SPERMEN TRK OLSAYDI

PELERNN ANNES BALARDI

AHMET ERF ZGREN

ELMA YAYINEV
SPERMEN TRK OLSAYDI
PELERNN ANNES BALARDI

AHMET ERF ZGREN

Genel Yayn Ynetmeni / Gaye Dinel
Editr / Aydil nal, Demet Uyar
Dzelti / Ali Serdar
Resimleyen / Vicdan leri
Mizanpaj / E. Bahar Mete
Kapak Tasarm / pek Tuna, Yasemin Can
Yayn Ekibi / Gl Balc, Ahmet ahin, Timuin Karaku
 YAZAR HAKKINDA
Ahmet erif zgren, 1965 ylnda zmir'de dodu. Kuleli Askeri Lisesi'ni, ardndan 1987'de
Hacettepe niversitesi ngiliz Dil Bilimi Blm'n bitirdi. Trk Silahl Kuvvetleri'nde stemen
rtbesine kadar grev yapt. 1991 ylnda TSK'dan istifa ederek ayrld ve Ankara niversitesi
TMER'in Bursa'daki kurucu mdrln yapt. Daha sonra zel sektrde iki irkette genel
mdrlk yapt. 1996 ylnda kendi iini kurdu ve hl devam etmektedir. Be irketin ynetim kurulu
bakandr. Bu irketlerin ynettii markalar: zgren&Akn, Elma Yaynevi, 3b zmler, zgren
Yaynlar, Academy International ve blogmabilgi.com'dur.

1998-2003 yllar arasnda, ngiltere'deki Northampton niversitesi Sunley Management Center'la

i birlii projesini yrtt. 2001 ylnda, bir yl KKTC'de Dou Akdeniz niversitesi'nde retim
yelii grevinde bulundu.

ngiltere, Danimarka, Almanya, Avusturya gibi lkeler de dhil olmak zere 1700' akn eitim ve
seminer verdi. lkemizdeki "drstlk", "i kalitesi" ve "giriimcilik" deerlerini eitimler
vastasyla yaymay hedefleyen ve iki temel ilkesi "yurt sevgisi" ve "hogr" olan Trkiye Uur
Bcekleri Projesi'nin kurucu liderliini yapt. Proje bnyesinde eitici eitimi alan genler tarafndan
SHEK yurtlar, cezaevleri, ilkretim okullar ile Anadolu'nun birok kasaba ve kynde 100.000'i
akn vatandamza cretsiz eitimler verildi. Proje hlen devam etmektedir. Kendisi mavi uur
bceidir.

Yaymlanm on alt kitab vardr.

www.izgoren.com'dan Ahmet erif zgren'e,

www.ugurbocekleri.org'dan Uur Bcekleri'ne ulaabilirsiniz.

Daha gzel bir kz olabilir mi?

Hi sanmam.

Daha kcktn.

Hediye ettiim kitabn kapana yazdklarm okuyunca gzlerinden pr pr ya gelmiti.

Odanda birbirimize sarlp alamtk.

Hayatmn en mutlu anlarndan biriydi.

Senden uzak bir yerdeysem, her aklma geldiinde gzlerim doluyor.

imdi byleyse yalannca nasl olur bilmiyorum.

Dn ilk basket mana ktn formal mormal.

Fasulyeden oynadn iki dakika.

Benim ilk mamdan daha iyiydi. Beni bir dakikada karmt ko.

Seninle nasl gurur duyduumu anlatamam.

Arkadalarn doktor, mhendis, mimar olmay hayal ediyorlar.

Snfta kasiyer olmay planlayan tek kiisin.

Harbiden ok gurur duyuyorum.

Hayat boyu ne yapsan gurur duyacam.

Bu benim kzm ite, diyeceim.

yi kalpli, gzel gzl, ahane bir kzsn.

Kar tanem, tavanm.

Kzm.

Nisanm.
Kzm Niso'a...
Ocak 2010

Mausa - Kbrs, Eyll 2001

"Hayat ksa
Kular uuyor."

Cemal Sreya
 NSZ
Baz kitaplar vardr sizinle konuur. Okumaya balaynca fark edersiniz.

Arkadanz olurlar. Ara sra, evde dolarken karlar, sayfalarn koklar, kartrrsnz.

Ya ok iyi kitaptr; iten, sakin ve bilgedir ya da hayatnzn en zor, en ihtiya duyduunuz

dneminde karnza kmtr.

Elinize aldnz m, glmsersiniz.

Herkese anlatrsnz.

Kitap onlarca yl yaasn diye.

nk kitaplarn da mr var, insanlar gibi.

ok az kitap sonsuza dek yaar.

mr sizin ona ayrdnz vakittir.

Aslnda her bir nshann kaderi, okuyann zeks kadardr.

Bu kitab kiisel gelimeyin diye yazdm, toplumsal geliin.

Etrafa da gram katknz olsun.

erideki balklarn ne ifade ettiini kitabn sonunda anlayacaksnz.

Allah gecinden versin, Reha Muhtar teki dnyaya gitmi. Demi ki zebaniler:

yi adamsn, ama birka kiinin de gnahn almsn. Cennete gideceksin, ama nce cehennemde
biraz ceza ek, sonra cennete yollayacaz.

Reha aabeyimiz cehennemde hafiften yanyor. Bir ay, ay sabrla bekliyor, ne zaman cennete
geeceim, diye. Bu arada zebaniler yanndan geerken hepsinde hafif bir srtma.

Sonunda Reha Muhtar dayanamam sormu:

Kardeim ne zaman geeceim cennete?

Zebaniler srtm:

Az sonra!

Kitabn adnn nereden geldiini az sonra reneceksiniz.

 Sanemcik, kz kardeim, zmir'de otobsle eve dnerken, bir baba ve kzn konumasn duyuyor.
Zayf kara kuru bir baba, nlkl ilkretim rencisi kzna:

Kzm eer karnen gzel gelirse sz sana reklamlardaki Magnum dondurmadan alacam.

Kz babaya sevinle sarlyor.

Bu ahane lke yoksul kald.

Siz ayn yataki kznz restoranlara gtrrsnz her hafta, kz tadn beenmedi mi, "Anne, bu
yemek iren " der.

Bir hafta nce PKK, Tokat'ta yedi askerimizi ehit etti. Televizyoncular ehitlerden birinin ailesiyle
grmler, Fatih diye bir ocuk; evinin duvar svasz, souk, berbat. Askerde yiyip imiyor; 127
lira maa var, onu eve yolluyor.

Yannda kitaplarn gtrm askere, bilgilerim taze kalsn, daha okuyacam, diye. ehit etmiler
ocuu. Belli ki evin direi o, herkes onun eline bakyor.

Ayn gn gazetede bir ke yazsnda okudum. Bir ke yazar, hangi barda ne imiler, stanbul'un
en ciks mekn neresiymi anlatp "Koptuk aabey, yalnz mekn biraz daha cool yapsnlar" diyordu.

Ben bir konferans iin ehir dndayken, ufaklklar hamburger istemi. Paketleri getirmeye yalca
bir amcalar gelmi McDonald's'tan. Bizim ufaklklar biraz sevmi, "Benim de kzm var
ilkretimde, okul masraf u, kira u, elimize geen 580 TL. O parayla okutmaya alyorum
yavrumu." ocuklarn boazndan gememi kfteler, iyi ki de gememi.

Douda okuma yazma oran inanlmaz dk.

Genler askere gelince, kladaki fedakr subay ve astsubaylar sayesinde okuma yazma
reniyorlar.

Garanti Bankas, retmenler Vakf kurdu.

Ama, retmenleri daha iyi yetitirmek. ok iyi eitmenler buluyorlar. retmenlere, nasl daha
iyi eitim verebilirler, nasl sunum yaparlar onu retecekler ve karlnda hibir ey almyorlar.
Birok insan bu eitimleri almak iin cebinden para verir. Bir cumartesi gn skenderun'da
retmenlere eitim veriyorlar, eitmen de ok iyi bir hoca. Bir de gazeteci gtrmler, ben
gazetecinin yorumunu okudum:

"Araya ktk, ok iyi bir eitim, kursiyer retmenlere sordum: Nasl geiyor?' Bir baktm
herkes ikyeti.

Cumartesi gn bizi buraya getirdiler, ne iimiz var cumartesi gn?

Bu sene ka hafta cumartesileri byle geldiniz?

 Bu ilk."

ehit olan Fatihik de skenderunlu, kitaplarn alp askere gtryor, "daha okuyacam" diye.
Okutacaklar da bu skenderunlu retmenler. Bitmi retmenlikleri hepsinin, tapu kadastro memuru
olmular.

Rahmetli Hakan Yaman'n Kelimen kitabnda kulland deyimle, bizim doktorlarn muayenehane,
zel hasta, ila primi, bak paras derken iyice para kazannca "toktor" olduklar gibi.

Gkhan astemen ziyaretime gelmiti. "erif Aabey akamlar evde, Avrupal irketlere web
sayfas yapyorum. Ayda 5000-7500 dolar aras ekstra para kazanyorum" demiti.

te yanda lkede "isizlik" var! sizlik falan yok, "bilgisizlik" var. "Giriimci" ruhumuz yok olmu
durumda. Herkes iini idareten yapyor.

Sevgi kltrmz iyidir, ama zamanla i, sevmekle ar korumay kartrmaya gelmi. Dikkat edin
yabanc ocuklara, otelde be-alt yandaki Alman ocuk alr yemei hapur hupur stne dke dke
yer.

Bizim on yandaki Trk ocuun yemeini babas alr, anas yedirir, teyzesi de azn siler. ocuk
otuz be yana gelir, hl ana, baba, teyze ocuun peinde yemek yedireceiz diye kotururlar. Bu
nasl bir korumaclk, kollamaclktr.

Kendi hayatn yaayamayan insanlar ocuklarnn hayatn yaar.

Spermen Trk olsayd pelerinini kesin anas balard.

Bir de uarken arkasndan barr:

Varnca aldr olum.

Brak usun artk!

Spermen o, ocuun kriptonu olma.

Gelelim, kitapta neler var?

ncelikle ben neredeyse hi yokum, kendimle ilgili hi vnme yok. Dndmde vnecek bir
ey de bulamyorum zaten. eride "Aile yle bir dert yayordu, eildim kulaklarna unu syledim,
imdi mutlular" ya da "yle bir laf ettim, ocuun hayat deiti" gibi bir ey yok, nk yle bir
ermiliim olmad. Bazen mektuplar alyorum, "yle etkilendim", "Byle oldum" diye. O, ben
deilim kardeim, o etkiyi yaratacak baka kitaplar, adamlar vardr eminim.

Geenlerde Alec Baldwin aktrl brakm, aklama yapt, "Arkamda berbat bir kariyer
brakyorum" diye. ahane. Hem hakl, hem drst.

Benim de kendimle ilgili syleyebilecek daha iyi bir kelamm yok. Arif bir yazar deilim.
vnebileceim tek ey, iyi dostlarm var; ok iyi, gvenilir i arkadalarm var. Hayatta adam
satmazlar, zor annda yannda olurlar, gzlerinin ii gler; Uur Bcekleri'yle vnrm, lkenin her
yerine gider eitim verirler. Ne teekkr, ne karlk beklerler.

Facebook'a bir ekilde dtk ya, ondan nce hibir yerde grntm yoktu. imdi kulama
efsaneler geliyor, yle yapm, byle yapm. yi eyler, ama hepsi yalan dolan.

Bir ara bir eitmen tantm gelmiti, ynetim danmanym, adamla ilgili bilgi u: "ehir dnda
kpei Jack ve eiyle birlikte yaar, eitimi olduunda stanbul'a gelir." Kzl Maske olum o! Ayrca
kpein adn veriyorsan, hanmn adn da ver, o da en az kpek kadar deerli.

yle durumum yok, ehirde srnrm, dolmu kuyruu bekler, ekmein fiyatn bilirim. Allah'a
kr. stemez miyim o ayr.

yi bir ey duyduysanz emin olun uydurmadr. Keke Anadolu'nun bir kyndeki bir ilkokul
hocasnn onda biri kadar lkeye katkmz olsa. Bizimkisi eyh umaz, mritleri uurur misali.

Douda bir ky, kyl hayretle herkese anlatyor: "Bizim eyhin sigaras hi bitmiyor, ermitir o."
Gidip bakyorlar, elektronik sigara iiyor eyh.

Tam o hesap.

Kitapta nasl adam olunur, lkeye nasl katkda bulunulur; bunlar baka insanlarn hayatlarnda
greceksiniz.

Ben biley taym, siz bak.

Ben resimim, siz gz.

Ben kalemim, siz kt.

Hadi balayalm...
 GRMCLK
Yl 1943, gen Mustafa'nn tayini ktphaneci olarak rgp Tahsin Aa Ktphanesi'ne kar.
Devlet memurluu o dnemde sper bir ey, nk zel sektr falan yok. Bizimki ktphanede
heyecanla okurlar bekler; bir gn olur, be gn olur, gelen giden yok. Etraftakilerle konuur, herkese
anlatr: "Bakn ktphane bombo duruyor, gelin kitap okuyun." Gelen giden olmaz. Amirlerine
durumu bildirir.

Kardeim otur oturduun yerde, maan dzenli alyon mu, almyon mu?

Alyorum.

Eee, o zaman ne kartryon ortal, gelen giden olsa maan m artacak? Bana daha fazla bela
alacan, o ktphaneye yllardr kimse gelmez zaten.

23 yandaki gen memur "Ne yapaym, ne yapaym?" diye dnr durur. Sonunda aklna bir fikir
gelir, eine syler. Ei nce "Deli misin bey?" der, ama kocasnn bir eyler retme, ie yarama
abasn yakndan grnce fikri kabullenir.

O dnem devletteki amirlerinin kard tm engellerin tek tek, binbir glkle stesinden gelir.
nk o zaman da imdiki gibi, "Aman bir ey yapmayalm da bamza bir i gelmesin. alsan da
ayn maa, almasan da" zihniyeti aynen var.

O bykl, kravatl, ask yzl, sigara kokan, arkalarndaki Atatrk resminden utanmayan, ama
lkesine gram faydas olmayan brokratlar zorlukla ikna eder ve bir eek alr. ki tane de sandk
yaptrr. ki sanda, kalnlklarna gre toplam 180-200 kitap sar. Sandklarn stne "Kitap
are[1] Sand" yazar.

Kitaplar eee ykler ve ky ky gezmeye balar.

Ktphaneye de bir yaz asar: "Sadece pazartesi ve cuma gnleri ayoruz."

Kydeki ocuklar arr.

Eee bir sr kitap yklemi bir amca, o gariban ocuklarn kck ellerine kitaplar verir.

Dnn, Noel Baba gibi.

 Noel Baba yalan, Mustafa Amca ise gerek.

Geyikler yerine eei var.

Eek de daha gerek, Mustafa Amca da.

ocuklar bunlar okuyun, aranzda da deiin. On be gn sonra ayn gn gelip alacam. Aman
ypratmayn, dier kylerdeki arkadalarnz da okuyacak" der.

Mustafa artk rgp'teki ktphanede bir iki gn durmakta, dier gnler eei ile ky ky
gezmektedir. Kylerdeki ocuklar Eekli Ktphaneciyi her seferinde alklarla karlarlar. Kalpleri
kt kt atar heyecandan, sevin iinde yeni kitaplar beklerler. Mustafa Amcann n etrafa yaylr.
Dier devlet memurlar makam odalarnda scak scak oturup i yapmazken, Mustafa'nn eei yedii
otu hepsinden fazla hak etmektedir.

Zamanla insanlar ktphaneye de gelmeye balar. Mustafa bakar ki ktphaneye kadnlar hi

gelmiyor. Zenith ve Singer'e mektup yazar: "Bana diki makinesi yollayn, firmanzn adn
ktphanenin giriine kocaman yazaym" der. Zenith dokuz tane, Singer bir tane diki makinesi yollar
(ilk sponsorluk faaliyeti). Sal gnlerini kadnlar gn yapar. Kuma alan kadn ktphaneye koar.
On makine yetmedii iin sra oluur. Srada bekleyen kadnlarn eline birer kitap verir, beklerken
okusunlar diye. Okuma-yazma orannn dkln grnce halkevlerine okuma yazma kurslar
vermeye gider. Halclk kurslar balatr, blgede halcl canlandrr. Bu arada valilik Mustafa
hakknda dava aar, "kendi grev tanm dnda davranyor" diye. 50 yana gelen Mustafa Amca
baskyla emekli edilir.

Mustafa Amca kyller arasnda efsane olur, yllar getike kylerdeki ocuklarda okuma ak
yerleir. 2005 ylnda Mustafa Amca vefat eder.
 Tm Kapadokya ok zlr, kendi adnn verildii sokakta kk bir mze[2] yaparlar Mustafa
Gzelgz ve eeini hatrlatmak iin.
Fotoraf: Celal Bayraktar

Giriimcilik ne biliyor musun?

Bulunduun yere yenilik katmalsn.

Mutlaka adm atmalsn.

Yaptn i olduu yerde durup duruyorsa, sende bir uyuzluk vardr arkada.

nsan var, dokunduu yere deer katar;

nsan var, dokunduu yere deer kaybettirir.

Bakn Nevehir'den ve bu lkeden nice mdr, amir, vali, brokrat, milletvekili, politikac geti;
binlercesinin adn kimse hatrlamaz ama Mustafa Gzelgz ve eeinin mzesi var.

Szn z, bunlar gibi devlet adam olacana, byle eek ol, daha iyi.

Geenlerde bir gazete haberi vard: Alt polis mdr, mdrlkten alnp bir karakola
srlmler. "Bir odada alt mdr, yazk deil mi?" falan yazyordu. Adamlarla konumular,
"Hakkmz yendi, aylardr buraya geliyoruz, bir ey yapmadan oturmak zorunda kalyoruz" diyorlar.
Byle on binlerce devlet memuru var u anda. Aybanda maalarn ekiyorlar, ne mesaiye
gidiyorlar, ne bir i yapyorlar.

Oysa o karakolun yanndaki mahallede eitime ihtiyac olan ocuklar vardr. Bir yan mahallede
kmr bulamayan fakir, caddede yiyecei ekmek iin yardm bekleyen teyze vardr. Hibir halt
yiyemiyorsan, yediin meyvenin kl tablasna tkrdn ekirdeini gidip topraa diker, sularsn.
lke bir aa kazanr. Bizim Mustafa Amca'y srselerdi o karakola, tm civar cennet yapard.
Bunlarsa ikyet ederler, "Bizim hakkmz yiyorlar" diye.

Ben size baka bir polisi, Emniyet Mdr Yardmcs Akif Aktu'u anlataym. Bulunduu blge
Antalya'nn Gneydou'dan en ok g alan blgesi. Hemen yaknlarnda bir okul var, kck
ilkretim ocuklar ikinci, nc snftan itibaren trenlerde stiklal Mar'n sylemiyorlar, nk
PKK varolarda bu ocuklara propaganda yaptryor. Karakolun yanndan geen minnack ocuklar
ay imeye davet ediyorlar, ocuklar "Sorguya m alacaksnz?" diye soruyorlar. O yataki bir
ocuun "sorgu"nun ne olduunu bilmesine imkn yok, belli ki eitimden geiyorlar. Okulda
retmenler disiplinsizlikten ders yapamyorlar. Nevruzda ufack ocuklar arkalarnda korkak
terristlerle karakolu talyorlar. ocuklara adam ba lira, drt lira harlk veriyorlar, ta atsnlar
diye.

Akif "Ne yapabilirim?" diye dnyor.

Bir gn ocuklar eve gelince bakyor ki ellerinde baz kartlar var.

Bunlar ne olum?
 Baba bunlar biriktirince bize bedava men veriyorlar.

Ne mens?

Drt kartn varsa bedava hamburger, iecek, vs.

Akif'in beyninde bir kvlcm akyor. Mesai arkadalaryla, mdrleriyle, as adamlaryla

konuuyor ve bir proje balatyor: Polikart.

Polislere de eitim veriliyor ve Antalya'da proje balyor. Mat- baalarda on binlerce kart baslyor.
ocuklarn her iyi davran iin ayr bir kart. Bir ocuk krmz kta m bekliyor, bir polis memuru
gelip bir polikart veriyor. ocuk birine mi yardm etti, hemen bir polikart. Okuldaki retmenler
dersi iyi dinleyen, dev yapan ocuklara polikart veriyorlar.

Yava yava okulun havas deimeye balyor.

On kart biriktirene bir polikart anahtarl, yirmi biriktirene bileklik, otuza tirt.

Kampanya ocuklarn ok houna gidiyor.

Karakola Trk bayra resmi getirip "Ben izdim polis amca" deyip polikart alan ocuklar var.
Eskiden korkutulduklar karakolda polis amcalaryla ay imeye balyorlar. retmenler ok
memnun, ceza vermeden, barmadan ahane ders yapmaya balyorlar. ocuklar da iyi davranlar
gstermeye alyorlar. stiklal Mar gmbr gmbr syleniyor.

Nevruz yaklarken, birka tanesi Akif Amcalarnn odasna ay imeye geliyor.

Akif soruyor:

ocuklar, Nevruz'da yine ta atacak msnz karakola?

Bir sessizlik.
 Akif Amca sen arkada dursan olmaz m?

Akif kah kah glyor.

Sizin anlayacanz zorla attryorlar o ocuklara o talar, byle polisler olduu srece nne
geeriz ktln. "Bizi karakola srdler, aydr bo oturuyoruz" diyen adamlar sayesinde deil.

Rahat, bir adamn kna biraz batmal arkada.

Aldn maan hakkn vermelisin.

Anadolu'nun bir kyne ilk meyve aac 1960'larda dikilmi, ky yzlerce yllk ama kimse urap
didinip de bir meyve aac dikmemi.

Kyn ad Sivrialan, Sivas'n arkla ilesine bal.

Aac dikense k Veysel!

Binlerce adam yaam, gm o kyden.

lk meyve aacn dikenin gzleri grmyor.

Sizce kimin gzleri grmyor?

Eer bulunduunuz lkeye, i yerine, etrafnzdaki insanlara gram katknz olmuyorsa "Acaba benim
gzler gryor mu?" diye sorun kendinize.

O yzden hepimiz gurur duyuyoruz Hayrettin Karaca'yla, milyonlarca palamut aac dikti lkeye.
(Dorusu mee aacdr ama onu palamut aac sanan canm gibi sevdiim bir kankam vard, baka
varsa diye yazyorum.)

lkenin en iyi kazak fabrikasnn sahibiydi, yllardr yrtk prtk ayn kaza giyer, akl lkesine
dikecei yeni bir aatadr.

Ben size Hayrettin Karaca olun, demiyorum.

Ondan bir tane var.

Ama TEMA gnlls olabilirsiniz, LSEV'e, Kzlay'a, TUP'a destek verebilirsiniz.

Dokunduunuz her yere deer katabilirsiniz.

Ve 116 milyar insann bana geldii gibi bu dnyadan gp giderken en azndan, gkyznden
yle bir aaya bakp "Benim de bir katkm oldu, Allah'a kr" diyebilirsiniz.

Yoksa ok mahzun gidersiniz.

Mustafa Gzelgz Amca'nn eei kadar bile deeriniz olmaz.

 Cidden.

Adm atn, kck de olsa bir adm.

Etrafnza bir faydanz olsun.

Spartal anneler kahraman kadn savalardr ve eski Yunan'da ocuklarna ilk askerlik
eitimlerini onlar verir.

"Klcm ksa" diye yaknp duran ocuuna, Spartal anne, "leri bir adm atmay neden
denemiyorsun?" der.

Ben ilk giriimcilik dersimi anneanne-babaanne ikilisinden aldm. Al Bano-Romina Power

gibilerdi maallah. Al-Romina ayrld, bizimkiler hi ayrlmad; nasl severlerdi birbirlerini...
kisinin boylarn toplasan 2,5 metre etmezdi.

lk srtmeleri benim yzmden olmutur.

Nasl m?

Hikyeye bakn imdi, sper.

Yaz tatili, 6-7 yalarndaym. 1972 diyelim, o zamanlar Trkiye mthi gelimi. Nereden
biliyorum? Tatil ky diye bir ey yok, ama tatil kasabas var: Demirci.

Benim hem anne, hem baba tarafm Demircili. Yaz tatillerinde bizi Demirci'ye gtryorlar; ak
bfe, her trl iecek dhil, "all inclusive"! Akrabalarda her tr animasyon gani, sper gler yz, 0-
80 ya ocuk cretsiz. Ne ararsan var.

Bir iki hafta geti, anneannem:

erif, hayatta en ok ne istiyorsun?

