Professional Documents
Culture Documents
Huong Dan Do An Chi Tiet May Update
Huong Dan Do An Chi Tiet May Update
BM C s k thut c kh 0
H Ni, 2013
BM C s k thut c kh 1
MC LC
LI NI U 2
Mu n mn hc Chi tit my 3
Phn 1. Quy nh thc hin n 9
Phn 2. Hng dn tnh ton 11
2.1. Chn ng c v phn phi t s truyn 11
2.1.1. Xc nh cng sut yu cu v chn ng c in 11
2.1.2. Phn phi t s truyn v lp bng thng s 12
2.2. Tnh ton - thit k cc b truyn 13
2.2.1. Tnh ton thit k cc b truyn ngoi HGT 13
2.2.2. Tnh ton thit k b truyn trong HGT 23
2.3. Thit k trc, tnh chn then , trc v khp ni 45
2.3.1. Thit k trc 45
2.3.2. Tnh chn then 49
2.3.3. Tnh chn ln 49
2.3.4. Tnh chn khp ni
2.4. Thit k v HGT, cc chi tit ph, bi trn v cc b truyn 52
2.4.1. Thit k v hp v cc chi tit ph 52
2.4.2. Bi trn v cc b truyn 52
PH LC 53
1. Vt liu dng cho cc chi tit trong HGT 53
2. Dng biu mmen trn trc HGT theo GOST 60
3. Cc quy c h thng v k thut theo TCVN 71
4. Ghi k hiu dung sai lp ghp, nhm b mt trn bn v, lp v gii chui kch 76
thc
5. Mu bn v lp HGT v bn v ch to chi tit 80
6. Thit k cm truyn ng bng phn mm Inventor 92
7. Mu khung tn bn v v ba thuyt minh 110
8. Mt s cu hi gi khi lm n chi tit my 113
TI LIU THAM KHO 114
BM C s k thut c kh 2
LI NI U
B mn C s k thut c kh
BM C s k thut c kh 3
MU N CHI TIT MY
BM C s k thut c kh 4
BM C s k thut c kh 5
BM C s k thut c kh 6
BM C s k thut c kh 7
BM C s k thut c kh 8
BM C s k thut c kh 9
PHN 1. QUY NH THC HIN N
BM C s k thut c kh
10
tng quan khc nh khong cch trc; ...); nh s chi tit v ghi c tnh hp gim
tc.
+ Trn bn v ch to chi tit (A3) sinh vin phi th hin chi tit trc hoc bnh rng
(do thy hng dn ch nh t bn v lp), vi:
* Dung sai kch thc ng knh ca trc hoc l bnh rng ghi theo ch lp
ghp c trn bn v lp, dung sai kch thc chiu di trc (bnh rng) c ghi theo
kt qu ca bi ton gii chui kch thc lp ghp (ring i vi trc c th chuyn
i t kt qu gii chui sang ghi kch thc theo th t gia cng chi tit trn my).
* Dung sai cc kch thc cn li, dung sai hnh dng, v tr, nhm b mt... chn
theo kinh nghim hoc S tay.
* Yu cu k thut (Ph lc 5)
- Mu khung tn bn v ch to chi tit (hnh 1 hoc hnh 2) v bn v lp (hnh 3)
-Ph lc 7.
BM C s k thut c kh
11
PHN 2. HNG DN TNH TON
Thng s u vo:
1-4: 7;8;9;10:
Lc ko bng ti: F = . N Cng sut trn tang: P=..KW
Vn tc bng ti: V = m/s S vng quay ca tang: n = .v/ph
ng knh tang: D = . mm Thi gian s dng:
Thi gian s dng: - S nm = .
- S nm = . - S ca lm vic: Ca/ngy =.
- S ca lm vic: Ca/ngy =. - H s s dng: Ksd =
- H s s dng: Ksd = S ti trng ( th)
S ti trng ( th)
5;6: 11;12:
Cng sut trc ra: P=..KW Cng sut trc bnh xe di chuyn hoc trc
S vng quay trc ra: n = .v/ph ca bnh rng hnh tinh Zn:
Thi gian s dng: P = ..KW
- S nm = . S vng quay ca bnh xe di chuyn n hoc
- S ca lm vic: Ca/ngy =. cn mang bnh rng hnh tinh Zn: nc=v/ph
- H s s dng: Ksd = Thi gian s dng:
S ti trng ( th) - S nm = .
- S ca lm vic: Ca/ngy =.
- H s s dng: Ksd =
S ti trng ( th)
BM C s k thut c kh
12
2.3
q
h = hk .hpbr(tv).hol .h(x) - Hiu sut h dn ng, tra bng B [ 1] nhn c:
19
* Hiu sut b truyn Bnh rng (trc vt): br(tv) =... ; p- S cp bnh rng ging
nhau c trong c h
* Hiu sut ca 1 cp ln: hol = ... ; q- S cp ln c trong c h
* Hiu sut b truyn ai (b truyn Xch): h(x) = ...
* Hiu sut ca Khp ni: hk = ....
q
=> h = hk .hbr(tv).hol .h(x) = ... = ...
p
BM C s k thut c kh
14
Xc nh d2: d2 = ud1(1- )= = (mm), vi h s trt = 0,02 0,04 (thng
chn =0,03)
4.26
Theo bng B [ 1] chn d2 gn vi gi tr va tnh: d2 = ...mm.
67
d2 ....
T s truyn thc t: u t = = = ....
d1 (1 - e) ....
u -u ....
Sai lch t s truyn: Du = t 100% = 100% = ....% < 4% (nu khng tho
u ....
mn, chn li d1 v tnh li).
BM C s k thut c kh
15
4.19 4.20
[P0]- Cng sut cho php, tra bng B [ 1] hoc B [ 1] theo loi ai, ng
62 62
= ....KW
P0
knh bnh ai dn d1 v vn tc ai V (nhn c: )
L0 = ....mm
4.7
K - H s ti trng ng. Tra bng B [ 1] , nhn c K = .
55
[ P0 ] - Cng sut cho php. Tra bng B 4.19 [ 1] hay B 4.20 [ 1] theo tit din ai
62 62
C- H s k n nh hng gc m ca ai trn bnh ai nh (i vi ai vi cao
su):
Ca = 1 - 0,0025(180o - a1 ) = .... = .... , khi 1 =1501800
4.16
Cl - H s k n nh hng ca chiu di ai. Tra bng B [ 1] vi
61
L ....
= = .... nhn c Cl .
L0 ....
4.17
Cu - H s k n nh hng ca t s truyn. Tra bng B [ 1] vi ut = . nhn
61
c Cu = .
Cz - H s k n s phn b khng u ti trng gia cc dy ai. Tra bng
4.18 P1 ....
B 1 theo Z= = =....
61 [ P0 ] .... nhn c Cz = .
P1K
Ta c: Z= = ... = ... (lm trn ln i vi Z, ch : Z6).
P C C C
0 a l u z C
Chiu rng bnh ai: B = (Z 1)t + 2e
h 0 = ....mm
t = ...mm
4.21
Tra bng B 1nhn c e = ...mm
63
H = ...mm
j = ...o
B = (Z 1)t + 2e = = (mm)
Gc chm ca mi rnh ai (gc tit din ai): j = ...o
da1 = d1 + 2h 0 = ... = ...(mm)
ng knh vng ngoi ca bnh ai:
da2 = d 2 + 2h 0 = ... = ...(mm)
df1 = da1 - H = ... = ...(mm)
ng knh vng y rnh ai:
df 2 = da2 - H = ... = ...(mm)
6) Xc nh lc cng ban u v lc tc dng ln trc
780P1K
- Lc cng ban u: F0= +Fv
ZVCa
BM C s k thut c kh
16
+ Z- S dy ai
+ B truyn t ng iu chnh lc cng: Fv = 0(N)
+ B truyn nh k iu chnh lc cng: Fv = qmV2, vi: qm - Khi lng ca 1 mt ai. Tra
4.22
bng B 1vi tit din ai A1: qm = kg/m (nu V< 20 m/s, b qua Fv)
64
a
- Lc tc dng ln trc: Fr = 2ZF0 sin 1 = ... = ...(N) vi 1 l gc m ca ai trn bnh
2
dn.
k d
s = k1 - 2 vi k1 v k2 l h s ph thuc vo ng sut cng ban u 0 v
t
0 d 1
loi ai. Do gc nghing ca b truyn 90 0 600 v nh k iu chnh lc cng,
BM C s k thut c kh
18
4.9
nn: 0 = 1,6MPa. Tra bng B 1vi 0 = MPa, nhn c: k1 = ; k2 =
56
k 2d
sF
=>
0
= k1 - = ... = ...(MPa)
d1
C - H s k n nh hng ca gc m 1 : C =1- 0,003(1800 - 1 )=...=...
Cv - H s k n nh hng ca lc ly tm: Cv = 1 - k v (0,01V 2 - 1) , vi ai vi
cao su c kv =0,04 => Cv =1- kv(0,01V2 - 1)=
C0 - H s k n nh hng ca v tr b truyn v phng php cng ai. Tra
4.12
B 1vi gc nghing ca b truyn =0, nhn c C0 =
57
st
Ta c:
=
st
C C C = ... = ...(MPa)
0 a v 0
F1K t ...
Chiu rng ai: b = = = ....(mm) . Tra bng B 4.1
1, nhn c b = ,
st
d ... 51
mm (chn gi tr b ln hn v gn vi gi tr tnh ton).
21.16
- Chiu rng bnh ai B. Tra bng B 2 theo chiu rng ai b = mm, nhn c:
164
B = mm.
6) Xc nh lc cng ban u v lc tc dng ln trc
- Lc cng ban u: F0 = dbs0 = ...(N)
a
- Lc tc dng ln trc: Fr = 2F0 sin 1 = ... = ...(N)
2
7) Bng thng s ca b truyn ai dt
P1=...KW; T1== ....
...Nmm; n1=...v/ph; u=u =....; o
Thng s K hiu Gi tr
Loi ai
ng knh bnh ai nh (mm) d1
ng knh bnh ai ln (mm) d2
Chiu rng ai (mm) b
Chiu dy ai (mm) d
Chiu rng bnh ai (mm) B
Chiu di ai (mm) L
Khong cch trc (mm) a
Gc m ca ai trn bnh ai nh 1 0
Lc cng ban u (N) F0
Lc tc dng ln trc (N) Fr
BM C s k thut c kh
19
2.2.1.3. Tnh ton thit k b truyn xch
Thng s u vo:
P1 = ... KW
T1 = ... Nmm
n1 = ...v/ph
u = u x = ...
b = ...0
1) Chn loi xch (xch con ln)
2) Chn s rng a xch
Z1 = 29 - 2u = ... = ... 19 (nu khng tha mn, ly Z1 = 19).
Z2 = uZ1 = ... = ... Zmax = 140 (nu khng tho mn, gim Z1 v tnh li).
3) Xc nh bc xch (p)
- Cng sut tnh ton Pt: Pt = P1kkzkn , KW
trong :
Cng sut truyn: P1 =KW
k=k0kakckbtkkc, vi:
5.6
k0 - H s k n nh hng ca v tr b truyn. Tra bng B 1vi b = ...0 ,
82
nhn c k0 =
ka - H s k n nh hng ca khong cch trc v chiu di xch. Chn
5.6
a = (30 50)p . Tra bng B 1nhn c ka
82
5.6
kc - H s k n nh hng ca vic iu chnh lc cng xch. Tra bng B 1
82
nhn c kc
5.6
kbt - H s k n nh hng ca vic bi trn. Tra bng B 1nhn c kbt
82
5.6
k - H s ti trng ng. Tra bng B 1nhn c k
82
5.6
kc - H s k n ch lm vic ca b truyn. Tra bng B [ 1] vi s ca lm
82
vic l ., nhn c kc = => k=k0kakdckbtkkc==
B truyn th nghim, c s rng v vn tc vng a dn: Z01 = 25 v n01. Chn n01
gn n1 nht, vi n 01 = 50;200;400;600;800;1000;1200;1600(v / ph) ,
Tnh c:
z 01 ...
kz - H s rng a dn: k z = = = ...
z1 ...
n 01 ...
kn - H s s vng quay a dn: k n = = = ...
n1 ...
