Professional Documents
Culture Documents
Apala Desh Apali Rajyaghatana Edition 2
Apala Desh Apali Rajyaghatana Edition 2
Amnbr amÁ¶KQ>Zm
h¸$- @boIH$
rnhowal@gmail.com
àW‘ Amd¥Îmr-
{X. 26 OmZodmar, 2006, Z‘moËH«$m§Vr àH$meZ, gmobmnya
àVr-1,000
{ÛVr¶ Amd¥Îmr-
{X. 25 OmZodmar, 2018, ~§YwVm àH$meZ, gmobmnya
àVr-1,000
‘wÐH$ $-
gw{dÚm àH$meZ, 374, CÎma H$g~m, n§Om~ Vmb‘rOdi, gmobmnya.
’$moZ-0217/2722510
à‘wI {dVaH$-
gw{dÚm àH$meZ, gmobmnya.
_mo. 9403292111
àH$aU 1
àmMrZ Am{U ‘ܶ¶wJrZ ^maV
{~«{Q>em§Mo A{Yn˶
{~«{Q>e B©ñQ> B§{S>¶m H§$nZrMr 31 {S>g|~a 1600 ‘ܶo ñWmnZm
Pmbr. {Vbm ^maVm~amo~a ì¶mnma H$aʶmg {~«{Q>em§Zr nadmZJr {Xbr. gVamì¶m
eVH$mÀ¶m gwédmVrÀ¶m H$mimV ¶m H§$nZrZo ^maVmV ¶oD$Z Amnbo nm¶
amodʶmg gwê$dmV Ho$br. gwê$dmVrbm ˶m§Zr ñWm{ZH$m§gmo~V hmoUmam g§Kf©
Q>mibm. nmoVw©JrO, S>M Am{U ’o«§$M bmoH$m§er gwê$dmVrÀ¶m H$mimV ˶m§Mm
g§Kf© Pmbm. ¶m VrZhr eº$s¨Mm nwaogm ~§Xmo~ñV Ho$ë¶mZ§Va {~«{Q>e ì¶mnmè¶m§Zr
Amnbm ‘moMm© ^maVmVrb ñWm{ZH$ bmoH$m§H$S>o didbm. ¶m H$mimV ^maVmV
ñWm{ZH$ g§ñWm{ZH$m§Mo gÎmogmR>r g§Kf© hmoV AgV. {~«{Q>em§Zr ¶m g§Kfm©V
H$moUmMr Var EH$mMr ~mOy Koʶmg gwê$dmV Ho$br. hiyhiy ˶m§Zm ¶mV ¶e
àmá hmoD$ bmJbo d ˶m§Mr gÎmm Am{U g§nÎmrhr dmT>V Jobr.
X{jU ^maVmV H$Zm©Q>H$À¶m JmXrdê$Z Pmboë¶m g§Kfm©V ˶m§Zr
‘moh§‘X AbrMr ~mOy KoVbr. ‘moh§‘X AbrMm {dO¶ Pmë¶mZ§Va ˶m§Zr
˶mÀ¶mH$Sy>Z ì¶mnmar gdbVr {‘idyZ KoVë¶m. 1707 ‘ܶo ‘wKb ~mXehm
Am¡a§JOo~mMm ‘¥Ë¶y Pmë¶mZ§Va {R>H${R>H$mUÀ¶m gw^oXmam§Zr Amnbo ñdmV§Í¶
Omhra Ho$bo hmoVo. Aem doir h¡Xam~mXÀ¶m JmXrgmR>r {ZOm‘mMm ZmVy d ‘wbJm
¶m§À¶mV Pmboë¶m g§Kfm©V {~«{Q>em§Zr {ZOm‘mÀ¶m ‘wbmMr åhUOo Zm{gaO§JMr
