You are on page 1of 32

M U

1. L do chn ti
Lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t l mt
trong nhng vn php l phc tp trong quan h hp ng thng
mi quc t, v y l c s php l tin quan trng nht iu
chnh quan h hp ng thng mi quc t.
Vic nghin cu ti Lut p dng iu chnh hp ng
thng mi quc t ti Vit Nam" cp lun n tin s lut hc c
ngha cp thit c v l lun cng nh thc tin, v nhng l do sau:
Th nht, ngha quan trng v php l, chnh tr v x hi ca
vn xc nh lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc
t
V php l, vic nghin cu gp phn hon thin h thng php
lut v hi nhp quc t ti Vit Nam, bo m thc hin cc quyn
v li ch hp php ca cc thng nhn, cc ch th trong quan h
hp ng c tnh cht quc t khc phc nhng bt cp cn tn ti
trong c ch gii quyt tranh chp cc hp ng quc t ti Vit
Nam. V chnh tr v x hi, vic m bo c ch thc hin quyn t
do ch ca cc ch th trong quan h hp ng thng qua vic chn
lut p dng i vi quan h hp ng thng mi quc t gp phn
khuyn khch, thc y quan h thng mi quc t, bo m quyn
t do hp ng, bo m cng bng x hi, nng cao hiu qu gio
dc thc php lut v gp phn cng c lng tin ca thng nhn
vo hot ng xt x ca cc c quan ti phn ti Vit Nam.
Th hai, s cn thit hon thin php lut Vit Nam v hp ng
thng mi quc t ni chung v cc quy nh v chn lut p dng
iu chnh cc quan h hp ng c yu t nc ngoi ni ring. Cc
quy nh ca php lut Vit Nam hin hnh v hp ng c yu t
nc ngoi ni chung v v lut p dng iu chnh hp ng thng

1
mi quc t ni ring c quy nh ri rc trong nhiu vn bn php
lut khc nhau. Hin nay, Quc hi Vit Nam vn ang trong qu
trnh hon thin v xy dng nhiu vn bn php lut c lin quan
n vn ny nh B Lut Dn s (BLDS), B Lut T tng Dn
s (BLTTDS), B Lut Hng hi d nh thng qua nm 2015, c
bit n xy dng Lut T php quc t d kin trong nm (2016-
2020)u t ra nhiu vn php l phc tp di gc lp
php v thi hnh cc quy nh ti Vit Nam trong tng lai. Nhn
chung, cc quy nh cn thiu v cha hp l v vn xc nh lut
p dng iu chnh hp ng thng mi quc t, hu ht cc quy
nh mi ch mang tnh nguyn tc chung, tru tng, thiu tnh
thng nht. c bit, vic k kt, gia nhp cc iu c quc t v
hp ng cn hn ch, cha p ng c cc yu cu ca thc tin.
Th ba, s cn thit bo m quyn t do tha thun chn lut
p dng trong thc tin thi hnh php lut T php quc t ti Vit
Nam.
Trc xu th quc t, i hi vic tn trng quyn t do ch
trong quan h hp ng nh mt nguyn tc mang tnh cht nn tng,
trong php lut v thc tin thi hnh php lut ti Vit Nam cn tn
ti tnh trng cha bo m quyn t do ch, t do tha thun chn
lut p dng iu chnh hp ng mt cch thc s do cha c cc
quy nh c th thc thi quyn ny, dn n hin trng cc quy
nh v quyn mang nng tnh hnh thc v thiu tnh kh thi.
Th t, xu th hi nhp kinh t quc t i hi Vit Nam cn xy
dng mt mi trng php l an ton, minh bch, khuyn khch, to
thun li cho quan h thng mi quc t. Hon thin h thng php
lut v lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t nhm
to mt khun kh php l cho cc quan h thng mi quc t pht
trin. y l yu cu ca thc tin, khng ch i vi cc i tc
nc ngoi m ngay c i vi bn Vit Nam cng cn thit c mt

2
mi trng php l thun li, an ton cho cc giao dch trn phm vi
quc t, trnh cho bn Vit Nam khi cc ri ro trn thng trng
quc t.
Th nm, s cn thit pht trin tri thc khoa hc v vn xc
nh lut p dng trong gii quyt tranh chp hp ng c yu t
nc ngoi ti Vit Nam.
Trong khoa hc T php quc t Vit Nam hin nay cha c
cng trnh nghin cu trc tip, ton din v c h thng v vn
lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t. Trong khoa
hc T php quc t cc nc c nhiu cng trnh nghin cu
trc tip v lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t,
tuy nhin, v ni dung v phm vi nghin cu, cn tn ti nhiu quan
im khc nhau nn kt qu nghin cu cng cha hon thin, v vy,
cn thit phi c mt cng trnh nghin cu vn chuyn su, da
trn tnh cht c th ca Vit Nam v vn ny.
Th su, yu cu th ch ho ng li ca ng v chin lc
ci cch t php, xy dng v hon thin h thng php lut Vit Nam.
Vic nghin cu a ra cc gii php mt mt nhm bo m
quyn t do ch, t do hp ng, mt khc cn bo v li ch, v th
ca nh nc trong quan h thng mi quc t gp phn th ch ho
y , ng n ng li ca ng v chin lc hi nhp quc t,
xy dng v hon thin h thng php lut Vit Nam, c th l nhim
v xy dng nn t php cng bng, dn ch, nghim minh, bo v
cng l, bo m quyn con ngi, nng cao v th ca Vit Nam trn
trng quc t, thc y, khuyn khch thng mi quc t.
Th by, yu cu c th ho quy nh ca Hin php nc Cng
ho x hi ch ngha Vit Nam nm 2013.
Vic nghin cu vn lut p dng iu chnh hp ng
thng mi quc t nhm tip thu, hc tp kinh nghim ca quc t,
gp phn a ra cc gii php hon thin php lut Vit Nam v hp

3
ng c yu t nc ngoi, gp phn c th ha cc quy nh ca
Hin php 2013 v hi nhp quc t.
Tm li, nghin cu vn lut p dng i vi hp ng
thng mi quc t c ngha quan trng khng ch v l lun m c
v thc tin nhm m bo cho cc giao dch thng mi c thc
hin trong mi trng an ton, n nh, m bo c cc li ch
trong quan h thng mi quc t, rt cn thit c nhiu cng trnh
nghin cu vn ny nhm gp phn hon thin h thng php lut
Vit Nam, ph hp vi cc chun mc ca lut php quc t.
2. Mc ch, i tng v phm vi nghin cu
2.1. Mc ch nghin cu
Mc ch nghin cu ca lun n l t vic nghin cu cc vn
l lun c bn, php lut v thc tin thi hnh php lut cc nc
cng nh ti Vit Nam v lut p dng iu chnh hp ng thng
mi quc t, qua xut cc gii php hon thin v thc thi c
hiu qu vic xc nh lut p dng i vi cc hp ng thng mi
quc t trong T php quc t Vit Nam.
2.2. i tng nghin cu
i tng nghin cu ca lun n l cc vn l lun c bn,
cc quy nh ca php lut hin hnh v thc tin thi hnh php lut
v lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t ti Vit
Nam
2.3. Phm vi nghin cu
Phm vi nghin cu ca lun n l ch gii hn tp trung nghin
cu cc vn php l c bn v lut p dng i vi cc hp ng
thng mi quc t ti Vit Nam bao gm cc nguyn tc xc nh
lut p dng i vi hp ng (v hnh thc, v ni dung, nng lc
ch th). Lun n cng ch gii hn nghin cu vn lut p dng
iu chnh mt s hp ng thng mi thng dng, ph bin trong
quan h thng mi quc t ti Vit Nam nh hp ng mua bn

