ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ

1774-1917

1774 – 1789 – 1821 - 1830 – 1848 -

1917

Επιμέλεια: Γιώργος Καλαντζής (ΠΕ2) - Ιωάννα Αρτινού (ΠΕ2)

1
 Αμερικανική Επανάσταση 4 Ιουλίου 1776

Γαλλική Επανάσταση 14 Ιουλίου 1789

Ελληνική Επανάσταση 25 Μαρτίου 1821

Επαναστάσεις του 1830

Επαναστάσεις του 1848

Επαναστάσεις
του 1871

Ρώσικη
1789 1830 1871 Επανάσταση

1776 1821 1848 1917

1914-1918
Α΄
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ
ΠΟΛΕΜΟΣ
Emanuel Gottlieb Leutze, Washington Crossing the Delaware, 1851

3
Emanuel Gottlieb
Leutze, , 1851 -
DETAILS

4
John Trumbull, Declaration of Independence (1819)

5
 John Trumbull, Declaration of Independence – info

• Το γεγονός: 28.6.1776
• Τόπος: Φιλαδέλφεια, Η.Π.Α.
• Ρεύμα: νεοκλασσικισμός
• Απεικονίζονται 47 από τους πρωτεργάτες της
ανεξαρτησίας. Οι 42 ήταν αληθινά παρόντες αν και όχι όλοι
την ίδια στιγμή. Για τους άλλους δεν υπήρχαν
προσωπογραφίες τους, οπότε ο καλλ. τους αντικατέστησε
με πέντε άλλους επώνυμους «πατριώτες» της εποχής
• Στο κέντρο ο Τ. Τζέφερσον, βασικός συντάκτης της
Διακήρυξης, παραδίδει το κείμενο στον πρόεδρο του
Κογκρέσου . Μαζί του η υπόλοιπη ομάδα των συντακτών.
Δεξιά του, ο Β. Φραγκλίνος, στην άκρη αριστερά, ο Τζον
Άνταμς (2ος πρόεδρος, πολιτικός αντίπαλος του Τζέφερσον)
• https://www.aoc.gov/art/historic-rotunda-
paintings/declaration-independence

6
 John Trumbull, Declaration of Independence – info
(ανακρίβειες )
• Οι αντιπρόσωποι φαίνονται ομόθυμοι, ήρεμοι, αποφασισμένοι
έτοιμοι να υπογράψουν, αληθινοί «πατέρες του έθνους». Στην
πραγματικότητα υπήρχαν μεγάλες διαφωνίες μεταξύ τους σε
πολλά ζητήματα και ορισμένοι δεν υπέγραψαν καν
• Some viewers believe that Jefferson is standing on Adams' foot, but
this is just an optical illusion (though their feet more clearly overlap
in engravings based on the painting). A more interesting note is
that, though Jefferson is the star of the painting, due to his height,
his red vest, and his hands on the Declaration of Independence,
Adams is at the exact center of the painting. Adams' stockinged legs
(along with a few other men's legs) are also front and center; in
1828, after the monumental painting had been installed in the
Capitol Rotunda, John Randolph called it "the Shin-piece, for surely
never was there before such a collection of legs submitted to the
eyes of man.«
• https://declaration.fas.harvard.edu/blog/trumbull

7
Jacques-Louis David, Tennis court oath, 1791

8
Sketch of Le Serment du Jeu de paume by David.

9
 Jacques-Louis David, Tennis court oath - info

• The Tennis Court Oath is a large work in pen and ink on

paper. The painting for which it was drawn was never
completed by David, partially for financial reasons, partially
because of politics. In the work, the hundreds of assembly
members surge forward to express their endorsement of
the oath, except for the one man who would not sign, who
is represented in the lower left. The central figures are
those of a Roman Catholic priest and a Protestant pastor,
linked together. This symbolizes harmony and union.
Indeed, the whole composition of the work expresses
accord, though David was scrupulous in making each
person's body language individual.
• https://study.com/academy/lesson/tennis-court-oath-
painting-by-david-meaning-analysis.html

