See

discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/261633451

VLERSIMI I HUMBJEVE T ENERGJIS

ELEKTRIKE N SISTEMIN SHPRNDARS T
KORPORATS ENERGJETIKE T...

Conference Paper October 2011

CITATIONS READS

0 689

4 authors, including:

Vjollca Shaib Komoni

University of Prishtina
20 PUBLICATIONS 26 CITATIONS

SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

studying signals of certain biomarkers using living stains View project

All content following this page was uploaded by Vjollca Shaib Komoni on 15 April 2014.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

_______________________________________________________________________

VLERSIMI I HUMBJEVE T ENERGJIS ELEKTRIKE N SISTEMIN

SHPRNDARS T KORPORATS ENERGJETIKE T KOSOVS SH.
A. DHE MASAT T CILAT DUHET T ZBATOHEN PR ZVOGLIMIN
E HUMBJEVE T ENERGJIS ELEKTRIKE

Vjollca KOMONI, Arben Gjukaj, Avni ALIDEMAJ, Lutfije DERVISHI

Universiteti i Prishtins
Fakulteti i Inxhinieris Elektrike dhe Kompjuterike,
Korporata energjetike e Kosovs, Sh. A
Prishtin, Kosov
vjollca.komoni@uni-pr.edu , arben.gjukaj@kek-energy.com, avni.alidemaj@kek-energy.com,
lutfije.dervishi@kek-energy.com

ABSTRACT

Calculation and analysis of technical power losses, as well as measures to reduce them represent important task and
challenge to the distribution system. Assessment and analysis are usually based on data which we possess on the
measurement of power, which may have been not very accurate because is not possible to measure simultaneously at
all measurement points, and at various levels voltage. In this paper is assessment of power losses in Power
Distribution system in Kosovo with the software application GREDOS, and measures which are proposed to be
applied in order to reduce power losses, which are much higher than in the EU states.

QLLIMI

Llogaritja dhe analizat e humbjeve teknike t energjis elektrike, si dhe masat pr zvoglimin e
tyre paraqesin detyr dhe sfid t rndsishme pr sistemin e shprndarjes. Vlersimi dhe
analizat zakonisht bhen n baz t shnimeve me t cilat disponojm nga matjet e energjis
elektrike, e t cilat mund t jan jo shum t sakta pasi energjia elektrike nuk ka mundsi t
matet njkohsisht n t gjitha pikat matse, dhe n niveleve t ndryshme t tensionit. N punim
sht br vlersimi i humbjeve t energjis elektrike n sistemin shprndars t Kosovs me
aplikimin e softuerit GREDOS si dhe masat t cilat propozohen t aplikohen me qllim t
zvoglimit t humbjeve t energjis elektrike, t cilat jan shum m t larta se sa n shtetet e
BE.

Dr. sc. Vjollca Komoni

UNIVERSITETI I PRISHTINES , FIEK, Bregu i diellit pn. Prishtin
Mr. sc. Avni Alidemaj
KORPORATA ENERGJETIKE E KOSOVS Sh. A. Prishtin
Msc. Lutfije Dervishi
KORPORATA ENERGJETIKE E KOSOVS Sh. A. Prishtin

_______________________________________________________________________
Vlersimi i humbjeve t energjis elektrike n sistemin shprndars t Korporats energjetike t Kosovs Sh.
A. dhe masat t cilat duhet t zbatohen pr zvoglime humbjeve t energjis elektrike

I. HYRJE

Sistemi i shprndarjes s energjis elektrike, si pjes e fundit e zinxhirit t sistemit

elektroenergjetik, njhersh sht i ekspozuar kritikave t shpeshta t konsumatorve.
Prkundr faktit, q nj pjes e konsiderueshme e investimeve pr sistemin elektroenergjetik,
shfrytzohet pr zhvillimin e sistemit t shprndarjes, ky sistem ende nuk ka mundsi t
implementon teknologjit bashkkohore. Sistemi shprndars ka nj sistem monitorimi minimal,
me kompensimit t pakt t energjis reaktive dhe me kontroll manual dhe lokale dhe pa
llogaritje prkatse t operatorit t sistemit. Megjithat, kohve t fundit kemi disa investime n
teknologjit bashkkohore n sistemin e shprndarjes, me qllim t ngritjes s besueshmris,
efikasitetit dhe cilsis s furnizimit.