4
hng ha, hp ng vn ti, hp ng nhng quyn, hp ng u
t v hp ng in t m khng nghin cu ht cc quy nh v lut
p dng i vi tt c cc loi hp ng thng mi ni chung. Lun
n loi tr vic nghin cu vn lut p dng i vi cc hp ng
c tnh cht dn s v cc hp ng c tnh cht cng gia cc quc
gia vi nhau do phm vi nghin cu khng cho php.
3. ngha khoa hc v thc tin ca lun n
ngha khoa hc ca lun n: Kt qu nghin cu ca lun n,
c bit l cc lun im khoa hc v khi nim, c s, ngun lut p
dng v ni dung cc nguyn tc xc nh lut p dng iu chnh
hp ng thng mi quc t ti Vit Nam gp phn b sung, hon
thin l lun khoa hc lut T php quc t Vit Nam ni ring, khoa
hc lut T php quc t trn th gii ni chung v lut p dng i
vi cc hp ng thng mi quc t ti Vit Nam.
ngha thc tin ca lun n: Kt qu nghin cu ca lun n,
c bit l cc lun im khoa hc trong vic phn tch php lut, yu
cu v gii php hon thin php lut v lut p dng i vi cc hp
ng thng mi quc t, ng gp v mt l lun v thc tin, gii
quyt nhng vn ang t ra trong vic xy dng, thi hnh php
lut T php quc t Vit Nam, trong chin lc ci cch t php, c
th ho quy nh ca Hin php, xy dng v hon thin h thng
php lut, trong c php lut T php quc t Vit Nam. Lun n
l ti liu tham kho thit thc trong nghin cu, ging dy, xy dng
v thi hnh php lut trong lnh vc T php quc t ti Vit Nam.
Chng 1
TNG QUAN TNH HNH NGHIN CU
LIN QUAN N TI LUN N
1.1. Tnh hnh nghin cu trong nc
Trong khoa hc lut T php quc t Vit Nam c nhiu cng
trnh nghin cu v vn lut p dng i vi cc hp ng thng

5
mi quc t cc cp khc nhau. Tuy nhin, vn lut p dng
iu chnh hp ng thng mi quc t ti Vit Nam cha c
nghin cu trc tip tt c cc cp . Mc d vy, mt s kha
cnh php l lin quan n lut p dng iu chnh hp ng thng
mi quc t ti Vit Nam c cp mt cch gin tip trong
mt s cng trnh nghin cu trong nc.
1.2. Tnh hnh nghin cu ngoi nc
Cc cng trnh nghin cu trn th gii v vn lut p dng
iu chnh hp ng thng mi quc t kh a dng v phong ph.
Nhn chung cc cng trnh nghin cu c cc vn l lun c
bn v lut p dng i vi hp ng quc t. c bit, c nhiu
cng trnh tp trung nghin cu chuyn su v ni dung cc quy nh
ca h thng php lut quc t, php lut cc nc di nhiu gc
khc nhau. C th cc cng trnh ch yu tp trung nghin cu v ni
dung cc quy nh trong cc QT, php lut chu u, tp qun
thng mi quc t trong lnh vc hp ng nh Cng c Rome
1980 v v lut p dng i vi quan h ngha v hp ng, quy nh
Rome 1 (2008) v lut p dng i vi quan h ngha v hp ng
ca Hi ng chu u, Nguyn tc hp ng chu u (PECL),
Nguyn tc La hay v chn lut p dng trong hp ng thng mi
quc t (Nguyn tc La hay), Cng c Vin 1980 v mua bn hng
ha quc t (CISG), cc nguyn tc hp ng thng mi quc t
(PICC) ca UNIDROIT, hay v iu kin thng mi quc t
(INCOTERMS)Thng qua phn tch ni dung, ngha v thc tin
p dng cc quy nh ny ti cc quc gia, ch yu ti chu u, cc
cng trnh a ra cc bnh lun, nh gi v xut hon thin cc
quy nh ny. Ngoi ra nhiu cng trnh trn th gii cng nghin
cu v bnh lun v thc tin gii quyt cc tranh chp hp ng v
chn lut p dng ti cc thit ch ti phn nh ta n v trng ti
quc t.

6
1.3. Nhng vn cn tn ti v nhng vn c tp
trung nghin cu, gii quyt trong lun n
1.3.1. Nhng vn cn tn ti
Th nht, s thiu ton din v y v ni dung v phm vi
nghin cu
- Cc cng trnh nghin cu trong nc ch yu nghin cu cc
vn v hp ng c yu t nc ngoi ni chung v mi ch
cp mt cch gin tip, v thiu h thng v mt s ni dung lin
quan n vn lut p dng trong hp ng thng mi quc t ti
Vit Nam.
- Cc cng trnh nghin cu ngoi nc v lut p dng trong
hp ng thng mi quc t ch tp trung nghin cu ni dung cc
quy nh ca lut php quc t v lut php cc nc v lut p dng
trong hp ng thng mi quc t ni chung. Ni dung cc quy
nh ca php lut Vit Nam v thc tin p dng cc quy nh v
xc nh lut p dng iu chnh cc quan h hp ng thng mi
quc t ti Vit Nam cha c nghin cu chuyn su v c h
thng. Vn c s l lun v ngha ca vic chn lut p dng
cha c nghin cu mt cch h thng.
Th hai, s tn ti nhng quan im khc nhau v kt qu
nghin cu nh :
- Nhng quan im khc nhau v khi nim lut p dng iu
chnh cc quan h hp ng thng mi quc t
- Nhng quan im khc nhau v ni dung cc quy nh c th
v cc nguyn tc xc nh lut p dng iu chnh cc quan h hp
ng thng mi quc t
1.3.2. Nhng vn c tp trung nghin cu, gii quyt trong
lun n
Th nht, xy dng khi nim lut p dng iu chnh cc quan
h hp ng thng mi quc t trong T php quc t Vit Nam

7
theo ngha rng bao gm khng ch cc quy nh do Nh nc xy
dng ban hnh m cn bao gm tp qun quc t, thc tin, thng l
quc t v hp ng c nh nc cng nhn v p dng.
Th hai, lm r c s ca vic xc nh lut p dng iu chnh
cc quan h hp ng thng mi quc t bao gm c s l lun, c
s php l v thc tin ca s tn ti lut p dng iu chnh cc quan
h hp ng thng mi quc t trong T php quc t.
Th ba, lun n cng lm r h thng cc loi ngun lut theo
ngha rng c th c p dng iu chnh quan h hp ng quc t,
ni dung, hnh thc cc loi ngun, iu kin p dng cc loi ngun,
xu th xy dng v p dng cc loi ngun lut iu chnh hp ng
thng mi quc t.
Th t, lm r ni dung cc nguyn tc xc nh lut p dng
iu chnh cc quan h hp ng thng mi quc t bao gm
nguyn tc xc nh lut p dng iu chnh hnh thc hp ng ni
dung hp ng, nng lc ch th giao kt hp ng. Ni dung, cch
thc xc nh, phm vi p dng ca cc nguyn tc Lut ni giao kt
hp ng, lut ni thc hin hp ng, t do ch trong vic xc
nh lut p dng i vi hp ng, nguyn tc lut c mi quan h
gn b nht vi hp ngNi dung cc nguyn tc c lm r
trn tt c cc phng din l lun, php lut cng nh thc tin thi
hnh cc quy nh ny trong T php quc t Vit Nam.
Th nm, lun n lm r thc trng cc quy nh ca h thng
php lut Vit Nam v lut p dng iu chnh cc quan h hp ng
thng mi quc t bao gm cc quy nh ca QT m Vit Nam
l thnh vin v thc trng h thng php lut trong nc, ch r
nhng bt cp cn tn ti trong cc nhm vn php l c th v
lut p dng iu chnh cc quan h hp ng thng mi quc t ti
Vit Nam.
Th su, lm r thc trng xc nh lut p dng ti cc c quan

