Professional Documents
Culture Documents
Geachte mandatarissen,
Zoals de traditie het wil & de actualiteit het vereist herdenken wij op 11
november alle slachtoffers van Wereldoorlog I en bij uitbreiding alle militaire 1
en burgerlijke slachtoffers van Wereldoorlog II en van alle navolgende
conflicten.
En zoals vorig jaar, wil ik ook de hudige lichting militairen en leden van
veiligheids- en hulpdiensten bedanken voor het werk, in binnen- en buitenland,
ten bate van onze veiligheid. Ook in Lochristi wonen militairen die in
Afghanistan en elders deelnemen aan UNO-vredesoperaties. Ik wens hen alvast
een behouden terugkeer.
Deze zomer vond in Ieper de herdenking plaats van de Slag bij Passendale,
exact 100 jaar geleden. In een bijlage bij Knack lezen we Het landschap tussen
Ieper en Passendale vormde 100 jaar geleden het decor voor de meest bloedige
slag uit de Eerste Wereldoorlog in Vlaanderen: de Derde Slag bij Ieper, ook wel
de Slag bij Passendale genoemd. Tussen 31 juli en 10 november 1917 vallen
meer dan 450.000 slachtoffers, voor een terreinverschuiving van slechts 8
kilometer. Passendale wordt bekend als Passion-dale (in het Nederlands
vertaald: dal van het lijden) en is nog steeds een internationaal symbool voor
totaal oorlogsgeweld.
In die strategie heeft koning Albert I een cruciale rol gespeeld: Albert leidde het
leger en bepaalde ook zlf de tactiek: de koning meende dat Belgi vanwege
zijn neutrale status (opgelegd bij het ontstaan in 1830) zich moest beperken tot
het louter verdedigen van het grondgebied en hij wenste niet deel te nemen
aan de grootscheepse offensieven van de geallieerde legers koning Albert
was zelfs bereid om te onderhandelen met Duitsland om tot vrede te komen,
een standpunt dat hem in conflict bracht met de Belgische regering, die, zoals
de geallieerden, alleen van een onvoorwaardelijke Duitse overgave wilde
weten en het is pas later in de oorlog, toen de geallieerde eindoverwinning in
zicht was, dat koning Albert die neutraliteitspolitiek liet varen.
Dat is een aspect van WO I dat bij het brede publiek wellicht minder bekend is.
Wat wl gemeenzaam bekend is, zijn de oorzaken die aan de basis liggen van
het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Concrete aanleiding was de moord
op aartshertog Frans Ferdinand van Oostenrijk op 28 juni 1914, door een
Bosnisch-Servische nationalist, Gavrilo Princip.
idem in het aan de gang zijnde conflict tussen Rusland en Oekrane en helaas
ligt een-op-de-spits-gedreven-nationalisme ook aan de basis van de actuele
spanningen tussen de Spaanse overheid en de Catalaanse regering: nationale
trots tegenover regionale trots, zoals de Nederlandse schrijver Cees
Nooteboom stelt
over deze interne Spaanse krachtmeting wordt dezer dagen veel gezegd en
geschreven en dat zal nog een tijdje zo blijven t is hier niet de plaats om dit
te analyseren, maar n zaak is wel duidelijk: Puigdemont heeft meermaals
verklaard dat de reden voor zijn vlucht naar Belgi zijn vrees voor toenemend
geweld is, wat alleen maar bevestigt wat de geschiedenis leert, nl. dat
opgeklopte nationalistische standpunten niet zelden tot gewapende conflicten
leiden
het kn nochtans nders, vreedzaam, verlopen en daar zijn gelukkig k
voorbeelden van: denk aan de wijze waarop in 2014 het referendum over de
onafhankelijkheid van Schotland werd voorbereid en afgehandeld door
Schotland n het Verenigd Koninkrijk: daar kwamen gn wapenstokken of
bloedvergieten aan te pas, hoogstens tranen bij diegenen die hun slag (Schotse
onafhankelijkheid) niet thuishaalden idem bij het Brexit-referendum in 2016:
ook dat ging gepaard met veel harde woorden over-en-weer, maar daar bleef
het bij
Yves Deswaene