HALL CBRAN

AFORZMALAR
 Derleyen
Orhan DZ
Halil Cibran Aforizmalar
Orhan Dz
Genel Yayn Ynetmeni / Ahmet zci
Derleyen / Orhan Dz
Editr / rfan Blbl
Tasarm / elebi enel
Kapak / Yunus Karaaslan

T. C. Kltr Bakanl Sertifika No:14111

Avrupa Yakas Yaynclk 2012
Avrupa Yakas Yaynlar, lgi Yaynlarnn markasdr.

Avrupa Yakas Yaynclk

ataleme Sokak. No: 27/10
Caalolu / STANBUL
Tel: 0212 526 39 75
Belgegeer: 0212 526 39 76
www.avrupayakasiyayinevi.com
ilgiyayinevi@gmail.com
 Orhan Dz: 2000 ylnda Boazii niversitesi molekler
biyoloji ve genetik blmnden mezun oldu. Dostoyevski,
Tolstoy, Anarist Felsefe, Nietzsche - Aforizmalar ve
nl Filmlerden Unutulmaz Replikler adlarnda derleme
kitaplarnn yan sra yaymlanm ok sayda evirisi vardr.
 NSZ
Ermiler ve peygamberler diyar bir topran ocuuydu o:
uygarln beii ve byk dinin yeerip yaygnlat bir
topran ocuu. Asi bir ruha sahip olan Cibran yazlarnda
Lbnann eski feodal aalarnn yapt gaddarca hakszlklar
ortaya dkyor, dinsel banazl eletiriyor, ruhban snfna kar
kyor ve kadnlarn zgrln savunuyordu. Ruhban snfn
acmaszca eletirmesi bakmndan, on dokuzuncu yzyl airi
Blake ile benzerlik gsterir. Nitekim nl heykeltra Rodin,
Cibran 20.yzyln Blakei diye tarif eder. Cibran, Hristyan
olmasna karn insanl bir btn olarak dnm, dinlerin
evrensel zn ne karm, Dou ile Bat felsefelerinin gl bir
sentezini yapmaya alm ve eitli dinlere mensup
topluluklarn birarada yaad lkesi Lbnanda Arap birliini
ateli bir biimde savunmutur.
Cibran, dinin, kiiyi zgrletiren bir ruhsal ykseli sistemi
olarak alglanmas gerektiini ve dinsel hakikatin vicdan ve sezgiye
dayanmas gerektiini savunur. Kendine yeterlik, kendini bularak
ykselme dncesine dayanarak hem din adamlarnn sultasna
dayal klasik kilise Hristiyanlna, hem de devlet tarafndan
topluma dayatlan btn retim sistemlerine kar kmtr.
nsann kendini bulmas, kendi dnya grn oluturabilmesi
iin, kendine dayatlan btn eitim sistemlerinden, btn
kalplam geleneklerden kurtulmas gerekir. Ancak o zaman
insan kendini ve iindeki inanc bulabilir.
Cibrann fikirleri zerinde hem Shreverdi gibi rak ekolnden
gelen M slman filozoflarn hem de Ralph Waldo Emerson,
Nietzsche ve William Blake gibi Batl dnrlerin izleri vardr.
 Cesur fikirlerinden dolay devletin sansrne urayp kilise
tarafndan aforoz edilince Cibrann srgn hayat balad. Bir
dan deil, bir iirin ismidir dedii memleketi Lbnandan srgn
edilen Cibrann, edebi anlamda da srgne maruz kaldndan ve
hep palto altnda okunan bir yazar olduundan bahseder,
memleketlisi olan Amin M aalouf. Fakat Cibran ileride Dorusu
srgnde geirdiim yllar iin piman deilim diyecektir.
G ettii ABDde M ehcer (G) edebiyatnn ncln
yapan Cibran ok gemeden eserleri ve dnceleriyle geni yank
uyandrd. Amerikann 28. Bakan olan Woodrow Wilsonun da
dedii gibi, O, Baty kasp kavuran ilk Doulu frtna oldu. Bir
Yakn Doulu air/yazar/filozofun Bat dnyasnda bu denli etkili
olabilmesi artc grlebilir. Ancak kutsal kitaplarn dilini
andran bir dille, keskin ironik ve sembolik tonlar tayan
romantik bir havada evrensel temalar ilemesi ilgileri zerine
ekmesine yetti. ngiliz dilini kullanmaktaki ustalnn da
unutmamak gerekir.
60l ve 70li yllarda Bat Avrupa ve ABD genlii arasnda en
yaygn okunan ve tartlan yazarlardan biri oldu Halil Cibran. En
nl kitab Ermi 1923ten bu yana ABDnin en ok satanlar
listesine ncilin ardndan ikinci kitap olarak, bir daha kmamak
zere girdi. yle ki Cibran 20.Yzyln dnyasnda Shakespeare
ve Lao Tzeyle beraber en ok okunan 3. ozan olmutur. Ayrca
Elvis Presleyin de sk bir Cibran hayran olduu ve Ermiin
binlerce kopyasn datt bilinmektedir. Zikrettiimiz kitap 68
kuann zgrlk rzgarlarnn da beslendii kaynaklardan biri
olmutur.
Cibrann Kum ve Kpk isimli kitabnda geen
Sylediklerimin yars anlamszdr, ama dier yars anlalsn
diye sylyorum bunlar eklindeki msrasn, John Lenon biraz
deitirerek Beatles grubunun 1968 tarihli The Beatles albmnde
yer alan Julia arksnda kullanmtr.
iirleri yirmiden fazla dile evrilmi olan Cibran ayn zamanda
baarl bir ressam idi. Resimlerinin bazlar gnmzde dnyann
birok ehrinde sergilenmektedir.
Kutsal topraklardan ilham alan, Akdenizin maviliine boyanan,
Lbnan vadilerinin esintilerini tayan, uygarln hikmetiyle
yorulup mesellerden szlen zl szlerin ustas olan Halil
Cibran iin son sz Claude Bragdona brakalm: Onun gc
ruhsal hayatn o byk kaynandan; dilinin grkemi ve gzellii,
onu kendi ruhuyla giydirmi olmasndan gelir. Yoksa nasl bu
kadar evrensel ve etkili olabilirdi.

Orhan Dz
17 Ocak 2011
Beikta, stanbul
 HALL CBRANIN HAYATI
Doum ve ocukluk (1883-1895)
Halil Cibran 6 Ocak 1883te Kuzey Lbnann dalk bir blgesi
olan Bierri semtinde Hristiyan M aruni mezhebine bal bir
ailede dodu.
Lbnan, Byk Suriyenin (Suriye, Lbnan ve Filistini ieren)
bir Trk eyaletiydi ve Lbnan Da blgesine zerk idare stats
tanm Osmanl hkimiyeti altndayd. Lbnan Dann halk
Osmanl idaresinden bamszln kazanmak iin yllarca
mcadele etmiti. Daha sonra Cibran da bu davay benimseyip
aktif bir yesi olacaktr. Lbnan Da Hristiyanlar, zellikle de
M aruniler ile M slmanlar arasnda nefreti krkleyen eitli d
mdahelelerden dolay sknt yaayan bir blgeydi. Yaamnn
sonraki dnemlerinde Cibran ahit olduu dinsel banazl, zulm
ve gaddarlklar ortadan kaldrmak iin deiik mezhepleri
birletirme amac gdecektir. M ilattan sonra beinci yzylda
Bizans kilisesindeki blnme srasnda oluan M aruni mezhebi,
kendi mezhepsel dncelerine nderlik etmesi iin kei
St.M aruna katlm bir grup Suriyeli Hristiyandan oluuyordu
ve Cibran ailesi de bu mezhebe balyd.
 Bir aile hatras

Annesi Kamile Rahme nc kocas Halil Cibrandan Cibran

dnyaya getirdiinde otuz yandayd. Kocas ileride aileyi
yoksullua terk edecek sorumsuz bir kocayd. Cibran kendisinden
alt ya byk Peter adnda bir vey aabeye ve M ariana ve
Sultana adlarnda iki de kzkardee sahipti. Cibran, annesiyle
birlikte kardelerine her zaman derinden bal biri olmutur.
Kamilenin ailesi itibarl bir dini gemie sahipti ve eitim almam
anneye gl bir irade alamt. Nitekim ailesinin yardmyla
Kamile ileride kendi ailesine ABDde tek bana bakacaktr.

Annesi Kamile, Cibran n resmi

Yemyeil otlarla kapl Bierri blgesinde byyen Cibran

yalnz, dalgn ve dnceli bir ocuktu. ala-yanlar, sarp kayalar
ve yeil ayrlarn ssledii doal bir evre onun yazlarnda ve
izimlerinde dramatik ve sembolik etkiler brakt. Ailesinin
yoksulluu nedeniyle resmi bir eitim alamayan Cibran bir ky
papazna dzenli ziyaretlerle eitim hayatna adm att. Papaz,
rencisine Sryanice ve Arapa dillerinin yan sra dinin temel
esaslarn ve ncili retiyordu. Cibrann merakl ve uyank
mizacnn farkna varan Papaz, ona alfabenin ve dilin esaslarn
retmeye balad ve tarih, bilim ve dilin kaplarn at. Cibran on
yandayken bir kayalktan dp sol omuzunu yaralad. Bu
kazadan sonra hayat boyunca bu omzu hep zayf kalacaktr.
Ailesi k dzeltmek iin omzunu bir haa sard ve krk gn
sargl bekletti. Hz. sann doadaki gezintilerini andran bu
sembolik hadise hayat boyunca Cibrann hafzasndan hi
silinmeyecektir.
ABDye G (1895-1898)
Cibran sekiz yana geldiinde, babas vergi karmakla sulanp
hapse atlrken, Osmanl yetkililer Cibranlarn mlkiyetine el
koyup onlar evsiz braktlar. Aile bir sre akrabalarla birlikte
yaamak zorunda kald. Derken gl bir iradeye sahip olan anne,
daha nce ABDye g etmi Cibrann amcasnn izinden giderek,
daha iyi bir yaam srme gayesiyle ailenin oraya g etmesi
gerektiine karar verdi. Baba 1894de serbest braklmasna
ramen ailenin sorumsuz reisi olduu iin g konusunda
tereddte dp Lbnanda kald.
25 Haziran 1895te Cibranlar New Yorkun Amerikan kylarna
doru yola ktlar.
Cibran ailesi Bostona yerleti. O zaman Boston ABDde New
Yorktan sonra ikinci byk Suriyeli nfusa sahipti. Kltrel
adan eitlilik arz eden blge, daha nceden Arapann konuma
diline ve yaygn Arap adetlerine aina olan Kamileye yabanc
gelmedi. Artk aileye bakan kii olan Kamile, Bostonun
yoksullam caddelerinde seyyar satc olarak almaya balad.
O zaman seyyar satclk, garip Arap adetleri ve gya
aylaklklaryla olumsuz bir izlenim brakm ou Suriyeli
gmenin balca geim kaynayd.
Yeni bir yoksulluk dneminde byyen Cibrann burada
geirdii ilk yllarn acs hayatnda silinmez bir iz brakacaktr. Ne
var ki o, ocukluk anlarn zihninde yeniden canlandrarak, sefalet
ve hakaretlerle dolu olumsuz yaam koullarndan ruhen de olsa
bir nebze uzaklaacaktr. Bununla birlikte yoksul gmen
blgelerindeki hayr kurumlar gmen ocuklarnn sokaklardan
kurtulup yerel bir okula devam etmelerine imkn salyordu.
Ailenin skolastik eitim alan tek yesi Cibran olacaktr. Zira mali
skntlar ve Ortadou gelenekleri nedeniyle kzkardelerinin okula
gitmelerine izin verilmedi. Yaamnn sonraki evrelerinde Cibran
kadnlarn zgrl ve eitimi davasnn nclerinden biri olacak
ve gl iradeli, entelektel ve bamsz kadnlar evresinde
toplayacaktr.
Okuldaki bir kayt hatas nedeniyle ismi Halil Cibran eklinde
eksik kaydedildi ve sonralar tam isminin yazlmasna ynelik
abalarna ramen yaamnn sonuna kadar ismi byle kald.
Cibran ABDye varmasndan sadece iki ay sonra 30 Eyll
1895te okula balad. Resmi bir eitim almad iin ngilizce
renmek zorunda olan gmen ocuklarna ayrlm snfa
yerletirildi. Cibran Lbnandaki ocukluk yllarnda balad bir
hobi olan eskiz ve izim yeteneiyle retmenlerinin dikkatini
ekti.
Kamilenin sk almas sayesinde ailenin mali durumu
iyileirken biriken tasarruflar, Peterin kk bir dkkn amasna
olanak tand. Cibrann iki kzkardei de bu dkknda almaya
balad. M ali gerilimler ve vatandan uzaklk aile fertlerini
birbirlerine skca kenetlenmeye itti. Kamile ocuklarna, zellikle
de ie kapank olu Cibrana hem duygusal hem de mali destek
salad. Bu zor dnemde Cibrann toplumsal yaamdan uzakl
ve merakl mizac derinleti. Onun bu ayrkln amasna yine
annesi yardm etti. Annenin serbestlii olunun sosyal yaama
katlmasna ve sanat ve edebiyatn o gzelim dnyasn
kefetmesine olanak tand.

Halil, 13 yanda

Cibrann merak, tiyatro, opera ve sanat galerilerinin zengin

dnyasnn kaplarn ona aacak Bostonn kltrel ortamyla
tanmasn salad. evresindeki kltrel manzaralarn yaratt
heyecanla dolan bu Suriyeli delikanl sanatsal izimleriyle yerel
okuldaki retmenlerin ilgisini ekti. retmenleri onda sanata
adanm bir gelecek gryorlard. Bu nedenle Bostonlu fotoraf
sanats ve sanat hamisi Fred Holland Day ile temasa getiler. Bu
adam Cibrann ileride nl bir sanat olmaya varacak yola
girmesine nayak oldu.
Cibran 1896da Fred Holland Day ile tant ve ondan sonra
Dayin srad sanat ve Boston sanat evresiyle temaslar
sayesinde Cibran da evresinde tannmaya baland. Day, merakll
Suriyeliyi Yunan mitolojisi, dnya edebiyat, ada yazn ve
fotorafla tantrp, kendi ifadesini bulmaya tevik etti. Dayin
zgr eitimi ve kalplarn dndaki sanatsal keiflerinden
etkilenen Cibran, kendini gerekletirmek ve zgnlk adna
srad olan zgrce savunmay benimseyecekti. Day, Cibrann
eitimiyle ilgilenmenin dnda, o zamanlarda gmenlere yaplan
muameley ve yoksulluu yaam olan Cibrann zgveninin
ykselmesinde de rol oynad. Tahmin edilecei gibi, Cibran abuk
renen bir renci olarak, zayf Arapasna ve ngilizcesine
ramen Dayin kendine sunduu hereyi hemen reniyordu.
 Fred Holland Day

Fred Holland Dayin bir sanat sergisi srasnda Cibran,

Josephine Peabody adndaki bir kadnn resmini izdi.
Tannmam bir air ve yazar olan bu kadna sonralar ak olup
evlilik teklifinde bulunacak ama ne yazk ki reddedilecekti. Ak
konusunda yaayaca hayal krklklarnn ilki olacakt bu.
Cibran eskiz ve izimlerini gelitirmeye srekli tevik eden
Day, onun, resimlerini 1898de kitap kapaklar olarak
yaymlamasna da araclk etti. O zamanlar Cibran, Dayin destei
ve tevikiyle kendi tekniini ve slubunu gelitirmeye balamt.
Yava yava Boston evrelerine girdi ve sanatsal yetenekleri
sayesinde erken yata tannd. Ne var ki ailesi, erken yata gelen
bu baarnn gelecekte bana sorunlar aabileceine karar verdi.
Ailesinin bu kararn onaylayan gen sanat eitimini
tamamlamak ve Arapa renmek zere Lbnana dnd.
Lbnanda Eitim (1898-1902)
Cibran 1898de Beyruta vard. ngilizcesi zayft, Arapay ise
ne okuyabiliyor ne de yazabiliyor ama akc bir ekilde
konuabiliyordu. Arapasn gelitirmek iin el-Hikme okuluna
kaydoldu. M arunilerin kurduu bu okulun milliyeti mfredat
kilise yazlarna, teolojiye ve tarihe yer veriyordu. Asi ve bireyci
bir doaya sahip olan Cibran dar kapsaml mfredata kar kt ve
kolej dzeyinde kendi eitim ihtiyalarna cevap verecek mnferit
bir mfredat talep etti. Okul bu talebi kabul etti ve mfredata
Cibrann isteine uygun dersler ekledi. Arap edebiyat zerinde
alt. Bu almalar esnasnda klasik ve modern Arapa zerine
younlat. Cibran slubundan ve yazmndan ok etkilendii
Arapa ncile dald. Bu etkilenimin yansmalar ileride eserlerinde
grlecektir.
 Cibran, Beyrut, 1898

Bir renci olarak Cibran retmenlerin ve rencilerin zerinde

byk bir etki brakt. Bireyci davranlar, kendine gveni, garip
havas ve srad uzun salar herkesi etkilemiti. Arapa
retmeni onda sevgi dolu ama kontroll bir kalp, kabna
smayan bir ruh, asi bir zihin ve grd hereyle dalga geebilen
bir gz olduunu sylyordu. Ne var ki okulun kat disiplinli
havas, gze batacak ekilde dini vecibelerini aksatan, dersleri asan
ve kitaplara eskizler izen Cibrann houna gitmedi. Arap
dnyasndaki edebi hareketlerle de youn bir ekilde ilgilendi.
Okulda Yusuf el-Huvayik ile tant ve onunla el-Manara (Fener)
adnda bir dergi kard. kili derginin editrln yaparken,
Cibran ayn zamanda illstrasyonlar da yapyordu.
Bu arada yirmi drt yandaki Bostonlu gzel kadn Josephine
Peabody, gen Suriyeli sanatdan etkilenmiti. Dayin bir sergisi
srasnda dikkatini eken bu kadna Cibran bir eskizini adamt.
Lbnanda kald srada bu kadnla mektuplamaya balad. ok
gemeden aralarnda duygusal bir iliki geliti ve mektuplamay
srdrdler, ta ki Josephine Cibrann evlilik teklifini reddedip
1906da bir bakasyla evlenene dein.
 Josephine P eabody

Cibran Arapa ve Franszca renip almalarnda, zellikle

iirde ustalaarak 1902de kolejini bitirdi. Bu arada babasyla olan
ilikisi, zenginleen bilgi daarc nedeniyle gerilince kuzeninin
yanna tanmak zorunda kald. Bylece nefret ettii ve yaam
boyunca utand yoksulluk gnleri balad. Lbnandaki
yoksullua, ailesini sarsan hastalk haberleri elik etti. Kzkardei
Sultana barsaklarndan hastalanm, annesinin kanseri azmaya
balam, vey aebeyi ise lmt. Sultanann ar hastalnn
haberini almas zerine M art 1902de Lbnandan ayrld.
Ailede lmler ve ABDye Dn (1902-1908)
Ne yazk ki Bostona ge vard; Sultana 4 Nisan 1902de on
drt yanda lmt. Gelecek aylarda aile iinde vuku bulacak bir
dizi lmn ilkiydi bu. Cibran ailesini ok severdi. Yas dneminde
Day ve Josephine sanat gsterileri ve Boston sanat evresiyle
bulumalarla onu teselli ettiler. Cibrann sanatsal becerleri ve
esiz davranlar, bu yabanc yetenei sanat evrelerine
memnuniyetle dhil eden Boston cemiyetinin dikkatini ok
nceden ekmiti.
Yava yava Cibrann kalbini fetheden Josephine, onun
hayatnda etkili biri oldu. Bostonlu bu air, Cibrandan hep gen
ermii diye sz ediyordu. Cibrann doulu gemiinden ok
etkilenen Josephine, onun canl izimlerle ssledii mektuplarnn
ve konumalarnn bysne kaplmt. Josephinein ilgisi ve
sevgisi Cibrann Ermi (The Prophet) adl kitabna esin kayna
oldu. Kitabn ad Josephinein Aralk 1902de yazd ve kendi
hayal gcne gre Cib-rann Bierrideki yaamn betimledii
onbir dizelik iire dayanyordu. Daha sonra Cibran bu kitab
yaymladnda edebiyatta ustalamasna yardm eden
Josephinee adayacakt.
Annesi ubat aynda kanser tmrnden kurtulmak iin
ameliyat geirdi. Cibran kederini hafifletmek iin aile iini eline
ald ve ansn Kbada denemeye giden vey aabeyi Peterin
brakt dkkn iletmeye balad. Bu yeni yk Cibrann ruhuna
ar geldi ve sanatsal abalara zaman ayrmasn engelledi. Bu
zaman diliminde Cibran yoksulluk, hastalk ve lm
atmosferinden kamak iin eve pek uramaz oldu. Ertesi ay Peter,
Kbadan ar bir hastala yakalanm halde dnd ve ok
gemeden 12 M artta ld. Daha kts, annesinin kanseri
ilerlemiti ve kadncaz ayn yln 28 Hazirannda vefat etti. Bu
olay zerine Cibran bayld ve azndan kan geldi.
Ailedeki bu lmden sonra Cibran dkkn satt ve kendini
Arapa ve ngilizce yazmda gelitirmeye adad. Yaam boyunca
da bu ikili abasn srdrecekti. Bu arada Day ve Josephine onun
ilk sanat sergisini amasna yardm ediyordu. Sergi 3 M ays
1904te ald ve eletirmenlerden vgler ald. Sergiledii alegorik
ve sembolik karakalem izimler Boston cemiyetini byledi.
Bununla beraber, serginin nemi baka bir hususa dayanyordu;
Josephine kocas araclyla, sahip olduu okulu yneten M ary
Haskelli Cibrann izimlerini grmeye davet etmiti. Tanmalar
Cibrann yazarlk kariyerini ok etkileyecek bir mrlk ilikinin
balangc oldu. Cibran Arapa yazlar konusunda Josephinein
grn almak iin o yazlar ngilizceye evirmiti. Dil engeli
yznden Josephine, Cibrann sadece fikirleri zerinde gr
beyan edebiliyor ve onu dilsel sorunlarla babaa brakmaya
mecbur kalyordu. Daha sonra Josephinein roln M ary Haskell
stlenecekti.
M ary Haskell otuz yandayd ve Cibrandan on ya bykt.
Cibrann sanatsal geliimini finanse edecek ve onu, idealindeki
sanat olmaya tevik edecekti. Okul yneticisi Haskell eitimli,
gl iradeli ve zgr bir kadnd ve romantik yapdaki
Josephineinden farkl olarak kadnlarn zgrlnn faal bir
savunucusuydu. M ary, Cibrann ngilizce yazmaya eilmesinin
ardndaki etkendi. Nitekim onu Arapa eserlerini ngilizceye
evirmeyi brakp dorudan ngilizce yazmaya ikna etmiti.
ngilizce eserlerini M arynin edite etmesi ve aralarndaki ibirlii
Cibrann almalarn parlatt. M ary, Cibranla saatlerce vakit
geiriyor, yazlarnn zerinden geiyor, hatalar dzeltiyor ve
yazmas iin yeni fikirler neriyordu. Hatta Cibrann dilini ve
dncelerini daha iyi kavramak iin Arapa renmeye bile
kalkt.
M arynin gnlklerinde Cibran ile ilikisinin nemi ve anlam
ortaya kmaktadr. Cibrann sanatsal geliimi, iten dnceleri
ve aralarndaki ahsi ve entelektel sohbetler M arynin
gnlklerine neredeyse onyedi buuk yl boyunca kaydedilecekti.
Bu kaytlar Cibrann halktan saklad kiisel dncelerini ve
ideallerini renmek asndan byk nem tamaktadr.