Humbjet e energjis elektrike n rrjetin shprndars paraqesin diferencn n mes t fuqis

elektrike t marr nga sistemi i transmetimit dhe energjis q ju dorzohet (shitet)
konsumatorve t cilt jan t kyur n rrjet. Analiza e humbjeve t energjis elektrike sht nj
shtje shum e ndrlikuar pasi kushtzohet nga shum faktor. Planifikimi dhe monitorimi
sistematik i humbjeve, si dhe zvoglimi i tyre jan objektivat dhe detyrimet ligjore t sistemit t
shprndarjes. Duke pas parasysh nivelin e lart t humbjeve teknike n sistemin shprndars, n
t ardhmen duhet t planifikohen investime shtes me qllim t zvoglimit t tyre deri n nivel t
knaqshm.

II. KRAHASIMI I HUMBJEVE N SISTEMIN E SHPRNDARJES T KEK, N

KRAHASIM ME DISA VENDE EVROPIANE DHE T RAJONIT

Humbjet totale t energjis elektrike n rrjetin shprndars (humbjet teknike dhe ato jo teknike)
paraqesin diferencn n mes t fuqis elektrike te t tr q hyn n sistem (nga sistemi i
transmetimit dhe energjia elektrike e prodhuar nga centralet t cilat jan t lidhura n rrjetin
shprndars) dhe energjis q ju dorzohet konsumatorve t cilt jan t kyur n rrjet. Sipas
statistikave vjetore t KEK-ut humbjet totale n vitin 2006 kan qen 47.11% (1,822 GWh nga
3,868 GWh energjia e tr e hyr n sistemin shprndars). Trendi i zvoglimi t ktyre
humbjeve sht m i theksueshm nga viti 2008 q ka qen 41.85% dhe n vitin 2010 kan qen
39.51% (1.898 GWh nga 4.804 GWh energjia e tr e hyr n sistemin shprndars). Arsyet
kryesore pr reduktimin e humbjeve jan aktivitetet e pandrprera pr zvoglimin e humbjeve jo
teknike si dhe investimet n prmirsimin e rrjetit shprndars.

Nga humbjet e tra t energjis elektrike n vitin 2010, humbjet jo teknike kan marr pjes me
22.47% n krahasim me humbjet teknike t cilat kan qen 17.05%. Duke pas parasysh
objektivin e ktij punimi, n vijim nuk do t analizohen humbje jo teknike, edhe pse ato kan
pjesmarrje t konsiderueshme n humbjet totale t energjis elektrike n sistemin shprndars.

2
Vjollca Komoni, Avni Alidemaj, Lutfije Dervishi

Nga shnimet e prezantuar shihet se humbjet e energjis elektrike n sistemin shprndars t

KEK-ut jan shum t lart. Para se t japin nj analiz t thuket t shkaqeve t cilat na sjellin
deri te vlera kaq e lart e humbjeve teknike n sistemin shprndars, po japin vlerat e humbjeve
totale n sistemet elektroenergjetike t shteteve Evropiane dhe disa shteteve t rajonit. N Tab. 1
jan dhn vlerat n prqindje t humbjeve n sistemet elektroenergjetike t shteteve prkats n
vitin 2010.

