2/4/2016 1

VIEÂM
THANH QUAÛN
CAÁP

THs.BS CHU LAN ANH

ĐHYD-TP HỒ CHÍ MINH

ÑAÏI CÖÔNG

 Laø nguyeân nhaân chính gaây khoù thôû thanh

quaûn do taéc ngheõn ñöôøng hoâ haáp treân.
 Daáu hieäu laâm saøng tuyø thuoäc vaøo vò trí cuûa
toån thöông vaø vi truøng gaây beänh.
 Vieâm thanh quaûn haï thanh moân thöôøng
gaëp nhaát.

2/4/2016 2

1
 Nguyên nhân

 Nhiễm trùng (virus,vi khuẩn)

 Yếu tố ngoại sinh

Các dạng lâm sàng

 Viêm thanh quản cấp đơn thuần

 Viêm thanh quản rít ở trẻ em
 Viêm thanh quản hạ thanh môn
 Viêm thanh thiệt cấp
 Viêm thanh khí phế quản cấp
 Bạch hầu thanh quản
 Herpes zoster thanh quản

2
 Viêm thanh quản cấp đơn
thuần
Nguyên nhân
 Nhiễm trùng:virus (influenza, adenovirus)vi
khuẩn(Moracella catarrhalis,Streptococcus
pneumoniae,H.influenza)
 Chấn thương: lạm dụng giọng, thủ thuật ở
thanh quản
 Kích thích do khói , gas…

Viêm thanh quản cấp đơn

thuần
Thay đổi bệnh học trong niêm mạc:
 Niêm mạc đỏ, phù nề
 Tiết dịch mủ nhầy dai
 Trầy sước nhẹ
 Dịch rỉ mủ trong những trường hợp nặng
 Viêm màng sụn

3
 Viêm thanh quản cấp đơn
thuần
Lâm sàng
 Khàn tiếng (giọng khô, âm cao)
 Khó chịu trong họng
 Đau họng
 Khó nuốt trong trường hợp phù nề nhiều
 Ho khan, ho kích thích
 Sốt , mệt mỏi
 Đỏ và tiết nhầy trên bề mặt dây thanh

Viêm thanh quản cấp đơn

thuần
Diễn tiến
 Thường giảm sau vài ngày
 Khàn tiếng có thể tồn tại khoảng 2 tuần sau
khi thuyên giảm rõ rệt
 Trường hợp nặng viêm có thể lan đến phổi
ở người già .

4
 Viêm thanh quản cấp đơn
thuần
Điều trị
Tại chỗ
 Hạn chế nói
 Khí dung
 Chườm nóng vùng cổ

Viêm thanh quản cấp đơn

thuần
Toàn thân
 Nghỉ ngơi, an thần
 Hạ sốt , giảm ho
 Tránh rượu, thuốc lá
 Kháng sinh toàn thân trong trường hợp
nhiễm trùng

5
 VIEÂM THANH QUAÛN RÍT ÔÛ TREÛ EM

Yếu tố thuận lợi

+ Do cô ñòa co thaét
+ Vieâm hoâ haáp treân
Ñaây laø beänh chæ thaáy ôû treû em vaø côn
khoù thôû chæ xaûy ra ban ñeâm.

2/4/2016 11

Trieäu chöùng
 Vaøi hoâm trước: soå muõi, ngheït muõi, ho
nheï nhöng vaãn chôi bình thöôøng.
 Toái ñeán: ñang nguû -> keâu khoùc
vaø leân côn giaõy giuïa, maét trôïn, maët tím
baàm, ho oâng oång.
 Khoù thôû thanh quaûn ñieån hình.
 Côn khoù thôû kòch phaùt ngaén: töø 5 ñeán 10
phuùt -> bôùt daàn -> beù nguû yeân, thôû ñeàu vaø
maët moâi hoàng laïi.
 coù theå laäp laïi 1 -> 2 cơn ôû caùc ñeâm sau 12

6
 Khaùm:
 Khoâng baét gaëp ñöôïc côn.
 Coù VA ôû voøm.
 Tình traïng vieâm muõi hoïng.
 Vuøng döôùi thanh moân ñoâi khi bò phuø neà.

