GII THIU

Tam quc ch l mt s liu chnh thc v c cn c v thi i Tam Quc ca Trung Quc t n m 189
n nm 280, do Trn Th bin son vo th k th 3. Tc phm ny hnh thnh t cc mu chuyn nh k
v cc nc Ngy, Thc v Ng ca thi i ny, ng thi l nn tng cho cun tiu thuyt lch s rt ph
bin l Tam quc din ngha c vit vo th k 14.
Trn Th tng lm quan cho nh Thc Hn, sau khi Thc Hn dit vong n Lc Dng lm quan cho
nh Ty Tn. Trn Th da vo cc s liu c bn nh Ngy th ca Vng Thm, Ngy lc ca Ng
Hon, Ng th ca Vi Chiu vit Tam quc ch, thut li lch s Trung Quc t khi ngha Khn
Vng vo cui thi ng Hn n khi Ty Tn thng nht Trung Quc, tc t nm Trung Bnh th nht
i Hn Linh (184) n nm Thi Khang th nht i Tn V (280). Tam quc ch c chia lm 4
phn gm 66 quyn: Ngy quc ch 30 quyn, Thc quc ch 15 quyn, Ng quc ch 20 quyn, ngoi ra
cn c 1 quyn T lc (li ta) nhng n nay b tht truyn. Lc u ba tc phm Ngy ch, Thc ch
v Ng ch tn ti ring r, n nm Hm Bnh th 6 thi Bc Tng (1003) hp nht i tn thnh Tam
quc ch.
Trn Th l quan nh Tn, do phi ly triu i nhng ngi cho Tn l To Ngy lm chnh
thng.
Ngy ch xp cc Hong nh Ngy vo bn k, To Tho tuy ch xng vng, cha ln ngi Hong
nhng cng c xp vo bn k. C 4 quyn bn k l V k (To Tho), Vn k (To Phi),
Minh k (To Du) v Tam Thiu k (To Phng, To Mao v To Hon). Cc vn th ni v
vic cc vua Ngy xng vng, xng , tr nc v vic tang u khng chp (ngoi tr chiu nhng
ngi ca Hn Hin - Hn Hin thin nhng sch vn, cc vn th khc ch do Bi Tng Chi ch
thch).
Thc ch xp Lu B vo lit truyn tc Tin ch truyn (mc d Lu B xng ), khng gi trc tip
tn hy, khi cht dng ch bng ngang a v vi ch t. Cc vn th ni v vic Lu B xng vng,
xng , tr nc v vic tang u chp y (c th do tnh lu luyn vi c quc). Hong th hai
nh Thc Hn l Lu Thin c xp vo Hu ch truyn.
Ng ch trong nguyn bn gi thng tn hy cc vua ng Ng nh Tn Quyn truyn, Tn Lng Tn
Hu Tn Ho truyn; cch gi hin nay Ng ch truyn, Tam t ch truyn l do ngi i sau sa li.
Trong phn Ng ch truyn c chp Nam giao tc Hong v ni v vic Tn Quyn tuyn b xng ,
cn vn th ng n t co tri t th khng chp, ch c trong phn ch thch ca Bi Tng Chi.
ng thi tn trng s thng tr ca nh Tn, Tam quc ch khng vit lit truyn v cc nhn vt T
M , T M S v T M Chiu (do c Tn V T M Vim truy t thy hiu). Ngoi ra, tc gi
cng lc b nguyn nhn To Tho x t nhn vt Khng Dung.
Vo thi ng Hn, s hc tip nhn nh hng t tro lu n gin ha ca kinh hc nn xut hin
tro lu gin lc ha cc ti liu lch s. Trong bi cnh , xut hin Tam quc ch ca Trn Th vi
ni dung gin lc v thi i Tam quc. Sau khi Trn Th mt hn trm nm, nhiu s liu v thi Tam
quc xut hin, Tng Vn thi Nam-Bc triu thy ni dung ca Tam quc ch qu s lc nn ra
lnh cho Bi Tng Chi ch thch. Bi Tng Chi tp hp cc s liu b sung cc phn m Tam quc
ch khng chp hoc chp thiu bng 6 phng php:
1. Dn li bn lun ca nhiu tc gia khc nhau phn nh phi tri.
2. Tham kho kin ca nhiu tc gia khc nhau xt chn gi, thc h.
3. S vic trong cc truyn u k r mi u ui, un khc.
4. B sung cc s vic cn thiu cho cc truyn.
5. K r cuc i ca cc nhn vt trong cc truyn.
6. Ph thm cc nhn vt cn thiu cho cc truyn.
Theo thng k ca mt s hc gi, th s t liu m Bi Tng Chi dng ch gii Tam quc ch l
khong 240 loi, gp 3 ln so vi nguyn bn Tam quc ch. M Nim T trong tc phm Thy kinh ch
ng bt chng c tch dn dng th mc v bin cho rng s t liu m Bi Tng Chi s dng l 203 loi.
Hin nay, theo thng k bn hiu nh Tam quc ch ti Trung Hoa th cc pht hin phn chnh vn
ca Trn Th c 366657 ch v phn ch thch ca Bi Tng Chi c 320799 ch. Tng Vn ng
thi gi cng vic ch thch ca Bi Tng Chi l bt h. Cc s gia i sau nh T M Quang (thi Bc
Tng) khi bin son T tr thng gim tng hp cc truyn k trong Tam quc ch ca Trn Th v
phn ch thch ca Bi Tng Chi miu t trn chin Xch Bch.
Bn Tam quc ch do Bi Tng Chi ch thch l bn thng dng nht hin nay, cn gi l Trn ch, Bi
ch .
Khng th ph nhn c rng, nhng s kin lch s thi Tam Quc cng vi cc nhn vt ca n tr
nn sng ng, lu truyn rng ri v c nh hng su m khu vc chu mt phn l nh b tiu
thuyt Tam Quc din ngha ca La Qun Trung. Tuy nhin cng phi cng nhn l thi i Tam Quc vi
nhng bin c long tri l t ging nh mt ci bn l, xoay chuyn x hi Trung Quc t thnh tr ca
i Hn sang hn lon ca nhng Bt vng chi lon, Ng H lon Hoa, Thp Lc quc. Rt nhiu
nguyn nhn ca c thnh tr ln lon lc ny li du vt trong thi i Tam Quc v c ghi li trong
Tam Quc ch ch. Nh vy c th ni Tam Quc ch ch l mt s liu him hoi c c sc cun ht ln
gi tr kho cu cao.
NG TH QUYN 1 - TN PH L THO NGHCH TRUYN
 TRUYN PH L TN KIN
Tn Kin t Vn i, ngi huyn Ph Xun thuc Ng Qun, i khi l dng di Tn V vy.
Ng th vit: Kin nhn chc t Ng, nh Ph Xun, tng ng Thnh, trn m c nh sng l,
di my nm mu bay ln lin tri, di n my dm. Dn u ng trng xem. Ph lo bo nhau ni:
Khng phi l kh tm thng, h Tn tt ni dy! Lc m Kin mang thai Kin, nm m thy rut x ra
vy quanh ca Ng Xng, thc dy m s hi, em vic ny ni vi ngi m xung quanh. Ngi m
xung quanh ni: Sao bit khng phi im lnh.
Kin sinh, dng v khng phi tm thng, tnh kh rng ri, c kh tit k l. Lc nh lm quan huyn.
Nm mi by tui, cng cha i thuyn n Tin ng, gp gic bin l bn H Ngc t trn Bo L
cp ti vt ca nh bun, sp n trn b chia ra, ngi i ng u dng li, thuyn khng dm i.
Kin bo cha ni: Gic ny nh c, xin nh chng. Cha ni: Khng phi vic ca ngi lm. Kin
lin cm ao ln b, ly tay ch tr sang ng sang ty ri chia ngi em li trm bn gic. Gic t
xa thy, cho l quan qun n bt chng, lin vt b ti vt tan chy. Kin ui, chm c mt th cp
em v; cha c kinh. Do ting tm vang di, gi n lm Gi y. Gic yu qun Ci K l Ha Xng
ni dy huyn Cu Chng, t xng l m Minh Hong ,
Linh k vit: Xng dng cha mnh lm Vit Vng.
cng con mnh l Chiu lm lon cc huyn, qun n my vn. Kin lm T m ca qun chiu np k
dng mnh c hn nghn ngi, cng chu qun hp nh ph chng. Nm l nm Hi Bnh th nht
vy. Th s Tang Mn xt cng hng u, chiu th phong Kin lm Dim c Tha, c my nm
chuyn lm Hu Di Tha, li chuyn lm H B Tha.
Giang Biu truyn vit: Kin qua gip ba huyn, ch i qua u c ting tt, quan dn nng da.
Ngi quen c trong lng, ngi nh tui ham vic, qua li thng n my trm ngi, Kin v v thu
np xem nh con em.
Nm Trung Bnh th nht, tng gic Khn vng l Trng Gic ni dy Ngy Qun, mn ting
thn linh, sai tm s gi gii o gio ha thin h, li ngm lin kt cng nhau, t xng l Hong Thin
Thi Bnh. Ngy gip t thng ba, ba mi su vng cng pht ng trong mt ngy, thin h hng ng,
thiu t qun huyn, git hi trng li.
Hin Xun thu vit: Gic xng l Thin cng Tng qun, em Gic l Bo xng l a cng Tng
qun, em Bo l Lng xng l Nhn cng Tng qun.
Nh Hn sai Xa k Tng qun Hong Ph Tung, Trung lang tng Chu Tun em qun nh dp
chng. Tun dng biu xin ly Kin lm T qun T m, bn tr trong lng ti H B u nguyn i theo.
Kin li m bn khch bun cng qun tinh nhu ca vng Hoi, T, hp li hn nghn ngi, cng Tun
gng sc nh, c ch khng tin c.
Ng th vit: Kin tha thng vo su, Ty Hoa khng c li, Kin b thng ri xung nga, nm
trong ng c, qun s tan r, khng bit Kin u. Con nga xm m Kin ci chy nhanh v tri,
dm t h vang, tng s theo nga n trong ng c thy Kin. Kin v tri my chc ngy, vt thng
khi dn, bn li ra nh.
Gic Nh Nam, Dnh Xuyn khn bc, chy v gi Uyn Thnh. Kin t thn nh mt mt, tro thnh
vo trc, qun i theo sau, bn i ph gic. Tun em k ht cng bo ln Nh vua, bi Kin lm Bit b
T m.
Tc Hn th vit: Tun t Cng V, ngi Ci K, thu nh ham hc, lm Cng to trong qun, xt hiu
lim, chn dng k s. Nh Hn nh gic Khn vng bi lm Xa k Tng qun, li chuyn lm H Nam
Don. ng Trc gp Tun, b ngoi rt thn thit nhng lng nghi k Tun, Tun cng ngm phng b.
Qun Quan ng ni dy, Trc bn di , Tun lin ngn Trc. Trc du e d Tun nhng ham s trng
vng ca Tun, bn dng biu xin bi lm Thi ph t gip nhau. Tun c mi nhng khng chu
nhn phong, nhn khuyn ni: Nc khng nn di , tt ph lng trng i ca thin h, khin cho
vng Sn ng lin kt, thn khng cho l nn lm. Quan Hu ti gn hi ni: Gi ng nhn phong m
ng chng li, khng hi vic di m ng t k ra, sao vy? Tun ni: Gip Tng quc l vic m
thn khng lm c. Khng by k di l vic gp ca thn vy. Ni r iu m thn khng lm, l
iu m thn lm gp, y l u m thn cn lm. Quan Hu ti ni: Vic di , lc u khng tnh
n, nu c th cha l, nghe c t u? Tun ni: Tng quc ng Trc ni vi thn, thn nghe
c t Tng quc. Quan Hu ti khng bt b c, triu nh khen ngi Tun. Sau lm Thi y. L
Thi, Quch D nh nhau, cp bt Thin t v Cng khanh lm tin, tnh Tun ngay thng, lin pht
bnh m cht.
 Bin Chng, Hn Toi lm lon Lng Chu. Trung lang tng ng Trc nh ngn khng c.
Nm Trung Bnh th ba, sai T khng Trng n lm Xa k Tng qun n pha ty nh bn Chng.
n dng biu xin dng Kin cng tham da vic qun, ng qun Trng An. n ly chiu th gi Trc,
Trc rt lu sau mi n ch n. n trch mng Trc, Trc i p khng c. By gi Kin ang ngi,
n bo nh bn tai n ni: Trc khng s ti li nh c ku ting to cho nn gi m khng n ng lc,
nn dng lut qun m chm hn. n ni: Trc vn c ting tt vng Lng Thc, ngy nay git hn, i
v pha ty khng c ch da. Kin ni: Minh cng t thn thng lnh qun s, uy trm thin h, sao ch
cy vo Trc? Xem li m Trc ni th khng da vo minh cng m li khinh Nh vua, khng c l php,
l mt ti. Chng, Toi dy xo nhiu nm, nn hn ng lc n nh m Trc ni l cha nn, ngn
qun cn lnh, l hai ti. Trc chu mnh m khng chu lp cng, c gi n m ngng tr, li ngang
ngnh kiu ngo, l ba ti. Tng gii thi xa, cm kch ba xua qun, cha c ai khng dm chm ra
oai, cho nn Nhng T chm Trang C, Ngy Chung git Dng Can vy, nay minh cng tha cho Trc,
nu khng git hn, l l tn hi hnh lut oai nghim. n khng n ra tay, li ni: ng sp v, Trc
s l ngi nghi ng. Kin nhn i ra. Chng, Toi nghe i qun hng n, qun ng tan r, u
xin hng. Qun v, ngi bn cho l qun cha gp ch, khng c thng cng, nhng nghe ni Kin
k ba ti ca Trc, khuyn n chm hn, khng ai khng than th. Bi Kin lm Ngh lang. By gi gic
Trng An l Khu Tinh t xng l Tng qun, qun hn vn ngi, nh vy thnh p, bn ly Kin lm
Trng Sa Thi th, n qun t thng lnh tng s, sp t sch lc, trong vng mt thng nh thng
bn Tinh.
Ngy lc vit: Kin n qun, trong qun s phc, chn dng quan tt. Lnh bn quan ni: Phi
chm lm vic thic, sa li vn th ca ph quan tt s tr tt, bt c gic cp np cho Thi th.
Chu Triu, Quch Thch cng em qun ng ni dy Linh Lng, Qu Dng, cng Tinh gip nhau.
Bn ra qun n nh, ba qun c yn. Nh Hn ghi cng trc sau, phong Kin lm Trnh Hu.
Ng lc vit: By gi L Giang Thi th Lc Khang sai con lm Nghi Xun Trng, b gic nh, sai s
cu cu vi Kin. Kin nhanh chng cu hn. Ch b can ngn, Kin p ni: Thi th khng phi dng
vn tr, m l ly vic nh dp lp cng, ra qun nh dp l gi vng qun khc. Ly m bt ti
th c g thn vi trong nc? Bn en qun n cu, gic nghe tin m chy trn.
Linh bng, Trc t nm triu chnh, lm lon kinh thnh. Cc chu qun cng dy qun ngha,
mun n nh Trc.
Giang Biu truyn vit: Kin nghe tin, v ngc than ni: Trng Cng trc nghe theo li ta th triu
nh nay khng c nn ny.
Kin cng dy binh, Kinh Chu Th s Vng Du vn i i Kin khng c l php, Kin i qua git
hn.
Xt Vng th ph ni rng Du t Thng Diu, l bc ca Thi bo Vng Ph nh Tn vy.
Ng lc vit: Du trc cng Kin i nh gic Linh Lng, Qu Dng, v Kin l quan v, ni li
khinh thng Kin. Lc Du dy binh mun nh Trc, vn khng cng V Lng Thi th To Dn lm
vic c vi nhau, ni rng nn git Dn trc. Dn s, lm gi hch ca s gi l Quang lc i phu
n Ngh em n cho Kin, ni rng Du lm li, lnh bt ly, x pht xong th em vic k ln Nh vua.
Kin lin theo hch em qun nh p Du. Du nghe tin qun n, tro ln lu nhn t xa, sai ngi mun
n hi v sao, tin b ca Kin p ni: Qun nh lu ngy mt mi, vt tng thng khng lm
qun o, n gp S qun xin thm ti vt thi. Du ni: Th s h hp hi sao? Sai m kho tng,
sai t vo xem, bit rng khng c ci vt i, qun n kp di lu, Du thy Kin, s ni: Qun t xin
thng, Tn Ph qun sao li trong ? Kin ni: Nghe theo hch ca s gi n nh ng. Du ni:
Ta c ti g? Kin ni: Khng bit ti g. Du b p cng, ct vng ngm trong ming m cht.
Sp n Nam Dng, qun vi vn ngi. Nam Dng Thi th Trng T nghe tin qun n, rt ly
lm vui.
Anh hng k vit: T t T Ngh, ngi Dnh Xuyn, cng ni danh.
Hin Xun thu vit: Vin Thut dng biu c Kin lm Trung lang tng. Kin n Nam Dng,
em hch n ch Thi th xin lng qun. T hi k Cng K, Cng K ni: Kin c hai nghn thch
lng ca cc qun xuanh quanh, khng nn cp pht. T bn khng cho.
Kin em tru ru i T, hm sau T cng gi th n ch Kin. Ru nng, Trng Sa Ch b vo
bo Kin ni: Trc gi th n Nam Dng, nhng khng sa ng li, dng qun s khng , xin
bt ly quan Ch b xt hi nguyn nhn. T c s mun b i, qun by trn bn pha khng ra c.
Chc lt, Ch b li vo bo Kin ni: Nam Dng Thi th ngng tr qun ngha, khin cho khng nh
gic ng lc, xin bt ly xt theo lut qun x pht. Bn bt T n ca qun chm T. Trong qun s
phc, khng c g xin l khng c.
 Ng lch vit: Lc trc Kin n Nam Dng, T khng cp lng qun, li khng chu gp Kin.
Kin mun tin qun, s c hi mt sau, bn gi lm bnh nng, ton qun lo lng, i gi thy thuc, cng
t sng ni. Sai ngi thn thuyt phc T, ni l bnh khn, mun em qun nh T. T nghe tin, lng
ngh qun mnh c li, lin em nm trm qun b k n tri thm Kin. Kin nm cng gp nhau.
Khng lu, cht nhin vng dy, cm kim mng T, ri bt chm T, li ny so vi truyn gc khng
ging.
i trc n L Dng, gp nhau vi Vin Thut. Thut dng biu xin ly Kin lm Ph l Tng
qun, lnh chc Duyn Chu Th s. Ri luyn qun thnh L Dng. Lc y em qun nh Trc, sai
Trng s Cng Cu Xng em qun cng Tng s v chu thc dc lng qun. By mn trng
ngoi ca ng thnh, gia ng tin tng Xng, t hi quan thuc. Trc sai my vn qun b k chn
Kin, my chc qun khinh k n trc. Kin ang ung ru ci ni, sai thuc h sa sang th trn,
khng c nh ba. Qun k theo sau thm dn, Kin thong th ri ch ngi, dn qun vo thnh, bn
bo t hu ni: Lc u Kin ny khng ngi ngay dy l v s qun ta x ln nhau, cc ng khng c
vo. Qun ca Trc thy qun s ca Kin rt nghim, khng dm nh thnh, li dn qun v.
Anh hng k vit: Lc u Kin nh ng Trc, n pha nam y Dng Nhn thuc huyn Lng.
Trc cng sai nm nghn qun b k chn Kin. Trn Qun Thi th H Chn lm i c h, L B lm
K c, qun k b cn li u theo c rt ng. Chn t Vn Ti, tnh nng ny, cng mu tnh ni:
Ln i ny phi chm c mt tn eo di xanh mi sa sang c. Cc tng nghe ni m s Chn.
Qun n Qung Thnh, cch thnh Dng Nhn my chc dm. Chiu ti, qun m mi mt, phi ngh
li, li nhn lnh ca Trc ngh Qung Thnh, cho nga n ung, n m tin qun, sp sa nh
thnh. Cc tng s hi Chn, mun lm hng mu ca Chn, bn L B truyn ni: Gic trong thnh
Dng Nhn chy, nn ui bt chng; khng c mt chng, lin bui m tin qun. Trong
thnh phng gi vng, khng th nh p. Do quan qun i kht, ngi nga mi mt, n gia
m, li khng c ho ly, ci gip ngh ngi, m B li ni li kinh ng, ni: Gictrong thnh li
n. Qun s tan v trn chy, u vt gip, cung tn, yn nga. Chy c hn mi dm, dng li
khng thy gic. Lc tri sng, quay v, thu thp binh kh, mun n nh thnh. Trong thnh gi
vng, ho ly su, bn Chn khng nh c m v.
Kin n ng qun pha ng huyn Lng, nhiu ln b qun Trc nh, Kin cng my chc qun
k ph vy m ra. Kin thng i khn len , bn b khn lnh tng thn cn l T Mu i khn.
Qun k ca Trc tranh ui theo Mu, cho nn Kin nhn m ng chy thot. Mu b khn bc,
xung nga, ly khn treo ln gia cy ct chy gia g t, ri np trong ng c. Qun k ca Trc t xa
thy, vy quanh my vng, n gn thy l cy ct, bn b i. Kin li thu li qun s, cng nh Dng
Nhn, i ph qun ca Trc, treo u bn B c Hoa Hng. By gi, c ngi li gin Kin vi Thut,
Thut sinh nghi, khng ch lng qun.
Giang Biu truyn vit: C ngi bo Thut ni: Nu Kin chim ly t Lc th khng th ngn c
na. y l gip si m gp h vy. Cho nn Thut ng Kin.
Dng Nhn cch L Dng hn trm dm, Kin bui m rui nga n gp Thut, v th t by k
ni: Dn thn mnh khng tic, trn v nc nh m nh gic, di cm kch ngi nh ca Tng qun
m n p. Kin vi Trc khng c tnh mu tht, nhng Tng qun li nghe theo li gim pha, vn cn
him nghi sao!
Giang Biu truyn chp li ca Kin ni: Du cng ln bao trm nhng lng qun khng khng
c cp lin, d Ng Khi phi ku khc Ty H, Nhc Ngh phi hn Thy Thnh vy. Mong
Tng qun xt k vic ny.
Thut ngh ra, lin chuyn ch lng qun. Kin v tri. Trc s s khe mnh ca Kin, li sai tng l
bn L Thi n xin ha thn, sp t con em ca Kin gi chc Th s, Qun th, ha s dng biu xin
dng h. Kin ni: Trc tri tri v o, lm nh vua, nay khng git ba h nh ngi, treo u cho
bn ci bit, th ta cht khng nhm c mt, h li cng ngi ha thn ? Li em qun n i Cc,
cch t Lc chn mi dm.
Sn m Cng ti k vit: Trc bo Trng s Lu Ngi ni: Qun Quan ng thua nhiu ln ri, u
s ta, khng lm c g u. Ch c Tn Kin cng mnh, li bit dng ngi, phi bo cc tng, sai
phi e d hn. Xa ta cng Chu Thn nh phng ty, Thn vy Bin, Hn Kim Thnh. Ta bo Trng
n xin dn qun tng tr sau ca Thn. n khng nghe. Ta by gi dng th ln Nh vua k r hnh
th, bit rng Thn khng nh thng c. Xa nay u ui. Vic cha ni r, n li sai ta nh gic
Khng lm phn huyn Tin Linh, cho rng mt trn l dp bng phng ty. Ta u bit l khng
c nhng khng th ngn, bn i, lu Bit b T m Lu Tnh li em bn nghn qun k ng tri
An nh lm thanh vin. Bn gic Khng chy v, mun chn ng c, ta ln nh mi m c, s
rng An nh c vic qun vy. Gic ni l An nh ang c my vn ngi, khng ch c Tnh vy. By
gi li gi th tu s vic, m Tn Kin li i theo Chu Thn, bo Thn xin em vn qun n Kim Thnh,
sai Thn em hai vn qun tr sau. Bin, Hn trong thnh khng lng, phi trng ngoi ch vo,
s i qun ca Thn, li khng dm khinh ch nh vi Kin, nhng qun ca Kin ct t ng
vn lng, m bn tr con em ht vo trong Khng Cc, Lng Chu tt nh c. n khng khng
dng ta, Thn li khng dng Kin, t nh Kim Thnh, ph tng thnh ngoi ca gic, ta rui nga n
ni vi n, t cho l c th nh thng trong sm ti, by gi n cng t mu tnh. Li vt qua Liu Nhi
ct t Thi Vin, Qu Vin, do Thn b xe nng chy trn, ng nh k ca ta. Do phong ta lm
Hng Hu. Kin c phong lm T qun T m, c th thy cng ging nhau, t cho l ng vy.
Ngi ni: Kin du by gi c k, vn khng bng L Thi, Quch D. Nghe ni ti pha bc nh M
Dng em nghn qun b k gp gic, sut cht, lm ri mt n thao, y l khng c ti vy. Trc ni:
By gi Kin mang theo qun hp, qun khng c tinh nhu, v li nh cng chm chp. Nhng
bn v th ln ca qun Sn ng, rt cuc chng ai mnh lm. Ngi ni: Bn tr con Sn ng ui
cp trm h, mi nhn khng bng ngi ta, cc n cng binh khe gip chc ca Kin li khng
bng ngi ta, sao li tr lu nh vy? Trc ni: Phi, nhng git c hai h Vin, Lu Biu, Tn
Kin th thin h t phc theo ta thi.
Trc bn di n pha ty vo ca quan, t chy t Lc. Kin bn i trc n t Lc, sa cc
lng m, san bng cc chng ngi m Trc o ln.
Giang Biu truyn vit: c trng khng, trong vng my trm dm khng c khi la, Kin vo
thnh trc, au xt khc lc.
Ng th vit: Kin vo t Lc, sa p tng miu nh Hn, em thi lao cng t, Kin em qun
n n pha nam thnh xem xt ging trong cung, li c kh nm mu bay ln, ton qun kinh hi, chng
ai dm mc. Kin sai ngi xung ging, m c n truyn quc ca nh Hn, ch khc ni: Nhn
mnh t tri, c th lnh di. Vung rng bn tc, nm n c khc hnh nm con rng, trn c mt gc
khuyt. Trc y, bn Hong mn Trng Nhng lm lon, cp Thin t trn ra ngoi, t hu tan r,
c ngi cm n nm xung ging.
Sn m Cng k ti vit: Vin Thut mun tim hiu, nghe ni Kin ly c n truyn quc, bn bt
phu nhn ca Kin cp i.
Giang Biu truyn vit: Xt Hin khi c ch vit l n ca Hong , n dng ca Hong ,
n tn ca Hong , n ca Thin t, n dng ca Thin t, n tn ca Thin t. y l su n
khc nhau, cho nn ch khc khng ging.
Hin khi ch vit rng: T trn sng H v, ly c su ci n ngc trn gc. Gi nh th
vy. n truyn quc l n m Hn Cao T eo ca Tn Hong ., i i truyn nhn, gi l n truyn
quc.
Xt n truyn quc khng nm trong su ci n kia, sao li ni l cng vo? Theo Hn cung ca h
ng, Th k ca h Hong Ph, u ni l su ci n, li vn u ph hp. Hn cung vit l n truyn
quc, li vn ni: Nhn mnh t tri, th li khe. Li khe, lnh di, hai ch l nhm, khng
bit hai nh ni th no. Ci p ca vng ngc l u c kh sng, li na l vt thn bo mt, sng bng
rc r, i khi l k quan mt thi, sau ny truyn nhau ni khc i, li khng gii thch c nguyn
nhn, ni qu ln l gi, cng khng xng by sao! Trn Th vit Ph l truyn cng t thuyt , li xt
Khi c ch, cng khng bit tn khc nhau ca su ci n, cng n truyn quc na l by ci vy. By
gi t Ng khng th khc ngc, cho nn Thin t ly vng lm n, n du lm bng vng, nhng ch
khc khng khc. Nc Ng hng th ngi ch n em su ci n cho Thin t, trc kia ly c n
ngc, y l n truyn li ca ngi xa, khng c em dng. n ca Thin t nay lm khng kh, ch
l khng r ngha m thi. Thn Tng Chi cho rng: Tn Kin thi trc trong lc dy ngha binh rt c
ting l trung lit, nu ly c vt thn ca nh Hn m giu nhm khng ni ra, y l ngm mang ch
khc, h gi l k trung thn sao? Ng s mun cho rng nc mnh p, m khng khng bit rng lm
tn hi n vn c ca Kin. Nu ng nh th, em truyn cho con chu, khng phi ch c su ci n,
nu khng phi ngi phi thng nm gi, vy th khi Tn Ho hng, cng khng c chuyn su ci n,
nhng ngc giu truyn quc vy. Nhn mnh t tri, sao li nhn ni theo lnh, nu ni li hay th n y
nay vn cn ti ca nh h Tn. K tm thng mang ngc cn ni l c ti, hung chi l n ny!
Xong ri dn qun v, tr L Dng.
Ng lc vit: By gi cc qun vng Quan ng u t chim ly t lm mnh. Vin Thiu sai ngi
Ci K l Chu Ngung lm D Chu Th s, n nh chim ly chu. Kin nghe tin than ni: Cng dy
ngha binh, cu gip x tc. Gic phn nh ph u nh th, ta nn cng ai nh git y! Ni xong th
ri nc mt.
 Ngung t Nhn Minh, l em ca Chu Hn vy.
Ci K in lc vit: Lc trc To Cng dy ngha binh, sai ngi gi Ngung, Ngung lin thu ly qun
s, c hai nghn ngi, theo Cng nh dp, ly lm Qun s. Sau cng Kin tranh D Chu, thng
nh khng c li. Gp lc anh th l Cu Giang Thi th Ngang b Vin Thut nh, Ngung n gip
Ngang. Qun thua, v qu, b Ha Cng hi.
Nm S Bnh th ba, Thut sai Kin dp Kinh Chu, nh Lu Biu. Biu sai Hong T chn gia t
Phn, t ng. Kin nh ph Hong T, ui qua sng Hn, ri vy Tng Dng, mt mnh ci nga
i qua ni Hin, b qun ca T bn cht.
in lc vit: Kin em ht qun nh Biu, Biu ng ca, bui m sai tng l Hong T ngm
em qun ra. T em qun mun v, Kin quay li nh nhau. T thua chy, trn vo gia ni Hin. Kin
tha thng bui m ui T. Qun bn b ca T t trong cy tre ln bn Kin, git Kin.
Ng lc vit: Kin by gi ba mi by tui.
Anh hng k vit: Kin cht vo ngy by thng ging nm S Bnh th t. Li vit: Tng ca Lu Biu
l L Cng em qun men ni n ch Kin, Kin em kinh k theo ni nh Cng. Qun ca Cng nm
xung, trng u Kin, by gi no li ra m cht. Vic ny chp khng ging nhau nh vy.
Con ca anh l Bn, em qun tng n ch Thut, Thut li dng biu c Bn lm D Chu Th s.
Kin c bn con l Sch, Quyn, Dc, Khung. Quyn sau xng tn hiu, t tn thy cho Kin l
V Lit Hong .
Ng lc vit: Tn miu hiu ca Kin l Thy T, m l Cao Lng.
Ch lm vit: Kin c nm con: Sch, Quyn, Dc, Khung l do v h Ng sinh; con t l
Lang, sinh v sau, cn c tn l Nhn.
 TRUYN THO NGHCH TNG QUN TN SCH
Sch t B Ph. Kin mi dy ngha binh, Sch em m di n tr t Th, lm bn vi Chu Du, thu
np k s i phu, ngi vng Giang Hoi u theo Sch.
Giang Biu truyn vit: Kin c Chu Tun dng biu tin c, lm T qun, lu ngi nh tr Th
Xun. Sch by gi hn mi tui bit giao kt m c ni danh, ting tm truyn xa. C Chu Du l
ngi cng tui vi Sch, cng l bc anh hng lo thnh, nghe ni Sch c ting tm, t t Th n
gip. Ri kt lm bn thn, cng cht vng lm tn ngha, khuyn Sch di n tr t Th, Sch nghe
theo.
Kin cht, em v tng Khc A. Li bn vt sng Giang tr Giang .
Ngy th vit: Sch c tha k tc Hu, nhng cho Khung.
T Chu Mc o Khim th on Sch. Cu ca Sch l Ng Cnh by gi lm an Dng Thi th,
Sch bn ch m n Khc An, cng L Phm, Tn H u n nh Cnh, nhn dn chiu m c
my trm ngi. Nm Hng Bnh th nht, theo Vin Thut, Thut rt thch Sch, em b khc ca Kin
tr Sch.
Ng lch vit: Lc Sch mi ti Giang , Trng Honh c tang m. Sch nhiu ln n ch Honh,
mu hoch thi th, ni: Nay lc nh Hn b suy yu, thin h nhiu ng, bn anh hng tun kit u
dy qun mu ring, cha ai c th cu nguy tr lon. Tin qun cng h Vin ph ng Trc, cng
nghip cha xong, rt cuc b Hong T hi. Sch du th tr, nhng c ch ln, mun theo Vin Dng
Chu xin li qun cn st ca tin qun, n nh nh cu an Dng, thu np k lu tn, ri n pha
ng chim ly t Ng Ci tr mi th nhc, lm ngoi phin ca triu nh. ng thy th no?
Honh p ni: Ta vn ti km, ang gia bui chu tang, khng th by c k ln. Sch ni: ng
c ting cao vt tri, xa gn u mong v. Ngy nay mu vic, quyt hi ng, sao khng ni ra suy
ngh, gip ta c c ch nhn xa ni cao? Nu ch ln c lm th mi n mu c tr, y l cng
lao ca ng, l iu mong mi trong lng Sch vy. Nhn khc lc ri nc mt, v mt khng i.
Honh thy Sch trung trng mnh m, li l khng khi, cm ng ch kh ca Sch, bn p ni: Ngy
xa o nh Chu suy yu, nc T, nc Tn cng ni dy; Nh vua c yn, ch hu theo cng chc.
Nay ng li mun bo th cho Tin hu, c ting cng mnh, nu thu binh vng Ng Ci, th vung
Kinh, Dng c th hp lm mt, mi th c th tr. Da vo sng di, nu cao uy c, nh dit bn xu,
gip nh Hn, th cng lao snh vi Hon, Vn, h ch c lm ngoi phin thi sao? Nay th cc ang
nhiu kh khn, nu cng thnh vic xong, nn cng bn bn tt u vt v phng nam vy. Sch ni:
Ta vi ng hon ton hp nhau, cng c gn b, nay sp i ri, xin em m gi em nh nh cy ng th
Sch khng cn lo lng ngonh u li.
Giang Biu truyn vit: Sch lin n Th Xun gp Vin Thut, khc lc m ni rng: Cha mt xa t
Trng Sa vo nh ng Trc, cng s qun hi Nam Dng, cng th kt bn, nhng khng may gp
nn, cng nghip khng xong. Sch cm kch n c ca ngi trc, mun t lin kt, mong s qun xem
xt lng thnh. Thut rt yu qu Sch, nhng cha chu tr li qun c ca cha Sch. Thut bo Sch
ni: Ta va dng cu ngi lm an Dng Thi th, cho ngi n B Dng lm y, y l t c
qun tinh nhu, c th v m chiu m. Sch bn n an Dng nh cu, thu c my trm ngi,
nhng b Kinh Huyn Thi s T Lang nh p, dn n nguy ngp, do li n gp Thut, Thut em
qun cn st ca Kin tr li cho Sch.
Thi ph M Nht gi kh tit v yn Quan ng, ti Ph Xun ly l m i i Sch, dng biu
tin c lm Hoi Ngha Hiu y. i tng ca Thut l Kiu Nguy, Trng Hun u t lng knh phc
Sch. Thut thng than ni: Cho Thut c con nh Tn lang, cht cn tic g! Qun k ca Sch c ti,
trn vo tri ca Thut, np trong chung nga, Sch lin sai ngi n chm tn qun k y, xong, vo
t li vi Thut. Thut ni: Qun s hay phn, ta nn cng lo lng, sao li t li? Do trong qun thm
s phc Sch. Thut lc u ha cho Sch lm Cu Giang Thi th, ri i ngi an Dng l Trn K.
Sau Thut mun nh T Chu, n ch L Giang Thi th Lc Khang xin ba vn hc go. Khang
khng cho, Thut c gin. Sch trc y tng n ch Khang, Khang khng gp, ch sai Ch b gp Sch.
Sch tng on ght. Thut sai Sch nh Khang, bo ni: Trc dng lm Trn K, thng hi hn
trc chng xong. Nay nu bt c Khang, xin trao chc L Giang Thi th cho ngi. Sch nh
Khang, thng Khang, Thut li dng quan c ca mnh l Lu Hun lm Thi th, Sch thm mt lng
trng mong. Lc trc, Lu Do lm Dng Chu Th s, s tr c Th Xun. M nay Thut chim
Th Xun, Do li vt sng Giang tr Khc A. By gi Ng Cnh cn ti Nam Dng, anh h ca Sch
l Bn li lm an Dng y, Do n, u p ui h. Cnh, Bn lui v tr Lch Dng. Do sai Phn
Nng, Vu Mi, Trn Honh ng qun bn Honh Giang, Trng Anh ng qun ca ng Li
chng Thut. Thut t dng quan li c l Hu C ngi Lang Da lm Dng Chu Th s, li ly Cnh
lm c qun Trung lang tng, cng Bn em qun nh bn Anh, nhiu nm khng thng. Sch bn
bo vi Thut xin gip bn Cnh dp bng vng Giang ng.
Giang Biu truyn vit: Sch khuyn Thut ni: Nh ta c n c phng ng, nguyn gip cu
nh Honh Giang; chim c Honh Giang th t ny m chiu m, c th c ba vn qun gip
s qun cu gip nh Hn. Thut bit mi th ca Sch, li v Lu Do chim Khc A, Vng Lang chim
Ci K, bo Sch l cha th dp c, do ha cho Sch.
Thut dng biu c Sch lm Chit Xung Hiu y, lnh chc in khu Tng qun, dng ca qun
hn nghn chic, my chc qun k, bn tn khch nguyn i theo my trm ngi. Sp n Lch Dng,
qun c nm su nghn ngi. M ca Sch trc t Khc A di n Lch Dng, Sch li di m n
Ph Lng, qua sng Giang bn nh, ch i qua u ph c, chng ai dm chng th mnh ca Sch, li
lnh qun nghim tc, trm h theo Sch.
Giang Biu truyn vit: Sch vt sng Giang nh tri Ngu Ch ca Do, thu ht nh gc lng go,
binh kh, nm l nm Hng Bnh th hai vy. By gi Tha tng ca nc Bnh Thnh l Tit L,
Tha tng ca nc H B l Tc Dung tn Do lm minh ch, L chim thnh Mt Lng, Dung ng
qun pha nam huyn. Sch nh Dung trc, Dung em qun ra nh, chm hn nm trm u, Dung
bn ng ca khng dm nh. Nhn vt sng Giang nh L, L trn chy, m bn Phn Nng, Vu
Mi li t qun p chim tri Ngu Ch. Sch nghe tin, v nh ph bn Nng, bt c hn vn trai gi,
li xung nh Dung, b tn lc m trng, b thng i, khng ci nga c, do t ngi xe v
tri Ngu Ch. C k lm phn bo cho Dung ni: Tn Lang b trng tn cht. Dung c mng, lin
sai tng l Vu T n ch Sch. Sch sai my trm qun b k d nh, t phc binh sau, gic ra th
nh chng, ao nhn cha chm th gi rt chy, gic ui vo gia ch n phc, bn i ph chng,
chm hn nm nghn u. Sch nhn n di tri ca Dung, lnh t hu ku to ni: Tn Lang li n
y! Do gic kinh hong bui m chy trn. Dung nghe tin Sch cn sng, li p ly cao o rnh
su, sa sang phng gi. Sch thy ch ng n ca Dung vng him, bn b i, nh ph Bit tng
ca Do Hi Lng, li nh cc t H Thc, Giang Thng, u chim c.
Sch l ngi c ru tc p, thch ni ci, tnh rng ri chu nghe, gii dng ngi, do qun dn
gp, chng ai khng ht lng, n cht cng vui. Lu Do b qun chy trn, cc Qun th u b thnh
quch ln trn.
Giang Biu truyn vit: Sch by gi tui nh, du c v hiu, nhng qun dn u gi l Tn Lang.
Trm h nghe tin Tn Lang n u hn phch tht lc, trng li giao np thnh quch, n np trong
rng ni. Lc n, qun s nhn lnh, khng dm cp bc, cc th rau, c, g, ch, mt con cng khng
phm vo, dn bn vui mng, em tru ru n khao qun. Lu Do chy, Sch vo Khc A v v
tng s, sai tng l Trn Bo n Ph Lng n m v em. Pht lnh ban n, bo cc huyn ni: Nh
cc qun bn b qu c ca Lu Do, Tc Dung n hng, khng cn xt hi, k vui lng theo qun, c i
i theo, min thu cho ngi nh, k khng i theo cng khng p. Trong vng mt tun, bn mt t tp,
thu c hn hai vn qun, hn nghn con nga, oai trm Giang ng, th lc thm mnh.
Ngi qun Ng l bn Nghim Bch H u c hn vn qun, cc ch u ng tri. Bn Ng Cnh
mun nh ph bn H trc, bn n Ci K. Sch ni: Bn H t cp, khng c ch ln, tt bt c
thi. Ri dn qun vt sng Chit, chim Ci K, lm c ng D, li n nh ph bn H.
Ng lc vit: By gi c bn Tru Tha, Tin ng ngi Trnh cng Hp Ph Thi th Vng Thnh
ngi Gia Hng u t qun hn mt vn hoc my nghn. Dn qun nh dp, u ph chng. M ca
Sch l h Ng ni: Thnh vi cha ngi c duyn ln nh ly v, nay cc con, anh em ca hn treo
u, ch cn mt ngi gi, sao e ngi? Bn tha cho ngi gi, cn li u git. Sch t nh H, H
p ly cao gi vng, sai em ca H l D xin ha, ha theo. D xin ch mt mnh gp mt vi Sch.
gp, sch dn ao trng ph chiu, thn D run ry, Sch ci ni: Nghe ni ngi c th ngi nhy, bt
chc khc thng, liu cng a vi ngi vy! D ni: Ta thy ao l run. Sch bit hn khng c
ti, bn ly tay cm kch m hn, cht ng. D c sc mnh, qun ca H thy hn cht, rt s hi, n
nh ph chng. H chy n D Hng, nh Ha Chiu L Trung. Trnh Ph xin nh Chiu, Sch ni:
Chiu c ngha vi cha ta, c lng thnh vi bn c, y l ch ca bc trng phu vy. Bn tha Chiu.
Thn Tng Chi xt: Ha Chiu c ngha vi cha c, vic thy phn ch sau. C lng thnh vi bn c
th thu np Nghim Bch H vy.
i t ht trng li, Sch t lnh chc Ci K Thi th, li ly Ng Cnh lm an Dng Thi th,
ly Tn Bn lm D Chng Thi th; chia D Chng lm qun L Lng, ly em ca Bn l Ph lm L
Lng Thi th, Chu Tr ngi an Dng lm Ng Qun Thi th. Trng Chiu ngi Bnh Thnh, bn
Trng Honh, Tn Tng, Trn oan ngi Qung Lng lm mu s.
 Giang Biu truyn vit: Sch sai Phng Chnh y Lu Do, Ng Quan Duyn Cao Tha em th n
t Ha, dng np phng vt.
By gi Vin Thut tim hiu, Sch gi th mng m dt tnh.
Ng lc chp Sch sai Trng Honh vit th ni: Tri cao r xung sao ha hi, vua thnh dng
nghip dm nh trng sa i, sp t m khng ni xng, nhanh chng khuyn rn, v sao? H c im
mnh, tt c im yu. Ma ng nm ngoi mu k ln, khng c ai khng s hi; li bit chun b cng
np, vn ngi nghi ng. Trng nghe li bn, li mun mu tn hiu trc, hn lm vic, li nh
ngy thng. Cng thm lo lng, cho rng l xng tin, nay by vic xong ti, dn chng h trng mong
sao? Ngy trc dy ngha binh, k s trong thin h theo v l v ng Trc t t, b, git hi Thi
hu, Hong Nng Vng, cp hip cung nhn, o bi Vin Lng, rt l bo ngc, cho nn anh ho ca
cc chu nghe tin m m ngha, thn v ngoi ngoi cng gip, Trc bn b k tay trong git. K c
dit, vua nh n phng ng, sai cc quan Bo, Ph truyn lnh, mun lnh ch hu dy qun, H
Bc thng mu vi gic ni Hc, To Tho gy hi T Chu phng ng, Lu Biu chim Kinh Chu
phng nam, Cng Tn Ton cng mnh U Chu phng bc, Lu Do sc khe Giang H, Lu B
tranh minh ch t Hoi, cho nn cha th ct cung tn thu qua kch vy. Nay B, Do ph, bn Tho
i rt, cho l nn cng thin h hp mu nh dit bn xu. Nu tha m khng nh, c ch t gi ly
mnh, y khng phi l iu m trong nc mong mi, l mt. Xa Thnh Thang nh Kit, ni l nh
H nhiu ti; V Vng nh Tr, ni l nh n c li nhiu lm. Hai vua y, du c c thnh, phi nn
lm vua thin h; nu khng gp thi cng khng th ni dy c vy. Vua nh khng c lm c vi thin
h, ch v tui cn nh, b bn by ti mnh uy hip, nu khng c ti m bt ly, e rng khng hp vi
vic ca Thang, V, l hai. Trc du cung xo, n nh ph vua t lp, cng cn cha lm, th m thin
h mi nghe ni s bo ngc ca hn gi tay cng lng ght hn, em qun t ca Trung Quc
chng gic mnh ni bin gii, y l vic phi lm vy. Nay ngi ca bn ci u coi khinh k ch m
t u nhau, ngi c th nh thng th cho l bn kia lm lon th bn ta sa tr, bn kia phn nghch
th bn ta knh thun. Thy c ci kh nhc ca thi nay, u mun ni dy nm ly, cng l lc em
ha n, l ba. Vt thn ca thin h, khng th phm vo, cn phi c tri gip v sc ngi lm vy.
Vua Thang nh n c im lnh ca chim cu trng, vua V nh Chu c im lnh ca chim qu , Cao
nh Hn c im bo ca sao sng, Th T c im bo ca thn quang, u v dn b khn kh v
chnh s ca Kit, Tr, kh hi v vic ca Tn, Mng, cho nn mi c th dit tr k v o, lm xong
nguyn. Nay thin h khng b vua nh lm hi, cha thy s ng nghim ca k nhn mnh tri, m mun
mt ngy l ln ngi v tn hiu, khng th mun l c, l bn. Ci m Thin t qu l ci giu c ca bn
ci, ai m chng mun nh th? V ngha l khng c, v th cng chng xong. Bn Trn Thng, Hng
Tch, Vng Mng, Cng Tn Thut u ngonh mt v pha nam xng vng, th m chng ai gip h.
Ngi v ca vng khng nn lm tri, l nm. Vua nh ti tr, nu tr bn p buc vua, ui bn a dua
vua th tt lm nn nghip trung hng. i lm cho vua tr nn ci thnh tr ca Chu Thnh, t nhn ci
hay ca n, Thch, y l iu mong mi ca bc tn qu vy. Nu khin vua nh c i ch khc th cn
trng mong h hng ca tng tht, xem xt k hin lng trong bn thn cn ni li mi t ca h Lu,
gi vng nh Hn. u em th bng vng , v hnh bng mc xanh , lu phc khng ht, ting tm
rng ln. Nu b m khng lm l k gy nn, xa nay r rng nh th, tt khng chu ng c, l su.
Nm i lm Tha tng, quyn cao, th mnh, thin h chng ai snh c. K trung kinh tt ni l nn
sm ti mu ngh cu gip ci h hng ca nh nc, nn tr ci nguy hi ca x tc vng theo ch
nguyn ca t tin, bo n n hu ca nh Hn. Nu sao coi thng kh tit sa o m mun cng
bch chim ly, s ni l ngi trong thin h, khng phi quan li th hc tr, ai khng theo ta? K ch
trong bn ci khng phi xng vi ta th cng l k hu ca ta, ai c th lm tri ta? T th ca ca nhiu
i, ni dy m chim ly c sao? Hai bn khc vn, khng th khng xt r, l by. Ci qu ca k
thnh trit l xt r vic nn lm, cn thn vic ni dy. Nh vic kh lm, th kh gi, khch ch
ca bn ch, ynlng ca dn chng, ngha ca ng khng lm c, mu k li khng sc bn, khng
phi bc minh trit, l tm. Ngi i phn nhiu nghi ng vic nh nhau v vng vo k khc, nu gi
ch vit vui lng lm vic, nu ly ngi trn m lm dn chng nghi ng, tt hi hn v sau, t xa
n nay, khng phi khng c vic ny, khng th khng xt k v ngh k, l chn. iu th chn, minh
cng thy nhiu ri, gn nh lm r , ch gip nh iu b qun. Li trung nghch tai, mong nghe
li thn!
in lc chp l li vn ca Trng Chiu. Thn Tng Chi cho rng: Trng Chiu du c ting cao,
nhng vn ti khng bng ca Honh. Li vn ny tt l do Honh vit.
To Cng dng biu c Sch lm Tho nghch Tng qun, phong lm Ng Hu.
Giang Biu truyn vit: Ma h nm Kin An th hai, triu nh sai Ngh lang Vng Ph vit chiu
ngy mu thn ni: ng Trc lon nghch, ph nc hi dn, trc y Tng qun Kin mu tnh
nh dp, tt cha xong, nhng ting tm tt lnh. Sch tn o hay, cu phc khng ngonh li. Nay
ly Sch lm K y, ni tc Trnh Hu, lnh chc Ci K Thi th. Li h chiu lnh ni: Trc
y T tng qun Vin Thut khng ngh n n ca triu nh, lm vic c nghch, lm iu ho tr,
mun nhn lon qun, la di trm h. Nghe li ca hn cho l khng ng. Ri nhn c S tr tit
Bnh ng Tng qun lnh T Chu Mc n Hu B k Thut xng tin di gt dn chng, bit rng
Thut c tnh c v, lm iu v o, p dng cung tht, sp t cng khanh, t tri cng t, tn dn hi
vt, gy ha rt su. B trc sau dng th ni Sch lo ngh cho triu nh, mun quay li nh Thut, gi
kh tit vi nh nc, xin thm vinh hin. i treo thng i cng, ch c k chm ch mi cho, cho nn
cng thm yu thch, k tha p trc, ban thm qun ln, cng thm vinh hin, l lc Sch gng sc nhn
lnh vy. Phi gp cng B v Ng Qun Thi th An ng Tng qun Trn V hp sc cng lng, cng
lc n nh. Sch t em lnh binh m, nhng thy chc K y lnh qun l nh, mun c phong
lm Tng qun, lin sai ngi khuyn Ph, Ph li tha lnh phong Sch lm Minh Hn Tng qun.
By gi, Trn V ng qun Hi Ty, Sch nhn chiu sa sang, gp cng B, V xem xt hnh th. i
n Tin ng, V ngm mu nh p Sch, sai bn y Vn Din ngm vt sng, sai em hn ba
mi nm ci n cp cho bn i sy T Lang, Tiu K ca cc huyn him yu Nghi Thnh, Kinh, Lng
Dng, Thy An, Y, Thip ca qun an Dng cng bn Nghim Bch H ca Ng Qun, sai lm ni
ng, d xt qun ca Sch, mun nh ly cc qun, Sch bit c, sai L Phm, T Dt nh V Hi
Ty, i ph V, bt c bn nghn ngi quan qun, v con ca hn.
Sn m Cng ti k vit: V mt nga chy n K Chu, t theo Vin Thiu, Thiu ly lm C An
y.
Ng lc chp biu t ca Sch ni: Thn lm vng mt gc, gi ni bin thy, B h m rng n cao,
khng qun kh tit, cho thn ni tc, thu lun c qun to. c hng vinh sng, dm khng nhn ly.
Ngy hai mi thng mi hai nm Hng Bnh th hai, ti Khc A thuc Ng Qun thu c biu m
Vin Thut dng, ly thn lm in khu Tng qun; nh chiu th ny, bit l ty tin. Du ph b,
vn cn lo s. Thn ang mi by tui, s rng lm mt ch da, s khng c nhn s quan ca mnh
th lm nhc vt cht ci, th khng c nh Kh Bnh mi tm tui lp cng, nh cc tng gii
nhc qun ca Thi T. Thn lc u lnh binh, tui cha n nhc qun, du yu t khng khe,
nhng gnh vc mnh ln. Ch c Thut cung m, lm vic c su nng. Thn da vo uy linh, nhn lnh
m nh k c ti, tt bo tin thng trn n n ban cp.
Thn Tng Chi xt: Truyn ny ni Tn Kin cht vo nm S Bnh th ba, Sch cht vo nm Kin An
th nm, Sch cht by gi hai mi su tui. Tnh ta Kin cht th Sch phi mi tm tui, m li biu
ny ni l mi by th l khng hp. Hn k ca Trng Phan v Ng lch u cho rng Kin cht vo
nm S Bnh th hai, y l truyn ny lm vy.
Giang Biu truyn vit: Nm Kin An th ba, Sch li sai s em cng phng vt, nhiu hn vt cng
nm trc. Nm , ban chiu th bi lm Tho nghch Tng qun, i phong lm Ng Hu.
Sau Thut cht, bn Trng s Dng Hong, i tng Trng Hun em qun ca mnh mun n
theo Sch. L Giang Thi th Lu Hun chn nh, bt ht bn h, thu ly vt trn bo em v. Sch nghe
tin, gi lm thn vi Hun. Hun va thu c qun ca Thut, by gi c hn vn nh dn h hng ca
huyn Thng Liu qun D Chng ti Giang ng, Sch khuyn Hun nh ly h. Hun i, Sch
em qun ngy m nh p chim L Giang, qun ca Hun u hng, Hun mt mnh cng my trm
thuc h t theo To Cng.
Giang Biu truyn vit: Sch nhn chiu lnh, cng bn T khng To Cng, V Tng qun ng
Tha, ch Chu Mc Lu Chng hp sc nh Vin Thut, Lu Biu. Qun ang i gp, va lc Thut
cht. Bn em h ca Thut l Dn, con r l bn Hong Y s hi To Cng, khng dm gi Th Xun, bn
cng em o quan ca Thut, gip v con ca Thut cng trai gi ca b khc n theo Lu Hun Hon
Thnh. Hun thiu lng n, khng th gip nhau, bn sai em h l Khi co cp vi D Chng Thi th
Hoa Hm. Qun ca Hm vn thiu go, sai quan gip Khi n Hi Hn, Thng Liu, sai cc tng sy
cng em ba vn hc go cp cho Khi. Khi li hn mt thng mi thu c my nghn hc. Khi
bn bo cho Hun, ni r tnh trng, sai Hun n nh p. Hun nhn c th ca Khi, sai qun ngm
n di p Hi Hn. Tng sy bit c, lm tng khng n trn, Hun khng bt c, By gi Sch
n pha ty nh Hong T, i n Thch Thnh, nghe tin Hun va t mnh n Hi Hn, bn chia sai
anh h l Bn, Ph em tm nghn ngi n Bnh Trch i Hun, t mnh cng Chu Du em hai vn
qun b nh p Hon Thnh, lin chim c, thu c trm th cng hn ba vn b khc nh trng
ca Thut cng v con ca Thut, Hun. Dng biu dng dng L Thut ngi Nh Nam lm L Giang
Thi th, cp cho ba nghn qun gi Hon Thnh, u di ngi bt c v pha ng n t Ng. Bn
Bn, Ph li ph Hun Bnh Trch. Hun chy vo S Giang, t Tm Dng i b ln n nh Tr M,
nghe tin bn Sch ph Hon Thnh, bn hng n min ty, n t Nghi, p ly t gi, co cp vi
Lu Biu, cu cu vi Hong T. T sai nm nghn qun thuyn ca Thi T T gip Hun. Sch li n
nh, i ph Hun. Hun cng Khi ln pha bc theo To Cng, T cng chy trn. Sch thu c hn
hai nghn qun ca Hun, nghn chic thuyn, ri tin n H Khu nh Hong T. By gi Lu Biu sai
con trong h l H, ngi Nam Dng l Hn Hi em nm qun cm mu di, n lm tin phong cho
Hong T. Sch nh nhau, i ph chng.
Ng lc chp biu ca Sch ni: Thn nh Hong T, n ngy tm thng mi hai th n tri ca
T huyn Sa Tin. Lu Biu sai tng gip T, u n p thn. Thn n sng sm ngy mi mt lnh
bn Giang H Thi th hnh Kin uy Trung lang tng Chu Du, lnh Qu Dng Thi th hnh Chinh l
Trung lang tng L Phm, lnh Linh Lng Thi th hnh ng khu Trung lang tng Trnh Ph, hnh
Phng Nghip Hiu y Tn Quyn, hnh Tin ng Hiu y Hn ng, hnh V phong Hiu y Hong
Ci cng lc cng tin. Thn ci nga vo trn, tay gp nh trng gip th trn. Quan qun hng
hi, chy nhy gp trm ln, lng r nhanh, u tranh nghe lnh. Vt qua ly cao, nhanh nhn nh bay,
la phng theo gi, qun d di khi, cung n cng bn, tn bay nh ma, cng thm ly lng, T bn
tan v, ao nhn c cht, la mnh c t, n chng cp bc, ch c T chy trn. Bt c by
ngi v con ca hn, chm hn hai vn u thuc h ca H, Hn Hi, bn ri xung nc cht ui hn
vn ngi, thu c hn su nghn chic thuyn, ti vt cht cao nh ni. Du cha bt c Biu, T vn
gio hot, l tim bng ca Biu, ra lm nanh vut, l c v ca Biu, ly T lm hi th, nhng ngi nh
b khc ca T, gc di t khng cn st, bn gic l loi ca T u thnh qu la thy. Thc u l do
thn v ca thnh triu ly lng, thn nh k c ti, c em ht lng.
By gi Vin Thiu ang mnh, m Sch chim Giang ng, sc To Cng cha th vn ti, bn
mun v v Sch.
Ng lch vit: To Cng nghe tin Sch bnh nh Giang Nam, cho l k th, thng ku Thng cung
ny kh m cng tranh ginh.
Bn em con gi ca em g cho em nh ca Sch l Khung, li sai con l Chng ly con gi ca Bn,
u ly l i i em ca Sch l Quyn, Dc, li lnh Dng Chu Th s Nghim Tng c Quyn lm
Mu ti.
Nm Kin An th nm, To Cng chng nhau vi Vin Thiu Quan , Sch ngm mun nh p t
Ha, n Hn ,
Ng lc vit: By gi c Cao i n nu D Diu, Sch lnh s gi l Ci K Tha Lc Chiu n
n Cao i, Sch thp thm ch. Nghe ni i gii c T truyn, bn t ngm c, mun cng bn
ging. C ngi bo Sch ni: Cao i lm Tng qun nhng l k anh v m thi, khng c ti vn
hc, nu cng bn truyn m c ngi ni l k hiu bit th mu k hp vy. Li bo i ni: Tn
Tng qun l ngi ght ai gii hn mnh, nu c gn hi th nn ni khng bit mi va . Nu u
tranh l l tt nguy hi. i cho l phi, lc bn truyn, c ch p l khng bit. Sch lin gin, cho l
khinh mnh, bn bt giam i. Bn b cng ngi by gi u t cu xin. Sch ln lu, nghn t xa thy
trong my dm u c ting trng ku xin. Sch ght i thu c lng dn, bn git i. i t Khng
Vn, ngi Ng Qun vy. Bn tnh thng minh, khinh ti vt trng l ngha. L k s xut chng k l,
khng thch ting tm lng ly, c tm ngi bn u l k anh ho trong i vy. Thi th Thnh Hin k
ln Nh vua, c hiu lim. Ha Cng n lnh qun, i em Hin trnh nn n nh Ha Chiu, cu cu
vi o Khim, Kim khng n cu, i au xt khc chy mu mt, cht nhy khng vo ming. Khim
cm kch s trung trng ca i, c ngha ca Thn Bao T, ha s em qun i, gi th cho Cng. i
nhn c th ca Khim em v, nhng Cng bt giam m ca i, ngi Ng ln nh u s hi,
cho l Cng him c, n s b hi. i ni theo ch th v ch, v li m cn trong nh ngc, phi nn
n , nu c vo gp, vic t ci b. Bn vit th t k, Cng lin gp nhau. Li l mn tip, a t
by t. Cng lin th m ca i ra. i mun gp Cng, bo vi ngi bn l Trng Sung, Thm Mn
chun b thuyn, v Cng xu lin xua ui i. Ra bn em m ln thuyn cp ng m trn. Cng lin
sai ngi ui theo, lnh ngi ui theo l nu ui kp thuyn th git ngay trn sng, qua sng th
thi, nhng b lm ng, ibn thot. Lc b git mi hn ba mi tui.
Giang Biu truyn vit: By gi c o s ngi Lang Da l Vu Ct, lc u c tr phng ng, qua
li vng Ng Ci, dng nh p, t nhang c sch o, lm ra nc ba cha bnh. Ngi Ng Ci
phn nhiu th Vu Ct. Sch thng ln lu ni ca thnh qun, t hi cc tng, tn khch, Ct li mc
o p cm gy bc mi nh, sn v ln gy, t tn l gy tin nhn, i qua di ca. Hai phn ba cc
tng, tn khch xung lu n ly Vu Ct, nm ly khch cm xung khng c. Sch lin lnh bt ly
Vu Ct, Nhng ngi tin theo u sai n b con gi vo gp m Sch, xin cu Ct. M bo Sch ni: Vu
tin sinh cng gip qun lm phc, gip tng s, khng nn git hn. Sch ni: Ngi ny xng
by, c th m hoc lng qun, khin cho cc tng khng bit theo l vua ti, u b Sch xung lu ly
hn, khng th khng git. Cc tng li thay nhau by t xin tha Ct, Sch ni: Xa Trng Tn
ngi Nam Dng lm Giao Chu Th s, vt in hun ca thnh hin ngy trc, b php lut ca nh
Hn, thng i khn , nh n trng, t hng, c sch o t tc, ni l sa phong tc, rt cuc
b ngi Nam Di git. iu rt khng c ch, cc ng cn cha hiu th. Nay ngi ny trong s
qu, ng tn thm giy bt. Lin li ra chm Ct, treo u ch. Nhng gi tin theo cn khng ni l
Ct cht m ni rng thy tan ra, li cng t cu phc.
Ch lm vit: Lc trc vo thi Thun , ngi Lang Da l Cung Sng n n ca khuyt dng sch
thn m thy mnh l Vu Ct thu c trn nc sui huyn Khc Dng, sch trng vin , gi l
Thi Bnh Thanh Lnh o, c thy hn trm quyn. T thi Thun n gia nm Kin An l nm, su
mi nm, Vu Ct by gi hn trm tui, tui gi c, v l khng nn pht. Li na Thin t i tun
th, hi ngi trm tui, lin n gp h, ly thn i knh ngi gi l o ln ca vua thnh vy. Ti
ca Ct khng ng cht, nhng b thm hnh pht tn khc, y l pht lm, khng phi l iu hay. Gii
suy on m ca Hon Vng. Ngy bn thng t nm Kin An th nm, by gi To, Vin nh nhau,
cha c thng thua. Xt H Hu Nguyn gi th cho Thch Uy Tc l sau khi Vin Thiu ph, th ni:
Ly Trng Sa trao cho Tn Bn, ly Linh, Qu gip Trng Tn dng nghip. y l Hon Vng
cht trc, Trng Tn cht sau, khng th nhng nhau, ni r ci cht ca Tn vy.
Thn Tng Chi xt: Nm Thi Khang th tm, Qung Chu i trung chnh Vng Phm dng sch
Giao Qung nh chu Xun thu. Nm Kin An th su, Trng Tn c lm Giao Chu Mc. Ci s ho
lm ca Giang Biu truyn ging li ca Ch lm.
Su thn k vit: Sch mun vt sng nh p t Ha, cng i vi Ct. By gi tri hn to, ch
nng nc. Sch thc cc tng s sai phi nhanh dn thuyn, c khi t sm t thn c thc, thy quan
qun phn nhiu ang ch Ct, Sch do gin d, ni: Ta lm khng bng Vu Ct sao, m li theo
hn trc? Lin sai bt ly Ct. n, gn hi Ct ni: Tri hn khng ma, ng i gian tr, khng
bit lc no qua c, cho nn t sng ra c thc, m ngi khng cng lo liu, ngi yn trong thuyn
lm v qu qui, ph i ng ca ta, nay phi gip ta. Sai ngi tri Ct t trn t, sai cu ma, nu
c th cm kch tri cao trong ngy c ma th c th, khng th em git. Chc lt my kh ko n
kn tri, ln nh t li, sp n gia ngy, mu to x xung, khe sui trn y. Tng s vui mng, cho
rng Ct tt c th, u n an i. Sch bn git Ct. Tng s au xt, cng giu thy ca Ct. Bui
m, bng li sng dy; ngy sau n xem th khng bit u.
Xt vic v Vu Ct trong Giang Biu truyn, Su thn k khng ging, khng r ng hay sai.
ngm luyn qun, sp t cc tng. Cha i, b khch ca Ng Qun Thi th Ha Cng ngy trc
git. Lc trc, Sch git Cng, con nh ca Cng cng ngi khch trn nu b sng. Sch mt mnh
ci nga i ra, ri gp vi ngi khch, ngi khch m thng Sch.
Giang Biu truyn vit: Qung Lng Thi th Trn ng tr T Dng, ng l con ca anh h ca
V vy. Sch lc trc nh phng ty, ng ngm sai s li gin, em n thao cp cho ng qun ca
Nghim Bch H, mu gy hi sau tr mi nhc V b ph. Sch v, li nh ng. Qun n an
, dng li i chuyn lng. Tnh Sch a sn bn, m my qun k b ra. Sch rui nga ui hu,
con nga ci rt nhanh nhn, qun k i theo chng ai theo kp. Lc trc, Ng Qun Thi th Ha Cng
dng biu ln Hn ni: Tn Sch kiu hng snh ngang vi Hng Tch, nn thm qu trng, gi v
kinh s. Nu nhn chiu th khng th khng v, nu th ngoi tt gy ha cho i. Quan li ca Sch
rnh ch ly c biu ca Cng, em cho Sch xem. Sch xin gp Cng trch mng Cng. Cng chi
l khng dng biu, Sch lin sai v s tht c git Cng. Bn n khch ca Cng trn trong dn, mun tr
th cho Cng. Lc i sn, c ba tn lnh l khch ca Cng vy. Sch hi: Cc ngi l ngi no?
p ni: L qun ca Hn ng, y bn hu thi. Sch ni: Qun ca ng th ta u bit,
cha tng thy cc ngi. Nhn bn mt ngi, nghe ting cung ln trnh, hai ngi cn li vi vng
dng cung bn Sch, trng m. Sau qun k i n, u m cht chng.
Cu chu Xun thu vit: Sch nghe tin To Cng ln pha bc nh Liu Thnh, em ht qun Giang
Nam, t xng l i T m, mun ln pha bc nh p t Ha. Tnh Sch dng mnh, i khng phng b
cho nn gp nn.
D ng bnh ca Tn Thnh vit: My sch ny u c sai lm. Tn Sch du ra oai ngoi sng
Giang, chim c su qun, nhng Hong T chim u ngun, Trn ng li gin k tim bng ca
Sch, li c h hng ln mnh ni su him, nhng cha quy phc ht. To, Vin tranh ginh, th rung
ni bin, Sch h d em qun i xa n Nh, Dnh, di v t Ng, Vit chng? Du k ngu n cng
soi thy, hung chi Sch c phi l k bit sc mnh? Li xt Vin Thiu vo nm Kin An th nm n L
Dng, m Sch n thng t b hi, m sch chp Sch nghe tin To Cng chng nhau vi Vin Thiu
Quan , l lm vy. Li ni v vic nh ng, l chng c vy. Li na Giang Biu truyn ni rng
Sch bit ht qun s ca Hn ng, nghi rng y l gi, li bn cht mt ngi. i ba qun tng s
cng c k mi vo, Sch l i tng, c th bit ht sao? Cho nn khng bit m li git chng, khng
phi l cch i x ca Sch vy. Li cn Sch b git vo nm th nm, m trn Liu Thnh xy ra vo
nm th mi hai, do thy Cu chu Xun thu chp rt sai lm.
Thn Tng Chi xt: Ph T cng ni To Cng nh Liu Thnh, mun nh p t Ha. Ghi chp nh
th, sao li s si vy! Nhng s ch bai ca Tn Thnh, khng phi l u ng. Hong T lc trc b
Sch ph, sc mnh cha phc, nhng ti ch Lu Biu vn khng cng ch. Du ti u ngun, sao c
th uy hip c t Ng Ci? Cuc dy binh ca Sch, phi l nh Trn ng trc, nhng ni dy
binh, khng ch nh Trn ng m thi. By gi, h hng mnh m, tng sy cng mnh, bn T Lang,
Nghim H bt dit ht, bn cn li nh gic Sn Vit, sao thnh mi lo? Vy th iu m Sch mu
tnh, khng th ni l khng d vy. Nu khin cho ch Sch thnh t c, quyn ln trong tay th vng
sng Hoi, sng T u c th nh c, sao phi ch c ch thu ly vng ngoi sng Giang, di n
vng Ng, Vit? Xt Ngy V k, V vo nm Kin An th t ra ng qun Quan , trc khi
Sch cha cht, gy binh vi Vin Thiu lu ngy, vy th iu m Quc ch ghi chp khng phi l sai
lm. Cn nh tn khch ca Ha Cng, khng nghe ni k tiu nhn, vy m cm kch n tri ng, v ngha
m qun mng sng, rt cuc ra tay mnh m, c ci oanh lit snh vi thi xa vy. Kinh Thi ni: Qun
t c mu ln, tiu nhn cng gn gi. Khch ca Cng l ngi nh th.
Vt thng rt nng, gi bn Trng Chiu bo ni: Trung Quc ang lon, ta da vo qun Ng, Vit,
ci vng ca Tam Giang, xem thnh bi. Cc ng gip em ta cho tt! Gi Quyn n cho eo n
thao, bo ni: Dy qun Giang ng, quyt mu vng Lng Trn, tranh ua vi thin h th ngi
khng bng ta; nhng c ngi hin, dng ngi ti, bn chng u ht lng gi Giang ng th ta
khng bng ngi. n m th cht, by gi hai mi su tui.
Ng lch vit: Sch b thng, Khung ni l cha c, phi t gi gn, trong trm ngy khng
c ng. Sch em gng t soi, bo t hu ni: Mt nh th, cn lm vic lp cng c sao? p
bn rung chuyn, vt thng v ra, n m th cht.
Su thn k vit: Sch git Vu Ct, h ngi mt mnh, thy Ct vt vng t hu, trong lng chn
ght, c phn khng bnh thng. Sau cha vt thng sp khi, li em gng t soi, thy Ct trong
gng, ngonh li th khng thy, nh th ba ln, do vt gng ku ln, vt thng bn v l, chc lt
th cht.
Tn Quyn xng tn hiu, truy tng thy cho Sch l Trng Sa Hon Vng, phong con l Chiu lm
Ng Hu, sau i phong lm Thng Ngu Hu. Chiu cht, con l Phng tha t. Thi Tn Ho, ni xng
l Phng nn lp, git cht.
Bn ni: Tn Kin dng cm cng ci, sm ni dy, khuyn n git Trc, di non bt g, c ch
trung trng. Sch c kh anh hng cu dn, dng mnh hn i, xem ci k m ly iu l, c ch ln Trung
Quc. Nhng khinh mn hp tp, dn n hi thn tan v. Li ct chim Giang ng l ci nn mng ca
Sch vy, m Quyn tn qu cha ht mc, con ch nhn tc Hu, ngha cng km thay.
Tn Thnh ni: Anh em h Tn u c k hay hn i. Dng nn c nghip l do Sch vy. T ngy b
cht, em lnh trao cho Quyn. Ni v ch kh, vn c ch m c, ni chi ci u i ca tri cao, ci r
rng ca bc anh ho, h tham ting tm vi ngi trc m lm tri ci tht th ca bn tnh sao? H
ci ngh xa v s tri y vi m li e d ting tm, vt thn sao? Lm r danh phn th mi lm ngi
phng gi ca nh nc; Tuyt do d m lm l k hay, cho nn L n Cng kiu cng, rt cuc dn
n mi ha V Ph; Tng Tuyn Cng mang lng nhn, rt cuc c ni au ca Thng Cng. u l r
lng cha iu tt nh, m khng lm nn c mu gip . Nu cu ting tt cho mnh m khng
ngh mu cho con chu th c th ni l nc c nghn c xe nh, xo ng cng khng c. H Tn
nhn lc nhiu lon, c dp phn ch ngang dc, c nghip khng phi do ban c m c, nc khng
phi vng nh bn . Sc c mt phn th lc cng c th ht. Tnh yu mm th lon ha ni ln, sao
khng phng gi lc cha c im bo, lo ci kh cho mai sau? Trng thay! Sch l ngi ng u lo
vic l ch m mang nc Ng, bn Tha tng, Tng qun theo sau, u l bn c vy, nhng con tha
t hn km, ch ci cng chng xong, Phng gip th nh L Hon Cng, in Th gy kh, Sng th nh
D Di, T Phng chc ha. Cho nn lm r danh phn, phi lm cho thp, hn khc xa nhau, ri mi
lm cho nc khng c li bung th, ngi k tha i sau him khch nghi ng, by ti thi bn k hay,
khng dc lng trng mong; tnh du tri, vic du km, nhng n nh khng lo mu tnh xa, gi vng
thnh tr, c th ni l cha c, tr cng cha lon vy. Li bn ca h Trn, c ch cha t!
QUYN 2 - NG CH TRUYN
 TN QUYN TRUYN
Tn Quyn t Trng Mu. Anh l Sch nh cc qun, by gi Quyn mi lm tui, ly lm Dng
Tin Trng.
Giang Biu truyn chp: Vo thi Kin lm H B Tha th Quyn sinh, m vung ming ln, mt c
nh sng, Kin thy l, cho l c tng qu. n lc Kin cht, Sch ni dy Giang ng, Quyn
thng i theo. Suy ngh sng sut, c nhn li quyt on, a hip khch, nui k s, bt u c bit
ting, snh ngang vi cha anh. H cng tham gia mu tnh, Sch rt cho l k, t cho mnh khng theo kp.
H mi hp tn khch, thng ngonh bo Quyn rng: Cc v y l tng ca ngi y.
Qun xt lm hiu lim, chu c lm mu ti, lm Phng ngha hu y. Nh Hn thy Sch xa chc
cng, sai s gi l Lu Uyn ban l cu tch. Uyn bo ngi khc rng: Ta xem anh em h Tn du u
c ti tng sng sut, nhng u khng c hng lc trn vn, ch c em gia lm hiu lim l c dng
v k v, ct cch khng phi tm thng, c tng i qu, tui th li di nht, ngi th ngh m xem.
Nm Kin An th t, theo Sch nh L Giang Thi th Lu Hun. Hun b ph, n nh Hong T
Sa Tin.
Nm th nm, Sch hong, trao vic cho Quyn, Quyn khc mi khng thi. Trng s ca Sch l
Trng Chiu bo Quyn rng: Hiu lim, lc ny l lc khc sao? Ngy xa Chu Cng lp ra php tc
nhng B Li khng theo, y khng phi l tri lnh cha, m l by gi khng vng theo c.
Thn l Tng Chi xt: L k chp: Tng T hi T H rng: tang ba nm, khng trnh vic can
qua, l l ? Trc y c vic ny ? Khng T ni: Ta nghe nhng ngi gi ni rng ngy xa L
Cng l B Li c lm vic y. Trnh Huyn ch gii rng: Ngi nh Chu ngng khc th lm vic y.
By gi c ngi Nhung nc T lm lon, B Li ngng khc m nh chng, y l vic gp ca nh
vua vy. Li m Chiu ni l B Li khng theo, c l ch v vic ny.
Hung chi ngy nay k gian c rong rui, bn lang si y ng; vy m li thng khc ngi thn,
ngonh theo l ch, y l m ca m rc gic vo nh. Khng phi l c nhn vy. Bn i sa o cho
Quyn, ln nga cho i coi xt cc qun. By gi ch c cc qun Ci K, Ng, an Dng, D
Chng, L Lng, nhng cc ch him tr vn cha theo v ht, m anh ho trong thin h khp chu
qun, bn tn khch k s tr c nguy th b i, yn th li, cha c ci vng chc ca o vua ti.
Bn Trng Chiu, Chu Du bo Quyn nn cng h dng nghip ln, cho nn h dc lng theo gip. To
Cng dng biu c Quyn lm Tho l tng qun, lnh chc Ci K Thi th, ng qun Ng Qun, sai
n qun coi cc vic vn th. Dng l s ph i Trng Chiu, li dng bn Chu Du, Trnh Ph, L
Phm lm tng sy. Mi gi bn tun t, tm cu danh s, bn L Tc, Gia Ct Cn bt u lm tn
khch. Chia phn cc tng, v v ngi Sn Vit, nh k khng theo lnh.
Giang Biu truyn chp: Trc y Sch dng biu dng L Thut lm L Giang Thi th, sau khi Sch
hong, Thut khng chu theo Quyn, li thu np nhiu k phn lon trn trnh. Quyn gi th i bt,
Thut bo rng: C c th c k khc theo v, khng c c th b k khc chng li, khng cho th
v. Quyn c gin, bn k vic ny cho To Cng rng: Khi xa Nghim Th s c ngi chn dng,
li l tng c chu c, vy m L Thut hung c, khinh thng php tc ca nh Hn, lm hi quan li
ca chu, dung cha k v o, nn nhanh n nh dit ct b bn xu. Nay mun nh hn, tin th
v nh nc m tiu tr knh ngh, li th v tng c chu c m bo tr th hn, y vic t ngha vi
thin h, l iu m ta ngy m dc lng. Thut tt s b git m ni di cu cu. Ngi v ca minh
cng l chc phn ca quan A hnh, l iu m ngi trong nc trng ngng, xin ra lnh cho ta nm
vic ny, ng lm l hiu lnh. Nm , em qun nh Thut Hon Thnh. Thut ng ca t gi,
cu cu vi To Cng. To Cng khng cu. Lng thc thiu ht, n b c ngi phi vo bn m nut.
Cui cng lm c thnh ny, treo u Thut, di hn ba vn b khc ca Thut i ch khc.
Nm th by, m ca Quyn l Ng th hong.
Nm th tm, Quyn n pha ty nh Hong T, ph qun thuyn ca hn, ring thnh l cha h
c, m bn cp trong ni li ng. V qua qun D Chng, sai L Phm bnh huyn B Dng, sai
Trnh Ph nh huyn Nhc An, sai Thi S T trng coi huyn Hi Hn, bn Hn ng, Chu Thi, L
Mng chia ra lm trng li ca cc huyn.
Nm th chn, em ca Quyn l an Dng Thi th Dc b t hu hi, ly anh h l Du thay Dc.
Ng lc chp: By gi Quyn t hi quan li, Thm Hu c ch ng sai, sai ngi li ra, bo rng:
Ngi ta ni khanh mun phn. Hu bit khng thot c, bn ni: Nh vua ti t Ha, ngi c
lng khng th ngi, c th gi l khng phn sao? Ri git Hu. Hu t T Chnh, ngi qun Ng. Lc
mi mt tui va lc Hoa Hm sa phong tc, thy Hu th cho l l, nhn gi li ni: Chng h
Thm kia, tro ln xe ni chuyn c khng? Hu lin li li chi rng: Qun t ging iu hay, phi
ly l m hi yn, ngy nay vic nhn ngha r b, thnh o v l, tin sinh nhn lnh, sp sa sang l
gio ca Tin vng, un nn phong tc, vy m khinh thng uy nghi, v nh vc ci dp la, chng phi
l lm cho la cng chy mnh sao! Hm thn ni: T thi Hon, Linh n nay, du c nhiu k anh
ho, nhng cha c ai tr nh m c nh th ny. n tui i m th hc rng, nhiu ch thu sut,
gii vic vn th. Li a vic qun, ch sch binh php ca Tn T. Li c ming li bin lun, h n
ch no th mi ngi u im lng chu nghe, chng ai cng i p c, mi ngi u cho l ci k
diu ca bt sch, ci k diu ca ming li, ci k diu ca sc khe, ba ci u vt qua ngi khc.
Quyn dng l vt tm hi, n, bn v k sch dng nghip Vng b, hi vic ca thi by gi, Quyn
thu np knh trng Hu. By k nn chim Kinh Chu, bn nghe theo. ng chu nghim cn, bn vic
hng hi, b bn by ti tm thng gim pha, vu cho ti mu phn. Quyn cng cho l Hu khng gip
mnh c trn vn, cho nn git Hu, by gi hai mi chn tui.
Nm th mi, Quyn sai H T nh huyn Thng Nghiu, chia lp thnh huyn Kin Bnh.Nm th
mi hai, n pha ty nh Hong T, bt dn chng ca hn ri v.
Ma xun nm th mi ba, Quyn li nh Hong T, T sai qun thuyn chng qun trc, y L
Mng ph qun tin phong ca hn, cn bn Lng Thng, ng Tp em ht qun tinh nhu nh T, bn
lm c thnh ca hn. T gi thn chy trn, qun k l Phng Tc ui theo chm treo u hn, bt c
my vn trai gi ca hn. Nm , sai H T nh huyn Y, huyn Thip, Y, c l m y. Thip, c l
nhip. chia huyn Thip lp ra cc huyn Thy Tn, Tn nh,
Ng lc chp: Nh Tn i tn Tn nh thnh Toi An.
L Dng, Hu Dng,
Ng lc chp: Nh Tn i tn Hu Dng thnh Hi Ninh.
ly huyn Lc lp thnh qun Tn . Kinh Chu Mc l Lu Biu cht, L Tc xin vng lnh n
thm hi hai con ca Biu, li xem s bin. Tc cha n th To Cng vo t ca h, con ca Biu
l Tng em qun ra hng. Lu B mun vt sng xung pha nam, Tc gp nhau vi B, nhn truyn
ca Quyn, ni r thnh bi. B n ng qun H Khu, sai Gia Ct Lng n ch Quyn, Quyn sai
bn Chu Du, Trnh Ph i theo. By gi To Cng va thu c qun ca Biu, th lc rt mnh, nhng
ngi bn u thy qua s hi, nhiu ngi khuyn Quyn n To Cng.
Giang Biu truyn chp th ca To Cng gi Quyn rng: Gn y ta nhn lnh nh k c ti,
dng c v pha nam, Lu Tng phi tri tay. Nay luyn tm mi vn qun thy, sp cng qun tng
hi sn t Ng. Quyn nhn th, em ra cho by ti xem, chng ai khng s hi tht sc.
Ch c Du, Tc l gi chng li, ging vi Quyn. Du, Ph lm T, Hu c, u lnh vn qun,
cng i vi B, gp qun ca To Cng Xch Bch, i ph qun ca To Cng. To Cng t thuyn cn
li ri rt lui, qun s i bnh, cht n qu na. Bn B, Du li ui n Nam Qun, To Cng bn v
pha bc, To Nhn, T Hong li Giang Lng, sai Nhc Tin gi Tng Dng. By gi Cam Ninh
ti Giang Lng b qun ca Nhn vy, bn dng k ca L Mng, Lng Thng li chng Nhn, em
na qun ca Thng n cu Ninh, qun do thng li. Quyn t em qun vy Hp Ph, sai Trng
Chiu nh huyn ng thuc qun Cu Giang. Qun ca Chiu khng c li, Quyn nh thnh
hn mt thng khng h c. To Cng t Kinh Chu v, sai Trng H em qun k n Hp Ph. Cha
n, Quyn lui.
Nm th mi bn, bn Du, Nhn chng nhau hn mt nm, ngi b cht thng rt nhiu. Nhn b
thnh chy. Quyn ly Du lm Nam Qun Thi th. Lu B dng biu c Quyn lm Xa k tng qun,
lnh chc T Chu Mc. B lnh chc Kinh Chu Mc, ng qun Cng An.
Nm th mi lm, chia qun D Chng lp ra qun B Dng; chia qun Trng Sa lp ra qun Hn
Xng, ly L Tc lm Thi th, ng qun Lc Khu.
Nm th mi su, Quyn di s tr n huyn Mt Lng. Nm sau, p thnh huyn Thch u, i
tn Mt Lng thnh Kin Nghip. Nghe tin To Cng sp n ln, p ly Nhu Tu.
Thng ging nm th mi tm, To Cng nh Nhu Tu, Quyn chng nhau vi To Cng hn mt
thng, To Cng t xa nhn qun ca Quyn, than rng qun ca Quyn nghim tc, bn lui.
Ng lch chp: To Cng n Nhu Tu, lm thuyn du, bui m vt ln bi sng. Quyn em qun
thy vy li, bt c hn ba nghn ngi, k b cht ui cng n my nghn ngi. Quyn nhiu ln d
nh, To Cng gi vng khng ra. Quyn bn t n, ci thuyn nh, t ca B Tu i vo ch ng
qun ca To Cng. Cc tng u cho l qun d nh, mun ra nh. Cng ni: y tt l Tn Quyn
mun t thn xem i ng ca qun ta vy. H lnh trong qun u nghim chnh, cung n khng c
bn ba. Quyn i nm, su dm, ri i v, nh trng vang lng. To Cng thy thuyn b v kh nghim
chnh, tm tc than th rng: Sinh con phi nh Tn Trng Mu, con ca Lu Cnh Lu ch nh ch ln
thi! Quyn son th gi To Cng rng: Ma xun ang r, ng nn rt nhanh. Li vit trn giy
ring rng: Tc h khng cht th ta khng yn c. To Cng bo cc tng rng: Tn Quyn
khng di ta. Bn em qun v.
Ngy lc chp: Quyn ci thuyn ln n xem qun ca To Cng, To Cng pht cung n bn lon,
tn cm y thuyn, thuyn nghing nng sp lt, Quyn do quay thuyn li, li ly xoay mt khc
n mi tn, mi tn cm u vo thuyn, ri v.
Trc y, To Cng s cc qun huyn bn b sng Giang b Quyn cp ly, ra lnh di vo trong.
Dn truyn nhau kinh ng, hn mi vn h ca cc qun L Giang, Cu Giang, K Xun, Qung Lng
u vt sng v pha ng, do min ty sng Giang trng rng, t Hp Ph v pha nam ch c Hon
Thnh.
Thng nm nm th mi chn, Quyn nh Hon Thnh. Thng nhun, h thnh ny, bt c L
Giang Thi th Chu Quang cng Tham qun ng Ha, my vn ngi trai gi. Nm Lu B nh t
Thc. Quyn thy B c c ch Chu, sai Gia Ct Cn n xin li cc qun ca Kinh Chu. B khng
ng, ni: Ta ang nh Lng Chu, khi Lng Chu nh mi em Kinh Chu cho Ng vy. Quyn
ni: y l mn m khng tr, li mun ni li so rng ko di nm thng. Bn t trng li ca
ba qun pha nam, Quan V u ui ht h i. Quyn c gin, bn sai L Mng em bn Tin Vu an,
T Trung, Tn Quy pht qun nh ly ba qun Trng Sa, Linh Lng, Qu Dng, sai L Tc em vn
qun ng tri Ba Khu Ba Khu l Ba Lng ngy nay. chng Quan V. Quyn ng qun Lc
Khu, trng coi cc qun. Mng n, hai qun u phc, ring Linh Lng Thi th Hch Ph cha
theo. Va lc B n Cng An, sai Quan V em ba vn qun n ch Dng, Quyn bn gi bn Mng v
gip Tc. Mng sai ngi d Ph, Ph hng, thu c quan tng ca ba qun, do dn qun v, cng
Tn Giao, Phan Chng ly qun ca L Tc cng i, chng Quan V ch Dng. Cha nh, gp lc
To Cng vo Hn Trung, B s mt ch Chu, sai s xin ha. Quyn sai Gia Ct Cn n bo, ri li kt
thn, bn chia t cc qun Trng Sa, Giang H, Qu Dng n pha ng ca Kinh Chu thuc v
Quyn, t cc qun Nam Qun, Linh Lng, V Lng n pha ty thuc v B. B v, va lc To Cng
v. Quyn t Lc Khu v, ri nh Hp Ph. Khng h c Hp Ph, rt qun v. Qun u trn ng,
Quyn cng bn Lng Thng, Cam Ninh ti pha bc b sng b tng Ngy l Trng Liu nh p, bn
Thng liu cht cu Quyn, Quyn ci nga khe vt cu qua b sng thot c.
Hin xun thu chp: Trng Liu hi qun hng ngi Ng rng: Pha trc c v Tng qun ru
, trn di di ngn, ci nga nhanh bn tn gii kia l ai? Qun hng p ni: L Tn Ci K.
Liu gp nhau vi Nhc Tin, ni l khng bit sm, lin nhanh ui theo, ton qun than tic.
Giang Biu truyn chp: Quyn ci nga khe ln cu qua b sng, pha nam cu b gy, hn mt
trng khng c tm vn no. Cc Li sau nga, cho Quyn gi dy cng yn nga. Li sau qut roi
gip sc nga, bn qua cu c. Quyn c thot, bn bi Li lm nh hu. Cc Li vn l
quan T hu Cp s, v cn thn m c lm Thi gim thn cn, tnh trung trinh cng ci, li ni khng
cu th, Quyn tin yu ngi ny.
Ma ng nm th hai mi mt, To Cng n C So, ri nh Nhu Tu.
Ma xun nm th hai mi hai, Quyn sai y T Tng n ch To Cng xin hng, Cng sai s
kt ha, th cng kt hn.
Thng mi nm th hai mi ba, Quyn sp n qun Ng, t ci nga bn h Thng nh. Nga
b h nh thng, Quyn dng hai cy kch nh, h lin thng, c ngi thng i theo l Trng Th
ly qua nh, bt c n.
Nm th hai mi t, Quan V vy To Nhn Tng Dng, To Cng sai T Tng qun Vu Cm
cu Nhn. Gp lc nc sng Hn dng cao, V em qun thuyn bt ht ba vn qun k b ca ca Cm
em v Giang Lng, ring thnh cha h. Quyn trong lng s V, ngoi mun nh lp cng cho
mnh, gi th cho To Cng, xin c nh V chuc ti. To Cng li mun cho V chng nhau vi
Quyn ngn chn, sai ngi theo trm dch gi th cho Quyn, sai To Nhn em n bn ra bo cho
V bit. V chn ch khng b i. Thng nhun, Quyn nh V, sai L Mng nh p huyn Cng An
trc, bt c Tng qun S Nhn. Mng n Nam Qun, Nam Qun Thi th Mi Phng em thnh
hng. Mng chim Giang Lng, v v ngi gi yu y, ci tri cho Vu Cm. Lc Tn i ring chim
Nghi , nh ly cc huyn T Quy, Chi Giang, Di o, v ng qun Di Lng, gi Hip Khu
chn qun Thc. Quan V v ng Dng, rt n pha ty gi Mch Thnh, Quyn sai ngi d V. V
gi hng, dng c hiu lm ngi tng trn thnh, nhn chy trn, qun u tan r, ch cn hn
mi qun k. Quyn sai bn Chu Nhin, Phan Chng chn ng rt ca V trc. Thng mi hai,
vin T m ca Chng l M Trung bt c V cng bn con ca V l Bnh, c ca V l Triu
Ly Chng Hng, bn nh Kinh Chu. Nm c bnh dch ln, min ht t thu cho dn ca Kinh
Chu. To Cng dng biu c Quyn lm Phiu k tng qun, ban c tit, lnh chc Kinh Chu Mc,
phong Nam Xng Hu. Quyn sai Hiu y Lng Ng em cng vt cho nh Hn, cng sai Vng n
mua nga, li sai bn Chu Quang v.
Ngy lc chp: Lng Ng t Khng Nho, ngi qun Ng. Quyn sai Ng d xt To Cng, To
Cng nhn cho lm Quyn thuc, ri sai v min nam.
Thng ging ma xun nm th hai mi lm, To Cng hong, Thi t Phi thay lm Tha tng Ngy
Vng, i nin hiu l Din Khang. Ma thu, Tng Ngy l Mai Phu sai Trng Kim n xin c thu
np. Nm nghn h dn ca nm huyn m, Tn, Trc Dng, Trc m trc. Sn , Trung L thuc
qun Nam Dng n nng da. Ma ng, Vng ni t ca nh Ngy xng tn hiu, i nin hiu l
Hong S. Thng t nm th hai, Lu B xng t Thc.
Ngy lc chp: Quyn nghe tin Ngy Vn nhn truyn ngi v Lu B xng bn gi hi ngi
bit xem sao, kh sao gia vng phn ca mnh th no, bn c tim him. Li cho rng ngi ca mnh
cn nh, khng ra oai vi dn chng, li mun nhn nhng trc ri ln ngi sau, nhn nhng th
c th mn c c ban n sng, ln ngi sau th nh Ngy tt n nh dp, n nh dp th mi
lm cho dn chng hng hi, dn chng hng hi th mi c th t i, cho nn ngm ct tuyt Thc m
chuyn sang theo th Ngy. Quyn t Cng An n ng huyn Ngc, i tn l V Xng, ly su
huyn V Xng, H Tr, Tm Dng, Dng Tn, Si Tang, Sa Tin lp thnh qun V Xng.
Thng nm, ngi thnh Kin Nghip ni l c sng ngt ging. Thng tm, p thnh V Xng,
h lnh cc tng rng: Ngi cn sng khng qun ngi mt, lc yn th lo lc nguy, y l php hay
ca ngi xa. Ngy xa Tun Bt Nghi l danh thn ca nh Hn, vo thi yn bnh m cn eo ao kim
khng ri khi thn, y l v kh phng b ca ngi qun t, khng nn vt b. Hung chi ngy nay dn
thn bin gii, gn k vi bn lang si, vy m c th coi thng m khng lo bin nn sao? Nghe ni
rng cc tng ra vo, u cn nhn nhng, khng em qun s theo, y rt khng phi l phng b lo
ngh cho thn mnh. Gi cho c thn mnh truyn tn tui cho i sau, gi yn ngi thn ca cc
ng, th sao nguy khn c? Nn phng b nghim ngt, cho l vic ln, ng ca ta vy.
T thi Ngy Vn ln ngi v, Quyn vng lnh xng thn, li sai bn Vu Cm v. Thng mi mt,
ra lnh cho Quyn ni: Php tc ca vua hin l xt c ban chc tc, xt cng thng bng lc.
Ngi c cng ln th thng bng lc nhiu, ngi c dy th ban l hu. Cho nn Thc n c cng
gip d, Thi Cng c cng gy dng, u c ban cho t ai, y l khen ngi cng to, t ci khc
l ca bc hin trit vy. Gn y vo u thi Hn Cao T nhn lnh, chia t mu m phong Vng cho
tm h, y l ci hay ca i trc, l tm gng cho bc Vng i sau vy. Trm l k khng c c,
theo vn m sa i, trng coi mun nc, vng gi mnh tri, suy ngh vic i trc, ngi m i sng.
Ch c ng bn tnh trung trinh, c ti gip i, hiu su lch s, soi thu thnh suy, xa m sai khin c
ngi khc, qua c vng sng Tim sng Hn,
V cng chp: , Tim o. Ch rng: Xut t sng Giang l sng , xut t sng Hn l sng
Tim.
k nghe qua u n nng da, dng s xng thn, thu np t la, vt cng ca phng nam, u sai
cc tng n cng cho triu nh. Trong lng trung trinh th k ngoi thnh tht, tn khc ln vng ,
ngha trm c sng ni, trm rt khen ngi. Nay phong ng lm Ng Vng, sai S tr tit Thi thng
Cao Bnh Hu l Trinh n trao cho ng cc n thao chiu th, h ph t hng nht n hng nm, t
trc s ph t hng nht n hng mi, cho lm i Tng qun, cm c tit trng coi Giao Chu, lnh
vic Kinh Chu Mc, ban cho ng t xanh, c mao trng, nu r lnh ca trm, coi xt min ng ca
Hoa H. Trao li n thao chiu th Phiu k tng qun Nam Xng Hu trc y. Nay li ban thm cho
ng mnh cu tch, nn knh nghe lnh ca trm. Cho ng v v min ng nam, lp php tc vng
Giang Ngoi, khin cho dn vui v dng nghip, khng c ai mang hai lng, ban cho ng mt c xe ln,
mt c xe binh, bn con nga c en. ng lm ra ca ci khuyn vic trng trt, kho tng cht y, cho
nn ban cho ng dng o cn min, km theo dy . ng dng c dy dn, l gio tri chy, cho nn ban
ng dng l nhc hin huyn. ng nu cao phong tc tt p, v v ngi Bch Vit, cho nn ban cho ng
dng nh ca . ng dng mu hay ca mnh, dng quan hin ti, cho nn ban cho ng c dng b
cao. ng trung dng hng hi, dp tr k gian c, cho nn ban cho ng dng trm ngi dng s. ng diu
oai ni bin gii, t sc n min Kinh Nam, dit tr k xu xa, k c ti b pht, cho nn trao ng dng
mt li ph vit. ng c quan vn trong ha mc, tng v ngoi tin cy, cho nn cho ng mt cy
cung , trm cy tn , mi cy cung en, nghn cy tn en. ng ly trung trinh lm nn, cung knh
lm c, cho nn cho ng mt h ru np en, km theo ngc khu. Gng ln! Kinh by hun in
theo lnh ca trm, gip nh nc ta, ngi mi c rng r.
Giang Biu truyn chp: By ti ca Quyn bn l nn xng lm Thng tng qun lm B ca chn
chu, khng nhn tc phong ca nh Ngy. Quyn ni: Lm B ca chn chu th t xa cha nghe ni
n vy. Ngy xa Bi Cng cng nhn phong ca Hng V m lm Hn Vng, y l ty tng thi m
thi, h li mt g sao? Bn chu nhn. Tn Thnh ni: Ngy xa B Di, Thc T khng theo nh Chu,
L Trng Lin khng chu lm dn ca nh Tn. L ch ca k tht phu cn gi ngha khng chu nhc.
Hung chi l vua ca nc chia ba thin h? Vy m c th gi hai, ba kh tit, hoc thn phc hoc
khng thn phc sao? Ta xem ngi Ng, ngi Thc u ni l th nh Hn, n nh thi Hn, cng
chng ai gi vng c kh tit ca by ti, cho nn bc qun t bit khng gi yn c dng di, rt
cuc b nc ln thn tnh. Nu Quyn theo li bn ca by ti, c i xng l tng ca nh Hn, h
khng c ngha thu c su ci, nhn cm c trm i sau sao!
Nm , Lu B em qun n nh, n huyn Vu Sn, T Quy, sai s gi d d ngi Man Di qun
V Lng, trao cho n tn, ha s phong thng cho h. Do cc huyn cng dn min Ng Kh u
phn Ng theo Thc. Quyn ly Lc Tn lm c, sai bn Chu Nhin, Phan Chng n chng qun
Thc. Sai y Triu T i s n nh Ngy. Ngy hi rng: Ng Vng l ch th no? T p
rng: Thng minh, c nhn, c tr, l v vua hng lc vy. hi tnh trng, T ni: Np L Lc ch
bn phm tc, y l ci thng t ca Vng vy; c L Mng ch nh trn, y l ci sng sut ca
Vng vy; bt c Vu Cm m khng lm hi, y l ci nhn ca Vng vy; ly Kinh Chu m mi
ao khng vy mu, y l ci tr ca Vng vy; da vo ba chu nh h ngi xem thin h; y l ci
hng ca Vng vy; nhn nhng vi b h, y l ci ti lc ca Vng vy.
Ng th chp: T t c , ngi qun Nam Dng. nghe rng hiu nhiu, i p nhanh nhn, lc
Quyn lm Ng Vng, bi lm Trung i phu, i s nc Ngy. Ngy Vn khen l hay, giu T rng:
Ng Vng c v bit hc chng? T ni: Ng Vng c vn chic thuyn bi sng, trm vn qun
mc gip, dng ngi hin, chn ngi ti, ch mun nh dp, du c cht ri nhng vn xem qua sch
s kinh truyn, chn nht ci k d, khng ch bt chc cu ch ca cc nh m thi. ni: C nn
nh nc Ng khng? T p ni: Nc ln du c qun nh dp, nhng nc nh cng c ch vng
phng b. Li ni: Ci nn ca nc Ng l nc Ngy chng? T ni: C trm vn qun mc
gip, c ch ly li ca sng Giang, sng Hn, sao li cho l nn? Li ni: Ngi Ng nh i phu c
my ngi? T ni: C tm, chn mi ngi thng minh thu sut, nh k snh vi thn th dng xe
ch u ong khng th k ht. T nhiu ln i s phng bc, ngi phng bc knh phc T. Quyn
nghe ni th khen T, bi lm K y. T ni rng: Xem phng bc rt cuc khng th gi th c;
tnh k ngy nay, triu nh nn ni theo sau bn trm nm ca nh Hn, ng vn min ng nam, nn
i nin hiu, dng o chnh sc thun tri theo lng dn. Quyn nghe theo.
mun phong cho con ca Quyn l ng, Quyn cho rng ng tui nh, dng th chi phong, li
sai Ty to duyn Thm Hnh n by t, cng dng phng vt.
Ng th chp: Hnh t Trng Sn, ngi qun Ng. Lc nh hc rng kinh ngh, gii c Xun thu ni
ngoi truyn. Quyn thy Hnh c mu tr, i p hay, bn sai i s n Ngy. Ngy Vn hi rng:
Ng lo Ngy hng v pha ng chn? Hnh ni: Khng lo. Ni: V sao? p ni: Tin vo th
c, theo vic kt thn, cho nn khng ngi. Nu Ngy tri th c th cng t c phng b. Li hi ni:
Nghe ni Thi t sp n, ng vy khng? Hnh ni: Thn ti min ng, chu khng ngi cng, n
tic khng cng d, nh li ny, l iu m thn khng c nghe vy. Vn cho l hay, bn dn Hnh
n gn, ni chuyn c ngy. Hnh ty vic m i p, khng c g khut phc. Hnh v ni rng: Thn
ngm d xt Th trung Lu Dip nhiu ln by k gian cho gic, cui cng chng c tin c lu. Thn
nghe ni php dng binh ca ngi xa l khng nn t da vo ch khng n xm ln ta, khng nn
da vo ta khng xm ln ch. Nay v triu nh m lo vic ny. V li nn gim bt lao dch, chm ch
trng trt m rng qun lng, luyn tp xe thuyn, sa sang v kh, khin cho u y , nui
dng qun dn, lm cho u ra y; tuyn chn anh ho, khen thng tng s th c th chim c
thin h vy. V i s c ting tt, phong lm Vnh An Hng Hu, lm n chc Thiu ph. Lp ng
lm Vng thi t. Giang Biu truyn chp: Nm Ngy Vn sai s i tc u hng, i bi,
ngc chu, ng voi, sng t, i mi, khng tc, ph thy, vt chi, g gy ln. By ti tu ni: Vic
cng np ca hai chu Kinh, Dng l c php thng, vt bu m nh Ngy i l tri l vy, khng nn
cng. Quyn ni: Ngy xa Hu Thi tn ngi T lm Vng, c ngi khch hi vn Hu Thi rng:
Ci m ng hc l b tn hiu, nay li phong Vng cho ngi T, sao li o ngc vy? Hu T ni:
C ngi da vo , mun g u con yu ca ta, vy th c th dng thay, u con th qu m
th r vy, ly ci r thay ci qu, sao li khng c? Nay ang c vic pha ty bc, dn chng vng
Giang Biu da vo vua ra lnh, khng phi l con yu ca ta sao? Ci m bn y i, vi ta ch l
vy, ta h tic sao? Bn kia gia vng en m, m vt i nh th, nn ni l vi ho chng! u chun
b cng vt trao cho.
Thng ging ma xun nm Hong V th nht, b tng ca Lc Tn l bn Tng Khim nh nm
n ca qun Thc, u ph c, chm tng ca chng. Thng ba, ngi qun B Dng ni l c rng
vng xut hin. Qun Thc chia ra gi cc ch him, trc sau dng hn nm mi tri, Tn ty tng tri
ln hay nh m em qun chng gi, t thng ging n thng nhun, i ph chng, chm my vn u
lc nh trn v qun n hng. Lu B chy trn, ch thot thn c.
Ng lch chp: Quyn sai s n thm Ngy, em n thao v th cp trong trn ph qun ca Lu B,
em cc t ai ca B cng dng biu t mun phong thng cho quan tng. Vn sai s n, trao
cho o lng chn, o gip sng, nga phi, li em th ph, lun in ca mnh lm trao cho Quyn.
Ngy th chp li p ca Trng Chiu rng: H gi lm bin gii, vt ch him vo su,
chng gi lu ngy, trong th mi mt g b, ngoi th tr sc khn qun, cho nn t n ni K u, chia
qun mu gi Ty Lng. K ca n chng qua ch l bc chn theo vt trc gy nhiu ng min
Giang ng. Nhng r cha cm su xung t th ta b gy cnh ca n, du cha moi c ng tng
nhng cng khin cho thn u ri r, qun b bt git cng khin cho gic s hi ri. Ngy xa Ng
Hn t ca Kinh Mn trc, sau mi em qun n Di Lng m khin cho T Dng khng cn cch
trnh khi ci cht; Lai Thip mi nh p t Lc Dng th Vn Thc mng vic ny, cho nn bit
Ngi Hiu khng c ch by k hay. Nay tnh v con h ny, ng nh vic y, Tng qun gng by mu
lc, nh trn ch thng.
Trc y, Quyn mn ting l th nh Ngy nhng thc ra trong lng khng theo. Nh Ngy bn sai
Th trung Tn B, Thng th Hon Giai n cng th c, cng mi con n nhn chc, Quyn t chi
khng nhn. Thng chn ma thu, nh Ngy li lnh To Hu, Trng Liu, Tang B ra ng Khu; To
Chn ra Nhu Tu; To Chn, H Hu Thng, Trng Cp, T Hong vy Nam Qun. Quyn sai bn L
Phm lnh nm qun, em qun thuyn chng bn To Hu; sai Gia Ct Cn, Phan Chng, Dng Xn
cu Nam Qun; Chu Hon Nhu Tu coi vic chng To Nhn. By gi ngi Man Di min Dng Vit
phn nhiu cha hp yn, nn trong cha thi, cho nn Quyn dng li l nhn nhng gi th, xin t sa
li rng Nu ti ny kh tha, tt khng c t sp t, s dng tr dn chng t ai, xin c gi thn
Giao Chu sng trn tui cn tha. Vn p th ni: ng sinh vo thi nhiu nhng, vn c ch
ngang dc, ci mnh th nh nc mi c hng lc ngy nay. T thi anh ca ng l Sch c ting
tm n nay, cng np nhiu . Li c cng nh Lu B, nh nc trng vo lng thnh y. Tng ri li
o ln l mi nhc ca ngi xa.
Quc ng chp: Chn con li ri li bi c ln, cho nn khng thnh cng.
Trm phong cho ng, ngha ln nh, h vui lng em qun mi i xa n min Giang Hn? Li
bn ni nh miu, l ci m bc lm Vng khng c thay; cc quan Tam cng k ti li ca ng, u
c gc ngn. Trm khng sng sut, du c mi ng nm mng ca m Tng T, vn mong rng ngi
ni li kia l khng ng tin, cho rng l phc ca nh nc. Cho nn sai s gi n an i trc, li sai cc
quan Thng th, Th trung nhanh n ni li ca ta, em vic trao chc cho con ng. ng li t chi,
khng mun sai s n, ngi bn u ly lm l.
Ngy lc chp li tu ca Tam cng nh Ngy rng: Bn thn nghe ni cnh ln th che lng, ui to
th khng d vy. L ci nn cn thn ca bc c nh c nc vy. Xa nh Hn hc theo thi xu ca nh
Tn, thin h mi nh, trong nhng vua ca cc nc ln cn cha dc ht lng trung tit, m mu lc
ca bn Tiu H, Trng Lng khng phng h; dn n su vua trc sau u phn lon, ri n
nh h, ch xe khng ngng. Li n thi Vn , Cnh gi lng thnh, b qun vic nh trn
lao dch, khin cho cc vua Ng, S kiu ngo nui rt thnh rn, tr thnh ni lo ln ca x tc. Xt khp
vic trc l iu khng nn qun, l thy dy ca i sau vy. Nh Ng Vng Tn Quyn l con t ca
Tn Kin, khng c cng mt thc mt tc, gp phi thi lon qun, da vo nn mng ca cha anh,
thu nh c nhn n m p trng, ln ln li mang lng phn nghch diu hu, quay lng li vi mnh
tri, ti li cht ln. Li cng nhm ng vi Quan V, mu li tm ch, lc b p th dng li nhn nhng.
Tin bit Quyn la xin c dng, by gi Vu Cm thua v nn nc lt, cng lc n nh V, nhn
giao lnh cho Quyn. Tin chn dng k chiu di nhng Quyn khng dc ht lng, thc cn lo
xa. Li nhn lc tang ln, nh vua cn l loi, mong mn ting ng o truyn lnh ca Tin , tha
lc cha bo v t Ha bn t nh p t Tng Dng. n lc b xua ui, li i thn phc, t
r v t xu, li gian xo nh nc chy. Du nhiu ln qua trm dch sai s n, sai tr bn Vu Cm v,
nhng vn mang lng gian ngng trng ca Ngi Hiu, ngoi mun hon b ta nh, trong li mong cu
gip t gic Thc. Triu nh rng lng, cn khng n nh, li u i tha ti, cng i li t u, ct
thm t phong Vng cho Quyn, sai phi ngonh mt v pha nam xng thn, cng ban thm chc quan,
tng thm ngi v, ban l cu tch, cho trm con nga t to th cho Quyn, thc l n sng rc r, xa
nay khng c hai. Quyn c dng d ch, li c v h bo bao bc, khng ngh n kh tit dc ht sc n
cht mi thi, n p ci n khng k xit v ci n khng c trn i. Bn thn h thy biu th nhn
nhng m Quyn gi li xt trm ca Quyn, t cho rng ngn tr sng h, da ch him khng phc
 thnh thi nhiu i ri, la di lp cng, trn c ci k sch ca y , Anh B, di c ci li l
nhn nhng k mnh ca Ng B, y khng phi l khng by ti khng xm khng phn vy. Cho nn
Triu Th khng by mu lm Vng Hu yu km th by nc cng phn, li mi ha lu di v to
ln; Khoi Thng khng quyt theo k nh p t Lch H th in Honh t mu tnh, ti cng thm
nng. Bn thn mu xt php tc cu pht trong sch Chu l th Quyn hung c, lng phn mc mm,
b mi lm ti ri. Xa ngi Cu L gy lon th Hong n nh; Hng V c mi ti th Hn
Cao T khng tha. Ci ti li ca Quyn r rng, khng c ci nui dng ca lng nhn i, khng
c lng bao che ca x tc. Bn thn xin bi chc Quyn, sai ph Hng l b tc phong, bt tri tr
ti. Nu dm c khng theo th em qun n nh t r php thng khen tt pht xu ca nh nc,
dp ci kh ca dn chng ba chu.
Mi lm ti trong li tu, li vn nhiu cho nn khng chp.
Li c y Ho Chu trc y khuyn ng nn sai con n mi t thc giao kt ca by ti, cho nn
bo cho ng bit, ng li t chi, ngoi th nh vic mun Ngi Hiu sai con i khng c g khc, trong th
nh vic d u Dung gi lng trung m thi. Th khc thi khc, ngi ta u c ring. Ho Chu tr v
ni r , khin cho ngi bn thm nghi ng. Gc ca trc sau, khng c ch da c, cho nn bn
trng vo li bn ca by ti vy. Nay li xt th vua trn, lng thnh rt su, t khng khi, thng cm
cht cha. Cho nn lin h chiu, lnh cc qun sm o ho su p ly cao, khng c nh ba. Nu
ng theo gi lng trung ci b ni nghi ng th nn t thn n chu, sm gi qun rt v. Li ny
thnh tht nh sng ln vy!
Ngy lc chp: Ho Chu t Khng D, ngi qun Thng ng. Gia nm Kin An lm Tiu Lnh,
lm n T Chu Th s. Sau em qun gip Vu Cm, qun chm, b Quan V bt. Quyn nh p V,
cng bt c Chu, dng l i rt hu. Lc Vn Vng ln ngi Vng, Quyn mi sai Chu v, vit th
cho Ngy Vng ni: Trc y nh Quan V, bt c Vu Tng qun, lin bo cho Tin vng, s
sai tr v. y l c lng knh th, khng cn ni m sai v. Tin vng cha c su xa mi cho rng
Quyn trong lng c mu khc. K ngu ny cung knh, cha tng quyt mu khc. Bn nhn lc phong t
ca Tin vng trao, in h ni di, tnh k hn ny mi thng. Cng du mang lng bao bc, nhng
cha c dy ln, y l khin cho li th c cha c sng r. Lng Ng truyn lnh, gio cho Khc
Chu n, bit r in h cho rng l trng mong. Tm lng son ca Quyn khng dm c lng khc,
nguyn theo bao bc, gi ci m Quyn ang c. Knh sai Ho Chu, ng L Cn v, lng rt thnh tht,
c bn Chu ni r. Li ni: Tnh Quyn vn vng v, vn v khng r, da vo c nghip cha anh
dy qun, c Tin vng khen ngi, bn da vo n in ca nh nc m v v min ng. Li trong
lng mu tnh, lm vic khc c r, s oai qun c, do lm vic ngang tri. Tin Vng t lng
nhn, khng n xua ui, li tha ti li, li m r th tn. Du trao lnh ch Man Di nhng treo u
Quan V, cng ch nh nhoi khng n p c phn nh n in. C nghip cha xong th Tin vng
la i. in h ln ngi, oai phong n min bin gii, trong lng s hi by t vic u cui. Lng Ng
i n, bit in h khng mun xa lnh, chc mun v v, l v nh n c nghip ca t tin vy. Quyn
thy c , hn h nhy nht, lng m mt sng, khng kp mng na. Quyn my i nhn n sng,
dc lng tn ngha. Vic ngy nay, mi gi mt lng, ch c cung knh, chan cha trong bng. Li ni:
Tin vng v Quyn r thnh tht, lin em qun v, cho nn b qun gi t Hp Ph, gi tn hai
min nam bc, sai Quyn rong rui khng c ngonh li. Ch c sai cc tng gi t l bn Chu
Thi, Ton Tng coi vic. Qua su ngy mt thng, c by trm qun k b i tt n huyn Honh Giang,
li c c tng M Ha li em bn trm ngi i n C So, bn Ton Tng nghe tin c qun b b
vt sng, ra xem, b qun k b nh, vo lc giao tranh, git hi ln nhau, rt cuc b hi vic ny, trong
lng s hi. Quyn thc ch xa, khng c nghe bit, li th khng dm coi thng, xin dm t li ny.
Li nghe ni Trng Chinh ng, Chu Honh hi nay c v Hp Ph. Li th ca Tin vng n nay
cn cha lu, v li Quyn t ngh rng mnh cha mc ti li, khng vng phi vic ngy, nay sao li
pht ng dn qun n ni xa? C nghip cha xong, li va v nc nh dp gic B, nghe ni cu hi
y, tht khng ng ti. Ci n k xa trng i l th tn r rng, mong in h nh n trc, t r
thong th, khin cho Quyn gi li th, c sa theo thi c. Nhng li mong mi ca Quyn c bn
Chu truyn li. Lc trc, ng L Cn lm T m ca qun Vu Cm, lc trc thua cng Chu, li cng
tr v, c chiu u gi vo gp. hi bn Chu, Chu cho rng Quyn chc thn phc, ri ng L Cn
cho l Quyn khng phi l phc hn. theo li Chu, cho rng c bit Quyn. Ma ng nm , Ngy
Vng nhn ngi ca nh Hn, sai s gi phong Quyn lm Ng Vng, chiu sai Chu v s gi cng
n. Chu em chiu lnh n, by gi n tic tic ring vi Quyn, bo Quyn ni: B h cha tin
Vng sai con n hu, Chu s em trm ngi nh lm r. Quyn nhn t bo Chu ni: Ho
Khng D, nu khanh em trm ngi nh gip ta, ta cn ni g na? Bn khc nc mt m c vt o.
Lc t bit vi Chu, li ch ln tri m th. Sau khi Chu v, Quyn khng sai con i li t chi, bn gi
s gi ca Quyn li. n thng tm, Quyn gi th t li, li gi th cho Chu ni: T khi ng li
m thng, khng qun ca ng. Va mi nhn lnh ca nh nc, li bit ang dng nh, da vo min
H Bc, cho nn trong lng khng dm qu quyt. Li ngh n ci kh nhc, sao cho i ngay. Ta l k ti
tm, chc phn khng r, trong cn mang ti, chu b rung b, may nh n ca nh nc, li c tha
ti, vui lng bo cho ng bit trc, cn khng c sao. Du khng c khi u, nhng cui c th
c vy. Li ni: Trc ng n y, mun sai con vo hu, by gi dc lng vui nhn lnh, nhng
con ang tui nh, mun i n nm sau vy. V li tm lng son ny cha nhn c lng tin, li b
trch mng, thng thy s hi. T khi chu n in ca nh nc, mi c dn dt, qun li lm trc
y, sau ny s chuc li, vui c ghi nh li th trc. Trc y c khuyn bo sai con n, ngh
rng ng tr v bit y ri. Li ni: Nay con nn vo hu, nhng cha c ly v, trc y qun
ngh cho n, cho l c th khuyn Nh vua dn dt vo h hng nh h H Hu, du trong lng t b,
nhng trong tim thng vng theo. Nay m nm lo ngh, sao cho tt trc sau, khin cho c vin vo
rng da vo nga k, mi c yn n. N c theo chc phn, h c lo g na! Nh th mun sai Tn
Trng T v con nh cng vo, em l thm hi, thc nh vo ng. Li ni: Con nh tui tr, cn
cha dy d , lo nu chia ri, lm n nh ngh, n tnh cha con h nh th! Li mun sai sai Trng T
B i theo gip n. Tnh ta khng khc, h ci g mun lm, n nay ni r ht. Ch s tm lng son
ny khng c tha thch, cho nn em ht vic ni ni ra cho ng, k r nguyn nhn. Do h chiu
ni: Quyn trc y p li Ho Chu, t k khng dm ri xa, vui v em con lm tin, mi lm phin
thn, sau li trc sau t chi, u ui chm t, y l con chut t bit khng th gi c t ai ca
n vy. Nay li gi th cho Chu, xin n thng mi hai sai con i, li mun sai Tn Trng T, Trng
T B theo con cng n, hai ngi ny u l tim bng ca Quyn vy. Li mun cho con kinh s tm
v, y r l Quyn khng c lng khc. tin li ngon ngt ca Quyn, li cho rng Chu ni l tht.
Nhng Quyn vn ni li ho, rt cuc khng c sai con i. T v sau, ghi ti ca Quyn, Chu
cng b xa lnh, c i khng c dng.
Quyn bn i nin hiu, n sng chng gi. Thng mi mt ma ng, c gi ln, qun ca bn L
Phm cht ui my nghn ngi, qun cn li v pha nam sng. To Hu sai Tang B em nm trm
chic thuyn nh, vn qun liu cht nh p thnh T Lng, nh t xe trong thnh, git cp my nghn
ngi. Tng qun Ton Tng, T Thnh ui chm tng Ngy l Don L, bt git my trm ngi.
Thng mi hai, Quyn sai Thi trung i phu Trnh Tuyn n thm Lu B thnh Bch , bt u kt
thn tr li.
Giang Biu truyn chp: Quyn ni: Gn y nhn c th ca Huyn c, t trch li nng, xin
c kt thn nh trc. Trc y ni pha ty l t Thc, t khi nh Hn vn cn vy. Nay nh Hn
b, t ly tn l Hn Trung Vng.
Ng th chp: Trnh Tuyn t Vn Uyn, ngi qun Trn. Hc rng, c ch l, li c tnh thch ung
ru, trong nh thng ni: Mun ly c ru ngon cht y nm trm chic thuyn bn ma t
mn ngon hai u, trm li cho chm vo m ung ru, mi th ng ln n mn ngon. Ru c gim
u thng, ty m thm vo, cng chng khoi sao! Quyn cho lm Lang trung. Thng cng Tuyn
ni: Khanh a can ngn trc mt mi ngi, c ch lm mt l knh, h da ln rng sao! p ni:
Thn nghe ni vua sng th ti thng, nay ng l lc triu nh trn di khng c li, thc l nh vo
n ln, khng s ln rng. Sau d yn, Quyn li da Tuyn, sai li ra cho quan Hu ti vi vng tr ti.
Tuyn ra n lu th ci xung, Quyn gi li, ci ni: Khanh ni khng s ln rng, sao li i ra ri
ci xung? p ni: Thc l c nh n sng, bit khng s cht, n th nn ra lu, c mang uy
linh, khng th khng ci mnh vy. i s Thc, Lu B hi ni: Ng Vng sao li khng p li th
ta, v ta khng c danh chnh nn khng p sao? Tuyn ni: Cha con To Tho dy xo nh Hn, cui
cng ot ngi v. in h l h hng ca nh vua phi c trch nhim gi thnh, vy m khng vc
qua cm kch lm k ng u trong nc, li t khen mnh, l cha hp vi li bn ca thin h, cho nn
vua ta cha p li th vy. B rt h thn. Tuyn sp cht, bo ngi nh ni: Phi tng ta bn l
gm, sau trm nm na ha thnh t, may ra c ly t y lm bu ru, y ng ta vy.
Nhng vn kt thn vi Ngy Vn , n nm sau mi dt. Nm i tn Di Lng thnh Ty Lng.
Thng ging ma xun nm th hai, To Chn chia qun gi bi t gia qun Giang Lng. Thng ,
p thnh ni Giang H. i lch T phn, dng lch Cn tng.
Giang Biu truyn chp: Quyn ngh vn ca ng c, cho rng hnh th chi mi lm u, chi thn lm
chp.
Ch lm chp: Hnh th ly chi thn lm chp, c s ca n vy. Hnh th thnh can mu, li ly
chi mi lm u, ngha ny l sai vy. Hnh th sinh chi mi, cho nn chi mi l khn s. Cho nn
chng Nguyt lnh chp: Thng kin mi, t sao Hong ngoi thnh, ly cc ng t t. Nay nay t t
u tin, h ng vn sao?
Thng ba, To Nhn sai bn Tng qun Thng iu em nm nghn qun ci thuyn du bui sm
vt bi t gia ly Nhu Tu. Con ca Nhn l Thi nhn dn qun gp nh Chu Hon, qun ca Hon
chng li, sai bn Tng qun Nghim Khu nh ph bn iu. Thng , qun Ngy u lui. Thng t
ma h, by ti ca Quyn khuyn nn xng tn hiu, Quyn khng ng.
Giang Biu truyn chp: Quyn t chi ni: Nh Hn v, khng cu c na, sao li cn c th
? By ti ni l mnh tri bo im lnh, c xin nhiu ln. Quyn vn cha ng tranh na? By ti ni
l mnh tri bo im lnh, c xin nhiu ln. Quyn vn cha ng, li bo cc quan vn v ni: Nm
trc ta va v Huyn c m n min ty, cho nn sai Lc Tn chn qun i h trc. Nghe tin
min bc sp t, mun n gip ta. Ta trong lo c th km kp, khng bng nhn phong ca h, y l
chu nhn nhc lm nhanh vic gp, li lc qun min ty cng n, ta hai pha gp ch, do ta lm
tr, lin t n rc, nhn phong Vng ca h. Ta ci mnh n nhn nhng cc ng vn cha hiu ht,
nay em vic c ra gii thch vy.
Lu B cht thnh Bch .
Ng lch chp: Quyn sai Lp tn y Phng Hi n thm Thc, iu tang B vy. Hi t T Nhu, ngi
qun Dnh Xuyn, l dng di ca Phng D vy. Thi Quyn lm Xa k tng qun, Hi n pha ng lm
To duyn, i s Thc v, dng lm Trung i phu. Sau i s Ngy. Ngy Vn hi ni: Ng Vng
mun sa li vic kt thn, nn em qun mnh n Giang Quan, treo c tinh t Ba Thc, nhng nghe
ni li sai n sa vic kt thn, tt c thay i. Hi ni: Thn nghe ni s gi phng ty n thm hi,
tm xem k h, khng c mu vy. Li ni: Nghe ni nc Ng nm nay gp kh hn, mun vt tn
hi, da vo ci sng sut ca i phu, xem n th no? Hi p ni: Ng Vng tnh vn thng minh,
gii vic sai s gi, cc vic thu thu lao dch, mi vic u tt lo liu, nui dy qun l, gn ngi hin,
yu k s, thng khng phn bit k th, m pht tt khng thm ti, by ti u mang n cm c, ch c
lng trung ngha. Vn qun mang gip, la vi cht cao nh ni, la mc ng ly, dn khng c nm
i, y gi l thnh vng m thuc, l nc giu mnh vy. Do thn xem thy, chc phn nng nh,
cha th o ht. khng vui, v Trn Qun l ngi cng qun vi Hi, sai Qun d Hi, em nhiu li
lc d. Hi khng ly v. Kp n Ma Bn, mun nhn gy kh Hi. Sau li gi v, cha n, Hi s b
p m chng mun, bn rt ao t m c. Ngi nh xe thy, ngn khng c cht. Quyn nghe tin,
ri nc mt ni: y c khc g vi T V sao? Rt cuc cht nc Ngy.
Thng nm, ngi huyn Khc A ni l c sng ngt ging. Lc u tng gi thnh H Khu l Tn
Tng git tng l Vng Trc, em qun n hng Ngy. Nh Ngy ly lm K Xun Thi th, nhiu ln
phm ci bin. Thng su, Quyn sai Tng qun H T em bn Mi Phng, Lu Thiu nh p qun K
Xun, bn Thiu bt sng Tng. Thng mi mt ma ng, s Thc l Trung lang tng ng Chi n
thm.
Ng lch chp: Ngi Thc em hai trm con nga, nghn an gm cng phng vt. T v sau, s
gi thm hi qua li bnh thng. Ngi Ng cng em sn vt a phng n p tt y.
Ma h nm th ba, sai Ph ngha Trung lang tng Trng n n thm nc Thc. Thng tm ma
thu, tha t ti. Thng chn, Ngy Vn n qun Qung Lng, ng nhn sng ln t xa, ni: Bn y c
ngi, cha nh ly c vy. Ri v.
Tn k ca Can Bo chp: Ngy Vn n Qung Lng, ngi Ng kinh hi, bn n sng p Nghi
Thnh, t huyn Thch u n huyn Giang Thng, ly cy g lm xe, ly chiu c lm o, thu thm
hoa vn. Mt chiu l xong. Ngi Ngy t pha ty sng nhn, rt e ngi, bn rt qun. Quyn sai Triu
t tnh on, ni: To Phi chy ri, nc Ng suy vo nm canh t? Quyn ni: c my nm?
t ci xung ch tay m tnh, ni: Nm mi tm nm. Quyn ni: Ta c ni lo ca ngy nay, khng
ri m lo xa, y l vic ca con chu vy.
Ng lc chp: Nm vua Thc li sai ng Chi n thm, kt thm th hiu. Quyn bo Chi ni:
Ngi min ni lm lon, qun gi bn sng by nhiu l s To Phi tha lc trng rng m gy ri, cho
nn quay li xin ha. Ngi bn cho rng trong c vic khng ri mimong n xin ha, vi ta th c li,
nn cng qua li t phn nh. S min ty khng r lng son ca ta, dn n nghi ng. Ngoi bin t
ai ca ta c vn ch rng, m t Trng Giang n bin, u phi phng gi. To Phi dm ng th ng
binh, ch lo khng c yn, h qun u ny, m c khc sao?
Thng nm ma h nm th nm, Tha tng Tn Thiu cht.
Ng lc chp: Thiu t Trng T, ngi qun Bc Hi, thn cao tm thc. Lm Cng to ca Khng
Dung, Dung khen ni: Ngi ti trong nh miu vy. Theo Lu Do Giang ng. Lc Quyn coi vic,
nhiu ln by k nn lm, cho l nn n np cng, Quyn lin nghe theo. Bi lm L Giang Thi th,
chuyn lm Xa k trng s. u nm Hong V lm Tha tng, Uy vin tng qun, phong Dng Tin
Hu. Trng n, K Dim tu vic ca Thiu, Thiu t chc xin chu ti, Quyn tha ch ri lnh lm chc
c, su mi ba tui th cht.
Ch lm chp: Ng dng c nghip th Thiu l Tha tng u tin, s khng c truyn v ngi ny,
trm ngh cng l. Ta tng hi Lu Thanh Thc. Thanh Thc l ngi qun t hc rng, ni: Ngh v
chc v ca ngi ny ng phi vit truyn. Nhng bn Hng Tun, Ng Phu, inh Phu by gi c
ghi chp, cho l ngi ny khng hp vi Trng Hu Th. Sau h Vi son s, c l cng l cng bn
ca Hu Th cho nn khng c chp vo sch.
Thng su, ly Thi thng C Ung lm Tha tng.
Ng th chp: Ly Thng th lnh Trn Ha lm Thi thng. Ha t Nguyn Diu, ngi qun Nh
Nam. Xem rng cc sch, cng ci kh khi, thn di by thc chn tc, nh nhn li c v uy phong.
Lm Lang trung lnh i s Ngy. Ngy Vn nhn rt ru, hi ct rng: Ng, Ngy ng i, ai
s mt ngy bnh nh c trong nc vy? Ha p ni: Kinh Dch chp ni xut cung chn, li
nghe ni ngi hin bit mnh tri, ngi xa ni rng c vng, ng vn ti min ng nam.
ni: Ngy xa Vn Vng lm b min ty m lm vua ca thin h, h li ti phng ng sao? Ha
ni: Nh Chu mi u dng nghip lm b min ng, cho nn Vn Vng ni ln c phng
ty. ci, khng cho l kh, trong lng khen li bin y. i s xong phi v, dng l tng tin rt hu.
Quyn thy Ha nhn lnh lm nh nc rng r, bi lm Kin Vi Thi th, t quan thuc. Chc lt,
chuyn lm Thi thng, kim chc Thng th lnh. C qun nghim tc, rn con em b rung vn, dt
b ca ci, ch trng vo bng lc ca chc quan, khng tranh li vi trm h. V mt sm, Ha ly vic
xa m soi, bn khng ly v na. Quyn nghe ni m qu Ha, thy Ha cn khe, khuyn ly con gi
ca tng tht lm v dng chnh, Ha xng bnh c t, Quyn khng lm tri ca Ha. n by mi
tui mi dng s xin t quan, bn c v huyn Chng An, cht nh. Con c l S, t Cng Hi, thu
nh c ch cao, gii tnh ton. V tng qun Ton Tng c S lm i tng qun, n gi, trn ng i
th cht.
Ngi huyn Hon Khu ni l c cy g khc r. Thng mi hai ma ng. Gic qun B Dng l
Bnh t xng Tng qun, nh dit cc huyn, c my vn qun. Nm t ng lin tip.
Ng lc chp: Ma ng nm , Ngy Vn n Qung Lng, n sng xem qun, c hn mi vn
qun, c tinh ko di my trm dm, c vt sng. Quyn t qun c gi chc. By gi c bng tuyt
ln, thuyn khng th vo sng. thy sng v m m, than rng: h! L ch m tri c ngn nam
bc vy! Ri v. Tn Thiu li sai tng l bn Cao Th em nm trm qun liu cht bui m i ng
tt chn ng, kinh hi, bn Th thu c xe nga, lng lng em v.
Ma xun nm th nm, lnh ni: Dy qun lu ngy, dn b vic cy cy, cha con v chng khng
c gp nhau, ta rt thng xt. Nay gic bc rt lui, ci ngoi khng c vic, h lnh cho cc chu qun
phi c ngh ngi. By gi Lc Tn ch mnh thiu la, dng biu xin lnh cc tng tng thm
rung cy. Quyn bo ni: Rt hay. Nay cha con ta t thn nhn rung, ly bn con tru ca tm con tru
trong xe cy ba. Du khng bng ngi xa, cng mun cng dn chng lm vic vy. Thng by
ma thu, Quyn nghe tin Ngy Vn bng, lin nh qun Giang H, vy huyn Thch Dng, khng
thng m v. Ngi qun Thng Ng ni l c chim phng hong xut hin. Chia mi huyn t xu
ca ba qun lp ra qun ng An,
Ng lc chp: S tr ca qun huyn Ph Xun.
ly Ton Tng lm Thi th, nh dp ngi Sn Vit. Thng mi ma ng, Lc Tn by k nn lm,
khuyn nn ban c ni hnh pht, gim t bt thu. Li ni: Li ni trung thng, khng th k ht, xin
nghe li ti thn, s k li truyn ln. Quyn bo ni: Php lnh t ra, mun tr c nga xu, ngn
chn ci cha tt vy. H khng c hnh pht ra uy vi k tiu nhn sao? y l lnh trc pht sau,
khng mun khin cho c k phm cm m thi. ng l ngi chc rt cao, ta cng c li vy, nhng
ch l buc phi lm thi. Nay nhn ngi, nn hi mu nhiu ngi, phi theo vic no nn lm. V li
cn thn ra sc can ngn, h hng cng c khuyn rn, l v gip ng lm r trung tn vi vua vy. Kinh
Th chp: Ta lm tri th ngi phi gip sa, ngi khng c lm theo. Ta h khng vui khi nghe li
trung t b p ci d sao? Li chp: Khng dm ni ht, y l li trung thng sao? Nh trong bn
ti thn, c k ng dng c, h b li ngi ta m khng chn ly li hay sao? Nhng li nnh b cu
yn thn, du che du nhng ta cng bit r vy. n nh vic thu thu, v thin h cha nh, vic cn dn
gip. Nh ch gi min Giang ng, tu sa ni lng chnh lnh th qun ch t dng. Min thu th
dng c bao nhiu? C ngi t gi l thp. Nu khng d sn t thu, s rng lc gp vic th khng
khng li vy. Li na ta v ng chc phn c khc, nhng cng chung vui lo, biu n ni l khng dm
theo nhiu ngi lo yn thn m cu th, y thc l ci m ta mong ng vui lng vy. Do sai quan coi
vic ghi ht cc vic, sai Lang trung Tr Phng em n ch Lc Tn v Gia Ct Cn, xt ch khng yn
th lnh thm hoc bt i. Nm chia Giao Chu t ra Qung Chu, chc lt t li nh c.
Giang Biu truyn chp: Quyn sa mi thuyn ln V Xng, t tn l thuyn Trng an, th
cho ra ch cu c. By gi c gi to mnh, Cc Li sai ngi li thuyn gi ly ca ro. Quyn ni:
Nn dng u n ly La Chu. Li rt ao hng v ngi li thuyn ni: Ai khng gi ly ro th
chm. Ngi li thuyn chuyn bnh li vo ca ro, gi bn i mnh khng i c, li v. Quyn ni:
A Li s nc sao m khip th? Li qu ni: i vng l vua ca nc vn c xe, vy m coi r ch
vc su khng o c, chi a gia sng ln, thuyn lu dng cao, l b nghing nguy th x tc s ra
sao? Cho nn Li lin liu cht can ngn. Do Quyn qu trng Li, t v sau khng cn gi tn,
thng gi l Cc.
Thng ging ma xun nm th su, cc tng bt c Bnh . Thng nhun, con ca Hn ng l
Tng em qun ca mnh hng nh Ngy.
Thng ba ma xun nm th by, phong con l L lm Kin Xng Hu. Bi qun ng An. Thng
nm ma h, B Dng Thi th Chu Phng gi phn, d tng Ngy l To Hu. Thng tm ma thu,
Quyn n Hon Khu, sai Tng qun Lc Tn em cc tng i ph qun ca To Hu Thch nh.
i t m L Phm cht. Nm , i tn qun Hp Ph thnh qun Chu Quan.
Giang Biu truyn chp: Nm , Tng qun Trch an phn n nc Ngy. Quyn s cc tng s
ti m b trn, bn h lnh ni: T nay nu cc tng mc ba ti nng th mi b xt ti.
Ma xun nm Hong Long th nht, trm quan cng khanh u khuyn Quyn xng tn hiu. Thng t
ma h, ngi huyn H Khu, huyn V Xng u ni l c rng vng, chim phng hong xut hin.
Ngy bnh thn, ln ngi Hong n nam giao.
Ng lc chp li vn co tri rng: Hong , thn l Quyn dm dng nga en bo r cho Hong
Hong Hu : Nh Hn gi nc hn hai mi t i, tri qua hn bn trm ba mi t nm, kh s
ht, phc lc cn, tri cao bung b, t ai chia v. Bn nghch thn l To Phi bn cp ly vt
thn, con ca Phi l Du ni thay lm vic c, lm lon ch lnh. Quyn sinh min ng nam, ng gp
thi vn, nm gi binh quyn, c ch dp i, nhn lnh nh k c ti, nhc chn gip dn. Bn by ti l
cc tng vn, tng v, ngi coi vic ca cc thnh trong chu qun u cho rng tri b nh Hn,
nh Hn dt t vi tri, Hong ch l ngi ho, khng c ch cng t. n ly im lnh, trc sau
u hp, kh vn ti mnh, khng th khng nhn. Quyn s mnh tri, khng dm khng theo, knh chn
ngy tt, ln n t t, ln ngi Hong . Ch c th thn hng ly, gip nc Ng, mi c
trn lc tri.
Hm i x, i nin hiu. Truy tn cha l Ph l tng qun Kin lm V Lit Hong , m l
Ng th lm V Lit Hong hu, anh l Tho nghch tng qun Sch lm Trng Sa Hon Vng. Ng
Vng Thi t ng lm Hong thi t. Cc tng li u c thng thm.
Trc y, gia nm Hng Bnh, tr con qun Ng ht rng: Xe hong kim, quai ban lan, m ca
Xng, sinh thin t.
Ca Xng l ca thnh pha ty qun Ng, do Ph Sai lm.
Thng nm, sai Hiu y Trng Cng, Qun c n qun Liu ng. Thng su, nc Thc sai V
y Trn Chn n mng Quyn ln ngi. Quyn bn phn chia thin h, cc chu D, Thanh, T, U thuc
Ng, cc chu Duyn, K, Tinh, Lng thuc Thc. Cc t mnh qun th ly ca Hm Cc lm ranh gii,
lm vn th rng: Thin h v l, rng mi t gy, nghch thn phn lon, cp ly quyn bnh, bt u
t ng Trc, cui cng v tay To Tho, c cng hung cc, bn ci chao o, n nay chn chu rch x,
tri cao khng c chnh thng, thn ngi au u, khng c yn. n lc con ca Tho l Phi lm vic
tri li ci xu, khi dn gian c, dm i ngi tri, ri thng nhc Du i theo vt xu ca Phi, ngm
em qun cp t, cn cha b nh dp. Ngy xa Cng Cng lm lon th Cao Tn dng qun, Tam
Miu phm php th Ngu Thun n nh. Ngy nay dit Du, bt sng bn chng, khng phi Hn v
Ng th ai s lm c? Nh vic tr nghch dp bo, phi k r ti ca chng, nn phn chia trc, sau
ly t ai ca chng, khin cho lng qun dn u bit ch nn quay v. Cho nn thi Xun thu c Tn
Hu nh nc V, chia rung ca nc y cp cho nc Tng, y l ngha ca Tn Hu vy. V li
thi xa lm vic ln tt th c trc, cho nn sch Chu l chp quan coi vic th c, sch Thng th
chp c li vn co th, Hn v Ng, du tin trong lng nhng chia ct t ai vn phi c th c. Gia
Ct Tha tng uy c lan xa, che ch cho nc y, coi vic qun ngoi, lng tn cm m dng,
thnh ng tri t, lp li kt thn, m rng th c, khin cho dn chng ng ty u cng nghe bit.
Cho nn ln n git vt t, co r cho thn minh, li thm th mu, trao cho nh tri. Tri cao nghe ngi
di, uy linh bao trm, cc v thn t thn, t minh c cng t, chng ai khng n. T nay sau khi Hn
v Ng th c, phi hp sc mt lng, cng nh gic Ngy, cu nguy tr nn, chia bun x vui, tr k
gy c, khin cho ngi dn khng c lng khc. Nu c k hi nh Hn th nc Ng nh k . Nu c
k hi nc Ng th nh Hn nh k . u gia t ai, khng xm ln nhau. Truyn cho i sau, trn
vn trc sau, nh trm iu c, u nh sch chp. Li vit khng p nhng thc l ct ha thn.
Nu c i li th, gy ha chc lon, lm tri khng gip, coi thng mnh tri th thn minh Thng
nh pht k , trm thn sng ni s tr ti k , khin cho k v , khng c hng lc. Cc
v thn ln, soi xt vic ny! Thng chn ma thu, Quyn di n thnh Kin Nghip, nhn ph c
khng i qun, gi Thng i tng qun Lc Tn n gip Thi t ng, li coi vic V Xng.
Thng ging ma xun nm th hai, nh Ngy p Tn Thnh qun Hp Ph. Chiu lp quan ging
t tu dy cc con hc. Sai Tng qun V n, Gia Ct Trc em vn qun gip s vt bin tm Di
Chu v n Chu. n Chu gia bin, ngi gi ni rng Tn Thy Hong sai phng s l T Phc
em my nghn tr con trai gi vo bin, tm thuc tin v ni thn Bng Lai, bn li khng v. n
nay dng di c my vn nh, by gi ngi dn trn c ngi n qun Ci K mua vi, ngi huyn
ng D qun Ci K i bin cng c ngi gp gi ln tri lc vo n Chu. Ch ny xa cch, rt cuc
khng n c, nhng bt c my nghn ngi Di Chu em v.
Thng hai ma xun nm th ba, sai Thi thng Phan Tun em nm vn qun nh ngi Man Di
qun V Lng. Bn V n, Gia Ct Trc u lm tri chiu lnh m khng lp cng, bt vo ngc. Ma
h, c con tm hoang lm thnh kn, ln nh qu trng. V c cy la hoang t mc, i thnh huyn Ha
Hng. Trung lang tng Tn B gi hng d tng Ngy l Vng Lng. Lng em qun n B.
Thng mi ma ng, Quyn em i qun n i g Ph Lng i, Lng bit bn lui. Ngi huyn
Nam Thy Bnh qun Ci K ni l c la tt mc. Ngy inh mo thng mi hai, i x, i nin hiu
nm sau.
Thng ging ma xun nm Gia Ha th nht, Kin Xng Hu l L cht. Thng ba, sai Tng qun
Chu H, Hiu y Bi Tim vt bin n qun Liu ng. Thng chn ma thu, tng Ngy l in D
chn nh, chm bn H ni Thnh Sn. Thng mi ma ng, Liu ng Thi th Cng Tn Uyn
ca nh Ngy sai Hiu y Tc Th, Lng Trung Lnh l Tn Tng xng thn vi Quyn, cng dng nga,
iu. Quyn rt mng, phong tc v cho Uyn.
Giang Biu truyn chp: Ma ng nm , by ti v Quyn cha t giao, tu bn rng: Gn y c
im lnh thng n, nc xa m ngha, tri lng dn trc sau t tp, nn sa son t giao theo
tri. Quyn ni: T giao phi Trung Th, nay khng c ch y, sao m lm c? Li tu ni:
Di vm tri ny khng u l khng phi t ca vua; vua ly thin h lm nh. Ngy xa Vn Vng,
V Vng nh Chu t giao p Phong, p Co, khng phi l Trung Th. Quyn ni: V Vng nh
Tr, ln ngi vua p Co, cho nn t giao y. Vn Vng cha lm thin t, lp n t giao p
Phong, thy kinh in no? Li tu ni: Coi thy trong Hn th - Giao t ch c chp Khung Hnh
tu xin di n t tri min Cam Tuyn qun H ng n thnh Trng An, ni rng Vn Vng t
giao t Phong. Quyn ni: Vn Vng tnh khim nhng, t chc v ca ch hu, r l cha lp
n t giao vy. Kinh truyn khng c chp r. Khung Hnh l nh Nho phm tc, khng c chp
thng trong in tch, khng dng c. Ch lm chp: Ng Vng xt b li tu t giao, ch bai Khung
Hnh, gi l nh Nho phm tc. Nhng ci ta c thy, khng ai khng cm khi cho rng l thu ht l
l, ng vi s vic. n nh ni l xem trong in tch, li cng khng thng. Li ca h Mao ni: Vua
Nghiu thy thin vn ng vo t Cp m sinh ra Hu Tc, cho nn dng nc t Cp, sai phi th
tri. Cho nn kinh Thi chp: Hu Tc cng t, gn nh khng mc li, truyn n nay. Ni rng t
thi Hu Tc v sau u phi t tri, ging vic ngi nc L t giao vy. Cho nn trong bi Vc phc c
chp l cht ci t t. Vn Vng t giao p Phong, kinh truyn c chp r. Khung Hnh m phm
tc, ni oan chng? Vn Vng du cha lm thin t nhng c hai phn ba thin h ri. Lc nh
ngi Sng Kham L th T Y n bo. Tri b nh n, bn gi ly min ty, Thi B ba ln nhng,
do c thin h. Vn Vng lm Vng, cn nghi ng g? Vy th li bn v Khung Hnh c ch cha
phi. Xt Th Tng dng miu th Cam Tuyn, Phn m, u theo li ca bn phng s, khng da vo
in tch vy. Bn phng s cho rng Cam Tuyn, Phn m l ch Hong t tri t, cho nn Hiu V
lm theo, bn dng hai n t. Nh Hn tr Trng An, m Cam Tuyn pha bc, ng vi v tr ca
qu cn, cho nn Khung Hnh ni: V tr cung Cam Tuyn, t Nam cung. y l lm vy. n
t ti Phn Dng l bi bn sng, gi l bi Trch Trung. M Khung Hnh ni: Thiu dng thuc
pha ng l sai gc. y l vic nc Ng, chp truyn l khng sai, tic l khng c li ni sa cho
ng, cho nn dn ra sa li ch ny. Thy m thy, thy Hn th m ngha.
Thng ging ma xun nm th hai, chiu rng: Trm v khng c c, va nhn mnh ln, ngy m
nm np, khng dm ngh ngi. Ngh dp nn i, cu gip dn th, trn n thn minh, di yn lng
dn. Cho nn trng ngng, ci mnh cu ho kit, chung nhau hp sc, cng nh trong nc, nu c chung
lng, cng hng n gi. Nay S tr tit c U Chu lnh D Chu Mc Liu ng Thi th Yn Vng
lu ngy bn sn bn gic, ngn gi mt vng, du ht lng v nc, nhng ng li chng thng. Nay
theo mnh tri, sai hai s gi i xa, sai phi nu lng thnh, t r lng n cn, nu trm c nh th, c g
vui bng! Du vua Thang gp c Y Don, Chu Vng np c L Vng, Th T cha nh m c
c t H Hu, n nh ngy nay h hn c sao? Thin h mt mi, do yn vy. Kinh Th khng
chp: Mt ngi c vui, triu dn c nh sao? Nay i x thin h, cng nhau thay i, ni r cho
chu qun u c nghe bit. Ban ring nc Yn, phi tuyn n chiu, lnh trong nc chun b bo tin
mng. Thng ba, sai bn Th, Tng v, sai bn Thi thng Trng Di, Chp kim ng Ha Yn, Tng
qun H t em mt vn qun, vng ngc hng bu, cc vt l cu tch vt bin i cu Uyn.
Giang Biu truyn chp li chiu ca Quyn rng: Bo cho S tr tit Xa k tng qun Liu ng
Thi th Bnh Lc Hu ca nh Ngy trc y rng: Tri t mt th bc, ngi Hong cha lp, k c
hung hng, lm hi mun dn, trong nc chia v, mun vt chm dit, du dn th cn st, cng chng
cn mt mng, ang bui ngy nay, cng thm nhiu lon. Trm ng s vn, trng coi mun nc, ngy
m nh dp, ngh ci nn ca thi nay nh li qua nc su m khng c ch qua c. Cho nn cm
c mao ba vit, tiu tr gic c, t ng sang ty, chng ch no yn, nu dng ng sc th dn khng
b tai hi. Du dng di bn gic cha b nh dp nhng bt tri nh buc g kh, i lc m chn thi.
Ngh Tng qun bn tnh thng t, gm vn v, ng xem s bin, xt k c mt, vt qua ch
him, t r lng son, sp t k ln ng u trong thin h, cng lao to ln, snh vi ngi xa. Du
u Dung xa kia chy n min Lng Hu, ri chim min H Ty gip Quang V, lp nn ting tt,
h hn c sao? ng mang lng cao thng, trm thc vui mng. T xa vua hin gii, dng nn
chnh thng, em chc tc phong cho ngi c c, dng bng lc n p cho ngi c cng; ngi c
cng ln th lc dy, ngi c cao th l trng. Cho nn Chu Cng c cng gip d, Thi S Ph c cng
nu cao, u c phong t cng c nhn l vt. Nay Tng qun xem k vn nm trc, by mu
khng c trn i, dt qua li vi bn gic phn nghch, thun theo tri ngi, gip thnh nghip ln,
cng khng ai snh kp, vic ca T L, h ni n sao! Kinh Thi khng chp: Khng ni li hay th
khng n, khng c c th khng bo sao? Nay em by mi huyn, by qun thuc hai chu U,
Thanh phong ng lm Yn Vng, sai Tr tit Thi thng Trng Di trao cho ng n thao chiu th, h
ph vng hng mt n hng nm, ph s tre hng mt n hng mi. Ban cho ng t en, c bnh
mao, t mai ra bi, ban dng x tc. Nu c vic qun th thng lnh qun m, dng mn trng khc
i Tng qun, coi vic U Chu, Thanh Chu Mc, Liu ng Thi th nh c. Nay phong ng thm v
cu tch, ng nn knh theo lnh trm. V ba i nh ng ni nhau gi vng mt vng, t tp bn qun,
gio ha n dn tc khc, khng ai hai lng, cho nn trao ng dng xe ln, xe qun, hai c xe nga en.
ng chm khuyn nng, ngi bin gii nn cng, kho lm cht y, quan dn u , cho nn trao ng
dng o cn min, km theo dy . ng dng c gio ha, dng l knh k di, chung ngha, a
nhng, trong ngoi u ha hp, cho nn trao ng dng nhc hin huyn. ng dn phong tc tt, v v
bin gii, ngi phng xa ngng trng, chng ai khng nng da, cho nn trao ng dng nh ca .
ng da ti lc ca mnh, phong quan k s, dng ngi hin, xt r ngi thng thn, k lun ci, tin
c ngi hin, cho nn trao ng dng trm qun h bn. ng sa sang qun m, oai ng phng xa,
knh theo mnh tri, lm r k c ti, cho nn trao ng dng mt ba ph vit. ng vn ha vi ngi
trong, v tn vi ngi ngoi, nh bt k phn nghch, chm k xc xc, bt k gy nn, cho nn trao
ng dng mt cy cung , trm cy tn , mi cy cung en, nghn cy cung en. ng knh gia lng
trung, ly n ha lm c, t r lng thnh, khin lng trm cm ng, cho nn trao ng dng mt v
ru np, km theo ngc khu. Gng ln! Noi theo hun in, xt r tri, gip nc nh ta, gi mi tt
p cho ngi.
Gi i thn ln chu, t Tha tng Ung tr xung u can ngn, cho rng Uyn cha tin c m i
sng qu trng, vn nn sai my trm quan qun h tng bn Th, Tng, nhng Quyn rt cuc khng
nghe.
Thn l Tng Chi cho rng: Quyn lm tri li can ngn ca mi ngi, gi tin theo Uyn, khng c
php tc nh dp, chng c k sch khi phc. Ban mnh cu tch, li dng vn ngi, y h khng phi
yu dn, rt hn ngc sao? trn y, khng ch m thi u, thc cng l v o.
Uyn qu nhin chm bn Di, em u h n nh Ngy, thu ht qun. Quyn c gin, mun t nh
Uyn,
Giang Biu truyn chp li Quyn gin ni: Trm su mi tui, vic kh d trong i, cha tng
khng tri qua, gn y b con chut t chi, khin kh tc gin bc ln nh ni. Khng t em con chut
ny nm xung bin th khng cn mt mi nhn mun nc. Nu c nghing lt th cng khng cho l
tic.
Bn Thng th bc x Tit Tng ra sc can ngn mi thi. Nm , Quyn n Tn Thnh qun Hp
Ph, sai Tng qun Ton Tng nh huyn Lc An, u khng thng m v.
 Ng th chp: Trc y, bn Trng Di, Ha Yn cng n Tng Bnh, c hn bn trm quan thuc
i theo. Uyn mun nh bn Di, Yn, chia dn chng ca h trc, t cc huyn ca qun Liu ng,
ly bn Trung s Tn n, Trng Qun, c, Hong Cng cng hn su mi quan qun, t
qun Huyn Th. Qun Huyn Th pha bc qun Liu ng, cch nhau hai trm dm, Thi th Vng
Tn lnh hai trm h cng trng c ba bn trm ngi. Bn n u trong nh dn, trong mong vo n
ung trong dn. i c hn bn mi ngy, n cng Cng bn ni: Ta xa lm nhc mnh nc,
t trn y, khc g vi cht mt? Nay xem qun ny, th lc rt yu. Nu cng sm chung lng, thiu
t thnh quch, git trng li y, v nc ra nhc, du sau ny b git, cng khng ly lm tic. Ai
li cng bn xu sng lu m b bt giam th ny? Bn Cng cho l phi. Do ngm hn c vi
nhau, hn bui m ngy mi chn thng tm th pht ng. Gia hm , thuc h l Trng Tng t
co, Tn bn hi qun s ng ca thnh. Bn n, Qun, c, Cng u tro thnh chy c. By gi
Qun b thng u gi, khng theo kp bn, c thng gip i cng. Hang ni cao vt, i c su
by dm, vt thng thm nng, khng i c na, nm trong ng c, m nhau khc lc. Qun ni: Ta
khng may thng nng, cht cng khng cn lu, cc ng nn nhanh i ng, may mi thot c. Nu
gi nhau, cng cht trong hang tn ny th ch g? c ni: Tri dt vn dm, sng cht cng nhau,
khng n b nhau. Do dc n, Cng i trc, ring c li gi Qun, hi ly qu n. n,
Cng chia tay c my ngy, n c ch ca vua Cao Cu Li l Cung, nhn tuyn chiu cho vua
Cao Cu Li l Cung v Ch b, chiu ni l ban tng b ngi qun Liu ng nh cp. Bn Cung
c mng, lin nhn chiu, lnh sai ngi theo n i n bn Qun, c. Nm , Cung sai hai mi lm
quan To y h tng bn n v, tu biu xng thn, cng nghn tm da chn, mi tm da chim ht k.
Bn n gp Quyn, khng km ni vui bun. Quyn khen h, u bi lm Hiu y. c mt nm, sai s
gi l T Honh, Trung th Trn Tun n bi Cung lm Thin vu, ban thm trn bo o mc. Bn
Tun n ca An Bnh, sai Hiu y Trn Phng gp Cung trc, nhng Cung nhn ch ca U Chu
Th s ca nh Ngy ri, sai em s Ng n chuc ti. Phng nghe tin, quay v. Cung sai bn Ch b
Tc T, i C ra ca An Bnh gp vi bn Honh. Honh lin bt tri hn ba mi ngi lm con tin,
Cung do t ti, dng my trm con nga. Honh mi sai T, C nhn chiu th, vt ban trao cho Cung.
By gi thuyn ca Honh nh, ch tm mi con nga m v.
Thng ging ma xun nm th ba, chiu rng: Dng qun lu ngy khng ngh, dn kh v lao dch,
c nm khng c ma. Nay ni tha cho bn trn trnh, khng cn hch ti.
Thng nm ma h, Quyn sai bn Lc Tn, Gia Ct Cn ng qun Giang H, Min Khu; bn Tn
Thiu, Trng Thng hng n Qung Lng, Hoi Dng; Quyn em i qun vy Tn Thnh qun
Hp Ph. By gi Tha tng ca nc Thc l Gia Ct Lng ra huyn V Cng; Quyn cho l Ngy
Minh khng th i xa, nhng sai qun gip T M Tuyn Vng chng Lng, t em qun thy
nh phng ng. Cha n Th Xun, Quyn rt v, Tn Thiu cng bi binh. Thng tm ma thu, ly
Gia Ct Khc lm an Dng Thi th, nh ngi Sn Vit. u thng chn, sng nui hi la. Thng
mi mt ma ng, Thi thng Phan Tun bnh ngi Man Di qun V Lng, vic xong, v V
Xng. Chiu lp li tn huyn Khc A thnh huyn Vn Dng, tn huyn an thnh huyn V Tin.
Gic qun L Lng l bn L Hon, La L lm lon.
Ma h nm th t, sai L i nh bn Hon. Thng by ma thu, c ma . Nh Ngy sai ngi
em nga xin i ly chu c, ph thy, i mi, Quyn ni: y l ci m ta khng dng, v li c nga,
sao li lo m khng cho trao i?
Ma xun nm th nm, c tin ln, mt thoi tin gi nm trm tin c. H chiu sai quan dn chuyn
ng, tnh gi tr ca ng. t php tc cm t c tin. Thng hai, ngi qun V Xng ni l c sng
ngt ging xung in L Tn. Ph Ng tng qun Trng Chiu cht. Trung lang tng Ng Xn bt
c bn L Hon; Tng qun ng T bt c bn La L. T thng mi khng c ma nh ma h.
Thng mi ma ng, sao chi xut hin phng ng. Gic qun B Dng l bn Bnh n lm
lon.
Thng ging ma xun nm th su, h chiu rng: tang ba nm l php thng ca thin h, l lc
au xt nht ca tnh ngi vy; ngi hin theo l m tang, k khng tt cng bt phi lm theo. Thi
bnh o chnh, trn di khng ri, qun t khng p lng ngi, cho nn ba nm khng n nh ca
ngi tang. n nh lc c vic th b l theo vic cn lm, nhng vn phi mc tang m lm
vic. Cho nn php tc ca thnh nhn l c l khng phi lc no cng lm theo. Gp tang cng khng b
l khng phi php xa vy, i khi l nn theo tng lc, c ngha th mt n vy. Ngy trc t php
tc, trng li gi chc th chc lt phi giao li, nu c phm cm, du theo tng ti m vn b tr b.
Nay ang lc vic ln, nh nc c nhiu nn, h l quan li ang coi vic u phi dc ht lng, lm vic
cng trc m lm vic ring sau, nu khng vng theo l rt sai vy. Cc quan trong ngoi phi thay nhau
bn bc, cc vic phi ng, lm r php . C m bn, cho rng: B tang m lm vic, nh th khng
 cm ci tnh ca con hiu, nng th khng b ti phi cht. Du hnh php thm nghim, nhng th k
lm tri tt t . Nu c k phm php, nu tng hnh pht th v tnh li khng n, nu gim hnh pht th
hnh php khng dng c. K ngu ny cho rng trng li xa nu khng bo tin th khng bit c s
tnh. Nh vic chn ngi thay, nu ngi lm sai th phi tng hnh pht, vy th trng li khng phm
li bi chc, con hiu khng phm ti nng. Tng qun H Tng bn cho rng: Php tc tang du
c php thng, nhng nu khng ng lc th cng khng lm c. Nay ang c vic qun th nh nc
d b qua, nhng trng li gp tang, bit c hnh cm, nhng v vic cng cng dm ph b c, nu
ngh n ni nhc khng trnh c th khng mu tnh vic lm k phm php, y l v ci tnh coi
khinh hnh php nn nh th. Lng trung vi nc, tnh hiu vi nh, l by ti, h trn c ht? Cho
nn lm ti trung th khng c con hiu. Nn t r iu mc, nu r l ti cht, nu mc li th
khng tha, git ngn git. Lm gng mt ngi th sau tt ht. Tha tng C Ung cng tu nn
thm ti nng. Sau c Ng Lnh l Mnh Tng gp tang m m b tang, ri b bt n V Xng chu
ti. Lc Tn tu l Tng l ngi c hnh, nhn xin tha, Quyn mi gim mt ti. Sau khng ai dm
lm theo, do bn dt.
Thng hai, Lc Tn nh bn Bnh n, nm u ph chng. Thng mi ma ng, sai V tng
qun Ton Tng nh p huyn Lc An, khng thng. Gia Ct Khc dp ngi Sn Vit xong vic, ln
pha bc ng qun qun L Giang.
Ma xun nm Xch th nht, c tin ln ng nghn tin c. Ma h, L i nh gic qun L
Lng, xong, v Lc Khu. Thng tm ma thu, ngi qun V Xng ni l c k ln xut hin. Quan coi
vic ni rng k ln l im ng thi bnh, nn i nin hiu. Chiu ni: Mi y c chim u trc
in, trm t thn thy, nu thn linh bo im lnh th nn i nin hiu thnh nm Xch th nht. By
ti tu rng: Ngy xa V Vng nh Tr c im bo qu , vua ti cng xem, rt cuc c thin h,
sch v ca thnh nhn ghi chp y l im lnh nht, cho rng v gn y vic tt, m t thn thy th
r ri vy. Do i nin hiu. B phu nhn cht, truy tng l Hong hu. Trc y, Quyn tin dng
Hiu s L Nht, Nht tnh tn c, dng hnh php khc nghit. Thi t ng nhiu ln can gin, Quyn
khng nghe. Cc i thn do chng ai dm ni. Sau ny Nht phm ti gian, vic pht l, bt git;
Quyn nhn li trch mnh, ri sai Trung th lang Vin L bo li vi cc i tng, nhn hi vic
c mt thi y. L v, li h chiu trch mng bn Gia Ct Cn, B Cht, Chu Nhin, L i rng:
Vin L v ni l gp nhau vi T Du, T Sn, Ngha Phong, nh Cng, cng ni cc vic trc sau
thi nay, u khng t coi vic ca dn, khng chu by t lin ngay, li n y cho B Ngn, Thng
Minh. B Ngn, Thng Minh gp L, khc lc tha thit, li l cay ng, n ni mang lng s hi, khng
c t yn. Nghe n y th ta bun b, trong lng t thy l. Sao vy? Xt ngh thnh nhn khng lm
vic c li, ngi sng sut l t thy mnh vy. Ngi ta nng t, sao cho va ng, nu ch mun v
mnh m lm tri vi dn, sao nhng khng t ngh, cho nn cc ng nghi ng thi; nu khng th th sao
li dn n nh th? T khi ta dy binh nm mi nm nay, trm vic thu kha lao dch u ly dn.
Thin h cha nh, bn xu vn cn, qun dn chm ch, thc l iu cc ng bit r. Nhng lm kh
trm h, ch l bt c d m thi. Cng cc ng lm vic, t nh n ln, nay tc hai mu, ni trong
ngoi l r, vic cng t phn chia, cng gip nhau. Ht li can gin l iu m ta mong cc
ng; cu vt li sai, ta cng mong vy. Ngy xa V V Cng qua tui khe mnh m vn chm tm
ngi gip , thng t than trch.
Giang Biu truyn chp: Quyn li ni: Thin h khng c con co trong trng, m c ci o lng cu
trong trng, y l ci m dn lm nn vy. Ngi lm ln tp thnh thun nht, h chng lm c? Cho
nn dng c sc dn th khng ai ch ni thin h, dng c tr dn th khng s li vi thnh nhn
vy.
V li k o vi buc di da kt bn vi nhau, tr thnh ha hp, nh bn vn khng khc. Ngy nay xc
ng cng ta lm vic. Du cn ngha vua ti, nhng gi l ct nhc th cng khng l sai. Phc lc vui
bun cng hng vi nhau. T lng khng du, mu k khng khc, coi vic ng sai, cc ng h c
thnh thi m thi sao! Cng thuyn vt sng, ai li cng khc? T Hon Cng lm B ca ch hu, c
iu hay th Qun T cha tng khng khen ngi, c iu sai th Qun T cha tng khng can ngn,
khng cho can ngn cng khng ngng can ngn. Nay ta t xt khng c ci c ca Hon Cng, m cc
ng can ngn cha ra khi ming, vn gi ly nghi ng. Do ni rng, ta so vi ci tt lnh ca T Hon
Cng, khng bit cc ng so vi Qun T th th no? Lu ngy khng gp nhau, nhn vic ng ci ny
m cng bn nghip ln, sa sang thin h, nay cn c ai? Nh trm vic quan trng c mt thi nay, ta
vui nghe k l sa iu khng c.
Thng ba ma xun
Giang Biu truyn chp chiu thng ging ca Quyn rng: Quan Lang l by ti tc v, l k s vng
mnh t thi xa vy; vy m gn y c v khng dng quan ny. T nay chn ba ngi u da vo bn
php th, khng c da vo li l so rng.
nm th hai, sai s gi l Dng o, Trnh Tr, Tng qun Tn Di n qun Liu ng, nh tng
gi thnh ca nc Ngy l bn Trng Tr, Cao L, bt c trai gi ca chng.
Vn s truyn chp: Tr t Knh Tin, ngi nc Bi. Cha l L, hc thc su rng. Vo lc Quyn lm
Phiu k tng qun, ly L lm Tng s Trung lang, cng Trng Chiu, Tn Thiu sp t l nghi. Tr
l con t ca L, c ti c vn v, lc nh c bit tn, c hin lng, dn dn chuyn lm Kin An Thi
th. Bn tn khch ca L Nht qun phm php, Tr bt giam ngc, xt ti. Nht mang gin, sau
ngm vu v Tr. Quyn c gin, gi Tr v, bn Phan Tun dng biu cu xin, c th. Sau bi lm
Tuyn tn hiu y, n cu Cng Tn Uyn, b qun Ngy ph, tr v lm Chp kim ng. Con l Phong,
t Mn Qu. C ti vn li c hnh, thn vi Lc Vn, cng lm th qua li vi Vn. T khng Trng
Hoa mi gi, cha n th cht.
Thn l Tng Chi nghe ni Tn Di l ngi min ng, khng phi h hng ca Quyn vy.
Ngi qun Linh Lng ni l c sng ngt ging. Thng nm ma h, p thnh huyn Sa Tin.
Thng mi ma ng, Tng qun Tng B xung pha nam nh gic ngi Di. B c Liu Thc m
B lnh git bn Lm H Thi th Nghim Cng, t xng l Bnh nam tng qun, cng em l Tim cng
nh cc qun Linh Lng, Qu Dng; cc qun Ut Lm, Thng Ng thuc Giao Chu nhiu ng, c
my vn qun. Sai Tng qun L i, ng T nh chng, hn mt nm u ph c.
Thng ging ma xun nm th ba, chiu ni: Vua khng c dn th khng lp c, dn khng c la
th khng sng c. Gn y n nay, dn phn nhiu b bt lao dch, c nm li kh hn, la trong nm
b gim, m quan li c k khng tt, c lc cp ot ca dn, dn n i kh. T nay v sau, cc quan
Thi th, B c phi xem xt k no khng theo hnh php, vo lc cy ba m dng lao dch quy
nhiu dn, phi bt tri bo ln. Thng t ma h, i x, h chiu lnh cc qun huyn sa thnh quch,
dng lu gc, o h vt knh phng gic cp. Thng mi mt ma ng, dn i, h chiu m kho
thc cu gip dn ngho kh.
Thng ging ma xun nm th t, c tuyt ln, mt t lp su n ba thc, chim th cht qu na.
Thng t ma h, sai V tng qun Ton Tng cp min Hoi Nam, khi Thc Bi, t lu gc
huyn An Thnh, thu bt dn chng huyn y. Uy bc tng qun Gia Ct Khc nh huyn Lc An. Tng
nh vi tng Ngy l Vng Lng Thc Bi, hn vn ngi bn Trung lang tng Tn Hong cht
trn. Xa k tng qun Chu Nhin vy thnh Phn, i tng qun Gia Ct Cn nh ly huyn T Trung.
Hn Tn xun thu chp: Linh Lng Thi th n L ni vi Quyn rng: Nay tri b h To, cng thm
v l, ang lc tranh ginh m cho tr con nm vic. B h t thn cm qun, nhn lc lon m nh ly,
nn qut sch min Kinh Dng, pht c bn khe gy, sai bn khe cm kch, bn gy chuyn ch, pha
ty sai ngi ch Chu em qun n min Lng Hu, cp i qun cho bn Gia Ct Cn, Chu Nhin coi
vic Tng Dng; sai bn Lc Tn, Chu Hon i ring nh Th Xun, em xe ln vo min Hoi
Dng, L Thanh, T Chu. Nu vng Tng Dng, Th Xun khn v b nh, t min Trng An v
pha ty phi chng qun Thc th dn min Ha, Lc tt b ri r; t nhau dao ng, dn tt lm ni ng,
tng sy b chy, lm mt th li; mt qun thua v th ba qun la , ri nn rui nga ko xe n dm
xo thnh p, tha thng m ui ln phng bc, n nh min Hoa H. Nu khng em ht qun i, ch
em t i th khng dng cho vic ln, d phi rt lui v; lc y dn mt uy gim th by gi lc kit,
y khng phi l k pht binh vy. Quyn khng theo li ny.
Thng nm, Thi t ng cht. Thng , Thi ph ca nc Ngy l T M Tuyn Vng n cu
thnh Phn. Thng su, em qun v. Thng nhun, i tng qun Cn cht. Thng tm ma thu, Lc
Tn p thnh huyn Chu.
Thng ging ma xun nm th nm, lp con l Ha lm Thi t, i x, i nin hiu Ha Hng thnh
Gia Hng. Trm quan tu xin lp Hong hu v bn v Vng, chiu ni: Nay thin h cha nh, mun
dn mt mi, li na ngi c cng c k cha c ghi chp, k i rt vn cha c cu gip, vy m
ct xt t ai phong cho con em, ban tc v cho th thip, ta rt khng nn lm. Nn b li bn ny.
Thng ba, ngi huyn Hi Dim ni l c rng vng xut hin. Thng t ma h, cm dng np cho vua,
sai Thi quan gim mn n ngon. Thng by ma thu, sai Tng qun Nip Hu, Hiu y Lc Khi em
ba vn qun nh qun Chu Nhai, am Nh. Nm c bnh dch ln, quan coi vic li tu xin lp
Hong hu v cc v Vng. Thng tm, lp con l B lm L Vng.
Thng ging ma xun nm th su, ngi huyn Tn ni l c h trng xut hin. Gia Ct Khc
nh huyn Lc An, ph tri ca tng Ngy l T Thun, bt ly ngi dn huyn y. Thng mi mt
ma ng, Tha tng C Ung cht. Thng mi hai, vua nc Ph Nam l Phm Chin sai s dng nhc
k v phng vt. Nm , T M Tuyn Vng em qun vo huyn Th, Gia Ct Khc t huyn Hon
di n huyn Si Tang.
 Thng ging ma xun nm th by, ly Thng i tng qun Lc Tn lm Tha tng. Ma thu,
ngi huyn Uyn Lng ni l c la tt mc. Nm , bn B Cht, Chu Nhin dng s rng: Ngi t
t Thc v u ni h mun tri th c v giao thng vi Ngy, lm nhiu thuyn b, sa p thnh
quch. Li sai Tng Uyn gi Hn Trung, lc nghe tnT M xung pha nam m khng em qun ra
ch trng m hai mt nh ph, tri li cn b Hn Trung, v gn Thnh , vic r rng, khng cn
nghi ng na, nn nhanh phng b. Quyn xt khng cho l phi, ni: Ta i Thc khng bc, thm hi
th c, khng c ch no sai, sao li nh th? Li na T M trc y vo huyn Th, mt tun th
rt, t Thc xa vn dm, ngi Thc h bit c nguy cp m em qun i sao? Xa kia ngi Ngy
mun vo min Hn Xuyn, vng ny mi gi nghim, cng khng pht ng, lc nghe qun Ngy v mi
thi. i vi Thc h li v iu ny m ng sao? V li ngi ta tr nc, thuyn b thnh quch, sao
khng phi l gi? Nay vng y luyn qun, h li mun chng ngi Thc sao? Ngi ta ni l
khng ng tin, trm v cc ng du ph nh cng gi mnh. Ngi Thc rt cuc khng c mu khc
nh m Quyn xt.
Giang Biu truyn chp chiu ca Quyn rng: Tng sy phn trn m git v con ca h l khin
cho v mt chng, con mt cha, rt tn hi l gio, t nay khng c git.
Thng hai ma xun nm th tm, Tha tng Lc Tn cht. Ma h, sm st nh vo ct ca cung, li
nh vo ct cu ln b nam sng. Nc ln trn ngp huyn Tr Lng, cun tri hn hai trm nh dn.
Thng by ma thu, bn Tng qun M Mu mu phn, git ba h. Thng tm, i x. Sai Hiu y Trn
Hun em qun ng n lm rung v em ba vn qun lm ng gia huyn Cu Dung, t huyn Tiu
K n thnh pha ty huyn Vn Dng, m hi ch, lm lu gc.
Ng lch chp: Mu vn lm Chung Li Trng qun Hoi Nam, nhng b Vng Lng rung b, phn
theo nc Ng, nc Ng dng lm Chinh ty tng qun, Cu Giang Thi th, Ngoi b c, phong tc
Hu, lnh nghn qun. Quyn nhiu ln ra gia vn th, cng cc tng cng khanh sn bn. Mu cng
bn Kim Ph Tit Lnh l Chu Trinh, V Nn Lnh l Ngu Hm, Nha mn tng Chu Ch hp mu, i
Quyn gia vn th, cc tng cng khanh ngoi ca cha vo, sai Trinh cm c tit c chiu, bt
tri ht h; Mu dn qun vo nh Quyn, chia gi gia cung v ly Thch u, sai ngi bo cho nh
Ngy. Vic l, u git c h.
Thng hai ma xun nm th chn, Xa k tng qun Chu Nhin nh huyn T Trung ca nc Ngy,
bt chm hn nghn ngi. Thng t ma h, ngi qun V Xng ni l c sng ngt ging. Thng
chn ma thu, ly Phiu k tng qun B Cht lm Tha tng, Xa k tng qun Chu Nhin lm T i
t m, V tng qun Ton Tng lm Hu i t m, Trn nam tng qun L i lm Thng i tng
qun, Uy bc tng qun Gia Ct Khc lm i tng qun.
Giang Biu truyn chp: Nm , Quyn h chiu rng: Ngy trc T Honh by k c tin ln, ni
l m rng mua bn, cho nn ta nghe theo. Nay nghe dn ni khng cho l tin, nn gim bt i, c
thnh vt, quan li ch em ra dng na. Nh no c ring phi em vo kho tng tnh m gi ca
n, khng c lm tri vy.
Thng ging ma xun nm th mi, Hu i t m Ton Tng cht.
Giang Biu truyn chp: Nm Quyn sai Gia Ct Nht gi phn d Gia Ct n, n em vn
qun b k n Nht ni Cao Sn, Quyn ra huyn Trung, ri n ni Cao Sn, nu qun i.
n bit, bn lui.
Thng hai, Quyn n Nam cung. Thng ba, i dng cung Thi S, cc tng v chu qun u cng
lm.
Giang Biu truyn chp chiu ca Quyn rng: Cung Kin Nghip l dinh ph Tng qun m trm
t kinh n dng, ct chng hi nh, li u mc nt, thng s v . Nay cha v li min ty, nn
di ngi g ca cung V Xng n sa li. Quan coi vic tu ni: Cung V Xng dng hai
mi tm nm, s cng khng dng c, nn h lnh ch y p d ra. Quyn ni: i V cho rng
cung nh l p, nay vic qun cha thi, ch y nhiu thu, nu li d b th tn hi n vic cy ba
trng du. Di ngi g ca cung V Xng n l t dng c vy.
Thng nm ma h, Tha tng B Cht cht. Thng mi ma ng, tha ngi t ti.
Thng ging ma xun nm th mi mt, Chu Nhin p thnh Giang Lng. Thng hai, t vn rung.
Giang Biu truyn chp chiu ca Quyn rng: Trm v c km, lm sai vic t t, lm vic khng tt,
mc ti vi thn minh, ngy m cu o, khng c lc dng. Cc quan u c ci ti gii g phi xem xt
li lm ca trm, ch c e ngi.
Thng ba, cung c dng xong. Thng t m h, c ma ; ngi huyn Vn Dng ni l c rng
vng xut hin. Thng nm, ngi qun B Dng ni l c h trng nhn t.
 Thy ng chp: H trng nhn t l im bo vua khng bo ngc, y l h nhn t th khng lm
hi vy.
Chiu ni: Vua hin thi trc sa c tch thin, tu thn hnh o c thin h, cho nn c im
lnh ng bo l t r cng c vy. Trm v khng sng sut, lm sao snh c? Kinh Th chp: Du
l im lnh nhng chng lnh, trm quan cng khanh phi gng sa vic m mnh lm un nn iu
khng tt.
Thng ba ma xun nm th mi hai, T i t m Chu Nhin cht. Thng t, c hai con qu ngm
chim thc ri ng qun. Ngy bnh dn, Phiu k tng qun Chu C lnh chc Tha tng, t chim
thc t.
Ng lc chp: Ngy mu tut thng su, c ci vc qu xut l h Lm Bnh. Ngy qu su thng tm,
c chim cu trng xut hin huyn Chng An.
Ngy h ch thng nm ma h nm th mi ba, sao Hunh hoc chuyn vo chm sao Nam u.
Thng by ma thu, phm vo ngi sao th hai l sao Khi ri chuyn v pha ng. Thng tm, cc ni
ca huyn Cu Dung qun an Dng, huyn Ninh Quc qun C Chng l, nc ln ngp. H chiu
tha cho ngi mang n, cp lng thc cho ngi ngho. Ph Thi t Ha, ui n qun C Chng. H
lnh p L Vng l B phi cht. Thng mi ma ng, tng Ngy l Vn Khm gi phn d Chu
D, Quyn sai L C n ch D n Khm. Bn D gi ch him, Khm khng dm n. Thng mi
mt, lp con l Lng lm Thi t. Sai mi vn qun lm b huyn Thng p chn ng pha
bc. Thng mi hai, i tng Ngy l Vng Sng vy Nam Qun, Kinh Chu Th s Vng C
nh Ty Lng, sai Tng qun i Lit, Lc Khi n chng, do u dn v.
Dng ph ch ca Du Xin chp: Dng uc la lm hiu t ni H u, u men sng m
nhn nhau, hoc trm dm, hoc nm mi dm, ba mi dm, gic n th gi ln bo cho nhau, mt
m c th i vn dm. By gi Tn Quyn vo lc chiu gi uc la Ty Lng, kp lc ting trng
canh ba th n huyn Nam Sa qun Ng.
Nm ngi thn trao sch, ni l nn i nin hiu, lp Hong hu.
Thng nm ma h nm Thi Nguyn th nht, lp Hong hu Phan th, i x, i nin hiu. Lc trc
huyn La Dng qun Lm Hi c thn, t xng tn l Vng Biu,
Ng lc chp: Huyn La Dng l huyn An C ngy nay.
i khp trong dn, ting ni n ung khng khc vi ngi thng, ch khng thy hnh dng. Li c
mt ngi hu gi tn l Phng Tch. Thng , sai Trung th lang L Sng em theo n thao Ph quc
tng qun La Dng Vng n n Biu. Biu theo Sng cng i, ni chuyn vi Sng v cc quan
lnh trng, Qun th ca cc qun, bn Sng khng d i p. i qua sng ni no lin sai ngi hu
gi ni chuyn vi cc v thn ca sng ni y. Thng by ma thu, Sng v Biu n, Quyn ngoi ca
Thng Long dng qu x, nhiu ln sai cn thn em ru tht n. Biu ni v cc vic nh nh nc
kh hn, ni ni u ng nghim.
Tn Thnh ni: Thnh nghe ni rng nc sp hng th c dn ni cho nghe, nc sp mt th c
thn ni cho nghe. Quyn tui gi ch km, bn gim pha bn, b con c m lp con th, ly v l lm v
c, c th ni l nhiu c mng vy. Li tr t ba ch, cu phc bn yu t, y l im bo sp mt,
cng chng r sao!
u thng su ma thu, c gi ln, sng bin trn ngp, t bng chm su n tm thc, cy tng bch
Cao Lng thuc Ng Qun nt bt, chim ca pha nam thnh qun ri xung. Thng mi mt ma
ng, i x. Quyn t n nam giao v, mc bnh.
Ng lc chp: Quyn b bnh trng gi.
Thng mi hai, sai ngi gi i tng qun Khc v, bi lm Thi t thi ph. H chiu gim lao
dch, bt thu thu, tr ci kh nhc ca dn.
Thng ging ma xun nm th hai, lp Thi t Ha ngy trc lm Nam Dng Vng, tr qun
Trng Sa; lp con l Phn lm T Vng, tr V Xng; lp con l Hu l Lang Da Vng, tr H
Lm. Thng hai, i x, i nin hiu l Thn Phong. Hong hu Phan th hong. Cc quan tng nhiu ln
n ch Vng Biu cu phc, Biu b i. Thng t ma h, Quyn hong, by gi by mi mt tui,
thy l i Hong . Thng by ma thu, tng Tng Lng.
Ph T ni: Tn Sch l ngi sng sut quyt on, dng trm thin h, v cha l Kin cht trn cho
nn t nh t qun tng tr th, rui nh nghn dm, chim ht min Giang Nam, nh ho sy
ca min y, oai lng cc qun. n lc Quyn thay nghip, c Trng T B ly lm tim bng, c Lc
Ngh, Gia Ct Cn, B Cht ly lm i tay, c L Phm, Chu Nhin ly lm nanh vut, trao quan ban
chc, rnh ch ch h, qun khng dng ba, do nh t thua m min Giang Nam c yn.
 Bnh rng: Tn Quyn ci mnh nhn nhc, a ti chung k, c ci anh ho ca Cu Tin, l bc hng
kit trong mun ngi vy. Cho nn t nm gi c min Giang Biu, lp nn nghip chn vc. Nhng
tnh hay nghi ng, vi vng git chc, cho n nm cui i li cng thm xu. n nh tin li gim m
lm mt c, ph b ngi ni di,
M Dung ch Thng th rng: in l ct t, ct t ci c ca ngi qun t.
h gi l mu ngh gip cho con chu c yn sao? Dng di sau ny suy yu, bn dn n mt
nc, khng hn l khng do t vy.
Thn l Tng Chi cho rng: Tn Quyn ph b ngi con khng c ti, du chuc ly mm lon, nhng
nc nghing l t do Ho bo. Nu Quyn khng ph Ha, nhng Ho vn ni ngi, cui cng mt
nc, cng c khc g? l mt nc do bo ngc, khng ti ph b vy. Nu Lng gi c lc
nc, Hu khng cht sm th Ho khng c lp. Ho khng c lp th nc Ng khng mt vy.
QUYN 3 - TAM T CH TRUYN

