You are on page 1of 10

TP CH KHOA HC HSP TPHCM S 4(69) nm 2015

_____________________________________________________________________________________________________________

YU T HUYN THOI TRONG TIU THUYT


CA NGUYN XUN KHNH
NGUYN TH THU HNG*

TM TT
Thnh cng vi ba tiu thuyt H Qu Ly, Mu Thng ngn v i go ln cha,
Nguyn Xun Khnh l mt trong nhng tc gi ni bt ca vn xui ng i Vit Nam.
Trong bi vit ny, chng ti ch tp trung nu bt cc dng thc biu hin yu t huyn
thoi nh mt nt c sc trong th gii ngh thut ca nh vn Nguyn Xun Khnh.
T kha: huyn thoi, tiu thuyt, Nguyn Xun Khnh.
ABSTRACT
Mythic elements in Nguyen Xuan Khanhs fictions
Nguyen Xuan Khanh, successful with three fictions H Qu Ly, Mu thng ngn
(Goddess of the Highlands), and i go ln cha (Bringing rice to the pagoda), is one of
the most well-known Vietnamese contemporary prose writers. In this article, the
researcher only focuses on highlighting patterns of presenting mythic elements as a
notable feature in Nguyen Xuan Khanhs artistic world.
Keywords: mythic, fiction, Nguyen Xuan Khanh.

1. Dn nhp tiu thuyt (1998-2000) ca Hi Nh vn


Trong i sng vn hc nc ta t Vit Nam, gii thng ca Hi Nh vn
khi bc vo thp nin u ca th k H Ni, gii thng Mai vng ca bo
XXI, nh vn Nguyn Xun Khnh l Ngi Lao ng nm 2001, gii thng
mt hin tng c bit. Sau mt vi tc Thng Long ca UBND thnh ph H
phm cha gy c ting vang thi tr, Ni nm 2002 v c ti bn n ln
n mnh sut gn mt i ngi, n khi th mi lm. Tiu thuyt Mu Thng
bc vo tui tht thp, ch trong vng Ngn c nhn gii thng ca Hi Nh
cha y mi nm, tr v t Min vn H Ni nm 2006, gii thng Vn
hoang tng (Nxb Nng, 1990), ng ha Doanh nhn nm 2007, v cng
quay tr li v lin tip gp vo dng c ti bn lin tc n ln th 6. Tiu
chy ca vn xui ng i ba cun tiu thuyt i go ln cha xut bn nm
thuyt tm c: H Qu Ly (nm 2000), 2010, nhn gii thng ca Hi Nh vn
Mu Thng Ngn (nm 2006), v i Vit Nam nm 2011.
go ln cha (nm 2010). Mi cun c Xung quanh tiu thuyt ca ng,
dy trn tm trm trang, u c d nhiu cuc hi tho c t chc,
lun ho hng n nhn. Tiu thuyt H nhiu bi gii thiu, nghin cu, ph bnh
Qu Ly ln lt t gii thng cuc thi in trn cc bo v tp ch. Tiu thuyt

*
ThS, Trng i hc Duy Tn; Email: nguyenthuhuong212@gmail.com

42
TP CH KHOA HC HSP TPHCM Nguyn Th Thu Hng
_____________________________________________________________________________________________________________

