BỘ CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN ÔN THI TỐ TỤNG HÌNH SỰ

BỘ CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN ÔN THI TỐ TỤNG HÌNH SỰ
1. Tất cả các CQTHTT đều có quyền khởi tố VAHS và khởi tố bị can.
 Sai, vì:
Theo Đ33 BLTTHS, cơ quan tiến hành tố tụng bao gồm: CQĐT, Viện kiểm sát; Tòa
án.
Theo Đ104 BLTTHS thì tất cả các cơ quan trên đều có quyền khởi tố vụ án hs. Tuy
nhiên, về thẩm quyền khởi tố bị can, theo Đ126 BLTTHS thì Tòa án không có quyền khởi
tố bị can.
Như vậy, không phải tất cả các cơ quan tiến hành tố tụng đều có quyền khởi tố bị can.
2. Tất cả những người có quyền giải quyết VAHS đều là những người tiến hành
tố tụng.
 Sai, vì:
Những cơ quan khác không phải cơ quan tiến hành tố tụng như: Bộ đội biên phòng,
Kiểm lâm, Hải quan, Cảnh sát biển và những cơ quan khác trong CAND và QĐND được
giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra được quy định tại Đ111 BLTTHS cũng
có quyền tham gia giải quyết vụ án hình sự theo những trường hợp luật định.
3. Tất cả những người tham gia tố tụng có quyền và nghĩa vụ pháp lý trong
VAHS đều có quyền đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng.
 Sai, tại vì:

Căn cứ vào Đ43 BLTTHS quy định những người có quyền đề nghị thay đổi người tiến
hành tố tụng bao gồm: Kiểm sát viên; bị can, bị cáo, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị
đơn dân sự và người bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của haị; người bào chữa, người bảo
vệ quyền lợi của người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự. Theo quy định trên thì
những người tham gia tố tụng khác như người làm chứng, người giám định, người phiên
dịch…không có quyền đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng.
Như vậy, không phải tất cả những người tham gia tố tụng có quyền và nghĩa vụ pháp
lý trong vụ án hình sự đều có quyền đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng.
4. Trong mọi trường hợp người bào chữa phải bị thay đổi nếu là người thân
thích của người tiến hành tố tụng.
NĐ sai, tại vì;
Căn cứ vào mục 1, phần II NQ 03 thì căn cứ vào thời điểm mà người bào chữa tham
gia để quyết định thay đổi hoặc không thay đổi. Nếu người bào chữa không tham gia
trong các giai đoạn tố tụng ngay từ đầu mà có quan hệ thân thích với người đã và đang
tiến hành tố tụng thì sẽ từ chối cấp giấy chứng nhận người bào chữa cho người được nhờ
bào chữa đó. Còn nếu người bào chữa tham gia trong các giai đoạn tố tụng ngay từ đầu
thì sẽ được cấp giấy chứng nhận người bào chữa và người bị thay đổi trong trường hợp
này là người tiến hành tố tụng có mối quan hệ thân thích với người bào chữa.
Như vậy, không phải trong mọi trường hợp, người bào chữa phải bị thay đổi nếu là
người thân thích của người tiến hành tố tụng.
5. Một người khi thực hiện tội phạm là người chưa thành niên, nhưng khi khởi
tố vụ án hình sự đã đủ 18 tuổi thì họ không thuộc trường hợp quy định tại K2 Đ57
BLTTHS.
NĐ đúng, tại vì:
Căn cứ vào điểm a mục 3 phần II NQ 03 quy định thì trường hợp khi phạm tội là
người phạm tội là người chưa thành niên, nhưng khi khởi tố, truy tố, xét xử họ đã đủ 18
tuổi thì họ không thuộc trường hợp quy định tại điểm b, khoản 2 điều 57 BLTTHS.
6. Trong trường hợp bào chữa bắt buộc quy định tại điểm b K2 Đ57 BLTTHS,
khi bị can, bị cáo và người đại diện hợp pháp của họ yêu cầu thay đổi người bào
chữa thì yêu cầu đó luôn được chấp nhận.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Điểm c.1 mục 3 phần II NQ03 quy định trường hợp yêu cầu thay đổi
người bào chữa thì thẩm phán được phân công làm chủ tòa phiên tòa căn cứ vào khoản 2
và khoản 3 Điều 56 BLTTHS, hướng dẫn tại mục 1 phần II nghị quyết để xem xét, quyết
định chấp nhận hoặc không chấp nhận.
7. Người làm chứng có thể là người thân thích của bị can, bị cáo.
Theo quy định tại K2 Đ55 BLTTHS quy định về những người không được làm chứng
không liệt kê người thân thích của bị can bị cáo. Căn cứ theo khoản 1 Đ55 BLTTHS, nếu
người thân thích của bị can bị cáo biết được tình tiết liên quan đến vụ án đều có thể được
triệu tập đến làm chứng.
8. Người dưới 14 tuổi không được làm chứng.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K2 Đ55 BLTTHS không liệt kê người dưới 14 tuổi không được làm
chứng. Và căn cứ theo Khoản 1 Điều 55 BLTTHS nếu người dưới 14 tuổi biết được tình
tiết liên quan đến vụ án đều có thể được triệu tập đến làn chứng.
9. Người giám định có thể là người thân thích của bị can bị cáo.
NĐ sai, tại vì:
Điểm a Khoản 4 Điều 60 và căn cứ vào Khoản 1 Điều 42 BLTTHS thì khi người giám
định là người thân thích của bị can, bị cáo thì người giám định phải từ chối hoặc bị thay
đổi.
10. Người phiên dịch có thể là người thân thích của bị can, bị cáo.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Điểm a Khoản 3 Điều 61 và Khoản 1 Điều 42 BLTTHS thì khi người
phiên dịch là người thân thích của bị can, bị cáo thì phải từ chối hoặc bị thay đổi.
11. Trong mọi trường hợp, thẩm phán, hội thẩm phải từ chối tiến hành tố tụng
hoặc bị thay đổi nếu đã được phân công tham gia xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm vụ
án đó.
NĐ sai, tại vì:

Căn cứ vào Điểm b Mục 6 Phần I NQ03, đã tham gia xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm
trong vụ án là đã tham gia giải quyết vụ án và đã ra bản án sơ thẩm hoặc bản án phúc
thẩm hoặc quyết định đình chỉ vụ án. Nếu thẩm phán, hội thẩm được phân công tham gia
xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm nhưng chỉ tham gia ra các quyết định: trả hồ sơ để điều
tra bổ sung, tạm đình chỉ vụ án, hủy quyết định đình chỉ vụ án, hoãn phiên tòa thì vẫn
được tiếp tục giải quyết vụ án.
12. Những người tham gia tố tụng có quyền và lợi ích pháp lý trong vụ án đều có
quyền nhờ luật sư bào chữa cho mình.
NĐ sai, tại vì:
Theo quy định tại chương IV BLTTHS về người tham gia tố tụng, thì chỉ có người bị
tạm giữ, bị can, bị cáo mới có quyền tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa bởi họ là
người bị buộc tội, còn những người tham gia tố tụng khác không có quyền này.
13. Khai báo là quyền của người làm chứng.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Điểm b, Khoản 4 Điều 55 BLTTHS quy định: khai báo là nghĩa vụ của
người làm chứng.
14. Người thân thích của thẩm phán không thể tham gia tố tụng với tu cách là
người làm chứng trong vụ án đó.
NĐ sai. tại vì:
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 55 BLTTHS về những người không được làm chứng
đã không liệt kê về người thân thích của thẩm phán. Do đó căn cứ vào Khoản 1 Điều 55
BLTTHS nếu người than thích của thẩm phán biết được tình tiết liên quan đến vụ án đều
có thể được triệu tập đến làm chứng.
15. Thẩm phán và hội thẩm đều phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi
nếu là người thân thích với nhau trong cùng một vụ án.
NĐ sai, tại vì:

Theo quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 46 BLTTHS nếu thẩm phán, hội thẩm trong
cùng một hội đồng xét xử là người thân thích với nhau thì phải từ chối tham gia xét xử
hoặc bị thay đổi. Và theo hướng dẫn tại điểm a, mục 6 phần I NQ03 thì khi có hai người
thân thích với nhau thì chỉ có một ngừơi phải từ chối hoặc bị thay đổi.
16. Chỉ có kiểm sát viên viện kiểm sát thực hành quyền công tố mới có quyền
trình bày lời buộc tội tại phiên tòa.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Khoản 3 Điều 51 BLTTHS, trong trường hợp vụ án được khởi tố theo yêu
cầu của người bị hại quy định tại Điều 105 BLTTHS thì người bị hại hoặc đại diện hợp
pháp của họ trình bày lời buộc tội tại phiên tòa.
17. Người biết được các tình tiết liên quan đến vụ án sẽ không được làm chứng
nếu là người bảo vệ quyền lợi ích của người bị hại.
Căn cứ vào Khoản 2 Điều 55 BLTTHS quy định về những người không được làm
chứng không liệt kê người bảo vệ quyền lợi ích của người bị hại.Tuy nhiên đây là một
điểm thiếu sót trong phần quy định về người không được làm chứng của BLTTHS. Bởi
nếu cho phép người bảo vệ quyền lợi ích của người bị hại làm chứng thì khi họ đưa ra
những tình tiết sự thật mà tình tiết đó có thể không có lợi chống lại người bị hại thì
không phù hợp với chức năng công việc của họ. Theo hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối
cao về người bảo vệ quyền lợi của đương sự thì người làm chứng trong vụ án không được
chấp nhận làm người bảo vệ quyền lợi của đương sự.
Như vậy, người biết các tình tiết liên quan đến vụ án sẽ không được làm chứng nếu là
người bảo vệ quyền lợi ích của người bị hại.
I) Bài tập.
1. BT 1: Ban đêm A và B cùng đến cơ quan X để trộm cắp tài sản của cơ quan. Trên
đường đi A và B gặp C (C 17t, con ông H) và đã rủ C cùng tham gia phi vụ. C đồng ý
cùng đi. Đến nơi, C được A và B phân công đứng ngoài canh gác, còn chúng thì thực hiện
kế họach đã định. Sau khi trộm được một số tài sản, chúng trộm thêm chiếc xe máy của
anh N để chở tài sản trộm được đi tiêu thụ. Sáng hôm sau, C ăn năn, hối cải nên đã đến
cơ quan công an tự thú.
Xác định tư cách tố tụng của những người nói trên:
Thứ nhất, tư cách tố tụng của C: Trường hợp 1,theo quy định tại Khoản 1 Điều 86
BLTTHS, C tự thú thì có thể bị áp dụng biện pháp tạm giữ do đó tư cách tố tụng của C
trong trường hợp này là người bị tạm giữ. Và tùy vào từng giai đoạn tố tụng tiếp theo mà
tư cách của C khác nhau (đã bị khởi tố hình sự C là bị can, còn đã bị Tòa án quyết định
đưa ra xét xử thì C là bị cáo)
Thứ hai, tư cách tố tụng của A, B: Tùy vào từng giai đoạn tố tụng mà tư cách của A,
B lại thay đổi. Nếu A, B đã bị khởi tố hình sự thì tư cách của A, B là bị can; nếu A, B đã
bị tòa án đưa ra xét xử thì tư cách của A, B là bị cáo.
Thứ ba, tư cách tố tụng của N: Thiệt hại về vật chất của N là hậu quả của tội phạm
do đó N là người bị hại.
Thứ tư, tư cách tố tụng của H: Do C con của H là người chưa thành niên (17 tuổi),
nếu C không có tài sản riêng để bồi thường thì H có trách nhiệm bồi thường thay cho con.
Trong trường hợp này H là bị đơn dân sự.
Còn đối với cơ quan X, nếu cơ quan X có đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại thì cơ
quan X tham gia tố tụng với tư cách là nguyên đơn dân sự.
2. BT2 :Nguyễn Văn H (20t) đã thực hiện hành vi cướp xe máy của anh B đang đi
trên đường và bi bắt quả tang. H bị CQĐT khởi tố về tội cướp tài sản. Ông A (là cha của
H) hiện là luật sư tham gia tư cách tố tụng để bảo vệ quyền lợi cho H.
Xác định tư cách tố tụng của A, B, H;
Thứ nhất, tư cách tố tụng của A: A hiện đang là luật sư tham gia để bảo vệ quyền
lợi cho H, vậy tư cách tố tụng của A là người bào chữa.
Thứ hai, tư cách tố tụng của B: B là người bị hại.
Thứ ba, tư cách tố tụng của H: H đã bị khởi tố về tội cướp tài sản, do vậy tư cách tố
tụng của H là bị can. Và khi bị tòa án đưa ra xét xử thì tư cách tố tụng của H là bị cáo.
Tình tiết bổ sung: Trong quá trình điều tra, CQĐT cho biết được rằng chiếc xe máy
mà B sử dụng là xe của cơ quan X giao cho B đi công tác.
Hỏi: Tư cách tố tụng của người nào có thể bị thay đổi? Có tư cách tố tụng nào mới
xuất hiện khi phát hiện tình tiết này hay không?
Trong trường hợp này, tư cách tố tụng của B có thể bị thay đổi. Nếu B có đơn yêu cầu
bồi thường thiệt hại thì tư cách tố tụng của B là nguyên đơn dân sự, nếu b không có đơn
yêu cầu thì tư cách tố tụng của B là người có quyền lợi liên quan.
3. BT3: A rủ B đi “mua dâm”, sau khi tìm được cô C và thỏa thuận giá, cô C gọi
thêm cô D đi khách. Khi đang “vui vẻ” thì X và Y xuất hiện, xin đểu A và B, nhưng A và
B không cho. X và Y xông vào, dùng gạch, đá ném và quăng A và B xuống hồ nước. Vì
không biết bơi nên A chết còn B thì bơi sang được bờ bên kia và nghĩ rằng bạn mình đã
thoát chết, B ung dung về nhà. Sau đó, CQĐT ra quyết định KTVA và quyết định KTBC
về tội giết người theo quy định tại Đ93 BLHS.
Xác định tư cách tố tụng của những người tham gia tố tụng trong vụ án:
Thứ nhất, tư cách tố tụng của X, Y: X, Y đã bị khởi tố về tội giết người nên căn cứ
vào Khoản 1 Điều 49 BLTTHS tư cách tố tụng của X, Y là bị can.
Thứ hai, tư cách tố tụng của B: B là người biết tình tiết của vụ án B có thể được triệu
tập tham gia với tư cách là người làm chứng.
Thứ ba, tư cách tố tụng của C, D: nếu C, D biết được tình tiết của vụ án có thể được
triệu tập tham gia với tư cách là người làm chứng.
Thứ tư, tư cách tố tụng của người đại diện cho người bị hại đã chết
là A
CHƯƠNG 3. CHỨNG CỨ VÀ CHỨNG MINH
1. Mọi sự vật tồn tại khách quan mà có liên quan đến VAHS thì là chứng cứ.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Khoản 1Điều 64 BLTTHS: “chứng cứ là những gì có thật, được thu thập
theo trình tự, thủ tục do bộ luật này quy định mà CQĐT, Viện kiểm sát và Tòa án dung
làm căn cứ để xác định có hay không có hành vi phạm tội, người thực hiện hành vi phạm
tội cũng như những tình tiết khác cần thiết cho việc giải quyết đúng đắn vụ án”. Như vậy,
theo quy định trên thì chứng cứ phải bao gồm tính khách quan, tính liên quan và tính hợp
pháp. Nếu một sự vật tồn tại khách quan có liên quan đến vụ án hình sự nhưng không
được thu thập theo trình tự, thủ tục luật định (tính hợp pháp) thì không được coi là chứng
cứ.
2. Kết quả thu được từ hoạt động nghiệp vụ (trinh sát, đặc tình, sổ đen) là
chứng cứ.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Khoản 1 Điều 64 BLTTHS thì chứng cứ phải có đầy đủ các đặc điểm:
phải tồn tại khách quan, có tính liên quan và tính hợp pháp. Đối với kết quả thu được từ
hoạt động nghiệp vụ ( trinh sát, đặc tình, sổ đen), đặc điểm của hoạt động nghiệp vụ này
là bí mật, lén lút nên không thỏa mãn được tính hợp pháp (được thu thập theo trình tự thủ
tục luật định). Do vậy, kết quả thu được tù hoạt động nghiệp vụ ( trinh sát, đặc tình, sổ
đen) không được sử dụng làm chứng cứ mà chỉ là căn cứ để định hướng giải quyết vụ án.
3. Tất cả những người THTT đều là những người có nghĩa vụ chứng minh
VAHS.
NĐ sai, tại vì:
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 33 BLTTHS những người tiến hành tố tụng gồm có:
Thủ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan điều tra, điều tra viên; viện trưởng, phó viện trưởng
viện kiểm sát, kiểm sát viên; chánh án, phó chánh án tòa án, thẩm phán, hội thẩm, thư ký
tòa án. Nhưng không phải tất cả những người trên đều có nghĩa vụ chứng minh vụ án
hình sự, như thư ký tòa án, theo quy định tại Điều 41 BLTTHS về nhiệm vụ, quyền hạn
và trách nhiệm của thư ký tòa án không quy định về nghĩa vụ chứng minh vụ án hình sự.
Và căn cứ vào Điều 66 BLTTHS quy định về việc đánh giá chứng cứ_ một hoạt động
quan trọng trong chứng minh vụ án cũng không đề cập đến nghĩa vụ của thư ký tòa án.
4. Kết luận giám định là nguồn chứng cứ có thể thay thế được.

