USPOREDBA SUSTAVA IZVEDBE STROPNE OPLATE

ARMIRANOBETONSKIH PREDNAPETIH STROPNIH

PLOA

Marijan Radman, mag.ing.aedif

1
USPOREDBA SUSTAVA IZVEDBE STROPNE OPLATE ARMIRANOBETONSKIH
PREDNAPETIH STROPNIH PLOA

Saetak
Tema rada bazira se na usporedbi i izraunu metodom analize normativa vremena izvedbe
oplatnih sustava stropne ploe armirano betonske prednapete ploe, sustavom oplatnih stolova
te klasinim sustavom izvedbe stropne ploe. Cilj rada je dati rjeenja iz kojih se vide prednosti
i mane pojedinog sistema u zavisnosti od pojedinih uvjeta na mjestu izvoenja. U uvodnom
dijelu prikazuju se oplatni sistemi kroz teoriju, te kroz dana struna rjeenja na tom polju.
Drugo poglavlje ukazuje detaljnije na izraun potrebnog normativa vremena izvedbe stropne
ploe pojedinim sustavom. Dok u u treem poglavlju dan je primjer izvedbe sistema na primjeru
iz prakse, prilikom izvedbe trgovakog centra Max Stoja u Puli. U predzadnjem i zadnjem
poglavlju dana je diskusija izmeu teorijskog dijela i iskustava iz prakse, te zakljuak u kojem
je dan osvrt na kompletan rad.

Kljune rijei: Oplatni stolovi, Klasina stropna oplata, prednapete stropne ploe, Norma sat.

COMPARISON OF THE DIFFERENT CEILING FORMWORK SYSTEMS PRESTRESSED

CONCRETE SLAB

Abstract

The topic of work is based on comparing and calculating the normative of the Performance
ceiling formwork systems Prestressed Concrete slab, with two types of ceiling formwork.
Formwork Table System , and Classic ceiling formwork System. The aim of paper is to give
solutions that show the advantages and disadvantages of a particular system thar are depending
on the particular conditions at the Construction site. In the first chapter formwork systems are
presented through theory, and through solutions of experts in that field. While in the next
chapters more detail is given to calculate the required hours of the execution Ceiling formwork
by a any single system. Further, through the work is given performance on practical examples,
of the shopping mall Max Stoja in Pula. In forth chapter it is made analysis of the theoretical
and practical part, while in the conclusion it is given a complete review of the work.

Keywords : Table Formwork , Classic ceiling Formwork , Prestressed concrete slab,

performance

2
Sadraj

1. UVOD ................................................................................................................................................................... 4
1.1. OPLATNI STOLOVI .................................................................................................................................. 6
1.1.1 MONTAA STOLA ............................................................................................................................. 7
1.1.2. DEMONTAA STOLA ....................................................................................................................... 8
1.2. KLASINA STROPNA OPLATA ............................................................................................................. 9
1.3. PREDNAPETE ARMIRANO BETONSKE PLOE ................................................................................ 11
2. IZRAUN NORMATIVA IZVEDBE OPLATE STROPA ............................................................................................. 14
2.1 IZRAUN NORMATIVA STROPNE OPLATE SUSTAVOM OPLATNIH STOLOVA ....................... 14
2.1.1. IZRAUN NORMATIVA PRI DEMONTAI OPLATE NA NIOJ I MONTAE NA VIOJ
ETAI .......................................................................................................................................................... 14
2.1.2. IZRAUN NORMATIVA PRI DEMONTAI I MONTAI OPLATE NA ISTOJ ETAI ............. 15
2.2. IZRAUN NORMATIVA STROPNE OPLATE KLASINIM SISTEMOM ......................................... 16
2.2.1 IZRAUN NORMATIVA KLASINOG SISTEMA STROPNE OPLATE VISINE 270 cm .......... 16
2.2.1.1 NORMATIV DEMONTAE ...................................................................................................... 16
2.2.1.2 NORMATIV MONTAE ............................................................................................................ 17
2.2.2. IZRAUN NORMATIVA KLASINOG SISTEMA STROPNE OPLATE VISINE 500 cm ......... 17
2.2.2.1 NORMATIV MONTAE ............................................................................................................ 17
2.2.2.2. NORMATIV DEMONTAE .................................................................................................... 18
2.3. GRAFIKI PRIKAZ DOBIVENIH REZULTATA .................................................................................. 19
3. PRIMJERI IZ PRAKSE ........................................................................................................................................... 21
4. ANALIZA TEORETSKOG MODELA SA PRIMJEROM IZ PRAKSE ............................................................................ 22
4.1. ODREIVANJE STVARNOG NORMATIVA IZVEDBE KOREKCIJOM FAKTOROM NEPREDVIDIVOU ........... 22
4.2. PREDNOSTI I MANE STROPNIH SUSTAVA U ZAVISNOSTI OD UVJETA NA GRADILITU .............................. 24
5. ZAKLJUAK ........................................................................................................................................................ 25
6. LITERATURA ....................................................................................................................................................... 26

3
1. UVOD

Gradnja dananjice prilikom izvedbe objekata stambene i poslovne namjene gotovo je

nezamisliva bez izvedbe elemenata od Armiranog betona, stoga je i kompletna graevina danas
orijentirana prema tom smjeru. Jedan od kljunih elementa, a i na koji je ovaj rad usmjeren kod
izvedbe betonskih konstruktivnih elemenata je oplata, privremene konstrukcije koja se brzo
formira te nakon nekoliko dana skida i ponovo koristi (1)

Nerijetko biva da oplata koritena na gradilitima u Republici Hrvatskoj dolazi upravo iz

najma koji se obraunava prema obraunskoj jedinici, danu, mjesecu itd. stoga je kljuno da
takova, ali i sva ostala oplata bude optimizirana te da se maksimalno puta iskoristi u to kraem
vremenskom periodu.

