You are on page 1of 426
José GIMENO SACRISTAN ‘Anges PEREZ GOMEZ Comprender y transformar la ensefianza ih Ediciones Morata, S.L. Funded por Jair Mera, sic, o9 1820 ‘G/MejaLequeria, 1228008 HADAID Imotainedmorsa.oe - erm smarts 22 COMPRENDER Y TRANSFORMAR LA ENSERANZA Por José GIMENO SACRISTAN ‘ated de Dict y Organizaion Escolar ‘iveraded de Valencia Angel |, PEREZ GOMEZ Cate da Dita y Organizscio Escolar (Gfivrsiged oe wigs cones Pie sscRODUCCION a 1 (CAPITULO PRIMERO: Las funclones socals da la escuela: de ta Toproducclon sts resonstruccion eres dal conoeimian- f= experiencia Pay Aga PCHEZ COMED, ona ” 14. sci snc ” 12. Cater ly comps sa ie iano To 1.3. Lee mocarsmas do osc on ia su a 1. Gontaticones en of proceso do secatzacin on fa sacle” 84 115 Sootlzaciin y hunanteasn: fa onlin eaveaive de a escuela ar [N51 Desaal vadical de le anisn compensa, 28 1152. La recenetucisn dl conoeminte yl oxpeiania =” 8B caPmmuLo t: tos ‘astieg ‘de Por fogel PEREZ GoM u 24. Inreduccién 3 22. andisis adc da Tas principales Yoo sprandzao’. 83 224. Denvacenes sdsztene do Ins Toor del enetons ‘niente cee OF ‘ny Besvacones ln eariona Sola stat ota csleareo. a 8) Las sporiadaian do is pcalogla gondca cogmia 42 ()E aprendaje sna de Ausubel te 1) El punto oe iste dela pacleia aiaicn ‘a EI Soren como procesrnanto de momacén 83 22. Las toes de! aprndiale 2h la comprensisn y pricess ses CAPITULO Wk: Et aprenetasia escolar: de Ia cetice operat. fie sta reconctructién de Ia cultura sn sl aula Poraigal PEREY GOMEZ ane an 68 8.4. La easetica opartena 13.2. La icoporai dl eonapo de ~ 3. ARNO I RUE ne 7 So Me scant y clr eatin cont 6a 35 Ronled conc cts 6B 35: Erawerotye teva avis sonia Ls reconsincion del ‘ertamons ys acon dl tnt 72 BE cutee ampere! ga! sums come panto de par el aba 24m rene TA 1.62 tas espace te conosnints compara en! si CAPITULO WV: EnsoRanze pare Ia comprension ‘or bogt PEREZ GED nnn "a 44. rene enfguae par stander enfin. 8 DNAs ensotann ca ane euranennnn 7 {12.13 Stoaance como ontanariono de hablo 13 12 Sietence com fomenta on! dasa strat 80 ‘TLE La emetanca como prodicosn de canbe conceptiios 81 “42. Ganoaria aa dla. oe Bt BOT Emad proses peddle nnn 122. £1 mogelo masledoral —— 1) hee macseona! cease prolason 2) Moss medasesalcenraco ens urna = 4428, modo eco de ani elo do Te = - 5) Maas Doge 48, Conprendore nwent aa 660i ngs SSETa ides do la enentanen como acid tcice 45.5 Gimeno heuroden an fe prc e808 nn 435 Tetdmanan een de pcica escolar. 5 dbo ‘sobs Ieee dels ansehen me 108 44: ctr domocica ea 62S $07 “CAPITULO V; Gompronder Ia ensefsnza on Ia excusia, Modsios| Imelodologices, de lnvestlgacion eavestve Forboge!t Peniez GOMEZ. eens 8 154. La complied y shpladad aoe fondinence educate... 118 2. La nmnconaidedoaveava dele vestiactn a7 25, Stpucotor biaens vim nvestgat educa desde fe pepe retain “ aa BES concep dread neem 8 352, Las rancones ageio abs, ivenigndor 120 1335. Objevos oon iwesp20 oon vsnnnnnne HBR 544 Estat deve OS as 535. Teena einmmenoe a mvecigacincm 12 536. Ercan dernontgac Conn tea 359. credaded y wanton Cos das 130 35. Losifomas Go iecigacsitnnnscncnnnne 198 58. Lauran dl eanocmint ss CNS yaa reer ‘CAPITULO Wi; Et curriculum: ios contenkios ds In ensofanzz Pots GENO SACAISTAN ee nnn nnn 187 6:1. Doe traloioes y un soo campo tedrco y précto? (la oma donee eas ypc. 137 22 Eteumiauum como ectisio tl contenido Se i onsofanzs 144 53, gUn solo cencopto atopeiones dvrsas de Cum? was 144 ‘Av ta eit vaable Get spice ue 8) Et eurutum dant do pracas red 6) eet yo manent Ura an cao ie i 0) 2a.cus lanamca cuvicuiun® 1A un prose 0 a un sepresoniacn dei memo? Desde le florea de ieldechacares, os propane ye oes hia 8.4 Otedcuts para un aro de campeon procul 18 185. Agunas conclsonas pare ceattarear ef pensamisrio ‘anv ste wus 168 5.6, {Edte une sefson oo oe cian? io ‘CAPITULO Vit Zaus son los contenidos de la encenenze? Pertees GEO GAEISTAN, nn) 74. Cio sonal contnio dla nsananca st Lint. Contorges bores on fo cuca sides. ed 742! {Cuno un conondo se “ainea" yapropado"? Cons” recon soo oo cu. 7 7.13. Las eleminacones mis oreanas do loe contnigos 1) toeas socal gus pasan a poneamiosa educating, singe ares a plc, ee 15) Consciionic, nese de pleionsa ©} La eterminsdiénrocproce de los hvelas occas ©) gesiten formas taneas para dsarmner Toe cee " er 1.2, Lacultra dela encchrca digas 485 ‘Tait Sonica soc! do a eosfana cigs ye8 722, Lax wiuatondes 7 condones basen del curiclum 1723. Diucisr ei conan de Ivers el curiam ‘amin os aaveact goer : 208 1124. Lainepracn ane Conosmones 20 eas oareabas y sche ara 1.26. Algunas candicenes Ge cucu yo dasarao cla erotanes oa ean 220 tio CAPITULO Vil; Bialo dol curriculum, dieho de In onsofnsn El pepe de los proesores Porloss GMENOSXERSTAN eo 228 2, Aprosimaion sf concepta. Le ensetanza come deste y a ‘Safa’! eurtcutum 228 192. Coractereacin lca ona acafanga y on el cavcuium 229 825 lserar el curielum doped a amotnd do dst. 230, 822. canto qo too so paces ros hala? ne 828, Datnine comotans ane! doeto det uric dni aren or ue se nan coco. zz 8.9, Agate decors yeooadres 20 4, lponos modecs fara acuar Tora do pensar ye hacer sn (a preteen we 284 ‘CAPITULO PX Ambitos de desde Pare GMENO SACAISTAN nn 285 9.1.12 onsonsisn genera de curiam. 6 dito de determine on polis ymasoorganaain. 258 SN'Le declan do promos Sse de anil elses. 268 92, Bpoyecmearatodd cation nnn bra D2 tae condesones de! precio cucay del cairo 288 22 Apectos tacos ans que puede ntereni ef dscio ria’ an el ato de bs canto aducatias. ae 99. Los prtusores como sloenasors 508 534 Contgoracin co tn modo price pars los profes. sore aig ‘932. a ued del tse para bs proesores 37 833. Dmensones de on mobo sci. a8 [CAPITULO X: La evatgetén on lo ensenenza Perino GAVEND SACRSTAN - ana 104. Lapiz de ovat. au 102: Guts enter por var. aa 1303. Un reves eto 28 1 Anata ao ura paces eri 303 4s. gauen tone que svstuar? Evauaclonas intnas y" onomar 369 408 far tones Se a ovals ot a pracica aca 101. ine urcones ae fa evauactn par is raise ‘autora rocepioras ao fosresutaoce 380 107. ct sansdo de a evtisionIayada en! poco do enge ‘Bansa-aprenazale 383 {071 Une evaunein hasics» abaizados Ser 10.72. Evaacan nema! eveuacon conus 301 4301.3, Tatoas do eahicln Hegre ano! proceso So ‘neotonea a04 ees CCAPTULO Xt Ux funn y tema get pote, Tae Sera ta"comprensign, biterentes perspectives Lei “998 8 een 998 i 1 Pesca dadiiea yn 400 Tih enomie napa CmmncIc 4s i 12 Eroge cares. ——— ‘0 11.2 Parpeta ren IN aa 2 Meda nari OT aot i 1122. Elmoselo de aspaind doco. IT 405 S128 Lor macs oo ls perspeciva teenie. Soom aoe 11.9 Paspecth pti. SL a Sat Elentaue rata conn fa 1138, Bt enague rte sobre a pric. ae 11.4 Popectva de tenet en fs prction pare la recon | STE el enioque denies y reonsinaclnS06 we 428 i [12. Enfoque de inveaigactn-ecion y fomectin Sl po- exons paral compress emmnenenrens AE i pevocrari, —— | Indes de ure inropuccién CConprendsr y Teanslormar Ia Ensedanes as un inleno por pte fo sue ules de acerca a os pofsinaiew de In educaion, copecaimen lot olesars y profesor, punics basses del pansamiono y de la Ivasign: in ecweatn' sobre los problemas fundemenaies Que tens platoasee te prdcton de ts ansofanca, Por eso dete es up Uabajo do sisin, sempre [are ypravienal, parm recatar fa cecvsign obra a readad cate les abtiiiades mis relevaree quo tion quo dosarler 1s docerts en {Ei Ganteato protesona y'con sus akmnee'y shmpse. Sn compronder fue {2 face, a price pesegapica ex mers reroauccén do hablos eicenas, 0 bien tespunsias que los docenles ane” que dar # damandae y cosines fntemnas. S agunas leas, valores proyeces Se hacen read en educa ‘Sn es porque fo docontes los hacen de alguna manera suyee en pine Ne {ar Inerpratindtos, pare dospute adsptoe, Es una crcncle yo Coton amin que ef profesor, le proasore 0 cusluer agente eaveaivo ron moda ‘ores nevtabes ante ibs Teele y Ios racicas, ena los proyestosy 1 ‘alta. So on aks que ones tno oe Teprcent ace ayes (tas leas sa poste sr un proleson!canacente 7 response Nos stuamos los. de enencer a los polecreiae como merce slecu- tores de pdticas poreadas ydecaes par otras, winas de modat y do lengusjes que se les plantenn anjaace eo oe otes mi acucintss qe te Ian dents si. Cenfamer sn que af pensamienio pusde ayuda’: Sa iar as shuaciones en las. gue tabaian y las dimensiones. de ls. demas {nie 10s que, impleta explotament ucla ecolares pusde tr une aetvaad gus procedents de las‘datinss “conc” quo acen lumina los hechos rien: Lo lamntamos 0 no, las teaiae edvextvas no determinan nin de- fexminedo en gran medida le realad, manque ques ofa! curso Sore misma. Las veees on que pacce dase a shsnlinconraria s0\febo emir has casos a que las Wess tucifean lgiimando opciones © aracsones Drocedertes de Dros mbes do aelerminacisnsleadoe del ponsamto ‘ure, Han pesado fs momentos an que se confab on fe eperanca od Boner sun conocinionto seetza gue munca tines. como recurs are lanéamenir iz esion,soniee prolestnal valradee y Geonderse de le IMoeguréad que sipane admit Gue es hedres ecuealve ton prtine de ‘ardter histéeo y able que Uenen un sgrifcado personal y roca se Jeo a valoraciones que no puoden reduarse, enmascearse 9 supers? con oxplicacionas clontiioas "No por elo nogaes ol valor dela leonzacién y de In ivesigatin, Se trata de concederie otro poles! y oe lugar en fa dolerminacis que ods tener de Ia pricica El valor de! pancariene an edusacn eats as fn seri de insiumerto para la deliberassa constants on qvo debra ape ‘ree toda actin podagica, desce las opones sete weratepiae Ue lk tea educatva para todo of sisteme escolar, hasta las decslones prdlcas fue on momentos punta foman for pointes on sus aus 0 0” lot Gatues. Le otldad dal poncamento este on su copscdad pare cteiear problemas, ‘epresente/ contextos, fundamentar afomatvas y valorar ‘atrapectivemente a pata. "I proestonal de lt enceionca, ates qu un tanto efcs, més que ser un fel Border de creciees de muy vara Sgro en un siiema someto 2 convales: tenes que enmascaran ay carter Woollen, debe. ser ‘Sout reeponsaie que hndamenta su prices en una opin de valores Sr ideas que fo ayitan a canicar jos atuslone, proyoces y planes, 28h Tn prictca le buena y coracta pricier no se puede dediirdrocta- ‘monic de consciniantos onic escotextalzadoe. 6 ae aecones ‘Gonteos cles. En primer lugar, porue foaled edveabra en a Gut fos [oerores eatin foradce e tabajar no ha creado la iene, como ocure in machas dl Yeenlogins moses. sryasomas que los poteores ¥ Drotoores pueden reales’ une ensafana ‘adecuads” @ part de! canodk Fonts slntce, haba que explonres por qué slempra ae fopan con Una faalind que 00 se 10 pormia a fos que Jo nlenan. La pfesonaléed del Gooonte Snes que dadotze senclamanie & lo ana Sore que aeemaro ‘Shr ef buen jo lusraco por ol saber y apoyarse en, un semdocrico ed ai capa oe srr Scone he ete Psi ca “fumar de cou 2 a des do qe formals del prtesorado y su actatzoven ce eodiee do la posssion to csrecss 0 Ge conocinia Se. Gores, cia splebldad emane de ou prop aulorided cori, at muchos ase Coruna en argos slsmbicade. La fomacié, por ef convaro, tania se enlonde eomo decavrlo protslonal. es Tuto de 12 reflxo ‘bore Te sin ayudade por euana trails a0 pensamient haya oie car baz te dar sndgo 41s realaad educa, Los protesorosias Sern prte- Sonales mds respetsues cuando puodan enlar fos rarores de sus acts loo motos por le gue foman ues decisions na ose cuando anparen us ectones en la experiencia dopuads do 2 colegas y cuando sepan argu ‘mentor fos ello con lengusfce mas a senido comin, que ewporen Ite adores de pension gue mas han contnuido a extaet ef air (ub de te voaed de fn ensefanea insusonetade. Para onstoma hay fue tener conconala'y comprensin de las smenanes que 59 enrecuzan nia price demo de la sue nos moveras. ‘No podemes ear recess prauo eecmcs que no son poses, aunue sf ‘20 dapane oe exporanie acumulaéa ye nates que fevan a rocomonar nas orentciones précieaa sobre ofas ro podemes ri queremes. propor ‘Sonarun vagemacum seaagegice porue me cenranes en fos temas @ Sar ga asta ir easy sce arr ea desing 1a aportscén que otecanes quera sor wna ajuda a eco eeriio oo toma de eancinci 3 ravds Ge una serie de capes qu tocan ol serio Y desaveo précto de lx snaafancs. ‘En primer lugar, uaremos planter ol debate sabre las fueion z2cae es quo cumple lz enschanea eseaarzade en las soiedades.oclaales Ccontempordneas, caracoradespollicementa por ls consoléacan io la Giomecracia de cardcior formal ¥ soda! y econaniearrnte por lt pana Inala, cusndo no al neroment, do ln Geiguasad In Inuria yy ai Gininsclén de importantes gpoe de fa podlatn. Por otra pare, otsde- ‘amos quo a imporanca dzcava de Jos peaerosoa y omnprecentse meds tie comuncacén do mesas, camo instuneroe de poaucotn y ustn de Valores, infarmaclones, esados ae epnin, Tomas de penser 7 models de ‘conduct planiean a ia sscuei el1to de rconsderr sv non. Fas, {Tavis de i eaucacén ef detarlo de ndicuos con capscided de pansar 1 scar de manera raconaly com rlsive autonomia ouge dela arcuela Dlantoamienos,procescs } aerating un parte dlotentes slot dasarola: fas on épccat anioroas. Tenenso en cuenta el compigo Y dalécie: pro eso de sosatzacin que cumple la escuela en las socedades conenpord ‘ness 68 necesaro ana’ 6 andiss para compronder cules son foe aot ae expos 0 llartes det proceso ob sodlzacion y mediante qué Meat iismes ) procecimierta Yene fpar en Ia acai, "Ey coherancls can of snafus precedente plantesmas en los Capioos I Im y 0 ta nocesiad de reponsa’ fos prosasos de enaofanasprendzae, oe ‘mode que st propésio eo formar sudadanosis para interven olor re Iaramente autinoma y racend en los ercanbis selles de fa sodedad demecriies, onenten'y ‘oviguen las préscas sducalvas concrete Eh (ste sontids 30 desurolan lov concopiss 06 aprenazale relevano, / fe anatucsion et eonecnienl exporonsal de low atrmnosne come ets do lina précica edveatva que preende provorsr Ia Temacén de um parca. ‘monte iit para Interpreter © iewon on le comple resided areal ‘er mura contampordneo. Organza las pdctcss. de eneeiaza a Cos ‘ula cel nveloe do eseme educate, eon ef propéso de provecer I ‘econsirscisn racional yconscena del conocimiemta y Ja acaiin ds los ‘umnosits ha de sfniftar une protnae Yansfomadn doles modos hai tale ae sprenser near ‘Desde ects parspecva se anazan y decutn les enfoques didstine ‘que més inluencls han jorge hasta muses das sobre las pdctcas ea (lvas, debaiende sus supuests, estates y corsecvences, @ fa er au {2 ottocon altstva, oneniasse a fvorecet @) desaralo. de una ene0= ‘anea para la comorenin, En of Capito V debatinos ls modelos y proceinintos que corsise- ramos ‘ide advousdes para cenccs,interpielar interven Vn del Sus. La asoetecton nobtuat ene tate a prc deevinds ef arse: (er sdueatvo de i iveotgaciin, ya que ipo 0 dels ovina en ‘uecedr ent ef canocimento) la scan. para desaralar una scitn Ine formads y teflava a la_vor que un conocinienio edvesve, conproretso fan apacnes de wo’ y depurado on las Tonio J Ysistanaas de a prse- fea. Con ante propsota noe erenemos en ef anaiae y Sous deft Duesios dices y epistenotigiss, prncpios motoslenices 7 esatepas ‘Gonicas que coniuran el enogue Inerpreatvo oi iveslgadlén, uss consierames que ofsce un caudal de rocedimentos imrescinsbie pare Indagar ta comple roa! on ol Amst educative, ‘Despuss de haber pinion las tnsones Cola enseianca escola, los procesos de ensehancn-aprendzle faz modes Go conocer ® iene fn la escuela, nos certramos en tee gandes nislooe problarnins de i Pomaneia inmedata pare los doconts camo pricicos gue aetian Indic ‘iaimente y como miombres de une canuntad prcesenal que debe ne ‘ar colegiadaments ET Captulo Vest dedcado a eanicar ocaneste de curcuum: une ategora conceptual que ha sorvido pus conectar ls aimersionee patios, Secles y pedagdpicas de! pensamient: y le prictes sacar Es events Dare cusiguier edserador quo le onsehanza insuconateads exile ey fen esarofa un cucu en e! gue se plasma las fnalaces tes las evientes de la ecveciin Dacentealo suponsrs desc la realised fo ee tasjanes fas compas recone ete ous br rele "En on Capito i ns dotrcrames » considera las furs Que lavan = eteminr lo que entendemes por canteen dla esefisnen un caneepio ‘ue 0 modes dento do un juego erurseo oe invenoas gut legen a fos resoresbao te sarancia de una nomad cobsana posse eee os Capos Vly 1X sstdn decades a poner de mantis las die tentes prdctcss que se enrecuzen en t kneion Ge dear es cutis 1s priction do neefanea. Aamnvactnen,conros y potesre, adense te lag\ mates curcvaes, son agortea qu, dete Gorrie: dmbios or in dels reatanets anos da an pert ‘monsiones do ess experiencia en la gus oe sforenes miembros de Wt Imunidas edcatva estan lamagoe a dsenpoiar un pape! acivo ‘Anatzar I pris de evalua est contenido Gl Captle X.sgo ave xn tanta tacon practcan teint y Tos dacenten gue Taos ae Senciae eausa en Jos eeluanes, Le austin es Ui Merontanes a travds del que se uate deaenarir sentido doa esclida. oan pars 8 la prtesonaldad decente'y Tar wera Que oe shames Yona dle nainente, elesonaremos sobre Is tgurs mizma de! prcteso, por ‘ue dela manera de eniondere asi mama ro dade uns ama Se cope ‘er ef propio papel