EKONOMIKS IV

MR. RODEL E.SINAMBAN

JOCSON COLLEGE, INC.
ANGELES CITY
 Salapi
Ang salapi o pera ay kahit anong pangkalakalang bagay o
kaparaanan, na maaring sa anyo ng papel (bill), barya o
sinsilyo (coins, token), bands (bonds), (credit) atbp. Ito ay
nagpapanatili ng halaga ng bagay o serbisyong nauugnay o
nailaan para dito. Ang halaga ng pera (sa kaniyang ibat ibang
kaparaanan) ay tumataas (deflation) at bumamaba (inflation).
Ang mga perang tinatawag na commodity ay ang unang uri ng
pera. Sa sistemang ito ang mga bagay bagay ay ipinagpapalit
o ibinabarter. Asin kapalit ng bigas, pilak kapalit ng serbisyo, o
maging prutas kapalit ng kung ano pang bagay, ay ilan
lamang sa halimbawa nito.
 Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP)

1. Pamilyar ba sa iyo ang larawan sa otaas? Bakit?

2. Mahalaga ba ang tanggapang ito sa ating bansa?

Bakit?
Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP)

Bangko ng mga Bangko

Nag-iisyu at Pinanggagalingan ng Salapi

Chief Banker at Tagapayo ng Pamahalaan

Tagapamahala sa reserbang Dayuhang Salapi, Ginto at

ang Pagbabayad ng Utang Oanlabas at Panloob

Nagpapautang sa mga Bangko

 Iba’t ibang Paraan Upang Kontrolin ang
Suplay ng Salapi
• DISCOUNT RATE
• RESERVE REQUIREMENT
• OPEN MARKET OPERATIONS
• FIAT MONEY AUTHORITY
• MORAL SUASSION
 Pandaigdigang Bangko

• WORLD BANK (WB)

• INTERNATIONAL MONETARY FUND
(IMF)
 Pangunahing Bangko ng
Ating Bansa

Mga Uri International

World Bank
ng Bangko Monetary Fund

Dito Nakikipag-ugnayan
Ang BSP

Pag-unlad ng Ekonomiya ang Hangarin nito

GAMIT NG SALAPI
IPINAMBIBILI NG MGA
PRODUKTO AT SERBISYO
GINAGAMIT SA NAIDEDEPOSITO
PANGUNGUTANG SA BANGKO

MAHALAGA SA TAO AT
ANG EKONOMIYA
SALAPI

IPINAMBABAYAD
NAIIMPOK SA
NG UTANG
ALKANSYA
GINAGAMIT SA PAGTATAKDA
NG PRESYO NG MGA
BILIHIN
Ang Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) ay
isang bangko sentral ng Republika ng
Pilipinas. Isinaayos muli ang karta ng
bangkong ito noong Hulyo 3, 1993,
alinsunod sa mga panustos ng 1987
Saligang-Batas ng Pilipinas at ang Bagong
Batas ng Bangko Sentral ng 1993. Itinatag
ang BSP noong Enero 3, 1949, bilang
pangasiwaan ng sentrong pananalapi ng
bansa.
 Mga gawain at tungkulin
Batay sa takda ng Bagong Batas ng Bangko Sentral ng 1993[1], ang mga
pangunahing gawain ng Bangko Sentral ay:
1. Tagapamahala sa mga Bayaran, sa pamamagitan ng pagpopormula at
pagsasakatuparan ng patakarang pananalapi na humahantong sa pang-
uudyok ng paglalaan ng salapi, matatag sa mga pangunahing layunin sa

pagpapanatili ng katatagan ng presyo,

2. Paglabas ng pananalapi; ang BSP ay may pantanging kapangyarihan na
magpalabas ng panbansang pananalapi. Lahat ng mga salaping-papel at
barya na inilabas ng BSP ay lubos na ginagarantiya ng Pamahalaan at
ito'y isinasaalang-alang bilang para sa mga utang pansarili at pampubliko,
3. Tagapag-utang ng huling dulog, sa
pamamagitan ng pagpapalawig ng mga
diskuwento, mga pautang, at mga paunang
bayad sa institusyong pagbabangko ukol sa
layuning pambayad.

