Professional Documents
Culture Documents
2' DNA yd RNA hk wKq jr. foflysu wka;r.; h yels khsg%ckSh NIau ixl,kh jkafka"
(1) wekSka" .=jekSka iy ihsfgdiSka h'
(2) ihsfgdiSka" .=jekSka iy hq/iS,a h'
(3) ihsfgdiSka" ;hska iy wekSka h'
(4) hq/iS,a" wekSka iy .=jekSka h'
(5) ihsfgdiSka" ;hska iy .=jekSka h'
5' wkalaI Nd;fhka ,nd.; yels m%fhdack lsysmhla my; olajd we;'
(a) w fukau i ksorYl o kslaIKh l< yels u'
(b) jrKj;a m%;sn kslaIKh l< yels u'
(c) ia:r kexjq iys; l muKla kslaIh l< yels u'
(d) m%;snh iDcqju msh weiska kslaIKh l< yels u'
by; tajd w;=ka bf,lafg%dak wkalaIhlg jvd wdf,dal wkalaIh fhdod .ekSf jdis
jkafka"
(1) a yd b muKs' (2) a yd c mu' (3) a yd d mu'
(4) a, b yd c mu' (5) a, b yd d mu'
6' wmsPo mgl jr.h yd ksia foayfha th msys ia:dkh ksjerj .<md we;af;a ljrl o@
mglfha ku msys ia:dkh
(1) ir, Y,aluh wmsPoh Yajdikd, wdia;rkh
(2) jHdc ia:N+; wmsPoh rer flaY kd,sld ;a;sh
(3) ir, ia;Nsl wmsPoh fndauka m%djrfha we;= ;a;sh
(4) ia:N+; Y,aluh wmsPoh mef,damSh kd, wdia;rkh
(5) ir, >kdldr wmsPoh wr ixj,s; kd,sld ;A;sh
[2 jk mssgqj n,kak
-2-
7' W!kk Ndckfha"
(1) m%dla l,dj I iEugu wj;rKh isf'
(2) fhda. l,dj I fikafg%dhr me,S jrKfoaydxY fjka f'
(3) Wmd.u mg ixlSrKh iEfuka miq jrKfoaydxY fldgia yqjudre h yel'
(4) m<uq kHIaG Ndckh wkqkk Ndckhg iudk f'
(5) iEu ;rl= ;ka;=jlau lhsfkfgdfldrj,g (Kinetochore) inkaO mj;S'
12' nelahd wrdcOdksfha fukau bhqlehd wrdcOdksfha o lsh yels ,laIKh jkafka"
(1) fm%daka ixYaf,aIKh fdauhs,a fu;sfhdkskaj,ska wdrN u h'
(2) RNA fmd,sufria tkaihsu jr. lsysmhla ;su h'
(3) m%;sjlj,g ixf u h'
(4) ffi, mg,fha ,smsv YdLkh fkd;su h'
(5) ffi, ;a;s ix>glhla f,i fmmafvd.a,hsleka ;su h'
[3 jk mssgqj n,kak
-3-
13' we,a.S ms<sn| my; lsk m%ldYh ksjer o@
(1) laf,dafrdahsgdjkaf.a laf,dafrds,a - a jrKlh we;s w;r sfhdahsgdjkaf.a tu jrKlh
fkdue;'
(2) laf,dafrdahsgdjkaf.a ix; wdydrh msIagh jk kuq;a frdfvdhsgdjkaf.a ix; wdydrh
,ekdka h'
(3) sfhdahsgdjkaf.a m%Odk ffi, ;a;s ix>glh fi,shqf,daia jk w;r frdfvdhsgdjkaf.a
ffi, ;a;sfha we,aksla w,h o mj;S'
(4) iuyr frdfvdhsgd ffi,j, lIsld ;sh yels kuq;a sfhdahsgdjkaf.a ffi,j, lIsld
ke;'
(5) iuyr laf,dafrdhsgdjka talffi,sl h yels kuq;a sfhdahsgd jxYhg talffi,slhka
wh;a fkdf'
14' i;a;aj jxYhg wh;a i;=ka ;=< lsh yels ,laIKh" ksjerj .<md we;af;a ljrl o@
jxYh ,laIKh
(1) ma,efy,akaf;ia - fYaIs; nysiai%d jHQy ke;'
(2) fkufgdavd - ndysr ixfiapkh fmkajhs
(3) wek,svd - jD; ixirK moaO;shla we;'
(4) fudiald - wimQrK wdydr udr.hla we;'
(5) wdf;%dfmdavd - oa;aj Woh >k iakdhq rcqjla we;'
