Professional Documents
Culture Documents
2.4. So Sánh Cục Bộ: của a, nếu tồn tại ánh xạ t
2.4. So Sánh Cục Bộ: của a, nếu tồn tại ánh xạ t
SO SNH CC B
Cho a R = R{+, }, I R khong m cha a, khng gian
vect nh chun E.
Ghi ch
(i) Nu t I \ {a}, (t) 0, th
f (t )
f = o( ) OE v nu (a) = 0, th f(a) = OE
a (t ) t a
(ii) f = o(1) lim f(t) = OE
a ta
Ghi ch
(i) Nu t I \ {a}, (t) 0, th
f (t )
f = O( ) b chn ln cn a.
a (t )
(ii) f = O (1) f(t) b chn ln cn a.
a
nh l 1. (tnh cht i s)
K hiu f, g: IE; , , u : I R, : IK, K, b R, J l tp
m cha b, h : JI.
(1) f = o( ) f = O( )
a a
(2) f = o( ) & g = o( ) f + g = o( )
a a a
(4) f = O( ) & g = O( ) f + g = O( )
a a a
(5) f = O( ) .f = O( )
a a
1
(6) = O ( ) & f = O( ) .f = O( . )
a a a
(7) = O ( ) & f = o( ) .f = o( . )
a a a
= o( ) & f = o( ) .f = o( . )
a a a
= o( ) & f = O( ) .f = o( . )
a a a
(8) f = O( ) & = O (u ) f = O (u )
a a a
f = o( ) & = O (u ) f = o(u )
a a a
2.4.2. nh x tng ng
nh ngha 1. Cho f, g: IE. Ta ni f tng ng vi g ti ln cn
a, nu
f g = o(|| g ||)
a
nh l 1.
f ~ g f = O (|| g ||) & g = O(|| f ||)
a a a
nh ngha trn ln cn a n E.
nh l 3. (tnh cht i s)
K hiu f, g: IE; , , u : I R, , : IK, K, b R, J l tp
m cha b, h : JI. Ta c
(1) ~ & f ~ g .f ~ .g
a a a
(2) ~ & n N *
~ n
n
a a
1 1
(3) ~ & , 0 ~
a a
(4) f = o( ) & ~ f = o( )
a a a
2
f (t )
f ~ g 1
a g (t ) t a
V d
(1) xlnx = o( x 2 )
x ln x ln x
2
= 0 xlnx = o( x 2 )
x x x
(2) x ~ sinx
0
x
1 x ~ sinx
sin x x 0 0
x sin x
= sinx b chn xsinx = O (x)
x
(4) xsinx = o( x )
0
x sin x
= sinx 0 xsinx = o( x )
x x 0 0
(5) (x + lnx) ~ x
x ln x ln x
=1+ 1 (x + lnx) ~ x
x x x
3
2.5. TCH PHN TRN KHONG BT K
Cho khong I R, khng gian vect nh chun E.
2.5.1. Hm kh tch dng
nh ngha 1. Cho f CM(I,R) tho f 0. Ta ni f kh tch trn I
nu
M > 0, on J I : f M
J
f
I
= sup { f
J
| J l on, J I }
Ghi ch
(i) f 0.
I
(ii) Nu I = [, ], th
I
f = f . Khi tch phn ca f trn [, ],
(iv) Nu I = , th qui c f I
= 0.
mu thun vi f = 0.
I
H qu
(i) Nu f : IR lin tc, f 2 kh tch trn I, f = 0, th f 0.
2
4
nh l 2. Cho f : IR lin tc v f 0. Khi , cc mnh sau
tng ng
(i) f kh tch trn I.
(ii) M > 0,dy on (Jn), J1 J2 ... Jn ..., J n = I: f M,n
n Jn
nh l 3. (tnh cht i s)
Cho , R+, f, g CM(I, R) khng m, kh tch trn I. Khi
nh x .f + .g cng kh tch trn I v
( . f .g ) = . f + . g
I I I
5
(iii) F c gii hn hu hn ti b.
Hn na nu cc mnh trn tho mn, th
x x
f = sup {
[ a ;b )
a
f | x [a; b) } = lim
x b f
a
b b
Tch phn
[ a ;b )
f cng c k hiu
a
f hoc f (t )dt
a
f
( a ;b ]
= sup { f
x
| x (a; b] } = lim
x a f
x
b b
Tch phn f
( a ;b ]
cng c k hiu f
a
hoc f (t )dt
a
V d
1. Cho hm f(t) = e.t, t [0; +).
1 . x
F(x) = e dt = e 1 , 0
x
.t
0 x , 0
Khi lim F(x) tn ti khi v ch khi < 0 v ta c
x
e
.t
dt = lim
x
1
e .x
1 =
1
0
lim F(x) = 1.
x 0
1
Vy f kh tch trn (0; 1] v ln t dt
x
= 1.