8
ti phn Vit Nam trong vic gii quyt cc tranh chp hp ng
thng mi, cc yu cu v gii php hon thin cc quy nh ca
php lut Vit Nam v lut p dng iu chnh cc quan h hp ng
thng mi quc t ti Vit Nam.
1.4. Gi thuyt khoa hc, c s l thuyt v phng php
nghin cu
1.4.1. Gi thuyt khoa hc
Gi thuyt khoa hc ca lun n l: Vic xc nh lut p dng
iu chnh hp ng thng mi quc t l m bo v tn trng
thc hin quyn t do ch ca cc bn- quyn c bn ca cc bn
trong quan h hp ng, ng thi cn gii hn phm vi quyn ny
nhm bo m li ch nh nc, trt t php l quc t, nng cao
nng lc t v ca quc gia v hn ch nhng tc ng tiu cc ca
qu trnh hi nhp.
1.4.2. C s l thuyt
C s l thuyt ca lun n l l lun v hc thuyt quyn t do
ch trong quan h hp ng (Principle of party autonomy), theo
cc ch th c thc hin quyn t do ch khng ch trong phm
vi quc gia m c trn phm vi quc t c bit c quyn t do
tha thun chn lut p dng iu chnh quan h hp ng. Lun n
cn c nghin cu trn c s cc nguyn tc truyn thng c
tha nhn ph bin trong khoa hc lut T php quc t trn th gii
trong lnh vc hp ng nh nguyn tc Lut do cc bn tha thun
(ting La tinh: Lex voluntatis); Nguyn tc Lut ni thc hin hp
ng (ting La tinh: lex loci solutionis); Nguyn tc Lut ni giao kt
hp ng (ting La tinh: lex loci contractus); Nguyn tc Lut c mi
lin h mt thit nht (closest connection)
y l nhng nguyn tc mang tnh cht nn tng c ghi nhn
trong tt c cc h thng php lut cc nc cng nh trong h thng
php lut quc t, trong lnh vc hp ng, c tha nhn rng ri

9
trong cng ng thng nhn quc t v h thng cc c quan ti
phn quc gia v trng ti thng mi quc t.
1.4.3. Phng php nghin cu
C s phng php lun ca lun n l hc thuyt Mc Lnin,
t tng H Ch Minh v Nh nc v php lut, quan im ca Nh
nc Vit Nam v hi nhp quc t, ci cch t php, xy dng v
hon thin Nh nc php quyn x hi ch ngha, cc gi tr php
lut quc t v cc t tng php l tin b ca nhn loi v lut iu
chnh hp ng thng mi quc t.
Phng php nghin cu ca lun n gm cc phng php phn
tch, bnh lun, tng hp, so snh, thng k v v vic in hnh.

Chng 2
NHNG VN L LUN V LUT P DNG IU
CHNH HP NG THNG MI QUC T

2.1. Khi nim lut p dng i vi hp ng trong t php


quc t
Trong khoa hc lut T php quc t, cha c khi nim thng
nht v lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t v cn
tn ti nhiu quan im khc nhau v khi nim ny. Hin nay, c hai
quan im chnh v khi nim lut p dng iu chnh hp ng theo
ngha rng, hp khc nhau v vi cch tip cn khc nhau.
Quan im th nht, tip cn theo ngha hp ch tha nhn lut
p dng i vi hp ng ch bao gm cc quy nh do php lut nh
nc xy dng, ban hnh hoc tha nhn (php lut quc gia, iu
c quc t, tp qun quc t v hp ng).
Quan im th hai v khi nim lut p dng iu chnh hp
ng thng mi quc t theo ngha rng lut p dng iu chnh
hp ng quc t khng ch gii hn l cc quy nh php lut do nh

10
nc xy dng m cn m rng bao gm cc nguyn tc chung v
hp ng, lut siu quc gia (trans national law), cc thc tin, thng
l v hp ng, hay lut ca thng nhn (Lex mercatoria)thm
ch theo quan im rng, hon ton c th coi (hp ng) l lut ca
cc bn nu n p ng cc iu kin c hiu lc ca mt nc nht
nh. y l quan im ch yu ca trng ti thng mi quc t th
hin y hn ni dung lut p dng iu chnh hp ng thng
mi quc t.
Tuy nhin, theo quan im ca mt s hc gi ti Vit Nam th
khi nim lut c hiu theo ngha hp (ch bao gm cc vn bn
php lut c th do nh nc xy dng ban hnh). Khi nim php
lut c hiu theo rng hn bao gm cc quy nh ca php lut
do nh nc xy dng, ban hnh hoc cng nhn (bao gm cc quy
nh ca php lut quc gia, cc iu c quc t m nh nc k kt
gia nhp, cc tp qun thng mi quc t). Do vy, cc tha thun
t (hp ng) cha thc s c coi l lut ca cc bn. Ni cch
khc, quan im v lut p dng iu chnh hp ng ti Vit Nam
ch yu c hiu theo ngha hp, ch bao gm cc vn bn do php
lut nh nc xy dng, ban hnh hoc cng nhn.
Khoa hc v T php quc t cn xy dng khi nim lut p
dng iu chnh hp ng thng mi quc t theo ngha rng
m bo quyn t do ch ca cc bn trong quan h hp ng, m
rng cc c s php l l ngun lut p dng iu chnh hp ng,
ph hp vi chun mc quc t, c th l :
Lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t l ton
b cc nguyn tc, cc quy nh do cc bn tha thun hoc cc
quy phm php lut do nh nc xy dng, ban hnh c cc c
quan ti phn cng nhn, la chn p dng iu chnh cc quan
h hp ng thng mi quc t.
2.2. C s xc nh lut p dng iu chnh hp ng thng mi

11
quc t
C s l lun ca vic xc nh lut p dng iu chnh hp
ng thng mi quc t trc ht xut pht t chnh bn cht ca
quan h hp ng quc t l mt quan h lun c pht sinh xung t
php lut, th hai, mi hp ng lun chu s iu chnh ca mt
hoc nhiu h thng php lut nht nh- khng c hp ng khng
lut. Do vic xc nh lut p dng i vi quan h hp ng
c t ra.
C s php l ca vic xc nh lut p dng iu chnh hp
ng thng mi quc t l tng hp cc quy phm php lut t
php quc t v cch thc xc nh, iu kin, v ni dung lut p
dng iu chnh hp ng thng mi quc t.
C s thc tin ca vic xc nh lut p dng iu chnh hp
ng thng mi quc t l thc trng gii quyt tranh chp v lut
p dng iu chnh hp ng thng mi quc t ti cc c quan ti
phn l ta n v trng ti.
2.3. iu kin ca lut p dng iu chnh hp ng trong t
php quc t
iu kin ca lut c la chn p dng i vi hp ng
thng mi quc t l lut p dng iu chnh hp ng phi trong
gii hn php lun quy nh, c th l lut c la chn p dng i
vi hp ng thng mi quc t phi m bo khi c p dng
khng nh hng trt t cng v khng tri cc quy phm c tnh
cht mnh lnh (quy phm p dng bt buc) ca quc gia, khng
tri vi cc quy nh cm ca php lut.
2.4. Ni dung lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc
t
2.4.1. Cc loi ngun lut c th p dng iu chnh hp ng
thng mi quc t
2.4.1.1. Ngun php lut quc t

