Professional Documents
Culture Documents
A- C HC
I. CHUN KIN THC, K NNG.
CH MC CN T GHI CH
1. o di. o Kin thc Ch dng cc n v hp php
th tch - Nu c mt s dng c o di, o th tch vi GH v CNN ca chng. do Nh nc quy nh.
K nng HS phi thc hnh o di,
th tch theo ng quy trnh
- Xc nh c GH v CNN ca dng c o di, o th tch.
chung ca php o, bao gm:
- Xc nh c di trong mt s tnh hung thng thng. c lng c gi tr cn o;
- o c th tch mt lng cht lng. Xc nh c th tch vt rn khng thm la chn dng c o thch
nc bng bnh chia , bnh trn. hp; o v c gi tr o ng
quy nh; tnh gi tr trung
bnh.
2. Khi lng Kin thc
v lc - Nu c khi lng ca mt vt cho bit lng cht to nn vt.
a) Khi lng - Nu c v d v tc dng y, ko ca lc.
b) Khi nim lc - Nu c v d v tc dng ca lc lm vt bin dng hoc bin i chuyn ng
c) Lc n hi (nhanh dn, chm dn, i hng).
d) Trng lc - Nu c v d v mt s lc.
e) Trng lng - Nu c v d v vt ng yn di tc dng ca hai lc cn bng v ch ra c
ring. Khi phng, chiu, mnh yu ca hai lc .
lng ring - Nhn bit c lc n hi l lc ca vt b bin dng tc dng ln vt lm n bin
dng.
- So snh c mnh, yu ca lc da vo tc dng lm bin dng nhiu hay t.
- Nu c n v o lc.
- Nu c trng lc l lc ht ca Tri t tc dng ln vt v ln ca n c
gi l trng lng.
- Vit c cng thc tnh trng lng P = 10m, nu c ngha v n v o P, m.
- Pht biu c nh ngha khi lng ring (D), trng lng ring (d) v vit c Trung hc c s, coi trng
cng thc tnh cc i lng ny. Nu c n v o khi lng ring v o trng lc gn ng bng lc ht ca
lng ring. Tri t v chp nhn mt vt
- Nu c cch xc nh khi lng ring ca mt cht. Tri t c khi lng l
K nng 1kg th c trng lng xp x
10N. V vy P = 10m trong
- o c khi lng bng cn.
m tnh bng kg, P tnh bng
- Vn dng c cng thc P = 10m. N.
- o c lc bng lc k.
- Tra c bng khi lng ring ca cc cht. Bi tp n gin l nhng bi
m P tp m khi gii chng, ch i
- Vn dng c cc cng thc D = V v d = V gii cc bi tp n gin.
hi s dng mt cng thc
hoc tin hnh mt hay hai
lp lun (suy lun).
3. My c n Kin thc
gin: mt - Nu c cc my c n gin c trong cc vt dng v thit b thng thng.
phng nghing,
n by, rng - Nu c tc dng ca my c n gin l gim lc ko hoc y vt v i hng
rc ca lc. Nu c tc dng ny trong cc v d thc t.
K nng
- S dng c my c n gin ph hp trong nhng trng hp thc t c th v
ch r c li ch ca n.
Ch 1: O DI. O TH TCH
1. O DI
2. O TH TCH
Ch 2: KHI LNG V LC
5. TRNG LC - N V LC
6. LC N HI
Ch 3: MY C N GIN
9. MY C N GIN
11. N BY
12. RNG RC
B- NHIT HC
I. CHUN KIN THC, K NNG
CH MC CN T GHI CH
1. S n v nhit Kin thc
- M t c hin tng n v nhit ca cc cht rn, lng, kh.
- Nhn bit c cc cht khc nhau n v nhit khc nhau.
- Nu c v d v cc vt khi n v nhit, nu b ngn cn th gy ra lc ln.
K nng
- Vn dng kin thc v s n v nhit gii thch c mt s hin tng v
ng dng thc t.
2. Nhit . Nhit k. Kin thc Khng yu cu lm th
Thang nhit - M t c nguyn tc cu to v cch chia ca nhit k dng cht lng. nghim tin hnh chia khi
- Nu c ng dng ca nhit k dng trong phng th nghim, nhit k ru ch to nhit k, ch yu cu
m t bng hnh v hoc nh
v nhit k y t.
- Nhn bit c mt s nhit thng gp theo thang nhit Xen - xi - ut. chp th nghim ny.
K nng Mt s nhit thng gp
- Xc nh c GH v CNN ca mi loi nhit k khi quan st trc tip nh nhit ca nc
hoc qua nh chp, hnh v. ang tan, nhit si ca
- Bit s dng cc nhit k thng thng o nhit theo ng quy trnh. nc, nhit c th ngi,
- Lp c bng theo di s thay i nhit ca mt vt theo thi gian. nhit phng,...
Khng yu cu HS tnh ton
i t thang nhit ny
sang thang nhit kia.
Kin thc Ch dng li mc m t
- M t c cc qu trnh chuyn th: s nng chy v ng c, s bay hi hin tng, khng i su vo
v ngng t, s si. Nu c c im v nhit trong mi qu trnh ny. mt c ch cng nh v mt
chuyn ho nng lng ca
cc qu trnh ny.
- Nu c phng php tm hiu s ph thuc ca mt hin tng ng thi
vo nhiu yu t, chng hn qua vic tm hiu tc bay hi.
K nng
- Da vo bng s liu cho, v c ng biu din s thay i nhit Cht rn y c hiu l
trong qu trnh nng chy ca cht rn v qu trnh si. cht rn kt tinh.
- Nu c d on v cc yu t nh hng n s bay hi v xy dng c
phng n th nghim n gin kim chng tc dng ca tng yu t.
- Vn dng c kin thc v cc qu trnh chuyn th gii thch mt s
hin tng thc t c lin quan.
