ရကစ။ ၂၀၁၅ ခ စ၊ မလ ၂၅ ရက

စပ ရ လပငန ဆငရ ယ ပ င ခင

အက ခပ

စပ ရ လပငန မ အ က တရ မ တသည စ ကကယ ပ ငမစနစ ဖစ ပ စ

ရနအတက ပည ထ ငစလတ တ ဥပ ဒအမတ ၉/၂၀၁၅ ဖင ယ ပ ငမဥပ ဒက ပ နခ

ပ သည။ ငငအတင တရ မ တသည စ ကက ယ ပ ငမ ဖစ ပ စရန ငငတက တင

က ငသ လ ကရသည က င မန သ စနစမ ကအ ခခ၍ စ ပ ရ လပငန ဆငရ ယ ပ င

ခင စ တမ တအ ပ စတင ပ ခင ဖစပ သည။

 2

မ တက

စ အ က င အရ စ မက

၁။ စ ပ ရ လပငန ဆငရ ယ ပ င ခင .................................................................... ၃

၂။ ယ ပ ငမဥပ ဒကက ငသ ရန ဖစ ပ လ သညအ က င အရင ................................ ၃

၃။ ယ ပ ငမဥပ ဒ၏အဓပ ယ .................................................................................. ၄

၄။ ယ ပ ငမမဝ ဒ၏အဓပ ယ ................................................................................... ၄

၅။ မနမ ငငတင စ ပ ရ လပငန ပ ငဆငမ ဆ ငရက နသညအ ခအ န ................. ၄

၆။ အ ဆယ ငငမ တင စ ပ ရ လပငန ယ ပ ငမဥပ ဒ က ငသ ဆ ငရက နမမ ..၆

၇။ စ ပ ရ လပငန မ ယ ပ င ခင ၏အက တရ မ ............................................၉

၈။ ယ ပ ငမမဝ ဒမရသည ဈ ကကတင ထခကနစန မမ .........................................၉

၉။ လပငန မ အခ င အခ င ပ ပ င ဆ ငရက ခင ၏ အက သက ရ ကမမ ........ ၁၀

၁၀။ စ ပ ရ ပည ရငတစဦ ၏ သ သပခ က ............................................................. ၁၀

၁၁။ ဖ ပပ ငငမ ၏ စ ကကယ ပ ငမ ပသ နမ ၏ အက က ဇ င

ဆက မ .....................................................................................................၁၁
 3