12
Ngun php lut quc t l mt h thng s cc nguyn tc, quy
phm php lut iu chnh quan h hp ng thng mi quc t. H
thng ngun php lut quc t th hin ch yu di nhiu hnh thc
nh cc iu c quc t, php lut ca cng ng chu u, cc t
chc quc t v cc tp qun thng mi quc t. Mi loi ngun ny
c nhng c im ring, vic p dng mi loi hon ton ph thuc
vo quy nh ca mi quc gia v s xem xt ca cc c quan ti
phn.
2.4.1.2. Ngun php lut quc ni
Mi quc gia c h thng php lut ring ca mnh iu chnh
cc hp ng trong nc cng nh hp ng c yu t nc ngoi.
Vai tr ca h thng php lut trong nc c ngha quan trng
trong vic iu chnh quan h hp ng, v cc quy nh ca php
lut quc t khng th quy nh bao qut v y ht mi vn
php l v hp ng. Xut pht t iu kin kinh t, trnh pht
trin, chnh sch trong thng mi quc t ca mi quc gia, h
thng php lut ca mi nc c c trng, sc thi ring, nn vic
xy dng cc quy nh v hp ng quc t trc ht nhm p ng
nhu cu v bo v li ch ca mi quc gia. c bit php lut ca
mi quc gia l c s m bo s tha thun ca cc bn c
thc hin, ng thi a ra cc gii hn ca s tha thun. y cng
l c s quan trng m bo thc thi hp ng mt cch hiu qu.
2.4.1.3. Cc loi ngun khc
Ngoi cc loi ngun c bn, ngun lut p dng iu chnh hp
ng thng mi rt a dng di cc hnh thc khc nh cc n l
ca cc c quan ti phn, cc lut mu, cc bo co, cng trnh
nghin cu ca cc t chc quc t (nh cc cng trnh ca y ban
lut hp ng quc t ca Hi ngh quc t La hay), cc hp ng
mu (model contract) cng c th c tham kho s dng l
ngun p dng i vi hp ng.

13
2.4.2. V ch th v cch thc xc nh lut p dng
Vic xc nh lut p dng i vi hp ng c thc hin bi hai
ch th trong hai trng hp sau
2.4.2.1. Cc bn tha thun chn lut p dng
S th hin ca quyn t do ch ca cc bn c th hin
thng qua vic ghi nhn quyn t do la chn lut p dng iu
chnh hp ng. Ngay vo thi im giao kt, cc bn c th tha
thun xy dng cc iu khon hp ng chi tit, c th v quyn
ngha v, hiu lc hp ng v cc bin php bo m thc hin hp
ngTha thun ny c tnh cht l Lut ca cc bn v l c s
m bo thc hin quyn v ngha gii quyt tranh chp v sau.
ng thi cc bn c th la chn lut p dng mt cch trc
tip trong hp ng hoc gin tip thng qua vic son tho mt iu
khon v chn lut p dng cho hp ng (cn gi l iu khon lut
p dng- law application). Mc ch ca iu khon ny l nhm dn
chiu n mt h thng php lut nht nh l lut p dng iu chnh
hp ng b sung cho vic hp ng quy nh cn khuyt thiu,
khng y .
2.4.2.2. C quan ti phn xc nh lut p dng
Trong trng hp cc bn khng tha thun chn lut p dng
hoc vic chn lut p dng khng y , r rng hoc lut do cc
bn tha thun vt qu gii hn cho php (vi phm trt t cng, vi
phm iu cm ca php lut) th c quan ti phn s l ch th
xc nh lut p dng trn c s cc quy tc ca t php quc t.
Thng thng, vic xc nh lut p dng trong trng hp ny c
t ra vo giai on gii quyt tranh chp hp ng. 2.4.2.3. Phm vi
ca lut c p dng
Phm vi ca lut c p dng trc ht c th hin thng
qua ch ca cc bn (trong iu khon chn lut p dng) v theo
s nh gi ca c quan ti phn. Tuy nhin, theo quan im ca lut

14
php quc t hin nay th phm vi ca lut c p dng iu chnh
quan h hp ng bao gm cc vn nh : gii thch hp ng,
thc hin hp ng, hnh vi vi phm hp ng, trch nhim do vi
phm, cc trng hp chm dt hp ng, hp ng v hiu v hu
qu php l, thi hn, thi hiu(iu 12 Quy nh Rome I nm 2008
v lut p dng iu chnh hp ng).
2.5. Xu hng pht trin lut iu chnh hp ng thng mi
quc t
Trn th gii c hai xu hng xy dng v pht trin cc quy
nh v lut iu chnh hp ng thng mi quc t l xu hng
thng nht ha php lut quc t v hon thin h thng vn bn
php lut trong nc trn c s tip thu cc chun mc ca lut php
quc t.
Xu th thng nht ha php lut quc t trong lnh vc hp
ng th hin s ra i cc thit ch quc t vi mc ch thng
nht ha php lut trong lnh vc thng mi, cc cng trnh c
thng nht ha tr thnh ngun lut quan trng iu chnh hp
ng thng mi quc t
Xu hng php in ha cc quy nh v lut p dng iu
chnh hp ng trong php lut cc nc l qu trnh xy dng v
hon thin cc quy nh v hp ng trong h thng php lut trong
nc ca mi quc gia v lut p dng i vi hp ng thng mi
quc t thng qua vic xy dng cc o lut v T php quc t.
2.6. ngha lut p dng iu chnh hp ng thng
mi quc t
Xy dng v hon thin cc quy nh v lut p dng iu
chnh hp ng thng mi quc t ti Vit Nam trong t php quc
t c ngha quan trng v php l, chnh tr v x hi.

Chng 3

15
THC TRNG PHP LUT VIT NAM V LUT P DNG
IU CHNH HP NG THNG MI QUC T
L mt quc gia ang pht trin, Vit Nam bt u qu trnh
m ca v hi nhp kinh t quc t t nm 1986, hin ang tip tc
qu trnh hi nhp su, rng vi cc quc gia trong quan h thng
mi quc t. Tuy nhin, cc quy nh ca php lut Vit Nam v hp
ng thng mi quc t cn cha y , thiu tnh thng nht v
nm tn mn trong nhiu vn bn php lut khc nhau.
Hin nay, Vit Nam cha l thnh vin ca bt c iu c
quc t a phng no trong lnh vc hp ng. Vit Nam mi ch
k kt mt s Hip nh Tng tr t php song phng vi mt s
nc. cc Hip nh ny c p dng trong phm vi hn hp vi
mt s quc gia trong quan h song phng vi Vit Nam.
Cc quy nh v xc nh lut p dng i vi hp ng dn
s ni chung c quy nh ch yu trong h thng vn bn php
lut dn s nh BLDS 1995, BLDS 2005, cc quy nh xc nh lut
p dng trong lnh vc T php quc t ang tip tc c hon
thin trong D tho sa i B lut Dn s 2015 (D tho) ti phn
th V v p dng php lut i vi quan h dn s c yu t nc
ngoi, d kin c Quc hi thng qua cui nm 2015.
Ngoi ra, cc quy nh php lut v hp ng c yu t nc
ngoi cn c quy nh trong cc lut chuyn ngnh. n nay, Vit
Nam tip tc n xy dng Lut T php quc t ring, thng nht
cc quy nh v xc nh lut p dng trong T php quc t trong
c cc quy nh v lut p dng iu chnh hp ng.