15' fuu m%Yakh my; i|yka f;dr;=re u; mok f'
wdjYHl uQ,jH Ydl uq,a u.ska wjfYdaIKh lrk wdldrh
(e) Mo MoO42-
we;s uQ,jHhka Ydl uq,a u.ska wjfYdaIKh lrk wdldr ksjerj olajd we;af;a
(1) a, b, yd d u.sk s (2) a, c, yd e u.sks (3) b, c yd d u.sks
(4) b, d, yd e u.sk s (5) a, d, yd e u.sk
s
16' udkj wdydr udr. moaO;sh ms<sn|j ksjer j.ka;sh l=ula o@
(1) TlaisckSlD; rerh wlaudjg f.k hkq ,nkafka hdlD;sl m%;sydr Ysrdj u.sks'
(2) w.akHdYhsl hqIh i%djh lsu W;af;ackh lrkq ,nkafka isl % ka yd tkafgfrd.eiagfrdaka
fydrfudak u.sks'
(3) wdudYhsl hqIfha we;s wka;ria: idOlh gka B12 wjfYdaIKh lsu i|yd jeo.;a f'
(4) .%yKs Yaf,aIau,lh ;=< w;sYhska YdLkh jQ .%ka: iuQyhla we;'
(5) uydka;%fha Yaf,aIau,lh ;=< jid .e;s nyq,j we;'
[4 jk mssgqj n,kak
-4-
18 iy 19 m%Yak my; i|yka f;dr;=re yd m%ia;drh u; mok f'
wr;dm,a wdlkaOhl ffi,j, c, Njh ksrKh lsu i|yd l< mlaIKhl ,enqKq o;a;
wkqj w|sk ,o m%ia;drhla my; laf' fjkia ujq,sl;dj iys; iqfl%daia djKj, djH Nj
w.hhka lafjk j.=jla o we;'
iqfl%daia djKfha djH Njh
10
9 ujq , l
s ;dj (M) (Kpa)
8
7 0.20 540
6
5
0.25 680
4 0.30 820
f.ys we;s jQ fjki (mm)
3
2
1
0.35 970
0
1 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50 0.40 1120
2
3
iqfl%daia djKfha
idkaKh (M)
0.45 1280
4
5
6
7
8
9
10
18' m%ia;drh iy we;s j.=j wkqj wr;dm,a wdlkaO ffi,j, c, Njh h yelafla my; i|yka
tajd w;=rska ljrla o@
(1) 540 Kpa (2) 680 Kpa (3) 820 Kpa
(4) 970 Kpa (5) 1120 Kpa
19' by; mlaIKfha Nd;d lrk ,o wr;dm,a ;Srej,g iudk wr;dm,a ;Srejla h iqlafrdaia
djKhl nyd mehlg miq tys . 0.3 cmlska je h' fuu iqlfa rdaia djKfha ujq,l
s ;dj jkqfha
my; i|yka tajd w;=rska ljrla o@
(1) 0.125 M (2) 0.150 M (3) 0.175 M (4) 0.200 M (5) 0.225 M
22' wlaikhla Tiafia wdf. ifm%aIKh ms<sn| my; lsk m%ldYh ksjer o@
(1) wdf.hla ifm%aIKh fkdjk g wlaik mg,h fomi we;sjk Nj fjki l%shd
Njh f,i ykajhs'
(2) Na+ yd K i|yd ma,diau mg,h olajk jrh mdr.uH;dj u; muKla wl%sh Njh r|d
+
mj;S'
(3) wl%sh Njh wjia:df nysia ffi,Sh ;r,hg idfmalaIj ffi,fha we;=<; oHq;a Ok
f,i wdfrdamKh we;'
(4) O%ejK wjia:df miqjk wlaik mg,h Wm O%ejKhg <d fuka miq m%;sO%ejK
wjia:djg m;af'
(5) jrla wdrN jQ g" wlaikh f.a .uka lrk iajhx m%pdrK O%ejK ;rx.hla f,i
l%shd Njh .uka lrhs'
[5 jk mssgqj n,kak
-5-
23' udkj ysialnf,ys"
(1) lmd, wia: 8la iy jla;% wia: 12la we;'
(2) ysila nf,a ueo imSvkj,g bv i,ik miq l,l wia: u.ska m%;i s :
a dmkh jk ldf,acuh
m%foaY rkaO% k f'
(3) ,,dgdia:h" lS,dN wia:h" dia:h yd W!rOj ykql wia: ;=< msysgk uia;sIal iqIqkd
