Professional Documents
Culture Documents
trong h thng in
Bin tp bi:
PGS.TS. L Kim Hng
Giao trinh Bao v cac phn t chinh
trong h thng in
Bin tp bi:
PGS.TS. L Kim Hng
Cc tc gi:
unknown
PGS.TS. L Kim Hng
1. Ma s Rle
2. Chng 1: Bao v may phat in
2.1. A. Gii thiu chung v may phat in
2.2. B. Cac bao v Rle cho may phat in
2.2.1. I. Bo v so lnh dc
2.2.2. II. Bo v so lnh ngang
2.2.3. III. Bo v chng chm t trong cun dy Stator
2.2.4. IV. Bo v chng chm t mch kch t ca may phat in
2.2.5. V. Bo v chng qu in p
2.2.6. VI. Bo v chng ngn mch ngoi v qu ti
2.2.7. VII. Bo v chng mt kch t
2.2.8. VIII. Bo v chng mt ng b
2.2.9. IX. Bo v chng lung cng sut ngc
2.2.10. X. Mt s s bao v may phat in dung Rle s
3. Chng 2: Bo v my bin p
3.1. A. Gii thiu chung
3.2. B. Cc loi bo v thng dng bo v my bin p
3.2.1. I. Bo v chng s c trc tip bn trong MBA
3.2.2. II. Bo v chng s c gin tip bn trong MBA
3.2.3. III. Bo v chng ngn mch ngoi v qu ti
3.3. C. Tnh ton bo v Rle cho my bin p
3.3.1. Mc ch
3.3.2. I. Bo v qu dng in
3.3.3. II. Bo v qu ti
3.3.4. III. Bo v dng th t khng ca MBA trong mng c dng chm t ln
3.3.5. IV. Tinh toan cac bao v so lnh cho my bin p
3.3.6. V. Bo v so lnh khi c dng t ha nhy vt, hin tng qu kch t
MBA
3.3.7. VI. Mt s s bo v tiu biu cho my bin p
4. Chng 3: Bao v thanh gop
4.1. A. Gii thiu chung
4.2. B. Cac dang bao v thanh gop
4.3. C. Tinh toan bao v thanh gop
5. Chng 4: Bao v ng dy
1/269
5.1. A. Gii thiu chung v bo v ng dy
5.2. B. Cac loai bao v thng dung bao v ng dy trong h thng in
5.2.1. I. Bao v qua dong
5.2.2. II. Bao v so lch dong in
5.2.3. III. Bao v khoang cach
6. Chng 5: Phn phu luc
6.1. A. Gii thiu chung
6.2. B. Tng quan v Rle s
6.3. C. Rle so lch s KBCH130
6.4. D. Rle khoang cach Micom P44X
Tham gia ng gp
2/269
Ma s Rle
Bng cc m s ca rle
3/269
51P Bo v qu dng pha c thi gian
52 My ct (MC)
52a Tip im ph thng m ca MC
52b Tip im ph thng ng ca MC
55 Rle h s cng sut
59 Chc nng in p cc i
63 bo v p sut tng cao trong mba
64 Bo v chng chm t c nhy cao
64r Bo v chng chm t c nhy cao cho cun dy rotor
64g Bo v chng chm t c nhy cao cho cun dy stator
67 Bo v qu dng c hng
74 Rle kim tra cun ct MC
79 T ng ng tr li (TL)
81 Rle tn s
84 B iu p MBA
86 rle kho trung gian
87 Bo v so lch
87b Bo v so lch thanh ci
87g Bo v so lch my pht
87l Bo v so lch Z
87m Bo v so lch ng c
87t Bo v so lch MBA
90 Chc nng t ng iu chnh in p
96B rle kh Buchholz
4/269
Chng 1: Bao v may phat in
A. Gii thiu chung v may phat in
CC DNG H HNG V TNH TRNG LM VIC KHNG BNH
THNG CA MF
Cc dng h hng:
Ngoi ra cn c cc tnh trng lm vic khng bnh thng khc nh: Ti khng i
xng, mt kch t, mt ng b, tn s thp, my pht lm vic ch ng c, ...
Tu theo chng loi ca my pht (thu in, nhit in, turbine kh, thu in tch
nng...), cng sut ca my pht, vai tr ca my pht v s ni dy ca nh my
in vi cc phn t khc trong h thng m ngi ta la chn phng thc bo v thch
hp. Hin nay khng c phng thc bo v tiu chun i vi MF cng nh i vi
cc thit b in khc. Tu theo quan im ca ngi s dng i vi cc yu cu v
tin cy, mc d phng, nhy... m chng ta la chn s lng v chng loi rle
trong h thng bo v. i vi cc MF cng sut ln, xu th hin nay l lp t hai
h thng bo v c lp nhau vi ngun in thao tc ring, mi h thng bao gm mt
bo v chnh v mt s bo v d phng c th thc hin y cc chc nng bo v
cho my pht.
5/269
Bo v so lch ngang cho s c (2).
Bo v chng chm t mt im cun dy stator cho s c (3).
Bo v chng chm t mch kch t cho s c (4).
Bo v chng ngn mch ngoi v qu ti cho s c (5).
Bo v chng in p u cc my pht tng cao cho s c (6).
6/269
B. Cac bao v Rle cho may phat in
I. Bo v so lnh dc
BO V SO LCH DC (87G)
Nhim v v s nguyn l:
Bo v so lch dc (BVSLD) c nhim v chng ngn mch nhiu pha trong cun dy
stator my pht. S thc hin bo v nh hnh 1.1.
S bo v so lch dc cun stator MF; s tnh ton (a) v theo m s (b) (Hnh 1.1)
Trong :
7/269
3RI, 5RT: bo tn hiu khi xy ra t mch th sau mt thi gian cn thit
(thng qua 5RT) trnh hin tng bo nhm khi ngn mch ngoi m tng
t mch th.
Nguyn l lm vic:
BVSLD hot ng theo nguyn tc so snh lch dng in gia hai u cun dy
stator, dng vo rle l dng so lch:
Bnh thng hoc ngn mch ngoi, dng vo rle 1RI, 2RI l dng khng cn bng
IKCB:
Khi xy ra chm chp gia cc pha trong cun dy stator (hnh 1.2b), dng in vo cc
rle 1RI, 2RI:
IN
ISL = I1T - I2T = nI > IKR (1-3)
Trong :
8/269
th vct ca dng in trong mch BVSLD (a) Bnh thng v khi ngn mch ngoi (b) Khi
ngn mch trong vng bo v (Hnh 1.2)
Dng in khi ng ca rle 1RI, 2RI c chn phi tho mn hai iu kin sau:
Trong :
9/269
iu kin 2: Bo v khng c tc ng khi t mch th BI.
Dng khi ng ca bo v:
Kat
IKB = nI ImF (1-8)
K(3).IKB
IKR = nI (1-10)
Vi INmin: dng in ngn mch 2 pha u cc my pht khi my pht lm vic ring
l.
Dng khi ng s cp ca rle 3RI phi ln hn dng khng cn bng cc i khi ngn
mch ngoi vng bo v. Nhng trong tnh ton th iu kin n nh nhit ca rle l
quyt nh. Theo kinh nghim c th chn dng khi ng cho 3RI:
10/269
Thi gian lm vic ca 5RT:
Khi xy ra ngn mch ngoi vng bo v, c th xut hin nhng xung dng ln thong
qua lm cho bo v tc ng nhm do vy phi chn thi gian tc ng ca 5RT tho
mn iu kin:
Trong :
- Bo v khng tc ng khi chm chp gia cc vng dy trong cng 1 pha hoc khi
xy ra chm t 1 im trong cun dy phn tnh.
Bo v so lch c hm:
11/269
Dngin hm vo cun hm IH:
Khi lm vic bnh thng hay ngn mch ngoi vng bo v: Dng in I1T cng chiu
vi dng I2T: |I1T| |I2T|
nn bo v khng tc ng.
Khi xy ra ngn mch trong vng bo v: Dng in I1T ngc pha vi I2T:
|I1T| = |-I2T |
IH = | I1T - I2T | 0
bo v s tc ng.
Nhn xt:
Bo v hot ng theo nguyn tc so snh dng in gia ILVv IH, nn
nhy ca bo v rt cao v khi xy ra ngn mch th bo v tc ng mt cch
chc chn vi thi gian tc ng thng t = (15 20) msec.
Bo v so lch dc dng rle c hm c th ngn chn bo v tc ng nhm
do nh hng bo ho ca BI.
i vi cc my pht in c cng sut ln c th s dng s bo v so lch
hm tc ng nhanh (hnh 1.4).
Khi ngn mch trong vng bo v, in p ULV >> UH, dng in chy qua rle RL1
lm rle ny tc ng ng tip im RL1 li. Dng in lm vic sau khi nn chy qua
rle RL2, RL2 ng tip im li, rle ct u ra s c cp ngun thao tc qua hai tip
im ni tip RL1 v RL2 i ct my ct u cc my pht. Ngoi ra, ngi ta cn dng
rle so lch tng tr cao bo v so lch my pht in (hnh 1.5).Rle so lch RU
12/269
trong s c tng tr kh ln s tc ng theo in p so lch USL, ch lm vic
bnh thng v khi ngn mch ngoi, cc bin dng 1BI, 2BI (c chn ging nhau) c
cng dng in my pht i qua do cc sc in ng E1 v E2 bng nhau v ngc
pha nhau, L1 = L2, phn b in p trong mch nh hnh 1.5b.
Bo v so lch dng rle tng tr cao cho MF (a) S nguyn l (b) Mch in ng tr v
phn b in p trong ch lm vic bnh thng (c) nhm 2BI b bo ho khi ngn mch
ngoi v hon ton d) khi c ngn mch trong.(Hnh 1.5)
Trong :
I''N: tr hiu dng ca dng siu qu khi ngn mch trn u cc my pht. I''N
= I(3)Nngmax = I(3)Nu cc MF
13/269
vi:
Nhn xt:
i vi cc MF c cng sut ln, hng s thi gian tt dn ca thnh phn
mt chiu trong dng in ngn mch c th t n hng trm msec, gy bo
ha mch t ca cc my bin dng v lm chm tc ng ca bo v khi c
ngn mch trong vng bo v. V vy cn phi s dng s bo v tc ng
nhanh trc khi xy ra bo ha mch t ca my bin dng, tc l: tbh > tbv,
vi tbv l thi gian ct ngn mch ca bo v; tbh thi gian bo ho mch t
ca BI.
14/269
S nguyn l (a); c tnh thi gian (b) v c tuyn khi ng (c) ca bo v khong cch
cho MF (Hnh 1.6)
Thi gian lm vic ca vng th nht thng chn tI = (0,4 0,5) sec (hnh 1.6b).
15/269
II. Bo v so lnh ngang
16/269
S bo v ring cho tng pha: (hnh 1.7, 1.8)
Khi xy ra chm chp gia cc vng dy ca hai nhnh khc nhau cng mt pha, gi
thit ch my pht cha mang ti, ta c: I1T = -I2T
17/269
S bo v so lch ngang cho cc pha MF, s tnh ton (a) v theo m s (b) (Hnh 1.9)
U12 = V1 - V2 0 (1-27)
U12 = V1 - V2 0 (1-28)
18/269
nn c dng qua BI bo v tc ng ct my ct.
Thc t vic xc nh dng khng cn bng tnh ton IKCBtt tng i kh, nn thng
xc nh theo cng thc kinh nghim:
Thi gian tc ng ca bo v:
Trong :
19/269
III. Bo v chng chm t trong cun dy Stator
Trong :
1
my pht. XC0 = 3.j..C0
I(1)
= 3...C0.Up (1-34)
I(1)
max= 3..C0.Up (1-35)
I(1)
max 30 A i vi mng c U = 6 kV
I(1)
max 20 A i vi mng c U = 10 kV
I(1)
max 15 A i vi mng c U = (15 20) kV
20/269
I(1)
max 10 A i vi mng c U = 35 kV
21/269
i vi s thanh gp in p my pht:
Tnh trng lm vic bnh thng, dng in qua rle 3RI, 4RI:
. . . . .
1 1
IR = nI (IA + IB + IC ) = nI IKCBtt (1-37)
22/269
IKR >IKCBtt
Trong :
n gin, ta gi thit dng chm t i qua bo v v dng khng cn bng tnh ton
ngc pha nhau.
23/269
Khi xy ra chm t 2 pha ti hai im, trong c mt im nm trong vng bo v.
Bo v s tc ng ct my pht nh rle 3RI. Trong trng hp ny rle 4RI cng khi
ng nhng tn hiu t 4RI b tr do 6RT.
* Dng khi ng ca rle 3RI: Vic xc nh dng khng cn bng i qua bo v khi
ngn mch ngoi vng bo v rt phc tp v th ngi ta thng chnh nh vi mt
d tr kh ln, theo kinh nghim vn hnh thng chn:
* Dng khi ng ca rle 4RI: Dng khi ng ca 4RI c chn theo 2 iu kin:
i vi s ni b MF-MBA:
24/269
Thng chn theo iu kin 2 l tho iu kin 1.
Mt s s khc:
Phng php bin thng c s dng khi thnh phn dng in chm t t pha
in dung h thng I(1)H ln hn nhiu so vi thnh phn chm t t pha in dung
my pht I(1)F ngha l:
25/269
n an ton khi thnh phn dng in th t khng t h thng cao p truyn qua
in dung cun dy MBA ti my pht. nng cao hiu qu ca bo v ngi ta c
th t thm bo v dng cc i (51N) c c tnh thi gian ph thuc c tr s dng
in t khong 5% gi tr dng chm t cc i Imax cp in p my pht.
26/269
Cc s bo v m t trn khng bo v c hon ton cun stator my pht khi
xy ra chm t mt pha. Vi cc my pht cng sut ln hin i, yu cu phi bo
v 100% cun dy stator khi xy ra s c trn, ngha l bo v phi tc ng khi xy ra
chm t mt pha bt k v tr no cun dy stator my pht. Mt trong nhng phng
php la chn y l s dng in p sng hi bc ba.
Do tnh phi tuyn ca mch t my pht nn in p cun dy stator lun cha thnh
phn sng hi bc ba, gi tr ca thnh phn in p ny ph thuc vo tr s in khng
ca thit b ni vi trung tnh my pht, in dung vi t ca cun stator, in dung
ni t ca cc dy dn, thanh dn mch my pht v in dung cun dy MBA ni vi
my pht in.
27/269
Khi xy chm t u cc hoc trung tnh my pht, in p sng hi u cc
khng chm t tng ln gn gp hai ln so vi ch tng ng trc khi chm t
(hnh 1.15c,d).
28/269
Rle so snh tng quan gia dng in lm vic ILV v dng in hm IH theo quan
h :
I = IH - ILV (1-48)
Trong :
1
Vi IU l dng in ly t ngun in p U0; IDly t b lc dng th t khng.
Nu thnh phn tc dng v thnh phn phn khng ca dng in chm t gn bng
nhau, ngi ta s dng s c tn gi l s 450 khi y kho K s chuyn sang mch
R2, C2 vi thng s c la chn thch hp.
T s bin i ca BIG trong mch thit b to thm ti c chn sao cho thnh phn
tc dng ca dng in a vo b so snh pha xc nh ng hng s c. Hnh
29/269
1.17b,c trnh by s nguyn l v th vct xc nh hng s c khi chm t
xy ra bn trong (hnh 1.17b) v bn ngoi (hnh 1.17c) cun dy stator my pht.
Trong :
I = IA+ I(1)D
30/269
S bo v chng chm t cun dy stator MF c thit b to thm ti (a) th vct khi
c chm t ngoi (b) v trong (c) vng bo v. (Hinh 1.17)
S hnh 1.17c th bo v c 90% cun dy. Khi chm t trong vng 10% cn
li (gn trung im) bo v khng nhy. Tuy nhin, do in p phn ny ca
cun dy khng ln (khng vt qu 10% Up) nn xc xut xy ra hng hc v in
(chng hn do cch in b nh thng) rt thp nn cc my pht cng sut b ngi
ta thng khng i hi bo v ton b cun dy.
31/269
Ngy nay bo v 100% cun dy stator chng chm t, ngi ta thng dng hai
phng php sau y:
- Dng in I t ngun 20Hz sau khi qua b lc 1LF c phn thnh hai thnh phn
I chy qua BU0 ni vi trung tnh MF v IB chy qua in tr t RB. Thnh phn
I thng qua bin dng trung gian BIG v b lc tn s 2LF c nn thnh dng in
lm vic.
32/269
Khi c chm t, dng I c xc nh ch yu theo in tr chm t R ,
ILV>IH rle s tc ng ct my pht.
Cc b lc tn s 1LF, 2LF m bo cho s ch lm vic vi thnh phn
20Hz, ngoi ra b lc 1LF bo v cho my pht 20Hz khi b qu ti bi dng
in cng nghip khi c chm t xy ra u cc MF.
Mt phng n khc thc hin bo v 100% cun dy stator chng chm t l dng
ngun ph 12,5Hz (vi tn s cng nghip l 60Hz ngi ta dng 15Hz) c tn hiu
c m ha a vo mch s cp thng qua BU0 u vo mch trung tnh ca MF
(hnh 1.19a).
Trn hnh 1.20 trnh by vic m ha tn hiu bng cch thay i thi gian pht tn hiu
v thi gian dng .Trong cc khong thi gian ny nhiu php o c tin hnh: M1,
M2 v M3 cho khong thi gian truyn tn hiu v P1, P2..P6 cho khong thi gian dng.
Phng php ny cho php loi tr c nh hng ca nhiu do dng in pha s cp
v php o c tin hnh ring cho tng na chu k dng v m s trnh c nh
hng ca nhiu c tn s bi ca 12,5Hz.
33/269
S nguyn l (a) ca bo v 100% cun dy stato MF chng chm t dng bin php bm
tn hiu 12,5Hz c m ho v s xc nh dng in chm t I khi lm vic bnh thng
(b) v khi chm t (c). (Hnh 1.19)
34/269
IV. Bo v chng chm t mch kch t ca may phat in
i vi MF cng sut b v trung bnh (my pht nhit in), thng ngi ta t bo
v bo tn hiu khi c mt im chm t trong mch kch t v tc ng ct my pht
khi xy ra chm t im th hai.
35/269
Phng php dng ngun in p ph AC:
36/269
52N: nt n gii tr t gi.
47CC: cu ch bo v.
48C: t in dng cch ly mch kch t mt chiu vi mch xoay chiu.
- Bnh thng, pha th cp ca bin p trung gian 34RG h mch do khng c dng
qua rle 35RI, bo v khng tc ng.
Phng php ny khc phc c nhc im ca phng php trn bng s hnh
1.23, nh b chnh lu it m ta c th cch li ngun mt chiu v ngun xoay chiu.
Ngun in ph mt chiu cho php loi tr vng cht v thc hin bo v 100% cun
dy rotor chng chm t. S c nhc im l s lin h trc tip v in gia thit
b bo v v in p kch t UKT c tr s kh ln i vi cc MF c cng sut ln.