16
3.1. Thc trng h thng vn bn php lut Vit Nam v lut p
dng iu chnh hp ng thng mi quc t
3.1.1 Thc trng cc iu c quc t m Vit Nam l thnh vin v
lut p dng iu chnh hp ng
Hin nay, s lng cc QT m Vit Nam k kt lin quan
n vn hp ng thng mi quc t rt hn ch. Vit Nam cha
l thnh vin ca bt c iu c quc t a phng no trong lnh
vc hp ng.
Ni dung ch yu cc iu c quc t m Vit Nam k kt
trong lnh vc v thng mi hng ha, thng mi dch v, cc bo
m v u t, v s hu tr tu Vit Nam mi ch k kt mt s
Hip nh Tng tr t php song phng vi mt s nc, trong
c mt s quy nh v chn lut p dng i vi hp ng, cc quy
nh ny ch p dng rt hn hp vi mt s quc gia trong quan h
song phng vi Vit Nam (Ph lc 1.C).
Thng 4/2013, Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin ca
Hi ngh quc t La Hay v T php quc t. Tuy nhin trong tng
s 39 cng c quc t ca Hi ngh ny, Vit Nam mi l thnh
vin ca duy nht mt Cng c v nui con nui v Vit Nam cng
cha tham gia cng c no v lnh vc hp ng ca Hi ngh ny.
Vi thc trng cc iu c quc t cha y v cc quy
nh xc nh lut p dng iu chnh hp ng, Vit Nam hin ang
thiu cc cng c php l quc t trong quan h thng mi, to ra
nhiu kh khn, hn ch cho cc giao dch thng mi quc t, nh
hng khng nh n quyn v li ch ca Nh nc, ca thng
nhn, c th nh hng n s pht trin ca kinh t quc gia.
3.1.2 Thc trng cc vn bn php lut trong nc v lut p dng
iu chnh hp ng
Hin nay, Vit Nam cha c vn bn ring quy nh v v
hp ng c yu t nc ngoi thng nht. Cc quy nh ca php

17
lut v hp ng ti Vit Nam hin nm tn mn trong nhiu vn bn
php lut khc nhau, nhn chung l khng y v thiu tnh thng
nht. Cc quy nh v lut p dng i vi hp ng nm ch yu
trong cc vn bn php lut dn s t BLDS 1995 n BLDS 2005
v tip tc c hon thin trong D tho BLDS 2015.
Ngoi ra, cc quy nh v lut p dng i vi hp ng
cng c quy nh trong mt s vn bn php lut chuyn ngnh
nh Lut Thng mi 1997 v Lut Thng mi 2005 (iu 16 n
iu 27); Lut u t nc ngoi nm 1996 v c sa i, b sung
nm 2000, 2005, n nay l Lut u t 2014; B lut Hng hi
1992, 2005, c sa i nm 2015; Lut Hng khng dn dng
c ban hnh nm 1992 v c sa i, b sung vo nm 1995,
2005u c cc quy nh lin quan n lut p dng i vi hp
ng (Xem Ph lc 1D).
Vit Nam cha xy dng c Lut T php quc t ring,
nn cc quy nh v xc nh lut p dng tip tc c hon thin
trong D tho sa i B lut dn s 2015 (D tho). Ti phn th V
D tho gm 25 iu quy nh v php lut p dng i vi quan h
dn s c yu t nc ngoi (t iu 682 n iu 708) cng tip tc
xy dng cc nguyn tc c bn nhm xc nh lut p dng iu
chnh quan h dn s c yu t nc ngoi, bao gm c quan h hp
ng.
Tm li, cc quy nh ca php lut Vit Nam hin hnh v
lut p dng iu chnh hp ng c yu t nc ngoi hin cn ang
trong qu trnh hon thin, theo xu th ph hp vi cc quy nh ca
php lut quc t.
3.2 Ni dung iu chnh ca cc vn bn php lut trong nc v
lut p dng i vi hp ng
3.2.1 V nguyn tc p dng php lut Vit Nam, iu c quc t,
php lut nc ngoi, tp qun quc t

18
Php lut Vit Nam xy dng cc nguyn tc chung v p
dng cc loi ngun lut iu chnh quan h hp ng trong BLDS
2005 v D tho BLDS 2015. Cc quy nh ny bao gm nguyn tc
p dng php lut Vit Nam, iu c quc t, php lut nc ngoi,
tp qun quc t trong quan h dn s c yu t nc ngoi ni
chung v trong quan h hp ng ni ring. ng thi quy nh cc
iu kin p dng i vi tng loi ngun trn trong vic iu chnh
quan h dn s c yu t nc ngoi.
D tho BLDS 2015 cng m rng cc quy nh xc nh
php lut p dng i vi quan h dn s c yu t nc ngoi trong
cc trng hp: (i) theo la chn ca cc bn (ii) theo QT m
Vit Nam l thnh vin, (iii) Trng hp khng xc nh c php
lut p dng theo 2 trng hp trn, th php lut p dng l php
lut ca nc c mi lin h g n b nht vi quan h dn s c yu
t nc ngoi .
3.2.2 Cc nguyn tc xc nh lut p dng iu chnh quan h
hp ng
Php lut Vit Nam hin xy dng c cc quy nh v
xc nh lut p dng iu chnh hp ng c yu t nc ngoi. y
cn c gi l cc nguyn tc gii quyt xung t php lut v hp
ng, c th l cc quy nh xc nh lut p dng vi hnh thc hp
ng, ni dung hp ng v nng lc ch th giao kt hp ng.
a) Lut p dng iu chnh hiu lc hnh thc hp ng
Theo php lut Vit Nam v cc nc hin nay, hnh thc
hp ng c xc nh theo Lut ni giao kt hp ng, theo
hp ng c giao kt ti Vit Nam th hnh thc hp ng phi
tun theo php lut Vit Nam; nu giao kt ti nc ngoi th tun
theo php lut nc ni giao kt hp ng (iu 770 BLDS
2005). Tuy nhin, nguyn tc ny s khng c p dng trong 2
trng hp l nu hp ng giao kt nc ngoi m tri vi lut

19
ni giao kt nc ngoi nhng ph hp vi php lut ti Vit
Nam th c cng nhn hiu lc ti Vit Nam v hnh thc hp
ng lin quan n vic xy dng hoc chuyn giao quyn s hu
cng trnh, nh ca v cc bt ng sn khc trn lnh th Vit Nam
phi tun theo php lut Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.
Trong hu ht cc vn bn php lut chuyn ngnh u quy
nh cc hp ng c yu t nc ngoi c giao kt ti Vit Nam
hin nay phi c lp thnh vn bn mi c hiu lc php l.
Vi mc ch m bo cho cc giao dch hp ng khng th
b v hiu v hnh thc v l do xung t php lut v hnh thc hp
ng, D tho BLDS 2015 quy nh hnh thc ca hp ng s
c cng nhn c hiu lc php l ti Vit Nam nu ph hp vi
mt cc h thng php lut sau: (i) php lut p dng i vi hp
ng , (ii) php lut ca nc ni giao kt hp ng, (iii) php lut
Vit Nam (Khon 6 iu 702).
b) Lut p dng iu chnh ni dung hp ng
xc nh lut p dng iu chnh ni dung hp ng,
php lut Vit Nam mt mt tha nhn quyn tha thun la chn
php lut p dng ca cc bn, mt khc cng c cc quy nh hn
ch s t do tha thun .
+ V quyn t do tha thun chn lut p dng: Nhiu vn
bn ca php lut Vit Nam tha nhn cho php cc bn quyn
tha thun chn lut p dng trong quan h hp ng c yu t nc
ngoi nhm m bo thc hin quyn t do ch ca cc bn. cc
quy nh ti iu 769 B lut Dn s 2005; Khon 2 iu 5 Lut
thng mi 2005; Khon 4 iu 5 Lut u t 2005; Khon 1 iu
702 D tho BLDS 2015 Tuy nhin, cc quy nh ca php lut
Vit Nam mi ch dng li nguyn tc chung, m cha c quy
nh c th v cc loi lut c th c la chn l g, cch thc, iu
kin, phm vi ca lut c la chn p dng i vi hp ng.

