You are on page 1of 78

3.2.1.

METODE HASPER

A. STASIUN D

No Tahun X Maks m T Ut
1 1974 265 270 1 19 1.85
2 1975 250 265 2 9.5 1.22
3 1976 270
4 1977 165 3360.00
R= = 186.667
5 1978 215 18.00
6 1979 125
7 1980 245 U2 = -0.22
8 1981 110 U5 = 0.64
9 1982 270 U10 = 1.26
10 1983 90 U15 = 1.63
11 1984 165
12 1985 115
13 1986 145
14 1987 150
15 1988 165
16 1989 235 1 R1 - R R2 - R
Sn = +
17 1990 220 2 U1 U2
18 1991 160 = 1 270.00 - 186.67 265.00 - 186.67
( + )
Jumlah 3360 2 1.85 1.22
= 54.626348

R2 = R + Sn x UT
= 186.67 + 54.6263477 x -0.22
= 174.649 mm

R5 = R + Sn x UT
= 186.66667 + 54.6263477 x 0.64
= 221.628 mm

R10 = R + Sn x UT
= 186.66667 + 54.6263477 x 1.26
= 255.496 mm

R15 = R + Sn x UT
= 186.66667 + 54.6263477 x 1.63
= 275.708 mm
B. STASIUN E

No Tahun X Maks m T Ut
1 1974 165 290 1 19 1.85
2 1975 145 275 2 9.5 1.22
3 1976 170
4 1977 230 3480.00
R= = 193.333
5 1978 260 18.00
6 1979 210
7 1980 205 U2 = -0.22
8 1981 275 U5 = 0.64
9 1982 90 U10 = 1.26
10 1983 195 U15 = 1.63
11 1984 180
12 1985 165
13 1986 275
14 1987 290
15 1988 130
16 1989 205 1 R1 - R R2 - R
Sn = +
17 1990 195 2 U1 U2
18 1991 95 = 1 290.00 - 0.00 275.00 - 0.00
( + )
Jumlah 3480 2 1.85 1.22
= 191.0833

R2 = R + Sn x UT
= 193.33 + 191.083296 x -0.22
= 151.295 mm

R5 = R + Sn x UT
= 193.33333 + 191.083296 x 0.64
= 315.627 mm

R10 = R + Sn x UT
= 193.33333 + 191.083296 x 1.26
= 434.098 mm

R15 = R + Sn x UT
= 193.33333 + 191.083296 x 1.63
= 554.481 mm
C. STASIUN F

No Tahun X Maks m T Ut
1 1974 150 290 1 1 1.85
2 1975 175 260 2 0.5 1.22
3 1976 210
4 1977 215 3430.00
R= = 190.556
5 1978 225 18.00
6 1979 195
7 1980 185 U2 = -0.22
8 1981 225 U5 = 0.64
9 1982 160 U10 = 1.26
10 1983 80 U15 = 1.63
11 1984 260
12 1985 160
13 1986 290
14 1987 175
15 1988 150
16 1989 245 1 R1 - R R2 - R
Sn = +
17 1990 240 2 U1 U2
18 1991 90 = 1 290.00 - 190.56 260.00 - 190.56
( + )
Jumlah 3430 2 1.85 1.22
= 55.337715

R2 = R + Sn x UT
= 190.56 + 55.3377148 x -0.22
= 178.381 mm

R5 = R + Sn x UT
= 190.56 + 55.3377148 x 0.64
= 225.972 mm

R10 = R + Sn x UT
= 190.55556 + 55.3377148 x 1.26
= 260.281 mm

R15 = R + Sn x UT
= 190.55556 + 55.3377148 x 1.63
= 295.144 mm
Lampiran 1

REDUCED MEAN (Yn)

n 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 0.4952 0.4996 0.5035 0.5070 0.5100 0.5128 0.5157 0.5181 0.5202 0.5220

20 0.5236 0.5252 0.5268 0.5283 0.5296 0.5300 0.5820 0.5882 0.5343 0.5353

30 0.5362 0.5371 0.5380 0.5388 0.5396 0.5400 0.5410 0.5418 0.5424 0.5430

40 0.5436 0.5442 0.5448 0.5453 0.5458 0.5468 0.5468 0.5473 0.5477 0.5481

50 0.5485 0.5489 0.5493 0.5497 0.5501 0.5504 0.5508 0.5511 0.5515 0.5518

60 0.5521 0.5524 0.5527 0.5530 0.5533 0.5535 0.5538 0.5540 0.5543 0.5545

70 0.5548 0.5550 0.5552 0.5555 0.5557 0.5559 0.5561 0.5563 0.5565 0.5567

80 0.5569 0.5570 0.5572 0.5574 0.5576 0.5578 0.5580 0.5581 0.5583 0.5585

90 0.5586 0.5589 0.5589 0.5591 0.5592 0.5593 0.5595 0.5596 0.5598 0.5599

100 0.5600 - - - - - - - -
Lampiran 2

REDUCED STANDARD DEVIATION (Sn)

n 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 0.9496 0.9676 0.9833 0.9971 1.0095 1.0206 1.0316 1.0411 1.0493 1.0565

20 1.0628 1.0696 1.0754 1.0811 1.0864 1.0915 1.0961 1.1004 1.1047 1.1080

30 1.1124 1.1159 1.1193 1.1226 1.1255 1.1285 1.1313 1.1339 1.1363 1.1388

40 1.1413 1.1436 1.1458 1.1480 1.1499 1.1519 1.1538 1.1557 1.1574 1.1590

50 1.1607 1.1623 1.1638 1.1658 1.1667 1.1681 1.1696 1.1708 1.1721 1.1734

60 1.1747 1.1759 1.1770 1.1782 1.1793 1.1803 1.1814 1.1824 1.1834 1.1844

70 1.1854 1.1863 1.1873 1.1881 1.1890 1.1898 1.1906 1.1915 1.1923 1.1930

80 1.1938 1.1945 1.1953 1.1959 1.1967 1.1973 1.1980 1.1987 1.1994 1.2001

90 1.2007 1.2013 1.2020 1.2026 1.2032 1.2036 1.2044 1.2049 1.2055 1.2060

100 1.2065 - - - - - - - - -
Lampiran 3

RETURN PERIOD
A FUNCTION OF REDUCED VARIATE

Return Periode (T) Reduced Variate


(years) Yt
2 0.3665
5 1.4999
10 2.2502
20 2.9702
25 3.1985
50 3.9019
100 4.6001
200 5.2960
500 6.2140
1000 6.9190
5000 8.5390
10000 9.9210
Lampiran 4

HUBUNGAN ANTARA T dan U

T U T U T U
1.00 -1.86 15 1.63 70 3.08
1.01 -1.35 16 1.69 72 3.11
1.02 -1.28 17 1.74 74 3.13
1.03 -1.23 18 1.80 76 3.16
1.04 -1.19 19 1.85 78 3.16
1.05 -1.15 20 1.89 80 3.21
1.06 -1.12 21 1.94 82 3.23
1.08 -1.07 22 1.98 84 3.26
1.10 -1.02 23 2.02 86 3.28
1.15 -0.93 24 2.06 88 3.30
1.20 -0.85 25 2.10 90 3.33
1.25 -0.79 26 2.13 92 3.35
1.30 -0.73 27 2.17 94 3.37
1.35 -0.68 28 2.19 96 3.39
1.40 -0.63 29 2.24 98 3.41
1.50 -0.54 30 2.27 100 3.43
1.60 -0.46 31 2.30 110 3.53
1.70 -0.40 32 2.33 120 3.62
1.80 -0.33 33 2.36 130 3.70
1.90 -0.28 34 2.39 140 3.77
2.00 -0.22 35 2.41 150 3.84
2.20 -0.13 36 2.44 160 3.91
2.40 -0.04 37 2.47 170 3.97
2.60 0.04 38 2.49 180 4.03
2.80 0.11 39 2.51 190 4.09
3.00 0.17 40 2.54 200 4.14
3.20 0.24 41 2.56 220 4.24
3.40 0.29 42 2.59 240 4.33
3.60 0.34 43 2.61 260 4.42
3.80 0.39 44 2.63 280 4.50
4.00 0.44 45 2.65 300 4.57
4.50 0.55 46 2.67 350 4.77
5.00 0.64 47 2.69 400 4.88
5.50 0.73 48 2.71 450 5.01
6.00 0.81 49 2.73 500 5.13
6.50 0.88 50 2.75 600 5.33
7.00 0.95 52 2.79 700 5.51
7.50 1.01 54 2.83 800 5.56
8.00 1.06 56 2.86 900 5.80
9.00 1.17 58 2.90 1000 5.92
10.00 1.26 60 2.93 5000 7.90
11.00 1.35 62 2.96 10000 8.83
12.00 1.43 64 2.99 50000 11.08
13.00 1.50 66 3.00 80000 12.32
14.00 1.57 68 3.05 500000 13.74
Lampiran 5

Koefisien Mn dan Mp Untuk Perhitungan Curah hujan Maksimum

Menurut Metode Ir. J. P. Der Weduwen

n Mn

p Mp
I/5 0.238

I/4 0.262
I/3 0.291
I/2 0.336

1 0.410

2 0.492

3 0.541

4 0.579

5 0.602

10 0.705

15 0.766

20 0.811

25 0.845

30 0.875

40 0.915

50 0.948

60 0.975

70 1.000

80 1.020

90 1.030

100 1.050
DATA CURAH HUJAN

Curah Hujan (mm)


No Tahun
Stasiun A Stasiun B Stasiun C Stasiun D
1 1974 265 165 150 100
2 1975 250 145 175 210
3 1976 270 170 210 275
4 1977 165 230 215 260
5 1978 215 260 225 210
6 1979 125 210 195 195
7 1980 245 205 185 160
8 1981 110 275 225 250
9 1982 270 90 160 270
10 1983 90 195 80 265
11 1984 165 180 260 290
12 1985 115 165 160 175
13 1986 145 275 290 225
14 1987 150 290 175 290
15 1988 165 130 150 150
16 1989 235 205 245 235
17 1990 220 195 240 165
18 1991 160 95 90 280
19 1992 150 215 210 230
20 1993 205 135 250 240
21 1994 115 275 110 190
22 1995 300 265 210 190
23 1996 195 145 260 270
24 1997 240 200 215 240
25 1998 260 295 90 215
26 1999 220 245 170 240
27 2000 210 265 200 160
28 2001 200 160 195 250
29 2002 225 150 215 280
30 2003 245 170 265 290
Tabel Data Curah Hujan

Drainase Perkotaan
Analisa Curah Hujan Dengan Metode GUMBEL

1 Stasiun A
No Tahun X X2
1 1974 265 70225 5925
X' = = 197.50
2 1975 250 62500 30
3 1976 270 72900
4 1977 165 27225 (S X2 - X' . S X)0,5
Sx = ( )
5 1978 215 46225 (n-1)
6 1979 125 15625 1262375 - 197.50 * 5925 0.5
= ( )
7 1980 245 60025 29
8 1981 110 12100
= 56.382
9 1982 270 72900
10 1983 90 8100
11 1984 165 27225 Untuk
12 1985 115 13225
13 1986 145 21025 n = 30 Yn = 0.5362
14 1987 150 22500 Sn = 1.1124
15 1988 165 27225
16 1989 235 55225 T = 2 th Yt = 0.3665
17 1990 220 48400 T = 5 th Yt = 1.4999
18 1991 160 25600 T = 10 th Yt = 2.2502
19 1992 150 22500 T = 15 th Yt = 2.6054
20 1993 205 42025
21 1994 115 13225
22 1995 300 90000
23 1996 195 38025
24 1997 240 57600
25 1998 260 67600
26 1999 220 48400
27 2000 210 44100
28 2001 200 40000
29 2002 225 50625
30 2003 245 60025
Jumlah 5925 1262375

Drainase Perkotaan
Yt - Yn 0.3665 - 0.536
K2 = = = -0.15255
Sn 1.1124

Yt - Yn 1.500 - 0.536
K5 = = = 0.8663
Sn 1.1124

Yt - Yn 2.2502 - 0.536
K10 = = = 1.5408
Sn 1.1124

Yt - Yn 2.6054 - 0.536
K15 = = = 1.8601
Sn 1.1124

X2 = X' + K2 . Sx
= 197.50 + -0.1526 x 56.382
= 188.899 mm

X5 = X' + K5 . Sx
= 197.50 + 0.8663 x 56.382
= 246.345 mm

X10 = X' + K10 . Sx


= 197.50 + 1.5408 x 56.382
= 284.373 mm

X15 = X' + K15 . Sx


= 197.50 + 1.8601 x 56.382
= 302.377 mm

Drainase Perkotaan
2 Stasiun B

No Tahun X X2
1 1974 165 27225 6000
X' = = 200.00
2 1975 145 21025 30
3 1976 170 28900
4 1977 230 52900 (S X2 - X' . S X)0,5
Sx = ( )
5 1978 260 67600 (n-1)
6 1979 210 44100 1296450 - 200.00 x 6000 0.5
= ( )
7 1980 205 42025 29
8 1981 275 75625
= 57.670
9 1982 90 8100
10 1983 195 38025
11 1984 180 32400 Untuk
12 1985 165 27225
13 1986 275 75625 n = 30 Yn = 0.5362
14 1987 290 84100 Sn = 1.1124
15 1988 130 16900
16 1989 205 42025 T = 2 th Yt = 0.3665
17 1990 195 38025 T = 5 th Yt = 1.4999
18 1991 95 9025 T = 10 th Yt = 2.2502
19 1992 215 46225 T = 15 th Yt = 2.6054
20 1993 135 18225
21 1994 275 75625
22 1995 265 70225
23 1996 145 21025
24 1997 200 40000
25 1998 295 87025
26 1999 245 60025
27 2000 265 70225
28 2001 160 25600
29 2002 150 22500
30 2003 170 28900
Jumlah 6000 1296450

