You are on page 1of 26

ULUSAL MESLEK STANDARDI

DOAL GAZ ELK BORU KAYNAKISI

SEVYE 3

REFERANS KODU / 09UMS0001-3

RESM GAZETE TARH-SAYI/ 19.03.2015-29300 (Mkerrer)

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 1


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Meslek: DOAL GAZ ELK BORU KAYNAKISI

Seviye: 3I

Referans Kodu: 09UMS0001-3

Trkiye Doal Gaz Datclar Birlii Dernei


(GAZBR)
Standard Hazrlayan/Gncelleyen
Kurulu(lar) :

YARDIMCI KURULU: UGETAM (stanbul


Uygulamal Gaz ve Enerji Teknolojileri
Aratrma Mhendislik San. ve Tic. A.)

Standard Dorulayan Sektr


MYK Enerji Sektr Komitesi
Komitesi:

24.06.2009 Tarih ve 2009/29 Sayl Karar


MYK Ynetim Kurulu Onay Tarih/
Say: Rev.01: 04.02.2015 Tarih ve 2015/03 Sayl
Karar

Resmi Gazete Tarih/Say: 25.08.2009-27330 (Mkerrer)


Rev.01: 19.03.2015-29300 (Mkerrer)

Revizyon No: 01

I
Meslein yeterlilik seviyesi, sekizli (8) seviye matrisinde seviye (3) olarak belirlenmitir.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 2


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

TERMLER, SMGELER VE KISALTMALAR

ALTERNATF AKIM (AC): Genlii ve yn zamana gre periyodik olarak deien


elektriksel akm,

AMPER: Elektrik akm iddetini,

ARGON (Ar): MG ve TG kaynanda koruyucu gaz olarak kullanlan soygaz,

ARK KAYNAI: Gerekli snn elektrik ark ile saland dolgu metali veya dolgu metalsiz
yaplan ergitme kaynak yntemini,

ASETLEN (C2H2): Oksigaz kaynanda kullanlan yanc gaz,

DENEY LEM: Yapm tamamlanm hatlarn, mekanik ve szdrmazlk ynnden


dayanmnn; belirlenmi yntemlerle llmesini,

DEVREDE KALMA SRES: Kaynak makinesinin maksimum amperde alrken 10


dakikalk zaman sresi baz alndnda kesintisiz olarak kaynak yapabilme sresini,

DEVREYE ALMA: Bir sisteme ait tesisat ve elemanlarn gerekli kontrollerinin yaplmasnn
ardndan, ilk altrmann yaplmas ilemini,

DORU AKIM (DC): Yn zamanla deimeyen akm,

ELEKTROT: Kaynak ilemi esnasnda zerinde kaynak akmnn gemesini salayan, i


parasna bakan ucu ile i paras arasnda kaynak arkn oluturan (TIG) ve gerektiinde
ergiyerek kaynak azn dolduran (rtl elektrotla ark kayna) kaynak malzemesini,

EN: Avrupa standartlarn,

EPDK: Enerji Piyasas Dzenleme Kurumunu,

GAZLI HAT: Havadan arndrlp tamamen (% 100) doal gaz ile doldurularak devreye
alnm olan doal gaz boru hattn,

GAZSIZ HAT: ine doal gaz doldurulmam veya doal gazdan tamamen arndrlm
doal gaz boru hattn,

ISCO: Uluslararas meslek snflandrma standardn,

SG: Sal ve Gvenliini,

KAYNAK AZI: Kaynakla birletirilecek paralarn kalnl, malzemesi ve kaynak


pozisyonuna bal olarak deien ekillerde paralarn birletirilecek ksmlarna verilen ekli,

KAYNAK: Metal ya da plastik malzemeleri s, basn veya her ikisini birden kullanarak ve
ayn cinsten, erime aral ayn veya yaklak bir malzeme katarak veya katmadan birletirme
ilemini,

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 3


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

KSEL KORUYUCU DONANIM: alan, yrtlen iten kaynaklanan, salk ve


gvenliini etkileyen bir veya birden fazla riske kar koruyan; alan tarafndan giyilen,
taklan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarm yaplm tm alet, ara, gere ve
cihazlar,

KULLANMA KILAVUZU: Bir malzeme hakknda imalat tarafndan hazrlanan ve


malzemenin kullanmna ilikin artlarn belirtildii dokman,

KUTUPLAR(+ ve -): Doru akm kaynak makinelerinde bulunan elektrot trne gre
deiken olarak kullanlabilen + ve (Anot ve Katot) iyon hareketini salayan noktalar,

