Professional Documents
Culture Documents
Ihracata Yonelik Finansman Araclar PDF
Ihracata Yonelik Finansman Araclar PDF
FNANSMAN
ARALARI
Aralk 2004
KAYNAKLAR 62
GR
Ekonomik kalknma abas iinde olan lkemiz iin lokomotif grevi gren hracat 1980li
yllarda ithal ikameci politikalarn yerini alarak Da Ak Byme stratejisinin temel ta
olmutur.
1980 sonras balatlan da dnk sanayileme stratejisi kapsamnda 80li yllarn ilk yarsnda
zellikle sbvansiyon niteliinde teviklere arlkl olarak yer verilmitir. 80li yllarn ikinci
yarsnda, lkemizin taraf olduu uluslararas anlamalarn gerei ve ihracata ynelik salkl ve
ok ynl bir sanayi yapsnn oluturulmas ilkesinden hareketle destek sistemimizde
sbvansiyonlarn yerini yeni destek aralar almtr.
Trkiye hracat Kredi Bankas A../Trk Eximbank, 1987 ylnda, Trkiye'nin artan ihracat
potansiyelinin desteklenmesi amacyla resmi ihracat destek kurumu olarak kurulmutur. Trk
Eximbank'n temel amac; ihracatn gelitirilmesi, ihra edilen mal ve hizmetlerin
eitlendirilmesi, ihra mallarna yeni pazarlar kazandrlmas, ihracatlarn uluslararas ticarette
paylarnn artrlmas ve giriimlerinde ihracatlara gerekli destein salanmas, ihracatlar ile
yurt dnda faaliyet gsteren mteahhitler ve yatrmclara uluslararas piyasalarda rekabet gc
ve gvence kazandrlmas, yurtdnda yaplacak yatrmlar ile ihracat maksadna ynelik yatrm
mallar retim ve satnn desteklenerek tevik edilmesidir.
Yrrlkte olan destek sistemimizde belki de en eski gemie sahip grup ise eski adyla Tevik
Belgeli hracat Tevikleri yeni adyla Dahilde leme Rejimidir. Daha ok vergi istisnalarndan
oluan bu teviklere ilikin uygulama esaslar ise D Ticaret Mstearl, hracat Genel
Mdrlnce belirlenmekte ve Resmi Gazetede yaymlanmaktadr.
Trkiyenin uluslararas taahhtlerine uygun olarak ihracata dayal nakit teviki 1994 yl
sonundan itibaren kaldrlm olup bu balamda, lkemizin ihracatn gerek retimi gerekse
pazarlama aamasnda desteklemek zere 11.1.1995 tarihinde yaymlanan 94/6401 sayl Karar
ile hracata Ynelik Devlet Yardmlar yrrle girmitir.
LKEMZDE UYGULANAN HRACATA YNELK DEVLET DESTEKL TEVK
ARALARI
hracata ynelik devlet yardmlarnn temel amac, KOB niteliindeki firmalarmz bata olmak
zere, ihracat firmalarmzn ihracata ynelik faaliyetlerini gerek retim, gerekse pazarlama
aamalarnda destekleyerek, uluslararas pazarlarda karlatklar sorunlarn giderilmesine
yardmc olmak ve rekabet gc kazanmalarna olanak salamaktr. hracata Ynelik Devlet
Yardmlar Karar kapsamnda aada yer alan 10 adet destek program uygulanmakta olup, tm
devlet yardmlarnn uygulanmasnda nihai onay mercii DTM-D Ticaret Mstearldr.
KOB-Kk ve Orta Byklkteki letme: Bir ila ikiyz arasnda ii istihdam ettii, Bal
olduu meslek kuruluunca tevsik edilen, Gerek usulde defter tutan, malat sanayi sektrnde
faaliyette bulunan, Arsa ve bina hari, mevcut sabit sermaye tutar, bilano net deeri itibariyle 2
milyon ABD Dolar karl TLyi amayan iletmelerdir.
DTS-D Ticaret Sermaye irketi: DTM tarafndan DTS stats verilmi irketleri,
D-retici Dernekleri: Ayn imalat dalnda faaliyette bulunan retici irketlerin kurduklar
derneklerdir.
retici Birlii: Ayn imalat dalnda faaliyette bulunan retici irketlerin kurduu birliklerdir.
Sanayi Kurulular: Tm sanayi kurulular ile yazlm gelitirmeye ynelik retken hizmet
alannda faaliyet gsteren kurululardr.
Marka: 556 sayl Markalarn Korunmas Hakknda Kanun Hkmnde Kararname uyarnca, bir
teebbsn mal ve hizmetlerini bir baka teebbsn mal veya hizmetlerinden ayrt etmeyi
salamas kouluyla, kii adlar dahil, zellikle szckler, ekiller, harfler, saylar, mallarn biimi
veya ambalajlar gibi izimle grntlenebilen veya benzer biimde ifade edilebilen, bask
yoluyla yaynlanabilen ve oaltlabilen her trl iaretlerdir.
ARATIRMA-GELTRME (AR-GE) YARDIMLARI
Salanan Destek Temel destek oran en fazla % 50, ek desteklerle beraber en fazla
% 60 olmaktadr.
Destek art TTGV ile proje sahibi kurulu arasnda szleme imzalanr.
Sermaye destei iki ekilde salanmaktadr.
Salanan Destek % 50
Elektrik/elektronik sanayii
Toprak sanayii
naat malzemeleri
Mobilya sanayii
Organizatrn desteklenmesi,
Bireysel Katlmlarda
9 Yer kiras % 100 25.000 $
(denecek yardm toplam)
9 Nakliye giderleri % 60
Salanan Destek
Desteklenecek Harcamalar
Kimler Yararlanabilir Trkiyede snai ve/veya ticari faaliyette bulunan veya yazlm
sektrnde itigal eden irketler ve SDler
Salanan Destekler
A) irketlerin kendi unvan ve markasyla toptan veya perakende sat yapmak amacyla
irket/maaza/depo/ube amasnda salanan destek (Trkiyede snai ve yurtdnda ticari
faaliyette bulunan irketler iin)
CE iareti
Desteklenen Harcamalar Bir SDye istihdam edecei en fazla bir ynetici ile iki
elemann cretleri iin ve bir defa destek salanmasdr.
Desteklenen Tarm (Yalnzca teblide yer alan GTP numaralar ile tanmlanan rn
rnleri eitleri iin geerlidir.)
h Hal Rsumu,
9 Dahilde leme zni ise Gmrk Mstearl tarafndan verilmektedir. Eyann tamiri,
boyama, yenileme, monte edilmesi, birletirilmesi, ambalajlanmas, bedelsiz ithalat gibi basit
olarak adlandrlacak dahilde ileme ilemlerinde uygulanmaktadr.
9 hracat birlikleri Dahilde leme zin Belgesi ile ilgili revize ilemleri ve ihracat
taahhdnn kapatlmas konularnda yetkilidir.
sistemleri uygulanmaktadr.
THALATTA ARTLI MUAFYET
Teminat; a- Para,
9 Son takvim yl itibaryla ihracat her bir yl iin 5 (be) milyon ABD Dolarn geen veya
son be takvim yl itibaryla ihracat her bir yl iin 1 (bir) milyon ABD Dolarn geen
firmalarn, mracaat tarihinden nce drt yl ierisinde dzenlenmi ve ihracat taahhd
kapatlm belgeler kapsamnda toplam 2 (iki) milyon ABD Dolarndan az olmamak zere
gerekletirdikleri ihracat kadar,
9 Dahilde leme zin Belgesi kapsamnda yapacaklar ithalata, bu ithalattan doacak verginin
% 10unun, teminat olarak yatrlmas kaydyla msaade edilmektedir.
Dahilde leme Rejiminde belirtilen istisnalar hari olmak zere, Dahilde leme zin Belgesi
kapsamnda ithali esnasnda her trl vergi denerek serbest dolama girmi bir eyann ilem
grm rnler eklinde ihra edilmesinden sonra, ithalat esnasnda denen vergilerin geri
alnmasn ifade etmektedir. Bir baka ifade ile, Dahilde leme zin Belgesi kapsamnda, gmrk
vergisi, fon ve KDVsi denerek ithal edilen eyann ilenerek ihracnn ardndan denen
vergilerin firmalara iade edilmesi sistemidir.
DAHLDE LEME ZN BELGES
9 Dahilde leme Rejiminden yararlanmak isteyen firmalarn, DTMdan Dahilde leme zin
Belgesi almalar gerekmektedir.
9 Dahilde ileme proje formu, hammadde sarfiyat tablosu, kapasite raporu, imza sirkleri,
ticaret sicil gazetesi ve ilgili dier belgelerle birlikte DTMna mracaat etmeleri
gerekmektedir.