Drainase Perkotaan
Yt - Yn 0.3665 - 0.536
K2 = = = -0.15255
Sn 1.1124

Yt - Yn 1.500 - 0.536
K5 = = = 0.8663
Sn 1.1124

Yt - Yn 2.2502 - 0.536
K10 = = = 1.5408
Sn 1.1124

Yt - Yn 2.6054 - 0.536
K15 = = = 1.8601
Sn 1.1124

= X' + K2 . Sx
X2
= 200.00 + -0.1526 x 57.670
= 191.202 mm

= X' + K5 . Sx
X5
= 200.00 + 0.8663 x 57.670
= 249.961 mm

= X' + K10 . Sx
X10
= 200.00 + 1.5408 x 57.670
= 288.859 mm

= X' + K15 . Sx
X15
= 200.00 + 1.8601 x 57.670
= 307.274 mm

Drainase Perkotaan
3 Stasiun C
No Tahun X X2
1 1974 150 22500 5820
X' = = 194.00
2 1975 175 30625 30
3 1976 210 44100
4 1977 215 46225 (S X2 - X' . S X)0,5
Sx = ( )
5 1978 225 50625 (n-1)
6 1979 195 38025 1213200 - 194.00 x 5820 0.5
= ( )
7 1980 185 34225 29
8 1981 225 50625
= 53.86
9 1982 160 25600
10 1983 80 6400
11 1984 260 67600 Untuk
12 1985 160 25600
13 1986 290 84100 n = 30 Yn = 0.5362
14 1987 175 30625 Sn = 1.1124
15 1988 150 22500
16 1989 245 60025 T = 2 th Yt = 0.3665
17 1990 240 57600 T = 5 th Yt = 1.4999
18 1991 90 8100 T = 10 th Yt = 2.2502
19 1992 210 44100 T = 15 th Yt = 2.6054
20 1993 250 62500
21 1994 110 12100
22 1994 210 44100
23 1994 260 67600
24 1995 215 46225
25 1996 90 8100
26 1997 170 28900
27 2000 200 40000
28 2001 195 38025
29 2002 215 46225
30 2003 265 70225
Jumlah 5820 1213200

Drainase Perkotaan
Yt - Yn 0.3665 - 0.536
K2 = = = -0.15255
Sn 1.1124

Yt - Yn 1.500 - 0.536
K5 = = = 0.866
Sn 1.1124

Yt - Yn 2.2502 - 0.536
K10 = = = 1.541
Sn 1.1124

Yt - Yn 2.6054 - 0.536
K15 = = = 1.860
Sn 1.1124

= X' + K2 . Sx
X2
= 194.00 + -0.1526 x 53.86
= 185.784 mm

= X' + K5 . Sx
X5
= 194.00 + 0.8663 x 53.86
= 240.659 mm

= X' + K10 . Sx
X10
= 194.00 + 1.5408 x 53.86
= 276.985 mm

= X' + K15 . Sx
X15
= 194.00 + 1.8601 x 53.86
= 294.183 mm

Drainase Perkotaan
4 Stasiun D

No Tahun X X2
1 1974 100 10000 6240
X' = = 222.86
2 1975 210 44100 28
3 1976 275 75625
4 1977 260 67600 (S X2 - X' . S X)0,5
Sx = ( )
5 1978 210 44100 (n-1)
6 1979 195 38025 1459500 - 222.86 * 6240 0.5
= ( )
7 1980 160 25600 27
8 1981 250 62500
= 50.51
9 1982 270 72900
10 1983 265 70225
11 1984 290 84100 Untuk
12 1985 175 30625
13 1986 225 50625 n = 28 Yn = 0.5362
14 1987 175 30625 Sn = 1.1124
15 1988 290 84100
16 1989 150 22500 T = 2 th Yt = 0.3665
17 1990 235 55225 T = 5 th Yt = 1.4999
18 1991 165 27225 T = 10 th Yt = 2.2502
19 1992 280 78400 T = 15 th Yt = 2.6054
20 1993 230 52900
21 1994 240 57600
22 1995 190 36100
23 1996 190 36100
24 1997 270 72900
25 2000 240 57600
26 2001 160 25600
27 2002 250 62500
28 2003 290 84100
Jumlah 6240 1459500

Drainase Perkotaan
Yt - Yn 0.3665 - 0.536
K2 = = = -0.15255
Sn 1.1124

Yt - Yn 1.500 - 0.536
K5 = = = 0.866
Sn 1.1124

Yt - Yn 2.2502 - 0.536
K10 = = = 1.541
Sn 1.1124

Yt - Yn 2.6054 - 0.536
K15 = = = 1.860
Sn 1.1124

= X' + K2 . Sx
X2
= 222.86 + -0.1526 x 50.51
= 215.152 mm

= X' + K5 . Sx
X5
= 222.86 + 0.8663 x 50.51
= 266.611 mm

= X' + K10 . Sx
X10
= 222.86 + 1.5408 x 50.51
= 300.676 mm

= X' + K10 . Sx
X15
= 222.86 + 1.8601 x 50.51
= 316.803 mm

Drainase Perkotaan
Analisa Curah Hujan Dengan Metode Log Pearson Type III

1 STASIUN A

Debit
No Tahun Log x (Log x)2 (Log x - Logx)3
x
1 1974 265 2.423 5.872 0.0032 68.284
Log X = = 2.276
2 1975 250 2.398 5.750 0.0018 30
3 1976 270 2.431 5.912 0.0037
4 1977 165 2.217 4.917 -0.0002 S(LogX)2 - LogX.SLogX 0.5
SLogX = ( )
5 1978 215 2.332 5.440 0.0002 n-1
6 1979 125 2.097 4.397 -0.0058
7 1980 245 2.389 5.708 0.0014 155.97 - 2.28 * 68.28 0.5
= ( )
8 1981 110 2.041 4.167 -0.0129 29
9 1982 270 2.431 5.912 0.0037
10 1983 90 1.954 3.819 -0.0334 = 0.137
11 1984 165 2.217 4.917 -0.0002
12 1985 115 2.061 4.246 -0.0100 nS(Log X - Log X)3
CS =
13 1986 145 2.161 4.672 -0.0015 (n-1)(n-2)(SLog X)3
14 1987 150 2.176 4.735 -0.0010
15 1988 165 2.217 4.917 -0.0002 30 * -0.047 -1.411
= =
16 1989 235 2.371 5.622 0.0009 29 * 28 * 0.003 2.086
17 1990 220 2.342 5.487 0.0003
18 1991 160 2.204 4.858 -0.0004 = -0.7
19 1992 150 2.176 4.735 -0.0010
20 1993 205 2.312 5.344 0.0000
21 1994 115 2.061 4.246 -0.0100
22 1995 300 2.477 6.136 0.0081
23 1996 195 2.290 5.244 0.0000
24 1997 240 2.380 5.665 0.0011
25 1998 260 2.415 5.832 0.0027
26 1999 220 2.342 5.487 0.0003
27 2000 210 2.322 5.393 0.0001
28 2001 200 2.301 5.295 0.0000
29 2002 225 2.352 5.533 0.0004
30 2003 245 2.389 5.708 0.0014
S 68.284 155.968 -0.0470

Drainase Perkotaan
Untuk :
T= 2 thn ==> k = 0.116
T= 5 thn ==> k = 0.857
T = 10 thn ==> k = 1.183
T = 15 thn ==> k = 1.386

Persamaan garis lurus untuk distribusi Normal:


Log XT = Log X + Slog X.k

Untuk :
T = 2 thn ==> Log X 2 = 2.276 + 0.137 * 0.116
= 2.2920278
X2 = 195.89702

T= 5 thn ==> Log X 5 = 2.276 + 0.137 * 0.857


= 2.3935211
X5 = 247.46915

T = 10 thn ==> Log X 10 = 2.276 + 0.137 * 1.183


= 2.4381726
X 10 = 274.26641

T = 15 thn ==> Log X 15 = 2.276 + 0.137 * 1.386


= 2.4660228
X 15 = 292.43056

Drainase Perkotaan
2 STASIUN B

Debit
No Tahun Log x (Log x)2 (Log x - Logx)3
x
1 1974 165 2.217 4.917 -0.00020 68.452
Log X = = 2.282
2 1975 145 2.161 4.672 -0.00151 30
3 1976 170 2.230 4.975 -0.00010
4 1977 230 2.362 5.578 0.00063 S(LogX)2 - LogX.SLogX 0.5
SLogX = ( )
5 1978 260 2.415 5.832 0.00268 n-1
6 1979 210 2.322 5.393 0.00010
7 1980 205 2.312 5.344 0.00005 156.73 - 2.28 * 68.45 0.5
= ( )
8 1981 275 2.439 5.950 0.00435 29
9 1982 90 1.954 3.819 -0.03335
10 1983 195 2.290 5.244 0.00000 = 0.136
11 1984 180 2.255 5.086 -0.00001
12 1985 165 2.217 4.917 -0.00020 nS(Log X - Log X)3
CS =
13 1986 275 2.439 5.950 0.00435 (n-1)(n-2)(SLog X)3
14 1987 290 2.462 6.063 0.00646
15 1988 130 2.114 4.469 -0.00427 30 * -0.034 -1.021
= =
16 1989 205 2.312 5.344 0.00005 29 * 28 * 0.003 2.040
17 1990 195 2.290 5.244 0.00000
18 1991 95 1.978 3.911 -0.02657 = -0.5
19 1992 215 2.332 5.440 0.00018
20 1993 135 2.130 4.538 -0.00310
21 1994 275 2.439 5.950 0.00435
22 1995 265 2.423 5.872 0.00318
23 1996 145 2.161 4.672 -0.00151
24 1997 200 2.301 5.295 0.00002
25 1998 295 2.470 6.100 0.00727
26 1999 245 2.389 5.708 0.00144
27 2000 265 2.423 5.872 0.00318
28 2001 160 2.204 4.858 -0.00037
29 2002 150 2.176 4.735 -0.00100
30 2003 170 2.230 4.975 -0.00010
S 68.452 156.726 -0.03403

Drainase Perkotaan
Untuk :
T= 2 thn ==> k = 0.083
T= 5 thn ==> k = 1.856
T = 10 thn ==> k = 1.260
T = 15 thn ==> k = 1.465

Persamaan garis lurus untuk distribusi Normal:


Log XT = Log X + Slog X.k

Untuk :
T = 2 thn ==> Log X 2 = 2.276 + 0.137 * 0.083
= 2.2875079
X2 = 193.86879

T= 5 thn ==> Log X 5 = 2.276 + 0.137 * 1.856


= 2.530352
X5 = 339.11893

T = 10 thn ==> Log X 10 = 2.276 + 0.137 * 1.260


= 2.4487191
X 10 = 281.0083

T = 15 thn ==> Log X 15 = 2.276 + 0.137 * 1.465


= 2.4767519
X 15 = 299.74498

Drainase Perkotaan
3 STASIUN C

Debit
No Tahun Log x (Log x)2 (Log x - Logx)3
x
1 1974 150 2.176 4.735 -0.0010 68.029
Log X = = 2.268
2 1975 175 2.243 5.031 0.0000 30
3 1976 210 2.322 5.393 0.0001
4 1977 215 2.332 5.440 0.0002 S(LogX)2 - LogX.SLogX 0.5
SLogX = ( )
5 1978 225 2.352 5.533 0.0004 n-1
6 1979 195 2.290 5.244 0.0000
7 1980 185 2.267 5.140 0.0000 154.86 - 2.27 * 68.03 0.5
= ( )
8 1981 225 2.352 5.533 0.0004 29
9 1982 160 2.204 4.858 -0.0004
10 1983 80 1.903 3.622 -0.0519 = 0.143
11 1984 260 2.415 5.832 0.0027
12 1985 160 2.204 4.858 -0.0004 nS(Log X - Log X)3
CS =
13 1986 290 2.462 6.063 0.0065 (n-1)(n-2)(SLog X)3
14 1987 175 2.243 5.031 0.0000
15 1988 150 2.176 4.735 -0.0010 30 * -0.113 -3.401
= =
16 1989 245 2.389 5.708 0.0014 29 * 28 * 0.003 2.392
17 1990 240 2.380 5.665 0.0011
18 1991 90 1.954 3.819 -0.0334 = -1.4
19 1992 210 2.322 5.393 0.0001
20 1993 250 2.398 5.750 0.0018
21 1994 110 2.041 4.167 -0.0129
22 1995 210 2.322 5.393 0.0001
23 1996 260 2.415 5.832 0.0027
24 1997 215 2.332 5.440 0.0002
25 1998 90 1.954 3.819 -0.0334
26 1999 170 2.230 4.975 -0.0001
27 2000 200 2.301 5.295 0.0000
28 2001 195 2.290 5.244 0.0000
29 2002 215 2.332 5.440 0.0002
30 2001 265 2.423 5.872 0.0032
S 68.029 154.863 -0.1134

Drainase Perkotaan
Untuk :
T= 2 thn ==> k = 0.225
T= 5 thn ==> k = 0.832
T = 10 thn ==> k = 1.041
T = 15 thn ==> k = 1.146

Persamaan garis lurus untuk distribusi Normal:


Log XT = Log X + Slog X.k

Untuk :
T = 2 thn ==> Log X 2 = 2.276 + 0.137 * 0.225
= 2.3069573
X2 = 202.74835

T= 5 thn ==> Log X 5 = 2.276 + 0.137 * 0.832


= 2.3900969
X5 = 245.52565

T = 10 thn ==> Log X 10 = 2.276 + 0.137 * 1.041


= 2.4187232
X 10 = 262.25463

T = 15 thn ==> Log X 15 = 2.276 + 0.137 * 1.146


= 2.4330591
X 15 = 271.05608

Drainase Perkotaan
4 STASIUN D

Debit
No Tahun Log x (Log x)2 (Log x - Logx)3
x
1 1974 100 2.000 4.000 -0.0211 70.313
Log X = = 2.344
2 1975 210 2.322 5.393 0.0001 30
3 1976 275 2.439 5.950 0.0043
4 1977 260 2.415 5.832 0.0027 S(LogX)2 - LogX.SLogX 0.5
SLogX = ( )
5 1978 210 2.322 5.393 0.0001 n-1
6 1979 195 2.290 5.244 0.0000
7 1980 160 2.204 4.858 -0.0004 165.13 - 2.34 * 70.31 0.5
= ( )
8 1981 250 2.398 5.750 0.0018 29
9 1982 270 2.431 5.912 0.0037
10 1983 265 2.423 5.872 0.0032 = 0.107
11 1984 290 2.462 6.063 0.0065
12 1985 175 2.243 5.031 0.0000 nS(Log X - Log X)3
CS =
13 1986 225 2.352 5.533 0.0004 (n-1)(n-2)(SLog X)3
14 1987 290 2.462 6.063 0.0065
15 1988 150 2.176 4.735 -0.0010 30 * 0.033 1.000
= =
16 1989 235 2.371 5.622 0.0009 29 * 28 * 0.001 1.005
17 1990 165 2.217 4.917 -0.0002
18 1991 280 2.447 5.989 0.0050 = 1.0
19 1992 230 2.362 5.578 0.0006
20 1993 240 2.380 5.665 0.0011
21 1994 190 2.279 5.193 0.0000
22 1995 190 2.279 5.193 0.0000
23 1996 270 2.431 5.912 0.0037
24 1997 240 2.380 5.665 0.0011
25 1998 215 2.332 5.440 0.0002
26 1999 240 2.380 5.665 0.0011
27 2000 160 2.204 4.858 -0.0004
28 2001 250 2.398 5.750 0.0018
29 2002 280 2.447 5.989 0.0050
30 2003 290 2.462 6.063 0.0065
S 70.313 165.129 0.0333

Drainase Perkotaan
Untuk :
T= 2 thn ==> k = -0.164
T= 5 thn ==> k = 0.758
T = 10 thn ==> k = 1.340
T = 15 thn ==> k = 1.809

Persamaan garis lurus untuk distribusi Normal:


Log XT = Log X + Slog X.k

Untuk :
T = 2 thn ==> Log X 2 = 2.276 + 0.137 * -0.164
= 2.2536768
X2 = 179.33985

T= 5 thn ==> Log X 5 = 2.276 + 0.137 * 0.758


= 2.3799612
X5 = 239.86189

T = 10 thn ==> Log X 10 = 2.276 + 0.137 * 1.340


= 2.4596766
X 10 = 288.18846

T = 15 thn ==> Log X 15 = 2.276 + 0.137 * 1.809


= 2.5238689
X 15 = 334.09416

Drainase Perkotaan
METODE HASPER
1 Stasiun A 2

No X
1 300
2 270 Maks m T Ut
3 270 1 2 3 4
4 265 300 1 31 2.3
5 260 270 2 15.5 1.63
6 250
7 245 R = 197.5
8 245
9 240 U 2 = -0.22
10 235 U 5 = 0.64 Lampiran 4
11 225 U ###
= 1.26
12 220 U ###
= 1.63
13 220
14 215 1 R1 - R R2 - R
Sn = ( + )
15 210 2 U1 U2
16 205 = 1 300.00 - ### + 270.00 - ###
( )
17 200 2 2.3 1.63
18 195 = 44.5219
19 165
20 165 R2 = R + Sn x UT
21 165 = 197.5 + 44.5219 x -0.22
22 160 = ###
23 150
24 150 R5 = R + Sn x UT
25 145 = 197.5 + 44.5219 x 0.64
26 125 = ###
27 115
28 115 R10 = R + Sn x UT
29 110 = 197.5 + 44.5219 x 1.26
30 90 = ###
S 5925
R15 = R + Sn x UT
= 197.5 + 44.5219 x 1.63
= ###
METODE HASPER
Stasiun B 2 Stasiun

No X No
1 295 1
2 290 Maks m T Ut 2
3 275 1 2 3 4 3
4 275 295 1 31 2.3 4
5 275 290 2 15.5 1.63 5
6 265 6
7 265 R = 200 7
8 260 8
9 245 U 2 = -0.22 9
10 230 U 5 = 0.64 Lampiran 4 10
11 215 U ###
= 1.26 11
12 210 U ###
= 1.63 12
13 205 13
14 205 1 R1 - R R2 - R 14
Sn = ( + )
15 200 2 U1 U2 15
16 195 = 1 295.00 - ### + 290.00 - ### 16
( )
17 195 2 2.3 1.63 17
18 180 = 48.2595 18
19 170 19
20 170 R2 = R + Sn x UT 20
21 165 = 200 + 48.2595 x -0.22 21
22 165 = ### 22
23 160 23
24 150 R5 = R + Sn x UT 24
25 145 = 200 + 48.2595 x 0.64 25
26 145 = ### 26
27 135 27
28 130 R10 = R + Sn x UT 28
29 95 = 200 + 48.2595 x 1.26 29
30 90 = ### 30
S 6000 S
R15 = R + Sn x UT
= 200 + 48.2595 x 1.63
= ###
METODE HASPER
Stasiun C

No X
1 290
2 265 Maks m T Ut
3 260 1 2 3 4
4 260 290 1 31 2.3
5 250 265 2 15.5 1.63
6 245
7 240 R = 194
8 225
9 225 U 2 = -0.22
10 215 U 5 = 0.64 Lampiran 4
11 215 U ###
= 1.26
12 215 U ###
= 1.63
13 210
14 210 1 R1 - R R2 - R
Sn = ( + )
15 210 2 U1 U2
16 200 = 1 290.00 - ### + 265.00 - ###
( )
17 195 2 2.3 1.63
18 195 = 42.6487
19 185
20 175 R2 = R + Sn x UT
21 175 = 194 + 42.6487 x -0.22
22 170 = ###
23 160
24 160 R5 = R + Sn x UT
25 150 = 194 + 42.6487 x 0.64
26 150 = ###
27 110
28 90 R10 = R + Sn x UT
29 90 = 194 + 42.6487 x 1.26
30 80 = ###
S 5820
R15 = R + Sn x UT
= 194 + 42.6487 x 1.63
= ###
CURAH HUJAN RATA-RATA KETIGA STASIUN DENGAN METODE GUMBEL

CURAH HUJAN (mm)


PERIODE
NO METODE GUMBEL RATA-RATA
ULANG
STASIUN A STASIUN B STASIUN C STASIUN D
1 2 188.899 191.202 185.784 215.152 188.628
2 5 246.345 249.961 240.659 266.611 245.655
3 10 284.373 288.859 276.985 300.676 283.406
4 15 302.377 307.274 294.183 316.803 301.278

CURAH HUJAN RATA-RATA KETIGA STASIUN DENGAN METODE LOGPERSON III

CURAH HUJAN (mm)


PERIODE
NO METODE LOGPERSON III RATA-RATA
ULANG
STASIUN A STASIUN B STASIUN C STASIUN D
1 2 195.897 193.869 202.748 179.340 197.505
2 5 247.469 339.119 245.526 239.862 277.371
3 10 274.266 281.008 262.255 288.188 272.510
4 15 292.431 299.745 271.056 334.094 287.744

Drainase Perkotaan
CURAH HUJAN MAKSIMUM

CURAH HUJAN (mm)


PERIODE METODE
NO MAX
ULANG
GUMBEL LOGPERSON
1 2 188.628 197.505 197.505
2 5 245.655 277.371 277.371
3 10 283.406 272.510 283.406
4 15 301.278 287.744 301.278

MENENTUKAN INTENSITAS CURAH HUJAN METODE MONONOBE

R 24
I = X ( )2/3
24 t/60

197.505 24
I2 = ( )2/3 = 358.89 mm/jam
24 5/60

277.371 24
I5 = ( )2/3 = 504.017 mm/jam
24 5/60

283.406 24
I10 = ( )2/3 = 514.983 mm/jam
24 5/60

301.278 24
I15 = ( )2/3 = 547.458 mm/jam
24 5/60

TABEL INTENSITAS CURAH HUJAN

t INTENSITAS CURAH HUJAN


Menit I2 I5 I 10 I 15
5 358.890 504.017 514.983 547.458
10 226.086 317.511 324.419 344.877
15 172.536 242.306 247.578 263.190
20 142.426 200.019 204.371 217.259
25 122.739 172.371 176.122 187.228
30 108.691 152.643 155.964 165.799
35 98.076 137.736 140.732 149.607
40 89.722 126.004 128.746 136.864
45 82.947 116.489 119.023 126.529
50 77.320 108.587 110.950 117.946
55 72.560 101.902 104.119 110.685
60 68.471 96.159 98.251 104.447
65 64.913 91.163 93.146 99.020
70 61.784 86.768 88.656 94.247
75 59.007 82.868 84.670 90.010
80 56.522 79.378 81.105 86.219
85 54.283 76.234 77.892 82.804
90 52.253 73.383 74.980 79.708

Drainase Perkotaan
In t e n s it a s C u ra h H u ja n ( m m /J a m )

GRAFIK INTENSITAS CURAH HUJAN TERHADAP WAKTU


Metode Mononobe

600.000

500.000

400.000

300.000

200.000

100.000

0.000
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

I2 Waktu (Menit)
I5 I10
I 15

Drainase Perkotaan
MENENTUKAN INTENSITAS CURAH HUJAN METODE TALBOT

Rumus :

a
I =
t+b

Dimana:

(it)(i2) - (i2t)(i)
a =
N(i2) - (i)(i)

(it)(i) - N(i2t)
b =
N(i2) - (i)(i)

Perhitungan Koefisien Untuk Periode Ulang 2 Tahun

No t t2 i i2 (it) (i2t)

1 5 25 358.890 128801.957 1794.449 644009.786


2 10 100 226.086 51115.091 2260.865 511150.906
3 15 225 172.536 29768.763 2588.044 446531.446
4 20 400 142.426 20285.037 2848.511 405700.743
5 25 625 122.739 15064.768 3068.465 376619.208
6 30 900 108.691 11813.741 3260.731 354412.244
7 35 1225 98.076 9618.893 3432.658 336661.241
8 40 1600 89.722 8050.122 3588.899 322004.893
9 45 2025 82.947 6880.169 3732.605 309607.612
10 50 2500 77.320 5978.457 3866.024 298922.863
11 55 3025 72.560 5265.006 3990.820 289575.338
12 60 3600 68.471 4688.286 4108.264 281297.184
13 65 4225 64.913 4213.710 4219.351 273891.160
14 70 4900 61.784 3817.260 4324.879 267208.204
15 75 5625 59.007 3481.776 4425.493 261133.174
16 80 6400 56.522 3194.693 4521.729 255575.453
17 85 7225 54.283 2946.618 4614.035 250462.566
18 90 8100 52.253 2730.397 4702.788 245735.725
S 855 52725 1969.226 317714.746 65348.611 6130499.746

Sehingga :
65348.611 * 317714.746 - 6130499.746 * 1969.226
a =
18 * 317714.746 - 1969.226 * 1969.226

= 4720.159

65348.611 * 1969.226 - 18 * 6130499.746


b =
18 * 317714.746 - 1969.226 * 1969.226

= 9.960

Drainase Perkotaan
Perhitungan Koefisien Untuk Periode Ulang 5 Tahun

t t2 i i2 (it) (i2t)
No
1 5 25 504.017 254033.137 2520.085 1270165.683
2 10 100 317.511 100813.117 3175.108 1008131.171
3 15 225 242.306 58712.246 3634.592 880683.697
4 20 400 200.019 40007.712 4000.386 800154.241
5 25 625 172.371 29711.896 4309.285 742797.398
6 30 900 152.643 23299.970 4579.298 698999.113
7 35 1225 137.736 18971.121 4820.749 663989.220
8 40 1600 126.004 15877.071 5040.170 635082.842
9 45 2025 116.489 13569.599 5241.988 610631.970
10 50 2500 108.587 11791.174 5429.359 589558.685
11 55 3025 101.902 10384.050 5604.619 571122.776
12 60 3600 96.159 9246.599 5769.554 554795.964
13 65 4225 91.163 8310.604 5925.563 540189.234
14 70 4900 86.768 7528.694 6073.763 527008.593
15 75 5625 82.868 6867.026 6215.064 515026.950
16 80 6400 79.378 6300.820 6350.216 504065.585
17 85 7225 76.234 5811.548 6479.848 493981.557
18 90 8100 73.383 5385.099 6604.491 484658.916
S 855 52725 2765.538 626621.483 91774.139 12091043.593

Sehingga :
91774.139 * 626621.483 - 12091043.593 * 2765.538
a =
18 * 626621.483 - 2765.538 * 2765.538

= 6628.886

91774.139 * 2765.538 - 18 * 12091043.593


b =
18 * 626621.483 - 2765.538 * 2765.538

= 9.960

Drainase Perkotaan
Perhitungan Koefisien Untuk Periode Ulang 10 Tahun

t t2 i i2 (it) (i2t)
No
1 5 25 514.983 265207.168 2574.913 1326035.839
2 10 100 324.419 105247.534 3244.188 1052475.343
3 15 225 247.578 61294.793 3713.668 919421.899
4 20 400 204.371 41767.512 4087.420 835350.233
5 25 625 176.122 31018.819 4403.040 775470.463
6 30 900 155.964 24324.855 4678.928 729745.645
7 35 1225 140.732 19805.594 4925.632 693195.788
8 40 1600 128.746 16575.448 5149.827 663017.920
9 45 2025 119.023 14166.479 5356.036 637491.540
10 50 2500 110.950 12309.826 5547.483 615491.314
11 55 3025 104.119 10840.809 5726.556 596244.474
12 60 3600 98.251 9653.325 5895.080 579199.502
13 65 4225 93.146 8676.158 6054.483 563950.273
14 70 4900 88.656 7859.855 6205.908 550189.862
15 75 5625 84.670 7169.083 6350.283 537681.188
16 80 6400 81.105 6577.971 6488.375 526237.672
17 85 7225 77.892 6067.177 6620.828 515710.082
18 90 8100 74.980 5621.971 6748.182 505977.370
S 855 52725 2825.706 654184.376 93770.830 12622886.408

Sehingga :
93770.830 * 654184.376 - 12622886.408 * 2825.706
a =
18 * 654184.376 - 2825.706 * 2825.706