Tn Lng, Tn Hu, Tn Ho
 TN LNG TRUYN
Tn Lng t T Minh, l con t ca Quyn vy. Tui Quyn cao, m Lng l con nh nht, do
rt c ch . Ch l Ton cng cha tng gim pha m con Thi t Ha, lng chng t yn, nhn c
da vo Quyn, mun t lp mu, nhiu ln khen ngi con gi ca Ton Thng, khuyn Lng ly lm
v. Nm Xch th mi ba, Ha b ph, Quyn bn lp Lng lm Thi t, cho ly Ton th lm v.
Ma h nm Thi Nguyn th nht, m Lng l Phan th c lp lm Hong hu. Ma ng, Quyn
mc bnh, gi i Tng qun Gia Ct Khc n lm Thi t Thi ph, Ci K Thi th ng Dn lm
Thi thng, cng nhn chiu gip Thi t. Thng t nm sau, Quyn hong, Thi t ln ngi v, i x(1),
i nin hiu. Nm ng vi nm Gia Bnh th t ca nh Ngy vy.
Thng nhun nm Kin Hng th nht, ly Khc lm Thi ph, Dn lm V Tng qun, lnh chc
Thng th, Thng i Tng qun L i lm i T m, cc quan vn v ang gi chc u c
phong tc ban thng, bn quan nhn ri u c thm chc. Thng mi ma ng, Thi ph Khc
em qun n So H, p thnh ng Hng, sai Tng qun Ton oan gi Ty Thnh, y Lu
Lc gi ng Thnh. Ngy bnh thn u thng mi hai, c gi ln sm st, Ngy sai bn Tng qun
Gia Ct n, H Tn em by vn qun k b vy ng Hng, Tng qun Vng Sng nh Nam
Qun, Qun Khu Kim n V Xng. Ngy gip dn, Khc dn i qun n chng. Ngy mu ng,
qun n ng Hng, giao tranh, i ph qun Ngy, git bn Tng qun Hn Tng, Hon Gia. Thng
, c ma sm, st nh vo ca ngoi thnh V Xng, lm li ca oan Mn, li dng in Tai Ni.
Thn l Tng Chi xt: Nm Xch th mi, Quyn h chiu di gch ngi ca cung V Xng
dng sa cung Kin Khang, nh th vn cn in trong ca oan Mn.
Ng lc vit: Gia Ct Khc c di , lin dng cung V Xng. in Ni Tai ngy nay l in mi
m Khc dng vy.
Ngy bnh dn thng ging ma xun nm th hai, lp Ton th lm Hong hu, i x. Ngy canh ng,
bn Vng Sng u rt qun. Thng hai, em qun t ng Hng tr v, phong thng to ln. Thng
ba, Khc em qun nh Ngy. Thng t ma h, vy Tn Thnh, mc bnh dch ln, qun s cht n qu
na. Thng tm ma thu, Khc dn qun v. Thng mi ma ng, m hi yn ln. V v Tng qun
Tn Tun m qun git Khc snh in. i x, ly Tun lm Thng tng, phong Ph Xun Hu.
Thng mi mt, c nm con chim xut hin huyn Xun Thn, nm sau i nin hiu.
Ma h nm Ng Phng th nht, c nc ln. Ma thu, Ng Hu l Anh mu git Tun, bit c,
Anh t st. Thng mi mt ma ng, c sao chi xt qua vng sao Ngu, sao u.
Giang Biu truyn vit: Nm c cy c di qun Giao Ch ha thnh cy la.
Thng ging ma xun nm th hai, Trn ty Tng qun Qun Khu Kim, Tin Tng qun Vn
Khm ca nc Ngy em qun vng Hoi Nam(2) vo pha ty, nh huyn Lc Gia. Ngy nhm thn
thng nhun, Tun cng Phiu k Tng qun L C, T Tng qun Lu Tn em qun nh p Th
Xun, em qun n ng Hng, nghe tin qun bn Khm thua. Ngy nhm dn, em qun n Thc
Cao, Khm n gp Tun hng, my vn qun vng Hoi Nam con li b chy. Tng Ngy l Gia Ct
n vo Th Xun, Tun dn qun v. Thng hai, kp lc Tng qun To Trn ca Ngy gp Cao
nh, giao tranh, Trn thua v. Lu Tn b Bit tng ca n l Tng Ban nh bi C Bi, Tn cng
bn Tng qun Tn Lng, Tng Tu u b hi. Thng ba, sai Tng qun Chu D nh p An Phong,
khng thng. Thng by ma thu, bn Tng qun Tn Nghi, Trng Di, Lm Tun mu git Tun, bit
c, Nghi t st, bn Tun chu ti. C tng ln trn ni Li L thuc huyn Dng Tin t ng c.
Sai V y Phng Triu p thnh Qung Lng, bi Tng qun Ng Nhng lm Qung Lng Thi th,
Lu Lc lm ng Hi Thi th. Nm kh hn, dng Thi Miu. Ly Phng Triu lm Gim qun S
gi, trng coi vic qun ca T Chu. Dn i, qun s on gin.
u thng hai ma xun nm Thi Nguyn th nht,
Ng lch vit: Thng ging, lp miu th Quyn, gi l miu Thi T.
thnh Kin Nghip b chy. Tun dng k ca Chinh bc Tng qun Vn Khm, sp nh Ngy.
Thng tm, chn sai Khm cng Phiu k Tng qun L C, Xa k Tng qun Lu Ton, Trn nam
Tng qun Chu D, Tin Tng qun ng T t Giang vo vng Hoi, T. Ngy inh hi thng
chn, Tun cht, ly em h l Thin Tng qun Sm lm Th trung, V v Tng qun, lnh cc vic qun
trong ngoi, gi bn C v. Nghe tin Sm thay Tun, c gin. Ngy k su, i T m L i cht. Ngy
nhm thn, sao Thi bch phm vo vng sao Nam u. Bn C, Khm, T tin c V Tng qun ng
Dn lm Thng tng, Sm khng nghe theo. Ngy qu mo, li ly Dn lm i T m, thay L i
ng qun V Xng. C dn qun v, mun nh Sm. Sm sai s gi em chiu th co d bn
Khm, T, sai bt C. Ngy inh mi thng mi ma ng, sai Tn Hin v bn inh Phng, Thi Khoan
em qun thuyn chn nh C Giang , sai Tng qun Lu Thng em qun k b nh Dn. Qun
Dn thua b git c. Ngy k du, i x, i nin hiu. Ngy tn hi, bt c L C Tn Chu. Thng
mi mt, ly Sm lm i Tng qun, Gi tit, phong Vnh Khang Hu. Tn Hin cng Tng qun
Vng n mu git Sm, vic l, Sm git n, p sai Hin t st. Thng mi hai, sai Ng quan Trung
lang tng Tp Huyn bo lon cho nc Thc bit.
Ngy gip dn thng hai ma xun nm th hai, c ma to, sm st. Ngy t mo, c tuyt, rt m. Ct
pha ng qun Trng Sa lp thnh qun Tng ng, pha ty lp thnh qun Hnh Dng, ct pha
ng qun Ci K lp thnh qun Lm Hi, ct pha ng qun D Chng lp thnh qun Lm Xuyn.
Thng t ma h, Lng n in gia, i x, bt u coi chnh s. Tu biu m Sm dng ln, nhiu ln
b xt hi, li chn con em ca i tng qun tui cn nh m c sc khe cho lm tng sy. Lng
ni: Ta lp qun ny, mun cng h ln ln. Hng ngy luyn tp trong vn.
Ng lch vit: Lng nhiu ln em sch ra xem vic c ca Tn Quyn, hi cn thn t hu rng:
Tin c nhiu php tc l, nay i Tng qun hi vic, ch sai ta c sch m bit c sao! Sau
Lng ra m ty vn, ang n qu mai ti, sai quan Hong mn n kho Trung Tng ly qu mai
tm mt, trong mt c phn chut, gi quan coi kho n hi, quan coi kho rp u. Lng hi quan rng:
Quan Hong mn theo ngi ly mt chng? Quan ni: Nu ly, tht khng dm cho. Quan Hong
mn khng chu nhn, Th trung Tp Huyn, Trng Bn ni: Li ni ca quan Hong mn, quan coi
kho khng ging nhau, xin bt vo ngc xt k. Lng ni: Vic ny d bit thi. Sai ct phn chut
ra, trong phn kh. Lng ci ln bo Huyn, Bn rng: Nu phn trong mt trc, trong ngoi phi
cng t, nay ngoi t m trong kh, y tt do quan Hong mn lm. Quan Hong mn ci u chu
ti, t hu chng ai khng kinh ngc.
Giang Biu truyn vit: Lng sai quan Hong mn ly chn bc v np y n ch quan coi kho ly
ko mt ma m ngi Giao Chu dng. Quan Hong mn lc trc gin quan coi kho, ly phn chut b
vo trong ko mt, ni l quan coi kho khng cn thn. Lng gi quan li cm hp ko mt vo, hi
rng: Hp ny y np, li c che trm, khng bit v sao li nh th, quan Hong mn c gin g vi
ngi chng? Quan coi kho rp u ni: Tng n ch thn xin chiu ci trong cung, chiu ci trong
cung c nhiu, nhng khng dm cho. Lng ni: Chc l th ri. Xt hi quan Hong mn, ci u
chu ti. Lin pht nh roi ct tc trc mt, ui ra ngoi ph.
Thn l Tng Chi cho rng: Phn chut mi th trong ngoi u t. Quan Hong mn ly phn mi th
chng ai bit c ci gian ca mnh vy, nhng dng phn kh, cho nn Lng c dp tr ci ti tr.
Vy th Ng lch vit nh th, khng tht bng Giang Biu truyn vy.
Thng nm, Chinh ty i Tng qun ca Ngy l Gia Ct n em qun vng Hoi Nam gi thnh
Th Xun, sai Tng qun Chu Thnh dng s xng thn, li sai con l Tnh v cc con em trong nh ca
Trng s Ng Cng lm tin. Thng su, sai bn Vn Khm, ng T, Ton oan em ba vn qun k
cu n. Chu D t H Lm em qun nh p H Khu, H Khu c l Tn Nht chy sang Ngy.
Thng by ma thu, Sm em qun cu Th Xun, n Hoch L, Chu D bn t H Khu n y, Sm
sai D lm Tin b c, cng bn inh Phng em nm vn qun mang gip gii vy. Thng tm, ngi
pha nam qun Ci K lm phn, git quan y. Ngi qun B Dng, qun Tn cng lm lon,
nh y inh Mt, B k Hiu y Trnh Tr, Tng qun Chung Li Mc em qun nh chng. Chu D v
qun s thiu lng bn rt v, Lm c gin, ngy k t u thng chn, git D Hoch L. Ngy tn mi,
Sm t Hoch L v Kin Nghip. Ngy gip thn, i x. Thng mi mt, con ca Ton T l Y, Nghi
em m ca mnh trn sang Ngy. Thng mi hai, bn Ton oan, Ton Dch t thnh Ph Xun n
ch T M Vn Vng.
Thng ging ma xun nm th ba, Gia Ct n git Vn Khm. Thng ba, T M Vn Vng chim
Th Xun, n cng t hu cht trn, cc quan tng thuc h u hng. Thng by ma thu, phong T
Vng l Phn lm Chng An Hu. H chiu sai qun huyn cht g lm cung in. T thng tm tri
en ti nhng khng ma hn bn mi ngy. Lng thy Sm chuyn quyn, bn cng Thi thng
Ton Thng, Tng qun Lu Thng mu git Sm. Ngy mu ng thng chn, Sm em qun bt
Thng, sai em l n git Thng ngoi ca Thng Long, gi cc i thn n hi ca cung, ph
Lng lm Ci K Vng, by gi mi su tui.
 TN HU TRUYN
Tn Hu t T Lit, l con th su ca Quyn vy. Nm mi ba tui theo Trung th lang X , Lang
trung Thnh Xung chu hc. Thng ging nm Thi Nguyn th hai, phong Lang Nha Vng, tr H
Lm. Thng t, Quyn hong, em Hu l Lng ni t, Gia Ct Khc nm quyn, khng mun cc Vng
ti vng c qun m ni bn sng(3), bn di Hu n qun an Dng. Thi th L Hnh nhiu ln
lm vic ln p Hu, Hu dng th xin di n qun khc, h chiu sai di n qun Ci K. c my
nm, nm m ci rng ln tri, ngonh li khng thy ui, thc dy m cho l l. Tn Lng b ph,
ngy k mi, Tn Sm sai Tng chnh Tn Khi cng Trung th lang ng Triu n Hu. Hu lc u
nghe tin, c ng, Khi, Triu k r m v sao m Sm mun n n Hu, li mt ngy hai m, ri
i. Ngy mu dn thng mi, i n Khc A, c ng gi gp Hu rp u ni: Vic lu tt sinh bin,
thin h ang trng i, mong B h i nhanh. Hu khen hay, hm kp n nh B Tc. V v Tng
qun n tm ln vic quan Thng tng, dn trm quan ly xe kiu i theo n nh Vnh Xng, dng
cung, ly trng v lm in tm, t ch ngi. Ngy k mo, Hu n, t xa thy in mi bn dng li,
sai Tn Khi gp n trc. Khi v, Hu ngi xe n, by ti ci ly xng thn. Hu ln in tm, nhn
nhng khng ngi vo ngay, dng li gian pha ng. H to Thng th lin n di thm tu biu,
quan Thng tng dng n ph. Hu ba ln nhng, by ti ba ln xin. Hu ni: Cc quan ln ch hu
u bu qu nhn, qu nhn dm khng nhn ly n ph sao? Sau by ti dn vo, ri Hu ngi xe,
trm quan i theo, Sm em nghn qun n Bn D, bi bn ng, Hu xung xe bi li. Lin hm
ngi in chnh, i x, i nin hiu. Nm ng vi nm Cam L th ba ca nh Ngy vy.
Ngy nhm ng thng mi ma ng nm Vnh An th nht, h chiu ni: Khen ngi c c thng
ngi c cng l vic ng ngha xa nay. Nay ly i Tng qun Sm lm Thng tng, Kinh Chu
Mc, tng thc p nm huyn. V v Tng qun n lm Ng s i phu, V Tng qun, Trung qun
c, tc Huyn hu. Uy vin Tng qun Vin lm Hu Tng qun, tc Huyn hu. Thin Tng
qun Cn lm Tp hiu Tng qun, tc nh hu. Trng thy Hiu y Trng B chm ch gip ,
ly B lm Ph ngha Tng qun, phong Vnh Khanh Hu. ng Triu t n n, phong tc Hng
hu. Li h chiu ni: an Dng Thi th L Hnh ngy trc lm vic c him khch, nhng t tri
ni s quan. Mc cu cht o(4), cng v thi vua no th gip vua y thi. Nay sai Hnh v kinh, ch lm
vic ng ng na.
Tng Dng k vit: Hnh t Thc Bnh, vn l con nh lnh Tng Dng vy. Cui thi Hn vo
t Ng lm dn thng huyn V Xng. Nghe ni Dng o c ti xem xt ngi khc, n hi o,
o ni: Trong i nhiu vic, ngi c ci ti ca quan Thng th, Ngh to lang vy. By gi Hiu
s L Nht chuyn quyn nm vic, i thn s b p hi, chng ai dm ni, o ni: Khng phi L
Hnh th chng ai lm kh hn c. Bn cng tin c lm To lang. Quyn sai n gp, Hnh ni my
nghn li k ti gian ca Nht, Quyn ly lm thn. c my thng, Nht b git, do danh ting Hnh
c rng r. Sau thng lm quan T m cho Gia Ct Khc, lm vic trong ph ca Khc, Khc b git,
xin lm an Dng Thi th. By gi Tn Hu ti s tr ca qun, Hnh nhiu ln dng hnh php p
buc Hu. V l Tp th thng can ngn Hnh, Hnh khng nghe. Lc Hu lp, Hnh lo s, bo v ni:
Khng nghe li nng mi n th ny. Bn mun trn sang Ngy. V ni: Khng nn. ng vn l dn
thng, Tin coi trng chn dng, nhiu ln lm vic v l, li lm tri t gy him khch, nu chy
trn tm ng sng, i v min bc, h cn mt m gp ngi Trung Quc sao? Hnh ni: C k g
chng? V ni: Lang Nha Vng vn l ngi a ting tt, nay ang mun rng r vi thin h, rt
cuc khng v th ring m git ng u. Nn t tri n nh ngc, k r li trc, xin c chu ti. Nh
th mi l ng c tha th, khng ch c sng m thi. Hnh nghe li, qu nhin khng b ha, li
c bi lm Uy vin Tng qun, trao cho kch g. Hnh h mun gip nh, v lin khng nghe, sau
ngm sai hai mi ngi khch ln bi bi huyn Long Dng qun V Lng lm nh , trng nghn
cy qut. Sp cht, bo con nh rng: M ngi ngn ta gip nh, cho nn mi ngho th ny. Nhng
trong chu ta c nghn cy qut, khng lm ra o cm cho ngi c, nhng mi v mt cy i c
bn tht la, cng dng c ri. Sau khi Hnh cht hn hai mi ngy, con nh ni vi m, m ni:
y ng l trng cy qut vy, nh ta lc mt mi h khc by, tm nm, chc l cha ngi sai h
i lm nh . Cha ngi thng khen Thi s cng ni: Nghn cy qut Giang Lng cng lm giu
cho nh ng. Ta p ni: Ngi ta lo khng c c ngha, khng lo khng giu. Nu giu c m n
ngho kh, y l vic tt, cn dng g na! Cui thi nh Ng, cy qut ca Hnh ln, mi v i c
my nghn tht la, nh c y . Gia nm Hm Khang thi nh Tn, cy kh nn nh ca Hnh vn
cn.
Ngy k su, phong Tn Ho lm Trnh Hu, em Ho l c lm Tin ng Hu, Khim lm Vnh
An Hu.
Giang Biu truyn vit: By ti tu xin lp Hong hu, Thi t, h chiu ni: Trm v c km, thay
lp nghip ln, chnh tr ngy cng nng cn, n c cha , nh vic phong Hu, lp ngi ni t,
khng phi l vic cn gp vy. Trm quan li c xin, Hu t chi khng nghe.
Ngy gip ng thng mi mt, gi thi qua bay li, sng m lin ngy. Nh ca lu gc ca Sm u
c qun v, oai ln c vua, c ngi tu ln, Hu knh m khng lm tri , do thm chuyn quyn.
Hu s vic c bin, nhiu ln ban thng thm. Ngy bnh thn, h chiu ni: i Tng qun gi
trung trinh, ng u lp k lm yn x tc, cc quan trong ngoi u khen li k y, u c cng lao.
Ngy xa Hoc Quang nh k, trm quan cng lng, khng lp li li trc. Xt ngy trc cng bn nh
vic ghi tn ni tng miu, da vo vic c nn phong thm tc v, phi mau lm theo. Ngy mu tut,
h chiu ni: i Tng qun nm cc vic qun trong ngoi, cng vic rt nhiu, nay bi thm V tng
qun Ng s i phu n lm Th trung, chia ra lm cc vic vi i Tng qun. Ngy nhm t, h chiu
ni: Nh cc quan li c nm ngi th ba ngi phi thay nhau lao dch, cha anh ti kinh , con em
giao cho quan li qun huyn, phi np thu go, li qun i nh dp cng phi i theo, n nh vic
nh chng c ai trng nom, trm ry thng xt. Nh nm ngi th ba ngi lao dch, nay nghe theo cha
anh h mun gi li, cho gi li mt ngi, min np thu go, qun i nh dp khng phi i theo.
Li ni: Cc quan tng vng lnh theo i n ti nh Vnh Xng u c tng chc mt bc. Pht
chc, Hu nghe tin Sm mu phn, bn ngm mu tnh vi Trng B. Ngy mu thn thng mi hai, t
chp(5), trm quan hi chu chc mng, cng khanh ln in, h chiu sai v s tri Sm, lin hm k
ti m git i. Ngy k t, h chiu sau T Tng qun Trng B nh gian thn, bi B lm Trung qun
c, phong em l n lm nh Hu, cp cho ba trm qun, em n l Tun lm Hiu y.
H chiu ni: Ngy xa dng nc ly vic dy hc lm u, cho nn phi tu sa o c, nui dng
ngi ti. T nm Kin Hng n nay, vic nc ri ren, quan dn c phn theo vic trc mt, b gc
lm ngn, khng theo php c. Khng xem trng vic trung hu th phong tc v hoi. Trm xt thi xa
t chc quan coi vic hc, lp chc Ng kinh Bc s, chn ly ngi ti, ban cho bng lc, xt thy con
em ca bn tng lnh v quan li c ngi ch ln th cho vo lm vic. Mi nm m khoa thi, chn theo
th bc, li thm ban thng. Khin cho ngi c chn vui v v c vinh hin, ngi c dng ham
thch v c ni danh, sa gio ha, tu phong tc.
Thng ging ma xun nm th hai, c sm st. Thng ba, hi quan cu khanh, h chiu ni: Trm
khng c c, li ng trn cc Vng cng, ngy m run ry, qun n quyn ng. Nay mun xp v
tu vn nu cao gio ha. Xt ci o y, phi lm cho qun dn no , nn chm ch trng trt. Qun T
c ni: Kho la y th bit l ngha. Cm o th bit vinh nhc. Mt ngi khng cy cy th c k b
i, mt ngi khng dt vi th c k b rt. Nu cng b i rt m dn khng lm vic sai tri, y l
iu cha c vy. T nm ngoi n nay, quan dn v qun s cc n chu qun phn nhiu lm tri
vic y, u ci thuyn trn sng ln, mua bn trn b di sng, do rung tt dn dn b hoang, thc
la ngy cng t, nh th mun yn n, h c c sao? Cng v t thu qu nng, ngi cy cy t li
khin nn nh th chng! Nay trm mun m rng rung cy, gim nh t thu, xem xt giu ngho m
thu thu rung t, khin cho cn bng, quan li cng c li, nh ca c cp y , va gip nui ln
nhau, vy th thn nhn mnh ln, khng phm php cm, do khng cn dng hnh pht m phong tc
cng c sa. Nu quan li hin lng, dc ht lng gip i, du l gio ha thi xa cng khng bng,
s yn bnh thi Hn Vn (6) cng chng theo kp. Nu c th th vua ti cng vinh hin, nu khng
c th th cng b tn hi h nhc, h c thong th ngng cao u m thi? Cc quan Thng th nn
cng chm lo, chn lm vic hay. Rung vn n ma, khng nn chm tr. Vic ny phi lm ngay,
lm p trm.
Thng ba ma xun nm th ba, ngi qun Ty Lng ni l c con qu xut hin. Ma thu, theo li
bn ca y Nghim Mt, lm rung ven b sng. Ngi qun Ci K ni phao Vng l Lng sp
v lm Thin t, ri cung nhn ca Lng bo l Lng sai ngi cu o miu th, c li ni xu.
Quan coi vic tu ln, lin ging lm Hu Quan Hu, sai n t y. Trn ng i Lng t st, ngi i
theo h tng u b k ti.
Ng lc vit: C ngi ni Hu dng ru c git Lng. n gia nm Thi Khang thi nh Tn,
quan Thiu ph c ca nc Ng ngi qun an Dng l i Ngung n tang Lng, tng Li
Hng.
Ct pha nam qun Ci K lp thnh qun Kin An, chia qun Nghi lp ra qun Kin Bnh.
Ng lch vit: Nm o c ci vc ln huyn Kin c.
Thng nm ma h nm th t, c ma to, nc sui cun cun. Thng tm ma thu, sai Quang lc i
phu Chu Dch, Thch V i tun tra phong tc, xem xt cc quan tng trong sch hay nh bn, xem iu
m dn kh s, do h chiu bi trut v ct nhc quan li.
S quc tin hin truyn vit: Thch V t Cng Tho, ngi Nam Qun, tu c khng nhc, t mnh
rn gii, c ch khng th i. Triu nh c Mu ti, Hin lng phng chnh, u khng n. Tn Hu
ln ngi, cho gi V, tri cc chc lm n Quang lc hun. Lc Ho ln ngi, triu inh ri lon, V lin
ni l gi c au bnh xin v, lin bi lm Quang lc i phu. Ng bnh, Kin uy Tng qun Vng
Nhung t thn n ch V. Nm Thi Khang th hai, h chiu ni: Quan Quang lc i phu ca nc
Ng c l Thch V gi ch trong sch, n u bc cng khng i, t nc nguy lon, gi tit ngay
thng. Tui gi c, khng chu c i xa, nay bi V lm Ngh lang, thm bng hai nghn thch
hng tui cn li. V li gi in v m, khng nhn chc quan ca nh Tn. Nm tm mi ba tui ng
vi nm Thi Hi th nht th cht.
Thng chn, ngi huyn B Sn ni c rng trng xut hin. Nm , ngi huyn An Ng l Trn
Tiu cht, chn tng, su ngy sau sng li, chui xuyn trong t m ra.
Thng hai ma xun nm th nm, lu pha bc ca Bch H b chy. Thng by ma thu, ngi huyn
Thy Tn ni c rng vng xut hin. Ngy nhm ng thng tm, c ma to sm st, nc sui cun cun.
Ngy t du, lp Chu th lm Hong hu. Ngy mu t, lp con l Loan lm Thi t, i x.
Ng lc chp chiu ca Hu ni: Ngi ta c tn phn bit nhau, ln ln th t tn ch king k
tn gc ca mnh vy. V l, t tn gc v tn ch mun lm sao cho kh phm d trnh hy, nm mi
tui gi l b trng, thi xa hoc c mt tn ch. Ngi thi nay li t tn gc hay tn ch p, li cho
phi nhau, dng khng c hp, y l tn ch m m m cho l sng sut. Ta tng ch ci vic ny.
Hoc do cha anh thy bn t tn cho, hoc t mnh t tn; thy bn t tn cho cn c, cha anh t
tn cho vn khng nn, t mnh t tn cho mnh l rt khng nn. Nay ta gip bn con trai t tn gc v
tn ch rng: Thi t c tn l Loan, ch loan c nh ch loan trong t h thy loan o, tn ch l
Ht, ch ht c nh ch ht trong t ht kim; con th c tn l Quang, ch quang c nh ch
quang trong t hy quang, tn ch l Hn, ch hn c nh ch hn trong t huyn hn; con th
c tn l Mng, ch mng c nh mng trong t tho mng; con th c tn l Bao, ch bao c
nh ch bao trong t bao y h khoan i, tn ch l ng, ch ng c nh ch ng trong t hu
s ng tr. y u khng ging vi ch m ngi ng thng dng, cho nn ta xem ch xa m tng
hp t nn. Ct v tm loi ch, da vo tng vic m to ra, nay to thnh tn gc v tn ch, khng
phi nhau, ch li ch c mt, li d b king hy, nay bo khp thin h, phi u nghe bit.
Thn l Tng Chi cho rng: T truyn vit: Tn lp ngha, ngha lm l, l coi chnh(7), chnh
gip dn. Cho nn chnh thnh th dn nghe theo, nu d di th sinh lon. Ni ra li ny, h cng so
rng chng! Hu mun kh phm tn hy, sao li lo khng bit t tn m li to nn tn ch khng cng,
c m khng theo php tc, lm tri vi sch xa, b ngi i sau ch ci, cng chng l sao! Cho
nn phn m cha kh m v con mt dit. Li ca S Phc(8), do m ng nghim vy.
Thng mi ma ng, ly V Tng qun Bc Dng Hng lm Thng tng, nh y inh Mt,
Quang lc hun Mnh Tng lm T, Hu Ng s i phu. Hu v Thng tng Hng v T Tng qun
Trng B c n c, trao vic cho h, B coi vic trong cung, Hng nm vic qun c nc. Hu thng
ni sch v, mun chp li li ni ca trm nh, li a bn chim, vo ma xun ma h thng i t sm
n ti mi v, ch lc y mi ri sch. Hu mun bn lun o ngh vi Bc s T tu Vi Diu, Bc s
Mnh Xung; Diu, Xung vn u l ngi thng thn, B s vo hu th sinh chuyn li thi, lin sai
khng c vo, nhn ni giu ba ngn chn h. Hu p ni: Ta hc qua, xem khp cc sch,
ci m ta thy khng phi t vy; nhng vua ng vua ti, thn gian ti gic trong , xa nay vic hin ngu
thnh bi, khng g khng c. Nay bn Diu vo, ch mun cng bn lun cc vic trong sch m thi,
khng phi l theo bn Diu bt u chu hc. bung ri nh th, cng c hi g? ng ch l v s bn Diu
gy vic gian bin ca by ti, cho nn khng mun cho vo m thi. Vic nh th, ta c phng b.
Khng cn bn Diu n ri mi lm vy. y khng c g tn hi, l v ng vn nghi ng nn nh th.
B nghe li bn t li, t mnh by k, li ni l s tr ngi n chnh tr. Hu p ni: Vic trong sch
v, ch hi ngi khng tt, ngi tt th khng c hi. y l khng lm vic sai, m ng cho l khng
nn, do ta c mi ni n vy. Vic hc v chnh tr, iu loi u khc, khng th tr ngi nhau c.
Khng ng ngy nay ng lm vic li lm vic ny vi ta vy, y l iu m ngi gii khng lm. B
ci u bi t, Hu p ni: Khanh nn t hiu ra, sao li ci u vy! Nh lng trung thc ca ng, l
iu m gn xa u bit. Ngy trc gip nhau l v nghip ln ngy nay vy. Kinh Thi vit: Chng ai
khng c cng, nhng t ngi c trn vn. Trn vn tht l kh, nhng ng l trn vn. Lc u vo
thi Hu lm Vng, B lm tng c t hu, vn c tin yu, n lc ln ngi , li c sng knh
nhng chuyn quyn lm vic, nhiu ln v l, t thy li lm, s Diu, Xung ni ra cho nn rt lo lng.
Hu du ci b y, nhng trong lng khng vui, li s B lo lng, li an i B, b vic bn lun y,
khng gi vn Xung vo na. Nm sai quan St chin n qun Giao Ch thu chim khng tc, heo ln.
Thn l Tng Chi xt: St chin l tn quan ca nc Ng, Giang ngy nay c cng ca quan St
chin.
Thng t ma h nm th su, ngi huyn Tuyn Lng ni l c rng vng xut hin. Thng nm, quan
li ca qun Giao Ch l bn L Hng lm phn, git Thi th Tn T. Lc u T bt hn nghn th kho
trong qun a n Kin Nghip, va lc quan St chin n, s li b bt, cho nn bn Hng nhn pht
ng qun dn, chiu d ngi r vy. Thng mi ma ng, Thc em vic b Ngy nh n bo.
Ngy qu mi, thnh nh Thch u Kin Nghip b chy, t sch tm trm mi trng gc ty
nam. Ngy gip thn, sai i Tng qun inh Phng em cc qun hng n thnh Th Xun ca nc
Ngy, Tng qun Lu Bnh sai ring Thi Tch n Nam Qun, bn bc ch m qun i n, Tng
qun inh Phng, Tn D n Min Trung, u cu Thc. Vua Thc l Lu Thin sai ngi em vic
hng Ngy n bo, do rt qun. L Hng git Tn T, sai s n nc Ngy, xin Thi th v qun
s n. Thng tng Hng dng tu chn vn ngi lm rung cho lm qun s. Chia qun V Lng lp ra
qun Thin Mn.
Ng lch vit: Nm c rng xanh xut hin Trng Sa, chim n trng xut hin T H, chim
khng tc xut hin D Chng.
Thng ging ma xun nm th by, i x. Thng hai, Trn qun Tng qun Lc Khng, Ph qun
Tng qun B Hip, Chinh ty Tng qun Lu Bnh, Kin bnh Tng qun Thnh Mn em qun vy
tng gi thnh Ba ng ca t Thc(9) l La Hin. Thng t ma h, tng va hng phc nc Ngy l
Vng Tr vt bin vo Cu Chng, nh cp trng li l Thng Lm cng hn hai trm trai gi.
Tng qun Tn Vit chn nh thu c mt chic thuyn, bt ba mi ngi. Thng by ma thu, gic
bin ph bi lm mui bin, git T dim Hiu y Lc T. Sai Trung th lang Lu Xuyn pht qun L
Lng i nh. Ngi qun D Chng l bn Trng Tit lm lon, c hn vn ngi. Ngy sai Tng
qun H Lit em hai vn qun k b vo Ty Lng cu La Hin, do bn Lc Khng dn qun rt
v. Li chia Giao Chu t ra Qung Chu. Ngy nhm ng, i x. Ngy qu mi, Hu hong,
Giang Biu truyn vit: Hu mc bnh, ming khng ni c li, bn t tay vit th gi Thng tng
Bc Dng Hng vo, sai con l Loan ra bi n. Hu nm tay Hng, ch tay vo Loan trao gi.
by gi ba mi tui, thy l Cnh Hong .
Bo Phc T ca Ct Hng vit: Vo thi Cnh ca nc Ng, c tng gi thnh Qung Lng
o c cc ngi m, ly vn sa thnh, nhng tm vn b mc rt nhiu. Li o mt ngi m ln,
trong c tng gc, cnh ca u xoay chuyn ng m c, bn pha l ng ho va xe, ca cao c
ci nga qua c. Li c ng lm my chc tng ngi, cao nm thc, u i m ln mc o ,
cm kim ng bn quan quch, tng ngi ng u khc ch nm ngc xanh sau lng tng ngi
ng, ni l in trung Tng qun, c tng khc ch l Th lang, Thng th. Ging m ca cng cha.
Ph quan, trong quan c ngi, tc bc trng, m o sng p, v mt nh ngi sng, trong quan c
cht bm kt dy khong mt thc, ly ba chc tm ngc xanh trng bc thy. Bn qun lnh cng a
ngi cht ra, cho da vo ngc trong m. C mt tm ngc di khong mt thc, hnh ging qu da
mt, t trong bng ngi cht li ra xung t. Trong hai tai v l mi u c vng rng ln nh qu to.
y chc l xng ct c vt che gi nn khng mc vy.
 TN HO TRUYN
Tn Ho t Nguyn Tng, l chu ca Quyn, con ca Ha vy. Cn c tn l Bnh T, t Ho Tng.
Tn Hu lp, phong Ho lm Trnh Hu, sai n nc. Ngi huyn Ty H l Cnh Dng xem tng
ni l Ho s c qu hin, Ho ngm mng m khng dm ni l ra. Hu hong, by gi nc Thc va
mt, li na qun Giao Ch phn lon, ngi trong nc lo lng, mong c c vua gii. T in qun Vn
c lc trc lm Trnh Lnh, kt thn vi Ho, khen Ho hiu bit quyt on nh bn Trng Sa Hon
Vng(10), li khen thm l ham hc, vng lnh vua theo php cm, thng ni vi Thng tng Bc
Dng Hng, T Tng qun Trng B. Hng, B ni vi v Hu l Thi hu Chu th, mun ly Ho
lm ngi ni t. Chu th ni: Ta l ngi n b ga, sao bit lo vic ca x tc? Nu nc Ng khng
tn hi, tng miu c ch da l c. Do bn n lp Ho, by gi hai mi ba tui. i nin hiu,
i x. Nm ng vi nm Hm Hi th nht ca nh Ngy vy.
Thng tm nm Nguyn Hng th nht, ly Thng i Tng qun Thi Tch, i Tng qun inh
Phng lm T, Hu i T m, Trng B lm Phiu k Tng qun, thm chc Th trung, cc quan li
u c tng chc ban thng, u nh l c. Thng chn, ging Thi hu Chu th lm Cnh Hong hu,
truy tn thy cho cha l Ha l Vn Hong , tn m l H th lm Thi hu. Thng mi, phong Thi t
Loan ca Hu lm D Chng Vng, con th lm Nh Nam Vng, con th lm Lng Vng, con th
lm Trn Vng, lp ng th lm Hong hu.
Giang Biu truyn vit: Ho va lp, ban chiu lnh cp pht cho qun dn, m kho thc, cu chn
ngi ngho thiu, li cho cung n ra g cho ngi khng c v, chim th b bt nht trong vn u th
ra. Ngi by gi u xem l vua sng.
Ho c ch, bn sinh kiu ngo tn bo, lm nhiu vic sai tri, a ru v gi p, ln nh u
tht vng. Hng, B lng l hi tic, c k gim pha ln Ho, thng mi mt, git Hng, B. Thng mi
hai, tng Tn Hu nh Lng. Phong cha ca Hong hu l ng Mc lm Cao Mt Hu,
Ng lch vit: Mc vn c tn l Mt, trnh tn hy ca inh Mt m i tn l Mc, inh Mt cng
trnh tn hy ca Mc m i tn l C.
cu l ba ngi bn H Hng u c phong tc Lit hu. Nm , nh Ngy t quan Giao Ch Thi
th sai n qun. Tn Vn (11) lm Tng quc ca nh Ngy, sai tng Ng hng Ngy thnh Th
Xun ngy trc l T Thiu, Tn c vng mnh em th n by k tnh th li hi khuyn d Ho.
Hn Tn Xun thu chp th ca Tn Vn Vng gi cho Ho rng: Thnh nhn ni rng c vua ti
ri mi c l ngha trn di, cho nn k ln phi yu k nh, k nh phi th k ln, ri mi trn di yn
n, vn vt c u vo y. Kp n cui i, c lnh hy, vt b mng dn tranh mnh vi
thin h, lm tri l ngha knh thun, y l iu ngi c lng nhn khng lm vy. Ngy nay vua trn
sng sut, bao trm khp ci, bi quan t ph, nm gi vic nc. Ngh rng Hoa H bin lon, bn
phng chia ct, hn su mi nm, binh ao pht ng, khng nm no khng nh, gy hi dn
chng, bun kh khng yn, thng mang lng au, ngi i n sng. Nay mun xp b binh ao m lm
vic nhn i cu gip trm h, cho nn chia sai qun nh, bnh nh Ba Thc, trn cha qua nm, ton
qun thng. By gi tng sy, mu thn, qun s, dn chng u da vo thin thi m pht qun
nh dp, da vo th mnh m ph ch, do s quay c ch v pha ng i vo nc Ng. Qun
thuyn tri sng, thun dng m xung, qun b xung pha nam, n ly bn qun, em my n vng
Thnh , ch thc vng Ba Hn, ri mi sa sang em qun i, qun ba min t hi, khng n mi hai
ngy c th dp bng min Giang ng, khin cho min nam thn phc. Nhng triu nh ngh k trn
nh nc Thc, du c cng dp nn, cng thng xt dn Thc gp nn kh s. nh trn Min Trc,
t tng sy tr xung u b chm git, thy phi y ng, mu chy bi. Ngh n lc trc, vn
thng tic khng n, hung chi l vic sau ny? Cho nn rt qun ct gip, mu cng nc nam gi trn
tnh mng ca trm h. Xt k th sc, o m ch him, ngh k ci l hng ph ngy xa, xem ci gng
an nguy ca Ty Thc gn y, tu c gi lc, b nguy theo thun, ci mnh yn bn ci, y mi l
ngi c nhn c tr cao xa vy. Gi nguy c yn, ph c ct lc, y l ngi khng c i sau
khen ngi, khng phi iu m ngi c c tr nn lm vy. Nay triu nh sai T Thiu, Tn c mang th
qua d, nu c hn trc, phi rt ch , chuyn sa i, kt hiu dng qun, ban n min Ng Ci cho
c Trung Quc, h chng tt sao! y l sng rng ri vy, dm khng vng lnh sao? Nu khng vng
lnh th bn ci trong thin h cng hp li, ng thm binh ao ch l bt c d vy.
Thng ba nm Cam L th nht, Ho sai s theo Thiu, c n bo th rng: Bit ng c ti hn ngi
thng, nm chc hng t ph, c cng dn ng, rt l chm ch vy. Ta v khng c c, vng lnh ni
nghip, mu ngh gip i sa o vi ngi hin lng, nhng v ng t ngn cch cha c duyn
gp. Nay thy ng c tt trn y, thy trong lng phi phi, sai Quang lc i phu K Trc, Ng quan
Trung lang tng Hong Cu t r lng ta.
Giang Biu truyn vit: Ho gi th ni k hai u, xng tn m khng ghi h.
Ng lc vit: Trc t T Thng, ngi qun an Dng. Lc trc lm Trung th lang, Tn Tun sai
n bo cho Nam Dng Vng l Ha, sai phi t st. Trc ngm sai ngi ni thng t chi, Tun gin,
Trc s, ng ca khng ra. Vo thi Tn Hu, cha l Lng lm Thng th lnh, v Trc lm Trung
th lnh, h hi chu, li ly tm bng ngang che ch ngi mnh. Ra lm D Chng Thi th.
Tn k ca Can Bo vit: Trc, Cu i s n Ngy, vo ci th hi tn hy, vo triu th hi phong tc.
Tng gi thnh Th Xun l Vng B ci nga bn tn th uy, ri li hi Trc rng: Vua ti nc
Ng cng c nh th khng? Trc ni: y l vic m qun lnh ci nga phi lm, k s i phu
qun t khng cm lm vic y vy. B c thn. Ri n, Ngy gp Trc, sai ngi hi ni: Ngy
nay Ng Vng th no? Trc p ni: Ngy nay Hong coi vic, trm quan ng quanh, cng ngi
n cng chng sao. Tn Vn Vng mi n, trm quan hi , sai ngi k bo rng: V kia l An Lc
Cng, v n l Thin vu Hung N vy. Trc ni: Vua pha ty mt nc, c ng ly l i i, ban
tc v cho c ba i, chng ai khng cm kch l ngha y. Hung N l nc ngoi bin kh tr m ng
li v v h, cho ngi gh chiu, tht l n uy vang xa. Li ni: Qun phng gi ca nc Ng th
no? p ni: T Ty Lng cho n Giang di nm nghn by trm dm. Li hi rng: ng
t rt xa, kh m gi vng? p ni: B t du xa nhng t him yu ng gi li khng qu ba
bn ch, nh ngi ta du c tm thn cao tm thc cng khng c g l khng c ch yu hi, nh ng
phng gi gi lnh cng ch c vi ch m thi. Vn Vng khen hay, ly l rt hu.
Thn l Tng Chi cho rng: Ngi ta c tm thn cao tm thc cng khng c g l khng c ch yu
hi, phng gi gi lnh h ch c vi ch? Ni v nh th, cha l hay. Nu ni: V nh thnh vng c
vn on, on ng phng gi nghim ngt l bn ci ca m thi. Nu Trc p nh th, cng chng
hay hn sao!
Ng lc vit: Ho v cc quan ln lin kt vi Ha, bn di ngi nh ca h n huyn ng D, ch
c Trc v c lnh kn, phong ring con l Phu lm nh Hu. Em Phu l Chim, t T Vin, vo lm
quan Phiu k Tng qun cho nh Tn. Hong Cu l ngi huyn Khc A, l chu ca Hong T, con
r bn ngoi ca Quyn vy. Cu sau ny lm n Trung th lnh, Thi t Thiu ph.
Thiu i n Nhu Tu, gi v git Thiu, di ngi nh n Kin An, v lc trc c ngi ni Thiu
khen ngi Trung Quc vy. Thng t ma h, ngi huyn Tng Lng ni l c sng ngt ging, do
i nin hiu, i x. Thng by ma thu, Ho p git Cnh Hong hu Chu th, khng cht ti in chnh,
cht ngi nh nh trong vn, mi ngi bit cht khng phi v bnh tt, chng ai khng au xt. Li
em bn con ca Hu n thnh nh thuc qun Ng, ri li p git hai con ln ca Hu. Thng chn,
theo li Ty Lng c l B Xin, di n V Xng, sai Ng s i phu inh C, Hu Tng qun
Gia Ct Tnh gi Kin Nghip. Trc, Cu n Lc Dng, va lc Tn Vn bng. Thng mi mt, li
sai v. Ho n V Xng, li i x. Ly pha nam qun Linh Lng t qun Thy An, ly pha nam qun
Qu Dng t qun Thy Hng. Thng mi hai, nh Tn nhn ngi.
Thng ging nm Bo nh th nht, sai i hng l Trng Nghim, Ng quan Trung lang tng inh
Trung iu t Tn Vn . Lc v, Nghim bnh cht trn ng.
Ng lc vit: Nghim t T Tit, ngi qun Ng. Thu tr c bit tn, lm cc chc quan to, v hiu
rng bit nhiu m c bi lm i hng l. i s n nc Tn, Ho bo Nghim rng: Nay nam bc
thng hiu, v thy ng c ti ra ngoi nc cho nn chn sai i. p ni: Bng hoa rc r, c v
ti tt(12), thn du khng c ti gii ting p, xng vo ni ao nhn, cng chng lm nhc mnh vua.
n, bn Xa k Tng qun Gi Sung, Thng th lnh Bi T, Th trung Tun c mun ly vic m
Nghim khng bit dm nhn nhng khng bt b c. Thng th Bc x Dng H, Thng th H
Trinh cng trao di la kt bn.
Trung khuyn Ho ni: Phng bc khng sm cc nh gi, nn nh p m ly t Dc Dng.
Ho hi by ti, Trn ty i Tng qun Lc Khi ni: Bt c d mi dng qun m thi, v li t lc
ba nc lp th chn vc n nay, nh u nhau lin min, khng c nm yn. Nay ch mnh mi
chim c t Ba Thc, c ci y ca t mi chim, li sai s cu ha, y l mun ngng binh trn,
khng phi l h xin ta cu gip. Nay th lc ca ch ang mnh, m mun mong tm thng trn, y l
cha thy c li vy. Xa k Tng qun Lu Ton ni: Tri sinh ng ti(13), b qun sao c? Thay
nhau tranh ginh, c xa nay ri. Nu ch c thiu st, h nn b l sao? Nn sai ngi d ngng
xem hnh th. Ho ngm theo li Ton, li v Thc va bnh, cho nn khng lm, ri bn dt hn. Thng
tm, ngi kinh ni o c ci vc ln, do i nin hiu, i x. Ly Lc Khi lm T Thng
tng, Thng th Vn c lm Hu Thng tng. Thng mi ma ng, gic ni huyn Vnh An l
bn Thi n t my nghn qun,
 Ng lc vit: Vnh An l huyn V Khang ngy nay.
cp em th ca Ho l Vnh An Hu Khim n huyn Trnh, ly cc trng sao lng trn lng
Tn Ha. Li n Kin Nghip, c hn vn qun. inh C, Gia Ct Tnh chn Ngu n, nh ln, bn
n thua chy. Bt Khim i, Khim t st.
Hn Tn Xun thu vit: Lc u c ngi xem kh gi ni rng min Kinh Chu c kh Vng ph
kh Vng ca min Dng Chu th cung Kin Nghip khng c li, do Ho di n V Xng,
sai s gi iu dn o bi g m ca cc danh thn v g ni lin tip min Kinh Chu ym t y.
Ri nghe tin n lm phn, t cho rng k bi t thnh vy. Sai my trm ngi g trng vo Kin
Nghip, git v con ca n, ni l Thin t sai qun Kinh Chu n ph gic Dng Chu ym kh
lc trc.
Chia qun Ci K t qun ng Dng, chia qun Ng, qun an Dng lp qun Ng Hng.
Ho h chiu ni: Thi xa chia t lp nc l khen thng ngi ti nng, m rng b ci. Nh
Tn hy nm bc tc p m lp thnh ba mi su qun. Nh Hn mi dng, li lp n my trm v
Vng, ty vic m lm, i khi l v thng vy. Nay v cc huyn Dng Tin, Vnh An, D Hng, Lm
Thy ca qun Ng v cc huyn C Chng, An Ct, Nguyn Hng, Tim ca qun an Dng, a
th c ci li l dng nc u chy vo huyn Trnh, vy nn lp qun phng b ngi Sn Vit, li
lm phn du gi Minh Lng, vng lnh cng t, cng chng nn sao! Nay gp chia chn huyn y lp
qun Ng Hng, tr huyn Trnh.
Ly pha bc qun Linh Lng lp qun Thiu Lng. Thng mi hai, Ho li di v Kin Nghip, sai
V Tng qun ng Mc li gi V Xng.
Ma xun nm th hai, i x. Sai Hu Thng tng Vn c i gi Ba Khu. Thng su ma h, dng
cung Hin Minh,
Thi Khang tam nin a k vit: Nc Ng c cung Thi S, vung ba trm trng, l cung m Quyn
dng vy. Cung Chiu Minh vung nm trm trng, l cung m Ho dng vy. Trnh hy ca nh Tn
cho nn gi l cung Hin Minh.
Ng lch vit: Cung Hin Minh ti pha ng cung Thi S.
Giang Biu truyn vit: Ho dng cung mi, cc quan bng hai nghn thch tr xung u phi t vo
trong ni n c cht g. Li ph v cc cung khc, m rung vn cy, dng lu qun p g ni, rt l
p , ph tn ca vic xy dng n vn c. Lc Khi c can gin, khng theo.
n thng mi hai ma ng, Ho di n y. Nm , chia qun D Chng, L Lng, Trng Sa
lp qun An Thnh.
Thng hai ma xun nm th ba, ly T, Hu Ng s i phu inh C, Mnh Nhn lm T , T
Khng.
Ng th vit: Lc u, C lm Thng th, nm m c cy tng mc trn bng mnh, bo ngi khc
ni: Ch tng nh ch thp ghp vi ch bt v ch cng(14) vy. Mi tm nm sau, ta s lm n
v Cng khanh chng! ng nh m vy.
Thng chn ma thu, Ho ra ng Quan, inh Phng n Hp Ph. Nm , sai bn Giao Chu Th s
Lu Tun, Tin b c Tu Tc vo nh qun Giao Ch, b tng Tn l bn Mao Qunh ph, u cht,
qun tan v qun Hp Ph.
Thng ging nm Kin Hnh th nht, lp con l Cn lm Thi t, phong lm Hoi Dng, ng Bnh
Vng. Thng mi ma ng, i nin hiu, i x. Thng mi mt, T Thng tng Lc Khi cht. Sai
Gim qun Ngu T, Uy nam Tng qun Tit H, Thng Ng Thi th o Hong i t ng Kinh
Chu, Gim qun L c, c qun T Tn i t ng bin Kin An, u n qun Hp Ph nh qun
Giao Ch.
Ma xun thng hai, Vn c v Kin Nghip. L c theo ng Kin An khng c li, git tng
dn ng l Phng Ph, dn qun v. Thng ba, tri gy chy t hn vn ngi nh, cht n by trm
ngi. Thng t ma h, T i T m Thi Tch cht. in trung Lit tng H nh ni: Thiu ph L
c git ba Phng Ph, t em qun rt v. Ngi nh c v T Tn u b git. Thng chn ma thu,
H nh em nm nghn qun ln H Khu sn bn. c Tn T hng nh Tn. Nm i x.
Cui thng ging ma xun nm th ba, Ho em i qun ra Hoa L, m Ho cng v thip u i, bn
ng Quan Lnh l Hoa Hch c can ngn, li v.
Giang Biu truyn vit: Lc trc, ngi qun an Dng l Tp Huyn i s n nc Thc, ly c
th T M Huy lun bn vn s vi Lu Dc ngy trc. Huyn di ni thm li vn y la ngi
trong nc rng: C vng lng xut hin min ng nam, rt cuc ngi c c thin h l cha
ca min Kinh, Dng chng! Li bt c k hng l ngi Trung Quc, ni rng di thnh Th Xun
c li ht ca bn tr con rng: Thin t s ni ln nc Ng. Ho nghe tin, mng ni: y l mnh
tri vy. Lin ch m, v con, cng my nghn cung nhn t ng b Ngu Ch i v pha ty, ni phao
ln l vo Lc Dng thun mnh tri, i ng gp tuyt ln, ng t v l, qun s mc gip cm
gy, trm ngi cng ko mt xe, b bng lnh m cht. Qun s khng chu ni, u ni: Nu gp ch
th nh cm ngc cy qua m thi. Ho nghe ni, bn v.
Nm , bn T, Hong ph qun Giao Ch, bt git tng gi thnh m nh Tn t, do cc qun
Cu Chn, Nht Nam u thu v.
Hn Tn Xun thu vit: Lc trc, Hoc Dc sai bn Dng Tc, Mao Qunh n gi, cng th vi h
rng: Nu gic vy thnh, k cha n trm ngy m hng th ngi nh b git; nu qu trm ngy m
thnh v th quan Th s phi chu ti y. Bn Tc cha n ngy th lng ht, xin hng vi Hong.
Hong khng cho, li cp lng sai gi thnh. Ngi Ng u can ngn, Hong ni: Hoc Dc cht,
khng c ai n c, nn i h ht lng, ri mi chu cho hng, khin cho bn y khng c ti m ta
li c ngha, trong khuyn bo dn ta, ngoi v v nc ch, chng chng nn sao! Tc, Qunh ht
lng, qun cu khng n, bn thu hng.
Hoa Dng quc ch vit: Tc l ngi qun Kin Vi. Qunh l ngi qun Kin Ninh. Bn Tc trong
thnh ht lng, ngi cht n qu na, Tng qun Vng c lm phn ra hng, ngi Ng vo c
thnh, bt Tc, Qunh, u giam ngc. Tn Ho sai ngi em Tc n kinh, Tc n Hp Ph, th mu
m cht. Nh Tn truy tng Tc chc Giao Chu Th s. Lc trc, Mao Qunh nh nhau vi qun Ng,
git Tin b c Tu Tc. Bn o Hong thy Qunh trng dng, mun tha cho, nhng con Tc l Don
c xin git Qunh, Qunh cng chng chu ci mnh trc bn Hong, bn Hong gin, i mt Hong
mng Qunh rng: Gic Tn! Qunh ln ting ni: Ch Ng, bn no l gic? Ngi Ng m bng
sng Qunh, Don ct tim gan ca Qunh, mng ni: Cn lm gic na khng? Qunh vn mng khng
ngt, ni: Cn mun chm Tn Ho ca cc ngi, vua cc ngi l con ch cht no vy! Bn chm
Qunh. Tn V nghe tin m thng xt, lin h chiu sai con c ca Qunh thay tc, ba con khc u
c phong Quan ni hu. Li trong sch ny khng ging vi li m sch Hn Tn Xun thu chp.
i x, chia qun Giao Ch lp qun Tn Xng. Cc tng ph ng Ph Nghim, t qun V Bnh.
Ly V Xng c l Phm Thn lm Thi y. Hu i T m inh Phng, T khng Mnh Nhn cht.
Ng lc vit: Nhn t Cung V, ngi qun Giang H. Vn tn l Tng, trnh tn ch ca Ho mi i
tn vy. Lc tr theo hc ngi qun Nam Dng l L Tc. M Nhn lm m dy chn ln, c ngi hi
v sao, m Nhn ni: Thng nh khng c c g m c lm khch, nhng ngi theo hc phn nhiu
ngho kh, cho nn lm chn ln c giao tip vi bn cng tnh cnh vy. Nhn c sch ngy m
khng chn, Tc cho l l, ni: Ngi c kh cht ca T tng vy. Lc u lm quan trong qun ca
Phiu k Tng qun Chu C, a m vo trong tri. Ri chng c ch, li m ma nh git, do
ng dy khc lc t li m, m ni: Ch nn c gng, khc lm c g? C ri cng bit c, cho
lm Gim tr T m. T an c li, dng tay bt c, lm c p gi cho m, m nhn gi li, ni:
Ngi lm quan coi vic bt c m li gi c p cho ta, khng trnh khi nghi ng vy. Chuyn lm
Ng Lnh, by gi u khng c em ngi nh n s quan, h c c vt g u em gi cho m,
thng khng n trc. Lc nghe tin m mt, phm cm ri khi s quan, vic ny chp ti Tn Quyn
truyn. c gim ti cht mt bc, li sai lm quan, i khi l i hu Nhn vy.
S quc tin hin truyn vit: M Tng a n mng, ma ng sp n, by gi mng cn cha mc,
Tng bn vo trong rng tre than th, do mng v Tng m mc ra, ly c cho m, u cho l v
Nhn rt c hiu mi c nh th. Sau chuyn lm Quang lc hun, ri lm n v Cng khanh vy.
Ngi huyn Ty Uyn ni l c chim phng hong n u, nm sau i nin hiu.
Thng tm ma thu nm Phng Hong th nht, gi Ty Lng c l B Xin v. Xin khng theo,
gi thnh hng nh Tn. Sai Lc Hng c Lc Khng vy bt Xin, qun Xin hng c. Xin cng
my trm ngi cng mu u b git c ba h. i x. Nm , Hu Thng tng Vn c b gim, lo
lng m cht, di con em n qun L Lng.
Giang Biu truyn vit: Lc trc, Ho n Hoa L, c mu kn vi inh Phng, Lu Bnh rng:
Chuyn i ny khng cn gp, nu n Hoa L m khng v th vic x tc nng n, khng nn khng t
v. Li ny b l, Ho nghe bit, v bn c l by ti c, li v nhn m ngm tha cho. Sau nhn c hi
yn, b thuc c vo ru cho c ung, sai ngi mang ru gim bt thuc i. Li cho Lu Bnh ung,
Bnh cnh gic, ung thuc khc gii c, khng cht c. c bn t st, Bnh lo bun, hn thng sau
cng cht.
H nh gian t cng r, bt git. Ho thy ti c ca nh nh Trng B, bn i tn nh l B.
Giang Biu truyn vit: nh l ngi qun Nh Nam, vn l quan Cp s ca Tn Quyn, sau ra lm
quan ngoi. nh gian t sim nnh, t dng biu l ngi c ca Tin , xin v lm quan trong cung,
Ho cho lm Lu h y, coi cc vic thu mua go ru, chuyn gy uy ban phc, nhng Ho vn tin
dng, giao cho mi vic. nh gip con trai ly con gi ca Thiu ph L c, khng c. nh mang hn
gim c vi Ho, Ho tin li m git c, t thy c. nh li sai cc tng u dng con ch p, u i
n ni vn dm m tm, mt con ch i my nghn tht la. Ch dng ln vua u eo vng c, g n
mt vn tin. Mi con ch giao cho mt tn lnh gi, nui bt chut gi kho tng. Nhng bt c
khng c my. Ngi Ng u ti cho nh, nhng Ho li cho l chm ch, ban tc Lit hu.
Ng lch vit: Trung th lang H Hi gim Uyn Lng Lnh l H Hu. Hu l em ca H Thiu vy. Sai
s gi l T Xn n tr ti. Hi li gim Xn c gi khng chu nh ti. Ho sai s gi n Uyn Lng
chm Xn, bt Hu vo ngc. Gp lc i x c tha.
Thng ba ma xun nm th hai, ly Lc Khng lm i T m. T inh C cht. Thng chn ma
thu, i phong Hoi Dng Vng lm L Vng, ng Bnh Vng lm T Vng, li phong chn v
Vng l bn Trn Lu Vng, Chng Lng Vng, c thy l mi mt v Vng, mi v Vng cp
cho ba nghn qun. i x. V yu ca Ho c k sai ngi n ch cp hng ha ca trm h, T th
Trung lang tng Trn Thanh vn l by ti c Ho tin sng, cy c Ho sng i, dng hnh php bt
tri. V em vic ny gim vi Ho, Ho c gin, mn vic khc m bt chm u Thanh, treo thn
Thanh di bn ca. Nm Thi y Phm Thn cht.
Nm th ba, ngi qun Ci K ni ngoa Chng An Hu l Phn sp lm Thin t. Lm Hi Thi th
H Hi gi th cho Ci K Thi th Quch n, khng bn vic nc. n ch k th ca Hi, khng ni l
c li ngoa, bt n n n lm thuyn qun Kin An.
Ci K Thiu th gia truyn vit: Thiu Tr t n B, by gi lm Cng to ca n. n b bt, kinh
hong khng bit lm cch g ni r. Tr n ni: Nay Tr vn cn, vic ca Tr, ph qun lo g? Bn
n ph quan t by k, ni l khng c li ngoa, vic ny l do mnh, khng phi l li ca ph qun.
Quan li tu li Tr ln. Ho vn c gin. Tr lo n cht khng c tha, bn t st chng tht. Sp
cht, vit th ni: Tr ln ln ni bin thy, khng thuc gio ha, c gi vo ca quan, gi thn ni
qun, chc hn bn cng lm quan, lm n quan ln, vy m khng th nu cao gio ha, nui dng
phc lnh cho bn yu ngoa ngang dc, lm lon php nc. Tr cho rng li ni xng by, vn khng
phi l s tht, du ngi ta ngm c, cng khng cn lo lng. Ngi c kh tit trong thin h m nghe
li xng by ca k tht phu th rt ght li y, khng thm nghe n, du ngm bi cha bn, cng khng
dng bt lng m vit ra, b nng gi ngui, khin cho mnh t yn. Trong lng au u, thng v tay
mnh, cho nn n ci mnh cho l phi, ngm ngm nghe theo. Gy ta li ny, tht l do Tr. Thn knh
theo khng dm trnh ti cht, li cho ngi khc. Ch xem gng tri soi xt cho r. Quan li thu
thy Tr, em th dng ln, Ho mi tha ti cht cho n, bt n Kin An lm thuyn. Lc Tr cht, by
gi bn mi tui. Ho khen tit ngha ca Tr, h chiu qun huyn v hnh miu th.
Sai c ca ba qun l H Thc bt Hi, Hi pht qun t gi, ct t ng bin. B khc ca Hi git
Hi, em u n Kin Nghip, git ba h. Thng by ma thu, sai hai mi lm s gi chia nhau n chu
qun, d xt k phn lon. i T m Lc Khng cht. T lc i nin hiu n nm , lin nm c bnh
dch ln. Chia qun Ut Lm lp qun Qu Lm.
Nm Thin Sch th nht, ngi qun Ng ni l o t ly c bc, di mt thc, rng ba phn,
trn c khc ch nm thng, do i x, i nin hiu.
Nm Thin T th nht, ngi qun Ng ni l h Lm Bnh t cui thi Hn c di ngn tc, n nay
li thng. Ngi gi c truyn nhau l h ny tc th thin h lon, h ny thng th thin h yn. Li bn
h thu c ci hp mu xanh trng, di bn tc, rng hn hai tc, trn khc ch Hong , do i
nin hiu, i x. Ci K Thi th Xa Tun, Tng ng Thi th Trng Vnh khng np thu la, bn
n ti s quan chm h, treo u co th cc qun.
Giang Biu truyn vit: Tun lm vic cng trong sch, gp lc qun kh hn, dn khng c lng n,
dng biu xin cp chn. Ho ni l Tun mun nhn n ring, sai ngi n chm bu u. Li na
Thng th Hng Mc thy Ho bo ngc, t khi can gin, Ho sai ngi ly ao ct xo git Mc, thn
chng cn tht.
Thng tm ma thu, Kinh H c l Tn Khi hng nh Tn. Ngi huyn B Dng ni c tng
trn ni Lch Dng c ho vn hnh ch, c thy hai mi ch l: Chn thnh ca t S, chn ca t
Ng, min Dng Chu, lm Thin t, bn i tr, mi thi bnh.
Giang Biu truyn vit: Huyn Lch Dng c ni st b nc, cao trm trng, on ba mi
trng c by xuyn snh i ging by, trong ch xuyn c mu vng , khng ging vi tng gc,
ngi i bo rng y l n , li ni n pht ra th thin h s thi bnh. Di c nh th, thy mo
ni l thn ca n l ba chng trai. By gi Lch Dng Trng dng biu ni l n pht ra, Ho
sai s ly thi lao t ni Lch Dng. Thy mo ni: Ba chng trai ca n ni: Thin h sp thi
bnh. S gi lm thang cao, ln xem ch n, la ly mc vit hai mi ch, tr v bo cho Ho. Ho
c mng ni: Nc Ng sp dng , thnh ca chn chu sao! T thi i Hong n ta l bn i,
vua ca thi thi bnh, khng phi ta th cn ai? Lin sai s gi n, ly n thao bi ba chng trai lm
Vng, li o khc ch, khen thng cng c ca thn linh bo p im lnh.
Li na ni Dng Tin huyn Ng Hng c tng rng, di hn mi trng, tn l nh , quan
a phng dng biu ni l im lnh, bn sai Kim T ng Triu, Kim Thi thng Chu X n
huyn Dng Tin, phong thn cho ni y. Nm sau i nin hiu, i x hp vi li vn trn n .
Ma h nm Thin K th nht, H Khu c l Tn Thn ra Giang H, Nh Nam, cp t nh dn.
Lc trc, ngi huyn S T l Trng Thc nhiu ln ni gim, dn chuyn lm T trc Trung lang
tng, phong tc Hu, rt c yu sng, nm vic gian pht l, bt git.
Giang Biu truyn vit: Cha ca Thc l lnh ca huyn Sn m qun Ci K vy, bit Thc khng tt,
dng biu ni: Nu dng Thc lm T trc Hiu y, nu hn c ti th xin khng b bt theo. Ho nghe
theo. Thc dng biu c hai mi ngi bn n Khc, chuyn lm vic khng theo php cm, do yu
ght nh nhau, gim vu ln nhau. n Khc tranh ci, b bt tri trong vn, nghe ni khng c l l,
bn hi l cho quan coi ngc. Ngi dn khn cng, khng c ch da tay chn. Thc li dm dt v ,
ly hn ba mi v nh, t git ngi khng c ti, nhiu vic xu b l, cha con u b ti ly xe phanh
thy.
Thng by ma thu nm th hai, lp mi mt v Vng l bn Thnh K Vng, Tuyn Uy Vng,
mi v Vng cp cho ba nghn qun, i x.
Ma h nm th ba, Quch M lm phn. M vn l b khc ca Hp Ph Thi th Tu Don. Don
chuyn lm Qu Lm Thi th, bnh tt, tr Qung Chu, sai M em nm trm qun n qun v v
ngi r trc. Don cht, qun phi chia pht, nhng bn M l qun c nhiu i, khng n ri xa. By
gi Ho tnh em i m mang s h Qung Chu, do M cng tng b khc l bn H in, Vng
Tc, Ng Thut, n Hng s lm kinh ng qun dn, bn t tp qun s, nh git Qung Chu c l
Ngu Vin. M t hiu l c vic qun min Giao, Qung, An nam Tng qun, Hng lm Qung
Chu Th s, Thut lm Nam Hi Thi th. in nh qun Thng Ng, Tc nh qun Thy Hng.
Hn Tn Xun thu vit: Trc y, nc Ng c li sm ni rng: Nc Ng v l, qun s ni ln
min nam, ngi dit nc Ng l h Cng Tn. Ho nghe ni, bn xt cc quan vn v cho n qun s
c h Cng Tn u di n Qung Chu, khng cho dng ven sng. Lc nghe tin M lm phn, s hi
ni: y l tri dit vy.
Thng tm, ly Qun s Trng lm Thng tng, Ngu Ch c l H Thc lm T . Chp kim
ng ng Tun lm T khng, cha bi, chuyn lm Trn nam Tng qun, Gi tit, lnh chc Qung
Chu Mc, em vn qun t ng pha ng n nh M, gp Tc Thy Hng, cha i c. M git
Nam Hi Thi th Lu Lc, ui Qung Chu Th s T K. Ho li sai T Lng c l o Tun em
by nghn qun t ng pha ty n, sai Giao Chu Mc l o Hong em qun bn b cng qun ca
cc qun Hp Ph, Ut Lm v qun ng pha ty cng i nh M.
C cy rau qu mc mc thnh hnh ngi nh Hong Cu, da leo vo cy to, di hn mt trng,
thn rng bn tc, di ba phn. Li c cy rau mi mc thnh hnh ng nh Ng Bnh, cao bn thc,
dy ba phn, nh hnh cy t b, trn cy rng mt thc tm tc, di cy rng nm tc, hai bn mc l
mu xanh. ng Qun v hnh, t tn rau qu mc l c chi tho, rau mi l c bnh l tho, bn
ly Cu lm Th chi lang, Bnh lm Bnh l lang, u cho n bc thao xanh.
Ma ng, nh Tn sai Trn ng Tng qun T M Tr hng n Trung, An ng Tng qun
Vng Hn, Dng Chu Th s Chu Tun hng n Ngu Ch, Kin uy Tng qun Vng Nhung
hng n V Xng, Bnh nam Tng qun H Phn hng n H Khu, Trn nam Tng qun D
hng n Giang Lng, Long tng Tng qun Vng Tun, Qung v Tng qun ng Bn theo
sng Giang i xung pha ng, Thi y Gi Sung lm i c, ty th m x on, nm ht vic qun
s. o Tun n V Xng, nghe tin i qun bc i ra, ng li khng i.
Lc u, Ho h hi yn vi by ti, khng hm no khng sai ung ru say. t mi hai quan
Hong mn lang bn, ring khng cho ung ru, ng hu sut ngy xt li sai ca quan li. Sau khi
bi hi yn, u tu bo li sai ca quan li, li sai m mnh xem c, ni ra li ca h, khng c
khng ni ra. Ti nng th lin ra oai pht, ti nh cng lin khp ti. Cung n c my nghn ngi m vn
chn la khng ngng. Li dn nc vo cung, cung nhn c khng thch th lin git b tri trong nc.
C ngi b rch mt hoc c mt. Sm Hn l k him c m c qu sng, lm quan n bc cu
khanh, a by lao dch, qun dn kh s. Cho nn trn di mt lng, chng ai gng sc gip Ho, i khi
l v Hp gp vic c qu nhiu, khng ai chu ni c na vy.
Sau khi bnh nc Ng, bn Th trung Du Tun ca nh Tn hi quan Th trung L Nhn ca Ho
rng: Nghe ni vua Ng rch mt ngi ta, cht chn ngi ta, c th chng? Nhn ni: Ngi bo
vic y qu li vy. Nu qun t c dng di th k c trong thin h u v. Cn nh vic y,
nu tin l c, cng chng phi l l. Ngy xa nh ng, Ngu lp ra nm hnh pht, thi Tam i lp ra
by ti pht, lp ra php nhc hnh, cng khng gi l bo ngc. Ho l vua ca mt nc, cm chui
kim git ngi, k c ti phm php, thm hnh trng pht, sao gi l nhiu pht ti! K b vua Nghiu
git khng th khng on gin, k c vua Kit thng khng th khng ngng m, y l tnh ngi
vy. Li hi ni: Nghe ni Quy Mnh Hu(15) l ngi c, c k o mt xem ngc, u c mt ca
h, c th chng? Nhn ni: Cng khng c vic y, ngi truyn tin ni ngoa m thi. Khc l vit:
Nhn Thin t t c tr xung, nhn ch hu t m tr xung, nhn i phu t my tr xung, nhn k s
t trn tr xung, c o mt nhn trong vng nm bc; nhn ngi trn qua my l hn lo, nhn di
qu eo l th , nhn bn cnh l xu xa. Theo l, nhn ngm th cao thp khng th khng cn thn, hung
chi l vua y? Nhn vua m tri nhau, theo l y l hn lo; hn lo l khng c l, khng c l l khng
thn phc, khng thn phc l phm ti, phm ti l vi hm kh lng, s sch c ghi, sao gi l li?
Nhng iu m Nhn p, bn Tun u khen hay, li vn nhiu khng chp ht c.
Ma xun nm th t, lp mi mt v Vng l bn Trung Sn Vng, i Vng, i x. Ch m
Tun, Bn n th tan chy v l, khng ai ngn c. D li chm Giang Lng c l Ng Din, Hn
cng chm bn Thng tng Trng , an Dng Thi th Thm Onh, cc ch y u nh thng.
Tn k ca Can Bo vit: Thng tng Qun s Trng , H qun Tn Chn, an Dng Thi th
Thm Onh ca nc Ng em ba vn qun vt sng, vy Thnh Dng y Trng Kiu cu
Dng H, qun c by nghn ngi, ng ro t gi, ko c trng xin hng. Ph tng Qun s Gia Ct
Tnh ca nc Ng mun git c qun y, ni: ch mnh pha trc, khng nn theo nh qun
nh, v li git qun hng l khng hay. Tnh ni: Bn ny v qun cu cha n li sc yu cho nn
tm gi hng ko di thi gian qun ta, khng c hng phc vy. Nhn lc chng khng c nh m
chn sng ht chng, c th to kh th ca ba qun. Nu tha chng m i pha trc, tt gy hi sau
lng. khng nghe, v v qun y ri i ln. Dn trn chng vi Tho Ng H qun Trng Hn,
Dng Chu Th s Chu Tun. Thm Onh lnh nm nghn qun tinh nhu mang ao khin ca qun an
Dng, gi l qun khn xanh, trc sau thng vo nh v trn vng, do n ui qun ca vng
Hoi Nam, ba ln xng vo u khng ng. Bn rt, tan ton, Tit Thng, Tng Ban nhn lon m ui
nh, sau qun Ng v l, tng sy khng ngn c, Trng Kiu li ra pha sau, i ph qun
Ng Bn Kiu, bt c bn , Chn, Onh.
Tng Dng k vit: t C Tin, ngi qun Tng Dng. Thi tr c ting tm, thi Tn Hu
lm n k Hiu y. Ngy nh Thc, ngi Ng hi rng: T khi h T M nm vic n nay,
thng gy nn ln, tr lc du nhng trm h cha phc vy. Nay li vt kit tin sc ca dn, i xa
nh min Ba Thc, qun mi dn mt m khng bit thng xt, thua v khng c ngh ngi, ly g cu
c? Ngy xa Ph Sai nh nc T, khng trn no l khng nh thng, nhng li nguy vong l v
khng lo n nn gc vy, hung chi y l t tranh ginh! ni: Khng ng. To Tho du c
cng trm Hoa H, oai lng bn ci, a dng qun trn, nh dp khng ngng, dn u s oai m khng
nh c vy. Phi, Du ni theo, li thm tn bo, trong dng cung in, ngoi s anh hng, ng ty rong
rui, khng nm no yn, bn y mt lng dn lu ngy ri. Cha con T M t nm quyn cao, lp
c cng to, dp b phin nhiu m ban b yn n, gip mu cho ch m cu cha bnh tt, lng dn
theo v h cng lu ri. Cho nn min Hoi Nam ba ln lm phn m tim bng khng lo, To Mao b
git m bn phng khng ng, b ch mnh nh cht ci kh, dp trong ngoi nh tr bn tay, tin dng
ngi hin, u dc ht lng, nu khng phi ngi c tr dng th ai lm c nh vy? Oai v ca h
ln ri, ci gc r vng ri, by ti u thn phc ri, k hay c by ri vy. Nay hon quan ca
nc Thc chuyn quyn, nc khng c php lnh m vn tham dng qun, dn mt qun mi, tranh li
ngoi m khng phng b trong. Bn y mnh yu khng ging, du ch dng tr thi cng thng, nhn
lc nguy m nh, chc rng s ph c! Nu khng ph c, cng ch khng c cng, cui cng khng
dt c ni lo ui c qun bc, khng b c ni s qun v, sao li khng c nh th? Ngy
xa kim nc S sc bn th Tn Chiu Vng s hi, dng Mnh Minh th ngi Tn lo lng, bn y
c ch l ni lo ln ca nc ta vy. Ngi Ng ci li y, sau ngi Thc qu nhin hng nh Tn.
Qun Tn n nh Ng, Ho sai em bn Thm Onh, Gia Ct Tnh lnh ba vn qun vt sng chn
nh. n Ngu Ch, Thm Onh ni: Nh Tn luyn qun thy t Thc lu ri, nay dc i qun c
nc, vn dm cng dc sc, tt em ht qun ch Chu theo sng m xung. Cc cnh qun u ngun
ca ta khng c phng gi, cc tng u cht, phi dng bn tr di, s rng cc thnh ly bn sng
chng chng c. Qun thy ca nh Tn tt n y ri! Nn nui sc qun, i n nh mt trn.
Nu c ngy thng th min pha ty sng t yn, pha trn du v cng c th ly li c. Nay qua sng
n nh, nu thng cng khng gi c, cn nu thua trn th vic ln hng c. ni: Nc Ng
sp mt, y l iu m k ngu ngi hin u bit, khng phi i n ngy nay vy. Ta s nu qun
Thc i n y, lng qun ta tt kinh s, khng cu sa c na. Nay nn vt sng, phi dng sc
quyt nh ln. Nu thua trn v l th cng cht vi x tc, khng c g n hn. Nu nh thng c th
qun bc chy trn, th qun s tng ln, ri nn tha thng m t pha nam nh ln, chn gic ng
gia, khng lo khng ph c gic vy. Nu theo k ng, s rng qun tan ht, nu cng nhau ngi i
gic n, vua ti cng hng, khng c mt ngi cht v nn, cng chng nhc sao! Ri vt sng chn
nh, qun Ng thua to. Gia Ct Tnh chy trn cng nm, su trm ngi, sai qua n , khng chu
i, Tnh t n dt , bo rng: C Tin, thin h c mt u c vn ln, h y l iu m ch c
ring ng bit, sao li c t tm ly ci cht vy? khc lc ni: Trng T, ngy nay l ngy ta cht
vy. V li vo thi ta cn tr nh, li c Thng tng cu gip, thng s khng c ly ci cht bo
n, ph li danh ting hin lng. Nay ta em thn cht vi x tc, cn trn lm g? Ch dn dt ta nh
th na. Tnh khc lc m th ra, i c hn trm bc thy b qun Tn git.
Ng lc vit: thu nh c bit tn, n lc c tin dng, t khi ha theo, ch lm t hu h v, c
ngi bn ch ci .
Su thn k vit: Ngi huyn Tng Dng qun Lm Hi l Liu Vinh theo n ph Dng Chu,
Vinh bnh cht trong thuyn c hai ngy, by gi qun ln b, khng c au chn Vinh, bng nhin
h ln, ni: C ngi tri Qun s! C ngi tri Qun s! Ting ku vang, ri sng li. C ngi hi
Vinh, Vinh ni: C tn lnh gi ca Bc u trn tri thy c ngi tri Trng , trong lng kinh
ngc, khng ng ku to, ni: Sao li tri Trng Qun s. Tn lnh gi ca gin Vinh, qut ui i ra.
Vinh lin i, s hi, ming cn pht ting ku vy. Ngy , cht trn. Vinh n thi Tn Nguyn
cn sng.
Ngy bnh dn thng ba, my trm ngi thn cn trong in rp u xin Ho git Sm Hn, Ho ri bi
nh nghe theo.
Tn k ca Can Bo vit: My trm ngi thn cn trong in rp u xin Ho ni: Qun bc ngy
cng n gn m qun ta khng c ao, B h s th no! Ho ni: Lm g? p ni: Git Sm
Hn. Ho ni rng: Nh cc ngi, nn em git t li trm h. Mi ngi do ni: D! Bn
cng ng dy i bt Hn. Ho i nhanh ui theo, ri git Hn vy.
Ngy mu thn, o Tun t V Xng v, lin dn n gp, hi tin tc ca qun thy, p ni:
Thuyn ca t Thc u nh, nay ch cn hai vn qun ci thuyn ln m nh, t ph chng. Do
t qun, trao tit vit cho Tun. Ngy sau sp i, m y qun s chy trn c. Th ri Vng Tun
thun dng sp n, bn T M Tr, Vng Hn u n gn ci. Ho dng k ca bn Quang lc hun
Tit Onh, Trung th lnh H Xung, chia sai em th n ch bn Tun, Tr, Hn ni: Ngy xa nh
Hn lm mt i thng, chn chu u chia ct, Tin c thi m chim c min Giang Nam, bn
chia gi sng ni, ngn cch vi nc Ngy. Nay nh i Tn ni ln, c trm bn ci, tm n qua ngy,
cha bo mnh tri. Nhng n ngy nay, su qun ng o, chn gi ng t, i xa n bn sng,
khin cho c nc s hi, yn n ch cn pht chc. Dm mong thin triu pht ta nh sng. Nay knh sai
bn T th Thi thng Trng Qu mang theo n thao n lm tin xin lnh, mong c thu np gip
dn chng.
Giang Biu truyn chp th Ho sp thua gi cho cu l H Thc ni: Ngy xa i Hong dng
mu thn v, pht ba nghn qun s, ct chim Giang Nam, cun thu Giao, Qung, m mang nghip ln,
mun truyn cho vn i. n thi ta th c km, t gi thnh qu, khng th v yn dn chng, phn
nhiu sai lm, lm tri mnh tri. Vic u ti xy ra, im xu bo n, khin cho ngi r min nam lm
lon, nh dp chng xong. Nay nghe tin i qun Tn, t xa n n b sng Giang, vy m qun dn
ta mt mi, u thu lui, ri Trng khng tr v, qun cht qu na. Ta rt au lng, n nay khng
vui. Li c biu ca o Tun ni rng t V Xng n pha ty u v khng gi c. Khng gi
c khng phi v lng khng , khng phi v thnh khng vng, m l v tng s khng nh m
thi. Qun khng nh, h li gin qun sao? y l ti ca ta vy. Thin vn bin i trn, qun
dn ku than di, xem hnh th y, nguy nh qu trng mng, vn nc Ng ht, lm sao trnh
c? Tri chng dit nc Ng, ch l do ta t chuc ly vy. Nhm mt xung sui vng, cn mt mi
no nhn bn v y! ng hy c gng by mu l, vit ra bo cho ta. Ho li gi th cho by ti ni:
Ta v khng c c, knh ni nghip ln, lm vic c bo, mi khin cho trm h lu ngy khn trong tro
bn, dn n mt sm phi phi t dt mnh, x tc nghing lt, tng miu khng c ch, h thn cht cao
nh ni, cht ri vn cn ti. T ngh c mng, trm nm quyn ln, ti hn tnh xu, gnh vc ngi cao,
cho nn Chu dch c li rn b chn vc, thi nhn c li ch bn thn. Li t gi cung in, m ly bnh
tt, k khng , suy ngh cng sai, phn nhiu lm ln. Tiu nhn bn, do sinh tn bo, k c dc
ngang, ngi trung b hi. U m khng tnh, dn n tc nghn. Ta ph li cc ng, vic kh x nh
nc ht i khng th thu li vy. Nay nh i Tn dp bng bn ci, dc lng lm vic vi ngi hin
lng, thnh thc gi tit vi ngi anh tun. Qun Trng l k th m Hon Cng vn dng, Lng,
Bnh b nc S m lm ti nh Hn, b ch lon n ch yn, khng phi l khng c lng trung vy.
Ch v thay i triu i m hao tn ch kh. Gng theo ci p, knh theo thi th. Bit ni g na, qung
bt m thi.
Ngy nhm thn, Vng Tun n trc nht, do nhn l hng ca Ho, ci tri t quch, mi vo
gp nhau.
Tn Dng thu vit: Tun thu c bn s h, lnh bn chu, bn mi ba qun, ba trm mi ba
huyn, nm hai hai vn ba nghn h, ba vn hai nghn quan li, hai mi ba vn qun, hai trm ba mi
trai gi, hai trm tm mi vn hc thc go, hn nm nghn chic thuyn, hn nm nghn cung nhn.
Tr v Ho em n thao n cho mnh, sai s gi em Ho i. Ho em ngi nh v pha ty, n ngy
inh hi thng nm nm Thi Khang th nht hi kinh s. Ngy gip thn thng t, h chiu ni: Tn
Ho th cng theo hng, trc y h chiu cho khng cht, nay Ho n, vn thng xt, phong cho
hiu l Quy Mnh Hu, cp cho o mc xe nga, ba mi khonh rung, mi nm cp nm nghn hc la,
nm mi vn tin, nm trm tht la, nm trm cn gm. Thi t Cn ca Ho c bi lm Trung lang,
cc con lc trc lm Vng u bi lm Lang trung.
Su thn k vit: S dng lp nc ca ngi Ng, tn chng vng vng, cc tng gi n bin i u
phi em v con lm tin, gi l gi con tin. Tr con cha ln c a cng tui chi a vi nhau, hng
ngy c n my chc a. Thng ba nm Vnh An th hai, c mt a tr l, cao hn bn thc, khong
su, by tui, mc o mu xanh, n ch bn tr chi nhng bn tr chng ai bit. u hi ni: Mi l
con nh ai m ngy nay bng n y? p ni: Thy bn mi chi vui, cho nn n thi. L m nhn
xem, mt c nh sng, rc r ta ra ngoi. Bn tr u s, li hi v sao. a tr lin p ni: Bn mi s
ta sao? Ta khng phi ngi, l sao Hunh hoc(16) vy. Ta c li bo cho bn mi rng: Tam cng tr,
T M ti(17). Bn tr c kinh, c a chy i bo ngi ln, ngi ln i nhanh n xem. a tr ni:
Ta b bn mi i thi! Thng ngi m nhy, lin ha thn. Mi ngi ngng mt xem, nh c mt
di la ang bay ln tri. Ngi ln n xem, vn cn thy c. Php phng dn dn ln cao, chc lt
mt ht. By gi chnh tr nc Ng tn ngc, chng ai dm ni. Nm nm sau th nc Thc mt, su
nm na th nh Tn lp, n y th nc Ng dit, tc T M ti vy.
Tn k ca Can Bo vit: Vng Tun sa thuyn t Thc, Ng Nhan ly tm g vit ch ln cho tri
sng n bo cho Ho rng: Tn tt c k nh Ng, nn tng qun qun Kin Bnh. Nu khng h
c qun Kin Bnh th rt cuc khng dm vt sng u. Ho khng nghe. Lc Khng nh thng B
Xin, Ho cng kiu cng, bn sai Thng Qung bi xem khi no chim c thin h, gieo c qu
ng nhn v qu di(18) p ni: Tt. Vo nm canh t s ngi di lng xanh m vo thnh Lc
Dng. Do Ho khng sa chnh tr m thng c nhm ng phng bc. Nm cng ng l
nm canh t.
Nm th nm, Ho cht Lc Dng.
Ng lc vit: Ho n thng mi hai nm th t th cht, by gi bn mi hai tui, tng t huyn
H Nam.
Bnh rng: Tn Lng tr nh m khng c ngi hin gip , do gi ngi khng c trn vn,
y l th chc chn vy. Hu v c n dy vi ngi quen c, tin dng bn Hng, B, nhng khng bit
tin c ngi ti nng, khng sa chnh tr, du c tt ham hc th c ch g cho vic tr lon y? Li
ph ri m cn khin cho Lng khng c hng trn tui i, v ngha l bc bo vy. Ho dng hnh
php ba bi, k b git b ui c l khng th k ht. Cho nn by ti ngi ngi u s hi, u ngy
ngy trng mong n sm khng n ti. Li cn m hoc, bi ton, tm kim im lnh th rt nhiu.
Ngy xa vua Thun, vua V chm ch trng trt, l bc thnh ti c, c v vn th c vi by ti, mong
by ti sa li sai ca mnh, c v vn nghe li hay, thng nghe khng mt. Hung chi Ho ngang bng,
lm vic tn bo, ngi trung can ngn th git, k c gim nnh th dng, gy hi cho dn, dm dt xa x,
tht l ng chm u phanh thy t li trm h. Nhng c nhn chiu khng git cht, li cn c
ban cho n sng, y h chng phi l n rt ln, c rt dy sao(19)!
Tn Thnh ni: Ngy xa lp vua l dn dt dn chng, cho nn phi knh theo cn khn(20), bao
bc vn vt; nu k no phng tng tn ngc, tn hi vt sng th tri dit k , ct t bng lc, tc
b ngi cao ngonh mt v pha nam, li thm hnh pht git cht thm khc. Cho nn Thang, V vung ru,
khng b ch ci l khng knh thun; Hn Cao T vung kim m khng b bn tn l lm mt kh tit(21).
V sao? L v k c bo trong bn ci l k m b thn ngi gt b vy. Hung chi ti ca Ho nh k
gic cp, tn ngc hn c Tn, Qu(22), du treo u trn c trng cng khng t li vi ngi b
cht oan, phi thy ni tng miu cng khng n ht c ti c, vy m vn c vinh hin, thm
c ban sng, y m l nu cao tri, khen ngi ci ngha thng dn pht k c ti sao? y l bit l
tn nghch m khng pht, bit l c bo m chng rn bo vy. Kinh Thi vit: Bt ly k sim ninh nm
vo cho h si. K sim nnh cn b th, hung chi l k tn ngc? V li c thn php phi, qun n
hang , sc cng th tn ri mi xin hng, ti khng ng tha r, ngha tam xu(23) li tc, o quyn
bin cng qu(24), khng th dng vy.
Lc C vit bi Bin vong lun ni nguyn nhn nc Ng mt, chng u vit rng: Ngy xa nh
Hn mt ngi, gian thn nm quyn, ha xy ra kinh , hi thm ngm triu nh, k cng mc
rung, nh vua hn km. Do bn anh hng ni ln nh ong, ngha qun bn phng t hp, V Lit
Hong (25) ca nc Ng ta khng khi lp nc, st ng min Kinh Nam(26), chim c bn hn tp,
trung dng hn i. Oai nghim th ly lng nh Di Ngh(27), ra qun th gic xu b ct tai, bn qut sch
tng miu, cng t t tin. By gi tng n my bay trm chu qun, qun i nh gi lc cun thn p,
gm g rong rui nh h gu hp by, du qun hi t v ngha, cng th hp sc, nhng u mang nghi
ng, em binh gy lon, c k khng c mu lc, c k s oai gic mnh, cn nh k trung trinh gi tit,
cha c ai c nh th. V Lit Hong mt, Trng Sa Hon Vng li tr ti hn i, tui tr
anh hng, dn dt ngi gi, cng h lp nghip. Qun mnh rui sang min ng, em qun t ph gic
nhiu, nh tng khng cn thnh vng, ph gic khng cn giao tranh, bt git k phn v v k phc
th Giang Nam nh yn, lp hnh php luyn qun s th uy c vang di, i i k s th Trng Chiu
tr thnh ngi hin, giao kt ngi gii th Chu Du thnh ngi hng. Hai v qun t y u chm ch
m mu l, nh nhn m li thng minh, cho nn ngi cng ch n nng da, bn bn b n t hi,
y l Giang ng c nhiu k s vy. Mun ln pha bc nh Hoa H, nh dp k phm cm, ko xe
vua i ng ng bng, lp ngi ng ni cung , kp Thin t lnh ch hu, sa vn tri m t
li ngi bu. Xe qun i, bn xu di theo, nghip ln cha xong, gia i mt sm. Dng i Hong
ta ni nghip, dng mu l m noi theo php hay, dc ch ln m mu tnh k su xa, nm chnh tr m
lm theo vic c, vng mnh m xem xt tc xa, li thm chm ch vng vng, t thn mnh tit kim, tnh
k ngh y , mu lc hay gii, pht c n ni g vn, ban lnh n ni ph x. Cho nn anh ho
nghe ting m theo n, k s mong tin m chy sang, ngi ti xm t, dng s nh rng. Do Trng
Chiu lm thy dy, bn Chu Du, Lc Cng(28), L Tc, L Mng vo lm tim bng, ra lm i tay; bn
Cam Ninh, Lng Thng, Trnh Ph, H T, Chu Hon, Chu Nhin giu oai phong, bn Hn ng, Phan
Chng, Hong Ci, Tng Khm, Chu Thi t sc khe; phong nh th c bn Gia Ct Cn, Trng
Thng, B Cht gy ting vang gip nc rng r, coi vic th bn C Ung, Phan Tun, L Phm, L i
tr ti lm quan, k d th c bn Ngu Phin, Lc Tch, Trng n, Trng n ly giu ct m sa nn,
i s th c bn Triu T, Thm Hnh t ti tr m gi danh ting, thut s th c bn Ng Phm, Triu
t on im lnh m khen c, c bn ng Tp, Trn V git thn m gip ch, c bn Lc Thng,
Lu C c gng can gin sa li, mu chng sai k, lm chng lm mu. Do bn ct chim sng
ni, ngn gi min Kinh, Ng m tranh ua vi thin h vy. Nh Ngy tng da vo oai thng trn, em
qun n trm vn, cho thuyn vo ng ng Tc, xua qun xung min Hn m, hng vn tay cho
nh rng cun dng thun, nghn i qun k nh h nhy t bng, mu thn y trng, tng v lin
hp, c ch nut trn min Giang ng, bao trm c v tr. Th nhng Chu Du xua qun t ca nc ta
m ui chng Xch Bch, c xe hng ch may c thot, cong chn chy xa. Hn Vng da vo
ngi hiu Hong , em qun min Ba Hn m rong rui ch nguy, kt ly vn dm, c ch tr th trn
thua ca Quan V, mu ly li t Tng Ty(29). Th nhng Lc Cng ta cng b gy chng Ty Lng,
qun thua v l, khn cng vt sng, cht Vnh An. Ri n cp ca B Tu, n gn sng b qun
mnh, trn Bng Lung, xe nga cng chng cn. Do cc tng ca hai nc kia s oai m gim sc,
th mt tin ht, m nc Ng ta vn coi thng khng nhn lc chng yu m nh ti. Cho nn ngi
Ngy ha thn, nh Hn(30) xin th, ri ln ngi Thin t, lp th chn vc. Pha ty nh min quanh t
Dung Thc(31), pha bc ct chim min ven sng t Hoi Hn, pha ng bao trm t Bch Vit, pha
nam cha bc t ca ngi r. Do ging l tm i, c nhc tam vng, tuyn co Thng , dn
dt by ti. Qun hm tng h, men sng m gi, kch di do cng, xen gi m vung. Trm quan dc
lng trn, bn dn vui nghip di, n c ban xa, gio ha pht rng. Bn sai mt quan Hnh nhn
i xem xt, v v nc ngoi, voi thun nga khe buc ngoi ca, chu sng ngc p eo trong ph,
vt p theo chn m np, l nghe ting m dng, xe nh rui min nam, xe ln ngh bi bc(32),
gip dn trnh nn binh ao, rn qun trnh ni lo nh dp, do nghip vng vy. i Hong
bng, vua nh ln ngi, k gian lm ba. Cnh li ln, sa li php c, vic chng c li ln, l vua
gii gi nghip vn vy. n thi u Quy Mnh Hu, php c cha mt, l v ngi c vn cn vy. i
T m Lc Cng em ti vn v gip , T Thng tng Lc Khi t tnh thng thn can gin, bn Thi
Tch, Phm Thn em uy chiu sng, bn inh Phng, Chung Li Ph em sc chng , bn Mnh Tng,
inh C lm cng khanh, bn Lu Huyn, H Thiu nm vic ln, vua trn du xu nhng by ti cn tt.
Cho n i cui, by ti c ht, do dn en c ch tan r, nh vua c nn thua v, vn s n lc
suy yu, qun Tn theo m nh, qun ta tan khi trn, dn ta trn khi p, thnh ao chng c ro ly
vng vng, sng ni khng c g t chc chn, khng c thang my ca Cng Du Ban cho nn Tr B
b hi rnh ao, S T phi p thnh vy, Yn T phi dn qun vt sng v pha ty(33), qun nh
cha c mi hai ngy m x tc dit vy. Du trung thn hng hi, lit s gi tit, cng gip g
c? Tng ca h To, h Lu khng phi chn mt thi, qun thi ny khng phi l qun thi xa,
vy m php nh gi vn hc theo php xa, ci li ca t him th vn khng i, nhng o l c
thua th xa nay tri ngc. V sao? y l phong tc khc nhau, dng ngi ti cng khc nhau vy.
Chng cui vit rng: Vo thi vua ca ba nc, ngi Ngy chim vng Hoa H, ngi Hn chim
min Mn, ch, ngi Ng gi min Kinh, Dng trm c min Giao, Qung. H To du c cng gip
Hoa H nhng tn ngc cng nhiu, dn chng on gin vy. H Lu da vo t him m t tr, cng
cng t thi, phong tc li thp km vy. Hon Vng ca nc Ng th dng v, Thi T(34) ng nghip
li dng c, thng minh rng ri, mu ngh su xa vy. Tm ngi hin khng bit mi, thng dn nh
thng con nh, dc ht n c i k s, em lng son yu thng ngi thn. Cho nn c L Mng
lc hnh qun, bit Phan Tun lc bt t binh, Thnh thc m tin dng k s, khng vng bn n k
lm phn mnh; chn ngi ti m cho lm quan, khng lo lng ngi khc ln quyn mnh. Chm ch
luyn qun, bit oai ca Lc Cng m trao cho qun v gip qun ca Chu Du. cung nh n cm th
thng nhiu cho cng thn. Gi nhn nhng hi mu ca k s. Cho nn L Tc ngng mt m
gi thn, S Tip chu n m vng mnh. Khen c ca Trng Cng l cao thng m gim cuc vui sn
bn, khen li ca Gia Ct l hin lnh m vt cuc vui dm t, khen li ca Lc Cng l cm ng m b
hnh php rm r, khen ca Lu C l hay l m lp li th ba chn ru, than th ru r xem
bnh ca T Minh, chia ngt x bi nui con ca Lng Thng, ln n cn khng khi khen cng ca
L Tc, vt b li xu m tin kh tit ca T Du. Cho nn trung thn dc ht tr khn by mu, k s u
c tr ht ti nng, nhn xa trng rng, khng sai d l vic nh nhoi vy. Cho nn trm quan ha hp,
cc vic chng gp. Lc u ng Kin Nghip, by ti xin sm sa nghi l, Thin t t chi m
khng theo, ni: Thin h s ni trm ra sao! Cung in xe nga u nh b vy. Cho n thi gia,
phn Thin t nh, ci li ca trm vic c sa qua, du gio ha khng tt p bng thi u
nhng vic gip nc yn dn cng cho l c vy. t vung my vn dm, qun mang gip trm
vn, ng rung ly t, ngi dn chm ch, t nc giu , v kh sc bn, pha ng da vo bin,
pha ty chn ch him, sng di ngn b ci, ni cao gi phn du. Ci li ca nh nc, cha c nc
no hn c th. Nu ngi ti bc thng gi o hay, ngi gii by c mu cao, noi theo php c,
dn chm ch lm vic, theo php cm, gi o thng th c th ko di nm thng, khng c ni lo nguy
vong vy. C k ni rng Ng, Thc l nc rng mi, Thc mt th Ng dit, l y ng vy. Thc l nc
phn du gip nhng khng hn l nc quyt nh s cn mt ca nc Ng. V sao? B ci nc y
lin k, ni nhiu ch him, ng b khng c ng bng va xe i, sng sui chy xit, nc c ci hi
ca sng ln. Du c trm vn qun mnh, k i c cng khng qu nghn ngi, thuyn xe di nghn
dm, i trc cng khng qu trm chic. Cho nn h Lu i nh, Lc Cng d phi lp tri di, ci th
y l chc chc. Ngy xa nc Thc sp mt, triu nh bn mu, c ngi mun cht ngm dng
nc, c ngi mun sm my n phng b c bin. Thin t xt li bn ca by ti m hi vi i T
m Lc Cng, Lc Cng cho rng sng sui vn l do tri t by ra iu ha kh gi, cho nn khng
th ngn chn, m my n th ta v ch u c , nu ch b theo sa my n, n t Kinh, Dng
m tranh cc thuyn cho, y l tri gip ta vy, ch nn gi Gip Khu i chn ch thi. n
thi lon B Xin, da vo vic gi thnh dy da gic mnh, em tin ca dn d ngi r. By
gi qun ca nc ln nh my vn in xt, treo c bn sng, p ly ven b, gi ni him yu ngn
pha ty ca ngi Ng, ri em qun thuyn t min Ba Hn men sng m xung pha ng. Lc Cng
em ba vn qun mnh ln pha bc gi n ng Hng, p ly cao o ho su, sa gip nui qun.
Gic phn dn i dit m khng dm nhm con ng sng pha bc, gic mnh thua v tan chy,
cht n qu na, do sai nm nghn qun khe n pha ty chng qun thy, ng ty cng thng, bt
c vn tn. Mu ca ngi hin ng tin thay, h la ta sao! T uc la him t, b ci t lo. Lc
Cng cht th k mu phn cng nhiu, nn ca nc Ng thm su vo su qun. Vo trn nm Thi
Khang, qun chng ng bng qun ngy xa, cuc lon Qung Chu th mi ha ny cn hn c mi
ha ngy y, cho nn nh nc nghing , tng miu tr thnh g hoang. h! Ngi hin mt i, nh
nc nan nguy, khng ng th ! Kinh Dch vit: Thang, V i mnh thun vi tri, kinh Thi huyn
vit: Nu lon cha n tn cng th cha nn sa tr, ni bc Vng phi da vo thin thi vy.
Ngi xa c ni: Thin thi khng bng a li, kinh Dch vit: Vng Hu ng qun ch him gi
nc ca mnh, ni l t nc cy da vo ch him vy. Li vit: a li khng bng nhn ha, do
c khng do t him, ni l do ngi gi ch him vy. Nc Ng ni ln l do y, nh h Tn
vn l hp vi nguyn nhn y vy. n lc dit vong, v ch cy vo t him m thi. Li na nh h
Tn l khc nguyn nhn y vy. Dn ca bn chu(35) khng phi khng c qun, pha nam sng ln
khng phi thiu ngi gii. Sng ni him yu th d gi, v kh sc bn cng d dng vy, ci hay ca
php xa cng d noi theo vy. Cha nh trn m gp ha. V sao? L v dng ngi sai lm vy. Cho
nn Tin lp php tc gi nc lu di, xt k vn s c mt, t mnh v v trm h, ban n c
c nhn ha, rng ri tm mu ca ngi ti gii, khim nhng c s tin yu ca qun dn.
Cho nn yn th cng vui vi dn chng, n lc nguy th cng lo vi dn chng. Nu yn m cng vui vi
dn th chng b nguy; nu nguy m cng lo vi dn th nn chng ng lo. Nh th, cho nn dng c x
tc m gi c t ai, nh vy khng bi ht Mch t nh nh n, chng c bi ht Th li thng nh
Chu(36) vy.
 [ CH THCH ]
(1) i x: tha ti cht hoc gim ti cho ti nhn.
(2) Vng Hoi Nam: vng pha nam sng Hoi cho n pha bc sng Trng Giang.
(3) Vng c qun m ni bn sng: ni cc vng trng yu ca nc Ng ven sng Trng Giang.
(4)Mc cu cht o: Mc cu ch vic Qun Trng bn mc cu vo T Hon Cng. T Tng Cng
hn m, em l Kiu trn n nc L, dng Qun Trng lm thy; Tiu Bch trn n nc C, dng Bo
Thc Nha lm thy. Sau khi T Tng Cng cht, Kiu v Tiu Bch tranh nhau v nc T lm vua. Qun
Trng em qun chn ng Tiu Bch, ly mc cu trong o ra bn, Tiu Bch gi cht, cui cng vo
nc T lm vua, y l T Hon Cng. Sau khi ln ngi vua, T Hon Cng khng nh th c, dng
Qun Trng lm Tng quc. Cht o ch vic Tn Hin Cng (theo S k - Tn th gia th Tn Hu
Cng sai hon quan l L i git Trng Nh) lm vua s Cng t Trng Nh tranh ngi vua, bn sai
hon quan l Phi i git Trng Nh, sut git cht, ch cht t c vt o ca Trng Nh. Trng Nh chy
thot, sau ny v nc Tn lm vua, y l Tn Vn Cng, khng nh on c, vn bn vic nc vi hon
quan Phi. u ch vic khng nh on c. y ni Tn Hu bt chc T Hon Cng v Tn Vn Cng
m tha v vn dng cho L Hnh.
(5) T chp: t cui nm.
(6) Hn Vn : v vua th ba ca nh Hn, thi Hn Vn l thi thin h yn bnh.
(7) Chnh: chnh tr, vic quan trng ca nh nc.
(8)S Phc: ngi nc Tn, lm quan i phu ca nc Tn, ni vi Tn Mc Cng rng: Tn
lp ngha, ngha lm l, l coi chnh, chnh gip dn. Cho nn chnh thnh th dn nghe theo, nu
d di th sinh lon.
(9) Thnh Ba ng ca t Thc: by gi nc Thc thuc vo nc Tn.

