actua column

JEF VUCHELEN

De pensioenhervorming
vaart zonder kompas
Nu minister van Pensioenen Daniel Bacquelaine (MR) voor- wel het Planbureau betrokken was bij de opstelling van het rap-
stelt een pensioenstelsel met punten in te voeren, lijkt er iets port en de cijfers aanlevert van het jaarverslag voor de vergrij-
fundamenteels te veranderen in het pensioendossier. Al decen- zing, blijft het vanuit die hoek stil. Al drie jaar. Ook minister
nia argumenteren mensen van diverse pluimage dat het omslag- Bacquelaine geeft geen toelichting over de gevolgen van zijn
pensioenstelsel nancieel wankelt. Redenen zijn er voldoende: voorstel. Hoe kan men dan argumenteren dat het pensioen-
langere levensverwachting, kortere carrire, afzwakkende groei stelsel met punten een hervorming inhoudt? De toekomstige
van de tewerkstelling, ... De vraag is of het puntensysteem de gepensioneerde heeft niet meer houvast om zijn pensioensitu-
lang verhoopte pensioenhervorming inhoudt. atie in te schatten dan vandaag het geval is. Dat hij punten moet
Het verslag van de Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 verzamelen doet denken aan de tijd dat Artis-, Soubry- en andere
waarin het puntenstelsel wordt toegelicht, bevat nuttige beden- punten werden verzameld om boeken te kopen die vandaag
kingen en aanpassingen aan het totaal waardeloos zijn. Het is een ele-
bestaande stelsel, maar we zijn ervan mentair economisch principe dat enkel
overtuigd dat het niets fundamenteel
Dat de mensen punten moeten wat in geld is uitgedrukt, relevant is voor
wijzigt aan het probleem. De commis- verzamelen doet denken aan de economische agenten. Het pensioen-
sie kreeg bijvoorbeeld midden 2013 de tijd dat Artis-, Soubry- en andere stelsel met punten beperkt dus de onze-
opdracht van toenmalig minister van kerheid over de pensioenen niet.
Pensioenen De Croo om tegen de lente punten werden verzameld om Waar ligt dan het voordeel voor de
van 2014 een reeks hervormingsscena- boeken te kopen die vandaag overheid? Heel simpel. De omzetting
rios voor te stellen. Ook werd gevraagd van de pensioenpunten in een pensioen
de nancile houdbaarheid te onder- totaal waardeloos zijn. uitgedrukt in euros zal gebeuren in func-
zoeken. Aan geen enkele van die tie van de evolutie van de levensver-
opdrachten heeft de commissie voldaan. Dat het voorstel logisch wachting, de economische groei en andere parameters die de
in elkaar zit, mooi geformuleerd en uitgebreid van commentaar nancile mogelijkheden van de overheid bepalen. In begrijp-
is voorzien, is een verdienste. Maar het draagt niks bij aan de bare taal, niemand weet welk pensioen hij binnen twintig, der-
oplossing van de pensioenproblematiek. Dat dit rapport door tig jaar of later zal ontvangen. De verdienste van het pensioen-
de beleidsvoerders werd aanvaard, tart alle verbeelding. Het is stelsel met punten is dat het aan de overheid een instrument
zoals op restaurant een visschotel bestellen en nadien de hoge geeft om jaarlijks de pensioenen aan te passen aan de budget-
rekening voor de spaghetti met plezier betalen. taire mogelijkheden. Het betekent dat de pensioenen zullen
Veel blijft over het rapport van de pensioencommissie te zeg- dalen als er tekorten optreden. Iets fundamenteels verandert er
gen, maar we beperken ons tot n enkel cruciaal element. voorts niet. Wie had ooit gedacht dat de oplossing voor de pen-
Voor de huidige en toekomstige gepensioneerden beperkt de sioenproblematiek zo simpel was. Het kwam er alleen op aan
pensioenproblematiek zich tot de simpele vraag: zal er later geld de verpakking voldoende complex te maken. Alles samen niet
zijn om mijn pensioen te betalen? Ieder voorstel tot hervorming verbazend, want deze hervorming volgt een traditioneel Bel-
moet een overtuigend antwoord geven op die vraag, of op zijn gisch politiek recept: de moeilijke beslissingen worden door-
minst een geloofwaardige poging doen. Er moet dus een kwan- geschoven naar de volgende regeringen. z
titatieve evaluatie zijn over de nancile gevolgen. Voor het
pensioenstelsel met punten ontbreekt dat. Vreemd, want hoe- De auteur is hoogleraar economie aan de VUB.

34 13 JULI 2017 WWW.TRENDS.BE