37/269
chi than S1, S2. B lc tn s LF ch cho tn s cng nghip chy qua rle o in dn
RY loi tr nh hng ca hi bc cao trong php o.
Trn hnh 1.26 trnh by nguyn l pht hin chm t trong cun dy rotor ca MF
c kch thch t ngun in t dng qua b chnh lu Thyristor dng ngun tn hiu
sng ch nht c tn s 1Hz.
38/269
Cc in tr ph R1, R2 c chn c ch s kh ln so vi in tr RM to in p
UM t vo b phn o lng M.
R1.R2
Trong : R = R1 + R2
Hnh 1.26: S nguyn l pht hin chm t trong cun dy rotor MF dng ngun in p
ph 1Hz c dng sng ch nht (a), v dng sng t vo b phn o UM vi cc tr s in tr
khc nhau (b v c)
39/269
in tr R c tc dng lm suy gim tr s ca I v UM. R cng b suy gim cng
nhanh, trn hnh 1.26b v 1.26c trnh by dng sng UM o c cho hai tr s ca R
khc nhau.
Khi chm t im th hai mch kch t s lm cho cu mt cn bng, c dng qua 1RI
v 2RT c in, sau mt thi gian 3RG c in i bo tn hiu thng qua 4Rth, ct my
ct ng thi ni tt cun dy ca 1RI trnh b h hng v t gi cho 3RG thng qua
mch t gi.
Cc phn t trong s :
40/269
Tip im a: a tn hiu i ct my pht.
Tip im b: bo v RI khng b chy (ni tt RI).
Tip im c: tip im t gi.
BIH: ly thnh phn xoay chiu ca nhiu tng cng tc ng hm cho RI.
9CN: cu ni, dng kho bo v khi sa cha hoc khng mun bo v tc
ng.
6N: nt n, kt hp vi ng h V iu chnh cho cu cn bng khi xy ra
chm t im th nht mch kch t.
5N: nt n, gii t gi sau khi bo v tc ng i ct my ct.
5CC: cun cn nhm hn ch thnh phn nhiu xoay chiu, trnh lm cho RI
tc ng nhm.
10CN: kho bo v khng cho ct my ct.
41/269
V. Bo v chng qu in p
BO V CHNG QU IN P (59)
42/269
VI. Bo v chng ngn mch ngoi v qu ti
Mc ch t bo v:
Bo v qu dng in:
Kha in p thp cho php phn bit ngn mch vi qu ti v cho php bo v lm
vic chc chn khi my pht c kch t bng chnh lu ly in t u cc my pht.
Trong trng hp ny dng ngn mch s suy gim nhanh chng khi xy ra ngn mch
ti u cc my pht. Trong mt s s ngi ta cn dng bin php m bo cho bo
v tc ng chc chn l ch ly tn hiu in p thp sau khi rle dng in tr v do
s suy gim dng ngn mch.
43/269
Bo v chng ngn mch ngoi v qu ti MF:
Trong :
44/269
t20RT = tmaxcc phn t ln cn + t (1-57)
Trn thc t tnh ton dng th t nghch kh phc tp, theo kinh nghim ngi ta chn:
ImF
IK26RI = (0,5 0,6) nI (1-61)
45/269
INmin
Kn = IKB (1-63)
K1
t= (1-64)
( )
I2 2
K2
ImF 2
Trong :
2cp I
-K1, K2 l h s t l, K2 = ImF
vi:
46/269
l hng s i vi tng loi rle c th.
I2cp: dng th t nghch cho php vn hnh lu di, n ph thuc vo chng
loi my pht, cng sut v h thng lm mt ca cun dy rotor.
ImF: dng in nh mc ca my pht.
I2
I*2: dng th t nghch tng i, I*2 = ImF
47/269
VII. Bo v chng mt kch t
BO V CHNG MT KCH T
48/269
Khi xy ra mt kch t, in khng ca my pht s thay i t tr s Xd (in khng
ng b) n tr s Xd (in khng qu ) v c tnh cht dung khng. V vy pht
hin mt kch t my pht in, chng ta c th s dng mt rle in khng cc tiu
c Xd < Xk < Xd vi c tnh vng trn c tm nm trn trc -jX ca mt phng tng
tr phc. c tnh khi ng ca rle in khng cc tiu hnh 1.33b c th nhn c
t s nguyn l hnh 1.34a. Tn hiu u vo ca rle l in p dy Ubc ly u
cc my pht v dng in pha Ib, Ic ly cc pha tng ng. in p s cp UBC
c a qua bin p trung gian BUG sao cho in th cp c th ly ra cc i lng
a.UBC v b.UBC (vi b > a) tng ng vi cc im A v B trn c tnh in khng
khi ng hnh 1.33b.
Khi mt kch t, dng in chy vo my pht mang tnh cht dung v vt trc in
p pha tng ng mt gc 900. Hiu dng in cc pha B v C thng qua bin dng cm
khng BIG to nn in p pha th cp UD vt trc dng in IBC mt gc 900.
Nh vy gc lch pha gia hai vct in p UD v UBC l 1800 (hnh 1.34).
. . .
U2 = b.UBC UD (1-66)
. .
Gc lch pha gia U1 v U2 s c kim tra. ch bnh thng = 00, rle
khng lm vic. Khi b mt kch t = 1800, rle s tc ng. Gc khi ng c chn
khong 900. Cc h s a, b c chn (bng cch thay i u phn p ca BUG) sao
cho cc im A v B trn hnh 1.34b tho mn iu kin:
. . .
b.UBC > UD > a.UBC (1-67)
49/269
S bo v chng mt kch t my pht in dng rle in khng cc tiu a) s nguyn l;
b) th vct; c) dng sng ca cc i lng (Hnh 1.34)
Khi mt kch thch, gc pha dng in thay i, gc lch pha c kim tra thng qua
di ca tn hiu S3 = - S1.S2. Nu > k (hnh 1.34c) bo v s tc ng i ct my
pht trong khong thi gian t (1 2) sec.
50/269
VIII. Bo v chng mt ng b
BO V CHNG MT NG B
Trn hnh 1.35 trnh by c tnh bin thin ca mt vct tng tr o c trn u
cc my pht trong qu trnh s c v xy ra dao ng in trong h thng. ch
vn hnh bnh thng, mt vct tng tr nm v tr im A. khi xy ra ngn mch
mt vct dch chuyn t A n B, sau khi bo v ct ngn mch vct tng tr nhy t
B sang C v nu xy ra dao ng, mt vct chu k u tin s dch chuyn theo qu
o 2... Hnh vi ny ca vct tng tr khi c dao ng in c th c pht hin bng
mt rle vi c tnh khi ng nh trn hnh 1.36. c tnh khi ng c dng hnh
elp hoc thu knh 1 v dng in khng 2 kt hp vi nhau theo nguyn l v. Khi
c dao ng nu qu o ca mt vct Z i vo min khi ong im M v ra khi
min khi ng im N di c tuyn 2 (hnh 1.37) c ngha l tm dao ng (tm
in) nm trong min tng tr ca b MF-MBA, bo v s tc ng ct my pht ngay
trong chu k dao ng u tin.
51/269
t tr s t trc. pha cao p ca MBA tng c t thm b phn nh hng cng
sut 4 thc hin chc nng ging nh b phn 2 v lm nhim v d phng cho b phn
ny. Thay v c tuyn tng tr kt hp 1 v2 trn hnh 1.36 ngi ta c th s dng c
tuyn hnh ch nht nh trn hnh 1.38 pht hin dao ng in.
52/269
IX. Bo v chng lung cng sut ngc
Cng sut s i chiu t h thng vo my pht nu vic cung cp nng lng cho
Turbine (du, kh, hi nc hoc dng nc...) b gin on. Khi my pht in s
lm vic nh mt ng c tiu th cng sut t h thng. Nguy him ca ch ny
i vi cc my pht nhit in l Turbine s lm vic ch my nn, nn lng hi
tha trong Turbine lm cho cnh Turbine c th pht nng qu mc cho php. i vi
cc my pht diezen ch ny c th lm n my.
bo v chng ch cng sut ngc, ngi ta kim tra hng cng sut tc dng
ca my pht. Yu cu rle hng cng sut phi c nhy cao pht hin c
lung cng sut ngc vi tr s kh b (thng ch b p li tn tht c ca my pht
trong ch ny). Vi cc my pht in Turbine hi, cng sut khi ng Pk bng:
53/269
2 vi thi gian ct my khong vi chc giy khng qua tip im ca van STOP (hnh
1.40).
54/269
X. Mt s s bao v may phat in dung Rle s
Phng n 1:
S s dng cc bo v sau:
Hnh 1.42
55/269
S bo v my pht in cng sut ln (> 1MW): (hnh 1.43)
S s dng cc bo v sau:
S bo v b MF-MBA:
56/269
Hnh 1.43
57/269
Hnh 1.44: S bo v b my pht v my bin p .
58/269
Hnh 1.45: S bo v b my pht v my bin p .
59/269
Chng 2: Bo v my bin p
A. Gii thiu chung
MC CH T BO V
Trong h thng in, my bin p l mt trong nhng phn t quan trng nht lin kt
h thng sn xut, truyn ti v phn phi. V vy, vic nghin cu cc tnh trng lm
vic khng bnh thng, s c... xy ra vi MBA l rt cn thit.
S c bn trong MBA:
S c trc tip l ngn mch cc cun dy, h hng cch in lm thay i t ngt cc
thng s in.
S c gin tip din ra t t nhng s tr thnh s c trc tip nu khng pht hin v
x l kp thi (nh qu nhit bn trong MBA, p sut du tng cao...).
Dng ngn mch ny (hnh 2.1) rt him khi xy ra, nhng nu xy ra dng ngn mch
s rt ln so vi dng mt pha.
60/269
Ngn mch nhiu pha trong cun dy MBA (Hnh 2.1)
C th l chm v hoc chm li thp MBA. Dng ngn mch mt pha ln hay nh ph
thuc ch lm vic ca im trung tnh MBA i vi t v t l vo khong cch t
im chm t n im trung tnh.
Khong (7080)% h hng MBA l t chm chp gia cc vng dy cng 1 pha bn
trong MBA (hnh 2.4).
61/269
Trng hp ny dng in ti ch ngn mch rt ln v mt s vng dy b ni ngn
mch, dng in ny pht nng t chy cch in cun dy v du bin p, nhng dng
in t ngun ti my bin p IS c th vn nh (v t s MBA rt ln so vi s t vng
dy b ngn mch) khng cho bo v rle tc ng.
62/269
B. Cc loi bo v thng dng bo v my bin p
I. Bo v chng s c trc tip bn trong MBA
Bo v qu dng in:
Cu ch:
Hnh 2.5
63/269
S nguyn l bo v qu dng ct nhanh v c thi gian (Hnh 2.6)
Bo v so lch dc:
64/269
Khc vi bo v so lch cc phn t khc (nh my pht...), dng in s cp hai
(hoc nhiu) pha ca MBA thng khc nhau v tr s (theo t s bin p) v v gc
pha (theo t u dy). V vy t s, s BI c chn phi thch hp cn bng dng
th cp v b s lch pha gia cc dng in cc pha MBA.
Dng khng cn bng chy trong bo v so lch MBA khi xy ra ngn mch ngoi ln
hn nhiu ln i vi bo v so lch cc phn t khc.
V vy, bo v so lch MBA thng dng rle thng qua my bin dng bo ho trung
gian (loi rle in c in hnh nh rle PHT ca Lin X) hoc rle so lch tc ng
c hm (nh loi ZT ca Lin X).
65/269
Bo v MBA ba cun dy dng rle so lch c hm:
66/269
S nguyn l bo v chng chm t MBA bng bo v qu dng in (Hnh 2.10)
Ilv = IN (2-1)
Ih1 = IN + Io;Ih2 = IN Io (2-2)
Ih = k(IN I0 IN + I0) (2-3)
Vi IN: dng dy ni t; Io IA + IB + IC; k: hng s t l.
Khi chm t bn ngoi: Iongc pha vi IN v bng nhau v tr s: Io = IN.
Gi thit chn k=1, lc Ilv = IN, Ih = IN+ IN IN IN = 2IN,Ih = 2Ilv.
Khi chm t bn trong, ch c thnh phn qua trung tnh: I0 = 0; Ilv = IN;
Ih = IN 0 IN+0 = 0.
67/269
S nguyn l bo v so lchth t khng c hm (Hnh 2.11)
Qua phn tch trn ta thy, khi chm t bn trong thnh phn hm khng xut hin.
Nh th ch cn dng chm t nh xut hin khi chm t trong vng bo v (vng gii
hn gia cc BI), bo v s cho tn hiu tc ng. Ngc li khi chm t bn ngoi tc
ng hm rt mnh.
Nu cun sao MBA ni t qua tng tr cao, rle so lch 87N c th khng nhy
tc ng, ngi ta c th thay bng rle so lch chng chm t tng tr cao 64N (hnh
2.12b). Rle so lch tng tr cao c mc song song vi in tr R c tr s kh ln.
Trong ch lm vic bnh thng hay ngn mch ngoi vng bo v (vng gii hn
gia cc BI), ta c:
Io = Io IN (2-4)
68/269
Bo v MBA t ngu:
Trong trng hp cun th ba (cun tam gic) khng ni vi ti, my bin p t ngu
dng lin kt h thng siu cao p v cao p. S bo v c th thc hin nh hnh
13b, cc BI c phi hp trn mi pha gn trung tnh (im cui ca cun dy MBA)
v dng 3 rle, lc bo v p ng chng ngn mch nhiu pha v mt pha bn trong
cun dy chnh MBA t ngu. S ny khng p ng khi s c cun dy th ba,
bo v cho cun dy th ba trong trng hp ny ngi ta thng dng bo v qu dng
in.
69/269
S nguyn l bo v so lch MBA t ngu (Hnh 2.14)
70/269
II. Bo v chng s c gin tip bn trong MBA
C cc loi bo v sau:
Rle kh (BUCHHOLZ).
Bo v qu nhit.
Rle pht hin tc tng, gim p sut du.
Bo v dng du b iu p.
71/269
t trong thng du) lung kh di chuyn t thng du ln bnh dn du y phao s 2
xung gi tn hiu i ct my ct ca MBA.
o nhit cun dy MBA ngi ta thng dng thit b loi AKM 35, y l thit
b s dng in tr nhit c phn t t nng c cp in t bin dng pha cao v h
my bin p. Rle nhit cun dy gm bn b tip im (mi b c mt tip im
thng m, mt tip im thng ng vi cc chung) lp bn trong mt nhit k c
kim ch th.
72/269
C cu rle gm: ch th quay ghi s o, mt b phn cm bin nhit, mt ng mao
dn ni b phn cm bin nhit vi c cu ch th. Bn trong ng mao dn l cht lng
c nn li. S co gin ca cht lng trong ng mao dn thay i theo nhit m b
cm bin nhn c, tc ng ln c cu ch th v bn b tip im. ng thi, tc
ng ln c cu ch th v cc tip im, cn c mt in tr t nng. Cun dy th
cp ca mt my bin dng in t ti chn s my bin p c ni vi in tr t
nng. chnh nh cho phn t t nng, ngi ta s dng mt bin tr t t iu
khin cnh my bin p. Tc dng ca in tr t nng (ty theo dng in qua cun
dy my bin p) v b cm bin nhit ln c cu o cng cc b tip im s tng
ng vi nhit im nng, nhit ca cun y.
73/269
Cch lp rle nhit trong my bin p (Hnh 2.38)
Trong :
74/269
V tr lp rle mc du ti my bin p (Hnh 2.41)
75/269
Cu to ca thit b ch th mc du (Hnh 2.42)
76/269
S khi ca bo v R.63 ti trm:
Mun ti lp li MBA sau khi rle tc ng phi t li Rle kha trung gian R86.
Rle kha trung gian R.86 thng c dng l loi kiu MVAJ-21 nh ch to GEC
ALSTOM.
77/269
c im v ng dng ca rle nh sau:
Rle MVAJ-21 ch hot ng khi cc rle khc (c lin quan) lm vic. Khi rle bo
v chnh ca thit b hot ng th cng ng thi tc ng rle R.86 lm vic. R.86
hot ng s c lp ngun iu khin ca cc rle iu khin khc. Mun ti lp li s
lm vic bnh thng ca mch iu khin cc thit b th phi t li R.86.
78/269
III. Bo v chng ngn mch ngoi v qu ti
Bo v qu ti (BVQT):
Tuy nhin rle dng in khng th phn nh c ch mang ti ca MBA trc khi
xy ra qu ti. V vy i vi MBA cng sut ln ngi ta s dng nguyn l hnh nh
nhit thc hin bo v chng qu ti.
Bo v loi ny phn nh mc tng nhit nhng thi im kim tra khc nhau trong
my bin p v tu theo mc tng nhit m c nhiu cp tc ng khc nhau: cnh
bo, khi ng cc mc lm mt bng tng tc tun hon ca khng kh hoc du,
gim ti my bin p.
79/269
Bo v dng in tng cao do ngn mch ngoi:
Hnh 2.18 cho s nguyn l bo v chng ngn mch ngoi cho my bin p t ngu.
Trong rle nh hng cng sut (RW) ch tc ng khi hng cng sut ngn mch
truyn t my bin p n thanh gp cao p, cn theo chiu ngc li th khng tc
ng.
80/269
C. Tnh ton bo v Rle cho my bin p
Mc ch
Dng ngn mch ln nht, nh nht xut hin trong cc dng ngn mch.
Cc thng s, c tnh ca my bin dng in, bin in p.
Cc yu cu bo v rle ca MBA.
81/269
I. Bo v qu dng in
BO V QU DNG IN
Cu ch:
Bo v qu dng in:
82/269
nh mc th cp ca BI c tiu chun ho l 5A hoc 1A.
UBm: in p nh mc ca MBA.
Bo v ct nhanh:
U1
INngmax = I(3)
N1 = (2-7)
3(xB + xht)
83/269
2
UN.UBm
trong : xB: in khng ca MBA, xB =
100.SBm
Dng in khi ng bo v:
Ik = Kat.INngmax (2-8)
Kat.K(3).INngmax
s
IkR = nI (2-9)
K(3)
s : h s k n s ni dy ca BI.
Kim tra nhy ca bo v ng vi tnh trng ngn mch hai pha trn cc MBA pha
ni vi ngun trong ch lm vic cc tiu ca h thng (imN2).
INmin
Kn = IK 2 (2-10)
Xc nh dng khi ng ca bo v:
Kat.Kmm
Ik = Ktv .Ilv max (2-11)
y dng Ilv max dng lm vic max qua ch t bo v. Trong trng hp khng bit
c th ly Ilv max = IBm . Vi MBA ba cun dy dng Ilv max ly tng ng ca tng
cun.
