ITALIJA

ITALIJA predstavlja kompleksnu turistiku regiju. Turizam se razvija zahvaljujui moru, atraktivnim
plaama, dugom insolacijom, planinama, bogatoj istoriji, mestima hodoaa i dr. Turizam je znaajna
privredna grana, to se moe videti iz injenice da je po prihodu od turizma meu prvima u svetu. Italija
je uspela da svoju obalu valorizuje, ulaganjem velikih

sredstava. U Italiji se moe izdvojiti vie regija sa brojnim turistikim centrima. ITALIJANSKI ALPI pruaju
se od enovskog zaliva do Julijskih Alpa, u duini od 1.500 km. Najprivlaniji deo su Dolomiti, gde se
razvio sportskoturistiki centar Kortina d Ampeko, gde su 1956. godine odrane Zimske olimpijske igre.
Zahvaljujui dugom trajanju snenog pokrivaa, tihom i vedrom vremenu tokom zime, sa dosta sunanih
dana, mogua je duga sezona skijanja. Kroz Dolomite vodi uveni Olimpijski alpski put kojipovezuje
turistike centre u kojima su se odrale Zimske olimpijske igre Garmi Partenkirhen u severnim Alpima
(Nemaka) i Kortina d Ampeko u

Dolomitima. Dolomite karakterie razvijen tranzitni (leti turisti iz zapadne Evrope na putu ka sunanom
Sredozemlju prelaze preko Dolomita) iizletniki turizam (Dolomiti su omiljena izletnika zona za
stanovnike velikih gradova u severnoj Italiji). Kortina d Ampeko ima oko 23.000 leaja i raspolae sa 140
km ureenih skijakih staza i vie od 50 skiliftova. Razvoju turizma pogoduje blizina Venecije (160 km),
tako da turisti mogu da kombinuju zimsko-rekreativne sadraje Pored Kortine, u Dolomitima su se razvili
centri: Alta Badia, Ortisci, Valgardena i dr.

VENECIJA je jedan od poznatih istorijskih gradova na jadranskoj obali. Spada meu najatraktivnije
turistike destinacije u Italiji i Evropi, a poznata je i po tradicionalnom karnevalu. Grad je izgraen na
peanim ostrvima. Ulice su predstavljene kanalima (ima ih preko 150). Prevozna sredstva su zamenjena
gondolama, amcima i brodovima. Od graevina se istiu Dudeva palata, crkva Svetog Marka, crkva
Santa Maria de la Salute I dr. U gradu se nalaze brojni mostovi. Najpoznatiji je most Ponte Rialto. Pred
trgom Svetog Marka sastaju se tri kanala: Kanal Grande, Kanal di San Marko I Kanal de la udeka.
Bazilika Svetog Marka je dominantna graevina na istoimenom trgu. Most uzdaha je jedan od mostova u
Veneciji i uz most Rialto

verovatno najpoznatiji. Veneciju godinje posete miloni turista. U njoj se svake godine odrava filmski
festival. Cela LIGURIJA je proglaena rivijerom, a centar joj je enova. Rivijera ima

niz malih primorskih naselja u kojima se razvija turizam, a najpoznatija su Imperija i San Remo. Oni su
poznati kao letovalita, ali je turizam razvijen i zimi zbog povoljne klime. Gradovi su puni vila i parkova, a
San Remo je poznat i po muzikim festivalima. Turistiki centri Ligurijske

rivijere su prvobitno bili zimovalita, pre svega bogate klijentele. Tu se nalaze San Remo (poznat po
festivalima cvea, muzike, karnevalima I slinim manifestacijama), Imperija, Santa Margerita i Portofino.
Kupalino-rekreativni turizam predstavlja osnovu turistikog razvoja, u kome dominantno uee po
broju turista i broju ostvarenih noenja, imaju domai turisti.
JADRANSKA RIVIJERA se naziva Rivijera romanjola, jer se u italijanskoj oblasti Emilija-Romanja nalaze
najvee plae sa velikim smetajnim kapacitetima, koji su koncentrisani u Riminiju. U primorskom delu
Romanje razvili su se poznati turistiki centri: RIMINI, sa plaom dugom oko 25 km, RIIONE, MIRAMARE
i dr. ANKONA privlai turiste svojim prazninim narodnim sveanostima festama, od kojih je posebno
popularan Ribarski narodni praznik. Pored kupalino-rekreativne zone ove regije, turistiki znaaj ima i
njen kontinentalni deo. U njemu je mnogo spomenika iz prolosti, umetnikih graevina, starih crkava,
termomineralnih