Ta c: Pt=P1kkzkn==(KW).
5.5
Pt = ...
P
- Tra bng B
1
vi iu kin (u tin chn xch 1 dy), c:
81 n 01 = ...v / ph
BM C s k thut c kh
20
Bc xch: p = mm
ng knh chot : dc = mm
Chie
u da ng: B = mm
i o
Co
ng suat cho phe P = KW
p :
BM C s k thut c kh
21
b = 00 : K f = 6
b 400 : K f = 4
b > 400 : K f = 2
b = 900 : K f = 1
Fv - Lc cng ph do lc ly tm sinh ra: Fv=qmV2 (N)
5.10
[S] - H s an ton cho php. Tra bng B 1vi p=mm; n1=v/ph nhn
86
c [S] =(nu khng tho mn, tng bc xch v tnh li hoc chn xch 2 dy).
6) Xc nh thng s hnh hc ca a xch
- ng knh vng chia:
p ... p ...
d1 = = = ...(mm);d 2 = = = ...(mm)
p ... p ...
sin sin
Z1 Z2
BM C s k thut c kh
23
8) Bng thng s ca b truyn xch
P1 = ...KW;T1 = ...Nmm;n1 = ...v / ph;u = ...; b = ...0
Thng s K hiu Gi tr
Loi xch (xch con ln)
Bc xch (mm) p
S mt xch X
Chiu di xch (mm) L
Khong cch trc (mm) a
S rng a xch nh Z1
S rng a xch ln Z2
Vt liu a xch
ng knh vng chia a xch nh (mm) d1
ng knh vng chia a xch ln (mm) d2
ng knh vng nh a xch nh (mm) da1
ng knh vng nh a xch ln (mm) da2
Bn knh y rng (mm) r
ng knh vng chn rng a xch nh (mm) df1
ng knh vng chn rng a xch ln (mm) df2
Lc tc dng ln trc (N) Fr
BM C s k thut c kh
25
2) Xc nh ng sut cho php
a) ng sut tip xc v un cho php
s0Hlim s0Flim
sH
= S ZR Zv K xH K HL ;
sF
= S K FC YR YSK xF K FC K FL
H F
Chn s b: ZR Zv K xH = 1;YR YSK xF = 1
6.2
SH, SF - H s an ton khi tnh theo ng sut tip xc v un. Tra bng B 1
94
nhn c: SH1=, SF1=; SH2=., SF2=
s0Hlim , s0Flim - ng sut tip xc v un cho php ng vi s chu k c s:
s0Hlim1 = 2HB1 + 70 = ... = ...(MPa)
Bnh rng dn: 0
sFlim1 = 1,8HB1 = ... = ...(MPa)
s0Hlim 2 = 2HB2 + 70 = ... = ...(MPa)
Bnh rng b dn: 0
sFlim 2 = 1,8HB2 = ... = ...(MPa)
KFC- H s k n nh hng t ti: KFC= 1 khi t ti mt pha (b truyn quay mt
chiu), KFC= 0,70,8 khi t ti hai pha (b truyn quay hai chiu, dng tr s ln
khi HB > 350).
N H0 N F0
KHL, KFL - H s tui th:
K HL = m H N
; K FL = mF
HE N FE
trong :
mH ,mF - Bc ca ng cong mi khi th v ng sut tip xc v un (nu bnh rng
c HB350: mH = mF = 6).
NH0, NF0 - S chu k thay i ng sut khi th v ng sut tip xc v un:
NH01 = 30HB12,4 = ... = ...;NH02 = 30HB22,4 = ... = ...
NF01 = NF02 = 4.106(o i v
i ba
nh ra
ng ba ng the
p)
NHE, NFE - S chu k ng sut tng ng. B truyn chu ti trng tnh: N HE = NFE
= 60cn tS , vi:
c- S ln n khp ca rng trong mt vng quay (i vi mt cp rng: c=1)
n- S vng quay trong mt pht ca bnh rng
t - Tng s gi lm vic ca rng (gi): t = Lh
N = NFE1 = 60cn1L h = ... = ...(o
i v
i ra
ng ba nh dan)
HE1
n
NHE2 = NFE2 = 60cn2L h = 60c 1 L h = ... = ...(o
i v
i ra
ng ba
nh bda
n)
u
Nu:
NHE1 NH01 ly NHE1 = NH01=>KHL1=1
NHE2 NH02 ly NHE2 = NH02=>KHL2=1
NFE1 NF01 ly NFE1 = NF01 => KFL1=1
NFE2 NF02 ly NFE2 = NF02 => KFL2=1
BM C s k thut c kh
26
Hoc s dng cng thc tnh:
N N
K HL1 = mH H01 = ... = ...;K HL2 = mH H02 = ... = ...
N HE1 N HE2
m N FE01 = ... = ...;K m N FE02 = ... = ..
K FL1 = F FL2 = F
N FE1 N FE2
Ta c:
s0Hllim
s
H1
= ZR Zv K xH K HL1 = ... = ...(MPa)
S H1
0
sHlim
sH2
= S ZR Z v K xH K HL2 = ... = ....(MPa)
H2
0
s = sFlim Y Y K K K
F1
S R S xF FC FL1 = ... = ...(MPa)
F1
s0Flim
s
F2 = YR YSK xF K FC K FL2 = .... = ...(MPa)
S F2
B truyn bnh rng tr rng thng, chn: [s H ] = min([s H1 ],[s H 2 ]) = ...MPa
b) ng sut cho php khi qu ti
sH
max
= 2,8.max { sch1, sch2 } = ... = ...(MPa)
sF1
max
= 0,8sch1 = ... = ...(MPa)
sF2
max
= 0,8sch2 = .... = ....(MPa)
3) Xc nh s b khong cch trc
T1K Hb
a w = K a (u + 1) 3 2 , vi:
sH
u
y ba
6.5
Ka- H s ph thuc vt liu ca cp bnh rng. Tra bng B 1nhn c
96
K a = 49,5(MPa1/3 )
T1- Mment xon trn trc mang bnh rng dn: T1 = Nmm.
sH sH
- ng sut tip xc cho php:
= MPa
6.6
y ba , y bd - H s chiu rng. Tra bng B 1, khi bnh rng c v tr i xng
97
vi 2 , HB350, chn y ba = ... ; y bd = 0,5y ba (u + 1) = ... = ...
K Hb ,K Fb - H s k n s phn b khng u ti trng trn chiu rng vnh rng
6.7
khi tnh v ng sut tip xc v un. Tra bng B [ 1] vi y bd = ... v s b tr
98
bnh rng trn trc (s 6) nhn c: K Hb = ...;K Fb = ...
BM C s k thut c kh
27
T1K Hb
Ta c: a w = K a (u + 1) 3 2
= ... = ...(mm)
sH
u
y ba
Chn a w =, mm (lm trn n s nguyn gn nht).
4) Xc nh cc thng s n khp
a) Mun (m)
6.8
m = (0,01 0,02)a w = ... ...(mm) . Tra bng B 1chn m 2mm
99
b) Xc nh s rng (Z1 , Z2)
2.a w ...
Z1 = = = ...; Z2 = u.Z1 = ... = ...
m(u + 1) ...
Z2 ...
T s truyn thc t: u t = = = ...
Z1 ...
ut - u
Sai lch t s truyn: Du = 100% = ... = ...% < 4% (nu khng tho mn,
u
chn li Z1, Z2 v tnh li).
c) Xc nh li khong cch trc chia
(Z1 + Z2 )m
a= = ... = ...(mm)
2
Chn li a w = ...,mm (lm trn n s nguyn gn nht, u tin cc s cui l s 0
hoc 5).
d) Xc nh h s dch chnh
Nu a w = a => x1 = x 2 = 0
Nu a w a , cn s dng cc bnh rng dch chnh tng khong cch trc khi
aw < a hoc gim khong cch trc khi a w > a
a w Z1 + Z2
H s dch tm bnh rng: y = - = ... = ...
m 2
k (Z +Z ) 6.10a
H s gim nh rng: y= x 1 2 =...=... . Tra bng B 1 vi
1000 101
1000y
ky = =...=... nhn c kx=
Z1 +Z2
BM C s k thut c kh
29
Z - H s k n nh hng ca tng chiu di tip xc: Z = 4 - , vi - H
3
1 1 4 -
s trng khp ngang: 1,88-3,2 + =...=...=>Z = =...=...
Z
1 Z 2 3
KH - H s ti trng khi tnh v tip xc: K H = K Ha K Hb K Hv = ... = ...
ut- T s truyn thc t
b w - Chiu rng rng khi n khp: b w =y ba a w =...=...(mm) , lm trn b w =...mm
2T1 K H (u t + 1)
Ta c: sH = ZM ZH Ze = ... = ...(MPa)
u t b w d 2w1
Kim tra:
sH
- sH 100% = ... < 10%
Trng hp 1: sH s
H v (nu khng tha mn,
sH
gim y ba hoc aw v tnh li).
sH
- sH 100% = ... < 4%
Trng hp 2: sH > s
H v gi nguyn kt qu tnh
sH
2
s
ton v tnh li b rng rng b w : b w = a w H y ba = ...mm (nu khng tha
[ s ]
H
mn, tng a w v tnh li).
b) Kim nghim v bn un
2T1K FYe YF1 s Y
sF1 = sF1
; sF2 = F1 F2
sF2
b w d w1m YF1
trong :
KF - H s ti trng khi tnh v un: K F =K F K F K Fv =...=...
1 1
Y - H s k n s di chuyn ca im t lc: Ye = = = ...
ea ...
6.18
YF1, YF2 - H s dng rng. Tra bng B 1vi: Z1 = , x1 = ; Z2 = ; x2 =
109
nhn c: YF1=;YF2=
m- Mun bnh rng (mm)
sF1
, sF2 - ng sut un cho php ca rng bnh dn v b dn, MPa
Ta c:
2T K Y Y
sF1 = 1 F e F1 = ... = ...(MPa) sF1
= ...MPa
b w d w1m
s Y
sF2 = F1 F2 = ... = ...(MPa) sF2
= ...MPa
Y F1
Nu khng tho mn, tng mun m v tnh li.
c) Kim nghim v qu ti
BM C s k thut c kh
30
sH max = sH K qt = ... = ...(MPa) sH
max
= ...MPa
sFmax1 = K qt sF1 = ... = ...(MPa) sF1
max
= ...MPa
s
Fmax 2
= K qt sF2 = ... = ...(MPa) sF2
max
= ...MPa
Tmax
trong Kqt - H s qu ti: K qt = = ...
T1
Nu khng tho mn, chn li vt liu bnh rng v tnh li.
Thng s K hiu Gi tr
Khong cch trc chia (mm) a
Khong cch trc (mm) aw
S rng Z1
Z2
Mun (mm) m
d1
ng knh vng chia (mm)
d2
d w1
ng knh vng ln (mm)
d w2
da1
ng knh vng nh rng (mm)
da2
db1
ng knh vng trn c s (mm)
db2
x1
H s dch chnh
x2
Gc prfin rng 200
Gc n khp w 0
H s trng khp ngang
BM C s k thut c kh
31
BM C s k thut c kh
32
2. Tnh ton thit k b truyn Bnh rng tr rng nghing
Thng s u vo:
P1 = (cong sua
t tre
n truc mang banh ra
ng da n, KW)
T1 = (mo men xoa n tren truc mang ba nh ra ng da
n, Nmm)
n1 = (sovo
ng quay tre n truc mang ba nh ra ng dan, v/ph)
u = u = ...
br
L h = (sonam)x365x(soca/nga y)x8xK sd = ...(gi
)
1) Chn vt liu bnh rng
6.1
Tra bng B [ 1] (hoc bng 1.7 trong PL1) chn:
92
Vt liu bnh rng ln (bnh rng b dn):
K hiu thp:
Ch nhit luyn:
rn: HB=...... ; chn: HB2 =...
Gii hn bn: b2 =...MPa
Gii hn chy: ch2 =...MPa
Vt liu bnh rng nh (bnh rng dn):
K hiu thp: .