MUKAVEMET: Cisimlerin kendilerine uygulanan kuvvet ve gerilmelere kar dayanma


kabiliyetini,

PA POZSYONU: TS EN ISO 6947 standardnda tarif edilen kaynak elektrodu, torcu ya da


alomann kaynak diki eksenine dik olduu (oluk pozisyonu olarak da adlandrlan) kaynak
ilem pozisyonunu,

PASO: Kaynak ilemi yaplan malzemeye ait kaynak uzunluunun; balang noktasndan
biti noktasna kadar adm adm ergitilen metalin her bir katna verilen ismi,

PROSEDR: Bir faaliyeti veya sreci gerekletirmek iin belirlenen yolu ortaya koyan
iyerine ait kalite sistem dokmann,

PUNTALAMA: paralar veya yap eleman paralarnn birbirlerine belirlenen


konumlarnn kaynak noktas veya ksa kaynak dikileri yardmyla sabitlenmesi ilemini,

REGLATR: Gaz basncn istenilen basnca dren aleti,

RSK DEERLENDRMES: yerinde var olan ya da dardan gelebilecek tehlikelerin


belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dnmesine yol aan faktrler ile tehlikelerden
kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin
kararlatrlmas amacyla yaplmas gereken almalar,

RSK: Tehlikeli bir olayn meydana gelme olasl ile sonularnn bileimini,

ASE (KAYNAK ASES): Kaynak balants iin ark oluturmak amacyla; kaynak pensi
veya torcunun dndaki dier kablonun, kaynak yaplacak malzemeye balanmasn, dier bir
ifade ile akm devresinin tamamlanmasn,

TALMAT: Detay almalarn kim tarafndan, nasl, nerede ve ne zaman yaplacan


belirten i yerine ait kalite sistem dokmann,

TEHLKE: yerinde var olan ya da dardan gelebilecek, alan veya iyerini


etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini,

TIG (Tungsten Inert Gas): Ergimeyen ve ark oluturan bir Tungsten (alaml-alamsz)
elektrotla, Argon, Helyum ya da Argon-Helyum karm soy gazlarn koruyucu gaz atmosferi
altnda ilave metal kullanlarak ya da kullanlmayarak yaplan ark kayna yntemini,

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 4


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

TOLERANS: Kabul edilebilecek l ile standart l arasndaki fark veya hata payn,

TOPRAKLAMA: Statik elektrik yklemelerini ve kaak akmlar bertaraf amal olarak;


elektrik devresinde veya elektrikle alan bir arata; bir noktay toprakla birletirmeyi,

TS: Trk Standartlarn,

TSE: Trk Standartlar Enstitsn,

YANGIN SNDRME CHAZLARI: Ahap-kat (A snf), akaryakt(B snf), gaz(C


snf) ve metal(D snf) yangnlara mdahale iin kullanlan; kuru kimyasal tozlu ya da
karbondioksit konulmu tplerini

ifade eder.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 5


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

NDEKLER

1. GR ................................................................................................................................. 7
2. MESLEK TANITIMI ....................................................................................................... 8
2.1. Meslek Tanm............................................................................................................ 8
2.2. Meslein Uluslararas Snflandrma Sistemlerindeki Yeri ................................... 8
2.3. Salk, Gvenlik ve evre ile ilgili Dzenlemeler ................................................... 8
2.4. Meslek ile lgili Dier Mevzuat................................................................................. 8
2.5. alma Ortam ve Koullar .................................................................................... 8
2.6. Meslee likin Dier Gereklilikler .......................................................................... 9
3. MESLEK PROFL ........................................................................................................ 10
3.1. Grevler, lemler ve Baarm ltleri ............................................................... 10
3.2. Kullanlan Ara, Gere ve Ekipman ...................................................................... 20
3.3. Bilgi ve Beceriler ...................................................................................................... 20
3.4. Tutum ve Davranlar ............................................................................................. 21
4. LME, DEERLENDRME VE BELGELENDRME .......................................... 23

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 6


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

1. GR

Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) ulusal meslek standard, 5544 sayl Meslek
Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile anlan Kanun uyarnca kartlan 5/10/2007 tarihli ve
26664 sayl Resm Gazetede yaymlanan Ulusal Meslek Standartlarnn Hazrlanmas
Hakknda Ynetmelik ve 27/11/2007 tarihli ve 26713 sayl Resm Gazetede yaymlanan
Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektr Komitelerinin Kurulu, Grev, alma Usul ve Esaslar
Hakknda Ynetmelik hkmlerine gre MYKnn grevlendirdii Trkiye Doal Gaz
Datclar Birlii Dernei (GAZBR) tarafndan hazrlanmtr.

Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) ulusal meslek standard, sektrdeki ilgili kurum
ve kurulularn grleri alnarak deerlendirilmi, MYK Enerji Sektr Komitesi tarafndan
incelendikten sonra MYK Ynetim Kurulunca onaylanmtr.

Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) ulusal meslek standardnn 01 nolu revizyonu
Trkiye Doal Gaz Datclar Birlii Dernei (GAZBR) tarafndan yaplm ve MYK
Enerji Sektr komitesi tarafndan incelendikten sonra MYK Ynetim Kurulunca
onaylanmtr.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 7


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

2. MESLEK TANITIMI
2.1. Meslek Tanm
Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3); i sal ve gvenlii ile evresel nlemleri
alarak, kalite sistemleri erevesinde, i organizasyonu yapan, kaynak donanmn ve kaynak
parasn hazrlayarak kaynak ilemini ve kaynak temizliini yapan, kaynak donanmn
ortamdan uzaklatran ve mesleki geliime ilikin faaliyetleri yrten nitelikli kiidir.

2.2. Meslein Uluslararas Snflandrma Sistemlerindeki Yeri

ISCO 08: 7212 (Kaynaklar ve oksi-gaz alevli kesimciler)

2.3. Salk, Gvenlik ve evre ile ilgili Dzenlemeler

4857 Sayl Kanunu


506 Sayl Sosyal Sigortalar Kanunu
5510 Sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanunu
Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmelik
alanlarn Grlt le lgili Risklerden Korunmalarna Dair Ynetmelik
alanlarn Patlayc Ortamlarn Tehlikelerinden Korunmas Hakknda Ynetmelik
Isnmadan Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii
Ekipmanlarnn Kullanmnda Salk ve Gvenlik artlar Ynetmelii
Kiisel Koruyucu Donanmlarn yerlerinde Kullanlmas Hakknda Ynetmelik
Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii
Yap lerinde Sal ve Gvenlii Ynetmelii

Ayrca, i sal ve gvenlii ve evre ile ilgili yrrlkte olan kanun, tzk, ynetmelik ve
dier mevzuata uyulmas ve konu ile ilgili risk deerlendirmesi yaplmas esastr.

2.4. Meslek ile lgili Dier Mevzuat

Binalarda Enerji Performans Ynetmelii


EPDK Doal Gaz Piyasas Tesisat Ynetmelii
EPDK Doal Gaz Piyasas Sertifika Ynetmelii

Ayrca, meslek ile ilgili yrrlkte olan kanun, tzk, ynetmelik ve dier mevzuata uyulmas
esastr.

2.5. alma Ortam ve Koullar

Doal gaz elik boru kaynaks, kaynak standartlarnn izin verdii her trl corafi iklim
artlarnda ak ve d ortamlarda alr. Kaynak ilemini evre scaklnn +5Cnin
zerinde olduu artlarda yapar. Doal gaz elik boru kaynaks planlama ilerini broda,
uygulama ilemlerini sahada yapar. alma saatleri dzenli olmakla birlikte gece veya tatil
gnlerinde almas gerekebilir. alma srasnda iverenlerle, mhendislerle ve alma
alannda bulunan kiilerle iletiim kurar. Meslein icras esnasnda i sal ve gvenlii
Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 8
Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

nlemlerini gerektiren kaza ve yaralanma riskleri bulunmaktadr. Risklerin tamamen ortadan


kaldrlamad durumlarda ise iveren tarafndan salanan uygun kiisel koruyucu donanm
kullanarak alr.

2.6. Meslee likin Dier Gereklilikler


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3), 6331 sayl SG Kanununun 15. maddesi
gereince salk gzetimine tabi tutulur.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 9


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

3. MESLEK PROFL

3.1. Grevler, lemler ve Baarm ltleri

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

sal ve gvenlii konusundaki normlarn anlalmas iin, iyerinin


A.1.1
dzenledii eitimlere veya iyeri dndaki kurumlarn eitimlerine katlr.

A.1.2 Yaplan ie uygun i elbiseleri ve kiisel koruyucu donanmlar kullanr.


sal ve gvenlii
A.1 konusundaki yasal ve iyerine sal ve gvenlii koruma ve mdahale aralarn uygun ve alr ekilde
A.1.3
ait kurallar uygulamak bulundurur.
Yaplan almaya ait emniyet ve uyar iaret ve levhalarn talimatlar
A.1.4 dorultusunda yerletirerek ve alma srasnda koruyarak i alannn ve
personelinin gvenliini salar.