Mary ve Cibran
 1904te Cibran Arapa gmen gazetesi el-Muhacire makaleler
yazmaya balad. Bu makaleler onun yaymlanm ilk
almasyd. lk makalesi Vizyon bol sembolizm kullanarak
kafesteki bir kuu betimleyen romantik bir makaleydi. Lbnanda
drt yl Arapa renmesine ramen Cibrann yazl Arapas
konuma dilinin havasn tayordu. Arapasn ilerletmek iin
kulana gvenmi, geleneksel szckleri renmi, memleketi
Bierride anlatlan Arapa hikyeleri dinlemiti. Arapas,
konuma dili havasnda olduundan dinleyicilerinin de houna
gidiyordu. Cibrana gre dilin kurallarnn dna klmas
gerekiyordu. Arap gmen yazarlarna gelenekten kopup kendi
sluplarn bulmalarn neriyordu. Yaam boyunca Cibrann
Arapa yazlar, ngilizce kitaplarnn ald vgy almad. Bu da
sonradan onu ngilizce yazlara younlamaya ve Arapa
slubunu gelitirme abasn bir kenara koymaya itti.
Cibrann ilk Arapa yapt el-Msik 1905te yaymland. Bu
kitabn esin kayna vey aabeyinin ud almas ve Dayin opera
davetleriydi. Ayn yl el-Muhacir adl gazetenin Gzyalar ve
Kahkaha adl kesinde yazlar yazmaya balad. Bu kenin ad
daha sonra Bir Gzya Bir Tebessm adl kitabna esin kayna
olacakt. Cibran el-Muhacirde yazarken, Emin Rihni adndaki
bir Arap gmen yazarn dergiye gnderdii yaz, geleneksel
yazarlar taklit eden ve para iin iiri kullanan ada Arap
yazarlarn eletiren Cibrann makalesini vyordu. Rihni ileride
nemli bir yazar ve Cibrann dostu olacakt. Ayn dnemde
Cibran birka Arapa iir yaymlad ve sevgi, hakikat, gzellik,
lm, iyilik ve ktlk hakknda gazetelere yazlar yazd.
Yazlarnn ou keskin ve ironik tonlar tayan romantik bir
havaya sahipti.
 1906da Cibran ikinci Arapa kitabn yaymlad: Arisul-
Murc (Vadinin Perileri). Kitap Kuzey Lbnanda geen
alegoriden oluuyordu. M arta, Deli Yuhanna ve alarn Kl
ve Ebedi Ate adl alegoriler fahielik, dinsel zulm,
reenkarnasyon ve mukadder ak gibi konular iliyordu. Alegoriler
Bierride dinledii hikyelerin ve ncile, mistik eylere ve
sevginin doasna duyduu hayranln youn etkilerini
yanstmaktadr. Cibran ileride Deli adl kitabnda delilik
konusuna geri dnecektir. Cibrann erken dnem Arapa
yazlarnn ayrt edici zellikleri, ironizm ve sembolizm kullan,
ikinci snf vatandalarn betimlemesi ve ruhban snfna kar
sylemiydi.
M art 1908de Cibrann nc Arapa kitab el-Ervhul
Mtemerrida (Asi Ruhlar) yaymland. Bu kitap el-Muhacir
gazetesindeki yazlarna dayanan drt anlatdan oluuyordu. Sz
konusu kitap Lbnandaki toplumsal meselelerden sz ediyor,
evli bir kadnn kocasndan kurtuluunu anlatyor, zgrle
arda bulunuyor, istemedii bir evlilikten lmle kurtulan bir
gelini betimliyor ve 19.yzylda Lbnandaki feodal aalarn
gaddarca hakszlklarn ortaya dkyordu. Bu yazlar cesur
fikirlerinden, din adamlarn olumsuz sunmasndan ve kadnlarn
zgrln tevik etmesinden tr din adamlar tarafndan sert
eletirilerle karland. Cibran daha sonralar M arye Asi Ruhlar
yazd dnemin karanln, hastalk, lm dncesi ve sevgiyi
yitirme hissiyle nasl boutuunu anlatacaktr. Kitabn din
adamlarna kar olmas nedeniyle Suriye hkmetinin sansrne
uramas ve Cibrann aforoz edilmesi onu endielendirmiti.
Paris S eyahati ve New Yorka Yerleme (1908-1914)
1 Temmuz 1908de Cibran Bostondan ayrlp Parise
Academie Julien ve Ecoles des Beaux Artsda sanat okumaya
gitti. Oraya varnca Fransz kltrnden ok etkilendi ve gnlerini
eitli sanat sergilerinde ve mzelerdeki resimleri inceleyerek
geirdi. Avrupa edebiyatyla youn bir ekilde ilgilendi. ada
ngiliz ve Fransz yazarlarnn kitaplarn okudu. Sanat ve
dncesi zerinde derin bir etki brakan William Blakein eserleri
ile zel olarak megul oldu. te yandan 2 Ekim 1908de Paristen
yazd u satrlar M arynin onun iin ne ifade ettiini
anlatyordu: Umarm ki uzun yaarm ve bana bunca ey vermi
olan hakkn ksmen de olsa sana deme ansm olur. Umarm
M ary Haskell sayesinde sanat oldum. diyebileceim gnler
gelir.
te yandan Cibrann Fransa seyahati sanatsal eitimini
eksikliini aa vurmutu. Zaten eletirmenler de onun resimlerini
srf bu adan eletiriyorlard. Daha nceden Cibran resmi eitim
almay reddetmi, yalnzca yeteneklerine ve duyu kabiliyetine
bel balamt. ok gemeden akademinin resmi eitiminden
souyan Cibran kendi sanatn zgrce kefetmek iin akademiden
ayrld. Cibrann Paristeki asl hocas M aitre Lawrence idi. Fakat
Lawrencein sanatndan nefret eden Cibran sonunda onun
derslerini brakt ve yalnz almaya devam etti.
Lbnandaki eski snf arkada Yusuf el-Huvayik ile karlat.
Bu iki insan ok yakn bir dostluk kurdular ve birlikte resimdeki
modern eilimleri tanmaya ve renmeye yneldiler. M odern
sanattaki yeni eilimleri incelerken, Kbizmi lgn bir devrim
olarak niteleyip antipatik buldular ve klasik gelenee olan
ballklarn pekitirdiler. M odel kullanarak izim yaptlar ve
sanat sergilerini gezdiler. Bu dnemde Cibran nl heykeltra
Auguste Rodin ile tant ve bu ksa tanklk bile Cibrann sanat
zerinde ok derin etkiler brakt. Baz kaynaklarda Cibrann
Rodinden ders aldndan bahsedilmesine ramen, Cibranla
anlarn kitaplatran Yusuf El-Huvayikin ifadesiyle Cibran
Rodinden hibir zaman ders almamtr. te yandan El-Huvayik,
bahsi geen an kitabnda, Cibrann da eserlerinin sergilendii bir
sergiyi ziyaret eden Rodini ve onun Cibranla tokalama ann
detaylaryla anlatr. M uhtemelen Cibran-Rodin ilikisi bundan ok
da teye gitmemitir. Bununla birlikte Rodin, Cibran iin unu
demektedir: Resmin ve iirin, onu yeni bir Blake yapacak kadar
birbirine balantl olduu baka bir kimseyi tanmyorum.
 Cibran 25 yanda,
Yusuf el-Huvayik in yal boya tablosu

Paris dneminde her hafta sonu Louvre M zesine gitmeyi

ihmal etmeyen Cibran, ngilterede bir mzede saatlerce izledii
bir kadn heykelinden sonra mzeden karken o saatlerce
izledii kadn heykeline saygszlk olmamas iin kafasn yere
eerek ve gzlerini ksarak ktndan bahseder mektuplarnn
birinde.
Daha sonra Cibran alayc mizacn ve yazm slubunu beendii
Arap yazar dostu Emin Rihni ile birlikte Londraya gitti. ki
yazar Lbnan anlar, M aruni gemii ve zamann toplumsal
sorunlaryla ilgilenmek gibi ortak noktalar paylayorlard.
Birlikte Arap Dnyasnn kltrel rnesans zerine planlar
yaptlar. Bu planlardan birisi, Hristiyanlk ve slamn
uzlamasnn bir sembol olarak Beyrutta ift kubbeli bir opera
binas kurmakt. Haziran 1909da Cibran babasnn lm haberini
ald ve onun lmeden nce olunu kutsad ve despota
tutumunu yumuatt dncesiyle kendini teselli etti.
31 Ekim 1910da Cibran btn yurtd yolculuklarna son
verip ABDye yerleti ve yazmaya arlk verdi. Bostona
geliinin zerine Lbnan mahallesinden kurtulmak ve New
Yorkun kltrel atmosferinde daha byk sanatsal bir mekn
bulmak iin M arye New Yorka tanmay nerdi. Tanmalar
eitimsiz ve bekar bir terzi olan kzkardei M ariannay
Bostonda yalnz brakacakt.
Aralk 1910 M arynin gnlnn balang tarihiydi. Cibrann
yaamna dair kiisel anlara adanm bu gnlk yaklak onyedi
yl boyunca tutulacakt. Ayn yln 10 Aralnda Cibran M arye
evlilik teklifinde bulundu ve yine reddedildi. Bu sefer ki sebep
aradaki on ya farkyd. Ya meselesi ikili arasnda bir sevgi
ilikisinin gelimesine engel tekil etmiti. Zira M ary byle gen
biriyle birlikte olmasnn yol aaca toplumsal tepkiden
endieleniyordu. Yine de bu olay arkadalkla balayp sevgi
ilikisine ve ardndan sanatsal ibirliine dnen ilikilerini
bitirmedi. likilerinin gelimemesindeki bir baka etken de
parayd. Ne de olsa Cibran bir finansr olarak M arynin rolnn
aralarndaki manevi ba glgelemesinden endieleniyordu. Bu
ypratc mesele yznden srekli tartyorlard. Nitekim M arye
New Yorktan yazd 1 M ays 1911 tarihli ilk mektubunda unu
syler: M ary neden bana bu kadar para yolladn? Bende
yeterince var. Bana gelmeden nce ihtiyacmdan fazlasn verdin.
te yandan M arynin yardm eli dier gmenlere de uzanm,
gelecek vaat eden baka rencileri de para yardmnda
bulunmutu ama onlarn hibiri Cibrann eline su dkemezdi.
Bu arada 1911de Cibran el-Muhacir gazetesinden baka bir
gmen gazetesi olan Mir aat el-Garbe (Dounun Aynas) geti
ve 1912 ylna kadar bu gazeteye makaleler yazd. M arynin
takdim mektuplarnn desteiyle yeni bir sanat yaam kurmak
iin ayn yln 26 Nisannda New Yorka tand.
New Yorkta yeni kitab zerine almaya balad. El-
Ecnihatl-Mtekassira (Krk Kanatlar) 1906da yazmaya
balad ve Ocak 1912de yaymlad bir kitaptr. Cibrana gre
bu kitap ruhsal bir otobiyografiydi, her ne kadar M arye kitapta
yaananlarn kendi deneyimleri olmadn sylemise de. En uzun
Arapa roman olan bu kitap gen bir adamla talihsiz biten bir ak
ilikisi yaayan Selma Karaminin yksn anlatmaktadr.
Selmann yks Cibrann Lbnanda okurken k olduu
Lbnanl bir dul alan Sultana Tabitle ilintilidir. Cibran onunla
ak, iiri ve kitaplar paylat yirmi iki yandaki bu gen dulun
yksn M arye anlatmt. Baz eletirmenler de kitabn
yksn yazarn ocukluktaki hocas Selim Dahir araclyla
tant Lbnanl bir gen kzla yaad baka bir talihsiz akla
ilikilendirirler. Josephinenin Cibran ile yakn ilikide olduu
1904te yazd Wings (Kanatlar) adl tek perdelik oyun baka bir
etkiyi de aa vurmaktadr.
1911de Cibran rlandal air W. B. Yeatin portresini izdi.
Sanat Tapna diye adlandraca bir portre albmnn ilk
portresiydi bu. Bu albm Aguste Rodin, Sarah Bernhardt, Gustav
Jung ve Charles Russell gibi nl simalarn yzyze yaplm
portlerini ieriyordu. Arap topraklarnn Osmanl hkimiyetinden
kmasyla sonulanan youn siyasi faaliyetlere sahne olan bu
dnemde Cibran, Suriye, Lbnan, stanbul, Paris ve New York
gibi pek ok merkezde doan yar-siyasi Arap cemiyetlerinden
birisi olan el-Halkatz-Zehebiyyeye (Altn Halka) katld. Bir
grup Suriyeli gen gmenin kurduu bu cemiyet nerede olurlarsa
olsunlar Suriyeli vatandalarn yaam tarznn iyiletirilmesi iin
alyordu. Lakin bu cemiyetin faaliyetleri uzun soluklu
olmayacakt.
Ayn ylda talya, Trkiyeye sava am ve bu gelime liberal
Suriyelilerin Osmanl hkimiyetinden kurtulma umutlarn
canlandrmt. Cibranin bamsz Suriye d talyan general
Giuseppe Garibaldi ile tanmasyla iyice glendi. Onunla
birlikte Osmanl idaresini alaa etmek iin gmen Suriyelilerden
oluan bir lejyona nderlik yapma fikrini ele ald. Daha sonralar
1. Dnya Sava srasnda Cibran, Osmanl ynetimine kar
birleik Arap askeri hareketlerinin byk bir savunucusu ve
kkrtcs oldu.
 zellikle M arynin gizli bir gelir kayna salayan mali destei
ve eserlerinin tantlmasna yarayan sanatsal temaslar sayesinde
Cibran, New Yorkta ilgi grmeye balad. Ev sahiplerinin ilgisini
hemen eken heyecan verici bir kiilie sahip olan Cibran kolayca
insanlarla har neir olabiliyordu. 1913te yeni kurulmu bir
Arap gmen dergisi olan el-Fununun ynetim kadrosuna katld.
New Yorktaki Arapa konuan cemiyetin yaynlad bu dergi
yaznsal ve sanatsal meseleleri iliyordu. Cibran sluba ve
beeniye zgrlk yaklaan bu dergiye, daha sonra
yaymlanacak ilk ngilizce kitab olan Delinin (The M adman)
temelini oluturan birka makale yazd.
Bu arada Cibran ile M ary arasndaki ak ilikisi bozulurken
aralarnda geen para, cinsellik ve evlilik konularndaki tartmalar
ilgin bir gelimeye yol at. ok gemeden M ary, Cibrann akl
hocas ve editr oldu, ngilizce yazm yeteneini gelitirmesinde
ve kltrel eitiminde ona yardm etti. Cibran Deli kitab zerinde
almaya 1913te balamt. Lbnanda delilere yaplan
muamelenin tarihini rendikten sonra bu konu onu hep
bylemitir. Nitekim memleketi Bierride delilere cinlerin
musallat olduunu ve kilisenin cin arpm insanlarn iindeki
eytan kardn duymutu.
Daha 1908de Asi Ruhlar yazarken Josephinenin fikrini
almak iin Arapa eserlerini ngilizceye evirmeyi denemiti.
1913te bu sefer M arynin okuyup edite etmesi iin eserlerini
tercme etmeye alt. Cibran, yazm yeteneini gelitirmeye
M arynin yardm etmesini nleyen tercme ve dil engelinin
zorluklarndan ylgnla kapld. aresiz bir ekilde Arapa
renmeye alan M ary de ngilizce yazm dilini ve kltrel
eitimini gelitirmesi iin Cibrana dersler vermeye balad. Ayn
zamanda M ary, Cibran Arapa eserlerini evirmeyi brakp
dorudan ngilizce yazmaya tevik etti. te yandan M ary
gmenleri yabanc dil renirken anadillerini unutmamalar
konusunda uyaryordu. M arynin eitim program ie yarad.
Cibran bir yandan gramer ve yazm hatalarn dzeltirken dier
yandan okuma hevesini artrd. Bu dnemde Nietzschenin
slubundan ve kendi sa yorumuna ters den g istenci
kavramndan etkilendi. Cibrana gre sa, Nietzschenin
betimledii gibi zayf bir kii deil, nsanolu say yazarak en
uzun ngilizce eserini ona adad hayranlk uyandran bir insand.
Bu kitabnda say, insan olarak farkl bir adan ele alm ve
kitabn her pasajnda farkl bir insann azndan anlatmtr.
M ary ve Cibran Deli kitabn birlikte gzden geirip hazrladlar.
1914te Cibran beinci Arapa kitab olan Dema ve btismeyi
(Bir Gzya BirTebessm) yaymlad. 1904ten bu yana deiik
dergilerde yaymlanm mensur iirlerinin bir derlemesiydi bu
kitap.
 lahi lem, Cibran n resmi.

S ava Yllar ve Ermiin Yaymlanmas (1914-1923)

Cibrann 1914teki bir sanat sergisinde Amerikan mimar Albert
Pinkam Ryder beklenmedik ekilde sergiyi ziyaret edip Cibrab
etkiledi. Cibran da ona bir iirini adamaya karar verdi ve
yaymlad ilk ngilizce eseri olan ve ilkin M arynin edite ettii
bu iir Ocak 1915de piyasaya kt.
Bu arada Cibran zamann siyasi gelimeleriyle, zellikle 1.
Dnya Savann balamasndan itibaren daha faal ekilde
ilgileniyordu. Cibrana gre bu sava, genel bir tilaf saldrsyla
desteklenecek birleik bir Arap askeri cephesi aarak Osmanl
idaresindeki Suriyeyi bamszla kavuturmak midini
yeertmiti. Cibran, Osmanl idaresine kar kuvvetlerini bir araya
getirmesi iin hem M slmanlara hem de Hristiyanlara arda
bulunuyordu. Aslnda Cibran lkesini kurtulua gtrecek
romantik bir siyasi kahraman ve sava olma hayali iindeydi.
Sava olma gayesiyle Lbnana dnme fikrini M arye anca
byk bir tepki ald.
ocuklukta geirdii kazadan dolay omzu yar fel halinde
zayf kalmt. 1915te omuz ars tekrar nksedince sol
omzundan elektrik tedavisi grd. Sava yllar srasnda Cibran
dncelerini datan ve saln bozan bir depresyona girdi.
Osmanllara kar bakaldran Araplara dair etkin ve yaygn
yazlarna ramen durumu umutsuz gryor ve alk eken
Suriyeye para yardmnda bulunuyordu. Savan uyandrd
dncelerden uzaklamak iin New Yorkun sosyal yaamna
dald ve 1916da The Seven Arts adl edebiyat dergisine katld.
Cibrann edebi slubunu yanstan bu derginin ynetim kuruluna
giren ilk gmen olmaktan gurur duyuyordu. O zamanlar
Cibrann eserlerinden ezbere paralar okumasndan keyif alan
edebiyat evrelerinde aranan bir kii olmutu. New York sosyetesi
Halil Cibran iir Geceleri dzenleyip ampanyalar
patlatyordu.
1917de Cibrann eserlerinin sunulduu iki ayr sergi
dzenlendi. Bunlardan biri New Yorkta Knoedler Galerisinde,
dieri de Bostonda Doll and Richards Galerisinde
gerekletirildi.
 Cibran, 12 Ocak 1917 tarihli mektubunda M arye yle
seslenir;
Sevgili M ary, Sana baka bir minik mesel yolluyorum; vaktin
olduunda Okuman ve ngilizcesini dzeltmen iin. Gryorsun
M ary, ben de senin okuluna gidiyorum ve sen olmasaydn tek
kelime ngilizce yazamazdm. ngilizcem hala ok kstl. Ama
renebilirim.
1918de Cibran en nl kitab olan Ermiin tohumlarn
oluturan, benim ada insanm dedii nicedir zerinde almakta
olduu Arapa bir eserden sz eder M arye. Promethevri bir
adam olan El M ustafa adndaki bir kahinin 12 sene kald
Orphalese ehrinden ayrlp, evine gitmek zereyken bir grup halk
tarafndan durdurulmas ve ana kahraman ile halk arasnda insanlk
ve hayatn genel durumu hakknda geen konumalar kitabn
ieriini oluturur. Gnlnde M ary, Cibrann Ermile ilgili
szlerini aktarr. Sonralar Cibran bu kitap iin kariyerimin ilk
kitab, benim asl kitabm, olgun meyvem diyecektir. Bir baka
yerde de Ermi, benim sann yzn yeniden yaratma
abamdr diyecektir. te yandan Cibran ngilizce yazm
konusunda hl endieliydi ve srekli M aryden neri bekliyordu.
Cibran evrensel bir dil yaratma konusundaki dncelerini
yanstan Sryance ncilin diline her zaman hayranlk duymu ve
eitli ngilizce yazlarnda birleik evrensel bir slup oluturmaya
almtr.
 El Mustafa nn yz

M ary, Cibrana Ermii ngilizce yazmasn nererek bu kitabn

tamamlanmasnda nemli bir rol oynad. Yaknda yaymlanacak
kitab Deliyi de ayn dille yazmasn salk verdi. Cibran ile M ary
arasnda geen evlilik, lm, yaam, sevgi ve benzeri konular
zerine konumalar Ermie ve dier eserlerine sirayet etmitir.
Ne var ki M ary, Cibrann 1919da karar verdii Ermi adna kar
km ve onun yerine Counsels (Tavsiyeler) adn kullanmasn
istemiti. Bu srada Cibran, M arye gnderdii bir mektupta ona
unlar syler: Geen iki hafta boyunca o kadar ok ey yaptm
ki kendimi ok bitkin hissediyorum. Suriyenin abalaryla benim
kendi abalarm arasnda o kadar byk bir girdap var ki. Her gn
bu girdab amak zorundaym ve bu beni ok yoruyor.
Dinlenirken, Tavsiyeler zerinde alabileceimi umuyorum.
Onlar sana en ksa zamanda gndereceim.
1918 sonbaharnda Cibran ilk ngilizce kitabn ve geleneksel
Arapa kafiyesi ve lsyle yazd bir iirini, el-Mevkibi
(Oluumlar) yaymlamaya hazrlanyordu.
Cibrann ilk ngilizce kitab Deli (The M adman) 1918de
yaymland ve yerel basndan olumlu eletiriler ald. Eletirmenler
onu Dou ile Bat arasnda kpr atmas bakmndan nl Hint
yazar Tagore ve ngiliz air William Blake ile kyaslyorlard.
Bizzat kendisinin illstrasyonlarn yapt mesellerden oluan bu
kitapta Nietzsche, Jung ve Tagoreun etkileri apak
grlmektedir. Deli kitabnn baarsnn ardndan Cibrann
popleritesi artmaya balad. Ne var ki Cibran yava yava eski
tandklaryla, Day ve Josephine ile temasn koparmaya
balamt. imdi de Rihni ile ilikisi zlyordu. te yandan
Doulu gemiine dair ifa etmedii hususlar ve kiisel ihtiyat gz
nne alndnda insanlar zerinde uyandrd gizem havas
houna gidiyordu.
1919da Cibran kendisinin illstre ettii ve en gzel resimlerinin
de yer ald, Arapa iiri el-Mevkibi (Oluumlar) yaymlad
ama Arap basnnda fazla ilgi grmedi. Ayn yl Fatat-Boston adl
baka bir yerel derginin ynetim kuruluna girdi ve eitli Arapa
makaleler yazd. Cibrann hayat boyunca eitli cemiyetlere ve
dergilere katlmasnn nedeni avangard bir Arapa yazmn
szcln yapmak ve yabanc diyarlardaki Arap edebiyatn
birletirmekti. Ne var ki Cibrann Arapa yazar olarak baars
snrl kald. ronik bir ekilde, Arapa dil yetenei hl
standartlara ulaamyor ve Arap basnnda pek ilgi grmyordu.
Resimlerinin yer ald bir koleksiyonu Alice Raphaelin
nszyle Twenty Drawings (Yirmi izim) adyla yaymlad.
Fatat-Boston dergisinde Cibran 1914te tant M ihail
Nuayme adndaki gmen Arap yazarla yakn bir iliki kurdu.
Nuayme zamann nemli dnrlerindendi ve Cibrann Arap
dilini gelitirme ve Arap adetlerini ve gemiini yerli yerince
kullanma abalarn takdir eden ilk Arap yazarlar arasndayd.
Nuayme, Cibrann Krk Kanatlar adl kitabn evrensel edebiyat
dilinin bir rnei olarak grm ve Selma Karaminin pekl Ruh,
ngiliz veya talyan kkenli de olabileceini belirtmitir.
1912 ile 1918 yllar arasnda eitli dergilerde boy gstermi
ksa yk ve mensur iirlerini bir araya getirdii el-Avasif
(Frtna) ve ikinci ngilizce kitab olan Haberciyi (The
Forerunner) yaymlayan Cibran, 1920de er-Rbitatl-Kalemiyye
isimli edebiyat cemiyetinin kurucu bakan oldu On yeden
oluan bu Arap gmen cemiyetinin yeleri arasnda Andlmesih
Haddd, Nesb Arda, M ihail Nuayme, Red Eyyb, Nedre
Haddd, William Catzflis, liya Ebu M adi ve Vdi Bahut gibi
mmtaz Arap edebiyatlar bulunuyordu. Cemiyetin amac
Arapa yazlarn yaymlanmasna ve dnya edebiyatnn
evrilmesine katk sunmakt. Sz konusu cemiyet Arap airleri ve
baarl Arap yazar nesilleri zerinde derin bir etki brakmtr.
Cemiyetin mr boyunca Cibran sanatsal zgrlk arsnda
bulunmu, yazarlar kurallarn dna kp kendi sluplarn
bulmaya yreklendirmitir.
 P en Yazarlar Birlii nin baz yeleri, soldan saa:
Nesib Arda, Halil Cibran, Abdlmesih Haddd
ve Mihail Nuayme, 1920.