စပ ရ လပငန ဆငရ ယ ပ င ခင

၁။ စ ကကတင စ ပ ရ လပငန မ (သမဟတ) ဝန ဆ ငမလပငန လပကင နသ

မ အက ကနစည ငဝန ဆ ငမမ ကအသ ပ သည ဝယယသအ ရအတက၊ စ ကက

ဝစ၊ စ ကကလမ မ ငမပမရရ စရန စ ပ ရ လပငန မ ဆငရ ယ ပ ငမ သမဟတ

1
ပ ငဆင ဆ ငရက ခင ဖစပ သည။

ယ ပ ငမဥပ ဒကက ငသ ရန ဖစ ပ လ သညအ က င အရင

၂။ အခ သ အ ဆယ ငငမ တင ယ ပ ငမဥပ ဒ(Competition Law) က ပ န၍

အ က ငအထည ဖ ဆ ငရကလ ကရရ မနမ ငငသညလည အ ဆယအဖ ဝင ငင ဖစ

သညအတက ဒသတင အဖ အစည မ င လက လ ည ထစ ဆ ငရက င စရန င

ငင တ ၏စ ပ ရ ဖ ဖ တ တက စရနအတက ယ ပ ငမဥပ ဒကခ မတ ဆ ငရက ခင

ဖစပ သည။ ထ သ ဆ ငရက ခင သည ကနသယမဆငရ အ ငင ပ မမ က ဖရင

က ကယရန င စ ပ ရ အဖ အစည အခ င ခ င တရ မ တ သ ယ ပ ငမမ ဆ ငရက

င စရန အ ထ ကအပ ဖစပ သည။ ယ ပ ငမမဝ ဒခ မတ ဆ ငရကရန င ယ ပ ငမဥပ ဒ

အတည ပ ပ န ငရနတအတက ဖ စည ပအ ခခဥပ ဒ ပဒမ ၃၆ (ခ)တင “စ ပ ရ

လပငန မ အ က တရ သ ဖငယ ပ င ခင ကပ က ပ စရန တစဦ တစ ယ ကက ဖစ စ၊

အစအဖ က ဖစ စ လကဝ က အပ ဆ ငရကမ (သမဟတ) ဈ ကစ မ ပ ခင ဖင အမ

ပညသတ၏အက စ ပ က ထခကနစန စ ခင မ တ ဆ က ကယမည” ဟ ဖ ပထ

သညအတင ကမဏမ ၊ ပဂလကအခ င ခ င ယ ပ ငမရမသ ရင မ ပ မပမရရ င ပ

ငငတက စ ကကအတင တစဦ တစ ယ က၊ အစအဖ မ လကဝ က အပ ဆ ငရကမ

2
မ ဖစ ပ စရန တရ မ တ သ ယ ပ ငမဥပ ဒက ရ ဆ ပ န ရ ခင ဖစပ သည။

1
Available from စ ပ ရ လပငန ဆငရ ယ ပ ငမဥပ ဒ(မ ကမ ) [accessed 25 February 2015]
2
ကနသညလပငန ရငအခ ၏ စ ရမပပနမမ င ဒသတင ငင င ပညသတ အတကဖ ဖ မ၊ အတ (၁၂)၊ အမတ (၂၇)၊ Available from
www.myanmartharkaung.net/2012/07/blog.post_4762.html[ accessed 25 February 2015]
 4

ယ ပ ငမဥပ ဒ၏အဓပ ယ

၃။ ငငစ ပ ရ ၏ယ ပ ငမ ပတဝန က ငကဖ ဖ တ တက စရန ရညရယ၍ ရ ဆ

ထ သ စည မ စည ကမ မ ၊ လပထ လပနည မ င မ ဘ ငကရည န ပ သည။

ယ ပ င ငစမ က ပမတ တတ စရန ရညရယသညအတင တ ဝနသတမတခ ကမ ပ ဝင

သကသ ယ ပ ငမက က ဆင စမမလည က ကယရန ဖစပ သည။ ယ ပ င ခင မ

ထန ခ ပမကဖယရ ခင ဖင ယ ပ ငမ စ ကကအ ခအ နမ က ဖ ဖ တ တက စရနသ

မက အမ ငပဂလကကန သတခ ကမ ၏ ယ ပ င ငစမ မရမမ က ပငဆငတညမတရန

3
ရညရယသည သတမတခ ကမ ဖစပ သည။

ယ ပ ငမမဝ ဒ၏အဓပ ယ

၄။ ယ ပ ငမမဝ ဒဆသညမ ဈ ကကတငပ ဝင သ စပ ရ လပငန မ သမဟတ

စပ ရ လပငန ရငမ အ က ပ ငဆငမကထန က င ပ ရန သမဟတ မငတင ပ ရန

အတကလည က င ၊ ယ ပ ငမ ပတဝန က ငကတ တက ဖစ ပ စသည အစ ရမဝ ဒမ

ငလပငန စ မ က မငတင ပ ရနအတကလည က င ရ ဆက ငသ သ အစ ရ၏

4
မဝ ဒ ဖစသည။

မနမ ငငတင စ ပ ရ လပငန ပ ငဆငမ ဆ ငရက နသညအ ခအ န

၅။ မနမ ငငသည အ ဆယအဖ ဝင ငင ဖစသညအတက တ ဝနတစရပအ န ဖင ၂၀၁၅

ခ စ၊ ဖ ဖ ဝ ရလတင ယ ပ ငမဥပ ဒက အ ပ သတ ရ ဆ ပ န ပ ဖစပ သည။

ယ ပ ငမဥပ ဒ ပ န ပ ဖစသည အ ဆယအဖ ဝင ငငမ ဖစ သ အငဒန ရ ၊ စက ပ၊

ထင ၊ မ လ ရ င ဗယကနမ ငငတရ ဥပ ဒမ က လလ ၍ ရ ဆထ ခင ဖစပ သည။

၎င ဥပ ဒတင အခန ပ င (၁၀) ခန ပ ဝင ပ ကနသယမအတကသ သ သန ရ ဆထ

ခင မဟတဘ စ ပ ရ လပငန မ အတက ရ ဆထ ခင ဖစပ သည။ ယ ပ ငမဥပ ဒ

၏အ စသ ရမ မ တရ မ တ သ ယ ပ င ခင ၊ လကဝ က အပမကဆန က င ခင ၊

3
ယ ပ ငမမဝ ဒ င ဥပ ဒစ အပ၊ စ မ က ၅၊ ယ ပ ငမမဝ ဒဌ န၊ အမ သ စမကန င စ ပ ရ ဖ ဖ တ တကမဝန က ဌ န[accessed 22
February 2015]
4
ibid
 5