coma profesional ene! mantenimiato\e ole rancor Inactn' de las condleares heredndae dels Tealead us Sospuds fea) ‘tena 2 como 6 enna ue dbo tar 2 ue lume y shinnan, Ace ued el docere protnder paras dams saualo que no fund ser en 20 ‘tae, Gamo permanant aprenden a ceded e le cata y dls oe, Inga de guar asus alumnos? La acitudy el cancopto Que 28 Hane de st ‘mimo coma proesonal no cers estate qs se project ah las roeporda, on a tlrarcia y on la ctu episomoldgica arte ia cura ge coe. bora ave os dessin yon as tcncaspodngepeas pore as ‘ue i nent. CAPITULO PRIMERO [LAS FUNCIONES SOCIALES DE LA ESCUELA: DE LA REPRODUCCIN A LATRECONSTAUCCION critica DEL CONODRMENTO Y LA EXPERIENCIA Por Anget Pérez GSmez 12 Srey eo proms de se 1.1, Eduesetén y soctaizaclin Desde que ta coniguacisn socal de fe eepece 82 conte en ur face tor detivo deta nominzacin yen eepedal de la huanoacn del hone, i edueacén, en un eanigo ample, cumglo na ilu fencon esol on La especie humna, conshuia biokipleamente com tal, elabors ins- lwumentos,arelcts, costumes, sommas, obaqos oe eomuncacon y cor Wwsncla como mecsnlemce Impreacinbios para la cupetvvenca, ge toe ues y de la especie. Parlolamenia,y poeto gon las agusicanos «dap {aves de la especie a i= peculaidades de! meso no se tian ya Blech ‘mois tite tansmien a raves dela hoenca genéles lor yupes han os ponen en marca mecaiomes Y sistemes exomae do anemia para {utamizar In envencia en Tas nusras ganeaclones de aus conquetee ie {orcas A este procese de adqusicn por parte de lar nuavas geveracones las conqusis sociales, a esto procaso de cocinkzadén, alse deren rare gendricamerts como proceso de eos, En ls grupos humanos reduces yon las cocladades pinves, ot sprendiaje Je Ios productos sociales, esl com la ean df los swe Miembros oe la comunidad han ani har coma sociizedlcn deci co a Binoracien joven, medi laparpacioncelane de log nAesae eas Aelvidades Jo la vida. acuta. Ho abetara, a sesleraséo de’ dboerals ‘alrico de las comunidades humanse ast come is comploivalon del cen nde sis ‘esucturs y fe diversion de fundones y tareat de Ia vida en tas 80: Seiaces cola ela mie poblager y complle,fome ineficaces e raion: Geile prosoree de tocvacn drecn de las nuevas goneraiones ef ‘hue prevanas Ge tomivenea’ fe fori, o!srupo de ius, os cones Sigmupae 60 abe y proueen ore cub flee Sotciende curgn desde muy promo y ao largo te histona rene formas de aspecalzaciin on el posieo de eaucacn 18 focntzacon sorundara (wor, preapton, academia, orosla esos, sous tea), gue han condutido aloe sistemos de eucslazacn oblge- {bra pora Todt fo capes de in potacién en es. todedades noice ‘Gritshporiness. En est coscandor la" preparacin de los nueves gener: ‘Sones para su paticpacin en ef minso del Wabalo y sla vida pbs ro ‘sre fs iverenaén de Intanlae epecticas como ta oacial, cue pe Gitar tncien co terder y coratzar€ procseo de saclazacén. "conuetida ta oncvnl coma, iuituion.eapecoamente congurada para desta i proceso de socazscn do las ruovas generacionte, 6 feign aparece nsasnis conserederat geanrar la ropeducscn iy ‘cura come requsta para le suparorenda misina deta eodedad Por cm pat la eases ro oe Ia nc intanla soll qo cumple con cesta ‘tyncion repeducor; ia Yomi, lee glupos seaies, fog modes co omunicnetgn ‘son istancit. primar de corvcnda 6 inercarbe qbe ‘Jorcen de modo’ Greco ol nua repoducor go ls comuriad seco. No Eiomtes ungie spe cota tuning forma dlogeda Ia earuna se oe: [ecilas precnameate ens earsclo pxclsio y cada ver mde camps y ‘ule She fandom Ls escuela, por eve conersos. por tus loss Yor {is sksbmas de egunizecon va seaycondo paulaina poo propeavamerte ‘hae slurnas y shims Tao eae, concn, rpresenteions, Ue posldones modes do vonducta que require la esdedad saute. De cel ode, contibuye dodshaments a la ntionzacon oo las (Seas valores ronmés de ta ebmuride, de maneta aia mesanie aie proceso de socal im protogado, i socedad indus pueda Bust Ibe macariames de ‘trl etemo de a conduca por lsosones mgs © menos seumides 60 Sutosontal. ‘De logos motos, como voramoe ao Ingo de este capi, of pocsso de socatzocon ue les averse gonorasarea nas ining puede aet co ‘altendo Go mado Ineal © maciricn nn i soc ni ena aa La {endonce consenadra logica en toca. comuigad socal 3 teprduat ob omporamienes, valores, ess, asteciones, east y rolscenee. que Tran mmfestado es para Ia pola evtenea dl gupe humane cosa ‘evtsiement an in tenanaca fubian gia. a madsen fou careterae ‘So dena fomacon sodal que ce. auestan eepedaimonte desler Bra alguna de lor niauce 9 gupss que conpenen et somoeo y contr Fic too sos dalzado equ con cotaivenca en las seiends fue onooemoe alo lrgo do In hstornrequiere fro la consenassn como ‘cambio. 7 fe mama ozue son ol gl equsbio de a exratre. Socal ‘'eaeiela coma conglcs ura humane, asi como con Mas relacones tte Goa y ta demds nseoies pemavae lm socodad plural y complelo. ot proceso de socializacin Denso de esto comple y dalécica proceso de soeatzacén que ci pie ta oscucla on las sodedssoe contmporines, ot cesar ict land Its para compronder cules son los eatvos sxplicas a istntes del pro. ‘oso’ de octlzacion ¥ mediante. qua mocanismos ¥ precedimianioe Nene {tgar. Eetdaremos en este apatado te objeives do esto procste, Sha ‘Sande on el sian lnc forse y modoa de a reakacn Parece claro para Todor Ios autores y coronas do la socelgia 36 1a que objetivo bisico yprirtaria de In socilacion ct lao “es proper para Su lneporacin ftura ab funcional hasta te tora de Is coresponden- undo por la ora al capil hunaro, dl enloqe credendiaiia © ie ote poscenes, mane y ena, fess, ura, on Sitmanos desde el esurpmen do ls socedadee mdutfles, tion papal quo a sccedad dela y encrga ain escola es a prparaccn de for individves de laa nuevas. geneacones para su mcuporacon Tua ‘mundo dl taba, (Un ends ets de extos possones puede Vee Fomuot2 ENOUIA, 10m LENE 360) as disropandas ene take enioques laSfcoe curgen cuando sa rats cancrtar que signa fa prepeacin pare el mando dl taba, coro £8 ‘tole didho procecs,qub conercuenca ena para prommover le gusida) Se ‘opomuniades’o is ovildad seco para oproaucly veumar land fanciss soles de oxigen co ls Indhdvos y grupos. Came varems 10 Ino de este capiuo, ne ee lah dain ve signin en trminos de co oeimionee, dlepestconce, destezan y eeitules, roparar lo thm. owas. para’ su incergoracsn no anlichva en 6! mundo de taba, apa flalmente on sosedades postingusiales, donde emergan derentenGurtos ‘Ge iabsio.autoromes a. sesaiscor "y donde el Sosnralo ecandmice Tequlere cambios aooltados en les ceratarisieas el merengo de ato En cualquier exce,cabe ya iar que ln proparacon par ol unde de tmabjo require of acetate en las eves generaciores no dl, po Daimente de conacinionts, ede, desiesse 7 espcidade formal, aa fomacién de vlsposcionca, acitudes, ntereser y pauias oe. compara: ‘lento que se adkeuon a lea pasblldades y sigencte so lon putes Go Urabajo y desu forma de organeacin en elec 9 lntiveones, moe is, sdhinsacones, negoion,eerviias ‘Lt egunds tnen got proceso de sciezacn en tx excvol es Ia 1r- ‘macién dal cudadana’a para ou ineweneisn on la vi pabion. La eanela do prepara a Iss persona puta mcomporree la vidh cay pubic, 3 mmedo que pueda maraneres la Gnas yt equbso en Ing isttsiones y ‘mas do" convvencia quo onponen ef tjdo socal dela cormnidad hi ‘mana. Como alma FEswSoE2 EnSUTA 18008) eS Seat Rime fm commande yt seins “Anoa Ben, preparer para la vida pontea en ue sodas formaimente omoeriicas on a aura alten, gobomadee pole nplasaa ya veces ‘Seley de moreado en la tera ecovsica, comportanacesatmente ‘uncon for la eeousla lar eros conriones que maran ls 50+ ‘Scdados Gsparolase cortemporaness | uno ce erorais, oberado fori iy de a teria fo doranda y porta sevusura jorge do at oe [Stiones Yaborien ta 'sono por ls entes y escandalosas erecias Indwigales y prpsies, paniea roqsrinletos conradtoros a los proce. for de sodaion en & anol, El rmnao dela sonoma parece equa, {amo ‘fe formacin de ideas como en a deseo do dlepotsenes y eon- foci, eegoneas lerntea ¢ tw qve domanda le elo polica eh und codod forrakranta demacriten dense todos ke inatvauos, por detecho, on iusies ante lay y Tos insitucnes, ‘Siolend « Purnfeoer cnavira (19608) on su extn andl, i so- iedad'ee sigo mar smpio que el Eetade. En ia estora pollen, eect ‘mevte, tovaa Ine persona tener on pncipo tos mismos derechos en la ‘here economic, Sn enberp, lo que pina ros los derechos dela per Sona se oe de ie popaded Ln esol ce ancora acl sme damandae- ‘Gove contadoes en el pocore de zocllaacien de las futures genera: ‘doves. Dobe. provocr ol Govsrala. ce eonocrmertos, teas, Sc\dos.y aula de conporsmnieslo quo permian su ieorporecén efeaz el mundo Ei a gnbio ae ibetad ene coraumo, de ta Tborad do slocaén paricipocon paltice, den lberad y ‘esponsabildod on a esfora de it ‘i tom. Caracortcas bien sistines. a aqllas que requ In Gorporcion aumiea y stespinade, para la trayria, mundo Gal abajo Senrarace, i evidente qe on el alondo comin és eugenias tan dopa @ ‘so conedctorss escanea una onloya ton fx, Taxa Yolen he ecopla'y ume In dsgoncos do ites y la inaviabies Yespees SSqucttrics dl idhidvo y a0 los gnsos. Una Idella no spa & legen dein rasen pore ‘v logiimacisn sino que se luca excusnamente (em i terea doo que eit, la scepacin Y consldacin Ge situ QUO, ova wataaa que so inpone inesorblemon ‘a escuete pues, on ete asnigo 3o sosalzecién, ranente y corae da, ‘de forme opie » veces Talent oe ms, ura eloia civ valo- feo son ef iahidualnm, ie compote ,nscdardad, la guadad (mal de oportrsdades (a deagunla "naa ce esuiadss en fncion SS capocteabes y slated indviunias, Se ature 1a len 69 quo fm secela {unl para lado, y da gon por tanto ead uno Toga a donde te periten ‘hs Zepoccndoe y au abe pereoal Se impane la tosloga aparertemene foniredtova de indiguatemo ys! carformim soi (GOODWAN, TBBB0, (Gren 1990) “Pan ut pompano aks ma a sa teapot anadt's xn pone hares bo ne De este mato so acelan las craternioas de una sodedad deigualy ‘Sectninatoria pues aparecon como al recede natural © iaeviable Ge as lerarelas tratraustes on capacaades estore. El ena on el nd Guster, en la promosén dln sonoma iaivdual, nel reapeto a af Sonad do cada une para consopu, medart la competonca on fos danse, mimo do sue posbildades, unifen az. dosqulgades de retatedoe, ‘Se adguslclones ‘por tanta, ta sin Sel taba y Ta coniguanon ‘degen do ie rloclones eosiees. El crater abate da a eabucta so ‘Gala ia moniicad indvigia oouta le delaminacin accel del dessrllo ‘el suelo como conseevenia de las prlundss dlerncas de oigen que se lsvoyacten on ls formas So conooar, som esparr y acuar fos indi ‘duce. Este proceso va minanda progrecvamante as posblldadoe 6 bs mds ‘lstavorecgce socal y"econcmicamrte, ev parc, en vn Mmeto. Que janta Ta compebivide, an dalrimante ea eolarée, ede Toe pre. ‘os mementos del eprenazse esclar. Estee pues uno Go be pare dal proceso da sodaizacisn come repre: tucén en la eotula,L3e peaches fopan a acspla como ineviable, @ i ‘uso conveniantes, lt peeulartades confadctonas dol onan exstete, ho quedando sino ia oportunidad de adapiarse y preparrce para abner, ‘edarta Ia paricipcion compettva, hast el maximo Go su pocibldades fla ecala ‘aio pa todos pots "guadas Ge aperudagoe™ que feos Ie eccucia coma ybigeon, La natucion educative socslta propa: {ano datas pa attr ome rae ea pono una fommacen soci coningons © ise Ot 1977), De este mado, la saciela feotima ol orden Sx tn vile ‘ontaceciones 9 sal proceso de roprodcion de fa arotnviodse ‘ural imps on Ta ioologta domaana ni se Enea nh aulomten, {xento de contradcuoras y eusianas, come han puesto Se mane los frboios co APeLE y GMOUY one aioe. ‘cer ova a seb le essen sole complejo proceso de silica? 413, Los mecanismes de socilizacién on In escuela Desde una pespoctva idealist, hablualmene hegerénica en tis pecanégcs dota erstfarea, Ia sacien y ss lunsiones 00s, I oe. 80 da sociaiacien co ls vanes, genracones. @ ha geccrto. Gana IRerto como un proceso de ineuleaisn y tdoctimamiontolsecopcn, Deno (2 esta Inerpretacin Isat, Ta stewla tumple a fancion de impiner la ‘aeclogia dominants on la comnided sacs, mesante un proceso mame ‘oe abieo'y exlcto de vansrision de leas y comunicaion se mesa, Sslecsin y ‘rgantacion de corlenldes de aprenzsje- De este moto, los Slumnoa/as, asiilando los contonigos “wxpicioe del cursieuum ¢ iteroieando is menzsjs do lo procesos de comiccion que to acban en ol eu, ven congue un cuerpo do ides Y fepresentacions sutjot ‘as climes les Sgenio Gl sts uo. a aoxpain de ode Ya No'chsiate,"2posar de la impotanci,Iealuso en Ia actus, del Proceso de adocrnamiento Ieclogica w Incucaccn Co represenonas parieulres © ideas dominoes, ol pecoso do coca par ietor tents a ae corraicdanes eresertos ene aus objebo= Pam tats yes eslictamenta oondnicns fe sido y eo, sobre 1 eI $eStdeuee, fon tSimule poiicor se repasentaion damecriis, mucIo ‘nae au, sinoea y subtorneo ‘Gono alma PEAWANDE? ENOUMA (19008) dosdo ol fucionasmo de ‘ouneen a eucturaomo de ALSHUSSR, pasando por ls ane resend porkousacct ole toula deta conespndrnea de Gots y Gas, apes de is lterantes conceponee, Tooele coelderan Que “us een wana ren nm rian a eer ee macada Poet set, santa man a saps scl ope Ptc noua et ou se ou tu be st Fen?” (remanner cu, 0 p.B2, Le stenctin exclusiva @ Ia tananinén de conondoe y a! ireanbio do does ho sopueste un go on a sneapatn y anol tabs pesagsgens Induce porta pimacia de Wesola ieaista de la pslecogin cogs ‘Smo bases praia dole Yooriay do iz prdcica pecagepess. Ennio ‘Soma. o¢ le sosuopin de ts eductlin y ge i pisslagia adi onl o> ‘Meno podagégica ha provocde la angeles dl foco de ands, de modo (Ge co comprands «ye los prccssos do sodalzalén que tlenen luge en fa ‘Ehuele ocuren tanbien, J preertementa, camo congecuencla Go Toe Gricioes calles Uo ia’ @laiones vodlos gua so otablocen y desaro: an en scho grupo soda en tl eszaaria naltuclons tbe\alurnos'y las slums ape'den y eimlan toras, dsposicones y conduetas no 610 coma coneecuenea de la tranmision © nereamolo 0B Taree tonecineniaw expicios en el curiculum sal, aio tanolen phinaptisente coms concecuerca Ian leracctones. soctales de 1d {ipo que tonen luger en el servo y on el aula. Es més normalnente ol Contnigo esa dal curieulum, ingecto desde tora ai aprendzae el Slomnade, como vetomos con mée Fotmddad en lo suoodve, ocala nh ntmula por. goneal fos intretes'ypreocupecones vale al nifols ‘etadutscons. Be convene ae oni apendasle academic para pasa os ‘usmence y aight Geopute, mientras gue af aprendeao do Toe mecansos, ‘Sin mas ysl sean oc i eon Se Gonento ena vida Compa, esdénisay peronal Ge grupo eal aula y dal ‘Gene var conigurando paustrameda reprosartacones y pautas dec ‘oes, que exandon sv vor ulliee mis al el marto'do a escuela Esta valinacando et una toma de so, porsary acu, unto ns vida y fall cuanto mo iienao ava et sonora. 