Bu dnemde Cibrann Arapa yazmla megul olmas onu

Ermi kitabn tamamlamaktan bir sreliine alkoydu. Dahas,
popleritesinin yaygnlamas daha fazla yerde sanatsal sunum
yapmasn gerektirdiinden Ermii tamamlamak ile konuma
gezisi yapmak arasnda bocalad. Ne var ki kendini btn
zorluuyla ramen hem Arap dnyasnn hem de ngiliz
dnyasnn szcs olarak grmeyi srdryordu.
Bu arada Cibrann siyasi fikirleri Sizin kendi Lbnannz var,
benim de kendi Lbnanm diyen makalesine tepki gsteren yerel
siyasetileri kzdryordu. Cibran Sureyinin blgelerinin idare
edilme tarzn onaylamyordu ve Byk Suriye blgesi Lbnan,
Filistin ve Suriyeye ayrlrken yeni kurulan Arap lkelerin
kimlii zerine yazlar yazyordu. Bu lkelerin nasl bir yapya
brnecei konusunda Cibran, siyasetilere Bat kltrnn
olumlu yanlarn benimseme ve silah ve kyafet gibi yzeysel
eyleri ithal etmekten saknma arsnda bulundu. Cibrann
siyasi dncesi ok gemeden lkelerin kltrel yaps ve
vatandalarn srmesi gereken yaam tarzna dair genel bir fikir
verdi.
1920de Ermiin neredeyse drtte bitmiti ve Cibran
Arapa yazmaya devam ediyordu. M arye yazd dokunakl bir
mektupta kimlik sorununu zdn ve Bat etkileri ile Dou
etkileri arasnda bir denge kurduunu syledi: imdi biliyorum
artk, btnn bir parasym ben; krenin bir paras Nereye
uyduumu artk kefettim: ben bir bakma kreyim ve kre de
ben.
1921de mistisizm zerine bir sylev nitelii tayan rem
Ztl-md (Ysek Stunlu rem) isimli Arapa tematik oyununu
yaymlad.
1922de Cibran sonradan psikolojik durumuna balanacak bir
kalp rahatszlna yakalanr ve u itirafta bulunur: Fakat benim
en byk acm bedensel deil. imde byk bir ey var Onu
teden beri biliyorum ama dar karamyorum: Btn bu eyleri
yapan kk birini oturup seyreden yce sessiz bir benlik. Ayn
yln Ocak aynda resimlerinin bir araya getirildii sergi bu kez
Boston Women City Clubta dzenlendi.
Ermiin tamamlanmasna yakn M ary ile Cibran kitabn
zerinde Nietzschenin Byle Buyurdu Zerdtnn etkisini
fark ettiler. M ary slup, byk harf kullanma, noktalama
iaretleri ve paragraflarn biimi konularnda nerilerde bulundu.
Cibran paragraflarnn ksa kalmasnda srar etti. M ary hep
Cibrann zl szler adam olduunu ve sylemek istediini
olabildiince ksa ifade ettiini vurgulamtr.
Ermiin yaymlanmasndan birka ay nce Cibran kitab
M arye zetledi: Ermi tek bir ey sylyor: Sen sandndan
ok ama ok byksn ve her ey yerli yerince.
1923te Cibran eitli yerel ve gmen Arap dergilerine yazd
makaleler dolaysyla Arap dnyasnda sarslmaz bir ne
kavumutu. Bu dnemde M arye olan mali ve editoryal ball
yava yava azald. Para tartmalarn zme balamak iin
yaptklar anlama gerei borlarnn karlnda resimlerinin bir
ksmn M arye verdi. Cibran iinde, onyedi yandayken izdii
bn Sina, Gazzli, el-Hansa, bn Fard, Ebu Nvas, bnl
M ukaffa ve dier byk Arap filozoflarnn hayali resimlerinin de
bulunduu el-Bedyi vet-Tarifi (Gzellikler ve lginlikler)
yaymlad. ngilizce yazm konusunda kendine gveni
salamlanca M arynin fikirlerine mracat etme mecburiyetinden
syrld. Bununla beraber M arynin yz illstrasyonlar iin esin
kayna olmaya devam etti. ok gemeden Cibran resimlerini
kitap illstrasyonlaryla snrlamaya karar verdi. Ermi kitab
nihayet 1923 ylnn Ekim aynda yaymland ve ABDde
mtevaz bir baar elde etti.
Ermii en byk baars olarak gren Cibran yle demiti:
Lbnanda bu kitab yazmay ilk kez tasarladmdan beri, bir
tek gnm bile Ermisiz gemedi. Kitap benim bir param haline
gelmi gibiydi. M etni yaymcma teslim etmeden nce tam drt
yl elimde tuttum. nk emin olmak istedim, iindeki her
szcn kendimden verebileceim en iyi szck olduundan
emin olmak istedim.
lm ve Yuvaya Dn (1923-1931)
1923te Cibran Arap yazar M ey Ziyade ile yakn bir iliki
kurdu. kilinin mektuplamalar 1912de balamt. O ylda M ey
yazd bir mektupta Krk Kanatlardaki Selma Karamiden nasl
etkilendiini Cibrana anlatmt.
Entelektel bir yazar ve kadnlarn zgrlnn aktif bir
savunucusu olan M ey, Filistinde domu ve oradaki bir manastr
okulunda klasik eitim almt. 1908de Kahireye tannp bir
dergiye yazlar yazmaya balad. Cibran gibi M ey de Arapa,
ngilizce ve Franszcada akcyd ve 1911de iirlerini sis Copia
takma adyla yaymlad. M ey, Krk Kanatlar ok liberal
buluyordu ama kadn haklar meselesiyle yaam boyunca megul
oldu. Cibrann yazlarn ok beeniyordu ve ilerleyen yllarda
editr ve bilir kii olarak M arynin roln stlenecekti. 1921de
Cibran onun resmini alm ve ondan sonra yaamnn sonuna
kadar onunla mektuplamay srdrmtr.
Halil Cibran, M eye yazd bir mektupta yle diyordu:
Sevgili bayan M ey, M ektuplarn ne kadar gzel M ey, ne
kadar ho. Dalarn tanesinden dlerimin vadisine akan bir nektar
nehri gibi. Gerekten de bu mektuplar, uzaktakileri etkileyen,
yakndakileri gelitiren ve byl yanklaryla talar parlayan
mealelere, dallar rpnan kanatlara eviren Orfeusun Lutu gibi.
kilinin mektuplarndan anladmz kadaryla birbirlerine kar
derin bir ak beslemelerine ve bir araya gelme imknna sahip
olmalarna ramen ne birbirlerinin sesini duymular ve ne de bir
kez olsun bir araya gelmilerdir. Sadece mektuplarla iletiim
kurmulard. Cibrann vefatndan sonra M ey Ziyade bir sre
psikolojik tedavi grm ve sonrasnda da ruhsal durumu bir trl
eskisi gibi olamamtr.
Cibran ldnde M ey yle yazmtr: Hibir zaman bu
kadar ac ekmemitim, hibir kitapta bir varln bu ektiim
kadar byk bir acya katlanacak gc bulacan okumamtm.

Mey Ziyade

1920lerde Cibran siyasi arenada aktif olmay srdrd, kltr

ve toplum zerine yazlar yazd. Yeni kurulan Arap lkelerinin
Bat kltrnn olumlu yanlarn almas gerektiini savundu.
Cibrann yazlar, zellikle kilise ve din adamlaryla ilgili olanlar
kendi lkesinde tartma yaratt. Yazar olarak Cibran tartmay
severdi ve yazlar da bu yann yanstmaktadr. Arap dnyasnda
snrl lde baar elde etmesi, onu bir Arap yazar olarak kabul
grme davasn brakmaya ve bunun yerine abalarn ngilizce
yazmda younlatrmaya itti. Yava yava yazmda ustalat ve
bir dil slubu yaratt. M arye de syledii gibi, bir oturuta
okunabilecek ve cepte tanabilecek kk kitapklar yazmak
istiyordu.
M arynin Cibrann yazarlk kariyerindeki rol giderek
azalyordu ama Cibran yanl yatrmlarda bulunduunda her
zaman onun yardmna koup sorunu hallediyordu. Bu yllarda
M ary, baaryla ynettii Haskell Kz Okulunun sorumluluunu
tayor, tm zamann ona veriyordu. Tam da o srada, dul kalan
kuzeni Savannah Georgia, M aryi zengin ve baarl bir iadam
olan Florance M inis ile evlenmeye ve skntl yaamn deitirip
kendisine elik etmeye zorlamaya balar. M arynin Bostondan
ayrlmas da bu evlenme nerisine denk der. 1926da evlilikle
sonulanan bu iliki 3-4 yl ska seyahatle geer. M ary, bu
gezilerden birinde New Yorkta Cibran ziyaret ettiinde artk
zgrlnden vazgemitir. Halille aralarndaki mektuplama
srer, satrlarda duygusallk ve sayg devam eder. Ancak eski
mektuplardaki Sevgili Yal Fil, Sevgili Halilin yerini Halil
alr. Artk mektuplara ister istemez bir resmiyet gelmitir. yle
de devam eder..
Aralarndaki duygusal iliki bitse de Cibran ona gvenmeye ve
danmaya devam etti ve yazmaya niyetlendii Ermiin ikinci ve
nc blmlerinden ona sz etti. kinci blmn ismi Ermiin
Bahesi olacakt ve adadaki bir bahede ermiin, takipileriyle
yapt konumalar ileyecekti. nc blm ise Ermiin
lm adn alacakt ve ermiin adadan dnp hapse atlarak orta
yerde lm cezasna mahkm edilmesini anlatacakt. Ne yazk ki
salnn ktye gitmesi ve en uzun ngilizce kitab olan
nsanolu say yazmakla megul olmasndan tr Ermi
projesini asla tamamlayamad.
Ermiin 1923te yaynlanmasyla n iyice yaylan Cibran
sosyal evresini de geniletir. Bu arada Cibrannn yaamna bir
baka kadn, yaynevi sahibi ve retmen olan Barbara Young
girer. Barbara, Cibrann lmnden sonra kaleme alaca
Lbnandan Gelen Bu Adam adl kitabyla onun yaamyksn
anlatacaktr.
M arynin yaamndan yava yava ekilmesi zerine Cibran
lmnden sonra nemli bir rol oynayacak yeni bir yardmc
tuttu: Henrietta Breckenridge. Bu kadn Cibrann eserlerini
dzenledi, yazlarn edite etmesine yardmc oldu ve
stdyosunun ekip evirdi. 1926da Cibran nl bir uluslararas
ahsiyet oldu. Kozmopolit bir duru sergilemek iin 1926da drt
aylk dergi olan The New Oriente yazmaya balad. Bu dergi
Dou ile Batnn bulumasn tevik eden uluslararas bir
yaklama sahipti. Bu dnemde Lazarus ve Sevgili adnda yeni bir
ngilizce eser zerinde almaya balad. Daha nceki bir Arapa
eserine dayanan bu kitap ncildeki Lazarus hikyesini, onun ruh
arayn ve sonunda ruh eini buluunu ileyen drt iirden
olumaktadr.
1926da Cibran nce Arapa yazd daha sonra ngilizceye
tercme edilen aforizmalardan oluan Kum ve Kpk (Sand and
Foam) yaymlad. M ays 1926da M ary Gneyli toprak sahibi
Florance M inis ile evlendi. Bu srada M arynin gnlkleri
Cibrann nsanolu sa algsn aa vuruyordu. sann
hikyesini yazmak, zellikle daha nce hi kimsenin yapmad
ekilde onu betimlemeye girimek Cibrann iinde bir tutku
olagelmiti. Bu kitabnda sann yaamnn izlerini Suriyeden
Filistine kadar sren Cibrana gre o, doada yaam sren bir
insand ve ryalarnda Bierrinin doal manzalar iinde ideal
karakteriyle sk sk karlamt. Cibrann imgelemi daha sonra
Lbnanda sann hayat ve yaptklaryla ilgili duyduu
hikyelerle iyice canland. ok gemeden Ocak 1927de M ary
kitab edite etti. Ne de olsa Cibran, kitaplarn basma
gndermeden nce M arynin edisyonuna sunmaya hl gerek
duyuyordu.
1928de Cibrann sal ktlemeye balad ve asabi ruh
halinden kaynaklanan bedensel ars iyice artp, onu teselliyi
alkolde aramaya itti. ok gemeden, Cibrann ar imesi
ABDde alkol yasann zirvede olduu bir zamanda onu alkolik
yapt. Ayn yl lm sonras yaam sorgulamaya ve Hristiyan
Karmelitlerin Bierrideki manastrnda kendine bir mezar satn
almay dnmeye balad. Kasm 1928de nsanolu sa (Jesus,
the Son of M an) yaymland ve Cibrann say yorumlama
tarzndan holanan yerel basn tarafndan olumlu eletiriler ald.
Bu srada Cibran sanat evrelerinde byk ilgi gryordu.
1929da onu davet etmeyen cemiyet yok gibiydi. Er-Rbtatl-
Kalemiyye adl cemiyet onun ilk dnem eserlerinin zel bir
antolojisi edebi baarsnn onuruna es-Senabil adyla yaymlad.
 Cibran, 1920 lerin sonu.

te yandan Cibrann ruhsal sal ve alkol bamll bir

akam alama nbetine tutulup olgunluk dnemi eserlerinin
zayflndan yaknmasna yol at. Bu eserlerden birini bir
dinleyicisine okurken zgn yaratc gcm kaybettim diye
yaknd. 1929da doktorlar onun fiziksel rahatszlnn
karacierlerinin bymesinden kaynaklandn tehis ettiler.
Hastalk meselesinden uzaklamak iin tm tbb bakm gzard
eden Cibran kendini ar ikiye verdi. Kafasn datmak iin
1911de yazd Dnya Tanrlar (The Earth Gods) hakkndaki
eserini dnd. Bu yeni kitap aka den bir iftin dramasn
seyreden dnya tanrsnn hikyesini anlatyordu.
1920lerin sonlarna doru Dnya Tanrlar isimli eserini yazd
dnemde, bir gece kar yayorken, darda yazmak ister eserini.
Dar kar ve Central Parka gider. Yanna gelen polisler Cibrana
nereli olduunu sorduktan sonra, polislerden bir tanesi ona yle
der: Sizin oradan bir yazar var, ne zaman ki kitaplar evime girdi,
eim bana itaat etmeyi brakt, artk benimle tartabiliyor. Sanrm
o yazarn ismi Halil Cibrand. Hi duydun mu bu adam? der.
Cibran da cevap olarak Evet duymutum der.
Lazarus ve Sevgilisi isimli kitabnn, 6 Ocak 1929da Cibrann
doum gnnde Ashramda okunmas bir rastlant deildir. O gece
New Yorkun sekin birok aydn ve sanats da oradadr.
Yalnzca Lazarus okunmaz, Ermi ve nsanolu sadan da
blmler okunur. Nedense o akam Cibran ok hznldr. Hatta
bir odaya ekilip alar da. Yaratc gcn yitirmeye baladna
inanr. Onu M eksikal dostu devrimci ressam Jose Orozco Orozco
ve Alma Reed teselli eder. Aslnda Cibran hastadr. Karacier
sirozu ve tberkloz olmasna karn hastaneye yatmay kabul
etmez.
1930da Cibrann karacierindeki ary unutmak iin ar iki
imesi hastaln azdrd ve Ermiin ikinci blm olan Ermiin
Bahesini bitirme mitlerini sndrmeye balad. Bierride bir
ktphane kurma planlarn M arye at. M ektup arkada M ey
Ziyadeye lm korkusunu itiraf etti: Ben, M ey, az kapal
kk bir volkanm.
 Cibran, 1931.

M arynin editrln yapt Dnya Tanrlar 1931 ylnn

M art ortasnda yaymlanr. Kitabn yaymlanmasndan hemen
sonra M arye gnderdii son mektubunda yle der: New
Yorktaym ve birka hafta daha burada kalacam. Dnya
Tanrlar iki gn nce kt. Sana bir kopya gnderiyorum.
Umarm tm izimleri seversin. Bir baka kitap hazrlyorum,
Gezgin ve onlarn izimlerini de. Bir mesel kitab. Dnya
Tanrlarnn yaymlanmasyla arasnda ok ksa bir sre olacak
ama ellerine geecek, neredeyse bitti. Tasla ve resimleri bir ay
ierisinde yetitirmem gerekiyor. Gren gzlerinle taslaa bakmak
ve teslim edilmeden nce bilen ellerini ona dokundurmak ister
miydin diye merak ediyorum. Tanr seni sevsin.
10 Nisan 1931de krk sekiz yandayken New Yorktaki St.
Vincent Hastanesinde karacierine yaylan siroz ve akcierinde
ilerlemi tberkloz yznden uurunu yitirmi bir haldeyken
ld. lm ABD ve Lbnanda yasla karlanan Cibrann naa
binlerce hayrannn son bir veda ziyareti iin iki gn bir katafalkta
bekletildi. lkesine byk miktarda paray miras brakan Cibran,
Suriyeli vatandalarn g etmek yerine kendi lkelerinde kalp
vatanlarn gelitirmelerini istiyordu. M ary, M arianna ve
Henrietta, Cibrann stdyosuna gidip eserlerini dzenlediler,
kitaplarn, illstrasyonlarn ve izimlerini tasnif ettiler. Cibrann
hayalini gerekletirmek, onu memleketi Bierride defnetmek iin
1931 ylnn Temmuz aynda Lbnana gittiler.
Cibrann naa da 21 Austosta Beyruta getirildi. lmyle
birlikte ad iyice duyulan Cibrann na anavatannda yasla deil
de muhteem bir trenle karland. Lbnan Gzel Sanatlar Bakan
tabutu atrp gzelce dekore ettirdi. Bu arada M arianna ve M ary,
Karmelit manastrnda bir mezar satn almak iin grmelere
baladlar. Ocak 1932de Cibrann naa ebedi istirahatghna
tevdi edilmek zere doum yeri olan Bierriye gnderildi ve M ar
Sarkis M anastrnn kk ve tarihi kilisesinin bahesinde
defnedildi. Fakat mr boyunca yaad srgnlk ldkten
sonra da devam etmi olacak ki, zerinde Gzlerinizi kapayn ve
bakn etrafnza, beni greceksiniz, ben yannzdaym. eklinde,
kendisine ait bir cmlesi bulunan mezarndan alnan kemikleri
imdi kim bilir nerde srgnlk hayatn devam ettirmektedir.
M eczuplar lahiti de almasnlar diye, mermer lahit yere
zincirlenmi ekilde tutulmaktadr imdi. M arynin tavsiyesi
zerine eyalar, okuduu kitaplar ve baz kitaplar ve
illstrasyonlar gemiyle manastra gnderildi. M anastra yakn bir
yerde Lbnan hkmetinin destek ve tevikiyle Bierri halk
tarafndan bir Cibran mzesi kuruldu.
Cibran vefatndan sonra yaymlanabilen iki eser brakt: Cibran
tarafndan tamamlanm olup 1932de yaymlanan Gezgin
(Wanderer) ve Cibran tarafndan tamamlanmam olup Barbara
Young tarafndan tamamlanan ve 1933te yaymlanan Ermiin
Bahesi (Garden of the Prophet).
 TRKEDE HALL CBRAN KTAPLARI

Asi Ruhlar
Halil Cibran; eviren: M uammer Sarkaya-Eyp Tanrverdi
Kakns Yaynlar, Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

Krk Kanatlar
Halil Cibran; eviren: Ersan Devrim
Kakns Yaynlar; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri, Etik
(Ahlak Felsefesi)

Ermi
Halil Cibran; eviren: Aytun Altndal
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

S evgili Ermi
Halil Cibran, E Yaynlar

Nebi
Halil Cibran; eviren: mer Rza Dorul
Pnar Yaynlar; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

Frtnalar
Halil Cibran; eviren: Ahmet M urat zel
Kakns Yaynlar; Trk Edebiyat

Gzlerin Fslts
Halil Cibran, M ihail Nuayme; eviren: Hseyin Hs-n Yazc
Kakns Yaynlar; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

Ak Mektuplar
Halil Cibran; eviren: Ersan Devrim
Kakns Yaynlar; Trke Sylev ve M ektuplar

Kum ve Kpk Avare Aforizmalar ve Meseller

Halil Cibran; eviren: lyas Aslan
Kakns Yaynlar; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri
nsanolu sa
Halil Cibran; eviren: Deniz Carey; Resimleyen: Halil Cibran
Anahtar Kitaplar Yaynevi; M odern Bat Felsefesi

Deli
Halil Cibran; eviren: Kriton Dinmen
Arion Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri
Btn iirler ve iirsel Yazlar
Halil Cibran; eviren: Kenan Demirayak
Birey Yaynclk;

Ermiin Bahesi
Halil Cibran; eviren: R. Tanju Sirmen
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

S zler
Halil Cibran; eviren: Aytun Altndal
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri
 Kalbin S rlar lham Veren Yazlar
Halil Cibran; eviren: Roni Rodrigue
Neden Kitap; Edebiyat

Gnl S rlar
Halil Cibran; eviren: M esut Kkolu
Anahtar Kitaplar Yaynevi

Haberci
Halil Cibran; eviren: Feyza Karagz; Resimleyen:: Halil
Cibran
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

Reenkarnasyon ykleri
Halil Cibran, M ihail Nuayme; eviren: Kenan Demirayak
Babil Yaynlar - Erzurum; Antik, Ortaa ve Dou Felsefesi

Vadinin Perileri
Halil Cibran; eviren: Barkn Karsl
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri
Kabuklar ve zler
Halil Cibran; eviren: M uammer Sarkaya
Aa Yaynclk; slam M ezhepleri, Tasavvuf ve Tarikatlar

Kafir Halil- yk (Cep Boy)

Halil Cibran; eviren: Abdurrahman Acar
Yaba Yaynlar; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

Gavur Halil ve Deli

Halil Cibran; eviren: Kahraman Trel
Parmen Yaynlar

Kendimle Konumalar
Halil Cibran; eviren: Feyza Karagz
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

Lazarus ve S evgilisi
Halil Cibran; eviren: Feyza Karagz
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Tiyatro, Sinema ve Televizyon

Lazarus ve Aziz Dostu ve Haberci

Halil Cibran, Parmen Yaynlar

Bir Damla Ya ve Bir Glmseyi

Halil Cibran; eviren: Feyza Karagz
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Trke Tiyatro

Bir Gzya Bir Tebessm & Kum ve Kpk

Halil Cibran; eviren: Kahraman Trel
Parmen Yaynlar

Dost Mektuplar
Halil Cibran; eviren: M esut Kkkalay
Anahtar Kitaplar Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

Ermiin Bahesi & Yeryz Tanrlar

Halil Cibran; eviren: Kahraman Trel
Parmen Yaynlar; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri

Gezgin Halil Cibran; eviren: Sibel zbudun

Anahtar Kitaplar Yaynevi; Arap Edebiyat ve Bavuru Eserleri
 Eer var olu, var olmamaktan
daha iyi olmasayd, hibir varlk olmazd.

nsanlk, ezel vadilerinden ebed denizine akan bir k nehridir.