ca Nguyn Xun Khnh c d lun thn thoi, hoang ng, cn phi c


xem nh mt trong nhng hin tng ni gii m mi hiu ht n .
bt ca vn xui nc ta khi bc vo - T in Ting Vit do Hong Ph
thp nin u ca th k XXI. T H Qu ch bin, Nxb Nng nm 1997, nh
Ly, n Mu Thng Ngn v i go ngha: Huyn thoi l cu chuyn huyn
ln cha, th gii ngh thut trong tiu hoc, k l, hon ton do tng tng
thuyt Nguyn Xun Khnh khng ch [9, tr.454].
bao qut mt phm vi hin thc rng ln, - Theo gio s c Hiu, trong
m cn hm cha nhiu suy ngm v i T in vn hc (b mi), Nxb Th gii,
sng lch s v s phn dn tc t qu 2004: Huyn thoi l khi nim ch mt
kh n hin ti. Trong , mt trong hnh thc t duy c th ca con ngi
nhng l do to nn sc hp dn ca c ba thi nguyn thy, trong ci k o che
tc phm l v p ca sc mnh vn ha du nhng s tht, c bo lu di
v tm hn Vit c th hin bng mt nhiu dng thc ca i sng tinh thn
bt php giu tri nghim, thm m cht nhiu nhm c dn trn th gii v i vo
lch s v huyn thoi; khng chong vn hc ngh thut. Huyn thoi lp lnh
ngp trc thi thng m vn mi m, nhiu ngha b n, do , n thng mang
hin i. Li vn cng c duyn ring, tnh a m, pht sng nhiu thng ip;
ng nh c ln ng tm s vi bn n xut pht t v thc tp th ngy c
c: Nghip vit cngty duyn, v xa. N tr thnh nhng mu c t
huyn thoi, lch s c ln lt hin cc nh vn sau ny khai thc v sng to
v gy hng th cho ti vit [11]. theo v thc c nhn [8, tr.668-669].
T , qua vic tm hiu Yu t th k XX, huyn thoi tr li vi
huyn thoi trong tiu thuyt Nguyn nhn loi, c hiu theo ngha rng, l
Xun Khnh, bi vit bc u pht hin nhng chuyn c ngha su thm, vnh
mt trong nhng nt ni bt lm nn gi cu v ton nhn loi, thng gp di
tr t tng v ngh thut trong tc phm dng biu tng v c chc nng biu t
ca nh vn ny; mt khc, qua cng thn phn con ngi (truyn Kafka,
c th thy r hn quy lut vn ng v Hemingway). Nhn vt lch s cng c
i mi ca vn xui ng i Vit th tr thnh nhn vt huyn thoi; truyn
Nam. pha trn ci thc vi ci hoang ng,
2. Ni dung ci h o, ci k diu, thng bng
2.1. V khi nim huyn thoi phng php phng i cc kch c,
Huyn thoi c t ngn ng c Hi nhm mc ch gii thch mt nhn vt k
Lp phin m theo ng h La tinh: v hoc tuyn truyn trong i chng mt
Mythos (ting Php l Mythe, ting Anh t tng no [8, tr.568-569]
l Myth). Mythos c ngha l nhng
cu chuyn, s vt mang mang tnh cht

43
TP CH KHOA HC HSP TPHCM S 4(69) nm 2015
_____________________________________________________________________________________________________________