Căn cứ Khoản 2 Điều 73 và Điều 159 BLTTHS thì cơ quan THTT có thể quyết định
giám định bổ sung hoặc giám định lại theo thủ tục chung nếu kết luận giám định chưa rõ
hoặc chưa đầy đủ. Do đó, kết luận giám định là nguồn chứng cứ có thể thay thế được.
5. Kết luận giám định là chứng cứ trong tố tụng hình sự.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ Điểm c, Khoản 2, Điều 64 BLTTHS thì kết luận giám định là nguồn dùng để
xác định chứng cứ chứ không phải là chứng cứ. Kết luận chỉ được coi là chứng cứ khi:
thông tin trong kết luận là có thật, được tiến hành theo trình tự thủ tục theo pháp luật quy
định và được cơ quan có thẩm quyền dùng làm căn cứ để xác định có hay không có hành
vi phạm tội, người thực hiện hành vi phạm tội cũng như những tình tiết cần thiết cho việc
giải quyết đúng đắn vụ án.
6. Lời khai của người bào chữa không phải là nguồn chứng cứ trong TTHS.
Căn cứ Khoản 2 Điều 64 BLTTHS quy định về nguồn của chứng cứ không liệt kê lời
khai của người bào chữa. Do vậy, lời khai của người bào chữa không phải là nguồn của
chứng cứ trong TTHS.
7. Lời khai của người tham gia tố tụng là nguồn chứng cứ có thể thay thế được.
NĐ sai, tại vì:
Lời khai của người tham gia tố tụng có thể xem là duy nhất, chính họ là người biết
tình tiết sự thật của vụ án do đó không thể lấy lời khai của người này thay thế cho lời khai
của người khác. Do đó, lời khai của người tham gia tố tụng là nguồn chứng cứ không thể
thay thế được. Và theo quy định của BLTTHS thì chỉ có một nguồn chúng cứ duy nhất có
thể thay thế được đó là kết quả giám định.
8. Vật chứng là nguồn chứng cứ không thể thay thế được.
Theo quy định tại Điều 74 BLTTHS thì “vật chứng: là vật được dùng làm công cụ,
phương tiện phạm tội; vật mang dấu hiệu tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm cũng
như tiền bạc và vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội”. Như vậy, vật
chứng chứa đựng sự thật của vụ án do đó không thể thay thế được.
9. Vật chứng chỉ có thể trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp khi
vụ án đã được giải quyết xong.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ theo Khoản 3, Điều 76 BLTTHS thì trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ
quan có thẩm quyền có quyền quyết định trả lại những vật chứng cho chủ sở hữu hoặc
người quản lý hợp pháp, nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án.
Như vậy, vật chứng không chỉ có thể trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp
pháp khi vụ án đã được giải quyết xong mà có thể trả lại trong qua trình điều tra, truy tố,
xét xử.
10. Thư ký tòa án có quyền chứng minh trong vụ án hình sự.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ Điều 41 BLTTHS quy định về nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của thư ký
tòa án không quy định về quyền chứng minh của thư ký trong VAHS và căn cứ vào Điều
66 BLTTHS quy định về đánh giá chứng cứ, một hoạt động quan trọng trong quá trình
chứng minh VAHS cũng không quy định về quyền của thư ký tòa án trong hoạt động này.
I) Bài tập:
BT 1: Thẩm phán chủ tọa phiên tòa tình cờ biết được một số tình tiết của vụ án mà
mình đang xét xử. Những tình tiết này không được phản ánh trong hồ sơ vụ án chuyển từ
VKS qua.
Hỏi: Khi thực hiện hoạt động xét xử, Thẩm phán có được sử dụng những thông tin mà
mình biết được để làm chứng cứ kết luận về vụ án không? Tại sao?
Trong trường hợp này, khi thực hiện hoạt động xét xử, thẩm phán không được sử
dụng những thông tin mà mình biết được để làm chứng cứ kết luận về vụ án. tại vì:
Những tình tiết của vụ án mà thẩm phán tình cờ biết được không đảm bảo các thuộc tính
của chứng cứ:
Thứ nhất là không thỏa mãn tính hợp pháp của chứng cứ, bởi những tình tiết
của vụ án mà thẩm phán biết được không được thu thập theo trình tự, thủ tục luật định
( không được phản ánh trong hồ sơ vụ án chuyển từ VKS qua).
Thứ hai là không thể xác minh được tính khách quan của những tình tiết này.
Do vậy, khi thực hiện hoạt động xét xử, thẩm phán không được sử dụng những thong
tin mà mình biết được để làm chứng cứ kết luận về vụ án.
BT 2: Trinh sát hình sự trong quá trình phá án đã nắm được một số thông tin về tội
phạm. Những thông tin này không được phản ánh trong hồ sơ vụ án.
Hỏi: Tòa án có quyền sử dụng các thông tin này bằng cách mời các trinh sát hình sự
tham gia với tư cách là người làm chứng không? Tại sao?
Trong trường hợp này, căn cứ vào khoản 2 Điều 55 BLTTHS quy định về những
người không được làm chứng không liệt kê trinh sát hình sự. Và căn cứ vào Khoản 1
Điều 55 BLTTHS thì trinh sát hình sự nếu biết được những tình tiết liên quan đến vụ án
có thể được triệu tập đến làm chứng và nếu các thông tin mà trinh sát nắm được thỏa mãn
các dấu hiệu chứng cứ thì tòa án có thể sử dụng những thông tin này làm chững cứ. Tuy
nhiên, theo lý luận thì trinh sát là những người chủ động tiến hành thu thập thông tin, nếu
họ phát hiện được tình tiết của vụ án thì họ phải có biên bản ghi nhận những thông tin
này. Nếu những thông tin mà trinh sát nắm được không được phản ánh trong hồ sơ vụ án
thì không thỏa mãn tính hợp pháp của chứng cứ do vậy tòa án không được sử dụng những
thông tin này.
BT 3: Ông H trình bày với CQĐT là ông được con trai là X kể lại đã nhìn thấy A và
B cãi nhau rồi dẫn đến xô xát với nhau, đột nhiên B đấm vào mặt A, A liền rút dao ra. B
quay người bỏ chạy liền bị A đâm 1 nhát vào lưng.
CQĐT yêu cầu X trình bày, kết quả cung tương tự như lời khai của ông H. Hỏi cung
A thì A khai “vì B to khỏe hơn và lại đánh A trước nên A mới dùng dao đâm để tự vệ”.
CQĐT tiến hành khám nghiệm hiện trường vụ án và đã thu được 1 con dao, 1 chiếc xe
đạp. Kết luận giám định cho biết trên cán dao có dấu vân tay của A và máu trên cán dao
thuộc nhóm máu của nạn nhân. Nạn nhân chết do bị đâm. Về chiếc xe đạp, qua quá trình
điều tra xác định được đó là xe đạp của A.
Hỏi:
a) Xác định các loại nguồn chứng cứ?
b) Xác định các loại chứng cứ trong các loại nguồn chứng cứ trên?
Trả lời:
a) Các loại nguồn của chứng cứ:
- Vật chứng là con dao ở hiện trường vì nó được dung làm công cụ phương tiện
phạm tội đồng thời mang những dấu vết của tội phạm như: dấu vân tay, vết máu của nạn
nhân.
- Lời khai của người làm chứng là lời khai của X và ông H
- Lời khai của bị can A.
- Kết luận giám định.
- Ngoài ra, những biên bản trong hoạt động điều tra như: bắt người, khám nghiệm
hiện trường, khám xét, khám nghiệm tử thi, đối chất, nhận dạng…cũng được coi là nguồn
của chứng cứ.
b) Xác định các loại chứng cứ trong các loại nguồn chứng cứ
trên.
Khoa học pháp luật tố tụng hình sự phân chia chứng cứ thành nhiều loại dựa vào
những tiêu chí khác nhau;
- Xét trong mối quan hệ giữa chứng cứ và đối tượng chứng minh, chứng cứ bao
gồm: chứng cứ trực tiếp, chứng cứ gián tiếp
- Xét trong mối quan hệ giữa chứng cứ với nơi xuất xứ của nó thì bao gồm: chứng
cứ gốc và chứng cứ sao chép lại (thuật lại).
- Trong mối quan hệ giữa chứng cứ với ý nghĩa pháp lý hình sự, chứng cứ được
chia thành: chứng cứ buộc tội và chứng cứ gỡ tội.
Từ các căn cứ trên, có thể xác định các loại chứng cứ trong các loại nguồn chứng cứ
trên bao gồm:
- Dấu vân tay của A và vết máu của nạn nhân trên con dao mà cơ quan điều tra đã
thu thập trên hiện trường:
+ Là chứng cứ gián tiếp vì từ dấu vân tay và vết máu kết hợp với kết luận giám định,
lời khia của người làm chứng cơ quan điều tra mới xác định được A là người phạm tội.
+ Là chứng cứ gốc vì được thu thập mà không thong qua một khâu trung gian nào.
+ Là chứng cứ buộc tội vì nó thể hiện rõ việc phạm tội, sự kiện phạm tội và lỗi của A.
- Những thong tin trong lời khai của X và A:
+ Là chứng cứ trực tiếp vì cho biết những nguồn tin quan trọng và cơ bản nhất của
hành vi phạm tội, phục vụ trực tiếp cho việc làm rõ những yếu tố cấu thành tội phạm.
+ Là chứng cứ gốc vì được hình thành từ nguyên bản.
+ Là chứng cứ buộc tội.
- Những thong tin trong lời khai của ông H.
+ Là chứng cứ trực tiếp.
+ Là chứng cứ sao chép ( thuật lại) vì ông H nghe con trai là X kể lại.
+ Là chứng cứ buộc tội/
- Những thông tin trong kết luận giám định:
+ Là chứng cứ gián tiếp vì không trực tiếp xác định tội phạm mà phải kết hợp với
những yếu tố khác mới xác định được đối tượng chứng minh.
+ Là chứng cứ gốc.
+ Là chứng cứ buộc tội.
- Những thông tin trong biên bản hoạt động ĐT: là chứng cứ gián tiếp, chứng cứ
gốc.
CHƯƠNG 4. BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN (BPNC)
1. Biện pháp ngăn chặn chỉ áp dụng đối với bị can, bị cáo.
NĐ sai, tại vì :
Căn cứ Điều 79 BLTTHS các BPNC được áp dụng để kịp thời ngăn chặn tội phạm
hoặc khi có căn cứ chứng tỏ bị can bị cáo sẽ gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét
xử hoặc sẽ tiếp tục phạm tội, cũng như cần đảm bảo thi hành án.
Theo quy định này thì trường hợp áp dụng BPNC để kịp thời ngăn chặn tội phạm thì
đối tượng bị áp dụng BPNC không phải là bị can, bị cáo. Cụ thể, đối với BPNC bắt người
trong trường hợp khẩn cấp thì đối tượng bị áp dụng không phải là bị can, bị cáo mà khi
các chủ thể thực hiện các hành vi quy định tại Khoản 1 Điều 81 BLTTHS thì có thể bị áp
dụng BPNC này. Và đối với các BPNC khác như : bắt người phạm tội quả tang, biện
pháp tạm giữ cũng có thể áp dụng đối với người chưa phải là bị can, bị cáo.
2. VKS có quyền áp dụng tất cả các biện pháp ngăn chặn trong TTHS.
Theo quy định tại Đ79 BLTTHS thì BPNC bao gồm: bắt, tạm giữ, tạm giam, cấm đi
khỏi nơi cư trú, bảo lĩnh, đặt tiền hoặc tài sản có giá trị để bảo đảm. Trong tất cả các biện
pháp ngăn chặn trên không phải biện pháp nào VKS cũng có quyền áp dụng. Theo quy
định tại K2 Đ81 BLTTHS quy định về thẩm quyền ra lệnh bắt người trong trường hợp
khẩn cấp thì VKS không có quyền áp dụng biện pháp ngăn chặn này. Và căn cứ vào k2
Đ86 BLTTHS quy định về thẩm quyền áp dụng biện pháp tạm giữ thì VKS cũng không
có quyền áp dụng biện pháp này.
3. VKS không có quyền hủy bỏ BPNC trái pháp luật của Tòa án.
NĐ đúng, tại vì :
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 94 BLTTHS thì đối với những BPNC do VKS phê
chuẩn thì việc hủy bỏ hoặc thay thế phải do VKS quyết định. Theo quy định về thủ tục áp
dụng trong các BPNC được quy định tại chương VI BLTTHS thì các BPNC do Tòa án áp
dụng không cần có sự phê chuẩn của VKS. Do vậy VKS không có quyền hủy bỏ BPNC
trái pháp luật của Tòa án.
4. Biện pháp tạm giữ vẫn có thể áp dụng đối với bị can, bị cáo.
Căn cứ K1 Đ86 BLTTHS thì biện pháp tạm giữ có thể được áp dụng đối với những
người bị bắt trong trường hợp khẩn cấp, phạm tội quả tang, người phạm tội đầu thú, tự
thú hoặc đối với người bị bắt theo quyết định truy nã. Đối với trường hợp người phạm tội
đã có quyết định khởi tố VAHS hoặc bị tòa án quyết định đưa ra xét xử nhưng bỏ trốn sau
đó cơ quan có thẩm quyền quyết định ra lệnh truy nã và bị bắt thì có thể bị áp dụng biện
pháp tạm giữ. Như vậy, đối tượng bị áp dụng biện pháp tạm giữ trong trường hợp này là
bị can, bị cáo. Do đó, biện pháp tạm giữ có thể áp dụng đối với bị can, bị cáo.
5. Biện pháp tạm giữ là biện pháp ngăn chặn duy nhất có thể được áp dụng
ngay sau khi bắt được người đang bị truy nã.
NĐ sai, tại vì ;
Căn cứ vào điểm a K2 Đ88 BLTTHS thì bị can bị cáo bỏ trốn và bị bắt theo lệnh truy
nã thì cũng có thể bị áp dụng biện pháp tạm giam. Và căn cứ vào K2 Đ83 thì biện pháp
tạm giam có thể được áp dụng ngay sau khi bắt được người đang bị truy nã. Cụ thể là sau
khi nhận được thông báo, cơ quan đã ra quyết định truy nã có thẩm quyền bắt để tạm
giam phải ra ngay lệnh tạm giam và gửi ngay lệnh tạm giam đã được VKS cùng cấp phê
chuẩn cho CQĐT nhận người bị bắt. Sau khi nhận được lệnh tạm giam, CQĐT nhận
người bị bắt có trách nhiệm giải ngay người đó đến trại tạm giam nơi gần nhất.
Như vậy, biện pháp tạm giữ không phải là biện pháp ngăn chặn duy nhất có thể được
áp dụng ngay sau khi bắt được người đang bị truy nã.
6. Thời hạn tạm giữ không được tính vào thời hạn tạm giam.
Căn cứ K4 Đ87 BLTTHS thì thời hạn tạm giữ được trừ vào thời hạn tạm giam. Một
ngày tạm giữ được tính bằng một ngày tạm giam.
7. Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân các cấp có quyền ra quyết định tạm giữ.
Căn cứ Khoản 2 Điều 86 BLTTHS quy định về những chủ thể có quyền ra quyết định
tạm giữ bao gồm: những người có quyền ra lệnh bắt khẩn cấp quy định tại k2 Đ81
BLTTHS, chỉ huy trưởng vùng Cảnh sát biển. Và trong các chủ thể quy định tại k2 Đ81
BLTTHS không quy định thẩm quyền của VTVKSND các cấp.
8. Biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú không áp dụng đối với người nước ngoài
phạm tội tại Việt Nam.
Theo quy định tại K1 Đ91 BLTTHS thì biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú có thể được
áp dụng đối với bị can bị cáo có nơi cư trú rõ ràng nhằm đảm bảo sự có mặt của họ theo
giấy triệu tập của CQĐT, VKS, Tòa án. Như vậy, việc áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi
cư trú không căn cứ vào bị can, bị cáo là người Việt Nam hay là người nước ngoài. Do
đó, nếu người nước ngoài phạm tội mà có nơi cư trú rõ ràng thì cũng có thể áp dụng biện
pháp cấm đi khỏi nơi cư trú.
9. Biện pháp bảo lĩnh chỉ áp dụng cho bị cáo là người chưa thành niên.
Theo quy định tại K1 Đ92 BLTTHS thì biện pháp bảo lĩnh là biện pháp ngăn chặn
được áp dụng thay thế cho biện pháp tạm giam. Và căn cứ vào Đ88 BLTTHS thì biện
pháp tạm giam có thể được áp dụng đối với bị can bị cáo phạm tội đặc biệt nghiêm trọng,
rất nghiêm trọng; bị can bị cáo phạm tội nghiêm trọng, ít nghiêm trọng mà BLHS quy
định hình phạt tù trên hai năm và có căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở
việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội. Như vậy, biện pháp bảo lĩnh có
thể áp dụng đối với bị can, bị cáo nêu trên chứ không phải chỉ áp dụng cho bị cáo là
người chưa thành niên.
10. Biện pháp bảo lĩnh chỉ áp dụng cho bị can, bị cáo phạm tội ít nghiêm trọng.
Giải thích tương tự câu 9.
11. Không được áp dụng biện pháp bảo lĩnh đối với bị can, bị cáo phạm tội đặc
biệt nghiêm trọng.
Giải thích tương tự câu 9.
12. Biện pháp đặt tiền hoặc tài sản để đảm bảo được áp dụng không phụ thuộc
vào việc bị can, bị cáo phạm loại tội gì.
Căn cứ K1 Đ93 BLTTHS thì biện pháp đặt tiền hoặc tài sản để bảo đảm được áp dụng
để thay thế biện pháp tạm giam mà căn cứ vào K1 Đ88 BLTTHS thì biện pháp tạm giam
có thể được áp dụng đối với mọi loại tội phạm. Do đó biện pháp đặt tiền hoặc tài sản để
đảm bảo được áp dụng không phụ thuộc vào việc bị can, bị cáo phạm loại tội gì.
13. Mọi quyết định về việc đặt tiền hoặc tài sản có giá trị để bảo đảm đều phải
được Viện trưởng VKS cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành.
Theo k2 Đ93 BLTTHS thì có nhiều chủ thể có quyền quyết định việc đặt tiền hoặc tài
sản có giá trị để bảo đảm, bao gồm những người quy định tại K1 Đ80 BLTTHS, thẩm
phán được phân công chủ tọa phiên tòa. Tuy nhiên, chỉ có quyết định của những người
quy định tại Điểm d, K1 Đ80 BLTTHS bao gồm: thủ trưởng, phó thủ trưởng CQĐT mới
phải được VKS cùng cấp phê chuẩn.
Do đó, không phải mọi quyết định về việc đặt tiền hoặc tài sản có giá trị để bảo đảm
đều phải được Viện trưởng VKS cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành.
14. Biện pháp tạm giam có thể được áp dụng đối với tất cả các loại tội phạm.