izvora i uvenih banja. U RAVENI, pored brojnih kulturno-istorijskih spomenika, posebno se istie
grobnica Dantea, jednog od najveih pesnika srednjeg veka. Od banja je najpoznatija SALSOMAORE.
Regija Romanja je po broju ostvarenih ostvarenih noenja u 2007. godini (8 mil.) zauzimala 4. mesto u
Italiji. Po obimu smetajnih kapaciteta, Romanja je 2. italijanska

regija (iza Toskane), pri emu je uee hotelskih leaja 2/3 ukupnih kapaciteta. Jedna od turistikih
regija je TOSKANA, u kojoj je istorijsko I privredno sredite Firenca.

FIRENCA je jedan od najlepih gradova Evrope. Rodni je grad Dantea, Bokaa, Donatela, Leonarda da
Vinija, Mikalenala i dr. Tu se nalaze brojne graevine koji turisti poseuju: katedrala Santa Maria del
Fiore, kapela Medii, kopija mikelanelovog Davida, palate Bargelo, Piti, Santa Krae, Ponte Vekio,
umetnike galerije i dr. Savremenu Firencu nazivaju i

italijanska Atina. PIZA je jedan od poznatijih i poseenijih gradova Toskane. Nalazi se na reci Arno. U delu
grada Pjaca del Duoma su gradska katedrala, baptiserija i zvonarski toranj. Toranj je uven po
nakrivljenju. esto se nagib tornja opisuje mistinim okolnostima i religijskim

verovanjma, ali realnost je da se on pojavio zbog podloge na kojoj je izgraen. Naime, Bonano Pizano je
zapoeo 1173. izgradnju kule koja je, zajedno sa Duomom, krstionicom Svetog Jovana i Kamposontom,
jedno od arhitektonskih remek dela. Radovi su meutim obustavljeni, jer je toranj, sagraen na
aluvijalnom plavnom tlu, poeo da pokazuje prve znake naginjanja. Prva tri

nivoa nagnula su se za 0,5 ka severu. Rad je nastavljen posle jednog veka, kada su podignuta sledea tri
nivoa. Od treeg do estog nivoa dolo je do promene nagiba za 0,5 ka jugu. Zavreni toranj potuje
prvobitni cilindrini oblik, sa kolonadom od 6 spratova i delom za zvona, ali otkad je poeo da slui kao
zvonik, nagnutost se znatno poveala. Nedavna prouavanja pokazala su da bi se toranj sruio im je bio
dovren, da je samo mali vii. Kada je re o toskanskim plaama, one nisu poseene kao susedne
ligurijske. Ipak, i ovde se istie nekoliko kupalinih centara, kao to su: Vijareo najstarije morsko
kupalite u Italiji, Tore del Lago, ostrvo Elba i dr. Najpoznatije banje su: Monketani, Banji di Luka, Terme
de Kaina i dr. Ovu regiju karakterie veliki turistiki promet od preko 10 mil. turistagodinje.

LACIO sa Rimom predstavlja jednu od najznaajnajih turistikih regija.Turistike vrednosti veinom su

koncentrisane u Rimu, koji je poznat i kaoveni grad. Rim skoro da nema konkurenta u svetu kada je re
o brojnosti antikih spomenika. Antiki amfiteatri Koloseum i Forum, Trajanova I Karakalina kupatila, na
jednoj, Vatikan sa kompleksom sakralnih graevina
i kulturnih institucija, na drugoj strani, ine Rim jednim od najposeenijih centara gradskog turizma. U
gradu su 1960. odrane Letnje olimpijske igre. Zbog pogodne klime, boravak u Rimu je prijatan skoro u
svakom delu godine. Primorje Lacija takoe je turistiki aktivirano. Od rtaOrbetela obala je najveim
delom niska i peskovita, pa su razvila kupalita: Tarkvinija, San Marinela, Ostija, Formia. Ppoznate banje
su Banja di Tivoli i Vikarelo. Prirodne vrednosti imaju komplementaran karakter u turistikoj ponudi
Rima. Godine 2007. Rim je posetilo oko 24 mil.turista, koji su ostvarili preko 27 mil. noenja. KAMPANjA
je regija koja gravitira Napulju najbliem velikom gradu. Atraktivnosti predela Kampanje doprinose
Beneventska nizija severno