84/269
K(3).Ik
s
Dng khi ng ca rle: IkR = (2-12)
nI
IN1min
Kim tra nhy ca bo v: Kn = Ik (2-13)
y IN1min dng ngn mch nh nht qua bo v khi ngn mch trc tip cui vng
bo v (im N1). Dng ngn mch tinh ton l dng ngn mch hai pha nn:
U1
I(2)
N1 = 3.(x1 + x2)
trong :
in p khi ng ca RU< :
Ulv min
Uk = Kat.Ktv (2-15)
Cp th nht ct my ct th cp:
85/269
- t: bc chn lc v thi gian (0,3 - 0,5)sec.
Bo v dng th t nghch:
tng nhy cho BVQIKU, ngi ta s dng kt hp vi BVI2 (hnh 2.19). Khi ,
bo v qu dng ch b tr mt pha chng ngn mch ba pha v nhy c kim
tra theo dng ngn mch ba pha th cp:
I(3)
N1min
Kn = Ik 1.5 (2-18)
Kat
I2k = .IBm. Vi Kat = 1,2; Ktv = 0,85 (2-19)
Ktv
86/269
II. Bo v qu ti
Bo v qu ti
Kat.IBm
dng khi ng ca bo v qu ti : Ik = Ktv (2-20)
K(3).Ik
s
Dng khi ng ca rle : IkR = nI (2-21)
Thi gian t ca bo v:
87/269
III. Bo v dng th t khng ca MBA trong mng c dng chm t ln
Bo v I0 MBA mt pha ni t:
Theo iu kin chnh nh khi dng khng cn bng khi ngn mch ngoi:
Ik > Ikcbmax (2-23)
Theo iu kin phi hp v nhy vi cc bo v ng dy ni vo thanh
gp ca trm:
Ik Kat.3Iott (2-24)
Trong :
Khi chn Ik theo iu kin (2-24) th iu kin (2-23) cng c tho mn, v vy
thng ch tnh theo iu kin (2-24).
nhy ca bo v:
Khi lm bo v chnh:
88/269
3I0min
Kn = IK 1,5 (2-25)
Khi lm bo v d tr: Kn 1,2. Lc dng 3I0min l dng b nht khi ngn mch cui
vng d tr.
NM 1 pha(A) 1 x 2 + x 0 I1
x2.x0 x2
NM 2 pha chm t (B,C) 1,1 x2 + x0 x 2 + x 0 I1
Trong :
89/269
- z(n)
: Tng tr s c thm vo.
Xc nh dng th t khng khi ngn mch mt pha v dng th t khng khi ngn
mch hai pha chm t trn thanh gp (im N1 khi bo v lm nhim v bo v chnh).
Chn gi tr ln hn lm gi tr tnh ton dng khi ng, gi tr nh hn dng kim
tra nhy ca bo v. Khi bo v lm nhim v d tr dng 3I0min ly cui vng bo
v (cui ng dy di nht ni n thanh ci MBA t bo v).
MBA c hai dy qun ni t trc tip (hnh 2.21), dng 3I0 i nh hnh v. Trong
:
IoN2(1-2): dng 3Io do ngun I cung cp khi ngn mch chm t ti N2.
IoN1(2-1): dng 3Io do ngun II cung cp khi ngn mch chm t ti N1.
Trong :
I0 bv
Kfm: h s phn mch I0, Kfm = I0 dy .
90/269
IkIz max: dng chnh nh cp 1 ca BVI0 ng dy c tr s ln nht trong tt c cc
ng dy ni n thanh ci MBA c bo v.
tI = tIzmax+t (2-28)
nhy cp I v cp II:
3I0min
Kn I = IK I 1,5 (2-29)
3I0min
Kn II = IK II 1,5 (2-30)
91/269
IV. Tinh toan cac bao v so lnh cho my bin p
* V d cch chn my bin dng: my bin p hai cun dy Sm= 20 MVA, Um =110
Kv/ 6 Kv, t ni dy MBA Y/ -11.
3.Sm 3
3.20.10
IsC = 3.Um = 3.110 = 181,8 A
+ Chn bin dng pha h 6 kv. Mch th cp BI ni sao. Dng in tnh ton chn
BI pha h p bng:
Sm 20.103
ISh = 3.Um = 3.6 = 1937 A
[ ].3 = 4,55A
IsC
ItC = nI
IsH
ItH = nI = 4,84A
92/269
ItC ItH 4,554,84
ItC .100 = 4,55 .100 = 6.4%
Gn y, trong rle so lch hin i ngi ta thc hin vic cn bng pha v tr s
dng in th cp cc pha ca MBA ngay trong rle so lch.
93/269
Bo v so lch dng in c s dng bin dng bo ha trung gian:(Loi PHT)
STT Tn gi cc i lng
Gi tr bng s
cho pha
UC UT UH
2. Xc nh dng ngn mch s cp cc i chy qua MBA khi ngn mch ngoi trong
ch lm vic cc i tt c cc pha ca MBA.
3. Tnh ton dng in khng cn bng s cp cha k n thnh phn I'''kcbtt do chn s
vng dy khng chnh xc gy ra.
Dng khng cn bng s cp ton phn tnh theo cng thc sau: Ikcbtt = I'kcbtt + I''kcbtt + I'''kcbtt
(2-31)
94/269
Vi:
INngmax:thnh phn chu k ca dng ngn mch chy qua MBA khi ngn mch ba pha
trc tip ngoi vng bo v.
Trong :
INng max va INng max: thnh phn chu k ca dng chy qua pha c iu chnh in p
ca MBA khi ngn mch ngoi tnh ton.
Trong :
WItt, WIItt: s vng tnh ton ca cc cun dy my bin dng bo ha trung gian i
vi cc pha khng c bn xc nh theo yu cu cn bng sc t ng khi ngn mch
ngoi v lm vic bnh thng.
95/269
WI ,WII: cc s vng c chp nhn (s nguyn) ca cun dy my bin dng bo ha
trung gian cc pha khng c bn tng ng .
Biu thc (2-33) v (2-34) vit cho MBA ba pha v MBA t ngu. i vi MBA hai
cun dy cn b bt s hng th hai v phi ca cc biu thc ny.
Theo iu kin chnh nh khi gi tr tnh ton ln nht ca dng khng cn bng tnh
ton:
Ik Kat.Ikcbtt (2-36)
Ik K.ImB (2-37)
K: l h s chnh nh chn trong khong 1,0 - 1,3 khi tnh ton bo v my bin dng
bo ha trung gian.
s b kim tra nhy cn xc nh dng ngn mch trc tip khi h hng xy ra
trn cc cc MBA trong tnh trng tnh ton. Tnh trng tnh ton y cn cp n
c ch lm vic ca MBA v c ch lm vic ca h thng.
trong Ir l dng trong cun dy rle. Dng ny ph thuc vo dng ngn mch v
s ni dy ca my bin dng. Trn hnh 2.23 v s phn b dng in trong mch
bo v so lch ca MBA 3 cun dy i vi mt s trng hp ngn mch khc nhau.
96/269
n gin, h s nhy c xc nh vi gi thit l ton b dng ngn mch ch
chy t mt pha n.
IkR: dng khi ng ca rle tng ng vi s vng pha c dng IR chy qua.
Nu h s nhy tnh c ln hn 2 th s tip tc tnh ton cho rle PHT theo trnh
t tip theo di y cn khng th c th khng cn tnh thnh phn Ikcbtt do iu
chnh in p gy nn vi gi thit l khi thay i u phn p ta cng s thay i i
lng t ca bo v.
Trong nhng trng hp khi khng tnh n thnh phn Ikcbtt m bo v vn khng
m bo c nhy cn thit hoc l phi bt buc k n thnh phn khng cn
bng th nn dng cc bo v c c tnh hm loi (xem mc 3).
Trong : IkRcb l dng khi ng ca rle tnh qui i v pha c bn. N bng t s
gia dng khi ng s cp vi h s bin i ca BI pha c bn c tnh n s
ni dy, IkRcb = Ks.(Ik / nI).
Ch thch hnh 2.23: S phn b dng trong MBA ba cun dy v rle so lch khi:
97/269
b: ngn mch 1 pha pha ngun.
(a) ngn mch 2 pha pha ngun, (b) ngn mch 1 pha pha ngun.
98/269
(c) ngn mch 2 pha pha cun sao, (d) ngn mch 3 pha cun tam gic.
99/269
(e) ngn mch 2 pha pha cun tam gic - (Hnh 2.23:a,b,c,d,e)S phn b dng trong MBA
v mch th cp BI khi xy ra ngn mch trong vng bo v
Wcb: s vng cun c bn ca BIG sau khi ly trn (v pha s nguyn gn nht)
tng ng vi s vng tnh ton thc t c c ca BIG.
Nu s vng tnh ton WItt , WIItt tnh theo (2-40) v (2-41) ra nhng s l th ly v s
nguyn gn nht pha ln hn hoc b hn, sao cho dng in khng cn bng tng Ikcb
100/269
c k n thnh phn I'''kcb (do vic chn s vng dy WI v WII khng ph hp vi gi
tr tnh ton ca chng gy nn) trong mi trng hp ngn mch ngoi s khng lm
cho bo v tc ng nhm.
i vi MBA ba cun dy khi s vng chp nhn ca ba pha khc nhau th pha c bn
s ni vo cun dy so lch ca BIG cn cc pha kia s ni vo cun dy cn bng.
i vi MBA ba cun dy khi s vng chp nhn hai pha no ging nhau v vi
MBA hai cun dy th pha c bn s ni vo mt cun dy cn bng no (hoc mt
phn ca cun dy cn bng v mt phn ca cun dy so lch) cn pha kia s ni vo
cun dy cn bng cn li. Cch ni ny cho php ta chn s vng dy pha c bn
gn vi gi tr tnh ton ca n hn.
101/269
S ni dy rle PHT 565 thc hin bo v so lch MBA (Hnh 2.24.b)
102/269
Khi dng cng thc (2-42) cn phi tnh s phn b ca dng s c v dng cc pha
ca mch bo v. Khi dng cng thc (2-38) cn xc nh dng trong my bin dng
BIG ca rle vi gi thit l ton b dng ngn mch ch chy mt pha cung cp dng
s c ln nht dng ngn mch ang kho st. Nu tnh ton s b th dng cng thc
(2-38) tin hn.
Nu nh nhy ti thiu nhn c trong tnh trng tnh ton b hn gi tr cho php,
ng thi gi tr tnh ton ca dng khi ng ca bo v li chn theo iu kin chnh
nh khi dng khng cn bng khi ngn mch ngoi th phi tnh ton li bo v vi
rle c c tnh hm loi ZT.
Gi
K hiu v cng thc tr
STT Tn i lng tnh ton
tnh bng
s
Ik
IkRcb = Ks n (Ik khi
1 Dng khi ng ca rle pha c bn I
cha k n I''''kcb)
S vng tnh ton ca cun dy my bin dng FkR
2 Wcbtt = IkRcb .
bo ha trung gian pha c bn
3 S vng pha c bn s b c chp nhn Wcb
103/269
Gi tr chnh xc dng khi ng ca s cp ca
11 IkRcb Kat.Ikcbtt
bo v
Gi tr chnh xc dng khi ng ca s cp ca Ik
12 IkRcb = Ks n
rle pha c bn I
Ch dn chung:
3. Dng rle so lch c cun hm cho php ta khng cn chnh nh dng khi ng
theo dng khng cn bng khi ngn mch ngoi. Khi sc t ng do cun hm sinh
104/269
ra s m bo cho bo v rle khng tc ng. V th bo v dng rle c cun hm
thng c nhy cao hn so vi cc bo v khng c cun hm (loi PHT).
- My bin p hai hoc ba cun dy (hay bin p t ngu), ni vo h thng c cng sut
ln qua hai my ct.
* Theo iu kin chnh nh khi dng khng cn bng tnh ton ln nht khi ngn mch
ngoi:
Ik Kat.Ikcbtt (2-43)
105/269
Dng khng cn bng tnh ton Ikcbtt chn dng khi ng Ikmin c xc nh nh
rle PHT.
* Theo iu kin chnh nh khi dng t ho nhy vt khi ng MBA khng ti:
Ik K.ImT (2-44)
* Theo iu kin chnh nh khi dng ngn mch ln nht khi ngn mch sau MBA t
dng (hoc khng in t dng). Nu trong mch t dng khng t bin dng cho bo
v so lch. Thng thng iu kin ny khng phi l iu kin tnh ton.
Trong hai iu kin (a), (b) h s an ton ly cao hn i vi loi rle PHT v trong rle
so lch loi khng c cun dy ngn mch, nh hng ca dng qu s ln
hn.
106/269
S ni dy cc MBA tng p 3 cun dy (t ngu) dng rle so lch c cun hm (Hnh 2.27)
107/269
* i vi my bin p tng p hai hoc ba cun dy ni vi h thng cng sut ln qua
hai my ct th cun hm ca rle so lch nn ni vo t my bin dng t trong mch
ca mt trong hai my ct ( hnh 2.27c).
108/269
* i vi cc MBA gim ni vi h thng c cng sut ln qua hai my ct th cun
hm ca rle so lch nn ni vo t my bin dng t trong mch ca mt trong hai
my ct (hnh 2.28a).
Nu khi ngn mch ngoi mt pha no dng khng cn bng rt ln v dng khi
ng ca bo v tnh theo iu kin chnh nh khi dng khng cn bng pha ny
ln hn l dng khi ng ca bo v tnh theo iu kin chnh nh khi dng t ho
nhy vt, cn khi ngn mch pha kia dng khi ng ca bo v tnh theo iu kin
chnh nh khi dng khng cn bng b hn dng khi ng ca bo v tnh theo iu
kin chnh nh khi dng t ho nhy vt th cun hm ca rle so lch nn ni vo t
my bin dng t pha c dng khng cn bng ln hn. Cch ni ny cho php ta
chn dng khi ng ca bo v theo iu kin chnh nh khi dng t ho nhy vt.
* i vi MBA gim ba cun dy c hai ngun cung cp (hnh 2.28d) khi cun dy in
p trung hoc cun dy in p thp c in tr bng khng (r = 0) th cun hm ca
rle so lch nn ni vo t my bin dng t pha c in tr bng khng. Tuy nhin
trong trng hp khi cng sut ca ngun pha no b hn so vi pha kia th nn
chn cch ni cun hm theo nhng ch dn mc trn.
109/269
Cn ch rng c th c trng hp nu ni cun hm vi pha m khi ngn mch ngoi
pha dng khng cn bng tnh ton khng phi l ln nht th phi chn s vng
ca cun hm qu ln v khi ngn mch trong vng bo v nhy ca bo v qu thp,
trong nhng trng hp nh vy phi tnh ton li vi phng n ni cun hm vo pha
khc.
IlvT.Wlvtt
Kat IhT.Wh tg (2-45)
Trong :
Mt khc ta li c :
IlvT Ilv
IhT = Ih
V khi ngn mch ngoi Ilv = Ikcbtt nn t (45) c th tm c s vng cn thit ca cun
hm:
Kat.Ikcbtt Wlvtt
Wh Ih . tg (2-46)
trong : Ikcbttv Ih : dng khng cn bng s cp tnh ton xc nh theo (2-31) v dng
hm s cp dng ngn mch tnh ton chn s vng ca cun hm ca rle so lch.
110/269
Dng ngn mch tnh ton chn s vng cun hm theo biu thc (2-46) l ngn
mch ba pha xy ra trong ch khi I ln nht:
Kat.Ikcbtt
I = Ih (2-47)
IR.W
hoc Kn = Fk R
Cc ch lm vic v dng ngn mch tnh ton cng nh h s nhy ti thiu cho
php cng chn tng t nh l i vi cc bo v rle PHT.
Trong :
111/269
Flv = IlvT.Wlv (2-49)
Trong :
Khi c mt ngun cung cp, hoc tnh ton n gin ngay c khi c nhiu ngun
cung cp c th xc nh sc t ng lm vic theo biu thc sau:
Trong :
- IlvT: dng trong cun lm vic ca rle khi ngn mch trc tip (nu c nhiu ngun
cung cp th gi thit dng ch chy theo pha cung cp ch yu).
- Wlvc: s vng cun lm vic ca rle so lch pha c ngun cung cp (khi c nhiu
ngun cung cp ly pha c ngun cung cp ch yu).
Cc dng trong cc cun lm vic IlvT v IlvT trong cc biu thc (2-49) v (2-50) cn
phi xc nh c k n dng ngn mch v s ni my bin dng ca bo v. Sc
t ng lm vic khi ng ca rle FlvkR trong biu thc (2-48) xc nh theo c tnh
khi ng ca rle khi tc ng hm ln nht theo trnh t sau:
Fh = IhT.Wh (2-51)
Trong :
IhT: dng trong cun hm ca rle so lch dng ngn mch ang kho st c
k n s ni dy ca BI.
Wh: s vng dy ca cun hm.
Trn mt phng Flv, Fh v im biu din tng ng vi Flv, tnh theo (2-49) v (2-50)
v Fh tnh theo (2-51) cho trng hp ngn mch kho st.
112/269
rle tng ng vi tc ng hm ln nht (im A trn hnh 2.29) s l im biu din
gii hn tc ng ca rle, do sc t ng lm vic tng ng vi im ny s l
im lm vic khi ng FlvkR dng ngn mch ang kho st c in tr trung gian.
Ngoi BI chnh ngi ta c th dng BI ph b lch pha, v hiu chnh dng khng
cn bng vo rle do cc u phn p do khc t s bin i gia MBA v BI chnh. i
vi MBA hai cun dy my bin dng ph c phi hp vi iu kin dng ph ti
113/269
ln nht ca MBA (hnh 2.30). Vi MBA ba cun dy, chn BI theo cun dy c cng
sut nh mc ln nht (hnh 2.31).
Gii:
30.103
Dng nh mc pha 11 KV: 3.11 = 1574,6 A
Cun dy MBA pha 11KV ni, BI ni Y, dng th cp vo rle (chn BI chnh 1600
/1):
114/269
1574,6.1
ITI = 1600 = 0,984 A
30.103
Dng nh mc pha 66 KV: 3.66 = 262,4A
0,984.215 0,984.215
0,875.n1 = 3 ; n1 = 3.0,875 = 139,6 140 vong
115/269
u ng dy. Yu cu s ca hai b BI cho hai h thng so lch khc nhau, BI ca
bo v so lch TTK ni sao, trong khi BI ca h thng bo v so lch dc th ni
pha cun dy ni sao MBA, dng hai b BI th tn km, c th dng mt b BI cho hai
h thng so lch theo cc cch sau:
Phng php sau c dng rng ri hn v c th iu chnh dng khng cn bng cho
bo v so lch dc.
S BI ph tng:
S BI ph Y/:
116/269
V. Bo v so lnh khi c dng t ha nhy vt, hin tng qu kch t MBA
Cn khi xut hin qu kch t MBA, c thnh phn sng hi bc 5 chim phn ln, thnh
phn bc 5 ny c dng cho mc ch n nh bo v. Bo v s b kho khi thnh
phn sng hi bc 5 ln hn gi tr t.