~mOy KoD$Z ZmVy ‘wPâ’$aO§JMm nam^d Ho$bm. åh¡gyaMo Zdm~ h¡XaAbr d
˶m§Mm nwÌ {Q>ny ¶m§À¶m{dê$Õhr {~«{Q>em§Zr AZoH$ ¶wÕo Ho$br d eodQ>r 1784
‘ܶo {Q>nMy m nam^d Ho$bm. 1761 ‘ܶo nm{ZnVÀ¶m {Vgè¶m bT>mB©V ‘amR>eo mhrMm
{Z:nmV Ho$bm. 1757 ‘ܶo {gamO CÔm¡bm ¶mMm ßbmgr‘ܶo nam^d H$ê$Z
˶m§Zr ‘ra Om’$abm ~§JmbÀ¶m JmXrda ~gdbo. ¶m bT>mB©‘wio ~§Jmb, {~hma
Am{U Amo[agmV {~«{Q>em§Mo dM©ñd {Z‘m©U Pmbo. 1764 ‘ܶo ‘ra H$mgr‘
Am{U AmUIr XmoKm§À¶m g§¶wº$ ’$m¡Om§Mm ~³gma ¶oWo {~«{Q>e g¡Ý¶mZo nam^d
àH$aU 3
^maVr¶ g§{dYmZmMr nm¶m^aUr
amÁ`KQ>Zm åhUOo Zo_Ho$ H$m` ? `mMm {dMma Ho$ë`mg Ago gm§JVm
`oVo H$s, amÁ`KQ>Zm åhUOo Aem _yb^yV {Z`_m§Mm g§M` hmo`, H$s Á`mÛmao
Ë`m amîQ´>mVrb gmd©^m¡_ gËVoMr dmQ>Ur Ho$br OmVo. hr gmd©^m¡_ gÎmm H$moUr
Am{U H$er dmnamdr `mMohr {Xem{ZX}eZ Ë`mV Ho$bobo AgVo. åhUOoM Á`m
{Z`_m§À`m AmYmao gmd©^m¡_ gËVoÀ`m H$m`m©Mr {d^mJUr Am{U A§_b~OmdUr
hmoV,o Ë`m {Z`_m§Zm amÁ`KQ>Zm Ago åhUVmV. amÁ`KQ>ZM o o XmoZ àH$ma AgVmV-
1. {b{IV amÁ`KQ>Zm Am{U 2. A{b{IV amÁ`KQ>Zm.
{b{IV amÁ`KQ>ZVo gd© qH$dm Odinmg gd© {Z`_ {b{IV
ñdê$nmV V¶ma H$ê$Z R>odbobo AgVmV; Va A{b{IV amÁ`KQ>ZoV gd© qH$dm
Odinmg gd© {Z`_ A{b{IV AgVmV. Á¶m XoemMr amÁ¶KQ>Zm A{b{IV
ñdê$nmMr AgVo, ˶m XoemV AZoH$ ‘hÎdnyU© {ZU©¶ ho na§nam Am{U g§H$o Vm§À¶m
AmYmao KoVbo OmVmV. Aem {R>H$mUr gÎmmYmè¶m§H$Sy>Z OZVo~m~V njnmV
Ho$bm OmʶmMr ‘moR>r e³¶Vm AgVo. Á¶m {R>H$mUr Jar~-lr‘§V, ñÌr-nwê$f
Aem àH$maMo ^oX^md H$aʶmMr ‘mZ{gH$Vm Vrd« Agob, Aem {R>H$mUr Va
hr e³¶Vm A{YH$M JS>X ~ZVo.
OJmVë¶m à‘wI Xoem§nH¡ $s B§½b§S>Mr amÁ`KQ>Zm hr A{b{IV amÁ`KQ>Zm
Amho; Va ^maV Am{U A_o[aH$ogma»¶m Xoem§Mr amÁ`KQ>Zm hr {b{IV
amÁ`KQ>Zm Amho. {b{IV g§{dYmZmV gm§{dYm{ZH$ {Z`_ loîR> AgVmV.