2.2. i nt v huyn thoi trong vn (huyn thoi trong truyn ngn ng i


hc Vit Nam Vit Nam), vn rt gn gi vi nguyn
Khng nm ngoi quy lut ca vn tc sng tc ca ch ngha hin thc
hc nhn loi, dng chy ca t duy huyn o M Latin, bin ton b cu trc
huyn thoi cng ng hnh vi vn hc k o ca truyn l mt n d ln [10].
Vit Nam qua tng chng ng lch s, Motif ngi lnh tr v trong Nguyt kip
ng thi cng mang nhng c im - V Th Ho, Bn trn gian - Lu Sn
ring do chi phi bi iu kin sng v Minh; motif ti c v trng pht, ha
bn lnh ca dn tc. thn vn lm nn c sc ca vn hc
n thi hin i, ti huyn thoi huyn thoi phng Ty cng c dp
ha [10] l mt trong nhng cch thc c c li khi T Duy Anh dn dt
nh vn vn dng m rng nhiu qua th gii ca nhng ti c khng
chiu khng gian v thi gian ngh thut khip ca con ngi rit rng mt cu
cho tc phm, nhm nh thc tng hi v thn phn ca th h tng lai trn
tng ca ngi c, a h vo th gii ming vc ci c trong Thin thn sm
ca tiu thuyt ch thc, ni nh Milan hi (tiu thuyt), trn tr v ngha lm
Kundera, l ni s tng tng c ngi trong i tm nhn vt; hay thc
th bng n nh trong mt gic m v nhn su xa v cuc sng qua motif ha
tiu thuyt c th vt qua i hi trng thn b/ ngi trong Phin ch Git ca
chng c v tt yu phi ging tht [2, Nguyn Minh Chu, ngi ha rn trong
tr.23]. Chng hn nh: huyn thoi m Rn trng - Nguyn c Nam.
u C va gn gi li va mang ngha C th ni rng, tip tc dng chy
hin i qua Bc th gi m u C ca ca vn hc truyn thng, huyn thoi
Y Ban; bng dng ca Sn Tinh - Thy trong vn hc Vit Nam ng i
Tinh trong S tch nhng ngy p tri c hnh thnh t s tng tc a dng
ca Ha Vang Mt khc, huyn v nhiu chiu. l s tr v vi
thoi c giy sng mi, nhiu nh nhng huyn thoi, nhng mu c vn
vn cn vn dng nhng biu tng nm ling folklore di do ca dn tc, l
trong tn ngng dn gian y mu tnh s thm thu truyn thng truyn k trong
(truyn ngn ca Nguyn Minh Chu, vn hc Vit Nam qua mt chu k pht
Nguyn Huy Thip, tiu thuyt ca trin dch dc v mang tnh tim tin,
Dng Hng, Bo Ninh...). cn l s k tha, tip thu thnh tu ca
Khng ch vy, vn hc Vit Nam vn hc huyn thoi th gii. S tng
ng i cn vit v huyn thoi trong tc vi yu t ni sinh v ngoi sinh
xu th hi nhp khi tng tc vi yu t to nn gng mt va phong ph va
huyn thoi phng ng v phng c o ca vn hc huyn thoi Vit
Ty. Nh vn s dng t duy huyn thoi Nam [10].
sng to nn nhng huyn thoi mi

44
TP CH KHOA HC HSP TPHCM Nguyn Th Thu Hng
_____________________________________________________________________________________________________________

2.3. Cc dng thc yu t huyn thoi Ci mu gc m Nguyn Xun


trong tiu thuyt ca Nguyn Xun Khnh da vo ni v vn ha Vit, v
Khnh sc sng v kh nng bin chuyn ca vn
2.3.1. Yu t huyn thoi bt ngun t tn ha l o Mu [6]. Nh vn tip cn
ngng cng ng v truyn k dn gian tn ngng dn gian v miu t vi thc
Yu t huyn thoi dng thc ny huyn thoi ha cho o Mu bao bc
th hin r nht l tiu thuyt Mu khng gian lng C nh trong khng kh
Thng Ngn. Khi vit tc phm ny, ca ci thing. o Mu hin din trong
Nguyn Xun Khnh tng tm s, c mi np nh, hn su trong np ngh ca
nhng nhn vt nh t k c bt ra, v con ngi. Khng ngu nhin m thin
ng vit bng thi hng dn gian, tiu thuyt ny m ra bng hnh nh nhn
vn xut pht t tn ngng cng ng. vt Phc, con c Tit, mt ngi tr
Th cho sc tng tng bay bng v sau hai chc nm xa qu m vn thy
cng huyn thoi, Mu Thng Ngn cnh lng V nh chng khc xa l
a ngi c vo th gii vn ha tm my. Anh nhn cnh lng v nh nh in
linh ngi Vit. Mt th gii y b n tng chi tit mt: t mu nc ca h
ca o Mu (khi m o Pht, o Huyn, ch h thng vi sng v pha u
Khng ang yu th trc uy lc o dng sng l ni Mu, trn c n thing;
Thin cha ang lan rng), lm rng buc ngn ni pha di l ni ng c nhiu
i vi con ngi nhng cng l mt ch chuyn l. Nhn vt c Nh t b nghe
da to nn sc mnh khi con ngi gp li b Phc: Thy em ni: nc mnh,
kh au, bt trc. o Mu c t ngn ch no cng c Mu, v tiu thuyt
i, b n n ni vn minh phng Ty khp li cng bng li c Nh nh li m
cng khng th hiu ht c. Ha quyn bo: l con ngi ta, con i, ai chng
vi cm hng lch s, cm hng vn ha l con ca Mu. Bng hnh Mu lun i
dn gian t gc nhn kht vng l gii ca li v ha thn nhiu dng hnh khc
con ngi hin i lm nn chiu su nhau trong tc phm, nhng c Mi, b c
khm ph, y p nhng rung ng v Cn, m con Vy, n c Th, c Ngt,
suy t ca nh vn. c Ng, ch m Php, m Thm... cho n
Qua bt php ca Nguyn Xun hnh nh b T c... Tn tiu thuyt l
Khnh, nhng con ngi lng C nh Mu Thng Ngn, cng chnh bt ngun
hin ln trong th gii ngh thut Mu t tng y. Nh vn Nguyn Ngc rt
Thng Ngn va mang sc mnh c kt c l khi cho rng: Nu i tm mt nhn
ca cng ng vn ha lng x, li cng vt chnh cho cun tiu thuyt ny, th hn
va b rng buc n nghit ng bi c th ni nhn vt chnh l nn vn
nhng nhng th lc v hnh y m nh ha Vit, va thc ti va v cng hin
m h ang c vng vy vt qua trong thc, va rt h o, bn cht, xuyn sut
kht vng i thay s phn. m cng li bin ha khn lng, rt