9 Firmalar tarafndan yaplan sz konusu mracaat ve eki projenin, ithal eyasnn ilem
grm rnlerin retiminde kullanldnn mmkn olup olmayaca, Trkiyede yerleik
reticilerin ekonomik karlarna madde politikas asndan ciddi bir zarar verip vermeyecei
hususlar ve faaliyetin katma deer yaratan, kapasite kullanmn artran, rekabet g
salayan nitelikte olmas durumunda Dahilde leme zin Belgesi dzenlenmektedir.
9 Dahilde leme zin Belgeleri sreleri, sektrne gre deimekle birlikte azami 12 aydr.
9 Gemi inaa, savunma sanayi ve benzeri retim sreci 12 ay aan rnlere ilikin Dahilde
leme zin Belgeleri sreleri, proje sresi kadardr.
9 Belge kapsamnda ilk ithalatn yapld tarihe kadar azami 3 () ay olmak zere Dahilde
leme zin Belgelerine ek sre verilebilir. Firmalarn, ek sre almak iin ilgili ihracat
birliklerine belge asl ile birlikte mracaat etmeleri gerekmektedir.
9 Dahilde leme zin Belgesi sahibi firmalar; belgede belirtilen ithal mallarnn ithalatn yapp
ilem grm rnler eklinde ihracatn gerekletirdikten sonra, ithalat esnasnda ilgili
gmrk idaresine verdii gmrk vergisi, fon ve katma deer vergisi tutar kadar teminat
geriye almak iin Dahilde leme zin Belgesi asl, gmrk beyannamesi asl, ihracat listesi,
ithalat listesi, kapasite raporu ve dier ilgili belgelerle birlikte, belge sresinin bitimini
mteakip en ge 3 () ay ierisinde ilgili ihracat birlikleri genel sekreterliine mracaat
etmektedir.
Ayrca, Trkiye eker Fabrikalar ve Toprak Mahsulleri Ofisinden eker ve hububat alm,
olana mevcut olup, bu da ihracatlarmzn ksmen i piyasaya ynelmelerini salamaktadr.
Tecil Terkin Sistemi h Bu sistem kapsamnda, Dahilde leme zin Belgesinde yer
alan madde ve malzemelerin yurt iinden KDV demeksizin
almna olanak tannmaktadr.
Toprak Mahsulleri Ofisi h eker ve hububat girdi olarak kullanan imalatlara dnya
ve eker Fabrikalar fiyatlarndan girdi temin edilmesidir.
Alm
h Toprak Mahsulleri Ofisinden almlarda ilk nce ihracat
yaplmaktadr.
9 zin artlarna gre ithal edilen eyann ihra edildiinin tesbiti kaydyla Dahilde leme izni
ihracat taahhtleri kapatlmaktadr.
9 Tekstil ve yardmc maddelerinin, ilem grm rnn bnyesinde ihra edilmesi kaydyla
10.000 $a kadar ithalat, (Elyaf, iplik, ham ve mamul mensucat-astar dahil-dndaki tekstil
ve konfeksiyon yardmc maddelerinin ithalat)
9 hra edilmek kaydyla iilie tabi tutulan kymetli maden ve talarn ithalat,
9 Eyann montaj, kurulmas, dier eya ile birletirilmek zere iilie tabi tutulmas,
9 Eyann onarm,
Dahilde leme zni sreleri, azami 12 aydr. Belge sresi kadar ek sre verilebilmektedir.
DAHLDE LEME REJMNN ESASLARI
9 Dahilde leme Rejiminden yararlanmak isteyen firmalarn; ileri derecedeki ilemler iin
DTMden Dahilde leme zin Belgesi, basit ilemler iin ise gmrk idarelerinden Dahilde
leme zni almalar gerekmektedir.
9 Belge sahibi firmalar ihracat kendileri yapabilecekleri gibi baka bir ihracat vastasyla
yapabilmektedir. Ancak un, toz iecek, kp eker, ham veya rafine ayiek ya iin
dzenlenen belgeler de arac ihracat kullanlamaz.
9 Belge sresi ierisinde mal ithal eden firmalarn ithal ettikleri mallar ilenmi olarak ihra
etmeleri gerekmektedir.
9 Dahilde leme zin Belgesi kapsamnda firmann, 3. lkeden mal ithal ederek iledikten
sonra AB yesi lkelere, Pan-Avrupa Mene Kmlasyonuna taraf lkelere, EFTA lkelerine
veya Trkiye ile Serbest Ticaret Anlamas imzalam ve anlamada geri deme veya
muafiyet yasa bulunan lkelere ihracat yapmas halinde, ihracat esnasnda gmre telafi
edici vergi demesi gerekmektedir.
9 Dahilde leme Rejimi Ticaret Politikas nlemlerine tabi deildir. Bu nlemler ithalatta
haksz rekabetin nlenmesi hakknda mevzuat (anti damping ve sbvansiyon) ve ithalatta
gzetim ve korunma nlemleri hakknda mevzuattr. (kota ve gzetim lisanslar)
B- HRACAT SAYILAN SATI VE TESLMLER
hracat Saylan Sat ve Teslimler erevesinde firmalar; vergi, resim ve har istisnasndan ve
ithalatta gmrk muafiyetinden yararlandrlmaktadr.
hracat Saylan Sat ve Teslimler erevesinde gmrk muafiyetli ithalattan yararlanmak isteyen
firmalarn DTMna mracaat ederek belge almalar zorunludur. Bu ekilde dzenlenen belgelerle;
i piyasada sat ihracat saylan makina, tehizat ve ara malnn retimi iin gerekli hammadde,
yardmc madde ve ambalaj malzemelerinin gmrk vergilerinden muaf olarak (KDV hari) ithali
mmkndr. Belgelerin belge sresinin bitimini mteakip 3 ay ierisinde ilgili ihracat
birliklerine mracaat ederek kapatlmalar gerekmektedir.
9 Ambalaj malzemesi imalatlarnn ihra rnyle birlikte ihra edilmek zere ihracatlara
yaptklar sat ve teslimleri,
9 Kamu kurum ve kurulularnca uluslararas ihaleye alan yatrm mal ve snai mal ihalesini
kazanan firmalarn yaptklar sat ve teslimleri,
9 Yatrm Tevik Belgesi kapsamndaki mallar imalat firmalarn reterek yaptklar sat ve
teslimleri,
oluturmaktadr.
C- VERG RESM VE HAR STSNASI
9 hracat, ihracat saylan sat ve teslimler, dviz kazandrc hizmet ve faaliyetlerin finansman
amacyla kullanlan her trl krediler,
9 hracatla ilgili ilem yapan kurulularn ihracat ile yaptklar ilemler ve muameleler,
9 Dahilde leme Rejimi kapsamnda yaplan ithalat finansman amacyla kullanlan krediler,
9 hracat karl yaplacak her trl demeler, ihracat, ihracat saylan sat ve teslimler, dviz
kazandrc hizmet ve faaliyetler ile ilgili ilemler nedeniyle dzenlenen katlar,
h Hal rsumu
hracatn finansmannda kullanlan krediler ile ihracatla ilgili ilemler, ilgili kurum ve
kurulularca herhangi bir belge aranmakszn (resen) vergi, resim ve harlardan istisna
edilmektedir.
hracat saylan sat ve teslimler ile dviz kazandrc hizmet ve faaliyetlerin finansmannda
kullanlan krediler ile bunlarla ilgili ilemler ise, DTMden alnacak Vergi Resim ve Har
stisnas Belgesine istinaden vergi, resim ve harlardan istisna edilmektedir.
D- HARTE LEME REJM
1. Firmalarn, ilem grmek zere gnderilecek eya iin, DTMden harite ileme izin belgesi,
2. Firmalarn, lem grmek zere gnderilecek madenler iin, maden ihracat birliklerinden
harite ileme izni,
3. Tamirat amal gnderilecek eya iin ise, firmalarn Gmrk Mstearlndan harite
ileme izni almalar gerekmektedir.
9 Hammadde, yardmc madde, yar mamul, mamul ve ambalaj malzemelerinin daha ileri bir
dzeyde ilem grmek zere Trkiye Gmrk Blgesi dna veya serbest blgelere
gnderilmek istenmesi durumunda, harite ileme izin belgesi almak iin DTMna mracaat
edilmesi gerekmektedir.
9 Harite ileme izin belgesinin sresi, azami 12 aydr. Belge orijinal sresinin 1/2si kadar ek
sre verilebilmektedir.
9 Harite ileme izin belgesi taahhdnn kapatlmas iin firmalarn belge sresi sonundan
itibaren 1 ay ierisinde ihracat birlikleri genel sekreterliklerine mracaat etmeleri
gerekmektedir.