= 6773.108

93770.830 * 2825.706 - 18 * 12622886.408


b =
18 * 654184.376 - 2825.706 * 2825.706

= 9.960

Drainase Perkotaan
Perhitungan Koefisien Untuk Periode Ulang 15 Tahun

t t2 i i2 (it) (i2t)
No
1 5 25 547.458 299710.049 2737.289 1498550.245
2 10 100 344.877 118940.012 3448.768 1189400.118
3 15 225 263.190 69269.114 3947.854 1039036.708
4 20 400 217.259 47201.375 4345.175 944027.499
5 25 625 187.228 35054.300 4680.698 876357.500
6 30 900 165.799 27489.466 4973.984 824683.982
7 35 1225 149.607 22382.259 5236.246 783379.067
8 40 1600 136.864 18731.878 5474.578 749275.123
9 45 2025 126.529 16009.507 5693.791 720427.816
10 50 2500 117.946 13911.308 5897.310 695565.409
11 55 3025 110.685 12251.174 6087.676 673814.596
12 60 3600 104.447 10909.202 6266.827 654552.110
13 65 4225 99.020 9804.908 6436.283 637318.989
14 70 4900 94.247 8882.405 6597.256 621768.378
15 75 5625 90.010 8101.765 6750.735 607632.353
16 80 6400 86.219 7433.751 6897.536 594700.059
17 85 7225 82.804 6856.504 7038.341 582802.852
18 90 8100 79.708 6353.377 7173.727 571803.936
S 855 52725 3003.897 739292.354 99684.075 14265096.738

Sehingga :
99684.075 * 739292.354 - 14265096.738 * 3003.897
a =
18 * 739292.354 - 3003.897 * 3003.897

= 7200.224

99684.075 * 3003.897 - 18 * 14265096.738


b =
18 * 739292.354 - 3003.897 * 3003.897

= 9.960

Drainase Perkotaan
MENENTUKAN INTENSITAS CURAH HUJAN METODE TALBOT

a
I =
t+b

4720.159
I2 = = 315.5106 mm/jam
5 + 9.960

6628.886
I5 = = 443.096 mm/jam
5 + 9.960

6773.108
I10 = = 452.7363 mm/jam
5 + 9.960

7200.224
I15 = = 481.2861 mm/jam
5 + 9.960

TABEL INTENSITAS CURAH HUJAN

t INTENSITAS CURAH HUJAN


MENIT I2 I5 I 10 I 15
5 315.511 443.096 452.736 481.286
10 236.476 332.102 339.328 360.726
15 189.106 265.576 271.354 288.466
20 157.547 221.255 226.069 240.325
25 135.015 189.611 193.737 205.954
30 118.121 165.886 169.496 180.184
35 104.985 147.438 150.646 160.146
40 94.478 132.683 135.570 144.119
45 85.883 120.612 123.236 131.008
50 78.721 110.554 112.960 120.083
55 72.662 102.045 104.265 110.840
60 67.469 94.752 96.813 102.919
65 62.969 88.432 90.356 96.054
70 59.031 82.902 84.706 90.047
75 55.557 78.023 79.721 84.748
80 52.469 73.687 75.290 80.038
85 49.707 69.807 71.326 75.823
90 47.220 66.315 67.758 72.031
n s it a s C u ra h H u ja n ( m m /J a m )

Drainase Perkotaan
GRAFIK INTENSITAS CURAH HUJAN TERHADAP WAKTU
Metode Talbot
In t e n s it a s C u ra h H u ja n ( m m /J a m )

GRAFIK INTENSITAS CURAH HUJAN TERHADAP WAKTU


Metode Talbot

600.000

500.000

400.000

300.000

200.000

100.000

0.000
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

I2 I5 I 10
I 15 Waktu (Menit)

Drainase Perkotaan
3.4. INTENSITAS CURAH HUJAN

Dari tabel rekapitulasi curah hujan, diperoleh data curah hujan maksimum :

CURAH HUJAN (mm)


NO PERIODE ULANG METODE MAXIMUM
GUMBEL HASPER IWAI
1 2 168.108 180.682 163.743 180.682
2 5 254.409 240.670 201.170 254.409
3 10 316.625 279.955 235.589 316.625
4 15 375.111 301.911 255.973 375.111

MENENTUKAN INTENSITAS CURAH HUJAN

Untuk menentukan intensitas curah hujan, maka digunakan rumus menurut DR. MONONOBE :

R 24
I = X ( )2/3
24 t / 60

180.682 24
I2 = ( )2/3 = 316.15674 mm / jam
24 5/60

254.409 24
I5 = ( )2/3 = 445.16358 mm / jam
24 5/60

316.625 24
I10 = ( )2/3 = 554.02978 mm / jam
24 5/60
375.111 24
I15 = ( )2/3 = 656.36784 mm / jam
24 5/60

TABEL INTENSITAS CURAH HUJAN

t INTENSITAS CURAH HUJAN ( mm/jam )


( menit ) I2 I5 I 10 I 15
5 316.157 445.164 554.030 656.368
10 200.089 281.734 350.633 415.401
15 153.110 215.586 268.308 317.868
20 126.632 178.304 221.908 262.898
25 109.290 153.886 191.519 226.896
30 96.900 136.439 169.806 201.172
35 87.526 123.241 153.380 181.712
40 80.143 112.844 140.441 166.383
45 74.149 104.405 129.937 153.938
50 69.168 97.391 121.209 143.598
55 64.951 91.454 113.819 134.843
60 61.326 86.350 107.467 127.317
65 58.170 81.906 101.937 120.766
70 55.393 77.997 97.071 115.001
75 52.928 74.525 92.750 109.882
80 50.720 71.417 88.882 105.300
85 48.731 68.616 85.396 101.170
90 46.927 66.075 82.234 97.424
IN T E N S ITA S C U R A H H U JA N (m m /ja m )

GRAFIK INTENSITAS CURAH HUJAN TERHADAP WAKTU


1000.000

800.000

600.000

400.000

200.000

0.000
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

WAKTU KONSENTRASI (MENIT)

I 2 I 5 I 10 I 15
t INTENSITAS CURAH HUJAN
MENIT I2 I5 I 10 I 15
5 316.157 445.164 554.030 656.368
10 200.089 281.734 350.633 415.401
15 153.110 215.586 268.308 317.868
20 126.632 178.304 221.908 262.898
25 109.290 153.886 191.519 226.896
30 96.900 136.439 169.806 201.172
35 87.526 123.241 153.380 181.712
40 80.143 112.844 140.441 166.383
45 74.149 104.405 129.937 153.938
50 69.168 97.391 121.209 143.598
55 64.951 91.454 113.819 134.843
60 61.326 86.350 107.467 127.317
65 58.170 81.906 101.937 120.766
70 55.393 77.997 97.071 115.001
75 52.928 74.525 92.750 109.882
80 50.720 71.417 88.882 105.300
85 48.731 68.616 85.396 101.170
90 46.927 66.075 82.234 97.424
c d e f
1000 1500 1000 200

24.5 m 23.5 m
25.5 m 21.5 m 20.5 m 19.5 m ###
22.5 m

Q3 = 0.30 m3/det
A0 A1 A2 A3 A4
m

I II III IV
1000
b

100 Ha 150 Ha 100 Ha 29 Ha

A0'
A5 A6 A7 A8

VII VIII

SUNGAI
VI 100 Ha 38.5 Ha
V
2000 m

C5 B0 B1 B2
a

C2
225 Ha C7 C8

200 Ha C3 C4 IX
400

C0 C1 150 Ha

Q2 = 0.25 m3/det
C6
Q1 = 0.15 m3/det

Drainase Perkotaan
SKETSA SALURAN

Drainase Perkotaan
Diketahui :

Data - data untuk daerah perencanaan :

Q1 = 0.10 m3/det
Q2 = 0.10 m3/det
Q3 = 0.10 m3/det

a = 2000 m f = 200 m
b = 1000 m g = 400 m
c = 1000 m
d = 1500 m
e = 1000 m

Lebar jalan + Trotoar

Jalan A = 10.00 m
Jalan B = 10.00 m
Jalan C = 10.00 m
Jalan D = 10.00 m
Jalan E = 10.00 m

X = 17.5 m

Gorong - gorong

Koefisien run off ( C ) :

C1 = 0.50 C4 = 0.40
C2 = 0.50 C5 = 0.50
C3 = 0.40 Cjalan = 0.50

Drainase Perkotaan
Data Topografi

Dengan mengacu pada denah, dapat dibuat tabel data topografi sebagai berikut :

Luas Areal Elevasi ( m ) Panjang lahan ( Lt ) Kemiringan


No Petak
( Ha ) Awal Akhir (m) Lahan ( % )
1 I 100 26.50 20.40 1414 0.43
2 II 150 21.60 19.00 1803 0.14
3 III 100 19.00 17.83 1414 0.08
4 IV 29 17.60 16.56 1070 0.10
5 V 200 24.00 21.00 2236 0.13
6 VI 225 21.00 18.80 2121 0.10
7 VII 100 18.50 16.50 1414 0.14
8 VIII 38.5 17.50 15.00 1073 0.23
9 IX 150 22.00 16.75 1803 0.29
1092.5

Lebar jalan A = 10.00 m Cjalan = 0.5


B = 10.00 m
C = 10.00 m
D = 10.00 m
E = 10.00 m

X = 17.5 m

Drainase Perkotaan
Data Saluran

Dengan mengacu pada denah, dapat dibuat tabel data saluran sebagai berikut :

Nama Elevasi ( m ) Panjang Kemiringan


No
Saluran Awal Akhir Saluran ( m ) Saluran ( % )
1 A0 - A 1 26.50 22.20 1000 0.43
2 A1 - A 5 22.20 20.40 1000 0.18
3 A0' - A5 22.00 20.40 1000 0.16
4 A5 - A 6 20.40 18.70 1500 0.11
5 A2 - A 6 19.20 18.70 1000 0.05
6 A6 - A 7 18.70 17.83 1000 0.09
7 A3 - A 7 17.88 17.83 1000 0.01
8 A7 - A 8 17.83 16.56 380 0.33
9 A4 - A 8 17.20 16.56 1016 0.06
10 B0 - B 1 16.80 16.50 1000 0.03
11 A7 - B1 17.83 16.50 1000 0.13
12 B1 - B 2 16.50 15.00 390 0.38
13 A8 - B2 16.56 15.00 1000 0.16
14 C0 - C 1 26.50 22.40 1000 0.41
15 A5 - C2 20.00 19.75 750 0.03
16 C1 - C 2 22.50 19.75 1250 0.22
17 C3 - C 2 21.00 19.00 750 0.27
18 C3 - C 4 21.00 18.80 1500 0.15
19 C4 - C 5 18.80 17.00 490 0.37
20 A6 - C5 18.75 17.00 1010 0.17
21 C5 - C 7 16.80 16.60 1000 0.02
22 C6 - C 7 21.20 18.60 1500 0.17
23 C7 - C 8 18.60 16.50 500 0.42

Drainase Perkotaan
3.1. DATA DASAR

3.1.1. Data Curah Hujan


Data curah hujan yang digunakan :

1. Stasiun A
2. Stasiun B
3. Stasiun C

Curah Hujan (mm)


No Tahun
Stasiun A Stasiun B Stasiun C Stasiun D
1 1974 265 165 150 100
2 1975 250 145 175 210
3 1976 270 170 210 275
4 1977 165 230 215 260
5 1978 215 260 225 210
6 1979 125 210 195 195
7 1980 245 205 185 160
8 1981 110 275 225 250
9 1982 270 90 160 270
10 1983 90 195 80 265
11 1984 165 180 260 290
12 1985 115 165 160 175
13 1986 145 275 290 225
14 1987 150 290 175 290
15 1988 165 130 150 150
16 1989 235 205 245 235
17 1990 220 195 240 165
18 1991 160 95 90 280
19 1992 150 215 210 230
20 1993 205 135 250 240
21 1994 115 275 110 190
22 1995 300 265 210 190
23 1996 195 145 260 270
24 1997 240 200 215 240
25 1998 260 295 90 215
26 1999 220 245 170 240
27 2000 210 265 200 160
28 2001 200 160 195 250
29 2002 225 150 215 280
30 2003 245 170 265 290

Drainase Perkotaan
3.2.2. METODE IWAI KODOYA

A. STASIUN D

No TAHUN Xi Log (Xi) Xi + b Log(Xi + b) (Log(Xi + b))2


1 2 3 4 5 6 7
1 1974 265 2.4232 239.45044 2.3792 5.6607
2 1975 250 2.3979 224.45044 2.3511 5.5278
3 1976 270 2.4314 244.45044 2.3882 5.7035
4 1977 165 2.2175 139.45044 2.1444 4.5985
5 1978 215 2.3324 189.45044 2.2775 5.1870
6 1979 125 2.0969 99.450442 1.9976 3.9904
7 1980 245 2.3892 219.45044 2.3413 5.4819
8 1981 110 2.0414 84.450442 1.9266 3.7118
9 1982 270 2.4314 244.45044 2.3882 5.7035
10 1983 90 1.9542 64.450442 1.8092 3.2733
11 1984 165 2.2175 139.45044 2.1444 4.5985
12 1985 115 2.0607 89.450442 1.9516 3.8087
13 1986 145 2.1614 119.45044 2.0772 4.3147
14 1987 150 2.1761 124.45044 2.0950 4.3890
15 1988 165 2.2175 139.45044 2.1444 4.5985
16 1989 235 2.3711 209.45044 2.3211 5.3874
17 1990 220 2.3424 194.45044 2.2888 5.2386
18 1991 160 2.2041 134.45044 2.1286 4.5308
JUMLAH 3360 40.4663 2900.11 39.1545 85.7046
RATA-RATA 2.24813 161.1171 2.17525 4.76136

S Log (Xi) = 40.4663


40.4663
Log (X) = = 2.24813
18
X = 177.0626
X2 = 31351.16

No Xa Xt Xa . Xt Xa + Xt (4) - X2 2Log(X) - (5) (6)/(7)


1 2 3 4 5 6 7 8
1 270 150 40500 420 9148.8 -415.504 -22.019
2 265 165 43725 430 12373.8 -425.504 -29.08
Sb = -51.099
b = -25.55

0.5 0.5
1 2n 28
= ( ) ( Xa - Xo2) = ( ) x ( 4.7613644042 - 4.7317 ) = 0.25275
C n-1 13

T x 1/c x x Xo+(3) 10^(4) X = (5) - b


1 2 3 4 5 6
2 0 0 2.1752 149.7090 175.259
5 0.5945 0.150262 2.3255 211.59738 237.147
10 0.9062 0.229046 2.4043 253.68439 279.234
15 1.0614 0.268273 2.4435 277.66503 303.215
B. STASIUN E

No TAHUN Xi Log(Xi) Xi + b Log(Xi + b) (Log(Xi + b))2


1 2 3 4 5 6 7
1 1974 165 2.2175 169.77769 2.2299 4.9724
2 1975 145 2.1614 149.77769 2.1754 4.7326
3 1976 170 2.2304 174.77769 2.2425 5.0287
4 1977 230 2.3617 234.77769 2.3707 5.6200
5 1978 260 2.4150 264.77769 2.4229 5.8704
6 1979 210 2.3222 214.77769 2.3320 5.4382
7 1980 205 2.3118 209.77769 2.3218 5.3906
8 1981 275 2.4393 279.77769 2.4468 5.9869
9 1982 90 1.9542 94.777687 1.9767 3.9074
10 1983 195 2.2900 199.77769 2.3005 5.2925
11 1984 180 2.2553 184.77769 2.2666 5.1377
12 1985 165 2.2175 169.77769 2.2299 4.9724
13 1986 275 2.4393 279.77769 2.4468 5.9869
14 1987 290 2.4624 294.77769 2.4695 6.0984
15 1988 130 2.1139 134.77769 2.1296 4.5353
16 1989 205 2.3118 209.77769 2.3218 5.3906
17 1990 195 2.2900 199.77769 2.3005 5.2925
18 1991 95 1.9777 99.777687 1.9990 3.9961
JUMLAH 3480 40.7715 3566.0 40.983 93.6494
RATA-RATA 2.26508 198.11102 2.27683 5.202746

S Log (Xi) = 40.7715


40.7715
Log (X) = = 2.26508
18
X = 184.1132
X2 = 33897.6610357

No Xa Xt Xa . Xt Xa + Xt (4) - X2 2Log(X) - (5) (6)/(7)


1 2 3 4 5 6 7 8
1 290 90 26100 380 -7797.7 -375.470 20.7677
2 275 140 38500 415 4602.3 -410.470 -11.212
Sb = 9.55537
b = 4.77769

0.5 0.5
1 2n 28
= ( ) ( Xa - Xo2) = ( ) x ( 5.2027456695 - 5.18396 ) = 0.20115
C n-1 13

T x 1/c x x Xo+(3) 10^(4) X = (5) - b


1 2 3 4 5 6
2 0 0 2.2768 189.1608 184.383
5 0.5945 0.119582 2.3964 249.1229 244.345
10 0.9062 0.18228 2.4591 287.8137 283.036
15 1.0614 0.213498 2.4903 309.2642 304.487
C. STASIUN F

No TAHUN Xi Log(Xi) Xi + b Log(Xi + b) (Log(Xi + b))2


1 2 3 4 5 6 7
1 1974 150 2.1761 163.11205 2.2125 4.8951
2 1975 175 2.2430 188.11205 2.2744 5.1730
3 1976 210 2.3222 223.11205 2.3485 5.5156
4 1977 215 2.3324 228.11205 2.3581 5.5609
5 1978 225 2.3522 238.11205 2.3768 5.6491
6 1979 195 2.2900 208.11205 2.3183 5.3745
7 1980 185 2.2672 198.11205 2.2969 5.2758
8 1981 225 2.3522 238.11205 2.3768 5.6491
9 1982 160 2.2041 173.11205 2.2383 5.0101
10 1983 80 1.9031 93.112052 1.9690 3.8770
11 1984 260 2.4150 273.11205 2.4363 5.9358
12 1985 160 2.2041 173.11205 2.2383 5.0101
13 1986 290 2.4624 303.11205 2.4816 6.1584
14 1987 175 2.2430 188.11205 2.2744 5.1730
15 1988 150 2.1761 163.11205 2.2125 4.8951
16 1989 245 2.3892 258.11205 2.4118 5.8168
17 1990 240 2.3802 253.11205 2.4033 5.7759
18 1991 90 1.9542 103.11205 2.0133 4.0534
JUMLAH 3430 40.6668 3666.0169 41.2413 94.7985
RATA-RATA 2.25927 203.66761 2.29118237 5.2665831106

S Log (Xi) = 40.6668


40.6668
Log (X) = = 2.25927
18
X = 181.6633
X2 = 33001.5486246

No Xa Xt Xa . Xt Xa + Xt (4) - X2 2Log(X) - (5) (6)/(7)


1 2 3 4 5 6 7 8
1 290 95 27550 385 -5451.5 -380.481 14.328
2 260 110 28600 370 -4401.5 -370.000 11.8961
Sb = 26.2241
b = 13.1121

0.5 0.5
1 2n 36
= ( ) ( Xa - Xo2) = ( ) x ( 5.2665831106 - 5.24952 ) = 0.19011
C n-1 17

T x 1/c x x Xo+(3) 10^(4) X = (5) - b


1 2 3 4 5 6
2 0 0 2.2912 195.5160 182.404
5 0.5945 0.113019 2.4042 253.63029 240.518
10 0.9062 0.172275 2.4635 290.70838 277.596
15 1.0614 0.20178 2.4930 311.14455 298.032
3.3. REKAPITULASI CURAH HUJAN RENCANA

CURAH HUJAN RATA-RATA KETIGA STASIUN DENGAN " METODE HASPER "

CURAH HUJAN (mm)


NO PERIODE ULANG METODE HASPER RATA-RATA
STASIUN D STASIUN E STASIUN F
1 2 174.649 151.295 178.381 168.108
2 5 221.628 315.627 225.972 254.409
3 10 255.496 434.098 260.281 316.625
4 15 275.708 554.481 295.144 375.111

CURAH HUJAN RATA-RATA KETIGA STASIUN DENGAN " METODE IWAI "

CURAH HUJAN (mm)


NO PERIODE ULANG METODE IWAI RATA-RATA
STASIUN D STASIUN E STASIUN F
1 2 175.259 184.383 182.404 180.682
2 5 237.147 244.345 240.518 240.670
3 10 279.234 283.036 277.596 279.955
4 15 303.215 304.487 298.032 301.911

CURAH HUJAN RATA-RATA KETIGA STASIUN DENGAN " METODE WEDUWEN "

CURAH HUJAN (mm)


NO PERIODE ULANG METODE IWAI RATA-RATA
STASIUN D STASIUN E STASIUN F
1 2 162.719 168.860 159.649 163.743
2 5 199.912 207.456 196.140 201.170
3 10 234.117 242.951 229.699 235.589
4 15 254.373 263.972 249.574 255.973

CURAH HUJAN MAKSIMUM DARI KETIGA STASIUN


DENGAN TIGA METODE

CURAH HUJAN (mm)


NO PERIODE ULANG METODE MAXIMUM
HASPER IWAI WEDUWEN
1 2 168.108 180.682 163.743 180.682
2 5 254.409 240.670 201.170 254.409
3 10 316.625 279.955 235.589 316.625
4 15 375.111 301.911 255.973 375.111
PERHITUNGAN DEBIT RENCANA

Untuk menghitung debit rencana, maka digunakan rumus :

Qs = 0,00278 . C. Cs. I. A

2 tc
Cs = tc = to + td
2 tc + td

td = Ls / v
Keterangan :

0.00278 = Faktor konversi dari mm3/jam menjadi m3/det. ( 0.001 m/3600 det ) x 10000 m2

A = Luas areal (Ha)

Ls = Panjang Saluran (m)

Lt = Panjang aliran terjauh diatas lahan (m)

St = Kemiringan Saluran (%)

to = Waktu yang diperlukan untuk mengalir dari permukaan lahan ke saluran terdekat ( menit )

tc = Waktu konsentrasi / pengumpulan air (menit)

td = Waktu pengaliran dalam saluran (menit)

Cs = Koefisien konsentrasi / pengumpulan

I = Intensitas curah hujan (mm/jam)

C = Koefisien pengaliran / run off

V = Kecepatan aliran pada saluran

Catatan :

Untuk Lt > 300, maka digunakan rumus :

0.77
Lt
to = 0.0197
( St )0.5

Jika nilai Lt < 300, maka nilai to dapat dilihat pada grafik

Drainase Perkotaan
Contoh Perhitungan :

Untuk hujan rencana 2 tahun


Saluran A1 - A5
Diketahui data-data sebagai berikut :
A = 100 Ha
Ls = 1000 m
Lt = 1414 m
St = 0.18
C1 = 0.50

Lt 0.77
to = 0.0197 x
( St )0.5

1414 0.77
to = 0.0197 x
0.4243

to = 10.1644 menit

Ls
td = v = 0.7 m/det
v

1000
td = = ### = 23.8095 menit
0.7

tc = to + td
tc = 10.1644 + 23.8095 menit
tc = 33.9739 menit

2 tc 67.9479
Cs =
2 tc + td = 67.9479 + 23.8095

Cs = 0.74

RT 24 2/3
I= x Untuk T = 2 tahun RT = 197.505 mm
24 ( tc/60 )
I= 100.0421 mm/jam

Maka, debit rencana untuk saluran dengan hujan rencana 2 tahun

Qs = 0,00278 . C. Cs. I. A
= 0.00278 x 0.5 x 0.74 x 100.0421 x 50 m3/det
Qs = 5.149 m /det
3

Drainase Perkotaan
Untuk hujan rencana 5 tahun

Lt 0.77
to = 0.0197 x
( St )0.5

0.77
1414
to = 0.0197 x
0.4243

to = 10.1644 menit

Ls
td = v = 0.7 m/det
v

1000
td = = ### = 23.8095 menit
0.7

tc = to + td
tc = 10.1644 + 23.8095 menit
tc = 33.9739 menit tc = 2038.436991 detik

2 tc 67.9479
Cs =
2 tc + td = 67.9479 + 23.8095

Cs = 0.74

RT 24 2/3
I= x Untuk T = 5 tahun RT = 277.371 mm
24 ( tc )
I= 140.4968 mm/jam

Maka, debit rencana untuk saluran dengan hujan rencana 5 tahun

Qs = 0,00278 . C. Cs. I. A
= 0.00278 x 0.5 x 0.74 x 140.4968 x 50 m3/det
Qs = 7.231 m /det
3

Drainase Perkotaan
Untuk hujan rencana 10 tahun

Lt 0.77
to = 0.0197 x
( St )0.5

0.77
1414
to = 0.0197 x
0.4243

to = 10.1644 menit

Ls
td = v = 0.7 m/det
v

1000
td = = ### = 23.8095 menit
0.7

tc = to + td
tc = 10.1644 + 23.8095 menit
tc = 33.9739 menit

2 tc 67.9479
Cs =
2 tc + td = 67.9479 + 23.8095

Cs = 0.74

RT 24 2/3
I= x Untuk T = 10 tahun RT = 283.406 mm
24 ( tc / 60 )
I= 143.5536 mm/jam

Maka, debit rencana untuk saluran dengan hujan rencana 10 tahun

Qs = 0,00278 . C. Cs. I. A
= 0.00278 x 0.5 x 0.74 x 143.554 x 50 m3/det
Qs = 7.388 m /det
3

Drainase Perkotaan
Untuk hujan rencana 15 tahun

Lt 0.77
to = 0.0197 x
( St )0.5

0.77
1414
to = 0.0197 x
0.4243

to = 10.1644 menit

Ls
td = v = 0.7 m/det
v

1000
td = = ### = 23.8095 menit
0.7

tc = to + td
tc = 10.1644 + 23.8095 menit
tc = 33.9739 menit

2 tc 67.9479
Cs =
2 tc + td = 67.9479 + 23.8095

Cs = 0.74

RT 24 2/3
I= x Untuk T = 15 tahun RT = 301.278 mm
24 ( tc / 60 )
I= 152.6062 mm/jam

Maka, debit rencana untuk saluran dengan hujan rencana 15 tahun

Qs = 0,00278 . C. Cs. I. A
= 0.00278 x 0.5 x 0.74 x 152.6062 x 50 m3/det
Qs = 7.854 m /det
3

Drainase Perkotaan
Tabel perhitungan debit untuk hujan rencana 2 tahun :

Tabel Perhitungan Koefisien Limpasan


Aliran Permukaan Aliran Dalam Saluran parameter curah hujan
tc
No Nama saluran Lt St to Ls V td Cs T I
(m) (%) menit (m) ( m/dt ) ( menit ) ( menit ) ( tahun ) ( mm/jam )
1 A0 - A1 1414 0.43 7.2690 1000 0.7 23.8095 31.0786 0.72 2 106.162
2 A1 - A5 1414 0.18 10.1644 1000 0.7 23.8095 33.9739 0.74 2 100.041
3 A0' - A5 1414 0.16 10.6360 1000 0.7 23.8095 34.4455 0.74 2 99.126
4 A5 - A6 1803 0.11 14.6424 1500 0.7 35.7143 50.3567 0.74 2 76.955
5 A2 - A6 1803 0.05 20.0649 1000 0.7 23.8095 43.8745 0.79 2 84.359
6 A6 - A7 1414 0.09 13.4477 1000 0.7 23.8095 37.2572 0.76 2 94.074
7 A3 - A7 1414 0.01 40.3886 1000 0.7 23.8095 64.1982 0.84 2 65.452
8 A7 - A8 1070 0.33 6.4606 380 0.7 9.0476 15.5082 0.77 2 168.746
9 A4 - A8 1070 0.06 12.2830 1016 0.7 24.1922 36.4752 0.75 2 95.413
10 B0 - B1 1414 0.03 20.2615 1000 0.7 23.8095 44.0710 0.79 2 84.108
11 A7 - B1 1414 0.13 11.4204 1000 0.7 23.8095 35.2299 0.75 2 97.649
12 B1 - B2 1073 0.38 6.1363 390 0.7 9.2857 15.4220 0.77 2 169.374
13 A8 - B2 1073 0.16 8.6855 1000 0.7 23.8107 32.4962 0.73 2 103.051
14 C0 - C1 2236 0.41 10.5353 1000 0.7 23.8095 34.3448 0.74 2 99.319
15 A5 - C2 1250 0.03 17.6921 750 0.7 17.8571 35.5492 0.80 2 97.063
16 C1 - C2 1601 0.22 10.3507 1250 0.7 29.7619 40.1126 0.73 2 89.555
17 C3 - C2 1677 0.27 9.9625 750 0.7 17.8571 27.8197 0.76 2 114.298
18 C3 - C4 2121 0.15 15.0285 1500 0.7 35.7143 50.7428 0.74 2 76.564
19 C4 - C5 1578 0.37 8.4034 490 0.7 11.6667 20.0701 0.77 2 142.094
20 A6 - C5 1808 0.17 12.4643 1010 0.7 24.0476 36.5119 0.75 2 95.350
21 C5 - C7 1803 0.02 28.5525 1000 0.7 23.8095 52.3621 0.81 2 74.977
22 C6 - C7 1803 0.17 12.4329 1500 0.7 35.7143 48.1472 0.73 2 79.292
23 C7 - C8 500 0.42 3.2940 500 0.7 11.9048 15.1988 0.72 2 171.029
Tabel Perhitungan Debit Rencana
Luas Daerah
I Qin Qs Q tot
No Nama Saluran Cs Yang C Ket.
( mm/jam ) Dilayani ( Ha ) ( m /dt )
3
( m /dt )
3
( m /dt )
3

1 A0 - A1 106.162 0.72 0 0.4 0.30 0.00 0.30 Tersier


2 A1 - A5 100.041 0.74 100 0.4 0.30 4.12 4.42 Tersier
3 A0' - A5 99.126 0.74 100 0.4 0.00 4.10 4.10 Tersier
4 A5 - A6 76.955 0.74 150 0.5 8.51 5.92 14.44 Sekunder
5 A2 - A6 84.359 0.79 150 0.5 0.00 6.92 6.92 Tersier
6 A6 - A7 94.074 0.76 100 0.4 21.35 3.96 25.32 Sekunder
7 A3 - A7 65.452 0.84 100 0.4 0.00 3.07 3.07 Tersier
8 A7 - A8 168.746 0.77 29 0.4 28.39 2.11 30.49 Sekunder
9 A4 - A8 95.413 0.75 29 0.4 0.00 1.16 1.16 Tersier
10 B0 - B1 84.108 0.79 100 0.5 0.00 4.60 4.60 Tersier
11 A7 - B1 97.649 0.75 100 0.5 0.00 5.07 5.07 Tersier
12 B1 - B2 169.374 0.77 38.5 0.5 9.67 3.48 13.16 Sekunder
13 A8 - B2 103.051 0.73 38.5 0.5 31.65 2.02 33.67 Primer
14 C0 - C1 99.319 0.74 0 0.4 0.15 0.00 0.15 Tersier
15 A5 - C2 97.063 0.80 75 0.4 0.00 3.24 3.24 Tersier
16 C1 - C2 89.555 0.73 125 0.4 0.15 4.54 4.69 Tersier
17 C3 - C2 114.298 0.76 0 0.4 7.92 0.00 7.92 Sekunder
18 C3 - C4 76.564 0.74 225 0.4 7.92 7.08 15.01 Sekunder
19 C4 - C5 142.094 0.77 74 0.5 15.26 5.62 20.88 Sekunder
20 A6 - C5 95.350 0.75 152 0.5 0.00 7.55 7.55 Tersier
21 C5 - C7 74.977 0.81 150 0.5 28.44 6.37 34.80 Primer
22 C6 - C7 79.292 0.73 150 0.5 0.00 6.03 6.03 Tersier
23 C7 - C8 171.029 0.72 0 0.5 40.83 0.00 40.83 Primer
Tabel perhitungan debit untuk hujan rencana 5 tahun :

Tabel Perhitungan Koefisien Limpasan


Aliran Permukaan Aliran Dalam Saluran parameter curah hujan
tc
No Nama saluran Lt St to Ls V td Cs T I
(m) (%) menit (m) ( m/dt ) ( menit ) ( menit ) ( tahun ) ( mm/jam )
1 A0 - A1 1414 0.43 7.2690 1000 0.7 23.8095 31.0786 0.72 5 149.093
2 A1 - A5 1414 0.18 10.1644 1000 0.7 23.8095 33.9739 0.74 5 140.497
3 A0' - A5 1414 0.16 10.6360 1000 0.7 23.8095 34.4455 0.74 5 139.212
4 A5 - A6 1803 0.11 14.6424 1500 0.7 35.7143 50.3567 0.74 5 108.075
5 A2 - A6 1803 0.05 20.0649 1000 0.7 23.8095 43.8745 0.79 5 118.474
6 A6 - A7 1414 0.09 13.4477 1000 0.7 23.8095 37.2572 0.76 5 132.116
7 A3 - A7 1414 0.01 40.3886 1000 0.7 23.8095 64.1982 0.84 5 91.921
8 A7 - A8 1070 0.33 6.4606 380 0.7 9.0476 15.5082 0.77 5 236.987
9 A4 - A8 1070 0.06 12.2830 1016 0.7 24.1922 36.4752 0.75 5 133.998
10 B0 - B1 1414 0.03 20.2615 1000 0.7 23.8095 44.0710 0.79 5 118.121
11 A7 - B1 1414 0.13 11.4204 1000 0.7 23.8095 35.2299 0.75 5 137.138
12 B1 - B2 1073 0.38 6.1363 390 0.7 9.2857 15.4220 0.77 5 237.869
13 A8 - B2 1073 0.16 8.6855 1000 0.7 23.8107 32.4962 0.73 5 144.725
14 C0 - C1 2236 0.41 10.5353 1000 0.7 23.8095 34.3448 0.74 5 139.484
15 A5 - C2 1250 0.03 17.6921 750 0.7 17.8571 35.5492 0.80 5 136.315
16 C1 - C2 1601 0.22 10.3507 1250 0.7 29.7619 40.1126 0.73 5 125.770
17 C3 - C2 1677 0.27 9.9625 750 0.7 17.8571 27.8197 0.76 5 160.520
18 C3 - C4 2121 0.15 15.0285 1500 0.7 35.7143 50.7428 0.74 5 107.526
19 C4 - C5 1578 0.37 8.4034 490 0.7 11.6667 20.0701 0.77 5 199.556
20 A6 - C5 1808 0.17 12.4643 1010 0.7 24.0476 36.5119 0.75 5 133.908
21 C5 - C7 1803 0.02 28.5525 1000 0.7 23.8095 52.3621 0.81 5 105.298
22 C6 - C7 1803 0.17 12.4329 1500 0.7 35.7143 48.1472 0.73 5 111.357
23 C7 - C8 500 0.42 3.2940 500 0.7 11.9048 15.1988 0.72 5 240.193
Tabel Perhitungan Debit Rencana
Luas Daerah
I Qin Qs Q tot
No Nama Saluran Cs Yang C Ket.
( mm/jam ) Dilayani ( Ha ) ( m /dt )
3
( m /dt )
3
( m /dt )
3

1 A0 - A1 149.093 0.72 0 0.4 0.30 0.00 0.30 Tersier


2 A1 - A5 140.497 0.74 100 0.4 0.30 5.78 6.08 Tersier
3 A0' - A5 139.212 0.74 100 0.4 0.00 5.75 5.75 Tersier
4 A5 - A6 108.075 0.74 150 0.5 11.84 8.32 20.15 Sekunder
5 A2 - A6 118.474 0.79 150 0.5 0.00 9.71 9.71 Tersier
6 A6 - A7 132.116 0.76 100 0.4 29.87 5.57 35.44 Sekunder
7 A3 - A7 91.921 0.84 100 0.4 0.00 4.31 4.31 Tersier
8 A7 - A8 236.987 0.77 29 0.4 39.75 2.96 42.71 Sekunder
9 A4 - A8 133.998 0.75 29 0.4 0.00 1.62 1.62 Tersier
10 B0 - B1 118.121 0.79 100 0.5 0.00 6.46 6.46 Tersier
11 A7 - B1 137.138 0.75 100 0.5 0.00 7.12 7.12 Tersier
12 B1 - B2 237.869 0.77 38.5 0.5 13.59 4.89 18.48 Sekunder
13 A8 - B2 144.725 0.73 38.5 0.5 44.33 2.83 47.16 Primer
14 C0 - C1 139.484 0.74 0 0.4 0.15 0.00 0.15 Tersier
15 A5 - C2 136.315 0.80 75 0.4 0.00 4.54 4.54 Tersier
16 C1 - C2 125.770 0.73 125 0.4 0.15 6.38 6.53 Tersier
17 C3 - C2 160.520 0.76 0 0.4 11.07 0.00 11.07 Sekunder
18 C3 - C4 107.526 0.74 225 0.4 11.07 9.95 21.02 Sekunder
19 C4 - C5 199.556 0.77 74 0.5 21.27 7.90 29.17 Sekunder
20 A6 - C5 133.908 0.75 152 0.5 0.00 10.61 10.61 Tersier
21 C5 - C7 105.298 0.81 150 0.5 39.77 8.94 48.72 Primer
22 C6 - C7 111.357 0.73 150 0.5 0.00 8.47 8.47 Tersier
23 C7 - C8 240.193 0.72 0 0.5 57.19 0.00 57.19 Primer
Tabel perhitungan debit untuk hujan rencana 10 tahun :

Tabel Perhitungan Koefisien Limpasan


Aliran Permukaan Aliran Dalam Saluran parameter curah hujan
tc
No Nama saluran Lt St to Ls V td Cs T I
(m) (%) menit (m) ( m/dt ) ( menit ) ( menit ) ( tahun ) ( mm/jam )
1 A0 - A1 1414 0.43 7.2690 1000 0.7 23.8095 31.0786 0.72 10 152.337
2 A1 - A5 1414 0.18 10.1644 1000 0.7 23.8095 33.9739 0.74 10 143.554
3 A0' - A5 1414 0.16 10.6360 1000 0.7 23.8095 34.4455 0.74 10 142.240
4 A5 - A6 1803 0.11 14.6424 1500 0.7 35.7143 50.3567 0.74 10 110.426
5 A2 - A6 1803 0.05 20.0649 1000 0.7 23.8095 43.8745 0.79 10 121.051
6 A6 - A7 1414 0.09 13.4477 1000 0.7 23.8095 37.2572 0.76 10 134.991
7 A3 - A7 1414 0.01 40.3886 1000 0.7 23.8095 64.1982 0.84 10 93.921
8 A7 - A8 1070 0.33 6.4606 380 0.7 9.0476 15.5082 0.77 10 242.143
9 A4 - A8 1070 0.06 12.2830 1016 0.7 24.1922 36.4752 0.75 10 136.914
10 B0 - B1 1414 0.03 20.2615 1000 0.7 23.8095 44.0710 0.79 10 120.691
11 A7 - B1 1414 0.13 11.4204 1000 0.7 23.8095 35.2299 0.75 10 140.121
12 B1 - B2 1073 0.38 6.1363 390 0.7 9.2857 15.4220 0.77 10 243.044
13 A8 - B2 1073 0.16 8.6855 1000 0.7 23.8107 32.4962 0.73 10 147.873
14 C0 - C1 2236 0.41 10.5353 1000 0.7 23.8095 34.3448 0.74 10 142.518
15 A5 - C2 1250 0.03 17.6921 750 0.7 17.8571 35.5492 0.80 10 139.281
16 C1 - C2 1601 0.22 10.3507 1250 0.7 29.7619 40.1126 0.73 10 128.506
17 C3 - C2 1677 0.27 9.9625 750 0.7 17.8571 27.8197 0.76 10 164.013
18 C3 - C4 2121 0.15 15.0285 1500 0.7 35.7143 50.7428 0.74 10 109.865
19 C4 - C5 1578 0.37 8.4034 490 0.7 11.6667 20.0701 0.77 10 203.898
20 A6 - C5 1808 0.17 12.4643 1010 0.7 24.0476 36.5119 0.75 10 136.822
21 C5 - C7 1803 0.02 28.5525 1000 0.7 23.8095 52.3621 0.81 10 107.589
22 C6 - C7 1803 0.17 12.4329 1500 0.7 35.7143 48.1472 0.73 10 113.779
23 C7 - C8 500 0.42 3.2940 500 0.7 11.9048 15.1988 0.72 10 245.418
Tabel Perhitungan Debit Rencana
Luas Daerah
I Qin Qs Q tot
No Nama Saluran Cs Yang C Ket.
( mm/jam ) Dilayani ( Ha ) ( m /dt )
3
( m /dt )
3
( m /dt )
3