Hem sonsuz lde byk olan ve hem de sonsuz lde kk

olan biziz; ve biz ayn zamanda ikisi arasndaki yoluz.
 Ben, bu ulu okyanusta bir damlaym yalnzca.

Kardelerim imdi ne sylyorsam tek yrekten, yarn

sylenecek binlerce yrekten.

Beni sempatilerinin style besliyorlar;

oysa bilseler benim o mamadan daha doduum gn vazgetiimi.
nsan, binlerce yl evvel, deniz ve rzgrn szckleri kendisine
hediye etmesinden nce; sk ormanlar iinde kaybolan benliini
arayan, zihni karm bir yaratkt. Durum bundan ibaretken,
yalnzca dn bilen clz seslerle eski gnlerimiz hakknda nasl
yorum yapabiliriz?

nsan kalbi yardm iin yakarr insan ruhu kurtulu iin yalvarr.
Duymadmz anlamadmz iin lklarna kulak vermeyiz.
Ancak duyana ve anlayana deli deriz ve ondan kaarz.
 nsann iinin zenginlii yzn gzelletirir ve sevecenlik ve
saygy dourur onda. Her varln can gzlerinde, ehresinde,
bedeninin tm devinimlerinde ve her trl davranlarnda ortaya
konmutur. Grnmz, szlerimiz ve tavrlarmz
kendimizden daha byk deildir. nk can bizim yuvamz,
gzler onun pencereleri ve szlerimiz de onun bildiricileridir.

Dostum, ben grndm gibi deilim.

Grnt, kuandm bir giysidir ancak beni senin kukularndan
ve seni benim ihmallerimden koruyacak dikkatle dokunmu bir
giysi.
 Kalbiniz gecelerin ve gndzlerin srrn sessizce bilir Ancak
kulaklarnz, kalbinizin bilgisini iitmek iin deli olur.

Kalplerimizin esrarna ancak kalpleri srlarla dolu olanlar yol

bulabilir.

Dncelerinizde daima bildiinizi, kelimelerde de bileceksiniz.

Ryalarnzn plak bedenine parmaklarnzla dokunabileceksiniz.
Ve byle de olmas gerekir.
 M alnz almak iin fazla vicdanl olan baz insanlar,
dncelerinizi bozmakta bir sorun grmezler.

zel ve ayrmc olmayalm. Unutmayalm ki, airin akl da,

akrebin kuyruu da gururla ayn yeryznden ykselir.

Yrein bir volkansa eer, avularnda iekler amasn nasl

umabilirsin?
 Yava bir doutaki Tanrdr, insan.

Benim varlmn sonu yoktur. nsann ruhu, Tanrnn yaradlta

kendinden ayrd mealedir.
 Ruhun stn hali, akln isyan ettiine bile boyun emektir. Ve
akln en alak hali, ruhun boyun ediine kar isyan etmektir.

Ruhlarnz, nice nice zamanlar bir harp sahnesidir ve burada

aklnz ve muhakemeniz hrs ve ehvetinize kar savalara girer.
Elimden gelseydi, ruhunuz iinde bar salamak, unsurlarnz
arasndaki ahenksizlii ve rakiplii birlie ve ahenge evirmek
isterdim.
 Ruhun arzulad her ey ruh tarafndan yerine getirilir.

Ruhlar sevinlerinin nda ykselirken benim ruhum ihtiamla

kederin karanlnda ykselir. Ben senim: Gece! Ve sabahm
geldiinde benim devrim de bitecektir.
 Yedi kez ruhumu knadm:
lki- Ykseklere ulamada zayflk gsterdiini grdm zaman.
kincisi- Dosdoru gidenlerin nnde sekmeye baladn
grdm zaman.
ncs- Kolayla zor olan arasnda seenek sunulduu zaman
kolay yelediinde.
Drdncs Bir su iledii, sonra da bakalarnn buna benzer
sular onu teselli ettiinde.
Beincisi- Kendi zayflna tahamml ettii, stelik bu
tahamml gl oluuna baladnda.
Altncs- Bir yzn irkinliini hor grp, aslnda onun kendi
maskelerinden biri olduunu fark edemediinde.
Ve yedincisi- Bir vg arks syleyip de bunu bir erdem
sandnda.
 Aranzdan bazlar, Sevin kederden byktr, bazlar da,
Hayr, keder sevinten byktr demektedir. Oysa ben sizlere
derim ki, bunlar birbirinden ayrt edilemezler. Daima birlikte
gelirler, biri yan banzdayken, br yatanza uzanm
uyuklamaktadr.

Ruhunuzun sakl kayna ykselmeli ve aldayarak denize doru

komal; Ve o zaman, sonsuz derinliinizin hazineleri gzlerinizin
nne serilecektir.
 Ycelik insanolunun gerek benliidir.

Adlandramadn nimetleri zlediinde, ve nedenini bilmeden

kederlendiinde, ite o zaman byyen her eyle beraber
byyecek, ve st benliine uzanacaksn.

nsanolunun gnl yardmna koacak birini arar; ruhu iini

dkmeyi diler; ama biz tkamzdr kulaklarmz onlarn
feryatlarna, ne duyarz, ne anlarz. Ve deli deriz onlara kulak
verip anlam olanlara, stelik karz yanlarndan.
 Bugne kadar yalnzca, Sen kimsin? diye sorana ne cevap
vereceimi bilemedim.

Bana diyorlar ki: Kendini tanrsan, insanlarn hepsini tanrsn.

Ben de onlara diyorum ki: Ancak btn insanlar tanynca
kendimi tanyabilirim.

Kendini tandn lde bakalarn yarglayabilirsin. De bana

hangimiz gnahkar, hangimiz masum?
Ben bir yolcu ve ayn zamanda bir denizciyim. Her sabah yeni bir
tepe kefederim ruhumda.

Tanr beni bir akl ta olarak bu kusursuz ve gizemli gle

frlatt zaman, yzeyinde saysz halkalar meydana getirerek
onun sknetini bozdum.
Ama derinliklerine ulatmda, ben de o gl gibi sakinletim.

Hibir zaman ikinci benliimle tam olarak uyuamadm. Bana yle

geliyor ki varlk probleminin srr, ikimizin arasnda bir yerde.

Ben kendime yabancym. Dilimin konutuunu iitiyorum; ama

kulaklarm bu sese yabanc. Gizli benliimin gldn aladn
kstaha korktuunu grebilirim ve bu yzden oluum oluuma
hayran kalabilir ve bu yzden ruhum ruhuma yantlanmak iin
yalvarabilir. Ama bilinmez gizli sisle rtl ve sessizlikle
maskelenmi kalr.

Bedenim ruhuma k olup da evlendikleri gn, ikinci kez dodum.

Ruh ile tenin sava, yalnzca ruhu sakin, ama teni asi olanlarn
dncelerindedir.
 Onlar uyank halde bana derler ki, Sen ve iinde yaadn lem
sonsuz bir denizin sonsuz sahilinde yalnzca bir kum tanesisiniz.
Ben dmde onlara yle derim, Sonu olmayan o denizin ta
kendisiyim ben ve btn lemler benim sahilimde kum
taneleridir.

Durmadan yryorum bu kylarda, Kum ve kpn arasnda

yryorum, Bir gn ayak izlerimi silecek med Ve rzgr kp
gtrecek elbet, Ama denizle ky ebediyen kalacak arkamda.
 Yalnzca bir kez konutu Sfenks:
Bir kum tanesi ldr, l de bir kum tanesi.
Bunu syledi ve tekrar sustu. Bir daha da hi konumad. Sfenksi
iittim, ama anlamadm.

nci, bir kum tanesinin evresine acnn bina ettii bir mabettir.
Peki ya bedenlerimizi hangi arzu, hangi tanelerin evresine ina
etti?

Dn bana, hayat dairesinde kararszca dalgalanan bir zerreymiim

gibi gelirdi. Oysa bugn, ok iyi biliyorum ki o dairenin
kendisiyim ben. Ve dzenli zerreleriyle hayat, btnyle bende
devinmektedir.
 Siz oksunuz, oysa ben tekim. Bana dilediinizi syleyin ve
yapn. Dii koyun gecenin karanlnda kurtlarn av olabilir. Fakat
kan, vadinin talarnda tan aarp da gne ykselene dein
duracak!

Yoksa, ne iek aan ne de meyve veren bir aa m olsaydm;

nk verimli olabilmenin sancs, kra olmaktan ardr; ve eli
ak zenginin ektii ac dilencinin sefaletinden beterdir
Bilmen gerekenlerin sonuna ulatnda, duyumsaman gerekenlerin
banda olacaksn.

Sana akladklarnda deil, aklayamadklarndadr insann

gerei. Bu yzden, onu tanmak istediinde sylediklerine deil,
sylemediklerine kulak ver. Sylediklerimin yars anlamszdr,
ama dier yars anlalsn diye sylyorum bunlar.
 Ne sylediklerime inanman, ne de yaptklarma gvenmeni
isterim nk szlerim senin dncelerinden ve yaptklarm,
gereklemi umutlarndan baka bir ey deil.

Sana hizmet edene altndan daha fazlasn borlusun. O halde, ya

kalbini ver ona ya da sen de hizmet et.

Dostum, sen iyisin, dikkatlisin, akllsn; hatta sen mkemmelsin

ve ben de seninle akllca ve dikkatli konuurum. Ve ben yine de
deliyim. Fakat deliliimi gizlerim. Tek bama deli olmak isterim.
A gzlerini iyice bak, btn ekillerde kendini greceksin. Ve
kulaklarn ap dikkatle dinle, btn seslerde kendi sesini
duyacaksn.

Aslnda hibir insana hibir ey borlu deilsin. Ama her eyi

btn insanlara borlusun.

Senin doduun gn eytan ld. Artk bir melek bulmak iin

cehennemden gemen gerekmez.
Sen iki kiisin: birincisi karanlkta uyank, ikincisi aydnlkta gafil.

kinci benliin senden dolay srekli hznldr. Ama o, ancak

hznle yaar ve geliir. Bu yzden, onun sevincinin kayna yine
hzndr.

Sen, dev znn ancak bir zerresisin. Ekmei arayan bir az ve

susuz aza barda gtren kr bir elsin.
 Kimimiz mrekkep gibidir, kimimiz kt. Bazmzn siyahl
olmasa, beyazlk sarlard. Ve bazmzn beyazl olmasa,
siyahlk kr olurdu.

Siyah beyaza yle dedi,

Gri olsaydn, sana kar hogrl olurdum.

Sen krsn bense sar ve dilsiz; o halde elini ver ki, birbirimizin
farkna varalm.
 Hepimiz mahpusuz. Ama kimimizin hcresinde pencere var,
kimimizinkinde yok.

Hepimiz mabedin byk kapsnda bekleyen dilencileriz. Kral

mabede girip karken, her birimiz onun ihsanndan paymz
alrz. Ama yine de birbirimizi kskanr, bylece kral kk
grdmz apak gsteririz.

Hepimiz kutsal dan zirvesine kouyoruz. Gemii bir rehber

deil de, bir harita olarak kabul etsek yolumuz daha ksa olmaz
m?
 nsanlarn cenaze treni, belki de meleklerin dndr.

nsann hayal gc ile idraki arasnda bulunan mesafeyi amas,

yalnzca bunu ne kadar istediine baldr.

nsanlar geveze ayplarm vp, dilsiz ayplarm yerdiinde,

hissetmeye baladm yalnzln acsn.
nsanlarn en gevezesi, en az akll olandr. Ve bir hatiple bir tellal
arasnda byk bir fark vardr.

imdeki ben, dostum, sessizlik konanda oturur ve sonsuza

kadar orada kalacak, anlalmadan, yaklalmadan.

nsann krss, geveze akl deil suskun kalbidir.

Gevezelere yalnzca dilsizler imrenir.

En ok acnmas gereken insan, btn hayalleri gm ve altn
hlyasna dnen kimsedir.

Onlar bizim nmze altn ve gmten olan zenginliklerini

sererler, bizse onlarn nne kalplerimizi ve ruhlarmz sereriz.
Buna ramen onlar, hl kendilerini ev sahibi, bizi ise misafir
sayarlar.

En zengin ile en yoksul arasndaki fark, sadece alk ekilen bir

gn ve susuz geirilen bir saatten ibarettir.
Hayalleri ve arzular olmayan efedniler olmaktansa, fark edilecek
fikirleriyle mtevazlarn arasnda bir hayalperest olmay
yelerim.

Yaam bana altn sunarken sana gm verdiimde kendimi cmert

sayyorsam, ne kadar cimri olmalym.

nsanlar arasnda kalbime en yakn olan, bir lkesi olmayan kral ve

dilenmeyi bilmeyen fakirdir.
 nsan, davranlarnda orta yolu semitir. Bu yzden onun
sulular da, peygamberleri de ldrdn gryoruz.

Her insan, dnyada kendisinden nce yaam her kraln ve her

klenin torunudur.

Byk insan, ne efendi ne de uak olandr.

 Hakiki hr, zincire vurulu klenin ykn sabr ve krle
tayandr.

Byk adamn iki kalbi vardr:

Birisi ac eker ve dieri mit eder.

Tandm her byk adamn kiiliinde, onun bykln

aklayan kk eyler olduunu fark ettim, btn o byklkleri
uyuukluktan, delilikten ve intihardan alkoyan ite bu kk
eylerdi.
 nsann koyduu yasalara insann ruhu deil, akl tbi olur.

Sadece iki kii insanlk yasalarn tanmaz; deli ve dahi. Onlar,

insanlar arasnda
Tanrya en yakn olanlardr.

nsanlk, insanlarna hitap eder, ama onlar dinlemez. Biri

dinleyecek ve bir anneyi gzyalarn silerek teselli edecek olsa,
dierleri
O zayf, fazla duygusal, der.
 nsan zaruri ile zaruri olmayan ihtiyalar birbirinden ayrt
edemez. nk bu, meleklere zg bir niteliktir ve melekler stn
zekl bilgelerdir. M eleklerin boluktaki stn fikirlerimiz
olmadn kim bilebilir?

htiyacndan fazlasn yiyemezsin. Somunun yiyemediin yars

bakasnn hakkdr ve bir para da Tanr misafirine ayrmalsn.
Sahip olduklarnzdan verdiinizde, ok az ey vermi olursunuz;
Gerek veri, kendinizden vermektir. nk sahip olduklarnz,
yarn ihtiyacnz olabilir diye saklayp koruduunuz eylerden
ibaret deil mi?

Cmertlik bana, senden daha ok gereksindiimi deil, benden

daha ok gereksindiini vermendir.
htiya korkusu da, ihtiyatan baka birey deil midir? Kuyunuz
tamamen doluyken susuzluktan korkmak, tatmin olamayan bir
susuzluk gstermez mi?

ok fazla eye sahip olup, ok az verenler, bunu gsteri isteyen

gizli arzular iin yaparlar,ki bu da armaanlarn yararsz klar.
Ve bazlar vardr ki, ok az eye sahiptirler ve hepsini verirler.
Bunlar hayata ve hayatn definesine inananlardr, ve kasalar hi
bo kalmaz.

Bazlar sevinle verirler, bu sevin onlarn dldr. Bazlar ise

strap iinde verirler ve bu ac onlarn vaftizidir.
 Ve bazlar vardr ki, ne vermenin acsn hissederler, ne sevin
ararlar, ne de bir erdemlilik dncesi tarlar; Onlar, u vadideki
mersin aacnn kokusunu sal gibi verirler. Byle kiilerin
ellerinde Tanr dile gelir ve onlarn gzlerinden Tanr, dnyaya
glmser.

stendii zaman vermek gzel bir davran olabilir; fakat

istenmeden, ihtiyac hissederek vermek ok daha anlamldr. Ve
cmert olan iin, verecek kimseyi aramak, veri olayndan daha
fazla sevin getirir.
 Vermekten alkoyacanz herhangi bir ey olabilir mi? Sahip
olduunuz her ey bir gn verilecektir. yleyse imdi verin ve
vermenin hazzn miraslarnz deil siz yaayn..

Hak edene vereceim! dersiniz oysa bahenizdeki meyve

aalar ve otlanzdaki sr byle demez. Onlar yaayabilmek
iin, yok olmamak iin verirler. Emin olun ki, gndz ve geceleri
yaayacak kadar deeri olan insan, ona vereceiniz her eyi alacak
deerdedir.
Herhalde kendisine gnler ve geceler verilmesini hak eden bir kii,
sizden gelebilecek eyleri de hak eder.

Ve hayat okyanusundan imeye hak kazanm bir insan, sizin

kk rmanzdan da bir bardak su alabilir.

Faydasndan te, kabul etmenin gerektirdii cesaretten ve

gvenden daha byk bir deer var mdr?
Ve siz kim oluyorsunuz da, onlarn gslerini yrtarak gururlarn
korunmaszca ortaya seriyor, sonra da onlarn deerlerini rtsz
ve gururlarn utanmasz olarak deerlendiriyorsunuz?

nce kendinizi vermeye hak kazanm ve verme olaynda bir arac

olarak grn. nk gerekte hereyi veren hayattr ve siz
kendinizi bir verici olarak belirlediinizde, sadece bir tank
olduunuzu unutuyorsunuz.
 Ve siz alclar, ki hepiniz bu gruba dahilsiniz, ne kendinize ne de
size verene bir boyunduruk yklememek iin, hi bir minnet hissi
tamayn. Bunun yerine, armaanlar kanat yaparak, verenle
beraber ykselin; nk borcunuzu gereinden fazla abartmak,
annesi zgr yrekli dnya babas evren olan cmertlik
olgusundan phe etmek demektir.

En zgr ruh bile fiziksel gereksinimlerden kaamaz.

br Siz hep size zlr durur. Ama br de zntlerden
beslenerek byr; yani iler yolunda.

zgrlk, leziz yemeklerinden ve bereketli arabndan sunmak

iin arr sofrasna bizi; ama biz de sofraya oturur oturmaz
tkanrcasna yeriz nmze konulanlar.
zgrlk taht nnde aalar, meltemin dokunuuyla titriyorlar.
zgrln heybeti karsnda gne ve ay yla seviniyorlar.
Sereler, zgrl iitmek iin tyor, iekler zgrlk
ortamnda nefeslerinin kokusunu yayyor. Yeryzndeki herey,
zgrlk eref ve sevinciyle dolu tabiat kanunlaryla yayor.
Oysa insanlar bu nimetten ne kadar yoksun! nk insanlar,
evrensel ilahi ruhlarna snrl kanunlar koydular. Bedenleri ve
ruhlar iin acmasz kanunlar kardlar. Eilim ve duygular iin
korkun ve dar zindanlar yaptlar.
 Herhalkrda bu kt bir zindan deil. Ama beni dier odadaki
mahkmdan ayran duvar sevmiyorum. Geri unu da sana itiraf
etmeliyim ki, bu konuyu ne zindancya ne de zindann mimarna
amak niyetindeyim.

Zindana gtrlen bir adam grrsen, kalbinden yle geir: Kim

bilir, srld daha dar ve karanlk bir zindandan kayordur
belki.
Gerekte, zgrlk dediiniz, halkalar gnete parlayp gznz
kamatrsa da, bu zincirlerin en kuvvetlisidir. Ve zgr olmanz
iin terketmeniz gereken, kendi benliinizin paralarndan baka
ne olabilir?

ehir kaplarnda ve scak yuvanzda yere kapanp, zgrlnz

iin dua ettiinizi grdm; Tpk, klelerin kendilerini kltan
geiren bir zorbann nnde eilmeleri ve onu vmeleri gibi Sk
sk, tapnan korusunda ve kalenin glgesinde, aranzda en zgr
geinenlerin, zgrlklerini bir boyunduruk ve bir kelepe gibi
tadklarn grdm. Ve kalbim kanad; nk ancak zgrlk
araynda hissettiiniz derin arzu size gem vurduunda ve
zgrlkten bir ama ve bir btnleni olarak bahsetmeyi
terkettiinizde, gerekten zgr olabilirsiniz.
 htiyalar ve zdrablar hayatmz kuatt halde plaklk ve
bamszlk iinde olanlara stn geldiimiz zaman zgr
saylrsnz.

Su kaynaklarnz doluyken, susuz kalrsam diye korkulara

kaplmak en giderilmeyecek susuzluk deil de nedir?

Siz, gnleriniz endiesiz ve geceleriniz bir istek ve zntden

uzak olduunda zgr olacaksnz. Yazk ki, bu tr duygular
yaantnz kuak gibi sarmakta Yine de, rtsz ve basz,
bunlar aabilirsiniz. Ve siz, gnlerinizin ve gecelerinizin tesine,
anlaynzn afanda le aydnln epeevre baladnz
zincirleri krmadan nasl ykselebilirsiniz?
 Eer geersiz klmak istediiniz adaletsiz bir kanun varsa, bunu
alnnza kendi ellerinizle, bizzat siz yazdnz. Bu kanunu, hukuk
kitaplarnz yakarak veya denizin btn suyunu bile kullansanz,
yarglarnzn alnlarn ykayarak yok edemezsiniz.

Ve devirmek istediiniz bir despot varsa, nce onun sizin iinizde

kurduu taht devirmeye bakn. Bir zorba, zgr ve gururlu olana,
eer zgrlnde zulm ve gururunda utan tamasayd, nasl
hkmedebilirdi?
 Eer banza bir despot gemise bunun sorumlusu sizlersiniz;
Yce Yaratan, alnnza diktatrleri yazmamt, bunu sizler kendi
kendinize yazyorsunuz.

Ve eer, zerinizden atmak istediiniz bir endieyse, onu

kendinizin setiini, kimsenin size yklemediini unutmayn.

