ελληνικη δημοκρατια Ἐν Καστορίᾳ τῇ 9ῃ Φεβρουαρίου

2017 ------------------------------

ιερα μητροπολις καστοριας

52 100 καστορια hellas

Αριθμ. Πρωτ. .............................................

εγκυκλιοσ υπ' αριθμ. 400

ΣΕΡΑΦΕΙΜ
διά τῆς χάριτος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
Ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας
πρός τό χριστεπώνυμον πλήρωμα τῆς καθ' Ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
-----------------------------

«Στολήν θεοΰφαντον ἀπεξεδύθην ὁ τάλας, σοῦ τό θεῖον πρό-

σταγμα, παρακούσας Κύριε, συμβουλίᾳ ἐχθροῦ · καί συκῆς φύλλα δέ,
καί τούς δερματίνους χιτῶνας περιβέβλημαι».1
Μέ αὐτούς τούς λόγους, τούς τόσο συγκινητικούς καί συγκλο-
νιστικούς, πού φανερώνουν τό θρῆνο τοῦ Ἀδάμ, οἱ ἱεροί ὑμνογράφοι
τῆς Ἐκκλησίας φέρνουν στό νοῦ μας τή φοβερή ἐκείνη ἡμέρα τῆς
ἐξορίας τῶν Πρωτοπλάστων ἀπό τόν Παράδεισο τῆς τρυφῆς καί τῆς
ἀπολαύσεως.
Κυριακή τῆς Τυρινῆς! Καί τό Συναξάριον τῆς ἡμέρας μᾶς
σημειώνει : «Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἀνάμνησιν ποιούμεθα τῆς ἀπό τοῦ Παρα-
δείσου τῆς τρυφῆς ἐξορίας τοῦ Πρωτοπλάστου Ἀδάμ».2
Δέν καθόρισε τυχαῖα ἡ Ἐκκλησία μας νά εἶναι τέτοιο τό
περιεχόμενο τῆς Κυριακῆς αὐτῆς, πού βρίσκεται ἀκριβῶς στά πρόθυρα
τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Οὔτε πάλι θέλει ἁπλῶς νά
μᾶς ὑπενθυμίσει τό παρελθόν, ἀλλά κυρίως ἐπιζητεῖ νά θέσει τό παρόν
καί τό μέλλον τῆς ζωῆς μας σέ νέες βάσεις ἐπανόδου μας στό χαμένο
Παράδεισο. Ὄχι ἁπλῶς στόν Παράδεισο τῆς Ἐδέμ, ἀλλά σ΄ αὐτόν πού
«ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὖς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ
ἀνέβη».3
Καί θά ἤθελα, σήμερα, νά μοῦ ἐπιτρέψετε νά μεταφέρω στήν
εὐλαβική σας σκέψη μία ἀπό τίς τρομακτικές ἐκεῖνες συνέπειες τῆς
πτώσεως, ὅπως αὐτή τήν περιγράφουν τά ἱερά κείμενα τῆς Ἐκκλησίας