(10) Trng Sa Hon Vng: tc Tn Sch, c Tn Quyn truy tng thy l Trng Sa Hon Vng.
(11) Tn Vn : tc T M Chiu, c Tn V phong lm Vn , s sch li thng gi l T
M Vn Vng, Tn Vn Vng.
(12) Bng hoa rc r, c v ti tt: cu ny c trong kinh Thi, ni s thn c nh vua sai i gip
dn cc a phng.
(13) Ng ti: ch nm c tnh, theo Lc thao - Long thao th ng ti l dng, tr, nhn, tn, trung.
(14) Ch tng nh ch thp ghp vi ch bt v ch cng: ch tng nh ch thp ghp vi ch bt
v ch cng.
(15) Quy Mnh Hu: tc Tn Ho, sau khi hng, c nh Tn phong lm Quy Mnh Hu.

(16) Sao Hunh hoc: sao Hunh hoc l mt tn gi khc ca sao Ha.
(17) Tam cng tr, T M ti: Tam cng l b h To, Lu, Tn ca ba nh Ngy, Thc Ng. T M
l h T M ca nh Tn. Ba nh Ngy, Thc, Ng b tr th nh Tn ni ln thay vy.
(18)Qu ng nhn v qu di: Qu ng nhn l qu th mi ba, qu di l qu th hai mi by
trong su mi t qu ca kinh Dch.
(19)Nhng c nhn chiu khng git cht, li cn c ban cho n sng, y h chng phi l n rt
ln, c rt dy sao!: cu ny c khen ngi n c ca Tn, ni ti Tn Ho ng git cht nhng nh
Tn tha cho li cn ban n sng, nh vy l n rt ln, c rt dy vy.
(20) Cn khn: theo kinh Dch th cn l tri, khn l t, do ngi ta vn gi tri t l cn khn.
(21) Thang, V vung ru, khng b ch ci l khng knh thun; Hn Cao T vung kim m khng b bn
tn l lm mt kh tit: ni vua Thang l by ti ca nh H m ni dy dit nh H lp nh n, vua V
Vng l by ti ca nh n m ni dy dit nh n lp nh Chu l ng o, khng b ch ci l khng
knh thun, Hn Cao T l by ti ca nh Tn m ni dy dit nh Tn th khng b bn tn l lm mt
kh tit.
(22) Tn, Qu: Tn l vua Tr ca nh n, Qu l vua Kit ca nh H, l vua tn bo thi xa.
(23) Ngha tam xu: tc ngha tha cht, ngy xa vua i sn bn, bao vy ba pha m ui con th,
mt pha cn li cho n chy, biu th lng nhn khng n bt git, tam xu l ui ba pha vy.
(24) o quyn bin cng qu: mi vic u ty lc m lm, nhng lc ny khng th ty lc na, ni
ti ca Tn Ho khng th quyn bin m tha c.
(25) V Lit Hong : ch Tn Kin, c Tn Quyn truy tng thy l V Lit Hong .

(26) Min Kinh Nam: tc vng pha nam ca Kinh Chu.

(27) Di Ngh: tc Hu Ngh, l vua ch hu thi nh H, ni ting thin h thi y, bn tn rt gii.
(28) Lc Cng: tc Lc Tn.
(29) t Tng Ty: t pha ty sng Tng thuc Kinh Chu.
(30)Nh Hn: ch nh Thc Hn. Lu B xng t Thc, t hiu l Hn c thay nh Hn,
khng xng l Thc vy.
(31) t Dung Thc: tc t Dung, t Thc pha ty Kinh Chu, ni vng Hn Trung, ch Chu.
(32) Xe nh rui min nam, xe ln ngh bi bc: xe nh cho s gi ngi, xe ln cho tng s ngi.
ni pha nam v v ngi r, pha bc ng qun phng b qun Ngy, yn khng c giao tranh.
(33) Khng c thang my ca Cng Du Ban cho nn Tr B b hi rnh ao, S T phi p thnh
vy, Yn T phi dn qun vt sng v pha ty: Cng Du Ban l th gii thi Xun thu lm ra cc
dng c ch, cho nn Tr B, S T, Yn T khng c dng c ch th gp kh khn khi nh trn.
(34) Thi T: tc Tn Quyn, truy tng thy l Thi T, ngi Ng gi l i Hong .
(35) Bn chu: tc bn chu Kinh, Dng, Giao, Qung ca nc Ng.
(36)Khng bi ht Mch t nh nh n, chng c bi ht Th li thng nh Chu: sau khi nh Chu dit
nh n, C T i qua thnh nh n thy cung in nt, c cy la mch mc ln m thng xt,
khc lc m ht bi Mch t; sau khi nh Ty Chu mt, c mt quan i phu ca nh Chu i qua tng
miu c, thy u cy k mc y, nhn cnh y m thng cm, bn lm ht bi Th li. Ngi i sau
xem y ch bi ht ca k mt nc.
QUYN 4 - LU DO THI S T S NHIP TRUYN

Lu Do, Thi S T, S Nhip

 S TIP TRUYN
S Tip(1) t l Uy Ngn, ngi qun Thng Ng huyn Qung Tn. T tin Tip vn l ngi huyn
Vn Dng nc L, n lon Vng Mng, trnh nn n t Giao Chu. Qua su i n cha Tip l
T, vo thi Hon (2) lm Thi th Nht Nam. Tip lc cn tr i du hc kinh s, th ngi Dnh
Xuyn l Lu T K, hiu nh sch T th Xun Thu. c xt lm Hiu lim, b nhim chc Thng
th lang, v vic cng b bi chc. Sau khi ht tang cha l T, li c c lm Mu ti, c phong
chc Vu lnh, ri i lm Thi th Giao Ch.
Em Tip l Nht, ban u lm c bu qun. Th s inh Cung c vi v kinh , Nht theo hu
rt cung knh, Cung cm ci tnh y, lc sp ly bit ni: Th s nu li th s mc ba ti, nn ta phi
gip vua vy. V sau Cung lm T , cho vi Nht. Nht sp n, th Cung b min chc, Hong
Uyn ln thay lm T , ly hu l i Nht. ng Trc lm lon, Nht b trn v qu.
Ng th chp: Uyn v Trc cm ght nhau, nhng Nht tn tm vi Uyn, rt ng khen ngi. Trc
ght Uyn, bn truyn mnh rng: Quan T Duyn l Nht, khng c i chc quan. Cho nn ht
nm khng c thng chc. n khi Trc v quan i, Nht bn trn v.
Th s Giao Chu l Chu Ph b gic ngi Di git hi, chu qun nhiu lon. Tip bn dng biu cho
Nht lnh chc Thi th Hp Ph, em th ang lm T Vn lnh l S Hong Hu lm Thi th Cu Chn,
em ca S Hong Hu l V, lnh chc Nam Hi Thi th.
Tip vn lng khoan ha m nng hu, li nhn nhng vi k s, s nhn Trung Quc i trnh nn
n nng da ti my trm ngi. Tip thch c kinh Xun thu, t ch gii sch y. Ngi nc Trn l
Vin Huy cng vi Thng th lnh l Tun c dng th rng: Giao Ch c S ph qun l ngi hc
vn uyn bc, li thu hiu vic chnh tr, gia thi lon, gi ton vn mt qun, hn hai mi nm b
ci c v s, dn khng mt nghip, bn khch tr , u c nh mng n che ch, du nh u
Dung gnh vc vic H Ty, sao hn c y? Lc ht vic quan, Tip thng nghin ngm sch
truyn, cc sai lm Xun thu T th truyn c Tip sa li mch lc chu o, ti my ln hi v nhng
iu cn ng vc trong truyn, u nhn c cc li l gii ca bc thy, t rt su xa. Tip li cn c
ht cc sch kim c, hiu y v tng tn c i ngha. Nghe ni nhng ngi c hc xa nay
kinh s, l phi tri khng tranh ginh, nay mun gii ngha cc iu l sch T th-Thng th dng
ln cha thng. Vic thy c l nh th.
Anh em ca Tip u gi cc qun, lm hng trng mt chu, ni xa vn dm, uy quyn khng ai
hn c. Khi ra vo th g chung khnh, y v uy nghi, kn tiu trng so, xe nga y ng,
ngi H i gn bnh xe t hng thng c my chc. V c nng hu ngi xe truy bnh(3), con em c
qun k theo hu, ngi ng thi rt qu trng, trm b tc ngi Man knh s phc tng, U (4) cng
khng hn c. V b b bnh cht trc tin.
Thn tin truyn ca Ct Hng chp: Tip tng b bnh cht, qua ba ngy, c v tin nhn l ng
Phng em mt vin thuc cho ung, ly nc vo ming, nng u Tip dy tri thuc, ung xong
c mt lt, Tip lp tc m mt, chn tay ng y, sc din dn dn thay i, na ngy c th ngi dy
c, bn ngy sau li c th ni nng, sau bnh phc nh thng. Phng t Qun D, l ngi huyn
Hu Quan.
Sau khi Chu Ph cht, nh Hn phi Trng Tn ti lm Th s Giao Chu, Tn sau li b tng ca
mnh l Khu Cnh git hi , nn Kinh chu mc Lu Biu phi ngi Linh Lng l Li Cung n
thay Tn. By gi quan Thi th Thng Ng l S Hong cht, Biu li phi Ng C thay chc Hong,
C vi Cung cng i nhm chc. Nh Hn nghe tin Trng Tn cht, ban n th cho Tip ni: t Giao
Chu tn cng b ci, pha nam lin vi sng bin, n trn chng t ht c, o ngha di tc
nghn, bit k nghch tc l Lu Biu va phi Li Cung dm ng t phng nam, nay cho Tip lm Tuy
nam Trung lang tng, c trch by qun, lnh chc Thi th Giao Ch nh c. Sau Tip phi Trng
Mn dng cng vt n kinh , by gi thin h nhiu lon, ng ln cch tuyt, nhng Tip khng b
chc phn tin cng, nn c c cch ban chiu bi lm An vin Tng qun, phong tc Long nh
hu.
V sau C v Cung mt lng nhau, C ct qun ui Cung, Cung chy v Linh Lng. Nm Kin An th
mi lm, Tn Quyn phi B Cht ti lm Th s Giao Chu. Cht n ni, Tip thng sut anh em vng
mnh nhn chc Tit . Nhng Ng C mang d tm, Cht chm i. Quyn thm cho Tip chc T
Tng qun. Nm Kin An mt, Tip phi con l Hm v lm con tin, Quyn cho Hm lm Thi th V
Xng, cc con ca Tip v Nht phng nam, u c bi lm Trung lang tng. Tip li d d cc
ho trng qun ch chu l bn Ung Khi, thng sut nhn dn trong qun t xa theo hng phng
ng, Quyn cng khen Tip, thng lm V Tng qun, phong tc Long Bin hu, em trai l Nht lm
Thin tng qun, tc Hng hu. Tip thng phi s gi n ch Quyn, dng cng cc loi g
thm, vi tt, thng n hng nghn tm, cc qu bu nh ngc trai, v s ln, lu li, chim ph thu,
i mi, t gic, voi, cc vt qu qu l nh chui, da, long nhn, khng nm no khng a ti. C lc
cng c thy my trm con nga. Quyn lp tc vit th, ban cho n sng hu hn na, nhm p l v u
lo Tip. Tip qun hn bn chc nm, nm Hong V th nm, lc chn mi tui th cht.
Quyn v thy qun Giao Ch ni xa, bn tch t Hp Ph v bc t lm Qung chu, ly L i lm
Th s; t Giao Ch v nam t lm Giao chu, ly i Lng lm Th s. Li phi Trn Thi thay Tip
lm Thi th Giao Ch. i li qun Nam Hi, Lng v Thi u trc tin n Hp Ph, nhng con
ca Tip l Huy t nhm chc Thi th Giao Ch, phi binh s trong tng tc chng c Lng. Lng lu
li Hp Ph. Ngi qun Giao Ch l Hon Ln, tng c Tip c lm quan, khu u can gin Huy
khuyn nn sai ngi nghnh n Lng, Huy gin, dng bn v nh cht Ln. Anh ca Ln l Tr v con
l Pht li tp hp binh s trong h mc nh Huy, Huy ng ca thnh c th, bn Tr nh n my
thng khng sao h c, bn hn c ging ha kt thn, cc bn u bi binh tr v. Nhng L i nhn
chiu i tru dit Huy, t Qung Chu em binh rong rui ngy m tin vo, i qua Hp Ph, hp qun vi
Lng cng tin. Con ca Nht l Khung lm Trung lang tng cng vi i l ch quen bit c, i tm
ly Khung lm S hu Tng s, trc ht gi th n Giao Ch, bo r vic ha phc, li phi Khung
n gp Huy, khuyn bo phc ti, du c mt chc Qun th, nhng vn c ton vn khng phi lo
lng g. i theo Khung n sau, anh ca Huy l Chi, em ca Huy l bn Cn-Tng c thy su ngi ci
trn ci rp nghnh n. i t t sai mc o li, ri trc ht n di qun. Sng sm hm sau cho by
mn trng, mi anh em ca Huy ln lt bc vo, tn khch ngi ng . i ng dy, tay cm c tit
ming c chiu lnh, trch mng k r ti ca Huy, t hu bn bt ly tri li dn ra ngoi, lp tc em
git ht mt lot, gi th cp n thng V Xng.
Tn Thnh ni: Khin cho k xa quy phc v gn, chng ai khng kho ch tn; gnh vc trch
nhim yn nh vic ln, chng ai khng kho ngha. Trc kia T Hon gy dng c nghip, c sng
r Kha Hi, Tn Vn mi lm b, ngha hin hin Pht Nguyn(5). Bi tt c bn Khung thun
tnh t tp, k c quyn th i nn gi c th, c ting khen lu di. S hu ca L i l S
Khung, c sai i c th lm tin, anh em Huy ci trn phc ti, u thc sinh mnh cho ngi, i li
nhn dit bn h i, cu ly ci li trc mt, bc qun t v th m bit rng Tn Quyn chng c
mu lc su xa, m phc lc ca h L chng th ko di c vy.
Nht, Hong Hu, Khung sau c th ra, Quyn tha ti cho bn h, cn ch t ca Tip l Hm,
b ph trut lm dn thng. c my nm, Nht, Hong Hu mc ti b tru dit. Hm b bnh cht,
khng c con, v Hm ga, triu nh h chiu cho quan li s ti hng thng cp cho lng bng thc
go, ban cho tin bn chc vn.
 LU DO TRUYN
Lu Do t Chnh L, ngi qun ng Lai huyn Mu Bnh. Ngi con nh ca T Hiu Vng(6)
c phong tc Mu Bnh hu, con chu v sau t y. B ph ca Do l Sng, lm quan Thi y nh
Hn.
Tc Hn th chp: T ph ca Do l Bn, s trng v kinh truyn, hc rng cc sch, ni ting l bc
thng nho(7). c tin c l Hin lng phng chnh, lm trng huyn Bn, cht khi ang lm quan.
Sng t T Vinh, ni nghip cha, lm Kinh minh hnh tu, c c lm Hiu lim, gi chc Quang lc i
phu trng coi vic t hnh(8), ri i lm ng Bnh Lng lnh. Coi vic c my nm, Sng v mu thn
b bnh nng phi t quan, s dn trm h nu bnh xe gi li, ng x tt nghn, xe khng tin c,
nh dng li, Sng phi mc thng phc ngm b trn, v qu phng dng mu thn. Sau ny Sng
c vi vo ph i tng qun, khng lu li thng lm Thi th Ci K, Sng ly s ngay thng lm
gng cho k di, c ngi trong qun khen ngi. Triu nh vi Sng v kinh lm Tng tc i
tng(9). trong vng sn cc Nhc T huyn Sn m cch s quan my chc dm, c nm su ng gi
by tm chc tui, nghe tin Sng chuyn i, bn r nhau ti a tin, tng cho Sng trm ng tin,
Sng thy th, an i rng: Cc c ph lo sao phi t lm kh mnh ln li t xa ti y lm g! Bn h
u ni: Bn gi thp hn chng ti sn cc ny, bnh sinh cha tng n qun huyn. Cc quan li
trc y lin tc nhng nhiu, dn gian ng s, ban m ting ch sa khng dt, dn chng ht m
chng c ng yn. T ngy minh ph dng xe ni y, m khng cn ting ch sa, quan li him khi
phin nhiu dn gian, bn gi ny khng ng gp c thnh ha, nay nghe tin ngi chuyn i, nn c sc
ti tin a ngi. Sng cm n h, ri ch chu nhn mt ng tin ln, bi th ngi Ci K gi Sng
l Nht tin Thi th(10). Sng thanh lim nh th. Sng trc sau tri vic hai qun, tm ln gi cu
lit, bn ln lm c ba vic quan trng(11). Trong nh chng cha chp ca t lt, khng c vt
chu bu g, thng n ung m bc, y phc s si, i xe xu nga gy, chi tiu hn hp. Sng ba ln i
lm quan xa, thng mun quay v bn a. Mi khi qua li kinh s, Sng hay xung xe i b, mi ngi
chng ai bit. Sng c ln mun vo ngh dch nh, vin nh li ngn cn ni: Nh trm ang sp xp
li, n Lu cng(12), ngi khng th vo ngh c. Sng bn b i. i loi l Sng lim khit tn
tin nh th. Lc gi Sng b bnh cht nh.
Anh c ca Do l i, t Cng Sn, tng gi chc Th trung, Th li Duyn chu.
Tc Hn th chp: Cha Do l D, ni danh mt phng, lm Thi th Sn Dng. i v Do u c
ting l ti tun. Sch Anh hng k khen i l ngi hiu thun v c lng nhn, ly s khim tn i
ngi.
Nm Do mi chn tui, ch ca Do l V b gic cp bt lm con tin, Do cp ch v, bi th ni
danh. c c Hiu lim, lm Lang trung, sau thng lm trng huyn H p. Thi y Qun th em
ngi thn ca mnh ph thc cho Do(13), Do bn b quan m i. Chu ph li cho triu Do b tr lm quan
T Nam, T Nam tng l con ca Trung thng th, tham khng tun vng php, Do dng tu xin
cch chc hn. Ngi Bnh Nguyn l o Khu Hng tin c Do, mun quan chu ct Do ln lm Mu
ti. Th s ni: Nm ngoi ngi tin c Cng Sn, sao gi li c Chnh L nh? Hng ni: Nu
trc kia s qun sng sut dng Cng Sn, sau li ct nhc Chnh L, c th ni l ng hai con rng i
trn qung ng di, phng con nga K(14) phi ngn dm, chng cng sng sao! Va lc triu nh
cho vi Do v lm T khng duyn, ri phong lm Th ng s, Do khng ti. Ri i trnh lon Hoi
Ph, triu nh li xung chiu cho Do lm Th s Dng Chu. By gi Vin Thut Hoi Nam, Do
king s, khng dm ti Dng Chu. Bn xui nam qua sng Trng Giang, Ng Cnh-Tn B nghnh
n b tr cho Do Khc A. Thut c mu tim nghch, vy nh cc qun huyn. Do phi Phn Nng-
Trng Anh ng qun ven sng c Thut. V Cnh-B u do Thut ct nhc, nn Do cng bc
ui h i. Bi th Thut t gi chc Th s Dng Chu, cng vi Cnh-B hp sc nh bn Anh-
Nng, hn nm khng h ni. Nh Hn ra sc mnh thng Do lm chc mc, Chn v tng qun, binh
chng c my vn, Tn Sch qua sng t pha ng, ph tan bn Anh-Nng. Do chy v an , sau
ngc sng v nam gi D Chng, tr Bnh Trch.
Hn k ca Vin Honh chp: Lu Do sp chy sang Ci K, Ha T Tng ni: Ci K l ni giu
c, Sch thm mun ch y, v gp kh ven bin, khng th ly c. Chng bng D Chng, pha
bc gip t D, pha ty ni lin vi Kinh Chu. Nu thu nht tp hp c quan dn , khin cho h
ra sc cng hin, cng vi To Duyn chu(15) cu gip nhau, d c Vin Cng L ngn cch gia,
nhng ngi y l ging si lang, chng th tn ti lu c. Tc h nhn vng mnh, Mnh c-
Cnh Thng hn s cu gip cho. Do nghe theo li y.
 Trch Dung ti D Chng trc, git cht Thi th Chu Ho, ko vo chim ng trong qun.
Hin Xun Thu chp: Nm y, Do ng qun Bnh Trch, li sai Dung gip Ho nh Thi th
Gia Ct Huyn do Lu Biu b dng. Ha T Tng bo Do rng: Trch Dung ra qun, chng c chiu
mnh hay danh ngha g. Chu Vn Minh(16) c thin tm thnh tht m tin ngi, ta nn cho ngi b mt
canh chng hn. Dung n ni, qu nhin tr la git Ho, thay th Ho thng lnh cc vic trong qun.
Do tin nh Dung, b Dung nh bi, Do li tp hp binh m cc huyn trc thuc, nh ph Dung.
Dung thua trn chy trn vo trong ni, b dn git. Do bng nhin b bnh cht, by gi mi bn
mi hai tui.
Trch Dung, ngi qun an Dng, ban u t tp c my trm qun, qua nng nh T chu mc
l o Khim. Khim sai i c sut vic vn lng bng ng thy Qung Lng-Bnh Thnh, Dung
phng tng thin tin git ngi, ngi mt ch quyt on vic b hay thu lng thc ba qun v cho
mnh. Li i tu xy dng ph (17), ly ng ch tng nh ngi tht, thn tng dt vng, y phc bng
gm ng sc, ri t tng trn mm ng cao chn tng, bn di lm lu i c hnh lang, trong c th
cha hn ba ngn ngi, tt c cc bui c kinh ca nh pht, Dung lnh cho mi ngi trong ci v cc
qun bn c ai thch Pht gio th n theo hc o, li tha cho h vic phu dch li ko h, bi th
ngi xa gn trc sau c n hn nm nghn h theo v. Mi l tm Pht, cho sa son rt nhiu cm
ru, tri chiu trn ng, di my chc dm, ngi dn ti xem v n ung n c vn ngi, ph tn
tnh k c vn. To cng vy nh o Khim, t T chao o, Dung em trai gi mt vn khu, nga ba
nghn con, chy trn ti Qung Lng, Thi th Qung Lng l Triu Dc ly khch l i i Dung. Trc
, Bnh Thnh tng l Tit L b o Khim bc bch, ng qun Mt Lng. Dung li dng dn
chng Qung Lng, nhn lc tu hng git cht Dc, th cho binh lnh cp bc, em thuyn ch ca ci
i. Li qua git L, ri sau git Ho.
V sau Sch sang ty nh Giang H, khi v qua D Chng, thu nht thi th lm tang cho Do, va hay
gp c gia quyn ca Do y. Vng Lng gi th cho Sch ni: Trc y Lu Chnh L va n
Lm Chu, cha th t lp, qu tht l trc sau nh c vo nh Tn huynh gip , nh mi c th
vt sng xy dng tr s, c c c s an nh. L nghi gip Lu vt bin cnh, lng cm kch khc
su trong tim, tnh bn gn gi thy chung. Sau v h Vin him nghi, tnh cm i thnh ngang tri. Li
thm vic ngi ng minh vi Thut, nn mi hon ton bin thnh th ch, xt bn tm ca Do, tht
khng thch th g. Sau khi sc khe hi phc, Do thng mun nm b on him, khi phc tnh bn
ngy trc. Mt chia li, tm cha biu l c, Lu t nhin mc bnh m cht, tht bi thng thng
hn! Bit rng ngi ly n hu i i k khc bc, ly c bo p k gy on, thu hi di ct dng
dc c nhi, ai iu k cht xt thng ngi sng, qun b him nghi ngy trc, gip cho tr nh c
cy nh(18), tht l n su ngha nng, danh tt vang lng, tnh cm trng hu. Xa kia ngi L on gin
ngi T, cng chng ph b tang l ca ngi ta, kinh Xun Thu khen vic y, bo rng ng l, tin rng
bc lng s nn noi theo vic , trng hc hng thn nn tn tng truyn b. Con trng ca Chnh
L, l ngi ch kh tit tho, ngh rng t s c ngi i i khc thng. Ngi thi hnh hnh php, uy
danh y, nu thi hnh ly n, h chng tt p hn sao!
Con trai trng ca Do l C, t Knh D, nm mi bn tui, tang Do rt c l, cc quan li c ca
Do a tng qu, C u khng nhn cht g.
Ng th chp: C gp nhiu ni gian lao, t nh phi c tang khn kh, m thm chu ng mi ng
cay, chng c ai l ngi thn thch. cng vi cc em, lc ngh ban m thng dy sm, th thip him
khi thy mt. Cc em u knh s, phng s C nh cha. C khng giao du ba bi, trong nh khng c
khch tp nham.
C c t cht kh tt p, Tn Quyn rt yu qu v knh trng. Quyn lm Phiu k tng qun, cho
vi C ti lm ng to duyn, bi lm Ph ngha hiu y, Kin trung Trung lang tng. Lc Quyn lm
Ng vng, thng C ln lm i t nng. Quyn tng m hi yn, K y Ngu Phin say ru ng
nghch xc phm Quyn, Quyn mun git Phin, li v cng tc gin, nh c C ht lng can gin, Phin
c min ti. Vo nhng ngy ngy nng nc, Quyn thng trn thuyn yn tic, c ln ang trn
thuyn th gp ma dng, Quyn ly mt ci che cho mnh, li sai ngi ly che cho C, nhng ngi
khc th khng ai c nh vy. C c i ng n nh th. V sau C c i lm Lang trung lnh.
Lc Tn Quyn xng tn ho, C c chuyn lm Quang lc hun, gi danh phn Bnh thng th s.
n nm bn mi chn tui th cht. Sau ny Quyn cho con mnh l B ly con gi C, li cp cho nh
ca hng nht, bn ma c n sng, ngang vi hai h Ton-Trng. C c hai em l Thc-Thng u
lm K y.
 THI S T TRUYN
Thi S T t T Ngha, ngi qun ng Lai huyn Hong. Thu nh hiu hc, ra lm quan qun
gi chc Tu to s. Gp lc Qun th v Chu mc c him khch, phi tri kh phn bit, v th trn c
lnh rng, ai gi bn tu v triu trc th bn ng. By gi tu chng ca chu mc gi i, qun
th s tu chng ca mnh ti sau, lin cho tm ngi c th i s. T mi hai mi mt tui, c tuyn
i, bn gp rt ngy m, n Lc Dng, T n Cng mn, thy vin chu li ang mun trnh vn t.
T hi: Ngi mun trnh bo tu chng chng? Vin li ni: ng th. T li hi: Tu chng
u? p: trn xe. T ni: Ch k trn tu chng c lm ln g ? Ngi a ti xem li cho.
Vin li khng bit T l ngi ca qun ng Lai, v th a tu chng ra. T th sn dao trong
bng, lin ly ra rch nt tu chng i. Vin li nhy ln h ln, rng: C ngi ph hu tu chng ca
ti! T lin ko ngi y vo trong xe, ni nh rng: Nu ng khng a tu chng cho ti, ti cng
khng c cch no hy hoi n, ci vic ct hung ha phc cng th m thi, ti khng mun mt ai trong
hai ta chu ti mt mnh. Sao bng chng ta im lng ri cng trn i, c th bo tn c mng sng,
khng vic g phi cng chu hnh pht. Vin li ni: Ngi v qun th hy tu chng ca ti, c
nh ri, li mun b trn lm g? T p rng: Ban u ti vng mnh qun th phi i, ch l mun
xem ng c trnh bo tu chng khng thi. Ti dng thi qu, thnh ra hy hoi tu chng ca ngi.
Nay tr v, cng s v vic y m b trch ti, cho nn mun chng ta cng trn i. Vin li cho rng T
ni ng, ngay hm y cng nhau b i. T cng vin li ra khi thnh, mn c ln quay li trnh tu
chng ca Qun. Chu mc bit chuyn, li phi vin li khc i trnh tu chng, hu ti v thy vic thay
i tu chng nn khng th l, chu mc v th b thua. T nh th ni danh, nhng b chu mc ght,
T s b ta v, bn trnh nn n Liu ng.
Tng Bc Hi l Khng Dung nghe chuyn cho l T c ti, my ln phi ngi ti thm hi m T,
mi ln n u tng qu. By gi v b Hong Cn n cp bc, Dung em binh ra n tr Xng,
b gic l Qun Hi vy . T t Liu ng tr v, ngi m bo T rng: My v Khng Bc Hi
cha tng tng kin, sau khi my i, ng y gip m rt n cn, cn hn c bn b c, nay ng y
ang b gic vy, my nn n ch ng y. T li ba ngy, ri mt mnh i b theo ng tt ti
Xng. By gi vng vy cn cha kn, trong m T rnh lc ch s h, t nhp vo din kin Dung,
nhn xin binh ra chm gic. Dung khng nghe, c i qun ngoi ti cu. Ch mi khng thy ai n,
m vng vy ngy cng cht. Dung mun co cp vi Bnh Nguyn tng Lu B, trong thnh khng c ai
bit cch ra khi thnh, T t mnh xin i. Dung ni: Nay gic vy rt cht, chng nhn u ni khng th
i c, dng kh ca khanh tuy mnh, nhng khng phi qu mo him sao? T tha rng: Trc y
ph qun dc lng vi m ti, m ti rt cm kch s hu i y, sai T mau chng n ch ph qun, c
nhin v cho rng T c ch hu dng, m n hn s c ch vy. Nay chng nhn u ni khng th i,
T ti cng ni khng th, h ci n ngha ph qun oi hoi, ci phi T i ca lo mu l b i
sao? vic gp lm ri, xin ph qun khng nn ng s na. Dung mi ng . T lin chun b hnh
trang, n ung no n, ch n sng, eo ti cung tn ln nga, dn theo hai tn lnh k i theo, mi tn cm
mt tm bia, m ca thnh xng thng ra ngoi. Bn gic vy bn ngoi u kinh hi, lp tc h tr nhau
phng b. T dn nga n ho lu di thnh, hai tn lnh nht lot cm bia, T bn tn vo bia, bn
xong, bn quay vo thnh. Sm hm sau li lm nh th, gic vy thnh k ng ngi nm, T li dng
bia, bn xong, li quay vo thnh. Sm hm sau na li ra lm nh th, qun gic khng ai ng dy c,
t nhin T vung roi nga xng thng vo vng vy chy i. Qun gic bn kia hiu ra, T vt i ri,
li cn bn git my ngi, chng u ng ln nho, cho nn khng k no dm ui theo. T n Bnh
Nguyn, ni vi B rng: T, l k th b ng Lai, cng vi Khng Bc Hi vn chng phi l ct
nhc, cng chng cng qu qun, ch v ch kh tng hp, nn v ngha m chia tai v chung hon nn.
Nay Qun Hi lm lon, Bc Hi b vy, c c khn cng, khng qun cu vin, nguy him mt sm mt
chiu. Bi ngi c ting l ngi nhn ngha, c th cu gip nguy nan cho ngi khc, cho nn Bc Hi
thnh tm thnh , nghnh c ngng ngi, sai T ny mo him tay khng, t ph vng vy, t trong
mun cht ti ph thc ni ngi, mong ngi xoi xt. B nghe xong cung knh ni: Khng Bc Hi bit
trn th gian ny c Lu B sao? Ri lp tc phi ba nghn tinh binh i theo T. Qun gic nghe tin c
qun ti, gii vy b chy t tung. Dung c cu, li cng qu trng ti ca T hn, ni: Khanh l ngi
bn tr ca ta vy. Xong vic, T quay v bm bo vi m mnh, m T ni: Ta mng l my bo p
c Khng Bc Hi vy.
Th s Dng chu l Lu Do v Thi S T l ngi cng qun, T t Liu ng tr v, cha cng
tng kin, khng lu sau T qua sng ti Khc A gp mt Do, lc cha ri i, va gp Tn Sch n. C
k khuyn Do c th cho T lm i tng qun, Do ni: Ta nu dng T Ngha, chng phi l Ha T
Tng s ci ta sao? Ri ch phi T i trinh thm xem ch nng nh th no. C ln T v mt lnh k
t nhin gp Sch. i theo Sch c ba chc qun k, gm bn Hn ng, Tng Khim, Hong Ci. T
lin tin ln giao u, i din thng vi Sch. Sch m nga ca T, chp c u ngn kch ca T,
T cng ot c m tr ca Sch. Lc qun k ca c hai bn u ko n, hai ngi mi bung nhau
ra.
T v Do cng chy trn v D Chng, ri lnh n Vu H, trn trong ni, t xng l Thi th an
Dng. By gi, Sch bnh nh c pha ng Tuyn Thnh, duy ch cn su huyn pha ty Kinh
huyn l cha chu phc. T nhn tin n gi Kinh huyn, lp n ph, phn ln dn chng Sn Vit
n nng nh. Sch thn chinh n nh dp, bt gi c T. Sch lp tc cho ci tri, nm tay T ni:
Ngi c nh ci lc Thn nh chng? Nu ngi bt c ta lc y ngi s lm g? T p: Cng
cha bit th no. Sch c ci ni: Vic thin h hm nay, ta cn phi cng vi khanh chung sc.
[Ng Lch chp rng: T thua trn Thn nh, b Sch bt gi. Sch vn nghe danh ca T, lp tc
ci tri xin kin, t vn cho ci thut nh gi. T tha rng: Ph qun bt tng, cha phi l
xong vic. Sch ni: Xa kia Hn Tn dng k sch ca Qung V qun, nay Sch ti mun dt b iu
nghi hoc ca bc nhn gi, ngi c g chng(19)? T ni: Qun s chu ny mi b ph, lng qun
li tn, nu chia la, kh m tp hp li c; ti xin i tuyn r n c yn bng chng, s rng
chng hp tn . Sch qu di p rng: Thc ng vi lng mong c ca ta vy. Gia tra ngy mai,
mong ngi v y cho. Ch tng u nghi hoc, Sch ni: Thi S T Ngha, l danh s Thanh chu,
ly tn ngha lm u, nht nh khng la di Sch. Sng hm sau, Sch cho mi ht ch tng n, by
sn ru tht, sai dng mt cy tre coi bng. ng gia tra th T n, Sch c mng, t thng
cng nhau tham lun mi vic qun c.]
[Thn Tng Chi xt; Ng Lch ni T thua trn Thn nh, b Sch bt c, cng vi bn truyn qu
khc thng, ng l lm ln ni xng.]
[Giang Biu truyn chp: Sch hi T rng: Nghe ni trc kia khanh v quan Thi th m cp tu
chng ca quan chu, ri chy n ch Vn C(20), mi c Huyn c, u l nhng vic ngha sng
ngi, l tr s thin h vy, ch v cha gp c ngi thc thn. Bn trng tht lng rch o ngi ta,
ngi xa chng him nghi(21). C nhn khanh l tri k, ch lo khng c nh nh. Ri i ra truyn
rng: Rng mun bay ln cao, trn u cn phi c xch mc(22).]
Ri Sch lp cho ngay T tm gi chc Mn h c, quay v n Ng qun giao cho T cm binh, bi
lm Chit xung Trung lang tng. V sau Lu Do mt D Chng, s chng hn vn ngi cha c ch
nng ta, Sch lnh cho T ti v yn.
[Giang Biu truyn chp: Sch bo T rng: Lu mc trc y trch C v h Vin tn cng L
Giang, t rt khinh b, suy lun chng thiu th g. Sao nh? Binh s th h ca tin qun(23) c my
nghn ngi, ht ch Cng L. Ci ch ca c ch lp s, chng th no khng khut thn vi Cng
L, cu cnh ly s binh c, i li mi mi c c hn nghn ngi thi. Nhn lc Cng L lnh cho C
tn cng L Giang, vic lc y l tnh th, khng th khng i c. Ch v Cng L sau ny khng tun
theo tit tho ca k by ti, t vt b thn phn thn t lm vic gian t tim hiu, C can gin khng
nghe. Bc trng phu giao kt vi nhau v ngha kh, cu th vi vic ln, chng th khng chia la,
vic giao kt, cu cnh v tuyt tnh ca C vi Cng L ngn ngnh l nh th. Nay Lu Do cht mt
ri, C hn chng kp cng vi ng y tranh lun bin bc lc sinh thi. By gi con nh ca ng y cn
D Chng, chng bit Hoa T Ng(24) i ng chng ra sao, vic ny C li min cng trng cy vo
khanh c khng? Khanh l ngi chu ny, trc li lm Tng s, C nh khanh qua trng nom
con nh ca ng y, kt hp vi vic tuyn bo r ca C vi b khc ca ng y. m b khc y ai
thch th n gip ta, ai khng thch n th v yn h. Li quan st xem T Ng lm chc mc cai tr
a phng nh th no, xem nhn dn L Lng, B Dng c thn gn gip ng y khng? Binh s
th h ca khanh, nn em theo nhiu hay t, xin c tu . T tha rng: T c ti khng th tha c,
tng qun lng ging nh Hon, Vn, i ng qu vi lng mong mi. C nhn ni c sng th
ly ci cht bo n, t l ni n vic bo p ht lng, n cht mi thi. Nay tt c binh s ang ngh
ngi, binh lnh chng nn dng nhiu, T ch em my chc ngi, l qua ri quay v.]
T hu ca Sch u ni: T tt s i ln bc khng quay v na. Sch ni: T Ngha m b ta, cn
quy phc ai c? Ri tin a T Xng Mn, nm tay chia bit, ni: Khi no khanh quay v? T
p: Chng qu su mi ngy. Qu nhin T tr v ng k hn.
[Giang Biu truyn chp: Sch mi phi T i, k bn lun phn vn, bo rng T cha ng tin, c k
cho rng T vi Hoa T Ng l ng hng, s T lu li bn tr liu k sch, hoc ng l T sang
Ty thc thn theo Hong T, mn ng ln Bc, a phn ni phi T i khng phi l k hay. Sch
ni: Cc ng ni u khng phi c, C xt r rng ri. Thi s T Ngha d l ngi c kh phch,
dng cm, can m, cng ci, nhng chng phi l ngi th on(25). Trong lng ng y c toan tnh,
hiu r o ngha, qu trng li ha, mt li ha vi tri k, c cht cng chng ph nhau, cc ng ch
c lo lng na. T t D Chng tr v, nhng ngi bn lun mi phc Sch. T din kin Sch, ni:
Hoa T Ng l ngi hin c, nhng khng phi l ngi c ti toan tnh, dn chng a phng
khng quy phc, ch t th m thi. Li c ngi an Dng l ng Chi t chuyn L Lng, ni di
l chu chiu th lm Thi th. Hn thng sut dn chng B Dng lp ring mt gio phi, ngn cn
binh lnh gi a gii, khng vng lnh T Ng sai khin lm trng li, ni rng Ta lp mt qun ring,
i khi nh Hn phi chn Thi th(26) n, ta mi chu ra nghnh n. T Ng khng nhng khng dn
xp xong vic L Lng, B Dng, m bn cnh huyn Hi Hn c dc Thng Liu, c nm su
nghn nh kt hp vi nhau thnh i ng, ch np t thu cho qun thi, pht lnh triu gi mi ngi th
khng th c, T Ng cng ch ng nhn m thi. Sch v tay ci ln, v th c nh thu tm vng
y. Khng lu sau , Sch bnh nh D Chng.]
Chu ca Biu l Bn, l ngi kiu dng, my ln vo cp cc huyn Ngi, Ty An. Sch lin phn
binh ti su huyn bn phi v bn tri Hi Hn, Kin Xng, ly T lm u Kin Xng, ng s tr
Hi Hn, n c ch tng chng c Bn. Bn tuyt tch khng quay li cp na.
T mnh cao by thc by tc, c b ru rt p, tay di nh vn li c ti thin x, bn cung khng
trt pht no. T thng theo Sch i nh dp bn gic Ma Bo, qun gic trong n tro ln lu cao
mng chi, tay bm vo x nh, T ging cung bn chng, tn xuyn qua tay ghim vo x nh, vn ngi
vy quanh chng ai khng khen gii. K diu n nh th. To cng nghe ci ting y, lin gi th cho T,
b th trong trp phong kn, T m ra xem khng thy vit g, m ch thy c v thuc ng quy(27). Lc
Tn Quyn thng qun chnh s, thy T c th khc ch Bn, bn u thc cho T vic pha nam. Nm
bn mi mt tui, l nm Kin An th mi mt, T mt.
[Ng th chp: Lc T sp mt, than th rng: Bc trng phu sinh ra i, ng phi eo kim by
thc, c tro ln bc thm ca bc thin t. Nay ch nguyn ca ta cn cha t, sao cht ri !
Quyn thng tic T v cng.]
Con trai T l Hng, lm quan ti chc Vit k hiu y.
[Hng t Nguyn Phc, tri qua cc chc Thng th, Thi th Ng qun.]
 [ CH THCH : ]
(1) Cc bn dch s trc nay vn thy dch l S Nhip, khng r v sao?
(2) Hn Hon nh ng Hn.
(3) Xe truy bnh l ci xe c bung mn t mui xe r xung che ph kn bn pha xung quanh.
(4)U tc l Vit k Hiu u Triu . Tip cai qun Giao Ch, Triu cng tng cai qun Giao Ch,
Trn Th c so rng Triu d l vua Nam Vit cng khng hn S Tip c.
(5) Khng r ch ny nn ct ngha l th no?
(6) Con chu h Lu, c phong hu cc ni.
(7) Tc l khen rng ngi c ti hc, ni ting uyn bc gii giang.
(8) Cc vic c hnh, nt na, nu cn trong tm l c, thi hnh ra l hnh.
(9) Khng hiu chc ny l th no?
(10) Tc l v Thi th mt ng tin.
(11)Nguyn vn cu ny l bt c cu lit, t ng tam s, khng bit dch th no, nh phi tm
dch gng go nh vy.
(12) Tc l Lu Sng vy.
(13) Cu ny rt ti ngha, nguyn vn l Qun th d qu Tam quc ch quyn thch thc chi, khng
bit phi dch th no, nh phi ct bt my ch i m dch gng. Chng hiu v sao Trn Th li ni
n sch Tam quc ch (nguyn l sch ca chnh tc gi son ra) ch ny?
(14) Nga K l mt th nga hay ni ting, ngy phi ngn dm, li rt thun.
(15) By gi To Tho gi Duyn chu nn cng gi l To Duyn chu.
(16) Chu Ho t Vn Minh.
(17) L to thp ca nh Pht.
(18)Nguyn vn l bo lc xch chi thc, dch thot ngha.
(19)Hn S tranh thin h, Lu Bang, Hng V th ging co nhau, Hng V ng qun Bnh Thnh,
L T Xa, tc Qung V qun l mu s ca Hn Tn xin i tr hng Hng V, la Hng V rng: Qun
Hn ng, qun S t, qun Hn thiu lng, nn n nh. Hng V nghe theo, t qun ni Cu L
giao chin vi qun Hn do Hn Tn ch huy, b thua trn, sau phi t vn.
(20) Tc Khng Dung, Vn C l tn t ca Dung.
(21) Ch ny Tn Sch nhc n ci tch Qun Trng ngi thi Xun Thu, lc trc th Cng t Bch,
bn trng T Hon Cng, sau ny T Hon Cng lm vua nc T, li dng Qun Trng m thnh b ch
hu. y Sch mun ni rng lc trc nh nhau Thn nh, ch l ai v ch ny, khng c g phi lo
lng c.
(22) Nguyn vn cu ny l: tin xch giai mc gi d. Rt kh hiu, ND khng hiu lm, tra cu trn
zdic thy trch dn mt cu trn tm bia ca o nhn Thit Cng Thn do Lu Tch V ngi i ng
chp v ging rng xch mc l mt vt c hnh dng nh qu ni nm trn u ca con rng. C l
ch ny Sch mun ni nu mun thnh b nghip th cn c c ngi nh Thi S T.
(23) Tc Tn Kin.
(24) Tc Hoa Hm, sau ny Hoa Hm lm i quan nh Ngu.
(25) Nguyn vn: tung honh chi nhn.
(26) V Hoa Hm thay quyn Do cai qun qun, ng Chi khng chu, tuyn b rng ch theo lnh nh
Hn, ch nh chiu ch ca nh Hn phi Thi th n, khng theo lnh ca Hoa Hm.
(27) ng quy l mt v thuc bc, ch ny khng hiu ca To Tho th no? L chi ch chng?
 QUYN 5 - PHI TN TRUYN

Ng phu nhn, T phu nhn, T phu nhn, Vng phu nhn (hai ngi), Phan phu nhn, Ton phu
nhn, Chu phu nhn, H C, ng phu nhn
Ng phu nhn ca Tn Ph l, l m ca Ng ch Quyn vy. Vn l ngi huyn Ng, sau di n
huyn Tin ng, cha m mt sm, vi em trai l Cnh. Tn Kin nghe ni v ti sc ca phu nhn,
mun ly phu nhn. Ngi thn nh h Ng ght s khinh nhn ca Kin, ngn chng li, Kin rt ly lm
tic gin. Phu nhn bo ngi thn ni: Sao li yu mt a con gi m rc ha vo thn? Nu khng
c hn i tt th y l mnh tri vy. Do bn ha lm v, sinh bn con trai, mt con gi.
Su thn k chp: Lc trc, phu nhn mang thai th nm m thy Mt trng ri vo bng, ri mi sinh
ra Sch. n lc mang thai Quyn, li nm m thy Mt tri ri vo bng, k vic ny cho Kin ni: Lc
trc mang thai Sch, nm m thy Mt trng ri vo bng ta, nay cng li nm m thy Mt tri ri vo
bng ta, sao vy? Kin ni: Mt trng, Mt tri l thn ca m dng, biu tng rt tn qu, chng l
con chu ta s ni ln sao!
Cnh thng theo Kin nh dp c cng, bi lm K y, Vin Thut c Cnh lm an Dng Thi
th, nh Thi th Chu Hn lc trc, bn chim qun y. Tn Sch cng Tn H, L Phm da vo
Cnh, hp qun cng nh gic trong ni huyn Knh l T Lang, Lang thua chy. Gp lc b Lu Do
p, Cnh li v pha bc nng nh Thut, Thut cho lm c qun trung lang tng, cng vi Tn Bn
nh Phn Nng, Vu Mi Honh Giang, li nh Trch Dung, Tit L Mt Lng. By gi Sch b
thng Ngu Ch, qun gic hng li phn, Cnh nh dp, bt ht chng. Theo i nh Lu Do, Do
trn n qun D Chng, Sch li sai Cnh-Bn n Th Xun bo cho Thut. Thut ang tranh T
Chu vi Lu B, ly Cnh lm Qung Lng Thi th. Sau Thut tim hiu, Sch gi th khuyn Thut,
Thut khng nghe, li chn bn sng, khng qua li vi nhau na, sai ngi bo cho Cnh, Cnh lin b
qun v pha ng, Sch li ly Cnh lm an Dng Thi th. Nh Hn sai Ngh lang Vng Ph c l
ph vng lnh i v pha nam, bi Cnh lm Dng v tng qun, lnh qun nh c.
n lc Quyn tui nh ni nghip, phu nhn gip tr vic qun, rt c b ch.
Ci K in lc chp: Quan Cng to ca Sch l Ngy ng v tri m b pht, Sch mun git i,
cc quan s i phu lo s, khng by c k g. Phu nhn bn da vo ging ln m bo Sch ni: Mi
va ly t Giang Nam, vic cn cha yn, nay ang trng ngi hin dng k s, tha li ghi cng. Ngy
Cng to dc ht mu lm vic cng, m ngy nay mi git hn th ngy sau ngi khc s u phn mi. Ta
khng n thy ha n thn, nn lao xung ging ny trc y. Sch c kinh, bn tha cho ng. Mu tr
quyn bin ca phu nhn u i loi nh th.
Nm Kin An th by, sp hong, sai bn Trng Chiu n gp, trao cho vic sau ny, hp tng Cao
Lng.
Ch lm chp: Xt thy qun Ci K c chn t, t nm Kin An th mi hai n nm th mi ba th
c chn thiu, cng c chn, ni rng quan ph gp vic bun, nh th Ng Hu hong vo nm th mi
hai vy(1). Nm th tm, nm th chn u c c chn, vic ny rt r rng.
Nm th tm, Cnh cht s quan, con l Phn c trao qun lm tng, phong Tn nh Hu, ri
cht.
Ng lc chp: Quyn nh Kinh Chu, bi Phn lm Ng Qun c gi min ng.
Ng th chp: K kt thn vi Trng n, C m, Quyn sai xt cng bng vic kin tng.
Con l An ni t, An b khp ti lm cng phe ng vi L Vng l B m b git cht. Em ca Phn l
K ni t, phong nh Hu, ri cht. Con l Ton ni t. V ca Ton l con gi ca ng Dn vy,
Dn b git, cng b hi.
T phu nhn ca Ng ch Quyn, ngi huyn Sn m qun Ci K. Cha l Cnh, lm Thng th
lang, T Lnh ca nh Hn.
Con ca Cnh l Tha son sch Hu Hn th, khen Cnh thu nh ly nhn hiu lm c, sng sut
c ti nng. Em ca Cnh l Trinh, lm theo khun php, chm hc trng ngha, c hiu lim, lm Kin
Xng Trng, cht lc gi chc.
M ca Quyn l Ng phu nhn gip Quyn em vt l n n v lm v, yu mn sng i. Sau ny
Quyn ly chu ca c l T th, mun ging T phu nhn, T phu nhn khng chu, do khng cn
ch, cht sm. Hn mi nm sau, em l Tha c bi lm Ng quan tang trung, li chuyn lm Trng
Sa ng b y, V Lng Thi th, son sch Hu Hn th c hn trm quyn.
Ci K in lc chp: Tha t V Bnh, hc rng nghe nhiu, bit c iu g th sut i khng
qun. Con l Sng lm Dng uy tng qun, em ca Sng l c lm Ng Qun Thi th, u ni ting.
T phu nhn ca Ng ch Quyn, ngi huyn Ph Xun qun Ng. ng ni l Chn, kt thn vi cha
Quyn l Kin, Kin g em gi cho Chn, sinh ra Cn. Cn tha nh lm quan trong chu qun, cui thi
Hn nhiu lon, b quan, theo Kin nh dp c cng, bi Thin tng qun. Kin hong, theo Tn Sch
nh bn Phn Nng, Vu Mi Honh Giang, nh Trng Anh ca ng Li, m thuyn t, mun
ng qun li, v xin thm qun. By gi m ca Cn trong qun, bo Cn rng: Ch s ngi trong
chu em nhiu qun thy n chn ta th khng c li, sao li ng qun li? Nn cht lau sy lm
thuyn b ch qun qua sng.
Ph, c l phu. Quch Phc ch Phng ngn chp: Ph l tm b i trn nc vy.
Cn k cho Sch, Sch lin lm theo, qun u qua sng ht, lin ph Anh, nh ui Trch Dung-Lu
Do, c nghip c lp. Sch cho Cn lm an Dng Thi th, gp lc Ng Cnh b qun Qung Lng
n min ng, li lm an Dng Thi th,
Giang Biu truyn chp: Lc trc, Vin Thut sai em h l Dn lm an ng Thi th, Sch sai
Cn nh m thay Dn. Gp lc Cnh v, v Cnh lc trc lm an Dng Thi th, nhn ha c
lng ngi, quan dn yu mn, m qun thuc h ca Cn li nhiu, Sch ng s ln mnh ca Cn, v
li ang bui nh dp, nn thu ly qun ca Cn, lin li dng Cnh, gi Cn v qun Ng.
Cn lnh qun, lm c qun trung lang tng, theo i ph L Giang Thi th L Thut, phong Qung
c Hu, chuyn lm Bnh l tng qun, sau li theo i nh Hong T, trng tn lc cht.
Cn sinh ra T phu nhn, lc u g cho ngi cng qun l Lc Thng. Thng cht, Quyn lm
Tho l tng qun ti qun Ng, n v lm v, sai nui dng con l ng. Sau Quyn di , v phu
nhn hay ganh ght, cho li qunNg. c hn mi nm, Quyn lm Ng Vng ri xng tn hiu,
ng lm Thi t, by ti xin lp phu nhn lm Hu, Quyn mun lp B th, rt cuc khng nghe. Sau
b bnh cht. Anh l Kiu, ni tc Hu ca cha l Cn, nh dp ngi Sn Vit, bi Thin tng qun,
cht trc phu nhn, khng c con. Em l T ni tc, cng v nh trn c cng m c bi lm Vu H
c, Bnh Ngy tng qun.
B phu nhn ca Ng ch Quyn, ngi huyn Hoi m qun Lm Hoi, l ngi cng h vi Tha
tng B Cht. Cui thi Hn, m ca phu nhn em theo ngi trong h di n qun L Giang, khi L
Giang b Tn Sch ph, u vt sng v pha ng, v xinh p m c Quyn yu mn, c sng i
ng u hu cung. Sinh ra hai con gi, c l L Ban, t i H, lc u g cho con ca Chu Du l Tun,
sau li g cho Ton Tng; t l L Dc, t Tiu H, lc u g cho Chu C, sau li g cho Lu Ton.
Ng lch chp: Lc u Ton ly con gia ca Quyn, cht sm, cho nn li ly Tiu H lm v k.
Tnh phu nhn khng ganh ght, hay tin c ngi khc, cho nn c yu mn rt lu. Lc Quyn
lm Vng ri lm , mun lp lm Hu, nhng by ti bn lp T th, Quyn tri hn mi nm,
ngi trong cung u gi l Hong hu, ngi thn dng s gi l Trung cung. Lc hong, by ti theo
Quyn, xin truy t danh hiu, bn tng n thao, h lnh ni: Vo ngy mu t thng nhun nm Xch
th nht, Hong ni: Than i Hong hu! Hong hu gip vua, cng vng mnh tri, ngy m knh
thun, vt v cng trm. Trong dy con em, chng b l ngha . Rng ri nhn i, c c hay p. Vn dn
trng mong, gn xa theo v. Trm v gp thi nn cha tr, i thng cha ni lm mt, p ca Hu l
hay nhn nhng, cho nn by gi cha ban danh hiu, cng mong l Hu c tri ban tui th lu di,
cng trm knh nhn lc tri. Khng may mt i, mnh ln phi dng. Trm tic v trc khng sm
sng sut, lm cho Hu au bun m la i, khng c hng trn lc tri. Rt l thng yu, lng ny
au xt. Nay sai S tr tit Tha tng L Lng Hu l Ung vng lnh ban cho danh hiu, cng t cho Hu.
Hn m c linh, nhn ly vinh sng. Than i thng thay! Tng Tng Lng.
Vng phu nhn ca Ng ch Quyn, ngi qun Lang Da.
Ng th chp: Cha ca phu nhn c tn l L Cu.
Phu nhn c chn vo cung, gia nm Hong V c sng i, sinh con l Ha, c sng i ch sau
B th. Sau khi B th hong, Ha c lp lm Thi t, Quyn mun lp phu nhn lm Hu, nhng Ton
cng cha(2) vn ght phu nhn, ri b vu hm. Vo lc Quyn bnh nng, phu nhn ni c v mt vui
mng, do Quyn trch gin lm, bn lo lng m cht. Con ca Ha l Ho lp, truy tn phu nhn l i
Hong Hu, phong ba ngi em u lm Lit hu.
 Vng phu nhn ca Ng ch Quyn, ngi qun Nam Dng, c chn vo cung, gia nm Gia
Ha c sng i, sinh con l Hu. Vo lc Ha lm Thi t, m ca Ha c tn qu, cc phu nhn
khc tng c sng i u b y ra bn ngoi. Phu nhn ra ti huyn Cng An, cht, tng y. Hu
ln ngi, sai s n truy tn l Knh Hoi Hong Hu, i tn lng l Knh Lng. H Vng khng c
dng di, phong ngi em cng m l Vn Ung lm nh hu.
Phan phu nhn ca Ng ch Quyn, ngi huyn Cu Chng qun Ci K. Cha lm quan, b khp ti
cht. Phu nhn v ch cng nh dt vi, Quyn thy m cho l l, gi vo hu cung. c sng i, mang
thai, nm m c mt con rng bay vo gn mnh, ri ly mnh qun m ly, bn sinh con l Lng. Nm
Xch th mi ba, Lng c lp lm Thi t, xin g chng cho ch ca phu nhn, Quyn nghe ng
theo. Nm sau, lp phu nhn lm Hu. Tnh ganh ght nnh b, t u n cui, rt nhiu ln vu hi bn
Vin phu nhn.
Ng lc chp: Vin phu nhn l con gi ca Vin Thut, c tit hnh nhng khng c con. Quyn my
ln mun em con ca cc phu nhn khc giao cho phu nhn nui dng, nhng khng chu. Vo lc B
phu nhn hong, Quyn mun lp phu nhn lm Hu. Phu nhn t thy mnh khng c con, c t chi
khng nhn.
Quyn khng vui, phu nhn sai ngi hi Trung th lnh Tn Hong xt vic c chuyn quyn ca L
Hu. Nhn lc mc bnh, do cha bnh, cc cung nhn rnh ch phu nhn nm ng m cng tht c git
i, ni di l b trng c. Sau vic b l, bt git su- by ngi. Quyn sau hong, hp tng phu
nhn Tng Lng. Tn Lng ln ngi, ly chng ca ch phu nhn l m Thiu lm K y, trao cho
qun s. Lng b ph, Thiu cng ngi nh b y v qun c L Lng.
Ton phu nhn ca Tn Lng l con gi ca Ton Thng vy. B ni ca Thng l cha thch phu
nhn, h n gp thng i cng. Lc m con Phan phu nhn c sng i, Ton cng cha t thy c
him khch vi m ca Tn Ha, bn khuyn Quyn cho con trai ca Phan phu nhn l Lng ly phu
nhn, Lng bn c ni t. Phu nhn c lp lm Hong Hu, ly Thng lm Thnh mn hiu y,
phong nh hu, thay ng Dn lm Thi thng, V tng qun, tin phong Vnh Bnh Hu, Lc
thng th s. By gi h Ton c nm ngi c phong tc Hu, cng lnh qun m, cn li u lm
Th lang, K y, Tc v t hu, t lc nc Ng ni ln, ngoi thch tn qu chng ai bng. i tng
Ngy l Gia Ct n em qun Th Xun n nng da, nhng bn Ton Dch, Ton oan, Ton Y,
Ton Nghi u nhn vic y m hng Ngy, Ton Hi mu l, b git, do h Ton suy yu. Vo lc Tn
Sm ph Lng lm Ci K Vng, sau li ging lm Hu Quan Hu, phu nhn theo n p, ti Hu
Quan, Thng em ngi nh di n qun Linh Lng, ri git.
Ng lc chp: V ca Lng l Hu Gii, c sc p, ti Hu Quan, lc Ng bnh li v, gia nm
Vnh Ninh th cht.
Chu phu nhn ca Tn Hu l con gi ca Chu C. Do ch ca Hu l cng cha sinh ra.
Thn l Tng Chi cho rng: Hu ly chu ca mnh lm v, vic ny ging vic Hn Hu . Tun
Thuyt ch vic ny l qu ng, cho nn khng ni nhiu na.
Cui nm Xch , Quyn cho Hu ly phu nhn lm v, Hu lm Lang Da Vng, theo n ti qun
an Dng. Gia nm Kin Hng, Tn Tun chuyn quyn, tng tht u lo lng. V ca Ton Thng l
ch ca Tun, cho nn c Ton cng cha gip . Lc u, vo lc Tn Ha lm Thi t, Ton cng
cha vu hi Vng phu nhn, mun ph Thi t, lp L Vng, Chu cng cha(3) khng nghe theo, do
c him khch. Gia nm Ng Phng, Tn Nghi mu git Tun, vic l m b git. Ton cng cha nhn
ni Chu cng cha cng mu vi Nghi, do Tun git oan Chu cng cha. Hu s, sai phu nhn v
Kin Nghip, cm tay khc chia tay. n, Tun sai phu nhn v ch Hu. Gia nm Thi Bnh, Tn
Lng bit Chu cng cha b Ton cng cha hi, v hi rng: Chu cng cha cht cha? Ton cng
cha s, ni: Ta tht khng bit, u l do hai con ca C l Hng-Tn p. Lng bn git Hng-Tn.
V ca Tn l em gi ca Tun vy, do Tn Sm cng ght Lng, bn ph Lng, lp Hu. Nm Vnh
An th nm, lp phu nhn lm Hong hu. Hu cht, by ti tn phu nhn lm Hong thi hu. Tn Ho
ln ngi va hn mt thng, ging lm Cnh Hong Hu, gi l An nh Cung. Thng by nm Cam L
th nht, b p cht, hp tng nh Lng.
Su thn k chp: Tn Tun git Chu cng cha, tng i Thch T. Tn Ho ln ngi, sp mun i
ch tng Chu cng cha, nhng g m lin nhau, khng phn bit c, m cung nhn li bit lc cng
cha cht th mc qun o g, bn sai hai thy mo u tr mt gc cu hn, sai soi xt m, khng
c gn nhau. Lu sau, hai thy mo cng ni rng: Thy mt ngi n b khong hn ba mi tui,
mc o gm mu xanh b u, vy o mu nht, i giy la mu , t gc na i trn i Thch T
ly tay m u gi than th, chc lt li bc nh, n trn mt ngi m th dng li, hi hi rt lu, ri
n mt khng thy na. Li ca hai ngi, khng mu m ging, do o m, thy o qun nh thy
mo ni.
H c ca Tn Ha l ngi huyn Cu Dung qun an Dng. Cha l Toi, vn l qun k. Tn
Quyn tng i tun cc tri m gp c gia ng, Quyn ng xem m cho l l, sai hon quan gi vo,
g cho con l Ha. Sinh con trai, Quyn mng, t tn l Bnh T, tc Tn Ho vy. Thi t Ha b ph,
sau lm Nam Dng Vng, tr qun Trng Sa. Tn Lng ln ngi, Tn Tun ph chnh, Tun
vn yu mn Ton cng cha, m Ton cng cha li c him khch vi m ca Ha, bn khuyn Tun di
Ha n ti huyn Tn , sai s gi n bt cht, v c l Trng th cng t st. H c ni: Nu u
cht theo, ai s nui con ci. Bn nng da nhau m nui Ho cng ba em ca Ho. Ho ln ngi, tn
Ha lm Chiu Hin Hong .
Ng lc chp: Lc u Ho tn Ha lm Chiu Hin Hong , chng bao lu li i l Vn Hong
.
H c lm Chiu Hin Hong Hu, xng l Thng Bnh Cung, hn mt thng, tin phong lm Hong
thi hu. Phong em l Hng lm Vnh Bnh Hu, em l Tng lm Lt Dng Hu, em l Thc lm Tuyn
Thnh Hu. Hng cht, con l Mc ni t, lm V Lng Gim qun, b nh Tn git. Thc lm n i t
. Cui thi nh Ng suy km, h H chuyn quyn, con em ngang ngc, trm h lo s. Cho nn dn
chng ni phao rng: Ho cht lu ri, lp con ca h H thi.
Giang Biu truyn chp: Ho thy con gi ca Trng B lm m nhn(4), bn sng i, Ho hi ni:
Cha mi u? p ni: Gic git cha ta. Ho c gin, ly gy nh cht(5). Sau li nh sc p
ca ngi con gi ny, sai th kho chm g thnh tng ca ngi p, thng t bn gh. Hi t hu
ni: B cn c con gi khng? p ni: Con gi c ca B g cho con trai ca V y Phng Triu
ngy trc l Thun. Lin ot v ca Thun em vo cung, rt sng i, bi lm T phu nhn, ngy em
n yn vi phu nhn, khng coi chnh s, sai ph Thng phng ly vng c n hng nghn chic trm
uc hoa(6), dy buc, kp tc, sai cung nhn cm a nhau, sm a chiu ngh, ri lm vic khc, th
c nhn cp xn, do kho tng trng rng. Vo lc phu nhn cht, Ho au bun thng nh, tng
trong vn, p m ln, sai th o g bch lm tng ngi, t trong m lm qun v. Ly cc
vng bc vt bu tng theo, nhiu khng k ht. Sau khi tng, Ho c tang trong cung, na nm mi
thi. Ngi trong nc thy rt xa x, u ni l Ho cht nn mi tng nh th. Con cu ca Ho l
H cng c v mt nh Ho, ngi ta ni ba l thay lp Ho. Lm Hi Thi th H Hi tin li ba
, em qun mun v git ; by gi ch rut ca l Thc lm B Hi c, nh git Hi, git ba h,
li ba mi thi, nhng lng ngi vn nghi ng.
ng phu nhn ca Tn Ho l con gi trong h ca Thi thng ng Dn ngy trc vy. Dn b
git, cha ca phu nhn l Mc, lin b di n qun ni bin gii. Tn Hu ln ngi, i x, c v, ly
Mc lm Ng quan trung lang. Ho c phong Trnh Hu, ly con gi ca Mc lm v. Ho ln
ngi, lp lm Hong hu, phong Mc lm Cao Mt Hu, bi V tng qun, Lc thng th s. Sau
quan li thy Mc l ngoi thch c tn qu, bn c can gin. M phu nhn c sng i ngy cng
gim. Ho cng khng vui, m ca Ho l H th thng gip phu nhn. Li c quan Thi s ni l theo
lch s, khng nn thay Hu, Ho tin theo li bi ton, cho nn khng ph, phu nhn thng chm sc
Thng Bnh Cung. Mc du khng tr tc v, nhng b sai n ti qun Thng Ng, l ni xa xi vy,
bn trn ng lo lng m cht. Cc quan Trng thu ch d b m thi, c n chu mng dng s nh
c. Nhng cc phu nhn c sng i ca Ho c nhiu ngi eo n thao ca Hong hu cp cho.
Giang Biu truyn chp: Ho li sai quan Hong mn i khp chu qun, chn ly con gi ca nh
quan tng. Nhng con gi ca i thn n lc hai nghn thch u phi ni r tn tui, tui mi lm-
mi su mi xt chn, nu xt chn khng trng, li cho i ly chng. Hu cung c my nghn ngi,
m vn chn ly khng ngng.
Nm Thin K th t, theo Ho chuyn n Lc Dng.
Bnh rng: Kinh Dch chp: Nh yn th thin h nh. Kinh Thi chp Lp php tc cho v con, ri
n anh em, trng coi nh nc. Li ny tht l ng lm! Xa th xem Hon Cng, gn y th xt
Tn Quyn, h u bit ci sng sut ca k s, hiu ci ch ca ho kit, nhng trng th khng phn
bit, hu cung ri lon, li vic ng ci xa nay, dit dng ni t. Do m ni rng: Ch nn ly o
ngha lm c, ly thng nht lm ch, ri mi dp b c ci lo y chng!
 [ CH THCH ]
(1) Ch lm chp: Xt thy qun Ci K c chn t, t nm Kin An th mi hai n nm th mi ba
th c chn thiu, cng c chn, ni rng quan ph gp vic bun, nh th Ng Hu hong vo nm th
mi hai vy: truyn gc (Ng phu nhn truyn) chp l Ng phu nhn cht vo nm Kin An th by,
nhng y Ch lm xt on l Ng phu nhn cht vo nm Kin An th mi hai vy.
(2)Ton cng cha: tc con gi c ca B phu nhn v Ng ch Tn Quyn, tn l Tn L Ban, t i
H, g cho Ton Tng cho nn gi l Ton cng cha; xem phn B phu nhn truyn.
(3) Chu cng cha: tc tc con gi t ca B phu nhn v Ng ch Tn Quyn, tn l Tn L Dc, t
Tiu H, l em gi ca Ton cng cha, g cho Chu C cho nn gi l Chu cng cha; xem phn B phu
nhn truyn.
(4) M nhn: mt trong cc danh xng v ca vua c t thi ng Hn, th bc ng sau Hong hu.
(5)Giang Biu truyn chp: Ho thy con gi ca Trng B l ngi p, bn sng i, Ho hi ni:
Cha mi u? p ni: Gic git cha ta. Ho c gin, ly gy nh cht: theo Tam t ch
truyn, Trng B n Tn Ho v lm vua, sau b Ho git, do con gi ca B mi gi Ho l gic,
Ho gin bn nh cht.
(6) Trm uc hoa: trm c nh trang sc ging uc hoa ca ph n thi xa.
 QUYN 6 - TNG THT TRUYN

Tn Tnh, Tn B, Tn Ph, Tn Dc, Tn Khung, Tn Thiu, Tn Hon

 Tn Tnh t u i, l em t ca Kin vy. Kin mi lm vic, Tnh thu tp b khc trong thn p v
h hng c nm, su trm ngi t gi gn, mi ngi u nng da. Sch ph Lu Do, bnh cc
huyn, n nh qun Ci K, sai ngi mi Tnh, Tnh em ngi nh hi vi Sch huyn Tin ng.
By gi Thi th Vng Lng chng Sch huyn C Lng; Sch nhiu ln vt sng n nh, khng
thng c. Tnh bo Sch rng: Lng cy him gi thnh, kh m nh c, pha nam Tra c Tra, m
t gia phin cch y my chc dm, l li tt trng yu; nn n y gi m trong ca chng, y gi
l nh ch khng phng b, ra ch khng ng vy. Ta s t em qun lm i tin phong, tt ph c
chng. Sch ni: Hay. Bn v lnh trong qun rng: Va ri ma nhiu nc c, qun ung nc
phn nhiu b au bng, nay lnh phi sm my trm ci bnh s lc nc. n chiu ti, cht ly la
t la Lng, li chia qun nhn bui m xung ng Tra c, nh p n Cao Thin.
Thn l Tng Chi xt: huyn Vnh Hng ngy nay c cu Cao Thin.
Lng c kinh, sai bn an Dng Thi th Chu Hn em qun nh trc; Sch ph bn Hn, chm
chng, ri nh Ci K.
Ci K in lc chp: Hn t i Minh. Tha tr n kinh s, theo hc Thi ph Trn Phin, xem rng
cc sch, gii vic xem kh gi, xt on tai ha. Theo li ca ph Thi y, c xp vo hng cao, dn
dn chuyn lm an Dng Thi th. To Cng dy ngha binh, Hn trc sau sai hn vn qun n gip
To Cng nh dp. Vin Thut ti min Hoi Nam, Hn ght tnh phn nghch ca hn, quyt khng
qua li vi hn.