Ch 4: S N V NHIT
15. S N V NHIT CA CHT RN
ng
0,086 cm
St
0,060 cm
Du ho
55 cm3
Thu ngn
9 cm3
2 Nhn bit c cc cht kh [NB]. Da vo bng s liu bit v tng th tch - Da vo bng tng th tch ca mt
khc nhau n v nhit ging ca mt s cht kh rt ra kt lun cc cht kh khc s cht kh c th tch ban u l 1000
nhau. nhau n v nhit ging nhau. cm3 sau khi nhit ca chng tng ln
50oC.
Khng kh
183cm3
Hi nc
183cm3
Kh xi
183cm3
Ch 6: S CHUYN TH
23. S SI
Stt Chun kin thc, k nng quy Mc th hin c th ca chun kin thc, k nng Ghi ch
nh trong chng trnh
1 M t c s si. [TH]. M t c s si ca nc: Ch dng li mc m t hin tng,
Khi tng nhit ca nc, sau mt thi gian ta khng i su vo mt c ch cng nh
thy c hi nc bay ln trn b mt ca nc v di v mt chuyn ho nng lng ca qu
y bnh xut hin nhng bt kh nh ngy cng to dn trnh.
ri ni ln mt nc v v ra. Khi nhit ca nc S si l s bay hi c bit. Trong
n 100oC (hoc gn n 1000C i vi vng ni cao) sut thi gian si, nc va bay hi
th mt nc xo ng mnh, rt nhiu hi nc bay trong lng cht lng va bay hi trn
ln v cc bt kh ni ln, nc si sng sc v nhit mt thong.
khng tng ln na. Nhit ny gi l nhit si
ca nc.
2 Nu c c im v nhit [TH]. Nu c:
si. - Mi cht lng si mt nhit nht nh. Nhit
gi l nhit si.
- Trong sut thi gian si, nhit ca cht lng
khng thay i.
LP 7
A - QUANG HC
I. CHUN KIN THC K NNG
CH MC CN T GHI CH
1. S truyn Kin thc - Hiu ngun sng l cc vt t pht
thng nh - Nhn bit c rng, ta nhn thy cc vt khi c nh sng t cc vt truyn ra nh sng, vt sng l mi vt c
sng vo mt ta. nh sng t truyn n mt ta.
a) iu kin - Nu c v d v ngun sng v vt sng. Cc vt c cp trong phn
nhn thy mt Quang hc cp THCS u c
- Pht biu c nh lut truyn thng ca nh sng.
vt hiu l cc vt sng.
- Nhn bit c ba loi chm sng: song song, hi t v phn k.
b) Ngun sng. - Khng yu cu gii thch cc khi
K nng nim mi trng trong sut, ng
Vt sng
- Biu din c ng truyn ca nh sng (tia sng) bng on thng c mi tnh, ng hng.
c) S truyn tn. - Ch xt cc tia sng thng.
thng nh sng
- Gii thch c mt s ng dng ca nh lut truyn thng nh sng trong
d)Tia sng thc t: ngm ng thng, bng ti, nht thc, nguyt thc,...
2. Phn x Kin thc
nh sng - Nu c v d v hin tng phn x nh sng.
a) Hin tng - Pht biu c nh lut phn x nh sng.
phn x nh - Nhn bit c tia ti, tia phn x, gc ti, gc phn x, php tuyn i vi s
sng phn x nh sng bi gng phng.
b) nh lut - Nu c nhng c im chung v nh ca mt vt to bi gng phng:
phn x nh l nh o, c kch thc bng vt, khong cch t gng n vt v nh bng
sng nhau.
c) Gng K nng
phng
- Biu din c tia ti, tia phn x, gc ti, gc phn x, php tuyn trong s
phn x nh sng bi gng phng.
d) nh to bi
- V c tia phn x khi bit tia ti i vi gng phng, v ngc li, theo hai
gng phng
cch l vn dng nh lut phn x nh sng hoc vn dng c im ca nh to
bi gng phng.
- Dng c nh ca mt vt t trc gng phng.
3. Gng cu - Nu c nhng c im ca nh o ca mt vt to bi gng cu lm v Khng xt n nh tht to bi
a) Gng cu to bi gng cu li. gng cu lm.
li. - Nu c ng dng chnh ca gng cu li l to ra vng nhn thy rng v
b) Gng cu ng dng chnh ca gng cu lm l c th bin i mt chm tia ti song song
lm thnh chm tia phn x tp trung vo mt im, hoc c th bin i mt chm
tia ti phn k thch hp thnh mt chm tia phn x song song.
2. S TRUYN NH SNG
3 Nhn bit c ba loi [NB]. Nu v nhn bit c ba loi chm sng: Chm sng sau khi hi t s phn k.
chm sng: song song, hi - Chm sng song song gm cc tia sng khng giao
t v phn k. nhau trn ng truyn ca chng.
Ch 2: PHN X NH SNG
5. NH CA MT VT TO BI GNG PHNG
STT Chun kin thc, k nng Mc th hin c th ca chun kin thc, k nng Ghi ch
quy nh trong chng trnh
1 Nu c nhng c im [NB]. Nu c: Lu :
chung v nh ca mt vt - nh ca mt vt c to bi gng phng khng nh l hnh ca cc vt thu c, quan
to bi gng phng, l hng c trn mn chn, gi l nh o. st c qua: gng; knh; h thng
nh o, c kch thc bng - ln nh ca mt vt c to bi gng phng gng, knh; mt nc;... C hai loi nh
vt, khong cch t gng bng ln ca vt. l nh tht v nh o.
n vt v n nh l bng - Khong cch t mt im ca vt n gng bng - nh tht l nh c th hng c trn
nhau. khong cch t nh ca im n gng. mn chn.
- nh o l nh khng hng c trn
mn chn.
2 V c tia phn x khi [VD]. V c:
bit tia ti i vi gng - Tia phn x khi bit tia ti i vi gng phng bng
phng v ngc li, theo cch:
hai cch l vn dng nh + Vn dng nh lut phn x nh sng.
lut phn x nh sng hoc + Vn dng tnh cht ca nh o to bi gng phng.
vn dng c im ca nh - Tia ti khi bit tia phn x i vi gng phng bng
o to bi gng phng. cch:
+ Vn dng nh lut phn x nh sng.