Bisiklet, dedim. Belki alr diye de iimden geirdim.

Kolay o.

Nasl anneanne?

Ben sana bir dua reteceim, Fatiha.

Onu oku, Allah'a ne istiyorsan syle, senin i olur.

Ben sadece yutkunabildim. Krn istedii bir gz, Allah verdi iki gz. Dnsenize iedeki cini
mnden ele geirmisiniz, sadece bisiklet deil ne istesen verir artk.
 Salona girdim, mutfan hemen solundaki odann soluk yeil boyal penceresinin altndaki sedir var
ya, oraya oturduk. ("Niye oday tarif etti, bilmiyoruz ki zaten evi" diyorsunuz ya, ben de size
anlatmyorum zaten, teyzemlere anlatyorum, Allah Allah) Anneannem syledi, ben konsantre meyve
suyu gibi dikkatle tekrarladm. rendim.

Oku bakalm, iste isteyeceini.

Arada duvar olmasn anneanne, deyip frladm odadan.

Hemen solumdaki mutfakta bulunan tel dolaptaki vine reelinin nnde mola bile vermeden
getim, zorlanarak atm balkonu, demir parmaklklara dayandm, koruklara sarkmadan (buralar hep
teyzemgile anlatyorum kardeim, skldysan bana ne) kaldrdm kk yumuk ellerimi yukar, diktim
gzlerimi gkyzne:

Allah'm, bu vitesli Belde Pololar var ya, onlardan lazm bir tane, bal rengi, dedim ve aktm
Fatiha'y. Akam babam bekliyorum, geldi.

Baba bana bir ey aldn m?

Yoo...

Hi mi bir ey almadn?

Yoo...

Allah Allah!

Hzla mutfaa bir kou.

Anneanne bisiklet falan yok.

Ka Fatiha okudun sen?

Bir.

Bir taneyle olur mu hi? Yatarken yedi tane oku!

Bu sefer daha gergin bir diyalog oldu: "Allah'm o bisiklet ii vard ya, hani gndermedin alt
Fatiha iin. Belde Polo olacak, vitesli, bal rengi..."

Ben yatarken yedi+bir okudum risk falan olmasn diye, yine bisiklet yok. Ben anneannemin ekstra
gazlaryla yine okuyorum, birka gn sonra babaannem grd bahede:

Ne yapyorsun havuzun banda?

Ben bu arada, haziran sca, Figani Efendi eriklerinin altnda hem serin serin oynuyorum hem dua
okuyorum.
 Dua ediyorum babaanne.

Ne duas?

Fatiha okuyorum, Allah bisiklet verecek de...

Kim retti sana bunu?

Anneannem.

Babaannem merdivenden alt baheye doru yrrken: "Tv- be tvbe el ham' okumaya Allah
bisiklet mi verirmi? Batl inanca bak" dedi ve o kck gvdesini yuvarlaya yuvarlaya kayboldu.

Ben son anda hinnap aacnn dallar arasndan kk, siyah bir dumancn kaybolduunu grdm.
Yani sizin Lost seyrederken yaadnz sahneyi ben 1972'de yaamm arkada. Ben seyretmedim
Lost diyen varsa, teyzemler de seyretmedi, diyorum. Ben aknlkla o kk, badem gzl, siyah
olan peinden kotum. Byk papaz eriinin altnda buldum keicii.

Babaanne vermez mi?

 Olum inandn m anneannene! Fatiha okumayla Allah bisiklet mi verir hi?

Nasl verir babaanne?

Guluvallahi, bir Elham!

Babaanne bu Guluvallahi dediin ne?

Kolay o, ben sana retirim.

Oturduk hinnap aacnn dibine, yan bamzda erif Dedemin diktii kocaman papaz erii. Belki
papaz eriine ayp oldu, ama ben duay hemen rendim. Fakat sonu deimedi. Oku, oku bisiklet
yok.

Birka gn sonra anneannem sam svazlad, yznde koca bir glmseme.

Vermiyor deil mi?

Vermiyor anneanne.

kret Allah'a vermiyor, bir verse ne yapardn.

Niye anneanne?

nk o dnem benim gzmde Allah, Zorro gibi. En umulmadk anda kar, fakir fukaraya
yardmc olur, garibann elinden tutar. Zagor da yle ama onun yz belli. Zorro'da maske var. Kim
olduu da net deil. Benim biraz tadm kat.

Anneannem dizine oturttu beni, uzun uzun anlatt, emekten, abadan bahsetti. Ben aklmda bisiklet
olduu iin pek bir ey anlamadm.

Yllar yllar kovalad, bana aktrmadan ibirlii yapp dualar reten anneanne ve babaanneyi
kaybettik.

Ben bydm, bir gn bir kitapta Henry Ford'un olunun brakt intihar mektubunu grdm: "Baba
hayal edip de ulaamadm hibir ey olmad. Ne varsa nceden hazrlamsn, hibirinde benim
emeim yok. Mutsuzluktan mahvoldum. Gidiyorum..."

Gzmden pr pr yalar geldi. Anneanneyi o gn anladm. Sonra adm adm fark ettim ki Zorro
da neymi, asl kahramanlar anneanne ve babaanneymi. Allah sylemek istediklerini bu tontonlar
araclyla sylemi bana.

yi ki hayal ettiklerinize bedavadan ulaamyorsunuz.

Ve eer yleyse, iyi ki sahip olduunuz her eyde kendi emeiniz var. u milli piyangodan byk
ikramiye kazananlarn yaadklarn, en ge on yl iinde nasl mahvolduklarn grdnz m?
 Anadolu'da "Emeksiz yemek olmaz" derler.

Bu fotoraf bizim stanbul'daki Uur Bceimiz Altnay elik ekip gnderdi.

Yer Paris, Louvre Mzesi. lkretim rencileri gezmeye gelmemiler, resim dersi yapyorlar.
Nasl m?

Arkadaki resim insanlk tarihinin en tannm, en iyi resimlerinden biri, Mona Lisa.

Eitim sistemine bakn.

Alyorsun ilkokul rencilerini ve "Vinci izmi ya bu resmi, sen de izebilirsin" diyorsun.

Bir de bizi dnn.

Ben bir halt ezberleyemediim ve o modern matematii falan anlayamadm iin her girdiim
matematik dersi sonras "angutsun olum sen" diye kendime kzdm.

Oysa iyi bir sporcuydum. Haftada alt saat matematik, bir saat beden eitimi greceime bir saat
matematik, alt saat beden eitimi grseydim, hatta onu da atletizm pistinde, futbol sahasnda
grseydim, lkeye faydam daha fazla olurdu.

Jamaika'da retmenler brakn ilkokullar, plajlara gidip ocuklar arasnda kou yarlar
dzenliyorlar.

Usain Bolt da yle kyor zaten.

Bizde nasl oluyor, yle:

Kbrs'ta bir arkadam var, brahim Hekimolu. Liseler aras atletizm yarlar dzenleniyor.
bo'nun olu Yiitcan'a "Sen top da oynuyorsun, git yar" diyorlar. 17 yandaki Yiitcan bir
kouyor, 100 metre genler KKTC rekoru kryor. nanamyorlar. Bir kou, bir daha. u anki derecesi
Trkiye genler rekoru.
 Ama Yiitcan komaya 17 yanda balad, Usain ilkokulda.

Trk eitim sistemi falan diyorlar ya gein, sistem mistem yok ortada.

Mesai bitince arkasna bakmadan okuldan kaan, yazn ay okula uramayan, dardan zel
dersten ne kazanrm derdinde bir gruh.

imizdeki giriimcilik ruhunu, motivasyonu, hayata bir eyler katma isteini, lke sevgisini
kaybetmiiz. "Kasap benden fazla kazanyor" diye dnen retmenler, "retmenler gnnde torba
torba altn gidiyor" dedi diye Milli Eitim Bakan'na bozulmular. Oysa doruymu, veliler rvete
alt ya eyrek, yarm, tam ne bulurlarsa veriyorlar. Hatta kuyumcular retmenler gn iin
kampanya bile dzenliyorlarm.

"Hayr, yle deil ite!" diye bana e-posta atarsanz, onlardansnz demektir. nk byle
olmayanlar "Bu ocuklara ne katarm?" diye koturup duruyorlar.

Dikkat edin, btn zel okullarn basketbol ve voleybol takmlar varken devlet okullarnn
neredeyse yok. Oysa dardaki potalarda ocuklar altrp, be liraya o ocuklara forma almak
zor deil. Ama devlet okulundaki hoca dersten sonra kayor. lkretim okullar arasndaki
basketbol msabakalarna Ankara'da birok okul katlyor, neredeyse hepsi zel okul. Oysa zel okul
says devlet okullarnn % 1-2'si. ki- yl nce bir haber vard, Diyarbakr'n en sorunlu semtine
gen bir imam atand, mahallede voleybol takm kurdu, sua alm liseli genlerle Diyarbakr
Blge ampiyonu oldu diye.

Bugn Gneydou'da byk bir ilde 14.000 retmen var, 7.000'i ayrlklk tohumlar atyor.
Geriye kalan 7.000'inin 6.500' de "Bitse de gitsek" diye durumu idare ediyor. 500 kadar, memur
zihniyetine girmemi, yurdunu seven gen retmen de, bu vatann gzelliini, hogrsn, insannn
temizliini anlatp bu ocuklar terr rgtnn tuzana dmekten kurtarmaya alyor. "Nereden
biliyorsun?" derseniz, valisi anlatt, oradan biliyorum.

O be yz genle sakn vnmeyin nk onlar sistem yetitirmedi, salam birer anne-babalar

vard, bir de belki koca bir eitim sisteminin iinde karlatklar iki idealist retmen.

retmen dediin nasl olur biliyor musun?

Bir ana haber blteninde grmtm. Gneydou'nun bir kynde bir retmen, ivesinden belli ki
kendisi de Gneydoulu, gler yzl bir gen. Hi ekinmeden anlatyor:

"Mfredat, mfredat derken baktm ocuklar sklyor. Ne yapaym da bu ocuklara okulu

sevdireyim diye dndm. En iyisi gerek hayata ocuklarm altrmal, dedim. Bir gn fark ettim
ki rencilerimin ou ilek grmemi, yememi. Bursa'daki bir tarm irketine yaz yazdm, durumu
anlattm. Hi cret almadan bana birok ilek fidesi yolladlar. Tabiat Bilgisi dersini snfta yapmak
yerine ktk dar, okulun bahesinin dip taraflarn apalayp ilek diktik. Sonra gittik her ocuun
evinin bahesine bir fide ilek diktik, ocuklar da ailesine "ilek nasl yetitirilir, nasl oaltlr"
diye eitim verdi. ki ylda kyn her yeri ilek oldu, herkes ilee doydu. En gzeli, ehrin
pazarnda satp gelir elde eden ok aile var. Bana da hep dua ederler."
 Byle olur retmen dediin.

Byle olur giriimci dediin.

"alsam da ayn maa, almasam da" deyip okuldan kaan adamdan retmen olmaz.

Doktor dediin nasl olur, biliyor musun?

stn adl bir pediatrik hematolog, ocuk kanseri zerine alyor. Gryor ki her sene be bin
ocuk kansere yakalanyor. Bunlarn % 87'si de fakir aile ocuklar. Bu be bin ocuun bin be yz
lsemiye tutuluyor.

Bir yandan ocuklarn tedavisiyle urayor, ama maddi geliri ve sosyal gvencesi olmad iin
tedavi olamayan ocuklar grdke ok zlyor. Ne yapabilirim diye dnrken, o kadar iinin
arasnda bir vakf kuruyor 1998'de, u anda 6.000 ocuun tedavisini salayan LSEV'i.

Fakir olduklar iin ailelerine para yardm, kardelerine okul malzemeleri, evlerine kmr destei
veriyor.

ocuklar da zorluk ekmeden tedavi oluyorlar.

Niye?

ocuklar yaasn diye.

Dr. stn Aabeyleri sadece iine gidip gelebilirdi, yle yapmad. On binlerce ocuun hayatna
destek salad. nne gelen paoz arkcy, mankeni gtren evli kokainman zurnacy, genlerin
nne "Aln buna hayran olun" diye koyan sistem, Dr. stn Ezer'i bize hi tantmad, deil mi?
nk model olarak onu koysan bu lke atr atr ileri gider.

Doktor olacaksan byle doktor ol.

Devletin hastanesine gelen hastalar ameliyat etmek iin muayenehanene gtrerek deil. Ameliyat
etmek iin zaten devletten maa aldn hlde bir de hastalardan bak paras alarak deil. Yazdn
ila karl ila firmalarndan komisyon alarak deil.

Doktor olacaksanz stn Ezer gibi doktor olun.[3]

mam nasl olur biliyor musun?

Beypazarl gen, be vakit namaz kldrmann dnda, kylyle i ie yaamaya balar, kendini ok
sevdirir. Gitar almay bildii iin ocuklara gitar dersleri vermeye balar, genlerle top oynar.
Kyn gzbebei olur. Maann ok azn harcar, geri kalanyla genlerin ihtiyalarn karlamaya
alr. Bir nceki imam zamannda, imamn yaknndan gemeyen genler, bu ocukla byk bir
dostluk ilikisine girerler. Akamlar alt liseli gence niversiteye hazrlk iin kimya, fizik,
matematik dersleri verir. Oysa kyde retmen vardr, onlar yle bir aba gstermezler. ocuklar
Mardin'deki kiliselere, Urfa'daki tarihi ve dini meknlara gezmeye gtrr. Oralar hayatlarnda
grmemi olan ocuklar ok sevinirler.
 Bir dn gecesi kyn erkeklerine namaz kldrrken, ky basan adamlar onlarca insan
kalanikoflarla tarar ve herkesi ldrrler. Gen Kazm da orackta lr. Mardin'deki Bilge Ky
katliam!

Katliam sonras kyllerle yaplan soruturma srasnda ortaya kar bu ocuun kylde yaratt
deiim. Kydeki retmen davetli olduklar hlde dne katlmamtr. Kyn sakat kpei
Dolly'i sahiplenip bakm, tm genlere hayvan sevgisini alam Kazm'n bir tarikatla, cemaatle de
ilikisi yok. Anadan babadan iini iyi yapmay, giriimci olmay renmi. Getiimiz ay 16
rencisi kyden kalkp, balarnda kyn yals Osman elebi, Beypazar'na Kazm Ozan'n
mezarnn bana geldiler. Hngr hngr aladlar. Onlarla anlaabilmek iin Krte renen Kazm
Aabeylerine dua ettiler.

Doktor olacaksanz byle doktor, imam olacaksanz byle imam olun.

Bu lkenin aydn insann dinden soutmaya almadan, her eyi korku kltrne dayatmadan
retmeye aln. Ben okudum Kur'an- Kerim'i, cehennemden ok cenneti anlatyor. Siz Cuma'ya
geldiimde bana hep cehennemi anlatyorsunuz.

Camiye mi geldik, Burger King'e mi belli deil. Ate seni aryo!

Sevgi kltr ahane bir eydir.

1950'li yllar, Fatih Camisi imam teravihten sonra byklere dermi ki: "imdi darda yirmi
dakika bekleyin, ocuklar biraz camide oynasnlar." ocuklar caminin iinde oynar dururlarm.
Byle sever ocuklar dini. Korkutularak deil.

Ben size iten bir ey syleyeyim mi?

"Sylediin her ey iten zaten" diyen var ya, yerim senin yanaklarn.

Bu lkenin her kynde, mfredat sallamayp mfettilerden, rveti brokratlardan korkmayan

byle ileki bir retmen, bir de byle sevgi dolu imam olsun, ilin valisini de rahmetli Recep
Yazcolu ya da kendisine verilen yz bin dolarlk dl okul yapmna balayan Trabzon Valisi
Nuri Okutan yapn. Kasabann kaymakam da fakir ocuklara hayallerini yazdran, sonra da 200
ocuun hayalini tek tek gerekletiren Of Kaymakam Tuncay Sanel olsun, ehrin belediye bakan
Profesr Ylmaz Bykeren, politikacs da Adnan Kahveci olsun. lke baka bir lke olurdu.

Aslnda sadece retmenle imam adam olsalar emin olun, o bile yeterdi.

Gen ocuk, retmeninin sraryla stanbul'a eczaclk okumaya gelir. Sirkeci'de bir otel bulur,
ayl 100 lira. Fakat ok para, bir yandan okumaya alr, bir yandan masraflarn karlamaya. Bu
arada otelin nasl ilediini de renir. Bir gece ge saat, bir bakar mteriler koridorlarda, kzgn,
baranlar falan. Kaloriferler yanmad iin otel buz gibi olmutur. Gen Ataman iner aaya,
kaloriferi yakmas gereken grevli tm, yorgan dek yatyor. Kaloriferi yakmak dier
personelin grevi olmad iin hibiri stn kirletmek istemez. Ataman girer kalorifer dairesine,
alr krei, kazana kmr atmaya balar, kazan tutuur. O srada ieri bir adam girer.
 Kimsin sen?

Ataman zerinde atlet pijama, yz gz kmr iinde.

Mteriyim.

Ne yapyorsun burada?

Grevli arkada hastalanm, mteriler isyan karyordu, ben de kaloriferi yakyorum.

Peki.

Ataman iini bitirince odasna kar, ykanr, yatar.

Ertesi gn resepsiyondan oday ararlar:

Otelin sahibi sizi aryor.

Otel sahibinin odasna girdiinde bir bakar, kazan dairesinde grd adam.

Nerede okuyorsun?

Eczaclk fakltesinde.

Bu otelde ne kadar kalacaksn?

Drt yl.

Olum drt yl bu otele para demeyeceksin, buray artk kendi evin bil.

Gen Ataman, "mrm boyu insanlara karlk beklemeden iyilik yapmaya altm ve hep
karln aldm. Bulunduum yere hep bir yenilik getirmeye altm, o giriimciliin de karln
aldm" der. Kk Ataman, bugn dnyann elli lkesine slak mendil, krem gibi hijyen malzemeleri
ihra eden bir Trk markasnn sahibi. Sekiz lkede pazar lideri, giriimciliini aynen devam
ettiriyor. O gn otelde alp da kazan dairesine adm atmayanlarn hepsi bir yerlerde srnp
aldklar maalardan ikyet ediyorlardr.

Bir kamu kuruluunda liderlikle ilgili bir konuma yapmam istendi. Biri el kaldrd, ad Kemal'mi:

Devlet yle kt, byle kt. Siyasi gcn yoksa ykselemezsin, torpil var, rvet var, i
yaplmyor.

Kemal Bey'in sylediklerini bu salonda bilmeyen var m? diye sordum.

Yok.

Hepimiz bu haltlar biliyoruz. Kemal Bey, eer devlet alan olarak "Yanllklar bunlar,
dzeltmek iin de bunlar yapalm" diye koturan bir adamsanz, etrafnzdakiler ok ansl, siz de
ok iyi bir adamsnz. Ama btn gn bunlardan sadece ikyet ediyor ve dzeltmek iin
koturmuyorsanz Allah etrafnzdaki herkese sabr ve kolaylk versin.

Allah akna aranzda bugn yaadmz sorunlar bilmeyen var m? Adm atyor musunuz, atmyor
musunuz; tm fark burada.

Dzeltmeyi baaramayabilirsiniz, ama en azndan rnek olursunuz. Kk Ahmet'i bir ustann

yanna verirler, i rensin diye. Usta deli mi, dhi mi belli deil; devaml umaya alan bir adam.
Etraftaki tm ustalar da bu ustayla dalga geerler. Bir gn kanat takp atlar usta, rann gzleri
nnde der lr.

Ustay tanmyorsunuz ama ra tanyorsunuz:

Hezarfen Ahmet elebi.

Wright kardelerden nce uakla umaya altlar, denler varsa onlar da Wrong kardelerdir
kesin. Byk Osmanl denizcisi Kemal Reis vardr, hibiriniz tanmazsnz. Derya gibi bilgisi olup
bildiklerini de reten bir adamd. Denizcilii, haritacl o retti yeenine, giriimcilii ve
meslei gen yeenine rnek oldu.

Kemal Reis'i kimse tanmaz, ama yeeni Piri Reis'i dnya tanyor. O olmasa Piri Reis de olmazd.

Siz de bazen baaramayabilirsiniz, ama en azndan rnek olursunuz.

Bunun ad zaten baarmak.

1961 ylnda askerden dnen gen Firuz babasna der ki:

"Baba askerde grdm, biskvi ok satlyor. Biz un fabrikasn biskvi fabrikasna evirelim,
gelecei parlak bu iin!"

"Tamam" der baba. Firuz Kanatl gider, fabrikann adn Eti olarak tescil ettirir 1961'de. O dnem
ve ncesinde nice un fabrikas sahibi askerliini yapt ve nasl biskvi satldn grd, ama gen
Firuz adm atabildi.

Ahmet Nacar, benim en eski arkadam. 6 yandan beri kankayz. Sar Siyah' beraber yazdk. Bir
ilemizin hastanesine gz doktoru olarak tayini kt. Bir sre sonra grm ki ilede bugne kadar
gz hekimlerinin at hibir muayenehane tutunamam. lenin yerli iki doktoru var. Halk da bu
isim yapm iki hemerisinin muayenehanelerine gidiyor. Bugne kadar gelen hibir gz doktoru
muayenehanesini iletememi, bir k yolu da bulamam. Alt ay sonra tayin isteyip gitmiler.

Ahmet muayenehanede sinek avlarken, yal bir kyl amca geliyor. Ahmet iten, iyi bir ocuktur.
Amcayla aylarn imi, sohbetlerini yapmlar. Muayeneden sonra telefonunu, kyn adresini alm.
Ara sra, dier iki doktorda sra olduunda, muayene olamayan kyller gelmeye balam.

Bir gn muayenehanede gene sinek avlarken sala sesi duyulmu: "Bilmem ne kynden bilmem kim,
hakkn rahmetine kavumutur. le namaz sonras u mezarlkta topraa verilecektir."
 Ahmet'in de ii gc yok, aklna gelmi, am defteri bakm o kyden iki hastas var. "Aabey
iim gcm yok, bir de bizde adettendir, vefattan sonra mutlaka taziye telefonu alr" diye dnp
aram hastalarn: "Banz sa olsun, Mehmet Amca vefat etmi."

"Sa olasn Dohtur Bey."

"Bir baktm cenazeden sonra oral kyller bana toplu ziyarete geldiler, sohbet ettik, ahbaplk
kuruldu."

Merkez Camisi'nin minaresi Ahmet'in muayenehanesinin dibinde, her saladan sonra Ahmet i
edinmi vefatn olduu ky aryor. Kyller ok memnun oluyorlar byle vefal, deer bilen bir
doktorlar olduu iin, Ahmet ok memnun hastalarnn ona gsterdikleri sevgi iin. Ahmetim salalar
sayesinde o ilede, onlarca yl tutunabilen tek yabanc doktor oldu.

Demek ki her problemin aslnda bir k var. teki doktorlar "Bu ilede bir ey olmaz arkada"
deyip ekip giderken Ahmetim baard.

Siz imdi armsnzdr. Kitabn bu sayfas geldi, hl size "forwardlanan e-mail" yabanc
yklerden yok, hl Amerika'dan rnek yok. Btn rnekler Trkiye'den. Anlatlanlarn hepsi bu
topraklar kokuyor. Kusura bakmayn, byle de gidecek elinizdeki kitap. "O beyzbol topu, James'in
btn hayatn deitirdi", "Obama byle baard" gibi rnekleri gremeyeceksiniz. Olur da buradan
bir hikye size elektronik postayla ularsa bilin ki erif Hoca internetten almad, internet erif
Hoca'dan ald.

imdi size denizyldznn hikyesini anlataym. :)

Yuh artk deil mi?

Ama denizyldz hikyesi olmadan kiisel geliim kitab olmaz ki.

Giriimciliin nndeki en byk engel "Bizde o imknlar yok ki", "O yapt da ne oldu?", "Adam
yapyorsa arkas vardr, torpili vardr olum" gibi yalan dolanlardr.

ki travesti yol kenarnda bekliyorlar, biri kk yerden gelmi stanbul'a, teki sormu:

Nasl sizin orada iler?

Vallah dviyler, sviyler, paramz vermiyler, perianlk. Sefaletin bini bir para. Sizde nasl?

Aaa, stanbul'da yle deil, sosyeteden saylrz, arabayla alp arabayla brakrlar. Ya
gnlerimizde ararlar. Mterilerimizle en lks restoranlara, kafelere gideriz. Bir dediimizi iki
etmezler, el stnde tutuluruz.

teki sessizce dinlemi.

Garda sizdeki sosyal imknlar bizde olsa, bizim ehrin alay travesti olur vallah.
 Olay sosyal imkna balamayalm, sende cevher olacak arkada.