Hin xun thu chp: Vin Thut sai Ng Cnh nh Hn, khng thng, Cnh bn da trm h rng
nu ai dm theo Chu Hn th git khng tha. Hn ni: Ti ta khng c c, trm h c ti g? Bn b
qun, v bn qun.
C bi Tnh lm Phn v hiu y, mun trao cho chc cao, nhng Tnh nh h hng phn m, khng
thch lm quan, xin li gi; Sch nghe theo. Kp lc Quyn nm vic, lin chuyn lm Chiu ngha trung
lang tng, cht nh. C nm con l Co, Du, Giao, Hon, Khim. Co c ba con l Xc, Siu, Cung.
Cung sinh Tun, Xc sinh Sm.
Du t Trng D, lm Cung ngha hiu y, bt u lnh qun s. By gi cc tng tn khch phn nhiu
l ngi min Giang Ty(1); Du khim nhng v v, rt c lng h. Nm Kin An th chn, lnh chc
an Dng Thi th, c mi ngi theo phc, c n hn vn ngi. Bi thm chc Tuy vin tng
qun. Nm th mi mt, cng vi Chu Du nh hai n Ma-Bo, ph c. Sau li theo Quyn chng
To Cng Nhu Tu, Quyn mun giao chin, Du khuyn Quyn nn gi vng, nhng Quyn khng nghe,
qu nhin qun khng lp c cng. Chuyn lm Phn uy tng qun, tr qun nh c, t Lt Dng n
ng n Ngu Ch. Du ly ngi huyn Vnh An l Nhiu Tr lm Tng An Trng, ngi huyn V
Tch l Nhan Lin lm C So Trng, sai i chiu np ngi hai qun L-Giang(2), c h theo phc.
Ngi huyn T m l M Ph chm hc a c, Du ly l i hu ngi ny, sai my trm con em ca
quan tng hai ph n chu hc, bn lp Hc quan(3), n xem ging dy. By gi cc tng u theo
vic qun m lm, m Du li a thch sch v, du ti qun l nhng ting ngm khng dt. Nm Kin An
th hai mi th cht, lc ba mi chn tui. Du c nm con l Di, Hi, Diu, Mn, Honh. Mn lm n
Tng qun, phong tc hu.
Tn Giao t Thc Lng, lc u bi lm H qun hiu y, lnh hn hai nghn qun s. By gi To
Cng my ln ra Nhu Tu, Giao h n chng, t gi l qun tinh nhu. Chuyn lm h chinh l tng
qun, thay Trnh Ph gi H Khu. Hong Ci v anh l Du cht, li lnh qun ca h. Ban cc huyn Sa
Tin, Vn , Nam Tn Th, Cnh Lng lm phng p, t t trng li. Khinh tin ca, a b th, gii
vic giao kt, rt nng hu vi Gia Ct Cn, giao vic c mt cho ngi qun L Giang l Lu Tnh;
giao cc vic cho ngi qun Giang H l L Don; giao vic qun cho ngi qun Qung Lng l Ng
Thc, ngi qun H Nam l Trng Lng, li dc lng thn thit, chng ai khng em ht sc. Giao
tng sai qun d ngng, bt c gi p ca quan tng nc Ngy bin gii em cho Giao, Giao lin
mc qun o cho h m tr v, h lnh rng: Ngy nay k ng nh l h To, trm h bn y c ti g?
T nay v sau, khng c nh k gi yu ca bn y. Do ngi vng Giang-Hoi phn nhiu n
nng da. Tng v vic nh m tranh him vi Cam Ninh, c k can Ninh, Ninh ni: By ti l cng
bc, Chinh l tng qun du l tng tht, h c chuyn quyn p ngi khc chng! Ta gp c vua
sng, gng sc gnh vc cng vic bo n, thc l khng th ty m chu khut vy. Quyn nghe tin,
gi th trch Giao rng: T khi ta chng vi phng bc, c mi nm, lc u chng nhau cn t
tui, ngy nay cng gn ba mi tui ri. Khng T ni: Ba mi tui th t lp thn, khng ch c
ng kinh vy. Ly qun khe trao cho khanh, ly vic ln giao cho khanh, trng coi cc tng ngoi ci
nghn dm, mun nh vua S dng Chiu H Tut(4), giu oai min bc, khng ch chn sai i t ci
ring m thi. Gn y nghe ni khanh ung ru vi Cam Hng B, nhn say ru m lm vic ln p
ngi ta, ngi ta xin sai L Mng n trng coi. Ngi y du th bo, c lc khng hp ngi khc,
nhng i khi cng l bc i trng phu. Ta thn thin vi ngi y, khng phi l v tnh ring vy. Ta
a thch ngi y, vy m khanh li ght b ngi y; nu khanh thng tri vi ta th c c lu sao?
Cung knh m gin d th gn c dn, yu ngi m rng lng th c lng ngi; hai iu ny m
vn khng bit c, sao trng coi phng xa, tr gic cu nn c? Khanh c th bc cao, chu nhn
vic ln, trn c ci nhn ng ca ngi phng xa, di c b khc ngy m theo vic, h ng t t
ci c gin sao? Ngi no m chng c li, qu ch bit sa i, nn ngh v li c, phi t trch mnh.
Nay lm phin Gia Ct T Du n truyn ln ca ta. Gi th cm xt, bi ngi ri l. Giao nhn th,
dng s t li, bn thn thin vi Ninh. Sau L Mng sp nh p Nam Qun, Quyn mun sai Giao v
Mng lm T-hu b i c, Mng bo Quyn ring: Nu bc ch tn cho l Chinh l lm c th nn
dng Chinh l; nu cho l Mng lm c th nn dng Mng. Ngy xa Chu Du, Trnh Ph lm T-hu
b c, cng nh Giang Lng, du vic c Du quyt, nhng Ph t cy lm tng lu ngy, li cng
lm B c, bn khng cng ha mc, sut hng vic nc, y l ci rn trc mt vy. Quyn hiu ra,
t Mng rng: Ly khanh lm i c, sai Giao lm hu qun. Bt Quan V, nh Kinh Chu, Giao
cng c cng vy. Nm Kin An th hai mi t th cht, Quyn ghi nh cng lao, phong con l Dn lm
an Dng Hu. Dn cht, khng c con, em l Hi ni t, lnh binh, c ti m t st, tc mt. Em l T,
Di, Nghi u lm Tng qun, phong tc hu. T lm V lm c, Nghi lm V Nn c. T b ng
Dn git, Nghi b Tn Tun hi.
Tn Hon t Qu Minh. Anh l Giao cht, thay lnh qun s, lm Dng v trung lang tng, lnh
chc Giang H Thi th. Lm vic mt nm, tn knh ngi quen c ca Giao, i i bn Lu Tnh, L
Don, Ng Thc, Trng Lng v ngi qun Giang H l L C, cng thn vi h. Hon ni lp bp
m lm vic nhanh nhn, qun dn khen ngi. Nm Hong V th nm, Quyn nh huyn Thch Dng,
Hon coi t l qu, sai Tng qun bn b l Tin Vu an em nm trm qun chn ng vo min
sng Hoi, li t lnh nm nghn ngi bn Ng Thc, Trng Lng lm qun tin phong, h thnh cao,
bt c ba tng. em i qun v, Quyn h chiu sai i trc, qua qun ca Hon, thy qun l chnh
t, Quyn than rng: Lc u ta lo hn chm chp, nay hn tr qun, cc tng t ngi theo kp vy. Ta
chng lo na. Bi lm Dng uy tng qun, phong Sa Tin Hu. Ng Thc, Trng Lng u c
bi lm B tng qun, ban tc Quan ni hu.
Giang Biu truyn chp: Lc trc Quyn V Xng, mun di v Kin Nghip, nhng ngh rng
i ng sng phi ngc dng hai nghn dm, nu mt sm c bin th khng cu nhau c, do do
d. Kp lc n H Khu, trong ly m hi ln gi trm quan bn nh, h chiu rng: Cc quan tng
khng k v th ra sao, phi by k sch, v nc m ni. Cc quan tng c ngi by k nn dng ng
ro g H Khu, c k li ni nn by xch st, Quyn u khng cho l k hay. By gi Lng l vin
quan nh, cha c danh ting, lin ri chiu m n ni rng: Thn nghe ni mi ngon mi d c c
trong ao, tin nhiu mi mua c dng s. Nay nn lm r ci tn ca vic thng pht, sai tng vo
min sng Min, tranh li vi ch, nu hnh th thnh th bn kia khng dm phm vy. Nu V
Xng c vn qun tinh nhu, giao cho ngi mu lc lm tng, phi thng gi nghim tc, vy th
mt sm c bin, h gi m cu nhau. Li p thnh men sng Cam, lm my nghn chic thuyn nh, cc
nn dng phi c sm . Nh th du m ca m i ch th ch cng khng dm t n vy.
Quyn cho rng k ca Lng l hay nht, lin bi thm chc cho Lng. Sau dn dn c cng m lm
n Min Trung c.
Hon cng yu thch o Nho, li sai con em ca b khc theo hc, sau c my chc ngi lm quan
triu nh. Nm Gia Ha th ba th cht, lc bn mi tui. Con l Thng ni t, lm Chiu v trung lang
tng, thay lnh qun, coi qun. Nm Xch th su th cht, khng c con, phong em th ca Thng l
Nht lm dng di ca Hon, ni nghip lm tng. Vo lc Tn Tun git Gia Ct Khc; Nht cng Ton
Hi, Thi Tch nh em ca Khc l Cng An c tn l Dung, Dung t st. Nht t chc Trn nam tng
qun chuyn lm Trn qun tng qun, ban gi tit, gi H Khu. Kp lc Tn Sm git ng Dn, L
C; C-Dn u l chng ca em gi Nht(5) vy, em Nht l Phong li bit mu ca C-Dn, bn t st.
Sm sai Chu D ln nh Nht; D n V Xng, Nht bit hn nh mnh, lin lnh hn nghn b khc
qua em v ca Dn b sang nh Ngy. Nh Ngy ly Nht lm Xa k tng qun, Nghi ng tam ti,
phong Ng Hu, vua Ngy l Phng ly qu nhn Hnh th g cho. Hnh th sc p m hay ganh ght,
ngi hu di khng chu c, bn cng git Nht v Hnh th. T khi Nht vo nc Ngy n nm
Hong S th ba th cht.
Tn Bn t B Dng. Cha l Khng, t Thnh i, l anh cng sinh (1) ca Kin vy. Bn sm mt
cha m, em l Ph cn nh, Bn t chm sc, rt c tnh cm. Lm quan c bu, Th trng trong qun.
Kin dy ngha binh qun Trng Sa, Bn b quan m theo nh dp. Kin hong, Bn thng lnh qun
cn li, ch linh cu v. Sau Vin Thut di n Th Xun, Bn li theo hn. Anh h ca Thut l
Thiu dng ngi qun Ci K l Chu Ngang lm Cu Giang Thi th, Thiu khng hp vi Thut; Thut
sai Bn nh Ngang m Lng, li c Bn lnh chc D Chu Th s, chuyn lm an Dng y,
lm Chinh l tng qun, nh dp ngi Sn Vit, b Dng Chu Th s Lu Do xua ui, nhn
em tng s v tr Lch Dng. Chc lt, Thut li sai Bn cng vi Ng Cnh nh bn Phn Nng,
Trng Anh, khng thng c. Kp lc Sch qua min ng, gip Bn-Cnh ph bn Nng-Anh, ri n
nh Lu Do; Do chy n D Chng. Sch sai Bn-Cnh v Th Xun bo cho Thut; va lc Thut
tim hiu, sp t trm quan, bi Bn lm Cu Giang Thi th. Bn khng nhn, em v con v min
Giang Nam.
Giang Biu truyn chp: Vin Thut ly Ng Cnh gi Qung Lng, anh h ca Sch l Hng cng
c Thut dng lm Nh Nam Thi th, li bi Bn lm Tng qun, lnh binh Th Xun. Sch gi th
cho Cnh rng: Nay ta nh min Giang ng, cha bit ca ba ng (2) th no? Cnh lin b chc
quay v, Bn nhn m b bi quan, ring Hng v ng xa m khng v c. Ng th chp: Hng
t Vn Dng. Cha l Nh, t Trng Nh, cng l em h ca Kin vy, lm quan Ch b cng to trong
qun; Hng theo Kin nh dp c cng, bi lm Lang trung. Sau c Vin Thut mi gi, bi thm
chc Chinh nam tng qun, cht Th Xun.
By gi Sch bnh hai qun Ng-Ci, (3) Bn cng Sch nh L Giang Thi th Lu Hun, Giang
H Thi th Hong T, qun ang i, nghe tin Do bnh cht, bn nh dp D Chng, cho Bn lnh chc
Thi th.
Giang Biu truyn chp: By gi ngi qun an Dng l ng Chi t lm L Lng Thi th, Sch
em ca Bn l Ph lnh binh Nam Xng, Sch bo Bn rng: Nay anh gi D Chng, nn kp yt
hu ca ng Chi m chim ly nh ca ca hn. Vn nn i thi bui thun tin, nhn sai Quc
Nghi em qun nh ly, cng nn sai Cng Cn lm thanh vin, ch mt trn l nh c vy. Sau
Bn nghe tin Chi b bnh, lin theo k ca Sch. Chu Du n Ba Khu, lc y Ph bn n chim c L
Lng.
Sau phong lm nh hu. Nm Kin An th mi ba, s gi l Lu n cm chiu lnh bi Bn
lm Chinh l tng qun, coi qun nh c. Lm quan mi mt nm th cht. Con l Ln ni t. Ln lc
chn tui th thay lnh qun D Chng, tin phong hng hu.
Ng th chp: Ln t Cng t, tnh nh nhn thng minh, tha nh c danh ting.
Ti qun ngt hai mi nm, nh dp bn gic phn, lp c cng lao; gi v V Xng lm Nhiu
trng c. By gi Thi thng Phan Tun coi vic qun Kinh Chu, vin Trng An Trng ngi
qun Trn Lu l Th Tip c ti b giam ngc, Tun tng gp lc Tip lm sai, mun xt nh ti hn.
Ngi bn phn nhiu c li xin tha, Tun vn khng nghe. Ln bo Tun rng: Em em Th B ng
tranh cht, c nc khen ngha, bn ngh cho l hay; Trng ng li c theo mnh. Nay ngi git con em
h, nu thin h thng nht, che lng xanh ln pha bc, k s Trung Quc tt hi ngi ni t ca Trng
ng, p l Phan Thng Minh git Tip, lc y th no? Tun lin hiu , Tip c cu sng.
Bc vt ch chp: Trng ng tn l Thiu. Lc trc bn thn ca B ng b ngi khc git, Trng
ng v th m bo th. Vic l, anh em tranh cht, bn c tha. Vo thi Vin Thut, Thiu lm Ph
Lng Trng. Cng c chp Giang Biu truyn.
Ln chuyn lm H Khu-Min Trung c, Uy vin tng qun, tr ch nhn chc. Nm Xch th
mi hai th cht. Con l Miu ni t. Em ca Miu l L v ch rut l An, Hi, Tch u c lm quan.
Ng lch chp: Ln li c con l Thut lm V Xng c, Bnh Kinh Chu s. Chn lm V Nn c.
Khi lm Thnh mn hiu y. Hm lm Nhc Hng c. Chn sau chng qun Tn, cng cht vi
Trng . Chu ba i ca Bn l Hu, t c Thi. Hu bit truyn chp: Hu ham hc c ti tr, vo
nm Vnh Ninh th nht thi nh Tn, theo ngha ca T Vng l Qunh, xt cng phong Tn Hng Hu,
gi lm i t m tc to thuc. Qunh kiu cng chuyn quyn, thin h tht vng. Hu tu ni vi
Qunh, nu nm ci nn, bn iu khng nn ni, khuyn rn khim nhng, gi phn phin thn, li l
su sc. Qunh khng nghe theo, chc lt qu nhin bi. Thnh Vng l Dnh gi lm i tng
qun tham qun. By gi Dnh mun dy binh n Trng Sa, ly Lc C lm Tin phong c. Hu vi
C l ngi quen qu nh, lo C b ha, bo C rng T Hp nhng chc c cho Vng Ty
sao? C ni: Mun ta do d m trnh bn gic, li khin cho nhanh b hi vy. Ri C b hi, hai em
l Vn-am cng b git, Hu rt thng xt h. Nm Vnh An th nht, ngi xe n t Nghip, T khng
ng Hi Vng l Vit tr qun H B, Hu gi th can ngn Vit, ni di h tn, t xng l ngi dn
n dt ni Nam Nhc (4) l Tn B Chi, khuyn by con ng gip vua cu i, li l rt hay. Vit xem
th y, treo dn bn ng, cu tm ngi son th ny. Hu bn ra gp, Vit lin ly lm K tht tham
qun, coi xt vn th, tham gia mu vic. H son th hch, Vit lin sai rui nga n thc dc, bn vng
lnh m son thnh, u c l l. Chuyn lm cc chc cao, sau lm Qung v tng qun, An Phong
Ni s. Bn mi by tui th cht. Hu son vn th c my chc quyn.
Tn Ph t Quc Nghi, l em ca Bn vy. Lm Dng v tng qun, gip Tn Sch bnh ba qun.
Sch nh by huyn ca qun an Dng, sai Ph sang pha ty ng n Lch Dng chng Vin
Thut v chiu d ngi c l, t hp dn li tn. Li theo Sch nh huyn Lng Dng, bt sng bn T
Lang.
Giang Biu truyn chp: Sch bnh nh Giang ng, ui Vin Dn. Vin Thut rt gin Sch, bn
ngm sai s gi ln em n thao trao cho c sy an Dng ngi huyn Lng Dng l bn T Lang,
sai pht ng ngi Sn Vit, t i qun, mu cng nh Sch. Sch t lnh tng s nh Lang, bt sng
hn. Sch bo Lang rng: Lc trc mi nh p ta, cht yn nga ca ta; nay ta lnh qun dng nghip,
tr b ut hn, ch chn dng ngi, thng tnh vi thin h m thi. Khng hi mi u, mi ng s hi.
Lang rp u t ti. Lin ph gng, ban cho qun o, bi lm Mn h tc to. Kp lc qun v, Lang cng
vi Thi S T cng i trc dn ng, mi ngi cho l vinh d.
Sch sang pha ty nh p L Giang Thi th Lu Hun, Ph i theo, t i trc qun s, c cng. Sch
cho Ph lm L Lng Thi th, v yn cc thnh, chia t trng li, chuyn lm Bnh nam tng qun,
Gi tit, lnh chc Giao Chu Th s. Sai s gi qua li vi To Cng, vic l, Quyn ngm bt Ph.
in lc chp: Ph lo Quyn khng gi c Giang ng, nhn lc Quyn ra n huyn ng D,
bn sai ngi a th gi To Cng. Ngi i ng n bo, Quyn lin v, v nh khng bit, cng vi
Trng Chiu gp Ph; Quyn bo Ph rng: Anh c vui v g chng, sao li gi ngi khc? Ph ni
l khng phi vy, Quyn nhn nm th cho Chiu, Chiu a cho Ph xem, Ph thn khng ni c
g. Bn chm ht ngi thn cn ca Ph, chia b khc ca Ph ra, y Ph n min ng.
My nm sau th cht. Con l Hng, Chiu, V, Hn, u cho lm quan.
Tn Dc t Thc Bt, l em ca Quyn vy. Kiu hng trng lit, c phong thi ca anh l Sch. Thi
th Chu Tr c hiu lim, quan T khng mi.
in lc chp: Dc cn c tn l Nghim, tnh ging Sch. Sch sp mt, bn Trng Chiu bo Sch
nn em qun trao cho Nghim, nhng Sch gi Quyn n eo ly n thao.
Nm Kin An th su, lm Thin tng qun, lnh chc an Dng Thi th, by gi hai mi tui.
Sau rt cuc b t hu l Bin Hng git, Hng cng lin b git.
Ng lch chp: V ca Dc l T th, c tit hnh, nn xp tip nhau vi bn Quy Lm, cho nn chp
sau, trong Tn Thiu truyn.
Con l Tng lm X thanh hiu y, phong hng hu.
Ng lc chp: Tng gii giao thip vi ngi khc, khinh tin ca, a b th. Gi Ba Khu, nhiu ln
mu tnh c mt vi Lc Tn. Tng c li nh, Tn i mt trch Tng, Tng c v khng bng lng,
Tn thy Tng cha hiu, bo Tng rng: Ngi nghe qua khng n ni th lu, nhiu ln b xt n, cho
nn theo m ni ht ra, li i sc mt, l sao? Tng ci rng: Ta cng t gng m lm vic nh th,
h c mong g!
Nm Hong Long th ba th cht. Tha tng ca nc Thc l Gia Ct Lng gi th cho anh l Cn
rng: nhn i i nng hu ca min ng, truyn trao cho con em. Li na con l Kiu c tnh tt v
ngi y m thng xt. Thy ngi y c lc trao vt cho Lng, cm kch ri l. Tic xt Tng nh
th, v con nui ca Lng l Kiu k li cho nn th.
Tn Khung t Qu T, l em ca Dc vy. C hiu lim, mu ti, cha c dng th cht vo lc hn
hai mi tui.
Giang Biu truyn chp: To Hu ra ng Khu; L Phm em qun chng li. By gi Khung lm
nh v trung lang tng, sai Phm phng la, t chy c la lm thiu lng thc, Phm lin tu xin
a Khung v qun Ng. Quyn lin sai Khung lp thnh h inh, ngn cm sut i. Thn l Tng Chi
xt truyn gc chp rng Khung cha c dng th cht vo lc hn hai mi tui, vy m Giang
Biu truyn chp l L Phm ng Khu, Khung lm nh v trung lang tng. Nu lm nh v
th khng phi l cha c dng. V li Tn Kin cht vo nm S Bnh th hai; trn ng Khu xy ra
vo no Hong S th ba, t lc Kin cht n y l ba mi mt nm, nu by gi Khung vn cn sng
th truyn gc khng nn chp l cht vo lc hn hai mi tui vy. y c l l Quyn c ngi em khc
l Lng, nhng Giang Biu truyn chp nhm cho l Khung vy. Danh v ca Lng thy chp Tam triu
lc v Ch lm ca Ngu H.
 Con l Thi, l r ca h To vy, lm Trng thy hiu y. Nm Gia Ha th ba, theo Quyn vy Tn
Thnh, trng tn bay cht. Con ca Thi l T, lm Tin tng qun. T l tng tht rt thn thit, lnh
binh ngoi, Ho chng bng lng. Nm Kin Hnh th hai, Ho sai H nh em nm nghn ngi i sn
H Khu. Lc u, trong dn u ni l T sp b mu git, m nh i sn ni xa, T bn s, bui m
em v con v my trm thuc h trn sang nh Tn. Nh Tn ly T lm Phiu k tng qun, Nghi ng
tam ti, phong Ci K Cng.
Giang Biu truyn chp: Ho c gin, i h ca T thnh h L. Tn k ca Can Bo chp: T ti
nh Tn, mi nghe tin Ho hng, by ti cng chc mng, T xng bnh khng cng chc, hng mt v
pha nam ri l, ni: Ngy xa Tho nghch tng qun vo tui i m lm mt chc Hiu y m dng
nghip, nay vua i sau em c min Giang Nam m vt i, lng m tng miu y thnh g hoang. Tri
xanh thm thm hi, y l loi ngi g! Triu nh khen ngi. Tn ch cng tn chp: Ng bnh, ging
lm Phc ba tng qun, lnh v Khai ph nh c. Gia nm Vnh Ninh th cht, truy tng chc Phiu k
tng qun, Khai ph. Con l Kim, t Trng Tit, lm Cp s trung.
Tn Thiu t Cng L; bc rut l H, t B Hi, vn l h Du, cng l ngi qun Ng. Tn Sch yu
thch, ban h l Tn, xp vo h hng.
Ng th chp: H l con trong h ca Kin, sinh t ngi c h Du, sau li lp thnh h Tn. H
tnh tnh thng thn, ni lp bp m lm nhanh nhn, c kh tit, rt chm ch. Tha tr theo Kin nh
dp, thng lm tin phong, sau lnh qun t hu, trng coi vic trong ph, i i lm ngi tim bng,
li theo Sch bnh min Ng-Ci, theo Quyn nh L Thut, ph Thut, bi lm Uy khu trung lang
tng, lnh chc L Giang Thi th.
Sau lm Tng qun, ng kinh thnh. Lc trc, Tn Quyn git Ng Qun Thi th Thnh Hin,
Ci K in lc chp: Hin t Hiu Chng, tnh kh nh nhn, c hiu lim, bi lm Thng th lang,
ri chuyn lm Ng Qun Thi th, v bnh m b quan. Tn Sch bnh nh min Ng-Ci, git k anh
ho ca min y, Hin vn c ting cao, Sch rt ganh Hin. Lc trc, Hiu thn thin vi Thiu ph
Khng Dung, Dung lo Hin khng trnh c ha, bn gi th cho To Cng rng: Nm thng khng
dng, thi tit tri a, vt n hm nay c nm mi tui. Ngi va trn y, Dung trn l hai. (5)
Nhng ngi hiu bit trong thin h ri rng gn ht, ring ngi qun Ci K l Thnh Hiu Chng
vn cn. Ngi ny b h Tn gy kh, v con cht mt, ring mnh cn sng, l loi bun kh, nu cho
bn y lm hi ngi th ngi ny khng c sng trn tui i vy. Xun thu truyn chp: Ch hu c
k nh dit nhau, nu T Hon Cng khng cu c th Hon Cng cho l thn. Ngy nay Hiu
Chng thc l anh hng trong m trng phu, k s trong thin h khen l c danh ting, vy m thn
khng trnh khi b giam t, tnh mng khng c trn sm ti, do t ca ta (6) khng cn c lun
bn vic c mt vi bn b, Chu Mc cng v gh m son bi Tuyt giao vy. Nu ngi sai mt s gi
n, mang mt l th thc tc th Hiu Chng c cu, ci o gip bn cng c nu r vy. Ngy
nay bn sinh sau vui da theo bc sinh trc, c ngi c bn lun phi tri vi Hiu Chng; Hiu
Chng l c ting ni trong thin h, dn khp chn ci cng khen ngi. Vua Yn mua xng ca nga
khe, khng phi l vt gia ng, m l d gi con nga khe khc vy. (7) Ring ngi gip
nh Hn, x tc sp mt m cu vt c; ci thut gip , thc l v c lng ngi hin. Ngc chu
khng c chn m t n c, l v ngi ta thch n vy. Hung chi ngi hin li c chn! Yn Chiu
Vng p i tn Quch Ngi, Ngi du ti t m cn c i hu nh th, rt cuc dc ht lng
bo n vua sng, cho nn Nhc Ngh t nc Ngy i n, Kch Tn t nc Triu b sang, Tru Din t
nc T chy li. Trc kia nu Quch Ngi nguy khn m Chiu Vng khng cu, sp chm m m
Chiu Vng khng vt th k s c cnh mun bay cao cng chng ai ngonh v pha bc sang nc Yn
vy. Ni nh th, t ngi bit, nay ta ni li l mun ngi thm knh ci ngha y, thc l khng ni ht
c. Do gi lm K y; ch lnh cha n, qu nhin b Quyn hi. Con l Khung trn sang
Ngy, lm n Chinh ng t m.
Vin hiu lim c ca Hin l Quy Lm, i Vin trn np trong ni; vo lc Tn Dc lm an Dng
Thi th, u ly l mi ra, bi Lm lm i c lnh qun, Vin lm Qun tha. Kp lc Dc b hi, H
n chu tang Uyn Lng, trch on Lm-Vin, cho l khng gi gn c, cho bn gian gy ha; hai
ngi bn rng: B Hi du xa cch vi Tng qun m cn trch bn ta nh th. Nu Tho l n th
bn ta khng thot c ti. Bn git H, sai ngi ln pha bc n Dng Chu Th s Lu Phc, sai
ng qun Lch Dng, ly qun an Dng theo v. Va lc thuc h ca Dc l bn T Nguyn,
Tn Cao, Ph Anh git Lm-Vin.
Ng lch chp: Ngi thn cn ca Quy Lm, i Vin l bn Bin Hng nhiu ln b Dc gy kh,
thng mun lm phn; nhn lc vua Ng i nh, bn cng mu k. By gi cc quan huyn trng u
hi gp Dc, Dc v v l T th c bit bi on, Dc vo bo T th rng: Hm nay ta mun v cc
trng li m lm ch hi, khanh th bi xem. T th ni: Qu khng c lnh, nn i hm khc.
Dc v cc trng li n lu ri, lin sai v nhanh, ri mi gp tn khch. Dc ra vo thng cm
ao, by gi say ru, tay khng tin khch, Hng t pha sau chm Dc, ngi trong qun hn lon,
chng ai cu Dc, bn b Hng git, chy trn trong ni. T th treo thng ngi ui bt, gia m th
bt c, Lm-Vin xt ti git Hng. Cc tng u bit vic m Lm-Vin lm, nhng sc khng mu
c. Lm vo trong ph qun, ly ht v thip ca Dc cng ngi hu t hu, li mun ly T th. T
th s tri hn th b hi, bn gp hn ni: Xin i cui thng cng t tang xong. By gi trn
thng, Lm nghe theo t xong. T th ngm sai ngi thn tn bo vi tng thn cn ca Dc l bn
Tn Cao, Ph Anh, ni rng: Lm bt cp t thip, nay li mun p ta, do o ta ngoi mt ha theo
l tm trnh mi ha thi. Ta mun by k nh, mong hai ngy cu gip. Cao-Anh khc lc p ni:
Bn ta chu n ca ch tng, khng cht v nn ngay l v cho l cht th khng c ch, mun mu ngh
k sch, mu k cha by nn cha dm bm phu nhn. Ci vic hm nay, thc l canh cnh ngy m
vy. Lin ngm gi hn hai mi ngi tng c Dc nui dng n, em ca T th k cho, cng
th c hp mu. n cui thng, by l t, T th khc lc rt au xt xong, ri ci o tang, t son bi
phn, n phng khc, by mn t rm, ci ni vui v, t khng thng au. K hu ln nh u
thung au, thy th th cho l l. Lm ngm ng xem, khng cn nghi ng. T th gi Cao-Anh cng cc
ngi hu gi t by trong ca, sai ngi bo cho Lm, ni l tr tang n iu tt, theo lnh ca ph
qun. Lm vui lng i vo, T ra ca bi, Lm va bi mt lt xong, T th lin h ln: Hai ngi ra
c ri! Cao-Anh cng x ra, cng git c Lm, nhng ngi khc lin ra ngoi git Vin. T phu
nhn lin v mc o tang, em u Lm-Vin n t m Dc. Ton qun chn ng, cho l thn k. Vua
Ng n sau, git ht phe ng ca Lm-Vin, bi Cao-Anh lm Nha mn tng, nhng ngi khc u
ban cho vng la, thng cho ngi nh.
By gi Thiu mi by tui, thu qun cn li ca H, p sa kinh thnh, dng lm lu gc, sa v kh
phng ch. Quyn nghe tin c lon, t Tiu Khu v, qua bnh qun an Dng, dn qun v qun
Ng, bui m n doanh tri di kinh thnh, th nh gy ng h, qun s u ln thnh cm khin
chun b, h to dy t, mun bn ngi ngoi; Quyn sai ngi d hiu mi thi. Hm sau gp Thiu, rt
coi trng, lin bi lm Tha lit hiu y, lnh b khc ca H, n lc hai huyn Khc A, an , t t
trng li, u nh vic c ca H. Sau lm Qung Lng Thi th, Thin tng qun. Quyn lm Ng
Vng, chuyn lm Dng uy tng qun, phong Kin c Hu. Quyn xng tn hiu, lm Trn bc
tng qun. Thiu lm tng bin gii my chc nm, gii nui qun s, c lng ca h; thng vic
cnh gic d xt t xa lm u, bit trc ng tnh m phong gi, cho nn t khi thua v. Ngi min
Thanh-T-Nh-Bi (8) thng n theo da, cc n canh ven b sng min Hoi Nam u by binh i
khp min T-T-Giang-Hoi, (9) my trm dm khng c nh . T lc Quyn nh min ty cho n khi
di v V Xng, hn mi nm Thiu khng n gp. Quyn v Kin Nghip, mi c chu gp.
Quyn hi cc ch yu hi n canh, ngi gn xa, nga nhiu t, tn h ca tng Ngy min Thanh-T
ra sao, u cng bit c, hi u p r. Thn di tm thc, dng v uy nghi, Quyn vui mng ni: Ta
lu ri khng gp khanh, khng mu nh ch Chu mi th. Bi thm lm U Chu Mc, Gi tit. Nm
Xch th t th cht. Con l Vit ni t, lm n Hu tng qun. Anh ca Vit l Khi, lm V v i
tng qun, tc Lm Thnh Hu, thay Vit lm Kinh h c. Em ca Khi l D, lm n Lnh qun
tng qun, Dch lm Tng chnh khanh, Khi lm V Lng Thi th. Nm Thin T th nht, bi Khi
lm Cung h trn phiu k tng qun. Lc trc gic qun Vnh An l bn Thi n bt cp em ca
Ho l Khim, nh p Kin Nghip; c ngi ni Khi mang hai khng n nh cu ngay, Ho nhiu
ln sai ngi trch hi Khi. Khi thng s hi, rt cuc b gi, bn em v con v my trm qun thn
cn theo nh Tn, nh Tn ly lm Xa k tng qun, phong an Dng Hu.
Tn ch cng tn chp: Ng bnh, ging lm liu tng qun, nm Vnh An th nht th cht. Ng
lc chp: Khi lm vic nghim tc khng bng Tn T, nhng c ngi i bit tn th li hn vy.
Tn Hon t Thc V, l con ca H vy.
Ng th chp: H c bn con: c l Tr, lm Khc A Trng; th l Ngh, lm Hi Dim Trng, u
cht sm; con th na l Hon, dng v p , tnh kh thng minh, hc rng bit nhiu, gii bn lun i
p, Quyn thng khen l Nhan Uyn ca tng tht, bi lm V v y. Theo nh Quan V Hoa
Dung, d phe ng ca V c nm nghn ngi, thu c tru nga v kh rt nhiu.
Hai mi lm tui c bi lm An ng trung lang tng, cng vi Lc Tn chng Lu B. Qun s
ca B rt ng, y ni trn hang, Hon cm ao liu nh, gng sc vi Tn; B bn thua chy, Hon
chn ng Thng u, ct ng then cht, B tro ni vt him mi thot c thn, tc gin than
rng: Khi xa ta n kinh thnh, Hon cn tr con, m hm nay ui ta n th ny y! Hon v c
cng m c bi lm Kin v tng qun, coi gi Ngu Ch, p ly Honh Giang, va lc th cht.
 Ng th chp: Em ca Hon l Tun, t Thc Anh, tnh kh rng ri, ti c vn v, lm nh v trung
lang tng, ng gi lng lo; nm Xch th mi ba th cht. Con c l Kin ni tc, lm Bnh l
tng qun. Con t l Thn, lm Trn nam tng qun. Con ca Thn l Chng, t Hin Th. Vn S
truyn chp: Chng ham hc, c ti vn, lm bi Hunh ha ph truyn i. Lm Hong mn th lang,
cng vi C Vinh lm th thn. Vo thi Quy Mnh, (10) ni quan phn nhiu b ti, ring Vinh-Chng
c trn vn. Thng sai hai ngi chp vic, Chng i p u ra y, bn h chiu rng: T nay v
sau, dng quan Th lang phi u nh tng tht Chng v C Vinh vy. Ng bnh, n Lc Dng, lm
Phm Dng, Trc Lnh, rt c khen ngi. Gia nm Vnh An, Lc C lm i c ca Thnh
Vng, mi Chng lm T m, cng b hi vi C.
Bnh rng: n ngha ca ngi thn l vic thng xa nay. Tng tht gi nc l iu m nh th khen
ngi. Hung chi nhng ngi h Tn, hoc dng lp nn mng, hoc ng gi bin thy, gnh vc ch
thiu, khng lm thn ci vinh sng ca mnh! Cho nn chp r vy.
 [ CH THCH ]
(1) Giang Ty: ch vng t pha ty sng Trng Giang, i vi min Giang ng.
(2) Hai qun L-Giang: ch hai qun L Lng v Giang H.
(3) Hc quan: quan li coi vic dy hc
(4)Chiu H Tut: ngi nc S thi Chin quc, lm Tng quc thi vua S Tuyn Vng, cc ch
hu min bc s ngi ny hn c vua S.
(5) C-Dn u l chng ca em gi Nht: tc L C v ng Dn u l em r ca Tn Nht.
(1) Cng sinh: tc sinh i, cha ca Bn l Khng sinh trc l anh, Kin sinh sau l em.
(2) Ba ng: ch ba ngi l Tn Bn, Tn Hng v Ng Cnh.
(3) Hai qun Ng-Ci: ch hai qun Ng v Ci K, cng gi l vng Ng-Ci.
(4)
Nam Nhc: tc ni Hnh Sn, mt trong nm ngn ni ln Trung Quc.
(5)Ngi va trn y, Dung trn l hai: ni To Cng va nm mi tui, Khng Dung trn nm
mi hai tui.
(6) T ca ta: ch Khng T, v Khng Dung l dng di ca Khng T cho nn ni th.
(7) Vua Yn mua xng ca nga khe, khng phi l vt gia ng, m l d gi con nga
khe khc vy: vua Yn l Yn Chiu Vng. Theo Chin quc sch chp: Yn Chiu Vng mun tm
ngi hin, Quch Ngi ni rng: Thn nghe ni c mt v vua thi xa dng nghn vng tm mua
nga nghn dm (ch nga khe, mi ngy chy c nghn dm), ba nm khng mua c, cn thn bo
vua rng: Xin i tm. Vua sai i. Ba thng sau, tm c nga nghn dm nhng nga cht, ch mua
c xng nga mt nm trm vng, quay v bo vua, vua c gin ni: Ta mun tm mua nga sng,
sao li mua nga cht ht mt nm trm vng? Cn thn ni: Nga cht m mua phi mt nm trm
vng, hung chi l nga sng! Lng thin h tt bit vua bit mua nga, nay nga tt n. Do khng
cn i tm na, c ba con nga nghn dm t n. Nay vng mun cu k s, trc l Ngi, nu Ngi
c tin dng th hung chi nhng ngi hin hn Ngi! Chiu Vng dng i m bi Ngi lm thy.
Do k sinh ranh nhau n nc Yn. Nhc Ngh t nc Ngy i n, Kch Tn t nc Triu b sang,
Tru Din t nc T chy li.
(8) Thanh-T-Nh-Bi: ch vng Thanh Chu, T Chu, qun Nh Nam, nc Bi.
(9) T-T-Giang-Hoi: ch vng T Chu, sng T, sng Giang, sng Hoi.
(10)Quy Mnh: ch vua Ng l Tn Ho, sau khi hng nh Tn oc phong lm Quy Mnh Hu, s nh
Tn thng gi l Ho l Quy Mnh Hu hoc Quy Mnh.
QUYN 7 - TRNG C GIA CT B TRUYN

Trng Chiu, C Ung, Gia Ct Cn, B Cht

 GIA CT CN TRUYN
Gia Ct Cn t T Du, ngi huyn Dng qun Lang Nha.
Ng th chp: T tin l ngi h Ct, vn l ngi huyn Gia qun Lang Nha, sau di n huyn
Dng . Huyn Dng c ngi h Ct y trc ri, ngi thi y gi h l Gia Ct, (1) nhn
y t lm h. Cn tha tr n kinh s, c sch Mao thi, Thng th, T th xun thu. Lc m mt,
tang rt c hiu, th m k cng rt cung knh, rt c o ca ngi con. Phong tc thng chp: Ct Anh
lm tng qun ca Trn Thip, c cng m b git, Hiu Vn truy tng, phong con chu tc Hu
huyn Gia, nhn t tn h y. Sch ny khng ging so vi li m Ng th chp.
Cui thi Hn trnh lon n Giang ng. Gp lc Tn Sch cht, anh r ca Tn Quyn ngi huyn
Khc A l Hong T gp Cn m khen l, tin c cho Quyn, cng bn L Tc u c i lm khch,
sau lm Trng s ca Quyn, chuyn lm Trung t m. Nm Kin An th hai mi, Quyn sai Cn i s
n nc Thc kt thn vi Lu B, gp nhau bn vic cng vi em l Lng, lc lui hi khng gp mt
ring. Ni chuyn can gin Quyn cha tng ni thng, t thy c phong thi, ch ni s qua t ; nu
c li cha hp th b ra m ni ring, thong th mn vic khc m ni li, ly vt khc m so snh, do
Quyn t t hiu ra. Ng Qun Thi th Chu Tr l tng c Quyn tin c, Quyn tng c trng
mong vo ngi y, li vn knh trng, nhng ngi y li t nhn nhng, do d gin di khng thi.
Cn on bit vic y nhng khng dm ni r, bn mn ly ring t hi, ri vit th trc mt
Quyn, bn qua l l, di theo lng Quyn m cn nhc. Vit xong, em trnh Quyn, Quyn mng, ci
rng: ta r ri. Ci c ca h Nhan (2) khin cho ngi khc cng thy gn gi, l ni v vic ny
chng? Quyn li trch mng Hiu y n M, khng bit nh ti ra sao, by ti phn nhiu khuyn can,
Quyn li cng gin, ni l l vi h, ring Cn im lng, Quyn ni: Sao ch T Du khng ni? Cn ri
chiu ni: Cn vi bn n M gp bui chu qun nghing lt, vt sng cht c, b phn m t tin m
mang gi tr i ct c lau, theo v gio ha, gia bui lu li, gp c phc nui cha, vy m khng t
thn gng sc, khng bo p c mt phn nh, li cn khin cho M ring mnh ph bi n hu, t hm
vo ti li. Thn t li cng khng kp, tht l khng dm ni na. Quyn nghe th m thng cm, bn
ni: V ring ng m tha cho hn.
Sau theo i nh Quan V, phong Nghi Thnh Hu, lm Tuy nam Tng qun thay L Mng lnh
chc Nam Qun Thi th, tr Cng An. Lu B sang ng nh Ng, Ng Vng xin ha, Cn gi th
cho B rng: Trm nghe c trng n thnh Bch , ch lo c by ti bn y bn ngh cho rng Ng
Vng nh ly chu ny, bc hi Quan V, lc y on su ha ln, khng c ha thn, y l dc
vo vic nh m khng ch n vic ln vy. Xin th v B h m lun vic nng nh v vic ln nh
rng: Nu B h nn gin gim oai, soi xt li Cn ni th k c th lp xong, khng cn p li vi by ti
vy. B h cho rng Quan V l ngi thn nhng sao bng c Tin ? (3) Nhng vic ln nh ca
Kinh Chu sao bng c vic ca c nc? Nu cng gy on th ai s gnh vc trc sau? Nu xt o l
th d nh tr bn tay vy.
Thn l Tng Chi cho rng: Lu B ly min Dung Thc lm ca sng, min Kinh Chu lm ct cn,
Quan V diu binh min Min, Hn, ch ln nc ln, du gip vua dng nghip b nhng cng cha
hn thnh, ch l diu oai ni xa, cp chim s lc. Tn Quyn ngm mang lng c, gip nh Ngy
tr hi, y l ct b qun gip vua ca tng t, (4) hon k di ca To Cng, (5) ph k cu vt khun
php nh Hn, n th mi thi. Ni m c ngha (6) pht n l n ti ch h Tn vy. Cn ni ngha ln
trch B, ch l trt ha cho ngi m chng ni r l l; v li B, V i vi nhau nh t th, (7) lc i
tay b hi th cm gin su, h dng li vn so rng m lm chuyn c chng! Chp th ny vo
truyn, tht l hao ph giy mc vy.
By gi c ngi ni rng Cn sai ngi thn i ring qua li vi B, Quyn ni: Ta vi T Du c li
th sng cht khng i, T Du khng ph li ta cng nh ta khng ph li T Du vy.
Giang Biu truyn chp: Cn n ti Nam Qun, c ngi ngm vu v cho Cn. Li y c n thi ra
ngoi, Lc Tn dng biu ni r l Cn khng c vic y, nn n lm yn lng Cn; Quyn p th ni:
T Du theo ta gip vic nhiu nm, n nh ct nhc, hiu r v nhau, ngi ny nu khng phi o th
khng lm, khng phi ngha th khng ni. Ngy trc Huyn c sai Khng Minh n t Ng, ta tng
bo T Du rng: Khanh vi Khng Minh cng cha m sinh ra, v li em theo anh, v ngha cng thun,
sao li khng gi Khng Minh li? Nu Khng Minh li theo khanh th c s gi th gi Huyn c
ni l Khng Minh t theo ta ri. T Du p ra rng: Em thn l Lng em thn theo ngi ta, chc
phn nh, v ngha chng c hai lng. Em thn khng li cng nh thn khng sang bn kia vy.
Li ny thu thn minh. Nay h c vic nh th? Ta lc u nhn c th xng by y, lin bc li
a cho T Du xem, li t tay vit th trao cho T Du, lin c p li, bn v kh tit ca vua ti trong
thin h, u nh r. Ta vi T Du c th ni l c thn minh giao tip, ngi ngoi khng th xen
ngn c vy. Bit khanh bo n, ta lin ng kn trao cho T Du, khin cho khanh bit ta.
Nm Hong V th nht, chuyn lm T tng qun, coi vic qun Cng An, ban Gi tit, phong
Uyn Lng Hu.
Ng lc chp: Bn To Chn, H Hu Thng vy Chu Nhin Giang Lng, li chia qun chim Trung
Chu, sai Cn em i qun n cu gip. Tnh Cn thong th, bit o l, by k sch, nhng khng bit
ng bin lc gp vi, dng binh lu ngy khng ngh, Quyn do m trng ngng. Kp n ma xun
nc sng dng, bn Phan Chng ly thuyn b lm hng ro trn sng, Cn n nh cu ni, do
bn Chn rt chy. Du khng c cng ln nhng ly vic trn qun gi ci lm cng.
Ngu Phin v ni thng m b bt i y, ring Cn thng xin tha cho hn. Phin gi th cho ngi
thn rng: Gia Ct nhn i, theo tri gip ngi, li bn hay p ca ngi y l cu ta vy. Nhng ta
c su ti ln, b ght nng n, du c K Lo (8) xin gip, nhng ta li khng c ci c ca Dng Thit,
(9) kh mong c ci tri.

Cn l ngi c v mt suy t, ngi by gi phc s nh nhn ca Cn. Quyn cng coi trng Cn, cc
vic ln u hi qua, li p ring cho Cn ni: Gn y nhn c t biu ca B Ngn ni rng To Phi
cht, bn dn gy hi ang chia r nhng ri li yn n. Nghe ni bn y u chn dng ngi ti, ni
hnh pht, ban n c, bt thu gim dch lm cho dn vui lng, bn y gy hi cho ta cn su hn thi
Tho. Ta cho cho rng l khng phi. V vic m Tho lm, ch c nh git k yu l sai lm, li chia ct
ct nhc ca ngi ta gy ra vic tn khc vy. Cn nh dng tng th t xa t thy. Phi so vi Tho
vn ln cng chng bng. Ngy nay Du li khng bng Phi nh Phi khng bng Tho vy. Bn y chm
ban b n nh l v cha mnh va cht, t ngh mnh suy yu, s dn kh mt sm b v l, cho nn un
nn v v lng ngi, mun t yn m thi, h phi ang by mu tri dy! Nghe ni bn kia dng
bn Trn Trng Vn, To T an, (10) c k l nh Nho nh nhn, c ngi l by ti thn thch, h bit
dng tng khe hng ti ngn ch thin h chng? Oai quyn chng r th vic lm sai lm, nh
Trng Nh, Trn D ngy xa khng g l khng ha mc nhng vic nm quyn li t nh ph nhau,
y l thi th khin nn nh vy. Li na bn Trng Vn khi xa gi vic thin l v Tho nm ly u,
s ci oai nghim ca Tho cho nn dc lng ht , khng dm lm sai m thi. Kp lc Phi ni nghip,
tui cng ln, ni theo cch ca Tho, ban thm n tnh, dng ngha v v. Ngy nay Du nh di,
theo ngi sang ng sang ty, nh bn ny tt nhn y m chuyn quyn gy hi, a dua vy quanh, u
theo phe ng. Nu n ngy y, k gian ni dy, li vu hm ln nhau, gy ra nghi ng. Nh th v sau,
by ti tranh li, vua nh khng ngn c, bn y thua v h cn lu sao? Bit c nh th l v t xa
n nay, h c bn, nm ngi cng nm quyn th m c k khng chia r u ln nhau sao! K mnh
tt ln k yu, k yu s xin cu, y l ci o thi lon vy. T Du, khanh ch vnh tai m nghe thi,
B Ngn thng by hay k lu di, nhng e y l mt k km mn vy.
Thn l Tng Chi cho rng: Ngy Minh l vua sng mt thi, t mnh xt vic, Tn Quyn lun nh
th l chng ng, nhng s sch vn chp vo l v rng vua nh th nh nc lung lay, oai quyn chng
r, l th lon vong ng nh li ca Quyn, nn chp li y vo m soi xt vy. C ngi cho rng du
chnh tr suy km t thi Minh , nhng vic xy r vo thi T Vng, vo thi T Vng khng phi
ng nghim sao! Khng cn ni r cng bc b li l y ri.
Quyn xng tn hiu, bi i tng qun, T h, lnh chc D Chu Mc. n lc L Nht b git,
Quyn bn h chiu an i bn Cn, chp ti Tn Quyn truyn. Cn lin nhn m i p, li l knh
thun. Con Cn l Khc, ni danh thi y, Quyn rt coi trng Khc nhng Cn thng ng vc, bo rng
Khc khng phi l con gi c c nghip, thng v th m lo lng.
Ng th chp: Trc y, Cn lm i tng qun, cn em l Lng lm Tha tng ca nc Thc,
hai con l Khc, Dung u nm gi qun m, thng lnh tng sy, em h l n li ni danh nc
Ngy, mt nh m ting trm c ba nc, thin h cho l vinh hin. Cn du ti nng khng bng em
nhng c hnh r hn, v cht m khng ly ngi khc, c thip yu sinh con nhng khng tin c, Cn
thn trng u nh th.
Nm Xch th t th cht, by gi su mi tm tui, truyn lnh dng quan s si dng o thng m
lim, cc phi tit kim. Khc c phong Hu, cho nn em l Dung ni tc, lnh qun s tr
Cng An,
Ng th chp: Dung t Thc Trng, sinh vo lc c qu sng, tha tr ham vui, hc lm cu th,
hc rng nhng khng gii, tnh rng ri, c nhiu ti ngh, nhiu ln i khn vi ln chu gp, sau c
bi lm K y. Gia nm Xch , sai cc qun pht b ng, Tn y Trn Biu, Ng Qun y
C Thng u lnh qun bn b t hi lm rung B Lng, trai gi u c my vn ngi. Biu bnh
cht, Quyn ly Dung thay Biu, sau li thay cha l Cn lnh vic.
quan qun b khc u nng da. Ngoi ci khng c vic, ma thu ma ng th sn bt ging v,
ma xun ma h th m hi gp khch, cho quan qun ngh ngi, c k ch khng xa nghn dm cng
n gp. H hi t lin n hi thm tn khch, u ni ti nng ca mnh, li by sng tri chiu, thi sc
i vt tay, c khi nh c, c lc xc xc, nm mi tn vo bu, chia ra m chi, do qu ngt cp
khng ngng, thong th ung ru ngon, Dung i khp ngm xem, sut ngy khng chn. Cha anh Dung
vn cht phc, du ti qun ng nhng thn khng eo trang sc; cn Dung li mc gm la vi thu, ring
mnh xa x. Tn Quyn hong, chuyn lm Phn uy tng qun. Sau Khc nh min Hoi Nam, ban
Gi tit cho Dung, sai dn qun vo vng sng Min nh qun phng ty. Khc b git, sai V
Nn c l Thi Khoan n ch bn Tng qun Thi Tch, Tn Nht, Ton Hi bt Dung. Dung cht nghe
tin qun s n, s hi do d, khng quyt k c, qun n vy thnh, ung thuc c m cht, ba ngi
con u b git.
Giang Biu truyn chp: Trc y, Cng An c con linh (11) ku, tr con ht rng: Con trng
ku vang, lng ra bng phng, trong thnh Nam Qun c th sng lu, nu c b ngha th chng
thnh. Kp lc Khc b git, Dung qu ng co n hnh con ra bng vng ri ung thuc c m cht.
 TRNG CHIU TRUYN
Trng Chiu t T B, ngi qun Bnh Thnh. Tha tr ham hc, gii vit ch l, theo Bch Hu t
T An hc c truyn T th xun thu, xem rng cc sch, thn thin ni danh vi ngi qun Lang Nha
l Triu Dc, ngi qun ng Hi l Vng Lang. Tui i m xt hiu lim, khng n, lun v tn hy
ca cc v vua thi xa vi Lang, k s ti nng trong chu l bn Trn Lm u khen l hay.
By gi Nh Nam Ch b l ng Thiu bn nn trnh hy ca cc v vua thi xa, ngi bn c khc
c ging, chp ti sch Phong tc thng. Chiu vit bi lun rng: Khch c k by li bn cho nc ln,
bi lun cho k s qun t, t thi nm Kin V n nay, tn hy ca nhng v vua thi trc c nm mi
su v, cho rng ngi i sau khng c t ging vy. Chn kinh truyn, xt cc vic, ngha cao li
hay, rt ng khen ngi. Nhng k ngu ny nng cn, vn c nghi ng. i khi cn khn phn bit th
vn vt nh hnh, lc y ni o ca cha con vua ti. Cho nn thnh nhn thun theo tnh ca tri t, t
ra l nghi chung vic knh thun, theo ngha ti tam (12) th vua ban cho lc, vo lc tang ai th vua
n iu, l no nng bng, n no ln bng? Ngi m ti thn knh ngng cng l ngi m vn ngi
theo da vy, h nn c t tn ging vua sao? Nu vy th lm sai l gn gi, lm tri l tn knh, cho
nn theo kinh L trn tang khng n ht thi cao t, di khng p ht c huyn tn. Li na Truyn
chp i th t th mc o gai l tang l cng ri; i th nm th mc o try vai, bt u dt b quan
h cng h vy; i th su th ht thn thuc ri. Li na theo Khc l, nu khng phi th cha m th
khng cn trnh hy; khng trnh hy i khi l gi thng tn vy, v ngha dt thn thuc th khng
cn phi theo php thng, hung chi l i vi nm mi su v vua thi xa! Chu T hi th, Qu Hu
n gp khng xng tn, ch chp tn ch, by gi ngi nc L khen vic y. Sao phi trnh vic ti con
t tn ging tn hy ca vua cha? Chu Mc Vng tn hy l Mn, n thi nh Vng c chu vua tn
l Mn, ngi ny lm i phu, y l vua ti t tn hy ging vua vy. Li na, L Vng tn hy l
H, n thi con ca Trang Vng cng c tn hy l H, nh th cng nhiu lm. Nhng vic bn ngh
phi c kinh in soi r, sch truyn xt k, ri mi chn dng hay rt b, lc y mun i khng sai tri,
truyn cho trm i, mi khng c sai lm. Ngy nay ng Thiu du trn knh tn hy ca cc v vua thi
xa, m di khng li khng rnh mch, cho nn ta vn nghi ng vy. Theo sch Khc l, vic ng ng
khng tht, xt qua trn di, y t r. Li vn ng xem m l l khng hp th sau ny xem sao? Ni
ting cng pht m vn nh nht, sai trc mt, hi cn sao kp!
Th s o Khim c mu ti, khng theo, Khim cho l khinh mnh, bn b bt giam. Dc phi ci
mnh cu gip mi c thot. Cui thi Hn i lon, quan dn min T Chu phn nhiu trnh nn n
Dng Chu, bn Chiu u vt sng v pha nam. Tn Sch dng nghip, sai Chiu lm Trng s, Ph
qun trung lang tng; ln nh bi m ca Sch, snh ngang hng vi Sch, nhng vic vn v u giao
cho Chiu.
Ng th chp: Sch gp c Chiu, rt mng, bo rng: Ta ang theo vic bn phng, dng k s
hin ti l hng u, ta i vi ngi khng dm khinh thng vy. Bn coi trng lm Hiu y, dng l
thy bn m i i.
Chiu h nhn c th s ca k s i phu phng bc khen Chiu l ngi hin, Chiu bn gi kn
m khng ni ra v s nghi c ring, nu ni ra li s khng hay, tin li chng yn. Sch nghe tin, ci
a ni: Ngy xa Qun Trng lm Tng quc nc T, Hon Cng mt li cng hi Trng Ph, (13)
hai li cng hi Trng Ph th lm b ch hu. Ngy nay T B hin nng, ta dng c ngi, cng danh
h ch ring v ta chng!
Sch sp mt, ly em l Quyn gi Chiu, Chiu em by ti lp m gip Quyn.
Ng lch chp: Sch bo Chiu rng: Nu Trng Mu khng nm c vic th ngu nn t nm ly.
Nu li khng thng li th nn thong th v pha ty cng chng c g ng lo.
Dng biu ln nh Hn, li gi th xung cc qun thnh, cc quan tng trong ngoi u sai gi chc
v. Quyn au bun cha xem c vic, Chiu bo Quyn rng: L ngi sinh sau ct vic gnh vc
c nghip ca i trc, nm vng miu ng to nn cng nghip vy. Ngy nay thin h si sc,
bn cp y ni, ngi hiu lim sao li nm yn thng bun, t ca k tht phu? Bn t Quyn ln
nga, by binh i ra, sau lng ngi bit c ni m mnh theo v. Chiu li lm Trng s ca
Quyn, trao vic nh trc.
Ng th chp: By gi thin h chia ct, nhiu ngi t gi ly mnh. Tn Sch nm quyn ngy cng t,
n trch cha thm su, cht mt sm mt mng, quan dn cng nng da nhng cng c k khc ging.
n lc Chiu gip Quyn, v v trm h, k s ch hu tn khch tr u c yn lng. Quyn h nh
dp th Chiu li coi gi, nm vic trong ph trng. Sau gic Khn vng ni dy, Chiu nh dp
chng. Quyn nh qun Hp Ph, sai Chiu i ring nh Khung K, li em cc tng nh ph tng
gic qun D Chng l bn Chu Phng Nam Thnh. T y t khi t lm tng sy, thng bn
t hu, lm ngi by mu. Quyn thy Chiu l by ti c, i i rt trng hu.
Sau Lu B tin c Quyn lm Xa k tng qun, Chiu lm Qun s. Quyn h i sn, thng ci
nga bn h, h thng nhy n v ly yn nga. Chiu bin sc mt m n trc mt ni: Tng qun
sao li lm th? L ngi ng u, gi l ngi thng lnh anh hng, dn dng ngi hin, h phi l xua
ui ng ni, t ci dng vi th d u? Nu c ci hi mt sm, chng phi b thin h ch ci sao?
Quyn t li Chiu ni: Ta tui tr suy ngh khng xa, v th m thn vi ngi. Nhng vn khng dng
c, li lm xe i bn h, lm gian xe vung, gia khng che lng, ch c mt ngi ngi trong m bn
ra. By gi c con th ri by lin phm vo xe, Quyn thng ly tay nh lm vui. Chiu du can
ngn nhng thng ci m khng p. Nm Hong S th hai thi nh Ngy, sai s gi l Hnh Trinh bi
Quyn lm Ng Vng. Trinh vo ca, khng xung xe, Chiu bo Trinh rng: V l nghi th khng c
khng knh, v php tc th khng th khng lm theo. Vy m ngi dm t kiu t i, h thy Giang
Nam nh yu khng c mt mi ao di thc tc no chng! Trinh lin vi xung xe. Bi Chiu lm Tuy
vin tng qun, phong Do Quyn Hu.
Ng lc chp: Chiu cng bn Tn Thiu, ng Dn, Trnh L chn l nghi ca nh Chu, nh Hn m
son nh l nghi ca triu nh.
Quyn ti V Xng, n i cu c, ung ru say sa. Quyn sai ngi ly nc lm ru mi by
ti, ni: Hm nay ung ru n lc say ng trong i mi c ngh ngi. Chiu nghim mt khng
ni, ra ngi trong xe ngoi. Quyn sai ngi gi Chiu li, bo rng: Ch l cng lm vui thi, ngi h
gin lm g? Chiu p ni: Ngy xa vua Tr lm g hm ao ru n ung thu m, lc y cng
lm vui, khng cho l xu vy. Quyn im m, c thn, bn bi hi ru. Lc trc, Quyn mun t
chc Tha tng, mi ngi bn c Chiu. Quyn ni: Ngy nay nhiu vic, gnh vic nng n, nhng
khng c i hu vy. Sau Tn Thiu cht, trm quan li chn Chiu. Quyn ni: Ta h chng
trng T B sao? Nhng lnh vic quan Tha tng rm ri, m tnh ngi y li cng rn, c ch ni
khng nghe th sinh ra on gin, khng ch c g vy. Bn dng C Ung.
Quyn xng tn hiu, Chiu ly c gi bnh, dng tr chc v v quan qun m mnh thng lnh.
Giang Biu truyn chp: Quyn ln ngi qu, mi hi trm quan, k cng cho Chu Du. Chiu c ht
(14) mun khen tng cng c, cha kp ni, Quyn ni: Nu theo k ca Trng Cng th nay thnh
k xin n ri. Chiu c thn, np xung t ri m hi. Chiu trung trinh thng thn, c kh tit ca bc
i thn, Quyn knh trng Chiu nhng khng dng Chiu lm Tha tng c l l v Chiu tng cho
rng li bn ca bn Chu Du, L Tc l sai vy. Thn l Tng Chi cho rng: Trng Chiu khuyn n
To Cng, ci ch y h khng su xa chng? Ngi ny gi v nghim ngh, trao thn cho h Tn, nhng
tht l vo bui nguy nan, mi gp thi khn cng. T thi Sch n thi Quyn, ti lc gip, cho
nn dc lng tr t to nn cng nghip, trn th xng thn vi nh Hn, di th gi gn trm h. Ci
k ng chn vc vn khng phi l ch ca ngi ny vy. To Cng theo l thun m ni dy, ly ngha
m lp cng, mong m qut sch min Hoa H, dp bng min Kinh Dnh, c tri vng bn l vo
bui y. Nu m nghe theo li bn ca Chiu th su ci hp mt, h c cnh qun lon lin min to
thnh ci t hi ca bui Chin quc (15) sao! Du khng c cng vi h Tn nhng c ngha ln vi thin
h vy. Ngy xa u Dung theo nh Hn, cng chm ni vi nh nc; Trng L hng nh Ngy,
truyn lc nhiu i. Hung chi nu Quyn em c nc Ng m trng mong theo phc th vinh sng dy
ln th o m sao ht c! Vy th Chiu by mu y, h khng trung li chnh ng sao!
Chuyn bi lm Ph Ng tng qun, Ban tam ti, i phong lm Lu Hu, thc p vn h. ca nh
mnh khng c vic g, bn son sch Xun thu T th truyn gii v sch Lun ng ch. Quyn tng hi
V y Nghim Tun rng: Khanh c cu ti ngha trong sch c khng? Tun nhn c cu
Trng Ni ngi trong sch Hiu kinh. Chiu ni: Nghim Tun th lu, thn xin gip B h tng c.
Bn tng cu Nhng vic m qun t a lm. Mi ngi u cho l Chiu bit cch ngm tng.
Chiu h chu gp, ni li hng trng, t ra mt, tng v ni thng m tri vua, quan Th trung khng
cho vo gp. Sau c s Thc n, khen vua Thc c c tt m by ti chng ai chng, Quyn than rng:
Nu Trng Cng ngi y th bn y nu khng b bt b th cng b d b, h c t khoc lc sao?
Hm sau, sai quan Trung s n thm hi, nhn mi gp Chiu. Chiu ri chiu t n, Quyn n qu
ngn li. Chiu ngi yn, nghnh mt ni: Ngy xa Thi hu, Hon Vng khng em lo thn gi
cho B h m ly B h gi cho lo thn, cho nn thn dc ht kh tit bo n dy, khin cho sau khi
cht mt vn c ngi khen tng. Nhng ngh nng cn, lm tri vua, t b mnh chm trong bng ti,
vt mnh trong hang su, khng ngh l c mi gp li, c vng mnh ni mn trng. Nhng k ngu
ny mong gip nc, ch vn trung trinh, n cht mi thi. Cn nh thay lng i tnh, tm cu vinh hoa
l iu m thn khng lm c vy. Quyn bn t li.
 Quyn v Cng Tn Uyn xng thn, sai Trng Di, Ha Yn n Liu ng bi Uyn lm Yn Vng,
Chiu can ngn ni: Uyn phn Ngy s b nh mi i xa n xin gip, vn khng c ch theo ta vy.
Nu Uyn i , mun t nu r vi Ngy, khi y hai v s gi khng c quay b, li cng b thin h
ci ch vy. Quyn vn tri Chiu, Chiu li gp vi, Quyn khng chu c, ly ao chm bn m
gin rng: K s nc Ng vo cung th bi ta, ra cung th bi ngi, ta knh ngi nh th l cng lm ri.
Vy m ngi gia mi ngi bt b ta, ta ch s hng k. Chiu nhn k Quyn, ni: Thn du bit li
mnh chng c nghe theo, nhng thn dc ht lng trung, thc l v Thi hu sp mt c gi lo thn n
bn ging, truyn lnh gi gm cho nn mi th. Nhn l ri rng rng. Quyn vt ao xung t,
i mt Chiu m khc. Nhng vn sai Di, Yn i. Chiu gin v li mnh khng c nghe, xng bnh
khng chu. Quyn cng gin, ly t che ca, Chiu cng trong nh ly t lp ca. Qu nhin Uyn
git Di, Yn. Quyn nhiu ln an i Chiu, Chiu khng ngi dy, Quyn do i qua ca nh Chiu m
gi, Chiu ly c bnh nng. Quyn li t ca nh Chiu, mun Chiu s, Chiu vn ng ca. Quyn
li sai ngi t chy, ng ngoi ca hi lu, cc con Chiu cng Chiu dy, Quyn ch a v
cung, t trch mc mnh. Chiu sau bt c d i chu hi.
Tp Tc X ni: Trng Chiu nh th l khng phi o ca ti thn vy! L k ti thn m ba ln can
ngn th gi thn m lui, vy m thn khng b hi th sao li on gin nh th? V li Tn Mc Cng lm
tri li can ngn m rt cuc lm b ci ty, Tn Vn Cng cht gin m lp nn nghip ln. (16) Can
ngn nu t li sai m chp vo sch s, cho nn H Yn (17) khng c li on gin vy. Nu vua ti
hin nng th trn di cng vinh hin. Ngy nay Quyn hi li trc m cu xin Chiu, sau thm t
nhn nhng, khng ri b m li n gn, y l ci tt ca Quyn vy. Chiu l ti thn m khng gip
cho Quyn lm ng, tr b ci sai, ngy m chng nhc, vy m li gin di v li mnh khng c
dng, i li cho vua, ng ca chng lnh, ngi i la chy, h chng lm sao!
Chiu v mt nghim ngh, c oai phong, Quyn thng ni: Ta ni chuyn vi Trng Cng th
khng dm ni xng. C nc cng s Chiu. Vo nm tm mi mt tui, ng nm Gia Ha th nm th
cht. Truyn lnh qung khn vi quan s, dng o thng m lim. Quyn mc o trng n iu, tng
thy l Vn Hu.
in lc chp: Ta ngy trc nghe ni Lu Kinh Chu (18) tng t vit sch mun trao cho Tn B
Ph mun gi cho N Chnh Bnh (19) xem qua, Chnh Bnh ci nho rng: Nu l mun cho tr con
di trng Tn Sch c xem hay l cho Trng T B c xem chng? Nh li Chnh Bnh cho rng
T B l ngi ti cao chng? Du vy vn t cha sch c truyn, khng th ni l khng c ti bt
vy. Li nghe ni ngi min Ng Trung gi Chiu l Trng Ph, nh th ngi ny ng l ct cn mt
thi, ch tic l khng n ti min Tung Nhc m li cm r qun Ci K.
Con c l Thng c phong Hu, con t l Hu ni tc.
Con em ca Chiu l Phn vo lc hai mi tui bit lm ra xe ln nh thnh, c B Cht tin c.
Chiu khng mun, ni: Hn tui cn nh, sao t giao cho vic trong qun c? Phn p ni: Ngy
xa ng Ung cht v nn, T K tr p A; (20) Phn ny thc l khng c ti nhng v tui khng phi
l nh na. Bn lnh binh lm tng qun, lin tip lp cng, lm n Bn Chu c, phong Lc
Hng nh Hu.
Thng t Trng T, tha tr v hc gii m ni danh, cng thn thin vi Gia Ct Cn, B Cht, Nghim
Tun. Quyn lm Phiu k tng qun, gi lm Ty to duyn, cho ra lm Trng Sa ty b y. nh
dp gic trn ni, thu c mt vn nm nghn qun tinh nhu. Sau lm Nhu Tu c, Phn uy tng
qun, phong hng hu, lnh nm nghn qun b khc. Thng l ngi hng trng trung trinh, bit phn
bit tnh ngi, tin c ngi qun Bnh Thnh l Si Khon, ngi qun Nam Dng l T Cnh t khi
h cn nh b, sau u tr thnh k s ni danh c nc; Khon lm n V y, Cnh lm D Chng Thi
th.
Ng lc chp: Khon t Vn Ch, lm qua cc chc trong ngoi, gi tnh trong sch m ni danh. Sau
lm V y, lnh chc Trung th lnh, phong Lu Hu. C hai con l iu, C. iu vo thi Tn Ho lm
n chc Thng th lnh, Thi t Thiu bo. C lm Lm Xuyn Thi th. Vic v Tn Cnh chp ti Tn
ng truyn.
Li na Gia Ct Khc tha tr mi ngi u khen l ti l, ring Thng ni l ngi cui cng lm bi
h Gia Ct l Nguyn Tn. Chm ch tin c, tht th vi ngi, n c nhng bn tm thng, khng ai
khng n nh hi thm. Nm su mi by tui, ng nm Xch th by th cht, tng thy l nh Hu.
Con l Chn ni t. Lc trc, Thng gp lc v mt, Chiu mun gip hi con gi ca Gia Ct Cn,
Thng v bn thn vi nhau, ngn thi, nhng Quyn nghe tin li khuyn bo, bn lm con r.
Thn l Tng Chi xt: Thng cng Gia Ct Cn vo gia nm Xch th cht, tnh ra Thng km Cn
bn tui vy.
Sinh con gi, Quyn cho con l Ha ly lm v. Quyn nhiu ln sai Ha knh trng Thng, gi l ca
con r. Chn vo lc Gia Ct Khc b git cng cht.
Hu t Thc T, tui i m cng bn Gia Ct Khc, C m lm bn b ca Thi t ng, ging sch
Hn th cho ng.
Ng th chp: Hu n ging, chn la li vn, phn bit s vt, u c iu mc. H ln triu n ung,
rt ru by nhc, ng lin nhn nhng cng ung vui. Hu l ngi thng t, ng rt coi trng,
thng bn t hu.
T chc Trung th t chuyn lm Hu bt y. Quyn thng i sn n chiu mi v, Hu dng s
can ngn, Quyn rt khen hay, em cho Chiu xem. Sau khi ng cht, lm Th trung, bi lm V lm
c, coi vic ca hai qun t, hu, chuyn lm Dng v tng qun. B phe ng ca L Vng l B vu
cho li l khi cng vi C m, Thng lun cng trn Thc Bi, ni rng Hu, Thng cng in qun
Trn Tun qua li, gi tng cng lao, bn u b y n Giao Chu. Trung th lnh Tn Hong nnh nt
gi di, Hu vn ght hn,
Ng lc chp: Hong l ngi qun Ci K.
Hong nhn vu hm, h chiu ban Hu phi cht, by gi bn mi mt tui.
 C UNG TRUYN
C Ung t Nguyn Thn, ngi huyn Ng qun Ng,
Ng lc chp: T ba i ca Ung l Phng, t Qu Hng, lm Dnh Xuyn Thi th.
Si B Giai (21) t min Sc Phng v, tng trnh nn huyn Ng, Ung theo hc nh n vit ch.
Giang Biu truyn chp: Ung theo hc B Giai, chm ch trong lng, thng t d dy. B Giai qu m
khen l, ni: Khanh tt thnh danh, nay ly tn ta t cho khanh. Cho nn Ung cng tn vi B Giai l
do y. Ng lc chp: Tn t ca Ung l Nguyn Thn, ni l ngi m Si Ung thn phc vy. Nhn
t tn t y.
Chu qun tin c, tui i m lm Hp Ph Trng, sau chuyn lm quan Lnh qua cc huyn Lu,
Khc A, Thng Ngu, u c cng tch. Tn Quyn lnh chc Ci K Thi th, khng n qun, ly Ung
lm Qun tha, lm vic quan Thi th, nh dp gic cp, trong qun yn n, quan dn theo phc. c
my nm, vo lm T t m. Quyn lm Ng Vng, chuyn lm i l phng thng, lnh chc Thng
th lnh, phong Dng Toi Hng Hu, nhn tc Hu v ph m ngi nh khng bit, sau nghe tin
mi kinh ngc.
Nm Hong V th t, n m huyn Ng. n, Quyn n chc mng, t bi m Ung nh,
cng khanh i thn hi c, sau Thi t cng li n chc. Ung l ngi khng ung ru, t ni chuyn,
hnh ng chng mc. Quyn tng than rng: C Qun khng ni, nhng ni tt ng. Vo bui n
ung vui v, t hu s c ung ru sai st th Ung tt thy c, do khng dm t . Quyn cng ni:
C Cng ngi cng, ngi ta khng vui. Ngi ny b e ngi nh th. Nm , i lm Thi thng, tin
phong L Lng Hu, thay Tn Thiu lm Tha tng, Bnh thng th s. Cc quan tng vn v m Ung
chn u ty theo nng lc, chng ring t. By gi xt hi nhng ngi ng ct nhc trong dn v
hng quan li, lin ngm tu ln. Nu c chn dng th k cng cho vua, nu khng th rt cuc khng
tit l. Quyn do coi trng Ung. Nhng triu nh c lc by k, li l du thun m gi vng mnh.
Quyn tng hi bn vic c mt, Trng Chiu nhn y k iu nghe bit, i khi cho l php lnh
rm r, hnh pht nng n, nn c gim bt. Quyn im lng, ngonh bo Ung rng: Khanh cho l th
no? Ung p ni: iu m thn nghe, cng nh iu m Chiu k. Do Quyn bn bn vic gim
hnh pht.
Giang Biu truyn chp: Quyn thng sai quan Trung th lang n ch Ung, c ch hi . Nu hp
Ung th vic c ra dng, lin cng nhau bn bc, xt k m lun, by t n ung. Nu khng hp ,
Ung lin nghim mt i sc, im lng khng ni, khng ra dng c, lin lui v. Quyn ni: C Cng
vui mng l vic ng lm vy. Nu khng ni l vic cha ng vy. Ta phi ngh k vic y. Ngi ny
c knh tn nh th. Cc tng ven sng u mun lp cng t gng, nhiu ngi by k nn lm, c
ngi by k nh p. Quyn em vic hi Ung, Ung ni: Thn nghe ni php dng binh l gii hn vic
mu li nh, bn h by mu y ch l mun lp cng danh cho thn mnh, khng phi v nh nc vy.
B h nn ngn cm. Nu khng giu oai ph ch th khng nn nghe theo. Quyn theo li, vic
qun c mt, ng hay khng lm, nu chng gp thy th ming cha tng ni ra.
Lu sau, L Nht, Tn Bc lm Trung th, coi xt vn th ca ph quan v chu qun. Bn Nht nhn
dn dn ra oai tc phc, bn to vic ot ly ci li thu thu bn ru, k gian xt ti, li nh cng tu,
vu hm gim pha, ni xu i thn, p k v ti, bn Ung u b hch xt, li b trch mng. Sau ti
gian ca Nht pht l, bt tri n s quan nh y. Ung n xt ti, Nht b tri n gp, Ung t v ha
nh, hi ti trng ca hn, sp ra, li bo Nht rng: ng khng mun ni g chng? Nht ci u
khng ni. By gi Thng th lang Hoi T i mt mng nhc Nht. Ung trch T rng: Quan c php
thng, sao li nh th!
Giang Biu truyn chp: Quyn mun ly ngi con gi trong h, c gi y l chu ngoi ca h C,
cho nn xin cha con Ung v Tn m, by gi m lm Tuyn to thng th, rt c tin dng. Hm ,
Quyn by ru rt nhiu. m say ru, ba ln ng dy ma, ma khng bit dng. Ung trong lng
gin m. Hm sau, gi m n, trch mng m rng: Nh vua ly vic bao cha c k xu lm c,
by ti ly vic cung knh lm tit. Ngy xa Tiu H, Ng Hn u c cng ln, nhng H h gp Cao
th khng dm ni; Hn th Quang V cng ni knh cn. Mi i vi nh nc m c cng ca hn m,
ng ghi vo sch s chng? Ch nn lm ch da cho ngi nh, lm sao cho cui cng c vinh sng
m thi. Sao li ma khng bit dng li? Du rng l v sau khi ung ru, cng do da vo n sng m
qun cung knh, khng khim nhng. K lm tn hi nh ta chc l mi vy. Do ngonh hng vo
vch m nm. m c lc lm sai, bn b trch pht. T Chng bnh rng: Ung khng mng vic tng b
L Nht vu hm, m vn v ha thun, thc l bc qun t. Nhng dn ca hn, hi iu m hn mun
ni l sai vy. L Nht gian him phm php, vu hm trung hin, nc Ng au lng, t Thi t ng,
Lc Tn tr xung u can ngn m khng c, cho nn Phan Tun mun nhn lc hi hp m cm kim
m hn tr ha cho nc, ght c gip vua, ngha t ra mt. Vy m nay ni ra li y. Nu Nht ni l
oan ung, khng hp l, th chng b bt giam na; nu nghe y m tu ln, vua Ng cht knh theo li m
Tha tng ni, ri li tha cho, vy th B Ngn, Thng Minh chng phi ng cm khi chng! Hoi T
vn chng hn ring, chng g l him, cho nn mng nhic hn ch l c ght k c thi. Ngi ght k
bt nhn l ngi c nhn vy. Qu V T cht th Tng im n ca nh ngi y m ht; T Trit gy
nn th T Sn t suy xt lun ngh. (22) Do m ni, Ung khng nn trch Hoi T vy.
Ung lm Tha tng mi chn nm, nm Xch th su th cht, vo lc by mi su tui. Khi trc
mc bnh, Quyn sai thy thuc l Triu Tuyn n xem, bi con t l T lm K y. Ung nghe tin,
bun ni: Tuyn gii phn bit sng cht, ta tt chng khi c cho nn nh vua mun mt ta thy T
c bi chc vy. Quyn mc o trng n iu, tng thy l Tiu Hu. Con trng l Thiu cht sm,
con th l D mc bnh nng, con t l T ni t, khng c dng di, tc dt. Nm Vnh An th nht, h
chiu rng: Tha tng Ung t c rt trung hin, gi l gip nc, vy m dng di b rung b, trm
rt thng cm. Nay phong con th ca Ung l D lm L Lng Hu nu r cng lao ngy trc.
Ng lc chp: D cn c tn l Mc, cui cng lm Nghi Thi th. Con D l Vinh. Tn th chp:
Vinh t Ngn Tin, l k s ni ting min ng nam, lm quan Hong mn lang ca nc Ng, thi nh
Tn tri qua cc chc cao. u thi Nguyn gi min Giang ng, ly Vinh lm Qun t m, i i
rt trng hu. Lc cht, ban tng chc Th trung, Phiu k tng qun. Con anh ca Vinh l Ngu, t Mnh
Tr, tha tr c danh ting, lm Tn k th lang, cht sm. Ng th chp: Em m ca Ung l Huy, t T
Thn, tha tr du hc, c mm mp. Tn Quyn nm vic, nghe ni Huy c ti bin lun, gi lm Ch b.
Tng theo i ra, thy mt tn lnh ca Doanh qun tng b a ra ch x ti, hi phm ti g, ni l trm
trm quan tin, Huy bo sai ng li. Chc lt, i n ca khuyt bm rng: Ngy nay ang nui dng
qun s mu nh min bc, xem tn lnh y l a khe mnh, v li trm t, k ngu ny xin tha cho
hn. Quyn ng theo m khen Huy. Chuyn lm ng to duyn. C k ni rng To Cng mun nh
sang ng, Quyn bo Huy rng: Khanh l tim bng ca c, nay c ngi ni Mnh c c xu, nhng
chng c ai i s m xem xt, khanh gip ta i nh. Bi lm Ph ngha y, ln min bc gp
nhau vi To Cng. To Cng hi k tin tc trong nc. Huy i p knh thun, nhn ni min Giang
ng giu c, ni rng him tr, u gi thin theo o ha, v ngha m gip qun. To Cng ci ni:
C vi Tn tng qun kt hn nhn, cng gip nh Hn, ngha nh mt nh, ng cn g ni th?
Huy ni: L v minh cng v ch tng c ngha vng nh tng, cng chung vui lo, li mun bit tin
tc min Giang Biu, cho nn mi ni vy. To Cng i hu ri sai v. Quyn hi nn lm sao, Huy
ni: Nc ch kn , rt kh suy xt, nhng Huy ny ln nghe ngng bit c ang giao tranh vi Vin
m, cha c khc. Bn bi Huy lm Ba ng Thi th, mun dng lm vic ln, va lc y th mt.
Con l D, t Qu Tc, tha tr ni danh, lm n quan Trn ng tng qun. Ngi trong h ca Ung
l , t T Thng, v hiu thun ngay thng m ni danh trong thn p. Nm mi lm tui lm quan
trong qun, bi lm Lang trung, dn dn chuyn lm Thin tng qun. Cui thi Quyn, trng th
khng chia, nhiu ln vi Phiu k tng qun Chu C cng by k ha phc, ni li thng thn, triu
nh phi e ngi. Gi l vi v, thng bui m vo gp ri hng sm i ra, t khi nhn mt v. Tng
bnh nng, v ra chm sc, sai t hu dy, mc thm m o, ra bo sai v quay i, ngi ny trong
sch khng i nh th. Cha l Thng, lm quan Lnh qua bn huyn, tui gi v ngh, h nhn
c th ca cha th thng b ung ru, sa sang qun o, li by gh chiu, t th trn y, qu bi
m c, c n u th vng d, xong li qu bi. Nu cha c bnh tt th thm hi, vit th ri l, nc n
nghn ngo. Cha n lc mt, nm ngy khng n ung g vo ming. Quyn gip lm mt b o
vi u thu dt bng, p sai ci o. du v vic cng m t ci nhng vn cho rng l khng t
c vic tang cha, bn thng v hnh quan cu ln vch, t thn ta (23) di, h i mt li khc
lc, tang cha xong th cht. Bn con ca l Ngn, L, Khim, B. B vo thi Tn lm Giao Chu
Th s. Con B l Chng, lm Thng th bc x.
Thiu t Hiu Tc, xem rng cc sch, a bn lm cho ngi vui. Tha tr cng ni ting vi cu l Lc
Tch, cn bn Lc Tn, Trng n, Bc Tnh u ng hng sau.
Ng lc chp: n t Thc Phng, Tnh t Huyn Phong, u l ngi qun Ng. n rng lng su
sc, trong sch m bc, li gii vn th. Tn Quyn lm Xa k tng qun, gi lm Ty to duyn, chuyn
lm Ch b, ra lm Hi Hn Lnh, rt c c ha, nm ba mi hai tui th cht, Bc Tnh cui cng lm
Dim Lnh.
T dn thng trong chu qun cho n k s bn phng u qua li gp nhau, hoc ni chuyn xong
th i, hoc kt giao ri li chia tay, danh ting lan truyn, gn xa khen ngi. Quyn ly con gi ca Sch
g cho. Nm hai mi by tui, ri nh n lm D Chng Thi th. Xung xe t m ca ngi hin thi
trc l T Nh T, i hu dng di ca ngi y; cm nhng k cng t say m khng theo l nghi.
Nhng vin quan nh m c c lnh th sai n theo hc, chn k ti nng cho lm quan huyn, dy d
nu thin, do gio ha tr by. Lc trc, ngi huyn Tin ng l inh T xut thn t qun lnh,
ngi huyn Dng Tin l Trng Bnh sinh t nh dn thng, ngi huyn Trnh l Ng Xn, ngi
huyn Vn Dng l n L ni ln t nh thp hn, Thiu u tin c m kt bn vi h, gip h lp danh
ting. Bnh gp lc tang, bn t gip kt o buc dy tang. Thiu vo lc n qun D Chng, ln ng
sp i, va lc Bnh bnh tt, by gi c my trm ngi h tng, Thiu bn bo tn khch rng: Trng
Trng Tit c bnh, nu khng n chia tay th s rng khng cn gp na. Ta tm quay v ni li co bit,
cc ng i nhau y chc lt. Ngi ny ch n k s, ch t iu tt u i khi nh th. T lm n
in qun trung lang, Bnh lm Vn Dng Thi th, L lm Linh Lng Thi th,
Con L l C son sch Thng ng chp: L t c T, sc yu nn khng ham chi, hiu bit hn
ngi. Tha tr lm quan trong qun, mi chn tui lm Ng Huyn tha. Tn Quyn lm Vng, gi
lm Lang trung. Sau cng Trng n lm s n nc Thc, Gia Ct Lng rt khen ngi. Dn dn
chuyn lm Linh Lng Thi th, cht s quan. Vn S truyn chp: Con L l C, lm V Nn c, v ti
hc m ni danh. Son sch Thng ng c my chc chng. C ba con: C t Nguyn i, c ti c.
Lc u lm Thin tng qun ca nc Ng, lnh b khc ca nh minh i p thnh H Khu, sau khi
bnh Ng, lm Thng Ng Thi th. Con t l Hu, t Khnh Nguyn, lm Ng Qun Thi th.
Xn lm Thi t thiu bo. Ngi i cho l Thiu bit nhn ngi. Ti qun nm nm, cht s quan,
con l m, Thng vy.
m t T Mc, tui i m cng bn Gia Ct Khc l bn ngi bn ca Thi t, t chc Trung th t
chuyn lm Ph chnh y.
Lc C chp truyn v m rng: Ban lnh Thi t gi ng cung, Thin t ang nu dy bo, chn
dng anh ti ging dy lm t hu. By gi ngi ti bn phng t c, bn Thi ph Gia Ct Khc hng
ti hn ngi, m m li hiu bit hn i, rt c knh trng. T bn Thi y Phm Thn, T Cnh,
Dng Huy u k ti nng m c khen, nhng u ng di m.
Gia nm Xch , thay Khc lm T tit .
Ng th chp: m mi vo ph quan, dng s k vic, Quyn dmg n khen hay, cho l hn c T
Tng. Tnh nh nhn cao thng, khng mng kh khi, c k v th m ch trch, nhng Quyn xt ti
nng ca ngi ny, c i i rt hu, nhiu ln ban thng, ri c gi n.
H xem s sch cha tng ghi chp, ch ghi nh trong lng, bit ht sai lm, quan li cp di do m
chu phc. Bi thm lm Phng xa y. Tit Tng lm Tuyn to thng th, c nhng m rng:
m tnh tnh cn thn, thu o t l, ti chiu mun vt, c tha lng ngi, tht l k ngu ny khng
hn c vy. Sau bn thay Tng. ng ni l Ung cht c my thng, bi lm Thi thng, thay Ung
lm Bnh thng th s. By gi L Vng l B c qu sng ngang hng vi Thi t Ha, m dng
s ni: Thn nghe ni bc c nc c nh phi lm r dng nhnh trng th, phn bit l nghi trn di,
khin c cao thp c khc, bc thm xa cch, nh th th mi ct dt c ni lo ct nhc nh n, dm
ng. Ngy xa Gi Ngh by k tr an, lun th ca ch hu, cho rng th mnh th du thn cn nhng tt
c phn nghch; th mng th du xa cch nhng tt gi c lc trn vn. Cho nn Hoi Nam Vng l
em trong h, khng hng lc trn i, mt l do th mnh vy; Ng Nhu l by ti xa cch, chuyn
ban phong nc Trng Sa, c l v th mng vy. Ngy xa Hn Vn sai Thn phu nhn v
Hong hu ngi cng chiu, Vin ng rt ch ngi ca phu nhn, c gin, n lc ng k l nghi
trn v di, nu gii hn ca ngi v heo, lc y mi vui lng, phu nhn cng hiu ra. Nay iu m
thn ni l khng c g thin lch, ch l mun gi yn ngi v Thi t m phn bit v th ca L Vng
vy. Do B c him khch vi m. By gi con r ca Trng cng cha l con ca V tng qun
Ton Tng l K lm tn khch ca B. K vn l k ha theo iu xu, m khng tin dng. Lc u, em
m l Thng cng vi Trng Hu nh min bc n thnh Th Xun, by gi Ton Tng lm i
c, nh vi tng Ngy l Vng Lng Thc Bi, qun khng li, qun Ngy tha thng nh hm
qun ca Ng doanh tng Tn Ngh; Hu, Thng gnh nh chng, bn chn c qun Ngy. Lc y
cc con ca Tng l T, oan cng lm tng, nhn lc ch b chn, bn n nh chng, qun ca
Lng rt lui. Lc lun cng ban thng, cho rng ngn ch l cng ln, nh lui ch l cng nh, do
Hu, Thng u c bi lm Tp hiu tng qun, T, oan c bi lm Thin tng, B tng m
thi. Cha con K thm hn, cng vu v m.
Ng lc chp: Cha con Ton Tng thng ni trn Thc Bi th in qun Trn Tun gi tng cng
ca Trng Hu, C Thng, li cho l Hu, Thng thng tnh vi Tun. Hu b k ti giam ngc, Quyn v
m l ngi c, trm ngm khng quyt, mun sai m t li ri tha cho. Lc m hi ln, em vic hi
m, m khng t li, li ni: B h li gim ni ln sao! Giang Biu truyn chp: Quan coi vic
tu l m xng by khng cung knh, xt ng ti nng. Quyn v Ung m khng x ti y, ch u bt i
y.
m b y i Giao Chu, lng l m pht gin, son sch Tn ngn c hai mi chng. Trong chng
Tri nn c l l t thng xt mnh vy. B y xa hai nm, vo lc bn mi hai tui cht qun Giao
Ch.
Thng t T Trc, gia nm Gia Ha cng vi cu l Lc Mo v c l m c gi. Quyn gi th cho
Tha tng Ung rng: Chu qu l T Trc, danh ting hay p, n khi gp nhau mi bit hn c iu
m ta nghe ni. V khanh m khen. Bi lm K u, lnh qun V lm. Sau lm Ng Qun Ty b y,
cng vi bn Gia Ct Khc bnh ngi Sn Vit, thu ring c tm nghn qun khe, v ng qun
Chng Khanh, bi Chiu ngha trung lang tng, vo lm Th trung. Sau trn Thc Bi, bi Phn uy
tng qun, ra lm Kinh H c. c my nm, cng vi anh l m, bn Trng Hu b y i Giao
Chu, cht vo nm ba mi by tui.
 B CHT TRUYN
B Cht t T Sn, ngi huyn Hoi m qun Lm Hoi.
Ng th chp: Nc Tn c vin i phu tn l Dng c ban thc p t B, dng di c ngi
tn l B Thc, cng by mi mt ngi khc theo hc Trng Ni. (24) Vo thi nh Tn, nh Hn c
ngi lm Tng qun, xt cng phong lm Hoi m Hu, Cht l dng di ca ngi y vy.
Thi lon, trnh nn n Giang ng, mt thn khn kh, thn thin vi k cng tui ngi qun Qung
Lng l V Tinh, cng ly vic trng da m t sinh sng, ngy th chm ch chn tay, m th xem c
kinh truyn.
Ng th chp: Cht xt rng o thut, chng g khng xem qua, tnh nh nhn thm trm, bit n ch
nhn nhn.
Ngi qun Ci K l Tiu Chinh Khng, l ho tc trong qun,
Ng th chp: Chinh Khng tn l Kiu, tng lm Chinh Khng Lnh.
mc cho tn khch phng tng. Vo lc Cht v Tinh xin c sinh sng t y, s b h xm ln, bn
hi da a tng cho Chinh Khng, lc y Chinh Khng ang nm trong nh, bn ng ngoi ri
i vo, Tinh mun b i, Cht ngn li ni: Ta n y l v s th mnh ca hn vy. Nu nay b i
mun gi ch cao th ch kt on thi. Hi lu, Chinh Khng m ca s gi vo gp, thn nu trong mn
ngi trn gh, by chiu di t mi Cht, cn Tinh ngoi ca s, cng cho l thn nhng Cht t v
nh thng. Chinh Khng mi n, thn ngi ch bn ln, mn ngon xp y, ly bn n nh cho Cht,
Tinh, ch c rau nht m thi. Tinh khng n c, Cht n n no bng ri t bit i ra. Tinh gin Cht
ni: Sao li nhn nhn nh th? Cht ni: Bn ta ngho hn, cho nn ch nh ly l ngho hn i
bn ta, y l phi ri, c ch no thn?

Ng lc chp: V Tinh t T K, lm n chc Thng th.

Tn Quyn lm Tho l tng qun, gi Cht lm Ch k,
Ng th chp: Hn mt nm, Cht v bnh m b quan, cng vi ngi qun Lang Nha l Gia Ct Cn,
ngi qun Bnh Thnh l Nghim Tun i vo min Ng Trung, u ni r danh ting, l bc anh tun
thi y.
bi lm Hi Gim Trng, gi v lm Xa k tng qun ng to duyn.
Ng th chp: Quyn lm T Chu Mc, ly Cht lm Tr trung tng s, c mu ti.
Nm Kin An th mi lm, ra lm B Dng Thi th. Trong nm , chuyn lm Giao Chu Th s,
Lp v trung lang tng, em hn nghn qun V x li (25) tin ng i xung pha nam. Nm sau, bi
thm chc S tr tit, Chinh nam Trung lang tng; quan Thng Ng Thi th Ng C m Lu Biu sp
t ngm mang lng khc, ngoi th theo m trong th phn. Cht nhn v v, xin c gp nhau, nhn
chm u th chng, do oai danh lng ly. Anh em S Tip dt nhau vng lnh, min nam thn
phc bt u t y vy. Ho tc qun ch Chu l bn Ung Khi git quan Thi th Chnh Ngang m
nc Thc sp t, truyn tin vi Tip, xin c nng da, Cht nhn y tha lnh sai s gi ban n thu
np, do c bi thm chc Bnh Khng tng qun, phong Qung Tn Hu.
Nm Din Khang th nht, Quyn sai L i thay Cht, Cht em vn ngha s Giao Chu ln qun
Trng Sa. Gp lc Lu B sang min ng, ngi Man Di qun V Lng li quy ri, Quyn bn sai
Cht n huyn ch Dng. Sau khi B thua v, m cc ngi qun Linh Lng, Qu Dng vn kn
ca nhau, cc ch u ngm dy binh; Cht bn i khp nh dp, u bnh c. Nm Hong V th hai,
chuyn lm Hu tng qun T h qun, i phong Lm Tng Hu. Nm th nm, ban Gi tit, chuyn
ng n u Khu.

Quyn xng tn hiu, bi Phiu k tng qun, lnh chc K Chu Mc. Nm , trng coi vic qun
Ty Lng, thay Lc Tn v v hai min, (26) chc lt v K Chu chia vo ncThc, bn b chc Chu
mc. By gi Thi t ng ca Quyn tr V Xng, thng ngi a thin, gi th cho Cht rng:
Bc qun t hin ti l ngi nu by gio ha, gip vic i vy. Tnh ta vn ngu ti, khng thng
o s, du l nh nhoi nhng vn mun dc lng t c sng, noi theo bc qun t; n nh k s gn
xa, ngi no nn dng trc sau th cn vng mc, cha c r rng. Kinh truyn c chp: Ta yu
ngi m khng dc sc gip ngi c sao? Ta trung vi ngi m khng khuyn bo ngi c sao?
Ngha ca cu ny h chng phi l trng mong vo bc qun t ! Do Cht by k nhng ngi lm
vic Kinh Chu thi y l mi ngi bn Gia Ct Cn, Lc Tn, Chu Nhin, Trnh Ph, Phan Tun, Bi
Huyn, H Hu Thng, V Tinh, L Tc,
Ng th chp: Tc tc V Cung, ngi qun Nam Dng. Tha tr v c ti m ni ting, gii bn lun,
vic tt xu u ng, soi xt ngi ti, k r m tin c, nu bt ci hay ca tng ngi u tri chy, do
mi ngi chu phc. Quyn chn lm Tuyn to Thng th, gi ngi c c chn l c ti. Xin
ra ngoi lm quan, bi Qu Dng Thi th, quan dn vui mng. Li gi v lm khanh. Lc cht, k bit
hay khng bit u thng tic.
Chu iu, Thch Cn, phn bit hnh trng tng ngi, ri nhn dng s khuyn bo rng: Thn
nghe ni vua khng t lm vic nh m cho trm quan chc trch u lo lm ng chc phn ca mnh.
Cho nn vua Thun sai chn ngi hin (27) lm vic th khng c g bn lng, ch gy n nm dy, ngm
bi th Nam phong, khng phi ra khi miu ng m thin h c yn vy. Ngy xa T Hon Cng
dng Qun Trng, t bi tc ngi xe m nc T c tr li cn t hp ch hu. Gn y Hn Cao T
dng ba ngi ti dng nghip , Ty S (28) b ngi hng tun mi lm mt cng lao. Cp m ti
triu nh th Hoi Nam (29) dp mu phn; Cht (30) gi bin gii th ngi Hung N rt chn. Cho
nn ngi hin u th ni c gi gn khp vng vn dm, tht l binh kh sc bn ca nh nc, l
gc ca s suy vy. Ngy nay gio ha ca nc ta cha trm min bc sng Hn, min H Lc cn c
k xu tim nghch, y l lc nn chn ngi anh hng dng bc hin ti vy. Mong Thi t soi xt mn
ny th thin h may lm.
Sau Trung th L Nht lm in hiu vn th, b nhiu ngi hch ti, Cht cng dng s ni:
Thn c nghe cc quan in hiu ch xt nt nh nht, bi lng tm vt, trng vic gim pha, li mun
hm ngi ta ra oai tc phc; k v ti v v m b x ti nng, cho nn dn chng ku tri than t, ai
chng run s? Nh quan coi ngc thi xa th ch c ngi hin mi c lm chc y, cho nn Cao Dao
lm quan coi ngc, L Hu (31) by ra php chuc ti, Trng, Vu (32) lm nh y th dn chng b oan
ung, thc l do m thin h yn n. Nhng vin quan nh ngy nay lm vic khc vi ngi xa, t
ngc ly vic hi l m xt x, coi r mng ngi, i li cho ngi trn, khin cho dn chng on gin
nh nc. Nu c mt ngi ku than th php vua c ch xu, rt ng ght b ri. Tu c gim pht l
php hay ca ngi sng sut, l iu m sch truyn xa khen ngi vy. T nay xt ngc, kinh th
nn hi C Ung, V Xng th hi Lc Tn, Phan Tun, nh th mi yn lng dc , cc vic c ng
s tnh. Cht noi theo thn minh, du b ti cng h gin? Li ni: Thin t coi tri t nh cha m, cho
nn cung tht trm quan u phi t theo th bc. Nu ban b chiu lnh th phi knh theo l tit, lm
theo chc phn th m dng iu ha, tht tinh ng qu. Cn nh ngy nay, quan li nhiu li, du c
i thn nhng li khng c tin dng, nh th tri t chng bin i sao c? Do nhng nm gn
y tri kh hn l ng vic qu cng bo vy. Li na vo ngy mi bn thng nm nm Gia Ha th
su, ngy mng mt v ngy hai mi by thng ging nm Xch th hai, mt t u chn ng; t
thuc kh m, l tng trng cho by ti, kh m mnh th sinh ng t, l do by ti chuyn quyn vy.
Tri t xut l hin tng l l cnh bo cho nh vua, khng ng khng xt k y sao! Li ni:
Tha tng C Ung, Thng i tng qun Lc Tn, Thi thng Phan Tun lo ngh vic cng, ch
thnh tht, ngy m suy tnh, n ng khng yn, ch mun gip nc yn dn, by k lu di, c th ni l
ngi tim bng i tay, l ti thn ch cht ca x tc vy. Nn u chn dng h, khng cn sai cc quan
khc xem xt vic m h lm, ch cn i hi cng lao ca h, xt xem vic tt ca h thi. Ba v ti thn
y lo ngh n cng mi thi, h dm t ra oai tc phc m lm tri ci tnh tri ca mnh sao? Li ni:
Treo thng nu vic hay, t pht nga k gian, sai dng ngi hin ti, xt r php tc th cng
no m chng lp, vic no m chng xong, ting no m chng nghe, hnh no m chng r? Nu ngy
nay cc qun huyn ni trm dm m u c nhng ngi y, cng nhau coi vic, th dn chng h
chng yn vui sao? Trm nghe cc huyn u t sn quan li, m quan li phn nhiu nhng nhiu dn
chng, do m phong tc xu km. L v k xu nhn c trao lnh m khng lo lm vic cng, ch ra
oai tc phc, nhng k khng c ch cho chnh tr, li gy hi cho dn. K ngu ny cho rng nn bi b
ht thy h i. Quyn cng hiu ra, bn git L Nht. Cht trc sau by k cc vic cn vng mc, ci
b hon nn, hn mi ln dng s ln. Quyn du khng thu np ht nhng vn chn nghe li, do m
c nh cy.
Ng lc chp: Cht dng biu ni: Ngi phng bc hng phc l bn Vng Tim ni rng phng
bc chn b ng mu nh n phng ng, li lm nhiu ti vi ng t ct mun ngn sng hng
n Kinh Chu. Nu khng phng gi sn th nn n kh chng, nn nhanh phng b. Quyn ni: Bn
y suy km, mu nh sao c? Tt chng dm n. Khng bng nh li ta, nn em nm nghn con tru
n cho ng lm ch. (33) Sau c bn L Phm, Gia Ct Khc bn v li m Cht ni, cho rng: H
c t biu ca B Cht th khng nhn c ci. Sng y t thi m mang n nay, h ly ti ng t
m lp vi c sao!
 Nm Xch th chn, thay Lc Tn lm Tha tng, vn khuyn dy hc tr, tay chng b sch, mc
o nh nh bc nh Nho, nhng v con trong nh th n mc xa x, v th m b ngi i giu ct. ti
Ty Lng hai mi nm, ngi nc ch knh uy tn ca Cht. Tnh li rng ri c lng qun, vui gin
chng l ra sc mt m trong ngoi yn n.
Nm th mi mt th cht, con l Hip ni t, lnh qun bn b ca Cht, bi thm chc Ph qun
tng qun. Hip cht, con l Ki ni tc Hu. Em Hip l Xin, thay chc lm Ty Lng c, bi thm
chc Chiu v tng qun, phong Ty nh hu. Nm Phng Hong th nht, gi v lm Thng trng
c. Xin v t tin nhiu i trc ti Ty Lng, m cht b gi v, t cho l b ct b chc v, li s b
vu v, do gi thnh hng nh Tn. Nh Tn sai Ki v em l Tuyn n Lc Dng lm quan, cho Xin
trng coi vic qun Ty Lng, bi V tng qun, Nghi ng tam ti, thm chc Th trung, ban Gi tit,
lnh chc Giao Chu Mc, phong Nghi Cng; Ki coi xt vic qun Giang Lng, bi T tng qun,
thm chc Tn k thng th, lnh chc L Lng Thi th, i phong Giang Lng Hu; bi Tuyn lm Cp
s trung, Tuyn uy tng qun, phong hng hu. Sai Xa k tng qun Dng H, Kinh Chu Th s
Dng Triu n cu gip Xin. Tn Ho sai Lc Khng sang ty, bn H rt lui, Khng hm thnh, chm
bn Xin, h B b di dit, ring Tuyn cn c ngi ni di.
Ngi qun Dnh Xuyn l Chu Chiu vit th khen B Cht v bn Nghim Tun rng: Nguyn nhn
bc i phu k s hin nng xa nay b mt danh dit thn lt nh hi nc khng phi ch c mt, nhng
ni i khi, tm li th ci hi thng gp ch c bn m thi: Mt l bn lun vi vng, hai l tranh ua
danh th, ba l kt nhiu b ng, bn l mun lm vic nhanh. Bn lun vi vng th lm thng tn
ngi khc, tranh ua danh th th lm mt bn, kt nhiu b ng th ln ngi trn, mun lm vic nhanh
th b c, nu bn iu y khng tr th chng c trn vn vy. Bc qun t ngy nay nu khng nh
th th cng nh vy, h ch c ngi xa chng! Bn v iu y th khng bng ci hay ca C D
Chng, Gia Ct s qun, B Tha tng, Nghim V y, Trng Phn uy vy.
Lun ng chp: Phu t nghim tc nhng gii khuyn bo ngi khc, li chp: Lm vic tt cho
ngi, khng lm vic xu cho ngi, ni v C D Chng vy. Chp: ng xa nhn th nghim tc,
n gn mi thy n ha, nghe li ni thi cng hng hi, ni v Gia Ct s qun vy. Chp: Cung
knh m yn lnh, uy nghim m khng hung tn, ni v cch lm vic ca B Tha tng vy. Chp:
Hc chng cu lc, chng phng tng l cch hc ca Nghim V y, Trng Phn uy vy. Nm v
qun t y, du c c khc nhau, nng nh khng ging nhau, n nh lm quan li tit kim, khng
phm n bn iu kia, u l mt nhm vy. Ngy xa inh T xut t nh c l, Ng Xn xut t tr
chn tru, nhng C D Chng li nu r ci hay ca h, xp cng hng vi Lc, Ton, (34) cho nn dn
chng khng km ti m phong tc li trng hu vy. Ba v Gia Ct s qun, B Tha tng, Nghim V
y, lc trc u xut thn t k o vi m cng thn thin vi nhau, ngi bn lun u khen ti nng
ca h. Trc y, ngi ta cho rng Nghim V y l hng u, th l B Tha tng, sau l Gia Ct
s qun vy. Sau h u theo gip vua sng, cu vt vic i, ci ti lm quan c ch khng ging
nhau nhng danh ting trc sau u ngc vi lc trc, y l ngi bnh thng thi y bn lun s
qua vy. n nh tnh bn ca ba v, n cht cng chng v mc, h chng snh c vi ngi xa sao!
Li na khi xa L Honh giang (35) lnh vn qun ng gi Lc Khu, lp cng to i vy, du l k
c ti hay khng c ti, ai khng mun vy? Ri L Honh giang mt, Nghim V y ni thay chc, t
cho l chng c ti lm tng sy, c gng t chi, ri chng gi chc. Sau lm n bc cu khanh,
chuyn n hng Bt ta, vinh hin khng rng r, bng lc khng t cp. Con nh hai v kia,
u lm n bc Thng tng, rt l giu c. Nghim V y khng mong cu, hai v kia li khng tin
c, u gi ch m mnh theo ui, gi ting tt ca mnh. Khng T ni: Qun t kiu cng m khng
tranh ua, hp nhm m khng kt ng, y l ni phong thi ca ba v vy. Li na danh ting ca
Trng Phn uy cng ng sau ba v y, l mc th ca mt vng, nhn chc vic Thng tng, chc
vic khc vi Gia Ct s qun, B Tha tng, nhng gng gip vic nc, lun v cng lao th u c
trc sau, cho nn tc v vinh hin hn ngi. Li na Trng Phn uy trng coi vic qun, xt r c
b ng ca mnh, lng chng mun lm mt php tc, vic chng t v kiu cng, h ln triu ng th
theo l nghi m i, ni li thng thn, chng g khng trung. Thc T (36) du l tn qu, ni v ngi y
cho l tt thua, Si Vn Ch (37) du thp hn nhng bn lun li khen ngi y l hin. Con gi c g
cho Thi t, lc nhn l ci hi, ch khng khi, li xt on mi ngi, c thua cn mt, u nh
mnh ngh, c th ni l bit gi php tc m c c tr, l k s a vic c vy. Cn nh gip nh nc,
gnh vc vic qun, vo lc rong rui lp nn cng B vng th nm v y khng hn c ngi
khc. Nh o hnh li cht phc, khng t cu th, vo bui bp bnh m gi trn tit tho, hn hn
ngi khc. Cho nn bn qua vic ny nu r cho bc qun t i sau. Chu Chiu t Cung Vin, cng
vi bn Vi Diu, Tit Onh, Hoa Hch son Ng th, sau lm Trung th lang, b ti giam ngc, Hch dng
biu xin tha nhng Tn Hu khng nghe, bn vn chu ti.
 [ CH THCH ]
(1) Gia Ct: Gia Ct () ngha l h Ct () huyn Gia ().
(2) H Nhan: ch Nhan Uyn, hc tr ca Khng T.
(3) Tin : ch Hn Hin .
(4)Tn Quyn ngm mang lng c, gip nh Ngy tr hi, y l ct b qun gip vua ca tng t: tng
t () l h hng ca nh vua, y l Lu B. Cu ny c ni Tn Quyn nh dit Quan V nh ct
b qun gip vua Hn ca Lu B.
(5)Hon k di ca To Cng: ni Quan V nh min Min, Hn, oai lng Hoa H khin cho
Tho s hi, mun di khi Ha v min H Bc. Tn Quyn cho y l km, s Tho di th Kinh
Chu thm vng, kh m ly c, do phn Thc theo Ngy m nh Quan V To Cng yn lng
khng di na.
(6) C ngha: ch Lu B ly danh ting nh Hn m pht c ngha n nh tr th cho Quan V, nh
th l ng ngha.
(7) T th: ch hay tay v hai chn.

(8)K Lo: ch K H (), l h hng ca vua nc Tn thi Xun thu. Lm quan qua bn i vua
ca nc Tn. Tn Trc Cng hi ai nn thay chc Trung qun y, c ngi tn Gii H l k th git
cha ca K H, khng v th ring, bn tin c cho Trc Cng, hi v sao, K H ni: Vua hi, th
khng hi k th ca thn vy.
(9) Dng Thit: ch Dng Thit Ht (), t Thc Hng, l i thn ca nc Tn thi Xun
thu, lm quan qua cc i vua Trc Cng, Bnh Cng ca nc Tn, c ti nng, tnh thn thn c
khen.
(10) Trn Trng Vn, To T an: ch Trn Qun t Trng Vn v To Chn t T an, u l i
thn ca nh Ngy.
(11) Linh : linh () l mt loi () ging c su, da c th lm bt trng.
(12) Ngha ti tam: ch o l ca con ngi thi xa l th cha, knh thy, tn vua.
(13) Trng Ph: ch tn gi tn trng ca T Hon Cng i vi Qun Trng
(14) Ht: ch ci th lm bng ngc hoc tre g m cc quan li thng cm khi chu hi triu nh.
(15)Chin quc: ch thi lon lc cc nc nh chim ln nhau vo cui thi Ty Chu.
(16)Tn Mc Cng lm tri li can ngn m rt cuc lm b ci ty, Tn Vn Cng gin trong chc
lt m lp nn nghip ln: ch vic Tn Mc Cng khng nghe li can gin ca s gi ngi Nhung l Do
D m quyt by mu nh ngi Nhung, rt cuc lm b min ty. Tn Vn Cng gin qun s p bc
m nh Thnh Bc, i ph qun S, lm b ch hu.
(17) H Yn: cn gi l Cu Phm () l i thn ca Tn Vn Cng.
(18)Lu Kinh Chu: ch Lu Biu t Cnh Thng, lm Kinh Chu Mc, cho nn gi l Lu Kinh Chu.
(19)N Chnh Bnh: ch N Hnh t Chnh Bnh, ngi qun Bnh Nguyn cui thi ng Hn, tnh kiu
ngo thng thn. To Tho gi nhng khng n, Tho gin nhng khng n git, pht lm quan nh
trng, bn ci trung ng gia mi ngi nh trng lm nhc Tho, Tho gin y Hnh n Kinh
Chu. Cui cng b Hong T git.
(20)ng Ung cht v nn, T K tr p A: ng Ung () tc ng Ung K () l ngi
nc L. By gi cn tr tui, gp lc qun nc T vo nh nc L, ng Ung ra trn b cht. Khng
T khen l c ngha. T K () l ngi nc L, vo lc mi mi su tui, vua T sai i tr p A,
chc lt li hi hn, sai ngi ui theo gi v, ngi ii theo v bo l T K tt tr c p A. Rt cuc
n p A, hy v kh lm nng c cy rung, m kho la cu chn ngi ngho cng, do p A
c sa tr.
(21)Si B Giai: ch Si Ung t B Giai, ngi qun Trn Lu cui thi ng Hn, thng hiu kinh
truyn, thin vn, m lut, gii lm th ph, tng hch ti hon quan m b y ln min Sc Phng. Sau
ng Trc nm chnh s, p v lm quan, Trc cht, bn b ng Don p cht trong ngc.
(22) Qu V T cht th Tng im n ca nh ngi y m ht; T Trit gy nn th T Sn t suy xt
lun ngh.: Qu V T l i thn ca nc L, chuyn quyn vun vn ring khin cho nc L suy yu,
sau khi cht th k s trong nc l Tng im vui mng, n trc ca nh Qu V T m ht.
(23) Thn ta: tm bi v khc h tn ngi mt th cng thi xa.
(24) Trng Ni: ch Khng Khu t Trng Ni, tc Khng T, Khng Phu t, Phu t.
(25) V x li: V x li () l qun gii v ngh bn tn c chn t cc qun huyn ca nc
Ng.
(26)Hai min: ch hai min K Chu v Ty Lng ca nc Ng. K Chu ca nc Ng gn nc
Thc, khc K Chu ca nc Ngy.
(27) Chn ngi hin: theo truyn thuyt, vua Thun c chn vin quan ti nng gip vic l: V () coi
vic tr thy; Kh () coi vic trng la; Cao Dao () coi vic hnh php; Thy () coi vic ch to
cng c; Qu () coi vic m nhc, B Di () coi vic l nghi cng t, B ch () coi vic chn
nui chim th, Long () coi vic can gin; Tit () coi vic dy d dn chng.
(28) Ty S: ch Ty S B Vng l Hng V.
(29) Hoi Nam: ch Hoi Nam Vng l Lu An. Thi Hn V mu phn, s ch cng ci ca Cp
m, ni rng: a ni thng, gi tit tho m liu cht v ngha, kh m b m hoc. n nh khuyn can
Tha tng Cng Tn Hong th nh vt tc ri rng.
(30) Cht : Cht (), ngi huyn Dng qun ng, thi Hn Cnh lm Nhn Mn Thi
th, ngi Hung N s oai m khng dm vo xm phm bin i.
(31) L Hu: L Hu () l i thn ca Chu Mc Vng, son thnh sch hnh php gi l L hnh
() hoc gi l Ph hnh (), trong c lut dng tin chuc ti cht.
(32) Trng, Vu: ch Trng Thch Chi () v Vu nh Quc () l ngi thi Ty Hn,
tng lm quan nh y coi vic xt x t ngc, ni danh l cng bng, dn khng b x oan.
(33) Khng bng nh li ta nn em nm nghn con tru n cho ng lm ch: cu ny Quyn ct
ca Cht, cho rng qun Ngy bn kia sng ang suy yu, li khng th dng ti ng bao ct lp sng
c, ch cn sai Cht em nm nghn con tru chng gi cng c!
(34) Lc, Ton: ch Lc Tn v Ton Tng.
(35) L Honh giang: ch L Tc, t T Knh, tng c bi lm Honh giang tng qun, cho nn gi
l L Honh giang.
(36) Thc T: ch Trng Hu t Thc T, l con th ca Trng Chiu.
(37)Si Vn Ch: tc Si Khon, t Vn c, ngi qun Bnh Thnh, xem Bi Tng Chi ch Trng
Chiu truyn c dn Ng lc chp v ngi ny.
QUYN 8 - TRNG NGHIM TRNH HM TIT TRUYN

Trng Honh, Nghim Tun, Trnh Bnh, Hm Trch, Tit Tng

 TIT TNG TRUYN
Tit Tng t Knh Vn, ngi huyn Trc p nc Bi.
Ng lc vit: T tin l Mnh Thng Qun (1) c phong p Tit. Tn dit su nc th mt lc t,
con chu tn mt. Hn Cao T nh thin h, qua t T, tm dng di ca Mnh Thng Qun, tm c
hai ngi chu l Lng, Quc, mun phong tc cho h. Anh em Lng, Quc nhng nhau, chng ai chu
nhn, bn b n huyn Trc p, nhn lm nh y, t h l Tit. T i Quc n i Tng, ni
nhau lm quan trong chu qun, l mt h ln. Tng tha nh hiu r kinh truyn, gii vit vn, c ti
nng.
Tha tr nng da ngi trong h trnh lon n Giao Chu, theo hc Lu Hi. (2) S Tip da theo
Tn Quyn, gi Tng n lm Ng quan Trung lang, bi lm Hp Ph, Nam Hi Thi th. By gi Giao
Chu mi m, Th s L i em qun nh dp, Tng cng i theo, vt bin xung pha nam, kp n
Cu Chn. Xong vic v kinh, lm Yt gi Bc x. S gi min ty (3) l Trng Phng trc mt Quyn
gii h tn ca Hm Trch ct Trch, Trch khng p c. Tng n ung ru, nhn mi ru,
ni: Ch thc l g? C ch l c, khng c ch l thc, mt ngang thn un, trng vo
trong bng. (4)
Thn l Tng Chi thy cc sch vn chp l cu thn hoc cu thn, cho rng mt ngang th nn
chp l cu thn.
Phng ni: Khng nn gii ch ng ca ng chng? Tng i p rng: Khng ming l tri, c
ming l ng, (5) vua tr vn nc, ca Thin t. Do mi ngi ngi u ci vui, m Phng
khng p c. Ci nhanh nhn quyt on ca Tng u i loi nh th.
Giang Biu truyn vit: Ph Y i s Ng, ln thm gp, cc cng khanh cn thn u ang ngi. Lc
ung ru, Y v Gia Ct Khc giu ct ln nhau, ni n ch ng, thc. Y hi ni: Ch thc gii th
no? Khc ni: C nc th c, khng nc th thc. Mt ngang thn un, trng vo trong
bng. Y li hi rng: Ch ng gii th no? Khc ni: Khng ming l tri, c ming l ng, lan
man bin ln, ca Thin t. So vi truyn gc khng ging.
L i t Giao Chu c gi v, Tng lo khng c ai thay c i, dng s ni: Ngy xa vua
Thun i tun pha nam, cht qun Thng Ng. Nh Tn t cc qun Qu Lm, Nam Hi, Tng
Qun, vy th bn qun y ni thuc ri, truyn n ngy nay. Triu ni dy Phin Ngu, (6) v v
qun trng ca ngi Bch Vit ti pha nam qun Chu Quan (7) vy. V ca nh Hn git L Gia,
lp chn qun, t quan Giao Ch Th s trng coi ch y. Sng su ni cao, phong tc khng lnh,
ting ni u khc, phin dch mi hiu, dn nh cm th, gi tr khng chia, tc bi chn trn, u qun
cc tri, (8) du t quan li, du c nh khng. T y n nay, c di ti nhn Trung Quc n ln ch
y, dn dn c sch, bit qua ting ni, xe nga qua li, hiu bit l ngha. Sau Tch Quang lm Giao
Ch Thi th, Nhm Dim lm Cu Chn Thi th, bn dy dn y cy ba, i m i giy, sp t mai
mi, mi bit ci hi, dng lp trng hc, ging dy kinh truyn. Do chu phc, hn bn trm nm,
c phn chuyn ha. T thi trc thn lm khch n y, ngi qun Chu Nhai b php ci hi ca
chu huyn, u hn n thng tm th m ca, vo lc ngi dn t tp, trai gi t kn chn nhau, nu va
th lm v chng, cha m khng cm c. hai huyn Mi Linh qun Giao Ch, huyn Lung qun
Cu Chn, c tc anh cht th em ly ch du, nhiu i cho y l thi thng, quan li nghe bit cng
khng ngn c. Trai gi qun Nht Nam ci trn, khng cho l thn. Do m ni, c th v nh su b
c tai mt mt mi vy. Vy nhng t rng ngi ng, him tr c hi, d gy phn lon, kh n nh
dp. Quan li ch rng buc, diu oai v v m thi, cn nh t thu ca rung nh, chuyn ch cung
cp,ch thch cc ngc trai, thuc thm, ng voi, sng t, i mi, san h, ngc sng, chim vt, ph thy,
khng tc, vt l, vt bu cht y, khng ch c t thu lm giu cho Trung Quc vy. Li ngoi
chn in, php chn quan li khng c k cng. Php tc thi Hn rng lng, nhiu ch ni lng, cho
nn nhiu ln lm tri php cm. Ph qun Chu Nhai l do quan li y thy tc p th ct tc ca dn
lm tc gi. Lc thn n y, ngi qun Nam Hi l Hong Ci lm Nht Nam Thi th, xung xe m
ngi hu khng , lin nh cht quan Ch b, nhng ri cng b xua ui. Cu Chn Thi th am
Manh gip cha v l Chu Kinh by hi tic, cng mi cc quan li n, rt ru ht nhc, quan Cng to
Phan Hm ng dy mi Kinh ma cng, Kinh khng chu ng dy, Hm vn p buc, do Manh gin
nh cht Hm trong qun. Em Hm l Miu em qun nh ph, ly tn c bn Manh, Manh cng b
cht. Giao Ch Thi th S Tip sai qun n nh, rt cuc chng thng c. Li na quan Th s ngy
trc ngi qun Ci K l Chu Ph nhiu ln dng ngi cng qu l bn Ngu Bao, Lu Ngn chia nhau
lm trng li, xm ln trm h, nh thu nng vi dn, mt con c vng di mt trng m thu mt hc
la, do trm h on gin m lm phn, bn gic ni cng ko ra, nh chu ph qun. Ph chy vo
bin, tri ni cht chm. Sau ngi qun Nam Dng l Trng Tn, vn c him khch vi Kinh Chu
Mc l Lu Biu, qun yu ch mnh m vn hng nm pht binh, cc tng lo s, b trn ht c. Tn
nm quyn trng coi nhng uy v khng , b k di ln lt, bn b git cht. Sau li c ngi qun
Linh Lng l Li Cung, nhn hu cn thn nhng khng hiu thi th, Biu li sau ngi qun Trng Sa
l Ng C lm Thng Ng Thi th. C l k v dng cng khe, khng chu knh phc, do on gin
nhau, xua ui Cung, xin cu vi B Cht. By gi tng c ca Tn l bn Di Liu, Tin Bc cn nhiu,
do Cht n sa tr, lp li php tc, va lc li gi v. Ri L i n, c cuc bin ca h S, em
qun nh pha nam, n ngy dp xong, t li quan li, nu r k cng, diu oai vn dm, ln nh ci
phc. Do m ni, v v bin gii, thc l ngi y. Lm quan phng xa phi nn trong sch, ngoi
ci hoang phc th ha phc rt lm. Ngy nay Giao Chu du mi nh nhng huyn Cao Lng cn c
gic n np; bn qun Nam Hi, Thng Ng, Ut Lm, Chu Quan vn cha yn, da vo m cp
bc, tr thnh ni n np ca bn phn lon trn trnh. Nu L i khng cn phng nam, quan Th s
mi n phi cn thn, trng coi tm qun, mu lc phi r rng mi dn dn dp c gic Cao
Lng, phi da vo oai sng, cy vo hnh th, noi theo php tc ca i mi mong sa sang c. Nu
ch dng ngi tm thng, chn ly php tc s qua, khng c mu hay k l th bn gic cng thm
ng, lu ngy gy hi. Cho nn s an nguy ca nh nc trng ch vo vic dng ngi, khng th khng
xt k vy. Thn lo triu nh coi thng vic kn chn, cho nn dm by t ngu nu r c thnh.
Nm Hong Long th ba, Kin Xng Hu l L lm Trn qun i tng qun, ng n Bn Chu,
ly Tng lm Trng s, ngoi xt vic qun, trong coi sch v. L cht, vo lm Tc to Thng th,
chuyn lm Thng th Bc x. By gi Cng Tn Uyn hng ri li phn, Quyn c gin, mun t i
nh. Tng dng s can ngn rng: vng l bc ng u vn nc, c quan h n vn mnh ca
thin h vy. Cho nn trong ch nhiu vng tng canh gc phng vic khng may, c th phi
trong sch thng thn dng oai nghim, i khi l gi ci phc lnh trn vn, v v lng d ca
ngi bn ci vy. Ngy xa Khng T mc bnh, mn li ni v vic ci b vt bin, Qu Do du
vui nhng khng bit ly g u lm lm b (9) Nguyn ca nh Hn mun ngi thuyn lu, Tit
Qung c xin c ct c ly mu nhum xe. (10) V sao? Ci him ca nc la th rt lm, khng
phi l ch m Vng nn bi li vy. Ngn ng ni: a con ngn vng khng ngi gn vch. (11)
Hung chi l vua ca nc vn c xe y? Ngy nay ngi Nhung, Mch Liu ng l r nh, khng c
ci vng ca thnh ao, khng bit php chng gi, kh gii cn nht, chng m c ch d, nu n tt
thng c, y l iu r rng. Nhng t ai cn ci, chng trng c la go, dn quen vi yn nga,
di chuyn v thng. Nu nghe tin i qun ta n, t bit kh ch, tt do dt kinh hong, rui chy
trn np, du mi ngi mt nga cng khng thy c. Du chim c t trng nhng gi chng ch
g, y l mt iu khng nn vy. Li na dng nc su thm, c ci him ca ni Thnh Sn, i bin
khn lng, kh trnh sng gi, trong chn tri ni, thuyn ngi khc th. Du c ci c tr ca Nghiu,
Thun cng chng nh c, du c sc khe ca Bn, Dc cng khng lm c, y l hai iu khng
nn vy. Thm c nng nng sng m trn, nc si sc di, d gy ra bnh tt, ly nhim ln nhau,
h l ngi i bin, t ai khng lo ci nn y, y l ba iu khng nn vy. Tri sinh thn thnh, t r
im lnh, nhn m dp lon, v yn vn vt; vic lnh hn n, trong nc bnh nh, gic c hung
nghch, dit vong sm thi. Mt khi Trung Quc thng nht th Liu ng t v, ch cn nm tay ngi i
vy. Nu ngy nay lm tri php thng, i n ch nguy nan, b ci vng ca chn chu, pht ci gin
mt sm th khng phi l k ln ca x tc, li l vic t khi m nc n nay cha tng c vy, y l
iu m trm quan lo lng trn trc, n khng ngon, ng khng yn gic vy. Mong B h nn b ci gin
ng ng, gim bt ci oai sm st, men theo ci yn ca cu xe, ri xa ci him ca nc su, vy th
bn thn c phc, thin h may lm. By gi nhiu by ti can ngn, Quyn rt cuc khng i.
Ngy k mi thng ging, Quyn sai Tng lm bi vn chc t t tin m khng dng li vn bnh
thng, Tng vng lnh, lin vit bi, t sng sa. Quyn ni: Lm thm hai bi na cho ba bi.
Tng li lm tip, li vn u mi, mi ngi u khen hay. Nm Xch th ba, chuyn lm Tuyn to
Thng th. Nm th nm, lm Thi t Thiu ph, lnh chc Tuyn to nh c.
Ng th vit: Sau Quyn ban ti thao cho Tng, Tng ni l mu khng phi l th m mnh
nn mc, Quyn ni: Thi t nh tui m hc o li km, ng nn dng vn dy d, ly l rng
buc, c mc o ca Vng hu, khng phi ng th ai? By gi Tng v c ting l nh Nho ni ting
m lm thy dy, li lnh c vic kn chn, rt c knh trng.
Ma xun nm th su th cht. Vit th, ph, s lun c thy c my vn ch, t tn l T ti, son
Ng tng thut, Nh kinh gii, u truyn cho i.
Con l H, lm n Uy nam Tng qun, nh Giao Ch v, trn ng bnh cht.
 Hn Tn Xun thu vit: Vo thi Tn Hu, H lm Ng quan Trung lang tng, c sai n nc
Thc xin nga. Lc v, Hu hi ci c mt ca chnh tr nc Thc, p ni: Vua u ti li khng bit
li ca mnh, by ti gi thn mong trnh ti, vo triu nh khng nghe c li ni ng n, qua
ng rung thy v mt ngi dn nht nht. Thn nghe rng chim n lm t trong nh, m con nh chim
cng vui, t cho l yn n, bng chc ct chng gy m chim n vn ung dung khng bit ha sp n,
l ni v vic y chng!
Em H l Onh, t o Ngn, lc u lm B ph Trung th lang. Tn Hu ln ngi, lm Tn k
Thng th. c my nm, mc bnh m b chc. u thi Tn Ho, lm T chp php, chuyn lm
Tuyn to Thng th. Lc lp Thi t, li lnh chc Thiu ph. Nm Kin Hnh th ba, Ho ngh xt li
vn li ca cha Onh l Tng, li sai Onh tip ni. Onh dng th rng:
T tin ca thn, trc gip nh Hn,
Thi th min man, lm ni i qun.
Cha thn l Tng, gp phi thi lon,
K cng gy , nh nc v tan.
Chn t yn lnh, gi gn dng di,
Tri gip ngi tt, v min ng nam,
Mi u nng da, khn ci r.
i m nn, n c vn xa,
Vng theo chiu lnh, r xa bi bm.
Vt b o th, nhn chc ch ph,
Ra gi Hp Ph, ti gc bin.
Ri v kinh , bc vo triu nh,
Hn m li qu, dt m li ni.
Ti li c sng, khng phi do gc,
Cng v c sng, lng va tha.
Vn tn qu, lp hiu ng cung,
Bn lm Thiu ph, vinh hin thm lng.
Thi t sng sut, c cao khim nhng,
Gm c l ngha, y thm nhun.
Coi trng by ti, ghi nh lng trung,
n ln cha n, cui i mt.
i thn hn km, ngh n anh em,
May c sinh dng, da ting ca Tng.
Vo triu c bo, ngu dt kh hiu,
Chng ni nghip cha, ch mun cy ba.
No bit triu nh, nhn c trn tr,
Ghi nh ti c, tic vic khng thnh.
Do gip , trao cho vinh hin,
H ni xa, i nh min nam.
Pht c sm gip, diu oai qun mnh,
Nh thn th lu, thc l yu km.
i theo vt c, hc theo ngi hin,
Li gip ng cung, ni tip vinh hoa.
Ti chng bng cha, lm nhc lm tri.
c cao ti rng, vn chng hay p,
Xt ngh ti c, mong truyn i sau.
C sao dng di, h chng ging th!
Xem ngh n c, ngonh xt ti ngu,
Ai bt thn c, thn thc nh th.
Ngy m trn trc, nhc lng t xt,
Cha con anh em, ni i chu n,
 Cht cng bo p, sng th qun thn.
Du thn tan nt, cng chng n ht.
Nm , H nh bn k o knh Thnh Kh thng vo min Giang Hoi, Ho sai Onh em vn
ngi n, nhng v nhiu tng m kh lm, b v, ra lm V Xng T b c. Sau nh b git,
Ho xt li vic knh Thnh Kh, bt Onh vo ngc, y i Qung Chu. Hu quc s Hoa Hch dng s
ni: Thn nghe rng Tam vng Ng u t quan chp s, ghi chp vic hay, xt su mi vic. Thi
Hn c T M Thin, Ban C (12) u ti ln hn i, son s hay p, cng truyn vi lc kinh. i Ng
ta vng mnh, lp nc min nam, cui thi i Hong , sai Thi s lnh inh Phu, Lang trung Hng
Tun bt u son Ng th. Phu, Tun khng c ti chp s, vic m h chp khng ng ghi li. n
thi Thiu , li sai Vi Diu, Chu Chiu, Lng Qung cng nm ngi bn thn, tm xt vic xa, cng
nhau son chp, u c gc ngn. Chiu, Qung cht sm, Diu ph n mc ti, Onh ra lm tng, li b
i y, sch s y bn dn ng, n nay cha son xong. Thn ngu mui nng cn, ch hp gip bn
Onh ghi chp thi, nu sai cng son chp, tt thay c vic c ca Phu, Tun. S rng rng ci cng
ln ca i Hong , tn ci p ca thi nay, Onh ti hc rng, vn chng r rng, trong bn
quan li, Onh ng hng u. Ngy nay quan li hc rng du nhiu, nhng ti ghi chp nh Onh li t,
cho nn lo lng v nc m tic cho Onh. Thn thc l mun lp cng sp thnh, ghi tn vo cui sch s
trc. Sau khi tu ln, lui v vi vo hang rnh cng khng hi tic. Ho bn gi Onh v, gip nc
chp s. Chc lt, quan Tuyn to Thng th ngi cng qun l Mu Y v gi ch khng i, b bn tiu
nhn ghen ght, ui ra lm Hnh Dng Thi th. nhn chc, li v vic quan m b xt hi, vit th
bi t. Nhn qua ch Onh, li b ngi khc bo ln, ni l Y khng s b ti, em nhiu tn khc t
hi nh Onh, ri bt Y vo ngc, y i Qu Dng. Onh cng b y v Qung Chu, cha n, li
gi Onh v, trao li chc. By gi chnh tr nhiu li, chn c ri bi, Onh h dng biu by mu u xin
gim hnh pht bt lao dch gip trm h, c vic c lm. Chuyn lm Quang lc hun.
Nm Thin K th t, qun Tn nh Ho, Ho gi th n ch T M Tr, Vng Hn, Vng Tun
xin hng, li th l do Onh vit vy. Onh n Lc Dng, c i hu trc, lm Tn k Thng th,
i p ng phi, u c o l.
Tn k ca Can Bo vit: V ung dung hi Onh rng: Tn Ho v sao li b mt nc vy? Onh
p ni: Quy Mnh Hu Ho l vua Ng vy, nhng li gn gi k tiu nhn, hnh php ba bi, i thn
i tng u chng ai thn cn, ngi ngi lo s, u t gi mnh, ci nn nguy vong, thc l do y.
li hi v s hin ngu ca k s nc Ng, Onh u ty ngi m i p.
Nm Thi Khang th ba th cht. Son sch c tm chng, t tn l Tn ngh.
Tn th ca Vng n vit: Con Onh l Kim, t Lnh Trng, trong sch c ti nng, c phong
nh ngi Trung Quc, khng nh ngi Ng. Lm qua Thng tng Trng s ca hai cung. Nguyn
ln ngi, chuyn lm an Dng Don, Thng th, li lm Thi t Thiu ph. T i Tng n i
Kim l ba i, u dy Thi t.
 TRNH BNH TRUYN
Trnh Bnh t c Xu, ngi huyn Nam n qun Nh Nam. Theo hc Trnh Huyn, (13) sau trnh
lon n Giao Chu, lun bn o hc vi Lu Hi, bn thng hiu ng kinh. (14) S Tip cho lm Trng
s. Quyn nghe ni Bnh l nh Nho gii, ly l m mi Bnh. n, bi Thi t Thi ph. Nm Hong
V th t, Quyn cho Thi t ng ly con gi ca Chu Du, Bnh lm Thi thng, n phi qun Ng,
Quyn t n thuyn ca Bnh, dng l rt hu. v, Bnh ung dung khuyn ng rng: Hn nhn l ci
gc ca o lm ngi, l ci nn ca gio ha, cho nn vua hin coi trng vic y, do mi ng u
vn dn, dy d thin h vy. Bi th kinh Thi khen bi ht Quan s, (15) ly lm bi u. Mong Thi t
tn trng l gio vi ngi v, gi iu m Chu nam (16) khen tng th o ha ni r trn, ting khen
vang vng di vy. ng ci ni: Chn theo ci p y, sa nn ci xu y, thc l nh vo thy
dy vy.
Bnh cht ti s quan, vit sch Dch trch, Thng th bc, Lun ng bt, c thy hn ba vn ch. Vo
thi Bnh lm thy, quan Lut canh lnh (17) ngi qun H Nam l Trng Sng cng chm hc tu c
vy.
Ng lc vit: Sng t T Ha, ch gii kinh Dch, Xun thu T th truyn, li gii thut tr nh. Vn l
h L, gp lon m i h, ri n nu Ci K, t thn cy ba lp ch. Nhng ngi ti nng theo hc,
ch dy my ngi m thi, nhng dy tt thnh cng vy. Giao kt vi ngi nh bn Thng tng B
Cht, u thn thin. Nghim Tun tin c Sng cho rng l ngi c c sa tc, c ti hc l
thy. Lc trc gp Thi t ng, v m au nn khng dy. Cc quan li ca Thi t u hc hi. Thi t
cng em nhng vic l n hi. By mi tui th cht.
Khm Trch t c Nhun, ngi huyn Sn m qun Ci K. Nh nhiu i lm rung, n i Trch
ham hc, nh ngho khng c tin, thng vit ch thu cho ngi khc c bt giy, vit ch xong,
nhm c khp c. Tm thy lun ging, xt k cc sch, hiu c lch s, do ni ting. Xt Hiu lim,
lm Tin ng Trng, chuyn lm Sm Lnh. Tn Quyn lm Phiu k Tng qun, gi n lm Ty
to duyn; n lc xng tn hiu, ly Trch lm Thng th. Gia nm Gia Ha, lm Trung th lnh, bi
thm chc Th trung. Nm Xch th nm, bi Thi t Thi ph, lnh chc Trung th lnh nh c.
Trch cho rng li vn trong kinh truyn nhiu, kh m dng ht, lin xem xt cc nh, tm gi li vn
m ch gii cc sch trao cho hai cung, son l nghi i ra v gp tn khch, li vit li ch gii lch Cn
tng (18) phn r ngy thng. H triu nh bn ngh, kinh truyn c ch h nghi, li lin hi Trch. V
chm ch hc o Nho m c phong lm Hng Hu. Tnh khim nhng cn thn, cc quan nh
trong cung ph gi n hi, u t chng li. Ngi ta c li sai, ming cha tng ni n, v mt nh
chng gii, nhng hiu bit su xa. Quyn tng hi rng: Sch truyn vn chng, bi no l hay? Trch
mun mn y nu r vic tr lon, nhn ni bi Qu Tn lun ca Gi Ngh l hay nht, Quyn bn
xem c.
Lc trc, L Nht ti c pht r, quan coi vic xt ti nng, tu xin x ti cht, c ngi cho l nn
dng hnh pht xt xo k r ti c. Quyn li hi Trch, Trch ni: Vo thi bnh thnh, khng nn
dng hnh pht y. Quyn nghe theo. Li na cc quan li c ch lo lng, mun hi thm phng nga,
xem xt bn cp di, Trch lin ni: Nn theo l, lut. Khm ha thun li thng thn, u i loi nh
th.
Ng lc vit: Ngu Phin khen Trch ni: Ci ti hoa ca Khm tin sinh nh Dng Hng (19) t
Thc. Li ni: c hnh o Nho ca Khm T cng nh Trng Th (20) ngy nay vy. Lc trc, Vn
ca nh Ngy ln ngi, Quyn tng ung dung hi by ti rng: To Phi ln tui m ln ngi, ta s
khng bng c hn, cc khanh thy th no? By ti khng p, Trch ni: Chng n mi nm, Phi
tt cht vy, i vng ch lo. Quyn ni: Sao li bit vy? Trch ni: Xt ch m ni, bt thp l
phi, (21) y l s ca hn vy. Vn qu nhin lm vua c by nm th bng. Thn l Tng Chi
tnh ra tui Quyn ln hn Vn nm tui, vy th gi tr t bit vy.
Ma ng nm th su th cht. Quyn au lng thng tic, my ngy chng chu n cm.
Bc sinh trc trong chu ca Trch ngi qun an Dng l ng C cng tu thn chm hc, c
khen l nh Nho, vit Quc ng ch, Cng Dng truyn ch, Cc Lng truyn ch, thng ging dy
my chc ngi. Quyn lm Ng Vng, bi C lm Ngh lang, t Lc Tn n bn Trng n, Lc
Thng u knh phc C. Nm Hong V th t lm Thng th Bc x, ri cht.
Ng lc vit: C t T Chnh, cht vo lc hn by mi tui.
 TRNG HONH TRUYN
Trng Honh t T Cng, ngi qun Qung Lng. Du hc kinh .
Ng th vit: Honh vo trng hc, gip Bc s Hn Tng, ch gii Dch truyn ca h Kinh, sch
Thng th ca h u Dng, li n huyn Ngoi Hong theo Bc Dng Khi chu hc Hn thi, L k,
T th Xun thu.
V qun c, c Mu ti, quan ph gi, u khng n,
Ng th vit: Ba ph ca i tng qun H Tin, Thi y Chu Tun, T khng Tun Sng gi lm
Duyn thuc, u xng bnh khng n.
trnh nn n min Giang ng. Tn Sch lp nghip, bn n gi thn, c lm Chnh ngh Hiu y.
Ng th vit: Honh cng Trng Chiu cng by mu k, thng sai mt ngi li gi, mt ngi
theo i nh dp, sau L B nh ly T Chu, nhn lm Chu mc, khng mun sai Honh v Sch
gip vic. Xt tng c Mu ti, bn gi th n gi Honh. Trong lng Honh ght B, coi ci thn l
nhc. Sch cng qu tic Honh, mun Honh t gip mnh, p th l khng nghe, ni: Bin sinh ngc
chu, y l vt bu. Du nc S c g tt nhng nc Tn mi dng c. (22) Bc qun t anh ho, i
u cng c xem nh vt bu, h ch qu mnh m thi?
Theo i nh qun an Dng, Sch t thn xng trn, Honh can ngn, ni: Ch tng l ngi t
mnh by ra mu k, quan h n vn mnh ca ba qun, khng nn coi nh thn mnh m t ch gic
nh. Mong tc h coi trng ci thn tri ban, gip lng mong mi ca thin h, ch khin ngi trong nc
lo lng.
Nm Kin An th t, Sch sai Honh em th n t Ha, li lm Th ng s. Bn Thiu ph Khng
Dung u cng thn thin.
Ng th vit: Honh n, ni triu nh cng cng khanh v quan li c by k ci ti nng k l ca
Sch, dp bng ba qun, (23) thi gi rp c, li thm trung trinh thnh knh, theo th triu nh. By gi
To Cng lm T khng, mun ban n dy lm vui lng ngi phng xa, lin rt xut xoa khen ngi,
i hiu phong tc, cho Honh lm Duyn thuc, dng nh cao, bi Th ng s, sau ly Honh lm
Cu Giang Thi th. Trong lng Honh vn nh n c, mun tri lnh m quay v, xng bnh c t chi.
To Cng nghe tin Sch hong, mun nhn lc tang m nh Ng. Honh can ngn, cho rng: Nhn lc
ngi ta c tang m nh, khng ng php xa, v li nu nh khng thng th gy th b thn,
khng bng nhn m i hu. To Cng theo li y, lin c Quyn lm Tho l Tng qun, lnh chc
Ci K Thi th. To Cng mun sau Honh n khuyn Quyn theo phc, cho Honh ra lm Ci K ng
b y.
Ng th vit: Quyn mi ni nghip, tui tr ang khe, thi phu nhn (24) thy ngoi ci nhiu nn, bn
v v an i, nhiu ln sai ngi n thm hi, t mun gip . Honh lin vit th p t, suy st
gip sa. H c vic ln mu kn v cc biu chng th t gi i giao kt bn phng, thng sai Honh
v Trng Chiu son vit chp ra. Honh thy Ph l Tng qun c cng nh ui ng Trc, cu
gip nh Hn; Tho nghch Tng qun dp bng min Giang Biu, dng nn nghip ln, nn ghi chp li
nu r ngha ln. chp xong, trnh cho Quyn, Quyn xem c m cm khi, ni: ng thc l bit
cng lao ca nh ta vy. Ri sai Honh n b. C k cho rng Honh vn nhn chc quan pha bc, s
Honh c ch khng dng li y, nhng Quyn khng v th m vng bn. Lc trc, ngi qun
Lang Nha l Triu Dc lm Qung Lng Thi th, xt Honh c Hiu lim, sau Dc b Trch Dung git,
Honh rt cm gin, nhng sc chng nh li c. Con ci Dc cht c, lc Honh n ti ng b, sai
quan Ch b n qun Lang Nha cng t, li tm ngi thn thch cho lm dng di ca Dc, gi th cho
Lang Nha Tng l Tang Tuyn, Tuyn ly a tr trn nm tui l Triu Tng lm ngi ni t ca Dc,
Quyn nghe tin m khen Honh. Lc nh qun Giang H, v ng b t vic, sai Honh v gi, coi vic t
xa. Khng Dung gi th cho Honh rng: Nghe ni i qun nh sang pha ty, Tc h li gi. Nu
khng c ngi li th ai gi x tc? Ht sc gn gi cng l cng ln vy. Chng phi l ci ch ca L
Qung, phn n dng tc, vui mt mnh nh chng Thin vu (25) t ht ci kh mnh chng? Nay nam
bc u t lp, vic i chng c vic, Tn Quyn xp qua, Ging, Qun th kch, (26) ngy nay cng c,
ch dng bt b, khng cn gp mt, gy su thn thi. Nay ng thng li sch, gp nhau h li kh
sao? Quyn v cng li gi ca Honh, mun bn cng phong thng. Honh c t nhn nhng,
khng dm nhn n, Quyn khng n tri y. Thng ung dung d hi yn, ni li kn k, thng tro
phng.
Giang Biu truyn vit: Lc trc, Quyn trc mt by ti thng gi tn t ca h, ch gi Trng
Chiu l Trng Cng, Honh l ng b, l v trng hai ngi vy.
 Sau Quyn ly Honh lm Trng s, theo i nh qun Hp Ph.
Ng th vit: Lu ngy khng chim c thnh Hp Ph, Honh by k ni: Php vy thnh ca
ngi xa l m ra mt pha khin cho qun ch nghi ng. Nay vy thnh kn bng, nh thnh li gp,
e rng qun ch s dc ht sc chng gi. Qun ch li liu cht m nh, cho nn kh h c. Nay
nhn lc qun cu cha n, nn ni lng cht t xem s bin. Mi ngi bn khng ging nhau. Gp
lc qun k n cu, nhiu ln n vng vy, rong rui d nh.
Quyn em qun k nh mun n ph ch, Honh can rng: ao kim l vt xu, nh trn l vic
nguy vy. Nay tc h ch da vo ci kh th vng mnh m l l qun nh cng bo, trong khp ba
qun, chng ai khng lo lng. Du chm tng cht c, oai lng trn gic, nhng y ch l ci sc ca
tng khe, khng phi l ci mu ca ch sy vy. Mong tm dng ci sc ca Bn, Dc (27) m by
ngh ci mu ca bc B vng. Quyn nghe li Honh m dng. v, nm sau li mun xut qun,
Honh li can rng: T xa Vng chu mnh, du c anh linh t tin gip trn, ngi hin c
di, cng phi cy vo v cng nu r cng lao ca mnh. Nhng ch gp thi mi pht ng, sau
mi ra oai. Nay tc h ch gp bui lon bn trm nm mi c mt ln m lp cng cu nguy m thi. Nn
tm dng ngh vic qun, m rng cy cy, dng ngi hin ti, chm ban n c, nu thun mnh tri
nh dp th chng cn vt v m t nh vy. Do bn dng khng i. Honh by k nn ra ng
Mt Lng, Quyn nghe theo.
Giang Biu truyn vit: Honh khuyn Quyn rng: Mt Lng l huyn m S V Vng lp vy, c
tn l Kim Lng. a th cao vng lin vi Thch u, ta hi thm ngi gi c ni rng: Vo thi trc
Tn Thy Hong i tun th pha ng n qun Ci K c qua huyn y. Ngi xem phong kh ni rng:
a hnh ca t Kim Lng c kh kinh ca bc Vng, cho nn Tn Thy Hong o chn th cao
vng ca t y, li t tn l Mt Lng. Nay ch y vn cn, t c kh y, y l tri to ra vy. Nn lp
kinh y. Quyn khen li bn y nhng cha lm theo c. Sau Lu B n min ng, tr
Mt Lng, i xem hnh th, cng khuyn Quyn ng y. Quyn ni: ca ngi c tr th ging
nhau. Bn ng y.
Hin Xun thu vit: Lu B n kinh, bo Tn Quyn rng: t Ng cch ch y my trm dm,
nu c nguy cp th c th n cu nn, Tng qun khng c ng y sao? Quyn ni: Mt
Lng c sng nh di hn trm dm, dng thuyn ln i c. Ta ang luyn qun thy, s n gi ch
y. B ni: Vu H gn Nhu Tu, cng l t lnh. Quyn ni: Ta mun nh T Chu, nn di n gn
y. Thn l Tng Chi cho rng: Mt Lng so vi Vu H, v ng li cng chng khc my, vi vic
xm ln min bc, cng c khc g? Vy m mun dm ng T Chu, li tham ci th gn ca Mt Lng, l
l ny l sai. Cc sch u chp Lu B khuyn Quyn ng Mt Lng, m ring sch ny chp
Quyn mun ng y, li cng lm ln.
Sai v t Ng n ngi nh, trn ng i bnh cht. Lc bnh khn, trao th cho con l Tnh rng:
T xa ngi dng nc lp nh, u nn tu c ngay thng gy dng thi cng thnh. n nh vic
chnh tr ngy nay, phn nhiu chng ly lng. Nu khng c ngi trung hin gip th chnh tr en ti,
y l do vua khng km nn c lng ham mun ring, chng dng c ngi hin vy. Lng ngi s
vic kh li thch vic d, a ngi cng ging li ght k khc ging, so vi php lm chnh tr th c tri
ngc nhau. Truyn vit: Lm vic vic thin th nh leo ni, lm vic c th nh ni l. y l ni v
ci kh ca lm vic lm iu thin vy. Nh vua ni c nghip thi lon, da vo hnh th ca sng ni, t
ci oai bt bnh, (28) vui ci tr d theo, (29)