9 Tamirat amal, garanti hkmleri uyarnca, ithal edilecek eyada ambalaj malzemesi olarak
kullanlmak zere veya bir imalat hatas nedeniyle Trkiye Gmrk Blgesi dna veya
serbest blgelere gnderilen eya ve/veya bu eyann ihracndan nce ikame eyann ithalat
iin Gmrk Mstearlna bavurulmas gerekmektedir.
9 Harite ileme izninin sresi ise, azami 12 ay olup, 12 aya kadar ek sre verilebilmektedir.
9 Maden ihracat birliklerince verilen harite ileme izni, DTMce belirlenen uygulama
usullerine istinaden maden ihracat birliklerince kapatlr.
Sevk ncesi Trk Liras hracat Kredisi (SK-TL), Sevk ncesi Dviz hracat Kredisi (SK-
DVZ) ve Sevk ncesi Trk Liras Kalknmada ncelikli Yreler hracat Kredisinden oluan
Sevk ncesi hracat Kredileri, btn sektrleri kapsayan ve ihracatlarn imalat aamasndan
balanarak desteklenmesi amacyla kullandrlan ksa vadeli kredilerdir.
Kredinin Amac
Kimler Yararlanr
Kredinin Kullanm
9 Arac bankalar, uygun bulduklar firmalarn bavuru formlarn Trk Eximbanka gnderir.
9 Kabul edilmesi halinde kredi, firma hesabna aktarlmak zere arac bankaya denmektedir.
9 Arac bankalar hesaplarna intikal eden kredi tutarlarn ayn gn ilgili firma hesabna aktarr.
9 Firmalar kredinin kendilerine dediini/demediini 5 ign iinde yazl olarak teyit eder.
Firma Limiti
Firma limiti 6 trilyon TL'dr. Dviz hracat Kredisi firma limiti ise 10.000.000 - ABD Dolardr.
Kredi Tutar
Kredinin Vadesi
Ksa Vadeli hracat Kredi Sigortas yaptran firmalar, faiz indiriminden yararlanmaktadr.
9 360 gn vadeli kredilerde ise anapara 180. ve 360. gnlerde iki eit taksitte, her iki dnemde
de o dnem iin tahakkuk edecek faizler ile birlikte geri denmektedir.
Kredi dviz veya TL cinsinden denebilir. Kredinin vadeden nce ksmen veya tamamen geri
denme olana bulunmaktadr.
hracat Taahhd
Kredi vadesi iinde fiilen gerekletirilmesi taahht edilen FOB ihracat tutarn ifade etmektedir.
Kredilendirilecek rnler
Kanun, kararname ve tebliler ile ihrac yasak mallarn dnda kalan Trk meneili her tr rn.
9 Transit ticaret
9 Bedelsiz ihracat
9 Reeksport
9 Snr ticareti
9 Geici ithalat
Kredinin Amac
D Ticaret Sermaye irketleri (DTS) ve Sektrel D Ticaret irketleri (SDT)nin ihracat
faaliyetleri ile ilgili finansman ihtiyalarn karlamaktr.
Kimler Yararlanr
Kredi Kullandrm
Limit tahsis edilen firmalara dorudan Trk Eximbank tarafndan Trk Liras veya
USD/JPY/EUR/GBP cinsinden kullandrlmaktadr.
Firma Limiti
Firmalarn bir nceki takvim yl performanslarna bal olarak, Trk Eximbank tarafndan ABD
Dolar baznda tek bir limit olarak belirlenmektedir.
Kredi Tutar
Kredinin Vadesi
hracat Taahhd
Kredi vadesi iinde fiilen gerekletirilmesi taahht edilen FOB ihracat tutarn ifade etmektedir.
Kredi Kullandrm
Sz konusu krediden bir nceki takvim yl veya kredi bavuru tarihinden geriye dnk 12 (on
iki) aylk ihracat performansnn en az 200 bin ABD Dolar tutarnda olan veya ihracata yeni
balayan firmalar yararlanmaktadr. Kredi, ihracat taahhd karlnda ve mallarn serbest
dvizle ihra edilmesi koulu ile kullandrlmaktadr.
Kimler Yararlanr
malat/ihracat, ihracat veya ihraca ynelik mal reten, imalat vasfna haiz firmalar.
Firma Limiti
Trk Liras ve dviz kredilerinin toplam olmak zere azami 10.000.000,- ABD Dolar olup, Trk
Liras limiti 6 trilyon TL ile snrldr. hracata yeni balayan firmalara kullandrlacak Trk Liras
ve dviz kredilerinin toplam ise azami 100.000,- ABD Dolardr.
Kredinin Kullanm
Firmalar, krediyi Trk Liras ve ABD Dolar, EUR, GBP veya JPY olarak kullanabilmektedir.
Kredinin Vadesi
Geri deme
9 360 gn vadeli kredilerde ise anapara 180. ve 360. gnlerde iki eit taksitte, her iki dnem
iin tahakkuk edecek faizleri ile birlikte geri denmektedir.
Kredi Tutar
hracat Taahhd
Kredi vadesi iinde fiilen gerekletirilmesi taahht edilen FOB ihracat tutarn ifade etmektedir.
Kk ve Orta Boy letmeler (KOB), ihracat taahhd karlnda ve mallarn serbest dvizle
ihra edilmesi koulu ile kredilendirilmektedir. Limiti 100.000.-Dolar, vadesi 360 gn olan bu
kredi iin teminat olarak, anapara ve faizin % 50'si orannda banka teminat mektubu ile anapara
tutarnda teminat senedi alnmaktadr. KOB hracata Hazrlk Trk Liras Kredisi ve KOB
hracata Hazrlk Dviz Kredisi olarak kullandrlmaktadr.
KOB Tanm (Trk Eximbank): 1 ila 200 arasnda ii istihdam ettiini SSK kaytlar ile
belgeleyen, imalat sanayi alannda faaliyette bulunan, arsa
ve bina hari, mevcut sabit sermaye tutar, son takvim yl
bilano net deeri itibariyle 2 milyon ABD Dolar karl
TLyi amayan firmalar Kk ve Orta Boy letmeler
(KOB) olarak nitelendirilir.
Kredi Kullandrm
Kredi, ihracat taahhd karlnda ve mallarn serbest dvizle ihra edilmesi koulu ile
kullandrlacak olup, Trk Eximbank tarafndan belirtilen kriterleri salayan firmalar
yararlanabilmektedir.
Kimler Yararlanr
9 malat/ihracat,
9 hraca ynelik mal reten imalat vasfn haiz, KOB niteliindeki firmalar yararlanmaktadr.
Kredi Tutar
Teminat Oran
Kredinin anapara ve faiz tutarnn % 50si orannda kesin banka teminat mektubu ve kredi
tutarnda emre muharrer senet (bono) alnmaktadr.
Firma Limiti
Trk Liras ve dviz kredilerinin toplam olmak zere azami 100.000,-ABD Dolardr.
Kredinin Vadesi
Kredinin anaparas 360. gnde, faizi ise 180 gnlk iki dnem halinde geri denmektedir.
hracat Taahhd
Kredi vadesi iinde, kredinin anapara ve faiz toplam kadar gerekletirilmesi taahht edilen FOB
ihracat tutarn ifade etmektedir.
Kredinin Kullanm
KOB hracata Hazrlk Dviz Kredisininin kullanm; firma analizini mteakip, bavurusu
uygun bulunan ve kendilerine limit tahsis edilen firmalar, krediyi ABD Dolar, EUR, GBP veya
JPY olarak kullanabilir.
TRK LRASI KREDLER FAZ ORANLARI
SK-TL, HK-TL (%)
SK-KY (%)
Trk Eximbank, ihracatlar ve yurt dnda yatrm yapan mteebbisleri zellikli kredi
programlar ile de desteklemektedir. Szkonusu kredi programlar, standart kredi ve garanti
programlarnn dnda kalan, ancak bunlar tamamlayc nitelikteki programlardr.
Teminat
Vade
Dviz Cinsi
Firma Limiti
skonto edilecek bonolar iin firma baznda uygulanacak limit 5 Trilyon TL,dr.
Faiz Oran
Geri deme srelerine gre aadaki gibi olup, ihracatlarn Trk Eximbank Ksa Vadeli hracat
Kredi Sigortas kapsamna aldran firmalara 0,5 puan indirim uygulanacaktr.
Ksa Vadeli hracat Alacaklar skonto Program ile ihracatlarmza, lke riskinden arndrlm
olarak yeni ve hedef pazarlara ynelmeleri ve bu pazarlarda vadeli sat olanaklar ile rekabet
anslarnn artrlmas amacyla ksa vadeli ve sevk sonras finansman destei salanmaktadr.