Kod izvedbe zidova i stupova kalkulacija oplate za vertikalne konstruktivne elemente je

shematska, koriste se ve provjereni sistemi zidne oplate npr. Oplata Framax (2) od proizvoaa
Doka, razni zidni sistemi od Peri proizvoaa te brojni ostali sustavi gdje je potreban normativ
vremena za postavljanje takove oplate priblino jednak za veinu danih sistema, to ima za
rezultat jednostavnost prilikom optimizacije i izrauna takove oplate, te ne iziskuje puno napora
kod odabira samog sistema. Jedini mogui problem moe se javiti zbog zauzetosti krana no
pravilnom optimizacijom i organizacijom to je problem koji se lako otklanja.

Veina napora graevinske struke prilikom izvedbe AB elemenata nije usmjereno na vertikalne
konstruktivne elemente, ve koliko na horizontalnu izvedbu elemenata. Kod spomena
horizontalnog konstruktivnog elementa prvenstveno se misli na stropne Armirano betonske
ploe, za koje se danas oplata na naim prostorima najee izvodi na dva glavna naina, tzv.
Oplatnim stolovima te klasinim nainom izvedbe pomou primarnih i sekundarnih nosaa
montiranih na licu mjesta (npr. Dokaflex (3), od proizvoaa Doka). Stoga je odabir samog
sistema izvedbe stropne oplate te njihove optimizacije, prema iskustvima s naih prostora
vjeita dilema, cilj, te tema ovog rada je razrijeiti dato pitanje, metodama mjerenja potrebnih
norma sati in situ u gradilinim uvjetima montae, i demontae kao i uzimanja u obzir raznih
ogranienja koje svako gradilite daje samo po sebi (maksimalan broj ljudi na jednoj poziciji,
maksimalan broj toranjskih i ostalih dizalica, vremenski uvjeti, nepredvidivi razni utjecaji itd.).

Prilikom izvedbe graevinskih elemenata (zidova, stupova, ploa), esto je ogranienje

daljnjeg napretku izvedbe objekta fokusiran na horizontalnom konstruktivnom elementu,
stropne ploe. Upravo velike koliine oplate koje bivaju zarobljena ispod stropne ploe, i velik

4
broj elemenata koji i nakon samog skidanja stropne ploe ostaje zarobljen (podupirai), esto
predstavljaju golem problem s ekonomskog stajalita, stoga ne udi to graevinska struka dugo
pokuava rijeiti dati problem, te je to ujedno i jedan od najveih razloga ovog rada.

Kompletna zapaanja te sva mjerenja provedena su na gradilitu trgovakog centra Max Stoja
u Puli, koji sa svojih 71.000,00 m2 stropnih armirano betonskih ploa daje reprezentativan
uzorak odreivanja vremenskog aspekta za izraun normativa pojedinih oplatnih sistema.

Tijekom rada dana je analiza oba oplatna sistema u armirano betonskim kabelima prednapetim
stropnih ploa betona klase C30/37, te debljine ploe 24 i 30 centimetara. Analiza se sastoji od
mjerenja te odreivanja potrebnog vremena izvedbe oplate u jednoj razini tj. na istoj etai, te
kombinacije demontiranja oplate na niim etaama i premjetanja oplate na vie etae, dani
problem vertikalnog transporta predstavlja ozbiljan izazov za pravilan napredak izgradnje
objekta, stoga je nuno da objekt bude optimalno pokriven kranskim dizalicama, gdje je u
svakom trenutku osigurana dostupnost dizalice.

Upotreba kabela u stropnim ploama je novitet koji se sve vie poinje koristiti na naim
podrujima, tako jedan od znaajnijih primjera je primjer Zrane luke u Zagrebu.

Prednosti ugradnje kabela u AB ploe su razne: no dvije najbitnije su:

- Uteda presjeka Betona / m2

- Uteda povrine Armature / m1

Osim utede resursa Betona i armature javlja se i uteda vremena prilikom izvoenja radova
na stropnoj ploi, Zbog utede armature i betona potrebno je i manje vremena za njihovu
ugradnju, takoer i kod stropne oplate se javljaju prednosti prilikom montae te demontae
oplate, gdje nije potrebno dodati vrijeme za dodatno podupiranje ploa nakon skidanja oplate,
kabeli na sebe zbog unoenja tlane sile preuzimaju kompletno optereenje, te upotreba
podupiraa na stropnoj ploi nakon demontae oplate AB ploe nije nuan uvjet.

