See

discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/269870467

Childhood Vitiligo

Article in Deri Hastaliklari ve Frengi Arsivi December 2011

DOI: 10.4274/turkderm.45.s20

CITATIONS READS

0 38

2 authors:

Osman Kse Ibrahim Ozmen

Elos Private clinic orlu Military Hospital
71 PUBLICATIONS 744 CITATIONS 24 PUBLICATIONS 58 CITATIONS

SEE PROFILE SEE PROFILE

All content following this page was uploaded by Osman Kse on 22 October 2015.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

Srekli Eitim 117
Continuing Medical Education
DOI: 10.4274/turkderm.45.s20

ocukluk a Vitiligosu
Childhood Vitiligo

Osman Kse, brahim zmen*

Glhane Askeri Tp Akademisi, Deri ve Zhrevi Hastalklar Anabilim Dal, Ankara, Trkiye
*orlu Asker Hastanesi, Deri ve Zhrevi Hastalklar Servisi orlu, Tekirda, Trkiye

zet
Vitiligo ocukluk dneminde en yaygn depigmente hastalklardan biridir. Klinik dermatolojik muayene ve Wood tanda yardmc olur.
Fakat tan her zaman kolay deildir ve depigmente nevs, dibudak aac hipopigmentasyonu ve postinflamatuar hipopigmentasyon ile
karabilir. Vitiligolu hastaya tedavi etmek her zaman zordur. Pediatrik hastalarda ilerleyici vitiligo tedavileri olduka snrldr. Sistemik
tedaviler, bu ya grubunda potansiyel yan etkileri ile beraber yaygn olarak kullanlmaktadr. (Trkderm 2011; 45 zel Say 2: 117-21)
Anahtar Kelimeler: Vitiligo, ocukluk a, depigmente nevus

Summary
Vitiligo is one of the commonest depigmented skin disorders in childhood. Clinical dermatologic examination and wood light can be
helpful for diagnosis. But diagnosis is not easy everytime and some depigmented skin conditions such as depigmented nevus, ash
leaf hipogmentation, postinflammatory depigmentation should be regard in differential diagnosis. Treating a patient of vitiligo is
always a difficult task. Treatment options for progressive vitiligo are quite limited in pediatric patients. Systemic treatments commonly
used for the disease have the potential of serious adverse effects in this age group. (Turkderm 2011; 45 Suppl 2: 117-21)
Key Words: Vitiligo, childhood, depigmented nevus

Giri ocuklarnda daha sk grld bildirilse de, geni serilerde

Vitiligo toplumda sk grlen, epidermal melanositlerin
disfonksiyonu sonucunda edinsel depigmentasyonla
seyreden, deride beyaz makller ve etkiledii blgede beyaz
kllarla ortaya kan bir hastalktr. Toplumda %0,3-1,1
sklnda grlen olgularn hemen hemen yarsnn 20
yandan nce, %25inin de 14 yandan nce balad
gsterilmitir1. Pediyatrik ya grubuna ait kesin prevelans ise
bilinmemektedir. Yaplan bir almada hastalarn %51inin 8
ve 12 ya arasnda balad ifade edilmitir2. Ayn almada
vitiligolu ocuklarda %27 aile hikayesi olduu gsterilmitir.3
Vitiligo ocuklarda en erken 3 aylk infantlarda bildirilmitir.
Konjenital vitiligo olgular bildirilmi olmasna ramen,
bunlarn piebaldizm mi yoksa gerekten konjenital vitiligo mu
olduu tam anlalamamtr.4 Baz almalarda kz
cinsiyet farkll olmad gsterilmitir3. Kardelerin birinde
vitiligo olduunda dier kardelerde hastalk grlme riski %6
olarak saptanrken, monozigot ikizlerde hastaln ayn
zamanda grlme riski %23 olarak bulunmutur5.
Etiyoloji
Hastaln etiyolojisinde birok teori ortaya konmutur.
Bunlardan en ok kabul greni otoimmn melanosit saldrs ve
destrksiyonudur.1 Bu teori vitiligolu hastalarda melanositlere
kar olumu antikorlarn ve reaktif T lenfositlerin gsterilmesi,
vitiligonun dier otoimmn hastalklarla birlikte ortaya
kabilmesi ve immnmodlatr tedavilere yant vermesi gibi
gerekelerle kabul grmektedir6,7. Vitiligoda ortaya kan
antikorlar genellikle melanosit antijenlerine, bazen degp100,