Od Napulja, vulkan Vezuv i Flegrejska polja, na kojima su nekada izbijalivulkani, dok danas iz preostalih
kratera izbija sumporovita para. U pitanju je turistiki atraktivan prostor visokih kuriozitetnih atributa,
pri emu posetioci Napulja rado prave izlete automobilom ili uspinjaom do Vezuva, sa koga se prua
pogled na Napulj i ostrvo Kapri. Ispod Vezuva postojala su tri rimska grada: Herkulanum, Stabije i
Pompeja. Prilikom erupcije Vezuva 79. godine, Pompeja je bila zasuta pepelom, a druga dva grada
pepelom i lavom. Pompeja je otkopana, tako da se i danas mogu raspoznati ulice, kue, ali postoji i
savremeni grad, blizu nekadanjeg. U njemu je ureen jedinstven arheoloki muzej, pa turisti dolaze da
bi posmatrali stragove vatrene stihije. Kampanja prua dobre mogunosti za razvoj kupalino-
rekreativnog turizma. Obala je razuena, a ispred Napuljskog i Salernskog zaliva se nalaze atraktivna
ostrva Kapri, Iija i dr. Najpoznatija kupalino-rekreativno mesta na obali su: Sorento, Amalfi, Atrani i
Ravelo. Po obimu turistikog prometa (5 mil. turista i 20 mil. noenja 2007. godine) i izgraenosti

smetajnih kapaciteta (177.000 leaja), Kampanja je srednje razvijena turistika regija. SICILIJA je najvee
ostrvo u Sredozemnom moru. Duh antike se moe osetiti u Argientu, nekada najbogatijoj grkoj koloniji
na jugu Italije. Turisti masovno poseuju i Arhimedov grad Sirakuzu, baroknu Kataniju, kao i najuveniji
evropski vulkan Etnu. Palermo je grad sa velikim trgovima i katedralama. Turiste u Palermu privlai
monumentalna katedrala iz XII veka, egzotina vegetacija i gostoljubivo stanovnitvo. Sirakuza je grad
koji su osnovali Grci daleke 735. godine pre n.e. Grad je poznat po grkom matematiaru Arhimedu,
koga su u Sirakuzi ubili rimski legionari. Za turiste su jo zanimljivi gradovi Monreale i Kefalu iarheoloka
nalazita Himera i Solunto. Turisti se opredeljuju da posete Etnu, koji je najvii aktivni vulkan u Evropi,
(3.340 m) sa oko 400 ugaenih i nekoliko aktivnih kratera. Najpoznatija letovalita su Taormin iordini
Naksos. SARDINIJA je po veliini drugo ostrvo u Sredozemlju. Pored prirodnih lepota, poznata je i po
tragovima razliitih civilizacija, od Kartagine i rimskih ruevina, preko enove, gotskih i baroknih
graevina do starosedelake civilizacije. Sardinija je dobila ime po Sardima, iberskom plemenu koje se
nastanilo u XII veku pre n.e. Oni su razvili civilizaciju, a njihove graevine nuragi su u obliku tornja,
visoke12-30 m. Na Sardiniji i danas postoji oko 7.000 tih graevina. Tragoviistorije vidljivi su u
arhitekturi, kulturi i obiajima. Jedan od zanimljivih gradova jeste Sasari, sa srednjovekovnim centrom i
osamljenim trgovima. Aljero je poznat po imenom Mala Barselona zbog snanog katalonskog uticaja.
Gradske zidine, uske srednjovekovne ulice, javni parkovi i prostrane peane plae deo su onoga to
Aljero prua. Najvea atrakcija u okolini grada je peina Groto de Netuna.