Chu l - Thi t chc vit: Dng bt bnh ngn nga by ti ca vua. Mt l ban tc ngn nga
s tn qu ca h. Hai l ban lc ngn nga ci giu c ca h. Ba l ban cp ngn ci sng i ca
h, bn l sp t ngn nga vic lm ca h. Nm l ban cho sng ngn nga ci phc ca h. Su
b thu tin ca ngn nga lng tham ca h. By l bi chc ngn nga li sai ca h. Tm l pht
ti ngn nga ti li ca h.
khng chu b ngi khc ln lt; nhng trung thn nn dng by mu k cu nn, ni li hay kh lt
tai nghe, nhng li y du khng hp vua vy, nhng cng chng nn sao! Nu c li sai, ni li gi di,
t lng trung nh nhen c n sng, nguyn nhn l k hin ngu ln ln, ngi gi tr trt li, do
gy ra ri lon. Cho nn vua sng phi bit c vic y, cu ngi hin nh i n kht nc, nghe li
can ngn m khng chn mt, nn b ham mun ring nu r l phi. Nu vua trn chng nghe theo li
xu th k tiu nhn khng mong c tin dng vy. Nn ban n rng ri, bao bc tha th, t lng nhn
lo ln. By gi cht vo lc su mi tui. Quyn xem th m chy nc mt.
Honh vit th, ph, minh, ly (30) c my chc quyn.
 Ng th vit: Honh thy ci gi lm bng ci u ca cy g nam, (31) thch hoa vn trn y, bn lm bi
ph. C ngi min bc l Trn Lm thy bi y, em cho mi ngi xem, ni: y l bi ph m
ngi cng qu ca ta l Trng T Cng vit ra vy. Sau Honh thy Trn Lm vit bi V kh
ph, ng c lun, gi th cho Lm rt khen ngi cc bi y. Lm p rng: K ngu ny ti min bc
sng Hong H, cch tr vi thin h, y i khi t a vi ngi gii vn chng, nhng d xng hng
lm b, cho nn k hn ny c nhn li khen hay p, nhng khng phi l tht vy. Ngy nay Cnh
Hng (32) y, tc h v T B (33) li ch kia, y gi l k ngu snh vi ngi gii, kh thn rt lm
vy. Honh hay vn chng, li gii vit ch khi trin, (34) gi th cho Khng Dung, t vit ch y.
Dung gi th cho Honh ni: Trc t tay vit ch, phn nhiu l ch trin. H nng sch xem ch, vn
vui ci mng r, nh c thy li ngi vy.
Con l Huyn, lm n Nam Qun Thi th, Thng th.
Giang Biu truyn vit: Honh trong sch c c cao, nhng ti khng bng Honh.
Con Huyn l Thng,
Giang Biu truyn vit: Thng c ti nng.
thi Tn Ho lm Th lang, v n ni nhanh nhn m c bit ting, bi lm Th trung, Trung th lnh.
Ho sai Thng nh trng gy n, Thng p rng: Thn vn khng bit. Sai phi hc nh gy. Sau
c hi yn ni v ci tinh diu ca ting n, Thng nhn ni: Vua Bnh Cng ca nc Tn sai
S Khong (35) gy ting n trong tro, Khong ni l: Vua ta c mng, khng ng c nghe ting
n y. Ho trong lng cho rng Thng ni th giu mnh, khng vui. Sau mn vic khc m bt
Thng vo ngc, u em vic y m xt hi.
Ng k ca h Hon vit: Ho tng hi rng: Kinh Thi vit: Cho thuyn g bch, ch c g bch lm
thuyn chng? Thng p rng: Kinh Thi vit: Thuyn g tng cho gi ci, vy th g tng cng
dng lm thuyn vy. Li hi rng: Trong cc loi chim ln ch c chim hc, (36) chim nh ch c
chim tc (37) chng? Thng p ni: Chim ln th c chim bng thu, (38) chim nh th c chim tiu
liu. (39) Tnh Ho ght nhng ai hn mnh, m Thng bn lun thng t ra trc mt mnh, do cng
thm ght. Sau li hi rng: Ta ung ru n c no? Thng p ni: B h ung c trm cc.
Ho ni: Thng bit Khng Khu khng lm vua, m li snh vi ta! (40) Nhn c gin sai ngi bt
ly Thng. Thng th Sm Hn em hn trm ngi t bn Cng khanh tr xung n cung rp u
xin tha, d Thng c gim ti cht.
Sai n qun Kin An lm thuyn. Lu sau, li n ban git.
Lc trc, ngi cng qun vi Honh l Tn Tng t Vn Biu, Trn oan t T Chnh, u cng
Honh c Sch i i, tham d by mu, nhng u cht sm.
 NGHIM TUN TRUYN
Nghim Tun t Mn Ti, ngi qun Bnh Thnh. Tha tr ham hc, gii c kinh Thi, kinh Th, Tam
l, (41) li a xem sch Thuyt vn. (42) Trnh lon n min Giang ng, cng thn thin vi Gia Ct Cn,
B Cht. Tnh thng thn tht th, i vi mi ngi u ni r l phi, c gip . Trng Chiu tin c
vi Tn Quyn, Quyn cho lm K y, Tng s Trung lang. Lc Honh giang Tng qun L Tc cht,
Quyn ly Tun thay Tc, c lnh vn qun, ng gi Lc Khu. Mi ngi u mng cho Tun, Tun
trc sau c t chi rng: Ta vn l ngi c sch, khng tho vic qun, chng c ti m gi chc y,
tt dn n li lm. Ni li khng khi n chy nc mt.
Ch lm vit: Quyn li th Tun ci nga, ln nga lm ri c yn.
Quyn nh nghe theo. Ngi i khen Tun bit c ci ti ca mnh m nhn nhng. Quyn lm
Ng Vng, ri xng tn hiu, Tun tng lm V y, i s n nc Thc, Thng tng ca nc Thc l
Gia Ct Lng rt khen Tun. Khng cha bng lc, u chia ra cho h hng bn b, nh thng khng
. NgI qun Qung Lng l Lu Dnh c quen bit vi Tun, Dnh hc gii m qu nh, Quyn nghe
tin lin gi n, ly c bnh khng n. Em Dnh l Lc lm Linh Lng Thi th, cht s quan, Dnh
n d tang, Quyn bit Dnh gi bnh, sai ngi rui nhanh n bt ly. Tun cng nhanh n khuyn
Dnh, sai v t li vi Quyn. Quyn gin m bi chc Tun, ri Dnh cng c thot ti. Lu sau, ly
Tun lm Thng th lnh, ri th cht.
Ng lc vit: By gi Tun by mi tm tui. Hai con l Khi, Sng. Sng lm n Thng bnh Thiu
ph,
Tun son sch Hiu kinh truyn, Triu thy lun, li cng Bi Huyn, Trng Thng (43) bn v Qun
Trng, Qu L, (44) u truyn cho i. Huyn t Ngn Hong, ngi qun H B, cng c ti hc, lm
n Thi trung i phu. Hi con l Khm v s ti gii ca bn ngi T Hon, Tn Vn, Di, Hu, (45)
Khm p iu m mnh c thy, tri ngc nhau vi Huyn, nhng u c l l. Khm giao kt vi
Thi t ng, ng khen vn chng ca Khm.
Bnh rng: Trng Honh c vn chng hay p, ngi i xem trng, c Tn Sch i i ch sau
Trng Chiu, thc l v l y. Bn Nghim, Trnh, Khm l nh Nho mt thi vy. n nh Tun t chi
vinh hin gip ngi quen c, cng chng phi l ngi cao c sao! Tit Tng hiu bit php tc, l ti
gii ca nc Ng, ri Onh ni theo, c phong thi ca t tin, du gp triu nh tn bo m vn c
rng r, i khi l bc qun t vy.
 [ CH THCH ]
(1)Mnh Thng Qun: tn l in Vn (), ngi nc T thi Chin quc, ni tc cha l in
Anhc phong p Tit, t hiu l Mnh Thng Qun, tnh ho hip rng ri, trong nh nui my
nghn tn khch, ni ting ch hu.
(2)Lu Hi: Lu Hi t Thnh Quc, ngi qun Bc Hi, gia nhng nm Kin An thi Hin ca nh
Hn trnh nn n Giao Chu, vit sch Thch danh, Mnh T ch
(3)Min ty: tc nc Thc pha ty.
(4) C ch l c, khng c ch l thc, mt ngang thn un, trng vo trong bng: ch
thc () l tn nc Thc, gm ch mc () nm ngang v ch trng () trong ch bao () . Thm
ch khuyn () th thnh ch c () ngha l mt loi vn ln.
(5)Khng ming l tri, c ming l ng: ch ng () l tn nc Ng, gm ch khu () trn
v ch thin () di. B ch khu th thnh ch thin () ngha l l tri vy. Cn vit l ng ()
gm ch khu () trn v ch th () di.
(6) Triu ni dy Phin Ngu: Triu l ngi huyn Chn nh, thi Tn lm Nam Hi y. Lc
nh Tn dit, lin em qun nh chim c qun Qu Lm, Tng qun, t lp lm Nam Vit Vng, ng
Phin Ngu, truyn nc nm i chn mi ba nm th b V ca nh Hn nh dit, chia nc
lp ra chn qun.
(7) Qun Chu Quan: vn tn l qun Hp Ph, nm Hong V th by thi Tn Quyn i tn l qun
Chu Quan vy.
(8) Tc bi chn trn, u qun cc tri: tc tc bi tc, i chn trn, u qun khn, ci cc o bn
tri, l tc ca ngi Giao Chu thi xa.
(9) Ngy xa Khng T mc bnh, mn li ni v vic ci b vt bin, Qu Do du vui nhng khng
bit ly g u lm lm b: ngy xa Khng T bun bc v o php ca mnh khng c tin dng,
mun vt bin Bt Hi n t ng Di, hi rng: o ta chng c dng, mun ci thuyn b
vt bin, ai mun cng ta i khng? Qu Do (tc T L) nghe ni vy m vui mng xin i cng. Nhng
Khng T li ni: Qu Do cng dng cm hn c ta vy, nhng khng bit ly g u m lm b. i
khi l Khng T ch ni a thi, du mun n t ng Di (tc nc Triu Tin, Tam Hn ngy xa)
nhng vic t lm b vt bin Bt Hi (bin Hong Hi ngy nay) l vic xa vi kh lm c.
(10) Nguyn ca nh Hn mun ngi thuyn lu, Tit Qung c xin c ct c ly mu nhum
xe: theo Hn th - Tit Qung c truyn chp rng: Nguyn ca nh Hn i t tng miu, mun
thuyn lu, Tit Qung c by gi lm quan Ng s i phu can ngn khuyn nn i trn cu, vua khng
nghe, bn ni rng: Nu B h khng nghe li thn th thn t ct c ly mu nhum xe B h khng
vo t tng miu c vy! Do Nguyn s, bn i trn cu. ni i cu th yn, i thuyn th nguy.
(11)a con ngn vng khng ngi gn vch: ni a con nh giu c nghn vng khng ngi gn
vch v s b gch ngi bn hin xung gy nguy hi thng tt hoc ung mng.
(12) T M Thin, Ban C: T M Thin t T Trng, thi V ca nh Hn, lm Thi s lnh, son
S k. Ban C t Mnh Kin, thi Minh ca nh Hn son Hn th.
(13) Trnh Huyn: Trnh Huyn t Khang Thnh, ngi qun Bc Hi thi ng Hn, hc rng bit
nhiu, ch gii cc sch Chu dch, Thng th, Mao thi, L k, Lun ng
(14)Ng kinh: ch nm kinh Thi, Th, L, Dch, Xun thu, tng truyn do Khng T son, cn c kinh
Nhc cho nn c khi gi l lc kinh, nhng kinh Nhc mt.
(15) Quan s: l mt bi ht trong kinh Thi, ni v ngi chng nh v.
(16) Chu nam: l mt chng trong kinh Thi, c c thy mi mt bi ht, ni v v chng, con ci.
(17) Lut canh lnh: Lut canh lnh l tn chc quan c t thi Tn, nh Hn noi theo, l mt chc gip
vic ca Thi t.
(18)Lch Cn tng: l mt cch tnh lch do ngi qun Thi Sn l Lu Hng () cui thi ng
Hn tnh ra, c nc Ng dng t nm Hong V th hai thi Tn Quyn n lc nh Ng dit.
(19) Dng Hng: Dng Hng t T Vn, ngi huyn Thnh qun Thc thi Ty Hn, hc rng
bit nhiu, vit sch Thi huyn, Phng ngn.
 (20) Trng Th: tc ng Trng Th, ngi huyn Qung Xuyn thi Ty Hn, hc rng o Nho.
(21)Bt thp l phi: ch phi () l tn ca Ngy Vn l To Phi, gm ch bt () v ch thp
() , bt thp ngha l khng n mi. ni To Phi lm vua khng n mi nm. Ch phi ()
ng ra l gm ch ch bt () v ch nht ().
(22) Du nc S c g tt nhng nc Tn mi dng c: theo Xun thu T truyn chp: Quan
i phu ca nc S l Ng C () c ti nng nhng b ngi S rung b, chy sang nh nc
Tn. Quan Lnh don ca nc S l T Mc by gi i s nc Tn, hi quan i phu ca nc Thi l
Thanh T () cng ang y rng: Quan i phu ca nc Tn so vi quan i phu ca S, ai hin
hn? T Thanh ni: Quan i phu ca Tn khng bng i phu ca nc S, quan i phu ca nc
S th hin ti, nh g tt vy. Du nc S c g tt y, nhng nc Tn mi dng c. ni rng
Trng Honh l ngi qun Qung Lng thuc T Chu nhng khng c quan ph T Chu dng
c, ch c quan t Ng thuc Dng Chu l Tn Sch dng c thi.
(23) Dp bng ba qun: ch nh chim c ba qun Ng, Ci K, an Dng min Giang ng.
(24)Thi phu nhn: ch phu nhn Ng th, l v ca Tn Kin, m ca Tn Quyn.
(25)L Qung kt tc hng hi, vui mt mnh nh chng vi Thin vu: theo S k - L Tng qun lit
truyn chp: L Qung l tng gii ni bin gii pha bc thi V ca nh Hn, by gi tui gi,
theo i tng qun V Thanh i nh ngi Hung N, V Thanh ngm nghe li vua dn ch Qung
ch vi Thin vu ca ngi Hung N v s lm ln. Qung ni: Thn t khi kt tc m nh vi ngi
Hung N, nay mi c nh vi Thin vu. Thn xin i u nh vi Thin vu trc. Nhng V Thanh
khng nghe, sau Qung gin m t m c cht.
(26)Ging, Qun th kch: Ging ch Ging Hu l Chu Bt, Qun ch Dnh m Hu l Qun Anh, l
ngi v dng th kch, cng thn ca nh Hn. Vo thi Vn dng ngi tr tui c ti vn chng
l Gi Ngh lm chc cao, nhng b Ging, Qun ghen ti m ch bai, ging Ngh i lm Thi ph ca
nc Trng Sa.
(27) Bn, Dc: tc Mnh Bn () v H Dc () , l dng s ngi nc V thi Xun thu, c sc
khe hn ngi.
(28) Bt bnh: ch tm cch ngn nga trng coi by ti ca vng thi xa.
(29) D theo: ni vui ci vui sng, ham mun thng ngy.
(30) Th, ph, minh, ly: th () l th vn c vn iu, ph () l th vn c vn iu t cnh hoc t
thut, minh () l th vn ghi chp cng c hoc t rn mnh, ly () l th vn c vn iu ving v
ca ngi cng c ca ngi mt.
(31) Ci u ca cy g nam: tc ci bu trn thn cy nam, dng lm cc vt c hoa vn p.

(32) Cnh Hng: tc Vng Lang () t Cnh Hng, ngi qun ng Hi.
(33) T B: tc Trng Chiu () t T B, ngi qun Bnh Thnh.
(34) Ch khi trin: tc ch khi v ch trin.
(35) S Khong: S Khong () t T D, ngi p Dng nc Tn thi Xun thu, gii m nhc,
thi vua Bnh Cng ca nc Tn lm thy nhc.
(36)Chim hc: hc () l mt loi chim ln, u nh, chn di, c di, u v ui c lng xm, lng
gia thn mu trng, n c, s hn, hoc ru c bn h nc, biu tng cho s sng lu.
(37) Chim tc: tc () l mt loi chim nh, ui ngn, n ht cy hoc con trng.
(38) Chim bng thu: bng thu () l loi chim ging hc, nhng to hn, u v c khng c lng,
long thn mu xanh en, a n c, rn, tnh hung tn.
(39) Chim tiu liu: tiu liu () l mt loi chim nh, lng mu xm hoc mu en, thng n cn
trng hoc nhn.
(40)Thng p ni: B h ung c trm cc. Ho ni: Thng bit Khng Khu khng lm vua,
m li snh vi ta!: theo sch Khng Tng T ngi nc Tn thi Chin quc l Khng Ph ()
chp: Ngn ng ni: Vua Nghiu, vua Thun ung c nghn v ru, Khng T ung c trm cc
ru, T L nhm nhp, ch ung mi chn. ni Ho gin v Thng khng snh vi vua Nghiu, vua
Thun ung c nghn v ru m li snh vi Khng T ch ung c trm cc, c khng xem Ho
l vua m ch xem l ti thn.
 (41)
Tam l: ch ba sch Chu l , Nghi l do Chu Cng l C n son, L k tng truyn l do nhiu
nh Nho t thi Chin quc n thi Tn, Hn son, c n nh vo thi Hn.
(42)
Thuyt vn: cn gi l Thuyt vn gii t do ngi qun Nh Nam l Ha Thn () thi ng
Hn son.
(43) Trng Thng: Trng Thng () t Trng T, l con ca Trng Chiu vy.
(44) Qun Trng, Qu L: Qun Trng () cn c tn l Qun Di Ng, lm Tng quc ca vua
Hon Cng ca nc T thi Xun thu, xng b ch hu. Qu L () t T L, h Trng, tn Do, cn
gi l Qu Do, tng lm ngi nh ca h Qu cho nn c gi l Qu L, l hc tr gii ca Khng T.
(45) T Hon, Tn Vn, Di, Hu: T Hon ch vua Hon Cng ca T, Tn Vn ch vua Vn Cng ca
nc Tn thi Xun thu, u mt thi xng b. Di ch B Di (), h Mc Thai, cng Thc T l hai anh
em ca vua nc C Trc thi vua Tr ca nh Thng, khi vua V Vng ca nh Chu nh vua Tr,
dit nh Thng, hai anh em b ln ni Th Dng n rau c, khng chu n thc ca nh Chu, cui cng
cht i trn ni. Hu ch Liu H Hu (), h Trin, tn Hoch, t Cm, ngi nc L thi Xun
thu, c phong p Liu H, thy l Hu, do gi l Liu H Hu, tnh thng thn, gi o tt.
QUYN 9 - CHU DU L TC L MNG TRUYN

Chu Du, L Tc, L Mng

 CHU DU TRUYN
Chu Du t Cng Cn, ngi huyn Th qun L Giang. T ph l Cnh, con Cnh l Trung, u lm
quan Thi U nh Hn. Cha Du l D, lm Lc Dng lnh.
[Hu Hn th ca T Tha chp: Cnh t Trng Hng, thi tr lm quan ngay thng c ca tng,
thng dng nhng ngi c hc lm Hiu Lim, cho vi n cng ph. Sau Cnh lm Th s D Chu,
dng ngi Nh Nam l Trn Phn lm Bit Gi, ngi Dnh Xuyn l L ng-Tun Cn- Mt,
ngi nc Bi l Chu Ng lm Tng s, u l k s anh tun trong thin h c. t lu sau Cnh c
thng n chc Thng th lnh, ri thng ln lm Thi U.]
[Hn k ca Trng Phan chp: Cha Cnh l Vinh, i Chng -Ho lm Thng th lnh.]
Du cao ln cng trng c t nhan. Ban u, Tn Kin hng ngha binh nh ng Trc, di gia quyn
n huyn Th. Con ca Kin l Sch cng bng tui vi Du, kt bn thn thit, Du nhng gian nh pha
Nam cho Sch lm ch tr, li ln nh ly m Sch, c c g cng dng chung.
Ch ca Du l Thng lm Thi th an Dng, Du thng n chi. Gp lc Sch sp sang sng v
ng, ti Lch Dng, bn vit th cho Du, Du em binh n nghnh n Sch. Sch rt mng ni: Ta
gp c khanh, vic va ta xong ri vy. Ri theo i nh Honh Giang-ng Li, u ly c. Li
qua sng nh Mt Lng, ph Trch Dung-Tit L, vng sang nh H Thc-Giang Tha, tin vo Khc
A, Lu Do phi b chy, lc y qun ca Sch c n my vn. Sch nhn bo Du rng: Ta dng
qun s ny ly Ng Hi, bnh Sn Vit, khanh hy v trn th an Dng. Du bn quay v. t lu
sau, Vin Thut phi em h l Dn ti thay Thng lm Thi th, Du v Thng cng v Th Xun. Thut
mun ly Du lm tng, Du xem chng Thut sau ny khng lm nn tr trng g, mi c xin lm trng
huyn C So, mun nh quay v pha ng, Thut nghe theo. Du t C So quay v Ng qun. Nm
y, l nm Kin An th ba. Sch thn n n Du, trao cho chc Kin uy trung lang tng, lp tc cp cho
hai ngn b binh, nm mi k binh.
[Giang Biu truyn chp: Sch li cp cho Du mt ton qun nhc, sa sang nh ca, ban tng cho nhiu
th khc. Sch h lnh rng: Chu Cng Cn anh tun c ti l, cng vi C l bn hu t tha cn
chm, thn nh ct nhc. Lc trc an Dng, pht binh cng vi thuyn ti lng gip ta lp nn i
s, lun n c bi p cng lao, nh th cng cha bo p vy.]
Nm y Du hai mi bn tui, ngi Ng qun u gi Du l Chu lang. Bi Du n uy tn ngha r rt
L Giang, c cho i phng gi Ngu Ch, sau Du lm trng huyn Xun Cc. t lu sau, Sch
mun chim chu Kinh, mi ly Du lm Trung h qun, lnh chc Thi th Giang H, theo nh Hon
thnh, ly c. By gi gp c hai ngi con gi ca Kiu Cng, u l bc quc sc c, Sch ci i
Kiu, Du ci Tiu Kiu.
[Giang Biu truyn chp: Sch coi dung nhan xong a ct Du rng: Hai c con gi ca Kiu Cng tuy
phi chia xa, nhng c hai chng r t Ng, tng cng vui sng vy.]
Li tin n Tm Dng, ph Lu Hun, nh dp Giang H, ri quay binh v bnh nh D Chng-
L Lng, lu Du li trn th Ba Khu.
[Thn Tng Chi xt: Tn Sch lc mi ly c D Chng-L Lng, cn cha bnh nh c Giang
H. Du n trn th ni , ng vi huyn Ba Khu by gi, ri sau ny li k l bnh nh Ba Khu xem
ra c s bt ng.]
Nm th nm, Sch mt, Quyn nm gi chnh s. Du a binh ti d tang, ri li Ng qun, lm
Trung h qun cng vi Trng s Trng Chiu chung sc chp chng chnh s.
[Giang Biu truyn chp: To Cng mi ph c Vin Thiu, binh lc ngy mt thnh, nm Kin An
th by, h chiu th yu cu Quyn gi con tin. Quyn triu tp qun thn thng ngh, bn Trng
Chiu-Tn Tng u do d khng quyt, bn Quyn khng mun gi con tin, bn dn ring Du n
trc mt mu thn bn nh, Du ni: Xa kia nc S ban u c phong mt gc Kinh Sn, t ai
ch chng trm dm, ngi k t l bc hin ti, khai t m ci, gy dng c nghip t Dnh, ri chim
c vng Kinh Dng, ko n tn Nam Hi, c nghip truyn i, hn chn trm nm. Nay tng qun
ln ni nghip cha anh, kim gm dn chng su qun, binh mnh lng nhiu, tng s theo lnh, o
ni th ly c ng, nu nc bin lm c mui, trong ci giu c, lng dn khng lon, ta cng bum
bi thuyn, sm i ti n, qun s dng mnh, hng v u l khng ai chng c, c g bc bch, m
phi gi con lm tin? Mt khi gi con tin vo triu, chng th khng cng vi h To cu gip ln
nhau, cu gip ln nhan, th lc c mnh triu chng th khng n, th l b ngi ta kim ch vy.
Ngi cao bt qu c mt tc hu, qun tu tng hn chc ngi, xe my c, nga vi i, h c th
ngonh mt v nam xng c c na chng? Chng bng khng chu ngi ta sai khin, nn quyn
bin t quan. Nu h To c th ging cao chnh ngha chp chnh thin h, tng qun hy theo v
cng cha mun. Nu h mu toan gy lon, vic binh nh la chy, chng nn mnh b thiu c.
Tng qun nn gng sc khng c, i mnh tri, sao phi a gi con tin lm chi! M Quyn ni:
Li bn ca Cng Cn ng lm. Cng Cn cng vi B Ph cng tui, nh hn mt thng, ta coi nh
con ta, my phi th nh anh trai vy. Quyn bn khng a con n lm tin.]
Nm th mi mt, Du c sut bn Tn Du nh dp hai n Ma-Bo, chm bu u bn th lnh, bt
sng hn vn ngi, ri quay v phng b Quan nh (Cung nh).
Thi th Giang H l Hong T phi tng l ng Long em my ngn binh xm nhp Si Tang, Du
em binh truy kch, bt sng ng Long a v Ng qun. Nm Kin An th mi ba ma xun, Quyn
chinh pht Giang H, Du c lm Tin b i c.
Thng chn nm y, To cng thm nhp Kinh chu, Lu Tng dn chng ra hng, To cng thu c
ht thu qun, thuyn b v my chc vn qun b, tng s hay tin u kinh hi. Quyn mi qun h n,
hi k sch. Ht thy k bn lun u ni: To cng l k si lang, nhng gi danh l tng nh Hn, p
thin t chinh pht bn phng, ni l lm vic v triu nh, nay chng ta chng c li, l vic chng
thun l. V li ci u th ln ca tng qun, c th ly c vi Tho, l Trng Giang vy. Nay
Tho ly c Kinh Chu, chim ht t y, nm gi c thu qun ca Lu Biu, chin hm che kn mt
sng, c n my nghn chic, ton b qun Tho men theo sng, kim gm b binh, thu lc cng trn
xung, th l ci him ca Trng Giang, ch chia x cng vi chng ta vy. M th lc ng t khc
nhau, chng cn phi bn n na. Ngu cho rng i k chng g bng nghnh n Tho. Du ni:
Khng ng. Tho tuy gi danh l tng nh Hn, k tht l gic nh Hn vy. Tng qun l bc thn v
hng ti, kim qun c nghip ca cha anh, chim c Giang ng, t ai vung my ngn dm, binh
mnh dng, k anh hng vui nghip, cn phi tung honh thin h, v nh Hn tr a bo tn dit b
k u. Hung chi Tho t em ci cht n, m li ng chu nghnh n y sao? Ti xin v tng qun m
tr tnh: Nay v nh t Bc yn, Tho trong bng khng c g phi lo lng, c th ph phm ngy gi
lu khng xong vic, n tranh ginh t ngoi, u d tranh thng ph vi chng ta bng thuyn
chin y? Nay t Bc khng yn bnh, hn na M Siu-Hn Toi cn ca ng pha Ty, l mi lo
sau lng Tho vy. Li ci b yn nga, khua ng mi cho, cng vi Ng Vit ua tranh, vn chng
phi l s trng ca qun Trung Quc. Lai na l hin nay tri rt lnh, nga khng c c kh n, binh s
Trung Quc rui nga ln li n ni sng h, khng quen thu th, tt s sinh bnh tt. Bn iu y,
chnh l mi lo lng ca k dng binh vy, th m Tho vn mo him hnh binh. Tng qun bt c
Tho, xong vic l hm nay vy. Du ny xin c cp ba vn tinh binh, tin n ng gi H Khu, bo
m s v tng qun m ph tan qun gic. Quyn ni: Lo tc mun ph Hn t lp lu ri, cn u
k c hai nh h Vin-L B-Lu Biu v c ny thi. Nay my k anh hng kia b dit, duy c c vn
cn y, c cng vi lo tc, th chng cng ng. Ngi ni nn nh, rt hp c, y thc l tri em
ngi n cho ta vy.
[Giang Biu truyn chp: Quyn chp thanh ao pht t gc bn trc mt ni: Ch tng cn ai
dm ni n vic n rc Tho, s ging nh ci bn ny! n m tan hi, Du vo gp Quyn ni:
Mi ngi thy th ca Tho, ni rng qun thu b c tm mi vn, u kinh s mt va, chng suy xt
r thc h, a ra li bn lun nh th, tht l v v vy. Nay c tht m tnh, s ngi Trung Quc em
theo, bt qu chng mi lm mi su vn, v li qun y mt mi ri, qun s thu c ca Biu,
nhiu lm cng ch by tm vn thi, nhng cn mang lng nghi hoc. Ly m qun lnh mi mt, ch
ng s ng qun s h nghi, binh kia du c ng, chng c g phi s. C c nm vn binh, l
khc ch ch ri, xin tng qun ch lo lng. Quyn v vo vai Du ni: Cng Cn, khanh ni nh th,
rt hp vi bng c. Nhng k nh T B-Vn Biu, u ch ngh n v con, ta phi m mi lo, khin
ta rt tht vng, ch c khanh cng T Knh v c l cng m thi, tht l tri em hai ngi bn khanh
ti gip c vy. Nhng nm vn qun th kh m tp hp ngay c, gi tuyn c ba vn ngi,
thuyn lng chin c u c, khanh hy cng vi T Knh-Trnh cng c thin tin khi hnh trc,
c s dn mi ngi theo sau ngay, ch theo nhiu t trang lng tho, lm hu vin cho khanh. Khanh
c th hon ton t tin m hnh s, l ra gp chuyn bt nh , c yn tr quay li vi c, c s cng Mnh
c quyt chin.]
[Thn Tng Chi cho rng khi xng ci k c To cng, ban u thc bi L Tc vy. Vo lc y Du
cn B Dng, Tc khuyn Quyn gi Du, Du t B Dng tr v, ch l cng vi Tc khng hn m
cng , cho nn c th ni l hai ngi cng lp c i cng. Bn truyn ni ngay rng, Quyn mi qun
h n, hi k sch, Du bc b li bn ca chng nhn, mt mnh by k khng c ch, xong cng chng
bo rng Tc by mu t trc, s l b mt i ci kho ca Tc vy.]
By gi Lu B b To cng nh tan, nh dn qun qua sng rt v Nam, tht nhin gp L Tc
ng Dng, bn cng nhau toan tnh, v th mi tin n gi H Khu, phi Gia Ct Lng n ch
Quyn, Quyn bn phi Du cng vi bn Trnh Ph gip B hp lc chng To Cng, i ch nhau
Xch Bch. By gi rt nhiu qun lnh ca To cng b bnh, mi giao chin mt trn, Cng thua binh thi
lui, dn qun v Giang Bc. Bn Du b nam. B tng ca Du l Hong Ci ni: Nay ch ng ta t,
kh cm gi c lu. Nhng ti quan st thy chin thuyn ca qun Tho u ui lin tip nhau, c th
dng k ho cng chng phi b chy vy. Lp tc chn ly my chc chin thuyn, che trm kn mt,
cha y c kh, trong tm du m, ngoi dng vi che kn, trn cm c x, trc ht gi th bo vi To
cng, tr rng mun n hng.
[Giang Biu truyn chp li l th ca Ci rng: Ci chu hu n ca h Tn, thng lm tng soi,
bit mnh chng b bc i. Nhng ngh n ci i th thin h, dng ngi Sn Vit su qun Giang
ng, ng c vi trm vn binh Trung Quc, ng t chng th i ch, ngi thin h u bit vy.
Quan li tng s phng ng, chng k hin ngu, u bit chng th chng ni, ch c Chu Du-L Tc
m hoi bo nng ni ngu n, tm cha tnh ng. Hm nay theo mnh ngi, y l toan tnh tht lng. Du
c xut tng soi y, Ci t thy rt d b bi l. n ngy giao tranh, Ci lm tin b, ng lc
thay i nhn s, xin gn i mnh. To cng cho gi ring ngi i cng ti gp, b mt thm vn,
ming cnh tnh rng: Ta ch s my tr hng. Ci nu qu tht khng sai hn, my ng c thng
tc, vt hn ngi trc k sau vy.]
Ci li chun b thuyn con trn, cc thuyn ln u buc cht vi nhau pha sau, sp by chnh t
hng c v pha trc. Quan binh s tt ca To cng u ngonh c ngng xem, ch tr ni l Ci n
hng. Ci phng i thuyn trn ti, ng lc y la bc cao. By gi gi thi rt mnh, ngn la bc ti
thiu chy doanh tri ln trn b. Chc lt, khi la m tri, nhn m b thiu t, cht chm rt nhiu,
qun To quay u chy, ko v gi Nam qun.
[Giang Biu truyn chp: n ngy giao chin, Ci trc ht chn ly mi chic thuyn nh, em c
lau kh v ci n cha vo trong thuyn, ti m c ln, dng mn trm kn li, cm c x v rng lm
hiu trn thuyn. Lc gi ng nam thi mnh, Ci cho mi thuyn chin tin v pha trc, n gia
sng ging bum ln, Ci gi ngn uc sng trng ln cao, sai qun lnh ng thanh ku to rng: Hng
th c yn! Qun binh ca Tho u ra khi qun doanh ng ngy ngi m xem. Cn cch qun bc
hn hai dm, ng thi ni la, la d gi mnh, thuyn tri vn vt nh tn, bi bay m mt, thiu sch
chin thuyn phng bc, ri ko n doanh tri ven b. Bn Du ci thuyn nh theo ngay sau, trng
thc nh sm rn, qun bc tan l, To cng lui qun trn chy.]
B vi bn Du li hp sc truy kch. To cng bn To Nhn trn gi thnh Giang Lng, cn mnh
theo li tt chy v Bc.
Du cng vi Trnh Ph li tin n Nam Qun, cng vi tng ca Nhn i trn, hai bn cch sng ln
c nhau. Binh cn cha giao phong, Du lin phi Cam Ninh tin chim Di Lng.
[Ng lc chp: B bo Du rng: Nhn gi thnh Giang Lng, trong thnh lng tho rt nhiu,
chng gi. Ti sai Trng Dc c dn mt ngn ngi i theo ngi, ngi chia hai nghn qun i theo ti,
ti theo dng H Thu xung ct t hu phng ca Nhn, Nhn hay tin ti n tt b chy. Du a
thm hai nghn ngi cho B.]
Nhn chia k binh bao vy Ninh. Ninh co cp vi Du. Du dng k ca L Mng, Lng Thng gi
hu phng, ch thn cng vi Mng n cu Ninh. Ninh c gii vy, bn qua sng ng b Bc
sng, chun b hn ngy i chin. Du thn chinh ci nga i trc trn, bng u b cung tn bn trng
sn, b thng rt nng, phi lui v. Sau Nhn hay tin Du th thng phi nm khng ng dy c, lin
em binh n by trn. Du bn t ngi dy, i xem xt doanh qun, khch l binh s. Nhn thy th li lui
v.
Quyn bi Du lm Thin tng qun, lnh chc Thi th Nam Qun. Ly cc huyn H Tuyn-Hn
Xng-Lu Dng-Chu Lng cho lm phng p, dinh s ng ti Giang Lng. Lu B lm T tng
qun lnh chc Kinh chu mc, ng Cng An. B n kinh s gp Quyn, Du dng s rng: Lu B c
t th kiu hng, li c Quan V-Trng Phi nh hm nh gu lm tng, tt chng khut thn ngi
khc sai khin mi. Ngu cho rng i k l nn a B vo t Ng, xy cho cung tht ln, ban cho nhiu
m n n a, vui tai no con mt, chia r ngi y vi vi hai ngi kia, mi ngi mt ni, khin
cho Du ti ring lp c chin cng, i s c th nh c vy. Nay chia nhiu t ai cho h nng
nh, ba ngi y t hp li, ngay ngoi b ci, s rng giao long gp c my ma, cui cng chng
chu lm con vt trong ao na. Quyn v To cng phng bc, ang rng tay thu tm k anh hng,
li s rng B kh c th vi vng khng ch c, nn khng nghe li Du.
By gi Lu Chng lm ch chu mc, bn ngoi c Trng L vo cp, Du bn n kinh gp
Quyn ni: Nay To Tho mi b nh gip u, ang c mi lo gan rut, cha th cng vi tng qun
giao tranh tip. Ti xin cng vi Phn uy tin vo ly x Thc, ly c Thc ri s thu thp Trng L,
Phn uy c th t y, lin kt vi M Siu lm vin tr. Du tr v cng vi tng qun chim ly
Tng Dng c Tho, phng Bc c th c. Quyn nghe theo. Du v Giang Lng, chun b
hnh trang, nhng trn ng ti Ba Khu th b bnh cht, by gi mi c ba mi su tui.
[Thn Tng Chi xt, Du mun ly Thc, quay v Giang Lng chun b hnh trang, cht ci ch, ng
vi Ba Lng by gi, l trc s trn Ba Khu, cng tn a danh m khc v v tr vy.]
Quyn mc o trng c ai, t hu u cm ng. m tang sp v n Ng qun, li rc sang Vu H,
mi vic ph tn, ht thy u do a phng chu cp. Li ban r sc lnh rng: C tng qun Chu Du-
Trnh Ph, l nhng ngi c nhn cch, mi ngi khng c php hi han li thi. Ban u Du kt
bn vi Sch, Thi phi li yu cu Quyn cung phng Du nh anh trai. By gi Quyn cn cha lm
Tng qun, ch tng tn khch lm l cho phi php, ring Du tin ln hnh l ht sc cung knh, k
thuc h cng theo quy c y. Du tnh tnh lng rng ri, v th rt c lng ngi, duy ch cng vi
Trnh Ph bt ho.
[Giang biu truyn chp: Ph vn cao tui, my ln ln t khinh th Du. Du nhn mnh vi ngi
di, nht nh khng tranh ginh. V sau Ph t phi knh phc qu trng Du, cn bo vi ngi khc
rng: Ta giao tip vi Chu Cng Cn, nh ung ru nng, chng bit say lc no na. Ngi by gi
cho l Du khim nhng m thu phc c c ngi khc nh th. Khi trc To cng Kinh chu
nghe ni Du tui tr ti cao, cho l c th thuyt phc c Du, bn mt sai th h Dng Chu, phi
Tng Cn ngi huyn Cu Giang qua gp Du. Cn vn dung mo uy nghi, c khen l c ti bin bc,
khp vng Giang-Hoi, chng c ai l i th. Cn mc o vi, i khn lun cn, mt thn mt mnh
n gp Du. Du ra ngoi n, bo ngay vi Cn rng: T Dc chu kh cc, t xa ln li sng h ti y
l v To th m lm thuyt khch ? Cn ni: Ta cng vi tc h l ng hng, trong thi gian chia
cch, xa nghe ting thm vang vng, cho nn t lao kh tm n, t ni quan hoi, li ni l thuyt
khch, khng nh n tip ta na sao? Du ni: Ta du chng bng Qu-Khong, nhng lng nghe ting
n, cng bit khc nh nhc vy. Ri dt Cn vo, cho by tic ru. Xong, i ra bo Cn rng: Ti
ang c vic kn, ngi hy ti qun tr, xong vic, ti xin n gp ring ngi. Ba ngy sau, Du mi Cn i
vng quanh doanh tri ca Du, xem k ht c kho lng v qun t trang kh trng, ri quay v yn m,
li bo k hu cn mc cc qun o p v cc eo chu bu, nhn tin bo Cn rng: K trng phu
i, gp c bc minh ch tri k, bn ngoi ting l ngha qun thn, bn trong c mi n tnh ct nhc,
li ni th lm mu k th theo, ho phc cng chu, v nh T Trng phc sinh, Lch Tu xut hin, ti
cng v vai m a li bt b, h k hu sinh nh tc h c th lm i di ch ca ta hay sao? Cn ch
ci, rt cc chng ni c g. Cn tr v, khen rng Du tao nh rng lng c ch kh ln, chng phi c
th dng ngn t m ly gin c. K s Trung chu, a phn u nh th c. Lu B t kinh s quay
v, Quyn ci chic Phi vn i thuyn, cng bn Trng Chiu-Tn Tng-L Tc v hn chc ngi
a tin, bui tic ln n lc tn. Bn Chiu-Tc ra trc, ch cn mnh Quyn v B li ni chuyn,
nhn ni n ngi th, B khen Du rng: Cng Cn vn v thao lc, l anh ti trong m vn ngi, xem
ngi c kh rng ri nh th, s rng chng lm k by ti tm thng lu vy. Du ph c qun
Ngu, To cng ni: C chng xu h v chy. Sau li gi th cho Quyn ni: Chin dch Xch Bch,
gp lc c dch bnh, C t thuyn ri t lui qun, thnh th Chu Du thu c ci h danh y. Ci oai
danh ca Du vang xa, cho nn To cng, Lu B u s m gim pha. Lc Du cht, Quyn sa nc mt
ni: Cng Cn c ti vng t, nay ht nhin on mnh, C bit nh cy vo ai y! Sau ny Quyn
xng tn ho, bo vi cc cng khanh rng: C khng c Chu Cng Cn, chng th c ngi Hong ny
vy.]
Du cn tr rt hiu m nhc, d sau khi ung ba chn ru, c ngi nh sai mt nt nhc, Du tt
bit ngay, cho nn ngi by gi c cu rng: Khc nhc l sai, Chu lang ngonh li.
 L TC TRUYN
L Tc t T Knh, ngi huyn ng Thnh qun Lm Hoi. Lc sinh th mt cha, vi b ni. Nh
rt nhiu tin ca, tnh li a b th. By gi thin h lon, Tc khng lo vic nh, ch phn chia tin
ca, bn b rung t cp chn cho ngi ngho cng, giao kt vi k s, rt c lng ngi trong thn
p.
Chu Du lm C So Trng, em my trm ngi c qua thm Tc, v xin lng tin. Nh Tc c hai
va la, mi va c ba nghn hc, Tc bn em mt va trao cho Du, do Du thm coi trng Tc, bn
giao kt vi nhau, lm bn Kiu, Trt(1). Vin Thut nghe danh Tc, lin cho lm ng Thnh Trng.
Tc thy Thut khng c php tc, khng cng mu vic, bn em hn trm ngi gi yu, ngi tr
ho hip i v pha nam, n C So gp Du. Lc Du vt sng v pha ng, nhn cng i.
Ng th vit: Tc c dng v khi k, thu tr c ch ln, a by mu l. By gi thin h sp lon, bn
hc nh kim, bn cung, ci nga, chiu t ngi tr tui, cp cm o cho h, qua li ni Nam Sn sn
bn, ngm chn b khc, ging v luyn qun. Ngi gi c u ni: Nh h L suy km mi sinh ra
thng cung y! Sau ho kit cng ni dy, Trung Chu ri lon, tc bn lnh thuc h ni: Trung
Quc mt php tc, gic cp lm cn, vng Hoi T(2) khng phi l t sinh si, ta nghe ni min
Giang ng c ng ly vn dm, dn giu qun mnh, c th trnh nn, ai chu cng theo ta n min
ng i xem s bin khng? Thuc h u nghe lnh, bn sai ngi nh yu i trc, k kho mnh
i sau, c thy hn ba trm trai gi cng i. Qun k trong chu ui theo, bn Tc i chm, xua qun
chng li, bo chng ni: Bn khanh l trng phu nn bit th ln. Nay thin h qun lon, c cng
chng c thng, ch ui theo ngi khng c ti, sao li c p nhau th? Li t dng khin, ly
cung bn chng, tn u xuyn thu. Qun k khen li Tc, li khng chng c, bn dt nhau chy
v. Tc vt sng n gp Sch, Sch cng khen l k khi.
Lu ngi nh Khc A. Gp lc b ni cht, em v tng ng Thnh.
Lu T Dng lm bn tt vi Tc, gi th cho Tc ni: Ngy nay ho kit trong thin h cng ni
dy, ta nh vo tin ca ca ng mi c nh ngy nay. V vic gp m v n m gi, ri khng c vic
g nh li ti Khc A. Gn y c ngi tn l Trnh Bo ang ti So H, t hn vn ngi, t ai
mu m, ngi qun L Giang phn ln n nng nh y, hung chi bn ta y Xem hnh th t y
c th t tp ng o, thi c khng nn mt, tc h mau n i. Tc p th theo k y. Tng xong,
v Khc A, mun i v pha bc. Va lc Du di m Tc n t Ng, tc k tnh trng cho Du. By
gi Sch hong, Quyn vn ti t Ng. Du bo Tc ni: Ngy xa M Vin p Quang V ni:
Vo thi ngy nay, khng ch vua chn ti, m cn ti cng chn vua. Nay ng ch knh ngi hin yu
k s, thu mu k, np k l, v li ta nghe ni c li sm ca bc hin thnh ngy trc ni rng ngi thay
vn h Lu ng ti min ng nam. Suy xt th cuc, nay ang l bui y vy. Xoay dt ngi hp
mnh tri, y l lc k s nhanh chng nng rng da phng. Ta sp lm th, tc h ch nn vng vn
vo li ca T Dng. Tc nghe li ny, Du nhn tin c Tc l ngi ti gip i c, li tm nhiu
ngi nh th lp nn nghip ln, khng nn khin h b i.
Quyn gp Tc, cng ni chuyn rt vui. Bn khch bi hi, Tc cng t t i ra, bn dn ring
Tc v, cng ngi trn ging ung ru, nhn bn ngm rng: Nay nh Hn nghing nguy, bn
phng ri lon, ta ni nn nghip ca cha anh, mu lp cng ca Hon, Vn. ng chu theo, lm sao
gip? Tc p ni: Ngy xa Cao khng ngng mun tn th Ngha (3) m khng cp ngi,
cho Hng V gy hi. To Tho ngy nay nh Hng V ngy xa, Tng qun sao li ch lm Hon Cng
m thi? Tc ngh k ri, nh Hn khng th dng li, khng th khng tr To Tho, by k cho Tng
qun, ch c lm th chn vc Giang ng, i xem s bin ca thin h. Khun php nh th, cng
chng b ght. V sao? Phng bc ang c nhiu vic, nhn lc phng bc c nhiu vic m dit tr
Hong T, n nh Lu Biu, i ngc ch cng ca sng di m chim ly t y, sau xng hiu
Vng m mu tranh thin h, y l nghip ln ca Cao T vy. Quyn ni: Nay gng sc ly mt
vng, nh th l gip nh Hn ri, li ny khng th lm c. Trng Chiu cho l Tc khng c ch
nhn nhng, lin ch bai Tc, ni rng Tc tui cn tr di, cha nn dng. Quyn khng v th m
vng bn, li cng coi trng Tc. Ban o qun mn trng cho m Tc, cho nh nhiu tin ca nh
nh c.
Lu Biu cht, Tc n ni rng: Kinh S lin k vi ta, dng nc thun ln pha bc, ngoi lin di
vi min Giang Hn, trong bao bc g, c ci vng ca thnh vng, ng ly vn dm, dn chng giu c,
niu chim ly t y, y l ci ca ci ca Vng vy. Nay Biu mi cht, hai ngi con vn khng
ha mc, cc tng trong qun li u mi ngi mi . Li thm Lu B kiu hng, c him khch vi
Tho m nh ch Biu, Biu ght ti B m khng c dng vy. Nu B hp lng vi bn y, trn di
cng gip, th nn v v, cng kt th c; nu c tri nghch, nn chia r m nh ly mu vic ln.
Tc xin c vng lnh sang thm hai con Biu, nhn an i nhng ngi coi vic trong qun ca bn
y, cng khuyn B v v qun ca Biu, mt lng mt , cng chng To Tho, B tt mng m vng
lnh. Nu bn y theo v, mi nh c thin h. Nay nu khng n sm, s rng Tho s n trc.
Quyn lin sai Tc i. n H Khu, nghe tin To Cng hng v Kinh Chu, i gp ngy m, kp n
Nam Qun, li na con Biu l Tng hng To Cng, B kinh hong vi b chy, mun vt sng v
pha nam. Tc bn i thng n B, n Trng Bn huyn ng Dng, gp vi B, ni r lnh ca
Quyn, n lc by trn vng mnh Giang ng, khuyn B hp sc vi Quyn. B rt vui mng. By
gi Gia Ct Lng i theo vi B, Tc bo Lng ni: Ta l bn ca T Du(4). Lin cng giao kt. B
bn n H Khu, sai Lng lm s gi n ch Quyn, Tc cng quay v.
Thn l Tng Chi xt: Lu B hp sc vi Quyn cng chng Trung Quc, u l mu ca Tc. Li
bo Gia Ct Lng rng: Ta l bn ca T Du, vy th Lng thng nghe ni n Tc ri. M truyn
v Lng trong Thc th ni: Lng by mu lin honh m khuyn Quyn, Quyn bn c mng, c
nh l k y bt u c t Lng. Nh quan chp s ca hai nc u chp nhng iu m mnh c
nghe ni n, li mun nu cao ci hay p ca nc mnh, cng ly cng v nc mnh. Nay chp hai
sch y lm chng rng k y cng xut t mt ngi, vy m ln ln nh th, y khng phi l php tc
ca vic chp s vy.
Gp lc Quyn bit c tin To Cng mun nh pha ng, bn vi cc tng, u khuyn Quyn n
To Cng, nhng ring Tc khng ni. Quyn ng dy thay o, Tc theo vo sau nh, Quyn bit y,
cm tay Tc ni: Khanh mun ni g? Tc p ni: Nu xt ca mi ngi, ch mun lm cho Tng
qun lm l, khng cng mu vic ln. Nay Tc n Tho c thi, cn Tng qun th khng nn
vy. V sao ni th? L v nay Tc n Tho, Tho tt em Tc v trao cho thn p, ban cho chc tc,
vn khng mt chc H to Tng s, ngi xe b, i theo quan qun, giao du vi k s, lm quan chng di
chu qun vy. Tng qun n Tho, mun c ch yn? Mong sm nh k ln, ch dng li bn ca
mi ngi. Quyn than th ni: y l mi ngi c gi li bn y, rt lm mt s trng i ca ta; nay
khanh by m k ln, tht ging vi ta, y l tri em khanh cho ta vy.
Ngy th v Cu Chu Xun thu vit: To Cng nh Kinh Chu, Tn Quyn kinh hi, L Tc tht
mun khuyn Quyn chng To Cng, bn ni khch Quyn ni: To Cng bn y tht l ch mnh, va
chim t ca Vin Thiu, qun m rt khe, tha oai thng trn m nh nc tang lon, tt chim c
vy. Khng bng sai qun gip To Cng, li ch ngi nh Tng qun n t Nghip lun; nu khng,
nguy n ni. Quyn c gin, mun chm Tc, Tc nhn ni: Nay vic gp, phi c mu khc,
sao khng sai qun gip Lu B m li mun chm ta? Quyn cho l phi, bn sai Chu Du gip B. Tn
Thnh ni: Ng th v Giang Biu truyn cho rng L Tc mt ln gp Tn Quyn lin ni ra k chng
To Cng v bn v vic Vng, ci cht ca Lu Biu, li xin i s xem s bin, nh th l khng
c dp quay v ni khch Quyn n To Cng vy. Li na, by gi nhiu ngi khuyn n To Cng,
li ni ch mun chm Tc, li cng chng t khng c li ni khch y.
By gi Chu Du c sai n ti B Dng, Tc khuyn Quyn n gi Du v. Bn dng Du lm vic,
ly Tc lm Tn qun Hiu y, gip by mu k. To Cng thua chy, Tc lin v trc, Quyn sai cc
tng n Tc. Tc sp vo ca bi, Quyn ra tip Tc, nhn bo ni: T Knh, ta cm yn xung
nga m n khanh, lm khanh rng r cha? Tc i nhanh n p ni: Cha vy. Mi ngi
nghe ni th, chng ai khng sng st. n ngi, thong th cm roi ni rng: Mong hy em oai c ban
khp bn ci, thi bay chn chu, lm nn nghip , lc ly xe m bnh mm m n Tc, nh th mi
rng r. Quyn v tay ci vui.
Sau B n kinh gp Quyn, xin trng coi Kinh Chu, ch c Tc khuyn Quyn cho B mn t y
cng chng To Cng.
Hn Tn Xun thu vit: L Phm khuyn gi B li, Tc ni: Khng nn. Oai thn ca Tng qun
du hn i, nhng th lc ca To Cng rt mnh, mi vo Kinh Chu, n tn cha r, nn cho B mn,
sai v v t y, khin Tho c nhiu k ch, ri t lp phe ng ring, y l k hay hn c. Quyn lin
nghe theo.
To Cng nghe tin Quyn em t ai cho B dng nghip, ang vit th m qung bt xung t.
Chu Du bnh khn, dng s ni: Ngy nay thin h sp c vic qun, y l iu m Du ngy m lo
lng, mong bc ch tn(5) mu ngh trc khi c vic, ri mi vui v sau. Nay thnh k ch vi To
Tho, m Lu B gn Cng An, b ci gn k, nhng trm h cha theo, nn chn tng gii nh
dp hn i. L Tc c mu tr nn dng, xin ly Tc thay Du. Nay Du sp la i, y l iu m Du mong
mi ln cui vy.
Giang Biu truyn vit: Lc trc Du bnh khn, gi th cho Quyn ni: Du v ti km, ngy trc
may mn c nhn lnh nh gic, lm ngi tim bng, bn lm gi chc cao, thng lnh qun m, ch
cm cung roi, t xt vic qun. T mun nh yn Ba Thc, sau ly Tng Dng, cy nh vo oai linh
ca t tin, vn t vt tc suy ngh. Nhng li khng cn thn, trn ng mc bnh nng, trc mc
bnh, ngy cng nng khng gim. Ngi ta tt b cht, ch l sm hay mun thi, tht l khng ng tic,
nhng hn ni ch nh y cha thnh, khng c vng mnh gip vua na. Nay To Cng ti pha bc,
b ci cha yn. Lu B nh, nh c nui h. Vic trong thin h, chia bit kt cuc ra sao, y l lc
by ti nn nm mt(6), bc ch tn phi xt ngh vy. L Tc trung lit, lm vic chng lm, nn cho thay
Du. Ngi ta sp cht, li ni cng hay, nu nghe li ny, thn Du cht cng khng mc. Xt li vn ny
so vi li vn ca truyn gc, ngha du ging, nhng li l khc hn vy.
Lin bi Phn v Tng qun, thay Du lnh qun. Du lnh hn bn nghn qun s, phng p c bn
huyn, u giao cho Tc. Lnh Trnh Ph lnh chc Nam Qun Thi th. Tc lc u n Giang Lng, sau
li xung ng qun Lc Khu, n uy ln cao, thu np thm hn vn qun, bi Hn Xng Thi th,
Thin Tng qun. Nm th mi chn, theo Quyn ph Hon Thnh, chuyn lm Honh giang Tng
qun.
Lc u, ch Chu Mc l Lu Chng lm php tc ri rng, Chu Du, Cam Ninh cng khuyn Quyn
ly t Thc, Quyn giao cho B, B trong mun t nh, vn v bo th ni: B mn c l h hng vi
Chng, cy da anh linh ca t tin gip nh Hn. Nay Chng gy ti cho t hu, ring B knh s,
khng dm bo tin, mong ng tha th. Nu khng c tha, B s b i vo rng ni. Sau B v pha
ty nh Chng, Quan V li gi, Quyn ni: Con h ranh li dm la di ta! n lc ch V lin
ci vi ch Tc, my ln gy nghi ng, tranh chia b ci, Tc thng vui v v v V. B nh ch
Chu, Quyn xin ly li cc qun Trng Sa, Linh Lng, Qu Dng, nhng B khng theo lnh, Quyn
sai L Mng em qun n ly. B nghe tin, t v Cng An, sai V tranh ba qun. Tc tr ch Dng,
chng nhau vi V. Tc mi V gp nhau, u phc qun m trn b cch trm bc, ch xin em qun
cm mt thanh ao n gp. Tc nhn trch mng V ni: Nh nc nhn nhng vn l em t ai
cho cc ng mn, cc ng vn thua trn t xa n, khng c g lm t ring vy. Nay ly ch Chu,
vy m khng c tr v, nh nc ch xin li ba qun, li khng chu nghe. Li ni cha xong, c mt
ngi ngi ni: t ai ch thuc v ngi c c m thi, mun c d sao! Tc ln ting mng ngi
, li l rt khn thit, V cm ao ng dy ni: y l vic ca nh nc, ta sao bit c! Lic mt
sai ngi y i ra.
Ng th vit: Tc mun gp ni chuyn vi V, cc tng nghi s c bin, bn khng nn n. Tc ni:
Vic ca ngy nay nn cng ni cho r. Lu B qun n, vic ng hay sai cn cha quyt, V cng dm
mun lm tri lnh sao! Bn lin n ch V. V ni: trn Lm, thn T Tng qun(7) trong
trn, ng chng ci gip, gng sc ph qun Ngy, h khng vt v, khng c phong mt mnh t nh
sao, m sao tc h n mun thu li t vy! Tc ni: Khng phi. Lc trc mi cng Lu D Chu
ng xem s bin Trng Bn, qun ca Lu D Chu khng mt i, k cng lo lm, ch kh suy
yu, ch mong mun i xa trnh nn, chng mong c nh th. Ch ta thng xt Lu D Chu khng c
ch , khng yu ly cng lao ca qun s m t, sai cc ch che ch cu gip nn, vy m Lu D Chu
mu mun chim ring, c hnh lm l, ting tt hy hoi. Nay ly c Ty Chu(8) ri, li mun ct
chim c Kinh Chu, vic ny du k tht phu cng khng n lm sai, hung chi l ngi ch ng u
ca vn ngi! Tc nghe ni rng tham ca m vt o ngha, tt b ha n thn. Ta thy ng gnh vc
vic ln, khng lm r o l, chia rnh chc phn gi l ngha, m li cy da qun gy yu
mu tnh tranh ginh, em qun gi yu, sao m ginh ly c? V khng p c.
B bn chia sng Tng lm ranh gii, do bi qun.
Tc cht vo nm bn mi su tui, by gi l nm Kin An th hai mi hai. Quyn by l c tang,
li n thm m Tc. Gia Ct Lng cng ly l c tang.
Ng th vit: Tc l ngi thng thn, t dng ngc bu, trong ngoi u tit kim, khng kt giao vi
k tm thng. Tr qun nghim chnh, ra php cm, du lc vo trn, tay khng b sch v. Li gii
bn lun, thng tho vn t, t su xa, sng sut hn ngi. Sau Chu Du, ng u l Tc vy. Quyn
xng tn hiu, ln n, ngonh bo cng khanh ni: Ngy trc L T Knh tng xt vic ny, c th ni
l bit rt r thi th vy.
Tc c ngi con cn trong bng m(9) l Thc, Nhu Tu c l Trng Tha ni l tt s lm chc cao.
Gia nm Vnh An, lm Chiu V Tng qun, Hng Hu, V Xng c. Gia nm Kin Hnh, ban
Gi tit, chuyn lm H Khu c. Ch lm quan nghim chnh, c ti lc. Nm Phng Hong th ba
th cht. Con l Mc thay tc, lnh qun m.
 L MNG TRUYN
L Mng t T Minh, ngi huyn Ph Bi qun Nh Nam. Thu tr vt sng v pha nam, nng nh
chng ca ch l ng ng. ng lm tng ca Sch, nhiu ln nh ngi Sn Vit. By gi Mng
mi mi lm, mi su tui, ln i theo ng nh gic, ng ngonh nhn m kinh ngc, qut mng
cng khng ngn cm c. Tr v bo cho m Mng, m gin mun pht ti Mng, Mng ni: Ngho
hn kh sng yn c, nu sa lm m gng lp cng, tt s giu c. V li khng vo hang h, sao bt
c h con? M thng m tha cho. By gi bn quan li ca ca ng thy Mng tui nh m coi
thng Mng, ni: Thng nhc y lm c g? Ch mun ly tht m nui h thi. Ngy sau gp vi
Mng, li lm nhc Mng, Mng c gin, cm ao git bn quan li ri chy ra, trn n nh ca vin tc
p T(10) l Trnh Trng. Li ra ch Hiu y Vin Hng t th ti, nhn bo ln trn, Sch gi n
gp cho l l, bn cho lm t hu.
c vi nm, ng ng cht, Trng Chiu c Mng thay ng, bi Bit b T m. Quyn coi
vic, thy cc tng s tr t li dng km, mun thu hp li. Mng bn ngm vay tin, mua vi lm o
qun cho qun s, n ngy kn chn, by trn sng r, luyn tp qun s, Quyn thy m vui mng, tng
qun cho Mng. Theo i nh qun an Dng, ch i qua u lp cng, bi Bnh bc y, lnh chc
Qung c Trng.
Lc nh Hong T, T sai c Trn Tu em qun thy ra n nh. Mng xua qun i trc, t
chm u Tu, tng s tha thng n nh thnh ca T. T nghe tin Tu cht, b thnh chy, em qun
ui bt T. Quyn ni: Thng trn ny l do bt c Trn Tu trc vy. Ly Mng lm Honh d
Trung lang tng, ban cho nghn vn thoi tin.
Nm , li cng bn Chu Du, Trnh Ph i v pha ty ph To Cng Lm, vy To Nhn Nam
Qun. Tng ca ch Chu l Tp Tc em qun n hng, Du xin ly qun ca Tc tng cho Mng.
Mng rt khen Tc c m dng, li ngng m m t xa n, v ngha th nn tng cho qun m khng
nn ot ly qun vy. Quyn khen li y, tr qun cho Tc. Du sai Cam Ninh n chim Di Lng, To
Nhn chia qun nh Ninh, Ninh nguy cp, sai s n xin cu. Cc tng cho l qun t khng chia,
Mng bo Du v Ph rng: Lng Cng Tch(11) li, Mng cng ng i gii b nguy cp, tnh th y
cng khng lu na, Mng tin chc Cng Tch gi c mi ngy vy. Li khuyn Du chia sai ba trm
ngi ly ci g chn ng him, gic chy qua s ly c nga ca gic. Du nghe theo. em qun
n Di Lng, lin hm giao chin, git n qu na. ch ui m b trn, i ng gp ci g, qun
k u b nga m chy b, qun ui gp n nh, bt c ba trm con nga, dng thuyn ch v. Do
kh th ca tng s tng ln gp i, lin qua sng ng tri, cng nh nhau vi ch, To Nhn phi
rt chy, bn chim Nam Qun, v v Kinh Chu. Tr v, bi Thin Tng qun, lnh chc Tm Dng
Lnh.
L Tc thay Chu Du, ang i n Lc Khu, qua di tri ca Mng. Tc cn coi thng Mng, c
ngi khuyn Tc ni: Cng danh ca L Tng qun ngy cng rng r, khng nn gi ganh chng,
ng nn vo thm. Bn n ch Mng. Lc ung ru, Mng hi Tc ni: ng nhn trch nhim nng
n, ch gn ci vi Quan V, sp c mu k g phng b iu khng may? Tc do d p ni: Ty
lc m lm. Mng ni: Nay ng ty du l mt nh(12), nhng Quan V tht l h gu vy, sao li
khng phng b trc? Nhn gip Tc by nm k. Tc do ri chiu n v lng Mng ni: L T
Minh, ta khng bit ti lc ca ng li thu sut nh th. Bn bi t m Mng, kt lm bn ri i.
Giang Biu truyn vit: Lc trc, Quyn bo Mng v Tng Khm ni: Nay cc ng cng gnh vc
vic cng, nn hc hi t m mang hiu bit thm. Mng ni: Trong qun thng c nhiu vic, e
rng khng c lc rnh ri c sch. Quyn ni: Ta h mun cc khanh c sch lm k s hc rng
sao? Ch mun sai lm cc vic ln li sn bn thi. Cc khanh ni c nhiu vic nhng sao bng ta? Ta
thu tr c qua Thi, Th, L k, T truyn, Quc ng, ch khng c Dch. n lc nm vic n nay, c
thm Tam s(13), cc sch nh binh, t cho l c ch nhiu. Nh hai ngi khanh, tnh sng sut, hc tt
hiu c, sao li khng c i? Nn nhanh c Tn T, Lc thao, T truyn, Quc ng v Tam s. Khng
T ni: C ngy khng n, c m khng ng m ngh, l khng c ch vy, khng bng hc vy. Quan
V coi vic binh m, tay khng ri sch. Mnh c cng t ni l du gi nhng ham hc. Cc khanh sao
li khng t c gng th? Mng bt u theo hc, dc ch khng ngng, xem qua cc sch, du nh Nho
cng chng hn c. Sau L Tc c thay Chu Du, qua ch Mng bn bc, thng mun chu nhn.
Tc v lng Mng ni: Ta tng ni em ln c ti v thi, nhng k hc rng thi nay, chng ai bng anh
Mng ca t Ng. Mng ni: K s sau ba ngy li tr mt m nhn(14). Li bn ngy nay ca anh ln,
cng xng bng Nhng Hu(15) chng? Nay anh thay Cng Cn, lin tip gp kh, li gn vi Quan
V. Ngi ny lm chc ln m vn ham hc, xem qua T truyn m u ni ra ming c, li sng d
c ch hng, nhng tnh ngang bng t kiu, a ln p ngi khc. Nay i ch vi ngi ny, nn by
k l chng mi c. Ngm gip Tc by ba k, Tc knh nghe theo, gi kn khng ni ra. Quyn
thng than rng: Ngi ta lm chc cao m vn hc thm, nh L Mng, Tng Khm, c l chng ai
theo kp. Giu c rng r, li gi tit tho ham hc, hiu thu sch truyn, khinh tin trng ngha, i n
u lp cng n , c phong t ai, cng chng tt sao!
By gi Mng gn k vi n tri ca Thnh ng, Tng nh, T C, lc ba tng cht, con em
nh di, Quyn em ht qun ca h trao cho Mng, Mng c t chi, k r bn C chm ch gip nc,
con em du nh, nhng khng nn b. Ba ln dng th, Quyn mi nghe. Do Mng li gip chn thy,
sai gip dy h, lng tt ca Mng i khi nh th.
Ngy sai ngi qun L Giang l T K lm K Xun in nng, ng tri lm rung huyn Hon.
Mng sai ngi n d, khng theo, lin rnh ch nh p, K bn rt lui, b khc ca K l bn Tn T
Ti, Tng Ha u mang cng ngi gi yu n hng Mng. Sau theo Quyn chng To Cng Nhu Tu,
my ln dng k l, li khuyn Quyn men theo ca sng m dng , do phng gi rt vng.
Ng lc vit: Quyn mun dng , cc tng u ni: Ln b m nh gic, chn trn m ln thuyn,
dng lm g? L Mng ni: Qun khng c n vng, nh khng thng trm trn, nu lc gp gic,
chng c k b, khng may b xung sng, lc cn vo thuyn c khng? Quyn ni: Hay. Bn
lm .
To Cng khng chim c m rt qun.
To Cng sai Chu Quang lm L Giang Thi th, ng qun huyn Hon, m rng rung la, li sai
ngi ln i chiu d tng gic B Dng, sai lm ni ng. Mng ni: Rung la huyn Hon mu
m, nu gp vo v chn, qun bn y tt c tng, c c vi nm, th ca Tho tt ln, nn sm tr
i. Bn k r tnh trng, do Quyn t i nh huyn Hon, gi cc tng n hi by k sch.
Ng th vit: Cc tng u khuyn p g t, sa cha binh kh, Mng bc ra ni: p sa g t
v binh kh th phi mt nhiu ngy mi xong, p xong g t th qun cu ngoi tt n, lc y kh m
nh c. V li ang lc nc ma ngm vo, nu li lu ngy, nc tt ngm ht, ng v li kh
khn, Mng cho rng y l th nguy. Nay xem thnh ny khng c vng lm, nu ly kh mnh ca ba
qun, cng nh bn mt, th chim c khng lu na, va kp lc nc rt, y l k hn c vy.
Quyn nghe theo.
Mng li c Cam Ninh c qun ln thnh, nh pha trc, Mng em qun tinh nhu theo sau. Gn
sng n nh, Mng t nh trng, qun s u tro thang m ln, n gi n th ph thnh. Sau
Trng Liu n Gip Thch, nghe tin thnh b ph, lin rt v. Quyn khen cng y, lin bi L Giang
Thi th. Bt c ngi nga trn y u ban cho Mng, li ban ring su trm ngi lm rung, ba
mi quan thuc Tm Dng. Mng v Tm Dng, cha lu th gic L Lng ni dy, cc tng
nh dp khng bt c, Quyn ni: C by trm con chim tn, khng bng mt con chim ngc(16). Li
lnh Mng nh gic. Mng n, git k ng u ca gic, bn cn li u th ra, cho lm dn thng.
By gi Lu B sai Quan V ng gi, chim c t Kinh, Quyn sai Mng n pha ty ly ba qun
Trng Sa, Linh Lng, Qu Dng. Mng gi th n hai qun, lt theo thn phc, ch c Linh Lng
Thi th Hch Ph gi thnh khng hng. Do B t t Thc t n Cng An, sai V tranh ba qun.
By gi Quyn ng qun Lc Khu, sai L Tc em vn qun ng n ch Dng chng V, li gi
th n gi Mng, sai b Linh Lng, nhanh v gip Tc. Lc u, Mng bnh Trng Sa, ang n
Linh Lng, qua huyn Linh, em theo ngi qun Nam Dng l ng Huyn Chi, Huyn Chi l bn c
ca Hch Ph, mun sai d Ph. Lc nhn th gi v. Mng gi kn, bui m gi cc tng n, trao cho
k sch, lnh n sm nh thnh, ngonh bo Huyn Chi ni: Nghe ni Hch Thi th l ngi trung
ngha trong i, cng mong l lm nh vy, nhng khng bit thi th. T Tng qun ti Hn Trung, b
H Hu Uyn vy. Quan V ti Nam Qun, nay bc ch tn t n y. Gn y ph tri gc t Phn,
cu huyn Linh, li b Tn Quy ph. y u l vic trc mt, l vic m ng t thy vy. Bn y u
ui treo ngc, trnh cht chng c, h c sc tha m gi y c sao? Nay qun s ca ta tinh
nhu, mt lng vng mnh, bc ch tn cng sai qun n, theo nhau trn ng. Nay T Thi(17) em tnh
mng treo trong sm ti i qun cu khng trng mong c, nh c trong vt chn tru(18), mun da
vo min Giang Hn, bit l khng th cu cng r ri vy. Nu T Thi c qun s dc lng, chng gi
thnh l, vn ko di c trong sm ti, i ta quay v, nh th cng c. Nhng nay k sc ta
ngh k, lc n nh thnh, chng c my ngy th s ph c, sau khi ph thnh, thn cht c ch g
khng? Khin cho m gi trm tui tc bc b git, h chng au xt sao? Xt thy ngi ny khng c
nghe tin bn ngoi, vn mong ch qun cu, cho nn mi nh th, ng nn gp hn, ni r ha phc.
Huyn Chi gp Ph, cng truyn ca Mng. Ph s m nghe theo. Huyn Chi v bo cho Mng trc,
sau Ph lin n. Mng sai bn tng chun b, u chn trm ngi. Ph i ra, li vo gi thnh. Chc
lt Ph ra, Mng n cm tay Ph, cng nhau xung thuyn. Ni xong, em th ra cho Ph xem, nhn
v tay ci ln, Ph thy th, bit B ti Cng An, m V ti ch Dng, tic gin nh trao thnh. Mng
Tn H li, giao cho vic trng coi. Lin hm , dn qun n ch Dng. Lu B xin kt th, Quyn
mi tr bn Ph v, chia sng Tng lm ranh gii, em tr qun Linh Lng. Ly cc huyn Tm Dng,
Dng Tn lm phng p ca Mng.
Qun v, li nh Hp Ph, rt qun, b bn Trng Liu nh p, Mng cng Lng Thng liu cht
bo v. Sau To Cng li pht qun n Nhu Tu, Quyn ly Mng lm c, gi pha trc, t
vn chic n cng trn chng To Cng. Qun tin phong ca To Cng cha lp xong n, Mng
n nh ph, To Cng dn qun rt v. Bi Mng lm T H qun, H uy Tng qun.
L Tc cht, Mng i v pha ty ng qun Lc Khu, em ht hn vn qun m ca Tc cho Mng.
Li bi Hn Xng Thi th, n lc cc huyn T Tuyn, Lu Dng, Hn Xng, Chu Lng. Chia t
bin gii vi Quan V, bit V kiu hng, c chim ly, li tr u ngun ca t nc, hnh th kh
gi lu. Lc trc, bn L Tc cho rng To Cng vn cn, va gy ha nn, nn cng gip , cng nhau
chng ch, khng nn lm mt lng, Mng li ngm by k sch ni: Nn sai Chinh l Tng qun(19)
gi Nam Qun, Phan Chng ng qun thnh Bch , Tng Khm em vn qun i xa, men theo
sng ln u ngun, n ch ch . Mng v nh nc s n chim Tng Dng, nh th mi lo v
Tho, cn g nh V chng na? V li V l by ti ln, ch khoe sc gi, lm vic phn nghch. Nay V
cha tin hng v pha ng l v bc ch tn sng sut, bn Mng vn cn thi. Nay nhn lc hn khng
vng mnh m nh i, mt sm ng nho, mun by k ly li, lc cn ly c khng? Quyn thu
np k y, li bn cng bn k ly T Chu, Mng p ni: Nay Tho xa ti pha bc ng H, va ph
qun h Vin, v v min U, K, cha rnh ngonh v pha ng. Nghe ni qun gi T Chu khng ng
ngi, nu qun ta n tt chim c. Nhng th t y bng phng, l ch m qun k xng xo, ngy nay
bc ch tn ly c T Chu, sau Tho tt n tranh ngay, du c by, tm vn qun gi t y, vn
phi lo lng. Khng bng bt ly Quan V, chim c min sng di, hnh th s thm ln. Quyn cho rng
li ny l ng. Lc Mng thay Tc, va n Lc Khu, lin ban b n tn, kt thn vi V.
Sau Quan V nh t Phn, qun tng li gi Cng An, Nam Qun. Mng dng s ni: V
nh t Phn m nhiu qun li phng gi, ch l s Mng nh p mt sau m thi. Mng thng
mc bnh, xin chia qun s v Kin Nghip, ly c l cha bnh. V nghe tin, tt rt qun phng gi em
ht n Tng Dng. i qun i ngc sng, ngy m ln u ngun, nh p t vng th Nam Qun
tt chim c, li bt c V vy. Bn xng bnh nng, Quyn li pht hch gi Mng v, ngm cng
mu k. V qu nhin tin tht, lin em qun i n t Phn. Ngy sai Vu Cm cu t Phn, V bt ht
bn Cm, thu my vn ngi nga, li v lng thiu bn t n ly go Tng Quan. Quyn nghe tin, i
ngay, sai Mng i pha trc. Mng n Tm Dng, giu ht qun tinh nhu trong khoang thuyn, sai
mc o trng cho thuyn, mc o ca ngi bun bn, i gp ngy m, n n canh phng m V t
bn sng, bn bt tri ht qun n y, cho nn V khng hay bit. Lin n Nam Qun, bn Ph S
Nhn, Mi Phng u hng.
Ng th vit: Tng qun Ph S Nhn chng gi ti Cng An, Mng sai Ngu Phin d Nhn. Phin n
ca thnh, bo qun gi thnh ni: Ta mun ni chuyn vi Tng qun ca cc ngi. Nhn khng
chu gp nhau, bn gi th rng: Ngi sng sut th phng ha lc cha ny mm, ngi c tr th tr
hi lc cha n, bit c bit mt, mi lm ngi c. Bit cn sng bit cht, phn bit c tt,
xu. i qun ta i, qun canh khng kp phng b, uc la khng kp t, y khng ch l mnh tri,
m cn c ni ng vy. Tng qun khng bit thi trc, n nay li khng phng b, ch gi thnh di
quanh ny m khng hng, nu liu cht nh gia th hy dit c h hng tng miu, b thin h ch ci.
L H uy mun n thng Nam Qun, ct chn ng b, nh th con ng sng b nghn, xt hnh th
ca t y, l tai ming ca Tng qun vy, lc y chy trn cng kh thot. Nu hng th b mt ngha,
ta ch s Tng qun khng yn nn vt v mu ngh gip. Nhn c th, khc lc m hng. Phin bo
Mng ni: y l qun gi hng vy, nn en Nhn i, qun t li gi thnh. Bn em Nhn n
Nam Qun. Nam Qun Thi th Mi Phng gi thnh, Mng em Nhn ra cho xem, bn hng.
Ng lc vit: Trc y, trong thnh Nam Qun dn la, lin t chy v kh. V trch ti Phng,
Phng trong lng s hi, Quyn nghe tin m d Phng, Phng ngm ha thn. Lc Mng n nh,
bn em tru ru ra hng.
Mng vo chim thnh, bt ht ngi nh ca V v tng s, u v v h, h lnh trong qun khng
c ln p ngi nh ca h, khng c cp ot. C mt tn lnh thuc h ca Mng l ngi qun
Nh Nam ly mt ci nn ca nh dn lm o gip, o gip du l ca cng, nhng Mng vn cho l
lm tri lnh cm, khng th v ngi cng lng p m b lnh cm c, bn khc lc m chm ngi y.
Do trong qun nghim tc, i ng khng dm nht ca ri. Mng sm ti sai ngi thn cn i chm
sc ngi gi c, thm hi nhng nh khng y , cp thuc cha cho ngi bnh tt, ban cm o cho
ngi i rt. Cc tin ca kho tng ca V u ng kn i Quyn n. V v, ti ng i, nhiu ln
sai ngi hi tin ca Mng, Mng lin i hu s gi ca V, cho i khp trong thnh, n hi cc nh, c
k t tay vit th lm tin. S gi ca V v, bn ring vi nhau, c ngi bit ngi nh khng b g,
c i i tt hn lc trc, cho nn quan qun ca V khng cn lng d chin u na. Lc Quyn
va n, V t bit th cng, bn chy n Mch Thnh, li v pha ty n Chng Hng, qun u b
V m hng. Quyn sai Chu Nhin, Phan Chng chn ng i ca V, cha con lin cng b bt, th l
Kinh Chu bn nh.
Ly Mng lm Nam Qun Thi th, phong Sn Lng Hu,
Giang Biu truyn vit: Quyn m hi ln Cng An, L Mng ly c bnh t chi khng n, Quyn
ci rng: Cng bt c V l do mu ca T Minh vy. Nay cng ln thnh, cha c khen
thng, h li u ut sao? Bn ban thm qun b k, trng so, sai chn quan thuc ca H uy Tng
qun, cng c uy nghi c hai qun L Giang, Nam Qun. Bi xong v tri, qun m i theo, trc sau
nh trng thi so, rng r trn ng.
ban mt c tin, nm trm cn vng rng. Mng c t chi tin vng, nhng Quyn khng nghe. Cha
h lnh phong tc, va lc Mng pht bnh, by gi Quyn ti Cng An, n vo trong in, tm vn
phng thuc cha bnh, chiu m ngi no cha khi bnh cho Mng s ban cho nghn vng. By
gi c thy thuc chm cha, Quyn v Mng m au xt, mun my ln thy v mt ca Mng, li s
Mng ng y, thng xuyn l qua tng xem, thy Mng ng dy n c th ni ci, nu khng
th than th, m khng ng c. Bnh c khi, lin h lnh sai by ti n chc mng. Sau li thm
nng, Quyn t n thm, sai o s v Mng m cu o n t sao. Lc bn mi hai tui, by gi cht
trong in. Quyn rt au bun, v Mng m r mn. Vo thi Mng cha cht, c ban cc vng
ngc u em ht vo kho ph, sai ngi coi kho rng n ngy mnh ht mng th u tr v cho Nh vua,
vic tang phi tit kim. Quyn nghe tin, li cng thng cm.
Mng thu tr khng lo c sch truyn, h by k ln, thng ni ra ming lm li bn. Thng lm
b khc, b Giang H Thi th Si Di khinh thng, Mng khng ly lm gin. Lc D Chng Thi th
C Thiu cht, Quyn hi ai dng c, nhn khen Di lm quan tt p, Quyn ci ni: ng mun
lm K H(20) chng? Do dng Mng. Cam Ninh cc cn hay git ngi, lm mt lng Mng, by
gi li lm tri lnh ca Quyn, Quyn gin Ninh, Mng lin xin rng: Thin h cha nh, tng khe
nh Ninh kh tm, nn tha cho hn. Quyn bn tha Ninh, rt cuc li dng.
Con Mng l B thay tc, cho ba trm nh gi m, li ban nm mi khonh rung. B cht, anh l
Tng thay tc. Tng cht, em l Mc ni t.
Tn Quyn cng Lc Tn bn v Chu Du, L Tc v Mng rng: Cng Cn hng trng, mu lc hn
ngi, bn ph Mnh c, m mang Kinh Chu, cng to dng nh kh ai thay c, nhng nay ng tip
ni Du. Ngy xa Cng Cn mi T Knh n min ng, mun cho n gp ta, ta cng T Knh ni
chuyn, li by mu lc dng nghip Vng, y l mt ci vui vy. Sau Mnh c nhn c th
bt c Lu Tng, ni phao sp em my chc vn qun thy b cng xung. Ta ln hp cc tng, hi
nn lm th no, chng ai bn chng, n nh T B, Vn Biu(21) u ni nn sai s em hch n hng,
T Knh lin gt i m ni l khng nn, khuyn ta nhanh gi Cng Cn v, em qun trao lnh, n m
nh Mnh c, y l hai ci vui vy. Li quyt nh k sch, su xa nh k ca Trng, T(22); sau
du khuyn ta cho Huyn c mn t, y l mt ch km, nhng khng lm tn n hai iu tt
kia vy. Chu Cng khng cu tm phng b mt ngi, cho nn ca ta l qun ci km m trng ci gii
ca ngi , thng snh Tc ngang vi ng V(23). Li cn T Minh tui tr, ta ni l hn khng c
bin lun, ch l dng cm c kh m m thi; n lc ln ln, ti hc cng thm, by mu k l, c th
ng sau Cng Cn, ch l li l khng hay p bng m thi. Mu bt ly Quan V, li hn T Knh. T
Knh p th ta ni: Dng nghip Vng, u c k phi tiu tr, nhng V khng ng lo. y l
trong lng T Knh khng c cch nh, cho nn mn li ni ngoi thi, ta cng gin nhng khng n
trch mng vy. Nhng li luyn qun, ng tri khng lm, ra php lnh ngn cm, ni bin gii
khng b b hoang, ngi i ng khng nht ca ri, php lnh cng tt p.
Bnh ni: To Cng nhn lc lm Tha tng ca nh Hn, kp Thin t qut sch bn ho kit, va
dp yn t Kinh, diu oai n min ng, by gi ngi bn chng ai khng nao nng. Ring c Chu Du,
L Tc by k hay, lm gng cho mi ngi, tht l c ti l. L Mng dng cm li c mu lc, bit k
dng qun, la Hch Ph, bt Quan V, rt l gii vy. Lc trc du b khinh thng m git ba, nhng
cui cng thnh cng, c phong thi ca k s, h ch l tng v m thi chng! Li bn ca Tn Quyn
ng n va phi, cho nn chp vo y.
 [ CH THCH ]
(1)Kiu, Trt: Kiu l T Sn, chu ca vua Trnh. Trt l Qu Trt, em ca vua Ng l Ch Phn, u
l ngi thi Xun thu. Vua Ng sai Qu Trt i s nc Trnh, mi gp T Sn ln u m thn i nh
gp ngi quen c, hai ngi lm bn vi nhau, Qu Trt tng mt di la mc cho T Sn, T Sn li
tng mt ci o si gai cho Qu Trt. Ngi i sau gi l bn Kiu, Trt.
(2) Vng Hoi T: l vng t gia sng Hoi v sng T.
(3) Ngha : tc S Ngha , dng di vua cui cng ca nc S. Khi Tn dit nc S phi lm dn
thng, sau khi Hng V cng ch hu dit Tn, tn lm Ngha , sai b Hng V sai ngi git cht
trn sng Trng Giang.
(4) T Du: tc Gia Ct Cn t T Du, anh ca Gia Ct Lng.

(5) Bc ch tn: ngi c tn knh nht, tc Hong , ch Tn Quyn.

(6) Nm mt: chuyn xa Vit Vng Cu Tin nm gai nm mt mu dng nghip ln, ni phi
lm vic chm ch.
(7) T Tng qun: ch Lu B by gi lm T Tng qun.

(8) Ty Chu: tc ch Chu, Lng Chu, l t Ba Thc pha ty.

(9) Tc c ngi con cn trong bng m: ni lc Tc cht th v ang mang thai mt ngi con.
(10) p T: ngi c phong p, ban tc T.
(11) Lng Cng Tch: tc Lng Thng t Cng Tch.
(12) ng ty du l mt nh: ni Lu B chim Kinh Chu pha ty, trn danh ngha l cng mt
nh vi Tn Quyn chim t Ng pha ng.
(13) Tam s: tc ba b s l S k ca T M Thin, Tin Hn th ca Ban C v Hu Hn th ca T
Tha, vit s t thi k ng Hn, Ty Hn tr v trc.
(14)
K s sau ba ngy li tr mt m nhn: ni k s c sch, tng thm hiu bit tng ngy, ba ngy
sau mi gp phi tr mt m nhn kinh ngc.
(15) Nhng Hu: tc Ngy Nhim, i thn ca nc Tn thi Chin quc, c cng nn c phong
t Nhng, gi l Nhng Hu.
(16) Chim ngc: mt loi chim sn mi n tht, mng nhn, m sc.
(17) T Thi: tc Hch Ph t T Thi.
(18) C trong vt chn tru: tru i qua li vt lm, nc ng vo, ni c trong vt lm y nh
trong chu, tnh th rt nguy him.
(19) Chinh l Tng qun: tc Tn Giao, c bi Chinh l Tng qun.
(20) K H: K H l h hng ca vua nc Tn thi Xun thu. Lm quan qua bn i vua ca nc Tn.
Tn Trc Cng hi ai nn thay chc Trung qun y, c ngi tn Gii H l k th git cha ca K H,
khng v th ring, bn tin c cho Trc Cng, hi v sao, K H ni: Vua hi, th khng hi k th ca
thn vy.
(21) T B, Vn Biu: tc Trng Chiu t T B v Tn Tng t Vn Biu, u l by ti chc cao ca
Tn Quyn.
(22) Trng, T: tc Trng Nghi v T Tn thi Chin quc.
(23) ng V: danh tng thi ng Hn, gip Quang V nh Hn dp lon ct c.
QUYN 10 - TRNH HONG HN TNG CHU TRN NG
CAM LNG T PHAN INH TRUYN

Trnh Ph, Hong Ci, Hn ng, Tng Khm, Chu Thi, Trn V, ng Tp, Cam Ninh, Lng
Thng, T Thnh, Phan Chng, inh Phng
 CHU THI TRUYN
Chu Thi t Bnh, ngi vng H Thi(1) thuc Cu Giang. Thi cng Tng Khm theo lm t hu
cho Tn Sch, hnh s nghim trang cn thn, my ln lp c chin cng. Quyn thch cch lm vic
ca Thi, xin Sch cho Thi theo mnh. Sch i tho pht sn tc Lc huyn. Quyn li Tuyn Thnh,
dng gip s phng th, binh lc khng n nghn ngi, trong lng vn c l l chnh mng, khng
sa son bo v ch , m sn tc t nhin ko n my nghn tn xng vo. Quyn va mi ln nga th
ao sc ca gic k st hai bn phi tri, c nht chm trng yn nga. T hu xung quanh chng c ai
t trn tnh c, ring mnh Thi gng sc nh ti, liu thn bo v cho Quyn, dng kh vt bc. Mi
ngi noi theo Thi u c th c ch. Sau khi sau khi sn tc phn tn r m, Thi b mi hai vt
thng, rt lu sau mi bnh phc. Hm y khng c Thi, Quyn s gp him nguy. Sch cm n y, b
dng Thi lm Trng Xun Cc. Sau Thi li theo i nh t Hon(2), Khi Sch chinh pht Giang H
v qua D Chng li b dng Thi lm Trng Nghi Xun. B nhim Thi u u cho thu thu n
lc .
Thi theo i nh Hong T lp c chin cng. Sau li cng Chu Du, Trnh Ph chng c To
Cng(3) Xch Bch, nh To Nhn Nam Qun. Kinh Chu c bnh nh, Thai dn qun ng n
t Sm. To Cng tn cng Nhu Tu(4), Thi li n ng chin, To Cng rt lui, Thi c phong Bnh
L Tng Qun. Lc y bn Chu Nhin, T Thnh u di quyn Thi m u khng phc. Quyn c
bit ra tra xt n tn lu Nhu Tu, nhn hi hp cc tng m hic ln vui say. Quyn t cm chn
ru n trc mt Thi, lnh cho Thi ci o. Tay Quyn ch vo tng vt thng trn ngi Thi, ming
hi v sao nn ni. Thi lin nh li vic chin u xa kia p li. Xong, Quyn bo Thi mc li o, vui
v d yn n ht m. Hm sau, Quyn sai s ban cho Thi chic lng ca mnh.
Giang Biu truyn(5) chp: Quyn cm tay Thi, nc mt chy thnh dng, thn thit ni: u Bnh,
khanh v anh em C chin u nh h d, chng tic g thn th tnh mng, b thg hn mi ch, da nh
b chm khc vo. C cng lng no m khng i i vi khanh nh rut tht, u thc i quyn binh m
cho khanh! Khanh l cng thn ca ta. Ta vi khanh cng chung vinh nhc, chia s vui bun. u Bnh,
khanh vn tnh cch ho sng, ch t coi mnh l hn mn m rt r ngn ngi nh. Lin ly ci khn
xanh bt u thng dng v ci lng ban cho. Tic tan, Quyn ngi li, sai Thi dn binh m ln ng,
nh trng thi t v gy n m xut qun.
V th bn Thnh u chu phc.
Sau Quyn nh bi Quan V, mun tin vo chim ly Thc, dng Thi lm Hn Trung Thi Th,
phong Phn Uy Tng Qun, tc Lng Dng Hu. Thi cht trong nhng nm Hong V(6)
Con Thi l Thiu lm K U thng lnh qun binh, khi To Nhn nh Nhu Tu chin u lp c
cng tch, li tham gia ph To Hu, c phong B Tng Qun, cht nm Hong Long(7) th hai. Em l
Tha thng lnh qun binh k tha tc hu.
 TRN V TRUYN
Trn V t T Lit, ngi Tng T thuc L Giang(8). Khi Tn Sch Th Xun, V n bi yt, lc
by gi mi mi tm tui, ngi cao by thc by tc. V nhn theo Sch vt sng i nh dp lp
c cng lao, c Sch bi lm Bit B T M. Sch nh bi Lu Hun thu c phn ln dn L
Giang, thy h l nhng ngi mnh m gii giang bn giao cho V thng sut. l vic t trc cha
tng c tin l. n khi Quyn ln thng lnh cng vic, chuyn V sang coi sc qun Ng Gio(9). V
nhn hu thch gip ngi, ng hng hay khch vin phng nhiu k n nng ta da dm vo V.
Quyn li cng c bit thn thit yu qu, my ln n ban thng cho.V nhiu phen lp nn chin cng,
c thng ln lm Thin Tng Qun. Nm Kin An th hai mi, theo i nh trn Hp Ph, gng sc
nghe lnh chin u m cht trn. Quyn xt thng thn n d tang l.
Giang Biu truyn chp: Quyn ra lnh bt i thip ca V tun tng, li chn theo c gia khch hai
trm ngi.
Tn Thnh ni: Xa Tam Lng cht theo Mc Cng(10), qun Tn v th m khng ra trn ni. Ngu
Thip c phng thch, Hi v vy phi ng nho(11). Chuyn ho phc nh vy hiu nghim r
rng. Quyn d mu dng k, bt ngi sng i theo ngi cht, gp gp cu phc trn i, chng phi l
khng nn sao!
Con trai V l Tu, c phong thi ca V, khi mi chin tui c Quyn triu kin bi yt ban li khch
l, phong lm Bit B T M, giao cho qun binh nm trm ngi. By gi tn binh cc ni phn nhiu c
vic b trn, nhng Tu ph d v v rt ng cch, khng b mt mt ngi no. Quyn ly lm l, phong
lm Hiu U, sau khi truy phong xem xt cng thn, phong Tu lm nh Hu, gi chc Gii Phin
c(12). Nm Hong Long (13)nguyn nin th cht.
Em trai Tu l Biu t Vn A, con th ca V. Biu t nh ni danh, cng bn Gia Ct Khc, C
m, Trng Hu u theo phng th Thi T, kt bn thn thit bn nhau. C quan Thng Th l K
Dim cng qu mn Biu. Sau Dim mc ti, ngi ng thi u ngh cch t che y cho mnh, tin cy
cng nng hu li l cng khc bc. Ring c Biu khng c x nh vy, k s v th m coi trng Biu.
Biu c di lm Thi T Trung Th T, lnh chc Dc Chnh U.
Sau khi anh Biu l Tu cht, m Biu khng vui lng phng dng m Tu. Biu ni vi m rng: Anh
con bt hanh mt sm, Biu con ny ng u mi vic trong nh, gnh vc trch nhim phng dng m
c. M nu nh c th v Biu m p lng thun tho, chu theo m c, th y l iu tm nguyn con
mong mi; Cn nu m khng th, chnh nn ra ring pha bn ngoi. Biu v i ngha m cng chnh
nh vy, hai m thy th cng cm ng tnh ng m ho hp vi nhau. Biu li ly c cha cht trn t
ch, khn cu xin c b dng lm tng, ch huy nm trm qun. Vi mun chin s tn sc cho minh
nn dc lng tip i h. Thuc h u yu thng tun phc, vui v nghe theo mnh lnh. By gi c k
ly trm vt ca cng, nghi cho tn lnh doanh V Nan l Thi Minh. Minh vn kho mnh ng
nghnh, nhn ly n roi v cng gay gt, ch mt cht khng nhn. S vic n c nh U(14) cng nghe
tin. Quyn thy Biu c ti thu phc tm can dng s, ban chiu ra lnh giao Minh cho Biu. Sai Biu t
theo mnh tm ly s tht. Biu lin ph b gng cm, a Minh i tm gi, thay i qun o, by t
n ru ung thnh son, thn i m khuyn bo. Minh rt cuc ci u, trnh by y phe ng b l.
Biu lm n t co ln. Quyn ly lm l, mun bo ton danh ting nn c bit x ti cho Minh, ch tru
dit ht phe ng. Li chuyn Biu lm V Nan Hu B c, phong tc nh Hu, k tc tc v c
ca cha anh. Tt c Biu u xin nhng li, truyn cho con ca Tu l Din nhng Quyn khng ng .
Nm Gia Ho (15)th ba, Gia Ct Khc lnh chc Thi Th an Dng, tho pht vng Sn Vit, ly
Biu lm U Tn An, cng Khc xem xt hnh th. Lc trc, Biu c ban t ngi phc dch hai
trm nh huyn Tn An thuc Ci K. Biu quan st kim tra thy m ngi ny u c th lm lnh
gii, bn dng s trn tnh xin t chi, mun a h tr li qun i, sung tt c vo lnh tinh nhu. Quyn
ban chiu rng: Tin Tng Qun(16) c cng vi quc gia, nay nh nc v th m n p, sao khanh
c chi t. Biu bn tha rng: Nay dit quc tc, bao mi th cha, cn phi ly ngi lm gc.
Dng nhng ngi hng hi mnh m lm n t gia bc tht ph phm thiu thit thc, khng phi l
ch ca Biu vy. Ri lin coi sc b xung h vo i ng. T a phng tin tc truyn i, Quyn rt
ngi khen, li ban lnh cho cc qun huyn kim im cc h dn phiu dt rng buc ly ngi gip
ch cho a phng. Biu gi chc ba nm, m rng vic khn hoang, thu nply k khut phc, c qun
hn vn ngi. Li mu s nhanh nhn mn tip, gnh vc c bn ngoi. Khi B Dng dn cc huyn
Ng C lm lon, nh ly thnh quch khin cc huyn lin quan dao ng, Biu lp tc vt qua cng
gii sang nh dp, nhanh chng ph c lon ng cui cng hng phc c. Lc Tn phong Biu lm
Thin Tng Qun, tin c xin phong Biu lm Hng Hu, dn qun ln phia bc ng n
Chng Khanh. Biu cht nm ba mi t tui, ti sn trong nh dng ht nui tng s. Ngy Biu
cht v con ra ng ngoi ng. Thi T ng phi xy dng nh ca cho. Con Biu l Ngao, mi mi
by tui c bi lm Bit B T M, nhn qun bn trm ngi. Ngao cht, con Tu l Din li lm T
M k nhim. Em Din l Vnh lm n tng qun, c phong Hu. Thi Minh lc trc cm n Biu, t
thay i lm vic tt tr thnh tng gii, cng ln n a v tng qun.
 NG TP TRUYN
ng Tp t Nguyn i ngi vng D Diu thuc Ci K(17), mnh cao tm thc, oai phong mnh
m hn ngi
Hu Hn Th ca T Tha(18) khen Tp ch kh tit khng khi hin ngang, oai v mnh m phong
ho hng.
Tn Sch ti Ci K, Tp ra nghnh n tn Cao Thin nh. Sch thy l ngi k v, khi n ni xp
t lm Tc To(19) di trng. ng thi ni m Sn vn l ni bn gic cp Hong Long La, Chu
Bt t tp, b l c n nghn ngi. Sch t mnh ra nh dp. Tp i theo, chm c u La v Bt, khi
v c bi lm Bit B T M, thng lnh hng nghn qun, sau chuyn lm Dng V U. Ri Tp
li theo Sch i nh t Hon, li theo tho pht Lu Hun Tm Dng, nh Hong T Giang H.
Sch hong. Quyn cn t tui, va mi thng lnh cng vic. Thi Phi(20) ly lm lo lng, gi Trng
Chiu cng bn Tp n gp, hi Giang ng c th gi yn chng. Tp p rng: Giang ng c ni
sng bn vng m Tho Nghch Tng Qun(21) sng sut, to ra n c cho dn. Tho L Tng
Qun(22) k tha c nghip, ln nh dng mnh lnh sai khin. C Trng Chiu gi vng cng vic,
dng bn Tp lm nanh lm vut. a li nhn ho y vo bui by gi nghn vn ln khng phi lo g.
Mi ngi u khm phc li Tp ni.
Bn gic B Dng l Bnh Hng n vn ngi. Tp cng Lng Thng, B Cht, Tng Khm
cc ngi chia ng tho pht. Hng ca Tp nh lun lun thng, bn H trng thy k hiu t xa
lp tc b chy tan r, trong vng mi ngy bnh nh xong ht. Tp c lm Uy Vit Hiu U ri
i thnh Thin Tng Qun.
Nm Kin An th mi ba, Quyn nh Hong T. T xoay ngang my chic Mng Trng(23) hp li
vi nhau phng th Min Khu(24), ly thng ln kt t cy c buc lm neo. Trn Mng Trng xp
t nghin ngi cm n cng cng lc bn xung, tn bay nh ma. Qun ca Quyn khng tin ln c.
Tp vi Lng Thng cng i tin phong, tng t tu tng cm t m nh c trm ngi, thn u mc
hai ln gip, ci trn thuyn mnh, t nhp vo bn trong dy Mng Trng. Tp t dng ao chm t
dy neo, Mng Trng c xoay ngang th m tri xui theo dng. i qun ca Quyn nhn tin ln. T
lin m ca thnh m chy, b qun ui theo chm cht. Trong ba tic ln hm sau, Quyn nng chn
bo Tp rng: Yn hi hm nay l mng cng chm dy neo .
To Cng ra nh Nhu Tu, Tp theo Quyn n chng c. Quyn sai Tp c xut Ng Lu Thuyn
Nhu Tu Khu. ang m bng c gi ln, Ngu Lu Thuyn nghing ng, t hu tan tc chy sang thuyn
nh, xin Tp ri Ng Lu Thuyn. Tp gin ni: Ta nhn trch nhim lm tng qun, nay gp lc c
gic, sao c th l loi b s u thch m i. Ai dm ni li nh th na th chm! V vy khng ai dm
khuyn can na. m y thuyn sp. Tp cht. Quyn thay i trang phc n iu tang, li chu cp rt
hu cho ngi nh Tp.
 INH PHNG TRUYN
inh Phng t Tha Uyn, ngi An Phong(25) thuc qun L Giang. Lc thiu nin nh gan d
mnh kho m thnh tiu tng, lm thuc h ca Cam Ninh, Lc Tn, Phan Chng cc ngi. My ln
theo h i nh trn, thng chin u trong qun ng, tng chm tng ot c thn mang vt thng.
Tn Lng ln ni ngi, Phng c lm Quan Qun Tng Qun, tc phong nh Hu.
Ngu sai bn Gia Ct n, H Tun nh vo ng Hng. Gia Ct Khc thng lnh qun binh ra c
ch. Cc tng u ni: ch nghe tin Thi Ph t thn n ni, bn b bn kia tt b chy trn. Ring
Phng ni: Khng phi th. Bn kia m b lay ng n cc vng trong cng gii, tt s t Ha Lc ct
i qun m n. Nu qu thnh php tc nh th, h li b khng m quay v sao? Ch ch i rng
ch qun khng n m hy trng cy vo chng ta c cch thng ch thi. n khi Khc ln b, Phng
cng vi cc tng ng T, L C, Lu Tn u theo ng ni tin sang pha ty. Phng ni: Nay
cc o va mi i ng, nu nh ch ng ch a th thun li th kh c th cng bn chng tranh
phong c. Bn ri b con ng cc o qun ang dng, ch huy thuc h ba nghn ngi theo li tt
tin ln. Lc y ang c gi bc, Phng dng bum m i, sau hai ngy ti ni, ng qun T
ng. Tri tuyt lnh, cc tng ch by ru qu m hi. Phng thy o tin qun ca ch binh t,
ni vi thuc h rng: Ly c phong hu thng tc, chnh l hm nay! Bn sai quan ci gip st,
b m tr, cm binh kh ngn. ch ung dung ci ni khng sp t phng b, Phung tung qun ra chm
git, i ph tin n ca chng. Khi bn C n ni, Ngu qun tan v. Phng c chuyn lm Dit
Khu Tng Qun , thng phong nh Hu.
Ngu tng l Vn Khm ti hng. Ly Phng lm H Uy tng qun theo Tn Tun n tn Th
Xng nghnh n, giao chin vi qun Ngu ui theo Vn Khm Cao nh. Phng ci nga cm
mu xng vo gia trn ch, chm hn trm u, ot ht qun kh ca chng, c phong lm An Phong
Hu.
Nm Thi Bnh(26)th hai, i Tng Qun nc Ngu l Gia Ct n Th Xun li hng, b ngi
Ngu vy. Ng sai cc tng Chu D, ng T n cu, li sai Phng cng L Ph ph vng vy. Phng
n trc tin, ng n L Tng, c gng chin u c cng, c phong T Tng Qun.
Tn Hu ln ngi, cng Trng B mu tnh, mun tru dit Tn Lm. B ni: inh Phng tuy
khngc ti c sch nh th li nhng mu k sch lc hn ngi, c th quyt nh i s. Hu vi
Phng n bo rng: Lm gi quyn lc quc gia, sp sa lm vic tri php, mun cng tng qun tr
i. Phng ni: Anh em Tha Tng c bn hu phe ang rt mnh, s rng lng ngi chng ging
nhau, khng th ch phc ht c, nu nhn dp l hi cui nm, c qun ca B H th git c.
Hu dng k y, nhn khi l hi mi Lm. Phng v Trng B cm u t hu chm i. Phng (v B)
c thng i Tng Qun, thm chc T Hu H. Nm Vnh An(27) th ba, ban cho Phng gi tit,
giao chc Mc T Chu. Nm Vnh An th su, Ngu nh Thc. Phng ch huy cc o qun tin vo
Th Xun, to ra hnh th cu Thc. Thc mt, li dn qun quay v.
Hu hong. Phung v bn Tha Tng Bc Dng Hng nghe theo li Vn c, cng n Tn Ho v
lp lm vua, c thng chc Hu i T M, T Qun S. Nm Bo nh(28) th ba, Ho lnh cho
Phng v Gia Ct Tnh nh Hp Ph. Phng gi th cho i Tng nc Tn l Thch Bao, to ra s ly
gin lm Bao b triu v.
Nm Kin Hnh(29) nguyn nin, Phng li dn tng s sa sang khu vc T ng, nhn nh vao
Cc Dng trn dt Tn. Dn Cc Dng bit trc, ri t y b i, Phng khng thu hoch c g. Ho
gin, chm qun dn ng ca Phng. Nm Kin Hnh th ba, Phng cht. Phng vinh hin m li c
cng, dn dn tr nn kiu cng, c ngi ma mai b bng. Ho xt li vic xut qun nm trc, di gia
nh Phng n Lm Xuyn. Em Phng l Phong, lm quan n chc Hu Tng Qun, cht trc Phng.
Bnh rng: Ni chung cc tng ny u l h tng vng Giang Biu. H Tn v th m hu i. Ly
nh Phan Chng khng bit sa mnh, Quyn c th qun cng lao ghi nh qua nhng vn cho
c sinh sng yn n mt gc ng nam, l thch hp vy! Trn Biu ch l nghnh th ca con nh
tng m cng con trng danh nhn snh vai ngang bng, vt tri hn i, cng khng phi l tt p
lm sao!
 LNG THNG TRUYN
Lng Thng t Cng Tch ngi D Hng thuc Ng Qun(30). Cha Thng l Tho, ngha hip li can
m c kh phch. Khi Tn Sch va mi khi s, Tho lun theo i chinh pht, thng i trc quan
qun. Tho gi chc Trng Vnh Bnh, sp xp dp yn t Sn Vit, lm cho k gian t phi chn tay,
c phong lm Ph Tc Hiu U. n khi Quyn ch huy cng vic, Tho theo i nh Giang H. i
qun tin vo H Khu, Tho xng pha i trc, nh bi tin qun ca ch, mt minh ci thuyn nh
xng ln, b trng tn lc m cht.
Thng lc y mi mi lm tui, t hu phn ln cho rng c th k tc c s nghip ca cha. Quyn
nh n Tho cht v vic nc nn phong cho Thng lm Bit B T M, m ng cng vic Ph Tc
U, sai cai qun qun lnh ca cha. Sau Thng theo Quyn i nh sn tc. Quyn dp tan tri tri Bo
Trun ri tr v trc, cn li tri Ma Trun hng vn ngi, Thng cng bn tng Trng Di li vy
nh, hn ngy tn cng. Trc ngy hn, Thng v tng Trn Cn gp mt ung ru. Cn cng ci
mnh m, c kh trch nhim do m ng vic dng ru t, nhng li chn p hip p ngi
trong tic, nng ln t xung khng theo php tc no. Thng ght thi khinh bc v l y, ngay mt ni
thng khng chu tun theo. Cn gin mng Thng cng cha Thng l Tho. Thng ri l khng p. Mi
ngi v th b ra v. Cn nhn lc ru vo cng tri l tn, li gia ngnhc m Thng. Thng
khng nhn c rt ao chm Cn. c vi hm Cn cht. Lc ang tn cng vo tri gic, Thng
ni: Ngoi ci cht ra klhng bit ly g t ti. Bn thng sut khch l s tt, t minh xng pha tn n,
nh vo mt mt, nhn ly c hi ph tan tng ho. Cc tng cng tha thng m nh, cui cng i
ph tri gic. (Khi tr v) Thng t tri n ni qun php. Quyn khen l qu quyt cng ci, cho ly
cng chuc ti.
Sau Quyn li nh Giang H. Thng lm tin phong, thng cng dng s thn cn my chc ngi
ngi chung mt thuyn, i trc i qun my chc dm. Tin vo pha ty Trng Giang, chm tng ca
Hong T l Trng Thc, thu ht thu qun ca Thc ri quay v bo vi Quyn, dn qun gp ln
ng, thu b cng t hi. By gi, L Mng nh bi c thu qun Giang H m Thng trc
nh thnh v vy thng to. Quyn ly Thng lm Tha Lit y, cng bn Chu Du chng c, nh bi
To Cng Lm, ri li i nh To Nhn, c thng lm y. Thng tuy trong qun ng nhng
bit yu qu ngi hin, xem trng o ngha c phong ca bc quc s.
Thng theo Quyn i nh t Hon, c phong ng Khu Trung Lang Tng, thng sut Phi
Tng. Thng li cng bn L Mng nh sang pha ty ly t ba qun, ri quay v t ch Dng theo
Quyn n Hp Ph, lm Hu B c. ng thi Quyn lui binh, i tin phong ln ng th bn
Trng Liu tng nc Ngu sn n b bc bn sng. Quyn sai ui theo gi tin qun quay li, nhng
tin qun i xa khng cu gip kp. Thng ch huy b tng hn ba trm ngi ph vy, h tng bo v
Quyn i ra. ch qun ph cu, hai tm vn cu chp v, Quyn qut nga chy qua, Thng quay v
chin u. n khi t hu cht ht, Thng cng b thng, chm git my chc ngi, c chng Quyn
chy thot bn chy tr li nhng cu sp, ng ht. Thng khoc o gip m ln i. Quyn ngi
trn thuyn, nhn thy va s va mng. Thng thng ngi thn cn khng ai tr v au bun khng
kim ch c. Quyn ly tay o lau cho bo rng: Cng Tch, ngi cht vy thay, v phng khanh
cn sng y, sao phi lo khng c ngi?
Ng Th chp: Thng b thng nng. Quyn bn gi Thng trong thuyn, thay i ht y phc. Vt
thng li gp c thuc qu nh h Trc cho nn mi khng cht.
c phong lm Thin Tng Qun, cp cho binh lnh nhiu gp bi.
By gi c k tin c ngi ng hng vi Thng l Thinh Xim vi Quyn, cho l bc ngay thng kh
khi cc k tit tho, c ch cn hn Thng. Quyn ni: Hy c tt p nh Thng l ri. Sau Xim
c a n vo ban m, Thng i nm, nghe tin bn mc o ra ngoi ca nm tay a vo. Thng
yu qu ngi ti khng h ghen ght l nh th.
Thng thy ngi Trung Sn phn ln l mnh m ng ngng, c th ly n uy m khuyn bo dn dt
nn Quyn lnh cho Thng sang pha ng thn tnh ly th d xt xem. Li ban lnh cho cc thnh lin
y nu Thng c yu cu g th trc u cung cp ri sau mi bo v. Thng vn yu qu k s. K s
cng yu qu Thng. V vy thu c hn vn qun tinh trng. Khi Thng tr v i qua qu c, i b vo
ca dinh, gp g quan li hoai nim tam bn(31), ht lng cung knh gi l. i vi bn b quen bit c tnh
cm li cng nng hu. Cng vic hon thnh ang lc ln ng th mc bnh cht, tui mi bn mi
chn. Quyng nghe tin p tay xung ging ngi dy, tic thng khng km ni, b n my ngy lin, h
ni n l ri l, sai Trng Tha lm bi minh k li cng c ca Thng.
Hai con Thng l Lit v Phong, mi ngi lc y ch c my tui, Quyn em vo nui trong cung,
yu thng i i ging nh con mnh. Mi khi c khch vo yt kin thng bo rng: y l nhng
a con h bo ca ta. n khi tm chn tui, sai Ct Quang dy c sch, mi ngy mt ln lnh cho i
ci nga. Sau li truy xt cng lao ca Lng Thng khi xa, phong lm Lit nh Hu, trao li binh lnh
c. V sau Lit phm ti b bi chc, Phong li k tha chc tc thng lnh qun binh.
Tn Thnh vit: Xem cch Tn Quyn sn sc cho k s tht ht d dc lng mong h tn trung.
Nh khc cho vt thng ca Chu Thi, chn sng i thip ca Trn V, khn cu la chn ca L Mng,
nui nng con ci ca Lng Thng, tt c u khim nhng chu o ht lng chng qun, thnh khn n
iu vy. V th cho nn du ting tt chng n xa, nhn hu khoan dung li sng t trong nc, mi c
th hng phc k mnh Kinh Ng, suy ngh n vic tim hiu nhiu nm, cng l c l do c. Nhng o
b vng ch ch trng ch ln lao lu di. Do cc bc tin vng p xy nn mng ca phm hnh
php tc; thu phc lng tin thun thnh trong hi ni; t ra trt t ca khun mu sch lc; lm r th
t gia cao qu , thp hn. Thay i tuyn la m thn thit c th bn lu. Thc hnh trn vn m hun
nghip y ln lao. H li quanh co nh nht, chuyn ch vo vo ch thn gn, n mi ly ci li
thi hin ti hay sao? Tc ng ni: D l vic nh, tt c th t m xem xt, suy n su xa m lo s
bn nh. Chnh l ni chuyn y vy!
 PHAN CHNG TRUYN
Phan Chng t Vn Khu, ngi Phch Can thuc ng Qun(32). Khi Tn Quyn lm Trng
Dng Tin, Chng bt u n theo Quyn. Tnh cch Chng rng ri phng tng, sng ngheo nn m
hay mua chu ru. Khi nhng ngi cho n n tn ca i, thng ni ngy sau giu c s tr. Quyn
ly lm yu thch nhn sai i chiu m, c hn trm ngi, bn dng lm u lnh. Chng nh dp
sn tc c cng, c sp xp lm Bit B T M. Sau Chng lm i Pht Ng Qun bt gi ti
phm, lm cho trm cp dt hn nh m ni danh, c chuyn n d Chng lm Trng Ty
An. Lu Biu Kinh Chu, dn tnh nhiu ln b cp, t khi Chng n nhn cng v, trm cp khng
xut hin a phng na. Huyn Kin Xng lin k ni ln bn cp lm lon. Chng chuyn sang
c sut Kin Xng thng thm chc V Mnh Hiu U, nh dp trng tr m dn c ti, trn mt
thng bnh nh ht sch, li ku gi chiu tp k li tn, c tm trm ngi, ch huy tr v Kin Nghip.
Chin dch Hp Ph, Trng Liu bt ng xng n, cc tng khng kp phng b. Trn V cht trn.
Tng Khim, T Thnh u phn tn b chy. Chng t mnh i pha sau, lp tc giong rui tin ln,
git nga li chm hai ngi o binh trong i ca Khim v Thnh, lm ton qun quay li chin u.
Quyn rt khen ngi, phong Chng lm Thin TngQun, nhn thng lnh i Bch Gio(33), ng
qun Bn Chu.
Quyn nh Quan V. Chng vi Chu Nhin chn ng chy ca V, n ng Lm Thu, tr qun
Gip Thch. B tng ca Chng l T M M Trung bt c V cng con ca V l Bnh v bn
c Triu Lu. Quyn lin ct t hai huyn Nghi , T Quy lp nn qun C Lng, phong Chng lm
Thi Th y, gi chc Chn Uy Tng Qun, tc Lt Dng Hu. Sau khi Cam Ninh cht, Chng li
thng lnh b tt ca Ninh. Lu B nh vo Di Lng, Chng cng Lng Tn(34) u ht sc chng tr.
B h ca Chng chm cht H Qun ca B l bn Phng Tp, nh git rt nhiu. Chng c phong
Bnh Bc Tng Qun, lm Thi Th Tng Dng.
Bn H Hu Thng tng nc Ngu vy Nam Qun, chia ra ba vn qun lm cu ni, vt qua trm
dm bi sng. Gia Ct Cn, Dng Xn u hi qun n cu nhng cha bit lc no mi n ni m
qun Ngu hng ngy vt sng khng ngh. Chng ni: Qun Ngu th mnh m nc sng li nng,
cha th nh nhau vi chng c. Lin thng sut cc tng i ln pha thng du qun Ngu nm
chc dm, cht ly c lau vn b, kt thnh nhng b ln, mun thun theo dng nc phng ho dt chy
cu ni. B lau va vn lm xong, ang ch thu triu rt xung th Thng mau chng dn qun rt
lui. Chng i xung phng b Lc Khu(35) Tn Quyn xng tn hiu, phong Chng lm Hu Tng
Qun.
Chng l ngi th ho can m, nhng bit s lnh cm, li thch lp cng danh s nghip. Thng
thng sut binh m khng n nghn ngi nhng chin trng oai th thng nh vn ngi. n khi
chinh pht kt thc li mau chng t qun cng, cc qun hiu khc khng c iu ny u knh trng b
h ca Chng. Nhng Chng c tnh xa hoa, tui gi li cng t hi, qun o vt m phng gi mo
tri php a v ca ngi trn. Quan li binh s giu c my ngi b Chng git ot ca. Cc quan
giam st tu ln nhng Quyn nh cng lao m thng tha th khng hi n. Nm Gia Ho(36) th ba
cht. Con l Bnh lm vic v php b chuyn n Ci K. V Chng li Kin Nghip, c ban nh
ca rung t v ngi phc dch nm mi h.
 TRNH PH TRUYN
Trnh Ph t c Mu, ngi qun Hu Bc Bnh huyn Th Ngn, ban u lm Li chu qun, dung
mo thot tc li c mu k, kho i p. Theo Tn Kin i chinh pht, nh Hong Cn Uyn-
ng(37), ph ng Trc Dng Nhn, nh thnh chim t, thn b thng tt.
Kin cht, Ph li i theo Tn Sch Hoi Nam, ti nh qun L Giang, ly c, ri cng i v pha
ng. Sch v n Honh Giang-ng Li, ph c bn Trng Anh-Vu Mi, ri chuyn xung ly Mt
Lng-H Thc-C Dung-Khc A, Ph u lp c cng, c giao thm 2.000 qun binh v 50 qun k.
Li tin ph Trnh-Thch Mc-Ba Mn-Lng Truyn-D Khng, phn nhiu l cng ca Ph. Sch ly
c Ci K, cho Ph lm u Ng Qun, ng dinh s huyn Tin ng. V sau Ph c chuyn
lm u an Dng, ng gi Thch Thnh. Li nh dp bn gic Tuyn Thnh, Knh, An Ng,
Lng Dng, Xun Cc, u ph c. Sch tng tn cng T Lang, b vy cht , Ph cng vi mt
qun k n che cho Sch, li rui nga i trc qut tht, khua mu xng xo trong m gic, ch
phi r ra, Sch nh th mi thot c. Sau ny Ph c bi lm ng khu Trung lang tng, lnh chc
Thi th Linh Lng, theo i nh dp Lu Hun Tm Dng, tn cng Hong T Sa Tin, ri quay v
trn gi Thch Thnh.
Sch cht, Ph cng vi bn Trng Chiu ph gip Tn Quyn, thu xp cc vic ba qun, dp yn
nhng k bt phc. Li theo i chinh chin Giang H, ri quay v D Chng, chia qun nh dp
Nhc An. Nhc An bnh nh, thay Thi S T phng b Hi Hn, cng vi Chu Du lm T Hu c,
ph To Cng Lm, li tin cng Nam Qun, bc To Nhn phi b chy. Ph c bi lm B tng
qun, lnh chc Thi th Giang H, dinh s ng Sa Tin, c n lc bn huyn.
Ph nhiu tui hn cc tng, lc tui cao, ngi by gi u gi l Trnh Cng. Tnh Ph hay gip
ngi, qu trng s i phu. Chu Du cht, Ph ln thay lnh chc Thi th Nam Qun. Quyn phn chia
Kinh Chu vi Lu B, Ph li v nhn chc Giang H, c thng ln lm ng khu Tng qun, ri
mt.
Ng th chp: Ph bt c nhng k lm phn n my trm ngi, sai em nm ht vo ng la,
ngay hm y bnh, c hn trm ngy th cht.
 TNG KHM TRUYN
Tng Khm t Cng Dch, ngi qun Cu Giang huyn Th Xun. Tn Sch theo v vi Vin Thut,
Khm i theo lm Cp s. Lc Sch vt sng v ng, bi Khm lm Bit b T m, cho nm binh s.
Khm cng vi Sch i khp ni, bnh nh ba qun, li i theo bnh nh D Chng. Ri iu n lm
u Ct Dng, tri qua ba ln lm huyn trng, nh dp bnh o tc, c thng lm Ty b
u. Bn gic c Ci K l L Cp-Tn Lang lm lon, Khm dn binh ti nh dp, bt c Cp-Lang,
bnh nh xong nm huyn, c i lm Tho Vit Trung lang tng, ly t Kinh Cu-Chiu Dng cho
lm thc p(38).
H T i nh dp Y tc, Khm c sut mt vn binh, cng vi T hp sc, bnh nh c Y tc. Li
n chinh chin Hp Ph, Ngu tng Trng Liu tp kch Quyn Tn Bc, Khm ht sc chin u
c cng, c thng ng khu Tng qun, lnh chc c Nhu Tu. Sau c triu v kinh , bi lm
Hu H qun, coi sc vic t tng(39).
Quyn tng n ch mu thn Khm, thy mn trng ca b rt s si, qun o ca th thip u bng
vi b. Quyn than rng Khm ni tn qu m qu tit kim, lp tc mnh cho ng ph may o gm cho
m Khm, thay i mn trng, y phc ca th thip tt c u l gm 5 mu.
Khi trc, Khm ng Tuyn Thnh, tng nh dp bn gic D Chng. Vu H lnh l T Thnh
lnh bt giam quan li ca Khm, dng biu xin chm, Quyn cho rng Khm xa khng nghe theo, bi
th Thnh c him khch vi Khm. To Cng tin n Nhu Tu, Khm cng vi L Mng nm ba qun ch
tr gi vng. Thnh thng s Khm nhn hi mnh, m Khm vn thng khen Thnh. Thnh bi phc
c hnh ca Khm, ngi bn lun cng ca ngi.
Giang biu truyn chp: Quyn bo Khm rng: Trc y Thnh bm bch v khanh, nay khanh li
bo c cho Thnh, mun bt chc K H ? Khm tha rng: Thn nghe rng vic tin c cho
ngi th chng nn x t vi h v t on, Thnh trung dng chuyn cn m cng ci, c m lc c
dng kh, l ngi ti gia vn ngi. Nay i s cha nh, thn ang cu ly bc hin ti gip nc, h
dm hp hi v t hn che lp mt k hin ti ! Quyn khen li y
Quyn nh Quan V, Khm c thu qun tin vo sng Min, khi v, b bnh cht trn ng.
Quyn mc o trng c tang, ly 200 h dn Vu H cng 200 khonh rung, cp cho v con Khm. Con
Khm l Nht c phong lm Tuyn Thnh hu, lnh binh c Lu B c cng, lc v ti Nam Qun, cng
vi ngi Ngu giao chin, cht khi lm trn. Nht khng c con, em l Hu lnh binh y, sau b ti nh
mt c nghip.
 HN NG TRUYN
Hn ng t Ngha Cng, ngi qun Liu Ty huyn Lnh Chi. Gii ngh cung nga, c sc kho,
c Tn Kin yu mn, theo i nh dp khp ni, my ln xng vo chn nguy nan, vy hm bt sng
ch qun, c lm Bit b t m.
Ng th chp: ng cn mn lo lp cng, nhng th c cp thm trong qun, em chia c cho
tng s, nn tc v chng c g hn ngi. Cho n ht thi Kin, ng ch lm Bit b T m.
Khi Tn Sch vt sng v ng, ng i theo nh dp ba qun, c thng lm Tin ng hiu u,
trao cho 2.000 binh, 50 qun k. Theo i nh Lu Hun, ph Hong T, quay v nh dp B Dng,
lnh chc trng huyn Nhc An, Sn Vit hiu u. Sau ly lm Trung lang tng cng vi bn Chu Du
khng c ph To cng, li cng vi L Mng nh p ly c Nam Qun, c thng lm Thin tng
qun, lnh chc Vnh xng Thi th. Chin dch Nghi , cng vi bn Lc Tn, Chu Nhin vy nh
qun Thc Trc Hng, thng ln , c chuyn lm Uy lit Tng qun, phong tc nh hu.
To Chn nh Nam Qun, ng gi pha ng Nam . bn ngoi ly mnh lm gng, khch l
tng s ng lng c th, li knh trng c ti, vng theo php lnh, Quyn khen ngi vic y. Nm
Hong V th hai, c phong Thch Thnh hu, thng ln lm Chiu V tng qun, nhn chc Qun
qun Thi th, sau li thm danh hiu c. ng dn mt vn qun cm t n Gii Phin, nh dp
bn gic c an Dng, ph c. Lc b bnh cht, con l Tng ni tc hu nm binh s .
Nm y, Quyn i nh Thch Dng, v Tng c tang, mi sai gi V Xng, m Tng dm lon
chng c php tc g. Quyn du v cha Tng mi mt b qua khng bt ti, Tng trong bng lo s,
Ng th chp: Tng mun lm phn, s t hu khng theo, mi gi sai ngi i cp bc, li ngm bo
s tha cho, qun s bo nhau nht mc thi hnh, lm cn tr vic hnh binh. Sau li ni tr rng b vua h
chiu trch mng, bi vic b khc cp bc b ct vn, rng T tng li tr xung, u phi b
trng tr, Tng li s ti n mnh. T hu ni rng: Gi ch cn cch b chy m thi. Tng bn dng
k y, mi nhn m tang ca cha, cho gi ht nhng ch em thn thch, em g cho cc quan, nhng t
thip yu, u ban cho nhng ngi thn cn, ri git tru ung ru sp huyt cng chung th c. Bn
em thuyn ch xc cha, ri dn m v c gia quyn cng b khc nam n my nghn ngi chy sang
Ngu. Ngu ly lm tng qun, phong lm Qung Dng hu. Tng my ln xm phm bin cnh,
git hi dn chng, Quyn thng nghin rng cm gin. Chin dch ng Hng, Tng lm tin phong,
thua qun thit thn, Gia Ct Khc chm cht Tng ct ly u, em co t miu th ca Quyn.
 HONG CI TRUYN
Hong Ci t Cng Phc, ngi qun Linh Lng huyn Tuyn Lng.Ng th chp: Ci vn l hu du
ca Nam Dng Thi Th l Hong T Lim, tch ra t mt chi nhnh thuc h nh vua, bi t tin di
n Linh Lng, mi lu tr . Ci m ci t thu nh, gp cnh tang gia khn kh, nm mi cay
ng, nhng c ch ln, du ni bn tin, cng chng v th m ging nh nhng k tm thng khc,
nhng lc rnh ri thng ng mnh trn m c, hc cht t ch ngha, bn chuyn binh nhung. Ban u
Ci lm Li qun, n k xt Hiu Lim, c vi vo cng ph. Tn Kin khi ngha binh, Ci i theo.
Kin pha Nam ph sn tc(40), pha Bc ui ng Trc, ly Ci lm Bit b T m. Kin cht, Ci
theo Sch v Quyn. Thng mc gip che kn ton thn, xng pha tn n nh ph thnh tr.
Bn ngi Sn Vit khng phc, quy ph gy v trong huyn, Quyn lin dng Ci lm huyn
trng. Cc vin li huyn Thch Thnh, triu nh rt kh kim tra, Ci bn t ra hai chc Duyn(41),
phn nh r quyn hn ca tng v quan. Dy rng: Lnh trng(42) chng c ti, ta ch ly v lm
vic cng vi cc quan, khng ly vic vn cn nhc. Nay qun gic cp cha bnh c, qun l rt
bn rn, nhng vic vn th ta u thc cho hai vin Duyn, nhn trch nhim tra xt cc v quan, ch ra
nhng vic sai lm. Hai v tm coi cc vic y, xem xt cc vn kin gi n gi i, v bng c s gian
di, ta tuyt i khng dng n roi gy u, th nn mi ngi u phi tn tm, khng c lm vic
nh trc na.
Lnh mi ban ra, mi ngi ngy m cung cc vi chc phn; c t lu, m quan li thy Ci khng
coi xt vic vn th, nn c ngi dn dn bing nhc. Ci b ngoi cng ng c k li bing, by gi
mi coi xt y , bit c hai vin Duyn my ln lm vic khng theo quy c. Ci bn mi tt c cc
vin Duyn n, cho n ung, nhn em cc vic ra cn vn. Hai vin Duyn trnh by quanh co, ri
u phi khu u t ti. Ci ni: Ta c mnh t trc, tuyt i khng dng n roi gy, chng phi l
ni di vy. Bn cho git i. Ngi trong huyn kinh hong rung ng. V sau Ci chuyn n lm
trng huyn Xun Cc, ri Tm Dng lnh. C thy coi vic chn huyn, nhng ni u bnh
nh. Ci c thng ln lm u an Dng, nn k mnh, nng k yu, ngi Sn Vit mn
m theo.
Ci ngoi mt nghim ngh, nhng kho dng s tt, mi khi i nh dp, s tt u tranh nhau xng
ln. Nm Kin An trung, Ci theo Chu Du c To Cng Xch Bch, hin k ho cng, vic ni Chu
Du truyn.Ng th chp: Vic nh nhau Xch Bch, Ci b lc tn bn trng, ng xung sng gia lc
tri rt, c ngi lnh Ng y vt ln, khng bit l Ci, mi vt gia sn thuyn. Ci cn kho ly
ht sc gi Hn ng, ng nghe ting ku, ni: y l ting ca Cng Phc vy. Ri hng vo
Ci m chy nc mt, ci o ca mnh mc cho, Ci mi sng st c. Ci c bi lm V phong
Trung lang tng. Ngi Man-Di V Lng lm phn gy lon, nh chim thnh p, Quyn lin cho Ci
lnh chc Thi th . By gi qun binh trong qun c chng 500 ngi, Ci t bit khng th i ch,
v th mi cho m toang ca thnh, ch vo n na chng, Ci bn tp kch, chm c my trm th
cp, m cn li u cung qut chy trn, cc p lc u quy phc c. Ci cho k ti ri git nhng k
u s, nhng k theo v th c tha ti. T xun sang h, lon lc cp bc bnh c ht, nhng p
hu l trng qun cc vng ho lnh nh Ba, L, Do, n(43) u thay i thi , dng l vt xin vo
hu, cc ci trong qun c thanh bnh. Sau ny cc huyn Trng Sa, ch Dng b sn tc vy nh,
Ci li i nh dp bnh nh. c thm chc Thin tng qun, b bnh cht lc cn lm quan.
Ci ang lm vic quan th mt, m cng vic khng h b st, ngi trong nc u thng cm. Ng
th chp: Li cho v hnh ca Ci, trong n bn ma cng t. Lc Quyn ln ngi , oi xt n
cng lao ca Ci, ban cho con ca Ci l Bnh tc Quan ni hu.
 T THNH TRUYN
T Thnh t Vn Hng, ngi t C vng Lang Da, gp thi lon th phiu dt xa qu dn t Ng,
nh gan d dng cm m ni danh. Tn quyn thng lnh cng vic, dng Thnh lm Bit B T M, nhn
nm trm qun, thng tr gi Si Tang, chng li Hong T. Con T l X, tng ch huy my nghn qun
n nh Thnh. Lc y tng s ca Thnh cha hai trm, phng th X nh n, h qun ca Thnh
hn nghn ngi, ri m ca nh ra, i ph qun ca X. X rt cuc tuyt hn khng dm quay li cp
ph na. Quyn ly Thnh lm Hiu U, gi chc Lnh Vu H. Thnh li tho pht sn tc vng ni
Nam A thuc Lm Thnh lp nn chin cng, c chuyn lm Trung Lang Tng, ch huy hiu qun.
To Cng n nh Nhu Tu, Thnh theo Quyn ti chng c. Qun Ngu tng ko ra ng o y c
mt sng, Thnh cng cc tng u xut chin. Lc y qun Ng ci thuyn Mng Trng gp phi gi
thc, thuyn tri v b bn ch. Cc tng hong s, cha c k g. Thnh mt mnh dn qun bt ng
xng ln chm git. ch li r ra m chy, nhiu k b qun Thnh nh h git cht. Kp lc gi ngng
ton qun thun li quay v. Quyn v cng khen ngi.
n khi Quyn nhn lm phin thn ca Ngu. Ngu sai Hnh Trinh n phong cho Quyn tc Ng
Vng. Quyn ri cung nh ra ch n Hnh Trinh. Trinh l v ngo mn. Trng Chiu gin m
Thnh th ut c tc hn, nghong li bo cc tng cng hng rng: Bn Thnh ny chng th gng ht
sc mnh tun theo mnh lnh, v quc gia gm thu Ha, Lc; nut gn Ba, Thc khin cho ch ca
chng ta th c vi Trinh, cng chng phi l nhc nh lm sao! V vy ri l khc ngang ng.
Trinh nghe chuyn, bo vi ngi cng i rng: Tng s Giang ng kh cht th ny, chng chu mi
lm k di ngi ngi ta vy.
Sau Thnh i sang chc Kin V Tng Qun, tc phong nh Hu, lm Thi Th L Giang,
c cho n lc huyn Lm Thnh. Lu B n Ty Lng, Thnh nh gi cc n tri, lp c cng lao
trn hng ca mnh. To Hu tn cng ng Khu. Thnh cng L Phm, Ton Tng vt sng phng
th chng c. Gp cn gi ln, thuyn phn ln u chm, Thnh thu thp qun binh cn li, cng vi To
Hu cm c bn sng. Hu sai qun t tp nh Thnh. Thnh ly t chi nhiu, ch khng thng ni, hai
bn u dn qun v. Thnh c phong An ng Tng Qun, tc Vu H Hu.
Sau Ngu Vn n i qun n, c ch mun vt sng. Thnh hin k t Kin Nghip xy tng
bao, lm thnh hng ro, trn tng bao dng cc lu gi, ngoi bi sng th ni chin thuyn. Cc tng
cho l v ch nhng Thnh khng nghe, kin quyt dng ln. Vn n Qung Lng, nhn thy tng bao
trn khp my trm dm rt ngc nhin, m nc sng rt ln, lin dn qun v. Cc tng u phc k
ca Thnh..
Can Bo Tn K(44) gi thnh y l thnh m, ch Tn Quyn truyn.
Ngu Th Xun Thu(45) chp: Vn than rng: Nc Ngu c v s k binh nghn i m khng c ch
dng.
Thnh cht trong nhng nm Hong V(46). Con l Giai k tha tc v, thng lnh binh s.
 CAM NINH TRUYN
Cam Ninh t Hng B, ngi Lm Giang thuc Ba Qun(47).
Ng Th(48) chp: Ninh qu gc Nam Dng, t tin phiu dt n Ba Qun. Quan li c Ninh lm
K Duyn, ri li b dng lm Qun Tha Thc Qun, nhng chng bao lu Ninh b quan v nh.
Ninh t lc nh c sc mnh, thch dao du hnh ng v ngha, chiu np t tp m thiu nin nhanh
nhn h hng lm th lnh ca chng. Thng cng nhau t hi thnh b, gi cung cm n, i lng th
eo chung nh. Dn nghe ting chung lin bit l Ninh.
Ng Th chp: Ninh lm vic ngha m git ngi, phi trn lnh gi mng, ting tm vang di trong
qun.
Mi khi Ninh ra vo, trn b thng sp t nga xe, di nc lin tip ngi thuyn nh, ngi hu i
theo c n mc hoa l, ging nh nh sng vt qua trn ng. Dng ngh u lun ly gm la buc
thuyn, ri i c ngi ct b, ly th lm xa hoa. Thng dn v quan li cc thnh gp g Ninh, h ai
n tip i ng trng hu th Ninh cng ngi giao ho vui v; Nu khng lin bung th cho b h
cp ot ti sn ca ngi ta. Trong gii trng li cng c ngi b cp ot lm hi, lm cho ting
tm ca Ninh da vo cng hng thnh n hn hai mi nm. Ninh thi khng nh cp na, hi c
sch v ca ch t, bn n nng ta vo Lu Biu, nhn nh c Nam Dng, nhng khng c
nhn ra m tin c s dng. Sau chuyn sang gi gm vo Hong T. T li coi nh k tm thng m lu
li.
Ng Th chp: Ninh em gia ng trang khch tm trm ngi v theo Lu Biu. Biu l ngi vn v,
khng tho vic qun. By gi cc l anh hng mi ngi mi khi binh. Ninh xem cch Lu Biu tham d
vo thi cuc, bit rng cui cng Biu tt khng lm nn s nghip g. Li s rng mt ngy cng vc
ca Biu tan tnh, s phi chu chung tai ho, nn mun i sang t Ng. Hong T lc y ng Giang
H, qun ca Ninh khng i qua c nn li nng nh vo T, tri qua ba nm m T khng hu i.
Quyn nh T. T thua qun b chy, b ui theo rt gp. Ninh vn bn gii, cm qun i sau, bn cht
Hiu y Lng Tho. T c thot, cho qun v tri ngh ngi, li i x vi Ninh nh lc ban u.
c ca T l T Phi my ln tin c Ninh nhng T khng dng, li sai ngi dng li cm d gia khch
ca Ninh. Gia khch dn dn b trn. Ninh mun ri i, li s khng thot c, mt mnh lo lng bun
ru. Phi hiu lng Ninh, bn hn gp Ninh, by tic ru, bo Ninh rng: Ti my ln tin c ng
nhng cha cng khng chu dng. Ngy thng phi pha, i ngi my , nn t lo xa, sau s gp ngi
tri k. Ninh im lng hi lu ri ni: Tuy ti c , nhng cha bit c c hi no khng. Phi ni:
Ti mun tha ln ng lm Trng huyn Chu. ni y c ai cng nhn xoi xt vic dt bin
thnh trn c u. Ninh ni: Tht l rt may mn vy. Phi trnh vi T, thun cho Ninh n huyn
y. Ninh chiu m gi v gia khch b i cng nhng ngi v ngha m theo c my trm ngi.
V vy Ninh theo v vi Ng. Chu Du v L Mng u cng tin c. Tn Quyn ly lm l, i x
ging nh cu thn. Ninh trnh by k sch rng: Nay phc kh nh Hn mi ngy mt suy vi. To Tho
cng thm ngo mn, cui cng s lm vic son ot. Vng t pha nam Kinh Chu ni i a hnh
thun li, sng ngi vn ng linh hot, qu tht l c hnh th mt quc gia. Ninh quan st th lc ca
Lu Biu. ng ta ngh chng xa m cc con li km ci, khng phi l ngi ti gnh vc nn mng,
m ng c nghip. Ch Tn nn sm tr liu vic ny, khng th tnh ton chm tr. K sch chim
ot t y, trc tin nn chn ly Hong T. T nay tui gi, rt u m tm ti. Tin ca lng thc
u thiu thn, b h th tr tr khinh nhn. Li ch bit chm ch vo vic th li t quan chc v tng s.
Quan chc v tng s em lng thng hn, thuyn b chin c h hng khng sa cha, trng cy
nng tang b b li nhc, qun binh khng gi php hng ng. Ch Tn nay n, nht nh c kh
nng nh bi c. Mt khi ph tan qun Hong T, li nh trng tin sang pha ty, chim gi i quan
nc S. Khi y i th cng tng, lin c kh nng dn dn thn tnh Ba Thc. Quyn rt tn thnh.
Trng Chiu ngi mt bn cn vn rng: t Ng nguy c trng ip, nu ngi nht quyt tin hnh, s
rng tt xy ra lon lc. Ninh bo Chiu rng: Quc gia em trch nhim ca Tiu H(49) giao ph cho
ngi. Ngy lu th m lo lon lc, ly g m tng nh n c nhn y? Quyn nng chn ru dn Ninh
rng: Hng B, nm nay tin hnh tho pht, bng chn ru ny quyt nh ph thc cho khanh. Khanh
nu gng gi m ng xy dng phng k sch lc. Mnh lnh ban ra tt khc ch c T, y l
cng ca khanh. Khanh h tt phi khng bng lng vi li ca Trng Trng S. Quyn tin sang pha
ty, qu nhin bt c T, thu ht tng s ca hn, ri giao qun cho Ninh, ng n cai qun quan i.
Ng Th chp: Lc u khi Quyn nh bi T, trc tin lm hai ci hp, mun ng u T v T
Phi.Phi sai ngi cp bo vi vi Ninh. Ninh ni: D T Phi khng ni, ta h li qun sao? Quyn v
cc tng t tic ru, Ninh ri ch ngi xung dp u, huyt l chy ln vo nhau, ni vi Quyn:
Phi ngy xa c n c c vi thn. Ninh ny khng gp c Phi nht nh vi xng trong ngi
trong rnh, khng c hin dng tnh mng di c. Nay ti ca Phi ng b chm git. Ninh c bit
theo tng qun xin c nhn u Phi. Quyn thng cm cho li y, bo rng: Nay khin cho ngi
ht lng nh vy nhng nu Phi b chy th sao? Ninh ni: Phi trnh c ci ho b ct chm, nhn
ly n c sinh ra thm ln na, hn ch mong cu tt s khng b chy, h cn dm mu tnh trn
trnh lm g! Nu l nh th xin ly u Ninh thay th b vo hm. Quyn bn tha cho.
Sau Ninh theo Chu Du chng c nh bi To Cng Lm. Khi nh To Nhn Nam Qun vn
cha h c, Ninh hin k trc theo ng tt ra ly Di Lng. Ti ni lin ot ngay c thnh ny,
nhn bn vao trong thnh phng gi. Lc y th h ca Ninh c my trm ngi, cng vi lnh mi m
a phng cha y mt nghn qun. To Nhn bn sai nm su nghn ngi n vy Ninh. Ninh b tn
cng ngy ny qua ngy khc. ch dng lu cao bn ngoi bn nh ma vo trong thnh. Qun s u
s hi, ring Ninh vn ci ni nh thng li sai s n bo vi Du. Du dng k ca L Mng, ch huy
cc tng n gii vy. Sau Ninh li theo L Tc n trn ph canh gi ch Dng, chng li Quan V.
V huynh hoang c ba vn qun, ch thn tuyn chn ra ly dng s nm nghin ngi, a n ch nc
cn trn thng du cch huyn hn mi dm, bo rng mun ng m vt sng sang. Tc vi cc
tng cng nhau bn lun. Ninh lc y c ba trm qun, bn ni: C th li em thm nm trm qun na
cp cho ti. Ti n chng chi. m bo V nghe ting ti ho hng khc nh khng dm li xung
nc, m nu c li xung tt b ti bt. Tc lp tc chn ly nghn qun trao thm cho Ninh. Ninh trong
m n ni. V nghe tin, thi khng vt sng na m dng tri g ng qun. Nhn ngy nay tn x
y l khe Quan V. Quyn khen cng lao ca Ninh, bi lm Ty Lng Thi Th, thng sut hai huyn
Dng Tn v H Tr.
Sau Ninh theo i nh t Hon, ch huy i Thng Thnh. Tay Ninh cm la trng thn dn u
tng s tro ln thnh, cui cng nh bi bt c Chu Quang. Tnh ton cng lao, L Mng th nht,
Ninh th hai. Ninh c phong Chit Xung Tng Qun. Sau To Cng nh Nhu Tu. Ninh ch huy qun
tin phong nhn lnh xut trn nh i tin qun ca ch. Quyn c bit ban M Tu lm n cho mi
ngi. Ninh bn em chia cho th h hn trm ngi. n xong, Ninh ly chn bc rt ru, t mnh ung
trc hai chn ri mi rt cho vin c m th h. c phc xung khng nguyn nm ly thi c.
Ninh rt Bch Tc(50) t trn i, qut bo rng: Ngi hiu bit hn Ch Tn, thnh thc hn Cam
Ninh chng? Cam Ninh trn khng tic ci cht, sao ngi mt mnh tic ci cht n th? c c thy
Ninh thn sc nghim trang ng ngay dy vi ly n ly chn ru, li rt cho qun binh mi ngi mt
chn. n lc canh hai, ci nga ngm hm thic ra nh ch. ch chn ng bn lui li. Ninh cng
c knh trng hn, qun c cp thm hai nghn ngi.
Giang Biu truyn chp: To Cng nh Nhu Tu, lnh cho bn chc vn b k dt nga xung ung
nc Trng Giang. Quyn thng sut b tt by vn ngi ra ng chin. Sai Ninh ch huy ba nghn qun
c sut i tin phong. Quyn mt ra lnh cho Ninh, sai ang m tp kch vo tri qun Ngu. Ninh bn
la chn ly th h dng mnh hn trm ngi, theo li tt n ch To Cng h tri, sai nh chng ch,
vt lu vo tri, chm c my chc u. Bc qun chn ng nh trng m , t uc sng nh sao.
Ninh quay ch v tri, nh trng ko n tu khc qun ca, h vang vn tu. Ngay trong m n yt
kin Quyn. Quyn mng ni: lm lo gi kinh hi hay chng? Nh ch c thng thc lng
can m ca khanh . Lp tc ban cho la nghn xp, ao trm thanh. Quyn li ni: Mnh c c
Trng Liu, c c Hng B, i chi vi nhau vy. ng qun chng gi hn mt thng, bc
qun lin li.
Ninh tuy th ho mnh m thch git chc nhng ho sng khong t c mu k thao lc, li bit coi
nh tin ti, knh trng k s, hn na c ti hu i nui dng s tt. S tt cng vui v tun theo lnh
Ninh. Nm Kin An th hai mi, Ninh theo i nh Hp Ph, gp lc c dch bnh, cc cnh qun u
dng tin pht, ch c i H S hn nghn ngi di xe cng bn L Mng, Tng Khm, Lng Thng
v Ninh tu tng Quyn i ln b bc bn Tiu Diu. Trng Liu d xt dm d bit c, lin ch huy
b k t ngt sn n. Ninh dng cung bn gic, cng bn Thng tn lc chin u, nghim ging hi
qun nhc sao chng tu ln, khi phch ho hng kin cng qu cm. Quyn li cng khen ngi.
Ng Th chp: Lng Thng on Ninh git cha Thng l Tho. Ninh lun phng Thng, khng cng
gp g. Quyn cng lnh cho Thng khng c hn th. C ln yn hi nh L Mng, vui ru, Thng
bn ma ao. Ninh ng dy ni: Ninh c ti ma song kch. Mng bo: Ninh tuy ti nhng cha
c kho bng Mng. ri cm ao gi mc, t mnh ng gia hai ngi. Sau Quyn bit Thng bn
lnh cho Ninh cm qun chuyn n ng n Bn Chu.
Thuc h u bp nh tui ca Ninh tng c ti, b chy n nng nh L Mng. Mng s Ninh git
n nn khng lp tc tr v. Sau Ninh em l vt n hiu knh m Mng. Gp lc cng nhau ln cng
ng, Mng bn em a u bp nh tui n ra tr v cho Ninh. Ninh ha vi Mng s khng git n,
ri ch ti khi v n thuyn th tri vo cy du, t mnh dng cung bn cht. Xong, Ninh bo ngi
trong thuyn th thm neo, t mnh ci o vo nm bn trong. Mng rt gin, nh trng hi qun, mun
n thuyn nh Ninh. Ninh nghe bit, vn nm nh c khng dy. M Mng chn trn i b ra can Mng
rng: Ch Tn i Ninh nh rut tht, li ph thc vic ln cho con.Sao li c vic v ni tc hn ring t
m mun nh git Cam Ninh? Ngy Ninh cht, cho d Ch Tn khng hi n, con vn l thn t lm tri
php lut. Mng vn ch hiu, nghe m ni t nhin thng sut tiu tan nh, t mnh dn thuyn Ninh
gi to: Hng B, m ta ch ng n n cm, mau dy! Ninh ri nc mt khc st si: Ti ph
ng. ri cng Mng v gp m, vui v n ung trn ngy.
Ninh cht, Quyn rt thng tic. Con Ninh l Khit, mc ti b chuyn n Ci K, chng bao lu th
cht.
 [ CH THCH ]
(1) H Thi: Nay l huyn Phng Thi tnh An Huy, Trung Quc.
(2) Hon; Nay l pha bc huyn Tim Sn tnh An Huy, Trung Quc.
(3) To Cng: Ch To Tho.
(4) Nhu Tu: Nay l pha bc huyn V vi tnh An Huy Trung Quc.
(5)Giang Biu Truyn: Do Ngu Ph i ng Tn son, cao nhn vt ng Ng, h thp nhn vt
hai phe Ngy v Thc.
(6) Hong V: Nin hiu ca Tn Quyn t 222 n 229.
(7) Hong Long: Nin hiu ca Tn Quyn t 229 n 232.
(8) Tng T: Nay l huyn Tc Tng thuc tnh An Huy, Trung Quc.
(9) Ng Gio: Tn mt doanh qun ng Ng.
(10) Tam Lng: La ba anh em Yn T, Tng Hnh, Chm H. Tn Mc Cng m tic, lc ru say
ni vi ba anh em rng sng th cung vui, cht cng cng bun. Mc Cng cht, ba anh em u cht
theo.
(11) Ngy thip, Hi: Chnh l s tch Kt c ni ting.
(12) Gii Phin: Tn mt qun doanh ng Ng.
(13) Hong Long: Nin hiu ca Ng i Tn Quyn, bt u t nm 229 n 232.
(14) V Nan: Tn qun doanh cm v ng Ng.
(15) Gia Ha: Nin hiu ca Ng i Tn Quyn, bt u t nm 232 n 238.
(16) Tin Tng Qun: Ch Trn V.
(17) D Diu: Nay l huyn D Diu tnh Trit Giang, Trung Quc.
(18) Hu Hn Th ca T Tha: B ny do T Tha em r Tn Quyn son, nay tht truyn khc vi
b do Phm Dip i Lu Tng son.
(19) Tc To: Chc danh, ph trch vic nh bt trm cp trong qun huyn.