;r,h ms wjldY fldagrl f,i ykajhs'
(4) ikaOdk w.% m%irh yd ;=Kavdldr m%irh wfOdaykq wia:fha we;s w;r" pqpqldldr m%irh
YxLl wia:fha we;'
(5) hykqj p,kh i|yd fmaYs iu i|yd we;s mDIaG imhkqfha wfOdaykqf we;s hq.jl%hhs'
25'
fuu rEm igyfka olajd we;s mglh ms<sn| ksjer m%ldYh
c f;darkak'
(1) 'c' ffi, maf,dahu yr lsug iyNd.s f'
b (2) fuu mglh ;=<k s a Ydl jrOl jH" tkaihsu yd weuhsfkda
w, mjykh f'
a (3) 'b' ffi,fha m%Odk lD;Hh ix; lsuhs'
(4) 'a' ffi,h ;=<ska jH mjykh jkafka ialkaO m%jdyhg
wkqj h'
(5) fuu mglh ;=<ska jH mjykhg W;aiafok pQIKh
Wo f'
26' Ydl jrOl jH u.ska bgq lrk lD;Hhka lsysmhla my; olajd we;'
(a) mqIam wdrNh (b) cj, iqma;;djh | fy,Su
(c) jDoaO;dj mud lsu (d) md;fkdaM,kh
(e) ffi, Ndckh
Tlaik s "a .snr,ska yd t;s,k
s a u.ska bgq flfrk lD;Hhka ksjeros wkqm<
s f
s j<g olajd we;af;a" fjd
w;=ka"
(1) d, c yd a j, h' (2) d, b yd a j, h'
(3) b, d yd a j, h' (4) d, e yd a j, h'
(5) a, b yd e j, h'
27' ksidf.a mqreI m%ckl moaO;sfha jHQyhka yd lD;Hhka ms<sn|j ksjer m%;spdrh jkafka"
(1) m%d:l Y=l%dKq ffi, W!kkfha m<uq Ndckhg ,lafuka miq m%dla Y=l% njg m;af'
(2) Y=l% ;r,fhka je mudjla ksIamdokh lrkafka Y=l% wdYhsld u.sks'
(3) Y=l%dKq ckkh wvq iS>%;djhlska isjqjfyd;a iZfgd,s ffi, u.ska bkAyska i%djh lrhs'
(4) iZfgd,s ffi, Y=l%Or kd,sld w;r we;s wka;rd, mglfha mj;S'
(5) Y=l%dKq ckkh i|yd k 48la muK .;f'
28' Y%S ,xldf jkdka;r ms<sn|j my; i|yka m%ldYj,ska i;H jkafka"
(1) ksjr;k jeis jkdka;rj, Lksc pl%SlrKh b;d fika isf'
(2) ksjr;k llr jkdka;rj, we;s jDlaIj, w;= fnKq l|ka" ,hslk yd mdisj,ska jeiS we;'
(3) Y%S ,xldf jkdka;rj,ska je m%udKhla we;af;a my;rg f;;a l,dmfha h'
(4) h<s Y% iody; jkdka;r jDlaIj, rel=,a uq,a nyq, h'
(5) Y%S ,xldf tal foaYSh Ydl je m%udKhla h<s Y% iodyrs; jkdka;rj, lsh yelsh'
[6 jk mssgqj n,kak
-6-
29' lD;s inkaOj ksjer j.ka;sh jkafka"
(1) ,sx. jrKfoay ixLHdj wvq u vjqkaia iy,laIKh we;sug fya;= f'
(2) la,hskaf,agr iy,laIKh we;s jkafka" w;sfrl w,sx. jrK foayhla msysu ksid h'
(3) DNA m%;sj,s;jk g NIau hq.,a f we;sjk fodaI ksid cdk lD;s we;sf'
(4) we,snj iy ykakaavkaf.a frda.h m%uqL we,S,hla ksid isjk lD;s ;;a;ajhka f'
(5) w,sx. jrK foayhla jeu gzrkr iy,laIKh we;s ug fya;= f'
33' jdhq Il fya;=fjka fi!LHhg we;sjk n,mE ms<sn|j jer m%ldYh f;darkak'
(1) khsg%cka Tlaihsv u.ska fmky ;=< ;r, tla /ia u ish yel'
(2) yhsfv%dldnka wdYajdi lsfuka fmky frda. we;s h yel'
(3) fidaka u.ska ksfudakshdjg we;s m%;sYla;sh ySk h yel'
(4) ldnka fudfkdlaihs u.ska Yrfha W;af;ack ixcdkkh n, h yel'