10
 Jacques-Louis David, Tennis court oath – info 2

• All the deputies are shown looking at Bailly, as a device to show their unanimous
support of him. The only man to refuse to take the oath, Martin-Dauch, is shown
in the lower right hand corner and provides a counterpoint to the general
enthusiasm. David also drew all the faces in detail so that every figure was
recognisable. Above are large windows with smiling figures of the public.
• In the 18th century, an oath had a sacred value and guaranteed a person would be
faithful to their word, as in David's own The Oath of the Horatii. During the French
Revolution, collective oaths like the tennis court oath were considered as a factor
in national unity and national unanimity. The tennis court oath - pre-Romantic,
near-unanimous, almost totally middle-class and with no popular violence - above
all was considered the forerunner of the 1789 revolution and also showed that
national sovereignty was made up of each individual's personal will.
• David's painting also portrays the monk Dom Gerle alongside the Protestant
pastor Jean-Paul Rabaut Saint-Étienne, symbolising a new era of religious
tolerance. The wind blowing through the windows and billowing the curtains also
symbolises the wind of Revolution blowing through France.
• https://en.wikipedia.org/wiki/The_Tennis_Court_Oath_(David)

11
The Conquerors of the Bastille before the Hotel de Ville in 1789

12
Jacques-Louis
David, Death
of Marat
(1793)

13
 David:
σύγκριση/
λεπτομέρε
ιες

14
Στο έργο Ο θάνατος του Μαρά ο David εφαρμόζει τους συμβολισμούς της χριστιανικής
εικονογραφίας για να ηρωοποιήσει τον άνθρωπο που πεθαίνει υποστηρίζοντας τις ιδέες του.
Ο ήρωας, ως άλλος μάρτυρας θυσιάζεται για την πίστη του, όπως οι μάρτυρες της θρησκείας. O
Mαρά αφήνει την τελευταία του πνοή με την πένα ακριβώς δίπλα του, σύμβολο της
ελευθεροτυπίας και της υπεράσπισης των ανθρώπινων ελευθεριών.

Στην απόδοση του θέματος δεν υπάρχουν περιττές λεπτομέρειες, τα αντικείμενα είναι
λιτά (το γράμμα που η CharlotteCorday χρησιμοποίησε για να τη δεχτεί και τελικά να τον
δολοφονήσει, το μαχαίρι, η πέννα, το μελανοδοχείο), η προοπτική έχει αποκοπεί και το
βλέμμα του θεατή συγκεντρώνεται στο φωτισμένο και γαλήνιο πρόσωπο του Mαρά. Κανένα
ίχνος πόνου ή αγωνίας δε σκιάζει το πρόσωπο του ήρωα, που πεθαίνει για τα ιδανικά της
πατρίδας του.

Στα έργα του David υπάρχει μία έντονη φωτεινότητα, που μαρτυρεί την ικανότητά του να
συλλαμβάνει τις χρωματικές διαφοροποιήσεις του φωτός και των αντικειμένων. Δημιουργεί
σκηνές στις οποίες σκόπιμα αποκόπτει κάθε φυγή προς το βάθος του πίνακα. Με αυτόν τον
τρόπο ο θεατής εγκλωβίζεται σ’ έναν προκαθορισμένο απόλυτα γεωμετρικό χώρο.

Τα συναισθήματα δίνουν τη θέση τους στην εκλογίκευση.