2/4/2016 13

Ñieàu trò:
 Thuoác an thaàn (khaùng Histamine)
 Cho beù ôû moâi tröôøng toát (coù nhieät ñoä
vaø ñoä aåm vöøa phaûi)
 Naïo VA
 Khaùng sinh vaø corticoide: khoâng caàn
thieát

2/4/2016 14

7
VIEÂM THANH QUAÛN HAÏ THANH MOÂN

 Thöôøng xaûy ra nhaát (gaáp 50 laàn)

 Giôùi : Nam > nöõ (2 laàn)
 Tuoåi: thường gặp từ 1 ñeán 3 tuoåi (coù theå
gaëp ôû tuoåi 6 thaùng)
 Muøa: Thöôøng xaûy ra vaøo luùc giao muøa
Thu ñoâng (do khoâng khí laïnh vaø aåm).

2/4/2016 15

VIEÂM THANH QUAÛN HAÏ THANH MOÂN

 Taùc nhaân: Para influenza type 2, 3.

influenza, paramyxovirus, adeùnovirus.

 Caùc yeáu toá thuaän lôïi: huùt thuoác laù,

uoáng röôïu, laøm vieäc ôû nôi nhieàu buïi,
gioù laïnh.

2/4/2016 16

8
 VIEÂM THANH QUAÛN HAÏ THANH MOÂN

Daáu hieäu ñieån hình.

 Khoù thôû thanh quaûn:
* Khoù thôû chaäm thì hít vaøo.
* Co keùo treân xöông öùc, cô lieân söôøn,
thöôïng vò.
* Tieáng rít thanh quaûn

2/4/2016 17

Caùc daáu hieäu khaùc:

 Khaøn tieáng: ngaøy moät taêng daàn,
coù khi maát haún.
 Ho khaøn, oâng oång.

 Khoâng khoù nuoát.

2/4/2016 18

9
  Hoïng: Nieâm maïc hoïng phuø neà, ñoû do
vieâm muõi hoïng keøm theo
 Soi haï hoïng thanh quaûn : daây thanh coù
maøu hoàng, phuø neà,
vuøng haï thanh moân phuø neà, ñoû.
 Khoâng coù haïch coå beänh lyù.

2/4/2016 19

 Khaùm phoåi: Khoâng coù aâm beänh lyù, coù

theå nghe ñöôïc tieáng rít do thanh quaûn
truyeàn xuoáng.
 Toaøn thaân vaãn coøn toát, soát vöøa phaûi
(380C – 3805C), beù vaãn chôi, noâ ñuøa.

2/4/2016 20

10
 Daáu hieäu khoâng ñieån hình.
Khi beänh nhaân suy kieät: khoù thôû hai
thì, soát cao hoaëc khoâng soát.
=> Caàn laøm :
 X quang phoåi.
 X quang cổ thaúng, nghieâng

2/4/2016 21

Dấu hiệu Steeple

11
 Chaån ñoaùn phaân bieät

a. Dò vaät thanh quaûn:

 Hoäi chöùng xaâm nhaäp, khoâng coù soát.

  + Soi thanh quaûn tröïc tieáp (qua ñoù laáy

luoân dò vaät neáu coù).

2/4/2016 23

b. Baïch haàu thanh quaûn:

 Treû em khoâng ñöôïc chích ngöøa.
 Vẻ maët nhieãm truøng, nhieãm ñoäc
 Hôi thôû hoâi.
 Gioïng noùi yeáu, ho yeáu.
 Coù giaû maïc ôû hoïng .
 Haïch coå hai beân.
  + Pheát hoïng: vi truøng Klebs Loffler
2/4/2016 24

12
c. Phuø neà thanh quaûn khoâng nhieãm truøng:
 Sau chaán thöông: ho khaïc ra maùu, traøn
khí döôùi da.
 Phuø neà thanh quaûn sau khi uoáng chaát
loûng noùng hoaëc chaát aên moøn.
 Phuø neà thanh quaûn do soác phaûn veä (dò
öùng, coân truøng chích): raát nguy hieåm vì
tieán trieån nhanh.
2/4/2016 25

Phaân ñoä khoù thôû thanh quaûn.

a. Trieäu chöùng chính:

 Tieáng rít thanh quaûn
 Co keùo caùc cô hoâ haáp phuï: Loõm
hoõm öùc, thöôïng vò, thöôïng ñoøn, lieân
söôøn, luùc hít vaøo traùi coå tuït xuoáng.
 Khoù thôû chaäm thì hít vaøo

2/4/2016 26

13
 b. Trieäu chöùng phuï:
 Maët hoát hoaûng, caøo coå, daõy duïa.

 Da maët ñoû baàm, keát maïc ñoû, tónh maïch

coå noåi phoàng.
 Khi hít vaøo, beänh nhaân ngöûa ñaàu ra
sau, meùp moâi bò keùo xeäch ra hai beân,
thanh quaûn bò tuoät xuoáng.