Tabela 1 Vlerat e humbjeve t energjis elektrike n shtetet t ndryshme

Vlera e Shteti
humbjeve
totale (%)
Deri n 5 Finlanda, Luksemburgu, Holanda, Danimarka, Gjermania, Belgjika, Spanja,
Sllovaki
5-6 Austria, Franca, Sllovenia, Zvicr, eki
7 - 10 Suedia, Britania e madhe, Portugalia, Norvegjia, Irlanda, Greqia, Polonia,
Hungaria, Lituania
10 - 15 Rumania, Bulgaria, Estonia, Turqia, Kroacia
15 -20 Serbia, Letonia, Bosnja dhe Hercegovina
Mbi 20 Shqipria, Kosova

Nga vlerat e humbjeve t energjis elektrike n vendet t ndryshme t Evrops, shihet nj trend i
rritjes s humbjeve n shtetet e Evrops juglindore. Njhersh, kto shtete jan m pak t
zhvilluara dhe kan standard m t ult, por njkohsisht kan edhe shpenzim m t vogl t
energjis elektrike pr nj banor. Bazuar n ngjashmrit dhe dallimet si jan: sasia dhe
shprndarja e konsumit t energjis elektrike, zhvillimi ekonomik, karakteristikat sociale,
mentaliteti i popullats mund t identifikohen faktort t cilt m s shumti ndikojn n humbjet
e energjis elektrike.

Arsyet e vlerave t madhe t humbjeve t energjis elektrike, n sistemin elektroenergjetik t

Kosovs, jan n radh t par periudha dhjet vjeare e dekads s fundit t shekullit XX, kur
vendi ka kaluar npr nj periudh t shkatrrimit t ekonomis, rnies s standardit n
prgjithsi dhe n veanti edhe t ndrprerjes s investimeve n rrjetin shprndars. Pastaj, kemi
periudhn e pas lufts, ku n fillim t ksaj periudhe jan br investime t shumta n njsit e
gjenerimit si dhe n aftsimin e rrjetit shprndars t shkatrruar gjat lufts n mas t
konsiderueshme. N kt periudh kemi edhe nj rritje vjetore shum t madhe t konsumit t
energjis elektrike (q sillet rreth 8 % n vit), e cila krkon t prcillet edhe me krkesn pr
ngritjen e kapaciteteve ekzistues t rrjetit shprndars.

Sipas deklarimeve vjetore, pjesmarrja e konsumit t energjis pr nevojat industriale n Kosov

sht rreth 20%, n krahasim me konsumin n amvisri q sht rreth 80%. Kjo pjesmarrje kaq
e vogl e konsumit industrial ka ndikim n rritjen e humbjeve t energjis elektrike. Pr t
konfirmuar faktin, q pjesmarrja jo e volitshme e strukturs s konsumit t energjis elektrike
ndikon n vlern e rritur t humbjeve t energjis, do t japim disa vlera t marra nga raporti i
EUROSTATIT, ku shihet se nj pjesmarrje shum t lart ka Luksemburgu prej rreth 65%, n
Rumani 60% dhe n Slloveni 56%. Kjo pjesmarrje e madhe e konsumit t energjis n industri
3
Vlersimi i humbjeve t energjis elektrike n sistemin shprndars t Korporats energjetike t Kosovs Sh.
A. dhe masat t cilat duhet t zbatohen pr zvoglime humbjeve t energjis elektrike

n krahasim me neto konsumin sht nj prej faktorve q ndikon n vler t vogl t humbjeve
t energjis elektrike n kto shtete.

III. KARAKTERISTIKA E HUMBJEVE N RRJETIN SHPRNDARS

Gjendjen e rrjetit shprndars e karakterizojn kto karakteristika:

- Rimkmbja e rrjetit t shkatrruar gjat lufts e cila edhe para lufts ka pas nj periudh
rreth dhjet vjeare n t ciln ka munguar investimet n zhvillimin e saj.
- Rrjeti ekzistues sht n gjendje jo shum t mir dhe mjaft i vjetruar, kjo pr shkak t
mungess s investime kapitale.
- Zhvillim i ngadalshm n modernizimin dhe automatizimin e rrjetit. Nj pjes e madhe e
pajisjeve t rrjetin shprndars jan t vjetruar dhe n fund t jets s tyre. Rrjeti 10 kV,
sht n gjendje jo t mir, ku pjesa m e madhe e linjave sht me seksion nn 50 mm2
Al/Fe dhe me gjatsi relativisht t madhe. Gjithashtu rrjeti shprndars i tensionit t ult
sht kryesisht rrjet mbitoksor me prcjells Al/Fe me seksion jo t mjaftueshm, e cila
sht e vjetruar dhe sht n fund t jetgjatsis s saj. Nj shtje n vete sht vendet e
kyjes s objekteve, t cilat jan kyje t vjetra dhe t cilat nuk i plotsojn kushtet
teknike t sotme, ka do t rrisin shum mundsin e shpenzimit t paautorizuar t
energjis elektrike.
- Struktura e shpenzimit jo e volitshme. Pjesa m e madhe e shpenzimit mbi 80% sht nga
rrjeti i tensionit t ult dhe nj pjes e vogl n rrjetin e tensionit t lart dhe tensionit t
mes, si dhe shpenzimi maksimal gjat muajve t dimrit.

T gjitha karakteristika q i cekm ndikojn n mas t konsiderueshme n rritjen e humbjeve t

energjis elektrike. Pr caktimin vjetor t humbjeve t energjis elektrike sht me rndsi nj
trajtim prkats i bilancit energjetik. Humbjet e energjis elektrike kategorizohen n: humbjet
teknike dhe humbjet jo teknike.

Humbjet teknike ndahen n: humbjet konstante t cilat nuk varen nga gjendja e ngarkess s
rrjetit shprndars dhe humbjet t cilat varen nga ngarkesa e rrjetit shprndars.

Humbjet konstante ndodhin gjat tr kohs sa sht rrjeti n pun. N kt grup hyjn humbjet
n brthamat e transformatorve, humbjet pr shkak t korons dhe primit npr izolatort te
linjat transmetuese, humbjet dielektrike n kabllo dhe kondensator, humbjet n pshtjellat e
njehsorve t energjis elektrike.

Humbjet t cilat varen nga ngarkesa rriten me katrorin e rryms s ngarkess, dhe lajmrohen n
prcjellsit e linjave si dhe n pshtjellat e transformatorve.

Humbjet jo teknike mund t caktohen si ndryshimi n mes t humbjeve t tra dhe humbjeve
teknike. Humbjet jo teknike jan n radh t par pr shkak t shpenzimit t pa autorizuar apo
vjedhja e energjis elektrike. Kjo mund t bhet me shpenzimin e energjis elektrike para apo

4
Vjollca Komoni, Avni Alidemaj, Lutfije Dervishi

afr njehsorit, ose kur pajisja matse sht shkatrruar dhe nuk sht n gjendje t mat energjin
e shpenzuar. Pastaj kemi kyjet ilegale n rrjetin shprndars.

IV. LLOGARITJA E HUMBJEVE TEKNIKE N RRJETIN SHPRNDARS

Llogaritja e humbjeve teknike sht nj shtje komplekse pr arsye t numrit t madh t

elementeve t rrjetit, edhe t cilat funksionojn n nivele t ndryshme t tensionit. Kjo krkon
nj baz t gjer t shnimeve pr t gjitha elementet e rrjetit. Modelimi i rrjetit shprndars t
Kosovs sht realizuar me ndihmn e softuerit GREDOS, pr llogaritjen e rrjedhjeve t fuqive,
humbjeve teknike dhe informatave t tjera pr linja dhe transformator.

Humbjet e energjis elektrike mund t ndahen n humbjet e energjis aktive dhe humbjet e
energjis reaktive. Humbjet e energjis aktive i shkaktojn rezistencat e linjave, ndrsa humbjet e
energjis reaktive i shkaktojn elementet reaktive. Normalisht, humbjeve t energjis aktive i
kushtohet m shum vmendje, pasi ato zvoglojn efiienc e shprndarjes s energjis deri te
konsumatori. Megjithat, edhe humbjet e energjis reaktive jan jo m pak rndsishme. Kjo pr
shkak t faktit se rrjedhat e fuqis reaktive duhet t mbahet n vlera t caktuar me qllim t
mbajtjes s tensionit n nivel t duhur. Humbjet totale t energjis aktive dhe reaktive n
sistemin shprndars mund t llogariten duke prdorur shprehjet:

n deg
2
Ph = Ii ri (1)
i =1

n deg
2
Qh = Ii xi (2)
i =1

Ku sht ndeg , numri i tr i degve n sistem, I i vlera absolute e rryms e cila rrjedh npr
degn i, ri dhe xi sht rezistenca, prkatsisht reaktanca n degn i.