Sz konusu program, T.C. Merkez Bankasnn (TCMB) Banka Kabullerine likin Reeskont
lemleri esas ve artlar dorultusunda Trk Eximbanka tahsis etmi olduu limit erevesinde
yrtlmekte olup, program kapsamnda; Polie veya bonoya bal kabul kredili ihracat ilemleri
ve gayrikabili rcu vadeli ihracat akreditiflerine dayal ihracat alacaklar iskonto edilmektedir.
Kredi Vadesi
Dviz Cinsi
Bu program kapsamnda yaplacak ilemler iin dzenlenecek kontrat, akreditif, sevk vesaiki,
polie/bono vb. her trl belgeler T.C. Merkez Bankasnca alm satm konusu yaplan konvertibl
dvizlerden USD, EURO, GBP ve JPY cinsinden dzenlenecektir.
Firma Limiti
skonto edilecek senetler iin firma baznda uygulanacak limit 5 Trilyon TLdr.
Faiz Oran
Krediye uygulanan faiz oran ve Bankaclk Hizmet Komisyonu, geri deme srelerine gre
aadaki tabloda yer almakta olup, Trk Eximbank Ksa Vadeli hracat Kredi Sigortas
kapsamnda ilem yaplan firmalara 0,5 puan indirim uygulanacaktr.
hracatta kalc pazarlar edinilmesi ve net dviz girdisinin arttrlmasn teminen, Trk
firmalarnn yurtdnda marka tantm faaliyetlerinin desteklenmesi amacyla kendi markas ile
yurtdnda aacaklar maazalarn yatrm harcamalar ile deiik pazarlarda Trk meneili her
trl tketim mal niteliindeki rnleri dorudan pazarlama, deiik rn gruplarnn
sergilendii eitli blmleri ieren sat maazalar veya bir ya da birden fazla firmann biraraya
gelerek kuracaklar alveri merkezleri oluturulmasna ynelik yatrmlara destek vermektir.
Kimler Yararlanr
Krediye konu olan yatrm projesi Trk Eximbankca uygun bulunan ve Trkiyede yerleik, yurt
ii ve yurt dnda daha nce benzer ilerde deneyim sahibi olan firmalara kullandrlmaktadr.
Yararlanma Koullar
9 Kredi vadesi ierisinde Trk Eximbank tarafndan tespit edilen tutarda Trk rnleri ihra
ve/veya satnn gerekletirilmesi,
9 Krediye ilikin Vergi Resim Har stisna Belgesi (VRHB) taahhdnn kapatlmas
taahhd
karlnda kullandrlmaktadr.
Asgari Yatrm Tutar
Trk Eximbank tarafndan incelenerek tespit edilen yurt d sabit tesis yatrm tutar 200.000,-
ABD Dolarnn altnda kalan ilemler bu program kapsamnda kredilendirilmez.
Kredi Tutar
Trk Eximbankca uygun grlen yurt d yatrm tutarnn azami % 85i kredilendirilmektedir.
Kredi Vadesi
Kredi vadesi azami 7 yldr. Ancak kredi vadesi ve geri deme artlar (geri demesiz dnem ve
taksitlendirme) her bir proje baznda mnferiden Trk Eximbank tarafndan tespit edilmektedir.
Geri denmesi
Kredi anapara ve faizi Trk Eximbank tarafndan proje baznda belirlenen geri deme
dnemlerinde Trk Liras veya dviz olarak geri denmektedir.
Program kapsamnda, Trkiye'de yerleik ihracata ynelik mal reten firmalarn Trk
Eximbank'n mevcut kredi programlar erevesinde kredilendirilemeyen ancak Trk
Eximbankca uygun bulunan mal ve hizmet projelerine orta vadeli finansman olana
salanmaktadr.
hra edilecek maln retim sreci ya da sat koullar nedeniyle 12 aydan uzun vadeli finansman
ihtiyac bulunan firmalar ile yeni pazarlara yeni rn ihrac gibi zellik arz eden ihracat
projelerine destek salamak amacyla, proje baznda belirlenen koullarla kullandrlmaktadr.
Kredilendirme oran proje baznda Trk Eximbankca belirlenmektedir, ancak bu oran FOB
ihracat taahhdnn % 80ini aamaz.
Krediye konu olan ve ihrac taahht edilen maln asgari % 50 yerli katk orann iermesi
gerekmektedir.
Trk Eximbankca dorudan kullandrlan kredilerde uygulanan teminat unsurlar aranacak olup,
bu teminatlarn dnda ve ek olarak baka teminatlar da alnabilecektir.
Kredinin Amac
Gemi ina/ihra edecek Trk firmalarnn gemi ina aamasndaki finansman ihtiyalarnn
karlanmas, rekabet glerinin desteklenmesi, yurtdndaki mterileri ve kreditr kurulular
nezdindeki kredibilitelerinin arttrlmas hedeflenmektedir.
Kredi Program kapsamnda kullandrlacak krediler ile; Alc firma ile imzalanm belli bir
kontrat kapsamnda, gemi ina/ihra edecek Trk firmalarnn gemi ina aamasndaki
harcamalar proje baznda finanse edilmektedir.
Kimler Yararlanr
Teminat mektubuna konu olan gemi projesi Trk Eximbankca uygun bulunan ve Trkiyede
yerleik, gemi ina ve/veya ihracnda deneyim sahibi olan firmalar yararlanmaktadr.
Proje konusu gemiye firma zkaynak katksnn salanmasn teminen, proje genelinde gemi
kontrat bedelinin en az % 15ine tekabl edecek tutarda harcamann firma zkaynaklarndan
yaplmas ve proje konusu geminin yerli katk oran ya da katma deer orannn asgari % 25
olmas hususlar aranacaktr.
Kredi tutar ve faiz orannn tesbitinde yerli katk/katma deer orannn seviyesi dikkate
alnmaktadr.
Kredinin Amac
Firma Limiti
Program kapsamnda Trk bankalarnn kontrgarantisi karlnda, bir firma lehine dzenlenecek
toplam garanti tutar 25 Milyon ABD Dolar'n amayacaktr.
Proje Limiti
Firma limitini amayacak ekilde iveren ihale makam ile yaplm szlemede belirtilen tutarn
ya da ihale bedelinin azami % 25'ine kadar teminat mektubu verilebilecektir.
lke Limiti
lke baznda teminat mektubu tahsisi toplam program limitinin % 20'sini gemeyecektir.
3. DVZ KAZANDIRICI HZMETLER KAPSAMINDAK KREDLER
Kredinin Amac
Kredinin Kapsam
Kredi borlusu firmalarn vergi, resim ve har istisnasndan yararlanabilmeleri iin D Ticaret
Mstearl tarafndan verilen Vergi Resim Har stisnas Belgesinin bulunmas
gerekmektedir.
Firma Limiti
Firma limiti, beyan edilen gemi takvim yl baznda gerekletirilen navlun bedelinin % 20si
ile snrl olup, her halkarda kredi riski 2.000.000.- ABD Dolarn aamaz.
Performans Kriteri
Bavuruda bulunan firmalarn, bir nceki takvim yl itibaryla, navlun bedellerine ilikin
faturalar baznda en az 500.000.- ABD Dolar ya da muadili dviz tutarnda tamaclk
hizmetini gerekletirdiklerini belgelemeleri gerekmektedir.
Kredi Tutar
Kredi, TL ve dviz olarak kullandrlmakta olup, dviz kredisi bavurular ABD Dolar, EURO,
ngiliz Sterlini ve Japon Yeni cinsinden yaplabilir.
Kredi Vadesi
Vergi Resim Har stisnas Belgesi sresi ile snrl kalmak kaydyla azami 360 gndr.
180 gn vadeli kullandrlan kredilerde, kredinin anapara ve faizi en ge kredi vadesinde geri
denmektedir.
360 gn vadeli kullandrlan kredilerde ise anapara 180. ve 360. gnlerde iki eit taksitte, her iki
dnem iin tahakkuk edecek faizleri ile birlikte geri denmektedir.
Kullanlan kredi ile ilgili olarak, kredi taahhd tutarndaki navlun bedellerinin, Vergi Resim
Har stisnas Belgesi sresi ile snrl kalmak kaydyla, kredinin kullandrld tarihten itibaren,
kredi vadesi ierisinde Dviz Alm Belgesine balatlmas gerekmektedir.
Kredinin Amac
Tantm ve pazarlama faaliyetlerinin finanse edilmesi suretiyle zel havayolu irketleri ile seyahat
acentalarmzn glenmesi, bu hizmetler kapsamnda salanan turizm dviz girdilerinin
artrlmas yoluyla demeler dengesine katkda bulunulmas amalanmaktadr.
