7A. Stimulate strategic thinking.
When a financial news magazine asked executives what makes
the world's most respected companies truly great? The top
factor they named was having a sound business strategy.
While great strategic thinking may be the rarest of executive
skills. Ron Crossland says the human brain is actually hard-
wired to think strategically.
Today he'll show us how. An electronics engineer by training,
Ron Crossland is now an expert in organizational performance
and a top-selling author of such books as The Leader's Voice
and The Leadership Experience. Here's Ron Crossland as he
presents how to stimulate strategic thinking.
What do we mean by strategic thinking? It's usually about
thinking about the future, right? It's hardly ever thinking
about the past, it's usually about thinking about the future. We
use words like vision and strategy and other kinds of things to
think about where we're going. We used to even talk about
strategic planning
But we really don't do that so much anymore because
strategic plans are very rigid. We would say we're going to do
this and this.for 5 years or something like that but now it's
much more robust, much more fluid, much more organic in
the way that we think. Here are some techniques that we use.
People still use trend analysis as a form of strategic thinking.
They look at what's been happening over the past and then
they kind of try to project what's going to happen in the
future. Some people still use this methodology to help them
inform themselves about what they believe is going to happen
in the future.
7A.Nâng tầm Tư Duy Chiến Lược.
Khi được một tạp chí tài chính hỏi rằng điều gì làm nên sức
mạnh thực sự của các công ty có danh tiếng hàng đầu thế giới,
các nhà điều hành cho biết yếu tố đầu tiên cần có là một chiến
lược kinh doanh đúng đắn. Mặc dù tư duy chiến lược hiếm khi
được xem là một kỹ năng điều hành, diễn giả Ron Crossland
cho rằng bộ não con người được cấu tạo phù hợp với định
hướng tư duy chiến lược.
Hôm nay, ông ấy sẽ chứng minh điều đó. Là một kỹ sư điện tử
đã qua đào tạo, Ron Crossland hiện là chuyên gia về hiệu quả
tổ chức làm việc, và là tác giả của một số quyển sách rất được
ưa chuộng như: Tiếng nói của Nhà Lãnh đạo và Kinh nghiệm
Lãnh đạo. Sau đây, Ron Crossland sẽ thuyết trình về cách
nâng tầm tư duy chiến lược.
Theo các bạn, tư duy chiến lược là gì? Đó là suy nghĩ hướng
đến tương lai, phải thế không nào? Khó lòng mà cho rằng một
chiến lược cần đến tư duy hướng về quá khứ. Tư duy chiến
lược cần những ý tưởng hướng đến tương lai. Khi sử dụng
những từ như tầm nhìn, chiến lược, vv…, chúng ta thường ngụ
ý nói đến định hướng tương lai. Ngày nay, chúng ta thường nói
về công tác hoạch định chiến lược nhưng không thực hiện trọn
vẹn những việc cần làm.
Thực tế, các kế hoạch chiến lược có những yêu cầu rất nghiêm
ngặt. Chúng ta có thể dự kiến sẽ làm điều này thực hiện điều
nọ trong vòng 05 năm tới, nhưng điều đó đòi hỏi chúng ta cần
có cách nghĩ thiết thực, linh động và có tổ chức hơn thế. Hãy
thử liệt kê một số phương pháp. Hiện nay, phân tích xu hướng
vẫn được xem là một hình thức tư duy chiến lược. Người ta
xem xét diễn biến của các sự kiện xảy ra trong quá khứ để cố
gắng dự kiến các sự kiện sẽ xảy ra đến trong tương lai. Một số
người vẫn còn sử dụng phương pháp tư duy ấy để củng cố
niềm tin của bản thân về những gì sẽ xảy đến với họ.
Other people use more sophisticated methods like scenario
planning or systems thinking and these systems modeling that
they do require a lot of complex data input and is usually
assisted with computer modeling. Very sophisticated tools
usually for large companies and they use a wide variety of
these techniques. Some companies use several different
strategic thinking methodologies to enable them to peer into
the future.
Now many small businesses have a much less robust way of
doing it. They tend to think about how can I improve my
marketplace by adding a few more customers each year. And
that usually boils down to decisions about how much
advertising do I take out, how much marketing do I take out
and where do I put that marketing and that advertising to gain
more customers. And then the other part of that strategic
thinking is they look forward to how can I control my costs
more.
Basically small businesses fall in that category. And it really
doesn't make any difference which of these methods you use.
All strategic thinking methodologies have some basic human
characteristicsand it has to do with the way our brains are put
together. I want to give you some ideas about this technology
that we call our brain systems because it influences how we
strategically think.
First of all, our brains each and every day are trying to make
sense and meaning out of what's happening to us. Scientists
now know that every moment you're awake your brain is
trying to figure out what's going on and it does it
automatically. We don't have to think about this thinking, it is
an automatic feature of our brains.
And there are 4 questions that we're constantly trying to
answer. Write these down.
Những người khác sử dụng các phương pháp phức tạp hơn như
hoạch định theo kịch bản hay tư duy hệ thống, sử dụng các
mô hình cần đến một khối dữ liệu đầu vào phức tạp đến mức
chỉ có máy vi tính mới xử lý nổi. Các công ty lớn cũng sử dụng
những công cụ tư duy rất tinh vi, sử dụng kết hợp rất nhiều
phương pháp tư duy như thế. Một số công ty còn sử dụng các
phương pháp tư duy chiến lược khác để giúp họ định hướng và
phóng tầm mắt đến tương lai.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp nhỏ thực hiện điều đó đơn giản
hơn nhiều. Họ có khuynh hướng nghĩ đến khả năng cải thiện
thị phần bằng cách bổ sung thêm khách hàng hàng năm, từ đó
cân nhắc và đưa ra các quyết định về quy mô quảng cáo và
phạm vi tiếp thị cần được tiến hành để thu hút thêm khách
hàng. Phần còn lại của quá trình tư duy chiến lược dạng ấy là
tâp trung vào cách thức kiểm soát và cắt giảm chi phí.