Ve kurtulmak istediiniz bir korkunuz varsa, o korkunun merkezi

sizin kalbinizdir, yoksa korkulann avular iinde deil.
Herey, varlnzn iinde yar kucaklanm olarak dolar durur;
istenen ve korkulan, nefret edilen ve ba tac olan, takip ettiiniz
ve kamak istediiniz.. Bunlar iinizde, klar ve glgeler gibi,
birbirine yapm iftler halinde hareket ederler. Ve glge
soluklap kaybolduunda, can ekien k, bir baka a glge
olur. Ve sizin zgrlnz, prangasndan kurtulduunda, daha
byk bir zgrle pranga olur.

Koruyucu meleklerimize dikkat etmeli, onlar da kollamalyz.

M elekler ve eytanlar sk sk beni ziyaret eder. Ama her seferinde
onlardan kurtulurum. Ziyareti bir melekse eer, eski bir dua
okurum, sklp evimi terk eder. bir eytansa gelen, eski bir gnah
ilerim, yanmdan geip gider.

Biz sevinlerimizi ve hznlerimizi onlar yaamadan ok nce

tercih ederiz.

Acnz, anlaynz saklayan kabuun krldr.

 Ak acs mrldanr; bilgi acs konuur; arzularn acs fsldar;
fakirlik acs yalvarr. Ancak ortada aktan daha derin, bilgilerden
daha erefli, arzulardan daha gl ve fakirlikten daha ac bir
znt daha vardr. Ancak gzleri yldzlar gibi parlak olan bu ac
dilsizdir, hi sesi kmaz.

Ve eer kalbinizi, yaamnzn gnlk mucizelerini hayranlkla

izlemek zere aarsanz, acnzn, neenizden hi de daha az
harikulade olmadn greceksiniz. Ve krlarnzn stnden
mevsimlerin geiini kabul ettiiniz gibi, ayn doallkla, kalbinizin
mevsimlerini de onaylyacaksnz. Ve kederinizin kn da,
pencerenizden huzur iinde seyredeceksiniz.
 Aclarnzn ou sizin tarafndan seilmitir.Acnz, aslnda
iinizdeki doktorun, hasta yannz iyiletirmek iin sunduu ac
ilatr. Doktorunuza gvenin ve verdii ilac sessizce ve sakince
iin; nk size sert ve hain de gelse, onun elleri
Grlmeyenin efkatli elleri tarafndan ynlendirilir. Ve size
ilac sunduu kadeh dudaklarnz yaksa da, Onun kutsal
gzyalaryla slanm kilden yaplmtr.

Bence bir hastaln en iyi tedavisi inzivadr.

Tasa, iki baheyi ayran bir duvardr.

Bin sene nce komum bana, Elemden gayr bir ey olmad iin
hayattan nefret ediyorum demiti. Dn mezarna uradm.
Hayat, kabri zerinde raksediyordu.

Kederin veya sevincin bydnde, dnya gznde klr.

Evet, Nirvana vardr. Ve o; koyunlarn yeil otlaa srmene,

ocuunu uyumas iin yataa yatrmana ve iirinin son dizesini
yazmana deer.
 Kendinizi neeli hissettiinizde kalbinizin derinliklerine inin.
Farkedeceksiniz ki, size bu sevinci veren, daha nce zlmenize
neden olmutu.

zgn olduunuzde, tekrar kalbinize dnn. Greceksiniz ki,

daha nce sevinciniz olan bir ey iin alyorsunuz.

Ben, gnlmn kederlerini, kalabaln sevinleriyle

deitirmeyecektim. Ve zntlerimin her paramdan aktt
gzyalarm, gllere dnmeyecekti. Yalnzca bir damla ya ve
bir glmseyi olacakt benim hayatm.
Bir damla ya ki, gnlm artan ve hayatn gizlerini, sakl olan
her eyi bana anlatan. Bir glmseyi ki, beni benim cinsimden
olanlarna ocuklarna benzeten ve tanrlarn beni yceltmesinin
bir iareti olan.

Bir damla ya ki, beni u krlm gnllerde birletiren; bir

glmseyi ki, varoluta sevincimin belirtisi olan.

Ben istekli ve arzu dolu lecektim, bu bkknlk ve umutsuzluk

yaamak yerine. Ruhumun derinliklerinde ak ve gzeli
arzulamay istiyorum ve insanlarn en periann mutlu grmeyi.
stein ve zlemin i ekiini duymutum bir kez, o, en tatl
mzikten de tatlyd
 Akam knce iek, ta yapraklaryla sarar zlemini, koynuna
alr, uyur. Sabahn gelmesiyle dudaklarn aralar gnein p
iin. Bir iein hayat, istemek ve yapmaktr. Bir damla ya ve
bir glmseyi. Denizin sular buhar olur, ykselir, birleir, bulut
olur. Ve bulutlar, tepelerin stnde uar, vadileri aar, ta ki nazl bir
rzgarla buluana dek, sonra krlara iner damla damla ve derelere
karr, rmaklara birleir, denize kendi evine dnmek iin.
Bulutlarn hayat bir ayrlktr ve bir kavuma. Bir gz ya ve bir
glmseme.

Ruh da ite byle ayrlr byk ruhtan, madde dnyasna gitmek

iin; bir bulut gibi kederin dalarn, neelerin ovalarn aar ve
lm meltemiyle buluur geldii yere dnmek iin. Akn ve
Gzellikin okyanusuna- Tanrya.
 Kanatl ruh bile doal gereksinimlerinden bamsz olamaz.

Bazlarnz, Haz, straptan daha anlamldr der; dierleri ise,

Hayr, strap daha anlamldr. Bense, ikisi birbirinden
ayrlamaz, diyorum. Onlar beraber gelirler. Ve siz, bir tanesiyle
masanzda otururken, unutmayn ki, dieri de yatanzda
uyuyordur.
 Gerekte siz, hazznzla strabnz arasnda bir terazi
konumundasnz. Sadece bo olduunuzda, hareketsiz ve dengede
kalabilirsiniz. Bir hazine avcs, altn ve gmn tartmak iin
sizi kullandnda, haz ve strap kefeleriniz, ister istemez,
ykselip alalacaktr.

Bugnn acs, dnn hazznn ansdr

Istrabn iinize kazd alan ne kadar derin olursa, o denli ok
hazz ierebilir.

Dnmzn borlarn demek iin yarnmzdan dn alrz

ou kez.

Gkte (esir lemi) yaayan ruhlar insann aclarna gpta etmez

mi?
 inde hazzm barndran bir acdan yaknmak ne garip!

Hazznz, strabnzn maskesiz halidir

Ve kahkahanzn ykseldii ayn kuyu, sk sk gzyalarnzla
dolar.

Haz bir zgrlk arksdr,

Ama zgrlk deil.
 Haz, arzularn tomurcuudur, ama meyvesi deil.

Haz ykselii aran bir derinliktir,

ama ne derin, ne de yksek olandr

Haz kafestekinin kanatlandr, mekanla snrlanm deildir.

 Haz, aslnda bir zgrlk arksdr. Bu arky tm kalbinizle
syleyin, ama arkda kalbinizi yitirmeden.

Genliin byk blm hazz arar, sanki haz herey gibi; ama
yarglanr ve azarlanrlar. Ben onlar ne yarglar, ne azarlarm.
Brakn arasnlar. nk onlar araylarndayalnzca hazz
bulmayacaklar. Hazzn yedi kzkardei vardr ve en kkleri bile
hazdan daha muhteemdir.
Genlie ve onun bilgisine ayn anda sahip olamazsn. nk,
genlik bilmek iin ve bilgi yaamak iin ok meguldr.

Aranzda daha olgun olan bazlar gemite yaadklar hazlar,

sarhoken ilenen yanllar misali, pimanlkla hatrlar. Fakat
pimanlk akln bulutlandrlmasdr, uslandrlmas deil. Onlar
hazlarn minnetle anmaldrlar, bir yazn sonundaki hasat gibi.
Yine de onlar unutmak rahatlatyorsa, brakn rahat kalsnlar.
 Arayanlar kadar gen, hatrlayanlar kadar yal olmayanlar ise,
ruhun gereklerini ihmal etmek veya kabahat ilemek korkusuyla
hazdan saknrlar. Fakat onlar da ynlendiren hazdr; bitki kkleri
iin topra titreyen ellerle kazsalar bile onlar da hazineyi bulurlar.

Syleyin bana, onlar kim ki ruhu gcendirsinler? Blbl gecenin

sessizliini veya ate bcei yldzlar gcendirebilir mi? Ve sizin
ateiniz veya dumannz rzgara yk olur mu? Nasl olur da ruhu,
bir omakla kartrabileceiniz sakin bir havuz gibi
alglayabilirsiniz?
ounlukla, hazz reddettiinizde asl yaptnz, varlnzn gizli
yerlerinde arzuyu depolamak olacaktr.

Ve bedeniniz, ruhunuzun mzik aletidir. Ve gzel mzik veya

anlalmaz sesler karmak size kalmtr. imdi kalbinize sorun:
Bizim iin iyi olan hazla zararl hazz nasl ayrabiliriz?
 Krlara, bahelere kn; reneceksiniz ki ieklerden bal
toplamak arnn hazzdr; baln sunmak ise iein nk arya
gre iek yaamn kaynadr. Ve iek iin ar sevginin uladr.
Ve ikisi iin ise, hazzn verilmesi ve alnmas bir gereksinim ve bir
vecddir Hazlarnzda arlar ve iekler gibi olun.

Gariptir ki, kimi zevklerin tutkusudur, aclarmzn bir ksmn

oluturan.
Dn gece yeni bir zevk kefettim ve onu ilk defa denerken evime
aceleyle bir melekle bir eytan geldi. Beni kapda yakaladlar ve
yeni zevkim hakknda ekimeye baladlar; birisi haykryordu,
Bu bir gnah!, dieri, Bu bir ltuf!

Byk bir ac ya da byk bir sevin olmadan iindeki gerek

ortaya kmaz. Eer kendi gerein aa ksn istiyorsan, ya
gnein altnda plak dans etmeli ya da kendi armhn
tamalsn.
 Brakn bugnnz, gemii anlarla, gelecei ise zlemle
kucaklasn

Eer k, bahar yreimde saklyorum deseydi, ona kim inanrd?

Bir elmann yreinde gizlenen tohum grlmez bir elma

bahesidir. Ama bu tohum bir kayaya rastgelirse ondan hibir ey
kmaz.
 Her tohumda bir zlem gizlidir.

Dnyada geree dnmeyecek hibir zlem mevcut deildir.

Bir tohum ek, toprak sana bir iek verecektir. Dn gkle

donat, sana sevgilini gnderecektir.

Arzu hayatn yarsdr Kaytszlksa lmn.

 lk gri afak bizi birbirimize grnr hale getirdiinden beri,
sonsuzluklar stne sonsuzluklar geti; her ne kadar pek ok
dnyann doumunu, tamamlanmasn ve lmn grm olsak
da, hala istekli ve hala genciz.

Genciz ve istekliyiz ve hala yalnzz ve terk edilmiiz. Ve

bozulmam bir ekilde sarlarak birbirimize uzanm olsak da,
rahat deiliz. Ve denetlenen arzu ve gemlenen tutkuyla kim rahat
olabilir ki?

Ate-tanr kz kardeimin yatan stmak iin nereden gelecek?

Ve sel-tanra erkek kardeimin ateini sndrmeye yetecek mi?
 nsann deeri ulatklaryla deil, ulamay arzu ettii eylerle
bilinir.

Hepimiz, kalplerimizin arzularnn ulamak istediimiz doruuna

trmanyoruz. Eer yannda trmanan senin antan ve keseni alar
da, ilkiyle imanlayp ikincisiyle arl artarsa, onu da
beraberinde gtrmeli ve ona acmalsn: nk imanlk, onun
iin trman daha zor hale getirecek; yklendii arlk ise
nndeki yolu daha da uzatacaktr. Senin zayflk ve clzlna
ramen, onu yknn altnda km ve yavalam grrsen,
hemen yardm et ona. nk bu, senin hzn artracaktr.
 Tanmlayamadn rahmetleri zlediinde. Ve nedenini bilmediin
hznlere kapldnda. te o zaman gerekten tam bir verimlilikle
serpilecek ve daha byk benliine doru alabildiine
ykseleceksin.

Neeli yreklerle birlikte neeli arklar syleyen kederli bir kalp

ne kadar ycedir.

Kskancn suskunluu ok grltldr.

Kskan, bilmeden beni ver.

 Yalnz benden aa olan beni kskanabilir veya nefret eder. Ne
kskanldm, ne de nefret edildim; nk kimseden stn deilim.
Yalnz benden stn olan beni vebilir, ya da hor grr. Ne
vldm, ne de hor grldm; nk kimseden aa deilim.

Susmay gevezeden, hogry fanatikten, edebi edepsizden

rendim. Btn bunlardan daha garibi, bu retmenlere hl
teekkr etmemi olmamdr.
 Fanatik taraftar tamamen sar bir konumacdr.

Glmeyi ve acmasz biri olmay ayn anda baaramazsn.

Yzszlkle elde edilen baardansa, edebiyle baarszlk daha

iyidir.
 Bir eyi elde etmek istiyorsan, onu kendin iin isteme.

Dilekler ve istekler, yaamn meguliyetidir. Yaamn dileklerini

fark etmek ve isteklerini yerine getirmek iin uramalyz.

Baz insanlarn kabal, bazlarnn nezaketine tercih edilir.

 Samimiyet tm eylemlerimizi onurlu ve gzel klar.

Neden baz insanlar sizin denizinizde yaayp dereleriyle

vnyorlar?

Hangi tarlalara, hangi anmsanamayan mevsimlerden tohum

serpimiim de, meer ki bu benim hasat gnm olsun?
Baz insanlar grmemek iin gzlerimi kapattmda, onlara gz
krptm sanyorlar.

Kendinizi yaplan gelitirerek deil, daha yaplmam olana

ulaarak gelitirebilirsiniz.

Hkmetler iin, deliler yerine aklllar iin akl hastaneleri

yapmak daha ekonomik olmaz myd?
Telala yemek yiyor, salna salna yryorsunuz. yleyse neden
ayaklarnzla yiyip, avularnzn zerinde yrmyorsunuz?

Gitmeye hazrsam, sabrszlm, ekili yelkenleriyle rzgr

bekliyor demektir.

Cehennem korkusu cehennemin kendisi, cennete duyulan zlem

ise, cennetin kendisidir.
Dzenbazlk bazen baarl olur ama her zaman kendini ldrr.

nsann, gecenin karanlnda yapt her ey, gn nda aa

kacaktr. Yalnzlkta sylenen szler, hi beklenmeyecek kadar
sradan bir sohbet srasnda gelecektir.

Bir insann yreini ve akln anlamak iin baardklarna deil

baarmak istediklerine bak.
Sizi en kk abanzn boyutlarna bakarak lmek, okyanusun
gcn dalgalarnn kpklerine bakarak tahmin etmeye benzer.
Sizi baarszlklarnza bakarak yarglamak, mevsimleri
deikenlikleri nedeniyle nedeniyle sulamak olur.
Oysa siz bir Okyanusa benzersiniz.

Benim ayrlm, Ademin Cennetten kovuluu gibiydi, ama tm

dnyay bir Cennet Bahesi yapmak iin kalbimin Havvas
yanmda yoktu.
 Yalnz n gsterdiklerini grebiliyor ve yalnz seslerin
sylediklerini duyabiliyorsun.
yleyse aslnda ne gryorsun ne de duyuyor.

Baskya bakaldrmayan kii kendine kar adaletsizdir.

Bana adaletsiz davranan, yalnzca kardeine adaletsiz davrandm

kiidir.

Hatrlama, umut yolunda tkezleten bir tatr.

 Bir tr kavumadr hatrlay, unutu ise bir tr zgrlk.

Hi kimse size, iinizdeki bilginin afanda halen yar uykuda

olandan bir zerre fazlasn aklayamaz. Takipileri arasnda
mabedin glgesinde yryen bir retmen, size bilgeliini deil
sadece inancn ve sevgisini verebilir. Eer gerek bir bilgeyse,
bilgeliinin evine davet etmek yerine, sizi kendi aklnzn eiine
doru ynlendirir.

Zaten bilgi szc, szcksz bilginin glgesinden baka nedir

ki?
Bir astronomi bilgini, size uzayla ilgili anlayndan bahsedebilir
ama anlayn size veremez.

Samanyolu pencerelerinden uzay seyreden biri iin, dnya ile

gne arasndaki boluk uzay deildir.

Samanyolu iimde olmasayd, onu nasl grecek ya da bilecektim.

Bir mzisyen her yerde var olan ritimlerle bir ark syleyebilir;
ancak ne ritmi yakalayan kula, ne de onu yanklayan sesi size
sunabilir.

Ve semboller ilminde usta biri, size simgesel alanlardan sz eder,

ama sizi oralara tayamaz. nk bir kiinin sahip olduu ilham,
kanatlarn baka birine dn veremez. Ve nasl herbiriniz
Tanrnn bilgisinde zgn bir yere sahipseniz, sizin de Tanry
kayraynz ve dnyay anlaynz tek banza ve size zel
olacaktr.
 Cezirde bir dize yazdm kumun zerine.
Ve ona tm kalbimi verdim. Ve ruhumun tamamn.
M edde dndm, yazdklarm okumak iin.
Ve sahile vurmu cahilliime rastladm.

renimsiz akl srlmemi tarlaya benzer.

nsann retmeninin doa, kitabnn insanlk ve okulunun yaam

olduu bir gn gelecek mi?
 Aklnz ve hrsnz deryalara den ruhunuzun dmeni ve
yelkenleridir. Dmeniniz krlr veya yelkenleriniz paralanrsa,
ancak arpnr ve rpnr, yahut denizin ortasnda duraklarsnz.
nk akl tek bana hkm srerse, balayc kuvvet olur ve
hrs, bakmsz kalrsa, kendini mahvedinceye kadar yanan bir
aleve benzer.

Senin akln rakamlarla yaamaktan vazgemedike ve benim

kalbim sis iinde yaamay srdrdke, hibir zaman
anlaamayacaklar.
Ne gariptir ki toplum olarak, akl yava olana deil de aya yava
olana, yrei kr olana deil de gz kr olana acrz.

nsanlar salgn hastalktan korku ve dehet iinde, ama skender ve

Napolyon gibi yok edicilerden hayranlkla sz eder.

Ak olan, basit bir dille anlatlncaya kadar hi kimsenin fark

etmedii eydir.
 Felsefenin ii, iki nokta arasndaki en ksa yolu bulmaktr.

Zihnimiz bir sngerdir, yreimizse bir nehir. oumuzun akmak

yerine, snger gibi emmeyi semesi ne garip!

Dnce uzayn bir kuudur, szcklerden yaplm bir kafese

konduunda belki kanatlarn aabilir, ama uamaz.
 nsan bir fikirle sarho olunca, bu fikir hakkndaki en rk
ifadeyi bile leziz bir arap kabul eder.

Anlatarak tutsak ettiim her dnceyi, ilerimle zgr

klmalym.

Ve ona baktm ruhum titredi, ok gzeldi. Bedeni tekildi ve sanki

her bir uzvu, dierini seviyordu.
Ruhum bana vaaz etti ve kendine kfredene dostluk gsteren ama
halkn nefret ettii insan sevmeyi retti. Ruhum bana Sevginin
sadece sevende deil, sevilende de kendisiyle gururlandn
gsterdi. Ruhum bana vaaz etmeden nce Sevgi yreimde iki ivi
arasna gerilmi ince bir ipti. Ama imdi ba sonu, sonu da ba
olan bir hale oldu. Bu hale varlklar evreler ve bundan sonra var
olacaklar da kucaklamak zere yava yava geniler.

Sabrla glenen, engellere ramen byyen, kn stan, baharda

iek aan, yazn bir esinti gnderen ve son baharda meyve veren
bir eydir bu
Sevgiyi kefettim.
 Sevme gc, insana verilmi en byk hediyedir. nk seven
insandan asla geri alnamaz.

Sevgi, alakgnlllne brnm olarak geer yanmzdan; ama

biz ya korkulara kaplp kaarz ondan, saklanrz kuytuluklara,
ya da izleriz onu, adna ktlklerde bulunabilmek iin.

En akllmz bile Sevginin ar yk altnda ezilir; ama gerekte

Sevgi, okayc meltem kadar hafiftir.
 Burada erkek kardeim da ile kz kardeim deniz arasnda
oturuyorum. Biz mz yalnzlkta biriz ve bizi birbirimize
balayan sevgi derin, gl ve gariptir.

Ancak sevgiyle yaamak ve sevgi iin yaamak dururken, bir

insan, mrnn sonuna ya da zaman onu azat edinceye kadar
kendi koyduu geersiz kanunlarn klesi olarak kalabilir mi?
Dikenler ve kafataslar arasnda kendi bedeninin glgesini
grmemek iin gzlerini yere dikerek ya da yzn gnee
dnerek sonsuza kadar durabilir mi?
 Sevgi hi bir ey sunmaz, sadece kendisini, hi bir ey kabul
etmez, kendinde olandan gayri Sevgi sahip kmaz,
sahiplenilmez de; nk sevgi, sevgi iin yeterlidir, tmyle.

Sevgi bir ey istemez, tamamlanmaktan baka. Fakat seviyorsanz

ve ihtiyalarn arzular varsa, brakn bunlar sizin de arzularnz
olsun. Erimek ve akmak, geceye arklar sunan bir dere misali.
efkatin fazlasnn verdii acy bilip, kendi sevgi anlaynla
yaralanmak, ve kanamak, yine de istekle ve cokuyla afak
vakti kanatlanm bir gnlle uyanmak. Ve bir sevgi gnne daha,
teekkrle uzanmak Sessizce ekilmek le vakti, sevginin
vecdini duymak, akamn kyle de, eve huzurla dnmek Ve
uyumak, kalbinde sevgiliye bir dua,
Ve dudaklarnda bir kr arksyla.
 Yuvam, Beni terketme, burada gemiin yayor. der, yol
ise,Gel ve beni takip et, ben senin geleceinim! Ve ben hem
yuvama, hem de yola derim ki, Ne gemiim, ne de geleceim var
benim. Kalrsam, kalmda bir gidi, gidersem, gidiimde bir kal
olacaktr. Sadece sevgi ve lm her eyi deitirir.

Sevgililer birbirlerinden ok aralarndakini kucaklarlar.

Sevgilileri, arlklar ve lmler dnyasndan dler ve

bilinmeyenlere- eriler alemine tayan o sihirli titreimin
balangcdr.
Bana retirdiniz insann tapnmasndan ve esaretinde yatan z
sevgiyi;
fakat benim sevgim snrszdr, ls yoktur.
Dnyevi lmllmn tesine karm.
Ve cennette taht kurarm kendime.
Kollarm uzay sarar, gezegenleri kuatr.
Yldzl yollar yay, kuyruklu yldzlar ok yaparm.

Her gn gelimeyen sevgi, her geen gn lmektedir.

Sevdiinizde, Tanr benim kalbimde, yerine,

yle deyin, Ben kalbindeyim Tanrnn.
Ve sanmayn yn verebilirsiniz sevginin akna, nk sevgi,
yolunu kendi izer, sizi deer bulduunda.
 Ancak korkunun kskacnda, salt sevginin huzurunu ve hazzn
ararsanz, o zaman rtn plaklnz, ve sevginin harman yerine
adm atn Adm atn, kahkahalarn tmnn olmad, sadece
glebileceiniz mevsimsiz dnyaya. Ve alayn,

ama tm gzyalarnzla deil

Sonra bana, Seni seviyorum dedin.