ကမဏမ အပစဖ ၍ က နကမဏမ က အ ငအထက ပ လပမမ က ကယ ခင တက အဓက

ဦ တညထ ပ ယင အခ ကမ က ဖ ကဖ ကက လနပ က အ ပစ ပ ရမည ပစမ၊ ပစဒဏ

မ က ထညသင ထ ပ သည။ မနမ ငငမ ဈ ကက ယ ပ င ငမရရ ရ ရညမန ခ က ဖင

အမ သ စမကန င စ ပ ရ ဖ ဖ တ တကမ ဝန က ဌ နမဦ ဆ င၍ အ ကပ လပငန

က မတ (၁၅) ခက ဖ စည အ က ငအထည ဖ ဆ ငရကလ ကရပ သည -

(က) ကနစညမ လတလပစ စ ဆင စ င ရ လပငန က မတ

( ခ ) ဝန ဆ ငမမ လတလပစ စ ဆင စ င ရ လပငန က မတ

( ဂ ) ရင မ ပ မမ လတလပစ စ ဆင စ င ရ လပငန က မတ

(ဃ) င က အရင အ မ ပမလတလပစ စ ဆင င ရ လပငန က မတ

( င ) က မ က ငလပသ မ လတလပစ ရ ပ င လပကင စ င ရ လပငန က

မတ

( စ ) ယ ပ ငမမဝ ဒအ က ငအထည ဖ ရ လပငန က မတ

(ဆ) စ သ သမ အက အကယ ပ ရ လပငန က မတ

(ဇ) ဉ ဏပစည ဆငရ မပငခင အ က ငအထည ဖ ရ လပငန က မတ

(ဈ) အ ခခအ ဆ ကအအဆငရ ဖ ဖ တ တက ရ လပငန က မတ

(ည) အခနစည ကပမဆငရ ကစရပမ ဆ ငရက ရ လပငန က မတ

(ဋ) အလကထ ရ နစ ဆကသယ ရ နည ဖင က သန ရ င ဝယ ရ လပငန

က မတ

(ဌ) အ သစ ငအလတစ လပငန မ ဖ ဖ တ တက ရ လပငန က မတ

(ဍ) အ ဆယကနဦ ပ င စည ရ အစအစ ဆ ငရက ရ လပငန က မတ

 6

(ဎ) ပငပစ ပ ရ ဆကဆမမ တင ည တ သ ခ ကပနည ဖစ ရ င ကမ

လ ဆငရ ထ ကပ ဖညဆည မကနရက၌ ပ ပ င ပ ဝငမတ မင ရ လပငန

က မတ

5
(ဏ) စ ရင အင အခ ကအလကဆငရ လပငန က မတတ ဖစပ သည။

၆။ အထကပ လပငန က မတ (၁၅) ခအနက ကနစညမ လတလပစ စ ဆင ရ ၊

မဝ ဒအ က ငအထည ဖ ရ င စ သ သအက အကယ ပ ရ လပငန က မတ (၃) ရပ

က စပ ရ င က သန ရ င ဝယ ရ ဝန က ဌ နက တ ဝနယ ဆ ငရကလ ကရပ သည။

က နရသည လပငန က မတ (၁၃) ခက ၎င တ ငသကဆငသည ဝန က ဌ နမ က တ ဝန

ယ၍အ က ငအထည ဖ ဆ ငရကလ ကရပ သည။

အ ဆယ ငငမ တင စ ပ ရ လပငန ယ ပ ငမဥပ ဒ က ငသ ဆ ငရက နမမ