+ Vn dng tnh cht ca nh o to bi gng phng.
3 Dng c nh ca mt vt [VD]. Cch dng: nh ca vt sng (on
t trc gng phng - V c nh ca im sng qua gng phng bng mt thng AB) l tp hp nh ca tt c cc
trong hai cch sau: im sng trn vt.
+ Vn dng nh lut phn x nh sng dng nh ca mt vt sng (on
+ Vn dng tnh cht ca nh o to bi gng phng. thng AB) qua gng phng, ta ch cn
- Thc hnh: t vt trc gng v quan st nh ca n v nh A ca im sng A v nh Bca
trong hai trng hp: im sng B, sau ni A vi B ta
+ nh song song, cng chiu vi vt. c nh ABca vt sng AB.
+ nh cng phng, ngc chiu vi vt.
T , v c nh ca vt (dng mi tn) qua gng
phng
Ch 3: GNG CU
7. GNG CU LI
8. GNG CU LM
B - M HC
I - CHUN KIN THC K NNG
CH MC CN T GHI CH
1. Ngun m
Kin thc
- Nhn bit c mt s ngun m thng gp.
- Nu c ngun m l mt vt dao ng.
K nng
- Ch ra c vt dao ng trong mt s ngun m nh trng, kng, ng so,
m thoa.
2. cao, to
ca m Kin thc
- Nhn bit c m cao (bng) c tn s ln, m thp (trm) c tn s nh.
Nu c v d.
- Nhn bit c m to c bin dao ng ln, m nh c bin dao ng
nh. Nu c v d.
3. Mi trng
truyn m Kin thc
- Nu c m truyn trong cc cht rn, lng, kh v khng truyn trong chn
khng.
- Nu c trong cc mi trng khc nhau th tc truyn m khc nhau.
4. Phn x m.
Ting vang Kin thc
- Nu c ting vang l mt biu hin ca m phn x.
K nng
- Gii thch c trng hp nghe thy ting vang l do tai nghe c m phn
x tch bit hn vi m pht ra trc tip t ngun.
5. Chng
nhim do ting Kin thc
n - Nu c mt s v d v nhim do ting n.
- K tn c mt s vt liu cch m thng dng chng nhim do ting
n.
K nng
- ra c mt s bin php chng nhim do ting n trong nhng trng
hp c th.
Ch 1: NGUN M
9. NGUN M
Chun kin thc, k nng quy
STT Mc th hin c th ca chun kin thc, k nng Ghi ch
nh trong chng trnh
1 Nhn bit c mt s [NB]. Nu c:
ngun m thng gp - Vt pht ra m gi l ngun m.
- Nhng ngun m thng gp l ct kh trong ng so,
mt trng, si dy n, loa,... khi chng dao ng.
2 Nu c ngun m l vt [NB]. Nu c: Cc dao ng c tn s nh hn 20Hz
dao ng. Khi pht ra m, cc vt u dao ng. (h m) v ln hn 20.000 Hz (siu m)
pht ra sng m m tai ngi bnh
thng khng th nghe c. Do vy
SGK khng a ra kt lun "Dao ng
l ngun gc ca m" m ch a ra kt
lun "Cc vt pht ra m u dao
ng".
3 Ch ra c vt dao ng [VD]. Nu c: Bng trc quan HS d nhn thy cc
trong mt s ngun m nh B phn dao ng pht ra m trong trng l mt trng; vt dao ng pht ra m nh dy n,
trng, kng, ng so, m kng l thn kng; ng so l ct khng kh trong ng mt trng v dao ng ca cc ct
thoa,... so. khng kh trong ng so, ng nghim.
V vy, sau khi rt ra kt lun "Cc
vt pht ra m u dao ng nn cho
hc sinh lm th nghim minh ha.
Ch 2: CAO, TO CA M
10. CAO CA M
11. TO CA M
Ch 3: MI TRNG TRUYN M
2 Nu c trong cc mi [NB]. Nu c:
trng khc nhau th tc - Trong cc mi trng khc nhau, m truyn vi vn
truyn m khc nhau. tc khc nhau.
- Vn tc truyn m trong cht rn ln hn trong cht
lng, trong cht lng ln hn trong cht kh.
C - IN HC
I - CHUN KIN THC, K NNG
CH MC CN T GHI CH
1. Hin tng
nhim in Kin thc Khng yu cu HS nu c vt no
a) Hin tng - M t c mt vi hin tng chng t vt b nhim in do c xt. mang in dng, vt no mang in
nhim in do c - Nu c hai biu hin ca cc vt nhim in l ht cc vt khc hoc m trong th nghim c xt hai vt.
xt lm sng bt th in. Khng yu cu gii thch bn cht ca
b) Hai loi in - Nu c du hiu v tc dng lc chng t c hai loi in tch v nu hin tng nhim in do c xt.
tch c l hai loi in tch g. V d: Khi bc v nha bc ming
c) S lc v cu - Nu c s lc v cu to nguyn t: ht nhn mang in tch dng, chai nc khong th mnh v nha
to nguyn t cc lectrn mang in tch m chuyn ng xung quanh ht nhn, nguyn t c bc ra dnh vo tay.
trung ho v in.
K nng
- Gii thch c mt s hin tng thc t lin quan ti s nhim in do c
xt.
2. Dng in.
Ngun in Kin thc
- M t c th nghim dng pin hay acquy to ra dng in v nhn bit
dng in thng qua cc biu hin c th nh n bt th in sng, n pin
sng, qut quay,...
- Nu c dng in l dng cc in tch dch chuyn c hng.
- Nu c tc dng chung ca cc ngun in l to ra dng in v k
c tn cc ngun in thng dng l pin v acquy.
- Nhn bit c cc dng v cc m ca cc ngun in qua cc k hiu
(+), (-) c ghi trn ngun in.