Dihet se rrjeti shprndars sht pjesa e fundme e sistemit elektroenergjetik, e cila prfundon n
konsumatort, ather edhe problemet n rrjetin shprndars do t ndikojn n konsumator dhe
shrbime. Nj nga kto probleme jan rniet e tensionit, t cilat duhet t mbahen brenda kufijve
t lejuar, n mnyr q vlera e tensionit n vendin e ngarkess t jet n vler e prcaktuar me
standarde. Kjo ka t bj sidomos pr rrjetin radial me linja t gjata, si dhe furnizimi i
ngarkesave t mdha. Prandaj, tensioni n nyjat e ndryshme t sistemit duhet t kontrollohet, ka
nnkupton se duhet t kontrollet rrjedha e fuqive reaktive. Kshtu, kontrolli i fuqis reaktive dhe
rregullimi i tensionit n nyja, do t rezultoj me nj reduktim t humbjeve t energjis t cilat
paraqesin nj shqetsim t madh pr ndrmarrjen shprndarse. shtja e ristrukturimit t rrjetit,
me qllim t zvoglimit t humbjeve t energjis elektrike dhe rnieve t tensionit, do t
diskutohet n punim.

5
Vlersimi i humbjeve t energjis elektrike n sistemin shprndars t Korporats energjetike t Kosovs Sh.
A. dhe masat t cilat duhet t zbatohen pr zvoglime humbjeve t energjis elektrike

V. REZULTATET EKPERIMENTALE

Pr analiz t humbjeve t energjis elektrike n rrjetin shprndars t sistemit shprndars, jan

marr tri linja t nnstacionit 35/10 kV/kV n Skenderaj, e t cilat kan karakteristikat e veanta.
Kto tri linja kan numr t madh t nnstacioneve (TS 10/0.4 kV/kV) t cilt i furnizojn me
energji elektrike, gjatsi t madhe t linjs dhe numr t madh t konsumatorve. Kto jan linja
ajrore me prcjells Al/Fe 35 mm2 dhe Al/Fe 25 mm2.

N Tab. 2 jan dhn shnimet pr numrin e nnstacioneve t cilat jan t kyur n kto linja,
fuqia e instaluar, numri i konsumatorve dhe gjatsia e linjave.

Tabela 2. T dhnat pr linjat prkatse

Dalja Numri i TS-ve Fuqia e instaluar Numri i Gjatsia e linjs
(MVA) konsumatorve (km)
Runiku 46 6.83 2366 51.75
Turiqevci 51 7.53 1718 62.66
Likovci 45 7.25 2056 52.04

Ndrsa n Tabeln 3, jan dhn kto shnimet pr kto tri linja: energjia, fuqia maksimale,
humbjet e energjis n prqindje dhe faktori i fuqis.

Tabela 3. T dhnat energjetike shkurt 2011

Dalja Energjia Pmax (MW) Humbjet e Humbjet e
elektrike energjis ele. energjis cos
(MWh) (MWh) elektrike (%)
Runiku 1734 5.6 467 26.92 0.85
Turiqevci 1055 3.2 262 24.83 0.85
Likovci 920 3.6 217 24.78 0.85

T dhnat pr humbjen e fuqis t paraqitur n Tab. 3 jan marr nga llogaritjet e realizuar pr
muajin shkurt t viti 2011. Llogaritjet jan br pr linjat 10kV, dhe paraqesin humbjet e
energjis elektrike n linjat prkatse prej TS 35/10kV n Skenderaj, deri n zbarrat 10 kV t
nnstacion prkats TS 10/0.4 kV/kV.