Yazma Adresi/Address for Correspondence: Dr. Osman Kse, Glhane Askeri Tp Akademisi, Deri ve Zhrevi Hastalklar Anabilim Dal, Ankara, Trkiye
E-posta: okose@gata.edu.tr
Trkderm-Deri Hastalklar ve Frengi Arivi Dergisi, Galenos Yaynevi tarafndan baslmtr.
Turkderm-Archives of the Turkish Dermatology and Venerology, published by Galenos Publishing.

www.turkderm.org.tr
 118 Kse ve ark.
ocukluk a Vitiligosu
Resim 1. Periorbital vitiligo
Resim 2. Sal deride vitiligo
Resim 3. Segmental vitiligo
www.turkderm.org.tr
Trkderm
2011; 45 zel Say 2: 117-21
TRP-1, TRP-2 ve tirozinaz gibi pigment genlerine kar oluturulmaktadr.
Genetik faktrler, emosyonel ve oksidatif stres, toksik melanin
prekrsrlerinin melanositlerde birikmesi gibi faktrler de patogeneze
katkda bulunan durumlardr8. Vitiligolu fare modellerinde yaplan
almalarda oksidatif strese neden olan serbest oksijen radikallerini
temizleyen glutatyon peroksidaz, speroksit dismutaz ve katalaz enzim
aktivitelerinin dk olduu saptanmtr9. Ayn zamanda insan
almalarnda da glutatyon peroksidaz enzim aktivitesinin dk olduu
gsterilmitir10.
Klinik Bulgular ve Snflama
Vitiligo, vcut derisi ve/veya mukozalarn herhangi bir yerinde ortaya
kan, edinsel depigmentasyonla karakterize, keskin snrl makllerle
bulgu verir. Genellikle asemptomatik olan lezyonlar ocukluk dneminde
en sk yzde yerleim gsterir3 (Resim-1). Gz kapaklarnda yanma hissi,
ak tenli bireylerde gne duyarllnn daha belirgin olmas nedeniyle
hastaln balang bulgusu olabilir3. Sal deri tutulumu ocuklarda
%12-19 sklnda grlmekte olup, etkilenen alandaki kllarda da
beyazlama grlebilir11,12 (Resim-2). Sal deride interfollikler alan
tutulumuna bal olarak salarn erken grilemesi de ortaya kabilmekte
olup, bu durumun ocukluk a vitiligo hastalarnda %4 olarak
gzlendii bildirilmitir.13 Mukozal tutulum ocuklarda erikinlere gre
daha nadir olup, %0-13 arasnda deien oranlarda bildirilmitir.
Mukozalardan en sk tutulum, dudak, oral mukoza ve gingivada ortaya
kmaktadr11,13,14.
Vitiligonun genellikle atopik dermatit hikayesi olan ocuklarda ortaya
kt iddia edilmi, ancak yaplan almalarda bu iliki istatistiksel
olarak ortaya konamamtr3.
Halo nevsler vitiligolu ocuklarda gzlenebilmekte olup, non-segmental
vitiligo balangcndan nce ortaya kabilmektedir. Buna ramen halo
nevslerin vitiligo balangcnn bir habercisi olup olmad konusunda
kesin bilgiler yoktur. Ayrca halo nevs olan ocuklarn ounda vitiligo
gelimedii de bilinen bir gerektir. Vitiligolu ocuklarda yaplan bir
almada halo nevs skl, vitiligosu olmayan ocuklara gre daha
yksek bulunmutur12. Halo nevs skl vitiligosu olan ocuklarda %2,5
ile %34 arasnda deien oranlarda bildirilmitir.1 Ayrca halo nevslerin
ocukluk andaki vitiligo hastalarnda, erikinlere oranla daha sk
grld de bildirilmitir12.
Hastalk, tutulum blgesine ve yaygnlna gre snflandrlmaktadr.
Generalize vitiligo (vitiligo vulgaris) hem erikinlerde hem de ocuklarda
en sk grlen tiptir. Yz, boyun, gvde, ekstremitelerin ekstansr
blgeleri ve kemik kntlarnn olduu blgelerde simetrik olarak
dalm gsteren bu tipin, ocuklarda %33 ile %78 arasnda deien
sklkta grld bildirilmitir14. Dermatomal patern gstermeyen
lokalize lezyonlar, fokal vitiligo olarak snflandrlr ve ocuklarda
%14-29 oranlarnda grlr. Dermatomal yerleim gsteren lokalize
lezyonlar ise segmental vitiligo olarak snflandrlmaktadr13,14.
ocukluk a vitiligolarnn %4-19unu oluturan segmental vitiligo,
ocuklarda erikinlerdekinden daha sk grlmektedir12,14 (Resim 3).
Akrofasiyal tip ise orifislerin etrafn ve parmak distallerini tutmaktadr.
Daha nadir gzlenen bu tip, ocukluk a vitiligolarnn %1-10unu
oluturmaktadr. niversal tip vitiligo ise, vcut derisinin hemen hemen
tamamnn veya %80den fazlasnn tutulmas ile karakterize olup,
ocukluk dneminde ok nadirdir. Trikrom vitiligo ise, farkl
derecelerdeki depigmentasyonun ortaya kard kademeli renk
deiikliini ifade etmektedir13,14.
Trkderm Kse ve ark.
2011; 45 zel Say 2: 117-21 ocukluk a Vitiligosu 119