(5) i,ar vfhdlaihs wdYajdi lsfuka rerfha O2 mjyk Od;dj wvqh yel'
34' YS% ,xldf talfoaYsl" foaYSh yd foaYsl fYaI ms<sfj<ska i|yka jkafka"
(1) Hevea brasiliensis, Garcinia quaesita, Ophiocephalus striatus
(2) Puntius nigrofasciatus, Hevea brasiliensis, Caryota urens
(3) Ophiocephalus striatus, Garcinia quaesita, Oreochromis mossambicus
(4) Dipterocarpus zeylanicus, Ophiocephalus striatus, Oreochromis mossambicus
(5) Loris tardigradus, Hevea brasiliensis, Caryota urens
[7 jk mssgqj n,kak
-7-
35' cSjdKqyrKh yd q ka md,kh lsu i|yd Nd; flfrk l%u lsym s hla my; laf'
(a) f;;a ;dmh (b) meiaglrKh
(c) h<s ;dmh (d) fmu
fm% is" c,h" frdamK udOH yd jhska jdKqyrKfha fhdod .kakd l%u ms<sfj<ska i|yka
jkafka ljr m%;spdrfha o@
(1) a, b, c, d (2) c, b, d, a (3) c, d, b, a
(4) c, d, a, b (5) d, c, b, a
36' kd.l c, msh;l is fkdlrk mshjr l=ula o@
(1) je,s ;=<ska fmu u.ska q ka bj;a lsu'
(2) Yd, c, m%Njhlska r|jd ;nd .ekSf gexls fj; c,h fmdm lsu'
(3) laf,dakSlrKfhka c,h jdKqyrKh lsu'
(4) c,fha wj,Ns; jH yd q ka wjidokh jkakg bv yeu'
(5) c,fha fYaIh ,Sgrhg ,s.a? 0.2 - 2.0 mg/l jk fia laf,daka tl;= lsu'
37' iajdNdl khsg%cka pl%h mj;ajd .ekSu i|yd jeo.;ajk ffcj ridhksl l%shdj,s lSmhla my;
olajd we;'
(a) khs%lrKh (b) khs%yrKh (c) khsg%cka ;sr lsu
a, b yd c l%shdj,Ska islrk q ka wkqms<sfj<ska olajd we;af;a ljr m%;spdrfha o@
(1) Nitrosomonas, Clostridium, Azotobacter (2) Nitrobacter, Pseudomonas, Anabaena
(3) Clostridium, Thiobacillus, Nitrosomonas (4) Pseudomonas, Nitrobacter, Rhizobium
(5) Nitrobacter, Thiobacillus, Pseudomonas
38' ffi, ;=< isjk fm%dak ixYaf,aIK l%shdj,sfha mshjr lsysmhla my; olajd we;'
(i) m RNA wKqf wdrNl fl<jrg rhsnfidauh ne|Su'
(ii) weuhsfkda w, /f.k t RNA wKq rhsnfidauh fj; meKSu'
(iii) weuhsfkda w, fmmaghsv nkaOk u.ska neu'
(iv) m RNA wKqj ffi, ma,diauh fj; .uka lsu'
(v) cdkhl NIau wkqms<sfj< wkqj m RNA wKqjla ksmou'
fm%dak ixYaf,aIKfha isjk l%shdjka wkqms<sfj<ska olajd we;af;a ljrl o@
(1) (v), (i), (ii), (iv), (iii) (2) (v), (iv),( i), (ii), (iii) (3) (v), (iv), (ii), (i), (iii)
(4) (iv), (i), (v), (ii), (iii) (5) (iv), (i), (ii), (v), (iii)
[8 jk mssgqj n,kak
-8-
wxl 41 isg 50 f;la m%Yakj, we;s m%;spdr w;=ka tlla fyda Bg je .Kkla fyda ksjer h'
ljr m%;spdrh$ m%;spdr ksjer o hkak m<uqfjka u ksYaph lr .kak' bkamiq ksjer wxlh
f;darkak'
A, B, D hk m%;spdr muKla ksjer k 1
A, C, D hk m%;spdr muKla ksjer k 2
A iy B hk m%;spdr muKla ksjer k 3
C iy D muKla ksjer k 4
fjk;a lsish m%;spdrhla fyda m%;spdr ixfhdackhla fyda ksjer k 5