1
Στιχηρόν Προσόμοιον τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς.
2
Ὄρθρος τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς.
3
Α΄ Κορ. 2,9.
μας καί τήν ψάλλουν οἱ ἱεροί ὑμνογράφοι, καί πού εἶναι ἡ ἀπώλεια τῆς
θεοΰφαντης στολῆς.
Καί, πρῶτον. Δέν πρόκειται γιά ἕνα ἐξωτερικό ἔνδυμα, ἀλλά γιά
τή χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία σάν μία ἀόρατη στολή στόλιζε καί
λάμπρυνε τούς Πρωτοπλάστους. Τούς χάριζε τήν ἀθωότητα καί τήν
ἁγνότητα, τήν ἀπάθεια καί τήν ἁγιότητα καί τούς ἔδινε τή δυνατότητα
νά ζοῦν ὡς ἐπίγειοι ἄγγελοι, ἔχοντας τήν ἀνέκφραστη χαρά νά
βλέπουν καί νά συνομιλοῦν μέ τό Θεό.
Μέ τό πταῖσμα τῆς παρακοῆς, ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ ἀπομακρύνθηκε.
Γι΄ αὐτό καί αἰσθάνθηκαν τή γυμνότητα καί τήν ἀπερίγραπτη αἰσχύνη.
Αὐτή τήν ἀλήθεια μᾶς παρουσιάζει ἀνάγλυφα ὁ ποιητής τοῦ Μεγάλου
Κανόνος, ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας Ἐπίσκοπος Κρήτης : «Διέῤῥηξα τήν στολήν
μου τήν πρώτην, ἥν ἐξυφάνατό μοι, ὁ Πλαστουργός ἐξ ἀρχῆς, καί ἔνθεν
κεῖμαι γυμνός».4 Ἔτσι, μέ τήν ἁμαρτία τῆς παρακοῆς «ἐνδέδυμαι
διεῤῥηγμένον χιτῶνα, ὅν ἐξυφάνατό μοι, ὁ ὄφις τῇ συμβουλῇ, καί
καταισχύνομαι».5
Δεύτερον. «Ὅτε δέ ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐξαπέστειλεν ὁ
Θεός τόν υἱόν αὐτοῦ, γενόμενος ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπό νόμου, ἵνα
τούς ὑπό νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τήν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν».6 Ὁ Θεός
κατεβαίνει στή γῆ γιά νά βρεῖ ἀποκτηνωθέντα τόν ἄνθρωπο, κατά τήν
ὡραιότατη ἔκφραση τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξαν-
δρείας,7 νά τόν θεραπεύσει μέ τό ἔλαιον τῆς εὐσπλαχνίας, νά τοῦ
μεταδώσει τή δωρεά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί νά τοῦ χαρίσει
συγχρόνως μία καινούργια στολή, ἀνώτερη ἀπό τήν πρώτη.
Γράφει πιό ἀναλυτικά ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος : «Ὁ
Θεός, ἐρχόμενος στό κατάλυμα τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως καί
βρίσκοντάς την λερωμένη ἀπό ἀκαθαρσίες, γυμνή καί γεμάτη ἀπό
αἵματα, τήν ἔλουσε, τήν ἄλειψε, τήν ἔθρεψε, τήν ἔντυσε μέ τέτοιο
ἔνδυμα πού παρόμοιο δέν ὑπάρχει. Ὁ ἴδιος ἔγινε περιβολή της (δηλαδή
στολή της) καί ἀφοῦ τήν ἔλαβε, ἔτσι τήν ὁδηγεῖ πρός τά ἄνω». 8 Ὁ ἴδιος