Ch nhit luyn:
rn: HB=...... ; chn: HB1 =
Gii hn bn: b1 =...MPa
Gii hn chy: ch1 =...MPa
Nu vt liu ca hai bnh rng thuc nhm I (HB350):HB 1 = HB2 + 10 15 v
chn vt liu bnh rng nh tt hn vt liu bnh rng ln.
2) Xc nh ng sut cho php
a) ng sut tip xc v un cho php
s0HLim s0Flim
sH
= s
ZR Zv K xH K HL ; =
F S YR YSK xFK FC K FL
SH F
Chn s b: ZR Z v K xH = 1;YR YSK xF = 1
SH, SF - H s an ton khi tnh v ng sut tip xc v ng sut un. Tra bng
6.2
B 1nhn c: SH1=, SF1=; SH2 =,SF2=
94
0Hlim , 0Flim - ng sut tip xc v un gii hn ng vi s chu k c s:
s0Hlim1 = 2HB1 + 70 = ... = ...(MPa)
Bnh rng dn: 0
sFlim1 = 1,8HB1 = ... = ...(MPa)
s0Hlim 2 = 2HB2 + 70 = ... = ...(MPa)
Bnh rng b dn: 0
sFlim 2 = 1,8HB2 = ... = ...(MPa)
KFC- H s k n nh hng t ti: KFC= 1 khi t ti mt pha (b truyn quay mt
chiu), KFC= 0,70,8 khi t ti hai pha (b truyn quay hai chiu, dng tr s ln
khi HB > 350).
BM C s k thut c kh
33
N H0 N
KHL, KFL -H s tui th: K HL = mH ; K FL = mF F0
N HE N FE
trong :
mH, mF -Bc ca ng cong mi khi th v ng sut tip xc v un. Nu bnh
rng c HB350: mH = mF = 6.
NH0, NF0 - S chu k thay i ng sut khi th v ng sut tip xc v un:
N = 30HB12,4 = ... = ...;N = 30HB2,4 2 = ... = ....
H01 H02
NF01 = NF02 = 4.106 (o i v
i ba nh rang ba
ng the p)
NHE, NFE - S chu k thay i ng sut tng ng. B truyn chu ti trng tnh:
N HE =N FE=60cnt , vi:
c- S ln n khp ca rng trong mt vng quay (i vi mt cp rng:c =1)
n- S vng quay trong mt pht ca bnh rng
t - Tng s gi lm vic ca bnh rng (gi): t = Lh
N HE1 = NFE1 = 60cn1Lh = ... = ...
n
N HE2 = NFE2 = 60cn 2 L h = ... = ...60c 1 Lh = ... = ...
u
Nu:
NHE1NH01=> ly NHE1=NH01=>KHL1=1
NHE2NH02=> ly NHE2=NH02=>KHL2=1
NFE1NF01=>ly NFE1=NF01=>KFL1=1
NFE2NF02=>ly NFE2=NF02=>KFL2=1
Hoc s dng cng thc tnh:
N N
K HL1 = mH H01 = ... = ...;K HL2 = mH H02 = ... = ...
N HE1 N HE2
K = m N F01 = ... = ...;K = m
N F02
= ... = ...
FL1 F
N FE1
FL2 F
N FE2
Ta c:
s0Hlim1
s
H1 = ZR Zv K xH K HL1 = ... = ...(MPa)
S H1
s0Hlim 2
s
H2 S= ZR Zv K xH K HL2 = ... = ...(MPa)
H2
0
s = sFlim1 Y Y K K K
F1 S R S xF FC FL1 = ... = ...(MPa)
F1
s0Flim 2
sF2 = S YR YS K xF K FC K FL2 = ... = ...(MPa)
F2
[s ] + [sH2 ]
[s H ] = H1 = ...(MPa) 1, 25min{[sH1],[sH2 ]}
2
BM C s k thut c kh
34
b) ng sut cho php khi qu ti
sH
max
= 2,8max { sch1, s ch2} = ... = ...(MPa)
sF1
max
= 0,8sch1 = ... = ...(MPa)
sF2
max
= 0,8sch2 = ... = ...(MPa)
3) Xc nh khong cch trc s b
T1K Hb
a w = K a (u + 1) 3 2 , vi:
sH
u
y ba
6.5
Ka - H s ph thuc vt liu ca cp bnh rng. Tra bng B 1nhn c
96
Ka=43MPa1/3
[ H ] - ng sut tip xc cho php: [ H ] =...MPa
6.6
y ba , y bd - H s chiu rng. Tra bng B 1bnh rng c v tr i xng vi 2
97
v HB350, chn y ba = .... => y bd = 0,5y ba (u + 1) = ... = ...
K Hb ,K Fb - H s k n s phn b khng u ti trng trn chiu rng rng khi
6.7
tnh v ng sut tip xc v un. Tra bng B 1vi bd =... v s b tr
98
bnh rng trn trc (s 6) nhn c: K Hb = ...;K Fb = ...
T1K Hb
Ta c : a w = K a (u + 1) 3 2
= ... = ...(mm) . Chn aw=mm (lm trn
sH
u
y ba
n s nguyn gn nht)
4) Xc nh cc thng s n khp
a) Mun php
6.8
m = (0,01 0,02)a w = ... ...(mm) . Tra bng B [ 1] chn: m 1,5mm
99
b) Xc nh s rng
0
Chn s b gc nghing rng (=820 ) .
2a w cos ...
Ta c: Z1 = = ; Z = uZ1 = =
m(u+1) ... 2
Z2 ...
T s truyn thc t: u t = = = ...
Z1 ...
ut - u
Sai lch t s truyn: Du = 100% = ... = ...% < 4% (nu khng tho mn,
u
chn li Z1, Z2 v tnh li).
c) Xc nh gc nghing ca rng
m(Z1 + Z2) ...
cosb = = = ...
2aw ...
b = arccos(cosb) = ... = ...0( na ng t8 200 )
m trong khoa
BM C s k thut c kh
35
d) Xc nh gc n khp (tw)
tga 0
a t = a tw = arctg = ... = ...
cos b
Gc nghing ca rng trn mt tr c s b :
bb = arctg(cos a t tgb) = ... = ...0
5) Xc nh cc h s v mt s thng s ng hc
T s truyn thc t: ut =
2a
d w1 = w =...=...(mm)
ng knh vng ln ca bnh rng: u t +1
d w2 =2a w - d w1 =...=...(mm)
d n
Vn tc vng ca bnh rng: V= w1 1 =...=...(m/s)
60000
6.13
Tra bng B 1vi bnh rng tr rng nghing v V=m/s, nhn c cp
106
chnh xc ca b truyn (CCX):
2.3
Tra ph lc PL 1vi CCX:, HB 350, V= m/s, rng nghing v ni
250
suy tuyn tnh nhn c h s ti trng ng trong vng n khp khi tnh v ng
sut tip xc v un: KHv=; KFv =
6.7
H s tp trung ti trng KH v KF, tra bng B 1theo v tr ca bnh rng
98
v h s bd: KH =; KF =
K H ,K F - H s phn b khng u ti trng trn cc cp rng khi tnh v ng
6.14 V=...m/s K H =....
sut tip xc v un. Tra bng B 1
, vi , =>
107 CCX=... K F =...
ZR- H s k n nh hng ca nhm mt rng: Z R=1 khi Ra= 1,250,63m;
ZR= 0,95 khi Ra= 2,51,25m;
Zv- h s k n nh hng ca vn tc vng: khi V< 5 m/s, Zv = 1; khi V> 5
m/s, ly Zv = 0,85V0,1 = ... = ... i vi bnh rng c cng HB 350 v Z v=
0,925V0,05 khi HB > 350
KxH- H s k n nh hng ca kch thc bnh rng: Khi d a2 700mm ly KxH=
1, khi 700 < da2 2500mm ly KxH = 0,9.
YR - H s k n nhm mt ln chn rng: Y R = 1; YR = 1,05 1,2 (nu nh
bng)
Ys - H s k n nh hng ca nhy vt liu i vi tp trung ng sut: Y s=
1,08 -0,16lg(m) vi m- Mun bnh rng (mm)
KxF- H s k n nh hng ca kch thc bnh rng: K xF= 1 khi dw2 400mm ,
KxF = 0,95 khi dw2 = 700mm, KxF = 0,92 khi dw2 = 1000mm.
Xc nh: ZRZvKxH v YRYSKxF tnh li [H] v [F]
6) Kim nghim b truyn bnh rng
a) Kim nghim v bn tip xc
BM C s k thut c kh
36
2T1K H (u t + 1)
s H = ZM ZH Ze sH
, vi:
u t bw d 2w1
sH- ng sut tip xc cho php
ZM - H s k n nh hng ca c tnh vt liu cp bnh rng. Tra bng
6.5
B 1
nhn c ZM = 274MPa1/3
96
2cos b
ZH = =...=...
sin2 tw
Z - H s k n nh hng ca tng chiu di tip xc (ph thuc vo h s
trng khp ngang a v h s trng khp dc )
1 1
ea - H s trng khp ngang: ea 1,88 - 3,2 + = ... = ...
Z1 Z2
eb - H s trng khp dc: eb = b w sin b = ... = ...
pm ...
(4 - ea )(1 - eb ) eb
Nu <1 th: Ze = + = ... = ...
3 ea
1
Nu eb 1 th: Ze = = ... = ...
ea
KH - H s ti trng khi tnh v tip xc: K H = K Ha K HbK Hv = ... = ...
b w - Chiu rng rng khi n khp: b w = y ba a w = ... = ...(mm), lm trn bw
ut- T s truyn thc t
2T1K H (u t + 1)
Ta c: sH = ZM ZH Ze = ... = ...(MPa)
b w u t d 2w1
Kim tra:
Trng hp 1: sH
sH
v (nu khng tha mn, gim ba hoc a w v tnh li).
sH
- sH 100% = ... < 4%
Trng hp 2: sH >
s
H v gi nguyn kt qu tnh
sH
2
s
ton v tng b rng rng b w : b w = a w H y ba = ... = ...mm (nu khng tha
sH
mn, tng a w v tnh li).
b) Kim nghim v bn un
2T1K FYe YbYF1 s Y
sF1 = sF1
; sF2 = F1 F2
sF2
b w d w1m YF1
trong :
KF - H s ti trng khi tnh v un: K F = K Fa K FbK Fv = ... = ...
BM C s k thut c kh
37
1 1
Y - H s k n s di chuyn ca im t lc: Ye = = = ...
ea ...
0
Y - H s k n nghing ca rng: Yb = 1 - b = ... = ...
1400
YF1, YF2 - H s dng rng (ph thuc vo s rng tng ng Zv1 v Zv2):
Z1 Z2
Zv1 = = ...; Z v2 = = ...
cos3 b cos3 b
6.18 YF1 =
Tra bng B
1
vi: Zv1 =; Zv2 =; x1 =; x2 ==>
109 YF2 =
m- Mun bnh rng (mm)
sF1
, sF2
- ng sut un cho php ca bnh rng dn v b dn
2T K Y Y Y
sF1 = 1 F e b F1 = ... = (MPa)
sF1
= ...MPa
b w d w1m
Ta c:
s Y
sF2 = F1 F2 = ... = ...(MPa) sF2
= ...MPa
YF1
Nu khng tha mn, tng mun m v tnh li.
c) Kim nghim v qu ti
sH max = sH K qt = ... = ...(MPa) sH
max
= ...MPa
sFmax1 = K qt sF1 = ... = ...(MPa) sF1
max
= ...MPa
s
Fmax 2
= K qt sF2 = ... = ...(MPa)
sF2
max
= ...MPa
trong :
Tmax ...
Kqt - H s qu ti: K qt = = (nu khng tho mn, chn li vt liu bnh
T1 ...
rng v tnh li).