0 sniiod ane i vda socal ‘et suis y ts flgcones aocisee en el mundo dal vabsjo 0 ey le vise p= “Al pues, pera comprender In tenis, compleat y especie fos mectiswor de aosalzecon eis survela 9 requere un ane o Fiestio. Ge Tas funine y fctores ciclo 0 laters, scadémicos © 30- ‘ies gue ejtcenintuanca elevate en la coniguracén del ponearierio y's astm de la sumnowae Go poco 0 neca sino resting et eso a loa" etecton expishos co fe comer lamtsGn oxplctos eel curroulum sa lcons es cas 2 si Lo que el alumnela aprande y asimie de modo ms o menos cane- ‘ony que eondiera su persamoo'y tu condita a messy ire paso Se oncuenie mds aly ma sea go oe Contendos explctos en ebe cucu: ‘Sigiendo ot hicresante ane det modelo eoolgio de DOYLE (POYLE 1077, Pircz Guz, 1883), que ee desarlnrs Gon mie amplud 8 ap ‘30 dodieado a la orseranca sabia car quo los mecanimos o® sco fmtes componence goa vga del ala y dol ostita tonteinorelseras, de modo que wna fom Ge concer la acded cadena recor ura encom Goranson sore sampatbiny coe ‘ergy, a a nvte, una Toma de ogarizar as relaciones soc la Dipacn de ler ohiduony te grupos exige¥ avorece ures y no ovOE Inosoe co soncoir tr le Tre academia En eats send sin timo se ser extausve, pesto gue ser oto ‘oie Te lage de lor agit caption ists amas que age ‘es aspects Gal ceeemao det curisum, toe macsmos cause, {en eepecaimente reeves para entencer fos mecanimos So sodas ‘on gue aie enous 7) elcid y orgarzacien de os contnioe dl curiulum, a com crea, aut se ‘lge y que so omte def cle pusten So comand ‘rin tone et foghr Ge sslcnat gion en tu toacacn, zy lmece yl sera oon ogaizaSen So tx laroas scadeony oa comp ol grado de paracén Ge los aurnaias en i congue de ‘Sr lomae de ste 1/ta craoraon ‘ol eopeloy dal tempo ont aa'y 60 ol cents. La Seiad teste carn et yoyrame'y de eecench Se 9 CERES SSS womans og mares eee Satan ay Sa a ea 0 Te sg rpc ot mts onde SE a ny en 1B aco scm pcp ea so a ae a et En dein, ef ansicis seve abarcar los factores que determinant ado Ge paricpaciin y dominio e fos propos akensian soba st process de rabol'y los modos ‘ds canvivancn, manera que pueda legaes render grado da alenacen o suenamis’ do lx exudates oeped Droples potesce de proaucesn @ hvecanbi en el mba esol St Bodin sntonderes tox concen 4 conducts que desarsian Ios Hie ‘pra renwer con raitvo oxo Jos problemas que pana in ineracan y Fe ee atinoo on ee gozonri escanes secisles Que Secttuye el grape Ge aus y ts extuctu Ccontradicsiones on el proceso ‘como ya hemes apuntade ants com eerbection de tk arbratades curl dominant prepars “ooo el cone, ‘ocialzelén en to ecusle proceso de soctalzacion Se par et mun oe ata ¥ pa ou eaiaded como cudadana' 10 sumo Perce como un proceso Tras, occa, Pol eae, ¢& UN aaa cio atl srcaco por polundes conraseines © inevi- Sas role ‘nswiauaies y opal Geoprmer bg, fa via la ono a de cunigar orga o instr nee dcecousa como un estore vive de eracciones conde Se"ireamtan expla © {te ye monodo enrowados. ens eas, valores @ ners llerer vet tyme aga LSS TES Serene wn ne ae shar PERIOOE eA, En todo casa, on el ata sompre tine ‘ugar ve. proceso expo 0 ar vase taseSciém aja © tenes, ablonamenta desaals © prov Son waves de renatencss 20 contend (ended indccutble del protests Treusa i alse onl que 2 pina Yee impoeste wolves or Ta au yer parieuer en dtas auas, tne Ieitad ingame ope movimieio ‘de “estas eubareneas quo mina ‘eles oa prosesce de sprondale porter (Base sn at pensarsona Ia conduta farce a oe swpllkamente priendées. “os alumnoctas, fs efectos con- profesovs er goberna In via eres ee ee ula dora ia apes, grorando la raueze fs er arulae tote, Camo tna 11000 (804 Por tant, puede amarse que on fa escuela, como en cualguar ist tose sea sbrsada do eonrebesons © iteroses enleniaa, existe pees ge relma etonomia. que pueden lear para desoqibrs Ie ‘tpaves (dona la reprodusasn sonsevadara ooh sta quo (PEREZ Gowen, 1079. As p06, fprovro do rosakeacien ene lugar seme 8 Poe a an umptcate y aro movminto be negocaién donde is fa0- ‘Sones y vostatanclas Us protesoeaas Savalas ome. inahiuos © shosinerssita does a come gipce pueden fapr a provocar al rchace © ofeeia do las td ‘Sar ayroauores doa hacen esol ‘uot mas asi sige, Pe gue sear mosieasengs tng to ‘secnd APPLE, 08D 3) Em segundo lugar! proceso de soisizacin en Ia eacuia, camo prepa: racén pra ol mun del aba, enoveria en i actuaild fisuras qe ton Inpotanee, quo se raieren 1 las corecteritas, pales yen ecasones ‘Grimdctoriee entre ios cerentes ambies del mevoedo de vabae. La Smpiescisn y eepedaleactn de foo puosten ao taba eténome on las Yodados postndvsials plarigan la escuela, como va hemes iso, do ‘andes pluoles y confadtionas an ol poceve do cocalzaven, La escu omogarea ‘en esucture, Sue propeste y en ti orina 6 Turoona Sitcimente puede provocer et desamota ve iene, sotiuges Y poums {amporanian Tan" ferencisdos como para salsiacer las exigenes. dol ‘mundo dol taboo asalariado y burentce (Ascii, eumision, estndar- Thcén) ala ver qua los requeinienas el smbio del abslo sulsnome (iia, ‘eago, ‘ilerencacon, ‘Aa puoe, an lee sccetades avaneadse contempacineas Io escitla e cnirenta 9 yn proceso do soiazasion con demand an yan meciea con Tas folacones a ce mundo do a'empresa yd las Intiuiones buechteas, Porno oon foe que emerge en toe smtos de a ecanomis- En toror ugar. Ia saraspondendia dela sodaizaatn atcolar can las fxgencas el mundo Jel tabs. dieuilan Ia. compatiniiéad con iced mandas de tras estes la ida socal como Ta via. poiiem, ia extra a consumo ta estes de las rsaciones Co convenes tela en oe 20: fledsder fortalmante, democrase, al rapc on eps 8 aren ico se mans uns sen ‘gredicion ent una sodedsd que rege pore au lurconamiome poll ‘co y social ia parcpscon acta y reeponseble de today lor cuahse: sos conaierados de dovacho como uals. ara misma seceded tos on 1s esforswcanomica, i menos par In mayora do i podlacion, induce Ia {unlin Garena ym acplcin oe encandleage erence do heeho oritadiclon maniiesta era las exigencies da las cleveries etaras (Ib soclcad ee lev an gran media cuando oe comprucbe ge mb ls précis ta sofa palticny ol ail cil fequeren lo ta yaron” ‘ih Ge’ comporamerios damourics 9, en las palbrse, cuando toe me. ‘animes formaies de parucpacian, independientemente cola afesia ba je si dosarrto, son suisenls garetie pare mantener {Rul Ineiable do una comunidad soca! reson po In decguntad |a ilsicia Piénsose coma Tos esivcluras damocrlons lormaies ponsen lucene através de mecaraimoy de delegssan distancia, oe paramen: tox slegidoe cada cuatro o cinco af, se ova nacesidad de. conasos etre te tc contoles sociale Intemedor, ico cuando en los procesos electoral fo parse nique of OM del cargo slat! © et o% 6.40% do fa Por Ghaden. Gonvione ‘insider, en clo sone, [a tondonda reciente sl Sbstanconiemo electoral en as socledades ocisrtlas, ovo exponent Inds exandlose fons UU. Be mieme mote en oxcudla, los procesoe de socazaién para 8 ‘torntes yen spariende.contadeioias esfeas de ts vita soll deben ‘Suma un ero grado oo hgouesiay eequzotenia en crrespondencia con fa peculardedes de In seceded. Meduna te Wansmisen Woollen y on ‘Special modtante Is rcanzeion de log expeisciea acaddmicas y socllos (Enel aula, of armala empieza comprncer © ioforear Teas Y eondic- {as que se comesparden con la acplcla dela eseiacion del mundo del Coro y dal mun oo la eal fata ‘Acear la contadcalén enra npavsnciag formals reatidades te- cas fom para el propiproeso de sortzasdn en la Vid eset condo, sj a ldelogla dein quand ce opruaidades on una geciola comin port todos, ge cosas lors Zero dauivaments proceso Ge castcaclen, trcusign go lar minoras y de ubleadén dorndads pare el md ex! ar ay oe fe pevictpacan ‘soca, a‘tteidh corpensntona ce In ezoiela respecte a lt dlrencias so cease ongan se sieye oo © levano de tua docaraiones, Je prio, uve como bl tan Semectade Besnaen, BAUDELOTy EsTARLE, BOWLES y inti la onerinsin hamogenizadera do la escuela syprmsire que ‘ona y aden leyliva las alerencas sodas, Vancformandolss eh has ge carsrerIndwidua. Dito "yado de domino en el lengua ‘Slooncae or lee coracoritics culrsles, on lax expetaivas 20 ‘Gras etludae'y sooyor foros ene los grupos elses soca ‘anveran en ia Sesvels Unfore en areas y sbslicuos iewvebes para Seunfon var trades coin Gio apenas case. ‘Vacttudnsies que caacertan ta ctr y Ia ick seagiicn fea escul. Las deendes de orpen se coragran tomo Sleencas Se fica, of gen soa! se Warclorma en reepensatugod indival ‘Gusnao ae alae ext anaiie on poteadad y se Acepla Jas apaen- cise Ge un curiulim y unas fooras ce orgarizar Ia axperensa. Je toe Slrnosla eomunos 9 fstes para Todos es Tact cept te lastoga de ‘Gualdad de eporunisages, conund le causas con los efecloe seumiando (S'Gaateacon sos como consequence ce Iss tenses Indvcuses on ‘apacaades y esuoros ‘Vivre fa ceca, bso ef mano de a uate opocunicades la ldoologia do la compeivdaay mavtaraciaoyperenclas oo. aorendar ‘S6n, secminacn y laclescion, coms eonsecuenca Ge diene, Gado ‘e"Yateatod us tans para cada Grupo roca el secece ln cra send6. ‘ca. cla forma mas" slisy do sonar en la donqulded a la eas Genatasonea. De ere modo, inaueo lav me deslavorecdos acyptran {suman a logtimdad Go is distencas socales y aconomieasy Ta mera ‘igoncis formalde lan sugercias cemratas da la eatore pail, ‘ine a elovancisyutided Go i idadogia de Indvicuatamo la compe tency Ia neoidarad eine tunis ited ec 1u5, Soclelizecén y humanlzsciOn: Je funcidn educative eis eect oan a wun ei ermal scl ee lc. sdotar wproducor, aunque cometeja, de ls inetiuciin eeeoiar la aie ‘snonomla. co ln accion on is eecuela no provione excusivameme #0 lat fivedsciones inas y extra, que Memes iso ca genara‘en of mimo frocieo do reproducan consonsaara do la cults dominant. Langan atoata destords, al meray on tora, va\mas a8 de ls teprodvecen, U fom teneién deciles que aperece en valquerformacn sada cl Ibs tandenclas consarvecoras que se proponan gorantrar i’ aupanvisenl Inedinte Ta repruansn sl eat gud y les adquaionss Neto Ye ‘Bneotdndas (ecllraesn) lab comments ‘enovadores. que, IMpUcon et ‘ambo, a pcgreso ya irantomaién, como cand tani Go syper ‘von y annquecnteto om conan human (romana) ie he (pro lta ecpecticay nguns ents socal. IL fant educalva Ge In esis dasborda Is funelén reproduc det ‘roca dessin por cuanto ee apoya en ol conacmlentapublao (it ‘ena, a owl, la cure, eae) par provoctr al oearofo da co ‘oumicnto prado on cada ue te ls aumnon y amma. La ultzacn de ongdienio pubies, gaa exparenia y de ia rebesion de [a comida ‘Soll fo erg ela histona rode un nabumenta ia qebes @sunds {uebiar al proceso topodurior El concelmiano alow dlstentes nos st caber oe: una. poderora: hermes. para anataar y comprende as ‘acteristics, deiermineies y consacugrelas del complsjo proceso de fSlolaacen ropreduciors. 13 vineuanin slots y prota da Ta eccusls ant conecinienio pubico exge da_eta y de qunes on ola abelar, que leony donsnmagsaren a caste rproducor 2s tow ifon too Pepin isttion, cal como los contnidos que trannle lat oxperene Yelslones que orpanizs, dtoe sobre todos y cada Una’ da lee ndhisioe qe te cman, on Wencias y necssidadee econdmica, polices, y sores, eres sobre la escuela y Sobre proceso de eocatzaaon estonia do Ie nuevas goneraiones'gaben sutfrla medectn crea ue fs agen ot conseinonta. La esovetsdobe ullzar a ste para canprender ae age es @ooquelosinluje, sus macanamee,ilenconee y coneeeusncae ‘oer a belo publico y abla Tae caraaratcas y olcios pare tint ‘iow y 1a sosedad de soe tipo procseoe de repacuclon a Tuncton educative da tx excel, por tan, meres on Ia tm alten enve feproduccisn cambio, ofaca uns aponasién comple ‘ero sspecca: ular el vorocimienio, también social © Metercanente Sonatulds y condenses, come heramenie eo snsiee para comprander Ide allé Iss sparancies suerte el satu quo rel, scum como ‘etre por Ia iootogta dominania, al verdscora renida fos Ile 2 ‘eclcain los mecanomos exter tavadoe quo se ua pea ‘ecrcln gis rues genes. Os ete mato, epictanss ‘Seno datos Infos qe races @ sigue on la cia yon a socaded, Bonde orocer a aqila oapados adecusdes de sslaive stroma brn It enerusaln siempre compel y candconacs dt individu a, wept y rom x ‘itzando la Wgiee oe! sober, la estuctura de conocimiento conse crticamenta en cada ambto'y la pltaléad de formas oe iwesigacin [aguode rasonsi, debe ansktree en Ia ecoula Ta compli pues fue's! rosesa de sogaizncon saquare en eae epoca, cmuniad y Guo Bhatt steam los poosionea y erenador macaniamas de mpotcen (ei ideologla dominant de le lpuldad ce opotunidages en una sociedad Stroada por la dserinacien, En tucsie opinion. ia funelén edicatva de ta escucla on ia sociedad souindal cenenpitnes abe oreraane on doe Jee compen ‘Ompaniser st esaroto radical de le nein compensators de Ie des (quldeces de ogen, mediante alendony ol respelo a fa desis, Brovecsr' facitar ta taconetucogn de los conosimartos, dept: fee y autos de conducta que al niffe ssn en ou vida partla y ‘Mlefora ts escusa” Como ira Woe {1084, pép. 250) properar a Ice Summosias ps penuorclcamerte y sear democtcamee 69 Ura ncadnd ne dmocrte, 15.1. DESARROLLO RADICAL OE LAFUNCIGNCONFENSATORIA Para no sucumbir alo lige del decuse en et tonano tell de wn op rian ingense, propio de posioner iseaistes, convene part de ura oroatelon apkaments seaplnda: In ersie'a coma insbucen soda. gut ‘Gonple tnones aopoctionsy restingles, no punde compensa las dle ‘nels quo provoca unm receded oo lore mareado, avin en cases v gi for gon apemumidader y sonbibdades secnomiaa, pollens y sodles Ban tecigucle en Ie prices. En as socedades Tnasesles aventidas, a pesar ce su constucin fomaimento Sorocrica en in esler poles, pervs le dclgualaad 1 Ityntia, a escuna no puede anit fat deceminacin pore spar ss ‘Secon y dtcormescarar a convencmions ae au caviar ovisble, s 32 ‘ropone une poitca rads! pas compensa les consequence Iezidles Ge in desinualad soa ‘Con erie cbjetvo debe suttuae fe glee oo fa homogeneldat, impe- tanto on i esau, con dlerntes ates, Jesse pu conigureti, for fa (lpea oe ta dveradad, La escuela comon para togce ys curlulum co pensive que ava Ins defences y i cocifeacion premaluca de toe Ind duos en ramas_ferentee del sleoma. escola, que an acteso a posbiidadee prteslonales bin cetirtas no han cuado Ta lstienin [Emus evo tantlan ceisiva de oe olmrar tow skmnos en (uncon cal Inootica de su orgen e203 (&KLGGeK, 18H). Si ien es Geno quo tale on {Beimedeioe unfamer como en iow svesilcados, puede fometatse ye ‘posicree ls despuadad decemnaccn quo ete on In soceexd, una ‘Ser canectgada et curneulum combn la organizacin escolar wid, ‘rata y oobgatora nota toe 26 ans, on ta ayora de ts pases dese. olade! ot peagre de dactinacen ee Ho Ge edo as deco los ‘modelos untomas de trabele seasemce, Defender coneniencs do un suriulum comin y camoreho pa a foxmscign de tedbelos Sudadanos/e no Forde suponer en mode alga L- | ssc ice eres 2 rer i nea cdécica de la homopenléed de ste, exatonssy expe ‘anaes educsves par tore y casa to de los aunnodisn Stal acceso {eatded do sus oxpaenciss« intreomblos socsoe, prevos y pasiios a [,Sscusa, of atamionts untonme no puede sxponer mar que lt cneagia in 66 Is desigusind © usta da ou ogen sot 3 niwancion conpanestora do la Secule Ged stroparea con un mo (so Gidcico Nenle y plural gus perma lends laa terencise Soo ben, do modo quo al adsion acti pen se actmodo clas sigenas Erivtrees, tos, meiveconesy copeeinde ie ushers Sunes 0 rcueian dole coagon y caraoriices en qua a beers {el pic, uals do printer dou comet candh, el scl onpresiva‘blgetona oe maa gue un prnaplo yun btWo feeseSrs ‘res socdad domectica Su concise tn eine y Some to ‘Sidateo que Teduiee fexblleas, deri y puraiied miodbeice Sroani ‘Como aia TURER (1960) en Ins secedas occidentale, & move tied patrocnada ha sido sustute por i moved) conpelliva En a Ine cao la sociedad soeosona elie el pnpe cuore goin Ge fs ‘alte oporuniecee esesince y sales Enel copsndo Coa on le {Eecidn lange par 8 port los suunosies musnes ya Waves de una ‘obngede compete ene eon, Conpotencla dengsal cose apna fiona ore poitn parca boos los apts Soe ho 5 entonn ols teas escoles. spies, det untormaad en el cu/riculum, on los roe, en los me todos yen ls experiences dts Taveece @ agaoe. pupae Gi Freclamente,'oesonn Ia eas po al dovaraio de ts tosses Fravumeriles que rogue le sociedad’ scat aqutoe rupos aut en ba Sibi lar y sos so muoven an un cats grein In or tals Ia'eerveln yu, por b mo, en et abe ecadsica Gel'aa so fovadidan yreatman los mocanemos, copacndes,schuses'y pate do Senda yas “aspotneancte eu enc fore contac, ga aguas rupee sods eiya cla ss len Satria 'atx Scouse de! aa, ta oes Go fs tamagenedeé no pusde so Sena In icininacin sash, Par elo nine. ele Se gu Sic nso dct lean eu alas Ines Ge tn acato snuiado medi plo ya que pose oddgoo do camurieacGn © ‘tention erotse fos Que requcte a ere, ymasteton {slcsnane ian clean on ef longue yen ls igi telecine acon ft mo on tas dextezasy capeaides que reales avila academy 60 ‘iperan do apoyo amar een cuano as egw coos 7 ee ‘MENS sede ais seve. mn cate scm te Pre go 5 deraolo radial da ta funcisn compeasitria requor ts lea de le vend pedapégea dono de maco de a escuda Sorgrosia Inn 'ara todos. Las ernst Go pa deben aifotaey camo un rl edanolco deni de lv responeaQidedes hebtusly el protein 0 aye: Gh escusle ebisioia on foma a eiddana se peose perm We cacao Eeesar Ua opontascn dala y el coo fo omnes len profesional del docenie deben garanzar ol tatamieno educate do (ae iernciam tbalando con cade sumnola deade stuns rely 90 ‘dude el nivel omogene Je la upueta mayors seasitea do cade gure ta eneshanza obligato, quo an us glees dacraasoe serena me: os gx afos, dora sxondeee Raca ba pare cbt los afte doa fancla donde ia mayer plied pert Ta mayor efcada compensators Sin 'escosa so propona sl dorarlo rd! In iervencion compen tora, mediante wf tatamiato pedagsieo cveatiado, tono bem ut tenia, teapetanda los sitmas de" bs indwiouee, para garenzar To fomscion basiea. del cUdadsno(a, 31 dosaral ‘Jes ‘instumenton ogntves,actuainaos y oe condute qe permsn ead joven uearee = Intewenir con rlaiva ationomia en sompijo ananado soci Ur igsntad do oponiniddes no een ede a) sesnos dl S20, pero paar en parts lor slestor ue la Jeriguldad y preparer @ onda Inicua para Iuthary delenderee en he mare candelonse posi en 8 ‘Socorro soda ego fete educaivo de la ezusin eoniompranea fn el concepo de desluslad qaremos abstear tnt qo tone So ‘ign on as cases socalon como a to oe Gene en las gupes oe arp fasn 0 on Int deficencas fies 0 psceléeas hetdtanae 9 segunda, Para todos los, solo i lgia do uns pedagogla dverlicass on e marco 1 Ia eacuain comprensiva tone ta eininided. Se provocary fore un ‘Satnoto haste maxine Go tus carota lndeindor ponbilonae. or oa pate, sce conabe la democradia mie com on est de vida 1 una idea mera que como Une ea fora de gsbiene (OEWEY, 1067), conde los nlviduos, rospotando. sur dforntes puntos de sla’ y projector ‘aie, se etuersan a tnvés dol data y in ain potion Ge fa pate fst y cooperation acva, por ear y consnar un cima de enero F"soludedad, donde toe conicie inevitable se crerean sbanamerte a ‘edate pubic, cave fomensar la putida oe Toman 8 vive pangar ari, gvtmolar el ple y cuter fa orgalded ene fereriat Inaivivsis come ta ‘expresén me geeuina de ia siqueza oe Ta comurised humana yo fe teleranea sci Ho csterts ela svaion acoal is hr ‘Sin del Wrabale y su Jererquzacion covejusnte en una soiesed do: mer. ato, povoca ta lrente lorscn