Kimler Yararlanr
Bir nceki takvim yl itibaryla, bankalarca dzenlenmi dviz alm belgesi baznda yurda en az
500.000,-ABD Dolar ya da muadili tutarda dviz getirdiini tevsik eden tzel kiilii haiz ticaret
irketi eklinde faaliyet gsteren; TRSAB yesi, A grubu seyahat acentalar ve Ticari hava
tama iletmecilii yapmaya ilikin, T.C. Ulatrma Bakanl iletme ruhsat sahibi Trkiyeye
yurt dndan yolcu tayan Trkiyede mukim zel havayolu irketleri krediden
faydalanmaktadr.
irket Limiti
irket limiti, TRSAB yesi, A-Grubu belgeli seyahat acentalar iin; Pazarlama Projesi tutarnn
% 80'i ile snrl olmak zere, dviz girdisi tutarnn azami % 10'una kadar limit (ABD Dolar)
tahsis edilmektedir. Kredi riski her halkarda 2.000.000,-ABD Dolar'n aamaz.
Kredinin Vadesi
TRSAB yesi, A-Grubu belgeli seyahat acentalar iin; krediye ilikin Vergi, Resim ve Har
stisnas Belgesi (VRHB) sresi ile snrl kalmak kaydyla azami 360 gn,
Bakanlk tarafndan tespit edilecek tur operatr niteliine haiz A Grubu Belgeli Trsab yesi
seyahat acentalar ile zel havayolu irketleri iin azami 36 aydr.
Kimler Yararlanr
Trk Eximbankca yaplan istihbarat ve deerlendirme almas sonunda mali analiz, ticari etik
asndan yeterli grlen ve bu alanlarda faaliyet gsteren firmalar yararlandrlmaktadr.
Trkiyede yerleik firmalara kredi konusu proje iin imzalanm szleme kapsamnda
yapacaklar harcamalarn finansmanna ynelik kredi, Vergi Resim Har stisna Belgesinin
(VRHB) kapatlmas taahhd karlnda proje baznda kullandrlmaktadr.
Firma Limiti
Proje Limiti
Hizmet veren ve hizmet alan firmalar arasnda imzalanan szleme hkmleri dikkate alnarak ve
szkonusu szleme bedeli ierisindeki Trk mal ve hizmet tutarlar toplamnn % 85ini
amamak kaydyla proje baznda Trk Eximbank tarafndan belirlenmektedir.
Kredinin Vadesi
Krediye ilikin Vergi Resim Har stisna Belgesi sresi ile snrl kalmak kaydyla proje baznda
Trk Eximbank tarafndan belirlenmektedir.
4. SLAM KALKINMA BANKASI (KB) KAYNAKLI KREDLER
Trk Eximbank, slam Kalknma Bankas (KB) ile ibirlii ierisinde sevk sonras ihracat
finansman ve ithalat finansman programlarna Trkiye Milli Acentas konumunda araclk
yapmaktadr.
Sz konusu programlar, slam lkeleri arasndaki ticaret hacmini gelitirmek zere yrrle
konulmu olup, alc kredisi niteliindedir.
Araclk lemleri
Trk Eximbankn araclk etmekte olduu ilemlerde slam Konferans Tekilat yesi lkelerde
mukim ithalatlarn riski KB tarafndan stlenilmekte olup, kredi onay yetkisi KB'na aittir.
Programdan yararlanmak isteyen Trk ihracatlarnn Trk Eximbanka bavuruda bulunmalar
gerekmekte olup, inceleme sonucunda olumlu bulunan bavurular, KB'na gnderilmektedir. Mal
bedeli, akreditif tahtnda gerekletirilen sevkiyat mteakip KB tarafndan ihracatya
denmektedir.
Trk Eximbank anlan program kapsamnda yrtmekte olduu araclk faaliyetlerinin yansra,
KB'ndan temin etmi olduu limit erevesinde; ithalat riskini dorudan stlenmek suretiyle
de slam Konferans Tekilat (KT) yesi lkelere gerekletirilecek ihracatlarn yansra slam
lkesi olmayan dier lkelere ynelik ihracata da finansman destei salamaktadr. Sz konusu
program kapsamnda, ihracat bedelinin denmesine ilikin fon ihtiyac KB tarafndan
salanmaktadr.
9 Trk Eximbank projelere nakdi kredi veya garanti mekanizmas aracl ile finansman
destei salamaktadr.
9 Projenin gerekletirilecei lke hkmetinden kredi anapara ve faiz geri demelerini garanti
altna almak amacyla Devlet Garanti Mektubu alnmas esastr.
9 Borlu, ilgili lke hkmeti tarafndan tayin edilen muhatap banka(lar) veya resmi
kurum/kurulular olmaktadr.
9 Trk Yklenicinin, Trk Ticaret Kanunu ve/veya ilgili mevzuat hkmlerine gre kurulmu
bir irket olmas gerekmekte, mali yapsnn salam ve ticari itibarnn yksek olmas, benzer
projelerde deneyimli olmas beklenmektedir. Trk yklenici, gerekletirilecek olan projede,
ana mteahhit firma statsnde olabilecei gibi, proje iin oluturulacak
ortakln/uluslararas konsorsiyumun orta veya taeronu da olabilir.
9 Projenin kredi alacak lkenin nceliklerine ve iki lke arasndaki ekonomik ilikilerin
gelitirilmesine ynelik olmas tercih nedenidir.
9 Trk Eximbank, projenin sorunsuz bir ekilde yrtlmesi asndan iverenle yklenici
arasnda imzalanan kontratn FIDIC (Uluslararas Mhendis Mavirler Federasyonu)
kurallarna uygun olmasna zen gstermektedir.
9 Projenin teknoloji aktarmna ve yksek oranda dviz cinsinden net fon yaratma yeteneine
sahip olmas tercih edilmektedir.
Trk Eximbankn balca faaliyet konularndan biri olan hracat Kredi Sigortas ilemleri ile
ihracatlarn ihracat bedeli alacaklar ticari ve politik risklere kar belirli limitler dahilinde
teminat altna alnmakta ve ayrca polielerin teminat olarak gsterilmesi ile finans
kurulularndan ihracat kredisi temini kolaylamaktadr.
9 hracatlarn bir yl iinde, Trk Eximbank tarafndan kapsama alnan lkelerdeki eitli
alclarna gerekletirdii ve fiili ihra tarihinden itibaren en fazla 360 gne kadar vade
tand tm sevkiyatlar ticari ve politik risklere kar teminat altna alnmaktadr.
hracatnn her bir sevkiyat iin ayr ayr sigorta szlemesi dzenlenmesine gerek
kalmakszn Trk Eximbankca kabul edilen lkelerdeki limitleri onaylanm alclara
yaplacak tm sevkiyatlar tek bir polie ile sigorta kapsamna dahil edilmektedir.
9 Programda 170den fazla lkeye ynelik sevkiyat, sigorta teminat altna alnabilmektedir.
Tazminat oran doacak zararn % 90dr.
9 Ayrca Ksa Vadeli hracat Kredi Sigortas kapsamnda ihracat bedeli alacaklarn teminat
altna aldran ihracat firmalar Trk Eximbankn uygulad Ksa Vadeli hracat Alacaklarn
skonto Program erevesinde sz konusu alacaklarn iskonto edebilmektedir.
9 Bankas ve Akbank ile birlikte Trk Eximbank tarafndan yrtlen Sevk Sonras hracat
Alacaklarn skonto Program erevesinde, sigorta teminat altnda, ihracatlarn vadeli
akreditifleri ile senede bal kabul kredili ilemlerinin iskontosu yoluyla finansman temini
salanmaktadr.
2. ORTA VE UZUN VADEL HRACAT KRED SGORTASI PROGRAMLARI
hracatlarn tek bir sat szlemesine bal olarak 5 yla kadar vadeli deme kouluyla
yapacaklar sermaye mal ihracndan doan alacaklarn sevk ncesi ve sevk sonras dnemlerde
ticari ve politik risklere kar teminat altna almak ve teminat altna alnan ihracat ilemi ile ilgili
olarak ticari bankalardan finansman teminine olanak salamaktr.
9 Motorlu tat aralar, gemiler, tarm ve madencilik ara ve gereleri, haberleme aralar,
inaat makinalar, kompresrler, torna tezgahlar vb. sermaye ve yar sermaye mal
niteliindeki rnlerin ihracatn kapsamaktadr.
9 Spesifik hracat Kredi Sigortas kapsamnda sigortalanacak 2 yl ve daha uzun vadeli ihracat
ilemlerinde szleme bedelinin en az % 15inin maln teslimine kadar ihracatya denmi
olmas gerekmektedir.