45
TP CH KHOA HC HSP TPHCM S 4(69) nm 2015
_____________________________________________________________________________________________________________

thing v cng rt chung, rt bn a m Nguyn Xun Khnh ngi c khng


cng li rt nhn loi [7]. ch nhn ra sc mnh ca vn ha lng
Ngoi ra, yu t huyn thoi bt nh l nn tng ca vn ha Vit trong
ngun t tn ngng dn gian trong Mu trng k lch s, m cn thy c c
Thng Ngn cn c th hin qua vic mt lc hu hn ch ca n m cuc sng
th cng bch thn v tn ngng vt cn vt qua.
linh [13] th c thc vt, ng vt. Cy 2.3.2. Yu t huyn thoi gn vi s kin
a u lng C nh nh mt i th v nhn vt lch s
linh thn,mt cy a c th tr danh, Nu ni rng lch s khng thi l
gc to chc ngi m khng xu. N l m nh vi nh vn ng i [10] th
nim kiu hnh ca dn lng. Mt cy a nhn nh cng hon ton xc ng
va hng v, va p, ngi trong vng vi nh vn giu ni lc v tri nghim
ai cng bit. Ngi ta dng n lm im Nguyn Xun Khnh.
xc nh v tr. V d: Lng ti l lng lm c ci cng vic y
Gi cch cy a C nh hai cy s v thch thc, kh khn nhng cng v
pha ng [4]. cng quyn r l phc sinh qu kh,
Ri ni ti cy a lng, cn phi k nh tiu thuyt trao s mnh cho nhn vt
n ng Thn Cu, tc l tc th con ch m ch yu l hnh tng con ngi
. Mi tc th vi cc mu nh vy u trong tc phm.
mang mu sc tm linh, v to ra c H Qu Ly l mt nhn vt c tht
khng gian tm linh nh mt ni lc c trong lch s, khi tr thnh nhn vt
ngha c kt cng ng, lm nn sc chnh trong tiu thuyt cng tn, gi
mnh bn cht ca ngi lng Vit m c th cn bng gia c hai yu t s
Nguyn Xun Khnh va m say miu tht lch s v h cu, nh vn huyn
t, va mun thc tnh n trc cuc thoi ha H Qu Ly bng cch soi chiu
sng ca x hi hin i. nhn vt t nhiu im nhn khc nhau.
Cnh vt y trong tiu thuyt Mu Vi hn ba mi nhn vt c tht trong
Thng Ngn cn m bng dng huyn lch s v hn hai mi nhn vt do tc
thoi vi truyn thuyt ng ng b . gi h cu, chng y im nhn, chng
L nh vn hin i, Nguyn Xun y ngh, chng y quan h s lm cho
Khnh cng ng thi th hin thc hnh tng H Qu Ly tr nn rt thc
trn ln huyn thoi v gii huyn thoi. m cng rt huyn o, vi nhng tnh
Huyn tch ng ng b gii huyn cch ni bt v y p mt th gii ni
thoi bng nghi l t xc, cu chuyn tm khng d nm bt.
bn th tc ca anh Mng R v c Ng trnh by mt cch l gii v gc
cng c gii huyn thoi bng vic xua khut ca lch s bng ci nhn cm
ui, i bn cht ca dn lng C nh. thng v nhiu chia s vi cuc i v s
T , qua nhng trang tiu thuyt ca phn H Qu Ly - nh cch tn v i