Ristrukturimi i sistemit

Ristrukturimi i linjave furnizuese dhe i topologjis s sistemit, mund t jet nj mas e cila mund
t zbatohet pr zvoglimin e humbjeve t energjis elektrike n sistemin shprndars. Rrjeti
shprndars sht kryesisht rrjet radial me koordinim t duhur t mbrojtjes. Linjat furnizuese
futen n pun ose largohen nga puna me kyje dhe shkyje t ndrprersve. Krkes kjo q
rezulton me nj planifikim t duhur t sistemit pr t zvogluar humbjet dhe pr rritur efiiencn
e sistemit.

6
Vjollca Komoni, Avni Alidemaj, Lutfije Dervishi

Me qllim t zvoglimit t humbjeve t energjis elektrike, duke zbatuar ristrukturimin e rrjetit

shprndars, jan br llogaritjet humbjeve t energjis elektrike pr kto raste:
Rritja e seksionit t prcjellsve,
Ndarja n dy linja,
Kalimi n tensioni 20 kV.
Krahasimi i humbjeve t energjis elektrike t simuluara pr gjendjen ekzistuese si dhe pr rastet
e propozimeve t reja t cilat i cekm si jan: rritja e seksionit t prcjellsve, ndarja e linjave si
dhe kalimi n nivelin e tensionit 20 kV jan treguar n Fig. 1.

Humbjet e energjis elektrike (% )

30
25

20 Runiku
15 Turiqevci
10 Likovci

0
Gjendja Rritja e Ndarja n dy Kalimi n
ekzistuese seksionit t linja tensionin 20kV
prcjellsve

Fig. 1 Krahasimi i humbjeve t energjis elektrike pr tri linja

Nga Fig. 1, shihet se humbjet e energjis elektrike do t zvoglohen m s shumti n rastin e

kalimit t nivelin e tensionit 20 kV, pastaj kan nj zvoglim t konsiderueshm me ndarje n dy
linja dhe m s paku do t zvoglohen me rritjen e seksionit t prcjellsve.

Mbajtja e vlers s tensionit n nyja brenda kufijve t lejuar, do t zvoglon humbjet e energjis
elektrike, prandaj n vijim do t analizohen rniet e tensionit n nyjat e caktuara t ktyre tri
linja.
Rniet e tensionit

70
Gjendja ekzistuese
60
50 Rritja e seksionit t
40 prcjellsve
30 Ndarja e linjs
20
Kalimi n 20kV
10
0
jr a

jt
a

ti
Ka
ev

Ho
an
Ba

sh

rig

c-
a

di

av
Sy
av

Ra

rn
rn

T
T

Nyja Nnstacioni (TS)

Fig. 2 Krahasimi i rnieve t tensionit n linjn e Runikut

7
Vlersimi i humbjeve t energjis elektrike n sistemin shprndars t Korporats energjetike t Kosovs Sh.
A. dhe masat t cilat duhet t zbatohen pr zvoglime humbjeve t energjis elektrike

N Fig. 2 jan dhn rezultatet llogaritjeve t rnieve t tensionit n linjn e par ( linja e
Runikut). Llogaritjet e rnieve t tensionit jan br pr disa pika karakteristike t ksaj linje, si
pr rastin e gjendjes ekzistuese, rritjes s seksionit t prcjellsve, ndarjes n dy linja dhe kalimit
n nivelin e tensionit 20 kV.
Llogaritjet e njjta edhe pr dy linja t tjera, pr linjn e Turiqevcit dhe Likovcit jan treguar n
Fig. 3 prkatsisht n Fig. 4.