Về cơ bản, các doanh nghiệp nhỏ đều có tư duy chiến lược như
thế. Chẳng có phương pháp nào tạo ra bất cứ khác biệt đáng
kể nào cả. Mọi phương pháp tư duy chiến lược đều cần có một
số đặc điểm cơ bản, phù hợp với cấu tạo và chức năng hoạt
động của bộ não con người. Tôi sẽ trình bày một số ý tưởng về
công nghệ được gọi là hệ thống não, bởi lẽ nó ảnh hưởng đến
cách thức tư duy chiến lược của chúng ta.
Trước hết, bộ não của chúng ta ngày ngày không ngừng cảm
thụ và nhận thức cuộc sống thông qua những gì xảy đến với
chúng ta. Giờ đây, giới khoa học đã biết rằng bộ não con người
liên tục ý thức và lý giải những gì đang xảy ra trong từng
khoảnh khắc tỉnh thức, và nó tự động vận hành như thế.
Chúng ta không cần để tâm về hình thái tư duy này, bởi lẽ đó
là chức năng vận hành tự động của bộ não.
Thực tế, có 04 câu hỏi mà bộ não liên tục đặt ra và tìm cách
trả lời.
These are very important ideas for you to consider.
Number 1. We ask the question, who am I? Who am I right
now? What's the role I'm in? What am I doing? What is it that
I think that I am? As a parent, as a colleague, as a co-worker,
as a leader, who am I? We're constantly asking that question.
Now you might think to yourself that you don't go
aroundasking yourself this question, right? But your brain is
asking that question. It's constantly updating it on an
unconscious level.
Question #2. It asks what's happening to me right now? Not
just who I am, but what's happening to me. And that's usually
a very tight timeframe. it usually spans the course of 2 or 3
days. What's been happening to me very recently? And that
focus, that time horizon becomes very, very narrow and we
ask ourselves what's happening to me and we update that and
refresh that image of what's happening to me at a high rate of
frequency.
Question #3 that our brains are constantly answering is, what
has happened to me in the past? And we ask questions all the
way back in time, not just what happened to me last weekbut
what happened to me 20 years ago or50 years ago, depending
upon your age. What happened to me ?
Fourth question you're constantly asking yourself, what do I
think will happen to me in the future? What will happen to me
in the future?
These 4 questions form what neuroscientists call a coherent
story of your life and your brain does it automatically whether
you want it to or not. And the same 4 features are
fundamental to every strategic thinking methodology that I
just mentioned. And we're going to break this down and take a
look at them in a wide variety of ways but first , I want to
illustrate how this works. I call strategic thinking crafting
memories of the future.
Các bạn hãy ghi lại và lưu tâm suy ngẫm hàm ý sâu xa của
chúng.
Câu hỏi thứ I: "Ta là ai?" Cụ thể hơn, "Hiện tại, ta là ai?", "Vai
trò hiện tại của ta là gì?", "Ta đang làm gì?", "Ta đang nghĩ gì
về bản thân mình, với tư cách là bố mẹ, đồng nghiệp, hay một
nhà quản lý?" Ta là ai? Bộ não của chúng ta không ngừng đặt
ra câu hỏi như thế. Có thể lúc này các bạn cho rằng đó là câu
hỏi mà bản thân mình chưa hề đặt ra, phải thế không nào?
Thực tế, bộ não của các bạn không ngừng tự vấn như thế và
miệt mài cập nhật thông tin trong cơ chế vận hành vô thức.
Câu hỏi thứ II: "Điều gì xảy đến với ta ngay lúc này?" Không
chỉ tự vấn về bản thân, bộ não còn rà soát các sự kiện đang
xảy đến với nó trong phạm vi ngắn hạn, với khung thời gian
diễn biến từ 02 đến 03 ngày. Cụ thể hơn: "Điều gì vừa mới
xảy đến với ta?" Ở khoảng tiêu cự trong phạm vi thời gian cực
ngắn như thế, bộ não rà soát và cập nhật thông tin để định
hình diễn biến các sự kiện đang xảy đến với nó với tần suất
gần như liên tục.
Câu hỏi thứ III mà bộ não không ngừng tự vấn là: "Điều gì xảy
đến với ta trong quá khứ?" Với câu hỏi này, bộ não lần ngược
về quá khứ – không dừng lại ở các sự kiện mới diễn ra vào
tuần trước, mà lần sâu vào kho ký ức, khơi lạI kỷ niệm hàng
chục năm về trước, để tìm cách trả lời câu hỏi ấy.
Câu hỏi thứ IV mà bộ não không ngừng đặt ra là: "Ta nghĩ gì
về các sự kiện sẽ xảy đến với ta trong tương lai?", hay "Điều gì
sẽ xảy đến với ta?"
04 câu hỏi ấy là tác nhân tạo ra cái mà các chuyên gia thần
kinh gọi là "câu chuyện gắn kết với cuộc đời". Bộ não tự động
vận hành như thế, cho dù chúng ta có muốn hay không. Đó
cũng là 04 đặc tính cơ bản của các hệ thống phương pháp luận
về hoạt động tư duy chiến lược mà tôi vừa đề cập bên trên.
Bây giờ, chúng ta sẽ phân tích sâu hơn để có cái nhìn rộng hơn
về các đặc tính ấy. Trước tiên, tôi muốn xác định rằng tư duy
chiến lược là tiến trình kiến tạo "ký ức về cái nhìn dự kiến
tương lai".
Memories of the future. Now I want to take you through a little
exercise to help illustrate what that's like, why I'm calling it
memories of the future. So I want to ask everyone to
participate in this.
I'm going to ask you to think about a situation from your
lifeand you're going to think about 2 different situations of
your lifeand then in a moment you're going to talk to each
other about those situations. Okay?
So here we go. First situation right now, start thinking about
the last vacation you took, the last holiday or the last weekend
with your family, your last reunion, something, some
memorable event where you got away from work for a while.
In fact, yeah, that's right. Close your eyes and think about it.