5
1.1. OPLATNI STOLOVI

Oplatni stol je naziv za stropnu oplatu koja se sastoji od dva primarna dijela, gotovog oplatnog
postolja te podupiraa koji nose postolje, gotovo oplatno postelje sastoji se od primarnih i
sekundarnih nosaa meusobno spojenih u cjelinu te poploani perploom. Postoje razne
dimenzije oplatnih stolova za razne visine upotrebe, tako najee koritene standardizirane
dimenzije oplatnih stolova su :

Doka (Dokamatic -stol) (4)

- 2 ,50 x 4,00 m
- 2 ,50 x 5,00 m
- 2 ,00 x 4,00 m
- 2 ,00 x 5,00 m

Peri ( Modularni stropni stol VT) (5)

4,00 m x 2,15 m

4,00 m x 2,65 m

5,00 m x 2,15 m

5,00 m x 2,65 m

Povrine koje pokrivaju kreu se od 8 m2 pa do 13,25 m2. dok visine na kojima se koriste
dostiu i preko 5 metara. Osim navedenih primjera postoje i primjeri velikih oplatnih stolova,
primjer takvog stola je stol od proizvoaa Peri imena SKYTABLE ije dimenzije se kreu od
6,00 do 24,40 metara duine te 1,80 do 9 metara irine uz debljinu ploe od 40 cm, to su stolovi
koji pokrivaju povrine do 150 m2 te se koriste u iznimnim uvjetima, gdje postoji mogunost
takve izvedbe i ekonomska opravdanost sustava.

6
 Slika 1. Oplatni Modularni VT stol proizvoaa PERI

Slika 1. daje prikaz oplatnog stola, gdje se vide dva glavna elementa, samo oplatno postolje na
nosaima te podupirai privreni posebnim glavama koje omoguuju jednostavnu montau i
demontau oplatnog stola.

Oplatno postolje doprema se na gradilite kamionima ve sastavljeno, te se zbog svoje male

teine od cca. 500 kilograma jednostavno iskrcava na gradilitu, kranom ili manjim bagerom,
dopremanje gotovog oplatnog postolja na gradilita stvara znaajnu utedu vremena. Stoga
jedini posao izvoaa radova je na oplatno postolje montirati podupirae te postaviti stol na
eljenu poziciju.

1.1.1 MONTAA STOLA

Montaa stola na eljenu poziciju vri se uz pomo krana ili uz pomo posebnih kolica
namijenjenih u tu svrhu, pritom postoje sluajevi kada se rad odvija na pozicijama gdje nema
izvedene podne ploe, najee na donjim etaama, tada se kolica zbog svoje velike teine ne
mogu koristiti za transport stolova, te je nuna u takvim sluajevima upotreba krana. Nuan
uvjet za horizontalni transport stolova kolicima je postojanje tvrde podloge, betonske ploe.

7
 Slika 2.Montae stolova kolicima.

Na slici dva vidi se montaa oplatnog stola proizvoaa Peri, s kolicima za transport stolova,
na tvrdoj podlozi. Slaganjem stolova jednog do drugog u nizu dobiva se gotova povrina
spremna za izvedbu armature i betona.

1.1.2. DEMONTAA STOLA

Demontaa stola se odvija na nain slian samoj montai, prikazan na slici 2. s kolicima
namijenjenim u tu svrhu, problemi demontae stolova se javljaju na pozicijama gdje je
onemoguen njihov rad, te se u tom sluaju demontai pristupa sa teleskopskim viliarima,

Slika 3. Oplatni stol SKYTABLE.

Na slici 3 vidi se prikaz velikog oplatnog stola Skytable, kod kojeg vanu ulogu za njegovu
upotrebu osim rasporeda stupova i greda unutar objekta igra i nosivost krana, jer zbog svoje
veliine javlja se i znaajna teina stola, te nosivost kranova stoga mora biti prilagoeni
takvome nainu izvedbe.

8
1.2. KLASINA STROPNA OPLATA

Sustav oplate izvedene od drvenih glavnih i sekundarnih nosaa te podupiraa je vrlo

jednostavan i uinkovit sustav izvedbe stropne oplate, zbog vrlo niskog utroka potrebnih
norma sati za njegovu montau. Podruje montae obuhvaa gotovo svakakve tlocrtne oblike
bez obzira na njihovu tlocrtnu povrinu, te je to ujedno i najvea prednost takvog sistema
Glavna ideja sustava je zasnovana na drvenim nosaima, koji su rasporeeni u rasteru zavisnom
od debljine Armirano betonske ploe koja se izvodi. Donji su primarni nosai razmjeteni na
razmacima od 160 do 200 cm i poduprti podupiraima s fiksnim i uputajuim glavama.
Montaa nosaa se sastoji od glavnih nosaa pridranim podupiraima sa sekundarnim
nosaima popreno montiranih na glavne nosae, na razmacima definiranim tablicama datim
od samog proizvoaa u ovisnosti od optereenja armirano betonske ploe, najee je to
razmak od 50 do 75 cm, sistemi oplate poduprti podupiraima nosivosti 20 KN rabe se za manje
visine dok prilikom upotrebe na veim visinama rabe se podupirai vee nosivosti od 20 KN ili
se izvode tzv. tornjevi skupljeni od meusobno spojenih podupiraa. Za svaki sistem izvedbe
postoje tablice prema kojima se odreuje koliina i razmak elemenata u sustavu. Zbog velikog
obima posla razvijeni su i razni programi za proraun oplate, tako postoje primjeri programa
gdje je dovoljno odrediti tlocrtnu povrinu te program sam automatizmom daje raspored
elemenata sistema te prikaz potrebne specifikaciju opreme. Montaa same oplate je relativno
brza, te ne postoji mnogo ograniavajuih faktora koji mogu izazvati zastoj tijekom izvedbe,
upotreba kranskih dizalica prilikom same montae je gotovo zanemariva te je sve prilagoeno
tome da elementi budu odreene teine, za runu izvedbu, dok s druge strane dosta velik
problem te oplate predstavlja demontaa oplate koja je nerijetko puta nespretna za demontiranje
pogotovo na visinama veim od 5 metara. Klasini sustav izvedbe stropne ploe dugo je ve na
naim prostorima te je jedna od uobiajenih metoda za izvedbu stropne oplate. Prednost sistema
je ta to jednom nakon dopreme potrebnog materijala sva daljnja montaa se izvodi runo te
stoga nije nuna daljnja upotreba krana, broj tesara koji izvodi samu oplatu moe biti velik te
tako mogu se postaviti velike koliine stropne oplate u kratkom roku.
.