A{b{IV g§{dYmZ bmJy H$aUmè¶m Xoem§à‘mUo VoWo éT>r, na§nam Am{U Mmbr[aVtMo
dM©ñd ‘mݶ Ho$bo OmV Zmhr. CbQ> Aem Mmbr[aVtZr {Z‘m©U Ho$bobo gd©
àH$maMo Aݶm¶ d njnmV Zmhrgo H$aʶmMm à¶ËZ {b{IV g§{dYmZmVrb
{Z¶‘m§Zr Ho$bobm AgVmo. ^maVr` g§{dYmZmZo Amnë`m ZmJ[aH$m§V H$moU˶mhr
àH$maMm ^oX^md Ho$bobm Zmhr. B§½b§S>_Ü`o VoWrb g§{dYmZmZwgma \$ŠV àm°Q>ño Q>Q§ >
Amncm Xoe Amncr amÁ`KQ>Zm & 20
n§WmMo (àmJ{VH$ qH$dm nwamoJm_r {dMmagaUrMo) bmoH$M amOnX YmaU H$ê$
eH$VmV. H°$W{bH$ n§WmMo (à{VJm_r qH$dm gZmVZr {dMmagaUrMo) bmoH$
VoWo amOnX YmaU H$é eH$V ZmhrV. ^maVr` amÁ`KQ>ZoZo ‘mÌ ^maVmV Agm
^oX^md Ho$bobm Zmhr. ^maVr` g§{dYmZmZo Amnë`m XoemVrb ZmJ[aH$m§À¶m
g§X^m©V Aݶm¶ d njnmV Xÿa H$aʶmMm Omo ’$ma ‘moR>m à¶ËZ Ho$bobm Amho,
˶m‘ܶo S>m°. Am§~oS>H$am§Mm qghmMm dmQ>m am{hbobm Amho.
dgmhVrÀ¶m ñdmV§Í¶mMr KmofUm(1942)
11 ‘mM© 1942 amoOr {~«{Q>e àYmZ‘§Ìr {dÝñQ>Z M{M©b ¶m§Zr
^maVmgmR>r dgmhVrÀ¶m ñdmV§Í¶mMr KmofUm Ho$br. ¶m ñdmV§Í¶mMo ñdê$n
R>adʶmgmR>r ñQ>°’$moS>© {H«$ßg ¶m§À¶m AܶjVoImbr EH$ g{‘Vr ^maVmV
nmR>dʶmV Ambr. nU ¶mV EH$hr ^maVr¶ g^mgX Zmhr, ¶m H$maUmgmR>r
H$m±J«ogZo ¶m H${‘eZbm {damoY Ho$bm. S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§Zr ‘mÌ ¶m
H${‘eZg‘moa Amnbr ~mOy R>odʶmMm à¶ËZ Ho$bm. ^maVmVrb JmoaJar~ dJ©,
eoVH$ar d eoV‘Oya dJ©, VËH$mbrZ Añn¥í¶dJ© ¶m gdmªÀ¶m {hVmgmR>r
S>m°.~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§Zr 15 Am°JñQ>, 1936 amoOr "ñdV§Ì ‘Oya nj'
ñWmnZ Ho$bm hmoVm. ¶m njmÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ ¶m H$mimV gd© emo{fV d
d§{MVm§gmR>r H$mhr g§{dYm{ZH$ h¸$ {‘idʶmÀ¶m à¶ËZmV Vo hmoVo. ‘mÌ,
Vwåhr Añn¥í¶m§Mo à{V{ZYr AmhmV H$s ‘Oyam§Mo? Agm àíZ H$ê$Z ñQ>°’$moS>©
{H«$ßg ¶m§Zr gd© emo{fVm§Mr ‘moQ> ~m§Yʶmg d ˶m§À¶m dVrZo ‘mJʶm ‘m§S>ʶmg
S>m°. Am§~oS>H$am§Zm {damoY Ho$bm. ˶m‘wio ¶mZ§Va ZmB©bmO hmoD$Z Amnbm
"ñdV§Ì ‘Oya nj' S>m°. Am§~oS>H$am§Zm ~aImñV H$amdm bmJbm d X{bVm§À¶m
‘mJʶm ‘mݶ H$adyZ KoʶmgmR>r 1942 ‘ܶo "eoS>¶yëS> H$mñQ>g² ’o$S>aoeZ'Mr
ñWmnZm H$amdr bmJbr.