It works better if you close your eyes. What happened during
this time? Who was with you during this time? What was the
most interesting thing that happened while you're enjoying
this experience? What was the most troubling thing that
happened ? Or irritating thing that may have happened during
this time? What did other people say about their experience
while you were there with them? Can you remember some of
the things that they said at this time? Remember that time?
Okay. You can stop now. Got it? Okay. So you've just had a
little memory, resurrected that memory and here you go.
Next phase. I want you to think about your next vacation or
holiday or weekend getaway or whatever it happens to be. I
want you to look forward evenif you don't have one planned,
then think about the one you'd really like to go on. So start
thinking right now. Think about the future. If you've got one
you're planning, start thinking about it; if you don't, then start
planning one in your mind right now. Where are you going?
Are you going to stay at home? Are you going to travel across
the city,you going to go to another country? Who's going to go
with you? Who's going to accompany you on this holiday, this
vacation? What's the thing you're most excited about as you
go? What are you most looking forward to doing when you're
Để hiểu rõ hơn, chúng ta hãy thực hiện một bài tập nho nhỏ
để minh họa cụ thể tiến trình kiến tạo "ký ức về cái nhìn dự
kiến tương lai". Xin mời tất cả các bạn tham gia thực hiện bài
tập này.
Cụ thể, tôi muốn các bạn xác định một sự kiện trong cuộc
sống, từ đó suy nghĩ về 02 tình huống khác nhau về sự kiện
ấy. Kế đến, các bạn sẽ thảo luận với nhau về 02 tình huống
đó. Đồng ý chứ?
Để bắt đầu, hãy xác định sự kiện trong đời là kỳ nghỉ phép.
Các bạn hãy nhớ lại kỳ nghỉ cuối tuần cùng gia đình lần gần
đây nhất – một dịp họp mặt gia đình, một sự kiện đáng nhớ
nào đó khi các bạn rời bỏ công việc để tận hưởng thời gian
nhàn rỗi. Đúng rồi. Tốt hơn là các bạn hãy nhắm mắt và hồi
tưởng lại! Có những tình tiết nào đáng nhớ trong dịp ấy?
Những ai cùng tham gia kỳ nghỉ ấy? Điều gì khiến bạn cảm
thấy thú vị nhất hay có ấn tượng sâu đậm hơn cả trong kỳ
nghỉ ấy? Điều gì khiến bạn cảm thấy khó chịu hay phiền lòng
hơn cả trong kỳ nghỉ ấy? Những người cùng tham gia có cảm
nhận như thế nào về kỳ nghỉ ấy? Bạn có nhớ họ phát biểu điều
gì vào dịp ấy hay không? Các bạn nhớ lại được chứ? Được rồi.
Hãy dừng lại tại đây. Thực tế, bằng cách hồi tưởng, các bạn
vừa khơi lại một số kỷ niệm từ kho ký ức của mình.
Tiếp theo, hãy hình dung một kỳ nghỉ hay dịp đi chơi xa nào
đó mà các bạn sẽ thực hiện trong tương lai. Hãy nghĩ đến một
dịp như thế với sự yêu thích và lòng mong đợi, ngay cả khi các
bạn chưa từng lên kế hoạch thực hiện nó. Nào, hãy bắt đầu
nghĩ đến kỳ nghỉ của mình trong tương lai. Bạn nào đã hoạch
định kỳ nghỉ, hãy hình dung các bước thực hiện. Nếu chưa, các
bạn hãy hoạch định kỳ nghỉ của mình ngay lúc này. Kỳ nghỉ ấy
sẽ diễn ra ở đâu, hay chỉ nghỉ ngơi tại nhà? Bạn sẽ đi khỏi
thành phố hay hưởng kỳ nghỉ ở nước ngoài? Ai sẽ cùng đi với
bạn? Bạn muốn chia sẻ kỳ nghỉ ấy với những người nào? Kỳ
nghỉ ấy có điều gì khiến bạn cảm thấy phấn khích hơn cả? Bạn
mong đợi điều gì khi chọn địa điểm cho kỳ nghỉ như thế?
at this place?
What do you imagine you will learn while you're having this
experience? What's something new that might happen to you
that's never happened before? And as you're coming back
from this vacation, what are your friends or family or other
people saying about their experience? Okay, you can stop. Got
those 2? Two things in your mind.
Here's what we're going to do. Quick little activity. It only
takes 3 or 4 minutes, I'm going to ask you to do it. Okay? I'm
going to ask the two of you to become partners so you're
going to talk across the aisle. Then the rest of you, in pairs,
okay? You've got your colleagues, sothe person sitting next to
ou, that's your person. Here's what I want you to do. I want to
use you two as the illustration. What I want you to do is I
want you to tell him both these stories: past vacation and
future vacation. But I want you to tell the future vacation as if
it's already happened. As if both of them have really already
happened. I want you to tell it to him that way. So make sure
you use the past tense when you're telling about both those
experiences as if they've already happened. You're going to do
the same. Take 2 or 3 minutes to tell him, If that long.
You're going to take 2 or 3 minutes to tell him your story. Do
that now and then we'll take the next step. Go. Just tell it as if
they've already happened. Okay. I apologize for interrupting
your vacation but if we could come back together as a group,
talk about that a little bit and talk about this experience. Now,
how many of you heard 2 really good stories? I mean kind of
very interesting and like that. For some of you who didn't say
this was the past and the future, how many of you have had a
difficult time detecting which one was the past and which was
the future? You couldn't quite tell which one was the past or
the future unless you kind of announced it. Why is that true?
Think about it.
Bạn dự định sẽ trải nghiệm được điều gì từ kỳ nghỉ ấy? Kỳ nghỉ
ấy có điều gì đặc biệt so với các kỳ nghỉ trước của bạn? Khi kết
thúc kỳ nghỉ ấy, bạn mong đợi những người đi cùng có cảm
nhận và nhận xét gì về nó? Được rồi. Hãy dừng lại tại đây. Các
bạn đã có 02 câu chuyện trong đầu rồi đấy chứ? Chỉ còn một
phần việc nhỏ thôi.