9
 Slika 4. Prikaz DOKAFLEX 1-2-4 sistema

Slika 3 prikazuje nain montiranja Dokaflex 1-2-4 (3) sistema s podupiraima pridranim
tronocima te glavnim i sekundarnim nosaima na nosaima od fiksnih i uputajuih glavi, koje
nakon betoniranja stropne ploe slue za lake demontiranje kompletnog sustava. Kompletni
sustav iziskuje educiranost te znanje djelatnika za pravilno koritenje njime, kao i za postizanje
odreenog uinka. Problem Hrvatskog graditeljstva se nalazi u nedostatku kvalitetne radne
stoga prije svakog koritenja takvog sistema potrebno je prvenstveno utroiti vrijeme na
educiranje djelatnika za rad takvim sistemom.

10
1.3. PREDNAPETE ARMIRANO BETONSKE PLOE

Prednapete armirano betonske stropne ploe su stropne ploe zasnovane na ideji unoenja
tlane sile u samu plou, Na naim prostorima sve se vie objekata poinje graditi tim sistemom
gdje se navode neki od primjera; Zrane luke Zagreb Trgovaki centar Max Stoja u Puli itd. te
je to zasigurno inovacija u optimizaciji AB stropnih ploa dananjice.

Izvode se postavljanjem snopa kablova na projektiranim pozicijama na donju zonu armature

u poljima te kod rubova stropne ploe i stupova u razini gornje zone armature, Prednost je ta
to ve 3 dana nakon betoniranja moe se vriti napinjanje kabela unutar ploe,

Kabeli unutar ploe se sastoje od elinih sajli namotanih unutar gumene ovojnice ispunjene
mau za olakano napinjanje kablova,

Mnoge su prednosti izvoenja prednapete armirano betonske stropne ploe. Te se one smatraju
jednim od najboljih naina za pojaanje stropnih ploa. Dosadanja iskustva pokazuju da takva
vrsta ploa ima openito manju debljinu ploe (manji utroak betona), veu nosivost i manje
dimenzije sastavnih dijelova konstrukcije (6) kao primjer tih uteda navodi se primjer
trgovakog centra Max Stoja prema projektnom rjeenju Kreimira Tarnika (7)

,gdje je debljina ploe smanjena za 1/3 s 45 na 30 cm te s 30 na 24 cm a armatura sa 120 kg/m3

na svega 60 kg/m3 od ega 10 kg/m3 ine kabeli za prednapinjanje.

11
 Slika 5. Prikaz kabela prednapete ploe -BBR Adria, presjeka 150 mm2

Utedama na presjeku ploe te utedama armature direktno se utjee na smanjenje trokova

izgradnje, stoga je takav nain izvedbe definitivno nain ija budunost je neupitna, no osim
uteda sa ekonomskog aspekta, tu su utede i sa operativnog stajalita koje se oituju u brzini
izvedbe, jer ve nakon 3 dana i nakon napinjanja svih kabela, kompletna oplatna se moe
demontirati, pritom ne treba montirati dodatno podupirae da podupiru plou kao kod klasinog
naina izvedbe, to omoguava bolje iskoritavanje stropne oplate te fleksibilniji pristup
planiranju dinamike izvoenja radova.

12
 Slika 6. Prikaz oplatnih stolova prednapete ploe

Slika 7. Prikaz demontae oplatnih stolova prednapete ploe 4. dan nakon betoniranja

13
2. IZRAUN NORMATIVA IZVEDBE OPLATE STROPA
2.1 IZRAUN NORMATIVA STROPNE OPLATE SUSTAVOM OPLATNIH
STOLOVA

Primjerima 1 i 2 dati su izmjereni ukupni Normativi jednog metra kvadratnog demontae i

montae stropne oplate s oplatnim stolovima. U Prvom primjeru dat je normativ za
demontiranje oplate te montiranje iste na vioj etai, dok je u drugom primjeru dat ukupan
normativ za demontau i montau oplate u istoj razini. Kod izvoenja oplate, oplatnim
stolovima potrebno vrijeme za izvedbu oplate na visini 2,70 i na visini od 5,00 metara je
priblino podjednako.

2.1.1. IZRAUN NORMATIVA PRI DEMONTAI OPLATE NA NIOJ I MONTAE NA

VIOJ ETAI

Postupak se sastoji od demontae stolova na jednoj etai te montae oplatnih stolova na vioj
razini, demontaa stolova te horizontalni transport po objektu vren je kolicima za transport
oplatnih stolova do mjesta prihvata kranske dizalice, sav vertikalni transport odvija se putem
kranske dizalice. Postupak demontae radi se pomou kolica za transport stolova, kolica za
transport stolova pozicioniraju se ispod samog stola, nakon ega se vri otputanje podupiraa,
te sputanje stolova i odvoz na eljenu poziciju. Ukupna demontaa stola od 10-12,5 m2 traje
svega nekoliko minuta. Ukupan horizontalni transport vren je pri maksimalnoj udaljenosti od
60 metara na podlozi od betona, gdje je kretanje kolica za transport bilo neometano izmeu
stupova na razmaku od 8 metara, vertikalnim transportom stolovi su premjetani na viu razini
i te odmah pozicionirani na predvieno mjesto.