soda Ton fecce Gea dhrsdoe, No lo mismo, desde ls porspestin of eorecestdn socal dedray & ‘ctcader manuales quo stares iniseeuane, ea economia’ ue al ae, Por el, coma lendrenos oportunisa do desarotar eis sigiess fapnules, "es dalicace ancontar st eqltio @ptimo ente ot eureuurt comin y ta etapa dicen do tn dvarcicas, genta dala eecele com prensiva st nes proponeos ela ch lb baste low sects nahidules do (a desgualded soc 1152. (A RECONSTRUCCENOEL CONDCHIENTO VLA EXPERIENGA, segundo objeto de Ie ares eosatva 6 Ia escusla abfgelaia on lop eeciocadea industtales deeaoladae soba cer,» ruse snes, pve ‘ooar y facltar ta racontuceion Ge ks eonacimionion, sctudes y patie “conducts qua Int slonaas y lo slumnos seinten desta y ecrieansnia SG rantoes sucess ou ds provay pall oa eocuaa Ervin sous oontempordnea, In asia ha pera papel Regs ico en fe wanamalin y cision do Ix niomanén. Lot matin de 2 ‘Rinuauion de muses 7 en especial tows, que parsran on oe neo. ‘emis resonate de te geoptl, avecen de modo etacivo yal aenco ‘Ei imeyra do los sudedanowae un abundens bepea co lnormacones sn SS '2 Vanden embioe or a reeds, Loe tragmentos sparontoner (onaros y asoplcos do ilomacon vavada qua feobe el ila por medio ‘B"kes paderosory stectvos medios de conunicusn y lu alectos cot ‘to oe nue expotensias intraocnes zoos con log campacattes ce 20 Trae oo deeatalo, van cresndo, do modo sua @ ipetcepase pare 8. i ‘punts peo staigades concepciones ssealsgice, gue liza ora 6B {ire tnetpretar la realidad collsnay para omar decsiones respecio 8 su ‘rode de ilar y resect el ita age @ la escuela con un abu {ante caplat do normacangs y con paderoeas arise preconcepcones ‘ite fo sterener smbtor dea read ‘Como ee evidnte, late el mundo 8 ia rlacones coctales que dean cl ees como ia asia de toe mudiou de cormmnicacén qe tranersa {oman vlors y concapacnsa Keaigces, cumplen una funelén mas ‘heana a reprodutcn 2 clue dominante que 8 is seaboracn Citon y reeset go In mama. Ee ingenuo esperar que in organzacones Doles, snisies relors, 9 el amo do's smpresa. meade y Pro. ganda, ee enaeten‘nereados on osc a fur ciodaesnas Tat ‘ce sigifeatvas para un Jebolo elena y rasonal que perma opciones ‘laamene auténomae sobre cuslguer axpecto de le via econcni Dailon © socal Sue iieeees, mie'o mance legos, te onenian noise Srecronss mae caranas a la incleestn. persuasion © ‘iduo a owlqule presto, que la Yello facona Yl Deters y grants, ‘Soluente fa eecusla puedo cumple ota foci. Para desaralars0 amples corlicivo stetivo, Ia estusla comprensia, apoyandore an lt legen ce la aveatsa. debe empezar por diagnose las recancepores. © Inerests cen que los iesuor y los gupar de sunee/as inlarpet te ‘ealeas y docton cv prictee. Al meme tempo, debe olecar el canes Peni publica come herramieta ‘neatinable do sndssis pora Taser que ach alumna eueatone, ontraste recontus aus preconcepeenes ws sire error y ntuies cmncicrades ‘ae cow Come atm Bernsen (1984) {er coienago come compe pag. 47 tio quere eso dacr en mado slguno que ol conecmianta ab actiutes 2 formar” de actacion reconenados post skornala en Ta exauea se ‘coventren thres do condonamaniocotsminasin: sons reauhao. {amoién condcionade, do os. nuavos Inleesmbioe timbéteoe y do las fmuoves relscones adil. La ‘lorenca eattbe en Gus el aluhnole he ieee pani oe ace face een coon So ‘esanolo, de contestar erertespropuscas y modes te pene ¥ Roca, ff descontar y empl su mada ‘ester se exparenia y sanscmeno y ‘siqueido por st contastey la alesin,lomar opsones Gus sae pro nas, 0 defintva, Ta secuole, a provocsr im roconstuccén 06 las reconcepeones.Ylgares, facta precee0. de apenseal, permanetta, jude ol lndvigus a comprenaar qo fogo tonosiiarts 9 candela eo om ftenitan condonados por el conoxs y por lant fequoran ver contest ‘es con represatacenee jena, ax come con a eralcon des misma Y {et propo conto de que anomie Unformacin, la funién sduestva de ta oesusla contompordnes debs orerarse a Povces lz orpeizaiin rained lei fomacén tagmertais reba y Is roonstucesn da le preconesplones sciica, tormadss por is prsion reprogutora del contesto ‘ci, a aves Ge mecentamos ymosow de comuneacon cada dia Mae paderoses J de I ‘Mencia mas. ‘ahora bin, la Feconauccén de los conocimletes, sciudes y modos 4 actuaclén do tbe alumnosias na ee eneigue nexchve pte ‘monte medians Ia tranemsion © sneered easy por easy focunsas ‘ue sean, sino medtate Ta vente de un ipo de reciongs seailes ent Sula yn et conto y oo sxpofences ae. sprondaai, iteramblo ‘etacen que justhquen’y roqleren sane nuevos tas di Hesan’ yhoo. De acuerdo zon el primer sbstvo eaosateo antevrente puerto, planter la snigerca de provecar I rocansruosin por pate do ie al fowls, 66 sus conocnionae,seitdes y modes. ds acai rears oa {made organizer ‘et eepacic, ot lempe, las actiigadee yas Teaciones ons on el ula yon fo eocola. Ee precisa tansfomar la vida det n'y e la escuela, de medo que pueden Wivenciaree praciene roi © or embis acadénico que Induzan «la balautdsd in aber, is eape- fimeriacén comparids, st come & ott tipo de rlasoaes con eons. Ianto y ta cultura quo estimulen le buequees, esntacte Ta iin, Is Inlatva yta eres. rover la econsincin ce dot ponsamientoy de a scone los slumnosfss ope una escucla yan aula onde pusda’ expense YS ‘ine’ st conresta shana de paracers lo rorispactsn tel So dss ‘Sternnacon elctva ge ls Tomas da ve fa normas y patones Que (ebieman ta conduct. al come delat ratadones dol giupa Se slay Sel Soiectvo eacsier Sai viendo te toma democtates en ie escusie se "ee captulessiglentos, la furclén educate da ozoly anu voriente compersataa yen eu engernia Je paracar i re onatucdin rll el pancamiona y ta aodin, regular Te vanslormscion ‘ada! de ls prdtas pedagogtasy soles que Tonen ner en sla 7 re nsias en let lofts tatean quo ce cesarean en tule Que com Yor el trode 8 vhir dele comand damocrtcn de aprance caphuto a LOS PROCESOS OE ENSEHANZA-APRENDIZAJE: ANALISIS DIDACTICO DE LAS PrInciPALES TEOMIAS DEL APRESS Por Angel 1. Péres @émez SE Ee 22 Init cto de te pipe aie st aE "Dostcons dattcn arin a % feeste Sse ent 0 Laeesctn sl ents 2) Ertl stad ho, 8 eGo ce cnt 29. a Wor i arnt on a someon y .Gome hemos visto ent capo procadenta, el aniis © iterenion ep Jos mecanisnce de saciazacon de as meas gureasones, ae eet tension Ge provaca et ‘cntasio ven de los adsiaoaes sermuan tee (3: meta undamenal ola pricica edueava ona encsca one ea ‘mecenicnes ge. aoc feislan_y concrtan ene dossiota Inca do los made dHetanee ca poreal sentry acter, Sentara ate (ue shrecen une place mis ¢minaa coe Subjotvos de apehande i Tad aa cane se I ‘nteraccon sobre, Les procesee de ensefanzeapreniase en le inaucién escolar so Seelderan al ented ta imestgacn yi pices Hetsae Nese oe fn dude que toda ‘niervencion edscaivarequiete servers ee EErmcimanto teen y prio, ofectdo en pate Por lat’ Septet lowentipan la natualna dict lendmenoe implcades on Wes aesaldcs casos educatves. No obstate of aeverd se toma actenencs ae esorcee et onde s ag, peseupamcs de geal It ios do lan ene ol corocinea {éreo y espeisfande quo apetan ine lsopinas y mado. Teo! & Inonvonte en elusclonse eapactices y const Hatitiinens se ts consataco une forma mecince, simple y je- ‘iquce de raslacién desde e! conocimints dcipina, en cones ease 51 Conosininto patcolgicn, = In ergantzacion y Gensco oo Ta pitice Sascice, En parteulst, on ise mae decades, ta ‘ha ganecszed Te ro Iansién de eslabicer tna dependence direst de los modsce de inaren on dldteven reepecio ce ee pncce Y concepts que ee deta Gas {tore dal aorendizaje. A posh do. qua tal pretenean sob damoarade ‘nly ste desta lz expences conctets da lor gricioon, an a rune e ta “atademiat so agus mansniond el sepsjemo de la poctiiiad d=. leblcer sn ciencias humenas, yon pariclar on’ dno educntio, i Imo 0 pareedo etquama de’ vaslacan mean 9 la fora se acct {ue se esablace env Tae clonic Isfons y sue corespondees faa: & En et presente ceptulo nes propenamos un wile objetivo. En prinee = (gar, qustemon avatar, ain aio Ge sar eahausives, an pncpaos eo. ‘ies Gel sprendizaye cesce Ia potonclled de sue irpeniones dees. Es ir la perspecta de Dosquedn #0 sts en la vtualad los can ‘eoies y pancpis do la allerntesfeorae_ para taal le-comprension fe oe fendmence de apron el socio y pam epayecanfansnents an coneepios y pindpioe de. ovat dccipinar,Vtegrae y fase for Teleén ddsciea sobre ta paca, @ Oaefo, el desarlo y la evalaasin (2 fa srvencon educative {En segundo lugar desea freer ess y wllxiones para ainsis jl obete sbre la-uzacan racial de aa tise del agers a Te loractn de ie Teoria pricea dcscieas, El carder iacabace Y Sam Sante de desecoto cel nvldsoy ol propo, la nattelasasinguae «i visible de los Tendmenos do itrecisn en is veal aula te dension Etcopoitiea, tama de Tor dontsanee sabe et surrculim, co de lo pe. ‘2ioa de ilercambio de iferescey valores 20‘ grupo del aula y eats, 451 come tos probamas eptemalégone impleados sf conical 7 onetructin del conociniete coneidrada” vio, evidenan soma er {able la dsconinldad entre lor teva 88 aprendzne'y Toe teter e a [En ‘arcer gar, nos propanemos proluncler et pablema que eonside- ‘emos de capil zigniicacen en el momento sotsl de debeto spor los faracirisas y nauraieze dal apronazae. on aula y an im soso sptendzae rlovana, que supona fa recanstuostn del Ganocniono. wipe! ‘que el inhvauo adie anu vise collona previa y parte la secu, 2.2, Anélsis didéctico do lao princistes teorfas det sprendizale Es loro que ta didistica como clenla, come ate, y como pitino peta saya onan on pogea set mendtn. oem ‘desde toe pincipos pecalagloe « lay deteinastonae no ‘dscien Tm majorla de tas teovae picaldglcae del aprendrsie son madelos exan ate tin ae slericos en stuaciones experinents, y Nace uplcaivoe Gus eiyznes do lanaratoco oe sto relevamene punden relerenca ‘yetnomirto eal Ge ts possece natwaiae del soandeie gape Wuorgprenciajo en aie. Esse woes deboran aia {eons lindo ya orato Tio Y secioculral, donde 22 ee tabicon lace Como verses, ao tbdbe Toe enfoques FeGReos 88 ev Imoaican 2 Sema ae comprender Tos procesoe oe aprendzae con te tan a et ga ecetcmmano mts svacioes ntues del ao Toe reemcs, por eno, en pine ugar, anazar is davvadonss dita ee moto de pte do lbsje, pueden exonre de las 1 fiacteae gene més nigtcaivas. Con esta propésto Gsinguimos os ‘eats erioqos con sue aroios corietes 1) tas teas asoceconiciae, de condclonaniento, de EA, dnt do tue Cade punden dtinguen dos coos )Bendelonmia Sea Pav.Ov, WATSON, GUTH Ceramics insumgml u opsani: Hux, THOMOKE, EKHNER. 2) tas teoriae mediaionaet: canto de las que pueden dtinguise utiles Torietes con importantes alice. derenladores Tee eorite Sedel, conaconamienio por Imfacion Je modsos: uaa Lee. terre ROSSA He ere cugntnes der las cuss Gsbnguiremos a £U Vaz va sins omentes! eran ta Gestalt y psicolela tenomenotgis: Kor, KOMLER, wermenen ito, ROR Ha ice copia: PAGE. GHUNER, AVSUBEL, ELDER Pew apatce deca! VoTSk, LURA, LEONTIE, RUBINSTEIN, wasn OF Ls tora dl procosaminto de inlormacin: GAGNE, NEWELL, SOM, Tere rponancia padagéales, dent la perpestva medlacions vamos reduce a eaos 2 ae sguleles tears ‘reoia de a Gestalt (palctogia,penio-cognive 1 Patclogla gendice sation. 1 prosesamieie do itomacion 1 crtoro slegide per ie elaticain es Ia concepién nine dl apron Sater tia conve ete en mayor © mance gfedo cme spre Soop'y mecorio ge nepin de esimuos y respasts prove pote redo por os condones sxtemas,fnerande tm fenencin Fate ieiaraties olereniaa a is caructra. lems. ta explactin see ee coningencos externas sobre 1 conaucla buewabl, yf Se a oY" nipufacon, da talaa coingencias pare produ en carte, aa conducas Geeendae. son Ta clove del wo de ts 60k sersncuena a ops fafa, per corre, conlera que en. 1D mje. erienen, forma nas © menos deca, I aprandane_ tia. El aprendzae on proceso de conan. Se i ecru ites Slade ta condones extras action madaihe er salons econo “58 CONTE Fe ae ces ado, ok eaqomasinenae Que nerenen or BS Consists ex supa cap! ores, ves ou ch Us engjessn fon pips ¥ supe veo nersaun fat rns Waris. at eve oc, oe dra ie contauer ia values 7 peiogia dal aprendzae. Puce cone tear, Pac cs, CamneTeno, Marches), (1004, 168, 200), PENEZ tn al agra). Nos cxipaensampemant, ener fe COED ete reat ls loroies enfocuae,oriando oscar 18 sees peaagogce co tue resipests. ‘225. DeRWAGIONES !OACTICAS DE LAS TEORIAS DEL CONDGIONAMENTE as arc ann, ls i spo "eae ta eondtionatero son evaerion, mame cuando poy rane (10085) ha dodenco pate ob ous trabojoe ta cain ria Sous exwomae pladgcss sobre el eprenzaje, Sus tears oe rb aponen una concopcan det Romar que expone clsamente seares eT penad y in cided (axinwen, 1072), Esta concepain 88 ‘Soon nf emi ei ee ose: objeto de la enc pslegea,danto de esta perpoctva, 6 on ‘cor {se coningencies yeoman ee posible sus. efectos rolorsates Fe onde hamene, Todo en t= vida, objets, efuacienes, econiec Paste, portonas, tattydones, Yene. un valor relocons, refueza w8 U ‘ha condicta, E eomportamenia harness deteminedo por comings. Sieh Settee que sodean, centan yeapoctian Tas infuancias oo tot re {eradores a lune por i enad igniad debe set Formas més come ‘ben ao ae contingencies on reucrzo‘on tae ils Im persona vive Que ‘oma deonen dal hombre autsnone, “cata concepcon del hombre presse las epScacones pedagsacas ‘ucicas de su principio. da aprenazle, cone puede comrobase on Wa fer Dos (Skreet 19025) y The Teanolgy of teaching (TEB8D); La ecuacon {econ ‘on' una, ciple twnologla pera programa’ rfuersse_ eel Femento oporuno. Para aa, ¥ de eeerdo con un pncpio Ge dscning ‘Con'y medlado" es necasaro'sseclonar enalicarente tas conducis, ue stare (agar a oniicar aur wnisedes operaGona- Ios 'nas bisess, Ge ete maneas lon programas de modeled por bcs: Ilona euceave de los respuoras, quo suponen aprosimacion aes ids cnatgie do In educa. Al ais esnacure peculiar de cada td ‘resend oe fe vatiaios iene duo, © despre la imporancia de ta andnica propia det aprenizoe fa enonanza se rece a preparar y organiza ls contnganae Go elt Zamento que talon ta adqasioen a fos sequemssy toes oo canst Geseados, Una ver dotorinads in conducts gus so ve 4 torts aa ‘ecias las contingencies de ‘elorsamiento Suesivo da las Seectoe lemadias, ol aprendiaje va nevible peruse mado aea aeraen i ace pun ; vee wo, ‘aol y saposicn del organisno para euebanay todo un montaje ea wa Tob peculaidades indiidales, insiae 0 saqundas” con, inalenooy Intomeias que ve roiten's on madeado ton seNelo'y mete teas Hsia, cada indviuo conde unge pastas 6 eequemas Go ermeee oe valoracion y" de comporamior que sivecen, come, minin, renters mas’ menos féreas a eualuer modtcaisn y banslomca eatin Cone, sin embargo, reetsar que lat apotacancs de ls eerenise teorias de concclonsmiento'y aprenzale tompranc al sonotmion at aprendasley, como consecionaa, sla regulation ladles gal mare sek 4p entaoranars impartancls were que permantscan eh le lea foo ‘escubrminio, Lac terle del candisonamant, cosse wecteiey Mee operant, tan contiouso oceresamanta ala comprensoa a ee ree ‘oa So acquit, retncon, einain y tasters de wolonersete a os simples de epiendiaje ce componenes inporanes de toe ves fe sorendinie {a eraplacininagocuado de sos hlargosy la itergatacion abso lua et aprendiaje desde su pica cornet, nat produc Genvoceeny otdaderamenta aberantes y cegodoras Go toda ivestgacén fecunas fh oqueaco, et conlonaniae slsien de PAVLOV. son ms ayes oe sa, ‘alzctn, dsctninacln, lion etn, Ta ty el sles ao nieann ‘ie, el Conlctonarento da SeANEM y aus Biles sobre el rloreatery eslivo © negav, el casigo y's eval, ios feromenos oe moe ae Sonducta "ide discriminatén operante de estinulon, B teoeeeeee secundaro. son aporacones iasveshonablesslangre gue we apiacee eee sntonder y' produar-duterminatos fenomenos, 0” species. partulee ae procesos de fprendzge a crea: mds rigurose al conductismo se ala conta las poscones spstemoligias que susan estas Yooren cont ous apheasiongs ‘rts en of campo dela nestanza y Gols cdiicaséa de condsces Cs fn estos especios evanda el condionamen at presenta come toorla oe Bical y normativn, cuando mentiota ou erases saseed oes Slones esis earecon de coritanla epstomolgin. A tse nes vostigaiones alas rtcines eatnaoeas ete eatinulo 7 tape poe Som, nul crepe ee in Sua ae ‘campo de esiudo y'necesarmette deberan resting det mena mas see Belarsiones de Wierpetacion y generalzaccn waivers. Sus poctcoree Teéreas de caja negra instant ends a lo cbtonasi. tr pons Sencuons alain valde pa toice posee Sl sani conduc. Ea deck cundo a dngmiea hina el organise ea tn snp Y noe! que pueda ser ewpieeda cone simpla ia Ge temas fa Re Inanto on que Ia esricrs teins complica yorgenisa somo cece lap "sprendizajes sucesivo, la rlaclén estimuo-espuccte se ceraics Sd, pues, Ise conics animales y ts 9 et iaie"uscen recibir -une expleaci¢n estacote er as Teorey oh simpiticado ol problema real dea conducia fumana, dads ear once: emefo al sdortar una perspesiva bogie. docomboea,hocteariecenes 18 rccn y simpiteacén da odjeto do estore la elmanege ae 50 conploaoa (a porepeciva diicica os et conductsno, o mor el conse: bamlaio eperante de SKINNER, el que ha foi uns nr ke ate xiva, Los programas de retvrs, Io ensefanss