9 Prim oran, alcnn trne, alcnn bulunduu lkenin risk derecesine, maln teslim sresi ve
deme vadesine gre belirlenmektedir.
9 Doacak zarar, szleme bedelinin % 85'inin azami % 90'na kadar tazmin edilmektedir.
Sevk Sonras Politik Risk Poliesi orta vadeli deme kouluyla satlan, yerli katk orannn en az
% 60 olduu, Trk Eximbankca verilecek form erevesinde ve ilgili Sanayi ve/veya Ticaret
Odas tarafndan hazrlanp onaylanan ekspertiz raporu ile belgelenmi olan; motorlu tat
aralar, tarm ve madencilik ara ve gereleri, haberleme aralar ve dayankl tketim mallar
gibi sermaye ve yar sermaye mal niteliindeki rnlerin ihracatn kapsamaktadr.
Sigorta kapsamna alnan ilemle ilgili olarak ticari bankalarn Polieyi yeterli bir teminat olarak
grmesi halinde, ihracat Polieden kaynaklanacak tazminat alacan ticari bankaya temlik
ederek finansman olana yaratabilir.
Prim tutarlar sigorta kapsamna alnan ihracat ileminin vadesine ve alcnn lkesinin risk
durumuna baklarak ilem baznda belirlenmektedir.
Doacak zarar, szleme bedelinin % 85inin azami % 90'na kadar tazmin edilmektedir.
Spesifik hracat Kredi Sigortas Sevk Sonras Kapsaml Risk Program, Spesifik hracat Kredi
Sigortas Sevk Sonras Politik Risk Program ile salanan destein daha da geniletilerek ticari
risklerin de sigorta teminat altna alnd bir programdr.
Sz konusu ilemler kapsamndaki ihracat bedeli vadeli alacaklarn, ticari bankalar tarafndan
iskonto edilmek suretiyle finanse edilmesini teminen ticari bankalar lehine garanti mektubu da
verilmektedir.
9 hracatlarn tek bir sat szlemesine bal olarak be yla kadar vadeli deme kouluyla
yapacaklar sevkiyatlardan doan alacaklar Spesifik hracat Kredi Sigortas Program ile
teminat altna alnmaktadr. Bu Program ile sermaye ve yar sermaye mal niteliindeki
rnlerin ihracat kapsanmaktadr.
9 Spesifik hracat Kredi Sigortas kapsamnda Cezayire ynelik sevkiyatlardan doan ve Trk
Eximbankca tazmin edilerek Bor Erteleme Anlamasna balanan, faiz dahil 47,1 milyon
ABD Dolar tutarndaki alacaa ilikin olarak, 2001 ylnda 2,5 milyon ABD Dolar tutarnda
tahsilat gerekletirilmitir. Sz konusu anlama kapsamnda tahsil edilen toplam tutar 14,2
milyon ABD Dolar na ulamtr.
9 Sz konusu ilemler kapsamndaki ihracat bedeli vadeli alacaklarn, ticari bankalar tarafndan
iskonto edilmek suretiyle finanse edilmesine teminen ticari bankalar lehine garanti mektubu
verilmesi uygulamas srdrlmtr.
9 Yurt dnda yatrm yapan yatrmclarmzn politik risklere kar sigorta teminat altna
alnaca Yurt D Yatrm Sigortas Program ile ilgili almalara da devam edilmitir.
BLM IV - HRACATTA KDV STSNASI
KDV Kanunun 11. ve 12. maddeleriyle ihracat istisnasna ilikin hkmler dzenlenmitir.
9 11. maddenin 1. fkrasnn (a) bendi ile ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilikin hizmetler ile
yurt dndaki mteriler iin yaplan hizmetlerin KDVden istisna olduu hkme
balanmtr. Bu hkmle, mal ihrac ve hizmet ihracnda KDV uygulanmayaca
belirtilmitir.
9 Fkrann (b) bendindeki Trkiyede ikamet etmeyen yolcularn Trkiyeden satn alp yurt
dna gtrdkleri mallara ait denen KDVnin iade edilecei hkm ile, yolcu beraberinde
yurt dna karlan eyalarn da normal ihracat eklinde vergiden arndrlaca hkm
dzenlenmitir.
9 Fkrann (c) bendinde ise ihra kaydyla yaplan satlarda ihracatlar tarafndan KDVnin
denmeyecek bir tr n ihracat istisnas uygulamas getirilmitir.
A- MAL HRACI
KDV Kanununun 11/1-a maddesiyle ihracat teslimlerinin KDVden istisna olaca belirtilmi
olup, 12.madde de bir teslimin ihracat teslimi saylabilmesinin koullar dzenlenmitir.
Sz konusu koullar;
Teslim konusu maln T.C. gmrk hattndan geerek bir d lkeye vasl olmas
eklinde aklanmtr.
Konsiye ihracatta mallarn yurt dndaki komisyoncu veya ube tarafndan alcya satld tarih
itibariyle ihracat istisnas beyan edilecektir. Yurt dndaki fuar ve sergilere katlan ihracatlarn
buralarda yapt satlar iin de ayn kural geerlidir.
Yurt dnda mteahhitlik yapan Trk firmalarn bu ilerinde kullanmak zere kesin olarak yurt
dna gtrdkleri makina, ekipman ve malzemeler iin de ihracat istisnas kapsamnda ilem
yaplabilmektedir.
Ticari kiralama yoluyla yaplan ihracatta mal ihrac deil, hizmet ihrac istisnasna gre ilem
yaplmaktadr.
9 Transit hracat
Transit ihracatta, yurt dndaki mallarn Trkiyeye getirilmeksizin yurt dna sat sz konusu
olduundan, KDV olumamaktadr. Bu nedenle transit ihracat bedelleri KDV beyannamesine
dahil edilmemektedir.
Teslim annda Trkiyede bulunmayan mallarn sat KDVnin konusuna girmemektedir. Ancak
teslim annda Trkiyede bulunmakla birlikte, millilememi mallarn, mililemeden yurt dna
gtrlmek zere satnda KDV uygulanmamaktadr.
9 Snr ve Ky Ticareti
Bu ekilde satlan mallar iin ihracat istisnas uygulamas mmkndr. Snr ve ky ticareti
yoluyla ihracatta, gmrk beyannamelerinin yan sra snr veya ky ticareti yetki belgesi de
aranlmaktadr. Ayrca gmrk beyannamesi yerine dzenlenen tahakkuk varakalar istisna
uygulamasnda geerli belge olarak kabul edilmektedir.
Yurt dnda kurulan ubeler veya itirak edilen irketlere ayni sermaye olarak mal gtrlmesi
durumunda, bu mallar iin gmrk beyannamesi dzenlenmek artyla ihracat istisnas
uygulanmaktadr.
zel matrah ekline gre vergilenen mallardan altn ve gmten mamul eyalarn ihracnda
istisna, kle altn veya kle gm tutar dndaki ksma uygulanmaktadr.
Serbest dolamda bulunan yakt, ya ve kumanyalarn d sefere kan deniz ve hava tatlarna
verilmesi ihracat hkmnde olup, szkonusu ilemler ihracat istisnasndan yararlanmaktadr.
Gmrk beyannamesi dzenlenmek suretiyle posta ile yurt dna ticari mahiyette mal
gndermeleri ihracat istisnas kapsamndadr.
Yurt dna kan mallarn herhangi bir nedenle geri gelmesi halinde, ihracat istisnas
uygulanmamakta olup, nceki dnemlerde istisna beyan edilmise, KDV ynnden yararlanlan
ksm dzeltilmektedir.
hracat istisnas uygulanarak yurt dna satlan mallar iin, ihracatnn sonradan vade farkl
uygulamas halinde, yurt dna kesilecek faturada istisnaya tabi tutulabilmektedir.
hracat faturas FOB bedel zerinden dzenlenmektedir. Ancak ihracatn CIF veya CF teslim
ekillerine gre yaplmas durumunda navlun ve sigorta iin ihracatnn yurt dndaki
msterisine KDVistisnas uygulamas gerekmektedir. Bu durumda ihracat faturasndaki FOB
bedel ile birlikte navlun ve sigorta bedellerinin KDV beyannamesinde hracat stisnas satrna
yazlarak matrahtan dlmesi gerekmektedir.
B- HZMET HRACI
KDV Kanunun 11/2. maddesinde, ikametgah, iyeri ve kanuni i merkezi yurt dnda olan
alclara veya Trkiyedeki firmalarn yurt dnda mstakilen faaliyet gsteren ubesine yaplan
yurt dnda faydanlan hizmetlerin istisna kapsamnda girdii aklanmtr.