117/269
VI. Mt s s bo v tiu biu cho my bin p
Cc k hiu trn s :
118/269
S bo v MBA 2 cun dy tiu biu (Hnh 2.34)
119/269
Chng 3: Bao v thanh gop
A. Gii thiu chung
T VN
Mi s h thng thanh gp c chc nng v tnh linh hot lm vic khc nhau i
hi h thng bo v rle phi tho mn c cc yu cu . Cc dng h thng bo v
thanh gp nh sau:
120/269
(Hinh 3.1)
121/269
B. Cac dang bao v thanh gop
BO V THANH GP BNG CC PHN T NI KT VI THANH
GP
S bo v dng in:
tIMC = tIz + t
tIIMC = tIIz + t,
tMBA = tIIMC + t.
gim thi gian loi tr s c trn thanh gp xung mc thp nht, cn kho bo v
ca phn t ni vi ngun bng cc rle ca cc l ra cp in cho ph ti.
122/269
Khi s c trn ng dy ra, bo v qu dng ca cc l ny gi tn hiu kho mch ct
vi thi gian tTG ca my ct ngun, ng thi a tn hiu tc ng ct my ct thuc
ng dy b s c. Thng thng s c trn ng dy ra s c ct vi thi gian t1,
t2 tu theo v tr im ngn mch. Nu cc bo v hoc my ct tng ng t chi tc
ng th sau thi gian tH bo v qu dng phn t pha ngun s tc ng ct my ct
pha ngun.
Khi ngn mch trn thanh gp bo v cc xut tuyn ra khng khi ng nn khng gi
tn hiu kho my ct pha ngun v thanh gp s c c ct ra vi thi gian tTG.
Dng rle nh hng cng sut kho bo v nhnh c ngun ni vi thanh ci:
Nguyn tc thc hin kho bng rle nh hng cng sut khi cc phn t ni vi thanh
gp c ngun cung cp t hai pha. Rle kho tc ng khi hng cng sut ngn mch
ra khi thanh gp. Khi ngn mch trn mt nhnh c ngun phn t nh hng cng
sut trn nhnh khi ng. Khi ngn mch trn thanh gp rle nh hng cng sut
khng khi ng v thanh gp c ct ra khi ngun.
Bao v dong in thanh gop dung RW khoa cac tac ng (Hnh 3.4)
BO V SO LCH THANH GP
123/269
Phn bit vng tc ng:
Mt h thng thanh gp gm c hai hay nhiu thanh gp khc nhau, khi c s c trn
thanh gp no h thng bo v rle phi ct tt c cc my ct ni ti thanh gp .
thc hin yu cu ny, mch th cp ca tt c cc BI ca mt thanh gp ni song song
v ni vi dy dn ph, t a vo rle bo v thanh gp , khi nhnh no c ni
vi thanh gp no th BI ca n s c ni vi dy dn ph ca thanh gp bng tip
im ph ca dao cch ly. m bo, tt c cc im trn thanh gp nm trong vng
bo v c gii hn bi cc BI.
Mt trong nhng mch n gin pht hin t mch th cp l dng rle pht hin
t mch th BI (rle 95 hnh 3.7) t ni tip hay song song vi mch bo v thanh
gp (87B).
- H thng kim tra phi thc hin bng rle khc lm vic c lp vi rle chnh (rle
K hnh 3.8a)
- Tc ng nhanh nh bo v chnh.
124/269
- Ngun cung cp ca rle kim tra phi khc vi ngun cung cp cho bo v chnh.
125/269
Bo v so lch thanh gp dng rle dng in:
- Khi ngn mch ngoi, cng nh khi lm vic bnh thng c dng ph ti chy qua,
cc s ETI,ETII bng nhau. V d ITI = ITIIv nI = nIInn:
ETI ETII
IR = Z
- Khi ngn mch trong vng bo v cc s ETI,ETII cng nhau v to thnh dng trong
rle lm bo v tc ng.
126/269
Thi gian suy gim ca thnh phn khng chu k c nh gi bng hng s thi gian
tu thuc vo loi phn t ni kt vi thanh gp b s c. Mt vi tr s tiu biu nh
sau:
My bin p: 0,04sec.
ng dy: 0,04sec.
T cc s liu trn ta nhn thy nu c my pht ni vi thanh gp, thnh phn khng
chu k ca dng ngn mch s tn ti lu hn v BI b bo ho nhiu hn.
Vi bo v so lch dng rle dng in nn s dng c tnh thi gian ph thuc phi
hp vi thi gian gim dn ca thnh phn khng chu k dng ngn mch.
- Khng b bo ho.
- p ng nhanh v khng b qu .
127/269
Bo v so lch thanh gp dng rle dng in c hm:
khc phc dng khng cn bng ln ca bo v so lch thanh gp khi dng rle dng
in ngi ta cng c th dng rle so lch c hm. Loi rle ny cung cp mt i
lng hm thch hp khng ch dng khng cn bng khi ngn mch ngoi c dng
khng cn bng ln.
Isl = Ilv = ITI ITII (3-1)
Dng in hm IH:
IH = K(ITI + ITII) (3-2)
Vi K l h s hm, K < 1.
Trong ch lm vic bnh thng, hay khi ngn mch ngoi vng bo v, dng in
lm vic s b hn nhiu so vi dng in hm nn rle so lch khng lm vic. Khi
ngn mch trong vng bo v (v d ch c mt ngun cung cp n thanh gp), lc ny:
Ilv = ITI > IH (3-3)
Trong ch lm vic bnh thng v khi ngn mch ngoi vng bo v (im N2), ta
c:
128/269
I = ITI ITII = 0 (3-4)
Khi ngn mch trong vng bo v (im N1) ton b dng ngn mch s chy qua in
tr R to nn in p t trn rle rt ln, rle s tc ng.
S (hnh 3.14) trnh by phng n thc hin bo v rle tng tr cao i vi thanh
gp. n gin, ta xt trng hp s thanh gp ch c hai phn t (G, H) v my
bin dng c thng s ging nhau. Rle c mc ni tip vi mt in tr n nh
RR, vic mc ni tip mt in tr n nh RR s lm tng tng tr mch rle nn phn
ln dng khng cn bng (do s bo ho khng ging nhau gia cc BI khi ngn mch
ngoi) s chy trong mch BI b bo ha c tng tr thp hn, ngha l RR c tc dng
phn dng qua rle.
Nu xem cc my bin dng hon ton ging nhau th RBIG = RBIH (in tr th cp
BI), dy dn ph c c trng bi R1H v R1G (hnh 3.14) v in khng mch t ha
xH, xG. ch ngn mch ngoi, nu cc my bin dng khng b bo ha th xH
v xG c tr s kh ln nn dng in t ha c th b qua, dng in ra vo nt cn
129/269
bng nhau (nh lut 1 Kirchoff) do pha th cp BI khng c dng chy qua rle,
rle khng tc ng. Trng hp ti t nht l my bin dng t trn phn t c s c
bo ha hon ton, gi thit ngn mch ngoi nhnh H lm BI nhnh H b bo ha
hon ton (xH = 0)ngha l bin dng H khng c tn hiu u ra, tnh trng ny c
biu th bng cch ni tt xH (hnh 3.14). My bin dng G cho tn hiu u ra ln hn,
khng b bo ha.
Dng in ngn mch pha th cp ( INMT) phn b qua cc tng tr nhnh gm RlH,
RBIH v nhnh rle:
I
NMT(RlH+RBIH)
IR = R (3-6)
R
Khi ngn mch trn thanh gp tt c cc dng in pha s cp u chy vo thanh gp,
pha th cp tt c cc dng in u chy vo rle, c th gy qu in p trn cc
ca rle. chng qu p cho rle c th mc song song 1 in tr phi tuyn vi rle.
- in th th cp BI ln.
- in tr cun dy th cp BI nh.
- Ti dy dn ph nh.
130/269
BO V SO SNH PHA
= 1 + 2 = (3-8)
ch lm vic bnh thng v khi ngn mch ngoi gc pha ca dng in hai u
gn nh nhau nn 00. Khi ngn mch trong vng bo v, dng in hai pha ngc
nhau nn 1200. Trn thc t do nh hng ca in dung phn b ca phn t c
bo v nn trong ch lm vic bnh thng v khi ngn mch ngoi 1800, trnh
bo v tc ng nhm phi chn gc khi ng k ln hn mt gii hn no , thng
khong (300-600).
Pha dong in khi ngn mach bn trong (a) va ngn mach bn ngoai (b) (Hnh 3.17)
131/269
Khi ngn mch ngoi vng bo v thanh gp (im N2), dng in chy qua BI ca
phn t b s c c pha ngc vi dng in trong cc my bin dngca phn t khng
b s c, thi gian trng tn hiu bng khng, bo v s khng lm vic (hnh 3.17b).
BO V D PHNG MY CT HNG
132/269
TM HIU VI S BO V THANH GP TIU BIU
(Hnh 3.20)
133/269
+ B chn lc s c: phn bit ngn mch trong v ngn mch ngoi.
Trong R: rle khi ng, xc nh tng dng vo v ra ca thanh gp, phn bit ngn
mch trong vng bo v hay ngn mch ngoi.
* V d cch phn b dng trong bo v so lch h thng hai thanh gp. Trong F1,
D1 lm vic vi thanh gp I, F2, D2 lm vic vi thanh gp II.
+ Dng phn b pha th cp BI khi ngn mch ngoi hnh 3.20a, khi ngn mch trn
thanh gp I hnh 3.20b v khi t mch th BI hnh 3.20c.
H: Con ni.
134/269
4RG: Rle trung gian iu khin my ct ni ti thanh gp II.
Khi ngn mch thuc thanh gp I, b phn khi ng 3RI tc ng lm cho tip im
3RI1 mch iu khin ng. V ngn mch thuc thanh gp I nn b phn chn lc
thanh gp I (1RI) tc ng nn tip im 1RI1 ng. Tip im 3RI1, 1RI1 ng dn
n 3RG c in s iu khin ct tt c cc my ct ni vo thanh gp I.
Mch kim tra t mch th my bin dng (RIK): Khi mch th BI b t RIK tc
ng dn n tip im KRI1 mch iu khin ng lm cho 1RT c in nn tip
im 1RT1 ng, 1RG c in nn tip im 1RG1 ng (tip im t gi), tip im
1RG2 m do s kho b phn bo v so lch khng cho tc ng, ng thi bo tn
hiu t mch th BI.
135/269
S bo v h thng hai thanh gp c thanh gp vng (Hnh 3.21)
136/269
Thc cht bo v so lch khng ton phn l mt dng ca bo v qu dng in c
nhiu cp thi gian (thng l hai cp).
Cp th nht ca bo v:
Cp th hai ca bo v:
137/269
C. Tinh toan bao v thanh gop
TNH TON BO V SO LCH DNG IN CHO CC THANH GP
CA NH MY IN V TRM BIN P
My bin dng dng cho bo v thanh gp phi tho mn ng cong sai s 10%. Vic
th li theo iu kin ny cn tin hnh cho my bin dng ca phn t no m khi ngn
mch ngoi c dng in ngn mch ln nht chy qua.
Ik Kat.Ikcbtt (3-9)
Trong :
Ik Kat.Iptmax (3-11)
138/269
Trong hai iu kin trn, iu kin no cho dng in khi ng khi ng ln hn th
chn lm dng khi ng tnh ton.
Khi dng h thng hai thanh gp th dng in khi ng ca b phn khi ng chung
chn theo biu thc (3-9) v (3-11). Dng khi ng ca b chn lc chn theo iu
kin dng khng cn bng ln nht khi ngn mch ngoi (dng chy qua my ct ni
khi ngn mch trn thanh gp bn cnh). Trong thc t c th chn dng khi ng ca
b phn chn lc bng dng khi ng ca b phn khi ng chung.
Dng khi ng ca rle kim tra mch th my bin dng c chn theo dng khng
cn bng ch lm vic khi ph ti cc i:
vi INmin l thnh phn chu k ca dng ngn mch nh nht i qua bo v khi ngn
mch trn thanh gp.
Bo v cp I:
Dng khi ng ca bo v ct nhanh chn theo dng ngn mch sau khng in ng
dy hoc bin p t dng c tnh n vic tng dng ph ti ca phn on c bo v
do mt phn on no bn cnh ngh lm vic, hay do thit b TD t ng chuyn
mt phn ph ti ca phn on khc sang.
139/269
Trong :
I(2)
N min
Kn = 1,5 (3-16)
II
k
I(2)
N min: dng ngn mch trc tip hai pha trn thanh gp trong ch ph ti cc
tiu.
Bo v cp II:
Trong :
140/269
Kpt: h s ph ti ly bng (1,2 -1,3).
I(2)
N min
Kn = (3-19)
III
k
Bo v cp I:
141/269
I(2)
Nmin
IKB = KnI (3-20)
Trong :
I(2)
Nmin: dng ngn mch khi ngn mch trc tip gia 2 pha thanh gp trong ch
ph ti cc tiu.
KnI: h s nhy ca bo v cp I, KnI = 1,5.
in p khi ng ca rle p chn theo p cc tiu thanh gp khi ngn mch sau
khng in ng dy m dng qua bo v bng dng khi ng ca bo v ct nhanh.
3.IKB.xk
UKB = Kat (3-21)
Trong :
Ngoi ra theo iu kin n nh nhit khi dng loi rle PH -520 (ca Lin X) v iu
kin chnh nh theo in p ch lm vic mang ti, in p khi ng ca bo v
cn phi tho mn iu kin sau:
142/269
UKB
KnU = UR 2 (3-23)
U = 1,05.l (3-24)
R
* Bo v cp II:
143/269
Chng 4: Bao v ng dy
A. Gii thiu chung v bo v ng dy
Phng php v chng loi thit b bo v cc ng dy (Z) ti in ph thuc vo
rt nhiu yu t nh: Z trn khng hay Z cp, chiu di Z, phng thc ni t ca
h thng, cng sut truyn ti v v tr ca Z trong cu hnh ca h thng, cp in p
ca Z...
Hin nay c nhiu cch phn loi cc Z, theo cp in p ngi ta c th phn bit:
Cc dng s c v bo v bo v ng dy ti in.
chng cc dng ngn mch trong li h p thng ngi ta dng cu chy (fuse)
hoc aptomat .
Qu dng ct nhanh hoc c thi gian vi c tnh thi gian c lp hoc ph thuc.
144/269
Qu dng c hng.
Bo v khong cch.
Bo v khong cch.
145/269
B. Cac loai bao v thng dung bao v ng dy trong
h thng in
I. Bao v qua dong
Bo v qu dng
c tnh thi gian ca bo v qu dng c lp (1), ph thuc (2) v hn hp (3, 4) (Hnh 4.1)
Hin nay thng dng 3 phng php phi hp gia cc bo v qu dng lin k l
phng php theo thi gian, theo dng in v phng php hn hp gia thi gian v
dng in.
146/269
Phi hp cc bo v theo thi gian:
tn = t(n-1)max + t (4-1)
Trong :
Vi:
tqt: thi gian sai s do qun tnh khin cho rle vn trng thi tc ng mc d ngn
mch b ct, vi rle s tqt thng nh hn 0,05 sec.
i vi rle in c bc chn lc v thi gian t thng c chn bng 0,5 sec, rle
tnh khong 0,4 sec cn i vi rle s t = (0,2 0,3) sec ty theo loi my ct c
s dng.
Kat.Kmm.Ilvmax
IKB = Ktv (4-3)
147/269
Trong :
Vi:
IN min: dng ngn mch nh nht khi ngn mch trong vng bo v.
K(3).IKB
s
IKR = nI (4-6)
Trong :
I(3)
(3) R
K s: h s s , ph thuc vo cch mc s BI K(3)
s = . i vi s sao hon
I(3)
T
ton hoc sao khuyt th K(3) (3)
s = 1, cn s s 8 th Ks = 3.
148/269
Phi hp cc bo v theo dng in:
thng thng ngn mch cng gn ngun th dng ngn mch cng ln v dng ngn
mch ny s gim dn khi v tr im ngn mch cng xa ngun. Yu cu t ra y l
phi phi hp cc bo v tc ng theo dng ngn mch sao cho rle gn im ngn
mch nht s tc ng ct my ct m thi gian tc ng gia cc bo v vn chn theo
c tnh thi gian c lp. Nhc im ca phng php ny l cn phi bit cng sut
ngn mch ca ngun v tng tr Z gia hai u Z t rle m ta cn phi phi hp
m bo tnh chn lc. chnh xc ca bo v c th s khng m bo i vi cc
Z gn ngun c cng sut ngn mch bin ng mnh hoc ngn mch qua tng tr c
gi tr ln. Do nhng nhc im trn m phng php phi hp theo dng in thng
s dng bo v cc Z c cng sut ngun t bin ng v cho mt dng ngn mch.
Phng php ny tnh theo dng ngn mch pha v la chn gi tr t ca bo v sao
cho rle gn im s c nht s tc ng. Gi s xt ngn mch 3 pha N(3) ti im
N2 trn hnh 4.3, gi tr dng ngn mch ti N2 c xc nh theo cng thc:
c.Ungun
IN 2 = (4-7)
3(Zngun+ZAB)
Trong :
Ungun: in p dy ca ngun.
U2
ngun
Zngun = SNM (4-8)
149/269
c tuyn thi gian ca bo v qu dng trong li in hnh tia cho trng hp phi hp theo
dng in (Hnh 4.3)
Chng ta nhn thy cc dng ngn mch pha sau im N2 (tnh v pha ti) s c gi tr
nh hn IN2(b qua trng hp ngn mch qua mt tng tr ln) do gi tr t ca
dng in cho bo v t ti A c th chn ln hn dng IN2. Trong trng hp tng
qut, gi tr ca dng in cp th n (tnh v pha ph ti) chn theo phng php phi
hp dng in s c tnh theo cng thc:
Kat.c.Ungun
IKn = m (4-9)
3(Zngunmax + n = 1 Z(n 1))
Trong :
m: s cp bo v ca ton Z.
Kat = (1,1 1,3): h s an ton m bo khng ct nhm khi c ngn mch ngoi do
sai s tnh dng ngn mch (k n ng cong sai s 10% ca BI v 20% do tng tr
ngun b bin ng).
150/269
Bo v qu dng cc i vi c tuyn thi gian ph thuc:
Phi hp c tuyn thi gian ca bo v qu dng trong li in hnh tia cho trng hp c
tuyn ph thuc(Hnh 4.4)
151/269
Hin nay trn thc t tn ti nhiu tiu chun ng cong c tuyn thi gian ph thuc
ca bo v qu dng s nh: tiu chun ca u ban k thut in quc t (IEC), ca vin
k thut in-in t M (IEEC), vin tiu chun quc gia Hoa K (ANSI)..., trong
tiu chun IEC (IEC255-3) thng c s dng nht. Tiu chun IEC255-3 bao gm
cc h c tuyn c dc khc nhau: dc chun (IEC255-3A), rt dc (IEC255-3B),
cc dc (IEC255-3C). Trong trng hp chung, cng thc xc nh thi gian tc ng
v tr v ca cc h ng cong nh sau:
K K1
tt = TD n ; ttv = TD 2 (4-10)
m 1 m 1
Trong :
Trong :
U: in p dy danh nh ca li in.