6
v
1 a1
a t dt =
1
V d.
sin 2 t
1. Hm kh tch trn [1; +), v
t2
1 sin 2 t 1
2
kh tch trn [1; +) v 0 2 2 t [1; +).
t t t
2
sin t
2. Hm kh tch trn (0 ; 1].
t2
sin 2 t
3. Hm kh tch trn (0; +).
t2
nh l 10. (nh l tng ng)
Cho a R, b R {+}, a < b, f, g CM([a; b), R) khng m
v f ~ g. Khi f kh tch trn [a; b) khi v ch khi g kh tch trn
b
[a;b).
Chng minh
f ~ g c [a; b) : x [c; b) , | f(x) g(x) | 0,5 * g(x)
b
trn [a;+).
(a; b].
(ii) Nu tn ti 1 tho (x a).f(x) x +, th f khng kh
a
7
lim x .f(x) = lim (x .ln(x)) = 0 ln(x) kh tch trn (0; 1].
1/2 1/2
x 0 x 0
(ii) Xt < 1: Ta c
x.f,(x) = x1.(lnx) x + f, khng kh tch trn [a;+).
(iii) Xt = 1: Ta c
x ln x
1 1
x [a; +),
dt = du
a
t.(ln t ) ln a
u
1
Suy ra f1, kh tch trn [a; +) kh tch trn [lna; +)
u
> 1.
8
nh l 2. Cho f, g CM(I, K), , K. Nu f v g kh tch trn I,
th .f + .g kh tch trn I.
I I
f
Jn
n
f
I
9
v
f
I
= f
I
Chng minh
f kh tch trn I R(f), Im(f) kh tch trn I f = R(f) i.Im(f)
kh tch trn I, v
I
f = (R ( f ) i. Im( f )) = R ( f ) i Im( f ) = f
I I I I
I I I I
10
l tch v hng trn khng gian v nh x N2: f | | f |
2
l
I
f
a
= f
a
+ f
b
hoc
f
I
= lim
n f
I
n = inf { f
I
n |nN}
f
I
= lim
n f
I
n
11
* Tnh kh tch trn khong na m
nh l 18. Cho a R, b R {+}, a < b, f CM([a; b), K). K
hiu
x
F : [a; b)R, x | f
a
f =
[ a ;b )
lim
x b f
a
= lim F(x)
x b
b b
Tch phn f cng c k hiu
[ a ;b )
a
f hoc f (t )dt
a
f
( a ;b ]
= lim
x a f
x
= lim F(x)
x a
b b
Tch phn f
( a ;b ]
cng c k hiu f
a
hoc f (t )dt
a
f
a
= lim
x a , y b f
x
= lim F(x) lim F(x)
x b x a
lim
x a , y b
x
f , th f kh tch trn (a; b) v
a
f = lim
x a , y b f .
x
V d
1. Xt tnh kh tch v tnh tch phn (nu c)
1
ln( x 1) ln x x 1 dx
0
Gii
t f(x) = ln(x + 1) lnx 1/(x + 1). T
1 1 1 1
f(x) = + = < 0, x (0; )
x 1 x ( x 1) 2
x.( x 1)2
v
1 1
lim f(x) = lim ln 1 = 0
x x
x x 1
suy ra f(x) > 0 x (0; ).
12
V nguyn hm ca f(x) l
f(x) = x.ln(1 + 1/x)
ta c
lim [x.ln(1 + 1/x)] lim [x.ln(1 + 1/x)] = 1 0 =1
x x0
Gii
Khi x 0+ ta c
| sin(2x).ln(tanx) | = | sin(2x).ln(cotanx) | < sin(2x).cotanx = 2.cos2x 2
v khi x /2 ta c
| sin(2x).ln(tanx) | < sin(2x).tanx = 2.sin2x 2
Vy | sin(2x).ln(tanx) | b chn trn khong b chn (0; /2) tn
ti tch phn I.