(20) Thi Phi: V Tn Kin.

(21)Tho Nghch Tng Qun: Ch Tn Sch.
(22)Tho L Tng Qun: Ch Tn Quyn, y l danh hiu chnh thc c triu nh phong ca hai
anh em Sch v Quyn.
(23)Mng Trng: Chin thuyn di chuyn rt nhanh, thn bc da tru, trn t n ln tin dng c tn
cng v phng th, rt c a chung trong thu chin khu vc trng Giang giai on Tam Quc.
(24) Min Khu: Cng l H Khu, Hn Khu, L Khu l ni Hn Thu chy vo Trng Giang.
(25) An Phong: Nay l th trn An Phong, huyn ng Thai tnh An Huy, Trung Quc.
(26) Thi Bnh: Nin hiu ca Tn Lng, bt u t nm 256 n nm 258.
(27) Vnh An: Nin hiu ca Tn Hu, bt u t nm 258 n nm 264.
(28) Bo nh: Nin hiu ca Tn Ho, bt u t nm 266 n nm 269.
(29) Kin Hnh: Nin hiu ca Tn Ho, bt u t nm 269 n nm 271.
(30) D Hng: Nay l D Hng thuc tnh Trit Giang, Trung Quc.
(31) Tam Bn: Nguyn vn: Kin trng li hoi tam bn.
(32) Phch Can: Nay thuc Bc Dng tnh H Nam Trung Quc.
(33) Bch Gio: Tn mt hiu qun ng Ng.
(34) Lng Tn: Cha r ai.
(35) Lc Khu: Nay l th trn Lc Kh huyn Gia Ng Tnh H Bc.
(36) Gia Ho: Nin hiu ca
 (37) Hai a danh tn huyn ngy xa.
(38) n lc t y.
(39) Cc vic lin quan n n t kin co.

(40) Gic ni.

(41) Duyn l chc ph gip vic.
(42) ni n bn thn mnh.
(43) Qun V Lng l t c nhiu b tc ngi Man, ngi Di. p hu trng qun l tr nhng u
mc ca cc b lc ho lnh nhng ni y.
(44) Can Bo Tn K: Do Can Bo i Tn son

(45) Ngu Th Xun Thu: Do Tn Thnh i Tn son.

(46) Hong Long: Nin hiu ca Ng Vng Tn Quyn, bt u t nm 222 n 229.
(47) Lm Giang: Nay l huyn Trung tnh Trng Khnh, Trung Quc.
(48) Ng Th: Do Vi Chiu ngi ng Ng son.
(49) Tiu H: Khai quc cng thn ca Hn Cao T. Trong chin tranh Hn S, Tiu H c cng gi
vng hu phng, m bo hu cn cho qun vin chinh.
(50) Bch Tc: Cha r l v kh g.
QUYN 11 - CHU TR CHU NHIN L PHM CHU HON
TRUYN

Chu Tr, Chu Nhin, L Phm, Chu Hon.

 CHU TR TRUYN
Chu Tr t Qun L, ngi qun an Dng huyn C Chng. Ban u lm Huyn li, sau trng c
Hiu lim, quan chu vi n lm Tng s, theo Tn Kin chinh pht. Nm Trung Bnh th nm, c bi
lm T m, theo i nh dp gic ba qun Trng Sa, Linh, Qu l bn Chu Triu, T M, c cng, Kin
dng biu xin cho Tr lm Hnh y(1). Tr theo i ph ng Trc Dng Nhn, vo Lc Dng. Kin
li dng biu xin cho Tr lm Hnh c qun hiu y(2), ring nm qun b k, ri sang ng gip T chu
mc o Khim nh dp Hong Cn.
Lc Kin cht, Tr gip Sch, ti nng nh Vin Thut. Sau Tr bit Thut chng lp ni c
chnh, bn khuyn Sch quay v bnh nh Giang ng. Thi Thi ph M Nht Th Xun, cho vi
Tr n lm Huyn li, ri thng lm u Ng Qun. By gi Ng Cnh ang an Dng, cn Sch v
Thut m tn cng L Giang, v th Lu Do s Vin, Tn hp sc vi nhau, nn mi sinh ra him khch.
Nhng gia nh Sch u trong chu y, Tr lin sai ngi n Khc A nghnh n Thi phi v anh em
Quyn, t cung phng, gip che ch cho h, rt chu o l php. Tr t Tin ng nh i n
huyn Ng, Thi th Ng Qun l Ha Cng dn qun gi Do Quyn, Tr cng giao chin, i ph Cng.
Cng xui nam ti ch sn tc l Nghim Bch H, Tr lin vo trong qun, t gi cng vic ca Thi th.
Sch Lu Do b chy, ri sang ng bnh nh Ci K.
Nm Quyn mi lm tui, Tr c lm Hiu lim. Sau khi Sch mt, Tr v bn Trng Chiu cng
tn ph ph t Quyn. Nm Kin An th by, Quyn dng biu xin cho Tr lm Thi th Cu Chn (Ng
Qun), gi chc Hnh ph ngha tng qun(3), ly Ct Lu, Do Quyn, V Tch, B Lng lm phng p,
t ra chc Trng li. Tr i nh dp cc tc Di Vit, gip cho vng ng Nam yn nh, bt ht d
ng ca Hong Cn l bn Trn Bi, Vn Bnh. Nm Hong V nguyn nin, Tr c phong tc B
Lng hu, cai qun qun nh c. Nm th hai, c bi lm An Quc tng qun, c kim n v dy thao
ta, di t phong v C Chng(4).
Quyn t lc ngi v Thng tng, cho n lc lm Ng Vng, Tr mi khi vo yt kin, Quyn
thng thn ra n tip, tay cm ht giao bi, tht yn tng , n sng knh trng c bit, n c nhng
quan li i theo Tr, u c tng l vt ring, Tr c trng vng khc thng nh th.
Khi trc, em ca Quyn l Dc, bn tnh rt nng ny, mng gin mc , Tr my ln trch mng, ly
i ngha khuyn gii. Anh h ca Quyn l Thi th D Chng Tn Bn, c con gi l v ca To cng
t, lc To cng ph Kinh Chu, uy chn nam th, Bn s hi, mun phi con n lm con tin(5). Tr nghe
tin y, xin ti gp Bn, by t vic an nguy, Bn v th mi cho dng chuyn y li.
Giang Biu truyn chp li li Tr thuyt Bn rng: Ph l tng qun trc kia thng sut ngha binh
vo nh dp ng Trc, ting tm vang di Quan Trung, ngha s ngi khen. Tho Nghch k tip, m
mang yn nh su qun, ring c qun hu l ct nhc ch thn, ti nng sinh ng thi, nn dng biu
ln Hn triu, cho lm phin trn i Qun, kim qun vic gy dng tng gio, lun gi quan h mt
thit vi lng ph, vinh d ng u tng tht, ht thy xa gn ngng vng. Li thm Tho L l bc
thng minh thn v, k tha hng nghip, thu dng giao kt vi cc bc anh ho, chm lo gip i, binh
chng ngy mt thnh, s nghip ngy cng hng vng, d l Tiu vng trc kia H Bc, khng hn
c vy(6), th tt s gy dng c vng nghip, ng thi vn pha ng Nam. Vic Lu Huyn c
xa by t tm lng, cu kin xin cu gip, l thin h cng bit vy. Hm trc ti pha ng nghe
c li ngi qua ng, ni rng tng qun c l, tht khin cho ngi ta phi bi ngi. Nay To
cng cy binh lc, lm nging nga nh Hn, u cha phi lu ly, bch tnh trm h cha bit quay u
v u. Cn Trung Quc th tiu iu, ng l bch tnh khng yn, thnh p rng khng, ngi cht i
trn ng ngng trng nhau, k s than th bn ngoi, ph n trong nh ai on, li thm vic binh l, dn
n cnh mt ma i km, ly m suy tnh, h h c th vt Trng Giang cng vi ta tranh mi li
chng? Tng qun ang lc nh th ny, nn b tnh thn ct nhc, l ci k vn an, cn dt b ci tnh
ng kh da tht, theo li d d ca h lang, v mt ngi con gi, m i mi u t bng toan tnh, l c
mt ho mt ly, sai lm vn dm, h chng tic ru?
Quyn thng khen Tr chuyn cn lo lng cho vng s. Bn tnh cn kim gin d, du ch ph qu,
xe c y phc ch dng cho cng vic. Quyn cho Tr l ngi rt c bit, bi th cho Tr m nhim chc
v c qun ng s chuyn ghi chp vn th kinh thnh, Tr ch tip nhn t thu bn huyn m thi.
Nhng con em trong cng tc v bn h ln t Ng a phn ra lm quan qun, quan li qun thng
c my nghn ngi, Tr thng qun cng vic my nm, tt c bn h u phi ngi n vng ph, mi
ni my trm ngi, hng nm ng ma dng cng vt, Quyn bo p li cn hu hnh hn. Thi y an
Dng l vng t xa, lun c phn lon, Tr cng v tui sp ln lo, lu luyn t phong, t dng biu
ln xin v ng qun C Chng, trn th v v ngi Sn Vit(7). Cc v ph lo l ngi quen c,
chng ai khng n nh Tr, Tr u cho dn vo, cng yn tic, lng xm cho th l vinh d. Tr C
Chng hn mt nm, li quay v Ng Qun. Nm Hong V th ba th cht, Tr qun ba mi mt
nm, th su mi chn tui.
Con ca Tr l Ti, v phm hnh cao khit c lm Hiu u cai qun binh lnh, ri ni tc ca cha,
c thng lm Thin tng qun.
Ng th chp: Ti t Qun Nghip, l ngi tinh nhanh, gii ci nga bn cung, Quyn yu mn khc
thng, thng cho a bn vi k hu. Lc tr v cha c nhm chc V v hiu u, lnh binh lm tu
tng i theo chinh pht, lun thng trn lp cng. Ngi bn qun ch l Ti cn tr c ch vinh
hin ph qu, khng lu n xm lng, Ti bn than rng: Ta mi lm tng, ni v vic ci nga
giy xo ch, em thn dm vo chn gm ao, l dng danh, chng bit sao ngi trong thn
xm li truy xt c ch ca ta l tht th ? V th mi thay i chuyn sang nhn mnh cung knh, lu
n tn khch, khinh ti trng ngha, gip ngi khc chng mong bo p, li hc binh php, thanh
danh vang dy xa gn. c t lu th m cht.
Em ca Ti l K, Quyn em con gi ca Sch g cho, cng cho lm Hiu u cai qun binh lnh. Em
K l V, Vn tui nh, u cht yu. Con ca Ti l Tuyn, c tp tc lm tng, lm quan n chc
Trn Ty tng qun.
 CHU NHIN TRUYN
Chu Nhin t Ngha Phong, l con trai ngi ch gi ca Tr, vn gc h Thi. Khi trc Tr cha c con
trai, nm Nhin c mi ba tui, Tr bn bm vi Tn Sch xin ly Nhin lm con ni di. Sch lnh
cho Qun th qun an Dng em dng tu ti triu Nhin, Nhin n Ng qun, Sch a hu l chc
mng.
Nhin tng cng vi Quyn hc chung sch, kt tnh thn i. n lc Quyn thng qun cng vic, ly
Nhin lm Trng huyn D Diu, by gi Nhin mi chn tui. Sau li i Nhin lm Sn m lnh, gia
thm chc Chit xung Hiu y, thng c nm huyn. Quyn ly lm l v ti nng ca Nhin, bn tch
qun an Dng lp qun Lm Xuyn, ly Nhin lm Thi th, trao cho gi hai nghn binh.
Thn Tng Chi xt: y l qun Tm Bi, khng phi l qun Lm Xuyn hin nay(8).
Gp lc sn tc ng lot ni dy, Nhin bnh nh nh dp, trong khong tun trng th yn nh c
c. To cng tin ra Nhu Tu, Nhin ng tri i v Tam Quan phng b, c bi lm Thin tng
qun.
Nm Kin An th hai mi bn, theo i nh Quan V, c bit phi cng vi Phan Chng n Lm
T bt sng V, Nhin c thng lm Chiu V tng qun, phong tc Ty An hng hu.
H uy tng qun L Mng b bnh nng, Quyn hi rng: Khanh nu nh chng ng dy ni, ai c
th thay c? Mng tha rng: Chu Nhin cam m tit ngha c tha, ngu cho rng c th m
nhim c. Mng cht, Quyn cho Nhin tm c cm ph tit, trn th Giang Lng. Nm Hong
Long nguyn nin, Lu B ct binh tn cng Nghi , Nhin c sut nm nghn qun cng Lc Tn hp
sc chng c B. Nhin c bit phi nh ph qun tin phong ca B, ct t ng lui ca B, B sau
b nh tan b chy. Nhin c bi lm Chinh bc tng qun, phong tc Vnh An hu.
Nc Ngy phi bn To Chn, H Hu Thng, Trng Cp tn cng Giang Lng, Ngy Vn t
ng gi Uyn thnh, lm hnh th vin tr, ng tri lin nhau vy thnh. Quyn phi Tng qun Tn
Thnh c sut mt vn ngi phng b Chu Thng, xy dng Vi , lm th cu vin vng ngoi
cho Nhin. Trng Cp a binh qua sng tn cng Thnh, Thnh khng th khng c, tc th lui binh v,
Cp chim c Chu Thng bao vy qun phng b, Nhin trong ngoi b ct t. Quyn phi bn Phan
Chng, Dng Sn ti gii vy nhng khng c. By gi binh s ca Nhin trong thnh a phn b
bnh ph thng, qun c kh nng chin u ch chng nm nghn ngi. Bn Chn p ni t, o a
o, lp lu g, trn cao bn tn nh rt vo thnh, tng s u tht sc, Nhin lng yn khng c s
hi, khch l s tt, d xt lc chng s h tn cng ph hai tri ch. Ngy qun vy nh Nhin c thy l
su thng rng, khng lui. Giang Lng lnh l Diu Thi lnh binh phng th ca bc thnh, thy bn
ngoi binh ng, trong thnh th t ngi, lng thc sp ht, nhn cng vi ch thng ng, toan mu
lm ni ng. Lc sp pht ng, vic b pht gic, Nhin trng tr phanh thy Thi. Bn Thng khng
nh c, bn trit qun tn cng lui v. Bi th Nhin danh chn ch quc, c i phong lm ng
Dng hu.
Nm th su, Quyn t mnh thng sut binh s tn cng Thch Dng, n lc binh s quay v, Phan
Chng i on hu. Ban m qun sinh thc lon, ch ui theo nh Chng, Chng khng th ngn
cn. Nhin lp tc quay li c ch, lnh cho thuyn qun pha trc lui v tht xa, ri Nhin thong th
tin pht sau. Nm Hong Long(9) nguyn nin, Nhin c bi lm Xa k tng qun, Hu h qun, lnh
chc Duyn chu mc. t lu sau, v Duyn chu l a phn ca nc Thc, nn bi chc Mc y.
Nm Gia Ha th ba, Quyn gip Thc hn cng ct i qun nh Ngu, Quyn t sang hng Tn
Thnh, Nhin cng Ton Tng u c nhn Ph vit(10), lm t hu c. Gp lc qun s b bnh tt, cho
nn cha nh m lui v.
Nm Xch th nm, Nhin i nh T Trung, tng nc Ngy l B Trung, H Cht, mi tng c
my nghn ngi, Trung chn gi ch him yu, toan ct t ng pha sau ca Nhin, Cht i sau lm
cu vin cho Trung.
Tng Dng k chp: Ch T ny pht m nh ch T trong t t thu. T Trung nm a gii
Thng Hong, cch thnh Tng Dng mt trm nm mi dm. Thi Ngy Di Vng l Mai Phu c
ba ngi anh em, b khc t tp ch y c hn vn nh, phn b ti Trung L pha ty Nghi Thnh
vng Sn Yn v trong hai thung lng ven sng Min, t ai bng phng rng ri, c nhiu cy tang
ma(11), giao thng thy b d dng, pha nam sng Min t ai mu m, mi y gi l T Trung.
By gi Nhin c sut binh tng tin ra bn pha, nghe c tin ch cha kp tp hp, Nhin lin dn
tm trm th h di trng ngm n nh. Trung giao chin bt li, bn Cht u lui v.
D ng bnh ca Tn Thnh chp: Ngy ch (Ngy th) cng Giang Biu truyn ni rng Nhin vo
nm Cnh S nguyn nin, nm Chnh Thy nh nin my ln tin ra ca khu, ph H Cht, B Trung
vo nm Cnh S nguyn nin. Ngy ch ni theo Ngy th, khng a li khng nh l bn Cht b
Nhin nh tan , m ni thng l Nhin lui qun v vy. Ng ch ni l nm Xch th nm, nc
Ngy l nm Chnh Thu th ba, tng nc Ngy l B Trung cng vi Chu Nhin giao chin, Trung gp
bt li, bn Cht u lui. Xt Ngy Thiu k cng Tn Quyn truyn(12), th nm y l v s, ch th l
Trn Th nhm ln nm Gia Ha th su nh Ng l nm Xch th nm vy.
Nm th chn, li i nh T Trung, tng nc Ngy l bn L Hng nghe tin Nhin xm nhp, c
sut su nghn qun b k ct t ng pha sau ca Nhin, Nhin trong m xut binh n nh Hng,
sau khi thng trn lin ko v. Trc y, M Mu Quy Ngha mang lng gian, vic pht gic b git,
Quyn rt cm phn Mu. Nhin lc sp hnh qun dng s rng: Tn tiu t M Mu, dm ph ci n
dng dc. Thn nay phng thin uy, hi vng c th a tin thng trn, bt sng c gic, uy danh vang
di soi sng xa gn, thuyn b xp hng ngay ngn ph kn Trng Giang, ng ngm xem, lm tiu
tan ni cm phn vi k di ca hong thng. Hi vng B h nh li ni trc ca thn, trch mng thn
sau ny thn n lc n cng. Quyn by gi ct t biu i khng a ra. Nhin thng trn tr v, qun
thn dng biu chc mng, Quyn bn nng chn ru cho tu nhc, ri a t biu ca Nhin ra ni:
Nhin trc khi i sm dng biu, C cho l vic kh m xong, nay qu nh li ca Nhin, c th ni l
sng sut ch bit vic vy. Ri phi s gi bi Nhin lm T t m, Hu qun s.
Nhin mnh cao chng y by thc, nng lnh phn minh r rng, bn trong sa mnh trong sch,
nhng th tt p ca mnh, ch dng vo vic trang b trong qun, bn thn dng ton mc mc. Sut
ngy knh cn chm ch, thng chin trng, nguy cp gn k th bnh tnh xp t, k tuyt hn t
ngi thng, du vic i v s, thng sm ti nh trng nghim cn, binh lnh doanh tri, u xp
hnh trang gn gng, v th c th a bn vi ch, khin chng khng bit u m phng b, cho nn
xut binh lun lp c cng lao. Con ca Gia Ct Cn l Dung, con ca B Cht l Hip, d u ni vic
ca cha, Quyn c bit cho Nhin cm u lm i c. Li na l sau khi Lc Tn cht, cng thn danh
tng cn li duy c Nhin, s i ng tuyt chng ai so snh c. Nhin nm bnh hai nm, sau cng
nng dn, Quyn ban ngy gim bt c bn, ban m ng khng say gic, ch thn phi ngi a thuc
men v n cho Nhin, v ng trng theo trn ng. Nhin mi ln phi s gi dng biu rng bnh
tt tiu tan, Quyn lp tc cho triu kin, ming hi han bnh tt, khi n th ban cho n thc ung,
lc ra v th a tng vi la. T khi cc cng thn sng nghip m bnh, tt c nh Quyn, th L Mng,
Lng Thng l rt nng, th na l n Nhin. Nhin c su mi tm tui, l nm Xch th mi th
cht, Quyn mc o trng c ai, rt bi thng. Con ca Nhin l Tch ni t.
Tch t Cng T, nh cha c m nhim chc Lang, sau c bi lm Kin Trung u. Ngi ch
l Ti cht, Tch c lnh binh ca Ti, theo Thi thng Phan Tun i nh dp Ng Kh, v can m
v c sc kho c khen ngi. Ri thng lm Thin tng qun Doanh h c, coi vic nh o tc, gi
php tc khng h nghing ng. L Vng B v giao du vi Tch, tng n dinh s ca Tch, khi n
ni ngi chi, mun cng giao kt, Tch ngi xung t khng dy, khc t khng nhn. Nhin cht, Tch
ni nghip, c bi lm Bnh Ngu tng qun, Lc Hng c. Nm sau, Chinh nam tng qun nc
Ngu l Vng Sng c xut qun lnh tn cng thnh Giang Lng, khng thng phi lui v. Tch gi
th cho Phn uy tng qun Gia Ct Dung ni: Sng t xa n y mi mt khn kh, nga khng c
lng n, lc khut phi b chy, tri gip ta vy. Nay ta ui theo th binh lc t, tc h nn dn binh
theo gip ta, ta s ph chng pha trc, tc h ngi xe pha sau, h u l ci cng ca mt ngi,
chng ta nn cng v ngha cht vng. Dung p th ha theo Tch. Tch lin dn binh ui kp Sng
K Nam, K Nam cch thnh tr ba mi dm, Tch ban u chin thng, nhng Dung khng tin binh,
Tch v sau mt li th. Quyn rt khen ngi Tch, ni gin trch Dung, anh ca Dung l i tng qun
Gia Ct Khc c qu trng, cho nn Dung khng b ph trut. Khi trc Tch cng vi Dung v Khc
bt bnh, lc xy ra vic ny, nn him khch cng nng.
Nm Kin Hng nguyn nin, Tch c thng lm Trn ng tng qun. Nm th hai ma xun,
Khc ra hng Tn Thnh, yu cu Tch hp sc, nhng lu li Bn Chu, sai Dung kim qun vic y.
Ma ng, Khc v Dung b hi, Tch li quay v Lc Hng, c ban Gi tit.
Nm Thi Bnh th hai, Tch c bi lm Phiu k tng qun. Tn Lm nm quyn chnh, i thn
nghi ng, Tch s rng nc Ng tt nhiu lon, ri Trung Quc tha c gy hn, bn b mt gi th giao
kt vi nc Thc, c hai bn cng lo toan. Thc phi Hu tng qun Dim V a nm nghn qun,
tng cng gi thnh Bch , i hiu lnh ca Tch. Nm Vnh An s, Tch c thng lm Thng
i tng qun, h c, t Ba Khu ln n Ty Lng. Nm Nguyn Hng nguyn nin, triu nh cho
ngi ti bi lm T i t m.
Khi trc, Nhin v chu tang Tr xong, xin khi phc li h gc, Quyn khng ng , Tch em nm
con chim phng v dng biu v xin tr li h Thi, nm Kin Hnh th hai th cht.
 L PHM TRUYN
L Phm t T Hnh, ngi qun Nh Nam huyn T Dng. Thi tr lm huyn li, c dng dp, nghi
dung p . Ngi h Lu trong p, gia nh giu c li c ngi con gi rt p, Phm n cu thn. M
ngi con gi khng thch, mun cm giao du, Lu th ni: Con xem L T Hnh h li chu ngho hn
mi sao? Bn ha hn. V sau Phm trnh lon Th Xun, Tn Sch gp c ly lm l, Phm bn t
un mnh thn gn, em trm ngi khch ring ca mnh quy phc Sch. By gi Thi phi(13) Giang
, Sch phi Phm n nghnh n. T chu mc o Khim bo Phm l Vin th ang d xt, khuyn
quan huyn bt ly Phm tra kho, Phm chn nhng thn cn tr kho cp phu nhn a v. By gi
ch c Phm v Tn H thng i theo Sch, ln li ng cay kh i, nguy nan chng n h, Sch cng i
Phm nh ngi thn thch.
Sau Phm theo Sch i cng ph L Giang, cng v ng qua sng, n Honh Giang, ng Li, nh
tan Trng Anh, Vu Mi, h Tiu an Dng, H Thc, Phm c lnh chc H Thc tng. Sch bnh
nh Mt Lng, Khc A, bt Trch Dung, Lu Do v b h ca chng, li tng thm cho Phm hai nghn
binh, nm mi qun k. Sau Phm lnh chc Uyn Lng lnh, nh dp ph gic cp an Dng, khi
v Ng, c thng lm c.
Giang Biu truyn chp: Sch thong dong mt mnh cng vi Phm nh c, Phm ni: Nay tng
qun s nghip ngy mt ln, qun s ngy cng ng, Phm ni xa, nghe ni cng k cn c ch cha
nghim chnh, Phm tnh nguyn tm lnh chc c, gnh gip mt b phn qun i cho tng qun.
Sch ni: T Hnh, khanh l s i phu, hn na th h cng c i qun, lp cng bn ngoi, h
nn khut thn nhn mt chc v nh, khanh c bit nhng vic nh mn trong qun chng? Phm
ni: Khng ng. Nay ti b c hng m thc thn theo tng qun, khng v v con, l mun chuyn
ch vo vic gip i. Cng nh cng thuyn li b, mi vic chng phi lo lng, tc l cng cam chu tht
bi. y cng l toan tnh ca Phm ny, chng phi ch v tng qun vy. Sch ci, khng p. Phm
ra ngoi, i o ngn, mc kh kp, cm roi, n ca nch pha di by gii cng vic, t xng l lnh
chc c, Sch bn trao cho quyn bnh, u thc cho vic qun. Bi th hiu lnh trong qun nghim
chnh, php lnh c thi hnh rng ri.
By gi ngi H Bi l Trn V t xng l Thi th Ng qun, tr Hi Ty, cng vi cng tc(14)
l Nghim Bch H thng ng. Sch thn n nh dp H, bit phi Phm cng T Dt nh V Hi
Ty, nh thng, chm bu u i tng ca V l Trn Mc.
Cu Chu Xun Thu chp: Nm S Bnh tam nin, Th s Dng Chu l Trn Y(15) cht, Vin Thut
sai V lnh chc Dng Chu mc. Sau Thut b To cng nh bi Phong Khu, xui nam nh phn
V, V c Thut. Thut chy trn ti m Lng, xong a th trch V, V khng hiu quyn nghi, li
khip nhc, khng lp tc nh Thut. Thut Hoi Bc t tp binh lnh hng n Th Xun. V s, sai
em mnh l Cng Dim ti xin ho vi Thut. Thut bt Dim ri tin ln, V chy trn v H Bi.
Phm li theo i nh T Lang Lng Dng, Thi S T Dng L. By huyn bnh nh, Phm
c bi lm Chinh l Trung lang tng, i chinh chin Giang H, ri v bnh nh B Dng.
Sch cht, Phm a v tng Ng qun. Sau Quyn li i nh Giang H, Phm cng vi Trng
Chiu li gi Ng qun.
To cng n Xch Bch, Phm gip bn Chu Du cng chng c ph c, Phm c bi l B tng
qun, lnh chc Thi th Bnh Trch, ly Bnh Trch, Si Tang, Lch Dng lm phng p(16). Lu B n
kinh gp Quyn, Phm b mt xin gi B li. Sau Phm c thng lm Bnh nam tng qun, ng tri
Si Tang.
Quyn nh Quan V, i qua cng qun ca Phm, bo rng: Xa kia ta sm theo li khanh, th khng
phi nhc nhn th ny. Nay ta ang ngc dng bt hn, khanh hy v ta m gi Kin Nghip. Quyn
ph V tr v, bi Phm lm Kin uy tng qun, phong tc Uyn Lng hu, lnh chc Thi th an
Dng, tr s Kin Nghip, c trch t Ph Chu ra n bin, chuyn ly Lt Dng, Hoi An, Ninh
Quc lm phng p.
Bn To Hu, Trng Liu, Tang B n nh, Phm c sut bn T Thnh, Ton Tng, Tn Thiu,
em thuyn binh chng c bn Hu ng Khu. Phm c thng lm Tin tng qun, ban cho Gi
tit, i phong lm Nam Xng hu. Lc y bt ng gp gi ln, thuyn nhn b lt chm, cht my nghn
ngi, qun ko v, Phm c bi lm Dng chu mc.
Phm tnh thch uy v v nghi thc, ngi trong chu nh Lc Tn, Ton Tng cng l cng t qu tc,
i vi Phm u sa mnh cung knh trang nghim, chng dm khinh mn. Phc sc ca Phm x mnh
th xa hoa m miu, nhng li chuyn cn vic tun theo php nc, cho nn Quyn vui mng vi ci trung
ca Phm, chng qui l v vic xa x ca Phm.
Giang Biu truyn chp: C ngi bm rng Phm cng vi H T dng la p xa x, phc sc bt
chc nh bc vng gi, Quyn ni: Xa kia Qun Trng vt c l gio, Hon Cng vn bao dung
cho, khng tn hi ti ngi b, Nay T Hnh, Cng Miu, bn thn khng c ci li ca Di Ng, ch l kh
gii ca h tinh xo, xe thuyn nghim chnh m thi, th l va cho nghi dung ca qun i, c tn hi
g n vic tr qun nh? Ngi mch bo bn khng dm ni li na.
Khi trc Sch sai Phm gi chc Ch ti k(17), Quyn by gi t tui, ti xin tin dng ring, Phm
qu l v quan thanh bch, khng dm t tin ng , v th c ngi ng thi ngng vng. Quyn
gi chc trng huyn Dng Tin, c ly t ca ring, Sch ng hoc cho tra xt, vin Cng to l
Chu Cc lin gip Quyn sa s sch giy t, khin Sch khng hi han trch mc g. Quyn ngay lc by
gi rt hi lng v Cc, n sau ny khi thng qun cng vic, v Phm trung thnh, c hu i tn
nhim, cn Cc c th di la sa i s sch giy t, khng c dng vy.
Nm Hong V tht nin, Phm c thng lm i t m, n th cha ban xung, Phm b bnh
cht. Quyn mc o trng c ai, phi s gi truy tng n th. Lc tr v kinh Kin Nghip, Quyn i
qua m Phm gi to rng: T Hnh! Gi xong ri nc mt, ri t mnh lm c thi lao t.
Giang Biu truyn chp: Khi trc, Quyn di v Kin Nghip, i hi tng vn tng v, by gi
bo Nghim Tun rng: C trc y khen L T Knh snh c vi ng V, L T Hnh so c vi
Ng Hn(18), khanh l mt trong nhng ngi khng ng vi li y, hm nay nh ni g y? Tun
lui v ch ngi ni: Thn cha hiu r i , nhng Tc, Phm nhn c nhiu li tn dng nh th,
ting khen l qu vi s thc vy. Quyn ni: Xa kia gia lc ng mi gp c Quang V, Quang
V by gi vng mnh Canh Thu(19) i s, ph d H Bc, tm gi cng vic ca i t m thi, cha c
ci ch ca bc vng vy. V khuyn Quang V khi phc li nghip Hn, th l V l ngi u
tin bn nh l u mi vic khai quc vy. T Knh l ngi anh v ho sng c mu lc khc thng,
C mi cng ni mi chuyn, nhn tin cp n i k, so vi V cng tng t, cho nn C mi so
snh vy. L T Hnh dc lng trung sng sut thng thn, bn tnh du a xa x, nhng trc tin l v lo
lng n vic cng, chng tn hi, la Vin Thut t theo v vi anh C, anh C nhc ln lm i
tng, ring lnh b khc, bi lo lng cho cng vic ca anh C, mi xin lm c, lm vic sa sang
chnh n qun i, hn na li knh cn sing nng, so vi Ng Hn cng tng t, cho nn C mi so
snh vi ng ta. u l c cn c c, chng phi l ca ring c vy. Tun mi phc.
Con trng ca Phm cht sm, con th l C ni t. C t Th Ngh, nh cha c nhn chc Lang,
sau Phm m nng, C c bi lm Ph qun Hiu u, gip cai qun vic qun. Phm cht, C c
thng lm An qun Trung lang tng. My ln i nh dp sn tc, nhng ni thm c kch a(20), nh
u cng u ph c. C theo Thi thng Phan Tun i nh dp Ng Kh, li lp cng. Chu Nhin tn
cng Phn thnh, C cng Chu D nh ph cc thnh ngoi vi, khi v c bi lm Thin tng qun, vo
triu c bi lm M Nhn hu b c, ri thng lm Vit k Hiu u. Nm Thi Nguyn nguyn nin,
c gi ln, nc sng Giang trn mnh mng, ngm ng ca thnh, Quyn sai ngi xem k th nc,
ch thy mnh C sai ngi dng thuyn ln phng hi. Quyn khen ngi, bi C lm ng Ngu tng
qun. Quyn m nng, ly C lm Thi t Hu b c. Thi t ln tc v, bi C lm Hu tng qun.
Nc Ngu xut binh ra ng Hng, C n nh dp c cng. Nm sau, Tn Tun git Gia Ct Khc,
thng C lm Phiu k tng qun, coi vic cung Bnh Ty. Nm Ng Phng nh nin, c ban Gi
tit, cng vi bn Tun tp kch Th Xun, khi quay v bt ng gp tng nc Ngu l To Trn, ph
Trn Cao nh. Nm Thi Bnh nguyn nin, C thng sut binh s xm ln nc Ngu, cha n sng
Hoi, nghe tin Tn Tun cht, em h l Lm t ln thay, C c gin, dn qun v, mun ph Lm. Lm
nghe c tin y, sai quan Trung th vng chiu ch, chiu lnh sai bn Vn Khm, Lu Ton, ng T
bt ly C, li phi anh h l L em h binh(21) n nh C Giang . T hu khuyn C hng
Ngu, C ni: Ta h thn v k phn thn. Bn t st. B tru di tam tc.
 [ CH THCH ]
(1) Tm coi vic ca u.
(2) Coi vic c qun hiu u.
(3) Tm gi chc Ph ngha tng qun.
(4) Cho t phong qu qun.
(5)Con gi Tn Bn l v ca con trai To Tho, Tho nh Kinh Chu, phng nam chn ng, Dc
s, mun gi con lm tin.
(6) Khng r nhn vt ny lai lch th no, sng i no, s tch ra sao.
(7)an Dng l qun tr, c huyn C Chng l t phong ca Chu Tr, Tr xin v t phong, v v
dn Sn Vit , nht c lng tin.
(8)Hai ch hin nay y tc l thi im m Bi Tng Chi b ch cun Tam Quc ch ca Trn Th.
(9)Ch ny hn sch chp lm hoc Trn Th ghi lm, chiu theo ng s kin th phi l nm Hong
V th nht, ch khng phi Hong Long.
(10)Ci ba ln tng trng cho uy quyn ca vua.
(11)L mt loi cy ging cy du nhng c gai.
(12)Nguyn y tn ban u ca quyn 47, Ng ch truyn l Tn Quyn truyn, ngi sau chp sch mi
i tn i vy.
(13) Tc m ca Tn Sch.

(14)Cng tc l cng ho a phng, c lc lng qun binh trong h tc rt mnh, t tp nhau li

ng tri t gi.
(15) C sch dch l Trn n.
(16) p c thu thu, n lc.
(17) Tc l ch qun v ti chnh, nm gi tin bc trong qun.
(18) ng V l cng thn ca Hn Quang V Lu T, gi chc T M, sau ny Ng Hn ln thay
ng V gi chc y.
(19) Canh Thu Lu Huyn do Quang V lp nn, ging c khi ngha nh li Vng Mng,
ngi cp ngi Hn.
(20) Nhng khu vc t ai cc k him tr.
(21) Khng r nhng binh ny l th no? L tn mt doanh qun ca ng Ng chng?
QUYN 12 - NGU LC TRNG LC LC NG CHU TRUYN

Ngu Phin, Lc Tch, Trng n, Lc Thng, Lc Mo, Ng Xn, Chu C

 TRUYN LC MO
Lc Mo t T Chng, l em ca Tha tng Tn vy. Tha tr ham hc li a vic ngha. Ngi
nc Trn l Trn Dung, ngi qun Trn Lu l Bc Dng Dt, ngi nc Bi l Tng Ton, ngi
qun Qung Lng l Vin ch u ngho hn m c ch, n ch Mo giao du,
Chu ca ch l Dip, t T Quang, son sch Hin xun thu, chp l ch cng vi bn Trng
Honh vt sng, cha ca Tr l Tuy, lm Thi ph duyn; vo lc Trng Siu i nh ng Trc, ly
Tuy coi vic qun Qung Lng.
Mo chia ngt x bi, cng nhau giao kt. Vo lc ngi cng qun l T Nguyn chuyn n qun
Ci K, vn khng bit nhau, nhng sp cht gi th xin gi gm con nh, Mo v ngi y m p dng
phn m, nhn nui dy con ca ngi y. Li na ch rut l Tch cht sm, li hai con trai mt con
gi u mi vi tui, lin em v nui dng, n ln mi thi. Chu qun c gi, u khng n.
By gi Thng th K Dim soi xt tt xu, x on tam th, (1) nu k ci m mi by r ci li sai
ca h. Mo gi th rng: Thnh nhn yu thin ght c, qun ti ghi cng lp gio ha tt p. Nay
nghip vng mi dng, sp thng nht chnh thng, y l bui Hn Cao T b li chn dng vy. Nh
vic khin cho thin c khc bit, qu li bnh nguyt n ca ngi min Nh-Dnh, (2) thc l c th
khuyn khch phong tc, nhng s rng cha d lm vy. Ch nn xa th bt chc tm lng rng lng
ca Trng Ni, gia th hc theo vic gip ca Quch Thi, (3) gn th tng thm o ln thi. Dim
khng lm theo c, rt cuc tht bi.
Nm Gia Ha th nht, xe cng mi Mo, bi lm Ngh lang, Tuyn to thng th. Tn Quyn gin ci
tnh xo tr phn phc ca Cng Tn Uyn, mun t nh hn, Mo dng s can rng: Thn nghe ni vua
hin ngn gi ngi r phng xa ch lng lo m thi, khng thng gi c, cho nn ngi xa chia
t, gi y l min hoang phc, ni l min xa xi v thng, khng gi c vy. Ngy nay Uyn l r
ng Di nh nhoi, lnh ti b bin, du mang mt ngi nhng khng khc vi cm th. Nh nc khng
thch hng ha ca hn m i xa tng cho hn, y khng phi l khen c ngha ca hn vy, ch l mun
khuyn rn ci tnh phng tng thu ly nga ca hn m thi. Uyn l k kiu cng, cy xa m chng
lnh, y l thi thng ca r Mch ni xa lnh, h ng xem l l? Ngy xa nh Hn cng tng ch
theo ui ngi r ngoi nc, sai s gi em hng ha i tng cho ngi min Ty Vc, h du c lc
theo phc nhng s gi li b h lm hi, hng ha cng b cp mt, khng k ht c. Nay b h khng
nhn ci gin ng ng, mun vt bin ln m t gim ln t y, bn thn bn ngh cho l khng yn.
V sao? Gic bc lin tip b ci vi nc ta, nu c k h th tha c m n vy. V li vt bin tm
nga vn do t ca Uyn, y ch l tm ci thuc cha trc mt tr ci bnh tim bng, li l vt
gc m tm ngn, b gn m theo xa. Ni gin m i php tc, nng ny m pht qun, y l mn ca
con h d, khng phi l k hay ca nc i Ng vy. Theo php tc ca nh binh, em qun nh nhau,
ly nhn i mi, trong lc c mt, li cng phi bit iu ny. V li bn p cch ch Uyn ng i
cn xa; nay n b y, th qun phi chia ba, sai qun khe i nh, th na phi gi thuyn, li cn
chuyn lng, ngi i du nhiu nhng kh m dng ht c; li na phi i b m ch lng, ng
xa vo su, t gic li nhiu nga, gp ghnh v thng; nu Uyn xo tr, cha dt qua li vi gic bc
th vo ngy ta pht qun tt rng mi gip nhau. Cn nu hn thc khng c ch da cy th tt s hi m
trn xa, lc y cng kh m dit c. Nu qun ta ngng tr bi bc th bn gic trong ni li tha c
m ni ln, s rng y khng phi l k hay vn ton vy. Quyn khng nghe.
Mo li dng s rng: Binh ao l th nh dp bo lon, uy hip ngi r bn phng vy.
Nhng trn ny thi k gian hng b tr, thin h khng c vic g, ch nn ung dung tr trn triu
nh m nghe li bn ngh m thi. n nh thi Trung Quc ri lon, chn ci tranh ginh vn phi ch
i r su gc bn, gi sc tic ca, chm ch nui dng i k h ca nc ch; nu cha ng vo
thi c m b gn nh xa, y l t ph v qun mnh vy. Ngy xa y phn nghch, tim hiu xng
, by gi thin h yn n, trm h no , o gip xp rng, lng thc cha y, c th ni l nhiu,
nhng Hn Vn vn cho l nh phng xa khng d, ch nu oai giu qun khuyn d m thi. Nay
k hung nghch cha dit, b ci vn c hn, du c lon ca Xi Vu-Qu Phng th vn nn v v
chng, ch nn xem vic nh Uyn l vic u. Mong b h nhn oai m dng k, tm dng su qun, b
gin m theo php mu tnh v sau, vy th thin h may lm. Quyn li xem th ca Mo, khen li l
thng thn, bn khng i.
Trc y, ngi cng qun ca Mo thng c danh ting c phong tc th tng cp cho h hng,
ring Mo cho l khng ng, sau qu nh li y.
Nm Xch th hai, Mo cht. Con l H cng hc sch v, c c hnh tt; vo thi Tn Ho lm
Tuyn to thng th.
 Ng lc chp: H t Vn Trng, l con th hai ca Mo; vo thi Tn lm Tn k thng th. Chu ca
Mo l Dip, t S Quang, lm n Xa k tng qun, Nghi ng tam ti. Em ca Dip l Ngon, t S Dao.
Tn Dng thu chp: Ngon kh nh nhn, lm n T khng, truy tng chc Thi y.
 TRUYN CHU C
Chu C t T C, ngi huyn Ng qun Ng. C dng v khe mnh, li bit lun ngh. u nm
Hong S, gi n bi lm Ng quan lang trung, lnh chc Th ng s. By gi Tuyn to thng th K
Dim ght k lm quan m tham , mun bi b chng; C cho l thin h cha nh, nn ly cng chuc
ti, xa li chn dng, (4) c ngi trong sch, khi trong gn c, khuyn rn, nu mt chc ph b
th s c li v sau. Dim khng nghe, rt cuc bi.
Quyn tic nui qun tng, bun b than th, ngh nh bn L Mng, Trng n, cho l C c ti c
vn v, thay th c h, t y bi lm Kin ngha hiu y, em qun ng n H Thc. Nm Hong
Long th nht, Quyn di n Kin Nghip, gi C v ly cng cha, bi T tng qun, phong Vn
Dng Hu. Khim nhng i i k s, khinh tin ca, a b th, bng lc du nhiu m thng khng
dng. Gia nm Gia Ha, bt u c tin ln, mt tin ngang nm trm tin c; sau b khc ca C
c nhn ba vn xu tin, nhng c ngi th l Vng Toi la m nhn ly, in hiu L Nht nghi
rng C chim ly, xt hi ngi coi vic, cht di gy, C thng quan coi vic khng c ti, thu lim
m tng hu. Nht li tu l quan thuc ca C gip C che giu cho nn tng hu. Quyn mng trch hi
C, C khng bit ly g lm t lm r, qu trn chiu i ti. c my thng, in qun Lu Tr bit
c, ni l do Vng Toi ly, Quyn mi rt cm thng, ni: Chu C m cn b oan, hung chi l
quan dn khc y! Bn xt tr ti ca Nht, thng trm vn tin cho Tr.
Nm Xch th chn, chuyn lm Phiu k tng qun. Gp lc hai cung tranh ginh, (5) C gip
Thi t, ni rt thng thit, ngha t ra mt, gi du cht, bn b chuyn lm Tn Qun tha.

Thng ng ca n C chp li bn ca C rng: Thn nghe ni Thi t l gc r ca nh nc, tnh

tnh nhn hiu, thin h ngng theo, nay cht trch mng, y l sp c ni lo mt sm vy. Ngy xa Tn
Hin Cng dng Li C th Thn Sinh chng cn, Hn V tin Giang Sung th L thi t cht oan. (6)
Thn s rng Thi t khng gnh ni ni lo ny. Du dng cung T T (7) th hi cng chng kp na
vy.
Cha n nhn chc, Trung th lnh Tn Hong gim vu C, nhn lc Quyn nm bnh, Hong son
chiu lnh ui theo bt cht, by gi nm mi by tui.
Vo thi Tn Lng, hai con l Hng, Tn u c lnh binh, b Ton cng cha gim pha, u cht.
Gia nm Vnh An, ghi nh cng c, dng con ca Hng l Tuyn nhn tc Vn Dng Hu, ly cng
cha. Vo thi Tn Ho, Tuyn lm n Phiu k tng qun.
 TRUYN NG XN
Ng Xn t Khng Hu, ngi huyn Trnh qun Ng.
Ng lc chp: Xn sinh c my tui, c ngi n b huyn C Thnh (8) thy Xn, bo m Xn
rng: Thng ny c ct ca khanh tng.
Vo lc Tn H lm huyn trng, Xn lm vin quan nh, H rt cho l l. Sau H lm Tng qun,
c t chn trng li, c Xn lm Khc A Tha, chuyn lm Trng s, lm vic c cng tch. Du
xut thn hn km nhng cng snh vai ni danh vi ngi cng qun l bn Lc Tn, Bc Tnh. Tn
Quyn lm Xa k tng qun, gi lm Ch b, ra lm Sn m Lnh, li v lm Tham qun hiu y.
Nm Hong V th nht, cng vi bn Ng Phm, H T em qun thuyn chng tng Ngy l To
Hu ng Khu. Gp lc tri c gi ln, cc thuyn t mt dy buc, tri ni vo b, b qun Ngy thu
c, c ci nghing lt chm m, ring thuyn ln l vn cn, qun s gia nc nu dy ku cu, cc
quan tng khc s thuyn chm lt, u ly qua mu cht t khng chu cu. Ring Xn cng Hong
Uyn sai ngi trn thuyn n cu h, t hu cho l thuyn nng tt chm v, Xn ni: Thuyn chm th
nn cng cht thi! Ngi ta khn cng, sao li b mc c! Hn trm ngi c Xn, Uyn cu sng.
V, chuyn lm Ci K Thi th, gi k s n l T m lm Cng to, m ly c bnh khng n,
Xn bo rng: ng long (9) v n bay m thnh thn, phng hong v ku hay m thnh qu, sao phi
n hnh ngoi tri, giu thn vc su nh th? Xn chiu tp dn chng, bi lm Chiu ngha trung
lang tng, cng L i nh dp ngi Sn Vit, vo lm n k hiu y, Thiu ph, li chuyn lm
Thi t thi ph. Gp lc hai cung sinh bin, ni li thng thn, chia r phn trng th, mun sai L
Vng l B ra ng n H Khu, lnh Dng Lan khng c lm quan Lnh ti vng kinh . Li
nhiu ln a tin tc ni vi Lc Tn, by gi Tn ng n V Xng cng lin tip dng biu can
gin. Do b bn B, Lan vu hi, bt giam ngc git cht.
QUYN 13 - LC TN TRUYN
 LC TN
Lc Tn t B Ngn, ngi huyn Ng qun Ng. Vn c tn l Ngh, ni i lm h ln ca min
Giang ng.
Lc th th tng vit: T tin ca Tn l Hu, t Thc Bn, hin lnh li chm hc, lm Thnh mn Hiu
y. Cha l Tun, t Qu Ti, tht th cht phc, c h hng knh trng, lm n Cu Giang y.
Tn thu nh c, theo ch h l L Giang Thi th Khang ti s quan. Vin Thut c him khch vi
Khang, mun nh Khang, Khanh sai Tn cng h hng v huyn Ng. Tn ln hn con Khang l Tch
my tui, cho lm Cng k Mn h.
Tn Quyn lm Tng qun, by gi Tn hai mi mt tui, bt u vo ph trng, lm ng ty to
Lnh s, ra lm Hi Xng n in y, lnh ht cc vic ca huyn.
Lc th t ng tng tn vit: Hi Xng l huyn Dim Quan ngy nay.
Huyn nhiu nm kh hn, Tn m kho la cu dn ngho, khuyn khch lm rung, trm h c
nh. By gi cc qun Ng, Ci K, an Dng c nhiu gic n nu. Tn by k nn lm, xin cho i
chiu m. Th lnh gic ni Ci K l Phan Lm lc trc gy hi qun, nhiu nm khng bt c,
Tn sai quan thuc tuyn qun, nh dp ni su him, n u u theo phc, b khc c hn hai
nghn ngi. Tng gic huyn B Dng l Vu t lm lon, li n nh hn, bi lm nh uy Hiu
y, ng qun Li Ph. Quyn em con gi ca anh Sch g cho Tn, nhiu ln hi vic i, Tn by k
ni: Ngy nay anh hng kn ca, h si dm ng, ph ch dp lon, nu khng dng qun th khng lm
c. Li thm gic ni gy hi, da vo ni su him. Tim bng cha yn, kh m mu vic ni xa. Nn
tng thm i ng, chn ly qun cng khe. Quyn nghe li y, cho lm Hu b c di trng. Gp
lc tng gic an Dng l Ph Sn nhn n thao ca To Cng, li ko ngi Sn Vit, gip lm ni
ng, Quyn sai Tn nh Sn. B ng ca Sn ng m qun n nh li t, Tn bn tng thm c
phn, by t ching trng, bui em ngm vo hang ni, g trng m tin, qun gic tan v. Ri chn
qun ba qun, k mnh th lm lnh, k yu th cho vo s h, thu c my vn qun khe, dp tr k
c, qua u u yn n, v ng n Vu H.
Gp lc Ci K Thi th Thun Vu Thc k vic Tn chn ba ngi dn, nhiu lon qun. Sau
Tn n kinh, li ni khen Thc l quan gii, Quyn ni: Thc xt ti ng m ng li tin c hn, v
sao? Tn p ni: Thc mun nui dn cho nn xt ti Tn. Nu Tn li ch Thc lm lon tai
thnh th khng c hay vy.
L Mng xng bnh v Kin Nghip, Tn n gp Mng, bo rng: Quan V gn ci, sao li quay v,
sau lng khng chng c l vic ng lo sao? Mng ni: ng nh li ng, nhng ta bnh nng. Tn
ni: V t kiu ngo, chn p ngi khc. Lp c cng ln, lng cng phng tng, nhng ch mu
nh min bc, khng ng g ta. Nghe tin ng bnh tt khng phng b thm. Nay ra ch hn khng ng th
c th bt gi c. V gp cha cng, nn by k hay.
Mng ni: V vn dng mnh, kh m ch ni, li gi Kinh Chu, n tn trm khp, thm c cng
ln, th lc thm mnh, khng d nh vy. Mng n kinh, Quyn hi rng: Ngi no thay khanh
c? Mng p ni: Lc Tn suy ngh su xa, c ti gnh vc vic ln, xem mu lc ca hn, c th
cho gi chc cao. Li cha c ting xa, khng b V nghi ng, khng ai hp hn. Nu dng hn, nn sai t
che y ngoi, xt sa trong ri mi thng c. Quyn bn gi Tn v, bi Thin Tng qun, Hu
b c thay Mng.
Tn n Lc Khu, gi th cho Quan V ni: Lc trc nhn thy k h m ng, em qun ng lc,
nh t thng ln, cng lao ln thay! Nc ch thua v, li cho nc bn, tin mng vang reo, mong hy
tha thng, cng gip Nh vua. Ta km ci khng gii, c dng n min ty, ngng m nh sng,
tha vi ngi gii. Li ni: Bn Vu Cm b bt, ta xa m hn h, cho rng cng lao ca Tng qun
truyn cho nhiu i, du qun ca Tn Vn Cng nh trn Thnh Bc, mu ca Hoi m Hu ph
qun Triu(10) ngy xa cng khng hn c. Nghe ni bn T Hong em t qun k n ng gi, dm
ng c trng. To Tho gian di, chc cm gin khng ngi kh, e rng ngm tng qun mu tha
lng. Du ng gi nhng vn dng mnh, v li sau trn thng thng t khinh ch, ngi xa
khuyn rng qun thng phi cng cnh gic. Mong Tng qun mu by k ln gi trn trn thng. Ta
l k c sch qu kch, thn khng gnh vc c vic, nhng vui nghe oai c ca nc bn, mng m
t knh phc, du cha c k hp nhng vn nn gi . Mong lic mt nhn, ch xt r. V xem th ca
Tn c nhn nhng t gi gm, lng bn rt vui, khng cn nghi ng. Tn tu bo tnh trng, by k k
nn nh ly. Quyn lin ngm em qun m i ln, sai Tn cng L Mng lm Tin b, n lin chim
Cng An, Nam Qun. Tn i thng, lnh chc Nghi Thi th, bi Ph bin Tng qun, phong Hoa
nh Hu. Nghi Thi th Phn Hu ca B b qun chy, trng li cc thnh cng t trng ca
ngi r u hng. Tn xin em n ng vng bc trao cho nhng ngi mi theo hng. Nm l
thng mi mt nm Kin An th hai mi t vy.
Tn sai bn Tng qun L D, T Tinh em ba nghn qun nh tng Thc l bn am Yn, Trn
Phng. D lnh qun thy, Tinh lnh qun b, chn gi ch him, lin ph bn Yn, bt sng c Phong.
Li nh Phng Lng Thi th ng Ph, Nam Hng Thi th Quch Mc, i ph chng. H ln huyn
T Quy l bn Vn B, ng Khi em hn nghn qun r lin kt min ty, Tn li sai b tng T
Tinh nh ph B, Khi. B, Khi chy thot, ngi Thc cho lm tng, Tn sai ngi d chng, B em
qun v hng, trc sau bt chm v thu np n my vn ngi. Quyn ly Tn lm Hu H qun, Trn
ty Tng qun, tin phong Lu Hu.
Ng th vit: Quyn khen cng c ca Tn, mun ban vinh hin, du lm Thng Tng qun, Lit
hu nhng vn sai trng coi chu c, bn sai Dng Chu Mc l L Phm n gi v lm Bit gi Tng
s, c Mu ti.
By gi k s Kinh Chu mi theo v, c ngi n lm quan, c k cn cha lm, Tn dng s ni:
Ngy xa Hn Cao T nhn lnh, mi gi ngi ti, Quang V trung hng, bn gii u n, nu c
ngi nu cao c o ha th khng k gn hay xa. Nay Kinh Chu mi nh, lng ngi cha vng,
thn thng lo lng, xin ban thm n c kn chn rng ri, li lnh cho t tin c, sau ngi bn ci
nghn c m theo v gio ha thi. Quyn nghe theo li y.
Nm Hong V th nht, Lu B em i qun hng n bin gii pha ty, Quyn sai Tn lm i b
c, Gi tit, lnh nm vn qun cng bn Chu Nhin, Phan Chng, Tng Khim, Hn ng, T Thnh,
Tin Vu an, Tn Hon chng B. B i ng vng t Vu Hip, Kin Bnh n t Di Lng, dng my
chc n, em vng gm ban tc d d ngi r, sai bn Tng qun Phng Tp lm i c, Trng
Nam lm Tin b, bn Ph Khung, Triu Dung, Liu Thun, Ph Dung lm Bit c, sai Ng Ban em
my nghn qun dng n t bng trc, mun n d nh. Cc tng u mun nh chng, Tn ni:
y tt c mu la, tm ng xem.
Ng th vit: Cc tng u mun n nh B, Tn cho l khng nn, ni: B em qun xung min
ng, kh mnh ang vng, li men ch cao gi ni him, kh m nh c, du nh gp ngay cng kh
m thng ht. Nu c g khng li tt lm tn hi th ln ca qun ta, y chng phi l vic nh u. Nay
chu nn khuyn khch tng s, by r k sch, i xem s bin. Nu ch y l t bng bi rng th s c
ni lo rui chy dm p. Nay nn men ni m em qun i th th gic khng thi trin c, t s mt mi
gia vng cy ni, thong th m ngn chng gic mt mi vy. Cc tng khng hiu, cho rng Tn s
gic, u mang gin.
B bit k mnh khng xong, li dn tm nghn qun n np t trong hang ni i ra. Tn ni: Ta khng
nghe li cc ng nh bn Ban l v on c chng c k gian vy. Tn dng s ni: Di Lng l ch
yu hi, l then cht ca nc ta, du l d ly nhng cng d mt. Nu mt ch y th khng ch l mt i
mt qun m cn khin cho min Kinh Chu s ng lo. Ngy nay tranh ch y, vic ny tt xong. B lm
tri php thng, khng gi hang ni m li chia ra t gi. Thn du khng c ti, nhng da vo oai linh
ca t tin nh dp gic ngc, sp ph c thi. Li thy B trc sau em qun i, thua nhiu thng
t, do m xt, hn khng gy lo lng. Thn lc u e ngi hn l v hn em qun thy b cng tin,
nay li b thuyn m i b, ng tri cc ch, xt cch sp t ca hn, chc khng c thay i. Knh mong
bc ch tn k gi cao, khng cn lo ngh vy. Cc tng u ni: Lc u nn nh B, nay hn vo
nm, su trm dm, kn ca dy da by, tm thng, bn y gi vng cc ch yu hi, nu li nh tt
khng c li. Tn ni: B l ngi gio hot, tri nghim nhiu vic, v li qun y mi t, ta lo qun
y cn khe, cho nn cha nh vy. Nay n lu, khng nh c ta, qun mi k cng, chng c
mu na, ph tan gic y, vo lc ny y. Bn sai nh mt n trc, khng li, cc tng u ni:
Git ung qun thi. Tn ni: Ta hiu cch ph c gic. Li sai cc qun u nm mt b c,
dng k phng la m nh. Chc lt k thnh, lin em cc qun cng lc n nh, chm u bn
Trng Nam, Phng Tp cng vua ca ngi r l Sa Ma Kha, ph hn bn mi n gic. Tng ca B
l bn L, Lu Ninh khn cng xin hng. B ln ni M Yn, by binh t gi. Tn c lnh cc qun
vy p bn pha, qun s v l, cht n my vn ngi, B nhn bui m chy trn, ngi nga mang
cng, vt cc o gip chn sau, ch vo c thnh Bch . Cc v kh thuyn b, dng ca
qun thy b u b cp sch, thy cht tri ni tc nghn di sng. B rt thn gin, ni: Ta m b Tn
lm nhc, h chng phi l do tri chng!
Lc u, Tn Hon i ring nh qun tin phong ca B Di o, b qun B vy, xin cu vi Tn,
Tn ni: Khng c. Cc tng ni: Tn An ng l h hng ca cha cng, b vy gp, sao li
khng cu? Tn ni: An ng c lng qun s, thnh vng lng , khng cn lo lng. i k ta
thnh, cha n cu An ng th An ng t gii vy ri. Lc k sch sp t xong, B qu nhin
tan v. Sau Hon gp Tn ni: Lc trc tht l ta gin v khng c cu, n ngy nay mi bit suy
ngh t by mu lc vy.
Vo lc chng B, trong cc Tng qun c ngi l tng c ca Tn Sch, c ngi l h hng tng
tht, u t kiu ngo, khng chu nghe lnh. Tn rt kim ni: Lu B ni ting thin h, To Tho cn
s, nay n ti bin gii, y l ch mnh vy. Cc ng u chu n ca nh nc, phi nn ha mc cng
dp tn gic y, trn bo n vua m li khng theo lnh, khng nn th vy. Ta du l tr tui, vng lnh
ch trn, nh nc em cc ng sai cng trng xt vic ny l v ta cng c cht t ti gii, li bit nhn
nhn chu nhc vy. u trao vic y, h cn t chi! Php qun c thng, khng c phm cm. n
lc ph B, phn nhiu l k ca Tn. Quyn nghe tin, ni: Lc trc khanh sao li khng bo k ti tri
lnh ca cc tng vy? Tn p ni: Thn chu n su, vic qu ti nng. Li v cc tng c ngi l
tim bng, c k l nanh vut, c ng l cng thn, u l nhng ngi s cng lm nn vic ln. Thn du
hn km, vn ngng m ngha nhn nhng nhau ca Tng Nh, Khu Tun(11) gip vic nc.
Quyn ci ln khen hay, bi Tn lm Ph quc Tng qun, lnh chc Kinh Chu Mc, li i phong
lm Giang Lng Hu.
Li na B vo gi thnh Bch , bn T Thnh, Phan Chng, Tng Khim u dng biu ni tt
bt c B, xin li n nh. Quyn em vic hi Tn, Tn cng Chu Nhin, Lc Thng cho rng To Phi
t hp qun s, ngoi mn ting l gip nc nh B, trong thc l c gian, xt k k ri v. Khng lu,
qun Ngy qu nhin i ra, ba pha gp ch vy.
Ng lc vit: Lu B nghe tin qun Ngy ra nh, gi th cho Tn rng: Nay gic n ti Giang
Lng, tng ca ta li n pha ng, Tng qun ni xem c c khng? Tn p ni: Ch s qun
va b ph, vt thng cha lnh, nn cng kt thn, tm hy tu sa, khng ri m ng binh na vy. Nu
khng tnh k m mun em qun va b nghing lt i ng xa n na th khng cn ch trn vy.
Sau B bnh cht, con l Thin ni ngi, Gia Ct Lng nm vic, lin ha vi Quyn. By gi vic
hp, Quyn lin sai Tn bo vi Lng, cng khc n ca Quyn trao cho Tn. Quyn h gi th cho
Thin, Lng thng a cho Tn xem qua, nng nh ng lo hay c ch khng n lin sai sa i, ly n
ng du gi i.
Nm th by, Quyn sai B Dng Thi th Chu Phng la quan i t m ca nh Ngy l To Hu,
Hu qu nhin em qun vo huyn Hon, li gi Tn n trao li ba vng, bi i c, n nh
Hu.
Lc C khc vn ni v Tn rng: i T m To Hu ca nc Ngy xm ci bc ca nc ta, bn
ban cho ng li ba vng, em lnh su qun cng trung qun cm v m nm gi vic qun, Nh vua
cm roi, trm quan qu gi.
Ng lc vit: Ban li ba vng cho Tn, vua Ng t tay cm roi gp Tn.
Hu bit c, thn v b la, nhng t cy vo qun m ng khe, bn giao chin. Tn t lm trung
qun, sai Chu Hon, Ton Tng lm hai cnh t hu, ba ng cng nh, lin xng vo qun np phc
ca Hu, nhn xua ui chng, ui chy v pha bc, thng n Gip Thch, bt chm hn vn ngi,
cp sch vn c xe cng la la nga tru, dng v kh. Hu v, mc nht trn lng m cht. Cc qun
ko v qua V Xng, Quyn sai t hu em lng vua cho Tn ra vo ca in, ban cho Tn u l
nhng vt ca vua dng, by gi chng ai snh c. Li sai v Ty Lng.
Nm Hong Long th nht, bi Thng i Tng qun, Hu h. Nm , Quyn i tun pha ng
n Kin Nghip, lu Thi t, Hong t cng chn quan Thng th li, gi Tn v gip Thi t, nm
ht vic ba qun D Chng v Kinh Chu, coi xt vic qun c nc. By gi Kin Xng Hu l L lm
lan can hnh u vt trc nh, c v tinh xo, Tn nghim mt ni: Qun hu mau d b i. X thanh
Hiu y Tng l ngi gn gi nht trong cc v Hong t, em qun lm tr vui khng chu tu thn, Tn
ct tc quan li ca hn. Ngi qun Nam Dng l T Cnh thch bn v php tc dng hnh trc p l
sau ca Lu Dc, Tn li mng Cnh rng: L ln hn hnh lu ri, Dc dng li l thp km m di
gt o l ca thnh nhn, u l sai tri vy. Nay ng hu Thi t, phi nn theo vic nhn ngha gy
dng c hnh, nh li bn y, khng c ging dy na.
Tn du gi thn ngoi nhng lng vn hng v triu nh, dng s by k vic thi y rng: Thn
cho rng hnh php nghim ngt phn nhiu lm hi k di. T nm trc n nay, quan tng mc ti,
du khng khng th khng pht, nhng thin h cha hp mt, ang mu nh ly, nn ban n tha li
lm yn lng ngi. V li vic i ngy cng nhiu ln, chn ngi ti l vic u, t k gian xu hay
ngi li kh chu, vn nn cho sa li, gng sc chuc ti. y l vua sng qun li ghi cng lp nn
nn mng vy. Ngy xa Hn Cao T tha li ca Trn Bnh, dng ti li ca ngi , rt cuc lp nn
nghip ln, ghi cng nghn nm. Hnh php nghim ngt khng phi l cch Vng dng nghip; c
hnh pht m khng c tha th khng phi l cch v v phng xa vy.
 Quyn mun sai qun mnh nh ly Di Chu v qun Chu Nhai, u em vic hi Tn, Tn dng s
ni: K ngu ny cho rng bn ci cha nh, ang tu sc dn gip vic i. Nay dy binh nhiu nm,
thy dn tn gim, B h suy ngh vt v, qun n qun ng, mun em qun i xa ly Di Chu lp vic
ln. Thn li ngh xt k, cha thy li u, m vn dm nh ly, sng gi kh lng, dn l thy th, tt
b bnh tt. Nay xua qun i, li vo t hoang vng, mun ch m li tm, mun li m li hi vy. Li
cn qun Chu Nhai ngn tr, dn nh cm th, thu c dn y khng gip vic, khng c qun y
khng lm cho qun ta yu km. Nay qun s Giang ng t mu vic, ch nn nui sc trc m
nh sau thi. Ngy xa Hon Vng(12) lp nn, qun khng mt i m m c nghip ln. Do B
h ni nghip, m mang Giang Biu. Thn nghe ni dp lon nh phn phi em qun lm oai, cy rung
trng trt l ngh gc ca dn, vy m can qua khng ngng, dn c i rt. K ngu ny cho rng nn
nui dng qun dn, ni lng t thu, ha thun vi dn, ly ngha khuyn khch k dng cm, nh th
min H V(13) mi bnh c, nghip thng nht c chn phn ri vy. Quyn bn nh Di Chu,
khng c sa li.
Gp lc Cng Tn Uyn tri c, Quyn mun n nh, Tn dng s ni: Uyn cy him da vng,
bt gi s gi, khng dng nga tt, thc ng cm gin. Nhng ngi mi r xm phm Hoa H, cha
theo gio ha, n nu ni xa, chng li qun vua, khin cho B h ni gin ng ng, mun em vn qun
coi thng tri sng vt bin m khng ngh n nguy hi kh on. Ngy nay thin h nhiu lon, bn
anh hng tranh ginh, lic mt dm ng. B h da vo ci oai thn v, chp ly thi c, ph To Tho
Lm, nh Lu B Ty Lng, bt Quan V Kinh Chu, ba tn gic y l ho kit thi nay, u b
mi nhn ca chng. Gio ha ban truyn, n ni vn dm, sp dp yn Hoa H, thng nht vo mt vua.
Nay nu khng nhn ci gin nh m m pht ci gin sm st th l tri vi ci rn bo ca bc ch tn, coi
nh ci tn qu ca mt nc c vn c xe vy. Thn nghe ni ngi c ch trm khp vn dm th khng
i c gia ng th dng chn; ngi mu chim c bn ci th khng gi gin nh chuc ci hi
ln. Nay gic mnh ti bin gii, min hoang phc cha theo v, B h sai qun bi thuyn i nh
phng xa, bn gic tt dm ng, dn n lo lng, lc hi hn cng khng kp. Nu vic ln thnh cng
th Uyn khng cn nh cng t thn phc vy; nay li v tic qun v nga ca min ng, sao li ch
mun lm tn hi n nghip ln yn dn ca min Giang ng m khng tic sao? Xin dng su qun,
ch nn ra oai vi gic mnh, nn dp yn Hoa H trc, lm rng r mai sau. Quyn nghe li ny.
Nm Gia Ha th su, Quyn nh min bc, sai Tn cng Gia Ct Cn nh Tng Dng. Tn sai
ngi thn l Hn Bin em biu n tu bo, lc v gp ch Min Trung, bt gi c Bin. Cn nghe
tin rt lo lng, gi th cho Tn rng: Xe vua v, gic bt c H Bin, bit c ng i ca qun ta.
V li nc sng kh cn, nn nhanh i thi. Tn cha p, ang sai ngi trng rau phng, cng cc
tng nh c lm vui nh thng. Cn ni: B Ngn nhiu mu tr, ang lm g chng? T n gp
Tn, Tn ni: Gic bit xe vua v, khng bit lm g, li chuyn sc nh sang ta. Ta li gi ch
yu hi, qun tng mun nh, li t nh k lm yn lng chng. By t k hay, ri mi ra nh.
Nay ta t v rt lui, gic tt bo ta s, tt n vi v, y l th tt ph c gic vy. Bn ngm by k
vi Cn, sai Cn em thuyn b, Tn em ht qun m i ln hng n thnh Tng Dng. ch vn s
Tn, vi vng vo thnh. Cn li dn thuyn ra, Tn thong th sa sang i ng, khuch trng thanh th,
i b ln thuyn, ch khng dm nh. em qun n Bch Vi, ni di l i sn, ngm sai bn Tng
qun Chu Tun, Trng Lng nh cc huyn Thch Dng, An Lc, Tn Th ca qun Giang H, huyn
Thch Dng c ch ba tp np, bn Tun cht n, ngi dn u b hng ha m chy vo thnh. Ca
thnh mc kt khng ng c, ch bn t git hi dn mnh, ri mi ng c ca. Chm u bt sng
n hn nghn ngi.
Thn l Tng Chi cho rng: Tn lo Quyn rt th qun Ngy chuyn sc nh vi mnh, ri bn
khuch trng thanh th, khin cho ch khng dm nh, ang i thuyn thun dng, nn khng ngng
phng b, sao li cn ngm sai cc tng nh p cc huyn nh, lm cho ngi dn ch ba s hi b
chy, t lm thng hi? Bt chm c nghn ngi, cha lm nc Ngy tn hi, ch lm cho ngi
dn khng c ti b tai v cht chc, so vi qun ni bn sng ca Gia Ct Cn, h khc g sao! Ci o
dng binh ca sai, li lm mt php tc th b b ha, bng lc chng truyn c n ba i, n i
chu th dt, y l ci v li vy!
Nhng ngi b bt u cho vo doanh qun, khng sai qun s quy ri xm ln. K em ngi nh n
th sai ngi chm sc. K b lc mt v con lin cp cho cm o, li thm an i, sai phi i v, cng c
ngi cm kch dt nhau m i theo. Ngi bin gii yn lng,
Thn l Tng Chi cho rng: y chng khc g lm v lt t trn cy m gi li trng chim, hu t n
nh, sao n b c ci c ln?
bn Giang H Cng to Triu Trc, Dc Dng B tng Bi Sinh v vua ca ngi r l Mai Di cng
em phe ng n nng da Tn. Tn cp tin la, cu gip xung quanh.
Li c Giang H Thi th Lc Thc lnh ht qun m gy hi bin bin gii nhng khng vn hp vi
tng c min bc l con ca Vn Snh l Hu. Tn nghe tin y, lin vit th di p Thc rng: Nhn
c th m thng xt, bit ng him khch vi Hu lu, hai ngi chng th cng sng, mun n
theo da, lin em th kn n bo ln, em qun n nghnh. Nn ngm i nhanh n kp ngy hn.
em th trn bin gii, qun ca Thc ly c th a cho Thc xem, Thc s hi, bn t em v con
v Lc Dng. Do quan li khng cn c thn thit, Thc bn b bi chc.
Thn l Tng Chi cho rng: Tng ngoi bin gii gy hi l vic thng thy, khin cho Thc mc ti,
nhng ngi khc thay cng nh th. Nu bn kia chng phi gio quyt phng tng sp gy ha ln th
cn g suy ngh vt v, by ra ci mu gian kia? Li cho y l hay, li chng phi vy.
Nm th su, Trung lang tng Chu Chi xin chiu m qun dn B Dng, em vic hi Tn. Tn
cho rng dn qun y d lon kh yn, khng nn cho i chiu m, s rng dn gic cp n. Nhng Chi
vn c by t xin lm, qu nhin ngi trong qun y l bn Ng C lm gic git Chi, nh dit cc
huyn, dn c ca cc qun D Chng, L Lng cng ng theo C lm cp. Quyn nghe tin, lin nh
ph c, bn C dt nhau hng, Tn chn c hn tm nghn qun khe, ba qun u bnh.
By gi Trung th in hiu L Nht chuyn quyn cn r, ra oai tc phc, Tn cng Thi thng Phan
Tun cng lng lo lng, ni n rt nc mt. Sau Quyn git Nht, rt t trch mnh, li ni ti Tn
Quyn truyn.
By gi bn T Uyn, T Honh u tu by vic nn lm, mun lm li sa i,
Ci K in lc vit: T Uyn t Hu c, thu nh tu c hnh, chm ch cy ba m khng bun
chn, li chng lo lng, do m ni ting. C Hiu lim, dn dn lm n Kin v Tng qun, du ti
qun ng nhng vn ngh n vic i. Con ca Lc Thng l T b gim pha triu nh, mi ngi u
nghi ng, chng ai lm r c, Uyn nghe tin m than th rng: Cng T cht sm, trm quan u
thng. Nay nghe ni con hn c ch ln hiu rng m b ni xu m m, trng xem cc quan phn xt r
rng, nu cn nghi ng th ta chng mong vy. Rt cuc T c xt r, khng c li lm, ri tr thnh
k s ni ting, y l do cng ca Uyn vy.
Ng lch ni tm li rng T Honh c ti bin bc mu lc.
em vic hi Tn, Tn bn rng: Nc ly dn lm gc, mnh l do sc dn, tin cng do dn lm ra.
Cha tng c vic dn giu m nc yu, dn ngho m nc mnh vy. Cho nn ngi lp nc, c
sc dn th yn, mt sc dn th lon. Nu khng c li m li sai dc sc lm, cng l kh vy. Cho
nn kinh Thi vit rng: Hp vi ngi dn th c tri ban lc. Xin ban n c, v yn trm h, lc
trong vng my nm, t nc y , ri mi mu c.
Nm Xch th by, thay C Ung lm Thng tng, h chiu ni: Trm v khng c c, gp thi
chuyn vn, php vua cha thng nht, k gian c y ng, do ngy m lo lng, ng khng ci m.
Ngh ng vn tnh thng sut, c sng mu hay, nm chc Thng tng, gip nc tr nn. Ngi lp
c cng hn i tt c ban thng nhiu ln; k c ti c vn v phi c gnh vc chc cao ca x
tc. Ngy xa Y Don theo da vua Thang, L Thng(14) gip nh Chu, trng coi trong ngoi, nh
ng thc xng ng. Nay ly ng lm Thng tng, S tr tit, sai Thi thng Ph Thng trao n thao.
ng hy lm rng c cao, lp thm cng ln, knh theo mnh vua, dp yn bn ci. h! Nm gi cc
vic, dy bo quan li, khng nn lm sao! ng hy gng sc. Lnh chc Chu mc h, coi cc vic
V Xng nh c.
Lc u, hai cung(15) u thiu ngi, nhiu quan li coi vic trong ngoi sai con em vo hu. Ton
Tng bo cho Tn, Tn cho rng: Nu con em c ti th khng lo khng dng c, nhng khng nn da
vo mu cu vinh li; nu lm khng tt th rt cuc li chuc ly tai v. V li nghe ni hai cung
u , tt c vic y, y l iu k ln ca ngi xa vy. Con Tng l K qu nhin a dua theo L
Vng, dc lng giao kt. Tn gi th cho Tng ni: ng khng noi gng Nht m li thng K
y, rt cuc nh ca tc h dn n ha thi. Nhng Tng khng nghe, li cn him khch. n lc Thi
t c li bn khng yn, Tn dng s ni: Thi t l ngi ni ngi chnh, nn c ch vng nh bn .
L Vng ch l phin thn, nn ban nhiu sng i m thi, nu u vo y th trn di yn n. Knh rp
u chy mu bo ln. Gi th ba, bn ln, li xin v kinh, mun t ming bn v thn phn trng, th
sa nn sai lm. Nhng li khng c nghe theo, ri hc tr ca Tn l bn C m, C Thng, Diu
Tn cng n theo da Thi t, lm vic sai tri m b bt i y. Thi t Thi ph Ng Xn b bt ti gi
th qua li vi Tn, cng bt b ngc m cht. Quyn bn sai quan Trung s n trch mng Tn, do
Tn bun bc m cht, by gi su mi ba tui. Nh khng c ca tha.
Trc y, K Dim bn vic dng doanh ph, Tn can ngn hn, cho rng tt gy ha. Li bo Gia Ct
Khc ni: Ngi trn ta, ta phi vng theo vi ngi ; ngi di ta th ta nn gip ngi . Nay
thy ng ch ln lt c ngi trn, khinh thng c ngi di, y khng phi l ci nn ca yn n
vy. Li na ngi qun Qung Lng l Dng Lan tr tui m ni ting, nhng Tn ni l hn tt
thua, khuyn anh Lan l Mc nn em ngi nh chia di i. Tn bit trc c nh th. Con trng l
Din cht sm, con th l Khng ni tc. Vo thi Tn Hu, truy thy Tn l Chiu Hu.
Khng t u Tit, l chu ngoi ca Tn Sch vy. Lc Tn cht, Khng va hai mi tui, bi Kin v
Hiu y, lnh nm nghn qun ca Tn, em tang v min ng, n kinh t n. Tn Quyn em mi vic
m Tn ni v Dng Lan hi Khng, li ngn cm tn khch, quan Trung s n bo, Khng khng
cn xt hi n h m t i p cc vic, Quyn dn dn hiu ra. Nm Xch th chn, chuyn lm Lp
tit Trung lang tng, cng Gia Ct Khc thay nhau ng n Si Tang. Khng sp i, u p vng ly
ca Hon Thnh, sa li tng nh, trng thm cy du bn nh , khng b st l. Khc vo n, thy
ngn np nh mi, m n c ca Khc Si Tang c v v l, rt ly lm thn. Nm Thi Nguyn th
nht, n kinh cha bnh, bnh khi li v, Quyn khc lc chia tay, ni: Ta lc trc nghe li gim m
khng mng n ngha ln ca cha ngi, do m li cho ngi. Nay trc sau xt hi, u xa
b, chng ai thy na vy. Nm Kin Nguyn th nht, bi Phn v Tng qun. Nm Thi Bnh th hai,
tng Ngy l Gia Ct n em qun Th Xun hng, bi Khng lm Si Tang c, n Th Xun, ph
Nha mn tng, Thin Tng qun ca nh Ngy, chuyn lm Chinh bc Tng qun. Nm Vnh An th
hai, bi Trn qun Tng qun, trng coi cc qun Ty Lng, t bn Quan V n thnh Bch . Nm
th ba, ban Gi tit. Tn Ho ln ngi, thm chc Trn qun i Tng qun, lnh chc ch Chu Mc.
Nm Kin Hnh th hai, i T m Thi Tch cht, bi Khng trng coi cc qun Tn Lng, Ty Lng, Di
o, Lc Hng, Cng An, tr Lc Hng.
Khng nghe ni chnh tr kinh c nhiu thiu st, lo ngh su sc, bn dng s rng: Thn nghe
ni c ngang th nhiu thng t, sc ngang th yn thng nguy, cho nn su nc b nc Tn mnh chim
ly, ngi Ty S ngonh mt v pha bc theo Hn Cao T(16) vy. Nay k ch ngn chn chn ci,
khng ch c t Quan Hu; li cn chim gi chn chu, h ch c t Hng Cu n pha ty m thi?
Nay nh nc ngoi khng c ci cu vin ca nc bn, trong khng c ci mnh ca min Ty S,
chnh tr suy km, dn en chng yn, ci m ngi bn da ch l min sng di ni cao, b ci ngn
cch, y l ci th yu ca vic gi nc, khng phi l ci trc tin ca ngi c tr vy. Thn thng
ngh k ci im cn mt ca cc nc Chin quc, gn th xem xt ci ha sp ca h Lu, tra cu
sch v, theo m lm vic. Na m v gi, n ba qun n. Ngy xa Hung N cha dit, Kh Bnh
b nh; o nh Hn cha tt, Gi Sinh thng khc(17). Hung chi thn l chu ca nh vua, ni i
nhn n sng, thn cng tt xu, cng bun vi nc, hn th sng cht, ngha chng s qua, ngy m lo
lng, ngh n thm thng. Ci ngha th vua l du phm ln nhng khng la di, ci tit tho ca by
ti l chm ch n cht mi thi. Knh by mi by iu nn lm nh di y. Mi by iu lc
mt, cho nn khng chp.
By gi H nh chuyn quyn, hon quan nm vic, Khng dng s rng: Thn nghe ni dng nc
lp nh, ch dng k tiu nhn, ni ngoa lm sai, ng th(18) rn bo, y l nguyn nhn lm
ngi gii on gin, Trng Ni than th vy. Ci tai v t thi Xun thu v sau, qua thi Tn, Hn cha c
g l khng do t k y vy. K tiu nhn khng r o l, hiu bit nng cn, du c tnh thn dc ht kh
tit nhng vn khng ng tin dng, hung chi l k vn c lng c li yu ght d i sao? Nu chng lo
mt chc th khng g khng lm. Nay nn trao chc cho ngi hiu bit, da vo oai lm vic ca h,
khng nn mong da vo ci ting ho ca H Hi, ci o ha ca Tc Thanh vy. Quan li ngy nay du
t ngi c ti l, nhng nu k i m min, dn dn hiu o ha, nu chm ch t lp, nh th cng
dng c, nn ty vo ti nng m trao chc. Nu bi b bn tiu nhn th gio ha mi trong sch,
chnh tr mi khng nh bn vy.
Nm Phng Hong th nht, Ty Lng c l B Xin chim thnh lm phn, sai s gi hng nh
Tn. Khng nghe tin, hm phn chia cc qun, sai bn Tng qun T Dch, Ng Ngn, Si Cng n
thng Ty Lng, lnh qun lp tri dng ly vng vng, ri t Xch Kh n C Th, trong th vy Xin,
ngoi th ngn gic, ngy m nh gp nh l ch n, qun rt vt v. Cc tng u can ngn ni:
Nay em ht th mnh ca ba qun gp nh Xin, nu qun Tn n, Xin tt ph vy c. Sao li
c vy m khin cho sc qun dn mt mi? Khng ni: Ch thnh ny c th vng, lng go li
, v li thnh y sm cc phng gi, y u c dng chng ga. Nay nu em qun
nh thnh, tt khng lm cho qun thng trn, li khin cho qun bc ko n, n th thnh y khng
phng b, trong ngoi b nn, ly g m ngn c. Cc tng u mun nh Xin, Khng u khng
cho. Nghi Thi th Li m ni rt khn thit, Khng mun cho qun tin phc, bn cho nh mt trn,
qu nhin nh khng li, thnh gi cng cht. Xa k Tng qun Dng H ca nh Tn em qun
hng n Giang Lng, cc tng u cho rng Khng khng nn ln chng, Khng ni: Giang Lng
thnh vng qun , khng cn lo lng. Nu cho ch nh Giang Lng, tt khng gi c, nhng tn
tht li t. Nu cho Ty Lng lin kt th ngi r ni Nam Sn u s nhiu ng, lc cng lo
lng, kh m ni ht vy. Ta nn b Giang Lng m nh Ty Lng, hung chi Giang Lng bn vng?
Lc trc, Giang Lng bng phng, ng i thng sut, Khng sai Giang Lng c l Trng Hm p
p ln cha nc, cha nc vo ch bng ngn chn gic phn. H mun nhn c nc cha y m
cho thuyn ch lng, ni phao ln l sp ph p i xe ng b. Khng nghe tin, sai Hm nhanh
ph p. Cc tng u tic, thng can ngn nhng khng nghe. H n ng Dng, nghe tin p v,
li b thuyn dng xe ch, tn cng hao ph rt nhiu. Nh Tn sai Ba ng Gim qun T Dn em
qun thy n Kin Bnh, Kinh Chu Th s Dng Triu n Ty Lng. Khng sai Trng Hm gi vng
thnh y; Cng An c l Tn Tun i tun tra b nam chng H; Thy qun c l Lu L, Trn ty
Tng qun l Chu Uyn chng Dn; t mnh em ba qun, da vo ly m i trn vi Triu. Tng
qun Chu Kiu, Doanh c Du Tn trn n ch Triu. Khng ni: Tn l quan li c trong qun,
bit c tht gi ca qun ta, ta thng lo qun r vn khng c luyn tp, nu ch nh ly, tt nh
ch y trc. Lin m i qun r, u ly tng gii thm vo. Hm sau, Triu qu nhin nh ch
m qun r ng gi, Khng sai em qun nh chng, tn nh ma, qun ca Triu cht chng ln
nhau. Triu v hn mt thng k cng, bn bui m chy trn. Khng mun ui theo, li lo B Xin
dc sc chn ni yu hi, dm ng b ci, m qun li khng chia gi, do ch nh trng xua qun
nh mun ui theo. Qun ca Triu s hi, u ci gip rt chy, Khng sai qun khe ui theo, qun
ca Triu thua v, bn H u dn qun v. Khng li hm thnh Ty Lng, git sch h hng v cc
quan tng ca Xin, li xin tha cho my vn ngi t bn y tr xung. p sa thnh ly, ri n min
ng v Lc Hng, mt khng c v kiu cng, khim nhng nh thng, cho nn lng qun s vui
mng.
Tn Dng thu vit: Khng lp phn Kiu, Trt vi Dng H. Khng tng tng ru cho H, H ung
m khng nghi ng. Khng c bnh, H li gi thuc n, Khng cng yn lng m ung. Ngi by gi
cho l Hoa Nguyn, T Phn(19) sng li ngy nay.
Hn Tn Xun thu vit: Dng H theo v, tu sa c tn v v ngi Ng. Lc Khng thng
bo cho tng gi bin rng: Bn y chm sa c, bn ta hay gy c, y l khng nh m t phc
vy. u phi gi bin, khng c tm ly ci li nh vy. Do vng bin ca Ng, Tn u khng
xm ln cc lng go, rung t tha, c tru nga chy rng th bo r cho dt v. Ngi vng
sng Min i sn, ngi Ng bt c ngi Tn ang b thng, u lin gip ch v. Khng tng mc
bnh, xin thuc vi H, H lm thuc trao cho Khng, ni: y l thuc tt, gn y t lm, cha kp
ung, nhng ng bnh nng, cho nn a n. Khng nhn ly m ung, cc tng u can ngn, Khng
khng p. Tn Ho nghe tin hai bn giao ho, em vic hi Khng, Khng ni: Mt p mt thn khng
th khng c mt ngi tn ngha, hung chi l nc ln? Nu thn khng lm th th khng th nu r c
hnh, v li H khng c lm thn b thng vy. C ngi cho l H, Khng lm mt l tit ca by
ti, hai ngi ch giu ngi . Tp Tc X ni: Ngi c o l th c thin h gip , ngi c tn
ngha th c vn ngi tn trng, du nghip ln v nhng ting ngha vang mi, du l k gian xo
rong rui trn ng, quyn bin trm khp vic gp, ngi th sc ngang dc, bn k n nc chn th,
cha c ai khng da vo lp cng, cha c ai b ci m dng nghip c. Cho nn Tn Vn
Cng rt lui th ngi nc Nguyn vng lnh(20); Mc T vy nc C m dc sc dy bo(21); D Phu
by k th ngi nc B theo v (22); Nhc Ngh hon nh th ting cao cn mi(23). Xem nhng ngi y
khin ngi khc tin phc, h ch dng oai sc v la di nhau m c chng! T khi ba nh lp th
chn vn hn bn mi nm nay, ngi Ng khng th vt sng Hoi, sng Min m nh ly Trung
Quc, ngi Trung Quc cng khng th qua sng Trng Giang tranh li. Sc u tr ngang, nhng
o l khng lt nhau vy. Git ngi m lm li ta, khng bng lm li ta m khng cn git;
dng qun lm hip ngi, khng bng ban c v v dn. K tht phu cn khng dng sc bt
p ngi, hung chi l mt nc? Dng sc bt p vn khng bng dng n c, m hung chi l
khng bt p? Cho nn Dng H dng mu sch ha bnh, lp php tc ca nm qun, gip ngi dn
ca mnh, ban pht n trch, nu cao tn ngha v v ngi Ng mnh, t r nhn i sa tc bo,
khin cho dn chng nghe theo chy n m khng cn nh Giang Biu. Cho nn c rt tt th dn
chng cng nhau n theo, nc ngoi xunh quanh nghe ting ngha m giao kt. Nc Ng t b thua l
v khng c nh th vy. Khng thy nc nh vua bo m nh Tn li c c sng, ngi lm vic tt
v v mnh, m mnh li khng c ci php tc gi nghip, trm h nh theo c sng ca ch, trong
nc khng c ni lo b vua, do gi vng lng dn, v yn trong ngoi, dp b nguy yu, Khng nm
quyn ln trong nc, chng bng t thn gi o l i nhang vi nc ch. Khin cho c ca mnh
cng c nh nc ch, do m ting tt vang vng, lan truyn n nc xung quanh, soi sng n
phng xa, gi c trn gi chiu, mu trong mn trng, ph ch m khng cn dng sc ca
qun s, gi nc m khng cn da vo ci vng ca sng su ni cao, tn ngha trm c k th, lng son
hn c ngi xa. H y l by mu gian tr m gt b ngi hin, git thn mnh to danh ting,
tham tin ca lm giu mnh, ln p ln ngi m khng cn phng b sao? Do m lun, nu gip
i v gi nc th phi dc ht ti c; theo vn cu nguy l vic lm ca k tiu nhn, mu gian
nga ngi ta l suy ngha ca bn n bc; ra oai cu yn l iu m bc sng sut cho l km. Bc
qun t hin ti cu i lp php tc l v b ci y m ly ci kia vy, cng v o l ca mnh tt p
vy.
Bi thm chc h. Nghe tin V Xng T b c Tit Onh b bt vo ngc, Khng dng s ni:
Ngi tun ngha l ngc p ca nh nc, vt qu ca x tc, l ngi sa nn chnh tr, sa sch bn
ca vy. i T nng Lu Huyn, Tn k Thng th Vng Phin, Thiu ph L c ngy trc u ngi
tun ngha trn i, l vt qu ca mt thi, nhn n sng, ung dung gi chc, vy m u b git cht,
c ngi b git c ngi nh, c k b y n ni hong vng. i khi Chu l c ni n l tha ngi
hin, ngha gip ngi thin, kinh Th vit: Git ngi khng c ti, khng nn khng theo php tc. Vy
m bn Phin cha nh ti trng m li dng hnh pht, mang lng trung ngha m thn b ti cht, h
chng au xt sao! V li hnh pht git cht y nu khng bit r th t chy vt tri ni trn b sng i.
y e rng chng phi l php c ca Tin vng cng khng phi l iu m Ph Hu(24) rn gii vy.
Do trm h lo lng, qun dn bun ru. Phin, c cht, hi cng chng kp. Mong B h tha cho
bn Huyn ra. Li va ri nghe ni Tit Onh b bt gi. Cha Onh l Tng tu biu cho Tin , li
gip Vn , lc Onh ni nghip, ni danh trong nc. Nay xt ti ca Onh, cng nn tha cho. Thn
e quan coi vic cha lm r vic m li git chc th lm mt lng trng mong ca dn. Xin ban n ln,
hy tha ti ca Onh, thng xt n t ngc, dp b hnh php rm r, nh vy th thin h may lm!
By gi vn iu ng qun s, trm h mi mt, Khng dng s ni: Thn nghe ni rng kinh Dch
trng vic theo thi, T truyn a vic xem bin, cho nn nh H mc nhiu ti th n Thang dng
qun, vua Tr bo ngc th Chu V Vng vung ba. Nu khng theo thi th i Ngc i c ni lo v
l, bn Mnh Tn c qun pht c ni dy. Nay khng lo lm nc giu qun mnh, khng chm ch lm
rung, khng lm cho nghip vn v c thi trin, trm quan khng c tu sa chc nghip, khng xt
r vic bi trut v ct nhc khuyn khch k s, khng xt k hnh php t khuyn khch vic ngn
nga ti li, khng dng c dy bo cc quan li, li khng ly lng nhn v v trm h, khng
mun thun tri hp vn m cun thu thin h, m li nghe theo cc tng a nh dp, qun khn v
cng, tn ph vn mi, qun s yu mt. Qun gic khng suy km m qun ta li bnh tt vy. Nay tranh
ngi Vng, li tm cu ci li nh nhoi, y l k km ca ti thn, khng phi l mu hay ca nh
nc vy. Ngy xa hai nc T, L nh ba trn, ngi nc L thng m khng nh na. Sao vy? L
ci th ln nh khc nhau vy. Hung chi ngy nay qun ta thng m khng sa b tn hi chng? V
li dng qun th khng cn dn, y l tm gng sng thi xa. Tht mong theo php tc m tm dng
ngh vic nh dp nui dng sc dn, ngi yn xem li sai ca ch, th khng g phi hi tic.