Wmfoia ieflka
1 2 3 4 5
A, B, D A, C, D A, B C, D fjk;a lsish m%;spdrhla
ksjer h' ksjer h' ksjer h' ksjer h' fyda m%;spdr ixfhdackhla
fyda ksjer h'
41' i ffi,j, fm%dak u.ska bgqflfrk lD;Hhka lsysmhla my; olajd we;'
(i) ix; lD;Hh (ii) ixfldapl lD;Hh
(iii) jHQyuh lD;Hh (iv) mjyk lD;Hh
by; i|yka lD;Hhka bgq lrk fm%d a k" ksjeros wkqm<
s f
s j<ska k lr we;af;a my; ljrlo$ ljr
tajdfha o@
(A) .af,dhq,ska" welaka" flrka" ufhd.af,dka
(B) we,ahqka" flrka" welaka" ySfud.af,dka
(C) we,ahqka" ufhdiska" flrka" ufhd.af,dka
(D) flaiSka" welaka" fld,ecka" ySfud.af,dka
(E) ySfud.af,dka" welaka" flrka" ufhd.af,dka
42' fldafgd jxYhg wh;a jr. (Classes) ms<sn| my; lsk m%ldYh$ m%ldY ksjer o@
(A) fldka%la;sfhaia yd Tiafghsla;sfhaia jr.j, i;a;ajhkaf.a l=r 2la iys; yDo we;'
(B) fldka%la;sfhaia yd uef,shdjkaf.a m%Odk nysiai%d M,h hQhd h'
(C) frma,shd yd wdfia jr.j,g wh;a iuyr i;=ka wKavc,dnqc;dj fmkajhs'
(D) wdfia jr.fha i;=kaf.a wia:Njkh fkdjQ iels,a, jd; l=yr iys;h'
(E) ish u weshdjka ndysr ixfiapkh islrkq ,nhs'
43'
fuys lafjk rEm igyfka k lr we;s jHqy inkaOj ksjer
m%ldYh $ m%ldY jkafka"
(A) 'c' yd 'd' hk jHqy oa;aj ixfiapkh i|yd Wmfhda.s f'
(B) 'b' f,i k lr we;s jHqyh cdhd ckaudKq Ydlhg wh;a
fkdf' b a
(C) 'a' f,i k lr we;s jHqy tal.=K jk w;r tajd wdOdr d
c
ffi, f,i ykajkq ,ef' e
(D) 'd' f,i k lr we;s jHqy tla N%EKfmdaIS kHIaGh iEfoa'
(E) uyd cdKqq uD;D ffi,h W!kk Ndckhg ,laf
'e' f,i k lr we;s jHqy iEfoa'
[9 jk mssgqj n,kak
-9-
45' i;a;aj jxY lsysmhl iakdhql ixOdk ie,eiau ms<sn| ksjer m%ldYh$ m%ldY f;darkak'
(A) ma,efy,akaf;ia jxYfha i;=kag wkajdhdu >k iakdhq rcq we;s w;r m%;s.%dyl f,i
wlaIs ,mo likh we;'
(B) ksvdhd jxYfha i;=kag nyqO%eh kshqfrdak iys; wkajdhdu iakdhq rcq we;'
(C) wek,svd jxYfha iuyr i;=kag fhdaO iakdhq ;ka;= we;'
(D) wdf;%dfmdavd jxYfha i;=kag fyd|ska likh jQ O jr.fha m%;s.%dyl we;'
(E) tlsfkdvrfgd jxYfha i;=kag kd,dldr iakdhq rcq we;'
46' y;d.dr wdprKh ksid mD:h u; is we;ehs Yajdi flfrk wys;lr n,mE$ n,mEula
jkafka"
(A) ksjr;k l,dmSh frda. fi!uH l,dmsl m%foaYj,g me;su'
(B) ffcj O;aj ydhkh'
(C) Ydl u.ska ner f,day wjfYdaIKh jeu'
(D) ldka;drj, iSudjka fjkiau'
(E) khs%ldrl mdxY= q ka wvqu'
47' oac m;%S Ydl lf|a ldIaGfhys wkalaISh jHqyh wOHhkh lsf l< hq;af;a l=ula o@$ l=uk
tajd o@
(A) iqiq Ydlhl lf|ka ;=kS yrialv fo lmd Trf,daiq ;ehl we;s c,hg u'
(B) weks,Ska i,afaj,g oud ksorYlh jrK .ekau'
(C) fu;s,Ska fhdod kej; ksorYlh jrK .ekau'
(D) lodjla u; c, xjla ;=< fuu ksorYlh kxjd jdhq nqnq fkdhk fia jeiq fm;a;lska