Các bạn hãy dành ra dăm phút để thực hiện. Được chứ? Tôi
muốn hai bạn kết thành cặp đối thoại; ngồi đối diện và trò
chuyện với nhau qua lối đi này. Các bạn còn lại cũng kết thành
cặp, được chứ? Hãy kết bạn đối thoạI với người đang ngồi
ngay bên cạnh mình. Bây giờ, hãy làm theo yêu cầu của tôi.
Tôi muốn hai bạn thực hiện thí dụ minh họa. Cụ thể là bạn sẽ
kể cho anh ta nghe cả hai câu chuyện: kỳ nghỉ trong quá khứ
và kỳ nghỉ trong tương lai. Nhưng bạn phải kể về kỳ nghỉ
trong tương lai của mình như thểnó đã từng xảy ra, tựa như kỳ
nghỉ trong quá khứ của bạn vậy! Tôi muốn bạn thực hiện điều
đó thật nghiêm túc. Vì thế, hãy đảm bảo rằng bạn thể hiện rõ
yếu tố quá khứ trong cả hai câu chuyện kể, như thể chúng đều
là chuyện đã qua. Bạn cũng sẽ thực hiện tương tự.
Hãy dành ra vài ba phút để kể cho bạn đối thoại của mình
nghe hai câu chuyện của bạn. Sau khi các bạn hoàn tất, chúng
ta sẽ chuyển sang bước kế tiếp. Nào, tiến hành thôi. Hãy kể
lạI như thể mọi chuyện đã qua. Được rồi. Tôi xin lỗi vì đã cắt
ngang kỳ nghỉ của các bạn. Nhưng chúng ta cần tập hợp cả lớp
lạI để thảo luận đôi chút về những trải nghiệm vừa qua. Nói
xem, có bao nhiêu bạn được nghe 02 câu chuyện hay? Hay và
thực sự thú vị, ý tôi là thế. Nếu không được cho biết rõ thời
điểm diễn ra hai kỳ nghỉ ấy, có bao nhiêu bạn gặp phải khó
khăn khi nhận định câu chuyện nào thuộc về quá khứ và câu
chuyện nào thuộc về tương lai? Thực ra, các bạn khó lòng
phân định đâu là quá khứ, đâu là tương lai, trừ phi được cho
biết rõ từ trước. Vì sao như thế? Hãy nghĩ về điều đó.
Your brain uses exactly the same equipment to do what? Think
about the past or forecast the future. Now what happens with
strategic thinking As we start looking in the future?About
where we really want to go?and how we're really going to get
there, we think about it so much that these memories become
what?Almost as vivid, almost as indelible as our past
memories. That's why I call them memories of the future and
the more we focus on them, the more vivid and indelible they
become to the degree that when we don't reach our future
what happens? We're disappointed.
That's what happens. They become so real to us. Same
equipment. Our brains don't work like a recording device
where we record things on a movie camera or something like
thatwhere when you replay it, it's exactly the same every
time. It's not like a movie. Our brains don't work that way.
Every time we think about the past,we recreate it and every
time it's a little bit different How it works is this way.Every
time you recreate a past memory,you literally have to
reconstruct it. It doesn't reside in your brain like it does in a
computer out on a disk somewhere forever perfect, always the
same. In fact you know this to be true, don't you?
And may be when you think about that, that same vacation, if
I ask you different questions you would start what? Thinking
about different details. And if I ask you about that vacation a
year from now,you would think about it differently than you
think about it today.You could reconstruct the general ideas
but some of the details would fade and slip.In fact, let's go
one step further with this idea. How many of you've ever had
something bad happen to you in the past? A bad thing,
unexpected misfortune. We've all encountered this. And at the
time it really hurt andyou wished it hadn't happened
Bộ não của chúng ta áp dụng cùng một cơ chế vận hành để…
nghĩ về quá khứ hoặc dự kiến tương lai. Và điều gì xảy ra
trong quá trình tư duy chiến lược, khi chúng ta nghĩ đến tương
lai, hướng đến mục đích ở phía trước và tiên liệu cách thức đạt
được mục đích ấy. Khi chúng ta tập trung suy nghĩ về những
"ký ức dự kiến" ấy, chúng sẽ hằn sâu trong tâm trí ta chẳng
khác gì ký ức trong quá khứ. Vì thế, tôi gọi chúng là ký ức về
cái nhìn dự kiến tương lai. Chúng ta càng chú tâm vào loại ký
ức này, cái nhìn về tương lai càng rõ ràng và sát thực hơn đến
mức khi chúng không xảy ra thì chúng ta sẽ cảm thấy thất
vọng.
Đối với chúng ta, chúng rất hiện thực. Cơ chế vận hành là như
thế. Bộ não của chúng ta không vận hành như thiết bị ghi tín
hiệu. Nó không phải là một máy quay phim có khả năng ghi
nhận tín hiệu và cho phát lại một cách chính xác vào bất cứ
thời điểm nào. Bộ não không vận hành để tạo ra phim ảnh như
thế! Cứ mỗi lần nghĩ về quá khứ chúng ta lại tái tạo nó. Và
mỗi lần tái tạo lại làm biến đổi một chút. Cách vận hành như
sau: Mỗi khi tái hiện một ký ức, bộ não phải dựng lại ký ức ấy.
Khác với dữ liệu lưu trong máy vi tính, hay trong các đĩa lưu
trữ, ký ức lưu trong não không có đặc tính bất biến và hoàn
hảo ở mọi thời điểm, Đó là một thực tế mà các bạn biết rõ,
phải thế không nào?