A.2.1 Yapt ile ilgili tehlike ve risklerin belirlenmesi almalarna katkda bulunur.
A.2 Risk etmenlerini azaltmak
sal ve gvenlii A.2.2 Risk faktrlerinin azaltlmasna ynelik yaplan almalara katlr.
A
nlemlerini almak
Tehlike durumlarn saptayp hzl bir ekilde yok etmek zere nlem alma
A.3.1
Tehlike durumunda acil almalarna katkda bulunur.
A.3 durum prosedrlerini Annda giderilemeyecek trden tehlike durumlarn amirine ve yetkililere veya
A.3.2
uygulamak gereken durumlarda iletme dnda ilgili kurumlara bildirir.
A.3.3 Makineye zel acil durum prosedrlerini uygular.

A.4.1 Acil durumlarda k veya ka prosedrlerini uygular.

Acil k prosedrlerini Acil k veya ka ile ilgili deneyimleri ilgililerle ve i arkadalaryla


A.4 A.4.2
uygulamak paylamak zere yaplan periyodik almalara ve tatbikatlara katlr.

A.4.3 Yangn trne gre mdahale teknii ile sndrcleri belirler ve kullanr.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2009 Sayfa 10


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

Yapt ile ilgili olarak evresel etkilerin doru bir ekilde saptanmas
B.1.1
almalarna katlr.
evre koruma standart ve
B.1 evre koruma gereklerine ve uygulamalarna ynelik periyodik eitimlere
yntemlerini uygulamak B.1.2
katlr.
srelerinin uygulanmas srasnda evre etkilerini gzler ve zararl sonularn
B.1.3
nlenmesi almalarna katlr.
Dntrlebilen malzemelerin geri kazanm iin gerekli ayrmay ve snflama-
B.2.1
y yapar.
Tehlikeli ve zararl atklar verilen talimatlar dorultusunda dier malzemelerden
evre gvenlik nlemlerini B.2.2
B ayrtrr ve gerekli nlemleri alarak geici depolamasn yapar.
almak evresel risklerin
B.2 azaltlmasna katkda B.2.3 Yanc ve parlayc malzemelerin gvenli bir ekilde tutulmasn salar.
bulunmak
lem srasnda ve hazrlk aamalarnda kiisel koruyucu donanm ve
B.2.4
malzemeleri kullanr veya dierlerine kullandrr.
Dklme ve szntlara kar kullanlacak uygun donanm, malzeme ve ekipman
B.2.5
hazr bulundurur.

Doal kaynaklarn B.3.1 Doal kaynaklar tasarruflu ve verimli bir ekilde kullanr.
B.3 tketiminde tasarruflu hareket
Doal kaynaklarn daha az ve verimli kullanm iin gerekli tespit ve planlama
etmek B.3.2
almalarna katlr.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 11


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

lem formlarnda yer alan talimatlara ve planlara gre kalite gerekliliklerini


C.1.1
uygular.
e ait kalite gerekliliklerini Uygulamada izin verilen tolerans ve sapmalara gre kalite gerekliliklerini
C.1 C.1.2
uygulamak uygular.

C.1.3 Makine, alet, donanm ya da sistemin kalite gerekliliklerine uygun alr.

C.2.1 Yaplacak ilemin trne gre kalite salama tekniklerini uygular.


Kalite salamadaki teknik
C.2
prosedrleri uygulamak lemler srasnda kalite salama ile ilgili teknik prosedrleri uygulayarak, zel
C.2.2
kalite artlarnn karlanmasn salar.
C.3.1 Operasyon baznda almalarn kalitesini denetleme almalarna katlr.
Kalite ynetim sistemi
Yaplan almalarn kalitesini Monte edilecek parann, parann monte edilecei yerin ve gerekli
C dokmanlarna uygun C.3 C.3.2
denetim altnda tutmak ekipmanlarn uygunluunu denetler.
almak
Montaj tamamlanan bileenlerin iyerinin kalite koullarn salamas iin zel
C.3.3
lme gerelerini kullanarak kalite denetimi yapar.

C.4.1 alma srasnda saptanan hata ve arzalar yetkili kiilere srekli bildirir.

Kontrolsz gaz k ile boru hatt hasarlarna standartlar ve prosedrler


C.4.2
Proseslerde saptanan hata ve kapsamnda mdahale eder.
C.4 arzalar engelleme Hata ve arzalar oluturan nedenlerin belirlenmesine ve ortadan kaldrlmasna
C.4.3
almalarna katlmak katkda bulunur.
C.4.4 Hata ve arza gidermeyle ilgili basit uygulama ve yntemleri uygular.