20
c bit quyn t do tha thun chn lut p dng i vi
hp ng c khng nh trong D tho B Lut Dn s 2015,
mt cch r rng v trc tip hn theo : Cc bn trong quan h
hp ng c tha thun chn php lut p dng i vi hp
ng (iu 702).
Php lut Vit Nam cng c mt s quy nh hn ch quyn
t do tha thun chn lut i vi ni dung hp ng ca cc bn, c
th l trong trng hp lut do cc bn tha thun tri trt t cng
hay cc nguyn tc c bn ca php lut Vit Nam.
Ngoi ra, B lut Dn s 2005 v D tho 2015 cng c
quy nh mt s trng hp cc bn khng c tha thun chn lut
p dng m hp ng phi tun th php lut Vit Nam, l (i)
Trng hp hp ng c giao kt v thc hin hon ton trn lnh
th Vit Nam (ii) Hp ng lin quan n bt ng sn trn lnh th
Vit Nam (iu 770 BLDS).
+ Trng hp cc bn khng tha thun chn lut p dng
Trng hp cc bn khng tha thun chn lut p dng th
c quan ti phn s xc nh lut p dng i vi ni dung hp ng
trn c s cc nguyn tc sau:
-Nguyn tc Lut nc ni thc hin hp ng: y l
nguyn tc c quy nh ti iu 769 BLDS 2005. Tuy nhin, vic
xc nh lut p dng ti trng ti th php lut Vit Nam th vic xc
nh lut p dng trong trng hp cc bn khng tha thun th
trng ti quyt nh p dng php lut m Hi ng trng ti cho l
ph hp nht (Khon 2 iu 14 lut Trng ti nm 2010)
-Nguyn tc Lut ca nc c mi quan h g n b nht hay
lut c mi lin h mt thit nht (Law of the country with which it is
most closely connected) l mt nguyn tc c p dng trong php
lut nhiu nc, c bit trong Quy nh Rome 1 ca Hi ng chu
u v lut p dng i vi quan h ngha v hp ng. Tuy nhin

21
y l nguyn tc mi c xy dng trong D tho BLDS 2015.
Mc ch ca nguyn tc l nhm m bo la chn h thng php
lut iu chnh mt quan h ca T php quc t (bao gm quan h
hp ng) phi khch quan, trung lp, cng bng. C th l trong mt
tnh hung (hp ng) thuc nhiu loi khc nhau (v d va l hp
ng mua bn hng ha v cung ng dch v) dn n nhiu h thng
php lut khc nhau c th c p dng, th lut c p dng l
lut c mi quan h gn b nht vi hp ng .
c) Lut p dng i vi nng lc ch th giao kt hp ng
xc nh nng lc ch th giao kt hp ng, T php
quc t cc nc u da trn nguyn tc thuc quy ch nhn thn
(h thuc lut nhn thn: lut quc tch v lut ni c tr). C th l
lut ca nc ngi c quc tch hoc thng tr (i vi ch th
l c nhn) v lut ca nc ni thnh lp, ni c tr s chnh (i
vi php nhn). BLDS Vit Nam nm 2005 quy nh ti iu 761
(nng lc php lut dn s ca ngi nc ngoi) v iu 762 (nng
lc hnh vi dn s ca ngi nc ngoi); iu 765 (nng lc php
lut ca php nhn nc ngoi) theo lut ni thnh lp v ni hot
ng ca php nhn.
3.2.3 Lut p dng i vi mt s hp ng thng mi c bn
Cc hp ng thng mi quc t u da trn cc nguyn
tc chung v xc nh lut p dng iu chnh hp ng, tuy nhin s
a dng ca cc loi hp ng thng mi quc t dn n s phc
tp trong vic xc nh lut p dng i vi mi loi hp ng ny v
mi loi hp ng khc nhau s c cc quy nh ring iu chnh
chng.
Ti Vit Nam, trong thi gian qua, s lng cc hp ng
thng mi c k kt vi bn nc ngoi ngoi ngy mt gia tng
trong ph bin l cc hp ng mua bn hng ha quc t, hp
ng vn chuyn quc t bng ng bin, hp ng u t... c

22
bit xut hin mt s hp ng mi c th nh hp ng nhng
quyn kinh doanh, hp ng in t. Thc tin giao kt v thc hin
cc hp ng ny pht sinh nhiu vn php l phc tp. Tuy
nhin, cc quy nh c p dng iu chnh cc loi hp ng ny,
ngoi BLDS iu chnh chung th cc quy nh cng nm trong cc
vn bn php lut chuyn ngnh nh Lut Thng mi, B Lut
Hng hi, Lut s hu tr tu, Lut u t, Lut Giao dch in
tCc quy nh ca cc vn bn ny ch yu c tnh cht l lut
ni dung iu chnh cc quan h hp ng trong nc v hp ng
c yu t nc ngoi.
3.3 nh gi nhng im bt cp cn ti trong cc quy nh v
lut p dng i vi hp ng ti Vit Nam.
3.3.1 V k thut lp php
Nhn chung, h thng php lut Vit Nam (bao gm c cc
QT m Vit Nam l thnh vin) v hp ng thng mi quc t
ni chung v hp ng c yu t nc ngoi ni ring cn cha y
, thiu tnh thng nht v tn mn trong nhiu vn bn khc nhau.
c bit, cc quy nh v lut p dng trong php lut dn s
c xy dng iu chnh p dng cho hp ng dn s ni chung,
cha c quy nh c th, mang tnh nguyn tc. Cc quy nh iu
chnh i vi cc quan h hp ng khc nh lao ng, thng mi,
hng hi, hng khng, doanh nghip... ln lt c quy nh trong
cc vn bn php lut chuyn ngnh, thiu do gy ra nhiu phc
tp trong qu trnh p dng trong thc tin.
3.3.2 V ni dung cc quy nh v lut p dng i vi hp ng ti
Vit Nam.
Th nht, cc quy nh ca BLDS v Lut thng mi cn
cha thng nht, cha ph hp vi cc quy nh ca lut php v cc
chun mc quc t khi nh danh khi nim hp ng c yu t nc
ngoi, php lut Vit Nam cha c quy nh lm r v nguyn tc th

23
bc u tin p dng cc loi ngun iu chnh quan h hp ng.
Ngoi ra, D tho cng cha lm r c nhm quan h no cc bn
c php tha thun chn lut p dng, nhm quan h no khng
c php tha thun chn lut (bt buc p dng php lut Vit
Nam) v cc iu kin c th ca vic tha thun la chn .
Th hai, php lut hin hnh cng cha lm r cch thc,
iu kin p dng cc loi ngun nh QT, Tp qun quc t, php
lut nc ngoi, h qu php l ca vic p dng php lut nc
ngoi v gii php.
Th ba, v cc quy nh xc nh lut p dng iu chnh
hp ng ti Vit Nam. Theo quy nh ca D tho 2015 theo xu
hng m rng hn khi p dng nguyn tc Hnh thc ca hp
ng c xc nh theo php lut p dng i vi hp ng .
Tuy nhin, cng cn lm r trng hp cc bn khng tha thun
chn lut p dng th vic xc nh lut p dng i vi hnh thc
hp ng c xc nh ra sao? Php lut Vit Nam cng cha quy
nh r cch thc xc nh ni giao kt hp ng, nu hp ng giao
kt gia cc bn c nhiu ni c tr, nhiu chi nhnh, tr s cc
nc khc nhau hoc giao kt hp ng gin tip, hp ng c
tha thun xy dng nhiu nc..u kh xc nh c hiu lc
hnh thc hp ng.
Php lut Vit Nam cng cha c quy nh c th v cch
thc xc nh lut p dng v hnh thc i vi cc loi hp ng c
th v d nh hp ng in t cha c quy nh v hp ng in t
vi mt bn thng nhn nc ngoi.
Th t, v lut p dng iu chnh ni dung hp ng
Php lut Vit Nam ghi nhn mt cch trc tip quyn t
do ch ca cc bn trong vic tha thun chn lut p dng trong
quan h hp ng ng thi b sung mt nguyn tc lut ca nc
c mi lin h g n b nht vi hp ng l nguyn tc hon ton