Ta c
2 4 2
I = sin( 2 x). ln(tan x)dx = sin( 2 x). ln(tan x)dx +
0
sin( 2 x). ln(tan x)dx
0
4
4 4
= sin( 2 x). ln(tan x)dx
0
sin( 2 y). ln(tan y)dy = 0
0
(i bin y = /2 x).
sin x
3. Xt tnh kh tch ca f(x) = trn [1; +).
x
13
Gii
Ta c
tx
cos t
x x x
cos t cos x cos t
F(x) =
1
f (t ) dt =
t t 1
1 t 2 dt = x + cos1
1
t2
dt
x
cos t cos t
lim F(x) = cos1 lim
x x 1 t 2 dt = cos1
1
t2
dt
Mt khc
1 cos 2t
x x x x x
| sin t | sin 2 t 1 cos 2t
G(x) = 1 t dt 1 t dt = 1 2t dt = 1 2t dt
1
2t
dt
x x
1 cos 2t
lim G(x) lim
x x 1 2t dt xlim
1
2t
dt = +
x x
1 cos 2t
v lim
x 1 2t dt = + v xlim
1
2t
dt hu hn (chng minh tng t
x
sin t
nh gii hn lim
x
1
t
dt ).
T suy ra |f(x)| khng kh tch trn [1; +), ko theo f(x) khng
kh tch trn [1; +).
* Tnh lin tc
nh ngha 1. nh x F gi l b tri trn A I nu tn ti : IR,
0, lin tc v kh tch trn I sao cho
(x,t) A I : | F(x,t) | (t)
Hm gi l hm tri ca F.
14
nh l 2. Nu F lin tc v b tri a phng trn A I, th F(x, . )
kh tch trn I, x A, v f(x) = F ( x, t )dt lin tc trn A.
I
V d
et
2
* o hm
Cho khong A R.
F
nh l 3. Gi thit F lin tc v b tri trn A I, tn ti, lin
x
tc v b tri trn A I. Khi
F
x A , F(x, . ) v (x, . ) kh tch trn I v
x
nh x f : x | F ( x, t )dt thuc lp C1 trn A v
I
'
F
x A : f(x) = F ( x, t )dt = x ( x, t )dt
I I
F n F
H qu. Cho n N*. Gi thit F, , ..., n tn ti, lin tc v b
x x
tri trn A I. Khi
F n F
x A, F(x, . ), (x, . ), ..., n (x, . ) kh tch trn I v
x x
15
nh x f : x | F ( x, t )dt thuc lp Cn trn A v
I
(i )
i F
i =1,..., n, x A : f (x) = F ( x, t )dt
(i)
= I xi ( x, t )dt
I
F
nh l 4. Gi thit F lin tc v b tri a phng trn A I,
x
tn ti, lin tc v b tri a phng trn A I. Khi
F
x A , F(x, . ) v (x, . ) kh tch trn I v
x
nh x f : x | F ( x, t )dt thuc lp C1 trn A v
I
'
F
x A : f(x) = F ( x, t )dt = x ( x, t )dt
I I
F n F
H qu. Cho n N*. Gi thit F, , ..., n tn ti, lin tc v b
x x
tri a phng trn A I. Khi
F n F
x A, F(x, . ), (x, . ), ..., n (x, . ) kh tch trn I v
x x
nh x f : x | F ( x, t )dt thuc lp Cn trn A v
I
(i )
i F
i =1,..., n, x A : f (x) = F ( x, t )dt I xi ( x, t )dt
(i)
=
I
V d
e
t 2
Tnh f(x) = ch(2 xt)dt
0
Gii
Xt nh x F : R [0; +)R, (x,t) | et ch(2 xt) . Ta c
2
F
(x,t) = 2t.et sh(2 xt) lin tc v b tri a phng trn
2
nh x
x
R[0;+) v vi mi a [0;+) nh x a:[0;+)R,
t| 2t.e sh(2at ) lin tc, 0, kh tch trn [0;+) v
t2
F
(x,t) [-a; a] [0; +), | (x,t)| a(t)
x
16
F
Vy F(x, . ) v (x, . ) kh tch trn [0; +) v
x
2t.e x R
t 2
f(x) = sh(2 xt)dt
0
0
T
= eT sh(2 xT ) + 2x. e t ch(2 xt)dt
2 2
Cho T+ ta nhn c
f(x) = 2x.f(x) x R (ln(f(x))) = 2.x
ln(f(x)) = x2 + M f(x) = . e x
2
Mt khc, = f(0) = e dt =
t 2
. Cui cng ta c
0
2
x 2
f(x) = .e .
2
17