likili Dier Hastalklar Tan ve Ayrc Tan

Vitiligo, otoimmn tiroidit, Addison hastal, pernisiyz anemi ve Tip 1
Diyabet gibi birok organ spesifik otoimmn hastalkla ilikilidir. ocukluk
a vitiligo hastalarnda en sk gzlenen birliktelik Hashimoto tiroiditi ile
olandr ve bu birliktelik non-segmental vitiligo hastalarnda daha
belirgindir8. Vitiligolu ocuklarda tiroid taramas ile yaplan bir almada
otoimmn tiroidit sklnn %10,7-25 arasnda olduu bildirilmi, bir
baka almada da vitiligolu ocuklarda otoimmn tiroidit grlme
sklnn ya ve cinsiyet ynnden eletirilmi kontrol grubuna gre 2,5
kat artt gsterilmitir16,17. Bu konuda kesin bir fikir birlii olmamakla
birlikte, zellikle non-segmental vitiligo hastalarnda hastaln tans
konduunda T3-T4-TSH, anti TPO antikor, anti tiroglobulin antikor, anti
nkleer antikor, alk kan ekeri ve tam kan saymnn yaplmas
nerilmektedir. Ayrca tiroid taramas, alk kan ekeri tayini ve tam kan
saymnn ylda bir tekrarlanmas nerilmektedir. Son yllarda 25 (OH)
vitamin Dnin vitiligo hastalarnda sekonder otoimmnite ynnden
nemli bir belirte olduu ortaya konmu, kan seviyesinin 15 ng/mlnin
altnda olduu durumlarda dier otoimmn hastalk risklerinde belirgin
art olduu gsterilmi ve bu yzden balang tarama testleri iinde
olmas gerektii nerilmitir1.
Vitiligo tans hastadan alnan anamnez ve klinik bulgularla konmaktadr.
ocukluk a vitiligosunun ayrc tansnda tinea versikolor, pitriazis
alba, postinflamatuar hipopigmentasyon, liken sklerozus, nevus
depigmentozus, nevus anemikus, tuberoz skleroz ve piebaldizm bulunur.
Tinea versikolor zerinde skuamlar olmas ve wood lambas bulgular ile;
pitriazis alba snr dzensizlii, atopi hikayesi ve lokalizasyonu ile;
postinflamatuar hipopigmentasyon wood lambas bulgular ve
hipopigmentasyonla; liken sklerozus genital blge lokalizasyonu ve atrofi
yapmasyla; nevus depigmentozus, nevus anemikus, tuberoz skleroz ve
piebaldizm ise konjenital olmalar ile vitiligodan ayrlrlar (Tablo 1). Hikaye
ve fizik muayenenin yeterli olmad durumlarda histopatolojik bulgular
da ayrc tanda yardmcdr15. Resim 4de ayrc tanda ilk akla gelen
depigmente nevs grlmektedir.
Tedavi
Vitiligo tedavi edilebilir bir hastalktr. Bu durumun hastann ailesine en
uygun bir ekilde anlatlmas gerekmektedir. Bu tedaviler sre
almaktadr. Tedavilere yant 3 aydan nce deerlendirilmemektedir. Bu
durumun tedaviye uyumu etkiledii unutulmamaldr. Hastaln
tedavisinde ama depigmentasyonu durdurmak ve repigmentasyonu
stimle etmektir. Bu amala topikal tedaviler, fototerapi ve cerrahi
kullanlmaktadr. Bunun dnda hastalk aktivitesini basklamak
amacyla ksa sreli sistemik steroidler, hastala bal kozmetik kabul
edilebilirlii artrmak amacyla kapatc kamuflaj yntemleri ve
depigmentasyon da vitiligoda uygulanan yntemlerdir.