Căn cứ Đ88 BLTTHS thì biện pháp tạm giam có thể được áp dụng đối với bị can, bị
cáo phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, phạm tội rất nghiêm trọng; bị can, bị cáo phạm tội
nghiêm trọng, phạm tội ít nghiêm trọng mà bộ luật hình sự quy định hình phạt tù trên hai
năm và có căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở việc điều tra truy tố, xét xử
hoặc có thể tiếp tục phạm tội. Mặt khác, theo quy định của BLHS thì tất cả các loại tội
phạm (ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng) đều có
khung hình phạt trên hai năm. Do đó đối với loại tội nghiêm trọng ít nghiêm trọng mà có
căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có
thể tiếp tục phạm tội thì có thể áp dụng biện pháp tạm giam.
Do đó, biện pháp tạm giam có thể được áp dụng đối với tất cả các loại tội phạm.
15. Lệnh bắt người của CQĐT trong tất cả các trường hợp đều phải có sự phê
chuẩn của VKS cùng cấp trước khi thi hành.
Theo quy định tại Đ81 BLTTHS thì lệnh bắt người của cơ quan điều tra trong trường
hợp khẩn cấp thì không cần có sự phê chuẩn của VKS cùng cấp trước khi thi hành.
16. Lệnh bắt người của CQĐT trong tất cả các trường hợp đều phải có sự phê
chuẩn của Viện trưởng VKS cùng cấp.
Theo quy định của BLTTHS thì có hai trường hợp bắt người CQĐT phải ra lệnh bắt
người đó là: Bắt bị can, bị cáo để tạm giam được quy định tại Điểm d K1 Đ80 BLTTHS
và bắt người trong trường hợp khẩn cấp được quy định tại Điểm a K2 Đ81 BLTTHS. Và
cả hai trường hợp này đều phải có sự phê chuẩn của Viện trưởng VKS cùng cấp (bắt bị
can, bị cáo để tạm giam thì phải được VKS cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành còn bắt
người trong trường hợp khẩn cấp thì phải thông báo ngay cho VKS và phê chuẩn sau khi
thi hành)
17. Tất cả các trường hợp bắt người đều phải có lệnh.
Theo quy định tại Đ82 BLTTHS về bắt người phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã
thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay đến cơ quan có thẩm quyền. Do đó
trong trường hợp bắt người này không cần phải có lệnh.
18. Tất cả các lệnh tạm giam đều phải được viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn
trước khi thi hành.
Theo quy định tại Khoản 3 Điều 88 BLTTHS thì những người có thẩm quyền ra lệnh
bắt được quy định tại Điều 80 BLTTHS thì có quyền ra lệnh tạm giam. Tuy nhiên, không
phải tất cả các lệnh tạm giam do những người có thẩm quyền trên ra lệnh đều phải được
VKS phê chuẩn trước khi thi hành mà chỉ lệnh tạm giam của những người được quy định
tại Điểm d K1 Đ80 BLTTHS mới phải được VKS cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành.
19. Biện pháp tạm giam không được áp dụng đối với bị can, bị cáo là người chưa
thành niên.
Bị can, bị cáo là người chưa thành niên vẫn có thể bị áp dụng biện pháp tạm giam nếu
có đủ căn cứ quy định tại K1, K2 Đ303 và Đ88 BLTTHS, cụ thể là :
- Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi có thể bị tạm giam nếu có đủ căn cứ quy
định tại Đ88 BLTTHS nhưng chỉ trong những trường hợp phạm tội rất nghiêm trọng do
cố ý hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
định tại Đ88 BLTTHS nhưng chỉ trong trường hợp phạm tội nghiêm trọng do cố ý, phạm
tội rất nghiêm trọng hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
20. Biện pháp tạm giam không được áp dụng đối với bị can, bị cáo là người chưa
thành niên phạm tội ít nghiêm trọng.
Căn cứ vào Đ303 BLTTHS thì không có trường hợp nào người chưa thành niên phạm
tội ít nghiêm trọng bị áp dụng biện pháp tạm giam.
21. Biện pháp tạm giam không được áp dụng đối với bị can, bị cáo là phụ nữ
đang mang thai, người già yếu.
Căn cứ vào K2 Đ88 BLTTHS thì bị can, bị cáo là phụ nữ có thai, người già yếu mà có
nơi cư trú rõ ràng thì không tạm giam mà áp dụng BPNS khác ngoại trừ những trường
hợp :
- bị can, bị cáo bỏ trốn và bị bắt theo lệnh truy nã ;
- Bị can, bị cáo được áp dụng BPNC khác nhưng tiếp tục phạm tội hoặc cố ý gây
cản trở nghiêm trọng đến việc điều tra, truy tố, xét xử.
- Bị can, bị cáo phạm tội an ninh quốc gia và có đủ căn cứ cho rằng nếu không tạm
giam đối với họ thì sẽ gây nguy hại đến an ninh quốc gia.
Như vậy, biện pháp tạm giam có thể được áp dụng đối với bị can, bị cáo là phụ nữ
đang mang thai, người già yếu.
22. Biện pháp tạm giam được áp dụng đối với mọi loại tội phạm.
Theo quy định tại Đ88 BLTTHS thì đối với bị can, bị cáo phạm tội đặc biệt nghiêm
trọng ; phạm tội rất nghiêm trọng thì có thể được áp dụng trong mọi trường hợp. Còn đối
với bị can, bị cáo phạm tội nghiêm trọng, phạm tội ít nghiêm trọng thì chỉ có thể được áp
dụng khi thỏa mãn điều kiện : phạm tội nghiêm trọng, phạm tội ít nghiêm trọng mà Bộ
luật hình sự quy định hình phạt tù trên hai năm và có căn cứ cho rằng người đó có thể
trốn hoặc cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội.
Như vậy, không phải biện pháp tạm giam được áp dụng đối với mọi loại tội phạm mà
đối với loại tội nghiêm trọng, ít nghiêm trọng phải thỏa mãn được các điều kiện trên mới
được áp dụng.
Lưu ý : Nếu biện pháp tạm giam có thể được áp dụng đối với mọi loại tội phạm thì
nhận định này là đúng.
23. Người chưa thành niên chỉ bị tạm giam khi họ phạm tội rất nghiêm trọng.
Căn cứ vào Đ303 BLTTHS thì người chưa thành niên cũng có thể bị tạm giam khi
phạm tội nghiêm trọng do cố ý, tội rất nghiêm trọng, cụ thể :
định tại Đ88 BLTTHS nhưng chỉ trong những trường hợp phạm tội rất nghiêm trọng do
cố ý hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
định tại Điều 88 BLTTHS nhưng chỉ trong trường hợp phạm tội nghiêm trọng do cố ý,
phạm tội rất nghiêm trọng hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
24. Tất cả các trường hợp bắt người trong trường hợp khẩn cấp, phạm tội quả
tang đều phải ra quyết định tạm giữ.
Theo quy định tại k1 Đ83 BLTTHS sau khi bắt hoặc nhận người bị bắt trong trường
hợp khẩn cấp hoặc phạm tội quả tang không phải trong mọi trường hợp cơ quan điều tra
đều phải ra quyết định tạm giữ mà còn có thể trả tự do cho người bị bắt.
25. Trong mọi trường hợp việc hủy bỏ hoặc thay thế biện pháp ngăn chặn đã
được áp dụng đều phải do viện kiểm sát quyết định.
Theo quy định tai K2 Đ94 BLTTHS thì chỉ đối với những biện pháp ngăn chặn do
viện kiểm sát phê chuẩn thì việc hủy bỏ hoặc thay thế mới phải do viện kiểm sát quyết
định. Như vậy, không phải trong mọi trường hợp việc hủy bỏ hoặc thay thế biện pháp
ngăn chặn đã được áp dụng đều phải do viện kiểm sát quyết định như trường hợp biện
pháp ngăn chặn ( bắt bị can, bị cáo để tam giam ; tạm giam ; cấm đi khỏi nơi cư trú..) do
tòa án áp dụng không cần có sự phê chuẩn của viện kiểm sát thì khi hủy bỏ hoặc thay thế
không do viện kiểm sát quyết định mà do tòa án quyết định.
Bài tập 1 : Xí nghiệp dược liệu tỉnh A báo cho CQĐT biết: đêm qua kho của xí
nghiệp đã bị kẻ gian đột nhập lấy đi một số dược liệu quý. Cùng ngày có 1 người ở gần
kho dược liệu cho biết: đã nhìn thấy 1 người lạ mặt đã lảng vảng ở khu vực kho vào thời
điểm xảy ra vụ trộm. Theo sự mô tả của người này, CQĐT đã nhận diện được 1 người lạ
mặt ở bến xe ôtô. Qua kiểm tra hành chính, thấy người này mang 3kg thuốc phiện.
Hỏi:
a) Theo quy định ccảu PLTTHS thì CQTHTT có quyền bắt người đó trong trường hợp
nói trên hay không? Nếu có thì đó là bắt người trong trường hợp nào?
b) Gỉa định người đó mang 3 kg dược liệu quý và xác định đó là số dược liệu lấy từ
kho của xí nghiệp thì phải giải quyết như thế nào?
Trả lời:
a) Theo quy định của PLTTHS thì trong trường hợp trên CQTHTT có quyền bắt
người này theo trường hợp bắt người phạm tội quả tang được quy định tại K1 Đ82
BLTTHS bởi theo tình tiết mô tả thì người này mang 3kg thuốc phiện, theo quy định của
BLHS thì người này đang thực hiện hành vi phạm tội.
b) Nếu phát hiện người đó mang 3kg dược liệu quý và xác định là số dược liệu lấy từ
kho của xí nghiệp thì căn cứ vào Đc, K1 Đ81 BLTTHS CQĐT có quyền ra lệnh bắt người
đó ( bắt người trong trường hợp khẩn cấp).
Bài tập 2 : Trong khi tuần tra, anh A (cảnh sát khu vực) phát hiện B và C đang trộm
cắp tài sản của ông H. A bắt được B, còn C thì bỏ chạy không bắt được. Mấy ngày sau,
trên đường đi đến trụ sở cơ quan, anh A phát hiện C đang ngồi trong quán cà phê. Anh A
đã cùng đồng đội bắt được C.
Hỏi: Việc bắt B và C là đúng hay sai? Tại sao?
+ Việc A bắt B là đúng, tại vì : trong trường hợp này, B đang thực hiện hành vi
trộm cắp tài sản và bị A phát hiện. Căn cứ theo Điều 82 BLTTHS về bắt người phạm tội
quả tang thì « bất kỳ người nào cũng co quyền bắt và giải ngay đến cơ quan có thẩm
quyền ». Do đó, A bắt B là đúng theo quy định của pháp luật.
+ Việc A bắt C là sai, tại vì : Theo tình tiết trong trường hợp trên thì sau vài ngày,
A phát hiện C đang ngồi trong quán cafe có nghĩa là đã có sự gián đoạn về mặt thời gian
giữa việc đuổi bắt và việc bỏ trốn nên không còn gọi là bắt người trong trường hợp phạm
tội quả tang nữa. Do đó , A không được bắt mà phải báo cho cơ quan có thẩm quyền biết
để cơ quan có thẩm quyền ra quyết định bắt người trong trường hợp khẩn cấp được quy
định tại Đb, K1 Đ81 BLTTHS « khi người bị hại hoặc người có mặt tại nơi xảy ra tội
phạm chính mắt trông thấy và xác nhận đụng là người đã thực hiện tội phạm mà xét thấy
cần ngăn chặn ngay việc người đó bỏ trốn ». Vì thế, A cùng đồng đội bắt C là không đúng
theo quy định của pháp luật bởi bắt C trong trường hợp này phải có lệnh bắt.
Bài tập 3 : A thực hiện hành vi cướp giật, ngay sau đó đã bị quần chúng nhân dân
đuổi theo và bắt được. A bị dẫn giải đến trụ sở Công an quận vào lúc 10h sáng. Sau khi
xem xét trường hợp phạm tội của A, Thủ trưởng cơ quan CSĐT công an quận đã ra Quyết
định tạm giữ A vào lúc 16h cùng ngày.
Hỏi 1:
a) Theo quy định PLTTHS VN, thủ tục “Tạm giữ” A được thực hiện như thế nào?
b) Thời hạn tạm giữ A được tính từ thời điểm nào? A có thể bị tạm giữ tối đa là bao
lâu?
Hỏi 1 :
a) Thủ tục tạm giữ A được thực hiện theo quy định tại Khoản 2, K3 Đ86 BLTTHS.
b) Theo quy định tại K1 Đ87 BLTTHS thì thời hạn tạm giữ tính từ ngày cơ quan điều
tra nhận người bị bắt. Do đó, trong trường hợp này thời hạn tạm giữ A tính từ lúc 10h
sáng ngày A bị dẫn giải đến trụ sở công an quận.
Theo quy định tại K2 Đ87 BLTTHS thì A có thể bị tạm giữ tối đa 9 ngày.
Hỏi 2: CQĐT ra Quyết định khởi tố Bị can đối với A theo K1 Đ136 BLHS (có mức
phạt tù từ 1 năm -> 5 năm) thì CQĐT có thể ra Lệnh Tạm giam A được không?
Căn cứ vào Điểm B Khoản 1 Điều 88 BLTTHS thì biện pháp tạm giam có thể được áp
dụng với bị can, bị cáo phạm tội nghiêm trọng, ít nghiêm trọng mà BLHS quy định hình
phạt tù trên 2 năm và có căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở điều tra, truy
tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội. Trong trường hợp này, tội mà A phạm có khung
hình phạt tù từ 1 năm đến 5 năm và nếu có thêm căn cứ cho rằng A có thể trốn hoặc cản
trở điều tra, truy tố, xét xử hoặc tiếp tục phạm tội thì cơ quan điều tra có thể ra lệnh tạm
giam A.
Hỏi 3: Gỉa sử trong quá trình tạm giam, phát hiện A là người bị bệnh nặng và có nơi
cư trú rõ ràng thì Thủ trưởng CQĐT có thể ra Quyết định hủy bỏ Lệnh tạm giam để thay
thế bằng Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú được không? Vì sao?
Trong trường hợp này thủ trưởng cơ quan điều tra không thể ra quyết định hủy bỏ
lệnh tạm giam để thay thế bằng lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú, tại vì: Căn cứ vào Khoản 3
Điều 88 BLTTHS thì quyết định tạm giam của thủ trưởng cơ quan điều tra phải được
Viện kiểm sát phê chuẩn trước khi thi hành nên căn cứ vào Khoản 2 Đ94 BLTTHS thì
biện pháp ngăn chặn do Viện kiểm sát phê chuẩn thì việc hủy bỏ hoặc thay thế phải do
viện kiểm sát quyết định.
Hỏi 4: Nếu A được tại ngoại mà bỏ trốn, sau khi bắt được A theo Lệnh truy nã CQĐT
có được quyền tạm giam A hay không? Vì sao ?
Việc cơ quan điều tra có được quyền tạm giam A hay không có thể xét hai trường hợp
sau:
+ Trường hợp 1: CQĐT bắt A không đồng thời là cơ quan ra lệnh truy nã thì trong
trường hợp cơ quan ra lệnh truy nã không thể đến nhận người bị bắt ngay thì sau khi lấy
lời khai CQĐT nhận người bị bắt phải ra quyết định tạm giữ và thong báo cho cơ quan đã
ra quyết định truy nã.
+ Trường hợp 2: CQĐT bắt A đồng thời là cơ quan ra quyết định truy nã thì sau khi
bắt được A, cơ quan này phải ra ngay quyết định tạm giam.
Hỏi 5: Gỉa sử sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, Thẩm phán được phân công chủ tọa
phiên tòa thấy cần phải xét xử A theo K2 Đ136 BLHS (có mức phạt tù từ 3 năm -> 10
năm) nhưng lại có người đủ điều kiện đứng ra bảo lĩnh cho A. Trong trường hợp này có
thể áp dụng biện pháp “Bảo lĩnh” đối với A không?
Trong trường hợp này có thể áp dụng biện pháp bảo lĩnh đối với A.
Theo quy định tại K1 Đ92 BLTTHS thì biện pháp bảo lĩnh được áp dụng để thay thế biện
pháp tạm giam. Căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội
và nhân thân của bị can, bị cáo, CQĐT, VKS, TA có thể quyết định cho họ được bảo lĩnh.
Trong trường hợp này, A đã thỏa mãn điều kiện tạm giam được quy định tại Điểm a,
Khoản 1 Điều 88 BLTTHS là đã phạm tội rất nghiêm trọng và nếu A thỏa mãn điều kiện
được bảo lĩnh quy định tại Điều 92 BLTTHS thì có thể áp dụng biện pháp bảo lĩnh đối
với A.
Bài tập 4: A thực hiện hành vi cướp giật nhưng ngay sau đó đã bị quần chúng nhân
dân đuổi theo và bắt được. A bị dẫn giải đến trụ sở Công an phường vào lúc 7h sáng. Sau
khi tiến hành lập biên bản phạm tội quả tang, A được giải lên trụ sở công an quận vào lúc
16h cùng ngày.
Hỏi:
a) Theo quy định hiện hành của BLTTHS, thủ tục tạm giữ A được thực hiện như thế
nào?
Thủ tục tạm giữ A được thực hiện theo quy định tại Khoản 2, K3 Đ86 BLTTHS.
b) Thời hạn tạm giữ A được tính vào thời điểm nào? A có thể bị tạm giữ tối đa là bao
lâu?
Theo quy định tại K1 Đ87 BLTTHS thì thời hạn tạm giữ được tính từ khi cơ quan
điều tra nhận người bị bắt. Do đó, thời hạn tạm giữ A được tính từ lúc 16h ngày A được
giải lên trụ sở công an quận. Và căn cứ vào k2 Đ87 BLTTHS thì A có thể bị tạm giữ tối
đa 9 ngày.
c) CQĐT ra QĐ KTBC đối với A theo K1 Đ136 BLHS thì CQĐT có thể ra Lệnh tạm
giam A được không?
CQĐT ra QĐKTBC đối với A theo K1 Đ136 BLHS thì cơ quan điều tra có thể ra lệnh
tạm giam A. Tại vì: A bị khởi tố theo K1 Đ136 BLHS có mức hình phạt tối đa là 5 năm tù
thuộc trường hợp phạm tội nghiêm trọng theo quy định tại Đièu 8 BLHS. Và căn cứ theo
đb k1 Đ88 BLTTHS thì A phạm tội nghiêm trọng và có căn cứ cho rằng A có thể trốn
hoặc cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội thì cơ quan điều
tra có thể ra lệnh tạm giam A.
d) Gỉa sử trong quá trình tạm giam, phát hiện A là người bị bệnh nặng và có người đủ
điều kiện bảo lĩnh thì Thủ trưởng CQĐT có thể ra quyết định thay thế bằng biện pháp bảo
lĩnh không? Tại sao?
Trong trường hợp này thủ tưởng cơ quan điều tra không thể ra quyết định thay thế
biện pháp tạm giam bằng biện pháp bảo lĩnh. Tại vì: Căn cứ vào K3 Đ88 BLTTHS thì
quyết định tạm giam của thủ trưởng cơ quan điều tra phải được Viện kiểm sát phê chuẩn
trước khi thi hành nên căn cứ vào Khoản 2 Điều 94 BLTTHS thì biện pháp ngăn chặn do
Viện kiểm sát phê chuẩn thì việc hủy bỏ hoặc thay thế phải do viện kiểm sát quyết định.
CHƯƠNG 5. KHỞI TỐ VỤ ÁN HÌNH SỰ (KTVA)
1. Tố giác của công dân là căn cứ để khởi tố vụ án hình sự.
NĐ sai, tại vì:

Căn cứ vào K1 Đ100 BLTTHS thì tố giác của công dân không phải là căn cứ để khởi
tố VAHS mà là cơ sở để xác định dấu hiệu tội phạm.
2. Cơ quan có thẩm quyền khởi tố vụ án là cơ quan tiến hành tố tụng.
NĐ sai, tại vì:
Ngoài CQTHTT thì một số cơ quan khác cũng có thẩm quyền KTVA như: Bộ đội biên
phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển và các cơ quan khác trong CAND,
QĐND được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra được quy định tại Điều
111.
3. Mọi hành vi phạm tội do cán bộ thuộc cơ quan tư pháp thực hiện đều do cơ
quan điều tra thuộc VKSNDTC khởi tố vụ án.
NĐ sai, tại vì:
Theo quy định tại K1 Đ18 Pháp lệnh số 23 về tổ chức điều tra hình sự quy định về
thẩm quyền điều tra của VKSNDTC thì CQĐT VKSNDTC điều tra các VAHS về một số
loại tội xâm phạm hoạt động tư pháp mà người phạm tội là cán bộ thuộc các cơ quan tư
pháp khi các tội đó thuộc thẩm quyền xét xử của TAND. Như vậy, hành vi phạm tội do
cán bộ tư pháp thực hiện không thuộc các loại tội xâm phạm hoạt động tư pháp và các tội
này không thuộc thẩm quyền xét xử của TAND thì CQĐT thuộc VKSNDTC không có
quyền điều tra và do đó cũng không có quyền khởi tố vụ án.
4. Trong mọi trường hợp việc KTVAHS không phụ thuộc vào ý chí của người bị
hại.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Điều 105 BLTTHS thì những vụ án về các tội phạm quy định tại khoản 1
các Điều 104, 105, 106, 108, 109, 111, 113, 121, 122, 171 BLHS chỉ được khởi tố khi có
yêu cầu của người bị hại hoặc của người đại diện hợp pháp của người bị hại là người
chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất. Và trong trường hợp
người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu trước ngày mở phiên tòa sơ thẩm thì vụ án phải
được đình chỉ.
5. KTVAHS theo yêu cầu của người bị hại chỉ áp dụng đối với tội ít nghiêm
trọng.
NĐ sai, tại vì:
Theo quy định tại k1 Đ105 BLTTHS thì KTVAHS theo yêu cầu của người bị hại được
áp dụng đối với những vụ án án về các tội phạm quy định tại khoản 1 các Điều 104, 105,
106, 108, 109, 111, 113, 121, 122, 171 BLHS. Mà theo quy định tại khoản 1 Điều 111 có
mức hình phạt tù tối đa là 7 năm và khoản 1 Điều 113 có mức hình phạt tù tối đa là 5 năm
đã thuộc loại tội nghiêm trọng được quy định tại Điều 8 BLHS .
Như vậy, KTVAHS theo yêu cầu của người bị hại không chỉ được áp dụng đối với tội
ít nghiêm trọng mà còn đối với tội nghiêm trọng.
6. Trong mọi trường hợp khi người bị hai rút yêu cầu trước khi mở phiên tòa
thì vụ án phải được đình chỉ.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ K2 Đ105 BLTTHS: trường hợp có căn cứ để xác định người đã yêu cầu khởi
tố rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc cưỡng bức thì tuy người đã
yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, cơ quan có thẩm quyền vẫn có thể tiến hành tố tụng đối với
vụ án.
Lưu ý: Trong mọi trường hợp khi người bị hại rút yêu cầu khởi tố một cách hợp pháp
thì cơ quan có thẩm quyền phải đình chỉ vụ án. NĐ sai, tại vì: tùy vào giai đoạn mà
người bị hại rút yêu cầu để ra quyết định. Nếu trong giai đoạn điều tra thì ra quyết định
đình chỉ điều tra theo quy định tại đa k2 Đ164 BLTTHS. Nếu trong giai đoạn truy tố thì
ra quyết định đình chỉ vụ án theo quy định tại k1 Đ169 BLTTHS. Nếu trong giai đoạn
chuẩn bị xét xử thì ra quyết định đình chỉ vụ án theo quy định tại Điều 180 BLTTHS.
7. HĐXX có thể thực hiện đồng thời việc yêu cầu VKS khởi tố và tự mình khởi
tố vụ án đó.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ đoạn 3 k1 Đ104 BLTTHS thì HĐXX ra quyết định khởi tố hoặc yêu cầu viện
kiểm sát KTVAHS nếu qua việc xét xử tại phiên tòa mà phát hiện được tội phạm hoặc
người phạm tội mới cần phải điều tra. Như vậy, Tòa án chỉ có thể thực hiện một trong hai
hành vi là yêu cầu VKS khởi tố hoặc tự mình khởi tố chứ không được đồng thời thực
hiện hai hành vi trên.
8. Tất cả các hoạt động chứng minh tội phạm chỉ được thực hiện sau khi có
quyết định khởi tố vụ án hình sự của cơ quan có thẩm quyền.
NĐ sai, tại vì:
Khám nghiệm hiện trường là một hoạt động chứng minh tội phạm và căn cứ vào k2
Đ150 thì hoạt động khám nghiệm hiện trường có thể tiến hành trước khi KTVAHS.
9. Trong mọi trường hợp, căn cứ khởi tố vụ án hình sự là dấu hiệu tội phạm.
NĐ sai, tại vì:
Đối với trường hợp KTVAHS theo yêu cầu của người bị hại quy định tại Đ105 thì căn
cứ để KTAHS không chỉ là dấu hiệu tội phạm mà còn có căn cứ là yêu cầu khởi tố của
người bị hại.
10. Khi thực hiện chức năng công tố, VKS có quyền hủy bỏ mọi quyết định
không khởi tố không có căn cứ của các cơ quan có thẩm quyền.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ khoản 1 Điều 108 BLTTHS thì HĐXX có quyền ra quyết định không KTVA
và căn cứ vào khoản 3 Điều 109 BLTTHS thì cũng tương tự như quyết định KTVA không
có căn cứ thì đối với quyết định không KTVA không có căn cứ của HĐXX thì VKS
không có quyền hủy bỏ mà chỉ được kháng nghị lên Tòa án cấp trên.
Tuy nhiên, trên thực tế HĐXX không ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
11. Cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự thì có quyền thay
đổi, bổ sung quyết định khởi tố vụ án không có căn cứ.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ Điều 104 BLTTHS thì cơ quan có thẩm quyền ra quyết định KTVAHS bao
gồm: CQĐT, VKS, HĐXX và ngoài ra căn cứ vào Điều 111 BLTTHS thì các cơ quan như
Bộ đội biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển, các cơ quan khác của
CAND, QĐND được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra cũng có quyền ra
quyết định KTVA. Cơ quan có thẩm quyền ra quyết định KTVA nhiều như vậy nhưng
không phải tất cả các cơ quan trên đều có quyền thay đổi bổ sung mà theo quy định tại
Điều 106 BLTTHS thì chỉ có CQĐT và VKS mới có quyền thay đổi, bổ sung quyết định
KTVAHS.
Mặt khác, theo quy định tại Điều 109 BLTTHS thì đối với các quyết định KTVA
không có căn cứ của HĐXX thì VKS kháng nghị với TA cấp trên còn đối với các quyết
định khởi tố không có căn cứ của các chủ thể còn lại thì VKS ra quyết định hủy bỏ đối
với các quyết định khởi tố đó chứ không phải thay đổi, bổ sung. Việc thay đổi bổ sung chỉ
áp dụng đối với những quyết định khởi tố có căn cứ nhưng khởi tố không đúng với hành
vi phạm tội được quy định tại Điều 106 BLTTHS.
Bài tập:
Bài tập 1: Nêu hường giải quyết của VKS khi:
a) Phát hiện dấu hiệu tội phạm.
Khi phát hiện dấu hiệu tội phạm, căn cứ vào K1 Đ 103 BLTTHS VKS có trách nhiệm
chuyển ngay các thông tin về dấu hiệu tội phạm cho cơ quan điều tra có thẩm quyền và
kiến nghị khởi tố theo quy định tại k4 Đ103 BLTTHS.
Lưu ý: VKS chỉ được khởi tố vụ án trong hai trường hợp là hủy quyết định không
khởi tố không có căn cứ và trong trường hợp hội đồng xét xử yêu cầu khởi tố vụ án.
b) Quyết định không khởi tố vụ án hình sự của CQĐT không có căn cứ.
Căn cứ vào k 2 Đ109 BLTTHS thì trong trường hợp quyết định không khởi tố vụ án
hình sự của cơ quan điều tra không có căn cứ thì VKS hủy quyết định không khởi tố đó
và ra quyết định khởi tố vụ án.
c) Khi nhận được yêu cầu khởi tố vụ án hình sự của HĐXX thì Viện Kiểm Sát sẽ
xem xét nếu có căn cứ thì VKS sẽ ra quyết định khởi tố vụ án theo quy định tại K1 Đ104
BLTTHS và trong 24 h kể từ khi ra quyết định khởi tố vụ án hình sự VKS phải gửi quyết
định đó đến cơ quan điều tra để tiến hành điều tra theo quy định tại k3 Đ104 BLTTHS.
Bài tập 2:
A là bị cáo trong một vụ trộm cắp tài sản. Biết được B sẽ là thẩm phán được phân
công chủ tọa phiên tòa xét xử A. Người nhà A đã mang tiền đưa hối lộ cho B ( 10 triệu
đồng) với ý định nhờ B xem xét, xử theo hướng có lợi cho A. Hãy xác định thẩm quyền
KTVAHS trong những trường hợp sau:
+ Trường hợp B không nhận tiền: Chỉ quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với người
nhà của A. Trong trường hợp này căn cứ vào k1 Đ110 BLTTHS thuộc thẩm quyền điều
tra trong công an nhân dân do đó cơ quan điều tra trong công an nhân dân có thẩm quyền
khỏi tố vụ án đối với người nhà của A.
+ Trường hợp B nhận tiền nhưng xét xử đúng người đúng tội: Trong trường hợp này
khởi tố vụ án đối với B và người nhà của A. Căn cứ vào k1 Đ110 BLTTHS trường hợp
này thuộc thẩm quyền điều tra của cơ quan điều tra trong công an nhân dân do đó cơ
quan điều tra trong công an nhân dân có thẩm quyền khởi tố vụ án đối với B và người
nhà của A.
+ Trường hợp B nhận tiền và xét xử theo yêu cầu của người nhà của A: Trong trường
hợp này B phạm tội nhận hối lộ thuộc thẩm quyền điều tra của cơ quan điều tra trong
công an nhân dân, B vừa phạm tội xâm phạm hoạt động tư pháp thuộc thẩm quyền điều
tra của cơ quan điều tra trong viện kiểm sát nhân dân tối cao. Trong trường hợp này chưa
có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc phân định thẩm quyền, trên thực tế thuộc thẩm
quyền điều tra trong công an nhân dân.
Bài tập 3:
A thực hiện hành vi trộm cắp tài sản của B, tài sản trị giá 3 triệu đồng. B đã tố giác
hành vi phạm tội của A với công an.
a) Xác định trình tự khởi tố vụ án hình sự.
Căn cứ vào Đ103, Đ104 BLTTHS trình tự khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp trên
như sau:
- Khi B tố giác hành vi phạm tội của A với cơ quan công an, cơ quan công an có
trách nhiệm tiếp nhận đầy đủ mọi tố giác do B báo.
- Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày nhận được tố giác của B về hành vi phạm tội
của A, cơ quan công an trong phạm vi trách nhiệm của mình phải kiểm tra xác minh
nguồn tin và quyết định việc khởi tố hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
- Trong trường hợp sự việc bị tố giác có nhiều tình tiết ohuwcs tạp hoặc phải kiểm
tra xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn để giải quyết tố giác có thể dài hơn nhưng
không quá hai tháng.
- Kết quả giải quyết tố giác của cơ quan điều tra phải được gửi cho viện kiểm sát
cùng cấp và cơ quan công an phải thong báo cho B biết.
- Cơ quan công an phải áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo vệ B.
- Khi xác định có dấu hiệu tội phạm thì cơ quan điều tra phải ra quyết định khởi tố
đối với A theo quy định tại k1 Đ104 BLTTHS.
b) Sau khi cơ quan có thẩm quyền khởi tố, trong quá trình điều tra A và B đã tự thỏa
thuận phần bồi thường. B làm đơn yêu cầu CQĐT đình chỉ điều tra. Hướng giải quyết:
Trong trường hợp này cơ quan điều tra vẫn tiếp tục điều tra vì căn cứ vào Điều 164
BLTTHS quy định về đình chỉ điều tra thì đơn yêu cầu của B không phải là căn cứ để cơ
quan điều tra đình chỉ vụ án.
Bài tập 4:
A gây thương tích cho B, hành vi gây thương tích ứng với K1 Đ104 BLHS. B đã làm
đơn yêu cầu cơ quan có thẩm quyền KT A, và CQĐT đã KTVAHS đối với A về tội danh
trên. Trong khi VKS đang lập bản cáo trạng để truy tố bị can A thì Btự nguyện rút đơn
yêu cầu khởi tố với lý do hai bên đã tự thỏa thuận để giải quyết sự việc. Tuy nhiên, VKS
nhận thấy phải tiếp tục tiến hành truy tố và xét xử A để phục vụ cho công tác đấu tranh
phòng chống tội phạm. Do vậy VKS vẫn giữ nguyên cáo trạng và tòa án đã mở phiên tòa
xét xử sơ thẩm tuyên A một năm tù giam.
Trả lời:
Theo quy định của pháp luật hiện hành, việc làm trên của VKS và TA là sai, tại vì:
+Căn cứ vào k2 Đ105 BLTTHS trong trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu
cầu trước ngày mở phiên tòa sơ thẩm thì vụ án phải được đình chỉ. Trong trường hợp
trên, khi VKS đang lập cáo trạng để truy tố bị can A thì B tự nguyện rút đơn yêu cầu khởi
tố với lý do hai bên đã tự thỏa thuận để giải quyết vụ việc. Theo quy định trên thì vụ án
phải được đình chỉ nhưng TA đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm tuyên A một năm tù là sai.
+ Giả sử tại phiên tòa sơ thẩm, B mới rút yêu cầu khởi tố vụ án thì TA vẫn tiến hành
xét xử bình thường. Tại vì theo quy định của BLTTHS thì TA không có căn cứ để tạm
đình chỉ, đình chỉ hay hoãn phiên tòa.
+ Giả sử thay vì rút đơn yêu cầu, B đã gửi đơn bãi nại cho vks đồng thời yêu cầu viện
kiểm sát không tiếp tục giải quyết vụ án nữa thì trong trường hợp này VKS vẫn tiến hành
giải quyết vụ án bình thường vì đơn bãi nại không phải là hình thức rút yêu cầu khởi tố
vụ án hình sự do vậy VKS vẫn tiến hành giải quyết vụ án bình thường.
Bài tập 5:
A gây thương tích cho B, đánh giá ban đầu cho thấy hành vi gây thương tích tương
ứng với K1 Đ104 BLHS, B đã làm đơn yêu cầu cơ quan có thẩm quyền KT A và CQĐT
đã khởi tố vụ án hình sự đối với A về tội danh trên. Trong quá trình điều tra, CQĐT đã
thực hiện công tác giám định, kết quả tỷ lệ thật tật của B lên đến 37%. Đồng thời lúc này,
B đã làm đơn rút yêu cầu KTVAHS
Hướng giải quyết của CQĐT trong trường hợp này:
Trong trường hợp này, qua công tác giám định cho thấy kết quả tỷ lệ thương tật của A
lên đến 37% do đó A đã phạm vào tội quy định tại k2 Đ104 BLHS. Do đó, căn cứ vào
Điều 105 BLTTHS thì tội này không thuộc trường hợp khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu
của người bị hại. Do vậy, khi cơ quan có thẩm quyền đã khởi tố A thì việc rút yêu cầu
khởi tố vụ án hình sự của B không là căn cứ để vụ án phải đình chỉ. Và căn cứ vào Điều
106 và Điều 127 BLTTHS thì cơ quan điều tra ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố
vụ án hình sự và thay đổi quyết định khởi tố bị can.
CHƯƠNG 6. ĐIỀU TRA VỤ ÁN HÌNH SỰ