2/4/2016 27

Phân độ

 Độ I- khó thở khi gắng sức

 Độ II A- khó thở lúc nghỉ ngơi
 Độ II B -khó thở lúc nghỉ kèm các triệu
chứng phụ
 Độ III- Trieäu chöùng ngöôøi saép cheát: Giaûm
co keùo caùc cô hoâ haáp phuï, maát tieáng rít
thanh quaûn, thôû nhanh noâng, laû ngöôøi, maét
lôø ñôø, da taùi.
2/4/2016 28

14
 Ñieàu trò

1. Nguyeân taéc ñieàu trò.

 Loaïi tröø dò vaät ñöôøng thôû.
 Phuïc hoài söï thoâng thöông ñöôøng thôû.
 Ñaûm baûo tình traïng thoâng khí vaø oxy
hoùa maùu.

2/4/2016 29

Nheï: Khoù thôû thanh quaûn ñộâ I (töï hoài phuïc

töø 2 – 4 ngaøy)
 Ñieàu trò ngoaïi truù.
 AÊn uoáng bình thöôøng.
 Ñieàu trò trieäu chöùng: haï soát, giaûm ho.
 Höôùng daãn baø meï chaêm soùc treû taïi nhaø
vaø caùc daáu hieäu naëng caàn ñi taùi khaùm (co
loõm ngực, tiếng rít khi nằm yeân)

2/4/2016 30

15
 Trung bình: khoù thôû thanh quaûn ñoä IIA
 Coù theå ñieàu trò ngoaïi truù, neáu beänh
nhaân ôû gaàn vaø theo doõi saùt.
 Hạ sốt, giảm ho, uoáng Dexamethasone
0,15mg/kg.
 Caàn taùi khaùm moãi ngaøy.

2/4/2016 31

Naëng: khoù thôû thanh quaûn ñoä IIB, III

 Nhaäp vieän ñieàu trò.

 Caàn giöõ yeân treû, cho meï boàng, traùnh

khoùc vì laøm taêng phuø neà thanh quaûn
vaø khoù thôû nhieàu hôn.
 Thôû oxy qua canule duy trì SaO2
92-96%.

2/4/2016 32

16
  Khí dung Adrenaline 1‰ 2-5ml, coù theå
laäp laïi 30 phuùt - 1 giôø
 Dexamethasone 0,15–0,6mg/kg TB
hoaëc TM , coù theå laäp laïi sau 6-12 giôø neáu
caàn. Moät soá taùc giaû nhaän thaáy khí
dung Budesonide cuõng coù hieäu quaû trong
khoù thôû nheï vaø trung bình.
 Khaùng sinh: Cefotaxime hoaëc
Ceftriaxone…

2/4/2016 33

Chæ ñònh ñaët noäi khí quaûn

 Tím taùi.
 Lô mô, kieät söùc.
 Côn ngöøng thôû.
 Thaát baïi vôùi ñieàu trò noäi khoa (khí dung
Adrenaline vaø Dexamethasone). Choïn noäi
khí quaûn côõ nhoû hôn bình thöôøng 0,5cm.
Thôøi gian hoài phuïc thöôøng töø 3 –5 ngaøy
,neân öu tieân choïn ñaët noäi khí quaûn hôn môû
khí quaûn.
2/4/2016 34

17
Theo doõi:
 Tri giaùc,
 tieáng rít thanh quaûn,
 nhòp thôû,
 nhòp tim,
 SaO2.

2/4/2016 35

VIEÂM THANH QUAÛN

THÖÔÏNG THANH MOÂN
(Vieâm thanh thieät caáp = vieâm tieàn ñình
thanh quaûn).
 Thanh thieät laø caùnh cöûa cuûa thanh quaûn
=> raát deã bò toån thöông do dò vaät vaø do
hoùa chaát.
 Nieâm maïc maët löôõi thanh thieät khoâng
baùm chaët vaøo suïn -> maët naøy deã bò phuø
neà.
2/4/2016 36

18
  Thöôøng do vi truøng H. influenzae.
 Beänh thöôøng naëng coù theå ñöa ñeán töû
vong.
 Nam > nöõ.
 Tuoåi : thường gặp 7 thaùng ñeán 7 tuoåi (Trung
bình laø 30 thaùng).

2/4/2016 37

Lâm sàng
 Khôûi phaùt döõ doäi, thöôøng
vaøo ban ñeâm.
 Soát cao ñoät ngoät, löôõi dô.
 Nuoát ñau nhieàu, lan leân tai.
 Treû con: chaûy ñaày nöôùc boït hai beân
khoùe mieäng, löôõi theø ra, hoát hoaûng, vaät
vaõ.
 Gioïng neùn laïi, kiểu ngồi dặc biệt
 Hạch cổ
2/4/2016 38

19
 Điều trị
 Khaùng sinh: Cephalosporine

 Khaùng vieâm: Corticoide.