K nng
- Mc c mt mch in kn gm pin, bng n pin, cng tc v dy ni.
3. Vt liu dn Khng yu cu HS gii thch
in v vt liu Kin thc lectron t do trong kim loi l g.
cch in. - Nhn bit c vt liu dn in l vt liu cho dng in i qua, vt liu
Dng in trong cch in l vt liu khng cho dng in i qua.
kim loi - K tn c mt s vt liu dn in v vt liu cch in thng dng.
- Nu c dng in trong kim loi l dng cc lectrn t do dch chuyn
c hng.
4. S mch Mch in n gin gm ngun
in. Chiu dng Kin thc in, mt bng n, dy dn, cng tc.
in - Nu c quy c v chiu dng in.
K nng
- V c s ca mch in n gin c mc sn bng cc k hiu
c quy c.
- Mc c mch in n gin theo s cho.
- Ch c chiu dng in chy trong mch in.
- Biu din c bng mi tn chiu dng in chy trong s mch in.
5. Cc tc dng
ca dng in Kin thc
- K tn cc tc dng nhit, quang, t, ho, sinh l ca dng in v nu c
biu hin ca tng tc dng ny.
- Nu c v d c th v mi tc dng ca dng in.
6. Cng Khng yu cu pht biu nh ngha
dng in Kin thc cng dng in
K nng
- S dng c ampe k o cng dng in.
7. Hiu in th
a) Hiu in th Kin thc Hiu in th cn c gi l in p.
gia hai cc ca - Nu c: gia hai cc ca ngun in c mt hiu in th.
ngun in
b) Hiu in th - Nu c: khi mch h, hiu in th gia hai cc ca pin hay acquy (cn
gia hai u dng mi) c gi tr bng s vn ghi trn v mi ngun in ny.
c dng in - Nu c n v o hiu in th.
- Nu c khi c hiu in th gia hai u bng n th c dng in chy
qua bng n.
- Nu c rng mt dng c in s hot ng bnh thng khi s dng n
ng vi hiu in th nh mc c ghi trn dng c .
K nng
- S dng c vn k o hiu in th gia hai cc ca pin hay acquy
trong mt mch in h.
- S dng c ampe k o cng dng in v vn k o hiu
in th gia hai u bng n trong mch in kn.
8. Cng Kin thc
dng in v - Nu c mi quan h gia cc cng dng in trong on mch ni - Ch xt on mch gm hai bng
hiu in th i tip v song song. n.
vi on mch
ni tip, on - Nu c mi quan h gia cc hiu in th trong on mch ni tip v
mch song song song song.
K nng
- Mc c hai bng n ni tip, song song v v c s tng ng.
- Xc nh c bng th nghim mi quan h gia cc cng dng in
v hiu in th trong on mch ni tip v song song.
9. An ton khi s Kin thc
dng in - Nu c gii hn nguy him ca hiu in th v cng dng in i
vi c th ngi.
K nng
- Nu v thc hin c mt s quy tc m bo an ton khi s dng
in.
Ch 2: DNG IN - NGUN IN
Ch 5: CC TC DNG CA DNG IN
23. HIU IN TH
(hnh v)
LP 8
A. C HC
I. CHUN KIN THC K NNG CA CHNG TRNH
CH MC CN T GHI CH
1. Chuyn ng c Kin thc
a) Chuyn ng c. - Nu c du hiu nhn bit chuyn ng c. Nu c v d v chuyn ng Chuyn ng c l s
Cc dng chuyn ng c. thay i v tr theo thi
c - Nu c v d v tnh tng i ca chuyn ng c. gian ca mt vt so vi
b) Tnh tng i ca - Nu c ngha ca tc l c trng cho s nhanh, chm ca chuyn ng v vt mc.
chuyn ng c nu c n v o tc .
c) Tc - Nu c tc trung bnh l g v cch xc nh tc trung bnh.
- Phn bit c chuyn ng u, chuyn ng khng u da vo khi nim tc
.
K nng
s
- Vn dng c cng thc v = t
- Xc nh c tc trung bnh bng th nghim.
- Tnh c tc trung bnh ca chuyn ng khng u.
2. Lc c Kin thc
a) Lc. Biu din lc - Nu c v d v tc dng ca lc lm thay i tc v hng chuyn ng ca
b) Qun tnh ca vt vt.
c) Lc ma st - Nu c lc l i lng vect.
- Nu c v d v tc dng ca hai lc cn bng ln mt vt chuyn ng.
- Nu c qun tnh ca mt vt l g.
- Nu c v d v lc ma st ngh, trt, ln.
K nng
- Biu din c lc bng vect.
- Gii thch c mt s hin tng thng gp lin quan ti qun tnh.
- ra c cch lm tng ma st c li v gim ma st c hi trong mt s trng
hp c th ca i sng, k thut.
Kin thc
- Nu c p lc, p sut v n v o p sut l g.
- M t c hin tng chng t s tn ti ca p sut cht lng, p sut kh quyn.
- Nu c p sut c cng tr s ti cc im cng mt cao trong lng mt cht
lng
- Nu c cc mt thong trong bnh thng nhau cha mt loi cht lng ng yn
th cng mt cao.
- M t c cu to ca my nn thu lc v nu c nguyn tc hot ng ca - Khng yu cu tnh
my ny l truyn nguyn vn tng p sut ti mi ni trong cht lng. ton nh lng i vi
- M t c hin tng v s tn ti ca lc y c-si-mt . my nn thu lc.
- Nu c iu kin ni ca vt.
K nng
F
- Vn dng c cng thc p = S .
- Vn dng cng thc p = dh i vi p sut trong lng cht lng.
- Vn dng cng thc v lc y c-si-mt F = Vd.
- Tin hnh c th nghim nghim li lc y c-si-mt.