BM C s k thut c kh
38
BM C s k thut c kh
39
8) Bng thng s ca b truyn Bnh rng tr rng nghing
P1=KW; T1=Nmm; n1=v/ph; u=u1 =; Lh =gi
Thng s K hiu Gi tr
Khong cch trc chia (mm) a
Khong cch trc (mm) aw
Z1
S rng
Z2
Mun php (mm) m
d1
ng knh vng chia (mm)
d2
dw1
ng knh vng ln (mm)
dw2
da1
ng knh vng nh rng (mm)
da2
db1
ng knh vng trn c s (mm)
db2
x1 0
H s dch chnh
x2 0
Gc prfin rng t 0
Gc n khp tw 0
H s trng khp ngang
H s trng khp dc
Gc nghing ca rng 0
3) Xc nh s b chiu di cn ngoi
T1K Hb
R e = K R u 2 + 13 2 , vi:
uK be (1 - K be )
sH
KR - H s ph thuc vt liu bnh rng v loi rng (i vi b truyn bnh rng cn
rng thng bng thp: KR=50MPa1/3 )
Kbe- H s chiu rng rng. Chn s b Kbe (Kbe= 0,25 0,3)
K Hb ,K Fb - H s k n s phn b khng u ti trng trn chiu rng rng khi tnh
6.21 K be u
v ng sut tip xc v un. Tra bng B 1
vi: = ...
113 2 - K be
K Hb = ...
Nu s b tr l s I, HB350, rng thng nhn c:
K Fb = ...
H
- ng sut tip xc cho php: H
= MPa
BM C s k thut c kh
42
2 T1K Hb
Ta c: R e = K R u + 1 3 2
= ... = ...(mm)
K be (1 - K be )u
sH
4) Xc nh cc thng s n khp
a) Xc nh mun trn vng trn chia ngoi v vng trn trung bnh (mte , mtm)
ng knh vng trn chia ngoi trn mt nn ph y ln:
2R e ...
d el = = = ...(mm)
1+ u2 ...
6.22
Tra bng B 1vi de1 =mm v t s truyn u= c s rng Ztp=
114
vi HB350=>Z1=1,6Ztp== (lm trn Z1 n s nguyn gn nht).
ng knh vng trn trung bnh bnh rng dn v mun trn vng trn trung bnh:
d m1 ...
dm1=(1-0,5Kbe)del==(mm); m tm = = = ...(mm)
Z1 ...
m tm ...
Mun trn vng trn chia ngoi: m te = = = ...(mm)
(1 - 0,5K be ) ...
6.8
Tra bng B 1chn mte theo tiu chun: mte=mm. Tnh li mun vng trung
99
bnh: mtm=(1-0,5Kbe)mte==(mm)
b) Xc nh s rng
d m1 ...
Z1 = = = .. ly Z1 = (lm trn n s nguyn gn nht)
m tm ...
Z2 = u.Z1 = ... (lm trn n s nguyn gn nht)
Z2 ...
T s truyn thc t: u t = = = ... ,
Z1 ...
u -u
Sai lch t s truyn: u= 1 100%=...=...%<4% (nu khng tho mn, chn li
u
Z1, Z2 v tnh li).
c) Xc nh gc cn chia
Z
d1 = arctg 1 = ... = ...0 ; d2 = 900 - d1 = ... = ...0
Z2
d) Xc nh h s dch chnh
i vi b truyn bnh rng cn rng thng, dch chnh u: x1 + x2 = 0
6.20
Tra bng B 1vi Z1 = ; ut =, c: x1 == - x2.
112
e) Xc nh ng knh trung bnh v chiu di cn ngoi
ng knh trung bnh: d m1 = m tm Z1 = ...(mm);d m2 = m tm Z2 = ...(mm)
m te
Chiu di cn ngoi: R e = Z12 + Z22 = ... = ...(mm)
2
5) Xc nh cc h s v mt s thng s ng hc
T s truyn thc t: ut=
BM C s k thut c kh
43
d m1n1
Vn tc vng ca bnh rng: V= =...=...(m/s)
60000
6.13
Tra bng B 1vi V=m/s v bnh rng cn rng thng, nhn c cp chnh
106
xc ca b truyn (CCX):
2.3
Tra ph lc PL 1vi CCX:, HB 350, V= m/s, rng thng v ni suy
250
tuyn tnh nhn c h s ti trng ng trong vng n khp khi tnh v ng sut
tip xc v un: KHv=; KFv =
6.21
H s tp trung ti trng KH v KF, tra bng B 1: KH =; KF =
113
K Ha ,K Fa H s phn b khng u ti trng trn cc i rng khi tnh v ng sut
-
BM C s k thut c kh
44
Ze - H s k n nh hng ca tng chiu di tip xc: Ze = 4 - ea , vi:
3
1 1
ea 1,88 - 3,2 - = ... = ... - H s trng khp ngang
Z
1 Z 2
BM C s k thut c kh
46
1) Chn vt liu
6.1
- Chn vt liu trc vt, phng php ch to v nhit luyn (tra bng B [ 1] ).
92
7.1
- Chn vt liu vnh rng bnh vt. Tra bng B [ 1] (hoc bng 1.9 trong PL1) theo vn
146
tc trt s b Vsb:
Vsb 9,5.10-3 u 3 P2n 22 , (m/s)
BM C s k thut c kh
47
2) Xc nh ng sut cho php
7.2
- Chn ng sut tip xc cho php ca rng bnh vt [ H ] theo bng B [ 1]
148
- ng sut un cho php ca rng bnh vt:
+i vi bnh vt bng ng thanh: [F] = [F0]. KFL
trong :
[F0] - ng sut un cho php ng vi 106 chu k:
* Trc vt khng ti: [F0] = 0,25b + 0,08ch (khi b truyn quay mt chiu) v [F0]
= 0,16b (khi b truyn quay hai chiu)
* Trc vt ti hoc thm ccbon t rn HRC > 45, mt ren c mi v nh
bng th [F0] tnh theo cng thc trn, sau tng thm 25%.
6
KFL - H s tui th: KFL = K FE = 9 10 N
FE
vi: N FE =60 ( T2i T2 )9n i t i , nu N FE < 106 ly NFE = 106 ; nu NFE > 25.107 ly NFE
= 25.107
+ i vi bnh vt lm bng gang:
[F] = 0,12bu khi b truyn quay mt chiu
[F] = 0,075bu khi b truyn quay hai chiu
- ng sut cho php khi qu ti:
+ Bnh vt bng ng thanh thic: [ H ]max = 4ch ; [ F ]max = 0,8ch
+ Bnh vt bng ng thanh khng thic: [ H ]max = 2ch ; [ F ]max = 0,8ch
+ Bnh vt bng gang: [ H ]max = 1,5[ H ]; [ F ]max = 0,6 b
3) Xc nh cc thng s hnh hc ca b truyn
2
q 170 T2K H
- Xc nh khong cch trc aw : a w =
1+ 3 , mm
2 H (
Z [ s ] q / Z 2)
trong :
Z2 - S rng bnh vt: Z2 = uZ1
Z1 - S u mi ren c chn theo t s truyn u (Z 1 = 14), nn chn Z1
Z2=3080 (sao cho b truyn nh gn v khng b ct chn rng bnh vt)
7.3
q - H s ng knh trc vt. Tnh s b q: q= 0,3Z2 v chn theo bng B [ 1]
150
(ly gi tr ln hn v gn vi gi tr tnh ton, u tin dy 1)
- Tnh mun dc ca trc vt v mun ngang ca bnh vt:
7.3
m = 2aw/(q+Z2) = ,mm. Tra bng B [ 1] chn m= mm
150
- Tnh li aw : aw = m(q+Z2)/2
- Xc nh h s dch chnh x: x= (aw/m) 0,5(q+Z2) tt nht: x=0
- Trc vt:
ng knh vng trung bnh: d1 =mq = (mm)
ng knh vng ln: d w1 =m(q+2x) = (mm)
ng knh vng nh ren: d a1 =d1 +2m =(mm)
ng knh vng trn chn ren: d f1 =d1 - 2,4m = (mm)
BM C s k thut c kh
48
Z1
Gc vt (gc nng) : =arctg =o
q
Chiu di phn ct ren trn trc vt (khi x = 0): b1 (11+0,06Z2 )m = (mm)
- Bnh vt:
ng knh vng chia trong tit din chnh: d 2 =mZ2 = (mm)
ng knh vng nh rng trong tit din chnh: d a2 =m(Z2 +2+2x) = (mm)
ng knh vng chn rng trong tit din chnh: d f 2 = m(Z2 - 2,4 + 2x) =
6m
ng knh ngoi (ng knh ln nht ca bnh vt): d aM2 d a 2 + =
Z1 + 2
Chiu rng rng bnh vt b2: b 2 0,75d a1 = (mm)
4) Kim nghim rng bnh vt theo bn tip xc
H = (170/Z2 ) [(Z2 +q)/a w ]3T2K H /q [H], trong :
Z2- S rng bnh vt
q- H s ng knh trc vt
aw- Khong cch trc (mm)
T2- Mmen xon trn trc mang bnh vt (Nmm)
KH - H s ti trng: KH = KHKHV
KH- H s phn b khng u ti trng trn chiu rng rng:
KH= 1+(Z1/)3(1-T2m/T2max). vi:
7.5
- H s bin dng ca trc vt, tra bng B [ 1] theo Z1 v q
153
T2m, T2max- Mmen xon trung bnh v mmen xon ln nht trn trc mang
bnh vt (Nmm)
7.7
KHV- H s ti trng ng. Tra bng B [ 1] theo CCX: v vn tc trt:Vs =
153
dw1n1/(60000cosw) vi dw= (q+2x)/m; tgw = Z1/(q+2x)
[H]- ng sut tip xc cho php ca rng bnh vt (MPa)
5) Kim nghim rng bnh vt theo bn un
1,4T2 YFK F
F = [ F ]
d 2b2mn
trong :
mn- Mun php ca rng bnh vt, mn= mcos;
KF - H s ti trng: KF = KF.KFV; vi KF = KH, KFV = KHV
[F]- ng sut un cho php ca rng bnh vt (MPa)
6) Kim nghim bnh rng vt v qu ti
Hmax = H K qt [H ]max ; Fmax =F K qt [ F ]max
7) Tnh ton v nhit nhit (din tch thot nhit cn thit ca v HGT A, m2)
1000(1-)P1
A , trong :
b([ t d ] - t 0 )
0,7K t (1+)+0,3K tq
- Hiu sut b truyn: = 0,95tg(w)/tg(w+)
P1- Cng sut trn trc vt (KW)
Kt- H s ta nhit: Kt = 817,5 W/( m2.0C);
BM C s k thut c kh
49
- H s k n s thot nhit qua y hp xung b my: = 0,250,3;
Ktq- H s ta nhit ca phn b mt c qut. K tq= 17; 21; 29; 40 W/(m2.0C) tng
ng vi s vng quay ca qut: 750; 1000; 1500; 3000 v/ph
- H s k n gim nhit sinh ra do lm vic ngt qung hoc do ti trng lm vic
gim so vi ti trng danh ngha (cng sut danh ngha P1): = P1t ck /( Pi t i )
[td]- Nhit cho php ca du: [td]=0900C
t0- Nhit ca khng kh: t0 =200C
8) Bng thng s ca b truyn Trc vt
P1 =KW; T1=Nmm; n1=v/ph; u= utv =; Lh=gi
Thng s K hiu Gi tr
Khong cch trc chia/khong cch trc (mm) a/ aw /
Mun (mm) m
S u mi ren trc vt Z1
H s ng knh trc vt q
ng knh vng trung bnh trc vt (mm) d1
ng knh vng ln trc vt (mm) dw1
ng knh vng nh ren trc vt (mm) da1
ng knh vng chn ren trc vt (mm) df1
Gc vt (gc nng ren)
Chiu di phn ct ren trn trc vt (x = 0) b1
S rng bnh vt Z2
ng knh vng chia ca bnh vt (mm) d2
ng knh vng nh rng bnh vt (mm) da2
ng knh vng chn rng bnh vt (mm) df 2
ng knh ngoi (mm) d aM2
Chiu rng rng bnh vt (mm) b2
a) b)
c) d)
Hnh 2.1. Cc lc tc dng ln trc
- Di song song cc lc v ng tm trc (lc dc trc gy mmen un, lc vng gy
mmen xon i vi trc) v t cc phn lc ti cc gi t 1 v 2 theo hai phng x v y
(Fx1, Fy1; Fx2, Fy2).