Manisa'da bir doktor, rolog Fahrettin Er, hepimizin att meyve ekirdeklerinin aslnda aaca
dnebileceini dnr ve bir proje balatr.

"Her ekirdek bir aatr."

Projeyi herkese duyurur, bir web sitesi aar, "Yediiniz meyvelerin ekirdeklerini atmayn, gn
gazetenin zerinde kurutun ve bize yollayn" der.

Tam on milyon meyve ekirdei toplanr. Bu ekirdekler kampanyayla Spil Da'na dikilir. On
milyon meyve ekirdei, yzde biri tutsa yeter. Projenin toplam maliyeti on bin TL.

Devlete drt milyar dolar bor takp BDDK'ye devredilen bir bankann davas kapansn diye bir
eski bakann sportif olunun yedii rvet 20 milyon dolard. Velet 20 milyon dolar ald, devlet drt
milyar dolar kaybetti. Gazetelerde okumadnz deil mi? nk u anda Ergenekon'u yazyorlar. Bunu
yazamazlar, skar biraz. Oysa hepsi biliyor. Ben nereden biliyorum, emniyetten dostlarm syledi.
Onlar niye mi bir ey yapmyor, Ergenekon'u takip ediyorlar. Bu rvet paralarn aklamann yolu
nedir dersiniz? Ya turizme yatrrsnz ya da futbol kulplerinde aklarsnz. Anladnz siz onu.

Bu proje sadece on bin TL tuttu.

Manisa'daki Orman Mdr'yle konumular, "Biz projede yer almadk, nk yasaya uygun deil.
Ayrca ekirdeklerin helikopterle atlan blmnn ou tutmaz" demi. % 90' tutmasa bir milyon
aa eder, % 99'u tutmasa yz bin meyve aac eder. Ey, Orman Mdr! Hayatn boyu on bin aa
diktin mi?

Ormana meyve aac dikmeye almak yasal deil. Komediyi gryor musunuz? Aslnda Dr.
Fahrettin Er gibilerini ieri atmak lazm, byle yasal olmayan iler yaptklar iin.

Ortalk, lkenin ormanlar cayr cayr yanarken, "Orman beki deil, sevgi korur" levhalar
asmaktan baka bir i yapmayan bu adamlara ve politikaclarn yasal i yapan ocuklarna kalrd o
zaman.
 12 Eyll dnemi polisler bir eve baskn yapyorlar. niversiteli ocuklar var odada.

Komnist misiniz siz?

Deiliz abi, vallahi billahi deiliz.

Evi aryorlar, cidden Das Kapital, solcu dergiler falan. Polis bir bakyor duvarda Karl Marx'n
ereveli resmi.

Kim ulan bu?

Sessizlik... ocuklardan biri atlyor:

Dedemin resmi.

Byle nur yzl deden var, utanmyor musun komnist olmaya!

Bu doktorlar da utanmyorlar aa dikmeye, Allah'tan Orman Mdr boluu tespit etmi de

projede yer almamlar. Ama son memur eyleminde i yavalatmlardr, artk u anki ilerini daha
nasl yavalatacaklarsa. Dnyada kriz var; Romanya, devlet memurlarnn bete birini iten kard.
Polonya, memur maalarn drd, Yunanistan dryor. Trkiye'de isizlik zirvede, herkes isiz.
Memurlar Trkiye'de maa art, sosyal hak iin i yavalatma eylemi yapyor. Aslanlarm benim.
Allah sizi, byklarnz ve kravatlarnz bamzdan eksik etmesin. 45 yanda emekli olun, btn gn
yatn ve ikyet edin.

Dostlar, ryalarnz gerek olsun ister misiniz?

E, o zaman, nce bir uyann.

Ho kalktnz.[4]
"Tomurcuk derdinde olmayan aa odundur."

Necip Fazl Ksakrek

 KALTES
Safranbolu'ya gittim, Demirciler ars, sol taraftaki iki- dkkndan birine girdim. eride
yatm bir esnaf, Hseyin usta, i k saati sohbet ettik. Kahve syledi, itik.

"Ben artk gideyim" dedim.

"Dur, ben de dkkn kapatyorum zaten" dedi.

Beraberce iki byk ahap kap kanadn kapattk.

"Bak erif karde, bu ar kaplar tutan menteeleri gryor musun? En az yzyllk vardr, en ufak
bir sarkma yok. Benim sana sattm menteeleri tak buraya, kaplar bir ylda yere deer. Yaptmz
iin kalitesi o kadar dt" dedi.

Demirciler ars'nn tam orta yerinde ahap eski bir kulbe.

"Buras ne?" diye sordum.

"Buras zamannda bizim loncamzm, birisi aypl bir i yaptnda mteri buraya ikyet
edermi, lonca da maln kusuru varsa ustaya dkkn belli sre kapama ve hatay telafi etme cezas
verirmi."

"imdi var m byle bir ey?"

"Yok aabey, buras imdi ay oca!"

Kaliteli i yapmak, bu lkenin genlerinde vard aslnda.

MOKS'ta[5] anlatmtm; bizimkiler stanbul'u fethederler, suyu saraya gidecek emelere eit
arlkta pamuk balyalar atarlar, sonra gnete kurutup tekrar tartarlar. En hafif gelen pamuun
olduu emeyi bulurlar, Sultanahmet civarndaki bir eme. Cidden de suda znen metaller, su
buharlap uunca pamuun iinde kalp arlk yapar, o yzden en az arta sahip olan pamuk en hafif
kalr. Saray mutfandan iki grevli, Fatih'in korumalarndan iki grevli, bir de bamsz deneti
gelir, suyu doldurur, testiyi mhrlerler, padiaha su yle gider. Dnyay ynetecek padiahn iecei
suyun salksz olma ve zehirleme riskini en aza indiriyorlar. Ayn dnemde Louvre Saray'nda
tuvalet yok.

Byle i kalitesi geleneine sahip bir lkeden olup da nasl iini son derece sradan yapan insanlar
hline geldik sizce?

Sepp Piontek Trk Milli Takm teknik direktryken sylemiti: "Trkler hep oyuncu psikolojisini
konuuyorlar, niye hi i konumuyorlar; kimse iini yapmyor." Adamcaz tabii futbol
federasyonundaki grevliden i bekliyor yazk.

Geenlerde televizyonda "Memurlar i yavalatma eylemine gidecekler" diye bir haber vard,
imdikinden daha yava da varm demek ki. u uzay istasyonlarnda, yerekimsiz alanlarda yrme
durumu var ya, herhlde yle alacaklar.

Bizim Temel, Amerika'ya parat kursuna gidiyor. Hoca anlatyor, Temel de yarm kulak, idareten
dinliyor, naslsa Rabbim yardm eder diye.

nce bu ipi ekin. Parat almazsa yedek ipi ekin, o da almazsa yapacak bir ey yok,
Meryem Ana'ya dua edin.

Kardeim sen niye herkes gibi dikkatli dinlemiyorsun?

Atlarm ben. Sen yorma kafan, Trkm ben.

Birazdan herkesin parat alm szlrlerken Temel, hocann yanndan kapal bir paratle jet
gibi geiyor ve baryor:

O karinun ad neydu?

Clare Sheridan isimli bir ngiliz sanat, 1920'lerde Trkiye'ye geldi ve bizi eletiren bir kitap
yazd: Sade Trk Kahvesi[6]. Kitap eletiri dolu. Atatrk' bile eletirmi. nce biraz nyargl ve
rahatsz okudum, ama sonra dndm de en azndan dncelerini ak ak sylemi. Birou sizi
yle sevdik, byle sevdik deyip gerek dncelerini aktarmyor. Sheridan'n Trkiye'de beendii
hibir ey yok. Bir geziye kyor, gerekten de her yer yoksulluk iinde. Rize'ye geliyor ve
aknlkla anlatyor. Ltfen ondan dinleyin:

"Rize'ye daha nce gitmi bir Trk anlatmt, oradan bahsederken yle bir espri yapm: O
kadar irin bir yer ki, ar'n nasl almadna ayorum.'

Bir ay sonra ar Rize'yi alm.

Sava boyunca Ruslar, Trabzon'a kadar btn sahili igal etmi ve Rize'ye de Kk Yalta'
adn vermiler.

Rize'yi kesinlikle normal artlarda deil, daha ziyade bir opera komik havas iinde grdm.
Nedeni Fransz generalin ziyaretiydi.

Bizi trensel bir hava iinde Hkmet Kona'na gtrdler. Kahve ikramndan sonra resmi
grevlileri tanttlar.

Kyya adm attmz andan itibaren, insan Rize'nin o sradan, kk ve uykulu Trk
kasabalarndan biri deil, aksine, kpr kpr, hareketli bir yer olduunu fark edebiliyordu. Tuhaf
bir mimariye sahip, yeni boyanm evler, yeni bitirilmi bir park, imento ve deniz kabuklarndan
uydurulmu nefis bir eme, renkli demir ieklerle evrilmi bir Meclis Evi, geni beyaz talar
deli yry yollar, kpkrmz iek tarlalar ve parmaklklar vard.

Rize'nin bu tatil yeri havasn yalnzca Fransz generalin ziyaretine balamamak lazmd, buras
sair zamanlarda byleydi anlalan. Durum ok gemeden akla kavutu: Tm bu hareket ve
yaplamann sebebi, Vali Hurit Bey'di. izgili yz, kara gzleri, snr tanmayan hayal gc,
enerjisi, hrs ve kararllyla bu adam, bir valinin neler baarabileceinin en gzel rneiydi.
Ayrca, halkn durumunun nasl valilerin insafna kalm olduunu da kantlyordu. Grdm
valilerin ou uyuuk, cansz suratl, cahil, nyargl, gsteri merakls ve blgelerindeki halkn
refahna kar kaytsz kiilerdi. Hurit Bey gibisine ilk kez rastlyordum. Yrede mthi bir
itibara sahipti. Halk onunla gurur duyuyor, o da insanlarn taleplerine yant verebilmek iin
elinden gelen abay gsteriyordu.

Mahkmlar dhil, yzlerce adam toplayp yirmi drt saat iinde bir iskele ina ettirmi olduu
biliniyordu. Meclis Evi bir haftada bitirilmiti. Bir parkmz, ememiz ve sahilde bir yry
yolumuz olsun' demesiyle yaptrmas bir olmutu.

Ruslarn giderken braktklar ve valinin kumun iinden karttrp tamir ettirdii bir eski
makine sayesinde kasabada elektrik de vard. Yeni ktphanenin inaat henz bitirilmiti, sinema
salonununki ise daha devam ediyordu. nsanlar ertesi sabah kalknca nasl bir yenilikle
karlaacaklarn bilemiyorlard.

ki sene ncesine kadar Rize ve Rusya snr arasnda iki adet okul varken, u anda bu say yz
elli altya ulamt. Polis kaytlarna gre, aileler arasnda nesillerdir sregelen kan davalar
yznden ylda ortalama 3000 cinayet ilenirken, bu rakam da, dier lkelerdeki seviyeye, ylda
bir dzineye kadar gerilemiti.

Mahkmlar altrrken, onlar artl tahliye ediyor, szlerine gvenerek, balarna gardiyan
koydurmuyordu; bugne kadar hi kimse de kamaya teebbs etmemiti.

Valinin nasl bylesine youn alyor olduunu aklamak iin, bir gereke daha ne
srlebilir: Bu blgede Grc kkenli Mslman Lazlar yayor. Uzun boylu, sert mizal, tepeden
trnaa silah kuanm, tipik korsanlar olarak tanmlayabileceim bu insanlar almaya olduu
kadar dvmeye de yatkndr. te, Vali Hurit Bey'in alma arkadalar byle insanlar."

Bizde rahmetli Recep Yazcolu dnda hatrladnz byle ka vali var?

Rize valisi Hurit Bey prlanta gibi bir adam, ehri alkanlyla ayaa kaldrm. Hibir ey
beenmeyen ngiliz Sheridan, az ak anlatyor.

Dikkat edin bugn bu lkede birok insan iini idareten yapar.

u yollarda grdnz, Zirai Donatm'n yapt su tama kanallar var ya, onlara "knk" derler.
Trkiye'de hepsinin st aktr, sulamann asl yapld yaz aylarnda stleri ak olduu iin suyun
% 70'i buharlap gider. Bu kanallardan 2000 yl nce Eski Roma'da da yapmlar, hepsinin st
kapal, ayn miktarda suyla % 70 daha fazla sulama yapyorlar. Bunu adamlara yazsan, on sayfa
ynetmelik ieren yaz yollarlar (iki ay sonra). Ve biz reniriz ki st kapal "knk" kanuna
aykrdr.

Asfalt konusu en speri. Cidden, Almanya'da hl Hitler dneminde yaplan asfaltlar duruyor.
Bizim bir yl nce yaplan duble yollar yama ierisinde. Almanlar asfalt yapmada dnya birincisi, biz
de yamamada dnya birincisiyiz.

kinci Dnya Sava sonras, bir tiyatrocu sahnede, dalgnlkla ak diye Nazi selam vermi. Bir
hatrlam ki sava bitmi, ortada Nazi falan yok, seyirci buz gibi. Kendi de el havada donmu kalm.

Devam etmi:

Dn bir kar yad, nah bu kadar!

Bizimkiler gitti Almanya'ya, etkilendiler mi Alman disiplininden? Heyhat! Yllar nce Trk-Alman
iadamlarna bir konferans vermek zere Almanya'ya ardlar. Almanlar tam vaktinde geldi,
bizimkiler yarm saat ge.

"tenlikle tebrik ediyorum. Almanya'nn ortasnda, otuz-krk yl gemi, milli benliimizi

kaybetmemiiz" dedim.

Gltk. yledir bizde, dne vaktinde gitmeye kalkan olursa "Ne o, grgszler gibi erkenden"
derler.

Yeriz kurallar biz.

Krmz k nedir trafikte?

Dur.

Yeil?

Ge.

Sar?

Hzl ge!

Yanl mym?

Arkadamn evine usta gelmi, zili yapmaya alyor. Ura ura bir trl olmuyor. Sonunda kan
ter iinde diyor ki:

Abla ben bu zili yaparm ama devaml alar.

Bizim ufaklk basket oynuyor, bir doktor imzas istemiler. Sabah derse yetiecek, ODT'nn
salk merkezine gittik. Sramz aldk, saat 8.40, girdik bir odaya. Doktor da can arkadamn
arkada, beni de tanyor. ki kiiyle ay, kahve iip sohbet ediyor. Durumu syledim, bir imza lazm,
dedim.

"Bekleyin geliyorum" dedi.

 Biz getik banka oturduk, yle bekliyoruz.

10 dakika sonra kt, birka bekleyen daha var.

"Biliyorsunuz mesai 9.00'da balyor" dedi.

Biz darda kzmla ve dier hastalarla 9.00'a kadar bekledik. O srada dier doktor geldi. Girdik,
imza toplam on be saniye srd.

Kzm hibir ey anlamad.

Baba bu kadar ksa bir imza iin niye bu kadar bekledik? Dersi de kardk.

Ufaklk imdilik aryor, armay brakt gn sistem onu da yemi olacak zaten.

Bu bahsettiim olaydaki doktor prl prl, salam karakterli bir adam, ok da iyi bir doktor. Ama
sistem kazanm durumda. Benim "Bu lke iin ne yaparm?" diye dnen, okulu bitirirken
heyecanl, canavar arkadalarmn hepsi imdi mesaide borsa, ddaa sonular takip ediyorlar.
Memurlar i yavalatacakm, daha neyi yavalatacaksnz? (Bu i yavalatma olay beni nasl
kemirmi ama?)

Kendini acayip ciddiye alp iini ciddiye almayan insanlar topluluu olduk. Keke ciddiye
aldmz ey kendimiz deil, iimiz olsa.

Dikkat edin, gram yetkisi olan adamda bir surat, bir hava. in kalitesi o nk.

nsanlar iini, acil durum maskelerinin nasl takldn anlatan hostes suratyla yapyorlar.

Annem ve rahmetli babam tm dzenli demelerini bankaya verirlerdi. Bir gn Karyaka'daym.

Baktm hazrlanyorlar.

"Nereye kumkumalar?" dedim.

"Telekom'un parasn yatracaz" dediler.

"Banka telefon faturasn da dyor" diyecektim ki babam sert bir sesle:

"Telekom'u bankaya detmem ben" dedi.

yle bir prensipli syledi ki ben de nedenini soramadm. Telekom da o zamanlar devlet kuruluu,
henz satlmam.

Aradan yllar geti, babay kaybettik.

Bir gn baktm, annem yine kahvalt sonras hazrlanyor.

Nereye kumkuma?
 Telekom faturas yatrmaya.

Anne, niye vermiyorsunuz bankaya, srf bu fatura iin yllarca kuyrua girdiniz.

Olum Bostanl Telekom'da iki deme giesi var, biz hep ayn gieye gideriz, orada bykl, gler
yzl bir memur ocuk var. Ne zaman gitsek bizi gler yzle karlar, hlimizi hatrmz sorar.
Parann stn verirken de bize, "Allah bereket versin amca, teyze" der. Yllarca babanla, o "Allah
bereket versin" szn duymak iin ve o evladmz grmek iin kuyrukta sra bekledik.

Anladnz m? ini adam gibi yapmak, evine helal lokma gtrmek ne demek?

Bizde herkes iini ne kadar iyi yaptn anlatr durur. Kendi baarl deilse bu sefer evlad sper
bir eydir, onun baarlarn dinlersin: "Evladm diye demiyorum ama..."

Bak, iini iyi yapyorsan hi anlatma.

 Zaten herkes iini ne kadar iyi yaptn grr.

Kular, kaplar, ocuklar, herkes iini ne denli iyi yaptn fark eder.

Yzlerce yl sonra bile eserlerin yaar.

Senin anlatmana gerek kalmaz zaten.

plaklar kampnda olan kza:

"Seviyorum"

Kz da:

"Gryorum" demi.

nsanlara hi iinizi ne kadar iyi yaptnz anlatmayn, sadece yapn.

Biti biraz "Just do it" oldu ama idare edin artk.

Yalnz u noktaya getirmeyin:

Grdm en baba i kalitesi vakasn anlatyorum.

Kzlay'dan dolmua bindim (eveeet, srnyorum dolmuta, otobste, eveeeet).

En arkadaym, bozuk yok, elli lira uzattm ndekine (eveeet para gani, eveeet).

Ne yaparsn? Paray alp, duygusuzca bir ndekine verirsin ya; bu ald, gnee tuttu paray, bakt
biraz, dnd bana:

"Gerek" dedi.

Bak i ciddiyetine. Para uzatclk nasl olur? nce sen deil yanndaki uzatsn diye duymazla
gelirsin, sonra omzuna apla yiyince bir ey sylemeden bir ndekine verirsin. Bu, kalite kontrol
yapp dolmuunun hakkn, hukukunu koruyor. Bununla da bitmedi, iki dakika sonra st gelmeyince,
ben eziinin sesi kmadndan bu grledi:

Patron, 50'den bir kii gelmedi hl!

Para buna geldi. Ald paray ak ak ak sayd, dnd bana:

"st tamam" dedi.

Bak yemin ediyorum fabrikam, retim tesisim olsa isterse okuma yazma bilmesin, alrm ie, kalite
kontrol mdr yaparm. Tek yanl rn olmaz.

Bana eitimi yok, kalite eitimi almal falan demeyin. O alm eitimini, amirlerinden grm sk
kurs, Kal-Der Bakan o gnlmde benim. Ben hayatmda saymadm para stn, o benim param
sayyor.

Ali Mahmut sormu:

Seyfi nereye gidiyorsun?

Ke.... ke... kekemeee o...... okuluna giiiiidi..... yoooorum.

Yav hi gitmene gerek yok, ahane kekeliyorsun.

zmir'de bir rencim, Kenan, Pixel Reklam Ajans'nn sahibi. Ajansn tm ileri gerekten sper.
"Bu ilerin kalitesi nasl byle iyi Kenan?" diye sorduumda zannettim ki bana bilgisayarcsndan,
izimcisinden falan bahsedecek.

Bizim temizliimize, ofisimize bakan Nefise Hanm sayesinde.

yle iyi i yapar, yle alr ki hepimize rnek olur. Geenlerde elektrik kesilince eini i yerine
arm. Buzdolabndaki tm yiyecekleri toplayp kendi evlerindeki buzdolabna gtrp koymular.
Hafta sonu geince, pazartesi yklendiler gdalar, geri getirdiler. Her iini byle yapar. Batp
gidecek olsak, nce kendimi, en son Nefise Hanm' iten karrm.

Ben size bir ey syleyeyim mi, Nefise'yi hayatta kriz mriz etkilemez, evine ekmeini gtrr.

Mimar Sinan, o broda ofis ilerine bakyor olsa, o da aynen Nefise gibi alrd. Piri Reis'in,
Atatrk'n, Nefise Hanm'n ortak zellikleri ne biliyor musunuz? Ne i yaptlarsa ahane yapmlar.
Benim bir Naile Kemal'im vard TMER'de, o da Nefise Hanm gibiydi. kisi de Trk, ikisi de
gmen. Baz kitaplarmda yazdm, gmen vatandalarmzn i yapma kaliteleri asndan bende
ayr bir yerleri vardr. ok alkandrlar ve ilerini mkemmel yaparlar.

Bulgaristan'da, Yunanistan'da, Yugoslavya'da iyi eitim aldklar iin deil.

Bizde eitim almadklar iin kurtarmlar.

nallah nc, drdnc kuaklar da byle olur.

Erhanmla zmir'de bir eitimden ktk (Erhan zall, Trkiye'nin en iyi takm almas eitmeni,
hi reklam yok, ortalkta dolap kendini anlatmaz ama mthitir eitimleri).

"Aabey bir turu suyu olsa da isek" falan deyip inasi Havuz'u anyoruz.

zmirli romantikler bilir, sahaflarn olduu bir sokak var, Sevgi Yolu, Fuar'la, Alsancak aras bir
yerlerde. Baktk yolun sonunda bir turucu.

"Ver abi bize iki turu" dedik.

 "Hh" dedi (Merhaba anlamnda).

Hazrlad bir bardak, ben tam uzanrken "Dur" anlamnda tekrar "Hh" dedi. Anladk ki dilsiz.
atal koydu salatalklarn zerine, aynen u anki gibi yutkunuyorum, siz de yutkunuyorsunuz deil mi?
Brakn imdi, cannz ekmitir. Aranzda Fransz mrebbiyelerinin bytt arkadalar ayr
tutuyorum. (Konuyu iyice datyorum, ama ben bir arap, gurme, gusto muhabbeti yapp, size hava
atamayacak mym arkada? Varsa yoksa turu, kokore, dolmu. Vardr yle nezih yazarlar,
bulursunuz siz.)

Ben tam atala uzanacam, "Hh" dedi (Bekle anlamnda).

Barda bembeyaz bir peeteyle sard, janjan yapt. Bir dilim de limon takt kenarna, oldu garden
parti. Ben Erhan' bekledim, bir bardak da ona verdi, tam ieceiz, "Hh" dedi arkay gsterdi.

Bir i yerinden kma, yrtk prtk, ama ok haval iki siyah deri koltuk bulmu, "Oturun buraya"
diyor. Biz Erhan'la yaslandk makam koltuklarna, bacak bacak stne atp gmldk.

Geldi yanmza. stnde tertemiz nlk, yakasnda ismi, yznde glmseme.

"Hh" deyip ileriyi gsterdi: Gevreki (siz gevree simit dersiniz). Diyor ki "sterseniz iki gevrek
getireyim, yannda ahane gider. Benim o kanka da nasiplensin, o da bana arada mteri yolluyor,
srtmz yere gelmiyor."

"Hh" dedik Erhan'la, gld.

ki de gevrek geldi. ahane plendik.

O turucu var ya, krizin kral onu batramaz.

Kocaman firmalar var, o turucunun i kalitesinin yanna yaklaamazlar. Krizin ad bile batrr
onlar.

Unutmayn, i hayatnzda nereye varacanz sizin i kaliteniz belirler.

"Ameliyat ok iyi geti, hasta ld!" durumlar ok bu lkede. Ya da ayn futbolcu, iki gol, ma 1-1.

Bu lkeye, iini iyi yapmayan insanlardan byk zarar geldi. En byk zarar onlar verdiler.

Orhan Veli mthi mi mthi bir airdir.

Nasl ld bilir misiniz?

 Ankara Belediyesi'nin ap, zerine bir kapak koymad ukurlardan birine dt geceleyin.

35 yanda!