TD: h s thi gian (Time Dial) ca mi ng cong trong b ng cong tiu chun
v l gi tr t khi ta chn ng cong trong b nh ca rle.
152/269
ng cong dc chun (SIT) theo tiu chun IEC255-3A (Hnh 4.5)
0,14 1,08
tt = TD 0,02 ; ttv = TD (4-12)
m 1 m2 1
13,5 13,5
tt = TD m 1 ; ttv = TD (4-13)
m2 1
153/269
- ng cong cc dc EIT (extremely inverse time): hnh 4.7
80
tt = TD 2 ;
m 1
80
tt = TD (4-14)
m2 1
Chng ta nhn thy rng i vi bo v qu dng thng thng cng gn ngun thi
gian ct ngn mch cng ln, thc t cho thy ngn mch gn ngun thng th mc
nguy him cao hn v cn loi tr cng nhanh cng tt. bo v cc Z trong
trng hp ny ngi ta dng bo v qu dng ct nhanh (50), bo v ct nhanh c kh
nng lm vic chn lc trong li c cu hnh bt k vi mt ngun (hnh 4.8) hay nhiu
ngun (hnh 4.9) cung cp. u im ca n l c th cch ly nhanh s c vi cng sut
ngn mch ln gn ngun. Tuy nhin vng bo v khng bao trm c hon ton Z
cn bo v, y chnh l nhc im ln nht ca loi bo v ny.
154/269
m bo tnh chn lc, gi tr t ca bo v qu dng ct nhanh phi c chn sao
cho ln hn dng ngn mch cc i ( y l dng ngn mch 3 pha trc tip) i qua
ch t rle khi c ngn mch ngoi vng bo v. Sau y chng ta s i tnh ton gi
tr t ca bo v cho mt s mng in thng gp.
Trong :
INngoi max: dng ngn mch 3 pha trc tip ln nht qua bo v khi ngn ngoi vng
bo v. y l dng ngn mch 3 pha trc tip ti thanh gp B.
155/269
Trong :
IANngoaimax: gi tr dng ngn mch ln nht khi ngn mch 3 pha trc tip ti thanh gp B
do ngun HT1 cung cp.
IBNngoaimax: gi tr dng ngn mch ln nht khi ngn mch 3 pha trc tip ti thanh gp A
do ngun HT2 cung cp.
156/269
V l thuyt, thi gian tc ng ca bo v qu dng ct nhanh c th bng 0 sec. Tuy
nhin trn thc t ngn chn bo v c th lm vic sai khi c st nh vo Z gy
ngn mch tm thi do van chng st hot ng hoc khi ong MBA khng ti (dng
t ho khng ti ca MBA c th vt qu tr s t ca bo v ct nhanh) hoc trong
cc ch nhiu lon thnh phn sng hi khc vi sng hi c tn s 50Hz ln, thng
thng ngi ta cho bo v lm vic vi thi gian tr khong (0,05 0,08) sec i vi
rle c v (0,03 0,05) sec vi rle s.
157/269
Bo v qu dng ct nhanh cho s hp b Z-MBA (a) v kt hp vi chc nng bo v qu
dng thng thng theo thi gian ph thuc (b) trong rle s (Hnh 4.11)
158/269
nn t cp qu dng ngng thp (qu dng thng thng) vi c tnh thi gian ph
thuc. Vic p dng cc cng thc trn cn ph thuc vo Z c cung cp t mt hay
hai ngun v bo v thuc loi c hng hay v hng. Nu gia hai ngun cung cp
(hnh 4.9) ngoi Z lin lc chnh cn c Z lin lc ph khc (mch vng) th sau khi
bo v mt u tc ng ct my ct, dng ngn mch qua bo v u cn li c
th tng ln v bo v s tc ng, ngha l vng tc ng ca bo v ct nhanh u
ny c th c m rng ra (hin tng khi ng khng ng thi).
159/269
r rng khi nhy ca bo v tng ln do trong biu thc IKB khng
cn h s Kmm
UNmax
nU <U Ulvmin
KRU < <
nU
(4-23)
Trong :
Ngy nay hu ht cc rle qu dng c hng s c tch hp thm nhiu chc nng
nh: chc nng ct nhanh, qu dng vi c tuyn thi gian c lp v ph thuc, nh
mt s rle qu dng c hng c c tnh chn lc tuyt i v tng i, ngha l
c th va m bo chc nng ct nhanh va ng vai tr nh mt bo v d tr. Mt
trong nhng rle va nu trn l rle qu dng c hng ba cp tc ng. hiu r
hn v loi rle ny chng ta s i phn tch chn thi gian lm vic v dng in khi
ng ca bo v qu dng c hng ba cp tc ng cho mt s mng in in hnh
trong h thng in.
160/269
Mng in hnh tia c hai ngun cung cp:
Bo v qu dng c hng cp I:
161/269
Phi hp thi gian cc bo v qu dng c hng theo c tuyn thi gian c lp cho trng
hp Z c hai ngun cung cp (Hnh 4.13)
Trong :
INT: dng ngn mch khi ngn mch sau MBA ti nhnh r thanh gp B.
Thng thng thi gian t cp II bo v c chn trong khong (0,3 0,5) sec.
Vi mng in hnh 4.13. chn thi gian lm vic ca vng bo v cp III, theo
hng tc ng chng ta chia ra lm hai nhm:
162/269
Nhm 2: gm cc bo v c hng tc ng t phi sang tri: 2, 4, 6.Thi gian lm vic
ca mi nhm c chn theo nguyn tc bc thang ging nh vi mt bo v qu dng
thng thng, ngha l thi gian lm vic ca bo v th n c xc nh theo cng thc
(4-1).
tIII
t = t(n 1)max + t (4-29)
Trong :
tIII
tn: thi gian t ca bo v th n ang xt.
t(n-1) max: thi gian lm vic ln nht ca cc bo v lin k trcbo v ang xt.
i vi mng in vng mt ngun cung cp (hnh 4.14) chng ta chn thi gian cho
bo v nh vi mng hnh tia hai ngun cung cp, nhng y thi gian tc ng ca
bo v 2 v 5 (t2, t5) khng cn phi phi hp thi gian vi bt k bo v khc v khi
ngn mch nhnh ngun (nhnh 7) th khng c dng ngn mch chy trong mch
vng.
It 1 > It 3 > It 5
163/269
Bo v qu dng c hng cho mng in vng mt ngun cung cp (Hnh 4.14)
164/269
ng dy song song:
t1 = t3 = t5 + t (4-31)
Trong :
165/269
Trong h thng c trung tnh trc tip ni t, khi xy ra chm t mt pha cng chnh
l ngn mch mt pha, dng th t khng (TTK) phn ln n t im trung tnh ca
hai trm hai u Z, cn t cc trm khc th kh b. iu ny cho php m bo s
phi hp tt theo dng ca bo v TTK. Cc bo v trong trng hp ny thng c
phi hp theo nguyn tc phn cp nh i vi bo v qu dng pha.
S th nht thng dng cho li c trung tnh ni t trc tip hay qua tng tr
thp, khi dng chm t qua cc pha c gi tr ln nn gi l bo v dng TTK cho li
c dng chm t ln. Khi rle thng c ni vi tng cc dng pha t ba bin
dng ring bit nn c chnh xc thp.
Bin dng TTK nhy cao pht hin dng chm t thng c gi tr danh nh nh
hn nhiu so vi bin dng TTK cho bo v c dng chm t ln v c ni vi rle
s theo cc u vo ring bit.
V dng TTK khng th i qua cun tam gic ca MBA nn vic phi hp gia cc bo
v theo dng TTK s n gin hn rt nhiu so vi qu dng pha. Nu chn dng in
khi ng khng chnh xc th bo v qu dng TTK c th tc ng nhm nu s dng
s mc song song cc bin dng pha do s khng ng nht ca chng, n cng c
th ct nhm nu mch bin dng b t.
166/269
Vit Nam, trc y li c trung tnh cch t thng l li phn phi trung p nh
hn 35 kV nhng vi vic a li 22 kV c trung tnh ni t trc tip vo vn hnh
s lm cho cc loi bo v chng chm t li ny s a dng hn. Tuy nhin trong
cc rle s hin nay cc chc nng bo v ny c tch hp sn nn khng gy kh
khn cho vic s dng.
Trong :
Vic s dng nhiu cp bo v TTK theo trng phi Lin X c nh trn xut pht
t mt thc t l trong s bo v khng c kiu c tuyn ph thuc vi thi gian
tc ng khc nhau cho cc dng chm t khc nhau. Do vy, kiu bn cp s cho c
tuyn dng bc thang c cht lng bo v tt hn so vi loi hai cp c tuyn c lp,
nhng vn khng t c cht lng nh ca loi bo v qu dng TTK vi c tuyn
ph thuc. Mt khc, do trong cc bo v Z rle s thng c km theo chc nng
pht hin cc s c chm t nn bo v qu dng TTK bn cp ch ng vai tr nh
bo v d phng hoc c th thay n bng mt bo v qu dng TTK hai ngng.
Chc nng qu dng chm t trong rle s thng c hai ngng l ngng cao v
ngng thp. Ngng cao ct nhanh thng c xc nh tng t nh cc rle c
in. gim thiu xc xut ct nhm do cc cc my ct khng ng thi, ngi ta
thng gii hn thi gian tc ng ca cp ct nhanh khong di hai chu k tn s
cng nghip i vi cc my ct mt pha. Cn cp ngng thp cng c th c dng c
tuyn c lp hay ph thuc, trong nn s dng loi c tuyn th hai tng kh
nng bo v. Khi s dng chc nng qu dng chng chm t trong rle s, ta cn phi
phn bit hai loi bo v vi cc gi tr t c xc nh xut pht t nhng c s lp
lun khc nhau. Bo v qu dng TTK cho li c dng chm t ln thng c hiu
chnh theo dng khng cn bng cc i v dng th t khng i qua ch t bo v.
167/269
Cn bo v dng TTK cho li c dng chm t b thng xc nh theo dng in
dung. Sau y chng ta s ln lt xt cc loi bo v ny.
Trong ch ti bnh thng v khi c ngn mch ngoi, trong dng tng ba pha th
. . . .
cp ( IT = Ia + Ib + Ic) chy qua rle thng cha thnh phn TTK v dng khng cn
bng c trng bi s khng ng nht ca cc bin dng pha v do ti bt i xng:
. . . . . . .
. .
(IA + IB + IC) (IA + IB + IC) 3.I0
IT = nI = nI IKCBT (4-34)
Trong :
. . .
IA,IB,IC: dng in ba pha s cp chy qua i tng c bo v.
168/269
Trong :
3.I0C
I0 > A 1,15 (4-37)
169/269
Gi tr t dng ngng cao (I0>>) c chn theo cc iu kin sau:
Thi gian ct nhanh ca bo v ngng cao thng chn bng 0,05 sec.
Trong mt s loi rle theo trng phi M, c bit l cc loi rle bo v tng hp
Z nh SEL-321 (SEL) hay ALPS (GE Multilin), cc chc nng bo v qu dng TTK
vi c tuyn c lp nh mt bo v d phng c th c ti ba hay bn cp c hng.
Tuy nhin khc vi rle ca Lin X, chng cn c tch hp thm c tnh ph thuc.
iu ny cho php rle bo v Z vi cc thi gian tc ng khc nhau tu theo cu
hnh ca li v v tr s c m loi bo v hai cp vi thi gian c lp khng thc hin
c.
Cp II: dng khi ng cp II ca trm B (hnh 4.17) c chn theo cc iu kin sau:
1. Suy ra t dng tng ba pha qua bo v khi c chm t sau MBA t ngu ca bo v
lin k v pha ti ( cp in p thp hn), tc l ti im N1:
170/269
III0> B = Khc.3.I0Btt (4-41)
Trong :
I0Btt: dng TTK tnh ton, c xc nh theo dng TTK qua rle B khi c chm t ti
im tnh ton N2 trn Z lin k CD, N2 l im m dng tng ba pha qua rle C bng
gi tr dng in t ca n (hnh 4.17).
3. Theo iu kin hiu chnh t dng tng ba pha ca ch khng ton pha trong Z
lin k, hay dng KCB khi c dao ng hay s mt ng b cc my pht (trong trng
hp thi gian tc ng ca bo v ln hn 1 sec).
171/269
c tuyn ph thuc:
Phng php phi hp cc bo v qu dng TTK theo c tuyn thi gian ph thuc
tng t nh i vi bo v qu dng pha. Tuy nhin cn ch l i vi bo v qu
dng TTK cn c mt s loi c tuyn ph thuc ch c cho bo v chm t nh c
tuyn thi gian tc ng lu, c tuyn kiu RI...
Cc dng dung khng trong li trung tnh cch t (a) v vct dng v p (b) trong iu kin
bnh thng (Hnh 4.18)
172/269
Dng chm t ti im s c khi s bng: (hnh 4.19)
. (1) . (1) . (1) .
ID = (IB + IC ) = 3..C.Upha (4-42)
Khi tnh ton dng ny ngi ta thng xt n in dung (C) ca li theo in dung
n v c (F/km) i vi tng loi dy dn, do cng thc (4-42) c th vit thnh:
. (1) .
ID = 3..c.l.Upha.10 6 = a.l (4-43)
Trong :
l: tng chiu di ca li in ni vi nhau trc tip khng qua MBA (li c cng cp
in p).
. (1)
U.l
i vi Z cp: ID = 10 (A) (4-45)
Vi U l in p dy ca li ang xt.
Cc dng dung khng trong li trung tnh cch t (a) v vct dng v p (b) trong iu kin
bnh thng (Hnh 4.18)
173/269
Khi tnh dng dung khng chnh nh gi tr t cho rle cn phi ch l dng dung
khng ca Z c bo v s chy qun bn trong phm vi Z ny m khng qua ch
t rle (hnh 4.20). Do cc cng thc (4-43), (4-44), (4-45), trong gi tr tng
di ng dy l khng c tnh n chiu di Z c bo v. iu ny cng c ngha
l, nu xut tuyn ca MBA hay my pht ch c mt Z th y khng c php t
bo v qu dng TTK c nhy cao.
ICmin l l )
AB
0> = Khc = a.( Khc
(4-46)
I
Trong :
l: di tng ca li ni vi nhau trc tip khng qua MBA cung cp cho TG trm
trong cu hnh ngn nht ca li.
vi Kat = (2 2,5)
174/269
Cc dng dung khng trong li trung tnh cch t (a) v vct dng v p (b) khi c s c
chm t (Hnh 4.19)
175/269
II. Bao v so lch dong in
Trong ch lm vic bnh thng hoc khi ngn mch ngoi: Dng in so lch ISL
(chnh l dng lm vic) ca bo v c xc nh theo cng thc:
176/269
. . . . .
ISL = I = I1T I2T = ILV
. . . .
1
= nI .[(I1S I2S) (I1 I2)]
. . . .
(4-48)
1
nI .(I1S I2S) IKCBT IKCBT
Dng in hm:
. . . . . . .
1
IH = I1T + I2T = nI .[(I1S + I2S) (I1 + I2)] (4-49)
Trong :
I1S, I2S, I1T, I2T, I1, I2: ln lt l dng in s cp, th cp v dng t ho ca BI.
Trng hp Z c mt ngun cung cp: gi s HT2 trn hnh 4.21 c ct ra. Khi :
. . . .
1
ILV = I1S = nI .(I1S I1) (4- 51)
177/269
Gii hn di ca h s hm c chn cho min c dng ngn mch b nng cao
nhy ca bo v, cn min c dng ngn mch ln thng chn h s KH cao
ngn chn bo v c th tc ng nhm.
. . . . .
1
IH = nI .[(I1S I2S) (I1 I2)] (4-54)
th vct dng in khi c ngn mch ngoi (a) v trong (b) vng bo v (Hnh 4.22)
178/269
Nh ni trn, bo v so lch c tnh chn lc tuyt i nn thi gian tc ng ca
bo v khng cn phi phi hp vi cc bo v khc, tc l v nguyn tc bo v c th
tc ng khng thi gian.
Bo v so lch dc cho Z n:
Bo v so lch dng c hm truyn tn hiu hai u bo v bng phng php truyn tin (Hnh
4.23)
179/269
. . . .
Ira = 2.Ia + Ic + 3.IN (4-56)
.
vi IN l dng in chy trong dy trung tnh ca t my bin dng u hnh
sao.
B pha thanh gp A:
. . . . . .
1
ISL = nI .[(I1S I2S) (I1 I2)] IKCBT< IKR (4-57)
180/269
S nguyn l bo v so lch ngang c hng (Hnh 4.25)
Khi xy ra ngn mch ti N2 (gi s pha ph ti khng c ngun truyn ngc v),
dng ngn mch ti im N2 c cung cp t hai pha: dng cung cp trc tip theo
ng A1N2 v dng v theo ng vng A34B2N2 (thng dng ngn mch do
nhnh A1N2 c gi tr ln hn so vi dng do nhnh kia cung cp do tng tr mch
vng thng ln). Dng ngn mch trn i qua hai b bo v so lch hai u thanh
gp.
B pha thanh gp B: Dng in chy trn hai nhnh I1S v I2S c chiu ngc nhau.
Khi dng in so lch c xc nh theo cng thc sau:
. . . . .
1
ISL = nI .[(I1S + I2S) (I1 + I2)] > IKR (4-59)
181/269
Khi xy ra ngn mch ti N3 (gn thanh gp A), do tng tr on t thanh gp A n
im ngn mch nh hn rt nhiu so vi tng tr mch vng dn n dng ngn mch
hu nh dn hon ton qua nhnh A3N3 lm cho bo v pha A tc ng ct my ct
3 cn dng trong mch vng rt nh nn bo v pha B khng tc ng. Ch khi my
ct 3 b ct ra, dng ngn mch dn v nhnh vng v khi bo v pha B mi tc
ng ct my ct 4. Trng hp ny c gi l hin tng khi ng khng ng thi,
hin tng ny s lm tng thi gian ct ngn mch ln gy nh hng n tnh tc ng
nhanh ca bo v.
182/269
III. Bao v khoang cach
Bo v khong cch
Hin nay tn ti nhiu phng thc tnh ton gi tr t cho bo v khong cch, phm
vi ng dng ca mi phng thc tu thuc vo tng ng dng c th. Ngoi ra bo v
khong cch c th c s dng kt hp vi TL, cc s ct lin ng dng knh
truyn tin gim thi gian ct s c. Sau y chng ta s i phn tch cch tnh ton
cc vng ca rle khong cch.
