iginDeKiLeR icindekiler Onsoz ‘Semboller Bélim 1 ELEKTROMANYETIZMANIN TEMEL ESASLARI 1.0 tris 1.1 DAIRESEL (DONER) HAREKETLER 1.1.1 Acisal Konum (Pozisyon) 3 1.4.2 Acisal Hiz 0 1.1.3 Agisal Hizlanma (Ivme) = 4 Moment T 1.2 MANYETIK ALAN 41.2.4 Manyetik Alanin Uretiimesi 1.3 MANYETIK DEVRELER 1.4 FERROMANYETIK MALZEMELERIN MANYETIK DAVRANISLARI 1.4.1 Histerisis Cevrimi 1.5 ZAMANLA DEGISEN MANYETIK ALANIN ENDUKLEDiGi GERILIM, FARADAY KANUNU, 1.6 BIR ILETKENDE ENDUKLEME KUVVETININ URETILMESt 1.7 MANYETIK ALAN ICINDE HAREKET EDEN BIR ILETKENDE ENDUKLEME GERILIM 4.8 FERROMANYETIK NOVEDEKI ENERII KAYIPLARI 1.8.1 Histerisis Kayiplan 1.8.2 Eddy Akimi Kayiplan 4.9 KALICI MIKNATISLAR 41.9.1 Kalici Miknatis Malzemelerin Ozellikler! 1.9.2 Giderici Kuvvet-Miknatisiyeti Yok Edici Kuvvet 1.9.3 Kalici Miknatisiyetin Onemi 1.9.4 Miknatis Hacminin Hesaplanmast 15 19 19 19 19 20 2a 22 23 23 24 24 7 31 33 35 37 39 42 42 43 44 45 47 47 48ELEKTROMEKANIK ENERJi DONUSUM ESASLARI 2.0 Giris 2.4 ELEKTROMEKANIK SISTEM 2.2 MANYETIK ALAN ENERJISt 2.3 SARGIDA ENDUKLENEN GERILIM 2.4 KOENERI (COENERGY) 2.5 GOK UYARTIMLI SISTEMLER 2.6 CFT UYARTIMLI SISTEMLER 2.7 GIKINTILI-KUTUPLU MAKINALAR 2.8 YUVARLAK VEYA DUZGUN HAVA ARALIKLI MAKINALAR ‘TRANSFORMATORLARA GENEL BAKIS- 3.0 Girts 3.1 NOVE YAPISI VE SARGILAR 3.2 NUVE KAYIPLARI 3.3 ELEKTRIK DEVRESt 3.4 KULLANILMA KADEMELERT 3.5 TRANSFORMATOR CESITLERI Béliim 4 BiR-FAZLI TRANSFORMATORLAR: 4.0 GiRIS 4.1 IDEAL TRANSFORMATORLAR 4.2 GERCEK TRANSFORMATOR MODELLER! 4.3 GERCEK TRANSFORMATORUN YAKLASIK ESDEGER DEVRELERI 4.4 TRANSFORMATORLARIN PERFORMANS OLCUTLERI 4.4.1 Gerilim Regdlasyonu 4.4.2 Verim 4.5 ESDEGER DEVRE PARAMETRELERININ TESPITE 4.5.1 Agik-Devre Deneyi (open circuit test) 4.5.2 Kisa-Devre Deneyl (short-circuit test) 4.6 BIR-FAZLI TRANSFORMATORLARIN BAGLANTILARI 4.6.1 Seri Bagianth 4.6.2 Paralel Baglanti 4.7 UG-SARGILI TRANSFORMATORLAR 4.8 PER-UNIT HESAPLAMALAR 57 37 et 67 68 73 74 77 80 93 94 96 97 97 98 103 103 att 118 126 126 127 135 136 137 142 142 144 347 347Béliim 5 OTOTRANSFORMATORLAR 5.0 GiRis 153 5.1 Ik SARGILI BIR TRANSFORMATORUN OTOTRANSFORMATOR OLARAK BAGLANMASI 153 5.2 OTOTRANSFORMATOR PRENSIBt 153 5.3 AYARLANABILIR OTOTRANSFORMATORLAR, 165 Boliim 6 OicU TRANSFORMATORLARI 6.0 GiRis 171 6.1 GERILIM TRANSFORMATORLARI 171 6.2 AKIM TRANSFORMATORLARI 173 6.3 TOROIDAL (HALKA) AKIM TRANSFORMATORU 178 6.4 OLGU TRANSFORMATORLARININ DEVREYE BAGLANTISI 180 Bolum 7 Ug-FAZLI TRANSFORMATORLAR 7.0 GiRis 185 7.1 UC-FAZLI SISTEMLER 185 7.1.1 Y-Baglant 185 7.1.2 o-Baglanti 187 7.1.3 Gig Bagintilan 188 7.2 UG-FAZLI TRANSFORMATOR YAPILARI 190 7.3 UC-FAZ TRANSFORMATOR BAGLANTILARI 192 7.3.1 Yildiz-vildiz Baglanti (Y-Y) 194 7.3.2 Yildiz-Uggen Baglanti (Y-C) 197 7.3.3 Oggen-Vildiz Baglant (3-Y) 199 7.3.4 Oggen-Ucgen Baglanti (3-0) 201 7.4 