70'ine gelebilseydi peetelerin st, klarn kalpleri hatta tuvalet kaplar bile onun ahane
iirleriyle dolard. Orhan Veli ld. Hayal gcmz ld.

Gidin belediyelere ayn adamlar oralarda. Maallah, sa salim srtyor, rvet bekliyorlar. Kara
paralar futbolda aklyorlar. Orhan Veli'yse ld. O yedikleri trilyonlarca rvetin hibiri bir Orhan
Veli iiri etmez.

Yanl mym?

Belediye yine ukurlar kapatmyor, kk ocuklar dp lmyor mu?[7]

Belki el kadar ocuklar da byk air, edebiyat, doktor olacaklar. Ama hl 21. yzylda
ukurlara dp lyorlar. Belediyelerin ii d bykl, rveti, eitimsiz adamlarla dolu. Bana
"Biz yle deiliz" diye elektronik posta atmayn. yle deilseniz de, saynz yle az ki lke biliyor
sizi ve parmakla gsteriyorlar, "Bu adam rvet yemiyor", "Bu belediye ahane alyor" diye.

Kimi mstahdem kimi retmenden daha iyi retmendir.

Marmara Blge Mdrmz Zafer, Bozcaada'da ilkokula balyor. ok ters bir retmeni var ve
okuldan ok souyor. Teneffslerde tek bana bahede oturuyor. Babas polis memuru, tayinle
gelmi, dier ocuklarsa kklkten arkadalar. Zafercik ok mutsuz.

Bir gn okulun mstahdemi Recep Amca yaklayor yanna, tahtadan bir oyuncak uzatyor.

Nasl?

ok gzel.

Ben yaptm.

?
 Nasl yapldn renmek ister misin?

Evet.

Okuldan sonra devlerini bitirince gel, ben seni burada bekleyeceim.

Zafer, devlerini bitirip okula gidiyor. Mstahdem amcayla tahtadan kl yapyorlar. Zafer btn
akam klla oynuyor.

Ertesi gn teneffste yanna geliyor:

Ne haber Zafer?

Sa ol Recep Amca.

devini iyi yap gel, tahtadan at yapalm.

Zafer dersleri bitirip, devini tamamlayp, annesinin srd salal ekmei de yiyince uar gibi
gidiyor okula.

Sonra reniyorlar ki Recep Amca'nn askeri okulda olu var. O da evlat zlemini Zafer'e bir
eyler reterek gideriyor. Bir sre sonra tahta oyuncaklar dnda devleri de birlikte yapmaya
balyorlar, hayattan, okuldan konuuyorlar. Zafer bu arada arkadalar edinip okulunu sevmeye
balyor.

Hl syler Zafer, okulu bana retmenim deil, mstahdem Recep Amcam sevdirdi diye.

Kimi mstahdem kimi retmenden daha iyi retmendir.

Zafer'in okulu Bozcaada skelesi giriinde, stiklal lkretim Okulu. 2009 Eyll', Orhan, Zafer,
ben dala gittik. Orhan da Zafer de Uur Bcei. Orhan "Buraya kadar gelmiken ocuklara bir
konferans versek ya" deyince ben de cotum. Girdik okula. Mdr, odasnda, uhuyla bir eyler
yaptryor.

"Merhaba" dedik.

"Evet" dedi. Merhabann cevab evettir, "Ne var, ne rahatsz ediyorsunuz?" anlamnda kullanlr.
Zafer garibim anlatt, "Ben bu okulun mezunuyum, biz okullarda cretsiz yurt sevgisi' eitimleri
veriyoruz. Bu arkadam da yazar, ok ahane konuur vallaha..." diye dikkat ekmeye alyor ama
adam uhuya yle odaklanm ki kafasn kaldrp bize bakmyor bile. Ben "Kalk Zafer, biz arkadan
megul bir zamanna denk geldik. Gidelim aabey" dedim. Bu kafay kaldrd: "Seminer vermek
istiyorsanz, anakkale Milli Eitim Mdrl'ne yazl dileke vereceksiniz. Valilik onaylarsa, biz
de uygun bir zaman ayarlayabilirsek, bakarz" dedi.

Biz birbirimize baktk.

Ben ondan aryorum memur arkadalar, bu i yavalatma eyleminize. Ben zaten 1938'den beri i
yavalatma eylemindesiniz de ondan almyorsunuz sanyordum. Eylemi duyunca rendik i
yaptnz. Bu arada devlet batt o ayr. Okul mdr mstahdem Recep Amca olsayd, biz o gn
konferans vermitik.

Bu arada bizim Bursa'daki Uur Bceklerimiz Zafer Erbalar, Serkan Duru, Orman
Mdrl'nden aban Efe ile ibirlii yapp Bursa'nn kylerine on bin meyve aac diktiler. aban
Efe gibi devlet memurlar da var. Zafer, Serkan gibi insanlar da var bu lkede.

Aslan Uur Bcekleri.

yi ki varsnz.

Not: Benim drst, alkan dostum Hilmi Bey arad: "Hocam kitabnz bir devlet yneticisine
hediye ettim. Yarsn okuyup Yazar devlet memurlarn sevmiyor, memurlara kar nyargl. Ben
bunu okumam' dedi ve geri verdi kitab."

Kitapta vdm insanlara bakn. ou devlet memuru. Polis Akif devlet memuru, ileki
retmen, Mustafa Gzelgz, aban Efe, imam Kazm Ozan, mstahdem Recep Amca, Hseyin Haki
Efendi, vali Hurit Bey, Telekomdaki grevli, doktor Fahrettin Er, stn Ezer, Nuri Okutan, Recep
Yazcolu, Of kaymakam... Bunlar sadece ilk 70 sayfada adn andklarm. Yazar, memurlar can
gibi seviyor. inin hakkn veren, bu lkenin fakir halknn vergisinden ald maann karln
vermek iin aba gsteren memurlar can gibi seviyor.

Gneydoudan Ali retmen yazm bana: "Hocam onca kar k. Okullarmz sadece bir gn,
minibsler hareket etmedii iin kapand. 20 retmen ky okullarmz her gn ak tuttuk, eitim
verdik. Odun yoktu. Mecburen sabah erkenden caminin odunlarn yrtp yaktk, ama ocuklarmz
okuttuk". Byle memur lazm bu lkeye. Benim babam da memurdu. 1000 defa daha sorsalar gene
yukardaki rneklerdeki gibi alan bir memur olsun isterim. nsan babasyla ancak o zaman gurur
duyar.

ki tr memur, iki tr insan olursunuz. lk grup, iinin hakkn veren, alkan, drst ve lkesini
seven insanlardan oluur. kinci grubu ise hepiniz biliyorsunuz zaten.

Benim canm Hilmi Hocam, buras tam kitabn yars. Yani senin memurun kitab iade ettii yer.
Bence hakl. Ben olsam ben de tahamml edemezdim bunca rnee, brakrdm yarda, "Sevmiyor
adam memurlar" derdim. Oysa bak, rnek verdikle-rimin hepsi devlet erknyd.

Kitaptaki memurlarla ilgili ksmlar gzden geirdim. Acaba deiebilecek bir yer, drst, ahlakl
insanlar, rvet yemeyenleri alndracak bir blm var m diye baktm, bulamadm. Kitab
deitirmek ok zor. Bence adamn deimesi lazm. O da imknsz. Olur, da deimeye karar verirse
seni rnek alsn. Btn Karaman senden hrmetle bahsediyor. Trkiye'nin adn andnda senin
gzlerin doluyor. Anladn deil mi benim aslan dostum? Bunlarn deimesi lazm. Kitap deiirse
hepimiz kaybederiz: Necati Bey, Abbas, Uur, Selcen, Nisan, ukura den ocuklar, Ali Akasya,
Umut... Hepimiz kaybederiz... Bence kitap deimesin. O adam deitirelim biz.
"eytanla sofraya oturann ka uzun olmal."

Alman Atasz
 DRSTLK
zgren&Akn'a bir toplantya gideceim. Baktm ge kalma ihtimali var, bindim bir taksiye,
muhabbeti bir arkada. O anlatyor, ben dinliyorum. Tam i yerinin nne geldik, Ankara'da
Bakanlklar. Diyelim ki 9.75 tuttu, ben 10 lira uzattm. Hani hepimizin yaad sahne vardr ya,
taksici stn aryormu gibi yapar, siz de para stn alabilmek iin bir ayak darda, inmemek iin
debelenirsiniz. Tam o sahne olacak. Bu, para st var m diye aranmaya balad.

"st kalsn kardeim" dedim.

Dnd bana doru:

"Vaktin var m aabey?" dedi.

"Evet" dedim (benim tek ayak darda).

Drtllere bast, trafik drt erit akyor, indi aratan. nde bir bfe var. Gitti oraya, bir eyler
konuup geldi. Bana yirmi be kuru uzatt, belli ki para bozdurmu.

"Birader" dedim, 9.75 deil, 10.50 yazsa ister miydin elli kuruu benden?

Ne alacam aabey elli kuruu.

Peki, niye gittin yirmi be kuru iin o kadar uratn, "st kalsn" demitim.

Dnd bana, att kolunu arkaya:

Vaktin var m aabey?

Var.

ek kapy o zaman.

Muhabbeti bir taksiciyle kar karyayz.

Be dakika konutuk. ngiltere'de profesrnden, bilmem kiminden eitimler aldm. O taksicinin be

dakikada rettiklerini, ngiliz hocalar haftalarca verdikleri derslerde retemediler.

Aabey, biz Keiren'de be kardeiz. Babam ameleydi benim, gnlk yevmiyeye giderdi; artk
inaat falan bulursa alr gelir, o gn i bulamamsa, biz eve geliinden, yznden anlardk.
Durumumuz hi iyi olmad. Akam yer sofrasnda yemek yerdik. Yemek bitince babam bize "Durun
kalkmayn" derdi. nce dua ederdik sonra babam bize sofrada konuma yapard.

"Aha" dedim, "Bizim meslekten, seminerci."

Ne anlatrd baban?
 Hayatta nasl baarl olunacan.

Hakiki, dvme Keiren Anthony Robbins Sharma's bir nevi.

ofr de ben de glmsedik.

O gn inaat iin armazlarsa eve para getiremiyor, sonra ocuklara hayatta baar teknikleri
anlatyor.

Babam sabah ie gidince byk aabeyimiz onu taklit ederdi, delik bir orapla pantolonun
ceplerini karr, drt kardei karsna alp "Drst olun, evinize haram lokma sokmayn" diye
anlatrken, biz de glerdik. Annem kzard, "Babanzla alay etmeyin. O, hem drst hem de
alkandr" derdi. Yan evde iki karde vard, onlarn babas zengindi. Babalar birahane iletiyordu,
ama adamda her numara vard, kumar falan oynatrd. Bizim yeni hibir eyimiz olmad, hep o
ikisinin eskilerini kullandk. O amca mahalleden geerken biz be karde ayaa kalkardk, nk bize
bahi verirdi. Babam eve girince ayaa kalkmazdk, nk hediye, para falan hak getire. Aabey, biz
babay kaybettik. Alt ay iinde yandaki baba da ld. Yandaki baba iki ocua be katl bir
apartman, ileyen birahane, dvizler ve araziler brakt. Bizim baba ne brakt biliyor musun?

Ne brakt?

Bakkal veresiyesi ve konumalarn brakt: "Evladm iinizi drst yapn, hakknz olmayan
paray almayn..." falan filan. Aabey, aradan on be yl geti, dier iki karde cezaevindeler, ne ev
kald, ne birahane. Ailesi dald.

Biz be karde, beimizin Keiren'de taksi duranda birer taksisi var. Hepimizin birer ailesi,
oluk ocuu, hepimizin birer dairesi var. Geenlerde byk aabeyimiz bizi toplad ve dedi ki:

"Asl miras bizim baba brakm."

O gn hepimiz aladk. Be karde de taksicilie baladmzdan beri, taksimetrenin yazmad 10

kuruu evimize sokmadk. Her eyimiz var Allah'a kr.

ok duygulandm, veda ettim, tam ineceim:

Dur aabey, asl bomba imdi.

Nedir bomba?

Nerede oturuyoruz biliyor musun? O iki kardein oturduu be katl apartman biz aldk. Be
karde orada oturuyoruz.

Evladnza ne araba brakrsnz, ne ev, ne de baka bir miras. Evlada sadece deer kavramlar
brakrsnz. Bakn iki baba da evlatlarna deer kavramlar brakmlar.

Aslnda ii babann seminerlerini be ocuk da dinlemedi.

 skolar der ki: "ocuklar dudaklarnz deil, ayaklarnz izlerler."

Yaptnz her eyle, attnz her admda aslnda evladnza eitim verirsiniz. O ocuklar
konferanslar dinlemedi, babalarnn otuz lira yevmiye iin nasl altn, aba gsterdiini
grdler.

imdi burada anlatmaya altm eyin, bize anlatlanlarla ne kadar ters olduunun farkndaym,
zellikle bu ABD kkenli kiisel geliim faaliyetleri, srf nasl daha fazla kazanrsnz zerine
kuruluyken.

stanbul'dan bir rencim var, Nur, prl prl bir kz, dershanede mdr. Diksiyon, NLP, beden dili
gibi kurslar balatyorlar. nl bir NLP'ciyle anlap ayorlar kurslar; reklam, yatrm...
rencileri topluyorlar. renciler bir dnem geliyor, ikinci ay hibiri yok. Sonra on be renci
daha bulup yeniden balyorlar, ikinci ay hibiri yok. Hoca da iyi, renciler, snf, kahkahadan
yklyor. Sonra reniyorlar ki NLP'cinin kar tarafta kendi dershanesi var, ilk ayn sonunda
bunlarn bulduu tm rencileri oraya gtryor. Yz yze konuup yollar ayryorlar, adam
"Bunda etik bir problem grmyorum" demi. Bu sefer daha nl bir NLP'ci bulmular, batan
sormular:

Dershaneniz var m?

Yok.

Biz byle byle bir olay yaadk da.

Vay karaktersiz vay, zaten piyasada yle tannr, parac, ...

Bu yeni NLP'ciyle irket ziyaretlerine gidiyorlar. "Firma alanlarnza NLP eitimi verelim,
motivasyonlar artar, para kazanrsnz" falan. Sryle irket ziyaret ediyorlar. Drt be ay, tk yok.
Sonra bir gn ans eseri reniyorlar ki bu NLP'ci gidilen irketi ziyaret sonras aryor, "Size o fiyat
verdik ama ok pahal. Bouna komisyon vermeyin, direkt benden u fiyata aln" diye. irketler de
adamdan dorudan eitim alyorlar.

Bununla da konuuyorlar.

"Ben bunda etik bir problem grmyorum" diyor.

"Ben bunda etik bir problem grmyorum" cmlesini ezberleyin. Evde bir halt m yediniz, dayayn
cmleyi. Bakn polis yakalad kapkay, kapka normalde yalvarr ya "Vurma aabey" falan diye,
evre esnaf da verir odunu. Eitim alm olsa ve yakalandnda (yalnz zerinde lacivert takm,
kravat, sa dkkse kei sakal falan da olacak) gr bir sesle "Ben bunda etik bir problem
grmyorum" dese, esnaf, polis aylana kadar kapka ortadan kaybolur.

Bakn bir tarafta be kardein ilkokul mezunu ii babas, o da konferans, yer sofrasnda be
evlada konuuyor, dier tarafta Amerikal uzmanlardan feyz alm, tklm tklm salonlara konuan
onlar gldrp, bartp, zplatp, paraya para demeyen kiisel geliim uzmanlar.
 "Hadi leeyn" deil mi? Hep beraber bir "Hadi leeyn" daha.

Bizim Elifik, kz Zeynep'i Korukent'teki bir devlet ilkretim okuluna kaydettirmeye gittiinde
"Mdr Bey grecek" demiler. Gitmiler Mdr Bey'e. Mdr Bey eitimden deil, hep paradan
konuuyormu. Elif de saf saf okula ba yapacan zannediyor, sonra konuma ilerlerken Mdr
Bey anlatyor: "Ben olumu liseye kaydettirmeye gtrdm. Mdr de benim arkadam. Kayt
paras dnda kardm iki milyar da ona verdim. Arkadam bu senin hakkn' dedim. Hakk ama
deil mi?" Elif o zaman fark ediyor adamn kendisinden para istediini. ok morali bozuluyor Elif'in,
kta bir veliyle konuuyor, "Yaplacak bir ey yok, okul ok iyi. Mecburen hepimiz veriyoruz"
diyor veli. Kzlar o okulda okuyan bir tandklarna sylemiler. Kadn, "Adam rvet alrken
videoya kaydettiler, bir sr ikyet oldu, yine de on yldr kimse bir ey yapamad. atr atr rvet
yiyorlar. Derslerden sonra ett almas yaplyor, snavda soracaklarn zellikle derste deil de, o
ettlerde retiyorlar. Mecburen btn veliler ocuklarn fahi rakamlarla o ettlere gnderiyor, o
paray da aralarnda paylayorlar." Bunun gibi anlatlanlarn haddi hesab yok. Tezgha bakar
msnz? Milli Eitim'de yneticilik yapm bir arkadama sordum. Bir ehrin adn verdi, "1250
okul mdr var, 1000 tanesinin kemeri gbeinin zerinde zor balanr, her birinin servis irketleri,
yemek irketleri, temizlik irketleri, renci kayd ad altnda neler evirdiine inanamazsn" dedi.
(Allah akna bana e-mektup atmayn, "Ben de mdrm, yemiyorum" diye, eer yleyseniz btn
okul retmenleri, velileri farkndadr zaten.)

2007 yl, Trabzon blgesi okullar aras kros yarmas, en nde koan
kzmzn ad Hilal Cokuner. Hilal bir anda arkasnda koan rakibinin
arazide ok kt dtn gryor. Komaya devam etse birinci olacak.
Duruyor, rakibini yerden kaldryor ve ambulansa kadar tayor. Komaya
devam etse birinci olacak, dereceye giremiyor.

Hilal, 2007'de, Dnya Olimpiyat Komitesi Baron De Coubertin Fair Play

byk dln Trkiye'ye kazandrd.

Bakn ne diyeceim, 15 yandaki Hilalimi aln; o, sigara, rvet, siyaset kokan adamlardan birinin
yerine bir okula mdr olarak koyun. Okulu daha iyi ynetmezse neyim. Matematik, fizik bilmesine
gerek yok, en azndan ocuklara lkeyi, bayra, Atatrk' sevdirir.
 Antalya Gynk'te bir otele eitime gidiyorum, Taksici "Hangi otel?" diye sordu, syledim.

"Bakan Bey'in oteli" dedi.

Hangi Bakan?

Adn syledi, Allah Allah, hi yle otel alabilecek bir hayat, ii de yok adamn.

Otelde indik. Byle ok prestijli, lks, ato gibi bir otel. Deniz kys, be yldzl, acayip byk.
Karlayan ekip beni odaya gtrrken,

"Hocam otel u adamnm" diye ayn bakann adn sylediler.

Btn alanlar Bakan Bey'in memleketinden, iveler falan standart, hizmet berbat. Resepsiyonun
nnde baran turistler. Benim kaldm akam kk apl bir yangn kt.

rencilerim bir otel grevlisine kzmlar, "Seni ikyet edeceiz" demiler.

"Hibir ey yapamazsnz, ben Bahan Bey'in yieniyim" demi.

Etraftaki esnafa sordum, hepsi o bakann adn verdiler. "Ya" dedim, "bunu emniyetten duysalar
adamn bana neler gelir?" Bir baktm seminer verdiim eitim salonunun karsnda 72 ilin emniyet
mdr eitim alyor. Byk ihtimalle benim iki gnde alt-yedi kez duyduum eyi (ben bir kiiyim)
72 emniyet mdr hi duymadan yatp, kalkp, eitim alp ayrldlar otelden. Hukukular, emniyet
mensuplar glmseyerek okuyorlar. Emniyet Mdr duysa ne yapacak? Olur da drst bir adamsa
ve stne giderse hayatn bitirirler adamn.

Hukuk denilen ey, kapitalist sistemde, zenginin parasn garibandan koruyan cellttr.

Bu lke yolsuzluk liginde dnya drdncs.

Dnya drdncs!

Ben yetkili olsam aratrrm o blgede, kim acaba bu bakan diye. 150-200 milyon dolar, bir bakan
veremeyeceine gre hakknda haksz yere sylenti kmtr mutlaka. kp ortaya sylentiyi
engellemesinde fayda var. (Beni emniyetten veya bakanlklardan arayan olursa otelin adn hemen
veririm. evredeki esnaftan iki dakikada Bakan Bey'in adn renip, bu sylentinin nne geerler.)
Glmsyorsunuz deil mi? Ergenekon'un zerine bu adamlar gidiyor ite.

Beybabam 1919 doumlu muharip bir subay ve Allah uzun mr versin hl sa, Muhittin Ergne.
Bir Trk Zabitinin Anlar adl kitapta hayat ve dnemin Trkiye'si var.

1940'l yllar, bir ingene vatandamz, Roman da diyebiliriz, Tekirda'n orta yerinde at
arabasnn stnde elinde bir bez kn, baryor: "Parasn kim drd, parasn dren
ksn!" Kimse de kmyor "Para benim" diye.

Birazdan alaya alaya yal bir amca geliyor. Emekli olmu. Emekli parasyla ev almaya giderken
ev parasnn olduu torbay drm. Yana yana, hayat boyunca biriktirdii o paray aryormu.

Roman vatandamza sarlp, hngr hngr alyor.

zlme amca sen beni bulamasan da ben seni bulurdum zaten.

Olum layk deil ama uradan para al ltfen.

Amca biz dilenci miyiz? Ayp edersin vallaha,

deyip almyor adam. Elbiseler yrtk prtk, arabas dklyor.

1940 yllarnn ingenesine bakn, 2000'li yllarn bakanna. Anladnz m lke niye bu hlde?

Bana hi baka bir ey anlatmayn.

anakkale'de tm eitimli nfusunu kaybetmisin. 1923'teki okuma yazma oran % 8. Bu lke 1925-
1945 yllar arasnda dnyann en hzl byyen iki ekonomisinden biri, nk insanlar drst, herkes
birbirine gveniyor.

Yl 1948, kii bana den yllk milli gelir:

Kore'de 65 dolar.

Japonya'da 130 dolar.

Trkiye'de 200 dolar.

Yl 2007:

Kore'de 24.000 dolar.

Japonya'da 40.000 dolar.

Trkiye'de 4.000 dolar.

Aradaki fark: bakanlar, iadamlar, okul mdrleri, politikaclar, retmenler, emniyet mdrleri,
polisler, doktorlar, esnaflar, biz...

Yurt sevgimizi, hogrmz, giriimciliimizi, i kalitemizi, drstlmz adm adm

trpledik.

ocuklarmz da bizim gibi yetiirse bittik. Onlar kurtarrsak ahane.

Sizce hangisi olacak?

ncelikle kiisel gelimeyi brakn, toplumsal geliin.

 Yamyam yemek piirirken arada, tenceredeki adamn kafasna kepeyle kt diye geiriyormu. Bir
"kt", bir daha. Baka bir yamyam gelmi.

Eziyet etmesene adama, ne kafasna vurup duruyorsun?

Bylesi ilk defa geldi, patatesleri yiyor erefsiz!

Kesin belediye bakan, bakan, politikac yle bir eydir.

Bu lkede ey bir araya gelmedi.

Politika, drstlk ve akl.

Adam hem politikac hem akllysa, drst kalmad.

Politikac ve drstse, akll kabul edilmedi.

Akll ve drstse de politikaya girmedi.

Harbi iyi anlattm, deil mi? Kendime ardm.

Rahmetli babaannemin beni uyuturken anlatt bir masal vard. Dinlerken biraz iim kararrd,
zlrdm ama imdi anlyorum niye defalarca anlattn.

Atmacann biri yuvasnda yavrusunu bytyormu. Bir gn atete et piiren birilerini grm.
"Dur uradan et alaym, yavrularma gtreyim" demi. Sonra da "Hrszlk yaparsam yavrularmn
bana bir ktlk gelir mi?" sorusu dm aklna.

Umu hzla, ormann bilgesi baykuun ulu aacna konmu.

Sormu Bilge Bayku'a:

Bilge Bayku, ben bir yerden bir ey alsam, bunun cezasn ne zaman grrm?

40 gn sonra, demi Bayku.

40 gnden nce bir ey olmaz m?

Olmaz.

Atmaca rahatlam, nk yavrularnn on gn iinde yuvadan uacak hle geleceini biliyormu.