1 A0 - A1 152.337 0.72 0 0.40 0.30 0.00 0.30 Tersier


2 A1 - A5 143.554 0.74 100 0.40 0.30 5.91 6.21 Tersier
3 A0' - A5 142.240 0.74 100 0.40 0.00 5.88 5.88 Tersier
4 A5 - A6 110.426 0.74 150 0.50 12.09 8.50 20.59 Sekunder
5 A2 - A6 121.051 0.79 150 0.50 0.00 9.93 9.93 Tersier
6 A6 - A7 134.991 0.76 100 0.40 30.51 5.69 36.20 Sekunder
7 A3 - A7 93.921 0.84 100 0.40 0.00 4.41 4.41 Tersier
8 A7 - A8 242.143 0.77 29 0.40 40.61 3.02 43.63 Sekunder
9 A4 - A8 136.914 0.75 29 0.40 0.00 1.66 1.66 Tersier
10 B0 - B1 120.691 0.79 100 0.50 0.00 6.60 6.60 Tersier
11 A7 - B1 140.121 0.75 100 0.50 0.00 7.28 7.28 Tersier
12 B1 - B2 243.044 0.77 38.5 0.50 13.88 5.00 18.88 Sekunder
13 A8 - B2 147.873 0.73 38.5 0.50 45.29 2.90 48.18 Primer
14 C0 - C1 142.518 0.74 0 0.40 0.15 0.00 0.15 Tersier
15 A5 - C2 139.281 0.80 75 0.40 0.00 4.64 4.64 Tersier
16 C1 - C2 128.506 0.73 125 0.40 0.15 6.51 6.66 Tersier
17 C3 - C2 164.013 0.76 0 0.40 11.31 0.00 11.31 Sekunder
18 C3 - C4 109.865 0.74 225 0.40 11.31 10.17 21.47 Sekunder
19 C4 - C5 203.898 0.77 74 0.50 21.72 8.07 29.79 Sekunder
20 A6 - C5 136.822 0.75 152 0.50 0.00 10.84 10.84 Tersier
21 C5 - C7 107.589 0.81 150 0.50 40.63 9.14 49.77 Primer
22 C6 - C7 113.779 0.73 150 0.50 0.00 8.65 8.65 Tersier
23 C7 - C8 245.418 0.72 0 0.50 58.42 0.00 58.42 Primer
Tabel perhitungan debit untuk hujan rencana 15 tahun :

Tabel Perhitungan Koefisien Limpasan


Aliran Permukaan Aliran Dalam Saluran parameter curah hujan
tc
No Nama saluran Lt St to Ls V td Cs T I
(m) (%) menit (m) ( m/dt ) ( menit ) ( menit ) ( tahun ) ( mm/jam )
1 A0 - A1 1414 0.4300 7.2690 1000 0.7 23.8095 31.0786 0.3187 15 161.943
2 A1 - A5 1414 0.1800 10.1644 1000 0.7 23.8095 33.9739 0.3744 15 152.606
3 A0' - A5 1803 0.1133 14.6424 1500 0.7 35.7143 50.3567 0.3677 15 117.390
4 A5 - A6 1803 0.1133 14.6424 1500 0.7 35.7143 50.3567 0.3677 15 117.390
5 A2 - A6 1803 0.0500 20.0649 1000 0.7 23.8095 43.8745 0.4777 15 128.685
6 A6 - A7 1414 0.0870 13.4477 1000 0.7 23.8095 37.2572 0.4192 15 143.503
7 A3 - A7 1414 0.0050 40.3886 1000 0.7 23.8095 64.1982 0.5572 15 99.844
8 A7 - A8 1070 0.3342 6.4606 380 0.7 9.0476 15.5082 0.4545 15 257.413
9 A4 - A8 1070 0.0630 12.2830 1016 0.7 24.1922 36.4752 0.4024 15 145.547
10 B0 - B1 1414 0.0300 20.2615 1000 0.7 23.8095 44.0710 0.4790 15 128.302
11 A7 - B1 1414 0.1330 11.4204 1000 0.7 23.8095 35.2299 0.3933 15 148.957
12 B1 - B2 1073 0.3846 6.1363 390 0.7 9.2857 15.4220 0.4431 15 258.371
13 A8 - B2 1073 0.1560 8.6855 1000 0.7 23.8107 32.4962 0.3483 15 157.198
14 C0 - C1 2236 0.4100 10.5353 1000 0.7 23.8095 34.3448 0.3802 15 151.505
15 A5 - C2 1250 0.0333 17.6921 750 0.7 17.8571 35.5492 0.4988 15 148.064
16 C1 - C2 1601 0.2200 10.3507 1250 0.7 29.7619 40.1126 0.3404 15 136.610
17 C3 - C2 1677 0.2667 9.9625 750 0.7 17.8571 27.8197 0.4173 15 174.355
18 C3 - C4 2121 0.1467 15.0285 1500 0.7 35.7143 50.7428 0.3720 15 116.794
19 C4 - C5 1578 0.3673 8.4034 490 0.7 11.6667 20.0701 0.4558 15 216.756
20 A6 - C5 1808 0.1733 12.4643 1010 0.7 24.0476 36.5119 0.4057 15 145.450
21 C5 - C7 1803 0.0200 28.5525 1000 0.7 23.8095 52.3621 0.5217 15 114.373
22 C6 - C7 1803 0.1733 12.4329 1500 0.7 35.7143 48.1472 0.3406 15 120.954
23 C7 - C8 500 0.4200 3.2940 500 0.7 11.9048 15.1988 0.3024 15 260.895
Tabel Perhitungan Debit Rencana
Luas Daerah
I Qin Qs Q tot
No Nama Saluran Cs Yang C Ket.
( mm/jam ) Dilayani ( ha ) ( m /dt )
3
( m /dt )
3
( m /dt )
3

1 A0 - A1 161.943 0.72 0 0.40 0.30 0.00 0.30 Tersier


2 A1 - A5 152.606 0.74 100 0.40 0.30 6.28 6.58 Tersier
3 A0' - A5 117.390 0.74 100 0.50 0.00 6.02 6.02 Tersier
4 A5 - A6 117.390 0.74 150 0.50 12.61 9.03 21.64 Sekunder
5 A2 - A6 128.685 0.79 150 0.50 0.00 10.55 10.55 Tersier
6 A6 - A7 143.503 0.76 100 0.40 32.19 6.05 38.24 Sekunder
7 A3 - A7 99.844 0.84 100 0.40 0.00 4.68 4.68 Tersier
8 A7 - A8 257.413 0.77 29 0.40 42.92 3.21 46.14 Sekunder
9 A4 - A8 145.547 0.75 29 0.40 0.00 1.76 1.76 Tersier
10 B0 - B1 128.302 0.79 100 0.50 0.00 7.02 7.02 Tersier
11 A7 - B1 148.957 0.75 100 0.50 0.00 7.74 7.74 Tersier
12 B1 - B2 258.371 0.77 39 0.50 14.76 5.31 20.07 Sekunder
13 A8 - B2 157.198 0.73 39 0.50 47.90 3.08 50.98 Primer
14 C0 - C1 151.505 0.74 0 0.40 0.15 0.00 0.15 Tersier
15 A5 - C2 148.064 0.80 75 0.40 0.00 4.93 4.93 Tersier
16 C1 - C2 136.610 0.73 125 0.40 0.15 6.93 7.08 Tersier
17 C3 - C2 174.355 0.76 0 0.40 12.01 0.00 12.01 Sekunder
18 C3 - C4 116.794 0.74 225 0.40 12.01 10.81 22.82 Sekunder
19 C4 - C5 216.756 0.77 74 0.50 23.07 8.58 31.65 Sekunder
20 A6 - C5 145.450 0.75 152 0.50 0.00 11.52 11.52 Tersier
21 C5 - C7 114.373 0.81 150 0.50 43.17 9.71 52.88 Primer
22 C6 - C7 120.954 0.73 150 0.50 0.00 9.20 9.20 Tersier
23 C7 - C8 260.895 0.72 0 0.50 62.08 0.00 62.08 Primer
PERENCANAAN DIMENSI SALURAN

Contoh perhitungan dimensi saluran

Saluran A0 - A1
Diketahui data - data sebagai berikut :
Q rencana = 0.30 m3/det
V asumsi = 0.7 m/det
n = 0.023
m = 0.33
Asumsi b = 1.5 h

a). Luas Penampang

Q rencana 0.3
A= A= = 0.429
V asumsi 0.7

A= 0.43 m2

A= ( b + ( m x h )) x h
A= ( 1,5 h + ( 0,33 x h )) x h
A= ( 1,5 h + 0,33 h ) h
A= 1.83 h2

0.43 = 1.83 h2

0.43 0.5
h =
1.83

h = 0.48 m b = 0.726 m

b). Keliling Basah ( P )

P = b + 2 h ( m2 + 1 )0,5 Saluran Trapesium


= 0.726 + 2(0.44) (0.33) 2
+ 1 0.5
P = 1.75 m

Drainase Perkotaan
c). Jari - jari Hidrolis ( R )

A 0.43
R = =
P 1.75
R = 0.245 m

d). Lebar Permukaan Saluran ( T )

T = b+2mh
= 0.726 + 2 0.33 0.48
T = 1.048 m

e). Tinggi Jagaan ( w )

Tabel Tinggi Jagaan

Debit ( m3/det ) Tinggi Jagaan ( w )


< 0.5 0.2
0.5 - 1.5 0.2
1.5 - 5.0 0.25
5.0 - 10.0 0.3
10.0 - 15.0 0.4
> 15.0 0.5
Sumber : MK Irigasi dan Bangunan Air

f). Kemiringan Saluran ( S )

Vrencana x n 2
S =
R2/3

S = 0.00169

Drainase Perkotaan
g). Kontrol Debit

1
Q = A x R2/3 x S0.5
n
1
Q = 0.43 x ( 0.25 )2/3 x (0.64269)0.5
0.023
Qsaluran = 0.30

Q saluran = Q rencana
0.30 = 0.30 m3/det …… OK !!!

g). Kontrol Kecepatan


1
V = R2/3 x S0.5
n
1
V = ( 0.25 )2/3 x (0.64269)0.5
0.023

V = 0.7
Vsaluran = Vasumsi
0.7 = 0.7 m/det …… OK !!!

SKETSA SALURAN A0 - A1

w 0.2 m
0.68
htot

h 0.48 m

0.73
b

Drainase Perkotaan
TABEL PERHITUNGAN DIMENSI SALURAN

Dimensi Saluran
Q rencana V P R w w+h V saluran Q saluran
No. Saluran A h b n m S
(m3/dt) (m/dt) (m )2
(m) (m) (m) (m) (m) (m) (m/dt) (m3/dt)
1 A0 - A1 0.30 0.7 0.43 0.48 0.73 0.02300 0.33 1.76 0.24 0.0017083 0.2 0.68 0.7 0.30
2 A1 - A5 6.58 0.7 9.40 2.27 3.40 0.02300 0.33 5.64 1.67 0.0001312 0.3 2.57 0.7 6.58
3 A0' - A5 6.02 0.7 8.60 2.17 3.25 0.02300 0.33 5.45 1.58 0.0001409 0.3 2.47 0.7 6.02
4 A5 - A6 21.64 0.7 30.91 4.11 6.17 0.02300 0.33 9.19 3.37 0.0000514 0.5 4.61 0.7 21.64
5 A2 - A6 10.55 0.7 15.07 2.87 4.31 0.02300 0.33 6.83 2.21 0.0000902 0.4 3.27 0.7 10.55
6 A6 - A7 38.24 0.7 54.63 5.46 8.20 0.02300 0.33 11.68 4.68 0.0000331 0.5 5.96 0.7 38.24
7 A3 - A7 4.68 0.7 6.69 1.91 2.87 0.02300 0.33 4.93 1.36 0.0001725 0.25 2.16 0.7 4.68
8 A7 - A8 46.14 0.7 65.91 6.00 9.00 0.02300 0.33 12.65 5.21 0.0000287 0.5 6.50 0.7 46.14
9 A4 - A8 1.76 0.7 2.52 1.17 1.76 0.02300 0.33 3.37 0.75 0.0003829 0.25 1.42 0.7 1.76
10 B0 - B1 7.02 0.7 10.03 2.34 3.51 0.02300 0.33 5.79 1.73 0.0001247 0.3 2.64 0.7 7.02
11 A7 - B1 7.74 0.7 11.05 2.46 3.69 0.02300 0.33 6.02 1.84 0.0001154 0.3 2.76 0.7 7.74
12 B1 - B2 20.07 0.7 28.67 3.96 5.94 0.02300 0.33 8.90 3.22 0.0000545 0.5 4.46 0.7 20.07
13 A8 - B2 50.98 0.7 72.82 6.31 9.46 0.02300 0.33 13.21 5.51 0.0000266 0.5 6.81 0.7 50.98
14 C0 - C1 0.15 0.7 0.21 0.34 0.51 0.02300 0.33 1.39 0.15 0.0031214 0.2 0.54 0.7 0.15
15 A5 - C2 4.93 0.7 7.05 1.96 2.94 0.02300 0.33 5.03 1.40 0.0001654 0.25 2.21 0.7 4.93
16 C1 - C2 7.08 0.7 10.11 2.35 3.53 0.02300 0.33 5.81 1.74 0.0001239 0.3 2.65 0.7 7.08
17 C3 - C2 12.01 0.7 17.16 3.06 4.59 0.02300 0.33 7.20 2.38 0.0000815 0.4 3.46 0.7 12.01
18 C3 - C4 22.82 0.7 32.60 4.22 6.33 0.02300 0.33 9.39 3.47 0.0000493 0.5 4.72 0.7 22.82
19 C4 - C5 31.65 0.7 45.21 4.97 7.46 0.02300 0.33 10.78 4.19 0.0000383 0.5 5.47 0.7 31.65
20 A6 - C5 11.52 0.7 16.46 3.00 4.50 0.02300 0.33 7.08 2.32 0.0000842 0.4 3.40 0.7 11.52
21 C5 - C7 52.88 0.7 75.55 6.43 9.64 0.02300 0.33 13.42 5.63 0.0000259 0.5 6.93 0.7 52.88
22 C6 - C7 9.20 0.7 13.14 2.68 4.02 0.02300 0.33 6.46 2.03 0.0001006 0.3 2.98 0.7 9.20
23 C7 - C8 62.08 0.7 88.69 6.96 10.44 0.02300 0.33 14.38 6.17 0.0000229 0.5 7.46 0.7 62.08

Drainase Perkotaan
PERHITUNGAN DIMENSI GORONG - GORONG

Contoh perhitungan

Untuk gorong - gorong 1

Diketahui data - data sebagai berikut :


Q rencana Di titik A5 = 12.61 m3/det
Kecepatan Aliran dalam saluran / Vhulu ( V1 ) = 0.7 m/dt
Kecepatan Aliran dalam Gorong-gorong ( V2 ) = 1.2 m/dt
Kecepatan aliran di hilir ( V3 ) = 0.7 m/dt
Koefisien Kekasaran Manning ( n ) = 0.023 m/dt