4. C nng Kin thc S ghi cng sut trn
a) Cng v cng sut - Nu c v d trong lc thc hin cng hoc khng thc hin cng. mt thit b cho bit
cng sut nh mc ca
b) nh lut bo ton - Vit c cng thc tnh cng cho trng hp hng ca lc trng vi hng dch
thit b , tc l cng
cng chuyn ca im t lc. Nu c n v o cng.
sut sn ra hoc tiu th
c) C nng. nh lut - Pht biu c nh lut bo ton cng cho my c n gin. Nu c v d minh ca thit b ny khi n
bo ton c nng ho. hot ng bnh thng.
- Nu c cng sut l g. Vit c cng thc tnh cng sut v nu c n v o
cng sut. Th nng ca vt c
- Nu c ngha s ghi cng sut trn cc my mc, dng c hay thit b. xc nh i vi mt
- Nu c vt c khi lng cng ln, vn tc cng ln th ng nng cng ln. mc chn.
K nng
- Vn dng c cng thc A = F.s.
A
- Vn dng c cng thc P = t .
1. CHUYN NG C HC
2. TC
4. BIU DIN LC
6. LC MA ST
7. P SUT
10. LC Y C-SI-MT
Bi 12. S NI
Chun kin thc, k nng
STT Mc th hin c th ca chun kin thc, k nng Ghi ch
quy nh trong chng trnh
Nu c iu kin ni ca [TH]. Nu c Khi mt vt c, ng cht nhng
vt. Mt vt nhng trong lng cht lng chu hai lc tc trong lng cht lng th c 3 trng
dng l trng lng (P) ca vt v lc y c-si-mt hp xy ra:
(FA) th + Vt chm xung nu dv > dl;
+ Vt chm xung khi FA < P. + Vt nm l lng trong lng cht
+ Vt ni ln khi FA > P. lng nu dv = dl.
+ Vt l lng khi P = FA + Vt ni ln trn mt cht lng nu
Khi vt ni trn mt cht lng th lc y c-simt dv < dl.
c tnh bng biu thc: FA = d.V, trong , V l th
tch ca phn vt chm trong cht lng, d l trng lng
ring ca cht lng.
13. CNG C HC
Bi 16. C NNG
B. NHIT HC
I. CHUN KIN THC, K NNG
CH MC CN T GHI CH
Kin thc
- Nu c cc cht u c cu to t cc phn t, nguyn t.
- Nu c gia cc nguyn t, phn t c khong cch.
- Nu c cc nguyn t, phn t chuyn ng khng ngng.
- Nu c nhit cng cao th cc phn t chuyn ng cng nhanh.
K nng
- Gii thch c mt s hin tng xy ra do gia cc nguyn t, phn t c
khong cch hoc do chng chuyn ng khng ngng.
- Gii thch c hin tng khuch tn.
2. Nhit nng Kin thc Nhit nng l tng ng
a) Nhit nng v s - Pht biu c nh ngha nhit nng. Nu c nhit ca mt vt cng cao nng ca cc phn t cu
truyn nhit th nhit nng ca n cng ln. to nn vt.
b) Nhit lng. Cng - Nu c tn hai cch lm bin i nhit nng v tm c v d minh ho cho
thc tnh nhit lng mi cch.
c) Phng trnh - Nu c tn ca ba cch truyn nhit (dn nhit, i lu, bc x nhit) v tm
cn bng nhit c v d minh ho cho mi cch.
- Pht biu c nh ngha nhit lng v nu c n v o nhit lng l g.
- Nu c v d chng t nhit lng trao i ph thuc vo khi lng, tng
gim nhit v cht cu to nn vt.
- Ch ra c nhit ch t truyn t vt c nhit cao sang vt c nhit thp
hn.
K nng Ch yu cu HS gii cc bi
o
- Vn dng c cng thc Q = m.c.Dt . tp n gin v trao i
nhit gia ti a l ba vt.
- Vn dng c kin thc v cc cch truyn nhit gii thch mt s hin
tng n gin.
- Vn dng c phng trnh cn bng nhit gii mt s bi tp n gin.
18. CC CHT C CU TO NH TH NO ?
21. DN NHIT
22. I LU - BC X NHIT
c) S ph K nng
thuc ca in - Xc nh c in tr ca mt on mch bng vn k v ampe k.
tr dy dn vo - Xc nh c bng th nghim mi quan h gia in tr tng ng ca on mch
chiu di, tit ni tip hoc song song vi cc in tr thnh phn.
din v vt liu
lm dy dn - Vn dng c nh lut m cho on mch gm nhiu nht ba in tr thnh phn.
d) Bin tr v - Xc nh c bng th nghim mi quan h gia in tr ca dy dn vi chiu di, tit
din v vi vt liu lm dy dn.
cc in tr l
trong k thut r
- Vn dng c cng thc R = S v gii thch c cc hin tng n gin lin quan
ti in tr ca dy dn. Khng yu cu HS xc nh tr
- Gii thch c nguyn tc hot ng ca bin tr con chy. S dng c bin tr s in tr theo cc vng mu.
iu chnh cng dng in trong mch.
- Vn dng c nh lut m v cng thc
l
r
R = S gii bi ton v mch in s dng vi hiu in th khng i, trong c
mc bin tr.
2. Cng v Kin thc
cng sut ca - Nu c ngha cc tr s vn v oat c ghi trn cc thit b tiu th in nng.
dng in - Vit c cc cng thc tnh cng sut in v in nng tiu th ca mt on mch.
a) Cng thc - Nu c mt s du hiu chng t dng in mang nng lng.
tnh cng v
cng sut ca - Ch ra c s chuyn ho cc dng nng lng khi n in, bp in, bn l, nam
dng in chm in, ng c in hot ng.
- Pht biu v vit c h thc ca nh lut Jun Len-x.
- Nu c tc hi ca on mch v tc dng ca cu ch.
b) nh lut K nng
Jun Len-x - Xc nh c cng sut in ca mt on mch bng vn k v ampe k. Vn dng
c) S dng an c cc cng thc P = UI, A = P t = UIt i vi on mch tiu th in nng.
ton v tit - Vn dng c nh lut Jun Len-x gii thch cc hin tng n gin c lin
kim in nng quan.