Khi các bạn nghĩ về một kỳ nghỉ theo bài tập nêu trên, nếu tôi
đặt ra các câu hỏi khác nhau, các bạn sẽ bắt đầu trả lời từ
đâu? Từ việc nghĩ đến các chi tiết khác nhau. Và nếu câu hỏi
ấy được đặt ra vào thời điểm một năm về trước, các bạn sẽ
nghĩ về kỳ nghỉ ấy khác với cách nghĩ ngày hôm nay. Các bạn
có thể cố dựng lại những nét tổng thể nhưng một số chi tiết đã
phai mờ và vuột mất. Chúng ta hãy tìm hiểu sâu hơn về khía
cạnh này. Có bao nhiêu bạn đã từng gặp phải sự cố đáng tiếc
trong quá khứ? Thực tế, không ai tránh khỏi sự cố và rủi ro
ngoài dự kiến. Thoạt đầu, nó làm chúng ta cảm thấy tổn
thương và ước gì nó không xảy ra.
But then a year goes by, maybe 2 years go by. And then when
you look back on that, you think well you know, it was bad but
I really learned something from that experience. Has that ever
happened to you? And you begin to think, you know, yeah it
was bad but it, the feeling of how bad it was goes down and
you begin looking at it differently.... Like well... I'm probably a
better person for that having happened back then. And then
you go forward another few years and you look back and you
say, you know, I probably wouldn't be the person I am today
if that bad thing hadn't happened. if that bad thing hadn't
happened. Have any of you ever had that experience?
You're altering your memories of the past. Over time, as we
gain more experience that's what happens. Major ideas. We do
exactly the same thing with our memories of the future.
They're fluid. They change over time and as we replay them
and as we reconsider them and as we gain more experiences,
we move through time, they change. Two key ideas about
strategic thinking. First is the subject of vision or destination.
This idea about the ultimate place that we want to go to as a
company. That company we want to be in the future: where
we want to arrive. We use a lot of different languages to
describe that destination we call vision. Vision is the search
for meaning.
Why do we want to go to that place? What's the most
important reason? Why are we choosing going there over
going over here? What's the meaning behind it? Strategy, the
goals, the objectives…the route that we take to get to there is
simply the search for advantage. What's the best way to get
from here to there and both these things play heavily into our
strategic thinking. Most of the time strategic thinking gets
associated with this strategy, but if the strategy can never be
done in the absence of what? Destination.
Nhưng thời gian trôi qua, 01 hay 02 năm sau đó, chúng ta
nhìn lại và tự nhủ rằng đó quả là một sự cố đáng tiếc, nhưng
ta cũng rút ra được một bài học từ kinh nghiệm ấy. Các bạn đã
trải nghiệm điều đó chưa? Các bạn biết đấy, khi cảm giác bị
thương tổn phai đi, chúng ta nhìn lại sự cố đáng tiếc đã trải
qua với một cảm nhận hoàn toàn khác, đại loại như… có lẽ
mình đã hoàn thiện hơn từ khi trải qua sự cố ấy. Rồi vài năm
nữa trôi qua, chúng ta nhìn lại và tự nhủ với lòng mình rằng
nếu sự cố ấy không xảy ra hẵn là ta chẳng thể đạt được những
gì hiện có hôm nay. Có bạn nào đã từng trải nghiệm điều đó
chưa? Chúng ta thay đổi ký ức thời quá khứ của mình theo
thời gian, cùng với quá trình tích lũy kinh nghiệm sống.
Trở lại chủ đề chính. Ký ức về cái nhìn dự kiến tương lai cũng
thế. Chúng rất linh hoạt và dễ biến đổi theo thời gian. Mỗi lần
được tái hiện, mỗi lần được xem xét lại, chúng sẽ biến đổi tùy
theo quá trình tích lũy kinh nghiệm sống của chúng ta. Có 02
ý tưởng then chốt về tư duy chiến lược. Ý tưởng thứ nhất là
tầm nhìn hay đích đến. Nó xác định đích đến chung cuộc mà
một doanh nghiệp muốn vươn tới, hay mô hình doanh nghiệp
mà chúng ta sẽ tạo dựng trong tương lai. Có nhiều cách diễn
đạt khác nhau để mô tả cái được gọi là "tầm nhìn". Tầm nhìn
tìm kiếm ý nghĩa chung cuộc.
Lý do quan trọng nhất khiến chúng ta lựa chọn một đích đến
cu thể là gì? Vì sao chúng ta chọn đich đến này thay vì bất cứ
điểm đến nào khác? Có ý nghĩa gì nằm sau sự lựa chọn ấy? Ý
tưởng thứ hai là chiến lược, bao gồm cả các mục đích, mục
tiêu và lộ trình thực hiện. Chiến lược tìm kiếm lợi thế hành
động. Nó hướng đến cách thức hiệu quả nhất để đạt được mục
đích đã chọn. Hai ý tưởng nêu trên đều có vai trò quan trọng
đối với tư duy chiến lược. Tư duy chiến lược dành hầu hết thời
gian cho việc hình thành chiến lược. Nhưng chúng ta không
thể thực hiện bất cứ chiến lược nào nếu thiếu… Đích đến.
If you have no destination, then any route you take is okay.
Isn't that true? Absolutely. It's the combination of these ideas
that actually make it meaningful. So now consider this. The
future never happens without the past. The future is never
constructed in the absence of the past and we know this
scientifically now. It's fabulous. I wish I could tell you all the
stories I know about this brain research, but I'll give you the
basic idea.People that lose the ability to form memories start
losing their coherent story of who they are. If they lose the
ability that they cannot think about who they've been,their
coherent story, who they are,
What it means, starts deteriorating and they actually lose their
identity. By the same token, people who cannot think about
the future through brain damage or some kind of disease or
problems like that also begin to lose their identity. Any of
these temporal aspects of our brain, if they start deteriorating
because of some problem, we lose our ability to think at all
basically basically and to understand who we are as we exist.
Tht's why it's so essential. The same things apply to us as a
group. We strategically think about where we are going in the
future and we construct these vivid ideas, these memories of
the future.
Now there are 4 things that will erode your memories of the
future. These are the things that are most important in this
session.
For you to consider Four things that will erode it, no matter
what methodology you happen to use. One is... We have a
bias. We have a bad habit as human beings for being over-
optimistic.
Over-optimism is the problem.
If we forecast what's going to happen in the future and we're
successful, what do we do? We celebrate. We throw a party.