TEK-HAT DIYAGRAMI 209 7.5 TRANSFORMATOR SARGI KADEMELERL 214 7.6 TRANSFORMATOR ANMA DEGERLERT 217 7.6.4 Transformatorun Gerilim ve Frekans Dederleri 217 7.6.2 Transformatorun Anma Gilg Dederi 218 7.7 ASIRI BASLANGIC AKIMI (INRUSH CURRENT) 2197.7 ASIRI BASLANGIC AKIMI (INRUSH CURRENT) 7.8 TRANSFORMATOR ETIKETI 7.9 Ikt TRANSFORMATOR ILE 3-FAZ TRANSFORMASYONU 7.9.1 Acik Uggen (V-V) Badlanti 7.9.2 3-Fazdan 2-Faza Transformasyon 7.9.2.1 Scott T-Baglantist 7.9.2.2 Ug-Faz T-Badlantis! 7.10 TRANSFORMATORLARIN BAGLANTI GRUPLART Béliim 8 DA MAKINALARINA GENEL BIR BAKIS 8.0 GiRIS 8.1 DOGRU AKIM MAKINALARININ ANA KISIMLART 8.2 ALAN (UYARTIM) KUTBU 8.3 ENDUVE 8.4 KOLLEKTOR VE FIRCALAR Béliim 9 DA GENERATORLERININ CALISMA ESASLARI 9.0 iris 9.1 AA GERILIMIN ORETIME 9.2 DOGRU AKIM GENERATOR 9.3 DALGA SEKLININ IYILESTIRILMESI 9.4 ENDUKLENEN GERILIM 9.5 ENDUKLENEN GERILIMIN DEGERI 9.6 YUKLU GENERATOR: ENERJt CEVIRME isLeMt 9.7 ENDUVI REAKSIVONU VE KOMUTASYON 9.7.1 Komutasyonu Lyilestirmek icin Firgalanin Kaydinimast 9.7.2 Komutasyon Kutuplart 9.8 GENERATOR OZELLIKLER! 9.9 COK-KUTUPLU GENERATOR 219 221 221 221 224 224 225 226 235 235 236 237 230 243 243 245 246 248 250 251 251 253 253 254 255Béliim 10 DA GENERATORLERININ ELEKTRIK DEVRE MODELLERI VE KARAKTERISTIKLERE 10.0 GIRIS 10.1 GENERATOR GERILIME 10.2 ENDUVE VE UYARTIM DEVRES! MODELLER! 10.3 DA GENERATOR BAGLANTILARI 10.3.1 Yabanci Uyartimll DA Generatérleri 10.3.2 Kendinden Uyartimlt DA Generatérler! 110.4 KENDINDEN UYARTIMLI GENERATORLERIN KARAKTERISTIKLERT 10.4.1 Seri Generatérler: 10.4.2 Sont Generatorler 10.4.3 Kompunt Generatorier 10.5 DA GENERATORLERIN PARALEL BAGLANMAST 10.5.1 SOnt Generatirlerin Paralel Batjlanmas! 10.5.2 Sont Generatérlerin Yuk Paylasimt 10.5.3 Seri ve Kompunt Generatérlerin Paralel Baglanmasi Béliim 11 DA MOTORLARININ ELEKTRIK DEVRE MODELLER! VE KARAKTERISTIKLERi 11.0 Giris 11.1 ENDUVI DEVRESI MODELI 11.2 UYARTIM DEVRESI MODELI 11.3 DA SERI MOTORLAR 11.3.1 Enduvi Gug-Akim (Pa-a) Karakteristigi 11.3.2 Moment-Hiz Karakteristifi 11.3.3 Yolalma (Baglama) 11.3.4 Gug Kayiplari ve Verim 11.4 DOGRU AKIM SONT MOTORLAR 11.4.1 Enduvi Gg-Akim Karakteristigi 11.4.2 Moment-Hiz Karakteristify 11.4.3 Gu Kayiplan ve Verim 11.5.1 Moment-Hiz Karakteristii 11.6 KALICI MIKNATISLI DA MOTORLARI 11.6.1 Yapisi 11.6.2 Esdeger Devre 11.6.3 Hiz-Moment ve Akim-Moment Karakteristikleri 259 259 260 261 261 268 268 268 270 276 279 280 282 285 289 289 291 292 293 296 299 300 308 309 B11 314 325 326 327 327 328im 12 DA MOTORLARINDA YUK SECIMi, DEVIR YONUNU DEGISTERME VE YOLVERME 12.0 GiRIS 12.1 MOTOR-YUK ESLEMESL 12.1.1 Mekanik Yokler 12.2 DA MOTORLARDA DEVIR YONUNUN DEGISTIRILMESI 12.2.2 Dért-Galisma Bélgest 12.3 DA MOTORLARA YOL VERME Béliim 13 DA MOTORLARININ HIZ KONTROLU VE SURUCULERE 13.0 GIRIS 13. SERL MOTORLARIN HIZ KONTROLO 13.1.1 Seri Direncle Enduvi Gerilimi Kontrol 13.1.2 Ayarit Gerilimli Kaynaklar 13.2 SONT MOTORLARIN HIZ KONTROLU 13.2.1 Seri Direncle Alan Akimi kontrolu 13.2.2 Seri Direnclerle Endiivi ve Alan Akimlaninin Kontroli 13.2.3 Ayarit Gerilimli Kaynaklar 13.3 AYARLANABILIR-HIZLI DOGRU AKIM MOTOR SURUCULERI 13.4 DA MOTORLARI IGIN AA-DA SURUCULERI 13.4.4 Kontrollll Dodrultucular ile Enddvi Gerilim Kontrold 13.4.4.4 Bir-Fazll AA Kaynagi 13.4.1.2 Ug-Fazlt AA Kaynagi 13.4.2 Kontrolli Dogrultucu ile Alan Akimt Kontrol 13.4.3 Hiz~Tetikleme Agisi tiskisi 13.5 DA-DA SURUCULER 13.5.1 DA-DA Kiyicilar (Choppers) 13.5.2 Bir-Bélgeli Kiyici ile DA Motor Hiz Kontrold 13.5.3 Iki-Bélgell Kiyicilar 13.5.4 Dort-Bélgeli Kiyicilar 13.6 DA MOTOR SURUCUSUNUN KAPALI-DEVRE HIZ KONTROLU kaynaklar kavramlar Dizini 337 337 338 342 343 344 355 355 355 357 357 358 358 359 360 363 364 365 366 368 369 371 371 373 382 387 389 395 397£— Dinen ber bodinde encklonen ene. nin dofraitulcaass . & — Endivide endtklenen esa nm deed. 2 — Defra clam makindlorintn yapun pee orb ediai stars Manos an tatu ve gaa pies area cae hie si DeLon Tv DOGRU AKIM DINAMOLADS VP KARANTERISTULLEE L— Kahane) wyaromie Ginomobr ee ee aes te Yavonel wpartenh dinamo tg gangren karaktereii b— Yavonct uyarnmh dinamo dy karektsristit) . . . 5 ss © — Yobun vysrtombs dinamolann kullamléits yerler. - = 2 — Koncinden uysrtials dinareclar A) Stot Ckamelne 2 ee ee ws — Sént dinamo boy Guiqrna karat! : i= gant dimamo dp karnktertsti eo fe — Gant dinamo yO laraimoristigt | 5... + @— gent dinamo ayar karaxtertettth. - ¢— Seat diameter twllankisgy yertor BuRREsaese esee ill BESE2 — Dokru akin motorkinnga Gevir says . = + 4 — Dofru wham soforlannia endiivi, reaketyont ss se ss 5 —Degru.sam moteelanodd komiitagyos 2s se se et A — Sout motoriar , a Tw oo i iS Sues Se A Oe b — Set motorars yor vormek . . + soma €— Yel verme direncl basamok hess | 2 4— Sint motor dig kavakteristift . ORs lai ¢ aie e/Sya = © — Stat motor moment karakteristifi - Sis Ew nie orm 4-— Sint motor devir karakteristift re oe f — Smt motor ayar kearakterietifi te ears hh — Sut motorun devir ylniinin Gegigtiriimen . . - . - ~ j — Sant motorlaran Gaclikleri ve mullantkitkies yetler . <5 « Ba Sed moteter fe ee er ps a iS pee ere b= Seri motorlara yall vermen ss Je se meres © — Ser) motor dug kearaktertasigh . <3 mie = Sort motor moment karakteristigh oi ae ¢ — Sex motorun devir ytniintin Gefigtivitmes! se f— Seel motortann Gasliddlert ve hullamidldar yerker ~e C= Kompunt motorlar 6. 5s Pec ee ee eeceraee a= Tagen ve dete Outen dapat a b— Kempunt motorlara yol vermit . . - - - - see e— Kempant motor dig karakteristiBi . 2 ee ee G— Kompant motor moment kaxaktertsgi . 5 whee fe Kompunt motcrlara éeslildert ve Xollarabikdans yertar . < . PEEEEU ERERERE BUBUDOEREE