KQ>Zmg{‘VrgmR>r {ZdS>UwH$m (1946)
1942 Vo 1945 ¶m H$mimV g§{dYmZ {Z{‘©VrMm àíZ Xþb©{jV
am{hbm hmoVm. 1945 ‘ܶo {ÛVr¶ ‘hm¶wÕmMr g‘már Pmë¶mZ§Va ‘mÌ
B§½b§S>‘ܶo {ZdS>UwH$m KoVë¶m Joë¶m d ˶m‘ܶo M{M©b ¶m§À¶m hþOya njmMm
nam^d hmoD$Z ³bo‘§Q> A°Q>br ¶m§Mm ‘Oya nj gÎmoda Ambm. ¶m njmbm
^maVm{df¶r ghmZw^yVr hmoVr. ˶m‘wio 15 ‘mM© 1946 amoOr A°Q>br ¶m§Zr
Amncm Xoe Amncr amÁ`KQ>Zm & 21
"ñdmV§Í¶mMm {ZU©¶ ^maVr¶m§À¶m hmVr Agob' Aer KmofUm Ho$br d Abo³Pm§S>a
h¶y‘, n°{WH$ bm°aoÝg d ñQ>°’$moS>© {H«$ßg ¶m VrZ ‘§Í¶m§Mo {eï>‘§S>i ^maVr¶
Zo˶m§~amo~a MMm© H$aʶmgmR>r ^maVmV nmR>dbo. ho {eï>‘§S>i H°${~ZoQ> {‘eZ
åhUyZ à{gÕ Amho. ¶m H°${~ZoQ> {‘eZÀ¶m ¶moOZoZwgma Owb¡ 1946 ‘ܶo
àm§{VH$ {dYmZ‘§S>im§À¶m ‘mܶ‘mVyZ ^maVmV {ZdS>UwH$m KoʶmV Amë¶m d
^maVr¶ KQ>Zmg{‘Vr {Z‘m©U H$aʶmV Ambr.
H°${~ZoQ> {‘eZ ¶moOZoZwgma ^maVr¶ g§{dYmZmMr {Z{‘©Vr H$aʶmgmR>r
Owb¡-1946 ‘ܶo ^maVmV àm§{VH$ {dYmZ‘§S>im§À¶m ‘mܶ‘mVyZ {ZdS>UyH$m
KoʶmV Amë¶m. ¶m ¶moOZoZwgma g§nyU© ^maVmVyZ KQ>Zmg^ogmR>r EHy$U 381
gXñ¶ {ZdSy>Z AmUmd¶mMo hmoVo. ¶m§V {~«{Q>em§À¶m A{Yn˶mImbrb ^maVr¶
àm§Vm§VyZ 292, ^maVr¶ g§ñWmZm§VyZ 89, Va H${‘eZam§À¶m A{Yn˶mImbrb
{X„r, Hy$J©, AO‘oa-‘odmS> d A§X‘mZ-{ZH$mo~ma ¶m Mma {d^mJm§VyZ {ZdSy>Z
AmUmd¶mÀ¶m Mma à{V{ZYr§Mm g‘mdoe hmoVm. ¶m {ZdS>UwH$rV nwT>rbà‘mUo
{d{dY njm§Mo C‘oXdma {ZdSy>Z Ambo. H$m±J«og-202, ‘wñbr‘ brJ-73,
ñdV§Ì-7, EH$sH$aUdmXr ‘wñbr‘-3, ^maVr¶ {¼íMZ-2, H¥$fH$ àOm-1,
eoS>¶yëS> H$mñQ>g² ’o$S>aoeZ-1, qhXÿ ‘hmg^m-1, A±½bmo-B§{S>¶Z-1 d
H$å¶w{ZñQ>-1. ¶mdoir ^maVr¶ g§ñWmZm§‘ܶo {ZdS>UwH$m Pmë¶m Zìh˶m.
˶m‘wio ˶m§Mo à{V{ZYr AÚmn {ZdS>bo Jobo ZìhVo. Aem pñWVrV g§{dYmZ
g^oMr n{hbr ~¡R>H$ ^abr.
g§{dYmZ g^oMr n{hbr ~¡R>H$ 9 {S>g|~a, 1946 amoOr ^abr hmoVr.