183/269
Vng I:
Trong :
trlmin: thi gian tnh ton v ra quyt nh thao tc nh nht ca rle khong cch. Thi
gian ny tu thuc vo tng loi rle. V d rle 7SA511 c trlmin =25 msec, 7SA513
c trlmin 18 msec.
tt: thi gian truyn tn hiu bn ngoi rle, thi gian ny c th b ph thuc bi bus
truyn...
184/269
Xc nh cc vng khong cch ca bo v khong cch ba cp (a), (b), (c) v s logic ct
(d). (Hnh 4.26 )
185/269
Trng hp c k n cc sai s ca cc phn t khong cch, cc bin dng BI, bin
in p BU cng nh sai s v thng s tng tr o c, ngn mch qua in tr h
quang, nh hng bi chiu di ng dy..., c th lm cho rle tc ng nhm khi s
c thc t nm ngoi vng I (v d ngn mch trn on BC). Khi ngi ta c th s
dng cng thc:
1
ZIA = 1 + + ZlAB (4-62)
Khi thay cc gi tr trn vo cng thc (4-62) gi tr ZIA s dao ng trong khong (0,8
0,9) di thc ng dy AB, do n cng ph hp vi cng thc (4-61).
Trn thc t khng phi bt c loi rle khong cch no cng c gi tr t trc tip
l tng tr Z (P44X ca Alstom (Php), Sel321 ca Sel (M)). V d nh 7SA513 ca
Siemens (c), gi tr t ca rle ny c th l cc gi tr in khng v in tr (khi
xt n s c chm t) v chng c xc nh bng 85% chiu di ng dy.
Nct I In
XIAseco = Nvt .XAprim. A (4-63b)
1
RIAprim = RlAB + 2 .Rarc (4-64a)
Nct I In
RIAseco = Nvt .RAprim. A (4-64b)
Trong :
In
A: dng danh nh ca rle c tnh bng dng th cp ca BI.
Rarc: gi tr in tr h quang do ngn mch gy ra (b chia u cho hai pha khc nhau),
Rarc c xc nh theo cng thc C. Warrington i vi s c pha-pha:
186/269
28700.(D + v.tc)
Rarc = (4-65)
I1,4
N
Vng II:
Nct II In
XIIAseco = Nvt X Aprim A ( ) (4-67b)
187/269
ZIIAprim = ZlAB + 0,3.ZlBC ( ) (4-68a)
Nct II
ZIIAseco = Nvt ZAprim ( ) (4-68b)
Trong :
188/269
Anh hng ca Kpd n hin tng ht vng (kpd<1) v vt vng (kpd<1) (Hnh 4.27)
Khi Kpd < 1 (hnh 4.27) ngha l gi tr tng tr o c ln hn tng tr thc t, trng
hp ny ngi ta gi l hin tng ht vng (underreach). Lc rle ch c th pht
hin c nhng s c v tr gn hn so vi v tr c gi tr ci t tng tr vng. Nu
iu ny xy ra i vi vng II ca bo v khong cch t ti A th c ngha l vng
bo v d phng cho vng I ca rle khong cch t ti B s gim i v nh vy thi
gian ct d phng cho vng I ca bo v ti B s tng ln n tIIIA, lm gim hiu qu
d phng ca bo v A. Vic p dng cng thc (4-69) s gy rt nhiu kh khn cho
kh nng phi hp cp II ca bo v ti A vi cp I ca bo v ti B nu gi tr Kpd dao
ng trong khong rng. khc phc iu ny, ngi ta c hai hng gii quyt: th
nht l chn gi tr Kpd cc i tnh ton, th hai l tnh ton cc gi tr chnh nh
khc nhau trong ch cc i v cc tiu ci t vo rle. iu ny rt d dng vi
cc rle s v b nh ca chng cho php cha nhiu b tham s chnh nh khc nhau.
Khi h s Kpd > 1 (hnh 4.27) s xy ra hin tng vt vng (overreach). Khi gi tr
tng tr o c s nh hn tng tr thc t ci t vng v rle s ct c cc ngn
mch xa hn so vi gi tr vng ci t, ni cch khc l gii hn vng bo v s tng
ln. iu ny cha chc tt v khi vng II ca bo v t ti A c th s b ln
sang vng II ca bo v ti B v nh vy cc bo v c th tc ng khng chn lc.
189/269
Trong :
Theo cc lp lun trn y th cc cng thc (4-66) n (4-68) thng ch p dng cho
cc li hnh tia mt ngun cung cp (c trng ca li phn phi) cn i vi mng
in vng th phi p dng cc cng thc c tnh n h s phn dng.
Vng III:
Hin nay cch tnh di vng III ca bo v khong cch ba cp vn cha thng nht.
Tu vo tng trng hp, mc ch s dng vng ny m gi tr tng tr t vng III s
c xc nh theo cc cng thc hp l. Trn thc t Vit Nam mt s ni vng III
khng c s dng.
Nu xem vng III ca rle khong cch t ti A thun tu d phng cho vng II rle A
v n phi phi hp tt vi vng II ca rle t ti B th c th p dng cng thc (4-71)
cho trng hp n gin:
ZIII
A = 0,8[ZlAB + 0,8(ZlBC + 0,85ZlCD)] (4-71)
XIII
Aprim = 0,8.[XlAB + 0,8.(XlBC + 0,85.XlCD)] (4-73a)
Nct III In
XIII
Aseco = Nvt XAprim A ( ) (4-73b)
190/269
Tuy nhin, khi p dng cc cng thc ny i vi li mch vng th khng phi lc
no cng c th m bo c s phi hp tt gia cc bo v. Gi s xt mng in
nh hnh 4.28, trong on ng dy BC c tng tr ln hn tng tr on BMC
(gi s do cc ng dy ny c tit din dy ln,...). khi c ngn mch ti N, nu theo
mch thng ABCN th im s c nm vng III ca bo v khong cch t ti A v
l vng II ca bo v ti B.
Nh vy, cc cng thc (4-71); (4-72) ch nn p dng cho li hnh tia mt ngun cung
cp. i vi mng in vng do nh hng ca ca h s phn dng nn gi tr tng tr
o c vng III c th bin thin trong di kh rng v khi vic tnh ton gi tr ci
t vng III rt phc tp v phi tnh ton nhiu gi tr t trong nhng trng hp vn
hnh khc nhau ci t vo b nh ca rle.
tIII II
A = tA + t (4-74)
ZIII
Aprim = (ZlAB + ZlBC).1,2 ( ) (4-75a)
Nct
ZIII III
Aseco = ZAprim N ( ) (4-75b)
vt
191/269
Hoc cng c th xc nh theo cng thc :
IR + IF
ZIII
A ZlAB + IF ZlBC (4-76)
Thi gian t ca vng III trong trng hp ny c phi hp vi thi gian t vng
II ca bo v lin k (ti B):
tIII II
A = tB + t (4-77)
Trong :
192/269
Hng t ca bo v khong cch v v tr tng tr ti (Hnh 4.29)
193/269
Cc s ct lin ng trc tip DTT (direct transfer trip):
S vng I m rng khi c ngn mch trong v ngoi ng dy (a) v logic ct ca rle s
(b) (Hnh 4.30)
Trn hnh 4.30 ta gi s rle khong cch B1 l rle pht tn hiu, rle khong cch A2
l rle thu tn hiu pht t B1 khi c s c ti N2 thuc vng ct nhanh (tI) ca B1. Nu
s dng s khong cch thng thng th rle A2 s ct my ct vi thi gian tr ca
vng II (tIIA2), thi gian ny i khi qu ln (300 600 msec) i vi mt s ng dy
truyn ti cao p v siu cao p. Khi s ct lin ng dng ng truyn thng tin
cho php gim ng k thi gian ct ca rle A2. Thc vy, khi rle B1 s a tn
hiu ct my ct tc thi (30 msec), ng thi pht tn hiu lin ng trc tip ca n ra
u ra s output v thng qua ng truyn tin (i mt ti a 20 msec) ti u vo s
input ca rle A2. Rle A2 s ct ngay my ct ca n khi nhn c tn hiu trc tip
ny.
194/269
S logic ct lin ng DUTT bn trong rle SEL-321 (Hnh 4.31a)
Thi gian cch ly s c (k c thi gian thao tc my ct (40 50) msec) trong trng
hp ny ch cn khong (90 100) msec r rng l nhanh hn rt nhiu so vi thi gian
tIIA2. Rle B1 cng c gi tr t v thao tc tng t nh rle A2 khi s c gn u
trm A. Nh vy, vic s dng ng truyn tn hiu lin ng ni chung s gim thi
gian ct s c trn 100% di on ng dy c bo v (AB). iu ny c ngha
rt ln i vi n nh ng ca ton b h thng, c bit i vi cc li lin kt
cao p hoc siu cao p.
S logic ct lin ng trc tip DTT ng thi 3 pha (a) v c lp tng pha (Hnh 4.31b)
Mt s k hiu trn s :
195/269
Z1G: tng tr vng 1 theo c tuyn t gic pha-t.
Nu phn t pht tn hiu trc tip ca rle u pht l phn t ni tuyn (vng I khong
cch) th s c gi l ct lin ng do phn t ni tuyn truyn tn hiu trc tip
DUTT (Direct Underreaching Transfer Trip) (hnh 4.31). Cn nu phn t pht tn hiu
trc tip ca rle u pht l phn t vt tuyn (vng I m rng, vng II, III khong
cch, phn t pht hin s c, phn t nh hng) th s c gi l ct lin ng do
phn t vt tuyn truyn tn hiu trc tip DOTT (Direct Overreaching Transfer Trip).
Cng tng t nh trn, nu phn t pht tn hiu cho php ca rle u pht l phn
t ni tuyn (vng I khong cch) th s c gi l ct lin ng do phn t ni
tuyn truyn tn hiu cho php PUTT (Permissive Underreaching Transfer Trip). Cn
nu phn t pht tn hiu cho php ca rle u pht l phn t vt tuyn (vng I
m rng, vng II, III khong cch, phn t pht hin s c, phn t nh hng) th
s c gi l ct lin ng do phn t vt tuyn truyn tn hiu cho php POTT
(Permissive Overreaching Transfer Trip). Vi 7SA513, c th dng cng mt lc c hai
kiu truyn POTT v PUTT c lp qua cc ng ni sng mang ring bit. Khi
kiu truyn PUTT hot ng trong vng I cn kiu truyn POTT hot ng trong vng
196/269
m rng hoc vi vng pht hin s c. Trn thc t ngi ta c th phn bit cc s
POTT thun tu (dng bo v khong cch ba cp kt hp vi ct lin ng, cn
gi l POTT1) v s c thm vng III khong cch hng ngc c chc nng kho
(POTT2). Loi s sau lm vic tng t nh s thun tu i vi cc s c bn
trong ng dy. Cn i vi cc s c bn ngoi, vng III hng ngc ny s kho
ton b bo v khong cch li.
Nu mt h hng xy ra trong thit b nhn tn hiu hay trong ng truyn, logic nhn
ca b giao tip vin thng a nng c th b kho bi u vo nh phn v iu ny s
khng nh hng n chc nng bo v khong cch thng thng. Khi vic iu
khin khong o vng m rng s c chuyn n chc nng TL nu chc nng ny
cha b kho.
S khi ca chc nng ct lin ng dng tn hiu cho php PTT (Hnh 4.32)
Trn hnh 4.32 trnh by s khi tng th ca logic ct lin ng dng tn hiu cho
php PTT dng chung cho c hai kiu PUTT v POTT. Vic chuyn t s ny sang
s kia c thc hin bng chuyn mch logic (mch lt,...) m y ta ch th hin
nh mt tip im c kh thng thng.
Trn s ny chng ta nhn thy logic PUTT v POTT khc nhau nhng im c bn
sau:
Trong s PUTT, phn t khi pht tn hiu lin ng cho bo v khong cch i
din khi thao tc ct my ct ti ch l vng I, trong khi s kia l cc phn t c
gii hn vng vt ra ngoi vng I nh vng I m rng, vng II, III khong cch, phn
t pht hin s c, phn t nh hng...
197/269
vic (ca rle B1). Cn khi ngn mch v tr giao nhau ca vng I ca cc rle hai u
(ti N1), s ct lin ng li khng cn thit v s c nm trong vng I ca c hai bo
v nn s c s c loi tr vi thi gian tI 0 sec. Ngc li trong s POTT, vi
mi v tr ngn mch trong ng dy, hai phn t pht tn hiu lin ng hai u u
lm vic nn y cn phi c hai ng tn hiu ring r truyn tn hiu theo hai chiu
khc nhau, hoc mt ng truyn tin lm vic trong ch phn chia thi gian kiu
song cng (duplex).
Anh hng ca in tr s c n vng I khong cch MHO trong s PUTT (a) v vai tr
ca phn t ra quyt nh ct trong cc s PTT (b) (Hnh 4.33)
198/269
php n rle B. V phn t ra quyt nh ct v hng ca rle B cng nhn ra s c
ny trong gii hn vng ca n nn rle B vn tc ng, ngha l gy ct nhm.
Tn hiu lin ng sau khi qua giao din truyn tin ca rle pht cn phi c ko di
sn sau khong thi gian so vi tn hiu pht ca phn t khi pht tn hiu lin ng.
iu ny nhm m bo tn hiu lin ng n c vi u thu mt cch ton vn ngay
c trong trng hp phn t khi pht b ngt t ngt hay ng dy truyn tin qu di.
i vi rle pha u nhn cng vy, sn sau ca tn hiu thu cng phi c ko di
mt khon thi gian l Tr (hnh 4.32). cn ch l phn t thi gian Tr ny thng c
s dng trong cc s kiu PUTT, cn trong s POTT t c dng.
i vi cc ng dng ct lin ng dng tn hiu cho php s dng knh cao tn thng
thng bng ng dy ti in (ti ba) PLC, tin cy truyn tin khng cao do tn hiu
truyn lin ng phi i qua im s c trn ng dy ti in nn hay b nghn v suy
hao ln (ti 20 30 dB). Trong trng hp khng c thit b khuch i cng sut
tn hiu c th vt qua im nghn th phi dng loi knh truyn khc cng s dng
ng dy ti in nh knh m chuyn tn (SFK). Knh ny c chng nhiu cao
hn v c th c dng to tn hiu ca s gii kho cho chc nng ct lin ng
trong cc s gii kho.
199/269
S ni dy theo logic POTT s dng giao din di m tn NS40A v rle khong cch ALPS
ca GEC-Multilin (Hnh 4.34)
Trong cc s ct lin ng do phn t ni tuyn truyn tn hiu cho php PUTT giai
on u, ngi ta thng s dng vng I khong cch va lm phn t khi pht tn
hiu lin ng i xa, va lm phn t ra quyt nh ct khi nhn c tn hiu cho php
t xa gi ti. S nh vy c th khng cho php ct nhanh cc s c cui ng dy
c bo v. Gi s khi c ngn mch ti im N1 (hnh 4.33b), rle A khi nhn c
tn hiu cho php t rle B vn khng th thao tc ct c v s c nm ngoi vng I.
khc phc tnh trng ny, ngi ta phi s dng vng II lm phn t ra quyt nh
ct.
Tuy nhin khi do nhng hn ch v cng ngh, vng I v vng II thng vn phi
dng chung mch so snh, nn thc t hai vng ny vn khng th ng thi c kch
hot v vng II thng phi ra quyt nh ct sau mt khong thi gian tr.
Trong cc rle khong cch kiu khng chuyn mch (non-swiched relay), c bit l
rle s hin nay, vn ny c gii quyt v vic s dng s PUTT khng gy
ra kh khn no.
200/269
S khi ca chc nng ct lin ng dng tn hiu kho trong rle c hai u ng dy
c bo v (Hnh 4.35)
Khi c s c im N3 pha sau rle B nhng trong vng II khong cch ca rle A,
cc vng c hng ngc ny s pht tn hiu kho ti rle A n khng b ct nhm.
Cn khi c ngn mch bn trong ng dy, chng s khng pht tn hiu kho lin
ng. Nh vy gi tr t ca vng hng ngc (vng II hng ngc, phn offset ca
phn t pht hin s c...) phi bao trm phn vt tuyn ca vng II khong cch
m bo mi s c ngoi ng dy nhng trong vng II phi c pht hin bi vng
hng ngc ny. b sai s c th ly gi tr t bng 1,2 ln phn vt tuyn vng
II ca rle u i din.
Knh truyn tin dng trong s kho lin ng c th dng loi mt ng truyn kiu
n cng. Trong trng hp dng h thng ti ba PLC, tn hiu cao tn c th ch lm
vic trn mt tn s. Nu s ct lin ng dng tn hiu cho php PTT, tn hiu cho
201/269
php cao tn phi truyn qua im s c trn ng dy n u bn kia th bo v
pha i din mi ct my ct, cn vi s ang xt nu bo v pha i din khng
nhn c tn hiu kho th n s pht lnh ct my ct nh vy th mc an ton c
cao hn nhng c th gy ra ct nhm. Ni chung i vi s kho lin ng yu cu
v cht lng ca ng truyn rt cao trnh tc ng nhm. Khi knh truyn hoc
b phn pht nhn tn hiu b h hng th s lin ng phi b kho v khi bo
v thc hin cc chc nng ca mt bo v khong cch thng thng hoc kt hp vi
TL.
So vi s dng tn hiu cho php PTT, s dng tn hiu kho lin ng lm vic
tt hn trong trng hp ngn mch trong ng dy c mt u l ngun yu. Khi
u dy pha ngun mnh s t ng ct ra v khng c tn hiu kho t pha ngun yu
gi ti.
y l logic bo v tng t vi chc nng ct lin ng dng tn hiu cho php (PTT)
nhng c tin cy cao hn, s gii kho khng hn l s ngc vi s kho
xt. Trong trng hp s c ng truyn, vic t ng gii kho c t ng thc
hin mt ln u nhn ch khng phi do tn hiu t xa gi ti. Tn hiu gii kho
v tn hiu cho php l hai dng khc nhau ca tn hiu ho gii (release) thng dng
trong cc s lin ng.
202/269
gian no khi rle pht hin ra s c trong hng tc ng ca mnh, logic bo v ca
n s kho chc nng PTT li v chuyn quyn kim sot sang cc vng khong cch
thng thng. iu ny c ngha l s c s b cch ly chm hn so vi cc s ct
lin ng.
S gi kho c kh nng gii vic kho chc nng PTT trong cc trng hp nghn
ng truyn nu trn bng cch khng dng tn hiu cao tn PLC thng thng m
dng loi m chuyn tn SFK (frequency shifp keying). M ny c hai tn s sng mang:
tn s th nht ng vi trng thi khng c tn hiu lin ng gi l tn s gim st
(guard), tn s th hai khc vi tn s u ng vi trng thi c tn hiu lin ng gi
l tn s lm vic hay tn s gii kho (unblock frequency). Tn s th nht f1 dng
xc nh ng truyn vn thng mch v thng c gn mc logic 0. Tn s
th hai f2 thng c gn mc logic 1 tng ng vi trng thi c iu kin. Vic
chuyn phng thc bin iu t bin sang bin iu tn s c gii tn hp lm tng
kh nng chng nhiu ca tn hiu lin ng i vi cc s c ngn mch trn ng
truyn PLC.