ὁ Χριστός μᾶς ἔντυσε μέ τόν Ἑαυτό Του σάν νά εἶναι ἔνδυμα. Γι΄ αὐτό
καί ὅταν τελεῖται τό Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος, ἐπαναλαμβάνουμε
τούς λόγους τοῦ Ἀποστόλου Παύλου : «Ὅσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθητε,
Χριστόν ἐνεδέσασθε».9 Ὁ Χριστός εἶναι ἡ νέα μας στολή!
4
ᾨδή β΄ τοῦ Μεγάλου Κανόνος.
5
Αὐτόθι.
6
Γαλ. 4,4-5.
7
Ἁγίου Κυρίλλου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας, Ὑπόμνημα εἰς τό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιον, κεφ.
β΄, ΕΠΕ 25,178.
8
«Ἐλθών τοίνυν εἰς τό καταγώγιον αὐτῆς, καί εὑρών ρυπῶσαν, αὐχμῶσαν, γυμνήν, πεφυρμένην
αἵματι, ἔλουσεν, ἤλειψεν, ἔθρεψεν, ἐνέδυσεν ἱμάτιον, οἷον εὑρεθῆναι ἕτερον οὐν ἔνι. Αὐτός αὐτῇ
γενόμενος περιβολή, καί λαβών αὐτήν, οὕτω ἀνάγει». Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Εἰς τούς
Ψαλμούς, Ὁμιλία εἰς τόν Ε΄ Ψαλμόν, κεφ. 2, ΕΠΕ 5,211.
9
Γαλ. 3,27.
 Τρίτον. Μαζί μέ αὐτή τή θεοΰφαντη στολή τῆς θείας χάριτος,
μᾶς ἔδωσε τή δυνατότητα διά τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων καί ἰδιαιτέρως διά
τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας νά γινόμαστε θεοφόροι καί
χριστοφόροι. Μέ τή Θεία Κοινωνία γινόμαστε ἕνα σῶμα μέ τό Χριστό.
«Ἀγκαλιάζεις ἀμέσως τό Θεό, ἑνώνεσαι μέ τό σῶμα, ἀναμειγνύεσαι μέ
τό σῶμα πού εὑρίσκεται στόν οὐρανό. ... Ὅλοι εἴμασθε ἕνα ἀπό τήν
πλευρά τοῦ Χριστοῦ».10 Τό σῶμα μας γίνεται σῶμα Χριστοῦ καί τό αἷμα
μας γίνεται αἷμα Χριστοῦ. Γι΄ αὐτό γεμᾶτος θαυμασμό ἀναφωνεῖ ὁ
Ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας : «Σῶμα μέ σῶμα, Αἷμα μέ αἷμα ... Τί
μεγαλειώδη μυστήρια! Τί θαυμαστό γεγονός ἡ κράση (δηλαδή ἡ ἕνωση)
τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ μέ τό σῶμα μας καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ
μέ τό αἷμα μας!»11
Καί αὐτή ἡ ἕνωση μέ τό Χριστό μεταμορφώνει τήν ψυχή μας καί
ὁλόκληρη τήν ὕπαρξή μας. Γι΄ αὐτό καί ἡ χρυσή φωνή τῆς Βασιλίδος
τῶν πόλεων θά τονίσει : «Αὐτό τό αἷμα (τοῦ Χριστοῦ) καθιστᾶ σέ μᾶς
βασιλική καί ζωντανή τήν εἰκόνα (ἀφοῦ πλασθήκαμε κατ΄ εἰκόνα
Θεοῦ), γεννᾶ αὐτήν τήν ἀπερίγραπτη ὡραιότητα, δέν ἀφήνει νά
μαραθεῖ ἡ εὐγένεια τῆς ψυχῆς, ἀλλά ποτίζει καί τρέφει αὐτή
συνεχῶς ... καί τῆς δίνει μεγάλη δύναμη». 12 «Μέ αὐτό λούζεται ἡ ψυχή
μας, μέ αὐτό στολίζεται, μέ αὐτό φλέγεται, αὐτό καθιστᾶ τήν ψυχή μας