Ukupan postignuti uinak brigade tesara od 10 ljudi za 10 sati rada je postavljanje 35 stolova
dimenzije 5 x 2,5 te 30 stolova dimenzije 2 x 5 m to daje 737,5 m2 postavljene oplate stropa.

Ukupan broj radnika sastojao se od 10 ljudi, gdje se tim sastoji od 1 djelatnika na kranu te 9
ljudi na montai i demontai oplate,

Nakon dijeljenja: broja radnih sati i broja djelatnika, s povrinom postavljene oplate dobivamo
sljedei normativ:

Norma sat (NS)= broj radnih sati *broj djelatnika/ Povrina postavljene oplate

NS= 10*10/735,7 = 0,135

14
to nam govori da je jednom djelatniku za kompletnu montau i demontau jednog kvadratnog
metra stropne oplate te podizanje te iste oplate na vii nivo potrebno svega 8,15 minuta

2.1.2. IZRAUN NORMATIVA PRI DEMONTAI I MONTAI OPLATE NA ISTOJ

ETAI

Prilikom mjerenja vremena montae i demontae stolova u drugom primjeru izvedbe postave
oplatnih stolova, radi se o demontai stolova te ponovnoj montai bez upotrebe krana, na istoj
etai, to smanjuje koliinu gubitka vremena koji se gubi prilikom upotrebe kranske dizalice,
te se u tom sluaju kompletna izvedba oplate izvodi u horizontalnom smjeru putem kolica za
transport oplate, gdje je upotreba kranske dizalice u ovom sluaju beznaajna te se kran u to
vrijeme koristi za izvravanje drugih zadataka. Prilikom montiranje stolova s kolicima nuno
je da podloga bude sva od betona, te da postoji dovoljno radnog prostora za kolica, Transport
stolova u ovom sluaju vri se maksimalno do 100 metara s kolicima, od najudaljenijih toaka.
Ukupno mjereno vrijeme brigade tesara od 10 ljudi je 10 sati, te je za 10 sati postavljeno 75
stolova s dva tima po 5 djelatnika to sve skupa ini utroak od 100 norma sati. Od 75
postavljenih oplatnih stolova 40 ih je dimenzija 2,5 x 5 m te 35 2x5 metara, to daje ukupnu
koliinu od 850 m2 postavljenje oplate.

Nakon dijeljenja: broja radnih sati i broja djelatnika, s povrinom postavljene oplate dobivamo
sljedei normativ:

Norma sat (NS)= broj radnih sati *broj djelatnika/ Povrina postavljene oplate

NS= 10*10/850 = 0,117

to nam govori da je jednom djelatniku za kompletnu montau i demontau jednog metra

kvadratnog oplate stola potrebno 7,0 minuta.

15
 Slika 8. Prikaz montae stolova prednapete ploe

U oba primjera vidi se uinkovitost izrade stropne oplate stolovima, u uvjetima gdje su osni
razmaci stupova dovoljno veliki za neometan rad, te podloga po kojoj se vri horizontalni
transport pravilno izvedena. Razlog koji utjee na dati normativ je i veliina samog stola, te je
on u linearnom odnosu s veliinom stola.

2.2. IZRAUN NORMATIVA STROPNE OPLATE KLASINIM SISTEMOM

2.2.1 IZRAUN NORMATIVA KLASINOG SISTEMA STROPNE OPLATE VISINE 270
cm

Prilikom izvedbe stropne oplate klasinim pristupom, prvenstveno se misli na izvedbu stropne
ploe sistemom podupiraa s glavnim i sekundarnim nosaima te ploama dimenzije 125 x 250
cm koje dolaze na taj sustav. Visina stropa je 270 te je to optimalna visina za izvedbu stropne
oplate takvim sistem rada.

Opis mjerenja: Mjerenje se sastoji od montae te demontae stropne oplate, slaganjem u

posebne sanduke te premjetanjem sanduka kranom do mjesta ponovne montae.

2.2.1.1 NORMATIV DEMONTAE

Ukupna demontaa 1076 metara kvadratnih oplate te pospremanje u za to predviene kutije

izvedena je za 20 sati s 9 djelatnika, iz ega se dobiva normativ za demontau stropne oplate
dijeljenjem, potrebnih norma sati s ukupnom povrinom demontirane stropne oplate.

16
Norma sat (NS)= broj radnih sati *broj djelatnika/ Povrina postavljene oplate

NSdem.= 20*9/1076 = 0,167

2.2.1.2 NORMATIV MONTAE

Ukupna montaa 1000 metara kvadratnih izvedena je za 10 sati s 15 tesara montiranjem

podupiraa fiksiranih posebnim tronocima, postavljanjem glavnih nosaa, na razmaku od 2
metra te sekundarnih nosaa na razmaku od 65. Prema izmjerenim podatcima dobiva normativ
za montau stropnu oplate dijeljenjem, potrebnih norma sati s ukupnom povrinom

Norma sat (NS)= broj radnih sati *broj djelatnika/ Povrina postavljene oplate

NSmont.= 10*15/1000 = 0,15

Zbrajanjem normativa demontae i montae dobiva se ukupan normativ potreban za

demontau i montau oplate klasinim sustavom pri visini od 2,7 metra.