Nếu không có đích đến rõ ràng, chẳng có lộ trình thực hiện
nào đáng tin cậy cả. Đúng không nào? Chắc chắn là thế! Kết
hợp các ý tưởng nêu trên sẽ mang đến một ý nghĩa thực sự.
Hãy cân nhắc điều này: Tương lai chẳng bao giờ xảy đến nếu
không có quá khứ. Tương lai chỉ có thể được xây dựng trên
nền tảng quá khứ. Giờ đây khoa học đã xác định rõ điều đó.
Thật khó lòng tin nổi! Ước gì tôi có thể kể cho các bạn mọi
điều mà tôi biết được về công trình nghiên cứu bộ não người.
Tôi chỉ có thể nêu ra một số nét cơ bản. Những người mất đi
khả năng định hình ký ức cũng đồng thời đánh mất câu chuyện
gắn kết với cuộc đời của bản thân họ. Và nếu mất đi khả năng
ấy, họ không thể suy nghĩ về bản thân mình, trong quá khứ
cũng như ở hiện tại.
Điều đó đồng nghĩa với sự suy thoái năng lực tinh thần và mất
khả năng nhận thức về bản thân. Tương tự, những người
không thể suy nghĩ hướng đến tương lai, do bệnh tật hay sự
cố nào đó khiến não bị tổn thương, sẽ mất khả năng nhận
thức về bản thân. Vì một lý do nào đó, khi năng lực cảm nhận
thời gian của bộ não bắt đầu suy thoái, con người sẽ đánh mất
khả năng suy nghĩ và, về cơ bản, không còn nhận thức được
bản thân mặc dù vẫn tiếp tục tồn tại. Nhận thức về thời gian
rất quan trọng. Những điều tương tự cũngáp dụng đúng đối với
một nhóm người. Tư duy chiến lược hướng chúng ta đến cái
đích cần vươn tới, xác định những ý tưởng rõ ràng để hình
thành ký ức về cái nhìn dự kiến tương lai.
Bây giờ, hãy xét đến 04 yếu tố xói mòn ký ức về cái nhìn dự
kiến tương lai. Đó là nội dung quan trọng nhất mà các bạn cần
nắm bắt thông qua bài thuyết trình này.
Đó cũng là 04 yếu tố có khả năng xói mòn bất kỳ tiến trình tư
duy chiến lược nào. Hãy xét đến thiên kiến của con người. Con
người chúng ta có một thói quen tệ hại là lạc quan thái quá.
Đó là yếu tố thứ I, một vấn đề thực sự.
Nếu tiên liệu thành côngcác sự kiện được mong đợi sẽ xảy ra
trong tương lai, chúng ta thường làm gì? Ăn mừng. tổ chức

We slap each other on the back. We give out rewards and
bonuses to everybody, we feel good and what do we do? We
plan for the future again and if it becomes more successful,
what do we do then? Throw a bigger party. We get excited and
as that begins to happen, what happens to us? What happens
to our thinking? We begin to believe that we're extremely
good at this strategic thinking stuff and we get over-optimistic
and in fact, we begin to believe that we cause the future to
happen. And that isn't true. That hardly ever happens. We get
so over-confident that we believe that what we've been doing
is the only way to do things and does the world ever grant you
that sort of opportunity? No, because things change all the
time. We become immune to looking at new information. And
if we see information that's against what we're planning, we
tend to reject it. We get over-optimistic.
The second thing that will erode strategic thinking is ..We
don't believe in ourselves.
When we think strategically about the future, all of our
thought process is about how to minimize losses. How to avoid
making mistakes. And as a result, we don't think large enough
and our organizations dwindle as a result of it.
Let me give you an example of this under-optimism. I know a
guy that inherited a business and it took 2 partners to run this
particular business and they decided that they would split the
business in half. One partner took his half of the business and
he did it the same way year after year after year. He was very
conservative. He never changed anything. He was always
focused on minimizing losses. Never tried anything new.
tiệc tùng.
Khen ngợi và chúc tụng nhau. Tặng quà và ban thưởng cho đội
ngũ nhân viên, vv.. Chúng ta sẽ làm gì sau đó? Chúng ta
hoạch định tương lai một lần nữa. Và nếu tiếp tục thành công,
chúng ta sẽ làm gì? Mở tiệc linh đình hơn. Chúng ta cảm thấy
phấn khích hơn. Và điều tệ hại bắt đầu định hình. Điều gì đến
với chúng ta, và định hình trong tâm trí chúng ta? Chúng ta
bắt đầu tự mãn về khả năng tiên liệu và tư duy chiến lược của
mình. Chúng ta bắt đầu có cái nhìn lạc quan thái quá và thực
sự tin rằng mình có khả năng định hình tương lai. Nhưng sự
thực không như mong đợi, và khả năng ấy khó lòng xảy ra.
Chúng ta quá tự tin vào bản thân đến mức cho rằng những gì
chúng ta đã làm là phương cách đúng đắn duy nhất. Nhưng
cuộc sống có bao giờ dành cho con người một khả năng như
thế không? Không hề. Bởi lẽ mọi vật đều biến đổi theo thời
gian. Tự mãn khiến chúng ta tách mình khỏI tiến trình tìm
kiếm thông tin mới, Và nếu bắt gặp những thông tin trái với kế
hoạch dự kiến, chúng ta sẵn sàng loại bỏ chúng. Lạc quan thái
quá là như thế!
Ngược lại, yếu tố thứ II có khả năng xói mòn tư duy chiến lược
là… không tự tin vào bản thân.