4. Pangangasiwang pampananalapi, sa
pamamagitan ng pangangasiwa ng mga
bangko at pagtupad ng mga pantahasang
kapangyarihan sa itaas ng mga institusyong di-
pambangko na nagsasagawa ng gawaing
pambangko nang kaantas.
 Tagapamahala sa reserba ng panlabas na pananalapi, sa pamamagitan ng
pagpapanatili ng sapat na sabansaang reserba upang makamit ang
maaasahang tiyak na pangangailangan ukol sa panlabas na pananalapi nang
sa gayon ay mapangalagaan ang sabansaang katatagan at palitan ng Piso,

Paniniyak sa patakaran sa halaga ng palitan, sa pamamagitan ng pagtitiyak

sa patakaran sa ng Pilipinas. Sa kasalukuyan, ang BSP ay naninindigan sa
patakaran sa panlabas na halaga ng palitan na umaakma sa pamilihan, at

Bilang taga-bangko, tagapayo sa pananalapi at opisyal na pintungan ng

Pamahalaan, ang kanyang pampulitikang subdibisyon at pagiging instrumental
at korporasyong pagmamay-ari ng pamahalaan (GOCC).
Organisasyon ng Bangko Sentral

A. Ang Lupon ng Pananalapi, na tumutupad ng mga kapangyarihan at mga

gawain ng BSP, tulad ng pamumuno ng pampananalaping patakaran at
pamamahala ng sistemang pananalapi,
B. Ang Sektor sa Katatagan ng Pananalapi, na umaatas sa pormulasyon at
pagpapairal ng patakarang pananalapi ng BSP, kabilang ang paglilingkod sa
mga pangangailangang pambangko ng lahat ng mga bangko sa
pamamagitan ng pagtanggap ng mga lagak (deposits), paglilingkod ng mga
pagbabawi (withdrawals), at pagpapalawak ng kredito sa pamamagitan ng
pasilidad ng muling pagdidiskuwento,
C. Ang Sektor ng Pamamahala at Pagsisiyasat, na nagpapairal at
nagsusubaybay ng panalima sa mga batas ng pagbabangko upang upang
iangat ang malusog at magandang himig ng sistema sa pagbabangko.
D. Ang Sektor ng Tagapamahala sa Pagkukunan, na naglilingkod sa
pakukunang pangangailangang pantao, pampananalapi at pisikal ng BSP.
Kasaysayan

1900 - ipinasa ng Unang Komisyon ng Pilipinas an Batas Blg. 52, kung saan
isinaayos ang lahat ng mga bangko sa ilalim ng Kawanihan ng Ingatang-
yaman at pinapahintulutan ang Pampulong Ingat-yamang na mamahala at
suriin ang mga bangko at lahat ng gawaing pagbabangko.

1929 - nahalili ng Kagawaran ng Pananalapi, sa pamamagitan ng Kawanihan

ng Pagbabangko, ang pamamahala sa bangko.

1933 - , isang pangkat ng mga Pilipino ay nakapaglikha ng isang bangko

sentral para sa Pilipinas.
1939 - , isang pangkat ng mga Pilipino ay nakapaglikha ng isang bangko
sentral para sa Pilipinas.
1946 - Naglunsad ng Senado ang bagong panukalang batas na nagpanalo ng
suporta ni Pangulong Franklin D. Roosevelt, na kung tawagin ay Batas Tydings
-McDuffie,
1939 - na hiningi ng Batas Tydings-McDuffie, ipinasa ng tagapagbatas ng
Pilipinas ang isang batas na magtatag ng bangko sentral. Bilang batas
pananalapi, kinakailangan ang pagpapatibay ng pangulo ng Mga
Nagkakaisang Estado; hindi binigyan ni Roosevelt.
1947 - Ang Komisyon, kung saan pinag-aralan ang mga pananalapi ng
Pilipinas, at mga suliraning hinggil sa pananalapi
1948 - nilikha ni Roxas ang Sangguniang Bangko Sentral upang ihanda ang
karta ng panukalang pangasiwaan ng pananalapi. Ipinasa ito sa Kongreso
1949 - napasinaya nang pormal ang Bangko Sentral ng Pilipinas at si
Miguel Cuaderno, Sr. ay naging unang tagapangasiwa.
1972 - sinusog ng Batas Pampanguluhan Blg. 72 ang Batas Republika Blg.
265, na binibigyang-diin ang pagpapanatili ng pantahanan at sabansaang
katatagan ng pananalapi bilang pangunahing layunin ng Bangko Sentral.
1981 - ang nasusog na Batas Republika Blg. 265 ay lubos na pinaunlaran
sa pagpapalakas ng sistemang pampananalapi, kabilang sa mga pagbabago
ay ang pagtaas ng halaga ng puhunan mula P10 angaw sa P10 daplot.
1993 - Noong Hulyo 3, 1993, nagkaroon ng bisa ang
Bagong Batas ng Bangko Sentral.
Simula ng panunungkulan Katapusan ng panunungkulan Pangalan
Mga tagapangasiwa ng Central Bank
1949 1960 Miguel Cuaderno, Sr.