Kapm eti atein zerinden (babaannem kapm klbasty diye anlatrd), yuvasna gtrp
brakm. Umu yuvadan yeni avlar iin. Akamst dnp geldiinde bir bakm yuvas yanp kl
olmu. (Rahmetli buray biraz daha detayl ve beni korkudan ttrerek anlatrd). Etin altna yapan
bir kz btn yuvay yakm.

Atmaca hmla baykua umu, soluk solua:

 Hani hrszlmn cezas 40 gn sonra kard? Ben eti aldm, bir saat sonra yavrularm
kaybettim.

Bilge Bayku sormu:

Daha nce hrszlk yaptn m?

Evet.

Bu, onun cezas. Bugn aldn etin cezasn daha grmedin, 40 gn sonra da onu greceksin.

Hlihazrdaki bir belediye bakan iin Trkiye'nin en zengin adam diyorlar. Harbiden acayip
rvet yiyor, vergisi yok, eleman altrma yok, acayip bir rant.

Mjdat geldi Prag'dan, orada rehberlik yapyor. En ok rastlad gruplar mteahhitlerin getirdii
belediye personelleri. Millet tarihi mekn gezerken, bunlar bar, pavyon, hayat kadnlar ziyaretinde
bulunuyorlar.

Belediye bakan en tepede, yuvadan henz uurmad yavru atmacalarla yerken, olu nl bir
mankene geceliine 250.000 TL verirken, orta kademe de Prag'da eleniyor. En acs ise, en alttaki
hayvanlar da kmr, makarna dattklar gecekondularda, sahipsiz kadn var m diye takip ediyorlar.
Sahipsiz, savunmasz yakaladklarna karln almadan kmr, makarna vermiyorlar. Bunu btn
ehir biliyor, ama o ehirdeki vali, emniyet mdr, MT, savclar veya herhangi bir nl gece
kulbne gitse annda duyan gazeteciler bu pislikleri bir trl duymuyor.

Bindiim bir taksideki ofr, o belediye bakan iin "Aabey bu kadar yedi yedi lkenin en zengin
adam oldu. Yapt her ey yanna kr kalyor" dediinde, "Krk gne cezasn grr" demitim.
"Aabey krk bin gndr yiyor adam, bir ey olmad" dedi. Oradaki krk gn mecazi, emin olun
hepimiz bir gn hak ettiimizi buluruz, hepimiz.

En azndan babaannem bana yle dedi.

Ben de ok inandm.

Bir banka eitiminde rencilerimden biri anlatt:

"Hocam biz Adanal iki kardeiz, kkken, yazlar, yaylaya kardk. Yaylada eftali aalar
olurdu. ocuklarn hepsi eftalileri toplar, doya doya yerken, biz iki kardein aznn suyu akard.
nk babam ve annem bize msaade etmezlerdi Onlarn sahibi var. Haram olur, sahipleri gelince
msaade ister birer tane yersiniz, baka da olmaz' derlerdi. ocuklara imrenir, anne-babamza da
kzardk. imdi ben bankann genel mdr yardmcs oldum, aabeyim de Amerika'da profesr.
kimizin ocuklar da hak etmedikleri hibir eyi evlerine sokmayacaklar."

Bu lkenin umudu byle ailelerdir ite.

Demin anlattm belediye bakannn ailesi ise lkenin karanldr.

 Karanlk kaybolup gitmez ya da yaylmaz.

Sonu, balangc a baldr.

Biz yaymaya alalm.

Ik kaybolursa kaybederiz.

Karanln kayna olmaz, n kayna olur.

Her ey a bal, karanla deil.

Uur Bcekleri'nin slogan imdi daha anlalr: "Bilginin In Yaymaya Geliyoruz!"

Ben size birka k rnei vereyim:

Anadolu'da esnaf yzlerce yldr, kendi sabah sat yapmsa ikinci mteriyi yan dkkna gnderir,
"Arkadam henz siftah yapmad" diye. Kayseri byle Kayseri oldu, Antep byle Gaziantep oldu.
Geen Beyolu'nda, seyyardan hediye orap aldm, bir tane daha almak istedim, yandaki arkadan
gsterdi, "Aabey bir tane de ondan alr msn?" dedi. Yer Beyolu, her trl ktln bulunduu
mekn. "Helal olsun sana" dedim.

Akehir Belediye Bakan Dr. Mustafa Balolu var. Partisini bilmem, btn Akehir onunla gurur
duyuyor. En son, MOKS'ta orba emesi projesini anlatmtm. imdi belediyeye 15 yeni personel
alm, 8'i engelli, helal olsun diyor insan.

ankr Belediye Bakan rfan Din var. ehirde hi rant konuulmuyor. Eitim projeleri yaplyor,
cretsiz kitap datlyor halka.

Kayserili Alim Gerel ok ok iyi bir gre hakemi, o yzden uluslararas msabakalara davet
ediliyor. 1991 ylnda Bulgaristan'n Varna kentindeki nl "Dancalov Gre Turnuvas"nda ma
ynetirken, minderdeki Japon ve Koreli greilerin aralarnda bir eyler konutuunu gryor. En
has Kayserili ngilizcesiyle "Konumayn" diyor: "No Smoking!" ki grei aryorlar, konumaya
devam ediyorlar, yine ikaz alyorlar: "No Smoking!"

Alim Gerel, Trkiye'ye dndnde gre federasyonuna yaz yazyor: "Ben ngilizce bilmediim
iin byle bir yanl yaptm, beni bir daha yurtdna yollamayn, tm hakemlere de ngilizce art
koyun" diye, cidden de Alim Gerel'i bir daha yurtdna yollamyorlar, hakemlere de dil bilme art
getiriyorlar.

Kayserili has adam Alim Gerel, o yazy yazmasa yllarca lke lke dolar dururdu. Sryle de
harcrah alrd. Ad Alim Gerel deil de James George Brown olsayd internetten on defa hikyesini
dolatrr, okuyup dururdunuz "Vay be, Amerika'dan ne adamlar kyor" diye...
 Oysa insann has bu lkede. Hi uzaa gitmeyin. Bir de beni Facebook'a dreceinize Alim
Gerel'i anlatn insanlara.

Babamn days, onu byten Nuri Tanrseven kaymakam olur. Gider, Anadolu'da, o gne kadar
zlemeyen bir arazi ihtilafn zer. Atyla gece grev yapt kasabaya dnerken, ayakkabsnn
altnn delik olduunu hatrlar. "Allah'm" der, "Kaymakam olduk, hl delik ayakkabyla
dolayoruz." Aylardr yeni ayakkab alamamtr, ayakkabsnn alt deliktir. (Bu arada kz
kardeinin olunu, yani benim yetim babam, en kk Erdoan' da yannda okutuyor, bytyor.) Bir
anda karsna karanlktan kyller kar. "Kaymakam Bey, yanl anlama, bu sorunu yllardr
zememitik. Kar kydekiler yllardr grevlilere para verdiler, bu i byle srd durdu. Sen
geldin onlarn ne tehdidine, ne rvetine kandn. Bizden de bir ey beklemedin ama biz aramzda
biraz para topladk, ne olur bunu al!"

Nuri Daym onlara kzar: "Sakn" der, "bir devlet memuruna byle bir teklif getirmeyin". Kyller
zr diler, giderler.

Nuri Tanrseven, karanlkta, atnn stnde biraz gider, yzne birden koca bir glmseme gelir.
Kaldrr kafasn gkyzne:

"Allah'm, beni byle kandrrm sanyorsan bouna urama, ben daha ok dolarm delik
ayakkabyla.[8]"

Nuri Tanrseven'in neredeyse tm memuriyet hayat ya delik ayakkabyla ya skk kazakla

dolaarak geti. lkesine ok hizmet etti.

Sevgili Alparslan anlatmt. Kayseri'de, Esnaf Hac Seyit Mehmet Aksebzeci varm.
Drstlyle tannan bir esnafm. Ahilik tekilatnn da iyi bir rnei.

Ortayla Kayseri Kapal ar'da ticaret yaparken, bir gn, yaz ay, dikkatini bir ey ekiyor.
kindi namazn Cami Kebir'de klp dkknna gelen ortana, "Ahmet Aa, bugne kadar karncalar
hep dardan ieri bir eyler tarlard, bugn ise ieriden dar bir eyler tayorlar. Bunun hikmeti
ne ola?" diye sorar.

Orta Ahmet Aa dnr, "Bugn kyden bir sepet yumurta gelmiti, onlar eit sayda sana ve
bana ayrdm; bizim eve gidecek olana birka tane irisinden koydum acaba ondan m?" der.

Hac Mehmet "Demek ki Allah bereketini bizden kesti, ortaklmza son verelim" der.

Anadolu insan bu hikyelerle byd. O yzden hl drsttr, hl insandr, hl ihtiyac olana

yardm eder.

Peki, byle gzel bir lkede, biz bu zntleri, bu yolsuzluklar niye yayoruz? Daha da kts,
niye altk dersiniz?

Yal adamn biri, lde devesiyle giderken yerde yatan muhta birini grr. Su verir, devesine
bindirir. Kendisi yrmeyi gze almtr. O srada deveye binen adam bir anda deveyi topuklar ve
kamaya balar.
 Yal adam hrszn ardndan barr:

Olum, ne olur kimseye anlatma.

Hrsz aknlkla durur ve sorar:

Niye ki?

Olum eer birileri duyarsa bunu, yarn lde ihtiya iindeki birine kimse yardm etmez.

Tam bizim durumumuz, deil mi?

"Bir lkede ne kadar ok yasa ve nizam varsa, orada o kadar da ok hrsza ve hayduta rastlanr"
diyor Lao Tse.

Gazetelerde pek ok ktlk duyarsnz, ama ne olur, u hep aklnzda olsun: Emniyetten bir dostum
demiti ki "Bu lkedeki sularn % 99'unu nfusun % 1'i, sularn geri kalan % 1'ini de nfusun %
99'u iliyor. (Bu blm, tanyan biri varsa Rahan Ecevit'e de okutsun.)

Bu lkenin insan drsttr, efendidir. (stanbul ekibi zerine ok alnmasn, lkenin genelinden
bahsediyorum.) nnze koyduklar on tane cinayet, ktlk haberinin karsnda, aslnda
okumadnz, grmediiniz binlerce iyilik ve drstlk haberi var bu lkede.

Ama neyi daha ok duyarsak onu gerek zannediyoruz. Hele ocuklara neyi daha ok gsterirsek,
ocuklar onu reniyor.

Uur'la kz kardeim Sanem'in ok resmi bir i yemei oluyor. Bizim yeen Erim de sarn, akmak
akmak mavi gzleri olan bir erkek ocuu. Bir ocuk bu kadar m efendi, terbiyeli olur,
inanamazsnz, yle bir delikanl. Ana-baba retim yesi, Erim de be yandayken yardmc doent
gibi davranyor. Yemee oturuyorlar.

Sessizlik.

Misafir retim yesi dnyor bizim efendi Erim'e, muhabbet balayacak:

Benim adm Murat.

Koyuyim de tur at!

Adam ok. Ortalk buz.

Sessizlik. Herkes kpkrmz, Erim'i yaka paa dar karyorlar. "Olum ne diyorsun sen? Ne
kadar ayp." Erim o srada Recep vedik'i seyretmi, ok houna gitmi, replii orada duymu.
Karsnda da bir Murat grnce, tur attrm.

Drstlk balkl blm de byle bitirdim ya, ne deseniz haklsnz.

Kfr etmeyin de, eletiriye sonuna kadar az.
"Batllar geldiinde ellerinde ncil,
bizim ellerimizde topraklarmz vard.
Bize gzlerimizi kapatarak dua etmeyi rettiler.
Gzmz atmzda bizim elimizde ncil,
onlarn elinde topraklarmz vard."

Kenu Kenyattu
Kenya Kurucu Devlet Bakan
 YURT SEVGS
Ryalarnzn gerek olduu yer, sizin cennetinizdir. Benim iin bu lke cennet. Gerekten ok
seviyorum. zldm yanlar da ok. Ama burada bydm, sevdiklerim burada topraa verildi.
Gidecek baka yerim de yok.

Bu cmlemin daha dorusu, gitmek istediim baka bir yer de yok.

Trkiye'yi niye sevdiimi uzun uzun anlataym size:

Christoph Grosser'a derler ki "Trkiye'de almak ister misin?" Trkiye hakknda bir ey
bilmedikleri iin eiyle birlikte nce bir grmek isterler lkeyi. Bundan otuz yl ncesi; gelirler, bir
araba kiralarlar. Kapadokya civarnda ara arza yapar. Gece zifiri karanlk. ehirleraras bir yol, in
cin top oynuyor, yabanc bir lke. Tek bir ev gryorlar, alyorlar kapy. Aile yabanc dil
bilmemelerine ramen durumu anlyor, bir tavuk yemei yapyorlar Alman ifte. Yoksulca bir ev, iki
de ocuklar var. Sabah Cristoph eini bahedeki kmesin banda alarken buluyor. Gidiyor yanna.
Ei kmesi gsteriyor, kmeste hi tavuk yok. Fakir aile, o yoksulluun iinde tanmad Alman ifte
kmeslerindeki son tavuu kesip ikram etmi.

Cristoph Grosser, bu olay, yirmi be yl Trkiye'de alt irketin genel mdrlnden emekli
olurken yapt basn toplantsnda anlatt. "Ben bu kadar sevecen ve iyi niyetli insanlar baka bir
lkede grmedim" dedi. Gerekten de zor grrsnz.
 svire'den gelen di hekimi bir rencim anlatmt. "Hocam, svire'de bir kapy aldnzda
kapy be cm ap, byk bir gvensizlikle aralktan bakarlar. Trkiye'de hangi' kapy alarsanz
aln sonuna kadar ayorlar. En byk fark bu, ekonomi falan fasarya" demiti.

O yzden Alman, svireli beni anlamyor, ben onu anlamyorum. Farkl yetitik. Biz gvene dayal,
onlar gvensizlie dayal kltrde yetitiler.

Temel diyormu ki "Anlamyorum, bu kadnlar bu paralar nereye harcyor? ki desen yok, kumar
desen yok, kadn desen kendileri zaten kadn!"

yle bir yabanc iadam gelmi Trkiye'ye, pazar aratrmas yapyorlar. adam sormu kendini
gezdiren mihmandara:

Gezdiimiz btn dkknlarda bir firmann logosu var, ne i yapyor o irket?

Bir gsterir misin?

Girmiler bir dkkna, gstermi Avrupal yazy. Kocaman "MAALLAH" yazyor.

te bu irket.

Mihmandar dnm dnm, cevaplam:

Trkiye'nin en byk sigorta irketi.

Kars'ta halkn en byk besin kayna kaz etidir. Kn banda hazrlarlar kaz etlerini, tm k
yerler. Kylerde halk haberleir, herkes etlerini ayn gn hazrlar, kazanlarda piirirken kimsenin
can ekmesin, herkesin evinde ayn anda et olsun diye. Kk bir ey ama bu lkeyi bana sevdirir.

Bahvan firmasnn sahibi ilk balarda peynir retmeye karar verir. Erzurum civarndan st alp,
peynir imal edecek. Halk, st parayla satmaya uzun sre ikna edemez. Erzurum'un kyls der ki
"Stte bizim emeimiz yok, Allah veriyor. Yourt desen para alrz, emeimiz var. Ama st iin
alrsak ok ayp olur, emeimiz yok stte." Firma sahibi ikna edene kadar can kar. yi mi etmi
kt m bilmem. Ama byle insan olan lkeye kanm snyor benim.

Aksigorta'ya eitim veriyorum. Adana ekibinden bizim Abdurrahman Bora iki dakika ge girdi
ieri, ben de balamtm.

"Hocam bir saniyenizi alabilir miyim?"

"Tabii" dedim. Eitimle, ile ilgili bir ey syleyecek zannediyorum.

Arkadalar, demin, arada babamla konutum. Hepinize ok selam syledi! Selam zerimde
kalmasn.

Herkes bast kahkahay. Ben glmedim.

 Sonra ekibe de syledim.

Ben babamla konusam, o selam sylese, size gelip sylemem. Ayp olur mu? Kimse tanmyor,
en nemlisi "Naslsa haberi olmaz" diye dnrm.

Oysa Abdurrahman'n babasna duyduu hrmete, sevgiye bakn. Bu Anadolu'nun yzlerce yllk
geleneidir.

O gnden sonra ben de kimsenin selamn zerimde brakmadm.

Geen Uur Boyvoda Amcam syleyince fark ettim: u, dolmuta "Paray ne uzatr msnz?"
olaynn Bat'da gerekleme ihtimali sfrdr. Bizde herkes gnll muavin olur, birbirine yardm
eder.

Kazak Trklerinin ata sporlarndan biri, "Kartalla Avclk". Daha yavruyken, kartal alp avc
olarak yetitirirler ve steplerde avlanrlar. Senede bir defa byk bir yarmayla, birinci olan kartal
seilir. Bir belgeselde seyrettim. Yavru kartala ulamak lmcl bir tecrbe. Yuvaya kadar kp bir
kartal yuvasna ulamak ve anne kartaln orada olmad an beklemek. Bazen iki- gnlerini alyor
ve o glkle yuvaya ulatklarnda yuvada mutlaka iki yavru kartal oluyor. O kadar abann sonunda
iki kartal yavrusunu da alabilirler, almyorlar! "Bir yavru kartal, Kazakistan'da kartallarn hep var
olmas iin yuvada kalmal" diye dnyorlar. Oysa yle yoksul bir lkede ikinciyi de alp
satabilirler. Kesinlikle yapmyorlar. Yurt sevgisinin en gzel rneklerinden biri.
 tr adam vardr.

Birinci tr, hep bakalarnn zerinden geinir.

kinci tr, srf kendisi iin alr. (Sistemin yetitirmeye alt insan grubu bu.)

nc tr, kendisi ve lkesi iin alr.

En rahat nc gruptur, nk orada rekabet ok azdr.

nc gruba girmeniz iin kahraman olmanz gerekmez. Ama evinize ekmek gtrmek iin
yaptnz iin dnda, ihtiyac olanlar iin de bir eyler yapabilirsiniz. Mmknse bireysel yapmak
yerine TEMA'da aln, LSEV'e, Kzlay'a, Yeilay'a destek verin, TEGV'e, AKUT'a, ANAEV'e,
Uur Bcekleri'ne katlp lke iin gnll bir eyler yapmaya alan organizasyonlara destek verin.

Annemler zmir'de ihtiya iinde bir aile olduunu duyuyorlar. Yardm topluyorlar aralarnda,
gidiyorlar. Berbat bir kulbe iinde, Gneydou'dan gelmi, Krt kkenli kardelerimiz. Sefalet
iinde alt ocuk ve anne-baba. Yardm yaptktan sonra byklerden biri dayanamayp soruyor:

Olum bu kadar fakirsiniz, niye alt ocuk yaptnz?

Teyze zaten alt ocukta kalmak iin katk. PKK'li muhtarlar, ev ev dolap bask yapyorlar, "19
ocuktan az yapan calan affetmez, on yl sonra bu topraklarda saymz Trkleri geecek" diyorlar.
Biz daha fazla ocua bakmaya dayanamayacamz iin katk.

Gneydou'dan gelen iki arkadama sordum, "Evet Aabey, rgt gdmnde muhtarlar ve
sempatizanlar 19 ocuk yapn diye bask yapyorlar" dedi.

Basn bunu niye yazmaz? Bu ocuklarn bu yaklamla fakirlikten kurtulma ihtimali, blgenin
gelime ihtimali var m sizce?

Trk Krd, bu lkeyi seven, yzlerce yl karde gibi yaayan insanlarn arasna szp, zorla
"ocuk yapn, saymz Trkleri gesin" plan yapan terrist muhtarlar...

Bu nifak, bu pislik bir yerden balad m, durdurmakta zorlanrsn.

Bak Iraklya, sevecek vatan kalmad. Tm gelir kaynaklar ve ekonomisi ABD'ye kaydrld. lke
e blnd, bir buuk milyon sivil ldrld. ii Snniyi, Snni iiyi bombalyor. Obama, Nobel
Bar dl ald.

Sevebilecekleri bir lkeleri kalmad.

Vatann sevmeyen birinin, kendisini sevmesine imkn yoktur.

Kendini sevmeyenin de mutlu olmasna imkn yoktur.

Tandnz en nl Amerikal generaller kimler?

 ...

Eskiler General Patton der.

Benim ya grubu, l ays, General Schwarzkopf'u hatrlar. imdikiler General Zaid falan
diyebilirler. Yanl.

General Electric ve General Motors.

Tm sava ekonomiye kaydrdlar.

ABD'den gelen Koray Toy dostum ok ilgin bir ey syledi: "Bize zelletirmeyi ven,
pompalayan, bunun nne engel koyanlarn tepesine binen ABD'de, Amerikan Silahl Kuvvetleri'ne
herhangi bir rn satmak istediinizde irketinizin % 51'inin Amerikan ortaklna sahip olmas n
koulu var. Bizde byle bir kural koy, ortal ayaa kaldrrlar. Amerikan bykelisi bile btn
meclisi ayana arr. Eskiden ziyarete gidiyorlard, imdi milletvekillerini ayaklarna arp fra
atarlar."

Ben bir vatanda olarak, bir rn alacamda Trkiye mi retmi diye bir bakyorum. "Hoca bu
kafataslk" diyorsanz, deil. Perakende sektrnde alanlara sorun bakalm: Trk firmalar
rnlerini, bu yabanc byk spermarketlerin raflarna koydurabiliyor mu? Koydurabilenlere nasl
bir kle muamelesi yaplyor? ok yksek bir raf kiras alnyor ve paras aylar sonra byk
zorluklar karlarak deniyor.

Ben yapabildiim kadar, ayakta kalma ihtimali az olan esnaftan yerli rn alp, Trkiye'deki iinin
maana katk salamaya alyorum. Eer o kalitede rn yoksa yabanc rn de alnr ama varsa
yerliyi tercih ediyorum.

Bu lkeye bir aa diken adam, bir okul aan, bir istihdam daha yaratp bir lira dviz kazandran
da ok seviyorum.

Adamn biri on yl nce, stanbul'un ky ke taraflarnda bir yere g ediyor. Gecekondunun

bahesine de bir krmz erik aac dikiyor. 2009'da, stanbul'u vuran selde, adamn eini sel alp
gtrm, son anda, adam diktii krmz erik aacna tutunarak kurtulmu. Haberlerde alayarak
anlatt.

Bir aa dikin lkenin bir yerine, sizin olmasa da bir gn baka birinin iine yarar.

Bir yerden balayn.

TEMA'ya, ANAEV'e, LSEV'e, TUP'a (Trkiye Uur Bcekleri Projesi), TEGV'e ye olun ve
aba gsterin. Bunlar yapamyorsanz, bir yere bir krmz erik aac dikin, mutlaka karln
alrsnz.

Ne zaman m?

Krk gn sonra.
Ummadnz an, biri elinizi tutar.

Ummadnz an, birinden iyilik grrsnz.

Bir gn bir asansrden bir peri kar karnza.

Karnzdaki sraya bir kedicik oturur, arkadanz olur.

Yannzdaki koltua dnyann en iyi dostu der.

yiliin de, lkenize karlksz bir ey yapmann da karln mutlaka grrsnz.

Padiah tebdil-i kyafet sadrazamyla dolarken aa diken yal bir adam grm.

Amca, niye dikersin aac, meyvesini belli ki yiyemezsin.

Oul biz bizden ncekilerin diktikleri aalarn meyveleriyle bydk.

Padiah cevabn bilgelii karsnda dnm sadrazama:

Bir kese altn ver amcaya.

Yal adam:

Bak oul, benim aa imdiden verdi meyvesini, demi.

Padiah cevab ok sevmi.

Ver bir kese altn daha.

Yal adam alm eline bir kese altn:

Bak oul demi meyveler birken iki oldu, demek ki...

derken, sadrazam yal adamn azn eliyle kapatm. Padiah da kolundan yakalam, kulana:

Yr abuk, biraz daha durursak adam saray hazinesini boaltacak.

"ki insann iyi geinmesi kusursuz olmalaryla deil,
birbirlerinin kusurlarn ho grmeleriyle salanr."

A. Tocqueville
 HOGR
1950'li yllar, Bykada'da bir cenaze merasimi var. Ardndan camiye gidiliyor, camide mevlit
okunacak. eride yirmi Mslman Trk, otuz Hristiyan Rum, on Musevi vatandamz var. Hepsi
caminin iinde gzya dkp, mevlidi dinliyorlar. kta da sarlyorlar birbirlerine, yle
ayrlyorlar. Byle bir hogr kltrn dnyann ok az lkesinde grrsnz. Bu bizim lkemize
hastr.