Ma xun nm th hai, lin bi i T m, Kinh Chu Mc. Ma h nm th ba, bnh nng, dng s
ni: Ty Lng, Kin Bnh l phn du ca t nc, cui dng, li tip gn hai chu ca ch. Nu
ch cho thuyn thun dng, thuyn b nghn dm, n nh sao ri in xt, cht nhin i n, lc
khng th cu gip cc qun cu th nghing lt vy. Ch y l ci then cht an nguy ca x tc, khng
ch l ci hi nh xm ln b ci m thi. Cha thn l Tn ngy xa ti min ty c cho rng Ty Lng
l ca ng pha ty ca t nc, du ni l d gi nhng cng d mt. Nu khng gi c th khng ch
mt i mt qun m cn khin cho nc Ng ta khng c t Kinh Chu na vy. Nu t y nguy cp th
nn dc ht sc tranh li. Thn gi ti Ty Lng, ni theo gt ca Tn, trc c xin ba vn qun khe,
nhng qun n th li tm thng, li cha chu sai n. T lc B Xin phn v sau, ngy cng tn hi.
Nay thn trng coi mt di t di nghn dm, chu ch bn pha, ngoi th chng gic mnh, trong th v
v bn ngi r, vy m qun s trn di ch c my vn ngi, li mi mt lu ngy, kh chng gic.
K ngu mui ny cho rng Nh vua nh di, cha nm vic nc, nn tm trao quyn cho T tng, ct
nhc ngi hin ti, khng dng qun m nh dp na chm ch vo vic trng yu. Li na bn
hon quan Hong mn lm vic bo ngc, dn chng on gin, chy trn lao dch. Xin h chiu gim
bt, nhanh chng bi b tu sa cc ch chng ch, cp cho thn c tm vn qun, dng ngh vic
nh dp, lm r thng pht, nu vy du Hn, Bch sng li cng khng nh c vy. Nu khng
thm qun, cch lm c khng i, li mun lm xong vic ln th y l ni lo su sc ca thn vy. Nu
sau khi thn cht, xin ch phng b n min ty. Mong B h xt k li thn th thn cht cng khng
mc. Ma thu bn cht, con l Yn ni t. Yn v em l Cnh, Huyn, C, Vn chia nhau lnh qun ca
Khng. Yn lm T tng qun, Di o Gim. Nm Thin K th t, qun Tn nh Ng, Long tng
Tng qun Vng Tun thun dng xung min ng, n u thng , ng nh ni lo ca Khng.
Cnh t S Nhn, v ly cng cha m c bi lm K y, phong B Lng Hu, lnh qun ca
Khng, bi Thin Tng qun, Trung H c, dc sc chm hc, vit sch c my chc chng.
Vn s truyn vit: M Lc Cnh l con gi ca Trng Thng, l chu ngoi ca Gia Ct Khc. Lc
Khc b git, m Cnh cng b ui. Cnh thu nh c b ni nui dng, lc b ni mt, Cnh au
lng tang ba nm.
Ngy nhm tut thng hai, Yn b qun ca Vng Tun git. Ngy qu hi, Cnh cng b hi, by gi
ba mi mt tui. V Cnh l ch c ca Tn Ho, cng vi Cnh l chu ngoi ca Trng Thng vy.
Em Cnh l C, t S Hnh, Vn t S Long.
C Vn bit truyn vit: Cui nm Thi Khang thi nh Tn cng vo Lc Dng, gp T khng
Trng Hoa, Hoa gp ln u m cho l l, ni: Trong trn nh Ng, c li l bt c hai ngi ti
ny y. Bn nu cao ting tm, tin c vi cc cng khanh. Thi ph Dng Tun mi C lm T tu,
chuyn lm Thi t Ty m, Thng th Trc tc lang. Vn lm Lang trung lnh ca Ng Vng, rt c
ti lm vic, quan dn ghi cng, lp n th sng. Sau cng lm quan to. C vn trong sch, vn
chng hay p, ng u thi y. Vn cng gii vit vn, hay p khng bng C nhng ming li bin
lun li hn. By gi triu nh nhiu vic, C, Vn cng lin kt vi Thnh Vng l Dnh. Dnh dng
C lm Bnh Nguyn Tng, Vn lm Thanh H Ni s, ri chuyn Vn lm Hu T m, rt c tin
dng. Khng lu th gy him khch vi Trng Sa Vng, bn dy binh nh vo Lc Dng, ly C lm
Hu Tng qun, em hai mi vn qun ca bn Vng Ty, Khin T i nh, S Long li vit bi vn
Nam chinh ph khen vic ny. C l ngi Ng, l loi tr, sp t lm vic bn cc quan li, nhiu
ngi khng phc. C nh trn thng khng c li, cht v qu na. Lc u, hon quan l Mnh
Cu l ngi m c Dnh sng i, nhn nm quyn, Vn nhiu ln k r im km ca hn nhng
Dnh khng nghe, Cu do m ght Vn. Em Cu l Siu cng lnh qun chng C, khng vng php
qun. C dng php tc p buc, Siu bn ni phao l C mun lm phn. Va lc bn Khin T cng
gim C vi Dnh, cho rng C mang hai lng, Cu li ni xu trong, Dnh tin theo, sai ngi bt C v
bt Vn cng em l am, u b bt git. Anh em C l ngi ti ca min Giang Nam, li ni danh
Hoa H, u khng c ti m b git c, thin h thng tic h. Vn chng ca C c ngi i xem
trng, cc bi vn m Vn vit cng i truyn cho i. Lc trc, Khnh nh thng B Xin, git c
tr con, ngi bit o lo lng ni: i sau tt gp tai v. n lc C b git, ba h chng cn, Tn
Hu gi th cho Chu n rng: M Vin chn vua l iu m ngi i u bit, vy m khng ng ba
Lc chn gip vua c, thn dit danh tn, tht ng thng xt. Vic ny cng chp trong Tn th.
Bnh rng: Lu B xng hng trong thin h, mt thi b e s. Lc Tn tui tr ang khe, oai danh
cha r, vy m nh thng B, khng g khng tha ch. Ta khen mu lc ca Tn, li than ci ti
bit dng ngi ca Quyn, cho nn lm nn vic ln vy. n khi Tn trung thnh knh xin, lo vic nc
m cht, i khi l by ti gii ca x tc vy. Khng suy tnh sng sut, u c phong thi ca cha,
ting p cho i, xem xt k cng, c th ni l ngi gii gi nghip ca ngi trc chng!
QUYN 14 - NG CH NG T TRUYN

Tn ng, Tn L, Tn Ha, Tn B, Tn Phn

 TN NG TRUYN
Tn ng t T Cao, l con trai trng ca Quyn. Nm Hong S th hai nh Ngy, ly Quyn lm
Ng Vng, bi ng lm ng trung lang tng, phong tc Vn h hu, ng li t chi c bnh
khng nhn. Nm y, Quyn lp ng lm Thi t, cho tuyn chn t chc S ph, la chn v b nhim
k s u t, cho lm bng hu tn khch, v th bn Gia Cc Khc, Trng Hu, C m, Trn Biu c
tuyn vo cung, hu h v ging Thi, Th, cn theo ng ra ngoi sn bn. Quyn mun ng c Hn
th, hiu bit thnh thc cc vic triu Hn, v Trng Chiu c s trng cn bn v php tc, Quyn
trnh trng nh Chiu, lnh cho Hu theo Chiu hc tp, ri v truyn th li cho ng. ng i i vi
liu thuc ca mnh rt gin d, gim thiu l nghi, cng vi bn Khc, Hu hoc ngi chung xe m i,
hoc chung ging m ng. Thi ph Trng n ni vi Quyn rng: Chc quan Trung th t l rt thn
gn mt thit vi Thi t, phi khn thit cu gio ly k thch hp, v nn tuyn chn b dng ngi c
c cho m nhim chc trch. V th Quyn bn dng bn Biu lm Trung th t. V sau li ra hn nh
v l nghi ca Trung th t vi Thi t, l khi vo hu phi m o ngay ngn chnh t. Nm Hong Long
nguyn nin, Quyn xng tn hiu, lp ng l Hong thi t, ly Khc lm T ph, Hu lm Hu bt,
m lm Ph chnh, Biu lm Dc chnh y, xng l T hu, cn bn T Cnh, Phm Thn, iu
Huyn, Dng Hnh u lm tn khch, v th ng cung c ting l nhiu k s.
Ng lc chp: Thn t Hiu Knh, ngi qun Qung Lng, l tri k th ht lng trung vi qun vng,
vi bn hu th ngay thng rng lng m hiu bit(25), ngi by gi cho l cao p. Thn son ra hai
mi thin m lun, gi l Kiu phi(26). Sau lm Th trung, ri cho ra ngoi b nhim lm V Xng t
b c, chnh n vic qun. Tn Ho di , rt king d Thn, c chiu rng: Cng hun v c hnh
ca Thn u tt p, trm cn c vo s thn trng ca Thn, a ln ngi v Thng cng, xng
ng vi c vng ca mi ngi. Ri ly Thn lm Thi y. Thn bi on hn v c lm tng mun,
bn thc l mnh gi lo xin v. Qun s lu luyn Thn, c dinh qun v th m ri nc mt. Nm
Phng Hong th ba Thn cht, con l Diu ni t. Huyn, l ngi qun an Dng, Hnh l ngi
qun Nam Dng.
Ng th chp: Hnh bt u lm Trung th t, mi c hai mi tui. By gi nh y gim l n Phn
giao kt vi cc ho kit, t bn V tng qun Ton Tng tr i u dc lng cung knh n tip, duy c
Hnh lc tuyn chiu c tin dng lm chc Lang D Chng l c tuyt khng hp tc, ngi by
gi ly lm l. Nhng sau ny Phn phn nghch, mi ngi mi phc Hnh.
Giang biu truyn chp: ng sai Th trung l H Tng sng tc bi Tn hu mc rng: Anh ti xut
chng, siu vit hn ngi, l Gia Ct Khc. Hiu r thi c, thu l nhim mu, y l C m. Bin bc
thng sut, ni nng c ng, th l T Cnh. Nghin cu n cng, bc ngang Du H(27), l Phm
Thn. Hnh bn ngm bc li Tng rng: Nguyn Tn ti nng nhng l nh, T Hc tinh t nhng
tn nhn, Thc Pht gii bin bc nhng ph phim, Hiu Knh thm thy nhng nh mn. Nhng li
ca Hnh u y v r . Nhng Hnh rt cc v li ni y b trch c, chng lm bng hu thn cn
vi bn Khc. V sau bn ngi u bi vong, ngi Ng bo rng nhng li Hnh ni l c chng c.
Hnh lm quan n chc Thi th Qu Dng, ri cht.
Quyn di v Kin Nghip, trng tp Thng i tng qun Lc Tn ph gip ng trn th V
Xng, thng lnh cng vic Cung ph. ng mi ln i sn bn, hay i theo ng nh, thng trnh
xa ch rung t mu m, v th khng xo nt la ca dn, n lc dng chn ngh ngi, li chn ch t
trng, vic lm chng mun phin nhiu n dn chng nh th. Mt ln ng ln nga xut hnh, cht c
mt vin n bn ra, t hu truy tm xem ai bn. C mt ngi eo ti n b hch ti, mi ngi cho l
ng ngi y bn, ngi kia ci khng phc, nhng k i theo mun nh ngi y, ng khng nghe,
sai ngi i tm vin n bn ra, so snh vi vin n ca ngi kia th khng ging nhau, ngi kia
lin c th ra. Li c ln ci khay ng chn ung nc bng vng c hnh con nga b mt, ng bit
c ngi ch tm lm vic y, l ngi bn cnh mnh, nhng khng n trng pht, ch gi ngi y
vo trch mng, ri phi ngi a ngi y v qu, lnh cho ngi thn cn ch c ni vic y ra. Sau
khi em ca ng l L cht, Quyn v vic y m gim bt n ung, ng ngy m gp rt ln ng,
n Li Hng, Quyn nghe tin, lp tc cho triu kin. ng thy Quyn khc lc bi thng, bn can rng:
L m nng khng qua khi, l s mnh vy. Hin nay t phng bc cha thng nht, bn b ngng
trng, B h u gnh vc trng trch nh tri b, nn lo ngh cho con chu, nhng gim bt thi quan
chm lo vic n ung, l qu vi l ch, thn trm ly lm lo s. Quyn thu nhn li y, khu phn n
ung thm ln. li hn chc ngy, Quyn mun phi ng quay v phng ty, ng t thn cu xin
trnh by rng, v chia ly lu mi v thm hu, vi o lm con l c khim khuyt, li by t rng Lc
Tn l ngi chm ch trung thnh, khng c ch no l khng theo phn s ca k by ti, Quyn mi
cho ng li. Nm Gia Ha tam nin, Quyn i nh Tn Thnh, sai ng li phng gi, thng qun
cng vic nh. Nm y ma mng tht thu, o tc rt nhiu, ng bn tuyn b nh ra php lnh,
phng gi ngn nga chng, gian o b dp tt rt mau chng.
Trc kia, mu thn ca ng l th dn, ng tha nh nhn ci n nui dng ca T phu nhn, v
sau T th v hay ghen b ph trut b ri huyn Ng, cn B phu nhn li rt c sng i. B th ban
thng cho ng, ng khng dm nhn, ch bi t m thi. T th sai ngi n, ban tng cho ng y
phc, ng nht nh tm gi ri mc y phc y. ng sp c bi lm Thi t, dng li rng: Ci gc
c vng th o l mi sinh ra, mun lp Thi t, nn lp Hong hu trc. Quyn ni: Mu thn ca
khanh hin u? ng tha rng: huyn Ng. Quyn lng im khng ni.
Ng th chp: Em ca ng l Ha c Quyn sng i, ng thn gn knh trng, i i vi Ha
nh anh trai, thng c lng mun nhng.
ng c lp(28) c thy hai mi mt nm, nm ba mi ba tui cht. Lc lm chung, dng th rng:
Thn vn khng c cng trng, b bnh tt chng tri, t xt mnh l k hn km, vn s rng b cht bt
ng. Thn chng tic thn mnh, ngh n vic phi vt b trch nhim phng dng, vi thn di t
en, mi mi chng cn c vng mnh ngng trng chn hong cung, thng ngy ln triu hu h,
sng khng c ch vi quc gia, cht li mi lo lng thm su cho B h, v th trong lng ut c kh
ni ra c. Thn nghe ni sng cht c mnh, th yu l bi s tri, Chu Tn, Nhan Hi(29) c ti tr cao,
m cn cht yu, hung chi thn ngu dt b lu, tui th so vi nhng ngi y l qu ri, lc sng lm
ngi ni di ca quc gia, khi cht c hng phc lc v vang, vi thn l qu nhiu, cng c g
phi tic hn u! Hin nay i s cha nh, nhng k b trn cp bc cha dp c, mun nc
ngng trng, k thc tnh mnh ni B h, ch nguy nan th mong ngng s yn bnh, ch lon lc th
ngng trng vo vic cai tr. Mong b h hy qun i ci cht ca thn, dt b mi n tnh vi k hu bi,
sa sang ci thut ca Hong Lo(30), dc lng bi dng thn kh, tng thm khu phn n ung, rng
lng sng sut lo toan, yn nh ci nghip ln n v cng, th thin h may lm, thn cht khng c g
n hn vy. Hong t Ha thng minh nhn hiu, c hnh cao qu trong sch, nn sm kin lp, tip
ni s trng ngng ca mun dn. Gia Ct Khc c mu lc ti nng uyn bc thu trit l l, c kh
gnh vc trng trch gip thi th. Trng Hu, C m, T Cnh, u thng minh mau l c hiu bit
v quyt on, trong nn y thc lm k phc tm, ra ngoi c th lm nanh vut. Phm Thn, Hoa Dung
cng cng trng lit, c phong ca bc quc s. Dng Bin nhanh nhn, c ti i p c bit.
iu Huyn rng ri hn ngi, t n ci chn tm ca o l. Bi Khm thng sut vic giy m, vn
chng hoa m dng. Tng Tu, Ngu Phin, ch hng tit tho phn minh. Ht thy nhng by ti
y, c ngi thch hp chn triu ng, c k m nhim lm tng soi, u lo luyn vic i, php
lnh sng sut thnh thc, vng o ngha gi ch tn, nhng k c ch y chng nn b st. y u l
nhng by ti B h thng ngy soi xt, tuyn la b tr lm quan ch thn, thn c cng lm vic,
bit c phm hnh v ch hng ca h, nn bo dn by t biu vn ny. Thn nhiu ln suy ngh rng
hin nay bn ngoi c lm mi lo toan, vic qun cha ngng ngh, phi khch l su qun, mu tin
th. Qun i ly ngi lm s ng, mi ngi cho tin ca l qu, thn trm nghe ni cc qun huyn rt
hoang tn, mun dn i rch tn t, l mm mng sinh ra gian lon, v th cm lnh gia tng, hnh pht
thm nng n. Thn nghe ni lm chnh tr phi thun theo dn, php lut qun lnh theo thi cuc phi
bin i, thc rt nn phi cng vi vn v i thn phn bit tng tn thch hp, phi la chn rng ri
ci hay trong li bn ca mi ngi, ni lng hnh pht gim bt su thu, trng dng lao dch hp l,
thun vi lng trng ngng ca dn. Lc Tn l ngi trung cn gip i, em thn lo lng cho quc gia,
chnh trc vi vic cng, c tit tho qun mnh. Gia Ct Cn, B Cht, Chu Nhin, Ton Tng, Chu C,
L i, Ng Sn, Hm Trch, Nghim Tun, Trng Tha, Tn Di c lng trung thnh gip quc gia, thu
hiu th ch tr quc. Hy khin cho h by t ln nhng iu gin tin thch hp, tr b nhng phin h,
qu mn che ch cho s tt, v v trm h. Ngoi nm nm, trong vng mi nm, ngi xa quy phc,
k gn dc sc, binh kh khng phi vy mu, m i s c th nh c vy. Thn nghe ni con chim
sp cht th ting ku bi ai, con ngi sp cht th li ni phi, cho nn nhng li gan rut trc lc lm
chung ca ngi ta, l li ni rn i, bc qun t cho l trung, hung chi ng li l k thn t, th
nhng li ny c th l nh th chng? Mong b h lu tm lng nghe m chn la ly iu hay, thn
du hm nay cht i, cng nh cn ang sng vy. Sau khi ng cht ri th th mi dng ln, Quyn
cng ly lm thng cm, ni li m sa nc mt. Nm y, l nm Xch t nin.
T Cnh thi y lm Thi th D Chng, chng ngn ni xt thng, b chc quan n ving tang, ri
bi ly dng biu t hc ti mnh. Quyn ni: Ngi tng cng vi Thi t lm vic, khc vi cc quan li
khc. Ri sai quan Trung s y lo, xt cho phc chc lc trc, phi quay v qun. ng c ban thy
l Tuyn thi t.
 Ng th chp: Ban u ng c an tng Cu Dung, b tr ngi coi gi lng m, tun th theo
ng php tc, sau ba nm ci tng Tng Lng.
Con ca ng l Phan v Hy, u cht sm, con th l Anh, c phong tc Ng hu. Nm Ng
Phng nguyn nin, Anh v vic i tng qun Tn Tun chuyn quyn, mu git Tun, vic b pht
gic phi t st, nc b tr b.
Ng Lch chp: V Tn Ha khng c ti m b git, mi ngi u mang lng on thn, trc T M
Hon lo lng nhn mi tp hp quan li tng lnh, mun cng git Tun lp Anh, vic l ra, u b
git, Anh qu thc khng bit.
T Cnh t Thc Pht, l ngi qun Nam Dng huyn Uyn. C cng tch qun, c quan li dn
chng khen ngi, cho rng ng u l C Thiu, th na tc l Cnh. c my nm th cht khi ng
chc.
QUYN 15 - H TON L CHU CHUNG LY TRUYN

H T, Ton Tng, L i, Chu Phng, Chung Ly Mc

 L I TRUYN
L i t nh Cng, ngi qun Qung Lng huyn Hi Lng, i lm huyn li trong qun, trnh
lon n huyn Nam . Tn Quyn thng qun cng vic, i n thng mc ph(31), c cho ra gi
chc Tha huyn Ng. Quyn ch thn ph kho tng v nh ngc, cc trng li huyn tha u n
gp, i theo php tc n hi, rt ng Quyn, nn c triu n tm nhn chc Lc s, sau cho ra
ngoi b nhim lm trng huyn D Diu, i chiu m c hn nghn qun tinh nhu. Bn gic l L
Cp, Tn Lang nm huyn ng D, qun Ci K lm lon, Quyn dng i lm c qun Hiu y,
cng bn tng qun Tng Khm em binh nh dp, sau bt c bn Cp, Lang, nm huyn bnh nh,
i c bi lm Chiu tn trung lang tng.
Ng th chp: Nm Kin An th mi su, i c xut bn lang tng l Don D, em hai nghn binh
s sang pha ty d tn gic Hn Trung l Trng L n thnh Hn Hng, L nghi ng l ng i b
ct t, vic toan tnh khng thnh, Quyn bn triu i tr v.
Nm Kin An th hai mi, i thng lnh bn Tn Mu gm mi tng qun theo i ly ba qun
Trng Sa. Cc huyn li bn huyn An Thnh, Du, Vnh Tn, Tr Lng cng vo thnh m Sn, tp
hp binh chng chng c i, i vy nh, chng mau chng ra hng, ba qun yn nh ngay. Quyn lu
i li trn th Trng Sa. Trng huyn An Thnh l Ng Nng cng bn Trung lang tng Vin Long
ln lt theo Quan V, li quay li lm phn gy lon. Nng chim c huyn Du, Long huyn L Lng.
Quyn phi Honh Giang tng qun l L Tc nh huyn Du, Nng ph vy trn chy. i nh huyn
L Lng, sau cm t v chm u Long, i c thng lm Thi th L Lng.
Nm Din Khang nguyn nin, i ln thay B Cht lm Th s Giao Chu. Lc n chu, tn u lnh
ca gic Cao Lng l Tin Bc xin hng, i nhn tha ch, ly Bc lm Cao Lng ty b y.
Li c gic ngi Di Ut Lm tn cng vy qun huyn, i nh dp ph chng. By gi c tn gic l
Vng Kim huyn Trinh Dng qun Qu Dng t hp qun chng trn a gii qun Nam Hi, cm
u qun phn lon gy hi, Quyn li chiu lnh cho i nh dp bn y, bt sng c Kim, gii n
kinh , chm u, cn bt sng c thy hn vn mt ngi. i c thng lm An Nam tng qun, ban
cho Gi tit, phong tc Hng hu.
Thi th Giao Ch l S Nhip cht, Quyn dng con ca Tip l Huy lm An Vin tng qun, lnh
chc Thi th Cu Chn, ly Hiu y Trn Th ln thay Tip. i dng biu xin chia ba qun Hi Nam
lp ra Giao Chu, ly Tng qun i Lng lm Th s, chia bn qun Hi ng lm Qung Chu,
i t mnh lm Th s. Ri phi Lng v Th vo phng nam, nhng Huy khng vng lnh, dy binh
ng ca bin chng c bn Lng. i v th dng s xin nh dp Huy tr ti, c sut ba nghn
qun m ngy vt bin. C ngi bo i rng: Huy mn ci n my i, c ngi mt chu phc
tng, khng d m xem thng. i ni: Nay Huy du mang lng toan tnh phn nghch, nhng cha
liu c l qun s ca ta ko n, nu ta ngm em khinh qun n, nh ch khng phng b, vic ph
chng tt xong vy. Tr hon m khng lm mau chng, khin cho gic sinh lng ng, s vy quanh thnh
c th, trm h ngi Man by qun, t hp nhau hng ng, d c l bc tr gi, ai c th git ht c
bn chng? Ri i, qua Hp Ph, cng vi bn Lng u tin ln. Huy nghe tin i n, qu nhin kinh
hi cung cung, khng bit chy u, bn thng sut su ngi anh em ci trn trng trc ra nghnh n
i. i chm ht bn h a u v kinh . i tng ca Huy l bn Cam L, Hon Tr thng sut
quan dn tn cng i, i gng sc nh i ph chng, bi c cng i c tn phong tc Phin ngu
hu. V th gi chc Qung Chu, sau li lm Th s Giao Chu nh c.
i bnh nh c Giao Chu, li tin ln nh dp qun Cu Chn, chm v bt sng my vn
ngi. Li phi quan Tng s xui nam tuyn b phong ha ca nh nc, truyn n cc bc Vng ca
cc nc Ph Nam, Lm p, ng Minh ngoi bin, bn h u phi s gi dng cng vt. Quyn
khen ngi cng lao y, bi i lm Trn Nam tng qun.
Nm Hong Long tam nin, v t phng nam yn nh thanh bnh, triu nh triu i v ng u
Khu qun Trng Sa.
Giao Qung k ca Vng n chp: Nc Ng sau khi t li Qung Chu, dng ngi nam Dng
l ng Tu lm Th s. C ngi ni vi Tu l c con H Tu di mt trng, Tu khng tin, v sau ngi
y c vic n ng Hi, ly c mt con H Tu di bn trng bn thc, gi li mang v bo vi Tu,
Tu mi chu phc ngi y.
Gp lc ngi Man ngi Di V Lng khuy ng, i v Thi thng l Phan Tun cng n nh
dp yn. Nm Gia Ha th ba, Quyn ra lnh cho i c xut binh s ca Phan Chng, ng Lc
Khu, sau di n B K. Nm th t, gic L Lng l L Hon, gic L Hp v huyn ng D qun
Ci K l Ty Xun, gic Nam Hi l bn La L nht thi cng ni dy. Quyn li h chiu cho i c
sut bn Lu Ton, ng T phn chia b h nh dp, Xun lp tc ra hng, i bi Xun lm Thin
tng qun, sai lnh binh y, sau Xun lm Lit tng, bn Hon, L u b chm u, a th cp ti kinh
. Quyn h chiu cho i ni: L cy ch him gy lon, t a mnh n ch b bu u; Hon hung
c gian gio phn phc, hng ri li lm phn. Ta trc sau tho pht, nhiu nm khng bt c, chng
phi l ngi c ti mu lc, th ai c th bu u chng? Ci kh tit trung v ca ngi, v th cng
sng r. K c u s b tr, ln nh rung ng mt hn phch, nhng k ng loi nh nht ca chng,
b qut sch nh m bi. T nay v sau, quc gia mi mi khng phi lo lng trng v phng nam, ba
qun yn bnh phng lng, khng cn cnh tng s hi kinh hong, k c dn phi lm vic cung cp
thu kho, ngi ng c trng dng v khen ngi. Vic khen thng chng qua mt thng, l
php thng ca quc gia, ch y l thch hp, ngi hy tun theo quc in.
Phan Tun cht, i thay Tun kim qun vic vn th Kinh Chu(32), cng vi Lc Tn u V
Xng, cho nn vn c trch B K. Khng lu sau , Liu Thc gy lon, vy nh thnh p, cc
qun Linh Lng, Thng Ng, Ut Lm dao ng khng yn, i t dng biu ri i ngay, sao m cn
sng trn ng. Quyn phi s gi ui theo bi i lm Giao Chu mc, ng thi phi ch tng l
bn ng T ci nga trm i theo khng dt, nh dp mt nm th ph c, chm Thc ri sai phi
my ngi v t bn Ph Dng lm Thi th Lm H, thu gm b ng ca chng, cc qun huyn
bnh c c, i li quay v V Xng. Nm y i tui tm mi, nhng th cht vn tnh to cn
mn, ht mnh v vng ngip. Phn uy tng qun Trng Tha gi th cho i ni: Xa kia n,
Thch(33) cng gip nh Chu, lm ra khc ca Nh Nam, nay th c tc h v Lc T(34) vy. V l trung
cn th cng tin ln, c cng lao th cng khim nhng, cng vic th quyn bin m thnh, thay i th
hp o l, bc qun t ngi khen ci c y, k tiu nhn vui thch s cao p y. Thm na l ngi c
vic vn th kh nhc, tn khch sut ngy, ngh ngi chng qun cng vic, nhc nhn chng ni l mi
mt. Li bit nhy ma trn lng nga, chng cn kp chn m bc xung nh nhng, nh th tc h
hn Lim Pha(35) ri vy. Ngi lm vic g cng quyt on. Theo Chu Dch ni, v l th cung knh, v
c th l thnh, tc h sao li c c ht nhng iu cao p nh th vy! Lc Tn cht, Gia Ct Khc
ln thay Tn, Quyn bn chia V Xng lm hai b, i lm c hu b, t V Xng Thng n B
K. Li thng i ln chc Thng i tng qun, bi con ca i l Khi lm Ph qun Hiu u, lm
Gim binh B K, Tn Lng ln tc v, bi i lm i t m.
i em thn thanh bch phng s vic cng, a phng k li. Khi trc i Giao Chu, nhiu nm
khng em tin lng v nh, v con i rt. Quyn nghe ni than th, lin trch qun thn rng: L i
em thn ra ni vn dm, v quc gia chuyn cn vi cng vic, gia mn trong khn kh, m C khng
bit sm. Cc ngi l by ti tai mt ca ta, h a li trch mc th ta sao c yn? V th ban cho tin
bc, go, vi vc, la l, mi nm theo hn nh.
Ban u, ngi thn cn vi i Ng qun l T Nguyn, khng khi m c ti nng v ch kh, i
bit ngi y c th thnh t, em tng cho m o, cng nhau bn lun, sau lin tin c bt ln, lm
quan n chc Ng s. Nguyn bn tnh trung trng, a ni thng, i th ni nng c cn nhc c mt,
Nguyn lin can ngn, li cng khai bn v vic y, c ngi em k vi i, i than rng: Ta s d qu
mn c Uyn l iu y vy. Lc Nguyn cht, i khc lc rt bi ai, ni: c Uyn, L i ny c
mt ngi bn, nay bt hnh, i lm sao cn nghe c li lm ca mnh na y? K bn bc khen li
y.
Nm Thi Bnh nguyn nin, nm chn mi su tui i cht, con i l Khi ni t. i c di lnh khi
chn ct mnh dng o quan mc, i khn tha mc o cc, theo ng php tng tng, mi vic n gin
tit kim, Khi u vng mnh theo li.
 CHUNG LY MC TRUYN
Chung Ly Mc t T Cn, ngi huyn Sn m qun Ci K, l chu i th by ca L Tng l
(36)
thi nh Hn vy.
Ci K in lc chp: Cha Mc l T, lm Lu thuyn y, anh l Nhn, lm Thng k li, lc tr
cng ni ting vi ngi cng qun l T Tn, ngi qun Ng l C m. Tha tr nh Mc gi l Tr
Nt, Nhn thng bo mi ngi rng: Mc tt hn ta, khng nn coi thng. Ngi thi y u cho l
khng ng.
Tha tr n huyn Vnh Hng, t thn khn rung, trng la hn hai mi mu. Lc chn, c ngi
dn trong huyn bit c iu y, Mc ni: Vn l rung hoang, cho nn m mang thi. Ri em la
cho ngi trong huyn. Huyn trng nghe tin, gi ngi dn y n bt vo ngc, mun dng hnh pht,
Mc xin tha cho ngi , huyn trng ni: ng hc theo Thng Cung, t lm vic ngha,
Tc Hn th chp: Cung t Thiu T, ngi qun Lang Nha, tng trng trt la tc trong ni Mng
m, lc chn, mi ngi n bit c. Cung lin trao cho mi ngi ri b i, m ni danh, lm
n T trung lang tng, Th trung.
Ta l k chn dn, (37) phi dng php tr k di, sao c th b php cng m theo ng c? Mc
ni: Ch y l ranh gii ca qun, mong ngi ch , nn tm n y xem qua. Nay nu v mt t la m
git ngi dn ca huyn y, lm sao yn lng? Ri tr dng, quay v huyn Sn m, huyn trng t
n can ngn, li ci tri cho ngi dn y. Ngi dn y h thn, em su mi hc go m v con mnh
gi m tr cho Mc, Mc ng ca khng nhn. Ngi dn y ch n bn ng, chng ai dm
ly. Do Mc ni ting.
T Chng (38) bnh rng: Mc lm theo php tc cao thng. C ngi hi rng: Nh iu m Mc
lm, b ngi ta xm phm m chng vng bn, li tha m gip ngi ta, mnh ng m chng thu ly
la, li na ngi ta tr la v m chng nhn, y chng phi gi l nhn nhng hay sao? p rng: L
thay iu m m ta nghe bit! Nguyn Hin (39) n hi vi Khng T rng: Ngi khng lm iu gi l
a thng, kiu cng, on gin, tham mun, c th coi l ngi c lng nhn khng? Khng T ni: Lm
c nh th th kh lm, lng nhn th ta khng thy vy. Ght ngi khng c lng nhn, ct t mnh
lm iu nhn m thi. Nay ngi dn kia khng lm c bn iu kia, li cho rng l la ca mnh, th
l rt khng c lng nhn vy. Vy m Mc trao la cho ngi y, li cu ti ca ngi y, th l nhn
nhng chng ng ch, cu chng ng ngi, y khng phi l ght ngi khng c lng nhn vy.
Nu khng ght ngi khng c lng nhn th lm sao m lm iu nhn y! Thng Ng Kiu (40) ci
v xinh p, nhng cho anh mnh; V Sinh (41) gi tn, nc dng trn nhng khng chy m cht; Trc
Cung (42) thng thn, t cha trm d, Thn Minh (43) vng lnh, dc ht lng trung vi vua m bt cha
mnh. Trung, tn , thng thn, nhn nhng l bn c hnh, l iu m bc thnh hin qu trng vy.
Nhng khng qu trng ci nhn nhng ca Thng Ng Kiu, v y khng phi l ci o nhn
nhng vy; khng chn ci tn ca V Sinh, v khng phi l o tn vy; khng theo ci thn thn ca
Trc Cung, v khng phi l ci gc ca c thng thn vy; khng khen lng trung ca Thn Minh, v y
khng phi l lng trung tht vy. Nay Mc b xm phm m chng vng bn, ngi ta tr v m chng
ly, c th cho l nn vy, cha th l nhn nhng vy. Thnh nhn ly c bo c, ly thng thn bo
on, m Mc mun ly c bo on, l sai vy. Nu bt c d phi chn ai trong hai ngi th ta theo
Khng T.
Nm Xch th nm, t chc Lang trung c bi lm Ph ngha y gip Thi t, chuyn lm Nam
Hi Thi th.
Ci K in lc chp: Tng gic huyn Cao Lng l bn Nhng N cp ph trm h, tn hi quan
dn, Mc qua qun nh dp, trong mt tun u hng phc. Li c tng gic huyn Yt Dng l bn
Tng Hi c my nghn ngi, tri hn mi nm, triu nh phong tc Hu tng nghn tm gm la, gi
th chiu d, nhng chng li khng theo. Mc sai ngi v v, bn u ci u, t i lm dn lnh.
Thy Hng Thi th Dng o gi th cho Thi thng ng Dn rng: Chung Li T Cn l ngi
quen bit ca ta ngy xa, nay c gp hn qun Nam Hi, n uy trm qun s, tr dng ni r, li c
tit tho trong sch, c phong thi ca ngi xa. Ngi ny c qu trng nh th. ti qun c
bn nm, v bnh m b chc.
Chuyn lm Thng tng Trng s, li chuyn lm T trc, ri chuyn lm Trung th lnh. Gp lc
ngi min ni ba qun Kin An, B Dng, Tn lm lon, cho Mc ra lm Gim qun s gi, nh
dp chng. Tng gic l bn Hong Lon, Thng C a qun bn b ra hng, em vo qun ng.
Phong lm Tn nh Hu, bi Vit k y.
 Nm Vnh An th su, nc Thc b nh Ngy chim, ngi r vng Ng Kh lin k vi nc Thc,
by gi bn lun s rng h phn lon, bn ly Mc lm Bnh Ngy Tng qun, lnh chc V Lng Thi
th, n ti qun. Nh Ngy sai quan Trng ca huyn Hn Tit l Quch Thun n th gi chc V
Lng Thi th, em dn huyn Ph Lng vo huyn Thin Lng ca t Thc, ng n Xch Sa, chiu
d t trng ca ngi r, c k ni dy theo Thun, li n nh huyn Du Dng, ngi trong qun s
hi. Mc hi quan li triu nh rng: Ty Thc nghing lt, bin gii b ln, nn lm g chng li?
u p ni: Nay hai huyn c ni him, ngi r li em qun ngn chn, khng nn em qun n lm
kinh ng, nu kinh ng th ngi r tt lin kt vi nhau. Nn dn dn yn lng, ri sai quan li n
dng n tn m v v. Mc ni: Khng c. B ci b vo ln, d d ngi dn, nn nhn lc gc r
ca ch cha cm su m n nh i, y l vic dp la ct nhanh gp vy. Bn h lnh quan qun
ngoi nghim ngt, bn quan li bn lun chng li li ca Mc u phi theo php qun. Ph Di Tng
qun Cao Thng khuyn Mc rng: Ngy xa Phan Thi thng (44) lnh c nm vn qun ri mi
n nh ngi r Ng Kh vy. By gi lin ha vi h Lu, (45)ngi r theo gio ha, nhng ngy
nay khng c ci gip ca cc vic ngy xa y, v li Quch Thun chim Thin Lng, vy m ph
qun em ba nghn qun vo su, Thng ny cha thy c li vy. Mc ni: Vic lm khc thng,
cn g theo php xa? Lin em qun bn b ngy m ln ng, men ni him m i, tri di hai nghn
dm, theo ng trn bin i, chm hn trm u c sy ca dn c mang lng khc v my nghn phe
ng ca chng, bn Thun tan chy, vng Ng Kh c bnh. Chuyn lm Cng An c, Dng v
Tng qun, phong Hng hu, li chuyn lm Nhu Tu c.
Ci K in lc chp: Mc ti Nhu Tu, ngm mu k tin nh c th c, nhng khng dm by t
k ca mnh, d yn vi quan Th trung ng Qun Lnh l Chu Dc, cm khi than th. Dc cho l Mc
hn v k mnh khng c lm, nhn bo Mc rng: Cc quan li triu nh ngy nay ch ngi gi
chc cao, m khng ai c cng snh c vi qun hu, qun hu li khng chu di ngi ta, cho nn
k dm ng vn ly lm bun ru, hung chi l nh hu! Mc ci m p rng: Li m ng ni, cha
hp ta vy. M Vin (46) c ni: Ngi ta nn lp cng nhiu v nhn thng t. Hung chi ta lp cng
khng ghi chp m li c ban sng qu mc, h cho l gin? Nh nc khng ai bit ta, ta li
thy ngi triu nh b hi, cho nn im m khng dm by k. Nu triu nh khng th th ta s by k
n nh bo n ci n m ta tng chu nhn, khng ch l t gi chc m thi. Ta than bun l do y
vy. Dc li ni: Nh nc bit n qun hu, nu dng ci ti ca qun hu th khng vic g khng
thnh. K ngu ny s t by k tm lng ca qun hu. Mc ni: V An Qun (47) bo Tn Vng (48)
rng: Lp nghip khng kh, tm c ngi hin mi kh; tm c ngi hin khng kh, dng ngi
hin mi kh; dng ngi hin khng kh, tin dng ngi hin mi kh. V An Qun mun gip Tn
Vng chim c su nc, nhng s trao vic m khng c tin dng, cho nn ni ra li y trc. Tn
Vng ha theo m li khng tin dng, rt cuc lm l ci nghip sp thnh, ban kim t st p
Bu. Ngy nay du nh nc bit ta nhng khng bng Tn Vng bit dng V An Qun, m k mun
hi ta li cn hn c Phm Th. (49) Vo thi i Hong , (50) Lc Thng tng (51) nh qun B
Dng, em hai nghn qun trao cho ta, Phan Thi thng nh qun V Lng, ta li c lnh ba nghn
qun, vy m ngy nay triu nh bn lun vt ta y, sai cc tng vng b sng khng c pht
binh gip nhau. Ta chu n nh nc m gip , vy m ngy lm vic bnh thng. Nu ta khng xt
ngh n ci vic nn lm thi nay m c dng k, lc y nu c trao vic th th qun cng chng ,
rt cuc s c ci hi thua v, lc y h khng vic g khng thnh sao?
Li bi lm Tin Tng qun, ban Gi tit, lnh chc V Lng Thi th. Cht s quan. Nh khng c
ca tha, quan dn nh n. Con l Y ni t, thay lnh qun.
Ci K in lc chp: Con th ca Mc l Thnh, cng c c khim nhng, lm Thng th lang. Em
l Tun lm tng lnh qun, bi Thin tng qun, gi Ty Lng, bn lun hnh th a l vi Gim qun
s gi ng Thnh, bo l cc huyn Nghi Thnh, Tn Lng lin k huyn Kin Bnh, nu khng p
thnh y trc th qun nh tt vo trc. Thnh ly bn Thi Tch, Lu Bnh l tng gii mu lc,
thng tun tra y, c ngi ni l khng nn p thnh y, khng theo k ca Tun. Na nm sau,
qu nhin qun Tn sai tng n p thnh Tn Lng. Qun Tn bnh Ng, Tun lnh qun thy, vo
nh cht trong trn.
 H T TRUYN
H T t Cng Miu, ngi huyn Sn m qun Ci K.
Tn th ca Ngu D chp: H H vn l h Khnh. Bc rut ca T l Thun, hc o Nho c ting
tm, vo thi An ca nh Hn lm Th trung, Giang H Thi th, b quan vi ngi qun Giang H l
Hong Qunh, ngi qun Hn Trung l Dng Hu cng ngi xe vua gi. Trnh tn hy cha ca An
l Hiu c Hong , i sang h H. Cha T l Ph, lm Vnh Ninh Trng.
Tha tr lm quan trong qun, gi chc Dim Trng. C vin quan trong huyn l T Tng cn r lm
vic c, T mun bt tr ti hn, quan Ch b can ngn rng: Tng l con nh h ln trong huyn, li c
ngi Sn Vit theo phc, nu ngy nay bt hn, ngy sau gic cp tt n. T nghe xong th c gin,
lin ng dy i chm Tng. Phe ng ca Tng bn t hp vi nhau, c n hn nghn ngi, em qun
nh huyn. T em quan dn m ca thnh ra nh, i ph bn chng, rng ng c vng ngi Sn
Vit. Sau dn cc huyn Thi Mt, Phong Ph lm phn, chuyn lm Thi Mt Trng, git k c, gip
ngi tt, mt thng th bnh xong.
Nm Kin An th nht, Tn Sch n qun, (52) xt T trng Hiu lim. By gi Vng Lang trn n
ng D, Hu Quan Trng l Thng Thng gip Lang dy binh. Sch sai Vnh Ninh Trng l Hn
Yn lnh chc Nam b y, (53) em qun nh Thng, ly T lm Vnh Ninh Trng. Yn b Thng
nh thua, T li thay Yn lm vic quan y. Thng s oai danh ca T, sai s n th c, T nhn
khuyn d, k r ha phc, Thng bn trao np n thao, ra tri xin hng. Tng gic l bn Trng Nh,
Chim Cng khng mun hng theo Thng hng, cng nhau git Thng, Nh xng l V thng Tng
qun, Cng xng l Ci K Thi th. Gic mnh m qun mnh t, cha nh, T dng qun ngh
ngi. Nh cng con r l H Hng tranh th mnh hai bn, T sai ngi Sn Vit nhn m giao kt vi
h, dn n nghi ng, em qun nh nhau. T li n nh, mt trn ph c Nh, qun ca Cng s
hi, dt nhau ra hng.
bnh huyn Hu Quan, ri cc huyn Kin An, Hn Hng, Nam Bnh li phn, T em qun n
Kin An, lp ph y, nm l nm th tm vy. Qun pht nm nghn qun ca cc huyn, u sai
cc quan huyn trng lnh ly, u chu s trng coi ca T. Nm ngi bn gic l Hng Minh, Hng
Tin, Uyn Ng, Ng Min, Hoa ng u lnh vn h, ng n lin tip huyn Hn Hng, em nm,
su nghn h huyn Ng ng n ring huyn i Trch, em su nghn h huyn Tru Lm ng
n ring huyn Ci Trc, li cng n huyn D Can, c m l can. em qun nh huyn Hn
Hng, qua huyn D Can. T cho rng qun gic t, vo su m khng ni tip, s b nh chn, do sai
Tng Dng Trng l inh Phin li gi huyn D Can. Phin vn bn thnh ca T, ly lm thn v
b gi vo i ng, t chi khng chu li. T bn chm Phin, do trong qun run s, khng ai khng
vng mnh. Ri chia qun li gi, n nh bn Minh, lin tip ph c bn chng. Chm c Minh
trong trn, Min, ng, Tin, Ng u ra hng. Sang nh huyn Ci Trc, em qun hng n huyn
i Trch, tng gic y ra hng. C thy nh dp chm su nghn u, tng gic b bt c, li lp ra
huyn p, thu np c vn qun, bi lm Bnh ng Hiu y. Nm th mi, sang nh huyn Thng
Nghiu, chia huyn y lp ra huyn Kin Bnh.
Nm th mi ba, chuyn lm Uy v Trung lang tng, nh cc huyn Y, Thip ca qun an Dng.
By gi, ngi bn p V Cng, Dip Hng, ng Dng, Phong Ph hng trc, T dng biu xin ly
p Dip Hng lp thnh huyn Thy Tn. Nhng tng gic huyn Thip l Kim K em vn h ng
n ni Vn Lc, Mao Cam em vn h ng n ni Liu, tng gic huyn Y l bn Trn Bc,
T Sn em hai vn h ng n ni Lm Lch. Ni Lm Lch bn b vch dng ng, cao n my
chc trng, ng hp ngn tr, khng va ao khin, gic ln ch cao nm xung, do khng nh
ln c. ng qun nhiu ngy, quan tng lo lng. T t i xung quanh, xem xt a hnh, ngm kn
chn qun khe mnh, to ra li cu st, m np ch him m qun gic khng phng b, ly li cu
mc m men theo ng, bui m ngm sai tro ln, li by treo nhiu dy xung di, do em my
trm ngi tro ln c, bn b ba vy, li cng nh trng thi t v, T lnh qun i gic. Gic bui
m nghe ting trng bn b, bo nhau l i qun ln c ht, s hi ri lon, khng bit lm g,
nhng k gi ch him u chy v da vo qun mnh. i qun nhn tro ln trn, i ph bn Bc,
bn cn li u hng phc, c thy chm by nghn u.
Bo Phc T chp: Ngy xa vua Ng sai H Tng qun nh gic trn ni, bn gic c vt chng
tt, h lc giao tranh, ao kim ca quan qun khng m chm c, cung n tn n u b bt tr li,
do thng khng c li. H Tng qun suy ngh hi lu, ri ni: Ta nghe ni mi ao st cng
vn ngn c, rn c nc c vn chng c. Nu khng phi l vt c mi nhn, khng phi l rn c
nc c th khng ngn c. ch ngn c v kh ca qun ta, chc khng th ngn c v kh khng
c mi nhn vy. Bn lm nhiu cy gy mu trng cng chc, chn nm nghn qun khe mnh tro ln
trc, u nm cht gy. Gic trn ni cy vo vt ngn chng tt kia m khng lo phng b. Do quan
qun cm gy trng m nh p, vt ngn chng kia qu nhin khng cn c, gic b nh git n
vn ngi.
T li dng biu xin chia huyn Thip lp ra cc huyn Tn nh, L Dng, Hu Dng, gm c
huyn Y, huyn Thip, c thy l su huyn, (54) Quyn bn chia t thnh qun Tn , ly T lm Thi
th, lp ph huyn Thy Tn, bi thm chc Thin tng qun.
Nm th mi su, dn huyn D Hng qun Ng l Lang Tr hp phe ng ni dy, c n my
nghn ngi, T li ra nh, lin chm c Tr, dng biu xin chia huyn D Hng lp ra huyn Lm
Thy.

Ng lc chp: Nh Tn i tn thnh huyn Lm An.

Ra lnh v s quan, lc ang v qun, Quyn ra n ng, by voi tu nhc.
Ng th chp: Quyn bo T rng: Ngy nay nh yn thin h, ng Trung Quc, khin cho
phng xa dng vt qu, th d cng thn phc, khng phi do ng th ai y? T p rng: in h
tr oai thn v ng k, m mang nghip Vng, thn ch l may mn gp thi, c rong rui di gi
bi, gip vic cha lm, dng sc ca ng ch, y l mong mun ca thn vy. Nh phng xa dng
cng, th d thn phc, l do c thnh, khng phi do ci ti ca thn vy.
Ban c xe dng i nga khe cho T, ri ch ngi n bn xe, sai T ln xe. T t chi khng dm ln,
Quyn sai t hu T ln xe, sai dn quan qun lnh k nh l nghi qun. Quyn ng t xa m ci
rng: Mi ngi nn gng sc, nu khng lm vic gp cng th khng c nh th. i my trm bc
ri quay li.
Nm th mi tm, dn pha ng qun D Chng l bn Bnh Ti, L Ngc, Vng Mai ni dy lm
lon, c n my vn ngi. T n nh dp chng, git k ng u, bn cn li u hng phc. Chn k
khe mnh vo lm lnh, cn li cho vo s h. Chuyn lm Phn v Tng qun.
Nm th hai mi, theo Quyn i nh qun Hp Ph. By gi qun trong thnh ra nh, T Thnh b
thng lm ri cy mu. T xua qun nh chn, ly c cy mu m Thnh lm ri.
Giang Biu truyn chp: Quyn nh qun Hp Ph rt v, b Trng Liu nh p pha bc b sng,
sut b git cht. By gi T em ba nghn qun ti b nam n Quyn. Quyn vo thuyn ln, hp
cc tng n yn, T qu xung chiu khc lc m ni: Vua l bc ch tn, nn thng cn thn. Gp
vic ngy nay, sut b v l, by ti s hi nh khng cn thy tri t na. Mong ly lm gng c
i. Quyn n trc mt m lau nc mt ca T, ni: Thn thay! Ta knh ghi nh trong lng, khng
ch chp vo cc sch m thi.
Nm th hai mi mt, dn qun B Dng l Vu t nhn n thao ca To Cng, d dn lm gic,
dn cc huyn Lng Dng, huyn Thy An, huyn Kinh u ng theo vi t. T cng Lc Tn nh
ph t, chm my nghn u, bn cn li s phc, ba huyn ca qun an Dng u bnh, thu c tm
nghn qun tinh nhu. Bi lm An ng Tng qun, phong Sn m Hu, ra gi min trn sng Giang,
trng coi min Ph Chu ln n huyn Hon.
u nm Hong S, nh Ngy sai To Hu n nh, T v ng xa m n sau, nhn ng qun
Tn Th m ngn chng. Gp lc cc qun ng Khu gp gi git m ri xung nc chm m, cht
ui rt nhiu, tng s bin sc, cy vo vic T cha qua sng, qun khe vn cn, do cc tng c
nh vo th ca T.
Tnh T hoa l, a lm vic qun, cc binh kh rt l p , thuyn m mnh ngi c khc v hoa vn
mu , che lng mu xanh, trm mn gm, cc can qua mu kch u v hnh p, cung n tn n u
lm bng g tt, trm bt cc ln trn u thuyn, nhn t xa nh qu ni. Bn Hu e ngi, bn dn qun
v. Chuyn lm Hu tng qun, ban Gi tit, lnh chc T Chu Mc.
Lc trc, Tn Tng lm H Khu c, em qun phn theo Ngy, v lm K Xun Thi th, mu nh
p huyn An Lc, bt ly qun dn. Do Quyn thn gin, nhn lc mi bi binh, vo gia ma h thng
su m ra ch khng ng, h chiu sai T em bn Mi Phng, Tin Vu an nh p qun K Xun, bn
bt sng c Tng. Sau nm th t th cht, con l t v em l Cnh u c ting tm, l tng gii
vy.
Ci K in lc chp: Cnh lm Dit tc Hiu y, tr qun nghim ngt m c n, binh kh sng long,
ng u vo thi y, nhng cht sm. t cng c kh mnh, nhng nhiu ln lm tri, cho nn du nh
dp c cng m khng c ban chc tc, nhng khinh tin trng ngha, trng lit hn ngi. Con l
Cht, lm n H nha Tng qun. Con Cnh l Thiu, cng c truyn chp.
 TON TNG TRUYN
Ton Tng t T Hong, ngi huyn Tin ng qun Ng. Cha l Nhu, thi Linh ca nh Hn c
Hiu lim, bi lm Thng th lang Hu thng. Vo thi lon ng Trc, b quan v qu. Chu gi lm
Bit gi Tng s, h chiu n bi lm Ci K ng b y. Vo thi Tn Sch n qun Ng, Nhu
em qun theo phc trc, Sch c Nhu lm an Dng y. Tn Quyn lm Xa k Tng qun, ly
Nhu lm Trng s, chuyn lm Qu Dng Thi th. Nhu tng sai Tng em my nghn hc go n
qun Ng, cho c trao i. Tng n, u chia ra dng, thuyn rng m v, Nhu c gin, Tng ci u
ni: K ngu ny cho rng vic trao i khng phi l vic cn gp, m l k s ang c ci nn treo ngc,
cho nn mi chia ra cp chn, khng kp bm bo. Nhu bn cho l l.
T Chng bnh rng: Theo ng l ngha th con th cha khng ct ca ring, khng c t chia ca
m cp chn, l knh trng ngi trn vy. Vy m tri lnh chia ca mong ni danh, y cha phi
l dc ht ci l ca con i vi cha vy. Thn l Tng Chi cho rng: T L hi rng: Nghe ri lm c
khng? Khng T p rng: C cha anh cn y. (55)Tng chia tin ca ca cha, thc l khng c o
ca ngi con, nhng qun s ang treo mng sng, gp nn trong sm ti, phi cn nhc nng nh, cu
ngi l vic gp trc, ngi ny cng nh bn Phng Non mua ngha, Cp m cu chn (56) vy. Nu
cho rng Tng lm vic y mong ni danh th e rng l tri vi tht ca Tng.
By gi k s Trung Chu trnh lon v pha nam, c my trm ngi n nng nh nh Tng,
Tng em tin trong nh cu gip, cp cho k khng c tin, do ni danh gn xa. Sau Quyn bi lm
Phn uy Hiu y, trao cho my nghn qun, sai i nh ngi Sn Vit. Nhn chiu d, thu np hn vn
qun tinh nhu, ra ng n Ngu Ch, chuyn lm Thin tng qun.
Nm Kin An th hai mi t, tng ca Lu B l Quan V vy thnh Phn, Tng Dng, Tng dng
s by k nh c V, by gi Quyn mu vi L Mng nh p V, s vic l, cho nn gi kn s
biu ca Tng m khng p. n lc bt c V, Quyn m yn ung ru Cng An, ngonh bo
Tng rng: Lc trc ng by k vic y, ta khng p li, nhng nay thng, xt thy cng c cng ca
ng vy. Do phong Dng Hoa nh Hu.
Nm Hong S th nht, nh Ngy em qun thuyn ra ng Khu, Quyn sai L Phm em cc
tng chng gi, ci tri ngng nhau, ch nhiu ln em thuyn nh nh cp, Tng thng mc gip
cm kim, canh gc khng ngh. Chc lt, ch em my nghn qun vo gia sng, Tng nh ph chng,
treo u Tng qun Don L ca ch. Chuyn Tng lm Tuy nam Tng qun, tin phong Tin ng
Hu. Nm th t, ban Gi tit, lnh chc Cu Giang Thi th.
Nm th by, Quyn n huyn Hon, sai Tng cng Ph quc Tng qun Lc Tn nh To Hu,
ph Hu Thch nh. By gi dn cc qun an Dng, Ng, Ci (57) li lm gic cp, nh dit p
huyn, Quyn chia ch him ca ba qun y lp thnh ng An, ly Tng lm Thi th.
Ng lc chp: By gi Tng tr Ph Xun.
n ni, nu r thng pht, v v k hng phc, trong vng my nm, thu c my vn ngi. Quyn
gi Tng v Ngu Ch, b qun ng An.
Giang Biu truyn chp: Tng v, i qua huyn Tin ng, sa t phn m t tin, trm trng che
lng, rng r thn p, mi gp ngi quen c trong p, anh em h hng ca Tng u c ban tng, c
n hng nghn hng vn tin, thn p cho l vinh d.
Nm Hong Long th nht, chuyn lm V tng qun, T h qun, T Chu Mc,
Ng th chp: Lc trc, Tng l tng dng cm, du nh ch gp nn nhng vn c gng khng
chu li bc. n lc lm tng sy, oai danh thm lng, h lnh qun, thng by k sch, khng mu
ci li nh. Giang Biu truyn chp: Quyn sai con l ng i nh, xut qun, n huyn An Lc,
by ti chng ai dm can ngn. Tng dng biu kn ni: Xa nay Thi t cha tng i nh vy, theo
php xa, i nh th gi l Ph qun, li th gi l Gim quc. Ngy nay Thi t ra nh pha ng l
tri vi php xa vy. Thn trm ngh m nghi ng. Quyn lin nghe theo, sai ng rt qun v, mi
ngi bn lun u cho rng Tng c kh tit ca bc i thn.
ly cng cha.
Nm Gia Ha th hai, lnh nm vn qun b k nh huyn Lc An, dn huyn Lc An tan chy, cc
tng mun chia qun i bt gi. Tng ni: Vo ch nguy mong c li th khng c trn vn, y
khng phi l th din ca nh nc vy. Nay chia qun i bt dn, c v mt ngang nhau, h gi l trn
vn sao? Nu ra bt c, vn khng lm cho ch suy yu v gip c nh nc vy. Nu c lm
l th tn hi khng nh, cng bt c v b ti, lc y Tng th em thn gnh ly, ch khng dm mong
lp cng y ph li nh nc vy.
 Nm Xch th chn, chuyn lm Hu i T m, T qun s. L ngi knh thun, gii vic vng
theo php tc, cha tng ni li xng tin. Lc trc, Quyn mun vy nh qun Chu Nhai v Di Chu,
u hi Tng trc, Tng ni: Da vo ci oai ca triu nh th nh u m chng thng c? Nhng
phng xa x l, cch tr ni gc bin, thy th c hi, t xa c vic qun vo dn n, tt sinh bnh
tt, ly nhim ln nhau, ngi n s chng v c, c thu c nhiu li u? em nhiu qun b
sng mong thu ci li ca mt vng nh, k ngu ny vn khng yn lng. Quyn khng nghe, em
qun i hn mt nm, qun s bnh tt n tm, chn phn mi, Quyn rt hi tic. Sau li ni n vic
y, Tng p rng: Vo thi y, trong by ti c k khng can gin, thn cho rng y l khng c lng
trung.
Tng c coi trng, con em h hng u c tn qu, ban cho nghn vng, nhng vn khim
nhng i k s, v mt khng kiu cng. Nm th mi hai th cht. Con l Dch ni t, sau ni
nghip lnh binh, cu Gia Ct n Th Xun, ra thnh hng trc, nh Ngy cho lm Bnh ng Tng
qun, phong Lm Tng Hu. Con ca anh Dch l bn Y, Nghi, Tnh cng hng Ngy, u lm Qun th,
phong Lit hu.
Ng th chp: Con c ca Tng l T, tha b c bit tn, vng lnh triu nh, trao cho qun, dn
dn chuyn lm Dng v Tng qun, Ngu Ch c. Tn Lng ln ngi, chuyn lm Trn bc Tng
qun. trn ng Quan, T cng inh Phng bn ngh nn dn qun ra trc ph qun Ngy, phong
mt ngi con lm nh hu. Cht vo nm bn mi bn tui. Con th l K, khp ti ha theo L Vng
l B m ban cht. Con t l Ng, l chu ngoi ca Tn Quyn, phong hng hu.
 CHU PHNG TRUYN
Chu Phng t T Ng, ngi huyn Dng Tin qun Ng. Tha tr ham hc, c Hiu lim, lm Ninh
Quc Trng, di n huyn Hoi An. i sy (58) huyn Tin ng l bn Bnh Thc t tp lm
cp, ly Phng lm Tin ng Hu tng, trong vng mt thng, chm u Thc v phe ng ca hn,
chuyn lm an Dng Ty b y. Gia nm Hong V, i sy qun B Dng l Bnh lm
lon, nh dit thnh p, li ly Phng lm B Dng Thi th, cng H Tng gng sc nh dp, bn
bt sng , ch v V Xng, bi thm chc Chiu ngha Hiu y. H lnh ngm tm cc c sy h hng
trong ni c qun bc nghe bit, sai d d i t m Dng Chu Mc ca nh Ngy l To Hu.
Phng p e rng c sy ca dn y xu xa khng ng tin dng, nu vic tit l th khng d c Hu,
xin sai ngi thn cn mang th k by iu d Hu. (59)
Bo th sai lm. Hu qu nhin tin Phng, lnh mi vn qun k b, xe nng y ng, n thng
huyn Hon. Phng cng hp qun, theo Lc Tn chn nh Hu, qun ca Hu v l tan r, b bt chm
n vn ngi.
Lc trc, vo lc Phng lp k, c quan li vng chiu n xt hi cc vic, Phng bn n di ca
b qun, nhn ct tc xung t, do Hu nghe tin, khng cn nghi ng. Vic xong rt qun, Quyn
m hi cc tng vui v d yn, rt ru, bo Phng rng: ng ct tc lm tin, lp thnh vic ln ca ta,
cng danh ca ng, ng ghi vo tre la. Bi thm chc T tng qun, ban tc Quan ni hu.
T Chng bnh rng: Ti thn lp cng gi tit, du khng phi mt ng, nhng u c chc phn
vy. Lm tng cm can qua th phi c ngha liu cht, gi ch th c ci ngha lm theo chc v, du cht
cng phi ng vic, ngha chng vng v. Phng lm Qun th, chc ti tr dn, vy m khng c vua
sai m t d ch, ct xn ru tc mong lp cng danh. Du vic thnh c ban tc nhng khng
c qun t khen hay.
Tng gic l ng T cy vo ch him m cp bc, cc qun D Chng, Lm Xuyn u b hn
gy hi.
Thn l Tng Chi xt: Vo nm Thi Bnh th hai thi Tn Lng mi lp qun Lm Xuyn, by gi
cha c qun Lm Xuyn.
Ng Xn, ng T tng em ba nghn qun nh dp, nhiu thng khng thng c. Phng dng
biu xin rt qun, nn ty lc va hp m lm vic. Phng sai ngi i d xt, trao cho k sch, d k
gian git T. Em ca T s hi, n V Xng theo hng Lc Tn, xin ra ti t bng, t i lm vic
thin, do my qun khng cn ni lo.
Phng ti qun mi ba nm th cht. Thng thin pht c, ban b n uy. Con l X, cng c ti
nng vn v, gia nm Thin K lm ng Qun Lnh, V Nn c.
Tn th ca Ngu D chp: X vo nh Tn, lm Ng s Trung thng, nhiu ln xt hi, khng king d
quan ln. T Vn Nin (60) phn, ly X lm Kin uy Tng qun, nh pha ty, qun t khng ch c,
X khng khi xng trn, gng sc khng li, bn cht trong trn, truy tng chc Bnh ty Tng qun.
Con X l Dng, Trt, u c ti v, bui u trung hng, (61) u c tin dng, cc con em u nm
chc cao, lm ho tc Dng Chu, nhng Trt hung hng phng tng, b trm h ght. Gia nm Thi
Ninh, Vng n (62) git Trt, dit c h.
QUYN 16 - PHAN TUN LC KHI TRUYN

Phan Tun, Lc Khi

 TRUYN PHAN TUN

Phan Tun t Thng Minh, ngi huyn Hn Th qun V Lng. Thi tr theo Tng Trng T chu
hc(63).
Ng th vit: Tun l ngi thng minh, hi p c l l, ngi huyn Sn Dng l Vng Tang gp
m qu trng Tun. Do c bit tn, lm quan Cng to trong qun.
Cha y ba mi ti, Kinh Chu Mc l Lu Biu gi n lm Giang H Tng s. By gi quan Sa
Tin Trng tham khng chu sa, Tun k ti m git i, c qun chn ng. Sau lm Tng Hng
Lnh, tr dn rt c ting. Lu B lnh Kinh Chu, ly Tun lm Tr trung Tng s. B vo Thc, li gip
vic ti Kinh Chu.
Tn Quyn git Quan V, thu ly Kinh Chu, bi Tun lm Ph qun Trung lang tng, trao cho qun
s.
Giang Biu truyn vit: Quyn chim Kinh Chu, quan tng u theo v c, nhng ring Tun co
bnh khng gp. Quyn sai ngi n bn ging dng kiu a i, Tun ci mt vo ging chiu khng
chu dy, nc mt m a, nc n khng t yn c. Quyn v v cng ni chuyn, gi tn ch ca
Tun rng: Thng Minh, ngy xa c Qun inh Ph(64) l t binh p Nhc m V Vngcho lm
Qun s; Bnh Trng Sng(65) l t binh nc Thn m Vn Vng cho lm Lnh don. Hai ngi y l
ngi hin thi trc t Kinh ca khanh vy, lc u du b bt nhng sau u c chn dng, lm
danh thn ca nc S. Ch c khanh khng cho l phi, cha c chu hng, chn cch khc li vi
ca ngi xa chng? Sai ngi thn cn ly khn tay lau mt Tun, do Tun ng dy rp xung
t bi t. Lin cho lm Tr trung, cc vic qun ca Kinh Chu u hi Tun. Quan V Lng Tng s l
Phn Tr d dn ngi Di, mu em qun V Lng theo Lu B, ngi ngoi tu ln xin em vn qun
n nh hn. Quyn khng nghe, gi ring Tun n hi, Tun ni: em nm nghn qun n, bt
c Tr. Quyn ni: Khanh c khinh ch chng? Tun ni: Tr l ngi gc qun Nam Dng,
li hay lm ba ni by m khng c ti bin lun. Thn bit c ngi y l v Tr tng by hi yn vi
ngi trong chu, sp n gia ngy, n khng ht c, c hn mi ngi t ng dy, y cng ch l
kh tit ca bn thp km thi. Quyn ci ln m theo li Tun, lin sai Tun em nm nghn qun n,
qu nhin ph chm c Tr.
Chuyn lm Phn uy Tng qun, phong Thng Thin nh Hu.
Ng th vit: Nhu Huyn cht, Tun lnh ht qun ca Huyn, ng n H Khu. Huyn t Vn
Biu, ngi qun an Dng. Cha l Ch, t Tuyn T, theo Tn Kin nh dp c cng, Kin c Ch lm
Cu Giang Thi th, sau chuyn n Ng Qun, c ting tm y. Anh Huyn l Lng, t Vn Loan,
theo Tn Sch bnh nh min Giang ng, Sch cho lm Ci K ng b y, lc cht, Huyn lnh
qun ca Lng, bi Phn v Trung lang tng, xt cng phong Lt Dng Hu. Quyn gip con l ng
kn chn gi hin, by ti u khen cha Huyn l Ch, anh l Lng u c c ngha, ti c vn v, ni
danh ba i, cho nn bn ly con gi ca Huyn lm v vy. Nm Hong V th nm th cht, Quyn rt
thng tic Huyn.
Quyn xng tn hiu, bi lm Thiu ph, tin phong Lu Dng Hu.
Giang Biu truyn vit: Quyn thch i bn chim, Tun can Quyn, Quyn ni: Sau khi xa ngi,
thng t khi ra bn chim, khng cn nhiu nh lc trc na. Tun ni: Thin h cha nh, vic cng
cn nhiu, bn chim khng phi l vic cn gp, nu dy cung t mi tn gy th u c th gy hi, xin
v thn m xp dng vic ny. Tun i ra, thy lng lng chim vn y, bn t tay vt x i, do
Quyn t dng, khng cn bn chim na.
Chuyn lm Thi thng. Ngi mi r vng Ng Kh(66) lin kt lm phn, Quyn ban Gi tit cho
Tun, em cc qun i nh. Ngi tin cy tt thng, khng c phm php cm, chm u bt sng
n my vn ngi, t y ngi r suy yu, mt vng yn n.
Ng th vit: Phiu k Tng qun B Cht ng n u Khu, xin chiu m ngi cc qun tng
qun. Quyn do hi Tun, Tun ni: Tng khe trong dn, a lon gy hi, nh Cht li c danh
ting, y c yu mn, khng nn nghe theo. Quyn theo li. Trung lang tng ngi qun D
Chng l T Tng l k s c danh ting, tng n kinh s giao kt vi Khng Dung, nhng l nh Nho
cn r, cho b khc phng tng, khng vng php cm, gip chng lm nh cao, Tun bn chm i. Tun
vng php cm khng e d li bn ring, u i loi nh th. Ngi theo hng l n Phin(67) v c ti
bin lun m c ho kit thn gn, con Tun l Ch cng Chu Tan cng i theo, a tng tin ca hn.
Tun nghe tin c gin, gi th mng Ch ni: Ta chu n dy ca nh nc, c ch ly c mng sng m
bo n, cc ngi ti kinh s, ng phi cung knh, thn ngi hin theo k tt, sao li kt bn vi bn
xin hng, li tng tin ca cho chng? Ta xa nghe tin, lng gin mt nng, bun bc sut tun nay. Th
n, phi nhanh chu nh trm gy ca s gi, ly li tin ca tng. Ngi thi y u cho l l, ri
Phin qu ng mu phn b git, mi ngi mi chu phc.
Giang Biu truyn vit: By gi anh v Tun ngi qun Linh Lng l Tng Uyn lm i tng qun
ca nc Thc, c ngi gim Tun cho V Lng Thi th V Tinh, ni l Tun ngm sai ngi qua li
vi Uyn, mun c k t da vo Uyn. Tinh em vic ny bo cho Quyn, Quyn ni: Thng Minh
khng phi nh th. Lin ng kn th ca Tinh cho Tun bit, ri gi Tinh v, bi chc quan.
Lc trc, Tun v Lc Tn cng ng n V Xng, trng coi vic qun, c lm chc c. By
gi Hiu y L Nht nm quyn lm ba, tu k ti bn Chng tng C Ung, T tng qun Chu C,
u b ngn chn. Hong mn Th lang T Honh gn hi Nht rng: C Cng lm vic th no? Nht
p: Khng c tt. Honh li hi rng: Nu ngi y b bi quan, ai thay ngi y c? Nht
khng p Honh, Honh li ni: Sao khng dng Phan Thi thng thay c? Nht hi lu p rng:
Li ng tin c vy. Honh khuyn ni: Phan Thi thng lun ganh chng vi ng, ch v ng xa
m khng c c hi thi. Nu ngy nay Tun thay C Cng, e rng ngy sau li gt y ng vy. Nht c
s, bn thi bn vic ca Ung. Tun xin v chu, n Kin Nghip, mun dc sc can gin. Lc n, nghe
tin Thi t ng nhiu ln ni m khng c nghe theo, Tun bn xin lnh ca trm quan, mun nhn
m cm ao git Nht, mun t mnh lm vic y, gip nc tr ha. Nht ngm nghe bit, xng bnh
khng i, Tun h n gp, khng lc no khng ni v ci gian him ca Nht. Do Nht cng t c
sng i, sau bn b git. Quyn k ti trch mnh, nhn t li vi i thn, li ny ti Tn Quyn
truyn.
Nm Xch th hai, Tun cht, con l Ch ni t. Con gi Tun ly Kin Xng Hu Tn L.
Ng th vit: Ch t Vn Long, bi K y, sau thay cha lnh qun, cht sm. Em Ch l B,
Quyn ly con gi ca ch l Trn Th g cho B, bi lm Tng Hng Lnh.
Tng Dng k vit: Ngi qun Tng Dng l Tp n lm Kinh Chu i cng bnh. i cng
bnh l chc Chu c ngy nay vy. B c ti bin lun hn n, hi ni: Cha ta ngy trc ni qun
hu ng lm quan Ngh ch trong chu, nay ng l nh th, sao qun hu khng xt trong chu ai s li
thay c? n ni: Khng ai hn c ng. Sau B lm Thng th Bc x, thay n lm i cng
bnh, rt c ngi trong chu khen ngi.
 TRUYN LC KHI
Lc Khi t Knh Phong, ngi huyn Ng qun Ng, l con trong h ca Thng tng Lc Tn vy.
u nm Hong V lm Vnh Hng, Ch K Trng, y c cng tch, bi Kin v y, lnh qun s.
Du lnh qun s nhng tay khng ri sch. a c sch Thi huyn(68), lun gii ca sch , h bi l
ng. Gia nm Xch , lm am Nh Thi th, nh gic Chu Nhai, bt chm gic c cng, chuyn lm
Kin v Hiu y. Nm Ng Phng th hai, nh gic trn ni l Trn B Linh Lng, chm qun khe
ca B, bi Ba Khu c, Thin Tng qun, phong Hng Hu, chuyn lm V Xng Hu b c.
Cng vi cc tng n Th Xun, ri v, bi lm ng Ngy, Tuy vin Tng qun. Tn Hu ln ngi,
bi Chinh bc Tng qun, ban Gi tit, lnh chc D Chu Mc. Tn Ho lp, chuyn lm Trn ty i
Tng qun, c Ba Khu, lnh chc Kinh Chu Mc, tin phong Gia Hng Hu. Tn Ho ha vi nh
Tn, s gi inh Trung t min bc tr v, ni vi Ho l nn nh p huyn Dc Dng, Khi can ngn,
li ni ti Tn Ho truyn. Nm Bo nh th nht, chuyn lm T Thng tng.
Tnh Ho khng thch ngi khc xem mnh, by ti bn chng ai dm lm tri. Khi khuyn Ho ni:
Vua ti khng c o quen bit nhau, nu gp lc khng may th khng bit m n gip. Ho cho Khi
t xem mnh.
Ho di n V Xng, trm h vng Dng Chu ngc dng cung cp, cho l kh s, li na
chnh tr yu km, dn chng khn cng. Khi dng s rng:
Thn nghe ni vua c o th ly iu vui m lm cho dn vui; vua khng c o th ly iu vui m
lm cho mnh vui. Vua lm cho dn vui th iu vui c di; vua lm cho mnh vui th khng vui m cht.
Dn l gc ca t nc vy, phi nn chm lo ci n ca dn, yu qu mng sng ca dn. Dn yn th
vua yn, dn vui th vua vui. T nm trc n nay, ci oai ca vua ln hn vua Kit, Tr(69), ci tr ca
vua ti hn bn gian hng, ci c ca vua thua c bn c. Tri khng ging tai ha m dn mt mng,
khng lm g m kho tin nh nc trng khng. Pht k khng c ti, thng ngi chng c cng, khin
cho vua c li lm sai tri, do tri ging v l vy. Vy m cc quan cng khanh nnh nt vua xin
c yu thch, lm cho dn ngho kh cu giu c, dn vua vo ch bt ngha, y chnh tr vo ch
dm dt. Thn v th m au lng thay. Nay cc nc gn k cng ha thn, bn ci khng c vic g, l
lc nn ngng lao dch, nui qun s, cha y kho tng i thi c. Vy m li lm ngc tri tri,
quy ri vn dn, khin cho dn khng yn, ln nh u ku than. y khng phi cch nui dn gi nc
vy.
Thn nghe ni tt xu ti tri, ging c bng ti hnh, c m vang ti ting ku vy. Hnh ng th bng
ng, hnh dng th bng dng, y l s phn c quan h, khng phi ci tin li ca ming ni vy. Ngy
xa nh Tn lm mt thin h l v thng t m pht nhiu, chnh tr sai lm, sc dn cn kit, trm h lo
s, thin h kh s, do mi c ni lo lt trng v(70). Nh Hn mnh l v knh ngi c hnh, tin
ngi tht th, nghe li can gin, dng ngi hin ti, ban c n ngi vc ci, ci xin tn ni hang ni,
m rng vic chn dng, xem xt ngi hin ti lp nn k sch. y l chng c r rng thi xa vy.
Gn y nh Hn suy yu, ba nh lin lp th chn vc, h To lm mt k cng, nh Tn bn c chnh
tr. Li na ch Chu him tr, nhiu qun khe mnh, nu ng ca gi chc th gi c vn i, vy m
h Lu ni theo ci sai lm ngy xa, thng pht khng ng, vua ham xa x, sc dn b vic khng cn
gp lm cho cn kit, do b nh Tn nh, vua ti b bt. y l vic ng nghim r rng trc mt vy.
L l ca thn u ti, vn chng c ngha, tr tu nng cn, khng mong c xem, ch mong B h
thng ly thin h thi. Thn knh tu nhng iu m tai mt thn c nghe thy, l nhng iu lm cho
trm h lo lng, nhng iu lm cho chnh tr sai lon vy. Mong B h ngng vic xy dng, gim lao
dch, ni lng sc dn, ch lm vic sai ngc.
Li na t ai V Xng, ng l him tr li kh xu, khng phi l ch lm kinh gi nc nui
dn, thuyn neo u th chm lt, g ng th gp gnh, v li bn tr con ni ht rng: Nc Kin
Nghip ngt thay, ng n c V Xng, v Kin Nghip cht cn hn, ng n ti V Xng. Thn
nghe ni sao Dc gy bin, sao Hunh hoc ging v, li ht ca bn tr con sinh ra t tri, mi em
vic yn so snh vi ci cht, thy tri r, bit c vic m dn cho l kh vy.
Thn nghe ni nh nc khng ct cha thc la ba nm l khng phi nh nc, m ngy nay khng
ct cha c mt nm, y l li ca by ti vy. Vy m cc cng khanh ngi trn ngi khc, truyn
lc cho con chu, khng c kh tit bo n, li khng c k sch gip nc, tin c nhng k mu li
nh cho nh vua, cu s yn thn m gy ha cho trm h, y l khng gip vua mu tnh vy. T lc
theo Tn Hong (71) lp ngha binh n nay, b vic trng trt, y khng cn chuyn ch, li chia ra
cha con mt nh phi lao dch khc nhau, n tiu ngy cng nhiu m ct cha ngy cng gim, dn on v
b chia la, nc c nn lu tn, vy m chng ai thng xt. Sc dn khn cng, bn c con nh, t thu
lin tip, ngy cng nhiu thm, trng li cc huyn khng xem xt g thm, li na cc Gim quan
khng yu dn li cn ra oai cy th, cc huyn nhiu ng, ri thnh rm r, dn kh hai trng, tin sc
cng gim, y l khng c ch li tn hi vy. Mong B h cho dn ngh ngi, thng xt k yu l v
v lng trm h. y nh c ra c thot khi ao nc c, chim th c thot khi tm li vy, dn
bn phng tt dt cng nhau m n vy. Nh th dn mi c bo v, nc ca Tin vng mi c
gi cn vy.
Thn nghe ni nm ting m khin cho tai ngi khng thng, nm mu sc khin cho mt ngi khng
sng, ci y khng c ch cho chnh tr m lm tn hi n ngi lm vic. Ngy xa vo thi Tin , gi
p trong cung v cc cung n khng y mt trm ngi, vy m go la c ct cha, ca ci c tha.
Sau khi Tin bng, vua nh ln ngi, i thnh xa x, khng theo li c. Nghe ni cung n v k ngi
nhn c n my nghn ngi, tnh ra h lm ra khng lm tin ca cho nh nc, vy m ngi n
kho la, nhiu nm thay nhau, y l khng c ch. Mong B h cho h ra ly chng, ban cho ngi khng
c v. Nh th, trn ng mnh tri, di hp dn, thin h may lm.
Thn nghe ni vua n Thang(72) chn k s bn mua bn, T Hon Cng chn k s bn nh xe,
Chu V Vng chn k s bn gnh ci, nh Hn chn k s bn n bc. Vua hin ch sng chn k s
v ngi hin, khng v ngi c thn phn thp km, cho nn cng c c trn y, ghi tn vo
th trc di la, khng tm ngi c sc p m ch chn ly ngi tn phc, ni gii, hp vy. Thy
c thy cc by ti c sng i ngy nay, nm chc khng ng ngi, dng chng va ti nng,
khng th gip nc cu i, phe ng li gip nhau, hi ngi trung hin. Mong B h gim bt quan li
vn v, sai cc quan phi chm ch, cc quan c tng Chu mc chng gi ngoi, cc quan Thng
th cng khanh phi tu sa gio ha, trn gip B h, di dn chng, phi dc ht lng trung, sa i
li sai, vy th khc Khang tai(73) c ht, hnh php sai lm c tr. Mong B h lng nghe li ni
trung trinh ca k by ti ngu km ny.
By gi c tng ln trn in l H nh gian xo nnh nt, c vua tin dng, Khi i mt mng
nh ni: ng trc sau khng dc lng trung vi vua, lm lon chnh tr, h l ngi c trn vn sao!
Sao li chuyn lm vic gian xu, vy bn Thin t? Nn t sa li, nu khng ng s gp tai ha kh
lng y. nh rt hn Khi, trong lng mun lm hi Khi, nhng Khi rt cuc khng ti, lng
vn ngh v nh vua, t ngha trn sc mt, cc biu s u v vic cng m khng rm r, c trung
thnh.
Nm Kin Hnh th nht, mc bnh, Ho sai Trung th lnh ng Triu n hi iu m Khi mun
ni, Khi ni rng: Khng nn tin dng H nh, nn cho ra gi chc bn ngoi, khng nn cho nm vic
nc. H Hi l quan nh, dng lp rung ven b, mun lp li vic c ca Nghim Mt, cng khng nn
nghe theo. Diu Tn, Lu Huyn, H Thiu, Trng , Quch Trc, Tit Onh, ng Tu cng con em l
H, Khng, c ngi trong sch chm ch, c ngi ti nng cao siu, u l ct cn ca x tc, quan gii
ca nh nc. Mong B h coi trng li trung trinh, hi vic ni h, u khin cho h dc ht lng trung,
cu gip lc nguy kh. Ri cht, by gi by mi hai tui.
Con l Y, lc u lm Hong mn Th lang, ra lnh b khc, bi Thin Tng qun. Sau khi Khi cht,
vo lm Thi t Trung th t. Hu quc s Hoa Hch tin c Y ni: Tnh Y vn thng thn, ch kh vng
vng, c ti thng lnh, du L Tc cng khng hn c. Lc nhn chiu gi v, i thng n kinh s
theo ng V Xng, tng khng ngonh li, qun t kh gii, chng ly mt cy, trong qun cng
ci, c kh tit nhng tin ca. H Khu l ch him yu ca gic, nn chn tng gii chng gi ch
y. Thn suy ngh k, chng ai gii hn Y.
Lc trc, Ho thng m gin v Khi nhiu ln t nhn mt mnh, li thm H nh gim pha khng
phi mt ln, lm by ti quan trng, kh ly php cm rng buc c, li na by gi Lc Khng lm
i tng bin gii, cho nn gi nhn nhn. Sau khi Khng cht, bn di ngi nh Khi n qun
Kin An.
C ngi ni thng mi hai nm Bo nh th nht, Khi mu vi i T m inh Phng, Ng s
i phu inh C, nhn lc Ho n tng miu, mun ph Ho m lp con ca Tn Hu. By gi T
Tng qun Lu Bnh em qun i trc, bn ni ngm vi Bnh, Bnh chng li khng theo, nhng th
khng tit l chuyn ny, do mu k khng thnh. Thi s lang Trn Miu tu vi Ho l tri lu ngy
khng c ma, kh gi thi ngc, sp c mu ngm, do Ho lo s m cnh gic vy.
Ng lc vit: Lc trc cng t tng miu, chn ngi i Tng qun lnh ba nghn qun lm qun
v, Khi mun da vo qun y bt Ho, sai quan Tuyn to bm l nn dng inh Phng. Ho cht
khng mun, ni: i chn. Khi sai theo lnh, du tm b, nhng nn sai ngi lnh qun y. Ho ni:
Dng Lu Bnh. Khi sai con l Y bo mu cho Bnh. Bnh vn him khch vi inh Phng, Y cha kp
bo ca Khi, Bnh bo Y ni: Nghe ni c con heo hoang vo tri ca inh Phng, y l im xu
vy. C v mng. Y bn khng dm ni, ri v, nhn ni cho Khi bit, bn dng li.
Ta(74) tng hp li ca nhng ngi n t min Kinh, Dng thy biu m Khi can Ho c mi hai
iu, hi k ngi Ng, nhiu ngi ni l khng nghe ni Khi c biu y. Li xt li vn rt thng thn, e
rng biu y khng c Ho chu nhn vy. C ngi cho rng Khi giu t biu trong rng sch,
cha dm dng ln. Lc bnh nng, Ho sai ng Triu n thm hi, Khi mun ni, nhn em t
biu trao cho ng Triu. Tht gi kh r, cho nn khng chp vo sch, nhng thch li vn ch r vic
sai lm ca Ho, rn bo i sau, cho nn chp vo trong Lc Khi truyn vy.
Ho sai ngi thn cn l Triu Khm c chiu lnh p biu trc ca Khi rng: Ta nh tui phi
noi theo Tin , sao li khng phi th? Li ng can gin l sai vy. Li na cung Kin Nghip khng c
li, cho nn ta trnh ch y. M cung in nh ca pha ty mc nt, mu tnh di , sao li khng nn
chuyn? Khi dng s ni:
Thn xem B h t khi nm vic n nay, m dng khng ha, ng tinh(75) trt qu, quan li khng
trung, bn gian gip nhau, y l B h khng noi theo chnh tr ca Tin .
Giang Biu truyn chp biu y ca Khi ni rng: Thn ci nhn chiu lnh, lng d au nhi. Sao
B h li kh hiu, rt khng thng sut n vy!
Bc vng dng nghip, vng lnh tri, sa nghip ti c, h ti cung in sao? Vy m B h
khng hi cc cng khanh, li c lm nhanh, su qun bun b la tan. Nu nghch phm tri t th tri
t ging tai ha, bn tr con ht li bo trc vy. Du khin cho B h c i c yn n, nhng trm
h au kh, thng tr lm sao? y l mt iu khng noi theo Tin vy.
Thn nghe ni nh nc ly ngi hin lm gc, ngy xa nh H git Long Phng(76), nh n c c
Y Ch(77), y l vic c r rng thi xa, lm tm gng cho ngy nay. Trung thng th Vng Phin
hiu thu l l, trung trinh vi triu nh, l ngi quan trng ca x tc, l Long Phng ca nc Ng vy.
Vy m B h gin ngi ny ni li kh nghe, ght tnh thng thn ca ngi ny, chm bu u trn
in, phanh thy vt xng, khin cho ngi trong nc au lng, c k lo lng, u cho l Ph Sai(78) ca
nc Ng sng li. Tin knh ngi hin, B h li tri ngc. y l hai iu B h khng noi theo
Tin vy.
Thn nghe ni T tng l ct chng ca nh nc, khng th khng vng, cho nn c bn Tiu H,
To Tham ca nh Hn, Tin c bn C Ung, B Cht vy. Vy m Vn c l k ti km tm thng,
ngy xa ch lm y t, mt chc c vo cung in, ngi gii vn c , ngi c ch c y,
nhng B h li thch ci ti km ca hn, khng bt chc ci hay ca ngi khc, cho hn gi ngi cao
qu hn c bc by ti c. Khin cho ngi hin ti ni gin, k s hiu bit qut mng. y l ba iu
khng noi theo Tin vy.
Tin yu dn hn c yu con nh, ngi dn khng c v th ly v g cho h, thy ngi mc o
mng th ly gm la cp cho h, ngi cht xng kh khng ai nht th ly m chn cho h. Vy m B
h ngc li. y l bn iu khng noi theo Tin vy.
Ngy xa Kit, Tr dit bi gi p, U, L(79) lon v v yu, Tin soi xt, cho y l iu rn thn
mnh, cho nn t hu khng sp t gi p dm ng, hu cung khng cha nhiu cung n. Nay trong
cung c n my vn ngi, khng cho h i ly chng, ngoi li c nhiu n ng ga ba, trong n
b li ku than. Ma gi ngc ma, do m ni ln. y l nm iu khng noi theo Tin vy.
Tin lo ngh vn b, vn cn s c sai lm. B h t khi coi vic n nay, vui chi hu cung, m
hoc bi n b, li khin cho vic khc ngy cng nhiu, quan li ct giu k gian. y l su iu B h
khng noi theo Tin vy.
Tin cao thng chn tht, khng mc o sc s, khng cung in cao ln, vt khng chm tr
tinh xo, cho nn nc giu dn , k gian khng gy hi. Vy m B h thu gom tin ca ca chu qun,
vt kit sc dn, t ai en vng m cung in chi. y l by iu khng noi theo Tin vy.
Tin ngoi da vo bn C, Lc, Chu, Trng(80), trong gn vi bn H Tng, Tit Tng, cho nn
mi vic r rng, trong nc yn n. Ngy nay, ngoi khng dng nhng ngi y, trong cng khng c
nhng ngi kia, bn Trn Thanh, To Ph l bn quan ti km nh ci u, l bn m Tin b i, vy
m B h li tin dng chng. y l tm iu B h khng noi theo Tin vy.
Tin h m hi gp by ti, gim bt ru nng, by ti c ngy khng lo b say m, trm quan by
ti u c by k iu m mnh mun ni. Vy m B h bt by ti phi ung xem xt h c knh
trng mnh hay khng, ch lo ung ru khng ht. Ru l gi l, nu ung qu th lm hng o c,
y khng khc g Thng Tn ung ru thu m. y l chn iu khng noi theo Tin vy.
 Hon, Linh ca nh Hn ngy xa gn gi bn hon quan, lm mt lng dn. Ngy nay bn Cao Thng,
Chim Lim, Dng l bn quan Hong mn nh, vy m B h ban tc cao cho chng, cho qun
nm quyn. Nu bn sng c nn, uc la ni ln th ti nng ca bn khng th ngn c gic l r
rng vy. y l mi iu khng noi theo Tin vy.
Nay cung n cha y, m quan Hong mn cn chy n chu qun, chn ly con gi trong dn, c
tin th tha, khng c tin th bt ly, ting on khp ng, m con chia la. y l mi mt iu khng
noi theo Tin vy.
Vo thi Tin cng nui con ca cc Vng hu, nu ly m nui vo chm trong cung, th ngi
chng i lao dch c ban cho tin ca, cp cho lng n, lc y sai quay v, cn thy yu gy na l.
Nay th khng nh th, v chng b chia la, chng th lao dch, con theo sau m cht, nh ca trng khng.
y l mi hai iu khng theo Tin vy.
Tin than rng: Nc ly dn lm gc, dn ly thc n lm u, lm nng l th hai, ba iu ny ta
vn canh cnh trong lng. Nay th khng nh th, vic lm nng trng trt u b b. y l mi ba iu
khng noi theo Tin vy.
Tin chn k s, khng v ngi thp hn, dng h lm quan thn p, sai phi lm vic, ngi
c dng khng lo lng, ngi chu nhn chc cng khng lm ba. Nay th khng nh th, bn xa x
nm chc, bn kt b ng c tin c. y l mi bn iu khng noi theo Tin vy.
Nhng qun s ca Tin , khng b bt i lao dch khc, lnh ma xun ch trng trt, ma thu ch gt
la, nu bn sng c vic th sai i nh gi. Qun s ngy nay, bt phi lao dch nhiu, kho la khng
dng. y l mi lm iu khng noi theo Tin vy.
Thng khuyn khch lp cng, pht ngn nga vic xu, nu thng pht khng ng th qun
dn tan lc. Nay tng s ven sng, cht khng c pht tang, c cng khng c thng. y l mi
su iu khng noi theo Tin vy.
Ngy nay s quan, b ri ren, li c quan tay sai, quy ri trong, mt ngi dn m c mi vin
quan, dn ly g gnh vc? Ngy xa vo thi Cnh (81), ngi qun Giao Ch phn lon, thc l do
y m ni dy vy. y l noi theo li lm ca Cnh , mi by iu khng noi theo Tin vy.
Quan Hiu s l k th ca quan dn vy. Cui thi Tin , du c L Nht, Tin Khm, nhng u b
git sch t li trm h. Nay li lp thm cc quan Hiu s, phng tng ni lm. y l mi tm iu
khng noi theo Tin vy.
Vo thi Tin , ngi lm quan u gi chc c lu, sau xt hi bi trut. Nay cc quan ca
chu huyn, k gii chnh tr chng c my, li gi i chuyn i, n mi b c, dng dc trn ng,
tham tin hi dn, do cng xu. y l mi chn iu khng noi theo Tin vy.
Tin h xem tu biu trnh by u ch suy xt, do nh t khng c ngi b oan, k ng cht
khng ni li on gin. Nay th tri li. y l hai mi iu khng noi theo Tin vy.
Nu li thn c chp li th ct ph ln; nu c li xng by th tr ti ca thn. Mong B h ch .
Giang Biu truyn vit: Ho ngy cng bo ngc, Khi bit Ho sp mt, dng biu ni: Thn nghe
ni khng nn cha ng vic c, khng nn ko di li lm; vic c cha ng, li lm ko di l ngun
gc ca tang lon vy. Cho nn ngi xa s khng nghe c li lm, bn t c khuyn khch ni vic
tt, dng trng khuyn nn can gin. V Cng(82) chn mi tui cn nghe li khuyn rn, cho nn kinh
Thi khen c tt ca V Cng, k s khen vic lm ca V Cng vy. Thn xt B h khng c ngha nghe
li khuyn rn, m li ngy cng cha ng vic c. Thn tht l rt lo lng, y l im khi ha n
vy. Cho nn thn by t qua vic quan trng, dc ht suy ngh. B h nn coi xt mnh m lp li l ngha,
tu sa c hnh, khng nn gt b li thn nghe theo li xa x. Li xa x th rt tnh cm nhng ngy
cng la dn; dn la tan th trn khng tin di, di li nghi trn. Xng tht chng nhau, cha con b
nhau. Thn du ngu, khng bit mnh tri nhng ly tm lng m xem xt th thy thua khng qu hai
mi nm na vy. Thn thng cm gin nhng ngi lm mt nc nh vua Kit ca nhn H, vua Tr
ca nh n, cng mong B h khng nn khin cho ngi i sau li cm gin B h vy. Thn chu n
ca nh nc, th qua ba i vua, cn c tui tha, n thi B h, khng th sa tc, chm ni vi mi
ngi. Nh bn T Can, Ng Vin(83) v trung trinh m b git, v thng thn m b nghi, t ni rng
xong, khng cn hn na, du em thn ni chn sui cng khng ph li Tin . Mong B h ngh k,
mu gi x tc. Lc trc, Ho bt u dng cung in, Khi dng biu can gin, khng nghe, Khi li
dng biu ni: Thn nghe ni cung in ang dng th ngy m khng yn n, cho nn thng bo vic
ri ren, cc ch trong khng c coi xt, than th p, trng mong ngng ngh. Lc n ti, thn nhn
chiu rng: Li m ng can gin, tht l rt tt, nhng khng hp y, v sao? Cung in y khng c li
th nn trnh i, sao li mn ci lao dch vt v m ngi mi cung in khng c li c? Cha khng
c yn, con cng ly g m da? Thn nhn chiu th, ci c mt hi, khng ch au nhi trong ngc
m cn nc mt ri nh ma vy. Thn su mi chn tui, bng lc nhiu, vi thn l qu ri,
cn mong g na? Nhng vn chm ch nhiu ln dng biu kh nghe l v thn ngh rng i Hong
(84) lp nn dng nghip, rt l vt v, tc trng mc mi tai, gi c cn mang gip tr. Thin h mi
yn, nh vua bng sm, t bn yn thn cho n bn hay ni khng ai khng than th, nh pht tang b t
ca mnh vy. Vua nh ni t, trao quyn cho by ti, qun s nhiu nm nh dp tn km, dn b tn hi
iu tn. Gian thn nm chnh tr, nh vua suy yu. Nay gic mnh ang mu , Ty Chu nghing lt,
dn chng l loi, phi nn nui dng sc dn, gng sc trng trt phng b tai ha. V l di , nu
l c vic qun, lc qun s la tan, chu qun nhiu ng, ang xy dng to ln m phi ku gi bn
phng, y khng phi l cch gi nc sa tr vy. Thn nghe ni ngi lm vua th ly c tr tai
ha, ly ngha sa li lm. Cho nn vua Thang gp lc kh hn, t thn cu o trong rng rm; sao
Hunh hoc ngi gia, Tng Cnh Cng lui khi cung in, cho nn tai ha kh hn c dp b, sao
xu c chuyn di. Nay dng cung in khng c li, ch nn sa thn mnh m gi l ngha, xt ci o
ln ca Thang, Tng m thng xt ci kh s ca dn chng, sao li lo lng cung in khng yn, lo
khng tr c tai ha? B h khng chu tu c m li xy sa cung in. Nu khng chu tu c, khng
lo sa li, du i Dao i ca n Tn(85), cung A Phng ca Tn Hong(86) sao ngn c vic dit thn
mt nc, ph v tng miu y? Xy t ln, dng i cao, dn n nc cn, dn li b bnh, y l
iu khng phi nghi ng. Lm cho cha yn n m khin cho con khng c ch da, y l con b cha chia
ri, by ti b B h chia cch vy. By ti nu chia ri, lc du ngh su xa, khng b nh tranh, cn
c ch g na? Cho nn i Hong ti cung pha nam, t cho l hn c cung A Phng. i thn thi
trc kia cho rng cung in nn lm cao ln, oai v khc thng, nhng i Hong ni: Cc ngi
coi chng, phi nn yu ly trm h, sao li vui th lm nhng vic khng cn gp? Do by ti h
thn, do bt c d phi thu gom tin ca ca cc qun, tm lm yn lng dn, sp n lc xy dng
nhng do d ba nm khng lm. Vo thi lc y, bn cp s oai, khng dm ln nc ta, em qun ln
pha bc, li v pha ty chn ngang min Mn, Hn, min nam khng c vic g, y l do khim nhng,
khng chu xy dng cung in vy. Hung chi B h sinh vo lc nguy kh, li km hn c ca i
Hong , khng ng lo ngh hay sao? Mong B h ch , thn khng dm ni ba.
Lc Dn t Knh Tng, l em ca Khi vy. Lc u lm Ng s, Thng th Tuyn to lang, Thi t
Ha nghe danh ting, ly l i i rt c bit. Gp lc bn Ton K, Dng Lan xu nnh theo L Vng
B, tranh chia vi Ha, ngm gim vu nhau. Dn b bt vo ngc, tri qua au n(87), rt cuc khng ni
li khc.
Ng lc vit: Thi t lo s b ph b, m L Vng rt c trng ch. By gi Quyn thy Dng Lan
gi t hu n bn v ti nng ca B, Lan k r ti nng vn v ca B, nn cho lm ngi ni t, do
Quyn bn ha lp B, cho quan Cp s qu di ging nghe lnh. Nghe tin y, n bo cho Thi t.
Dn ang n V Xng, n t bit Thi t. Thi t khng gp, ri mc o thng n np di xe ca
Dn, cng ngm bn vic, mun sai Lc Tn dng biu can gin. Sau Tn dng biu can gin, Quyn
ng Lan lm l vic y, Lan t chi khng chu nhn. Quyn sai Lan ra tm hiu nguyn nhn, Lan bm l
ch c Dn i v pha ty, tt ngi ny ni ra. Li sai ngi hi Tn lm sao m bit vic y, Tn ni l
do Dn ni. Bn gi Dn v xt hi, Dn gip Thi t gi kn, ni: Dng Lan ni cho thn bit vic y.
Bn bt cng vo ngc. Lan khng chu c au n, chu nhn l mnh ni. Lc u Quyn ng Lan tit
l vic y, lc Lan chu nhn, cho l ng th, lin chm Lan.
Sau lm Hnh Dng c qun y. Nm Xch th mi mt, ngi r qun Giao Ch, Cu
Chn(88) nh dit thnh p, Giao Chu nhiu ng. Ly Dn lm Giao Chu Th s, An nam Hiu y.
Dn vo min nam, dng n tn d, a vic chiu np, hn ba nghn ngi phe ng ca bn c sy
Hong Ng huyn Cao Lng u ra hng. Dn qun xung pha nam, tuyn b rt tht, em tin ca
trao tng. Hn trm tng gic, nm vn ngi dn ni su xa kh qun, chng ai khng ci u, do
Giao Chu yn bnh. Lin bi chc An nam Tng qun. Li nh gic huyn Kin Lng qun
Thng Ng, ph chng, trc sau em hn tm nghn qun cp vo qun i.
Nm Vnh An th nht, gi v lm Ty Lng c, phong nh Hu, sau li chuyn lm T H lm.
Trung th chng Hoa Hch tin c Dn ni: Tnh Dn vn thng t, ti lc trong sch, xa lm Tuyn
to, cng lao ng ghi. Tr v ti Giao Chu, ban b n c ca triu nh, dn li tn nng da, gc
bin yn n. Cc qun Thng Ng, Nam Hi trc y mi nm c ci hi ca gi chng, gi mnh b
gy cy, thi bay ct , kh li nng nc, chim bay khng qua. T lc Dn n chu, kh gi ngng ngh,
khch bun i yn, dn khng bnh tt, rung vn ti tt. S tr ca chu gn bin, h n ma thu
nc bin trn y, Dn li ngn nc, dn c n ngon, n c bao trm, cm ha thn ngi, li da
vo oai tri, thu np dn li tn. n lc nhn chiu th gi v, dn cm n y, b c t ai, cng gi dt
tr, vui lng i theo, dn khng hai lng. Khng t qun v. Cc tng khc hp qun u ra oai uy hip,
cha c ai nh Dn ch dng n tn m thi. Nhn lnh chu, c hn mi nm, lm khch t l, c
nhiu vt p, nhng v trong nh khng bi son phn eo ngc chu, nh khng c cc vt gn ng voi
sng t chm tr. By ti ngy nay, kh c nh th. Nn kinh s, gip nh vua ht bi Khang
tai ca thi ng, Ngu. Ven sng vic nh, khng dng ht ti, H lm, Tuyn to, nhiu ngi gi.
Nu gi v kinh, cho lm chc cao, th vic ln tt sa, cng lao sng r vy. Dn cht, con l Thc ni t,
lm Si Tang c, Dng v Tng qun. Nm Thin Sch th nht, cng vi anh h l Y di n qun
Kin An. Nm Thin K th hai, gi v Kin Nghip, lm Tng qun, tc Hu.
Bnh rng: Phan Tun trong sch quyt on, Lc Khi trung trinh thng thn, u c kh tit cng ci,
c phong thi ca bc i trng phu. Dn ra thn coi vic, ni ting min nam, c th ni l quan li
ti gii vy.
QUYN 17 - TH NGHI H TNG TRUYN

Th Nghi, H Tng
 TH NGHI TRUYN
Th Nghi t T V, ngi qun Bc Hi huyn Doanh Lng. Nghi gc h Th, ban u lm Huyn li,
sau ra lm quan qun, tng qun l Khng Dung tro lng Nghi, ni ch Th ging ch Dn, l
khng c g cao hn ni, nn i thnh ch Th, ri i h cho Nghi(89).
T Chng bnh rng: Thi xa t ra h, hoc ly ni sinh trng, hoc ly quan hiu, hoc ly tn ca
t tin, u c ngha nht nh, nu r h tc. Cho nn ni n p t ai v ban t cho h, y l
php tc ca tin vng, l do l sng t ci ngun trng ci tha ban u, biu chng cng c, con
chu chng qun c. Nay chia vn tch ch, ngang ngc sinh ra k hu, khin cho Nghi phi i h,
qun gc gc t tng, chng l xng by sao! Khin cho ngi ta thay h, theo ngi ta i dng tc, l
Dung c li ri, Nghi li theo l khng c vy.
V sau Nghi nng nh Lu Do, trnh nn Giang ng. Dao thua qun, Nghi li di v Ci K.
Tn Quyn k tha nm i nghip, a vn chng ca Nghi nn cho vi. Nghi n nhm chc, c
chuyn trch gi vic c mt, bi lm K y.
L Mng mu tp kch Quan V, Quyn em chuyn hi Nghi, Nghi khen k y, khuyn Quyn
nghe theo. Nghi theo i nh V, c bi lm Trung ngha hiu u. Nghi by t li cm t, Quyn xung
lnh rng: C du chng phi l Triu Gin, khanh sao chng t khut mnh lm Chu X c ru?(90)
Sau khi nh Kinh Chu, Quyn ng V Xng, bi Nghi lm B tng qun, sau phong tc
nh hu, gi chc Th trung. Quyn mun ln na trao cho Nghi binh quyn, Nghi t thy mnh khng c
ti, c t khng nhn. Nm Hong V trung, Quyn phi Nghi i huyn Hon ti ch tng qun Lu
Thiu, mun dng mo d la To Hu. Hu n ni, qun Ng i ph c, Nghi c thng ln chc
Thin tng qun, trong ca khuyt th coi xt vic ca Thng th, bn ngoi th bnh tr tt c cc quan
li, kim qun vic t tng, li lnh cho Nghi dy d cc cng t hc hnh sch v.
i gi di v ng(91), Thi t ng li trn th V Xng, Quyn sai Nghi gip Thi t. Thi t
knh trng Nghi, c vic th hi Nghi trc, sau mi thi hnh. Nghi c tn phong tc hng hu.
V sau Nghi theo Thi t v Kin Nghip, li c bi lm Th trung, gi vic chp php, bnh tr cc quan
li, qun vic t tng nh c. in hiu lang(92) l L Nht vu khng c Thi th Giang H l iu Gia ph
bng quc chnh, Quyn gin, bt Gia h ngc, thm vn cho r rng. By gi nhng ngi cng ngi ht
thy s hi u k Nht, u ni l c nghe thy vic , ring Nghi ni l khng nghe thy g. V th b ct
vn khn kh my ngy, chiu ch chuyn xung rt nghim khc, qun thn v vic m khp np. Nghi
p rng: Nay ao ca c ca thn, thn sao dm v Gia m giu dim, nh t chn ly ci cht, lm
con qu bt trung! Song bit r rng phi c gc r ngn ngnh mi c. Nghi c s thc i p, li
l chng h dao ng. Quyn bn tha cho Nghi, Gia cng c thot.
T Chng bnh rng: Th Nghi l l khch min khc n, lm quan khch triu Ng, gp li gim
pha tr trn, m uy th nghim trang qu cm, ng mc, thi khc tnh mnh treo l lng, nguy c tai
v trc mt, khng ni theo k khc hi ngi, chng cu th trnh ho tn thng o ngha, c
th ni l k s trung dng cng chnh(93), du K H cu Thc Hng(94), Khnh K gip Chu Vn(95),
sao hn c? Trung l khng sim nnh vua, dng l chng run s oai th, cng l khng ngh cho
ring mnh, chnh l chng theo t ng, nh c bn c tnh y, li thm vn ti sng sut, y v
nhn nhng, hnh vi ho thun, gnh vc cng vic gip nh cung, gi c thanh danh v s u i,
chng cng nn sao!
Thc tng Gia Ct Lng cht, Quyn r lng vi Ty chu(96), sai Nghi i s Thc by t tnh ng
minh hu ho bn vng. Nghi vng mnh i s xng ch, sau c bi lm Thng th bc x.
Hai cung Nam, L mi lp(97), Nghi ly chc phn trc y gip L Vng. Nghi him rng hai
cung c i x gn ngang nhau, bn dng s rng: Thn thit ngh L vng c tri sinh tri hn cc
bc thng, kim ti vn v, nay ang l lc thch hp, nn trn p bn phng, lm phn du che ch cho
quc gia. Tuyn dng m c, lm rng r uy linh, y l quy hoch tt p ca quc gia, bn ci u
trng ngng. Ch v ngn t ca thn hn hp, chng th by t c ht mnh. Ngu thn cho l hai cung
nn c hn km, phi c th t trn di, sng t ci gc r ca gio ho. Th dng ln ba bn ln.
Nghi gip vic tn trung, lin tc a li can gin; lm vic trn c mc chuyn cn, cung knh gip
ngi(98).
Nghi chng vun vn sn nghip, khng nhn n hu b th, phng c nh ca tin ca ch dng. Lng
ging c ngi xy nh ln, Quyn ra ngoi trng thy, hi rng ai xy dng ngi nh ln , t hu tha
rng: Hnh nh l nh ca Th Nghi. Quyn ni: Nghi l ngi cn kim, tt khng phi vy. Hi ra
qu nhin l nh khc. Nghi c hiu v tin tng n nh th.
Nghi chng mc o trn, n ung chng phi c bn, cu gip cho ngi ngho hn khn kh, trong nh
khng tch tr gia sc. Quyn nghe chuyn, n tn nh Nghi, xin mt ba cm rau, t mnh nm th, ri
hng vo Nghi m than th, lp tc tng bng lc thm cho Nghi, li cho thm rung vn. Nghi my ln
nhn nhng t chi, cho rng n hu l mi lo.
Nghi lun lun tin c cho ngi, cha tng ni n s on ca ngi khc. Quyn thng trch Nghi
v khng ni g v vic y, l khng bit phi tri, Nghi p rng: Thnh ch trn, thn di gi
chc phn, s l cn cha xng, tht khng dm ni nhng li ngu dt hp hi, mo phm n tai thnh
thng.
Nghi th phng quc gia my chc nm, cha tng c li lm. L Nht my ln tu bm v cc vn v
i thn, c ngi b hi ti n bn ln, ring Nghi khng bao gi b bm bch. Quyn than rng: Nu
ngi ngi u tn tm nh Th Nghi, sao phi dng lut php lm g?
Lc Nghi m nng, di mnh l dng o quan mc(99), tm lim dng thng phc, ct sao cho gin tin,
nm tm mi mt tui th Nghi cht.
QUYN 18 - NG PHM LU N TRIU T TRUYN

Ng Phm, Lu n, Triu t
 TRUYN NG PHM
Ng Phm t Vn Tc, ngi huyn Thng Ngu qun Ci K. V hiu thut s, (100) bit phong kh
(101) m ni ting qun. C hu o, (102) gi n kinh , nhng thi lon khng i. Gp lc Tn Quyn
ni dy min ng nam, Phm trao thn theo gip, h c im xu, lin on s m bo vic, thut s
phn nhiu ng nghim, bn v th m ni ting.
Lc u, Quyn ti qun Ng, mun nh Hong T. Phm ni: Nm nay t c li, khng bng n
nm sau. Nm sau l nm mu t, Lu Biu cht th t Kinh Chu cng mt. Quyn vn nh T, rt
cuc chng thng. Nm sau, li pht qun, i n Tm Dng. Phm xem phong kh, nhn ln thuyn
chc mng, khuyn em qun i nhanh, n lin ph T, T lin bui m chy trn. Quyn s khng bt
c, Phm ni: Khng lu na tt bt sng c T. n gia canh nm, qu nhin bt c. Lu Biu
cht, Kinh Chu b chia ct.
n nm nhm thn, Phm li bm rng: Vo nm gip ng, Lu B s ly c Kinh Chu. Sau
L i t t Thc v, gp B thnh Bch , ni l qun s ca B tan lc, cht thng qu na, vic tt
chng xong. Quyn li hi Phm, Phm ni: Li m thn ni l mnh tri, nhng li m i ni l vic
ngi m thi. B rt cuc ly c t Thc.
Quyn cng L Mng mu nh Quan V, bn vi by ti thn cn, nhiu ngi ni l khng nh
c. Quyn li hi Phm, Phm ni: nh c. Sau V n ti Mch Thnh, sai s xin hng. Quyn
hi Phm rng: Nn cho hng khng? Phm ni: Bn y c chy, ni l hng tt l di thi. Quyn
sai Phan Chng chn ng i ca V, qun d thm v, ni l V b i. Phm ni: Du b i nhng
chng thot c. Hi lc no, p ni: Gia ngy hm sau. Quyn dng ng h nc i xem.
n gia ngy khng thy tin, li hi v sao, Phm ni: Lc ny cha ng gia ngy vy. Chc lt, c
gi thi lay ng mn trng, Phm v tay ni: V n ri. Lt sau, ngi ngoi xng vn tu, truyn li
l bt c V.
Sau Quyn ha thn vi nh Ngy, Phm ni: Xt phong kh m ni, bn y b ngoi l n, nhng
tht ra c mu, nn phng b i. Lu B em qun nhiu n Ty Lng, Phm ni: Sau li ha thn.
Cui cng nh li Phm. Li on bi ng nghim nh th.
Quyn ly Phm lm K y, lnh chc Thi s lnh, (103) Quyn nhiu ln theo hc hi, mun c
by dy. Phm gi kn thut y, khng em thut m by ni cho Quyn. Do do Quyn ly lm tic.
Ng lc chp: Phm ch trong lng, cho l mnh c coi trng l v bit thut y, thut m mt th
thn cng b rung b, cho nn khng ni.
Trc y, lc Quyn lm Tng qun, Phm tng ni rng min Giang Nam c kh ca bc vng,
vo nm hi-t tt c phc lc ln. Quyn ni: Nu rt cuc nh li ny, s phong ng lm tc Hu.
Lc lp lm Ng Vng, by gi Phm hi yn, ni: Ngy trc ti qun Ng, tng ni vic ny, i
vng cn nh chng? Quyn ni: C nh. Nhn gi t hu, ban di thao tc Hu cho Phm. Phm
bit Quyn mun chi b li lc trc, lin xua tay khng nhn. Lc sau lun cng ban phong, ly Phm
lm nh hu. Chiu lnh sp ban ra, Quyn ght Phm ch bit gi thut cho ring mnh, bn tr b
tc phong.
Phm l ngi thng thng, li c phn t kiu, nhng li thn tnh trc sau vi bn c. Vn thn nhau
vi ngi cng p l Ngy ng. ng tng c ti, Quyn trch mng rt nghim, lnh ai dm can s git,
Phm bo ng rng: S cng cht vi ng. ng ni: Cht m khng c ch, cht lm g? Phm
ni: Ta ngh g c vic ny, h ngi xem ng cht sao? Bn ct tc t tri n di ca, sai lnh hu
vo bo, lnh hu khng dm, ni: Ta vo tt cht, khng dm ni. Phm ni: Ngi c con khng?
p ni: C. Phm ni: Nu ngi v Ng Phm ta m cht, con ngi s a cho ta nui. Lnh hu
ni: D. Lin cho vo ca. Ni cha xong, Quyn c gin, mun ly kch m. Lnh hu li li i ra,
Phm nhn xng vo, rp u chy mu, ni m khc lc. Hi lu, Quyn c tha, bn tha ti ng.
ng gp Phm t rng: Cha m nui ta ln c, nhng khng tha cho ta khi cht c. Bc trng
phu quen bit nhau, nh ng l ri, h cn chi nhiu!
Ci K in lc chp: ng t Chu Lm, ng ni l H Ni Thi th Lng, t Thiu Anh, c xp vo
hng bt tun. (104) ng tnh thng thn, chng my ha mc vi ai, du gp khn bc, cng chng i
tnh. Lc u cng v lm tri Sch m sut cht, may nh thi phi (105) cu mi thot, chp Phi tn
truyn. Lm quan qua cc chc Lnh ca ba huyn Lch Dng, B Dng, Sn m, ri lm B Dng
Thi th.
Nm Hong V th nm, Phm bnh cht. Con c cht trc, con t cn nh, do nghip dt. Quyn
ngh nh Phm, chn nhng ngi bit c thut s nh Ng Phm, Triu t ba chu , phong tc
Hu thc p nghn h, nhng cui cng chng c ai.

Ng lc chp: Phm bit trc ngy mnh cht, bo Quyn ni: B h n ngy s tang Qun
s. Quyn ni: Ta khng c Qun s, sao m tang c? Phm ni: B h em qun chng ch,
nh thn ni trc ri mi i. Thn l Qun s ca b h vy. n ngy qu nhin cht. Thn l Tng
Chi xt: Vo lc Phm cht, Quyn cha xng , m sch ny xng l b h, sai vy.
 TRUYN LU N
Lu n t T Nhn, ngi qun Bnh Nguyn. Gp lon trnh nn, lm khch ti qun L Lng, theo
gip Tn Ph. V bit thin vn thut s m ni danh min nam. H c nn kh hn, gic cp, u on
bit trc c, khng g l khng ng. Ph ly lm l, cho lm Qun s, trong qun u knh phc n,
khen l thn minh.
Gia nm Kin An, Tn Quyn ti qun D Chng, by gi c sao ri, n hi n, n ni: C
ha ti qun an Dng. Quyn ni: V sao? p ni: Khch ln c ch, n ngy y s ni r. By
gi, Bin Hng lm lon, ng nh li n.
n i vi cc thut u gii, gii r nht l thut thi t, u suy on tng vic, rt l k diu, son
thnh sch c hn trm thin, nh Nho ni ting l iu Huyn cng khen l thn k; nhng n cng qu
tic thut ca mnh, khng chu dy cho ngi khc, cho nn ngi i chng ai bit r vy.
 TRUYN TRIU T
Triu t l ngi qun H Nam. Tha tr theo hc quan Th trung ca nh Hn l an Ph, suy ngh
su xa, ni l min ng nam c kh ca bc vng, nn n trnh nn c, do em thn vt
sng. Xt thut cu cung nht ton, (106) nghin cu ci tinh diu ca thut y, cho nn bit ty c m ng
bin, i p nh thn, n nh tnh xem c nn chu chu bay, on vt n nu, khng g l khng ng.
C ngi hi t rng: Nhng con vt bit bay vn khng xt on c, ai bit c l ng, y ch l
ni ba thi. t sai ngi y ly my ht u nh t trn chiu, vi ch trn , n lc on
ng ngi y mi tin tht. Tng qua nh bn c, bn c mi t ngi n. n xong, bo t rng: Kho t
ru thiu, li khng c mn ngon, khng lm va , c sao? t nhn ly mt ci a trong mm,
li khua ngang khua dc ba ln, ri ni: Di vch pha ng nh ng c mt hc ru ngon, li c ba
cn tht hu, sao li ni l khng c? By gi c ngi khch khc cng ngi, trong lng bit ca ch
nh, ch nh thn ni: ng gii on vt n nu tht khng, mun th xem sao thi, khng ng hiu
nghim nh th. Bn em ru ra ung. Li c th tre, trn y chp my nghn vn ch, ct giu trong
kho, nh t tnh xem. t tnh s on, ni: Ch l c danh m khng c tht. S tinh diu ca t i
khi nh th.
t qu tic thut y, bn Khm Trch, n L u l nh Nho hay k s gii, ci mnh nhn nhng
theo hc, nhng t gi kn khng ni ra. Thi s tha Cng Tn ng tha tr theo hc t, chm ch
nhiu nm, t ha truyn dy cho ch my nm thi, lc sp ni ra nhng ri li dng. Ngy sau ng
em ru ngon n, xem sc mt, qu bi m xin, t ni: T tin ta bit c thut ny, mun mu lm
thy ca vng, lm quan n nay tri ba i vua, nhng khng hn chc Thi s lang, tht l khng
mun truyn dy na. V li thut ny thn k, cng u tr ui, nh thut nht ton, khng th cng ni
vi ng. Nhng thy ng chm hc khng chn, nay s truyn dy cho ng. Ung my chn ru xong,
t ng dy ly hai quyn sch giy trng, dy bng ngn tay, t ni: Nn chp li m c n th t
hiu c. Ta b lu, khng cn xem na. Nay mun bn ngh ring mt lc, my ngy sau n ni
cng. ng theo hn li n, n th sch thut mt ri, kinh ngc m trch, t ni: Hm qua con r
n, tt l do hn trm ly. Bn t thi hc.
Lc trc, Quyn em qun nh dp, h lnh sai t bi on xem, u nh t ni. Quyn hi cch
on, t rt cuc chng ni, do m i i cng bc, chng cho bng lc.
Ng th chp: Lc u, Quyn ln ngi v, sai t on s ca thin t s c my nm. t ni:
Cao T lp c c mi hai nm, nay b h s gp i. Quyn c mng, t hu u h: Vn tu.
ng nh li t.
t thng ci bo nhng ngi xem sao, phong kh, thut s rng: Phi tnh on trong mn
trng, khng cn ra ca m vn bit mnh tri, li chng phi ngy m hng sng gi xem im
kh, cng chng kh hn sao! trong nh khng i u, tnh ton u ng nghim, li than rng: Ta tnh
c ngy thng nm ht mnh, sp n ri. V ca t nhiu ln bit t on ng, nghe ni th th
khc lc. t mun xoa du v, ri li on na, ni: Nu on sai lm th cha n lc vy. Sau qu
ng cht tht. Quyn nghe ni t c sch thut, xin nhng chng c, li gi con gi ca t n hi,
m quan quch cng chng c, thut y bn mt.