- Lp phng trnh cn bng lc v mmen xc nh gi tr cc phn lc ti cc gi t 1
v 2 (nu gi tr tnh mang du m cn i li chiu ca phn lc gi nh).
2) V biu mmen
BM C s k thut c kh
52
Da vo cc phn lc c tnh bc trn, v biu mmen un ngang M x ,
mmen un ng My v mmen xon T (hnh 2.2a, b).
a) b)
c)
Hnh 2.2. Biu mmen v kt cu trc
3) Xc nh ng knh trc
- Xc nh tit din nguy him ca trc v tnh mmen tng ng:
M tj = M 2j + 0,75Tj2 , Nmm vi M j = M 2xj + M 2yj
- Tnh ng knh trc ti cc tit din nguy him theo mmen tng ng:
M tj
dj = 3 ,mm
0,1[s]
i vi ng knh trc ti ch c rnh then, lm trn ln 10% theo dy tr s kch
10.2
thc thng tiu chun; i vi ng knh ngng trc lm trn ln theo bng B 1.
189
- Xc nh ng knh cc on trc cn li theo kinh nghim v s tay tha mn yu cu
v gia cng, lp ghp v bn u (ng knh ti ch h bc trc hn nhau t 510mm).
- V s b kt cu trc (hnh 2.2c).
2.3.1.6. Kim nghim trc
Kim nghim trc theo h s an ton ti cc tit din nguy him:
SsjStj
Sj = [S]
2 2
Ssj + Stj
trong :
Sj, Sj - H s an ton xt ring ng sut php v ng sut tip ti tit din j:
BM C s k thut c kh
53
s-1
s -1 Ss =
Ssj = hoc ks (gi tr thng s tra theo bng 1.8);
K sdjsaj + y s smj sa + y ss m
bes
t-1
t-1 St =
Stj = hoc kt (gi tr thng s tra theo bng 1.8)
K tdjtaj + y t tmj ta + y t t m
be t
-1, -1- Gii hn mi un v xon ng vi chu k i xng:
-1= 0,436b (i vi thp ccbon) v -1= 0,35b + (70120)MPa (i vi thp hp
kim); -1= 0,58-1; aj, aj, mj, mj- Bin v tr s trung bnh ca ng sut php v
ng sut tip ti tit din j:
smax j - sminj s + sminj t -t t +t
saj = ; smj = max j , taj = max j minj , tmj = max j minj
2 2 2 2
i vi trc quay, ng sut un (ng sut php) thay i theo chu trnh i xng,
nn: mj = 0; aj= maxj= Mj/Wj
Khi trc quay mt chiu, ng xon (ng sut tip) thay i theo chu trnh mch ng,
nn: mj = aj= maxj/2= Tj/2W0j
Khi trc quay 2 chiu, ng sut xon thay i theo chu trnh i xng, nn:
mj = 0; aj= maxj= Tj/W0j
Vi Wj v W0j l mmen cn un v cn xon ti tit din j ca trc, xc nh theo
10.6
B 1.
196
, H s k n nh hng ca tr s ng sut trung bnh, tra theo bng
10.7
B 1
197
Kdj, Kdj- H s xc nh theo cng thc (10.25), (10.26) trang 197[1] v cc bng
10.8 10.9 10.10 10.11 10.12 10.13
B
1 ,B 1
,B
1
,B
1,B
1
,B 1
197 197 198 198 199 199
[S]- H s an ton cho php: [S] = 1,5 2,5; nu [S]= 2,53 th khng cn kim tra
trc v cng.
Khi S< [S], chn li vt liu trc c c tnh tt hn hoc tng ng knh trc nu
c php. Khi S >> [S], chn li vt liu trc c c tnh km hn hoc gim ng knh
trc nu m bo v cng ca trc v iu kin lp ghp cn thit.
2.3.2. Tnh chn then
9.1a
- Chn then bng theo ng knh trc ti ch lp then (bng B 1) nhn c b, h, t1,
173
t2, chiu di then: lt = (0,60,9)lm vi lm- Chiu di may.
- Kim nghim then theo bn ct v rnh then theo bn dp:
2T 2T
sd = [sd ] ; tc = [tc ]
dl t (h - t1 ) dbl t
Nu khng tha mn cn thay i vt liu lm then c c tnh tt hn hoc tng s
then ln 2 hoc 3 then.
Hnh 3.3. S b tr ln
a) ; b) - chn; c) Gi 1: - chn kp, gi 2: ;
d) Gi 1: chn+ , gi 2:
2.3.3.2. Chn kch thc ln
Da vo loi ln chn v ng knh ngng trc, tra bng ph lc (P2.7-P2.14)
nhn c cc thng s ca ln : d , D , B, r , , C, Co,
2.3.3.3. Kim nghim kh nng ti ca ln
1) Kim nghim theo kh nng ti ng
Kh nng ti ng ca ln Cd: Cd =Q m L C
trong :
2.7 2.14
C- Kh nng ti ng cho php ca ln (tra bng PL 1)
254 266
L - Tui th tnh bng triu vng quay: L= 60.10 -6nLh vi: Lh - Tui th tnh bng gi
(ging nh khi tnh b truyn bnh rng).
m= 3 i vi bi, m= 10/3 i vi a
Q - Ti trng ng quy c:
i vi bi : Q = (XVFr + YFat)ktk , kN
BM C s k thut c kh
55
i vi a tr ngn: Q = VFrktk, kN
i vi - chn: Q = (XVFr + YFa)ktk , kN
i vi - chn kp: Q = (0,5XVFr + YFat)ktk, kN
i vi chn: Q = Fatktk, kN
vi:
V- H s k n nh hng ca vng no quay (V=1 khi vng trong quay;
V= 1,2 khi vng ngoi quay).
kt - H s k n nh hng ca nhit : k t=1 khi nhit t1050C, kt =
(108+0,4t)/150 khi t=1052050C
11.3
k - H s k n c tnh ti trng , tra bng B 1;
215
11.4
X , Y - H s ti trng hng tm v dc trc; tra bng B 1
215
Xc nh lc dc trc Fa i vi - chn. Lc dc trc bao gm lc dc trc ph F s
do cc lc hng tm Fr gy ra i vi - chn v lc dc trc F at t tm n khp ca
cc chi tit quay (bnh rng nghing, bnh rng cn, bnh vt hoc trc vt):
i vi a cn - chn: Fs = 0,83eFr ; e = 1,5tg
11.4
i vi bi - chn : Fs = eFr ; e tra bng B 1
215
Tng lc dc trc Fa1 tc dng vo 1 (vi 2 l cn li):
Fa1 =Fs2 Fat (ly du cng khi Fat cng chiu vi Fs2 v ngc li)
Nu Fa1 > Fs1 , ly Fa1 = Fa1
Nu Fa1 Fs1 ly Fa1 = Fs1
Tng lc dc trc Fa2 tc dng vo 2 (vi 1 l cn li):
Fa2 =Fs1 Fat (ly du cng khi Fat cng chiu vi Fs1 v ngc li)
Nu Fa2 > Fs2 , ly Fa2 = Fa2
Nu Fa2 Fs2 ly Fa2 = Fs2
Thay Fa1;2 vo cng thc tnh Q1;2. Chn Qmax xc nh Cd.
Ch :
- Nu Cd = C, chn li c c C nh hn.
- Nu Cd > C:
+ Chn li c c C ln hn;
+ Thay loi c C ln hn;
+ Tng ng knh trc (nu cho php) v chn li .
+ Chia thi gian lm vic thnh Lh/2, Lh/3, (tng ng vi vic thay nhiu
ln) chn c ph hp.
2) Kim nghim theo kh nng ti tnh
Kh nng ti tnh ca ln: Q0 C0
trong :
C0 - Kh nng ti tnh ca ln (bng)
Q0 = Max(Q01 ; Q02 ):
i vi v - chn: Q0i = XoFri + YoFat , khi =0: Q0= Fr
i vi chn v chn- : Q0i = Fat + 2,3Frtg, khi =900: Q0= Fa
11.6
Xo, Yo: H s ti trng hng tm v dc trc tnh, tra bng B 1
221
BM C s k thut c kh
56
2.3.4. Tnh chn khp ni
Khp ni gm ni trc, ly hp v ly hp t ng. i vi c h trong n Chi tit
my, thng s dng ni trc vng n hi (v c tnh nng ph hp v cu to n gin -
18.6
H 2 ). Ni trc c la chn da theo m men xon tnh ton:
67
Tt = k.T [T]
trong :
T M men xon danh ngha truyn qua ni trc (Nm)
16.1
k H s ch lm vic ph thuc vo my cng tc ( B 2 )
58
16.10a,b
T tr s Tt v ng knh u trc ni d, tra bng B 2 nhn c kch
68;69
thc c bn ca ni trc v vng n hi.
Kim nghim vng n hi v thn cht theo iu kin bn dp v bn un (cng
thc trang 69 [2]).
BM C s k thut c kh
57
Ch : i vi cm gia trong HGT ng trc 2 cp c th bi trn bng du.
15.16 15.18
+ Lt kn quay trc tip ( B 2 ), lt kn quay gin tip ( H
2 ).
48 49
- Bi trn cc b truyn. gim mt mt cng sut do ma st, gim mi mn rng, lm
ngui v phng cc chi tit my b han g cn bi trn cc b truyn trong HGT.
+ Bi trn ngm du (V< 1012 m/s). Bnh rng, bnh vt, trc vt c ngm du theo cc
mc:
* Chiu su ngm du ngp n chn rng bnh rng ln cp nhanh (hoc 1/6 bn knh bnh
rng ln cp nhanh), mc du trn ngp n 1/31/4 bn knh bnh rng ln cp chm.
* Chiu su ngm du ngp n chn ren trc vt nhng khng vt qu tm con ln thp
nht ca (i vi HGT c trc vt nm di bnh vt).
* Nu khng tha mn iu kin trn, cn lp thm bnh rng bi trn, vng vy du hoc
qut du.
+ Bi trn lu thng (V12 14 m/s). Bm du t b theo cc ng ng qua vi phun
ti vo vng n khp vi p sut 0,51,75 atm.
BM C s k thut c kh
58
PH LC
1. VT LIU DNG CHO CC CHI TIT TRONG HGT (TCVN 1959-75)
1.1. Quy c ghi k hiu vt liu kim loi
- Thp ccbon :
+ Thp cn thng dng. Loi thp ny c c tnh khng cao, ch yu dng trong ngnh xy
dng, giao thng, ch to cc chi tit my v kt cu chu ti trng nh. Thp cn
thng dng c chia lm ba nhm:
* Nhm 1 ch quy nh v c tnh ( bn, cng, );
* Nhm 2 ch quy nh v thnh phn ha hc;
* Nhm 3 quy nh c c tnh v thnh phn ha hc.
Quy c ghi k hiu thp cn thng dng nh sau: Ch CT (T l thp, C l ccbon); cc
s tip theo ghi gii hn bn nh nht (hai s c n v l kG/mm 2, ba s c n v l MPa);
sau ch s ch bn l k hiu ghi chn ch phng php kh xy (s- thp si, n- thp
na lng, khng ghi g l thp lng); tip theo l k hiu ch nhm thp (nhm 1- khng ghi,
cc nhm khc ghi sau gch ni l tn ca nhm 2 hoc 3). V d CT34 n-3 l thp cn thng
dng, c bn nh nht 34 kG/mm2 hoc 340 MPa, na lng, nhm 3. Trong bng 1.1 l
k hiu thp cn thng dng dng trong xy dng theo TCVN v Lin X.