1961 1967 Andres V. Castillo

1968 1970 Alfonso Calalang

1970 1981 Gregorio S. Licaros

1981 1984 Jaime C. Laya

1984 1990 Jose B. Fernandez, Jr.

1990 1993 Jose L. Cuisia, Jr.

Mga tagapangasiwa ng Bangko Sentral
1993 1999 Gabriel C. Singson

1999 2005 Rafael B. Buenaventura

Amando M. Tetangco
2005 kasalukuyan
, Jr.
 Mga himpilan Maynila, Pilipinas
Itinatag Hulyo 3, 1993
Tagapangasiwa Amando M. Tetangco, Jr.
Bangko Sentral ng Pilipinas
Pananalapi Piso ng Pilipinas
Kodigong ISO 4217 PHP
PHP773,012 daplot o
€12,098 daplot o
Reserba
$16,285 daplot,
tuwiran (Marso 2007)
Halaga ng batayan sa pangutang 7.50%
Halaga ng batayan ng deposito 9.75%
Websayt bsp.gov.ph
Central Bank of the Philippines
Naunahan ng (Enero 3 1949-
Hulyo 3 1993)
 MONETARY BOARD NG BSP

Governor ng Bangko Sentral ng Pilipinas

Miyembro ng Gabinete

Myembro mula sa Pribadong Sektor

 Ano Kaya Yun?
• Bangko ng mga Bangko • Bangko Sentral
• Dating kilala bilang IBRD • World Bank
• Gawain ng BSP dahil • Clearing House
sinusuri nito ang lahat ng • Discount Rate
idenedepositong tseke sa • Banmk Run
mga Bangko
• Ang pagsingilmng
Bangko Sentral ng interes
sa inuutang ng Bangko
• Tanda ng pagkakautang
ng Pamahalaan
• Sabay-sabay na pag- Guatemala
bawi ng perang deposito
ng Tao sa Bangko
• Isa sa mga Bansa na Central Monetary Authority
tinularan ng ating Bansa
• Naitatag sa pamamagitan
ng Batas Republika Blg. Fiat Money Authority
7653
• Pag-imprenta ng Salapi United States
ng Bangko Sentral
• Bansa na kumokontrol sa World Bank
IMF
 Panindigan!

• Makabubuti ba sa ekonomiya ng
pangungutang sa WB-IMF? Bakit?
• Maaari bang umunlad ang isang
ekonomiya kung walang Bangko Sentral?
Bakit
• Bakit nakatali ang kamay ng Pamahalaan
sa dikta ng WB-IMF?
 Magsaliksik!!!
• Sistema ng Kredito
• Kasaysayan at Kahalagahan ng Salapi
• Sistema ng Pagmoneda ng Salapi

Ekshibit!!!
Unang Pangkat 1800-1899
Ikalawang Pangkat Kasaysayan at Kahalagahan ng
Salapi,1900-1999
Ikatlong Pangkat Sistema ng Pagmoneda ng
Salapi, 2000- kasalukuyan
Ikaapat na Pangkat Museo ng Salapi
 Walang Lipatan, Walang Iwanan!!!
• Del Rosario • Fullido
• Gonzales • Grape
• Galang • Reyes
• Abretil • Asilo
• Dela Pena • Barcelon
• Ildefonso • Emano
• Healey • Napoleon
• Lodia • Nolasco
 Walang Lipatan, Walang Iwanan!!!
• Manusig • Nadela
• Quiambao • Sabangan
• Creo • Delan
• James • Maalihan
• Garcia • Mriano
• Lazaro • Narciso
• Nolledo • Pacaanas
• Ramos • Tamayo
Pre-Hispanic Era Spanish Era (1521-1897)
Revolutionary Period The American Period
(1898-1899) (1900-1941)
The Japanese Occupation
(1942-1945) The Philippine Republic
AMERICAN PERIOD
BORROWING MONEY

CREDIT
 I
N Merkantil
Tseke S Agricultural
Consumer
T
Promissory Note
RI Industrial
R U
Credit Book
U
Bill of Exchange M Kondisyon
Karakter
Commercial E BA
SE Kapasidad
N HA
N Kapital
Letter of Credit T Kolateral
O
ANG KREDITO AY MAHALAGA
 SISTEMA NG
PAGMOMONEDA NG SALAPI
 SISTEMA NG PAGMOMONEDA
Ang paggawa ng salapi ay napakahalaga

LIMITADO DI-LIMITADO

Sa isang bansa, ng pamahalaan at

anumang paraan ang ng Bangko Sentral
gamitin at kahit anong upang ang mga
kabayaran ang singilin gawaing pang-
ay dapat itong isagawa ekonomiya ay
amisakatuparan
tungo sa kaunlaran
ng bansa

BRASSAGE SEIGNIORAGE