46
TP CH KHOA HC HSP TPHCM Nguyn Th Thu Hng
_____________________________________________________________________________________________________________

nhng cng rt i c n trong lch s nhin, vi cch gii thch nh vy ngi


dn tc nh mong mun m nh vn tng c thy c ch kh ca nhn vt lch
tm s vi bn c, Nguyn Xun Khnh s H Qu Ly gia tri t thin h.
s dng huyn thoi nh mt php thin ng thi, vi nhng vic m H Qu
nhn nhn thu lng ngi. Tc gi Ly ngh, lm, cng nh tnh cch,
mn mt cu chuyn dn gian v tm hn, v tr tu ca H Qu Ly m tc
con co chn ui (cu v h tinh), gn gi dn sc biu hin, nhn vt cng
vi nhng a danh, cnh quan t xa xa tr nn huyn o hn trong tm tr ngi
ca lch s nh Thng Long, ni n c. Khng c g lt khi mt cha ti,
ngun gc h H. Khoc ln nhn vt l li ca H Nguyn Trng ni v
mt huyn thoi, nh vn d bo cho cha mnh. Ch c con ngi huyn thoi
ngi c v H Qu Ly l con ngi mi c tm nhn nh vy.
khc thng, bo trc con ngi y s Nhng mt khc, chnh vic to ra
lm nn mt s nghip khc thng nhiu trng nhn soi chiu vo nhn
nhng khng trnh khi tai ting ca vt H Qu Ly cng l cch nh vn gi
ngi i. dng gii huyn thoi. Bi ni nh Li
Khi cho H Nguyn Trng bn Nguyn n: Mt t tng cha ng
lun vi Nguyn Cn v kh ho nhin o tng, la m, li b sng bi, tt tr
ca con ngi, nht l ca ngi qun t, thnh s huyn thoi ha. Ch s i
Nguyn Xun Khnh cng kho lo lng thoi mi ngn chn kh nng huyn
vo yu t huyn thoi, Nguyn Cn trc thoi ha. Nhng khng phi bao gi
tip by t thi : cng d dng to c iu kin cho s
... Ti trn trng ci tm cao qu i thoi [1]. Ngi nhn H Qu Ly
ca ngi qun t, nhng ti tin vo s nh mt huyn thoi, k li cho ng a
cao thng ca con ngi. Ai l k c st, a mu, Phm Sinh nhn thy ng
gan ni rng mnh cao thng. Chc ch mt con ngi qu cng rn, ch
mm nhng k tiu nhn vnh vang nhm nhm ci ch m qun mt s
trng tro. Hoc ming nhng bc ch uyn chuyn ca nhng bc chn i,
danh qun t nh Mnh T, nhng than Trn Kht Chn nhn ng nh mt
i! ch l o tng ngi ti tr m nng vi, Hn Thng,
... Kh ho nhin tc l ci th thay Nguyn Cn nhn thy ng mt bc
sng i ni. Chng thm l g ci ming minh ch Chnh tnh i thoi ca
th tm thng. Ci kh ho nhin tc l nhng cch nhn, ca nhng tnh hung
dm ni dm lm nhng cng vic ln. ngm gii huyn thoi cho hnh tng
Lm m khng run s. Lm m khng hi nhn vt, l im th hin bt php
tic [3]. truyn thng m vn mi m v hin i
R rng l t mt khi nim tru ca Nguyn Xun Khnh khi ha nhp
tng mang yu t huyn thoi ca t

