O06 Se)
fete
HOE STERK
IS DE EENZAME FIETSER?
PRESTEREN IN GROEP
Mensen doen heal wat dingen in groep. Vostballen
bijvoorbeeld, een schoolwerk maken, klussen of een,
ingewikkeld raadsel opiossen. Soms presteren mensen
beter in groep, in andere gevallen doen ze het beter in
hun eentje. Hoe dat komt, daar doen psychologen al
jarenlang onderzoek naar. Een opvallende vaststeling:
mensen hebben heel wat. gemeen met kakkerlakken,
RET
In 1969 houwde een onderz0e-
ker een labyrint voor kakkerlak-
‘kon. Hij lit er soms één kakkerlak
in los, on soms meerdere tegeli.
ij ontdekte dat kakkerlakken in
hhun eentje sneller uit dat movi
Lijke doolhof konden ontsnappen
ddan wanneer ze de uitgang samen
‘moesten zoeken, Zelfs wanneor een
diertje van op2ij word gadogestagon
SNELST
wsERMENDE GREP
BELONEN WAS GEEN
SLECHT DEE.
‘door een soort van kakkorlakken-
ppubliok, deel hit wr anges over
ddan wanneer er geen soortgenoten
in de buurt waron.
Dama lit de onderzocker de
kkakkerlakken os in eon bak met
alleen lange, rechte stukken, Als 20
220'n.gemakkelijk rocht stuk moos
ten afleggen, doden ze het wel snel-
Jor in groep. Het ging ook sneller
MAAR INT
vERwoNe BELONEN
wE BETER 0E GI
meena
oe SeveLe0..
wanneor zo door andre kakkerlak-
en werden bokeken dan wanneer
2zeaalleen liepen. Het is nooit leuk:
‘om met kakkerlakken vergeleken te
‘worden, maar toch gaat het er in de
mensenwereld opvallend vaak op
dezolfde manier toe,
Bonen doppen
Erzijn ontzettend veel voor.
bbeelden van taken te bodenkon dio
je kunt of moet uitvoeren in groop:
‘eon foest organiseren, een zware
‘piano optillen, een voetbalwod-
strijd spelen, applaudissoren na
sfloop van ecn comcort, con work
stuk schrijven, een grote hoeveel-
hieid spezziebonen doppen of een
ingewikkeld raadsel oplosson.
‘Sommige daarvan ~ zoals boontjes
doppen of een werkstuk schrtjven,
= kun je ook alleen doen. In andere
4gevallen is dat onmogolk. Jo kunt
‘ijvoorbeeld niet in je ventje een
vootbalwedstrijd spelen of een.
plano optillen.
Stel je voor
conservenfabriek elke dag dui-
‘zonden sperziobonen doppen. Die
bonendappers kunnen ofwel ieder
_ ingen eign amon aten, eden
saeM WERKEN ONDERZOCHT
"in TEAM’,
LiESBETH
NET
“UNTIEM"
alleen in oon kamoetje zouden zit-
on —net als de kakkerlakken in het
doolhof dus. Het maakt daarbij niot
20 veel uit of de anderen hetzelfde
‘werk doen of gewoon tookijken.
Dat geldt tenminste voor deze
bbonendoppers. Zij doon dat werk
al jarenlang en ze hoeven niet bi
lke sperzieboon na te denken hoe
hhot ook alwoer moot. Hun vingers
bewogen bijna automatisch. Voor
hon is het een gemakkelijk karwei-
je. De was opvouwen, stoeptegels
noerleggen en biertjes tappen zijn
ook zulke gemakkelifke karws
= tenminste voor je mooder, een
stratonmaker on oon cafghouder
Automatische piloot
Hoo komt het eigenlijk dat we
bij dat soort taken in groop snel-
lee workon dan alleon? Kon eorsto
Yerklving is dat we harder werken
doen. Hot Klink alsof dat juist een
nadeel is, maar bij heel eenvoudige
hhandelingon is het just beter om jo
‘aandacht niet bij je werk te hebben
= je schakelt dan als het ware over
‘op je antomatische piloot
Het is een heel ander verhaal
‘voor taken die ingewikkeld zijn of
‘waar je weinig voor hebt geoetend,
Die taken gaan niet automatisch, je
‘moet je erop concentreren. Je kunt
ze juist boter allen doen als je bent
afgeschormnd van anderen, omdat de
‘aanwetigheid van andere mensen
ertoo loidt dat je de taak minder snet
ultvoert. Ben moeilie som uitroke-
non, op ean plattegrond niteankan
hhoe je moet fietsen en oen band
plakken zijn voorboelden van taken
die je alleen of in een groep kunt
doen, maar die alleen sneller gaan,
Meeliften met de groep
‘Laten we nu eens kijken naar de
prostatios van eon enkeling die in
We werken
harder wanneer
we — bewust of
onbewust —
denken aan
een straf of een
beloning.
