Professional Documents
Culture Documents
TR-De Sosyal Güvenlik Sözlesmesi (Türkce)
TR-De Sosyal Güvenlik Sözlesmesi (Türkce)
BLM 1
GENEL HKMLER
Madde 1
Bu szlemenin uygulanmasnda;
1. Vatanda
Federal Almanya Cumhuriyeti bakmndan, Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasasna gre
Alman vatanda saylan kimseyi,
Trkiye bakmndan, Trk vatandaln haiz kimseyi,
2. Mevzuat
2 inci maddede belirtilen sigorta kollar ile sosyal gvenlik yardmlarna taallk eden ve bir
akit taraf lkesinde veya bu lkenin bir ksmnda yrrlkte bulunan kanun, tzk ve
ynetmelii;
3. Yetkili Makam
Almanya Federal Cumhuriyeti bakmndan, alma ve Sosyal Dzen Bakan,
Trkiye Cumhuriyeti bakmndan,
alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl ve gerektiinde dier Bakanlk;
9. alma
Uygulanan mevzuata gre almay veya faaliyette bulunmay;
Madde 2
b) Kaza Sigortas;
c) Esnaf ve sanatkarlar ve dier bamsz alanlar ile tarmda kendi nam ve hesabna
alanlar hakkndaki sosyal sigorta (Ba-Kur) mevzuat.
d) Sosyal Sigortalar sistemine dahil edilen dier sosyal sigorta sandklar hakkndaki zel
sistemlere ilikin mevzuat.
e) Kanunla yrrle konulacak ve yeni nfus gruplarn kapsamna ala-cak sosyal gvenlik
mevzuatlar hakknda uygulanr.
(2) Bir akit tarafn devletleraras dier anlamalardan veya devletler st hukuktan doan
haklarna ve bunlarn uygulanmasna ilikin mevzuat, 1 inci fkrada belirtilenlerin dnda
braklmtr.
Madde 3
Bu szleme hkmleri, aksine bir hkm yoksa, aada belirtilen kimseler hakknda
uygulanr:
a) Akit taraflarn vatandalar,
d) Mevzuat uygulanacak akit taraf ile kendileri arasnda devletler st hukukun veya
devletleraras sosyal gvenlik anlamalarnn etkili bulunduu dier devlet vatandalar.
e) Haklar a ila d harflerinde belirtilenlerden birisine gre meydana gelen dier kimseler.
Madde 4
Bu szleme hkmlerine gre, aksine bir hkm yoksa, akit taraflardan birisinin lkesinde
oturan, aadaki kimseler, mevzuat uygulanan akit ta-rafn vatandalar ile eit saylrlar:
a) Dier akit tarafn vatandalar,
d) Haklar, akit taraflardan birinin bir vatandana, bir mlteciye veya bu madde anlamndaki
bir vatansza gre meydana gelen dier kimseler.
Madde 4a
Bu szlemede aksine bir hkm yoksa, bir akit tarafn, yardm hakknn domasn veya para
yardmlarnn yaplmasn, bu taraf lkesinde ikamet etme artna bal klan mevzuat, 4 nc
maddede belirtilen ve dier akit taraf lkesinde ikamet eden kimseler hakknda uygulanmaz.
Ayn husus 3 nc maddenin d harfinde belirtilen kimselerle, 2 inci maddenin 1 inci fkrasnn
1 numarasnn b ve c harfleri ile 2 numarasnda belirtilen, hastalk ve analk dndaki,
mevzuata gre aylk veya gelir balanmas veya bir defaya mahsus para yardmlarnn
yaplmas szkonusu olmayan hallerde, haklar 3 nc maddenin d harfinde belirtilen
kimselerden birine gre meydana gelen dier kimseler iin de geerlidir.
Madde 5
6 il 9 uncu maddelerde aksine hkm yoksa, iilerin mecburi olarak sigortaya tabi
tutulmalar ve i mnasebetlerinden doan ve iverene ait olan hak ve vecibeleri bakmndan,
iverenin ikametgah veya i merkezi dier akit taraf lkesinde bulunsa dahi, altklar
lkede yrrlkte bulunan mevzuat uygulanr.
Madde 6
(1) Merkezi akit taraflardan birinin lkesinde bulunan bir iverenin iisi bu iverenin
hesabna almak zere, geici olarak dier akit taraf lkesine gnderildii takdirde, bu ii
hakknda, ikinci akit taraf lkesinde alt srece, sanki ilk akit taraf lkesinde alyormu
gibi, i merkezinin bulunduu akit taraf mevzuat uygulanr.
(2) Merkezi akit taraflardan birinin lkesinde bulunan bir nakliyat iinin iisi bir iin icras
iin geici olarak dier akit taraf lkesine gnderildii takdirde, o ii hakknda iyeri
merkezinin bulunduu lkede alyormu gibi, bu akit taraf mevzuat uygulanr.
(3) Merkezi akit taraflardan birinin lkesinde bulunan hava nakliye iinde alan bir ii bir
iin icras iin dier akit taraf lkesine gnderildii takdirde, o ii hakknda, iyeri
merkezinin bulunduu lkede alyormu gibi, bu akit taraf mevzuat uygulanr.
Madde 7
(1) Akit taraflardan birinin bayran tayan bir geminin mrettebat hakknda o akit taraf
mevzuat uygulanr.
(2) Akit taraflardan birinin limannda bir ii dier akit taraf bayran tayan bir geminin
ykleme, boaltma veya tamir ilerinde alr veya bu ilere nezaret ederse, o ii hakknda
limann bulunduu lkenin mevzuat uygulanr.
(3) Akit taraflardan birinin lkesinde ikamet eden bir ii dier akit taraf bayran tayan bir
gemide, geminin sahibi olmayan ve i merkezi iinin ikamet ettii lkede bulunan bir iveren
tarafndan geici olarak altrld takdirde, bu ii hakknda ikametgahnn bulunduu yer
mevzuat uygulanr.
(4) Bu maddenin (1) ila (3) nc fkralar hkmleri, ilgili kimsenin vatandalk durumuna
baklmakszn, uygulanr.
Madde 8
(1) Akit taraflardan birinin bir vatanda, bu akit tarafa veya bu akit tarafn Resmi
Temsilciliinin bir yesi veya hizmetlisi tarafndan dier akit taraf lkesinde altrld
takdirde ilk akit taraf mevzuat uygulanr.
(2) 1 inci fkrada belirtilen bir iinin, almaya balamadan nce alt lkede ikamet
etmi olmas halinde, bu ii, ie balad tarihten itibaren ay ierisinde, alt lke
mevzuatn seebilir. Seim hususunda keyfiyet iverene beyan edilir. Seilen mevzuat,
beyann yapld gnden itibaren geerli olur.
(3) 1 ve 2 inci fkra hkmleri, 2 inci fkrada belirtilen ve amme hizmeti gren baka bir
iveren tarafndan altrlan ii hakknda da uygulanr.
Madde 8a
5 il 8 inci madde hkmleri, ii olmayan, ancak 2 inci maddenin 1 inci fkrasnda belirtilen
mevzuatta atf yaplan kimseler hakknda da uygulanr.