λαμπρότερη ἀπό τό χρυσάφι».13 Μέ ἄλλα λόγια «ἡμεῖς καί ὁ Χριστός ἕν
ἐσμέν»,14 ἀφοῦ «ἕνα σῶμα γινόμαστε καί εἴμαστε μέλη αὐτοῦ».15
--..--..--
Προκειμένου, ὅμως, νά διατηρήσουμε αὐτόν τό νέο θησαυρό πού
μᾶς χαρίζει ὁ Χριστός, θά πρέπει νά ὑποβάλλουμε τόν ἑαυτό μας στήν
ἀσκητική μέθοδο πού ἡ Ἐκκλησία μᾶς προτρέπει καθημερινά. «Ἐσεῖς
πού ἐνδυθήκατε τό Χριστό», παρακαλεῖ καί εὔχεται ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ
Χρυσόστομος, «καί δεχθήκατε τήν ἐπιφοίτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος,
παρακαλῶ, νά προσέχετε καθημερινά τή λαμπρότητα τοῦ ἐνδύματός
σας, ὥστε ἀπό πουθενά νά μήν δεχθεῖ στίγμα ἤ κηλίδα, οὔτε ἀπό λόγια
ἄκαιρα, οὔτε ἀπό ἀκούσματα βλαβερά, οὔτε ἀπό λογισμούς πονηρούς,
οὔτε ἀπό τά μάτια πού πέφτουν ἀπερίσκεπτα στά θεάματα πού
συναντοῦν. ... Παραμένοντας λαμπροί καί διατηρῶντας καθαρό καί
ἀκηλίδωτο τό ἔνδυμα τῆς ἀφθαρσίας, εἴθε νά ἀξιωθοῦμε νά
ἀπολαύσουμε τίς ἀπόρρητες ἐκεῖνες δωρεές (τοῦ Θεοῦ)».16
10
Τοῦ ἰδίου, Ὑπόμνημα εἰς τήν πρός Κολοσσαεῖς ἐπιστολήν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, Ὁμιλία ΣΤ΄,
κεφ. 4, ΕΠΕ 22,205.
11
Πρβλ. Ἁγίου Νικολάου Καβάσιλα, Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, κεφ. δ΄, PG 150,584D.
12
Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία ΜΣΤ΄, κεφ. 3, ΕΠΕ 13Α,333.
13
ὅ.π. 335.
14
Τοῦ ἰδίου, Ὑπόμνημα εἰς τήν πρός Ἐβραίους ἐπιστολήν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, Ὁμιλία ΣΤ΄,
κεφ. 3, ΕΠΕ 24,362.
15
Τοῦ ἰδίου, Ὑπόμνημα εἰς τό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον, ὅ.π. 331.
16
Τοῦ ἰδίου, Κατήχησις ὀγδόη, κεφ. 25, ΕΠΕ 30,517.
 --..--..--
Μία πρόσκληση, ἀδελφοί μου, μᾶς ἀπευθύνει ὁ Χριστός σήμερα.
Πρόσκληση μετανοίας καί ἐπιστροφῆς, μέ ἀπώτερο σκοπό νά
ἀπολαύσουμε ὄχι πρόσκαιρες χαρές, ἀλλά οὐράνιες.
Πρόσκληση νά ἐπιστρέψουμε ἀπό τήν ἐξορία στήν πατρίδα, ὅπου
«ἦχος καθαρός ἑορταζόντων17» καί φωνή ἀγαλλιάσεως, δηλαδή στή
Νέα Ἐδέμ, ὅπου δέν ὑπάρχει «πόνος, λύπη καί στεναγμός, ἀλλά ζωή
ἀτελεύτητος».18 Καί αὐτό θά τό πετύχουμε βιώνοντας τόν πλοῦτο τῆς
Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, πού ἀπό αὔριο τό πρωί ἀρχίζει.
Μαζί μέ τίς ἐλάχιστες αὐτές σκέψεις καί μέ τεταμένο τό ἐνδια-
φέρον μου γιά τήν πνευματική πρόοδο τοῦ εὐλογημένου ποιμνίου,
ἐπιτρέψτε μου νά σᾶς ὑπενθυμίσω καί τά κάτωθι :