‘mensen die samen een taak uitvoo-
on wwnarhijiedlarenn iets toevorst.
bij lange na niet hun uiterste best
doen. Hijliet menson zo hard mo-
gelik aan oon touw trekken met oon
soot krachtmeter eraan. Als twee
‘mensen ieder honderd eenheden
kunnen trekkon, zou je verwachten
dat ze samen tweehonderd eenhe-
den halen. Maar in het experiment
van die onderzooker was dat maar
186, En drie mensen konden geen
drichonderd senheden trekken
‘maar slechts 255. Bn acht mensen
zelfs maar 392. Meerdere onderz0e-
ers hebben dat effect op verschil-
lende manieren aangetoond. Hot
komt niet alleen voor bij lichame-
lijke taken, maar ook bij ereatiove
taken en denktaken.
Mot zijn achten aan een touw
\trokken werkt natuurlijk oahandi-
ger dan wanneer je alloon aan cen
touw trekt — je zit elkaar misschien
‘om hat a mnie
altijd op precies hetzelfde moment
te tekken. Bij andere soorten
taken kun je net zulke verklaringen
‘verzinnen. Maar eris wel degelijk
‘ok een paychologische verklaring:
in een groap doen mensen gewoon-
‘wog niet in dezelfde mate hun best
ddan wanneer ze iets alloen doen.
Ze lijken te den!
en bone monheipan om dio plano
inavot Dij hot tum tick:
ken kon je bijvoorbeeld niet zien
of jemand van het twoetal honderd.
fcenheden trok, of slechts 88. Of
jeder 93.En c
kan de leraar va
procent van de
Ting heeft getypt. Als jouw prestati
verborgen bitin
tie, kun je ge
hhard je best doen zonder dat het
‘opvalt, Daarom ze
ssoms bij dat ze willen zien wie e
niet zien hoeveel
kst iedere leer
minder
en lor
verantwoordelik is voor welk ge-
doelte van een groopswerkstuk,
Maar het is niet altijd kommer
fen kwvel als mensen in nen groep,
indighe
den doen mensen in groep wel hun
uiterste best. Als het beste werkstuk
vvan de klas wordt beloond met een
Hen ap hot rapport hijesorhoold. OF
‘werken. In sommige om:
‘wanneer de vorhuizers voor elke
piano die ze tillen voortig euro krij-
gon. Kortom: als er een beloning valt
to verdionon, is iedarven in de groep
hhoel org gemotiveerd om zi uiter-
ste bost to doen. Mot een belonings-
systeem werkt een groep harder, de
sfoor wordt beter en de groepsleden
_ vinden het fija om dee!
ONDERZOEK NAAR GROEPSGEDRAG...
EN ALS Ik DiE KUNNEN ZE
BLONDE ERBY }] DIE PIANo PLeTS
ET... J wel OPHEFFEN
een bepaalde groep te werken of _verdienen, maar gewoon om te laten
i i Deaton
or als teamlid
beschouvt dan als individu, daet ie-
zien dat ze de beste groop zijn.
als federeen zich m
ddoreen zijn uiterste best, Niet zozeot
‘omdat er een beloning mee valt te
SOORTEN GROEPSTAKEN: EEN OVERZICHT
ed
ree
te
teas