C.4.5 Yetkisi dahilinde olmayan veya gideremedii hata ve arzalar amirine bildirir.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 12


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

D.1.1 almalarn kesintisiz ve uygun ekilde srdrlmesi iin, i alann inceler.

D.1.2 alannn olumsuz zelliklerinin iyiletirilmesine katkda bulunur.


alma alannn zelliklerini D.1.3 almann tr ve kullanlan i yntemine gre dzeni salar.
D.1
belirlemek
D.1.4 alma alannn geniliini ve ilgili alma noktalarnn kapsamn belirler.
Doal gaz tesisatnn dier alt yap tesisatlarna kar korunmasn TS ve EN
D.1.5
standartlarna gre salar
D.2.1 Kullanlacak malzemeleri verilen talimatlara gre hazrlar.
Belirlenen ileme gre, basit kontrol ve muayene aralarn ve cihazlarn
Gerekli makine, donanm ve D.2.2
kullanr.
D.2 malzemeyi almaya
D organizasyonu yapmak hazrlamak D.2.3 alma iin gerekli aparat, makine ve donanmlar almaya hazr hale getirir.

alma sresince kullanlacak malzeme, ara ve gerelerin i sal ve


D.2.4
gvenlii kapsamnda uygunluunu denetleme almalarna katkda bulunur.

D.3.1 alma alann temiz ve dzenli tutar.

D.3.2 Temizlik yaparken i gvenlii artlarn gzetir.


bitiminde donanm ve i
D.3 D.3.3 Kullanlan makine ve ekipmanlar i bitiminde kaldrr ve temizler.
alan temizliini yapmak
gvenliine zarar verebilecek maddelerin kullanm srasnda gereken zeni
D.3.4
gsterir ve belirlenmi yerlerde uygun bir ekilde depolar.
D.3.5 alma alann daha sonra gerekletirilecek ilemlere uygun brakr.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 13


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

E.1.1 Alternatif ve doru akm makinelerini kaynak tipine gre kullanr.

E.1.2 Argon, Asetilen ve oksijen gazlar kaynak tipine gre kullanr.

Seilen kaynak yntemine E.1.3 Tplerin k basncn ayarlar.


E.1 gre kaynak makinesi ve
Kaynak donanmn tpleri hazrlamak E.1.4 Yanc ve yakc gazlar hakknda teknik emniyet kurallarn uygular.
E
hazrlamak
E.1.5 Makine zerindeki kutuplama zelliini kullanr.

E.1.6 Elektrot trne gre kutuplamay seer.

Elektrot ve kaynak tellerini


E.2 E.2.1 Hazrlanm olan kaynak prosedrne gre elektrot kullanr.
hazrlamak

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 14


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

F.1.1 Kaynak azn, az tipi ve asna uygun olarak aar.

F.1.2 Uygun kaynak az almad zaman oluacak kaynak hatalarn tespit eder.
F.1 Boruya kaynak az amak
F.1.3 Kaynak azlarna gre uygun paso saylarn tespit eder.

F.1.4 Kaynak azlarna gre uygun el hareketlerini kullanr.

F.2.1 Borular mukavemeti gl kaynak oluturacak ekilde hizalar.

F.2.2 Borular dikileri takip ettirmeyecek ekilde hizalar.


Kaynak parasn kaynaa F.2 Borular hizalamak
F Borular eksen kakl olmayacak ekilde hizalar.
hazrlamak F.2.3

F.2.4 Et kalnl farkl olan borularda iten veya dtan talamay yapar.

F.3.1 Boru apna gre ka adet punta yaplacan belirler.

F.3.2 Puntalamay, boru uzunluuna ve saat konumuna gre yapar.


Uygun noktalardan puntalama
F.3
ilemi yapmak F.3.3 Kk nfuziyetine gre, punta derinliine karar verir.

F.3.4 PA pozisyonunda punta yapar.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 15


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

G.1.1 Pozisyona uygun el as ve hareketini yapar.


Btn kaynak pozisyonlarnda
G.1
kaynak yapmak
G.1.2 Kaynak yntemine ve kaynak az aralna gre kaynak pozisyonu seer.

letme basnc, boru ap, et kalnl ve malzemeye gre kaynak yntemini


G.2.1
belirler.

G.2.2 Kaynak tr ve yerine gre elektrot rtlerini ve elektrotlar belirler.

G.2.3 Elle elektrik ark kayna iin uygun elektrodu seer.