- Gii thch v thc hin c cc bin php thng thng s dng an ton in v s
dng tit kim in nng.
2 Nu c in tr ca mt [NB]. Nu c
dy dn c xc nh nh Mt dy dn c mc vo mch in. U l hu in
th no v c n v o l g. th gia hai u dy, I l cng dng in chy qua
U
R
dy. Tr s I l khng i i vi mi dy dn v
c gi l in tr ca dy dn .
n v in tr l m, k hiu l .
1 k (kilm) = 1 000
1 M (mgam) = 1 000 000
3 Pht biu c nh lut m [NB]. Nu c th biu th s ph thuc ca I vo U
i vi on mch c in Cng dng in chy qua dy dn t l thun l ng thng i qua gc ta trong
tr. vi hiu in th t vo hai u dy v t l nghch vi h ta IOU.
in tr ca dy.
U
I
H thc ca nh lut m: R , trong I l
cng dng in chy trong dy dn, o bng ampe
(A); U l hiu in th gia hai u dy dn, o bng
vn (V); R l in tr ca dy dn, o bng m ().
4 Vn dng c nh lut m [VD]. Gii c mt s bi tp vn dng h thc nh V d: Cng dng in chy qua
gii mt s bi tp n U mt dy dn l 3 A khi hiu in th
I
gin. R , khi bit gi tr ca hai trong ba i gia hai du dy dn l 30 V.
lut m
a. Tnh in tr ca dy dn?
lng U, I, R v tm gi tr ca i lng cn li.
b. t vo hai u dy mt hiu in
th l 20 V. Tnh cng dng in
qua dy dn?
3. ON MCH NI TIP
6. S PH THUC CA IN TR VO CHIU DI DY DN
R1 l1 R 2 l2 R 1
- So snh cc t s: R 2 vi l2 ; R 3 vi l3 ; R 3 vi
l1
l3 .
- Rt ra kt lun: in tr ca dy dn t l thun vi
chiu di ca dy
2 Nu c mi quan h gia [NB]. Nu c
in tr ca dy dn vi in tr ca cc dy dn c cng tit din v c
di dy dn. lm t cng mt loi vt liu th t l thun vi chiu di
ca mi dy.
i vi hai dy dn c cng tit din v c lm t
R1 l1
cng mt loi vt liu th R 2 = l2 .
8. S PH THUC CA IN TR VO VT LIU LM DY DN
B - IN T HC
I. CHUN KIN THC K NNG
CH MC CN T GHI CH
1. T trng Kin thc
a) Nam chm - M t c hin tng chng t nam chm vnh cu c t tnh.
vnh cu v - Nu c s tng tc gia cc t cc ca hai nam chm.
nam chm in - M t c cu to v hot ng ca la bn.
b) T trng, - M t c th nghim ca -xtt pht hin dng in c tc Khng gii thch c ch vi m v tc dng ca li
t ph, ng dng t. st lm tng tc dng t ca nam chm in.
sc t.
- M t c cu to ca nam chm in v nu c li st c vai
c) Lc t. tr lm tng tc dng t.
ng c in
- Pht biu c quy tc nm tay phi v chiu ca ng sc t
trong lng ng dy c dng in chy qua.
- Nu c mt s ng dng ca nam chm in v ch ra tc dng
ca nam chm in trong nhng ng dng ny.
- Pht biu c quy tc bn tay tri v chiu ca lc t tc dng
ln dy dn thng c dng in chy qua t trong t trng u.
- Nu c nguyn tc cu to v hot ng ca ng c in mt
chiu.
K nng
- Xc nh c cc t cc ca kim nam chm.
- Xc nh c tn cc t cc ca mt nam chm vnh cu trn c
s bit cc t cc ca mt nam chm khc.
- Bit s dng la bn tm hng a l.
- Gii thch c hot ng ca nam chm in.
- Bit dng nam chm th pht hin s tn ti ca t trng.
- V c ng sc t ca nam chm thng, nam chm ch U v
ca ng dy c dng in chy qua.
- Vn dng c quy tc nm tay phi xc nh chiu ca ng
sc t trong lng ng dy khi bit chiu dng in v ngc li.
- Vn dng c quy tc bn tay tri xc nh mt trong ba yu Ch xt trng hp dy dn thng c dng in
t khi bit hai yu t kia. chy qua c t vung gc vi cc ng sc
- Gii thch c nguyn tc hot ng (v mt tc dng lc v v t.
mt chuyn ho nng lng) ca ng c in mt chiu.
2. Cm ng Kin thc
in t - M t c th nghim hoc nu c v d v hin tng cm Khng yu cu HS nu c cu to v hot
a) iu kin ng in t. ng ca b phn gp in ca my pht in vi
xut hin dng - Nu c dng in cm ng xut hin khi c s bin thin ca s khung dy quay. Ch yu cu HS bit rng, tu
in cm ng ng sc t xuyn qua tit din ca cun dy dn kn. theo loi b phn gp in m c th a dng
b) My pht in ra mch ngoi l dng in xoay chiu hay
- Nu c nguyn tc cu to v hot ng ca my pht in xoay
in. S lc dng in mt chiu.
chiu c khung dy quay hoc c nam chm quay.
v dng in Du hiu chnh phn bit dng in xoay chiu
- Nu c cc my pht in u bin i c nng thnh in
xoay chiu vi dng in mt chiu l dng in xoay chiu
nng.
c) My bin c chiu thay i lun phin, cn dng mt chiu
- Nu c du hiu chnh phn bit dng in xoay chiu vi dng l dng in c chiu khng i.
p. Truyn ti in mt chiu v cc tc dng ca dng in xoay chiu.
in nng i xa
- Nhn bit c ampe k v vn k dng cho dng in mt chiu
v xoay chiu qua cc k hiu ghi trn dng c.
- Nu c cc s ch ca ampe k v vn k xoay chiu cho bit
gi tr hiu dng ca cng hoc ca in p xoay chiu.