Oysa sen, benim iimdeki kendini sevdin.

lk baktr zen, sonsuzluun iindeki gelecein srlarn. O

tohumdur ki, sevginin tanras Ishtar tarafndan datlr,
sevgilinin gzleriyle sevginin bahesine ekilir, tutkuyla yeerir
ve can tarafndan biilir.
 Sevgi izi arnca, onu takip edin, yollar sarp ve dik olsa da. Ve
kanatlar aldnda, brakn kendinizi, telekleri arasnda sakl
kl, sizi yaralasa da. Ve sizinle konutuunda, ona inann, kuzey
rzgarnn bir baheyi harap edii gibi, sesi tm hayallerinizi
darmadan etse de. nk sevgi sizi ycelttii gibi, armha da
gerer. Sizi bytt lde, budayabilir de. En ykseklere
uzanp, Gnele titreen en hassas dallarnz okasa da,
kklerinize de inecek, ve onlar sarsacaktr, topraa tutunmaya
altklarnda. M sr bien dililer gibi sizi kendine eker; plak
brakana kadar dver, harmanlar; Kabuklarnz, plerinizi
ayklar, eler. Bembeyaz olana kadar tr sizi; Esnekleene kadar
yourur; Ve Tanrnn lahi sofrasna ekmek olasnz diye, sizi
kendi kutsal ateine savurur. Sevgi btn bunlar, kalbinizin
srlarn bulasnz diye yapar. Ve bu bili, Hayatn kalbinin bir
czzn yaratr.
 Sevgi; ktan bir elin, ktan bir sayfaya yazd, ktan bir
szdr.

Birbirinizi sevin; ama sevgi bir ba olmasn, daha ziyade,

ruhlarnzn sahilleri arasnda hareket eden bir deniz gibi olsun.
Birbirlerinizin bardaklarn doldurun; ancak ayn bardaktan
imeyin. Ekmeklerinizi paylan; ama birbirinizinkini
yemeyin.Beraberce ark syleyin, dans edin, coun; fakat
birbirinizin yalnzlna izin verin; Tpk bir lavtann tellerinin ayr
ayr olup, yine de ayn mzikle titremeyi bilmeleri gibi.
Birbirinize kalbinizi verin; ama dierinin saklamas iin deil;
nk yalnzca Hayatn eli, sizin kalplerinizi kavryabilir. Ve
yanyana ayakta durun; ama ok yakn deil, nk bir mabedin
ayaklar arasnda mesafe olmaldr; Ve mee aacyla, selvi aac,
birbirinin glgesi altnda byyemez.
 Sevginin kederi arklar syler, bilginin znts konuur,
arzunun hzn fsldar ve yoksulluun strab alar. Ama
sevgiden daha derin,
bilgiden daha yce, arzudan daha gl ve
yoksulluktan daha ac bir hzn vardr.
Sessizdir; gzleri yldzlar gibi parlar.

Sevginin uzun dostluklardan ve azimli kurlardan doduuna

inanmak yanltr. Sevgi, ruhsal bir yaknln kaynadr ve bu
yaknlk
bir anda olumadka, yllarca,
hatta nesillerce olumayacaktr.
 Sevgi, titreyen bir mutluluktur.

Bana mutluluktan sz etme;

ans beni mutsuz ediyor.
Bana huzurdan sz etme;
glgesi beni korkutuyor;

Ama bak bana, sana,

Cennetin kalbimin klleri iinde
yakt mbarek feneri gstereceim;
seni bir annenin yegane ocuunu
sevdii gibi sevdiimi biliyorsun.
 Ak diye seslendiimiz ey nedir? Syleyin bana, btn
anlaylara szan ve alarda gizli olan o sr nedir? Balangta olan
ve hereyle sonulanan bu anlay nedir? Yaamdan ve
lmden, Yaamdan daha acayip, lmden daha derin bir d
oluturan bu uyanklk nedir? Syleyin bana dostlar, iinizde
Yaamn parmaklar ruhuna dokunduunda Yaam uykusundan
uyanmayan biri var m? Yreinin sevdiinin arsyla
babasndan ve annesinden vazgemeyecek kimse var m? inizden
kim ruhunun setii kiiyi bulmak iin uzak denizlere almaz,
lleri amaz, dalarn doruuna trmanmaz? Hangi gencin yrei
tatl nefesli, gzel sesi ve byl dokunulu elleriyle ruhunu
kendinden geiren kzn peinden dnyann sonuna gitmez? Hangi
varlk dualarn bir yakar ve ba olarak dinleyen bir Tanrnn
nnde yreini tts diye yakmaz?
 Ak seni kendimden dahi korumay retti bana.
Beni, seninle birlikte uzak diyarlara gitmekten alkoyan ey, atele
temizlenmi o Aktr.
Ak, senin zgrce ve erdemli bir ekilde yaamana imkan vermek
iin, iimdeki arzuyu ldryor.

Ak konumak iin dudaklarm kutsanm atele temizledim,

ama hibir szck bulamadm.

Ak ve phe bir arada bulunmaz.

Ak, k ile muk arasnda bir maskedir.

 Aktan haberdar olduumda szler clz
bir hkra dnt, yreimdeki
ark derin bir sessizlie gmld.

Ey bana gizlerinin ve mucizelerinin varlna inandm Ak

soran sizler, Ak peesiyle beni kuattndan beri ben size akn
gidiini ve deerini sormaya geliyorum.

Ak bugnmz gemie ve gelecee balar.

Ak cehennem maaralarnda srnen kara engereklerin lmcl
zehiridir. Zehir iy gibi taze grnr, susuz ruhlar aceleyle ier
onu; ama bir kere zehirlenince hastalanr ve yava yava lrler.

Ak, afakn kzlar tarafndan sunulan ve

gl ruhlara g katp onlar
yldzlara karan bir araptr.

Ak genlikte balayp biten kr cahilliktir.

Ak insann tanrlar mmkn olduunca fazla grmesini salayan
kutsal bir bilgidir.

Ak ruhlardan varln srlarn gizleyen kr edici bir sistir; yrek

tepeler arasnda sadece titreen arzu hayaletlerini grr ve sessiz
vadilerin lklarnn yanklarn duyar.

Ak ruhun ekirdeindeki yangndan salan ve dnyay

aydnlatan bir ktr. Yaam bir uyanla dieri arasndaki gzel
bir d
olarak grmemizi salar.
Ak mezarn sessizliinde bedenin dinlenmesi, Sonsuzlukun
derinliklerinde ruhun huzura ermesidir.

Tutkulu ak, giderilmesi mmkn olmayan bir susuzluktur.

Yaam iki yarya ayrlmtr: biri donar, biri yanar; yanan yar,
Aktr.
alara benzer ak, bugn ina eder ve yarn ykar.
Bir tanr gibidir, felaketler yaratr.
M enekenin i ekiinden daha naziktir ak,
Ve daha serttir iddetli bir frtnadan.

Ey Ak bulmaya alanlar!
Ak bir hakikattir, hem de rica eden bir hakikat,
Ve onun hal ve hareketlerini belirleyecektir,
Sizin ak bulup benimseyen ve koruyan hakikatiniz.
 inizden kim iimdeki benlii bana ve ruhumu ruhuma
aklayabilir? Ak adna syleyin, yreimde yanan, gcm
tketen ve isteklerimi yok eden bu ate nedir? Ruhumu kavrayan
bu yumuak ve kaba gizli eller nedir; yreimi kaplayan bu ac
sevin ve tatl keder arab nedir? Baktm bu grnmeyen, merak
ettiim, aklanamayan, hissettiim hissedilemeyen ey nedir?

Her gn her gece kendini yenilemeyen ak, bir saplantya dner ve

bu saplant ok gemeden bir klelik halini alr.
 Denizin dalgalarnn bizi ayrmasna, aramzda geirdiin yllarn
bir an olmasna izin verme. Aramzda bir hayalet gibi yrdn ve
glgen, yzmze den bir k oldu. Seni ok sevdik; ama
sevgimiz szlere dklmedi ve rtl kald. Ama imdi sana
yksek sesle haykrlyor; sevgimiz nne seriliyor. Hep
yaand gibi, ne yazk ki ak, derinliinin farkna, ancak ayrlk
saati gelip attnda varyor.

Siz beraber dodunuz ve hep yle kalacaksnz. lmn beyaz

kanatlar, sizin gnlerinizi dattnda da beraber olacaksnz. Siz
Tanrnn sessiz belleinde bile beraber olacaksnz. Fakat
birlikteliinizde belli boluklar brakn. Ve izin verin, cennetlerin
rzgarlar aranzda dans edebilsin.
Her erkek iki kadna ak olur. Biri hayallerinde yaratt dieriyse
henz domam olandr.

Kadnn kk yanllarn balamayan erkek, onun byk

erdemlerinden faydalanamaz.

Bir kadnn yzne baktm ve henz dourmad ocuklar

grdm. Bir kadn yzme bakt, daha o domadan lm
atalarm grd.
 Bir kadn anlamak ya da bir dahiyi zmek ya da suskunluun
srrn bulmak isteyen kimse, kahvalt yapmak iin muhteem bir
uykudan uyanan adama ne kadar da benziyor!

Erkein eli kadnn eline dokunduunda, ikisi birlikte sonsuzluun

yreine dokunurlar.

Erkein kalbini dn alan kadnlar ne oktur.

Ama pek az onu elinde tutabilir!
ocuklarnz, sizin ocuklarnz deildir. Onlar, Hayatn kendine
olan zleminin oullar ve kzlardr. Onlar sizin araclnzla
oldular, ama sizden deil; Ve sizle olsalar da, size ait deiller.
Onlara sevginizi verebilirsiniz ancak, dncelerinizi deil; nk
onlarn kendi dnceleri olacaktr. Onlarn bedenleri iin bir yuva
sunabilirsiniz; ama ruhlar iin deil; nk onlarn ruhlar,
yarnn evini mesken tutmutur, sizin ryalarnzda bile ziyaret
edemiyeceiniz. Onlar gibi olmaya alabilirsiniz; ama onlarn
sizin gibi olmalar iin deil. nk hayat ne geri sarar, ne de
dnde oyalanr. Sizler, yaayan oklar olarak ocuklarnz ileriye
frlatan yaylarsnz. Yay kullanan, sonsuzluun iindeki hedef
noktasn grr ve btn gcyle sizi gerer ki, oklar hzla
uzaklara eriebilsin. Okunun elleri altnda sevinle eilin, nk
o, uan oklar olduu kadar, sarslmaz yaylar da ok sever.
Evlilik, ya lmdr ya da yaam; aras yoktur bunun.

Kadn, yzn bir tebessmle maskeleyebilir.

ki kadn konutuunda hibir ey sylemezler.

Bir kadn konutuunda btn bir hayat aklar.
 Soyun mayas, annenin
zleminde var olan bir eydir.

Bebeklerimize ounlukla kendimiz

uyuyabilelim diye ninniler sylemiizdir.

Annenin derin uykusunda uzun zamandr bir dtn.

Ve uyannca seni dourdu.
 Anne kalbinin sessizliinde sakl duran arklar, ocuunun
dudaklarnda yanklanr.

Arkadanz, cevap bulan gereksinimlerinizdir. O, sevgiyle

ektiiniz ve kranla bitiiniz tarlanzdr. O sizin sofranz ve
ocakbanzdr. nk ona alnzla gelir ve onda huzuru
ararsnz.
Arkadanz sizinle iinden geldii gibi konutuunda, ne hayr
demek zor gelir, ne de evet demekten ekinirsiniz. Ve o sessiz
kaldnda, kalbiniz onun kalbini dinlemek iin sessizleir. nk
arkadalkta, kelimeler susunca, tm dnceler, tm arzular ve
beklentiler, grltsz bir sevin iinde doar ve paylalrlar.

Arkadanzdan ayrldnzda ise yas tutmazsnz; nk onun

en sevdiiniz yan, yokluunda daha bir berraklk kazanr, tpk bir
dan, dacya, ovadan daha net grnmesi gibi
Ve arkadalnzda, ruhsal derinlik kazanmaktan baka bir ama
gtmeyin. nk, salt kendi gizemini aa vurmak peinde olan
sevgi, sevgi deil, savrulmu bir adr ve sadece yararsz olan
yakalanr.

Ve arkadanza, kendinizi olduunuz gibi sunun. Eer

dalgalarnzn cezrini bilecekse, meddini de bilmesine izin verin.
nk salt zaman ldrmek iin bir arkada aramanzn anlam
olabilir mi? Onu, zaman yaatmak iin arayn. nk o
gereksiniminizi karlamak iindir,
boluunuzu doldurmak iin deil.
Ve arkadaln holuunda, kahkahalar, paylalan hazlar olsun.
nk kk eylerin ebneminde, yrek sabahn bulur ve
tazelenir.

Arkadalk her zaman iin tatl bir sorumluluktur, asla egoistler

iin bir frsat deil.

Arkadan her zaman anlamadysan, hibir zaman anlayamazsn.

 Dostluk insann her zaman gereksinim duyup da yine de kolay
kolay bulamad bir ilikidir.

Dost sizin sevgi ektiiniz, kran bitiiniz tarladr. Dost size

kendi fikrini anlatnca iinizden gelen hayr veya eveti
esirgemeyiniz. Dost susunca, kalbiniz onun kalbini dinlemeye
devam etsin.

phe yok ki, bir misafiri, dierinden stn tutanlar yalnz ihmal
ettikleri misafirin deil, ikisinin de sevgisini ve gvenini
kaybederler.
 M isafirler olmasayd, evlerimiz mezara dnerdi.

Konuumu eikte durdurup dedim ki, Ltfen ayan ieri

girerken silme, dar karken silersin.

Ve diyorum ki: Hayat gerekten karanlktr istek olmadka

Ve tm istekler krdr irfan olmadka
Ve tm irfan bounadr, bir iin megalen olmadka
Ve tm uralar bounadr ak olmadka
Eer ak ile alrsanz balanrsnz birbirinize ve Tanrya. Ak
ile almak nedir mi diyorsunuz?
Kuma yreinizden ekilmi iplikle dokumaktr; sevgiliniz
giyecekmi gibi!
 Olabilse de yeryzn saran buhur ve bitkiler gibi aydinlikla
beslenerek yasanabilse yalniz. Ama degil mi ki, yemek iin
ldrmek ve susuzlugunu gidermek ugruna, yeni dogmus bebegi
bile anasinin stnden mahrum etmek zorunda kaliyorsun,
yleyse birak da bu davranisin bir tapinma grntsne
brnsn. Birak da sofran herkesin ortaklasa yemek yedigi bir
sofra olsun. Bil ki, byle bir sofraya katilanlarin ii, ormanlarin ve
ovalarin bilinen o saf temizliginden daha saf ve temiz olur.

Hayat, kalbini vecek bir arkc bulamadnda, aklndan sz

edecek bir filozof dourur.
 Yaam bizi kaldrp bir yerden bir yere tarken, yazg da bir
noktadan dier bir noktaya doru srkler. Ve bu ikili arasnda
skp kalm olan bizler, bu nedenledir ki, ancak bizlere rknt
verecek sesleri duymakta ve yolumuzda bir engel gibi dikilmekte
olanlar grmekteyizdir.

Grmek ve duymak olmasayd, k ve ses, karmaa ve

titreimden ibaret olurdu. Ayn ekilde, sevdiiniz u kalp
olmasayd, rzgarn savurduu ve etrafa sat toz olurdunuz.
 imdeki hayatn sesi senin iindeki hayatn kulana eriemez,
ama ne olursa olsun, yalnzln rkntsn hissetmemek iin
konualm.

Yalnzln elleri yumuak, ipeksidir. Ama gl parmaklaryla

yrei yakalar ve hznle artr. Yalnzlk, ruhsal cokunun
mttefiki
olduu kadar, hznn de yandadr.

Kullandmz dili yedi kelimeye drnceye dek, birbirimizi

anlamayacaz. Kalbimin mhrleri paralanmadan nasl alacak?
 Siz konutuunuzda, dncelerinizle bar iinde olmay terk
edersiniz. Ve kalbinizin sszlnda daha fazla kalamadnzda,
dudaklarnzla yaamaya balarsnz. Ses sizin iin bir elence, bir
zaman geirme arac olur. Ve konumalarnzn ounda, dnce
yar yarya katledilir; nk dnce, bolukta uan bir ku
gibidir; kelimelerin kafesinde kanatlarn aabilir ama uamaz.

Aranzda bazlar, yalnzln korkusuyla konukan birini ararlar;

nk, tek bana olmann sessizlii, gerek ve plak kendilerini
gzleri nne serer,
ki onlar bundan kaarlar.
 Bana sessizlii ver ki, bilinmezliklerine dalaym gecenin.

Cehaletimin sebebini bilseydim, lim olurdum.

Konumay seven bazlarnz vardr ki, bilgisizce ve nceden

dnmeden, kendilerinin bile anlamad bir gerei ifa
edebilirler.
Bir arkadanzla karlatnzda, ruhunuzun dudaklarnza doru
hareket etmesini ve dilinizi ynetmesini salayn. Sesinizin
iindeki sesin, onun kulann iindeki kulaa seslenmesine izin
verin; nk onun ruhu, sizin kalbinizin gereini saklyacaktr;
Tpk kadeh boalp, rengi unutulsa bile, arabn tadnn azda
kalmas gibi.

Siz arab sarho olmak iin iersiniz, bense baka araplarn

verdii sarholuktan aylmak iin.
 Kadehim boaldnda, onun bo oluuna
razymdr, ama yars dolu olduunda,
yar doluluunu kabullenemem.

Sarho bir adam grdnde, Belki bu adam sarholuktan daha

kt bir eyden kurtulmak iin iiyordur, de.

Ancak bazlarnz ise ilerinde gerei tar, ama onu kelimelerle

dile getirmezler. Bylelerinin sinelerinde ruh, ritmik bir sessizlik
iinde dinlenir.
 Gerekte biz kendi kendimizle konuuruz;
ama ara sra dierleri de bizi iitebilsin
diye sesimizi ykseltiriz.

Szlerimizin hepsi aklmzdaki ziyafetten dklen krntlardan

baka bir ey deildir.

Akll insanlar tarafndan sylenen szleri ezberleyin, yaayn.

Gndelik yaamnzda uygulayn onlar, fakat olur olmaz yerlerde
ezbere okumayn. Yoksa srtna kitap vurulmu bir eekten
farknz kalmaz.
 Bana kulak ver ki, sana ses verebileyim.

Bana susmay ver,

gecenin hcumlarna meydan okuyaym

Yaamn zne ulatnda, her eyde gzellik bulursun, hatta

gzellii grmezden gelen gzlerde bile.
 Hayatn gizemleri, ayn zamanda hayattan
daha derin gizemlerin perdeleridir.

Hayatn kalbine ulatnda, kendini ne gnahkrlardan stn ne

de peygamberlerden aa grrsn.
 Size bir de denildi ki hayat karanlktr diye ve sizler
bezginliinizde tekrar edegeldiniz, bir bezgin tarafndan ne
sylenmise. Ve ben derim ki hayat, sahiden karanlktr, insiyak
olduu zaman baka. Ve her insiyak krdr, bilgi olduu zaman
baka. Ve her bilgi beyhudedir, alma olduu zaman baka. Ve her
alma nafiledir, ak olduu zaman baka. Ve her ne zaman akla
alrsanz kendinizi kendiniz raptedersiniz ve tekine ve
Allaha.

Bir yaam tarz olarak ortay venlere yantm udur; Kim

scakla souk arasnda lk, lmle yaam arasnda titrek ya da ne
kat ne sv, pelte olmak ister?
Hayat byk bir tren alaydr. Yava yryen ona baktnda ok
hzl olduunu sanr ve bu yzden ondan uzak durur. Hzl
yryen onu yava zanneder ve o da uzak durur ondan.

Hayatn btn esrarn zdn vakit lm arzularsn. nk o

da hayatn srlarndan biridir.

Hayatn adaletine duyduum inanc nasl kaybedebilirim ki! Ben

biliyorum ki ku tynde uyuyanlarn dleri toprak stnde
uyuyanlarnkinden daha gzel deil.
Yaamn gereklii yaamn kendisidir. Onun balangc rahimde,
sonu da mezarda deildir.

Ah ne iyicildir insanoluna yaam, yine de ondan uzaklam, ok

uzaklara gitmitir insan.

Yaam yaayan eylerin hepsinden daha eskidir. Gzelliin,

dnyada gzel domaktan nce de var olduu gibi.
Yaam bizim sessizliimizde ark syler ve uykularmzda rya
grr.

Bir ey sylemeye geldim ve imdi onu syleyeceim. Eer beni

lm engellerse, o yarn tarafndan sylenecektir. nk yarn
sonsuzluun kitabnda hibir sr barndrmaz.
Yaamaya geldim, sevginin grkeminde ve gzelin ltsnda; onlar
ki Tanrnn yansmalardr. Buradaym, yayorum ve yaam
alannda srgn edilemem, nk szm canldr ve beni lnceye
kadar yaatacaktr.

Herkesin yannda ve herkesin uruna olmaya geldim ve bugn

benim tek bama yaptklarm yarn ynlardan yanklanacaktr.
imdi neler sylyorsam tek yrekten, yarn binlerce yrek
tarafndan sylenecektir.
Bin sene nce komum bana, Elemden gayr bir ey olmad iin
hayattan nefret ediyorum demiti. Dn mezarna uradm. Hayat
kabri zerinde raksediyordu. Hayr, bouna yaamadk biz!
Kemiklerimizden kuleler yapmadlar m?

Dostum, sen ve ben yaama yabanci kalacaz; ve birimiz dierine

ve her birimiz kendine. Ta ki senin konuup benim dinleyeceim
gne dek. Senin sesini kendi sesim sayarak, ve senin nnde
dikileceim ana dek, bir aynann nnde durduumu dnerek.
 Dnya tanrs ldrm, bir erkek ve bir kadn dnda btn
yaam yok etmiti. Toprak bir kafatas gibiydi, ukurlar kuru,
nehir yataklar gri, yzeyi maden griliinde. Kadnla erkek
gzyalaryla sulad topra ve tekrar verimli kld, bylece yaam
geri dnd dnyaya.

Yenik ve dkn olduumuzda bile aladmz zaman, yaam bize

glmser ve biz zincirlerimizi srrken bile zgrdr.
 lm de, tpk yaam gibi, yalya
yeni doandan daha yakn deildir.

leceim ve ruhum bir sre dinlenecek ve

sonra bir kadn gebe kalacak bana ve
yeniden dnyaya geleceim.
Bir ey sylemeye geldim ve imdi onu syleyeceim. Eer beni
lm engellerse, o yarn tarafndan sylenecektir. nk yarn
sonsuzluun kitabnda hibir sr barndrmaz.

Bir hayvan ldrdnde iinden unlari geir:Seni kesip

ldrten g, gn gelince beni de ldrecek ve ben de senin gibi
tketilecegim. Seni benim lmcl ellerime gnderen yasa, beni de
daha gl bir ele teslim edecek. Senden ve benden akacak kanlar,
lmszler alemindeki a-kklerine inen birer damladan baka bir
sey deildirler.
 Doa, hogeldin diyen kollaryla uzanr bize ve onun kadns
gzelliinden haz almaya arr bizi; ama biz onun skunetinden
rker, kalabalk kentlere akn ederiz ve orada tpk vahi bir
kurdun nnden kaan koyunlar gibi birbirimizi sktrarak
yaarz.

Doa kanaat hakkndaki tlerimizi dinleseydi, ne bir denize akar

ne de bir k bahara dnerdi. Ve doa, tutumlulukla ilgili btn
nasihatlerimize kulak verseydi, aramzda bu havay soluyan ka
kii kalrd?
Topran neresini kazarsan kaz, bir define bulacaksn. Ancak bir
iftinin inancyla kazmalsn.

