Professional Documents
Culture Documents
Ουσιαστικά σε -α (ισοσύλλαβα)
Τα ουσιαστικά αυτής της κατηγορίας είναι οξύτονα (σπηλιά), παροξύτονα (εικόνα) και προπαροξύτονα (αίθουσα).
Διακρίνονται σε δύο υποκατηγορίες: σε όσα στη γενική πληθυντικού τονίζονται στην παραλήγουσα και σε όσα τονίζονται στη
λήγουσα.
Στην παραλήγουσα τονίζονται όσα λήγουν σε -ίδα, -άδα, -τητα και -όνα, π.χ. ιδιότητα – ιδιοτήτων. Εξαιρούνται τα βελόνα και
κολόνα.
Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει αρκετά ουσιαστικά των οποίων ο τύπος της γενικής πληθυντικού δεν είναι εύχρηστος, όπως:
δίψα, δίαιτα, δουλειά, ομορφιά, όπερα, ορφάνια, ράτσα, ρόκα, σαπίλα, σκοτούρα κ.ά.
Ορισμένα παροξύτονα και προπαροξύτονα ουσιαστικά δε σχηματίζουν γενική πληθυντικού, π.χ. ζέστη, χάρη, ζάχαρη
(πληθ. = ζάχαρες, όταν πρόκειται για ζάχαρη σε κύβους).
Αρκετά ουσιαστικά της κατηγορίας αυτής, όπως αδελφή/αδερφή, (ε) ξαδέλφη/ (ε) ξαδέρφη, νύφη, Κυριακή,
σχηματίζουν στον λογοτεχνικό λόγο και σε οικείο ύφος τη γενική πληθυντικού με κατάληξη σε -ών και -άδων, π.χ.
αδελφών και αδελφάδων.
Σύμφωνα με το γνώση κλίνονται τα δύση, κλήση, κλίση, λύση, νύξη, σκέψη, τάξη, τάση,
φύση, ψύξη κ.ά.
Σύμφωνα με το αίτηση κλίνονται τα ακρόπολη, ανάγνωση, άνοιξη, βάφτιση, δήλωση,
θέληση, κλείδωση, μήνυση, Νεάπολη, υπόθεση, ύφεση κ.ά.
παροξύτονο προπαροξύτονο
ονομ. η γνώση αίτηση
γεν. της γνώσης - γνώσεως αίτησης - αιτήσεως
αιτ. την γνώση αίτηση
κλητ. γνώση αίτηση
ονομ. οι γνώσεις αιτήσεις
γεν. των γνώσεων αιτήσεων
αιτ. τις γνώσεις αιτήσεις
κλητ. γνώσεις αιτήσεις
Τα ουσιαστικά αυτής της κατηγορίας είναι οξύτονα (οδός), παροξύτονα (ψήφος) και
προπαροξύτονα (μέθοδος).
Τα οξύτονα και τα παροξύτονα τονίζονται σε όλες τις πτώσεις στην ίδια συλλαβή, ενώ στα
προπαροξύτονα μετακινείται ο τόνος στη γενική ενικού και πληθυντικού, καθώς και στην
αιτιατική του πληθυντικού, στην παραλήγουσα.
Η κλητική των ουσιαστικών αυτής της κατηγορίας χρησιμοποιείται πάρα πολύ σπάνια.
Παρουσιάζει στον ενικό αριθμό κατάληξη σε -ε και σε -ο, π.χ. κιβωτό, Κύπρο, αλλά και
πάροδε, λεωφόρε.
Τα ουσιαστικά αυτών των κατηγοριών είναι μόνο οξύτονα. Τονίζονται στην ίδια συλλαβή σε όλες
τις πτώσεις και των δύο αριθμών.
οξύτονο σε -ά οξύτονο σε ού
ονομ. η μαμά αλεπού
γεν. της μαμάς αλεπούς
αιτ. την μαμά αλεπού
κλητ. μαμά αλεπού
ονομ. οι μαμάδες αλεπούδες
γεν. των μαμάδων αλεπούδων
αιτ. τις μαμάδες αλεπούδες
κλητ. μαμάδες αλεπούδες
Ουσιαστικά σε -ω (ισοσύλλαβα)
Τα ουσιαστικά της κατηγορίας αυτής έχουν μόνο ενικό αριθμό και είναι οξύτονα και παροξύτονα. Τονίζονται
στην ίδια συλλαβή σε όλες τις πτώσεις.
Παρατήρηση
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η τάση να χρησιμοποιείται στη γενική του ενικού η αρχαιοελληνική
κατάληξη -ους.