- Nu c cng sut in hao ph trn ng dy ti in t l
nghch vi bnh phng ca in p hiu dng t vo hai u
ng dy.
- Nu c nguyn tc cu to ca my bin p.
- Nu c in p hiu dng gia hai u cc cun dy ca my
bin p t l thun vi s vng dy ca mi cun v nu c mt
s ng dng ca my bin p.
K nng
- Gii c mt s bi tp nh tnh v nguyn nhn gy ra dng
in cm ng.
- Pht hin c dng in l dng in mt chiu hay xoay chiu
da trn tc dng t ca chng.
- Gii thch c nguyn tc hot ng ca my pht in xoay
chiu c khung dy quay hoc c nam chm quay.
- Gii thch c v sao c s hao ph in nng trn dy ti in.
- Mc c my bin p vo mch in s dng ng theo yu
cu.
U1 n1
- Nghim li c cng thc U 2 n 2 bng th nghim.
- Gii thch c nguyn tc hot ng ca my bin p v vn
U1 n1
dng c cng thc U 2 n2 .
2 Xc nh c cc t cc ca [TH]. Nu v xc nh c
kim nam chm Kim nam chm c hai cc l cc Bc v cc Nam.
Cc lun ch hng Bc ca Tri t gi l cc Bc ca
kim nam chm, k hiu bng ch N, cc lun ch hng
Nam ca Tri t gi l cc Nam ca kim nam chm, k
hiu bng ch S.
Mi nam chm u c hai cc l cc Bc v cc
Nam.
3 Nu c s tng tc gia [NB]. Nu c
cc t cc ca hai nam chm. Khi t hai nam chm gn nhau th chng tng tc
vi nhau, cc t cc cng tn th y nhau, cc t cc
khc tn th ht nhau.
4 Xc nh c tn cc t cc [VD]. Nu v thc hin c
ca mt nam chm vnh cu a mt u nam chm cha bit tn cc li gn cc
trn c s bit cc t cc ca Nam ca thanh nam chm, nu thy chng ht nhau th
mt nam chm khc. l cc Bc ca nam chm v u cn li l cc Nam;
nu chng y nhau th l cc Nam ca nam chm v
u cn li l cc Bc.
5 M t c cu to v hot [TH]. Nu c
ng ca la bn. B phn chnh ca la bn l mt kim nam chm c
th quay quanh mt trc. Khi nm cn bng ti mi v
tr trn Tri t, kim nam chm lun ch hng Bc -
Nam.
6 Bit s dng c la ban [VD]. S dng c l bn tm hng ca ca lp
tm hng a l. hc, hng ca phng th nghim,...
Xoay la bn sao cho kim nam chm trng vi hng
Bc - Nam ghi trn mt la bn. T xc nh c
hng a l cn tm.
19. T PH - NG SC T
23. LC T
24. NG C IN MT CHIU
32. MY BIN P
C - QUANG HC
I. CHUN KIN THC K NNG
CH MC CN T GHI CH
1. Khc x Kin thc
nh sng - M t c hin tng khc x nh sng trong trng Khng cp ti nh lut khc x nh
a) Hin tng hp nh sng truyn t khng kh sang nc v ngc sng.
khc x nh li.
sng - Ch ra c tia khc x v tia phn x, gc khc x
b) nh to v gc phn x.
bi thu - Nhn bit c thu knh hi t, thu knh phn
knh hi t, k .
thu knh
- M t c ng truyn ca cc tia sng c bit
phn k Ch yu cu nu c vt knh ca my
qua thu knh hi t, thu knh phn k. Nu c
c) My nh. tiu im (chnh), tiu c ca thu knh l g. nh l thu knh hi t v ch xt my
Mt. Knh nh dng phim.
- Nu c cc c im v nh ca mt vt to
lp
bi thu knh hi t, thu knh phn k.
- Nu c my nh c cc b phn chnh l vt
knh, bung ti v ch t phim.
- Nu c mt c cc b phn chnh l th thu Khng yu cu gii thch l do phi eo
tinh v mng li. knh sa tt cn th, lo th.
- Nu c s tng t gia cu to ca mt v my
nh.
- Nu c mt phi iu tit khi mun nhn r
vt cc v tr xa, gn khc nhau.
- Nu c c im ca mt cn, mt lo v
cch sa.
- Nu c knh lp l thu knh hi t c tiu c
ngn v c dng quan st vt nh.
- Nu c s ghi trn knh lp l s bi gic ca
knh lp v khi dng knh lp c s bi gic cng ln
th quan st thy nh cng ln.
K nng Nhn bit thu knh hi t qua vic quan
- Xc nh c thu knh l thu knh hi t hay st nh to bi thu knh ny i vi mt
thu knh phn k qua vic quan st trc tip cc vt sng xa v i vi mt vt sng
thu knh ny v qua quan st nh ca mt vt to rt gn. Nhn bit thu knh phn k
bi cc thu knh . qua vic quan st kch thc ca nh to
bi thu knh ny i vi mt vt sng
- V c ng truyn ca cc tia sng c bit
mi v tr.
qua thu knh hi t, thu knh phn k.
- Dng c nh ca mt vt to bi thu knh hi
t, thu knh phn k bng cch s dng cc tia
c bit.
- Xc nh c tiu c ca thu knh hi t bng
th nghim.
2. nh Kin thc
sng mu - K tn c mt vi ngun pht ra nh sng trng
a) nh sng thng thng, ngun pht ra nh sng mu v nu
trng v c tc dng ca tm lc nh sng mu.
nh sng - Nu c chm nh sng trng c cha nhiu chm
mu nh sng mu khc nhau v m t c cch phn
b) Lc mu. tch nh sng trng thnh cc nh sng mu.