Trong quá trình tư duy chiến lược hướng đến tương lai, mọi
hoạt động tư duy của chúng ta thường nhắm đến cách thức
giảm thiểu tổn thất, né tránh sai sót. Với định hướng hạn hẹp
như thế, chúng ta khó lòng mở rộng tầm nhìn, khiến doanh
nghiệp của chúng ta ngày càng suy yếu đi. Đó là yếu tố thiếu
lạc quan. Hãy đơn cử một ví dụ. Tôi có một anh bạn được thừa
hưởng một cơ sở kinh doanh đồng sở hữu với một đối tác
khác. Sau đó, họ quyết định tách ra làm ăn riêng. Đối tác của
anh ta lấy đi một nửa tài sản của cơ sở ấy, anh ta giữ phần
còn lại và duy trì công việc kinh doanh. Là một người rất bảo
thủ, anh ta không thay đổi bất cứ điều gì trong suốt nhiều
năm liền, chỉ tập trung giảm thiểu tổn thất và chối bỏ mọi cơ
hội mới.
Now fortunately for him, his business stayed exactly level for
many years. Never improved but it also never went down but
he was very, very cautious, never try anything new. His
counterpart, the owner of the other half of this business, every
year did something that I recommend to all of you. Every year
he tried at least one new thing that he had never tried before.
This is how you overcome under-optimism. Whether you
believe in it or not, you try one thing that you've never tried
before. His counterpart in the business grew his business at
twice the rate of his partner because he just did that one
thing.
Third is what we call confirmation bias.
Confirmation bias is what really gets us And that is..when it
comes to certain ways of looking at the future, certain beliefs
that we have, we become so certain that we're right that we
will not listen to any argument otherwise. How many of you
know some managers that are so convinced that they know
their industry best that they'll never change their mind?
Absolutely And what happens is when we're convinced about
subjects like..economics or how to run a business or politics or
religion, the subjects that we're forbidden to talk about, right?
When we're so convinced that our way is, is right, we actually
look for information that proves us right at 2 to 3 times the
rate that we look for information that says that we're wrong.
And when we get information that says that we're wrong we
immediately find ways to discount it. It harms strategic
thinking when we're not open minded. Here's the remedy.
Here's how you defeat this confirmation bias. You must always
have regular viewpoints from many different sources, a
diversity of viewpoints about your business.
May mắn là cơ sở kinh doanh ấy vẫn tiếp tục tồn tại trong điều
kiện ổn định suốt nhiều năm liền – chẳng có chút cải thiện
nào, cũng chẳng sa sút đi, bởi lẽ anh ta hết sức cẩn trọng,
không chấp nhận các cơ hội mới. Về phần mình, đối tác lúc
trước của anh ta lại hành động khác. Đó cũng là cung cách
hành động mà tôi muốn đề xuất với các bạn. Mỗi năm, ông ta
thử tiến hành chí ít là một điều thật mới mẽ mà ông ấy chưa
từng thực hiện trước đó. Thực tế, đó là cách thức khắc phục
tình trạng thiếu lạc quan. Dù có tin vào kết quả hay không,
chúng ta nên thử nghiệm điều mà chúng ta chưa từng thực
hiện trước đó. Kết quả là cơ sở kinh doanh của ông ta tăng
trưởng gấp đôi so vớI cơ sở kinh doanh của bạn tôi. Đó là một
thành quả xứng đáng.
Yếu tố thứ III là khuynh hướng cố chấp.
Khuynh hướng này thực sự ảnh hưởng đến tư duy của chúng
ta. Nó tác động đến cái nhìn dự kiến tương lai và niềm tin cố
hữu của chúng ta, khiến chúng ta quá đoan chắc về sự đúng
đắn của bản thân đến mức không muốn lắng nghe hay xem
xét các quan điểm khác. Có bao giờ các bạn gặp phải một nhà
quản lý độc đoán đến mức cho rằng mình là người có thể đưa
ra quyết định đúng đắn nhất hay chưa? Chắc chắn là có. Và
điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta quá cố chấp về các lãnh vực
như… kinh tế, điều hành doanh nghiệp, chính trị hay tôn giáo,
những lãnh vực bao hàm không ít điều cấm kỵ? Khi đoan chắc
rằng cách làm của mình là đúng đắn, chúng ta có khuynh
hướng tìm kiếm các thông tin chứng minh sự đúng đắn ấy với
mức độ ưu tiên cao gấp hai đến ba lần so với loại thông tin có
khả năng chứng minh sự sai lầm của chúng ta.
Và khi nhận được các thông tin cho thấy rằng mình đã sai lầm,
chúng ta sẽ lập tức tìm cách hạ thấp giá trị của chúng. Cái
nhìn hạn hẹp như thế sẽ hủy hoại tiến trình tư duy chiến lược.
Và đây là biện pháp khắc phục, cách thức đánh bại khuynh
hướng cố chấp như thế. Hãy thường xuyên đón nhận quan
điểm từ nhiều nguồn thông tin khác nhau, đa dạng hóa các
quan điểm hữu dụng có liên quan đến công việc của chúng ta.
For large organizations often this is a board of directors and
some of them do a good job, some of them don't. For small
businesses, if you don't have a board of directors, Create one.
Get your accountant, get your friend, get somebody that
knows your business but is not working in your business to
help you evaluate your plan. That independent point of view
will help you with this.
Here's the fourth thing that will erode your strategic thinking
no matter what process you use. I call it following the herd.
This is not strategic thinking. This is borrowing someone else's
strategic thinking. Basically you're either too lazy or lack the
confidence or don't have enough timeor don't take enough
trouble to do your own strategic thinking so what do you do?
You play follow the leader. You look around at the other
competitors in your marketplace and you say well, they're
doing this, so guess what? So should we.
Guess what's at stake? Innovation, opportunity. You basically
wind up living out other people's dreams when this happens.
Boring. The remedy for following the herd. It's very simple to
say and very difficult to do. Don't do it. It is a mistake and you
should always look for your way of moving forward. Now when
you get back with your team what can you do? What can you
do with these ideas? Very simple. It's very straightforward
and it's very powerful. Break them up into 4 different groups
and have each group take a look at the strategic thinking and
ask them to work on these 4 different obstacles. One group:
do you think we're being over-optimistic and make them prove
the case. It may not be the case but see if they can stretch it.
See if they can find evidence.
Các doanh nghiệp lớn thường có một ban giám đốc hay hội
đồng quản trị. Một số hoạt động hiệu quả, một số thì không.