47
TP CH KHOA HC HSP TPHCM S 4(69) nm 2015
_____________________________________________________________________________________________________________

vo xu hng i thoi chung ca vn Trn; ch c ng mi thy c ni c


hc Vit Nam thi k i mi. n ca H Qu Ly nh mt ca cha
Khc vi H Qu Ly, nhn vt H ang nhn ti cu khn v ti cht
Nguyn Trng khng c huyn thoi nhn ra ni c n khng khip ca
ha bng nhng trng nhn ph dy ngi bo l ni c n ca k thon
ngha cho hnh tng, H Nguyn Trng nghch cng c bo l ni c n
li c nh vn ginh thi gian lp ca k lm vic ln cng c, mi bt
y khong trng thi ca bng ci nhn gp c nhng pht yu ui ca mt
lng mn, nhng nt v m mng, tng con ngi y kht vng nh cha mnh
tng rt gn vi huyn thoi. L kiu [3].
nhn vt tm l - tnh cch c tc gi Cht huyn thoi nhn vt H
chun b rt k lng. C l, sau H Qu Nguyn Trng cn c khai thc ch,
Ly (m c khi cng cha hn) H ly nguyn mu t mt nhn vt c tht
Nguyn Trng l nhn vt c sc ht lm trong lch s, nhng dng nh, nh vn
hin ln cc nhn vt khc trong tc ch mn tn, mn hnh hi, cn li
phm, v cng c sc ht vi c ngi sng to bng tr tng tng ca tc gi,
c bng nhng khong tm linh rng trong nhng cu chuyn nhiu khi y
m ca th gii tinh thn, c nhng min n mc hoang ng, gi ln nghi vn
hoang tng ca ni c n ma m. V v s chn xc. V hu nh duy nht
cng khng phi ngu nhin, nh vn li trong c th gii nhn vt phong ph,
trao trng trch ca ngi k chuyn rng ln trong tiu thuyt H Qu Ly, ch
xng ti sut thin truyn cho mt con c H Nguyn Trng lc bc ng
ngi thn nhin lng l, tng nh bin ca hai th gii: th gii thc v th
v tnh trc thnh suy, bin ng, nhng gii ma qu, ca ci nghch d vn l
thc cht l ang quan st, nghin ngm, phng tin huyn thoi ha ca cc nh
au n v xt thng. Nhn vt khng vn hin i. i khi lc bc trong
c xy dng thin v hnh ng, m nhng gic m bay nhng gic m, gic
thin v suy ngm. m mnh trong m k l, siu thng, gic m ca mt
nhng cc ru y vi, ca ni u su ngi in Thy cm gic len ln ca
khng g c th cha ni, nhng say, l mt vt g ha ra t thn xc ta, ta ngc
ngm ra nhng iu khng ai nhn nhin ngm nhn vt trng trng m
thy. Ch c H Nguyn Trng, mi th chi t bn sn; ci chi y l mt b
di ngm ngi trong d m xt thng n, mt du hiu c bit m ch ring ta
cho ci p o, gi nua, thoi thp, lt c, ri chi mc thnh cnh, v ta giang
lng, ca s tn li, ca mt thi vng cnh ra bay vt ln tri, i khi lc
son tri qua, m ai cn c nu [3] trong m hn hng ma m va ru
ca cy mai gi trong lin tng ti qu rn, va r r i vo cuc xut thn m
vng vng son v hin ti tn li ca triu trng thy con ma Ngc Lan lng thng

48
TP CH KHOA HC HSP TPHCM Nguyn Th Thu Hng
_____________________________________________________________________________________________________________