Madde 9
5 il 8 inci maddelere gre mevzuat uygulanacak olan akit tarafn Yetkili Makam veya onun
tayin edecei merci ii ve iverenin mterek dilekesi veya 8 a maddesi anlamnda muadil
saylan kimsenin dilekesi zerine, ilgili kimsenin dier akit taraf mevzuatna tabi tutulmas
halinde ilk akit taraf mevzuatnn uygulanmasndan sarfnazar edilmesine msaade ede-bilir.
Bu hususta karar alnrken iin ekli ve mahiyeti gznnde tutulur. Ka-rar verilmeden nce,
mtalaasn bildirmesi iin, dier akit taraf yetkili maka-mna veya onun tayin edecei mercie
frsat verilir. i bu taraf lkesinde almyor ise, nceden, son defa alm bulunduu yer,
alt yer olarak kabul edilir. i nceden bu taraf lkesinde almam ise, bu akit taraf
yetkili makamnn merkezinin bulunduu yerde alm kabul edilir.
Madde 10
(1) Akit taraflardan birinin, yardm hakknn mevcut olmad veya yardm hakknn veya bir
yardmn dier yardm haklar veya dier yardmlarla birlemesinde, tahdit edilmesi
hakkndaki mevzuat, dier akit taraf mevzuatnn uygulanmasnda ortaya kan ayn
mahiyetteki durumlar iin de uygulanr.
Bunun, her iki yardmn da tahdit edilmesi gerektii sonucunun vermesi halinde, yardmlarn
herbiri, hakk mevcut olduu akit taraf mevzuatna gre azaltlacak meblan yars orannda
azaltlr.
(2) Akit taraflardan birinin, yardm talep etme hakknn mevcut olmad veya yardmn tahdit
edilmesi hakkndaki mevzuat, bir iin veya belirli bir iin yapld veya rant sigortasnda
mecburi sigortalln mevcut olduu srece, dier akit taraf mevzuatnn uygulanmasndan
veya bu taraf lkesinde doan ayn mahiyetteki durumlar iin de uygulanr.
BLM II
HASTALIK ve ANALIK SGORTALARI
Madde 11
Akit taraflardan birinin mevzuatna gre, mecburi veya istee bal sigortaya tabi tutulma
veya yardma mstehak olma hakknn tesbitinde dier akit taraf mevzuatna gre geen
sigortallk sreleri de, ayn zamana raslamamak artyla, nazara alnr.
Madde 12
(1) 4a maddesi,
a) kametgahn, sigorta vakasnn zuhurundan sonra dier akit taraf lkesine nakleden, ancak
ikametgahn nakletmesine yetkili sigorta mercii tarafndan daha nce muvafakat edilmi
bulunan,
b) Sigorta vakas, geici olarak dier akit taraf lkesinde ikamet ettii srada vukubulan ve
durumu itibariyle kendisine derhal yardm yaplmas gereken,
c) Sigorta vakas, sigortadan ayrldktan sonra vukubulan ve kendisine teklif edilen bir ie
balamak zere dier akit taraf lkesine giden, bir kimse iin geerlidir.
(2) 1inci fkrann a bendi gerei muvafakat, ilgili kimsenin, kendisine ait olmayan
sebeplerden tr muvafakat daha nceden alamam olmas halinde, sonradan verilebilir.
(3) Madde 4a, lkesinde ikamet ettii akit taraf mevzuatna gre yardm hakkna sahip
bulunan bir kimse hakknda uygulanmaz.
(4) 1nci fkrann a ve b bendleri ile 2inci fkra hkmleri, analk nedeni ile yaplacak
yardmlar iin geerli deildir.
Madde 13
- Bu madde 2.11.1984 tarihinde imzalanan 1.4.1987 tarihinde yrrle giren II. Ek Szleme
ile tamamen kaldrlmtr.
Madde 14
(1) Akit taraflardan birinin mevzuatna gre gelir veya aylk almakta olan veya gelir veya
aylk balanmas isteinde bulunan bir kimse dier akit taraf lkesinde ikamet ediyorsa, bu
kimsenin hastalk sigortas bakmndan hak ve vecibeleri, gelir veya aylk almak hakkna
sahip olduu akit taraf mevzuatna gre, bu akit taraf lkesinde ikamet ediyormu gibi, cari
olur. Bu kimsenin geici olarak dier akit taraf lkesinde ikameti halinde, 12inci madde
hkm uygulanr.
(3) Her iki akit tarafn mevzuatna gre aylk veya gelir alan veya aylk veya gelir balanmas
iin bavuruda bulunmu olan bir kimse hakknda, lkesinde ikamet ettii akit tarafn hastalk
sigortasna ilikin mevzuat uygulanr. Bu kimsenin geici olarak dier akit taraf lkesinde
ikameti srasnda 12nci madde hkmleri aynen geerlidir.
(4) Hastalk sigortasna tabi bulunmakszn akit taraflardan birinin lkesinde ikamet eden ve
bu taraf mevzuatna gre hastalk halinde yardm isteme hakkna sahip olan gelir ve aylk
sahibi bir kimse hakknda, durumuna gre (1) ila (3)nc fkralar hkmleri uygulanr.
(5) kamet ettii akit taraf lkesinde almakta olmas dolays ile hastalk veya analk
sigortasna tabi tutulan bir kimse hakknda (1), ila (4)nc fkralar hkmleri uygulanmaz.
(6) 3nc fkrada belirtilen kimse devaml ikametgahn bir akit tarafn lkesinden dier akit
tarafn lkesine nakletmesi halinde, bu kimse iin ika-metin nakledildii ayn sonuna kadar ilk
akit lkenin hastalk sigortas mevzuat uygulanr.
Madde 15
Trkiyede
Sosyal Sigortalar Kurumu
tarafndan yaplr.
(2) Salk yardmlarnn yaplmasnda, yardmlar sresi, nazara alnacak aile fertleri ve
yardmlarn yaplmasnda zuhur eden ihtilaflara ilikin mevzuat hari olmak zere, ikamet
mahallindeki Sosyal Sigorta Merciinin uygulad mevzuat geerlidir.
(3) Protezler ile mali ynden nemli miktardaki salk yardmlar, acil haller dnda, yetkili
Sosyal Sigorta Merciinin muvafakat ile yaplr. Acil durum, yardm yaplmasnn, ilgili
kimsenin hayatn veya saln ciddi olarak tehlikeye sokmakszn, ertelenmiyecek olmas
halinde szkonusudur.
(4) 1nci fkrada belirtilen Sosyal Sigorta Merciileri ile, bu mercilerin sigortallarna veya
bunlarn aile fertlerine salk yardmlar yaplmas hususunda anlama yapm bulunan kii ve
kurulular, 4 a maddesinde belirtilen kimselere de, sanki bunlar 1nci fkrada zikredilen
sigorta merciilerinin sigortals veya bu sigortallarn aile fertleri imi gibi ve yaptklar
anlamalar bu gibi kimseleri kapsyormucasna, ayn artlarla salk yardmlar yapmakla
ykmldrler.
Madde 15 a
(1) Yetkili makamlar, ilgili sigorta merciilerinin dileke ile bavurular zerine, szlemenin
15nci maddesi uyarnca ikamet mahallindeki Sosyal Sigorta Merciileri tarafndan ihtiyar
edilen masraflarn btn hallerde veya belirli vaka gruplarnda gtr olarak tazmin edilmesi
veya tazminattan sarfnazar edilmesi hususunu kararlatrabilirler.