jeiSu'
(E) jemqr we;s jrKl fika .,d hk c,fhka bj;alr m%fYfuka f;; ud;a;= lsu'
48' oac m;%S ldIaGh l|ka inkaOfhka ksjer jkafka ljr m%ldYh$ m%ldY o@
(A) wrgqj yd t,h ldIaGhg wh;a mgl f'
(B) wrgqf ffY,u jdyskj S , f,dai je we;s w;r t,fha tfia fkdue;'
(C) ikd, lehu imQrK fhkau oa;shsl iNjhla orhs'
(D) oa;shsl jrOkh is jQ l|l m%d:l ndyslhg msg;ska oa;shsl ndyslhla we;'
(E) j,al lehug msg;ska we;s mgl fmd;a;g wh;a f'
49'
mKdufha wfkl=;a Ydl ldKav wNsnjd c Ydlj,g m%uqLug Wmld jQ ,laIKh$ ,laIK
jkafka"
(A) Ydl foayfhka isjk c, ydksh md,kh lsug jdhj fldgia u; Wpruh likh u h'
(B) kj m%fKsl m%fNaok ksmoug u. mdok ldrhlaIu mrd.k hdka;K % mej;Su h'
(C) wdrlaIdj i|yd cdKq Ydl mgl ckaudKq Ydl mglj,ska wdjrKh mej;Su h'
(D) fYaIfha meje;au yd m%pdrKh ;yjqre lsug M, yd c ldrhlaIu jHdma; lsf
hdka;%K mej;Su h'
(E) Ydl foayh ;=< jH mjykh ldrhlaIu lrug fydka likh jQ ikd, mgl
mej;Suhs'
50' cdk m%;sixfhdack ;dlaIKh u.ska m%fKslj lrKh lrk ,o fhla ksIamdokfha islrkq
,nk l%shdj,s ksjerj olajd we;s m%ldYh$ m%ldY fudkjd o@
(A) we.frdaia fc, oHq;d.ukh u.ska DNA LKav fjka lr .ekSu'
(B) DNA fldgiaj,g lmd fjka lr .ekSu i|yd DNA ,hsf.aia tkaihsuh Nd; lsu'
(C) m%;sixfhdacs; ma,diav" nelahd ffi, ;=<g we;= lsu'
(D) i<l=Kq l< w< cdk iys; DNA LKavhla Nd; lr" idr:lj mKdukh l< hd
ykd .ekSu'
(E) DNA fldgia ma,diavhg inkaO lsu i|yd frial % I
a ka tkafvdkshl
q ,
a f
s haia tkaihsuh
Nd; lsu'
* * *
1. (A)(i) my; i|yka nyqwjhl ixfhda.j, ;ekq tallh$ tall wKqj i|yka lrkak'
(a) fi,shqf,daia - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(b) fmlaka - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(c) bkshq,Ska - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(d) .a,hsfldcka - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) by; i|yka lr we;s a - d ixfhda. w;=ka jHQyuh lD;Hh yd ix; lD;Hh bgqlrk
ixfhda. folla ne.ska i|yka lrkak'
jHQyuh - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ix; - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(iii) fm%dakj, ;ekq tall wKqf fmd jHqy iQ;%h ,shd olajkak'
(iv) oHd.drfha fm%d
a k ykd .ekSug is lrk ir, mKhla k lr" tys mshjr wkqm<
s f
s j,ska
i|yka lrkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(v)(a) ffi,Sh iels,a, iE we;s ixrpl ;=k i|yka lrkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
[2 jk mssgqj n,kak
-2-
(b) ffi,Sh iels,af,a lD;Hhka ;=kla i|yka lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(c) i;a;aj ffi,hl Ndckfha ffi,Sh iels,a, u.ska bgq lrk lD;Hhka folla ,shkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