 Tình traïng khoù thôû khoâng caûi thieän ->

ñaët noäi khí quaûn, môû khí quaûn.
 Sau 03 ngaøy: Soi thanh quaûn ñaùnh giaù
möùc ñoä phuø neà cuûa thanh thieät. Neáu toát -
> ruùt oáng.
2/4/2016 40

20
 VIEÂM THANH KHÍ PHEÁ
QUAÛN DO VI TRUØNG

2/4/2016 41

Lâm sàng

 Khoù thôû thanh quaûn nhöng thöôøng khoù

thôû 2 thì (hít vaøo vaø thôû ra)
 Dieãn tieán ñaùng lo ngaïi vì noù ñeà khaùng
vôùi ñieàu trò thöôøng qui cuûa vieâm thanh
quaûn haï thanh moân keå caû adreùnaline.
 Phuø neà haï thanh moân nhöng thanh thieät
bình thöôøng.

2/4/2016 42

21
  Taéc ngheõn khí pheá quaûn, caûn trôû hoâ haáp
do coù nhieàu muû vaø ñoâi khi coù maøng giaû.
 Vi truøng: Staphylocoque Pathogeøne,
Streptocoque, Heùmophylus.
 Daáu hieäu toaøn thaân: soát cao, ôùn laïnh, veû
maët xaùm, suy nhöôïc, thôû meät nhoïc, moâi
tím.

2/4/2016 43

Chẩn đoán phân biệt

 Vieâm thanh quaûn haï thanh moân: daáu hieäu
toaøn thaân toát, soát vöøa phaûi.
 Vieâm thanh thieät: ñöùa beù thöôøng ôû tö theá
nöûa ngoài, nửa naèm , gioïng ngaäm hoät thò.
 Baïch haàu thanh quaûn: khaùm hoïng neáu
nghi ngôø, pheát hoïng soi töôi tìm vi truøng
daïng baïch haàu.

2/4/2016 44

22
 Höôùng daãn ñieàu trò:
 Phaûi ñaët noäi khí quaûn
 Khaùng sinh lieàu cao.
 Thaày thuoác phaûi trò tích cöïc töø ban
ñaàu.

2/4/2016 45

Viêm thanh quản do bạch hầu

 Thường hay gặp ở TE<10 tuổi hay người trẻ

 Nn: Corynebacterium diphtheriae
 Hiện nay ít gặp do tiêm chủng toàn cầu

23
 Viêm thanh quản do bạch hầu
Lâm sàng
 Khởi phát âm thầm
 Ho , khàn tiếng
 Tiếng rít thanh quản, xanh tím , lõm ngực
 Sốt ít khi >37,8 độ C
 Mạch nhanh yếu
 Giả mạc trắng xám, chảy máu khi lấy đi
 Hạch cổ

Viêm thanh quản do bạch hầu

Chẩn đoán: phết giả mạc

Điều trị:
 Kháng độc tố IM,IV (20.000-100.000 tùy
tuổi ,độ nặng)
 Kháng sinh toàn thân
 Thở oxy
 Mở khí quản

24
 Herpes zoster thanh quản

 Hiếm gặp, do virus hướng thần kinh

 Nhánh thanh quản trên của thần kinh X và
đám rối họng
 Thường gặp ở người già yếu

Herpes zoster thanh quản

Đặc điểm lâm sàng

 Đau họng
 Khó nuốt
 Sốt , mệt mỏi
 Bóng nước ở thanh thiệt, sụn phễu, băng
thanh thất (1 bên)
 Liệt dây thanh do liên quan nhánh vận động
đến cơ nhẫn phễu hoặc dây hồi qui

25
 Herpes zoster thanh quản

Điều trị
 Acyclovir 800mg x 5/ngày x 7 ngày nếu liệt
dây thanh được chẩn đoán sớm trong 3 ngày
đầu

VIEÂM
THANH QUAÛN
MAÏN

26
 NGUYEÂN NHAÂN
Do phaùt aâm:

Nhöõng ngöôøi laøm ngheà ca só, dieãn vieân,

giaùo vieân deã bò vieâm thanh quaûn do thanh
quaûn phaûi laøm vieäc quaù söùc hoaëc phaùt aâm
khoâng hôïp vôùi aâm vöïc cuûa mình.