(2) kamet mahallindeki Sosyal Sigorta Merciinin, yardm hakkna veya yardm dnemine ait
masraf ortalamalarnn gtr meblalara esas tutulmas halinde yardm sresi, szlemenin
15nci maddesinin 2nci fkra hkmne aykr olarak, ikamet mahallindeki Sosyal Sigorta
Merciinin, yardma mstehak aile fertlerine yapt masraflar da dahil edilmek suretiyle
saptanan masraf ortalamalarnn gtr meblalara esas tutulmas halinde, nazara alnacak
aile fertleri, szlemenin 15 nci maddesinin 2 nci fkra hkmne aykr olarak ikamet
mahallindeki Sosyal Sigorta Merciinin uygulad mevzuata gre saptanr. Gtr meblalara,
szlemenin 15nci maddesinin 3nc fkrasnda belirtilen salk yardmlarnn dahil
bulunmas halinde, bu madde hkm uygulanmaz.
Madde 16
Madde 17
Madde 18
Akit taraflardan her ikisinin lkesinde sigortal bulunan iki kimsenin ayn zamanda
geindirmekle ykml bulunduu bir kimse her iki akit taraf mevzuatna gre de yardma
hak kazanm ise, bu kimseye lkesinde ikamet ettii akit taraf mevzuatna gre bu lkede
geimini salayan sigortal dolays ile yardm yaplr.Yardm sresinin tesbiti hususunda akit
taraflardan birinin mevzuatnn uygulanmasnda ayn sigorta vakas iin dier taraf
mevzuatna gre yaplan yardmlar da nazara alnr.
BLM III
LM SGORTASI (CENAZE MASRAFLARI)
Madde 19
(1) Akit taraflardan birinin mevzuatna gre sigortal bulunan bir kimse dier akit taraf
lkesinde ld takdirde, sigortal olduu akit taraf lkesinde lm gibi, cenaze masrafna
hak kazanr.
(2) Akit taraflardan birinin lkesinde ikamet eden bir kimse dier akit taraf mevzuatna gre
cenaze masraf isteinde bulunduu takdirde, bu kimse hakknda, mevzuatnn uygulanmasn
istedii taraf lkesinde ikamet edi-yormu gibi, ilem yaplr.
(3) Bu szlemenin uygulanmasnda, her iki akit taraf mevzuatna gre cenaze masraf
denmesi mmkn olan hallerde, cenaze masraf, lm hangi akit taraf lkesinde vaki olmu
ise o taraf mevzuatna gre denir. lm akit taraflarn lkeleri dnda vuku bulmu ise,
cenaze masraf, len kimse son olarak akit taraflardan hangisinin lkesinde oturmu ise, o yer
mevzuatna gre denir.
BLM IV
KAZALARI ve MESLEK HASTALIKLARI SGORTASI
Madde 20
(1) Akit taraflardan birinin mevzuat, kazanma gcndeki azalma dere-cesinin llmesinde,
bu mevzuat anlamndaki bir i kazasna (meslek hastalna) mstenid yardm talep hakknn
saptanmasnda, dier ikazalarnn (meslek hastalklarnn) nazara alnmasn ngrd
takdirde, bu husus aynen, dier akit taraf mevzuatna gre nazara alnan ve ilk akit taraf
mevzuatna gre vaki olmu kabul edilen ikazalar (meslek hastalklar) iin de geerlidir.
Dier yasal ynetmeliklere gre kaza veya tazmini gereken kaza olarak kabul edilen vakalar,
nazara alnacak olan kazalarla edeer kabul edilirler.
(2) Sigorta vakasnn tazmini hususunda yetkili olan Sosyal Sigorta Mercii, yardmn,
uygulad mevzuata gre nazara alaca i kazasnn (meslek hastalnn) sebep olduu
kazanma gcndeki azalma oranna gre saptar.
Madde 21
(1) Bir meslek hastalna mstenid yardm talebi hususunda, bir akit ta-rafn Sosyal Sigorta
Mercii tarafndan, dier akit taraf lkesinde yaplan ve mahiyeti itibariyle byle bir hastala
neden olan iler de nazara alnr. Buna gre her iki akit taraf mevzuatna gre bir yardm talep
etme hakknn mevcut olmas halinde, salk ve para yardmlar, aylk veya gelirler hari
sadece, hak sahibi kimsenin, lkesinde ikamet ettii akit taraf mevzuatna gre yaplr. Sosyal
Sigorta Mercilerinden herbiri, aylk veya gelirden, kendi lkesinde yaplan ie ilikin srenin,
1nci cmleye gre nazara alnacak olan ilere ilikin srelere olan oranna uyan ksmn der.
Madde 22
(1) 4 a maddesi, salk yardmlar bakmndan, tedavi srasnda ika-metgahn dier akit taraf
lkesine nakleden bir kimse iin, sadece, ika-metgahn nakline yetkili Sosyal Sigorta Mercii
tarafndan daha nce muvafakat edilmi olmas halinde, geerlidir.
(2) 1nci fkra gerei muvafakat, sadece, ilgili kimsenin salk nedeni ile reddedilebilir.
Muvafakat, ilgili kimsenin, kendisine ait olmayan sebeplerle daha nceden alamam olmas
halinde, sonradan da verilebilir.
Madde 23
(1) Akit taraflardan birinin bir Sosyal Sigorta Mercii tarafndan dier akit taraf lkesindeki bir
kimseye salk yardmlarnn yaplacak olmas halinde, bu yardmlar, 3nc fkra hkm
haleldar edilmeksizin,
Federal Almanya Cumhuriyetinde
kamet mahallindeki yetkili mahalli hastalk yardm sand,
Trkiye Cumhuriyetinde
Sosyal Sigortalar Kurumu,
tarafndan yaplr.
(3) 1nci fkraya gre bir meslek yardm yaplacak olmas halinde, bu yardm ikamet edilen
akit taraf lkesindeki kaza sigortas Sosyal Sigorta Mercii tarafndan ve bu mercinin
uygulad mevzuata gre yaplr. Yetkili kaza sigortas Sosyal Sigorta Mercii, yardm hakk
konusunda bu akit taraf mevzuatna gre karar verilecek olmas halinde yetkili olacak olan
merciidir.
(4) Salk yardmlarn, 1nci fkrada belirtilen Sosyal Sigorta Mercii yerine, 3nc fkrann
2nc cmlesinde belirtilen kaza sigortas Sosyal Sigorta Mercii yapabilir.
(5) Protezler ile mali ynden nemli saylan dier salk yardmlar, acil haller dnda,
sadece, yetkili Sosyal Sigortalar Merciinin muvafakat ile yaplr. Acil durum, yardm
yaplmasn, ilgili kimsenin hayatn veya saln ciddi olarak tehlikeye sokmakszn
ertelenmeyecek olmas halinde, szkonusudur.
(7) Para yardmlar, aylk veya gelirler, toptan demeler, bakm paras ve cenaze paras
dnda, yetkili Sosyal Sigorta Merciinin talebi zerine, 1 nci fkrada belirtilen Sosyal Sigorta
Mercii tarafndan yaplr.