Topikal Tedaviler

Kortikosteroidler
Kortikosteroidler hem erikin hem de ocuklarda vitiligo tedavisinde en
sk kullanlan ilalardr.18 Baar oranlar %45-60 arasnda
bildirilmitir19,20 Bir seride, potent ve sperpotent topikal steroidlerle
tedavi edilen vitiligolu ocuklarn %60nda %75 ve daha fazla oranda
repigmentasyon elde edildii bildirilmitir20. Bu almada potent topikal
steroidlerin, tm topikal tedavi ajanlar arasnda en yksek baar
Resim 4. Nevs depigmentosus oranna sahip olduu ortaya konmutur. Yaptmz karlatrmal bir

Tablo 1. Vitiligoda ayrc tan

Hastalk Balang Klinik zellikler Yerleim Alan Wood I
Tinea versikolor Edinsel Pitriazik skuam Gvde Portakal renk
Pitriazis alba Edinsel Hipopigmente, ince skuaml Yz Soluk aksentuasyon
Postinflamatuar Edinsel Hipopigmente, skuamsz Ekstremiteler Soluk aksentuasyon
Hipopigmentasyon
Liken sklerosus Edinsel Atrofi, hipopigmente Genital blge, gvde Zayf Refle
Ekstremiteler
Nevus depigmentosus Konjenital Dzensiz snrl Ekstremite, gvde Hafif/Hi Refle
Edinsel hipopigmentasyon
Nevus anemikus Konjenital Dzensiz hipopigmente Gvde Refle yok
Tuberoskleroz Konjenital Yaprak biimli Gvde,srt Hafif refle
Edinsel hipopigmentasyon
Piebaldism Konjenital Dzensiz hipopimente Yz, gvde Belirgin refle