2/4/2016 53

Do ñöôøng hoâ haáp:

 Hít phaûi nhöõng hôi hoùa hoïc hoaëc buïi kích
thích.
 Vieâm muõi xoang maïn tính.
 Duøng röôïu vaø thuoác laù quaù möùc.
Do theå ñòa:
 Beänh guùt, ñaùi thaùo ñöôøng, hoäi chöùng thaän
hö deã bò vieâm thanh quaûn hôn ngöôøi bình
thöôøng (Do roái loaïn dinh döôõng?).
GERD: Raát thöôøng gaëp hieän nay.
Vieâm thanh quaûn do naám, do lao…
54

27
 GIAÛI PHAÃU BEÄNH
Giai ñoaïn ñaàu
 Nieâm maïc bò sung huyeát.

 Caùc teá baøo truï maát heát loâng chuyeån vaø

bieán thaønh daïng deït.
Giai ñoaïn sau
 Bieåu moâ thoaùi hoùa: trôû neân deït vaø daøy
leân.
2/4/2016 55

VIEÂM THANH QUAÛN MAÏN TÍNH

XUAÁT TIEÁT THOÂNG THÖÔØNG
Theå laâm saøng thöôøng gaëp nhaát.

 Laø haäu quaû cuûa vieâm thanh

quaûn caáp tính taùi phaùt nhieàu laàn. Cöù
sau moãi ñôït vieâm caáp thì tieáng noùi caøng
khaøn theâm.
Thöôøng gaëp ôû beänh nhaân coù vieâm muõi
xoang maïn tính hoaëc ôû nhöõng ca só.
2/4/2016 56

28
 Trieäu chöùng cô naêng

Ñaàu tieân: tieáng noùi khoâng vang  phaûi

noùi to , nhieàu  choùng meät.
 Veà sau: tieáng noùi trôû neân khaøn, bò reø vaø
yeáu ôùt.
 Tieáng noùi khoâng oån ñònh: coù luùc trong, coù
luùc khaøn.
 Caûm giaùc ngöùa, cay, khoâ raùt trong
thanh quaûn.

2/4/2016 57

Trieäu chöùng thöc theå

Tieát nhaày
 Nhaày thöôøng hay ñoïng ôû moät ñieåm coá
ñònh: choã noái 1/3 tröôùc vaø 1/3 giöõa cuûa
daây thanh aâm, gioáng nhö laø haït xô
trong vieâm thanh quaûn haït.
 Khi ho, ñaèng haéng: cuïc nhaày naøy bò baät
ra  laøm cho tieáng noùi coù luùc khaøn vaø luùc
trong.

2/4/2016 58

29
 Toån thöông daây thanh
 Möùc ñoä nheï: sung huyeát ñoû, maïch maùu
döôùi nieâm maïc bò daõn thaønh hình nhöõng
tia ñoû.

2/4/2016 59

 Möùc ñoä naëng:

+ Quaù saûn vaø troøn nhö sôïi thöøng, nieâm
maïc hoàng, maát boùng.
+ Baêng thanh thaát quaù phaùt to, che kín
daây thanh khi phaùt aâm.
+ Caùc cô thöôøng bò baùn lieät.
+ Laâu naêm: ñöôøng vaèn hoaëc keû soïc treân
maët daây thanh.
+ Trong vieâm thanh quaûn do theå ñòa : caû
nieâm maïc cuûa hoïng vaø maøn haàu cuõng trôû
neân daày vaø xuaát tieát.
2/4/2016 60

30
 Tieán trieån:
• Keùo daøi raát laâu, luùc taêng, luùc giaûm,
khoâng nguy hieåm ñeán tính maïng.

Điều trị nguyên nhân

 Giaûi quyeát oå vieâm nhieãm ôû muõi, xoang,

hoïng.
Traùnh nôi coù hôi hoùa chaát cay
noàng, buïi kích thích.
 Ngưng huùt thuoác, uoáng röôïu.
 Nói ít, nói nhỏ
 Luyeän gioïng.

62

31
 Điều trị tại chỗ

 Khí dung: Corticoide, Eucalyptine

 Nhoû daàu Gomenol vaøo thanh quaûn.

2/4/2016 63

Phoøng beänh
 Traùnh ñeå hoïng quaù laïnh khi ñang ôû trong
nhaø aám ra ngoaøi.
 Traùnh haùt vaø noùi chuyeän to ở nơi lạnh
nhaát laø sau khi taém.
 Traùnh caêng thaúng gioïng quaù laâu ôû choã
khoâng khí khoâ vaø buïi nhaát laø khi ñaõ ngaït
muõi.
 Ñieàu trò trieät ñeå caùc oå vieâm nhieãm ôû vuøng
muõi, xoang vaø hoïng.
2/4/2016 64

32
 VIEÂM THANH QUAÛN QUAÙ PHAÙT

Coøn goïi laø vieâm thanh quaûn daøy da voi

 Coù caû söï quaù phaùt cuûa bieåu moâ vaø lôùp
ñeäm döôùi nieâm maïc.
 Teá baøo truï coù loâng chuyeån thaønh teá baøo
laùt nhieàu lôùp.
 Caùc trieäu chöùng cô naêng: gioáng nhö treân.
Khi soi thanh quaûn coù 4 loaïi beänh tích
khaùc nhau.

2/4/2016 65

1. Vieâm daây thanh daøy lan toûa

Thöôøng gaëp moät hoaëc hai daây thanh bò
quaù phaùt toaøn boä , gioáng nhö sôïi thöøng
maøu ñoû, di ñoäng toát.
2. Vieâm daây thanh daøy töøng khoaûng
Treân daây thanh maøu hoàng nhaït coù nhöõng
noát saàn ñoû noåi leân, khi caùc noát naøy phaùt
trieån leân  bôø, daây thanh seõ bieán thaønh
moät ñöôøng ngoaèn ngoeøo.
2
/
4
/
66
2

33
 3 . Vieâm thanh quaûn daøy ñoaïn sau:
 Nieâm maïc ôû choã maáu daây thanh daøy
coäm thaønh caùc noát maøu xaùm.
 Moãi daây thanh coù moät noát.

 Loeùt do va chaïm

2/4/2016 67

4. Daøy da voi lieân pheãu:

 Thöôøng gaëp ôû ngöôøi vieâm xoang – vieâm
hoïng maïn tính.
 Nieâm maïc meùp lieân pheãu daøy, mòn nhö
nhung hoaëc coù khi suøi gioáng nhö quaû daâu
taèm.
 Khoái naøy cöùng vaø khoâng loeùt.
 Hai daây thanh bình thöôøng nhöng khoâng
kheùp laïi ñöôïc.
2/4/2016 68

34
  Beänh keùo daøi voâ haïn nhöng khoâng nguy
hieåm.
 Ñieàu trò : phaãu thuaät.
Ñoát ñieän.
Ñoát baèng laser.
Vi phaãu thuaät.

2/4/2016 69

BAÏCH SAÛN THANH QUAÛN

 Do söï quaù saûn cuûa caùc gai nhuù ñöôïc lôùp

nieâm maïc söøng hoùa che phuû.
 Soi thanh quaûn: treân daây thanh coù moät
lôùp nhuyeãn traéng nhö voâi hoaëc moät lôùp
gai loån nhoån, ngaén vaø traéng, thường ở 1/3
trước vaø giữa daây thanh.
 Coù khaû naêng ung thö hoùa.

2/4/2016 70

35
 BAÏCH SAÛN THANH QUAÛN

Điều trị
 Nghỉ nói
 Ngưng hút thuốc
 Xông họng
 Vi phẫu thanh quản lấy mảng bạch sản
 Laser có thể có ích

. VIEÂM THANH QUAÛN TEO

 Đặc trưng bởi teo nieâm mạc vaø tạo laäp
maøi
 Thöôøng gặp ở nữ vaø keøm vôùi vieâm mũi ,
vieâm hoïng teo.
 Caûm giaùc khoâ raùt hoïng, khaøn tieáng,
ho töøng côn khaïc ra vaåy vaøng xanh, thoái.

2/4/2016 72

36
 VIEÂM THANH QUAÛN TEO
Soi thanh quaûn:
 Nieâm maïc ñoû, khoâ vaø coù neáp nhaên.
 Meùp lieân pheãu, daây thanh, haï thanh
moân: nhaày vaø vaåy khoâ
 Daây thanh di ñoäng keùm.
 Tieán trieån töøng ñôït: giaûm nheï trong
thôøi kyø thai ngheùn.

2/4/2016 73

VIEÂM THANH QUAÛN TEO

Ñieàu trò
 Chöõa tró muõi
 Bôm daàu gomenol
 Phun dung dòch Borat Natri 10%, glucose
trong glycerol …

37
 VIEÂM THANH QUAÛN HAÏT
 Gaëp ôû ngöôøi lôùn vaø treû em.
 Thöôøng xuaát hieän sau vieâm thanh quaûn.
 Do laïm duïng gioïng cao nhö coá haùt cao
khoâng ñuùng aâm vöïc, keâu the theù, noùi
nhieàu trong khi thanh quaûn bò vieâm.
 Soi thanh quaûn: U nhoû baèng nöûa haït gaïo,
hình troøn hoaëc nhoïn, moïc ôû bôø töï do cuûa
daây thanh, choã tieáp ñieåm giöõa 1/3 tröôùc vaø
1/3 giöõa cuûa daây thanh
75

 Moãi beân coù moät haït, hai haït ñoái dieän nhau
chaïm vaøo nhau khi phaùt aâm  hai daây thanh
khoâng kheùp saùt ñöôïc.

38
 Neáu haït coøn non:
 Nghæ noùi, nghæ haùt trong vaøi tuaàn.
 Chaám Nitrat baïc 1% 2 ngaøy/1laàn.
Neáu haït to, chai cöùng.
 Caét qua noäi soi hoaëc kính hieån vi.

2/4/2016 77

Phòng bệnh

 Tuyeät ñoái khoâng haùt khi bò vieâm thanh

quaûn chöa ñöôïc ñieàu trò khoûi.
 Khoâng neân coá haùt treân hoaëc döôùi aâm vöïc
cuûa mình.

2/4/2016 78

39
 VIEÂM THANH QUAÛN TRAØO NGÖÔÏC
 Caûm giaùc nhö boûng raùt trong ngöïc, hoïng,
ôï chua, khoù chòu ôû vuøng thöôïng vò (do dòch
axit daï daøy gaây kích thích).
 Nam = nöõ.
 Ngöôøi lôùn nhieàu hôn treû em.
 Caùc trieäu chöùng coù theå xuaát hieän töøng ñôït
hay kinh nieân.
 Gioïng trôû neân khaøn.
 Ho xuaát hieän veà ñeâm (deã chaån ñoaùn nhaàm
vôùi suyeãn)
2/4/2016 79

Soi thanh quaûn

 Hai suïn pheãu phuø neà, ñoû: “Cherry red”.

 Ñoâi khi chæ phuø neà nheï ôû meùp sau.

2/4/2016 80

40
 Caän laâm saøng

 Coù theå phaùt hieän thoaùt vò hoaønh.

 + döïa vaøo ño pH lieân tuïc qua cathether
thöïc quaûn.

2/4/2016 81

Ñieàu trò
 Choáng traøo ngöôïc: Omeprazole ,
Pantoprazole …
 Khoâng aên treã veà ñeâm, ñi nguû ba giôø sau
aên.
 Naèm ñaàu cao

2/4/2016 82

41
 PHUØ REINKE

 Khoaûng Reinke: laø moät khoaûng aûo, naèm

ngay döôùi lôùp bieåu moâ cuûa daây thanh,
naèm noâng hôn lôùp daây chaèng thanh aâm vaø
cô giaùp pheãu.
 Khoaûng naøy khoâng coù daãn löu baïch
huyeát -> phuø neà thöôøng dai daúng.
 Caùc sang chaán cuûa daây thanh seõ gaây tuï
dòch trong khoaûng naøy => phuø Reinke.
2/4/2016 83

Nguyeân nhaân

 Thöôøng sang chaán: noùi sai aâm vöïc, noùi

chuyeän nhieàu trong moâi tröôøng buïi baäm,
dô baån (thöôøng nhaát laø do thuoác la)ù.
 Thöôøng xuaát hieän ôû phuï nöõ trung nieân,
nghieän thuoác laù, nhöôïc giaùp.

2/4/2016 84

42
Lâm sàng
 Khàn tiếng
 Bệnh nhân sử dụng dây thanh giả => giọng thô
và giảm độ cao
 Noäi soi : phuø neà doïc theo chieàu daøi cuûa daây
thanh. Beà maët nieâm maïc trôn laùng, maøu hoàng
nhaït, trong suoát, thaáy roõ maïng löôùi mao maïch
beân döôùi. Thöôøng xuaát hieän caû hai beân, khoâng
ñoái xöùng, naèm treân beà maët cuûa daây thanh.

Ñieàu trò
 Haàu heát caùc tröôøng hôïp seõ hoài phuïc sau
moät thôøi gian nghæ noùi vaø luyeän gioïng.
 Giai ñoaïn sôùm: Raïch daãn löu: doïc theo
beà maët daây thanh: dòch daïng gel.
 Giai ñoaïn muoän: Caét boû toå chöùc phuø neà.