Madde 24
Yetkili Sosyal Sigorta Mercii, 23nc maddeye gre yaplan masraflar, idari masraflar hari,
ikamet mahallindeki Sosyal Sigorta Merciine tazmin eder.
Madde 25
Bu madde 2.11.1984 tarihinde imzalanan, 1.4.1987 tarihinde yrrle giren, II. Ek Szleme
ile kaldrlmtr.
BLM V
MALLLK, YALILIK VE LM SGORTALARI (Aylklar)
Madde 26
Bu madde 2.11.1984 tarihinde imzalanan, 1.4.1987 tarihinde yrrle giren, II. Ek Szleme
ile kaldrlmtr.
Madde 27
Her iki akit taraf mevzuatna gre nazara alnabilecek sigortallk srelerinin mevcudiyeti
halinde, uygulanacak mevzuata gre yardm hakknn domasnda, dier akit taraf mevzuatna
gre geen ve ayn zamana rastlamayan, hesaba dahil edilebilir nitelikteki sigortallk sreleri
de nazara alnr. Sigortallk srelerinin ne lde hesaba dahil edilebilecei, bunlarn hesaba
dahil edilebilirliini tayin eden mevzuata gre tesbit edilir.
Madde 28
(2) l esaslar, Alman mevzuatna gre, aylk veya gelir hesabnda nazara alnan
sigortallk srelerinden teekkl eder.
(3) Aylk veya gelir talep etme koullarnn sadece 27 nci maddenin nazara alnmas ile
yerine gelmesi halinde ikame sresine isabet eden yardm ksmnn sadece yars denir.
(4) ocuk zamm veya yetim aylndaki art mebla, aylk veya gelir talep etme hakknn,
27nci madde nazara alnmakszn mevcut olmas ve Trk mevzuatna gre ocuk zamm
veya yetim ayl denmemesi halinde, i mevzuat esaslarna gre denir. Aksi hallerde,
ocuk zamm veya yetim aylndaki art mebla, i mevzuat esaslarna gre nazara alnan
meb-lan yars orannda denir. ocuk zamm, emekli aylnn sigortalllk sresine bal
olmayan bir blmdr.
(5) Maden iileri iin ngrlen mali denge yardmnn kaldrlmasnda, Trk maden
iletmeleri ile Alman maden iletmeleri edeer kabul edilir.
(6) Alman maden iileri rant sigortas mevzuatna gre ek yardm yaplmasnda, Trk
mevzuatna gre geen sigortallk sreleri nazara alnmaz.
Madde 29
(2) Aylk veya gelirlerin hesabnda, Trkiyede geen sigortallk sreleri ile sigorta primine
esas tutulan cretler nazara alnr.
(3) Trk prim deme srelerinden bir aylk veya gelir balanmasn talep etme hakknn
mevcut olmamas, ancak, szlemenin 27nci maddesine gre bir aylk veya gelir talep etme
hakknn mevcut olmas halinde, aa-daki hkmler uygulanr.
(a) Yetkili Trk Sosyal Sigorta Mercii, birletirilen sigortallk sreleri kendi mevzuatna gre
gemi ve aylk veya gelir hesabnda nazara alna-cakm gibi, aylk veya geliri tesbit eder.
(b) Yetkili Trk Sosyal Sigorta Mercii bilahere, (a) bendine gre nazari olarak tesbit edilen
aylk veya gelirin, kendi mevzuatna gre geen prim deme srelerinin her iki akit taraf
mevzuatna gre geen prim deme srelerinin toplamna olan oranna uyan ksmn hesaplar,
bu ekilde hesaplanan aylk veya gelir mebla, gerei halinde, Trk mevzuatnda ngrlen
en dk aylk, aylk veya gelir dzeyine kartlr.
(4) Bir kimsenin Trk sigortasna giriinden nce bir Alman rant sigortasna girmi bulunmas
halinde, Alman Rant Sigortasna girii, Trk Sigortasna giri olarak kabul edilir.
(5) Trk mevzuatna gre sigortaya devam hususunda, Alman mevzuatna gre geen
sigortallk sreleri nazara alnr.
Madde 30
Bu madde 2.11.1984 tarihinde imzalanan, 1.4.1987 tarihinde yrrle giren, II. Ek Szleme
ile kaldrlmtr.
Madde 31
Bu madde 2.11.1984 tarihinde imzalanan, 1.4.1987 tarihinde yrrle giren, II. Ek szleme
ile kaldrlmtr.
Madde 32
Akit taraflardan birinin mevzuatna gre gemi olmamakla beraber, bu akit taraf mevzuatna
gre nazara alnmas gereken sigortallk sreleri dier akit taraf mevzuatna gre de
sigortallk sresi olarak kabul edilir.
BLM VI
OCUK ZAMMI
Madde 33
(1) Akit taraflardan birinin lkesinde alan ve ocuklar dier akit taraf lkesinde ikamet
eden bir kimse, ocuklar almakta olduu lkede ikamet ediyormu gibi, alt lke
mevzuatna gre ocuk parasn aadaki fkralar gereince alr. Bu husus, alma ilikisi
sona erdikten sonra, hastalk sigortasndan geici igremezlik denei alan veya Alman
mevzuatnn uygulanmas szkonusu olan hallerde isizlik sigortas tazminat alan ve allan
lkede, ikamet eden bir kimse iin de geerlidir.
(3) (1)nci fkrada belirtilen ocuklardan aada yazl olanlar anlalr. lgilinin:
a) Nesebi sahih ocuklar,
b) Geimi vey baba veya vey ana tarafndan salanan vey ocuklar,
e) Geimleri kendisi tarafndan salanan nesebi gayri sahih ocuklar (ancak, babalar iin,
babalna hkmedilmi veya geiminin salanmas babaya tevdi edilmi olmas arttr.)
4) ocuklarn ikamet ettii akit taraf lkesinde alan ve bunlarn gei-mini salamakla
ykml olan baka bir kimsenin bu taraf mevzuatna gre ocuk zammna hak kazanm
bulunmas halinde, (1)nci fkra hkm uygulanmaz. (1)nci fkrada belirtilen nitelikte bir
kimsenin bulunmas sebebiyle ocuk zammnn, ocuun lkesinde ikamet ettii akit tarafn
mevzuatna gre hak sahibi bulunan kimseye denmesi ykmlln kaldran mevzuat
uygulanmaz.
(5) Bir takvim ay iinde her iki akit taraf mevzuatna gre ocuk zammna mstehak olan bir
kimse, bu aya ait ocuk zammn, yalnz lkesinde ilk alt akit taraf mevzuatna gre alr.
Madde 33 a
b) a bendine gre, bir ocuk bana isabet eden ocuk paras, btn ocuklara ait toplam
ocuk parasnn, ocuk adedine eit surette taksiminden elde edilen mebladr.
(2) 1nci fkrann a bendinde sz konusu talepnamede ocuk parasnn denmesi gereken
gerek veya tzel ahsn belirtilmesi gerekir. Yetkili mercii 1 nci fkrann a bendinde
szkonusu talepnamede verilen bilgileri ayrca tahkike lzum kalmakszn, bu talebe uyar.