Trn hnh 4.36 trnh by s to tn hiu gii kho R ti u nhn ca knh cao tn
PLC. Khi rle pha xa pht tn hiu cho php, trong trng hp lm vic bnh thng
ca ng truyn tin, khng c li ng truyn (f = 0), tn hiu lin ng ng vi tn
s f2 ca s PTT c b gii m to thnh tn hiu U (U = 1). Mch AND th nht
m thng v tn hiu gii kho R = 1 s thc hin chc nng nh mt tn hiu cho php
thng thng. Trong trng hp ng truyn b nghn hay b t, c tn s gim st f1
v tn s gii kho f2 u khng c (U = 0), b gii m s pht ra tn hiu bo li ng
truyn f = 1. Khi mch v th nht ngt, cn mch v th hai m thng cho php to
ra tn hiu logic 1. Sau khong thi gian tr d phng thng l 20 msec, tn hiu gii
kho R c pht ra trong vng 100 msec ri c gii tr (R = 0). Trong thi gian ,
s s dng tn hiu cho php t to ny thc hin quy trnh thao tc ca mnh nh
trong trng hp ng truyn tin vn lm vic tt. Sau tn hiu R = 0 s c duy
tr u ra mch logic gii kho cho n khi ng truyn c phc hi. Nh vy, khi
ng truyn b s c, s gii kho ch c th dng thao tc mt ln. phc hi
203/269
li s lm vic ca s ny, cn phi khc phc s c ngn mch hay ng truyn
thng tin.
Gii thiu:
Theo thng k thc t cho thy cc s c thong qua xy ra trong h thng in chim
ti 80%. nng cao tin cy ca h thng cng nh kh nng cung cp in lin tc
cho cc ph ti ngi ta thng s dng cc s t ng ng lp li. nguyn l hot
ng ca s t ng ng lp li c th gii thch nh sau: cc s bo v c s
dng sao cho khi s c xy ra c th ct nhanh cc my ct lin quan, sau mt khong
thi gian tng i ngn s t ng ng lp li s ng cc my ct va ct ra. Nu
s c l thong qua th li in tip tc vn hnh cn nu s c duy tr th my ct s
c ct ra tr li. Tu vo kt cu cng nh ch vn hnh ca tng li in m s
ln ng lp li c th khc nhau, thng thng l di 3 ln.
204/269
Ngoi hai s tng tc nu trn, mt s tng tc cng thng gp l s tng tc
theo th t. Trong mc (III.5.3) s cp s tng tc ny vi bo v khong cch, c
th l dng vng 1 m rng tng tc. mc (III.5.4) s gii thiu thm mt s phi
hp gia bo v khong cch vi thit b TL li tm gi l S tng tc vng 2 kt
hp vi thit b RAR v DAR, trong :
S bo v vi vng 1 m rng:
205/269
Khi c mt s c xut hin mt im bt k bn trong vng 1 m rng, r le s thao
tc vi thi gian ca vng 1, ct my ct v khi ng r le t ng ng lp li. Mt
tip im (lnh) t r le t ng ng lp li s c s dng chuyn gi tr t ca
rle khong cch tr v vng 1 c bn. Tip im ca r le t ng ng lp li c s
dng cho mc ch ny s thao tc trc khi xung ng c a ti my ct v ch tr
v vo cui thi gian phc hi ca mch ARC (xem biu thi gian trn hnh 4.43).
in p ng dy ng b vi in p thanh ci: S = 1.
in p thanh ci khng tn ti: UB = 0.
206/269
s ln ng ct my ct sau mt thi gian vn hnh c nh trc, iu kin tc ng
ca thit b t ng ng lp li hai u ng dy c i ngc li. Thao tc ny
c thc hin bi kho chuyn mch K4 v K5 (hnh 4.37a) v thc ra i vi r le s
n l mt mch lt bng vi mch. Cn kho K3 ch s dng i vi li in c ngun
cung cp t mt pha.
207/269
Ci t phng thc hot ng ca mch ARC theo thanh ci ( Hnh 4.38)
Ngn mch ti N 2 :
208/269
dy BC v DC vn khng c in, do my ct B2 v D1 cng khng ng li c
v thanh ci C b mt in khng chn lc.
Trng hp th nht:
Trng hp th hai:
209/269
Gi s N3 nm trong vng tc ng ca ca vng 1 m rng ti E1, F1 v G1 lc cc
my ct C2, D1, E1, F1, D1 cng ct bi vng 1 m rng Z1E. Sau ch c my ct D1
ng li. Cn cc my ct C2, E1, F1, G1 khng ng li c do khng c tn hiu in
p ng dy (UL = 0). Thanh ci D s mt in khng chn lc.
Gi s N3 nm ngoi phm vi tc ng ca E1 th cc my ct F1 v G1 s ln ng li
thnh cng theo iu kin kim tra in p ng b khi m thanh ci E c ni vi ngun
cung cp. Nu s c l thong qua th D1 s ng li thnh cng v my ct C2 cng s
ng li khi in p ng dy v in p thanh ci ca n cn ng b vi nhau. Nu
s c duy tr th my ct D1 s ct nhanh tr li v my ct C2 s khng ng li.
210/269
Nu s c cn duy tr th my ct C1 s ct ra tr li bi vng 2 vi thi gian
tr l t2, ng dy AB v BC lc u khng c in p nn cc my ct A2
v B2 khng khng tho mn iu kin t ng ng lp li. iu ny dn
n thanh ci B b mt in khng chn lc.
Nu s c l thong qua, my ct C1 s ng li thnh cng. Sau my ct B2
s ng li c theo iu kin (UL = 1, UB = 0) v tip theo my ct A2 cng
s ng li thnh cng theo iu kin (UL = 1, S = 1). Trong trng hp ny ta
thy nu khng ci t thm iu kin ng lp li (UL = 1, UB = 0) cho cc
my ct A2 v B2 th my ct B2 s khng t ng ng li c do in p
thanh ci khng tn ti nn khng c tn hiu ng b v my ct A2 cng
khng ng li c do in p ng dy khng tn ti nn cng khng c tn
hiu ng b. iu ny dn n thanh ci B b mt in khng chn lc.
Ngn mch ti N 3 :
Trng hp th nht:
211/269
ng cho cc ngun t ng b th cc my ct E1, F1, G1 v k c my C2 phi c mch
ARC c ci t c th t ng ng li theo c hai iu UL = 0 hoc c in p
ng dy UL = 1 (km theo S = 1 hoc UB = 0), ng thi chng phi c thi gian tc
ng khc nhau (iu ny hon ton cho php v mch ARC ca cc my ct i din
vi cc my ct ny ch tc ng theo iu kin UL = 1):
Trng hp th hai:
Gi s N3 nm ngoi phm vi tc ng ca E1 th cc my ct F1 v G1 s ln ng li
thnh cng theo iu kin kim tra in p ng b (khi m thanh ci E c ni vi ngun
cung cp). Nu s c l thong qua th C2 s ng li thnh cng v my ct D1 cng s
212/269
ng li khi in p ng dy v in p thanh ci ca n cn ng b vi nhau. Nu
s c duy tr th my ct C2 s ct nhanh tr li v my ct D1 cng khng ng li.
Nhn xt
213/269
Trn hnh 4.40a trnh by s lgic ca s tng tc bo v theo th t bng vng
1 m rng ca bo v khong cch v hnh 4.40b th hin cc bc thi gian tr ca mch
t ng ng lp li ARC ca cc my ct in trn li in khi h thng bo v r le
hot ng theo nguyn tc ny.
Khi ngn mch trn mt ng dy, chng hn ngn mch ng dy BC. Hai my ct
hai u ng dy l B2 v C1 s ct ra. V c hai my ct u c th ng li theo
iu kin UL = 0, nn my ct c thi gian tr ca mch ARC nh hn s ng li trc
(gi s my ct B2). Nu B2 ng li thnh cng (s c l thong qua) th my ct u
cn li l C1 c thi gian tr ca mch ARC ln hn phi c thm kh nng t ng
ng li theo iu kin kim tra ng b (UL = 1, S = 1) mi c th ng li c
khi phc li s lm vic ca ng dy BC. Nu B2 ng li khng thnh cng (s c
duy tr hoc bn duy tr), sau my ct C1 vn tip tc ng li theo iu kin UL =
0. Nu s c l duy tr th C1 ng li khng thnh cng. Cn nu s c l bn duy tr
th C1 s ng li thnh cng. Tuy nhin s ng li thnh cng ca my ct C1 lc ny
214/269
khng c ngha, bi v mch ARC ca my ct B2 b kho. iu ny c ngha s
ng li ng dy ln th hai ca my ct C1 ch lm tng chi ph bo dng my ct.
Nhn xt:
215/269
S tng tc vng 2 kt hp vi RAR v DAR:
216/269
S tng tc vng 2 kt hp vi RAR v DAR (Hnh 4.41)
Nguyn l tc ng:
Mch RAR:
217/269
ng v duy tr theo tn hiu trn nhng mch to thi gian tr (tRAR) ca n ch lm
vic khi c tn hiu in p thanh ci UB (khi khng cn thit th ni tt mch ny li).
Khi my ct c ct bng mch tng tc vng 2, n s c ng lp li nhanh theo
chu trnh RAR khi iu kin ng li sau y ca n c tho mn (hnh 4.41a):
Mch DAR:
Mch DAR khi ng theo tn hiu khi ng ca vng 1 (Z1 = 1) hoc/v vng 2 (Z2
= 1) thng qua v tr kn mch ca kho K3 hoc/v K4. Mch DAR cng c cc iu
kin tc ng nh sau:
Tn ti in p ng dy UL = 1 v ng b vi in p thanh ci S = 1 (kho K7 kn
mch).
218/269
- i vi ng dy c ngun cung cp t 2 pha, v mt u c kh nng c ng
li bi mch RAR, nn mch DAR lun phi kim tra theo iu kin 3, tc K10 lun
tnh trng kn mch. Tuy nhin khi ngn mch on gia ng dy th vng 1 c 2
u u tc ng, do mch RAR khng lm vic, nh vy cn phi c 1 u ng li
my ct theo iu kin 2, tc u ny phi c K9 v K10 kn mch.
Ngn mch ti N 1 :
Ngn mch ti N 2 :
219/269
ti my ct B2 ang kn mch v nu kho K3 ca s ti my ct B2 cng kn mch
th my ct B2 s ng li ln th hai (t ng ng li hai ln) theo chu trnh DAR vi
iu kin (UB = 1, UL = 0). Nu B2 ng li thnh cng th s ko theo my ct C1 ng
li thnh cng. Nu s c cn duy tr th my ct B2 s c ct nhanh bng mch TOR.
Mch TOR c khi ng theo chu trnh DAR v nu khng c mch ny th B2 s ct
vi thi gian tr t2 ca vng 2 c bn (v vng 2 ct nhanh lc ny b kho).
220/269
b mch TOR th mch TOR ca n trong trng hp ny khng khi ng v chu trnh
DAR ca n khng lm vic.
Nhn xt:
Ngn mch ti N 3 :
221/269
Vn t ra y l gi s N3 nm trong phm vi tc ng ca vng 2 ca mt trong
nhng bo v ti cc my ct i din trc tip vi thanh ci D (E1, F1, G1) v gi s l
ti my ct G1. Lc my ct G1 cng tham gia ct nhng thanh ci D vn c in (do
c ngun t thanh ci E v F) v ng dy DG vn c tn hiu in p, do chu trnh
RAR ti my ct G1 ny phi c ng theo iu kin kim tra tn hiu ng b (UL
= 1 v S = 1), trong trng hp ny th mch RAR ti my ct D1 vn khi ng bnh
thng (v UB = 1) v ng li cng lc vi my ct G1. Nu s c cn duy tr th c
c hai my ct G1 v D1 cng ct ra tr li bng vng 2 tc thi v mch RAR ca n
b kho li. Nhng sau my ct G1, D1 v C2 c ng lp li theo chu trnh DAR.
trnh trng hp my ct D1 v G1 cng ng vo v cng ct ra theo vng 2 c bn
(hoc bng mch TOR) khi s c cn duy tr, ta nn my ct G1 v C2 cng ng li
trc trong chu trnh DAR (kho K9 ca C2 phi kn mch). Khi nu s c cn duy
tr th C2 s c ct ra bng vng 1, cn G1 ng li thnh cng. Nu s c l bn duy
tr th my ct D1 s c ng li bng chu trnh DAR theo iu kin UL = 1 v S = 1.
Ngn mch ti N 4 :
222/269
Vic ci t cc chu trnh RAR ca cc my ct E1, F1, G1 v k c my ct C2 va c
th tc ng vi iu kin UL = 0 va c th tc ng vi iu kin UL = 1, S = 1 l cn
thit trong trng hp v tr ngn mch N4 khng nm trong phm vi tc ng ca vng
2 ca mt trong cc my ct E1, F1 hoc G1.
Trong mc ny s xem xt vic tnh ton la chn cc i lng thi gian ca s tng
tc vng 2 ca bo v khong cch kt hp vi thit b RAR v DAR bao gm: thi gian
cht tRAR ca mch RAR, thi gian cht tDAR ca mch DAR, thi gian tr v thi gian
duy tr ca mch kho vng 2 tc thi. Tuy nhin, trc tin cn phi xem xt ngha
cc i lng thi ca mt chu trnh ng lp li.
- i vi mch bo v:
Thi gian thao tc (tBV): cn gi l thi gian bo v, c tnh t thi im xut hin
s c n thi im tip im u ra ca s bo v khp mch (nu bo v c r le
ct ring th thi gian ca n cng c cng vo) cung cp nng lng cho cun ct
my ct.
- i vi my ct:
223/269
Thi gian tn ti ca h quang (Arcing time): tnh t thi im cc tip im ca my
ct bt u tch ra cho n thi im h quang s c c dp tt.
Thi gian ct (tCMC): l tng ca hai thi gian m v thi gian tn ti ca h quang, tc
l tnh t thi im cun ct my ct nhn in cho ti khi h quang s c trong bung
ct my ct c dp tt hon ton.
i vi mch t ng ng lp li:
Thi gian xung ng (Closing pulse time): khong thi gian m tip im u ra ca s
ng lp li kn mch cho n khi cc tip im ca my ct khp mch hon ton.
Thi gian phc hi (Reclaim time): l khong thi gian tip theo sau mt thao tc
ng thnh cng, c tnh t thi im tip im u ra ca s t ng ng lp li
khp mch ( cung cp nng lng cho cun ng my ct). Thi gian ny phi c
tri qua trc khi s t ng ng lp li khi ng cho chu trnh ng lp li tip
theo trong trng hp xut hin thm mt s c khc.
Thi gian nhiu lon h thng (System disturbance time): tnh t thi im
xut hin s c cho n thi im cc tip im ca my ct thng mch. Thi
gian ny i lc cn c gi l thi gian dao ng ca h thng.
Hnh 4.43 trnh by biu thi gian ca s tng tc vng 2 ca bo v khong cch
kt hp vi cc thit b RAR v DAR.
Mch RAR tc ng cng nhanh cng tt, tc l thi gian cht ca mch RAR (tRAR)
cng nh cng tt nhanh chng phc hi s cung cp in, c bit l cc ng c
224/269
phi sc t khi ng tr li. Tuy nhin tnh tc ng nhanh ca s b hn ch
bi iu kin kh ion ho ti ni s c, ngha l thi gian cht phi ln phn tn
khng kh b ion ho ti ni s c. iu kin ny c th hin bi biu thc sau y:
trong :
Thi gian kh ion l thi gian cn thit tip sau thi im dp h quang s c ca ng
dy trn khng m bo phn tn khng kh b ion ho sao cho h quang s khng
chy li khi ng dy c mng in tr li. N l mt i lng ngu nhin, ph
thuc nhiu yu t nh cp in p ca ng dy, khong cch gia cc phn mang
in, dng in s c, thi gian tn ti s c, tc gi v iu kin mi trng, in
dung ca cc phn t ln cn vi phn t c ng lp li, trong cp in p ng
vai tr quan trng v ni chung cp in p cng cao i hi thi gian kh ion cng ko
di. Cc s liu di y tham kho:
225/269
khong thi gian tK m bo vng 2 ct nhanh li my ct mt ln na s c duy tr
xut hin cui ng dy ca n, tc l:
trong :
tDP1: thi gian d phng (tnh n sai s ln nht ca cc b phn to thi gian ca
mch kho v mch bo v).
Theo biu thi gian ca chu trnh ng lp li trn hnh (4.43) ta thy vic kho ch
cn xy ra ngay sau khi cun ct ca my ct tc ng. Trong khi theo cng thc (4-81),
thi gian tk c tnh t lc mch kho c khi ng (thi im mch RAR gi tn
hiu i ng my ct) ti thi im my ct dp tt h quang khi my ct c ct ra
tr li. S khc bit ny l tng tnh an ton cho vic ct ln na ca vng 2 tc thi
(khi s c xut hin cui ng dy ca n), ng thi thun li cho vic tnh ton
v thng thng cc l lch my ct ch cho bit thi gian tCMC m khng cho bit thi
gian thao tc ca cun ct.
Trong vic la chn thi gian tr ca mch kho vng 2 tc thi, mt iu kin na n
cn phi tho mn l vic kho phi tc ng trc khi my ct u on ng dy
lin k c ng tr li theo chu trnh DAR khi ngn mch xy ra u on ng
dy lin k ny. Theo biu thi gian trn hnh 4.43 ta c:
trong :
226/269
tRAR: thi gian cht ca s ng lp li RAR.
Cc thng s ca ng dy lin k:
tDP2: thi gian d phng (tnh n sai s ln nht ca cc b phn to thi gian trong
biu 4.43b).
Mch kho sau khi kho phi c duy tr thm mt thi gian m bo chc chn khi
ngn mch u on ng dy lin k th vng 2 tc thi ca n khng tc ng m
ch c vng 1 ca ng dy lin k tc ng. Mun vy phi tho mn cc biu thc
sau y:
tDT (2tBV2 + tDAR + tMC2 + tCMC2 + tDP3) - (tBV1 + tRAR + tK) (4-85)
trong :
tDP3: thi gian d phng (tnh n sai s ln nht ca cc b phn to thi gian trong
biu 4.43b, trong sai s ca mch bo v c tnh n hai ln).
Nhn xt:
227/269
So vi bo v khong cch c vng 1 m rng th s tng tc vng 2 kt hp vi thit
b RAR v DAR c u im l loi tr nhanh s c khng nhng thong qua m k cc
cc s c duy tr, ng thi khng c hin tng mt in khng chn lc.