b
(i) by; rEm igyfka lafjk mglh l=ula o@
[3 jk mssgqj n,kak
-3-
(vi) Ydl foayhl olakg ,efnk ,s.akSN+; ffi, iys; ia:r mgl k lrkak'
(C) (i) mjD;a;sh hkqfjka ykajkafka l=ula o@
my; lafjkafka tla;rd Ydlhl isjk mjD;a;Sh l%shdj,shl rEm igykls' (ii) isg (v) olajd
m%Yak fldgia tu rEm igyk u; mok f'
a + CO2 x b
(4C)
NADPH
ADP
+ Q
NADP
ATP d
(4C)
+
NADPH NADP
e + CO2 d
(4C)
y
2 PGA R
(3C)
f 2PGAL
[4 jk mssgqj n,kak
-4-
2.(A)(i) (a) ka jr.SlrKh hkq l=ula o@
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(b) lD;%su jr.SlrKfha yd iajdNdl jr.SlrKfha m%Odk fjki i|yka lrkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(c) jr;udk jr.SlrK moaO;sh mok we;s ksrKdhl ;=kla k lrkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
[5 jk mssgqj n,kak
-5-
(B) fuu m%Yak my; olajd we;s rEm igyka u; mok f'
A B C D E
(i) by; ka w;=ka my; i|yka tla tla ,Kh olajk hd f;dard" w< ixfla;h iy
tu hd wh;a jk jxYh j.=f i|yka lrkak'
(C)(i) my; i|yka iels,s wdldr olakg ,efnk tla wmDIAGjxYS i;a;aj jxYhla ne.ska i|yka
lrkak'
(a) jia:;sl iels,a, - ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
[6 jk mssgqj n,kak
-6-
my; lafjkafka ksidf.a by< .d;%h iy thg inkaO jHqy lafjk rEm igykls'
(ii) isg (vi) olajd m%Yak fldgia tu rEm igyk u; mok f'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(v) by; (iv) ys Tn i|yka lrk ,o .%yK wdldr w;=ka my; l%shdldrlj, Nd;
flfrk .%yK wdldrh k lrkak'
(vi) ksidf.a by< .d;%h" nr tiu i|yd olajk wkqjr;k ;=kla i|yka lrkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(vii) udkj iels,af,a my; i|yka ika iEug Rcqju iyNd.s jk wia: k lrkak'
(a) uela lgq ikah ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
[7 jk mssgqj n,kak
-7-
3.(A)(i) (a) mQldjla hkq l=ula o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(b) mQld isr jgd we;s ffi, idudkH wmsprh ffi,j,ska fjkia jk wdldr folla
i|yka lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(c) Ydl foayhl mQld yer W;aiafokh isjk fjk;a ia:dk folla ,shkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(c) W;aiafokh i|yd n,mdk wNHka;r idOl folla k lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(iii) xoh hkq l=ula o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(iv) xoh" W;aiafokfhka fjkia jk wdldr folla i|yka lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(v)(a) Ydl m%frdayhl W;aiafok YS>%;dj uekSu msi mdkudkh fhd .kska is flfrk