Yetkili Merci, irtibat brosu tara-fndan belirtilen ahsa demeyi yapmakla tediye vecibesini
herhalkarda yerine getirmi saylr. 1 nci fkrada derpi olunan deme artlarnn ortadan
kalkmas halinde durum, ocuklarn ikamet ettii lke irtibat brosu tarafndan, yetkili
merciye bildirilir. Yetkili merciin demeyi durdurabilmesi veya demeyi ocuklarn ikamet
ettii lkedeki baka bir ahsa evirebilmesi, ancak, ocuklarn ikamet ettii lke irtibat
brosuna nceden haber vermesi ve durum hakknda mtalaasn bildirmesine imkan
brakmasyla mmkndr.
Madde 34
Akit taraflardan birinin mevzuatna gre ocuk zammna hak kaza-nlmas, sigortallk
srelerinin veya muadili srelerin tamamlamasna bal olan hallerde, her iki akit taraf
lkelerinde birbirini takiben geen btn sreler nazara alnr.
BLM VII
ETL HKMLER
Madde 35
Bu madde 2.11.1984 tarihinde imzalanan, 1.4.1987 tarihinde yrrle giren II. Ek Szleme
ile yrrlkten kaldrlmtr.
Madde 36
Bu szleme, yabanc memleketlerde ikamet edilmi olmas halinde, ikamet mahallinin yetkili
Sosyal Sigorta Merciine bildirilmesi veya bu merciin tesbit edecei bir makama mracaat
mecburiyetini ortadan kaldrmaz.
Madde 37
Akit taraflardan birinin mevzuatna gre para yardmlar elde edilen kazanca veya denen
primlere gre tesbit edildii takdirde, 28 ve 29 ncu maddelerin (2)nci fkras hkmleri sakl
kalmak art ile, bu akit taraf mevzuatna gre geen sigortallk sresi iinde elde edilen
kazanlar veya denen primler ortalamas dier akit taraf mevzuatna gre geen ve bu
szlemeye gre nazara alnmas gereken sigortallk sresi iinde elde olunan kazanlarn
veya denen primlerin ortalamas saylr.
Madde 38
Akit taraflardan birinin mevzuatnn uygulanmasnda, dier akit taraf mevzuatna gre geen
prim deme srelerinin nazara alnmas gerektii takdirde, Trk mevzuatna gre geen yedi
prim deme gn, Alman mevzuatna gre bir prim deme haftas, Trk mevzuatna gre
geen otuz prim deme gn, Alman mevzuatna gre bir prim deme ay veya aksi olarak
kabul edilir. Bir takvim yl iinde Trk mevzuatna gre geen prim deme gnleri, Alman
mevzuatnn uygulanmasnda, en fazla, bir sigortallk yl veya oniki takvim ay olarak kabul
edilir.
Madde 39
Akit taraflardan birinin mevzuatna gre para yardmlarnn hesap-lanmasnda, ilgilinin dier
akit taraf lkesinde ikamet eden geindirmekle ykml olduu kimseleri de nazara alnr.
Madde 40
Akit taraflardan birinin Sosyal Sigorta Mercii dier akit taraf lkesinde oturan bir kimseye
para yardmlarn, oturduu yerde tedavlde bulunan para ile de yapmaya yetkilidir. Sosyal
Sigorta Mercii, sigortalya yapaca para yardmlarn, bu yardmn yapld gn cari olan kur
zerinden der.
Madde 41
(1) Bu szleme gereince yaplacak demelerde transfer tarihindeki muameleler iin cari kur
esas alnr.
(2) Transfer tarihindeki muameleler iin cari olan kur Milletleraras Para Fonu ile birlikte
tesbit edilen kura (par vaule) tekabl etmekte olup bunun Milletleraras Para Fonu hakkndaki
Anlamann 4nc maddesinin (3)nc blmndeki kur snrlar iinde bulunmas gerekir.
(3) Milletleraras Para Fonu transfer tarihindeki muameleler iin, (2)nci fkrada belirtilenden
ayr bir kura msaade etmise bu kur muteber olur.
(4) Akit tarflardan birinin paras iin transfer tarihinde (2)nci veya (3)nc fkra hkmlerine
uygun bir kur mevcut deilse, bu akit tarafn kendi para-snn Amerikan dolarna veya serbest
olarak tahvil edilebilen dier bir para-ya veya altna olan deerine gre tesbit ettii kur esas
alnr. Byle bir kur da tesbit edilmemi ise, her iki akit taraf, hak ve nesafet kaidelerine
uygun bir kurun uygulanmasna msaade ederler.
Madde 42
(1) Para yardmna hak kazanm olan bir kimsenin yabanc memlekette ikameti srasnda, bu
yardm almaya yetkili olduunu bildirdii, kendi lkesinde oturan bir kimseye verilmesi
mecburiyetine mtedair akit taraflardan birinin uygulad mevzuat ve nizamlar, sigortal
dier akit taraf lkesinde ikamet ediyorsa, bu szlemenin tatbikinde uygulanmaz.
(2) Her iki akit taraf, bu szlemeye gre, bir akit taraf lkesinden dier akit taraf lkesine
yaplacak olan her trl demelerin kolaylkla transfer edi-lebilmesi iin gerekli mevzuat
deiikliini yapmakla ve transfer msaadelerinin hibir tahdide tabi tutulmakszn ve sratle
verilmesi hususunda yetkili makamlara talimat vermekle ykmldrler.
(3) Akit taraflar arasnda yaplan transferlere tahdit konduu takdirde, akit taraflar, bu
szlemeye gre bir akit taraf lkesinden dier akit taraf lkesine yaplacak transferlerin
hibir tahdide tabi tutulmakszn yapla-bilmesini derhal salarlar.
Madde 43
(1) Akit taraflarn Sosyal Sigorta Mercileri, bu mercilerin dernekleri, res-mi makamlar ve
mahkemeleri, 2nci maddenin 1nci fkrasnda belirtilen mevzuatn ve bu szlemenin
uygulanmasnda, sanki kendi mevzuatlarn uyguluyorlarm gibi, birbirlerine karlkl
yardmda bulunurlar. Nakdi yardmlar dndaki yardmlar cretsizdir.
(2) 1nci fkrann 1nci cmlesi hekim muayeneleri iin de geerlidir. Tbbi muayene
masraflar, seyahat masraflar, mahrum kalnan kazan, mahade amac ile yaplan
yerletirme masraflar ile dier nakdi yardmlar, posta masraflar dnda, talep sahibi merci
tarafndan tazmin edilir. Hekim muayenesinin, her iki akit taraf yetkili Sosyal Sigorta
Merciilerinin yararna olarak yaplmas halinde, masraflar tazmin edilmez.
Madde 44
(1) Akit taraflardan birinin resmi makamna, mahkemesine veya Sosyal Sigorta Merciine
ibraz gereken belgeler veya dier evrak vergi ve resimden ksmen veya tamamen muaf ise,
bu muafiyet, bu szlemenin uygulanmasnda, dier akit tarafn resmi makamna,
mahkemesine veya Sosyal Sigorta Merciine ibraz edilecek belge ve dier evraka da temil
edilir.