Bng 1.1. K hiu thp cn thng dng dng trong xy dng
TCVN CT31 CT33 CT34 CT38 CT42 CT51 CT61
Lin X CT0 CT1 CT2 CT3 CT4 CT5 CT6
+ Thp ccbon cht lng tt (thp kt cu, thp ch to my) l loi thp c hm lng
ccbon chnh xc v ch tiu c tnh r rng, tnh nng l- ha tt, hm lng tp cht S, P
rt nh. Thp ccbon cht lng tt dng ch to cc chi tit my chu ti trng ln. Quy
c ghi k hiu thp ccbon cht lng tt: Ch C v con s ch hm lng ccbon tnh
theo phn vn; k hiu phng php kh xy chn nh vi thp cn thng dng (s- thp
si, n- thp na lng, khng ghi g ch thp lng). V d C45 l thp ccbon cht lng tt,
hm lng ccbon 0,45%, thp lng. Trong bng 1.2 l k hiu thp ccbon cht lng tt
c dng trong ch to my theo TCVN v Lin X.
Bng 1.2. K hiu thp ccbon cht lng tt dng trong ch to my
TCVN C08 C10 C20 C25 C30 C40 C45 C85
Lin x 08 10 20 25 30 40 45 85
+ Thp ccbon dng c l loi thp c hm lng ccbon cao (0,7 1,3%), lng tp cht
S, P thp (< 0,025%). Thp ccbon dng c dng ch to cc dng c nh c, gia, cc
loi khun hoc chi tit c cng cao. Quy c ghi k hiu thp ccbon dng c: Ch
CD v con s ch hm lng ccbon trung bnh theo phn vn (nu tip theo c ch A biu
th thp ccbon cht lng cao vi hm lng tp cht S, P < 0,02%. V d CD80A l thp
ccbon dng c cht lng cao cha 0,8%C.
Bng 1.3. K hiu thp ccbon dng c
TCVN CD70 CD80 CD90 CD100 CD110 CD120 CD130
Lin x Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 Y13
- Gang:
+ Gang xm, l loi gang m hu ht ccbon dng grafit (c kh nng hp th nh sng)
nn mt gy ca gang c mu xm. T chc t vi ca gang xm gm nn (Ferit, Ferit-Pclit,
BM C s k thut c kh
59
Pclit) v cc grafit dng tm. C tnh ca gang xm ph thuc vo t chc ca nn ( bn
ca nn tng dn t nn Ferit n nn Pclit) v s lng - hnh dng - s phn b ca grafit
(nu s lng hp l, hnh dng thu gn v phn b u trn nn th c tnh s tt ). Gang
xm c bn nn cao, chu mi mn, c tnh c tt v c s dng rng ri ch to
cc chi tit chu ti trng nh, trung bnh hoc lm thn my (b my).
Quy c ghi k hiu gang xm theo TCVN (theo Lin X) bt u bng ch GX (C), tip
n ch s ch bn ko nh nht (kG/mm 2), sau gch ni l con s ch bn un nh nht
(kG/mm2). Theo th t bn tng dn: GX12-28 (C12-28), GX15-32 (C15-32), GX18-36
(C18-36), GX21-40 (C21-40), GX28-48 (C28-48),... V d GX21-40 (C21-40) l gang
xm c bn ko nh nht 21 kG/mm2, bn un nh nht 40 kG/mm2.
+ Gang trng, l loi gang m trong ccbon tn ti di dng hp cht ha hc Fe 3C
(Xmentit), mt gy ca n c mu sng trng nn gi l gang trng. Gang trng rt cng v
gin, tnh ct gt km c dng ch to gang do hoc lm chi tit c yu cu tnh
chng mi mn cao nh bi nghin,... Gang trng khng c k hiu ring.
+ Gang cu, l loi gang c t chc ging nh gang xm, grafit c dng hnh cu. Gang cu
c bn cao hn gang xm (k = 40 100 kG/mm2) c bit l do ( = 5 15%). Gang
cu dng lm cc chi tit my c kch thc trung bnh hoc ln, chi tit my c hnh dng
phc tp, chu ti trng ln hoc ti trng va p,... nh cc loi trc khuu, trc cn,... c
t chc gang cu phi nu chy gang xm v s dng phng php bin tnh c bit gi l
cu ha to ra grafit hnh cu.
Quy c ghi k hiu gang cu theo TCVN (theo Lin X) bt u l ch GC (B ), tip
theo l s ch bn ko nh nht, sau gch ni l ch s gin di tng i (%): GC42-
12(B42-12), GC45-15(B45-15),... V d GC42-12 l gang cu c bn ko nh nht l k
= 42 kG/mm2, gin di tng i = 12%;
+ Gang do (gang rn), l loi gang c ch to t gang trng bng phng php . Gang
do c bn v do cao do grafit tn ti dng cm (bng) khi phn hy t Fe 3C.
Gang do thng dng ch to cc chi tit c hnh th phc tp hoc c thnh mng,
nhng gi thnh cao v thi gian lu.
Quy c ghi k hiu gang do theo TCVN (theo Lin X) bt u bng ch GZ (K), tip
theo k hiu nh i vi gang cu: GZ33-8(K33-8), GZ37-12(K37-12),...
- Thp hp kim:
+ Theo cng dng:
* Thp hp kim kt cu, l loi thp trn c s thp ccbon kt cu khi cho thm vo cc
nguyn t hp kim. Thp hp kim kt cu dng ch to cc chi tit chu ti trng ln, c
yu cu cao v cng, chu mi mn hoc c tnh n hi cao,
* Thp hp kim dng c, l loi thp trn c s thp ccbon dng c khi cho thm cc
nguyn t hp kim Cr, W, Si hoc Mn. Thp hp kim dng c c cng cao v tnh nhit
luyn tt ( cng sau nhit luyn t 60 62HRC).
* Thp gi, l mt dng thp hp kim c bit c cng cao, bn, chu mi mn v chu
nhit n 650oC nn thng dng lm dng c ct. Trong t chc ca thp gi gm cc
nguyn t:C (0,71,4%), Cr (3,84,4%), W (8,5 19%), V(1,12,6%) v mt lng nh
Mo hay Co.
* Thp hp kim c bit, gm:
BM C s k thut c kh
60
Thp khng g, l loi thp c nhiu pha, mi pha c in th in cc khc nhau ( mi
trng in ly chng to ra cc pin in t vi nn c kh nng lm vic trong mi trng n
mn);
Thp bn nng, l loi thp c bn n nh khi lm vic nhit cao v khng b xy
ha b mt.
Thp t tnh, l loi thp c t tnh cao;
+ K hiu thp hp kim. Quy c ghi k hiu thp hp kim theo TCVN (theo Lin X) nh
sau:
* Bt u l con s ch hm lng ccbon trung bnh tnh theo phn vn;
* Tip theo l cc k hiu ha hc ca nguyn t hp kim, km theo l con s ch phn trm
ca nguyn t . Nu khng c con s no ghi km theo k hiu nguyn t th hm lng
ca n 1%;
* Tip nu c ghi ch A l hp kim cht lng cao (c hm lng S, P < 0,02%).
V d: 40CrNi (40XH)- thp hp kim c 0,4% C, 1% Cr, 1%Ni; 12CrNi3A (12XH3A)- thp
hp kim cht lng cao, c: 0,12%C, 1%Cr, 3%Ni.
Bng 1.4. K hiu cc nguyn t hp kim theo Quc t v Lin X (Nga)
BM C s k thut c kh
61
cnh th hm lng 1%). V d AlCu4Mg- hp kim nhm bin dng c 4% Cu, 1% Mg,
cn li l Al (nu l hp kim nhm c thi ghi thm ch cui).
BM C s k thut c kh
62
+ ng v hp kim ca ng
ng c tnh dn nhit - dn in tt (tnh dn in ch km bc), tnh chng n mn
cao, tnh hn tt, do cao d bin dng nng v ngui nn d gia cng bng p lc, c th
dt mng thnh tm (chiu dy n 0,05mm). ng c khi lng ring ln (8,94g/cm 3
20oC), bn thp (b= 160MPa), tnh gia cng ct gt km (do phoi qu do), tnh c b
hn ch do chy long thp. Mt gy ca ng nguyn cht c mu (cn gi l ng
) sau khi luyn c phn loi theo tinh khit. ng nguyn cht km bn, tnh cng
ngh thp nn t dng. K hiu ng nguyn cht l Cu1 (hoc Cu 99,9 - ch hm lng
ng), Cu2 (Cu 99,7), Cu3 (Cu 99,5).
Hp kim ng c bn cao, tnh gia cng ct gt v tnh c tt. Hai loi hp kim
ng thng dng l ng thau v ng thanh.
* ng thau (latng) l hp kim ca ng v km, k hiu bng ch LCuZn tip n ch s
hm lng km, nu c cc kim loi khc hm lng ln hn 1% th ghi k hiu ca
nguyn t km theo ch s hm lng phn trm ca n (nu c hm lng 1% th
khng ghi). V d LCuZn40Pb2 - ng thau c 40%Zn, 2%Pb, cn li l Cu.
* ng thanh (brng) l hp kim ca ng v thic, km, ch, nhm, silic, (tr hp kim
Cu- Ni), k hiu bng ch BCu km theo k hiu cc nguyn t hp kim v ch s hm
lng. V d BCuSn4Zn4Pb4- ng thanh thic c 4%Sn, 4%Zn, 4%Pb, cn li l Cu.
ng thanh c nhiu loi, y ch gii thiu mt s loi c bn:
ng en l hp kim ca ng v thic hoc ng v ch, nhm, silic, ng en c tnh
chng n mn, chng mi mn v l mt trong nhng loi vt liu gim ma st quan trng.
ng en c tnh cng ngh cao (d gia cng ct gt v c th gia cng p lc) nn c s
dng lm trt, vnh rng bnh vt, cc thit b cha - dn hi, nc, du hoc m;
Babit l hp kim ca ng vi thic, ch v antimon. Babit c h s ma st thp vi thp,
mm - do nn c dng lm trc chu p lc cao v s vng quay ln.
Bng 1.5. K hiu cc nguyn t theo Quc t v Lin X (Nga) trong hp kim mu
BM C s k thut c kh
63
1.2. Vt liu lm bnh rng, trc, trc vt v bnh vt
6.1
- Vt liu lm bnh rng (tra bng B 1hoc tham kho bng 1.7):
92
Bng 1.7. Vt liu lm bnh rng
- Vt liu lm trc:
Bng 1.8a. Vt liu v c tnh ca mt s thp ch to trc
BM C s k thut c kh
64
Bng 1.8b. ng sut cho php ca mt s thp ch to trc
Bng 1.8d. H s k / v k/ ti ch lp c di
BM C s k thut c kh
65
Bng 1.8e. H s tp trung ng sut k , k ph thuc kt cu trc
BM C s k thut c kh
66
Bng 1.8f. H s cht lng b mt (h s tng bn)
BM C s k thut c kh
67
Vi Gang th gi tr (*) ch gii hn bn un bu
Bng 1.9b. Vt liu lm bnh vt theo GOST
Bng 1.9c. ng sut tip xc cho php vi bnh vt bng ng thanh thic hoc gang
BM C s k thut c kh
68
2. DNG BIU MMEN TRN TRC HGT THEO GOST
BM C s k thut c kh
69
Hnh 2. HGT bnh rng tr 2 cp khai trin
BM C s k thut c kh
70
Hnh 3. HGT bnh rng tr 2 cp phn i cp nhanh
BM C s k thut c kh
71
Hnh 4. HGT bnh rng tr 2 cp ng trc
BM C s k thut c kh
72
Hnh 5. HGT bnh rng cn 1cp
BM C s k thut c kh
73
Hnh 6. HGT cn- tr 2 cp
BM C s k thut c kh
74
Hnh 7. HGT cn- tr 2 cp phn i cp chm
BM C s k thut c kh
75
Hnh 8. HGT trc vt 1 cp
BM C s k thut c kh
76
Hnh 9. HGT bnh rng tr- trc vt 2 cp
BM C s k thut c kh
77
Hnh 10. HGT trc vt- bnh rng tr 2 cp
BM C s k thut c kh
78
Hnh 11. HGT trc vt 2 cp
BM C s k thut c kh
79
3. CC QUY C H THNG V K THUT THEO TCVN
3.1. Kh giy (TCVN 2-74)
Cc kh giy chnh c s dng gm c:
BM C s k thut c kh
80
3.5. Ch vit v s (TCVN 6-85)
Kh ch quy nh theo chiu cao h (mm) ca ch in hoa: 2,5; 3,5; 5; 7; 10; (trong
bn v ch to chi tit thng dng 3 kh ch: 2,5; 3,5 v 5, trong bn v lp thng dng
3 kh ch 3,5; 5; 7)
BM C s k thut c kh
81
3.6. Quy c v bnh rng, trc vt, bnh vt v cc b truyn
3.6.1. Bnh rng tr v b truyn
BM C s k thut c kh
82
Hnh 14. Cch v bnh rng cn v b truyn
BM C s k thut c kh
83
3.6.3. Trc vt, bnh vt v b truyn
BM C s k thut c kh
84
3.7. Quy c v bulng, vt, vt cy v ai c
BM C s k thut c kh
85
BM C s k thut c kh
86
3.8. Quy c v l tm
BM C s k thut c kh
87
4. GHI K HIU DUNG SAI LP GHP, NHM B MT TRN BN V, LP V
GII CHUI KCH THC
4.1. Ghi k hiu dung sai lp ghp
Trn bn v cc sai lch gii hn c ghi bng ch hoc s theo mm, bn cnh kch
thc danh ngha (hnh 16).