Trn nh - Nhn bit c rng khi nhiu nh sng mu c
sng mu. chiu vo cng mt ch trn mn nh trng hoc
Mu sc ng thi i vo mt th chng c trn vi nhau
cc vt v cho mt mu khc hn, c th trn mt s nh
c) Cc tc sng mu thch hp vi nhau thu c nh sng
dng ca trng.
nh sng - Nhn bit c rng vt tn x mnh nh sng mu
no th c mu v tn x km cc nh sng
mu khc. Vt mu trng c kh nng tn x mnh
tt c cc nh sng mu, vt mu en khng c
kh nng tn x bt k nh sng mu no.
- Nu c v d thc t v tc dng nhit, sinh hc
v quang in ca nh sng v ch ra c s bin
i nng lng i vi mi tc dng ny.
K nng
- Gii thch c mt s hin tng bng cch nu c nguyn V d hin tng cu vng l do c s phn tch nh
nhn l do c s phn tch nh sng, lc mu, trn nh sng mu sng.
hoc gii thch mu sc cc vt l do nguyn nhn no.
- Xc nh c mt nh sng mu, chng hn bng a CD, c
phi l mu n sc hay khng.
- Tin hnh c th nghim so snh tc dng nhit ca nh
sng ln mt vt c mu trng v ln mt vt c mu en.
41. MT
42. MT CN V MT LO
43. KNH LP
Chun kin thc, k nng Mc th hin c th ca chun
STT Ghi ch
quy nh trong chng trnh kin thc, k nng
1 Nu c knh lp l thu [NB]. HS tm hiu cu to, tc dng v nguyn tc hot ng
knh hi t c tiu c ngn v - Knh lp l dng c quang hc dng ca dng c ny bng vic quan st mt vi knh lp
c dng quan st cc vt quan st cc vt nh. chun b sn v HS vn dng cc kin thc c v
nh. - Knh lp l mt thu knh hi t c nhn ra l cc thu knh hi t. Tuy nhin cn lu
tiu c ngn (di 10 cm). cho HS:
- Knh lp c tiu c ngn.
- Knh lp c c trng bi s bi gic, lin h vi
25
G
tiu c bng cng thc f trong f c o bng
n v cm.
2 Nu c s ghi trn knh lp [TH].
l s bi gic ca knh lp v - Mi knh lp c mt s bi gic (k
khi dng knh lp c s bi hiu l G) c ghi bng cc con s 2x,
gic cng ln th quan st 3x,...
thy nh cng ln. - Dng knh lp c s bi gic cng ln
quan st mt vt th s thy nh cng
ln.
- Gia s bi gic v tiu c f (o bng
cm) ca mt knh lp c h thc:
25
G
f
- Khi quan st mt vt nh qua knh
lp, phi t vt trong khong tiu c
ca knh lp, sao cho thu c mt nh
o ln hn vt.
44. NH SNG TRNG V NH SNG MU
2. ng c Kin thc
nhit. Hiu - Nu c ng c nhit l thit b trong c s bin i t
sut ca ng nhit nng thnh c nng. ng c nhit gm ba b phn c
c nhit. S bn l ngun nng, b phn sinh cng v ngun lnh.
chuyn ho
- Nhn bit c mt s ng c nhit thng gp.
in nng
trong cc loi - Nu c hiu sut ng c nhit v nng sut to nhit ca
my pht in nhin liu l g.
- Nu c v d hoc m t c thit b minh ho qu trnh
chuyn ho cc dng nng lng khc thnh in nng.
K nng
A
H
- Vn dng c cng thc tnh hiu sut Q gii -
c cc bi tp n gin v ng c nhit.
- Vn dng c cng thc Q = q.m, trong q l
nng sut to nhit ca nhin liu.
- Gii thch c mt s hin tng v qu trnh th-
ng gp trn c s vn dng nh lut bo ton
v chuyn ho nng lng.
53. NG C NHIT
Chun kin thc, k nng Mc th hin c th ca chun
STT Ghi ch
quy nh trong chng trnh kin thc, k nng
1 Nu c ng c nhit l [NB]. ng c nhit l ng c trong
thit b trong c s bin mt phn nng lng ca nhin liu
i t nhit nng thnh c b t chy c chuyn ho thnh c
nng. nng.
2 ng c nhit gm ba b [NB]. Cu to ca ng c n bn k
phn c bn l ngun nng, gm ba b phn c bn l: ngun nng,
b phn sinh cng v ngun b phn sinh cng v ngun lnh.
lnh.
3 Nhn bit c mt s ng [NB].
c nhit thng gp. - ng c xng thng c lp trn xe
t du lch v so vi ng c iezen,
ng c xng gn nh hn nn ph hp
vi nhng xe loi nh. ng c xng
cn dng chy my pht in gia
nh v n gn nh v t ting n.
- ng c iezen thng c lp trn
xe ti v ng c c hiu sut cao hn
nn tit kim c nhin liu.
4 Nu c hiu sut ng c [TH].
nhit l g. - Hiu sut ca ng c nhit l kh
nng ca ng c bin i nhit lng
do nhin liu b t chy thnh cng c
ch.
- Cng thc tnh hiu sut ca ng c
nhit :
A
H
Q .100%, trong :
H l hiu sut ca ng c nhit, tnh ra
phn trm;
A l cng m ng c thc hin c
(c ln bng phn nhit lng
chuyn ho thnh cng), c n v l J;
Q l nhit lng do nhin liu b t
chy ta ra, c n v l J.
5 Nu c v d hoc m t [TH].
c thit b minh ho qu Nhit nng ca nhin liu (than, xng,
trnh chuyn ho cc dng du, kh ga,...) c chuyn ho thnh
nng lng khc thnh in in nng trong cc nh my in, my
nng. pht in ca t, xe my.
C nng ca dng nc c chuyn
ho thnh in nng trong cc nh my
thu in, my pht in loi nh.
Nng lng ht nhn c chuyn ho
thnh in nng trong nh my in ht
nhn.
6 Vn dng c cng thc A
H
A Q
H [VD]. Vn dng c cng thc
Q gii c cc bi , gii c cc bi tp khi bit trc
tp n gin v ng c nhit. gi tr ca hai trong ba i lng v tnh
i lng cn li.