Penyelesaian :

a). Penampang Gorong-gorong

Q 12.61
A = V2 A = = 10.505 m2
1.2

A = bxh b = 1.5.h
10.51 = 1.5 h 2

diperoleh, nilai h :
h = 2.65 m b = 4.0 m

b). Keliling Basah

P = b + 2h
= 4.0 + ( 2 x 0.37 )
P = 9.26 m

c). Jari- jari Hidrolis

A 10.505
R = R =
P 9.26

R = 1.13 m

c). Perhitungan Kehilangan Energi

Tabel Nilai Cc dan Co

No. Keadaan mulut gorong - gorong Cc Co


1 Tembok sayap stream ling 0.1 0.2
2 Tembok sayap tegak pada lubang bukan persegi 0.3 0.5
3 Tembok sayap tegak pada lubang bukan persegi 0.4 0.7

Drainase Perkotaan
(i). Akibat Pemasukan

(V2 2 - V1 2)
he = 0.3 x
2g

1 2 + 0.7 2
he = 0.3 x
2 x 9.8

he = 0.0392 m

(ii). Akibat Gesekan

19,6 n2
hf =
R . V3

19.6 x 0.023 2
hf =
1.13 x 0.7

hf = 0.0131 m

(iii). Akibat Pengeluaran

0,1 x (V22 - V32)


ho =
2g

0,1 x ( 1 - 0,49 )
ho =
2 x 9.8

ho = 0.0048 m

Kehilangan Energi Total ( Dhc ) = 0.0392 + 0.0131 + 0.0048


= 0.0571 m

SKETSA GORONG - GORONG

Jalan Aspal

Penutup 20 cm
Beton Bertulang

h m
Pasangan
Batu Bata
30 cm

40 cm
Drainase Perkotaan
40 cm

Drainase Perkotaan
TABEL PERHITUNGAN DIMENSI GORONG-GORONG DAN KEHILANGAN ENERGI

Nama Kecepatan Aliran Dimensi Gorong - gorong Kehilangan Energi


Q rencana P R
No. Gorong- V 1
V 2
V 3 b h A w htotal n he hf ho D hc
gorong ( m3/dt ) (m/dt) (m/dt) (m/dt) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m ) ( m ) (m) (m) (m) (m) (m) (m)
1 GG1 12.606 0.7 1.2 0.7 3.97 2.65 10.51 0.3 2.95 0.0230 9.262 1.134 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
2 GG2 32.192 0.7 1.2 0.7 6.34 4.23 26.83 0.5 4.73 0.0230 14.802 1.812 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
3 GG3 42.922 0.7 1.2 0.7 7.32 4.88 35.77 0.4 5.28 0.0230 17.091 2.093 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
4 GG4 47.898 0.7 1.2 0.7 7.74 5.16 39.91 0.2 5.36 0.0230 18.055 2.211 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
5 GG5 0.150 0.7 1.2 0.7 0.43 0.29 0.13 0.2 0.49 0.0230 1.010 0.124 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
6 GG6 12.010 0.7 1.2 0.7 3.87 2.58 10.01 0.3 2.88 0.0230 9.041 1.107 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
7 GG7 0.250 0.7 1.2 0.7 0.56 0.37 0.21 0.2 0.57 0.0230 1.304 0.160 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
8 GG8 43.167 0.7 1.2 0.7 7.35 4.90 35.97 0.5 5.40 0.0230 17.140 2.099 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
9 GG9 62.080 0.7 1.2 0.7 8.81 5.87 51.73 0.5 6.37 0.0230 20.555 2.517 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
10 GG10 14.758 0.7 1.2 0.7 4.30 2.86 12.30 0.5 3.36 0.0230 10.022 1.227 0.0392 0.0002 0.0048 0.044
11 GG11 71.048 0.7 1.2 0.7 9.42 6.28 59.21 0.3 6.58 0.0230 21.989 2.693 0.0392 0.0002 0.0048 0.044

Drainase Perkotaan
PERHITUNGAN INLET PADA TROTOAR

Inlet : lubang - lubang di sisi jalan yang berfungsi untuk menampung dan menyalurkan
air hujan yang berada di sepanjang jalan menuju ke dalam saluran.

Diketahui data - data untuk jalan D


Jalan D + Trotoar = 10.00 m
Lebar Trotoar = 1.00 m
Lebar jalan sesungguhnya ( w ) = 8.00 m
Panjang Saluran A5 - A6 ( Ls ) = 1500 m

Penyelesaian :

1. Jarak antara street Inlet ( D )

280 dimana w = lebar jalan ( m )


D = x ( S )0.5 £ 50 m
w S = kemiringan jalan ( % )
280
= x ( 2 )0.5 = 49.497 m
8
D = 49 m £ 50 m …….. OK !!!

Jumlah inlet dalam 1 line ( n )

Ls 1500
n = = = 30 buah
D 49

Panjang aliran terjauh di atas jalan ( Lt )

Lt = ( 1500 )2 + ( 8/2 )2
Lt = 1500 m

2. Tinggi air pada jalan ( d )

D. I5
d = 0.0474 x ( )0.5
S0.5

dimana : I15 = Intensitas curah hujan 5 tahun ( mm/jam )


Ltr = Lebar Trotoar ( m )

Data yang tersedia :

Ltr = 1.00 m
S = 2 %
D = 49 m
V = 0.6 m/det
R15 = 301.278 mm

Drainase Perkotaan
Lt
to = 0.0197 x ( )0.77
S0.5
1500
= 0.0197 x ( )0.77
1.4142
to = 4.209 menit

Ls 1500
td = = = 2500 det
V 0.6
= 41.667 menit

tc = to + td
= 4.209 + 41.667
tc = 45.875 menit

2tc 91.751
Cs = =
2tc + td 91.751 + 41.667

Cs = 0.7

R15 24
I15 = ( )2/3
24 tc
301.278 24
= ( )2/3
24 0.765
I15 = 124.914 mm/jam

Sehingga nilai d :

49 x 124.914
d = 0.0474 x ( )0.5
1.414
d = 3.1 mm
d = 0.003 m

Q = 0.00278 x Cjalan x Cs x I x A
= 0.00278 x 0.5 x 0.7 x 124.913723 x 0.6
Q = 0.072 m /det
3

3. Kapasitas Inlet tegak ( Curb inlet )

Q = 0.36 g. d3/2. L

dimana : Q = kapasitas inlet tegak ( m3/det )


g = percepatan gravitasi ( m/det2 ) = 9.8 m/det2
L = Lebar bukaan curb ( m )
d = kedalaman air dalam curb (m)

Drainase Perkotaan
Q = 0.36 x 9.8 x 5.54850727 x L
0.072 = 19.575 L
L = 0.0037 m
Tabel Inlet Pada Trotoar

Ls Lt w to tc I d Q L
Saluran n
(m) (m) (m) menit menit mm/jam m m3/det m
A5 - A6 1500 1500 8 4.2093 45.876 124.914 30 0.0026 0.072 0.00366
A6 - A7 1000 1000 8 3.0805 30.858 124.914 20 0.0026 0.048 0.00245
A7 - A8 200 200 8 0.8922 6.4478 124.914 4 0.0026 0.010 0.00050

Sketsa Inlet Pada Trotoar


Trotoar

20 cm

5 cm

D = 49 m
Inlet

Drainase Perkotaan
PERHITUNGAN OUTFALL KE SUNGAI

Perhitungan Outfall ke sungai

Outfall ke sungai yang digunakan adalah bentuk Trapesium


Diketahui data sebagai berikut :
Debit Rencana ( Q ) = 133.13 m3/det
Kecepatan air dalam outfall ( V ) = 1.2 m/det
Koefisien Manning ( n ) = 0.0230
Nilai m = 0.33

1. Luas penampang basah ( A )

Q 133.128
A= = = 110.940 m2
V 1.2

2. Mencari lebar saluran dan kedalaman air

A = ( b + ( m x h )) x h
A = ( 1,5 h + ( 0,33 x h )) x h
A = ( 1,5 h + 0,33 h ) h
A = 1.83 h2

110.940 = 1.83 h2 diasumsikan b = 1.5 h


= 1.83 h2
h = 7.79 m
b = 11.68 m

3. Jari-jari Hidrolis ( R )

A b.h 90.935
R = = = = 3.2 m
P b + 2h ( m2 + 1 )0.5 28.092

4. Tinggi Jagaan ( w )

Debit ( m3/det ) Tinggi Jagaan ( w )


< 0.5 0.2
0.5 - 1.5 0.2
1.5 - 5.0 0.25
5.0 - 10.0 0.3
10.0 - 15.0 0.4
> 15.0 0.5

Drainase Perkotaan
5. Kemiringan Saluran ( S )

Qxn 2 172.86 x 0.023 2


S =
AxR 2/3
144.048 x ( 3.7 ) 2/3

S = 0.00006244

6. Kontrol Debit

1
Q = A x R2/3 x S0.5
n

1
Q = 144.048 x ( 3.7 )2/3 x (0.00003704)0.5
0.0230

Q = 133.128 m3/det

Q saluran = Q rencana

133.128 = 133.128 m3/det …….. OK !!!

7. Kontrol Kecepatan

1
V = R2/3 x S0.5
n

1
V = ( 3.7 )2/3 x (0.00003704)0.5
0.0230

V = 1.2 m/det

Vsaluran = Vasumsi
1.2 = 1.2 m/det …… OK !!!

GAMBAR OUTFALL KE SUNGAI

w 0.5 m
8.29
htot

h 7.79 m

11.68 m
b

Drainase Perkotaan
TABEL : NILAI K DISTRIBUSI LOG PEARSON TIPE III

Perode Ulang (Tahun)


Kemencengan
2 5 10 20 25 50 100 200 500 1000
(Cs)
3.0 -0.360 0.420 1.180 0.825 2.278 3.152 4.051 4.970 5.825 7.250
2.5 -0.360 0.518 1.250 0.923 2.262 3.048 3.845 4.652 5.3825 6.600
2.2 -0.330 0.574 1.284 0.975 2.240 2.970 3.705 4.444 5.1025 6.200
2.0 -0.307 0.609 1.302 1.006 2.219 2.912 3.605 4.298 4.9025 5.910
1.8 -0.282 0.643 1.318 1.035 2.193 2.848 3.499 4.147 5.825 5.660
1.6 -0.254 0.675 1.329 1.060 2.163 2.780 3.388 3.990 5.825 5.390
1.4 -0.225 0.705 1.337 1.082 2.128 2.706 3.271 3.828 5.825 5.110
1.28 -0.207 0.721 1.339 1.849 2.103 2.658 3.198 3.728 4.181 4.936
1.2 -0.195 0.732 1.340 1.099 2.087 2.626 3.149 3.661 4.181 4.820
1.0 -0.164 0.758 1.340 1.113 2.043 2.542 3.022 3.489 5.825 4.540
0.9 -0.148 0.769 1.339 1.120 2.018 2.498 2.957 3.401 5.825 4.395
0.8 -0.132 0.780 1.336 1.122 1.998 2.453 2.891 3.312 5.825 4.250
0.7 -0.116 0.790 1.333 1.128 1.967 2.407 2.824 3.223 5.825 4.105
0.6 -0.099 0.800 1.328 1.131 1.939 2.359 2.755 3.132 5.825 3.960
0.5 -0.083 0.808 1.323 1.133 1.910 2.311 2.686 3.041 5.825 3.815
0.4 -0.066 0.816 1.317 1.135 1.880 2.261 2.615 2.949 5.825 3.670
0.3 -0.050 0.824 1.309 1.135 1.849 2.211 2.544 2.856 5.825 3.525
0.2 -0.033 0.842 1.282 1.131 1.751 2.054 2.326 2.576 5.825 3.090
0.1 -0.017 0.836 1.270 1.111 1.761 2.000 2.252 2.482 5.825 3.950
0.0 0.000 0.842 1.282 1.131 1.751 2.054 2.326 2.576 5.825 3.090
-0.1 0.017 0.850 1.258 1.122 1.680 1.945 2.178 2.388 5.825 3.950
-0.2 0.033 0.850 1.258 1.122 1.680 1.945 2.178 2.388 5.825 2.810
-0.3 0.050 0.853 1.245 1.116 1.643 1.890 2.104 2.294 5.825 2.675
-0.4 0.066 0.855 1.231 1.110 1.606 1.834 2.029 2.210 5.825 2.540
-0.5 0.083 1.856 1.260 1.161 1.567 1.777 1.955 2.108 5.825 2.400
-0.6 0.099 0.857 1.200 1.094 1.528 1.720 1.880 2.016 5.825 2.275
-0.7 0.116 0.857 1.183 1.085 1.488 1.663 1.806 1.926 5.825 2.150
-0.8 0.132 0.856 1.166 1.075 1.448 1.606 1.733 1.873 5.825 2.035
-0.9 0.148 0.854 1.147 1.063 1.407 1.549 1.660 1.749 5.825 1.910
-1.0 0.164 0.852 1.128 1.051 1.366 1.492 1.588 1.664 5.825 1.800
-1.2 0.195 0.844 1.086 1.023 1.282 1.379 1.449 1.501 5.825 1.625
-1.4 0.225 0.832 1.041 0.990 1.198 1.270 1.318 1.351 5.825 1.465
-1.6 0.254 0.817 0.994 0.955 1.116 1.166 1.197 1.216 5.825 1.280
-1.8 0.282 0.799 0.945 0.916 1.035 1.0.69 1.087 1.097 5.825 1.130
-2.0 0.307 0.777 0.895 0.874 0.959 0.980 0.990 1.995 5.825 1.000
-2.2 0.330 0.752 0.844 0.830 0.888 0.900 0.905 0.907 5.825 0.910
-2.5 0.360 0.711 0.771 0.764 0.793 0.798 0.799 0.800 5.825 0.802
-3.0 0.396 0.636 0.660 0.664 0.666 0.666 0.667 0.667 5.825 0.668

You might also like