G.2 Kaynak yntemini semek G.2.4 Asetilen ve oksijen tpleri iin reglatr basn ayarlarn yapar.
G Kaynak ilemini yapmak
G.2.5 Uygun dolgu malzemesini seer.

G.2.6 Oksi-asetilen kaynanda, kaynak ilerleme ynn belirler.

G.2.7 TIG kayna iin uygun dolgu malzemesi seer.

G.3.1 Malzeme kalnl, elektrot tr ve apna gre amper ayar yapar.

G.3 Kaynak yapmak G.3.2 Boru apna uygun olarak yaplm kaynak paso saysna gre kaynak yapar.

G.3.3 Pozisyona gre uygun noktadan kaynaa balar.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 16


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

H.1.1 Kesme ta ve temizleme tann et kalnlklarn seer.

H.1.2 Boru apna uygun kesme ve temizleme ta seer.


H.1 Kaynak i temizliini yapmak
H.1.3 Kaynak yntemine gre kesme tan kullanr.

H.1.4 Pasolar aras temizlikte uygun fra kullanr.

Kaynak temizliini
H H.2.1 Kapak paso iin uygun fra kullanr.
yapmak Kaynak d temizliini
H.2
yapmak
H.2.2 Boru ve kaynak zerindeki srantlar, kesgi veya temizleme tayla temizler.

H.3.1 ve d kaynak hatalarn kontrol eder.

H.3 Kayna kontrol etmek H.3.2 Olas kaynak hatalarn belirler.

H.3.3 Tolerans d kaynak hatalarn tamir eder.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 17


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

Elektrik kaynak makinesini


I.1 I.1.1 ase balantsn sker.
elektrik devresinden ayrmak

I.2.1 Oksijen ve asetilen tplerini szdrmayacak ekilde kapatr.


Kaynak donanmn Gaz kayna ekipmanlarn
I I.2
ortamdan uzaklatrmak toplamak
I.2.2 Mavi ve krmz hortumdaki gazlar emniyet kurallarna uygun olarak boaltr.

Yardmc ekipmanlar
I.3 I.3.1 TIG kayna iin argon tp ile kaynak makinesi balantsn keser.
toplamak

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 18


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

Grevler lemler Baarm ltleri

Kod Ad Kod Ad Kod Aklama

letme tarafndan dzenlenen eitimlere katlr ve ald belgeleri muhafaza


J.1.1
eder.

Mesleki geliim Bireysel mesleki geliimi


J J.1 J.1.2 Doalgaz sistemleriyle ilgili yeni teknolojileri ve gelimeleri takip eder.
faaliyetlerine katlmak konusunda almalar yapmak

J.1.3 Doalgaz sistemleriyle ilgili snrl seviyede bilgilendirme ve eitimleri uygular.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 19


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

3.2. Kullanlan Ara, Gere ve Ekipman

1. Ampermetre
2. Argon tp
3. Asetilen gaz hortumu
4. anak fra
5. Elektrot pensesi
6. Gazalt kaynak teli
7. Geri tepme aparat
8. Gz duu
9. Kaynak makinesi
10. Kaynak masas
11. Kaynak pensi
12. Kesme ta
13. Kiisel koruyucu donanm (baret, koruyucu burunlu ayakkab, eldiven, gaz maskesi,
kulak tkac, siperlik, toz gzl, toz maskesi, koruyucu elbise)
14. Malzeme masas
15. Oksi-asetilen kaynak hamla takm
16. Oksijen gaz hortumu
17. Oksijen tp
18. Reglatr
19. Rutil elektrot
20. Sellozik elektrot
21. Tabure
22. Ta motoru (Avu talama)
23. Talama Ta
24. Tel fra
25. fle
26. Yangn sndrme cihaz

3.3. Bilgi ve Beceriler

1. Akkan bilgisi
2. Ara, gere ve ekipman bilgisi
3. Basit sl ilem bilgi ve becerisi
4. Basit ilk yardm bilgisi
5. elik boru kaynak bilgi ve becerisi
6. elik boru malzeme bilgisi
7. Doal gaz tesisat bilgisi
8. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisi
9. El becerisi
10. Elektrot ve kaynak teli bilgisi
11. Ergonomi bilgisi
12. Genel doal gaz, patlama ve yanma bilgisi