Madde 45
(1) Akit taraflarn resmi makamlar, mahkemeleri veya Sosyal Sigorta Merciine, bu
szlemenin uygulanmasnda, birbirleriyle ve ilgili kimseler ve temsilcileri ile kendi resmi
dilleriyle dorudan doruya muhabere edebilirler. Gereken hallerde mtercimden
yararlanlmasna mtedair mevzuat hkmleri sakldr.
(2) Akit taraflardan, birinin resmi makamlar, mahkemeleri ve Sosyal Sigorta Merciileri
verilen dilekeleri veya sair belgeleri, mnhasran dier akit tarafn resmi dilinde yazlm
olmas yznden, reddedemezler.
Madde 46
(1) Akit taraflardan birinin mevzuatna gre yaplacak bir yardma ilikin dilekenin, dier
akit taraftaki ayn mahiyetteki bir yardma ilikin dilekeyi almaya yetkisi olan bir merciye
verilmi olmas halinde, dileke yetkili Sosyal Sigorta Merciine verilmi kabul edilir. Ayn
husus dier konulara ilikin dilekeler ile beyannameler ve itirazlar iin de geerlidir.
(2) Akit taraflardan birinin mevzuatna gre yaplacak yardmlara ilikin bir dileke, dier akit
taraf mevzuatna gre olan ayn mahiyetteki yardmlara ilikin bir dileke olarak da geerlidir.
Bu husus, dileke sahibinin dier akit taraf mevzuatna gre kazanlan haklarn tesbiti
hususunun, bu akit taraf mevzuatna gre, yardm koullarnn yerine gelmesi bakmndan
geerli olan zaman belirleyebildii hallerde, erteleneceini ak olarak talep etmi olmas
halinde, geerli deildir.
Madde 47
Akit taraflardan birinin Sosyal Sigorta Merciinin kararlar, dier akit taraf lkesinde oturan bir
kimseye dorudan doruya iadeli taahhtl mektupla bildirilir.
Madde 47 a
Trkiyede:
Btn sigorta iin;
Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Mdrl
Emekli Sand ile ilgili emeklilik ileri iin:
T.C. Emekli Sand Genel Mdrl, Ankara
Esnaf ve sanatkrlar ve dier bamsz alanlarla tarmda kendi nam ve hesabna
alanlarn ilemleri iin,
Ba-Kur Genel Mdrl-Ankara
(3) Alman mevzuatnda belirtilmemi olmas halinde, iilerin rant sigortas ierisinde, bu
sigorta iin kurulmu bulunan rtibat Brosu, tbbi mes-lei tevik edici ve rehabilitasyon ile
ilgili ek nlemler dnda olmak zere, yardmlarn tespiti hususunda yetkilidir. Ancak bunun
iin,
a) Sigortallk srelerinin Trk ve Alman mevzuatna gre, gemi veya nazara alnabilir
olmalar, veya
b) Hak sahibi mutad olarak Trkiye topraklarnda ikamet ediyor olmas, veya
c) Hak sahibinin, Trk uyruuna sahip olarak, mutaden kit taraf lkelerinin dnda ikamet
ediyor olmas,
gereklidir.
zel kurumlarn yetkisi aynen braklmtr.
Madde 49
(1) Akit taraflardan birinin avans deyen bir Sosyal Sigorta Merciinin istei zerine bu Sosyal
Sigorta Mercii hesabna, dier akit tarafn yetkili Sosyal Sigorta Mercii kendi mevzuatna
gre hak kazanlm olup yaplmakta bulunan veya sonradan yaplacak olan yardmlardan bu
avans tutarn mahsup eder.
(2) Akit taraflardan birinin mevzuatna gre, hastalk halinde, yetkili Hastalk Sigortas Mercii
tarafndan yaplmas gereken para yardm dolays ile gelir veya ayln tamamen veya
ksmen yetkili Hastalk Sigortas Merciine devri gerektii takdirde, bu devir ykmll,
dier akit taraf mevzuatna gre denen gelir veya aylklar iin de uygulanr.
(3) Akit taraflardan birinin mevzuatna gre para yardmna hak kazanan bir kimse veya
bunun geindirmekle ykml olduu kimseleri, yardma hak kazandklar sre iin, dier
akit taraf sosyal yardm messesinden yardm grmlerse, bu para yardmlar, demeyi
yapan Sosyal Yardm Messesesinin istei zerine ve onun hesabna bu Sosyal Yardm
Messesesinin merkezi, para yardm yapacak olan akit taraf lkesinde imi gibi, tevkif edilir.
Madde 50
(1) Akit taraflardan birinin mevzuatna gre, dier akit taraf lkesinde olan bir sigorta vakas
dolays ile yardma hak kazanan bir kimse dier akit taraf nizamlarna gre nc bir
ahstan zararn tazminini istemek hakkna sahip ise, bu hak, ilgili mevzuat dairesinde,
yardm yapacak olan akit tarafn Sosyal Sigorta Merciine intikal eder.
(2) Akit taraflardan birinin Sosyal Sigorta Mercii nc bir ahstan dorudan doruya bir
tazminat istemek hakkna sahip ise, dier akit taraf bu hakk tanr.
(3) Ayn sigorta vakas dolays ile akit taraflardan her ikisinin Sosyal Sigorta Merciileri de
tazminat isteme hakkna sahip iseler, bunlar mteselsil alacakl saylrlar. Bu Sosyal Sigorta
Merciileri alnacak tazminat yapacaklar yardmlarla orantl olarak paylarlar.
Madde 51
Akit taraflardan birinin mevzuatna gre dier akit taraf lkesinde ikamet eden bir kimsenin
borland sosyal sigorta primleri, borlunun ikamet ettii lkede yrrlkte bulunan
mevzuata gre borlanlm primler gibi tahsil edilir.
Madde 52
Bu madde 2.11.1984 tarihinde imzalanan, 1.4.1987 tarihinde yrrle giren II. Ek Szleme
ile yrrlkten kaldrlmtr.
Madde 53
Bu szleme, yrrlk tarihinden nce geen sigortallk sreleri ile vukua gelmi bulunan
sigorta vakalar iin de uygulanr. Bu husus, szlemenin yrrle girdii tarihten nceki
srelere ait yardmlar ile toptan deme ve prim iadesi suretiyle karlanan yardmlar iin
yeniden bir hak dourmaz.
Madde 54
(1) Bu szlemenin yrrle girdii tarihten nce vukua gelmi bulunan sigorta vakalar iin
denecek gelir veya aylklar, yaplacak mracaat zerine, bu tarihten balanarak denir veya
yeniden tesbit olunur. Bu gelir veya aylklarn mevzuata gre re sen tesbiti gerekiyorsa, gelir
veya aylk tesbiti iin mracaata mahal yoktur.
(2) Gelir veya ayln (1) inci fkra gereince yeniden tesbitinde ilgilinin gelir veya ayla hak
kazanmad anlald veya bu szlemenin yrrle girdii tarihten nceki sreye ait
olmak zere son defa tesbit edilen gelir veya aylktan daha az gelir veya ayla hak kazand
tesbit edildii takdirde, daha fazla olan tahsis olunur.
(3) (1)inci fkra gereince yaplacak mracaat bu szlemenin yrrle girdii tarihten
itibaren iki yl iinde yapm ise, gelir veya aylk veyahut ykseltilen gelir veya aylk hakk
bu szlemenin yrrle girdii tarihten balar.