bc ra nh trng [3], khng xu x, bng bt php huyn thoi ha, nh


khng lm rng mnh sn gai c, m vua hin ln nh mt ngi tu hnh c
con ma Ngc Lan ca ti li l mt giai kh nng c bit, kh nng thng nhn v
nhn. thu trit ci thin v ci nhn th ny.
Vy l, vi Nguyn Xun Khnh, L nh vn ng i, Nguyn
s dng bt php huyn thoi trong Xun Khnh kt hp nhun nhuyn
nhng ch lch s, va l s gn kt gia yu t huyn thoi v gii huyn
gia hin ti v qu kh ca dn tc; va thoi trong tiu thuyt ca mnh qua cch
l cht liu lch s thng hoa cng t tn cho tc phm. Bn ch i go
hoi nim v tr tng tng ca nh vn. ln cha khng khi lm ngi c lin
iu y khng ch c tc dng dn nn, tng n hnh nh trong cu ca dao
v m rng chiu kch dung lng ca quen thuc pha mt cht u-mua, nhng
bc tranh hin thc c ti to trong tc ni ln c mt cch su xa mi quan
phm ngh thut, m iu ng qu chnh h gn gi gia ci Thin v s sng,
l s th hin kht vng v tnh yu v gia o v i.V cng khng phi
b ca nh vn i vi lch s v truyn ngu nhin m nh vn Nguyn Xun
thng vn ha ca dn tc. Khnh trch bi C trn lc o ph
2.3.3. Yu t huyn thoi bt ngun t ca Trn Nhn Tng lm t cho tiu
tn gio thuyt i go ln cha:
Trong th gii ngh thut ca tiu C trn lc o th ty duyn,
thuyt Nguyn Xun Khnh, hnh nh C tc thc, h khn tc min.
Pht gio cng vi nhng ngi cha lun Gia trung hu bo, hu tm mch,
gn b thn thng, gn gi vi lng qu i cnh v tm, mc vn Thin.
Vit. Nh vn nhiu ln nhc n ng ( ci trn vui vi o cng ty
ln Yn T - vng ni thing ca t duyn,
nc dnh cho o Pht nh mt huyn i th n, h mt ng lin.
thoi p thing ling v ni hi t kh Trong nh sn bu, tm u na,
thing ca non sng, biu tng cho s i cnh v tm, hi chi Thin.)
trng tn ca Pht gio v cng vi Hai ch ty duyn ny s V Tr
hnh nh v s phn ca ngi cha lun trc khi th tch cng tng gi li nh
gn b gn gi xit bao vi lng qu mt li nhc nh vi Nguyn Trng (tiu
Vit. thuyt H Qu Ly). Cng ty duyn
Mt khc, tiu thuyt i go ln m nh vn cho nhn vt s V y
cha cn l cu chuyn v nhng v chn rn dy hc tr ca mnh: Pht gio l
tu, m nhng cu chuyn v h cng nh mt li sng. Ta c th tu mi lc v
nhng huyn thoi. c bit, vi v s mi ni [5].
vn c tht trong lch s l c vua Trn Hng o gi tm trong ch
Thun Tng cng c nh vn khc ha khng phi xa lnh cuc i m qun

49
TP CH KHOA HC HSP TPHCM S 4(69) nm 2015
_____________________________________________________________________________________________________________