9 Tamir, bakm, onarm iin Trkiyeye geici ithal yoluyla getirilen aralara verilen hizmetler
istisnadan yararlanmaktadr.
9 Yabanc bayrakl teknelere Trk limanlarnda verilen tamir, bakm, onarm, klama, ekek
hizmetleri istisnadan yararlanmaktadr.
9 Yurt dna gsterim iin film, metin, disket, bant, grnt gnderilmesi istisnadan
yararlanmaktadr.
9 Yurt dnda imal edilecek mallarn kalp ve modellerinin yaplmas istisna kapsamna
girmektedir.
Belirli koullar altnda ihra edilmek zere teslim edilen mallar iin hesaplanan KDVnin
ihracat tarafndan denmemesidir.
Yararlanma artlar
9 malat nitelii tamayan satclarn d ticaret sermaye irketlerine veya sektrel d ticaret
irketlerine ihra edilmek zere yaplan teslimler,
9 Sanayi odalar, ticaret odalar veya esnaf ve sanatkarlar derneklerine kaytl olmalar,
9 Sanayi sicil belgesinde yer alan retim konusunda gerekli ara parkna sahip olmalar,
Bu artlara haiz olanlar tarafndan ihracatlara yaplan teslimlerde normal fatura dzenlenecek,
KDV gsterilecek, ancak faturaya 3065 sayl KDV Kanunu hkmlerine gre ihra edilmek
artyla teslim edildiinden KDV tahsil edilmemitir eklinde bir erh dlecektir. Bu
suretle ihracat, faturada gsterilen KDVyi demeksizin mal teslim alacaktr.
Bu kapsamda teslim yaplan dnemde 1 nolu KDV Beyannamesindeki Tablo III hra Kaydyla
Teslimler blm doldurulmak zorundadr. Bu dnem beyannamesinde imalatnn denecek
KDVsi olmas halinde, bunun ihra kaydyla yaplan teslimlere ilikin tahsil edilmeyen KDV
kadar ksm, vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilecek, ancak tahsil edilmeyip tecil edilecektir.
hra kaydyla teslim edilen mallarn, teslim tarihini takiben aybandan itibaren 3 ay iinde
ihracnn gerekletiine dair ihracatnn gmrk beyannamesinin vergi dairesine ibraz edilmesi
zerine tecil edilen vergi terkin olunmaktadr.
Geici thal, Geici Muaflk ve Dahilde leme Rejimleri Kapsamnda thal Edilen Mallar
Bedelli olarak geici ithalat yaplan mallarn ilenerek ihracatlara tesliminde tecil-terkin ilemi
yaplabilmektedir.
Geici kabul ve dahilde ileme izin belgesi kapsamnda ithal edilen ham ve yardmc maddeler
kullanlarak retilen mallarn ihrac kaydyla tesliminde tecil-terkin ilemi uygulanabilmektedir.
malat tanmna girenler, kendi retimine ek olarak fason imalat da yaptrmalar durumunda,
fason imalat kendi sanayi sicil belgesinde yazl retim dallarnda yaptrmalar, iin riskini
stlenmeleri, ham madde ve yardmc maddeleri kendi temin etmesi koulu ile retilen mallar
iin tecil-terkin uygulanabilmektedir.
Tecil-terkin uygulamas tamamen imalatlarn insiyatifindedir. Baka bir ifade ile KDV tahsil
edilmek suretiyle sat yaplmas mmkndr. hracat, deyecei KDVyi isterse indirim ve
iade konusu yapabilmektedir.
D BAVUL TCARET
61 Seri No.lu KDV Genel Teblii ile bavul ticaretinin kayt d kalmasnn nlenmesi ve baz
desteklerden yararlanlmas salanmtr. Bavul ticareti yoluyla ihracat yapacak yabanc uyruklu
(veya yabanc lkede ikamet ettiini belgeleyen T.C uyruklu) alclara yaplan satlarda,
aadaki artlar dahilinde KDV uygulanmamaktadr.
9 Satc, bal bulunduu vergi dairesine bavurarak Trkiyede kamet Etmeyenlere Dviz
Karl Satlarda KDV hracat stisnas zin Belgesi (stisna Belgesi) almaktadr. Bu
belgenin alnmas iin, gerek usulde vergilendirilmek ve hakknda gerek d belge
dzenleme veya bilerek kullanma konusunda rapor yazlmam olmas yeterlidir. stisna
belgesi, sadece bavul ticareti kapsamndaki ilemleri yapacak mkelleflere verilmektedir.
Yolcu beraberi eya ihrac istisnas uygulamasnda da bu belge geerli olmaktadr.
9 Sat yaplan mal bedelleri toplamnn, KDV hari 1 milyar lirann zerinde olmas
gerekmektedir. Bir faturada gsterilen bedelin bu miktardan fazla olmas halinde vergisiz
sat yapabilmektedir. Birden fazla maln bedeli, ayn faturada gsterilmek artyla bu
toplama dahil edilebilecektir.
9 Sat bedellerine ait dviz, bankalara veya zel finans kurumlarna bozdurulmakta ve dviz
alm belgeleri KDV beyannamesine eklenmektedir.
9 Satn alnan mallar, fatura tarihinden itibaren 3 ay iinde, Gmrk Mstearl tarafndan
belirlenen gmrk kaplarndan yurt d edilmekte olup, zel faturann 2, 3 ve 4, nshalar bu
kaplarda grevli gmrk memuru tarafndan onaylanmaktadr. Onay ileminin satclar,
alclar veya tayc firmalar tarafndan da yaptrlmas mmkndr. Onay ilemi srasnda
zel faturann 2 ve 3. nshalar gmrk grevlilerinde kalmaktadr.
Yukardaki artlara uygun olarak yaplan satlarda KDV tahsil edilmeyeceinden, satn
yapld dnem beyannamesinde sat bedelleri, KDV matrahndan indirilmektedir. Bu satlarla
ilgili yklenilen KDV ise genel hkmler erevesinde indirim konusu yaplmaktadr. Yklenilen
vergilerin indiriminin mmkn olmamas halinde indirilemeyen ksm mkellefe iade
edilebilmektedir. Bu kapsamda ilemlerin bulunduu KDV beyannamesine; gmrkte
onaylanarak satclara intikal etmi olan zel faturalarn tarih, numara ve tutarlarn ihtiva eden
liste ile bu tutarlara ait dviz alm belgeleri eklenmektedir.
E DAHLDE LEME VE GEC KABUL REJMLERNDE TECL-TERKN
UYGULAMASI
Yurt dndan getirilen ham ve yardmc maddeler kullanlarak retilen mallarn ihra edilmesi
halinde, bu maddelerin ithalinde gmrk vergisi ile dier mali ykmllkler teminat karl
ertelenerek, ihra edilecek mallarn girdi maliyetleri azaltlmaktadr. Ayn ekilde yurt dndan
getirilen mallarn ilenmek amacyla geici olarak ithal edilmesi durumunda da gmrkte vergi
uygulanmamaktadr.
Yerli girdi kullanan mkellefler iinde ayn sistem geerlidir. Tm sektrlerde dahilde ileme
veya geici kabul izin belgesine sahip imalat-ihracatlarn yurt iinden ham ve yardmc madde
almlarnda KDV Kanununun 11/1-c maddesi kapsamnda tecil-terkin ilemi uygulanmas
mmkn klnmtr.
hra kaydyla teslimlerde olduu gibi dahilde ileme ve geici kabul rejimi kapsamndaki
teslimlerde tecil-terkin uygulamas istee bal olup, mkelleflerin KDV tahsil ederek ilem
yapmas da mmkndr.
Uygulamann Kapsam
9 Alcnn geici kabul veya dahilde ileme izin belgesine sahip imalat-ihracat olmas
gerekmektedir. rettii mallar arac ihracat vastasyla ihra eden imalatlar da bu
uygulamadan yararlanabilmektedir.
9 Teslim edenin KDV teblilerinde tanmlanan imalat vasfna haiz olmas gerekmektedir.
h malatlar tarafndan retilmi veya erevesi belirlenmi ekilde fason olarak imal
ettirilmi olmas,
h Dzenlenecek faturalarda her bir mal eidi itibariyle KDV hari bedelin; 2,5 milyar
Tlsn amas,
gerekmektedir.
Belgede belirtilen miktardan fazla maddenin tecil-terkin uygulamas kapsamnda satn alnmas
mmkn deildir. te yandan tecil-terkin uygulamas mal teslimleri bakmndan geerli olup,
hizmetler bu kapsama girmemektedir.