၇။ အ ဆယအဖ ဝင ငငမ အတင စပ ရ ယ ပ ငမ အသင အဝန တစခ ပ ပ က

လ စရနအတက အ က ငအထည ဖ ဆ ငရကလ ကရ ပ အ ဆယအဖ ဝင (၁၀) ငင

အနက (၅) ငငသည စ ပ ရ လပငန ယ ပ ငမဥပ ဒက က ငသ လ ကရ ပ က နအဖ ဝင

(၅) ငငသညလည ယ ပ ငမဥပ ဒ ဖစ ပ လ ရ အတက အထ ဆ ငရက နပ သည။

ဥပ ဒက ငသ နသည အဖ ဝင(၅) ငင င အမန ခ င ငင ဖစ သ အ ယ ငင၏အ ခ

အ နမ မ အ ကပ အတင ဖစပ သည -

(က) စက ပ ငင။ စက ပ ငငသည ၂၀၀၄ ခ စ အ ကတဘ လ ၁၉ ရက နတင

ယ ပ ငမဥပ ဒက အတည ပ ပ န ခ ပ ယင ဥပ ဒက ၂၀၀၅ ခ စ၊ ဇနနဝ ရလ

(၁) ရက နတင စတငအ က ငအထည ဖ ဆ ငရကခသည။ ၎င ဥပ ဒတင

အစတအပင မ စ ပ ဝင ပ အဓကအ န ဖင ယ ပ ငမအ လအက ငမ က

သဖဆန က ငမမ ၊ တစဦ ခ ပ က စ ထ မ င အလသ စ မမ သသသ သ

လ က စ ရ င ပ တလပ ဆ င ခင တကရညရယ၍ စ ကကတင စ ကစ

5
ကနသညလပငန ရငအခ ၏ စ ရမပပနမမ င ဒသတင ငင င ပညသတအတကဖ ဖ မ၊ အတ (၁၂)၊ အမတ (၂၇)၊ Available from
www.myanmartharkaung.net/2012/07/blog.post_4762.html[ accessed 25 February 2015]
 7

သမ ၏အ ပ အမက ထန ခ ပရန ဖစ ပ စက ပ ငင၏ ဈ ကကအတင

6
က ငသ အ က ငအထည ဖ ဆ ငရကလ ကရပ သည။

(ခ) ထင ငင။ ထင ငငရ ယ ပ ငမဥပ ဒ (Competition Law) သည ဥပ ဒ

ဟ င ဖစခ သ ၁၉၇၉ ခ စ မ ပလလကဝ က အပ က ကယတ ဆ သ

ဥပ ဒ ဖစ ပ ၁၉၉၉ ခ စ မတလ ၂၁ ရကတင ထ င အစ ရသည ယ ပ ငမ

7
ဥပ ဒသစက ပ န ၍ အ က ငအထည ဖ က ငသ ဆ ငရကလ ကရပ သည။

(ဂ) မ လ ရ ငင။ မ လရ ငငသညလည ယ ပ ငမဥပ ဒက ၂၀၁၀ ခ စ

တင ပ န က ငသ ခ ပ ယင ဥပ ဒ၏အဓကက မ ဈ ကကတင ယ ပ ငရ

တင လပငန ရငမ ၏ အက ခစ ခင င စ သ သမ အ အက အကယ ပ

8
ခင တက ရညရယ၍ က ငသ ဆ ငရကလ ကရပ သည။

(ဃ) ဗယကနမ ငင။ ဗယကနမ ငငသည ၁၉၉၂ ခ စ အ ခခဥပ ဒ အခန (၂)