¶m ~¡R>H$sbm KQ>Zmg{‘VrMo EHy$U 207 gXñ¶ CnpñWV hmoVo. 11 {S>g|~a,
1946 amoOr g§{dYmZ g^oZo S>m°. amO|Ð àgmX ¶m§Mr KQ>Zm g{‘VrMo Aܶj
åhUyZ {ZdS> Ho$br. ‘wñbr‘ brJZo Oar {ZdS>UwH$m§V ^mJ KoVbm hmoVm, Var
{ZdS>>UyH$sZ§Va ñnï> Pmboë¶m H$m±J«ogÀ¶m à^mdmZo brJ YmñVmdbr. ˶m‘wio
brJZo KQ>Zmg{‘VrÀ¶m H$m‘H$mOmda ~{hîH$ma Q>mHy$Z ñdV§Ì Xoe {‘idʶmÀ¶m
à¶ËZm§da bj H|$ÐrV Ho$bo. eoS>çyëS> H$mñQ>g² ’o$S>aoeZ ¶m njmH$Sy>Z g§{dYmZ
g^oda {ZdSy>Z Jobobo S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$a ho EH$‘od {dÛmZ J¥hñW hmoVo.
˶m§Mm Am{U ˶mdoiÀ¶m H$m±J«ogMm ‘moR>m d¡Mm[aH$ {damoY Agë¶mZo H$m±J«ogZo
~m~mgmho~m§Zm C‘oXdmar {Xbr ZìhVr. {H«$ßg {‘eZMo à‘wI ñQ>°’$moS>© {H«$ßg
Amncm Xoe Amncr amÁ`KQ>Zm & 22
¶m§Zr "Vwåhr ‘Oyam§Mo à{V{Z{YËd H$aVm, H$s Añn¥í¶ dJm©Mo?' Agm àíZ
CnpñWV H$ê$Z S>m°. Am§~oS>H$am§Zm gd©OmVr¶ JmoaJar~ dJ©, ‘Oya Am{U
H$m‘Jmam§Mo ZoVo åhUyZ ñdrH$maʶmg ZH$ma {Xbm, Voìhm S>m°. Am§~oS>H$am§Zm
1942 gmbr ZmBbmOmZo eoS>¶yëS> H$mñQ>g² ’o$S>aoeZ ¶m njmMr ñWmnZm
H$amdr bmJbr hmoVr. ^maVr¶ g§{dYmZg^oV àdoe H$aʶmgmR>r S>m.° Am§~So >H$am§Zm
¶m "eoS>¶yëS> H$mñQ>g² ’o$S>aoeZ'Mm Cn¶moJ Pmbm.
`m amÁ`KQ>ZoZwgma `mnwT>o hOmamo df} ^maVmMm H$ma^ma Mmbdbm
OmB©b; Ë`m_wio `m XoemVrb gd© X{bV _mJmgdJu` bmoH$m§À`m {hVmMo `m
amÁ`KQ>ZoV g§ajU H$am`Mo Agob, Va Amnë`mbm KQ>Zm g{_VrV JoboM
nm{hOo, ho ~m~mgmho~m§Zr AmoiIbo hmoVo. na§Vw, VËH$mbrZ H$m±J«og ZoË`m§er
~m~mgmho~m§Mo AZoH$ _wÔçm§~m~V _V^oX Agë`mZo, _w§~B© _VXmag§KmVyZ KQ>Zm
g{_VrgmR>r C^o amhÊ`mMr BÀN>m ì`ŠV H$éZhr S>m°. Am§~oS>H$am§Zm H$m±J«ogZo
{VH$sQ> ZmH$mabo d H$moUË`mhr n[apñWVrV Vo KQ>Zmg{_Vrda {ZdSy>Z `oUma
ZmhrV, Agm à`ËZ Ho$bm. nU ~m~mgmho~hr ñdñW ~gUmam§n¡H$s {H$§dm hma
OmUmam§n¡H$s ZìhVo. eoS>¶yëS> H$mñQ>g² ’o$S>aoeZÀ¶m nmR>~imda n§. ~§Jmb
_YyZ S>m°. Am§~oS>H$a {ZdS>UyH$sg C^o am{hbo d VoWrb X{bV OmVrn¡H$s
~hþg§»`oZo Agboë`m Mm§S>mb ~m§Ydm§À¶m d _wñbr_ brJÀ`m ghH$m`m©VyZ
KQ>Zm g{_VrV nmohmoMbo. `mH$m_r Ë`m§Zm OmoJoÝÐZmW _§S>b `m§Zr A_yë`
ghH$m`© Ho$bo.