24
mi xc nh lut p dng iu chnh ni dung hp ng. Tuy
nhin, vic cng nhn quyn t do tha thun chn lut vn l quy
nh mang tnh cht nguyn tc chung, cha c th, cha c quy nh
m bo v thc hin quyn, c th kh p dng trong thc tin.
Php lut Vit Nam cha c quy nh cc loi lut c th
c la chn, phm vi ca lut do cc bn la chn, hnh thc ca
s tha thun, cng nh cha c quy nh v thi im la chn lut
p dng
c bit, php lut Vit Nam cng cha c cch gii thch
thng nht v nguyn tc lut c mi quan h gn b nht, cha lm
r cc tiu ch c bn xc nh lut c mi quan h gn b nht l
g. Quy nh ny s to ra s phc tp i vi cc hp ng c nhiu
i tng khc nhau, thc hin nhiu nc khc nhau, khi mt hp
ng c thc hin ng thi nhiu nc th chng minh mi
quan h g n b hn cng khng h n gin.
Cc quy nh v hn ch quyn t do tha thun chn lut p
dng trong D tho BLDS cng cha quy nh trng hp lut do
cc bn tha thun tri cc quy phm mnh lnh ca Vit Nam, tri
cc quy nh m lut Vit Nam cm th c c chp nhn khng.
Ni chung cn b sung trng hp hn ch ny.
Chng 4
THC TI N C NH LUT P NG GII QU T TRANH
CHP HP NG THNG MI QUC T TI VIT NAM V
GII PHP HON THIN H THNG PHP LUT

4.1. Thc tin tranh chp hp ng thng mi quc t v


lut p dng ti Vit Nam
Di gc thc tin, s lng cc hp ng thng mi
quc t ti Vit Nam trong thi gian qua cng rt a dng, phong
ph, lin quan n nhiu lnh vc ngy mt gia tng v cng ko theo
nhiu vn php l phc tp ny sinh i vi bn Vit Nam, c

25
bit trong vic m phn chn lut p dng i vi hp ng.
Tuy nhin, trong thc tin, cc bn khi tham gia k kt cc
hp ng thng mi quc t cha thc s ch trng n vic chn
lut p dng i vi hp ng. Phn ln cc tranh chp c gii
quyt ti c quan ti phn nc ngoi, c bit l ti trng ti nc
ngoi.
S lng v vic gii quyt ti Vit Nam cn hn ch do
nhng bt cp cn tn ti c v lut php ln vn uy tn ca cc c
quan ti phn Vit Nam, cha thc s to nim tin cho cc bn.
4.2 c nh lut p dng gii quyt tranh chp hp ng ti ta
n Vit Nam
Thc tin gii quyt tranh chp hp ng ti ta n Vit Nam
lin quan n vic xc nh lut p dng gii quyt tranh chp hp
ng (ch yu l v ni dung) c chia thnh hai trng hp, mt
mt ta n tha nhn quyn la chn php lut p dng cho hp
ng ca cc bn, mt khc trong trng hp cc bn khng tha
thun chn lut p dng, ta n da trn cc quy phm xung t
trong t php quc t ca nc mnh xc nh lut p dng gii
quyt tranh chp.
V lnh vc cc v kin ti ta n Vit Nam ch yu l cc
tranh chp hp ng mua bn hng ha quc t. Thc tin cc n l
cho thy, ta n Vit Nam ch yu trc tip p dng cc quy nh v
ni dung ca Vit Nam gii quyt tranh chp hp ng m khng
thng qua giai on chn lut p dng (gii quyt xung t).
4.3 Chn lut p dng trong gii quyt tranh chp hp ng ti
trng ti thng mi quc t
Vic xc nh lut p dng trong gii quyt tranh chp ti
trng ti cng c nhiu im khc bit so vi ta n. Nhn chung,
trng ti thng c xu hng la chn lut p dng iu chnh hp
ng rng hn nhiu so vi ta n quc gia v trng ti khng b l

26
thuc vo nguyn tc Lex fori, ngha l trng ti khng buc phi
la chn h thng php lut quc gia gii quyt tranh chp nh ta
n.Vic la chn gii quyt tranh chp cc hp ng thng mi
quc t ti cc thit ch trng ti cn c cc bn c bit a
chung v tnh u vit ca n nh s tn trng quyn t do ch, s
khch quan, tnh linh hot v hiu qu ca phng thc ny lun p
ng c cc yu cu phc tp ca vic gii quyt tranh chp hp
ng thng mi quc t.
Lin quan n vic la chn lut p dng trong gii quyt
tranh chp ti trng ti, php lut Vit Nam tha nhn cho php
chn lut p dng theo s tha thun ca cc bn. Do , khi gii
quyt cc tranh chp hp ng, mt mt trng ti xc nh lut p
dng trn c s s tha thun ca cc bn, trong trng hp cc bn
khng tha thun chn lut, trng ti s xc nh lut p dng theo
cch thc m trng ti cho l ph hp nht. Thc tin n l gii quyt
tranh chp hp ng ti Trng ti ti Vit Nam trong thi gian qua
minh chng cho iu .
4.4 Gii php hon thin php lut Vit Nam v lut p dng iu
chnh hp ng
4.4.1 Quan im, phng hng hon thin php lut
Ch trng, quan im, ng li, chnh sch php lut ca
Nh nc Vit Nam trong thi gian qua lun nht qun theo hng
m rng, tng cng giao lu dn s, thng mi vi cc quc gia,
vng lnh th, thu ht u t nc ngoi... pht huy mi ni lc ca
quc gia. Quan im i mi, hi nhp kinh t quc t c th hin
trong nhiu vn kin, chnh sch ln ca ng, Nh nc.
4.4.2 Nhng yu cu c bn i vi vic hon thin php lut Vit
Nam
Khc vi vic xy dng php lut trong nc, mc ch ca
vic hon thin lut php trong quan h thng mi quc t khng

27
ch nhm m bo cho li ch ca cc bn, m bo an ton cho cc
giao dch ca thng nhn, m cn phi m bo li ch quc gia
trong quan h thng mi quc t. Vic hon thin php lut phi
m bo cho cc giao dch thng mi quc t c thc hin trong
mt mi trng php l quc t thun li, minh bch, an ton, bnh
ng p ng c cc li ch chung.
4.4.3. Nhng gii php gp phn hon thin php lut Vit Nam v
lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t
4.4.3.1 Nhng gii php tng quan
Th nht, tip tc tng cng tham gia cc thit ch a
phng v thng mi quc t, k kt cc QT a phng trong
lnh vc hp ng.
Th hai, tip tc hon thin cc vn bn php lut trong nc
nh BLDS, Lut Thng mi, B Lut Hng hi, Lut Trng
titrn c s m bo cc nguyn tc v tnh khoa hc, tnh thng
nht, tnh ton din, tnh ph hp v tnh kh thi ca cc vn bn ny
c bit cn sm xy dng Lut T php quc t to c s php l
thng nht cho vic xc nh lut p dng iu chnh cc hp ng
thng mi quc t.
Th ba, xy dng mt c ch thc thi hiu qu cc cam kt
quc t v cc quy nh ca php lut trong nc trong lnh vc hp
ng thng mi quc t ti Vit Nam.
Th t, nng cao cht lng ca cc c quan thc thi php
lut, c quan ti phn gii quyt cc v vic trong lnh vc T php
quc t.
Th nm, tng cng, m rng v to thun li cho hnh thc
gii quyt tranh chp ti trng ti thng mi quc t, xy dng c
ch phi hp hiu qu gia ta n v trng ti, nng cao v th ca
trng ti