Οργανώνει τον εσωτερικό χώρο με τρόπο που φανερώνει την επίδραση της κλασικής αρχαιότητας
και τις πηγές του Νεοκλασικισμού. Τοποθετεί τις μορφές στο κέντρο του πίνακα και τις
αποδίδει με χρωματική καθαρότητα και περίγραμμα, με τέτοιο τρόπο που δίνουν την
εντύπωση ανάγλυφων.
15
Paul-Jacques-Aimé
Baudry, Charlotte
Corday, 1860

16
Ποιος είναι ο ήρωας; Δύο ζωγράφοι, δύο εποχές
(1793/1860), δύο απόψεις

17
Jean-Jospeh Weerts, Marat assassiné! 13 juillet 1793, 8 h du soir !,
(1880)

18
Henri Felix Emmanuel Philippoteaux, Le Dernier banquet des
Girondins, 1850

19
 Jacques-Louis David ,
Napoleon crossing Alpes,
1801-1805 – μία από τις 5
εκδοχές

20
Ingres, Napoléon sur le trône impérial, 1806
/ Το αερόστατο της στέψης
Jacques-Louis David, Napoleon’s Coronation, 1806

22
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
(1821 – 1829)
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
(1821 – 1829)

Κοινωνικές ομάδες στον

τουρκοκρατούμενο Ελλαδικό χώρο
Peter Von Hess,

Αλέξανδρος
Μαυροκορδάτος
(Φαναριώτης)
 Louis Dupré, Louis Dupré,
Ιωάννης Λογοθέτης Ο Πρίγκιπας της Μολδαβίας
(πρόκριτος της Λιβαδειάς) Μιχαήλ Σούτσος ( Φαναριώτης)
Έλληνας έμπορος

Ludovico Lipparini,
Έλληνας αγωνιστής
Richard Parkes Bonington, Karl Haag,
Ο αρματολός Ο ορεσίβιος (ο κλέφτης)
 Peter Von Hess
Karl Krazaisen,
Η Μπουμπουλίνα αποκλείει
Κωσταντίνος Κανάρης
την Ναυπλίαν
Louis Dupré, Ο γάλλος πρόξενος Louis Fauvel μπροστά σε καβαλέτο,
με φόντο την Ακρόπολη
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
(1821 – 1829)

Η προετοιμασία του Αγώνα

ΑΝΖ - ΡΕΝΕ ΡΑΒΩ Η αφύπνιση της Ελλάδας
Ρήγας και Κοραής ανασηκώνουν την Ελλάδα
Χαράλαμπου Παχή (1871),
Ο Ρήγας Φεραίος
Διονυσίου Τσόκου, Ο όρκος του Φιλικού
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
(1821 – 1829)

Η σφαγή της Χίου (Πάσχα 1822)

 EUGENE
DELACROIX,

Η
σφαγή
της Χίου
1824

δείτε
 Eugène
Delacroix, Scene of
the massacre at
Chios; Greek families
awaiting death or
slavery, 1824
Sir Charles Lock Eastlake, Έλληνες διωκόμενοι μετά την
καταστροφή της Χίου
Sir Charles Lock Eastlake, Φυγάδες μετά την καταστροφή
στη Χίο
Νικηφόρος Λύτρας,

Η πυρπόληση της
τουρκικής
ναυαρχίδας από τον
Κ. Κανάρη
 Ivan Aivasovsky
Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κ. Κανάρη
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
(1821 – 1829)

Η έξοδος του Μεσολογγίου

(Πάσχα 1826)
Θεόδωρος Βρυζάκης,

Η Έξοδος του
Μεσολογγίου
1855
E. de Lunsac, Σκηνή από την Έξοδο του Μεσολογγίου
Joseph-Denis Odevaere, Οι τελευταίοι υπερασπιστές του
Μεσολογγίου
 EUGENE
DELACROIX,

Η Ελλάδα θρηνεί
στα ερείπια
του Μεσολογγίου
1826
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
(1821 – 1829)

Το ηρωικό και δραματικό στοιχείο

Ludovico Lipparini, Ο όρκος του Byron
ARY SCHEFFER, νεαρός πολεμιστής υπερασπίζεται
τον πληγωμένο πατέρα του (1827)
ARY SCHEFFER, Σουλιώτισσες στο Ζάλογγο το 1803
(έργο του 1827)
Ceasar Willich, Βυρωνικό θέμα
Ludovico Lipparini, Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη
Βουλή των Ελλήνων, τοιχογραφία Η Συνθήκη του Λονδίνου
(1827)
 Ναυμαχία του
Ναβαρίνου
George Phillip
Reinagle,
1828
eyewitness of
the battle.