1. Mọi trường hợp thường dân phạm tội đều do CQĐT thuộc lực lượng CAND
điều tra.
NĐ sai, tại vì: Căn cứ vào K2 Đ3 PLTCTAQS thì trường hợp thường dân phạm tội
nhưng phạm tội có liên quan đến bí mật quân sự hoặc gây thiệt hại cho quân đội thì
TAQS có thẩm quyền xét xử. Và căn cứ vào K2 Đ110 BLTTHS quy định: “CQĐT trong
QĐND điều tra các tội phạm thuộc thẩm quyền xét xử của TAQS. Do đó trong trường
hợp thường dân phạm tội nhưng phạm tội có liên quan đến bí mật quân sự hoặc gây thiệt
hại cho quân đội thì do CQĐT trong QĐND điều tra. Như vậy, không phải trong mọi
trường hợp thường dân phạm tội đều do CQĐT thuộc lực lượng CAND điều tra,
2. Trong mọi trường hợp, quân nhân phạm tội đều do CQĐT trong QĐND tiến
hành điều tra.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Đ4 PL TCTAQS thì đối với trường hợp người đang phục vụ trong quân
đội mà phát hiện hành vi phạm tội của họ đã được thực hiện trước khi vào quân đội
nhưng tội phạm mà họ thực hiện không liên quan đến bí mật quân sự hoặc gây thiệt hại
cho quân đội thì thuộc thẩm quyền xét xử của TAND. Do đó căn cứ Khoản 2 Điều 110
BLTTHS quy định “CQĐT trong QĐND điều tra các tội phạm thuộc thẩm quyền xét xử
của TAQS” thì trong trường hợp này mặc dù là quân nhân phạm tội nhưng CQĐT trong
QĐND không có thẩm quyền điều tra.
Như vậy, không phải trong mọi trường hợp, quân nhân phạm tội đều do CQĐT trong
QĐND tiến hành điều tra.
3. Trong mọi trường hợp khi Cán bộ ngành tư pháp thực hiện hành vi phạm tội
xâm phạm hoạt động tư pháp đều do CQĐT trong VKSNDTC thực hiện việc điều
tra.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ Điều 18 PLTCĐTHS thì VKSNDTC điều tra các vụ án hình sự về một số loại
tội xâm phạm hoạt động tư pháp mà người phạm tội là cán bộ thuộc các cơ quan tư pháp
khi các tội phạm đó thuộc thẩm quyền xét xử của TAND. Do đó, nếu cán bộ ngành tư
pháp thực hiện hành vi phạm tội xâm phạm hoạt động tư pháp nhưng tội phạm đó thuộc
thẩm quyền xét xử của TAQS thì cơ quan điều tra trong VKSNDTC không có thẩm
quyền điều tra.
Như vậy, không phải trong mọi trường hợp khi cán bộ ngành tư pháp thực hiện hành
vi phạm tội xâm phạm hoạt động tư pháp đều do CQĐT trong VKSNDTC thực hiện điều
tra.
4. Tất cả các cơ quan có thẩm quyền KTVA đều có thẩm quyền điều tra vụ án.
NĐ sai, tại vì:
Theo quy định tại Đ104 và Đ111 BLTTHS có nhiều cơ quan có thẩm quyền khởi tố
vụ án: VKS, TA, CQĐT, Bộ đội biên phòng, Kiểm lâm, Hải quan…Tuy nhiên, căn cứ vào
K1 Đ5 PLTCĐTHS thì chỉ CQĐT và cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt
động điều tra mới được tiến hành điều tra các VAHS. Do đó, không phải tất cả các cơ
quan có thẩm quyền KTVAHS đều có thẩm quyền điều tra vụ án.
5. Tất cả các cơ quan có thẩm quyền điều tra vụ án đều có quyền khởi tố bị can.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K1 Đ5 PLTCĐTHS thì CQĐT và cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành
một số hoạt động điều tra có thẩm quyền điều tra VAHS. Tuy nhiên, căn cứ vào Điều 111
BLTTHS thì trong một số trường hợp cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt
dộng điều tra không có thẩm quyền khởi tố bị can. Do đó không phải tất cả các cơ quan
có thẩm quyền điều tra vụ án đều có thẩm quyền khởi tố bị can.
6. Các cơ quan khác của CAND được giao một số hoạt động điều tra có quyền
khởi tố bị can.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K2 Đ111 BLTTHS thì cơ quan khác của CAND được giao một số hoạt
động điều tra không có quyền khởi tố bị can mà sau khi khởi tố vụ án, tiên hành những
hoạt động điều tra ban đầu thì phải chuyển hồ sơ cho CQĐT có thẩm quyền trong thời
hạn 7 ngày kể từ ngày ra quyết định KTVA.
7. VKS không được quyền ra quyết định khởi tố bị can.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K5 Đ126 BLTTHS thì sau khi nhận được hồ sơ và kết luận điều tra mà
VKS phát hiện có người khác đã thực hiện hành vi phạm tội trong vụ án chưa bị khởi tố
thì VKS quyết định khởi tố bị can.
8. Tất cả các hoạt động điều tra chỉ được tiến hành sau khi có quyết định KTVA
NĐ sai, tại vì:
Khám nghiệm hiện trường là một trong những hoạt động điều tra quan trọng. Căn cứ
K2 Đ150 thì hoạt động khám nghiệm hiện trường có thể tiến hành trước khi KTVAHS.
Như vậy, không phải tất cả các hoạt động điều tra chỉ được tiến hành sau khi có quyết
định khởi tố vụ án hình sự.
9. Việc ủy thác điều tra chỉ được tiến hành giữa các CQĐT với nhau.
Căn cứ vào Đ118 BLTTHS quy đinh “khi cần thiết, cơ quan điều tra có thể ủy thác
cho cơ quan điều tra khác tiến hành một số hoạt động điều tra”. Như vậy, việc ủy thác
điều tra chỉ được tiến hành giữa các cơ quan điều tra với nhau.
10. Trong một số trường hợp cần thiết, CQĐT được ủy thác có quyền từ chối việc
ủy thác.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Đ118 BLTTHS thì CQĐT được nhận ủy thác có trách nhiệm thực hiện
đầy đử những việc được ủy thác theo thời hạn mà cơ quan điều tra ủy thác yêu cầu. Đây
là nghĩa vụ của CQĐT nhận ủy thác do đó không được thừ chối việc ủy thác.
11. Trong mọi trường hợp kết thúc điều tra, CQĐT phải ra bản kết luận điều tra.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ K2 Đ32 BLTTHS quy định về điều tra theo thủ tục rút gọn thì khi kết thúc
điều tra, CQĐT không phải làm bản kết luận điều tra mà ra quyết định đề nghị truy tố và
gủi hồ sơ vụ án cho VKS. Như vậy, không phải trong mọi trường hợp kết thúc điều tra,
CQĐT phải ra bản kết luận điều tra.
12. Mọi hoạt động điều tra đều phải có người chứng kiến.
NĐ sai, tại vì:
Trong một số hoạt động điều tra như khởi tố bị can được quy định tại Đ126 BLTTHS,
hỏi cung được quy định tại Đ131 BLTTHS thì không cần phải có người chứng kiến.
13. Người chứng kiến là người biết được tình tiết vụ án nhưng không được triệu
tập để trở thành người làm chứng.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Đ123 BLTTHS thì người chứng kiến không phải là người biết được tình
tiết của vụ án nhưng không được triệu tập để trở thành người làm chứng, mà tư cách của
người chứng kiến được hiểu là người được mời tham dự hoạt động điều tra trong một số
trường hợp do BLTTHS quy định. Trách nhiệm của người chứng kiến là xác nhận nội
dung và kết quả công việc mà điều tra viên đã tiến hành trong khi mình có mặt.
14. Mọi hoạt động điều tra đều phải lập thành biên bản.
Căn cứ vào K1 Đ95 và K1 Đ125 BLTTHS thì mọi hoạt động điều tra phải lập thành
biên bản do tính chất quan trọng của nó là một trong những loại nguồn của chứng cứ
được quy định tại Đ d, K2, Đ64 BLTTHS.
15. Trong mọi trường hợp, khi khám xét phải có lệnh.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K3 Đ142 BLTTHS thì trong trường hợp bắt người hoặc khi có căn cứ để
khẳng định người có mặt tại nơi khám xét giấu trong người đồ vật, tài liệu cần thu giữ thì
có thể tiến hành khám người mà không cần có lệnh.
16. Lệnh khám xét bao giờ cũng phải được VKS phê chuẩn
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K1 Đ141 BLTTHS thì chỉ lệnh khám xét của những người được quy định
tại điểm d K1 Đ80 BLTTHS thì mới phải được VKS phê chuẩn.
17. Đối chất chỉ được áp dụng với những người có tư cách tố tụng giống nhau.
NĐ sai, tại vì:
Theo quy định tại K1 Đ138 BLTTHS thì đối chất không phụ thuộc vào việc người có
tư cách tố tụng có giống nhau hay không mà khi có sự mâu thuẫn trong lời khai giữa hai
hay nhiều người thì ĐTV tiến hành đối chất. Do vậy, đối chất không chỉ được áp dụng
với những người có tư cách tố tụng giống nhau.
18. Hoạt động khám nghiệm hiện trường chỉ do CQĐT thực hiện.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Đa K1 Đ19 BLTTHS thì mặc dù bộ đội biên phòng không phải là cơ quan
điều tra nhưng cũng có thẩm quyền tiến hành hoạt động khám nghiệm hiện trường. Do
đó, không phải hoạt động khám nghiệm hiện trường chỉ do CQĐT thực hiện.
19. Những người có thẩm quyền ra lệnh khám xét thì có quyền ra lệnh kê biên tài
sản.
NĐ sai, tại vì:
Theo quy định tại Đ141 BLTTHS thì những người có thẩm quyền ra lệnh khám xét là
những người đượcquy định tại K1 Đ80 và K2 Đ81 BLTTHS nhưng theo quy định tại K1
Đ146 BLTTHS thì người có quyền ra lệnh kê biên tài sản là những người được quy định
tại K1 Đ80 BLTTHS. Do đó những người có thẩm quyền ra lệnh khám xét quy định tại
K2 Đ81 BLTTHS sẽ không có quyền ra lệnh kê biên tài sản.
Như vậy, không phải những người có thẩm quyền ra lệnh khám xét thì có quyền ra
lệnh kê biên tài sản.
20. KSV có quyền tiến hành một số hoạt động điều tra trong giai đoạn truy tố.
?
21. Trong mọi trường hợp thời hạn tạm giam để điều tra luôn ngắn hơn thời hạn
điều tra.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào khoản 1 Đ119 và K1 Đ120 BLTTHS thì trong trường hợp không gia hạn
thì thời hạn tạm giam để điều tra bằng thời hạn điều tra. Do đó, không phải mọi trường
hợp thời hạn tạm giam để điều tra luôn ngắn hơn thời hạn điều tra.
22. Trong mọi trường hợp, CQĐT phải ra quyết định phục hồi điều tra khi có
căn cứ hủy bỏ quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ điều tra.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K1 Đ165 BLTTHS thì CQĐT chỉ ra quyết định phục hồi điều tra khi có
căn cứ hủy bỏ quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ điều tra và chưa hết thời hiệu truy cứu
TNHS. Do đó, nếu có căn cứ hủy bỏ quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ diều tra nhưng hết
thời hiệu truy cứu TNHS thì CQĐT không thể ra quyết định phục hồi điều tra. Như vậy,
không phải trong mọi trường hợp, CQĐT phải ra quyết định phục hồi điều tra khi có căn
cứ hủy bỏ quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ điều tra.
BÀI TẬP TÌNH HUỐNG
Bài tập 1: Nêu hướng giải quyết của cơ quan điều tra
a. Phát hiện có dấu hiệu tội phạm
Căn cứ vào K1 Đ104 BLTTHS thì khi phát hiện dấu hiệu tội phạm cơ quan điều tra
phải ra quyết định khởi tố vụ án hình sự.
b. Có đủ căn cứ xác định được tội phạm và người thực hiện hành vi phạm tội
Căn cứ vào K1 Đ126 BLTTHS thì khi có đủ căn cứ xác định được tội phạm và người
thực hiện hành vi phạm tội thì cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can.
c. Có căn cứ xác định bị can phạm một tội khác.
Căn cứ vào K1 Đ127 BLTTHS thì khi tiến hành điều tra nếu có căn cứ xác định bị can
phạm một tội khác thì cơ quan điều tra ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can.
Bài tập 2: Hãy nêu hướng giải quyết khi VKS
a. Khi phát hiện Điều tra viên là người thân thích của bị can
Chia làm hai trường hợp:
Thứ nhất: Nếu VKS phát hiện ĐTV là người thân thích của bị can trong giai đoạn
điều tra thì căn cứ vào Khoản 3 Đ112 VKS yêu cầu thủ trưởng cơ quan điều tra thay đổi
điều tra viên theo quy định tại điểm a K1 Đ44 BLTTHS.
Thư hai: Nếu VKS phát hiện ĐTV là người thân thích của bị can khi đã điều tra xong
cơ quan điều tra đã gửi bản kết luận điều tra cho VKS thì căn cứ vào K3 Đ168 BLTTHS
VKS ra quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung vì vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng
theo quy định tại điểm i, K2 Đ4 TT01/2010 hướng dẫn thi hành các quy định của
BLTTHS về trả hồ sơ điều tra bổ sung.
b. Có căn cứ cho rằng có người khác đã thực hiện hành vi phạm tội trong cùng
vụ án chưa bị khởi tố.
Căn cứ vào K5 Đ126 BLTTHS thì chia làm hai trường hợp:
Thứ nhất: Đang trong giai đoạn điều tra mà VKS phát hiện có căn cứ cho rằng có
người khác đã thực hiện hành vi phạm tội trong cùng vụ án chưa bị khởi tố thì VKS yêu
cầu CQĐT ra quyết định khởi tố bị can.
Thứ hai: Kết thúc giai đoạn điều tra, sau khi nhận được hồ sơ và bản kết luận điều tra
mà VKS phát hiện có căn cứ cho rằng đã có người khác thực hiện hành vi phạm tội trong
cùng vụ án chưa bị khởi tố thì VKS ra quyết định khởi tố bị can. Trong thời han 24h, kể
từ khi ra quyết định khởi tố bị can, VKS phải gửi cho CQĐT tiến hành điều tra.
c. Khi phát hiện hoạt động thực nghiệm điều tra không có sự tham gia của
người chứng kiến sau khi nhận hồ đề nghị truy tố.
Căn cứ vào K3 Đ168 BLTTHS VKS ra quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung vì vi
phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng được quy định tại K2 Đ153 BLTTHS khi tiến hành
thực nghiệm điều tra phải có người chứng kiến. Tuy nhiên, theo hướng dẫn tại Đa K3 Đ4
TT01/2010 thì VKS sẽ không trả hồ sơ để điều tra bổ sung trong trường hợp có vi phạm
nghiêm trọng thủ tục tố tụng nhưng không ảnh hưởng đến quyền lợi ích hợp pháp của
người tham gia tố tụng.
Bài tập 3:
Nguyễn Văn A là quân nhân thuộc đơn vị Q được về nghỉ phép tại huyện X. Khi nghỉ
phép, A đã rủ B là dân thường trong cùng huyện X đi cướp tài sản của C là người trong
cùng huyện X.
Hỏi: Vụ án này do cơ quan nào có thẩm quyền điều tra?
- B không cùng thực hiện hành vi cướp tài sản với A. Biết hành vi của A rơi vào
khoản 1 Điều 133 BLHS.
Trong trường hợp này tiến hành điều tra đối với hành vi cướp tài sản của A. Căn cứ
vào k1 Đ3 PLTCTAQS thì A là quân nhân thực hiện hành vi phạm tội sẽ thuộc thẩm
quyền xét xử của TAQS. Và căn cứ vào K2 Đ110 BLTTHS quy định: “ CQĐT trong
QĐND điều tra các tội phạm thuộc thẩm quyền xét xử của TAQS. Do đó trong trường
hợp này thẩm quyền điều tra thuộc về cơ quan điều tra trong quân đội nhân dân.
- B đồng ý và cùng thực hiện hành vi cướp tài sản với A. Hành vi của A rơi vào khoản
1 Điều 133 BLHS.
Trong trường hợp này cả A và B đều thực hiện hành vi phạm tội do đó tiến hành điều
tra đối với cả A và B.
+ Đối với A như đã xem xét ở trên thuộc thẩm quyền điều tra của cơ quan điều tra
trong quân dội nhân dân.
+ Đối với B là dân thường không phạm tội có liên quan đến bí mật quân sự hoặc gây
thiệt hại cho quân đội nên không thuộc thẩm quyền của TAQS nên không thuộc thẩm
quyền điều tra của cơ quan điều tra trong QĐND và CQĐT của VKSNDTC. Do đó căn
cứ vào K1 Đ110 BLTTHS thì B thuộc thẩm quyền điều tra của CQĐT trong CAND.
Căn cứ vào Đ5 PLTCTAQS, trường hợp này vừa có bị cáo thuộc thẩm quyền xét xử
của TAQS vừa có bị cáo thuộc thẩm quyền xét xử của TAND thì: trong trường hợp có thể
tách vụ án thì TAQS xét xử A, TAND xét xử B, do đó CQĐT trong QĐND sẽ điều tra A,
CQĐT trong CAND sẽ điều tra B. Còn trong trường hợp không thể tách vụ án thì TAQS
xét xử toàn bộ vụ án, do đó thẩm quyền điều tra đối với cả A và B sẽ thuộc CQĐT trong
QĐND.
Bài tập 4. Giữa A và C có mâu thuẩn từ lâu. Chiều ngày 10/1/2010, A rủ B đã chặn
đường C để đánh. Sự việc đánh nhau này được D nhìn thấy nhưng vì còn nhỏ (14 tuổi)
nên không dám nhảy vào can. Vụ án được khởi tố, thuộc k1 Đ104 BLTTHS theo sự yêu
cầu của người bị hại (C), trong quá trình điều tra, phát hiện A bị mắc bệnh hiểm nghèo và
có giấy chứng nhận của hội đồng giám định pháp y. B là người bình thường và đủ tuổi
chịu trách nhiệm hình sự.
Hỏi:
a. Cơ quan điều tra sẽ giải quyết như thế nào trong trường hợp này.
Trả lời:
Trong trường hợp này do A mắc bệnh hiểm nghèo có giấy chứng nhận của hội đồng
giám định pháp y do đó căn cứ vào K1 Đ160 BLTTHS thì cơ quan điều tra ra quyết định
tạm đình chỉ đối với A. Đối với B tiến hành điều tra bình thường. Đối với D thì có thể
triệu tập D đến làm chứng, lấy lời khai của D và khi lấy lời khai của D phải mời cha mẹ
của D hoặc người đại diện hợp pháp khác hoặc thầy giáo, cô giáo của người đó tham dự.
Tình tiết bổ sung thứ nhất
Trong quá trình điều tra vụ án, khi tiến hành lấy lời khai của D, Điều tra viên đã
không mời cha mẹ D tham dự. Nhưng sau đó, Điều tra viên lại yêu cầu cha mẹ D ký tên
vào biên bản lấy lời khai.
b. Giả sử trong quá trình cứu hồ sơ vụ án, VKS phát hiện được tình tiết trên. Hỏi
VKS sẽ xử lý như thế nào?
Trả lời:
Trong trường hợp này, căn cứ vào K3 Đ168 BLTTHS VKS ra quyết định trả hồ sơ
cho cơ quan điều tra để điều tra bổ sung vì đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng được
quy định tại K5 Đ135 BLTTHS “ khi lấy lời khai của người làm chứng dưới 16t phải mời
cha mẹ hoặc người đại diện hợp pháp khác hoặc thầy giáo, cô giáo của người đó tham
dự” nhưng trong trường hợp trên khi tiến hành lấy lời khai của D, đtv đã không mời cha
mẹ của D đến tham dự.
Tuy nhiên, VKS có thể không trả hồ sơ điều tra bổ sung nếu sự vi phạm nghiêm trọng
thủ tục tố tụng đó không ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia tố
tụng ( K3 Đ4 TT01)
Tình tiết bổ sung thứ hai
CQĐT gửi bản kết luận điều tra đề nghị truy tố và hồ sơ vụ án cho VKS cùng cấp.
Trong quá trình nghiên cứu hồ sơ để quyết định việc truy tố, VKS phát hiện B còn phạm
thêm tội cướp tài sản.
c. Anh (Chị) hãy nêu hướng giải quyết của VKS khi gặp trường hợp này?
Trong trường hợp này, sẽ chia thành hai hướng giải quyết:
Căn cứ vào K2 Đ2 TT01/2010 thì nếu tách được vụ án để giải quyết thì VKS sẽ
không trả hồ sơ để diều tra bổ sung.
Còn nếu không tách được vụ án để giải quyết thì VKS căn cứ vào K2 Đ168 BLTTHS
ra quyết định trả hồ sơ cho cơ quan điều tra để điều tra bổ sung vì có căn cứ để khởi tố B
về một tội phạm khác là tội cướp tài sản.
Tình tiết bổ sung thứ ba
Sau khi quyết định truy tố bị can bằng bảng cáo trạng, thì A chết, B bỏ trốn và không
biết đang ở đâu.
d.Hãy nêu hướng giải quyết?
B bỏ trốn, căn cứ vào Đb K2 Đ 169 VKS ra quyết định tạm đình chỉ vụ án đối với B
và yêu cầu cơ quan điều tra truy nã B
A chết, căn cứ vào K1 Đ169 và K7 Đ107 BLTTHS VKS ra quyết định đình chỉ vụ án
đối với A.
CHƯƠNG VII. XÉT XỬ SƠ THẨM