mKfha fhd .kakd m%Odk Wml,amkh l=ula o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
[8 jk mssgqj n,kak
-8-
(b) tu Wml,amkfha we;s faIh l=ula o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(B)(i) maf,dahh mrsjykh jia:; ls mSvkhla hgf;a isjk nj wdorYkh lsug ksoiqkla
fokak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(b) Ydl foayh ;=< ldnksl wdydr mixl%uKhg ,lajk m%Odk wdldrh iqlafrdaia f'
f i|yd iqlafrdaia fhd .ekSf jdis folla i|yka lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(v) Ydlh ;=< c,h yd Lksc isria mjykhg$ rfidaoa.ukhg mok jQ uQ,Oru fudkjd o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
[9 jk mssgqj n,kak
-9-
(C) (i) oacm;%S Ydl m%d:l uq,l yrialfvys olakg ,efnk mgl" ndysrfha isg wNHka;rh
olajd wkqms<sfj,ska ,shd olajkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) oacm;%S Ydl uq,l oa;shsl jrOkh i|yd jeo.;a jk Ndcl mgl k lr" tu Ndcl
foflka we;s jk oa;shsl mgl fjk fjku ,shd olajkak'
(iii) oacm;%S lf|ys iy uqf,ys mdrYal YdLd ^w;= yd uq,a& iNjh jk mgl fjk fjku
,shd olajkak'
(a) lf|ys mdrYal YdLd - '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ldKavh q .Kh
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(B) (i) wdydr krlau hkq l=ula o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) wdydr krlaf isjk m%Odk ridhksl mrhdi k lr" tu tla tla l%shdj,sfha
we;sjk M, fol ne.ska ,shd olajkak'
ridhksl mrhdih ridhksl mrhdifha we;sjk M,
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
( v) (a) wdydr mrlaIKh l< hq;= jkafka l=ula ksid o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(C) (i) Is; wdydr u.ska je<fok wdidok frda. ;=kla k lr" tla tla frda.hg fya;=ldrl jk
CIq fhl= ne.ska k lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) q kdYl ms<sn| my; i|yka mo wr: olajkak'
(a) jHdidOl
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(b) m%;smQ;sl
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(c) m%;sjl
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(iv) my; i|yka m%;sjl ksIamdokh lrk CIq fYaIhla ne.ska k lrkak'
m%;sjlh q fYaIh
fmksis,ska '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
iafg%mafgduhsiska '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
fgg%dihssla,ska '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
* *
5. (a) .afldaia wKqjla iajdhq Yajikhg ,laf isjk m%Odk mshjr ;=k k lrkak'
(b) .afldaia wKqjla iajdhq Yajikhg ,laf uhsgfldka%hu ;=< isjk l%shdj,sh flfhka
ia;r lrkak'
* * *