1. Τήν περίοδο αὐτή, μέ τίς πολλές δυσκολίες, τήν ἀγωνία καί τή

δυσπραγία πού παρατηρεῖται στήν πατρίδα μας, μέ τά ὅσα θλιβερά
συναντοῦμε καθημερινά στά πρόσωπα τῶν ἀναξιοπαθούντων
ἀδελφῶν μας, μέ τή θλίψη τήν ὁποία βλέπουμε ζωγραφισμένη στά
πρόσωπά τους, μᾶς χρειάζεται ἡ ἐπικοινωνία μας μέ τόν Θεό. Μᾶς
χρειάζεται ἡ προσευχή πρός τόν Κύριο τῶν Δυνάμεων, ἡ ἐπίκληση τοῦ
ὀνόματός Του μέ τά χείλη μας καί κυρίως μέ τήν καρδιά μας, μέ τήν
μονολόγιστη εὐχή, τό "Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με" καί τό
"Ὑπεραγία Θεοτόκε, σῶσον ἡμᾶς". Αὐτή ἡ προσευχή θά εἶναι ἡ
μεγαλύτερη προσφορά καί ἡ πνευματική ἐλεημοσύνη στούς συναν-
θρώπους μας, στόν ἑαυτό μας, στό περιβάλλον μας καί στήν κοινωνία
μας.
2. Δέν θά πρέπει νά παραλείψουμε νά συμμετέχουμε στίς Ἱερές
Ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀνάλογα μέ τίς δυνάμεις μας καί τήν
ἐργασία μας, καί οἱ ὁποῖες θά μᾶς βοηθήσουν νά καταλάβουμε τό
νόημα αὐτῆς τῆς περιόδου.
3. Νά παρακολουθοῦμε κάθε Κυριακή βράδυ, Κλῆρος καί λαός, ἀπό
τήν Κυριακή τῆς Τυρινῆς μέχρι τήν Πέμπτη Κυριακή τῶν Νηστειῶν,
τήν Ἀκολουθία τοῦ Κατανυκτικοῦ Ἑσπερινοῦ, πού θά γίνεται ὥρα 6.00
τό ἀπόγευμα στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τῆς πόλεως Καστοριᾶς,
ὅπου καί θά ἔχουμε τήν εὐκαιρία νά ἀκοῦμε διαπρεπεῖς Ἱερομονάχους
ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος καί ἀλλοῦ, οἱ ὁποῖοι θά μᾶς ἀναπτύσσουν διάφορα
πνευματικά θέματα.
4. Νά συμμετάσχουμε κάθε Τετάρτη ἀπόγευμα στήν Ἀκολουθία
τῶν Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, πού θά γίνεται στόν Ἱερό Μητρο-
πολιτικό Ναό Καστοριᾶς, μέ ἕνα σύντομο κήρυγμα τοῦ Ἐπισκόπου ἤ
ἄλλου ὁμιλητοῦ.
17
Ἰδιόμελον β΄ ἤχου εἰς τούς Αἴνους τοῦ Ὄρθρου τῆς Μεγάλης Τρίτης.
18
Κοντάκιον νεκρώσιμον.
 5. Να παρακολουθοῦμε τίς Ἱερές Ἀκολουθίες τῶν Χαιρετισμῶν πρός
τήν Παναγία, κάθε Παρασκευή ἀπόγευμα, καθώς καί τοῦ Μεγάλου
Ἀποδείπνου, καθημερινά, οἱ ὁποῖες θά μᾶς προσφέρουν χάρη, εὐλογία
καί πνευματική ὠφέλεια.
6. Νά συμμετέχουμε στή Θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς, στήν
Ἐνορία του ὁ καθένας ἤ ὅπου διευκολύνεται.
7. Νά κοινωνοῦμε ὅσο πιό συχνά μποροῦμε, γιά νά παίρνουμε μέσα
μας τήν ἀθάνατη τροφή καί τό φάρμακο τῆς ἀθανασίας, τό ἀντίδοτο
«τοῦ μή ἀποθανεῖν», ἀφοῦ προηγουμένως ἀφήσουμε τά ἁμαρτήματά
μας στό Ἐπιτραχήλιο τοῦ Πνευματικοῦ, μέσα στό Ἱερό Μυστήριο τῆς
Ἐξομολογήσεως.
Ὁλοκληρώνοντας τήν Ἐγκύκλιο αὐτή, σᾶς ἀσπάζομαι ὅλους
πατρικά καί ἀδελφικά, σᾶς ζητῶ συγγνώμη ἐάν, ὡς ἄνθρωπος,
κάποιον ἀπό σᾶς ἐπίκρανα. Σᾶς παρέχω καί ἐγώ ταπεινά τήν δική μου
συγχώρεση καί σᾶς εὔχομαι
Καλή Τεσσαρακοστή!
μέ ὑγεία, πνευματική προκοπή
καί καρπούς μετανοίας, νά φθάσουμε στό Ἅγιο Πάσχα.
Μέ τό πλήρωμα τῆς ἀγάπης μου
Ο ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΣΑΣ

Ο ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ: Ἡ παροῦσα Ἐγκύκλιος νά ἀναγνωσθεῖ ἀντί θείου

κηρύγματος κατά τήν διάρκεια τοῦ Κοινωνικοῦ τῆς Θείας Λειτουργίας
τήν Κυριακή τῆς Τυρινῆς, 26 Φεβρουαρίου 2017.