1. Tòa án cấp huyện có quyền xét xử tất cả các tội phạm ít nghiêm trọng,
nghiêm trọng, rất nghiêm trọng.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào quy định tại K1 Đ170 BLTTHS thì tòa án cấp huyện xét xử sơ thẩm
những vụ án hình sự về những tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng và tộ
phạm rất nghiêm trọng. Tuy nhiên, những tội phạm: các tội phạm xâm phạm an ninh quốc
gia,các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh; các tội phạm quy
định tại các Đ 93, 95, 96, 172, 216, 217, 218, 219, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 263,
293, 294, 295, 296, 322, và 323 BLHS mặc dù những tội phạm này có thể thuộc vào
những loại tội phạm trên nhưng tòa án cấp huyện không có quyền xét xử.
2. TAND cấp huyện không được tuyên bị cáo quá 15 năm tù;
NĐ sai, tại vì:
Mặc dù theo quy định tại Điều 170 BLTTHS thì đối với loại tội cao nhất mà tòa án
cấp huyện có thể xét xử là tội phạm rất nghiêm trọng có mức hình phạt tối đa là 15 năm
tù nhưng giới hạn 15 năm tù này chỉ giới hạn đối với một tội. Do đó, nếu tổng hợp nhiều
tội thì mức phạt tù có thể quá 15 năm tù.
3. Tòa án nhân dân chỉ xét xử dân thường phạm tội.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào Đ4 PLTCTAQS thì TAND có thể xét xử quân nhân phạm tội trong trường
hợp hành vi phạm tội của quân nhân thực hiện trước khi vào quân nhân và tội mà quân
nhân vi phạm không xâm phạm đến bí mật quân sự, không xâm phạm đến tài sản quân
đội.
4. Trong mọi trường hợp nếu có bị cáo thuộc thẩm quyền xét xử của TAQS, có bị
cáo thuộc thẩm quyền của TAND thì để đảm bảo bí mật quân sự, TAQS xét xử toàn
bộ
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ Đ5 PLTCTAQS thì trong trường hợp có bị cáo thuộc thẩm quyền xét xử của
TAQS, có bị cáo thuộc thẩm quyền của TAND nếu có thể tách được vụ án thì TAQS xét
xử bị cáo thuộc thẩm quyền của mình, TAND xét xử bị cáo thuộc thẩm quyền của mình.
Còn nếu không tách được vụ án thì TAQS mới xét xử toàn bộ vụ án. Do đó không phải
trong mọi trường hợp nếu có bị cáo thuộc thẩm quyền xét xử của TAQS vừa có bị cáo
thuộc thẩm quyền xét xử xủa TAND thì TAQS xét xử toàn bộ.
5. Tòa án cấp sơ thẩm không được quyền xét xử bị cáo theo tội danh khác với
tội danh VKS đã truy tố.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào quy định tại đoạn 2 Đ196 BLTTHS và mục 2.2 phần II NQ 04 thì TA có
thể xét xử bị cáo về một tội khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà VKS đã truy tố.
6. Tòa án cấp sơ thẩm được quyền xét xử bị cáo theo tội danh khác nặng hơn
tội danh VKS đã truy tố.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào quy định tại đoạn 2 Đ196 BLTTHS và mục 2.2 phần II NQ 04 thì TA chỉ
có thể xét xử bị cáo về một tội khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà VKS đã truy tố.
7. Tòa án cấp sơ thẩm không được quyền xét xử bị cáo theo khoản khác nặng
hơn khoản mà VKS đã truy tố.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào đoạn 2 Đ196 BLTTHS và mục 2.1 phần II NQ04 thì tòa án có thể xét xử
bị cáo theo khoản khác có thể nặng hơn hoặc nhẹ hơn so với khoản mà VKS đã truy tố
trong cùng một điều luật.
8. Mọi trường hợp chuyển vụ án cho Tòa án khác chỉ áp dụng khi vụ án chưa
được đưa ra xét xử.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào đoạn 2 Đ174 BLTTHS thì trong trường hợp vụ án thuộc thẩm quyền xét
xử của TAQS hoặc tòa án cấp trên thì mặc dù vụ án đã được đưa ra xét xử vẫn phải
chuyển cho tòa án có thẩm quyền.
9. Trong mọi trường hợp, thời hạn tạm giam để chuẩn bị xét xử tính từ ngày
nhận hồ sơ vụ án.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào điểm b, điểm c mục 2.2 Phần I NQ04 thì trong một số trường hợp thời hạn
tạm giam không tính từ ngày nhận hồ sơ vụ án. Đó là các trường hợp:
Trường hợp bị can đang tạm giam mà thời hạn tạm giam đang còn, thì khi thời hạn
tạm giam gần hết cần phải xem xét có cần thiết tiếp tục tạm giam nữa hay không. Nếu
thấy cần thiết tiếp tục tạm giam thì đề nghị chánh án hoặc phó chánh án ra quyết định tạm
giam. Thời hạn tạm giam trong trường hợp này tính kể từ ngày tiếp theo ngày tạm giam
cuối cùng của lệnh tạm giam trước đó.
Trường hợp bị can đang được tại ngoại, nếu sau khi nhận hồ sơ vụ án hoặc trong thời
hạn nghiên cứu hồ sơ vụ án thấy cần thiết áp dụng biện pháp tạm giam đối với họ thì đề
nghị chánh án hoặc phó chánh án ra lệnh bắt và tạm giam ngay. Trong trường hợp này
thời hạn tạm giam được tính kể từ ngày bắt bị can để tạm giam.
10. Tòa án có quyền xét xử vắng mặt bị cáo trong một số trường hợp luật định.
Căn cứ K2 Đ187 BLTTHS thì TA có thể xét xử vắng mặt bị cáo trong trường hợp:
+ Bị cao trốn tránh và việc truy nã không có kết quả
+ Bị cáo đang ở nước ngoài và không thể triệu tập đến phiên tòa
+ Nếu sự vắng mặt của bị cáo không trở ngại việc xét xử và họ đã được giao giấy
triệu tập hợp lệ
11. Trong mọi trường hợp khi thành viên của HĐXX vắng mặt thì Tòa án phải
hoãn phiên tòa.
NĐ sai. tại vì:
Theo tinh thần của Đ186 BLTTHS nếu có thành viên dự khuyết thì không phải hoãn
12. Trong mọi trường hợp bắt buộc phải có người bào chữa theo quy định tại
khoản 2 Điều 57 BLTTHS mà người bào chữa vắng mặt, HĐXX phải hoãn phiên tòa
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ tinh thần tại điểm d mục 3 phần II NQ03 thì không phải trong mọi trường hợp
bắt buộc phải có người bào chữa theo quy định tại K2 Đ57 BLTTHS mà người bào chữa
vắng mặt thì HĐXX phải hoãn phiên tòa mà căn cứ vào từng trường hợp: nếu người bào
chữa vắng mặt mà bị cáo và người đại diện yêu cầu từ chối người bào chữa thì HĐXX
không phải hoãn phiên tòa. Nếu người bào chữa vắng mặt mà bị cáo, người đại diện
không có yêu cầu từ chối người bào chữa thì HĐXX phải hoãn phiên tòa.
* Thực tiễn: Trong trường hợp bắt buộc nếu người bào chữa vắng mặt mà có gửi bản
bào chữa trước thì TA vẫn tiến hành xét xử bình thường. Nếu không gửi bản bào chữa
trước thì tùy vào từng trường hợp như trên.
13. Đối với bị cáo không bị tam giam nhưng bị xử phạt tù thì
HĐXX bắt buộc phải ra quyết định bắt tạm giam bị cáo ngay
sau khi tuyên án.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K2 Đ228 BLTTHS thì đối với bị cáo không bị tạm giam nhưng bị xử phạt
tù thì chỉ bắt tạm giam để chấp hành hình phạt tù khi bản án đã có hiệu lực pháp luật.
13. Trong mọi trường hợp khi VKS rút quyết định truy tố trước khi mở phiên tòa
thì Tòa án phải đình chỉ vụ án.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào mục 1 phần III TT01/1988 thì không phải trong mọi trường hợp khi VKS
rút quyết định truy tố trước khi mở phiên tòa thì TA phải đình chỉ vụ án mà chỉ khi VKS
rút toàn bộ quyết định truy tố thì hội đồng xét xử mới ra quyết định đình chỉ vụ án, còn
nếu rút một phần thì HĐXX chỉ xét xử phần không bị rút truy tố.
14. Trong mọi trường hợp, nếu thẩm phán không thể tiếp tục tham gia xét xử mà
có thẩm phán dự khuyết thì tòa án vẫn tiếp tục xét xử.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ khoản 2 Điều 186 thì không phải trong mọi trường hợp nếu thẩm phán không
thể tiếp tục tham gia xét xử mà có thẩm phán dự khuyết thì tòa án vẫn tiếp tục xét xử mà
tòa án vẫn tiến hành xét xử chỉ khi thẩm phán dự khuyết có mặt tại phiên tòa ngay từ đầu.
15. Trong trường hợp bị cáo chưa nhận được bản cáo trạng thì HĐXX phải hoãn
phiên tòa.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào mục 1.5 phần III NQ 04 thì không phải trong mọi trường hợp bị cáo chưa
nhận được bản cáo trạng thì HĐXX phải hoãn phiên tòa mà phải tùy vào từng trường
hợp:
Nếu trong trường hợp bị cáo chưa được giao nhận bản cáo trạng và quyết định vụ án
ra xét xử hoặc đã nhận được quyết định vụ án đưa vụ án ra xét xử tù 9 ngày trở xuống
trước khi mở phiên tòa, thì phải hỏi bị cáo có đồng ý để TA tiến hành xét xử vụ án hay
không. Nếu bị cáo đồng ý thì ghi vào biên bản phiên tòa và tiến hành xét xử vụ án theo
thư tục chung. Nếu bị cáo không đồng ý thì HĐXX mới hoãn phiên tòa.
16. Chỉ có những người tiến hành tố tụng mới có quyền xét hỏi tại phiên tòa.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào K2 Đ207 BLTTHS thì không chỉ có những người tiến hành tố tụng mới có
quyền xét hỏi tại phiên tòa mà người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi của đương sự,
người giám định cũng có quyền xét hỏi tại phiên tòa.
17. Khi tuyên án, tất cả những người có mặt trong phòng xử án đều phải đứng
dậy.
NĐ sai, tại vì:
Căn cứ vào mục 3.1 phần III NQ04 thì khi tuyên án không phải tất cả những người có
mặt trong phòng xử án đều phải đứng dậy mà đối với những người vì lý do sức khỏe
được chủ tọa phiên tòa cho phép ngồi tại chỗ thì không phải đứng dậy
Bài tập 1: Nêu hướng giải quyết của Thẩm phán trong giai đoạn chuẩn bị xét xử
trong những trường hợp sau:
a. Khi có căn cứ xác định hành vi của Bị can không cấu thành tội phạm.
TA trao đổi với VKS trước khi mở phiên tòa nếu TA va VKS thống nhất việc rút quyết
định truy tố theo quy định tại Đ181 BLTTHS căn cứ theo quy định tại K2 Đ107 BLTTHS
hành vi không cấu thành tội phạm thì sau khi VKS rút quyết định truy tố thì TA ra quyết
định đình chỉ vụ án theo quy định tại Đ180 BLTTHS. Còn nếu không thống nhất thì TA
vẫn tiến hành xét xử và tuyên bị cáo vô tội.
b. Khi phát hiện điều tra viên là người thân thích với người bị hại.
Căn cứ vào điểm c K1 Đ179 và điểm a K1 Đ44 BLTTHS thì thẩm phán ra quyết định
trả hồ sơ cho VKS để điều tra bổ sung vì có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng là
không tiến hành thay đổi điều tra viên khi điều tra viên là người than thích của người bị
hại.
Tuy nhiên, căn cứ vào diểm a khoản 3 Đ4 TT01/2010 thì tòa án có thể không trả hồ sơ
để điều tra bổ sung nếu việc vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng không xâm hại nghiêm
trọng đến quyền lợi ích hợp pháp của người tham gia tố tụng.
c. Khi có căn cứ xác định bị can chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự
Căn cứ vào Đ180 và K3 Đ107 BLTTHS thẩm phán ra quyết định đình chỉ vụ án vì có
căn cứ bị can chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.
d. Khi có căn cứ xác định bị can phạm tội nặng hơn so với bản cáo trạng
Căn cứ vào điểm b K1 Đ179 BLTTHS và điểm a K1 Đ3 TT01/2010 và phần V
TT01/1988 thẩm phán ra quyết định trả hồ sơ cho VKS để điều tra bổ sung
e. Khi có căn cứ xác định bị can phạm tội khác.
Trong tình huống này phải chia làm hai trường hợp:
Thứ nhất: có căn cứ xác định bị can phạm một tội khác khác với tội mà VKS truy tố
thì trường hợp tội khác này nặng hơn tội mà VKS truy tố, Căn cứ vào điểm b K1 Đ179
BLTTHS và điểm a K1 Đ3 TT01/2010 và phần V TT01/1988 thì thẩm phán ra quyết định
trả hồ sơ cho VKS để điều tra bổ sung. Còn nếu tội khác này nhẹ hơn hoặc bằng tội mà
VKS đã truy tố thì căn cứ vào điểm a K2 Đ3 TT01/2010 thẩm phán không quyết định trả
hồ sơ để điều tra bổ sung mà vẫn tiến hành xét xử bình thường.
Thứ hai: có căn cứ xác định bị can phạm một tội khác ( ngoài tội phạm đã bị truy tố,
chứng cứ trong hồ sơ vụ án còn có căn cứ cho thấy bị can phạm một tội khác) thì trong
trường hợp đã có quyết định tách vụ án hoặc chưa có quyết định tách vụ án của cơ quan
điều tra nhưng có căn cứ để tách vụ án theo quy định tại K2 Đ117 BLTTHS thì căn cứ
vào điểm b K2 Đ3 TT 01/2010 thẩm phán sẽ không trả hồ sơ điều tra bổ sung mà tiến
hành xét xử bình thường đối với tội mà VKS đã truy tố. Còn nếu không tách được vụ án
thì căn cứ vào điểm b K1 Đ3 TT01/2010 thẩm phán ra quyết định trả hồ sơ điều tra bổ
sung.
Bài tập 2: A là quân nhân được đơn vị cho nghỉ phép về huyện X. A đã rủ B là
người cùng huyện trộm cắp tài sản của C. Vụ án bị phát hiện, A và B bị bắt và bị VKS
đưa ra truy tố trước tòa. Hãy xác định thẩm quyền xét xử của Tòa án nếu: - C là sĩ quan
quân đội;
Trả lời :
Thứ nhất, căn cứ vào chủ thể thực hiện hành vi phạm tội để xác định thẩm quyền xét
xử của TAQS hay TAND. Đối với A là quân nhân thực hiện hành vi phạm tội căn cứ vào
K1 Đ3 PLTCTAQS thuộc thẩm quyền xét xử xủa TAQS. Đối với B là dân thường phạm
tội và hành vi phạm tội của B không liên quan đến bí mật quân sự, không gây thiệt hại
cho quân đội do đó thẩm quyền xét xử B thuộc TAND. Trong trường hợp này vừa có bị
can thuộc thẩm quyền xét xử của TAQS vừa có bị can thuộc thẩm quyền xét xử của
TAND do đó căn cứ vào Đ5 PLTCTAQS nếu tách được vụ án thì TAQS xét xử A, TAND
tiến hành xét xử B. Nếu không tách được vụ án thì TAQS xét xử toàn bộ.
Thứ hai, căn cứ vào loại tội mà chủ thể thực hiện để xác định thẩm quyền giữa tòa án
các cấp. Căn cứ vào k1 Đ170 BLTTHS Trong trường hợp không tách được vụ án do
TAQS xét xử toàn bộ thì trường hợp này thuộc thẩm quyền xét xử của tòa án quân sự
quân khu. Trường hợp tách vụ án, thì Thẩm quyền xét xử A thuộc TAQS quân khu, thẩm
quyền xét xử B thuộc tòa án nhân dân cấp huyện.
Thứ ba xác định thẩm quyền theo lãnh thổ. Căn cứ vào K1 Đ171 BLTTHS hành vi
phạm tội thực hiện ở huyện X do vậy thuộc thẩm quyền của TA huyện x.
- C là dân thường ;
Xác định thẩm quyền như trên.
- C là dân thường, A đã có quyết định xuất ngũ ngay khi phạm tội.
Trường hợp này, A và B đều là dân thường phạm tội và hành vi phạm tội của A, B
không liên quan đến bí mật quân sự, không gây thiệt hại cho quân đội do vậy thuộc thẩm
quyền xét xử của TAND huyện X.
Bài tập 3: TAND quận 3 thuộc Tp. HCM đã thụ lý vụ án hình sự đối với A về tội
cướp tài sản. Trong khi chuẩn bị xét xử thẩm phán được phân công chủ tọa phiên tòa thấy
vụ án này không thuộc thẩm quyền xét xử của TAND quận 3 nên cần chuyển vụ án cho
Tòa án khác.
Hãy xác định thẩm quyền quyết định chuyển vụ án nói trên thuộc về ai và Tòa án cấp
nào nếu:
- Vụ án thuộc thẩm quyền xét xử của TAND quận 5 của Tp. HCM
Căn cứ vào đoạn 1 Đ174 và điểm b, K2 Đ38 K3 Đ38 BLTTHS thì nếu thẩm phán
được phân công chủ tọa phiên tòa là chánh án thì chính thẩm phán đó có quyền ra quyết
định chuyển vụ án. Nếu thẩm phán được phân công chủ tọa phiên tòa không phải là
chánh án thì thẩm phán đó không được ra quyết định chuyển vụ án mà phải do chánh án
quyết định. Và trường hợp này thuộc thẩm quyền của TAND quận 3, TP HỒ CHÍ MINH.
- Vụ án thuộc thẩm quyền xét xử của TAND Tp. HCM.
Xác định như trên.
- Vụ án thuộc thẩm quyền của TAND huyện Long Thành tỉnh Đồng Nai.
Căn cứ vào đoạn 1 Đ174 BLTTHS và điểm b, K2 Đ38 BLTTHS thì trong trường hợp
này thẩm quyền quyết định thuộc về chánh án TAND TPHCM
- Vụ án thuộc thẩm quyền xét xử của TA tỉnh Đồng Nai.
Xác định như trên.
Bài tập 4: TAND huyện K mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với H về tội trộm cắp tài
sản theo khoản 2 Điều 138 BLHS. Sau khi xét hỏi, VKS huyện K rút toàn bộ quyết định
truy tố đối với H. Hãy nêu hướng giải quyết của Hội đồng xét xử nếu:
- Khi nghị án thấy có căn cứ xác định bị cáo vô tội.
Căn cứ vào đoạn 3 mục 2 phần III TT01/1988 thì khi nghị án nếu có căn cứ xác định
bị không có tội thì HĐXX tuyên án là bị cáo không phạm tội
- Khi nghị án thấy có căn cứ xác định bị cáo có tội.
Căn cứ vào đoạn 3 mục 2 phần III TT01/1988 thì khi nghị án nếu có căn cứ xác định
bị cáo có tội thì HĐXX ra quyết định tạm đình chỉ việc xét xử vụ án và kiến nghị với
VKS cấp trên xem xét việc rút quyết định truy tố của VKS cấp dưới. Tòa án xóa sổ thụ lý
và chuyển hồ sơ vụ án cho VKS cấp trên ( cấp trên trực tiếp của VKS cùng cấp)
CHƯƠNG VII: XÉT XỬ PHÚC THẨM, TÁI THẨM, GIÁM ĐỐC THẨM, THỦ
TỤC RÚT GỌN
1. Phúc thẩm là thủ tục đương nhiên đối với việc giải quyết vụ án hình sự.
NĐ sai, tại vì : Căn cứ vào Đ230 BLTTHS thì phúc thẩm không phải là thủ tục
đưuong nhiên đối với việc giải quyết vụ án hình sự mà thủ tục phúc phẩm chỉ diễn ra khi
bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị hợp
pháp.
2. Trong mọi trường hợp, người kháng cáo vắng mặt thì HĐXX phúc thẩm phải
hoãn phiên tòa.
Căn cứ vào K2 Đ245 BLTTHS thì trong trường hợp người kháng cáo vắng mặt nhưng
có lý do chính đáng thì HĐXX có thể tiến hành xét xử nhưng không được ra bản án hoặc
quyết định không có lợi cho bị cáo hoặc đương sự vắng mặt.
3. Quyền hạn của Tòa án cấp phúc thẩm không bị ràng buộc bởi nội dung
kháng cáo, kháng nghị.
NĐ SAI. Điều 241 BLTTHS quy định về phạm vi của Tòa án cấp phúc
thẩm : Tòa án cấp phúc thẩm chỉ xem xét nội dung kháng cáo, kháng nghị.
Tuy nhiên, nếu xét thấy cần thiết, Tòa án cấp phúc thẩm có thể xem xét các phần khác
không bị kháng cáo, kháng nghị của bản án.
4. Hội thẩm nhân dân có thể tham gia xét xử phúc thẩm tại Tòa phúc thẩm
TANDTC khi cần thiết.
Căn cứ vào K2 Đ2 BLTTHS thì hội thẩm nhân dân chỉ cơ cấu ở TAND cấp tỉnh và
TAND cấp huyện còn trong TANDTC không có hội thẩm.
5. TA cấp phúc thẩm có quyền tăng hình phạt cho bị cáo có kháng cáo, kháng
nghị theo hướng giảm nhẹ.
Căn cứ vào K3 Đ249 BLHS và điểm c mục 5 phần VI TT01/1988 thì TA cấp phúc
thẩm chỉ có quyền tăng hình phạt cho bị cáo khi thỏa mãn điều kiện: phải có kháng cáo
hoặc kháng nghị hợp pháp theo hướng tăng nặng đối với bị cáo và phải có căn cứ để sửa
bản án theo hướng tăng nặng.
6. Khi Sửa bản án theo hướng giảm nhẹ, quyền hạn của HĐXX phúc thẩm
không phụ thuộc vào hướng kháng cáo, kháng nghị.
Kháng cáo kháng nghị có thể theo hướng tăng nặng hoặc giảm nhẹ. Tuy nhiên căn cứ
vào K3 Đ249 BLTTHS thì ngay cả khi kháng cáo hoặc kháng nghị theo hướng tăng nặng
nhưng có căn cứ để giảm nhẹ thì HĐXX vẫn có quyền sửa bản án theo hướng giảm nhẹ.
Do vậy mà khi sửa bản án theo hướng giảm nhẹ, quyền hạn của HĐXX phúc thẩm không
phụ thuộc vào hướng kháng cáo, kháng nghị.
7. HĐXX phúc thẩm có quyền trả hồ sơ điều tra bổ sung.
Theo quy định K2 Đ248 BLTTHS thì HĐXX phúc thẩm không có quyền trả hồ sơ
điều tra bổ sung mà khi nhận thấy việc điều tra ở cấp sơ thẩm không đầy đủ mà cấp phúc
thẩm không thể bổ sung được thì TA cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại
theo quy định tại K1 Đ250 BLTTHS.
8. Tòa án cấp phúc thẩm chỉ xét xử theo nội dung kháng cáo, kháng nghị.
Căn cứ theo Đ241 BLTTHS và mục 4 phần VI TT01/1988 thì ngoài nội dung kháng
cáo kháng nghị thì nếu xét thấy cần thiết TA cấp phúc thẩm có thể xem xét các phần khác
không bị kháng cáo kháng nghị của bản án. Trường hợp cần thiết là trường hợp ở phần
không bị kháng cáo hoặc kháng nghị có điểm cần được giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho
bị cáo.
Lưu ý : Nếu bỏ từ ‘chỉ’ sẽ đúng.
9. Tòa án cấp phúc thẩm được quyền xét xử bị cáo theo tội danh khác nặng hơn
tội danh mà Tòa án cấp sơ thẩm đã áp dụng.
Căn cứ vào K3 Đ249 BLHS và điểm c mục 5 phần VI TT01/1988 thì TA cấp phúc
thẩm chỉ có quyền tăng hình phạt cho bị cáo khi thỏa mãn điều kiện : phải có kháng cáo
hoặc kháng nghị hợp pháp theo hướng tăng nặng đối với bị cáo và phải có căn cứ để sửa
bản án theo hướng tăng nặng.
Bài tập 1: Hãy nêu hướng giải quyết của HĐXX trong việc xét xử phúc thẩm
a. Hành vi không cấu thành tội phạm.
Căn cứ vào Đ251 và K2 Đ107 BLTTHS thì khi hành vi không cấu thành tội phạm thì
TA cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm, tuyên bố bị cáo không có tội và đình chỉ vụ án.
b. Chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.
Căn cứ vào Đ251 và K3 Đ107 BLTTHS thì TA cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm và
đình chỉ vụ án
c. Xác định được căn cứ giảm nhẹ hình phạt đối với bị cáo đã bị kháng cáo kêu
oan.
Căn cứ điểm c K1 Đ249 BLTTHS TA cấp phúc thẩm có thể giảm hình phạt cho bị cáo
d. Trước khi bắt đầu phiên tòa, người bị hại rút đơn yêu cầu khởi tố VAHS.
Bài tập 2: Hãy nêu hướng giải quyết và quyết định tố tụng được đưa ra của VKS
sau khi nhận hồ sơ và đề nghị truy tố trong vụ án giải quyết theo thủ tục rút gọn thì
phát hiện:
- Bị can thực hiện tội nặng hơn tội phạm đề nghị truy tố.
Căn cứ vào K2 Đ168 và Đb K1 Đ323 BLTTHS VKS ra quyết định trả hồ sơ điều tra
bổ sung và ra quyết định hủy bỏ quyết định áp dụng thủ tục rút gọn và vụ án được giải
quyết theo thủ tục chung.
- Bị can bị bệnh nặng.
Căn cứ vào điểm a K2 Đ169 và điểm c K1 Đ323 BLTTHS VKS ra quyết định tạm
đình chỉ giải quyết vụ án và ra quyết định hủy bỏ quyết định áp dụng thủ tục rút gọn và
vụ án được giải quyết theo thủ tục chung.
Bài tập 3:Nguyễn Văn A bị truy tố và đưa ra xét xử theo khoản 2 Điều 104 BLHS. TA
cấp sơ thẩm áp dụng khoản 2 Điều 104 BLHS tuyên phạt A 5 năm tù giam và buộc bồi
thường 15 triệu đồng về tội cố ý gây thương tích.
- VKS cùng cấp kháng nghị yêu cầu tăng hình phạt.
- Người bị hại kháng cáo yêu cầu giảm hình phạt.
Tại phiên tòa phúc thẩm, VKS cùng cấp và người bị hại bổ sung kháng nghị, kháng
cáo yêu cầu tăng mức bồi thường thiệt hại.
Hãy nêu cách giải quyết của HĐXX phúc thẩm trong trường hợp này.
K1 Đ238 có quyền bổ sung nhưng không được làm xấu hơn tình trạng của bị cáo.
Trong trường hợp trên yêu cầu tăng mức btth là làm xấu hơn tình trạng của bị cáo do đó
HĐXX sẽ không chấp nhận bổ sung kháng cáo kháng nghị.