228/269
Chng 5: Phn phu luc
A. Gii thiu chung
Gii thiu chung
Chi ph khai thc, s dng cao, chi ph kim tra, chnh nh li cc tham s bo v
thng xuyn theo nh k ..., ngoi ra cn c cc thit hi do vic ngng cung cp in
do cc cng vic ny gy ra.
Kh nng cung cp thng tin v h thng in trong ch lm vic bnh thng v khi
s c cha cao nn gy nhiu kh khn cho vic xc nh nguyn nhn cng nh v tr
s c khi n xy ra.
229/269
B. Tng quan v Rle s
Tng quan v Rle s
u nhc im ca rle s
u im:
Nhc im:
230/269
Hot ng ca rle k thut s: Tn hiu t BI, BU sau khi c bin i thnh tn hiu
ph hp. Cc tn hiu c bin i ny c a vo b chn knh. B x l trung
tm s gi tn hiu i m knh mong mun. u ra ca b chn knh a vo b bin
i tng t -s (ADC) bin i tn hiu tng t thnh tn hiu s v a vo b vi
x l. Nguyn l bin i tn hiu phi thng qua b ly v gi mu (S/H).
Modul ngun lm nhim v bin i ngun mt chiu thnh nhiu ngun mt chiu c
cp in p khc nhau cung cp cho cc chc nng khc nhau ca rle. y l b
bin i DC/DC vi u vo ly t acquy, hoc b ngun chnh lu ly in t li in
t dng ca trm. V ngun cung cp t acquy thng khng n nh trong khi rle s
li rt nhy i vi s thng ging ca in p nn trong ni b rle s c tch
hp mt ngun DC ph c gi tr bin i vi phm vi 5 V hoc 1 V nhm n nh
ngun cung cp cho rle s.
231/269
Giao din ca rle s:
Khng ging cc rle in c v cc loi rle tnh khc, rle s hu nh khng cn phi
hiu chnh. Vic ci t thng thc hin bng cc chng trnh phn mm t mt my
tnh c nhn hay c tch hp trong rle. V l do m mt s loi giao din c
s dng ngi dng trao i d liu vi rle.
* Loi 2: S dng mn hnh hin th thng thng (VDU) ni n rle s thng qua
cng ni tip. Loi giao din ny thng thy cc trm bin p ( hin th s vn
hnh) hoc c s dng trong s kt ni vi rle ti trm qua modem t trung tm
iu khin xa ly d liu hay ci t li thng s.
232/269
tn hiu bo ng thch hp. V cc tn hiu ny c dng m nh phn (Binary) cho nn
b vi x l d dng gii m cc a ch. iu ny c thc hin bi khi tn hiu u ra
(digital output) trong hnh 5.1. Mc d cng ngh s c p dng trong bo v rle
nhng cc tn hiu ct v bo ng vn phi l cc tn hiu tng t a n cc rle
in c thc hin mnh lnh.
233/269
C. Rle so lch s KBCH130
Rle so lch s KBCH130
* Chc nng bo v.
Bo v so lch.
234/269
Bo v so lch ngng thp c hm.
+ B my pht - my bin p.
+ My pht in.
+ Khng in.
Cc thng s k thut
Cc u vo:
u vo dng in (Im):
235/269
nh mc Phm vi cho php
Um = 100/120V 0/140V
nh mc
Phm vi c hiu lc
DC AC 50/60Hz
Max
24/125V ac/dc 20/150V 50/133V 190V
48/250V ac/dc 33/300V 87/265V 380V
Tn s (fm):
nh mc Phm vi thay i ti
50Hz hoc 60Hz 13/68Hz
nh mc Phm vi thay i ti
50V dc 25/60V
Mch bo v so lch.
Vi Im = 1A : 0,045 VA.
Vi Im = 5A : 0,022 VA.
Vi Im = 1A : 0,085 VA.
236/269
Ngun thao tc
* Cu hnh MBA.
* Bo v qu kch thch.
V/f (ct) Char (DT: thi gian c lp, IDMT: thi gian ph thuc)
237/269
V/f (ct) 1,53 V/ Hz bc 0,01
Cc tip im:
2. Fault records: chc nng ghi s c, cho php ngi iu hnh c c cc thng tin
v s c xy ra trong qu kh c lu trong b nh, xo cc trang ghi s c.
4. Settings: kch hot cc chc nng bo v v thit t thng s cho rle. Rle
KBCH130 c hai menu Setting (Setting(1) v Setting(2)) thch ng vi cc ch
vn hnh ca h thng in.
238/269
5. Logic functions: kch hot cc chc nng logic, chc nng iu khin xa.
Idiff = I1 + I2 + I3
Dng in hm c xc nh:
(I1 + I2 + I3)
Ibias = 2
Trong :
I1,I2,I3 dng in cc pha MBA sau khi bin i qua BI v c hiu chnh v tr s v
gc pha.
c tnh tc ng hm.
239/269
on a ( dc 20%): Biu th dng khi ng ca bo v, c k n
Bo v so lch c hm ngng thp s b kho khi xut hin hin tng dng t ho
tng vt.
20.103
Dng nh mc 33KV = 333 = 350AChn BI chnh pha 33KV 400/1A
350.1
Dng th cp BI = 400 = 0.875A
20.103
Dng nh mc 11KV 11.3 = 1050AChn BI chnh pha 11KV 1500/1A
1050.1
Dng th cp BI = 1500 = 0.7A
240/269
1
Pha 33KV h s hiu chnh l 0.0875 = 1.14(gi tr t cho rle).
1
Pha 11KV h s hiu chnh l 0.7 = 1.43 (gi tr t cho rle).
241/269
chnh nh (520)Im. Dng chnh nh chn ln hn dng t ho tng vt sau khi
hiu chnh v ln.
Rle KBCH cung cp chc nng bo v chng chm t c gii hn. ng dng REF
da trn c s rle so lch tng tr cao (l thuyt phn bo v so lch thanh gp dng
rle tng tr cao). Rle khng b nh hng bi u phn p.
Chc nng kho sng hi bc 5 dng trnh bo v so lch ngng thp tc ng khi
MBA b qu kch thch thong qua.
Rle KBCH cung cp chc nng thay i u phn p bng tay t xa.
242/269
S ni dy rle KBCH 130 bo v cho MBA 3 cun dy
243/269
244/269
S ni dy KBCH130 bo v MBA 3 cun dy (Hnh 5.5)
245/269
D. Rle khoang cach Micom P44X
Rle khoang cach Micom P44X
Cc rle khong s MICOM c tch hp hon ho c phn cng v phn mm, cho
php x l mm do, chnh xc cc tnh hung s c gn, xa, s c chng cho. MICOM
c mt th vin vi y cc s logic ng dng cng nh cc s logic kh trnh,
kt hp vi kh nng o lng, thu thp - x l nhanh cc tnh hung xy ra trong h
thng v a ra cc phng thc x l hp l cho tng loi s c. c bit l nh cc
thut ton d tm chun on tin tin m rle khong cch s MICOM c th phn on
c cc tnh hung s c trc khi n thc s xy ra v hin th cc cnh bo khng
nhng v cc ch s o lng m c cc dng sng v th vct ca chng thng qua
cc cng truyn thng s hin i.
246/269
Hnh dng bn ngoi ca rle MICOM P441 (Hnh 5.6)
Ngoi chc nng chnh l bo v khong cch, MICOM P441, P442 v P444 cn cung
cp chc nng bo v khc nh chc nng: qu dng (50/51), qu dng chng chm t
(50/51N), qu in p (59), in p gim (27), TL (79), t chi ct (51BF), chng dao
ng cng sut (78), chng ng in vo im s c (50/27), kim tra ng b (25)...
Trong :
247/269
P442: c 16 u vo logic v 21 u ra s, ng h ng b thi gian thc, cc
u ni truyn thng vi cp quang.
P444: c 24 u vo logic s v 32 u ra, ng h ng b thi gian thc, cc
u ni truyn thng vi cp quang.
Rle khong cch MICOM c hai loi cng truyn thng l: cng truyn thng ni b
(local communication port) v cng truyn thng t xa (remote communication port).
248/269
Cung cp kh nng bo v ti u v kh nng t kim tra bn thn phn cng,
phn mm nh b gim st h thng. N c th kim tra tnh trng ca TU, TI,
my ct...
Tng cng tin cy cho bo v nh s dng hai k thut o khc nhau.
Thi gian x l v thao tc rt nhanh, c th t n 10 msec cho chc nng
qu dng v 18 msec cho chc nng khong cch.
Mt h thng th vin vi y cc s logic ng dng cng nh cc s
logic kh trnh.
Cc cng vo/ra s tc cao, c bit l cc cng ni trc tip vi h thng
cp quang thng qua cc u ghp ni m khng cn b m.
Cc chng trnh m phng a dng, d x dng chy trn mi trng Window
cho php hun luyn cc thao tc ci t trn m hnh cng nh cng c th kt
ni giao tip trao i thng tin vi rle.
Chc nng chnh ca bo v khong cch gm hai phn: bo v khong cch cho s c
pha (21P) v bo v khong cch cho s c chm t (21G).
249/269
Bo v khong cch cho s c pha:
Rle khong cch s MICOM P441, P442 v P444 c 5 vng bo v cho s c pha v
c ch ra trong c tuyn tng tr t gic c trng hnh 5.8. N c th bo v c tt
c cc s c pha xy ra trong vng tc ng ca t gic c trng v c nh hng
nh sau:
250/269
T gic c trng cho s c pha (Hnh 5.8)
251/269
phn th t thun cho ph hp vi s c pha. KZ0 c gi l h s dng in d v
c xc nh nh sau:
Trong :
Mi vng khong cch c th c kch hot hoc khng s dng, ngha l chc nng
ca vng c th c kt ni tham gia bo v hoc khng c la chn. kch
hot mt vng no th gi tr trong chn vng phi c chn l bit 1, cn bit 0
nu khng dng vng . Ch rng vng 1 khong cch lun c kch hot.
Hnh 5.10
Z(I)
s = 0,8.ZAB( ) (4-80a)
Nct
Z(I) (I)
th = Zs . N ( ) (4-80b)
vt
252/269
Vng 2: Gi tr tng tr t vng 2 nn ci t sao cho c th bao ph 20% on cui
Z cn li khng c bao ph bi vng 1 v ton b phn thanh gp trm lin k m
khi ngn mch ti , bo v khong cch trm ny khng th tc ng. Thng thng
n gin, ngi ta c th ly gi tr t ca vng 2 khong 120% gi tr tng tr ca
on ng dy c bo v. c th ct nhanh mi s c xy ra trong vng 2, c th
dng cc s ct lin ng v khi vng 2 c th c m rng cng ln cng tt.
Tuy nhin vng 2 khng c vt ra ngoi vng 1 ca bo v khong cch on Z
lin k, iu ny l cn thit c th m bo c s phi hp c chn lc vi thi
gian vng 2 ca bo v ca bo v lin k. y chnh l l do m vng 2 bo v khong
cch nn ci t bao ph di 50% tng tr on Z ngn nht ca on Z lin k.
Gi tr tng tr vng 2 c th tnh theo cng thc:
Z(II)
s = ZAB + 0,3.ZBC( ) (4-81a)
Nct
Z(II) (II)
th = Zs . N ( ) (4-81b)
vt
Trong :
ZIII
s = (ZAB + ZBC).1,2 (4-83a)
Nct
ZIII III
th = Zs . N ( ) (4-84b)
vt
253/269
Thi gian t vng 3 c phi hp vi thi gian t vng 2 ca bo v on lin k.
Thi gian tc ng nh nht vng 3 ca rle khong cch MICOM c th t n 400
msec
Ngoi ra, vi rle khong cch s MICOM chng ta cn phi tnh ton cc gi tr in
tr cho s c pha v s c chm t.
Trong :
D = 3DAB.DAC.DBC (m)
254/269
vi DAB,DAC, DBC l khong cch gia cc pha AB,AC,BC.
Cc s bo v khong cch:
255/269
Trn hnh 5.12 trnh by s ct logic c bn ca rle khong cch s MICOM. Ch
rng, vi rle khong cch s P441, P442 v P444, cc b thi gian vng t tZ1 n
tZ4 hot ng c lp nhau v cng bt u tnh thi gian k t khi s c c tm thy.
iu ny gii thch ti sao chng c a vo song song nhau trong s logic.
Vng 1 cho php ct tc thi, cng c th chn thi gian tr t (0 10) sec.
S vng 1 m rng:
S vng 1 m rng (zone 1 extension) c th ng dng cho cc xut tuyn hnh tia
cung cp bo v tc cao cho ton b on Z c bo v. Trn hnh 5.13 trnh
by tng tr vng 1 m rng so vi vng 1.
256/269
Trong vng ny vng 1X c kch hot v ci t n phn vt vng ca Z c
bo v. Vng 1X thng c s dng kt hp vi TL c th ct nhanh cc s c
v nng cao tin cy cung cp in ca h thng in.
Cc s ct lin ng:
S ct lin ng do phn t ni tuyn truyn tn hiu cho php (PUTT):s pup Z2:
257/269
truyn tn hiu lin ng gia hai bo v t hai u z v thi gian tr ca bo v
cng vi thi gian tr ca my ct.
u im ca s loi ny l:
Ch s dng knh truyn truyn tn hiu n cng nn chi ph cho knh truyn
tng i thp.
S cho php ct vi tin cy tng i cao vi cc s c trong vng bo
v.
Thi gian loi tr s c cui Z (khong 20% chiu di on cui Z ) kh
nhanh.
258/269
Tuy nhin, nu ngn mch c dng tng i b m b d tm s c pha b A khng
pht hin c hoc knh truyn tin b s c th bo v pha A (hnh 5.15) cng s khng
tc ng.
S ct lin ng do phn t vt tuyn truyn tn hiu cho php (POTT) POP Z2:
S i hi dng knh truyn tin kiu song cng ngn nga rle c th tc
ng nhm.
S POP Z2 thng c s dng tt hn i vi Z c chiu di ngn m
gi tr in tr s c bin ng mnh v vng 2 bao ph ln hn vng 1.
Logic dng in o ngc c s dng ngn nga ct sai Z c bo v
do tc cao ca dng in ngc xut hin khi s c m mt nhnh ca mch
Z kp va c ct ra.
259/269
S kho lin ng vi vng 2:
Khc vi s dng tn hiu cho php, loi s ny dng tn hiu kho truyn n b
phn thu tn hiu ca rle pha i din khi pht hin s c vng ngc (vng 4 hng
ngc), iu ny s cho php ct nhanh cc s c cui Z. S c cc c im sau:
260/269
Nu knh truyn b s c th rle khong cch s lm vic nh mt bo v
khong cch thng thng.
Tnh ton thng s ci t rle khong cch micom cho xut tuyn 220kv
nng-hu (tba 500kv nng-tba 220kv hu)
Cc s liu h thng:
Z1 = 0,0252?800 ( /Km).
Z0 = 0,877?820 ( /Km).
Cc gi thit ban u:
Trong thc t khng phi lc no ngi ta cng s dng tt c cc vng ca rle khong
cch s bo v m vic ci t vng no tc ng v vng no b kho cn ph thuc
vo tng trng hp c th nh: v tr ca bo v trong h thng, mc bin ng ca
ph ti, cng sut ca h thng..., thng thng Vit Nam cc rle khong cch s
c s dng nh mt bo v khong cch ba cp. Ngha l: vng 1, vng 2, vng 3
c ci t thc hin cc chc nng bo v cn cn vng 4, vng P thng c s
dng thu thp cc thng s bin ng ca h thng phc v cho cng tc iu .
Trn tnh thn , y chng ta gi thit rng vng 1 m rng (zone 1 extension), vng
kh trnh P (zone programmable), vng 4 khng s dng v ch s dng ba vng hng
thun.
261/269
Cc gi tr ci t cho rle khong cch s micom c tnh ton qui i v gi tr s
cp.
on nng - Hu:
= 4,275 + 24,244 ( ).
on Hu - ng hi:
Cc gi ti ci t pha vng 1:
Zs = 0,85.24,62?800 = 20,927?800 ( )
Gi tr t vng 1: 20,927 ( ).
Gc pha: 80 ().
Cc gi tr ci t pha vng 2:
262/269
Cc gi tr t vng 3:
Gi tr t thc s vng 3: 73 ( ).
Gc pha: 87 ().
263/269
Tham gia ng gp
Ti liu: Giao trinh Bao v cac phn t chinh trong h thng in
Bin tp bi: PGS.TS. L Kim Hng
URL: http://voer.edu.vn/c/6c2bdeb4
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Ma s Rle
Cc tc gi: unknown
URL: http://www.voer.edu.vn/m/3be6ac44
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: I. Bo v so lnh dc
Cc tc gi: unknown
URL: http://www.voer.edu.vn/m/5d0fa6da
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
264/269
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: V. Bo v chng qu in p
Cc tc gi: unknown
URL: http://www.voer.edu.vn/m/4c38f96f
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
265/269
Module: I. Bo v chng s c trc tip bn trong MBA
Cc tc gi: unknown
URL: http://www.voer.edu.vn/m/b84bcaf0
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Mc ch
Cc tc gi: unknown
URL: http://www.voer.edu.vn/m/b5e0ab2d
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: I. Bo v qu dng in
Cc tc gi: unknown
URL: http://www.voer.edu.vn/m/13938d1d
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: II. Bo v qu ti
Cc tc gi: unknown
URL: http://www.voer.edu.vn/m/dd3e9b82
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
266/269
Cc tc gi: PGS.TS. L Kim Hng
URL: http://www.voer.edu.vn/m/ab843185
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: V. Bo v so lnh khi c dng t ha nhy vt, hin tng qu kch t MBA
Cc tc gi: unknown
URL: http://www.voer.edu.vn/m/12e50335
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
267/269
URL: http://www.voer.edu.vn/m/bbdacf8d
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
268/269
Chng trnh Th vin Hc liu M Vit Nam
Chng trnh Th vin Hc liu M Vit Nam (Vietnam Open Educational Resources
VOER) c h tr bi Qu Vit Nam. Mc tiu ca chng trnh l xy dng kho
Ti nguyn gio dc M min ph ca ngi Vit v cho ngi Vit, c ni dung phong
ph. Cc ni dung u tun th Giy php Creative Commons Attribution (CC-by) 4.0
do cc ni dung u c th c s dng, ti s dng v truy nhp min ph trc
ht trong trong mi trng ging dy, hc tp v nghin cu sau cho ton x hi.
Hanoi Spring l mt nn tng cng ngh tin tin c thit k cho php cng chng d
dng chia s ti liu ging dy, hc tp cng nh ch ng pht trin chng trnh ging
dy da trn khi nim v hc liu m (OCW) v ti nguyn gio dc m (OER) . Khi
nim chia s tri thc c tnh cch mng c khi xng v pht trin tin phong
bi i hc MIT v i hc Rice Hoa K trong vng mt thp k qua. K t , phong
tro Ti nguyn Gio dc M pht trin nhanh chng, c UNESCO h tr v c
chp nhn nh mt chng trnh chnh thc nhiu nc trn th gii.
269/269