NS= NSmont + NSdem

NSmont.= 0,15+ 0,167 = 0,317

2.2.2. IZRAUN NORMATIVA KLASINOG SISTEMA STROPNE OPLATE VISINE 500

cm
2.2.2.1 NORMATIV MONTAE

Za primjer 2. Odabrana je izvedba klasine oplate na visini od 5 metara gdje zbog oteanih
uvjeta rada koje predstavlja sama visina, i nemogunost rada djelatnika bez pomagala za
savladavanje visine uinak izvedbe naglo smanjen, tako se dolazi do primjera gdje je za
montau ukupne povrine 1120 metara kvadratnih na visini od 5 metara potrebno utroiti 20
sati s 10 tesara, sistemom od podupiraa, glavnih i sekundarnih nosaa te oplatnih ploa. iz ega
se dobiva normativ za montau stropnu oplate

Norma sat (NS)= broj radnih sati *broj djelatnika/ Povrina postavljene oplate

NSmont.= 10*20/1120 = 0,178

17
2.2.2.2. NORMATIV DEMONTAE

Ukupna demontaa na 5 metara visine 690 metara kvadratnih oplate te pospremanje u za to

predviene kutije izvedena je za 15 sati s 10 djelatnika, iz ega se vidi jasna razlika u poveanju
broja potrebnih norma sati nego je to kod demontiranje oplate na visini od 270 cm, Tako imamo
normativ prilikom demontae oplate koji je sljedei:

Norma sat (NS)= broj radnih sati *broj djelatnika/ Povrina postavljene oplate

NSdem.= 10*15/690 = 0,217

Zbrajanjem normativa demontae i montae dobiva se ukupan normativ potreban za

demontau i montau oplate klasinim sustavom pri visini od 5 metara

NS= NSmont+ NSdem

NSmont.= 0,178+0,217 = 0,395

Prilikom mjerenja potrebnog vremena za izvedbu oplate u istoj razina te i u razliitim

razinama, normativ je priblino jednak zbog malog transporta materijala i u jednom i u drugom
sluaju kranskom dizalicom. Kao nedostatak izvedbe oplate navodi se izvoenje iste na viim
visinama od 2,7 metra, jer se tu javljaju problemi prilikom same montae na visini, a prilikom
demontiranja oplate problem visine se najvie odraava. Optimalna visina klasinim nainom
je do 3 metra, iznad te visine Normativ poinje rasti.

18
2.3. GRAFIKI PRIKAZ DOBIVENIH REZULTATA

OPLATNI STOLOVI
3000
IZVEDENOST OPLATE (M2) 2500
2000
1500
1000
500
0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33

SATI
montae i demontae/ista razina
montae i demontae/razliita razina

Dijagram 1. Prikaz izvedbe stropne oplate stolovima.

Dijagram 1 prikazuje vrijeme potrebno za izvedbu 2400 m2 oplate stropa pri upotrebi kolica i
krana za demontiranje i montiranje oplatnih stolova s 10 tesara na visini od 270 te 500 cm pri
demontai na nioj razini te montai oplatnih stolova na istoj ili na vioj razini.

Klasina oplata 270/500

4000
IZVEDENOST OPLATE (M2)

3000
2000
1000
0
1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 85 89 93
SATI

h=270 h=500

Dijagram 2. Prikaz izvedbe stropne oplate klasinim sistemom.

Dijagram 2. Daje prikaz montiranja i demontae stropne oplate klasinim nainom izvedbe
pri visini od 270 cm te 500 cm gdje se vidi jasna razlika u padu uinka s poveanjem visine na
kojoj se radovi izvode, kod demontiranje i montiranja oplate na vie etae normativ je priblino
jednak kao i kod montiranje stropne oplate na istoj razini, razlog tome navodi se koritenje u
oba sluaja kranske dizalice jednako vremena. Prilikom izvoenja oplate kod
armiranobetonskih prednapetih konstrukcija stupanj iskoritenja oplate je vrlo visok stoga se
ve etvrti dan nakon betoniranja i napinjanja kablova unutar stropne ploe kompletna oplata

19
demontira s ploe betonirane betonom klase C30/37 i montira na novu poziciju. U idealnim
uvjetima gdje se kompletna armatura i betonska ploa izvodi za 2 dana te dodajui na to vrijeme
ovrivanja betona imamo ciklus koji traje N+6 dana, to znai da bi se jedan ciklus sa 2400
m2 stropne oplate stropa s pretpostavljenim brojem od 10 tesara mogao izvesti za:

OPLATNI STOLOVI

Izvedbi stropne oplate, demontae i montae na istoj razini :

Montiranje i demontiranje oplate (2,8 dan) +Montiranje armature i kablova(1 dan) +

Betoniranje (1 dan) + Dostizanje 70 % vrstoe betona i napinjanje kablova (4 dan)
= 8,6 dana

Izvedba oplatnim stolovima pri kombinaciji demontae s nie razine i transportiranja na viu
razinu

Montiranje i demontiranje oplate stolovima (3,24 dana ) +Montiranje armature i kablova(1

dan)+ Betoniranje (1 dan) + Dostizanje 70 % vrstoe betona i napinjanje kablova (4 dan)
= 9,24 dana