Kurbaalarn sesi, srlarnkinden daha yksek olabilir. Fakat

kurbaalarla ne tarlay srebilirsin, ne zm skma cenderesini
dndrebilirsin, ne de derilerinden ayakkab yapabilirsin.
Bir balk istediin halde sana bir ylan verenlerin ellerinde ylandan
baka verecek bir eyleri olmayabilir. Bu durumda onlarn
davranlar bir zveri ve cmertlik saylr.

Srtn gnee evirirsen glgenden baka bir ey gremezsin.

Onlara gnei iaret ettim, onlar parmaklarma baktlar.
 Gndzn gneinin nnde zgrsn sen. gecenin aynn ve
yldzlarnn nnde zgrsn. Gne, ay ve yldzlar olmadnda
yine zgrsn. Dahas, btnyle varlk gzlerinden silindiinde
de zgrsn. Ama sevdiine klesin, nk onu seversin. Bir de
seveninin klesisin, nk seni sever.

Gnein nlarn ve esen yeli teninizin daha fazlasyla ve

giysilerinizin daha azyla karlayabilseniz ne iyi olurdu. nk
hayatn soluu gnein nda ve eli de esen yeldedir.
Aranzdan bazlar yle diyorlar, Giydiimiz giysileri dokuyan
kuzey rzgardr. Ben de diyorum ki, dorudur, onlar dokuyan
kuzey rzgardr. Ama tezgah utan, kulland iplik snk ve
canszd. stelik, iinni bitirdikten sonra ormann kuytuluuna
ekilip glmt.

Giysileriniz gzelliklerinizin byk blmn gizler de gzel

olmayanlar pek rtemez. Geri sizler giysilere brnmekle
bireysel gizliliinizin zgrln aryorsunuz, ama onlarn iinde
bulacanz, vcudunuza vurulan koumlar ve prangalardan baka
bir ey olmayabilir.
 Unutmayn ki, alak gnll ve gsterisiz olmak, temiz ve saf
olmayann baklarndan korunabilmeye yarayan bir kalkandr.
Hem, temiz ve saf olmayan ortadan kaldrlabilse, alak gnll ve
gsterisiz olmak akl kirleten ve aalayan bir zincir vurucudan
baka nedir ki? Ve yine unutmayn ki, yeryz, sizlerin plak
ayaklarnz barnda duymaktan holanr ve rzgar da salarnzla
oynamay zler.

Kaplumbaalar yollar hakknda tavanlardan ok daha fazla ey

anlatabilirler.
 Dostum, gnee bak, topraa bak, suya bak, buluta bak; fakat
arkana bakma. Kimin geldii nemli deil, kimin gelmedii de.
Unutma, yolcu deiir, yol deiir, ama menzil deimez. Yolcuya
bakp, yolunu tanma. Yola bak, yolcuyu tan, yolcu hakkndaki
kymet hkmn ona gre ver.

Vahim olan, yolun yolcusuz olmas deil; asl vahim olan

yolcunun yolsuz olmasdr; yolsuz, hedefsiz, amasz, akn,
hercai ve seyyal.
 En doru yol: en dikensiz yoldur diyenler seni aldatyorlar.
Onlar, karanlk evlerinde kaybettiklerini sokak lambasnn altnda
arayan aknlardr.

Aldrma, ayana batan dikenler, aradn gln habercisidir.

Dikenine katlanmaktan sz edenler, akm gibi davrananlardr.
Gerek ak olanlarsa, dikenini de sever.

Dostum, yollar yrmek iindir fakat, u gerei de hi unutma:

yrmekle varlmaz, lakin varanlar yryenlerdir.
 Yol boyunca; yola kp da yrmeyenleri, yola oturup, gelen-
geenin ayana elme takanlar, yolda metafizik uyuturucularla
keyif atanlar, tel rglerle evirdii yolu kendisine zindan edip
volta atanlar, maratona 100 metre koucusu gibi hzl gidip, 50.
metrede yola yatanlar, yryn uzun ve yolun zahmetli
olduunu grnce, yolculuk zerine zor atanlar, yrmeyi
brakp, yol-yolcu ve menzil zerine kalem oynatanlar, ayana
batan tek bir dikenin faturasn karp, mr boyu tafra satanlar,
beyaz atl kurtarcy gzlemek iin ufka bakp bakp datanlar,
yanl klavuzlara kzp yolu satanlar greceksin. Aldrma, yr.
Gsne yreinden baka muska takma. Vahiy haritan, nebi
klavuzun, akl pusulan, iman sermayen, amel azn, sevgi
yaktn, ahlk karakterin, edep aksesuarn, merhamet sfatn, eref
ve izzet adn olsun.
Doru yol: insanlarn ounun gittii yol deildir, dnen z akl
sahiplerinin yoludur.

Yolda verecein her molay z eletiri duranda vermelisin.

Unutma, tvbe zeletiridir. Her molada yolda olup olmadn,
yrmen gereken menzil istikametinde yryp yrmediini
kontrol etmen, piman olmaman iin elzemdir. Yn tayini sk sk
gerekli olabilir. Haritay saklayabilecein en gvenilir yerin
yreindir.
 Doadaki sava, dzeni arzulayan dzensizlikten baka bir ey
deildir.

M evsim sonbahara erdiinde, bandan zmleri toplayp da

cendereye doldurduunda, iinden unlari geir: Ben de sizler gibi
bir asmayim ve benim yemiim de bir gn toplanp ayn
cendereye doldurulacak. Ve tpk yeni bir arap gibi sonsuzluun
flarinda saklanlacam.
M evsim ka erdiinde, hazrladn arab ierken, doldurduun
her kadeh iin yreinde bir ark olsun. Ve o arkda, sana hasat
gnlerini, zm ban ve cendereyi anmsatan szckler
bulunsun.

Nasl bir meyvenin ekirdei, kalbi gnei grebilsin diye

kabuunu krmak zorundaysa, siz de acy bilmelisiniz.
 M ee ile nar birbirlerinin glgesinde bymezler.

Eer srrn rzgra aarsan, srrn aalara syledi diye rzgr

sulayamazsn.

Hata (su) ileyen de sizlerin gizli istei ve onay olmadan hata

ileyemez.
Senin ilediin suun yar sorumluluunu stlenen kii, gerek bir
dindardr.

Ka defa asla ilememi olduum sular ykledim omzuma, srf

kendimi benimle arkadalk eden ktlerden daha iyi gstermemek
iin.
Birlikte gldn birini unutabilirsin ama birlikte aladn asla!

Eer biri seni incitirse bunu unutabilirsin; ama sen onu incitirsen
bunu hep hatrlarsn. Aslnda teki, senin baka bir bedendeki en
duyarl benliindir.
Bir tilki gn doarken glgesine bakp dedi ki, Bugn le yemei
iin bir deve bulacam. Ve btn sabah bir deve arayarak geirdi.
le zeri tekrar glgesini grd ve Bir fare bana yeter, dedi.

Bir elmay dilediinde de iinden unlar geir: Tohumlarin

benim vcudumda boy atacak, senin geleceinin tomurcuklari,
benim yreimde yeerecek, senin kokun, benim soluum olacak,
ve her mevsimi birlikte karlayp, birlikte kutlayacaz.
Doutan gelen kusurlarn sonradan edindiin erdemlerinle
rtmeye kalkma ne olur.
Ben kk kusurlarma son derece balym.
nk onlar, bana has birer zenginliktir.

Kayna adalet olan bir dnya, kayna merhamet olan bir

dnyadan daha byktr.

Adaletin yars merhamettir.

 Ve ey siz, doruluktan yana olmas gereken yarglar, d
grnsyle drst, fakat ruhen hrsz biri iin nasl bir ceza
dnrsnz? Gvdesi ile katil, ruhuyla kurban olan biri iin
hangi cezay uygun grrsnz? Olay srasnda hain ve saldrgan
davranm olan, bir o kadar da incitilmi ve fkelendirilmi olan
birini nasl sorguya ekersiniz? Sonra, ektii pimanlk yapt
hatalardan kat be kat yksek olanlar nasl cezalandrrsnz? Hem,
pimanl tattrmak sizlerin hizmet edebilmeye uratnz
kanunun ngrd
Adaletin hedefi deil mi?
 Eer aranzdan biri kar da ihanet etti diye bir zevceyi
yarglanmak zere ortaya getirirse, O kadnn kocasnn kalbi de
teraziye konsun ve ruhu leklerle llsn. Suluyu tokatlayacak
olan kimse, suun ilenmesine neden olan kimsenin de yreine
baksn. Aranzdan biri kp ta hak sayd iin kt bir aaca
baltasn indirmeye kalkarsa, ilkin kklerine de bir gzatsn.
nk orada, topran sessiz yrecii iinde, iyi ve kt, bereketli
ve bereketsiz kklerin bir arada sarma dola bulunduklarn
grecektir.
 ldrlen, kendi lmnden dolay sorumsuz deildir. Ve
soyulan, soyguna urad iin susuz deildir. Doru olan,
ktlerin yapp ettiklerine baklarak masum saylamaz. Zalim
zulmn yaparken, Ak Ellilerin elleri temiz olmaz. Evet, suu
ileyen kimse, ou kez, yaraladnn kurbandr. Dahas;
mahkum klnm olan, susuz ve gnahszlarn yk taycsdr.
Hakly hakszdan, iyiyi ktden ayrt edemezsiniz; nk nasl
ki ak ve kara iplikler birlikte dokunuyorsa, onlar da ayn ekilde
gnein yzne kar ylece yan yana duruyorlar. stelik, kara
iplik koparsa, dokumac salt elindeki kumaa deil, tezgahna da
bakar.
Nasl ki bir yaprak, tm aacn sessiz bilgisi olmadan sararmazsa,
hata ileyen de sizlerin tmnn gizli istei ve onay olmadan hata
ileyemez. Tpk bir srecin kendi bana ileyii gibi, sizler de
hep birlikte Tanrsal benliinize doru ilerliyorsunuz. Bu ilerleyi
de, yol da, yolcu da sizlersiniz. Aranzdan biri tkezler de
derse, arkasndan gelenler iin dm demektir; onun ayana
taklan ta arkasndakilere uyar olmaldr. Ayn ekilde, den,
nde salam ve hzl admlarla yryenler iin de dm
demektir; nk onlar geip giderlerken ta bir kenara
itmemilerdir.
 Sadece kovalandnda hzl koabilirsin.

Sizin Tanrsal benliiniz, tpk bir okyanus gibi, hibir zaman

kirletilemez. Ve tpk yaamn gc gibi, ancak kanatlar olanlar
yceltir. Tanrsal benliiniz hatta bir gnee bile benzetilebilir; O
gne ki ne kstebein dolambal yollarn bilir, ne de ylann
deliini arar.
 Aranzdan ou, ileri sra insanlamsa da, bir ou henz
insanlaabilmi deildir. Bu gibiler, sisler arasnda amaszca
dolaarak uyann arayan biimsiz vcutlu bir cceye benzerler.

Ruhunuzun rzgarn nne katlp gittii zamandr ki, yalnz ve

bekisiz kalarak, bir bakasna, dolaysyla da kendinize kar bir
hata ilersiniz. Ve ilenen bu hata nedeniyledir ki, kutsalln
kapsn almak ve bir sre nemsenmeden beklemek
zorundasnz.
 Ne kadar gzelsin, Dnya, ne kadar grkemli!
Ia itaatin ne kadar kusursuz ve
gnee teslimiyetin ne kadar asil!
Ne kadar sevgi dolusun, glgenin altnda ve
yzn ne kadar cazibeli, bilinmezlikle maskelenmi!
afan arks ne kadar huzur verici
ve ne kadar hain akamnn vgleri!
Ne kadar kusursuzsun, Dnya, ne kadar byk!
 Ancak bilinmeyen hazinenizi tartmak iin tart aramayn; Ve
bilginizin derinliini denekle veya iskandil ipiyle lmeye
kalkmayn. nk kii, lsz ve snrsz bir deniz gibidir. Tek
doruyu buldum deil, Bir doruyu buldum deyin. Ruha giden
yolu buldum deil, Kendi yolumda yrrken ruhu buldum
deyin. nk ruh, her yolda yrr. Ruh ne bir izgi zerinde
yrr; ne de bir kam gibi dmdz byr. Ruh, saysz ta
yapraklar olan bir lotus iei gibi alr.
Kendimi senin bildiklerinle doldurmu olsaydm, bilmediklerimi
hangi odama yerletirirdim.

Yanllarmz dorularmzdan daha byk bir cokuyla

savunmamz ne gariptir!

Pek ok insan kendimi savunaym derken, kendini ldrr.

 Kendimi savunmak, ou kez beni nefrete
sevk etti. Ama daha gl olsaydm,
byle bir areye snmazdm.

Yryenlerle birlikte yrmeyi yelerim, durup yryenlerin

geiini seyretmeyi deil.

Hakikat paralanamaz.
 Hakikat iki kiiye muhtatr:
biri onu dillendiren, dieri onu anlayan.

Hakikate kulak veren, hakikati

dillendirenden daha basit deildir.

Ben hakikati bilmiyorum. Ama cehaletimin

nnde tevazuyla eiliyorum.
vncmde bundadr, kazancm da.
Gerek, bir ocuun en iten gl ya da bir sevgilinin pyle
donanm olarak seslenir bize; ama biz sevginin kapsn onun
suratna arpar ve sanki dmanmzm gibi davranrz.

Unutulmu bir gerek lebilir. Ama cenaze masraflar ve kabrinin

inas iin yedi bin gerei vasiyet olarak brakr.
 Bir gerek her zaman bilinmek,
ama ara sra sylenmek iindir.

Asl gerek, iimizde sessiz;

kulaktan dolma bilgilerse, gevezedir.

Sevgili: Doay aabilen Yce gerek, bir varlktan dierine

insanolunun szleriyle aktarlamaz. Gerek, ne demek istediini
seven gnllere aktarabilmek iin sessizlii seer.
 Bunlar ve dier retilerden sz ediim nedeniyledir ki cezaya
arptrlp, srgne gnderildim ve klise tarafndan afaroz edildim.
Geirdiim yllarda hibir pimanla kaplm deilim. Gerei
arayp da onu insanlara aklayan herkes ac ekmeye mahkumdur.

Bir adam bir d grd ve uyandnda yorumcuya giderek

dn kendisi iin yorumlamasn istedi. Yorumcu adama dedi ki,
Bana uyankken grdn dlerle gel ki anlamlarn
syleyebileyim. Ama uykunun dleri ne benim bilgeliime aittir
ne de senin imgelemine.
Kiinin hayal gcyle, dlerinin gereklesmesi arasndaki mesafe,
yalnzca tutkuyla alabilir.

yi zevk, doru tercihi yapmakta deil, nitelik ile nicelik

arasndaki doal btnl alglamaktadr.

Sonsuzluu istiyorum. nk yazlmam iirlerim ve izilmemi

resimlerimle buluacam orada.
Bana, Siz bir sanat ve airsiniz, ve bir air ve sanat olmaktan
dolay da memnun olmalsnz diyorsunuz. Ama ben, ne bir
sanat, ne de bir airim Gnlerimi ve gecelerimi resim izmek
ve yaz yazmakla geirdim, ama ben (yani Benliim) ne
gnlerimde ne de gecelerimde bulunmakta. Ben bir pusum.. her
eyi rten, ancak hibir zaman bir araya getirmeyen bir pus.
Yamur suyu haline dnmeyen bir pus. Ben bir pusum; ve pus
benim yalnzlm, tek bama oluumdur, ve bunlarn iinde
alm ve susuzluumdur.
 Sanat almas, bir eklin iine dklm sistir.

Sanat, tabiatn sonsuzlua att bir admdr.

Krallarn talarn yapan eller bile, bo duran ellerden daha

stndr.
 Byk gzellik beni tutsak eder, ama daha da byk olan
kendimden dahi zgrletirir.

Varlkta yalnzca iki unsur vardr: gzellik ve doruluk. Sevenlerin

yreklerindeki gzellik ve topra srenlerin kollarndaki
doruluk.
 Gzellik btn bir hayatmz boyu aradmz yitiimizdir.

inde gzellik olmayan ne bir din vardr ne de ilim.

Gzellii trkleriyse eer sylediin, ln ortasnda bile olsan

seni dinleyen birilerini bulursun.
Evet, gecenin tm sessizlii srtmzdayd. Ve imdi grebiliyorum
ki, kendi boluklarn grltyle doldurmas gerekenlerin rahat
iin trklerimizi kesmenin hi gerei yokmu.

Yalnzca gzellii kefetmek iin yaarz, baka herey bir

bekleyiten ibarettir.
 Ey Orphalese halk, Gzel hayatn kendi kutsanm ehresini
rten peeyi kaldrmasyla grlen hayattr. Oysa hayat da, pee
de sizsiniz. Gzel, bir aynadan kendini seyreden sonsuzluktur.
Oysa, sonsuzluk da, ayna da sizsiniz.

Gzelin kendisi yolunuza kmaz ve klavuzunuz olmazsa gzeli

nerede ve nasl ararsnz?
 Gzele dair sylediimiz bunca sz, gerekte gzel iin deil,
doyurulmam eksiklikler iindir. Oysa gzel, bir gereksinim deil,
bir doygunluun kvancdr. Ne susuz kalm bir az, ne de
alm bo bir eldir. Bir yrektir tutumu, bir candr
bylenmi. Ne gze grnr bir tasarm, ne de kulaklarnzn
duyaca bir trkdr. Ne aacn soyulan kabuunun altndan akan
z suyu, ne de bir peneye taklm kanattr. Sonsuza dein iekli
kalacak bir bahe, sonsuza dein gezinecek bir melekler birliidir.
Gzel, grkemliliin tahtna oturur oturmaz gsterir kendini bize;
ama biz ehvet adna ona yaklar, onun saf ve temiz tacn
paralarz, irkin giriimlerimizle kirletiriz, stndeki al.

Samimi olmak istiyorsan, gzellikte samimi ol, yoksa sus. nk

yaknlarmzda, lmek zere olan bir adm var.
Arzulayann kalbinde gzellik, onu grenin gzlerinkinden daha
fazla parldar.

Hibir zaman girmek istemediin birinin yreine, hibir zaman

ulamaya abalamayn deil midir senin irkinlik dediin?
Eer irkinlik diye bir ey varsa, o da, gzlerimizdeki nyargl
lekler ve kulaklarmz tkayan balmumunun ta kendisidir.

Hibir eye irkin deme, dostum, kiinin kendi anlarnn

huzurunda duyduu korkudan baka.
 iir, zerinde yorum yaplabilir bir gr deildir. Kanayan bir
yaradan yahut glmseyen dudaklardan ykselen bir arkdr o.

iir, biraz szckten; ou sevin,

ac ve hayretten oluan bir eydir.
 iir bir dncenin ifadesi deildir. O, kanayan
bir yaradan veya glmseyen bir azdan
ykselen bir arkdr.

iir, btn anlamaktr. Bunu sadece bir parasn anlayana nasl

anlatabilirsiniz?

iir, yrekteki bir alevdir, ama hitabet sanat, kar taneleridir. Alev
ve kar nasl bir arada olabilir?
 iir, ruhun srrdr;
neden bunu szlerle aa karasnz ki?

Kalbi byleyen bir felsefedir iir. Felsefe, fikir arklar syleyen

bir iirdir. nsann kalbini byleyip ayn anda fikir arklarn da
syleyebilseydik, o zaman Tanrnn glgesinde yaayabilirdik.

Dnce, iir yolunda srekli bir engeldir.

 airin, kalbindeki iirlerin annesini bulmaya almas bounadr.

Bir defasnda bir aire dedim ki: Senin deerini, ancak sen
ldkten sonra anlayacaz. Onun yant yle oldu: Evet, lm
gerein yzndeki perdeyi kaldrr daima. Ama, gerek deerimi
lmmle anlamay temenni ediyorsanz, bu olamaz.
nk, dilimdekinden fazlas kalbimdedir ve
elimde olandan fazlas zlemlerimde.
 air, tahtndan indirilmi, saraynn klleri arasnda oturmu,
klleren bir ekilde oluturmaya alan bir kraldr.

limle air arasnda yeil bir ayr vardr. lim onu aarsa bilge
olur, air aarsa peygamber olur.

Eer iir yazma gc ile, yazlmam olann tutkusu arasnda

seim yapmam gerekseydi, tutkuyu seerdim. nk tutku
iirden stndr. Ama sen ve btn komularm ve tandklarm
kt olan setiime eminsinizdir her zaman.
 Yazmak iin iinde bir istek duyuyorsan ki bu istein srrn
sadece azizler bilir- sende unlar bulunmal; bilgi, sanat ve by:
yani kelimelerin mziinin bilgisi, sadelik ve itenlik sanat,
okurlarn sevmenin bys.

Szler zamanszdr. Onlar zamanszlklarn bilerek sylemeli ya

da yazmalsn.

Szlerimizin hepsi aklmzn ziyafetinden arta kalan krntlardr

ancak.
 Kalemlerini yreklerimizin kanna batrrlar,
sonra da ilham iddiasnda bulunurlar.

Esin daima ark syler; asla aklamaya almaz.

Aa hayat hikayesini yazabilseydi, onun yks, herhangi bir

kavmin tarihinden farkl olmazd.
Aalar yeryznn gkkubbeye yazd iirlerdir. Ama biz onlar
devirir ve boluumuzu kaydedebilmek iin kada dntrrz.

Szcklerin dalgas hep stmzde olsa da, derinliklerimiz daima

dinginliini korur.

Szckler, ne dili ne de kendilerine kanat

takan dudaklar yannda gtrebilirler.
Yapayalnz dalrlar bolua ve yapayalnz ararlar yaamn
gcn.
 Kulaa gelen mzik tekse de,
onu oluturan notalar farkldr.

Ey M zik,
imizin derinliklerinde yreklerimizi ve
Canlarmz gizleriz
Sensin reten bize
Kulaklarmzla grmeyi
Ve yreklerimizle iitmeyi.
 Yreimin sevdiceiyle oturdum yan yana ve onun szlerini
dinledim. Evrenin bir d, bedenin de darack bir hapishane gibi
grnd sonu belirsiz meknlar iinde gezindi ruhum. Doldu
yreciime sevdiceimin byl sesi. Ah dostlar, mzik budur
ite. nk ben; onu sevdiimin i ekilerimden ve dudaklarndan
belli belirsiz dklen szcklerden bildim.

Dostlarm; M zik ruhlarn dilidir. Onun namesi, sazn tellerini

sevgiyle titreten tatl melteme benzer. M ziin zarif parmaklar
duygularmzn kapsn aldnda, gemiin derinliklerine
gmlp kalm olan anlar uyanr. M ziin gamla ykl olan
yasl ve sakin olan da mutlu anlar getirir bize. Tellerden kan
ses sevdiimiz birinin ayrlnda alatr bizi ya da glmsetir,
Tanrnn balad huzurdan tr.
 M ziin ruhu Candan, zihni Yrektendir.

Tanr, insan yarattnda ona tm dillerden farkl bir dil olan

M zii verdi. lk insan yabanl evresi iinde syledi onun
grkemini ve o hkmdarlarn yreini oynatp tahtlarndan etti
onlar.

Ruhlarmz, Yazgnn sert rzgarlarnn merhametindeki iekler

gibidirler. Sabah melteminde titreir ve gk yznden dklen
krann altnda boyunlarn eerler.
 Kularn cvlts insan olunu uykusundan uyandrr ve onu,
kularn cvltsn yaratm olan Sonsuz Zekann grkemi iin
sylenen kutsal arklara katlmaya arr. Bu tr mzik, kendi
kendimize kadim kitaplarda yer alan srlarn anlamlarn sormaya
iter bizi.