www.turkderm.org.tr
 120 Kse ve ark.
ocukluk a Vitiligosu
almada topikal Mometazon ile topikal pimekrolimus gnde bir kez 3
ay kullanlm ve olduka etkin bulunmutur21. Kortikosteroidlerin uzun
sreli kullanmlarnda epidermal atrofi, telanjiektazi, stria, glokom ve
sistemik absorbsiyon gibi yan etki riskleri mevcuttur19,22.
Kalsinrin nhibitrleri
Takrolimus ve pimekrolimus kalsinrin inhibitrleri olup, vitiligo tedavisinde
melanositlere kar sitotoksik T lenfosit reaksiyonlarn basklayarak etki
gsterdikleri varsaylmaktadr23-25. Yaplan almalarda kalsinrin
inhibitrlerinin etkilerinin topikal steroidlere edeer olduu ve onlar kadar
yan etkiler gstermedikleri ortaya konmutur. 57 vitiligolu ocukla yaplan
bir almada topikal takrolimus kullanlm, yz ve boyun lezyonlarnn
%67sinde, gvde ve ekstremite lezyonlarnn %41inde, %50 ve zerinde
repigmentasyon elde edilmitir. Aratrmaclar takrolimus, pediyatrik vitiligo
hastalarnn yz ve boyun blgesi lezyonlarnda topikal steroidlere nemli
bir tedavi alternatifi olduuna karar vermilerdir25.
Pimekrolimusun erikin ve ocuk hastalardan oluan karma alma
gruplarnda %26-60 arasnda repigmentasyon oranlar bildirilmitir8,9.
Yaptmz bir almada ocuklardaki lokalize vitiligolu olgularda
Pimekrolimus ile Mometazon karlatrlm ve her iki ila eit
derecedeetkili bulunmutur21.
Kalsinrin inhibitrlerinin en sk yan etkileri geici kant, yanma hissi ve
eritemdir. Hayvan almalarnda potansiyel kanser riskinden bahsedilse
de, insanlarda fotokarsinojenite riskinde artla ilgili veri yoktur26.
Vitamin D Analoglar
Vitiligo tedavisinde, vitamin D reseptrleri araclyla immnmodlasyon
ve melanogenez stimlasyonu yaparak etki gsterdii tahmin
edilmektedir. Tek bana kullanmla 18 vitiligolu ocuun 10unda orta
dzeyde, topikal steroidle kombine kullanmla 12 ocuun 10unda %95
orannda repigmentasyon salad gsterilmitir27,28. Hafif irritasyon
dnda belirgin yan etki profili yoktur.
Psdokatalaz
Topikal uygulanan psdokatalazn dk doz darbant-UVB ile aktive
edilmesiyle uygulanan kombine tedavi yntemi baarl sonular vermitir.
Vitiligoda oksidatif stresin etiyolojide rol oynayabileceinin gsterilmesiyle
gndeme gelen bu tedavide psdokatalaz epidermal H2O2yi elimine
etmektedir. Bu kombine tedavinin pediatrik vitiligo olgularnda 8-12 ay
uygulanmasyla yz ve boyun lezyonlarnda 71 hastann 66snda, gvde
lezyonlarnda 61 hastann 48inde ve ekstremite lezyonlarnda 55 hastann
40nda %75ten fazla repigmentasyon elde edildii bildirilmitir29.
Fototerapi
Darbant UVB (NB-UVB)
NB-UVB ocukluk a vitiligosunda etkili ve gvenli bir tedavi yntemi
olarak kabul edilmektedir. Tutulumun vcut yzey alanna gre %20den
fazla olduu ve topikal tedavilerden fayda grmeyen ocuklarda
kullanm nerilmektedir30. 51 vitiligolu ocua haftada 2 kez NB-UVB
tedavisi verilerek yaplan bir almada, hastalarn %53nde %75 ve
zerinde repigmentasyon saland bildirilmi, tedaviyle birlikte yaam
kalitesinde de art olduu gsterilmitir30. 10 hastayla yaplan bir baka
almada hastalarn %50sinde %75 ve zerinde repigmentasyon elde
edilmitir31. ocuklardaki fotokarsinojenite riskiyle ilgili yeterli veri
olmad iin gvenli kmlatif doz ve tedavi sresiyle ilgili gncel
neriler yoktur. Ancak genel kan, tedavinin 12 aydan uzun
www.turkderm.org.tr
Trkderm
2011; 45 zel Say 2: 117-21
srdrlmemesi ve 6 aylk tedaviye ramen yant alnamamas
durumunda tedavinin kesilmesi ynndedir32.
PUVA
Topikal PUVA tedavisinin 2 yandan itibaren, vcut tutulumun %20-
25ten az olduu ocuklarda, oral PUVA tedavisinin ise 12 yandan
byk, tutulumun %25ten fazla olduu ve dier tedavilerden fayda
grmeyen vitiligolu ocuklarda kullanm nerilmektedir33. Yaplan
almalarda NB-UVB ile benzer etkinlik elde edilen tedavinin yan etki
profili daha yksek olduu iin ocuklarda kullanm daha snrldr15.
Hedefe Ynelik NB-UVB (Excimer Laser)
308 nm dalga boyunda lokalize fototerapi yntemidir. Bylece
hastalksz blgelere gereksiz UV uygulamas nlenmekte ve