Hnh 16
- Trn hnh 16a v biu din cch ghi k hiu sai lch kch thc trc trn bn v:
+ K hiu bng ch f40f 7 :
* ng knh danh ngha ca trc: dN = 40mm;
* Sai lch gii hn kch thc trc ng vi min dung sai f7 (sai lch c bn f, cp chnh
xc 7).
+ K hiu bng s f40--0,025
0,050 :
* ng knh danh ngha ca trc: dN = 40mm;
* Sai lch trn: es = - 0,025 mm;
* Sai lch di: ei = - 0,050 mm.
+ Cng c th ghi k hiu phi hp, nhng k hiu bng s c t trong du ngoc.
- Trn hnh 16b biu din cch ghi k hiu sai lch kch thc l trn bn v:
+ K hiu bng ch f40H7 :
* ng knh danh ngha ca l: DN = 40mm;
* Sai lch gii hn kch thc l ng vi min dung sai H7 (sai lch c bn H, cp chnh
xc 7).
+ K hiu bng s f40+0,025 :
* ng knh danh ngha ca l: DN = 40mm;
* Sai lch trn: ES = + 0,025 mm;
* Sai lch di: EI = 0 mm (c th khng ghi).
+ Cng c th ghi k hiu phi hp, nhng k hiu bng s c t trong du ngoc.
Trng hp ghi k hiu bng s, nu tr s sai lch gii hn bng nhau m ngc du th ghi
du trc gi tr sai lch, v d: f32 0, 0125
- Trn bn v lp, k hiu lp ghp c ghi di dng phn s sau kch thc danh ngha
H7
f40 hoc ghi kt hp nh trn hnh 16c:
f7
+ ng knh danh ngha ca lp ghp: DN = dN = 40mm
+ Sai lch gii hn kch thc l ng vi min dung sai H7;
+ Sai lch gii hn kch thc trc ng vi min dung sai f7;
BM C s k thut c kh
88
+ Lp ghp trong h l c bn, kiu lp lng H7/f7.
BM C s k thut c kh
89
Hnh 17. Ghi k hiu dung sai lp ghp bnh rng, khp ni v ln vi trc
BM C s k thut c kh
90
4.4. Lp v gii chui kch thc
AS2 AS3 AS4 AS6 AS5
60
50
40
85
45
45
P
N2
C1 N1 O1 T1 B O2 C2
AS1
H
H
nh 1. Th p lp ghp
AS1
Chui 1
N1 O1 T1 B O2 N2
Chui 2 Chui 3
AS2 O1 T3 AS
T2 B
Chui 4 Chui 5
B O2 AS T5 AS5
T4 P
H
nh 2. Chui kch thu c chiu di trc
T2 T1 T4
5
3
4
2
T5
T3
T
H
nh 3. Ghi kch thu c trc theo chiu di v du ng knh
BM C s k thut c kh
91
5. MU BN V LP HGT V BN V CH TO CHI TIT
5.1. Bn v lp HGT
5.1.1. HGT bnh rng tr 2 cp khai trin
4 5 6 7
1
9
?
10
11 ?
?
?
12
?0,1 ? 0,1
45D8/k6
24 40D8/k6
C TNH HP GIM TC 26 Bnh rang 3 1 C45
25 Ch?t d?nh v? 2 CT38
Z2 m b
?ng co di?n uH 24 Bnh rang 4 1 C40
C?p u Z1
23 Vng ch?n d?u 6 CT38
P (KW) n (v/ph) Nhanh ... ... ... ... ...
... 22 4 Thp ? lan
45H7/k6
? bi d? - ch?n
... ... Ch?m ... ... ... ... ...
21 Tr?c 3 1 C45
55H7/k6
20 N?p ? 6 GX15 - 32
19 Bnh rang 2 1 C40
18 Tr?c 2 1 C45
17 ? bi d? - ch?n 2 Thp ? lan
16 Vng ph?t 2 Amiang
13 15
14
Tr?c 1 1
1
C45
CT38
? ng ch?ng
13 Bnh rang 1 1 C45
22
.................
21 20 18 17 16
1:1
BM C s k thut c kh
92
5.1.2. HGT bnh rng tr 2 cp ng trc
5 6 7 8 9
?
?
?
10
M?c d?u cao nh?t
?
1 11
M?c d?u thp nh?t
?0,1
? ?
? ?
22k6 ?
28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38
?
38 206 ? bi d? 2 C45
12 37 Ph?t 2 Amiang
36 Trc vo 1 C45
Np ln trc vo 1 Gang xm
13 A-A 35
34 Vng ch n m 6 CT38
25k6 25k6
TL 1:1 33 Trc trunggian 1 C45
14 32 46305 ln trc trunggian 2 C45
31 Vt ghp np M10 10 CT3
30 Np trc trung gian 1 Gang xm
30H7k6 29 Then 8x7 1 C45
30H7k6 28 Bnh rng l n cpnhanh 1 C45
15 27 Then 8x7 1 C45
26 Bnh rng nh cp chm 1 C45
25 Np ln trc ra 1 Gang xm
16 24 209 ln trc ra 2 C45
52H7 Ph t trc ra N?
A 23 1
17 22 Trc ra 1 C45
21 Vng bc trc ra 1 C45
A 45k6 20 Vng mnp ln Aming
?
19 Cht nh vv hp 2 C45
18 Bnh rng l ncp nhanh 1 C45
18 17 Then 14x9 C45
16 Vt ghp gi gia M12 2 CT3
15 Cht nh vgi gia 2 C45
14 Cc lt CT3
Then 10x8
30H7k6 50H7k6 13 C45
19 12 Bnh rng nh cp chm 1 C45
11 Quethmdu 1 CT3
10 Nt tho du 1 CT3
09 Bulng ghp ca thm CT3
08 Nt thnghi 1 CT3
07 Np ca thm 1 CT3
Khong ng cin uH Cp u z1 z2 b Cao su
62H7 45k6 cch trc
a (mm) P (KW) n (vg/ph) nhanh
m
27 26 25 24 23 22 21 20
Ch nhim .... ..... ........
Thit k .... ..... ........
HGT BNH RANG TR?
2 C?P ?NG TR? C
1: 1
Duyt .... ..... ........
T? s?: S? t?:
Tru?ng H Xy d?ng
40k6 Khoa CKXD- L?p....
BM C s k thut c kh
93
5.1.3. HGT bnh rng cn - tr 2 cp
BM C s k thut c kh
94
8 9 10 11 12 13 14
5 6 7
?
15
16
1 M?c d?u cao nh?t
?
M?c d?u th?p nh?t 17
18
?0,1
? ? ?
? ? ?
?
?
?
31 30 29 28 27 26 25 24 23 40k6 22 21 20 19
c t nh hp gim tc
ngcin uH Cp u Z1 Z2 m d b
85d11H7
71d11H7
P (KW) n (v/ph) Nhanh ... ... ... ... ... ...
...
71H7 ... ... Ch?m ... ... ... ... ... ...
30k6 45k6
30D11k6
24 ? ng ch?ng 1 CT38
23 Tru?c ra 1 C45
22 14x9 Then bang 1 C45
21 Vong phot nap ? 2 Amiang
34H7k6 50H7k6
? 20 36209 ? bi d? ch?n 2 Thp ? lan
19 Banh rang nghing lon 1 C40
18 20x2 Nut thao du 1 CT38
17 Vong d?m 1 Thep la
1
1
6
7
k6
7
H
H
1
1
k
D
d
20k6
25k6
20
62
25
BM C s k thut c kh
95
5.1.4. HGT trc vt
BM C s k thut c kh
96
10 11 12
9
8
?
7
6 13
?0,1
14
?
15
?
6
6
7
7
H
H
k
k
5
5
0
1 ? ?
?
?
?
26 Cht nh v 2 CT38
25 Vt nh v 1 CT38
24 M16 Bu lng c?nh ? 4 CT38
35k6 23 M8 Bu lng n?p ? 16 CT38
c tnh hp gim tc 22 ng chng 4 CT38
21 Trc ra 1 CT38
20 Vng ph t 2 Aming
ngcin uH Z1 Z2 m q ? 19 7211 2 Thp ln
a cn
P (KW) n (v/ph) 18 Vng chn du 2 CT38
H7
... ... ... ... ... ... 17 Bnh vt 1 C45
40k6 ... ...
16 M16 Nt tho du 1 CT38
15 M10 Vt c nh u trc 1 CT38
?
14 Tmhm 1 CT38
13 206 bi 2 Thp ln
12 Nt thng hi 1 CT38
11 M8 Vt ghp npquan st 4 CT38
10 Np quan st 1 CT38
9 mvnh 14 60Mn
70H7 8 M12 Bu lng ghp np vthn 6 CT38
7 Cc lt 1 GX15-32
6 Vt ghpnp 16 CT38
5 Trc vt 1 CT38
D11
30 h8 4 7206 a cn 2 Thp ln
3 Np 5 CT38
2 Que thmdu 1 CT38
1 Thn 1 GX15-32
Vtr K hiu Tn gi Vt liu
26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 Duyt ...................
T? s?: S? t?:
Tru?ng H Xy d?ng
Khoa CKXD- L?p....
BM C s k thut c kh
97
5.2. Bn v ch to chi tit
5.2.1. Bn v ch to bnh rng tr
0,02 A (Rz40 )
2,5
1,25
M un (mm) m ...
S rng Z ...
l
H ngrng tri
...x6
Hs dch chnh x 0
0,02 A
Rz20
2x45
hai bn
...
+0,2
...
0
...
...
...
,1
...0
?
A
0,63
5
1,2
5
1,2
55+0,03
Yu cu kthut
1. Th ngha HB 180200
2. Kch th c khngghi sai lch gi i hn: L H14, trc h14.
3. Dung sai song song r nh then khng l n hn 0,022
4. Dung sai i xng rnh then khng ln hn 0,086
Thit k ...................
BNH R NG TR
H ng dn ...................
2x45 T l1:1
50 Tr ng H XD- Khoa CkhXydng
2 bn Lp...
C45
BM C s k thut c kh
98
5.2.2. Bn v ch to bnh rng cn
2,5 (Rz40 )
Gc cn chia d 128'
0,2
+
50,37
...
ng knh trung bnh
128'5'
Chiu rng rng (mm) b ...
Chiu di cn ngoi (mm) Re ...
Cp chnh xc theo TCVN 1067-84 8
+0,021
R3 20
128'5'
2x45
,0
-0 5
0
3
A
5
6
0,63
?
... 0,1
Yu cu kthut
1. Ti ci thin t ......HB Thit k ...................
BNH R NG CN NH
2. Kch th c khng ghi sai lch gi i hn: L H14, trc h14. H ng dn ...................
3. Dung sai song song rnh then khngl n hn 0,01
T l1:1
4. Dung sai i xng rnh then khng ln hn 0,04 Tr ng H XD- Khoa CkhXy dng
C45
L p...