Auguste Mayer
Franc. Goya, Third of May

57
Eugène Delacroix. Greek Cavalry Men Resting
in a Forest, 1858

58
Eugene Delacroix, La liberte guidant le peuple, 1830

59
Eugene Delacroix, La
liberte guidant le
peuple, 1830 -
details
 Eugene Delacroix, La
liberte guidant le peuple,
1830 – details 2
Eugene Delacroix, La liberte guidant le peuple, 1830 – details 3
Frédéric Auguste Bartholdi, Statue
of Liberty (1886) – To ισραηλινό
τείχος στην περιοχή της Βηθλεέμ -
εξώφυλλο δίσκου των Coldplay
(2008)
Jean Victor
Schnetz,
Battle
outside the
Hotel de
Ville, 1833
– για την
επανάστασ
η του 1830

64
Gabé, Paris revolution, 1830 (1852)

65
Félix Philippoteaux, Lamartine in front of the Hôtel de
Ville, Paris, on 25 February 1848

66
Ludwig von Elliott, Frankfurt Parliament during a
speech by Robert Blum, 1848

67
Carl Steffeck, the execution of Robert Blum, 1848

68
Δεξιά: Phillip Veit (;),
Germania, (1848)
/ Κάτω: ο πίνακας
αναρτημένος στο
Κοινοβούλιο της
Φραγκφούρτης
70
Apolph Menzel, Victims of the March Revolution in Berlin
Lying in State, 1848

71
 RUSSIAN REVOLUTION 1917
• «ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ»
• ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΣ ΙΛΙΤΣ ΛΕΝΙΝ + ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΟΙ
• ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΤΣΑΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ (ΡΟΜΑΝΟΦ)
• ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ
ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ
• ΡΩΣΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ -> ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ (ΕΣΣΔ)
• Αναδεικνύονται: ΑΓΡΟΤΕΣ - ΕΡΓΑΤΕΣ
72
Isaak Brodsky, V. I. Lenin and a Demonstration, 1919. 73
 Vladimir
Aleksandrovich Serov
(1910–1968)
V.I. Lenin proclaims
Soviet power, 1947
(ο Λένιν διακηρύσσει τη
Σοβιετική δύναμη)

2ο συνέδριο των Σοβιέτ, Αγ.

Πετρούπολη 7/11/1917)
Διακρίνονται άλλα ηγετικά
μέλη των Μπολσεβίκων:
Stalin, Dzherzhinsky και
Sverdlov

74
Η σημαία της μετέπειτα Σοβιετικής
75
Ένωσης (ΕΣΣΔ ή USSR)
Boris Kustodiev, The Bolshevik (1920)

76
Konstantin Yuon, New Planet (1921)

77
Kuzma Petrov-Vodkin, Fantasy (1925)

78
Isaak Brodsky , A Muscovite Michelangelo’: Shock-worker from
Dneprostroi (1932)

79
Στάλιν – Λένιν – Τρότσκι

80
Επί διακυβέρνησης
Στάλιν (1924-1953),
ο πολιτικός του
αντίπαλος Τρότσκι
«εξαφανίζεται»
από τις αυθεντικές
φωτογραφίες,
επειδή τον
παρουσίαζαν ως
στενό συνεργάτη
του Λένιν

81
 Μετά το θάνατο του
Στάλιν (1953) γίνεται
αποσταλινοποίηση του
καθεστώτος. Έτσι...

Vladimir Aleksandrovich Serov

(1910–1968)
V.I. Lenin proclaims Soviet
power, 1954
(ο Λένιν διακηρύσσει τη
Σοβιετική δύναμη)

82
 83
Σταλινισμός - 1947 «Αποσταλινοποίηση» – 1954