Kular cvldadka acaba tarlalardaki ieklere mi

seslenmektedirler? Yoksa aalarla m konumaktadrlar? Yoksa
derelerin mrltsn m yanstmaktadrlar? nk insanolu kendi
anlay ile kularn ne sylediklerini, derelerin ne mrldandklarn
ve dalgalarn kyya usul usul arparken ne demek istediklerini
bilemez.
 nsanolu kendi anlayyla yamurun aacn yapraklarna ya da
pencerenin kenarlarna dtnde ne dediini anlayamaz.
Bilemez meltemin tarlalardaki ieklere ne dediini. Ama
insanolunun yrei kendi duygular stnde oynaan bu seslerin
anlamn duyar ve iinde saklar. Sonsuz Zeka, ou kez gizemli bir
dille konuur ona. Ruh ve doa kendi aralarnda bu syleiyi
srdrrken insanolu dikilip kalmtr, akn ve suskun, bir
kenarda. Ama insanolu bu sesleri hi mi duymam ya da
alamamtr? Onun dkt gz yalar eer bir anlay deilse
nedir?

Byk arkc, sessizliimizin arklarn syleyendir.

 Eer azn yemekle doluysa, ark syleyemezsin.
Ve altnla doluysa elin, kaldramazsn onu kr iin.

Derler ki, blbl aknn arksn sylerken, bir dikenle barn

delermi. Hepimiz onun gibiyiz. Baka trl olsa nasl ark
syleyebilirdik?

Dhilik, ge gelen baharn banda

bir kuun syledii arklardr.
 Deli de senin benim kadar mzisyendir. Ne var ki, onun ald
aletten melodi sesi gelmiyor.

Ve deliliimde hem zgrl hem gvenlii buldum; yalnzln

zgrl ve anlalmazln gvenliini, bizi anlayanlar bizden bir
eyleri tutsak ederler nk.

Karn a olana ark sylersen, seni midesiyle dinler.

 Bir arkc, syledii arkdan zevk almyorsa,
asla dinleyicisini mutlu edemez.

Tanrnz tanmak iin muammalar zmeye kalkmayn. Daha

fazla etrafnza baknz, nk O, sizin ocuklarnzla oynuyor.

Tanr, veren kimselerin elleriyle konuur ve onlarn gzleri iinden

btn dnyaya glmser.
 Tanr kendisinin insanlardan gizli kalmasna, ne de szlerinin
insann yreindeki cehennemde st rtl yatmasna
dayanamaz.

Tanrnn sessiz hatrasnda bile yan yana duracaksnz. Fakat

beraberliinizi mesafeler ayrmal. Birbirinizi seviniz, fakat
sevginizi zincirlemeyiniz. Sevginiz, ruhunuzun kylar arasnda
kmldayan bir deniz olsun. Birbirinizin kadehini doldurun, fakat
ayn kadehten imeyiniz. Beraber ark syleyiniz, dans ediniz,
eleniniz, neeleniniz, fakat her biriniz tekliini unutmasn.
Kalplerinizi birbirine veriniz, fakat her biriniz kendi kalbine sahip
olsun, nk kalbi ancak hayat eli koruyabilir.
Aktr Yaradann Yreinin kaplar ardna dek; bizse yapp
kalmzdr yeryzne.
imizi kazdka alk, alrz Yaamn
ekmeini ayaklarmzn altna, ineriz.

Tanrya yakn olabilmek iin halka yakn olun.

Ah Tanrm, bana merhamet et

ve krk kanatlarm iyiletir.
Ey Tanrm, tavan bana av yapmadan nce beni aslanlara av yap.

iy damlalar ve gzyalaryla beraber hepimizi iecek Tanrmz,

kutlu susuzluunda.

Gsmn bir yannda sa, dier yannda ise M uhammed oturur.

 inde sakl olan bilseydi sann dedesi, kendi kendisinden
dehete kaplmaz myd?

Kardeimiz sann kitapta yazlmam mucizesi vardr. lki, O,

senin ve benim gibi bir insand. kincisi, kvrak zek ve espri
gcne sahipti; ncs, yenildii halde bir galip olduunu
biliyordu.
 Ey armha gerilen, sen kalbimin zerinde armha gerildin.
Ellerine aklan iviler kalbimin duvarlarn delip geti. Ve yarn bir
yabanc bu Golgotadan[1] getiinde, burada kan kaybeden iki
kiinin kannn olduunu bilmeyecek. Yalnzca bir adamn kan
sanacak onu.

Nasral sa her yzylda bir, Lbnan dalar arasnda bir bahede

Hristiyan sayla buluur. Uzun uzun konuurlar. Her defasnda
Nasral sa, Hristiyan saya, Dostum korkarm hibir zaman
anlaamayacaz, diyerek kendi yoluna gider.
Uzun zaman nce, ok sevdii ve insanlar tarafndan ok sevildii
iin armha gerilen bir adam yaard. Daha dn Onu kez
grdm sylesem belki arrsnz. lkinde bir fahieyi bir
polisin elinden kurtarmaya alyordu. kincisinde bir ayyala
arap iiyordu; ncsnde ise kiliseyi propaganda arac olarak
kullanmak isteyen bir adamla kavgaya tutumutu.

Kutlu Da duymusunuzdur. Dnyadaki en yksek dadr.

Doruuna varsaydn, sende tek bir arzu kalrd; aaya inip en
derin vadide oturanlarla beraber olmak. Ona bu yzden Kutlu
Da denmitir.
 Sana kral diyorlar ve sarayna almak istiyorlar M esih ln ettiler
seni. Yine de kutsal ya kendilerine srerler. Evet, senin
hayatndan geiniyorlar.

Cennet orada, u kapnn ardnda, hemen yandaki odada; ama ben

anahtar kaybettim. Belki de sadece koyduum yeri unuttum.

Kardelerim, her kim olursanz olun, ister kilisenizde tapnn, ister

tapnanzda diz kn, ister caminizde dua ediyor olun, sizi
seviyorum. Siz ve ben bir inancn ocuklaryz. nk dinin
deiik yollar hepimize uzanm O yce varln sevgili
parmaklardr.
Dinden inanca, ky yolundan ehir sokaklarna, ilimden manta
kayan ulusa yazk.

Eer dlse dinin amac, eer vatanseverlik kiisel karlar

demekse ve eer eitim ilerlemek iinse, o zaman inansz, vatan
haini ve cahil bir adam olmay yelerim.

Giydiini dikmeyen, ektiini yemeyen, itii arab ezmeyen

ulusa yazk.
 Yaammda kulaklar keskin bir adam tandm. Dilini bir savata
yitirmiti. Bu adamn kendisini byk sessizlie mahkm eden o
bel bana gelmeden nce dvt savalar iyi biliyorum ben.
Dorusu onun lm olmas beni ok mutlu ediyor. nk dnya
ikimize yetecek kadar geni deil.

Fatihin heybetini, erdemin kusursuzluu olan gren ve gzlerinde

fatihin irkinlii gzellie dnen fethedilmi ulusa yazk.
 Ryasnda maduriyetiyle savaan, uyankken kusurlu olana
boyun een ulusa yazk.

Sesini bir cenazede ykseltmeyen, sadece mezarda sayg gsteren,

isyan etmek iin boynu klcn altna girene dek bekleyen ulusa
yazk.

Bir Fatihi davul ve zurnayla karlayan, sonrada onu baka bir

Fatihi karlamak iin davul ve trklerle kovalayan ulusa yazk.
Devlet adam bir tilki, dnr bir hokkabaz ve sanat yamama
ve taklit olan o ulusa ne yazk.

Ne yazk o ulusa ki bilgileriyle yllardr dilsiz ve glleri

beiktedir henz.

Ne yazk o ulusa ki paralara blnm,

her paras kendini bir ulus sanr.
Soyunun, lkenin ve benliinin yobazlndan kurtulup biraz
bunlarn zerine kabilseydin, gerekten tanrsal olurdun.

Gsz bir ulus, gl olanlarn zayflatr ve gl bir ulusun

zayf olanlarn glendirir.

Her ulus, kendi bireylerinin eylemlerinden sorumludur.

 Batnn Ruhu dostumuzdur, eer onu kabul edersek,
dmanmzdr eer ona teslim olursak; dostumuzdur ona
kalplerimizi aarsak, dmanmzdr kalplerimizi ona teslim
edersek; dostumuzdur ondan bize uygun olan alrsak,
dmanmzdr ona uymak iin kendimizi kullandrtrsak.

Tanrm, dmanm yok. Ama ille de bir

dmanm olacaksa, gc benim gcme
denk olsun ki, yalnzca hak stn gelsin.
Para sahte sevginin kayna, sahte n ve talihin menba; zehirli
suyun kuyusu, eski an aresizlii!

kiniz ldkten sonra, dmannla aranz dzelecek.

Eer benim matemimi kahkahaya, tiksintimi cokuya, arlm

normale evirmek isteyen varsa; ona den, bana Doulular
arasnda adaletli bir ynetici, drst bir kanun koyucu, bilgeliiyle
amel eden bir dini lider, karsna kendi nefsine bakt gzle bakan
bir koca gstermektir. Beni dans ederken grmek ve davul zurna
alarken duymak isteyen; beni mezarlar arasnda durdurmamal,
dn evine armaldr.
 Nasl huzur iinde ve zlmeden gidebilirim? Hayr, ruhum yara
almadan bu ehri terketmeliyim. Duvarlar arasnda ac dolu geen
uzun gnler, yalnzlk iinde uzun geceler; kim acdan ve
yalnzlktan pimanlk duymadan buradan kopabilir? Bu caddelere
ruhumdan o kadar ok para satm ki, zlemimin o kadar ok
ocuu bu tepelerde plak dolat ki, sknt ve strap ekmeden
onlardan kendimi ayramam. Bugn stmden kardm bir giysi
deil, kendi ellerimle yrttm derim, kabuum. Geride braktm
bir dnce deil, alk ve susuzlukla tatlandrlm bir gnl. Yine
de daha fazla oyalanamam. Hereyi kendine eken deniz beni de
aryor; yola kmalym. nk kalmak, saatler geceyle
yanarken, donmak, kristallemek ve bir kalba dklmek demek.
Buradaki hereyi memnuniyetle yanma alrdm, ama nasl? Bir
ses, dili ve ona kanat olan dudaklar tayamaz. Boluu yalnz
bana aramal. Ve kartal, tek bana, yuvasn tamadan Gnee
umal
 Kadim annemin oullar, med-cezir svarileri Ne kadar sk
benim ryalarma yelken atnz. imdi benim uyanma geldiniz,
ki bu benim en derin ryam olmal. Gitmeye hazrm ve evkimin
yelkenleri rzgar bekliyor. Bu durgun havadan sadece bir nefes
daha alacam, sadece bir bak daha geriye, sevgi dolu. Ve sonra
aranzda yerimi alacam, gemiciler arasnda bir deniz yolcusu
olarak ben. Ve sen, engin deniz, uyuyan anne, nehrin, rman
zgrl. Bu nehir sadece bir kvrm daha yapacak, bu arazide
bir kere daha aldayacak
Ve ben sana geleceim, snrsz okyanusa snrsz bir damla
 Ayrlk gn, ayn zamanda toplanma gn m olacak? Benim
akammn aslnda afam olduu sylenecek mi? Sabann
tarlann ortasnda brakana, zm cenderesinin arkn durdurana
ben ne verebilirim? Kalbim meyveyle ykl bir aaca dnse de
derleyip onlara sunabilsem. tiyakm bir pnar gibi aksa da
kaplarn doldurabilsem. Bir ycenin elinin dokunmasn bekliyen
bir harp m, yoksa nefesinin iimden geecei bir flt
mym? Sessizliin araycs olan ben, sessizlik iinde bakalarna
gvenle databileceim nasl bir hazine buldum? Eer bugn hasat
gnyse,hangi tarlalara ve hangi anmsanmayan mevsimlerde
tohumlar ekmi olabilirim? Ve eer fenerimi ykselteceim saat
gelmise, iinde yanan benim alevim olmayacak. Kendimi bombo
ve karanlk hissederek fenerimi kaldracam. Ve gecenin bekisi
fenerimin iine ya koyacak; onu yakacak da.
 Gerek dansnz, toprak el ve ayaklarnz
geri istediinde yapacaksnz.

Yalnzca iinizdeki iyilikten bahsedebilirim, ktlkten deil.

nk ktlk, kendi alk ve susuzluu iinde azap eken
iyilikten baka ne olabilir ki?

Siz kurallar koymay ok seversiniz, ama kurallar bozmay daha

ok seversiniz. Tpk okyanus kysnda sabrla kumdan kuleler
yapan, sonra da kahkahalarla onlar deviren ocuklar gibi. Ancak
siz kumdan kulelerinizi yaratrken, okyanus kyya kum tamaya
devam eder. Ve siz onlar yerle bir ederken, okyanus da sizinle
birlikte gler. Gerekten de okyanus, daima masum olanla beraber
gler.
Dansclardan nefret eden yeteneksiz biri iin ne diyebiliriz? Veya
boyunduruundan honut olup, ormanndaki geyii babo bir
serseri olarak yarglayan bir kz iin? Peki, derisini dkemedii
iin, dierlerini plak ve ahlaksz olarak niteleyen yal bir
srngene ne demeli? Veya bir dn lenine erkenden gelen,
iyice karnn doyurduktan ve yorulduktan sonra, yemekleri ve
elenceyi ktleyen biri iin? Bunlar hakknda syleyebileceim
tek ey, hepsinin gne altnda olduklar halde, Gnee
srtlarn dnm olduklardr. Onlar salt kendi glgelerini
grebilirler ve bu glgeler, onlarn kanunlar olur. Ve onlar iin
Gne, bir glge yaratcsndan baka ne olabilir ki? Ve onlar iin
kurallara uymak, balarn yere eip, toprak zerindeki glgelerini
izlemekten baka bir ey deildir.
 Ancak yzn Gnee evirmi olanlarnz, toprak zerine
izilmi imajlar durdurabilir mi? Eer rzgarla yolculuk
ediyorsanz, hangi rzgar gl ynnz izebilir? Eer
boyunduruunuzu krarsanz, ama baka birinin hcresinin
kapsnda deil, hangi kanun sizi snrlayabilir? Ve eer
dansederseniz, ama baka birinin zincirlerine taklp
sendelemeden, hangi kanun sizi korkutabilir? Orpheus halk,
davulun sesini boabilir, bir lirin tellerini gevetebilirsiniz, ama bir
tarla kuuna ark sylememesi iin kim emir verebilir ki?
 yilik ve ktlk hakknda sylenenlerin
hepsi doru olsayd, btn hayatm
sular silsilesinden ibaret olurdu.

Kt yanmn hibir zaman bana zarar vermemi olmas, ama

iimdeki erdemin bana zarardan baka bir ey getirmemesi ne
gariptir.

Baz insanlarn erdemi, bize zenginlie nem vermememizi

retmeleridir.
 Gerekten de iyilik, acktnda en karanlk maaralarda bile
yiyecek arar ve susadnda kirli, durgun sulardan bile ier.

Siz, kendinizle bir olduunuzda iyisiniz; bununla birlikte,

kendinizle bir olmadnzda, kt deilsiniz. nk paralanm
bir aile ekiyalarn ini deildir; sadece paralanm bir ailedir. Ve
dmensiz bir gemi, tehlikeli adalar arasnda amaszca dolar
durur, ama dibe batmaz.
 Siz, kendinizden bir eyler vermeye abaladnzda iyisiniz;
Kendiniz iin bir kazan salamaya altnzda ise, kt
deilsiniz. nk, bir ey kazanmak iin uratnzda, topraa
tutunan ve onun gsnde beslenen bir kk gibisiniz.

Eer insanlara bo elimi uzatr ve bir ey alamazsam ok zc;

ama asl mitsiz durum, dolu elimi uzatp kabul edecek kimseyi
bulamamamdr.
 Doaldr ki, meyve kke Benim gibi, olgun, dolgun ve bol bol
veren ol demez. nk, almak nasl kk iin bir ihtiyasa, meyve
iin de vermek bir gereksinimdir.

Olgunlua ermek istiyorum. Ama ben, zerinde akll canllarn

yaad bir kralla dnmeden bu mmkn m? Aslnda
yeryzndeki her insann yanlgs bu deil mi?
 Konuurken tamamen uyanksanz, iyisiniz.
Ama, diliniz anlamszca kekelerken uyukluyorsanz, kt
deilsiniz; Ve sren bir konuma bile, zayf bir dili glendirebilir.

Amacnza doru salam ve cesur admlarla ilerlediinizde iyisiniz;

Fakat oraya topallyarak gittiinizde de, kt deilsiniz. nk
topallayanlarnz bile geri gitmez.
Fakat gl ve hzl olanlarnz,
incelik gsterin ve topal birinin
yannda asla topalllamayn.
 Topaln koltuk deneini dmann kafasnda krmamas,
saduyunun gereidir.

Siz, saysz konuda iyisiniz ve iyi olmadnzda ise, kt

deilsiniz. Sadece oyalanyor ve tembellik ediyorsunuz. Ne yazk
ki, geyikler kaplumbaalara eviklii retemiyor.

yi ile kty ayran izginin zerine parman koyabilen kii,

aslnda Tanrnn giysisinin kenarna dokunur.
 yiliinizin, stn beninize duyduunuz zlemde sakl ve bu
zlem herbirinizde mevcut. Ancak bazlarnzda bu zlem,
yamalarn gizemini ve ormann ezgilerini tayarak, byk bir
gle denize doru akan bir sel gibidir.Ve dierlerinde ise,
dnemelerle ve kavislerle yolunu kaybeden, kyya ulamadan
nce oyalanp duran durgun bir rmaa benzer. Yine de zlemi
fazla olann, az olana Neden bu kadar yavasn, neden
duraklyorsun? demesine izin vermeyin. nk gerekten iyi
olan, ne plak birine, Neden elbisen yok? diye sorar, ne de
evsiz olana Evine ne oldu? der.
 Biz zaman saysz gnelerin hareketleriyle leriz; onlarsa,
ceplerinde tadklar kk aletlerle lerler. yleyse syle bana,
Tanr akna, onlarla ayn yerde ve ayn zamanda bulumamz
nasl mmkn olur?

inizde zamana bal olmadan varolan z, yaamn zamandan

bamszlnn zaten farkndadr; ve bilir ki, dn bugnn ans,
yarn ise bugnn ryasdr. Ve yine bilir ki, iinizde ark
syleyen veya dnen znz, hala yldzlar uzaya datan o ilk
ann iinde devinmektedir.
Aranzda, zndeki sevme gcnn snrszln hissetmeyen var
mdr acaba? Yine de bu hudutsuzluuyla ayn sevginin, bir sevgi
dncesinden dierine, bir sevgi davranndan bir bakasna,
kendi varlnn tam orta yerinde smsk ve hareket etmeden
durduunu kim hissetmez?

Ve zaman da, tpk sevgi gibi blnemez ve llemez deil midir?

Yine de eer dncenizde zaman mevsimlerle lmek isterseniz,
her mevsimin dierlerini iermesine izin verin. Ve brakn
bugnnz, gemii anlarla, gelecei ise zlemle kucaklasn.
Kar beyaz bir yaprak kat dedi ki, Saf yaratldm ve o sonsuza
kadar saf kalacam. Ben kararmaktan ya da kirlenmektense,
yanmay ve beyaz kle dnmeyi yelerim. M rekkep iesi
kadn sylediklerini iitti ve karanlk yreiyle gld; ama ona
yaklamaya cesaret edemedi. Ve rengarenk kalemler de kad
duydular ve onlar da ona yaklamadlar. Ve kar beyaz bir yaprak
kat sonsuza kadar saf ve bakir kald; saf, bakir ve bo olarak.

Yaratltaki her ey sizin iinizdedir ve iinizdeki her ey

yaratltadr. Siz en yakn eylerle snrsz bir temas iindesiniz
ve dahas, mesafe, sizi uzaktaki eylerden ayrmak iin yeterli
deildir. En aadakinden en ycesine, en knden en
byne her ey, iinizde eit bir ekilde var olur. Tek bir
atomda, dnyadaki tm elementler vardr.Tek bir damla su,
okyanuslarn tm srrn iinde barndrr. Akln tek bir hareketi,
var olu yasalarnn tm hareketlerinde yer alr.
 Rzgargl rzgara dedi ki, Ne kadar skc ve tekdzesin!
Yzmden baka bir yerde esemez misin? Bana Tanr vergisi olan
dengemi bozuyorsun.Ve rzgar cevap vermedi, sadece bolukta
gld.

nsan ilk kez topra kazp iine tohum ektiinde, medeniyet

balad. nsan topraa ektii tohumlarda gnein sevgisini
grdnde, din balad. nsan gnei, bir kran ilahisiyle
ycelttiinde, sanat balad. nsan topran rnn yiyip
sindirdiinde, felsefe balad.

Sedef, ancak denizin gryle inci olur.

Ve kmr, zamann gryle elmas olur.
Bin bir trl ifadesi olan bir yzle; bir kayaya yapp kalm bir
midye gibi tek bir ifadesi olan yz grdm. Parlak grnm ile
ierideki sradanln sakland bir yz ile; parlak grnm ile
ierideki gzelliin belirginletii bir yz grdm. Krklarla
dolu, ancak hibir anlam tamayan yal bir yz ile; stnde her
eyin apak grnd taptaze bir yz grdm. Yzlere kendi
gzlerimin rlm olduu doku aralklarndan baktm ve
saklamakta olduklar gerei hep aradm iin, onlar ben
tanyorum.
 Artk bir bahvan olamayacak olan bankerin hali ne zcdr?

Gzlerindeki nefreti dudaklarndaki aptal glmsemeyle

kapatmaya alan kimse ne ahmaktr!

Elbiseni, ona kirli ellerini silene ver. Belki o gereksinim duyabilir o

elbiseye;
ama senin artk ihtiyacnz olmaz.
Bir keresinde avucuma sisi doldurdum. Sonra atm ve ite, sis bir
solucan olmutu. Sonra bir daha yumdum ve atm avucumu ve
orada bir ku duruyordu. Ve avucumu bir daha yumup atm ve bu
sefer iinde bir insan vard, yznde hzn, yukar bakan. Derken
bir daha yumdum avucumu ve tekrar atmda orada sisten baka
bir ey yoktu. Ama kulaklarmda giderek artan bir boluun
arks vard.

Ancak frsatlar deerlendirmeyi bilen, akadan anlar.

 Kendini av gibi gsteren avcya ne diyeyim?

Tahtlarn kurmak iin, kalplerinin mutluluu iin, Arap olana

kar Drzy silahlandrdlar. Snni ile boumas iin iiyi
tevik ettiler. Bedeviyi ldrmesi iin Krd desteklediler.
Hristiyan ile tartmas iin M slman cesaretlendirdiler. Ne
zamana kadar annesinin kucanda karde kardele kavga eder?
Sevgilinin mezar banda ne zamana kadar komu komuyu tehdit
eder? Allahn gz nnde ha hilalden nereye kadar uzaklar?
 Bir adam aysz bir gecede komusunun bahesine girdi ve
bulabildii en byk kavunu alp evine getirdi. Kavunu
kestiinde kelek olduunu grd. O zaman bir mucize oldu!
Adamn vicdan harekete geti ve kavunu aldna piman oldu.

G ve hogr birbirine eittir.

Hi kan dkmemi katilleri, bir ey almam hrszlar ve

aldatmam yalanclar baladnda, gerekten affetmeyi seven
bir balayc olursun.
 [1]
Golgota: Hristiyan inancna gre Kuds yaknlarnda sann
armha gerildii yer.