KLASINA OPLATA

Izvedba klasine oplate na visini od 2,70 m

Montiranje i demontiranje oplate(7,68 dan) + Montiranje armature i kablova(1 dan)+

Betoniranje (1 dan) + Dostizanje 70 % vrstoe betona i napinjanje kablova (4 dan)
= 13,06 dana

Izvedba klasine oplate na visini od 5,00 m

Montiranje i demontiranje oplate(9,48 dan) + Montiranje armature i kablova(1 dan)+

Betoniranje (1 dan) + Dostizanje 70 % vrstoe betona i napinjanje kablova (4 dan)
= 15,48 dana

1
Napomena: Razlika normativa zbog transporta materijala s nie razine na vie razine kod
klasine stropne oplate ne utjee znatno na promjenu ukupnog normativa, stoga je uinak
izvedbe jednak i kod izvedbe na istoj razini te kod kombinacije vie raznih razina.

20
3. PRIMJERI IZ PRAKSE

Primjer izvoenja oplate u Praksi prikazan je na primjeru trgovakog centra Max Stoja u Puli
koji je prilikom izvoenja armirano betonskih radova podijeljen u 7 taktova, gdje su za potrebe
rada promatrani taktova 1 i 4 koji su podjednake veliine od cca 2400 m2, oplata datih taktova
je sainjena od oplatnih stolova, pritom se stropna ploa izvodi betonom klase C30/37 te armira
elikom za prednapinjanje sa prosjenom potronjom od 10 kg/m3.

Tablica 1. betoniranja stropne ploe taktova 1 i 4.

28.9.2017 P4 TAKT 1 Betoniranje ploe

27.10.2017 P4 TAKT 4 Betoniranje ploe
10.11.2017 P3 TAKT 1 Betoniranje ploe
27.11.2017 P3 TAKT 4 Betoniranje ploe
12.12.2017 P2 TAKT 1 Betoniranje ploe
22.12.2017 P2 TAKT 4 Betoniranje ploe

Tablicom 1 dati su datumi betoniranja ploe iz kojih se indirektno saznaje vrijeme potrebno za
izvoenje kompletnog ciklusa stropne ploe, te ponovnim koritenjem stropne oplate.

Dijeljenje ukupnog potrebnog broja dana (86 dana) za izvoenje ploa taktova s brojem
izvedenih ploa (6) prema prikazanim podatcima betoniranja taktova, dolazi se do zakljuka da
je za izvedbu jednog takta oplatnim stolovima ukupno potrebno 14,3 dana, to govori da se ista
oplata mjeseno moe koristiti 2,167 puta.

21
4. ANALIZA TEORETSKOG MODELA SA PRIMJEROM IZ
PRAKSE

4.1. ODREIVANJE STVARNOG NORMATIVA IZVEDBE KOREKCIJOM

FAKTOROM NEPREDVIDIVOU

Mjerenjem i multipliciranjem rezultata in situ, dolazi se do zakljuka prikazanih na

dijagramu 3. Iz kojeg je vidljiv napredak kroz vrijeme brigade tesara sainjene od 10 ljudi
prilikom izvedbe stropne oplate pojedinim oplatnim sustavima. Pritom dani modeli ne uzimaju
u obzir faktor nepredvidivosti, ve se dani modeli temelje na pretpostavci idealnih uvjeta.

STROPNA OPLATA_OPLATNI
STOLOVI/KLASINA IZVEDBA
25000
IZVEDENA OPLATA (M2)

20000

15000

10000

5000

0
1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 70 73 76 79 82 85 88 91 94
SATI (10 TESARA)

h=500-KLASIKA
h=270 -KLASIKA
montae i demontae/razliita razina (STOLOVI)
montae i demontae/ista razina (STOLOVI)

Dijagram 3. Prikaz izvedbe stropne oplate.

Praenjem rezultata napretka po pojedinim dionicama dobiva se podjednak uinak izvedbe

stvarnog te idealnog modela, no sagledavajui napredovanje radova kompletnog objekta, tada
se dolazi do spoznaje da postoji znaajno odstupanje vremena izvedbe stvarnog modela od
idealnog. Dano rjeenje Stvarnog stanja prikazuje znaajno odstupanje od teoretskog modela:

Prilikom izvedbe oplate stolovima prema idealnom modelu dobivaju se rezultati od 8,6 do 9,24
dana za izvedbu stropne ploe demontae i ponovne montae, dok prema mjerenjima uzevi u
obzir kompletan objekt, tek svaka 14,3 dana dolazi do betoniranja novog takta a tako i do
ponovnog koritenja oplate.

22
Danom usporedbom prikazano je da idealan model od stvarnog stanja odstupa za oko 60 %.

Razlika je to koja govori da tretiranje te proraun radova gradilita kao savrenog modela je
pogrean pristup. Gradilite i izvedba njega samog ovisi o mnogo raznih imbenika koje je
teko ili nemogue sve predvidjeti, od atmosferskih utjecaja preko raznih drugih utjecaja. Te se
u obzir prilikom kalkulacije uinka mora uzeti u obzir koeficijent nepredvidljivosti koji u ovom
sluaju rezultira produenjem vremena izvedbe stropne oplate za 60% (Dijagram 4.).

Za dobivanjem to preciznijih rezultata nuno je odrediti te u proraun uvrstiti faktor

nepredvidljivosti.