propamace, fae heey on de etirtos, respuosias y compensa: por ei in erecnea 9h Shoe, er abso de ios reloeadores siempre que te epiquon adecuscemenn ore unidads wingiee go concuta ‘Afoytca en esos dos lars, la educkisn, y en concreto Ia eneehanza, rveton en una tecralgta que prepara lis contnpsteas iar aaa: risees it conten las pecullaidadon da cave sluesisn, yon ‘iminnracion de reluaeos. No hay varables andogenas, sem, ns ia orarizacin exucads del escenao, de Tome aus ead corinne, ‘uoove 3u papel yen esda momento acl el relarzador apap, Ene we ice ave las conduc compieias deben senssonares et ss onsaaiee ‘nas constuyeries, ordenande trdadoeamen las mises ee kay ty s8cuancia Jerdrula. Cl reteramienlo de eade ‘unded Sentnaen oy betvo inmedato de tess prices adacica, Se 4301 tolorzamiono y'se prvocs ia roouansa conducel speci 'eeponsablided aictca para esle enfoue ov fa thence oe nla Sonsecuién de otattos partales y molscdares, Le ees SS at fin excusvo de In act ates pa Gi cpacaconal de objetvos al mae blo vl de abeiacsae la ence Steerable. De este mado, se pratando que las cloves se cada vers retanca puedan ser programa con facidal, rforzedes hcekeneneaee aie y evauador con cana 42 cont at cates ‘auo es un soma complejo ca elacones 9 interaczones, gemacht fare ignorar Tos efectos moles de’ ‘cada una Go as condut molecular, ce sus aprendzajos sonctetos? Le elas on una asgusisen, fl proco que Wore, unde ncarear slater secundaiesvoopuostae fanclones Imporanise Que knitor os fuuronepratiziesy perturoen of ‘sar, sean por tanto cwamedte contapeducsntas, For emp, ‘etorar ‘eon promioe cones Se sprees, puede ser een. Beto. pednpéaleamerte cusclonible, porque’ pooee aobstumbrat a los Slunnos y alannas a stuar eximacamante los moves Ge 8 usher En aque caso, es necosario cisslonar tambien el mismo pris. G2 stata condcisia, por cuanto roara mas ben a une olenca # cot Dlazo y Sobre tres wines ao Spranciaj. ‘Sin conta con Ine modioconos Irtomas re Rey eleaca duradera en lor proceaos educates: Ln efeact @ largo plazo eo sia en la calla o let eetuctrae infemas, de foe fuquemas de pensamionlo y sciaccn que" detarola et Indivgus, no eh SSeciasones, passione Ui secuefs merdrica do estes, respuesta, reluerzos, no funciona ‘en In escuela, c6 Un enquena,donasingo smplala yo fatal hquece rambo ma Eni y vluoneear poveean enc fet blen dct Inclso eottzadetonas on aorense, ais, {ambién on fos mikes sujats er dletentes momentos, suacones can textos. Por ota are, cuando fundona, se steapa mi meesafa im comp (ad do os leiessscundais no pevses y no seventies Que puede prove ‘a al condetnariorio mecanico guna fespusia 6 80 una nes de cc Doramiena. I eumnols puode ayrendar mecieicsante una conduc i hsm tiempo incspactarse para esarolar eesti de osquods, en ‘Se mismo ambi, v degencadenar versiones emotivas con fespecto 8a Isms Por eomplo, st ndvigue fusdo aprender modante promos orl. Zndores posits una congucla decade por ol profesor, la atoracion {a leccldn determinada, al mise tlmnge que ependo ot haba de scar orl eaperanza de recompense. {cus 30 amber aprendaajs ts dot fino ye relevante deedo ot punto ae vet podagogeo? Toda inerven- cin petapégis dete claroarse lea contaciencine adicthas, a mee’ y largo ‘laze, ae ls ullzsclon fraounta de a motvacien sxtnsca, ‘ASI pues, por un pate, e condeionsmienta aol dea conducted mare Bs une msn impede por suanto no fusdsn ot manpuleae At eutaesrn Yodee ao variables Qe Sompeje stuccisa Indu y soe 36 pare, tampeco est cao ‘gue fuse una pelan aad! panto oo vita ey padayoges ‘olondble deseble. La sngulrded da la sopace humana teed, por {amen en eu carder ereader.Imcabado y on gran medida indeornnaco. vio y ta sociedad se van conigurando eveluivanante ena moda ‘& que se consuyen La grancezay Ta misess So In eapece haan vo en ‘ion, st eda en lo nature indeturminaée de Se Penasco 2 a nears are ” 222. TEOMIAS MEDIACIONALES Durarte ol prosenia siglo. y cone resccln & ta terpetacisn behave vista del aprendieaje,sugen, st desarrolany se vanslorman diets 0. "as palolgieas quo englobumos en fa coriente cogrve A peso ei foranios y-signieatins citerencig eve eins, lar opruperemos. eine ‘amita por su cincdenla en ‘slgunae puri fundamentals "Ue impertancia se Toe varabee icra Ta Sopromecta dal spremtasjesigniestva a ogtva Y ecvisedinema 2) Derctonas de I crinte def Gest cupone reorganzaén 0 eora al campo WenTHeivEn, KOFKA, KOHLER, WHEELER y LEWIN son te principles ‘mosis ie ren gant tapos Sporn we ‘conductste, Consieran que le conducta ef una ttalded orponsada, Le amprensién petealada y tracdionara ae le reuided deloma y detaena te"sgneacén dol conuno.l odo, log fendmenos de spregiaje y com shies ie tou a say yap eal a ata Ta er comprender ls rlacenes de codterminesén ue re estabiocen ee los mismos a Tara do formar una tealiadsigneates. Cae tweens Que fodean aloe objeto, ones quo igen aves, denen Foaimonts sus pronedadee tuniansics su comportement “Apoyandose’ en eclos supuesion legen asi a dan el concepto de ampe, {resacén cat mbto do la isea! terre de In paclogia, cee ung pslcoligico tla on que opera la pateona enn tmoman der ‘ado. Es esta conjnto do Tusras tuo starecian skoda” dl individ =) ‘eponsable dolce pocstse de apransaj. Gonsdefan el sorendele come lun proceso de donecin ge sentido, de sigtieao, Ine shvasonas et ue 9 Encuenta el Inaiduo, Por debs do as manestaones obeerables 36 ‘essrallan proceoos cogntvos Ge cacrrinionis y de bosqvota meno‘ be cioives'y metas. nvieva no veseiona Toma cage austen 3 on estinles y presiones oo medo objetivo, vesccione 21 realidad tal ‘20 porebe bubjeivamens. Su conducts topande au comprenden de lis stuciones, al elgnifeada que confiore a los eetmuios que. contgush {1 campo vital on cada momeno soca. Ee necesaro resaiar a exaoranana quoza dldéeica que se aia sn, eerie aa ‘campo, La erprtacin hasten stom’ do a Stantleseion son’ ve un valor inestimable part Ta regulacén sidbecn de ‘sprendzaje humane nia escuela, Por oa pare, tungue loo tyes Sl ‘sprendzsje en ecla Teas ton mia dluras © wipretiaas_permiene feipizacién de tos tpes de sprenale més conpsjos y superores. tos ‘nos "de ‘sprendizale repreceniscional, do coneapaa, oe prmopios, de salucén ae problemas, exzenYodoo a ntervncion com Mesto de be fructuas cogrtias que implean operadanse cuyo comin Gonominader es |e comprensinsignteatve de lag ehuactones f.Crcr" 2 cones y anna ote “Ademéa, [a inpotancia que concaden las teres del campo a! sii cade So sje moor de todo apron supene la pasts. do [a mote. Fae cece, ol apremdzale queso, etnias, apyado on ol inlet ‘on ashes ch potira, por extndor bs clidad ye signeado & pac por rotons nde armas el eopaca via el Terrorfo donde el iedviuo | ta mee" emisace' aus mutipas y dversas necestcades. Lm motiacin ‘tere de lee requermantos y expences do Ia proia extends, do no meres Spreneslo para crmprnde! y aca raconaimente el i easged Stapmavo con oh mado eocotrce y natal, 1 apenszaie care econ instant ce dessolo pereeivo dp is capecindas ite saris y de superenca que permtan fa expan creado do Ia ia Inaiiol y_coletvn ‘ee Srderzanen sdcton de ta enssfanca dabers tener muy en cuenta ecta destin global y subj da los tenomenes de aprandzsie. C= td ‘Bispace wnt at auto al ques pone en Juego en cage mame, No os sera aa més. manor concertos, dela caidad de intormacin ae een ia reserva del Indo. Se trata de i oni cua Sry Seacaue, del perleccanamiento do cue nsrumeros de adapta © (ues wate, dew daricnion y concenclacon de tes fURras y {Rsores que coviguran au espocticn espacio vi pcear dela nuezs else, de estas poscones. en mi opin imprest eee tow puntos Gebler que enger un dsarato MES So Nilactor ere smer lgar, ova un clo descuido de i veiaciin emoica Joe Pitts tae yfebundas que aan is wor del campo, El Teatro gets eopeculatién, ce concucts hpoitices y esquemas fr cere sge ef compremenio Ge una rivosa conprebactén empiica Je i MESnas ice slgestvos y do. us hpsesls més avedturads, #0 (6 ‘SSGRTe eosquods do evgeriae les gue apoyar tan augers platas- MOF segundo lger, parece arlesgaco esablesr un guroso ikomor tame crue SerapatYspranane. Ls peopatn es so et aes y fur Tame.aa pare de we conplejon pocesoa do apendzae que, 30 duce, kr- ‘aan lendmeace de asodacn ye cevtecor lugar cera sole una Terdonda a ierpretar ol apron ‘ajo ee imines Be peeepem,recepadn.signieta, oiéando ef cea 7a otis mporanda ge facade ls accones y opeacanos sube- Tes [a ore do far oe adquicnes y ob retomulr los eequaras esas, Ar Rul de isa evageracores del mecanciame conduclst, a SRENOE. 2 clostemonte eo Is mensise cogniiva y Derceptve det ‘Rav, descldands el Importante undo del conpotaniento “400: sao tga, fa noceara roeion arta Ta concapedn meena yy atoms Gol sprendzajs no lene por que suponer s deareco ob Wodoe LsoCEtdarmiertes Teaeades por fo ivestigaion analicn En conto, ee atetSlgurmeenis Go condisonamerio clan de forma importants ee ectabe ue agin lipo de apendaja qua relea et rials en [a pre in tabregapectos parses de la Gnamica emodonal Re ‘aman de eetanspeediy 1) Las aportsciones 0 1 pscavgia gendicocogniiva enon at tn es ee an sgt Sava at a ay oo Serine eae coat at nae sei cuca atte Sealy cas & Saas Sao aria ireaamna verde soot wie vate cies hm ia mice eae Leas coe tae areas Spe Saad ca Le a ci ca St a ee eet ath tg ots cs SS RL ee Pr a apts hos ooo Sega ear es eaten cate i ne oe Cane care eat Pete sci Serine atin aa wos Sh aeet mince oraek Ratnam mcearoane Bene ha te theta Set aiteancia © Ses poome'y pote seh eee ate tata d ret sit ets roe mauled aa ob sae ro a ses “ipa ated a pocale a nore on ond Sect tte teat ee Laas uate meee eas Sah aes dade omasa Saat CHa ae ees Sao tae ae ater eee le tad Balina tents Slat eae ce Ss Bae Stas Sale! apts mw ae seth esc tana at apa ie area a adnan we aerate panastae tadsaar art Ba ion, S seeks Sates ET on mer noc cnet ci iS att wt Sows ae re arenes SS Nar bien coated So REE SSNS ar nl tas ie yn nrc om rns es Se ain ri rr ia aa sea ine ea pe ana oeheraeatat nen cee eS noon Boson el eter eet cs te a erence et pan Sater erate tebe si Sa ona ta garry tari ‘uAGET eorldara quo pas que el exgnismo 48s capa de dar una respuesta Cn rte ar un pace de senile eepectica a las otacanes Feta oes grado do rerablland 0 vel do competonca Greets creo el dasarrolo. ele hela Gl invidue 8 pai (Sr eauisones del prone. a etimicnto no ea ranch une mere copia guava deo 0 una obcreasr sujeva Que sevemnocs en la adgusin J represonta: Tne ei ray en ta formacbn 6 intunertos formas ce aor Soneice'y (a toma es une cockiva Gino pelolyca caret eauincnce normalvas de le acsciea. I dsngut fos aspec: rae a oannig) doe aspeios eperivos (ores) y al 8 Te aun woos bee segundoe, PGK” pone las bases para Une com torerer dn bosasa, ene. sclones eensometioes yen las pe. expan, eete® (Conus y fomalee) Una concepeon que suborsa Renee acon ala aeidad y opsoctn, yo aoe le formes a imagine. las eeruciras.logese que pueden profundzat on Ist Fae sat de io tou son of rosa no del congcimienta 10s b> ree coordina Go fa ascones ue el Pio Are al ma ipdor'yemplorat fe reaidad objeve «con PIAGET n0 flo suing Ia penal dos acln. También, y sore todo, Stren nuevas dimensiones loses Tot procesos cogs. La re vepreceriasion eimbole.y fa mapnactn, Jovan imptcto aereecote oe etvided Hien, Relig o aria. Ep Yodas esis wn camgonergriipecion aciva dat uel Tos lereies proetos de aes cfaen, combinacdn y ogerzacén de las fomacones Te aente que PGeT detonde a privacta 08 Ia aviad oreteds, coxgantada no do na aclvicad rota, Gog, sn sore: : nn eS Sita aang ese. ps toa, SDR SRS STEEN 6 cine : Lu eaivdad, punt se a contane de ledo pe de eprendase, desde Ee ‘a gus tone ugar on Ia cE a eovsomotre nasi gue,clmina EON i eS aus ene ise, en euskquer ear, bs contenides fquatvos pusden : Per Soden metas ooearacin 0 recmo%n, pe tos aspects oper ee Se, Sago amino 260 oe omiguran a prir de lea sanones y de Is be toe tad Gr lea nfmeas Gon estos septs eperavos los que carat: Ee Soca sae siperores dl penwariano, de la conduc Ileal él Ee home. Tanto de este proceso sagotco, que exis Is géneis del penta niente y's conven, soare fon los faces prtciales ee, soghn PAGE, Tietisfen en et dessvolo do law esrucbras cogniives y que Ta regu Inlersinen 7 fe apendnje na poade en ning cate nor macueGen, ‘Retort tes, erosion solely eqD, TFeniondo an cuents stor planiemienics cabo destacr siete 20 ausonee dem dedi imporanca para faotlar y erenar. Spi SUES"Stasatca” 8 lor procesea da ence oprendzae fl tice Jor tl caritr constructive y dlesteo do todo proses de dose ievgus. El eonesnioto y st comoramionto gon al sue te oie pmcesos. do constcsin sujeiva ef oe intercambios otanos 180° stpbalo ekeueste, Elnfafey el aduto consensus esqvonss do Son nero acoen, sobre [oe eaqumas anormentsleborados y ono Fane ae aun norascanss cone mune emo. De esto mode, 6 SiSeacoe edueaives procospadea por estuary arierar et dosarolo put Fertedbice como proctaa da coramncacon que polesian tes ftacam $20 SelSearacue ron mati fisco y pecosocal oe rodea a elo Ehsegurso tger fn enone sgnieacton que para el dsaralo d= vackdadescopniiva’eupares tana Ta actividad del alunacte, dade $Peeinidades sensomotices do acrminacn y manipulacin do ob TRE Sos complcon operaciones formes. Son exas ecvisade, aus Ran esti el efoto la paotca proses, lae responsables on gran Mo- TE ual desatot salstacor ce loa nerumentos fomaies de! can En tecor lugar, el eapaco sents que ocupe el Yngunl, cao, rmonis nsustible de lee oporesanes Iniateuales mas compas, 5 We (ioe supetores dat pensamonio oxigen un Instrumento de expresin, un TOntlo%e tanspore, que emia im vafbldod y Ia reversbiG0s ebe ‘Elona. Us condo do"tn agarolo catstactoro de este insirmeno co th noncicap parmanente para a eareio del pensamants exe En coor lpar a importa doi confeto cognitive para prover 1 ceserroto oe slrinala, I nla progresa cvesonsndo sus anteores cictsecones'e ssquomss cognivas son los qe enendia Ie reais, Su ‘erpreocon naesuramentelmtecs y cestingsa de ta rs (Siqemas de pensamionto neceauanente defini, gor para {adoe, El prograco roguere el corto cognitwo, 1a perce ‘Copan Sots sus esauanaa y fm feaidad o au tepreseniaciones sata ‘fer dole tedad eaborecas por le endo, €l calcio copmivo yoade Ber [eturbador e mlbior del devaroso. solamente cuando desde Tus, se Enns en confltoafectve, cuando ee vneuan posicanes copa fen Telasonos aesvae (por ejemplo ete Tas opiniones det pare oto fnauie'9 Ge tos pases y Ge los maeata/c), y 30 sxigo quo ot rfl elle Inoue afecivos suando solamente dabora estar contastanco y sdecio ‘nando represontcionescognis. “cent euin ger la agycaclen ce ls ccoperscin para sl desrato oe lag nopuetras sepia, Lor noronmbion de opiione, Ia COmmice: ‘Sén de dlerentes purioe go vets ex una cordon necasaria para evperar 'egovanttomo eel congermnte infant permit la descentacin qe beta" deve ger, in sikinsén yt vneuscién entre desarolo ‘No lode sprondaaye provota dara. Es necesaro aor: 1a fidn Ge les adqscones, sh pedeccionsmientoy traastemacin Drogrerve ge las esivstaras y eequemss cognves, La cunulaion oe ‘Gmacones trapmrtaias puace no cavfigerar esquemes eperlvos Je co cmos o, uae en gan seasionse,convertise en obslSeUls al Ge- ‘sarolo det pensaniorio. 