F YOLCU BERABERNDE EYA HRACI
Trkiyeye geici olarak gelen kiilerin Trkiyeden satn aldklar mallar yurt dna karmalar
halinde, mallarn yurt dnda tketimi sz konusu olduundan ihracat benzeri bir durum ortaya
kmaktadr. Kanunun 11/1 maddesinin (b) bendiyle, Trkiyede ikamet etmeyen yolcularn satn
ald mallara dedikleri KDVnin, bu mallarn yurt dna karlmas zerine iade edilecei
hkme balanmtr.
Bu konuda geerli olan 43 Seri No.lu KDV genel teblii ile yaplan dzenlemeye gre, yolcu
beraberinde eya ihrac u ekilde uygulanmaktadr.
Bal bulunduu vergi dairesine yazl olarak bavurup izin belgesi alan gerek usulde KDV
mkellefleri, istisna kapsamnda sat yapabilmektedir. Bu belge, bavul ticareti iin gerekli olan
belgenin aynsdr.
Bedeli 100 milyon Trk Lirasn aan her trl mal tesliminde istisna uygulanabilecektir. Bu
tutara, ayn faturada gsterilmek artyla birden fazla mal eidine ait bedeller dahil
edilebilecektir. Ancak kiisel tketime konu olacak miktar aan mallar iin bu istisna
kapsamnda ilem yaplamayacaktr. Hizmet ifalar ise bu istisna kapsamna girmemektedir.
Alcnn pasaportunu gren satclar, 4 nsha olarak dzenleyecekleri faturaya, alcnn pasaport
numarasn, eidini varsa banka ubesi ve hesap numarasn da kaydetmek suretiyle mal bedeli
ve KDVyi ayr ayr gsterilmesi gerekmektedir.
Satn alnan mallarn 3 ay iinde yurt dna karlmas ve k srasnda satn alnan mallar
gsterilmek suretiyle fatura nshalarnn Trk gmrk grevlisine onaylatlmas gerekmektedir.
Onay ilemini yapan gmrk grevlisine faturann iki nshas braklmaktadr.
G- HRACAT STSNASINDAN DOAN KDVNN ADES N ARANILAN
BELGELER
Dahilde leme ve Dahilde leme veya Geici Kabul zin Belgelerinin Onayl
Geici Kabul Rejimi rnei
Kapsamnda Alc Adna Dzenlenen Yeminli Mali Mavir Raporu
Tecil-Terkin Sat Faturalar
Uygulamasnda
Factoring, byk miktarda kredili satlar yapan firmalarn, bu satlardan doan alacak
haklarnn "factor" veya "factoring irketi" olarak adlandrlan finansal kurulular tarafndan satn
alnmas esasna dayanan bir finansal faaliyettir. Bir baka ifade ile vadeli alacaklarn vadesinden
nce nakde evrilmesi ilemi olarak tanmlanabilir.
3. Faktoring irketi alcnn kredibilitesi ile ilgili almalar yapar. Tahsis ettii limit ve
artlarn satcya bildirir.
9 Factoring ileminin konusunu, tketim mallar, ksa vadeli yatrm mallar ve hizmet edimleri
oluturur.
h Satc firmaya kredili sat tutarnn belirli bir orannda kredi verilmesi,
Leasing ya da finansal kiralama, bir yatrm malnn mlkiyeti leasing irketinde kalarak, belirli
bir kira karlnda, kullanm hakknn kiracya verilmesi ve yaplan szlemede belirlenen deer
zerinden szleme sresi sonunda mlkiyetin kiracya gemesini salayan finansman
yntemidir.
Leasing ilemine yatrmc, leasing irketi ve retici/satc iletme olmak zere taraf
katlmaktadr.
3. Kiralama irketi gerekli grd aratrmalar yapar, leasing szlemesi imzalanr. Finansal
Kiralama Szlemesi, kiralayann (lessor), kiracnn (lessee) talebi ve seimi zerine nc
kiiden satn ald veya baka suretle temin ettii bir maln zilyetliini, her trl fayday
salamak zere ve belli bir sre feshedilmemek art ile kira bedeli karlnda, kiracya
brakmasn ngren bir szlemedir.
4. Satc firma ile sat szlemesi (bakm ve sat sonras hizmetler de dahil) yaplarak ekipman
kiracya teslim edilir.
5. Kirac szlemede belirlenen artlar ve sreyle kira der, sre sonunda yaplan anlamaya
bal olarak leasing sona erdirilir.
9 Leasing temelde sermaye birikiminin yetersiz olduu lkelerde yatrma ynelik finansman
ihtiyac iin bir zm oluturmaktadr.
9 Leasing irketleri yatrmlara orta ve uzun vadeli finansman salayan kredi kurumlardr.
Yatrmc finansal kiralama ile vergi avantajlar da salayabilmektedir.
9 Finansal Kiralama Kanununa gre her trl tanr ve tanmaz mal leasing konusu olabilir.
Ancak, patent hakk, fikri ve snai haklar ile bilgisayar yazlm gibi maddi olmayan konular
iin leasing yaplamamaktadr.
9 Leasing konusu maln bamsz ve zerinden amortisman ayrlabilen bir zellik tamas
gerekmektedir. Buna gre hammadde veya aramal niteliinde bulunan ve kullanldnda
tm zelliklerini yitiren mallar da leasing konusu yaplamamaktadr.
9 Yatrm projesinin tm bu yolla finanse edilebildii gibi, yatrm malnn satn alma bedeli
dnda kalan nakliye, vergi, montaj giderleri gibi maliyete yansyan masraflarda bu
kapsamda karlanabilmektedir.
9 Leasing (kiralama) bir kredi deildir. Bu nedenle bilanonun pasifinde yer almadndan
bor/zkaynak orann etkilemez.
Forfaiting ilemi, ihracatya rcu (bavurma) hakk olmakszn ihracattan doan alacaklarn
satn alnmasdr. Bylece ihracat, forfaiting ilemiyle tahsil edilmeme riski ve tahsil
ykmll de bankaya ait olmak zere alacan pein para karl satmasdr.
Mal ve hizmet ihracatndan doan ileri bir tarihte vadesi gelecek bir alacan, daha nce bu hakk
elinde bulunduranlara bavurma hakk olmakszn satn alnmas ilemidir.
Forfaiting ileminin konusu orta vadeli alacaklar olup, iskonto miktar karldktan sonra
alacan nominal deeri finanse edilmektedir.
9 Forfaiting ilemi daha ok yatrm mallar iin kullanlan bir finansman teknii olarak
tannmasna ramen gnmzde tketim mallarnn finansmanna ynelik ilemlerde de
kullanlmaktadr.
9 Forfaiting ileminin ihracatya en byk avantaj, iskonto faizinin forfaiter ile anlalan oran
zerinden ilem sresince sabit olarak tahakkuk ettirilmesidir.
9 Factoring, leasing ve forfaiting ilemlerini yapan zel finans kurumlarnn ihracat firmalara
ihra kaydyla mal teslimleri KDV mevzuatnda yer alan tecil-terkin uygulamasndan
yararlandrlmaktadr.
9 Forfaiting'de vade 3 aydan balayp 10 yla kadar uzanmakta olup, sresi rne, ihracat veya
ithalat yaplan lkeye ve ekonomik koullara gore belirlenir.
9 hracatn Finansmannda Alternatif Bir Ara Olarak Factoring, Prof Dr. Gven Sevil, Anadolu
niversitesi, 1995.
9 Btn Ynleriyle hracat Gmrk lemleri, Mehmet ahin, Gmrk Mstearl, 1998.
9 Uluslararas Ticaret Hukuku, Prof. Dr. Cemal anl, stanbul niversitesi, Do. Dr. Nuray
Eki, Marmara niversitesi, 2000.
9 Trkiyede zel Finans Kurumlar Asndan Leasing lemleri tez almas, Bahar
Gmrk, Marmara niversitesi, 2001.
9 D Ticarette deme ekilleri, Kambiyo ve Bankaclk lemleri teblii, Sema Evren, T.C.
Merkez Bankas, 2004.
9 D Ticarette deme ve Teslim ekilleri teblii, Dr. Ayenur Topuolu, Okan niversitesi,
2004.
9 hracat, Dahilde ve Harite leme Rejimleri ile Vergi, Resim ve Har stisnas Mevzuat
tebli, mran Er, D Ticaret Mstearl hracat Genel Mdrl, 2004.
9 hracatn Finansmannda Eximbank Kredileri tebli, enol elik, Trk Eximbank, 2004.
9 hracat Kredi Sigortas ve Garantisi tebli, Taner Sayar, Trk Eximbank, 2004.
9 hracatta KDV stisnas, tebli, Abdullah Ktk, T.C. Maliye Bakanl, Gelirler Genel
Mdrl, 2004.