Ng lc chp: Hong Tng t Hu Minh, ngi huyn Giang qun Qung Lng. Tha nh tp vit
ch. By gi c Trng T Tinh, Trn Lng Ph cng gii vit ch. Ph vit ch nh, Tinh vit ch to,
Tng bn chn vit sch kt hp gia hai cch vit ch y, rt l tinh diu, nhng ngi vit ch gii ca
Trung Quc chng ai theo kp. Nghim V t T Khanh, l chu h ca V y Tun, (107) chi c vy
chng ai sng bng. Tng Th gii on m, mi chng sai mt. To Bt Hng gii v tranh, Quyn sai
v bc bnh phong, v sai, bn ly bt chm mt nt, nhn lin v hnh con rui. Dng ln vua xem,
Quyn cho l nh con rui tht, c tay m bt. Ngi huyn C Thnh l Trnh u gii xem tng ngi,
cng vi Phm, n, t l tm ngi, ngi i khen l thn diu, gi l bt tuyt (108) vy. Tn dng
thu chp: Nc Ng c Ct Hnh, t T Chn, hiu r thin vn, li c ti kho, lm ra my hn thin,
t qu t trong , ly my m lm cho chuyn ng, tri chuyn th t dng, trn ng vi qu o.
Bnh rng: Ba ngi i vi thut s u gii vy, suy ngh thn k thay! Nhng bc qun t lng
ch thn minh, nn hp vi ni xa ni ln, cho nn gi l k s hiu bit th phi b ci thut y m tm ly
vic ca bc qun t vy.
Tn Thnh ni: i, da vo thut huyn hoc cha chc ng m on xt vic mai sau, du l B
To-T Thn (109) cn sai st na l, hung chi l ci thut s thp km y? Sch s nc Ng chp rng
t bit min ng nam s c kh ca vng cho nn nhanh chn vt sng. Nh Ngy thay nh Hn,
nhn lnh Trung Nguyn, vy m t khng xem bit trc ci mm mng y m li trn dt n min
Ng-Vit. Li khng bit ci thp km ca thut s, cho nn by gi b i i bc bo, h li hiu r mnh
tri v bit xt im bo ca bc vng sao? Ngy xa vua hin xem tng ca tri t v nn hnh
ca tm qu, cho nn lin lp thnh cch bi c thi, bin ha hnh tng su ho, cho nn ba loi kinh
Dch du khc nhng ngha ca qu vn l mt, h c lp qu tnh m suy su xt xa, ch on bi
m bit c vic sp xy ra sao? Thi thng a l, ni ba l thn k. Nh ci chng hai l ci m
Trng Ni vt b. Cho nn qun t ch iu hay, khng chn thut y. Thn l Tng Chi cho rng:
Tn Thnh ni: Qun t ch iu hay, khng chn thut y. y l c bn xt ngi khc, khng
c mi vy. Cc li ch khc th u khng c l. V sao? T lc Trung Nguyn nhiu lon n nm Kin
An, trong my chc nm, dn chng cht c, n nh c t lc yn n, cng ch l mt phn trm thi.
Min Giang T du c binh ao nhng khng bng ci kh cc ca Trung Quc, y h chng phi t
tnh n vic an nguy, bit c ha nhiu t, c li min ng nam gi vn thn mnh sao? Sao li
trch t khng bit nh Ngy sp ni ln, i dt vo min Ng-Vit! Nh suy tnh ca Kinh Phng, vn
khng t thot c ti cht, (110) hung chi t dng ci thut y m ch b i i bc bo, trong th hi
tic m thi! Ci o thut thi xa, khng ch c mt, ci hay ca xt on, h ch vic dng su ho?
Nu hiu c iu ct yu th d m bit c vy. Lp qu tnh m, sao gi l g? Ci suy on ca
t, hiu thu ci k diu bit c ci su xa, no thn vi ngi xa! Vy nn mn B-T ch
t, cho rng t l by b, th chng phi l li bn ng n vy. Bo Phc T chp: By gi c ngi
l Ct Tin Cng, h ung ru say li thng vo nm gia khe nc trc ca nh ngi ta, ht ngy
mi ra. Tng theo Ng ch i n Lit Chu, lc v gp gi ln, thuyn ca trm quan phn nhiu b chm,
thuyn ca Tin Cng cng chm m. Ng ch rt lo s. Hm sau sai ngi mc tm thuyn ca Tin
Cng, li ln ch cao nhn xem. Hi lu, thy Tin Cng i b trn mt nc n, nhng dy o khng
t, c v ung ru. gp m ni rng: Hm qua thn theo hu th Ng T T mi gp, ri ung
ru hi nhiu, chnh mng khng tnh, nn mi th. Li c ngi tn l Diu Quang, bit thut la, Ng
ch t n th hn, cht my nghn b c, sai Quang ngi ln , li ly my nghn b c trm ln hn, ri
thi gi m t. C chy ht, cho rng Quang tt ha thnh tro, nhng Quang chui ra t gia tro, r o
m ng dy, cm mt quyn sch. Ng ch cm sch y m xem, khng hiu c g. Li chp: Ng
Cnh c bnh, tm thy mo xem, c mt ngi. Cnh mun th ngi y, bn git mt con ngng
ri chn trong vn, treo mn nh, t ging gh, sai n b i guc mc o i trn y, ri sai thy mo
xem, bo rng: Nu ni c hnh dng ca hn ngi n b trong m y s ban thng v tin theo
ngay. Sut ngy thu m khng ni, Cnh c hi ngi y, bn ni: Thc l khng thy c hn, ch
thy mt con ngng trng ng trn m, thn khng bm ngay l v ng rng qu thn bin ha thnh
hnh y, phi i n bin thnh hnh tht mi nh r. Nhng n li khng thay i, khng bit v sao cho
nn khng dm khng em s thc bm. Cnh bn ban thng hu hnh. Vy th con ngng cht
ri cng c hn vy. Thn tin truyn ca Ct Hng chp: C ngi tin l Gii Tng, t Nguyn Tc,
ngi qun Ci K, hiu cc phng thut. Ng ch nghe tin, gi Tng n V Xng, rt knh trng
hn, gi l Gii Qun, gip dng nh, cp trng ng cho hn, trc sau ban tng n nghn vng, theo
Tng hc thut che thn. Th v hu cung, lc ra khi ca in, chng ai nhn thy. Li sai Tng by
php bin ha, trng rau da hoa qu, u mc ra n c. Ng ch cng lun rng trong cc loi c th
loi no p nht, Tng ni: C truy (111) l nht. Ng ch ni: Lun v loi c gn y thi, loi y
sng gia bin, sao m bt c? Tng ni: Bt c vy. Lin sai ngi o mt ci h vung
gia sn in, mc nc y vo, xin c cu, Tng lm mi cu, r dy cu trong h. Chc lt,
qu nhin cu c c truy. Ng ch c mng, hi Tng rng: n c khng? Tng ni: C v b
h m ly n lm mn tht sng, sao dm khng lm c mn n c! Bn sai thuc h lm tht c.
Ng ch ni: Nghe tin s Thc n, nu em c khng (112) ca t Thc n th tt qu, tic l by gi
khng c n. Tng ni: C khng ca t Thc h khng d c, xin sai sa gi n mua v. Ng
ch sai mt t hu, trao cho nm mi xu tin. Tng chp mt l ba, bc mt cy gy xanh trong, sai
ngi i phi nhm ci gy, gy dng th ma c khng, xong, li nhm mt. Ngi y theo li Tng
m ci gy, chc lt th dng, n Thnh , khng bit l ch no, hi ngi, ngi ta ni l c bn
trong ch ca t Thc, bn mua c khng. By gi s Ng l Trng n n t Thc trc, ri
trong ch bit nhau, rt kinh ngc, ri vit th nh gi v nh mnh. Ngi y mua c khng xong, cm
th vc c khng, ci gy nhm mt, chc lt l v n nc Ng, va lc thuc h lm mn tht xong.
Thn l Tng Chi cho rng: iu l Ct Hng chp c v m hoc mi ngi, th vn ca ngi ny c
phn truyn i, cho nn chn ly my vic, chp n vo cui truyn ny. Ci thut ca thn tin cng
xt on c.Theo suy on ca thn, nu cho l m hoc mi ngi th y gi l su trng ma h
khng bit n bng gi (113) vy.
 [ CH THCH 12-18]

(1)Tam th: ch ba dinh Ng quan, T, Hu, mi dinh u t quan Trung lang tng trng coi.
Chu qun c hiu lim chn ngi vo lm vic ba dinh y, ngi nm mi tui tr ln th cho vo
dinh Ng quan, di th cho vo hai dinh T, Hu.
(2) Li bnh nguyt n: cui thi Hn, c danh s Ha Thiu t T Tng, ngi qun Nh Nam, mi
khi n u thng (nguyt n) th li cng ngi trong p l L Tnh bn lun v c hnh ca ngi
khc, cho nn ngi min Nh-Dnh (hai qun Nh Nam-Dnh Xuyn) gi l li bnh nguyt n.
(3) Vic gip ca Quch Thi: cui thi Hn c danh s l Quch Thi t Lm Tng, ngi qun
Thi Nguyn, hc rng sch v, c phm hnh, gii bn lun, quan ph mi gi nhng khng n, ng
ca dy hc, c n nghn hc tr.
(4) Xa li chn dng: ch khng mng li lm c m vn chn dng.
(5)Hai cung tranh ginh: ch cung Thi t Tn Ha v cung L Vng l Tn B tranh ginh s sng i
ca Tn Quyn. Chu C cng bn Gia Ct Khc, C m, ng Dn ng h Thi t; bn Ton Tng, Tn
Hong li ha theo L Vng mu ph trng lp th.
(6) Ngy xa Tn Hin Cng dng Li C th Thn Sinh chng cn, Hn V tin Giang Sung th L thi
t cht oan: Thn Sinh l Th t ca Tn Hin Cng, sau khi Hin Cng sng i Li C th b Li C gim
pha m lp con mnh l H T lm Th t, do Thn Sinh trn n p Tn Thnh ri t st y. L thi
t ca Hn V l Lu C b sng thn ca V l Giang Sung gim pha, cng t st.
(7) Cung T T: mt cung do Hn V dng huyn H. Sau khi L thi t cht, V bit l oan,
dng cung y y ghi nh L thi t.
(8)Ngi n b huyn C Thnh: ch Trnh u. Ng lc chp rng ngi huyn C Thnh l Trnh
u gii xem tng ngi, cng vi bn Ng Phm, Lu n, Triu t l tm ngi, ngi i khen l
thn diu, gi l bt tuyt vy.
(9)ng long: theo truyn thuyt, ng long l loi rng c cnh.
(10)Qun ca Tn Vn Cng thng trn Thnh Bc, mu ca Hoi m Hu ph qun Triu: tc thi
Xun thu, Tn Vn Cng nh bi qun S Thnh Bc, xng B ch hu. Thi Hn S tranh nhau, Hn
Tn em qun da vo sng Bi m ph qun Triu.
(11)Ngha nhn nhng nhau ca Tng Nh, Khu Tun: Ln Tng Nh l i thn ca nc Triu
thi Chin quc, gii bin lun m c ct nhc chc cao, Lim Pha l tng gii cng ghanh ua,
Tng Nh nhn nhng, do Lim Pha cm kch ri ha thun. Khu Tun l tng gii thi Hn
Quang V , v git mt tn lnh mc ti ca Gi Phc m Gi Phc mang hn him khch, nhng Khu
Tun vn gi nhng nhn, cui cng hai ngi ha thun vi nhau.
(12) Hon Vng: tc Tn Sch, c truy tng l Trng Sa Hon Vng, cng gi l Hon Vng.
(13) Min H V: tc min sng Hong H v sng V, ch Trung Quc.
(14) L Thng: tc Khng T Nha, lm qun s cho Chu V Vng nh vua Tr m lp nn nh
Chu.
(15)Hai cung: ch cung ca Thin t v cung Thi t.
(16)Su nc b nc Tn mnh chim ly, ngi Ty S ngonh mt v pha bc theo Hn Cao T:
thi Chin quc, su nc ln S, Hn, Triu, Ngy, T, Yn b nc Tn chim ly. Thi Hn S tranh
nhau, Ty S B Vng l Hng V thua trn, mt nc vo Hn Cao T l Lu Bang.
(17)Hung N cha dit, Kh Bnh b nh; o nh Hn cha tt, Gi Sinh thng khc: Hoc Kh
Bnh l danh tng thi Hn V , cng Tng qun V Thanh nh ui r Hung N chy di trn
tho nguyn c cng, V mun dng nh ln cho Kh Bnh , Kh Bnh ni: Hung N cha dit,
cha cn dng nh vy. Gi Sinh l nh vn thi Hn Vn , lc u lm Thi ph cho Trng Sa
Vng, sau li lm Thi ph cho Lng Hoi Vng, can gin Vn khng nghe, lc Lng Hoi
Vng cht, t cho l mnh chng c dng na, t bun bc khc lc hn mt nm th cht.
 (18) ng th: tc chng Nghiu in trong sch Thng th ni v thi vua Nghiu, h o ng.
(19) Hoa Nguyn, T Phn: thi Xun thu, Hoa Nguyn l i thn ca nc Trnh, T Phn l tng
ca nc S. Qun S vy thnh Thng Khu ca nc Trnh by thng, rt nguy cp, vua Trnh l Vn
Cng sai Hoa Nguyn sang xin ha, bui m ln vo doanh tri ca qun S, gp T Phn giao hn bi
binh.
(20) Tn Vn Cng rt lui th ngi nc Nguyn vng lnh: thi Xun thu, Tn Vn Cng nh nc
Nguyn, h lnh nu nh ba ngy khng thng th rt lui ba mi dm, by gi nc Nguyn lng ht
sc mi nhng vn nh lnh m rt lui, ngi nc Nguyn thy Vn Cng trng tn ngha m ra hng.
(21) Mc T vy nc C m dc sc dy bo: Mc T tc Trung Hng Mc T l tng ca Tn, i
nh nc C, c ngi nc C mun dng thnh hng, Mc T khng chu, cho rng: Tng gi
thnh khng c hai lng, phi dc ht sc nh chng ch khng c rt hng. Nu ta cho qun ch
hng th chng khc no dy cho qun mnh cng nh th. Bn gi tng gi thnh ra nh.
(22) D Phu by k th ngi nc B theo v: D Phu tc D u Phu, l quan i phu ca nc L.
Tng nc L l Thc Cung em qun vy nc B, khng thng, li b thua, i thn l Qu Bnh T
gin, h lnh nu gp ngi nc B th bt giam. D Phu ni: Khng nn. Nu gp ngi nc B,
ngi rt th cho o, ngi i th cho cm, gip c vua ca h, cp cho ngi ngho kh; nh th ngi
nc B s theo v, h Nam t dit vy. Qu Bnh T nghe theo, qu nhin ngi nc B phn h Nam
m theo hng nc L.
(23) Nhc Ngh hon nh th ting cao cn mi: Nhc Ngh l tng nc Yn em qun i nh nc
T. Tng nc T l in an gi thnh Tc Mc dng k hon binh, sai ngi li gin Nhc Ngh v vua
Yn, do vua Yn nghi ng m gi Nhc Ngh v, bn i ph qun Yn, ni ting ch hu.
(24)Ph Hu: Ph Hu l i thn ca Chu Mc Vng, by gi nh Chu suy yu, ch hu khng thn
phc, bn bn tu lp hnh php, ghi r rng y cc iu mc.
(25) Nguyn vn cu ny l trin min tam ch chi hu. Sch Lun ng c cu ch gi tam hu, hu
trc, hu lng, hu a vn; tc l bn tt c ba hng l ngay thng, rng lng, hiu bit nhiu. Tm
dch thot.
(26) Un nn, sa li nhng iu khng ng n.
(27) Du H tc tr vo hai ngi T Du v T H, l nhng t ni danh ca Khng T.
(28) Khi To Phi xng , Tn Quyn nhn Cu tch, c bi lm Ng vng, phong ng lm Vng
thi t. Sau ny Quyn xng , ng cha c lp lm Hong thi t. Vic lp danh v ni n y l
ni chc Vng thi t ca ng vy.
(29) Nhan Hi l mt trong mi hai i t ni danh ca Khng T, rt c ti tr, nhng cht sm;
cn Chu Tn, khng r l ai?
(30) Tc Hong v Lo T.
(31) Mc ph l ni mn trng ca tng qun.
(32) Kinh Chu l t chin th, tip gip vi Ng v Thc, trng coi vic vn th tc l trc tip
thc thi cc vn i s ca quc gia lin quan n ln bang, mt vic rt h trng, c nh hng ln.
C th thy rng i nm gi chc v cc k quan trng.
(33)L Chu Cng n v Thiu Cng Thch, hai i thn ph t gip Chu Thnh Vng dp ni lon,
yn nh vng nghip.
(34)L Lc Tn?
(35)Lim Pha l danh tng nc Triu thi Chin Quc, tm mi tui vn ln nga ra trn, qun
nc Tn kinh s.
(36) L Tng l : ch Chung Li () t T A, ngi huyn Sn m qun Ci K., vo thi Minh
ca nh Hn ra lm L Tng.
(37) K chn dn: thi xa xem quan li a phng l cha m ca dn, dn nh con , cn phi dn
dt, do gi quan li l k chn dn vy.
(38)
T Chng: T Chng (), cn c tn l T Hu (), ngi thi nh Tn, vit li bnh sch
Tam quc ch.
(39) Nguyn Hin: Nguyn Hin () t T T, ngi nc L thi Xun thu, l hc tr ca Khng
T.
(40) Thng Ng Kiu: theo sch Hoi Nam T () thi Ty Hn chp c ngi l Thng Ng
Kiu (), ngi thi ng Hn l Cao D () ch thch rng: Thng Ng Kiu l ngi cng
thi vi Khng T, ly v p li nhng cho anh ca mnh.
(41) V Sinh: theo sch Trang T () thi Chin quc chp: C ngi l V Sinh () hn vi con
gi di cu, con gi khng n, nc sng trn ln m khng b i, m ct cu m cht.
(42)Trc Cung: theo sch L th Xun thu () thi Tn chp: C ngi nc S l Trc Cung
(), cha mnh trm d th bo ln quan li, quan li bt gi mun git i. Trc Cung xin cht thay cha.
Lc sp git, bo vi quan li rng: Cha trm d m con bo ln quan, cng chng phi l ngi c tn
sao? Cha b git m thay cha, cng chng phi l ngi c hiu sao? Ngi c tn v hiu m li b git,
nc ny sp c k khng b git chng? Vua S nghe tin, bn khng git. Khng T nghe tin y, ni: L
thay Trc Cung lm iu tn kia, ngi cha li cng c ci ting y. Do ci tn ca Trc Cung
chng bng khng c tn.
(43) Thn Minh: theo sch Thuyt uyn () thi Ty Hn chp: C k s l Thn Minh () nh
m nui dng cha, c hiu ni ting nc S, nh vua mun bi lm Tng quc, Thn Minh t chi
khng nhn, ngi cha ni: Nh vua mun cho mi lm Tng quc, sao mi khng nhn vy? Thn Minh
p ni: B lm ngi con c hiu ca ngi cha lm ti trung ca nh vua, c sao? Ngi cha
ni: Nu lp cng nc, lp ngha nh, mi vui th ta chng bun vy. Ta mun mi lm Tc quc.
Thn Minh ni: D. Bn vo triu nh, vua S cho lm Tng quc. c ba nm, Bch Cng lm
lon, git T m T K, Thn Minh mun n liu cht cng, ngi cha ngn li ni: B cha m cht, nh
th c sao? Thn Minh ni: Nghe ni ngi lm quan em thn trao cho vua m em lc trao cho
ngi thn. Nay b cha m th vua, h khng cht v nn y sao? Ri t t m i, nhn em qun
vy Bch Cng. Bch Cng bo Thch Kht ni: Thn Minh l dng s trong thin h, nay em qun vy
ta, ta bit lm sao y? Thch Kht ni: Thn Minh l l ngi con c hiu ca trong thin h, nay nn
n bt cha hn lm con tin, Thn Minh nghe tin tt i n, nhn m khuyn d hn. Bch Cng ni:
Hay. Lin n bt ngi cha, cm ly m chng Thn Minh, bo cho Thn Minh rng: Ngi vi ta, ta
vi ngi u th nc S; nu ngi khng gip ta th cha ngi tt cht thi. Thn Minh khc lc m p
rng: Lc trc ta l ngi con c hiu ca cha, ngy nay ta l ti trung ca vua. Ta nghe ni rng n
lc ca ngi no th cht v ngi , nhn lc ca ca vua phi dc ht ti sc; nay ta khng cn
l ngi con c hiu ca cha na, m l ti trung ca vua vy. Ta lm g trn vn! Ri cm khin g
trng, n git Bch Cng, ngi cha cng cht. Nh vua thng cho nghn cn vng, Thn Minh ni: n
lc ca vua m trnh nn ca vua, th l khng phi ti trung vy. Dng li nc ca vua m li git cha
ca mnh, th l khng phi l ngi con c hiu vy. Hai ting y khng cng lp, lm khng th trn c
hai. Nu m sng trn i th cn mt mi no m nhn thin h na! Bn t st.
(44) Phan Thi thng: ch Phan Tun () t Thng Minh, thi Tn Quyn lm quan Thi thng.

(45) H Lu: ch cha con Lu B, Lu Thin ca t Thc.

(46) M Vin: M Vin () t Vn Uyn, ngi huyn Mu Lng qun Ph Phong, thi vua Quang
V nh ng Hn nh qun Giao Ch tr v, phong Tn Tc Hu, thc p ba nghn h, nhng t cho l
lp cng t m c thng nhiu.
(47) V An Qun: ch Bch Khi (), ngi huyn Mi nc Tn thi Chin quc, thi Chiu Vng
ca nc Tn c dng lm tng, nh hm cc thnh Yn, Dnh ca nc S, c phong lm V An
Qun.
(48) Tn Vng: ch Chiu Vng ca nc Tn.
(49) Phm Th: Phm Th (), ngi p i Lng ca nc Ngy, trn sang nc Tn, c
Chiu Vng ca nc Tn tin dng lm Tng quc, gii n ni l l. Sau khi Bch Khi ph qun Triu
trnTrng Bnh, mun nhn m nh n thnh Hm an ca nc Triu, nhng Phm Th xui
Chiu Vng sai Bch Khi rt qun, b l thi c ph nc Triu. Do Bch Khi him khch vi
Phm Th. Phm Th li gim Bch Khi khin cho Chiu Vng ban kim cho Bch Khi phi t st.
(50) i Hong : ch Tn Quyn, c ngi Ng tn lm i Hong .
(51) Lc Thng tng: ch Lc Tn () t B Ngn, thi Tn Quyn lm Thng tng.
(52) Tn Sch n qun: ni Tn Sch vt sng sang pha ng chim ly qun Ci K.
(53)
Nam b y: ch Ci K Nam b y. Quan y trng coi vic qun ca mt qun. By gi
qun Ci K rng ln, nh Ng chia thnh hai b ng v Nam, mi b do mt quan y nm vic
qun.
(54)
Su huyn: tc su huyn Thy Tn, Tn nh, L Dng, Hu Dng, Y, Thip, lp thnh qun
Tn , tr huyn Thy Tn.

(55) T L hi rng: Nghe ri lm ngay c khng? Khng T p rng: C cha anh cn y.:
theo sch Lun ng () chp: T L hi rng: Nghe ri lm c khng? Khng T p ni: C
cha anh cn y, sao li nghe ri l lm ngay c! ni c cha anh th khng nn t lm g m
phi hi trc ri lm.
(56) Phng Non mua ngha, Cp m cu chn: Phng Non () l mt trong nhng tn khch ca
Mnh Thng Qun ca nc T thi Chin quc, Mnh Thng Qun sai Phng Non i thu tin n
p Tit, nhng Phng Non n t ht giy ghi n ri v, ngi dn u khen ngi, bo Mnh Thng
Qun rng: Nh ngi cht y vt bu, ch nga y trong chung, gi p y phng. Ci m nh ngi
t c l ngha m thi, ta gip ngi mua ngha vy. Cp m () l danh thn thi V ca nh Hn,
gp lc qun H Ni b chy, vua sai m n xem, i qua qun H Nam thy cnh kh hn, hn nghn nh
ngho i, c ngi n tht nhau, t cm c tit sai m kho thc ca qun H Nam cu chn dn
ngho, vua cho l hin m tha ti t ra lnh.
(57) Ng, Ci: ch qun Ng, qun Ci K.
(58) i sy: i sy () hay cn gi l c sy () , ngha l th lnh ln, thng ch th lnh ca
ngi r min ni. By gi ch th lnh ca ngi Sn Vit.
(59) Phng p e rng c sy ca dn y xu xa khng ng tin dng, nu vic tit l th khng d
c Hu, xin sai ngi thn cn mang th k by iu d Hu: sau on vn ny c chp th k by
iu gi cho To Hu v bc th kn gi v cho Tn Quyn nhng ngi dch tm b qua khng dch.
(60) T Vn Nin: T Vn Nin () l th lnh ca ngi Ung Chu thi Ty Tn.
(61) Bui u trung hng: ch thi lon tm v Vng, nh Tn b ngi r Hung N vo xm ln, nh
Tn phi di v min Giang Nam lp nn nh ng Tn.
(62) Vng n: Vng n (), ngi qun Lang Nha, hnh trng chp trong Tn th - Vng
n truyn.
(63)Tng Trng T: tc Tng Trung t Trng T, ngi qun Nam Dng, by gi lm quan thuc ca
Kinh Chu Mc l Lu Biu.
(64) Qun inh Ph: l ngi p Nhc thi Xun thu, lc vua V Vng ca nc S nh p Nhc,
bt lm t binh, sau dng lm Qun s.
(65) Bnh Trng Sng: l ngi nc Thn thi Xun thu, lc vua Vn Vng ca nc S nh nc
Thn, bt lm t binh, sau dng lm Lnh don.
(66)Ngi mi r vng Ng Kh: tc cc dn tc thiu s vng c nm dng sui qun V Lng.
Theo Thy kinh ch, qun V Lng c nm dng sui l Hng Kh, Mn Kh, Du Kh, V Kh, Thn Kh.
(67) n Phin: ngi Thanh Chu ca nc Ngy, sau hng nc Ng, li phn Ng, b git.
(68)Thi huyn: l mt loi sch vit v v tr, m dng, khoa hc huyn b c t thi Ty Hn, hay
dng bi on.
(69) Kit, Tr: Kit l vua cui cng ca nh H. Tr l vua cui cng ca nh n. u l vua tn bo.
(70) ch Chu: ni nc Thc, by gi ngi nc Ng cn gi l Ty Chu.
(71)
Tn Hong: i thn ca nc Ng, thi Tn Quyn lm Trung th lnh, c gi con nh, sau b
Gia Ct Khc git.
(72)
n Thang: tc vua Thang ca nh n.
(73)
Khc Khang tai: Thi vua Thun nh Ngu, thin h thi bnh, Cao Dao ht khen l Khang tai!
Do ngi i sau gi khc Khang tai ni v thi thi bnh.
(74) Ta: tc Trn Th, ngi vit sch Tam quc ch.
(75)Ng tinh: ch nm ngi sao sng trn bu tri l sao Thy pha bc, sao Mc pha ng,
sao Kim pha ty, sao Ha pha nam, sao Th gia.
 (76) Long Phng: l quan gii thi vua Kit nh H, v can gin vua Kit ng ham ru, gi p m b
git.
(77)
Y Ch: cn gi l Y Don, vin quan gii gip vua Thang nh n dit vua Kit nh H.
(78)
Ph Sai: vua nc Ng thi Xun thu, tuy gii nhng tnh hung bo, cui cng b vua nc Vit l
Cu Tin dit, mt nc.
(79) U, L: tc U Vng, L Vng ca nh Chu.
(80) C, Lc, Chu, Trng: tc C Ung, Lc Tn, Chu Hon, Trng n, tng gii ca Tn Quyn.
(81) Cnh : tc vua Cnh ca nc Ng l Tn Hu.
(82) V Cng: tc vua V Cng ca nc V thi Xun thu.
(83) T Can, Ng Vin: T Can l con ca vua Thi inh ca nh n, khuyn can vua Tr m b git. Ng
Vin l ngi nc S, sau chy sang nc Ng lm quan i phu cho Ph Sai, can gin Ph Sai khng
nghe, ban kim cho t vn.
(84) i Hong : ni Tn Quyn.
(85) n Tn: tc vua Tr ca nh n.
(86) Tn Hong: tc Thy Hong ca nh Tn.
(87) Tri qua au n: ni tri qua hnh pht xt hi ca quan coi ngc.
(88)Ngi r qun Giao Ch, Cu Chn: ni n Triu u, ngi qun Cu Chn, by gi t qun
ni dy chng quan li nc Ng Giao Chu.
(89) Ch ny nghe chng rc ri, nguyn gc h ca Nghi l Th (ngha l chi nhnh, ngnh h, vn
thuc b Th), vit gn ging ch Dn (ngha l ngi dn, cng thuc b Th), Khng Dung i h cho
Nghi thnh Th (ngha l phi, ch ny thuc b nht, vit khc hn, song c vn ging nh th.)
(90) y l mt in tch hay. Triu Gin T l i thn nc Tn, ni ting thanh cao, uyn bc, c rt
nhiu ngi theo ng. Chu X n gp, xin lm cng vic rt l l bn cnh ng ghi chp cc vic
ng lm, nhng l cc vic sai st, Triu Gin T ng . Sau mt thng, Chu X trnh nhng vic ghi
chp ln, Triu Gin T ni gin, nhng ngh li thy cng ng, ng theo sa mnh, khc phc c
nhng c tt, nn rt trng Chu X. Sau khi Chu X mt, ng rt bun. Mt ln ng t chc tic ru, mi
ngi xm li ca ngi ng, ng bun ru ni: Ngn ngi vng d, khng bng li ca mt k s chn
chnh.
(91) Tn Quyn di v Kin Nghip pha ng.
(92)L chc quan chuyn thm tra vn th ca cc quan lang. y l chc quan ca ring ng Ng
vo thi Tam Quc, tuy nhin ngay trong Tam Quc Ch, Trn Th cng c bt ng trong cch gi chc
danh ny, Tn Quyn truyn c cu: S, quyn tn nhm gio s L Nht, cha r l th no?
(93) Trung tn, dng cm, cng minh, chnh trc.
(94) Thc Hng tc Dng Thit Bt, con ca Dng Thit Chc, l ngi ti nc Tn thi Xun
Thu, em Dng Thit Bt l Dng Thit H, thuc phe ng ca Loan Doanh. Tn Bnh Cng ui Loan
Doanh, lng bt phe ng, Dng Thit H lm lon, b bt, c h mc ti. K H by gi co lo v
ngh hu, nghe Dng Thit Bt sp b hi, lin chng gy t nh n kinh cu gip, Dng Thit Bt
c thot.
(95) Chu Vn l quan di thi Hn Thnh , c ln tu rng: Nay i thn, trn khng ph cha,
di khng gip dn. Nu c ban bo kim, thn nguyn s chm mt k nnh thn rn chng. Vua
hi chm ai? Vn tu: An Xng hu Trng V. Vua gin ni: Tiu thn phm thng, khng th tha
c. Sai lnh bt Vn, Vn tro ln x ngang cung in, x gy. Vn ku: Thn mong c x gan nh
T Can khi xa l mn nguyn, khng bit Thnh Triu ri s ra sao? T Tng qun Khnh K b m,
rp u ku xin cho Vn, vua tha. Sau cc quan ngh thay cy x gy, vua phn ng thay, hy sa li,
ghi nh hnh ng quyt lit ca k trung thn. Chuyn ny sau thnh in tch X gan b ct.
(96) Ch Ty Thc.
(97)
By gi l nin hiu Xch , nm th nm (242 Ty lch), Tn Quyn lp Thi t l Tn Ho v L
vng l Tn B.
(98) By gi Tn Quyn u i L vng Tn B, nn i x vi B cng nh Thi t, Th Nghi d lc y
ang gip L Vng, nhng thy l vic khng tho ng, nn dng s nhc Quyn l nn a Tn B
i xa lm phn du cho quc gia, v ni r l ngi v phi c hn km, c trn di, li tn trung vi L
vng, a li can gin. Th Nghi thc l trung thn.
(99) o quan g thng, khng iu khc chm tr, t v hoa vn, nh ngi bnh thng.

(100) Thut s: thut bi ton da vo l s, can-chi.

(101)Phong kh: thut bi ton nhn hng gi thi.
(102)C hu o: cch tuyn chn ngi ti ra lm quan thi xa; hu o l ngi c o c theo
khun php ca triu nh.
(103)Thi s lnh: cn gi l Thi s, chc quan trng coi vic xem thin vn, tnh ton lch php v
chp s ca triu nh.
(104) Bt tun: ch tm ngi ti cui thi ng Hn l L ng, Tun Dc, Mt, Vng Sng,
Lu Hu, Ngy Lng, Triu in, Chu Ng.
(105) Thi phi: Ch Ng phu nhn, v ca Tn Kin v l m ca Tn Sch, Tn Quyn.

(106) Thut cu cung nht ton: tn php tnh thi xa, lp thnh chn (cung) nh rung hnh ch tnh,
s 5 gia, cp s 6,8 hai di, cp s 2,4 hai trn, tng t sp xp theo quy lut l cp s cn
li 3,7 v 1,9. y lin quan n bi ton, chc cn kt hp vi bt qui, can-chi ng vi tng s.
(107) V y Tun: ch V y Nghim Tun, t Man Ti, ngi qun Bnh Thnh, xem Ng th -
Nghim Tun truyn.
(108) Bt tuyt: ch tm ngi ti hn ngi ca nc Ng, nh Ng lc chp trn.

(109)B To-T Thn: B To l quan i phu ca nc Trnh, T Thn l quan i phu ca nc L

thi Xun thu, u l ngi c ti bi ton ni ting.
(110) Nh suy tnh ca Kinh Phng, vn khng t thot c ti cht: Kinh Phng t Qun Minh thi
Ty Hn, gii bi Dch, nhng lun bn khc vi quan li, cng gy him khch, cui cng b giam ngc
ri b x chm ch.
(111) C truy: cn gi l c i, thng sng vng ven bin nc l, thn trn di, vy mu bc.
(112)C khng: khng, l mt tn gi khc c gng, v cay, dng nm trong nu n, ngy xa tng
trng t Thc.
(113)Su trng ma h khng bit n bng gi: su trng ma h khng bit n ci bng gi ca
ma ng; ch nhng ngi hiu bit nng cn, nh ch ngi y ging, khng bit ci rng ln bn
ngoi.
QUYN 19 - GIA CT NG NH TN BC DNG TRUYN

Gia Ct Khc, ng Dn, Tn Tun, Tn Lm, Bc Dng Hng

 GIA CT KHC TRUYN
Gia Ct Khc t Nguyn Tn, l con c ca Cn vy. Thu nh c bit ting.
Giang Biu truyn vit: Khc tr tui m c ti nng, vn v hay p, bin lun ng p, chng ai
snh kp. Quyn gp m khen l, bo Cn rng: Lam in sinh ngc(1), tht chng sai vy.
Ng lc vit: Khc cao by thc su tc, ru ria tha, mi hch trn rng, ming ln ting to.
Lc thnh ngi ln c bi K y, ging lun o hc hu bn Thi t ng vi bn C m,
Trng Hu, cng lm b bn. T chc Trung th t chuyn lm T ph y.
Cha Khc l Cn mt di nh mt con la, Tn Quyn hi gp by ti, sai ngi dt mt con la vo,
thy con la mt di, ch Gia Ct T Du. Khc qu ni: Xin cho vit thm hai ch. Nhn nghe
theo cho vit. Khc vit tip di l chi l(2). Ngi ngi ci vui, li ban con la cho Khc. Hm sai
li gp, Quyn hi Khc rng: Cha khanh so vi ch(3) khanh ai hin hn? p ni: Cha thn hin
hn. Quyn hi v sao, p ni: Cha thn bit ngi m mnh theo gip, ch thn khng bit, cho nn
hin hn. Quyn li ci vang, sai Khc mi ru, n trc mt Trng Chiu, Chiu trc c v say
ru, khng chu ung, ni: y khng phi l ci l chm ngi gi vy. Quyn ni: Khanh c th lm
cho Trng Cng chu phc li phi ung na khng? Khc hi Chiu rng: Ngy xa S Thng
Ph(4) chn mi tui cn cm c mao li ba, vn cha cho l gi. Ngy nay c vic qun th Tng
qun sau, c hi n ung th Tng qun trc, sao li ni l khng chm ngi gi? Chiu rt cuc
khng t chi, bn ung ht chn ru. Sau c s gi ca nc Thc n, by ti cng hi gp, Quyn bo
s gi rng: y l Gia Ct Khc gii li a ci nga, khanh v bo Thng tng, tng cho con nga
tt. Khc nhn cm t, Quyn ni: Nga cha n m t l sao? Khc p ni: Nc Thc ch l ci
chung nga ngoi cung ca B h, nay c chiu ban n, nga tt dt n, sao dm khng t? S lanh li
ca Khc u i khi nh th.
Khc bit truyn vit: Quyn tng mi s gi ca nc Thc l Ph Y n yn, h lnh by ti trc
rng: S gi n, ngi n ch ng dy. Y n, Quyn n xong nhng by ti khng ng dy. Y
ci ct h rng: Chim phng hong n u, con k ln cn phi th nh, nhng con la la khng bit,
c ngi n nh th. Khc p rng: Trng cy ng ng i chim phng hong, vy m c con
chim n t u bay n u? Sao khng bn ui n v ch c! V dng chn cm, mun lm bi ph v
cy la mch, Khc cng t xin lm bi ph v cy gai, u khen l hay. Quyn tng hi Khc rng: Gn
y sao li t lm vui m da tht bo mm? Khc p ni: Thn nghe ni lm cho nh giu c, khin
cho c thm thn, thn khng dm t lm vui, ch l tu thn m thi. Li hi rng: Khanh thy ng
Dn th no? Khc p ni: Ln in coi vic th thn khng bng Dn; by k t mu th Dn khng
bng thn. Khc tng dng nga cho Quyn, ct tai nga trc, Phm Thn by gi ang ngi, ct Khc
ni: Nga du l con th ln nhng c tri sinh cho kh l. Nay ct tai n, h chng lm tn hi n
lng nhn sao? Khc p ni: Ngi m i vi con gi c th ni l n tnh su lm, vy m xuyn tai
eo ngc, c tn thng n lng nhn sao? Thi t tng ct Khc rng: Gia Ct Nguyn Tn n c
phn nga. Khc ni: Thi t n c trng g. Quyn ni: Ngi ta ni khanh n phn nga,
khanh li bo ngi ta n trng g l sao? Khc p ni: Nhng th y xut ra cng ch(5) vy.
Quyn ci ln.
Giang Biu truyn vit: Tng c con chim u trng u trc in, Quyn ni: y l chim g?
Khc ni: L chim ng u trng vy. Trng Chiu t thy trong m ngi ngi th mnh l gi
nht, ng rng Khc ly con chim y m ct mnh, nhn ni: Khc la B h, cha tng nghe ni c
chim no tn l ng u trng, th sai Khc tm con chim b u trng xem. Khc ni: C con chim
tn l m vt, cha hn l c cp i, th sai Ph Ng Tng qun(6) tm con chim tn l b vt xem.
Chiu khng p c, ngi ngi u ci vui.
Quyn rt khen l, mun em vic th, sai lm Tit . Quan Tit trng coi lng thc ca qun
i, sch v rm r, khng phi l vic Khc a vy.
Giang Biu truyn vit: Quyn lm Ng Vng, va t chc Tit , sai trng coi lng thc ca
qun i, khng phi l theo php ch ca nh Hn. Lc u dng Th trung Thin tng qun T Tng,
lc Tng cht li chn dng Khc. Gia Ct Lng nghe tin Khc thay Tng, gi th cho Lc Tn rng:
Anh ta tui gi m Khc cn tr di, nay sai trng coi lng thc, m lng thc l th ct yu ca qun
i. Ta du xa nhng vn khng yn. Mong tc h hy bm vi bc ch tn xin chuyn vic khc i. Tn
em vic y bo Quyn, lin chuyn cho Khc lnh qun.
Khc cho rng qun an Dng him yu, dn li phn nhiu cng ci, du lc trc pht binh, ch di
c dn thng ngoi huyn m thi, cn li ni su xa, chng bt ht c, thng t xin ra y lm
quan, cho l ba nm thu tt c bn vn qun mang gip. Mi ngi bn lun u cho rng: a th an
Dng him tr, lin k vi bn qun Ng, Ci K, Tn , B Dng, vng quanh my nghn dm, hang
ni lin tip, ngi dn ni su ti, cha tng vo thnh p, cn cc quan li ch u em qun ni
ng rung, t gi ven rng m thi. K trn trnh u cng n nu y. Ni li c nhiu ng thic,
t c thnh o gip, tc li gii nh trn, a thch dng sc, ngi t tro ni li sui, bng p rng
gai nh c bi m vc, vn kh tro cy vy. By gi ni y xa lnh, ra lm gic cp, h em qun
nh dp h li n nu, lc nh trn th n nh ong, lc thua thi nh chim bay, t thi trc n nay
khng rng buc c vy. u cho l kh. Cha Khc l Cn nghe tin, cng cho rng vic y kh thnh,
than ni: Khc khng gip nh ta rng r li mun lm cho nh ta tr tri vy. Khc gng by k vic tt
xong. Quyn bn bi Khc lm Ph Vit Tng qun, lnh chc an Dng Thi th, trao ba trm qun k
cm kch cng. Bi xong, sai Khc sm sa nghi trng, t trng so, cho em v nh, by gi ba
mi hai tui.
Khc n ph, lin gi th cho quan li cc thnh ca bn qun, sai u t gi b ci, sp t i ng,
nhng ngi dn theo gio ha u lnh yn. Li chia sai cc tng em qun chn ch him, ch ng
gi ro ly, khng ra giao tranh, i thc la ca ch sp chn th tung qun ra gt hi, khin cho ch
khng cn la ging. La c ht, rung mi li khng gt, dn thng yn, ch khng vo cp
c, do dn trn ni i khn, dn dn ra hng. Khc bn h lnh li rng: Ngi trn ni b iu c
theo gio ha, u nn v v, di ra huyn ngoi, khng c gy nghi ng, nu c s bt giam. Cu
Dng Trng l H Khng bt c dn hng l Chu Di, Di vn l dn c c, v khn cng m ra hng,
trong lng mu phn nghch, Khng bt tri n ph. Khc thy Khng lm tri lnh, lin chm rn
chng, em tnh trng bo ln. Dn nghe tin Khng v c ti bt ngi m b git, bit rng quan li ch
mun bn mnh ra hng m thi, do gi tr dt nhau m ra, n hn, s ngi ra hng u nh php c.
Khc t thu ly vn ngi, cn li cp cho cc tng. Quyn khen cng y, sai Thng th Bc x Tit
Tng n an i qun s. Tng gi th cho bn Khc trc rng: Ngi trong ni cy ch him, khng
thn phc nhiu i, v v th nh chut rc u, nh dp th nh si dm ng. Hong gin d, sai
tng i nh, trong by k thn, ngoi t kh mnh. Qun khng dng ao, gip khng nhum mu m k
c treo u, b ng theo hng, dp bng rng ni, thu mi vn qun. ng khng cn gic cp, p
chng cn c ngc. qut bn xu, li np vo qun, cy di bi rm ha thnh c tt. Ma qui qu t
tr thnh qun h. Du thc l da vo uy nghi ca nh nc nhng cng do ci tn ngha ca tng sy
mi dn n nh th vy. Du kinh Thi khen cng v v, kinh Dch ngi cng chm u(7), du
Phng, Thiu ca nh Chu, V, Hoc ca nh Hn(8), h bn? Cng hn ngi xa, hun qu thi
trc. Vua trn mng r, xa xut xoa. Cm ci php c t mu(9), nh ci thi xa m ch(10), cho
nn sai quan li thn cn n n ban thng nu r cng to, t an i. Bi Khc lm Uy bc
Tng qun, phong Hng Hu. Khc xin em dn n lm rung L Giang, Hon Khu, nhn
em qun nh p huyn Th, bt c dn y ri v. Li sai ngi d ngng gn xa, xem xt ni him
yu, mun nh ly Th Xun, Quyn cho l khng c.
Gia nm Xch , T M Tuyn Vng ca nh Ngy mu mun nh Khc, Quyn ang pht binh
n cu, ngi bi kh gi cho l khng li, do di Khc n ng n Si Tang. Gi th cho Thng
tng Lc Tn ni: Dng Knh Thc bn lun thng thn, cho rng ngy nay ngi ti sch nhn, k gi
c khng c my ai, nn chn la t hu, li cho gip , trn lm r vic nc, di sa nn li sai. Li
na nhng k tm thng a vu v ln nhau, khin cho tr thnh thi quen, trong ngy cng tn hi, do
ngi tin c khng c vui ci. Nghe ni th m than th, thc l ng vy. K ngu ny cho rng bc
qun t khng phng b mt ngi, hc tr trong nh h Khng c n ba nghn ngi, trong c by
mi hai ngi gii, n nh by mi ngi bn T Trng, T L, T Cng l nhng k c c ch
ng sau bc thnh m vn c nhng ch km, S thin lnh, Do th lu(11), khng chu an phn, hung
chi nhng k sau bn h m khng c ch thiu sao? V li Trng Ni khng ly vic khng phng b nhiu
hc tr m cho lm bn, khng ly ch km ca ngi ta m b ch mnh ca ngi ta vy. Li na ngy
nay chn k s, nn rng ri hn thi xa, v sao? Ngy nay vic nhiu m ngi gii li t, cc quan li
ca nh nc thng phi lm vic vt v m chng chn thm ngi. Nu khin cho tnh khng gian c,
ch hay gng sc th mi thnh cng, lm trn chc phn. Nu vi nhng vic nh va hp, khng
lm ring, u nn tha th, khng cn trch pht. V li k s thc khng nn xt hi qu k, qu k th th
ngi y du l hin thnh vn c ch khng trn vn, hung chi l tm thng vo y? Cho nn ni ly
o m xem ngi th kh, dng ngi xem ngi th d, nh th hin ngu c th bit. T cui thi nh
Hn n nay, k s ca Trung Quc nh bn Ha T Tng(12), ch lo ma mai nhau, c k b ha, v
m c vy, khng phi v c k th, ch l ngi gi thn m khng dc ht l ngha, khng ly l phi
trch ngi vy. khng dc ht l ngha th ngi khc khng phc. Ly l phi trch ngi th
ngi khng chu theo. Trong khng phc c y, ngoi khng chu li y th khng th khng on nhau.
Mt khi on nhau th k tiu nhn c cha trong . c cha trong th c li n ba ln truyn
n, li gim vu hi, ging co tranh ginh, du sai ngi sng sut hay ngi thn cn ca mnh n xt
x th cng kh m quyt nh c, hung chi l ngi c him khch li khng sng sut y? Cho
nn Trng, Trn b nn ao mu, Tiu, Chu khng trn ting tt(13), ch l do y m thi. Nu khng tha
li nh m vn xt nt trch pht th lu dn dn n on gin trong nh, lc y c nc khng cn k s
trn c vy. Khc bit Tn v cng y m him mnh, cho nn xt r l l m khen tt vy. Gp lc Tn
cht, Khc chuyn lm i Tng qun, Gi tit, tr V Xng, thay Tn lnh vic Kinh Chu.
Lu sau, Quyn khng vui, m Thi t cn nh, lin gi Khc lm i Tng qun, lnh chc Thi t
Thi ph, Trung th lnh Tn Hong lm Thiu ph. Quyn bnh khn, gi Khc, Hong cng Thi
thng ng Dn, Tng qun L C, Th trung Tn Tun n trao vic sau ny.
Ng th vit: Quyn bnh nng, bn vic trao gi. By gi by ti u cng ch n Khc, li na
Tn Tun ni Khc c ti chnh tr, nn trao cho vic ln. Quyn li him Khc cng ci qu tt t chuyn
quyn, nhng Tun li cho rng triu nh ngy nay chng ai bng Khc, bn c gi y, do lin gi
Khc n. Sau dn bn Khc n bn ch nm, nhn chiu di ging, Quyn h chiu rng: Ta
bnh nng ri, s khng c gp nhau na, cc vic u giao cho cc ngi. Khc than th khc lc
ni: Chng thn u nhn n dy, s vng lnh n cht, mong B h gi yn tinh thn, gim suy ngh,
khng cn lo lng vic khc. Quyn h chiu cho cc quan li em mi vic giao cho Khc, c xt vic
git pht trc ri mi bo ln. Li dng ph qun, t qun v, c nhn l nghi bi t ca trm quan,
u c phm trt. Cn cc hnh php khng tin li th sp xp bo ln, Quyn lin nghe theo. Trong ngoi
yn n, lng ngi vui mng.
Hm sau, Quyn hong. Hong vn khng hp vi Khc, s b Khc tr ti, nhn lc Quyn cht mun
ln sa chiu m tr dit Khc. Tun em vic y bo cho Khc, Khc mi Hong n bn vic, trong lc
ngi m git Hong. Li mc o pht tang, gi th cho em l Cng An c l Dung rng: Hm nay l
ngy k mi mng su thng mi, i Hnh Hong (14) ri khi vn nc, by ti ln nh chng ai
khng au thng. n nh anh em cha con ta cng nhn n ln, khng ch l by ti tm thng cng
bun b, tim gan chia ct m thi. Hong Thi t n ngy inh du ln ngi v, vui bun cng lc, khng
bit lm sao. Thn ta chu mnh gi gm, gip vua nh, t mnh xt on, ti nng khng rng ln m
phi chu mnh gi gm nh Chu Cng, lo lm nhc ci ting tm Thng tng gip nh Hn, s lm tn
ci sng sut Tin gi mnh, cho nn thn thng s hi, lo ngh vn b. V li dn ght vua trn, ng
th b d xt, thi ny d sao? Nay da vo dng dp ngu ti m c gi chc T tng, nn nhiu m tr
t, vic nng m mu cn, ai l rng mi? Gn y vo thi nh Hn, Yn, Ci kt mu, c s bin ca
Thng Quan(15), ta em thn lm quan ln, dm vui mng c sao? Li cn em y chng nhau kn
ca vi gic, ngy nay nn chnh n qun m, khch l tng s, phng b hn thng, phi ngh vo ni
vn cht, khng mong mt sng bo n triu nh, khng lm nhc t tin ca mi. Li na cc tng
phng gi cc ch, vn s qun gic nghe bit li sai, dm ng ln cp. Cc quan li bin gii cp di
u phi rng buc, cc tng lnh b khc khng c t trao cho qun s, khng c b ch n chu
tang. Du trong lng au bun, nhng v ngha cng m qun li ring, B Li nh r Nhung vn phi lm
tri l(16), khng ch l li nh. Ly ngi thn m gip ngi ngoi l iu rn r rng ca ngi xa
vy. Khc lin c bi lm Thi ph. Do b d xt, bi Hiu quan, tha k trn trnh, gim t thu,
ban pht n trch, dn chng ai khng vui. Khc h ra vo, trm h ngoi c, nhn xem hnh dng.
Lc trc vo nm Hong Long th nht, Quyn di n Kin Nghip, n nm th hai th p
ng Hng ngn nc h. Sau li nh min Hoi Nam, thua v dng thuyn y, do b m khng
sa li. Khc hn n thng mi nm Kin Hng th nht hi qun ng Hng, li p ln, p hai
ta thnh lin ni hai pha tri phi, u t nghn qun y, sai Ton oan, Lu Lc gi thnh ri
dn qun i v. Nh Ngy thy qun Ng vo b ci ca mnh, thn v b ln, sai bn i tng H Tun,
Gia Ct n em by vn qun mun vy nh hai thnh, mu ph v . Khc pht bn vn qun ngy
m n cu. Bn Tun lnh cc qun lm cu ni vt sng, by trn trn , chia qun nh hai thnh.
Thnh ch cao, khng nh h c. Khc sai Tng qun Lu Tn, L C, ng T, inh Phng lm
Tin b, by gi tuyt lnh, cc tng Ngy ang ung ru, thy qun ca bn Tn t li ci b o gip,
khng cm mu kch, ch i m cm ao khin, ci trn i dc b , bn ci ln ch giu, khng lo
chnh n qun s. Qun Ng ln b, li g trng vang lng, qun Ngy kinh hi tan chy, tranh qua cu
ni, cu t gy, t ri xung nc, li gim p nhau. Bn An Lc Thi th Hon Gia cng lc b chm,
cht n my vn ngi. Tng phn trc y l Hn Tng lm Tin qun c ca nh Ngy cng b
chm. Bt thu xe nga, tru, la, la n my nghn con, v kh cht ng, ri rt qun v. Tin phong
Khc lm Dng Hu, bi thm chc Kinh Chu Mc, trng coi vic qun trong ngoi, ban mt trm
cn vng, hai trm con nga, vn tht gm la.
Khc bn c khinh ch, thng trn vo thng mi hai, n ma xun nm sau li mun pht qun.
Hn Tn Xun thu vit: Khc sai T m L Hnh n nc Thc khuyn Khng Duy cng dy binh,
ni: Ngi xa c ni thnh nhn khng th to ra thi c, nhng thi c n cng khng nn lm mt.
Ngy nay chnh tr ca nc ch ri vo tay k khc, trong ngoi nghi ng, qun thua ngoi m dn
on trong, t thi To Tho n nay, th nguy vong ca nc ch cha c khi no nh ngy nay vy.
Nu pht i qun nh chng, cho qun Ng nh pha ng, qun Thc nh pha ty. Nu bn y cu
pha ty th pha ng tt trng tri, coi trng pha ng th trng tri pha ty, em qun khe mnh n
nh k ch trng tri th tt ph c vy. Duy nghe theo.
Cc i thn cho rng my ln pht qun mi mt, cng ni li can ngn, Khc khng nghe. Trung tn
i phu Tng Din vn c gi , b ui ra. Khc li vit bi lun d mi ngi rng: Tri khng c
hai Mt tri, nc khng c hai vua, xa nay cha c bc lm vua no m khng ngh vic thu gom thin
h v truyn lc cho i sau vy. Ngy xa vo thi Chin quc, ch hu t da vo qun mnh t rng,
cu gip ln nhau, nh th cng truyn cho i sau, chng ai gy nguy c. T cho l tha , s b
vt v, khin cho nc Tn ngy cng ln mnh, ri n chim c cc nc y. y l th chc chn vy.
Gn y Lu Cnh Thng ti Kinh Chu c mi vn qun, lng thc cht cao nh ni, khng chu
nhn lc To Tho cn yu m dc sc tranh ginh i m li ngi xem hn ln mnh ln chim dit h
Vin. Sau khi dng min bc, Tho em ba mi vn qun hng n Kinh Chu, by gi du l
ngi khn ngoan cng khng th by k chng, do con nh ca Cnh Thng phi tri tay xin hng, tr
thnh ngi t. H l nc ch mun chim nhau th th hn mun dit nhau vy. C th m ko di n
th ha khng ti mnh m l ti ngi, khng th khng ngh k vy. Ngy xa Ng T T(17) ni: Nc
Vit c mi nm sinh si, mi nm c dy d, nu hn hai mi nm th nc Ng s b thnh ci
ao thi! Ph Sai t cy ln mnh, nghe ni th m coi thng, do git T T m khng c phng b
nc Vit, n khi thua trn mi hi tic, h cn kp khng? Nc Vit nh hn nc Ng m vn l mi
ha ca nc Ng, hung chi l nc ln mnh y? Ngy xa nc Tn ch c t Quan Ty(18) m thi
m vn chim c su nc, nay gic u c c t chn chu xa l Tn, Triu, Hn, Ngy, Yn, T,
t gm c x c nhiu gip nga, k s nhiu nh rng rm. Ngy nay em nh Ngy snh vi nc Tn
thi xa, t ai rng hn gp i, ly nc Ng v nc Thc snh vi su nc thi xa li khng bng
mt na. Nhng ngy m ch c bn y ch l v qun s bn y va sch nhn hn c thi To Tho v
k ni nghip cha c ln mnh c vy. Ngy nay l lc gic suy yu cha ln ln, li thm T M
git Vng Lng trc, sau t tn hi, con cn nh di m nm gi quyn ln, du l k s c mu k
cng cha dng c. Ngy nn nn nh i, l vn xu ca ch vy. Thnh nhn gp theo thi c, ng
l bo v ngy nay vy. Nu thun lng ngi, gi cu yn, ch cy vo ci him ca sng ln truyn
cho i sau, khng bn v ci trc sau ca nh Ngy, li em vic ngy nay m gi cho i sau, y l
iu m ta thng than th vy. T nay v sau phi chm nui dng, ngy nay dn bn y nm thng
cng ng nhiu, nhng vn cn yu, cha th dng c vy. Nu sau my chc nm na th dn bn y
tt nhiu mnh gp i ngy nay, m nh nc ta ang c qun mnh th lc y s trng trn, ch c dng
qun y mi nh c vic. Nu khng sm dng qun mnh y, ngi yn m i gi, li sau my chc
nm na s tn khong mt na, li thy con em khng ni n. Nu qun ch ng thm m qun ta
tn mt na th du c Y, Qun gip mu cng chng lm g c. Nay c ngi khng bit ngh k th
hn l cho y l xa vi. Nhng nhn lc tai ha cha n m suy xt trc i, y l sa nm ci xa vi
ca mi ngi vy. n lc nn n mi chau my, du l ngi c tr cng chng gip c. y cng l
ci nn xa nay, khng ch mt thi m thi. Ngy xa vua Ng cho rng ca Ng Vin l xa vi, cho
nn nn n th khng cu c. Lu Cnh Thng khng ngh n vic mi nm sau, cho nn khng
truyn c lc cho con chu. Nay Khc khng c ci ti ca ti thn gii m nhn chc ln ca Tiu,
Hoc(19) i Ng, tr ging mi ngi, suy ngh chng su xa. Nu khng theo thi c ngy nay gip
nc m t, ngi i tui gi, khin cho gic th cng mnh, lc y mun m c t li cn lm c
khng? Nay nghe ni mi ngi v trm h cn ngho, mun cho ngh ngi, y l khng bit lo ngh ci
ha ln m li yu thch ci cng nh vy. Ngy xa Hn Cao T may lm mi c c t Tam Tn(20),
sao li khng ng ca gi ch him t vui v, ng ra nh S trnh thn b thng tt, cho gip
tr sinh chy rn, tng s khi b khn kh, h li chu xng vo ao nhn m qun i yn n sao? Nu lo
ngh lu di th khng trn hai ng vy! Ta h xem vic Kinh Hm em mu tin nh khuyn Cng
Tn Thut(21), gn y li xem biu ca ch rut by k tranh ginh vi qun gic m cha tng than th
cm khi vy. Sm ti trn trc, lo ngh n ng th, cho nn liu by t ngu mong t c hai, ba
ngn ca ngi qun t. Nu mt sm cht i, ch mu khng thnh, cng khin cho ngi i bit c
ni lo ca ta, c ngi i sau suy ngh. Mi ngi u mun t chi li l trong bi lun y ca Khc
nhng chng ai dm ni.
an Dng Thi th Nip Hu vn thn thin vi Khc, gi th can ngn Khc rng: i Hnh Hong
vn c k ngn chn min Quan ng nhng k cha kp lm. Nay ng gip dng nghip ln, to
thnh ch ca Tin , gic xa t chu phc, tng s cy da uy c, dn thn vng mnh, mt sm lp
cng khc thng, h khng phi l nh phc ca x tc anh linh tng miu chng! Nay nn tm ng
qun nui th mnh, i c hi m pht ng. Nhn c th y m mun pht binh, thi c cha ng vy.
V li nn tin nghe ca nhiu ngi, nu theo ring th s khng yn. Khc c bi lun xong, vit th
p Hu ni: Tc h du c l chc chn nhng cha thy c vn ln. Xt k bi lun y, c th lm
cho hiu r vy. Do lm tri mi ngi, pht hai mi vn i qun ca chu qun, trm h nhiu
ng, bt u lm mt lng ngi.
Khc mun diu oai n min Hoi Nam, bt cp ngi dn, nhng cc tng c ngi can ngn
rng: Nay em qun vo su, dn bin gii tt dt nhau chy xa, s rng qun mt m lp cng t, khng
bng ch vy Tn Thnh, nu Tn Thnh khn th qun cu tt n, n th nh chng, c th thng ln.
Khc theo k y, em qun v vy Tn Thnh, vy nh lin ngy, khng h c thnh. Qun s mt mi,
nhn tri nng m ung nc, i tho nng n, mc bnh qu na, nm cht y t. Cc tng cc tri
cng t ni l mc bnh rt nhiu, Khc cho l di, mun chm h, t y chng ai dm ni. Khc trong
lng th chng c k g, ngoi th thn v khng h c thnh, bun gin t r ra mt. Tng qun Chu D
c ch ng sai, Khc gin, lin ot ly qun s ca hn. y Si Lm my ln by k, khng li khng
dng, lin rui nga trn sang qun Ngy. Nh Ngy bit qun s mi mt, lin em qun n cu. Khc
dn qun i v. Qun s bnh tt, vt qua y ng, c k m u xung hang h, c k li b bt cp,
sng cht bun gin, ln nh ku than. Vy m Khc vn tnh b t vui. Ra ng qun bn sng mt
thng, mu lp n in Tm Dng, h chiu gi v, bn thong th rt qun. T y qun dn tht
vng, ting on thn ni ln vy.
Thng tm ma thu, qun v. em qun ko theo i vo ph qun. Lin gi Trung th lnh Tn Mc
n, ln ting mng rng: Cc ngi sao dm t tin son chiu? Mc s hi m ni ra, nhn xng
bnh v nh. Sau khi Khc i nh v, cc quan li sp t trong ph u b bi, ri chn li, coi xt thm
nghim ngt, trch pht nhiu ngi, ngi ta ng xem, khng ai khng lo s. Li thay i qun v, dng
ngi thn ca mnh, ri lnh sa qun, mun hng n min Thanh Chu, T Chu.
Tn Tun nhn lc nhiu ngi dn on gin, qun s nghi ng, mun pht bin bt ly Khc, by mu
vi Lng, t mm ru mi Khc n. Khc bui m nm ngh, tinh thn ri bi, c m khng ng.
Tri sng, mun tm ra, ngi thy mi nc tanh hi, ngi hu trao o, o qun cng hi. Khc ly lm
g, mun thay nc i o m vn hi nh lc u, do lng bun b khng vui. Xong ri i ra, c con
ch ngm cht ly o Khc, Khc ni: Ch khng mun ta i sao? Li ngi, chc lt li ng dy, con
ch li ngm cht o, Khc sai ngi i theo ui ch, ri ln xe.
Lc trc, Khc sp nh min Hoi Nam, c ngi con mt cha m mc o tang vo trong ca nh
Khc, ngi hu bm bo, sai ra ngoi hi xem, ngi con y ni: Khng t bit l i vo. By gi qun
v trong ngoi cng u khng thy, mi ngi u cho l l. Sau khi i nh, c mt cy ct chng ch
m Khc ngi b gy. T Tn Thnh ra n ng Hng, c cu vng trng xut hin trn thuyn, tr v bi
l Tng Lng, cu vng trng li vng quanh xe.
n lc sp gp, dng xe ngoi ca cung, Tun m qun trong trng, s Khc khng chu vo th
vic l, bn t ra gp Khc ni: Nu thn th ca s qun khng khe, hy t thong th, Tun s bm bo
vua trn. Mun xt th Khc. Khc p rng: T ta vo c. Bn Tn k Thng th Trng c,
Chu n ngm gi th cho Khc ni: Ngy nay sp t khc thng, ng c vic khc. Khc xem th ri
b ra. Cha ra khi ca, gp Thi thng ng Dn, Khc ni: Bng ta au, khng mun vo. Dn
khng bit l Tun c k gian, bo Khc ni: ng t lc i nh v cha gp, nay Nh vua by ru mi
ng, ng n ca, nn gp sc n. Khc do d ri quay li, eo kim ln in, t Lng, v ch ngi.
By ru, Khc ng vn cha ung, Tun nhn ni: S qun mc bnh cha khi, nn thng ung
ru thuc, t s c. Lng Khc mi yn, ung ring ru m mnh mang theo.
Ng lch vit: Trng c, Chu n ngm bo cho Khc, Khc em vic ny hi ng Dn, Dn
khuyn Khc ra v, Khc ni: Tun l a tr ranh th lm c chi! Ch s l nhn lc ung ru m
hi ngi thi. Bn em ru thuc vo.
Tn Thnh ni: Khc thn thit vi Dn, bn c bo tin, y l vic ln khc thng mi bo cho
Dn bit, cng mu an nguy, nhng tnh Khc cng ci, li vn coi thng Tun, khng t ti, cho nn i
vo, h phi l do Dn khuyn vo m dn n b ha sao? Ng lch chp ng vy.
Ung my chn ru, Lng vo trong, Tun ng dy i vo nh x, ci o di, mc o ngn, ra ni:
C chiu bt Gia Ct Khc!
 Ng lc vit: Tun c chiu ging ao bt Khc, Lng ng dy ni: Khng phi ta ra lnh!
Khng phi ta ra lnh! V nui dn Lng vo trong.
Ng lch vit: Tun dn Lng vo trc ri mi c chiu. So vi truyn gc th ging nhau.
Thn l Tng Chi cho rng: Tun mun c chiu ng nh truyn gc v Ng lch chp, khng nh
li m Ng lc chp vy.
Khc kinh hong ng dy, cha kp rt kim ra th ao ca Tun xng ti. Trng c bn cnh
chm Tun, ct thng tay tri, Tun li vung tay chm c, ct t tay phi. Cc qun v v u xng ln
in, Tun ni: K b bt l Khc, nay cht. u sai b ao, li ra nn t ung ru tip.
Su thn k vit: Khc vo, b git, v Khc nh, hi ngi hu gi ni: Mi sao li c mu hi?
Ngi hu gi ni: Khng c. Chc lt thm nng nc, li hi ngi hu gi rng: Con mt mi nhn
xem, c g khc thng? Ngi hu gi bng nhin nhy ln, p u vo ct nh, nm tay nghin rng
m ni rng: Gia Ct Cng s b Tn Tun git! Do ln nh bit Khc cht ri, lc y quan qun va
n.
Ch lm vit: Lc trc Quyn bnh nng, gi Khc ph chnh. Sp n, i T m L i rn bo
Khc rng: Thi nay nhiu nn, ng h lm vic phi suy ngh k cng. Khc p ni: Ngy xa Qu
Vn T(22) ba ln ngh mi lm, Phu T(23) ni: Ngh trc mi c. Nay ng khuyn Khc ngh k, lm
r vic ca Khc vy. i khng p na, ngi by gi u cho l li sai. Ngu Hi ni: Trao gi thin
h l vic rt ln vy, cho by ti mn oai ca vua l vic rt kh vy, c c hai ci kia m trng coi
mun vic, ngi gnh vc ni xa nay t c vy. Nu khng chn np mu ca mi ngi, khng xt hi
c ngi ni ng c, khng nhn nhng nghe li ngi khc, ch khng vng th chng lp nn cng
danh, cng lao chng r vy. Hung chi L Hu Quc(24) l bc gi c, mu ngh su xa, vn em vic
suy ngh k cng m rn bo Khc, vy m li em vic chi b, y l ci li st ca Nguyn Tn, mu
lc chng vy. Nu theo ci l suy ngh kn k y, hi rng cc vic thi y, nghe li hay gp nh sm
ng, theo li can ngn nhanh nh gi git, h b mt u triu ng, cht bi tay ca thng c ranh
sao? Ngi i khen ci ti i p ca Khc, hay ng xem, vy m ch ci L Hu Quc khng p
c m cho l th lu, khng ngh n ci trc sau ca mi an nguy, y l vui thch v ti p ca
hoa n ma xun m qun i v ngon lnh ca qu chn ma thu vy. Ngy xa ngi Ngy nh nc
Thc, ngi Thc chng li, ch vng tc r, su qun ri lon, qun m mc gip, th t qua li, Ph Y
by gi lm tng u, nm vic ln ca nc, vy m vn chi c vi Lai Mn, chng my may. Mn
bo ring Y rng: ng tt uy hip c gic vy. Ni li sng sut mu nh trong, v mt khng lo
lng ngoi, Hung Trng Ninh(25) cho rng y l ngi qun t lc gp vic vn lo s, ch by mu
hay mi thnh cng. V li Thc l nc nh b, li ang chng ch mnh, vy m vn mu tnh, ch
nh v gi, sao li c tha kiu cng, thn nhin khng lo lng nh th? L v ngi y c tnh rng
ri, khng xt nt ci nh nht, rt cuc b k hng l Quch Tu (26) hi cht, h chng phi c im bo
t vic y m rc ha y ? Ngy trc ta nghe ni vic Trng Ninh xem xt Vn V, ngy nay ta xem
Nguyn Tn lm tri ca L Hu, hai vic y ging nhau, cho nn cng chp vo, c th lm tm gng
rn bo ngi i sau, mi lm gng cho i vy.
Trc y, tr con ht rng: Gia Ct Khc mc o c tranh buc ai cu lc, sao li chn n g
Thnh T. G Thnh T l ting lng ca g Thch T vy. Pha nam thnh Kin Nghip c mt ci g
di, tn l g Thch T, tng vo y vy. ai cu lc l ai c c thiu gn, ngi i gi l ai cu lc.
Qu nhin Khc b ly c tranh bc thy v ly ai c buc eo ri tng g y.
Ng lc vit: By gi Khc nm mi mt tui.
Con c ca Khc l Xc, lm K y, v giao kt vi L Vng, Quyn lnh trao cho Khc, sai phi
sa li, Khc bt ung ru c cht. Con gia l Tng, lm Trng thy Hiu y. Con t l Kin, lm B
binh Hiu y. Nghe tin Khc b git, ly xe ch m m chy trn. Tun sai K c Lu Thng ui chm
Tng Bch . Kin vt c sng, mun chy ln pha bc vo nc Ngy, i c my chc dm, b
qun ui bt c. Chu ngoi ca Khc l bn hng hu Trng Chn v Th trung Chu n u b
git ba h.
Lc trc, Tng nhiu ln can ngn Khc, Khc khng nghe, thng lo b mc v. Lc cht, ngi qun
Lm Hoi l Tang Qun dng biu xin nht thy tng Khc rng: Thn nghe ni sm ng in xt khng
y mt sm, gi ln thi git t khi sut ngy, m vn tip c my ma, nhn m thm t vn vt,
y l ci oai ca tri t, khng th t ra sut ngy vy. Ci gin ca vng cng khng nn qu sc
ht . Thn l k ngu liu, khng bit king hy, dm liu vi ci ti git chc n gp lc ma gi. Ci
ngh Thi ph Gia Ct Khc ngy trc ni ci trng lit truyn li ca t tin, cc ch bc gp bui vn
nh Hn ht, chn chu lp th chn vc, chia thnh ba min, cng t sc lc, gy dng c nghip.
Truyn n i Khc, ln ln gip nh nc, nui dng gio ha, ni ting l anh hoa, lm vic theo
php, phn khng c, Tin trao cho chc nng ca Y, Chu(27), gi li cc vic trm b. Tnh Khc vn
cng ci, kiu cng ln lt ngi khc, khng th knh gi vt thn, v yn trong nc, ch dy qun
mnh, cha mt nm m ba ln pht binh, qun dn tn hi, kho tng trng rng, chuyn quyn php nc,
t i chuyn, mn hnh php iu ng dn chng, ln nh u lo s. Th trung V v Tng qun
Hng hu cng nhn chiu gi gm ca Tin , thy hn c nghch ngy cng nhiu thm, lo s tng
miu lay ng, x tc nghing , do t r oai gin, ch ngt tri xanh, mu k hn c thn minh, tr
dng qu c Kinh, Nip, thn cm ao sc, chm Khc triu ng, cng vt Chu Kh, hun qu ng
Mu. K c ca nh nc, mt sm b dit tr, em u th chng, su qun vui mng, nht nguyt thm
sng, gi bi khng bay, y thc l oai thn ca tng miu, ngi gii ca nh tri vy. Nay u ba cha
con Khc treo ph ch, my vn ngi ng xem, ting mng thnh gi. Hnh pht ca nh nc,
khng g l khng lng ly, gi c tr nh, khng ai khng thy. Lng ngi hn c vn vt, ht vui th
sinh bun, thy Khc qu hin, trn i chng c hai, thn nm chc cao trong vng my nm, li li b
git chc khng khc g cm th, ngi xem li ng lng, khng khi cm thng! V li ngi ta
cht, nm cng t ai, nn o huyt chn ct, chng gy hi c na. Mong triu nh noi theo l
thng ca tri t, chng nn gin mi, sai quan dn thn p c ca Khc, thu ly o ca qun lnh, ban
cho quan ti rng ba tc. Ngy xa Hng Tch vn c nhn t chn tng, Hn Tn cn c n thu lim,
y l ting tt thn minh ca Hn Cao T vy. Mong B h hc theo lng nhn i ca Tam Hong, t
thng xt, khin cho n trch ca nh nc ban n c tm xng kh cht chc, pht n khng ngng
nu cao ting tm n phng xa, khuyn khch thin h, h chng tt lnh sao! Ngy xa Loan B liu
mnh lim thy ca Bnh Vit(28), thn rt cm khi, khng mun cu xin Nh vua chuc ly ci ting
phng tng y, ch mong khng b git l may lm ri. Nay thn khng dm ni ra ngu lay ng n
tri, knh t tay vit th, liu cht by t, xin triu nh xt k. Do Lng, Tun cho quan li c ca
Khc thu lim thy, ri tng g Thch T.
Giang Biu truyn vit: Trong by ti c ngi xin lp bia ghi cng lao ca Khc, Bc s Thnh Xung
cho rng khng nn. Tn Hu ni: Gia ma h xut qun, qun s hao tn, khng c cng cht t, khng
th ni l c ti; chu mnh ln gi gm m cht bi tay ca thng ranh, khng th coi l c tr. Li Xung
phi y. Bn thi.
Lc trc, Khc rt qun v, Nip Hu bit Khc sp thua, gi th cho ng Dn rng: Ngi ta gp
bui ln mnh cn nh vt c ni sng. Nu mt sm suy yu th lng ngi vn mi, ni ra th au
xt. Sau khi Khc b git, Tn Tun him Hu, mun cho lm Ut Lm Thi th, Hu lo lng pht bnh
m cht. Hu t Vn , ngi qun D Chng vy.
Ng lc vit: Hu c ti n ni, tha nh lm quan trong huyn. Ngu Phin b y n Giao Chu,
quan Huyn lnh sai Hu a tin, Phin ni chuyn cng m cho l l, gi th cho D Chng Thi th
T Ph, khuyn dng lm Cng to. Huyn by gi c quan Cng to, Ph thy vy, hi mi ngi
rng: Quan huyn l Nip Hu c gnh vc c vic khng? p ni: Ngi ny ch l vin quan
nh trong huyn m thi, ch nn cho lm quan gip vic. Ph ni: Ngi bn cho rng nn lm Cng
to, cc ng sao li him. Bn cho lm Cng to, sai n kinh, Gia Ct Khc kt bn vi Hu. By gi
ngi bn l C T Mc, C T Trc(29) khng ai chu mang cha, Khc mun a Hu v nh mnh ,
do m ni danh. Sau lm tng i nh qun am Nh, tr v bi lm an Dng Thi th, cht
vo nm ba mi ba tui.
 NG DN TRUYN
ng Dn t Thng T, ngi huyn Kch qun Bc Hi. Bc rut l am, cha l Tr, l thng gia cng
chu huyn vi Lu Do, v thi nhiu lon m vt sng nng da Do. Tn Quyn lm Xa k Tng
qun, bi am lm Hu T m, v rng lng m c khen, cht sm, khng c con ni di. Tr gii vn
th, Quyn ly l tn khch m i i, th t vic qun cn s si, thng sai sa cha thm bt cu t,
cng khng may mnh ngn. Quyn lm Ng Vng, ghi nh n c, phong Dn lm nh hu. Thu
nh c kh tit, dng v p .
Ng th vit: Dn nm mi hai tui c l mt mnh, bit tu thn sa c. L ngi trong sch, uy
nghi ng xem. H vo ngy u nm chu mng th chnh trang, cc i thn nhn thy, chng ai khng
khen ngi.
Lc thnh ngi ln ly cng cha. Nm ba mi tui, ri nh i lm an Dng Thi th, di n Ng
Qun, Ci K, y c khen.
Ng th vit: Dn dng biu by k vic nn lm, n nh cc vic gip dn, phn nhiu gip .
Quyn v vic ca Dn m thm thng cho cng cha, thng n thm hi. Dn h nghe li kin tng,
xt on ti trng, nghe li ni v xem sc mt, cc vic rt c tnh l. C ngi b oan ni li au thng,
i mt ngi y m khc lc.
Nm Thi Nguyn th nht, Quyn m nng, n kinh, li lm Thi thng, nhn chiu lnh ph
chnh vi bn Gia Ct Khc. Tn Lng ln ngi, bi thm chc V tng qun.
Khc em ht qun nh Ngy, Dn can ngn Khc rng: ng gp lc c tang, chu mnh gi gm ca
Y, Hoc, vo th v yn triu nh, ra th b gy ch mnh, danh ting ly lng c nc, thin h chng ai
khng chn ng, lng ca trm h ch mong ngi dng ngh. Nay bng nhin sau cuc nh dp mi mt
li mun em qun ra nh, dn mi sc mt, nc kia li phng gi trc. Nu nh thnh m khng
thng, cng chng thu c li g th vt cng lao trc kia m chuc ly trch pht sau ny vy. Khng
bng xp gip dng qun, xem k h m pht ng. V li vic qun l vic ln, vic ly n dn, nu dn
khng vui th ng h c yn sao? Khc ni: Mi ngi u ni l khng nn, u khng bit tnh k,
ch mong yn thn m thi, nh ng li cho l nh vy, ta cn mong vo ai? Bn kia To Phng u ti,
chnh tr ri vo tay k khc, dn chng bn kia vn c lng chia la. Nay ta da vo ci giu c ca nh
nc, cy vo ci oai thng trn, th n nh sao chng thng c! Ly Dn lm h c, li coi
vic kinh . Dn sng ngy tip i tn khch, bui m xem xt vn th, c khi n hng sng vn
khng ng.
Ng th vit: Dn c tin dng thm trng, tip i k s thm chm ch, cc biu ty th s u t
xt , khng giao cho k di.
 TN TN TRUYN
Tn Tun t T Vin, l chu ca em Tn Kin l Tnh vy. Tnh sinh Ho. Ho sinh Cung, lm Tn k
Th lang. Cung sinh Tun. Thu nh gii bn cung ci nga, cng ci dng cm. Cui thi Tn Quyn,
chuyn V v y, lm Th trung. Quyn sp hong, trao lnh ph chnh, lnh chc V v Tng qun,
trng coi qun cm v, phong hng hu. Sau khi git Gia Ct Khc, chuyn lm Thng tng i
Tng qun, trng coi vic qun trong ngoi, Gi tit, tin phong Ph Xun Hu. ng Dn v l b v ca
con Khc l Tng nn xin t chc, Tun ni: Ti ca Cn khng gn cho V(30) ng Hu sao b? Tun,
Dn du trong lng khng ha hp nhng ngoi mt li bao cha, tin phong Dn lm Cao Mt Hu, cng
lm vic nh trc.
Ng lc vit: By ti dng tu cng bu Tun lm Thi y, bn bi Dn lm T . By gi c k
nnh b Tun, cho rng chnh thng nn trao cho h hng ca Nh vua, nu Dn lm T th ting tm
ni, li thm lng ngi theo phc, khng nn cho lm. Ri dng biu ly Tun lm Thng tng, li
khng t quan Ng s i phu, k s u tht vng.
Tun vn khng c danh ting, kiu ngo him c, a dng hnh pht, trm h im lng. Li gian dm vi
cung n, t thng vi cng cha L Ban. Nm Ng Phng th nht, Ng Hu l Anh mu git Tun, vic
pht l, Anh b git.
Nm th hai, tng Ngy l Qun Khu Kim, Vn Khm em qun phn, nh vi qun Ngy Lc
Gia. Tun em Phiu k Tng qun L C, T Tng qun Lu Tn nh p thnh Th Xun, gp lc
Khm thua hng, rt qun v.
Ng th vit: Lu Tn t Chnh Minh, ngi huyn Trng Sn qun Ci K. Thu tr lm quan
trong qun, nh vi tng gic Khn vng l Ng Hon, t tay chm c Hon. Mt chn Tn b
thng, bn b co qup khng dui thng c. Nhng tnh cng mnh, a c sch binh php v sch s,
thng c truyn v cc tng gii nh trn thi xa, h c xong li than, nhn gi ngi thn cn
n bo rng: Ngy nay thin h nhiu lon, anh hng cng ni dy, xem qua cc thi trc, ngi tm
thng khng c ph qu, m chn ta b co qup ti nh ca, sng cht cng khng khc. Nay mun
ct b chn ta, may ra khng cht m chn li dui thng c, mong li c dng, nu cht th thi
vy. Ngi thn u can ngn. Chc lt, Tn bn ly dao t ct gn chn, mu chy m a, tt th hi
lu. Sau ngi nh kinh hi, cng thy dy, bn dui thng c chn. Vt thng ngy cng lnh,
ri i b c. Lng Thng nghe tin, xin cng gp nhau, rt khen l l, bn dng biu tin c Tn, rt
cuc c dng. Nhiu ln lp cng, dn dn chuyn lm n k Hiu y. By gi chnh tr thiu st,
thng hay can gin, ni li thng thn m khng a dua, Quyn do m e ngi. Gia Ct Khc nh
ng Hng, ly Tn lm Tin b, hp nh xng vo trn trc, i ph qun Ngy, chuyn lm T
Tng qun. Tn Tun nh min Hoi Nam, trao Gi tit cho Tn, bi T h qun. Cha n Th Xun,
trn ng pht bnh, Tun sai Tn em xe nng v trc. Tng Ngy l Tng Ban em bn nghn
qun k b ui theo Tn. Tn bnh khn, khng th iu trn, bit tt thua, bn ci n thao m lng trao
cho con em a v, ni: Ta t lm tng, ph tng cht c, cha tng b thua. Nay bnh nng qun
mi, qun t kh ch, cc ngi mau v i, nu cng cht th khng c ch g cho nh nc, ch ring ta
quyt nh m thi. Con em khng chu vng lnh, rt ao mun chm Tn, nhng li i. Lc trc, Tn
lm tng, gp ch th h to v pha ch trc, ri ha theo ting h m ht, t hu u ng theo, ri
mi n nh, nh khng trn no khng thng. Lc thua, than rng: Ta nh c php thng. Nay
bnh nng nh th, l mnh tri vy. Bn b hi, by gi by mi ba tui, qun s u thng xt. Hai
con l Lc, Bnh u lm i tng.
Nm , s gi ca nc Thc m thm, bn Tng qun Tn Nghi, Tn Thiu, Tn Di mun nhn
m git Tun. Vic l, bn Nghi t st, my chc ngi khc v cng cha L Dc u b git.
Tun mun p thnh Qung Lng, by ti bit khng p thnh c, nhng s khng ai dm ni.
Ch c ng Dn can ngn, cng khng theo, do lm chng thnh.
Nm sau , Vn Khm khuyn Tun nh Ngy, Tun sai Khm v L C, Xa k Tng qun Lu
Ton, Trn nam Tng qun Chu D, Tin tng qun ng T t Giang vo min Hoi, T mu
nh min Thanh, T. Tun cng Dn n Thch u, nhn a tin, lnh hn trm ngi i theo vo
tri ca C. C gi qun nghim ngt, Tun s C, trong lng au u, bui m nm m b Gia Ct Khc
nh, s hi pht bnh m cht, by gi ba mi tm tui, em vic sau ny giao cho Sm.
 TN SM TRUYN
Tn Sm t T Thng, l ngi cng t vi Tun. Cha Sm l Xc lm An dn y. Sm lc u
lm Thin Tng qun, lc Tun cht, lm Th trung V v Tng qun, lnh cc vic qun trong ngoi,
thay nm vic triu nh. L C nghe tin y th c gin, cng tn vi cc tng li tin c ng Dn
lm Thng tng, Sm li cho Dn lm i T m, thay L i ng gi V Xng. C dn qun v, sai
ngi bo cho Dn, mun cng ph Sm. Sm nghe tin, sai anh h l H em qun chn C Giang ,
lnh Trung s sai bn Vn Khm, Lu Ton, ng T hp qun nh C, sai Th trung Tng qun Hoa
Dung, Trung th thng inh Yn lnh Dn bt C, cng d Dn nn nhanh b i. Dn t thy ha n,
nhn bt gi Dung, Yn, em qun t gi, gi in qun Dng Sng, Tng qun Tn T, bo vic
Sm gy lon, p bn Dung vit th v k ti Sm. Sm khng nghe, tu ni Dn lm phn, phong tc
cho Tng qun Lu Thng, sai em qun k nhanh vy nh Dn. Dn li cp bn Dung i, sai vit
chiu gi pht binh. Bn Dung khng nghe, Dn lin git h.
Vn s truyn vit: Hoa Dung t c Nhuy, ngi huyn Giang qun Qung Lng. ng ni trnh
lon di ni Nh huyn Sn m. By gi Hong Tng cng n nu huyn Sn m, ngi qun Ng
l Trng n n ch Tng theo hc, mun n ch y. C ngi bo n rng: Di ni Nh c Hoa
c Nhuy du tui tr m c c cao ch ln, n hc c. n bn n nh Dung, sm ti ging lun.
Chc lu, n lm Tuyn b Thng th, bn tin c Dung lm Thi t Th t, do c hin t ni
danh. Con Dung l T, lm Hong mn lang, cng b hi vi Dung. Con t l m, c ti bin lun, thi
nh Tn lm B th gim.
Dn gi v mt khng i, ci ni nh thng, c ngi khuyn Dn dn qun n ca Thng Long,
tng s thy Dn i ra th tt b Sm n ch Dn vy. By gi na m, Dn i hn vi C, li kh
em qun vo cung, bn h lnh b khc yn, ni l L Hu gn bn ng, do u v Dn m
cht c khng c ai thot c. By gi c gi ln, hng sng, C khng n, qun Sm hi t, bn git
Dn v my chc tng s, git ba h ca Dn.
Thn l Tng Chi cho rng: Tn Sm du c nghch, nhng vn khng c him khch vi ng Dn,
nu Dn tm theo ca Sm, ra gi V Xng th h b ci ha git chc kia? Lc y vn gi c tt
lnh. Vy m phm ln vo ch nguy, t chuc ly di dit. Thng thay!
Sm chuyn lm i Tng qun, Gi tit, phong Vnh Ninh Hu, da vo chc cao, nhiu ln v l.
Lc trc, em h ca Tun l L tng cng mu git Gia Ct Khc, Tun rt coi trng, cho lm n Hu
Tng qun, V Nn c, trao cho lng, coi vic cc cung. Sm i i L bc bo hn thi Tun, do
L gin, cng Tng qun Vng n mu git Sm. Sm git n, L ung thuc c cht.
i tng qun Gia Ct n ca nh Ngy em qun trong thnh Th Xun lm phn, gi thnh xin
hng. Vua Ng sai bn Vn Khm, ng T, Ton oan, Ton Dch em ba vn qun cu n. Trn
nam Tng qun Vng C ca nh Ngy vy n, bn Khm ph vy vo thnh. Nh Ngy tng thm
hn hai mi vn qun trong ngoi n vy n. Chu D em ba vn qun ng gi thnh An Phong,
gip oai cho Vn Khm. Duyn Chu Th s Trn Thi ca nh Ngy chng D Dng Uyn, D thua
chy, b Thi ui nh, cht thng hai nghn ngi. Do Sm pht i qun ra ng n Hoch L,
li sai D em bn Tng qun inh Phng, L Ph dn nm vn qun nh qun Ngy, xe nng
Lc. D ng n L Tng, sai bn Tng qun Nhm , Trng Chn chn su nghn qun dng
cm n pha ty n su dm m lm cu ni nhn bui m vt sng, dng tri hnh na mt trng, b
Gim qun Thch Bao ca nh Ngy nh ph, lin rt qun v ch cao. D li lm rng xe n vy thnh
Ng Mc. Bao, Thi nh D, D thua rt v, nhng Thi Sn Thi th H Lit ca nh Ngy li em nm
nghn qun mn ng nh p Lc, t sch lng thc ca D. Sm trao ba vn qun cho D, sai
liu cht m nh, D khng theo, Sm chm D Hoch L, li sai em l n n cu, gp lc n thua
trn bn rt qun v. Sm khng cu c n, li lm tn hi qun s, t git tng gii, chng ai
khng on gin.
Sm thy Tn Lng bt u t thn nm chnh tr, nhiu ch xt hi, rt lo s. V n Kin Nghip,
xng bnh khng chu, dng nh pha nam cu Chu Tc, sai em l Uy vin Tng qun C vo cung
Thng Long lm Tc v, em l V v Tng qun n, Thin Tng qun Cn, Trng thy Hiu y
Khi chia ra ng gi cc tri, mun chuyn quyn t gi. Trong lng Lng him Sm, li ngh L
Dc b git khng r ti, trch gin H Lm c l Chu Hng, em Hng l Ngoi b c Chu Tn theo
gip Tn Tun, bn sai inh Phng git Hng H Lm, git Tn Kin Nghip. Sm vo can ngn
nhng khng nghe, Lng li cng cng cha L Ban, Thi thng Ton Thng, Tng qun Lu Thng
bn mu git Sm. V Lng l con gi ca ch h Sm vy, em mu y bo cho Sm. Sm em qun
bui m nh p Ton Thng, sai em l n git Lu Thng ngoi ca Thng Long, ri vy cung.
 Giang Biu truyn vit: Lng gi con ca Ton Thng l Hong mn Th lang K ngm mu rng:
Tn Sm chuyn quyn, khinh thng c trm. Ta h lnh, sai ngi nhanh ln b cu gip bn
ng T, li li trong h, khng ln b mt bc. Li li cho Chu D, t git cng thn, khng
dng biu ln trc. Dng nh pha nam cu, khng chu vo chu. y l phng tng, khng bit s ai
na, khng nn lu. Nay theo php m bt ly hn, cha khanh l Trung qun c, sai chnh n
qun s nghim ngt, trm s t ra n cu, em qun tc v h bn, hai mt tri phi cng lc vy nh
hn. Vit chiu th sai cc b tng ca Sm phi gii tn, khng c pht ng, lc s t bt c.
Khanh i ra ch nn gi kn m thi. Khanh nn bo cho cha khanh, ch bo cho m khanh bit c, n
b khng hiu vic ln, v li l ch h ca Sm, khng hn m tit l, s lm lm hng vic ca trm
vy. K vng chiu, n bo cho Thng, Thng khng lo xa, bo cho m K bit. M K lin sai ngi
ngm bo cho Sm. m Sm pht binh ph Lng, va sng, qun vy cung. Lng c gin, tro
ln nga, cm roi eo cung mun ra, ni: Ta l ngi ni nghip ca i Hong , gi ngi nm
nm, ai dm khng theo phc? Th trung cn thn v v nui cng ging tay ngn li, bn khng ra
c, khc lc ba ngy khng n, mng v mnh rng: Cha ngi ngu dt, lm hng vic ln ca ta ri!
Li gi K n, K ni: Cha thn vng chiu m khng cn thn, lm hng vic ca cha thng, thn
khng cn mt mi no nhn ngi khc na! Ri t st. Tn Thnh ni: Tn Lng truyn chp
Lng thu nh thng minh, vic tt mu vi K trc m khng mu vi v trc l bit vy. Giang
Biu truyn chp l vic tit l l c nguyn nhn, nh vic ny l r ri.
Sai Quang lc hun Mnh Tng tuyn co vic ph Lng tng miu, gi by ti n bn rng: Vua
nh xu xa hn lon, khng nn gi ngi cao, nay tng miu bo cho Tin vic ph b, cc ng nu
khng va hy bn bc. u s hi, ni: Xin theo lnh ca Tng qun. Sm sai Trung th lang L
Sng ot ly n thao ca Lng, em ti ca Lng ban b khp gn xa. Thng th Hon Di khng chu
tin ti y, Sm gin m git i.
Hn Tn Xun thu vit: Di l em ca Thng th lnh Hon Giai vy.
Ng lc vit: Tn V hi Tit Onh v cc danh thn ca nc Ng, Onh p khen Di c kh tit
trung trinh.
in qun Thi Chnh khuyn Sm lp Lang Nha Vng l Hu, Sm nghe theo, sai Tng chnh Khi tu
th cho Hu rng: Sm c ti km, c trao chc ln, khng gip c Nh vua. T thng trc n
nay, nhu ln chn lp, ngi thn cn l Lu Thng vui mng t ra mt, pht con gi ca quan dn, chn
ngi p trong s a vo trong cung, ly con em binh lnh t mi tm tui tr ln c hn ba
nghn ngi, luyn tp trong vn, sut ngy qua m, ln nh h gi, cht mu khch trong kho hn
nm nghn chic lm vui chi. Chu C l by ti c ca Tin , con trai l Hng, Tn u ni
nghip ca cha, dc ht lng trung ngha, ngy xa git Chu cng cha, t y b Ton cng cha ght,
li khng xt r gc ngn m git Hng, Tn, can ngn cng chng nghe, by ti chng ai khng than th.
lm hn ba trm chic thuyn trong cung, ly vng bc gn vo, sai thy mo ngy m ht ma
khng dt. Thi thng Ton Thng nhiu i nhn n trn li khng gip h hng tng tht, khin
cho bn Ton oan b thnh hng Ngy. Chc quan ca Thng rt trng, li khng c mt li can ngn
Nh vua, li cn qua li vi k ch, khin cho nh nc lung lay, thn s s lm x tc nghing , bn
xt theo php c, t hp cc Vng hu, lin hn n ngy hai mi by thng ny bt Thng, chm
Thng, ging lm Ci K Vng, sai Khi vng lnh n n. Trm quan ngng trng, i bn
ng.
Sm sai tng qun Tn am em Lng n nc(31), y Thng n Linh Lng, di cng cha n
D Chng. Sm cng phng tng, thng p ln dn chng, ri t miu th Ng T T u cu ln,
li ph cha Ph , (32) chm ngi theo o. Hu ln ngi, xng l by ti ni ng c n ca
khuyt dng th rng: Thn ci mnh t xt, ti chng gip c nc, v lm tim bng m c nm
chc cao nht ca bc by ti, tn hi vua trn, ti li r rt, thiu st cng thm, ngy m s hi. Thn
nghe ni tri cng gip ngi thnh tht, tt cu ngi c c, cho nn U, L(33) lm mt c th Chu
Tuyn Vng(34) trung hng, B h c c thnh nn c ni nghip chnh thng, c ti hin gip ,
nu cao ting p. Du thi vua Nghiu cng thnh vn tm cu Tc, Tit(35) gip nu r c sng
vy. Ngi xa c ni: Nu c ti th lm quan, khng c ti th thi. Thn ti hn sc km, khng c ch
cho chnh tr, knh dng n thao tit vit, lui v rung vn trnh con ng lm quan ca ngi hin.
Hu dn n an i, li h chiu rng: Trm khng c c, gi phn du, kp gp thi m c cng
khanh trm quan n n, v ni gi tng miu. Trm thm lo lng, nh li vc su. i Tng qun gi
lng trung trinh, cu nguy dp nn, v yn x tc, cng hun hin hch. Ngy xa Hn Hiu Tuyn ln
ngi, Hoc Quang(36) c vinh hin, khen c thng cng, y l l thng xa nay vy. Nay ly i
tng qun lm Thng tng, Kinh Chu Mc, thc p nm huyn. n lm Ng s i phu, V Tng
qun, C lm Hu Tng qun, u phong Huyn hu. Cn lm Tp hiu Tng qun, phong nh hu,
Khi cng phong lm nh hu. Mt nh Sm c nm ngi phong tc hu, u nm qun cm v, quyn
ln c vua, t khi nc Ng lp nc n y cha tng c vy.
Sm em tru ru n ch Hu, Hu khng nhn, em n ch T Tng qun Trng B; mi ru,
ni li on gin rng: Lc trc vo thi ph vua nh, nhiu ln khuyn ta t lm ly. Ta thy B h hin
minh cho nn n v. Nu khng c ta th chng c lp, nay dng l vt li t chi, y l coi ta
khng khc g by ti tm thng vy, ta s mu i vua thi. B em li y bo cho Hu, Hu mang
gin trong lng, nhng s c bin, nhiu ln ban thng, li bi thm n lm Th trung, cng Sm coi xt
vn th. C k bo vic Sm mang lng on gin vua trn m mun lm phn, Sm bt ngi y trao cho
Sm, Sm git ngi y, do thm lo, nhn lc Mnh Tng xin ra ng gi V Xng, Hu ha cho,
em ht hn vn qun tinh nhu trong cc tri cho Tng, sai u luyn tp, v kh trong kho tng m
mnh gi u cp cho dng.
Ng lch vit: Sm xin lm Trung th lng lang, trng coi vic cc qun Kinh Chu, ngi ch vic
tu l khng nn cho quan Trung th ra ngoi, Hu vn nghe li Sm, nhng th m Sm xin lm u cp
cho c.
Tng qun Ngy Mc khuyn Hu rng: Sm ngoi tt c bin. V v s l Thi Sc li bo ni:
Sm c lm phn. Hu ngm hi Trng B, B v inh Phng mu hn git Sm.
Ngy inh mo thng mi hai nm Vnh An th nht, trong thnh Kin Nghip c cu ht ni l sp c
bin, Sm nghe tin, khng vui. Bui m c gi ln thi cy l xo xc, ct bi m mt, Sm thm s. Vo
ngy chp mu thn, Sm xng bnh. Hu c gi n, hn mi bn s gi n mi, Sm bt c d, sp
vo, mi ngi can ngn, Sm ni: Nh nc c php thng, khng th chi. Nn phng b qun s, sai
ngi trong ph ni la, lc th mi c v nhanh. Bn vo, ri c la ni, Sm xin ra, Hu ni:
Qun ngoi gi nhiu, khng ng phin n Thng tng vy. Lm ng dy ri chiu, Phng, B
lic mt sai t hu bt tri Sm. Sm rp u ni: Xin y i Giao Chu. Hu ni: Sao khanh khng
y ng Dn, L C? Sm li ni: Xin ging lm n l ca quan li. Hu ni: Sao khng ly Dn,
C lm n l! Ri chm Sm, em u Sm bo cho qun s rng: Nhng k cng mu vi Sm u
c tha. Do tha nm nghn ngi. Khi ci thuyn mun ln pha bc hng Ngy, ui git c,
dit ba h. Ph quan quch ca Tn Tun, thu ly n thao, cht quan ri chn li, v git bn L Dc
vy.
Sm cht lc hai mi tm tui. Hu thn v l cng h vi Tun, Sm, lin xa tn ra khi dng h, gi
h l C Tun, C Sm. Hu li h chiu rng: Gia Ct Khc, ng Dn i khi khng c ti m b anh
em Tun, Sm git hi, rt l au lng, mau cho tng li, u cng t cho h.
hng ngi khc v vic ca Khc m b y n phng xa u cho gi v.
 BC DNG HNG TRUYN
Bc Dng Hng t T Vin, ngi qun Trn Lu. Cha l Dt, cui thi Hn trnh lon n min
Giang ng, lm n Trng Sa Thi th.
Vic ca Dt thy trong Lc Mo truyn.
Hng thu nh c ting tm, thi Tn Quyn lm Thng Ngu Lnh, dn dn chuyn n chc Thng
th T to, gi chc Ng quan Trung lang tng i s n nc Thc, chuyn lm Ci K Thi th. By
gi Lang Nha Vng l Hu tr Ci K, Hng thn thin cng lin kt. Lc Hu ln ngi, gi Hng v
lm Thi thng V tng qun, trng coi cc vic qun trong nc, phong Ngoi Hong Hu.
Nm Vnh An th ba, y Nghim Mt lp rung bn h qun an Dng, m rung bn sng, h
chiu trm quan bn lun, u cho l tn nhiu cng m rung li kh thnh, ch c Hng cho l lm c.
Bn hi cc qun dn n lm, cc tn ph khng th k ht, qun s b cht, c k b gic git, trm h
on gin vic ny.
Hng chuyn lm Thng tng. Cng vi sng thn l T tng qun Trng B bao che cho nhau,
ngi trong nc tht vng.
Thng by nm th by, Hu hong. T in qun Vn c vn thn thin vi Trnh Hu l Tn Ho,
bn khuyn Hng, B, do Hng, B ph con c ca Hu m lp Ho. Ho ln ngi, bi thm Hng
lm Th lang, lnh chc Thanh Chu Mc. Chc lt c gim Hng, B hi tic vic trc. u thng mi
mt vo chu, Ho nhn bt giam Hng, B, y i Qung Chu, trn ng ui theo git cht, dit c
ba h.
Bnh rng: Gia Ct Khc ti nng mu lc, c ngi trong nc khen ngi, nhng kiu cng li hp
hi, Chu Cng cng chng khinh ch, hung chi l Khc? Kiu cng th ln lt ngi khc, c th khng
thua sao? Nu nghe theo li th m Lc Tn v em l Dung khuyn rn th chng n ni hi tic, cn lo
g tai v na y? ng Dn tu sa kh tit ca k s, lm theo php tc, do thi Tn Tun vn gi c
tn qu, nhng y l ci l tt b nguy hi vy. Tun, Sm ngang ngc c nghch, vn khng ng bn
lun. Bc Dng Hng em thn nm chc T tng, khng ngh gip nc, ch kt hp vi Trng B,
nghe li ca Vn c, dn n b di dit l phi thi.
 [ CH THCH ]
(1)Lam in sinh ngc: Lam in l tn t thuc nc Tn thi xa, ni ting sn sinh ra ngc p.
ni cha hin th sinh con hin.
(2)Chi l: Khc vit thm hai ch ny thnh cu Gia Ct T Du chi l, ngha l con la ca Gia
Ct T Du.
(3) Ch: ni ch rut ca Khc l Gia Ct Lng t Khng Minh, by gi lm Thng tng ca nc
Thc.
(4) S Thng Ph: l danh hiu ca L Thng hay Khng T Nha.

(5) Nhng th y xut ra cng ch: ni phn nga v trng g cng c xut ra t hu mn c.
(6) Ph Ng Tng qun: tc Trng Chiu t T B, by gi c Tn Quyn bi lm Ph Ng Tng
qun.
(7) Kinh Thi khen cng v v, kinh Dch ngi cng chm u: kinh Thi c cu vit: Bt c
gic xu, v v m th v. Kinh Dch c cu vit: Vua i nh dp, chm u vua nc Hu Gia, li
bt c k xu, khng c li. ni khen ngi cng lao nh dp.
(8)Phng, Thiu ca nh Chu, V, Hoc ca nh Hn: Phng tc Phng Thc (), Thiu tc
Thiu H (), l hin thn thi vua Tuyn Vng ca nh Chu, nh dp r Him Dun pha bc
v r Man Kinh pha nam. V tc V Thanh, Hoc tc Hoc Kh Bnh, l danh tng thi vua V
ca nh Hn, nh dp r Hung N pha bc.
(9) T mu: kinh Thi c bi ht T mu ni v ni lng nh v qu nh ca mt vin quan i v v
phng xa. T truyn c chp: T mul bi ht m vua ht an i s gi vy. ni an i ngi
i xa v.
(10) m ch: m ch l em ru ra ung. T truyn c chp: i nh trn th co t tng miu.
Lc quay v th em ru ung ri ban tc, thng cng, y l l vy. ni l mng thng trn.
(11)S thin lnh, Do th lu: S tc T Trng, Do tc T L l hc tr gii ca Khng T, nhng vn
c ch km, Khng T xt rng: S thin lnh, Do th lu.
(12) Ha T Tng: tc Ha Thiu t T Tng, ngi qun H Nam thi ng Hn, tng bnh lun
To Tho rng: ng l gian thn thi bnh, anh hng thi lon.
(13) Trng, Trn b nn ao mu, Tiu, Chu khng trn ting tt: Trng, Trn l Trng Lng v
Trn Bnh, Tiu, Chu l Tiu H v Chu Bt. Theo s sch, Lng, Trn u trn vn khng cht v binh
ao, Tiu, Chu cng trn vn c, li vn ny kh l v kh hiu.
(14) i Hnh Hong : ch Tn Quyn.
(15) Yn, Ci kt mu, c s bin ca Thng Quan: Yn ch Yn Vng Lu n (), Ci ch
Trng cng cha Ngc p (), Thng Quan ch Thng Quan Kit (). Sau khi Hn
V cht, truyn ngi cho con nh mi su tui l Hn Chiu , nhng Yn Vng l Lu n cng
Trng cng cha Ngc p, T tng qun Thng Quan Kit mu phn, mu l, bn Thng Quan Kit
b bt git, Yn Vng v Trng cng cha cng t st.
(16) B Li nh r Nhung vn phi lm tri l: B Li l con c ca Chu Cng C n, l vua m nc
L, vo lc tang Vn Vng, B Li vn lm tri l tang th khng c nh trn, nhng B Li nh
dp r Nhung min T Chu, gi gn nc L.
(17)Ng T T: tc Ng Vin t T T, ngi nc S, trn sang nc Ng gip vua Ng l Ph Sai,
khuyn nh dit nc Vit nhng Ph Sai khng nghe, cui cng nc Vit dit nc Ng.
(18) t Quan Ty: tc vng t pha ty ca Hm Cc (), pha ng ca Hm Cc l t Quan
ng vy.
(19) Tiu, Hoc: ch i thn ca nh Hn l Tiu H v Hoc Quang.
(20)t Tam Tn: cui thi Tn, Hng V em qun ch hu dit nh Tn, phong cho Lu Bang lm
Hn Vng, Chng Hm lm Ung Vng, T M Hn lm Ti Vng, u trn t Tn c, do gi
l Tam Tn.
(21)Kinh Hm em mu tin nh khuyn Cng Tn Thut: u thi ng Hn, Cng Tn Thut
chim gi t Thc xng , bi Kinh Hm lm K y, thy Quang V l Lu T dp yn min
ng, khuyn Cng Tn Thut em qun nh trc nhng Thut khng nghe. Cui cng b Lu T dit.
(22) Qu Vn T: l i thn ca nc L thi Xun thu, gip ba i vua l Tuyn Cng, Thnh Cng,
Tng Cng ca nc L, t mnh xt vic, chm ch tit kim.
(23) Phu T: danh hiu tn knh ca Khng Khu t Trng Ni, thng gi l Khng T.

(24) L Hu Quc: ch L i t Hu Quc.

(25) Hung Trng Ninh: ngi nc Thc thi Tam quc, khng r hnh trng.
(26)Quch Tu: con gi l Quch Tun () t Hiu Tin, ngi qun Ty Bnh, lm Trung lang tng
ca nh Ngy. Nm Din Hi th mi ba (nm 250 Cng nguyn), tng Thc l Khng Duy em qun
ra Lng Hu, nh cp qun Ty Bnh, bt c Tu em v. Thng ging nm Din Hi th mi su, Tu
cm ao m cht Ph V trong hi yn.
(27) Y, Chu: tc Y Don ca nh n v Chu Cng ca nh Chu.
(28) Loan B liu mnh lim thy ca Bnh Vit: cui thi Tn v u thi Hn, Loan B v Bnh Vit
thn thin vi nhau. Bnh Vit b Hn Cao T nghi ng lm phn m b git, treo u thnh Lc Dng,
li h lnh rng: Ai dm thu lim th bt ngay. Loan B khng theo lnh cm, n di thnh qu khc
cng t di u Vit. Hn Cao T mun git nhng ri li tha cho.
(29) C T Mc, C T Trc: tc con ca Thng tng C Ung ca nc Ng l C m t T Mc v
C Thng t T Trc.
(30) Ti ca Cn khng gn cho V: thi vua Thun c nn nc ln ngp trn, vua Thun dng Cn
ngn nc, mi nm khng xong, bn git Cn m dng V thay lm. ni Khc b git th Dn khng b
ti ly.
(31)
n nc: tc n nc phong l qun Ci K.
(32)
Ph : tc Pht , phin m ca t Buddha trong ting Phn c, ngha l ng gic ng,
ngi thng thi
(33) U, L: ch U Vng, L Vng ca nh Chu, lm vic bo ngc, dm c.
(34) Chu Tuyn Vng: tc Tuyn Vng ca nh Chu, l con ca L Vng. L Vng bo ngc v
o, dn chng ni dy, phi chy v pha ng nh trn t ca ngi Hoi Di min sng Hoi ri cht
y, Tuyn Vng ln thay, sa sang chnh tr, ui r Him Don, Nhung,
ch pha bc, dp r Man Kinh, Hoi Di pha nam.
(35) Tc, Tit: Tc, Tit l hai i thn ca vua Nghiu. Tit l t ca nh Thng.
(36) Hoc Quang: t T Mnh, ngi qun H ng thi V ca nh Hn, l em khc m ca danh
tng Hoc Kh Bnh, vng lnh ph chnh Chiu , Chiu cht li lp Tuyn , nm quyn cao
trng thi y.
QUYN 20 - VNG LU H VI HOA TRUYN

Vng Phn, Lu Huyn, H Thiu, Vi Chiu, Hoa Hch.

 VNG PHN TRUYN
Vng Phin t Vnh Nguyn, ngi qun L Giang. Xem rng bit nhiu, thng tho o thut. Lc
u lm Thng th lang, ri b quan. Tn Ho ln ngi, cng vi H Thiu, Tit Onh, Ngu D lm Tn
k thng th, u bi lm Ph m y. Ngi i bn cho l hay. Sai i s n nc Thc, ngi Thc
khen ngi, v lm H Khu Gim qun.
u thi Tn Ho, li vo lm Thng th, cng chc vi Vn c. c c thn quen vi Ho, l k tm
thng hp hi, bo l Phin t khinh mn. Li c vin Trung th tha Trn Thanh l sng thn ca Ho
cng nhiu ln vu hm Phin. Phin vn tnh ngay thng, khng chu theo mt thun h, c lc lm tri
h, do thm b ganh ght.
Nm Cam L th hai, inh Trung i s n nh Tn v, Ho m hi ln gp by ti, Phin say ru ng
np xung, Ho ng vc khng vui, ly xe a Phin ra ngoi. Chc lt li xin quay li, ung ru cng
khng tt. Phin tnh c uy nghim, i ng t , Ho c gin, qut t hu di in chm Phin; V
tng qun ng Mc, Chinh ty tng qun Lu Bnh xin tha nhng khng c.

Giang Biu truyn chp: Ho tin nghe li thy mo, bo l cung Kin Nghip khng tt, bn chuyn v
pha ty n V Xng, vn c di , s by ti khng theo, bn m hi ln, ban tng cho quan tng,
hi Phin rng: Bn khng ct trng ch, m ct sc c u hay khng, l th no? Phin suy ngh
cha p, Ho lin di in chm Phin, ra ngoi ln ni, sai tng thn cn u Phin, by tr h
v si nhy cn gm u Phin, u u v nt, mun ra oai, khin cho mi ngi khng dm phm.
y chp khng ging vi truyn gc. Ng lc chp: Ho h hi, nhn lc ung ru lin sai cn thn
ct giu cng khanh, ly lm vui. Vn c lm T tha tng, Phin ch c rng: C ln ao, ra
khi nc th quy nhy, v sao? Vt u c tnh thng, khng th ni khc ch ca mnh vy. c xut
thn t hang ni, thn d da h, c nhn n sng hin hch, nhy qua ba chn th bc; ch nga cn
bit ngi nui mnh, lm sao bo n dy y! c ni: nh ca ng-Ngu khng c ngi ti
c chn xng, ca ca To Ph khng c con nga gy yu, (1) Phin trn ct hm ngi c chn
sng sut, di ch bai ngi ct cn, do bit ngi ny phn nhiu khng bit cn nhc vy. Thn l
Tng Chi xt truyn gc chp l inh Trung i s n nh Tn v, Ho m hi ln, trong hi git Phin,
xt rng Trung t phng bc v l vo ma xun nm y, by gi c vn cha lm Tha tng, n ma
thu mi lm Tha tng vy. Li m Ng lc chp l khng ging nhau nh th.
Tha tng Lc Khi dng s ni: Thng th Vng Phin hiu thu l l, bit tri bit vt, trung vi
triu nh, l ngi quan trng ca x tc, l Long Phng (2) ca nh i Ng vy. Ngy xa th Cnh
Hong, (3) bn t hu can gin, Cnh Hong khen ngi, than l li bn hay l. Vy m b h gin ngi
ny ni li kh nghe, ght tnh thng thn ca ngi ny, chm bu u trn in, phanh thy vt xng,
khin cho ngi trong nc au lng, c k lo lng. Li l xt Phin nh th.
Phin cht vo lc ba mi chn tui, Ho y ngi nh Phin n Qung Chu. Hai em l Tr, Din
u t lng ngay, vo lc Quch M ni dy, khng chu M dng, b hi.
 LU HUYN TRUYN
Lu Huyn t Thng Tin, ngi huyn K nc Bi. Vo thi Tn Hu lm Gim nng ng s. Tn
Ho ln ngi, cng vi Vng Phin, Quch Trc, Vn c lm Tn k trung thng th, ra lm Ci K
Thi th, li vo lm i t nng. Trc y nhng ngi coi vic trong cung c t chn ngi thn cn
lm vic, c dng tu xin ly ngi thn quen lm vic, nn dng ngi tt, Ho nhn h lnh sai quan
coi vic cu tm k s trong sch ng chn, bn dng Huyn lm Cung h trn cm trung hu, ch vic
trong in. Huyn theo cu khanh eo ao bn lm th v, t thn thng lnh mi ngi, theo php m
lm, i p thng thn, nhiu ln lm tri Ho, dn dn b on trch. Sau c ngi vu cho Huyn gp
nhau vi H Thiu, li ni bn tai m ci ln, giu ct chnh s, bn h chiu xt hi, y i Qung
Chu.
ng qun lnh Hoa Hch dng s ni: Thn trm ngh ci gc ca tr nc cng nh tr nh. Ngi
ch lm rung u nn chn ngi tht th, li nn ly mt ngi coi xt c cc vic, lm php tc, do
mi vic mi thng. Lun ng chp: Khng cn lm g m thin h yn n, vua Thun l ngi nh
vy chng! Ch l thong th ngonh mt v pha nam m thi. ni l dng ng ngi, cho nn thnh
thi m t yn vy. Nay trong nc cha nh, thin h nhiu vic, cc vic khng k ln nh u t xem
nghe, t mnh coi xt th tn hao tm . B h r xt vic xa, tm ti o thut, chm ch hc php
hay, nn ty lc m xt, phi chn lc yn tnh suy ngh, tm ly iu tt, hp vi tri. Thn ngy m
ngh ngi, trong cc quan li coi vic ct cn giao ph chng ai hn c Lu Huyn. Huyn trong
sch trung trinh vng theo php cng, ti gii i, mi ngi phc kh tit, chng ai tranh hn c.
Ngi trong sch th lng yn lng m thng thn, ngi trung trinh th gi o chnh m lm theo. Nh
tnh ca Huyn, trc sau u gi vng. Xin b h tha li trc ca Huyn, sai t sa mi, trao cho chc
cao, i phi chuc ti, sai phi chn ngi ty ti m dng, lc y ci s thong th ca vua Thun ch
gn na thi. Ho ght danh ting ca Huyn, li y huyn v con l C giao cho tng qun Giao
Ch l Trng Dch, sai phi nh trn m chuc ti, ngm h lnh ring sai Dch git Huyn. C n
Giao Ch, mc bnh cht. Mt thn Huyn theo Dch nh gic, cm ao ln li, gp Dch th bi, Dch
khng n git. Gp lc Dch cht, Huyn lim thy Dch, thy trong c chiu lnh, tr v lin t st.

Giang Biu truyn chp: Ho sai tng l Trng Dch ban thuc c cho Huyn, Dch thy Huyn l
ngi hin, khng n c chiu lnh bt ung thuc c, Huyn cng ngm bit c, bo Dch rng:
Nu bo cho Huyn bit sm, Huyn h tic sao. Lin ung thuc c m cht. Thn l Tng Chi cho
rng: Ci tnh thanh cao ca Huyn, chc khng v an nguy m i , vy m v c rui nga sai Trng
Dch git Huyn lm bn kh tit ca ngi ny. Li na tai ha pht, h trm ln bi m thot c
sao? Li m Giang Biu truyn chp, v l l ng.
 H THIU CHUYN
H Thiu t Hng B, ngi huyn Sn m qun Ci K.
Ng lc chp: Thiu l chu ca H T, con ca H Cnh.
Tn Hu ln ngi, t chc Trung lang lm Tn k thng th, ra lm Ng Qun Thi th. Vo thi Tn
Ho, vo lm T in qun, chuyn lm Trung th lnh, lnh chc Thi t thi ph.
Ho hung bo kiu cng, chnh s ngy cng t, Thiu dng s can rng:
Vua hin thi xa trong ch su kn m bit c ci tnh ca vn vt, ni cao th tay m bit r
c ch ngoi tm ci, y l v ci cng dng ngi hin vy. B h v c c hay p, ni thay nghip
, nn t thn sa o, knh theo php thng, dng hin nu thin lm yn chnh s. T my nm tr
li y, triu chnh lm li, tht gi ln ln, trn di xa cch, vn v trng rng, ngoi khng c ci vng
ca tng t gi dn, trong khng c ti thn sa li; bn nnh b v cnh bay cao, gy lon triu nh,
trm ly vinh li; m k trung lng li b y ng, k c tn cng b hi. Cho nn k s ngay thng cng
phi vt b tit tho, ti thn bn cnh cng phi a dua, di theo vua, u mun theo thi, ngi dn gi
li l sai tri, k s th li bn gi di, rt cuc khin cho trong sch tr thnh bn c, k trung thn phi
ngm ming. B h ngi cao chn tng, nu trong cung trm vng, ni ra th gi lt, ban lnh th bng
theo; nu t sa nn by ti a dua, hng ngy nghe li thun , chn ngi hin c ti thc, nh vy th
thin h c yn vy. Lng thn khng c yn, cho nn dm ni ra tu ln.
Thn nghe ni rng nc hng thnh th vua vui nghe ni v ci li ca mnh, nc lon lc th vua thch
nghe khen danh ca mnh; vua vui nghe ni v ci li ca mnh th ci li ngy mt tr m phc n, vua
thch nghe khen danh ca mnh th danh ngy mt tn m ha n. Cho nn ngi lm vua thi xa nhn
nhng tm ngi hin, ci mnh cu ngi ta ni v ci li ca mnh, nu ngi v bnh xe, cm
ui h lm rn mnh. n nh b h, dng hnh php nghim ngt cm li ni thng, b k s tt lnh
ngn ti thn can gin, m hoc bi ting khen ngi, m chn bi li ca cn thn. Ngy xa Cao Tng
(4) ngh cch tr nc, nm mng gp c ngi hin, vy m b h ch mong qun, khinh thng m b
h. Thng th Vng Phin trung trinh vi vua, c ti lm ph t, ch v say ru m b dng hnh nng.
Gn y Hng l Ct H l ti thn c ca tin , ch v tri , ni li trong lc say, sau ba chn ru t l
khng king hy, b h cht ni gin ng ng, cho l khinh mn, ly ru nng bt ung, trng c m
cht. T y v sau, trong nc au lng, by ti tht vng, ngi lm quan xem vic lui v l may, ngi
ph nh coi vic b ra l phc, y chng phi l nu r cng lao, khng pht trin o ha vy.
Li cn H nh l a tiu nhn xu nnh, n bc thp km, thn chng c c cht g, khng c ci ti
ca ng khuyn, (5) vy m b h yu ci tnh xu nnh ca hn, trao cho oai quyn, khin cho nh cy
sng m phng tng, t ra oai gy phc, ni bn vic nc, gyri l tri, trn lm m ci sng ca nht
nguyt, di chn ng tin thn ca ngi qun t; k tiu nhn xin vo th by k gian mu li, nh
xng by sp t lao dch, pht lnh th ven sng ui bt hu nai, kt li g ni, ct c rng
su, em ht th ngoi ng t ht trong vn cung; trn khng by vic c ch, di c tn ph hao ht.
Li cn binh s mt mi v chuyn ch, sc dn kit cn v ui bt, gi yu i rt, ln nh than on. Thn
trng xem thin vn, t nm trc n nay m dng ln ln, bn ma o ngc, t ng nht thc, gia
ma h c sng mui, xt sch c, y u l im kh m ln kh dng, k tiu nhn chuyn quyn
mi th. Thn tng xem sch truyn, xt r cc vic, y l ng im dit vong, cho nn run ry. Ngy xa
Cao Tng tu thn tr ci im g chim tr u trn tai nh, Tng Cnh Cng sa c y li ci bin
ca sao Hunh hoc; (6) mong b h trn s ci im bo ch trch ca tri cao, di xt ci o tr ha
ca hai v vua y, xem rng ci cng dng ngi hin ca i trc, tnh bit ci li trao chc ba bi
ngy nay, lm trong sch triu nh, chn dng ngi tun ngha, vt b k nnh b, thu li quyn bnh,
nh th ngi hin c dng li, ct nhc ngi ti c, nghe ngng li ni thng, vng theo mnh tri,
knh nhn nghip vua, vy th gio ha sng r, ngi trong thin h trng mong vy.
Kinh truyn chp: Vua ca nc hng thnh th xem dn nh con , vua ca nc sp mt th xem dn
nh c rm. Ngy xa b h n sng sut, t c min ng, c phong thi bc thnh trit nh rng
bay thng tri, khin cho bn ci ngoi c, tm phng lic mt, nu nu cao gio ha th tt ch thnh
trong sm ti vy. Nhng t khi ln ngi n nay, php lnh rm r, t thu thm nhiu, ni quan trong
cung chia ra cc chu qun by t lao dch, mu cu li ring, trm h gp phi cnh hao tn, dn en mt
mi v ci mong mun khng cng, gi tr i rt, sc mt nht nht, m quan li y li ln p gy kh,
hnh php nghim nghim ngt, lm cho dn kh. Cho nn sc dn khng gnh ni, nh ca li tn, ku
ting than th, cm thng st si. Li na lnh th ven sng, xa nn m mang b ci, gn phi gi
t phng nn, nn c i hu i lc c vic, vy m ku gi pht ng, ko n t tp, o chng
vn cc ng, n chng sm ti, ra th n ch nn mi chn, vo th chuc ni bun khng vui. Do
cha con b nhau, k lm phn ni ln. Mong b h ni lng t thu, cu chn ngi ngho cng, gim
nhng vic khng cn gp, bt xn hnh pht, vy th trong nc vui mng, gio ha trn khp. Dn l gc
ca nc, lng thc l mng sng ca dn vy. Vy m nay nc khng cha lng thc mt nm,
nh khng cn lng thc mt thng, li cn nhng k ch ngi n trong hu cung c n hn vn ngi.
Trong c ci on li tn, ngoi c ci tn ph hao mn, khin cho kho tng trng rng n ni khng c
dng, qun dn i n ni phi b cm.
Li na gic bc o mt, dm ng ci thnh suy ca nc ta, b h khng cy vo oai c ca mnh m
ch da vo vic gic khng n, trong nc th khn cng m khinh ch khng cho y l ci nn, y
thc chng phi l k sch ct yu gi tng miu vy. Ngy xa i Hong chm ch lm vic, lp
nghip ci nam, ct chim sng ni, m t vn dm, du gp thi vn nhng thc l do sc ngi vy.
Qua my ln ni, n thi b h, b h nn sng knh c hnh nu r ci oanh lit ca i trc, yu
dn nui qun, gi vng php c, h coi thng cng lao ca t tin, sao nhng vic gi nghip ln, qun
vic nhng ngi cn cha c cp chn trong thin h, qun ci s bin hng suy sao? Thn nghe ni
rng tt xu v thng, lnh d l do ngi, ci him tr ca sng di khng cy c lu, nu ta khng
gi th ch ch cn mt ci b nh l i qua c vy. Ngy xa nh Tn lp hiu xng Hong , gi ci
him ca Ho-Hm (7) m khng tu sa c ha, php lnh h khc, gy c dn chng, trung thn ngm
ming, cho nn mt ngi h ln th x tc nghing lt. (8) Gn y h Lu gi ci vng ca ba ca quan,
chn ci him ca ni cao, c th ni l thnh vng nh , dng nghip mun i, nhng tin dng nhng
k khng phi ngi hin, cho nn mt sm v , vua ti tri c, (9) u lm n bc. y l ci gng
sng cho i nay, ci rn bo trc mt vy. Mong b h xa th xt vic trc, gn th soi s bin i
nay, p nn gi mng, sa nn gio ha, vy th ci thi thnh ca Thnh-Khang (10) c ni ln, ci lc
ln ca t thnh c pht r vy.

S tu ln, Ho rt ght Thiu. Thiu vng php cng thng thn, ngi thn cn cng phi e ngi, bn
cng gim pha rng Thiu cng Lu Huyn giu ct vic nc, u b trch hi, Huyn b y i min
nam, Thiu c tha m lm chc khc. Sau Thiu trng gi c, ming khng ni c, b chc my
thng, Ho ng Thiu mn c bnh, bt ung ru vo, kho xt nghn ln, Thiu n cht khng ni mt
li, cui cng b git hi, ngi nh b y n qun Lm Hi. Li h chiu sai git con chu ca Huyn,
by gi l nm Thin Sch th nht, Thiu va bn mi chn tui.
Con ca Thiu l Tun, t Ngn Tin.
Tn th ca Ngu D chp: Tun vo lc cha b hi, b y n b bin, kp khi nc Ng bnh, v qu
nh. Tit tho thng thn, tha nh khng tm thng, ni lm vic g tt theo l ngha; ham hc thch
nghe, gii c tam l; (11) c t ti, bi lm Dng Tin-V Khang Lnh. C Vinh, Lc C, Lc Vn
dng biu tin c Tun rng: Ci thy vin V Khang Lnh thuc qun Ng Hng l H Tun c tnh
nng hu, ti nng su xa, trong lng trong sch, tit tho cao p, tri qua ba thnh, php lnh nghim
tc, coi gi huyn nh m nu danh ni xa; xut t nc mi cho nn triu nh khng bit n, yn ni
ngoi, ch khng t mu, nm thng dy da, vn th khng tin th, thc l khin cho k ngu k khn
cng tic nui. Bn thn u l k tm thng, c trao thm chc, nhn c n trch, lm quan trong
triu, nu bit k s ti nng m gi ming khng ni th s rng y l ci li che lp ngi hin, cho nn
khng km nn ci ngu hn, xin liu cht tin c. Lu sau, gi lm Thi t x nhn. Vo lc Thch Bng
(12) ph Dng Chu, Tun cng hp qun, vic xong, ng ca khng ra. Vo lc Trn Mn (13) lm
lon, ly Tun lm an Dng Ni s, Tun cng xng bnh c t chi, Mn khng dm p. By gi nh
quyn th Giang ng khng ai khng nhn tc v ca Mn, ring Tun v ngi cng qun l Chu
n khng treo vo li gic. Sau bi lm Ng Quc Ni s, khng n. Vo lc Nguyn Hong
(14) cn lm Trn ng tng qun, mi Tun lm Qun t m; vo lc lm Tn Vng, ly Tun lm
Trung th lnh, c nhng khng nhn; chuyn lm Thi thng, lnh chc Thi t thi ph. By gi triu
nh mi dng, lm g lin bn ngh, php tc tng miu u do Tun sp t, trong triu ngoi ni bn
tn cho l nh Nho ni ting mt thi. Nm Thi Hng th hai th cht, th su mi tui. Truy tng chc
T khng, thy l Mc. Cc bi lun m Tun son u truyn i. Con l Thp, lm Lm Hi Thi th.
 [ CH THCH ]
(1) nh ca ng-Ngu khng c ngi ti c chn xng, ca ca To Ph khng c con nga
gy yu: ng-Ngu ch vua Nghiu ca nh ng v vua Nghiu ca nh ng thi xa, gii chn
dng quan li, dng nn thi thi bnh. To Ph l ngi nh xe ca Chu Mc Vng, gii nui nga,
nh T Yn Vng c cng, phong tc Triu Thnh, tr thnh ng t ca h Triu.
(2)Long Phng: l v quan gii thi vua Kit ca nh H, v can gin vua Kit ng ham ru, gi p
m b git.
(3) Cnh Hong: tc Cnh ca nh Ng l Tn Hu.
(4) Cao Tng: ch vua V inh ca nh n, sau khi mt truy hiu l Cao Tng.
(5) Ci dng ca ng khuyn: thi xa nh vua i sn thng dng khuyn (ch) v chim ng ui
bt th, do ni l ng khuyn ch nhng ngi lm nanh vut ph t ca nh vua.
(6) Ngy xa Cao Tng tu thn tr ci im g chim tr u trn tai nh, Tng Cnh Cng sa c
y li ci bin ca sao Hunh hoc: Cao Tng l vua V inh ca nh n, lc t Mt tri cht c mt
con chim tr bay n u trn tai nh (ci vc), by ti cho l qui g, chnh s thiu st nn mi th,
bn ni: Xt thy cc v vua hin thi trc nu gp im g th phi sa nm chnh s mi gii tr
c. Tng Cnh Cng l ch hu thi Xun thu, vo nm th ba mi by, sao Hunh hoc chuyn vo
vng sao Tm, by ti c ngi ni: Sao Hunh hoc l im bo tri pht, sao Tm ng vo phn nc
Tng, ha sp ging vo ngi, nhng c th chuyn sang quan T tng. Cnh Cng khng n lm th.
By ti li ni l c th chuyn sang dn chng, cng khng n. Cui cng by ti ni: Tri cao m r
thp, ngi c lng nh th th tt sao Hunh hoc cng chuyn sang phn khc. Qu nhin ng th, my
nm sau nc Tng khng b ha binh ao.
(7) Ho-Hm: ch ni Ho v ca Hm Cc, l nhng vng then cht ca nh Tn
(8)Mt ngi h ln th x tc nghing lt: ch thi nh Tn v o, thin h kh s, c mt ngi dn
phu l Trn Thng nhn lc b bt lao dch m dng tay ku gi ni dy, sau bn Hng V, Lu Bang
cng dy binh phn nh Tn, rt cuc khin cho nh Tn sp .
(9)Vua ti tri c: ch vic vua ti nh Hn phi nhng ngi cho nh Ngy.
(10) Thnh-Khang: ch Thnh Vng v Khang Vng ca nh Chu, thi hai v ny th nh Chu cng
thnh.
(11) Tam l: ch ba sch Chu l, Nghi l, L k.
(12) Thch Bng: l b tng ca th lnh ngi Man min Kinh Chu l Trng Xng. Theo Tn
th - Hu k chp rng: Ma thu thng by nm Thi An th hai, Thch Bng nh cp min Dng
Chu, Dng Chu Th s Trn Huy nh vi Bng, thua to, cc qun v c. Ngi qun Lm Hoi l
Phong Vn cng dy binh theo Bng. Thng ba nm Vnh Nguyn th nht b Qung Lng chi Trn
Mn nh bi.
(13)Trn Mn: l ngi qun L Giang, c ti cn, lm Qung Lng chi, nh ph bn Thch Bng,
Phong Vn c cng, bi lm Qung Lng Tng. By gi Trung Quc ri lon (lon tm v vng ca
nh Tn), bn chim gi huyn Lch Dng, t xng c trong coi vic qun min Giang ng.
(14)Nguyn Hong : ch Nguyn ca nh ng Tn, lc ngi Ng H vo ln Trung Quc, nh
Tn ch gi c min Giang Nam m thi, tc nh ng Tn.