Rniet e tensionit

50 Gjendja ekzistuese
45
40
35 Rritja e seksionit t
30 prcjellsve
25 Ndarja n dy linja
20
15 Kalimi n 20kV
10
5
0
v

va
c
e

ce
c

e
ni

bi
bi

ar

ar
r
Iz

Iz
de
Aq

Aq
ja
lo

Ba
Kl

Nyja- Nnstacioni (TS)

Fig. 3 Krahasimi i rnieve t tensionit n linjn e Turiqevcit

Rniet e tensionit

45
40 Gjendja ekzistuese
35
30 Rritja e seksionit t
25 prcjellsve
20 Ndarja n dy linja
15
10
Kalimi n 20kV
5
0
c

l
ll

et

ko
ov
gu

tic

al
ym

h
k

ez
ur

tu
.s
Li

.Z
M

Sh
k

Rr
Li
k
Li

Nyja - Nnstacioni (TS)

Fig. 4 Krahasimi i rnieve t tensionit n linjn e Likovcit

Nga analizat e realizuar pr kto tri linja 10 kV, n pikpamje t rnieve t tensionit shihet se
rniet m t vogla t tensionit do ti kemi nse do t bhet kalimi n nivelin e tensionit prej 20
kV. N t dy rastet e tjera, pra me ndarje n dy linja si dhe rritjen e seksionit t prcjellsve t
linjave rniet e tensionit do t zvoglohen por jo deri n kufijt e lejuar sipas standardeve.

8
 Vjollca Komoni, Avni Alidemaj, Lutfije Dervishi

VI. KONKLUZIONET

Humbjet e energjis elektrike n rrjetin shprndars n vendin ton jan shum m t mdha se
n vendet e rajonit, e sidomos n krahasim me vendet e Evrops. Niveli kaq i lart i humbjeve
varen nga kta faktor:
- struktura jo e volitshme e konsumimit t energjis elektrike ( mbi 80 % sht konsumimi
n nivelin e tensionit t ult).
- Investime jo t mjaftueshme n zhvillimin e rrjetit shprndars, kur dihet se pjesa m e
madhe e investimeve jan shfrytzuar pr rimkmbjen e rrjetit t shkatrruar nga lufta
dhe rrjetit t vjetruar.
- Prqindje shum e madhe e humbjeve jo teknike.
- Investime jo t mjaftueshme n modernizimin e vendeve matse t shitjes s energjis
elektrike.

Nga analizat e bra n kt punim, mund t thuhet se masa me efikase pr zvoglimin e

humbjeve t energjis elektrike do t jet kalimi n nivelin e tensionit 20 kV. Por, pr nj kalim
n kt nivel t tensionit nevojiten investime shum t mdha, t cilat sht e pamundur q t
sigurohen n rrethanat ekzistuese, ather mas tjetr shum efikase do t jet ndarja e linjave
dhe njhersh edhe rritja e seksionit t prcjellsit.

Literatura:

1. Onat Nevzat, Transmission and Distribution Losses of Turkeys Power System,

ADVANCES in ENERGY PLANNING, ENVIRONMENTAL EDUCATION and
RENEWABLE ENERGY SOURCES, 170-175.
2. Bucatariu I., Surianu Dan F., Optimal Placement of Fixed Series Capacitor in
Distribution Networks, Proceedings of the 9th WSEAS/IASME International Conference
on ELECTRIC POWER SYSTEMS, HIGH VOLTAGES, ELECTRIC MACHINES, 65-
70.
3. Ramesh L., Chowdhury S. P., Chowdhury S., Natarajan A. A., Gaunt C. T., Minimization
of Power Loss in Distribution Networks by Different Techniques, International Journal of
Electrical and Electronics Engineering 3:9 2009, 521-527.
4. Pavi A., Trupini K., Electrical Energy Llosses in the Sistribution Network, Energija,
vol. 56(2007), No. 2, p.p. 182-215.
5. orievski Z., Nackulov S., Reactive Power Compensation in Low Voltage Networks,
Regional Conference and Exhibition on Electricity Distribution, October, 2004,
6. CENTREL, Annual report 2010,
7. Eurostat Gas and Electricity Market Statistics Data 1990 2006, Europian
communities, 2007
9

View publication stats