Madde 55
(1) Akit taraf arasnda bu szlemenin tefsir veya uygulamasyla ilgili olarak kacak
anlamazlklar akit taraflarn yetkili makamlar mzakere yolu ile halletmeye alrlar.
(2) Anlamazlk bu ekilde halledilemedii takdirde, akit taraflardan birinin istei zerine
anlamazln halli bir hakem heyetine verilir.
(3) Hakem heyeti, her vaka iin ayr olmak zere, akit taraflardan herbirinin gsterecei bir
ye ile akit taraflar hkmetlerinin birlikte kararlatracaklar nc bir devletin vatanda
bir bakandan teekkl eder. Akit taraflardan birinin hakem heyetine mracaat edeceini dier
akit tarafa bildirdii tarihten itibaren yelerin iki ay iinde, bakann da ay iinde tayi-ni
gerekir.
(4) (3)nc fkra ile tesbit edilen mddetlere riayet edilmedii veya bakaca bir anlamaya da
varlamad takdirde, akit taraflardan her biri, gerekli tayinlerin yaplmas iin, Avrupa nsan
Haklar Mahkemesi Bakanna mracaatta bulunabilir. Bakann akit taraflardan birinin
vatanda olmas veya bu vazifeyi baka sebeplerle yerine getirememesi halinde, tayinler
bakan yardmcs tarafndan yaplr. Bakan yardmcsnn da akit taraflardan birinin
vatanda olmas veya onun da bu vazifeyi yerine getirememesi halinde, mahkemenin akit
taraflar vatanda olmayan en kdemli bir mensubu bu tayini yapar.
(5) Hakem heyeti ounlukla karar verir. Bu karar taraflar balar. Akit taraflardan her biri
kendi setii ye ile hakem heyetinin bu vak ann grld srada bulunduraca
temsilcilerinin masraflarn demekle ykmldr. Bakann masraflar ile dier masraflar
akit taraflarca yar yarya denir. Hakem heyeti masraflarn karlanmas iin bunlar dnda
baka bir zm yolu kararlatrlabilir. Hakem heyeti uygulayaca usulleri kendisi tayin
eder.
Madde 56
Madde 58
(1) Bu szleme yrrle girdii tarihten itibaren bir yl iin muteberdir. Her defasnda bir
yllk mddetin sona ermesinden ay evvel szlemenin yrrlkten kaldrlacana dair
yazl ihbarda bulunulmad takdirde, mteakip senelerde de yrrlkte kalr.
(2) Bu szlemenin yrrlkten kalkmas halinde, akit taraflar mevzuatna gre yabanc
memlekette ikamet etmi olmas dolays ile yardm alma hakknn kaldrlmas, yardmn
kesilmesi veya durdurulmas hususlarndaki snrlayc hkmler nazara alnmakszn
szlemenin yrrlkten kaldrld tarihe kadar kazanlan haklar hakknda bu szleme
hkmleri uygulanr.
Madde 59
(2) Bu Ek Anlama, onay belgelerinin teati edildii ay takibeden ikinci ayn birinci gn
yrrle girer.
NHA PROTOKOL
(2.11.1984 Tarihli Szlemenin Nihai Protokol)
TRKYE CUMHURYET LE
FEDERAL ALMANYA CUMHURYET ARASINDA
SOSYAL GVENLK KONUSUNDA YAPILAN SZLEMEYE AT NHA
PROTOKOL
c. Szlemenin 2 nci maddesinin 2 nci fkras ile b bendi hkm, Almanya Federal
Cumhuriyeti iin devletleraras anlamalardan veya devletlerst hukuktan doan veya
bunlarn uygulanmasna yarayan sosyal gvenlik mevzuatnda, sigorta ykmll
konusundaki dzenlemeleri iermekte olmas halinde, uygulanmaz.
d) 4nc maddeye gre, Alman vatandalarna muadil saylan kimseler, Almanya Federal
Cumhuriyeti lkesi dnda ikamet ettikleri srece, Alman rant sigortasnda istee bal olarak
sigortaya devam hakkna sahip deildirler. Kendileri iin nihai protokoln 16. numaras
hkmleri geerli bulunan, muadil kimselerin yararna olan geici hkmler veya mevzuat
aynen braklmtr.
e) Szlemede aksine bir hkm yoksa, Alman mevzuatna gre nazara alnan aylk veya
gelirler Almanya Federal Cumhuriyeti lkesi dnda ika-met eden Trk vatandalarna denir
ve transfer edilir. Szlemede aksine bir hkm yoksa, Trk mevzuatna gre nazara alnan
aylk veya gelirler, Trkiye Cumhuriyeti lkesi dnda ikamet eden Alman vatandalarna
denir ve Almanya Federal Cumhuriyetine transfer edilir.
b) Rant Sigortas Sosyal Sigorta Merciileri tarafndan yaplan, tbbi ve meslei tevik edici ve
rehabilitasyon ile ilgili ek nlemlere ilikin Alman Mevzuat aynen braklmtr.
Alman mevzuatna gre, Alman rant sigortasndan balanan aylk veya gelirin, kaza
sigortasndan yaplan yardmn miktarna etkisi olmas halinde, ayn etki Trk mevzuatna
gre balanan ayn mahiyetteki aylk veya gelir iin de szkonusudur.
b) Alman rant sigortasndan bir aylk veya gelir almakta olan bir kimse Trkiyede ikamet
ettii takdirde, bu kimsenin, aylk veya gelir sahiplerinin Alman hastalk sigortasndaki
sigortallk ykmllne istinaden demek mecburiyetinde olduu sigorta primleri, rant
sigortas yetkili Alman Sosyal Sigorta Mercii tarafndan, hastalk sigortas yetkili Alman
Sigorta Merciinin nam ve hesabna olmak zere, hak sahibinin aylk veya gelirinden kesilir.
c) Akit taraflardan birinin, aylk veya gelir balanmas iin dileke ile bavuruda bulunan bir
kimsenin, bu bavurusu nedeni ile doan sigortallk ykmllne istinaden ve aylk veya
gelirin kabulne kadar, primleri bizzat demek mecburiyetinde olduu hakkndaki mevzuat,
1nci fkrada belirtilen kimseler hakknda uygulanmaz. Aylk veya gelir balanmas
hakkndaki dileke ile aylk veya gelir kararnn teblii arasndaki sre ierisinde sadece
salk yardmlar yaplr. Cenaze paras ile analk paras, aylk veya gelir balanmas
hakkndaki dilekenin kabul edilmesinden sonra denir. Aylk veya gelir balanmas
hakkndaki dilekenin reddedilmesi halinde, salk yardm masraflar yetkili Sosyal Sigorta
Mercii tarafndan tazmin edilmez.
16. Szlemenin uygulanmasnda, politik durumlar veya rk, inan veya dnya grleri
nedeni ile madur durumda kalm bulunan kimseler iin daha uygun uygulamalar ieren
Alman mevzuat aynen braklmtr.
Madde 1
Madde 2
Szlemenin 48nci maddesinin 2nci fkras uyarnca kurulan irtibat brolar, kendi yetkileri
erevesi dahilinde, ilgili kimselerin szlemeye gre olan hak ve vecibeleri hakknda genel
aklamada bulunma yetkisine sahiptirler.