fototerapinin yan etkilerinin ortaya kma ihtimali drlm
olmaktadr. Yaplan bir almada 34 vitiligolu hastaya haftada 2 kez, 13
hafta sreyle lokalize excimer laser tedavisi uygulanmtr. Bu hastalarn
13 pediyatrik ya grubundaki hastalar olup, tedaviyle pediyatrik hasta
grubunun %53nde %50den fazla repigmentasyon saland
bildirilmitir34. Tedaviye yant oranlarnn daha koyu tenlilerde ve UVye
daha hassas blgeler olan yz ve boyun blgesinde daha yksek olduu
bildirilmitir. Yaplan plasebo kontroll, ift kr bir baka almada ise
darbant UVB ile Pimekrolimus birlikte kullanlm ve hastalarn %64nde
%50-100 arasnda repigmentasyon belirlenmitir35.
Cerrahi Tedavi
ocukluk a vitiligosunda cerrahi yaklamlarla ilgili yeterli almalar
yoktur ve bu yzden pediyatrik vitiligoda standart tedavi yaklamlar
iinde deildir. Konvansiyonel tedavilere yant alnamayan, hastalklar
stabil seyreden, lokalize veya segmental vitiligolu adlesanlarda
uygulanabilir. En sk kullanlan yntemler emme bl epidermal grefti,
kltre ve non-kltre melanosit transferidir. ocuklarda yaplan bir
almada emme bl grefti uygulanm, %67-100 arasnda deien
oranlarda repigmentasyon elde edildii ve tedaviye yant orannn
erikinlerden daha iyi olduu bildirilmitir36. Cerrahi tedavi yntemlerinin
yan etkileri arasnda hem donr hem de alc blgede geici
hiperpigmentasyon ve daha nadir olmakla birlikte donr alanda Koebner
fenomenine bal depigmentasyon saylabilir.
Kozmetik Kamuflaj
Vitiligo hastalarnda yksek kaliteli opak kozmetik materyaller, kapatc
amacyla kullanlabilmektedir. Vitiligolu ocuk ve adlesanlarda yaplan
bir almada uygulanan kozmetik kapatclarla, yaam kalitesinde
belirgin bir art olduu gsterilmitir37. zellikle d grne nem ve
dikkatin daha da younlat adlesan dnemdeki vitiligo hastalarnn,
sosyal ekilme ve utanma gibi duygularnn nne geebilmek amacyla
hem tedavilerle birlikte, hem de tedavilerden fayda grlmeyen
durumlarda uygulanabilecek bir yntemdir.
Sonu
Vitiligo, ocukluk dneminde aslnda pek de nadir grlmeyen, hem aile de
hem de hastada psikolojik endielere neden olan bir dermatozdur. Tans
her ne kadar kolay olsa da, tedavisi olduka sabr istemektedir. Son yllarda
kalsinrin inhibitrleri, hedefe ynelik NB-UVB ve cerrahi yntemlerin
kullanma girmesi ve baarl sonular elde edildiinin gsterilmesi, vitiligo
tedavisinde yeni bir dnem balatmtr. Ancak gelecekte hastaln
fizyopatolojisindeki mekanizmalarn daha da ayrntl olarak ortaya
konmas, hedefe ynelik tedaviler gelitirilmesine olanak salayacaktr.
Trkderm
2011; 45 zel Say 2: 117-21
Kaynaklar
1. Silverberg NB: Update on childhood vitiligo. Curr Opin Pediatr 2010;22:445-52.
2. Al-Mutairi N, Sharma AK, Al-Sheltawy M, Nour-Eldin O: Childhood vitiligo: a
prospective hospital-based study. Australas J Dermatol 2005;46:150-3.
3. Mazereeuw-Hautier J, Taeb A: Vitiligo in childhood. Vitiligo. Eds. Picardo M,
Taeb A. Berlin, Springer, 2010;117-122.
4. Nordlund JJ, Lerner AB: Vitiligo. It is important. Arch Dermatol 1982;118:5-8.
5. Alkhateeb A, Fain PR, Thody A, et al: Epidemiology of vitiligo and associated
autoimmune diseases in Caucasian probands and their families. Pigment Cell
Res 2003;16:208-14.
6. Kemp EH, Gavalas NG, Gawkrodger DJ, Weetman AP: Autoantibody
responses to melanocytes in the depigmenting skin disease vitiligo.
Autoimmun Rev 2007;6:138-42.
7. Palermo B, Campanelli R, Garbelli S, et al: Specific cytotoxic T lymphocyte
responses against Melan-A/MART1, tyrosinase and gp100 in vitiligo by the
use of major histocompatibility complex/peptide tetramers: the role of
cellular immunity in the etiopathogenesis of vitiligo. J Invest Dermatol
2001;117:326-32.
8. Kakourou T: Vitiligo in children. World J Pediatr 2009;5:265-8.
9. Jalel A, Yassine M, Hamdaoui MH: Oxidative stress in experimental vitiligo
C57BL/6 mice. Indian J Dermatol 2009;54:221-4.
10. Jalel A, Hamdaoui MH: Study of total antioxidant status and glutathione