1 aprendzaje nace relrenca a cenocmianae Furiaderes, Monae so ol persarionts 7 fe Ineipenca sar hetero {oe panersios do conccinient, nerorelason @ inorensén. En spline lar, ta acrocia vincocisn elas dimensiones exe tury sloctva de la canduea. Como aim PAGET x xemean tS"moomelr sd Spey coated con one norco esqsste) chammose pce, a) En la exposiin de lo platcariones de Ia psislogia salt, y on captute spurte sperscan sigunas teas a la postoones pages Y sor iplcaiones acta 0) E apronctzae signteativo de Ausubel Lat aponaciones de AUSUMEL a peta deo precismente por, ey ree Westin un especie cence, eto ein, doi mbt del aprenaaaje, S60 ‘muy ingoaries para la pravica aéaces. Se ocipa AUSUECL. dol aprnd ne ones, que patel es lundamenatente "un to do aprenoa qe hues cworpos organicatoa de metera siguiente" (AUSUBEL, 1879), ‘Sera ‘su ania eh avpicacin del aprazje co cuerpo, cone! ‘orig que inujen concepos, pie Teale towed e0 el tara Coe nombre y a ted reo aiken le 'l eprndzalesignifeatvo, ya sea per recepcn ya sea gor ses. rion, se epone al aprendzae: mecanco, repttve, memoratea. Com ‘rons’ a scqusion do rusven sgnseadae’ Ahora en, eel opersion re ulre unas condones prove uu AUCUBEL ae dolore y ae Pasoupa oo ‘enact aon ison os nowt tec gee Snare a eae ca Steck a iP ‘oie Asi puss, la clave del aprendiaj signionvo es en ta vncuacién seta ae Ideas y concep con el bagaje Sagno a nd ‘Soe ton, pues, las dimensiones que AUSUBEL dstngue en ie epics: ‘waa poten oot malar de apendanje! “slpntcatvoad Tepes: anorerla 2 Ia esta wtrna cal mate- rt, eacsonia loge on ow pocoreey ceraccverla en la rlasones oie 48 loners componeres "Sipnifeaivaad psctigica: que sus corterdos sean compronaies ‘ede a estructura cogntva gue poste 8 sujet que aprende Ta potencies signcatva aol atrial esa prmern conden para ‘ue prosussa agrenzale signileavo. segundo requato ee 9 >. Sion ‘postive ae inaicuo resnecta Ul epondaa Ura dipossion tanto ‘oyunural'o momenta como permrena 9 eaiwatuta. Esa sequnea ‘ondeién se ‘lites componente mivaconl, emacional, citi, scat nt gene en i. Sega. re hanes Reta Sear aes Tee Same wr 1 ne a es Seo eens a oe: Heke, Sone ira cnattnc ae cnt Se Soh mat Sore ae ores ee segernaarr ttn coset uae co Sy ae a Lo imponarte en let sporaconse de AUSUBEL = que sy expiceclén oo sprendaniesignitieaivo. mies ta rlacon indsaciele, de sprendlzae”y ‘esata. Por ello, ayuda e canicar low processs do concuscn and ‘ea dat onecimirio, En efecte, tos muovos egneadoe pare AUSUBEL, m0 on lat Meas 0 conendos spetvoe presotadas ¥ coc al apendzae fina que ton ol producto de un inreambe, 0 una lun. Les nuevos sgn fesaos 20 gonoran ena iniracsn ce In eva idee 0 concate perc mente signifeawo, con lap Meas perineies, ya poseldas por el seats, fo ou estuctrn cogniiva. es ewdonte, agin AUSUBEL, que o Dapae Idoatve dal indvigue se ennquace y madiice sucesivamente con sees ‘va inserporsion, El gneaso peicoisgico de los maetaes de aproncizaje es idssn- crdsleo, expacenaal, strc, aupjelve. Case inside caplet sgl ‘acm ‘l maoral nueva en uncon de as poculardades histeamente feonstulgas desu. ceructora cogniva. La peteniaidadsigntiativa ob Maleal so encuenta subodinade en cada Indwevo a Tas earacoriseas ‘de su bagaje cogalive. Ce ete mate, le planeacin dita do todo ‘ocese'de aprendzse sigidiatva debo somanaar por cancer Is peculor ‘ctr itv yea del ii Gun hear is fen Go 2Cimo se produce la vnalacén del matenal nuevo con los cantnios Ieostvor decade sito? AUSUOKL conddera qo la ealucua copra fi cada soto menista una oganzaclon Joraauca y 10pea, cola Sue ‘has coneopia oovpa in lugs fanion des nvel'do aberaesin, 3 {oneraldad y capscidse de wluie Oyor cancapae” At, enol eeandaale Slgntetve ‘Tos igiiendos do less y proposicones se adqueren en ut Foeso de inclusion comeaiva en eXucturas més genddeas. Apendzae fo ideas inchuyertea 0 lnculdes” (AUSUEL, 1570}. be este manera, fprendizajeegniestvo produce al ampo a eercturacon’ del conoe ens Go ou potercaldad explatva. y operate Prowoea'ou apanizen, cy llanzembnia © su relormulén et funatin la eauctra Tepta del materia! quo so adglere, sempre que exam las Condiciones pare tu asimiacen sigs: El mata eprendigo de forma signiiesive eb menos senile a las Interensae a cots pazo y mucho mae ressante si, por cua no fo" encsenra lead, ena asinlaca’a una orgaizeclinJerruica Ge 1 Soocimartos relrerios ala misma area tomates, el apendae anteror Y poster nolo ne iron sno quo, por oh convo, reforara ta Eigntiacén’e imporancia del presrte,slempre yclando si lenco vie go dono del anno ferric, Ur aprondzale de exe po parece fare (Sonar 8 base do orgarizadoras, to ioeas gonorfes ca hte apacad de IReinign y eoqueman procescalse que incon la exits Ge Ia feraraula'y |G'escuansa de eu nsonemieta Ae puct a reazacion de este apron ‘aj puode lavorecotse desde fue, dampre qua te a/ganice a mall de na forma logleay lorreua, y so aeaorie en secuercas erdenaaas en {inelon su poteniias ge icin “También in trareferenla ea favorecds. 2 forma importante por este tipo de aprondaaje. Pars AUSUGEL In translernaa y' la capeetad pare ‘oleate eute en reason drecs con |g canlded y coed do's Meas Ge Sanzamnlo que poses el sumvave. Es deck, uta ssluctra ea en came tenides y coweclamente oiganzada meniesta une potnte capaciad de translerenia, tanto ee aplcacin a mulliplt. sivscones’ concrees (translrenca later, coma de. solziin de. problems y formule Inuwvos prneiss a parr ue fos ya possidos(vanaerenc vera) ‘inguno a ests resus poeta elesaarse en el sxendzje pat to, mameritco y ain sari. £n este po do apendzale Ta aaqin conto y ruiz, fa relonelon esta cuslada 6 intotarenclag y le fnsteoncs’ ene careier mocri2o,restngiza a las slunclones con lamentos ssctamerieIdencos a squslos en que so aren ot male- Et probtema que oe pleten e AUSUEEL os Ia expiesién de! prenie ot Simin ples Sta lens ou! etn Lo grilesves la eotucen de problenes, aon, en dela ategat de ungoramerto “del pensamnfen, estatepies ce ards, ‘Slerendncdn, asmisatn y organzssion de 70 asinlasa. Ce el com Sronder y sccpar eSma la foracsr ao estar erates eo selon me Ganle 12 sola actividad ioiema que requore el aprendzaje receptive ‘AUSUBEL atima,y con rez, que! proceso de adqulsdn de egies ‘um proceso al, pero, a raat ererder, equee un too de acid SEs a | de casio spndeis Inelacta! battarte cedno del aprndiaje por deseubrimionto, como pare fue anbor oxan price expleatnos y concsionas paw reader ‘Gorentae, Las hablidaces de inveatgecsh y colueon oo problemas requ fan la practes, In porpacén oatva del iadviduo tm bosqueda real} M0 [S'mecnovgarizacign de le recdo sgniisivamerta: 1 modsio de eeka. fog dddetea que susieren tom plateamentos do. AUSUOEL es ences: fwamente so alurnauas on oe conendes ds curictum. En cuelquer ease, puede aflmarae gue, © peso de le Imiacones an: tesiches. la importancia dices de ls epatciones se AUSUBI. 8 Tan famenfe esrordnaria en aquslreducco y slgniicatvo eapado. sl sper diam cue ha go su objet ee ivestigncicn el sptendsale seas D) EF puns oo visa de 1 pecooga aaetes Bajo i ctontacion da tos prindios pleclgices del materiale aaicico se Gesavoa una peicloga. que Goren odo questo he ‘roduid y sigue preduclenda spertongs de interés 8 cameo del aprena Ze y ool desorato cognitive ‘Yost, Luna crm, Ruse, LARLNSOCAA, TALYENA,OALPERN sn ‘ene ors Ios representantes me sgnilesivee de ia escuela sovéten, En ol tame que noe ocupa, la omara aportaén que hsy gue colar, ‘yeata que condicons tae fesianee, ay im soncopign aise db i To: ‘net ol, Aechazan a vader de los etudee ie 'a bslologa al aprndaje Yealza como Incependienee del anak cal ‘Bstaogla soviet aprondeaje ela en tanon dela omuricecisn y dat sara, Da! mimo moso, éle imo no 82 ut se Skeplegue de’ ceaceres poiommadas sn Ia eenstra Oigla. de es pe nes, sino et cesta del inarcambia nite Ie infomanin.gendica ye ‘Eefato“oxperinena ean fp leuslancay ease un meso Nei: aca PRWEMO 9 Ia condita intlecual adute es ef reutado do una pe a ysinguarimpregnacion rod dal organiza de cada indi. Eee ‘eregnecién no es ut movinerio unite, sino evdeniamenia dtc, ti ome fel tt ran a che See iti de mc: Gannett 1h Sere necesar, pues, paca comprender ouslguar fendmeno de aprend- sje eteminar et nivel"da desarolo. sieanzado en” tuncén fe Tes uBeroncina revas. Ello lmptea consiserar e) grado Ge compljiged ‘setnzado por los estturesluncancles del cerebro Ahora bean "6s 60a & o nec yma sponse ‘una de las apetaciones més cignenvas do VIGOTSKY (1078), desde ‘etepmctva sidan el rive Go. denrolo.alosnzad no ex" un punto etaie, sine un ample y Tue Intenso "deol nla io ara ou dn a cipal ahi taf tan wowace mrs pia aan a7 Es muy importants a compransin de exe principio, droa de desarolle potenciale zona de desarale prin, puss ce Prectarens ee de Ik PSnclon diécten sce aprendasjo ) desaroll, te lava una dimen Pevortarenta Infusa, dono. ce una: les, por las iterandones pre- ‘eae dl eprnzae buado inerconalnnte. Lo quel ila puede hacer ‘oy eon ays, fvaros y feta qe fe hag eco manana, yon ros eet a i ae iit hamee MeoTeRE wp 3 ss nde enna En evden opin & PIAGET, VOOTEKY legs atemar que ot sara sigue of aprnone, punto que date oe quien rea el afoe 9 Soearalo potencie. 7s preczamete esta concopein dalécca del apenas y dil does- rll fa Qus procure i vegans fecpacio © la fora gona de PAGE. (particular su opencian fa concep otaleta 6a dsarole. Pea fstcogia alsten Ie concepidnplaptana de los estoios es més ben a desonpelén que ina exaleacén al dosaroll. Ee una fomulacién bat Soda en ine manfesiacones sparetes yreaiarene eeabios dal dest {ole Pare i exptoseén sa a ovouién dl rife no importa dames ‘Fret inaviauo ha pasado or lela simbolea y co ancuaita ya en is ‘lape preaparcions. Lo versaderemera delve” se come cada niu Strivesd lone etpas, que eanstuyo on oar, qut aavsdes real, et. “ow estaios no depanden areciamert do la edoe eno del contenido com ‘soto gue ol nife aronde 8 demir (RUBINSTEIN, 1967, pg. 19), Es deer, tcp rintalas no 26 se lreelen on el stro de eu esarale. Por ctbao the a orate emited que concn le permanensia et una misma etapa ea (losareto, Ta diseniglon indviual consite en Ta aveniaeen soncrala ‘pi doe tom Sin embargo, 28 necesaro incr qu, par la pslcogia sovltcs, no son fanaa acid Y i eoorSnacth Ge Tae acsones que eatza inde ‘uo las responcsbieg ce In foracion do la eetustrae formal, Jo Inia, cuario In spropiscién. de! bage culural prosuc det evehcin ‘atica ge Ia Rumania que se vanmite on le rola edveatva, La ‘onqusteshistovant Gla hurandag que s0 comuncan se geneacéa eh Sormaccn na-tla hnpican conenige, sosociionos dela fosiad. exp 2ePemporal 0 cuts, tamben sop formas, saveleies, modal do onccament, de Inerigacen, do relasin. gue el Indvidue capa, com ‘rondo, asia y praclen. Pot oi, a palclgla sowgica rosata el valor Sera nstuocn de is raneisisneckeatv de la atMdad tareeda, as (del selva mxpormertl dl risa pr ts. De mado zonerenta son el parteamionlo ane 1a escuela sovétea ‘concede"una Importaciafundemeniat af desaralo da lengua, puesto cu as | patabra os el insiznanto mis co para transis Ia expoiancie Net ted 6 ta rman. Come opine GocorAW ENSRY T87S)podemos shar ne ependencie det dessralo fsiotigiea respecio él pstolgic, sobre iodo ‘uando 1 rita por med den psa conerea # ssiir la espero histica de génere humana. El langusi, pues. ex el atuments pare Se transmision social Lunia sma que Wavéa al longus, de Senerazacion vorbal, ai nila ee adueha de un nuevo fate Se, cero, IE'sdquisidn de ta exporencle mumana soo. El engusy es esac on Ia comuneacién queso decaria’con ico adules y pronto oo tranalemn fetablemente de meio de generalzeton, en insmod ponsomiens 7 ‘en inavurnento para rogler el eanrtainto (Whe 1873) or clin part, tunbién para ia patealogia. soviten,'y como conse- cuencla do tu cardclaeonsnitviaa, la actidad dot tnivdue ot ‘or fundamental del dear (GaLPenit, LECNTIEV. Wo ebeant a ‘scivgad no se concbe tn ni prcipalnente como ei ttereamtsa sae {sh indviduo con su reo Tien, sino como la paricpacion en pectic, | eneralmente gupalos, Ue bdequeds oooperaiva, Ge miereanblo Ue tess y "yo ayuda on of eprendzaa, en ta ads er ual e la humana. ris sang exec ca gue il ec pce er fenle de signileado social. Por ssantaro, le eecueesavatica conekers | {40 toda experiencia tne ugar en un manga humanzado, con ceretetet {ue sustentan una real intonconaidad ctohstriea qua’ subyace alot Mniesiscones y ondenaconas de loa slamertor con Que ol Whe Ge ‘amante experimenta. Dente da ete mundo abjoivo Medatiraco, cose ‘Sera humanizado por al homore sa ct Gevaroto. mental poles el riofa (LeOnTiev, 1973). Cuando dete se pone en cortate con Sbhtos| Iatrises no eto congcta can oles, formas, espace, Yomenes, pesos Y demés caroctrsfeas isieas Se Ine obeton © insinenactos, sino Que se Bone en contacto también can in itenlonaliged socal qo aubyace’ a so ‘pnauclé, ast como con la fenced soll con la que ee utza ‘0 bjato 0 atetaco en os procesce do so iereamb, Sil nits en sus inieteambior srportnsos son ct modo Mice y ga fzsocal so pone en conlacto con el son. de los obetae, atlachs, Instucones, “costumbres todo lipo de. prosuesones. soiaes, eo ‘aconable que fe excunia, do toma sotomdten, cute In adgusicisn mee ‘epurada y‘organizada eel sustnto diosa, signiesdon e.imerco, { idades que canfiguran a etrctra eosal y mater a comndad ord: se desarrata fda de fro euadarae, a picgia gendleadalécica (rancess de WALLON reatima os i fostiacon prnapten Jeo escns coven, Tanti are WaLlen a {ctendane es ineongrontie su so uaeasin dee rotaay se oie mole, ye desta es un cancesto matlaco insu tipecén a San i 1 eorendajereaaga on fracas at errons fon el rade ta istenciain’propenve aot paauamo, que coauye ei eesereas, Se ‘unclén de los fenémenos de sprensizae; Le importante para WALLON es exer el paso de 1 oratncn 9 1 pak colo, Una Tanemiin quo lane Igar medion impregnaclon sola de [S'puauca ‘elo rpico to pelco ce da una veaadera g6nes, res Bar P attorade port pantiason soca. Ub paige. bo pearls re 33 (Serpico ol expicaron ain al Para WALLON user cua ele ‘Gemioe que’ dapcon ease eo orice To pslquco: le emo, Initacon is msiioead yet socus ‘eno do sa tata patculamente Inpotani, por ss repercu ones podagoaicns, sl papel que concede 2a emoctén por cuanto que rattuye et visue de lo orgénic yo soul para gone el pulmo. La ‘owls on un primer momento, a unc oxpealon corporal de un bead Io- no. pote pauatinrante a adler df carder de camuncedén, de IMlercanblo. Je manesjes oir idvidwos. Este paso provocs las primeras ‘Rorccentaionesigraciones quo adganrsn conastencla y amplacen en [ee'moumenioe deta rntacicn eons En cunt caso, ln omocion co monica exige a rlaclsn ents signficartey sgniicado, e primer mo Thome del proceso repesentacional ZALLON, 1975). Desde of orgen, eh Teneemlento so winela. con aapedioe erolvs, afectvos, con fon cules BSbiecrd vn eacueo pammanente cuseco ce conadccones y spores, a Srpotenca que stiboye WALLow sla molvaaéa iseca no ‘Spresion dela aturlere oe sus eancepones ganda. Ta°disousan erreslsaigsd y penariono. ea matocléglca, ati> al, 0 punde converse anu pamspi de procesininto en In escuela ‘Foha iedvid cogtva cal ele mpica en ou otger, nu desarer Taco en au sonchsiin, inentablae ecrponers elaclvoc que por mis Tice bnpuaan ef aprendzaje, Cuando s ensehenes ha oe roca a malve- Cones aevinecees ney que preguriase.cusn separacas seisn las tress ‘Srprendons Geta oakond vel que preocupa a seo. "S'la conduta 20 enplon por las esaiionea do su génesis, Ia taea tiple to prcten pedogbgn en la escola ser prosiar la condone es aatsiactoaa qie provoquer un peneamnte, ura forma de seni una Conducta apetocss, No puede, on onbarg, suideree, pate no caer ah at Smead eonsctoo, ve pare. da estas condielones son, ce naturales fftoma, y en ningun omen pueden irorree La penotecdn oval eb (hagice procuce un nuevo.) superar nivel de resided que funciona de forme auteroms can sur propia mes leyes. Lao ostrss psc (hur seran dondo vor la vane mar importante dal sprendzl, torengo ‘Sempre prosote que ckhoe eerotrts son vedes compos o heractvas ‘Se penegmiena,emaion y sctviea. es inporanis im sporti da eviiaco WALLON, por cuanto Ia tendon Inttacusot, goneraeads ena oscula contempersnes, parece inert ioe delerminanics slecivoe y enotver cel pensamorto y ls conduta del Srinola Came veremoe en siguene capo, este ws 6 mejor modo do Aiovccar gn) ences un sprensiene ‘tics, asedonice, sunquo e80 Epnilentve nl mejor de lor casos. poco relvantoy Ul para inepetar ies caractesstcas comple y covirecctorios oe a vida colons y ‘ovata Ine deuiones que se adopln sobre el espn a sesrrsann ) El aprandeaje como procesamieto oe blomacin Desde oe afos seconta ee desstols una peripoctva. de_extrorsnara Inporandie para la expeacion peioslgiea cel antendasj- Esta powpee ta. que ilepra qporacones oot modelo conguctsia. dro de Un Socuome fundamentamente cogntvo, a reeatar Is imporanca ge Ise etrduras Intemat gos reatizan las espussia, ha ogrado eonciar ta stonln de la mayor parte de las vesigaconas acalss en el campo ola paeogle ‘dl apreneale'y ae la aitoa, Bajo ous cieniasunes se exiles’ ol ‘Salogo ene naoconductatas y lay corentesactles. Gel oprendisle "En sto cenldo y ceo elempo de este etloga y permoablded de 9 iones ence neecondusinies y eogitvos a enna’ de Ss laras dee. {Senas ddaccas cabs Tessar a! tabla de GACNE” Datague echo ty do faprendzaje. que si bien foman un continoo acurulaive y frsruce, at fg las fvmas mas comploles i exitensin Ge Ing provae is sn amo requsiton preven, doben considrsie en feaigad como aprente “torent, pu roqulren condiconee danas eovshyon en roschodes Senos Aenea do seales: aprender & reepende una seal (PAVLOV), _feteteeeslinocesper peracid maven pss ‘nos miselos en respucsin a atimloe 0 oombsnanes de eas may rokostambin (Sheen, Fomor) “ Encadenamiente-corosat n una tee dea o mds asosiacones de es tinutevespuestaprevanone scquiides.{SKNER, GLEAN. ‘Asecincion verbs varied verbs densa {URDERWOCD). Diaerininacién_malpfe: carne de cadens co lsnifiescion a ds iminar aucesivamante etlinules precisa Y sexpucstes eepecias (HOW. Fe Poomung. “Aprendizaje 60 conceptos: prendsr ob veepondsr a sstimulos come Pastes de canjnios 0 aves en funcén G2 Su prcieeades coabacle fn Nake Ge “Aeretzale de principio: eprondala de cadenat do dos 0 més concep tos, aprancaje de aacones ent concopios (SEALYNE, CANE, BrUNE®}, aprender trecushlementedlectopante. Gono modoe Induces pontaneaments por le tendenen comnanie an le seceded, Ua proqie Thaiaad ce fa iewerién daSctea es objeto de dale y confor, Sse prone la tbarad y sulosonis et indi Tomato Cone patna Disa” do la praca educaive, ie nomatded diddcice se encuorta ‘argede de una radoal ingetorminecin, eoano més efase yee aon of ‘roceso do inwvenin mar improvise een tow roscoe Las lool plcoliioas pretanden explzar lov heshos: ta teorls 7 Ia pctica saucaves ae propenen ademds debel la fencones, proper, Eigermentar y vali formulas de wansfommacon do Io real dena del Ske" as te oti: groveer i cencnusen de mwa realcad oepateo SENN proceso te pinpoe gue reahuan lon vlors sobatdoe y propusos. f gadins oe los Glos ta! camo de le procedninioe pera’ au dein {aceplacon demooriess no puade bor esponeabiiéed excuse da wna Jovi’ psoslgien rruiew moviablemene ts opaiacen do eos campos Goreme {En cingular cas, parece tants que las torlas que s0sumerpen ene ‘gener oo aca nogta, can ls nencln ce clear Tas eaructras los frocazosflomos que Lenan luger on todo aprendiaj, paricularmonte en {fe°nwolessuperotes, poseen na mayor potenciuiuea didseten, 880.2 tush de dna carabsn puede viewmbraree lo que slgnifea ia ac feria dol hombre fa conta do fa eutoomla eave que tod ‘gamma Ifebgorta manent con repecto a lay earcteristeas y pre "or ant, el esorsto yperlaccenamiento iflecusl-obetvo pricica dsetea- muaste clano prado de Independencia eur lene y do cipacilad es manzbra naval y eolciva en el eopaso cn tiempo 1A modo de consusén provisional de este endls, podomos atimar us Ine teorias dol aprondaie suminsran Ia informacion basa. porno come, para orsnsar lo tea y la pactca ob fs engenanzs. A esla ‘Seiones externas del aprendiage y econ! dot mov de ileracain do fas con las condiangs nieras del auto, una ver ssenlcacas. daha {otoe foe proceses qua slonan st aprenaaje, cen ebeto de produ unos Fosulados dtermnaes ave supongan vl desarrollo y pesecconaran. 