H$m±J«og Am{U S>m°. ~m~mgmho~ Am§~oS>H$a ¶m§À¶m‘ܶo ¶m H$mimV
‘moR>m KZKmoa g§Kf© gwê$ hmoVm. 1932 gmbr ‘hmË‘m Jm§YtÀ¶m Am‘aU
CnmofUmZ§Va ñdH$ï>mZo {‘idboë¶m ñdV§Ì ‘VXma g§Km§da S>m°. Am§~oS>H$am§Zr
ZmB©bmOmZo nmUr gmoS>bo hmoVo. nU ˶mZ§VaÀ¶m H$mimVrb H$m±J«ogÀ¶m
ì¶dhmam~m~V Vo g‘mYmZr ZìhVo. ˶mVM KQ>Zmg{‘VrVrb àdoem~m~V S>m°.
Am§~oS>H$am§Zm ’$ma ‘moR>m g§Kf© H$amdm bmJbm hmoVm d ˶mjUr Var Vo ˶mV
{dO¶r R>abo hmoVo. gZXera _mJm©Zo _. Jm§Yr Am{U ˶m§À¶m H$m±Jo«gda
{_idbobm S>m°. Am§~oS>H$am§Mm hm Xwgam EH$ AË`§V AgmYmaU Agm {dO`
hmoVm. g§{dYmZg^oV ¶oʶm~m~V ~m~mgmho~m§Mo ܶo¶ BWn¶ªV Var ‘¶m©{XVM
hmoVo. ¶m XoemVrb JmoaJ[a~m§À¶m ^{dVì¶mMo ˶m§Zm g§ajU H$am¶Mo hmoVo.
Amncm Xoe Amncr amÁ`KQ>Zm & 23
¶mnojm ‘moR>o H$mhr H$aʶmMr g§Yr VoWo Amnë¶mbm {‘iob, ¶mMr ˶m§Zm
nwgQ>erhr H$ënZm ZìhVr.
ܶo¶ d C{X²Xï>m§Mm R>amd
9 {S>g|~a 1946 amoOr KQ>Zmg{‘VrMo H$m‘H$mO gwê$ Pmë¶mZ§Va
{X. 13 {S>g|~a 1946 amoOr n§. Odmhabmb Zohê§$Zr KQ>Zmg{‘VrÀ¶m ܶo¶
Am{U C{X²Xï>m§Mm R>amd KQ>Zmg{‘Vrg‘moa ‘§OyargmR>r ‘m§S>bm. ¶m R>amdmVrb
à‘wI ‘wX²Xo nwT>rbà‘mUo hmoVo-
1. ñdV§Ì, gmd©^m¡‘ JUamÁ¶mMr {Z{‘©Vr
2. ‘yb^yV h¸$m§Mm g§{dYmZmV g‘mdoe
3. OZVoÀ¶m gmd©^m¡‘ËdmMm ñdrH$ma
4. ^maVr¶ g§ñWmZo Am{U àm§Vm§Zm g^mgXËd
5. Aëng§»¶m§H$ Am{U ‘mJmg àdJmªZm g§ajUo
~°. O¶H$am§Mm ñWJZ àñVmd Am{U S>m°. Am§~oS>H$am§Mm à^md
Zohê§$À¶m àñVmdmda g^mJ¥hmV MMm© gwê$ AgVmZm g§{dYmZg^og‘moa
EH$ ‘moR>r AS>MU {Z‘m©U Pmbr. Vr AS>MU ‘w§~B©VyZ KQ>Zmg{‘Vrda {ZdSy>Z
Amboë¶m ~°. O¶H$a ¶m§À¶m ñWJZ àñVmdm‘wio {Z‘m©U Pmbr hmoVr. g§ñWm{ZH$m§Mo
à{V{ZYr d {deofV: ‘wñbr‘ brJMo g^mgX ¶oV ZmhrV, Vmoda g§{dYmZ
g^oMo H$m‘H$mO ~§X R>odmdo, Agm àñVmd ~°. O¶H$a ¶m§Zr ‘m§S>bm hmoVm. ¶m
àñVmdm‘wio g§{dYmZ g^oV ‘moR>¶m qMVoMo d VUmdmMo dmVmdaU ngabo.