Hermann Hesse'nin bir iiri:

"ster ata ister tata bin

Ha iki olmusun ha
Son adm tek bana atacaksn
Ne kadar g."

nanc, rk ne olursa olsun birbirini ilk admnda, son admnda yalnz brakmayanlarn lkesiydi
buras.

1930-1950 yllar aras, Kayseri'de nfus 80.000 iken 10.000 Ermeni vatandamz yaamaktayd.
Ramazanda hibiri darda bir ey yemez ve Mslman gibi yaarlar, Ramazan Bayram'nda da
karlkl ziyarete giderlerdi. ocuklar Trk-Ermeni ayrt etmeden el per, bahi alrlard. Sorun
Kayseri'nin eskilerine, Anadolu'nun eskilerine, anlatsnlar.

Balkan Sava dneminde Yunanistan'dan, Girit'ten kap Trkiye'ye gelen Trklerin ou, yolda
eteciler almasn diye, altnlarn komularna braktlar ve geri gidip alamadlar. Otuz yl sonra bile
Yunanl kalkt, geldi, buldu komusunu Trkiye'de, verdi paray, sarlp alatlar.

Anadolu'nun kltr yardmlama, sevgi, hrmet zerine kuruludur. rr m? Bilmem.

Aranzda anne-babasn kendi semi olan, "Ben u lkede doaym, mmknse rkm da u olsun!"
demi olan var m?

Yok.

O zaman Trk de doabilirdiniz, Rum da, Krt de, ingene de.

Elde var bir.

Aranzda kendi anne-babasnn inanc dnda bir inanc olan, farkl bir dine mensup olan ka kii
var?

Yzde bir, bilemedin iki-.

Onlarn da ounluu byk kentlerde yaayan bir grup. "Annem, babam Allah'a tapyordu ama ben
paraya tapyoruum, ciksim ben, vauuv" grubu.
 O zaman bunlar kendimiz belirlemedik. Kendimizin belirlemedii inan ve rklarmzn,
bakalarnnkinden daha stn olduu, daha iyi olduu varsaym, inanp da zerine ideoloji
oluturabileceiniz en sama tezdir.

Hitler sa deil ya, atp tutuyoruz, idare edin.

Bu arada PKK'nin siyasi kanadnn (partinin ad devaml deiip durduu iin asl sfatn
yazyorum), Krt, rk siyasetin bandaki adamn Trk diye soyad olmas ne yaman elikidir.

Sen kendini stn sanrsn, o kendini stn sanr, yle urar durursun.

Bana yle geliyor ki:

Farkl farkl evlerde, farkl dillerde ayn Allah'a dua edip duruyoruz.

Eminim ateistler de kozmik gc ok beeniyorlardr.

Hepimizin inanc saygy, hrmeti ok hak ediyor. nk ancak o zaman kendi inancn da hrmet
grr. Bunu sylemeyi en ok hak eden insanlarn olduu lkede yayorsunuz.

Kani Karaca Ramazan'da, stanbul Yeni Cami'de mevlit okurken, dnemin Ortodoks Patrik'i onu
dinlemeye gelirmi. Gzleri grmeyen Kani Karaca'nn kulana fsldarlarm Patrik'in geldiini.
Karaca da Patrik'in sevdii makamdan okurmu mevlidi.

Yeryznde yaayan insanlar sadece insan olduklar iin saygy hak ediyorlar.

Adam kendi ktyse herkesi kt grr, kendi iyiyse herkesi iyi.

Polyannaclk oynamayn ama "O da m kt, bu da m kt?" gzyle bakarsanz, deliinden

kamayan korkaklar gibi bakarsnz etrafa.

zgren&Akn'da ve Elma'da 30-40 kii beraber eve ekmek gtryoruz. Size yemin ederim, hi
merak etmiyorum hangi arkadam Snni, hangisi Alevi, hangisi ateist, hangisi Hristiyan, kim Krt,
kim Trk, kim Sryani, kim hangi rka mensup. Kimin hangi rka, hangi dine mensup olduunu bilmez,
oturup i yaparz beraber.

Hangimizin cennete gideceini de ne kadar iyi kalpli olduumuz belirler gibi geliyor bana.
Rvetin, yolsuzluun en byn yapp hacda gezenlerden ncelii olur cennette iyilerin.

Adamn biri suya sabuna dokunmadan yaarm. Ne iyilii var, ne ktl. Bir papaza danm:

Durumum bu, ne yapaym?

Hi ktln de iyiliin de yoksa ufak da olsa birine yardmda bulun, cennete gidersin.

Gitmi bir fakire bir dolar vermi.

 lm teki dnyaya gitmi, sorguda deftere bakanlar ok armlar.

Allah Allah, ne bir iyiliin var, ne de bir ktln.

yi bakn deftere, bir dolar verdim fakirin birine.

Ha doru, ne yapalm arkadalar?

Bir dolar verdim fakire. Cehenneme atamazsnz, cennete yollayn beni.

Ne yapalm arkadalar hi kimseye faydas olmam 80 sene?

Bir dolar unutma kardeim, geen ay bir dolar verdim fakire, ben boa m verdim paray?

Verin unun bir dolarn geri, atn cehenneme.

ok sevdiim bir arkadam, canmdr kendisi, imdi bu satrlar okuyacak. Yllar, yllar nce
"erif Aabey, ben seninle bir ey konumak istiyorum" dedi.

Olur konualm.

Evde konumayalm, darda konualm.

kimiz ktk, yakndaki parka yrdk.

Aabey yllardr arkadaz, senin bilmediin bir ey var. Artk sana sylemek istiyorum.

Syle.

Aabey, ben Aleviyim.

Eeeee?

Bil istedim.

Niye bileyim?

Ne bileyim, bil istedim.

O canm kardeim demek ki Alevi olduu duyulduunda yle farkl tepkiler grm ki bunu yutkuna
yutkuna bana sylyor.

Sen benim hayattaki en iyi, en candan arkadalarmdan birisin, bunu bilmeden nceki ve u anki
bakmda sana kar gram deiiklik olmad. Bana ne senin neye inandndan, cinsel tercihinden,
rkndan. "Adam msn, deil misin?", ben ona bakarm. Buradaki adam kelimesini rahatlkla Zeki
Mren iin kullanabilirsiniz, verdii her sz tuttu, hayat boyu ihtiya iindekilere yardm etti.
Kimseye de anlatmad. Rahmetli Adile Nait herkesten daha ok adamd, krmad kimseyi, herkesi
glmsete glmsete yaad gitti.
 ehzade, ingenenin kzna k olmu, padiah babasn da ikna etmi, gitmiler derme atma eve.
Darda yenieriler, kapkulu askerleri, vezirler, ihtiam.

Padiah: "Allah'n emri Peygamberin kavliyle kznz olumuza istiyoruz" demi.

ingene sinirle kalkm ayaa:

Benim size verecek kzm yok, yryn gidin lan!

Herkes okta, padiah kpkrmz, ehzade, "Ne olur baba, seviyorum, boynunu vurdurma ltfen."
Padiah olunun hatrna yrm km. Sarayda konumular "Ne yapalm, ne yapalm?" Biri
demi ki:

Bizim bamabeyinci ingendir. O gitsin, birbirlerini anlarlar.

Bamabeyinci gitmi eve, yannda ehzade.

Lan erefsiz, dmbk, padiah kz istemi, niye vermedin drz, senin taa...

ingene babann yzne bir glmseme gelmi:

Byle adam gibi isteseydi verirdik, tamamdr imdi evlensinler. Hayrl olsun!
 Adamlk deyince herkesin tarifi baka.

Size bir zarar olmad srece, herkesin tercihine sayg duyun, hogr gsterin, beraber yaamak
o zaman ahane olur.

Bektai'nin biri sofray kurmu, denize kar demlenmeye balam. Bir anda hava bozmu, feci bir
rzgr... Sandalyeler devrilmeye, yapraklar uumaya balam. Bizimki akrkeyif, kaldrm kafay
havaya:

"Allah'm" demi "ben iiyorum, sen datyorsun nasl i bu?"

Koyuna rak iirmiler, kurdun evini sormu misali.

Geenlerde bir belgeselde Kumkap'da altm yalarnda bir manavla konuuyorlar. Dostluklar
anlatt, Rumu, Ermenisi nasl iyi geindiklerini. Sonra ok ilgin bir ey syledi: "Benim eim
bartldr, biz rahat rahat yaardk, kimse bizi ayrt etmezdi. Bu lkenin parasydk, imdi ou
zaman bizi dlyorlar".

1974 Kbrs Bar harektnda kazanmamzn en byk nedeni neydi bilir misiniz? Rumlar,
Makariosular ve Grivaslar olarak ikiye ayrlmt. Polisler Makariosu, Askerler Grivasyd.
"Trkleri Grivaslara tercih ederim" diyen Makariosular vard. Birbirlerine o kadar dtler ki, iki
tarafn da amac aday Yunanistan'a kazandrmak olmasna ramen baaramadlar. Gnmz
Trkiye'sine ve gnmz KKTC'sine nasl benziyor deil mi? imdi Rum kesimi tek yumruk; Girne
Maarif Koleji'nde ise renciler, Rum yanls ve oradan emir alan bir sendikacnn kkrtmasyla19
Mays'ta Trk bayra astrmyorlar. Mcadeleler byle kaybedilir.

Senin bartn var, senin yok diye birbirimize dtk. Donanmaya konferansa gittim. Glck
Orduevi'nde srailli subaylar vard. Yarsnn kafasnda kippa [9] vard "Sen kippalsn, ben deilim"
diye muhabbet yapmyorlar. Nano teknoloji zerine yaplan aratrmalarn %44'n srail, %11'ini de
ABD yapyor. Bizim niversitelerinki %1 bile deil. niversite ynetimleri, derse giren kzlarn
banda rt var m, yok mu onunla urayor.[10]

Devlet niversitesinde okuyan akrabanz varsa sorun, profesrlerin %90' derse girmez,
asistanlarn yollarlar. Bilim retilmez, bilgi retilmez, retim yeleri birbirinin kuyusunu kazar.
niversiteleri, siyasi grler paylamtr. Gazi saclarn, ODT solcularn, Fatih Fethullahlarn,
Boazii Sabetayclarn gibi paylalmtr. Bunlar hi konuulmaz, alttan alta yrtlr. Kendinden
olmayan retim yesini ykseltmezsin. Siemens'in 2006'da ald patent says 5.400, bizim 70'i
akn niversitenin ald patent says ise 10.[11]

Ben size iten bir ey syleyeyim, beyin ameliyatnz yapan doktorun barts var m yok mu hi
ilgilenmeyin. Keke nano teknoloji alsanz da kafanzda huni olsa. yapn, i. nanlarla,
giyimlerle, rklarla hi ilgilenmeyin. Ancak bilgi ve i retmeyen toplumlar bunlarla urar.

1999 ya da 2000 senesinde, ngiltere'de bir ynetici, "ngiltere'yle Trkiye arasnda ynetsel ne
farklar var?" dedi.
 Mutfak, dedim.

Nasl mutfak?

Osmanl da onlarca lkeyi ynetti, siz de ynettiniz. Ktalara yayldk. Bu bir ynetim baars.
Siz gittiiniz lkelerde iletiim kurmadnz, kendi kltrnz yaydnz. Biz kltrlerine izin verdik,
rendik, dinledik, evlendik. Sonu: Mutfak!

Nasl?

Siz sadece sebze piirirsiniz, bir de balk-patates; baka yemeiniz yok. Bizim mutfak nasl
zengindir. Balkan yemekleri, Arap kebaplar, Rum yemekleri, Ermeni mezeleri, bir de Trk
yemekleri. Bizim mutfak festival gibidir.

Gldk. Kesinlikle doru deil mi?

Son okuduum kitap, Isabel Allende'nin Flamingo Yaynlar'ndan kan Daughter of Fortune[12]
adl kitab. 1830'lardan balayarak Alize isimli bir kzn hayatn anlatyor. Romann balangc
ili'de geiyor. ili'deki ngiliz kolonisinin yzlerce yl ilililerle iletiim kurmadan nasl
yaadklarndan da bahsediyor.

Ana konusu San Francisco'da geiyor ve beyaz rkn, o dnemki Amerikallarn hogrszln
ve rkln ok net anlatyor. Teksas, Dallas, San Fransisco Meksikallarnken, ABD gelip igal
ediyor. nsanlar altn ararken bulunduklar blgeyi bir iple ereveye alyor ve arama yapyorlar.
Beyazlar kanun karp blgedeki Meksikallara ayda bir kere ok uzak bir yere giderek vize alma
zorunluluu getiriyorlar ve bir yasayla da "arama yaplan blgede bir hafta boyunca kimse yoksa o
blgeye el konur" art getiriyorlar. Vize alnacak yeri de o gnk yolculuk artlarnda on-on be
gnlk mesafeye koyuyorlar. Meksikallar gidip gelemeyince de arazilerine el koyuyorlar. A kalp
isyan edenleri de kelle avclarna ldrtyorlar. Bu "wanted" ilanlar ilk o zaman balyor,
anlayacanz, haydut olan avlananlar deil avlayanlar. "Aaaa, ayn Irak'n, Afganistan'n durumu".
Yaa, aynen o durum. ki yz yl gemi ayn adamlarn torunlar, altn aramaya devam. Gzleri
altndan baka bir ey grmez, sizleri de filmle, kitapla, mzikle, eitimle ikna etmeye alrlar;
hayatta en nemli ey "altn" diye. syan ederseniz de, avlarlar adam haydut diye. Sr bu ite. Pardon;
Secret.

Dinlersen, seversen, misafir edersen renirsin. Sadece mutfan deil, kltrn de zenginleir.

Ezersen, uzak durup yok etmeye alrsan cebindeki para artar belki ama fakirleir, mutsuz olursun.

Bu lkedeki tm aznlklar en az bizim kadar ounluktur. Onlar olmasa ok yalnz kalrz ook.

Farkl inantaki, dncedeki, rktaki, tercihteki hibir insan sizden daha aa veya yukarda
deildir.
 Getiimiz gnlerde televizyonda kk bir ilkretim rencisi Krt kz vard.

"Okuyup vatanma milletime hayrl bir insan olacam" diyordu.

O Krt kz bu bayra, bu vatan hepimiz kadar hak ediyor. Bir ocuk, bir insan, bu bayra, bu
vatan byle severken sen onu yllar sonra kaybediyorsan, onu yetitirmeyen, hak ettii sevgiyi,
bilgiyi vermeyen herkesin sorumluluu vardr. O genci sen sahiplenmezsen bakas sahiplenir.

lkedeki yz bin ayrlk, lkesini sevmeyen, nefret dolu insan iin; milyonlarca bu lkeyi seven
Krd kenarda brakamazsn.

Yurt sevgisi ve hogr yan yana ahanedir. Tek bana braklrsa bu kavramlar, yanl yere
ekilirler.

Ama ikisi yan yana lkeyi cennet yapar.

Yani Uur Bcekleri'nin temel ilkeleri:

"Hangi rktan, hangi dnceden olursan ol bamzn tacsn, yeter ki bu bayra sev."

Birka yl nce, bir baktm televizyonlarda Nuri Daym yerde yatyor, zerine gazete sermiler.
Yz grnmyor.

Gzlerim doldu, sonra rendim ki Nuri Daym deilmi, Hrant Dink'mi.

Niye mi Nuri Daym zannettim?

Ayakkabsnn altndaki delikten.

Sonra rendim ki diaspora Hrant Dink'i suluyormu, Trkiye'yi terk etmedii ve "lmler
karlkl oldu, tek tarafl bir ey olmad 1915'lerde" deyip Trk tezlerini savunduu iin.

kisi de bir yerden para yemedii iin delik ayakkabyla gezdiler, lkelerini hi terk etmediler.

Mslman Trk Nuri Tanrseven, Ortodoks Ermeni Hrant Dink.

ki iyi komu.

nallah kimse bu lkeyi terk etmez.

Benim yatlarm bilirler, bu lkede, be-on ylda bir, sacy solcuya, Snniyi Aleviye, Trk
Krde hep drrler. Yzlerce yln taktiidir bu, bir lkeyi ancak byle durdurursun.

Sakn yemeyin kardelerim.

Giriimci, iini iyi yapan, drst insanlar, bu gzel vatanda karde gibi yaamaya devam ederiz,
kimseye kanmadan.
 "Hepimizin iki hayat var;

Sahici olan, yani ocukluumuzda hayalini

kurduumuz hayat.

Sahte olan, yani yetikinliimizde bakalaryla

paylatmz hayat."

Fernando Pessoa
 SONSZ
Dumlupnar Meydan Muharebesi'ni kazanr bizimkiler. Fatma Teyze, komutann karsna gelir,
elinde iki tavuk. "Olum ben Dumlupnar' geri alan komutana bu iki tavuu vereceim' diye
ahdetmitim. Sahip olduum tek ey bu iki tavuk. Kabul etmezsin diye kesip getirdim" der. Hayrullah
Fiek Paa'nn gzleri dolar, teekkr eder ve alr tavuklar. Tavuk deyip gemeyin, bir atmann
sonunda, Kazm Karabekir emir subayna "Olum 24 saattir bir ey yemedik galiba" der. Zabit araya
taraya zorlukla bir yumurta bulur. Piirip yedirirler generale. Bir yumurta daha yoktur.

Komutan tavuklar piirtir. Kazm Karabekir'i, Mustafa Kemal'i ve dier tm komutanlar akam
yemeine davet eder. Yemek gelince Atatrk sorar:

Nereden kt bu tavuk?

Anlatrlar durumu. Atatrk yine sorar:

Asker bugn ne yedi?

Kavurga[13].

Aln bu tavuklar askere verin, bize kavurga getirin.

Komutanlar hep beraber kavurga yerler.

te %8 okuma yazma oranyla bir devletin, 1923-1948 aras dnyann en hzl gelien iki
ekonomisinden birine sahip oluunun srr.

u anda inanlmaz byyen iki hastane zinciri var, byk binalar yapp geliiyorlar. Btn salk
personeli anlatyor: Bir tanesi, bir bakann ve bal olduu Menzil Tarikat'nn; dier zincirse, ok
nemli bir politikacnn einin. Tabii yasal ortaklar olarak grnmyorlar. Salkla ilgili alanlarn
hepsi bunu biliyor. Anadolu'nun her yerinden insanlar otobslerle bu iki hastane grubuna tanyorlar.
Herkese bir deil on tahlil, kontrol, vesaire yaplyor. Devlet tkr tkr bu iki hastane grubunu
besliyor. stediiniz doktora, hemireye, eczacya sorun; bu iki hastanenin ve politikaclarn adn size
versinler.

u anda, 200 devletin 170'i Trkz diye bize vize uyguluyor.

Salk Bakan kp "Domuz gribi as olun, yoksa ok insan lecek" diyor. Kimse a olmuyor.

Ac olan kimsenin a olmamas deil.

Ac olan, kimsenin lkenin salk bakannn szne inanmamas.

Seni ynetenlere inan duyamadn an, byle dmdzlak kalrsn olduun yerde.

Konu, bu salk bakan, bu hkmet deil. Bundan on yl ncekine de, ondan yirmi yl ncekine de
inancmz kalmamt.
 Seninle beraber ayn yemei yiyenlere inanrsn.

10-15 yeni makam arac alnd, tanesi 2 trilyon civarnda. Aracn kck bir paras, diyelim ki
basn merkezi arza yaparsa, Almanya'dan getirtiliyor. Ka liradr 3 cm boyutunda bir yedek para,
basn merkezi?

65 bin avro!

nanmayan sorsun Mercedes'e.

Var m bu lkenin byle bir lks?

u Hortumlu Dnyada Fil Yalnz Bir Hayvandr adl kitabmda "Trkiye Odalar ve Borsalar
Birlii, Trk Milli Takm Dnya Kupas finaline karsa oyunculara bir milyon dolar prim verme
karar alm. lkenin byle bir lks yok. O parayla yzlerce gence i kurdurur, ihracat yaptrrsnz"
yazdm diye TOBB yneticileri kst bana. Bir daha TOBB eitim almad benden ve kurumumdan.
Yine yazyorum, tm kaplar kapansa gider kylerde, okullarda imdiki gibi cretsiz eitimler
veririm; bu fakir lkede her kuruu giriimcilie, i kalitesine harcamak zorundayz.

ok sevdiim bir dostum "erif sen sevecen adamsn, kitaplarnda ise fke var, niye?" diye
sormutu.

fkem buna ite benim.

Bir yanda isiz, yoksul, cahil insanlar; te yanda lkenin ar ur edilen kaynaklar, i yapmadan
oturan sryle insan.

Bir yanda da lkeme katkm olsun diye iyi niyetle koturmu, koturan insancklar.

Hi pop mzik dinlemedim ben, hep rock dinledim. syan etmeyeceksem niye yazaym ki?

Ben de bilirim: "Bak yapacaksn, baaracaksn, James baard. Hadi bar, En byk benim,
sperim' de. California niversitesi'nde 1996 ylnda yaplan bir aratrma, baaranlarn ok alan
insanlar olduunu gsteriyor. Hedefini yaz, duvara as. Gnde yirmi defa tekrarla, baaracaksn. Fark
yaratn. Hadi bar, baar!" demeyi.

syan etmeyeceksem tm bu kitaplar niye yazaym ki?

Hakkri Lisesi son snftan her sene 50-60 renci okulu bitiriyor ve PKK'ye katlyor. Sen onu
lisede eitmiyorsun, sonra daa vurmaya gidiyorsun.

Ben gittim Mardin'e, Urfa'ya, Batman'a... Eitimler verdim; okullarda, ocuk Esirgeme
Kurumlar'nda... O kadar bilgiye muhtalar ve renmeye o kadar istekliler ki anlatamam. Ama onlara
yurt sevgisi kazandracak adamlar, Ankara'da ynetmelikle, mfredatla, dershanelerdeki kap
geniliiyle urayorlar, kemerleri gbeklerinin stnde.

Krmz Uur Bceimiz Davut Kr, geen sene Diyarbakr'n Lice ve ermik ilelerine eitim
vermeye gitmiti. Bana bir e-mektup atm, bakn ne diyor Davutum: "Orada niversiteye hazrlanan
ok zeki ve prl prl bir renci grubuyla tantm. Eitim verdim, ok olumluydular. Bir yl sonra
aradmda rendim ki rgt sempatizan olmular." Bizim elimiz uzaktan azck dokundu, ama asl
bu ii yapmas gereken adamlar Ankara'da yiyip iip geziyorlar.

Ben fkeliyim. Arkadam doru sylyor.

Daha pek ok kurum, irket beni defterden siler.

Sisteme isyan edip saldryorum.

Pazar paym azalr.

Ama kalbim, ruhum byr belki.

Kendi osuruundan korkan herkese bir arm var:

Salam basn topran stne.

10 yl, 50 yl, 100 yl sonra o toprak basacak naslsa stnze.

Korkmayn az kazanmaktan.

Korkmayn otoriteden.

Sait Faik'in "Hit" yks vardr.

Burgaz Ada'da geer hikye.

Sait Faik durmadan "Hit" sesi duyar. Nereden geldiini anlamaz. Sonra "Nereden gelirse gelsin;
dalardan, kulardan, denizden, insandan, bcekten, iekten... Gelsin de nereden gelirse gelsin!
Hit' sesi gelmedi mi fena. Geldikten sonra yaasn iekler, bcekler, insanoullar...[14]" Sizin,
benim bir "hit" sesimiz hep olacak.

Akl fikri kazanmak olan, hrs kp, lke sevgisinden yoksun bu adamlarnsa hi olmayacak.

Hi olmad, anneannem, babaannem, babam "Hit" der bana gkyznden; dalarsam refaha, paraya.

Yumuarsam biraz ve isyan etmezsem bu elli-altm yllk pislie.

Baba-oul anakkale'de ehit olan Mustafa Dedemler "Hit" der en azndan.

Kimse demezse Uur Bceklerim der.

Bir gn unutursam isyan etmeyi, siz de kzn bana bilge okurlar: "Hoca girdin politikaclarn,
medyann, irketlerin, tarikatlarn dmen suyuna, unuttun len askeri, a insan, eitimsiz, geri kalm
lkeyi" diye.
 Bir "Hit" deyin.

Ben de "Hot" diyeyim.

Aklnzdan u geiyor olabilir: "altlar, kotular da ne oldu? Kaybolup gitti hepsi." Mustafa
Gzelgz, misal, emekli ettiler adam, kadrini bilemediler.