62 [Ge propa condisones Intemar (erucura copniva.locivay 80 tot ia: 3 sulle). Debord pono, por ell especial sendin a fa intrac: ‘Sinen los procssor Ge rrowacion tencn, asimuadonorgaizaione ‘Siperacn ywarserenea” Anora ee, ules precesos no se Uosarolln en Je'burto de ented india! Hamada lirno/ sino en corsets re (los ae itrcambio soca. devo fra de ava, doi y Tera 0! =30 ‘sonar, de maga. qua las varies coningeneae cutuals, sacs y me {eines el medio son ae exvacrdinarta impertsnla para comprenls ‘ent (68 postaoe do aprenazaje dotarate. Ds poco sive comprdet Oamento le secuendis de aclvidedes itomas, sie ignore el contenido Senanico do tbe netcanbies,s1 se descoratora el signfeade, las odes torman parte de un seta y quo t inuje para product unos rosoados stpora la mosiieanin, en algun modo, de fae micas condone Y proc $= nine ge han tn n aprender oma ‘ansdorer gue tov lnerombin es somimicaign y Gu les corlclonce amas gos inden an Ie comselcsciin se duyen en smersones since ysemantcas designate Intends y ‘tcl dieermieta. Por ea, 1, Siete, como veremos on el Cepia l,l organzer la condones el orcambio debe preser un cudage exoornars a es Sensors bites oe ode astra de comunicectn a ‘eapiruto mi El APRENDIZAJE ESCOLAR: DE LA DIDACTICA OPERATORIA 4 LA RECONSTRUCCION DE LA CULTURA EN EL AULA Por Angel 1. Pérez Gémez 3.4. La dletios operstoria Una ver que temos anaizado con cieto deterimionts a6 aponationes ‘que lat derorae foros el aprendzaje pueden hacer la compransn Y Srantaton Tos provesossauenvos, vamos a detonemes an fu 9 fea et proioma ms hterocans, desde Ta éptea pedagegcs, o la ero ‘on aclal de Tos Totlas dl aprendzaey SUE InevtabiceIplcaiones 12 praction eguoata, Esie problema so dein desde nuesta porspciva como el proceso 6 lwansicon’ dm didclca eporatoria a la ddacen que se propane tere ‘onawenién doa cutie. Supone pues. una Vasiacion | dacie fos panes Inentos, apoytdos en Piaget, do’ una didécics operator, progress y ‘ousseainiana, aos plaveamiontes que, apoyindose en las aportacenes pasolgican de ViaodTay, Gruner, Wenraer, CoLk y SenrOnen y en fs ‘ropuesiss sacaagias sabre In evr como conaiucaion sade, poperen ‘como pdtv fundamental de lo edveacien ta resonstucson del coved ‘mento Indviual par dea velmveneon dea cule. En est process do Tensicidn permanerte no sonvsne sia, coma ya nemos recoeado ena spo nera ot avance asl ae sine I leasons ‘resupuestos Piagetanas a la comprensde y eienacén ce uno pista ‘edieuva angulosaca on ia cura pedagegca Vaiconal, de tanemslen ‘neal de conociminie y concepcin Gel ape como tn receptor sho ‘ge. seunulaenciopddicaante a> infemmaconas, con indapendencs dat ‘odo de compronsién heres 6 y score lat micmas, rt ‘por ova pont, conwiane rector que suave son mips ab per dana tt Peat do paiicn eauenive. aoe recaman, sep 6s Samlores at pingatance (owocn. 17; Prepanse Renovo aeons egdcadon 1070) on oats slo exetenie ats Ley Genwral de Casta ou prcten paagonic en eupueion ris 0 Man ‘enovadoras hay fercaaperiria. En gran mecis, fe resid de nuestos caeano® 8 io ominoda por lo curr pedagelcs wadcna sas ian, domino Fpcmos viele ano cap i [ae darvaciones peasedohan ms porarin que oe shmerian on Tee piateanierie fs atanos aon Tas gules Po ae fae contaee on el nifia. Es doc, debe adeotane a cual estado de 20 desarl eo operat més inporarta et as ec sobre La ocean ce prepara 8 ,aete sie ensehomes go anifo, mpedmos gue Te deca por 5 Ten son debe oretarae a fos proceaos sutéroms y espe tineos do darorot y apres cera re na ladon sacs ene desarlo pray trae. saditmas que en hall Inewso canvaproguenta aver rar of asi, 36 Se ig inaruccén, Lov entnson ce coset denen un Seagal, macante J yo un alo pedopogen oh respol & la vehcén ‘epontinsa "OED cnanza debe cetarse en ol desarlo o cepactades forme, tes, coluinan'y nen 1a anamstn do contrss, Son equ ah 42 te operat egg dol ncveue pare en sprendzae Pemanents (xe. Bee aprense aprender © pera) ere natural del nifofa en su dessa esporténeo ee corige Tovieimamartsmdarte et soaste con la fosiaad eada vez més sorige ogee rent a ser enonslage 09a expan s- ample Y ewrede Goeuaras egocénicos nantes. Est poco ca es tabocacones ‘env Kase MARGUEZ son cone Are 9 menos lveraiiondas Que, 36 levarien sobre sare ga ess pices basins de ls Escuca do Gab ‘22. ta incorporseién dol concepto de cultura ‘Ya en la misma dpa on qua s# dasa fn ea pigetna, VIZOT SK (1ordh outs an poten tambiy daueon y copia, plates reas Y prepone allematvas Feo evarial es que ¢ desarolo de nifina st siempre me tn a imaarmes detrmaciones uturtes, Es Wrganue pent en dntizade er oreo acpenanes dl rata. standonad® @ su naceriea feo oe un ertreamios can el mundo ico. para VIGOTEKY cama ra aeeTaRUNER, en como para toe 18 soceela conse, ef sioengpue eee esate Hogendico y ontogensico det er rumane estd medlado por Ia erre'y sla lnpregrecisn cosa y cure Go piglemo ha poveade {2'Stechecon nomons’ so lo dela bor, La humaniad eo oe gue cren anna y recone le clue fornode per elmore. male Pale’, imbatos, Dat mmo modo, | sesaalo dal_nnora encanta TRevtalemente.vinciago a au Ineorprecon ms © manos cresive 8 ta ‘Sturge su comuns. ‘Por cits parte, lot inercanbioe exponténeos o faiitagos del nals cen $0 ettond fsa 80 £0n en rngin cso, como Pece deepenseae 0 seria Suture, or sl convaro, as loses, colossus, Soutguresion eopacel y fonpeal do los cbjolor y lems’ fle aus ‘Enpunen el cortexto Ge le experenein espontanea'c iavidul del ate ‘cponden un itenclnaied set! y eur te o mance expla El ‘Gesto yf ona eos ejtos caf camo su presentacon on el expeco y en emgo tenon on sonido impate. Sen istumectos ara compl epuna {tree Desde lst vod 9 a mesa has a srunco teow ms {onvieia todos low atelacloe creados por el hombre compaten un sede ‘nde et nifola se pone en-cotacs Y expetineta con ols, no sat intratan on la carcteaea tens oon mismos, mas 0 mes Iadamente canstersdex, sno tontien aan i cjto su conju Y eon a {nconatéad soe EY aigtenao cuturl de ena tunén socal see va Imported 1! rife deforma lan cnaurat como comiguara eso car Ietoieas fees be este modo, 20 desaale,sunase pura. abandorare ‘Ge modo exclusive a los jtercambion con sentra fic, ya So encan tis protinda y_auttmente condlonae pore sriflesdo de la culture pra- fenfe onl fence, eswucura y funconsliad eo 10 bts sistemas fess que contin ol eseenano de sus Inetcambles, sl puss, al eve lubiencite of decaroo dst nines erie Soc y coiUraimente mel ade, mts vale Gun se expte y cone oonecentemerte ena fans o mado que en tl proceso edule lormal‘e vera! ce juedan descr Si acon uicr a vcr of poven Ge cvsiunasn mona pei al mifola en fos sintsiene sordn eeencleles para dessrol suldncm Sio poss 4 ta Invsignciony del desnsbrmanto como matedos eases, IGOTSKY ‘yada del acuko pare ear at sosarl> de Dieclamenie vinclado a la ayuda del adulto y oe tos compators <= propane corsiaerar In imporaneia el longue, 86! mundo ca Tepreson {tcln, smo. segundo stoma, oe seal: “al unde procesado po al Ion ‘uae rena af mundo dolor senidoe Este stoma, el munco codead por 8 lengale, repreenta naturale Warstomada por la tora pt fa ‘aatr" (eruneh, 1008e, pag. 61) éate eb un eco dado porq, core antean Scatauen y GOLF (1862). ls erashanea debe descancar scb'e o Teague. Los procenos de ereatanaa y apandlaja en cosa se proascen puede irastzando tares, y reso sna sr poaie ateie pore Gus van creado ene pra. pecs® Pa Iai ere premesho ‘ingcleness Une etadon de Coss lang wero ogre yigorak un paso etnga de capeiades que pardon olen Sofa ing felatvemente ‘mola zona de desarale contend tore, rene eas uo tials pds Racer at af nino & 600 us abaes doe con yu sora (sea de dsarlo rine) ye nua teats pedo fara a etuecén, ef rea tonble, 8 d- orci deine anda el nfole prowese icoperando competencies Git sara ene aeattang. se fora atooma al esu pane 2 slants lo pod Socata con ls ayuda de} aso, nts Ranta oe oo ays DEERE Serpe hare. et "ousso ‘a mir 6 lo tanenisibe moses, Healy etmoiica de ta cura root Tel Saati peangiice vadetal. «movimiento poorest, $8 onl el mace, promacon cola coaeranfomals Gus eensENeN eri en ol st Fen ot razonamerto' 1a capacided do pons 3 ne ees ndopendertes do Tos conenone que, mada Ios on tia aon, El prosiome que re panten a eaucacion no €2 tran Satan ao cao poss us ol shenela paieoe dt rescind coe cn i esiboraienpestonal y gral de fe cara 32 ‘sucomnisee 123, Aproncer Ia culture 1 problema at parade recupera elem cic y aul av 3 6 ble ar hace! fue ow slums slurs oprenan Presets to Gpieandese acivamerte, cre produce pot 0 cP Bot a mame toe? coma aprender de forma relevant y eeaoore ‘rene cl te nunanied? ti plas de BACHE (1975 cunt ete gees poses Ste Ee te nes ‘ep ae escrow le pascatn oe aon? fg El mismo dlema desde otra paepeciva te presen claramonto pro ado en CONTRERAS (190) “Legis cm tyne nl pati ca yo nt aa ee ‘Sette perc a ml ec recreate ert Sieber taeda an fe ata nage resents bos a ‘Tents ViGoTEKY como BRUNER wioien la mirada al sprenicje et pontineo,exiano, quo realza ol rfla en ou cxpaiecla al pata er Ferita toe mocelos ue pueden cranar ef apcendasje sisematico ena ‘Ya on ls primoros ineranbice entre Ia macro o et padre © porona savin y fo 0 la nits se enpocan a ctorar una espace de plttomas {2 erlediniento mutuo, denominadas formator de Inoracciin gue sche Dera curs del fala Las madre roan con low bsbéa formate de Steracidn, pequehos mundow canldos conuntamente 89 oe. Que ‘actlan 6 uerdo con Tas Toulcaaae tocles qos Nan creado en 0 ner anblae” (BRUNER, 18003, pep, 120, Las Ineracsanes ito ado » seg Seat septa, Satie izwtaciones © fos ace y sapvacures dal Qua" (ORUNER, Ti En cotintv, t= fomatos son micrcoumos de ilerscciin soda que ‘ablecan unas pau sencias y tepattvas que raglan low intreambloe, {on eros por Bl adutala en i inaracaisn cn el rola y aprenddo por sip hasta qle no slo ios ulza So que loo leiorieay verbaioa. Como ‘see PALAGIOS (1808, fomate: “snp at er i inate nes ee i= St Se Ses Eo De 1 misma manera, en fos itetcanblos posteroves. on ot dessa foluivocaiian, fos autos gulan st apredzaje del nora medina dominio ‘en su trea, el aduto empieza e qutet 8 apoyo dar- (ee ejecclén de os tagienics de lz scidad” que antes realiaba Suen It ke erro tern ct Es daramente un proceso de aprendzje giaco,spoyade pare edo, eye Sco al tapazo oo competeroas desde és al ala Oe 1 \daprenseso siseatoo en ia esuala #° fUBC® prov Se in posit co conpetecas Y reaponaatdes oat pare "se to goo. uura. on 1a tora plageana, 6 ae rire aqut apandanado su propa apace de Geecurinirto gene rire Goes pretends poner en marcha un proceso oo c- sa a retoadapoyado oy fa biaqueda cOnparGe con a5 Toa Se on oe mayors, spe y cuando ches epayes sean en todo orowianda ‘ee a tas Pedtiaades do pensamente (pragmatic, lenico © simboico) y en ‘Slaquura oo ea amen o paralas dl mundo rch “Goa corona PALAGOS (1965) a napa ae et ern i en en a ean wat is an Sas Lo eanciptes de format, andamine y teseaso de competi ron arsenite convergentee, 8 neluae expeativos, del concepto vgstkyane Se'Siase Secale roxio. En ete poosso Se siogo, cone ay ¥ Boe oe csauto, ef nla va aeuruanda progeswamen(® as compet aml cay sinbstors goa Ye pemon acceder ol mundo defo oar Se ere y ae Ta cena, ane ager un proceso de train do $61 erpscldno ae intercambi, hemp y Feguacn comparicae al vet waeRico ge auorepuacen y doriio rope (WERTSCK, 1958) sleun $6 Aan casgceta lar expieacones prececoies, queds pena ane Ge cot Ingonanca: cto eonaepur sue al aprende cere yon den cura ya Gena [a escai proveauen ib gat ae Statice aa snot cungo ta euture de au escenario: fescen Sor tano oe Toe pooeupecores Gl mundo Oe Is: Gsopins? 4, Cultura acadéaica y cultura experiencia! cémo evtar que, come ocue en a scwaldsé on a! mor dees i= 100 Oe ates sgnteasvo. en st ua consinys ura eta paric Be Serena ma qua, bone velo excstvamente pa resolve co0 1a at ors danandas gue se fe pantean a aunnara en ou vis aoe eS ce ce un apredlnge sieaivo « an sprondzaie ree, gezoar_LCome ey coos Ine psecopacones que ek aumnaa ha 1 ante 49 #5, Fah preniey paralals a secula? .Con0 evar gue 60 cre rear on ine Got ennucras semanas pasielss ey ts manors up dageetcouela que, ulaa pare Inerprear y cesar ts probaras er ae semona semanina exgerencia!y aque gue Se Use ae ary responder fae demandes ce Ia va aeadbmica: memona -P scene es 2 semdnice scosinics? En palabas 2 GOERT y SUIFF (1088), zobme evar ‘aioe shimnosias cron un doble sistema concetua ono Secolr Para Shuslor aprondsjee doscontntaieades de la escula y ato excseaat fora lr cortetolzades Tuer de ala’ Terence ademas en cuenta, og0n Etnxtew (1067, uo por la detominaién contol do Todo apronds ‘quan aprendaueda fgeds al canto en duc ea ha apenddo. En sce eaa0 {honest tan pooular come fa lnttuclon eek El modslo 3 aprendzal promovido por el movimiento progreita do la sous aeve resueve. con Sostante se el prolama de is mations, bare dla pandinto a! tora do Ta adgulin de la cultura, do fs ir: ‘orto culuals qua naceaa ‘el hombre pate deemvoWerse do manera re- ‘Shvamento automa on scale mundo sca. modso que pntesn Viaorery y BnUNER prosonta et flo do cear sopecee do adoro, do oncedo comperico nie el smb det conocmlana.pved exretin- Hal yo mbto det conocmiento pubica académco, de modo cue 08a ‘azonatiemerie.eviarse la yoxtepesiclon de dos tpos de esquomas Je (ney resclucsn ao problomas insomuniencoe ere sil expenarial y ‘nendeic al seclnr ot eatrascoie En dati, se pants en oo terns el mismo problema dea lacéntwora-préiea en el aprendzajeproesonal 0 en el aprendis aro (Benen. 1088, 1087. Pence Coues, 1090; FENSTERMACHEN, 1987). (Como lagrar que los concepts que se eiaboran en le tories de la dicertes Secplinas y- que sivan pata un ardie mds guroco do la oaldd, Incorporen st pensamiento del sprendle como pocerosos instuenos, Neramionae ge cononmiona y resavlan de prosiamae y no somo neroe fans virco ue s0 ian Pa apober fos xamonesy Oda do BRUNER y en espedi EOWAROS y MERCER (1980), speyéndose en tos piarsamertos vigotyanos y an as superna do fa tora Go Ta cemunt- facion emplezan a desarefar unt prometecra tora donde ee expen a teyecto ay competence del saute al nfola, os! moestva al pend fame wn process ce creacin de motos de egniesdos compartdos & fas 'de romresaboros oo nepoaon, Or concen de porpeches Para comprender ta riqueza de esia propuesia es necssarie aralizar provamente coma se earactoizan ferent concepioe clave cede oxia Derspocive raconsubzconisia, Lor coneoploe Ge reall, clenclay extra fon clavemante ratomusadae' an aro planteamenis y conethuyen lor con Seis basleos para gade cavrener reso de ean de ebb Go Sanlleado compare Para Bau como pre Vrs 20 eae on me al nen, pec a eed met hana.) st much Sar pnb oe fa mor” ab TO "mundo real no e6 un cortex flo, no es, slot pincisimerte ein Eel ek gue roa of desarata do nina es oy, més Ue nore He. conatucle soda donde hs persons. ebeos,espalos nunce ® Ciaraiespaltcas © tacelos afqueren un sono peel, le, ao Inpida'y peal. Inuco Ja actud soda co Tesora od fat iia ee'un compotamien del sunnola quo ioye secsiamente en la ide 't aula y, por supueso, en el aprendsje saquraa. Tanto oe alr fnsise como a prfesela con aatves grocesedores do Inormaciin y mb- Intvos consuetores de lgnfcscos qe ulm con baciome bela ‘amponarweno, oe abcén @ co orion, para expres eas y setimiens ‘Spies y eamblates, Soy team a estss Se descontexuatan las condutes dal docentey do los ahannosls, como st puslesentstarea como. conportarianton geneios uriveraimarte Eidos, con indopendancia Gel eomaxo donde e0 prodveen. Los compere: Tauees: Semanos, son sernore sn pate siuncondles, coracionades por el race nos puden erender nf mterprter a menos que conzcambs ss ‘Rtaminationes 60 leno context Or esta mode conducas eocenies Qe (ttecon induct ov Spe de eomportanieno dcette en un gropo de aula Bonesee puoden presocarcomporamioce ben datos en SH OPO ‘Hinosies em cicuatanlae y momanoe. Sree, eee seine de Tom muy rattva a vafable produc, Lo que miden tos jens o Ins prucbon oe rendmleto academic hace releranca, en el Trejo 9 fe caso, 8 una ptesa pacueia de as aprendjes desartndos ‘TP ango de iva en fa ezoula, © aprandizae slieatto db coteidos SKinaniaa que provocen a faconetdén del pensar yl acon el ‘Slmmota se eqgania en cuotpos so conolmintos cya corsoidacén == ‘Smontaccn coven y puode’ que no se mrifestn "en 103 su qua ‘Se’ Bazo, tas prunes do rendeisio ceademicay ls tests de itlgon- Src etoren, puro gerarl auna cultura desconfxtazads . por tro, inde, ‘on sl eer ge fos casos, riqueza de la estrciu seréntca weesSinee, aqutce conccmiator ‘quo Se aprenden para reoter con exo ‘earprolonas ecodéniens que se cian por no opicrse 8 la recta (Gon'y tonducdn de los pebiomas cddanos. 