Đối với các doanh nghiệp chưa có một ban giám đốc, hãy lập
ra một ban như thế. Hãy yêu cầu nhân viên kế toán, bạn bè
hay những ai biết rõ công việc của các bạn nhưng không làm
việc tại doanh nghiệp xem xét kế hoạch làm việc của các bạn.
Quan điểm đánh giá độc lập của họ sẽ giúp các bạn ngăn ngừa
cố chấp.
Tiếp theo là yếu tố thứ IV: có khả năng xói mòn bất cứ tiến
trình tư duy chiến lược nào. Tôi gọi đó là phản ứng bầy đàn.
Phản ứng ấy không phải là tư duy chiến lược, chỉ là sự vay
mượn kết quả tư duy chiến lược của người khác. Về cơ bản,
nguyên nhân của nó là sự biếng nhác, thiếu tự tin, không có
đủ thời gian hoặc không muốn dành công sức để đầu tư vào
hoạt động tư duy chiến lược. Thực chất, phản ứng ấy là gì?
Chúng ta làm theo người dẫn đầu. Chúng ta nhìn quanh để tìm
hiểu hành động của các đối thủ cạnh tranh, rồi cho rằng nếu
người khác làm thế, chúng ta nên... làm sao nhỉ? Nên làm
theo!!!
Hãy nghĩ xem. Chúng ta đang đặt cược cái gì? Khả năng đổi
mới, cơ hội phát triển. Khi phản ứng theo bầy đàn, chúng ta
đặt cược tất cả những điều đó chỉ để theo đuổi ước mơ của kẻ
khác. Thật nhạt nhẽo! Cách khắc phục phản ứng theo bầy đàn,
nói ra rất dễ nhưng thực hiện lại rất khó. Đơn giản là: "Đừng
làm thế!" Đó là cách làm sai lầm. Hãy tự tìm phương cách của
riêng mình để vươn lên. Sau buổi học này, các bạn có thể vận
dụng những ý tưởng ấy như thế nào khi làm việc với các nhân
viên của mình? Rất đơn giản. Hãy áp dụng trực tiếp. Đó là
cách làm rất hiệu quả. Hãy chia họ ra làm 04 nhóm, phân cho
mỗi nhóm một vấn đề cần xem xét về mặt tư duy chiến lược.
Yêu cầu mỗi nhóm xem xét 01 trong 04 yếu tố xói mòn nêu
trên. Vấn đề dành cho nhóm thứ nhất là: Các bạn có lạc quan
thái quá hay không? Yêu cầu họ nhận định và chứng minh.
Dẫu cho vấn đề ấy không tồn tại, cứ để họ vận dụng khả năng
suy xét và đưa ra bằng chứng khả dĩ.
Have another group say are we being under-optimistic and
have them see if they can prove the case. Have another group
say where are our blind spots? How are we using confirmation
bias? How we think that we're so right that we're blinded by
evidence to the contrary. And lastly, have another group take
a look and say why are we following the herd? Why do we
keep doing the same things other people do? Where's our
innovation. And see if they can't prove the case. And here's
the reason. If you ask people to say prove us wrong, guess
what will happen? They'll go out and look for all the evidence
that they normally don't look for to be able to do that
And ... I have to tell you. It will increase the quality of your
strategic thinking by factors larger than you can imagine. I
have worked with many lients having them use these 4
techniques with their groups and they have improved their
strategic thinking abilities far greater than even I anticipated.
So let's take a review. Memories of the future. They're the
same as our memories of the past. The four things that erode
strategic thinking are over-optimism, under-optimism,
confirmation bias and following the herd.
If you can use the ways of defeating those things you will
definitely improve your strategic thinking.
Vấn đề dành cho nhóm thứ hai là: Các bạn có thiếu lạc quan
hay không? Yêu cầu họ xem xét và chứng minh nhận định của
mình. Vấn đề dành cho nhóm thứ ba là: Tầm nhìn của các bạn
có những hạn chế gì xuất phát từ khuynh hướng cố chấp? Hãy
yêu cầu họ tìm kiếm bằng chứng cho thấy các bạn không chịu
nhìn nhận những gì trái với suy nghĩ của mình. Cuối cùng, hãy
yêu cầu nhóm thứ tư xem xét vấn đề như sau: Vì sao các bạn
phản ứng theo bầy đàn? Vì sao các bạn một mực làm theo
hành động của người khác? Các bạn có khả năng đổi mới bằng
cách nào? Và chờ xem họ sẽ chứng minh được điều gì. Và đây
là lý do của cách làm ấy. Khi chúng ta yêu cầu người khác
chứng minh sai lầm của chúng ta, điều gì sẽ xảy ra? Họ sẽ suy
nghĩ và tìm kiếm những chứng cứ nằm ngoài phạm vi xét đoán
bình thường của họ, để có thể đáp ứng yêu cầu ấy.
Và tôi khẳng định các bạn rằng điều đó sẽ giúp các bạn nâng
tầm tư duy chiến lược của mình thông qua những nhân tố có
hiệu quả vượt quá khả năng hình dung của các bạn Tôi đã
từng làm việc với nhiều học viên, yêu cầu họ sử dụng cách đặt
vấn đề với 04 nhóm nhân viên khác nhau như thế. Kết quả là
họ đã nâng cao năng lực tư duy chiến lược ở mức độ vượt khỏi
phạm vi dự kiến của tôi. Bây giờ, hãy điểm lại nội dung buổi
học này. Ký ức về cái nhìn dự kiến tương lai có các đặc tính
tương tự như ký ức thời quá khứ. 04 yếu tố có khả năng xói
mòn tư duy chiến lược là: Lạc quan thái quá; Thiếu lạc quan;
Khuynh hướng cố chấp; và Phản ứng theo bầy đàn.
Nếu có thể vận dụng các biện pháp khắc phục 04 yếu tố ấy,
nhất định các bạn sẽ nâng cao năng lực tư duy chiến lược của
mình.