DPT'den, zamannda Mustafa Gzelgz'den kitap alp okumu bir kyl ocuu Dnya Bar
Gnllleri "nsanla Hizmet dl"ne Mustafa Gzelgz'n projesini yollar. Bizimkinin haberi
bile yoktur. Arkasnda eek, katr, iki de at, kar k dolamaktadr kyleri. 77 lke yarr.
Finale Kba ile Trkiye kalr ve dl Trkiye kazanr. 21 Kasm 1963 gn, Mustafa Gzelgz
dln John Fitzgerald Kennedy'nin elinden alr; bir de jip hediye ederler ktphaneye.

Ya dostum, sk bas topraa.

Naslsa bir gn toprak basacak her yanna.

Unutma!

dl almasa da olurdu Gzelgz.

Evlatlarnn duyduu gurur yeter ona.

Secret' varsa aranzda anlamaz beni.

Beyolu'nda her yerde reklamn grdm Secret'n. Girdim bir kitapya, arka kapanda yle
yazyordu:

"Dnyadaki gelirin %94'n nfusun %1'i paylayor!"

Bir de utanmadan "paylayor" kelimesini kullanmlar.

Bu nasl paylama, erefsizler?

Ortaya yemek geliyor, % 94'n bir kii alyor, geri kalan 99 kii % 6'syla besleniyor. ou da
oluk ocuk.

Siz isyan etmez misiniz buna?

Oysa kitap bu % 1'e girmenin yntemini anlatyor.

Ben size "sr"rn ne olduunu anlataym.

Mert'e rica ettim, "Sana baz kelimeler vereceim, bu kitabn iinde bu kelimelerden ka tane var,
say; bana yolla, kitab da imha et" dedim.

"nsanlk", "Drstlk", "Efendilik", " Ahlak", "Yardm Etmek", "Hogr", "Sayg", "Hrmet",
"lke Sevgisi", "Minnettarlk", "nanmak".

Bu kelimelerin "sr" kitabndaki kullanlma says sfr. Yani bu kelimeler kitapta yok.

Para kelimesi ise 20 defa geiyor.

Anladnz m "sr"rn ne olduunu.

Paraya tapanlar, size sylyorum; cebinizden ufak ufak neyiniz varsa alrlar byle.

Kazanyorum zannedersiniz.

terler sizi, paranz da ABD'de villalarda atr atr yerler trlarla.

Harcadka kazanrz zannedersiniz...

Beyolu'nun ortasnda elinizde kredi kart borcunuz, Starbucks levhasnn altnda dmdzlak
kalrsnz.

Etrafa avatar avatar bakarsnz.

"Ulan verdik bez ayakkabya 139.95 lira. dedik on kuruluk kahveye 7.95 lira. Verdik tirte
79.95, deyemiyoruz imdi i yerinin dandik maayla kredi kartnn borcunu" dersiniz.

Uur Bcekleri Projesi nasl balad?

Bir gn Anadolu'nun bir kynden geiyorum. Bir ev, cam krlm. Siyah battal boy p poetiyle
kapatmlar cam.

Evin nnde yamal alvarl, prl prl gzleri olan kck bir kz ocuu.

Aradan bir yl geti, o kyn oradan geiyorum. Kalbim kt kt vurmaya balad.

"Allah'm, inallah taktrmlardr cam."

Bir baktm, simsiyah poet duruyor camda.

"Ya o kzcazn odasysa" dedim.

Bir yldr odasna k girmiyor.

Bir yldr odasndan dary gremiyor.

Ankara'ya dnnce nce arkadalarm tek tek ikna ettim. Sonra beraber inandk. Baladk komaya.
Trkiye Uur Bcekleri Projesi bu yzden balad.
 O kk kzn odasna k girsin diye.

Uur Bcekleri'nin forml u:

nce eitici eitimi alyorlar. Sonra sar uur bcei olarak balyorlar almaya.

100 kiiyi eiten trenle turuncu uur bcei oluyor.

500 kiiyi eiten trenle krmz uur bcei oluyor.

1000 kiiyi eiten trenle bordo uur bcei oluyor.

Yeiller eitmen deil, lojistik destek veriyorlar; kitap toplayp, aa dikiyorlar.

Maviler benim gibi profesyoneller. Biz de okullarda, ocuk esirgeme kurumlarnda, cezaevlerinde
cretsiz eitimler veriyoruz.

Beyazlar, ufaklklar; onlarn da iyilik yapmak, okumak zerine grev tanmlar var.

Bugne kadar 100.000'i akn kiiye cretsiz eitim verdik.

"Giriimci ol, iini kaliteli yap, drst ol, lkene katkn olsun."

ki tane deerimiz var: "yurt sevgisi" ve "hogr".

Bayramz sevmeyi, inanlara ve etnik kkenlere sevgi ve sayg duymay anlatyoruz.

100.000 kiiye ulatk, daha da fazlasna ulaacaz.

Siz de bize www.ugurbocekleri.org'tan ulaabilirsiniz.

Projenin Saros Vakf'ndan, AB'den falan finansman yok.

zgren&Akn ve Elma karlyorlar karnca kararnca.

Politika, siyaset ve parann projeye hi girmeyeceine emin olun.

Uur Bcekleri, gelecein ahane eitmenleri, bizim yerimize hazrlanyorlar.

En nemli zellikleri ise, pelerinlerini kendileri balyorlar.

Yerim sizin o glmseyen yanaklarnz ben.

Teyzemlerin deil, sizin, sizin.

Byle de kitap m bitirilir diyorsun ya.

Bitti ite.

Bal gibi.

Mmmhhhh.

10.01.2010

Gecenin 4.50'si.

Ankara.

Mutfak.

Zencefilli kurabiye krntlar, cennet elmas, kar.

Mmmhhhh...
"Tm bildiklerimiz bakalarndan rendiklerimizdir.
Bu kitab yazarken sizlerden ok ey rendim.
Teekkr ederim."

Aye Ylmaz, Ali Ayranc, Ayfer Karaca, Ahmet Parla, Aye Snmez, Asl men, Ali Rza Oktay,
Ali Kuyumcu, Ayen zkan, Adnan Salam, Ali Ecevit, Ahmet Mekin, Ahmet Nacar, Ayhan Yazc,
Aydn Uyank, Ahmet rey, Atilla ahin, Ayhan Filazi, A.Rza ztoprak, Atilla Ayval, Atalay
Kibarolu, Ahmet zgren, Asl Tarakolu, Aydn Tunaboylu, Ali zen, Ayenur Gvenir, Atilla
Okumu, Ahmet Nacar, Ayen Onaran, Ayta Balamir, Adalet Aaolu, Ate Uzundemir, Atilla
Perin, Ayhan Akengin, Atilla Dorsay, Ahmet Ergne, Ahmet akar, Ali Demireen, Ahmet
Bostanc, Aynur Grata, Akif Sayn, Alperen Doan, Alper Bar, Bahar Ulusolu Darn, Beycan
ahin, Belin Gney, Bekir Uluer, Berna Civan, Blent Okutucu, Bora zkula, Banu Akn, Burin
Byknal, Bar Gmba, Berna Mutlu, Birten Gkyay, Cumhur Demirda, Cemal Duran, iek
Uluer, Tanset-idem zege, Cihan Bykk, Cemil Bao, Can Demirci, Cezmi Gler, Cihan
Akaboy, Cemal Ekinci, Erdoan Yeen, Deniz ztekin, Deniz zbeyli, Deniz Zeyrek, Erkut
Tanrseven, Erhan Kara, Emel Mutlu, Erhan-zlem zall, Alp Damat, Ercan Mersin, Elif intulu,
Emel Erdoan, Erdoan zgren, Ertan Karapirinler, Ender Kakc, Erol-Semra Atmar, Emine Onat,
Ertan iftdoan, Ercan Abbasolu, Erkan nal, Emel elikkanat, Emel Batrk, Enis Karslolu,
Engin nal, Engin Orhan, Erbay Avar, Erdoan Vatansever, Ender Kakc, Fsun Beyazkl, Faruk
Cimbar, Fahrettin ncel, Fatma Grer, Fsun Konyal, Fikret Mulhan, Filiz-Murat-Zeynep Etiz,
Ferhat Gngr, Feride-Necmettin Mehmetolu, Faruk Akba, Fatih Akdamar, Fsun ahin, Gray
Burgun, Gaye armkl, Gray lkz, Gl Polat, Gksel Ger, Gzin Bat, Gnay Kuuolu,
Gkhan, Grkan-Handan Doan, Gl Tanrseven, Gonca-Raci, Glfem Aslan, Hakan Akn, Handan
Bykaksar, Hakan Yaman, Hasan-Behiye, Hande Erdoan, Hami Scakkan, Hlya zer, Hakan-
Sevim Akman, Hakan Uluer, Ali Osman-Hakan Kocaba, Hseyin Kkten, Hakan-zlem Arslantrk,
Hlya Erg, Halis Ruhi Ekingen, Hakan Ersz, Hasan Babr Lekeri, Hasan Kaplan, Hseyin Ali
am, smail Haskara, dris Alhanlolu, lker Glm, rfan Kaya, dil Demir, smail deli, clal
Ergen, smail Karpuzcu, lknur Akntrk, smail Bozta, rfan Karagz, brahim Avc, smail stel,
Kemal Suyalnkaya, Kamil Sral, Kemal Arkan, Kadir iek, Krat zkan, Koray Toy, Levent
Bedir, Ltfiye Oktar, Mehmet zaksu, Murat zdoru, Meryem Aca, Mhsin nal, Mehmet
Vatandalar, Metin Altun, Mjdat-enay Snmez, Mahmut-ule Aka, Mzekka Damgacolu,
Mehmet zgren, Mustafa Acar, Mehmet Dadak, Meltem Kutay, M. Culum rten, Mahir zmen,
Mustafa Uak, Mehmet Gll, Mahmut Toprak, Mustafa Erdoan, Mustafa-Zeliha Eser, Mge
Kibarolu, Mete zel, Mustafa Batrk, Melih Cevdet Anday, Mine gven, Mustafa Durak, Dr.
Mustafa Bakar, Mine Engin Tekay, Mustafa Uar, Mehmet Terzi, Mehmet Kl, Mehmet Sepetolu,
Mustafa Liman, Mustafa Karpuzcu, M.Emin Sevi, Mustafa Kemal Elmas, Metin Berke, Muhsin
Kger, Merve Baykara, Mumin Tozan, Murat Tatan, Nuray Eryiit, Nail Vural, Nusret Tekmen,
Nejat Tngr, Nuri zdil, Nurten Kzal, Nuren Gnaydn, Necmiye Ergne, Nejat Ercan, Nazik
Erik, Muzaffer Tokmak, Aya, Burcu, Feray Duran, Necmettin Kaya, Neriman Uur, Nasuh Mahruki,
Necip Ylmaz, Nkte cal, Naile Kemal, Naim Dilek, Nadir Kl, Nevzat Adil, Nzhet Akn, Nebi
Gl, Necdet Ergin, Osman Tanrseven, Osman Turan, Hakan Balc, Rza Kaamak, Olcay zgen,
ner Gv, Osman Bark, Oguz Sekinay, Olcay Sain, Ouz Gzel, zlem Renber, mer Tamer,
Orbay Blek, Olgun Dnmez, zcan Kutay, nder Helvacolu, zgr-zlem avuolu, Oktay
Altun, mer Ercan, Perihan-Ferhan Saylman, Rait zen, Reha Sha imen, Rza Aydn, Recep Can
en, Prof. Refik Osmanolu, Rabia Dokumac, Rahime Balk, Recai Recep, Dr. Rait Ercan, Reit
Diner, Serpil Yklmaz, Serpil Demirci, Sinan Batr, Seluk Mutlu, Sanem-Uur, Sevin zcan,
Sevim Akta, Semih Sergen, kr Karaca, inasi Havuz, enol akr, emsa Yein, Ahmet Ecevit,
enol Kurubal, inasi entrk, ahin pek, emsi Tanrseven, akir entrk, Talat Saygl, Tolga-
Aye Kutlu, Seval etin, Sadk Aca, Tansel ahin, Tuba Nisan, Turgut Ecevit, Turan ztrk, mit
zgren, mit Sylemez, lk Cantez, lk Ercan, Uur Dedeolu, Uur Hakan Kocatrk, Uur erif
Peker, nal elik, Vildan engler, Mutlu-Ylmaz-lker Turhan, Vural Okur, Vahap Katkat, Vedat
Kahraman, Ylmaz Yaln, Ycel Tanyrek, Ycel Ercan, Yusuf Ouzolu, Ylmaz len, Vicdan
Erkr, Zinnur Bark, Zehra Doan, Prof. Zeki Palal, Zerrin Bark, Zlfiye zdemir, Zafer
Erbalar, zden Aslan, mer Koca, Ati-Arzu, Efe-Ege Ee, Adnan zdemir, Ali Sevin, Erturul
Kker, Nazl, Binnaz, Bengl, Koray, Kemal, Suna, Yavuz, Mehmet, enay, Remzi, Melek, Davut,
Thresa Douelli, Abdullah, nder Ayta, Deniz, Koray, Suat, Krat, Gkhan, Nurullah Akbay,
Ahmet Eryiit, Esin, Elif, Hakan, Ayegl-Alptekin, Anna Lia, Ann, Prof. Ahmet Kocaman, Hakan,
Viv Sloan, Paul Brown, Stuart Gray, Caroline Stanford, Sezer Snmez, Ali zkara, Rekin al, Arif
ahin, Sleyman Yolcu, Esra Demirciolu, Belkiye Kadir, Rya Arslan, Nesrin Glcemal,
Devletah, Tural, Ceren, Hande Mutlu, Kadir, Defne Yazcolu, Glhan Berkman, Ercan dl,
Deniz Ylankaya, Dr. Necdet, Meltem Ferendeci, Elif-Ensar-Kevser Kutay, Gevher Akaboy, Burak,
Talha, Ahmet Ergne, Necmiye, Asl, Muhittin-Mzeyyen Ergne, Saime zgren, Nedret, Hayati,
Emre, Enes, Glsev, Cem, Simon Denny, Mike West, Leyla stel, Akif Sayn, Fahri z, Elif
Garipaaolu, Turhan Bozkurt, Bensu, Glten, Ayhan aylman, Yldz ztrk, Arzu algner, Cihat
Erylmaz, Nilfer nce, Neva, Melih Ercen, Ahmet Kule, Veli Yldz, Nuri ztrk, Mehmet Alkan,
Nurten Ceceli Alkan, Yaprak zer, Mine Kl, Erdal, Yasemin, Pnar, Batuhan, Ersin Asarkaya, Elif
zbaykal, Mustafa Deniz, mer Kaya, mit Seyitolu, mer, Seda Bark, Mge Ciciolu, Cem
Arpac, efkat, Mge, Orhan Kuyumcu, Sibel deli, Cemil Doan, Fatma Er, Hatice, brahim, adiye
Yurdabak, Gken Kaynova Acuner, Serhat Bilim, Cengiz Alk, Bahar Ulusolu Darn, Mustafa
Tanyeri, Uur, mit krk, Fulya Alagz, Kaan Aral, Sava Ceylan, erif Saraolu, Dursun Yaa,
Celal, Erkal Sahtiyanc, Erhan Algan, Ersoy zgr, nder Ayta, Melih Derneli, Uur, Hacer, Sibel,
hsan Boyvoda, Hlya-Egemen Havuz, Mine Kl, Tijen Eren, Trkan, Tlay, Serap, Tamer, Suna
Cokun, Aya Dikta, Glfem Tandoan, mer Koca, Mcahit Yanlmaz, Mr. Knobelsdorf, Reha
Deneme, Asuman Seluk, Sema, Emel, Pelin, DPT'li tm dostlar, Mahir Ersz, Nuri Ate, Hasan
Alsancak, Veli Yldz, kr ukurlu, Erdoan Sakal, Hseyin Duran, M.Emin Yldrr, Faruk nsal,
Ercan Tatekin, Prof.Dr. Peyami Cinas, Hande Yeilba, Selin Alemdar, Mge Cantekin, Baha Pak,
Elif nkaya, Ahmet Acuner, Ouz Aslan, Gaye Dinel, Hakan Mermiciolu, Gl Balc, S. Umut Sav,
Tuce Tun, Zeynep Gnday, Uur Sunlu, Emrah Gnday, Faruk Yarman, Burcu Sel, Bora, Ll,
Melis, Efe, Erim, Nisan ve Smin, Irmak, Nil, Volkan Dalyan, Pelin Kohn, Taner Kse, lker Kald,
Nebi Acar, Gke Ate, Yasemin Kaya, Ferhat Delikta, Berna Tolgay, Zeynep Soyuer, Altnay
elik, Demet Uyar, Ahmet ahin, Timuin Karaku, Asl Kesinbaolu.

"Bakalarnn bilgileriyle bilgili olabilirsiniz; ama

sadece kendi aklnzla akll olabilirsiniz."
Montaigne
TRKYE UUR BCEKLER PROJES
(TUP)

En ok Seminer Veren
Uur Bceklerimiz

Ahmet Malolu, Aye Atalar, Asl Akyol, Aysu Erdoan, Buket Aygn, Bra ztrk, Damla
imek, Davut Kr, Elif Aydn, Elif akc, Eda Sincar, Emin Bar, Emrah Yetkin, Fulya Temiz,
Funda elik, Funda Ekiz, Gke Kulaolu, Gke imek, Glin Demircan, Glin Sevi Gen,
Gltekin Doan, Hamide Avc, Halil zcan, Hatice Dilek, Hatice Merve Uluda, Hayriye Arc,
Hidayet Tun, Hilal arkac, Huriye Karakurt, Hma nsal, Leyla Tapnar, Merve Tarhan, Merve
Il Kaya, Merva Fndk, Neslihan Kse, Nazl Gzin zdil, Nihal Armutlu, Nihan zel, Nurten
Kele, Ouz Aslan, mer Arvas, zgr Yetkiler, zkan Biki, zlem tveren Gnl, Pelin
Blkba, Pelin Kohn, Seda Can, Salih Karaaslan, Selami Topuz, Senem Yldrm, Sevgi Gler,
Sevil Demir, Sinem Dinol, Sinem Vural, erife Gkdemir, Tufan Erdodu, Tuba Bademci, Turan
Gnl, Umut Seyhan, Volkan Duygunolu, Volkan ldr, Yasemin Gzelolu, Zeliha Demirel

2004 ylndan bu yana deerlerimize sarlarak

Trkiye'nin drt bir yanndaki ocuk yuvalarna,
yetitirme yurtlarna, ceza infaz kurumlarna;
ilkretim, lise ve niversitelere, sivil toplum kurulularna
seminerler verip bilginin n ulatran tm
uur bceklerimize sevgilerimizi sunuyoruz.
Bu projede, burada ismi yazan veya yazmayan
pek ok uur bceimizin emei var.

Emeinize salk.
Drt duvarn soukluu, ocuk yuvalarnn aresizlii, ilkokullarn, liselerin yorgunluu Bununla
birlikte bunlara kar aba gsteren birilerinin varl. Bata heyecan, seminer esnasnda keyif,
sonrasnda iyi bir ey yapm olmann tebessm (Ahmet Malolu)

Hacettepe'de bir konferans vereceim. Ben de rencilerin arasndaym. Seminerin balamasna da

daha 10 dakika var . Biri telefonla konuuyor. "Birader ben bu adam dinledim. ok kaprisli biri.
Telefona problem karr, takar sana" dedim. "Ben onun cevabn veririm, merak etme sen" dedi.
Beni anons ettiler, ktm krsye. Ahmet'le gz gze geldik, gltk. Bu gen girdii her yerde
ldar. Projenin lideri her sene deiir. 2009'da Ahmet'ti. Liderlik vasflar olan, ahane eitimler
veren, idealist bir gen. Arada Botanik Park'na gidip temizlik yaptn bile duydum. Seni seviyoruz
Ahmet.
 Benim iin TUP, insan hayatna kck de olsa Gelecek aydnlk olacaksa eer,
dokunabiliyor olmann verdii byk mutluluk Her gerekten; srf bu projenin bile
seminerde gzlerimin mutluluk ve heyecandan dolmas, yeter. Drstln, samimiyetin, yurt
her seminer sonras gzlerdeki sevin , her sevgisinin, giriimciliin ve birok
seminer sonras bu lkede gzel eyler olduuna, deerin anlam kazand bu projede,
olacana duyduum gven. Ve benim iin TUP, Trkiye Uur Bcekleri Projesi'nde,
hayatmdaki byk sihir anlam kazanabilmek temennisiyle...
 (Asl Akyol) (Aye Atalar)

Asl'yla Aye'yi beraber anlatacam. Resimlerini de yan yana istedim. Bu iki kankay hep
kartrdm. Onlar da bundan byk keyif aldlar. Bu byk yrekli iki dostun, projenin Antalya'ya
tanmasnda byk katklar oldu. Ar gibi altlar. Bugn proje Antalya'da yayorsa bu iki atom
karncann byk emei vardr.
Kck yreklerin karnda bir anda bymesi kadar heyecan verici bir ey daha yok bu dnyada.
Trkiye Uur Bcekleri'nin bir paras olduum ve bu projede yer aldm iin ok mutluyum.
Yaasn BCK GC... (Davut Kr)

Davut projenin en yrekli genlerinden biridir. Nerede eksik varsa Davut oradayd. Atlad
gneydouya gitti, kyleri dolat. Genlerin ve ocuklarn kalbine dokundu. Davut'un dostlar ve
ailesi ok ansl, nk bu ocuk kimseyi yar yolda brakmaz. ok salam adamdr Davut.
Seminer verdiim gnn bitiminde insanlara faydal olmann mutluluunu yayorum ve hayatm
boyunca seminer vermek istiyorum. nk ihtiyac olanlara yardmc olmak, bir eyler vermek harika
bir duygu. Trkiye Uur Bcekleri Projesi benim hayata dair sorumluluklarmn bir paras. (Eda
Sincar)

Eda deyince aklma iki kelime geliyor: sorumluluk ve ciddiyet. zerine ald her ii laykyla
yapacak bir gen Eda. Projede ok byk emekleri var Eda kardeimin.
Hayat amacmz, bireyden topluma geliim; sylenmektense sylemek hayata dair gzellikleri. Bence
herkes hayatnn hangi dneminde olursa olsun mutlaka TUP'la tanmal ve insan olmann tadn
karmal. TUP, hayatta baka bir eyle ikamesi olmayan nadir oluumlardan biri belki de. (Elif
Aydn)

Elif projede cvl cvl alt. Girdii her ortama enerji getiren ltl bir kzdr. Ynetim
kurulunda da yer ald. Buraya yollad resmini grmedim henz, ama muhakkak glmsyordur.
TUP, sanki bir yara band gibi, gittii yerde insanlarn her an fark edemedii, ama srekli szlayan
yaralarn kapatveriyor. nsanlar mutlu etmekten mutluluk duyan insanlarla dolu bir sosyal
sorumluluk projesi. Gnllleri iin de ikinci bir okul. (Elif akc)

Elif, projenin liderlerinden oldu. Bir yl bcekleri ynetti. nisiyatif sahibi, yrekli bir lider. Bu
ufak bcei, yzlerce kiinin arasnda arka sralarda gizli gizli seyrettim ve onunla gurur duydum.
Artk ileride bir niversite krssnde mi olur, zgren&Akn'da m, bilmem. ok iyi bir retmen ve
ahane bir anne olacak Elifik.
nsan olmann en deerli yan iyilik yapmaktr. Trkiye Uur Bcekleri Projesi'yle her defasnda daha
fazla hissettim insan olmann gzelliini. (Emin Bar)

Emin'i gittiim konferanslarda grp duruyordum. Yznde koca bir glmseme vard ve gzleri
ldyordu. Niye olduunu bilmiyordum. Meerse planlar varm keratann. ok iyi bir bcek oldu.
Eminim, Emin'im ok baarl olacaktr hayatta.
Hayatma ve evreme renk katmama olanak tanyan, kiisel geliim bilincini alayan, sosyal
sorumluluk hissini en derinden yaatan bu proje, kariyerimi planlarken de benimleydi. TUP, kk bir
ocuun okuma yazma srecinde yaad heyecann, her yata yaanabileceini gsteren bir projedir.
(Fulya Temiz)

Ktahya Cezaevi'ne Fulya, Taylan, Neslihan, zgr ve ben birlikte gittik. Bir mahkm kta bir
iir verdi. "Anama yazmtm erif Hocam. Sen hak ettin. iir senin. Ben anama bir tane daha
yazarm" dedi. iiri okudum, gzlerim doldu. nsanlk dolu bir iir. Gen ve efendi bir ocuktu. "Niye
buradasn?" diye sordum. "Hocam ben adam ldrdm" diye yantlad. "Senin gibi efendi biri nasl
adam ldrr?" diye sorduumda da "Hocam kimse bize bunlar anlatmad ki" diye yant verdi. Ders
hepimize.
Hayata yeniden byle bir noktadan balamak istiyorsanz eer, birilerine el uzatmak istiyorsanz,
gelimek ve gelitirmek istiyorsanz, TUP, sizin de aradnz proje demektir. nandktan sonra
insann baaramayaca hibir ey yoktur. (Funda elik)