1 nsereniae de obsoraca san igios y se comesponden con le pobreze conceptual que prose el modelo, La ebraccn previa ce esos Ep categorie de coseracén puede ampiliony Homoganeiat le tea do Ite cboswaderes, asi como la rcogla y tatanfena exadstco de We dor tom: per eceuaiamant resiege st campo de obsarvacén. La pretends jatttey ocotndariatin Gln categoria pretend sbsrear compar ‘homes cemunes e inercones telcas, paroo.pusde fomportansenon stcos y egulaes de cada au, 0 Je tse inesperados y_soprendotes, rl de las pocuidac Prevtesades enpinsles que denen el elma y (es teteamoles cade gpd o's Et obmervador busca prone ponaalos de condita be puedan ge tsa, Go moco quo set aitanae conceptuslee yous iirunenios y Indlodos 20 recogde do dtoe pueden citar Ia toma en consieracin ‘3 auseoos ieeperadory po usuals pero que probeblemene con dec ‘os'y teovaras en ia etemmacn Sela way esi deol So desonsidrs Ie importanls 9 fos contanigos an los procesos de censehanea-sprendage, Se hace tare fincapi ent importa de os po- ttoe" Ge ntcrecien comporemerta gue’ se vida Ta relvancia oo los orenigos en fo gateinsoldn expertise oo als procsos, Lae itraco- Sere Mersenbie nal cima Gel aula oe encvetan medidas por el ‘Sricnido de onesies qua co Yabsa, por Ia vlevencia del msw9 y poe {Ggea do invigactn y teterionta quo requore. Los comporamietas do- (tests estat ce ereehanzs, no puodon sr iors a ta rahralecs (ie los conteidos canals los que se epean Fa este modal do ena anes se concede muy eesaea mpotcla sla ornciecgn que reer (or eontendon ae uric. ‘ustozesum Seonmmeeg = Se desconsiers Ia variable alumnola come aaivo mediator de toe zon do eneunanas-arendasje, Sn embargo, ee besarte ever, #08 Bocerded, gus ls eiratepae docertee no provecan dreciament red ‘iano aadgmico, a menos que oe econ por pare Sal slmnola Tat ot {octuras paoloncas de prosecamlnio y orgntzactn de [a Informs, ‘Sia one justicnisn el modelo te dow Taciore, proceseprode! er de una eneepatn conduc y mecdniea el spree humane, zones ge mas on obj pace Je candconaminio © model Que ‘h'actvo procesador do ilamacien y medacor de su conduct, entoxcer (gisd poeran aooplars le sletos precoso-poaucto, Pere rade duda en la ‘Boekne ae que’ a eetusante es un eeivo mediador de sus respucse y {gue a cove lave do ia eauaclony 9 la ereoharaa ee provocar en al Kimnala sf dessrllo do capssidades, conociniontoe y satuses que 422, ELNODELOMEDACONAL, La inconsiioncla oe iss iestigciones Sesarotates on ot ambi det ‘nodolo "procsto-products, act como la concionela do. pobreza ancerua abron at caming a toe mocdlos medaclonase que Incorporn ‘aable medadora del alumao/a'y eel profesova. como. prneales Teiporzales de los wlactor ona Go ton onl sta TSaperce=| ca Modo medals dean de eseanza. (lan y Ma. 1977) wearer totic anise y consdoracién do bs procseoe martales de madacén pe- vocal denrolo fe dos corietee do iveigacion La qu oo toa eh th ‘halla Gb oe procerow mantle. et profesova cuando placa, opei2s, ‘Trove y sells y la que se prscypa Kndarantamar 69 le proveses| Imentslos feetvos Gal alumna! cuando pariopa en aclvideder Go ‘proceso, como puede verse on at dla do WINNEY MAK (Figura 1) Modo medacionl cantado enol profess 1 toma go setae del dente en los leteambios educates, la me era‘ panier eu Inerencen, de Teuirat one foo exigencies rove tae o\no\éa ln vide contre ee sua, ane lab etrupeanos yl roche fe eu plarticain, ab mado rellorar sobre su praca yo eval so ampriminiay ioe casts ge tio et proceso en el gupo db y en eka Sslonnafe en parclar,dopenden or gran media ce us concepanee mis iene y do nin erences pocagogeas. I pessanenlo pedajio del pee feeora, tea ono oxpioto © coratante, el sustao bas que nye Udcavamente en au eonperarsent docete en Yedas cada una de la fe Seo de mmmtance { Clan y Petenson, TB06; Yee, 1066; PENED Goue? y ‘Seno, 156), Asi pues ol sspeco mis imparante dentro do esta corrente on los procesos de socalzacion Ge prleeora, por cuanto se consiera que. e ite argo posero de eoclzacon ae ven formando lela pero doce (ene faa teonses pecagagica, lar Hee y lors mplstas sobve ‘Rima, le erasfara, al opendajey la sodeded. Son ests cranes Y {wore inglctas sus covosporontes pablos e comportement. oe ‘mivimos resporsles de lafoa en qu ol profesor’ aun v teractions (on slexpacio de sl, Cie sa dota @proceta de soctleein y ce [Gs “san tow fectores que io cetrminay ton las preorupaconcr, hina Me asta modelo. A este respecte, podemos plaroaros Tos Iiguentes nterogoetes sob lor Iacores dblermantes de fos proses (Se socalzaciin’ Son las expaerciae sidan poral decerta cuando fa ‘Suma lo lrgo de au prlongade corre eroue? San la eens ‘Gluses poo reoranise que domnan e pencamin’o “pedapogiea ao a ooteged on gene? {Son loa iifujos sstmasicas dou) aprondae {oreo en loz casos Se tomecien del profesor? on les prmeras ‘eporensies on anti de Ta ercuta cuando fodala ea un pfeoxona hovato? Sen las poslones_ del edo esclar, [a Wlegiy foma Je Campos to cus companies, 0 sb pesones de Ia admins? "En acute cao, at cjctno cave de ela modolo as Hej 8 compre toe edna sa Toman las croencas,pencamieios niles de. conpors Icro del docarie, por eonsvar ue on fos vardaeror responses del ‘ima ce rvaramor que deo ren on ela do las estategian Go eo" Fanaa que uta on ‘nos ineramtioe. Son en doi, los aoponesles ‘recta do tu conepto sabre Ine groceoe de eneans arene Y, Bot lant, de suanae dodhonesy asusrionee a0 darvan os mame. ‘en ete modo, la ensefanaa se eanclbe como un proceso compo ¥ wo relacone @ nercanion, dei do un cotexla Palaly cambios j i cau aad vce ot peso, con wu apa de Wer Irae as neo tun Teuton nb como PS SEES Gado roan peaumraden do chen momen 9 Be eee bande rina feels UCN, ge Oe eae ioe nena pot © Sarat NUNS Se ce cere Eman ease esecedae 8 oe Ca at soenio vate ta veu an as, sono, Pes Sent coma eras ln do, N00, eters aaron concn vale 9 Nala a ya polo. ner amet rays mecanicd de 18 MSMOR Y HY Fe Se nan poe. a tse et eae. frrouccan amet el protaav capa oe Wietea ore 8 2 guar) oe sabre, experimenter ¥ exahar ese eto ier. ‘9 Mode medians cnado eno! sunala ‘be mane smr, ete etoqse cansidera que, gar, comprende Ae ie ona pone de eanfansareprende 8 et ‘cama sonlatanan naan 15 emus me, Ae usr ue ol Scnvenca Go aus saboracones personales, Lae wasecsroe ext, cee ce renigj. ron fencer fos scdades Matagge eos late latter ent ot reese do opera cores, ened, Pr squeal como ee aries ¥ eats Se eta, tar el seranis ef aprendae,wuyen ef ee rena, 280 8 no ausan Grecia ai aumiola respustae © pocasamta, retasen’ Anta misme compara sis one misma. oman Ayre dion atumefon pusden, sear iors fracesoe cogntivos,yalctvs, po To miame, rosuages 6 Gprndizlo muy cists. zal Uy ntemienae plageanos y neolagetnas, 20, oo arate eoor now an pao rent €o eine 1.05 cys spun, oe cn un ere Hl copia do fond, eno Uo onoamlalo na java, Coe proces se aeneén SOc, Cones, sera, dearer Soeteatvayworsterncia, do ia blomadin, Gert lo, organza or ca lua en ts geteminaién Jo ave a ae ee pranea yf aun so roca, #0 stv ¥ eo ace, 3 ola ae coo Im iererion cobra Ia ee shusclones, pede rent es taeas acadéieas, cra pace ns Gansness olga eterentes areas del eprendzle 3008, sree “asia en cada momento y como se, moat leno ava gs ae as aviedes en as ave oo Hrs pms on fut, Mpotencaiaad Yrnuez> exon ete modele eed sate Tacree, por cuanto yoet/a.d® lane en oe prosemos LE de ensehanca-aprondzaj, anaizando lab importantes melacones subjth ‘as dol profesor yal alumna, convene tama om onelralon lnestones, ete le que abe rasa ay eluates, El Griasle en fs proceeon de spendzaje'y an los mocansmcs cop thos del slumna’e na provecado s!deranao ge una Yendenie 2 esas ‘samleia problométcs de tx eneefaras en la eesuolay bl la 9 on fee, lems Ge" expectn peice. En ks pracesos da ansohanea Ilenonca factores sods y componenios slcor en a compl toma ae secsey sobre a y para us enveniar quo no juesanatendoras desde fa mare exp ‘eon psc do toe procssae cogtvas del estan, "el modelo meciscienal ha cero nu Blanc ene individu pares lar como susto de aprandzao. Sin enbrgo, on ol ate nel el au ‘no es un indviduo, sino un grupo ce los, dento de una eapacea. et {36a saca con ra fom parleuar de teissonarea yuna Gndmica los tha pec, el slamenio mesiasor y candisonart de los powsass Se pronase incase. "EI modelo meciacloal rats on tu expcaciin ot exfoqu cognitio y ‘ comportamentaly asune, de tach, la eucen decay cautal Se pon amen hal la onduca. in erage, oe vines ene! pensamnts Yi conduct, ate ol procesador yu ejeutor Rumaro son eviertomer omplejs y pomanccen lo besten deseenacdea como porn sascha prodencis y et reooncimants do cart aconlmuldad ante a! pansy Ota timtacin importante det medio macacional es ts escasa coo sieracion que le merecan ls vases contenunoe, ta folded Sesoe ‘suelo, ef escenario de fos rocecce st eneehares-tgrendzaa, peri eat 854 peso eal como candtionee quo llevlenen en la vida el slg pera Sot Sseunidoe 28> como Inunenice cay etectvo jo depends de fa age featén eoncedda por lot protagonsla, ‘Soma veremes'a corthuacion al aakzar el modelo ecoligis, ta vide el aula ce genwra on i interacisny ol intereamo ante eben, perso ‘os. apes, Inuluconesy roles. at se verdad que a memeuae tas Feta confor signiieacon @ la resisca oreundan, no ae manos, Cese ue al rtrpretstén i se genara an el vaclo mi puedo reatearse m mane: ete si supone una invenctn dosvnaunea do Ma condicanes rie. Lat ‘ondiones reales eet, pskologieas » sociales, gue delinen e asrenans 181 aula enon un peso cspectica en delominasn de le econestiot {08 porque en gran medida Tan la expecntvas y eonlonan fos pach 05 Se pensar y aoa, = Come consectenela do su dase psiologisa, el modelo medio: nal concade excasa inportansa a la soralderacion de los conan oe urculum como eondclonates delve del aula, spodaivara eho Se, ein caitago onl eeudaris, Se foclsan foe proceso cogetioe lt foc ‘past seiva del abmnafa on Ing tras actdomces pers no oe hang cho dicts treat acadumieae so sopeniican y pocullancan tr tance a Jimbo cipinar 0 Interdsepinar que ta abaja Se. preceupan mato ‘nds del andisis do los proceeosTamant de protean Goa nor ‘36n quo Gols consign de los conten dose pensar. “Sesenumncongenséa 4425, €L MODELOECOL6GICO DE ANALISS DEL ALLA ria isn Stic secocuraoe'y saune lot pinipales sopueson Gal modea ne. Satna Meeoce encia en as wasones de ese eno peso y sn Eris on et nv como prensa eto de informacion, “faranca e i ereacn efereanBe Ge Mlgmiesoo que subyao¥ & 15 comportement Wo etme: se heocip for lepar esos supose en un ans insane los mecaranos, tere y sateen rooee y calor Ge cal ol sonido is pacers a jo de os neecmito on Sais’Atenan qo ne smut escuarf en mds et lo ans'y at eudute ron etecbramerte poomadnes ntvon de iiome. Sin'y Yas compoaniase, pee no cle Wi prnapunenta ono indies Sind, sno Como’ mantic eon instaon aja nonelad yo Sansa ces i concreto ima Se mercanbl, genaa be -panes "cence sua grup colesra gona ots ne ‘So poli. De esi sodo, 90 peadanantngese or procesos oe a0. farcnaprenaraje ‘menos ue te etude lave lao enlace ‘Stciura do varblesineepersisnte, sturconsiment expects, ‘Se comguan ot gpa te sace fama sea soe “ Eire ogus ecole, aseretado Sade ties de os foe setts (2ovae 1877108, 100, hor, ort Snonrenenewen, 1079, Pen Souk {29001 punden dstrguree laa sgueriee caacoraions "span von perspective natures por came se propene capa ss indessgfehans eos uo sora i dal ca aul no ot Conporamienos da te ncviune one acorsora. 30 objeto er cos Stra fqwza ae deta rigor sais Tar pocacs Ge eect: Sorel de eran igor on ef coe soot! el aus enero Secunia el signtanco ae ie ssonccmenon dense im peropecive Se tenes parspan on lon Se propane Setar no slo ls pocstoe cognitive, sno is vi tes antes meso smote ya congaransels raat electro Se ‘Sano que el aun osu spas soo de nareantion ysis ln comp fiero‘ tums Gl poesa aun tna espera, mec at ‘Simao el mado." comestofaicn ye pecnoda no" atoinporen inten, sno ue también ingucen a deleminadoncomporamienasP ‘io cn ‘ote mods ly varsties contests adqumren ua. Tvar Drantana "Be otende una perspective stn. La vida del ua se consera ome toma soda, ‘sto, Se ssmunancén Yee mtecanba, Con et {b0p stoma elo, ns puede emia et somperamen de ced ura {2 amaior in Soracor a couta Y frconauanto Sot orto a ‘ern, sus canoes ton oes sera evoray con oe aoe esas ‘lasones. Por ere pa, pare coreon a err} nionan a » consent ron a eth Iiamo es necosaro identical comportamianto y t= paelpscldn cla ‘varentoauténems de cada una dos patos (OSAALANF#Y, Tae: Bunce, 1900) 7,88 considera us Is via dot sla come sistema coda maniesta ls siguientes ceracersticas: ‘ullmensionizad, smutaneldsa, teeecey tse, Imoreviibildad @ Pistons. Cuakuer pretension de. iertear ea ‘1 aula desde un enioguesiniplita 9 unidreclonal ests cotton on ‘t50, porque ignore estas carncterstas us prosetan la escels ye atk am eapecoe ecldgcos de lstcarbios smulincesy tue aesreon ae manera en pat improvise, por paced creado Se nue nome’ Des son os modelos pinpite que ae an dosarlado natin ahora enzo do este enioqus ecole: sl rodeo semintoe sontewat ae Tn Worry modelo esaien de Doe, A. EI modelo do Tutt En of modelo de Thun ‘ede captree su squeza tenando en usa tee fesse tata some posers y por cuyas inpaccones fetcambies gue provecan el aprenczaw y esarota do es asvdanice ya ocent (igre 8) ccm Sess, seams - sa Bb etarperenal Hererones vetting Tite nT Variables situacionales: con ts sve dtinen e cin tc y pecoso- cane, enn Wowie intrusion te Cota l context camel y camblanto garde vive, srpormen J a0 oeerer lap shrnos/s y ls prtesors/aa. Enty ells cloe seeule 2) El cima de objetwas yexpecatvae qun se oa on grupo y qo se ‘atja en in attra go ta etare Eat cna eed Tomas Soe eae seats psn scopnian at rag, cota tcl emia eon y epeanies lade ado 9 a Fp. PO lesen aa a enrvenc, mao or conga el ‘ecpanio ia eaictura de aoivicedes qe se desrain, ts roles qv de ‘Sipe tos natn orien y dau Sl Vimpe. Pee tots manera. ae varabee cotorunessbarcan of esconaro fico y at cla polcosclal denda 20" dessrotan los intoreartios mre 1 sum SSIES rw aetoe ye covente. Lat valblos contoxuses son siempre, Refend, conuoee 8 Blerenes esoinaiosY, en pare, singusres, eiueco™ ke: espsciicar do un grupo ceil ue e» Crana y eolusena de mare Peel wiles experencaes. Se relleren lee clgniieados y modoe de sctuacign gue wan Consiga alunnosiasy prlesresas. Ningune da alles = itterta om binaca @ fe ironies del ula. Pr ot ontario, conlevan Eipeances y modes Ja comproniin species, asi game, presipustos ue dotoonnan su coooeesento y su sctuaeén. ara comprender le si Bin reat do fos inorcanbloe en oh aula es imprascinble entender Ie GERa' ub concertos, teras,entstegia, nloctos y Rios quo cada Ure Je lee"pantebantoe ha aeumalado en au expevenca sei que ahora 2 fim en lee miorcambia, del aula, x mponsnaia do Tos variables exper {Gnies reside en 20 ceracter genersmente listo, oo modo que cada uno ESeldora neural eu forma, do iterpretar y actus, daltando, por tno, conaionaniono y medticacn, “Vanapies comunicavas. Se reer los eonteidoe dos Hee cation an el tla Gn a complejo ese soci y cual da ta clase denen {Goa lerenes procenca de eomuniossén en lov que pusdon dinguise (alos nies 6 ceecén,tanefomacion y comuricacdn de signfiados ') Wve! ‘neapersanal. Prosara pot ol cual los sinifesdos ee tans- foiman’ coma conatevancia de Tow mecaisnes y estategiss de prowess ‘tanto de lnormecion qua ula et idoo. Ee" 6 proceso por el q2 se Ineoporan nuevos contondoe y nuevos signifeados a la esiuctura conta Yattciva de tuto. 2) ive! nforpersonal Conciemne at ircambio de nfomnacin ene todos ts que paricoen ona vida de als Em aslosiercamns de no Imosén, yn seam pretenddos so previstos en ta pniieacin, formals © Iniumsies, Se transite signiieador anton tos moneajes, contenico tvpeto de Is ionmasén: los conencos ds! euricuurm como fos me- ‘emonsajen, menaajea acerca do ia macn entre loc quo iersclsr Le Imatacomaricasion an aula 26" Yanimpettane come, a comunicslin ‘name, pussio gue Informe tanto seers. dela imporancs del mismo pro- {eso de comunicecn come de a parang y stuectén J cade Uno o los ‘ie pariopen en el rismo. A irowe de los process de metacomuncicon {= comunioan yee astalecan on el ala muchas ross Islenea de hier ‘anti Y comportement 2) lave! gral. Se refiee los menssjs que el Inaviaio redbe como riemvo do ur grape, etenagee & conigurer © compottamsento 8 wine Corsa Yr ey enn en el so ae ticrae-que también ol grupo de cae aca como un procteaGor colcivo de Intact, Por ele ef ahannels tena quo aprende Tos cédgos ce mor

You might also like