28
4.4.3.2 Gii php c th hon thin cc quy nh ca php lut
VitNam
- Th nht, cn c quy nh v khi nim hp ng c yu t
nc ngoi v nguyn tc p dng cc loi ngun lut p dng iu
chnh quan h hp ng theo th bc u, tin, iu kin p dng cc
loi ngun.
Th hai, php lut Vit Nam cn c quy nh khng nh
quyn t do ca cc ch th tha thun chn lut p dng cho hp
ng, quy nh r v ni dung, phm vi, hnh thc, iu kin ca lut
c la chn.
Th ba, php lut cng cn c quy nh m rng s cng
nhn hiu lc v hnh thc hp ng c yu t nc ngoi theo xu
hng m rng: hnh thc hp ng c chng minh bng mi
cch, tr mt s trng hp ngoi l (cc ngoi l ny cng cn c
c th ha) khng nn b hp yu cu bng vn bn.
Th t, php lut cng cn quy nh r v thi im ca vic
chn lut p dng, thay i lut p dng hp ng.
Th nm, php lut Vit Nam cng cn quy nh r v nhng
trng hp hn ch p dng lut c cc bn tha thun la chn.
Th su, php lut Vit Nam nn b sung mt s trng hp
cc bn khng c tha thun chn lut p dng trong cc trng hp
cn thit phi bo v quyn li ca mt bn yu hn trong hp ng.
Th by, trong trng hp cc bn khng tha thun chn
lut p dng, php lut Vit Nam cn c cc quy nh b sung chi tit
hn cc nguyn tc c th gip c quan ti phn xc nh c lut
p dng, c bit l quy nh v nguyn tc lut c mi quan h g n
b nht, v c hng dn thng nht vic p dng nguyn tc ny
ti Vit Nam

29
KT LUN

Trong khoa hc T php quc t, vn lut p dng iu


chnh hp ng thng mi quc t ti Vit Nam c nghin
cu, tuy nhin cn thiu ton din, y v ni dung v phm vi
nghin cu, cn tn ti nhng quan im khc nhau v kt qu
nghin cu. Trong khoa hc T php quc t Vit Nam hin nay
cha c cng trnh nghin cu trc tip v vn lut p dng iu
chnh hp ng thng mi quc t ti Vit Nam tt c cc cp
nghin cu. Lun n l cng trnh nghin cu u tin, trc tip,
ton din v c h thng v vn lut p dng iu chnh hp
ng thng mi quc t ti Vit Nam.
Lun n lm sng t vn lut p dng iu chnh hp
ng thng mi quc t ti Vit Nam trn tt c cc phng din l
lun, quy nh v thi hnh php lut trong T php quc t, lm sng
t cc yu cu v gii php vn lut p dng iu chnh hp ng
thng mi quc t ti Vit Nam.
Cc kt lun khoa hc ch yu ca lun n gm:
Th nht, khi nim lut p dng iu chnh hp ng thng
mi quc t l ton b cc nguyn tc, cc quy nh do cc bn tha
thun hoc cc quy phm php lut do nh nc xy dng, ban hnh
c cc c quan ti phn cng nhn, la chn p dng iu chnh
cc quan h hp ng thng mi quc t.
Th hai, c s khoa hc ca lut p dng iu chnh hp
ng thng mi quc t l c s l lun, php l v thc tin v s
tn ti nguyn tc t do ch trong T php quc t. C s l lun
ca vic xc nh lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc
t trc ht xut pht t chnh bn cht ca quan h hp ng quc t
lun c xung t php lut. C s php l ca ca vic xc nh lut
p dng iu chnh hp ng thng mi quc t trong t php quc

30
t l tng hp cc quy phm php lut t php quc t v cch thc
xc nh, iu kin, v ni dung lut p dng iu chnh hp ng
thng mi quc t. C s thc tin ca vic xc nh lut p dng
iu chnh hp ng thng mi quc t l thc trng xc nh lut
p dng trong gii quyt tranh chp hp ng thng mi quc t ti
cc c quan ti phn l ta n v trng ti thng mi quc t.
Th ba, iu kin ca lut c la chn p dng i vi
hp ng thng mi quc t l lut p dng iu chnh hp ng
phi trong gii hn php lun quy nh, lut c la chn p dng
i vi hp ng thng mi quc t phi m bo khi c p dng
khng nh hng trt t cng v khng tri cc quy phm c tnh
cht mnh lnh (quy phm p dng bt buc) ca quc gia, khng
tri vi cc quy nh cm ca php lut.
Th t, ni dung cc loi lut p dng iu chnh hp ng
thng mi quc t rt a dng, phong ph, ty thuc vo php lut
ca mi quc gia mi loi hp ng khc nhau s c cc quy nh
ring c th. Theo quan im v ngun lut theo ngha rng, h
thng ngun lut p dng iu chnh hp ng thng mi quc t c
th c phn loi thnh 3 nhm c bn sau: ngun php lut quc
t, ngun php lut quc ni ca mi quc gia, cc loi ngun b tr
khc (thc tin, thng l, cc nguyn tc hp ng quc t). Tuy
nhin, i vi Vit Nam, vic p dng cc loi ngun theo ngha rng
cn ht sc hn ch.
Th nm, php lut Vit Nam hin hnh v lut p dng iu
chnh hp ng thng mi quc t cn cha hon thin do quy nh
khng y v hp l iu kin cng nh ni dung cc nguyn tc
xc nh lut p dng i vi hp ng (v hnh thc, ni dung hp
ng). Trong thc tin thi hnh php lut Vit Nam trong lnh vc
hp ng cn tn ti tnh trng cha bo m c quyn t do ch
ca cc bn trong vic chn lut p dng i vi hp ng m

31
nguyn nhn do s thiu hon thin ca php lut, thiu kinh nghim
chuyn mn ca cc c quan ti phn.
Th su, yu cu bo m vic xc nh lut p dng iu chnh
hp ng phi ph hp vi ng li ca ng v chin lc ci
cch t php, xy dng v hon thin h thng php lut Vit Nam,
ph hp vi quy nh ca Hin php nc Cng ho x hi ch ngha
Vit Nam v ph hp vi cc gi tr php l quc t c tip thu c
chn lc. Cc gii php bo m quyn t do ch trong vic chn
lut p dng gm gii php hon thin php lut T php quc t
Vit Nam v iu kin cng nh ni dung cc nguyn tc xc nh
lut p dng v cc gii php khc nh nng cao nng lc chuyn
mn ca cc c quan lp php, hnh php, t php nng cao trch
nhim, trnh chuyn mn, nghip v ca Thm phn, tng cng
tuyn truyn, ph bin php lut, tr gip php l cho doanh nghip,
tng cng kim tra, gim st v x l vi phm ca cc c quan thc
thi php lut.

32

You might also like