Funda, efendi, sakin, iyi ahlakldr. Ben onu ancak uzaktan izleyebildim. Genlere el uzatt iin
onunla gurur duydum hep. ok istikrarl bir gen olduunu dnyorum.
Trkiye Uur Bcekleri Projesi, yeni eyler retmekle yetinmeyip insana bildiklerini hatrlatan,
farkndalk yaratan, k samakla kalmayp ortaya kartan bir proje. Hayat denilen srete her
insan bir aray iindedir ve bu proje, araylarn sonu noktas benim iin. (Fatih zmen)

Fatih, akmak akmak gzleri ve organizasyon becerisiyle takdir ettiim bir ocuk. Antalya
bceklerini o kurdu ve ok ey baard. Antalya, eitici eitimine gittiimde, ekibine nasl liderlik
ettiini grdke gurur duydum onunla. ok baarl bir iadam olacan dnyorum Fatih'imin.
nsanlarn karlksz hibir ey yapmad gnmzde, karlksz iyilik yapmann tarifsiz
mutluluunu yayorum hayata dair verdiim seminerlerde. (Glin Demircan)

Glin gittii her yere deer katar. imdi Idr'da retmenlik yapyor. Bcekliini yapt ve okula
ktphane kurduk hep beraber, sayesinde. Glin en ok eitim veren ilk be bcekten biri. ahane
bir retmen ve rnek verdiim memurlardan biri olacak.
lk seminerimde inanlmaz heyecanlydm. Her seminerin sonunda da hep mutlu ayrldm. O huzuru,
baarma hissini hibir yerde hissetmedim. TUP'tan ok ey rendim; arkadal ve birliktelik
hissinin en gzelini, derinini yaadm. Biz bir aile gibiyiz. (Huriye Karakurt)

Huriye, cesur, ne istediini bilen, ayaklar yere atr atr basan, salam bir bcekti. ok iyi eyler
yapt.
Seminerler esnasnda kendimi ok heyecanl ve mutlu hissediyorum, insanlara bir eyler anlatmann
yannda onlarla bilgiyi paylamann mutluluunu her seminerimde yayorum. Bakalar iin ne
yapabilirim diye dnen insanlarn bulutuu yerlerden biri de TUP'tur. Hayatmda bir dnm
noktas, miladmdr. nsanlara ulamak iin bir admd benim iin TUP. (Hatice Dilek)

Hatice'de tam bir uur bcei kalbi var. "Kime, nasl iyilik yaparm?" diye dnr hep. Proje
gelisin diye en ok aba gsterenlerden biridir. Hatice'nin hayat mcadele ruhuna iyi bir rnek.
Bence kanatlar olmal.
TUP, hayatmn en nemli yerinde ve her eyi TUP'la ifade ediyorum. Projeyi anlatmak iin srekli
uramaktaym. Her niversite rencisi bu deneyimi yaamal, oradaki deerler bir sre sonra
kiinin yaam kriterleri hline geliyor. (Hayriye Arc)

Bir gn bir fotoraf getirdiler. Antalya'nn Elmal Kasabas'nda bir bceimiz masa kurmu, kitap
ba topluyor. O kitaplarla ktphane kurdu Hayriye. Bir sene projeyi yrtt. O ince ve duygulu
sesiyle projeyi her anlattnda yeniden duygulanyorduk. Daha renciyken yle eyler baard ki
ahane bir avukat olacana eminim. Benim gnlm hkim olmasndan yana, nk Hayriye gibi
hkimlere ihtiyacmz var.
TUP, insann bir eyleri bilerek, isteyerek, heyecanla ve bilgiyle yola kabildii tek yer. Hem ailem
hem dostum hem altm yer Bir i olsa, ideal bir i de diyebilirim. Zamandan, mekndan
bamsz bir arkadaln olduu yer. Doru insanlar, doru yerlerde karlar. TUP bunun iin doru
yer. (Hidayet Tun)

Projenin ilk toplantsn yaptk. ktm toplantdan. Cinnah'tan yukar doru kyorum. Peime bir
gen takld. "Bu i yle olmad, byle olmad" diye yaknyor. "Ben bir eitim verdim. Gidin bunu
verin" dedim. Projeden anladm bu. Hidayet peimi hi brakmad. "Bak yle yapalm, byle
yapalm" diye boyundan byk laflar etti. Hidayet'ten rendiim ey u: Boyundan byk laflar
etmeye cesaretin varsa hi korkma. Her yerde katk salarsn. Aslan Hidayet.
Bazen bir zorlukla karlatmda, iinden kamadmda kenara ekilip olaya bir de "Uur Bcei"
gibi bakyorum. Mcadele ruhu kazandrd. Karanla kfretmektense bir mum yakmay retti bana,
bu da hayatmn her aamasnda bana yardmc oluyor. (Merva Fndk)

Merva, eitmenden ok organizatr oldu. Sakin, duygusal ve drsttr. ocuklar ok sever.

Gittiler Minnetler kyne, bilgisayar dershaneleri, ktphaneler kurdular. ocuklara cesaret verip
kendilerini sevdirdiler. imdi bir maaza zincirinde mdr Merva. Daha da ilerleyecek. Gzlerinden
pyorum. Merva, sa ol dostum.
Gittiimiz yerlerde yarattmz "Uur Bcei Etkisi"nin sonularn dnnce, sahip olduum
mutluluk ve huzuru ifade etmekte kelimeler yetersiz kalr. Bunun yannda hayata ve olaylara bak
am deitiren, kendimi bulduum muhteem bir projenin ierisinde olduumu dnyorum.
(Merve Il Kaya)

2010 mays. Merve atlad, Diyarbakr'a ve Urfa'ya gitti. 11 ayr konferans verdi okullarda. Aslnda
tatil zamanyd. Arkadalar finallerden kp evlerine tatile giderlerken Merve gneydouya eitim
vermeye gitti. Bu iten para kazanmyor, belki cebinden de harcyor ve koturuyor oralara. Biz senin
hakkn nasl deriz Merve, bilmiyorum. En fazla yle yanaklarn iten bir skmak istiyorum. Sa ol
dostum.
Mine konuma engelliydi. Seminer bitiminde, herkes daldktan sonra srasna gitti ve forma bir
eyler izmeye balad. El ele tutuan iki kii, birisi kk, birisi byk ve topuklu ayakkablar var
ve aralarnda bir kalp. Seminer ile ilgili dncelerini yazmas gereken ksma da bir ev izmi
(Nazl zdil)

Nazl'y toplantlarda beyaz uur bcei tirt ve kocaman glmsemesiyle hatrlyorum. ten,
scak ve akll Mine'den ald o kk kalp ve ev resmi bir insann hayatnda alabilecei en gzel
hediyelerden biridir. Sevgili Nazl, sa ol emeklerin iin.
Herkesin hayatnda kilometre talar vardr. O kilometre tanda yaanlanlar olmasa insan farkl
yerlere srklenir. TUP da benim iin farkl bir kilometre ta, hayat deitiren ve aslnda hayat
veren. Gelien, gelitiren, insana dokunan, insanln hatrlatan bir proje TUP. (Nihan zel)

Nihan projenin liderlerinden. Tuttuunu koparr. Gitti, Amerika'da, Polonya'da bile eitim verdi.
Bir yl projeyi ynetti. imdi bir firmann ilk yneticisi. Kkken bir projeye liderlik yapabiliyorsa
ileride yapamayaca hibir ey yok Nihan'n. Ona ok gveniyoruz.
Her seminer, her organizasyon ayr bir deneyim. Hepsinde yaadm heyecan ve seminer sonrasnda
katlmclarn umutlu baklar beni hep mutlu etmitir. Bir reklamda dedii gibi: Seminer vermek bir
saat, insanlarn umut dolu baklarn grmeye paha biilemez. (Ouz Aslan)

Ankara'da bir konferansa gidiyorum. Seyircilerin arasnda glmseyen bir tip var. Ertesi gn
hemireler iin dzenlenen bir konferansa gidiyorum. Bu adam yine orada. Yznde sper bir
glmseme var. Bir de bana asker arkadaymz gibi bakyor. stanbul'a AIESEC'e gittim. Ben
kurtulduumu zannederken bu adamdan, baktm glck atyor bana yine. Bir ekilde szd projeye
Ouz ve mthi katks oldu. Yeteneklidir, itendir, aklldr. leride ok iyi bir eitmen olacak, nk
iyi kalplidir.
nce kendimize, sonra yakn evremize hogr, giriimcilik, i kalitesi, yurt sevgisi ve drstlk
deerlerinin ne kadar nemli olduunu anlatrz. Sonra deriz yollara, Trkiye'nin drt bir yanna
bilginin n yayarz. (Sinem Dinol)

Sinem'in fotorafn gsterdiler. Hacettepe'nin bahesinde kii alm karsna eitim veriyor.
Deli cesareti bu. kz kanka oturmular, Sinem ders veriyor. Semineri bittiinde etrafnda toplanan
onlarca renci alklam Sinem'i. Ben niversitedeyken bu cesareti gsteremezdim. Cesur Sinem.
Seminer vermek harika bir duygu ve her seminerin bende brakt hisler ok farkl. Kaman
Cezaevi'nden orta yal bir mahkm elindeki mektubu gstererek, "Bu benim intihar mektubum,
hayatn ne kadar zor olduunu dnyordum. Ama bugn anladm ki hayatmn 26.
Kilometresindeyim, ama durmayacam, ayam 27. kilometreye dedireceim. Eminim gerisi
gelecek" dedi ve elindeki mektubu yrtt. (Sevgi Gler)

Sevgi, bu projenin en nemli hediyelerinden birini getirdi bize: bir mahkmun intihar mektubunu.
Srf cezaevindeki konferans iin bile tm bu abaya deerdi.
Topluluk nnde rahata konuabilmek, kendimi gelitirebilmek, yeni ehirleri grebilmek ve en
nemlisi ok gzel dostluklar kurabilmek projenin bana katt kk artlard. yi ki Uur Bcekleri
Projesi ile tanmm. Bana gre Uur Bcekleri Projesi, gzel bir tebessm ve gzlerdeki ltdr.
Yeni yerlere, yeni kiilere uur gtrmek dileiyle (Selami Topuz)

Selami cezaevlerine en ok giden genlerdendi. Projenin emekledii dnemlerde ok katks oldu.

Salam karakterlidir. Tam bir Anadolu delikanls olarak grdm Selami'yi. Allah yolunu ak etsin.
lk seminerinizi verdikten sonra, deerlendirme formlarn elinize alp okumaya balayacaksnz.
Okumay bitirdikten sonra, sadece bir saat ierisinde insanlarn hayatlarna dokunduunuzu
anladnzda, hayat gznze hi grnmedii kadar gzel grnecek. (Volkan Duygunolu)

zmir'deki uur bceimiz. Projeye katldktan sonra zmir'de seminerler verdi. Hem alyor hem
de gnll seminerler veriyor. yaamnda da deerlerimizi yaatyor Volkan.
Seminer sonunda huzura kavuuyorum, nk bilgimin zektn vermi ve insanlarn hayatlarna
dokunmu oluyorum. Bir mahkmun bana "Hayatm benim kelebeimi ldrd, artk sizle yeniden
canlandracam" demesi her eyin karlyd. TUP bir hayat felsefesi bence. (Tuba Bademci)

Seminer canavar. En ok seminer veren uur bceklerimizden biri. imdi de uur bceklerine
eitimler vermeye balad. Giriken, pozitif, enerji dolu bir gen. rencileri Tuba gibi bir
retmenleri olduu iin ansl.
Seminer ncesi her zaman bir heyecan oluyor. Sonrasnda ise mutlulukla beraber iyi bir ey yapmann
verdii heyecan. Doru yerde doru eyler yaptmn bir kez daha farkna varmam salyor.
(Yasemin Gzelolu)

Gzlerinin ii glen bir uurbceidir Yasemin. Projede seminerler verdi, yaplan organizasyonlar
ncesi ge saatlere kadar alt. Yznden de glmsemesini eksik etmedi. Yasemin alkanlyla,
enerjisiyle girdii ortama enerji katan prl prl bir gen.
Trkiye Uur Bcekleri bir iektir. Gerekletirdiimiz her seminerde insanlarn hayatna deer
katyor, ilkbaharda aan iekler gibi pozitif enerji datyoruz. TUP denince "Bilinli bir toplum
yaratmak iin komaya devam" diyorum. (Volkan ldr)

Volkan, Antalya'da bir otelde alrken tesadfen tant proje ile. Sonrasnda uur bcei oldu,
seminer verdi. Samimi ve itendir Volkan. Verecei seminerlerle uur gtrecei ok kap var.
Sildiklerinin bir nemi yok, yerine dorular yazlmyorsa, Bildiklerinin bir nemi yok, senden
bakas bilmiyorsa'' diye ktm bu yolda her geen gn bilgiyi paylatka, gzlerde oluan
tebessmleri grmenin bu projenin gerek amacnn en belirgin kant olduunu dnyorum (Gamze
Gngrr)

Gamze Kayseri'de k saan krmz uur bceimiz. Uur Bcekleri Projesi'nin Kayseri'deki
koordinasyonunu yrtyor. Projenin Kayseri'de yrmesi iin mthi aba sarf etti, sarf etmeye
devam ediyor. Gzlerindeki k hibir zaman kaybolmasn zarif, alkan uur bceimiz.
Snen mumlarn emanet ettii karanlklar, gzlerindeki klarla aydnlatacak koca yrekli
kardelerimizi seyirci koltuklarndan kaldrp sahneye karmaktr Trkiye Uur Bcekleri Projesi
(Gkhan Mftolu)

Gkhan Kayseri'de uan uur bceimiz. ok ksa srede Kayseri Sarz ve Pnarba Yatl
lkretim Okullar'nda seminerler vererek kzard ve krmz uur bcei oldu. Gvenilir, drst,
salam, gzleri glen, yrekli uur bceimiz. Seninle gurur duyuyoruz.
 Selin

Siyah bcek. Projenin lideri. Hepimizin ona olan ball ve sevgisi projenin bu noktaya
gelmesinde en byk etken. deerimiz, drstlk, i kalitesi, giriimcilik ve iki ilkemiz, yurt
sevgisi ve hogr onun kiiliiyle yle zdelemi ki. Projenin liderliine daha yakan bir isim
olamazd diye dnyorum. leride torunlarna byk bir eser brakacak benim iyi ortam,
arkadam.

Akn

Akn' nce Ankara'da grdm, sonra Balkesir'de. Gelecein bordo uur bcei olarak grdm
Akn, tam bu kitapta anlattm retmenlerden. Akn bir Gmhane'de, bir Balkesir'de. Kimseden
destek almadan tek bana aba gsteriyor. imdiden birok gence eitim verdi ve rnek oldu.
Gzlerinden pyorum aslan kardeim.

aban Efe

Zafer, Bursa'da orman dikecek. "Devletle grmeye gidiyorum" dedi. Ben iimden "Anca gidersin;
orada Mevzuata uygun deil; imkn yok, bte yok' derler, seni balarndan savarlar" dedim. Zafer
beni arad : "Aabey grtm. tamam. Her konuda destek olacaklar" dedi. "Zafer, mevzuat filan
yok muymu?" dedim. Gld, "Yok" dedi. aban Efe'yle o zaman tantk. aban Efe, Bursa DS' de
"lkeme ne katarm" dncesiyle hareket eden, yznde hep bir glmsemesi olan, rnek bir insan.
Ona baknca "arkadan, kardein, akraban olursa byle olmal" diye dnyorsun. aban Efe, en
yeil uur bcei. On binlerce meyve aacnda onun byk emei var, dahas da gelecek.

zgr

zgr ilk bceklerden. Proje daha ortada yokken projeye ilk inanp hayata gemesini
salayanlardan. Ktahya Cezaevi'ne gittiimde oradayd. Eitim vermeye ilk cesaret edenlerden.
Heyecann bulunduu her yere yayan giriimci bir bcekti zgr. Eminim imdi rettii ilkeler
dorultusunda doru admlar atyordur.

Brge

Ben projenin ad "Trkiye Ayiekleri Projesi" olsun diye nerince bana Selin'le beraber "Yuh"
diyen kii Brge'dir. Onlar olmasa projenin ad "acayip bir ey" olacakt. ok destei oldu.
Iltldr, iyidir. Grdm en dzgn genlerdendir. Nisan'm Brge'me benzer. Projenin
kuruluunda byk destei oldu. Gzlerinden perim kardeim. Sa ol.

Tufan

Trkiye'de domu ilk rlandaldr. Turuncu mu turuncudur. Tufan'daki "tu" turuncudan geliyor.
Evet, siyah sal olsa Sifan olacakm. Evet, aynen bulduunuz gibi. Tufan bu projenin ilk aabeyi
oldu. Bceklere destek oldu, yanlarnda bulundu. AIESEC deneyimiyle genleri rgtledi, projenin
temel talarn koydu. imizdeki rlandal Tufan'a buradan ok teekkr ediyorum. "Thank you"
Tufan.
 Neslihan

Bu eitimleri Poznan'a gidip Polonyallara ngilizce verdi. Efendilik timsali bir gencimiz. imdi
stanbul'da rgtlenmeyi ynetenlerden biri. Baarl bir i kadn oldu. Ben onu hep mtevazl ve
itenliiyle hatrlyorum. Bcekleri yurtdnda da temsil ettii iin Neslihan'la gurur duyuyorum.

Gaye, Funda, Turan, zlem

Bordolar. Bunlar en iyi yetimi ekip. Projeciler. Kylere ktphaneler kurdular. Hepsi ayr ayr
iyidir. zlem evliya gibidir nk Turan'a katlanyor. Funda dobradr, Gaye dobradr. kisi bir arada.
Artk dnn durumu. Daha ok okul ktphane sahibi olacak, daha ok kye meyve aac dikilecek
bu ekip sayesinde.

Orhan

Yeil uur bcei, ama yemyeil. 1988'de tantk Orhan'mla. Ben temendim, o prl prl bir
astsubay aday. Dostluumuz her gn artarak sryor. Uur bceklerinin ba skt m, Orhan
imdada yetiir. Uur bceklerinin ynetim kurulunda grev yapyor, projeye byk destek salar. Onu
her grdmde "Tamam, bu proje srer diyorum".

Pelin

Kuruma ve projeye nasl szdn hl bilemediimiz bir arkadamz. Projenin ynetim kurulu
bakan ve glmseyen yz. Onun adm atmasyla sistem geliti. Pelin'de eytan ty vardr. Pelin
hem iyi bir eitmen hem iyi bir annedir. Ben ona mor uur bcei derim, o bana bir ey demez, hin
hin bakar. Ufak tefek diye ie alnd, herkesten ok yemek yiyor. Sofraya beraber oturduunuzda ok
olursunuz. Tm ekibin ok sevdii bir bcektir. Nasl oldu hl bilemiyoruz.

Bekir

Bize eitim almaya geldi gler yzyle, efendiliiyle herkesin kalbini fethetti. Eitimi en ucuza
getiren arkadamz oldu, nk gidip eitimi evde ailesine de verdi. Bir kiilik cretle be kii
eitim ald. Yaka kartn kartmay unuttuu iin gittii her yerde eitim aldn anladlar. (Bar
yle diyor.) Bekir bizim yeil uur bceimiz. Anadolu'da okullarda kurulan ktphanelerde byk
emei var, pek bilinsin istemez, ok mtevazdr. Her gren "Sen eitim mi aldn Bekir?" diye sorar.

Nebi

Projenin Antalya atsnn olumasnda ok emei oldu, ok koar. Eitim vermeyi ok sever Nebi.
Mavilerin elebalarndandr. Fatih, Asu, Aye, Halil, Erman, Emre, Gke orada iyi bir ekip oldular.
Binlerce kiiye ulatlar. Yeeni Onur da beyaz uur bceimizdir.

Umut

zgren&Akn'n genel mdr. Hepimizin gven duyduu bir i arkada, eitim verdii gruplarda
uzun sreli etki brakan bir eitmenimiz. Uur Bcekleri Projesi var olduundan bu yana gnlllere
aabeylik yapt. Umut'un sistemli bak asnn projeye byk katks oldu. alkanl, drstl
ile deerlerimizi yaatan bir lider.

Cansu

Cansu 15 yanda. Kuafr babas ve koltuk denekleriyle Antalya'daki eitici eitimine geldi. "Ben
gidip Antalya'da ihtiyac olan herkese eitim vereceim" dedi. Gidip veremedi o eitimleri, ama o
gn bana ve eitim vermek iin gelen 160 kiiye byk bir ders verdi. "Hayatta hibir mazeretiniz
yok" dedi. Yani Cansu 160 kiiye ulatn, seneye eitici eitimine en az 200 kii gelir. Onlar da seni
dinlediinde 360 kiiye ulam olursun. imdiden turuncu bcek oldun. Gzlerinden pyorum.
Gittiim her yerde de seni anlatyorum.

lker

lker'im Trkiye'nin en has glne sahip en has adamdr. ok iyi bir eitmendir. Kocaman kalbi,
iten bir yrei vardr. En nemlisi, anlattna gerekten inanr. Byle adamlar olduu iin bu lke
ayakta diye dnrm. Mavi uur bceklerinin hasdr. Bana bir ey olduunda projeyi yaatr
naslsa, diye gvendiim kardelerimdendir. Ayr severim lker'i. "Canm Hocam" der bana bazen.
Bu kadar iten hitap eden az insan vardr bana. Gnlmde hep ayr bir yeri olacak.

Zafer

Zafer'im beyaz bceklerin lideri. Babas Yusuf Amca sayesinde edindii evre sevgisi projeye
yansd. Beyaz bceklerle birlikte Bursa'nn evresine on binlerce meyve aac dikti. Sessizdir,
efendidir, dosttur. Ben onu kk Hayrettin Karaca olarak gryorum. Nasl Karaca diktiyse bu
lkeye bir milyon mee palamudunu, Zafer de bunu baaracak hatta daha nemlisi beyaz bceklerden
bir Hayrettin Karaca yetitirecek. O beyazlarn lideri.
 [1] are: dn.

[2] Mzeyi grmek isteyenler iin adresi: Sivrita Mah. Mustafa Gzelgz Sok. No: 7 rgp

[3] Ben bu blm yazdktan sonra, "LSEV'de kurban yolsuzluu" haberi kt. imdi olay
yargda, konuyla stn doktorun ilgisi muhtemelen yoktur. Tanmam, etmem. Eer olur da, yllar
sonra iin iinden bir ktlk karsa; siz o zaman yaplan iin iyi tarafn rnek aln dostlarm.

[4] Kbrs'ta gnaydn yerine ho kalktnz derler, pek severim.

[5] zgren, Ahmet erif. MOKS. Elma Yaynevi, Ankara, 2008.

[6] Sheridan, Clare. Sade Trk Kahvesi. Arion Yaynevi, stanbul, 2004.

[7] Kitab yazdktan bir ay sonra bir gazete haberi grdm. Drt yanda bir kz, byk bir
ehrimizde ukura dyor, krk yandaki ablas da onu kurtarmak iin ukura atlyor. Abla-karde,
ukurda lyorlar. Bykehir belediye bakanlarnn kulp iletecek zamanlar ve parala var.

[8] Sadk okurlarm, bir kitapta kullandm dier bir kitapta pek kullanmadm bilirler. Nuri
Daym Spermen ve Uurbcei'nde anlattm hatrlyorlardr. Niye kullandm en sonda
anlayacaksnz.

[9] Kippa: Yahudilerin takt dini takke.

[10] zgren, Ahmet erif. MOKS. Elma Yaynevi, Ankara, 2008.

[11] zgren, Ahmet erif. MOKS. Elma Yaynevi, Ankara, 2008.

[12] Trkesi Kaderin Kz adyla Can Yaynlar'ndan km, tavsiye ederim.

[13] Kavurga: Buday kavurarak yaplan bir yemek.

[14] Hikyeyi okumutum ama Mjdat Gezen'in Yapabilirsin kitabn okuyunca hatrladm ve
buraya koymak istedim. Mjdat Gezen'in Yapabilirsin'ini okuyun. ahane kitap. Usta, 42 kitap yazd.
Ne yazdysa okuyun; tevazu, adam gibi adam olmak nedir ondan renirsiniz. Beki Murtaza filmini
de izleyin. "Aldm amirlerimden sk kurs" oradan alnan bir repliktir.