Madde 3
Szlemenin 48nci maddesinin 2nci fkras uyarnca kurulan irtibat brolar ile szlemenin
48nci maddesinin 3nc fkrasnn 2nci cmlesine gre yetkili olan Sosyal Sigorta
Merciileri, szlemenin 48nci maddesinin 1 nci fkras ve 15 a maddesinin 1nci fkras
hkmleri haleldar olmakszn ve yetkili makamlarn itiraki suretiyle, kendi yetki
alanlarnda, szlemenin uygulanmas iin gerekli ve yararl olan idari nlemleri
kararlatrrlar.
Madde 4
(2) Eer bir kimse, szlemenin 2nci maddesinin 1nci fkrasnda bildirilen mevzuata,
szleme hkmlerine veya bu anlamaya gre, belirli gerekleri Sosyal Sigorta Merciine
veya baka bir merciiye bildirmekle ykml ise, bu ykmllk, dier akit taraf lkesinde
veya bu taraf mevzuatna gre mevcut bulunan ayn mealdeki gerekler iin de sz
konusudur. Bu husus, bir kimsenin, belirli belgeleri emre amade tutmasn gerektiren haller
iin de geerlidir.
Madde 5
(1) Szlemenin 6 ve 9ncu maddesi hallerinde, mevzuat uygulanacak olan akit taraftaki
yetkili Sosyal Sigorta Mercii, ilgili kimsenin dileke ile bavurusu zerine, bu kimsenin bu
taraf mevzuatna tabi olduunu belirten bir belge verir.
(2) Federal Almanya Cumhuriyetinde, hastalk sigortas Sosyal Sigorta Mercii btn sigorta
dallar iin byle bir belge dzenler. Eer bir kimse sadece kaza sigortasnda sigortal ise,
belge kaza sigortasnn yetkili Sosyal Sigorta Mercii tarafndan dzenlenir.
Madde 6
Para yardmlar, dier akit taraf lkesindeki haksahibine ya dorudan doruya veya bu tarafn
veya bu tarafn irtibat brolarnn aracl ile denir. Szlemenin 16 nc maddesi, 23 nc
maddenin 7 nci fkras ve 33a maddesi aynen geerlidir.
Madde 7
Szlemenin 46nc maddesinin 1nci fkra hkmnn uygulanmasnda, bir akit tarafn
merciine verilen dileke, aklama ve itiraznameler, bu mercii tarafndan, vakit
geirilmeksizin, dier akit tarafn yetkili merciine iletilir.
BLM II
ZEL HKMLER
KISIM I
HASTALIK VE ANALIK SGORTASI
Madde 8
(1) Yetkili Sosyal Sigorta Merciinin merkezinin bulunmad akit taraf lkesindeki ikamet
halinde, para yardmlarndan yararlanabilmesi iin, ilgili kimse, igremezliinin balamasn
takip eden gn ierisinde, ikamet mahallindeki Sosyal Sigorta Merciine, igremezliini
kantlayan bir doktor raporu ibraz eder, ikamet mahallindeki Sosyal Sigorta Mercii, aynen
kendi sigortallar iin yapt biimde, igremezlii tetkik ve keyfiyeti, gn ierisinde,
teyiden yetkili Sosyal Sigorta Merciine bildirir.
(2) Hastalk durumunun tahmini sreyi amas halinde 1nci fkra hkmleri geerlidir.
Madde 9
Szlemenin 15nci maddesinin uygulanmas bakmndan, yetkili Sosyal Sigorta Mercii, istek
zerine, bir yardm talep belgesi dzenler.
Madde 10
(1) Trk Sosyal Sigorta Merciileri tarafndan, Almanyadaki Sosyal Sigorta Merciilerindeki
sigortallarn kanunen Trkiyede ikamet eden aile fert-lerine ve szlemenin 14nc
maddesinin 1nci fkrasnn 1nci cmlesinde belirtilen ve Alman Sosyal Sigorta
Merciilerinde sigortal bulunan kimselere ve bunlarn aile fertlerine yaplan masraflar 1 Ocak
1971 tarihinden itibaren gtr meblalar zerinden tazmin edilecektir. Nihai Protokoln 11
numarasnn c bendi aynen kalmtr.
(2) Szlemenin 48nci maddesinin 2nci fkrasna gre hastalk sigortas iin kurulan irtibat
brolar, gtr hesaplamaya ilikin ayrntlar ve gtr meblalarn miktarn
kararlatrrlar.
(3) Bu anlamann yrrle girmesinden nceki srelerde, szlemenin 15 a maddesinin
2nci fkrasna aykr olarak hareket edilmi olmas halinde yaplan ilemlerle yetinilir.
Madde 11
Doum gtr meblann denmesinde, Alman Mevzuatna gre gerekli olan hekim
muayeneleri ile Trk mevzuatna gre olan ayn mahiyetteki muayeneler edeerdedir.
KISIM 2
KAZA SGORTASI
Madde 12
(1) kazasnn (meslek hastalnn) bildirilmesinde, sigortalln mevcut olduu akit taraf
mevzuat geerlidir.
(2) kazas veya meslek hastal yetkili Sosyal Sigorta Merciine bildirilir. Yetkili Sosyal
Sigorta Mercii, durumu vakit geirmeksizin, ikamet mahallindeki sosyal sigorta merciine
bildirir. kazas veya meslek hastal, ikamet mahallindeki Sosyal Sigorta Merciine de
bildirilebilir. Bu takdirde bu merci, bildiriyi, vakit geirmeksizin yetkili Sosyal Sigorta
Merciine gnderir.
KISIM 3
MALLLK, YALILIK VE LM SGORTALARI
Madde 13
BLM III
ETL HKMLER
Madde 14
Kiilere ait donelerin veya iletme veya messese srlar Szlemeye veya bu anlamaya
istinaden bir akit taraftan dierine iletilmesini gerektiren hallerde, gerek iletilmesi gerekse
kullanlmas bakmndan, kiilere ait donelerin ve keza iletme ve messese srlarnn
korunmas hakkndaki i mevzuat hkmleri geerlidir.
BLM IV
NHA HKMLER
Madde 15
Madde 16
bu Anlama, her iki Hkmetin, dahili mevzuatna gre yrrlk iin gerekli olan artlarn
mevcut olduunu derhal birbirlerine bildirmelerini takiben yrrle girer, Anlama,
Szlemenin yrrllk tarihinden itibaren uygulanr.
Bu anlama, 2 Kasm 1984 tarihinde Ankarada Almanca ve Trke olmak zere her iki
metinde ayn derecede balayc olarak, iki orjinal nsha halinde dzenlenmitir.
Trkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya Cumhuriyeti arasnda Sosyal Gvenlik Hakknda
Szleme ilk kez 30.4.1964 tarihinde imzalanm ve 1.11.1965 tarihinde yrrle girmitir.
Anlan Szleme daha sonra gnn gelien koullar ile uyum salamak iin,
Aada gsterildii zere eitli tarihlerde tadil edilmitir.
Szleme Ad mza Tarihi Yay. Resmi Gazete Yrrlk tarihi ve says tarihi
Trkiye - F. Almanya 30.4.1964 8.10.1965 / 12121 1.11.1965
- Sosyal Gvenlik Szlemesi