i nhng ngha v ca mnh trong cuc gia o v i, v huyn thoi v gii


sng. Cng phi chng v th, m huyn thoi.
Nguyn Xun Khnh nhiu ln cho 3. Kt lun
nhn vt ca mnh hon tc, nh o Xuyn sut c ba tc phm H Qu
khng t la si dy lin h vi cuc Ly, Mu Thng ngn, i go ln cha,
i. Thin nhin tng Phm S n (tiu ngi c thy c yu t huyn thoi
thuyt H Qu Ly) hon tc v mi tnh trong tiu thuyt Nguyn Xun Khnh
vi c So, cng v vy m c mt ngi ng vai tr nh mt phng thc ngh
anh hng vy vng thin h dc ngang thut c sc, va truyn thng li rt
no bit trn u c ai; s V Trn mi m v hin i gip nh vn o su
(tiu thuyt i go ln cha) hon tc, hn vo hin thc, khng ch l hin thc
v vy m c nh s cch mng ti gii, i sng m cn l hin thc tm linh ca
An (i go ln cha) hon tc trn con ngi. Nhng dng thc huyn thoi
ngha tnh vi Hu... ngha gii huyn bt ngun t lch s, t i sng tn
thoi ngay trong huyn thoi ca nh vn ngng vn ha tm linh ca dn tc
cng chnh mi quan h bin ha linh gp phn to nn bn sc ring ca phong
hot ny. cch ngh thut y sc hp dn ca
ng nh nh vn tng chia s: Nguyn Xun Khnh. V ng thi, vi
C ngi coi i go ln cha l tiu nhng im mi m trong ngh thut th
thuyt lch s, theo li vit truyn thng. hin yu t huyn thoi c bc u
Thc t, ti a vo kh nhiu yu t tm hiu cng l ng gp ng trn
hin i ca phn tm hc, ca thc, trng ca nh vn cho qu trnh vn ng
nhc cm, huyn thoi... [11]. Vi i v i mi ca vn xui ng i Vit
go ln cha, cm hng v tn gio ha Nam ni ring, vn hc ng i Vit
quyn cng vi nhng bin ng ca Nam ni chung.
cuc i con ngi v lch s dn tc. Ch nhn ring t phng din ny
Cng v th, i sng c miu t va thnh cng ca tiu thuyt Nguyn Xun
mang yu t huyn thoi va gn gi hn Khnh khng ch xut pht t chn ca
vi bn c hm nay. Tng nh nh vn mt ti nng giu vn sng v tri
kh a tr tng tng bay bng nh hai nghim nh ngi ta vn ni gng cng
tc phm trc, th nhng, ngn bt vn gi cng cay, m ci chnh l t tm
tm c nhng sng to ring ca mnh lng yu thng su nng sc sng v v
bng phng thc huyn thoi ha, khin p ca truyn thng lch s vn ha lu
ngi c rung cm thm m v nhng i ca dn tc. y cng l ci ngun
biu tng cng nhiu ngha nhn bn to nn nhng nt c sc v bt php
m tc gi mun gi gm v mi quan h ngh thut ca Nguyn Xun Khnh.

50
TP CH KHOA HC HSP TPHCM Nguyn Th Thu Hng
_____________________________________________________________________________________________________________

TI LIU THAM KHO


1. Li Nguyn n (1992), Thn thoi, vn hc, vn hc huyn thoi, Tp ch Nghin
cu vn hc, (3).
2. M. Kundera (2001), Tiu lun: Ngh thut tiu thuyt Nhng di chc b phn bi
(Nguyn Ngc dch), Nxb Vn ha Thng tin v Trung tm Ngn ng ng Ty.
3. Nguyn Xun Khnh (2007), H Qu Ly, Nxb Ph n, H Ni.
4. Nguyn Xun Khnh (2006), Mu Thng Ngn, Nxb Ph n, H Ni.
5. Nguyn Xun Khnh (2011), i go ln cha, Nxb Ph n, H Ni.
6. Linh L (ghi) (2006), Vn ha ti Mu, Bo Th thao v vn ha, ngy 11/4.
7. Nguyn Ngc (2006), Mt cun tiu thuyt tht hay v vn ha Vit, Bo Tui tr,
ngy 12/7/2006.
8. Nhiu tc gi (2004), T in Vn hc b mi, Nxb Th gii, TPHCM.
9. Hong Ph (ch bin) (1997), T in ting Vit, Nxb Nng.
10. Trn Vit Thin (2011), Huyn thoi trong truyn ngn ng i Vit Nam, K
yu Hi tho Quc t Nhng ln ranh vn hc, Trng i hc S phm
TPHCM, thng 12/2011.
11. Chu Minh V (thc hin, 2006), Nh vn Nguyn Xun Khnh: cp n nhc
cm khng c g l xu, Bo Thanh nin, (203), tr.15.
12. http://khoavanhoc-
ngonngu.edu.vn/home/index.php?option=com_content&view=article&id=337:-gop-
phn-nghien-cu-huyn-thoi-va-thi-phap-huyn-thoi-trong-sang-tac-vn-hc&catid=94:ly-
lun-va-phe-binh-vn-hc&Itemid=135
13. http://vietbao.vn/Van-hoa/Suy-nghi-tu-nhung-tieu-thuyet-mang-chu-de-lich-
su/20498031/103/

(Ngy Ta son nhn c bi: 09-5-2014; ngy phn bin nh gi: 20-6-2014;
ngy chp nhn ng: 15-4-2015)

51

You might also like