peroxidase activity in Tunisian vitiligo patients. Indian J Dermatol 2009;54:13-6.
11. Handa S, Dogra S: Epidemiology of childhood vitiligo: a study of 625 patients
from north India. Pediatr Dermatol 2003;20:207-10.
12. Prcic S, Djuran V, Mikov A, Mikov I: Vitiligo in children. Pediatr Dermatol
2007;24:666.
13. Jaisankar TJ, Baruah MC, Garg BR: Vitiligo in children. Int J Dermatol
1992;31:621-3.
14. Halder RM, Grimes PE, Cowan CA, et al: Childhood vitiligo. J Am Acad
Dermatol 1987;16:948-54.
15. Isenstein AL, Morrell DS, Burkhart CN: Vitiligo: treatment approach in
children. Pediatr Ann 2009;38:339-44.
16. Pajvani U, Ahmad N, Wiley A, et al: The relationship between family medical
history and childhood vitiligo. J Am Acad Dermatol 2006;55:238-44.
17. Kakourou T, Kanaka-Gantenbein C, Papadopoulou A, et al: Increased
prevalence of chronic autoimmune (Hashimoto's) thyroiditis in children and
adolescents with vitiligo. J Am Acad Dermatol 2005;53:220-3.
18. Kse O, Gr AR, Kurumlu Z, Erol E. Calcipotriol ointment versus Clobetasol
ointment in localized vitiligo (Open-comparative clinical trial). Int J Dermatol
2002;41;616-8.
View publication stats
Kse ve ark.
ocukluk a Vitiligosu 121
19. Halder RM: Childhood vitiligo. Clin Dermatol 1997;15:899-906.
20. Cho S, Kang HC, Hahm JH: Characteristics of vitiligo in Korean children.
Pediatr Dermatol 2000;17:189-93.
21. Kse O, Arca E, Kurumlu Z. Mometasone cream versus pimecrolimus cream
for the treatment of childhood localized vitiligo. J Dermatolog Treat
2010;21:133-9.
22. Morelli JG: Vitiligo: Is there a treatment that works? Pediatr Dermatol
2000;17:75-83.
23. Kanwar AJ, Dogra S, Parsad D: Topical tacrolimus for treatment of childhood
vitiligo in Asians. Clin Exp Dermatol 2004;29:589-92.
24. Grimes PE, Soriano T, Dytoc MT: Topical tacrolimus for repigmentation of
vitiligo. J Am Acad Dermatol 2002;47:789-91.
25. Silverberg NB, Lin P, Travis L, et al: Tacrolimus ointment promotes
repigmentation of vitiligo in children: a review of 57 cases. J Am Acad
Dermatol 2004;51:760-6.
26. Njoo MD, Bossuyt PM, Westerhof W: Management of vitiligo. Results of a
questionnaire among dermatologists in The Netherlands. Int J Dermatol
1999;38:866-72.
27. Gargoom AM, Duweb GA, Elzorghany AH, et al: Calcipotriol in the treatment
of childhood vitiligo. Int J Clin Pharmacol Res 2004;24:11-4.
28. Travis LB, Silverberg NB: Calcipotriene and corticosteroid combination therapy
for vitiligo. Pediatr Dermatol 2004;21:495-8.
29. Schallreuter KU, Krger C, Wrfel BA, et al: From basic research to the
bedside: efficacy of topical treatment with pseudocatalase PC-KUS in 71
children with vitiligo. Int J Dermatol 2008;47:743-53.
30. Njoo MD, Bos JD, Westerhof W: Treatment of generalized vitiligo in children
with narrow-band UVB radiation therapy. J Am Acad Dermatol 2000;42:245-53.
31. Brazzelli V, Prestinari F, Castello M, et al: Useful treatment of vitiligo in 10
children with UV-B narrowband (311 nm). Pediatr Dermatol 2005;22:257-61.
32. Kanwar AJ, Dogra S: Narrow-band UVB for the treatment of generalized
vitiligo in children. Clin Exp Dermatol 2005;30:332-6.
33. Tamesis ME, Morelli JG: Vitiligo treatment in childhood: a state of the art
review. Pediatr Dermatol 2010;27:437-45.
34. Esfandiarpour I, Ekhlasi A, Farajzadeh S. Shamsadini S. The efficacy of
pimecrolimus 1% cream plus narrow-band ultraviolet B in the treatment of
vitiligo: a double-blind, placebo-controlled clinical trial. J Dermatolog Treat
2009;20:14-8.
35. Al-Otaibi SR, Zadeh VB, Al-Abdulrazzaq AH, et al: Using a 308-nm excimer
laser to treat vitiligo in Asians. Acta Dermatovenerol Alp Panonica Adriat
2009;18:13-9.
36- Gupta S, Kumar B: Epidermal grafting for vitiligo in adolescents. Pediatr
Dermatol 2002;19:159-62.
37- Tedeschi A, Dall'Oglio F, Micali G, et al: Corrective camouflage in pediatric
dermatology. Cutis 2007;79:110-2.
www.turkderm.org.tr