2/4/2016 86

43
 VIEÂM THANH QUAÛN DO NAÁM

 Thöôøng gaëp ôû ngoaïi oâ, noâng thoân, nhöõng

ngöôøi laøm ngheà noâng. Caùc beänh nhaân
ñöôïc chæ ñònh khaùng sinh, khaùng vieâm keùo
daøi, suy giaûm mieãn dòch
 Nam = nöõ

2/4/2016 87

Trieäu chöùng

Cô naêng:
 Khaøn tieáng khoâng coù giai ñoaïn giaûm, coù
theå khaøn vöøa hay khaøn ñaëc. Thöôøng laø
gioïng khaøn ñaëc, maát aâm saéc, raát xaáu.
 Ho khan chieám tyû leä: 35,7%

2/4/2016 88

44
 Thöïc theå

- Giaû maïc traéng, mòn, naèm treân moät phaàn

daây thanh hay bao phuû toaøn boä, coù tröôøng
hôïp lan ra baêng thanh thaát, suïn pheãu, haï
thanh moân. Nieâm maïc beân döôùi phuø neà,
ñoû.
 Daây thanh vaø suïn pheãu di ñoäng bình
thöôøng.
 Soi hoạt nghiệm thanh quản (Stroboscope)
2/4/2016 89
vaéng soùng nieâm maïc.

Caän laâm saøng

 Soi töôi tröïc tieáp tìm naám: vi naám haït

men hay sôïi tô.
 Giaûi phaãu beänh lyù: thöôøng laø Aspersillus.

2/4/2016 90

45
 Ñieàu trò

Toaøn thaân
 Anphotericine B: 1,5g –2g/ngaøy/30 ngaøy.
 Hoaëc sporal 200mg/ngaøy/30 ngaøy.
 Coù theå phoái hôïp theâm khaùng sinh khaùng
vieâm.

2/4/2016 91

Taïi choã:
Sau khi laáy heát lôùp giaû maïc qua noäi soi,
chaám leân nieâm maïc daây thanh: Glycerine
borate 3%.
Theo doõi:
 Khaùm ñònh kyø 10 ngaøy 1 laàn.
 Ñaùnh giaù: tieáng noùi, tình traïng giaû maïc vaø
nieâm maïc daây thanh, rung soùng nieâm maïc
cuûa daây thanh.
 Keát quaû toát: nieâm maïc daây thanh trôn
nhaün, heát phuø neà, khoâng coøn giaû maïc
traéng, rung soùng nieâm maïc bình thöôøng.
92

46
 Lao thanh quản
 Hầu như thứ phát sau lao phổi
 Có 4 dạng
* Dạng phù nề: niêm mạc căng , mọng,
nhẵn, sưng to
* Dạng thâm nhiễm: niêm mạc dày, chắc,
đỏ, mất bóng
* Dạng quá phát: có khối u nhẵn hoặc sần
sùi
* Dạng teo trắng do sẹo xơ
2/4/2016 93

Nguyên nhân và bệnh học

 Tuổi 20-40
 Nam = nữ
 Vi khuẩn đến thanh quản qua đàm hay
đường máu, bạch huyết
 Ban đầu tạo củ lao, sau đó loét
 Viêm màng sụn và ap-xe lạnh trong trường
hợp tiến triển

2/4/2016 94

47
 Triệu chứng cơ năng

 Mất giọng - giọng yếu và mất giọng từng

lúc
 Khàn tiếng
 Ho luôn hiện diện
 Đau họng, tăng khi nuốt, có thể lan lên tai

2/4/2016 95

Khám thực thể

 Giảm cử động dây thanh

 Dây thanh sung huyết, loét 1/3 sau
 Mô hạt có thể tạo ở vùng gian phễu
 Giả phù nề dây thanh và sụn phễu
 Viêm màng sụn trong trường hợp tiến triển
 Khó thở thì hít vào trong giai đoạn trễ

2/4/2016 96

48
 Cận lâm sàng

 Xét nghiệm đàm

 Xq phổi
 Sinh thiết quyết định chẩn đoán

2/4/2016 97

Điều trị

 Kháng lao
 Nghỉ nói
 Thuốc giảm đau

2/4/2016 98

49
 Lupus thanh quản
 Nhiễm lao không đau đi kèm với lupus ở
vùng mũi họng.
 Ảnh hưởng chủ yếu ở phần trước thanh
quản
 Triệu chứng nghèo nàn, chỉ vướng họng
nhẹ, không ho, không sốt, chỉ khàn ở giai
đoạn sau
 Khám: hòn lupus, bờ thanh thiệt bị hủy thay
bằng sùi, bệnh tích lan dần xuống
 Chẩn đoán = sinh thiết
 Điều trị kháng lao
2/4/2016 99

50