Idealan model / Stvarni model

4500
4000
IZVEDBA OPLATE (M2)

3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47
SATI

idealan model stvarni model

Dijagram 4. Prikaz stvarnog i idealnog modela predvianja potrebnog vremena izvedbe

stropne oplate.

23
4.2. PREDNOSTI I MANE STROPNIH SUSTAVA U ZAVISNOSTI OD UVJETA
NA GRADILITU

Na temelju izrauna normativa u poglavlju 2. Prikazani su rezultati u tablici 2. koja daje

prednosti i nedostatke pojedinih sustava izvedbe stropne oplate u raznim situacijama. Iz Tablice
2. kao temeljne prednosti sustava izvedbe stropne oplate stolovima navodi se brzina izvedbe
stropne ploe te podjednaki uvjeti rada za visine u rasponu od 270 -500 cm.

Tablica 2. Prednosti i nedostatci pojedinih sustava stropne oplate.

IZVEDBA STROPNE OPLATE
Oplatni stolovi Klasian sustav
Visina/brzina
270 cm Norma sat 0,135/0,117 0,317
500 cm Norma sat 0,135/0,117 0,395

Samo za izvedbu Za izvedbu svih

pravokutnih tlocrtnih tlocrtnih povrina
povrina sa pravilnim neovisno o rasporedu i
Tlocrtni oblici rasporedom vertikalnih osnom razmaku
elemenata veim od 5 vertikalnih elemenata.
metara.

Konstanta prisutnost
Povremena prisutnost
Transport Krana i kolica za
krana
transport stolova

Maksimalan broj maksimalno 20 tesara

Tesara na povrini sa 4 seta kolica za > 50 tesara
od 2400 m2 transport

Za optimalan
dodatni uvjeti horizontalni transport
kolicima, potrebna
tvrda podloga

Dok glavne prednosti klasinog sustava izvedbe stropne ploe navode se mogunost izvedbe
oplate za sve tlocrtne oblike bez obzira na deficit prostora. Povremena potreba krana zbog male
teine elemenata, to omoguava runi rad. Za razliku od sustava oplatnih stolova kod klasinog
naina nisu potrebna kolica za transport oplate kojima je nuan manevarski prostor, te je zbog
toga mogue imati velik broj tesara na jednoj tlocrtnoj povrini koji izvode radove.

24
5. ZAKLJUAK

Izvoenje oplatnog stropnog sustava prednapetih konstrukcija u odnosu na konstrukcije

armirane mreama i pozicijama ima mnogo prednosti, koje se oituju smanjenju kompletnog
presjeka betonske ploe za 30 %, te smanjenju potrebne armature za 50 % ali i brzine izvedbe
montae i demontae stropne oplate. Napinjanjem kablova mogue je izvoditi kompletnu
demontau stropne oplate, bez gubitka vremena naknadnog podupiranja ploe. Kroz rad je
prikazan sistem izvoenja stropne oplate Klasinim pristupom te pristupom izvoenja oplate
stolovima. Usporedbom sustava dolazi se do rezultata gdje Oplatni stolovi u pogledu brzine
izvoenja imaju ak u nekim sluajevima trostruko vei uinak te s time zasigurno prednost
ispred klasinog sistema izvedbe. Najvei gubitak vremena kod klasinog sustava u odnosu na
sustav stolovima oituje se prilikom demontae oplate, te postoji znaajna ovisnost gubitka
vremena o visini izvoenja stropne oplate. Izvedba stolovima nije svugdje mogua ve se
primjenjuje na konstrukcijama sa dovoljnim osnim razmakom stupova i zidova, gdje je
omoguen normalan rad horizontalnog transporta, pritom kod klasinog pristupa izvoenja
stropne oplate tu nema prepreka te se ona moe koristiti u raznim tlocrtnim oblicima. Nadalje
za normalan rad sa stolovima nuno je osigurati tehnologiju za vertikalni i horizontalni transport
gradilitem, to kod upotrebe klasinog pristupa izvedbe, zbog same svoje teine pojedinih
elemenata ne igra znaajnu ulogu.

Prednosti i mane sustava u direktnoj su vezi s uvjetima izvoenja radova na gradilitu, stoga
za konanu ocjenu te odabir primjene pojedinog sustava nuno je znati poetne uvjete u kojim
se izvode radovi, oba sistema imaju svoje pozitivne i negativne strane, no tek nakon utvrivanja
uvjeta u kojim se izvodi stropna oplata moe se rei koji sustav za koju pojedinu situaciju ima
vie izraenu svoju negativnu ili svoju pozitivnu stranu.

25
6. LITERATURA

1. Nemati KM. TOKYO INSTITUTE OF TECHNOLOGY Temporary Structures

Formwork for Concrete. 2005;

2. Information User. Foundation Formwork Framax Xlife plus Framed formwork Framax
Xlife plus. 2016;112.

3. Information User. Dokaflex. 2017;164.

4. Information User. Dokamatic table. 2015;196.

5. Peri. The lightweight panel formwork for building construction and civil engineering.

6. Abbas HS, Bakar SA, Ahmadi M, Haron Z. Eksperimentalno ispitivanje spregnute

valovite elino betonske ploe. J Croat Assoc Civ Eng [Internet]. 2015;67(2):22533.

7. Kreimir T. Izvedbeni Projekt Trgovakog centra Max Stoja 2017.

26