Aem g§^«‘mÀ¶m d A{ZpíMVVoÀ¶m dmVmdaUmV KQ>Zm g{‘VrMo Aܶj
S>m.° amO|Ð àgmX ¶m§Zr AMmZH$nUo S>m.° ~m~mgmho~ Am§~So >H$am§Zm g§{dYmZg^og‘moa
Amnbo ‘VàXe©Z H$aʶmMr {dZ§Vr Ho$br. S>m°. Am§~oS>H$am§Zm ¶m {dZ§Vr~m~V
‘moR>o AmíM¶© dmQ>bo; H$maU Zoh‘rà‘mUo Amnbm Z§~a eodQ>r bmJUma!
{H$‘mZ n§Yam-drg bmoH$ Var AmYr ~mobVrb d ‘J Amnë¶mbm g§Yr
{‘iob, Agm {dMma ˶m§Zr Ho$bm hmoVm. {edm¶ ܶo¶ Am{U C{X²Xï>m§À¶m
R>amdm~m~V d ¶m ñWJZ àñVmdm~m~V nwaogm Aä¶mg H$ê$ZM Amnbo ‘V
˶m§Zm g§{dYmZg^og‘moa ‘m§S>m¶Mo hmoVo. nU KQ>Zm g{‘VrÀ¶m Aܶjm§ZrM
{dZ§Vr Ho$bobr Agë¶m‘wio Vo ~mobm¶bm C^o am{hbo.
amÁ`KQ>Zodarb Amjon
^maVr` amÁ`KQ>Zdo a Q>rH$m H$aVmZm H$mhr bmoH$ "^maVr` amÁ`KQ>Zdo a
nmíMmË` {dMmam§MmM à^md Amho; B§½b§S>, A_o[aH$m, Am°ñQ´>o{b`m `mgma»`m
Xoem§À`m amÁ`KQ>Zm§Mm Ë`mda nJS>m Amho' Ago åhUVmV. Mm§Jë¶mbmhr
dmB©Q> R>adʶmMm CÚmoJ Ago H$mhr bmoH$ ^maVmV gVV H$aV AmhoV. dmñV{dH$V:
H$moUË`mhr Mm§Jë`m JmoîQ>tMm Z§VaÀ`m Mm§Jë`m JmoîQ>rda n[aUm_ hm hmoVM
AgVmo. Mm§Jë`m JmoîQ>tMm gwn[aUm_ H$mbm¡KmV ñnîQ> Pmë`mZ§Va VgmM
gwn[aUm_ KS>dyZ AmUÊ`mgmR>r BVa bmoH$hr Vmo _mJ© Adb§~VmVM. `mV
dmB©Q> H$mhrM Zmhr. AJXr A_o[aHo$À`m amÁ`KQ>Zodahr {~«Q>re amÁ`KQ>ZoMm
à^md nS>bobm AmhoM !
Xwgar _hÎdmMr JmoîQ> åhUOo ^maVr` amÁ`KQ>Zm hr ñdmV§Í`, g_Vm,
~§Yy^md d Ý`m` `m VÎdm§da AmYmabobr Amho. amÁ`KQ>ZoMo {eënH$ma
S>m°.Am§~oS>H$ahr `mM VÎdm§Zm gdm©{YH$ _hÎd XoUmao hmoVo. na§Vw Ë`m§Mo ho
VÎdkmZ Ë`m§Zr nmíMmË`m§H$Sy>Z CYma-CgZmdarda KoVbobo VÎdkmZ Zmhr.
S>m°. ~m~mgmho~ ñdV: åhUV AgV, H$s "_mÂ`m gm_m{OH$ VÎdkmZmMo dU©Z
ñdmV§Í`, g_Vm Am{U ~§Yw^md `m VrZ eãXm§V H$aVm `oB©b; na§Vw, ho _mPo
VÎdkmZ _r \«|$M H«$m§VrnmgyZ KoVbo Amho, Ago H$moUmbmhr g_OVm `oUma
Zmhr. _mÂ`m VÎdkmZmMr _wio hr amOH$maUmV Zìho, Va Y_m©_Ü`o AmhoV;
Am{U _r Vr _mÂ`m JwéH$Sy>ZM åhUOo ^JdmZ ~wÕm§H$Sy>Z KoVbobr AmhoV !'