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 20


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

13. Hijyen bilgisi


14. sal ve gvenlii bilgisi
15. sal ve gvenlii nlemleri bilgisi
16. yeri alma prosedrleri bilgisi
17. Kaynak makineleri bilgisi
18. Kaynak ilem zellii formlarn okuma bilgisi
19. Meslek matematii bilgisi
20. Mesleki elektrik bilgisi
21. Mesleki resim bilgi ve becerisi
22. Mesleki terim bilgisi
23. Meslekle ilgili mevzuat bilgisi
24. Montaj bilgi ve becerisi
25. Mukavemet ve szdrmazlk deney bilgisi
26. Oksijen, asetilen ve argon gaz hakknda bilgi sahibi olma
27. retme becerisi
28. lme ve kontrol bilgisi
29. l alma bilgi ve becerisi
30. Problem zme yetenei
31. Proje bilgisi
32. Szl ve yazl iletiim yetenei
33. Standart ller bilgisi
34. rn bilgisi
35. Yangna mdahale tekniklerini ve yangn sndrclerini kullanma bilgisi
36. Yedek para bilgisi
37. Zaman iyi kullanma becerisi

3.4. Tutum ve Davranlar

1. Acil ve stresli durumlarda soukkanl olmak


2. Bilgi, tecrbe ve yetkisi dahilinde karar vermek
3. alma zamann i emrine uygun ekilde etkili ve verimli kullanmak
4. evre, kalite ve SG mevzuatnda yer alan dzenlemeleri benimsemek
5. Dikkatli ve titiz olmak
6. Doal kaynak kullanm ve geri kazanm konusunda duyarl olmak
7. Grevi ile ilgili yenilikleri takip etmek ve izlemek
8. yeri hiyerari ilikisine sayg gstermek
9. yerine ait ara, gere ve ekipmann kullanmna zen gstermek
10. Mesleki geliim iin aratrmaya ak olmak
11. Olumsuz evresel etkileri belirlemek
12. Sorumluluklarn bilmek ve yerine getirmek
13. Sre kalitesine zen gstermek
14. Talimat ve klavuzlara harfiyen uymak
15. Tama ve kaldrma donanmn doru ekilde kullanmak
16. Tehlike durumlarnda ilgilileri bilgilendirmek

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 21


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

17. Temizlik, dzen ve iyeri tertibine zen gstermek


18. Vardiya deiimlerinde etkili, ak ve doru ekilde bilgi paylamak
19. Yetkisi dahilinde olmayan kusurlar hakknda ilgilileri bilgilendirmek

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 22


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

4. LME, DEERLENDRME VE BELGELENDRME

Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) meslek standardna gre belgelendirme
amacyla yaplacak lme ve deerlendirme, gerekli alma artlarnn oluturulduu test ve
sertifikasyon merkezlerinde yazl ve/veya szl teorik ve uygulamal snav eklinde
olacaktr.

lme ve deerlendirme yntemi ile uygulama esaslar bu meslek standardna gre


hazrlanacak ulusal yeterliliklerde detaylandrlr. lme ve deerlendirme ile
belgelendirmeye ilikin ilemler 30/12/2008 tarihli ve 27096 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Mesleki Yeterlilik, Snav ve Belgelendirme Ynetmelii erevesinde yrtlr.

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 23


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

EK: Meslek Standard Hazrlama/Gncelleme Srecinde Grev Alanlar

1.Meslek Standard Hazrlayan/Gncelleyen Kuruluun Meslek Standard Ekibi:

Mustafa Ali AKMAN, GAZBR Doal Gaz Meslek Standartlar Hazrlama Komite Bakan
Ahmet YETK, AKSA-ANADOLU Meslek Standard(Doal Gaz elik Boru Kaynaks)
Hazrlama Komisyon Bakan
2.Teknik alma Grubu yeleri:
Dursun AHNGZ, UGETAM
Serhat ELHAN, GDA
3.Gr stenen Kii, Kurum ve Kurulular:
ADAPAZARI GAZ DAITIM A..
AKMERCAN RKETLER GRUBU
AKSA DOAL GAZ DAITIM A..
ANADOLU DOAL GAZ DAITIM A..
ARSAN DOAL GAZ DAITIM A..
BAHEEHR GAZ DAITIM A..
CENGZ NAAT SANAY VE TCARET A..
ALIK HOLDNG
ORUM ELEKTRK DOAL GAZ A..
DELTA NAAT SANAY VE TCARET A..
ENERGAZ MHENDSLK MAVRLK MAKNE TESSAT SAN. VE TC. LTD. T.
EWE GROUP
FERNAS NAAT LTD. T.
GNAY NAAT LTD. T.
S-KA NAAT TCARET VE SANAY LTD. T.
STANBUL GAZ DAITIM A.. (GDA)
KALEN ENERJ SANAY VE TCARET A..
KOLN NAAT, TURZM SANAY VE TCARET A..
ONGAZ DOAL GAZ DAITIM SAN. VE TC. A..
PALGAZ DOAL GAZ DAITIM TC. VE SAN. A..
SEL-TAN NAAT TCARET VE SANAY A..
UAK DOAL GAZ DAITIM SAN. VE TC. A..

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 24


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

ZORLU PETROGAS PETROL, GAZ VE PETROKMYA RNLER NAAT SAN. VE


TC. A..
ADAY YAPI TEKNOLOJK TESSAT SSTEMLER SAN. VE TC. LTD.T.
AKARE NAAT
AKFEL PAZARLAMA THALAT HRACAT A..
ARZ MHENDSLK MT. N. SAN. TC. LTD. T.
DER N. MH. M. LTD. T.
ENVY ENERJ VE EVRE YATIRIMLARI A..
GURYAPI NAAT TURZM SAN. TC. A..
HTA NAAT VE TCARET LTD. T.
LKAR NAAT SAN. TC. LTD. T
PAKPEN A..
PEG TEKNK ENERJ SSTEMLER MH. MAVRLK N. TAAHHT SAN. VE
TC. LTD. T.
YKSELEN YAPI N. TAAH. TC. LTD. T.
DOAL GAZ SANAYC VE ADAMLARI DERNE
GEDK KAYNAK
MESLEK ETM VE KK SANAY DESTEKLEME VAKFI
OERLKON KAYNAK
SAKARYA NVERSTES KAYNAK TEKNOLOJS ARATIRMA, MUAYENE VE
UYGULAMA MERKEZ
BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLII
BORU HATLARI LE PETROL TAIMA A..
ALIMA VE SOSYAL GVENLK BAKANLII
EVRE VE ORMAN BAKANLII
DEVRMC SENDKALARI KONFEDERASYONU
ENERJ PYASASI DZENLEME KURUMU
ENERJ VE TAB KAYNAKLAR BAKANLII
HAK- KONFEDERASYONU
MAKNE MHENDSLER ODASI
MLL ETM BAKANLII
SANAY VE TCARET BAKANLII
TRK STANDARDLARI ENSTTS

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 25


Doal Gaz elik Boru Kaynaks (Seviye 3) 09UMS0001-3 / 04.02.2015 / 01
Ulusal Meslek Standard Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No

TRKYE ESNAF VE SANATKRLARI KONFEDERASYONU


TRKYE SENDKALARI KONFEDERASYONU
TRKYE VEREN SENDKALARI KONFEDERASYONU
TRKYE ODALAR VE BORSALAR BRL
YKSEK RETM KURULU BAKANLII
4.MYK Sektr Komitesi yeleri ve Uzmanlar

Prof. Dr. Ali Ulvi YILMAZER, Bakan (Yksekretim Kurulu)


Nurettin BULUT, Bakan Vekili (Milli Eitim Bakanl)
zlem KARABOA, ye (alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl)
Feza HACIEVK, ye (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl)
Murat BAYRAM, ye (evre ve ehircilik Bakanl)
Mustafa ALI, ye (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl)
Ramazan ERGN, ye (Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii)
zcan SARAOLU, ye (Trkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu)
Resul LMON, ye (Trkiye i Sendikalar Konfederasyonu)
enol ENYZ, ye (Hak i Sendikalar Konfederasyonu)
Uur YKSEL, ye (Trkiye veren Sendikalar Konfederasyonu)
Hac Ali EROLU, ye (Mesleki Yeterlilik Kurumu)

Firuzan SLAHR, Kurum Bakan Yardmcs (Mesleki Yeterlilik Kurumu)


Korel NSAL, Sektr Sorumlusu (Mesleki Yeterlilik Kurumu)
Fatma GKMEN, Sektr Komitesi Temsilcisi (Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanl Engelli ve Yal Hizmetleri Genel Mdrl)
5. MYK Ynetim Kurulu
Bayram AKBA, Bakan (alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl Temsilcisi)
Do. Dr. mer AIKGZ, Bakan Vekili (Milli Eitim Bakanl Temsilcisi)
Prof. Dr. Mahmut ZER, ye (Yksekretim Kurulu Bakanl Temsilcisi)
Bendevi PALANDKEN, ye (Meslek Kurulular Temsilcisi)
Dr. Osman YILDIZ, ye (i Sendikalar Konfederasyonlar Temsilcisi)
Mustafa DEMR, ye (veren Sendikalar Konfederasyonu Temsilcisi)

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 26

You might also like