BM C s k thut c kh
99
5.2.3. Bn v ch to bnh vt
40 (Rz40 )
R24
+0,
M
un (mm) m ...
28
3
0,6
S rng Z2 ...
20x6 l
12
2,5
2,5
0,02 A
2x45
2 bn
60
...-0,5
43+0,2
...
...-0,3
...
...
...
...
A
0,63
2,5
1
2,5
+0,018
18 18 40+0,002
2
3
2
3x45 45-0,3
2 bn
500,2
YU CU K THUT:
1. Th ng ha vnh rng bnh vt
2. Sai lch gi i h n ca cc kch th c khng ghi: L H14 , trc h14
3. Dung sai i xng r nh then khng l n hn 0,072.
4. Bn knh gc l n 4 mm
3 Vt M10 05 CT38
Thit k ...................
B NH VT
H ng dn ..................
T l1:1
Tr ng H XD- Khoa CkhXy dng
L p...
BM C s k thut c kh
100
5.2.4. Bn v ch to trc
(Rz40 )
B-B C-C
TL 1:1 TL 1:1
10 8 I
TL 2:1
2,5 2,5 2,5 2,5
3+0,2 26
+0,25
4 22,5
1
0,01 AA
6,5
M
1
AA 0,01 AA 0,01AA 0,01 AA
B
C
2,5
R1 0,63 R1
0,63 0,63 R1 0,63
II I
)
II( xoay)
,018
,002
0,018
,002
,018
,002
,018
0,002
0
0
0
0
0
+
+
+
+
+
+
+
+
TL 2:1
40
34k6(
(
(
0k6
0k6
5k6
3
2x45 ? 5
R2 2
2 ben 16
A B A
C
2,5
? ?
? ?
?
?
,5
6
20
16
YU CU K THUT:
1. Ti ci thin t: ... HB.
2. Dung sai song song rnh tren khng l n hn 0,018.
3. Dung sai i xng rnh then khngl n hn 0,072.
BM C s k thut c kh
101
5.2.5. Bn v ch to trc vt
I II (Rz40 )
TL 2:1 TL 2:1
25
A-A 22 16 Mun (mm) m ...
1
Hs ng knh q ...
Gc vt ? ...
2,5 2,5
10
16,5
10
16,5
6
120
60
60
120
M
Cp chnh xc theo TCVN 8- c
4+0,2 B c xon vt (mm) PZ ...
0,002 AA
0,002 AA 1x45
Rz20
0,32
Rz40 Rz40
0,32 A
2,5
I
9
3
8
2
8
2
8
2
,0
0
0
1
1
0
-0
,0
,0
,0
,0
,0
,0
0
0
0
0
0
0
+
+
+
+
+
+
35
35
63
48
40
40
30
75,6
A 5
? II
A A
? ?
? ?
0,025 AA
?
YU CU K THUT:
1. Sai lch gi i hn ca cc kch th c khng ghi: L H14, trc h14 2. Thit k .......................
Dung sai i xng rnh then khng l n hn 0,072.
H ngdn ......................
tr c vt
Tr ng H XD- Khoa CkhXy dng Tl1:1
L p...
C45
BM C s k thut c kh
102
6. THIT K CM TRUYN NG BNG PHN MM INVENTOR
Autodesk Inventor l phn mm CAD ng dng trong thit k c kh vi nhiu kh
nng mnh trong thit k m hnh Solid, c giao din ngi dng thun tin v trc quan.
Cu trc h thng ca Autodesk Inventor to ra th mnh v thit k m hnh 3D,
qun l thng tin, hp tc thit k v h tr k thut. Mt s im mnh trong cu trc h
thng ny l:
- Thit k mch lc, s dng cng ngh pht trin thng dng.
- C kh nng x l hng ngn chi tit v cc cm lp ln.
- C kh nng trao i trc tip d liu thit k vi bn v 2D ca AutoCAD, m hnh 3D
ca Mechanical Desktop hoc m hnh STEP t cc h thng CAD khc.
Autodesk Inventor l cng c to m hnh solid, hng i tng (Feature-Based), dng
cho cc nh thit k thit k c kh trong mi trng 3D.
c bit, trong Inventor c tch hp mun Design, dng tnh ton cc chi tit
truyn ng nh b truyn ai, b truyn xch, b truyn bnh rng, b truyn trc vt, v
cc chi tit - ni trong my nh trc, ln,.... Di y s hng dn s dng cng c
Design tnh ton- thit k cc chi tit my. Kt qu t hp thnh cc cm dn ng (h
dn ng) tham kho trong phn ph lc.
- Chn s dy ai v loi ai theo tiu chun chiu di dy ai(tham kho thm cun
Engineer's handbook ca Inventor):
BM C s k thut c kh
103
- t cc thng s ca bnh ai nh ng knh bnh ai, s rnh ai, hiu sut,:
- Nhp cng sut truyn P (kW), s vng quay ca bnh ai dn n (v/ph), click vo
BM C s k thut c kh
104
Calculate tnh cc thng s khc nh m men xon T, lc truyn, Nu khng tha
mn, chn li li ai hoc tng s dy ai. Kt qu ta nhn c b truyn ai:
- Chn mt phng lm vic cho b truyn (Select Chains Mid Plane). Mt ny l mt phng
i xng ca b truyn (mt gia). C th nhp gi tr cho mt lm vic offset vi mt va
BM C s k thut c kh
105
chn, in vo Mid Plane Offset. Nhp s dy xch vo Number of Chain Strands (k =
1; 2;)
Xc nh v tr bnh xch vi cc ch :
+ Fixed position by coordinates: Chn theo v tr xc nh.
+ Fixed position by selected geometry: Chn v tr theo i tng c sn trong assembly.
+ Free sliding position: V tr trt t do (dng cho bnh t do)
- Chn dy xch: Click vo Chain v chn xch theo tiu chun:
BM C s k thut c kh
106
- Chn thng s cho tng bnh xch: Click vo Roller Chain Sprocket v chn s rng Z.
Cc thng s khc mc nh.
BM C s k thut c kh
107
- Sau khi thit k 2 bnh chnh, nu mun thm bnh t do th chn Click to add sprocket.
- Nhp cng sut truyn P (kW), s vng quay ca bnh xch dn n (v/ph), trong th
Calculation, Calculate tnh cc thng s khc nh m men xon T, lc truyn, Nu
khng tha mn, chn li li ai hoc tng s dy ai. Kt qu ta nhn c b truyn ai:
BM C s k thut c kh
108
6.3. Thit k b truyn bnh rng
- Chn Spur gear tnh ton bnh tr rng thng hoc rng nghing n khp trong hoc n
khp ngoi. Chn Bevel Gear tnh ton cho bnh rng cn. Chn Worm Gear tnh ton
trc vt - bnh vt. Di y l v d cho b truyn Bnh tr rng thng:
BM C s k thut c kh
109
- Trong Calculation, nhp cng sut ca trc dn P (kW), s vng quay trc dn n (v/ph),
hiu sut ca b truyn :
BM C s k thut c kh
110
- Chn vt liu 2 bnh rng (theo bng):
- Chn cc h s (Factor):
BM C s k thut c kh
111
- Trong Design, chn ch tnh ton (Design Guide) l Center Distance, nhp s rng ca
bnh ch ng v t s truyn Inventor s tnh ra s rng ca bnh th 2. Ch : Chn "
Internal " khi b truyn bnh rng n khp trong.
- Nhp cc thng s nh modul, chiu rng rng. Nu l b truyn bnh rng nghing th
nhp gc nghing rng vo Helix Angle. Chn Calculation tip tc tnh ton. n
Caculate tnh ton cc thng s khc. Kt qu tnh ton s hin bn bng Result (nu cn
BM C s k thut c kh
112
1 dng no c mu tc l cha m bo yu cu lm vic, phi tnh li bng cch chn
vt liu, thay i s rng ,.....v tnh ton cho n khi t yu cu). Click OK b truyn bnh
rng.
BM C s k thut c kh
113
6.4. Thit k trc
- Vo Design, chn Shaft Generator:
- Trong Calculation, chn vt liu cho trc, nhp cc lc v cc m men tc dng ln trc:
BM C s k thut c kh
114
- n Calculation, cc kt qu tnh ton c cho bng Results, cc biu v lc,
mmen, ng sut v chuyn v c biu din trong Graphs:
BM C s k thut c kh
115
- Trong th Calculation, chn vt liu ca then v trc, nhp cng sut cn truyn P, s vng
quay ca trc n, n Calculate s cho kt qu tnh ton then:
BM C s k thut c kh
116
- Trong th Calculation, nhp cc lc hng tm F r, lc dc Fa v cc h s, sau n
Calculate kim tra kh nng ti ng v kh nng ti tnh ca ln:
Ngoi ra, trong Inventor cn h tr thit k Cam (Disc Cam, Linear Cam, Cylinder
Cam), then hoa (Parallel Splines, Involute Splines), cc giong (O-ring) v cc loi l xo
(Conpression, Extension, Belliville, Torsion).
BM C s k thut c kh
117
6.7. Cc dng HGT thit k trn Inventor
BM C s k thut c kh
118
HGT bnh rng tr 2 cp phn i cp chm
BM C s k thut c kh
119
HGT bnh rng cn- tr 2 cp
HGT trc vt
BM C s k thut c kh
120
HGT trc vt 2 cp
BM C s k thut c kh
121
HGT bnh rng hnh tinh
BM C s k thut c kh
122
7. MU KHUNG TN BN V V BA THUYT MINH
BM C s k thut c kh
123
10 25 70 10 40 30
h dn ng b ng t i
15
5
Thit k ..................
1 1:1
20
55
H ng dn hp gim t c T s: S t:
20
k hoa:.................... l p...........
17 23 15 60
65
185
Hnh 3. Khung tn bn v lp
BM C s k thut c kh
124
TRNG I HC XY DNG
B MN C S K THUT C KH
N CHI TIT MY
Thit k HGT:..
Thc hin:..
MSSV:Lp:
Hng dn: ..
H Ni, 20
BM C s k thut c kh
125
8. MT S CU HI GI KHI LM N CHI TIT MY
1. Vic phn phi t s truyn cho cc b truyn theo quy nh c ngha nh th no trong
vic thit k HGT?
2. Ti sao t s truyn trong HGT khai trin 2 cp bnh rng tr li c phn phi theo:
u n =(1,21,3)u c ?
3. Ti sao t s truyn trong HGT bnh rng cn- tr 2 cp li c phn phi theo:
u brc =(0,220,28)u H
4. Ti sao t s truyn trong HGT trc vt li c ly trong khong: utv-bv = 3080?
5. Ti sao khi thit k HGT ng trc 2 cp c th tnh ton b truyn bnh rng cp chm
trc v ly b truyn bnh rng cp nhanh theo cp chm?
6. Ti sao khi thit k HGT trc vt phi tnh ton v nhit?
7. Ti sao khi khong cch gia hai tm trc vt nh hn 250mm th khng phi kim
nghim trc vt theo cng un?
8. Ti sao khi khong cch gia hai tm trc vt ln hn 250 mm th mt ngng trc lp
- chn kp, ngng trc cn li lp ty ng?
9. Ti sao phi dng cc lt cho cm trc mang bnh rng cn cng xn v cm -
chn kp i vi trc vt?
10. Ti sao ng knh u trc ti ch lp khp ni ni vi ng c in li ly trong
khong: d=(0,81,2)dc ?
11. Vai tr ca nt thng hi? Ti sao nt thng hi li c t v tr cao nht ca HGT?
12. M t vic thm du trong HGT? Khi HGT lm vic 3 ca lin tc, kt cu que thm du
c g khc?
13. Cch xc nh ng knh phn c ren ca bulng vng?
14. M t vic thay du cho HGT.
15. Vai tr ca ca thm?
16. Vai tr v yu cu i vi 2 cht nh v?
17. Vai tr ca cc cn np ?
18. Vai tr ca vng pht (vng bt)?
19. Cc kch thc ch yu ghi trn bn v lp?
20. Th t lp v tho HGT?
BM C s k thut c kh
126
TI LIU THAM KHO
BM C s k thut c kh
127