တင စ ပ ရ စနစက အပဒ - ၁၅ မ ၂၉ အထ ဖ ပထ ပ စ ကကစ ပ ရ

စနစက မက ငသ မက လက အ နည ခ ကမ င အမ မ က ထ က ပ၍

စ ကကစ ပ ရ စနစအ ခခမ က ပ င လက ငသ လ ခ ပ ယ ပ ငမ

ဥပ ဒက ၂၀၀၄ ခ စတင ပ န က ငသ ခပ သည။ ဗယကနမ ငင၏ ဆ င

ရကခ ကမ သည ဈ ကကယ ပ ငမက ထခက စသည စ ပ ရ လပငန မ

အ ပ လညစ မမ ဖင နက ခင ၊ လပငန လ ဝကခ ကမ အ ခ

ဖ က ခင ၊ စ ပ ရ အတက အက ပကင ခင ၊ အ ခ ကမဏမ အ အသ ရ

ဖ က ခင ၊ အ ခ ကမဏ၏စ ပ ရ လပငန လပ ဆ ငမမ အ ပ င

မမ ဖစ ပ စ ခင ၊ အသင အဖ မ အ ခ ခ ခင ၊ ကနပစည မ တရ မဝင

Multi-level မ ရ င ခ ခင ၊ တငသင ခင ၊ မမ တသညယ ပ ငမက မငတင

6
Competition Commission of Singapore (CCS), October 1, 2011, Available from http://www.mti.gov.sg/About MTI/Pages/ Competition
Commission of Singapore(CCS).aspx[accessed 21 February 2015]
7
ဒ ကတ အ ငကက ,စပ ရ ပ လစ , စ ကကစ ပ ရ စနစ , Market Economic System, ၂၀၁၄ ခ စ၊ စကတငဘ လ ၂၂ ရက နထတ The
Voice ဂ နယ, [ accessed 22 September 2014]
8
Commission’s Main Functions, Available from www. mycc.gov. my[accessed 20 February 2015]
 8

ခင ၊ အ ခ စ ပ ရ လပငန မ အ အ ငအယက ဖစ စသည စ ပ ရ

လပရ ခင စသည အ ပ အမမ က ဖ ထတက ယ ပ ငမဥပ ဒ ငအည ဟန

9
တ ဆ ငရကလ ကရပ သည။

(င) အငဒန ရ ငင။ အငဒန ရ ငငသည လကဝ က အပစ ပ ရ စနစ င

စပ ရ လပငန မ အတင တရ မ တမမရ သ ယ ပ င ခင မ ကဟန

တ သ အ န ဖင ၁၉၉၉ ခ စတင စ ပ ရ ဆငရ ယ ပ င ခင ဥပ ဒက

ထတ ပနခ ပ အဓကရညရယခ ကမ မ ပညသတ၏အက စ ပ က က ကယ

ပ ရန၊ အမ သ အက စ ပ ရ သည ပညသတ၏သ ယ ဝ ပ မက ဦ တည

စရန၊ စ ပ ရ နယပယအတင အ သ စ ၊ အလတစ ၊ အ က စ စ ပ ရ

လပငန မ တန တအခငအ ရ ရရရန၊ လကဝ က အပစ ပ ရ လပကင

ခင င တရ မ တမမရ သ ယ ပ င ခင မ ကတ ဆ က ကယရန၊ စ ပ

ရက မ အတင အက ဖစထန စမည စပ ရ လပငန မ ကဖနတ

တတ စရန၊ ယ ပ ငမကဆန က ငသညအ ပ အမ င အပစဖ အ ငက ငမမ က

ဟန တ ရနတ ဖစ ပ အထ ဆ ငရကခ ကမ အ ဖစ အ က ငအထည ဖ

10
ဆ ငရကလ ကရပ သည။

(စ) အ ယ ငင။ အ ယ ငငအ န ဖင ၁၉၉၁ ခ စမတငမအထ ယ ပ ငမဥပ ဒ

မရခ သ လည အ ယ ငင၏ စ ပ ရ ဖ ဖ တ တကမအတက တရ မ တ

သ ယ ပ ငမဥပ ဒ၏အ ရ ပ မက က ယက ယ ပန ပန သရခ၍ ယ ပ ငမအက

ဥပ ဒက ၂၀၀၂ ခ စတင ပ န က ငသ ခ ပ ရညရယခ ကမ က အ ကပ

အတင ခ မတခပ သည-

9
Vietnam laws, Available from http://www.vietnamlaws.com/freelaws/lw27na3dec04competition[xv1135]pdf.
10
Competition Policy and Structural Reform: Indonesia’s Experience in Developing Competition Regime, Available from
http://www.google.com.mm/url?sa=t&rct=j&q=competition+of+market+indonesia&source=web&cd=15&ved=0CDcQFjAEOAo&
url=http%3A%2F%2Fwww.jftc.go.jp%2Feacpf%2FApec_Economic_Committee_2_Seminar%2F03_Session_3%2F3_3_2_Moham
mad_Iqbal_abstract.pdf&ei=-YYLVbqQJ4OCuwSJmYLIBw&usg=AFQjCNGGz1lyWaBXsy88vJTxnvwi3A1tdA&bvm=bv.88528
373,d.c2E [ accessed 18 March 2014]
 9