AbrH$S>À`m H$mimV ^maVr` amÁ`KQ>Zoda EH$ {ZamimM Amjon
H$mhr bmoH$m§Zr KoVbm. `m bmoH$m§Zr ^maVr¶ amÁ`KQ>Zm AmVm OwZr Pmbr
Amho Ago gm§JV {VMm \o$aAmT>mdm KoVbm nm{hOo Aer ^maV^a hÿb CR>dyZ
{Xbr. KQ>ZoMm \o$aAmT>mdm KoÊ`mgmR>r Ë`m§Zr Ý`m. d|H$Q>Mobæ`m `m§À`m
AÜ`jVoImbr EH$ Am`moJhr Zo_bm. `m bmoH$m§À`m dV©ZmVrb {dg§JVr
bmoH$emhrMm B{Vhmg
1950 gmbr ^maVmZo ^maVr¶ g§{dYmZ Am{U bmoH$emhr OrdZnÕVr
ñdrH$mabr, ¶m Jmoï>rbm AmVm gw‘mao gÎma df} CbQy>Z Jobr AmhoV. ¶m
H$mimV XoemV H$moUVo ~Xb Pmbo Am{U H$moUVo ~Xb H$am¶Mo amhÿZ Jobo,
¶mMm AmVm AmnU AmT>mdm KoVbm nm{hOo. g§{dYmZ ñdrH$maʶmnydu Amnë¶m
XoemV ‘moR>çm à‘mUmV {ZajaVm hmoVr. Xm[aж hmoVo. ór-nwê$f ^oX^md
Am{U {df‘Vm hmoVr. AÞYmݶm~m~V namdb§~Z hmoVo. OJmV à{Vð>m Z À¶m
~amo~a hmoVr. OmVr^oX Am{U Añn¥í¶Vm hmoVr. Ym{‘©H$ AmKmS>rda ‘V^oX
Am{U ^m§S>Uo hmoVr. ¶m Aem ApñWa ^maVmbm EH$Ì R>odyZ, ˶mMo A§VJ©V
g§Kf© H$‘r H$aV, ˶mbm ~mø AmH«$‘Um§nmgyZ gwa{jV R>odV nwT>o KoD$Z Om¶Mo
hmoVo. ho ^¶§H$a ‘moR>o AmìhmZ hmoVo d ^maVr¶ ZmJ[aH$m§Zr ^maVr¶ g§{dYmZmÀ¶m
‘mܶ‘mVyZ Vo brb¶m nobbobo Amho. ^maV AmO ~hþVm§e joÌm§V Ho$di
ñd¶§nyU©M Pmbobm Zmhr, Va AZoH$ AmKmS>çm§da Vmo AmVm ‘hmgÎmm hmoʶmÀ¶m
{XeoZo à¶ËZ H$aV Amho. ho ^maVr¶ g§{dYmZ Am{U ^maVmMo ZmJ[aH$ ¶m
XmoKm§Mohr Eo{Vhm{gH$ åhUVm ¶oB©b, Ago ¶e Amho Am{U XmoKohr ˶mgmR>r
A{^Z§XZmg nmÌ AmhoV.
^maV Am{U ^maVr¶ g§{dYmZ qH$dm ^maVr¶ bmoH$emhr ¶m§À¶m
¶emMm JwUJm¡ad H$aVmZmM H$m¶ H$am¶Mo amhÿZ Jobo Amho, ¶mH$S>ohr AmnU
bj R>odyZ gd© joÌm§V A{YH$ ¶e {‘idʶmMm à¶ËZ H$aUo ho Amnbo gdmªMo
EH$ Z¡{VH$ H$V©ì¶ Amho. bmoH$emhr hr AmVm AmOÀ¶m OmJ{VH$ amOH$s¶
n[aàoú¶mV gdm©{YH$ n[aUm‘H$maH$, à^mdr d à{Vð>mg§nÞ amÁ¶ì¶dñWm
åhUyZ nwT>o Ambobr Amho. OJ^amVrb ~hþg§»¶ amï´>m§Zr AmVm bmoH$emhrMm
ñdrH$ma Ho$bobm Amho. a{e¶mgma»¶m H$å¶w{ZñQ> {dMmagaUrÀ¶m Xoembmhr
bmoH$emhrMm ñdrH$ma H$amdm bmJbobm Agë¶mZo OJ^amV bmoH$emhrMm