa competencia a nivel oral e escrito. As mesmo fundamental que adquiran
tamn unha competencia plena na outra lingua oficial, tanto a nivel oral como escrito.
Consideramos ademais que a introducin da segunda lingua (no noso caso, a lingua
castel) debe ser inicialmente no plano oral como paso previo antes de iniciar a escrita,
aspecto a ter en conta sobre todo na Educacin Infantil.
7.1.Educacin Infantil.
Segundo se dispn no Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingsmo no
ensino non universitario de Galicia, no noso centro, na etapa de Educacin Infantil, o
profesorado usar na aula a lingua materna predominante entre o alumnado, ben que
deber ter en conta a lingua da contorna e procurar que o alumnado adquira, de forma
oral e escrita, o coecemento da outra lingua oficial de Galicia dentro dos lmites da etapa.
A lingua materna predominante do alumnado ser determinada polo centro
educativo de acordo co resultado dunha pregunta que se efectuar, no momento da
matrcula aos pais, nais, titores/as ou representantes legais do alumno/a de 4 de
Educacin Infantil, sobre a lingua materna do seu fillo/a. (Ver anexos)
Na reunin do Consello Escolar do 10 de setembro de 2013, segundo a Instrucin
para a aplicacin do Decreto 79/2010, do 20 de maio para o plurilingismo, aprobouse por
unanimidade que o galego lingua predominante en E. Infantil, tendo en conta o resultado
da pregunta aos pais, da realidade sociolingistica da contorna e da garanta da presenza
das das linguas cooficiais como vehiculares na programacin xeral anual.
Segundo o cuestionario que cumprimentaron as familias do alumnado nos ltimos anos,
segue sendo predominantemente o galego a sa lingua materna. A segunda lingua, o
casteln, ser introducida paulatinamente con actividades tipo como as que se relacionan
a continuacin:
12
ACTIVIDADES TIPO PARA A INTRODUCIN DA LINGUA CASTEL
Xogos interactivos
Os tpicos xogos de toda a vida, como "Aserrn aserrn", "Este fue a por lea..."
ou "Gatito misito", en os que se combinan as rimas, os xestos e o pequeno ten que
responder ou continuar unha frase, son moi bos para fomentar a comunicacin.
Debuxos e fotos
Ver e comentar cos pcaros, debuxos e fotos de obxectos cotins serve para ampliar o
seu vocabulario na lingua castel. Ademais do debuxo, tamn podemos mostrarlles o
obxecto real, para que a asociacin entre a palabra e o obxecto que representa sexa mis
potente. Tamn se poden utilizar fotos de familiares para que o pequeno identifique e
recoeza os termos da familia en casteln: a mam, o pap ou os avs.
Contos
Utilizar contos adaptados idade do neno. As actividades que se poden
desenvolver ao redor dun conto son moi variadas: poden manexalos e lelos eles
mesmos, escoitar como llos contamos, ou podmoslle preguntar onde est un obxecto
concreto nas ilustracins (utilizamos o material da biblioteca posto que contamos con
moitos libros en casteln).
Cancins e retrousos
Aos pequenos encntalles escoitar cancins e retrousos sinxelos que tean un
ritmo ben marcado. Aproveitando este interese, mis d o a d o que comecen a dicir a
slaba final dunha palabra, a facer os xestos que correspondan e a repetir partes
completas da cancin. Encntalles que lles repitan constantemente os mesmos temas
ampliando as o vocabulario en casteln.
13
toda a musculatura que infle n a fala: "Ahora la Sra. Lengua va a visitar la nariz;
ahora quiere ir a la casa de Doa Oreja Izquierda".
Monicreques e marionetas
As actividades de teatro son moi interesantes como forma de comunicacin, tanto
polo interese que espertan como polo desexo de contestarlles. Outra forma de
introducir o casteln organizar xogos de disfraces e de dramatizacins.
Con todo iso pretendemos contribur mellora da competencia lingstica nas
linguas oficiais da comunidade desde a Educacin Infantil, fomentando a participacin,
respectando a diversidade de respostas e ofrecendo un clima no que se anime a ler,
escribir e conversar.
7.2.Educacin Primaria.
Segundo se dispn no Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingismo no
ensino non universitario de Galicia, no noso centro garantiremos a adquisicin da
competencia lingstica propia da etapa e do nivel nas das linguas oficiais de Galicia.
As linguas nas que se impartirn as diferentes reas reflctense no cadro adxunto.
importante destacar que segundo as Instrucins para a aplicacin do Decreto 79/2010,
do 20 de maio, para o plurilingismo no ensino non universitario de Galicia, tras os
pronunciamentos das sentenzas do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia expn: O
alumnado deber empregar, con carcter xeral, a lingua en que se imparte cada rea,
materia ou mdulo. Nas materias non lingsticas, o profesorado procurar que a
avaliacin do dominio de lingua que tea o estudantado respecte as sas circunstancias
persoais e que se oriente cara adquisicin en igualdade das das linguas oficiais.
A avaliacin realizarase de conformidade cos criterios do correspondente currculo
normativamente aprobado, polo que non podern prevalecer os criterios de competencia
lingstica no idioma vehicular sobre os coecementos especficos en cada materia.
13
Reparto das reas de Lingua Galega e Lingua Castel (as resaltadas imprtense
en lingua galega)
Cursos
reas
1 2 3 4 5 6
Matemticas 5 5 4 4 5 5
Ciencias sociais 3 2 3 2 2 3
Ciencias da natureza 2 2 2 2 2 2
Lingua estranxeira
Msica 1 1 1 1 1 1
Educacin fsica 2 2 2 2 2 2
Observacin: Se a nova materia que se vai impartir como de Libre configuracin unha
sesin mis das xa existentes, impartirase na lingua na que se desenvolve esa
materia, procurando respectar o equilibrio entre a lingua galega e a castel.
14
8. LINGUAS QUE SE DEBEN EMPREGAR NAS PROGRAMACINS.
15
elaborar un plan dirixido ao alumnado con necesidades educativas especiais, que
asegura a capacitacin lingstica nas linguas oficiais. Por outro lado, dispoemos da Orde
do 20 de febreiro de 2004 pola que se establecen as medidas de atencin especfica ao
alumnado procedente do estranxeiro, segundo a cal os alumnos que descoezan ambas
linguas cooficiais, podern inclurse en grupos de adquisicin das linguas a partir dos cinco
anos.
Por ltimo, tendo en conta que prcticamente a totalidade do alumnado do noso
centro galego falante destacar que os/as alumnos/as que descoezan a lingua galega
estarn inmersos nun contexto que favorecer a rpida adquisicin da mesma,
especialmente no plano oral.
10.AVALIACIN.
16
S o caso de que haxa unha modificacin na imparticin de materias en
lingua(s) estranxeira(s), informarase sobre os cambios aprobados polo centro
e autorizados pola consellera competente en materia de educacin.
11.ANEXOS.
17
D. SUSANA RODRGUEZ MOURELLE , como secretaria do CEIP CANOSA-RUS.
CERTIFICA
V e Pr.
A Directora A Secretaria
17