(၁) ယ ပ ငမအ ပ ဆရ သ အက သက ရ ကမရသည အ လအက ငမ

က ကယရန၊

(၂) အ ယ ဈ ကကအတင ယ ပ ငမ မငတငရန င ရရညတညတ င စရန၊

(၃) စ သ သမ ၏ အက စ ပ ကက ကယ စ င ရ ကရန၊

(၄) ကနသယမလတလပခငကအ မခ ငရနစသည ရညရယခ ကတ ဖင အ က င

11
အထည ဖ ဆ ငရကလ ကရသည။

စပ ရ လပငန မ ယ ပ င ခင ၏အက တရ မ

၈။ စပ ရ လပငန မ ယ ပ င ခင က င အက ဖစထန မမ စ ဖစ ပ စပ

သည။ စ ပ ရ လပငန ဆငရ ယ ပ င ခင သည ကနသယ ရ င ရင မပ ရမ

အတကအ ထ ကအက ဖစ စ သ မက စ ပ ရ င လမ ရ က စရပလ ရ ဦ တညခ က

မ ငလည ည တ စပ သည။ ငငအလက ဈ ကကမ ပ င စည မကပ မငတကလ

စ ခင ၊ အ သ စ လပငန မ အက အကယ ပ ခင သမဟတ မငတင ပ ခင င

နည ပည တ တကမရ စ ခင ၊ ကနပစည ငကနထတလပမ ဖစစ တတင ဆန သစတထငမမ

မငတက စ ခင ၊ စက လပငန မ အသငအမ မ တ ခ ဆ ငရကလ မကအ ပ

ခင ၊ သဘ ဝပတဝန က င ထန သမ က ကယ စ င ရ ကမရ ခင ၊ င က ဖ င ပမအ

တကဖ က ခင ၊ အလပအကငမ ဖနတ ပ ခင ၊ အလပသမ မ သ တညမ ခစ ခငရရ

စ ခင ၊ သ သန ရညရယသည စ သ သအပစအတက သကသ ခ ငခ မက ဖစ ပ စ ခင

12
တ ဖစပ သည။

ယ ပ ငမမဝ ဒမရသည ဈ ကကတင ထခကနစန မမ

၉။ ယ ပ ငမမဝ ဒက ဆ ငရက ခင မရလ င ဈ ကကတင ၌ဆ နစန မမ ဖစ ပ

စပ သည။ ၎င တ မ -

11
Competition Protection, The main objectives of competition policy- Available from http://business.gov.in/growing-
business/competition-pro.php. [accessed 21 February 2015]
12
ASEAN Regional Guidelines on Competition Policy, Chapter 2, 2-2 Main Objectives and Benefits of Competition Policy
, page 3, Available from- www.asean.org/.../ASEAN Regional Gudelineson Competition Policy.pdf [accessed 22 September 2014]
 10

(က) ဈ ကကယ ပ ငမက ဆနက ငသည သ ဘ တညခ ကမ ဖစ ပ င ခင ၊

(ခ) ဈ ကကလကဝ က အပစ မ ဖစ ပ လ င ခင ၊

(ဂ) ကမဏမ အပစဖ ၍ က နကမဏမ က အ ငအထက ပ လပမမ ဖစ ပ

င ခင ၊

(ဃ) ယ ပ ငမမဝ ဒဥပ ဒ င ဆကစပလ ကရ သ ဉ ဏမပငခငဥပ ဒ၊ စ သ သ

အက အကယ ပ ရ ဥပ ဒ င အ ဉ ဏဥပ ဒမ ဖ ဖ တ တကမအ ပ

13
ထခကလ င ခင စသညအက ဆကမ ဖစ ပ စ ငပ သည။

လပငန မ အခ င အခ င ပ ပ င ဆ ငရက ခင ၏ အက သက ရ ကမမ

၁၀။ စပ ရ လပငန ယ ပ င ရ ငစပလ ၍ သတင အခ ကအလကမ မ ဝ ပ

ခင င အ က ငအထည ဖ ရ ၌ သမဝ ယမသ ဘ တရ အတင အခ င ခ င ည တမက

ရရလ စပ သည။ စ ပ ရ လပငန ယ ပ ငမက ကန သတခ ပခ ယ နသည စပ ရ

လပငန မ အ ဟန တ သ အ န ဖင ထ ရ ကသညမတစခ ဖစထန စ ခင ဖစပ သည။

သတင အခ ကအလကမ ၊ အသပည ဗဟသတမ င အရင အ မစမ မ ဝဖလယ ခင

အ ဖင စ ပ ရ လပငန မ က ထထ ရ က ရ ကစမ ဆ င င ပ တ တကမမ က ဖစ

ပ လ စပ သည။ ဤကသ လပငန မ ပ ပ င ဆ ငရက ခင အ ဖင တရ မ တ သ

14
ဈ ကကယ ပ င ခင က လတလပစ ဆ ငရက င စမည ဖစပ သည။

စပ ရ ပည ရငတစဦ ၏ သ သပခ က

၁၁။ ယ ပ ငမဥပ ဒသည မ တမမရ သ ပ ငဆ ငမမ င သဘ ဝပတဝန က ငရ

ဂဟစနစမ ပ ကစ ဆ စ ခင ကလည ဥပ ဒမ ဖငက ကယတ ဆ ငပ သည။

စ သ သမ သ ယ ဝ ပ မ (Comsumers’ Welfare) က မငတင ပ င ပ မလလ အပ

သ ကနက စရတမ ကလည လ ခ ငမည ဖစပ သည။ စ ကကစ ပ ရ စနစမပ ပင

13
ibid
14
ASEAN Regional Guidelines on Competition Policy, Chapter 10: International Cooperation / Common Competition Related
Provisions in Free Trade Agreements, 10.2 Benefits of Cooperation, page 42, Available from- www.asean.org/.../ASEAN Regional
Gudelineson Competition Policy.pdf [accessed 22 September 2014]
 11

လင စ န ဆတငမမ ၊ စ ကစ မမ မတဆင၊ ဆငကဆငက ဖစစ မ အရ အ ခ

သ စ ကကမ ၏ စ နမ အထ သက ရ ကမ ပ က ၊ ကန စ န မတည ငမမ

မ က ရငဆငရ လရပ သည။ ယင ငတစဆကတည ရင မ ပ မမ က တငခန မန

ရနခကခလ လရ ပ န ကဆ တင ကန စ န (Price)၊ လပခလစ (Wages)၊ ဘဏတ

န (Interest Rates) မ အ က တင အက သက ရ ကမမ ကလည ဖစ စတတပ

သည။ ယခအခ မနမ ငင၌ ပညတင ပညပ ရင မ ပ မမ ငအတ စ ပ ရ လပငန

မ အရနအဟန ဖင တ တက ပ င လလ ကရ ပ စပ ရ ဖ ဖ မ စ ဆကမ ပတ ဖစ ပ

စရန ခတမစနစက န ပ ယ ပ ငမရ သ စ ကကစ ပ ရ စနစက အ ပ ရမည ဖစ

ပ သည။ စ ပ ရ ပ ငဆငမက ဈ ကကကပမ ကခင စပ သည။ ဝယယသမ က ဈ န

သကသ မက က က စသက က ပ ရ ခ ယ ငမညအခငအလမ မ ကလည ရရ စမည

ဖစပ သည။ စပ ရ လပငန မ တ တကလ ကရရ တင တရ သ ဖငယ ပ ငမကသ

အ ပ ၍အရင အ နည ပ သ အ သ စ ၊ အလတစ လပငန မ က တခ ဖင ပ ပ

မငတင ပ ရ ရ ကပ သည။ သမသ သယဇ တမ ကလည စမ ဆ ငရည ပညဝစ

အသ ပ လ င ပ အလပအကငအခငအလမ မ ပ ပ ကက ဥစ ဓန ငဝင ငဖနတ မက

15
ဖစ ပ ရ ရ ကမည ဖစပ သည။

ဖ ပပ ငငမ ၏ စ ကကယ ပ ငမပသ နမ ၏ အက က ဇ ငဆ က

၁၂။ ဖ ပခသည ငငမ ၏ စ ကကယ ပ ငမ ပသ နမ ၏ အက က ဇ င

ဆက မ မ အ ကပ အတင ဖစပ သည -

(က) စ ကကယ ပ ငမသည စ သ သ၏လအပခ က င ဝင ငအ ပ မတည၍

ရ ခ ယခငက ပမတ ပ စ ခင ၊

15
ဒ ကတ အ ငကက၊ စပ ရ ပ လစ၊ စ ကကစ ပ ရ စနစ ,Market Economic System, Available from ၂၀၁၄ ခ စ စကတငဘ လ ၂၂
ရက နထတ The Voice ဂ နယ, [accessed 22 September 2014]
 12

(ခ) ကမဏမ ၊ ငငမ ၏ စ ပ ရ ဆ ငရ င ကနထတလပမ မငမ မ

စမ ဆ ငရည အစ တ တက န အ င ဆ င က ပ င ခင ၊

(ဂ) လပငန င စ သ သ ပဿန ရပမ က ဆန သစ ပ င လမမ ဖင ဖရင င ခင ၊

(ဃ) ငင ခ ရင မ ပ မမ က ဆ ဆ င င ခင ၊

(င) အရညအ သ က င မန သ ဝန ဆ ငမက ကနက စရတသကသ စ ဖင

လည က င ၊ စ သ သ စ န သကသ စ ဖငလည က င ရရ င ခင ၊

(စ) စ သ သ၊ ထတလပသ၊ ရ င ဝယ ဖန ဖ သပ မနကန သ စ ကက၊

စ န ဆငရ သတင အခ ကအလကမ က ရရ င ခင ၊

(ဆ) စ သ သ၏ အခ န ငအမ ပ ငလ န သ ဝယလအ ငဆ က မနကန

မနဆန သ တန ပနမ ပ င ပ ထတလပမကပလ စ ခင ၊

(ဇ) မ တ သ အရင အ မစခ ဝမက ဖစ ပ စ ခင စသည အက က ဇမ က

ရရ စပ သည။

၁၃။ ဆ က မ အ န ဖင အရင အ မစမ က မ ပ မတင အခ မက စ ခ ဝမပသ န

မ က ငလည က င ၊ အ မတမ မ ရရ ရ က ဦ တညခ ကထ မ ခင က ငလည

က င ၊ အ ရ က သ လမ ရ ရ ဝန ဆ ငမ လပငန မ ၊ (ဥပမ - ပည ရ ၊ အ ရ ပ

က ၊ လမဖလမ) တင င က သ စမ လ နည သ ငပ သည။ ထအ ပင လစမ အ ၏

နရ တင နည ပည စကယ ယ မ အစ ထ သ စမ က ငလည အလပအကငအခင

အလမ ဖနတ ငမတင မ စ အ နည ငပ သည။

၁၄။ သ ဖစပ ၍ စ ကကယ ပ ငမသည က မ သ အက က ဇ မ ရရ င က င

စ တမ တင ငငတက ဥပမ မ က ထတ တတင ပ ခင မ တ ရ ငပ သည။ ထနည တစ

စ ကကယ ပ ငမ၏ သသ ထငရ သ ဆ က မ လည ရ ငပ သည။ တရ မ တ သ

စ ကကယ ပ ငမ သ ဘ တရ ၏ က ငက မ င ဦ တညခ ကလ ခ သ သ
 13

စ ကကယ ပ ငမ ဆ က မ ကခ နဆ၍ ဟနခ ကည အ ငက ငသ ခင ဖင စ ပ ရ

ပ လမအ ခအ န ဖစ ပ ခင မလည က ကယ ငမညဟ သ သပရပ က င ရသ ပစ

တင ပအပပ သည။

သ တသနဌ န

ပညသလတ တ
 14

သတ ပ ရန

ဤသတင အခ ကအလကသည လတ တ ကယစ လယမ အ ၎င တ၏ လတ တ ဆငရ

တ ဝနမ က ဆ ငရကရ တင အ ထ ကအက ပ ရနအတက ဖစပ သည။ ပဂ လ ရ ဆငရ ကစ
တစစတစခအတက အသ ပ ရနမဟတပ ။ အခ န ငတ ပ ည န ကဆ ရသတင ဖစမညဟ သတမတ
မထ သငပ ။ ဤအခ ကအလကမ အ တရ ဝင သမဟတ ပည ရငဆငရ အ က ပ ခ ကအ ဖစ
မသတမတသငပ ။ အထ အ က ပ ခ က သမဟတ သတင အခ ကအလကမ လအပပ က အရည
အ သ ပညမ သ သင လ သည က မ က ငပည ရင င ဆ တငပငသငပ သည။ လတ တ
သ တသနဝန ဆ ငမသည စ တမ တမ တင ပ ဝင သ အ က င အရ မ င စပလ ၍ လတ တ
ကယစ လယမ ၊ လတ တ ဝနထမ မ င ဆ မမ ပ လပ ပ ငပ သည။ အမ ပညသ င
ဆ မမ ပ လပ ခင မရပ ။
15