BỘ CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN ÔN THI TỐ TỤNG HÌNH SỰ

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

BỘ CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN ÔN THI TỐ TỤNG HÌNH SỰ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BỘ CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN ÔN THI TỐ TỤNG HÌNH SỰ

1. Tất cả các CQTHTT đều có quyền khởi tố VAHS và khởi tố bị can.

 Sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì;

NĐ đúng, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ đúng, tại vì:

8. Người dưới 14 tuổi không được làm chứng.

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

13. Khai báo là quyền của người làm chứng.

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai. tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ đúng, tại vì:

Xác định tư cách tố tụng của những người nói trên:

Xác định tư cách tố tụng của A, B, H;

Thứ hai, tư cách tố tụng của B: B là người bị hại.

CHƯƠNG 3. CHỨNG CỨ VÀ CHỨNG MINH

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ đúng, tại vì:

5. Kết luận giám định là chứng cứ trong tố tụng hình sự.

NĐ sai, tại vì:

NĐ đúng, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

8. Vật chứng là nguồn chứng cứ không thể thay thế được.

NĐ đúng, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

10. Thư ký tòa án có quyền chứng minh trong vụ án hình sự.

NĐ sai, tại vì:

a) Các loại nguồn của chứng cứ:

- Lời khai của bị can A.

- Kết luận giám định.

- Những thong tin trong lời khai của X và A:

+ Là chứng cứ gốc vì được hình thành từ nguyên bản.

+ Là chứng cứ buộc tội.

- Những thong tin trong lời khai của ông H.

+ Là chứng cứ trực tiếp.

+ Là chứng cứ buộc tội/

- Những thông tin trong kết luận giám định:

+ Là chứng cứ buộc tội.

CHƯƠNG 4. BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN (BPNC)

Giải thích tương tự câu 9.

CHƯƠNG 5. KHỞI TỐ VỤ ÁN HÌNH SỰ (KTVA)

1. Tố giác của công dân là căn cứ để khởi tố vụ án hình sự.

NĐ sai, tại vì:

2. Cơ quan có thẩm quyền khởi tố vụ án là cơ quan tiến hành tố tụng.

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì:

NĐ sai, tại vì: