Professional Documents
Culture Documents
Hadith e Nabvi
Hadith e Nabvi
Contents
– ۱ٻظخد ريء حٿٌكِ5................................................................. .
- ۲ٻظخد حّٗڄخڅ10................................................................... .
- ۳ٻظخد حٿ٬ڀڂ23...................................................................... .
- ۴ٻظخد حٿٌٌٟء44.................................................................. .
- ۵ٻظخد حٿٰٔپ69.................................................................... .
- ۶ٻظخد حٿلْ79................................................................... .ٞ
- ۷ٻظخد حٿظْڄڂ88..................................................................... .
- ۸ٻظخد حٿٜٚس93................................................................... .
- ۹أرٌحد حٿٜٚس ٳِ حٿؼْخد96....................................................... .
- ۱۱أرٌحد حٿٸزڀش105................................................................. .
- ۱۱أرٌحد حٿڄٔخؿي109.............................................................. .
- ۱۲أرٌحد ٓظَس حٿڄٜڀِ128....................................................... .
- ۱۳ٻظخد ڃٌحٷْض حٿٜٚس134...................................................... .
- ۱۴ٻظخد حًٕحڅ 150..................................................................
- ۱۵ٻظخد حٿـڄخ٫ش ًحٗڃخڃش158.................................................... .
- ۱۶ٻظخد ٛٴش حٿٜٚس 178..........................................................
- ۱۷ٻظخد حٿـڄ٬ش 210.................................................................
- ۱۸أرٌحد ٚٛس حٿوٌٱ 225........................................................
- ۱۹ٻظخد حٿْ٬يّن 227................................................................
- ۲۱ٻظخد حٿٌطَ236...................................................................
- ۲۱ٻظخد حٓٙظٔٸخء 240..............................................................
- ۲۲ٻظخد حٿټٌٔٱ 249...............................................................
- ۲۳أرٌحد ٓـٌى حٿٸَآڅ 257.........................................................
- ۲۴أرٌحد طٸ َْٜحٿٜٚس 260.......................................................
- ۲۵أرٌحد حٿظيـي268.................................................................
- ۲۶أرٌحد حٿظ277............................................................... ٩ٌ٤
- ۲۷أرٌحد حٿ٬ڄپ ٳِ حٿٜٚس286.................................................... .
Page 1 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 2 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 3 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 4 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 5 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
حٿَكڂً ،طلڄپ حٿټپً ،طټٔذ حٿڄ٬يًځً ،طٸَُ حٿْ٠ٲً ،طْ٬ن ٫ڀَ نٌحثذ حٿلٶ.
ٳخن٤ڀٸض رو هيّـش كظَ أطض رو ًٍٷش رن نٌٳپ رن أٓي رن ٫زي حٿ ،ٍِ٬حرن ٫ڂ
هيّـشً ،ٻخڅ حڃَءح طن َٜٳِ حٿـخىڀْشً ،ٻخڅ ّټظذ حٿټظخد حٿ٬زَحنِ ،ٳْټظذ ڃن
حٗنـْپ رخٿ٬زَحنْش ڃخ ٗخء حهلل أڅ ّټظذً ،ٻخڅ ْٗوخ ٻزَْح ٷي ٫ڄِ ،ٳٸخٿض ٿو
هيّـشّ :خ رن ٫ڂ ،حٓڄ ٪ڃن حرن أهْٺ .ٳٸخٽ ٿو ًٍٷشّ :خ رن أهِ ڃخًح طٍَ؟ ٳؤهزَه
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هزَ ڃخ ٍأٍ ،ٳٸخٿو ٿو ًٍٷش :ىٌح حٿنخڃٌّ حٿٌُ نِٽ
حهلل رو ٫ڀَ ڃٌَّٓ ،خ ٿْظنِ ٳْيخ ؿٌ ،٩ٿْظنِ أٻٌڅ كْخ اً ّوَؿٺ ٷٌڃٺ ،ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أًڃوَؿِ ىڂ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٿڂ ّؤص ٍؿپ ٷ ٢رڄؼپ
ڃخ ؿجض رو اٌ٫ ٙىًُ ،اڅ ّيٍٻنِ ٌّڃٺ أنَٜٹ نَٜح ڃئٍُح .ػڂ ٿڂ ّن٘ذ ًٍٷش
أڅ طٌٳًِ ،ٳظَ حٿٌكِ.
[.]6581 ،4674 - 4672 ،4670 ،3212
- 4ٷخٽ حرن ٗيخدً :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن ،أڅ ؿخرَ رن ٫زي حهلل
حٕنٜخٍُ ٷخٽً ،ىٌ ّليع ٫ن ٳظَس حٿٌكِ ،ٳٸخٽ ٳِ كيّؼو( :رْنخ أنخ أڃِ٘ اً
ٓڄ٬ض ٌٛطخ ڃن حٿٔڄخء ،ٳَٳ٬ض ر ،َُٜٳبًح حٿڄڀٺ حٿٌُ ؿخءنِ رلَحء ؿخٿْ
٫ڀَ ٻَِٓ رْن حٿٔڄخء ًحٍٕ ،ٝٳَ٫زض ڃنو ،ٳَؿ٬ض ٳٸڀضُ :ڃڀٌنِ ُڃڀٌنِ،
ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَّ{ :خ أّيخ حٿڄيػَ .ٷڂ ٳؤنٌٍ -اٿَ ٷٌٿو ً -حٿَؿِ ٳخىـَ} ٳلڄِ
حٿٌكِ ًطظخر.)٪
طخر٬و ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ًأرٌ ٛخٿقً ،طخر٬و ىٚٽ رن ٍىحى ٫ن حٿِىًَُ .ٷخٽ
ٌّنْ ًڃ٬ڄَ :رٌحىٍه.
[.]5860 ،4671 ،4642 - 4638 ،3066
- 5كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش ٷخٽ :كيػنخ ڃٌَٓ رن أرِ
٫خث٘ش ٷخٽ :كيػنخ ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ،ٳِ ٷٌٿو ط٬خٿَ ٙ{ :طلَٹ رو
ٿٔخنٺ ٿظ٬ـپ رو}.
ٷخٽ :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّ٬خٿؾ ڃن حٿظنِّپ ٗيسً ،ٻخڅ ڃڄخ ّلَٹ
ٗٴظْو -ٳٸخٽ حرن ٫زخّ :ٳؤنخ أكَٻيڄخ ٿټڂ ٻڄخ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّلَٻيڄخً ،ٷخٽ ْٓ٬ي :أنخ أكَٻيڄخ ٻڄخ ٍأّض حرن ٫زخّ ّلَٻيڄخ ،ٳلَٹ ٗٴظْو -
ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ ٙ{ :طلَٹ رو ٿٔخنٺ ٿظ٬ـپ رو .اڅ ٫ڀْنخ ؿڄ٬و ًٷَآنو} .ٷخٽ :ؿڄ٬و
ٿو ٳِ ٛيٍٹ ًطٸَأه{ :ٳبًح ٷَأنخه ٳخطز ٪ٷَآنو} .ٷخٽ :ٳخٓظڄ ٪ٿو ًأنٜض{ :ػڂ اڅ
٫ڀْنخ رْخنو} .ػڂ اڅ ٫ڀْنخ أڅ طٸَأه ،ٳټخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي ًٿٺ اًح
أطخه ؿزَّپ حٓظڄ ،٪ٳبًح حن٤ڀٶ ؿزَّپ ٷَأه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻڄخ ٷَأه.
[.]7086 ،4757 ،4645 - 4643
- 6كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ ٫ن حٿِىَُ (ف)ً .كيػنخ
رَ٘ رن ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ ًڃ٬ڄَ ٫ن حٿِىَُ نلٌه
Page 6 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أؿٌى حٿنخًّ ،ٻخڅ أؿٌى ڃخ ّټٌڅ ٳِ ٍڃ٠خڅ
كْن ّڀٸخه ؿزَّپً ،ٻخڅ ّڀٸخه ٳِ ٻپ ٿْڀش ڃن ٍڃ٠خڅ ٳْيحٍٓو حٿٸَآڅ ،ٳڀٌَٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أؿٌى رخٿوَْ ڃن حٿَّق حٿڄَٓڀش.
[.]4711 ،3361 ،3048 ،1803
- 7كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ حٿلټڂ رن نخٳ ٪ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ ٫ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ
٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى ،أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ أهزَه ،أڅ أرخ ٓٴْخڅ
رن كَد أهزَه :أڅ ىَٷپ أٍٓپ اٿْو ٳِ ٍٻذ ڃن ٷًَّٖ ،ٻخنٌح طـخٍح رخٿ٘ؤځ ،ٳِ
حٿڄيس حٿظِ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخى ٳْيخ حرخ ٓٴْخڅ ًٻٴخٍ ٷَّٖ،
ٳؤطٌه ًىڂ ربّڀْخء ،ٳي٫خىڂ ٳِ ڃـڀٔوً ،كٌٿو ٨٫ڄخء حٿًَځ ،ػڂ ى٫خىڂ ًى٫خ
رظَؿڄخنو ،ٳٸخٽ :أّټڂ أٷَد نٔزخ ريٌح حٿَؿپ حٿٌُ ِّ٫ڂ أنو نزِ؟ ٳٸخٽ أرٌ ٓٴْخڅ:
ٳٸڀض أنخ أٷَريڂ نٔزخ ،ٳٸخٽ :أىنٌه ڃنًِ ،ٷَرٌح أٛلخرو ٳخؿ٬ڀٌىڂ ٫ني ٧يَه ،ػڂ
ٷخٽ ٿظَؿڄخنو :ٷپ ٿيڂ انِ ٓخثپ ٫ن ىٌح حٿَؿپ ،ٳبڅ ٻٌرنِ ٳټٌرٌه ،ٳٌحهلل ٿٌٙ
حٿلْخء ڃن أڅ ّؤػًَح ٫ڀِ ٻٌرخ ٿټٌرض ٫نو .ػڂ ٻخڅ أًٽ ڃخ ٓؤٿنِ ٫نو أڅ ٷخٽ :ٻْٲ
نٔزو ٳْټڂ؟ ٷڀض :ىٌ ٳْنخ ًً نٔذ .ٷخٽ :ٳيپ ٷخٽ ىٌح حٿٸٌٽ ڃنټڂ أكي ٷ ٢ٷزڀو؟ ٷڀض:
.ٙٷخٽ :ٳيپ ٻخڅ ڃن آرخثو ڃن ڃڀٺ؟ ٷڀض .ٙ :ٷخٽ :ٳؤَٗحٱ حٿنخّ ّظزٌ٬نو أځ
٬ٟٴخإىڂ؟ ٳٸڀض :رپ ٬ٟٴخإىڂ .ٷخٽ :أِّّيًڅ أځ ّنٸٌٜڅ؟ ٷڀض :رپ ِّّيًڅ .ٷخٽ:
ٳيپ َّطي أكي ڃنيڂ ٓو٤ش ٿيّنو ر٬ي أڅ ّيهپ ٳْو؟ ٷڀض .ٙ :ٷخٽ :ٳيپ ٻنظڂ طظيڄٌنو
رخٿټٌد ٷزپ أڅ ّٸٌٽ ڃخ ٷخٽ؟ ٷڀض .ٙ :ٷخٽ :ٳيپ ّٰيٍ؟ ٷڀضً ،ٙ :نلن ڃنو ٳِ ڃيس
ٙنيٍُ ڃخ ىٌ ٳخ٫پ ٳْيخ .ٷخٽً :ٿڂ طڄټنِ ٻڀڄش أىهپ ٳْيخ ْٗجخ ٯَْ ىٌه حٿټڀڄش.
ٷخٽ :ٳيپ ٷخطڀظڄٌه؟ ٷڀض :ن٬ڂ .ٷخٽ :ٳټْٲ ٻخڅ ٷظخٿټڂ اّخه؟ ٷڀض :حٿلَد رْننخ ًرْنو
ٓـخٽّ ،نخٽ ڃنخ ًننخٽ ڃنو .ٷخٽ :ڃخًح ّؤڃَٻڂ؟ ٷڀضّ :ٸٌٽ :ح٫زيًح حهلل ًكيه ًٙ
طَ٘ٻٌح رو ْٗجخً ،حطَٻٌح ڃخ ّٸٌٽ آرخإٻڂًّ ،ؤڃَنخ رخٿٜٚس ًحٿٜيٵ ًحٿ٬ٴخٱ
ًحٿٜڀش .ٳٸخٽ ٿڀظَؿڄخڅ :ٷپ ٿوٓ :ؤٿظٺ ٫ن نٔزو ٳٌٻَص أنو ٳْټڂ ًً نٔذ ،ٳټٌٿٺ
حٿَٓپ طز٬غ ٳِ نٔذ ٷٌڃيخًٓ .ؤٿظٺ ىپ ٷخٽ أكي ڃنټڂ ىٌح حٿٸٌٽ ،ٳٌٻَص أڅ ،ٙ
ٳٸڀض ٿٌ ٻخڅ أكي ٷخٽ ىٌح حٿٸٌٽ ٷزڀو ،ٿٸڀض ٍؿپ ّؤطِٔ رٸٌٽ ٷْپ ٷزڀوًٓ .ؤٿظٺ ىپ
ٻخڅ ڃن آرخثو ڃن ڃڀٺ ،ٳٌٻَص أڅ ،ٙٷڀض :ٳڀٌ ٻخڅ ڃن آرخثو ڃن ڃڀٺ ،ٷڀض ٍؿپ
ّ٤ڀذ ڃڀٺ أرْوًٓ .ؤٿظٺ ىپ ٻنظڂ طظيڄٌنو رخٿټٌد ٷزپ أڅ ّٸٌٽ ڃخ ٷخٽ ،ٳٌٻَص أڅ
،ٙٳٸي أَ٫ٱ أنو ٿڂ ّټن ٿٌٍْ حٿټٌد ٫ڀَ حٿنخّ ًّټٌد ٫ڀَ حهللًٓ .ؤٿظٺ أَٗحٱ
حٿنخّ حطزٌ٬ه أځ ٬ٟٴخإىڂ ،ٳٌٻَص أڅ ٬ٟٴخإىڂ حطزٌ٬هً ،ىڂ أطزخ ٩حٿَٓپًٓ ،ؤٿظٺ
أِّّيًڅ أځ ّنٸٌٜڅ ،ٳٌٻَص أنيڂ ِّّيًڅً ،ٻٌٿٺ أڃَ حّٗڄخڅ كظَ ّظڂًٓ .ؤٿظٺ
أَّطي أكي ٓو٤ش ٿيّنو ر٬ي أڅ ّيهپ ٳْو ،ٳٌٻَص أڅ ً ،ٙٻٌٿٺ حّٗڄخڅ كْن طوخٿ٢
ر٘خٗظو حٿٸڀٌدًٓ .ؤٿظٺ ىپ ّٰيٍ ،ٳٌٻَص أڅ ً ،ٙٻٌٿٺ حٿَٓپ ٙطٰيًٍٓ .ؤٿظٺ
Page 7 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
رڄخ ّؤڃَٻڂ ،ٳٌٻَص أنو ّؤڃَٻڂ أڅ ط٬زيًح حهلل ً ٙطَ٘ٻٌح رو ْٗجخًّ ،نيخٻڂ ٫ن
٫زخىس حًٕػخڅًّ ،ؤڃَٻڂ رخٿٜٚس ًحٿٜيٵ ًحٿ٬ٴخٱ ،ٳبڅ ٻخڅ ڃخ طٸٌٽ كٸخ ٳْٔڄڀٺ
ڃٌ ٪ٟٷيڃِ ىخطْنً ،ٷي ٻنض أ٫ڀڂ أنو هخٍؽ ،ٿڂ أٻن أ٧ن أنو ڃنټڂ ،ٳڀٌ أنِ أ٫ڀڂ
أنِ أهڀ ٚاٿْو ،ٿظـ٘ڄض ٿٸخءهً ،ٿٌ ٻنض ٫نيه ٿٰٔڀض ٫ن ٷيڃو .ػڂ ى٫خ رټظخد
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌُ ر٬غ رو ىكْش اٿَ ْ٨٫ڂ ر ،ٍَٜٳيٳ٬و اٿَ
ىَٷپ ،ٳٸَأه ،ٳبًح ٳْو( :رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ ،ڃن ڃلڄي ٫زي حهلل ًٌٍٓٿو اٿَ
ىَٷپ ْ٨٫ڂ حٿًَځٚٓ :ځ ٫ڀَ ڃن حطز ٪حٿييٍ ،أڃخ ر٬ي ،ٳبنِ أىٌ٫ٹ ري٫خّش
حٗٓٚځ ،أٓڀڂ طٔڀڂّ ،ئطٺ حهلل أؿَٹ ڃَطْن ،ٳبڅ طٌٿْض ٳبڅ ٫ڀْٺ اػڂ حٍّْْٕٔن:ً ،
{ّخ أىپ حٿټظخد ط٬خٿٌح اٿَ ٻڀڄش ٌٓحء رْننخ ًرْنټڂ أڅ ٙن٬زي ا ٙحهلل ً ٙنَ٘ٹ رو
ْٗجخ ًّ ٙظوٌ ر٠٬نخ ر٠٬خ أٍرخرخ ڃن ىًڅ حهلل ٳبڅ طٌٿٌح ٳٸٌٿٌح حٗييًح رؤنخ
ڃٔڀڄٌڅ}) ٷخٽ أرٌ ٓٴْخڅ :ٳڀڄخ ٷخٽ ڃخ ٷخٽً ،ٳَ٭ ڃن ٷَحءس حٿټظخد ،ٻؼَ ٫نيه
حٿٜوذ ًحٍطٴ٬ض حٌٕٛحص ًأهَؿنخ ،ٳٸڀض ٕٛلخرِ كْن أهَؿنخ :ٿٸي أڃَ حرن
أرِ ٻز٘ش ،انو ّوخٳو ڃڀٺ رنِ حٕٛٴَ .ٳڄخ ُٿض ڃٌٷنخ أنو ْٓ٨يَ كظَ أىهپ حهلل
٫ڀِ حٗٓٚځ.
ًٻخڅ حرن حٿنخٛ ،ٌٍ٣خكذ اّڀْخء ًىَٷپ ،أٓٸٴخ ٫ڀَ نٜخٍٍ حٿ٘ؤځّ ،ليع أڅ
ىَٷپ كْن ٷيځ اّڀْخء ،أٛزق ٌّڃخ هزْغ حٿنٴْ ،ٳٸخٽ ر ٞ٬ر٤خٍٷظو :ٷي حٓظنټَنخ
ىْجظٺ ،ٷخٽ حرن حٿنخً :ٌٍ٣ٻخڅ ىَٷپ كِحء ّن َ٨ٳِ حٿنـٌځ ،ٳٸخٽ ٿيڂ كْن ٓؤٿٌه:
انِ ٍأّض حٿڀْڀش كْن نَ٨ص ٳِ حٿنـٌځ ڃڀٺ حٿوظخڅ ٷي ٧يَ ،ٳڄن ّوظظن ڃن ىٌه
حٕڃش؟ ٷخٿٌح :ٿْْ ّوظظن ا ٙحٿْيٌى ،ٳّ ٚيڄنٺ ٗؤنيڂً ،حٻظذ اٿَ ڃيحّن ڃڀټٺ،
ٳْٸظڀٌح ڃن ٳْيڂ ڃن حٿْيٌى ،ٳزْنڄخ ىڂ ٫ڀَ أڃَىڂ ،أطَ ىَٷپ رَؿپ أٍٓپ رو ڃڀٺ
ٯٔخڅ ّوزَ ٫ن هزَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ حٓظوزَه ىَٷپ ٷخٽ:
أًىزٌح ٳخنًَ٨ح أڃوظظن ىٌ أځ ٙ؟ ٳنًَ٨ح اٿْو ،ٳليػٌه أنو ڃوظظنًٓ ،ؤٿو ٫ن
حٿ َ٬د ،ٳٸخٽ :ىڂ ّوظظنٌڅ ،ٳٸخٽ ىَٷپ :ىٌح ڃڀٺ ىٌه حٕڃش ٷي ٧يَ .ػڂ ٻظذ ىَٷپ
اٿَ ٛخكذ ٿو رًَڃْشً ،ٻخڅ نَْ٨ه ٳِ حٿ٬ڀڂًٓ ،خٍ ىَٷپ اٿَ كڄ ،ٚٳڀڂ َّځ
كڄ ٚكظَ أطخه ٻظخد ڃن ٛخكزو ٌّحٳٶ ٍحُ ىَٷپ ٫ڀَ هًَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂً ،أنو نزِ ،ٳؤًڅ ىَٷپ ٿ٨٬ڄخء حٿًَځ ٳِ ىٓټَس ٿو رلڄ ،ٚػڂ أڃَ
رؤرٌحريخ ٳٰڀٸض ،ػڂ ح٣ڀ ٪ٳٸخٽّ :خ ڃ َ٘٬حٿًَځ ،ىپ ٿټڂ ٳِ حٿٴٚف ًحٿَٗيً ،أڅ ّؼزض
ڃڀټټڂ ٳظزخٌّ٬ح ىٌح حٿنزِ؟ ٳلخٌٛح كْٜش كڄَ حٿٌكٖ اٿَ حٕرٌحد ،ٳٌؿيًىخ ٷي
ٯڀٸض ،ٳڀڄخ ٍأٍ ىَٷپ نٴَطيڂً ،أّْ ڃن حّٗڄخڅ ،ٷخٽٍ :ىًىڂ ٫ڀًِ ،ٷخٽ :انِ
ٷڀض ڃٸخٿظِ آنٴخ أهظزَ ريخ ٗيطټڂ ٫ڀَ ىّنټڂ ،ٳٸي ٍأّض ،ٳٔـيًح ٿو ًٌٍٟح ٫نو،
ٳټخڅ ًٿٺ آهَ ٗؤڅ ىَٷپ.
ًٍحه أرٌ ٛخٿق رن ٻْٔخڅ ًٌّنْ رن ڃ٬ڄَ ٫ن حٿِىَُ.
[،4278 ،3003 ،2782،2816 ،2778 ،2650،2738 ،2535 ،51
Page 8 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 9 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- ۲كراب اإلًَاٌ.
- 1رخد حّٗڄخڅً ،ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رنِ حٗٓٚځ ٫ڀَ هڄْ).
ًىٌ ٷٌٽ ًٳ٬پًِّّ ،ي ًّنٸ ،ٚٷخٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٿِْىحىًح اّڄخنخ ڃ ٪اّڄخنيڂ} /حٿٴظق:
ًُ{ ./4نخىىڂ ىيٍ} /حٿټيٲًِّّ{ ./13 :ي حهلل حٿٌّن حىظيًح ىيٍ} /ڃَّڂ./76 :
{ًحٿٌّن حىظيًح ُحىىڂ ىيٍ ًآطخىڂ طٸٌحىڂ} /ڃلڄيًِّ{ ./17 :ىحى حٿٌّن آڃنٌح اّڄخنخ}
/حٿڄيػًَ ./31 :ٷٌٿو{ :أّټڂ ُحىطو ىٌه اّڄخنخ ٳؤڃخ حٿٌّن آڃنٌح ٳِحىطيڂ اّڄخنخ} /حٿظٌرش:
ً ./124ٷٌٿو ؿپ ًٻَه{ :ٳخهٌ٘ىڂ ٳِحىىڂ اّڄخنخ} /آٽ ٫ڄَحڅً ./173 :ٷٌٿو
ط٬خٿًَ{ :ڃخ ُحىىڂ ا ٙاّڄخنخ ًطٔڀْڄخ} /حٕكِحدً ./22 :حٿلذ ٳِ حهلل ًحٿزٰ ٞٳِ
حهلل ڃن حّٗڄخڅ.
ًٻظذ ٫ڄَ رن ٫زي حٿ ِِّ٬اٿَ ٫يُ رن ٫يُ :اڅ ٿّ٘ڄخڅ ٳَحثًَٗ ٞحثً ٪كيًىح
ًٓننخ ،ٳڄن حٓظټڄڀيخ حٓظټڄپ حّٗڄخڅً ،ڃن ٿڂ ّٔظټڄڀيخ ٿڂ ّٔظټڄپ حّٗڄخڅ ،ٳبڅ
أ ٖ٫ٳٔؤرْنيخ ٿټڂ كظَ ط٬ڄڀٌح ريخً ،اڅ أڃض ٳڄخ أنخ ٫ڀَ ٛلزظټڂ رلَّ.ٚ
ًٷخٽ ارَحىْڂ ٫ڀْو حٿٔٚځً{ :ٿټن ٿْ٤ڄجن ٷڀزِ} /حٿزٸَس./260 :
ًٷخٽ ڃ٬خً :حؿڀْ رنخ نئڃن ٓخ٫شً .ٷخٽ حرن ڃٌٔ٬ى :حٿْٸْن حّٗڄخڅ ٻڀو.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَّ ٙ :زڀٮ حٿ٬زي كٸْٸش حٿظٸٌٍ كظَ ّي ٩ڃخ كخٹ ٳِ حٿٜيٍ.
ًٷخٽ ڃـخىي ٩َٗ{ :ٿټڂ} /حٿٌٍٍ٘ :/13 :أًْٛنخٹ ّخ ڃلڄي ًاّخه ىّنخ ًحكيح.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ٫َٗ{ :ش ًڃنيخؿخ} /حٿڄخثيسٓ :/48 :زًْٓ ٚنش{ .ى٫خإٻڂ} اّڄخنټڂ،
ٿٸٌٿو ً ِ٫ؿپ{ :ٷپ ڃخ ّ٬زؤ رټڂ ٍرِ ٿٌ ٙى٫خإٻڂ} /حٿٴَٷخڅً ./77 :ڃ٬نَ حٿي٫خء
ٳِ حٿڀٰش حّٗڄخڅ.
- 8كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ ٷخٽ :حهزَنخ كن٨ڀش رن أرِ ٓٴْخڅ٫ :ن ٫ټَڃش رن
هخٿي٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رنِ حٗٓٚځ ٫ڀَ هڄْٗ :يخىس أڅ ٙاٿو اٙ
حهلل ًأڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهللً ،اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسً ،حٿلؾًٌٛ ،ځ ٍڃ٠خڅ).
[ٍ.]4243 :
- 2رخد :أڃٌٍ حّٗڄخڅ
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٿْْ حٿزَ أڅ طٌٿٌح ًؿٌىټڂ ٷزپ حٿڄَ٘ٵ ًحٿڄَٰد ًٿټن حٿزَ ڃن
آڃن رخهلل ًحٿٌْځ حٓهَ ًحٿڄٚثټش ًحٿټظخد ًحٿنزْْن ًآطَ حٿڄخٽ ٫ڀَ كزو ًًُ حٿٸَرَ
ًحٿْظخڃَ ًحٿڄٔخٻْن ًحرن حٿٔزْپ ًحٿٔخثڀْن ًٳِ حٿَٷخد ًأٷخځ حٿٜٚس ًآطَ حٿِٻخس
ًحٿڄٌٳٌڅ ر٬ييىڂ اًح ٫خىيًح ًحٿٜخرَّن ٳِ حٿزخٓؤء ًحٿَ٠حء ًكْن حٿزؤّ أًٿجٺ
حٿٌّن ٛيٷٌح ًأًٿجٺ ىڂ حٿڄظٸٌڅ} /حٿزٸَس./177 :
{ٷي أٳڀق حٿڄئڃنٌڅ} /حٿڄئڃنٌڅ /1 :حّٓش.
- 9كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٫خڃَ حٿ٬ٸيُ ٷخٽ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن
Page 10 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
رٚٽ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حّٗڄخڅ رًٓ ٪٠ظٌڅ ٗ٬زشً ،حٿلْخء ٗ٬زش ڃن حّٗڄخڅ).
- 3رخد :حٿڄٔڀڂ ڃن ٓڀڂ حٿڄٔڀڄٌڅ ڃن ٿٔخنو ًّيه.
- 10كيػنخ آىځ رن أرِ أّخّ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ حٿٔٴَ
ًآڄخْ٫پ٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حٿڄٔڀڂ ڃن ٓڀڂ حٿڄٔڀڄٌڅ ڃن ٿٔخنو ًّيهً ،حٿڄيخؿَ ڃن ىـَ ڃخ نيَ حهلل ٫نو).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :ٷخٽ أرٌ ڃ٬خًّش :كيػنخ ىحًى٫ ،ن ٫خڃَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل ٫ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .ٷخٽ ٫زي حٕ٫ڀَ٫ :ن ىحًى ٫ن ٫خڃَ ٫ن ٫زي حهلل ٫ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[.]6119
- 4رخد :أُ حٗٓٚځ أٳ٠پ.
- 11كيػنخ ْٓ٬ي رن ّلَْ رن ْٓ٬ي حٿٸَِٗ ٷخٽ :كيػنخ أرِ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ رَىس رن
٫زي حهلل رن أرِ رَىس٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٷخٿٌح:
(ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،أُ حٗٓٚځ أٳ٠پ؟ ٷخٽ( :ڃن ٓڀڂ حٿڄٔڀڄٌڅ ڃن ٿٔخنو ًّيه).
- 5رخد :ا٬٣خځ حٿ٬٤خځ ڃن حٗٓٚځ.
- 12كيػنخ ٫ڄًَ رن هخٿي ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ِّّي٫ ،ن أرِ حٿوَْ٫ ،ن ٫زي
حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ ٍؿٓ ٚؤٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أُ
حٗٓٚځ هَْ؟ ٷخٽ:
(ط٬٤ڂ حٿ٬٤خځً ،طٸَأ حٿٔٚځ ٫ڀَ ڃن َ٫ٳض ًڃن ٿڂ طَ٬ٱ).
[.]5882 ،28
- 6رخد :ڃن حّٗڄخڅ أڅ ّلذ ٕهْو ڃخ ّلذ ٿنٴٔو.
- 13كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ً ،ن كْٔن حٿڄ٬ڀڂ ٷخٽ :كيػنخ ٷظخىس ٫ن أنْ٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ّ ٙئڃن أكيٻڂ كظَ ّلذ ٕهْو ڃخ ّلذ ٿنٴٔو).
- 7كذ حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حّٗڄخڅ.
- 14كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٳٌحٿٌُ نٴِٔ رْيهّ ٙ ،ئڃن أكيٻڂ كظَ أٻٌڅ أكذ اٿْو ڃن ًحٿيه ًًٿيه).
- 15كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ حرن ٫ڀْش٫ ،ن ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ،
٫ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ (ف)ً .كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن
Page 11 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ّ ٙئڃن أكيٻڂ كظَ أٻٌڅ أكذ اٿْو ڃن ًحٿيه ًًٿيه ًحٿنخّ أؿڄْ٬ن).
- 8رخد :كًٚس حّٗڄخڅ.
- 16كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد حٿؼٸٴِ ٷخٽ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن
أرِ ٷٚرش٫ ،ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ػٚع ڃن ٻن ٳْو ًؿي
كًٚس حّٗڄخڅ :أڅ ّټٌڅ حهلل ًٌٍٓٿو أكذ اٿْو ڃڄخ ٌٓحىڄخً ،أڅ ّلذ حٿڄَء ٙ
ّلزو ا ٙهللً ،أڅ ّټَه أڅ ٌّ٬ى ٳِ حٿټٴَ ٻڄخ ّټَه أڅ ّٸٌٱ ٳِ حٿنخٍ).
[.]6542 ،5694 ،21
- 9رخدٚ٫ :ڃش حّٗڄخڅ كذ حٕنٜخٍ.
- 17كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حهلل رن ٫زي حهلل رن ؿزَ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(آّش حّٗڄخڅ كذ حٕنٜخًٍ ،آّش حٿنٴخٵ رٰ ٞحٕنٜخٍ).
[.]3537
- 18كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ اىٍّْ
٫خثٌ حهلل رن ٫زي حهلل :أڅ ٫زخىس رن حٿٜخڃض ٍ ِٟحهلل ٫نوً ،ٻخڅ ٗيي ريٍحً ،ىٌ
أكي حٿنٸزخء ٿْڀش حٿ٬ٸزش :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً ،كٌٿو ٜ٫خرش ڃن
أٛلخرو:
(رخٌّ٬نِ ٫ڀَ أڅ ٙطَ٘ٻٌح رخهلل ْٗجخ ًٙ ،طَٔٷٌح ًٙ ،طِنٌح ًٙ ،طٸظڀٌح أًٙىٻڂ،
ً ٙطؤطٌح رزيظخڅ طٴظًَنو رْن أّيّټڂ ًأٍؿڀټڂ ًٙ ،طٌٜ٬ح ٳِ ڃًَ٬ٱ ،ٳڄن ًٳَ
ڃنټڂ ٳؤؿَه ٫ڀَ حهللً ،ڃن أٛخد ڃن ًٿٺ ْٗجخ ٳٌ٬ٷذ ٳِ حٿينْخ ٳيٌ ٻٴخٍس ٿوً ،ڃن
أٛخد ڃن ًٿٺ ْٗجخ ػڂ ٓظَه حهلل ٳيٌ اٿَ حهلل ،اڅ ٗخء ٫ٴخ ٫نو ًاڅ ٗخء ٫خٷزو).
ٳزخّ٬نخه ٫ڀَ ًٿٺ.
[.]7030 ،6787 ،6479 ،6416 ،6402 ،4612 ،3777 ،3680 ،3679
- 10رخد :ڃن حٿيّن حٿٴَحٍ ڃن حٿٴظن.
- 19كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن ٫زي
حٿَكڄن رن أرِ ٬ٜ٬ٛش٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ أنو ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٌّٗٺ أڅ ّټٌڅ هَْ ڃخٽ حٿڄٔڀڂ ٯنڂ ّظز ٪ريخ ٗ٬ٲ حٿـزخٽ ًڃٌحٷ ٪حٿٸّ ،َ٤ٴَ
ريّنو ڃن حٿٴظن).
[ً ،6677 ،6130 ،3405 ،3124حن.]584 :َ٨
- 11رخد ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أنخ أ٫ڀڄټڂ رخهلل)ً .أڅ حٿڄَ٬ٳش ٳ٬پ
حٿٸڀذ.
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٿټن ّئحهٌٻڂ رڄخ ٻٔزض ٷڀٌرټڂ} /حٿزٸَس./225 :
Page 12 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 20كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أڃَىڂ ،أڃَىڂ ڃن حٕ٫ڄخٽ رڄخ ّْ٤ٸٌڅ،
ٷخٿٌح :انخ ٿٔنخ ٻيْجظٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حهلل ٷي ٯٴَ ٿٺ ڃخ طٸيځ ڃن ًنزٺ ًڃخ طؤهَ،
ٳْٰ٠ذ كظَ َّ٬ٱ حٿٰ٠ذ ٳِ ًؿيو ،ػڂ ّٸٌٽ( :اڅ أطٸخٻڂ ًأ٫ڀڄټڂ رخهلل أنخ).
- 12رخد :ڃن ٻَه أڅ ٌّ٬ى ٳِ حٿټٴَ ٻڄخ ّټَه أڅ ّڀٸَ ٳِ حٿنخٍ ڃن حّٗڄخڅ.
- 21كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ػٚع ڃن ٻن ٳْو ًؿي كًٚس حّٗڄخڅ :ڃن ٻخڅ حهلل ًٌٍٓٿو أكذ اٿْو ڃڄخ ٌٓحىڄخ،
ًڃن أكذ ٫زيح ّ ٙلزو ا ٙهللً ،ڃن ّټَه أڅ ٌّ٬ى ٳِ حٿټٴَ ،ر٬ي اً أنٸٌه حهلل ،ٻڄخ
ّټَه أڅ ّڀٸَ ٳِ حٿنخٍ).
[ٍ.]16 :
- 13رخد :طٴخٟپ أىپ حّٗڄخڅ ٳِ حٕ٫ڄخٽ.
- 22كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ّلَْ حٿڄخُنِ٫ ،ن أرْو،
٫ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ّيهپ أىپ حٿـنش حٿـنش ًأىپ حٿنخٍ حٿنخٍ ،ػڂ ّٸٌٽ حهلل ط٬خٿَ :أهَؿٌح ڃن ٻخڅ ٳِ
ٷڀزو ڃؼٸخٽ كزش ڃن هَىٽ ڃن اّڄخڅ ،ٳْوَؿٌڅ ڃنيخ ٷي حٌٓىًح ،ٳْڀٸٌڅ ٳِ نيَ
حٿلْخ ،أً حٿلْخس ٗ -ٺ ڃخٿٺ -ٳْنزظٌڅ ٻڄخ طنزض حٿلزش ٳِ ؿخنذ حٿْٔپ ،أٿڂ طَ أنيخ
طوَؽ ٛٴَحء ڃڀظٌّش).
ٷخٽ ًىْذ :كيػنخ ٫ڄًَ :حٿلْخسً ،ٷخٽ :هَىٽ ڃن هَْ.
[.]6192
- 23كيػنخ ڃلڄي رن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حرن
ٗيخد٫ ،ن أرِ أڃخڃش رن ٓيپ ،أنو ٓڄ ٪أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ّٸٌٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(رْنخ أنخ نخثڂٍ ،أّض حٿنخّ ٌَّٟ٬څ ٫ڀِ ً٫ڀْيڂ ٷڄ ،ٚڃنيخ ڃخ ّزڀٮ حٿؼيًُ ،ڃنيخ
ڃخ ىًڅ ًٿٺ٫ َٝ٫ً ،ڀِ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ً٫ڀْو ٷڄّْ ٚـَه) .ٷخٿٌح :ٳڄخ أًٿض
ًٿٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ( :حٿيّن).
[.]6607 ،6606 ،3488
- 14رخد :حٿلْخء ڃن حّٗڄخڅ.
- 24كيػنخ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ ٫ن أنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ
رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرْو ،أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃَ ٫ڀَ ٍؿپ ڃن
حٕنٜخًٍ ،ىٌ ّ ٦٬أهخه ٳِ حٿلْخء ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ى٫و ٳبڅ حٿلْخء ڃن حّٗڄخڅ).
Page 13 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
[.]5767
- 15رخد{ :ٳبڅ طخرٌح ًأٷخڃٌح حٿٜٚس ًآطٌح حٿِٻخس ٳوڀٌح ٓزْڀيڂ} /حٿظٌرش./5 :
- 25كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي حٿڄٔنيُ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ًٍف حٿلَڃِ رن ٫ڄخٍس ٷخٽ:
كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ًحٷي رن ڃلڄي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ ّليع ٫ن حرن ٫ڄَ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(أڃَص أڅ أٷخطپ حٿنخّ كظَ ّ٘ييًح أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًأڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهلل،
ًّٸْڄٌح حٿٜٚسًّ ،ئطٌح حٿِٻخس ،ٳبًح ٳ٬ڀٌح ًٿٺ ٜ٫ڄٌح ڃنِ ىڃخءىڂ ًأڃٌحٿيڂ اٙ
رلٶ حٗٓٚځً ،كٔخريڂ ٫ڀَ حهلل).
[.]2786
- 16رخد :ڃن ٷخٽ اڅ حّٗڄخڅ ىٌ حٿ٬ڄپ.
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :طڀٺ حٿـنش حٿظِ أًٍػظڄٌىخ رڄخ ٻنظڂ ط٬ڄڀٌڅ} /حٿِهَٱ./72 :
ًٷخٽ ٫يس ڃن أىپ حٿ٬ڀڂ ٳِ ٷٌٿو ط٬خٿَ{ :ٳٌٍرٺ ٿنٔؤٿيڂ أؿڄْ٬ن ٫ڄخ ٻخنٌح ّ٬ڄڀٌڅ}
/حٿلـَ٫ :/93 :ن ٷٌٽ ٙ :اٿو ا ٙحهللً ،ٷخٽ{ :ٿڄؼپ ىٌح ٳڀْ٬ڄپ حٿ٬خڃڀٌڅ}
/حٿٜخٳخص./61 :
- 26كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ ًڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخ :ٙكيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي ٷخٽ:
كيػنخ حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓجپ أُ حٿ٬ڄپ أٳ٠پ؟ ٳٸخٽ( :اّڄخڅ رخهلل
ًٌٍٓٿو) .ٷْپ :ػڂ ڃخًح؟ ٷخٽ( :حٿـيخى ٳِ ٓزْپ حهلل) .ٷْپ :ػڂ ڃخًح؟ ٷخٽ( :كؾ
ڃزًٍَ).
[.]1447
- 17رخد :اًح ٿڂ ّټن حٗٓٚځ ٫ڀَ حٿلٸْٸشً ،ٻخڅ ٫ڀَ حٓٙظٔٚځ أً حٿوٌٱ ڃن
حٿٸظپ.
ٿٸٌٿو ط٬خٿَ{ :ٷخٿض حَٕ٫حد آڃنخ ٷپ ٿڂ طئڃنٌح ًٿټن ٷٌٿٌح أٓڀڄنخ} /حٿلـَحص:
./14ٳبًح ٻخڅ ٫ڀَ حٿلٸْٸش ،ٳيٌ ٫ڀَ ٷٌٿو ؿپ ًٻَه{ :اڅ حٿيّن ٫ني حهلل حٗٓٚځ}
/آٽ ٫ڄَحڅ./19 :
- 27كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ ٫ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫خڃَ رن ٓ٬ي
رن أرِ ًٷخ٫ ،ٙن ٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٍ َ٤٫ى٤خ ًٓ٬ي ؿخٿْ ،ٳظَٹ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍؿ ٚىٌ أ٫ـزيڂ اٿِ ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ٿٺ ٫ن ٳٚڅ؟
ٳٌحهلل انِ ٍٕحه ڃئڃنخ ،ٳٸخٽ( :أً ڃٔڀڄخ) .ٳٔټض ٷڀْ ،ٚػڂ ٯڀزنِ ڃخ أ٫ڀڂ ڃنو ،ٳ٬يص
ٿڄٸخٿظِ ٳٸڀض :ڃخٿٺ ٫ن ٳٚڅ؟ ٳٌحهلل انِ ٍٕحه ڃئڃنخ ،ٳٸخٽ( :أً ڃٔڀڄخ) ،ػڂ ٯڀزنِ
ڃخ أ٫ڀڂ ڃنو ٳ٬يص ٿڄٸخٿظِ٫ً ،خى ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٷخٽّ( :خ ٓ٬ي
انِ ٕ ِ٤٫حٿَؿپً ،ٯَْه أكذ اٿِ ڃنو ،هْ٘ش أڅ ّټزو حهلل ٳِ حٿنخٍ).
Page 14 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 15 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
[.]6672 ،6481
- 22رخد٧ :ڀڂ ىًڅ ٧ڀڂ.
- 32كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش (ف) ٷخٽً :كيػنِ رَ٘ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي،
٫ن ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٿڄخ نِٿض {حٿٌّن آڃنٌح ًٿڂ ّڀزٌٔح اّڄخنيڂ ر٨ڀڂ} .ٷخٽ أٛلخد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ :أّنخ ٿڂ ّ٨ڀڂ؟ ٳؤنِٽ حهلل{ :اڅ حٿَ٘ٹ ٿ٨ڀڂ ْ٨٫ڂ}.
[.]6538 ،6520 ،4498 ،4353 ،3246 ،3245 ،3181
- 23رخدٚ٫ :ڃش حٿڄنخٳٶ.
- 33كيػنخ ٓڀْڄخڅ أرٌ حٿَرْ ٪ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :كيػنخ نخٳ ٪رن
ڃخٿٺ رن أرِ ٫خڃَ أرٌ ٓيْپ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخٽ:
(آّش حٿڄنخٳٶ ػٚع :اًح كيع ٻٌدً ،اًح ً٫ي أهڀٲً ،اًح حإطڄن هخڅ).
[.]5744 ،2598 ،2536
- 34كيػنخ ٷزْٜش رن ٫ٸزش ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ڃَس،
٫ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(أٍر ٪ڃن ٻن ٳْو ٻخڅ ڃنخٳٸخ هخٿٜخً ،ڃن ٻخنض ٳْو هٜڀش ڃنين ٻخنض ٳْو هٜڀش
ڃن حٿنٴخٵ كظَ ّي٫يخ :اًح حإطڄن هخڅً ،اًح كيع ٻٌدً ،اًح ٫خىي ٯيًٍ ،اًح
هخٛڂ ٳـَ).
طخر٬و ٗ٬زش ٫ن حٕ٫ڄٖ.
[.]3007 ،2327
- 24رخد :ٷْخځ ٿْڀش حٿٸيٍ ڃن حّٗڄخڅ.
- 35كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ّٸڂ ٿْڀش حٿٸيٍ ،اّڄخنخ ًحكظٔخرخ ،ٯٴَ هلل ڃخ
طٸيځ ڃن ًنزو).
[.]1910 ،1802
- 25رخد :حٿـيخى ڃن حّٗڄخڅ.
- 36كيػنخ كَڃِ رن كٴ ٚٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄخٍس ٷخٽ :كيػنخ
أرٌ ٍُ٫ش رن ٫ڄًَ رن ؿََّ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حنظيد حهلل ً ِ٫ؿپ ٿڄن هَؽ ٳِ ٓزْڀوّ ٙ ،وَؿو ا ٙاّڄخڅ رِ ًطٜيّٶ
رَٓڀِ ،أڅ أٍؿ٬و رڄخ نخٽ ڃن أؿَ أً ٯنْڄش ،أً أىهڀو حٿـنشً ،ٿٌ ٙأڅ أٗٶ ٫ڀَ
أڃظِ ڃخ ٷ٬يص هڀٲ َّٓشً ،ٿٌىىص أنِ أٷظپ ٳِ ٓزْپ حهلل ػڂ أكْخ ،ػڂ أٷظپ ػڂ أكْخ،
Page 16 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ػڂ أٷظپ).
[ً ،7025 ،7019 ،2955 ،2741 ،2635حن.]2644 ،235 :َ٨
- 26رخد :ط ٩ٌ٤ٷْخځ ٍڃ٠خڅ ڃن حّٗڄخڅ.
- 37كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن،
٫ن أرِ ىََّس :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ڃن ٷخځ ٍڃ٠خڅ ،اّڄخنخ ًحكظٔخرخ ،ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو).
[.]1905 ،1904
- 27رخدٌٛ :ځ ٍڃ٠خڅ حكظٔخرخ ڃن حّٗڄخڅ.
- 38كيػنخ حرن ٓٚځ ٷخٽ :أهزَنخ ڃلڄي رن ٳْ٠پ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن
أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ڃن ٛخځ ٍڃ٠خڅ اّڄخنخ ًحكظٔخرخ ،ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو).
[.]1910 ،1802
- 28رخد :حٿيّن َّٔ.
ًٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أكذ حٿيّن اٿَ حهلل حٿلنْٴْش حٿٔڄلش).
- 39كيػنخ ٫زي حٿٔٚځ رن ڃ٤يَ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄَ رن ٫ڀِ٫ ،ن ڃ٬ن رن ڃلڄي
حٿٰٴخٍُ٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اڅ حٿيّن ًَّٔ ،ٿن ّ٘خى حٿيّن أكي ا ٙٯڀزو ،ٳٔيىًح ًٷخٍرٌحً ،أرًَ٘حً ،حٓظْ٬نٌح
رخٿٰيًس ًحٿًَكش ًِٗء ڃن حٿيٿـش).
- 29رخد :حٿٜٚس ڃن حّٗڄخڅ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٻخڅ حهلل ٿْ ٪ْ٠اّڄخنټڂ} /حٿزٸَس٬ّ :/143 :نِ ٚٛطټڂ ٫ني
حٿزْض.
- 40كيػنخ ٫ڄًَ رن هخٿي ٷخٽ :كيػنخ ُىَْ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء ،أڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
ٻخڅ أًٽ ڃخ ٷيځ حٿڄيّنش نِٽ ٫ڀَ أؿيحىه ،أً ٷخٽ أهٌحٿو ڃن حٕنٜخًٍ ،أنو ٛڀَ
ٷزپ رْض حٿڄٸيّ ٓظش ٗ َ٘٫يَح ،أً ٓز٬ش ٗيَحً ،ٻخڅ ّ٬ـزو أڅ طټٌڅ ٷزڀظو ٷزپ
حٿزْضً ،أنو ٛڀَ أًٽ ٚٛس ٚٛىخ ٚٛس حٿًٛ ،َٜ٬ڀَ ڃ٬و ٷٌځ ،ٳوَؽ ٍؿپ
ڃڄن ٛڀَ ڃ٬و ،ٳڄَ ٫ڀَ أىپ ڃٔـي ًىڂ ٍحٻٌ٬څ ،ٳٸخٽ :أٗيي رخهلل ٿٸي ٛڀْض ڃ٪
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزپ ڃټش ،ٳيحًٍح ٻڄخ ىڂ ٷزپ حٿزْضً ،ٻخنض حٿْيٌى
ٷي أ٫ـزيڂ اً ٻخڅ ّٜڀِ ٷزپ رْض حٿڄٸيًّ ،أىپ حٿټظخد ،ٳڀڄخ ًٿَ ًؿيو ٷزپ
حٿزْض ،أنټًَح ًٿٺ.
ٷخٽ ُىَْ :كيػنخ أرٌ آلخٵ ٫ن حٿزَحء ٳِ كيّؼو ىٌح :أنو ڃخص ٫ڀَ حٿٸزڀش ٷزپ أڅ
طلٌٽ ٍؿخٽ ًٷظڀٌح ،ٳڀڂ نيٍ ڃخ نٸٌٽ ٳْيڂ ،ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٻخڅ حهلل ٿْ٪ْ٠
Page 17 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
اّڄخنټڂ}.
[.]6825 ،4222 ،4216 ،390
- 30رخد :كٔن آٚځ حٿڄَء.
- 41ٷخٽ ڃخٿٺ :أهزَنِ ُّي رن أٓڀڂ :أڅ ٤٫خء رن ّٔخٍ أهزَه :أڅ أرخ ْٓ٬ي
حٿويٍُ أهزَه :أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(اًح أٓڀڂ حٿ٬زي ٳلٔن آٚڃوّ ،ټٴَ حهلل ٫نو ٻپ ْٓجش ٻخڅ ُٿٴيخً ،ٻخڅ ر٬ي ًٿٺ
حٿٸٜخ :ٙحٿلٔنش ر َ٘٬أڃؼخٿيخ اٿَ ٓز٬ڄخثش ٬ٟٲً ،حٿْٔجش رڄؼڀيخ ا ٙأڅ ّظـخًُ
حهلل ٫نيخ).
- 42كيػنخ آلخٵ رن ڃن ٌٍٜٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
ىڄخځ٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(اًح أكٔن أكيٻڂ آٚڃو :ٳټپ كٔنش ّ٬ڄڀيخ طټظذ ٿو ر َ٘٬أڃؼخٿيخ اٿَ ٓز٬ڄخثش
٬ٟٲً ،ٻپ ْٓجش ّ٬ڄڀيخ طټظذ ٿو رڄؼڀيخ).
- 31رخد :أكذ حٿيّن اٿَ حهلل أىًڃو.
- 43كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ،كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ ٫ن ٫خث٘ش:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ ٫ڀْيخ ً٫نيىخ حڃَأس ،ٷخٽ( :ڃن ىٌه) .ٷخٿض:
ٳٚنش ،طٌٻَ ڃن ٚٛطيخ ،ٷخٽ( :ڃو٫ ،ڀْټڂ رڄخ طْ٤ٸٌڅ ،ٳٌحهلل ّ ٙڄپ حهلل كظَ
طڄڀٌح)ً .ٻخڅ أكذ حٿيّن اٿْو ڃخ ىحًځ ٫ڀْو ٛخكزو.
[ً ،1100حن.]1869 :َ٨
- 32رخدُّ :خىس حّٗڄخڅ ًنٸٜخنو.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَُ{ :نخىىڂ ىيٍ} /حٿټيٲًِّ{ ./13 :ىحى حٿٌّن آڃنٌح اّڄخنخ}
/حٿڄيػَ./31 :
ًٷخٽ{ :حٿٌْځ أٻڄڀض ٿټڂ ىّنټڂ} /حٿڄخثيس ./3 :ٳبًح طَٹ ْٗجخ ڃن حٿټڄخٽ ٳيٌ نخٷ.ٚ
- 44كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ ٷخٽ :كيػنخ ٷظخىس٫ ،ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ّوَؽ ڃن حٿنخٍ ڃن ٷخٽ ٙاٿو ا ٙحهللً ،ٳِ ٷڀزو ًُڅ َْٗ٬س ڃن هًَّْ ،وَؽ ڃن
حٿنخٍ ڃن ٷخٽ ٙاٿو ا ٙحهللً ،ٳِ ٷڀزو ًُڅ رَس ڃن هًَّْ ،وَؽ ڃن حٿنخٍ ڃن ٷخٽ
ٙاٿو ا ٙحهللً ،ٳِ ٷڀزو ًُڅ ًٍس ڃن هَْ).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٷخٽ أرخڅ :كيػنخ ٷظخىس :كيػنخ أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ڃن اّڄخڅ) ڃټخڅ (ڃن هَْ).
[.]7072 ،7071
- 45كيػنخ حٿلٔن رن حٿٜزخفٓ ،ڄ ٪ؿ٬ٴَ رن ٌ٫څ ،كيػنخ أرٌ حٿ٬ڄْْ ،أهزَنخ
ٷْْ رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ٣خٍٵ رن ٗيخد٫ ،ن ٫ڄَ رن حٿو٤خد ،أڅ ٍؿ ٚڃن حٿْيٌى
ٷخٽ ٿو:
Page 18 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ّخ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،آّش ٳِ ٻظخرټڂ طٸَإًنيخ ،ٿٌ ٫ڀْنخ ڃ َ٘٬حٿْيٌى نِٿظـ ٙطوٌنخ ًٿٺ
حٿٌْځ ْ٫يح .ٷخٽ :أُ آّش؟ ٷخٽ{ :حٿٌْځ أٻڄڀض ٿټڂ ىّنټڂ ًأطڄڄض ٫ڀْټڂ ن٬ڄظِ
ًٍْٟض ٿټڂ حٗٓٚځ ىّنخ} .ٷخٽ ٫ڄَ :ٷي َ٫ٳنخ ًٿٺ حٿٌْځً ،حٿڄټخڅ حٿٌُ نِٿض ٳْو
٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ ٷخثڂ رَ٬ٳش ٌّځ ؿڄ٬ش.
[.]6840 ،4330 ،4145
- 33رخد :حٿِٻخس ڃن حٗٓٚځ.
ًٷٌٿو ً ِ٫ؿپً{ :ڃخ أڃًَح ا ٙٿْ٬زيًح حهلل ڃوڀْٜن ٿو حٿيّن كنٴخء ًّٸْڄٌح حٿٜٚس
ًّئطٌح حٿِٻخس ًًٿٺ ىّن حٿٸْڄش} /حٿزْنش./5 :
- 46كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن ٫ڄو أرِ ٓيْپ رن ڃخٿٺ٫ ،ن
أرْو ،أنو ٓڄ٣ ٪ڀلش رن ٫زْي حهلل ّٸٌٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن أىپ نـي ،ػخثَ حٿَأّّٔ ،ڄ٪
ىًُ ٌٛطو ًّ ٙٴٸو ڃخ ّٸٌٽ ،كظَ ىنخ ،ٳبًح ىٌ ّٔؤٽ ٫ن حٗٓٚځ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هڄْ ٛڀٌحص ٳِ حٿٌْځ ًحٿڀْڀش) ٳٸخٽ :ىپ ٫ڀِ ٯَْىخ؟ ٷخٽ:
( ٙا ٙأڅ ط .)٩ٌ٤ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًْٛ( :خځ ٍڃ٠خڅ) .ٷخٽ ىپ
٫ڀِ ٯَْه؟ ٷخٽ ٙ( :ا ٙأڅ ط .)٩ٌ٤ٷخٽًً :ٻَ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
حٿِٻخس ،ٷخٽ :ىپ ٫ڀِ ٯَْىخ؟ ٷخٽ ٙ( :ا ٙأڅ ط .)٩ٌ٤ٷخٽ :ٳؤىرَ حٿَؿپ ًىٌ ّٸٌٽ:
ًحهلل ٙأُّي ٫ڀَ ىٌح ً ٙأنٸ ،ٚٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٳڀق اڅ
ٛيٵ).
[.]6556 ،2532 ،1792
- 34رخد :حطزخ ٩حٿـنخثِ ڃن حّٗڄخڅ.
- 47كيػنخ أكڄي رن ٫زي حهلل رن ٫ڀِ حٿڄنـٌٳِ ٷخٽ :كيػنخ ًٍف ٷخٽ :كيػنخ ٌ٫ٱ،
٫ن حٿلٔن ًڃلڄي٫ ،ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن حطز ٪ؿنخُس ڃٔڀڂ ،اّڄخنخ ًحكظٔخرخ،
ًٻخڅ ڃ٬و كظَ ّٜڀَ ٫ڀْيخ ًّٴَ٭ ڃن ىٳنيخ ،ٳبنو َّؿ ٪ڃن حٕؿَ رٸَْحْ٣ن ،ٻپ
ٷَْح ١ڃؼپ أكيً ،ڃن ٛڀَ ٫ڀْيخ ػڂ ٍؿ ٪ٷزپ أڅ طيٳن ،ٳبنو َّؿ ٪رٸَْح.)١
طخر٬و ٫ؼڄخڅ حٿڄئًڅ ٷخٽ :كيػنخ ٌ٫ٱ٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،نلٌه.
[.]1261 ،1260
- 35رخد :هٌٱ حٿڄئڃن ڃن أڅ ّلز٫ ٢ڄڀو ًىٌ .َ٬ّ٘ ٙ
ًٷخٽ ارَحىْڂ حٿظْڄِ :ڃخ َٟ٫ض ٷٌٿِ ٫ڀَ ٫ڄڀِ ا ٙهْ٘ض أڅ أٻٌڅ ڃټٌرخً .ٷخٽ
حرن أرِ ڃڀټْش :أىٍٻض ػٚػْن ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻڀيڂ ّوخٱ
حٿنٴخٵ ٫ڀَ نٴٔو ،ڃخ ڃنيڂ أكي ّٸٌٽ :انو ٫ڀَ اّڄخڅ ؿزَّپ ًڃْټخثْپًٌّ ،ٻَ ٫ن
حٿلٔن :ڃخ هخٳو ا ٙڃئڃن ً ٙأڃنو ا ٙڃنخٳٶً .ڃخ ّلٌٍ ڃن حَٗٛحٍ ٫ڀَ حٿنٴخٵ
Page 19 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًحٿْٜ٬خڅ ڃن ٯَْ طٌرش ،ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٿڂ ًَّٜح ٫ڀَ ڃخ ٳ٬ڀٌح ًىڂ ّ٬ڀڄٌڅ}
/آٽ ٫ڄَحڅ./135 :
- 48كيػنخ ڃلڄي رن َ٫َ٫س ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ُرْي ٷخٽٓ :ؤٿض أرخ ًحثپ ٫ن
حٿڄَؿجش ٳٸخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٓ( :زخد حٿڄٔڀڂ ٳٌٔٵً ،ٷظخٿو ٻٴَ).
[.]6665 ،5697
- 49أهزَنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
أهزَنِ ٫زخىس رن حٿٜخڃض:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ ّوزَ رڀْڀش حٿٸيٍ ،ٳظٚكَ ٍؿٚڅ ڃن
حٿڄٔڀڄْن ٳٸخٽ( :انِ هَؿض ٕهزَٻڂ رڀْڀش حٿٸيًٍ ،انو طٚكَ ٳٚڅ ًٳٚڅ ،ٳَٳ٬ض،
ً َٔ٫أڅ ّټٌڅ هَْح ٿټڂ ،حٿظڄٌٔىخ ٳِ حٿٔزً ٪حٿظًٔ ٪حٿوڄْ).
[.]5702 ،1919
- 36رخدٓ :ئحٽ ؿزَّپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حّٗڄخڅ ًحٗٓٚځ
ًحٗكٔخڅ ً٫ڀڂ حٿٔخ٫ش.
ًرْخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿو ،ػڂ ٷخٽ( :ؿخء ؿزَّپ ٫ڀْو حٿٔٚځ ّ٬ڀڄټڂ
ىّنټڂ) .ٳـ٬پ ًٿٺ ٻڀو ىّنخً ،ڃخ رْن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٌٳي ٫زي حٿٸْْ ڃن
حّٗڄخڅ [ًٍ .]53 :ٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :ڃن ّزظٮ ٯَْ حٗٓٚځ ىّنخ ٳڀن ّٸزپ ڃنو} /آٽ
٫ڄَحڅ./85 :
- 50كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ ،أهزَنخ أرٌ كْخڅ حٿظْڄِ٫ ،ن
أرِ ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٍُح ٌّڃخ ٿڀنخّ ،ٳؤطخه ؿزَّپ ٳٸخٽ :ڃخ حّٗڄخڅ؟
ٷخٽ( :أڅ طئڃن رخهلل ًڃٚثټظو ًرڀٸخثو ًٍٓڀو ًطئڃن رخٿ٬زغ) .ٷخٽ :ڃخ حٗٓٚځ؟ ٷخٽ:
(حٗٓٚځ :أڅ ط٬زي حهلل ً ٙطَ٘ٹ روً ،طٸْڂ حٿٜٚسً ،طئىُ حٿِٻخس حٿڄٴًَٟش،
ًطٌٜځ ٍڃ٠خڅ) .ٷخٽ :ڃخ حٗكٔخڅ؟ ٷخٽ( :أڅ ط٬زي حهلل ٻؤنٺ طَحه ،ٳبڅ ٿڂ طټن طَحه
ٳبنو َّحٹ) .ٷخٽ :ڃظَ حٿٔخ٫ش؟ ٷخٽ( :ڃخ حٿڄٔئًٽ ٫نيخ رؤ٫ڀڂ ڃن حٿٔخثپًٓ ،ؤهزَٹ
٫ن أَٗح٣يخ :اًح ًٿيص حٕڃش ٍريخً ،اًح ط٤خًٽ ٍ٫خس حٗرپ حٿزيڂ ٳِ حٿزنْخڅ ،ٳِ
هڄْ ٬ّ ٙڀڄين ا ٙحهلل) .ػڂ ط ٚحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ{ :اڅ حهلل ٫نيه ٫ڀڂ
حٿٔخ٫ش} حّٓش ،ػڂ أىرَ ،ٳٸخٽٍ( :ىًه) :ٳڀڂ ًَّح ْٗجخ ،ٳٸخٽ( :ىٌح ؿزَّپ ،ؿخء ّ٬ڀڂ
حٿنخّ ىّنيڂ).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ؿ٬پ ًٿٺ ٻڀو ڃن حّٗڄخڅ.
[.]4499
- 51كيػنخ ارَحىْڂ رن كڄِس ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن أرِ
ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ أهزَه ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ
Page 20 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٓٴْخڅ :أڅ ىَٷپ ٷخٽ ٿوٓ :ؤٿظٺ ىپ ِّّيًڅ أځ ّنٸٌٜڅ؟ ٳِ٫ڄض أنيڂ ِّّيًڅ،
ًٻٌٿٺ حّٗڄخڅ كظَ ّظڂًٓ .ؤٿظٺ ىپ َّطي أكي ٓو٤ش ٿيّنو ر٬ي أڅ ّيهپ ٳْو؟
ٳِ٫ڄض أڅ ً ،ٙٻٌٿٺ حّٗڄخڅ كْن طوخٿ ٢ر٘خٗظو حٿٸڀٌد ّٔ ٙو٤و أكي.
[ٍ.]7 :
- 37رخد :ٳ٠پ ڃن حٓظزَأ ٿيّنو.
- 52كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ُٻَّخء٫ ،ن ٫خڃَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘ ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿلٚٽ رْنً ،حٿلَحځ رْنً ،رْنيڄخ
ڃ٘زيخص ٬ّ ٙڀڄيخ ٻؼَْ ڃن حٿنخّ ،ٳڄن حطٸَ حٿڄ٘زيخص حٓظزَأ ٿيّنو ًَٟ٫وً ،ڃن
ًٷ ٪ٳِ حٿ٘زيخص :ٻَح َ٫َّ ٩كٌٽ حٿلڄَ ٌّٗٺ أڅ ٌّحٷ٬و ،أً ٙاڅ ٿټپ ڃڀٺ
كڄَ ،أً ٙاڅ كڄَ حهلل ٳِ أٍٟو ڃلخٍڃو ،أً ٙاڅ ٳِ حٿـٔي ڃٰ٠ش :اًح ٛڀلض
ٛڀق حٿـٔي ٻڀوً ،اًح ٳٔيص ٳٔي حٿـٔي ٻڀو ،أً ٙىِ حٿٸڀذ).
[.]1946
- 38رخد :أىحء حٿوڄْ ڃن حّٗڄخڅ.
- 53كيػنخ ٫ڀِ رن حٿـ٬ي ٷخٽ :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ ؿڄَس ٷخٽ:
ٻنض أٷ٬ي ڃ ٪حرن ٫زخّّ ،ـڀٔنِ ٫ڀَ ََّٓه ٳٸخٽ :أٷڂ ٫نيُ كظَ أؿ٬پ ٿٺ ٓيڄخ
ڃن ڃخٿِ ،ٳؤٷڄض ڃ٬و ٗيَّن ،ػڂ ٷخٽ :اڅ ًٳي ٫زي حٿٸْْ ٿڄخ أطٌح حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن حٿٸٌځ) أً (ڃن حٿٌٳي)؟ ٷخٿٌحٍ :رْ٬ش .ٷخٽ( :ڃَكزخ رخٿٸٌځ ،أً
رخٿٌٳي ،ٯَْ هِحّخ ً ٙنيحڃَ) ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انخ ٙنٔظ ٪ْ٤أڅ نؤطْٺ ا ٙٳِ
ٗيَ حٿلَحځً ،رْننخ ًرْنٺ ىٌح حٿلِ ڃن ٻٴخٍ ڃ ،َ٠ٳڄَنخ رؤڃَ ٳٜپ ،نوزَ رو ڃن
ًٍحءنخً ،نيهپ رو حٿـنشًٓ .ؤٿٌه ٫ن حَٕٗرش :ٳؤڃَىڂ رؤٍرً ،٪نيخىڂ ٫ن أٍر،٪
أڃَىڂ :رخّٗڄخڅ رخهلل ًكيه ،ٷخٽ( :أطيًٍڅ ڃخ حّٗڄخڅ رخهلل ًكيه) .ٷخٿٌح :حهلل ًٌٍٓٿو
أ٫ڀڂ ،ٷخٽٗ( :يخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًأڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهللً ،اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء
حٿِٻخسًْٛ ،خځ ٍڃ٠خڅً ،أڅ طٌ٤٬ح ڃن حٿڄٰنڂ حٿوڄْ)ً .نيخىڂ ٫ن أٍر٫ :٪ن
حٿلنظڂ ًحٿيرخء ًحٿنٸَْ ًحٿڄِٳضًٍ .رڄخ ٷخٽ( :حٿڄٸًَْ .ٷخٽ( :حكٴٌ٨ىن ًأهزًَح
رين ڃن ًٍحءٻڂ).
[،6838 ،5822 ،4111 ،4110 ،3319 ،2928 ،1334 ،500 ،87
.]7117
- 39رخد :ڃخ ؿخء أڅ حٕ٫ڄخٽ رخٿنْش ًحٿلٔزشً ،ٿټپ حڃٍَء ڃخ نٌٍ.
ٳيهپ ٳْو حّٗڄخڅً ،حٿٌٌٟءً ،حٿٜٚسً ،حٿِٻخسً ،حٿلؾً ،حٿٌٜځ ًحٕكټخځً .ٷخٽ
حهلل ط٬خٿَ{ :ٷپ ٻپ ّ٬ڄپ ٫ڀَ ٗخٻڀظو} /حَٗٓحء٫ :/84 :ڀَ نْظو( :نٴٸش حٿَؿپ ٫ڀَ
أىڀو ّلظٔزيخ ٛيٷش)ً .ٷخٽً( :ٿټن ؿيخى ًنْش).
[ٍ.]3017 :
- 54كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ڃلڄي رن
Page 21 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 56كيػنخ حٿلټڂ رن نخٳ ٪ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٫خڃَ رن
ٓ٬ي٫ ،ن ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ :ٙأنو أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انٺ ٿن طنٴٶ نٴٸش طزظِٰ ريخ ًؿو حهلل اٙ
أؿَص ٫ڀْيخ ،كظَ ڃخ طـ٬پ ٳِ ٳِ حڃَأطٺ).
[،6012 ،5344 ،5335 ،5039 ،4147 ،3721 ،2593 ،2591 ،1233
.]6352
- 40رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿيّن حٿنٜلْش :هلل ًٿٌَٓٿو ًٕثڄش
حٿڄٔڀڄْن ً٫خڃظيڂ).
ًٷٌٿو ط٬خٿَ{ :اًح نٜلٌح هلل ًٌٍٓٿو} /حٿظٌرش./91 :
- 58/57كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٷْْ رن أرِ
كخُځ٫ ،ن ؿََّ رن ٫زي حهلل ٷخٽ:
رخّ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسً ،حٿنٜق
ٿټپ ڃٔڀڂ.
( - )58كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ُّخى رن ٚ٫ٷش ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ؿََّ رن ٫زي حهلل ّٸٌٽ ٌّځ ڃخص حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش ،ٷخځ ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْوً ،ٷخٽ:
٫ڀْټڂ ربطٸخء حهلل ًكيه َّٗ ٙٺ ٿوً ،حٿٌٷخًٍ ،حٿٔټْنش ،كظَ ّؤطْټڂ أڃَْ ،ٳبنڄخ
ّؤطْټڂ حٓڅ .ػڂ ٷخٽ :حٓظ٬ٴٌح ٕڃَْٻڂ ،ٳبنو ٻخڅ ّلذ حٿ٬ٴٌ .ػڂ ٷخٽ :أڃخ ر٬ي ٳبنِ
أطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷڀض :أرخّ٬ٺ ٫ڀَ حٗٓٚځ ،ٳَ٘٫ ١ڀًِ( :حٿنٜق
ٿټپ ڃٔڀڂ) .ٳزخّ٬ظو ٫ڀَ ىٌحًٍ ،د ىٌح حٿڄٔـي انِ ٿنخٛق ٿټڂ .ػڂ حٓظٰٴَ ًنِٽ.
[.]6778 ،2566 ،2565 ،2049 ،1336 ،501
Page 22 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- ۳كراب انؼهى.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ٳ٠پ حٿ٬ڀڂ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿََّ{ :ٳ ٪حهلل حٿٌّن آڃنٌح ڃنټڂ ًحٿٌّن أًطٌح حٿ٬ڀڂ ىٍؿخص ًحهلل رڄخ
ط٬ڄڀٌڅ هزَْ} /حٿڄـخىٿشً ./11 :ٷٌٿو ً ِ٫ؿپً{ :ٷپ ٍد ُىنِ ٫ڀڄخ} ٣/و:
./114
- 2رخد :ڃن ٓجپ ٫ڀڄخ ًىٌ ڃ٘ظٰپ ٳِ كيّؼو ،ٳؤطڂ حٿليّغ ػڂ أؿخد حٿٔخثپ.
- 59كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٳڀْق (ف)ً .كيػنِ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ:
كيػنخ ڃلڄي رن ٳڀْق ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ :كيػنِ ىٚٽ رن ٫ڀِ٫ ،ن ٤٫خء رن
ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
رْنڄخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ڃـڀْ ّليع حٿٸٌځ ،ؿخءه أَ٫حرِ ٳٸخٽ :ڃظَ
حٿٔخ٫ش؟ .ٳڄٌٍٓ َ٠ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّليع ،ٳٸخٽ ر ٞ٬حٿٸٌځٓ :ڄ ٪ڃخ
ٷخٽ ٳټَه ڃخ ٷخٽً .ٷخٽ ر٠٬يڂ :رپ ٿڂ ّٔڄ .٪كظَ اً ٷ َ٠كيّؼو ٷخٽ( :أّن -أٍحه
-حٿٔخثپ ٫ن حٿٔخ٫ش) .ٷخٽ :ىخ أنخ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٳبًح ْ٬ٟض حٕڃخنش ٳخنظَ٨
Page 23 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
حٿٔخ٫ش) .ٷخٽ :ٻْٲ اٟخ٫ظيخ؟ ٷخٽ( :اًح ًٓي حٕڃَ اٿَ ٯَْ أىڀو ٳخنظ َ٨حٿٔخ٫ش).
[.]6131
- 3رخد ڃن ٍٳٌٛ ٪طو رخٿ٬ڀڂ.
- 60كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٫خٍځ رن حٿٴ٠پ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن أرِ رَ٘٫ ،ن
ٌّٓٲ رن ڃخىٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٷخٽ:
طوڀٲ ٫نخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَس ٓخٳَنخىخ ،ٳؤىٍٻنخ ً -ٷي أٍىٸظنخ
حٿٜٚس ً -نلن نظٌٟؤ ،ٳـ٬ڀنخ نڄٔق ٫ڀَ أٍؿڀنخ ،ٳنخىٍ رؤ٫ڀَ ٌٛطوًّ( :پ
ٿٖ٫ٸخد ڃن حٿنخٍ) .ڃَطْن أً ػٚػخ.
[.]161 - 96
- 4رخد :ٷٌٽ حٿڄليع كيػنخ أً أهزَنخ ًأنزؤنخ.
ًٷخٽ ٿنخ حٿلڄْيُ :ٻخڅ ٫ني حرن ْْ٫نش كيػنخ ًأهزَنخ ًأنزؤنخ ًٓڄ٬ض ًحكيحً .ٷخٽ
حرن ڃٌٔ٬ى :كيػنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ حٿٜخىٵ حٿڄٜيًٵً .ٷخٽ
ٗٸْٶ ٫ن ٫زي حهللٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻڀڄشً .ٷخٽ كٌّٴش :كيػنخ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كيّؼْنً .ٷخٽ أرٌ حٿ٬خٿْش٫ :ن حرن ٫زخّ٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٳْڄخ ًَُّ ٫ن ٍروً .ٷخٽ أنْ٫ :ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂًَّّ :و ٫ن ٍرو ً ِ٫ؿپً .ٷخٽ أرٌ ىََّس٫ :ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
ًَّّو ٫ن ٍرټڂ ً ِ٫ؿپ.
- 61كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن حرن ٫ڄَ
ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ڃن حٿ٘ـَ ٗـَس ّٔ ٙٸًٍ ٢ٷيخً ،انيخ
ڃؼپ حٿڄٔڀڂ ،ٳليػٌنِ ڃخ ىِ) .ٳٌٷ ٪حٿنخّ ٳِ ٗـَ حٿزٌحىُ ،ٷخٽ ٫زي حهللًً :ٷ٪
ٳِ نٴِٔ أنيخ حٿنوڀش ،ٳخٓظلْْض ،ػڂ ٷخٿٌح :كيػنخ ڃخ ىِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ( :ىِ
حٿنوڀش).
[.]5792 ،5771 ،5133 ،5129 ،4421 ،2095 ،131 ،72 ،62
- 5رخدَ٣ :ف حٗڃخځ حٿڄٔؤٿش ٫ڀَ أٛلخرو ٿْوظزَ ڃخ ٫نيىڂ ڃن حٿ٬ڀڂ.
- 62كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي :كيػنخ ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن حرن ٫ڄَ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ ڃن حٿ٘ـَ ٗـَس ّٔ ٙٸًٍ ٢ٷيخً ،انيخ
ڃؼپ حٿڄٔڀڂ ،كيػٌنِ ڃخ ىِ) .ٷخٽ :ٳٌٷ ٪حٿنخّ ٳِ ٗـَ حٿزٌحىُ ،ٷخٽ ٫زي حهلل:
ٳٌٷ ٪ٳِ نٴِٔ أنيخ حٿنوڀش ،ػڂ ٷخٿٌح :كيػنخ ڃخ ىِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ( :ىِ حٿنوڀش).
[ٍ.]61 :
- 6رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿ٬ڀڂً .ٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :ٷپ ٍد ُىنِ ٫ڀڄخ} ٣/و./114 :
حٿٸَحءس ًحٿ٫ َٝ٬ڀَ حٿڄليعًٍ ،أٍ حٿلٔن ًحٿؼٌٍُ ًڃخٿٺ حٿٸَحءس ؿخثِس،
ًحكظؾ ر٠٬يڂ ٳِ حٿٸَحءس ٫ڀَ حٿ٬خٿڂ رليّغ ٟڄخځ رن ػ٬ڀزش ،ٷخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل
Page 24 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
٫ڀْو ًٓڀڂ :آهلل أڃَٹ أڅ نٜڀِ حٿٜڀٌحص؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ) .ٷخٽ :ٳيٌه ٷَحءس ٫ڀَ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أهزَ ٟڄخځ ٷٌڃو رٌٿٺ ٳؤؿخًُهً .حكظؾ ڃخٿٺ رخٿٜٺ ّٸَأ
٫ڀَ حٿٸٌځ ،ٳْٸٌٿٌڅ :أٗيينخ ٳٚڅًّ ،ٸَأ ًٿٺ ٷَحءس ٫ڀْيڂًّ ،ٸَأ ٫ڀَ حٿڄٸٍَء
ٳْٸٌٽ حٿٸخٍٍء :حٷَأنِ ٳٚڅ.
كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ :كيػنخ ڃلڄي رن حٿلٔن حٿٌحٓ٫ ،ِ٤ن ٌ٫ٱ٫ ،ن حٿلٔن
ٷخٽ ٙ :رؤّ رخٿٸَحءس ٫ڀَ حٿ٬خٿڂً .كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ٫ ،ن ٓٴْخڅ ،ٷخٽ :اًح
ٷٍَء ٫ڀَ حٿڄليع ٳ ٚرؤّ أڅ ّٸٌٽ :كيػنِ .ٷخٽًٓ :ڄ٬ض أرخ ٫خٛڂ ّٸٌٽ ٫ن
ڃخٿٺ ًٓٴْخڅ :حٿٸَحءس ٫ڀَ حٿ٬خٿڂ ًٷَحءطو ٌٓحء.
- 63كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ْٓ٬ي ،ىٌ حٿڄٸزَُ٫ ،ن
َّٗٺ رن ٫زي حهلل رن أرِ نڄَ :أنو ٓڄ ٪أنْ رن ڃخٿٺ ّٸٌٽ:
رْنڄخ نلن ؿڀٌّ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿڄٔـي ،ىهپ ٍؿپ ٫ڀَ ؿڄپ،
ٳؤنخهو ٳِ حٿڄٔـي ػڂ ٫ٸڀو ،ػڂ ٷخٽ ٿيڂ :أّټڂ ڃلڄي؟ ًحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ڃظټَء رْن ٧يَحنْيڂ ،ٳٸڀنخ :ىٌح حٿَؿپ حٕرْ ٞحٿڄظټَء .ٳٸخٽ ٿو حٿَؿپ :حرن ٫زي
حٿڄ٤ڀذ؟ ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷي أؿزظٺ) .ٳٸخٽ حٿَؿپ ٿڀنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :انِ ٓخثڀٺ ٳڄ٘يى ٫ڀْٺ ٳِ حٿڄٔؤٿش ،ٳ ٚطـي ٫ڀِ ٳِ نٴٔٺ .ٳٸخٽ:
(ٓپ ٫ڄخ ريح ٿٺ) .ٳٸخٽ :أٓؤٿٺ رَرٺ ًٍد ڃن ٷزڀٺ ،آهلل أٍٓڀٺ اٿَ حٿنخّ ٻڀيڂ؟
ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ ن٬ڂ) .ٷخٽ :أن٘يٹ رخهلل ،آهلل أڃَٹ أڅ نٜڀِ حٿٜڀٌحص حٿوڄْ ٳِ حٿٌْځ
ًحٿڀْڀش؟ ٷخٽ( :حٿڀيڂ ن٬ڂ) .ٷخٽ أن٘يٹ رخهلل ،آهلل أڃَٹ أڅ نٌٜځ ىٌح حٿ٘يَ ڃن حٿٔنش؟
ٷخٽ( :حٿڀيڂ ن٬ڂ) .ٷخٽ :أن٘يٹ رخهلل ،آهلل أڃَٹ أڅ طؤهٌ ىٌه حٿٜيٷش ڃن أٯنْخثنخ
ٳظٸٔڄيخ ٫ڀَ ٳٸَحثنخ؟ ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ ن٬ڂ) .ٳٸخٽ حٿَؿپ:
آڃنض رڄخ ؿجض روً ،أنخ ٌٍٓٽ ڃن ًٍحثِ ڃن ٷٌڃًِ ،أنخ ٟڄخځ رن ػ٬ڀزش ،أهٌ رنِ
ٓ٬ي رن رټَ.
ًٍحه ڃٌَٓ ً٫ڀِ رن ٫زي حٿلڄْي٫ ،ن ٓڀْڄخڅ ٫ن ػخرض٫ ،ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ريٌح.
- 7رخد :ڃخ ٌّٻَ ٳِ حٿڄنخًٿشً ،ٻظخد أىپ حٿ٬ڀڂ رخٿ٬ڀڂ اٿَ حٿزڀيحڅ.
ًٷخٽ أنْ :نٔن ٫ؼڄخڅ حٿڄٜخكٲ ٳز٬غ ريخ اٿَ حٓٳخٵ.
[ٍ.]4702 :
ًٍأٍ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ًّلَْ رن ْٓ٬ي ًڃخٿٺ ًٿٺ ؿخثِحً .حكظؾ ر ٞ٬أىپ
حٿلـخُ ٳِ حٿڄنخًٿش رليّغ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،كْغ ٻظذ ٕڃَْ حٿَّٔش
ٻظخرخ ًٷخٽ ٙ( :طٸَأه كظَ طزڀٮ ڃټخڅ ٻٌح ًٻٌح) .ٳڀڄخ رڀٮ ًٿٺ حٿڄټخڅ ٷَأه ٫ڀَ
حٿنخًّ ،أهزَىڂ رؤڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 64كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن أرِ
ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ أهزَه:
Page 25 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬غ رټظخرو ٍؿً ،ٚأڃَه أڅ ّيٳ٬و اٿَ ْ٨٫ڂ
حٿزلَّن ،ٳيٳ٬و ْ٨٫ڂ حٿزلَّن اٿَ ٻٍَٔ ،ٳڀڄخ ٷَأه ڃِٷو ،ٳلٔزض أڅ حرن حٿڄْٔذ
ٷخٽ :ٳي٫خ ٫ڀْيڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّڄِٷٌح ٻپ ڃڄِٵ.
[.]6836 ،4162 ،2781
- 65كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ أرٌ حٿلٔن :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن
ٷظخىس٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
ٻظذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻظخرخ -أً أٍحى أڅ ّټظذ -ٳٸْپ ٿو :انيڂ ّ ٙٸَإًڅ
ٻظخرخ ا ٙڃوظٌڃخ ،ٳخطوٌ هخطڄخ ڃن ٳ٠ش ،نٸ٘و :ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل ،ٻؤنِ أن َ٨اٿَ
رْخٟو ٳِ ّيه .ٳٸڀض ٿٸظخىس :ڃن ٷخٽ نٸ٘و ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ :أنْ.
[.]6743 ،5537 ،5534 ،2780
- 8رخد :ڃن ٷ٬ي كْغ ّنظيِ رو حٿڄـڀًْ ،ڃن ٍأٍ ٳَؿش ٳِ حٿلڀٸش ٳـڀْ ٳْيخ.
- 66كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل رن أرِ ٣ڀلش :أڅ
أرخ ڃَس ڃٌٿَ ٫ٸْپ رن أرِ ٣خٿذ أهزَه٫ :ن أرِ ًحٷي حٿڀْؼِ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْنڄخ ىٌ ؿخٿْ ٳِ حٿڄٔـي ًحٿنخّ ڃ٬و ،اً أٷزپ
ػٚػش نٴَ ،ٳؤٷزپ اػنخڅ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًًىذ ًحكي ،ٷخٽ :ٳٌٷٴخ
٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃخ أكيىڄخ :ٳَأٍ ٳَؿش ٳِ حٿلڀٸش ٳـڀْ
ٳْيخً ،أڃخ حٓهَ :ٳـڀْ هڀٴيڂً ،أڃخ حٿؼخٿغ ٳؤىرَ ًحىزخ ،ٳڀڄخ ٳَ٭ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أ ٙأهزَٻڂ ٫ن حٿنٴَ حٿؼٚػش؟ أڃخ أكيىڂ ٳؤًٍ اٿَ حهلل ٳآًحه حهلل،
ًأڃخ حٓهَ ٳخٓظلْخ ٳخٓظلْخ حهلل ڃنوً ،أڃخ حٓهَ ٳؤ َٝ٫ٳؤ َٝ٫حهلل ٫نو).
[.]462
- 9رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ( :د ڃزڀٮ أً َ٫ڃن ٓخڃ.)٪
[ٍ.]1654 :
- 67كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ رَ٘ ٷخٽ :كيػنخ حرن ٌ٫څ٫ ،ن حرن َّْٓن٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن رن أرِ رټَس٫ ،ن أرْو:
ًٻَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷ٬ي ٫ڀَ رَْ٬هً ،أڃٔٺ انٔخڅ رو٤خڃو -أً رِڃخڃو
-ٷخٽ :أُ ٌّځ ىٌح .ٳٔټظنخ كظَ ٧ننخ أنو ْٓٔڄْو ٌٍٓ حٓڄو ،ٷخٽ( :أٿْْ ٌّځ
حٿنلَ) .ٷڀنخ :رڀَ ،ٷخٽ( :ٳؤُ ٗيَ ىٌح) .ٳٔټظنخ كظَ ٧ننخ أنو ْٓٔڄْو رَْٰ حٓڄو،
ٳٸخٽ( :أٿْْ رٌُ حٿلـش) .ٷڀنخ :رڀَ ،ٷخٽ( :ٳبڅ ىڃخءٻڂً ،أڃٌحٿټڂً ،أَ٫حٟټڂ،
رْنټڂ كَحځ ،ٻلَڃش ٌّڃټڂ ىٌح ،ٳِ ٗيَٻڂ ىٌح ،ٳِ رڀيٻڂ ىٌح ،ٿْزڀٮ حٿ٘خىي
حٿٰخثذ ،ٳبڅ حٿ٘خىي َٔ٫أڅ ّزڀٮ ڃن ىٌ أً َ٫ٿو ڃنو).
[.]7009 ،6667 ،5230 ،4385 ،4144 ،3025 ،1654 ،105
- 10رخد :حٿ٬ڀڂ ٷزپ حٿٸٌٽ ًحٿ٬ڄپ.
Page 26 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳخ٫ڀڂ أنو ٙاٿو ا ٙحهلل} /ڃلڄي ./19 :ٳزيأ رخٿ٬ڀڂ.
(ًأڅ حٿ٬ڀڄخء ىڂ ًٍػش حٕنزْخءًٍ ،ػٌح حٿ٬ڀڂ ،ڃن أهٌه رلً ٦حٳًَ ،ڃن ٓڀٺ َّ٣ٸخ
ّ٤ڀذ رو ٫ڀڄخ ٓيپ حهلل ٿو َّ٣ٸخ اٿَ حٿـنش).
ًٷخٽ ؿپ ًٻَه{ :انڄخ ّوَ٘ حهلل ڃن ٫زخىه حٿ٬ڀڄخء} /ٳخً ./28 :َ٣ٷخٽً{ :ڃخ ّ٬ٸڀيخ
ا ٙحٿ٬خٿڄٌڅ} /حٿ٬نټزٌصً{ ./43 :ٷخٿٌح ٿٌ ٻنخ نٔڄ ٪أً ن٬ٸپ ڃخ ٻنخ ٳِ أٛلخد
حٿٔ/ }َْ٬حٿڄڀٺً ./10 :ٷخٽ{ :ىپ ّٔظٌُ حٿٌّن ّ٬ڀڄٌڅ ًحٿٌّن ٬ّ ٙڀڄٌڅ} /حٿِڃَ:
./9
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن َّى حهلل رو هَْح ّٴٸيو)(ً ]71 :ٍ[ .انڄخ حٿ٬ڀڂ
رخٿظ٬ڀڂ).
ًٷخٽ أرٌ ًٍ :ٿٌ ً٬ٟظڂ حٿٜڄٜخڃش ٫ڀَ ىٌه ً -أٗخٍ اٿَ ٷٴخه -ػڂ ٧ننض أنِ أنٴٌ
ٻڀڄش ٓڄ٬ظيخ ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزپ أڅ طـًِْح ٫ڀِ ٕنٴٌطيخ.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ{ :ٻٌنٌح ٍرخنْن} /آٽ ٫ڄَحڅ :/79 :كڀڄخء ٳٸيخءًّ ،ٸخٽ :حٿَرخنِ
حٿٌُ َّرِ حٿنخّ رٰٜخٍ حٿ٬ڀڂ ٷزپ ٻزخٍه.
- 11رخد :ڃخ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظوٌٿيڂ رخٿڄٌ٨٫ش ًحٿ٬ڀڂ ٻِ ٙ
ّنٴًَح.
- 68كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن
حرن ڃٌٔ٬ى ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظوٌٿنخ رخٿڄٌ٨٫ش ٳِ حّٕخځ ٻَحىش حٿٔآڃش ٫ڀْنخ.
[.]6048 ،70
- 69كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنِ
أرٌ حٿظْخف٫ ،ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ًَّٔح ً ٙطًَٔ٬ح ًرًَ٘ح ً ٙطنٴًَح).
[.]5774
Page 27 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن َّى حهلل رو هَْح ّٴٸيو ٳِ حٿيّن،
ًانڄخ أنخ ٷخٓڂ ًحهلل ًّ ،ِ٤٬ٿن طِحٽ ىٌه حٕڃش ٷخثڄش ٫ڀَ أڃَ حهللَ٠ّ ٙ ،ىڂ ڃن
هخٿٴيڂ ،كظَ ّؤطِ أڃَ حهلل).
[.]7022 ،6882 ،3442 ،2948
- 14رخد :حٿٴيڂ ٳِ حٿ٬ڀڂ.
- 72كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :ٷخٽ ٿِ حرن أرِ نـْق٫ ،ن ڃـخىي ٷخٽ:
ٛلزض حرن ٫ڄَ اٿَ حٿڄيّنش ،ٳڀڂ أٓڄ٬و ّليع ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ا ٙكيّؼخ ًحكيح ،ٷخٽ :ٻنخ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤطِ رـڄخٍ ،ٳٸخٽ:
(اڅ ڃن حٿ٘ـَس ٗـَس ،ڃؼڀيخ ٻڄؼپ حٿڄٔڀڂ) .ٳؤٍىص أڅ أٷٌٽ :ىِ حٿنوڀش ،ٳبًح أنخ
أ َٰٛحٿٸٌځ ،ٳٔټض ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىِ حٿنوڀش).
[ٍ.]61 :
- 15رخد :حٙٯظزخ ١ٳِ حٿ٬ڀڂ ًحٿلټڄش.
ًٷخٽ ٫ڄَ :طٴٸيٌح ٷزپ أڅ طٌٔىًح.
- 73كيػنخ حٿلڄْيُ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ آڄخْ٫پ رن أرِ هخٿي ٫ڀَ ٯَْ
ڃخ كيػنخه حٿِىَُ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٷْْ رن أرِ كخُځ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى
ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :كٔي ا ٙٳِ حػنظْنٍ :ؿپ آطخه حهلل ڃخ ٙٳٔڀ٢
٫ڀَ ىڀټظو ٳِ حٿلٶًٍ ،ؿپ آطخه حهلل حٿلټڄش ٳيٌ ّٸ ِ٠ريخ ًّ٬ڀڄيخ).
[.]6886 ،6722 ،1343
- 16رخد :ڃخ ًٻَ ٳِ ًىخد ڃٌَٓ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿزلَ اٿَ حٿو.َ٠
ًٷٌٿو ط٬خٿَ{ :ىپ أطز٬ٺ ٫ڀَ أڅ ط٬ڀڄنِ ڃڄخ ٫ڄڀض ڃنو ٍٗيح} /حٿټيٲ./66 :
- 74كيػنِ ڃلڄي رن ٯََّ حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنِ
أرِ٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حرن ٗيخد كيع :أڅ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل أهزَه٫ ،ن حرن
٫زخّ:
أنو طڄخٍٍ ىٌ ًحٿلَ رن ٷْْ رن كٜن حٿٴِحٍُ ٳِ ٛخكذ ڃٌَٓ ،ٷخٽ حرن
٫زخّ :ىٌ ه ،َ٠ٳڄَ ريڄخ أرِ رن ٻ٬ذ ،ٳي٫خه حرن ٫زخّ ٳٸخٽ :انِ طڄخٍّض أنخ
ًٛخكزِ ىٌح ٳِ ٛخكذ ڃٌَٓ ،حٿٌُ ٓؤٽ ڃٌَٓ حٿٔزْپ اٿَ ٿٸْو ،ىپ ٓڄ٬ض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٻَ ٗؤنو؟ ٷخٽ :ن٬ڂٓ ،ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :رْنڄخ ڃٌَٓ ٳِ ڃٖ ڃن رنِ آَحثْپ ،ؿخءه ٍؿپ ٳٸخٽ :ىپ ط٬ڀڂ أكي
أ٫ڀڂ ڃنٺ؟ ٷخٽ ڃٌَٓ ،ٙ :ٳؤًكَ حهلل اٿَ ڃٌَٓ :رڀَ٫ :زينخ ه ،َ٠ٳٔؤٽ ڃٌَٓ
حٿٔزْپ اٿْو ،ٳـ٬پ حهلل ٿو حٿلٌص آّشً ،ٷْپ ٿو :اًح ٳٸيص حٿلٌص ٳخٍؿ ،٪ٳبنٺ
ٓظڀٸخهً ،ٻخڅ ّظز ٪أػَ حٿلٌص ٳِ حٿزلَ ،ٳٸخٽ ٿڄٌَٓ ٳظخه :أٍأّض اً أًّنخ اٿَ
حٿٜوَس؟ ٳبنِ نْٔض حٿلٌصً ،ڃخ أنٔخنْو ا ٙحٿْ٘٤خڅ أڅ أًٻَه .ٷخٽً :ٿٺ ڃخ ٻنخ
Page 28 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
نزِٰ ،ٳخٍطيح ٫ڀَ آػخٍىڄخ ٷٜٜخ ،ٳٌؿيح هَ٠ح ،ٳټخڅ ڃن ٗؤنيڄخ حٿٌُ ٷ ٚحهلل
ً ِ٫ؿپ ٳِ ٻظخرو).
[،4450 - 4448 ،3220 ،3219 ،3104 ،2578 ،2147 ،122 ،78
.]7040 ،6295
- 17رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ ٫ڀڄو حٿټظخد).
- 75كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٷخٽ:
ٟڄنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷخٽ( :حٿڀيڂ ٫ڀڄو حٿټظخد).
[.]6842 ،3546 ،143
- 18رخد :ڃظَ ّٜق ٓڄخ ٩حٿ.َْٰٜ
- 76كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل
رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٷخٽ:
أٷزڀض ٍحٻزخ ٫ڀَ كڄخٍ أطخڅً ،أنخ ّئڃجٌ ٷي نخىِص حٙكظٚځًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ رڄنَ اٿَ ٯَْ ؿيحٍ ،ٳڄٍَص رْن ّيُ ر ٞ٬حٿٜٲً ،أٍٓڀض
حٕطخڅ طَط ،٪ٳيهڀض ٳِ حٿٜٲ ،ٳڀڂ ّنټَ ًٿٺ ٫ڀِ.
[.]4150 ،1758 ،823 ،471
- 77كيػنِ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ڃٔيَ ٷخٽ :كيػنِ ڃلڄي رن كَد:
كيػنِ حٿِرْيُ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ڃلڄٌى رن حٿَرْ ٪ٷخٽ:
٫ٸڀض ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃـش ڃـيخ ٳِ ًؿيًِ ،أنخ حرن هڄْ ٓنْن،
ڃن ىٿٌ.
[.]186،5993
- 19رخد :حٿوًَؽ ٳِ ٣ڀذ حٿ٬ڀڂ.
ًٍكپ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ڃَْٔس ٗيَ ،اٿَ ٫زي حهلل رن أنْْ ،ٳِ كيّغ ًحكي.
- 78كيػنخ أرٌ حٿٸخٓڂ هخٿي رن هڀِ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن كَد ٷخٽ :ٷخٽ حًُٕح:ِ٫
أهزَنخ حٿِىَُ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن حرن ٫زخّ:
أنو طڄخٍٍ ىٌ ًحٿلَ رن ٷْْ رن كٜن حٿٴِحٍُ ٳِ ٛخكذ ڃٌَٓ ،ٷخٽ حرن
٫زخّ :ىٌ ه ،َ٠ٳڄَ ريڄخ أرِ رن ٻ٬ذ ،ٳي٫خه حرن ٫زخّ ٳٸخٽ :انِ طڄخٍّض أنخ
ًٛخكزِ ىٌح ٳِ ٛخكذ ڃٌَٓ حٿٌُ ٓؤٽ حٿٔزْپ اٿَ ٿٸْو ،ىپ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٻَ ٗؤنو؟ ٷخٽ أرِ :ن٬ڂٓ ،ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٌّٻَ ٗؤنو ّٸٌٽ( :رْنڄخ ڃٌَٓ ٳِ ڃٖ ڃن رنِ آَحثْپ ،اً ؿخءه ٍؿپ ٳٸخٽ :ىپ
ط٬ڀڂ أكي أ٫ڀڂ ڃنٺ؟ ٷخٽ ڃٌَٓ ،ٙ :ٳؤًكَ حهلل ً ِ٫ؿپ اٿَ ڃٌَٓ :رڀَ٫ :زينخ
ه ،َ٠ٳٔؤٽ حٿٔزْپ اٿَ ٿٸْو ،ٳـ٬پ حهلل ٿو حٿلٌص آّشً ،ٷْپ ٿو :اًح ٳٸيص حٿلٌص
ٳخٍؿ ،٪ٳبنٺ ٓڀظٸخه ،ٳټخڅ ڃٌَٓ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظز ٪أػَ حٿلٌص ٳِ حٿزلَ،
Page 29 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٳٸخٽ ٳظَ ڃٌَٓ ٿڄٌَٓ :أٍأّض اً أًّنخ اٿَ حٿٜوَس ،ٳبنِ نْٔض حٿلٌصً ،ڃخ
أنٔخنْو ا ٙحٿْ٘٤خڅ أڅ أًٻَه ،ٷخٽ ڃًٌَٓ :ٿٺ ڃخ ٻنخ نزِٰ ،ٳخٍطيح ٫ڀَ آػخٍىڄخ
ٷٜٜخ ،ٳٌؿيح هَ٠ح ،ٳټخڅ ڃن ٗؤنيڄخ حٿٌُ ٷ ٚحهلل ٳِ ٻظخرو).
[ٍ.]74 :
- 20رخد :ٳ٠پ ڃن ٫ڀڂ ً٫ڀڂ.
- 79كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء ٷخٽ :كيػڄخ كڄخى رن أٓخڃش٫ ،ن رَّي رن ٫زي حهلل٫ ،ن
أرِ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ڃؼپ ڃخ ر٬ؼنِ حهلل رو ڃن حٿييٍ ًحٿ٬ڀڂ ،ٻڄؼپ حٿْٰغ حٿټؼَْ أٛخد أٍٟخ ،ٳټخڅ
ڃنيخ نٸْش ،ٷزڀض حٿڄخء ،ٳؤنزظض حٿټٖ ًحٿ٘٬ذ حٿټؼًَْ ،ٻخنض ڃنيخ أؿخىد ،أڃٔټض
حٿڄخء ،ٳنٴ ٪حهلل ريخ حٿنخّ ،ٳَ٘رٌح ًٓٸٌح ًٌٍُ٫حً ،أٛخرض ڃنيخ ٣خثٴش أهٍَ ،انڄخ
ىِ ٷْ٬خڅ ٙطڄٔٺ ڃخء ً ٙطنزض ٻٖ ،ٳٌٿٺ ڃؼپ ڃن ٳٸو ٳِ ىّن حهللً ،نٴ٬و ڃخ
ر٬ؼنِ حهلل رو ٳ٬ڀڂ ً٫ڀڂً ،ڃؼپ ڃن ٿڂ َّٳ ٪رٌٿٺ ٍأٓخً ،ٿڂ ّٸزپ ىيُ حهلل حٿٌُ
أٍٓڀض رو).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٷخٽ آلخٵً :ٻخڅ ڃنيخ ٣خثٴش ٷْڀض حٿڄخء ،ٷخ٬ّ ٩ڀٌه حٿڄخء،
ًحٿٜٴٜٲ حٿڄٔظٌُ ڃن حٍٕ.ٝ
- 21رخدٍ :ٳ ٪حٿ٬ڀڂ ً٧يٌٍ حٿـيپ.
ًٷخٽ ٍرْ٬شّ ٙ :نزِٰ ٕكي ٫نيه ِٗء ڃن حٿ٬ڀڂ أڅ ّ ٪ْ٠نٴٔو.
- 81/80كيػنخ ٫ڄَحڅ رن ڃَْٔس ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌٍحع٫ ،ن أرِ حٿظْخف٫ ،ن
أنْ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ڃن أَٗح ١حٿٔخ٫ش :أڅ َّٳ ٪حٿ٬ڀڂ ًّؼزض
حٿـيپًَّ٘ ،د حٿوڄَ٨ًّ ،يَ حٿِنخ).
( - )81كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
ٕكيػنټڂ كيّؼخ ّ ٙليػټڂ أكي ر٬يُٓ ،ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(ڃن أَٗح ١حٿٔخ٫ش أڅ ّٸپ حٿ٬ڀڂ٨ًّ ،يَ حٿـيپ٨ًّ ،يَ حٿِنخً ،طټؼَ حٿنٔخء،
ًّٸپ حٿَؿخٽ ،كظَ ّټٌڅ ٿوڄْٔن حڃَأس حٿٸْڂ حٿٌحكي).
[.]6423 ،5255 ،4933
- 22رخد :ٳ٠پ حٿ٬ڀڂ.
- 82كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ ٷخٽ :كيػنِ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد،
٫ن كڄِس رن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ :أڅ حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْنخ أنخ نخثڂ ،أطْض رٸيف ٿزن ،ٳَ٘رض
كظَ انِ ٍٍٕ حٿَُ ّوَؽ ٳِ أ٧ٴخٍُ ،ػڂ أْ٤٫ض ٳ٠ڀِ ٫ڄَ رن حٿو٤خد).
ٷخٿٌح :ٳڄخ أًٿظو ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ( :حٿ٬ڀڂ).
[.]6627 ،6624 ،6605 ،6604 ،3478
Page 30 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 31 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 25رخد :طلَّ ٞحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٳي ٫زي حٿٸْْ ٫ڀَ أڅ ّلٴٌ٨ح
حّٗڄخڅ ًحٿ٬ڀڂًّ ،وزًَح ڃن ًٍحءىڂ.
ًٷخٽ ڃخٿٺ رن حٿلٌَّع :ٷخٽ ٿنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٍؿٌ٬ح اٿَ أىڀْټڂ
ٳ٬ڀڄٌىڂ).
[ٍ.]602 :
- 87كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ٯنيٍ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٫ن أرِ ؿڄَس ٷخٽ:
ٻنض أطَؿڂ رْن حرن ٫زخّ ًرْن حٿنخّ ،ٳٸخٽ :اڅ ًٳي ٫زي حٿٸْْ أطٌح حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃن حٿٌٳي أً ڃن حٿٸٌځ) .ٷخٿٌحٍ :رْ٬ش ،ٳٸخٽ( :ڃَكزخ رخٿٸٌځ أً
رخٿٌٳي ،ٯَْ هِحّخ ً ٙنيحڃَ) .ٷخٿٌح :انخ نؤطْٺ ڃن ٗٸش رْ٬يسً ،رْننخ ًرْنٺ ىٌح
حٿلِ ڃن ٻٴخٍ ڃ ًٙ ،َ٠نٔظ ٪ْ٤أڅ نؤطْٺ ا ٙٳِ ٗيَ كَحځ ،ٳڄَنخ رؤڃَ نوزَ رو
ڃن ًٍحءنخ ،نيهپ رو حٿـنش ،ٳؤڃَىڂ رؤٍرً ٪نيخىڂ ٫ن أٍر :٪أڃَىڂ رخّٗڄخڅ رخهلل
ً ِ٫ؿپ ًكيه ،ٷخٽ( :ىپ طيًٍڅ ڃخ حّٗڄخڅ رخهلل ًكيه) .ٷخٿٌح :حهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ،
ٷخٽٗ( :يخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،أڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهللً ،اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخس،
ًٌٛځ ٍڃ٠خڅً ،طٌ٤٬ح حٿوڄْ ڃن حٿڄٰنڂ)ً .نيخىڂ ٫ن حٿيرخء ًحٿلنظڂ ًحٿڄِٳض.
ٷخٽ ٗ٬زشٍ :رڄخ ٷخٽ( :حٿنٸَْ)ًٍ .رڄخ ٷخٽ( :حٿڄٸَْ) .ٷخٽ( :حكٴٌ٨ه ًأهزًَه ڃن
ًٍحءٻڂ).
[ٍ.]53 :
- 26رخد :حٿَكڀش ٳِ حٿڄٔؤٿش حٿنخُٿش ًط٬ڀْڂ أىڀو.
- 88كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ أرٌ حٿلٔن ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٫ڄَ رن
ْٓ٬ي رن أرِ كْٔن ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ٫ٸزش رن حٿلخٍع:
أنو طًِؽ حرنش ٕرِ اىخد رن ،ِِّ٫ٳؤطظو حڃَأس ٳٸخٿض :انِ ٷي أٍ٬ٟض ٫ٸزش
ًحٿظِ طًِؽ ،ٳٸخٽ ٿيخ ٫ٸزش :ڃخ أ٫ڀڂ أنٺ أٍ٬ٟظنِ ًٙ ،أهزَطنِ ،ٳَٻذ اٿَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڄيّنش ٳٔؤٿو ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٻْٲ ًٷي ٷْپ) .ٳٴخٍٷيخ ٫ٸزشً ،نټلض ًُؿخ ٯَْه.
[.]4816 ،2517 ،2516 ،2497 ،1947
- 27رخد :حٿظنخًد ٳِ حٿ٬ڀڂ.
- 89كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ ٫ن حٿِىَُ (ف) .ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :ٷخٽ حرن
ًىذ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن أرِ ػٌٍ٫ ،ن
٫زي حهلل رن ٫زخّ٫ ،ن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٻنض أنخ ًؿخٍ ٿِ ڃن حٕنٜخٍ ،ٳِ رنِ أڃْش رن ُّيً ،ىِ ڃن ٌ٫حٿِ حٿڄيّنش،
ًٻنخ نظنخًد حٿنًِٽ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ ،نِٽ ٌّڃخ ًأنِٽ ٌّڃخ،
ٳبًح نِٿض ؿجظو روزَ ًٿٺ حٿٌْځ ڃن حٿٌكِ ًٯَْهً ،اًح نِٽ ٳ٬پ ڃؼپ ًٿٺ ،ٳنِٽ
ٛخكزِ حٕنٜخٍُ ٌّځ نٌرظو ،ٳَ٠د رخرِ َٟرخ ٗيّيح ،ٳٸخٽ :أػڂ ىٌ؟ ٳٴِ٫ض
Page 32 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٳوَؿض اٿْو ،ٳٸخٽ :ٷي كيع أڃَ ْ٨٫ڂ .ٷخٽ :ٳيهڀض ٫ڀَ كٴٜش ٳبًح ىِ طزټِ،
ٳٸڀض٣ :ڀٸټن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٿض ٙ :أىٍُ ،ػڂ ىهڀض ٫ڀَ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸڀض ًأنخ ٷخثڂ :أ٣ڀٸض نٔخءٹ؟ ٷخٽ .)ٙ( :ٳٸڀض :حهلل أٻزَ.
[.]6835 ،6829 ،5505 ،4920 ،4895 ،4631 - 4629 ،2336
- 28رخد :حٿٰ٠ذ ٳِ حٿڄٌ٨٫ش ًحٿظ٬ڀْڂ ،اًح ٍأٍ ڃخ ّټَه.
- 90كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن أرِ هخٿي٫ ،ن ٷْْ رن أرِ
كخُځ٫ ،ن أرِ ڃٌٔ٬ى حٕنٜخٍُ ٷخٽ:
ٷخٽ ٍؿپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ٙ ،أٻخى أىٍٹ حٿٜٚس ڃڄخ ٌّ٤ٽ رنخ ٳٚڅ ،ٳڄخ ٍأّض حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ڃٌ٨٫ش أٗي ٯ٠زخ ڃن ٌّڃجٌ ،ٳٸخٽ( :أّيخ حٿنخّ ،انټڂ
ڃنٴًَڅ ،ٳڄن ٛڀَ رخٿنخّ ٳڀْوٴٲ ،ٳبڅ ٳْيڂ حٿڄًَّ ٞحٿْ٬٠ٲ ًًح حٿلخؿش).
[.]6740 ،5759 ،672 ،670
- 91كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٫خڃَ ٷخٽ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ
حٿڄيّنِ٫ ،ن ٍرْ٬ش رن أرِ ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ِّّي ڃٌٿَ حٿڄنز٬غ٫ ،ن ُّي رن هخٿي
حٿـينِ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓؤٿو ٍؿپ ٫ن حٿڀٸ٤ش ،ٳٸخٽ( :حَ٫ٱ ًٻخءىخ ،أً ٷخٽ
ً٫خءىخ٫ً ،ٴخٛيخ ،ػڂ َ٫ٳيخ ٓنش ،ػڂ حٓظڄظ ٪ريخ ،ٳبڅ ؿخء ٍريخ ٳؤىىخ اٿْو) .ٷخٽ:
ٳ٠خٿش حٗرپ؟ ٳٰ٠ذ كظَ حكڄَص ًؿنظخه ،أً ٷخٽ حكڄَ ًؿيو ،ٳٸخٽً( :ڃخ ٿٺ
ًٿيخ ،ڃ٬يخ ٓٸخءىخ ًكٌحإىخ ،طَى حٿڄخء ًطَ َ٫حٿ٘ـَ ،ٳٌٍىخ كظَ ّڀٸخىخ ٍريخ).
ٷخٽ :ٳ٠خٿش حٿٰنڂ؟ ٷخٽ( :ٿٺ أً ٕهْٺ أً ٿڀٌثذ).
[.]5761 ،4986 ،2306 ،2304 ،2297 - 2295 ،2243
- 92كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن
أرِ ڃٌَٓ ٷخٽ:
ٓجپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن أْٗخء ٻَىيخ ،ٳڀڄخ أٻؼَ ٫ڀْو ٯ٠ذ ،ػڂ ٷخٽ
ٿڀنخّٓ( :ڀٌنِ ٫ڄخ ٗجظڂ) .ٷخٽ ٍؿپ :ڃن أرِ؟ ٷخٽ( :أرٌٹ كٌحٳش) .ٳٸخځ آهَ ٳٸخٽ:
ڃن أرِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٳٸخٽ( :أرٌٹ ٓخٿڂ ڃٌٿَ ْٗزش) .ٳڀڄخ ٍأٍ ٫ڄَ ڃخ ٳِ ًؿيو
ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انخ نظٌد اٿَ حهلل ً ِ٫ؿپ.]6861[ .
- 29رخد :ڃن رَٹ ٫ڀَ ٍٻزظْو ٫ني حٗڃخځ أً حٿڄليع.
- 93كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أنْ رن
ڃخٿٺ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ ،ٳٸخځ ٫زي حهلل رن كٌحٳش ٳٸخٽ :ڃن أرِ؟
ٳٸخٽ( :أرٌٹ كٌحٳش) .ػڂ أٻؼَ أڅ ّٸٌٽٓ( :ڀٌنِ) .ٳزَٹ ٫ڄَ ٫ڀَ ٍٻزظْو ٳٸخٽ:
ٍْٟنخ رخهلل ٍرخً ،رخٗٓٚځ ىّنخً ،رڄلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نزْخ ،ٳٔټض.
[ً ،6864 ،515حن.]4345 :َ٨
Page 33 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 34 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
[،5541 ،4951 ،4613 ،1381 ،1364 ،945 ،936 ،932 ،921 ،825
.]6894 ،5544 ،5542
- 33رخد :حٿلَ٫ ٙڀَ حٿليّغ.
- 99كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ رن أرِ ٫ڄًَ،
٫ن ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس أنو ٷخٽ:
ٷْپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃن أٓ٬ي حٿنخّ ر٘ٴخ٫ظٺ ٌّځ حٿٸْخڃش؟ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٸي ٧ننض ّ -خ أرخ ىََّس -أڅ ّٔ ٙؤٿنِ ٫ن ىٌح حٿليّغ أكي أًٽ
ڃنٺ ،ٿڄخ ٍأّض ڃن كَٛٺ ٫ڀَ حٿليّغ ،حٓ٬ي حٿنخّ ر٘ٴخ٫ظِ ٌّځ حٿٸْخڃش ،ڃن
ٷخٽ ٙاٿو ا ٙحهلل ،هخٿٜخ ڃن ٷڀزو ،أً نٴٔو).
[.]6201
- 34رخد :ٻْٲ ّٸز ٞحٿ٬ڀڂ.
ًٻظذ ٫ڄَ رن ٫زي حٿ ِِّ٬اٿَ أرِ رټَ رن كِځ :حن َ٨ڃخ ٻخڅ ڃن كيّغ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٻظزو ،ٳبنِ هٴض ىًٍّ حٿ٬ڀڂ ًًىخد حٿ٬ڀڄخء ًٙ ،طٸزپ
ا ٙكيّغ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٿظٴٌ٘ح حٿ٬ڀڂً ،ٿظـڀٌٔح كظَ ّ٬ڀڂ ڃن ٙ
ّ٬ڀڂ ،ٳبڅ حٿ٬ڀڂ ّ ٙيڀٺ كظَ ّټٌڅ َٓح.
كيػنخ حٿٚ٬ء رن ٫زي حٿـزخٍ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ:
رٌٿٺ٬ّ ،نِ كيّغ ٫ڄَ رن ٫زي حٿ ،ِِّ٬اٿَ ٷٌٿوً :ىخد حٿ٬ڀڄخء.
- 100كيػنخ آڄخْ٫پ رن أًّْ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٙٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اڅ حهلل ّ ٙٸز ٞحٿ٬ڀڂ حنظِح٫خ
ّنظِ٫و ڃن حٿ٬زخىً ،ٿټن ّٸز ٞحٿ٬ڀڂ رٸز ٞحٿ٬ڀڄخء ،كظَ اًح ٿڂ ّزٶ ٫خٿڄخ ،حطوٌ
حٿنخّ ٍإًٓخ ؿيخ ،ٙٳٔجڀٌح ،ٳؤٳظٌح رَْٰ ٫ڀڂ ،ٳ٠ڀٌح ًأٟڀٌح).
ٷخٽ حٿٴَرَُ :كيػنخ ٫زخّ ٷخٽ :كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ى٘خځ نلٌه.
[.]6877
- 35رخد :ىپ ّـ٬پ ٿڀنٔخء ٌّځ ٫ڀَ كيه ٳِ حٿ٬ڀڂ.
- 102/101كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنِ حرن حٕٛزيخنِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
أرخ ٛخٿق ًٻٌحڅّ :ليع ٫ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ:
ٷخٿض حٿنٔخء ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٯڀزنخ ٫ڀْٺ حٿَؿخٽ ،ٳخؿ٬پ ٿنخ ٌّڃخ ڃن
نٴٔٺ ،ٳٌ٫يىن ٌّڃخ ٿٸْين ٳْو ،ٳٌ٨٫ين ًأڃَىن ،ٳټخڅ ٳْڄخ ٷخٽ ٿين( :ڃخ ڃنټن
حڃَأس طٸيځ ػٚػش ڃن ًٿيىخ ،ا ٙٻخڅ ٿيخ كـخرخ ڃن حٿنخٍ) .ٳٸخٿض حڃَأسً :حػنْن؟ ٳٸخٽ:
(ًحػنْن).
( - )102كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ٯنيٍ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن رن حٕٛزيخنِ٫ ،ن ًٻٌحڅ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
Page 35 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 36 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 37 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٓخ٫ش ڃن نيخٍ ،أً ٙانيخ ٓخ٫ظِ ىٌه كَحځّ ٙ ،وظڀَ ٌٗٻيخ٠٬ّ ًٙ ،ي ٗـَىخ،
ً ٙطڀظٸٓ ٢خٷ٤ظيخ ا ٙٿڄن٘ي ،ٳڄن ٷظپ ٳيٌ روَْ حٿنَّ٨ن :اڃخ أڅ ّ٬ٸپً ،اڃخ أڅ
ّٸخى أىپ حٿٸظْپ) .ٳـخء ٍؿپ ڃن أىپ حٿْڄن ٳٸخٽ :حٻظذ ٿِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ:
(حٻظزٌح ٕرِ ٳٚڅ) .ٳٸخٽ ٍؿپ ڃن ٷَّٖ :ا ٙحًٗهَ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳبنخ نـ٬ڀو ٳِ
رٌْطنخ ًٷزٌٍنخ؟ ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ا ٙحًٕهَ ا ٙحًٕهَ).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللّ :ٸخٽّ :ٸخى رخٿٸخٱ ،ٳٸْپ ٕرِ ٫زي حهلل :أُ ِٗء ٻظذ ٿو؟ ٷخٽ :ٻظذ
ٿو ىٌه حٿو٤زش.
[.]6486 ،2302
- 113كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ ٷخٽ :أهزَنِ
ًىذ رن ڃنزو٫ ،ن أهْو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ ىََّس ّٸٌٽ :ڃخ ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أكي أٻؼَ كيّؼخ
٫نو ڃنِ ،ا ٙڃخ ٻخڅ ڃن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ،ٳبنو ٻخڅ ّټظذ ً ٙأٻظذ.
طخر٬و ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ٫ ،ن أرِ ىََّس.
- 114كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن
ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
ٿڄخ حٗظي رخٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًؿ٬و ٷخٽ( :حطجٌنِ رټظخد أٻظذ ٿټڂ ٻظخرخ ٙ
ط٠ڀٌح ڃن ر٬يه) .ٷخٽ ٫ڄَ :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯڀزو حٿٌؿ٫ً ،٪نينخ
ٻظخد حهلل كٔزنخ .ٳخهظڀٴٌح ًٻؼَ حٿڀٰ ،٢ٷخٽ( :ٷٌڃٌح ٫نِّ ًٙ ،نزِٰ ٫نيُ
حٿظنخُ .)٩ٳوَؽ حرن ٫زخّ ّٸٌٽ :اڅ حٿَُّش ٻپ حٿَُّش ڃخ كخٽ رْن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًرْن ٻظخرو.
[.]6932 ،5345 ،4169 ،4168 ،2997 ،2888
- 40رخد :حٿ٬ڀڂ ًحٿ٨٬ش رخٿڀْپ.
- 115كيػنخ ٛيٷش :أهزَنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ىني٫ ،ن أځ
ٓڀڄش٫ً ،ڄًَ ًّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ىني٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٷخٿض:
حٓظْٸ ٦حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحص ٿْڀش ٳٸخٽٓ( :زلخڅ حهلل ،ڃخًح أنِٽ حٿڀْڀش ڃن
حٿٴظنً ،ڃخًح ٳظق ڃن حٿوِحثن ،أّٸٌ٨ح ٌٛحكزخص حٿلـَ ،ٳَد ٻخْٓش ٳِ حٿينْخ
٫خٍّش ٳِ حٓهَس).
[.]6658 ،5864 ،5506 ،3404 ،1074
- 41رخد :حٿٔڄَ ٳِ حٿ٬ڀڂ.
- 116كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن رن هخٿي٫ ،ن حرن ٗيخد،
٫ن ٓخٿڂً ،أرِ رټَ ٓڀْڄخڅ رن أرِ كؼڄش :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٛڀَ رنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٘٬خء ٳِ آهَ كْخطو ،ٳڀڄخ ٓڀڂ ٷخځ ،ٳٸخٽ:
(أٍأّظټڂ ٿْڀظټڂ ىٌه ،ٳبڅ ٍأّ ڃخثش ٓنش ڃنيخّ ٙ ،زٸَ ڃڄن ىٌ ٫ڀَ ٧يَ حٍٕٝ
Page 38 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
أكي).
[.]576 ،539
- 117كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنخ حٿلټڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ْٓ٬ي رن ؿزَْ،
٫ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
رض ٳِ رْض هخٿظِ ڃْڄٌنش رنض حٿلخٍعًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻخڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫نيىخ ٳِ ٿْڀظيخ ،ٳٜڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
حٿ٘٬خء ،ػڂ ؿخء اٿَ ڃنِٿو ،ٳٜڀَ أٍرٍ ٪ٻ٬خص ،ػڂ نخځ ،ػڂ ٷخځ ،ػڂ ٷخٽ( :نخځ حٿٰڀْڂ).
أً ٻڀڄش ط٘زييخ ،ػڂ ٷخځ ،ٳٸڄض ٫ن ّٔخٍه ،ٳـ٬ڀنِ ٫ن ّڄْنو ،ٳٜڀَ هڄْ ٍٻ٬خص،
ػڂ ٛڀَ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ نخځ ،كظَ ٓڄ٬ض ٯ٤ْ٤و أً ه٤ْ٤و ،ػڂ هَؽ اٿَ حٿٜٚس.
[- 4293 ،1140 ،947 ،821 ،695 ،693 ،667 - 665 ،181 ،138
.]7014 ،5959 ،5861 ،5575 ،4296
- 42رخد :كٴ ٦حٿ٬ڀڂ.
- 118كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
اڅ حٿنخّ ّٸٌٿٌڅ أٻؼَ أرٌ ىََّسً ،ٿٌ ٙآّظخڅ ٳِ ٻظخد حهلل ڃخ كيػض كيّؼخ ،ػڂ
ّظڀٌ{ :اڅ حٿٌّن ّټظڄٌڅ ڃخ أنِٿنخ ڃن حٿزْنخص -اٿَ ٷٌٿو -حٿَكْڂ} .اڅ اهٌحننخ ڃن
حٿڄيخؿَّن ٻخڅ ّٰ٘ڀيڂ حٿٜٴٶ رخٌٕٓحٵً ،اڅ اهٌحننخ ڃن حٕنٜخٍ ٻخڅ ّٰ٘ڀيڂ
حٿ٬ڄپ ٳِ أڃٌحٿيڂً ،اڅ أرخ ىََّس ٻخڅ ّڀِځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٘ز٪
ر٤نوًّ ،ل َ٠ڃخ ّ ٙلًَ٠څًّ ،لٴ ٦ڃخ ّ ٙلٴٌ٨څ.
[.]6921 ،2223 ،1942
- 119كيػنخ أكڄي رن أرِ رټَ أرٌ ڃ٬ٜذ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن ارَحىْڂ رن ىّنخٍ،
٫ن حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ أٓڄ ٪ڃنٺ كيّغ ٻؼَْح أنٔخه؟ ٷخٽ( :أرٍٔ ٢ىحءٹ).
ٳزٔ٤ظو ،ٷخٽ :ٳَٰٱ رْيّو ،ػڂ ٷخٽٟ( :ڄو) ٳ٠ڄڄظو ،ٳڄخ نْٔض ْٗجخ ر٬يه.
كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ٳيّٺ ريٌح ،أً ٷخٽ :ٯَٱ رْيه ٳْو.
[.]3448
- 120كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ أهِ٫ ،ن حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ،
٫ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
كٴ٨ض ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫خءّن :ٳؤڃخ أكيىڄخ ٳزؼؼظوً ،أڃخ
حٓهَ ٳڀٌ رؼؼظو ٷ ٪٤ىٌح حٿزڀٌ٬ځ.
- 43رخد :حٗنٜخص ٿڀ٬ڀڄخء.
- 121كيػنخ كـخؽ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڀِ رن ڃيٍٹ٫ ،ن أرِ ٍُ٫ش،
٫ن ؿََّ:
Page 39 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿو ٳِ كـش حٿٌىح( :٩حٓظنٜض حٿنخّ) .ٳٸخٽٙ( :
طَؿٌ٬ح ر٬يُ ٻٴخٍح َّ٠د ر٠٬ټڂ ٍٷخد ر.)ٞ٬
[.]6669 ،6475 ،4143
- 44رخد :ڃخ ّٔظلذ ٿڀ٬خٿڂ اًح ٓجپ :أُ حٿنخّ أ٫ڀڂ؟ ٳْټپ حٿ٬ڀڂ اٿَ حهلل.
- 122كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ ٷخٽ :أهزَنِ
ْٓ٬ي رن ؿزَْ ٷخٽ:
ٷڀض ٙرن ٫زخّ :اڅ نٌٳخ حٿزټخٿِ ِّ٫ڂ أڅ ڃٌَٓ ٿْْ رڄٌَٓ رنِ آَحثْپ ،انڄخ
ىٌ ڃٌَٓ آهَ؟ ٳٸخٽ :ٻٌد ٫يً حهلل ،كيػنخ أرِ رن ٻ٬ذ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ٷخځ ڃٌَٓ حٿنزِ هْ٤زخ ٳِ رنِ آَحثْپ ٳٔجپ :أُ حٿنخّ أ٫ڀڂ؟ ٳٸخٽ :أنخ
أ٫ڀڂ ،ٳ٬ظذ حهلل ٫ڀْو ،اً ٿڂ َّى حٿ٬ڀڂ اٿْو ،ٳؤًكَ حهلل اٿْو :اڅ ٫زيح ڃن ٫زخىُ
رڄـڄ ٪حٿزلَّن ،ىٌ أ٫ڀڂ ڃنٺ .ٷخٽّ :خ ٍدً ،ٻْٲ رو؟ ٳٸْپ ٿو :حكڄپ كٌطخ ٳِ
ڃټظپ ،ٳبًح ٳٸيطو ٳيٌ ػڂ ،ٳخن٤ڀٶ ًحن٤ڀٶ رٴظخه ٌّٗ ٪رن نٌڅً ،كڄپ كٌطخ ٳِ ڃټظپ،
كظَ ٻخنخ ٫ني حٿٜوَس ً٬ٟخ ٍإًٓيڄخ ًنخڃخ ،ٳخنٔپ حٿلٌص ڃن حٿڄټظپ ٳخطوٌ
ٓزْڀو ٳِ حٿزلَ َٓرخً ،ٻخڅ ٿڄٌَٓ ًٳظخه ٫ـزخ ،ٳخن٤ڀٸخ ،رٸْش ٿْڀظيڄخ ًٌّڃيڄخ ،ٳڀڄخ
أٛزق ٷخٽ ڃٌَٓ ٿٴظخه :آطنخ ٯيحءنخ ٿٸي ٿٸْنخ ڃن ٓٴَنخ ىٌح نٜزخً .ٿڂ ّـي ڃٌَٓ
ڃٔخ ڃن حٿنٜذ كظَ ؿخًُ حٿڄټخڅ حٿٌُ أڃَ رو ،ٷخٽ ٿو ٳظخه :أٍأّض اً أًّنخ اٿَ
حٿٜوَس؟ ٳبنِ نْٔض حٿلٌص ،ٷخٽ ڃًٌَٓ :ٿٺ ڃخ ٻنخ نزِٰ ،ٳخٍطيح ٫ڀَ آػخٍىڄخ
ٷٜٜخ ،ٳڀڄخ حنظيْخ اٿَ حٿٜوَس ،اًح ٍؿپ ڃٔـَ رؼٌد ،أً ٷخٽ طٔـَ رؼٌرو ،ٳٔڀڂ
ڃٌَٓ ،ٳٸخٽ حٿوً :َ٠أنَ رؤٍٟٺ حٿٔٚځ؟ ٳٸخٽ :أنخ ڃٌَٓ ،ٳٸخٽ :ڃٌَٓ رنِ
آَحثْپ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ىپ أطز٬ٺ ٫ڀَ أڅ ط٬ڀڄنِ ڃڄخ ٫ڀڄض ٍٗيح؟ ٷخٽ :انٺ ٿن
طٔ ٪ْ٤ڃٛ ِ٬زَحّ ،خ ڃٌَٓ ،انِ ٫ڀَ ٫ڀڂ ڃن ٫ڀڂ حهلل ٫ڀڄنْو ٙط٬ڀڄو أنض،
ًأنض ٫ڀَ ٫ڀڂ ٫ڀڄټو ٙأ٫ڀڄو .ٷخٽٓ :ظـينِ اڅ ٗخء حهلل ٛخرَح ًٙ ،أ ِٜ٫ٿٺ
أڃَح ،ٳخن٤ڀٸخ ّڄْ٘خڅ ٫ڀَ ٓخكپ حٿزلَ ،ٿْْ ٿيڄخ ٓٴْنش ،ٳڄَص ريڄخ ٓٴْنش،
ٳټڀڄٌىڂ أڅ ّلڄڀٌىڄخ ،ٳَ٬ٱ حٿو ،َ٠ٳلڄڀٌىڄخ رَْٰ نٌٽ ،ٳـخء ٜ٫ٴٌٍ ٳٌٷ٪
٫ڀَ كَٱ حٿٔٴْنش ،ٳنٸَ نٸَس أً نٸَطْن ٳِ حٿزلَ ،ٳٸخٽ حٿوّ :َ٠خ ڃٌَٓ :ڃخ
نٸ٫ ٚڀڄِ ً٫ڀڄٺ ڃن ٫ڀڂ حهلل ا ٙٻنٸَس ىٌح حٿٜ٬ٴٌٍ ٳِ حٿزلَ ،ٳ٬ڄي حٿوَ٠
اٿَ ٿٌف ڃن أٿٌحف حٿٔٴْنش ٳنِ٫و ،ٳٸخٽ ڃٌَٓ :ٷٌځ كڄڀٌنخ رَْٰ نٌٽ٫ ،ڄيص اٿَ
ٓٴْنظيڂ ٳوَٷظيخ ٿظَٰٵ أىڀيخ؟ ٷخٽ :أٿڂ أٷپ ٿٺ انٺ ٿن طٔ ٪ْ٤ڃٛ ِ٬زَح؟ ٷخٽٙ :
طئحهٌنِ رڄخ نْٔض -ٳټخنض حًٕٿَ ڃن ڃٌَٓ نْٔخنخ -ٳخن٤ڀٸخ ،ٳبًح ٯٚځ ّڀ٬ذ ڃ٪
حٿٰڀڄخڅ ،ٳؤهٌ حٿو َ٠رَأٓو ڃن أٚ٫ه ٳخٷظڀٍ ٪أٓو رْيه ،ٳٸخٽ ڃٌَٓ :أٷظڀض نٴٔخ
ُٻْش رَْٰ نٴْ؟ ٷخٽ :أٿڂ أٷپ ٿٺ انٺ ٿن طٔ ٪ْ٤ڃٛ ِ٬زَح؟ -ٷخٽ حرن ْْ٫نشً :ىٌح
أإٻي -ٳخن٤ڀٸخ ،كظَ اًح أطْخ أىپ ٷَّش حٓظ٬٤ڄخ أىڀيخ ٳؤرٌح أڅ ّْ٠ٴٌىڄخ ،ٳٌؿي ٳْيخ
ؿيحٍح َّّي أڅ ّنٸ ٞٳؤٷخڃو ،ٷخٽ حٿو َ٠رْيه ٳؤٷخڃو ،ٳٸخٽ ٿو ڃٌَٓ :ٿٌ ٗجض
Page 40 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٙطوٌص ٫ڀْو أؿَح ،ٷخٽ :ىٌح ٳَحٵ رْنِ ًرْنٺ) .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(َّكڂ حهلل ڃٌَٓ ،ٿٌىىنخ ٿٌ ٛزَ كظَ ّٸ٫ ٚڀْنخ ڃن أڃَىڄخ).]74 :ٍ[ .
- 45رخد :ڃن ٓؤٽً ،ىٌ ٷخثڂ٫ ،خٿڄخ ؿخٿٔخ.
- 123كيػنخ ٫ؼڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ ًحثپ ٫ن أرِ
ڃٌَٓ ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ حٿٸظخٽ ٳِ ٓزْپ
حهلل؟ ٳبڅ أكينخ ّٸخطپ ٯ٠زخًّ ،ٸخطپ كڄْش ،ٳَٳ ٪اٿْو ٍأٓو ،ٷخٽً :ڃخ ٍٳ ٪اٿْو ٍأٓو
ا ٙأنو ٻخڅ ٷخثڄخ ،ٳٸخٽ( :ڃن ٷخطپ ٿظټٌڅ ٻڀڄش حهلل ىِ حٿ٬ڀْخ ،ٳيٌ ٳِ ٓزْپ حهلل ِ٫
ًؿپ).
[.]7020 ،2958 ،2655
- 46رخد :حٿٔئحٽ ًحٿٴظْخ ٫ني ٍڃِ حٿـڄخٍ.
- 124كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
َْٔ٫رن ٣ڀلش٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ني حٿـڄَس ًىٌ ّٔؤٽ ،ٳٸخٽ ٍؿپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
نلَص ٷزپ أڅ أٍڃِ؟ ٷخٽ( :حٍځ ً ٙكَؽ) .ٷخٽ آهَّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،كڀٸض ٷزپ أڅ
أنلَ؟ ٷخٽ( :حنلَ ً ٙكَؽ) .ٳڄخ ٓجپ ٫ن ِٗء ٷيځ ً ٙأهَ ا ٙٷخٽ( :حٳ٬پ ًٙ
كَؽ).]83 :ٍ[ .
- 47رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ڃخ أًطْظڂ ڃن حٿ٬ڀڂ ا ٙٷڀْ.}ٚ
- 125كيػنخ ٷْْ رن كٴ ٚٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٓڀْڄخڅ،
٫ن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٷخٽ :رْنخ أنخ أڃِ٘ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳِ هَد حٿڄيّنشً ،ىٌ ّظٌٻؤ ٫ڀَ ْٔ٫ذ ڃ٬و ،ٳڄَ رنٴَ ڃن حٿْيٌى ،ٳٸخٽ
ر٠٬يڂ ٿزٓ :ٞ٬ڀٌه ٫ن حٿًَف؟ ًٷخٽ ر٠٬يڂ ٙ :طٔؤٿٌهّ ٙ ،ـِء ٳْو رِ٘ء
طټَىٌنو ،ٳٸخٽ ر٠٬يڂ :ٿنٔؤٿنو ،ٳٸخځ ٍؿپ ڃنيڂ ٳٸخٽّ :خ أرخ حٿٸخٓڂ ،ڃخ حٿًَف؟
ٳٔټض ،ٳٸڀض :انو ٌّكَ اٿْو ،ٳٸڄض ،ٳڀڄخ حنـڀَ ٫نو ،ٳٸخٽًّٔ{ :ؤٿٌنٺ ٫ن حٿًَف
ٷپ حٿًَف ڃن أڃَ ٍرِ ًڃخ أًطٌح ڃن حٿ٬ڀڂ ا ٙٷڀْ .}ٚٷخٽ حٕ٫ڄٖ :ىټٌح ٳِ
ٷَحءطنخ.
[.]7024 ،7018 ،6867 ،4444
- 48رخد :ڃن طَٹ ر ٞ٬حٙهظْخٍ ،ڃوخٳش أڅ ّٸ َٜٳيڂ ر ٞ٬حٿنخّ ٫نو ،ٳْٸٌ٬ح
ٳِ أٗي ڃنو.
- 126كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ٫ ،ن آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٌٕٓى ٷخٽ:
ٷخٽ ٿِ حرن حٿِرَْ:
ٻخنض ٫خث٘ش طَٔ اٿْٺ ٻؼَْح ،ٳڄخ كيػظٺ ٳِ حٿټ٬زش؟ ٷڀض :ٷخٿض ٿِ :ٷخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ ٫خث٘ش ٿٌ ٙٷٌڃٺ كيّغ ٫ييىڂ -ٷخٽ حرن حٿِرَْ -رټٴَ،
Page 41 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٿنٸ٠ض حٿټ٬زش ،ٳـ٬ڀض ٿيخ رخرْن :رخد ّيهپ حٿنخّ ًرخد ّوَؿٌڅ) .ٳٴ٬ڀو حرن
حٿِرَْ.
[.]6816 ،4214 ،3188 ،1509 - 1506
- 49رخد :ڃن ه ٚرخٿ٬ڀڂ ٷٌڃخ ىًڅ ٷٌځ ،ٻَحىْش أڅ ّ ٙٴيڄٌح.
ً - 127ٷخٽ ٫ڀِ:
كيػٌح حٿنخّ رڄخ َّ٬ٳٌڅ ،أطلزٌڅ أڅ ّټٌد حهلل ًٌٍٓٿو.
كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ٫ ،ن ڃًَ٬ٱ رن هَرًٌ٫ ،ن أرِ حٿ٤ٴْپ٫ ،ن ٫ڀِ:
رٌٿٺ.
- 128كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬خً رن ى٘خځ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن
ٷظخىس ٷخٽ :كيػنخ أنْ رن ڃخٿٺ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ڃ٬خً ٍىّٴو ٫ڀَ حٿَكپ ،ٷخٽّ( :خ ڃ٬خً رن ؿزپ).
ٷخٽ :ٿزْٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ًٓ٬يّٺ ،ٷخٽّ( :خ ڃ٬خً) .ٷخٽ :ٿزْٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ًٓ٬يّٺ،
ػٚػخ ،ٷخٽ( :ڃخ ڃن أكي ّ٘يي أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًأڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهللٛ ،يٷخ ڃن ٷڀزو
ا ٙكَڃو حهلل ٫ڀَ حٿنخٍ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٳ ٚأهزَ رو حٿنخّ ٳْٔظزًَ٘ح؟ ٷخٽ:
(اًح ّظټڀٌح)ً .أهزَ ريخ ڃ٬خً ٫ني ڃٌطو طؤػڄخ.
[حن.]2701 ،129 :َ٨
- 129كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ٷخٽ:
ًٻَ ٿِ أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿڄ٬خً( :ڃن ٿٸِ حهلل َّ٘ ٙٹ رو ْٗجخ
ىهپ حٿـنش) .ٷخٽ :أ ٙأرَ٘ حٿنخّ؟ ٷخٽ ،ٙ( :انِ أهخٱ أڅ ّظټڀٌح).
[حن.]128 :َ٨
- 50رخد :حٿلْخء ٳِ حٿ٬ڀڂ.
ًٷخٽ ڃـخىيّ ٙ :ظ٬ڀڂ حٿ٬ڀڂ ڃٔظلِ ً ٙڃٔظټزًَ .ٷخٿض ٫خث٘ش :ن٬ڂ حٿنٔخء نٔخء
حٕنٜخٍ ،ٿڂ ّڄني٬ن حٿلْخء أڅ ّظٴٸين ٳِ حٿيّن.
- 130كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ ڃ٬خًّش ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن أرْو،
٫ن ُّنذ رنض أځ ٓڀڄش٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٷخٿض:
ؿخءص أځ ٓڀْڂ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حهلل ٙ
ّٔظلِْ ڃن حٿلٶ ،ٳيپ ٫ڀَ حٿڄَأس ڃن ٯٔپ اًح حكظڀڄض؟ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :اًح ٍأص حٿڄخء) .ٳٰ٤ض أځ ٓڀڄش ،ط٬نِ ًؿييخً ،ٷخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،طلظڀڂ
حٿڄَأس؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ ،طَرض ّڄْنٺ ،ٳزڂ ّ٘زييخ ًٿيىخ).
[.]5770 ،5740 ،3150 ،278
- 131كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ ٫ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن ٫زي حهلل رن
٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ ڃن حٿ٘ـَ ٗـَس ّٔ ٙٸًٍ ٢ٷيخ،
Page 42 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًىِ ڃؼپ حٿڄٔڀڂ ،كيػٌنِ ڃخ ىِ) .ٳٌٷ ٪حٿنخّ ٳِ ٗـَ حٿزخىّشًً ،ٷ ٪ٳِ نٴِٔ
أنيخ حٿنوڀش ،ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳخٓظلْْض ،ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أهزَنخ ريخ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىِ حٿنوڀش) .ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳليػض أرِ رڄخ ًٷ ٪ٳِ نٴِٔ،
ٳٸخٽٕ :څ طټٌڅ ٷڀظيخ أكذ اٿِ ڃن أڅ ّټٌڅ ٿِ ٻٌح ًٻٌح.
[ٍ.]61 :
- 51رخد :ڃن حٓظلْخ ٯَْه رخٿٔئحٽ.
- 132كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ىحًى٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃنٌٍ حٿؼٌٍُ،
٫ن ڃلڄي رن حٿلنٴْش٫ ،ن ٫ڀِ ٷخٽ:
ٻنض ٍؿ ٚڃٌحء ،ٳؤڃَص حٿڄٸيحى أڅ ّٔؤٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔؤٿو ،ٳٸخٽ:
(ٳْو حٿٌٌٟء).
[.]266 ،176
- 52رخدً :ٻَ حٿ٬ڀڂ ًحٿٴظْخ ٳِ حٿڄٔـي.
- 133كيػنِ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ رن ٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ نخٳ ٪ڃٌٿَ ٫زي
حهلل رن ٫ڄَ رن حٿو٤خد٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ:
أڅ ٍؿ ٚٷخځ ٳِ حٿڄٔـي ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃن أّن طؤڃَنخ أڅ نيپ؟ ٳٸخٽ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :يپ أىپ حٿڄيّنش ڃن ًُ حٿلڀْٴشًّ ،يپ أىپ حٿ٘خځ ڃن
حٿلـٴشًّ ،يپ أىپ نـي ڃن ٷَڅ).
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ٫ًِّ :ڄٌڅ أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽًّ( :يپ أىپ حٿْڄن
ڃن ّڀڄڀڂ)ً .ٻخڅ حرن ٫ڄَ ّٸٌٽ :ٿڂ أٳٸو ىٌه ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[.]6912 ،1455 ،1453 ،1450
- 53رخد :ڃن أؿخد حٿٔخثپ رؤٻؼَ ڃڄخ ٓؤٿو.
- 134كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ً .ن حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ ٍؿٓ ٚؤٿو ڃخ ّڀزْ حٿڄلَځ؟ ٳٸخٽّ ٙ( :ڀزْ حٿٸڄْ ًٙ ،ٚحٿ٬ڄخڃشًٙ ،
حٿَٔحًّپ ًٙ ،حٿزَنْ ًٙ ،ػٌرخ ڃٔو حٿٌٍّ أً حٿِ٫ٴَحڅ ،ٳبڅ ٿڂ ّـي حٿن٬ڀْن
ٳڀْڀزْ حٿوٴْنً ،ٿْٸ٬٤يڄخ كظَ ّټٌنخ طلض حٿټ٬زْن).
[،5509 ،5469 ،5468 ،5466 ،5458 ،1745 ،1741 ،1468 ،359
.]5514
Page 43 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- ۴كراب انىظىء.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿٌٌٟء.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اًح ٷڄظڂ اٿَ حٿٜٚس ٳخٯٔڀٌح ًؿٌىټڂ ًأّيّټڂ اٿَ حٿڄَحٳٶ
ًحڃٔلٌح رَإًٓټڂ ًأٍؿڀټڂ اٿَ حٿټ٬زْن}/ .حٿڄخثيس./6 :
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :رْن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ٳَ ٝحٿٌٌٟء ڃَس ڃَس،
ًطٌٟؤ
أّ٠خ ڃَطْن ًػٚػخً ،ٿڂ ِّى ٫ڀَ ػٚعً ،ٻَه أىپ حٿ٬ڀڂ حَٗٓحٱ ٳْوً ،أڅ
ّـخًًُح ٳ٬پ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 2رخد ٙ :طٸزپ ٚٛس رَْٰ ٣يٌٍ.
- 135كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂ حٿلن٨ڀِ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنخ
ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ رن ڃنزو :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٸزپ ٚٛس ڃن أكيع كظَ ّظٌٟؤ)ً .ٷخٽ
ٍؿپ ڃن كَ٠ڃٌص :ڃخ حٿڄليع ّخ أرخ ىََّس؟ ٷخٽ :ٳٔخء أً َٟح.]6554[ .١
- 3رخد :ٳ٠پ حٿٌٌٟءً ،حٿَٰ حٿڄلـڀٌڅ ڃن آػخٍ حٿٌٌٟء.
- 136كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن هخٿي٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ ىٚٽ،
٫ن نْ٬ڂ حٿڄـڄَ ٷخٽ:
ٍٷْض ڃ ٪أرِ ىََّس ٫ڀَ ٧يَ حٿڄٔـي ٳظٌٟؤ ،ٳٸخٽ :انِ ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اڅ أڃظِ ّيٌ٫څ ٌّځ حٿٸْخڃش ٯَح ڃلـڀْن ڃن آػخٍ حٿٌٌٟء ،ٳڄن
حٓظ٤خ ٩ڃنټڂ أڅ ّْ٤پ ٯَطو ٳڀْٴ٬پ).
- 4رخدّ ٙ :ظٌٟؤ ڃن حٿ٘ٺ كظَ ّٔظْٸن.
- 137كيػنخ ٫ڀِ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ،
٫ن ٫زخى رن طڄْڂ٫ ،ن ٫ڄو:
أنو ٗټخ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :حٿَؿپ حٿٌُ ّوْپ اٿْو أنو ّـي حٿِ٘ء
ٳِ حٿٜٚس؟ ٳٸخٽّ ٙ( :نٴظپ -أًّ ٙ :نَٜٱ -كظَ ّٔڄٌٛ ٪طخ أً ّـي ٍّلخ).
[.]1951 ،175
Page 44 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 45 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
أهٌ ٯَٳش أهٍَ ،ٳٰٔپ ريخ ٍؿڀو٬ّ ،نِ حٿٍَْٔ ،ػڂ ٷخٽ :ىټٌح ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظٌٟؤ.
-8رخد :حٿظٔڄْش ٫ڀَ ٻپ كخٽ ً٫ني حٿٌٷخ.٩
- 141كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ٓخٿڂ رن أرِ
حٿـ٬ي٫ ،ن ٻَّذ٫ ،ن حرن ٫زخّّ ،زڀٮ رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ:
(ٿٌ أڅ أكيٻڂ اًح أطَ أىڀو ٷپ :رٔڂ حهلل ،حٿڀيڂ ؿنزنخ حٿْ٘٤خڅً ،ؿنذ حٿْ٘٤خڅ ڃخ
ٍُٷظنخ ،ٳٸ ِ٠رْنيڄخ ًٿي ٿڂ َّ٠ه).
[.]6961 ،6025 ،4870 ،3109 ،3098
- 9رخد :ڃخ ّٸٌٽ ٫ني حٿوٚء.
- 142كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ
ّٸٌٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ىهپ حٿوٚء ٷخٽ( :حٿڀيڂ انِ أ ًٌ٫رٺ ڃن حٿوزغ
ًحٿوزخثغ).
طخر٬و حرن َ٫َ٫س ٫ن ٗ٬زش ً٫ن ٯنيٍ٫ ،ن ٗ٬زش :اًح أطَ حٿوٚءً .ٷخٽ ڃٌَٓ،
٫ن كڄخى :اًح ىهپً .ٷخٽ ْٓ٬ي رن ُّي :كيػنخ ٫زي حٿ :ِِّ٬اًح أٍحى أڅ ّيهپ.
[.]5963
- 10رخد ٪ًٟ :حٿڄخء ٫ني حٿوٚء.
- 143كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ىخٗڂ رن حٿٸخٓڂ ٷخٽ :كيػنخ ًٍٷخء٫ ،ن
٫زْي حهلل رن أرِ ِّّي٫ ،ن حرن ٫زخّ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ حٿوٚء ،ٳٌ٬ٟض ٿو ًٌٟءح ،ٷخٽ( :ڃن ً٪ٟ
ىٌح) .ٳؤهزَ ،ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ ٳٸيو ٳِ حٿيّن).
[ٍ.]75:
- 11رخد ٙ :طٔظٸزپ حٿٸزڀش رٰخث ٢أً رٌٽ ،ا٫ ٙني حٿزنخء ،ؿيحٍ أً نلٌه.
- 144كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ ٷخٽ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن ٤٫خء رن ِّّي
حٿڀْؼِ٫ ،ن أرِ أٌّد حٕنٜخٍُ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أطَ أكيٻڂ حٿٰخث ،٢ٳّٔ ٚظٸزپ حٿٸزڀش ًٙ
ٌّٿيخ ٧يَهَٗ ،ٷٌح أً ٯَرٌح).
[ٍ.]386 :
- 12رخد :ڃن طزَُ٫ڀَ ٿزنظْن.
- 145كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ڃلڄي
رن ّلَْ رن كزخڅ٫ ،ن ٫ڄو ًحٓ ٪رن كزخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ :أنو ٻخڅ ّٸٌٽ:
اڅ نخٓخ ّٸٌٿٌڅ اًح ٷ٬يص ٫ڀَ كخؿظٺ ٳ ٚطٔظٸزپ حٿٸزڀش ً ٙرْض حٿڄٸيّ ،ٳٸخٽ ٫زي
حهلل رن ٫ڄَ :ٿٸي حٍطٸْض ٌّڃخ ٫ڀَ ٧يَ رْض ٿنخ ،ٳَأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
Page 46 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًٓڀڂ ٫ڀَ ٿزنظْن ،ڃٔظٸز ٚرْض حٿڄٸيّ ٿلخؿظوً .ٷخٽ ٿ٬ڀٺ ڃن حٿٌّن ّٜڀٌڅ ٫ڀَ
أًٍحٻيڂ؟ ٳٸڀض ٙ :أىٍُ ًحهلل .ٷخٽ ڃخٿٺ٬ّ :نِ حٿٌُ ّٜڀِ ًَّ ٙطٴ٫ ٪ن حٍٕ،ٝ
ّٔـي ًىٌ ٛٙٶ رخٍٕ.ٝ
[.]2935 ،148 ،147
- 13رخد :هًَؽ حٿنٔخء ٿڀزَحُ.
- 146كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنخ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد،
٫ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش:
أڅ أًُحؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻن ّوَؿن رخٿڀْپ اًح طزَُڅ اٿَ حٿڄنخ،٪ٛ
ًىٌ ْ٬ٛي أٳْق ،ٳټخڅ ٫ڄَ ّٸٌٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :حكـذ نٔخءٹ ،ٳڀڂ
ّټن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴ٬پ ،ٳوَؿض ٌٓىس رنض ُڃ٬شًُ ،ؽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٿْڀش ڃن حٿڀْخٿِ ٘٫خءً ،ٻخنض حڃَأس ٌّ٣ڀش ،ٳنخىحىخ ٫ڄَ :أٙ
ٷي َ٫ٳنخٹ ّخ ٌٓىس ،كَٛخ ٫ڀَ أڅ ّنِٽ حٿلـخد ،ٳؤنِٽ حهلل آّش حٿلـخد.
ًكيػنخ ُٻَّخء ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش ٫ن ى٘خځ رن ًَ٫س ٫ن أرْو ٫ن ٫خث٘ش٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٷي أًڅ أڅ طوَؿن ٳِ كخؿظټن) .ٷخٽ ى٘خځ٬ّ :نِ
حٿزَحُ.
[.]5886 ،4939 ،4157
- 14رخد حٿظزَُ ٳِ حٿزٌْص.
- 148 /147كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل،
٫ن ڃلڄي رن ّلَْ رن كزخڅ٫ ،ن ًحٓ ٪رن كزخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽ:
حٍطٸْض ٳٌٵ ٧يَ رْض كٴٜش ٿز ٞ٬كخؿظِ ،ٳَأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّٸ ِ٠كخؿظو ،ڃٔظيرَ حٿٸزڀش ،ڃٔظٸزپ حٿ٘ؤځ.
( - )148كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن ىخًٍڅ ٷخٽ :أهزَنخ ّلَْ،
٫ن ڃلڄي رن ّلَْ رن كزخڅ :أڅ ٫ڄو ًحٓ ٪رن كزخڅ أهزَه :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
أهزَه ٷخٽ:
ٿٸي ٧يَص ًحص ٌّځ ٫ڀَ ٧يَ رْظنخ ،ٳَأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخ٫يح
٫ڀَ ٿزنظْن ،ڃٔظٸزپ رْض حٿڄٸيّ.
[ٍ.]145 :
- 15رخد :حٓٙظنـخء رخٿڄخء.
- 149كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ى٘خځ رن ٫زي حٿڄڀٺ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ ڃ٬خًً ،حٓڄو
٤٫خء رن أرِ ڃْڄٌنش ،ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ّٸٌٽ :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ اًح هَؽ ٿلخؿظو ،أؿِء أنخ ًٯٚځً ،ڃ٬نخ اىحًس ڃن ڃخء٬ّ ،نِ ّٔظنـِ رو.
[.]478 ،214 ،151 ،150
- 16رخد :ڃن كڄپ حٿڄخء ڃ٬و ٿ٤يٌٍه.
Page 47 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 48 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًٿټن ٫زي حٿَكڄن رن حٌٕٓى٫ ،ن أرْو :أنو ٓڄ٫ ٪زي حهلل ّٸٌٽ:
أطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٰخث ،٢ٳؤڃَنِ أڅ آطْو رؼٚػش أكـخٍ ،ٳٌؿيص
كـَّنً ،حٿظڄٔض حٿؼخٿغ ٳڀڂ أؿيه ،ٳؤهٌص ًٍػش ٳؤطْظو ريخ ،ٳؤهٌ حٿلـَّن ًأٿٸَ
حٿًَػشً ،ٷخٽ( :ىٌح ٍٻْ).
- 21رخد :حٿٌٌٟء ڃَس ڃَس.
- 156كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ٤٫خء رن
ّٔخٍ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
طٌٟؤ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃَس ڃَس.
- 22رخد :حٿٌٌٟء ڃَطْن ڃَطْن.
- 157كيػنخ كْٔن رن َْٔ٫ٷخٽ :كيػنخ ٌّنْ رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ٳڀْق رن
ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ رن ٫ڄًَ رن كِځ٫ ،ن ٫زخى رن طڄْڂ٫ ،ن ٫زي حهلل
رن ُّي:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طٌٟؤ ڃَطْن ڃَطْن.
- 23رخد :حٿٌٌٟء ػٚػخ ػٚػخ.
- 158كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل حًِّٕٔ ٷپ :كيػنِ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حرن
ٗيخد :أڅ ٤٫خء رن ِّّي أهزَه :أڅ كڄَحڅ ڃٌٿَ ٫ؼڄخڅ أهزَه:
أنو ٍأٍ ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ :ى٫خ ربنخء ٳؤٳَ٭ ٫ڀَ ٻٴْو ػٚع ڃَحٍ ٳٰٔڀيڄخ ،ػڂ أىهپ
ّڄْنو ٳِ حٗنخء ،ٳڄ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶ ،ػڂ ٯٔپ ًؿيو ػٚػخًّ ،يّو اٿَ حٿڄَٳٸْن
ػٚع ڃَحٍ ،ػڂ ڃٔق رَأٓو ،ػڂ ٯٔپ ٍؿڀْو ػٚع ڃَحٍ اٿَ حٿټ٬زْن ،ػڂ ٷخٽ :ٷخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن طٌٟؤ نلٌ ًٌٟثِ ىٌح ،ػڂ ٛڀَ ٍٻ٬ظْن ٙ
ّليع ٳْيڄخ نٴٔو ،ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو).
ً٫ن ارَحىْڂ ٷخٽ :ٷخٽ ٛخٿق رن ٻْٔخڅ :ٷخٽ حرن ٗيخدً :ٿټن ًَ٫س ّليع ٫ن
كڄَحڅ :ٳڀڄخ طٌٟؤ ٷخٽ :أ ٙأكيػټڂ كيّؼخ ٿٌ ٙآّش ڃخ كيػظټڄٌهٓ ،ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽّ ٙ( :ظٌٟؤ ٍؿپ ّلٔن ًٌٟءهًّٜ ،ڀِ حٿٜٚس ،ا ٙٯٴَ ٿو
ڃخ رْنو ًرْن حٿٜٚس كظَ ّٜڀْيخ) .ٷخٽ ًَ٫س :حّٓش{ :اڅ حٿٌّن ّټظڄٌڅ ڃخ أنِٿنخ
ڃن حٿزْنخص}.
[.]6096 ،1832 ،162
- 24رخد :حٓٙظنؼخٍٳِ حٿٌٌٟء.
ًٻَه ٫ؼڄخڅ ً٫زي حهلل رن ُّيً .]183 ،158 :ٍ[ .حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 159كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ:
أهزَنِ أرٌ اىٍّْ:
أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٷخٽ( :ڃن طٌٟؤ ٳڀْٔظنؼَ،
Page 49 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 50 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 51 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًٻخڅ ٤٫خء ٍَّ ٙرو رؤٓخ :أڅ ّظوٌ ڃنيخ حٿوًٌْ ١حٿلزخٽًٓ .ئٍ حٿټٚد ًڃڄَىخ
ٳِ حٿڄٔـيً ،ٷخٽ حٿِىَُ :اًح ًٿٮ ٳِ انخء ٿْْ ٿو ًٌٟء ٯَْه ّظٌٟؤ روً .ٷخٽ
ٓٴْخڅ :ىٌح حٿٴٸو رْ٬نوّ ،ٸٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳڀڂ طـيًح ڃخء ٳظْڄڄٌح} /حٿڄخثيسً ./6 :ىٌح
ڃخءً ،ٳِ حٿنٴْ ڃنو ِٗءّ ،ظٌٟؤ رو ًّظْڄڂ.
- 168كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن ٫خٛڂ٫ ،ن حرن َّْٓن
ٷخٽ:
ٷڀض ٿ٬زْيس٫ :نينخ ڃن ٗ َ٬حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أٛزنخه ڃن ٷزپ أنْ ،أً ڃن
ٷزپ أىپ أنْ .ٳٸخٽٕ :څ طټٌڅ ٫نيُ َٗ٬س ڃنو أكذ اٿِ ڃن حٿينْخ ًڃخ ٳْيخ.
- 169كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ ٷخٽ :أهزَنخ ْٓ٬ي رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٫زخى،
٫ن حرن ٌ٫څ٫ ،ن حرن َّْٓن٫ ،ن أنْ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ كڀٶ ٍأٓو ،ٻخڅ أرٌ ٣ڀلش أًٽ ڃن أهٌ ڃن
َٗ٬ه.
- 170كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٷخٽ:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح َٗد حٿټڀذ ٳِ انخء أكيٻڂ ٳڀْٰٔڀو
ٓز٬خ).
- 171كيػنخ آلخٵ :أهزَنخ ٫زي حٿٜڄي :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ:
ٓڄ٬ض أرِ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(أڅ ٍؿٍ ٚأٍ ٻڀزخ ّؤٻپ حٿؼٍَ ڃن حٿ ،ٖ٤٬ٳؤهٌ حٿَؿپ هٴو ،ٳـ٬پ َّٰٱ ٿو رو
كظَ أًٍحه ،ٳ٘ټَ حهلل ٿو ٳؤىهڀو حٿـنش).
[.]5663 ،2334 ،2234
ً - 172ٷخٽ أكڄي رن ٗزْذ :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ
كڄِس رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٻخنض حٿټٚد طزٌٽً ،طٸزپ ًطيرَ ٳِ حٿڄٔـي ،ٳِ ُڃخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳڀڂ ّټٌنٌح ٌَّٗڅ ْٗجخ ڃن ًٿٺ.
- 173كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حرن أرِ حٿٔٴَ٫ ،ن حٿ٘٬زِ،
٫ن ٫يُ رن كخطڂ ٷخٽ:
ٓؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :اًح أٍٓڀض ٻڀزٺ حٿڄ٬ڀڂ ٳٸظپ ٳټپً ،اًح أٻپ
ٳ ٚطؤٻپ ،ٳبنڄخ أڃٔټو ٫ڀَ نٴٔو) .ٷڀض :أٍٓپ ٻڀزِ ٳؤؿي ڃ٬و ٻڀزخ آهَ؟ ٷخٽ( :ٳٚ
طؤٻپ ٳبنڄخ ٓڄْض ٫ڀَ ٻڀزٺ ًٿڂ طٔڂ ٫ڀَ ٻڀذ آهَ).
[.]6962 ،5169 - 5166 ،5160 - 5158 ،1949
- 33رخد :ڃن ٿڂ َّ حٿٌٌٟء ا ٙڃن حٿڄوَؿْن :ڃن حٿٸزپ ًحٿيرَ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :أً ؿخء أكي ڃنټڂ ڃن حٿٰخث/ }٢حٿڄخثيس./6 :
Page 52 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًٷخٽ ٤٫خء -ٳْڄن ّوَؽ ڃن ىرَه حٿيًى ،أً ڃن ًٻَه نلٌ حٿٸڄڀش ْ٬ّ -ي حٿٌٌٟء.
ًٷخٽ ؿخرَ رن ٫زي حهلل :اًح ٟلٺ ٳِ حٿٜٚس أ٫خى حٿٜٚس ًٿڂ ّ٬ي حٿٌٌٟءً .ٷخٽ
حٿلٔن :اڅ أهٌ ڃن َٗ٬ه ًأ٧ٴخٍه ،أً هڀ ٪هٴْو ٳًٌٟ ٚء ٫ڀْوً .ٷخٽ أرٌ ىََّس:
ًٌٟ ٙء ا ٙڃن كيع.
ًٌّٻَ ٫ن ؿخرَ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٳِ ٯًِس ًحص حٿَٷخ ،٩ٳَڃِ
ٍؿپ رٔيڂ ٳنِٳو حٿيځ ،ٳَٻًٓ ٪ـي ًڃ َ٠ٳِ ٚٛطوً .ٷخٽ حٿلٔن :ڃخ ُحٽ
حٿڄٔڀڄٌڅ ّٜڀٌڅ ٳِ ؿَحكخطيڂً .ٷخٽ ٣خًًًّ ،ڃلڄي رن ٫ڀِ٤٫ً ،خءً ،أىپ
حٿلـخُ :ٿْْ ٳِ حٿيځ ًٌٟء َٜ٫ً .حرن ٫ڄَ رؼَس ،ٳوَؽ ڃنيخ حٿيځ ًٿڂ ّظٌٟؤ.
ًرِٵ حرن أرِ أًٳَ ىڃخ ٳڄ َ٠ٳِ ٚٛطوً .ٷخٽ حرن ٫ڄًَ ،حٿلٔن ٳْڄن ّلظـڂ:
ٿْْ ٫ڀْو ا ٙٯٔپ ڃلخؿڄو.
- 174كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂِّ ٙ( :حٽ حٿ٬زي ٳِ حٿٜٚس ،ڃخ ٻخڅ ٳِ حٿڄٔـي
ّنظ َ٨حٿٜٚس ،ڃخ ٿڂ ّليع) .ٳٸخٽ ٍؿپ أ٫ـڄِ :ڃخ حٿليع ّخ أرخ ىََّس؟ ٷخٽ:
حٿٌٜص٬ّ ،نِ حٿ٣َ٠ش.
- 175كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٫زخى رن طڄْڂ٫ ،ن
٫ڄو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ّ ٙنَٜٱ كظَ ّٔڄٌٛ ٪طخ أً ّـي ٍّلخ).
[ٍ.]137 :
- 176كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃنٌٍ أرِ ّ٬ڀَ
حٿؼٌٍُ٫ ،ن ڃلڄي حرن حٿلنٴْش ٷخٽ:
ٷخٽ ٫ڀِ :ٻنض ٍؿ ٚڃٌحء ،ٳخٓظلْْض أڅ أٓؤٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳؤڃَص حٿڄٸيحى رن حٌٕٓى ٳٔؤٿو ،ٳٸخٽ( :ٳْو حٿٌٌٟء).
ًًٍحه ٗ٬زش ٫ن حٕ٫ڄٖ.
[ٍ.]132 :
- 177كيػنخ ٓ٬ي رن كٴ :ٚكيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش :أڅ ٤٫خء رن
ّٔخٍ أهزَه :أڅ ُّي رن هخٿي أهزَه:
أنو ٓؤٿو ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷڀض :أٍأّض اًح ؿخڃ ٪ٳڀڂ ّڄن؟ ٷخٽ
٫ؼڄخڅّ :ظٌٟؤ ٻڄخ ّظٌٟؤ ٿڀٜٚسًّٰٔ ،پ ًٻَه .ٷخٽ ٫ؼڄخڅٓ :ڄ٬ظو ڃن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٳٔؤٿض ٫ن ًٿٺ ٫ڀْخً ،حٿِرَْ٣ً ،ڀلشً ،حرن أرِ ٻ٬ذ،
ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ،ٳؤڃًَه رٌٿٺ.
[ً ،288حن.]289 :َ٨
- 178كيػنخ آلخٵ ٷخٽ :أهزَنخ حٿن َ٠ٷخٽ :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ًٻٌحڅ
Page 53 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 54 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ػڂ أًطَ ،ػڂ ح٤ٟـ ٪كظَ أطخه حٿڄئًڅ ،ٳٸخځ ٳٜڀَ ٍٻ٬ظْن هٴْٴظْن ،ػڂ هَؽ ٳٜڀَ
حٿٜزق.
[ٍ.]117 :
- 36رخد :ڃن ٿڂ ّظٌٟؤ ا ٙڃن حٿِٰ٘ حٿڄؼٸپ.
- 182كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن حڃَأطو ٳخ٣ڄش،
٫ن ؿيطيخ أٓڄخء رنض أرِ رټَ أنيخ ٷخٿض:
أطْض ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن هٔٴض حٿ٘ڄْ ،ٳبًح حٿنخّ ٷْخځ
ّٜڀٌڅً ،اًح ىِ ٷخثڄش طٜڀِ ،ٳٸڀض :ڃخ ٿڀنخّ؟ ٳؤٗخٍص رْيىخ نلٌ حٿٔڄخءً ،ٷخٿض:
ٓزلخڅ حهلل ،ٳٸڀض :آّش؟ ٳؤٗخٍص :أُ ن٬ڂ ،ٳٸڄض كظَ طـٚنِ حٿًِٰ٘ ،ؿ٬ڀض أٛذ
ٳٌٵ ٍأِٓ ڃخء ،ٳڀڄخ حنَٜٱ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو،
ػڂ ٷخٽ( :ڃخ ڃن ِٗء ٻنض ٿڂ أٍه ا ٙٷي ٍأّظو ٳِ ڃٸخڃِ ىٌح ،كظَ حٿـنش ًحٿنخٍ،
ًٿٸي أًكِ اٿِ أنټڂ طٴظنٌڅ ٳِ حٿٸزٌٍ ڃؼپ -أً ٷَّزخ ڃن -ٳظنش حٿيؿخٽ ٙ -أىٍُ
أُ ًٿٺ ٷخٿض أٓڄخء ّ -ئطَ أكيٻڂ ٳْٸخٽ :ڃخ ٫ڀڄٺ ريٌح حٿَؿپ؟ ٳؤڃخ حٿڄئڃن أً
حٿڄٌٷن ٙ -أىٍُ أُ ًٿٺ ٷخٿض أٓڄخء -ٳْٸٌٽ :ىٌ ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل ،ؿخءنخ
رخٿزْنخص ًحٿييٍ ،ٳؤؿزنخ ًآڃنخ ًحطز٬نخ ،ٳْٸخٽ :نڂ ٛخٿلخ ،ٳٸي ٫ڀڄنخ اڅ ٻنض ٿڄئڃنخ،
ًأڃخ حٿڄنخٳٶ أً حٿڄَطخد ٙ -أىٍُ أُ ًٿٺ ٷخٿض أٓڄخء -ٳْٸٌٽ ٙ :أىٍُٓ ،ڄ٬ض
حٿنخّ ّٸٌٿٌڅ ْٗجخ ٳٸڀظو).
[ٍ.]86 :
- 37رخد :ڃٔق حٿَأّ ٻڀو.
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حڃٔلٌح رَإًٓټڂ} /حٿڄخثيس./6 :
ًٷخٽ حرن حٿڄْٔذ :حٿڄَأس رڄنِٿش حٿَؿپ ،طڄٔق ٫ڀَ ٍأٓيخًٓ ،جپ ڃخٿٺ :أّـٍِء
أڅ ّڄٔق ر ٞ٬حٿَأّ؟ ٳخكظؾ رليّغ ٫زي حهلل رن ُّي.
- 183كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ّلَْ حٿڄخُنِ
٫ن أرْو:
أڅ ٍؿ ٚٷخٽ ٿ٬زي حهلل رن ُّيً ،ىٌ ؿي ٫ڄًَ رن ّلَْ :أطٔظ ٪ْ٤أڅ طَّنِ ٻْٲ
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظٌٟؤ؟ ٳٸخٽ ٫زي حهلل رن ُّي :ن٬ڂ ،ٳي٫خ رڄخء،
ٳؤٳَ٭ ٫ڀَ ّيّو ٳٰٔپ ڃَطْن ،ػڂ ڃ٠ڄً ٞحٓظنؼَ ػٚػخ ،ػڂ ٯٔپ ًؿيو ػٚػخ ،ػڂ
ٯٔپ ّيّو ڃَطْن ڃَطْن اٿَ حٿڄَٳٸْن ،ػڂ ڃٔق ٍأٓو رْيّو ،ٳؤٷزپ ريڄخ ًأىرَ ،ريأ
رڄٸيځ ٍأٓو كظَ ًىذ ريڄخ اٿَ ٷٴخه ،ػڂ ٍىىڄخ اٿَ حٿڄټخڅ حٿٌُ ريأ ڃنو ،ػڂ ٯٔپ
ٍؿڀْو.
[.]196 ،194 ،189 ،188 ،184
- 38رخد :ٯٔپ حٿَؿڀْن اٿَ حٿټ٬زْن.
- 184كيػنخ ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن أرْو:
Page 55 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٗييص ٫ڄًَ رن أرِ كٔنٓ :ؤٽ ٫زي حهلل رن ُّي٫ ،ن ًٌٟء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳي٫خ رظٌٍ ڃن ڃخء ،ٳظٌٟؤ ٿيڂ ًٌٟء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤٻٴؤ ٫ڀَ
ّيه ڃن حٿظٌٍ ،ٳٰٔپ ّيّو ػٚػخ ،ػڂ أىهپ ّيه ٳِ حٿظٌٍ ،ٳڄ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶ
ًحٓظنؼَ ،ػٚع ٯَٳخص ،ػڂ أىهپ ّيه ٳٰٔپ ًؿيو ػٚػخ ،ػڂ ٯٔپ ّيّو ڃَطْن اٿَ
حٿڄَٳٸْن ،ػڂ أىهپ ّيه ٳڄٔق ٍأٓو ،ٳؤٷزپ ريڄخ ًأىرَ ڃَس ًحكيس ،ػڂ ٯٔپ ٍؿڀْو
اٿَ حٿټ٬زْن.
[ٍ.]183 :
- 39رخد :حٓظ٬ڄخٽ ٳ٠پ ًٌٟء حٿنخّ.
ًأڃَ ؿََّ رن ٫زي حهلل أىڀو أڅ ّظٌٟئًح رٴ٠پ ٌٓحٻو.
- 185كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنخ حٿلټڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ؿلْٴش ّٸٌٽ:
هَؽ ٫ڀْنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿيخؿَس ،ٳؤطِ رٌٌٟء ٳظٌٟؤ ،ٳـ٬پ
حٿنخّ ّؤهًٌڅ ڃن ٳ٠پ ًٌٟثو ٳْظڄٔلٌڅ رو ،ٳٜڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
حٿ٨يَ ٍٻ٬ظْنً ،حٿٍ َٜ٬ٻ٬ظْنً ،رْن ّيّو ٫نِس.
ًٷخٽ أرٌ ڃٌَٓ :ى٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٸيف ٳْو ڃخء ،ٳٰٔپ ّيّو ًًؿيو
ٳْوً ،ڃؾ ٳْو ،ػڂ ٷخٽ ٿيڄخ( :حَٗرخ ڃنوً ،أٳَٯخ ٫ڀَ ًؿٌىټڄخ ًنلٌٍٻڄخ).
[ً ،5521 ،5449 ،3373 ،3360 ،607 ،479 ،477 ،473 ،369حن:َ٨
.]608 ،193
- 186كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ رن ٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ
أرِ٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ڃلڄٌى رن حٿَرْ ٪ٷخٽً :ىٌ حٿٌُ ڃؾ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ًؿيو ًىٌ ٯٚځ ڃن رجَىڂً .ٷخٽ ًَ٫س٫ ،ن
حٿڄٌٍٔ ًٯَْهّٜ ،يٵ ٻپ ًحكي ڃنيڄخ ٛخكزو:
ًاًح طٌٟؤ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخىًح ّٸظظڀٌڅ ٫ڀَ ًٌٟثو.
[ٍ.]2581 ،77 :
- 187كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٌّنْ ٷخٽ :كيػنخ كخطڂ رن آڄخْ٫پ٫ ،ن حٿـ٬ي ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿٔخثذ رن ِّّي ّٸٌٽ:
ًىزض رِ هخٿظِ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حرن أهظِ
ًؿ ،٪ٳڄٔق ٍأِٓ ًى٫خ ٿِ رخٿزَٻش ،ػڂ طٌٟؤ ،ٳَ٘رض ڃن ًٌٟثو ،ػڂ ٷڄض هڀٲ
٧يَه ،ٳنَ٨ص اٿَ هخطڂ حٿنزٌس رْن ٻظٴْو ،ڃؼپ ٍُ حٿلـڀش.
[.]5991 ،5346 ،3348 ،3347
- 40رخد :ڃن ڃ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶ ڃن ٯَٳش ًحكيس.
- 188كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ هخٿي رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٫زي حهلل رن ُّي:
أنو أٳَ٭ ڃن حٗنخء ٫ڀَ ّيّو ٳٰٔڀيڄخ ،ػڂ ٯٔپ -أً ڃ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶ -ڃن ٻٲ
Page 56 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًحكيس ،ٳٴ٬پ ًٿٺ ػٚػخ ،ٳٰٔپ ّيّو اٿَ حٿڄَٳٸْن ڃَطْن ڃَطْنً ،ڃٔق رَأٓو ،ڃخ
أٷزپ ًڃخ أىرًَ ،ٯٔپ ٍؿڀْو اٿَ حٿټ٬زْن ،ػڂ ٷخٽ :ىټٌح ًٌٟء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]183 :
- 41رخد :ڃٔق حٿَأّ ڃَس.
- 189كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن
أرْو ٷخٽ:
ٗييص ٫ڄًَ رن أرِ كٔنٓ ،ؤٽ ٫زي حهلل رن ُّي ٫ن ًٌٟء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ :ٳي٫خ رظٌٍ ڃن ڃخء ٳظٌٟؤ ٿيڂ ،ٳټٴؤ ٫ڀَ ّيّو ٳٰٔڀيڄخ ػٚػخ ،ػڂ أىهپ ّيه ٳِ
حٗنخء ،ٳڄ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶ ًحٓظنؼَ ػٚػخ ،رؼٚع ٯَٳخص ڃن ڃخء ،ػڂ أىهپ ّيه ٳِ
حٗنخء ،ٳٰٔپ ًؿيو ػٚػخ ،ػڂ أىهپ ّيه ٳِ حٗنخء ،ٳٰٔپ ّيّو اٿَ حٿڄَٳٸْن ڃَطْن
ڃَطْن ،ػڂ أىهپ ّيه ٳِ حٗنخء ٳڄٔق رَأٓو ،ٳؤٷزپ رْيّو ًأىرَ ريڄخ ،ػڂ أىهپ ّيه
ٳِ حٗنخء ٳٰٔپ ٍؿڀْو.
ًكيػنخ ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ ٷخٽ :ڃٔق ٍأٓو ڃَس.
[ٍ.]183 :
- 42رخدًٌٟ :ء حٿَؿپ ڃ ٪حڃَأطوً ،ٳ٠پ ًٌٟء حٿڄَأس.
ًطٌٟؤ ٫ڄَ رخٿلڄْڂً ،ڃن رْض نَٜحنْش.
- 190كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
أنو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿَؿخٽ ًحٿنٔخء ّظٌٟئًڅ ٳِ ُڃخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿڄْ٬خ.
- 43رخدٛ :ذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٌٟءه ٫ڀَ حٿڄٰڄَ ٫ڀْو.
- 191كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَح
ّٸٌٽ:
ؿخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّ٬ىنًِ ،أنخ ڃَّ ٙ ٞأ٫ٸپ ،ٳظٌٟؤ ًٛذ
٫ڀِ ڃن ًٌٟثو ،ٳ٬ٸڀض ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ٿڄن حٿڄَْحع؟ انڄخ َّػنِ ٻٚٿش،
ٳنِٿض آّش حٿٴَحث.ٞ
[.]6879 ،6362 ،6344 ،5352 ،5340 ،5327 ،4301
- 44رخد :حٿٰٔپ ًحٿٌٌٟء ٳِ حٿڄو٠ذ ًحٿٸيف ًحٿو٘ذ ًحٿلـخٍس.
- 192كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃنَْٓ ،ڄ٫ ٪زي حهلل رن رټَ ٷخٽ :كيػنخ كڄْي٫ :ن أنْ
ٷخٽ:
كَ٠ص حٿٜٚس ،ٳٸخځ ڃن ٻخڅ ٷَّذ حٿيحٍ اٿَ أىڀوً ،رٸِ ٷٌځ ،ٳؤطِ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڄو٠ذ ڃن كـخٍس ٳْو ڃخء ،ٳ َٰٜحٿڄو٠ذ أڅ ّزٔ ٢ٳْو
ٻٴو ،ٳظٌٟؤ حٿٸٌځ ٻڀيڂ ،ٷڀنخ :ٻڂ ٻنظڂ؟ ٷخٽ :ػڄخنْن ًُّخىس.
Page 57 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
[ٍ.]167 :
- 193كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن
أرِ ڃٌَٓ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ى٫خ رٸيف ٳْو ڃخء ،ٳٰٔپ ّيّو ًًؿيو ٳْوً ،ڃؾ ٳْو.
[ً ،4073حن.]185 :َ٨
- 194كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ ٓڀڄش ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ
رن أرِ ّلَْ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫زي حهلل رن ُّي ٷخٽ:
أطَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤهَؿنخ ٿو ڃخء ٳِ طٌٍ ڃن ٛٴَ ،ٳظٌٟؤ،
ٳٰٔپ ًؿيو ػٚػخًّ ،يّو ڃَطْن ڃَطْنً ،ڃٔق رَأٓو ،ٳؤٷزپ رو ًأىرًَ ،ٯٔپ
ٍؿڀْو.
[ٍ.]183 :
- 195كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ،ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل
رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش:
أڅ ٫خث٘ش ٷخٿض :ٿڄخ ػٸپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٗظي رو ًؿ٬و ،حٓظؤًڅ
أًُحؿو ٳِ أڅ ّڄَ ٝٳِ رْظِ ،ٳؤًڅ ٿو ،ٳوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن
ٍؿڀْن ،طوٍ ٢ؿٚه ٳِ حٍٕ ،ٝرْن ٫زخّ ًٍؿپ آهَ .ٷخٽ ٫زْي حهلل :ٳؤهزَص
٫زي حهلل رن ٫زخّ ٳٸخٽ :أطيٍُ ڃن حٿَؿپ حٓهَ؟ ٷڀض .ٙ :ٷخٽ :ىٌ ٫ڀًِ .ٻخنض
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ طليع :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ر٬ي ڃخ ىهپ رْظو
ًحٗظي ًؿ٬و( :ىَّٸٌح ٫ڀِ ڃن ٓز ٪ٷَد ،ٿڂ طلڀپ أًٻْظين ،ٿ٬ڀِ أ٫يي اٿَ
حٿنخّ)ً .أؿڀْ ٳِ ڃو٠ذ ٿلٴٜشًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٣ٴٸنخ
نٜذ ٫ڀْو طڀٺ ،كظَ ٣ٴٶ َّْ٘ اٿْنخ( :أڅ ٷي ٳ٬ڀظن) .ػڂ هَؽ اٿَ حٿنخّ.
[،2448 ،684 ،681 ،680 ،655 ،651 ،650 ،647 ،634 ،633
.]6873 ،5384 ،4180 ،4178 ،3204 ،2932
- 45رخد :حٿٌٌٟء ڃن حٿظٌٍ.
- 196كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي ٷخٽ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن
أرْو ٷخٽ:
ٻخڅ ٫ڄِ ّټؼَ ڃن حٿٌٌٟء ،ٷخٽ ٿ٬زي حهلل رن ُّي :أهزَنِ ٻْٲ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظٌٟؤ؟ ٳي٫خ رظٌٍ ڃن ڃخء ،ٳټٴؤ ٫ڀَ ّيّو ،ٳٰٔڀيڄخ ػٚع ڃَحٍ ،ػڂ
أىهپ ّيه ٳِ حٿظٌٍ ،ٳڄ٠ڄً ٞحٓظنؼَ ػٚع ڃَحص ڃن ٯَٳش ًحكيس ،ػڂ أىهپ ّيه
ٳخٯظَٱ ريخ ،ٳٰٔپ ًؿيو ػٚع ڃَحص ،ػڂ ٯٔپ ّيّو اٿَ حٿڄَٳٸْن ڃَطْن ڃَطْن،
ػڂ أهٌ رْيه ڃخء ٳڄٔق ٍأٓو ،ٳؤىرَ رو ًأٷزپ ،ػڂ ٯٔپ ٍؿڀْو ،ٳٸخٽ :ىټٌح ٍأّض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظٌٟؤ.
[ٍ.]183 :
Page 58 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 59 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 60 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 52رااخد :حٿٌٟااٌء ڃاان حٿنااٌځً ،ڃاان ٿااڂ ّااَ ڃاان حٿنٔ٬ااش ًحٿنٔ٬ااظْن ،أً حٿوٴٸااش
ًٌٟءح.
- 209كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ن ْ٬أكيٻڂ ًىٌ ّٜڀِ ٷڀَْٷي ،كظَ
ٌّىذ ٫نو حٿنٌځ ،ٳبڅ أكيٻڂ اًح ٛڀَ ًىٌ نخّ ٙ ،ْ٫يٍُ ٿ٬ڀو ّٔظٰٴَ ٳْٔذ
نٴٔو).
- 210كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن
أنْ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ن ْ٬أكيٻڂ ٳِ حٿٜٚس ٳڀْنڂ ،كظَ ّ٬ڀڂ ڃخ
ّٸَأ).
-35تاب :انىظىء يٍ غُش حذز.
- 211كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ٫خڃَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
أنٔخ (ف) .ٷخٽً :كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄًَ رن
٫خڃَ٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظٌٟؤ ٫ني ٻپ ٚٛس .ٷڀض :ٻْٲ ٻنظڂ طٜنٌ٬څ؟
ٷخٽّ :ـٍِء أكينخ حٿٌٌٟء ڃخ ٿڂ ّليع.
- 212كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي ٷخٽ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ رن ْٓ٬ي ٷخٽ:
أهزَنِ رَْ٘ رن ّٔخٍ ٷخٽ :أهزَنِ ٌّٓي رن حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ:
هَؿنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خځ هزَْ ،كظَ اًح ٻنخ رخٿٜيزخءٛ ،ڀَ
ٿنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ ،َٜ٬ٳڀڄخ ٛڀَ ى٫خ رخٕ٬٣ڄش ،ٳڀڂ ّئص اٙ
رخٿٌّٔٶ ،ٳؤٻڀنخ ًَٗرنخ ،ػڂ ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حٿڄَٰد ،ٳڄ٠ڄ،ٞ
ػڂ ٛڀَ ٿنخ حٿڄَٰد ًٿڂ ّظٌٟؤ.
[ٍ.]206 :
- 54رخد :ڃن حٿټزخثَ أڅ ّٔ ٙظظَ ڃن رٌٿو.
- 213كيػنخ ٫ؼڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ڃـخىي٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٷخٽ:
ڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رلخث ٢ڃن كْ٤خڅ حٿڄيّنش ،أً ڃټش ،ٳٔڄٌٛ ٪ص
انٔخنْن ٌّ٬رخڅ ٳِ ٷزٌٍىڄخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٌ٬ّ( :رخڅ ًڃخ ٌّ٬رخڅ
ٳِ ٻزَْ) .ػڂ ٷخٽ( :رڀَ ،ٻخڅ أكيىڄخ ّٔ ٙظظَ ڃن رٌٿوً ،ٻخڅ حٓهَ ّڄِ٘
رخٿنڄْڄش) .ػڂ ى٫خ رـَّيس ،ٳټَٔىخ ٻَٔطْن ،ٳٌ٫ ٪ٟڀَ ٻپ ٷزَ ڃنيڄخ ٻَٔس ،ٳٸْپ
ٿوّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿڂ ٳ٬ڀض ىٌح؟ ٷخٽ( :ٿ٬ڀو أڅ ّوٴٲ ٫نيڄخ ڃخ ٿڂ طْزٔخ .أً :اٿَ أڅ
ّْزٔخ).
Page 61 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 62 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 63 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
[ٍ.]222 :
- 63رخد :ٯٔپ حٿيځ.
- 225كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ:
كيػظنِ ٳخ٣ڄش٫ ،ن أٓڄخء ٷخٿض :ؿخءص حڃَأس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿض:
أٍأّض اكيحنخ طلْ ٞٳِ حٿؼٌد ،ٻْٲ طٜن٪؟ ٷخٽ( :طلظو ،ػڂ طٸَٛو رخٿڄخء،
ًطن٠لوً ،طٜڀِ ٳْو).
[.]301
- 226كيػنخ ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ڃ٬خًّش :كيػنخ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٷخٿض:
ؿخءص ٳخ٣ڄش رنض أرِ كزْٖ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
انِ حڃَأس أٓظلخ ٝٳ ٚأ٣يَ ،أٳؤى ٩حٿٜٚس؟ ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
( ،ٙانڄخ ًٿٺ َ٫ٵً ،ٿْْ رلْ ،ٞٳبًح أٷزڀض كْ٠ظٺ ٳي ِ٫حٿٜٚسً ،اًح أىرَص
ٳخٯٔڀِ ٫نٺ حٿيځ ػڂ ٛڀِ) .ٷخٽً :ٷخٽ أرِ( :ػڂ طٌٟجِ ٿټپ ٚٛس ،كظَ ّـِء
ًٿٺ حٿٌٷض).
[.]324 ،319 ،314 ،300
- 64رخد :ٯٔپ حٿڄنِ ًٳَٻوً ،ٯٔپ ڃخ ّْٜذ ڃن حٿڄَأس.
- 228/227كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ
حٿـٍُِ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ رن ّٔخٍ٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٻنض أٯٔپ حٿـنخرش ڃن ػٌد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳْوَؽ اٿَ حٿٜٚسً ،اڅ
رٸ ٪حٿڄخء ٳِ ػٌرو.
( - )228كيػنخ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ ِّّي ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
٫خث٘ش (ف).
ًكيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ رن
ّٔخٍ ٷخٽ:
ٓؤٿض ٫خث٘ش ٫ن حٿڄنِ ّْٜذ حٿؼٌد ٳٸخٿض :ٻنض أٯٔڀو ڃن ػٌد ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْوَؽ اٿَ حٿٜٚسً ،أػَ حٿٰٔپ ٳِ ػٌرو :رٸ ٪حٿڄخء،229[ .
.]230
- 65رخد :اًح ٯٔپ حٿـنخرش أً ٯَْىخ ًٿڂ ٌّىذ أػَه.
- 230/229كيػنخ ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ ٷخٽ:
ٓؤٿض ٓڀْڄخڅ رن ّٔخٍ :ٳِ حٿؼٌد طْٜزو حٿـنخرش ،ٷخٽ :ٷخٿض ٫خث٘ش :ٻنض أٯٔڀو
ڃن ػٌد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ّوَؽ اٿَ حٿٜٚسً ،أػَ حٿٰٔپ ٳْو:
رٸ ٪حٿڄخء.
( - )230كيػنخ ٫ڄًَ رن هخٿي ٷخٽ :كيػنخ ُىَْ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ رن
Page 64 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 65 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
كٌٿيخ ٳخَ٣كٌه).
ٷخٽ ڃ٬ن :كيػنخ ڃخٿٺ ڃخ ٙأكْٜوّ ،ٸٌٽ٫ :ن حرن ٫زخّ٫ ،ن ڃْڄٌنش.
[.]5220 - 5218
- 235كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ رن
ڃنزو٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٻپ ٻڀڂ ّټڀڄو حٿڄٔڀڂ ٳِ ٓزْپ حهللّ ،ټٌڅ ٌّځ حٿٸْخڃش ٻيْجظيخ ،اً ٬٣نض طٴـَ ىڃخ،
حٿڀٌڅ ٿٌڅ ىځً ،حٿَ٬ٱ َ٫ٱ ڃٔٺ).
[ً ،5213 ،2649حن.]36 :َ٨
Page 66 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًٻخنٌح ًَّڅ أڅ حٿيٌ٫س ٳِ ًٿٺ حٿزڀي ڃٔظـخرش ،ػڂ ٓڄَ( :حٿڀيڂ ٫ڀْٺ رؤرِ ؿيپ،
ً٫ڀْٺ ر٬ظزش رن ٍرْ٬شًْٗ ،زش رن ٍرْ٬شً ،حٿٌٿْي رن ٫ظزشً ،أڃْش رن هڀٲ٫ً ،ٸزش
رن أرِ ڃ٫ً .)٢ْ٬ي حٿٔخر ٪ٳڀڂ نلٴ٨و ،ٷخٽ :ٳٌحٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿٸي ٍأّض حٿٌّن ٫ي
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،َ٫َٛٳِ حٿٸڀْذ ٷڀْذ ريٍ.
[.]3743 ،3641 ،3014 ،2776 ،498
- 70رخد :حٿزِحٵ ًحٿڄوخً ١نلٌه ٳِ حٿؼٌد.
ٷخٽ ًَ٫س٫ ،ن حٿڄٌٍٔ ًڃًَحڅ :هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ُڃن حٿليّزْش،
ٳٌٻَ حٿليّغً :ڃخ طنوڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نوخڃش ،اً ٙٷ٬ض ٳِ ٻٲ ٍؿپ
ڃنيڂ ،ٳيٿٺ ريخ ًؿيو ًؿڀيه.
[ٍ.]1608 :
- 238كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
رِٵ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ػٌروٌ٣ .ٿو حرن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :أهزَنخ ّلَْ رن
أٌّد :كيػنِ كڄْي ٷخٽٓ :ڄ٬ض :أنٔخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]397 :
- 71رخدّ ٙ :ـٌُ حٿٌٌٟء رخٿنزٌْ ًٙ ،حٿڄٔټَ.
ًٻَىو حٿلٔن ًأرٌ حٿ٬خٿْشً ،ٷخٽ ٤٫خء :حٿظْڄڂ أكذ اٿِ ڃن حٿٌٌٟء رخٿنزٌْ ًحٿڀزن.
- 239كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش٫ ،ن ٫خث٘ش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٻپ َٗحد أٓټَ ٳيٌ كَحځ).
[.]5264 ،5263
- 72رخد :ٯٔپ حٿڄَأس أرخىخ حٿيځ ٫ن ًؿيو.
ًٷخٽ أرٌ حٿ٬خٿْش :حڃٔلٌح ٫ڀَ ٍؿڀِ ،ٳبنيخ ڃَّ٠ش.
- 240كيػنخ ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ رن ْْ٫نش٫ ،ن أرِ كخُځ،
ٓڄٓ ٪يپ رن ٓ٬ي حٿٔخ٫يًُٓ ،ؤٿو حٿنخًّ ،ڃخ رْنِ ًرْنو أكي :رؤُ ِٗء ىًًُ
ؿَف حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳٸخٽ :ڃخ رٸِ أكي أ٫ڀڂ رو ڃنِ ،ٻخڅ ٫ڀِ ّـِء
رظَٓو ٳْو ڃخءً ،ٳخ٣ڄش طٰٔپ ٫ن ًؿيو حٿيځ ،ٳؤهٌ ك َْٜٳؤكَٵ ،ٳلِ٘ رو
ؿَكو.
[.]5390 ،4950 ،3847 ،2754،2872 ،2747
- 73رخد :حٿٌٔحٹ.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ :رض ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٓظن.
[ٍ.]117 :
- 241كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ٯْٚڅ رن ؿََّ٫ ،ن أرِ
رَىس٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
Page 67 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
أطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌؿيطو ّٔظن رٌٔحٹ رْيهّ ،ٸٌٽ :أ ٩أً ،٩حٿٌٔحٹ
ٳِ ٳْو ٻؤنو ّظيٌ.٩
- 242كيػنخ ٫ؼڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ ٫ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ ًحثپ٫ ،ن كٌّٴش ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،اًح ٷخځ ڃن حٿڀْپ ٌّٙ٘ ،ٳخه رخٿٌٔحٹ.
[.]1085 ،849
- 74رخد :ىٳ ٪حٿٌٔحٹ اٿَ حٕٻزَ.
ً - 243ٷخٽ ٫ٴخڅ :كيػنخ ٛوَ رن ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أٍحنِ أطٌٔٹ رٌٔحٹ ،ٳـخءنِ ٍؿٚڅ ،أكيىڄخ
أٻزَ ڃن حٓهَ ،ٳنخًٿض حٿٌٔحٹ حٕ َٰٛڃنيڄخ ،ٳٸْپ ٿِ :ٻزَ ،ٳيٳ٬ظو اٿَ حٕٻزَ
ڃنيڄخ).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :حهظَٜه نْ٬ڂ٫ ،ن حرن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن أٓخڃش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ.
- 75رخد :ٳ٠پ ڃن رخص ٫ڀَ حٿٌٌٟء.
- 244كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃن،ٌٍٜ
٫ن ٓ٬ي رن ٫زْيس٫ ،ن حٿزَحء رن ٫خُد ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أطْض ڃ٠ـ٬ٺ ،ٳظٌٟؤ ًٌٟءٹ ٿڀٜٚس ،ػڂ
ح٤ٟـ٫ ٪ڀَ ٗٸٺ حّٕڄن ،ػڂ ٷپ :حٿڀيڂ أٓڀڄض ًؿيِ اٿْٺً ،ٳٌٟض أڃَُ اٿْٺ،
ًأٿـؤص ٧يَُ اٿْٺٍ ،ٯزش ًٍىزش اٿْٺ ٙ ،ڃڀـؤ ً ٙڃنـَ ڃنٺ ا ٙاٿْٺ ،حٿڀيڂ
آڃنض رټظخرٺ حٿٌُ أنِٿضً ،رنزْٺ حٿٌُ أٍٓڀض ،ٳبڅ ڃض ڃن ٿْڀظٺ ،ٳؤنض ٫ڀَ
حٿٴَ٤سً ،حؿ٬ڀين آهَ ڃخ طظټڀڂ رو) ٷخٽ :ٳَىىطيخ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳڀڄخ رڀٰض :حٿڀيڂ آڃنض رټظخرٺ حٿٌُ أنِٿض ،ٷڀضًٌٍٓ :ٿٺ ،ٷخٽً ،ٙ( :نزْٺ حٿٌُ
أٍٓڀض).
[.]7050 ،5956 ،5954 ،5952
Page 68 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- ۵كراب انغسم.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اڅ ٻنظڂ ؿنزخ ٳخ٣يًَح ًاڅ ٻنظڂ ڃَ َٟأً ٫ڀَ ٓٴَ أً ؿخء
أكي ڃنټڂ ڃن حٿٰخث ٢أً ٿڄٔظڂ حٿنٔخء ٳڀڂ طـيًح ڃخء ٳظْڄڄٌح ْ٬ٛيح ْ٣زخ ٳخڃٔلٌح
رٌؿٌىټڂ ًأّيّټڂ ڃنو ڃخ َّّي حهلل ٿْـ٬پ ٫ڀْټڂ ڃن كَؽ ًٿټن َّّي ٿْ٤يَٻڂ ًٿْظڂ
ن٬ڄظو ٫ڀْټڂ ٿ٬ڀټڂ ط٘ټًَڅ} /حٿڄخثيس./6 :
ًٷٌٿو ؿپ ًٻَهّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح ٙطٸَرٌح حٿٜٚس ًأنظڂ ٓټخٍٍ كظَ ط٬ڀڄٌح ڃخ
طٸٌٿٌڅ ً ٙؿنزخ ا٫ ٙخرَُ ٓزْپ كظَ طٰظٔڀٌح ًاڅ ٻنظڂ ڃَ َٟأً ٫ڀَ ٓٴَ أً
ؿخء أكي ڃنټڂ ڃن حٿٰخث ٢أً ٿڄٔظڂ حٿنٔخء ٳڀڂ طـيًح ڃخء ٳظْڄٌح ْ٬ٛيح ْ٣زخ ٳخڃٔلٌح
رٌؿٌىټڂ ًأّيّټڂ اڅ حهلل ٻخڅ ٫ٴٌح ٯٴٌٍح} /حٿنٔخء./43 :
- 1رخد حٿٌٌٟء ٷزپ حٿٰٔپ.
- 245كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٻخڅ اًح حٯظٔپ ڃن حٿـنخرش ،ريأ ٳٰٔپ ّيّو ،ػڂ
ّظٌٟؤ ٻڄخ ّظٌٟؤ ٿڀٜٚس ،ػڂ ّيهپ أٛخر٬و ٳِ حٿڄخء ،ٳْوڀپ ريخ أٌٛٽ َٗ٬ه ،ػڂ
ّٜذ ٫ڀَ ٍأٓو ػٚع ٯَٱ رْيّو ،ػڂ ّٴْ ٞحٿڄخء ٫ڀَ ؿڀيه ٻڀو.
[.]269 ،259
- 246كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٓخٿڂ رن أرِ
حٿـ٬ي٫ ،ن ٻَّذ٫ ،ن حرن ٫زخّ٫ ،ن ڃْڄٌنش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٷخٿض:
طٌٟؤ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٌٟءه ٿڀٜٚس ،ٯَْ ٍؿڀْوً ،ٯٔپ ٳَؿو
ًڃخ أٛخرو ڃن حًٍٕ ،ػڂ أٳخ٫ ٝڀْو حٿڄخء ،ػڂ نلَ ٍؿڀْو ،ٳٰٔڀيڄخ ،ىٌه ٯٔڀو ڃن
حٿـنخرش.
[.]277 ،272 ،270 ،263 ،262 ،257 ،256 ،254
- 2رخد :ٯٔپ حٿَؿپ ڃ ٪حڃَأطو.
- 247كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٻنض أٯظٔپ أنخ ًحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن انخء ًحكي ،ڃن ٷيف ّٸخٽ ٿو حٿٴَٵ.
[ً ،6908حن.]258 :َ٨
Page 69 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 70 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 71 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
[ٍ.]245 :
- 260كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ رټَ رن كٴ٫ ،ٚن ًَ٫س٫ ،ن
٫خث٘ش ٷخٿض:
ٻنض أٯظٔپ أنخ ًحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن انخء ًحكي ڃن ؿنخرش.
ً٫ن ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش :ڃؼڀو.
[ٍ.]258 :
- 261كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زي حهلل رن ؿزَ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ّٸٌٽ :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿڄَأس ڃن نٔخثو،
ّٰظٔٚڅ ڃن انخء ًحكيُ .حى ڃٔڀڂ ًًىذ٫ ،ن ٗ٬زش :ڃن حٿـنخرش.
- 10رخد :طٴَّٶ حٿٰٔپ ًحٿٌٌٟء.
ًٌّٻَ ٫ن حرن ٫ڄَ :أنو ٯٔپ ٷيڃْو ر٬يڃخ ؿٲ ًٌٟءه.
- 262كيػنخ ڃلڄي رن ڃلزٌد ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن
ٓخٿڂ رن أرِ حٿـ٬ي٫،ن ٻَّذ ڃٌٿَ حرن ٫زخّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ :ٷخٿض ڃْڄٌنش:
ً٬ٟض ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخء ّٰظٔپ رو ،ٳؤٳَ٭ ٫ڀَ ّيّو ،ٳٰٔڀيڄخ
ڃَطْن أً ػٚػخ ،ػڂ أٳَ٭ رْڄْنو ٫ڀَ ٗڄخٿو ،ٳٰٔپ ڃٌحٻَْه ،ػڂ ىٿٺ ّيه رخٍٕ ،ٝػڂ
ڃ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶ ،ػڂ ٯٔپ ًؿيو ًّيّوً ،ٯٔپ ٍأٓو ػٚػخ ،ػڂ أٳَ٭ ٫ڀَ ؿٔيه،
ػڂ طنلَ ڃن ڃٸخڃو ،ٳٰٔپ ٷيڃْو.
[ٍ.]246 :
- 11رخد :ڃن أٳَ٭ رْڄْنو ٫ڀَ ٗڄخٿو ٳِ حٿٰٔپ.
- 263كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٓخٿڂ
رن أرِ حٿـ٬ي٫ ،ن ٻَّذ ڃٌٿَ حرن ٫زخّ٫ ،ن حرن ٫زخّ٫ ،ن ڃْڄٌنش رنض
حٿلخٍع ٷخٿض:
ً٬ٟض ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯًٔٓ ٚظَطو ،ٳٜذ ٫ڀَ ّيه ،ٳٰٔڀيڄخ
ڃَس أً ڃَطْن -ٷخٽ ٓڀْڄخڅ ٙ :أىٍُ ،أًٻَ حٿؼخٿؼش أځ - ٙػڂ أٳَ٭ رْڄْنو ٫ڀَ
ٗڄخٿو ،ٳٰٔپ ٳَؿو ،ػڂ ىٿٺ ّيه رخٍٕ ٝأً رخٿلخث ،٢ػڂ طڄ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶ،
ًٯٔپ ًؿيو ًّيّوً ،ٯٔپ ٍأٓو ،ػڂ ٛذ ٫ڀَ ؿٔيه ،ػڂ طنلَ ٳٰٔپ ٷيّڄو،
ٳنخًٿظو هَٷش ،ٳٸخٽ رْيه ىټٌحً ،ٿڂ َّىىخ.
[ٍ.]246 :
- 12رخد :اًح ؿخڃ ٪ػڂ ٫خىً ،ڃن ىحٍ ٫ڀَ نٔخثو ٳِ ٯٔپ ًحكي.
- 264كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ٫يًُّ ،لَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن
ٗ٬زش٫ ،ن ارَحىْڂ رن ڃلڄي رن حٿڄنظَ٘٫ ،ن أرْو ٷخٽً :ٻَطو ٿ٬خث٘ش ٳٸخٿض:
َّكڂ حهلل أرخ ٫زي حٿَكڄن ،ٻنض أْ٣ذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٌْ٤ٱ
٫ڀَ نٔخثو ،ػڂ ّٜزق ڃلَڃخ ّن٠ن ْ٣زخ.
Page 72 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 73 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 16رخد :ڃن طٌٟؤ ٳِ حٿـنخرش ،ػڂ ٯٔپ ٓخثَ ؿٔيهً ،ٿڂ ّ٬ي ٯٔپ ڃٌح٪ٟ
حٿٌٌٟء ڃَس أهٍَ.
- 270كيػنخ ٌّٓٲ رن َْٔ٫ٷخٽ :أهزَنخ حٿٴ٠پ رن ڃٌَٓ ٷخٽ :أهزَنخ حٕ٫ڄٖ،
٫ن ٓخٿڂ٫ ،ن ٻَّذ ڃٌٿَ حرن ٫زخّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٫ن ڃْڄٌنش ٷخٿض:
ًٌٍٓ ٪ٟٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٌٟءح ٿـنخرش ،ٳؤٻٴؤ رْڄْنو ٫ڀَ ٗڄخٿو
ڃَطْن أً ػٚػخ ،ػڂ ٯٔپ ٳَؿو ،ػڂ َٟد ّيه رخٍٕ ٝأً حٿلخث ،٢ڃَطْن أً ػٚػخ،
ػڂ ڃ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶً ،ٯٔپ ًؿيو ًًٍحْ٫و ،ػڂ أٳخ٫ ٝڀَ ٍأٓو حٿڄخء ،ػڂ ٯٔپ
ؿٔيه ،ػڂ طنلَ ٳٰٔپ ٍؿڀْو ،ٷخٿض :ٳؤطْظو روَٷش ٳڀڂ َّىىخ ،ٳـ٬پ ّنٴ ٞرْيه.
[ٍ.]246 :
- 17رخد :اًح ًٻَ ٳِ حٿڄٔـي أنو ؿنذّ ،وَؽ ٻڄخ ىٌّ ًٙ ،ظْڄڂ.
- 271كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
أٷْڄض حٿٜٚس ً٫يٿض حٿٜٴٌٱ ٷْخڃخ ،ٳوَؽ اٿْنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳڀڄخ ٷخځ ٳِ ڃٜٚهً ،ٻَ أنو ؿنذ ،ٳٸخٽ ٿنخ( :ڃټخنټڂ) .ػڂ ٍؿ ٪ٳخٯظٔپ ،ػڂ هَؽ
اٿْنخ ًٍأٓو ّٸ ،َ٤ٳټزَ ٳٜڀْنخ ڃ٬و.
طخر٬و ٫زي حٕ٫ڀَ٫،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىًًٍَُ .حه حًُٕح٫ ،ِ٫ن حٿِىَُ.
[.]614 ،613
- 18رخد :نٴ ٞحٿْيّن ڃن حٿٰٔپ ٫ن حٿـنخرش.
- 272كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ كڄِس ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،،ن
ٻَّذ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ :ٷخٿض ڃْڄٌنش:
ً٬ٟض ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯٔ ،ٚٳٔظَطو رؼٌدًٛ ،ذ ٫ڀَ ّيّو
ٳٔ٬ڀيڄخ ،ػڂ ٛذ رْڄْنو ٫ڀَ ٗڄخٿو ٳٰٔپ ٳَؿو ،ٳَ٠د رْيه حٍٕ ٝٳڄٔليڄخ،
ػڂ ٯٔڀيخ ،ٳڄ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶً ،ٯٔپ ًؿيو ًًٍحْ٫و ،ػڂ ٛذ ٫ڀَ ٍأٓو،
ًأٳخ٫ ٝڀَ ؿٔيه ،ػڂ طنلَ ٳٰٔپ ٷيڃْو ،ٳنخًٿظو ػٌرخ ٳڀڂ ّؤهٌه ،ٳخن٤ڀٶ ًىٌ
ّنٴّ ٞيّو.
[ٍ.]246 :
- 19رخد :ڃن ريأ ر٘ٶ ٍأٓو حّٕڄن ٳِ حٿٰٔپ.
- 273كيػنخ هٚى رن ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن نخٳ٫ ،٪ن حٿلٔن رن ڃٔڀڂ٫ ،ن
ٛٴْش رنض ْٗزش٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض :ٻنخ اًح أٛخرض اكيحنخ ؿنخرش ،أهٌص رْيّيخ ػٚػخ
ٳٌٵ ٍأٓيخ ،ػڂ رْيىخ ٫ڀَ ٗٸيخ حّٕڄنً ،رْيىخ حٕهٍَ ٫ڀَ ٗٸيخ حَّٕٔ.
- 20رخد :ڃن حٯظٔپ َّ٫خنخ ًكيه ٳِ حٿوڀٌسً ،ڃن طٔظَ ٳخٿظٔظَ أٳ٠پ.
ًٷخٽ ريِ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ؿيه٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حهلل أكٶ أڅ ّٔظلْخ
ڃنو ڃن حٿنخّ).
Page 74 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 274كيػنخ آلٶ رن ن َٜٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ رن
ڃنزو٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٻخنض رنٌ آَحثْپ ّٰظٔڀٌڅ َ٫حسّ ،ن َ٨ر٠٬يڂ اٿَ رً ،ٞ٬ٻخڅ ڃٌَٓ ّٰظٔپ
ًكيه ،ٳٸخٿٌحً :حهلل ڃخ ّڄن ٪ڃٌَٓ أڅ ّٰظٔپ ڃ٬نخ ا ٙأنو آىٍ ،ٳٌىذ ڃَس ّٰظٔپ،
ٳٌ ٪ٟػٌرو ٫ڀَ كـَ ،ٳٴَ حٿلـَ رؼٌرو ،ٳوَؽ ڃٌَٓ ٳِ اػَهّ ،ٸٌٽ :ػٌرِ ّخ
كـَ ،كظَ نَ٨ص رنٌ آَحثْپ اٿَ ڃٌَٓ ،ٳٸخٿٌحً :حهلل ڃخ رڄٌَٓ ڃن رؤًّ ،أهٌ
ػٌرو ،ٳ٤ٴٶ رخٿلـَ َٟرخ) .ٳٸخٽ أرٌ ىََّسً :حهلل انو ٿنيد رخٿلـَٓ ،ظش أً ٓز٬ش،
َٟرخ رخٿلـَ.
[.]4521 ،3223
٫ً - 275ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(رْنخ أٌّد ّٰظٔپ َّ٫خنخ ،ٳوَ ٫ڀْو ؿَحى ڃن ًىذ ،ٳـ٬پ أٌّد ّلظؼِ ٳِ ػٌرو،
ٳنخىحه ٍروّ :خ أٌّد ،أٿڂ أٻن أٯنْظٺ ٫ڄخ طٍَ؟ ٷخٽ :رڀَ ًِ٫طٺً ،ٿټن ٙٯنَ رِ
٫ن رَٻظٺ).
ًًٍحه ارَحىْڂ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٛٴٌحڅ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ
ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْنخ أٌّد ّٰظٔپ َّ٫خنخ).
[.]7055 ،3211
- 21رخد :حٿظٔظَ ٳِ حٿٰٔپ ٫ني حٿنخّ.
- 276كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿن ،َ٠ڃٌٿَ ٫ڄَ رن ٫زْي
حهلل :أڅ أرخ ڃَس ،ڃٌٿَ أځ ىخنَء رنض أرِ ٣خٿذ أهزَه:
أنو ٓڄ ٪أځ ىخنَء رنض أرِ ٣خٿذ طٸٌٽً :ىزض اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
٫خځ حٿٴظق ،ٳٌؿيطو ّٰظٔپ ًٳخ٣ڄش طٔظَه ،ٳٸخٽ( :ڃن ىٌه) .ٳٸڀض :أنخ أځ ىخنَء.
[.]5806 ،3000 ،350
- 277كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن
ٓخٿڂ رن أرِ حٿـ٬ي٫ ،ن ٻَّذ٫ ،ن حرن ٫زخّ٫ ،ن ڃْڄٌنش ٷخٿض:
ٓظَص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ّٰظٔپ ڃن حٿـنخرش ،ٳٰٔپ ّيّو ،ػڂ ٛذ
رْڄْنو ٫ڀَ ٗڄخٿو ،ٳٰٔپ ٳَؿو ًڃخ أٛخرو ،ػڂ ڃٔق رْيه ٫ڀَ حٿلخث ٢أً حٍٕ،ٝ
ػڂ طٌٟؤ ًٌٟءه ٿڀٜٚس ٯَْ ٍؿڀْو ،ػڂ أٳخ٫ ٝڀَ ؿٔيه حٿڄخء ،ػڂ طنلَ ٳٰٔپ
ٷيڃْو.
طخر٬و أرٌ ٌ٫حنشً ،حرن ٳْ٠پ ٳِ حٿٔظَ.
[ٍ.]246 :
- 22رخد :اًح حكظڀڄض حٿڄَأس.
- 278كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ُّنذ رنض أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أځ ٓڀڄش أځ حٿڄئڃنْن أنيخ ٷخٿض:
Page 75 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ؿخءص أځ ٓڀْڂ ،أڃَأس أرِ ٣ڀلش ،اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿضّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حهلل ّٔ ٙظلِْ ڃن حٿلٶ ،ىپ ٫ڀَ حٿڄَأس ڃن ٯٔپ اًح ىِ حكظڀڄض؟
ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ن٬ڂ اًح ٍأص حٿڄخء).
[ٍ.]130 :
- 23رخدَ٫ :ٵ حٿـنذً ،أڅ حٿڄٔڀڂ ّ ٙنـْ.
- 279كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ كڄْي ٷخٽ :كيػنخ رټَ،
٫ن أرِ ٍحٳ٫ ،٪ن أرِ ىََّس:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٸْو ٳِ رَّ٣ ٞ٬ٶ حٿڄيّنش ًىٌ ؿنذ ،ٳخنونٔض
ڃنو ،ٳٌىذ ٳخٯظٔپ ػڂ ؿخء ،ٳٸخٽ( :أّن ٻنض ّخ أرخ ىََّس) ٷخٽ :ٻنض ؿنزخ ،ٳټَىض
أڅ أؿخٿٔٺ ًأنخ ٫ڀَ ٯَْ ٣يخٍس ،ٳٸخٽٓ( :زلخڅ حهلل ،اڅ حٿڄٔڀڂ ّ ٙنـْ).
[.]281
- 24رخد :حٿـنذ ّوَؽ ًّڄِ٘ ٳِ حٿٌٔٵ ًٯَْه.
ًٷخٽ ٤٫خءّ :لظـڂ حٿـنذًّ ،ٸڀڂ أ٧ٴخٍهًّ ،لڀٶ ٍأٓوً ،اڅ ٿڂ ّظٌٟؤ.
- 280كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ رن كڄخى ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ ٪ٷخٽ :كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن
ٷظخىس :أڅ أنْ رن ڃخٿٺ كيػيڂ:
أڅ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٌّ٤ٱ ٫ڀَ نٔخثو ،ٳِ حٿڀْڀش حٿٌحكيسً ،ٿو
ٌّڃجٌ طٔ ٪نٌٔس.
[ٍ.]265 :
- 281كيػنخ ْ٫خٕ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ كڄْي٫ ،ن رټَ٫ ،ن أرِ ٍحٳ،٪
٫ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٿٸْنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنخ ؿنذ ،ٳؤهٌ رْيُ ،ٳڄْ٘ض ڃ٬و كظَ
ٷ٬ي ،ٳخنٔڀڀض ،ٳؤطْض حٿَكپ ،ٳخٯظٔڀض ػڂ ؿجض ًىٌ ٷخ٫ي ،ٳٸخٽ( :أّن ٻنض ّخ أرخ
ىَ) .ٳٸڀض ٿو ،ٳٸخٽٓ( :زلخڅ حهلل ّخ أرخ ىَ ،اڅ حٿڄئڃن ّ ٙنـْ).
[ٍ.]279 :
- 25رخد :ٻْنٌنش حٿـنذ ٳِ حٿزْض ،اًح طٌٟؤ ٷزپ أڅ ّٰظٔپ.
- 282كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ ًْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش ٷخٽ:
ٓؤٿض ٫خث٘ش:
أٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّٷي ًىٌ ؿنذ؟ ٷخٿض :ن٬ڂًّ ،ظٌٟؤ.
[.]284
- 26رخد :نٌځ حٿـنذ.
- 283كيػنخ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خدٓ :ؤٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أَّٷي أكينخ ًىٌ ؿنذ؟
ٷخٽ( :ن٬ڂ اًح طٌٟؤ أكيٻڂ ٳڀَْٷي ًىٌ ؿنذ).
Page 76 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
[.]286 ،285
- 27رخد :حٿـنذ ّظٌٟؤ ػڂ ّنخځ.
- 284كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ ؿ٬ٴَ٫ ،ن
ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أٍحى أڅ ّنخځً ،ىٌ ؿنذ ،ٯٔپ ٳَؿوً ،طٌٟؤ
ٿڀٜٚس.
[ٍ.]282 :
- 285كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل ٷخٽ:
حٓظٴظَ ٫ڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أّنخځ أكينخ ًىٌ ؿنذ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ اًح
طٌٟؤ).
[ٍ.]283 :
- 286كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن ٫زي
حهلل رن ٫ڄَ أنو ٷخٽ:
ًٻَ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو طْٜزو حٿـنخرش ڃن
حٿڀْپ ،ٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طٌٟؤً ،حٯٔپ ًٻَٹ ،ػڂ نڂ).
[ٍ.]283 :
- 28رخد :اًح حٿظٸَ حٿوظخنخڅ.
- 287كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠خٿش ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ (ف)ً .كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ٫ ،ن ى٘خځ،
٫ن ٷظخىس٫ ،ن حٿلٔن٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اًح ؿڀْ رْن ٗ٬زيخ حٍٕر ،٪ػڂ ؿييىخ ،ٳٸي ًؿذ حٿٰٔپ).
طخر٬و ٫ڄًَ رن ڃًَُٵ٫ ،ن ٗ٬زش :ڃؼڀوً .ٷخٽ ڃٌَٓ :كيػنخ أرخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٷظخىس:
أهزَنخ حٿلٔن :ڃؼڀو.
- 29رخد :ٯٔپ ڃخ ّْٜذ ڃن ٳَؽ حٿڄَأس.
- 288كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن حٿلْٔن ،ٷخٽ ّلًَْ :أهزَنِ أرٌ
ٓڀڄش :أڅ ٤٫خء رن ّٔخٍ أهزَه :أڅ ُّي رن هخٿي حٿـينِ أهزَه :أنو ٓؤٽ ٫ؼڄخڅ
ٳٸخٽ:
أٍأّض اًح ؿخڃ ٪حٿَؿپ حڃَأطو ٳڀڂ ّڄن؟ ٷخٽ ٫ؼڄخڅّ :ظٌٟؤ ٻڄخ ّظٌٟؤ ٿڀٜٚس،
ًّٰٔپ ًٻَه .ٷخٽ ٫ؼڄخڅٓ :ڄ٬ظو ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٳٔؤٿض ٫ن
ًٿٺ ٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذً ،حٿِرَْ رن حٿٌ٬حځ٣ً ،ڀلش رن ٫زْي حهللً ،أرِ رن ٻ٬ذ،
ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ،ٳؤڃًَه رٌٿٺ.
ٷخٽ ّلًَْ :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش :أڅ ًَ٫س رن حٿِرَْ أهزَه :أڅ أرخ أٌّد أهزَه :أنو
ٓڄً ٪ٿٺ ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]177 :
Page 77 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 289كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ أٌّد ٷخٽ:
أهزَنِ أرِ رن ٻ٬ذ أنو ٷخٽ:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،اًح ؿخڃ ٪حٿَؿپ حٿڄَأس ٳڀڂ ّنِٽ؟ ٷخٽّٰٔ( :پ ڃخ ڃْ حٿڄَأس ڃنو ،ػڂ
ّظٌٟؤ ًّٜڀِ).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :حٿٰٔپ أكًًٌ ،١حٹ حٓهًَ ،انڄخ رْنخ ٙهظٚٳيڂ.
Page 78 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- ۶كراب انحُط.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَّٔ{ :ؤٿٌنٺ ٫ن حٿڄلْ ٞٷپ ىٌ أًٍ -اٿَ ٷٌٿو ًّ -لذ
حٿڄظ٤يَّن} /حٿزٸَس./222 :
- 1رخد :ٻْٲ ٻخڅ ريء حٿلًْ ،ٞٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌح ِٗء ٻظزو
حهلل ٫ڀَ رنخص آىځ).
ًٷخٽ ر٠٬يڂ :ٻخڅ أًٽ ڃخ أٍٓپ حٿلْ٫ ٞڀَ رنِ آَحثْپً ،كيّغ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٻؼَ.
- 290كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿٸخٓڂ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض ٫خث٘ش طٸٌٽ:
هَؿنخ ٙنٍَ ا ٙحٿلؾ ،ٳڀڄخ ٻنخ رَٔٱ ك٠ض ،ٳيهپ ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنخ أرټِ ،ٷخٽ( :ڃخ ٿٺ أنٴٔض) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :اڅ ىٌح أڃَ ٻظزو حهلل
٫ڀَ رنخص آىځ ،ٳخٷ ِ٠ڃخ ّٸ ِ٠حٿلخؽ ،ٯَْ أڅ ٙطٌ٤ٳِ رخٿزْض) .ٷخٿضًٟ :لَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن نٔخثو رخٿزٸَ.
[،1487 ،1486 ،1485 ،1481 ،1446 ،313 ،311 ،310 ،299
،4134 ،2793 ،1696 - 1694 ،1691 ،1633 ،1623 ،1567 ،1557
ً ،6802 ،5239 ،5228 ،4146حن.]1606 :َ٨
- 2رخد :ٯٔپ حٿلخثٍ ٞأّ ًُؿيخ ًطَؿْڀو.
- 292/291كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٻنض أٍؿپ ٍأّ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنخ كخث.ٞ
( - )292كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ ٷخٽ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :أڅ حرن ؿَّؾ
أهزَىڂ ٷخٽ :أهزَنِ ى٘خځ٫ ،ن ًَ٫س أنو ٓجپ:
أطويڃنِ حٿلخث ،ٞأً طينٌ ڃنِ حٿڄَأس ًىِ ؿنذ؟ ٳٸخٽ ًَ٫س :ٻپ ًٿٺ ٫ڀِ ىْن،
ًٻپ ًٿٺ طويڃنًِ ،ٿْْ ٫ڀَ أكي ٳِ ًٿٺ رؤّ ،أهزَطنِ ٫خث٘ش :أنيخ ٻخنض
طَؿپ ،ط٬نِ ٍأّ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىِ كخثًٌٍٓ ،ٞٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْنجٌ ڃـخًٍ ٳِ حٿڄٔـيّ ،ينِ ٿيخ ٍأٓوً ،ىِ ٳِ كـَطيخ ،ٳظَؿڀو
ًىِ كخث.ٞ
[.]5581 ،1941 ،1926 - 1924
- 3رخد :ٷَحءس حٿَؿپ ٳِ كـَ حڃَأطو ًىِ كخث.ٞ
ًٻخڅ أرٌ ًحثپَّٓ :پ هخىڃو ًىِ كخث ٞاٿَ أرِ ٍُّن ،ٳظؤطْو رخٿڄٜلٲ،
ٳظڄٔټو رٚ٬ٷظو.
- 293كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ حٿٴ٠پ رن ىٻْنٓ :ڄُ ٪ىَْح٫ ،ن ڃن ٌٍٜرن ٛٴْش :أڅ
Page 79 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 80 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٷخٽ( :أٿْْ ٗيخىس حٿڄَأس ڃؼپ نٜٲ ٗيخىس حٿَؿپ) .ٷڀن :رڀَ ،ٷخٽ( :ٳٌٿٺ ڃن
نٸٜخڅ ٫ٸڀيخ ،أٿْْ اًح كخٟض ٿڂ طٜپ ًٿڂ طٜڂ) .ٷڀن :رڀَ ،ٷخٽ( :ٳٌٿٺ ڃن
نٸٜخڅ ىّنيخ).
[.]2515 ،1850 ،1393 ،913
- 7رخد :طٸ ِ٠حٿلخث ٞحٿڄنخٓٺ ٻڀيخ ا ٙحٿٌ٤حٱ رخٿزْض.
ًٷخٽ ارَحىْڂ ٙ :رؤّ أڅ طٸَأ حّٓشً ،ٿڂ َّ حرن ٫زخّ رخٿٸَحءس ٿڀـنذ رؤٓخً .ٻخڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٻَ حهلل ٫ڀَ ٻپ أكْخنوً .ٷخٿض أځ ْ٤٫ش :ٻنخ نئڃَ أڅ
ّوَؽ حٿلْ ٞٳْټزَڅ رظټزَْىڂ ًّيٌ٫څ.
[ٍ.]318 :
ًٷخٽ حرن ٫زخّ :أهزَنِ أرٌ ٓٴْخڅ :أڅ ىَٷپ :ى٫خ رټظخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳٸَأه ٳبًح ٳْو( :رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂّ{ :ً ،خ أىپ حٿټظخد ط٬خٿٌح اٿَ ٻڀڄش}.
حّٓش).
[ٍ.]7 :
ًٷخٽ ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ :كخٟض ٫خث٘ش ٳنٔټض حٿڄنخٓٺ ،ٯَْ حٿٌ٤حٱ رخٿزْضًٙ ،
طٜڀِ.
[ٍ.]6803 :
ًٷخٽ حٿلټڂ :انِ ًٕرق ًأنخ ؿنذً ،ٷخٽ حهلل ًٙ{ :طؤٻڀٌح ڃڄخ ٿڂ ٌّٻَ حٓڂ حهلل ٫ڀْو}
/حٕن٬خځ./121 :
- 299كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن
حٿٸخٓڂ٫ ،ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
هَؿنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙنٌٻَ ا ٙحٿلؾ ،ٳڀڄخ ؿجنخ َٓٱ٣ ،ڄؼض،
ٳيهپ ٫ڀِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنخ أرټِ ،ٳٸخٽ( :ڃخ ّزټْٺ) .ٷڀض :ٿٌىىص
ًحهلل أنِ ٿڂ أكؾ حٿ٬خځ .ٷخٽ( :ٿ٬ڀٺ نٴٔض) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳبڅ ًٿٺ ِٗء ٻظزو حهلل
٫ڀَ رنخص آىځ ،ٳخٳ٬ڀِ ڃخ ّٴ٬پ حٿلخؽ ،ٯَْ أڅ ٙطٌ٤ٳِ رخٿزْض كظَ ط٤يَُ).
[ٍ.]290 :
- 8رخد :حٓٙظلخٟش.
- 300كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش أنيخ ٷخٿض:
ٷخٿض ٳخ٣ڄش رنض أرِ كزْٖ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ ٙ
أ٣يَ ،أٳخى ٩حٿٜٚس ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ ًٿٺ َ٫ٵ ًٿْْ
رخٿلْ٠ش ،ٳبًح أٷزڀض حٿلْ٠ش ٳخطَٻِ حٿٜٚس ،ٳبًح ًىذ ٷيٍىخ ،ٳخٯٔڀِ ٫نٺ حٿيځ
ًٛڀِ).
[ٍ.]226 :
Page 81 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 82 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 83 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
[ٍ.]290 :
- 16رخد :نٸ ٞحٿڄَأس َٗ٬ىخ ٫ني ٯٔپ حٿڄلْ.ٞ
- 311كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٷخٿض:
هَؿنخ ڃٌحٳْن ٿيٚٽ ًُ حٿلـش ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أكذ
أڅ ّيپ ر٬ڄَس ٳڀْيڀپ ،ٳبنِ ٿٌ ٙأنِ ىيّض ٕىڀٺ ر٬ڄَس) .ٳؤىپ ر٠٬يڂ ر٬ڄَس
ًأىپ ر٠٬يڂ رلؾً ،ٻنض أنخ ڃڄن أىپ ر٬ڄَس ،ٳؤىٍٻنِ ٌّځ َ٫ٳش ًأنخ كخث،ٞ
ٳ٘ټٌص اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ى٫ ِ٫ڄَطٺً ،حنٸٍ ِ٠أٓٺ،
ًحڃظً٘ ِ٤أىڀِ رلؾ) .ٳٴ٬ڀض ،كظَ اًح ٻخڅ ٿْڀش حٿلٜزش ،أٍٓپ ڃ ِ٬أهِ ٫زي
حٿَكڄن رن أرِ رټَ ،ٳوَؿض اٿَ حٿظنْ٬ڂ ،ٳؤىڀڀض ر٬ڄَس ڃټخڅ ٫ڄَطِ.
ٷخٽ ى٘خځً :ٿڂ ّټن ٳِ ِٗء ڃن ًٿٺ ،ىيُ ًٌٛ ٙځ ًٛ ٙيٷش.
[ٍ.]290 :
- 17رخد :ڃوڀٸش ًٯَْ ڃوڀٸش.
- 312كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ رټَ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حهلل ً ِ٫ؿپ ًٻپ رخٿَكڂ ڃڀټخ ّٸٌٽّ :خ
ٍد ن٤ٴشّ ،خ ٍد ٫ڀٸشّ ،خ ٍد ڃٰ٠ش ،ٳبًح أٍحى أڅ ّٸ ِ٠هڀٸو ٷخٽ :أًٻَ أځ
أنؼَٗ ،ٸِ أځ ْٓ٬ي ،ٳڄخ حٿَُٵ ًحٕؿپ ،ٳْټظذ ٳِ ر٤ن أڃو).
[.]6222 ،3155
- 18رخد :ٻْٲ طيپ حٿلخث ٞرخٿلؾ ًحٿ٬ڄَس.
- 313كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
هَؿنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كـش حٿٌىح ،٩ٳڄنخ ڃن أىپ ر٬ڄَسً ،ڃنخ
ڃن أىپ رلؾ ،ٳٸيڃنخ ڃټش ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أكَځ ر٬ڄَس
ًٿڂ ّيي ٳڀْلڀپً ،ڃن أكَځ ر٬ڄَس ًأىيٍ ٳّ ٚلپ ،كظَ ّلپ رنلَ ىيّوً ،ڃن أىپ
رلؾ ٳڀْظڂ كـو) .ٷخٿض :ٳل٠ض ،ٳڀڂ أُٽ كخث٠خ كظَ ٻخڅ ٌّځ َ٫ٳشً ،ٿڂ أىڀپ اٙ
ر٬ڄَس ،ٳؤڃَنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أڅ أنٸٍ ٞأًِٓ ،أڃظً٘ ،٢أىپ رلؾ،
ًأطَٹ حٿ٬ڄَس ،ٳٴ٬ڀض ًٿٺ ،كظَ ٷْ٠ض كـِ ،ٳز٬غ ڃ٫ ِ٬زي حٿَكڄن رن أرِ
رټًَ ،أڃَنِ أڅ أ٫ظڄَ ڃټخڅ ٫ڄَطِ ڃن حٿظنْ٬ڂ.
[ٍ.]290 :
- 19رخد :اٷزخٽ حٿڄلًْ ٞاىرخٍه.
ًٻن نٔخء ّز٬ؼن اٿَ ٫خث٘ش رخٿيٍؿش ٳْيخ حٿټَٓٲ ٳْو حٿٜٴَس ،ٳظٸٌٽ ٙ :ط٬ـڀن
كظَ طَّن حٿٸٜش حٿزْ٠خء ،طَّي رٌٿٺ حٿ٤يَ ڃن حٿلْ٠شً .رڀٮ حرنش ُّي رن ػخرض:
أڅ نٔخء ّيٌ٫څ رخٿڄٜخرْق ڃن ؿٌٱ حٿڀْپّ ،نَ٨څ اٿَ حٿ٤يَ ،ٳٸخٿض :ڃخ ٻخڅ
Page 84 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 85 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٳليػض ٫ن أهظيخً ،ٻخڅ ًُؽ أهظيخ ٯِح ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػنظِ
َ٘٫سً ،ٻخنض أهظِ ڃ٬و ٳِ ٓض ،ٷخٿض :ٻنخ نيحًُ حٿټڀڄًَ ،نٸٌځ ٫ڀَ حٿڄَ،َٟ
ٳٔؤٿض أهظِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أ٫ڀَ اكيحنخ رؤّ ،اًح ٿڂ ّټن ٿيخ ؿڀزخد،
أڅ ٙطوَؽ؟ ٷخٽ( :ٿظڀزٔيخ ٛخكزظيخ ڃن ؿڀزخريخً ،ٿظ٘يي حٿوًَْ ،ىٌ٫س حٿڄٔڀڄْن).
ٳڀڄخ ٷيڃض أځ ْ٤٫شٓ ،ؤٿظيخ :أٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٿض :رؤرِ ،ن٬ڂ،
ًٻخنض ٙطٌٻَه ا ٙٷخٿض رؤرِٓ ،ڄ٬ظو ّٸٌٽّ( :وَؽ حٿٌ٬حطٶًًً ،حص حٿويًٍ ،أً
حٿٌ٬حطٶ ًًحص حٿويًًٍ ،حٿلًْ ،ٞٿْ٘ييڅ حٿوًَْ ،ىٌ٫س حٿڄئڃنْن٬ًّ ،ظِٽ
حٿلْ ٞحٿڄٜڀَ) .ٷخٿض كٴٜش :ٳٸڀض :حٿلْٞ؟ ٳٸخٿض :أٿْْ ط٘يي َ٫ٳش ،ٻٌح
ًٻٌح.
[.]1569 ،938 ،937 ،931 ،928 ،344
- 24رخد :اًح كخٟض ٳِ ٗيَ ػٚع كًْ ،ٞڃخ ّٜيٵ حٿنٔخء ٳِ حٿلْٞ
ًحٿلڄپ ،ٳْڄخ ّڄټن ڃن حٿلْ.ٞ
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿَّ ًٙ{ :لپ ٿين أڅ ّټظڄن ڃخ هڀٶ حهلل ٳِ أٍكخڃين} /حٿزٸَس./228 :
ًٌّٻَ ٫ن ٫ڀِ ًَّٗق :اڅ حڃَأس ؿخءص رزْنش ڃن ر٤خنش أىڀيخ ،ڃڄن َّ َٟىّنو،
أنيخ كخٟض ػٚػخ ٳِ ٗيَٛ ،يٷضً ،ٷخٽ ٤٫خء :حٷَحإىخ ڃخ ٻخنضً .رو ٷخٽ
ارَحىْڂً .ٷخٽ ٤٫خء :حٿلٌّْ ٞځ اٿَ هڄْ َ٘٫سً .ٷخٽ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن أرْوٓ :ؤٿض
حرن َّْٓن٫ ،ن حٿڄَأس طٍَ حٿيځ ،ر٬ي ٷَثيخ روڄٔش أّخځ؟ ٷخٽ :حٿنٔخء أ٫ڀڂ رٌٿٺ.
- 319كيػنخ أكڄي رن أرِ ٍؿخء ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ى٘خځ رن ًَ٫س
ٷخٽ :أهزَنِ أرِ٫ ،ن ٫خث٘ش:
أڅ ٳخ٣ڄش رنض أرِ كزْٖٓ ،ؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿض :انِ أٓظلخٝ
ٳ ٚأ٣يَ ،أٳؤى ٩حٿٜٚس؟ ٳٸخٽ ،ٙ( :اڅ ًٿٺ َ٫ٵً ،ٿټن ى ِ٫حٿٜٚس ٷيٍ حّٕخځ
حٿظِ ٻنض طلْْ٠ن ٳْيخ ،ػڂ حٯظٔڀِ ًٛڀِ).
[ٍ]226 :
- 25رخد :حٿٜٴَس ًحٿټيٍس ٳِ ٯَْ أّخځ حٿلْ.ٞ
- 320كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أځ
ْ٤٫ش ٷخٿض:
ٻنخ ٙن٬ي حٿټيٍس ًحٿٜٴَس ْٗجخ.
- 26رخدَ٫ :ٵ حٓٙظلخٟش.
- 321كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬ن ٷخٽ :كيػنِ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حرن
ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س٫ً ،ن ٫ڄَس٫ ،ن ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ أځ كزْزش حٓظلْ٠ض ٓزٓ ٪نْن ،ٳٔؤٿض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن
ًٿٺ ،ٳؤڃَىخ أڅ طٰظٔپ ،ٳٸخٽ( :ىٌح َ٫ٵ) .ٳټخنض طٰظٔپ ٿټپ ٚٛس.
- 27رخد :حٿڄَأس طلْ ٞر٬ي حٗٳخٟش.
Page 86 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 322كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ رن ڃلڄي
رن ٫ڄًَ رن كخُځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫ڄَس رنض ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أنيخ ٷخٿض ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ٛٴْش رنض كِْ ٷي
كخٟض؟ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿ٬ڀيخ طلزٔنخ ،أٿڂ طټن ٣خٳض ڃ٬ټن).
ٳٸخٿٌح :رڀَ ،ٷخٽ( :ٳخهَؿِ).
[.]5805 ،5019 ،4140 ،1682 ،1673 ،1670 ،1646
- 323كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٣خًّ٫ ،ن أرْو،
٫ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
ٍك ٞٿڀلخث ٞأڅ طنٴَ اًح كخٟض.
ًٻخڅ حرن ٫ڄَ ّٸٌٽ ٳِ أًٽ أڃَه :انيخ ٙطنٴَ ،ػڂ ٓڄ٬ظو ّٸٌٽ :طنٴَ ،اڅ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍه ٚٿين.
[.]1672 ،1671 ،1668
- 28رخد :اًح ٍأص حٿڄٔظلخٟش حٿ٤يَ.
ٷخٽ حرن ٫زخّ :طٰظٔپ ًطٜڀِ ًٿٌ ٓخ٫شًّ ،ؤطْيخ ًُؿيخ اًح ٛڀض ،حٿٜٚس أ٨٫ڂ.
- 324كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ٫ ،ن ُىَْ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش
ٷخٿض:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أٷزڀض حٿلْ٠ش ٳي ِ٫حٿٜٚسً ،اًح أىرَص
ٳخٯٔڀِ ٫نٺ حٿيځ ًٛڀِ).
[ٍ.]226 :
- 29رخد :حٿٜٚس ٫ڀَ حٿنٴٔخء ًٓنظيخ.
- 325كيػنخ أكڄي رن أرِ َّٓؾ ٷخٽ :أهزَنخ ٗزخرش ٷخٽ :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن كْٔن
حٿڄ٬ڀڂ٫ ،ن حرن رَّيس٫ ،ن ٓڄَس رن ؿنيد:
أڅ حڃَأس ڃخطض ٳِ ر٤ن ،ٳٜڀَ ٫ڀْيخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخځ ًٓ٤يخ.
[.]1267 ،1266
- 326كيػنخ حٿلٔن رن ڃيٍٹ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن كڄخى ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ ٌ٫حنش،
حٓڄو حٿٌٟخف ،ڃن ٻظخرو ٷخٽ :أهزَنخ ٓڀْڄخڅ حٿْ٘زخنِ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٗيحى ٷخٽ:
ٓڄ٬ض هخٿظِ ڃْڄٌنشًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنيخ ٻخنض طټٌڅ كخث٠خ ٙ
طٜڀًِ ،ىِ ڃٴظَٗش رلٌحء ڃٔـي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ ّٜڀِ
٫ڀَ هڄَطو ،اًح ٓـي أٛخرنِ ر ٞ٬ػٌرش.
[.]496 ،495 ،374 ،372
Page 87 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- ۷كراب انرًُى.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳڀڂ طـيًح ڃخء ٳظْڄڄٌح ْ٬ٛيح ْ٣زخ ٳخڃٔلٌح رٌؿٌىټڂ ًأّيّټڂ ڃنو}
/حٿڄخثيس./6 :
- 327كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿض:
هَؿنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ر ٞ٬أٓٴخٍه ،كظَ اًح ٻنخ رخٿزْيحء،
أً ريأص حٿـْٖ ،حنٸ٫ ٪٤ٸي ٿِ ،ٳؤٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿظڄخٓو،
ًأٷخځ حٿنخّ ڃ٬وً ،ٿٌْٔح ٫ڀَ ڃخء ،ٳؤطَ حٿنخّ اٿَ أرِ رټَ حٿٜيّٶ ،ٳٸخٿٌ :أٙ
طٍَ ڃخ ٛن٬ض ٫خث٘ش؟ أٷخڃض رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿنخًّ ،ٿٌْٔح
٫ڀَ ڃخءً ،ٿْْ ڃ٬يڂ ڃخء ،ٳـخء أرٌ رټًٌٍَٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًح٪ٟ
ٍأٓو ٫ڀَ ٳوٌُ ٷي نخځ ،ٳٸخٽ :كزٔض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿنخّ،
ًٿٌْٔح ٫ڀَ ڃخءً ،ٿْْ ڃ٬يڂ ڃخء ،ٳٸخٿض ٫خث٘ش :ٳ٬خطزنِ أرٌ رټًَ ،ٷخٽ ڃخ ٗخء حهلل
أڅ ّٸٌٽً ،ؿ٬پ ّ٬٤ننِ رْيه ٳِ هخَٛطِ ،ٳّ ٚڄن٬نِ ڃن حٿظلَٹ ا ٙڃټخڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٳوٌُ ،ٳٸخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
كْن أٛزق ٫ڀَ ٯَْ ڃخء ،ٳؤنِٽ حهلل آّش حٿظْڄڂ ٳظْڄٌح ،ٳٸخٽ أْٓي رن حٿل :َْ٠ڃخ
ىِ رؤًٽ رَٻظټڂ ّخ آٽ أرِ رټَ ،ٷخٽ :ٳز٬ؼنخ حٿز َْ٬حٿٌُ ٻنض ٫ڀْو ،ٳؤٛزنخ حٿ٬ٸي
طلظو.
Page 88 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 89 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ّخَٓ ٿ٬ڄَ رن حٿو٤خد :أڃخ طٌٻَ أنخ ٻنخ ٳِ ٓٴَ أنخ ًأنض ،ٳؤح أنض ٳڀڂ طٜپً ،أڃخ
أنخ ٳظڄ٬ټض ٳٜڀْض ،ٳٌٻَص ًٿٺ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ ٻخڅ ّټٴْٺ ىټٌح) .ٳَ٠د حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رټٴْو
حًٍٕ ،ٝنٴن ٳْيڄخ ،ػڂ ڃٔق ريڄخ ًؿيو ًٻٴْو.
[ً ،336 - 332حن.]338 :َ٨
Page 90 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًٷ٬نخ ًٷ٬شً ًٙ ،ٷ٬ش أكڀَ ٫ني حٿڄٔخٳَ ڃنيخ ،ٳڄخ أّٸ٨نخ ا ٙكَ حٿ٘ڄًْ ،ٻخڅ أًٽ
ڃن حٓظْٸ ٦ٳٚڅ ػڂ ٳٚڅ ػڂ ٳٚڅ ّٔ -ڄْيڂ أرٌ ٍؿخء ٳنِٔ ٌ٫ٱ -ػڂ ٫ڄَ رن
حٿو٤خد حٿَحرً ،٪ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح نخځ ٿڂ ٌّٷ ٦كظَ ّټٌڅ ىٌ
ّٔظْٸٕ ،٦نخ ٙنيٍُ ڃخ ّليع ٿو ٳِ نٌڃو ،ٳڀڄخ حٓظْٸ٫ ٦ڄَ ًٍأٍ ڃخ أٛخد
حٿنخًّ ،ٻخڅ ٍؿ ٚؿڀْيح ،ٳټزَ ًٍٳٌٛ ٪طو رخٿظټزَْ ،ٳڄخ ُحٽ ّټزَ ًَّٳٌٛ ٪طو
رخٿظټزَْ ،كظَ حٓظْٸ ٦رٌٜطو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ حٓظْٸٗ ٦ټٌح اٿْو
حٿٌُ أٛخريڂ ،ٷخٽ َْٟ ٙ( :أً ،َْ٠ّ ٙحٍطلڀٌح) .ٳخٍطلپ ٳٔخٍ ٯَْ رْ٬ي ،ػڂ
نِٽ ٳي٫خ رخٿٌٌٟء ٳظٌٟؤً ،نٌىُ رخٿٜٚس ٳٜڀَ رخٿنخّ ،ٳڀڄخ حنٴظپ ڃن ٚٛطو،
اًح ىٌ رَؿپ ڃ٬ظِٽ ٿڂ ّٜپ ڃ ٪حٿٸٌځ ،ٷخٽ( :ڃخ ڃ٬نٺ ّخ ٳٚڅ أڅ طٜڀِ ڃ٪
حٿٸٌځ) .ٷخٽ :أٛخرظنِ ؿنخرش ً ٙڃخء ،ٷخٽ٫( :ڀْٺ رخٿْ٬ٜي ،ٳبنو ّټٴْٺ) .ػڂ ٓخٍ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳخٗظټَ اٿْو حٿنخّ ڃن حٿ ،ٖ٤٬ٳنِٽ ٳي٫خ ٳٚنخ -ٻخڅ
ّٔڄْو أرٌ ٍؿخء نْٔو ٌ٫ٱ ً -ى٫خ ٫ڀْخ ٳٸخٽ( :حًىزخ ٳخرظْٰخ حٿڄخء) .ٳخن٤ڀٸخ ،ٳظڀٸْخ
حڃَأس رْن ڃِحىطْن ،أً ْٓ٤لظْن ڃن ڃخء ٫ڀَ ر َْ٬ٿيخ ،ٳٸخ ٙٿيخ :أّن حٿڄخء؟ ٷخٿض:
٫ييُ رخٿڄخء أڃْ ىٌه حٿٔخ٫شً ،نٴَنخ هڀٌٱ ،ٷخ ٙٿيخ :حن٤ڀٸِ اًح ،ٷخٿض :اٿَ أّن؟
ٷخ :ٙاٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿض :حٿٌُ ّٸخٽ ٿو حٿٜخرَء؟ ٷخ :ٙىٌ
حٿٌُ ط٬نْن ،ٳخن٤ڀٸِ ،ٳـخءح ريخ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًكيػخه حٿليّغ،
ٷخٽ :ٳخٓظنِٿٌىخ ٫ن رَْ٬ىخً ،ى٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ربنخء ،ٳٴَ٭ ٳْو ڃن
أٳٌحه حٿڄِحىطْن ،أً ْٓ٤لظْنً ،أًٻؤ أٳٌحىڄخً ،أ٣ڀٶ حٿِ٬حٿًِ ،نٌىُ ٳِ حٿنخّ:
حٓٸٌح ًحٓظٸٌح ،ٳٔٸَ ڃن ٗخءً ،حٓظٸَ ڃن ٗخءً ،ٻخڅ آهَ ًحٹ أڅ أ َ٤٫حٿٌُ
أٛخرظو حٿـنخرش انخء ڃن ڃخء ،ٷخٽ( :حًىذ ٳؤٳَٯو ٫ڀْٺ)ً .ىِ ٷخثڄش طن َ٨اٿَ ڃخ
ّٴ٬پ رڄخثيخً ،أّڂ حهلل ،ٿٸي أٷڀ٫ ٪نيخً ،انو ٿْوْپ اٿْنخ أنيخ أٗي ڃٖس ڃنيخ كْن حرظيأ
ٳْيخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حؿڄٌ٬ح ٿيخ) .ٳـڄٌ٬ح ٿيخ ڃن رْن ٫ـٌس
ًىٷْٸش ًٌّٓٸش ،كظَ ؿڄٌ٬ح ٿيخ ٬٣خڃخ ،ٳـ٬ڀٌىخ ٳِ ػٌدً ،كڄڀٌىخ ٫ڀَ رَْ٬ىخ
ًًٌ٬ٟح حٿؼٌد رْن ّيّيخ ،ٷخٽ ٿيخ( :ط٬ڀْڄن ڃخ ٍُثنخ ڃن ڃخثٺ ْٗجخً ،ٿټن حهلل ىٌ
حٿٌُ أٓٸخنخ) .ٳؤطض أىڀيخ ًٷي حكظزٔض ٫نيڂ ،ٷخٿٌح :ڃخ كزٔٺ ّخ ٳٚنش؟ ٷخٿض:
حٿ٬ـذ ،ٿٸْنِ ٍؿٚڅ ،ٳٌىزخ رِ اٿَ ىٌح حٿٌُ ّٸخٽ ٿو حٿٜخرَء ،ٳٴ٬پ ٻٌح ًٻٌح،
ٳٌحهلل ،انو ٕٓلَ حٿنخّ ڃڄن رْن ىٌه ًىٌه ً -ٷخٿض ربٛزْ٬يخ حٿًٌٓ َ٤حٿٔزخرش،
ٳَٳ٬ظيڄخ اٿَ حٿٔڄخء :ط٬نِ حٿٔڄخء ًحٍٕ - ٝأً انو ٿٌَٓٽ حهلل كٸخ .ٳټخڅ
حٿڄٔڀڄٌڅ ر٬ي ًٿٺًَّْٰ ،څ ٫ڀَ ڃن كٌٿيخ ڃن حٿڄَ٘ٻْنّْٜ ًٙ ،زٌڅ حٿَٜځ
حٿٌُ ىِ ڃنو ،ٳٸخٿض ٌّڃخ ٿٸٌڃيخ :ڃخ أٍٍ أڅ ىئٙء حٿٸٌځ ّيٌ٫نټڂ ٫ڄيح ،ٳيپ ٿټڂ
ٳِ حٗٓٚځ؟ ٳؤ٣خٌ٫ىخ ٳيهڀٌح ٳِ حٗٓٚځ.
[.]3378 ،341
Page 91 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
- 6رخد :اًح هخٱ حٿـنذ ٫ڀَ نٴٔو حٿڄَ ٝأً حٿڄٌص ،أً هخٱ حٿ ٖ٤٬طْڄڂ.
ًٌّٻَ :أڅ ٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٙأؿنذ ٳِ ٿْڀش رخٍىس ،ٳظْڄڂ ًط ًٙ{ :ٚطٸظڀٌح أنٴٔټڂ اڅ
حهلل ٻخڅ رټڂ ٍكْڄخ} /حٿنٔخء ./29 :ٳٌٻَ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳڀڂ ّ٬نٲ.
- 339/338كيػنخ رَ٘ رن هخٿي ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي ،ىٌ ٯنيٍ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن
ٓڀْڄخڅ٫ ،ن أرِ ًحثپ ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ ڃٌَٓ ٿ٬زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى:
اًح ٿڂ ّـي حٿڄخء ّٜ ٙڀِ؟ ٷخٽ ٫زي حهلل :ٿٌ ٍهٜض ٿيڂ ٳِ ىٌح ،ٻخڅ اًح ًؿي
أكيىڂ حٿزَى ٷخٽ ىټٌح٬ّ ،نِ طْڄڂًٛ ،ڀَ .ٷخٽ :ٷڀض :ٳؤّن ٷٌٽ ٫ڄخٍ ٿ٬ڄَ؟ ٷخٽ:
انِ ٿڂ أٍ ٫ڄَ ٷن ٪رٸٌٽ ٫ڄخٍ.
( - )339كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚٷخٽ :كيػنخ أرِ ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ٗٸْٶ رن ٓڀڄش ٷخٽ:
ٻنض ٫ني ٫زي حهلل ًأرِ ڃٌَٓ ،ٳٸخٽ ٿو أرٌ ڃٌَٓ :أٍأّض ّخ أرخ ٫زي حٿَكڄن ،اًح
أؿنذ ٳڀڂ ّـي ڃخء ،ٻْٲ ّٜن٪؟ ٳٸخٽ ٫زي حهللّٜ ٙ :ڀِ كظَ ّـي حٿڄخء .ٳٸخٽ أرٌ
ڃٌَٓ :ٳټْٲ طٜن ٪رٸٌٽ ٫ڄخٍ ،كْن ٷخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻخڅ
ّټٴْٺ) .ٷخٽ :أٿڂ طَ ٫ڄَ ٿڂ ّٸن ٪رٌٿٺ؟ ٳٸخٽ أرٌ ڃٌَٓ :ٳي٫نخ ڃن ٷٌٽ ٫ڄخٍ ،ٻْٲ
طٜن ٪ريٌه حّٓش؟ ٳڄخ ىٍٍ ٫زي حهلل ڃخ ّٸٌٽ ،ٳٸخٽ :انخ ٿٌ ٍهٜنخ ٿيڂ ٳِ ىٌح،
ًٕٗٺ اًح رَى ٫ڀَ أكيىڂ حٿڄخء أڅ ّي٫و ًّظْڄڂ .ٳٸڀض ٿ٘ٸْٶ :ٳبنڄخ ٻَه ٫زي حهلل
ٿيٌح؟ ٷخٽ :ن٬ڂ.
[ً ،340حن.]331 :َ٨
Page 92 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
أٿڂ طٔڄ ٪ٷٌٽ ٫ڄخٍ ٿ٬ڄَ :اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ؼنِ أنخ ًأنض،
ٳؤؿنزض ،ٳظڄ٬ټض رخٿْ٬ٜي ،ٳؤطْنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَنخه ،ٳٸخٽ:
(انڄخ ٻخڅ ّټٴْٺ ىٌح)ً .ڃٔق ًؿيو ًٻٴْو ًحكيس.
[ٍ.]338 :
- 341كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٌ٫ٱ٫ ،ن أرِ ٍؿخء ٷخٽ:
كيػنخ ٫ڄَحڅ رن كْٜن حٿوِح :ِ٫أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ٍؿٚ
ڃ٬ظِ ،ٙٿڂ ّٜپ ٳِ حٿٸٌځ ،ٳٸخٽّ( :خ ٳٚڅ ،ڃخ ڃن٬ٺ أڅ طٜڀِ ٳِ حٿٸٌځ) .ٳٸخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،أٛخرظنِ ؿنخرش ً ٙڃخء ،ٷخٽ٫( :ڀْٺ رخٿْ٬ٜي ،ٳبنو ّټٴْٺ).
[ٍ.]337 :
- ۸كراب انصالج.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ٻْٲ ٳَٟض حٿٜڀٌحص ٳِ حَٗٓحء.
Page 93 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًٷخٽ حرن ٫زخّ :كيػنِ أرٌ ٓٴْخڅ ٳِ كيّغ ىَٷپ ٳٸخٽّ :ؤڃَنخ ٬ّ -نِ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ -رخٿٜٚس ًحٿٜيٵ ًحٿ٬ٴخٱ.
[ٍ.]7 :
- 342كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ :ٻخڅ أرٌ ًٍ ّليع:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٳَؽ ٫ن ٓٸٲ رْظِ ًأنخ رڄټش ،ٳنِٽ
ؿزَّپ ،ٳٴَؽ ٛيٍُ ،ػڂ ٯٔڀو رڄخء ُڃِځ ،ػڂ ؿخء رٔ٤ض ڃن ًىذ ،ڃڄظڀَء
كټڄش ًاّڄخنخ ،ٳؤٳَٯو ٳِ ٛيٍُ ،ػڂ أ٣زٸو ،ػڂ أهٌ رْيُ ٳَ٬ؽ رِ اٿَ حٿٔڄخء
حٿينْخ ،ٳڀڄخ ؿجض اٿَ حٿٔڄخء حٿينْخ ،ٷخٽ ؿزَّپ ٿوخُڅ حٿٔڄخء :حٳظق ،ٷخٽ :ڃن ىٌح؟
ٷخٽ :ىٌح ؿزَّپ ،ٷخٽ :ىپ ڃ٬ٺ أكي؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ڃ ِ٬ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳٸخٽ :أٍٓپ اٿْو؟ ٷخٽ :ن٬ڂ .ٳڀڄخ ٳظق ٫ڀٌنخ حٿٔڄخء حٿينْخ ،ٳبًح ٍؿپ ٷخ٫ي٫ ،ڀَ ّڄْنو
أٌٓىس٫ً ،ڀَ ّٔخٍه أٌٓىس ،اًح ن َ٨ٷزپ ّڄْنو ٟلٺً ،اًح ن َ٨ٷزپ ّٔخٍه رټَ،
ٳٸخٽ :ڃَكزخ رخٿنزِ حٿٜخٿق ًحٙرن حٿٜخٿق ،ٷڀض ٿـزَّپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ىٌح آىځ،
ًىٌه حٌٕٓىس ٫ن ّڄْنو ً٫ن ٗڄخٿو نٔڂ رنْو ،ٳؤىپ حٿْڄْن ڃنيڂ أىپ حٿـنش،
ًحٌٕٓىس حٿظِ ٫ن ٗڄخٿو أىپ حٿنخٍ ،ٳبًح ن٫ َ٨ن ّڄْنو ٟلٺً ،اًح ن َ٨ٷزپ
ٗڄخٿو رټَ ،كظَ َ٫ؽ رِ اٿَ حٿٔڄخء حٿؼخنْش ،ٳٸخٽ ٿوخُنيخ :حٳظق( ،ٳٸخٽ ٿو هخُنيخ
ڃؼپ ڃخ ٷخٽ حًٕٽ ،ٳٴظق) .ٷخٽ أنْ :ٳٌٻَ :أنو ًؿي ٳِ حٿٔڄخًحص آىځً ،اىٍّْ،
ًڃًٌَٓ ،َْٔ٫ً ،ارَحىْڂٛ ،ڀٌحص حهلل ٫ڀْيڂً ،ٿڂ ّؼزض ٻْٲ ڃنخُٿيڂ ،ٯَْ أنو
ًٻَ :أنو ًؿي آىځ ٳِ حٿٔڄخء حٿينْخً ،ارَحىْڂ ٳِ حٿٔڄخء حٿٔخىٓش ،ٷخٽ أنْ :ٳڀڄخ ڃَ
ؿزَّپ رخٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ربىٍّْ ،ٷخٽ :ڃَكزخ رخٿنزِ حٿٜخٿق ًحٕم
حٿٜخٿق( .ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ىٌح اىٍّْ ،ػڂ ڃٍَص رڄٌَٓ ،ٳٸخٽ :ڃَكزخ رخٿنزِ
حٿٜخٿق ًحٕم حٿٜخٿق ،ٷڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ىٌح ڃٌَٓ ،ػڂ ڃٍَص ر ،َْٔ٬ٳٸخٽ:
ڃَكزخ رخٕم حٿٜخٿق ًحٿنزِ حٿٜخٿق ،ٷڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ىٌح ،َْٔ٫ػڂ ڃٍَص
ربرَحىْڂ ،ٳٸخٽ :ڃَكزخ رخٿنزِ حٿٜخٿق ًحٙرن حٿٜخٿق ،ٷڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ىٌح
ارَحىْڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ).
ٷخٽ حرن ٗيخد ٳؤهزَنِ حرن كِځ :أڅ حرن ٫زخّ ًأرخ كزش حٕنٜخٍُ :ٻخنخ ّٸٌٙڅ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ػڂ َ٫ؽ رِ كظَ ٧يَص ٿڄٔظٌٍ أٓڄ ٪ٳْو
َّٛٲ حٕٷٚځ) .ٷخٽ حرن كِځ ًأنْ رن ڃخٿٺ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٳٴَ ٝحهلل ٫ڀَ أڃظِ هڄْٔن ٚٛس ،ٳَؿ٬ض رٌٿٺ ،كظَ ڃٍَص ٫ڀَ ڃٌَٓ،
ٳٸخٽ :ڃخ ٳَ ٝحهلل ٿٺ ٫ڀَ أڃظٺ؟ ٷڀض :ٳَ ٝهڄْٔن ٚٛس ،ٷخٽ :ٳخٍؿ ٪اٿَ
ٍرٺ ،ٳبڅ أڃظٺ ٙطْ٤ٶ ًٿٺ ،ٳَحؿ٬نِ ٳٌَ٤ٗ ٪ٟىخ ،ٳَؿ٬ض اٿَ ڃٌَٓ ،ٷڀض:
ًَ٤ٗ ٪ٟىخ ،ٳٸخٽٍ :حؿٍ ٪رٺ ،ٳبڅ أڃظٺ ٙطْ٤ٶ ،ٳَحؿ٬ض ٳٌَ٤ٗ ٪ٟىخ،
ٳَؿ٬ض اٿْو ،ٳٸخٽ حٍؿ ٪اٿَ ٍرٺ ،ٳبڅ أڃظٺ ٙطْ٤ٶ ًٿٺ ،ٳَحؿ٬ظو ،ٳٸخٽ :ىِ
Page 94 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
هڄًْ ،ىِ هڄٌٔڅّ ٙ ،زيٽ حٿٸٌٽ ٿيُ ،ٳَؿ٬ض اٿَ ڃٌَٓ ،ٳٸخٽٍ :حؿٍ ٪رٺ،
ٳٸڀض :حٓظلْْض ڃن ٍرِ ،ػڂ حن٤ڀٶ رِ ،كظَ حنظيَ رِ اٿَ ٓيٍس حٿڄنظيًَ ،ٯْ٘يخ
أٿٌحڅ ٙأىٍُ ڃخ ىِ ،ػڂ أىهڀض حٿـنش ،ٳبًح ٳْيخ كزخّپ حٿڀئٿئً ،اًح طَحريخ حٿڄٔٺ).
[ً ،3164 ،1555حن.]3035 :َ٨
- 343كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٛخٿق رن ٻْٔخڅ٫ ،ن
ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٷخٿض:
ٳَ ٝحهلل حٿٜٚس كْن ٳَٟيخٍ ،ٻ٬ظْن ٍٻ٬ظْن ،ٳِ حٿلً َ٠حٿٔٴَ ،ٳؤٷَص
ٚٛس حٿٔٴًَُّ ،ي ٳِ ٚٛس حٿل.َ٠
[.]3720 ،1040
Page 95 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 96 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ًىٌ حٗٙظڄخٽ ٫ڀَ ڃنټزْو .ٷخٽ :ٷخٿض أځ ىخنَء :حٿظلٲ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رؼٌدً ،هخٿٲ رْن َ٣ٳْو ٫ڀَ ٫خطٸْو.
- 349/347كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫ڄَ رن أرِ ٓڀڄش:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٳِ ػٌد ًحكي ،ٷي هخٿٲ رْن َ٣ٳْو.
( - )348كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ ٷخٽ :كيػنِ
أرِ٫ ،ن ٫ڄَ رن أرِ ٓڀڄش:
أنو ٍأٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٳِ ػٌد ًحكي ،ٳِ رْض أځ ٓڀڄش ،ٷي
أٿٸَ َ٣ٳْو ٫ڀَ ٫خطٸْو.
( - )349كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو :أڅ
٫ڄَ رن أرِ ٓڀڄش أهزَه ٷخٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٳِ ػٌد ًحكي ،ڃ٘ظڄ ٚرو ،ٳِ رْض أځ
ٓڀڄشً ،ح٬ٟخ َ٣ٳْو ٫ڀَ ٫خطٸْو.
- 350كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن أرِ حٿن،َ٠
ڃٌٿَ ٫ڄَ رن ٫زْي حهلل:
أڅ أرخ ڃَس ،ڃٌٿَ أځ ىخنَء رنض أرِ ٣خٿذ ،أهزَه :أنو ٓڄ ٪أځ ىخنَء رنض أرِ
٣خٿذ طٸٌٽً :ىزض اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خځ حٿٴظق ،ٳٌؿيطو ّٰظٔپ،
ًٳخ٣ڄش حرنظو طٔظَه ،ٷخٿض :ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳٸخٽ( :ڃن ىٌه) .ٳٸڀض :أنخ أځ ىخنَء رنض
أرِ ٣خٿذ ،ٳٸخٽ( :ڃَكزخ رؤځ ىخنَء) .ٳڀڄخ ٳَ٭ ڃن ٯٔڀو .ٷخځ ٳٜڀَ ػڄخنِ
ٍٻ٬خص ،ڃڀظلٴخ ٳِ ػٌد ًحكي ،ٳڀڄخ حنَٜٱ ،ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل٫ُ ،ڂ حرن أڃِ،
أنو ٷخطپ ٍؿ ٚٷي أؿَطو ،ٳٚڅ رن ىزَْس ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷي
أؿَنخ ڃن أؿَص ّخ أځ ىخنَء) .ٷخٿض أځ ىخنَءًً :حٹ ٟلَ.
[ٍ.]1052 ،276 :
- 351كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس:
أڅ ٓخثٓ ٚؤٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ ،ن حٿٜٚس ٳِ ػٌد ًحكي ،ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أًٿټڀټڂ ػٌرخڅ).
[.]358
- 4رخد :اًح ٛڀَ ٳِ حٿؼٌد حٿٌحكي ٳڀْـ٬پ ٫ڀَ ٫خطٸْو.
- 353/352كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن
حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّٜ ٙ( :ڀِ أكيٻڂ ٳِ حٿؼٌد حٿٌحكي ،ٿْْ ٫ڀَ
٫خطٸْو ِٗء).
Page 97 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
( - )353كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ٫ټَڃش
ٷخٽٓ :ڄ٬ظو ،أً ٻنض ٓؤٿظو ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ىََّس ّٸٌٽ:
أٗيي أنِ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن ٛڀَ ٳِ ػٌد ًحكي،
ٳڀْوخٿٲ رْن َ٣ٳْو).
- 5رخد :اًح ٻخڅ حٿؼٌد ْٟٸخ.
- 354كيػنخ ّلَْ رن ٛخٿق ٷخٽ :كيػنخ ٳڀْق رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿلخٍع
ٷخٽ:
ٓؤٿنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل٫ ،ن حٿٜٚس ٳِ حٿؼٌد حٿٌحكي ،ٳٸخٽ :هَؿض ڃ ٪حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ر ٞ٬أٓٴخٍه ،ٳـجض ٿْڀش ٿز ٞ٬أڃَُ ،ٳٌؿيطو ّٜڀِ،
ً٫ڀِ ػٌد ًحكي ،ٳخٗظڄڀض روًٛ ،ڀْض اٿَ ؿخنزو ،ٳڀڄخ حنَٜٱ ٷخٽ( :ڃخ حٿَُٔ
ّخ ؿخرَ) .ٳؤهزَطو رلخؿظِ ،ٳڀڄخ ٳَٯض ٷخٽ( :ڃخ ىٌح حٗٙظڄخٽ حٿٌُ ٍأّض) .ٷڀض:
ٻخڅ ػٌد٬ّ ،نِ ٟخٵ ،ٷخٽ( :ٳبڅ ٻخڅ ًحٓ٬خ ٳخٿظلٲ روً ،اڅ ْٟٸخ ٳخطٍِ رو).
- 355كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ كخُځ٫ ،ن ٓيپ
ٷخٽ:
ٻخڅ ٍؿخٽ ّٜڀٌڅ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ ،خٷيُ أٍُىڂ ٫ڀَ أ٫نخٷيڂ،
ٻيْجش حٿٜزْخڅًّ ،ٸخٽ ٿڀنٔخء ٙ( :طَٳ٬ن ٍإًٓټن كظَ ّٔظٌُ حٿَؿخٽ ؿڀٌٓخ).
[.]1157 ،781
- 6رخد :حٿٜٚس ٳِ حٿـزش حٿ٘خڃْش.
ًٷخٽ حٿلٔن ٳِ حٿؼْخد ّنٔـيخ حٿڄـٌِٓ :ٿڂ َّ ريخ رؤٓخً .ٷخٽ ڃ٬ڄٍَ :أّض
حٿِىَُّ :ڀزْ ڃن ػْخد حٿْڄن ڃخ ٛزٮ رخٿزٌٽًٛ .ڀَ ٫ڀِ ٳِ ػٌد ٯَْ ڃٸ.ٌٍٜ
- 356كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ڃ٬خًّش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃٔڀڂ٫ ،ن ڃًَٔٵ،
٫ن ڃَْٰس رن ٗ٬زش ٷخٽ:
ٻنض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَ ،ٳٸخٽّ( :خ ڃَْٰس ،هٌ حٗىحًس).
ٳؤهٌطيخ ،ٳخن٤ڀٶ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ طٌحٍٍ ٫نِ ،ٳٸ َ٠كخؿظو،
ً٫ڀْو ؿزش ٗؤڃْش ،ٳٌىذ ٿْوَؽ ّيه ڃن ٻڄيخ ٳ٠خٷض ،ٳؤهَؽ ّيه ڃن أٓٴڀيخ،
ٳٜززض ٫ڀْو ،ٳظٌٟؤ ًٌٟءه ٿڀٜٚسً ،ڃٔق ٫ڀَ هٴْو ،ػڂ ٛڀَ.
[ٍ.]180 :
- 7رخد :ٻَحىْش حٿظ َُ٬ٳِ حٿٜٚس ًٯَْىخ.
- 357كيػنخ ڃ َ٤رن حٿٴ٠پ ٷخٽ :كيػنخ ًٍف ٷخٽ :كيػنخ ُٻَّخء رن آلٶ :كيػنخ
٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ّليع:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخڅ ّنٸپ ڃ٬يڂ حٿلـخٍس ٿڀټ٬زش٫ً ،ڀْو اُحٍه،
ٳٸخٽ ٿو حٿ٬زخّ ٫ڄوّ :خ رن أهِ ،ٿٌ كڀڀض اُحٍٹ ،ٳـ٬ڀض ٫ڀَ ڃنټزْٺ ىًڅ
حٿلـخٍس ،ٷخٽ :ٳلڀو ٳـ٬ڀو ٫ڀَ ڃنټزْو ،ٳٔٸ ٢ڃْٰ٘خ ٫ڀْو ،ٳڄخ ٍثِ ر٬ي ًٿٺ َّ٫خنخ
Page 98 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
Page 99 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
حٿ٬خځ ڃَ٘ٹٌ٤ّ ًٙ ،ٱ رخٿزْض َّ٫خڅ ،ٷخٽ كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن :ػڂ أٍىٱ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀْخ ،ٳؤڃَه أڅ ّئًڅ رـ "رَحءس" .ٷخٽ أرٌ ىََّس:
ٳؤًڅ ڃ٬نخ ٫ڀِ ٳِ أىپ ڃنَ ٌّځ حٿنلَّ ٙ :لؾ ر٬ي حٿ٬خځ ڃَ٘ٹٌ٤ّ ًٙ ،ٱ رخٿزْض
َّ٫خڅ.
[.]4380 - 4378 ،4105 ،3006 ،1543
- 10رخد :حٿٜٚس رَْٰ ٍىحء.
- 363كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ حرن أرِ حٿڄٌحٿِ٫ ،ن ڃلڄي رن
حٿڄټنيٍ ٷخٽ:
ىهڀض ٫ڀَ ؿخرَ رن ٫زي حهللً ،ىٌ ّٜڀِ ٳِ ػٌد ڃڀظلٴخ روًٍ ،ىحإه ڃٌ،٩ٌٟ
ٳڀڄخ حنَٜٱ ٷڀنخّ :خ أرخ ٫زي حهلل ،طٜڀِ ًٍىحإٹ ڃٌ٩ٌٟ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ أكززض أڅ
َّحنِ حٿـيخٽ ڃؼڀټڂٍ ،أّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ىټٌح.
[ٍ.]345 :
- 11رخد :ڃخ ٌّٻَ ٳِ حٿٴوٌ.
ًًٍَّ ٫ن حرن ٫زخًّ ،ؿَىيً ،ڃلڄي رن ؿلٖ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(حٿٴوٌ ٌٍ٫س)ً .ٷخٽ أنْ :كَٔ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٳوٌهً ،كيّغ أنْ
أٓنيً ،كيّغ ؿَىي أكٌ ١كظَ ّوَؽ ڃن حهظٚٳوً .ٷخٽ أرٌ ڃٌَٓ :ٯ َ٤حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍٻزظْو كْن ىهپ ٫ؼڄخڅ.
[ٍ.]3492 :
ًٷخٽ ُّي رن ػخرض :أنِٽ حهلل ٫ڀَ ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٳوٌه ٫ڀَ ٳوٌُ،
ٳؼٸڀض ٫ڀِ ،كظَ هٴض أڅ طَ ٝٳوٌُ.
[ٍ.]4316 :
- 364كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫ڀْش ٷخٽ :كيػنخ ٫زي
حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ٫ ،ن أنْ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯِح هْزَ ،ٳٜڀْنخ ٫نيىخ ٚٛس حٿٰيحس رٰڀْ،
ٳَٻذ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٍ ،ٻذ أرٌ ٣ڀلشً ،أنخ ٍىّٲ أرِ ٣ڀلش،
ٳؤؿٍَ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ُٷخٵ هْزًَ ،اڅ ٍٻزظِ ٿظڄْ ٳوٌ نزِ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ كَٔ حُٗحٍ ٫ن ٳوٌه ،كظَ انِ أن َ٨اٿَ رْخ ٝٳوٌ نزِ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ىهپ حٿٸَّش ٷخٽ( :حهلل أٻزَ ،هَرض هْزَ ،انخ اًح نِٿنخ
رٔخكش ٷٌځ ،ٳٔخء ٛزخف حٿڄنٌٍّن) .ٷخٿيخ ػٚػخ ،ٷخٽً :هَؽ حٿٸٌځ اٿَ أ٫ڄخٿيڂ،
ٳٸخٿٌح :ڃلڄي -ٷخٽ ٫زي حٿً :ِِّ٬ٷخٽ ر ٞ٬أٛلخرنخً :حٿوڄْْ٬ّ ،نِ حٿـْٖ -
ٷخٽ :ٳؤٛزنخىخ ٫نٌس ،ٳـڄ ٪حٿٔزِ ،ٳـخء ىكْش ،ٳٸخٽّ :خ نزِ حهلل ،أ٤٫نِ ؿخٍّش ڃن
حٿٔزِ ،ٷخٽ( :حًىذ ٳوٌ ؿخٍّش) .ٳؤهٌ ٛٴْش رنض كِْ ،ٳـخء ٍؿپ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ نزِ حهلل ،أْ٤٫ض ىكْش ٛٴْش رنض كِْْٓ ،يس ٷَّ٨ش
ًحٿن ٙ ،َْ٠طٜڀق ا ٙٿٺ ،ٷخٽ( :حىٌ٫ه ريخ) .ٳـخء ريخ ،ٳڀڄخ ن َ٨اٿْيخ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هٌ ؿخٍّش ڃن حٿٔزِ ٯَْىخ) .ٷخٽ :ٳؤ٫ظٸيخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًطًِؿيخ .ٳٸخٽ ٿو ػخرضّ :خ أرخ كڄِس ،ڃخ أٛيٷيخ؟ ٷخٽ :نٴٔيخ ،أ٫ظٸيخ
ًطًِؿيخ ،كظَ اًح ٻخڅ رخٿَّ٤ٶ ،ؿيِطيخ ٿو أځ ٓڀْڂ ،ٳؤىيطيخ ٿو ڃن حٿڀْپ ،ٳؤٛزق
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًَٓ٫خ ،ٳٸخٽ( :ڃن ٻخڅ ٫نيه ِٗء ٳڀْـِء رو)ً .رٔ٢
ن٬٤خ ،ٳـ٬پ حٿَؿپ ّـِء رخٿظڄًَ ،ؿ٬پ حٿَؿپ ّـِء رخٿٔڄن ،ٷخٽً :أكٔزو ٷي
ًٻَ حٿٌّٔٶ ،ٷخٽ :ٳلخٌٓح كْٔخ ،ٳټخنض ًٿْڄش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[،3447 ،2829 ،2785 ،2784 ،2736 ،2120 ،2115 ،905 ،585
،4864 ،4798 ،4797 ،3976 - 3974 ،3965 ،3964 ،3962 ،3961
ً ،5072 ،4874حن.]3963 ،2732 :َ٨
- 12رخد :ٳِ ٻڂ طٜڀِ حٿڄَأس ڃن حٿؼْخد.
ًٷخٽ ٫ټَڃش :ٿٌ ًحٍص ؿٔيىخ ٳِ ػٌد ٕؿِطو.
- 365كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س :أڅ
٫خث٘ش ٷخٿض:
ٿٸي ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ حٿٴـَ ،ٳْ٘يي ڃ٬و نٔخء ڃن
حٿڄئڃنخص ،ڃظڀٴ٬خص ٳِ ڃًَ٣ين ،ػڂ َّؿ٬ن اٿَ رٌْطين ،ڃخ َّ٬ٳين أكي.
[.]834 ،829 ،553
- 13رخد :اًح ٛڀَ ٳِ ػٌد ٿو أٚ٫ځً ،ن َ٨اٿَ ٫ڀڄيخ.
- 366كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ حرن ٗيخد،
٫ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٳِ هڄْٜش ٿيخ أٚ٫ځ ،ٳن َ٨اٿَ أٚ٫ڃيخ
نَ٨س ،ٳڀڄخ حنَٜٱ ٷخٽ( :حًىزٌح روڄْٜظِ ىٌه اٿَ أرِ ؿيڂً ،أطٌنِ رؤنزـخنْش
أرِ ؿيڂ ،ٳبنيخ أٿيظنِ آنٴخ ٫ن ٚٛطِ).
ًٷخٽ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻنض
أن َ٨اٿَ ٫ڀڄيخ ًأنخ ٳِ حٿٜٚس ،ٳؤهخٱ أڅ طٴظننِ).
[.]5479 ،719
- 14رخد :اڅ ٛڀَ ٳِ ػٌد ڃٜڀذ أً طٜخًَّ ،ىپ طٴٔي ٚٛطو؟ ًڃخ ّنيَ ٫ن
ًٿٺ.
- 367كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ٫ ،زي حهلل رن ٫ڄًَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ ٫زي
حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ٫ ،ن أنْ:
ٻخڅ ٷَحځ ٿ٬خث٘شٓ ،ظَص رو ؿخنذ رْظيخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃِْ٤
٫نخ ٷَحڃٺ ىٌح ،ٳبنو ٙطِحٽ طٜخًَّه ط َٝ٬ٳِ ٚٛطِ).
[.]5614
- ۱۱أتىاب انقثهح.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ٳ٠پ حٓظٸزخٽ حٿٸزڀش.
ّٔظٸزپ رؤَ٣حٱ ٍؿڀْو ،ٷخٿو أرٌ كڄْي٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]794 :
- 385/384كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫زخّ ٷخٽ :كيػنخ حرن حٿڄييُ ٷخٽ :كيػنخ ڃن ٌٍٜرن
ٓ٬ي٫ ،ن ڃْڄٌڅ رن ْٓخه٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٛڀَ ٚٛطنخً ،حٓظٸزپ ٷزڀظنخً ،أٻپ
ًرْلظنخ ،ٳٌٿٺ حٿڄٔڀڂ ،حٿٌُ ٿو ًڃش حهلل ًًڃش ٌٍٓٿو ،ٳ ٚطوٴًَح حهلل ٳِ ًڃظو).
( - )385كيػنخ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ حرن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ
ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃَص أڅ أٷخطپ حٿنخّ ،كظَ ّٸٌٿٌح ٙاٿو اٙ
حهلل ،ٳبًح ٷخٿٌىخًٛ ،ڀٌح ٚٛطنخً ،حٓظٸزڀٌح ٷزڀظنخًً ،رلٌح ًرْلظنخ ،ٳٸي كَڃض ٫ڀْنخ
ىڃخإىڂ ًأڃٌحٿيڂ ،ا ٙرلٸيخً ،كٔخريڂ ٫ڀَ حهلل).
ٷخٽ حرن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ ّلَْ :كيػنخ كڄْي :كيػنخ أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
ًٷخٽ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ هخٿي رن حٿلخٍع ٷخٽ :كيػنخ كڄْي ٷخٽٓ :ؤٽ ڃْڄٌڅ رن
ْٓخه أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽّ :خ أرخ كڄِس ،ڃخ ّلَځ ىځ حٿ٬زي ًڃخٿو؟ ٳٸخٽ :ڃن ٗيي أڅ ٙ
اٿو ا ٙحهللً ،حٓظٸزپ ٷزڀظنخًٛ ،ڀَ ٚٛطنخً ،أٻپ ًرْلظنخ ،ٳيٌ حٿڄٔڀڂ ،ٿو ڃخ ٿڀڄٔڀڂ،
ً٫ڀْو ڃخ ٫ڀَ حٿڄٔڀڂ.
- 2رخد :ٷزڀش أىپ حٿڄيّنشً ،أىپ حٿ٘ؤځً ،حٿڄَ٘ٵ.
ٿْْ ٳِ حٿڄَ٘ٵ ً ٙٳِ حٿڄَٰد ٷزڀش ،ٿٸٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٔظٸزڀٌح
حٿٸزڀش رٰخث ٢أً رٌٽً ،ٿټن َٗٷٌح أً ٯَرٌح).
- 386كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن ٤٫خء رن
ِّّي٫ ،ن أرِ أٌّد حٕنٜخٍُ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح أطْظڂ حٿٰخث ،٢ٳ ٚطٔظٸزڀٌح حٿٸزڀش ًٙ
طٔظيرًَىخً ،ٿټن َٗٷٌح أً ٯَرٌح).
ٷخٽ أرٌ أٌّد :ٳٸيڃنخ حٿ٘ؤځ ،ٳٌؿينخ ڃَحكْ ٞرنْض ٷزپ حٿٸزڀش ،ٳننلَٱً ،نٔظٰٴَ
حهلل ط٬خٿَ.
ً٫ن حٿِىَُ٫ ،ن ٤٫خء ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ أٌّد٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
ڃؼڀو.
[ٍ.]144 :
- 3رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حطوًٌح ڃن ڃٸخځ ارَحىْڂ ڃٜڀَ} /حٿزٸَس./125 :
- 387كيػنخ حٿلڄْيُ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽ:
ٓؤٿنخ حرن ٫ڄَ٫ ،ن ٍؿپ ٣خٱ رخٿزْض حٿ٬ڄَسً ،ٿڂ ّ٤ٲ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس،
أّؤطِ حڃَأطو؟ ٳٸخٽ :ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳ٤خٱ رخٿزْض ٓز٬خًٛ ،ڀَ
هڀٲ حٿڄٸخځ ٍٻ٬ظْن٣ً ،خٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَسً ،ٷي ٻخڅ ٿټڂ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس
كٔنش.
ًٓؤٿنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٳٸخٽّ ٙ :ٸَرنيخ ،كظَ ٌّ٤ٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس.
[.]1700 ،1564 ،1563 ،1547 ،1544
- 388كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ْٓٲ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃـخىيح ٷخٽ:
أطِ حرن ٫ڄَ ،ٳٸْپ ٿو :ىٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ حٿټ٬زش ،ٳٸخٽ حرن
٫ڄَ :ٳؤٷزڀض ًحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي هَؽً ،أؿي ر ٙٚٷخثڄخ رْن حٿزخرْن،
ٳٔؤٿض ر ٙٚٳٸڀض :أٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿټ٬زش؟ ٷخٽ :ن٬ڂٍ ،ٻ٬ظْن،
رْن حٿٔخٍّظْن حٿڀظْن ٫ڀَ ّٔخٍه اًح ىهڀض ،ػڂ هَؽ ،ٳٜڀَ ٳِ ًؿو حٿټ٬زش
ٍٻ٬ظْن.
[.]4139 ،4038 ،2826 ،1522 ،1521 ،1114 ،484 - 482 ،456
- 389كيػنخ آلٶ رن ن َٜٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ٫ ،ن
٤٫خء ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حرن ٫زخّ ٷخٽ :ٿڄخ ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿزْض ،ى٫خ ٳِ نٌحكْو
ٻڀيخً ،ٿڂ ّٜپ كظَ هَؽ ڃنو ،ٳڀڄخ هَؽ ٍٻٍ ٪ٻ٬ظْن ٳِ ٷزپ حٿټ٬زشً ،ٷخٽ( :ىٌه
حٿٸزڀش).
- 4رخد :حٿظٌؿو نلٌ حٿٸزڀش كْغ ٻخڅ.
ًٷخٽ أرٌ ىََّس :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٓظٸزپ حٿٸزڀش ًٻزَ).
[ٍ.]5897 :
- 390كيػنخ ٫زي حهلل رن ٍؿخء ٷخٽ :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلٶ٫ ،ن حٿزَحء رن
٫خُد ٍِٟ ،حهلل ٫نيڄخ ،ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٛ ،ڀَ نلٌ رْض حٿڄٸيّٓ ،ظش َ٘٫أً ٓز٬ش
ٗ َ٘٫يَحً ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّلذ أً ٌّؿو اٿَ حٿټ٬زش ،ٳؤنِٽ
حهلل{ :ٷي نٍَ طٸڀذ ًؿيٺ ٳِ حٿٔڄخء} .ٳظٌؿو نلٌ حٿټ٬زشً .ٷخٽ حٿٔٴيخء ڃن حٿنخّ،
ًىڂ حٿْيٌى{ :ڃخ ًٙىڂ ٫ن ٷزڀظيڂ حٿظِ ٻخنٌح ٫ڀْيخ ٷپ هلل حٿڄَ٘ٵ ًحٿڄَٰد ّييُ
ڃن ّ٘خء اٿَ َٛح ١ڃٔظٸْڂ} .ٳٜڀَ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍؿپ ،ػڂ هَؽ
ر٬يڃخ ٛڀَ ،ٳڄَ ٫ڀَ ٷٌځ ڃن حٕنٜخٍ ٳِ ٚٛس حٿ ،َٜ٬نلٌ رْض حٿڄٸيّ ،ٳٸخٽ:
ىٌ ّ٘يي :أنو ٛڀَ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،أنو طٌؿو نلٌ حٿټ٬زش،
ٳظلَٱ حٿٸٌځ ،كظَ طٌؿيٌح نلٌ حٿټ٬زش.
[ٍ.]40 :
- 391كيػنخ ڃٔڀڂ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ڃلڄي رن
٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ؿخرَ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّٜ ،ڀِ ٫ڀَ ٍحكڀظو كْغ طٌؿيض ،ٳبًح أٍحى
حٿٴَّ٠ش ،نِٽ ٳخٓظٸزپ حٿٸزڀش.
[.]3909 ،1048 ،1043
- 392كيػنخ ٫ؼڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش ٷخٽ:
ٷخٽ ٫زي حهلل:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ -ٷخٽ ارَحىْڂ ٙ :أىٍُ ُ -حى أً نٸ ،ٚٳڀڄخ ٓڀڂ
ٷْپ ٿوّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أكيع ٳِ حٿٜٚس ِٗء؟ ٷخٽً( :ڃخ ًحٹ) .ٷخٿٌحٛ :ڀْض ٻٌح
ًٻٌح ،ٳؼنَ ٍؿڀْوً ،حٓظٸزپ حٿٸزڀشًٓ ،ـي ٓـيطْن ،ػڂ ٓڀڂ .ٳڀڄخ أٷزپ ٫ڀْنخ رٌؿيو
ٷخٽ( :انو ٿٌ كيع ٳِ حٿٜٚس ِٗء ٿنزؤطټڂ روً ،ٿټن ،انڄخ أنخ رَ٘ ڃؼڀټڂ ،أنَٔ ٻڄخ
طنٌٔڅ ،ٳبًح نْٔض ٳٌٻًَنًِ ،اًح ٗٺ أكيٻڂ ٳِ ٚٛطو ،ٳڀْظلَ حٿٌٜحد ٳڀْظڂ
٫ڀْو ،ػڂ ٿْٔڀڂ ،ػڂ ّٔـي ٓـيطْن).
[.]6822 ،6294 ،1168 ،396
- 5رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿٸزڀشً ،ڃن ٍَّ ٙحٗ٫خىس ٫ڀَ ڃن ٓيخ ،ٳٜڀَ اٿَ ٯَْ
حٿٸزڀش.
ًٷي ٓڀڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٍٻ٬ظِ حٿ٨يًَ ،أٷزپ ٫ڀَ حٿنخّ رٌؿيو ،ػڂ
أطڂ ڃخ رٸِ.
[ٍ.]468 :
- 394/393كيػنخ ٫ڄًَ رن ٌ٫څ ٷخٽ :كيػنخ ىْ٘ڂ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٷخٽ :ٷخٽ
٫ڄَ:
ًحٳٸض ٍرِ ٳِ ػٚع :ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿٌ حطوٌنخ ڃن ڃٸخځ ارَحىْڂ ڃٜڀَ،
ٳؤنِٿضً{ :حطوًٌح ڃن ڃٸخځ ارَحىْڂ ڃٜڀَ}ً .آّش حٿلـخد ،ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿٌ
أڃَص نٔخءٹ أڅ ّلظـزن ،ٳبنو ّټڀڄين حٿزَ ًحٿٴخؿَ ،ٳنِٿض آّش حٿلـخدً ،حؿظڄ٪
نٔخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿَْٰس ٫ڀْو ،ٳٸڀض ٿينٍ َٔ٫ :رو اڅ ٣ڀٸټن،
أڅ ّزيٿو أًُحؿخ هَْح ڃنټن ،ٳؤنِٿض ىٌه حّٓش.
( - )394كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :أهزَنخ ّلَْ رن أٌّد ٷخٽ :كيػنِ كڄْي ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أنٔخ ريٌح.
[.]4632 ،4512 ،4213
- 395كي ػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ،
٫ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽ:
رْنخ حٿنخّ رٸزخء ٳِ ٚٛس حٿٜزق ،اً ؿخءىڂ آص ٳٸخٽ :اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷي أنِٽ ٫ڀْو حٿڀْڀش ٷَآڅً ،ٷي أڃَ أڅ ّٔظٸزپ حٿټ٬زش ،ٳخٓظٸزڀٌىخً ،ٻخنض
ًؿٌىيڂ اٿَ حٿ٘ؤځ ،ٳخٓظيحًٍح اٿَ حٿټ٬زش.
[.]6824 ،4224 ،4223 ،4221 ،4220 ،4218
- 396كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٨يَ هڄٔخ ،ٳٸخٿٌح :أُّي ٳِ حٿٜٚس؟ ٷخٽً( :ڃخ
ًحٹ) .ٷخٿٌحٛ :ڀْض هڄٔخ ،ٳؼنَ ٍؿڀْوًٓ ،ـي ٓـيطْن.
[ٍ.]392 :
- ۱۱أتىاب انًساجذ.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :كٺ حٿزِحٵ رخٿْي ڃن حٿڄٔـي.
- 397كيػنخ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ نوخڃش ٳِ حٿٸزڀش ،ٳ٘ٶ ًٿٺ ٫ڀْو ،كظَ ٍثِ ٳِ
ًؿيو ،ٳٸخځ ٳلټو رْيه ،ٳٸخٽ( :اڅ أكيٻڂ اًح ٷخځ ٳِ ٚٛطو ،ٳبنو ّنخؿِ ٍرو ،أً ،اڅ
ٍرو رْنو ًرْن حٿٸزڀش ،ٳّ ٚزِٷن أكيٻڂ ٷزپ ٷزڀظوً ،ٿټن ٫ن ّٔخٍه أً طلض ٷيڃْو).
ػڂ أهٌ َ٣ٱ ٍىحثو ،ٳزٜٶ ٳْو ،ػڂ ٍى ر٠٬و ٫ڀَ ر ،ٞ٬ٳٸخٽ( :أً ّٴ٬پ ىټٌح).
[ً ،1156 ،508 ،407 ،403 ،402حن.]509 ،238 :َ٨
- 398كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ رٜخٷخ ٳِ ؿيحٍ حٿٸزڀش ،ٳلټو ،ػڂ أٷزپ ٫ڀَ
حٿنخّ ٳٸخٽ( :اًح ٻخڅ أكيٻڂ ّٜڀِ ،ٳّ ٚزٜٶ ٷزپ ًؿيو ،ٳبڅ حهلل ٷزپ ًؿيو اًح
ٛڀَ).
[.]5760 ،1155 ،720
- 399كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ٳِ ؿيحٍ حٿٸزڀش ڃوخ٣خ ،أً رٜخٷخ ،أً
نوخڃش ،ٳلټو.
- 2رخد :كٺ حٿڄوخ ١رخٿل َٜڃن حٿڄٔـي.
- 400كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :أهزَنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي :أهزَنخ حرن ٗيخد،
٫ن كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ًأرخ ْٓ٬ي كيػخه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ نوخڃش ٳِ ؿيحٍ حٿڄٔـي ،ٳظنخًٽ كٜخس
ٳلټيخ ،ٳٸخٽ( :اًح طنوڂ أكيٻڂ ،ٳّ ٚظنوڄن ٷزپ ًؿيو٫ ًٙ ،ن ّڄْنوً ،ٿْزٜٶ ٫ن
ّٔخٍه ،أً طلض ٷيڃو حٿٍَْٔ).
[.]406 ،404 ،401
ً٫ ٙن ّڄْنوً ،ٿْزٜٶ ٫ن ّٔخٍه ،أً طلض ٷيڃو حٿٍَْٔ).
[ٍ.]400 :
- 402كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٷظخىس ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ
ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ ٙ( :ظٴڀن أكيٻڂ رْن ّيّو٫ ًٙ ،ن ّڄْنوً ،ٿټن ٫ن
ّٔخٍه ،أً طلض ٍؿڀو).
[ٍ.]397 :
- 4رخد :ٿْزِٵ ٫ن ّٔخٍه أً طلض ٷيڃو حٿٍَْٔ.
- 403كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنخ ٷظخىس ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ حٿڄئڃن اًح ٻخڅ ٳِ حٿٜٚس ،ٳبنڄخ ّنخؿِ ٍرو،
ٳّ ٚزِٷن رْن ّيّو٫ ًٙ ،ن ّڄْنوً ،ٿټن ٫ن ّٔخٍه ،أً طلض ٷيڃو).
[ٍ.]397 :
- 404كيػنخ ٫ڀِ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن،
٫ن أرِ ْٓ٬ي:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أر َٜنوخڃش ٳِ ٷزڀش حٿڄٔـي ،ٳلټيخ رلٜخس ،ػڂ نيَ
أڅ ّزِٵ حٿَؿپ رْن ّيّو ،أً ٫ن ّڄْنوً ،ٿټن ٫ن ّٔخٍه ،أً طلض ٷيڃو حٿٍَْٔ.
ً٫ن حٿِىَُٓ ،ڄ ٪كڄْيح٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي :نلٌه.
[ٍ.]400 :
- 5رخد :ٻٴخٍس حٿزِحٵ ٳِ حٿڄٔـي.
- 405كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنخ ٷظخىس ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿزِحٵ ٳِ حٿڄٔـي هْ٤جشً ،ٻٴخٍطيخ ىٳنيخ).
- 6رخد :ىٳن حٿنوخڃش ٳِ حٿڄٔـي.
- 406كيػنخ آلٶ رن ن َٜٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ:
ٓڄ ٪أرخ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ٷخځ أكيٻڂ اٿَ حٿٜٚس،
ٳّ ٚزٜٶ أڃخڃو ،ٳبنڄخ ّنخؿِ حهلل ڃخ ىحځ ٳِ ڃٜٚه٫ ًٙ ،ن ّڄْنو ،ٳبڅ ٫ن ّڄْنو
ڃڀټخً ،ٿْزٜٶ ٫ن ّٔخٍه ،أً طلض ٷيڃو ،ٳْيٳنيخ).
[ٍ.]400 :
- 7رخد :اًح ريٍه حٿزِحٵ ٳڀْؤهٌ رَ٤ٱ ػٌرو.
- 407كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ُىَْ ٷخٽ :كيػنخ كڄْي٫ ،ن أنْ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ نوخڃش ٳِ حٿٸزڀش ،ٳلټيخ رْيهًٍ ،ثِ ڃنو ٻَحىش،
أً ٍثِ ٻَحىْظو ٿٌٿٺًٗ ،يطو ٫ڀْوً ،ٷخٽ( :اڅ أكيٻڂ اًح ٷخځ ٳِ ٚٛطو ،ٳبنڄخ
ّنخؿِ ٍرو ،أً ٍرو رْنو ًرْن ٷزڀظو ،ٳّ ٚزِٷن ٳِ ٷزڀظوً ،ٿټن ٫ن ّٔخٍه أً طلض
ٷيڃو) .ػڂ أهٌ َ٣ٱ ٍىحثو ،ٳزِٵ ٳْوًٍ ،ى ر٠٬و ٫ڀَ ر ،ٞ٬ٷخٽ( :أً ّٴ٬پ
ىټٌح).
[ٍ.]397 :
- 8رخد٨٫ :ش حٗڃخځ حٿنخّ ٳِ اطڄخځ حٿٜٚسًً ،ٻَ حٿٸزڀش.
- 408كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ىپ طًَڅ ٷزڀظِ ىينخ ،ٳٌحهلل ڃخ ّوٴَ ٫ڀِ
هٌ٘٫ټڂ ًٍ ٙٻٌ٫ټڂً ،انِ ٍٕحٻڂ ڃن ًٍحء ٧يَُ).
[.]708
- 409كيػنخ ّلَْ رن ٛخٿق ٷخٽ :كيػنخ ٳڀْق رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ىٚٽ رن ٫ڀِ٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
ٛڀَ رنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٚٛس ،ػڂ ٍٷِ حٿڄنزَ ،ٳٸخٽ ٳِ حٿٜٚس ًٳِ
حٿَٻٌ( :٩انِ ٍٕحٻڂ ڃن ًٍحثِ ٻڄخ أٍحٻڂ).
[.]6268 ،6103 ،716 ،709
- 9رخد :ىپ ّٸخٽ :ڃٔـي رنِ ٳٚڅ.
- 410كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓخرٶ رْن حٿوْپ حٿظِ أٟڄَص :ڃن حٿلٴْخء،
ًأڃيىخ ػنْش حٿٌىحًٓ ،٩خرٶ رْن حٿوْپ حٿظِ ٿڂ ط٠ڄَ ڃن حٿؼنْش اٿَ ڃٔـي رنِ
ٍُّٶً ،أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٻخڅ ٳْڄن ٓخرٶ ريخ.
[.]6905 ،2715 - 2713
- 10رخد :حٿٸٔڄشً ،ط٬ڀْٶ حٿٸنٌ ٳِ حٿڄٔـي.
ً - 411ٷخٽ ارَحىْڂ٫ ،ن ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أطِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڄخٽ ڃن حٿزلَّن ،ٳٸخٽ( :حنؼًَه ٳِ حٿڄٔـي)ً .ٻخڅ
أٻؼَ ڃخٽ أطِ رو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳوَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ اٿَ حٿٜٚس ًٿڂ ّڀظٲ اٿْو ،ٳڀڄخ ٷ َ٠حٿٜٚس ؿخء ٳـڀْ اٿْو ،ٳڄخ ٻخڅ ٍَّ
أكيح ا ٙأ٤٫خه ،اً ؿخءه حٿ٬زخّ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أ٤٫نِ ،ٳبنِ ٳخىّض نٴِٔ
ًٳخىّض ٫ٸْ ،ٚٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هٌ) .ٳلؼخ ٳِ ػٌرو ،ػڂ
ًىذ ّٸڀو ٳڀڂ ّٔظ ،٪٤ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃَ ر٠٬يڂ َّٳ٬و اٿِ ،ٷخٽ .)ٙ( :ٷخٽ:
ٳخٍٳ٬و أنض ٫ڀِ ،ٷخٽ .)ٙ( :ٳنؼَ ڃنو ،ػڂ ًىذ ّٸڀو ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃَ
ر٠٬يڂ َّٳ٬و ٫ڀِ ،ٷخٽ .)ٙ( :ٷخٽ :ٳخٍٳ٬و أنض ٫ڀِ ،ٷخٽ .)ٙ( :ٳنؼَ ڃنو ،ػڂ ًىذ
ّٸڀو ٳٸخٽّ :خٌٍٓٽ حهلل ڃَ ر٠٬يڂ َّٳ٬و ٫ڀِ ٷخٽ ٙ :ٳخٍٳ٬و أنض ٫ڀِ ٷخٽ ٙ :ٳنؼَ
ڃنو ػڂ حكظڄڀو ،ٳؤٿٸخه ٫ڀَ ٻخىڀو ،ػڂ حن٤ڀٶ ،ٳڄخ ُحٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّظز٬و رَٜه كظَ هٴِ ٫ڀْنخ٫ ،ـزخ ڃن كَٛو ،ٳڄخ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ًػڂ ڃنيخ ىٍىڂ.
[.]2994 ،2884
- 11رخد :ڃن ى٫خ ٿ٬٤خځ ٳِ حٿڄٔـي ًڃن أؿخد ٳْو.
- 412كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن آلٶ رن ٫زي حهلل:
ٓڄ ٪أنٔخ ٷخٽً :ؿيص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿڄٔـي ڃ٬و نخّ ،ٳٸڄض،
ٳٸخٽ ٿِ( :أٍٓڀٺ أرٌ ٣ڀلش) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٳٸخٽ( :ٿ٬٤خځ) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٳٸخٽ ٿڄن ڃ٬و:
(ٷٌڃٌح) .ٳخن٤ڀٶ ًحن٤ڀٸض رْن أّيّيڂ.
[.]6310 ،5135 ،5066 ،3385
- 12رخد :حٿٸ٠خء ًحٿڀ٬خڅ ٳِ حٿڄٔـي ،رْن حٿَؿخٽ ًحٿنٔخء.
- 413كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ
حرن ٗيخد٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي:
أڅ ٍؿ ٚٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل :أٍأّض ٍؿً ٚؿي ڃ ٪حڃَأطو ٍؿ ٚأّٸظڀو؟ ٳظ٫ٚنخ ٳِ
حٿڄٔـيً ،أنخ ٗخىي.
[.]7874 ،6764 ،6745 ،6462 ،5003 ،5002 ،4959 ،4469 ،4468
- 13رخد :اًح ىهپ رْظخ ّٜڀِ كْغ ٗخء ،أً كْغ أڃَّ ًٙ ،ظـْٔ.
- 414كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ڃلڄٌى رن حٿَرْ٫ ،٪ن ٫ظزخڅ رن ڃخٿٺ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أطخه ٳِ ڃنِٿو ،ٳٸخٽ( :أّن طلذ أڅ أٛڀِ ٿٺ ڃن
رْظٺ) .ٷخٽ :ٳؤَٗص ٿو اٿَ ڃټخڅ ،ٳټزَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٛ ،ٴٴنخ هڀٴو،
ٳٜڀَ ٍٻ٬ظْن.
[.]6539 ،6059 ،5086 ،4787 ،1130 ،804 ،803 ،654 ،636 ،415
- 14رخد :حٿڄٔخؿي ٳِ حٿزٌْص.
ًٛڀَ حٿزَحء رن ٫خُد ٳِ ڃٔـيه ٳِ ىحٍه ؿڄخ٫ش.
- 415كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ ٷخٽ :كيػنِ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد
ٷخٽ :أهزَنِ ڃلڄٌى رن حٿَرْ ٪حٕنٜخٍُ:
أڅ ٫ظزخڅ رن ڃخٿٺً ،ىٌ ڃن أٛلخد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃڄن ٗيي
ريٍح ڃن حٕنٜخٍ :أنو أطَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷي
أنټَص رً ،َُٜأنخ أٛڀِ ٿٸٌڃِ ،ٳبًح ٻخنض حٕڃ٤خٍٓ ،خٽ حٿٌحىُ حٿٌُ رْنِ
ًرْنيڂ ،ٿڂ أٓظ ٪٤أڅ آطِ ڃٔـيىڂ ٳؤٛڀِ ريڂًً ،ىىص ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،أنٺ طؤطْنِ
ٳظٜڀِ ٳِ رْظِ ،ٳؤطوٌه ڃٜڀَ ،ٷخٽ :ٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٓؤٳ٬پ اڅ ٗخء حهلل) .ٷخٽ ٫ظزخڅ :ٳٰيح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرٌ رټَ
كْن حٍطٴ ٪حٿنيخٍ ،ٳخٓظؤًڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤًنض ٿو ،ٳڀڂ ّـڀْ
كظَ ىهپ حٿزْض ،ػڂ ٷخٽ( :أّن طلذ أڅ أٛڀِ ڃن رْظٺ) .ٷخٽ :ٳؤَٗص اٿَ نخكْش
ڃن حٿزْض ،ٳٸخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳټزَ ،ٳٸڄنخ ٳٜٜٴنخ ،ٳٜڀَ
ٍٻ٬ظْن ػڂ ٓڀڂ ،ٷخٽً :كزٔنخه ٫ڀَ هَِّس ٛن٬نخىخ ٿو ،ٷخٽ :ٳؼخد ٳِ حٿزْض ٍؿخٽ
ڃن أىپ حٿيحٍ ًًً ٫يى ،ٳخؿظڄٌ٬ح ،ٳٸخٽ ٷخثپ ڃنيڂ :أّن ڃخٿٺ رن حٿيهْ٘ن أً حرن
حٿيه٘ن؟ ٳٸخٽ ر٠٬يڂً :ٿٺ ڃنخٳٶ ّ ٙلذ حهلل ًٌٍٓٿو ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٸپ ًٿٺ ،أ ٙطَحه ٷي ٷخٽ ٙاٿو ا ٙحهللَّّ ،ي رٌٿٺ ًؿو حهلل) .ٷخٽ:
حهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ ،ٷخٽ :ٳبنخ نٍَ ًؿيو ًنٜلْظو اٿَ حٿڄنخٳٸْن ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳبڅ حهلل ٷي كَځ ٫ڀَ حٿنخٍ ڃن ٷخٽ ٙاٿو ا ٙحهللّ ،زظِٰ رٌٿٺ
ًؿو حهلل).
ٷخٽ حرن ٗيخد ،ػڂ ٓؤٿض حٿلْٜن رن ڃلڄي حٕنٜخًٍُ ،ىٌ أكي رنِ ٓخٿڂً ،ىٌ
ڃن َٓحطيڂ٫ ،ن كيّغ ڃلڄٌى رن حٿَرْ ،٪ٳٜيٷو رٌٿٺ.
[ٍ.]414 :
- 15رخد :حٿظْڄن ٳِ ىهٌٽ حٿڄٔـي ًٯَْه.
ًٻخڅ حرن ٫ڄَ ّزيأ رَؿڀو حٿْڄنَ ،ٳبًح هَؽ ريأ رَؿڀو حٿٍَْٔ.
- 416كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕٗ٬غ رن ٓڀڂ٫ ،ن أرْو،
٫ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّلذ حٿظْڄن ڃخ حٓظ٤خ ،٩ٳِ ٗؤنو ٻڀو ،ٳِ ٣يٌٍه
ًطَؿڀو ًطن٬ڀو.
[ٍ.]166 :
- 16رخد :ىپ طنزٖ ٷزٌٍ ڃَ٘ٻِ حٿـخىڀْشًّ ،ظوٌ ڃټخنيخ ڃٔخؿي.
ٿٸٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿ٬ن حهلل حٿْيٌى ،حطوًٌح ٷزٌٍ أنزْخثيڂ ڃٔخؿي).
[ٍ.]1324 :
ًڃخ ّټَه ڃن حٿٜٚس ٳِ حٿٸزٌٍ.
ًٍأٍ ٫ڄَ ًأنْ رن ڃخٿٺ ّٜڀِ ٫ني ٷزَ ،ٳٸخٽ :حٿٸزَ حٿٸزًَ ،ٿڂ ّؤڃَه رخٗ٫خىس.
- 417كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ٫ ،ن
٫خث٘ش:
أڅ أځ كزْزش ًأځ ٓڀڄشً :ٻَطخ ٻنْٔش ٍأّنيخ رخٿلز٘ش ،ٳْيخ طٜخًَّ ،ٳٌٻَطخ ٿڀنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :اڅ أًٿجٺ ،اًح ٻخڅ ٳْيڂ حٿَؿپ حٿٜخٿق ٳڄخص ،رنٌح ٫ڀَ
ٷزَه ڃٔـيحًًٌٍٛ ،ح ٳْو طڀٺ حٿ ،ٌٍٜٳؤًٿجٺ َٗحٍ حٿوڀٶ ٫ني حهلل ٌّځ حٿٸْخڃش).
[.]3660 ،1276 ،424
- 418كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن أرِ حٿظْخف٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ،ٳنِٽ أ٫ڀَ حٿڄيّنش ٳِ كِ ّٸخٽ ٿيڂ رنٌ
٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ ،ٳؤٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْيڂ أٍرَ٘٫ ٪س ٿْڀش ،ػڂ أٍٓپ
اٿَ رنِ حٿنـخٍ ،ٳـخإًح ڃظٸڀيُ حٿٌْٔٱ ،ٻؤنِ أن َ٨اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
٫ڀَ ٍحكڀظوً ،أرٌ رټَ ٍىٳوً ،ڃٖ رنِ حٿنـخٍ كٌٿو ،كظَ أٿٸَ رٴنخء أرِ أٌّد،
ًٻخڅ ّلذ أڅ ّٜڀِ كْغ أىٍٻظو حٿٜٚسًّٜ ،ڀِ ٳِ ڃَحر ٞحٿٰنڂً ،أنو أڃَ
رزنخء حٿڄٔـي ،ٳؤٍٓپ اٿَ ڃٖ ڃن رنِ حٿنـخٍ ،ٳٸخٽّ( :خ رنِ حٿنـخٍ ػخڃنٌنِ
رلخث٤ټڂ ىٌح) .ٷخٿٌحً ٙ :حهلل ٙ ،ن٤ڀذ ػڄنو ا ٙاٿَ حهلل ،ٳٸخٽ أنْ :ٳټخڅ ٳْو ڃخ
أٷٌٽ ٿټڂ ،ٷزٌٍ حٿڄَ٘ٻْنً ،ٳْو هَدً ،ٳْو نوپ ،ٳؤڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رٸزٌٍ حٿڄَ٘ٻْن ٳن٘زض ،ػڂ رخٿوَد ٳٌّٔضً ،رخٿنوپ ٳٸ ،٪٤ٳٜٴٌح حٿنوپ ٷزڀش
حٿڄٔـيً ،ؿ٬ڀٌح ٠٫خىطْو حٿلـخٍسً ،ؿ٬ڀٌح ّنٸڀٌڅ حٿٜوَ ًىڂ َّطـًِڅً ،حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ٬يڂً ،ىٌ ّٸٌٽ:
حٿڀيڂ ٙهَْ ا ٙهَْ حٓهَس * ٳخٯٴَ ٿٖنٜخٍ ًحٿڄيخؿَس.
[.]3717 ،2627 ،2622 ،2619 ،2000 ،1769
- 17رخد :حٿٜٚس ٳِ ڃَحر ٞحٿٰنڂ.
- 419كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ حٿظْخف٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٳِ ڃَحر ٞحٿٰنڂ ،ػڂ ٓڄ٬ظو ر٬ي ّٸٌٽ :ٻخڅ
ّٜڀِ ٳِ ڃَحر ٞحٿٰنڂ ،ٷزپ أڅ ّزنَ حٿڄٔـي.
[ٍ.]232 :
- 18رخد :حٿٜٚس ٳِ ڃٌح ٪ٟحٗرپ.
- 420كيػنخ ٛيٷش رن حٿٴ٠پ ٷخٽ :أهزَنخ ٓڀْڄخڅ رن كْخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٫زْي حهلل،
٫ن نخٳ ٪ٷخٽ:
ٍأّض حرن ٫ڄَ ّٜڀِ اٿَ رَْ٬هً .ٷخٽٍ :أّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴ٬ڀو.
[.]485
- 19رخد :ڃن ٛڀَ ًٷيحڃو طنٌٍ أً نخٍ ،أً ِٗء ڃڄخ ّ٬زي ،ٳؤٍحى رو حهلل.
ًٷخٽ حٿِىَُ :أهزَنِ أنْ ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂَٟ٫( :ض ٫ڀِ
حٿنخٍ ًأنخ أٛڀِ).
[ٍ.]93 :
- 421كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ،
٫ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٷخٽ:
حنؤٴض حٿ٘ڄْ ،ٳٜڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٷخٽٍ( :أّض حٿنخٍ ،ٳڀڂ
أٍ ڃن َ٨ٻخٿٌْځ ٷ ٢أٳ.)٪٨
[ٍ.]29 :
- 20رخد :ٻَحىْش حٿٜٚس ٳِ حٿڄٸخرَ.
- 422كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حؿ٬ڀٌح ٳِ رٌْطټڂ ڃن ٚٛطټڂ ًٙ ،طظوًٌىخ ٷزٌٍح).
[.]1131
[ٍ.]328 :
- 24رخد :نٌځ حٿڄَأس ٳِ حٿڄٔـي.
- 428كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش:
أڅ ًٿْيس ٻخنض ٌٓىحء ٿلِ ڃن حٿَ٬د ،ٳؤ٫ظٸٌىخ ٳټخنض ڃ٬يڂ ،ٷخٿض :ٳوَؿض
ٛزْش ٿيڂ٫ ،ڀْيخ ًٗخف أكڄَ ڃن ٌٍْٓ ،ٷخٿض :ٳٌ٬ٟظو ،أً ًٷ ٪ڃنيخ ،ٳڄَص رو
كيّخس ًىٌ ڃڀٸَ ،ٳلٔزظو ٿلڄخ ٳو٤ٴظو ،ٷخٿض :ٳخٿظڄٌٔه ٳڀڂ ّـيًه ،ٷخٿض :ٳخطيڄٌنِ
رو ،ٷخٿض :ٳ٤ٴٸٌح ّٴظٌ٘څ ،كظَ ٳظٌ٘ح ٷزڀيخ ،ٷخٿضً :حهلل انِ ٿٸخثڄش ڃ٬يڂ ،اً ڃَص
حٿليّخس ٳؤٿٸظو ،ٷخٿض :ٳٌٷ ٪رْنيڂ ،ٷخٿض :ٳٸڀض :ىٌح حٿٌُ حطيڄظڄٌنِ رو٫ُ ،ڄظڂ ًأنخ
ڃنو رَّجشً ،ىٌ ًح ىٌ ،ٷخٿض :ٳـخءص اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤٓڀڄض،
ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳټخڅ ٿيخ هزخء ٳِ حٿڄٔـي أً كٴٖ ،ٷخٿض :ٳټخنض طؤطْنِ ٳظليع
٫نيُ ،ٷخٿض :ٳ ٚطـڀْ ٫نيُ ڃـڀٔخ ،ا ٙٷخٿض:
ًٌّځ حٿٌٗخف ڃن أ٫خؿْذ ٍرنخ * أ ٙانو ڃن رڀيس حٿټٴَ أنـخنِ
ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳٸڀض ٿيخ :ڃخ ٗؤنٺ ٙ ،طٸ٬يّن ڃ ِ٬ڃٸ٬يح ا ٙٷڀض ىٌح؟ ٷخٿض :ٳليػظنِ
ريٌح حٿليّغ.
[.]3623
- 25رخد :نٌځ حٿَؿخٽ ٳِ حٿڄٔـي.
ًٷخٽ أرٌ ٷٚرش٫ ،ن أنْ :ٷيځ ٍى ٢ڃن ٫ټپ٫ ،ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳټخنٌح ٳِ حٿٜٴش.
[ٍ.]6419 :
ًٷخٽ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَ :ٻخڅ أٛلخد حٿٜٴش حٿٴٸَحء.
[ٍ.]577 :
- 429كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ ٪ٷخٽ:
أهزَنِ ٫زي حهلل :أنو ٻخڅ ّنخځً ،ىٌ ٗخد أِ٫د ٙأىپ ٿو ٳِ ڃٔـي حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[.]6626 ،6625 ،6613 ،3531 ،3530 ،1105 ،1070
- 430كيػنخ ٷْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ كخُځ٫ ،ن أرِ كخُځ،
٫ن ٓيپ رن ٓ٬ي ٷخٽ:
ؿخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْض ٳخ٣ڄش ،ٳڀڂ ّـي ٫ڀْخ ٳِ حٿزْض ،ٳٸخٽ( :أّن
حرن ٫ڄٺ) .ٷخٿض :ٻخڅ رْنِ ًرْنو ِٗء ،ٳٰخٟزنِ ٳوَؽ ،ٳڀڂ ّٸپ ٫نيُ ،ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗنٔخڅ( :حن َ٨أّن ىٌ) .ٳـخء ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
ىٌ ٳِ حٿڄٔـي ٍحٷي ،ٳـخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ڃ٤٠ـ ،٪ٷي ٓٸ٢
ٍىحإه ٫ن ٗٸوً ،أٛخرو طَحد ،ٳـ٬پ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڄٔلو ٫نو
- 431كيػنخ ٌّٓٲ رن َْٔ٫ٷخٽ :كيػنخ حرن ٳْ٠پ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ كخُځ،
٫ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٍأّض ٓزْ٬ن ڃن أٛلخد حٿٜٴش ،ڃخ ڃنيڂ ٍؿپ ا٫ ٙڀْو ٍىحء ،اڃخ اُحٍ ًاڃخ
ٻٔخء ،ٷي ٍرٌ٤ح ٳِ أ٫نخٷيڂ ،ٳڄنيخ ڃخ ّزڀٮ نٜٲ حٿٔخٷْنً ،ڃنيخ ڃخ ّزڀٮ حٿټ٬زْن،
ٳْـڄ٬و رْيه ،ٻَحىْش أڅ طٍَ ٌٍ٫طو.
- 26رخد :حٿٜٚس اًح ٷيځ ڃن ٓٴَ.
ًٷخٽ ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷيځ ڃن ٓٴَ ،ريأ رخٿڄٔـي
ٳٜڀَ ٳْو.
[ٍ.]4156 :
- 432كيػنخ هٚى رن ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ڃٔ َ٬ٷخٽ :كيػنخ ڃلخٍد رن ىػخٍ٫ ،ن
ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخٽ:
أطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٳِ حٿڄٔـي ،ٷخٽ ڃٔ :َ٬أٍحه ٷخٽٟ :لَ،
ٳٸخٽٛ( :پ ٍٻ٬ظْن)ً .ٻخڅ ٿِ ٫ڀْو ىّن ،ٳٸ٠خنِ ًُحىنِ.
[،2805 ،2706 ،2569 ،2463 ،2338 ،2264 ،2255 ،2185 ،1991
،5052 ،4949 - 4947 ،4792 ،4791 ،3826 ،2924 ،2923 ،2921
.]6024
- 27رخد :اًح ىهپ حٿڄٔـي ٳڀَْٻٍ ٪ٻ٬ظْن.
- 433كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫خڃَ رن ٫زي حهلل رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ٓڀْڂ حٿٍِٷِ٫ ،ن أرِ ٷظخىس حٿٔڀڄِ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ىهپ أكيٻڂ حٿڄٔـي ٳڀَْٻٍ ٪ٻ٬ظْن
ٷزپ أڅ ّـڀْ).
[.]1110
- 28رخد :حٿليع ٳِ حٿڄٔـي.
- 434كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿڄٚثټش طٜڀِ ٫ڀَ أكيٻڂ ،ڃخ ىحځ ٳِ
ڃٜٚه حٿٌُ ٛڀَ ٳْو ،ڃخٿڂ ّليع ٳْو ،طٸٌٽ حٿڀيڂ حٯٴَ ٿو ،حٿڀيڂ حٍكڄو).
[.]3057 ،628
- 29رخد :رنْخڅ حٿڄٔـي.
ًٷخٽ أرٌ ْٓ٬ي :ٻخڅ ٓٸٲ حٿڄٔـي ڃن ؿَّي حٿنوپً .أڃَ ٫ڄَ رزنخء حٿڄٔـيً ،ٷخٽ:
أٻن حٿنخّ ڃن حٿڄً ،َ٤اّخٹ أڅ طلڄَ أً طٜٴَ ،ٳظٴظن حٿنخًّ .ٷخٽ أنّْ :ظزخىٌڅ
ريخ ،ػڂ ٬ّ ٙڄًَنيخ ا ٙٷڀًْ .ٚٷخٽ حرن ٫زخّ :ٿظِهَٳنيخ ٻڄخ ُهَٳض حٿْيٌى
ًحٿنٜخٍٍ.
- 435كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ رن ٓ٬ي ٷخٽ :كيػنِ
أرِ٫ ،ن ٛخٿق رن ٻْٔخڅ ٷخٽ :كيػنخ نخٳ :٪أڅ ٫زي حهلل أهزَه:
أڅ حٿڄٔـي ٻخڅ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃزنْخ رخٿڀزنًٓ ،ٸٴو
حٿـَّي٫ً ،ڄيه ه٘ذ حٿنوپ ،ٳڀڂ ِّى ٳْو أرٌ رټَ ْٗجخًُ ،حى ٳْو ٫ڄًَ ،رنخه ٫ڀَ
رنْخنو ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڀزن ًحٿـَّيً ،أ٫خى ٫ڄيه ه٘زخ ،ػڂ
ٯَْه ٫ؼڄخڅ ،ٳِحى ٳْو ُّخىس ٻؼَْسً ،رنَ ؿيحٍه رخٿلـخٍس حٿڄنٸٌٗش ًحٿٸٜشً ،ؿ٬پ
٫ڄيه ڃن كـخٍس ڃنٸٌٗشًٓ ،ٸٴو رخٿٔخؽ.
- 30رخد :حٿظ٬خًڅ ٳِ رنخء حٿڄٔـي.
ًٷٌٽ حهلل ً ِ٫ؿپ{ :ڃخ ٻخڅ ٿڀڄَ٘ٻْن أڅ ّ٬ڄًَح ڃٔخؿي حهلل ٗخىيّن ٫ڀَ أنٴٔيڂ
رخٿټٴَ أًٿجٺ كز٤ض أ٫ڄخٿيڂ ًٳِ حٿنخٍ ىڂ هخٿيًڅ ،انڄخ ّ٬ڄَ ڃٔخؿي حهلل ڃن آڃن
رخهلل ًحٿٌْځ حٓهَ ًأٷخځ حٿٜٚس ًآطَ حٿِٻخس ًٿڂ ّوٖ ا ٙحهلل ٳ َٔ٬أًٿجٺ أڅ ّټٌنٌح
ڃن حٿڄيظيّن} /حٿظٌرش./18 ،17 :
- 436كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ڃوظخٍ ٷخٽ :كيػنخ هخٿي حٿلٌحء،
٫ن ٫ټَڃش :ٷخٽ ٿِ حرن ٫زخّ ًٙرنو ٫ڀِ :حن٤ڀٸخ اٿَ أرِ ْٓ٬ي ،ٳخٓڄ٬خ ڃن
كيّؼو ،ٳخن٤ڀٸنخ ،ٳبًح ىٌ ٳِ كخثّٜ ٢ڀلو ،ٳؤهٌ ٍىحءه ٳخكظزَ ،ػڂ أن٘ؤ ّليػنخ،
كظَ أطَ ًٻَ رنخء حٿڄٔـي ،ٳٸخٽ :ٻنخ نلڄپ ٿزنش ٿزنش٫ً ،ڄخٍ ٿزنظْن ٿزنظْن ،ٳَآه
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳْنٴ ٞحٿظَحد ٫نوًّ ،ٸٌٽًّ( :ق ٫ڄخٍ ،طٸظڀو حٿٴجش
حٿزخٯْشّ ،يٌ٫ىڂ اٿَ حٿـنشًّ ،يٌ٫نو اٿَ حٿنخٍ) .ٷخٽّ :ٸٌٽ ٫ڄخٍ :أ ًٌ٫رخهلل ڃن
حٿٴظن.
[.]2657
- 31رخد :حٓٙظ٬خنش رخٿنـخٍ ًحٿٜنخ ٩ٳِ أٌ٫حى حٿڄنزَ ًحٿڄٔـي.
- 437كيػنخ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ ٷخٽ:
ر٬غ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حڃَأس( :ڃَُ ٯٚڃٺ حٿنـخٍ٬ّ ،ڄپ ٿِ
أٌ٫حى ،أؿڀْ ٫ڀْين).
[ٍ.]370 :
- 438كيػنخ هٚى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن أّڄن٫ ،ن أرْو٫ ،ن ؿخرَ:
أڅ حڃَأس ٷخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أ ٙأؿ٬پ ٿٺ ْٗجخ طٸ٬ي ٫ڀْو ،ٳبڅ ٿِ ٯٚڃخ نـخٍح؟
ٷخٽ( :اڅ ٗجض) .ٳ٬ڄڀض حٿڄنزَ.
[.]3392 ،3391 ،1989 ،876
- 32رخد :ڃن رنَ ڃٔـيح.
- 439كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ :كيػنِ حرن ًىذ :أهزَنِ ٫ڄًَ :أڅ رټَْح كيػو:
أڅ ٫خٛڂ رن ٫ڄَ رن ٷظخىس كيػو :أنو ٓڄ٫ ٪زْي حهلل حٿوٌٙنِ:
أنو ٓڄ٫ ٪ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ّٸٌٽ٫ ،ني ٷٌٽ حٿنخّ ٳْو كْن رنَ ڃٔـي حٿٌَٓٽ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :انټڂ أٻؼَطڂً ،انِ ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن رنَ
ڃٔـيح -ٷخٽ رټَْ :كٔزض أنو ٷخٽ ّ -زظِٰ رو ًؿو حهلل ،رنَ حهلل ٿو ڃؼڀو ٳِ حٿـنش).
- 33رخدّ :ؤهٌ رنٌٜٽ حٿنزپ اًح ڃَ ٳِ حٿڄٔـي.
- 440كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷپ :ٷڀض ٿ٬ڄًَ:
أٓڄ٬ض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ّٸٌٽ :ڃَ ٍؿپ ٳِ حٿڄٔـي ًڃ٬و ٓيخځ ،ٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃٔٺ رنٜخٿيخ).
[.]6663 ،6662
- 34رخد :حٿڄًٍَ ٳِ حٿڄٔـي.
- 441كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ أرٌ رَىس رن
٫زي حهلل ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ رَىس٫ ،ن أرْو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ڃَ ٳِ ِٗء
ڃن ڃٔخؿينخ ،أً أٌٓحٷنخ ،رنزپ ،ٳڀْؤهٌ ٫ڀَ نٜخٿيخ٬ّ ٙ ،ٸَ رټٴو ڃٔڀڄخ).
[.]6664
- 35رخد :حٿ٘ َ٬ٳِ حٿڄٔـي.
- 442كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ حٿلټڂ رن نخٳ ٪ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ:
أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ:
أنو ٓڄ ٪كٔخڅ رن ػخرض حٕنٜخٍُ ّٔظ٘يي أرخ ىََّس :أن٘يٹ حهلل ،ىپ ٓڄ٬ض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽّ :خ كٔخڅ ،أؿذ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،حٿڀيڂ أّيه رًَف حٿٸيّ) .ٷخٽ أرٌ ىََّس :ن٬ڂ.
[.]5800 ،3040
- 36رخد :أٛلخد حٿلَحد ٳِ حٿڄٔـي.
- 443كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن
حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ:
أڅ ٫خث٘ش ٷخٿض :ٿٸي ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃخ ٫ڀَ رخد كـَطِ
ًحٿلز٘ش ّڀ٬زٌڅ ٳِ حٿڄٔـيًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظَنِ رَىحثو،
أن َ٨اٿَ ٿ٬زيڂُ .حى ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ حرن ًىذ :أهزَنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن
ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿضٍ :أّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿلز٘ش
ّڀ٬زٌڅ رلَحريڂ.
[.]4938 ،4894 ،3716 ،3337 ،2750 ،944 ،909 ،907
- 37رخدً :ٻَ حٿزًْ ٪حٿَ٘حء ٫ڀَ حٿڄنزَ ٳِ حٿڄٔـي.
- 444كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫ڄَس٫ ،ن ٫خث٘ش
ٷخٿض:
أطض رََّس طٔؤٿيخ ٳِ ٻظخرظيخ ،ٳٸخٿض :اڅ ٗجض أْ٤٫ض أىڀٺ ًّټٌڅ حٿٌٙء ٿِ،
ًٷخٽ أىڀيخ :اڅ ٗجض أْ٤٫ظيخ ڃخ رٸِ ً -ٷخٽ ٓٴْخڅ ڃَس :اڅ ٗجض أ٫ظٸظيخ ًّ -ټٌڅ
حٿٌٙء ٿنخ .ٳڀڄخ ؿخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻَطو ًٿٺ ،ٳٸخٽ( :حرظخْ٫يخ
ٳؤ٫ظٸْيخ ،ٳبڅ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ) .ػڂ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿڄنزَ
ً -ٷخٽ ٓٴْخڅ ڃَس :ٳ٬ٜي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿڄنزَ -ٳٸخٽ( :ڃخ
رخٽ أٷٌحځ ّ٘ظٌَ٣څ ًَٗ٣خ ٿْٔض ٳِ ٻظخد حهلل ،ڃن حٗظَ٣َٗ ١خ ٿْْ ٳِ ٻظخد
حهلل ٳڀْْ ٿوً ،اڅ حٗظَ ١ڃخثش ڃَس).
ٷخٽ ٫ڀِ :ٷخٽ ّلَْ٫ً ،زي حٿٌىخد٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫ڄَسً .ٷخٽ ؿ٬ٴَ رن ٌ٫څ،
٫ن ّلَْ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَس ٷخٿضٓ :ڄ٬ض ٫خث٘شًٍ .حه ڃخٿٺ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن
٫ڄَس :أڅ رََّسً ،ٿڂ ٌّٻَ٬ٛ :ي حٿڄنزَ.
[،2439 ،2426 - 2424 ،2422 ،2421 ،2399 ،2060 ،2047 ،1422
،6377 ،6373 ،6370 ،6339 ،4980 ،2584 ،2579 ،2576 ،2568
.]6379
- 38رخد :حٿظٸخً ِٟحٿڄُٚڃش ٳِ حٿڄٔـي.
- 445كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ٫ ،ن ٻ٬ذ:
أنو طٸخ َٟحرن أرِ كيٍى ىّنخ ٻخڅ ٿو ٫ڀْو ٳِ حٿڄٔـي ،ٳخٍطٴ٬ض أٌٛحطيڄخ كظَ
ٓڄ٬يخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٳِ رْظو ،ٳوَؽ اٿْيڄخ ،كظَ ٻ٘ٲ
ٓـٲ كـَطو ،ٳنخىٍّ( :خ ٻ٬ذ) .ٷخٽ( :ٿزْٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ ٪ٟ( :ڃن ىّنٺ
ىٌح)ً .أًڃؤ اٿْو :أُ حٿ٘ ،َ٤ٷخٽ :ٿٸي ٳ٬ڀض ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٷڂ ٳخٷ٠و).
[.]2563 ،2559 ،2292 ،2286 ،459
- 39رخد :ٻنْ حٿڄٔـيً ،حٿظٸخ ١حٿوَٵ ًحٿٸٌٍ ًحٿْ٬يحڅ.
- 446كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أرِ ٍحٳ،٪
٫ن أرِ ىََّس:
أڅ ٍؿ ٚأٌٓى ،أً حڃَأس ٌٓىحء ،ٻخڅ ّٸڂ حٿڄٔـي ،ٳڄخص ،ٳٔؤٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٫نو ،ٳٸخٿٌح :ڃخص ،ٷخٽ( :أٳ ٚٻنظڂ آًنظڄٌنِ رو ،ىٿٌنِ ٫ڀَ ٷزَه ،أً ٷخٽ
ٷزَىخ) .ٳؤطَ ٷزَىخ ٳٜڀَ ٫ڀْيخ.
[.]1272 ،448
- 40رخد :طلَّڂ طـخٍس حٿوڄَ ٳِ حٿڄٔـي.
- 447كيػنخ ٫زيحڅ٫ ،ن أرِ كڄِس٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃٔڀڂ٫ ،ن ڃًَٔٵ٫ ،ن
٫خث٘ش ٷخٿض:
ٿڄخ نِٿض حّٓخص ڃن ٌٍٓس حٿزٸَس ٳِ حٿَرخ ،هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ
حٿڄٔـي ٳٸَأىن ٫ڀَ حٿنخّ ،ػڂ كَځ طـخٍس حٿوڄَ.
[.]4269 - 4266 ،2113 ،1978
- 41رخد :حٿويځ ٳِ حٿڄٔـي.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ{ :نٌٍص ٿٺ ڃخ ٳِ ر٤نِ ڃلٍَح} /آٽ ٫ڄَحڅ :/35 :ٿڀڄٔـي
ّويڃو.
- 448كيػنخ أكڄي رن ًحٷي ٷخٽ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أرِ ٍحٳ٫ ،٪ن أرِ
ىََّس:
أڅ حڃَأس ،أً ٍؿ ،ٚٻخنض طٸڂ حٿڄٔـي ًٙ ،أٍحه ا ٙحڃَأس ،ٳٌٻَ كيّغ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ٛڀَ ٫ڀَ ٷزَه.
[ٍ.]446 :
- 42رخد :حَْٕٓ أً حٿَّٰڂ َّر ٢ٳِ حٿڄٔـي.
- 449كيػنخ آلٶ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :أهزَنخ ًٍف ًڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن
ڃلڄي رن ُّخى٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٷخٽ:
(اڅ ٫ٴَّظخ ڃن حٿـن طٴڀض ٫ڀِ حٿزخٍكش -أً ٻڀڄش نلٌىخ -ٿْٸ٫ ٪٤ڀِ حٿٜٚس،
ٳؤڃټننِ حهلل ڃنو ،ٳؤٍىص أڅ أٍر٤و اٿَ ٓخٍّش ڃن ٌٓحٍُ حٿڄٔـي ،كظَ طٜزلٌح
ًطنًَ٨ح اٿْو ٻڀټڂ ،ٳٌٻَص ٷٌٽ أهِ ٓڀْڄخڅٍ{ :د حٯٴَ ٿِ ًىذ ٿِ ڃڀټخ ٙ
ّنزِٰ ٕكي ڃن ر٬يُ}) .ٷخٽ ًٍف :ٳَىه هخٓجخ.
[.]4530 ،3241 ،3110 ،1152
- 43رخد :حٙٯظٔخٽ اًح أٓڀڂًٍ ،ر ٢حَْٕٓ أّ٠خ ٳِ حٿڄٔـي.
ًٻخڅ َّٗق ّؤڃَ حٿَّٰڂ أڅ ّلزْ اٿَ ٓخٍّش حٿڄٔـي.
- 450كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي:
ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٷخٽ:
ر٬غ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْ ٚٷزپ نـي ،ٳـخءص رَؿپ ڃن رنِ كنْٴشّ ،ٸخٽ
ٿو ػڄخڃش رن أػخٽ ،ٳَرٌ٤ه رٔخٍّش ڃن ٌٓحٍُ حٿڄٔـي ،ٳوَؽ اٿْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :أ٣ڀٸٌح ػڄخڃش) .ٳخن٤ڀٶ اٿَ نوپ ٷَّذ ڃن حٿڄٔـي ،ٳخٯظٔپ ػڂ
ىهپ حٿڄٔـي ،ٳٸخٽ :أٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،أڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهلل.
[.]4114 ،2291 ،2290 ،457
- 44رخد :حٿوْڄش ٳِ حٿڄٔـي ٿڀڄًَ َٟٯَْىڂ.
- 451كيػنخ ُٻَّخء رن ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حهلل رن نڄَْ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
أْٛذ ٓ٬ي ٌّځ حٿونيٵ ٳِ حٕٻلپ ،ٳَ٠د حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْڄش ٳِ
حٿڄٔـي ،ٿٌْ٬ىه ڃن ٷَّذ ،ٳڀڂ َّ٫يڂً ،ٳِ حٿڄٔـي هْڄش ڃن رنِ ٯٴخٍ ،ا ٙحٿيځ
ّْٔپ اٿْيڂ ،ٳٸخٿٌحّ :خ أىپ حٿوْڄش ،ڃخ ىٌح حٿٌُ ّؤطْنخ ڃن ٷزڀټڂ؟ ٳبًح ٓ٬ي ًٌّٰ
ؿَكو ىڃخ ،ٳڄخص ٳْيخ.
[.]3896 ،3688
- 45رخد :اىهخٽ حٿز َْ٬ٳِ حٿڄٔـي ٿڀ٬ڀش.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ٣ :خٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ر.َْ٬
[ٍ.]1530 :
- 452كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن رن
نٌٳپ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ُّنذ رنض أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٷخٿض:
ٗټٌص اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنِ أٗظټِ ،ٷخٽٌ٣( :ٳِ ڃن ًٍحء
حٿنخّ ًأنض ٍحٻزش) .ٳ٤ٴضًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ اٿَ ؿنذ
حٿزْضّ ،ٸَأ رخٿً ٌٍ٤ٻظخد ڃٔ.ٌٍ٤
[.]4572 ،1552 ،1546 ،1540
45ڃټٍَ -رخد :اىهخٽ حٿز َْ٬ٳِ حٿڄٔـي ٿڀ٬ڀش.
- 453كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬خً رن ى٘خځ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ٷظخىس
ٷخٽ :كيػنخ أنْ:
أڅ ٍؿڀْن ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،هَؿخ ڃن ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٿْڀش ڃ٨ڀڄشً ،ڃ٬يڄخ ڃؼپ حٿڄٜزخكْنْ٠ّ ،جخڅ رْن أّيّيڄخ ،ٳڀڄخ
حٳظَٷخٛ ،خٍ ڃ ٪ٻپ ًحكي ڃنيڄخ ًحكي ،كظَ أطَ أىڀو.
[.]3594 ،3440
- 46رخد :حٿوٌهش ًحٿڄڄَ ٳِ حٿڄٔـي.
- 454كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٳڀْق ٷخٽ :كيػنخ أرٌ حٿن٫ ،َ٠ن ٫زْي رن
كنْن٫ ،ن رَٔ رن ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٷخٽ:
ه٤ذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :اڅ حهلل هَْ ٫زيح رْن حٿينْخ ًرْن ڃخ ٫نيه،
ٳخهظخٍ ڃخ ٫ني حهلل) .ٳزټَ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸڀض ٳِ نٴِٔ :ڃخ ّزټِ ىٌح
حٿْ٘ن؟ اڅ ّټن حهلل هَْ ٫زيح رْن حٿينْخ ًرْن ڃخ ٫نيه ،ٳخهظخٍ ڃخ ٫ني حهلل ،ٳټخڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىٌ حٿ٬زيً ،ٻخڅ أرٌ رټَ أ٫ڀڄنخ ،ٷخٽّ( :خ أرخ رټَ ٙ
طزٺ ،اڅ أڃن حٿنخّ ٫ڀِ ٳِ ٛلزظو ًڃخٿو أرِ رټًَ ،ٿٌ ٻنض ڃظوٌح هڀْ ٚڃن أڃظِ
ٕطوٌص أرخ رټًَ ،ٿټن أهٌس حٗٓٚځ ًڃٌىطوّ ٙ ،زٸْن ٳِ حٿڄٔـي رخد آ ٙي ،اٙ
رخد أرِ رټَ).
[.]3691 ،3454
- 455كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي حٿـ٬ٴِ ٷخٽ :كيػنخ ًىذ رن ؿََّ ٷخٽ :كيػنخ أرِ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ّ٬ڀَ رن كټْڂ٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ڃَٟو حٿٌُ ڃخص ٳْو٫ ،خٛزخ ٍأٓو
روَٷش ،ٳٸ٬ي ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :انو ٿْْ ڃن حٿنخّ أكي
أڃن ٫ڀِ ٳِ نٴٔو ًڃخٿو ڃن أرِ رټَ رن أرِ ٷلخٳشً ،ٿٌ ٻنض ڃظوٌح ڃن حٿنخّ
هڀْٙ ٚطوٌص أرخ رټَ هڀًْ ،ٚٿټن هڀش حٗٓٚځ أٳ٠پٓ ،يًح ٫نِ ٻپ هٌهش ٳِ
ىٌح حٿڄٔـي ،ٯَْ هٌهش أرِ رټَ).
[.]6357 ،3457 ،3456
- 47رخد :حٕرٌحد ًحٿٰڀٶ ٿڀټ٬زش ًحٿڄٔخؿي.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :ٷخٽ ٿِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ :ٷخٽ
ٿِ حرن ڃڀټْشّ :خ ٫زي حٿڄڀٺ ،ٿٌ ٍأّض ڃٔخؿي حرن ٫زخّ ًأرٌحريخ.
- 456كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ًٷظْزش ٷخ :ٙكيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷيځ ڃټش ،ٳي٫خ ٫ؼڄخڅ رن ٣ڀلش ،ٳٴظق حٿزخد ،ٳيهپ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،رٚٽً ،أٓخڃش رن ُّي٫ً ،ؼڄخڅ رن ٣ڀلش ،ػڂ أٯڀٶ
حٿزخد ،ٳڀزغ ٳْو ٓخ٫ش ،ػڂ هَؿٌح .ٷخٽ حرن ٫ڄَ :ٳزيٍص ٳٔؤٿض ر ،ٙٚٳٸخٽٛ :ڀَ
ٳْو ،ٳٸڀض :ٳِ أُ؟ ٷخٽ :رْن حٌٕٓ٤حنظْن .ٷخٽ حرن ٫ڄَ :ٳٌىذ ٫ڀِ أڅ أٓؤٿو ٻڂ
ٛڀَ.
[ٍ.]388 :
- 48رخد :ىهٌٽ حٿڄَ٘ٹ حٿڄٔـي.
- 457كيػنخ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس
ّٸٌٽ:
ر٬غ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْ ٚٷزپ نـي ،ٳـخءص رَؿپ ڃن رنِ كنْٴش،
ّٸخٽ ٿو ػڄخڃش رن أػخٽ ،ٳَرٌ٤ه رٔخٍّش ڃن ٌٓحٍُ حٿڄٔـي.
[ٍ.]450 :
- 49رخدٍ :ٳ ٪حٿٌٜص ٳِ حٿڄٔخؿي.
- 458كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ حٿـْ٬ي رن ٫زي
حٿَكڄن ٷخٽ :كيػنِ ِّّي رن هْٜٴش٫ ،ن حٿٔخثذ رن ِّّي ٷخٽ:
ٻنض ٷخثڄخ ٳِ حٿڄٔـي ،ٳلٜزنِ ٍؿپ ،ٳنَ٨ص ٳبًح ٫ڄَ رن حٿو٤خد ،ٳٸخٽ :حًىذ
ٳؤطنِ ريٌّن ،ٳـجظو ريڄخ ،ٷخٽ :ڃن أنظڄخ ،أً ڃن أّن أنظڄخ؟ ٷخ :ٙڃن أىپ حٿ٤خثٲ،
ٷخٽ :ٿٌ ٻنظڄخ ڃن أىپ حٿزڀي ًٕؿ٬ظټڄخ ،طَٳ٬خڅ أٌٛحطټڄخ ٳِ ڃٔـي ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 459كيػنخ أكڄي ٷخٽ :كيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٌّنْ رن ِّّي٫ ،ن حرن
ٗيخد :كيػنِ ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ ،أڅ ٻ٬ذ أهزَه:
أنو طٸخ َٟحرن أرِ كيٍى ىّنخ ٿو ٫ڀْو ،ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ
حٿڄٔـي ،ٳخٍطٴ٬ض أٌٛحطيڄخ ،كظَ ٓڄ٬يخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٳِ
رْظو ،ٳوَؽ اٿْيڄخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ ٻ٘ٲ ٓـٲ كـَطو،
ًنخىٍّ( :خ ٻ٬ذ رن ڃخٿٺّ ،خ ٻ٬ذ) .ٷخٽ :ٿزْٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳؤٗخٍ رْيه أڅ٪ٟ( :
حٿ٘ َ٤ڃن ىّنٺ) .ٷخٽ ٻ٬ذ :ٷي ٳ٬ڀض ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ٷڂ ٳخٷ٠و).
[ٍ.]445 :
- 50رخد :حٿلڀٶ ًحٿـڀٌّ ٳِ حٿڄٔـي.
- 461/460كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٓؤٽ ٍؿپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٫ڀَ حٿڄنزَ :ڃخ طٍَ ٳِ ٚٛس حٿڀْپ؟
ٷخٽ( :ڃؼنَ ڃؼنَ ،ٳبًح هِ٘ حٿٜزق ٛڀَ ًحكيس ،ٳؤًطَص ٿو ڃخ ٛڀَ)ً .انو ٻخڅ
ّٸٌٽ :حؿ٬ڀٌح آهَ ٚٛطټڂ ًطَح ،ٳبڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڃَ رو.
( - )461كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ:
أڅ ٍؿ ٚؿخء اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ّو٤ذ ،ٳٸخٽ :ٻْٲ ٚٛس حٿڀْپ؟
ٳٸخٽ( :ڃؼنَ ڃؼنَ ،ٳبًح هْ٘ض حٿٜزق ٳؤًطَ رٌحكيس ،طٌطَ ٿٺ ڃخ ٷي ٛڀْض).
ٷخٽ حٿٌٿْي رن ٻؼَْ :كيػنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :أڅ حرن ٫ڄَ كيػيڂ :أڅ ٍؿ ٚنخىٍ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٳِ حٿڄٔـي.
[.]1086 ،950 ،948 ،946
- 462كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن آلٶ رن ٫زي حهلل رن أرِ
٣ڀلش :أڅ أرخ ڃَس ڃٌٿَ ٫ٸْپ رن أرِ ٣خٿذ أهزَه٫ :ن أرِ ًحٷي حٿڀْؼِ ٷخٽ:
رْنڄخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿڄٔـي ،ٳؤٷزپ ػٚػش نٴَ ،ٳؤٷزپ حػنخڅ اٿَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًًىذ ًحكي :ٳؤڃخ أكيىڄخ ٳَأٍ ٳَؿش ٳـڀًْ ،أڃخ
حٓهَ ٳـڀْ هڀٴيڂ ،ٳڀڄخ ٳَ٭ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أ ٙأهزَٻڂ ٫ن
حٿؼٚػش؟ أڃخ أكيىڂ ٳؤًٍ اٿَ حهلل ٳآًحه حهللً ،أڃخ حٓهَ ٳخٓظلْخ ٳخٓظلْخ حهلل ڃنوً ،أڃخ
حٓهَ ٳؤ َٝ٫ٳؤ َٝ٫حهلل ٫نو).
[ٍ.]66 :
- 51رخد :حٓٙظڀٸخء ٳِ حٿڄٔـيً ،ڃي حٿَؿپ.
- 463كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زخى رن طڄْڂ٫ ،ن
٫ڄو:
أنو ٍأٍ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃٔظڀٸْخ ٳِ حٿڄٔـيً ،ح٬ٟخ اكيٍ ٍؿڀْو
٫ڀَ حٕهٍَ.
ً٫ن حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ ٷخٽ :ٻخڅ ٫ڄَ ً٫ؼڄخڅ ّٴٚ٬څ ًٿٺ.
[.]5929 ،5624
- 52رخد :حٿڄٔـي ّټٌڅ ٳِ حٿَّ٤ٶ ڃن ٯَْ ٍَٟرخٿنخّ.
- 55رخد :حٿڄٔخؿي حٿظِ ٫ڀَ َ٣ٵ حٿڄيّنشً ،حٿڄٌح ٪ٟحٿظِ ٛڀَ ٳْيخ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 470/469كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ حٿڄٸيڃِ ٷخٽ :كيػنخ ٳْ٠پ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ:
كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش ٷخٽ:
ٍأّض ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل ّظلٍَ أڃخٻن ڃن حٿَّ٤ٶ ٳْٜڀِ ٳْيخًّ ،ليع أڅ أرخه ٻخڅ
ّٜڀِ ٳْيخً ،أنو ٍأٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٳِ طڀٺ حٕڃټنش.
ًكيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ :أنو ٻخڅ ّٜڀِ ٳِ طڀٺ حٕڃټنشًٓ .ؤٿض ٓخٿڄخ ،ٳٚ
أ٫ڀڄو اً ٙحٳٶ نخٳ٬خ ٳِ حٕڃټنش ٻڀيخ ،ا ٙأنيڄخ حهظڀٴخ ٳِ ڃٔـي رَ٘ٱ حٿًَكخء.
( - )470كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ ٝٷخٽ :كيػنخ ڃٌَٓ رن
٫ٸزش٫ :ن نخٳ :٪أڅ ٫زي حهلل أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخڅ ّنِٽ رٌُ حٿلڀْٴش كْن ّ٬ظڄًَ ،ٳِ كـظو
كْن كؾ ،طلض ٓڄَس ،ٳِ ڃٌ ٪ٟحٿڄٔـي حٿٌُ رٌُ حٿلڀْٴشً ،ٻخڅ اًح ٍؿ ٪ڃن
ٯًِ ،ٻخڅ ٳِ طڀٺ حٿَّ٤ٶ ،أً كؾ أً ٫ڄَس ،ىز ٢ڃن ر٤ن ًحى ،ٳبًح ٧يَ ڃن ر٤ن
ًحى ،أنخم رخٿز٤لخء حٿظِ ٫ڀَ ٗٴَْ حٿٌحىُ حٿَ٘ٷْش ،ٳ َّ٬ػڂ كظَ ّٜزق ،ٿْْ
٫ني حٿڄٔـي حٿٌُ رلـخٍس٫ ًٙ ،ڀَ حٕٻڄش حٿظِ ٫ڀْيخ حٿڄٔـي ،ٻخڅ ػڂ هڀْؾ ّٜڀِ
٫زي حهلل ٫نيه ،ٳِ ر٤نو ٻؼذ ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػڂ ّٜڀِ ،ٳيكخ
حٿْٔپ ٳْو رخٿز٤لخء ،كظَ ىٳن ًٿٺ حٿڄټخڅ ،حٿٌُ ٻخڅ ٫زي حهلل ّٜڀِ ٳْو.
ًأڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ كيػو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ كْغ حٿڄٔـي
حٿ ،َْٰٜحٿٌُ ىًڅ حٿڄٔـي حٿٌُ رَ٘ٱ حٿًَكخءً ،ٷي ٻخڅ ٫زي حهلل ّ٬ڀڂ حٿڄټخڅ
حٿٌُ ٻخڅ ٛڀَ ٳْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ ،ٸٌٽ :ػڂ ٫ن ّڄْنٺ ،كْن طٸٌځ ٳِ
حٿڄٔـي طٜڀًًِ ،ٿٺ حٿڄٔـي ٫ڀَ كخٳش حٿَّ٤ٶ حٿْڄنًَ ،أنض ًحىذ اٿَ ڃټش ،رْنو
ًرْن حٿڄٔـي حٕٻزَ ٍڃْش رلـَ ،أً نلٌ ًٿٺ.
ًأڅ حرن ٫ڄَ ٻخڅ ّٜڀِ اٿَ حٿَ٬ٵ حٿٌُ ٫ني ڃنظٜٲ حٿًَكخءًً ،ٿٺ حٿَ٬ٵ
حنظيخء َ٣ٳو ٫ڀَ كخٳش حٿَّ٤ٶ ،ىًڅ حٿڄٔـي حٿٌُ رْنو ًرْن حٿڄنَٜٱً ،أنض
ًحىذ اٿَ ڃټشً ،ٷي حرظنِ ػڂ ڃٔـي ،ٳڀڂ ّټن ٫زي حهلل ّٜڀِ ٳِ ًٿٺ حٿڄٔـي ،ٻخڅ
ّظَٻو ٫ن ّٔخٍه ًًٍحءهًّٜ ،ڀِ أڃخڃو اٿَ حٿَ٬ٵ نٴٔوً .ٻخڅ ٫زي حهلل ًَّف ڃن
حٿًَكخء ،ٳّٜ ٚڀِ حٿ٨يَ كظَ ّؤطِ ًٿٺ حٿڄټخڅ ،ٳْٜڀِ ٳْو حٿ٨يًَ ،اًح أٷزپ ڃن
ڃټش ،ٳبڅ ڃَ رو ٷزپ حٿٜزق رٔخ٫ش ،أً ڃن آهَ حٿٔلَ َّ٫ ،كظَ ّٜڀِ ريخ
حٿٜزق.
ًأڅ ٫زي حهلل كيػو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخڅ ّنِٽ طلض َٓكش ٟوڄش،
ىًڅ حٿًَّؼش٫ ،ن ّڄْن حٿَّ٤ٶ ًًؿخه حٿَّ٤ٶ ،ٳِ ڃټخڅ ر٤ق ٓيپ ،كظَ ّٴِ٠
ڃن أٻڄش ىًّن رَّي حٿًَّؼش رڄْڀْنً ،ٷي حنټَٔ أٚ٫ىخ ٳخنؼنَ ٳِ ؿٌٳيخً ،ىِ
ٷخثڄش ٫ڀَ ٓخٵً ،ٳِ ٓخٷيخ ٻؼذ ٻؼَْس.
ًأڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ كيػو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٛ ،ڀَ ٳِ َ٣ٱ طڀ٬ش ڃن
ًٍحء حٿَ٬ؽً ،أنض ًحىذ اٿَ ى٠زش٫ ،ني ًٿٺ حٿڄٔـي ٷزَحڅ أً ػٚػش٫ ،ڀَ حٿٸزٌٍ
ٍٟڂ ڃن كـخٍس ٫ن ّڄْن حٿَّ٤ٶ٫ ،ني ٓڀڄخص حٿَّ٤ٶ ،رْن أًٿجٺ حٿٔڀڄخص ،ٻخڅ
٫زي حهلل ًَّف ڃن حٿَ٬ؽ ،ر٬ي أڅ طڄْپ حٿ٘ڄْ رخٿيخؿَس ،ٳْٜڀِ حٿ٨يَ ٳِ ًٿٺ
حٿڄٔـي.
ًأڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ كيػو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،نِٽ ٫ني َٓكخص ٫ن
ّٔخٍ حٿَّ٤ٶ ،ٳِ ڃْٔپ ىًڅ ىًََٗ ،ٿٺ حٿڄْٔپ ٛٙٶ رټَح ٩ىََٗ ،رْنو ًرْن
حٿَّ٤ٶ ٷَّذ ڃن ٯڀٌسً .ٻخڅ ٫زي حهلل ّٜڀِ اٿَ َٓكش ،ىِ أٷَد حٿَٔكخص اٿَ
حٿَّ٤ٶً ،ىِ أٌ٣ٿين.
ًأڅ ٫زي حهلل كيػو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخڅ ّنِٽ ٳِ حٿڄْٔپ حٿٌُ ٳِ
أىنَ ڃَ حٿ٨يَحڅ ،ٷزپ حٿڄيّنش ،كْن ّيز ٢ڃن حٿٜٴَحًحصّ ،نِٽ ٳِ ر٤ن ًٿٺ
حٿڄْٔپ ٫ن ّٔخٍ حٿَّ٤ٶً ،أنض ًحىذ اٿَ ڃټش ،ٿْْ رْن ڃنِٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًرْن حٿَّ٤ٶ اٍ ٙڃْش رلـَ.
ًأڅ ٫زي حهلل كيػو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخڅ ّنِٽ رٌُ ًّ ،ٌٍ٣زْض
كظَ ّٜزقّٜ ،ڀِ حٿٜزق كْن ّٸيځ ڃټشً ،ڃٜڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًٿٺ ٫ڀَ أٻڄش ٯڀْ٨ش ،ٿْْ ٳِ حٿڄٔـي حٿٌُ رنِ ػڂً ،ٿټن أٓٴپ ڃن ًٿٺ ٫ڀَ أٻڄش
ٯڀْ٨ش.
ًأڅ ٫زي حهلل كيػو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٓظٸزپ ٳَٟظِ حٿـزپ ،حٿٌُ رْنو
ًرْن حٿـزپ حٿٌّ٤پ نلٌ حٿټ٬زش ،ٳـ٬پ حٿڄٔـي حٿٌُ رنِ ػڂ ّٔخٍ حٿڄٔـي رَ٤ٱ
حٕٻڄشً ،ڃٜڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٓٴپ ڃنو ٫ڀَ حٕٻڄش حٿٌٔىحء ،طي ٩ڃن
حٕٻڄش َ٘٫س أًٍ ٩أً نلٌىخ ،ػڂ طٜڀِ ڃٔظٸزپ حٿٴَٟظْن ڃن حٿـزپ حٿٌُ رْنٺ
ًرْن حٿټ٬زش.
[.]1443
- 473كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٌ٫څ رن أرِ ؿلْٴش ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرِ أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ريڂ رخٿز٤لخء ًرْن ّيّو ٫نِس،
ٻنض آطِ ڃٓ ٪ڀڄش رن حٕٻٌ ،٩ٳْٜڀِ ٫ني حٌٕٓ٤حنش حٿظِ ٫ني حٿڄٜلٲ ،ٳٸڀض:
ّخ أرخ ڃٔڀڂ ،أٍحٹ طظلٍَ حٿٜٚس ٫ني ىٌه حٌٕٓ٤حنش؟ ٷخٽ :ٳبنِ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظلٍَ حٿٜٚس ٫نيىخ.
- 481كيػنخ ٷزْٜش ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ٫خڃَ٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
ٿٸي ٍأّض ٻزخٍ أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّزظيًٍڅ حٿٌٔحٍُ ٫ني حٿڄَٰد،
ًُحى ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن أنْ :كظَ ّوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[.]599
- 7رخد :حٿٜٚس رْن حٿٌٔحٍُ ٳِ ٯَْ ؿڄخ٫ش.
- 484/482كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٷخٽ:
ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿزْضً ،حٓخڃش رن ُّي٫ً ،ؼڄخڅ رن ٣ڀلشً ،رٚٽ،
ٳؤ٣خٽ ،ػڂ هَؽ ،ٻنض أًٽ حٿنخّ ىهپ ٫ڀَ أػَه ،ٳٔؤٿض ر ٙٚأّن ٛڀَ؟ ٷخٽ :رْن
حٿ٬ڄٌىّن حٿڄٸيڃْن.
( - )483كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن
٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ حٿټ٬زشً ،أٓخڃش رن ُّيً ،رٚٽ٫ً ،ؼڄخڅ
رن أرِ ٣ڀلش حٿلـزِ ،ٳؤٯڀٸيخ ٫ڀْوً ،ڃټغ ٳْيخ ،ٳٔؤٿض ر ٙٚكْن هَؽ :ڃخ ٛن٪
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :ؿ٬پ ٫ڄٌىح ٫ن ّٔخٍه٫ً ،ڄٌىح ٫ن ّڄْنوً ،ػٚػش
أ٫ڄيس ًٍحءهً ،ٻخڅ حٿزْض ٌّڃجٌ ٫ڀَ ٓظش أ٫ڄيس ،ػڂ ٛڀَ.
ًٷخٽ ٿنخ آڄخْ٫پ :كيػنِ ڃخٿٺ ًٷخٽ٫ :ڄٌىّن ٫ن ّڄْنو.
( - )484كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٟڄَس ٷخٽ :كيػنخ ڃٌَٓ رن
٫ٸزش٫ ،ن نخٳ:٪
أڅ ٫زي حهلل ٻخڅ اًح ىهپ حٿټ٬زش ،ڃَ٘ ٷزپ ًؿيو كْن ّيهپً ،ؿ٬پ حٿزخد ٷزپ
٧يَه ،ٳڄَ٘ كظَ ّټٌڅ رْنو ًرْن حٿـيحٍ حٿٌُ ٷزپ ًؿيو ٷَّزخ ڃن ػٚػش أًٍ٩
ٛڀَّ ،ظٌهَ حٿڄټخڅ حٿٌُ أهزَه رو رٚٽ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٳْو.
ٷخٽً :ٿْْ ٫ڀَ أكينخ رؤّ ،اڅ ٛڀَ ٳِ أُ نٌحكِ حٿزْض ٗخء.
[ٍ.]388 :
- 8رخد :حٿٜٚس اٿَ حٿَحكڀش ًحٿزً َْ٬حٿ٘ـَ ًحٿَكپ.
- 485كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ حٿڄٸيڃِ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أنو ٻخڅ ٍّ َٝ٬حكڀظو ٳْٜڀِ اٿْيخ ،ٷڀض :أٳَأّض اًح ىزض حٿَٻخد؟ ٷخٽ :ٻخڅ
ّخهٌ ىٌح حٿَكپ ٳْ٬يٿو ،ٳْٜڀِ اٿَ آهَطو ،أً ٷخٽ ڃئهَهً ،ٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍِٟ
ّ٘ظٰپ ،ٳٸي ٷخٽ ُّي رن ػخرض :ڃخ رخٿْض ،اڅ حٿَؿپ ّ ٙٸٚٛ ٪٤س حٿَؿپ.
- 489كيػنخ آڄخْ٫پ رن هڀْپ :كيػنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃٔڀڂ،
ّ٬نِ حرن ٛزْق٫ ،ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش:
أنو ًٻَ ٫نيىخ ڃخ ّٸ ٪٤حٿٜٚس ،ٳٸخٿٌحّ :ٸ٬٤يخ حٿټڀذ ًحٿلڄخٍ ًحٿڄَأس ،ٷخٿض :ٿٸي
ؿ٬ڀظڄٌنخ ٻٚرخ ،ٿٸي ٍأّض حٿنزِ ٫ڀْو حٿٔٚځ ّٜڀًِ ،انِ ٿزْنو ًرْن حٿٸزڀشً ،أنخ
ڃ٤٠ـ٬ش ٫ڀَ حٿََّٔ ،ٳظټٌڅ ٿِ حٿلخؿش ،ٳؤٻَه أڅ أٓظٸزڀو ،ٳؤنٔپ انٔ.ٙٚ
ً٫ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش :نلٌه.
[ٍ.]486 :
- 13رخد :حٿٜٚس هڀٲ حٿنخثڂ.
- 490كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ٫خث٘ش
ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ًأنخ ٍحٷيس ،ڃ٬ظَٟش ٫ڀَ ٳَحٗو ،ٳبًح أٍحى
أڅ ٌّطَ أّٸ٨نِ ٳؤًطَص.
[ً ،952حن.]486 :َ٨
- 14رخد :حٿظ ٩ٌ٤هڀٲ حٿڄَأس.
- 491كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿن ،َ٠ڃٌٿَ ٫ڄَ رن
٫زْي حهلل٫ ،ن أرِ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ أنيخ ٷخٿض:
ٻنض أنخځ رْن ّيُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٍؿ ُٚٳِ ٷزڀظو ،ٳبًح ٓـي
ٯڄِنِ ،ٳٸز٠ض ٍؿڀِ ،ٳبًح ٷخځ رٔ٤ظيڄخ ،ٷخٿضً :حٿزٌْص ٌّڃجٌ ٿْْ ٳْيخ
ڃٜخرْق.
[ٍ.]375 :
- 15رخد :ڃن ٷخٽ ّ ٙٸ ٪٤حٿٜٚس ِٗء.
- 492كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚٷخٽ :كيػنخ أرِ ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽ :كيػنخ
ارَحىْڂ٫ ،ن حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش .ٷخٽ حٕ٫ڄًٖ :كيػنِ ڃٔڀڂ٫ ،ن ڃًَٔٵ٫ ،ن
٫خث٘ش:
ًٻَ ٫نيىخ ڃخ ّٸ ٪٤حٿٜٚس ،حٿټڀذ ًحٿلڄخٍ ًحٿڄَأس ،ٳٸخٿضٗ :زيظڄٌنخ رخٿلڄَ
ًحٿټٚدً ،حهلل ،ٿٸي ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀًِ ،انِ ٫ڀَ حٿََّٔ،
رْنو ًرْن حٿٸزڀش ڃ٤٠ـ٬ش ،ٳظزيً ٿِ حٿلخؿش ،ٳؤٻَه أڅ أؿڀْ ،ٳؤًًُ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤنٔپ ڃن ٫ني ٍؿڀْو.
[ٍ.]486 :
- 493كيػنخ آلٶ ٷخٽ :أهزَنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنِ حرن أهِ حرن
ٗيخد:
أنو ٓؤٽ ٫ڄو ٫ن حٿٜٚس ّٸ٬٤يخ ِٗء؟ ٳٸخٽّ ٙ :ٸ٬٤يخ ِٗء ،أهزَنِ ًَ٫س رن
حٿِرَْ :أڅ ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿض :ٿٸي ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌځ ٳْٜڀِ ڃن حٿڀْپً ،انِ ٿڄ٬ظَٟش رْنو ًرْن حٿٸزڀش٫ ،ڀَ ٳَحٕ
أىڀو.
[ٍ.]375 :
- 16رخد :اًح كڄپ ؿخٍّش َْٰٛس ٫ڀَ ٫نٸو ٳِ حٿٜٚس.
- 494كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫خڃَ رن ٫زي حهلل رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ٓڀْڂ حٿٍِٷِ٫ ،ن أرِ ٷظخىس حٕنٜخٍُ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀًِ ،ىٌ كخڃپ أڃخڃو رنض ُّنذ ،رنض
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٕ ،رِ حٿ٬خ ٙرن حٿَرْ ٪رن ٫زي ٗڄْ ،ٳبًح ٓـي
ً٬ٟيخً ،اًح ٷخځ كڄڀيخ.
[.]5650
- 17رخد :اًح ٛڀَ اٿَ ٳَحٕ ٳْو كخث.ٞ
- 496/495كيػنخ ٫ڄًَ رن ٍُحٍس ٷخٽ :أهزَنخ ىْ٘ڂ٫ ،ن حٿْ٘زخنِ٫ ،ن ٫زي حهلل
رن ٗيحى رن حٿيخى ٷخٽ:
أهزَطنِ هخٿظِ ڃْڄٌنش رنض حٿلخٍع ٷخٿض :ٻخڅ ٳَحِٗ كْخٽ ڃٜڀَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳَرڄخ ًٷ ٪ػٌرو ٫ڀِ ًأنخ ٫ڀَ ٳَحِٗ.
( - )496كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن ُّخى ٷخٽ :كيػنخ حٿْ٘زخنِ
ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ٗيحى ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃْڄٌنش طٸٌٽ :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّٜڀًِ ،أنخ اٿَ ؿنزو نخثڄش ،ٳبًح ٓـي أٛخرنِ ػٌروً ،أنخ كخث.ٞ
ًُحى ڃٔيى ٫ن هخٿي ٷخٽ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ حٿْ٘زخنًِ :أنخ كخث.ٞ
[ٍ.]326 :
- 18رخد :ىپ ّٰڄِ حٿَؿپ حڃَأطو ٫ني حٿٔـٌى ٿټِ ّٔـي.
- 497كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنخ
حٿٸخٓڂ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
رٔجڄخ ٫يٿظڄٌنخ رخٿټڀذ ًحٿلڄخٍ ،ٿٸي ٍأّظنِ ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّٜڀًِ ،أنخ ڃ٤٠ـ٬ش رْنو ًرْن حٿٸزڀش ،ٳبًح أٍحى أڅ ّٔـي ٯڄِ ٍؿڀِ ،ٳٸز٠ظيڄخ.
[ٍ.]486 :
- 19رخد :حٿڄَأس طَ٤ف ٫ن حٿڄٜڀِ ْٗجخ ڃن حًٍٕ.
- 498كيػنخ أكڄي رن آلٶ حٿٌٍٔڃخٍُ ٷخٽ :كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ
آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلٶ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ٫ ،ن ٫زي حهلل ٷخٽ:
رْنڄخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخثڂ ّٜڀِ ٫ني حٿټ٬زشً ،ؿڄ ٪ٷَّٖ ٳِ
ڃـخٿٔيڂ ،اً ٷخٽ ٷخثپ ڃنيڂ :أ ٙطنًَ٨څ اٿَ ىٌح حٿڄَحثِ ،أّټڂ ّٸٌځ اٿَ ؿًٍِ آٽ
ٳٚڅ ،ٳْ٬ڄي اٿَ ٳَػيخ ًىڃيخ ًٓٚىخ ،ٳْـِء رو ،ػڂ ّڄيڀو ،كظَ اًح ٓـي٬ًٟ ،و
رْن ٻظٴْو؟ ٳخنز٬غ أٗٸخىڂ ،ٳڀڄخ ٓـي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٬ٟو رْن
ٻظٴْوً ،ػزض حٿنزِ ٓخؿيح ،ٳ٠لټٌح كظَ ڃخٽ ر٠٬يڂ اٿَ ر ٞ٬ڃن حٿ٠لٺ،
ٳخن٤ڀٶ ڃن٤ڀٶ اٿَ ٳخ٣ڄش ٫ڀْيخ حٿٔٚځً ،ىِ ؿٌَّّش ،ٳؤٷزڀض طًٔ ،َ٬ػزض حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓخؿيح ،كظَ أٿٸظو ٫نوً ،أٷزڀض ٫ڀْيڂ طٔزيڂ ،ٳڀڄخ ٷٌٍٓ َ٠ٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٜٚس ،ٷخٽ( :حٿڀيڂ ٫ڀْٺ رٸَّٖ ،حٿڀيڂ ٫ڀْٺ رٸَّٖ ،حٿڀيڂ
٫ڀْٺ رٸَّٖ) .ػڂ ٓڄَ( :حٿڀيڂ ٫ڀْٺ ر٬ڄًَ رن ى٘خځ٫ً ،ظزش رن ٍرْ٬شًْٗ ،زش رن
ٍرْ٬شً ،حٿٌٿْي رن ٫ظزشً ،أڃْش رن هڀٲ٫ً ،ٸزش رن أرِ ڃ٫ً ،٢ْ٬ڄخٍس رن حٿٌٿْي).
ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳٌحهلل ،ٿٸي ٍأّظيڂ ٌّ َ٫َٛځ ريٍ ،ػڂ ٓلزٌح اٿَ حٿٸڀْذ ،ٷڀْذ ريٍ،
ػڂ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :أطز ٪أٛلخد حٿٸڀْذ ٿ٬نش).
[ٍ.]237 :
ڃن ٍرْ٬شً ،ٿٔنخ نٜپ اٿْٺ ا ٙٳِ حٿ٘يَ حٿلَحځ ،ٳڄَنخ رِ٘ء نؤهٌه ٫نٺً ،نيٌ٫
اٿْو ڃن ًٍحءنخ ،ٳٸخٽ( :آڃَٻڂ رؤٍرً ،٪أنيخٻڂ ٫ن أٍر :٪حّٗڄخڅ رخهلل) .ػڂ ٳَٔىخ
ٿيڂٗ( :يخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًأنِ ٌٍٓٽ حهللً ،اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسً ،أڅ
طئىًح اٿِ هڄْ ڃخ ٯنڄظڂً ،أنيَ ٫ن حٿيرخءً ،حٿلنظڂً ،حٿڄٸًَْ ،حٿنٸَْ).
[ٍ.]53 :
- 2رخد :حٿزْ٬ش ٫ڀَ اٷخڃش حٿٜٚس.
- 501كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ
ٷْْ٫ ،ن ؿََّ رن ٫زي حهلل ٷخٽ:
رخّ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسً ،حٿنٜق
ٿټپ ڃٔڀڂ.
[ٍ.]57 :
- 3رخد :حٿٜٚس ٻٴخٍس.
- 502كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ ٷخٽ :كيػنخ ٗٸْٶ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
كٌّٴش ٷخٽ:
ٻنخ ؿڀٌٓخ ٫ني ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸخٽ :أّټڂ ّلٴ ٦ٷٌٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿٴظنش؟ ٷڀض :أنخ ،ٻڄخ ٷخٿو .ٷخٽ :انٺ ٫ڀْو -أً ٫ڀْيخ -ٿـَُء ،ٷڀض:
ٳظنش حٿَؿپ ٳِ أىڀو ًڃخٿو ًًٿيه ًؿخٍه ،طټٴَىخ حٿٜٚس ًحٿٌٜځ ًحٿٜيٷش ًحٕڃَ
ًحٿنيِ ،ٷخٽ :ٿْْ ىٌح أٍّيً ،ٿټن حٿٴظنش حٿظِ طڄٌؽ ٻڄخ ّڄٌؽ حٿزلَ ،ٷخٽ :ٿْْ
٫ڀْٺ ڃنيخ رؤّ ّخ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،اڅ رْنٺ ًرْنيخ رخد ڃٰڀٸخ ،ٷخٽ :أّټَٔ أځ ّٴظق؟
ٷخٽّ :ټَٔ ،ٷخٽ :اًح ّٰ ٙڀٶ أريح ،ٷڀنخ :أٻخڅ ٫ڄَ ّ٬ڀڂ حٿزخد؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٻڄخ أڅ ىًڅ
حٿٰي حٿڀْڀش ،انِ كيػظو رليّغ ٿْْ رخٕٯخٿْ .٢ٳيزنخ أڅ نٔؤٽ كٌّٴش ،ٳؤڃَنخ ڃًَٔٷخ
ٳٔؤٿو ،ٳٸخٽ :حٿزخد ٫ڄَ.
[.]6683 ،3393 ،1796 ،1368
- 503كيػنخ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ٫ ،٪ن ٓڀْڄخڅ حٿظْڄِ٫ ،ن أرِ ٫ؼڄخڅ
حٿنييُ٫ ،ن حرن ڃٌٔ٬ى:
أڅ ٍؿ ٚأٛخد ڃن حڃَأس ٷزڀش ،ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَه ،ٳؤنِٽ حهلل:
{أٷڂ حٿٜٚس َ٣ٳِ حٿنيخٍ ًُٿٴخ ڃن حٿڀْپ اڅ حٿلٔنخص ٌّىزن حٿْٔجخص} .ٳٸخٽ
حٿَؿپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٿِ ىٌح؟ ٷخٽ( :ٿـڄْ ٪أڃظِ ٻڀيڂ).
[.]4410
- 4رخد :ٳ٠پ حٿٜٚس ٿٌٷظيخ.
- 504كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ى٘خځ رن ٫زي حٿڄڀٺ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :حٿٌٿْي رن حٿِْ٬حٍ
أهزَنِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ٫ڄًَ حٿْ٘زخنِ ّٸٌٽ :كيػنخ ٛخكذ ىٌه حٿيحًٍ ،أٗخٍ اٿَ
- 523كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن آلٶ رن ٫زي حهلل رن أرِ ٣ڀلش،
٫ن أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
ٻنخ نٜڀِ حٿ ،َٜ٬ػڂ ّوَؽ حٗنٔخڅ اٿَ رنِ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ ،ٳْـيىڂ ّٜڀٌڅ
حٿ.َٜ٬
[.]526
- 524كيػنخ حرن ڃٸخطپ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ رټَ رن ٫ؼڄخڅ رن
ٓيپ رن كنْٲ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ أڃخڃش ّٸٌٽ:
ٛڀْنخ ڃ٫ ٪ڄَ رن ر٬ي حٿ ِِّ٬حٿ٨يَ ،ػڂ هَؿنخ كظَ ىهڀنخ ٫ڀَ أنْ رن ڃخٿٺ،
ٳٌؿينخه ّٜڀِ حٿ ،َٜ٬ٳٸڀضّ :خ ٫ڂ ،ڃخ ىٌه حٿٜٚس حٿظِ ٛڀْض؟ ٷخٽ :حٿ،َٜ٬
ًىٌه ٚٛس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿظِ ٻنخ نٜڀِ ڃ٬و.
- 525كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ أنْ رن ڃخٿٺ
ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ حٿً َٜ٬حٿ٘ڄْ ڃَطٴ٬ش كْش ،ٳٌْىذ
حٿٌحىذ اٿَ حٿٌ٬حٿِ ،ٳْؤطْيڂ ًحٿ٘ڄْ ڃَطٴ٬شً ،ر ٞ٬حٿٌ٬حٿِ ڃن حٿڄيّنش ٫ڀَ
أٍر٬ش أڃْخٽ ،أً نلٌه.
[.]6898
- 526كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أنْ رن
ڃخٿٺ ٷخٽ:
ٻنخ نٜڀِ حٿ ،َٜ٬ػڂ ٌّىذ حٿٌحىذ ڃنخ اٿَ ٷزخء ،ٳْؤطْيڂ ًحٿ٘ڄْ ڃَطٴ٬ش.
[ٍ.]523 :
- 13رخد :اػڂ ڃن ٳخطظو حٿ.َٜ٬
- 527كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿٌُ طٴٌطو ٚٛس حٿ ،َٜ٬ٻؤنڄخ ًطَ أىڀو
ًڃخٿو).
- 14رخد :اػڂ ڃن طَٹ حٿ.َٜ٬
- 528كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ ٫ن
أرِ ٷٚرش٫ ،ن أرِ حٿڄڀْق ٷخٽ :ٻنخ ڃ ٪رَّيس ٳِ ٯًِس ،ٳِ ٌّځ ًُ ٯْڂ ،ٳٸخٽ:
رټًَح رٜٚس حٿ َٜ٬ٳبڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن طَٹ ٚٛس حٿَٜ٬
ٳٸي كز٫ ٢ڄڀو)
[]569
- 15رخد :ٳ٠پ ٚٛس حٿ.َٜ٬
- 529كيػنخ حٿلڄْيُ ٷخٽ :كيػنخ ڃًَحڅ رن ڃ٬خًّش ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن
ٷْْ٫ ،ن ؿََّ ٷخٽ:
ٻنخ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳن َ٨اٿَ حٿٸڄَ ٿْڀش ٬ّ -نِ حٿزيٍ -ٳٸخٽ( :انټڂ
ٓظًَڅ ٍرټڂ ،ٻڄخ طًَڅ ىٌح حٿٸڄَ ٙ ،ط٠خڃٌڅ ٳِ ٍإّظو ،ٳبڅ حٓظ٬٤ظڂ أڅ ٙ
طٰڀزٌح ٫ڀَ ٚٛس ٷزپ ٣ڀٌ ٩حٿ٘ڄْ ًٷزپ ٯًَريخ ٳخٳ٬ڀٌح) .ػڂ ٷَأًٓ{ :زق رلڄي
ٍرٺ ٷزپ ٣ڀٌ ٩حٿ٘ڄْ ًٷزپ حٿًَٰد}.
ٷخٽ آڄخْ٫پ :حٳ٬ڀٌح ٙ :طٴٌطنټڂ.
[.]6997 ،4570 ،547
- 530كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ّظ٬خٷزٌڅ ٳْټڂ :ڃٚثټش رخٿڀْپ ًڃٚثټش رخٿنيخًٍّ ،ـظڄٌ٬څ ٳِ ٚٛس حٿٴـَ ًٚٛس
حٿ ،َٜ٬ػڂ َّ٬ؽ حٿٌّن رخطٌح ٳْټڂ ،ٳْٔؤٿيڂ ًىٌ أ٫ڀڂ ريڂ :ٻْٲ طَٻظڂ ٫زخىُ؟
ٳْٸٌٿٌڅ :طَٻنخىڂ ًىڂ ّٜڀٌڅً ،أطْنخىڂ ًىڂ ّٜڀٌڅ).
[.]7048 ،6992 ،3051
- 16رخد :ڃن أىٍٹ ٍٻ٬ش ڃن حٿ َٜ٬ٷزپ حٿًَٰد.
- 531كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس
ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(اًح أىٍٹ أكيٻڂ ٓـيس ڃن ٚٛس حٿ ،َٜ٬ٷزپ أڅ طَٰد حٿ٘ڄْ ،ٳڀْظڂ ٚٛطو،
ًاًح أىٍٹ ٓـيس ڃن ٚٛس حٿٜزق ،ٷزپ أڅ ط٤ڀ ٪حٿ٘ڄْ ،ٳڀْظڂ ٚٛطو).
[.]554
- 532كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ارَحىْڂ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرْو أنو أهزَه :أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(انڄخ رٸخءٻڂ ٳْڄخ ٓڀٲ ٷزڀټڂ ڃن حٕڃڂ ،ٻڄخ رْن ٚٛس حٿ َٜ٬اٿَ ٯًَد حٿ٘ڄْ،
أًطِ أىپ حٿظٌٍحس حٿظٌٍحس ،ٳ٬ڄڀٌح كظَ اًح حنظٜٲ حٿنيخٍ ٫ـًِح ،ٳؤٌ٤٫ح ٷَْح٣خ
ٷَْح٣خ ،ػڂ أًطِ أىپ حٗنـْپ حٗنـْپ ،ٳ٬ڄڀٌح كظَ اٿَ ٚٛس حٿ َٜ٬ػڂ ٫ـًِح،
ٳؤٌ٤٫ح ٷَْح٣خ ٷَْح٣خ ،ػڂ أًطْنخ حٿٸَآڅ ،ٳ٬ڄڀنخ اٿَ ٯًَد حٿ٘ڄْ ،ٳؤْ٤٫نخ
ٷَْحْ٣ن ٷَْحْ٣ن ،ٳٸخٽ أىپ حٿټظخرْن :أُ ٍرنخ ،أْ٤٫ض ىئٙء ٷَْحْ٣ن ٷَْحْ٣ن،
ًأْ٤٫ظنخ ٷَْح٣خ ٷَْح٣خً ،نلن ٻنخ أٻؼَ ٫ڄٚ؟ ٷخٽ :ٷخٽ حهلل ً ِ٫ؿپ :ىپ ٧ڀڄظټڂ
ڃن أؿَٻڂ ڃن ِٗء؟ ٷخٿٌح ،ٙ :ٷخٽ :ٳيٌ ٳ٠ڀِ أًطْو ڃن أٗخء).
[.]7095 ،7029 ،4733 ،3272 ،2149 ،2148
- 533كيػنخ أرٌ ٻَّذ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن أرِ
ڃٌَٓ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ڃؼپ حٿڄٔڀڄْن ًحٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ،ٻڄؼپ ٍؿپ حٓظؤؿَ ٷٌڃخ٬ّ ،ڄڀٌڅ ٿو ٫ڄ ٚاٿَ
حٿڀْپ ،ٳ٬ڄڀٌح اٿَ نٜٲ حٿنيخٍ ٳٸخٿٌح ٙ :كخؿش ٿنخ اٿَ أؿَٹ ،ٳخٓظؤؿَ آهَّن،
ٳٸخٽ :أٻڄڀٌح رٸْش ٌّڃټڂ ًٿټڂ حٿٌُ َٗ٣ض ،ٳ٬ڄڀٌح كظَ اًح ٻخڅ كْن ٚٛس
حٿ ،َٜ٬ٷخٿٌح :ٿٺ ڃخ ٫ڄڀنخ ،ٳخٓظخؿَ ٷٌڃخ ،ٳ٬ڄڀٌح رٸْش ٌّڃيڂ كظَ ٯخرض حٿ٘ڄْ،
ًحٓظټڄڀٌح أؿَ حٿٴَّٸْن).
[.]2151
- 17رخدً :ٷض حٿڄَٰد.
ًٷخٽ ٤٫خءّ :ـڄ ٪حٿڄَّ ٞرْن حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء.
- 534كيػنخ ڃلڄي رن ڃيَحڅ ٷخٽ :كيػنخ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ :كيػنخ
أرٌ حٿنـخِٗٛ ،يْذ ڃٌٿَ ٍحٳ ٪رن هيّؾ ،ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٍحٳ ٪رن هيّؾ ّٸٌٽ:
ٻنخ نٜڀِ حٿڄَٰد ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳْنَٜٱ أكينخً ،انو ٿْزَٜ
ڃٌحٷ ٪نزڀو.
- 535كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن
ٓ٬ي٫ ،ن ڃلڄي رن ٫ڄًَ رن حٿلٔن رن ٫ڀِ ٷخٽ:
ٷيځ حٿلـخؽ ،ٳٔؤٿنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٳٸخٽ :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ
حٿ٨يَ رخٿيخؿَسً ،حٿً َٜ٬حٿ٘ڄْ نٸْشً ،حٿڄَٰد اًح ًؿزضً ،حٿ٘٬خء أكْخنخ
ًأكْخنخ ،اًح ٍآىڂ حؿظڄٌ٬ح ٫ـپً ،اًح ٍآىڂ أر٤ئًح أهًَ ،حٿٜزق -ٻخنٌح ،أً -
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀْيخ رٰڀْ.
[.]540
- 536كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن أرِ ٫زْي٫ ،ن ٓڀڄش ٷخٽ:
ٻنخ نٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄَٰد اًح طٌحٍص رخٿلـخد.
- 537كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن
ُّي٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓز٬خ ؿڄْ٬خً ،ػڄخنْخ ؿڄْ٬خ.
[ٍ.]518 :
- 18رخد :ڃن ٻَه أڅ ّٸخٽ ٿڀڄَٰد :حٿ٘٬خء.
- 538كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ،ىٌ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ،ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن
حٿلْٔن ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حهلل رن رَّيس ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل حٿڄِنِ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طٰڀزنټڂ حَٕ٫حد ٫ڀَ حٓڂ ٚٛطټڂ
حٿڄَٰد) .ٷخٽً :طٸٌٽ حَٕ٫حد :ىِ حٿ٘٬خء.
- 19رخدً :ٻَ حٿ٘٬خء ًحٿ٬ظڄشً ،ڃن ٍآه ًحٓ٬خ.
ٷخٽ أرٌ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أػٸپ حٿٜٚس ٫ڀَ حٿڄنخٳٸْن حٿ٘٬خء
ًحٿٴـَ).
[ٍ.]626 :
ًٷخٽ( :ٿٌ ّ٬ڀڄٌڅ ڃخ ٳِ حٿ٬ظڄش ًحٿٴـَ).
[ٍ.]590 :
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :حٙهظْخٍ :أڅ ّٸٌٽ حٿ٘٬خء ،ٿٸٌٿو ط٬خٿًَ{ :ڃن ر٬ي ٚٛس حٿ٘٬خء}
/حٿنًٌٌٍّ ./58 :ٻَ ٫ن أرِ ڃٌَٓ ٷخٽ :ٻنخ نظنخًد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ني
ٚٛس حٿ٘٬خء ،ٳؤ٫ظڂ ريخ.
[ٍ.]542:
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ً٫خث٘ش :أ٫ظڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ٘٬خء.
[ٍ.]545 ،541 :
ًٷخٽ ر٠٬يڂ٫ ،ن ٫خث٘ش :أ٫ظڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ٬ظڄش.
[ٍ.]826 :
ًٷخٽ ؿخرَ :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ حٿ٘٬خء.
[ٍ.]535 :
ًٷخٽ أرٌ رَُس :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّئهَ حٿ٘٬خء.
[ٍ.]516 :
ًٷخٽ أنْ :أهَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٘٬خء حٓهَس.]546 :ٍ[ .
ًٷخٽ حرن ٫ڄًَ ،أرٌ أٌّدً ،حرن ٫زخّ ٍِٟ ،حهلل ٫نيڂٛ :ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء.
[ٍ.]1590 ،1589 ،518 :
- 539كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ :ٷخٽ
ٓخٿڂ :أهزَنِ ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٛڀَ ٿنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش ٚٛس حٿ٘٬خءً ،ىِ حٿظِ ّي ٌ٫حٿنخّ
حٿ٬ظڄش ،ػڂ حنَٜٱ ٳؤٷزپ ٫ڀْنخ ،ٳٸخٽ( :أٍأّظڂ ٿْڀظټڂ ىٌه ،ٳبڅ ٍأّ ڃخثش ٓنش ڃنيخ،
ّ ٙزٸَ ڃڄن ىٌ ٫ڀَ ٧يَ حٍٕ ٝأكي).
[ٍ.]116 :
- 20رخدً :ٷض حٿ٘٬خء ،اًح حؿظڄ ٪حٿنخّ أً طؤهًَح.
- 540كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن ڃلڄي
رن ٫ڄًَ ،ىٌ حرن حٿلٔن رن ٫ڀِ ،ٷخٽ:
ٓؤٿنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٚٛس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ :ٻخڅ ّٜڀِ
حٿ٨يَ رخٿيخؿَسً ،حٿً َٜ٬حٿ٘ڄْ كْشً ،حٿڄَٰد اًح ًؿزضً ،حٿ٘٬خء :اًح ٻؼَ
حٿنخّ ٫ـپً ،اًح ٷڀٌح أهًَ ،حٿٜزق رٰڀْ.
[ٍ.]535 :
- 21رخد :ٳ٠پ حٿ٘٬خء.
- 541كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش أهزَطو ٷخٿض:
أ٫ظڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش رخٿ٘٬خءًً ،ٿٺ ٷزپ أڅ ّٴٌ٘ حٗٓٚځ ،ٳڀڂ
ّوَؽ كظَ ٷخٽ ٫ڄَ :نخځ حٿنٔخء ًحٿٜزْخڅ ،ٳوَؽ ٳٸخٽ ٕىپ حٿڄٔـي :ڃخ ّنظَ٨ىخ
أكي ڃن أىپ حٍٕ ٝٯَْٻڂ).
[.]826 ،824 ،544
- 542كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ حٓخڃش٫ ،ن رَّي٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن
أرِ ڃٌَٓ ٷخٽ:
ٻنض أنخ ًأٛلخرِ حٿٌّن ٷيڃٌح ڃ ِ٬ٳِ حٿٔٴْنش نًِ ٙٳِ رٸْ ٪ر٤لخڅً ،حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڄيّنش ،ٳټخڅ ّظنخًد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ني ٚٛس
حٿ٘٬خء ٻپ ٿْڀش نٴَ ڃنيڂ ،ٳٌحٳٸنخ حٿنزِ ٫ڀْو حٿٔٚځ أنخ ًأٛلخرًِ ،ٿو ر ٞ٬حٿٰ٘پ
ٳِ ر ٞ٬أڃَه ،ٳؤ٫ظڂ رخٿٜٚس كظَ حريخٍ حٿڀْپ ،ػڂ هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳٜڀَ ريڂ ،ٳڀڄخ ٷٚٛ َ٠طو ٷخٽ ٿڄن كَ٠ه٫( :ڀَ ٍٓڀټڂ ،أرًَ٘ح ،اڅ ڃن ن٬ڄش
حهلل ٫ڀْټڂ ،أنو ٿْْ أكي ڃن حٿنخّ ّٜڀِ ىٌه حٿٔخ٫ش ٯَْٻڂ) .أً ٷخٽ :ڃخ ٛڀَ ىٌه
حٿٔخ٫ش أكي ٯَْٻڂ)ّ ٙ .يٍُ أُ حٿټڀڄظْن ٷخٽ ،ٷخٽ أرٌ ڃٌَٓ :ٳَؿ٬نخ ،ٳٴَكنخ رڄخ
ٓڄ٬نخ ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 22رخد :ڃخ ّټَه ڃن حٿنٌځ ٷزپ حٿ٘٬خء.
- 543كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حٿٌىخد حٿؼٸٴِ ٷخٽ :كيػنخ هخٿي
حٿلٌحء٫ ،ن أرِ حٿڄنيخٽ٫ ،ن أرِ رَُس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّټَه حٿنٌځ ٷزپ حٿ٘٬خءً ،حٿليّغ ر٬يىخ.
[ٍ.]516 :
- 23رخد :حٿنٌځ ٷزپ حٿ٘٬خء ٿڄن ٯڀذ.
- 544كيػنخ أرٌُ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ رټَ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ :ٷخٽ ٛخٿق رن
ٻْٔخڅ :أهزَنِ حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش ٷخٿض:
أ٫ظڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ٘٬خء ،كظَ نخىحه ٫ڄَ :حٿٜٚس ،نخځ حٿنٔخء
ًحٿٜزْخڅ ،ٳوَؽ ٳٸخٽ :ڃخ ّنظَ٨ىخ أكي ڃن أىپ حٍٕ ٝٯَْٻڂ) .ٷخٽّٜ ًٙ :ڀَ
ٌّڃجٌ ا ٙرخٿڄيّنشً ،ٻخنٌح ّٜڀٌڅ ٳْڄخ رْن أڅ ّْٰذ حٿ٘ٴٶ اٿَ ػڀغ حٿڀْپ حًٕٽ.
[ٍ.]541 :
- 545كيػنخ ڃلڄٌى ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنِ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ
نخٳ ٪ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٰٗپ ٫نيڄخ ٿْڀش ،ٳؤهَىخ كظَ ٍٷينخ ٳِ
حٿڄٔـي ،ػڂ حٓظْٸ٨نخ ،ػڂ ٍٷينخ ،ػڂ حٓظْٸ٨نخ ،ػڂ هَؽ ٫ڀْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ػڂ ٷخٽ( :ٿْْ أكي ڃن أىپ حٍّٕ ٝنظ َ٨حٿٜٚس ٯَْٻڂ).
ًٻخڅ حرن ٫ڄَّ ٙ :زخٿِ أٷيڃيخ أځ أهَىخ ،اًح ٻخڅ ّ ٙوَ٘ أڅ ّٰڀزو حٿنٌځ ٫ن
ًٷظيخً ،ٻخڅ َّٷي ٷزڀيخ .ٷخٽ حرن ؿَّؾ :ٷڀض ٿ٤٬خء ،ٳٸخٽ ٓڄ٬ض حرن ٫زخّ ّٸٌٽ:
أ٫ظڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش رخٿ٘٬خء ،كظَ ٍٷي حٿنخّ ًحٓظْٸٌ٨ح،
ًٍٷيًح ًحٓظْٸٌ٨ح ،ٳٸخځ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٳٸخٽ :حٿٜٚس ،ٷخٽ ٤٫خء :ٷخٽ حرن ٫زخّ:
ٳوَؽ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻؤنِ أن َ٨اٿْو حٓڅّ ،ٸٍ َ٤أٓو ڃخءً ،ح٬ٟخ
ّيه ٫ڀَ ٍأٓو ،ٳٸخٽ( :ٿٌ ٙأڅ أٗٶ ٫ڀَ أڃظِ ٕڃَطيڂ أڅ ّٜڀٌىخ ىټٌح) .ٳخٓظؼزض
٤٫خء :ٻْٲ ً ٪ٟحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٍأٓو ّيه ،ٻڄخ أنزؤه حرن ٫زخّ،
ٳزيى ٿِ ٤٫خء أٛخر٬و ْٗجخ ڃن طزيّي ،ػڂ ً ٪ٟأَ٣حٱ أٛخر٬و ٫ڀَ ٷَڅ حٿَأّ،
ػڂ ٟڄيخ ّڄَىخ ٻٌٿٺ ٫ڀَ حٿَأّ ،كظَ ڃٔض اريخڃو َ٣ٱ حًٕڅ ،ڃڄخ ّڀِ حٿٌؿو
٫ڀَ حٿٜي٭ ًنخكْش حٿڀلْشّ ًٙ ،ٸّ ًٙ َٜز ٖ٤ا ٙٻٌٿٺً ،ٷخٽ( :ٿٌ ٙأڅ أٗٶ
٫ڀَ أڃظِ ٕڃَطيڂ أڅ ّٜڀٌح ىټٌح).
[.]6812
نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حٿٜٚس ٳٜڀَ .ٷڀنخ ٕنْ :ٻڂ ٻخڅ رْن ٳَحٯيڄخ
ڃن ٓلٌٍىڄخ ًىهٌٿيڄخ ٳِ حٿٜٚس؟ ٷخٽ :ٷيٍ ڃخ ّٸَأ حٿَؿپ هڄْٔن آّش.
[.]1083
- 552كيػنخ آڄخْ٫پ رن حرِ أًّْ٫ ،ن أهْو٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن أرِ كخُځ :أنو
ٓڄٓ ٪يپ رن ٓ٬ي ّٸٌٽ:
ٻنض أطٔلَ ٳِ أىڀِ ،ػڂ ّټٌڅ َٓ٫ش رِ ،أڅ أىٍٹ ٚٛس حٿٴـَ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[.]1820
- 553كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :أهزَنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ٫خث٘ش أهزَطو ٷخٿض:
ٻنخ نٔخء حٿڄئڃنخصّ٘ ،ييڅ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٚٛس حٿٴـَ،
ڃظڀٴ٬خص رڄًَ٣ين ،ػڂ ّنٸڀزن اٿَ رٌْطين كْن ّٸْ٠ن حٿٜٚسَ٬ّ ٙ ،ٳين أكي ڃن
حٿٰڀْ.
[ٍ.]365 :
- 27رخد :ڃن أىٍٹ ڃن حٿٴـَ ٍٻ٬ش.
- 554كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ،
ً٫ن رَٔ رن ْٓ٬ي٫ً ،ن حَٕ٫ؽّ ،ليػٌنو ٫ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن أىٍٹ ڃن حٿٜزق ٍٻ٬ش ٷزپ أڅ ط٤ڀ٪
حٿ٘ڄْ ،ٳٸي أىٍٹ حٿٜزقً ،ڃن أىٍٹ ٍٻ٬ش ڃن حٿ َٜ٬ٷزپ أڅ طَٰد حٿ٘ڄْ ٳٸي
أىٍٹ حٿ.)َٜ٬
[ٍ.]531 :
- 28رخد :ڃن أىٍٹ ڃن حٿٜٚس ٍٻ٬ش.
- 555كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أرِ ٓڀڄش
رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن أىٍٹ ٍٻ٬ش ڃن حٿٜٚس ٳٸي أىٍٹ
حٿٜٚس).
- 29رخد :حٿٜٚس ر٬ي حٿٴـَ كظَ طَطٴ ٪حٿ٘ڄْ.
- 557/556كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أرِ حٿ٬خٿْش،
٫ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
ٗيي ٫نيُ ٍؿخٽ ڃٌَْٟڅً ،أٍٟخىڂ ٫نيُ ٫ڄَ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
نيَ ٫ن حٿٜٚس ر٬ي حٿٜزق كظَ طَ٘ٵ حٿ٘ڄًْ ،ر٬ي حٿ َٜ٬كظَ طَٰد.
( )557كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىسٓ :ڄ٬ض أرخ حٿ٬خٿْش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٷخٽ :كيػنِ نخّ ريٌح.
- 558كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ ٷخٽ:
أهزَنِ ٫ڄَ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طلًَح رٜٚطټڂ ٣ڀٌ ٩حٿ٘ڄْ ًٙ
ٯًَريخ).
ًٷخٽ كيػنِ حرن ٫ڄَ ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ٣ڀ ٪كخؿذ
حٿ٘ڄْ ٳؤهًَح حٿٜٚس كظَ طَطٴً ،٪اًح ٯخد كخؿذ حٿ٘ڄْ ٳؤهًَح حٿٜٚس كظَ
طْٰذ).
طخر٬و ٫زيس.
[.]3099 ،1550 ،1549 ،560
- 559كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ٫ ،ن أرِ أٓخڃش٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن هزْذ رن ٫زي
حٿَكڄن٫ ،ن كٴ ٚرن ٫خٛڂ٫ ،ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن رْ٬ظْن٫ً ،ن ٿزٔظْن٫ً ،ن ٚٛطْن:
نيَ ٫ن حٿٜٚس ر٬ي حٿٴـَ كظَ ط٤ڀ ٪حٿ٘ڄًْ ،ر٬ي حٿ َٜ٬كظَ طَٰد حٿ٘ڄْ،
ً٫ن حٗظڄخٽ حٿٜڄخء٫ً ،ن حٙكظزخء ٳِ ػٌد ًحكيّ ،ٴ ِ٠رٴَؿو اٿَ حٿٔڄخء،
ً٫ن حٿڄنخرٌسً ،حٿڄٚڃٔش.
[ٍ.]361 :
- 30رخدّ ٙ :ظلٍَ حٿٜٚس ٷزپ ٯًَد حٿ٘ڄْ.
- 560كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :ظلٍَ أكيٻڂ ،ٳْٜڀِ ٫ني ٣ڀٌ٩
حٿ٘ڄْ ً٫ ٙني ٯًَريخ).
[ٍ.]558 :
- 561كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن
حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ٤٫خء رن ِّّي حٿـني :ِ٫أنو ٓڄ ٪أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽٚٛ ٙ( :س ر٬ي حٿٜزق كظَ طَطٴ٪
حٿ٘ڄْٚٛ ًٙ ،س ر٬ي حٿ َٜ٬كظَ طْٰذ حٿ٘ڄْ).
[ٍ.]1139 :
- 562كيػنخ ڃلڄي رن أرخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٯنيٍ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ حٿظْخف ٷخٽ:
ٓڄ٬ض كڄَحڅ رن أرخڅّ :ليع ٫ن ڃ٬خًّش ٷخٽ:
انټڂ ٿظٜڀٌڅ ٚٛس ،ٿٸي ٛلزنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڄخ ٍأّنخه
ّٜڀْيخً ،ٿٸي نيَ ٫نيڄخ٬ّ .نِ حٿَٻ٬ظْن ر٬ي حٿ.َٜ٬
[.]3555
- 563كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ ٷخٽ :كيػنخ ٫زيس٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن هزْذ٫ ،ن كٴٚ
- 36رخد :ڃن نِٔ حٿٜٚس ٳڀْٜپ اًح ًٻَىخْ٬ّ ًٙ ،ي ا ٙطڀٺ حٿٜٚس.
ًٷخٽ ارَحىْڂ :ڃن طَٹ ٚٛس ًحكيس َّ٘٫ن ٓنش ،ٿڂ ّ٬ي ا ٙطڀٺ حٿٜٚس حٿٌحكيس.
- 572كيػنخ أرٌ نْ٬ڂً ،ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخ :ٙكيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ڃن نِٔ ٚٛس ٳڀْٜپ اًح ًٻَىخ ٙ ،ٻٴخٍس ٿيخ اً ٙٿٺً{ :أٷڂ حٿٜٚس ٿٌٻَُ}).
ٷخٽ ڃٌَٓ :ٷخٽ ىڄخځٓ :ڄ٬ظو ّٸٌٽ ر٬يً{ :أٷڂ حٿٜٚس ٿٌٻَُ}.
ًٷخٽ كزخڅ :كيػنخ ىڄخځ :كيػنخ ٷظخىس :كيػنخ أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
نلٌه.
- ۱۴كراب األراٌ
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ريء حًٕحڅ.
ًٷٌٿو ً ِ٫ؿپً{ :اًح نخىّظڂ اٿَ حٿٜٚس حطوًٌىخ ىًِح ًٿ٬زخ ًٿٺ رؤنيڂ ٷٌځ ٙ
ّ٬ٸڀٌڅ} /حٿڄخثيسً ./58 :ٷٌٿو{ :اًح نٌىُ ٿڀٜٚس ڃن ٌّځ حٿـڄ٬ش} /حٿـڄ٬ش./9 :
- 578كيػنخ ٫ڄَحڅ رن ڃَْٔس :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ هخٿي حٿلٌحء٫ ،ن أرِ
ٷٚرش٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
ًٻًَح حٿنخٍ ًحٿنخٷٌّ ،ٳٌٻًَح حٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ،ٳؤڃَ رٚٽ :أڅ ّ٘ٴ ٪حًٕحڅً ،أڅ
ٌّطَ حٗٷخڃش.
[]3270 ،582 - 580
- 579كيػنخ ڃلڄٌى رن ٯْٚڅ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ نخٳ :٪أڅ حرن ٫ڄَ ٻخڅ ّٸٌٽ :ٻخڅ حٿڄٔڀڄٌڅ كْن ٷيڃٌح حٿڄيّنشّ ،ـظڄٌ٬څ
ٳْظلْنٌڅ حٿٜٚس ،ٿْْ ّنخىٍ ٿيخ ،ٳظټڀڄٌح ٌّڃخ ٳِ ًٿٺ ،ٳٸخٽ ر٠٬يڂ :حطوًٌح
نخٷٌٓخ ڃؼپ نخٷٌّ حٿنٜخًٍٍ ،ٷخٽ ر٠٬يڂ :رپ رٌٷخ ڃؼپ ٷَڅ حٿْيٌى ،ٳٸخٽ ٫ڄَ:
أً ٙطز٬ؼٌڅ ٍؿّ ٚنخىُ رخٿٜٚس ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ رٚٽ،
ٷڂ ٳنخى رخٿٜٚس).
ّٜزق ًّن :َ٨ٳبڅ ٓڄ ٪أًحنخ ٻٲ ٫نيڂً ،اڅ ٿڂ ّٔڄ ٪أًحنخ أٯخٍ ٫ڀْيڂ .ٷخٽ:
ٳوَؿنخ اٿَ هْزَ ،ٳخنظيْنخ اٿْيڂ ٿْ ،ٚٳڀڄخ أٛزق ًٿڂ ّٔڄ ٪أًحنخ ٍٻذ ًٍٻزض هڀٲ
أرِ ٣ڀلشً ،اڅ ٷيڃِ ٿظڄْ ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ :ٳوَؿٌح اٿْنخ
رڄټخطڀيڂ ًڃٔخكْيڂ ،ٳڀڄخ ٍأًح حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿٌح :ڃلڄي ًحهلل ،ڃلڄي
ًحٿوڄْْ ،ٷخٽ :ٳڀڄخ ٍآىڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حهلل أٻزَ ،حهلل أٻزَ،
هَرض هْزَ ،انخ اًح نِٿنخ رٔخكش ٷٌځ ٳٔخء ٛزخف حٿڄنٌٍّن).
[ٍ]364 :
- 7رخد :ڃخّٸٌٽ اًح ٓڄ ٪حٿڄنخىٍ.
- 588/586كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
٤٫خء رن ِّّي حٿڀْؼِ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٷخٽ( :اًح ٓڄ٬ظڂ حٿنيحء ،ٳٸٌٿٌح ڃؼپ ڃخ ّٸٌٽ حٿڄئًڅ).
( - )587كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠ڀش ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ارَحىْڂ
رن حٿلخٍع ٷخٽ :كيػنِ َْٔ٫رن ٣ڀلش :أنو ٓڄ ٪ڃ٬خًّش ٌّڃخ :ٳٸخٽ ڃؼڀو ،اٿَ
ٷٌٽً :أٗيي أڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهلل.
( - )588كيػنخ آلٶ رن ٍحىٌّو ٷخٽ :كيػنخ ًىذ رن ؿََّ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن
ّلَْ :نلٌه .ٷخٽ ّلًَْ :كيػنِ ر ٞ٬اهٌحننخ :أنو ٷخٽ :ٿڄخ ٷخٽ كِ ٫ڀَ حٿٜٚس،
ٷخٽ ٙ :كٌٽ ً ٙٷٌس ا ٙرخهللً ،ٷخٽ :ىټٌح ٓڄ٬نخ نزْټڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ.
[]872
- 8رخد :حٿي٫خء ٫ني حٿنيحء.
- 589كيػنخ ٫ڀِ رن ْ٫خٕ ٷخٽ :كيػنخ ْٗ٬ذ رن أرِ كڄِس٫ ،ن ڃلڄي رن
حٿڄنټيٍ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ٷخٽ
كْن ّٔڄ ٪حٿنيحء :حٿڀيڂ ٍد ىٌه حٿيٌ٫س حٿظخڃشً ،حٿٜٚس حٿٸخثڄش ،آص ڃلڄي حٿٌْٓڀش
ًحٿٴْ٠ڀشً ،حر٬ؼو ڃٸخڃخ ڃلڄٌىح حٿٌُ ً٫يطو ،كڀض ٿو ٗٴخ٫ظِ ٌّځ حٿٸْخڃش).
[]4442
- 9رخد :حٓٙظيخځ ٳِ حًٕحڅ.
ًٌّٻَ :أڅ أٷٌحڃخ اهظڀٴٌح ٳِ حًٕحڅ ،ٳؤٷَ ٩رْنيڂ ٓ٬ي.
- 590كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ ،ڃٌٿَ أرِ رټَ٫ ،ن
أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿٌ ّ٬ڀڂ حٿنخّ
ڃخ ٳِ حٿنيحء ًحٿٜٲ حًٕٽ ،ػڂ ٿڂ ّـيًح ا ٙأڅ ّٔظيڄٌح ٫ڀْو ٓٙظيڄٌح ٫ڀْوً ،ٿٌ
ّ٬ڀڄٌڅ ڃخ ٳِ حٿظيـَْ ٓٙظزٸٌح اٿْوً ،ٿٌ ّ٬ڀڄٌڅ ڃخ ٳِ حٿ٬ظڄش ًحٿٜزقٕ ،طٌىڄخ
ًٿٌ كزٌح).
[ً 2543حن]624 :َ٨
- 594كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ٫خث٘ش:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍٻ٬ظْن هٴْٴظْن ،رْن حٿنيحء ًحٗٷخڃش ڃن ٚٛس
حٿٜزق.
- 595كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن ٫زي حهلل
رن ٫ڄَ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ رّ ٙٚنخىُ رڀْپ ،ٳټڀٌح
ًحَٗرٌح كظَ ّنخىُ حرن أځ ڃټظٌځ).
[ٍ]592 :
- 13رخد :حًٕحڅ ٷزپ حٿٴـَ.
- 596كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ ٷخٽ :كيػنخ ُىَْ ٷخٽ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ حٿظْڄِ٫ ،ن أرِ
٫ؼڄخڅ حٿنييُ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٙ( :
ّڄن٬ن أكيٻڂ ،أً أكيح ڃنټڂ ،أًحڅ رٚٽ ڃن ٓلٌٍه ،ٳبنو ّئًڅ ،أً ّنخىُ ،رڀْپ،
ٿَْؿ ٪ٷخثڄټڂً ،ٿْنزو نخثڄټڂً ،ٿْْ أڅ ّٸٌٽ حٿٴـَ ،أً حٿٜزق)ً .ٷخٽ رؤٛخر٬و،
ًٍٳ٬يخ اٿَ ٳٌٵ٣ً ،ؤ٣ؤ اٿَ أٓٴپ( :كظَ ّٸٌٽ ىټٌح)ً .ٷخٽ ُىَْ رٔزخرظْو،
اكيحىڄخ ٳٌٵ حٕهٍَ ،ػڂ ڃيىخ ٫ن ّڄْنو ًٗڄخٿو.
[]6820 ،4992
- 597كيػنخ آلٶ ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ أٓخڃش ٷخٽ٫ :زْي حهلل كيػنخ٫ :ن حٿٸخٓڂ رن
ڃلڄي٫ ،ن ٫خث٘ش٫ً .ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو
ٷخٽ( :ف).
ًكيػنِ ٌّٓٲ رن َْٔ٫حٿڄًَُُ ٷخٽ :كيػنخ حٿٴ٠پ ٷخٽ :كيػنخ ٫زْي حهلل رن
٫ڄَ٫ ،ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي ٫ن ٫خث٘ش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٷخٽ( :اڅ
رّ ٙٚئًڅ رڀْپ ،ٳټڀٌح ًحَٗرٌح كظَ ّئًڅ حرن أځ ڃټظٌځ).
[ً ]1819حن592. :َ٨
- 14رخد :ٻڂ رْن حًٕحڅ ًحٗٷخڃشً ،ڃن ّنظ َ٨حٗٷخڃش.
- 598كيػنخ آلٶ حٿٌحٓ ِ٤ٷخٽ :كيػنخ هخٿي٫ ،ن حٿـََُّ٫ ،ن حرن رَّيس٫ ،ن
٫زي حهلل رن ڃٰٴپ حٿڄِنِ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْن ٻپ أًحنْن
ٚٛس -ػٚػخ -ٿڄن ٗخء).
[]601
- 599كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ٯنيٍ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄًَ
رن ٫خڃَ حٕنٜخٍُ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ :ٻخڅ حٿڄئًڅ اًح أًڅ ،ٷخځ نخّ ڃن
أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّزظيًٍڅ حٿٌٔحٍُ ،كظَ ّوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًىڂ ٻٌٿٺّٜ ،ڀٌڅ حٿَٻ٬ظْن ٷزپ حٿڄَٰدً ،ٿڂ ّټن رْن حًٕحڅ ًحٗٷخڃش
ِٗء.
ٷخٽ ٫ؼڄخڅ رن ؿزڀشً ،أرٌ ىحًى٫ ،ن ٗ٬زش :ٿڂ ّټن رْنيڄخ ا ٙٷڀْپ.
[ٍ.]481 :
- 15رخد :ڃن حنظ َ٨حٗٷخڃش.
- 600كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن
حٿِرَْ :أڅ ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٓټض حٿڄئًڅ رخًٕٿَ ڃن ٚٛس حٿٴـَ ،ٷخځ
ٳَٻٍ ٪ٻ٬ظْن هٴْٴظْن ٷزپ ٚٛس حٿٴـَ ،ر٬ي أڅ ّٔظزْن حٿٴـَ ،ػڂ ح٤ٟـ٫ ٪ڀَ
ٗٸو حّٕڄن ،كظَ ّؤطْو حٿڄئًڅ ٿ٘ٷخڃش.
- 16رخد :رْن ٻپ أًحنْن ٚٛس ٿڄن ٗخء.
- 601كيػنخ ٫زي حهلل رن ِّّي ٷخٽ :كيػنخ ٻيڄْ رن حٿلٔن٫ ،ن ٫زي حهلل رن رَّيس،
٫ن ٫زي حهلل رن ڃٰٴپ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رْن ٻپ أًحنْن ٚٛس ،رْن ٻپ أًحنْن ٚٛس) .ػڂ
ٷخٽ ٳِ حٿؼخٿؼش( :ٿڄن ٗخء).
[ٍ.]598 :
- 17رخد :ڃن ٷخٽ ٿْئًڅ ٳِ حٿٔٴَ ڃئًڅ ًحكي.
- 602كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن ڃخٿٺ
رن حٿلٌَّع:
أطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ نٴَ ڃن ٷٌڃِ ،ٳؤٷڄنخ ٫نيه َّ٘٫ن ٿْڀشً ،ٻخڅ
ٍكْڄخ ٍٳْٸخ ،ٳڀڄخ ٍأٍ ٌٗٷنخ اٿَ أىخٿْنخ ،ٷخٽ( :حٍؿٌ٬ح ٳټٌنٌح ٳْيڂ٫ً ،ڀڄٌىڂ،
ًٛڀٌح ،ٳبًح كَ٠ص حٿٜٚس ٳڀْئًڅ ٿټڂ أكيٻڂً ،ٿْئڃټڂ أٻزَٻڂ).
[.]6819 ،5662 ،2693 ،653 ،627 ،605 ،604
- 18رخد :حًٕحڅ ٿڀڄٔخٳَ ،اًح ٻخنٌح ؿڄخ٫شً ،حٗٷخڃشً ،ٻٌٿٺ رَ٬ٳش ًؿڄً ،٪ٷٌٽ
حٿڄئًڅ :حٿٜٚس ٳِ حٿَكخٽ ،ٳِ حٿڀْڀش حٿزخٍىس أً حٿڄَْ٤س.
- 603كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿڄيخؿَ أرِ حٿلٔن٫ ،ن ُّي
رن ًىذ٫ ،ن أرِ ًٍ ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَ ،ٳؤٍحى حٿڄئًڅ أڅ ّئًڅ ،ٳٸخٽ ٿو:
(أرَى) .ػڂ أٍحى أڅ ّئًڅ ،ٳٸخٽ ٿو( :أرَى) .ػڂ أٍحى أڅ ّئًڅ ،ٳٸخٽ ٿو( :أرَى) .كظَ
ٓخًٍ حٿ٨پ حٿظڀٌٽ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ٗيس حٿلَ ڃن ٳْق ؿينڂ).
[ٍ.]511 :
- 605/604كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن هخٿي حٿلٌحء٫ ،ن أرِ
ٷٚرش٫ ،ن ڃخٿٺ رن حٿلٌَّع ٷخٽ:
أطَ ٍؿٚڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّّيحڅ حٿٔٴَ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :اًح أنظڄخ هَؿظڄخ ،ٳؤًنخ ،ػڂ أٷْڄخ ،ػڂ ٿْئڃټڄخ أٻزَٻڄخ).
[ٍ.]602 :
( - )605كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد ٷخٽ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن أرِ
ٷٚرش ٷخٽ :كيػنخ ڃخٿٺ:
أطْنخ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،نلن ٗززش ڃظٸخٍرٌڅ ،ٳؤٷڄنخ ٫نيه َّ٘٫ن
ٌّڃخ ًٿْڀشً ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍكْڄخ ٍٳْٸخ ،ٳڀڄخ ٧ن أنخ ٷي
حٗظيْنخ أىڀنخ ،أً ٷي حٗظٸنخٓ ،ؤٿنخ ٫ڄن طَٻنخ ر٬ينخ ٳؤهزَنخه ،ٷخٽ( :حٍؿٌ٬ح اٿَ
أىڀْټڂ ،ٳؤٷْڄٌح ٳْيڂ ً٫ڀڄٌىڂ ًڃًَىڂ)ًً .ٻَ أْٗخء أكٴ٨يخ ،أً ٙأكٴ٨يخ:
(ًٛڀٌح ٻڄخ ٍأّظڄٌنِ أٛڀِ ،ٳبًح كَ٠ص حٿٜٚس ،ٳڀْئًڅ ٿټڂ أكيٻڂً ،ٿْئڃټڂ
أٻزَٻڂ).
[ٍ.]602 :
- 606كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :أهزَنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنِ نخٳ ٪ٷخٽ:
أًڅ حرن ٫ڄَ ٳِ ٿْڀش رخٍىس ر٠ـنخڅ ،ػڂ ٷخٽٛ :ڀٌح ٳِ ٍكخٿټڂ ،ٳؤهزَنخ :أڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّؤڃَ ڃئًنخ ّئًڅ ،ػڂ ّٸٌٽ ٫ڀَ اػَه( :أٙ
ٛڀٌح ٳِ حٿَكخٽ) .ٳِ حٿڀْڀش حٿزخٍىس ،أً حٿڄَْ٤س ٳِ حٿٔٴَ.
[ٍ.]635:
- 607كيػنخ آلٶ ٷخٽ :أهزَنخ ؿ٬ٴَ رن ٌ٫څ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ حٿ٬ڄْْ٫ ،ن ٌ٫څ
رن أرِ ؿلْٴش٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٕر٤ق ،ٳـخءه رٚٽ ٳآًنو رخٿٜٚس ،ػڂ هَؽ
رٚٽ رخٿ٬نِس كظَ ٍٻِىخ رْن ّيُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٕر٤قً ،أٷخځ
حٿٜٚس.
[ٍ.]185 :
- 19رخد :ىپ ّظز ٪حٿڄئًڅ ٳخه ىينخ ًىينخً ،ىپ ّڀظٴض ٳِ حًٕحڅ.
ًٌّٻَ ٫ن رٚٽ :أنو ؿ٬پ اٛزْ٬و ٳِ أًنْوً ،ٻخڅ حرن ٫ڄَ ّ ٙـ٬پ اٛزْ٬و ٳِ
أًنْوً .ٷخٽ ارَحىْڂ ٙ :رؤّ أڅ ّئًڅ ٫ڀَ ٯَْ ًٌٟءً .ٷخٽ ٤٫خء :حٿٌٌٟء كٶ
ًٓنشً .ٷخٿض ٫خث٘ش :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٻَ حهلل ٫ڀَ ٻپ أكْخنو.
- 608كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٌ٫څ رن أرِ ؿلْٴش٫ ،ن
أرْو:
أنو ٍأٍ رّ ٙٚئًڅ ،ٳـ٬ڀض أطظز ٪ٳخه ىينخ ًىينخ رخًٕحڅ.
[ٍ.]185 :
- 20رخد :ٷٌٽ حٿَؿپ :ٳخطظنخ حٿٜٚس.
ًٻَه حرن َّْٓن أڅ ّٸٌٽ :ٳخطظنخ حٿٜٚسً ،ٿټن ٿْٸپ :ٿڂ نيٍٹً .ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٛق.
- 609كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىس٫ ،ن
أرْو ٷخٽ:
رْنڄخ نلن نٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،اً ٓڄ ٪ؿڀزش ٍؿخٽ ،ٳڀڄخ ٛڀَ
ٷخٽ( :ڃخ ٗؤنټڂ) .ٷخٿٌح :حٓظ٬ـڀنخ اٿَ حٿٜٚس .ٷخٽ( :ٳ ٚطٴ٬ڀٌح ،اًح أطْظڂ حٿٜٚس
ٳ٬ڀْټڂ رخٿٔټْنش ،ٳڄخ أىٍٻظڂ ٳٜڀٌحً ،ڃخ ٳخطټڂ ٳؤطڄٌح).
ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اًح ٓڄ٬ظڂ حٗٷخڃش ٳخڃٌ٘ح اٿَ حٿٜٚس٫ً ،ڀْټڂ رخٿٔټْنش ًحٿٌٷخٍ ًٙ ،طٌَٔ٫ح ،ٳڄخ
أىٍٻظڂ ٳٜڀٌحً ،ڃخ ٳخطټڂ ٳؤطڄٌح).
[.]866
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿخءه ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٌّځ حٿونيٵ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ
حهللً ،حهلل ڃخ ٻيص أڅ أٛڀِ ،كظَ ٻخىص حٿ٘ڄْ طَٰدًً ،ٿٺ ر٬ي ڃخ أٳ َ٤حٿٜخثڂ،
ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :حهلل ڃخ ٛڀْظيخ) .ٳنِٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
اٿَ ر٤لخڅ ًأنخ ڃ٬و ،ٳظٌٟؤ ػڂ ٛڀَ٬ّ ،نِ حٿ ،َٜ٬ر٬ي ڃخ ٯَرض حٿ٘ڄْ ،ػڂ
ٛڀَ ر٬يىخ حٿڄَٰد.
[ٍ.]571 :
- 27رخد :حٗڃخځ ط َٝ٬ٿو حٿلخؿش ر٬ي حٗٷخڃش.
- 616كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ ٫زي
حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
أٷْڄض حٿٜٚسً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّنخؿِ ٍؿ ٚٳِ ؿخنذ حٿڄٔـي ،ٳڄخ ٷخځ
اٿَ حٿٜٚس كظَ نخځ حٿٸٌځ.
[.]5934 ،617
- 28رخد :حٿټٚځ اًح أٷْڄض حٿٜٚس.
- 617كيػنخ ْ٫خٕ رن حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ ٷخٽ :كيػنخ كڄْي ٷخٽ:
ٓؤٿض ػخرظخ حٿزنخنِ٫ ،ن حٿَؿپ ّظټڀڂ ر٬ي ڃخ طٸخځ حٿٜٚس ،ٳليػنِ ٫ن أنْ رن ڃخٿٺ
ٷخٽ :أٷْڄض حٿٜٚس ٳ َٝ٬ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍؿپ ،ٳلزٔو ر٬ي ڃخ أٷْڄض
حٿٜٚس.
[ٍ.]616 :
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿٸي ىڄڄض أڅ آڃَ
رل٤ذ ٳْل٤ذ ،ػڂ آڃَ رخٿٜٚس ٳْئًڅ ٿيخ ،ػڂ آڃَ ٍؿ ٚٳْئځ حٿنخّ ،ػڂ أهخٿٲ اٿَ
ٍؿخٽ ٳؤكَٵ ٫ڀْيڂ رٌْطيڂً ،حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿٌ ّ٬ڀڂ أكيىڂ :أنو ّـي َ٫ٷخ ٓڄْنخ،
أً ڃَڃخطْن كٔنظْن ٿ٘يي حٿ٘٬خء).
[.]6797 ،2288 ،626
- 2رخد :ٳ٠پ ٚٛس حٿـڄخ٫ش.
ًٻخڅ حٌٕٓى اًح ٳخطظو حٿـڄخ٫ش ًىذ اٿَ ڃٔـي آهًَ .ؿخء أنْ اٿَ ڃٔـي ٷي ٛڀِ
ٳْو ٳؤًڅ ًأٷخځًٛ ،ڀَ ؿڄخ٫ش.
- 619كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٚٛ( :س حٿـڄخ٫ش طٴ٠پ ٚٛس حٿٴٌ رٔز٪
ًَّ٘٫ن ىٍؿش).
[ٍ.]621 :
619ځ -كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ حٿڀْغ :كيػنِ حرن حٿيخى٫ ،ن ٫زي حهلل
رن هزخد٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ:
أنو ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽٚٛ( :س حٿـڄخ٫ش طٴ٠پ ٚٛس حٿٴٌ روڄْ
ًَّ٘٫ن ىٍؿش).
- 620كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ ٛخٿق ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض أرخ ىََّس ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٚٛ( :س حٿَؿپ ٳِ حٿـڄخ٫ش ط٬٠ٲ ٫ڀَ
ٚٛطو ٳِ رْظوً ،ٳِ ٌٓٷو ،هڄٔش ًَّ٘٫ن ٬ٟٴخًً ،ٿٺ أنو :اًح طٌٟؤ ٳؤكٔن
حٿٌٌٟء ،ػڂ هَؽ اٿَ حٿڄٔـيّ ٙ ،وَؿو ا ٙحٿٜٚس ،ٿڂ ّو ٢هٌ٤س ،اٍ ٙٳ٬ض ٿو
ريخ ىٍؿشً ،ك٫ ٢نو ريخ هْ٤جش ،ٳبًح ٛڀَ ،ٿڂ طِٽ حٿڄٚثټش طٜڀِ ٫ڀْو ،ڃخ ىحځ
ٳِ ڃٜٚه :حٿڀيڂ ٛپ ٫ڀْو ،حٿڀيڂ حٍكڄوِّ ًٙ ،حٽ أكيٻڂ ٳِ ٚٛس ڃخ حنظَ٨
حٿٜٚس).
[ٍ.]465 :
- 3رخد :ٳ٠پ ٚٛس حٿٴـَ ٳِ ؿڄخ٫ش.
- 621كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذً ،أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(طٴ٠پ ٚٛس حٿـڄْٚٛ ٪س أكيٻڂ ًكيه ،روڄٔش ًَّ٘٫ن ؿِءحً ،طـظڄ ٪ڃٚثټش
حٿڀْپ ًڃٚثټش حٿنيخٍ ٳِ ٚٛس حٿٴـَ) .ػڂ ّٸٌٽ أرٌ ىََّس :ٳخٷَإًح اڅ ٗجظڂ{ :اڅ
ٷَآڅ حٿٴـَ ٻخڅ ڃ٘يٌىح}.
ٷخٽ ْٗ٬ذً :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽ :طٴ٠ڀيخ رٔزَّ٘٫ً ٪ن ىٍؿش.
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿْْ ٚٛس أػٸپ ٫ڀَ حٿڄنخٳٸْن ڃن حٿٴـَ ًحٿ٘٬خء،
ًٿٌ ّ٬ڀڄٌڅ ڃخ ٳْيڄخ ٕطٌىڄخ ًٿٌ كزٌحً ،ٿٸي ىڄڄض أڅ آڃَ حٿڄئًڅ ٳْٸْڂ ،ػڂ آڃَ
ٍؿّ ٚئځ حٿنخّ ،ػڂ آهٌ ٗ ٚ٬ڃن نخٍ ،ٳؤكَٵ ٫ڀَ ڃن ّ ٙوَؽ اٿَ حٿٜٚس ر٬ي).
[ٍ.]624 ،618 :
- 7رخد :حػنخڅ ٳڄخ ٳٌٷيڄخ ؿڄخ٫ش.
- 627كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ ٪ٷخٽ :كيػنخ هخٿي٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن
ڃخٿٺ رن حٿلٌَّع،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح كَ٠ص حٿٜٚس ٳؤًنخ ًأٷْڄخ ،ػڂ ٿْئڃټڄخ
أٻزَٻڄخ).
[ٍ.]602 :
- 8رخد :ڃن ؿڀْ ٳِ حٿڄٔـي ّنظ َ٨حٿٜٚسً ،ٳ٠پ حٿڄٔخؿي.
- 628كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿڄٚثټش طٜڀِ ٫ڀَ أكيٻڂ ڃخ ىحځ ٳِ
ڃٜٚه ،ڃخ ٿڂ ّليع :حٿڀيڂ حٯٴَ ٿو ،حٿڀيڂ حٍكڄوِّ ٙ ،حٽ أكيٻڂ ٳِ ٚٛس ڃخ
ىحڃض حٿٜٚس طلزٔوّ ٙ ،ڄن٬و أڅ ّنٸڀذ اٿَ أىڀو ا ٙحٿٜٚس).
[ٍ.]434 :
- 629كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ هزْذ رن
٫زي حٿَكڄن٫ ،ن كٴ ٚرن ٫خٛڂ٫ ،ن أرِ ىََّس،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٓ( :ز٬ش ّ٨ڀيڂ حهلل ٳِ ٧ڀو ٌّځ ٧ ٙپ ا٧ ٙڀو:
حٗڃخځ حٿ٬خىٽًٗ ،خد ن٘ؤ ٳِ ٫زخىس ٍروًٍ ،ؿپ ٷڀزو ڃ٬ڀٶ ٳِ حٿڄٔخؿيًٍ ،ؿٚڅ
طلخرخ ٳِ حهلل حؿظڄ٬خ ٫ڀْو ًطٴَٷخ ٫ڀْوًٍ ،ؿپ ٣ڀزظو حڃَأس ًحص ڃنٜذ ًؿڄخٽ،
ٳٸخٽ انِ أهخٱ حهللًٍ ،ؿپ طٜيٵ ،حهٴَ كظَ ٙط٬ڀڂ ٗڄخٿو ڃخ طنٴٶ ّڄْنوًٍ ،ؿپ
ًٻَ حهلل هخٿْخ ،ٳٴخٟض ْ٫نخه).
[ٍ.]6421 ،6114 ،1357 :
- 630كيػنخ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن كڄْي ٷخٽ:
ٓجپ أنْ :ىپ حطوٌ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هخطڄخ؟ ٳٸخٽ :ن٬ڂ ،أهَ ٿْڀش
ٚٛس حٿ٘٬خء اٿَ ٗ َ٤حٿڀْپ ،ػڂ أٷزپ ٫ڀْنخ رٌؿيو ر٬ي ڃخ ٛڀَ ،ٳٸخٽٛ( :ڀَ
حٿنخّ ًٍٷيًحً ،ٿڂ طِحٿٌح ٳِ ٚٛس ڃنٌ حنظَ٨طڄٌنخ) .ٷخٽ :ٳټؤنِ أن َ٨اٿَ ًرْٞ
هخطڄو.
[ٍ.]546 :
- 9رخد :ٳ٠پ ڃن ٯيح اٿَ حٿڄٔـي ًٍحف.
- 631كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن ىخًٍڅ ٷخٽ :أهزَنخ ڃلڄي رن
ڃَ٤ٱ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ىََّس،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ٯيح اٿَ حٿڄٔـي ًٍحف ،أ٫ي حهلل ٿو نِٿش
ڃن حٿـنش ،ٻڀڄخ ٯيح أً ٍحف).
ؿَّي حٿنوپ ،ٳؤٷْڄض حٿٜٚس ،ٳَأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔـي ٳِ حٿڄخء
ًحٿْ٤ن ،كظَ ٍأّض أػَ حٿْ٤ن ٳِ ؿزيظو.
[.]1935 ،1931 ،1923 ،1914 ،1912 ،801 ،780
- 639كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنخ أنْ رن َّْٓن ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ
ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٍؿپ ڃن حٕنٜخٍ :انِ ٙأٓظ ٪ْ٤حٿٜٚس ڃ٬ٺً ،ٻخڅ ٍؿٟ ٚوڄخ ،ٳٜن٪
ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٬٣خڃخ ،ٳي٫خه اٿَ ڃنِٿو ،ٳزٔ ٢ٿو كَْٜحً ،ن٠ق
َ٣ٱ حٿلٛ ،َْٜڀَ ٫ڀْو ٍٻ٬ظْن ،ٳٸخٽ ٍؿپ ڃن آٽ حٿـخًٍى ٕنْ :أٻخڅ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ حٿ٠لَ؟ ٷخٽ :ڃخ ٍأّظو ٚٛىخ اٌّ ٙڃجٌ.
[.]5730 ،1125
- 14رخد :اًح ك َ٠حٿ٬٤خځ ًأٷْڄض حٿٜٚس.
ًٻخڅ حرن ٫ڄَ ّزيأ رخٿ٘٬خءً .ٷخٽ أرٌ حٿيٍىحء :ڃن ٳٸو حٿڄَء اٷزخٿو ٫ڀَ كخؿظو،
كظَ ّٸزپ ٫ڀَ ٚٛطو ًٷڀزو ٳخٍ٭.
- 640كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫خث٘ش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٷخٽ( :اًح ً ٪ٟحٿ٘٬خءً ،أٷْڄض
حٿٜٚس ،ٳخريإًح رخٿ٘٬خء).
[.]5148
- 642 /641كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد،
٫ن أنْ رن ڃخٿٺ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ٷيځ حٿ٘٬خء ٳخريإًح رو ٷزپ أڅ طٜڀٌح
ٚٛس حٿڄَٰد ًٙ ،ط٬ـڀٌح ٫ن ٘٫خثټڂ).
( - )642كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ٫ ،ن أرِ أٓخڃش٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ً٘٫ ٪ٟخء أكيٻڂً ،أٷْڄض حٿٜٚس،
ٳخريإًح رخٿ٘٬خء٬ّ ًٙ ،ـپ كظَ ّٴَ٭ ڃنو).
ًٻخڅ حرن ٫ڄَ ٪ٌّٟ :ٿو حٿ٬٤خځً ،طٸخځ حٿٜٚس ،ٳّ ٚؤّظيخ كظَ ّٴَ٭ً ،انو ٿْٔڄ٪
ٷَحءس حٗڃخځ.
ًٷخٽ ُىَْ ًًىذ رن ٫ؼڄخڅ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ٻخڅ أكيٻڂ ٫ڀَ حٿ٬٤خځ ٳ٬ّ ٚـپ ،كظَ ّٸِ٠
كخؿظو ڃنوً ،اڅ أٷْڄض حٿٜٚس).
ًٍحه ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ٫ ،ن ًىذ رن ٫ؼڄخڅًً ،ىذ ڃيّنِ.
[.]5147
- 15رخد :اًح ى ِ٫حٗڃخځ اٿَ حٿٜٚس ًرْيه ڃخ ّؤٻپ.
- 643كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حرن
ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ؿ٬ٴَ رن ٫ڄًَ رن أڃْش :أڅ أرخه ٷخٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّؤٻپ ًٍح٫خ ّلظِ ڃنيخ ،ٳي ِ٫اٿَ حٿٜٚس،
ٳٸخځ ٳَ٤ف حٿٔټْن ،ٳٜڀَ ًٿڂ ّظٌٟؤ.
[ٍ.]205 :
- 16رخد :ڃن ٻخڅ ٳِ كخؿش أىڀو ٳؤٷْڄض حٿٜٚس ٳوَؽ.
- 644كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنخ حٿلټڂ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن حٌٕٓى ٷخٽ:
ٓؤٿض ٫خث٘ش :ڃخ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜن ٪ٳِ رْظو؟ ٷخٿض :ٻخڅ ّټٌڅ
ٳِ ڃينش أىڀو ،ط٬نِ هيڃش أىڀو ،ٳبًح كَ٠ص حٿٜٚس هَؽ اٿَ حٿٜٚس.
[.]5692 ،5048
- 17رخد :ڃن ٛڀَ رخٿنخّ ًىٌ َّّ ٙي ا ٙأڅ ّ٬ڀڄيڂ ٚٛس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ًٓنظو.
- 645كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ ٷخٽ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن أرِ
ٷٚرش ٷخٽ:
ؿخءنخ ڃخٿٺ رن حٿلٌَّع ٳِ ڃٔـينخ ىٌح ،ٳٸخٽ :انِ ٕٛڀِ رټڂ ًڃخ أٍّي حٿٜٚس،
أٛڀِ ٻْٲ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ .ٳٸڀض ٕرِ ٷٚرش :ٻْٲ ٻخڅ
ّٜڀِ؟ ٷخٽ :ڃؼپ ْٗونخ ىٌح .ٷخٽً :ٻخڅ ْٗوخّ ،ـڀْ اًح ٍٳٍ ٪أٓو ڃن حٿٔـٌى،
ٷزپ أڅ ّني ٞٳِ حٿَٻ٬ش حًٕٿَ.
[.]790 ،785 ،769
- 18رخد :أىپ حٿ٬ڀڂ ًحٿٴ٠پ أكٶ رخٗڃخڃش.
- 646كيػنخ آلٶ رن ن َٜٷخٽ :كيػنخ كْٔن٫ ،ن ُحثيس٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ رن
٫ڄَْ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٷخٽ:
ڃَ ٝحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٗظي ڃَٟو ،ٳٸخٽ( :ڃًَح أرخ رټَ ٳڀْٜپ
رخٿنخّ) .ٷخٿض ٫خث٘ش :انو ٍؿپ ٍٷْٶ ،اًح ٷخځ ڃٸخڃٺ ٿڂ ّٔظ ٪٤أڅ ّٜڀِ رخٿنخّ.
ٷخٽ( :ڃًَح أرخ رټَ ٳڀْٜپ رخٿنخّ) .ٳ٬خىص ٳٸخٽ( :ڃَُ أرخ رټَ ٳڀْٜپ رخٿنخّ،
ٳبنټن ٌٛحكذ ٌّٓٲ) .ٳؤطخه حٿٌَٓٽ ،ٳٜڀَ رخٿنخّ ٳِ كْخس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
[.]3205
- 647كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ ٷخٿض:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٳِ ڃَٟو( :ڃًَح أرخ رټَ ّٜڀِ رخٿنخّ).
ٷخٿض ٫خث٘ش :ٷڀض :اڅ أرخ رټَ اًح ٷخځ ڃٸخڃٺ ،ٿڂ ّٔڄ ٪حٿنخّ ڃن حٿزټخء ،ٳڄَ ٫ڄَ
ٳڀْٜپ رخٿنخّ .ٳٸخٿض ٫خث٘ش :ٳٸڀض ٿلٴٜش :ٷٌٿِ ٿو :اڅ أرخ رټَ اًح ٷخځ ٳِ ڃٸخڃٺ،
ٿڂ ّٔڄ ٪حٿنخّ ڃن حٿزټخء ،ٳڄَ ٫ڄَ ٳڀْٜپ ٿڀنخّ ،ٳٴ٬ڀض كٴٜش ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃو ،انټن ٕنظن ٌٛحكذ ٌّٓٲ ،ڃًَح أرخ رټَ ٳڀْٜپ
ٿڀنخّ) .ٷخٿض كٴٜش ٿ٬خث٘ش :ڃخ ٻنض ْٕٛذ ڃنٺ هَْح.
[ٍ.]195 :
- 649/648كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ:
أهزَنِ أنْ رن ڃخٿٺ حٕنٜخًٍُ ،ٻخڅ طز ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،هيڃو
ًٛلزو :أڅ أرخ رټَ ٻخڅ ّٜڀِ ٿيڂ ٳِ ًؿ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌُ طٌٳِ
ٳْو ،كظَ اًح ٻخڅ ٌّځ حٙػنْنً ،ىڂ ٛٴٌٱ ٳِ حٿٜٚس ،ٳټ٘ٲ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٓظَ حٿلـَسّ ،ن َ٨اٿْنخ ًىٌ ٷخثڂ ،ٻؤڅ ًؿيو ًٍٷش ڃٜلٲ ،ػڂ طزٔڂ
ّ٠لٺ ،ٳيڄڄنخ أڅ نٴظن ڃن حٿٴَف رَإّش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳنټ ٚأرٌ
رټَ ٫ڀَ ٫ٸزْو ٿْٜپ حٿٜٲ٧ً ،ن أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هخٍؽ اٿَ
حٿٜٚس ،ٳؤٗخٍ اٿْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڅ أطڄٌح ٚٛطټڂ)ً .أٍهَ حٿٔظَ،
ٳظٌٳِ ڃن ٌّڃو.
( - )649كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أنْ
ٷخٽ:
ٿڂ ّوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػٚػخ ،ٳؤٷْڄض حٿٜٚس ،ٳٌىذ أرٌ رټَ ّظٸيځ،
ٳٸخٽ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿلـخد ٳَٳ٬و ،ٳڀڄخ ًٟق ًؿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃخ نَ٨نخ ڃنَ٨ح ٻخڅ أ٫ـذ اٿْنخ ڃن ًؿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
كْن ًٟق ٿنخ ،ٳؤًڃؤ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيه اٿَ أرِ رټَ أڅ ّظٸيځً ،حٍهَ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿلـخد ،ٳڀڂ ّٸيٍ ٫ڀْو كظَ ڃخص.
[.]4183 ،1147 ،721
- 650كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن
ٗيخد٫ ،ن كڄِس رن ٫زي حهلل :أنو أهزَه ٫ن أرْو ٷخٽ:
ٿڄخ حٗظي رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًؿ٬و ،ٷْپ ٿو ٳِ حٿٜٚس ،ٳٸخٽ( :ڃًَح
أرخ رټَ ٳڀْٜپ رخٿنخّ) .ٷخٿض ٫خث٘ش :اڅ أرخ رټَ ٍؿپ ٍٷْٶ ،اًح ٷَأ ٯڀزو حٿزټخء،
ٷخٽ( :ڃًَه ٳڀْٜڀِ) .ٳ٬خًىطو ،ٷخٽ( :ڃًَه ٳْٜڀِ ،انټن ٌٛحكذ ٌّٓٲ).
طخر٬و حٿِرْيًُ ،حرن أهِ حٿِىًَُ ،آلٶ رن ّلَْ حٿټڀزِ٫ ،ن حٿِىَُ.
ًٷخٽ ٫ٸْپً ،ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن كڄِس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]195 :
- 19رخد :ڃن ٷخځ اٿَ ؿنذ حٗڃخځ ٿ٬ڀش.
- 651كيػنخ ُٻَّخء رن ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ حرن نڄَْ ٷخٽ :أهزَنخ ى٘خځ رن ًَ٫س،
٫ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
أڃَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أرخ رټَ أڅ ّٜڀِ رخٿنخّ ٳِ ڃَٟو ،ٳټخڅ
ّٜڀِ ريڂ .ٷخٽ ًَ٫س :ٳٌؿي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ نٴٔو هٴش ،ٳوَؽ
ٳبًح أرٌ رټَ ّئځ حٿنخّ ،ٳڀڄخ ٍآه أرٌ رټَ حٓظؤهَ ،ٳؤٗخٍ اٿْو( :أڅ ٻڄخ أنض) .ٳـڀْ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كٌحء أرِ رټَ اٿَ ؿنزو ،ٳټخڅ أرٌ رټَ ّٜڀِ
رٜٚس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،حٿنخّ ّٜڀٌڅ رٜٚس أرِ رټَ.
[ٍ.]195 :
- 20رخد :ڃن ىهپ ٿْئځ حٿنخّ ،ٳـخء حٗڃخځ حًٕٽ ،ٳظؤهَ حٓهَ أً ٿڂ ّظؤهَ،
ؿخُص ٚٛطو.
ٳْو ٫خث٘ش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]651 :
- 652كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ كخُځ رن ىّنخٍ٫ ،ن
ٓيپ رن ٓ٬ي حٿٔخ٫يُ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىذ اٿَ رنِ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ ٿْٜڀق رْنيڂ،
ٳلخنض حٿٜٚس ،ٳـخء حٿڄئًڅ اٿَ أرِ رټَ ،ٳٸخٽ :أطٜڀِ ٿڀنخّ ٳؤٷْڂ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ،
ٳٜڀَ أرٌ رټَ ،ٳـخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿنخّ ٳِ حٿٜٚس ،ٳظوڀٚ
كظَ ًٷٲ ٳِ حٿٜٲ ،ٳٜٴٶ حٿنخًّ ،ٻخڅ أرٌ رټَ ّ ٙڀظٴض ٳِ ٚٛطو ،ٳڀڄخ أٻؼَ
حٿنخّ حٿظٜٴْٶ حٿظٴض ،ٳَأٍ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤٗخٍ اٿْو ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڅ أڃټغ ڃټخنٺ) .ٳَٳ ٪أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّيّو ،ٳلڄي
حهلل ٫ڀَ ڃخ أڃَه رو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ًٿٺ ،ػڂ حٓظؤهَ أرٌ رټَ
كظَ حٓظٌٍ ٳِ حٿٜٲً ،طٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٜڀَ ،ٳڀڄخ حنَٜٱ
ٷخٽّ( :خ أرخ رټَ ،ڃخ ڃن٬ٺ أڅ طؼزض اً أڃَطٺ) .ٳٸخٽ أرٌ رټَ :ڃخ ٻخڅ ٙرن أرِ ٷلخٳش
أڅ ّٜڀِ رْن ّيُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ڃخ ٿِ ٍأّظټڂ أٻؼَطڂ حٿظٜٴْٶ ،ڃن ٍحرو ِٗء ٳِ ٚٛطو ٳڀْٔزق ،ٳبنو اًح
ٓزق حٿظٴض اٿْوً ،انڄخ حٿظٜٴْٶ ٿڀنٔخء).
[.]6767 ،2547 ،2544 ،1177 ،1160 ،1146 ،1143
- 21رخد :اًح حٓظًٌح ٳِ حٿٸَحءس ٳڀْئڃيڂ أٻزَىڂ.
- 653كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش،
٫ن ڃخٿٺ رن حٿلٌَّع ٷخٽ:
ٷيڃنخ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًنلن ٗززش ،ٳڀزؼنخ ٫نيه نلٌح ڃن َّ٘٫ن
ٿْڀشً ،ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍكْڄخ ،ٳٸخٽ( :ٿٌ ٍؿ٬ظڂ اٿَ رٚىٻڂ
ٳ٬ڀڄظڄٌىڂ ،ڃًَىڂ ٳڀْٜڀٌح ٚٛس ٻٌح ٳِ كْن ٻٌحًٚٛ ،س ٻٌح ٳِ كْن ٻٌحً ،اًح
كَ٠ص حٿٜٚس ٳڀْئًڅ ٿټڂ أكيٻڂً ،ٿْئڃټڂ أٻزَٻڂ).
[ٍ.]602 :
- 22رخد :اًح ُحٍ حٗڃخځ ٷٌڃخ ٳؤڃيڂ.
- 654كيػنخ ڃ٬خً رن أٓي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ:
أهزَنِ ڃلڄٌى رن حٿَرْ ٪ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ظزخڅ رن ڃخٿٺ حٕنٜخٍُ ٷخٽ:
حٓظؤًڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤًنض ٿو ،ٳٸخٽ( :أّن طلذ أڅ أٛڀِ ڃن رْظٺ).
ٳؤَٗص ٿو اٿَ حٿڄټخڅ حٿٌُ أكذ ،ٳٸخځ ًٛٴٴنخ هڀٴو ،ػڂ ٓڀڂ ًٓڀڄنخ.
[ٍ.]414 :
- 23رخد :انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ ٿْئطڂ رو.
ًٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ڃَٟو حٿٌُ طٌٳِ ٳْو رخٿنخّ ًىٌ ؿخٿْ.
[ٍ.]651 :
ًٷخٽ حرن ڃٌٔ٬ى :اًح ٍٳ ٪ٷزپ حٗڃخځٌ٬ّ ،ى ٳْڄټغ رٸيٍ ڃخ ٍٳ ،٪ػڂ ّظز ٪حٗڃخځ.
ًٷخٽ حٿلٔن ،ٳْڄن َّٻ ٪ڃ ٪حٗڃخځ ٍٻ٬ظْنّ ًٙ ،ٸيٍ ٫ڀَ حٿٔـٌىّٔ :ـي ٿڀَٻ٬ش
حٓهَس ٓـيطْن ،ػڂ ّٸ ِ٠حٿَٻ٬ش حًٕٿَ رٔـٌىىخً ،ٳْڄن نِٔ ٓـيس كظَ ٷخځ:
ّٔـي.
- 655كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ ٷخٽ :كيػنخ ُحثيس٫ ،ن ڃٌَٓ رن أرِ ٫خث٘ش٫ ،ن
٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش ٷخٽ :ىهڀض ٫ڀَ ٫خث٘ش ٳٸڀض :أ ٙطليػْنِ ٫ن ڃَٝ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٿض :رڀَ ،ػٸپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ:
(أٛڀَ حٿنخّ) .ٷڀنخ ،ٙ :ىڂ ّنظًَ٨نٺ ،ٷخٽٌ٬ٟ( :ح ٿِ ڃخء ٳِ حٿڄو٠ذ) .ٷخٿض:
ٳٴ٬ڀنخ ،ٳخٯظٔپ ،ٳٌىذ ٿْنٌء ٳؤٯڄِ ٫ڀْو ،ػڂ أٳخٵ ،ٳٸخٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(أٛڀَ حٿنخّ) .ٷڀنخ ،ٙ :ىڂ ّنظًَ٨نٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽٌ٬ٟ( :ح ٿِ ڃخء ٳِ
حٿڄو٠ذ) .ٷخٿض :ٳٸ٬ي ٳخٯظٔپ ،ػڂ ًىذ ٿْنٌء ٳؤٯڄِ ٫ڀْو ،ػڂ أٳخٵ ٳٸخٽ( :أٛڀَ
حٿنخّ) .ٷڀنخ ،ٙ :ىڂ ّنظًَ٨نٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽٌ٬ٟ( :ح ٿِ ڃخء ٳِ حٿڄو٠ذ).
ٳٸ٬ي ٳخٯظٔپ ،ػڂ ًىذ ٿْنٌء ٳؤٯڄِ ٫ڀْو ،ػڂ أٳخٵ ٳٸخٽ( :أٛڀَ حٿنخّ) .ٷڀنخ ،ٙ :ىڂ
ّنظًَ٨نٺ ّخ ٌٍٓٽ حهللً ،حٿنخّ ٫ټٌٱ ٳِ حٿڄٔـيّ ،نظًَ٨څ حٿنزِ ٫ڀْو حٿٔٚځ
ٿٜٚس حٿ٘٬خء حٓهَس ،ٳؤٍٓپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ أرِ رټَ :رؤڅ ّٜڀِ
رخٿنخّ ،ٳؤطخه حٿٌَٓٽ ٳٸخٽ :اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّؤڃَٹ أڅ طٜڀِ
رخٿنخّ ،ٳٸخٽ أرٌ رټًَ ،ٻخڅ ٍؿٍ ٚٷْٸخّ :خ ٫ڄَ ٛپ رخٿنخّ ،ٳٸخٽ ٿو ٫ڄَ :أنض
أكٶ رٌٿٺ ،ٳٜڀَ أرٌ رټَ طڀٺ حّٕخځ ،ػڂ اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًؿي ڃن
نٴٔو هٴش ،ٳوَؽ رْن ٍؿڀْن ،أكيىڄخ حٿ٬زخّ ،ٿٜٚس حٿ٨يًَ ،أرٌ رټَ ّٜڀِ
رخٿنخّ ،ٳڀڄخ ٍآه أرٌ رټَ ًىذ ٿْظؤهَ ،ٳؤًڃؤ اٿْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رؤڅ ٙ
ّظؤهَ ،ٷخٽ( :أؿڀٔخنِ اٿَ ؿنزو) .ٳؤؿڀٔخه اٿَ ؿنذ أرِ رټَ ،ٷخٽ :ٳـ٬پ أرٌ رټَ
ّٜڀِ ًىٌ ّؤطڂ رٜٚس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،حٿنخّ رٜٚس أرِ رټًَ ،حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخ٫ي.
ٷخٽ ٫زْي حهلل :ٳيهڀض ٫ڀَ ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٳٸڀض ٿو :أ ٙأ٫ َٝ٫ڀْٺ ڃخ كيػظنِ
٫خث٘ش٫ ،ن ڃَ ٝحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :ىخص ،ٳَٟ٬ض ٫ڀْو كيّؼيخ،
ٳڄخ أنټَ ْٗجخ ،ٯَْ أنو ٷخٽ :أٓڄض ٿٺ حٿَؿپ حٿٌُ ٻخڅ ڃ ٪حٿ٬زخّ؟ ٷڀض ،ٙ :ٷخٽ:
ىٌ ٫ڀِ.
[ٍ.]195 :
- 656كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن أنيخ ٷخٿض:
ٛڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ رْظو ًىٌ ٗخٹ ،ٳٜڀَ ؿخٿٔخًٛ ،ڀَ
ًٍحءه ٷٌځ ٷْخڃخ ،ٳؤٗخٍ اٿْيڂ( :أڅ حؿڀٌٔح) .ٳڀڄخ حنَٜٱ ٷخٽ( :انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ
ٿْئطڂ رو ،ٳبًح ٍٻ ٪ٳخٍٻٌ٬حً ،اًح ٍٳ ٪ٳخٍٳٌ٬حً ،اًح ٛڀَ ؿخٿٔخ ٳٜڀٌح ؿڀٌٓخ).
[.]5334 ،1179 ،1062
- 657كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أنْ رن
ڃخٿٺ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٍٻذ ٳَٓخ ٳ٫ ٩َٜنو ،ٳـلٖ ٗٸو حّٕڄن ،ٳٜڀَ ٚٛس ڃن
حٿٜڀٌحص ًىٌ ٷخ٫ي ،ٳٜڀْنخ ًٍحءه ٷٌ٬ىح ،ٳڀڄخ حنَٜٱ ٷخٽ( :انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ
ٿْئطڂ رو ،ٳبًح ٛڀَ ٷخثڄخ ٳٜڀٌح ٷْخڃخ ،ٳبًح ٍٻ ٪ٳخٍٻٌ٬حً ،اًح ٍٳ ٪ٳخٍٳٌ٬حً ،اًح
ٷخٽٓ :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه ،ٳٸٌٿٌحٍ :رنخ ًٿٺ حٿلڄيً ،اًح ٛڀَ ٷخثڄخ ٳٜڀٌح ٷْخڃخ،
ًاًح ٛڀَ ؿخٿٔخ ٳٜڀٌح ؿڀٌٓخ أؿڄٌ٬څ).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٷخٽ حٿلڄْيُ :ٷٌٿو( :اًح ٛڀَ ؿخٿٔخ ٳٜڀٌح ؿڀٌٓخ) .ىٌ ٳِ
ڃَٟو حٿٸيّڂ ،ػڂ ٛڀَ ر٬ي ًٿٺ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿخٿٔخً ،حٿنخّ هڀٴو
ٷْخڃخ ،ٿڂ ّؤڃَىڂ رخٿٸٌ٬ىً ،انڄخ ّئهٌ رخٓهَ ٳخٓهَ ،ڃن ٳ٬پ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
[ٍ.]371 :
- 24رخد :ڃظَ ّٔـي ڃن هڀٲ حٗڃخځ.
ٷخٽ أنًْ :اًح ٓـي ٳخٓـيًح.
[ٍ.]699 :
- 658كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ آلٶ
ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن ِّّي ٷخٽ :كيػنِ حٿزَحءً ،ىٌ ٯَْ ٻًٌد ،ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷخٽٓ( :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه) .ٿڂ ّلن أكي ڃنخ
٧يَه ،كظَ ّٸ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓخؿيح ،ػڂ نٸٓ ٪ـٌىح ر٬يه.
كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ٫ ،ن ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ آلٶ :نلٌه ريٌح.
[.]778 ،714
- 25رخد :اػڂ ڃن ٍٳٍ ٪أٓو ٷزپ حٗڃخځ.
- 659كيػنخ كـخؽ رن ڃنيخٽ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن ُّخىٓ :ڄ٬ض أرخ
ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(أڃخ ّوَ٘ أكيٻڂ ،أً أّ ٙوَ٘ أكيٻڂ ،اًح ٍٳٍ ٪أٓو ٷزپ حٗڃخځ ،أڅ ّـ٬پ حهلل
ٍأٓو ٍأّ كڄخٍ ،أً ّـ٬پ ٌٍٛطو ٌٍٛس كڄخٍ).
- 26رخد :اڃخڃش حٿ٬زي ًحٿڄٌٿَ.
ًٻخنض ٫خث٘ش ّئڃيخ ٫زيىخ ًٻٌحڅ ڃن حٿڄٜلٲ.
ًًٿي حٿزِٰ ًحَٕ٫حرًِ ،حٿٰٚځ حٿٌُ ٿڂ ّلظڀڂ.
ٿٸٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :ئڃيڂ أٷَإىڂ ٿټظخد حهلل).
- 660كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٿڄخ ٷيځ حٿڄيخؿًَڅ حًٕٿٌڅ حٿٜ٬زش ،ڃٌ ٪ٟرٸزخء ،ٷزپ ڃٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخڅ ّئڃيڂ ٓخٿڂ ،ڃٌٿَ أرِ كٌّٴشً ،ٻخڅ أٻؼَىڂ ٷَآنخ.
[.]6754
- 661كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ّلَْ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنِ أرٌ حٿظْخف٫ ،ن
أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حٓڄٌ٬ح ًأٌ٬ْ٣حً ،اڅ حٓظ٬ڄپ كزِ٘ ،ٻؤڅ ٍأٓو ُرْزش).
[.]6723 ،664
- 27رخد :اًح ٿڂ ّظڂ حٗڃخځ ًأطڂ ڃن هڀٴو.
- 662كيػنخ حٿٴ٠پ رن ٓيپ ٷخٽ :كيػنخ حٿلٔن رن ڃٌَٓ حْٕٗذ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي
حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ
ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّٜ( :ڀٌڅ ٿټڂ ،ٳبڅ أٛخرٌح ٳڀټڂً ،اڅ
أه٤ئًح ٳڀټڂ ً٫ڀْيڂ).
- 28رخد :اڃخڃش حٿڄٴظٌڅ ًحٿڄزظي.٩
ًٷخٽ حٿلٔنٛ :پ ً٫ڀْو ري٫ظو.
- 663ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :ٷخٽ ٿنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ حًُٕح :ِ٫كيػنخ
حٿِىَُ٫ ،ن كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫يُ رن هْخٍ:
أنو ىهپ ٫ڀَ ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نوً ،ىٌ ڃل ،ٌٍٜٳٸخٽ :انٺ اڃخځ
٫خڃشً ،نِٽ رٺ ڃخ طًٍَّٜ ،ڀِ ٿنخ اڃخځ ٳظنشً ،نظلَؽ؟ ٳٸخٽ :حٿٜٚس أكٔن ڃخ
ّ٬ڄپ حٿنخّ ،ٳبًح أكٔن حٿنخّ ٳؤكٔن ڃ٬يڂً ،اًح أٓخإًح ٳخؿظنذ آخءطيڂ.
ًٷخٽ حٿِرْيُ :ٷخٽ حٿِىَُ ٙ :طٍَ أڅ ّٜڀَ هڀٲ حٿڄونغ ،ا ٙڃن ًٍَٟس ٙري
ڃنيخ.
- 664كيػنخ ڃلڄي رن أرخڅ :كيػنخ ٯنيٍ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن أرِ حٿظْخف :أنو ٓڄ ٪أنْ
رن ڃخٿٺ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕرِ ًٍ( :حٓڄً ٪أً ٪٣ٿٌ ٿلزِ٘ ،ٻؤڅ ٍأٓو
ُرْزش).
[ٍ.]661 :
- 29رخدّ :ٸٌځ ٫ن ّڄْن حٗڃخځ رلٌحثو ٌٓحء اًح ٻخنخ حػنْن.
- 665كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ْٓ٬ي رن
ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
رض ٳِ رْض هخٿظِ ڃْڄٌنش ،ٳٜڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٘٬خء ،ػڂ ؿخء
ٳٜڀَ أٍرٍ ٪ٻ٬خص ،ػڂ نخځ ،ػڂ ٷخځ ،ٳـجض ٳٸڄض ٫ن ّٔخٍه ،ٳـ٬ڀنِ ٫ن ّڄْنو،
ٳٜڀَ هڄْ ٍٻ٬خص ،ػڂ ٛڀَ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ نخځ كظَ ٓڄ٬ض ٯ٤ْ٤و ،أً ٷخٽ
ه٤ْ٤و ،ػڂ هَؽ اٿَ حٿٜٚس.
[ٍ.]117 :
- 30رخد :اًح ٷخځ حٿَؿپ ٫ن ّٔخٍ حٗڃخځ ،ٳلٌٿو حٗڃخځ اٿَ ّڄْنو ،ٿڂ طٴٔي
ٚٛطيڄخ.
- 666كيػنخ أكڄي ٷخٽ :كيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ٫ ،ن ٫زي ٍرو رن ْٓ٬ي،
٫ن ڃوَڃش رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٻَّذ ڃٌٿَ حرن ٫زخّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٷخٽ:
نڄض ٫ني ڃْڄٌنشً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫نيىخ ٳِ طڀٺ حٿڀْڀش ،ٳظٌٟؤ ػڂ ٷخځ
ّٜڀِ ،ٳٸڄض ٫ڀَ ّٔخٍه ،ٳؤهٌنِ ٳـ٬ڀنِ ٫ن ّڄْنو ،ٳٜڀَ ػٚع َ٘٫س ٍٻ٬ش ،ػڂ
نخځ كظَ نٴنً ،ٻخڅ اًح نخځ نٴن ،ػڂ أطخه حٿڄئًڅ ،ٳوَؽ ٳٜڀَ ًٿڂ ّظٌٟؤ.
ٷخٽ ٫ڄًَ :ٳليػض رو رټَْح ٳٸخٽ :كيػنِ ٻَّذ رٌٿٺ.
[ٍ.]117 :
- 31رخد :اًح ٿڂ ّنٌ حٗڃخځ أڅ ّئځ ،ػڂ ؿخء ٷٌځ ٳؤڃيڂ.
- 667كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ٫زي حهلل رن
ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
رض ٫ني هخٿظِ ،ٳٸخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ڃن حٿڀْپ ،ٳٸڄض أٛڀِ ڃ٬و،
ٳٸڄض ٫ن ّٔخٍه ،ٳؤهٌ رَأِٓ ٳؤٷخڃنِ ٫ن ّڄْنو.
[ٍ.]117 :
- 32رخد :اًح ٌ٣ٽ حٗڃخځً ،ٻخڅ ٿڀَؿپ كخؿش ،ٳوَؽ ٳٜڀَ.
- 669/668كيػنخ ڃٔڀڂ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل:
أڅ ڃ٬خً رن ؿزپ ،ٻخڅ ّٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ َّؿ ٪ٳْئځ ٷٌڃو.
(ً - )669كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ٯنيٍ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٻخڅ ڃ٬خً رن ؿزپ ّٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ َّؿ ٪ٳْئځ ٷٌڃو،
ٳٜڀَ حٿ٘٬خء ،ٳٸَأ رخٿزٸَس ،ٳخنَٜٱ حٿَؿپ ،ٳټخڅ ڃ٬خًح طنخًٽ ڃنو ،ٳزڀٮ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :ٳظخڅ ،ٳظخڅ ،ٳظخڅ) .ػٚع ڃَحٍ ،أً ٷخٽ( :ٳخطنخ ،ٳخطنخ،
ٳخطنخ) ًأڃَه رٌٍٔطْن ڃن أًٓ ٢حٿڄٴٜپ .ٷخٽ ٫ڄًَ ٙ :أكٴ٨يڄخ.
[.]5755 ،679 ،673
- 33رخد :طوٴْٲ حٗڃخځ ٳِ حٿٸْخځً ،اطڄخځ حٿَٻًٌ ٩حٿٔـٌى.
- 670كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ ٷخٽ :كيػنخ ُىَْ ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ٷْٔخ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ڃٌٔ٬ى:
أڅ ٍؿ ٚٷخٽً :حهلل ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ ٕطؤهَ ٫ن ٚٛس حٿٰيحس ڃن أؿپ ٳٚڅ ،ڃڄخ
ّْ٤پ رنخ ،ٳڄخ ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ڃٌ٨٫ش أٗي ٯ٠زخ ڃنو
ٌّڃجٌ ،ػڂ ٷخٽ( :اڅ ڃنټڂ ڃنٴَّن ،ٳؤّټڂ ڃخ ٛڀَ رخٿنخّ ٳڀْظـٌُ ،ٳبڅ ٳْيڂ حٿْ٬٠ٲ
ًحٿټزَْ ًًح حٿلخؿش).
[ٍ.]90 :
- 34رخد :اًح ٛڀَ ٿنٴٔو ٳڀٌْ٤ٽ ڃخ ٗخء.
- 671كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ٛڀَ أكيٻڂ ٿڀنخّ ٳڀْوٴٲ ،ٳبنو ڃنيڂ
حٿْ٬٠ٲ ًحٿٔٸْڂ ًحٿټزًَْ ،اًح ٛڀَ أكيٻڂ ٿنٴٔو ٳڀٌْ٤ٽ ڃخ ٗخء).
أكٔذ ٳِ حٿليّغ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :طخر٬و ْٓ٬ي رن ڃًَٔٵً ،ڃًٔ ،َ٬حٿْ٘زخنِ .ٷخٽ ٫ڄًَ٫ً :زْي
حهلل رن ڃٸٔڂً ،أرٌ حٿِرَْ٫ ،ن ؿخرَ :ٷَأ ڃ٬خً ٳِ حٿ٘٬خء رخٿزٸَسً .طخر٬و حٕ٫ڄٖ،
٫ن ڃلخٍد.
[ٍ.]668 :
- 674كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أنْ
ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّؿِ حٿٜٚس ًّټڄڀيخ.
- 36رخد :ڃن أهٲ حٿٜٚس ٫ني رټخء حٿٜزِ.
- 675كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ ٷخٽ :أهزَنخ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ حًُٕح٫ ،ِ٫ن ّلَْ
حرن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىس٫ ،ن أرْو أرِ ٷظخىس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(انِ ٕٷٌځ ٳِ حٿٜٚس أٍّي أڅ أٌ٣ٽ ٳْيخ ،ٳؤٓڄ ٪رټخء حٿٜزِ ،ٳؤطـٌُ ٳِ
ٚٛطِ ،ٻَحىْش أڅ أٗٶ ٫ڀَ أڃو).
طخر٬و رَ٘ رن رټًَ ،حرن حٿڄزخٍٹً ،رٸْش٫ ،ن حًُٕح.ِ٫
[.]830
- 678/676كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي ٷخٽ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ ٷخٽ :كيػنخ َّٗٺ رن
٫زي حهلل ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ّٸٌٽ:
ڃخ ٛڀْض ًٍحء اڃخځ ٷ ،٢أهٲ ٚٛس ً ٙأطڂ ،ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،اڅ
ٻخڅ ٿْٔڄ ٪رټخء حٿٜزِ ٳْوٴٲ ،ڃوخٳش أڅ طٴظن أڃو.
( - )677كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ ٪ٷخٽ :كيػنخ ْٓ٬ي ٷخٽ:
كيػنخ ٷظخىس :أڅ أنْ رن ڃخٿٺ كيػو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انِ ٕىهپ ٳِ حٿٜٚسً ،أنخ أٍّي ا٣خٿظيخ،
ٳؤٓڄ ٪رټخء حٿٜزِ ،ٳؤطـٌُ ٳِ ٚٛطِ ،ڃڄخ أ٫ڀڂ ڃن ٗيس ًؿي أڃو ڃن رټخثو).
( - )678كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس ٫ن
أنْ رن ڃخٿٺ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(انِ ٕىهپ ٳِ حٿٜٚس ،ٳؤٍّي ا٣خٿظيخ ،ٳؤٓڄ ٪رټخء حٿٜزِ ٳؤطـٌُ ،ڃڄخ أ٫ڀڂ ڃن
ٗيس ًؿي أڃو ڃن رټخثو).
ًٷخٽ ڃٌَٓ :كيػنخ أرخڅ :كيػنخ ٷظخىس :كيػنخ أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
ڃؼڀو.
- 37رخد :اًح ٛڀَ ػڂ أځ ٷٌڃخ.
- 679كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَدً ،حرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخ :ٙكيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد،
٫ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ؿخرَ ٷخٽ:
ٻخڅ ڃ٬خً ّٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ّؤطِ ٷٌڃو ٳْٜڀِ ريڂ.
[ٍ.]668 :
- 38رخد :ڃن أٓڄ ٪حٿنخّ طټزَْ حٗڃخځ.
- 68كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ىحًى ٷخٽ :كيػظخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ،
٫ن حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٿڄخ ڃَ ٝحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃَٟو حٿٌُ ڃخص ٳْو ،أطخه ّئًنو رخٿٜٚس،
ٳٸخٽ( :ڃًَح أرخ رټَ ٳڀْٜپ) .ٷڀض :اڅ أرخ رټَ ٍؿپ أْٓٲ ،اڅ ّٸڂ ڃٸخڃٺ ّزٺ ،ٳٚ
ّٸيٍ ٫ڀَ حٿٸَحءس ،ٷخٽ( :ڃًَح أرخ رټَ ٳڀْٜپ) .ٳٸڀض ڃؼڀو ،ٳٸخٽ ٳِ حٿؼخٿؼش أً
حٿَحر٬ش( :انټن ٌٛحكذ ٌّٓٲ ،ڃًَح أرخ رټَ ٳڀْٜپ) .ٳٜڀًَ ،هَؽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيخىٍ رْن ٍؿڀْن ،ٻؤنِ أن َ٨اٿْو ّو ٢رَؿڀْو حٍٕ ،ٝٳڀڄخ ٍآه أرٌ
رټَ ًىذ ّظؤهَ ،ٳؤٗخٍ اٿْو( :أڅ ٛپ) .ٳظؤهَ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نوً ،ٷ٬ي حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ ؿنزوً ،أرٌ رټَ ّٔڄ ٪حٿنخّ حٿظټزَْ.
طخر٬و ڃلخ٫ َٟن حٕ٫ڄٖ.
[ٍ.]195 :
- 39رخد :حٿَؿپ ّؤطڂ رخٗڃخځًّ ،ؤطڂ حٿنخّ رخٿڄؤڃٌځ.
ًٌّٻَ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حثظڄٌح رًِ ،ٿْؤطڂ رټڂ ڃن ر٬يٻڂ).
- 681كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ڃ٬خًّش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٿڄخ ػٸپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ؿخء رٚٽ ّئًنو رخٿٜٚس ،ٳٸخٽ( :ڃًَح أرخ
رټَ أڅ ّٜڀِ رخٿنخّ) .ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ أرخ رټَ ٍؿپ أْٓٲً ،انو ڃظَ ڃخ
ّٸڂ ڃٸخڃٺ ّٔ ٙڄ ٪حٿنخّ ،ٳڀٌ أڃَص ٫ڄَ ،ٳٸخٽ( :ڃًَح أرخ رټَ ّٜڀِ رخٿنخّ).
ٳٸڀض ٿلٴٜش :ٷٌٿِ ٿو :اڅ أرخ رټَ ٍؿپ أْٓٲً ،انو ڃظَ ّٸڂ ڃٸخڃٺ ّٔ ٙڄ٪
حٿنخّ ،ٳڀٌ أڃَص ٫ڄَ ،ٷخٽ( :انټن ٕنظن ٌٛحكذ ٌّٓٲ ،ڃًَح أرخ رټَ أڅ ّٜڀِ
رخٿنخّ) .ٳڀڄخ ىهپ ٳِ حٿٜٚسً ،ؿي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ نٴٔو هٴش،
ٳٸخځ ّيخىٍ رْن ٍؿڀْنًٍ ،ؿٚه طو٤خڅ ٳِ حٍٕ ،ٝكظَ ىهپ حٿڄٔـي ،ٳڀڄخ ٓڄ٪
أرٌ رټَ كٔوً ،ىذ أرٌ رټَ ّظؤهَ ،ٳؤًڃؤ اٿْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳـخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ ؿڀْ ٫ن ّٔخٍ أرِ رټَ ،ٳټخڅ أرٌ رټَ
ّٜڀِ ٷخثڄخً ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٷخ٫يحّ ،ٸظيُ أرٌ رټَ
رٜٚس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،حٿنخّ ڃٸظيًڅ رٜٚس أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل
٫نو.
[ٍ.]195 :
- 40رخد :ىپ ّؤهٌ حٗڃخځ اًح ٗٺ رٸٌٽ حٿنخّ.
- 682كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن أٌّد رن أرِ طڄْڄش
أٷْڄض حٿٜٚس ،ٳؤٷزپ ٫ڀْنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٌؿيو ،ٳٸخٽ( :أٷْڄٌح
ٛٴٌٳټڂ ًطَحٌٛح ،ٳبنِ أٍحٻڂ ڃن ًٍحء ٧يَُ).
[ٍ.]686 :
- 44رخد :حٿٜٲ حًٕٽ.
- 688كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس
ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿ٘ييحء :حٿَٰٵً ،حٿڄٌ٬٤څً ،حٿڄزٌ٤څً ،حٿييځ).
ًٷخٽ( :ٿٌ ّ٬ڀڄٌڅ ڃخ ٳِ حٿظيـَْ ٓٙظزٸٌحً ،ٿٌ ّ٬ڀڄٌڅ ڃخ ٳِ حٿ٬ظڄش ًحٿٜزق،
ٕطٌىڄخ ًٿٌ كزٌحً ،ٿٌ ّ٬ڀڄٌڅ ڃخ ٳِ حٿٜٲ حٿڄٸيځ ٓٙظيڄٌح).
[ٍ.]624 :
- 45رخد :اٷخڃش حٿٜٲ ڃن طڄخځ حٿٜٚس.
- 689كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
ىڄخځ٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٷخٽ:
(انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ ٿْئطڂ رو ،ٳ ٚطوظڀٴٌح ٫ڀْو ،ٳبًح ٍٻ ٪ٳخٍٻٌ٬حً ،اًح ٷخٽ ٓڄ ٪حهلل
ٿڄن كڄيه ،ٳٸٌٿٌحٍ :رنخ ٿٺ حٿلڄيً ،اًح ٓـي ٳخٓـيًحً ،اًح ٛڀَ ؿخٿٔخ ،ٳٜڀٌح
ؿڀٌٓخ أؿڄْ٬ن ،أٷْڄٌح حٿٜٲ ٳِ حٿٜٚس ،ٳبڅ اٷخڃش حٿٜٲ ڃن كٔن حٿٜٚس).
[.]701
- 690كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ًٌٓح ٛٴٌٳټڂ ،ٳبڅ طٌّٔش حٿٜٴٌٱ ڃن اٷخڃش حٿٜٚس).
[ٍ.]686 :
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍٻذ ٳَٓخ ،ٳـلٖ ٗٸو حّٕڄن .ٷخٽ أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٳٜڀَ ٿنخ ٌّڃجٌ ٚٛس ڃن حٿٜڀٌحصً ،ىٌ ٷخ٫ي ،ٳٜڀْنخ ًٍحءه
ٷٌ٬ىح ،ػڂ ٷخٽ ٿڄخ ٓڀڂ( :انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ ٿْئطڂ رو ،ٳبًح ٛڀَ ٷخثڄخ ٳٜڀٌح ٷْخڃخً ،اًح
ٍٻ ٪ٳخٍٻٌ٬حً ،اًح ٍٳ ٪ٳخٍٳٌ٬حً ،اًح ٓـي ٳخٓـيًحً ،اًح ٷخٽ ٓڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه،
ٳٸٌٿٌح ٍرنخ ًٿٺ حٿلڄي).
( - )700كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ
أنو ٷخٽ:
هَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٳَّ ٳـلٖ ،ٳٜڀَ ٿنخ ٷخ٫يح ،ٳٜڀْنخ
ڃ٬و ٷٌ٬ىح ،ػڂ حنَٜٱ ٳٸخٽ( :انڄخ حٗڃخځ -أً انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ -ٿْئطڂ رو ،ٳبًح ٻزَ
ٳټزًَحً ،اًح ٍٻ ٪ٳخٍٻٌ٬حً ،اًح ٍٳ ٪ٳخٍٳٌ٬حً ،اًح ٷخٽ ٓڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه ،ٳٸٌٿٌح
ٍرنخ ًٿٺ حٿلڄيً ،اًح ٓـي ٳخٓـيًح).
[ٍ]371:
- 701كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ ٿْئطڂ رو ،ٳبًح ٻزَ ٳټزًَحً ،اًح
ٍٻ ٪ٳخٍٻٌ٬حً ،اًح ٷخٽ ٓڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه ،ٳٸٌٿٌح ٍرنخ ًٿٺ حٿلڄيً ،اًح ٓـي
ٳخٓـيًحً ،اًح ٛڀَ ؿخٿٔخ ٳٜڀٌح ؿڀٌٓخ أؿڄٌ٬څ).
[ ٍ]689:
- 2رخدٍ :ٳ ٪حٿْيّن ٳِ حٿظټزَْس ح_ًٕٿَ ڃ ٪حٙٳظظخف ٌٓحء.
- 702كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل،
٫ن أرْو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخڅ َّٳّ ٪يّو كًٌ ڃنټزْو ،اًح حٳظظق حٿٜٚس،
ًاًح ٻزَ ٿڀَٻًٌ ،٩اًح ٍٳٍ ٪أٓو ڃن حٿَٻٌٍ ٩ٳ٬يڄخ ٻٌٿٺ أّ٠خً ،ٷخٽٓ( :ڄ ٪حهلل
ٿڄن كڄيهٍ ،رنخ ًٿٺ حٿلڄي)ً .ٻخڅ ّ ٙٴ٬پ ًٿٺ ٳِ حٿٔـٌى.
[]706 ،705 ،703
- 3رخدٍ :ٳ ٪حٿْيّن اًح ٻزًَ ،اًح ٍٻً ،٪اًح ٍٳ.٪
- 703كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ:
أهزَنِ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷخځ ٳِ حٿٜٚسٍ ،ٳّ ٪يّو كظَ طټٌنخ كًٌ
ڃنټزْوً ،ٻخڅ ّٴ٬پ ًٿٺ كْن ّټزَ ٿڀَٻًٌّ ،٩ٴ٬پ ًٿٺ اًح ٍٳٍ ٪أٓو ڃن حٿَٻٌ،٩
ًّٸٌٽٓ( :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه)ّ ًٙ .ٴ٬پ ًٿٺ ٳِ حٿٔـٌى.
[ٍ]702 :
- 704كيػنخ آلٶ حٿٌحٓ ِ٤ٷخٽ :كيػنخ هخٿي رن ٫زي حهلل٫ ،ن هخٿي٫ ،ن أرِ
ٷٚرش:
أنو ٍأٍ ڃخٿٺ رن حٿلٌَّع :اًح ٛڀَ ٻزَ ًٍٳّ ٪يّوً ،اًح أٍحى أڅ َّٻٍ ٪ٳ٪
ّيّوً ،اًح ٍٳٍ ٪أٓو ڃن حٿَٻٌٍ ٩ٳّ ٪يّوً ،كيع :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٛن ٪ىټٌح.
- 4رخد :حٿَ أّن َّٳّ ٪يّو.
ًٷخٽ أرٌ كڄْي ٳِ أٛلخروٍ :ٳ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كًٌ ڃنټزْو.
[ٍ]794 :
- 705كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنخ ٓخٿڂ رن ٫زي
حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٳظظق حٿظټزَْ ٳِ حٿٜٚس ،ٳَٳّ ٪يّو كْن ّټزَ،
كظَ ّـ٬ڀيڄخ كًٌ ڃنټزْوً ،اًح ٻزَ ٿڀَٻٌ ٩ٳ٬پ ڃؼڀوً ،اًح ٷخٽ (ٓڄ ٪حهلل ٿڄن
كڄيه) .ٳ٬پ ڃؼڀوً ،ٷخٽٍ( :رنخ ًٿٺ حٿلڄي)ّ ًٙ .ٴ٬پ ًٿٺ كْن ّٔـيًٙ ،كْن َّٳ٪
ٍأٓو ڃن حٿٔـٌى.
[ٍ]702 :
- 5رخدٍ :ٳ ٪حٿْيّن اًح ٷخځ ڃن حٿَٻ٬ظْن.
- 706كيػنخ ْ٫خٕ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ:٪
أڅ حرن ٫ڄَ ٻخڅ اًح ىهپ ٳِ حٿٜٚس ،ٻزَ ًٍٳّ ٪يّوً ،اًح ٍٻٍ ٪ٳّ ٪يّوً ،اًح
ٷخٽٓ( :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه)ٍ .ٳّ ٪يّوً ،اًح ٷخځ ڃن حٿَٻ٬ظْن ٍٳّ ٪يّوًٍ ،ٳً ٪ٿٺ
حرن ٫ڄَ اٿَ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٍحه كڄخى رن ٓڀڄش٫ ،ن أرٌد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂًًٍ .حه حرن ٣يڄخڅ٫ ،ن أٌّد ًڃٌَٓ رن ٫ٸزش ،ڃوظَٜح.
[ٍ]702 :
- 6رخد ٪ًٟ :حٿْڄنَ ٫ڀَ حٿٍَْٔ.
- 707كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنخّ ّئڃًَڅ أڅ ّ ٪٠حٿَؿپ حٿْي حٿْڄنَ ٫ڀَ ًٍح٫و حٿٍَْٔ ٳِ حٿٜٚس.
ٷخٽ أرٌ كخُځ ٙ :أ٫ڀڄو اّ ٙنڄِ ًٿٺ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٷخٽ آڄخْ٫پ:
ّنڄَ ًٿٺً ،ٿڂ ّٸپ ّنڄِ.
- 7رخد :حٿوٌ٘ ٩ٳِ حٿٜٚس.
- 708كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ ُنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ىپ طًَڅ ٷزڀظِ ىينخً ،حهلل ڃخ ّوٴَ ٫ڀِ ٍٻٌ٫ټڂ ً ٙهٌ٘٫ټڂً ،انِ ٍٕحٻڂ
ًٍحء ٧يَُ).
[ٍ]408 :
- 709كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ٯنيٍ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٷظخىس،
٫ن أنْ رن ڃخٿٺ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(أٷْڄٌح حٿَٻًٌ ٩حٿٔـٌى ،ٳٌحهلل انِ ٍٕحٻڂ ڃن ر٬يُ ًٍ -رڄخ ٷخٽ ڃن ر٬ي ٧يَُ
-اًح ٍٻ٬ظڂ ًٓـيطڂ).
[ٍ]409 :
- 8رخد :ڃخّٸٌٽ ر٬ي حٿظټزَْ.
- 710كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرخ رټَ ً٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٻخنٌح ّٴظظلٌڅ
حٿٜٚس :رخٿلڄي هلل ٍد حٿ٬خٿڄْن.
- 711كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن ُّخى ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄخٍس
رن حٿٸ٬ٸخ ٩ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٍُ٫ش ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ىََّس ٷخٽ:
ٻخڅ حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔټض رْن حٿظټزَْ ًرْن حٿٸَحءس آټخطش -ٷخٽ
أكٔزو ٷخٽ ىنْش -ٳٸڀض :رؤرِ ًأڃِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،آټخطٺ رْن حٿظټزَْ ًحٿٸَحءس ،ڃخ
طٸٌٽ؟ ٷخٽ( :أٷٌٽ :حٿڀيڂ رخ٫ي رْنِ ًرْن ه٤خّخُ ،ٻڄخ رخ٫يص رْن حٿڄَ٘ٵ
ًحٿڄَٰد ،حٿڀيڂ نٸنِ ڃن حٿو٤خّخ ٻڄخ ّنٸَ حٿؼٌد حٕرْ ٞڃن حٿينْ ،حٿڀيڂ حٯٔپ
ه٤خّخُ رخٿڄخء ًحٿؼڀؾ ًحٿزَى).
- 712كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :أهزَنخ نخٳ ٪رن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنِ حرن أرِ ڃڀټْش،
٫ن أٓڄخء رنض أرِ رټَ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٚٛس حٿټٌٔٱ ،ٳٸخځ ٳؤ٣خٽ حٿٸْخځ ،ػڂ ٍٻ٪
ٳؤ٣خٽ حٿَٻٌ ،٩ػڂ ٷخځ ٳؤ٣خٽ حٿٸْخځ ،ػڂ ٍٻ ٪ٳؤ٣خٽ حٿَٻٌ ،٩ػڂ ٍٳ ،٪ػڂ ٓـي ٳؤ٣خٽ
حٿٔـٌى ،ػڂ ٍٳ ،٪ػڂ ٓـي ٳؤ٣خٽ حٿٔـٌى ،ػڂ ٷخځ ٳؤ٣خٽ حٿٸْخځ ،ػڂ ٍٻ ٪ٳؤ٣خٽ
حٿَٻٌ ،٩ػڂ ٍٳ ٪ٳؤ٣خٽ حٿٸْخځ ،ػڂ ٍٻ ٪ٳؤ٣خٽ حٿَٻٌ ،٩ػڂ ٍٳ ،٪ٳٔـي ٳؤ٣خٽ
حٿٔـٌى ،ػڂ ٍٳ ،٪ػڂ ٓـي ٳؤ٣خٽ حٿٔـٌى ،ػڂ حنَٜٱ ٳٸخٽ( :ٷي ىنض ڃنِ حٿـنش،
كظَ ٿٌ حؿظَأص ٫ڀْيخ ،ٿـجظټڂ رٸ٤خٱ ڃن ٷ٤خٳيخً ،ىنض ڃنِ حٿنخٍ ،كظَ ٷڀض :أُ
ٍدً ،أنخ ڃ٬يڂ؟ ٳبًح اڃَأس -كٔزض أنو ٷخٽ -طويٗيخ ىَس ،ٷڀض :ڃخ ٗؤڅ ىٌه؟
ٷخٿٌح :كٔزظيخ كظَ ڃخطض ؿٌ٫خ ٙ ،أ٬٣ڄظيخ ًٙ ،أٍٓڀظيخ طؤٻپ -ٷخٽ نخٳ :٪كٔزض
أنو ٷخٽ -ڃن هْٖ٘ أً ه٘خٕ حٍٕ.) ٝ
[ًٍ ،2235 :حن]86 :َ٨
- 9رخدٍ :ٳ ٪حٿز َٜاٿَ حٗڃخځ ٳِ حٿٜٚس.
ًٷخٿض ٫خث٘ش :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٚٛس حٿټٌٔٱ( :ٳَأّض ؿينڂ
ّل٤ڂ ر٠٬يخ ر٠٬خ ،كْن ٍأّظڄٌنِ طؤهَص).
[ٍ]1154 :
- 713كيػنخ ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٫ڄخٍس رن
- 719كيػنخ ٷظْزو ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٳِ هڄْٜش ٿيخ أٚ٫ځ ،ٳٸخٽٰٗ( :ڀظنِ أٚ٫ځ
ىٌه ،حًىزٌح ريخ اٿَ أرِ ؿيڂً ،أطٌنِ رؤنزـخنْش).
[ٍ]366 :
- 12رخد :ىپ ّڀظٴض ٕڃَ ّنِٽ رو ،أً ٍَّ ْٗجخ ،أً رٜخٷخ ٳِ حٿٸزڀو.
ًٷخٽ ٓيپ :حٿظٴض أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳَأٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]652 :
- 720كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ:
أنو ٍأٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نوخڃش ٳِ ٷزڀش حٿڄٔـيً ،ىٌ ّٜڀِ رْن ّيُ
حٿنخّ ،ٳلظيخ ،ػڂ ٷخٽ كْن حنَٜٱ( :اڅ أكيٻڂ اًح ٻخڅ ٳِ حٿٜٚس ،ٳبڅ حهلل ٷزپ
ًؿيو ،ٳّ ٚظنوڄن أكي ٷزپ ًؿيو ٳِ حٿٜٚس).
ًٍحه ڃٌَٓ رن ٫ٸزشً ،حرن أرِ ًٍحى٫ ،ن نخٳ.٪
[ٍ]398 :
- 721كيػنخ ّلَْ حرن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ ٿْغ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد
ٷخٽ :أهزَنِ أنْ ٷخٽ:
رْنڄخ حٿڄٔڀڄٌڅ ٳِ ٚٛس حٿٴـَ ،ٿڂ ّٴـؤىڂ آٌٍ ٙٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٻ٘ٲ ٓظَ كـَس ٫خث٘ش ،ٳن َ٨اٿْيڂ ًىڂ ٛٴٌٱ ،ٳظزٔڂ ّ٠لٺً ،نټ ٚأرٌ رټَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٫ڀَ ٫ٸزْو ،ٿْٜپ ٿو :حٿٜٲ ،ٳ٨ن أنو َّّي حٿوًَؽً ،ىڂ
حٿڄٔڀڄٌڅ ،أڅ ّٴظظنٌح ٳِ ٚٛطيڂ ،ٳؤٗخٍ اٿْيڂ( :أطڄٌح ٚٛطټڂ) .ٳؤٍهَ حٿٔظَ،
ًطٌٳِ ڃن أهَ ًٿٺ حٿٌْځ.
[ٍ]648 :
- 13رخدً :ؿٌد حٿٸَحءس ٿ٘ڃخځ ًحٿڄؤڃٌځ ٳِ حٿٜڀٌحص ٻڀيخ ،ٳِ حٿلً َ٠حٿٔٴَ،
ًڃخ ّـيَ ٳْيخ ًڃخ ّوخٳض.
- 722كيػنخ ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿڄڀٺ رن ٫ڄَْ٫ ،ن
ؿخرَ رن ٓڄَس ٷخٽ:
ٗټخ أىپ حٿټٌٳش ٓ٬يح اٿَ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳِ٬ٿو ًحٓظ٬ڄپ ٫ڀْيڂ ٫ڄخٍح،
ٳ٘ټٌح كظَ ًٻًَح أنو ّ ٙلٔن ّٜڀِ ،ٳؤٍٓپ حٿْو ٳٸخٽّ :خ أرخ آلٶ اڅ ىئٙء
ِّ٫ڄٌڅ حنٺ ٙطلٔن طٜڀِ ؟ ٷخٽ أرٌ آلٶ :أڃخ أنخً ،حهلل ٳبنِ ٻنض أٛڀِ ريڂ
ٚٛس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخ أهَځ ٫نيخ ،أٛڀِ ٚٛس حٿ٘٬خء ،ٳؤٍٻي
ٳِ حًٙٿْنً ،أهٲ ٳِ حٕهَّْن .ٷخٽً :حٹ حٿ٨ن رٺ ّخ أرخ آلٶ .ٳؤٍٓپ ڃ٬و
ٍؿ ،ٚأً ٍؿخ ،ٙاٿَ حٿټٌٳش ،ٳٔؤٽ ٫نو أىپ حٿټٌٳوً ،ٿڂ ّي ٩ڃٔـيح آ ٙؤٽ ٫نو،
ًّؼنٌڅ ڃًَ٬ٳخ ،كظَ ىهپ ڃٔـيح ٿزنِ ٫زْ ،ٳٸخځ ٍؿپ ڃنيڂّ ،ٸخٽ ٿو أٓخڃش رن
ٷظخىسّ ،ټنَ أرخ ٓ٬يس ،ٷخٽ :أڃخ اً ن٘يطنخ ،ٳبڅ ٓ٬يح ٻخڅ َّْٔ ٙرخٿَّٔشّ ًٙ ،ٸٔڂ
رخٿٌّٔش٬ّ ًٙ ،يٽ ٳِ حٿٸْ٠ش .ٷخٽ ٓ٬ي :أڃخ ًحهلل ٕىٌ٫څ رؼٚع :حٿڀيڂ اڅ ٻخڅ
٫زيٹ ىٌح ٻخًرخ ،ٷخځ ٍّخءً ًٓڄ٬شً ،ٳؤ٣پ ٫ڄَهً ،ح٣پ ٳٸَهَٟ٫ً ،و رخٿٴظنً .ٻخڅ
ر٬ي اًح ٓجپ ّٸٌٽْٗ :ن ٻزَْ ڃٴظٌڅ ،أٛخرظنِ ىٌ٫س ٓ٬ي .ٷخٽ ٫زي حٿڄڀٺ :ٳؤنخ ٍأّظو
ر٬ي ،ٷي ٓٸ ٢كخؿزخه ٫ڀَ ْ٫نْو ڃن حٿټزًَ ،انو ٿْظ َٝ٬ٿڀـٌحٍُ ٳِ حٿَ٤ٵ
ّٰڄِىن.
[ً ،736حن]3522 :َ٨
- 723كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن ڃلڄٌى
رن حٿَرْ٫ ،٪ن ٫زخىس رن حٿٜخڃض :أڅ حٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٚٛ ٙس ٿڄن ٿڂ ّٸَأ رٴخطلش حٿټظخد).
- 724كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ْٓ٬ي رن
أرِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ حٿڄٔـي ،ٳيهپ ٍؿپ ٳٜڀَ ،ٳٔڀڂ ٫ڀَ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳَىً ،ٷخٽ( :حٍؿ ٪ٳٜپ ،ٳبنٺ ٿڂ طٜپ) .ٳَؿّٜ ٪ڀِ
ٻڄخ ٛڀَ ،ػڂ ؿخء ،ٳٔڀڂ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :حٍؿ ٪ٳٜپ ٳبنٺ
ٿڂ طٜپ) .ػٚػخ ،ٳٸخٽً :حٿٌُ ر٬ؼٺ رخٿلٶ ،ڃخ أكٔن ٯَْه ،ٳ٬ڀڄنِ؟ ٳٸخٽ( :اًح ٷڄض
اٿَ حٿٜٚس ٳټزَ ،ػڂ حٷَأ ڃخ طَْٔ ڃ٬ٺ ڃن حٿٸَحَڅ ،ػڂ حٍٻ ٪كظَ ط٤ڄجن ٍحٻ٬خ ،ػڂ
حٍٳ ٪كظَ ط٬ظيٽ ٷخثڄخ ،ػڂ حٓـي كظَ ط٤ڄجن ٓخؿيح ،ػڂ حٍٳ ٪كظَ ط٤ڄجن ؿخٿٔخ،
ًحٳ٬پ ًٿٺ ٳِ ٚٛطٺ ٻڀيخ).
[ ]6290 ،5897 ،760
- 14رخد :حٿٸَحءس ٳِ حٿ٨يَ.
- 725كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىس٫ ،ن
أرْو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٳِ حٿَٻ٬ظْن حًٕٿْْن ڃن ٚٛس حٿ٨يَ ،رٴخطلش
حٿټظخد ًٌٍٓطْنٌ٤ّ ،ٽ ٳِ حًٕٿًَّ ،ٸ َٜٳِ حٿؼخنْشًّٔ ،ڄ ٪حّٓش أكْخنخً ،ٻخڅ
ّٸَأ ٳِ حٿ َٜ٬رٴخطلش حٿټظخد ًٌٍٓطْنً ،ٻخڅ ٌّ٤ٽ ٳِ حًٕٿًَ ،ٻخڅ ٌّ٤ٽ ٳِ
حٿَٻ٬ش حًٕٿَ ڃن ٚٛس حٿٜزقًّ ،ٸ َٜٳِ حٿؼخنْش.
[ ]746 ،745 ،743 ،728
- 726كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚٷخٽ :كيػنخ أرِ ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنِ ٫ڄخٍس،
٫ن أرِ ڃ٬ڄَ ٷخٽٓ :ؤٿنخ هزخرخ :أٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٳِ حٿ٨يَ
ًحٿَٜ٬؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷڀنخ :رؤُ ِٗء ٻنظڂ طَ٬ٳٌڅ؟ ٷخٽ :رخَ٤ٟحد ٿلْظو.
[ٍ]713 :
- 15رخد :حٿٸَحءس ٳِ حٿ.َٜ٬
- 727كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ ٫ن ٫ڄخٍس رن
٫ڄَْ٫ ،ن أرِ ڃ٬ڄَ ٷخٽ:
ٷڀض ٿوزخد رن حٍٕص :أٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٳِ ٚٛس حٿ٨يَ
ًحٿَٜ٬؟ ٷخٽ ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٷڀض رؤُ ِٗء ٻنظڂ ط٬ڀڄٌڅ ٷَحءطو؟ ٷخٽ رخَ٤ٟحد ٿلْظو.
[ٍ]713 :
- 728كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ٫زي حهلل
رن أرِ ٷظخىس٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٳِ حٿَٻ٬ظْن ڃن حٿ٨يَ ًحٿ َٜ٬رٴخطلش
حٿټظخدًٌٍٓ ،س ٌٍٓسًّٔ ،ڄ٬نخ حّٓش أكْخنخ.
[ٍ]725 :
- 16رخد :حٿٸَحءس ٳِ حٿڄَٰد.
- 729كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل
رن ٫زي حهلل رن ٫ظزو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو ٷخٽ :اڅ أځ حٿٴ٠پ ٓڄ٬ظو،
ًىٌ ّٸَأً{ :حٿڄَٓٚص َ٫ٳخ} .ٳٸخٿضّ :خرنًِ ،حهلل ٿٸي ًٻَطنِ رٸَحءطٺ ىٌه
حٿٌٍٔس ،أنيخ ٓهَ ڃخ ٓڄ٬ض ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ريخ ٳِ
حٿڄَٰد.
[]4166
- 730كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ًَ٫س رن حٿِرَْ،
٫ن ڃًَحڅ رن حٿلټڂ ٷخٽ:
ٷخٽ ٿِ ُّي رن ػخرض :ڃخ ٿٺ طٸَأ ٳِ حٿڄَٰد رٸٜخًٍ ،ٷي ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ رٌ٤ٿَ حٿٌ٤ٿْْن.
- 17رخد :حٿـيَ ٳِ حٿڄَٰد.
- 731كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ڃلڄي رن
ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷَأ ٳِ حٿڄَٰد رخٿ.ٌٍ٤
[]4573 ،3798 ،2885
- 18رخد :حٿـيَ ٳِ حٿ٘٬خء.
- 732كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن أرْو٫ ،ن رټَ٫ ،ن أرِ ٍحٳ ٪ٷخٽ:
ٛڀْض ڃ ٪أرِ ىََّس حٿ٬ظڄش ،ٳٸَأ{ :اًح حٿٔڄخء حن٘ٸض} .ٳٔـي ،ٳٸڀض ٿو ،ٷخٽ:
ٓـيص هڀٲ أرِ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳ ٚأُحٽ أٓـي ريخ كظَ أٿٸخه.
[]1028 ،1024 ،734
- 733كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫يُ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿزَحء:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٳِ ٓٴَ ،ٳٸَأ ٳِ حٿ٘٬خء ٳِ اكيٍ حٿَٻ٬ظْن،
رخٿظْن ًحٿِّظٌڅ.
[]7107 ،4669 ،735
- 19رخد :حٿٸَحءس ٳِ حٿ٘٬خء رخٿٔـيس.
- 734كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ ٪ٷخٽ :كيػنِ حٿظْڄِ٫ ،ن رټَ٫ ،ن
أرِ ٍحٳ ٪ٷخٽٛ :ڀْض ڃ ٪أرِ ىََّه حٿ٬ظڄش ،ٳٸَأ{ :اًح حٿٔڄخء حن٘ٸض} .ٳٔـي،
ٳٸڀض :ڃخ ىٌح؟ ٷخٽٓ :ـيص ريخ هڀٲ أرِ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳ ٚأُحٽ أٓـي
ريخ كظَ أٿٸخه.
[ٍ]732 :
- 20رخد :حٿٸَحءس ٳِ حٿ٘٬خء.
- 735كيػنخ هٚى رن ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ڃٔ َ٬ٷخٽ :كيػنخ ٫يُ رن ػخرضٓ :ڄ٪
حٿزَحءه ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأً{ :حٿظْن
ًحٿِّظٌڅ} .ٳِ حٿ٘٬خءً ،ڃخ ٓڄ٬ض أكيح أكٔن ٌٛطخ ڃنو ،أً ٷَحءس.
[ ٍ]733 :
- 21رخدٌ٤ّ :ٽ ٳِ حًٕٿْنًّ ،لٌٱ ٳِ حٓهَّْن.
- 736كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زو٫ ،ن أرِ ٌ٫څ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ
رن ٓڄَس ٷخٽ:
ٷخٽ ٫ڄَ ٿٔ٬ي :ٿٸي ٗټٌص ٳِ ٻپ ِٗء كظَ حٿٜٚس .ٷخٽ :اڃخ أنخ ،ٳؤڃي ٳِ
حًٕٿْْنً ،أكٌٱ ٳِ حٕهَّن ًٙ ،آٿٌ ڃخ حٷظيّض رو ڃن ٚٛس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ .ٷخٽٛ :يٷضً ،حٹ حٿ٨ن رٺ ،أً ٧نِ رٺ.
[ٍ]722 :
- 22رخد حٿٸَحءس ٳِ حٿٴـَ.
ًٷخٿض أځ ٓڀڄش :ٷَأ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ.ٌٍ٤
[ٍ]1540 :
- 737كيػنخ أىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنخ ْٓخٍ رن ٓٚڃش ٷخٽ :ىهڀض أنخ ًأرِ
٫ڀَ أرِ رَُس حٕٓڀڄِ ،ٳٔؤٿنخه ٫ن ًٷض حٿٜڀٌحص ،ٳٸخٽ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّٜڀِ حٿ٨يَ كْن طًِٽ حٿ٘ڄًْ ،حٿًَّ ،َٜ٬ؿ ٪حٿَؿپ اٿَ أٷ َٜحٿڄيّنش
ًحٿ٘ڄْ كْشً ،نْٔض ڃخ ٷخٽ ٳِ حٿڄَٰدّ ًٙ ،زخٿِ رظؤهَْ حٿ٘٬خء اٿَ ػڀغ حٿڀْپ،
ًّ ٙلذ حٿنٌځ ٷزڀيخ ً ٙحٿليّغ ر٬يىخًّٜ ،ڀَ حٿٜزق ،ٳْنَٜٱ حٿَؿپ ٳَْ٬ٱ
ؿڀْٔوً ،ٻخڅ ّٸَأ ٳِ حٿَٻ٬ظْن ،أً أكيحىڄخ ،ڃخ رْن حٿٔظْن اٿَ حٿڄخثش.
[ٍ]516 :
- 738كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :أهزَنخ رن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنخ ٤٫خء أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٳِ ٻپ ٚٛس ّٸَأ ،ٳڄخ أٓڄ٬نخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٓڄ٬نخٻڂً ،ڃخ أهٴَ
٫نخ أهٴْنخ ٫نټڂً ،اڅ ٿڂ طِى ٫ڀَ أځ حٿٸَآڅ أؿِأص ،اڅ ُىص ٳيٌ هَْ.
- 23رخد :حٿـيَ رخٿٸَحءس ٚٛس حٿٴـَ.
ًٷخٿض أځ ٓڀڄش٣ :ٴض ًٍحء حٿنخًّ ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀًِّ ،ٸَأ
رخٿ.ٌٍ٤
[ٍ]1540 :
- 739كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن أرِ رَ٘٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
حن٤ڀٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٣خثٴش ڃن أٛلخرو٫ ،خڃيّن اٿَ ٌٓٵ ٫ټخ،٥
ًٷي كْپ رْن حٿْ٘خْ٣ن ًرْن هزَ حٿٔڄخءً ،أٍٓڀض ٫ڀْيڂ حٿ٘يذ ،ٳَؿ٬ض
حٿْ٘خْ٣ن اٿَ ٷٌڃيڂ ،ٳٸخٿٌح :ڃخ ٿټڂ ؟ ٳٸخٿٌح :كْپ رْننخ رْن هزَ حٿٔڄخءً ،أٍٓڀض
٫ڀْنخ حٿ٘يذ ،ٷخٿٌح ڃخ كخٽ رْنټڂ ًرْن هزَ حٿٔڄخء اِٗ ٙء كيع ،ٳخَٟرٌح
ڃ٘خٍٵ حًٍٕ ٝڃٰخٍريخ ،ٳخنًَ٨ح ڃخ ىٌح حٿٌُ كخٽ رْنټڂ ًرْن هزَ حٿٔڄخء،
ٳخنَٜٱ أًٿجٺ حٿٌّن طٌؿيٌح نلٌ طيخڃش ،اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ
رنوڀش٫ ،خڃيّن اٿَ ٌٓٵ ٫ټخً ،٥ىٌ ّٜڀِ رؤٛلخرو ٚٛس حٿٴـَ ،ٳڀڄخ ٓڄٌ٬ح
حٿٸَآڅ حٓظڄٌ٬ح ٿو ،ٳٸخٿٌح :ىٌح ًحهلل حٿٌُ كخٽ رْنټڂ ًرْن هزَ حٿٔڄخء ،ٳينخٿٺ كْن
ٍؿٌ٬ح اٿَ ٷٌڃيڂ ،ٳٸخٿٌحّ :خ ٷٌڃنخ{ :انخ ٓڄ٬نخ ٷَآنخ ٫ـزخّ .ييُ اٿَ حٿَٗي ٳآڃنخ رو
ًٿن نَ٘ٹ رَرنخ أكيح}.
ٳؤنِٽ حهلل ٫ڀَ نزْو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ{ :ٷپ أًكِ اٿِ} ًانڄخ أًكِ اٿْو ٷٌٽ
حٿـن.
[]4637
- 740كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ حٓڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ حٌّد٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن
٫زخّ ٷخٽ:
ٷَأ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْڄخ أڃًَٓ ،ټض ٳْڄخ أڃًَ{ .ڃخ ٻخڅ ٍرٺ نْٔخ}.
{ٿٸي ٻخڅ ٿټڂ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش}.
- 24رخد :حٿـڄ ٪رْن حٿٌٍٔطْن ٳِ حٿَٻ٬ش.
ًحٿٸَحءس رخٿوٌحطْڂً ،رٌٍٔس ٷزپ ٌٍٓسً ،رؤًٽ ٌٍٓس.
ًٌّٻَ ٫ن ٫زي حهلل رن حٿٔخثذ :ٷَأ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄئڃنٌڅ ٳِ حٿٜزق،
كظَ اًح ؿخء ًٻَ ڃٌَٓ ًىخًٍڅ ،أً ًٻَ ،َْٔ٫أهٌطو ٓ٬ڀش ٳَٻً .٪ٷَأ ٫ڄَ
ٳِ حٿَٻ٬ش حًٙٿَ رڄخثش ًَّ٘٫ن آّش ڃن حٿزٸَسً .ٳِ حٿؼخنْش رٌٍٔس ڃن حٿڄؼخنِ.
ًٷَأ حٕكنٲ رخٿټيٲ ٳِ حًٙٿًَ ،ٳِ حٿؼخنْش رٌْٓٲ أً ٌّنًًْ ،ٻَ أنو ٛڀَ ڃ٪
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو حٿٜزق ريڄخً .ٷَأ حرن ڃٌٔ٬ى رؤٍرْ٬ن آّش ڃن حٙنٴخٽً .ٳِ
حٿؼخنْش رٌٍٔس ڃن حٿڄٴٜپً .ٷخٽ ٷظخىس -ٳْڄن ّٸَأ ٌٍٓس ًحكيس ٳِ ٍٻ٬ظْن ،أً
َّىى ٌٍٓس ًحكيس ٳِ ٍٻ٬ظْن -ٻپ ٻظخد حهلل.
ً - 741ٷخٽ ٫زْي حهلل٫ ،ن ػخرض٫ ،ن حنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٻخڅ ٍؿپ ڃن حٙنٜخٍ ّئڃيڂ ٳِ ڃٔـي ٷزخءً ،ٻخڅ ٻڀڄخ حٳظظق ٌٍٓس ّٸَأ ريخ ٿيڂ
ٳِ حٿٜٚس ڃڄخ ّٸَأ رو ،حٳظظق{ :ٷپ ىٌ حهلل أكي} .كظَ ّٴَ٭ ڃنو ،ػڂ ّٸَأ ٌٍٓس
أهٍَ ڃ٬يخً ،ٻخڅ ّٜنً ٪ٿٺ ٳِ ٻپ ٍٻ٬ش ،ٳټڀڄو أٛلخرو ٳٸخٿٌح :انٺ طٴظظق ريٌه
حٿٌٍٔس ،ػڂ ٙطٍَ أنيخ طـِثٺ كظَ طٸَأ رؤهٍَ ،ٳؤڃخ أڅ طٸَأ ريخ ًأڃخ أڅ طي٫يخ
ًطٸَأ رؤهٍَ ،ٳٸخٽ :ڃخ أنخ رظخٍٻيخ ،اڅ أكززظڂ أڅ أإڃټڂ رٌٿٺ ٳ٬ڀضً ،اڅ ٻَىظڂ
طَٻظټڂً ،ٻخنٌح ًَّڅ أنو ڃن أٳ٠ڀيڂ ًٻَىٌح أڅ ّئڃيڂ ٯَْه ،ٳڀڄخ أطخىڂ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أهزًَه حٿوزَ ،ٳٸخٽّ( :خ ٳٚڅ ڃخ ّڄن٬ٺ أڅ طٴ٬پ ڃخ ّؤڃَٹ رو
أٛلخرٺً ،ڃخ ّلڄڀٺ ٫ڀَ ٿًِځ ىٌس حٿٌٍٔس ٳِ ٻپ ٍٻ٬ش) .ٳٸخٽ :انِ أكزيخ ،ٳٸخٽ:
(كزٺ اّخىخ حىهڀٺ حٿـنش).
[ٍ]6940 :
- 742كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زو٫ ،ن ٫ڄًَ رن ڃَس ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ًحثپ ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ حٿَ رن ڃٌٔ٬ى ٳٸخٽ :ٷَأص حٿڄٴٜپ حٿڀْڀش ٳِ ٍٻ٬و،ٳٸخٽ :ىٌح ٻيٌح
حٿ٘ ،َ٬ٿٸي َ٫ٳض حٿن٨خثَ حٿظِ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَڅ رْين ،ٳٌٻَ
َّ٘٫ن ٌٍٓس ڃن حٿڄٴٜپٌٍٓ ،طْن ٳِ ٻپ ٍٻ٬ش.
[]4710،4756
- 25رخدّ :ٸَأ ٳِ حٕهَّْن رٴخطلش حٿټظخد.
- 743كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ
ٷظخىس٫ ،ن أرْو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٸَأ ٳِ حٿ٨يَ ،ٳِ حًٕٿْْن رؤځ حٿټظخد
ًٌٍٓطْنً ،ٳِ حٿَٻ٬ظْن حٓهَّْن رؤځ حٿټظخدًّٔ ،ڄ٬نخ حّٓشٌ٤ًّ ،ٽ ٳِ حٿَٻ٬ش
حًٕٿَ ڃخٌ٤ّ ٙٽ ٳِ حٿَٻ٬ش حٿؼخنْشً ،ىټٌح ٳِ حٿً ،َٜ٬ىټٌح ٳِ حٿٜزق.
[ٍ]725 :
- 26رخد :ڃن هخٳض حٿٸَحءس ٳِ حٿ٨يَ ًحٿ.َٜ٬
- 744كيػنخ ٷظْزو رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٫ڄخٍس رن ٫ڄَْ،
٫ن أرِ ڃ٬ڄَ ،ٷڀض ٿوزخد:
أٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٳِ حٿ٨يَ ًحٿَٜ٬؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷڀنخ :ڃن
أّن ٫ڀڄض؟ ٷخٽ :رخَ٤ٟحد ٿلْظو.
[ٍ]713 :
- 27رخد :اًح أٓڄ ٪حٗڃخځ حّٓو.
- 745كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ حًُٕح :ِ٫كيػنِ ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ :كيػنِ
٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىه ٫ن أرْو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٸَأ رؤځ حٿټظخد ًٌٍٓس ڃ٬يخ ،ٳِ حٿَٻ٬ظْن
حًٕٿْْن ،ڃن ٚٛس حٿ٨يَ ًٚٛس حٿًّٔ ،َٜ٬ڄ٬نخ حّٓش أكْخنخً ،ٻخڅ ّْ٤پ ٳِ
حٿَٻ٬ش حًٙٿَ.
[ٍ]725 :
- 28رخدٌ٤ّ :ٽ ٳِ حٿَٻ٬ش حًٕٿَ.
- 746كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ
ٷظخىس٫ ،ن أرْو:
أڅ حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٌّ٤ٽ ٳِ حٿَٻ٬ش حًٕٿَ ڃن ٚٛس حٿ٨يَ،
ًّٸ َٜٳِ حٿؼخنْشًّ ،ٴ٬پ ًٿٺ ٳِ ٚٛس حٿٜزق.
[ٍ]725 :
- 29رخد ؿيَ حٗڃخځ رخٿظؤڃْن.
ًٷخٽ ٤٫خء آڃْن حٿي٫خء ،أڃن حرن حٿِرَْ ًڃن ًٍحءه ،كظَ اڅ ٿڀڄٔـي ٿڀـشً ،ٻخڅ
أرٌ ىََّس ّنخىُ حٗڃخځ ٙ :طٴظنِ رآڃْنً .ٷخٽ نخٳ :٪ٻخڅ حرن ٫ڄَ ّ ٙي٫و،
ًّل٠يڂًٓ ،ڄ٬ض ڃنو ٳِ ًٿٺ هَْح.
- 747كيػنخ ٫زي ححهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذً ،أرِ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أنيڄخ أهزَحه٫ ،ن أرِ ىََّس :أڅ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اًح أڃن حٗڃخځ ٳؤڃنٌح ،ٳؤنو ڃن ًحٳٶ طؤڃْنو طؤڃْن حٿڄٚثټش ،ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن
ًنزو)ً .ٷخٽ حرن ٗيخدً :ٻخڅ حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :آڃْن).
[]6039 ،4205 ،749 ،748
- 30رخد :ٳ٠پ حٿظؤڃْن.
- 748كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ حٿٌَٓٽ حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
(اًح ٷخٽ أكيٻڂ آڃْن ،ٷخٿض حٿڄٚثټش ٳِ حٿٔڄخء آڃْن ،ٳٌحٳٸش اكيىڄخ حٕهٍَ ،ٯٴَ
ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو).
[ٍ]747 :
- 31رخد ؿيَ حٿڄؤڃٌځ رخٿظؤڃْن.
- 749كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ ،ڃٌٿَ أرِ رټَ٫ ،ن أرِ
ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اًح ٷخٽ حٗڃخځ{ :ٯَْ حٿڄٌٰ٠د ٫ڀْيڂ ً ٙحٿ٠خٿْن} .ٳٸٌٿٌح آڃْن ،ٳبنو ڃن ًحٳٶ
ٷٌٿو ٷٌٽ حٿڄٚثټش ،ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو) .طخر٬و ڃلڄي رن ٫ڄًَ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش،
٫ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .نْ٬ڂ حٿڄـڄَ٫ ،ن أرِ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نو.
[ٍ]747 :
أكڄٶ ،ٳٸخٽ :ػټڀظٺ أڃٺٓ ،نش أرِ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .ٷخٽ ڃٌَٓ :كيػنخ
أرخڅ :كيػنخ ٷظخىس :كيػنخ ٫ټَڃش.
[ٍ]754:
- 756كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ أرٌ رټَ رن حٿَكڄن رن حٿلخٍع :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ّٸٌٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷخځ حٿَ حٿٜٚسّ ،ټزَ كْن ّٸٌځ ،ػڂ ّټزَ
كْن َّٻ ،٪ػڂ ّٸٌٽٓ( :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄي) .كْن َّٳٛ ٪ڀزو ڃن حٿَٻ٬ش ،ػڂ ّٸٌٽ
ًىٌ ٷخثڂٍ( :رنخ ًٿٺ حٿلڄي) .ٷخٽ ٫زي حهللً( :ٿٺ حٿلڄي) .ػڂ ّټزَ كْن ّيٌُ ،ػڂ
ّټزَ كْن َّٳٍ ٪أٓو ،ػڂ ّټزَ كْن ّٔـي ،ػڂ ّټزَ كْن َّٳٍ ٪أٓو ،ػڂ ّٴ٬پ ًٿٺ
ٳِ حٿٜٚس ٻڀيخ كظَ ّٸْ٠يخًّ ،ټزَ كْن ّٸٌځ ڃن حٿؼنظْن ر٬ي حٿـڀٌّ.
[]762،770،771
- 36رخد ٪ًٟ :حٕٻٲ ٫ڀَ حٿَٻذ ٳِ حٿَٻٌ.٩
ًٷخٽ أرٌ كڄْي ٳِ أٛلخرو :أڃټن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيّو ڃن ٍٻزظْو.
[ٍ]794 :
- 757كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ ّ٬ٴٌٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃ٬ٜذ رن
ٓ٬ي ّٸٌٽ:
ٛڀْض رـخنذ أرِ ،ٳ٤زٸض رْن ٻٴِ ،ػڂ ً٬ٟظڄيخ رْن ٳوٌُ ،ٳنيخنِ أرِ ًٷخٽ:
ٻنخ نٴ٬ڀو ٳنيْنخ ٫نوً ،أڃَنخ أڅ ن ٪٠أّيّنخ ٫ڀَ حٿَٻذ.
- 37رخد :اًح ٿڂ ّظڂ حٿَٻٌ.٩
- 758كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ ٳٸخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ُّي رن
ًىذ ٷخٽٍ :أٍ كٌّٴش ٍؿّ ٙ ٚظڂ حٿَٻٌ ًٙ ٩حٿٔـٌى ،ٷخٽ :ڃخ ٛڀْضً ،ٿٌ ڃض
ڃض ٫ڀَ ٯَْ حٿٴَ٤س حٿظِ ٳ َ٤حهلل ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]382 :
- 38رخد آظٌحء حٿ٨يَ ٳِ حٿَٻٌ.٩
ًٷخٽ أرٌ كڄْي ٳِ أٛلخروٍ :ٻ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػڂ ى٧ َٜيَه.
[ٍ]794 :
- 39رخد كي اطڄخځ حٿَٻًٌ ٩ح٫ٙظيحٽ ٳْو ًح٣ٙڄؤنْنش.
- 759كيػنخ ريٍ رن حٿڄلزَ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زو ٷخٽ :أهزَنِ كټڂ٫ ،ن ارن أرِ
ٿْڀَ٫ ،ن حٿزَحء ٷخٽ:
ٻخڅ ٍٻٌ ٩حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٓـٌىهً ،رْن حٿٔـيطْنً ،اًح ٍٳ ٪ڃن
حٿَٻٌ ،٩ڃخ ه ٚحٿٸْخځ ًحٿٸٌ٬ى ،ٷَّزخ ڃن حٿٌٔحء.
[ ]786 ،768
- 760كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :أهزَنِ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ْٓ٬ي
[ٍ]770 :
- 765كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ حٌٕٓى ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن هخٿي حٿلٌحء٫ ،ن
أرِ ٷٚرش٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿٸنٌص ٳِ حٿڄَٰد ًحٿٴـَ.
[]959
- 766كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن نْ٬ڂ رن ٫زي حهلل حٿڄـڄَ٫ ،ن ٫ڀِ
رن ّلَْ رن هٚى حٿٍِٷِ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٍٳخ٫ش رن ٍحٳ ٪حٿٍِٷِ ٷخٽ:
ٻنخ ٌّڃخ نٜڀِ ًٍحء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ٍٳٍ ٪أٓو ڃن حٿَٻ٬ش ،ٷخٽ:
(ٓڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه) .ٷخٽ ٍؿپ ًٍحءهٍ :رنخ ًٿٺ حٿلڄي ،كڄيح ْ٣زخ ڃزخٍٻخ ٳْو .ٳڀڄخ
حنَٜٱ ،ٷخٽ( :ڃن حٿڄظټڀڂ) .ٷخٽ :أنخ ،ٷخٽٍ( :أّض ر٬٠ش ًػٚػْن ڃڀټخ ّزظيًٍنيخ،
أّيڂ ّټظزيخ أًٽ).
- 43رخد ح٣ٙڄؤنْنش كْن َّٳٍ ٪أٓو ڃن حٿَٻٌ.٩
ًٷخٽ :أرٌ كڄْيٍ :ٳ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٓظٌٍ ؿخٿٔخ ،كظَ ٌّ٬ى ٻپ ٳٸخٍ
ڃټخنو.
[ٍ]794 :
- 767كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ػخرض ٷخٽ:
ٻخڅ أنْ ّن٬ض ٿنخ ٚٛس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳټخڅ ّٜڀًِ ،اًح ٍٳٍ ٪أٓو
ڃن حٿټٌ ٩ٷخځ كظَ نٸٌٽ ٷي نِٔ.
[]787
- 768كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن حرن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن حٿزَحء
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٍٻٌ ٩حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٓ ،ـٌىهً ،اًح ٍٳٍ ٪أٓو ڃن حٿَٻًٌ ،٩رْن
حٿٔـيطْن ،ٷَّزخ ڃن حٿٌٔحء.
[ٍ]759 :
- 769كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش
ٷخٽ:
ٻخڅ ڃخٿٺ رن حٿلٌَّع َّّنخ ٻْٲ ٻخڅ ٚٛس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًً ،حٹ ٳِ
ٯَْ ًٷض حٿٜٚس ،ٳٸخځ ٳؤڃټن حٿٸْخځ ،ػڂ ٍٻ ٪ٳؤڃټن حٿَٻٌ ،٩ػڂ ٍٳٍ ٪أٓو ٳؤنٜذ
ىنْش ،ٳٜڀَ رنخ ٚٛس ْٗونخ ىٌح أرِ رَّيً ،ٻخڅ أرٌ رَّي :اًح ٍٳٍ ٪أٓو ڃن
حٿٔـيس حٓهَس حٓظٌٍ ٷخ٫يح ،ػڂ ني.ٞ
[ٍ]645 :
- 44رخدّ :يٌُ رخٿظټزَْ كْن ّٔـي.
ًٷخٽ نخٳ :٪ٻخڅ حرن ٫ڄَ ّّ ٪٠يّو ٷزپ ٍٻزظْو.
- 771 /770كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ:
أهزَنِ أرٌ رټَ رن ٫زي حٿَكڄن رن حٿلخٍع رن ى٘خځً ،أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن:
أڅ أرخ ىََّس ٻخڅ ّټزَ ٳِ ٻپ ٚٛس ڃن حٿڄټظٌرش ًٯَْىخ ،ٳِ ٍڃ٠خڅ ًٯَْه،
ٳْټزَ كْن ّٸٌځ ،ػڂ ّټزَ كْن َّٻ ،٪ػڂ ّٸٌٽٓ :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه ،ػڂ ّٸٌٽٍ :رنخ
ًٿٺ حٿلڄي ،ٷزپ أڅ ّٔـي ،ػڂ ّٸٌٽ :حهلل أٻزَ ،كْن ّيٌُ ٓخؿيح ،ػڂ ّټزَ كْن َّٳ٪
ٍأٓو ڃن حٿٔـٌى ،ػڂ ّټزَ كْن ّٔـي ،ػڂ ّټزَ كْن َّٳٍ ٪أّ ڃن حٿٔـٌى ،ػڂ
ّټزَ كْن ّٸٌځ ڃن حٿـڀٌّ ٳِ حٙػنظْنًّ ،ٴ٬پ ًٿٺ ٳِ ٻپ ٍٻ٬ش ،كْن ّٴَ٭ ڃن
حٿٜٚس ،ػڂ ّٸٌٽ كْن ّنَٜٱً :حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،انِ ٕٷَرټڂ ٗزيخ رٜٚس
حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،اڅ ٻخنض ىٌه ٿٜٚطو كظَ ٳخٍٵ حٿينْخ.
( - )771ٷخً :ٙٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ :كْن َّٳٍ ٪أٓو ّٸٌٽ:
(ٓڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيهٍ ،رنخ ًٿٺ حٿلڄي)ّ .ي ٌ٫ٿَؿخٽ ٳْٔڄْيڂ رؤٓڄخثيڂ ،ٳْٸٌٽ:
(حٿڀيڂ أنؾ حٿٌٿْي رن حٿٌٿْيًٓ ،ڀڄش رن ى٘خځْ٫ ،خٕ رن أرِ ٍرْ٬شً ،حٿڄٔظ٬٠ٴْن
ڃن حٿڄئڃنْن ،حٿڀيڂ حٗيى ً٣ؤطٺ ٫ڀَ ڃً ،َ٠حؿ٬ڀيخ ٫ڀْيڂ ٓنْن ٻٔنِ ٌّٓٲ).
ًأىپ حٿڄَ٘ٵ ٌّڃجٌ ڃن ڃ َ٠ڃوخٿٴٌڅ ٿو.
[ٍ]961 ،764 ،756 ،752 :
- 772كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃَس٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ّٸٌٽ:
ٓٸٌٍٓ ٢ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٳًٍَّ ،رڄخ ٷخٽ ٓٴْخڅ :ڃن ٳَّ،
ٳـلٖ ٗٸو حّٕڄن ،ٳيهڀنخ ٫ڀْو نٌ٬ىه ،ٳلَ٠ص حٿٜٚس ،ٳٜڀَ رنخ ٷخ٫يح ًٷ٬ينخ.
ًٷخٽ ٓٴْخڅ ڃَسٛ :ڀْنخ ٷٌ٬ىح ،ٳڀڄخ ٷ َ٠حٿٜٚس ٷخٽ( :انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ ٿْئطڂ رو،
ٳبًح ٻزَ ٳټزًَحً ،اًح ٍٻ ٪ٳخٍٻٌ٬حً ،اًح ٍٳ ٪ٳخٍٳٌ٬حً ،اًح ٷخٽ ٓڄ ٪حهلل ٿڄن
كڄيه ،ٳٸٌٿٌحٍ :رنخ ًٿٺ حٿلڄيً ،اًح ٓـي ٳخٓـيًح).
ٷخٽ ٓٴْخڅ :ٻٌح ؿخء رو ڃ٬ڄَ؟ ٷڀض :ن٬ڂ .ٷخٽ :ٿٸي كٴ ٦ٻٌح ،ٷخٽ حٿِىًَُ :ٿٺ
حٿلڄي .كٴ٨ض :ڃن ٗٸو حّٕڄن ،ٳڀڄخ هَؿنخ ڃن ٫ني حٿِىَُ ،ٷخٽ حرن ؿَّؾ ًأنخ
٫نيه :ٳـلٖ ٓخٷو حّٕڄن.
[ٍ]371 :
- 45رخد :ٳ٠پ حٿٔـٌى.
- 773كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ٤٫ً ،خء رن ِّّي حٿڀْؼِ :أڅ أرخ ىََّس أهزَىڄخ:
أڅ حٿنخّ ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ىپ نٍَ ٍرنخ ٌّځ حٿٸْخڃش؟ ٷخٽ( :ىپ طڄخًٍڅ ٳِ
حٿٸڄَ ٿْڀش ريٍ ،ٿْْ ىًنو كـخد) .ٷخٿٌحّ ٙ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٳيپ طڄخًٍڅ ٳِ
حٿ٘ڄْ ٿْْ ىًنيخ ٓلخد) .ٷخٿٌح ،ٙ :ٷخٽ( :ٳبنټڂ طًَنو ٻٌٿٺّ ،لَ٘ حٿنخّ ٌّځ
حٿٸْخڃش ،ٳْٸٌٽ :ڃن ٻخڅ ّ٬زي ْٗجخ ٳڀْظز ،٪ٳڄنيڂ ڃن ّظز ٪حٿ٘ڄًْ ،ڃنيڂ ڃن ّظز٪
حٿٸڄًَ ،ڃنيڂ ڃن ّظز ٪حٿٌ٤حٯْضً ،طزٸَ ىٌه حٕڃش ٳْيخ ڃنخٳٸٌىخ ،ٳْؤطيڂ حهلل ٳْٸٌٽ:
أنخ ٍرټڂ ،ٳْٸٌٿٌڅ ىٌح ڃټخننخ كظَ ّؤطْنخ ٍرنخ ،ٳبًح ؿخء ٍرنخ َ٫ٳنخه ،ٳْؤطْيڂ حهلل
ٳْٸٌٽ :أنخ ٍرټڂ ،ٳْٸٌٿٌڅ أنض ٍرنخ ،ٳْيٌ٫ىڂ ٳَْ٠د حٿَٜح ١رْن ٧يَحنِ ؿينڂ،
ٳؤٻٌڅ أًٽ ڃن ّـٌُ ڃن حٿَٓپ رؤڃظوّ ًٙ ،ظټڀڂ ٌّڃجٌ أكي ا ٙحٿَٓپً ،ٻٚځ
حٿَٓپ ٌّڃجٌ :حٿڀيڂ ٓڀڂ ٓڀڂً ،ٳِ ؿينڂ ٻٚٿْذ ،ڃؼپ ٌٗٹ حٿٔ٬يحڅ ،ىپ ٍأّظڂ
ٌٗٹ حٿٔ٬يحڅ) .ٷخٿٌح :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳبنيخ ڃؼپ ٌٗٹ حٿٔ٬يحڅ ،ٯَْ أنو ٬ّ ٙڀڂ
ٷيٍ٨٫ڄيخ ا ٙحهلل ،طو٤ٲ حٿنخّ رؤ٫ڄخٿيڂ ،ٳڄنيڂ ڃن ٌّرٶ ر٬ڄڀوً ،ڃنيڂ ڃن
ّوَىٽ ػڂ ّنـٌ ،كظَ اًح أٍحى حهلل ٍكڄش ڃن أٍحى ڃن أىپ حٿنخٍ ،أڃَ حهلل حٿڄٚثټش:
أڅ ّوَؿٌح ڃن ٻخڅ ّ٬زي حهلل ،ٳْوَؿٌنيڂ ًَّ٬ٳٌنيڂ رآػخٍ حٿٔـٌىً ،كَځ حهلل ٫ڀَ
حٿنخٍ أڅ طؤٻپ أػَ حٿٔـٌى ،ٳْوَؿٌڅ ڃن حٿنخٍ ،ٳټپ حرن أىځ طؤٻڀو حٿنخٍ ا ٙأػَ
حٿٔـٌى ،ٳْوَؿٌڅ ڃن حٿنخٍ ٷي حڃظلٌ٘ح ٳْٜذ ٫ڀْيڂ ڃخء حٿلْخس ،ٳْنزظٌڅ ٻڄخ طنزض
حٿلزش ٳِ كڄْپ حٿْٔپ ،ػڂ ّٴَ٭ حهلل ڃن حٿٸ٠خء رْن حٿ٬زخىًّ ،زٸَ ٍؿپ رْن حٿـنش
ًحٿنخًٍ ،ىٌ آهَ أىپ حٿنخٍ ىهٌ ٙحٿـنش ،ڃٸزپ رٌؿيو ٷزپ حٿنخٍ ،ٳْٸٌٽّ :خ ٍد
حَٛٱ ًؿيِ ٫ن حٿنخٍ ،ٷي ٷ٘زنِ ٍّليخً ،أكَٷنِ ًٻخإىخ ،ٳْٸٌٽ :ىپ ْٔ٫ض
اڅ ٳ٬پ ًٿٺ رٺ أڅ طٔؤٽ ٯَْ ًٿٺ؟ ٳْٸٌٽِ٫ً ٙ :طٺ ،ٳْ ِ٤٬حهلل ڃخ ّ٘خء ڃن ٫يي
ًڃْؼخٵ ،ٳَْٜٱ حهلل ًؿيو ٫ن حٿنخٍ ،ٳبًح أٷزپ رو ٫ڀَ حٿـنشٍ ،أٍ ريـظيخ ٓټض
ڃخ ٗخء حهلل أڅ ّٔټض ،ػڂ ٷخٽّ :خ ٍد ٷيڃنِ ٫ني رخد حٿـنش ،ٳْٸٌٽ حهلل ٿو :أٿْْ ٷي
أْ٤٫ض حٿ٬يٌى ًحٿڄْؼخٵ ،أڅ ٙطٔؤٽ ٯَْ حٿٌُ ٻنض ٓؤٿض؟ ٳْٸٌٽّ :خ ٍد ٙأٻٌڅ
أٗٸَ هڀٸٺ ،ٳْٸٌٽ :ٳڄخ ْٔ٫ض اڅ أْ٤٫ض ًٿٺ أڅ ٙطٔؤٽ ٯَْه؟ ٳْٸٌٽٙ :
ًِ٫طٺ ٙ ،أٓؤٽ ٯَْ ًٿٺ ،ٳٍْ ِ٤٬رو ڃخ ٗخء ڃن ٫يي ًڃْؼخٵ ،ٳْٸيڃو اٿَ رخد
حٿـنش ،ٳبًح رڀٮ رخريخ ،ٳَأٍ ُىَطيخً ،ڃخ ٳْيخ ڃن حٿنَ٠س ًحٿًٍَٔ ،ٳْٔټض ڃخ ٗخء
حهلل أڅ ّٔټض ،ٳْٸٌٽّ :خ ٍد أىهڀنِ حٿـنش ،ٳْٸٌٽ حهللًّ :لٺ ّخ رن آىځ ،ڃخ أٯيٍٹ،
أٿْْ ٷي أْ٤٫ض حٿ٬يي ًحٿڄْؼخٵ ،أڅ ٙطٔؤٽ ٯَْ حٿٌُ أْ٤٫ض؟ ٳْٸٌٽّ :خ ٍد ٙ
طـ٬ڀنِ أٗٸَ هڀٸٺ ،ٳْ٠لٺ حهلل ً ِ٫ؿپ ڃنو ،ػڂ ّؤًڅ ٿو ٳِ ىهٌٽ حٿـنش ،ٳْٸٌٽ:
طڄن ،ٳْظڄنَ كظَ اًح حنٸ٬٤ض أڃنْظو ،ٷخٽ حهلل ً ِ٫ؿپ :ڃن ٻٌح ًٻٌح ،أٷزپ ٌّٻَه
ٍرو ،كظَ اًح حنظيض رو حٕڃخنِ ،ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ :ٿٺ ًٿٺ ًڃؼڀو ڃ٬و).
ٷخٽ أرٌ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٕرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٷخٽ حهلل ٿٺ ًٿٺ ًَ٘٫س أڃؼخٿو) .ٷخٽ أرٌ ىََّس :ٿڂ أكٴ ٦ڃن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙٷٌٿو( :ٿٺ ًٿٺ ًڃؼڀو ڃ٬و) .ٷخٽ أرٌ ْٓ٬ي :انِ ٓڄ٬ظو
ّٸٌٽً( :ٿٺ ٿٺ ًَ٘٫س أڃؼخٿو).
[]7000 ،6204
- 46رخدّ :زيُ ٟزْ٬و ًّـخٳِ ٳِ حٿٔـٌى.
- 774كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنِ رټَ رن ڃ٫ ،َ٠ن ؿ٬ٴَ٫ ،ن حرن
ىَڃِ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ڃخٿٺ حرن رلْنش:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٛڀَ ٳَؽ رْن ّيّو ،كظَ ّزيً رْخ ٝارْ٤و.
ًٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش نلٌه.
[ٍ]383 :
- 47رخدّٔ :ظٸزپ رؤَ٣حٱ ٍؿڀْو حٿٸزڀش.
ٷخٽ أرٌ كڄْي حٿٔخ٫يُ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]794 :
- 48رخد :اًح ٿڂ ّظڂ حٿٔـٌى.
- 775كيػنخ حٿٜڀض رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ڃييُ٫ ،ن ًحٛپ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن
كٌّٴش:
ٍأٍ ٍؿّ ٙ ٚظڂ ٍٻٌ٫و ًٓ ٙـٌىه ،ٳڀڂ ٷٚٛ َ٠طو ٷخٽ ٿو كٌّٴو :ڃخ ٛڀْض،
ٷخٽً :أكٔزو ٷخٽً :ٿٌ ڃض ڃض ٫ڀَ ٯَْ ٓنش ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]382 :
- 49رخد :حٿٔـٌى ٫ڀَ ٓز ٪أ٨٫ڂ.
- 777/776كيػنخ ٷزْٜش ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ٣خًّ ٫ن
حرن ٫زخّ:
أڃَ حٿنزِ ٛڀَ ححهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّٔـي ٫ڀَ ٓز٬ش أ٠٫خءّ ًٙ ،ټٲ َٗ٬ح ًٙ
ػٌرخ :حٿـزيشً ،حٿْيّنً ،حٿَٻزظْن ،حٿَؿڀْن.
( - )777كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(أڃَنخ أڅ نٔـي ٫ڀَ ٓز٬ش أ٨٫ڂ ًٙ ،نټٲ ػٌرخ ًَ٬ٗ ٙح).
[]783 ،782 ،779
- 778كيػنخ آىځ :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلٶ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ِّّي حٿو٤ڄِ:
كيػنخ حٿزَحء رن ٫خُدً ،ىٌ ٯَْ ٻًٌد ،ٷخٽ:
ٻنخ نٜڀِ هڀٲ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ڃٔڀڂ ،ٳبًح ٷخٽٓ( :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه) .ٿڂ ّلن
أكي ڃنخ ٧يَه ،كظَ ّ ٪٠حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿزيظو ٫ڀَ حٍٕ.ٝ
[ٍ]658 :
- 50رخد :حٿٔـٌى ٫ڀَ حٕنٲ.
- 779كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٣خًّ٫ ،ن أرْو،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(أڃَص أڅ أٓـي ٫ڀَ ٓز٬ش أ٨٫ڂ٫ ،ڀَ حٿـزيش ً -أٗخٍ رْيه ٫ڀَ أنٴو ً -حٿْيّن،
ًحٿَٻزظْنً ،أَ٣حٱ حٿٸيڃْن ًٙ ،نټٴض حٿؼْخد ًحٿ٘.)َ٬
[ٍ]776 :
- 51رخد :حٿٔـٌى ٫ڀَ حٕنٲ ًحٿٔـٌى ٫ڀَ ْ٣ن.
- 780كيػنخ ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش ٷخٽ :حن٤ڀٸض اٿَ
أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٳٸڀض:
أ ٙطوَؽ رنخ اٿَ حٿنوپ نظليع ،ٳوَؽ ،ٳٸخٽ :ٷڀض :كيػنِ ڃخ ٓڄ٬ض ڃن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٿْڀش حٿٸيٍ؟ ٷخٽ :ح٫ظټٲ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
َ٘٫حًٕٽ ڃن ٍڃ٠خڅً ،ح٫ظټٴنخ ڃ٬و ،ٳؤطخه ؿزَّپ ٳٸخٽ :اڅ حٿٌُ ط٤ڀذ أڃخڃٺ،
ٳخ٫ظټٲ حٿ َ٘٬حًٕٓ ٢ٳخ٫ظټٴنخ ڃ٬و ،ٳؤطخه ؿزَّپ ٳٸخٽ :اڅ حٿٌُ ط٤ڀذ أڃخڃٺ ،ٷخځ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْ٤زخٛ ،زْلش َّ٘٫ن ڃن ٍڃ٠خڅ ،ٳٸخٽ( :ڃن ٻخڅ
ح٫ظټٲ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳڀَْؿ ،٪ٳبنِ أٍّض ٿْڀش حٿٸيٍ ًانِ نْٔظيخ
ًانيخ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهًَ ،ٳِ ًطًَ ،انِ ٍأّض ٻؤنِ أٓـي ٳِ ْ٣ن ًڃخء)ً .ٻخڅ
ٓٸٲ حٿڄٔـي ؿَّي حٿنوپً ،ڃخ نٍَ ٳِ حٿٔڄخء ْٗجخ ،ٳـخءص ٷِ٫ش ٳؤڃَ٤نخ،
ٳٜڀَ رنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ ٍأّض أػَ حٿْ٤ن ًحٿڄخء٫ .ڀَ ؿزيش
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٍنزظو ،طٜيّٶ ٍإّخه.
[ٍ]638 :
- 52رخد٫ :ٸي حٿؼْخد ًٗيىخً ،ڃن ٟڂ اٿْو ػٌرو ،اًح هخٱ أڅ طنټ٘ٲ ٌٍ٫طو.
- 781كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيْپ رن ٓ٬ي
ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنخّ ّٜڀٌڅ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىڂ ٫خٷيً أٍُىڂ ڃن حٿَٰٜ
٫ڀَ ٍٷخريڂ ،ٳٸْپ ٿڀنٔخء ٙ( :طَٳ٬ن ٍإًٓټن ،كظَ ّٔظٌُ حٿَؿخٽ ؿڀٌٓخ).
[ٍ]355 :
- 53رخدّ ٙ :ټٲ َٗ٬ح.
- 782كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ كڄخىً ،ىٌ حرن ُّي٫ ،ن ٫ڄَ رن ىّنخٍ٫ ،ن
٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّٔـي ٫ڀَ ٓز٬ش أ٨٫ڂّ ًٙ ،ټٲ ػٌرو ًٙ
َٗ٬ه.
[ٍ]776 :
- 54رخدّ ٙ :ټٲ ػٌرو ٳِ حٿٜٚس.
- 783كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ٣خًّ،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ َٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(أڃَص أڅ أٓـي ٫ڀَ ٓز٬ش ٙ ،أٻٲ َٗ٬ح ً ٙػٌرخ).
[ٍ]776 :
- 55رخد :حٿظٔزْق ًحٿي٫خء ٳِ حٿٔـٌى.
- 784كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ڃن٫ ،ٌٍٜن ڃٔڀڂ،
٫ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّټؼَ أڅ ّٸٌٽ ٳِ ٍٻٌ٫و ًٓـٌىهٓ( :زلخنٺ حٿڀيڂ
ٍرنخ ًرلڄيٹ ،حٿڀيڂ حٯٴَ ٿِ)ّ .ظؤًٽ حٿٸَآڅ.
[ٍ]761 :
- 56رخد :حٿڄټغ رْن حٿٔـيطْن.
- 785كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ:كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش :أڅ ڃخٿٺ حرن
حٿلٌَّع ٷخٽ ٕٛلخرو:
أ ٙأنزجټڂ ٚٛس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽًً :حٹ ٳِ ٯَْ كْن ٚٛس
ٳٸخځ ،ػڂ ٍٻ ٪ٳټزَ ،ػڂ ٍٳٍ ٪أٓو ،ٳٸخځ ىنْش ،ػڂ ٓـي ،ػڂ ٍٳٍ ٪أٓو ىنْش ،ٳٜڀَ
ٚٛس ٫ڄًَ رن ٓڀڄش ْٗونخ ىٌح .ٷخٽ أٌّد :ٻخڅ ّٴ٬پ ْٗجخ ٿڂ أٍىڂ ّٴ٬ڀٌنو ،ٻخڅ
ّٸ٬ي ٳِ حٿؼخٿؼش ًحٿَحر٬ش .ٷخٽ :ٳؤطْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤٷڄنخ ٫نيه ،ٳٸخٽ:
(ٿٌ ٍؿ٬ظڂ اٿَ أىڀْټڂٛ ،ڀٌح ٚٛس ٻٌح ٳِ كْن ٻٌحٛ ،ڀٌح ٚٛس ٻٌح ٳِ كْن ٻٌح،
ٳبًح كَ٠ص حٿٜٚس ،ٳڀْئًڅ أكيٻڂً ،ٿْئڃټڂ أٻزَٻڂ).
[ٍ] 645:
- 786كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أكڄي ،ڃلڄي رن ٫زي حهلل
حٿِرَُْ ،ٷخٽ :كيػنخ ڃٔ٫ ،َ٬ن حٿلټڂ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن حٿزَحء
ٷخٽ:
ٻخڅ ٓـٌى حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٍٻٌ٫وً ،ٷٌ٬ىه رْن حٿٔـيطْن ،ٷَّزخ ڃن
حٿٌٔحء.
[ٍ]759:
- 787كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
انِ ٙآٿٌ أڅ أٛڀِ رټڂ ٻڄخ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ رنخ 0ٷخٽ
ػخرض :ٻخڅ أنْ ّٜنْٗ ٪جخ ٿڂ أٍٻڂ طٜنٌ٬نو ،ٻخڅ اًح ٍٳٍ ٪أٓو ڃن حٿَٻٌ ٩ٷخځ
كظَ ّٸٌٽ حٿٸخثپ ٷي نًِٔ ،رْن حٿٔـيطْن كظَ ّٸٌٽ حٿٸخثپ ٷي نِٔ.
[ٍ]__767:
- 57رخدّ ٙ :ٴظَٕ ًٍحْ٫و ٳِ حٿٔـٌى.
ًٷخٽ أرٌ كڄْيٓ :ـي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًًّ ٪ٟيّو ٯَْ ڃٴظَٕ ًٙ
ٷخر٠يڄخ.
[ٍ]794:
- 788كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٷظخىس٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ح٫ظيٿٌح ٳِ
ًأنخ ٌّڃجٌ كيّغ حٿٔن ،ٳنيخنِ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ،ٷخٽ :انڄخ ٓنش حٿٜٚس أڅ طنٜذ
ٍؿڀٺ حٿْڄنًَ ،طؼنِ حٿٍَْٔ ،ٳٸڀض :انٺ طٴ٬پ ًٿٺ؟ ٳٸخٽ :اڅ ٍؿڀِ ٙطلڄٚنِ.
- 794كيػنخ ّلَْ رن رټَ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن هخٿي٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن ڃلڄي رن
٫ڄًَ رن كڀلڀش٫ ،ن ڃلڄي رن ٫ڄًَ رن ٤٫خء.
ًكيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ِّّي رن أرِ كزْذًِّّ ،ي رن ڃلڄي٫ ،ن ڃلڄي رن ٫ڄًَ رن
كڀلڀش٫ ،ن ڃلڄي رن ٫ڄًَ رن ٤٫خء:
أنو ٻخڅ ؿخٿٔخ ڃ ٪نٴَ ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٌٻَنخ ٚٛس حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ أرٌ كڄْي حٿٔخ٫يُ :أنخ ٻنض أكٴ٨ټڂ ٿٜٚس ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ ،أّظو اًح ٻزَ ؿ٬پ ّيّو كٌحء ڃنټزْوً ،اًح ٍٻ ٪أڃټن ّيّو ڃن
ٍٻزظْو ،ػڂ ى٧ َٜيَه ،ٳبًح ٍٳٍ ٪أٓو حٓظٌٍ ،كظَ ٌّ٬ى ٻپ ٳٸخٍ ڃټخنو ،ٳبًح
ٓـي ًّ ٪ٟيّو ٯَْ ڃٴظَٕ ً ٙٷخر٠يڄخً ،حٓظٸزپ رؤَ٣حٱ أٛخرٍ ٪ؿڀْو حٿٸزڀش،
ٳبًح ؿڀْ ٳِ حٿَٻ٬ظْن ؿڀْ ٫ڀَ ٍؿڀو حٿًٍَْٔ ،نٜذ حٿْڄنًَ ،اًح ؿڀْ ٳِ
حٿَٻ٬ش حٓهَس ،ٷيځ ٍؿڀو حٿًٍَْٔ ،نٜذ حٕهًٍَ ،ٷ٬ي ٫ڀَ ڃٸ٬يطو.
ًٓڄ ٪حٿڀْغ ِّّي رن أرِ كزْذًِّّ ،ي رن ڃلڄي رن كڀلڀشً ،حرن كڀلڀش ڃن حرن
٤٫خء .ٷخٽ أرٌ ٛخٿق٫ ،ن حٿڀْغ :ٻپ ٳٸخًٍ .ٷخٽ حرن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن ّلَْ رن أٌّد
ٷخٽ :كيػنِ ِّّي رن أرِ كزْذ :أڅ ڃلڄي رن ٫ڄًَ كيػو :ٻپ ٳٸخٍ.
- 62رخد ڃن ٿڂ َّ حٿظ٘يي حًٕٽ ًحؿزخٕ ،څ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخځ ڃن
حٿَٻ٬ظْن ًٿڂ َّؿ.٪
- 795كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن
رن ىَڃِ ،ڃٌٿَ رنِ ٫زي حٿڄ٤ڀذً ،ٷخٽ ڃَس :ڃٌٿَ ٍرْ٬ش رن حٿلخٍع :أڅ ٫زي حهلل
رن رلْنشً ،ىٌ ڃن أُى ٗنٌءسً ،ىٌ كڀْٲ ٿزنِ ٫زي ڃنخٱً ،ٻخڅ ڃن أٛلخد
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ريڂ حٿ٨يَ ،ٳٸخځ ٳِ حٿَٻ٬ظْن حًٕٿْْن ،ٿڂ
ّـڀْ ،ٳٸخځ حٿنخّ ڃ٬و ،كظَ اًح ٷ َ٠حٿٜٚسً ،حنظ َ٨حٿنخّ طٔڀْڄو ،ٻزَ ًىٌ
ؿخٿْ ،ٳٔـي ٓـيطْن ٷزپ أڅ ّٔڀڂ ،ػڂ ٓڀڂ.
[]6293 ،1173 ،1167 ،1166 ،796
- 63رخد :حٿظ٘يي ٳِ حًٕٿَ.
- 796كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ رټَ٫ ،ن ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن ٫زي حهلل رن ڃخٿٺ حرن رلْنش ٷخٽ:
ٛڀَ رنخ حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٨يَ ،ٳٸخځ ً٫ڀْو ؿڀٌّ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٳِ
آهَ ٚٛطوٓ ،ـي ٓـيطْن ًىٌ ؿخٿْ.
[ٍ]795 :
- 64رخد :حٿظ٘يي ٳِ حٓهَس.
- 797كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٗٸْٶ رن ٓڀڄش ٷخٽ :ٷخٽ ٫زي حهلل:
ٻنخ اًح ٛڀْنخ هڀٲ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷڀنخ :حٿٔٚځ ٫ڀَ ؿزَّپ ًڃټخثْپ،
حٿٔٚځ ٫ڀَ ٳٚڅ ًٳٚڅ ،ٳخٿظٴض اٿْنخ ٌٍٓٽ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :اڅ حهلل ىٌ حٿٔٚځ،
ٳبًح ٛڀَ أكيٻڂ ٳڀْٸپ :حٿظلْخص هللً ،حٿٜڀٌحص ًحٿْ٤زخص ،حٿٔٚځ ٫ڀْٺ أّيخ حٿنزِ
ًٍكڄش حهلل ًرَٻخطو ،حٿٔٚځ ٫ڀْنخ ً٫ڀَ ٫زخى حهلل حٿٜخٿلْن ،ٳبنټڂ اًح ٷڀظڄٌىخ،
أٛخرض ٻپ ٫زي هلل ٛخٿق ٳِ حٿٔڄخء ًحٍٕ ،ٝأٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،حٗيي أڅ
ڃلڄيح ٫زيه ًٌٍٓٿو).
[]6946 ،5969 ،5910 ،5876 ،1144 ،800
- 65رخد :حٿي٫خء ٷزپ حٿٔٚځ.
- 798كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنخ ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘شًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أهزَطو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّي ٌ٫ٳِ حٿٜٚس( :حٿڀيڂ انِ أ ًٌ٫رٺ ڃن
ٌ٫حد حٿٸزًَ ،أ ًٌ٫رٺ ڃن ٳظنش حٿڄْٔق حٿيؿخٽً ،أ ًٌ٫رٺ ڃن ٳظنش حٿڄلْخ ًٳظنش
حٿڄڄخص ،حٿڀيڂ انِ أ ًٌ٫رٺ ڃن حٿڄؤػڂ ًحٿڄَٰځ) .ٳٸخٽ ٿو ٷخثپ :ڃخ أٻؼَ ڃخ طٔظ ٌْ٬ڃن
حٿڄَٰځ؟ ٳٸخٽ( :اڅ حٿَؿپ اًح ٯَځ ،كيع ٳټٌد٫ًً ،ي ٳؤهڀٲ).
ً٫ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿضٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظ ٌْ٬ٳِ ٚٛطو ڃن ٳظنش حٿيؿخٽ.
[]6710 ،2267
- 799كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ِّّي رن أرِ كزْذ٫ ،ن أرِ
حٿوَْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ٫ ،ن أرِ رټَ حٿٜيّٶ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أنو ٷخٽ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ :ڀڄنِ حٿي٫خء أى ٌ٫رو ٳِ ٚٛطِ .ٷخٽ:
(ٷپ :حٿڀيڂ انِ ٧ڀڄض نٴِٔ ٧ڀڄخ ٻؼَْحّٰ ًٙ ،ٴَ حٿٌنٌد ا ٙأنض ،ٳخٯٴَ ٿِ ڃٰٴَس
ڃن ٫نيٹً ،حٍكڄنِ ،انٺ أنض حٿٰٴٌٍ حٿَكْڂ).
[]6953 ،5967
- 66رخد :ڃخ ّظوَْ ڃن حٿي٫خء ر٬ي حٿظ٘يي ًٿْْ رٌحؿذ.
- 800كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ :كيػنِ ٗٸْٶ٫ ،ن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٻنخ اًح ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٚٛس ،ٷڀنخ :حٿٔٚځ ٫ڀَ حهلل ڃن
٫زخىه ،حٿٔٚځ ٫ڀَ ٳٚڅ ًٳٚڅ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٸٌٿٌح حٿٔٚځ
٫ڀَ حهلل ،ٳبڅ حهلل ىٌ حٿٔٚځً ،ٿټن ٷٌٿٌح :حٿظلْخص هللً ،حٿٜڀٌحصً ،حٿْ٤زخص،
حٿٔٚځ ٫ڀْٺ أّيخ حٿنزِ ًٍكڄش حهلل ًرَٻخطو ،حٿٔٚځ ٫ڀْنخ ً٫ڀَ ٫زخى حهلل حٿٜخٿلْن،
ٳبنټڂ اًح ٷڀظڂ أٛخد ٻپ ٫زي ٳِ حٿٔڄخء ،أً رْن حٿٔڄخء ًحٍٕ ،ٝأٗيي أڅ ٙاٿو اٙ
حهللً ،أٗيي أڅ ڃلڄيح ٫زيه ًٌٍٓٿو ،ػڂ ّظوَْ ڃن حٿي٫خء أ٫ـزو اٿْو ٳْيٌ٫ه).
[ٍ]797 :
- 806/805كيػنخ آلٶ رن ن َٜٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ
ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ :أڅ أرخ ڃ٬زي ،ڃٌٿَ حرن ٫زخّ ،أهزَه :أڅ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ أهزَه:
أڅ ٍٳ ٪حٿٌٜص رخٿٌٻَ ،كْن ّنَٜٱ حٿنخّ ڃن حٿڄټظٌرش ،ٻخڅ ٫ڀَ ٫يي حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ :ٻنض أ٫ڀڂ اًح انَٜٳٌح رٌٿٺ اًح ٓڄ٬ظو.
( - )806كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ڃ٬زي٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنض أَ٫ٱ حنٸ٠خء ٚٛس حٿنزِ ٛڀَ ححهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿظټزَْ.
- 807كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن ٓڄِ٫ ،ن
أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ؿخء حٿٴٸَحء اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿٌحً :ىذ أىپ حٿيػٌٍ ڃن حٕڃٌحٽ
رخٿيٍؿخٍص حٿً ٚ٬حٿنْ٬ڂ حٿڄٸْڂّٜ :ڀٌڅ ٻڄخ نٜڀًٌِّٜ ،ڃٌڅ ٻڄخ نٌٜځً ،ٿيڂ
ٳ٠پ ڃن أڃٌحٽّ ،لـٌڅ ريخ ًّ٬ظڄًَڅًّ ،ـخىيًڅ ًّظٜيٷٌڅ .ٷخٽ( :أ ٙأكيػټڂ
رؤڃَ اڅ أهٌطڂ رو ،أىٍٻظڂ ڃن ٓزٸټڂً ،ٿڂ ّيٍٻټڂ أكي ر٬يٻڂً ،ٻنظڂ هَْ ڃن أنظڂ
رْن ٧يَحنْو ،ا ٙڃن ٫ڄپ ڃؼڀو؟ طٔزلٌڅ ًطلڄيًڅ ًطټزًَڅ ،هڀٲ ٻپ ٚٛس،
ػٚػخ ًػٚػْن) .ٳخهظڀٴنخ رْننخ ،ٳٸخٽ ر٠٬نخ :نٔزق ػٚػخ ًػٚػْنً ،نلڄي ػٚػخ ًػٚػْن،
ًنټزَ أٍر٬خ ًػٚػْن ،ٳَؿ٬ض اٿْو ،ٳٸخٽ( :طٸٌٽ ٓزلخڅ حهللً ،حٿلڄي هللً ،حهلل أٻزَ،
كظَ ّټٌڅ ڃنين ٻڀين ػٚػخ ًػٚػْن).
[]5970
- 808كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ رن ٫ڄَْ٫ ،ن
ًٍحى ،ٻخطذ حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش ،ٷخٽ :أڃڀَ ٫ڀِ حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش ،ٳِ ٻظخد اٿَ
ڃ٬خًّش:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٸٌٽ ٳِ ىرَ ٻپ ٚٛس ڃټظٌرش ٙ( :اٿو ا ٙحهلل
ًكيه َٗ ٙٹ ٿو ،ٿو حٿڄڀٺً ،ٿو حٿلڄيً ،ىٌ ٫ڀَ ٻپ ِٗء ٷيَّ .حٿڀيڂ ٙڃخن ٪ٿڄخ
أْ٤٫ض ًٙ ،ڃ ِ٤٬ٿڄخ ڃن٬ضّ ًٙ ،نٴً ٪ح حٿـي ڃنٺ حٿـي).
ًٷخٽ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ ،ريٌح٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن حٿٸخٓڂ رن ڃوْڄَس٫ ،ن ًٍحى،
ريٌحً .ٷخٽ حٿلٔن :حٿـي ٯنَ.
[ً ،6862 ،6241 ،6108 ،5971حن]1407 :َ٨
- 72رخدّٔ :ظٸزپ حٗڃخځ حٿنخّ اًح ٓڀڂ.
- 809كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٍؿخء،
٫ن ٓڄَس رن ؿنيد ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٛڀَ ٚٛس ،أٷزپ ٫ڀْنخ رٌؿيو.
[ٍ]802 :
- 74رخد :ڃن ٛڀَ رخٿنخّ ،ٳٌٻَ كخؿش ٳظو٤خىڂ.
- 813كيػنخ ڃلڄي رن ٫زْي ٷخٽ :كيػنخ َْٔ٫رن ٌّنْ٫ ،ن ٫ڄَ رن ْٓ٬ي ٷخٽ:
أهزَنِ حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ٫ٸزش ٷخٽٛ :ڀْض ًٍحء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رخٿڄيّنش حٿ ،َٜ٬ٳٔڀڂ ػڂ ٷخځ ڃَٔ٫خ ،ٳظوٍ َ٤ٷخد حٿنخّ ،اٿَ ر ٞ٬كـَ نٔخثو،
ٳٴِ ٩حٿنخّ ڃن َٓ٫ظو ،ٳوَؽ ٫ڀْيڂ ،ٳَأٍ أنيڂ ٫ـزٌح ڃن َٓ٫ظو ،ٳٸخٽً( :ٻَص
ْٗجخ ڃن طزَ ٫نينخ ،ٳټَىض أڅ ّلزٔنِ ،ٳؤڃَص رٸٔڄظو).
[]5919 ،1363 ،1163
- 75رخد :حٙنٴظخٽ ًحٙنَٜحٱ ٫ن حٿْڄْن ًحٿ٘ڄخٽ.
ًٻخڅ أنْ ّنٴظپ ٫ن ّڄْنو ً٫ن ّٔخٍهْ٬ًّ ،ذ ٫ڀَ ڃن ّظٌهَ ،أً ڃن ّ٬ڄي
حٙنٴظخٽ ٫ن ّڄْنو.
- 814كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٫ڄخٍس رن ٫ڄَْ٫ ،ن
حٌٕٓى ٷخٽ :ٷخٽ ٫زي حهلل:
ّ ٙـ٬پ أكيٻڂ ٿڀْ٘٤خڅ ْٗجخ ڃن ٚٛطو ٍَّ ،أڅ كٸخ ٫ڀْو أڅ ّ ٙنَٜٱ ا٫ ٙن
ّڄْنو ،ٿٸي ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻؼَْح ّنَٜٱ ٫ن ّٔخٍه.
- 76رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿؼٌځ حٿنِء ًحٿزٜپ ًحٿټَحع.
ًٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أٻپ حٿؼٌځ أً حٿزٜپ ،ڃن حٿـٌ ٩أً ٯَْه ،ٳٚ
ّٸَرن ڃٔـينخ).
- 815كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٳِ ٯًِس هْزَ( :ڃن أٻپ ڃن ىٌه حٿ٘ـَس -
ّ٬نِ حٿؼٌځ -ٳّ ٚٸَرن ڃٔـينخ).
[ٍ]3978 :
- 817/816كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ ٷخٽ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ
ٷخٽ :أهزَنِ ٤٫خء ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ:
(ڃن أٻپ ڃن ىٌه حٿ٘ـَس َّّ -ي حٿؼٌځ -ٳّٰ٘ ٚخنخ ٳِ ڃٔخؿينخ).
ٷڀض :ڃخ ّ٬نِ رو؟ ٷخٽ :ڃخ أٍحه ّ٬نِ ا ٙنْجوً .ٷخٽ ڃوڀي رن ِّّي٫ ،ن حرن ؿَّؾ:
ا ٙنظنو.
( - )817كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ ٷخٽ :كيػنخ حرن ًىذ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد:
ُ٫ڂ ٤٫خء :أڅ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ُ٫ڂ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ڃن أٻپ ػٌڃخ أً ر ٜٚٳڀْ٬ظِٿنخ) .أً ٷخٽ( :ٳڀ٬ظِٽ ڃٔـينخً ،ٿْٸ٬ي ٳِ رْظو)ً .أڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أطِ رٸيٍ ٳْو هَ٠حص ڃن رٸٌٽ ،ٳٌؿي ٿيخ ٍّلخ ،ٳٔؤٽ
ٳؤهزَ رڄخ ٳْيخ ڃن حٿزٸٌٽ ،ٳٸخٽ( :ٷَرٌىخ) .اٿَ ر ٞ٬أٛلخرو ٻخڅ ڃ٬و ،ٳڀڄخ ٍآه
ٻَه أٻڀيخ ،ٷخٽ( :ٻپ ٳبنِ أنخؿِ ڃن ٙطنخؿِ).
ًٷخٽ أكڄي رن ٛخٿق٫ ،ن حرن ًىذ :أطِ رزيٍ ،ٷخٽ حرن ًىذ٬ّ :نِ ٣زٸخ ،ٳْو
هَ٠حصً ،ٿڂ ٌّٻَ حٿڀْغً ،أرٌ ٛٴٌحڅ٫ ،ن ٌّنْ :ٷٜش حٿٸيٍ ،ٳ ٚأىٍُ :ىٌ
ڃن ٷٌٽ حٿِىَُ ،أً ٳِ حٿليّغ.
ًٷخٽ أكڄي رن ٛخٿق ،ر٬ي كيّغ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخدً :ىٌ ّؼزض ٷٌٽ ٌّنْ.
[]6926 ،5137
- 818كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن ٫زي حٿ ِِّ٬ٷخٽٓ :ؤٽ ٍؿپ
أنٔخ:
ڃخ ٓڄ٬ض نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٻَ ٳِ حٿؼٌځ؟ ٳٸخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ(:ڃن أٻپ ڃن ىٌه حٿ٘ـَس ٳّ ٚٸَرنخ) .أًّٜ ٙ( :ڀْن ڃ٬نخ).
[]5136
- 77رخدًٌٟ :ء حٿٜزْخڅً ،ڃظَ ّـذ ٫ڀْيڂ حٿٰٔپ ًحٿ٤يًٌٍ ،كٌٍ٠ىڂ
حٿـڄخ٫ش ًحٿْ٬يّن ًحٿـنخثًِٛ ،ٴٌٳيڂ.
- 819كيػنخ حرن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنِ ٯنيٍ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٓڀْڄخڅ
حٿْ٘زخنِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿ٘٬زِ ٷخٽ:
أهزَنِ ڃن ڃَ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٷزَ ڃنزًٌ ،ٳؤڃيڂ ًٛٴٌح ٫ڀْو.
ٳٸڀضّ :خ أرخ ٫ڄًَ ،ڃن كيػٺ؟ ٳٸخٽ :حرن ٫زخّ.
[.]1275 ،1271 ،1262 ،1259 ،1258 ،1256 ،1190
- 820كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٛٴٌحڅ رن ٓڀْڂ٫ ،ن
٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حٿٰٔپ ٌّځ حٿـڄ٬ش ًحؿذ ٫ڀَ ٻپ ڃلظڀڂ).
[]2522 ،855 ،840 ،839
- 821كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ ٷخٽ :أهزَنِ ٻَّذ،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
رض ٫ني هخٿظِ ڃْڄٌنش ٿْڀش ،ٳنخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٳِ رٞ٬
حٿڀْپ ،ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳظٌٟؤ ڃن ٗن ڃ٬ڀٶ ًٌٟءح هٴْٴخ،
ّوٴٴو ٫ڄًَ ًّٸڀڀو ؿيح ،ػڂ ٷخځ ّٜڀِ ،ٳٸڄض ٳظٌٟؤص نلٌح ڃڄخ طٌٟؤ ،ػڂ ؿجض
ٳٸڄض ٫ن ّٔخٍه ،ٳلٌٿنِ ٳـ٬ڀنِ ٫ن ّڄْنو ،ػڂ ٛڀَ ڃخ ٗخء حهلل ،ػڂ ح٤ٟـ ،٪ٳنخځ
كظَ نٴن ،ٳؤطخه حٿڄنخىُ ّؤًنو رخٿٜٚس ،ٳٸخځ ڃ٬و اٿَ حٿٜٚس ،ٳٜڀَ ًٿڂ ّظٌٟؤ .ٷڀنخ
ٿ٬ڄًَ :اڅ نخٓخ ّٸٌٿٌڅ :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طنخځ ْ٫نْو ًّ ٙنخځ ٷڀزو؟ ٷخٽ
٫ڄًَٓ :ڄ٬ض ٫زْي رن ٫ڄَْ ّٸٌٽ :اڅ ٍإّخ حٕنزْخء ًكِ ،ػڂ ٷَأ{ :انِ أٍٍ ٳِ
حٿڄنخځ أنِ أًرلٺ}.
[ٍ]117 :
- 822كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن آلٶ رن ٫زي حهلل رن أرِ ٣ڀلش٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ:
أڅ ؿيطو ڃڀْټش ى٫ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿ٬٤خځ ٛن٬ظو ،ٳؤٻپ ڃنو ،ٳٸخٽ
(ٷٌڃٌح ٳٖٛڀِ رټڂ) .ٳٸڄض اٿَ ك َْٜٿنخ ٷي حٌٓى ڃن ٌ٣ٽ ڃخ ٿزْ ،ٳن٠لظو
رڄخء ،ٳٸخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿْظْڂ ڃً ،ِ٬حٿ٬ـٌُ ڃن ًٍحثنخ ،ٳٜڀَ
رنخ ٍٻ٬ظْن.
[ٍ]373 :
- 823كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي
حهلل رن ٫ظزو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو ٷخٽ:
أٷزڀض ٍحٻزخ ٫ڀَ كڄخٍ أطخڅً ،أنخ ٌّڃجٌ ٷي نخىِص حٙكظٚځًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ رڄنَ اٿَ ٯَْ ؿيحٍ ،ٳڄٍَص رْن ّيُ ر ٞ٬حٿٜٲ ،ٳنِٿض
ًأٍٓڀض حٕطخڅ طَطً ،٪ىهڀض ٳِ حٿٜٲ ،ٳڀڂ ّنټَ ًٿٺ ٫ڀِ أكي.
[ٍ]76 :
- 824كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن
حٿِرَْ :أڅ ٫خث٘ش ٷخٿض :أ٫ظڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷخٽ ْ٫خٕ :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
أ٫ظڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿ٘٬خء ،كظَ نخىحه ٫ڄَ :ٷي نخځ حٿنٔخء
ًحٿٜزْخڅ ،ٳوَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :انو ٿْْ أكي ڃن أىپ
حٍّٕٜ ٝڀِ ىٌه حٿٜٚس ٯَْٻڂ)ً .ٿڂ ّټن أكي ٌّڃجٌ ّٜڀِ ٯَْ أىپ حٿڄيّنش.
[ٍ]541 :
- 825كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن
رن ٫خرْٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٷخٽ ٿو ٍؿپٗ :ييص حٿوًَؽ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :ن٬ڂً ،ٿٌٙ
ڃټخنِ ڃنو ڃخ ٗييطو٬ّ ،نِ ڃن َٰٛه ،أطَ حٿ٬ڀڂ حٿٌُ ٫ني ىحٍ ٻؼَْ رن حٿٜڀض ،ػڂ
ه٤ذ ،ػڂ أطَ حٿنٔخء ٳٌ٨٫ينًً ،ٻَىنً ،أڃَىن أڅ ّظٜيٷن ،ٳـ٬ڀض حٿڄَأس
طيٌُ رْيىخ اٿَ كڀٸيخ ،طڀٸِ ٳِ ػٌد رٚٽ ،ػڂ أطَ ىٌ ًرٚٽ حٿزْض.
[ٍ]98:
- 78رخد :هًَؽ حٿنٔخء اٿَ حٿڄٔخؿي رخٿڀْپ ًحٿٰڀْ.
- 826كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
أ٫ظڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ٬ظڄش ،كظَ نخىحه ٫ڄَ :نخځ حٿنٔخء
ًحٿٜزْخڅ ،ٳوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃخ ّنظَ٨ىخ أكي ٯَْٻڂ ڃن أىپ
حٍّٕٜ ًٙ .)ٝڀَ ٌّڃجٌ ا ٙرخٿڄيّنشً ،ٻخنٌح ّٜڀٌڅ حٿ٬ظڄش ٳْڄخ رْن أڅ ّْٰذ
حٿ٘ٴٶ اٿَ ػڀغ حٿڀْپ حًٕٽ.
[ٍ]541 :
- 827كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ٫ ،ن كن٨ڀش٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اًح حٓظؤًنټڂ نٔخإٻڂ رخٿڀْپ اٿَ حٿڄٔـي ٳؤًنٌح ٿين).
طخر٬و ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
[]4940 ،858 ،857 ،835
- 79رخد :حنظ٨خٍ حٿنخّ ٷْخځ حٗڃخځ حٿ٬خٿڂ.
- 828كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ
ٷخٽ :كيػظنِ ىني رنض حٿلخٍع:
أڅ أځ ٓڀڄش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أهزَطيخ :أڅ حٿنٔخء ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻن اًح ٓڀڄن ڃن حٿڄټظٌرش ٷڄنً ،ػزض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃن ٛڀَ ڃن حٿَؿخٽ ڃخ ٗخء حهلل ،ٳبًح ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخځ حٿَؿخٽ.
[ٍ]802 :
- 829كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ (ف)ً .كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ:
أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫ڄَس رنض ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
اڅ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْٜڀِ حٿٜزق ،ٳْنَٜٱ حٿنٔخء ڃظڀٴ٬خص
رڄًَ٣ين ،ڃخ َّ٬ٳن ڃن حٿٰڀْ.
[ٍ]365 :
- 830كيػنخ ڃلڄي رن ڃٔټْن ٷخٽ :كيػنخ رَ٘ :أهزَنخ حًُٕح :ِ٫كيػنِ ّلَْ رن
أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىس حٕنٜخٍُ٫ ،ن أرْو ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(انِ ٕٷٌځ اٿَ حٿٜٚسً ،أنخ أٍّي أڅ أٌ٣ٽ ٳْيخ ،ٳؤٓڄ ٪رټخء حٿٜزِ ،ٳؤطـٌُ ٳِ
ٚٛطِ ،ٻَحىْش أڅ أٗٶ ٫ڀَ أڃو).
[ٍ]675 :
- 831كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫ڄَس،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٿٌ أىٍٹ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخ أكيع حٿنٔخء ،ٿڄن٬ين ٻڄخ ڃن٬ض نٔخء
رنِ آَحثْپ .ٷڀض ٿ٬ڄَس :أً ڃن٬ن؟ ٷخٿض :ن٬ڂ.
- ۱۷كراب انجًؼح
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ٳَ ٝحٿـڄ٬ش.
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اًح نٌىُ ٿڀٜٚس ڃن ٌّځ حٿـڄ٬ش ٳخٌٓ٬ح اٿَ ًٻَ حهلل ًًًٍح حٿزْ٪
ًٿټڂ هَْ ٿټڂ اڅ ٻنظڂ ط٬ڀڄٌڅ} /حٿـڄ٬ش./9 :
- 836كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى :أڅ ٫زي حٿَكڄن
رن ىَڃِ حَٕ٫ؽ ،ڃٌٿَ ٍرْ٬ش رن حٿلخٍع ،كيػو :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل
٫نو :أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(نلن حٓهًَڅ حٿٔخرٸٌڅ ٌّځ حٿٸْخڃش ،رْي أنيڂ أطٌح حٿټظخد ڃن ٷزڀنخ ،ػڂ ىٌح ٌّڃيڂ
حٿٌُ ٳَ٫ ٝڀْيڂ ٳخهظڀٴٌح ٳْو ،ٳييحنخ حهلل ،ٳخٿنخّ ٿنخ ٳْو طز :٪حٿْيٌى ٯيح
ًحٿنٜخٍٍ ر٬ي ٯي).
[ً ،7057 ،3298 ،856حن]6630 ،236 :َ٨
- 2رخد :ٳ٠پ حٿٰٔپ ٌّځ حٿـڄ٬شً ،ىپ ٫ڀَ حٿٜزِ ٗيٌى ٌّځ حٿـڄ٬ش ،أً ٫ڀَ
حٿنٔخء.
- 837كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
ٍحف ٳِ حٿٔخ٫ش حٿَحر٬ش ،ٳټؤنڄخ ٷَد ىؿخؿشً ،ڃن ٍحف ٳِ حٿٔخ٫ش حٿوخڃٔش ،ٳټؤنڄخ
ٷَد رْ٠ش ،ٳبًح هَؽ حٗڃخځ كَ٠ص حٿڄٚثټش ّٔظڄٌ٬څ حٿٌٻَ).
[]3039 ،887
- 842كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ
ىََّس:
أڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،رْنڄخ ىٌ ّو٤ذ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،اً ىهپ ٍؿپ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :ٿڂ
طلظزٌٔڅ ٫ن حٿٜٚس؟ ٳٸخٽ حٿَؿپ :ڃخ ىٌ آ ٙڄ٬ض حٿنيحء طٌٟؤص ،ٳٸخٽ :أٿڂ
طٔڄٌ٬ح حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ٍحف أكيٻڂ اٿَ حٿـڄ٬ش ٳڀْٰظٔپ).
[ٍ]838 :
- 5رخد :حٿيىن ٿڀـڄ٬ش.
- 843كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ،
٫ن حرن ًىّ٬ش٫ ،ن ٓڀڄخڅ حٿٴخٍِٓ ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ّٰ ٙظٔپ ٍؿپ ٌّځ حٿـڄ٬شًّ ،ظ٤يَ ڃخ حٓظ٤خ ٩ڃن ٣يًَّ ،يىن ڃن ىىنو ،أً
ّڄْ ڃن ْ٣ذ رْظو ،ػڂ ّوَؽ ٳّ ٚٴَٵ رْن حػنْن ،ػڂ ّٜڀِ ڃخ ٻظذ ٿو ،ػڂ ّنٜض
اًح طټڀڂ حٗڃخځ ،ا ٙٯٴَ ٿو ڃخ رْنو ًرْن حٿـڄ٬ش حٕهٍَ).
[]868
- 845 /844كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ :ٷخٽ ٣خًّ :ٷڀض
ٙرن ٫زخًّ :ٻًَح أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حٯظٔڀٌح ٌّځ حٿـڄ٬ش ًحٯٔڀٌح ٍإٓټڂً ،اڅ ٿڂ طټٌنٌح ؿنزخً ،أْٛزٌح ڃن حٿْ٤ذ).
ٷخٽ حرن ٫زخّ :أڃخ حٿٰٔپ ٳن٬ڂً ،أڃخ حٿْ٤ذ ٳ ٚأىٍُ.
( - )845كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ ٷخٽ :أهزَنخ ى٘خځ :أڅ حرن ؿَّؾ أهزَىڂ ٷخٽ:
أهزَنِ ارَحىْڂ رن ڃَْٔس٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ًٻَ ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿٰٔپ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،ٳٸڀض ٙرن ٫زخّ:
أّڄْ ْ٣زخ أً ىىنخ ،اڅ ٻخڅ ٫ني أىڀو؟ ٳٸخٽ ٙ :أ٫ڀڄو.
- 6رخدّ :ڀزْ أكٔن ڃخ ّـي.
- 846كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍأٍ كڀش َْٓحء ٫ني رخد حٿڄٔـي ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿٌ
حٗظَّض ىٌه ،ٳڀزٔظيخ ٌّځ حٿـڄ٬شً ،ٿڀٌٳي اًح ٷيڃٌح ٫ڀْٺ .ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ ّڀزْ ىٌه ڃن ٙهٚٵ ٿو ٳِ حٓهَس) .ػڂ ؿخءص ٌٍٓٽ ححهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃنيخ كڀپ ،ٳؤ٫ َ٤٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ڃنيخ كڀش ،ٳٸخٽ
٫ڄَّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٻٌٔطنْيخ ًٷي ٷڀض ٳِ كڀش ٤٫خٍى ڃخ ٷڀض؟ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انِ ٿڂ أٻٔټيخ ٿظڀزٔيخ) .ٳټٔخىخ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل
٫نو أهخ ٿو رڄټش ڃَ٘ٻخ.
[]5731 ،5636 ،5503 ،2889 ،2476 ،2470 ،1998 ،906
- 7رخد :حٿٌٔحٹ ٌّځ حٿـڄ٬ش.
ًٷخٽ أرٌ ْٓ٬ي٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّٔ( :ظن).
[ٍ]840 :
- 847كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٿٌ ٙأڅ أٗٶ ٫ڀَ أڃظِ ،أً ٫ڀَ حٿنخّ ٕڃَطيڂ رخٿٌٔحٹ ڃ ٪ٻپ ٚٛس).
[]6813
- 848كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ ْٗ٬ذ رن حٿلزلخد:
كيػنخ أنْ ٷخٽ :ٷخٽٌٍٓ :ٽ حهلل ٛڀَ ححهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(أٻؼَص ٫ڀْټڂ ٳِ حٿٌٔحٹ).
- 849كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃنً ٌٍٜكْٜن٫ ،ن أرِ
ًحثپ٫ ،ن كٌّٴش ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷخځ ڃن حٿڀْپ ٌّ٘ ٙٳخه.
[ٍ]242 :
- 8رخد :ڃن طٌٔٹ رٌٔحٹ ٯَْه.
- 850كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ ٷخٽ :ٷخٽ ى٘خځ رن ًَ٫س:
أهزَنِ أرِ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ىهپ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټًَ ،ڃ٬و ٌٓحٹ ّٔظن رو ،ٳن َ٨اٿْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڀض ٿو :أ٤٫نِ ىٌح حٿٌٔحٹ ّخ ٫زي حٿَكڄن ،ٳؤ٤٫خنْو ،ٳٸٜڄظو ،ػڂ
ڃٰ٠ظو ،ٳؤْ٤٫ظو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٓظن روً ،ىٌ ڃٔظٔني اٿَ
ٛيٍُ.
[]6145 ،4919 ،4186 - 4184 ،4181 ،4174 ،3564 ،2933 ،1323
- 9رخد :ڃخ ّٸَأ ٳِ ٚٛس حٿٴـَ ٌّځ حٿـڄ٬ش.
- 851كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن،
ىٌ حرن ىَڃِ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٳِ حٿـڄ٬ش ،ٳِ ٚٛس حٿٴـَ{ :آٿڂ طنِّپ}.
حٿٔـيس{ :ً ،ىپ أطَ ٫ڀَ حٗنٔخڅ}.
[]1018
- 10رخد :حٿـڄ٬ش ٳِ حٿٸٍَ ًحٿڄيڅ.
- 852كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٫خڃَ حٿ٬ٸيُ ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن
٣يڄخڅ٫ ،ن أرِ ؿڄَس حٿ٠ز٫ ،ِ٬ن حرن ٫زخّ أنو ٷخٽ:
اڅ أًٽ ؿڄ٬ش ؿڄ٬ض ،ر٬ي ؿڄ٬ش ٳِ ڃٔـي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳِ
ڃٔـي ٫زي حٿٸْْ ،رـٌحػَ ڃن حٿزلَّن.
[]4113
- 853كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ
ٷخٽ :أهزَنخ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(ٻڀټڂ ٍح.)٩
ًُحى حٿڀْغ :ٷخٽ ٌّنْ :ٻظذ ٍُّٶ رن كټْڂ اٿَ حرن ٗيخدً ،أنخ ڃ٬و ٌّڃجٌ رٌحىُ
حٿٸٍَ :ىپ طٍَ أڅ أؿڄ٪؟ ًٍُّٶ ٫خڃپ ٫ڀَ حٍٕ٬ّ ٝڄڀيخً ،ٳْيخ ؿڄخ٫ش ڃن
حٿٌٔىحڅ ًٯَْىڂًٍُّ ،ٶ ٌّڃجٌ ٫ڀَ أّڀش ،ٳټظذ حرن ٗيخدً ،أنخ أٓڄّ ،٪ؤڃَه أڅ
ّـڄّ ،٪وزَه :أڅ ٓخٿڄخ كيػو :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ٻڀټڂ ٍحً ،٩ٻڀټڂ ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو ،حٗڃخځ ٍحً ٩ڃٔئًٽ
٫ن ٍْ٫ظوً ،حٿَؿپ ٍح ٩ٳِ أىڀو ًىٌ ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظوً ،حٿڄَأس ٍحْ٫ش ٳِ رْض
ًُؿيخ ًڃٔئًٿش ٫ن ٍْ٫ظيخً ،حٿوخىځ ٍح ٩ٳِ ڃخٽ ْٓيه ًڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو).
ٷخٽً :كٔزض أڅ ٷي ٷخٽً( :حٿَؿپ ٍح ٩ٳِ ڃخٽ أرْو ًڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظوً ،ٻڀټڂ
ٍحً ٩ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو).
[]6719 ،4904 ،4892 ،2600 ،2419 ،2416 ،2278
- 11رخد :ىپ ٫ڀَ ڃن ٿڂ ّ٘يي حٿـڄ٬ش ٯٔپ ،ڃن حٿنٔخء ًحٿٜزْخڅ ًٯَْىڂ.
ًٷخٽ :حرن ٫ڄَ :انڄخ حٿٰٔپ ٫ڀَ ڃن طـذ ٫ڀْو حٿـڄ٬ش.
- 854كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٓخٿڂ رن ٫زي
حهلل :أنو ٓڄ٫ ٪زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(ڃن ؿخء ڃنټڂ حٿـڄ٬ش ٳڀْٰظٔپ).
[ٍ]837 :
- 855كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٛٴٌحڅ رن ٓڀْڂ٫ ،ن ٤٫خء رن
ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٷخٽ:
(ٯٔپ ٌّځ حٿـڄ٬ش ًحؿذ ٫ڀَ ٻپ ڃلظڀڂ).
[ٍ]820:
- 856كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ ٷخٽ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو،
٫ن أرِ ىََّس ٷخٽ :ٷخٽٌٍٓ :ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(نلن حٓهًَڅ حٿٔخرٸٌڅ ٌّځ حٿٸْخڃش ،أًطٌح حٿټظخد ڃن ٷزڀنخ ًأًطْنخه ڃن ر٬يىڂ،
ٳيٌح حٿٌْځ حٿٌُ حهظڀٴٌح ٳْو ،ٳييحنخ حهلل ،ٳٰيح ٿڀْيٌىً ،ر٬ي ٯي ٿڀنٜخٍٍ) .ٳٔټض .ػڂ
ٷخٽ( :كٶ ٫ڀَ ٻپ ڃٔڀڂ ،أڅ ّٰظٔپ ٳِ ٻپ ٓز٬ش أّخځ ٌّڃخّٰٔ ،پ ٳْو ٍأٓو
ًؿٔيه).
ًٍحه أرخڅ رن ٛخٿق٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هلل ط٬خٿَ ٫ڀَ ٻپ ڃٔڀڂ كٶ ،أڅ ّٰظٔپ ٳِ ٻپ ٓز٬ش أّخځ ٌّڃخ).
[ٍ]836 :
- 858/857كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٗزخرش :كيػنخ ًٍٷخء٫ ،ن ٫ڄًَ رن
ىّنخٍ٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حثٌنٌح ٿڀنٔخء رخٿڀْپ اٿَ حٿڄٔخؿي).
( - )858كيػنخ ٌّٓٲ رن ڃٌَٓ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ ٫زْي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٻخنض حڃَأس ٿ٬ڄَ ،ط٘يي ٚٛس حٿٜزق ًحٿ٘٬خء ٳِ حٿـڄخ٫ش ٳِ حٿڄٔـي ،ٳٸْپ ٿيخ:
ٿڂ طوَؿْنً ،ٷي ط٬ڀڄْن أڅ ٫ڄَ ّټَه ًٿٺ ًّٰخٍ؟ ٷخٿضً :ڃخ ّڄن٬و أڅ ّنيخنِ؟
ٷخٽّ :ڄن٬و ٷٌٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طڄنٌ٬ح اڃخء حهلل ڃٔخؿي حهلل).
[ٍ]827 :
٫ن ٫زْي حهلل رن أرِ ؿ٬ٴَ :أڅ ڃلڄي رن أرِ ؿ٬ٴَ رن حٿِرَْ كيػو٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنخّ ّنظخرٌڅ ٌّځ حٿـڄ٬ش ڃن ڃنخُٿيڂ ًحٿٌ٬حٿِ ،ٳْؤطٌڅ ٳِ حٿٰزخٍ ّْٜزيڂ
حٿٰزخٍ ًحٿَ٬ٵ ،ٳْوَؽ ڃنيڂ حٿَ٬ٵ ،ٳؤطَ ٌٍٓٽ ححهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ انٔخڅ
ڃنيڂ ًىٌ ٫نيُ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀٍخهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ أنټڂ ط٤يَطڂ ٿٌْڃټڂ ىٌح).
- 14رخدً :ٷض حٿـڄ٬ش اًح ُحٿض حٿ٘ڄْ.
ًٻٌٿٺ ًٍَّ ٫ن ٫ڄَ٫ً ،ڀًِ ،حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘٫ً ،ڄًَ رن كَّغ ٍِٟ ،حهلل
٫نيڂ.
- 861كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي:
أنو ٓؤٽ ٫ڄَس ٫ن حٿٰٔپ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،ٳٸخٿض :ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
ٻخڅ حٿنخّ ڃينش أنٴٔيڂً ،ٻخنٌح اًح ٍحكٌح اٿَ حٿـڄ٬ش ٍحكٌح ٳِ ىْجظيڂ ،ٳٸْپ ٿيڂ:
(ٿٌ حٯظٔڀظڂ).
[]1965
- 862كيػنخ َّٓؾ رن حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٳڀْق رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٫ؼڄخڅ رن ٫زي
حٿَكڄن رن ٫ؼڄخڅ حٿظْڄِ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ حٿـڄ٬ش كْن طڄْپ حٿ٘ڄْ.
- 863كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ كڄْي٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
ٻنخ نزټَ رخٿـڄ٬شً ،نٸْپ ر٬ي حٿـڄ٬ش.
[]898
- 15رخد :اًح حٗظي حٿلَ ٌّځ حٿـڄ٬ش.
- 864كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ حٿڄٸيڃِ ٷخٽ :كيػنخ كَڃِ رن ٫ڄخٍس ٷخٽ :كيػنخ
أرٌ هڀيس ،ىٌ هخٿي رن ىّنخٍ ،ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ّٸٌٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ ححهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح حٗظي حٿزَى رټَ رخٿٜٚسً ،اًح حٗظي حٿلَ أرَى
رخٿٜٚس٬ّ ،نِ حٿـڄ٬ش.
ٷخٽ ٌّنْ رن رټَْ :أهزَنخ أرٌ هخٿيس ٳٸخٽ :رخٿٜٚسً ،ٿڂ ٌّٻَ حٿـڄ٬ش.
ًٷخٽ :رَ٘ رن ػخرض :كيػنخ أرٌ هڀيس ٷخٽٛ :ڀَ رنخ أڃَْ حٿـڄ٬ش ،ػڂ ٷخٽ ٕنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٻْٲ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ حٿ٨يَ؟.
- 16رخد :حٿڄِ٘ اٿَ حٿـڄ٬ش.
ًٷٌٽ حهلل ؿپ ًٻَه{ :ٳخٌٓ٬ح اٿَ ًٻَ حهلل} /حٿـڄ٬ش./9 :
ًڃن ٷخٽ :حٿٔ ِ٬حٿ٬ڄپ ًحٿٌىخد ،ٿٸٌٿو ط٬خٿَ َ٬ًٓ{ :ٿيخ ْٓ٬يخ} /حَٗٓحء./19 :
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخّ :لَځ حٿزْ ٪كْنجًٌ .ٷخٽ٤٫ :خء :طلَځ حٿٜنخ٫خص
ٻڀيخً .ٷخٽ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حٿِىَُ :اًح أًڅ حٿڄئًڅ ٌّځ حٿـڄ٬شً ،ىٌ ڃٔخٳَ،
ٳ٬ڀْو أڅ ّ٘يي.
- 865كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ حٿٌٿْي رن ڃٔڀڂ ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن أرِ
ڃَّڂ ٷخٽ :كيػنخ ٫زخّش رن ٍٳخ٫ش ٷخٽ:
أىٍٻنِ أرٌ ٫زًْ ،أنخ أًىذ اٿَ حٿـڄ٬ش ،ٳٸخٽٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّٸٌٽ( :ڃن حٯزَص ٷيڃخه ٳِ ٓزْپ حهلل كَڃو حهلل ٫ڀَ حٿنخٍ).
[]2656
- 866كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ :ٷخٽ حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي ًأرِ ٓڀڄش٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًكيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي
حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(اًح أٷْڄض حٿٜٚس ٳ ٚطؤطٌىخ طٌٔ٬څً ،أطٌىخ طڄٌ٘څ٫ ،ڀْټڂ حٿٔټْنش ،ٳڄخ أىٍٻظڂ
ٳٜڀٌحً ،ڃخ ٳخطټڂ ٳؤطڄٌح).
[ٍ]610 :
- 867كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ ٫ڀِ رن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن
ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىس ٙ ،أ٫ڀڄو ا٫ ٙن أرْو٫ ،ن ححٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
( ٙطٸڄٌح كظَ طًَنِ ً٫ڀْټڂ حٿٔټْنش).
[ٍ]611 :
- 17رخدّ ٙ :ٴَٵ رْن حػنْن ٌّځ حٿـڄ٬ش.
- 868كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي
حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ًىّ٬ش٫ ،ن ٓڀڄخڅ حٿٴخٍِٓ ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ڃن حٯظٔپ ٌّځ حٿـڄ٬شً ،ط٤يَ رڄخ حٓظ٤خ ٩ڃن ٣يَ ،ػڂ حىىن أً ڃْ ڃن ْ٣ذ،
ػڂ ٍحف ٳڀڂ ّٴَٵ رْن حػنْن ،ٳٜڀَ ڃخ ٻظذ ٿو ،ػڂ اًح هَؽ حٗڃخځ أنٜض ،ٯٴَ ٿو
ڃخ رْنو ًرْن حٿـڄ٬ش حٕهٍَ)
[ٍ]843 :
- 18رخدّ ٙ :ٸْڂ حٿَؿپ أهخه ٌّځ حٿـڄ٬ش ًّٸ٬ي ٳِ ڃټخنو.
- 869كيػنخ ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ ڃوڀي رن ِّّي ٷخٽ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
نخٳ٬خ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّٸْڂ حٿَؿپ أهخه ڃن ڃٸ٬يه ًّـڀْ ٳْو .ٷڀض
ٿنخٳ :٪حٿـڄ٬ش؟ ٷخٽ :حٿـڄ٬ش ًٯَْىخ.
[]5915 ،5914
- 19رخد :حًٕحڅ ٌّځ حٿـڄ٬ش.
- 870كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن حٿٔخثذ رن ِّّي ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنيحء ٌّځ حٿـڄ٬ش ،أًٿو اًح ؿڀْ حٗڃخځ ٫ڀَ حٿڄنزَ٫ ،ڀَ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ رټَ ً٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
ًٻؼَ حٿنخُّ ،حى حٿنيحء حٿؼخٿغ ٫ڀَ حٿًٍِحء.
[]874 ،873 ،871
- 20رخد :حٿڄئًڅ حٿٌحكي ٌّځ حٿـڄ٬ش.
- 871كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ ٓڀڄش حٿڄخؿٌ٘څ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن حٿٔخثذ رن ِّّي:
أڅ حٿٌُ ُحى حٿظؤًّن حٿؼخٿغ ٌّځ حٿـڄ٬ش ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،كْن ٻؼَ
أىپ حٿڄيّنشً ،ٿڂ ّټن ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃئًڅ ٯَْ ًحكيً ،ٻخڅ حٿظؤًّن ٌّځ
حٿـڄ٬ش كْن ّـڀْ حٗڃخځ٬ّ ،نِ ٫ڀَ حٿڄنزَ.
[ٍ]870:
- 21رخدّ :ئًڅ حٗڃخځ ٫ڀَ حٿڄنزَ اًح ٓڄ ٪حٿنيحء.
- 872كيػنخ حرن ڃٸخطپ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ رټَ رن ٫ؼڄخڅ رن
ٓيپ رن كنْٲ٫ ،ن أرِ أڃخڃش رن ٓيپ رن كنْٲ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ڃ٬خًّش رن أرِ ٓٴْخڅً ،ىٌ ؿخٿْ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،أًڅ حٿڄئًڅ ،ٷخٽ :حهلل أٻزَ
حهلل أٻزَ ،ٷخٽ ڃ٬خًّش :حهلل أٻزَ حهلل أٻزَ ،ٷخٽ :أٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ،ٳٸخٽ ڃ٬خًّش:
ًأنخ ،ٳٸخٽ :أٗيي أڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ ڃ٬خًّشً :أنخ ،ٳڀڄخ أڅ ٷ َ٠حٿظؤًّن،
ٷخٽّ :خ أّيخ حٿنخّ ،انِ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ىٌح حٿڄـڀْ،
كْن أًڅ حٿڄئًڅّ ،ٸٌٽ ڃخ ٓڄ٬ظڂ ڃنِ ڃن ڃٸخٿظِ.
[ٍ]587 :
- 22رخد :حٿـڀٌّ ٫ڀَ حٿڄنزَ ٫ني حٿظؤًّن.
- 873كيػنخ ّلَْ رن رټَ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد :أڅ
حٿٔخثذ رن ِّّي أهزَه:
أڅ حٿظؤًّن حٿؼخنِ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،أڃَ رو ٫ؼڄخڅ ،كْن ٻؼَ أىپ حٿڄٔـي ،ٻخڅ حٿظؤًّن
ٌّځ حٿـڄ٬ش كْن ّـڀْ حٗڃخځ.
[ٍ]870 :
- 23رخد :حٿظؤًّن ٫ني حٿو٤زش.
- 874كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿٔخثذ رن ِّّي ّٸٌٽ:
اڅ حًٕحڅ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،ٻخڅ أًٿو كْن ّـڀْ حٗڃخځ ٌّځ حٿـڄ٬ش ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳِ
٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ رټَ ً٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳڀڄخ ٻخڅ
ٳِ هٚٳش ٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نوً ،ٻؼًَح ،أڃَ ٫ؼڄخڅ ٌّځ حٿـڄ٬ش رخًٕحڅ حٿؼخٿغ،
ٳؤًڅ رو ٫ڀَ حٿًٍِحء ،ٳؼزض حٕڃَ ٫ڀَ ًٿٺ.
[ٍ]870 :
- 24رخد :حٿو٤زش ٫ڀَ حٿڄنزَ.
ًٷخٽ أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ه٤ذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿڄنزَ.
[ًٍ 93 :ڃٌح٬ٟو]
- 875كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ٫زي حٿَكڄن رن ڃلڄي رن ٫زي
حهلل رن ٫زي حٿٸخٍُ حٿٸَِٗ حٗٓټنيٍحنِ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ كخُځ رن ىّنخٍ:
أڅ ٍؿخ ٙأطٌ ٓيپ رن ٓ٬ي حٿٔخ٫يًُ ،ٷي حڃظًَح ٳِ حٿڄنزَ ڃڂ ٌ٫ىه ،ٳٔؤٿٌه ٫ن
ًٿٺ ،ٳٸخٽً :حهلل انِ َٕ٫ٱ ڃڄخ ىًٌ ،ٿٸي ٍأّظو أًٽ ٌّځ ًً ،٪ٟأًٽ ٌّځ ؿڀْ
٫ڀْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أٍٓپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ
ٳٚنش ،حڃَأس ٷي ٓڄخىخ ٓيپ( :ڃَُ ٯٚڃٺ حٿنـخٍ ،أڅ ّ٬ڄپ ٿِ أٌ٫حىح ،أؿڀْ
٫ڀْين اًح ٻڀڄض حٿنخّ) .ٳؤڃَطو ٳ٬ڄڀيخ ڃن َ٣ٳخء حٿٰخرش ،ػڂ ؿخء ريخ ،ٳؤٍٓڀض اٿَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃَ ريخ ٳٌ٬ٟض ىخ ىنخ ،ػڂ ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٫ڀْيخ ًٻزَ ًىٌ ٫ڀْيخ ،ػڂ ٍٻً ٪ىٌ ٫ڀْيخ ،ػڂ نِٽ
حٿٸيٸٍَ ،ٳٔـي ٳِ أٛپ حٿڄنزَ ػڂ ٫خى ،ٳڀڄخ ٳَ٭ أٷزپ ٫ڀَ حٿنخّ ٳٸخٽ( :أّيخ
حٿنخّ ،انڄخ ٛن٬ض ىٌح ٿظؤطڄٌح ًٿظ٬ڀڄٌح ٚٛطِ)]370 :ٍ[.
- 876كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :أهزَنِ ّلَْ رن
ْٓ٬ي ٷخٽ :أهزَنِ حرن أنْ :أنو ٓڄ ٪ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٻخڅ ؿٌّ ٩ٸٌځ اٿْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ً ٪ٟٿو حٿڄنزَٓ ،ڄ٬نخ ٿڀـٌ٩
ڃؼپ أٌٛحص حٿ٘٬خٍ ،كظَ نِٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌّ ٪ٟيه ٫ڀْو.
ٷخٽ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ّلَْ :أهزَنِ كٴ ٚرن ٫زْي حهلل رن أنْ :أنو ٓڄ ٪ؿخرَح.
[ٍ]438 :
- 877كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حٿِىَُ ٫ن ٓخٿڂ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳٸخٽ:
(ڃن ؿخء اٿَ حٿـڄ٬ش ٳڀْٰظٔپ).
[ٍ]837 :
- 25رخد :حٿو٤زش ٷخثڄخ.
ًٷخٽ أنْ :رْنڄخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ٷخثڄخ.
[ًٍ 890 :ڃٌح٬ٟو]
- 878كيػنخ ٫زْي حهلل رن ٫ڄَ حٿٸٌحٍَُّ ٷخٽ :كيػنخ هخٿي رن حٿلخٍع ٷخٽ :كيػنخ
٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ٷخثڄخ ،ػڂ ّٸ٬ي ،ػڂ ّٸٌځ ،ٻڄخ طٴ٬ڀٌڅ حٓڅ.
[]886
- 26رخدّٔ :ظٸزپ حٗڃخځ حٿٸٌځً ،حٓظٸزخٽ حٿنخّ حٗڃخځ اًح ه٤ذ.
[]7097 ،2976
- 882كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش أهزَطو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ ًحص ٿْڀش ڃن ؿٌٱ حٿڀْپ ،ٳٜڀَ ٳِ
حٿڄٔـي ،ٳٜڀَ ٍؿخٽ رٜٚطو ،ٳؤٛزق حٿنخّ ٳظليػٌح ،ٳخؿظڄ ٪أٻؼَ ڃنيڂ ٳٜڀٌح
ڃ٬و ،ٳؤٛزق حٿنخّ ٳظليػٌح ،ٳټؼَ أىپ حٿڄٔـي ڃن حٿڀْڀش حٿؼخٿؼش ،ٳوَؽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٜڀٌح رٜٚطو ،ٳڀڄخ ٻخنض حٿڀْڀش حٿَحر٬ش٫ ،ـِ حٿڄٔـي ٫ن
أىڀو ،كظَ هَؽ ٿٜٚس حٿٜزق ،ٳڀڄخ ٷ َ٠حٿٴـَ أٷزپ ٫ڀَ حٿنخّ ٳظ٘يي ،ػڂ ٷخٽ:
(أڃخ ر٬ي ،ٳبنو ٿڂ ّوٲ ٫ڀِ ڃټخنټڂ ،ٿټنِ هْ٘ض أڅ طٴَ٫ ٝڀْټڂ ،ٳظ٬ـًِح ٫نيخ).
طخر٬و ٌّنْ.
[ٍ]696 :
- 883كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س٫ ،ن
أرِ كڄْي حٿٔخ٫يُ أنو أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخځ ْ٘٫ش ر٬ي حٿٜٚس ،ٳظ٘يي ًأػنَ ٫ڀَ حهلل رڄخ
ىٌ أىڀو ،ػڂ ٷخٽ( :أڃخ ر٬ي).
طخر٬و أرٌ ڃ٬خًّش ًأرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ كڄْي٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أڃخ ر٬ي) .طخر٬و حٿ٬ينِ٫ ،ن ٓٴْخڅ ،ٳِ( :أڃخ ر٬ي).
[]6772 ،6753 ،6578 ،6260 ،2457 ،1429
- 884كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڀِ رن
كْٔن٫ ،ن حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ٷخٽ:
ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٔڄ٬ظو كْن ط٘يي ّٸٌٽ( :أڃخ ر٬ي).
طخر٬و حٿِرْيُ ٫ن حٿِىَُ.
[]4974 ،4932 ،3556 ،3523 ،3510 ،2943
- 885كيػنخ حٓڄخْ٫پ رن أرخڅ ٷخٽ :كيػنخ حرن حٿْٰٔپ ٷخٽ :كيػنخ ٫ټَڃش٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
٬ٛي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄنزًَ ،ٻخڅ آهَ ڃـڀْ ؿڀٔو ،ڃظ٤٬ٴخ ڃڀلٴش
٫ڀَ ڃنټزْو ،ٷي ٜ٫ذ ٍأٓو رٜ٬خرش ىٓڄش ،ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :أّيخ
حٿنخّ اٿِ) .ٳؼخرٌح اٿْو ،ػڂ ٷخٽ( :أڃخ ر٬ي ،ٳبڅ ىٌح حٿلِ ڃن حٕنٜخٍّ ،ٸڀٌڅ ًّټؼَ
حٿنخّ ،ٳڄن ًٿِ ْٗجخ ڃن أڃش ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳخٓظ٤خ ٩أڅ ّ َ٠ٳْو
أكيح أً ّنٴ ٪ٳْو أكيح ،ٳڀْٸزپ ڃن ڃلٔنيڂ ًّظـخًُ ٫ن ڃْٔجيڂ).
[]3589 ،3429
- 28رخد :حٿٸ٬يس رْن حٿو٤زظْن ٌّځ حٿـڄ٬ش.
- 886كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ ٷخٽ :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
ً٬ٟيخ كظَ ػخٍ حٿٔلخد أڃؼخٽ حٿـزخٽ ،ػڂ ٿڂ ّنِٽ ٫ن ڃنزَه كظَ ٍأّض حٿڄَ٤
ّظلخىٍ ٫ڀَ ٿلْظو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڄَ٤نخ ٌّڃنخ ًٿٺً ،ڃن حٿٰي ًر٬ي حٿٰي،
ًحٿٌُ ّڀْو ،كظَ حٿـڄ٬ش حٕهًٍَ .ٷخځ ًٿٺ حَٕ٫حرِ ،أً ٷخٽ ٯَْه ،ٳٸخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،طييځ حٿزنخء ًٯَٵ حٿڄخٽ ،ٳخى ٩حهلل ٿنخ .ٳَٳّ ٪يّو ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ كٌحٿْنخ
ً٫ ٙڀْنخ) .ٳڄخ َّْ٘ رْيه اٿَ نخكْش ڃن حٿٔلخد ا ٙحنٴَؿضًٛ ،خٍص حٿڄيّنش ڃؼپ
حٿـٌرشًٓ ،خٽ حٿٌحىُ ٷنخس ٗيَحً ،ٿڂ ّـَء أكي ڃن نخكْش ا ٙكيع رخٿـٌى.
[ٍ]890 :
- 34رخد :حٗنٜخص ٌّځ حٿـڄ٬ش ًحٗڃخځ ّو٤ذ.
ًاًح ٷخٽ ٿٜخكزو أنٜض ٳٸي ٿٰخً .ٷخٽ ٓڀڄخڅ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ّنٜض اًح طټڀڂ حٗڃخځ).
- 892كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ :أڅ أرخ ىََّس أهزَه :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٷخٽ:
(اًح ٷڀض ٿٜخكزٺ ٌّځ حٿـڄ٬ش أنٜضً ،حٗڃخځ ّو٤ذ ،ٳٸي ٿٌٰص).
- 36رخد :اًح نٴَ حٿنخّ ٫ن حٗڃخځ ٳِ ٚٛس حٿـڄ٬ش ،ٳٜٚس حٗڃخځ ًڃن رٸِ
ؿخثِس.
- 894كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ ٷخٽ :كيػنخ ُحثيس٫ ،ن كْٜن٫ ،ن ٓخٿڂ رن أرِ
حٿـ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخٽ:
رْنڄخ نلن نٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،اً أٷزڀض َْ٫طلڄپ ٬٣خڃخ،
ٳخٿظٴظٌح اٿْيخ كظَ ڃخ رٸِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙحػنخ ٍ َ٘٫ؿ ،ٚٳنِٿض
ىٌه حّٓشً{ :اًح ٍأًح طـخٍس أً ٿيٌح حنٴٌ٠ح اٿْيخ ًطَٻٌٹ ٷخثڄخ}.
[]4616 ،1958 ،1953
- 37رخد :حٿٜٚس ر٬ي حٿـڄ٬ش ًٷزڀيخ.
- 895كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ :ٷزپ حٿ٨يَ ٍٻ٬ظْنً ،ر٬يىخ
ٍٻ٬ظْنً ،ر٬ي حٿڄَٰد ٍٻ٬ظْن ٳِ رْظوً ،ر٬ي حٿ٘٬خء ٍٻ٬ظْنً ،ٻخڅ ّٜ ٙڀِ ر٬ي
حٿـڄ٬ش كظَ ّنَٜٱ ،ٳْٜڀِ ٍٻ٬ظْن.
[]11126 ،1119 ،1112
- 38رخد :ٷٌٿو ط٬خٿَ{ :ٳبًح ٷْ٠ض حٿٜٚس ٳخنظًَ٘ح ٳِ حًٍٕ ٝحرظٌٰح ڃن
ٳ٠پ حهلل} /حٿـڄ٬ش./10 :
- 897/896كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٯٔخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ كخُځ،
٫ن ٓيپ ٷخٽ:
ٻخنض ٳْنخ حڃَأس ،طـ٬پ ٫ڀَ أٍر٬خء ٳِ ڃٍِ٫ش ٿيخ ٓڀٸخ ،ٳټخنض اًح ٻخڅ ٌّځ
ؿڄ٬ش ،طنِ ٩أٌٛٽ حٿٔڀٶ ٳظـ٬ڀو ٳِ ٷيٍ ،ػڂ طـ٬پ ٫ڀْو ٷز٠ش ڃن ٗ َْ٬ط٤لنيخ،
ٳظټٌڅ أٌٛٽ حٿٔڀٶ َ٫ٷوً ،ٻنخ ننَٜٱ ڃن ٚٛس حٿـڄ٬ش ٳنٔڀڂ ٫ڀْيخ ،ٳظٸَد
ًٿٺ حٿ٬٤خځ اٿْنخ ٳنڀ٬ٸوً ،ٻنخ نظڄنَ ٌّځ حٿـڄ٬ش ٿ٬٤خڃيخ ًٿٺ.
( - )897كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ كخُځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٓيپ
ريٌح،
ًٷخٽ :ڃخ ٻنخ نٸْپ ًٙ ،نظٌٍٰ ا ٙر٬ي حٿـڄ٬ش.
[]5923 ،5894 ،5088 ،2222 ،899
- 39رخد :حٿٸخثڀش ر٬ي حٿـڄ٬ش.
- 898كيػنخ ڃلڄي رن ٫ٸزش حٿْ٘زخنِ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ آلٶ حٿٴِحٍُ٫ ،ن كڄْي
ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ّٸٌٽ:
ٻنخ نزټَ اٿَ حٿـڄ٬ش ،ػڂ نٸْپ.
[ٍ]863 :
- 899كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٯٔخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ كخُځ٫ ،ن
ٓيپ ٷخٽ:
ٻنخ نٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿـڄ٬ش ،ػڂ طټٌڅ حٿٸخثڀش.
[ٍ]896 :
- 902كيػنخ كٌْس رن َّٗق ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن كَد٫ ،ن حٿِرْيُ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷخځ حٿنخّ ڃ٬و ،ٳټزَ ٳټزًَح ڃ٬وًٍ ،ٻًٍ ٪ٻ٪
نخّ ڃنيڂ ،ػڂ ٓـي ًٓـيًح ڃ٬و ،ػڂ ٷخځ ٿڀؼخنْو ،ٳٸخځ حٿٌّن ٓـيًح ًكٌَٓح
اهٌحنيڂً ،أطض حٿ٤خثٴش حٕهٍَ ،ٳَٻٌ٬ح ًٓـيًح ڃ٬وً ،حٿنخّ ٻڀيڂ ٳِ حٿٜٚس،
ًٿټن ّلَّ ر٠٬يڂ ر٠٬خ.
- 4رخد :حٿٜٚس ٫ني ڃنخى٠ش حٿلٌٜڅ ًٿٸخء حٿ٬يً.
ًٷخٽ حًُٕح :ِ٫اڅ ٻخڅ طيْؤ حٿٴظقً ،ٿڂ ّٸيًٍح ٫ڀَ حٿٜٚسٛ ،ڀٌح اّڄخء ٻپ
حڃٍَء ٿنٴٔو ،ٳبڅ ٿڂ ّٸيًٍح ٫ڀَ حّٗڄخء أهًَح حٿٜٚس ،كظَ ّنټ٘ٲ حٿٸظخٽ أً
ّؤڃنٌح ،ٳْٜڀٌح ٍٻ٬ظْن ،ٳبڅ ٿڂ ّٸيًٍح ٛڀٌح ٍٻ٬ش ًٓـيطْنّ ٙ ،ـِثيڂ حٿظټزَْ
ًّئهًَنيخ كظَ ّؤڃنٌحً .رو ٷخٽ ڃټلٌٽ.
ًٷخٽ أنْ :كَ٠ص ٫ني ڃنخى٠ش كٜن طٔظَ ٫ني اٟخءس حٿٴـًَ ،حٗظي حٗظ٬خٽ
حٿٸظخٽ ،ٳڀڂ ّٸيًٍح ٫ڀَ حٿٜٚس ،ٳڀڂ نٜپ ا ٙر٬ي حٍطٴخ ٩حٿنيخٍ ،ٳٜڀْنخىخ ًنلن ڃ٪
أرِ ڃٌَٓ ٳٴظق ٿنخً ،ٷخٽ أنًْ :ڃخ َّٔنِ رظڀٺ حٿٜٚس حٿينْخ ًڃخ ٳْيخ.
- 903كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ًٻْ٫ ،٪ن ٫ڀِ رن ڃزخٍٹ٫ ،ن ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ،
٫ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ؿخء ٫ڄَ ٌّځ حٿونيٵ ،ٳـ٬پ ّٔذ ٻٴخٍ ٷَّٖ ًّٸٌٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ٛڀْض
حٿ َٜ٬كظَ ٻخىص حٿ٘ڄْ أڅ طْٰذ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :أنخ ًحهلل ڃخ
ٛڀْظيخ ر٬ي) .ٷخٽ :ٳنِٽ اٿَ ر٤لخڅ ،ٳظٌٟؤ ًٛڀَ حٿ َٜ٬ر٬ي ڃخ ٯخرض حٿ٘ڄْ،
ػڂ ٛڀَ حٿڄَٰد ر٬يىخ.
[ٍ]571 :
- 5رخدٚٛ :س حٿ٤خٿذ ًحٿڄ٤ڀٌدٍ ،حٻزخ ًاّڄخء.
ًٷخٽ حٿٌٿْيً :ٻَص ٿًُٖٚٛ ِ٫س َٗكزْپ رن حٿٔڄً ٢أٛلخرو ٫ڀَ ٧يَ حٿيحرش،
ٳٸخٽ :ٻٌٿٺ حٕڃَ ٫نينخ اًح طوٌٱ حٿٴٌصً .حكظؾ حٿٌٿْي رٸٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂّٜ ٙ( :ڀْن أكي حٿ َٜ٬ا ٙٳِ رنِ ٷَّ٨ش).
- 904كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي رن أٓڄخء ٷخٽ :كيػنخ ؿٌٍّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿنخ ٿڄخ ٍؿ ٪ڃن حٕكِحدّٜ ٙ( :ڀْن أكي حٿَٜ٬
ا ٙٳِ رنِ ٷَّ٨ش).
ٳؤىٍٹ ر٠٬يڂ حٿ َٜ٬ٳِ حٿَّ٤ٶ ،ٳٸخٽ ر٠٬يڂ ٙ :نٜڀِ كظَ نؤطْيخً ،ٷخٽ
ر٠٬يڂ :رپ نٜڀِ ،ٿڂ َّى ڃنخ ًٿٺ ،ٳٌٻَ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڂ ّ٬نٲ
ًحكيح ڃنيڂ.
[]3893
(ٳخًىزِ).
[ٍ]443 :
- 3رخدٓ :نش حٿْ٬يّن ٕىپ حٗٓٚځ.
- 908كيػنخ كـخؽ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ُرْي ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿ٘٬زِ٫ ،ن
حٿزَحء ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ،ٳٸخٽ( :اڅ أًٽ ڃخ نزيأ ڃن ٌّڃنخ ىٌح أڅ
نٜڀِ ،ػڂ نَؿ ٪ٳننلَ ،ٳڄن ٳ٬پ ،ٳٸي أٛخد ٓنظنخ).
[،5243 ،5240 ،5237 ،5236 ،5225 ،940 ،933 ،925 ،922 ،912
]6296
- 909كيػنخ ٫زْي رن حٓڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ىهپ أرٌ رټَ٫ً ،نيُ ؿخٍّظْن ڃن ؿٌحٍُ حٕنٜخٍ ،طٰنْخڅ رڄخ طٸخًٿض حٕنٜخٍ
ٌّځ ر٬خع ،ٷخٿضً :ٿْٔظخ رڄٰنْظْن ،ٳٸخٽ أرٌ رټَ :أڃِحڃَْ حٿْ٘٤خڅ ٳِ رْض ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ًًٿٺ ٳِ ٌّځ ْ٫ي ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ّخ أرخ رټَ ،اڅ ٿټپ ٷٌځ ْ٫يحً ،ىٌح ْ٫ينخ).
[ٍ]443 :
- 4رخد :حٕٻپ ٌّځ حٿٴ َ٤ٷزپ حٿوًَؽ.
- 910كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ :كيػنخ ْٓ٬ي رن ٓڀڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ىْ٘ڂ ٷخٽ:
أهزَنخ ٫زْي حهلل رن أرِ رټَ رن أنْ٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٰ ٙيً ٌّځ حٿٴ َ٤كظَ ّؤٻپ طڄَحصً .ٷخٽ
ڃَؿؤ رن ٍؿخء :كيػنِ ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
ًّؤٻڀين ًطَح.
- 5رخد :حٕٻپ ٌّځ حٿنلَ.
- 911كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أنْ ٷخٽ :ٷخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ڃن ًرق ٷزپ حٿٜٚس ٳڀْ٬ي) .ٳٸخځ ٍؿپ ٳٸخٽ :ىٌح ٌّځ ّ٘ظيَ ٳْو حٿڀلڂًً ،ٻَ ڃن
ؿَْحنو ،ٳټؤڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛيٷو ،ٷخٽ٫ً :نيُ ؿٌ٫ش أكذ اٿِ ڃن
ٗخطِ ٿلڂ ،ٳَه ٚٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳ ٚأىٍُ :أرڀٰض حٿَهٜش ڃن
ٌٓحه أځ .ٙ
[]6296 ،5241 ،5229 ،5226 ،941
- 912كيػنخ ٫ؼڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن حٿ٘٬زِ٫ ،ن حٿزَحء رن
٫خُد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٷخٽ :ه٤زنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٕٟلَ ر٬ي
حٿٜٚس ،ٳٸخٽ:
(ڃن ٛڀَ ٚٛطنخً ،نٔٺ نٔټنخ ،ٳٸي أٛخد حٿنٔٺً ،ڃن نٔٺ ٷزپ حٿٜٚس ،ٳبنو
ٷزپ حٿٜٚس ً ٙنٔٺ ٿو) .ٳٸخٽ أرٌ رَىس رن نْخٍ ،هخٽ حٿزَحءّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳبنِ
نٔټض ٗخطِ ٷزپ حٿٜٚسَ٫ً ،ٳض أڅ حٿٌْځ ٌّځ أٻپ ًَٗدً ،أكززض أڅ طټٌڅ
ٗخطِ أًٽ ڃخ ٌّرق ٳِ رْظِ ،ٳٌرلض ٗخطِ ًطٌّٰض ٷزپ أڅ آطِ حٿٜٚس ،ٷخٽٗ( :خطٺ
ٗخس ٿلڂ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳبڅ ٫نينخ ٫نخٷخ ٿنخ ؿٌ٫ش ،ىِ أكذ اٿِ ڃن ٗخطْن،
أٳظـُِ ٫نِ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂً ،ٿن طـُِ ٫ن أكي ر٬يٹ).
[ٍ]908 :
- 6رخد :حٿوًَؽ اٿَ حٿڄٜڀَ رَْٰ ڃنزَ.
- 913كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :أهزَنِ ُّي٫ ،ن
ْ٫خ ٝرن ٫زي حهلل رن أرِ َٓف٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّوَؽ ٌّځ حٿٴً َ٤حٕٟلَ اٿَ حٿڄٜڀَ،
ٳؤًٽ ِٗء ّزيأ رو حٿٜٚس ،ػڂ ّنَٜٱ ،ٳْٸٌځ ڃٸخرپ حٿنخًّ ،حٿنخّ ؿڀٌّ ٫ڀَ
ٛٴٌٳيڂ ،ٳْ٨٬يڂ ًٌّْٛيڂ ًّؤڃَىڂ :ٳبڅ ٻخڅ َّّي أڅ ّٸ ٪٤ر٬ؼخ ٷ٬٤و ،أً ّؤڃَ
رِ٘ء أڃَ رو ،ػڂ ّنَٜٱ.
ٷخٽ أرٌ ْٓ٬ي :ٳڀڂ ِّحٽ حٿنخّ ٫ڀَ ًٿٺ كظَ هَؿض ڃ ٪ڃًَحڅً ،ىٌ أڃَْ حٿڄيّنش،
ٳِ أٟلَ أً حٿٴ ،َ٤ٳڀڄخ أطْنخ حٿڄٜڀَ ،اًح ڃنزَ رنخه ٻؼَْ رن حٿٜڀض ،ٳبًح ڃًَحڅ
َّّي أڅ َّطٸْو ٷزپ أڅ ّٜڀِ ،ٳـزٌص رؼٌرو ،ٳـزٌنِ ،ٳخٍطٴ ٪ٳو٤ذ ٷزپ حٿٜٚس،
ٳٸڀض ٿو :ٯَْطڂ ًحهلل ،ٳٸخٽ :أرخ ْٓ٬ي ،ٷي ًىذ ڃخ ط٬ڀڂ ،ٳٸڀض :ڃخ أ٫ڀڂ ًحهلل هَْ ڃڄخ
ٙأ٫ڀڂ ،ٳٸخٽ :اڅ حٿنخّ ٿڂ ّټٌنٌح ّـڀٌٔڅ ٿنخ ر٬ي حٿٜٚس ،ٳـ٬ڀظيخ ٷزپ حٿٜٚس.
[ٍ]298 :
- 7رخد :حٿڄِ٘ ًحٿَٻٌد اٿَ حٿْ٬ي ًحٿٜٚس ٷزپ حٿو٤زش رَْٰ أًحڅ ً ٙاٷخڃش.
- 914كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنخ أنْ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي
حهلل رن ٫ڄَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ ٳِ حٕٟلَ ًحٿٴ ،َ٤ػڂ ّو٤ذ ر٬ي
حٿٜٚس.
[]920
- 918/915كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ ٷخٽ :أهزَنخ ى٘خځ :أڅ حرن ؿَّؾ أهزَىڂ
ٷخٽ :أهزَنِ ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخٽٓ :ڄ٬ظو ّٸٌٽ:
اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ ٌّځ حٿٴ ،َ٤ٳزيأ رخٿٜٚس ٷزپ حٿو٤زش.
( - )916ٷخٽً :أهزَنِ ٤٫خء:
أڅ ٫زخّ أٍٓپ اٿَ حرن حٿِرَْ ،ٳِ أًٽ ڃخ رٌّ ٪ٿو :انو ٿڂ ّټن ّئًڅ رخٿٜٚس ٌّځ
حٿٴ ،َ٤انڄخ حٿو٤زش ر٬ي حٿٜٚس.
(ً - )917أهزَنِ ٤٫خء٫ ،ن حرن ٫زخّ٫ً ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخ:ٙ
ًٻخڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّټزَ ٳِ ٷزظو رڄنَ ،ٳْٔڄ٬و أىپ حٿڄٔـي ٳْټزًَڅ،
ًّټزَ أىپ حٿٌٔٵ كظَ طَؽ ڃنَ طټزَْحً .ٻخڅ حرن ٫ڄَ ّټزَ رڄنَ طڀٺ حّٕخځ،
ًهڀٲ حٿٜڀٌحص٫ً ،ڀَ ٳَحٗوً ،ٳِ ٳٔ٤خ٣و ًڃـڀٔو ًڃڄ٘خه ،طڀٺ حّٕخځ ؿڄْ٬خ.
ًٻخنض ڃْڄٌنش طټزَ ٌّځ حٿنلًَ ،ٻخڅ حٿنٔخء ّټزَڅ هڀٲ أرخڅ رن ٫ؼڄخڅ ً٫ڄَ رن
٫زي حٿ ،ِِّ٬ٿْخٿِ حٿظَّ٘ٶ ،ڃ ٪حٿَؿخٽ ٳِ حٿڄٔـي.
- 927كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ڃخٿٺ رن أنْ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ حٿؼٸٴِ
ٷخٽ:
ٓؤٿض أنٔخً ،نلن ٯخىّخڅ ڃن ڃنَ اٿَ َ٫ٳخص٫ ،ن حٿظڀزْش :ٻْٲ ٻنظڂ طٜنٌ٬څ ڃ٪
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :ٻخڅ ّڀزِ حٿڄڀزِ ّ ٙنټَ ٫ڀْوًّ ،ټزَ حٿڄټزَ ٳٚ
ّنټَ ٫ڀْو.
[]1576
- 928كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚٷخٽ :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٫خٛڂ٫ ،ن
كٴٜش٫ ،ن أځ ْ٤٫ش ٷخٿض:
ٻنخ نئڃَ أڅ نوَؽ ٌّځ حٿْ٬ي ،كظَ نوَؽ حٿزټَ ڃن هيٍىخ ،كظَ طوَؽ حٿلْ،ٞ
ٳْټن هڀٲ حٿنخّ ،ٳْټزَڅ رظټزَْىڂًّ ،يٌ٫څ ري٫خثيڂَّ ،ؿٌڅ رَٻش ًٿٺ حٿٌْځ
ً٣يَطو.
[ٍ]318 :
- 13رخد :حٿٜٚس اٿَ حٿلَرش ٌّځ حٿْ٬ي.
- 929كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد ٷخٽ :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ طَٻِ حٿلَرش ٷيحڃوٌّ ،ځ حٿٴً َ٤حٿنلَ ،ػڂ
ّٜڀِ.
[ٍ]472 :
- 14رخد :كڄپ حٿ٬نِس أً حٿلَرش رْن ّيُ حٗڃخځ ٌّځ حٿْ٬ي.
- 930كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنخ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٫ڄًَ ٷخٽ:
أهزَنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٰيً اٿَ حٿڄٜڀًَ ،حٿ٬نِس رْن ّيّو طلڄپ،
ًطنٜذ رخٿڄٜڀَ رْن ّيّو ،ٳْٜڀِ اٿْيخ.
[ٍ]472 :
- 15رخد :هًَؽ حٿنٔخء ًحٿلْ ٞاٿَ حٿڄٜڀَ.
- 931كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫زي حٿٌىخد ٷخٽ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن
أځ ْ٤٫ش ٷخٿض:
أڃَنخ أڅ نوَؽ حٿٌ٬حطٶ ًًًحص حٿويًٍ.
ً٫ن أٌّد٫ ،ن كٴٜش رنلٌهًُ ،حى ٳِ كيّغ كٴٜش :ٷخٽ ،أً ٷخٿض :حٿٌ٬حطٶ
ًًًحص حٿويًٍ٬ًّ ،ظِٽ حٿلْ ٞحٿڄٜڀَ.
[ٍ]318 :
- 16رخد :هًَؽ حٿٜزْخڅ اٿَ حٿڄٜڀَ.
- 932كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫زخّ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٷخٽ:
هَؿض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿٴ َ٤أً أٟلَ ،ٳٜڀَ ػڂ ه٤ذ ،ػڂ
أطَ حٿنٔخء ،ٳٌ٨٫ين ًًٻَىن ًأڃَىن رخٿٜيٷش.
[ٍ]98 :
- 17رخد :حٓظٸزخٽ حٗڃخځ حٿنخّ ٳِ ه٤زش حٿْ٬ي.
ٷخٽ أرٌ ْٓ٬ي :ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃٸخرپ حٿنخّ.
[ٍ]298 :
- 933كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن ٣ڀلش٫ ،ن ُرْي٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن
حٿزَحء ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٕٟلَ اٿَ حٿزٸْ ،٪ٳٜڀَ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ أٷزپ
٫ڀْنخ رٌؿيوً ،ٷخٽ( :اڅ أًٽ نٔټنخ ٳِ ٌّڃنخ ىٌح أڅ نزيأ رخٿٜٚس ،ػڂ نَؿ ٪ٳننلَ،
ٳڄن ٳ٬پ ًٿٺ ٳٸي ًحٳٶ ٓنظنخً ،ڃن ًرق ٷزپ ًٿٺ ٳبنڄخ ىٌ ِٗء ٫ـڀو ٕىڀو ،ٿْْ
ڃن حٿنٔٺ ٳِ ِٗء) .ٳٸخځ ٍؿپ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ ًرلض٫ً ،نيُ ؿٌ٫ش هَْ
ڃن ڃٔنش؟ ٷخٽ( :حًرليخ ًٙ ،طٴِ ٫ن أكي ر٬يٹ).
[ٍ]908 :
- 18رخد :حٿ٬ڀڂ حٿٌُ رخٿڄٜڀَ.
- 934كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن رن
٫زخّ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٷْپ ٿو :أٗييص حٿْ٬ي ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟
ٷخٽ :ن٬ڂً ،ٿٌ ٙڃټخنِ ڃن حٿ َٰٜڃخ ٗييطو ،كظَ أطَ حٿ٬ڀڂ حٿٌُ ٫ني ىحٍ ٻؼَْ رن
حٿٜڀض ،ٳٜڀَ ،ػڂ ه٤ذ ،ػڂ أطَ حٿنٔخءً ،ڃ٬و رٚٽ ،ٳٌ٨٫ين ًًٻَىن ًأڃَىن
رخٿٜيٷش ،ٳَأّظين ّيٌّن رؤّيّينّ ،ٸٌٳنو ٳِ ػٌد رٚٽ ،ػڂ حن٤ڀٶ ىٌ ًرٚٽ اٿَ
رْظو.
[ٍ]98 :
- 19رخد :ڃٌ٨٫ش حٗڃخځ حٿنٔخء ٌّځ حٿْ٬ي.
- 936/935كيػنخ آلٶ رن ارَحىْڂ رن ن َٜٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :كيػنخ
حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٷخٽٓ :ڄ٬ظو ّٸٌٽ:
ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿٴ َ٤ٳٜڀَ ،ٳزيأ رخٿٜٚس ،ػڂ ه٤ذ ،ٳڀڄخ ٳَ٭
نِٽ ٳؤطَ حٿنٔخء ،ٳٌٻَىنً ،ىٌ ّظٌٻؤ ٫ڀَ ّي رٚٽً ،رٚٽ رخٓ ٢ػٌروّ ،ڀٸِ ٳْو
حٿنٔخء حٿٜيٷش.
ٷڀض ٿ٤٬خءُ :ٻخس ٌّځ حٿٴَ٤؟ ٷخٽً ،ٙ :ٿټن ٛيٷش ّظٜيٷن كْنجٌ ،طڀٸِ ٳظويخ،
ًّڀٸْن .ٷڀض :أطٍَ كٸخ ٫ڀَ حٗڃخځ ًٿٺ ّؤطْين ًٌّٻَىن؟ ٷخٽ :انو ٿلٶ ٫ڀْيڂً ،ڃخ
ٿيڂ ّ ٙٴ٬ڀٌنو؟
[ٍ]915 :
( - )936ٷخٽ حرن ؿَّؾً :أهزَنِ حٿلٔن رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٗييص حٿٴ َ٤ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ رټَ ً٫ڄَ ً٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل
٫نيڂّٜ ،ڀٌنيخ ٷزپ حٿو٤زش ،ػڂ ّو٤ذ ر٬ي ،هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻؤنِ
أن َ٨اٿْو كْن ّـڀْ رْيه ،ػڂ أٷزپ ّ٘ٸيڂ ،كظَ ؿخء حٿنٔخء ڃ٬و رٚٽ ،ٳٸخٽّ{ :خ أّيخ
حٿنزِ اًح ؿخءٹ حٿڄئڃنخص ّزخّ٬نٺ} حّٓش ،ػڂ ٷخٽ كْن ٳَ٭ ڃنيخ( :أنظن ٫ڀَ ًٿٺ).
ٷخٿض حڃَأس ًحكيس ڃنين ،ٿڂ ّـزو ٯَْىخ :ن٬ڂّ ٙ .يٍُ كٔن ڃن ىِ ،ٷخٽ:
(ٳظٜيٷن) .ٳزٔ ٢رٚٽ ػٌرو ،ػڂ ٷخٽ( :ىڀڂ ،ٿټن ٳيحء أرِ ًأڃِ) .ٳْڀٸْن حٿٴظن
ًحٿوٌحطْڂ ٳِ ػٌد رٚٽ.
ٷخٽ ٫زي حٿَُحٵ :حٿٴظن :حٿوٌحطْڂ حٿ٨٬خځ ٻخنض ٳِ حٿـخىڀْش.
[ٍ]915 ،98 :
- 20رخد :اًح ٿڂ ّټن ٿيخ ؿڀزخد ٳِ حٿْ٬ي.
- 937كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن كٴٜش رنض
َّْٓن ٷخٿض:
ٻنخ نڄن ٪ؿٌحٍّنخ أڅ ّوَؿن ٌّځ حٿْ٬ي ،ٳـخءص حڃَأس ،ٳنِٿض ٷ َٜرنِ هڀٲ،
ٳؤطْظيخ ،ٳليػض أڅ ًُؽ أهظيخ ٯِح ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حػنظِ َ٘٫س
ٯًِس ،ٳټخنض أهظيخ ڃ٬و ٳِ ٓض ٯًِحص ،ٳٸخٿض :ٳټنخ نٸٌځ ٫ڀَ حٿڄًَ َٟنيحًُ
حٿټڀڄَ ،ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل٫ ،ڀَ اكيحنخ رؤّ اًح ٿڂ ّټن ٿيخ ؿڀزخص أڅ ٙطوَؽ؟
ٳٸخٽ( :ٿظڀزٔيخ ٛخكزظيخ ڃن ؿڀزخريخ ،ٳڀْ٘ييڅ حٿوَْ ًىٌ٫س حٿڄئڃنْن) .ٷخٿض
كٴٜش :ٳڀڄخ ٷيڃض أځ ْ٤٫ش أطْظيخ ٳٔؤٿظيخ :أٓڄ٬ض ٳِ ٻٌح ًٻٌح؟ ٷخٿض :ن٬ڂ رؤرِ،
ًٷڀڄخ ًٻَص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙٷخٿض رؤرِ ،ٷخٽ( :ٿْوَؽ حٿٌ٬حطٶ ًًحص
حٿويًٍ ،أً ٷخٽ :حٿٌ٬حطٶ ًًًحص حٿويًٍ ٗ -ٺ أٌّد ً -حٿلْ٬ًّ ،ٞظِٽ حٿلْٞ
حٿڄٜڀًَ ،ٿْ٘ييڅ حٿوَْ ًىٌ٫س حٿڄئڃنْن) .ٷخٿض :ٳٸڀض ٿيخ :آٿلْٞ؟ ٷخٿض :ن٬ڂ،
أٿْْ حٿلخث ٞط٘يي َ٫ٳخصً ،ط٘يي ٻٌح ًط٘يي ٻٌح.
[ٍ]318 :
- 21رخد :ح٫ظِحٽ حٿلْ ٞحٿڄٜڀَ.
- 938كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن حرن ٌ٫څ٫ ،ن ڃلڄي
ٷخٽ :ٷخٿض أځ ْ٤٫ش:
أڃَنخ أڅ نوَؽ ،ٳنوَؽ حٿلًْ ،ٞحٿٌ٬حطٶًًً ،حص حٿويًٍ .ٷخٽ حرن ٌ٫څ :أً
حٿٌ٬حطٶ ًًحص حٿويًٍ ،ٳؤڃخ حٿلْ :ٞٳْ٘ييڅ ؿڄخ٫ش حٿڄٔڀڄْن ًىٌ٫طيڂ٬ًّ ،ظِٿن
ڃٜٚىڂ.
[ٍ]318 :
- 22رخد :حٿنلَ ًحٿٌرق ٌّځ حٿنلَ رخٿڄٜڀَ.
- 939كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٻؼَْ رن ٳَٷي٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّنلَ ،أً ٌّرق رخٿڄٜڀَ.
[]5232 ،5231 ،1625 ،1624
- 23رخد :ٻٚځ حٗڃخځ ًحٿنخّ ٳِ ه٤زش حٿْ٬يً ،اًح ٓجپ حٗڃخځ ٫ن ِٗء ًىٌ
ّو٤ذ.
- 940كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ أرٌ حٕكٌ ٙٷخٽ :كيػنخ ڃن ٌٍٜرن حٿڄ٬ظڄَ٫ ،ن
حٿ٘٬زِ٫ ،ن حٿزَحء رن ٫خُد ٷخٽ:
ه٤زنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿنلَ ر٬ي حٿٜٚس ،ٳٸخٽ( :ڃن ٛڀَ
ٚٛطنخً ،نٔٺ نٔټنخ ،ٳٸي أٛخد حٿنٔٺً ،ڃن نٔٺ ٷزپ حٿٜٚس ٳظڀٺ ٗخس ٿلڂ) .ٳٸخځ
أرٌ رَىس رن نْخٍ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،حهلل ٿٸي نٔټض ٷزپ أڅ أهَؽ اٿَ حٿٜٚس،
ًَ٫ٳض أڅ حٿٌْځ ٌّځ أٻپ ًَٗد ،ٳظ٬ـڀض ًأٻڀضً ،أ٬٣ڄض أىڀِ ًؿَْحنِ .ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طڀٺ ٗخس ٿلڂ) .ٷخٽ :ٳبڅ ٫نيُ ٫نخٷخ ؿٌ٫ش ،ىِ
هَْ ڃن ٗخطِ ٿلڂ ،ٳيپ طـُِ ٫نِ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂً ،ٿن طـُِ ٫ن أكي ر٬يٹ).
[ٍ]908 :
- 941كيػنخ كخڃي رن ٫ڄَ٫ ،ن كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي :أڅ أنْ حرن
ڃخٿٺ ٷخٽ:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٌّځ حٿنلَ ،ػڂ ه٤ذ ،ٳؤڃَ ڃن ًرق ٷزپ
حٿٜٚس أڅ ّْ٬ي ًرلو ،ٳٸخځ ٍؿپ ڃن حٕنٜخٍ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ؿَْحڅ ٿِ ،اڃخ
ٷخٽ :ريڂ هٜخٛشً ،اڃخ ٷخٽ :ٳٸًَ ،انِ ًرلض ٷزپ حٿٜٚس٫ً ،نيُ ٫نخٵ ٿِ،
أكذ اٿِ ڃن ٗخطِ ٿلڂ ،ٳَه ٚٿو ٳْيخ.
[ٍ]911 :
- 942كيػنخ ڃٔڀڂ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٌٕٓى٫ ،ن ؿنيد ٷخٽ:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿنلَ ،ػڂ ه٤ذ ،ػڂ ًرق ،ٳٸخٽ( :ڃن ًرق ٷزپ
أڅ ّٜڀِ ٳڀٌْرق أهٍَ ڃټخنيخً ،ڃن ٿڂ ٌّرق ٳڀٌْرق رخٓڂ حهلل).
[]6965 ،6297 ،5242 ،5181
- 24رخد :ڃن هخٿٲ حٿَّ٤ٶ اًح ٍؿٌّ ٪ځ حٿْ٬ي.
- 943كيػنخ ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ طڄْڀشّ ،لَْ رن ًحٟق٫ ،ن ٳڀْق رن ٓڀْڄخڅ،
٫ڀْو حٿٔٚځٚٛ( :س حٿڀْپ ڃؼنَ ڃؼنَ ،ٳبًح هِ٘ أكيٻڂ حٿٜزق ٛڀَ ٍٻ٬ش ًحكيس،
طٌطَ ٿو ڃخ ٷي ٛڀَ).
ً٫ن نخٳ :٪أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٻخڅ ّٔڀڂ رْن حٿَٻ٬ش ًحٿَٻ٬ظْن ٳِ حٿٌطَ ،كظَ
ّؤڃَ رز ٞ٬كخؿظو.
[ٍ]460 :
- 947كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ڃوَڃش رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٻَّذ :أڅ
حرن ٫زخّ أهزَه:
أنو رخص ٫ني ڃْڄٌنشً ،ىِ هخٿظو ،ٳخ٤ٟـ٬ض ٳِ ًٓ َٝ٫خىسً ،ح٤ٟـ٪
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأىڀو ٳِ ٌ٣ٿيخ ،ٳنخځ كظَ حنظٜٲ حٿڀْپ ،أً ٷَّزخ
ڃنو ،ٳخٓظْٸّ ٦ڄٔق حٿنٌځ ٫ن ًؿيو ،ػڂ ٷَأ َ٘٫آّخص ڃن آٽ ٫ڄَحڅ ،ػڂ ٷخځ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ ٗن ڃ٬ڀٸش ،ٳظٌٟؤ ٳؤكٔن حٿٌٌٟء ،ػڂ ٷخځ
ّٜڀِ ،ٳٜن٬ض ڃؼڀو ،ٳٸڄض اٿَ ؿنزو ،ٳٌّ ٪ٟيه حٿْڄنَ ٫ڀَ ٍأًِٓ ،أهٌ رؤًنِ
ّٴظڀيخ ،ػڂ ٛڀَ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ
ٍٻ٬ظْن ،ػڂ أًطَ ،ػڂ ح٤ٟـ ٪كظَ ؿخءه حٿڄئًڅ ،ٳٸخځ ٳٜڀَ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ هَؽ
ٳٜڀَ حٿٜزق.
[ٍ]117 :
- 948كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ :أڅ ٫زي
حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ كيػو٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٚٛس حٿڀْپ ڃؼنَ ڃؼنَ ،ٳبًح أٍىص أڅ طنَٜٱ ٳخٍٻٍ ٪ٻ٬ش طٌطَ ٿٺ ڃخ ٛڀْض).
ٷخٽ حٿٸخٓڂًٍ :أّنخ أنخٓخ ڃنٌ أىٍٻنخٌّ ،طًَڅ رؼٚعً ،اڅ ٻ ٚٿٌحٓ ،٪أٍؿٌ أڅ ٙ
ّټٌڅ رِ٘ء ڃنو رؤّ.
[ٍ]460 :
- 949كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش
أهزَطو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ اكيٍ َ٘٫س ٍٻ٬ش ،ٻخنض طڀٺ
ٚٛطو ،ط٬نِ رخٿڀْپ ،ٳْٔـي حٿٔـيس ڃن ًٿٺ ٷيٍ ڃخ ّٸَأ أكيٻڂ هڄْٔن آّش ،ٷزپ أڅ
َّٳٍ ٪أٓوًَّ ،ٻٍ ٪ٻ٬ظْن ٷزپ ٚٛس حٿٴـَ ،ػڂ ّ٤٠ـ٫ ٪ڀَ ٗٸو حّٕڄن ،كظَ
ّؤطْو حٿڄئًڅ ٿڀٜٚس.
[]5951 ،1118 ،1117 ،1116 ،1107 ،1089 ،1088 ،1071
- 2رخدٓ :خ٫خص حٿٌطَ.
ٷخٽ أرٌ ىََّس :أًٛخنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿٌطَ ٷزپ حٿنٌځ.
[ٍ]1108 :
- 950كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي ٷخٽ :كيػنخ أنْ رن َّْٓن ٷخٽ:
ٷڀض ٙرن ٫ڄَ:
أٍأّض حٿَٻ٬ظْن ٷزپ ٚٛس حٿٰيحس ،أْ٣پ ٳْيڄخ حٿٸَحءس؟ ٳٸخٽ :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ڃن حٿڀْپ ڃؼنَ ڃؼنًٌَّ ،طَ رَٻ٬شًّٜ ،ڀِ حٿَٻ٬ظْن ٷزپ ٚٛس
حٿٰيحسً ،ٻؤڅ حًٕحڅ رؤًنْو .ٷخٽ كڄخى :أُ َٓ٫ش.
[ٍ]460 :
- 951كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚٷخٽ :كيػنخ أرِ ٷخٽ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽ :كيػنِ ڃٔڀڂ،
٫ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٻپ حٿڀْپ أًطَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،حنظيَ ًطَه اٿَ حٿٔلَ.
- 3رخد :اّٸخ ٥حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أىڀو رخٿٌطَ.
- 952كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ٫خث٘ش
ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ًأنخ ٍحٷيس ،ڃ٬ظَٟش ٫ڀَ ٳَحٗو ،ٳبًح أٍحى
أڅ ٌّطَ أّٸ٨نِ ٳؤًطَص.
[ٍ]490 :
- 4رخد :ٿْـ٬پ آهَ ٚٛطو ًطَح.
- 953كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫زْي حهلل :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن ٫زي
حهلل ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حؿ٬ڀٌح آهَ ٚٛطټڂ رخٿڀْپ ًطَح).
- 5رخد :حٿٌطَ ٫ڀَ حٿيحرش.
- 954كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ رټَ رن ٫ڄَ رن ٫زي حٿَكڄن رن
٫زي حهلل رن ٫ڄَ رن حٿو٤خد٫ ،ن ْٓ٬ي رن ّٔخٍ أنو ٷخٽ:
ٻنض أَْٓ ڃ٫ ٪زي حهلل رن ٫ڄَ رَّ٤ٶ ڃټش ،ٳٸخٽ ْٓ٬ي :ٳڀڄخ هْ٘ض حٿٜزق نِٿض
ٳؤًطَص ،ػڂ ٿلٸظو ،ٳٸخٽ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ :أّن ٻنض؟ ٳٸڀض :هْ٘ض حٿٜزق ٳنِٿض
ٳؤًطَص ،ٳٸخٽ ٫زي حهلل :أٿْْ ٿٺ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٌٓس كٔنش؟
ٳٸڀض :رڀَ ًحهلل ،ٷخٽ :ٳبڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٌّطَ ٫ڀَ حٿز.َْ٬
[]1054 ،1050 ،1047 ،1045 ،1044 ،955
- 6رخد :حٿٌطَ ٳِ حٿٔٴَ.
- 955كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ؿٌٍّش رن أٓڄخء٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٳِ حٿٔٴَ ٫ڀَ ٍحكڀظو كْغ طٌؿيض رو،
ٌّڃَء اّڄخءٚٛ ،س حٿڀْپ ا ٙحٿٴَحثًٌّ ،ٞطَ ٫ڀَ ٍحكڀظو.
[ٍ]954 :
- 7رخد :حٿٸنٌص ٷزپ حٿَٻًٌ ٩ر٬يه.
- 958/956كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي ٷخٽ:
ٓجپ أنْ :أٷنض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿٜزق؟ ٷخٽ :ن٬ڂ.
ٳٸْپ ٿو :أًٷنض ٷزپ حٿَٻٌ٩؟ ٷخٽ :ر٬ي حٿَٻٌَّْٔ ٩ح.
( - )957كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي ٷخٽ :كيػنخ ٫خٛڂ ٷخٽ:
ٓؤٿض أنْ رن ڃخٿٺ ٫ن حٿٸنٌص ،ٳٸخٽ :ٷي ٻخڅ حٿٸنٌص .ٷڀض :ٷزپ حٿَٻٌ ٩أً ر٬يه؟
ٷخٽ :ٷزڀو .ٷخٽ :ٳبڅ ٳٚنخ أهزَنِ ٫نٺ أنٺ ٷڀض ر٬ي حٿَٻٌ٩؟ ٳٸخٽ :ٻٌد ،انڄخ ٷنض
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي حٿَٻٌٗ ٩يَح ،أٍحه ٻخڅ ر٬غ ٷٌڃخ ّٸخٽ ٿيڂ
حٿٸَحءُ ،ىخء ٓزْ٬ن ٍؿ ،ٚاٿَ ٷٌځ ڃن حٿڄَ٘ٻْن ىًڅ أًٿجٺً ،ٻخڅ رْنيڂ ًرْن
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫يي ،ٳٸنض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗيَح
ّيٌ٫ح ٫ڀْيڂ.
( - )958أهزَنخ أكڄي رن ٌّنْ ٷخٽ :كيػنخ ُحثيس٫ ،ن حٿظْڄِ٫ ،ن أرِ ڃـڀِ٫ ،ن
أنْ ٷخٽ:
ٷنض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗيَحّ ،ي٫ ٌ٫ڀَ ٍ٫پ ًًٻٌحڅ.
[ً ،6031 ،3870 - 3868 ،3865 - 3860 ،2999 ،1238حن]2647 :َ٨
- 959كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ هخٿي٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن أنْ
ٷخٽ:
ٻخڅ حٿٸنٌص ٳِ حٿڄَٰد ًحٿٴـَ.
[ٍ]765 :
- ۲۱كراب االسرسقاء
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :حٓٙظٔٸخءً ،هًَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٓٙظٔٸخء.
- 960كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ٫ ،ن ٫زخى رن
طڄْڂ٫ ،ن ٫ڄو ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظٔٸًِ ،كٌٽ ٍىحءه.
[]5983 ،982 - 977 ،966 ،965
- 2رخد :ى٫خء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حؿ٬ڀيخ ٫ڀْيڂ ٓنْن ٻٔنِ ٌّٓٲ).
- 961كيػنخ ٷظْزش -كيػنخ ڃَْٰس رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٍٳٍ ٪أٓو ڃن حٿَٻ٬ش حٓهَس ّٸٌٽ( :حٿڀيڂ
أنؾ ْ٫خٕ رن أرِ ٍرْ٬ش ،حٿڀيڂ أنؾ ٓڀڄش رن ى٘خځ ،حٿڀيڂ أنؾ حٿٌٿْي رن حٿٌٿْي ،حٿڀيڂ
أنؾ حٿڄٔظ٬٠ٴْن ڃن حٿڄئڃنْن ،حٿڀيڂ حٗيى ً٣ؤطٺ ٫ڀَ ڃ ،َ٠حٿڀيڂ حؿ٬ڀيخ ٓنْن
ٻٔنِ ٌّٓٲ)ً .أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٯٴخٍ ٯٴَ حهلل ٿيخً ،أٓڀڂ
ٓخٿڄيخ حهلل).
ٷخٽ حرن أرِ حٿِنخى٫ ،ن أرْو :ىٌح ٻڀو ٳِ حٿٜزق.
[ً ،6541 ،6030 ،5847 ،4322 ،4284 ،3206 ،2774حن]770 :َ٨
- 962كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش ٷخٽ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ
حٿ٠لَ٫ ،ن ڃًَٔٵ ٷخٽ :ٻنخ ٫ني ٫زي حهلل ،ٳٸخٽ:
اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ٍأٍ ڃن حٿنخّ اىرخٍح ،ٷخٽ( :حٿڀيڂ ٓز ٪ٻٔز٪
ٌّٓٲ) .ٳؤهٌطيڂ ٓنش كٜض ٻپ ِٗء ،كظَ أٻڀٌح حٿـڀٌى ًحٿڄْظش ًحٿـْٲًّ ،نَ٨
أكيىڂ اٿَ حٿٔڄخء ٳٍَْ حٿيهخڅ ڃن حٿـٌ .٩ٳؤطخه أرٌ ٓٴْخڅ ٳٸخٽّ :خ ڃلڄي ،انٺ طؤڃَ
ر٤خ٫ش حهلل ًرٜڀش حٿَكڂً ،اڅ ٷٌڃٺ ٷي ىڀټٌح ،ٳخى ٩حهلل ٿيڂ ،ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ٳخٍطٸذ ٌّځ طؤطِ حٿٔڄخء ريهخڅ ڃزْن -اٿَ ٷٌٿو ٫ -خثيًڅٌّ .ځ نز ٖ٤حٿز٘٤ش
حٿټزٍَ} .ٳخٿز٘٤ش ٌّځ ريًٍ ،ٷي ڃ٠ض حٿيهخڅً ،حٿز٘٤ش ًحٿڀِحځ ًآّش حٿًَځ.
[]4548 - 4543 ،4531 ،4496 ،4489 ،4416 ،974
- 3رخدٓ :ئحٽ حٿنخّ حٗڃخځ حٓٙظٔٸخء اًح ٷلٌ٤ح.
- 963كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي
حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حرن ٫ڄَ ّظڄؼپ ر٘ َ٬أرِ ٣خٿذ:
ًأرّْٔ ٞظٔٸَ حٿٰڄخځ رٌؿيو * ػڄخٽ حٿْظخڃَ ٜ٫ڄش ٿٍٖحڃپ
ًٷخٽ ٫ڄَ رن كڄِس :كيػنخ ٓخٿڂ٫ ،ن أرْوٍ :رڄخ ًٻَص ٷٌٽ حٿ٘خً ،َ٫أنخ أن َ٨اٿَ
ًؿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظٔٸِ ،ٳڄخ ّنِٽ كظَ ّـْٖ ٻپ ڃِْحد:
حٿؼٌد.
[ٍ]890 :
- 9رخد :حٿي٫خء اًح حنٸ٬٤ض حٿٔزپ ڃن ٻؼَس حٿڄ.َ٤
- 971كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن َّٗٺ رن ٫زي حهلل رن أرِ نڄَ٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ىڀټض
حٿڄٌحًِٗ ،حنٸ٬٤ض حٿٔزپ ،ٳخى ٩حهلل .ٳي٫خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڄًَ٤ح
ڃن حٿـڄ٬ش اٿَ حٿـڄ٬ش ،ٳـخء ٍؿپ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،طييڃض حٿزٌْصً ،طٸ٬٤ض حٿٔزپً ،ىڀټض حٿڄٌحِٗ .ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ ٫ڀَ ٍإّ حٿـزخٽ ًحٓٻخځً ،رٌ٤څ حًٕىّشً ،ڃنخرض
حٿ٘ـَ) .ٳخنـخرض ٫ن حٿڄيّنش حنـْخد حٿؼٌد.
[ٍ]890 :
- 10رخد :ڃخ ٷْپ :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ّلٌٽ ٍىحءه ٳِ حٓٙظٔٸخء ٌّځ
حٿـڄ٬ش.
- 972كيػنخ حٿلٔن رن رَ٘ ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬خٳَ رن ٫ڄَحڅ٫ ،ن حًُٕح٫ ،ِ٫ن
آلٶ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ:
اڅ ٍؿٗ ٚټخ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىٚٹ حٿڄخٽً ،ؿيي حٿْ٬خٽ ،ٳي٫خ حهلل
ّٔظٔٸًِ .ٿڂ ٌّٻَ أنو كٌٽ ٍىحءه ًٙ ،حٓظٸزپ حٿٸزڀش.
[ٍ]890 :
- 11رخد :اًح حٓظ٘ٴٌ٬ح اٿَ حٗڃخځ ٿْٔظٔٸِ ٿيڂ ٿڂ َّىىڂ.
- 973كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن َّٗٺ رن ٫زي حهلل رن أرِ
نڄَ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ أنو ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ىڀټض حٿڄٌحِٗ،
ًطٸ٬٤ض حٿٔزپ ،ٳخى ٩حهلل .ٳي٫خ حهلل ،ٳڄَ٤نخ ڃن حٿـڄ٬ش اٿَ حٿـڄ٬ش ،ٳـخء ٍؿپ اٿَ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،طييڃض حٿزٌْصً ،طٸ٬٤ض حٿٔزپ،
ًىڀټض حٿڄٌحِٗ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ ٫ڀَ ٧يٌٍ حٿـزخٽ
ًحٓٻخځً ،رٌ٤څ حًٕىّش ًڃنخرض حٿ٘ـَ) .ٳخنـخرض ٫ن حٿڄيّنش حنـْخد حٿؼٌد.
[ٍ]890 :
- 12رخد :اًح حٓظ٘ٴ ٪حٿڄَ٘ٻٌڅ رخٿڄٔڀڄْن ٫ني حٿٸل.٢
- 974كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ :كيػنخ ڃنً ٌٍٜحٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ
حٿ٠لَ٫ ،ن ڃًَٔٵ ٷخٽ :أطْض رن ڃٌٔ٬ى ،ٳٸخٽ:
اڅ ٷَّ٘خ أر٤ئًح ٫ن حٗٓٚځ ،ٳي٫خ ٫ڀْيڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤهٌطيڂ ٓنش
كظَ ىڀټٌح ٳْيخً ،أٻڀٌح حٿڄْظش ًحٿ٨٬خځ ،ٳـخءه أرٌ ٓٴْخڅ ،ٳٸخٽّ :خ ڃلڄي ،ؿجض
طؤڃَ رٜڀش حٿَكڂً ،اڅ ٷٌڃٺ ىڀټٌح ،ٳخى ٩حهلل .ٳٸَأ{ :ٳخٍطٸذ ٌّځ طؤطِ حٿٔڄخء
ريهخڅ ڃزْن} .ػڂ ٫خىًح اٿَ ٻٴَىڂ ،ٳٌٿٺ ٷٌٿو ط٬خٿٌَّ{ :ځ نز ٖ٤حٿز٘٤ش حٿټزٍَ}.
ٌّځ ريٍ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللًُ :حى أٓزخ٫ ،١ن ڃن :ٌٍٜٳي٫خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳٔٸٌح حٿْٰغ ،ٳؤ٣زٸض ٫ڀْيڂ ٓز٬خًٗ ،ټخ حٿنخّ ٻؼَس حٿڄ ،َ٤ٷخٽ( :حٿڀيڂ كٌٿْنخ ًٙ
٫ڀْنخ) .ٳخنليٍص حٿٔلخرش ٫ن ٍأٓو ،ٳٔٸٌح ،حٿنخّ كٌٿيڂ.
[ٍ]962 :
- 13رخد :حٿي٫خء اًح ٻؼَ حٿڄ :َ٤كٌٿْنخ ً٫ ٙڀْنخ.
- 975كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ
ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،ٳٸخځ حٿنخّ ٳٜخكٌح ،ٳٸخٿٌحّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،ٷل ٢حٿڄً ،َ٤حكڄَص حٿ٘ـًَ ،ىڀټض حٿزيخثڂ ،ٳخى ٩حهلل أڅ ّٔٸْنخ.
ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ حٓٸنخ) .ڃَطْنً ،حّڂ حهلل ،ڃخ نٍَ ٳِ حٿٔڄخء ٷِ٫ش ڃن ٓلخد ،ٳن٘ؤص
ٓلخرش ًأڃَ٤صً ،نِٽ ٫ن حٿڄنزَ ٳٜڀَ ،ٳڀڄخ حنَٜٱ ،ٿڂ طِٽ طڄ َ٤اٿَ حٿـڄ٬ش
حٿظِ طڀْيخ ،ٳڀڄخ ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ٛخكٌح اٿْو :طييڃض حٿزٌْص،
ًحنٸ٬٤ض حٿٔزپ ،ٳخى ٩حهلل ّلزٔيخ ٫نخ .ٳظزٔڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٷخٽ:
(حٿڀيڂ كٌٿْنخ ً٫ ٙڀْنخ) .ٳټ٘٤ض حٿڄيّنش ،ٳـ٬ڀض طڄ َ٤كٌٿيخ ًٙ ،طڄ َ٤رخٿڄيّنش
ٷَ٤س ،ٳنَ٨ص اٿَ حٿڄيّنش ًانيخ ٿٴِ ڃؼپ حٗٻڀْپ.
[ٍ]890 :
- 14رخد :حٿي٫خء ٳِ حٓٙظٔٸخء ٷخثڄخ.
ً - 976ٷخٽ ٿنخ أرٌ نْ٬ڂ٫ ،ن ُىَْ٫ ،ن أرِ آلٶ:
هَؽ ٫زي حهلل رن ِّّي حٕنٜخًٍُ ،هَؽ ڃ٬و حٿزَحء رن ٫خُد ًُّي رن أٍٷڂ،
ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ،ٳخٓظٔٸَ ،ٳٸخځ ريڂ ٫ڀَ ٍؿڀْو ٫ڀَ ٯَْ ڃنزَ ،ٳخٓظٰٴَ ،ػڂ ٛڀَ
ٍٻ٬ظْن ّـيَ رخٿٸَحءسً ،ٿڂ ّئًڅ ًٿڂ ّٸڂ.
ٷخٽ أرٌ آلٶًٍ :أٍ ٫زي حهلل رن ِّّي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 977كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٫زخى رن
طڄْڂ :أڅ ٫ڄوً ،ٻخڅ ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أهزَه:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ رخٿنخّ ّٔظٔٸِ ٿيڂ ،ٳٸخځ ٳي٫خ حهلل ٷخثڄخ ،ػڂ
طٌؿو ٷزپ حٿٸزڀشً ،كٌٽ ٍىحءه ،ٳٔٸٌح.
[ٍ]960 :
- 15رخد :حٿـيَ رخٿٸَحءس ٳِ حٓٙظٔٸخء.
- 978كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٫زخى رن طڄْڂ٫ ،ن
٫ڄو ،ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظٔٸِ ،ٳظٌؿو اٿَ حٿٸزڀش ّيً ،ٌ٫كٌٽ ٍىحءه ،ػڂ
ٛڀَ ٍٻ٬ظْن ،ؿيَ ٳْيڄخ رخٿٸَحءس.
[ٍ]960 :
- 16رخد :ٻْٲ كٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٧يَه اٿَ حٿنخّ.
- 979كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٫زخى رن طڄْڂ٫ ،ن
٫ڄو ،ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃخ هَؽ ّٔظٔٸِ ،ٷخٽ :ٳلٌٽ اٿَ حٿنخّ ٧يَه،
ًحٓظٸزپ حٿٸزڀش ّي ،ٌ٫ػڂ كٌٽ ٍىحءه ،ػڂ ٛڀَ ٿنخ ٍٻ٬ظْن ،ؿيَ ٳْيڄخ رخٿٸَحءس.
[ٍ]960 :
- 17رخدٚٛ :س حٓٙظٔٸخء ٍٻ٬ظْن.
- 980كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ٫ ،ن ٫زخى
رن طڄْڂ٫ ،ن ٫ڄو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٓظٸَ ،ٳٜڀَ ٍٻ٬ظْنً ،ٷڀذ ٍىحءه.
[ٍ]960 :
- 18رخد :حٓٙظٔٸخء ٳِ حٿڄٜڀَ.
- 981كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَٓ ،ڄ٪
٫زخى رن طڄْڂ٫ ،ن ٫ڄو ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حٿڄٜڀَ ّٔظٔٸًِ ،حٓظٸزپ حٿٸزڀش ،ٳٜڀَ
ٍٻ٬ظْنً ،ٷڀذ ٍىحءه.
ٷخٽ ٓٴْخڅ :ٳؤهزَنِ حٿڄٌٔ٬ىُ٫ ،ن أرِ رټَ ٷخٽ :ؿ٬پ حٿْڄْن ٫ڀَ حٿ٘ڄخٽ.
[ٍ]960 :
- 19رخد :حٓظٸزخٽ حٿٸزڀش ٳِ حٓٙظٔٸخء.
- 982كيػنخ ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حٿٌىخد ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي ٷخٽ:
أهزَنِ أرٌ رټَ رن ڃلڄي :أڅ ٫زخى رن طڄْڂ أهزَه :أڅ ٫زي حهلل رن ُّي حٕنٜخٍُ
أهزَه:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ اٿَ حٿڄٜڀَ ّٜڀًِ ،أنو ٿڄخ ى٫خ ،أً أٍحى أڅ
ّي ،ٌ٫حٓظٸزپ حٿٸزڀشً ،كٌٽ ٍىحءه.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :حرن ُّي ىٌح ڃخُنًِ ،حًٕٽ ٻٌٳًِ ،ىٌ حرن ِّّي.
[ٍ]960 :
- 20رخدٍ :ٳ ٪حٿنخّ أّيّيڂ ڃ ٪حٗڃخځ ٳِ حٓٙظٔٸخء.
- 983ٷخٽ أٌّد رن ٓڀڄخڅ :كيػنِ أرٌ رټَ رن أرِ أًّْ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ:
ٷخٽ ّلَْ رن ْٓ٬يٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
أطَ ٍؿپ أَ٫حرِ ڃن أىپ حٿزيً ،اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿـڄ٬ش،
ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ىڀټض حٿڄخْٗش ،ىڀٺ حٿْ٬خٽ ،ىڀٺ حٿنخّ .ٳَٳ ٪حٿٌَٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيّو ّيًٍ ،ٌ٫ٳ ٪حٿنخّ أّيّيڂ ڃ٬و ّيٌ٫څ .ٷخٽ :ٳڄخ هَؿنخ
ڃن حٿڄٔـي كظَ ڃَ٤نخ ،ٳڄخ ُٿنخ نڄ َ٤كظَ ٻخنض حٿـڄ٬ش حٕهٍَ ،ٳؤطَ حٿَؿپ
اٿَ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ر٘ٶ حٿڄٔخٳَ ًڃن ٪حٿَّ٤ٶ.
[ٍ]890 :
- 21رخدٍ :ٳ ٪حٗڃخځ ّيه ٳِ حٓٙظٔٸخء.
- 984كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ّلَْ ًحرن أرِ ٫يُ٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس،
٫ن أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّ ٙٳّ ٪يّو ٳِ ِٗء ڃن ى٫خثو ا ٙٳِ حٓٙظٔٸخء،
ًانو َّٳ ٪كظَ ٍَّ رْخ ٝارْ٤و.
[]3372
- 22رخد :ڃخ ّٸخٽ اًح أڃَ٤ص.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ{ :ٻْٜذ} /حٿزٸَس :/19 :حٿڄً .َ٤ٷخٽ ٯَْهٛ :خد ًأٛخد
ٌّٜد.
- 985كيػنخ ڃلڄي ،ىٌ حرن ڃٸخطپ أرٌ كٔن حٿڄًَُُ ،ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ:
أهزَنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي٫ ،ن ٫خث٘ش:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٍأٍ حٿڄ َ٤ٷخٽْٛ( :زخ نخٳ٬خ).
طخر٬و حٿٸخٓڂ رن ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهللًًٍ .حه حًُٕ٫ً ِ٫ٸْپ٫ ،ن نخٳ.٪
- 23رخد :ڃن طڄ َ٤ٳِ حٿڄ ،َ٤كظَ ّظلخىٍ ٫ڀَ ٿلْظو.
- 986كيػنخ ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ :كيػنخ آلٶ
رن ٫زي حهلل رن أرِ ٣ڀلش حٕنٜخٍُ ٷخٽ :كيػنِ أنْ رن ڃخٿٺ ٷخٽ:
أٛخرض حٿنخّ ٓنش ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳزْنخ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ٫ڀَ حٿڄنزَ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،ٷخځ أَ٫رِ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
ىڀٺ حٿڄخٽً ،ؿخ ٩حٿْ٬خٽ ،ٳخى ٩حهلل ٿنخ أڅ ّٔٸْنخ .ٷخٽ :ٳَٳٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّيّوً ،ڃخ ٳِ حٿٔڄخء ٷِ٫ش ،ٷخٽ :ٳؼخٍ ٓلخد أڃؼخٽ حٿـزخٽ ،ػڂ ٿڂ ّنِٽ
٫ن ڃنزَه كظَ ٍأّض حٿڄّ َ٤ظلخىٍ ٫ڀَ ٿلْظو .ٷخٽ :ٳڄَ٤نخ ٌّڃنخ ًٿٺً ،ٳِ حٿٰي،
ًڃن ر٬ي حٿٰيً ،حٿٌُ ّڀْو اٿَ حٿـڄ٬ش حٕهٍَ .ٳٸخځ ًٿٺ حَٕ٫حرِ ،أً ٍؿپ ٯَْه،
ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،طييځ حٿزنخءً ،ٯَٵ حٿڄخٽ ،ٳخى ٩حهلل ٿنخ .ٳَٳٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيّو ًٷخٽ( :حٿڀيڂ كٌحٿْنخ ً٫ ٙڀْنخ) .ٷخٽ :ٳڄخ ؿ٬پ َّْ٘ رْيه اٿَ
نخكْش ڃنن حٿٔڄخء ا ٙطٴَؿض ،كظَ ٛخٍص حٿڄيّنش ٳِ ڃؼپ حٿـٌرش ،كظَ ٓخٽ
حٿٌحىًُ ،حىُ ٷنخسٗ ،يَح .ٷخٽ :ٳڀڂ ّـَء أكي ڃن نخكْش ا ٙكيع رخٿـٌى.
[ٍ]890 :
- 24رخد :اًح ىزض حٿَّق.
- 987كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :أهزَنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :أهزَنِ كڄْي:
أنو ٓڄ ٪أنٔخ ّٸٌٽ:
ٻخنض حٿَّق حٿ٘يّيس اًح ىزضَ٫ ،ٱ ًٿٺ ٳِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 25رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :نَٜص رخٿٜزخ).
- 988كيػنخ ڃٔڀڂ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن حرن ٫زخّ :أڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(نَٜص رخٿٜزخً ،أىڀټض ٫خى رخٿيرٌٍ).
[]3879 ،3165 ،3033
- 26رخد :ڃخ ٷْپ ٳِ حٿُِٙٽ ًحّٓخص.
- 989كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ ُنخى٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄنخَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
( ٙطٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ ّٸز ٞحٿ٬ڀڂً ،طټؼَ حٿُِٙٽًّ ،ظٸخٍد حٿِڃخڅً ،ط٨يَ
حٿٴظنًّ ،ټؼَ حٿيَؽً ،ىٌ حٿٸظپ حٿٸظپ ،كظَ ّټؼَ ٳْټڂ حٿڄخٽ ٳْٴْ.)ٞ
[ً ،1346حن]5690 ،3413 ،85 :َ٨
- 990كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنخ كْٔن رن حٿلٔن ٷخٽ :كيػنخ حرن ٌ٫څ،
٫ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
(حٿڀيڂ رخٍٹ ٿنخ ٳِ ٗخڃنخ ًٳِ ّڄننخ) .ٷخٽ :ٷخٿٌحً :ٳِ نـينخ؟ ٷخٽ :ٷخٽ( :حٿڀيڂ رخٍٹ
ٿنخ ٳِ ٗخڃنخ ًٳِ ّڄننخ) .ٷخٽ :ٷخٿٌحً :ٳِ نـينخ.؟ ٷخٽ :ٷخٽ( :ىنخٹ حٿُِٙٽ ًحٿٴظن،
ًريخ ّ٤ڀ ٪ٷَڅ حٿْ٘٤خڅ).
[ً ،6681حن]2937 :َ٨
- 27رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ( :طـ٬ڀٌڅ ٍُٷټڂ أنټڂ طټٌرٌڅ) /حٿٌحٷ٬ش :حّٓش ./82
ٷخٽ حرن ٫زخّٗ :ټَٻڂ.
- 991كيػنخ حٓڄخْ٫پ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٛخٿق رن ٻْٔخڅ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي
حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن ُّي رن هخٿي حٿـينِ أنو ٷخٽ:
ٛڀَ ٿنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٚٛس حٿٜزق رخٿليّزْش٫ ،ڀَ اػَ ٓڄخء
ٻخنض ڃن حٿڀْڀش ،ٳڀڄخ حنَٜٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٷزپ ٫ڀَ حٿنخّ ،ٳٸخٽ:
(ىپ طيًٍڅ ڃخًح ٷخٽ ٍرټڂ) .ٷخٿٌح :حهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ ،ٷخٽ( :أٛزق ڃن ٫زخىُ ڃئڃن
رِ ًٻخٳَ ،ٳؤڃخ ڃن ٷخٽ :ڃَ٤نخ رٴ٠پ حهلل ًٍكڄظو ،ٳٌٿٺ ڃئڃن رِ ٻخٳَ رخٿټٌحٻذ،
ًأڃخ ڃن ٷخٽ :رنٌء ٻٌح ًٻٌح ،ٳٌٿٺ ٻخٳَ رِ ڃئڃن رخٿټٌحٻذ).
[ٍ]810 :
- 28رخدّ ٙ :يٍُ ڃظَ ّـِء حٿڄ َ٤ا ٙحهلل.
ًٷخٽ أرٌ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هڄْ ٬ّ ٙڀڄين ا ٙحهلل)
[ٍ.]50 :
- 992كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن حرن
٫ڄَ ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃٴظخف حٿْٰذ هڄْ ٬ّ ٙڀڄيخ اٙ
حهلل٬ّ ٙ :ڀڂ أكي ڃخ ّټٌڅ ٳِ ٯي٬ّ ًٙ ،ڀڂ أكي ڃخ ّټٌڅ ٳِ حٍٕكخځ ًٙ ،ط٬ڀڂ نٴْ
ڃخًح طټٔذ ٯيحً ،ڃخ طيٍُ نٴْ رؤُ أٍ ٝطڄٌصً ،ڃخ ّيٍُ أكي ڃظَ ّـِء
حٿڄ.)َ٤
[.]6944 ،4500 ،4420 ،4351
- ۲۲كراب انكسىف
- 1رخد :حٿٜٚس ٳِ ٻٌٔٱ حٿ٘ڄْ.
- 993كيػنخ ٫ڄًَ رن ٌ٫څ ٷخٽ :كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿلٔن٫ ،ن أرِ
رټَس ٷخٽ:
ٻنخ ٫ني ٌٍٓٽ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳخنټٔٴض حٿ٘ڄْ ،ٳٸخځ ٌٍٓٽ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّـَ
ٍىحءه كظَ ىهپ حٿڄٔـي ،ٳيهڀنخ ،ٳٜڀَ رنخ ٍٻ٬ظخڅ كظَ حنـڀض حٿ٘ڄْ ،ٳٸخٽ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(اڅ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ ّ ٙنټٔٴخڅ ٿڄٌص أكي ،ٳبًح ٍأّظڄٌىڄخ ٳٜڀٌح ًحىٌ٫ح ،كظَ
ّټ٘ٲ ڃخ رټڂ).
[]5448 ،1014 ،1013 ،1001
- 994كيػنخ ٗيخد رن ٫زخى ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن كڄْي٫ ،ن آڄخْ٫پ٫ ،ن ٷْْ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ڃٌٔ٬ى ّٸٌٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(اڅ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ ّ ٙنټٔٴخڅ ٿڄٌص أكي ڃن حٿنخًّ ،ٿټنيڄخ آّظخڅ ڃن آّخص حهلل،
ٳبًح ٍأّظڄٌىڄخ ٳٸٌڃٌح ٳٜڀٌح).
[]3032 ،1008
- 995كيػنخ أٛزٮ ٷخٽ :أهزَنِ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن
رن حٿٸخٓڂ كيػو٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أنو ٻخڅ ّوزَ ٫ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(اڅ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ ّ ٙؤٴخڅ ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطوً ،ٿټنيڄخ آّظخڅ ڃن آّخص حهلل،
ٳبًح ٍأّظڄٌىڄخ ٳٜڀٌح).
[]3029
- 996كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ىخٗڂ رن حٿٸخٓڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ ،أرٌ
ڃ٬خًّش٫ ،ن ُّخى رن ٚ٫ٷش٫ ،ن حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش ٷخٽ:
ٻٔٴض حٿ٘ڄْ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ ڃخص ارَحىْڂ ،ٳٸخٽ
حٿنخّ :ٻٔٴض حٿ٘ڄْ ٿڄٌص ارَحىْڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ
حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ ّ ٙنټٔٴخڅ ٿڄٌص اكي ً ٙٿلْخطو ،ٳبًح ٍأّظڂ ٳٜڀٌح ًحىٌ٫ح حهلل).
[]5846 ،1011
- 2رخد :حٿٜيٷش ٳِ حٿټٌٔٱ.
- 997كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش أنيخ ٷخٿض:
هٔٴض حٿ٘ڄْ ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٜڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿنخّ ،ٳٸخځ ٳؤ٣خٽ حٿٸْخځ ،ػڂ ٍٻ ٪ٳؤ٣خٽ حٿَٻٌ ،٩ػڂ ٷخځ ٳؤ٣خٽ
حٿٸْخځً ،ىٌ ىًڅ حٿٸْخځ حًٕٽ ،ػڂ ٍٻ ٪ٳؤ٣خٽ حٿَٻًٌ ،٩ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ
ٓـي ٳؤ٣خٽ حٿٔـٌى ،ػڂ ٳ٬پ ٳِ حٿَٻ٬ش حٿؼخنْش ڃؼپ ڃخ ٳ٬پ ٳِ حًٕٿَ ،ػڂ حنَٜٱ،
ًٷي حنـڀض حٿ٘ڄْ ،ٳو٤ذ حٿنخّ ،ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :اڅ حٿ٘ڄْ
ًحٿٸڄَ آّظخڅ ڃن آّخص حهللّ ٙ ،نؤٴخڅ ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطو ،ٳبًح ٍأّظڂ ًٿٺ ٳخىٌ٫ح
حهللً ،ٻزًَح ًٛڀٌح ًطٜيٷٌح) .ػڂ ٷخٽّ( :خ أڃش ڃلڄيً ،حهلل ڃخ ڃن أكي أٯَْ ڃن حهلل
أڅ ِّنِ ٫زيه أً طِنِ أڃظو ّخ أڃش ڃلڄي ًحهلل ٿٌ ط٬ڀڄٌڅ ڃخ أ٫ڀڂ ٿ٠لټظڂ ٷڀْٚ
ًٿزټْظڂ ٻؼَْح).
[،1306 ،1154 ،1016 ،1015 ،1009 ،1007 ،1002 ،1000 ،999
]6005 ،4923 ،4348 ،3031
- 3رخد :حٿنيحء رـ (حٿٜٚس حٿـخڃ٬ش) ٳِ حٿټٌٔٱ.
- 998كيػنخ آلٶ ٷخٽ :أهزَنخ ّلَْ رن ٛخٿق ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٓٚځ رن
أرِ ٓٚځ حٿيڃ٘ٸِ ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي
حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ حٿِىَُ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ ٻٔٴض حٿ٘ڄْ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .نٌىُ :اڅ حٿٜٚس ؿخڃ٬ش.
[]1003
- 4رخد :ه٤زش حٗڃخځ ٳِ حٿټٌٔٱ.
ًٷخٿض ٫خث٘ش ًأٓڄخء :ه٤ذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1012 ،997 :
- 999كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنِ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد (ف).
ًكيػنِ أكڄي رن ٛخٿق ٷخٽ :كيػنخ ٫نزٔش ٷخٽ :كيػنخ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :كيػنِ
ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿض:
هٔٴض حٿ٘ڄْ ٳِ كْخس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳوَؽ اٿَ حٿڄٔـي ،ٳٜٲ
حٿنخّ ًٍحءه ،ٳټزَ ،ٳخٷظَأ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷَحءس ٌّ٣ڀش ،ػڂ ٻزَ
ٳَٻٍ ٪ٻٌ٫خ ،ٌّٚ٣ػڂ ٷخٽٓ( :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه) .ٳٸخځ ًٿڂ ّٔـيً ،ٷَأ ٷَحءس
ٌّ٣ڀش ،ىِ أىنَ ڃن حٿٸَحءس حًٕٿَ ،ػڂ ٻزَ ًٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ً ،ٌّٚ٣ىٌ أىنَ ڃن
حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ ٷخٽٓ( :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيهٍ ،رنخ ًٿٺ حٿلڄي) .ػڂ ٓـي ،ػڂ ٷخٽ ٳِ
حٿَٻ٬ش حٓهَس ڃؼپ ًٿٺ ،ٳخٓظټڄپ أٍرٍ ٪ٻ٬خص ٳِ أٍرٓ ٪ـيحصً ،أنـڀض حٿ٘ڄْ
ٷزپ أڅ ّنَٜٱ ،ػڂ ٷخځ ٳؤػنَ ٫ڀَ حهلل رڄخ ىٌ أىڀو ،ػڂ ٷخٽ( :ىڄخ ڃن آّخص حهللٙ ،
ّؤٴخڅ ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطو ،ٳبًح ٍأّظڄٌىڄخ ٳخٳٌِ٫ح اٿَ حٿٜٚس).
ًٻخڅ ّليع ٻؼَْ رن ٫زخّ :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٻخڅ ّليع ٌّځ
هٔٴض حٿ٘ڄْ رڄؼپ كيّغ ًَ٫س ٫ن ٫خث٘ش.
ٳٸڀض ٿًَ٬س :اڅ أهخٹ ٌّځ هٔٴض رخٿڄيّنش ،ٿڂ ِّى ٫ڀَ ٍٻ٬ظْن ڃؼپ حٿٜزق؟ ٷخٽ:
حٿ٘ڄْ ،ٳَؿٟ ٪لَ ،ٳڄَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن ٧يَحنِ حٿلـَ،
ػڂ ٷخځ ّٜڀِ ًٷخځ حٿنخّ ًٍحءه ،ٳٸخځ ٷْخڃخ ،ٌّٚ٣ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ،ٌّٚ٣ػڂ ٍٳ٪
ٳٸخځ ٷْخڃخ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿٸْخځ حًٕٽ ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ٩
حًٕٽ ،ػڂ ٍٳ ٪ٳٔـي ،ػڂ ٷخځ ٷْخڃخ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿٸْخځ حًٕٽ ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٩
ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ ٷخځ ٷْخڃخ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿٸْخځ حًٕٽ ،ػڂ
ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ ٍٳ ،٪ٳٔـي ًحنَٜٱ ،ٳٸخٽ ڃخ
ٗخء حهلل أڅ ّٸٌٽ ،ػڂ أڃَىڂ أڅ ّظًًٌ٬ح ڃن ٌ٫حد حٿٸزَ.
[ٍ]997 :
- 8رخدٌ٣ :ٽ حٿٔـٌى ٳِ حٿټٌٔٱ.
- 1003كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ٫زي حهلل
رن ٫ڄًَ أنو ٷخٽ:
ٿڄخ ٻٔٴض حٿ٘ڄْ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نٌىُ :اڅ حٿٜٚس
ؿخڃ٬ش ،ٳَٻ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍٻ٬ظْن ٳِ ٓـيس ،ػڂ ٷخځ ٳَٻٍ ٪ٻ٬ظْن ٳِ
ٓـيس ،ػڂ ؿڀْ ،ػڂ ؿڀِ ٫ن حٿ٘ڄْ .ٷخٽً :ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ڃخ
ٓـيص ٓـٌىح ٷ ٢ٻخڅ أٌ٣ٽ ڃنيخ.
[ٍ]998 ،997 :
- 9رخدٚٛ :س حٿټٌٔٱ ؿڄخ٫ش.
ًٛڀَ حرن ٫زخّ ٿيڂ ٳِ ٛٴش ُڃِځً ،ؿڄ٫ ٪ڀِ رن ٫زي حهلل رن ٫زخًّٛ ،ڀَ
حرن ٫ڄَ.
- 1004كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ٤٫خء رن
ّٔخٍ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٷخٽ:
حنؤٴض حٿ٘ڄْ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٜڀَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخځ ٷْخڃخ ،ٌّٚ٣نلٌح ڃن ٷَحءس ٌٍٓس حٿزٸَس ،ػڂ ٍٻ٪
ٍٻٌ٫خ ،ٌّٚ٣ػڂ ٍٳ ٪ٳٸخځ ٷْخڃخ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿٸْخځ حًٕٽ ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ
ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ ٓـي ،ػڂ ٷخځ ٷْخڃخ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿٸْخځ
حًٕٽ ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ ٍٳ ٪ٳٸخځ ٷْخڃخ ،ٌّٚ٣
ًىٌ ىًڅ حٿٸْخځ حًٕٽ ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ ٓـي،
ػڂ حنَٜٱ ًٷي طـڀض حٿ٘ڄْ ،ٳٸخٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ آّظخڅ
ڃن آّخص حهللّ ٙ ،ؤٴخڅ ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطو ،ٳبًح ٍأّظڂ ًٿٺ ٳخًٻًَح حهلل) .ٷخٿٌح:
ّخ ٌٍٓٽ حهللٍ ،أّنخٹ طنخًٿض ْٗجخ ٳِ ڃٸخڃٺ ،ػڂ ٍأّنخٹ ٻ٬ټ٬ض؟ ٷخٽ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :انِ أٍّض حٿـنش ،ٳظنخًٿض ٫نٸٌىحً ،ٿٌ أٛزظو ٕٻڀظڂ ڃنو ڃخ رٸْض
حٿينْخً ،أٍّض حٿنخٍ ،ٳڀڂ أٍ ڃنَ٨ح ٻخٿٌْځ ٷ ٢أٳًٍ ،٪٨أّض أٻؼَ أىڀيخ حٿنٔخء).
ٷخٿٌح :رڂ ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ( :رټٴَىن) .ٷْپّ :ټٴَڅ رخهلل؟ .ٷخٽّ( :ټٴَڅ حٿ،َْ٘٬
ًّټٴَڅ حٗكٔخڅ ،ٿٌ أكٔنض اٿَ أكيحىن حٿيىَ ٻڀو ،ػڂ ٍأص ڃنٺ ْٗجخ ،ٷخٿض :ڃخ
ٍأّض ڃنٺ هَْح ٷ.)٢
[ٍ]29 :
حًٕٽ ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻًٌ ،ٌّٚ٣ ٩ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ ٷخځ ٷْخڃخ ً ،ٌّٚ٣ىٌ
ىًڅ حٿٸْخځ حًٕٽ ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ً ،ٌّٚ٣ىٌ ىًڅ حٿَٻٌ ٩حًٕٽ ،ػڂ ٓـيً ،ىٌ
ىًڅ حٿٔـٌى حًٕٽ ،ػڂ حنَٜٱ ،ٳٸخٽ ڃخ ٗخء حهلل أڅ ّٸٌٽ ،ػڂ أڃَىڂ أڅ ّظًًٌ٬ح
ڃن ٌ٫حد حٿٸزَ.
[ٍ]997 :
- 13رخد ٙ :طنټ٘ٲ حٿ٘ڄْ ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطو.
ًٍحه أرٌ رټَسً ،حٿڄَْٰسً ،أرٌ ڃًٌَٓ ،حرن ٫زخًّ ،حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ.
[ٍ]1010 ،1004 ،996 ،995 ،993 :
- 1008كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٷْْ٫ ،ن أرِ
ڃٌٔ٬ى ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ ّ ٙنټٔٴخڅ ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطوً ،ٿټنيڄخ آّظخڅ ڃن آّخص حهلل ،ٳبًح
ٍأّظڄٌىڄخ ٳٜڀٌح).
[ٍ]994 :
- 1009كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ
ًى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻٔٴض حٿ٘ڄْ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٳٸخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳٜڀَ رخٿنخّ ،ٳؤ٣خٽ حٿٸَحءس ،ػڂ ٍٻ ٪ٳؤ٣خٽ حٿَٻٌ ،٩ػڂ ٍٳٍ ٪أٓو ٳؤ٣خٽ
حٿٸَحءسً ،ىِ ىًڅ ٷَحءطو حًٕٿَ ،ػڂ ٍٻ ٪ٳؤ٣خٽ حٿَٻٌ ٩ىًڅ ٍٻٌ٫و حًٕٽ ،ػڂ
ٍٳٍ ٪أٓو ٳٔـي ٓـيطْن ،ػڂ ٷخځ ،ٳٜن ٪ٳِ حٿَٻ٬ش حٿؼخنْش ڃؼپ ًٿٺ ،ػڂ ٷخځ ٳٸخٽ:
(اڅ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَّ ٙؤٴخڅ ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطوً ،ٿټنيڄخ آّظخڅ ڃن آّخص حهلل
َّّيڄخ ٫زخىه ،ٳبًح ٍأّظڂ ًٿٺ ٳخٳٌِ٫ح اٿَ حٿٜٚس).
[ٍ.]997 :
- 14رخد :حٿٌٻَ ٳِ حٿټٌٔٱ.
ًٍحه حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ.
[ٍ]1004 :
- 1010كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء ٷخٽ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي رن ٫زي حهلل٫ ،ن
أرِ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٷخٽ:
هٔٴض حٿ٘ڄْ ،ٳٸخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ٫خّ ،وَ٘ أڅ طټٌڅ حٿٔخ٫ش،
ٳؤطَ حٿڄٔـي ،ٳٜڀَ رؤٌ٣ٽ ٷْخځ ًٍٻًٌٓ ٩ـٌى ٍأّظو ٷّ ٢ٴ٬ڀوً ،ٷخٽ( :ىٌه
حّٓخص حٿظِ َّٓڀيخ حهلل ٙ ،طټٌڅ ٿڄٌص أكي ًٙ ،ٿلْخطوً ،ٿټن ّوٌٱ حهلل ريخ
٫زخىه ،ٳبًح ٍأّظڂ ْٗجخ ڃن ًٿٺ ،ٳخٳٌِ٫ح اٿَ ًٻَه ًى٫خثو ًحٓظٰٴخٍه).
- 15رخد :حٿي٫خء ٳِ حٿؤٌٱ.
ٷخٿو أرٌ ڃٌَٓ ً٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ٷخٿو حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1021 :
- 1020كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلٶ٫ ،ن حٌٕٓى٫ ،ن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷَأ ٌٍٓس حٿنـڂ ٳٔـي ريخ ،ٳڄخ رٸِ أكي ڃن حٿٸٌځ اٙ
ٓـي ،ٳؤهٌ ٍؿپ ڃن حٿٸٌځ ٻٴخ ڃن ك ،َٜأً طَحد ،ٳَٳ٬و اٿَ ًؿيوً ،ٷخٽ:
ّټٴْنِ ىٌح ،ٳڀٸي ٍأّظو ر٬ي ٷظپ ٻخٳَح.
[ٍ]1017 :
- 5رخدٓ :ـٌى حٿڄٔڀڄْن ڃ ٪حٿڄَ٘ٻْنً ،حٿڄَ٘ٹ نـْ ٿْْ ٿو ًٌٟء.
ًٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٔـي ٫ڀَ ٯَْ ًٌٟء.
- 1021كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓـي رخٿنـڂًٓ ،ـي ڃ٬و حٿڄٔڀڄٌڅ ًحٿڄَ٘ٻٌڅ،
ًحٿـن ًحٕنْ.
ًًٍحه حرن ٣يڄخڅ٫ ،ن أٌّد.
[ً ،4581حن]1017 :َ٨
- 6رخد :ڃن ٷَأ حٿٔـيس ًٿڂ ّٔـي.
- 1023/1022كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن ىحًى أرٌ ٍرْ ٪ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ
ٷخٽ :أهزَنخ ِّّي رن هْٜٴش٫ ،ن حرن ٷْٔ٫ ،٢ن ٤٫خء رن ّٔخٍ أنو أهزَه:
أنو ٓؤٽ ُّي رن ػخرض ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳِ٫ڂ :أنو ٷَأ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً{ :حٿنـڂ} .ٳڀڂ ّٔـي ٳْيخ.
( - )1023كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ ٷخٽ :كيػنخ ِّّي رن ٫زي
حهلل رن ٷْٔ٫ ،٢ن ٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن ُّي رن ػخرض ٷخٽ:
ٷَأص ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً{ :حٿنـڂ} .ٳڀڂ ّٔـي ٳْيخ.
- 7رخدٓ :ـيس{ :اًح حٿٔڄخء حن٘ٸض}.
- 1024كيػنخ ڃٔڀڂ ًڃ٬خً رن ٳ٠خٿش ٷخ :ٙأهزَنخ ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش
ٷخٽٍ :أّض أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷَأ{ :اًح حٿٔڄخء حن٘ٸض} .ٳٔـي ريخ .ٳٸڀضّ :خ
أرخ ىََّس ،أٿڂ أٍحٹ طٔـي؟ .ٷخٽ :ٿٌ ٿڂ أٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔـي ٿڂ
أٓـي.
[ٍ]732 :
- 8رخد :ڃن ٓـي ٿٔـٌى حٿٸخٍٍء.
ًٷخٽ حرن ڃٌٔ٬ى ٿظڄْڂ رن كٌٿڂً ،ىٌ ٯٚځ ،ٳٸَأ ٫ڀْو ٓـيس ،ٳٸخٽ :حٓـي ،ٳبنٺ
اڃخڃنخ ٳْيخ.
- 1025كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٫ڀْنخ حٿٌٍٔس ٳْيخ حٿٔـيس ،ٳْٔـي ًنٔـي ،كظَ
ڃخ ّـي أكينخ ڃٌ ٪ٟٿـزيظو.
[]1029 ،1026
- 9رخد :حُىكخځ حٿنخّ اًح ٷَأ حٗڃخځ حٿٔـيس.
- 1026كيػنخ رَ٘ رن آىځ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ ٷخٽ :أهزَنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ حٿٔـيس ًنلن ٫نيه ،ٳْٔـي ًنٔـي ڃ٬و،
ٳنِىكڂ ،كظَ ڃخ ّـي أكينخ ٿـزيظو ڃٌ٬ٟخ ّٔـي ٫ڀْو.
[ٍ]1025 :
- 10رخد :ڃن ٍأٍ أڅ حهلل ً ِ٫ؿپ ٿڂ ٌّؿذ حٿٔـٌى.
ًٷْپ ٿ٬ڄَحڅ رن كْٜن :حٿَؿپ ّٔڄ ٪حٿٔـيس ًٿڂ ّـڀْ ٿيخ؟ ٷخٽ :أٍأّض ٿٌ ٷ٬ي
ٿيخ؟ ٻؤنو ٌّ ٙؿزو ٫ڀْوً .ٷخٽ ٓڀڄخڅ :ڃخ ٿيٌح ٯيًنخً .ٷخٽ ٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
انڄخ حٿٔـيس ٫ڀَ ڃن حٓظڄ٬يخً .ٷخٽ حٿِىَُّٔ ٙ :ـي ا ٙأڅ ّټٌڅ ٣خىَح ،ٳبًح
ٓـيص ًأنض ٳِ ك َ٠ٳخٓظٸزپ حٿٸزڀش ،ٳبڅ ٻنض ٍحٻزخ ٳ٫ ٚڀْٺ كْغ ٻخڅ ًؿيٺ.
ًٻخڅ حٿٔخثذ رن ِّّي ّٔ ٙـي ٿٔـٌى حٿٸخ.ٙ
- 1027كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ ٷخٽ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :أڅ حرن ؿَّؾ
أهزَىڂ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ رټَ رن أرِ ڃڀټْش٫ ،ن ٫ؼڄخڅ رن ٫زي حٿَكڄن حٿظْڄِ،
٫ن ٍرْ٬ش رن ٫زي حهلل رن حٿييَّ ،ٷخٽ أرٌ رټَ:
ًٻخڅ ٍرْ٬ش ڃن هْخٍ حٿنخّ٫ ،ڄخ كٍ َ٠رْ٬ش ڃن ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل
٫نو :ٷَأ ٌّځ حٿـڄ٬ش ٫ڀَ حٿڄنزَ رٌٍٔس حٿنلپ ،كظَ اًح ؿخء حٿٔـيس نِٽ ٳٔـي،
ًٓـي حٿنخّ ،كظَ اًح ٻخنض حٿـڄ٬ش حٿٸخرڀش ،ٷَأ ريخ ،كظَ اًح ؿخء حٿٔـيس ،ٷخٽّ :خ
أّيخ حٿنخّ ،انخ نڄَ رخٿٔـٌى ،ٳڄن ٓـي ٳٸي أٛخدً ،ڃن ٿڂ ّٔـي ٳ ٚاػڂ ٫ڀْوً .ٿڂ
ّٔـي ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
ًُحى نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :اڅ حهلل ٿڂ ّٴَ ٝحٿٔـٌى ا ٙأڅ ن٘خء.
- 11رخد :ڃن ٷَأ حٿٔـيس ٳِ حٿٜٚس ٳٔـي ريخ.
- 1028كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ ٷخٽ :كيػنِ رټَ٫ ،ن أرِ
ٍحٳ ٪ٷخٽ:
ٛڀْض ڃ ٪أرِ ىََّس حٿ٬ظڄش ،ٳٸَأ{ :اًح حٿٔڄخء حن٘ٸض} .ٳٔـي ،ٳٸڀض :ڃخ ىٌه ؟
ٷخٽٓ :ـيص ريخ هڀٲ أرِ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳ ٚأُحٽ أٓـي ٳْيخ كظَ
أٿٸخه.
[ٍ]732 :
[]1572 ،1051
- 1033كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش :أنزؤنخ أرٌ آلٶ ٷخٽٓ :ڄ٬ض كخٍػش رن
ًىذ ٷخٽ:
ٛڀَ رنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،آڃن ڃخ ٻخڅ ،رڄنَ ٍٻ٬ظْن.
[]1573
- 1034كيػنخ ٷظْزش ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي٫ ،ن حٕ٫ڄٖ ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫زي حٿَكڄن رن ِّّي ّٸٌٽ:
ٛڀَ رنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو رڄنَ أٍرٍ ٪ٻ٬خص ،ٳٸْپ ٿ٬زي حهلل رن
ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳخٓظَؿ ،٪ػڂ ٷخٽٛ :ڀْض ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رڄنَ ٍٻ٬ظْنًٛ ،ڀْض ڃ ٪أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو رڄنَ ٍٻ٬ظْنًٛ ،ڀْض
ڃ٫ ٪ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو رڄنَ ٍٻ٬ظْن ،ٳڀْض ك ِ٨ڃن أٍرٍ ٪ٻ٬خص
ٍٻ٬ظخڅ ڃظٸزڀظخڅ.
[]1574
- 3رخد :ٻڂ أٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كـظو.
- 1035ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ًىْذ ٷخٽ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن أرِ حٿ٬خٿْش
حٿزَحء٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ٿٜزق ٍحر٬شّ ،ڀزٌڅ رخٿلؾ ،ٳؤڃَىڂ أڅ
ّـ٬ڀٌىخ ٫ڄَس ،ا ٙڃن ڃ٬و حٿييُ.
طخر٬و ٤٫خء ٫ن ؿخرَ.
[ٍ]1493 ،1489 :
- 4رخد :ٳِ ٻڂ ّٸ َٜحٿٜٚس.
ًٓڄَ حٿنزِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃخ ًٿْڀش ٓٴَحً .ٻخڅ حرن ٫ڄَ ًحرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ّٸَٜحڅ ًّٴَ٤حڅ ٳِ أٍر ٪رَىً ،ىِ ٓظش َ٘٫ٳَٓوخ.
- 1037/1036كيػنخ آلٶ رن ارَحىْڂ حٿلن٨ڀِ ٷخٽ :ٷڀض ٕرِ أٓخڃش :كيػټڂ
٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طٔخٳَ حٿڄَأس ػٚػش أّخځ ا ٙڃ ًُ ٪ڃلَځ).
( - )1037كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
( ٙطٔخٳَ حٿڄَأس ػٚػخ ا ٙڃ ًُ ٪ڃلَځ).
طخر٬و أكڄي٫ ،ن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 1038كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ ٷخٽ :كيػنخ ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرْو،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ّ ٙلپ ٕڃَأس ،طئڃن رخهلل ًحٿٌْځ حٓهَ ،أڅ طٔخٳَ ڃَْٔس ٌّځ ًٿْڀش ٿْْ ڃ٬يخ
كَڃش).
طخر٬و ّلَْ رن أرِ ٻؼًَْٓ ،يپً ،ڃخٿٺ٫ ،ن حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل
٫نو.
- 5رخدّ :ٸ َٜاًح هَؽ ڃن ڃٌ٬ٟو.
ًهَؽ ٫ڀِ ٫ڀْو حٿٔٚځ ٳٸً َٜىٌ ٍَّ حٿزٌْص ،ٳڀڄخ ٍؿ ٪ٷْپ ٿو :ىٌه حٿټٌٳش،
ٷخٽ ،ٙ :كظَ نيهڀيخ.
- 1039كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ ًارَحىْڂ رن
ڃَْٔس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽٛ :ڀْض حٿ٨يَ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رخٿڄيّنش أٍر٬خً ،حٿ َٜ٬رٌُ حٿلڀْٴش ٍٻ٬ظْن.
[]2824 ،2791 ،1628 ،1626 ،1476 ،1473 - 1471
- 1040كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
حٿٜٚس أًٽ ڃخ ٳَٟض ٍٻ٬ظْن ،ٳؤٷَص ٚٛس حٿٔٴًَ ،أطڄض ٚٛس حٿل.َ٠
ٷخٽ حٿِىَُ :ٳٸڀض ٿًَ٬س :ڃخ رخٽ ٫خث٘ش طظڂ؟ ٷخٽ :طؤًٿض ڃخ طؤًٽ ٫ؼڄخڅ.
[ٍ]343 :
- 6رخدّٜ :ڀِ حٿڄَٰد ػٚػخ ٳِ حٿٔٴَ.
- 1041كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٓخٿڂ٫ ،ن
٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أ٫ـڀو حٿَْٔ ٳِ حٿٔٴَّ ،ئهَ
حٿڄَٰد كظَ ّـڄ ٪رْنيخ ًرْن حٿ٘٬خء .ٷخٽ ٓخٿڂً :ٻخڅ ٫زي حهلل ّٴ٬ڀو اًح أ٫ـڀو
حٿًَُْٔ .حى حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ،ٷخٽ ٓخٿڂ :ٻخڅ حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّـڄ ٪رْن حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء رخٿڄِىٿٴش .ٷخٽٓ :خٿڂً :أهَ حرن ٫ڄَ
حٿڄَٰدً ،ٻخڅ حٓظَٜم ٫ڀَ اڃَأطو ٛٴْش رنض أرِ ٫زْي ،ٳٸڀض ٿو :حٿٜٚس ،ٳٸخٽ:
َٓ ،ٳٸڀض :حٿٜٚس ،ٳٸخٽ ،َٓ :كظَ ٓخٍ ڃْڀْن أً ػٚػش ،ػڂ نِٽ ٳٜڀَ ،ػڂ ٷخٽ:
ىټٌح ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ اًح أ٫ـڀو حٿَْٔ.
ًٷخٽ ٫زي حهللٍ :أّض حٿنزِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أ٫ـڀو حٿَْٔ ّئهَ حٿڄَٰد
ٳْٜڀْيخ ػٚػخ ،ػڂ ّٔڀڂ ،ػڂ ٷڀڄخ ّڀزغ كظَ ّٸْڂ حٿ٘٬خء ،ٳْٜڀْيخ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ّٔڀڂ،
ًّٔ ٙزق ر٬ي حٿ٘٬خء ،كظَ ّٸٌځ ڃن ؿٌٱ حٿڀْپ.
[]2838 ،1711 ،1058 ،1055
- 7رخدٚٛ :س حٿظ٫ ٩ٌ٤ڀَ حٿيًحدً ،كْؼڄخ طٌؿيض رو.
- 1042كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ ٷخٽ :كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫خڃَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٫ڀَ ٍحكڀظو كْغ طٌؿيض رو.
[]1053 ،1046
- 1043كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن:
أڅ ؿخرَ رن ٫زي حهلل أهزَه:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ حٿظً ٩ٌ٤ىٌ ٍحٻذ ٳِ ٯَْ حٿٸزڀش.
[ٍ]391 :
- 1044كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ رن كڄخى ٷخٽ :كيػنخ ًىذ ٷخٽ :كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش،
٫ن نخٳ ٪ٷخٽ:
ًٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٜڀِ ٫ڀَ ٍحكڀظوًٌّ ،طَ ٫ڀْيخًّ ،وزَ :أڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٴ٬ڀو.
[ٍ]954 :
- 8رخد :حّٗڄخء ٫ڀَ حٿيحرش.
- 1045كيػنخ ڃٌَٓ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ڃٔڀڂ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ىّنخٍ
ٷخٽ:
ٻخڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٜڀِ ٳِ حٿٔٴَ ٫ڀَ ٍحكڀظو أّنڄخ طٌؿيض،
ٌّڃَءًً .ٻَ ٫زي حهلل :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٴ٬ڀو.
[ٍ]954 :
- 9رخدّ :نِٽ ٿڀڄټظٌرش.
:1046كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
٫زي حهلل رن ٫خڃَ رن ٍرْ٬ش:
أڅ ٫خڃَ رن ٍرْ٬ش أهزَه ٷخٽٍ :أّض ٌٍٓٽ حهلل حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ
٫ڀَ حٿَحكڀش ّٔزقٌّ ،ڃَء رَأٓو ٷزپ أُ ًؿو طٌؿوً ،ٿڂ ّټن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜنً ٪ٿٺ ٳِ حٿٜٚس حٿڄټظٌرش.
[ٍ]1042 :
ً - 1047ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :ٷخٽ ٓخٿڂ:
ٻخڅ ٫زي حهلل ّٜڀِ ٫ڀَ ىحرظو ڃن حٿڀْپ ًىٌ ڃٔخٳَ ،ڃخ ّزخٿِ كْغ ڃخ ٻخڅ ًؿيو.
ٷخٽ حرن ٫ڄًَ :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔزق ٫ڀَ ٍحكڀظش ٷزپ أُ ًؿو
طٌؿوًٌّ ،طَ ٫ڀْيخ ،ٯَْ أنو ّٜ ٙڀِ ٫ڀْيخ حٿڄټظٌرش.
[ٍ]954 :
- 1048كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠خٿش ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي
حٿَكڄن رن ػٌرخڅ ٷخٽ :كيػنِ ؿخرَ رن ٫زي حهلل:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ ٫ڀَ ٍحكڀظو نلٌ حٿڄَ٘ٵ ،ٳبًح أٍحى أڅ
ّٜڀِ ححٿڄټظٌرش نِٽ ٳخٓظٸزپ حٿٸزڀش.
[ٍ]391 :
- 10رخدٚٛ :س حٿظ٫ ٩ٌ٤ڀَ حٿلڄخٍ.
- 1049كيػنخ أكڄي رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنخ كزخڅ ٷخٽ :كيػنخ ىڄخځ ٷخٽ :كيػنخ أنْ رن
َّْٓن ٷخٽ:
حٓظٸزڀنخ أنٔخ كْن ٷيځ ڃن حٿ٘خځ ،ٳڀٸْنخه رْ٬ن حٿظڄَ ،ٳَأّظو ّٜڀِ ٫ڀَ
كڄخٍ ًًؿيو ڃن ًح حٿـخنذ٬ّ ،نِ ٫ڀَ ّٔخٍ حٿٸزڀش ،ٳٸڀضٍ :أّظٺ طٜڀِ ٿَْٰ
حٿٸزڀش؟ ٳٸخٽ :ٿٌ ٙأنِ ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳ٬ڀو ٿڂ أٳ٬ڀو.
ًٍحه حرن ٣يڄخڅ٫ ،ن كـخؽ٫ ،ن أنْ رن َّْٓن٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 11رخد :ڃن ٿڂ ّظ ٩ٌ٤ٳِ حٿٔٴَ ىرَ حٿٜٚس ًٷزڀيخ.
- 1050كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄَ رن ڃلڄي:
أڅ كٴ ٚرن ٫خٛڂ كيػو ٷخٽ:
ٓخٳَ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٳٸخٽٛ :لزض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڂ أٍحه
ّٔزق ٳِ حٿٔٴًَ ،ٷخٽ حهلل ؿپ ًٻَه{ :ٿٸي ٻخڅ ٿټڂ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش}.
[ٍ]954 :
- 1051كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن َْٔ٫رن كٴ ٚرن ٫خٛڂ ٷخٽ:
كيػنِ أرِ :أنو ٓڄ ٪حرن ٫ڄَ ّٸٌٽ:
ٛلزض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳټخڅ ِّّ ٙي ٳِ حٿٔٴَ ٫ڀَ ٍٻ٬ظْنً ،أرخ
رټَ ً٫ڄَ ً٫ؼڄخڅ ٻٌٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ.
[ٍ]1032 :
- 12رخد :ڃن ط ٩ٌ٤ٳِ حٿٔٴَ ،ٳِ ٯَْ ىرَ حٿٜڀٌحص ًٷزڀيخ.
ًٍٻ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍٻ٬ظِ حٿٴـَ ٳِ حٿٔٴَ.
- 1052كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن حرن أرِ ٿْڀَ
ٷخٽ:
ڃخ أنزؤنخ أكي أنو ٍأٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ حٿ٠لَ ٯَْ أځ ىخنَء،
ًٻَص :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ ٳظق ڃټش حٯظٔپ ٳِ رْظيخ ،ٳٜڀَ ػڄخڅ
ٍٻ٬خص ،ٳڄخ ٍأّظو ٛڀَ ٚٛس أهٲ ڃنيخ ،ٯَْ أنو ّظڂ حٿَٻًٌ ٩حٿٔـٌى.
[ً ،4041 ،1122حن]350 :َ٨
ً - 1053ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن ٫خڃَ
رن ٍرْ٬ش :أڅ أرخه أهزَه:
أنو ٍأٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ حٿٔزلش رخٿڀْپ ٳِ حٿٔٴَ٫ ،ڀَ ٧يَ
ٍحكڀظو كْغ طٌؿيض رو.
[ٍ]1042 :
- 1054كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٓخٿڂ رن
٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٔزق ٫ڀَ ٧يَ ٍحكڀظو كْغ ٻخڅ ًؿيو،
ٌّڃَء رَأٓوً ،ٻخڅ حرن ٫ڄَ ّٴ٬ڀو.
[ٍ]954 :
- 13رخد :حٿـڄ ٪ٳِ حٿٔٴَ رْن حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء.
- 1055كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ،
٫ن أرْو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّـڄ ٪رْن حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء اًح ؿي رو حٿَْٔ.
[ٍ]1041 :
ً - 1056ٷخٽ ارَحىْڂ رن ٣يڄخڅ٫ ،ن حٿلْٔن حٿڄ٬ڀڂ٫ ،ن ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّـڄ ٪رْن ٚٛس حٿ٨يَ ًحٿ َٜ٬اًح ٻخڅ ٫ڀَ
٧يَ ًَّْٓ ،ـڄ ٪رْن حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء.
٫ً - 1057ن كْٔن٫ ،ن ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن كٴ ٚرن ٫زْي حهلل رن أنْ،
٫ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّـڄ ٪رْن ٚٛس حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء ٳِ حٿٔٴَ.
ًطخر٬و ٫ڀِ رن حٿڄزخٍٹ ًكَد٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن كٴ٫ ،ٚن أنْ :ؿڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]1059
- 14رخد :ىپ ّئًڅ أً ّٸْڂ ،اًح ؿڄ ٪رْن حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء.
- 1058كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٓخٿڂ٫ ،ن
٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،اًح أ٫ـڀو حٿَْٔ ٳِ حٿٔٴَ ّئهَ ٚٛس حٿڄَٰد،
كظَ ّـڄ ٪رْنيخ ًرْن حٿ٘٬خء .ٷخٽ ٓخٿڂً :ٻخڅ ٫زي حهلل ّٴ٬ڀو اًح أ٫ـڀو حٿًَّْٔ ،ٸْڂ
حٿڄَٰد ٳْٜڀْيخ ػٚػخ ،ػڂ ّٔڀڂ ،ػڂ ٷڀڄخ ّڀزغ كظَ ّٸْڂ حٿ٘٬خء ،ٳْٜڀْيخ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ
ّٔڀڂّٔ ًٙ ،زق رْنيڄخ رَٻ٬ش ًٙ ،ر٬ي حٿ٘٬خء رٔـيس ،كظَ ّٸٌځ ڃن ؿٌٱ حٿڀْپ.
[ٍ]1041 :
- 1059كيػنخ آلٶ :كيػنخ ٫زي حٿٜڄي :كيػنخ كَد :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنِ
كٴ ٚرن ٫زْي حهلل رن أنْ :أڅ أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّـڄ ٪رْن ىخطْن حٿٜٚطْن ٳِ حٿٔٴَ٬ّ ،نِ حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء.
[ٍ]1057 :
- 15رخدّ :ئهَ حٿ٨يَ اٿَ حٿ ،َٜ٬اًح حٍطلپ ٷزپ أڅ طِّٮ حٿ٘ڄْ.
كيػنِ ٫ڄَحڅ رن كْٜنً ،ٻخڅ ڃزٌٍٔح ،ٷخٽٓ :ؤٿض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٫ن ٚٛس حٿَؿپ ٷخ٫يح ،ٳٸخٽ( :اڅ ٛڀَ ٷخثڄخ ٳيٌ أٳ٠پً ،ڃن ٛڀَ ٷخ٫يح
ٳڀو نٜٲ أؿَ حٿٸخثڂً ،ڃن ٛڀَ نخثڄخ ٳڀو نٜٲ أؿَ حٿٸخ٫ي).
[]1066 ،1065
- 18رخدٚٛ :س حٿٸخ٫ي رخّٕڄخء.
- 1065كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنخ كْٔن حٿڄ٬ڀڂ٫ ،ن ٫زي
حهلل رن رَّيس :أڅ ٫ڄَحڅ رن كٜنً ،ٻخڅ ٍؿ ٚڃزٌٍٔحً ،ٷخٽ أرٌ ڃ٬ڄَ ڃَس ٫ن
٫ڄَحڅ ،ٷخٽ:
ٓؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٚٛس حٿَؿپ ًىٌ ٷخ٫ي ،ٳٸخٽ( :ڃن ٛڀَ
ٷخثڄخ ٳيٌ أٳ٠پً ،ڃن ٛڀَ ٷخ٫يح ٳڀو نٜٲ أؿَ حٿٸخثڂً ،ڃن ٛڀَ نخثڄخ ٳڀو
نٜٲ أؿَ حٿٸخ٫ي).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :نخثڄخ ٫نيُ ڃ٤٠ـ٬خ ىخ ىنخ.
[ٍ]1064 :
- 19رخد :اًح ٿڂ ّ٤ٶ ٷخ٫يح ٛڀَ ٫ڀَ ؿنذ.
ًٷخٽ ٤٫خء :اڅ ٿڂ ّٸيٍ أڅ ّظلٌٽ اٿَ حٿٸزڀش ٛڀَ كْغ ٻخڅ ًؿيو.
- 1066كيػنخ ٫زيحڅ٫ ،ن ٫زي حهلل٫ ،ن ارَحىْڂ رن ٣يڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حٿلْٔن
حٿڄټظذ٫ ،ن حرن رَّيس٫ ،ن ٫ڄَحڅ رن كْٜن ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخنض رِ رٌحَْٓ ،ٳٔؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿٜٚس ،ٳٸخٽٛ( :پ
ٷخثڄخ ،ٳبڅ ٿڂ طٔظ ٪٤ٳٸخ٫يح ،ٳبڅ ٿڂ طٔظ ٪٤ٳ٬ڀَ ؿنذ).
[ٍ]1064 :
- 20رخد :اًح ٛڀَ ٷخ٫يح ،ػڂ ٛق ،أً ًؿي هٴش ،طڄڂ ڃخ رٸِ.
ًٷخٽ حٿلٔن :اڅ ٗخء حٿڄَّٛ ٞڀَ ٍٻ٬ظْن ٷخثڄخ ًٍٻ٬ظْن ٷخ٫يح.
- 1068/1067كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س،
٫ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،أځ حٿڄئڃنْن ،أنيخ أهزَطو:
أنيخ ٿڂ طَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٚٛس حٿڀْپ ٷخ٫يح ٷ ٢كظَ أٓن،
ٳټخڅ ّٸَأ ٷخ٫يح ،كظَ اًح أٍحى أڅ َّٻ ٪ٷخځ ،ٳٸَأ نلٌح ڃن ػٚػْن آّش أً أٍرْ٬ن
آّش ،ػڂ ٍٻ.٪
( - )1068كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ِّّيً ،أرِ
حٿن ،َ٠ڃٌٿَ ٫ڄَ رن ٫زْي حهلل٫ ،ن أرِ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫خث٘ش أځ
حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ ؿخٿٔخ ،ٳْٸَأ ًىٌ ؿخٿْ ،ٳبًح رٸِ
ڃن ٷَحءطو نلٌ ڃن ػٚػْن أً أٍرْ٬ن آّش ٷخځ ،ٳٸَأىخ ًىٌ ٷخثڂ ،ػڂ َّٻ ،٪ػڂ ٓـي،
ّٴ٬پ ٳِ حٿَٻ٬ش حٿؼخنْش ڃؼپ ًٿٺ ،ٳبًح ٷٚٛ َ٠طو ن :َ٨ٳبڅ ٻنض ّٸ َ٨طليع
- ۲۵أتىاب انرهجذ
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :حٿظيـي رخٿڀْپً ،ٷٌٿو ً ِ٫ؿپً{ :ڃن حٿڀْپ ٳظيـي رو نخٳڀش ٿٺ} /حَٓٙحء:
/79
- 1069كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن أرِ ڃٔڀڂ،
٫ن ٣خًّٓ :ڄ ٪حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷخځ ڃن حٿڀْپ ّظيـي ٷخٽ( :حٿڀيڂ ٿٺ حٿلڄي ،أنض
ٷْڂ حٿٔڄخًحص ًحًٍٕ ٝڃن ٳْينً ،ٿٺ حٿلڄي ،ٿٺ ڃڀٺ حٿٔڄٌحص ًحًٍٕ ٝڃن
ٳْينً ،ٿٺ حٿلڄي_ أنض ڃڀٺ حٿٔڄٌحص ًحًٍٕ ،ٝٿٺ حٿلڄي ،أنض حٿلٶ٫ًً ،يٹ
حٿلٶً ،ٿٸخإٹ كٶً ،ٷٌٿٺ كٶً ،حٿـنش كٶً ،حٿنخٍ كٶً ،حٿنزٌْڅ كٶً ،ڃلڄي
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كٶً ،حٿٔخ٫ش كٶ ،حٿڀيڂ ٿٺ أٓڀڄضً ،رٺ آڃنض٫ً ،ڀْٺ
طٌٻڀضً ،اٿْٺ أنزضً ،رٺ هخٛڄضً ،اٿْٺ كخٻڄض ،ٳخٯٴَ ٿِ ڃخ ٷيڃض ًڃخ أهَص،
ًڃخ أٍَٓص ًڃخ أ٫ڀنض ،أنض حٿڄٸيځً ،أنض حٿڄئهَ ٙ ،اٿو ا ٙأنض ،أً ٙ :اٿو
ٯَْٹ).
ٷخٽ ٓٴْخڅًُ :حى ٫زي حٿټَّڂ أرٌ أڃْش ًٙ( :كٌٽ ً ٙٷٌس ا ٙرخهلل) .ٷخٽ ٓٴْخڅ :ٷخٽ
ٓڀْڄخڅ رن أرِ ڃٔڀڂٓ :ڄ٬و ڃن ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]7060 ،7004 ،6951 ،6950 ،5958
- 2رخد :ٳ٠پ ٷْخځ حٿڀْپ.
- 1070كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنخ ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنخ ڃ٬ڄًَ .كيػنِ
ڃلڄٌى ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن أرْو
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿَؿپ ٳِ كْخس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٍأٍ ٍإّخ ،ٳؤٷٜيخ ٫ڀَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳظڄنْض أڅ أٍٍ ٍإّخ ٳؤٷٜيخ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻنض ٯٚڃخ ٗخرخً ،ٻنض أنخځ ٳِ حٿڄٔـي ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳَأّض ٳِ حٿنٌځ ٻؤڅ ڃڀټْن أهٌحنِ ٳٌىزخ رِ حٿَ حٿنخٍ ،ٳبًح ىِ ڃٌّ٤ش
ٻ ِ٤حٿزجًَ ،اًح ٿيخ ٷَنخڅً ،اًح ٳْيخ أنخّ ٷي َ٫ٳظيڂ ،ٳـ٬ڀض أٷٌٽ :أ ًٌ٫رخهلل ڃن
حٿنخٍ ،ٷخٽ :ٳڀٸْنخ ڃڀٺ آهَ ،ٷخٽ ٿِ :ٿڂ طَ .٩ٳٸٜٜظيخ ٫ڀَ كٴٜش ،ٳٸٜظيخ
كٴٜش ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :ن٬ڂ حٿَؿپ ٫زي حهلل ،ٿٌ ٻخڅ
ّٜڀِ ڃن حٿڀْپ) .ٳټخڅ ر٬ي ّ ٙنخځ ڃن حٿڀْپ ا ٙٷڀْ.ٚ
[ٍ]429 :
- 3رخدٌ٣ :ٽ حٿٔـٌى ٳِ ٷْخځ حٿڀْپ.
- 1071كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س :أڅ
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أهزَطو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ اكيٍ َ٘٫س ٍٻ٬ش ،ٻخنض طڀٺ
ٚٛطؤّ ،ـي حٿٔـيس ڃن ًٿٺ ٷيٍ ڃخ ّٸَأ أكيٻڂ هڄْٔن آّش ٷزپ أڅ َّٳٍ ٪أٓو،
ًَّٻٍ ٪ٻ٬ظْن ٷزپ حٿٴـَ ،ػڂ ّ٤٠ـ٫ ٪ڀَ ٗٸو حّٕڄن ،كظَ ّؤطْو حٿڄنخىُ
ٿڀٜٚس.
[ٍ]1096 ،949 :
- 4رخد :طَٹ حٿٸْخځ ٿڀڄَّ.ٞ
- 1073 /1072كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٌٕٓى ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿنيرخ
ّٸٌٽ:
حٗظټَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڂ ّٸڂ ٿْڀش أً ٿْڀظْن.
( - )1073كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ ٷخٽ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٌٕٓى رن ٷْْ٫ ،ن
ؿنيد رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حكظزْ ؿزَّپ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٿض حڃَأس
ڃن ٷَّٖ :أر٤ؤ ٫ڀْو ْٗ٤خنو ،ٳنِٿضً{ :حٿ٠لَ ًحٿڀْپ اًح ٓـَ .ڃخ ًى٫ٺ ٍرٺ
ًڃخ ٷڀَ}.
[]4698 ،4668 ،4667
- 5رخد :طلَّ ٞحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٚٛس حٿڀْپ ًحٿنٌحٳپ ڃن ٯَْ
اّـخد.
ًَ٣ٵ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخ٣ڄش ً٫ڀْخ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ ٿْڀش ٿڀٜٚس.
[ٍ]1075 :
- 1074كيػنخ حرن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ىني
رنض حٿلخٍع٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٓظْٸ ٦ٿْڀش ،ٳٸخٽٓ( :زلخڅ حهلل ،ڃخًح أنِٽ حٿڀْڀش ڃن
حٿٴظنش ،ڃخًح أنِٽ ڃن حٿوِحثن ،ڃن ٌّٷٌٛ ٦حكذ حٿلـَحص؟ ّخٍد ٻخْٓش ٳِ حٿينْخ
٫خٍّش ٳِ حٓهَس).
[ٍ]115 :
- 1075كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڀِ رن
حٿلْٔن :أڅ حٿلْٔن رن ٫ڀِ أهزَه :أڅ ٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذ أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َ٣ٷو ًٳخ٣ڄش رنض حٿنزِ ٫ڀْو حٿٔٚځ ٿْڀش ،ٳٸخٽ:
(أ ٙطٜڀْخڅ) .ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أنٴٔنخ رْي حهلل ،ٳبًح ٗخء أڅ ّز٬ؼنخ ر٬ؼنخ،
ٳخنَٜٱ كْن ٷڀنخ ًٿٺ ًٿڂ َّؿ ٪اٿِ ْٗجخ ،ػڂ ٓڄ٬ظو ًىٌ ڃٌٽَ٠ّ ،د ٳوٌه،
ًىٌ ّٸٌٽً{ :ٻخڅ حٗنٔخڅ أٻؼَ ِٗء ؿي.}ٙ
[]7027 ،6915 ،4447
- 1076كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
اڅ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْي ٩حٿ٬ڄپً ،ىٌ ّلذ أڅ ّ٬ڄپ رو ،هْ٘ش
أڅ ّ٬ڄپ رو حٿنخّ ٳْٴَ٫ ٝڀْيڂً ،ڃخ ٓزق ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓزلش
حٿ٠لَ ٷً ،٢انِ ٕٓزليخ.
[]1123
- 1077كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ًحص ٿْڀش ٳِ حٿڄٔـي ،ٳٜڀَ رٜٚطو نخّ،
ػڂ ٛڀَ ڃن حٿٸخرڀش ،ٳټؼَ حٿنخّ ،ػڂ حؿظڄٌ٬ح ڃن حٿڀْڀش حٿؼخٿؼش أً حٿَحر٬ش ،ٳڀڂ ّوَؽ
اٿْيڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ أٛزق ٷخٽ( :ٷي ٍأّض حٿٌُ ٛن٬ظڂً ،ٿڂ
ّڄن٬نِ ڃن حٿوًَؽ اٿْټڂ ا ٙأننِ هْ٘ض أڅ طٴَ٫ ٝڀْټڂ)ًً .ٿٺ ٳِ ٍڃ٠خڅ.
[ٍ]696 :
- 6رخد :ٷْخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ طَځ ٷيڃخه.
ًٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :كظَ طظٴ َ٤ٷيڃخه.
[ًٍ ]4557 :حٿٴ ٌٍ٤حٿ٘ٸٌٵ{ .حنٴَ٤ص} /حٙنٴ٤خٍ :/1 :حن٘ٸض.
- 1078كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ڃٔ٫ ،َ٬ن ُّخى ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿڄَْٰس ٍ ِٟحهلل
٫نو ّٸٌٽ:
اڅ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْٸٌځ ٿْٜڀِ كظَ طَځ ٷيڃخه ،أً ٓخٷخه .ٳْٸخٽ ٿو،
ٳْٸٌٽ( :أٳ ٚأٻٌڅ ٫زيح ٗټٌٍح).
[]6106 ،4556
- 7رخد :ڃن نخځ ٫ني حٿٔلَ.
- 1079كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ :أڅ
٫ڄًَ رن أًّ أهزَه :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿو( :أكذ حٿٜٚس اٿَ حهلل ٚٛس ىحًى ٫ڀْو
حٿٔٚځً ،أكذ حٿْٜخځ اٿَ حهلل ْٛخځ ىحًىً ،ٻخڅ ّنخځ نٜٲ حٿڀْپ ًّٸٌځ ػڀؼوًّ ،نخځ
ٓيٓوًٌّٜ ،ځ ٌّڃخ ًّٴٌّ َ٤ڃخ).
[،4767 ،4765 ،3238 - 3236 ،1879 - 1873 ،1102 ،1101
]5921 ،5783 ،4903
- 1081/1080كيػنِ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن أٗ٬غٓ :ڄ٬ض
أرِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃًَٔٷخ ٷخٽٓ :ؤٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أُ حٿ٬ڄپ ٻخڅ أكذ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٿض :حٿيحثڂ ،ٷڀض :ڃظَ ٻخڅ
ّٸٌځ؟ ٷخٿضّ :ٸٌځ اًح ٓڄ ٪حٿٜخٍم.
( - )1081كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ ٷخٽ :أهزَنخ أرٌ حٕكٌ٫ ،ٙن حٕٗ٬غ ٷخٽ :اًح
ٓڄ ٪حٿٜخٍم ٷخځ ٳٜڀَ.
[]6097 ،6096
- 1082كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي ٷخٽً :ٻَ أرِ ٫ن
أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ڃخ أٿٴخه حٿٔلَ ٫نيُ ا ٙنخثڄخ .ط٬نِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 8رخد :ڃن طٔلَ ٳڀڂ ّنڂ كظَ ٛڀَ حٿٜزق.
- 1083كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنخ ًٍف ٷخٽ :كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًُّي رن ػخرض ٍ ِٟحهلل ٫نو طٔلَح ،ٳڀڄخ ٳَٯخ
ڃن ٓلٌٍىڄخ ٷخځ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حٿٜٚس ٳٜڀَ.
ٷڀنخ ٕنْ :ٻڂ ٻخڅ رْن ٳَحٯيڄخ ڃن ٓلٌٍىڄخ ًىهٌٿيڄخ ٳِ حٿٜٚس؟ ٷخٽ :ٻٸيٍ ڃخ
ّٸَأ حٿَؿپ هڄْٔن آّش.
[ٍ]551 :
- 9رخدٌ٣ :ٽ حٿٸْخځ ٳِ ٚٛس حٿڀْپ.
- 1084كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ،
٫ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽٛ :ڀْض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش ،ٳڀڂ ِّٽ
ٷخثڄخ كظَ ىڄڄض رؤڃَ ٌٓء .ٷڀنخً :ڃخ ىڄڄض؟ ٷخٽ :ىڄڄض أڅ أٷ٬ي ًأًٍ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 1085كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنخ هخٿي رن ٫زي حهلل٫ ،ن كْٜن٫ ،ن أرِ
ًحثپ٫ ،ن كٌّٴش ٍ ِٟححهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٷخځ ٿڀظيـي ڃن حٿڀْپ ٌّٙ٘ ،ٳخه رخٿٌٔحٹ.
[ٍ]242 :
- 10رخد :ٻْٲ ٻخڅ ٚٛس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻڂ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ڃن حٿڀْپ.
- 1086كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٓخٿڂ رن
٫زي حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
اڅ ٍؿ ٚٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٻْٲ ٚٛس حٿڀْپ :ٷخٽ( :ڃؼنَ ڃؼنَ ،ٳبًح هٴض حٿٜزق
ٳؤًطَ رٌحكيس).
[ٍ]450 :
- 1087كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ؿڄَس٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخنض ٚٛس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػٚػش َ٘٫س ٍٻ٬ش٬ّ ،نِ رخٿڀْپ.
[ٍ]947 :
- 1089/1088كيػنخ آلٶ ٷخٽ :كيػنخ ٫زْي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ آَحثْپ٫ ،ن أرِ
كْٜن٫ ،ن ّلَْ رن ًػخد٫ ،ن ڃًَٔٵ ٷخٽ:
ٓؤٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ٫ ،ن ٚٛس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڀْپ،
ٳٸخٿضٓ :زً ٪طًٔ ٪اكيٍ َ٘٫سٍ ًٌٍٓ ،ٻ٬ظِ حٿٴـَ.
( - )1089كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ ٷخٽ :أهزَنخ كن٨ڀش٫ ،ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ڃن حٿڀْپ ػٚػش َ٘٫س ٍٻ٬ش ،ڃنيخ حٿٌطَ
ًٍٻ٬ظخ حٿٴـَ.
[ٍ]949 :
- 11رخد :ٷْخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڀْپ ًنٌڃوً ،ڃخ نٔن ڃن ٷْخځ حٿڀْپ.
ًٷٌٿو ط٬خٿَ {ّخ أّيخ حٿڄِڃپ .ٷڂ حٿڀْپ ا ٙٷڀْ .ٚنٜٴو أً أنٸ ٚڃنو ٷڀْ .ٚأً ُى
٫ڀْو ًٍطپ حٿٸَآڅ طَطْ .ٚانخ ٓنڀٸِ ٫ڀْٺ ٷٌ ٙػٸْ .ٚاڅ نخٗجش حٿڀْپ ىِ أٗي ً٣خء
ًأٷٌځ ٷْ .ٚاڅ ٿٺ ٳِ حٿنيخٍ ٓزلخ / }ٌّٚ٣حٿڄِڃپ./7 - 1 :
ً ٷٌٿو٫{ :ڀڂ أڅ ٿن طلٌٜه ٳظخد ٫ڀْټڂ ٳخٷَإًح ڃخ طَْٔ ڃن حٿٸَآڅ ٫ڀڂ أڅ ْٓټٌڅ
ڃنټڂ ڃًَ َٟآهًَڅ َّ٠رٌڅ ٳِ حٍّٕ ٝزظٌٰڅ ڃن ٳ٠پ حهلل ًآهًَڅ ّٸخطڀٌڅ
ٳِ ٓزْپ حهلل ٳخٷَإًح ڃخ طَْٔ ڃنو ًأٷْڄٌح حٿٜٚس ًآطٌ حٿِٻخس ًأٷٌَٟح حهلل ٷَٟخ
كٔنخ ًڃخ طٸيڃٌح ٕنٴٔټڂ ڃن هَْ طـيًه ٫ني حهلل ىٌ هَْح ًأ٨٫ڂ أؿَح} /حٿڄِڃپ:
./20
ٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ن٘ؤ :ٷخځ ،رخٿلزْ٘ش٣ً" .خء" ٷخٽ :ڃٌح٣ؤس حٿٸَآڅ،
أٗي ڃٌحٳٸش ٿٔڄ٬و ًرَٜه ًٷڀزو{ .ٿٌْح٣جٌح} /حٿظٌرش :/37 :ٿٌْحٳٸٌح.
- 1090كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن كڄْي :أنو
ٓڄ ٪أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴ َ٤ڃن
حٿ٘يَ كظَ ن٨ن أڅ ٌّٜ ٙځ ڃنوًٌّٜ ،ځ كظَ ن٨ن أڅ ّ ٙٴ َ٤ڃنو ْٗجخً ،ٻخڅ
ٙط٘خء أڅ طَحه ڃن حٿڀْپ ڃٜڀْخ اٍ ٙأّظو ًٙ ،نخثڄخ اٍ ٙأّظو.
طخر٬و ٓڀْڄخڅ ًأرٌ هخٿي حٕكڄَ٫ ،ن كڄْي.
[]1872 ،1871
- 12رخد٫ :ٸي حٿْ٘٤خڅ ٫ڀَ ٷخٳْش حٿَأّ اًح ٿڂ ّٜپ رخٿڀْپ.
- 1091كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ ُنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ّ٬ٸي حٿْ٘٤خڅ ٫ڀَ ٷخٳْش ٍأّ أكيٻڂ اًح ىٌ نخځ ػٚع ٫ٸيَ٠ّ ،د ٻپ ٫ٸيس:
٫ڀْٺ ٿْپ ٌّ٣پ ٳخٍٷي ،ٳبڅ حٓظْٸ ٦ٳٌٻَ حهلل حنلڀض ٫ٸيس ،ٳبڅ طٌٟؤ حنلڀض ٫ٸيس،
ٳبڅ ٛڀَ حنلڀض ٫ٸيس ،ٳبٛزق نْ٘٤خ ْ٣ذ حٿنٴًْ ،ا ٙأٛزق هزْغ حٿنٴْ
ٻٔٚڅ).
[]3096
- 1092كيػنخ ڃئڃپ رن ى٘خځ ٷخٽ :كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنخ ٌ٫ٱ ٷخٽ :كيػنخ
أرٌ ٍؿخء ٷخٽ :كيػنخ ٓڄَس رن ؿنيد ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿَإّخ ،ٷخٽ( :أڃخ حٿٌُ ّؼڀٮ ٍأٓو رخٿلـَ ،ٳبنو
ّؤهٌ حٿٸَآڅ ٳَْٳ٠وًّ ،نخځ ٫ن حٿٜٚس حٿڄټظٌرش).
[ٍ]809 :
- 13رخد :اًح نخځ ًٿڂ ّٜپ رخٽ حٿْ٘٤خڅ ٳِ أًنو.
- 1093كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ أرٌ حٕكٌ ٙٷخٽ :كيػنخ ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ ًحثپ،
٫ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ًٻَ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍؿپ ،ٳٸْپ :ڃخ ُحٽ نخثڄخ كظَ أٛزق ،ڃخ ٷخځ
اٿَ حٿٜٚس ،ٳٸخٽ( :رخٽ حٿْ٘٤خڅ ٳِ أًنو).
[]3097
- 14رخد :حٿي٫خء ًحٿٜٚس ڃن آهَ حٿڀْپ.
ًٷخٽ حهلل ً ِ٫ؿپ{ :ٻخنٌح ٷڀْ ٚڃن حٿڀْپ ڃخ ّيـٌ٬څ} :أُ ڃخ ّنخڃٌڅً{ .رخٕٓلخٍ
ىڂ ّٔظٰٴًَڅ} /حٿٌحٍّخص./18 - 17 :
- 1094كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أرِ ٓڀڄشً ،أرِ
٫زي حهلل حٕٯَ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٷخٽ:
(ّنِٽ ٍرنخ طزخٍٹ ًط٬خٿَ ٻپ ٿْڀش اٿَ حٿٔڄخء حٿينْخ ،كْن ّزٸَ ػڀغ حٿڀْپ حٓهَ،
ّٸٌٽ :ڃن ّيٌ٫نِ ٳؤٓظـْذ ٿو ،ڃن ّٔؤٿنِ ٳؤْ٤٫و ،ڃن ّٔظٰٴَنِ ٳؤٯٴَ ٿو).
[]7056 ،5962
- 15رخد :ڃن نخځ أًٽ حٿڀْپ ًأكْخ آهَه.
ًٷخٽ ٓڀڄخڅ ٕرِ حٿيٍىحء ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :نڂ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ڃن آهَ حٿڀْپ ،ٷخٽ :ٷڂ.
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٛ( :يٵ ٓڀڄخڅ).
[ٍ]1867 :
- 1095كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زشً .كيػنِ ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ
آلٶ٫ ،ن حٌٕٓى ٷخٽ:
ٓؤٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ٻْٲ ٚٛس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڀْپ؟ .ٷخٿض:
ٻخڅ ّنخځ أًٿوًّ ،ٸٌځ آهَه ،ٳْٜڀِ ػڂ َّؿ ٪اٿَ ٳَحٗو ،ٳبًح أًڅ حٿڄئًڅ ًػذ ،ٳبڅ
ٻخڅ رو كخؿش حٯظٔپً ،ا ٙطٌٟؤ ًهَؽ.
- 16رخد :ٷْخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڀْپ ٳِ ٍڃ٠خڅ ًٯَْه.
- 1096كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي
حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن أنو أهزَه:
أنو ٓؤٽ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ٻْٲ ٻخنض ٚٛس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳِ ٍڃ٠خڅ؟ ٳٸخٿض :ڃخ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ِّّي ٳِ ٍڃ٠خڅ ًٙ
ٳِ ٯَْه ٫ڀَ اكيٍ َ٘٫س ٍٻ٬شّٜ ،ڀِ أٍر٬خ ،ٳ ٚطٔپ ٫ن كٔنين ًٌ٣ٿين ،ػڂ
ّٜڀِ أٍر٬خ ،ٳ ٚطٔپ ٫ن كٔنين ًٌ٣ٿين ،ػڂ ّٜڀِ ػٚػخ .ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳٸڀضّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،أطنخځ ٷزپ أڅ طٌطَ؟ .ٳٸخٽّ( :خ ٫خث٘ش ،اڅ ْ٫نِ طنخڃخڅ ًّ ٙنخځ ٷڀزِ).
[ً ،3376 ،1909حن]1071 :َ٨
- 1097كيػنخ ڃلڄي رن ححٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ
أرِ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ڃخ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٳِ ِٗء ڃن ٚٛس حٿڀْپ ؿخٿٔخ ،كظَ اًح
ٻزَ ٷَأ ؿخٿٔخ ،ٳبًح رٸِ ٫ڀْو ڃن حٿٌٍٔس ػٚػٌڅ أً أٍرٌ٬څ آّش ٷخځ ،ٳٸَأىن ػڂ
ٍٻ.٪
[ٍ]1067 :
- 17رخد :ٳ٠پ حٿ٤يٌٍ رخٿڀْپ ًحٿنيخًٍ ،ٳ٠پ حٿٜٚس ر٬ي حٿٌٌٟء رخٿڀْپ
ًحٿنيخٍ.
- 1098كيػنخ آلٶ رن ن :َٜكيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن أرِ كْخڅ٫ ،ن أرِ ٍُ٫ش،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿزٚٽ ٫ني ٚٛس حٿٴـَّ( :خ رٚٽ ،كيػنِ رؤٍؿَ
٫ڄپ ٫ڄڀظو ٳِ حٗٓٚځ ،ٳبنِ ٓڄ٬ض ىٱ ن٬ڀْٺ رْن ّيُ ٳِ حٿـنش) .ٷخٽ :ڃخ ٫ڄڀض
٫ڄ ٚأٍؿَ ٫نيُ :أنِ ٿڂ أط٤يَ ٣يٌٍح ،ٳِ ٓخ٫ش ٿْپ أً نيخٍ ،اٛ ٙڀْض رٌٿٺ
حٿ٤يٌٍ ڃخ ٻظذ ٿِ أڅ أٛڀِ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ىٱ ن٬ڀْٺ٬ّ ،نِ طلَّٺ.
- 18رخد ڃخ ّټَه ڃن حٿظ٘يّي ٳِ حٿ٬زخىس.
- 1099كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳبًح كزپ ڃڄيًى رْن حٿٔخٍّظْن ،ٳٸخٽ( :ڃخ ىٌح
حٿلزپ) .ٷخٿٌح :ىٌح كزپ ٿِّنذ ،ٳبًح ٳظَص ط٬ڀٸض .ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
( ،ٙكڀٌه ،ٿْٜپ أكيٻڂ ن٘خ٣و ،ٳبًح ٳظَ ٳڀْٸ٬ي).
- 1100ٷخٽً :ٷخٽ٫ :زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخنض ٫نيُ حڃَأس ڃن رنِ أٓي ،ٳيهپ ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ:
(ڃن ىٌه) .ٷڀض :ٳٚنش ٙ ،طنخځ رخٿڀْپ ،طٌٻَ ڃن ٚٛطيخ ،ٳٸخٽ( :ڃو٫ ،ڀْټڂ ڃخ
طْ٤ٸٌڅ ڃن حٕ٫ڄخٽ ،ٳبڅ حهلل ّ ٙڄپ كظَ طڄڀٌح).
[ٍ]43 :
- 19رخد :ڃخ ّټَه ڃن طَٹ ٷْخځ حٿڀْپ ٿڄن ٻخڅ ّٸٌڃو.
- 1102/1101كيػنخ ٫زخّ رن حٿلْٔن :كيػنخ ڃزَ٘٫ ،ن حًًُٕ .ِ٫كيػنِ
ڃلڄي رن ڃٸخطپ أرٌ حٿلٔن ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل ،أهزَنخ حًُٕ ِ٫ٷخحٽ :كيػنِ ّلَْ
رن أرِ ٻؼَْ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ
رن حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ ٫زي حهلل ٙ ،طټن ڃؼپ ٳٚڅ ،ٻخڅ ّٸٌځ
حٿڀْپ ٳظَٹ ٷْخځ حٿڀْپ).
ًٷخٽ ى٘خځ :كيػنخ حرن أرِ حٿَّ٘٬ن :كيػنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ٫ ،ن ٫ڄَ
حرن حٿلټڂ رن ػٌرخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٓڀڄش :ڃؼڀو.
ًٻخنٌح ِّ ٙحٿٌڅ ّٸٌٜڅ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿَإّخ :أنيخ ٳِ حٿڀْڀش
حٿٔخر٬ش ڃن حٿ َ٘٬حًٕحهَ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍٍ ٍإّخٻڂ ٷي
طٌح٣ض ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ،ٳڄن ٻخڅ ڃظلَّيخ ٳڀْظلَىخ ڃن حٿ َ٘٬حًٕحهَ).
[ٍ]429:
- 21رخد :حٿڄيحًڃش ٫ڀَ ٍٻ٬ظِ حٿٴـَ.
- 1106كيػنخ ٫زي حهلل رن ِّّي :كيػنخ ْٓ٬ي ،حرن أرِ أٌّد ،ٷخٽ :كيػنِ ؿ٬ٴَ رن
ٍرْ٬ش٫ ،ن َ٫حٹ رن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٘٬خء ،ػڂ ٛڀَ ػڄخنِ ٍٻ٬خصًٍ ،ٻ٬ظْن ؿخٿٔخ،
ًٍٻ٬ظْن رْن حٿنيحءّنً ،ٿڂ ّټن ّي٫يڄخ أريح.
- 22رخد :حٿ٠ـ٬ش ٫ڀَ حٿ٘ٶ حّٕڄن ر٬ي ٍٻ٬ظِ حٿٴـَ.
- 1107كيػنخ ٫زي حهلل رن ِّّي :كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ أٌّد ٷخٽ :كيػنِ أرٌ حٌٕٓى،
٫ن ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٛڀَ ٍٻ٬ظِ حٿٴـَ ح٤ٟـ٫ ٪ڀَ ٗٸو حّٕڄن.
[ٍ]949 :
- 23رخد :ڃن طليع ر٬ي ٍٻ٬ظْن ًٿڂ ّ٤٠ـ.٪
- 1108كيػنخ رَ٘ رن حٿلټڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٓخٿڂ أرٌ حٿن٫ ،َ٠ن أرِ
ٓڀڄش٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٛڀَ :ٳبڅ ٻنض ڃٔظْٸ٨ش كيػنًِ ،اٙ
ح٤ٟـ ٪كظَ ّئًڅ رخٿٜٚس.
[ٍ]1067 :
- ۲۶أتىاب انرطىع
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿظ ٩ٌ٤ڃؼنَ ڃؼنَ.
[ٍ]888 :
- 1114كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ ٷخٽ :كيػنخ ْٓٲٓ :ڄ٬ض ڃـخىيح ّٸٌٽ:
أطِ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٳِ ڃنِٿو ،ٳٸْپ ٿو :ىٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷي ىهپ حٿټ٬زش ،ٷخٽ :ٳؤٷزڀض ،ٳؤؿي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي هَؽ،
ًأؿي رٚٽ ٫ني حٿزخد ٷخثڄخ ،ٳٸڀضّ :خ رٚٽٛ ،ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳِ حٿټ٬زش؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷڀض :ٳؤّن؟ ٷخٽ :رْن ىخطْن حٌٕٓ٤حنظْن ،ػڂ هَؽ ٳٜڀَ
ٍٻ٬ظْن ٳِ ًؿو حٿټ٬زش.
[ٍ]1124 :
ًٷخٽ ٫ظزخڅ :ٯيح ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
ر٬ي ڃخ حڃظي حٿنيخًٍٛ ،ٴٴنخ ًٍحءه ٳَٻٍ ٪ٻ٬ظْن.
[ٍ]414 :
- 2رخد :حٿليّغ ٬ّ -نِ -ر٬ي ٍٻ٬ظِ حٿٴـَ.
- 1115كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :ٷخٽ أرٌ حٿن :َ٠كيػنِ أرِ٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ ٍٻ٬ظْن ،ٳبڅ ٻنض ڃٔظْٸ٨ش كيػنًِ ،اٙ
ح٤ٟـ.٪
ٷڀض ٿٔٴْخڅ :ٳبڅ ر٠٬يڂ ًَّّوٍ :ٻ٬ظِ حٿٴـَ؟ .ٷخٽ ٓٴْخڅ :ىٌ ًحٹ.
[ٍ]1067 :
- 3رخد :ط٬خىي ٍٻ٬ظِ حٿٴـًَ ،ڃن ٓڄخىڄخ ط٫ٌ٤خ.
- 1116كيػنخ رْخڅ رن ٫ڄًَ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي :كيػنخ حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٤٫خء،
٫ن ٫زْي رن ٫ڄَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٿڂ ّټن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ ،ڀَ ِٗء ڃن حٿنٌحٳپ ،أٗي ڃنو ط٬خىيح ٫ڀَ
ٍٻ٬ظِ حٿٴـَ.
[ٍ]949 :
- 4رخد :ڃخ ّٸَأ ٳِ ٍٻ٬ظِ حٿٴـَ.
- 1118/1117كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س،
٫ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّٜڀِ رخٿڀْپ ػٚع َ٘٫س ٍٻ٬ش ،ػڂ ّٜڀِ ،اًح ٓڄ ٪حٿنيحء رخٿٜزقٍ ،ٻ٬ظْن
هٴْٴظْن.
( - )1118كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ ٷخٽ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن
ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫ڄظو ٫ڄَس٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ٻخڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ (ف)ً .كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ ّلَْ،
ىٌ حرن ْٓ٬ي٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫ڄَس٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ
ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّوٴٲ حٿَٻ٬ظْن حٿڀظْن ٷزپ ٚٛس حٿٜزق ،كظَ انِ
ٕٷٌٽ :ىپ ٷَأ رؤځ حٿټظخد.
[ٍ]949 :
- 5رخد :حٿظ ٩ٌ٤ر٬ي حٿڄټظٌرش.
- 1119كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :أهزَنخ نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٛڀْض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٓ :ـيطْن ٷزپ حٿ٨يًَٓ ،ـيطْن ر٬ي حٿ٨يَ،
ًٓـيطْن ر٬ي حٿڄَٰدًٓ ،ـيطْن ر٬ي حٿ٘٬خءًٓ ،ـيطْن ر٬ي حٿـڄ٬ش ،ٳؤڃخ حٿڄَٰد
ًحٿ٘٬خء ٳٴِ رْظو.
ًكيػنِ أهظِ كٴٜش :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٜڀِ ٓـيطْن هٴْٴظْن
ر٬ي ڃخ ّ٤ڀ ٪حٿٴـًَ ،ٻخنض ٓخ٫ش ٙأىهپ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْيخ.
ًٷخٽ حرن حٿِنخى٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ :٪ر٬ي حٿ٘٬خء ٳِ أىڀو.
طخر٬و ٻؼَْ رن ٳَٷيً ،أٌّد٫ ،ن نخٳ.٪
[ٍ]895 ،593 :
- 6رخد :ڃن ٿڂ ّظ ٩ٌ٤ر٬ي حٿڄټظٌرش.
- 1120كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ
حٿ٘٬ؼخء ؿخرَح ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٛڀْض ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ػڄخنْخ ؿڄْ٬خًٓ .ز٬خ ؿڄْ٬خ.
ٷڀضّ :خ أرخ حٿ٘٬ؼخء ،أ٧نو أهَ حٿ٨يَ ً٫ـپ حٿ٫ً ،َٜ٬ـپ حٿ٘٬خء ًأهَ حٿڄَٰد؟
ٷخٽً :أنخ أ٧نو.
[ٍ]518 :
- 7رخدٚٛ :س حٿ٠لَ ٳِ حٿٔٴَ.
- 1121كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن طٌرش٫ ،ن ڃٌٍٵ ٷخٽ:
ٷڀض ٙرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أطٜڀِ حٿ٠لَ؟ ٷخٽ ،ٙ :ٷڀض :ٳ٬ڄَ؟ ٷخٽ،ٙ :
ٷڀض :ٳؤرٌ رټَ؟ ٷخٽ ،ٙ :ٷڀض :ٳخٿنزِ ؟ ٷخٽ ٙ :اهخٿو.
- 1122كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃَس ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حٿَكڄن رن
أرِ ٿْڀَ ّٸٌٽ:
ڃخ كيػنخ أكي أنو ٍأٍ حٿنزِ ّٜڀِ حٿ٠لَ ٯَْ أځ ىخنَء ،ٳبنيخ ٷخٿض :اڅ حٿنزِ
ىهپ رْظيخ ٌّځ ٳظق ڃټش ،ٳخٯظٔپًٛ ،ڀَ ػڄخنِ ٍٻ٬خص ،ٳڀڂ أٍ ٚٛس ٷ ٢أهٲ
ڃنيخ ،ٯَْ أنو ّظڂ حٿَٻًٌ ٩حٿٔـٌى.
[ٍ]1052 :
- 8رخد :ڃن ٿڂ ّٜپ حٿ٠لًٍَ ،آه ًحٓ٬خ.
- 1123كيػنخ آىځ ٷخٽ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ڃخ ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓزق ٓزلش حٿ٠لًَ ،انِ ٕٓزليخ.
[ٍ]1076 :
- 9رخدٚٛ :س حٿ٠لَ ٳِ حٿل.َ٠
ٷخٿو ٫ظزخڅ رن ڃخٿٺ٫ ،ن حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]414 :
- 1124كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :أهزَنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫زخّ حٿـًََُّ ،ىٌ حرن
ٳًَم٫ ،ن أرِ ٫ؼڄخڅ حٿنييُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أًٛخنِ هڀْڀِ رؼٚع ٙ ،أى٫ين كظَ أڃٌصٌٛ :ځ ػٚػش أّخځ ڃن ٻپ ٗيَ،
ًٚٛس حٿ٠لًَ ،نٌځ ٫ڀَ ًطَ.
[ٍ]1880 :
- 1125كيػنخ ٫ڀِ رن حٿـ٬ي :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن أنْ رن َّٓن ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ
رن ڃخٿٺ حٕنٜخٍُ ٷخٽ:
ٷخٽ ٍؿپ ڃن حٕنٜخًٍ ،ٻخڅ ٟوڄخ ،ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :انِ ٙأٓظ٪ْ٤
حٿٜٚس ڃ٬ٺ .ٳٜن ٪ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٬٣خڃخ ،ٳي٫خه اٿَ رْظوً ،ن ٪٠ٿو
َ٣ٱ ك َْٜرڄخء ،ٳٜڀَ ٫ڀْو ٍٻ٬ظْن.
ًٷخٽ ٳٚڅ رن ٳٚڅ رن ؿخًٍى ٕنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّٜڀِ حٿ٠لَ؟ ٳٸخٽ :ڃخ ٍأّظو ٛڀَ ٯَْ ًٿٺ حٿٌْځ.
[ٍ]639 :
- 10رخد :حٿَٻ٬ظخڅ ٷزپ حٿ٨يَ.
- 1126كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
كٴ٨ض ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍ َ٘٫ٻ٬خصٍ :ٻ٬ظْن ٷزپ حٿ٨يًٍَ ،ٻ٬ظْن
ر٬يىخًٍ ،ٻ٬ظْن ر٬ي حٿڄَٰد ٳِ رْظوًٍ ،ٻ٬ظْن ر٬ي حٿ٘٬خء ٳِ رْظوًٍ ،ٻ٬ظْن ٷزپ
ٚٛس
حٿٜزق ،ٻخنض ٓخ٫ش ّ ٙيهپ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْيخ .كيػظنِ كٴٜش:
أنو ٻخڅ اًح أًڅ حٿڄئًڅ٣ً ،ڀ ٪حٿٴـَٛ ،ڀَ ٍٻ٬ظْن.
[ٍ]895 ،593 :
- 1127كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ارَحىْڂ رن ڃلڄي رن
حٿڄنظَ٘٫ ،ن أرْو ٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّ ٙي ٩أٍر٬خ ٷزپ حٿ٨يًٍَ ،ٻ٬ظْن ٷزپ حٿٰيحس.
طخر٬ش حرن حٿ٬يُ٫ً ،ڄًَ٫ ،ن ٗ٬زش.
حٿڄنخٳٸْن .ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳبڅ حهلل ٷي كَځ ٫ڀَ حٿنخٍ ڃن ٷخٽ:
ٙاٿو ا ٙحهللّ ،زظِٰ رٌٿٺ ًؿو حهلل) .ٷخٽ ڃلڄٌى :ٳليػظيخ ٷٌڃخ ،ٳْيڂ أرٌ أٌّد،
ٛخكذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳِ ٯًِطو حٿظِ طٌٳِ ٳْيخًِّّ ،ي رن
ڃ٬خًّش ٫ڀْيڂ رؤٍ ٝحٿًَځ ،ٳؤنټَىخ ٫ڀِ أرٌ أٌّد ،ٷخٽً :حهلل ڃخ أ٧ن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ڃخ ٷڀض ٷ .٢ٳټزَ ًٿٺ ٫ڀِ ،ٳـ٬ڀض هلل ٫ڀِ اڅ ٓڀڄنِ
كظَ أٷٴپ ڃن ٯًِطِ :أڅ أٓؤٽ ٫نيخ ٫ظزخڅ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،اڅ ًؿيطو كْخ
ٳِ ڃٔـي ٷٌڃو ،ٳٸٴڀض ،ٳؤىڀڀض رلـش أً ر٬ڄَس ،ػڂ َٓص كظَ ٷيڃض حٿڄيّنش،
ٳؤطْض رنِ ٓخٿڂ ،ٳبًح ٫ظزخڅ ْٗن أ٫ڄَ ّٜڀِ ٿٸٌڃو ،ٳڀڄخ ٓڀڂ ڃن حٿٜٚس ٓڀڄض
٫ڀْوً ،أهزَطو ڃن أنخ ،ػڂ ٓؤٿظو ٫ن ًٿٺ حٿليّغ ،ٳليػنْو ٻڄخ كيػنْو أًٽ ڃَس.
[ٍ]414 :
- 13رخد :حٿظ ٩ٌ٤ٳِ حٿزْض.
- 1131كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ رن كڄخى :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن أٌّد٫ً ،زْي حهلل٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(حؿ٬ڀٌح ٳِ رٌْطټڂ ڃن ٚٛطټڂ ًٙ ،طظوًٌىخ ٷزٌٍح).
طخر٬و ٫زي حٿٌىخد٫ ،ن أٌّد.
[ٍ]422 :
- 14رخد :ٳ٠پ حٿٜٚس ٳِ ڃٔـي ڃټش ًحٿڄيّنش.
- 1132كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن ٷِ٫ش
ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو أٍر٬خ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً ،ٻخڅ ٯِح ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػنظِ َ٘٫س ٯًِس( ،ف).
كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
( ٙط٘ي حٿَكخٽ ا ٙاٿَ ػٚػش ڃٔخؿي :حٿڄٔـي حٿلَحځً ،ڃٔـي حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂً ،ڃٔـي حٕٷ.)َٜ
[ٍ]1139 :
- 1133كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ ٷخٽ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن ٍرخف٫ً ،زْي حهلل
رن أرِ ٫زي حهلل حٕٯَ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٚٛس ٳِ ڃٔـيُ ىٌح هَْ ڃن أٿٲ ٚٛس ٳْڄخ ٌٓحه ،ا ٙحٿڄٔـي حٿلَحځ).
- 15رخد :ڃٔـي ٷزخء.
- 1134كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ حرن ٫ڀْش :أهزَنخ أٌّد٫ ،ن نخٳ:٪
أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٻخڅ ّٜ ٙڀِ ڃن حٿ٠لَ ا ٙٳِ ٌّڃْنٌّ :ځ ّٸيځ
رڄټش ،ٳبنو ٻخڅ ّٸيڃيخ ٟلَ ،ٳٌْ٤ٱ رخٿزْض ،ػڂ ّٜڀِ ٍٻ٬ظْن هڀٲ حٿڄٸخځًٌّ ،ځ
ّؤطِ ڃٔـي ٷزخء ،ٳبنو ٻخڅ ّؤطْو ٻپ ٓزض ،ٳبًح ىهپ حٿڄٔـي ٻَه أڅ ّوَؽ ڃنو كظَ
ّٜڀِ ٳْو .ٷخٽً :ٻخڅ ّليع :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ًٍِّه ٍحٻزخ
ًڃخْٗخ .ٷخٽً :ٻخڅ ّٸٌٽ :انڄخ أٛن ٪ٻڄخ ٍأّض أٛلخرِ ّٜنٌ٬څ ًٙ ،أڃن ٪أكيح
أڅ ّٜڀِ ٳِ أُ ٓخ٫ش ٗخء ڃن ٿْپ أً نيخٍ ،ٯَْ أڅ ٙطظلًَح ٣ڀٌ ٩حٿ٘ڄْ ًٙ
ٯًَريخ.
[ً ،6895 ،1136 ،1135حن]564 :َ٨
- 16رخد :ڃن أطَ ڃٔـي ٷزخء ٻپ ٓزض.
- 1135كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ٫زي حهلل رن
ىّنخٍ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّؤطِ ڃٔـي ٷزخء ٻپ ٓزض ،ڃخْٗخ ًٍحٻزخً .ٻخڅ ٫زي
حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٴ٬ڀو.
[ٍ]1134 :
- 17رخد :اطْخڅ ڃٔـي ٷزخء ڃخْٗخ ًٍحٻزخ.
- 1136كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّؤطِ ٷزخء ٍحٻزخ ًڃخْٗخ.
ُحى حرن نڄَْ :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ :٪ٳْٜڀِ ٳْو ٍٻ٬ظْن.
[ٍ]1134 :
- 18رخد :ٳ٠پ ڃخ رْن حٿٸزَ ًحٿڄنزَ.
- 1137كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ٫ ،ن
٫زخى رن طڄْڂ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ُّي حٿڄخُنِ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ڃخ رْن رْظِ ًڃنزَُ ًٍٟش ڃن ٍّخ ٝحٿـنش).
- 1138كيػنخ ڃٔيى ٫ن ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ هزْذ رن ٫زي حٿَكڄن،
٫ن كٴ ٚرن ٫خٛڂ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ڃخ رْن رْظِ ًڃنزَُ ًٍٟش ڃن ٍّخ ٝحٿـنشً ،ڃنزَُ ٫ڀَ كٌ.)ِٟ
[]6904 ،6216 ،1789
- 19رخد :ڃٔـي رْض حٿڄٸيّ.
- 1139كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺٓ ،ڄ٬ض ٷِ٫ش ڃٌٿَ ُّخى
ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نوّ :ليع رؤٍر٫ ٪ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳؤ٫ـزننِ ًآنٴننِ ،ٷخٽ ٙ( :طٔخٳَ حٿڄَأس ٌّڃْن ا ٙڃ٬يخ ًُؿيخ ،أً ًً
ڃلَځٌٛ ًٙ ،ځ ٳِ ٌّڃْن :حٿٴً َ٤حٕٟلَٚٛ ًٙ ،س ر٬ي ٚٛطْن :ر٬ي حٿٜزق
كظَ ط٤ڀ ٪حٿ٘ڄًْ ،ر٬ي حٿ َٜ٬كظَ طَٰد ًٙ .ط٘ي حٿَكخٽ ا ٙاٿَ ػٚػش ڃٔخؿي:
ڃٔـي حٿلَحځً ،ڃٔـي حٕٷً ،َٜڃٔـيُ).
[ً ،1893 ،1765حن]1132 ،561 :َ٨
أنْ رن ڃخٿٺ:
أڅ حٿڄٔڀڄْن رْنخ ىڂ ٳِ حٿٴـَ ٌّځ حٗػنْنً ،أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٜڀِ ريڂ،
ٳٴـؤىڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي ٻ٘ٲ ٓظَ كـَس ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ،
ٳن َ٨اٿْيڂ ًىڂ ٛٴٌٱ ،ٳظزٔڂ ّ٠لٺ ،ٳنټ ٚأرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٫ڀَ ٫ٸْزو،
ً٧ن أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّّي أڅ ّوَؽ اٿَ حٿٜٚسً ،ىڂ حٿڄٔڀڄٌڅ
أڅ ّٴظظنٌح ٳِ ٚٛطيڂ ،ٳَكخ رخٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن ٍأًه ،ٳؤٗخٍ رْيه:
(أڅ أطڄٌح) .ػڂ ىهپ حٿلـَسً ،أٍهَ حٿٔظًَ ،طٌٳِ ًٿٺ حٿٌْځ.
[ٍ.]648 :
- 7رخد :اًح ى٫ض حٕځ ًٿيىخ ٳِ حٿٜٚس.
ً - 1148ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ىَڃِ ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(نخىص حڃَأس حرنيخ ًىٌ ٳِ ٌٛڃ٬ش ،ٷخٿضّ :خ ؿَّؾ ،ٷخٽ :حٿڀيڂ أڃِ ًٚٛطِ،
ٷخٿضّ :خ ؿَّؾ ٷخٽ :حٿڀيڂ أڃِ ًٚٛطِ ٷخٿضّ :خ ؿَّؾ ٷخٽ :حٿڀيڂ أڃِ ًٚٛطِ
ٷخٿض :حٿڀيڂ ّ ٙڄٌص ؿَّؾ كظَ ّن َ٨ٳِ ًؿو حٿڄْخڃًْْ .ٻخنض طؤًُ اٿَ
ٌٛڃ٬ظو ٍحْ٫ش طَ َ٫حٿٰنڂ ،ٳٌٿيص ،ٳٸْپ ٿيخ :ڃڄن ىٌح حٿٌٿي؟ ٷخٿض :ڃن ؿَّؾ،
نِٽ ڃن ٌٛڃ٬ظو ،ٷخٽ ؿَّؾ :أّن ىٌه حٿظِ طِ٫ڂ أڅ ًٿيىخ ٿِ؟ ٷخٽّ :خ رخرٌّ ،ڃن
أرٌٹ؟ ٷخٽٍ :ح ِ٫حٿٰنڂ).
[.]3279 ،3253 ،2350
- 8رخد :ڃٔق حٿلٜخ ٳِ حٿٜٚس.
- 1149كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش ٷخٽ :كيػنِ
ڃْ٬ٸْذ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ،ٳِ حٿَؿپ ٌُّٔ حٿظَحد كْغ ّٔـي ،ٷخٽ( :اڅ
ٻنض ٳخ ٚ٫ٳٌحكيس).
- 9رخد :رٔ ٢حٿؼٌد ٳِ حٿٜٚس ٿڀٔـٌى.
- 1150كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ رَ٘ :كيػنخ ٯخٿذ٫ ،ن رټَ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ نٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٗيس حٿلَ ،ٳبًح ٿڂ ّٔظ ٪٤أكينخ أڅ
ّڄټن ًؿيو ڃن حٍٕ ،ٝرٔ ٢ػٌرو ٳٔـي ٫ڀْو.
[ٍ.]378 :
- 10رخد :ڃخ ّـٌُ ڃن حٿ٬ڄپ ٳِ حٿٜٚس.
- 1151كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿن٫ ،َ٠ن أرِ ٓڀڄش،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻنض أڃي ٍؿڀِ ٳِ ٷزڀش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ّٜڀِ ،ٳبًح ٓـي ٯڄِنِ
ٻٌٔٱ.
- 1155كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ نوخڃش ٳِ ٷزڀش حٿڄٔـي ،ٳظْٰ٫ ٦ڀَ أىپ
حٿڄٔـيً ،ٷخٽ( :اڅ حهلل ٷزپ أكيٻڂ ،ٳبڅ ٻخڅ ٳِ ٚٛطو ،ٳّ ٚزِٷن ،أً ٷخٽٙ :
ّظنوڄن) .ػڂ نِٽ ٳلظيخ رْيه.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :اًح رِٵ أكيٻڂ ٳڀْزِٵ ٫ڀَ ّٔخٍه.
[ٍ.]398 :
- 1156كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍِٟ
حهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ٻخڅ ٳِ حٿٜٚس ٳبنو ّنخؿِ ٍرو ،ٳّ ٚزِٷن
رْن ّيّو٫ ًٙ ،ن ّڄْنوً ،ٿټن ٫ن ٗڄخٿو ،طلض ٷيڃو حٿٍَْٔ).
[ٍ.]397 :
- 13رخد :ڃن ٛٴٶ ؿخى ٚڃن حٿَؿخٽ ٳِ ٚٛطو ٿڂ طٴٔي ٚٛطو.
ٳْو ٓيپ رن ٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]652 :
- 14رخد :اًح ٷْپ ٿڀڄٜڀِ طٸيځ ،أً حنظ ،َ٨ٳخنظ ،َ٨ٳ ٚرؤّ.
- 1157كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنخّ ّٜڀٌڅ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىڂ ٫خٷيً أٍُىڂ ،ڃن حٿَٰٜ
٫ڀَ ٍٷخريڂ ،ٳٸْپ ٿڀنٔخء ٙ( :طَٳ٬ن ٍإًٓټن ،كظَ ّٔظٌُ حٿَؿخٽ ؿڀٌٓخ).
[ٍ.]355 :
- 15رخدَّ ٙ :ى حٿٔٚځ ٳِ حٿٜٚس.
- 1158كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ ْٗزش :كيػنخ حرن ٳْ٠پ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ،
٫ن ٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٻنض أٓڀڂ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ ٳِ حٿٜٚس ٳَْى ٫ڀِ ،ٳڀڄخ ٍؿ٬نخ،
ٓڀڄض ٫ڀْو ٳڀڂ َّى ٫ڀًِ ،ٷخٽ( :اڅ ٳِ حٿٜٚس ٰٗ.)ٚ
[ٍ.]1141 :
- 1159كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌٍحع :كيػنخ ٻؼَْ رن ٗن٫ ،َْ٨ن ٤٫خء رن
أرِ ٍرخف٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ر٬ؼنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كخؿش ٿو ،ٳخن٤ڀٸض ،ػڂ ٍؿ٬ض ًٷي
ٷْ٠ظيخ ،ٳؤطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٔڀڄض ٫ڀْو ٳڀڂ َّى ٫ڀِ ،ٳٌٷ ٪ٳِ ٷڀزِ
ڃخ حهلل أ٫ڀڂ رو ،ٳٸڀض ٳِ نٴِٔ :ٿ٬پ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًؿي ٫ڀِ أنِ
أر٤ؤص ٫ڀْو؟ .ػڂ ٓڀڄض ٫ڀْو ٳڀڂ َّى ٫ڀِ ،ٳٌٷ ٪ٳِ ٷڀزِ أٗي ڃن حٿڄَس حًٕٿَ ،ػڂ
ٓڀڄض ٫ڀْو ٳَى ٫ڀِ ،ٳٸخٽ( :انڄخ ڃن٬نِ أڅ أٍى ٫ڀْٺ أنِ ٻنض أٛڀِ)ً .ٻخڅ ٫ڀَ
ٍحكڀظو ،ڃظٌؿيخ اٿَ ٯَْ حٿٸزڀش.
- 16رخدٍ :ٳ ٪حّٕيُ ٳِ حٿٜٚسٕ ،ڃَ ّنِٽ رو.
- 1160كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
رڀٮ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ رنِ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ رٸزخء ٻخڅ رْنيڂ ِٗء،
ٳوَؽ ّٜڀق رْنيڂ ٳِ أنخّ ڃن أٛلخرو ،ٳلزْ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًكخنض حٿٜٚس ،ٳـخء رٚٽ اٿَ أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٳٸخٽّ :خ أرخ رټَ ،اڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي كزًْ ،ٷي كخنض حٿٜٚس ،ٳيپ ٿٺ أڅ طئځ حٿنخّ؟
ٷخٽ :ن٬ڂ ،اڅ ٗجض .ٳؤٷخځ رٚٽ حٿٜٚسً ،طٸيځ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳټزَ ٿڀنخّ،
ًؿخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڄِ٘ ٳِ حٿٜٴٌٱ ّ٘ٸيخ ٗٸخ كظَ ٷخځ ٳِ
حٿٜٲ ،ٳؤهٌ حٿنخّ ٳِ حٿظٜٴْق ،ٷخٽ ٓيپ :حٿظٜٴْق ىٌ حٿظٜٴْٶ ،ٷخٽً :ٻخڅ أرٌ
رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّ ٙڀظٴض ٳِ ٚٛطو ،ٳڀڄخ أٻؼَ حٿنخّ حٿظٴض ،ٳبًح ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤٗخٍ اٿْو ّؤڃَه أڅ ّٜڀِ ،ٳَٳ ٪أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّيه،
ٳلڄي حهلل ،ػڂ ٍؿ ٪حٿٸيٸٍَ ًٍحءه ،كظَ ٷخځ ٳِ حٿٜٲً ،طٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٜڀَ ٿڀنخّ ،ٳڀڄخ ٳَ٭ أٷزپ ٫ڀَ حٿنخّ ،ٳٸخٽّ( :خ أّيخ حٿنخّ ،ڃخ ٿټڂ
كْن نخرټڂ ِٗء ٳِ حٿٜٚس أهٌطڂ رخٿظٜٴْق؟ انڄخ حٿظٜٴْق ٿڀنٔخء ،ڃن نخرو ِٗء ٳِ
ٚٛطو ٳڀْٸپٓ :زلخڅ حهلل) .ػڂ حٿظٴض اٿَ أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽّ( :خ أرخ رټَ ڃخ
ڃن٬ٺ أڅ طٜڀِ ٿڀنخّ كْن أَٗص ٿٺ) .ٷخٽ أرٌ رټَ :ڃخ ٻخڅ ّنزِٰ ٙرن أرِ ٷلخٳش
أڅ ّٜڀِ رْن ّيُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]652 :
- 17رخد :حٿو َٜٳِ حٿٜٚس.
- 1162/1161كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
نيِ ٫ن حٿو َٜٳِ حٿٜٚس.
ًٷخٽ ى٘خځ ًأرٌ ىٚٽ٫ ،ن حرن َّْٓن٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
( - )1162كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ ّلَْ :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ ڃلڄي٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :نيِ أڅ ّٜڀِ حٿَؿپ ڃوظَٜح.
- 18رخدّ :ٴټَ حٿَؿپ حٿِ٘ء ٳِ حٿٜٚس.
ًٷخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :انِ ٕؿيِ ؿِْ٘ ًأنخ ٳِ حٿٜٚس.
- 1163كيػنخ آلخٵ رن ڃن :ٌٍٜكيػنخ ًٍف :كيػنخ ٫ڄَ ،ىٌ حرن ْٓ٬ي ،ٷخٽ:
أهزَنِ حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ٫ٸزش رن حٿلخٍع ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀْض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ ،َٜ٬ٳڀڄخ ٓڀڂ ٷخځ َّٓ٬خ ،ىهپ ٫ڀَ
ر ٞ٬نٔخثو ،ػڂ هَفًٍ ،أٍ ڃخ ٳِ ًؿٌه حٿٸٌځ ڃن ط٬ـزيڂ ٿَٔ٫ظو ٳٸخٽً( :ٻَص
ًأنخ ٳِ حٿٜٚس طزَح ٫نينخ ،ٳټَىض أڅ ّڄِٔ ،أً ّزْض ٫نينخ ،ٳؤڃَص رٸٔڄظو).
[ٍ.]813 :
- 1164كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ؿ٬ٴَ٫ ،ن حَٕ٫ؽ ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أًڅ رخٿٜٚس أىرَ حٿْ٘٤خڅ ٿو َٟح،١
كظَ ّٔ ٙڄ ٪حٿظؤًّن ،ٳبًح ٓټض حٿڄئًڅ أٷزپ ،ٳبًح ػٌد أىرَ ،ٳبًح ٓټض أٷزپ ،ٳٚ
ِّحٽ رخٿڄَء ّٸٌٽ ٿو :حًٻَ ،ڃخ ٿڂ ّټن ٌّٻَ ،كظَ ّ ٙيٍُ ٻڂ ٛڀَ).
ٷخٽ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :اًح ٳ٬پ أكيٻڂ ًٿٺ ٳڀْٔـي ٓـيطْن ًىٌ ٷخ٫ي.
ًٓڄ٬و أرٌ ٓڀڄش ڃن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو.
[ٍ.]583 :
- 1165كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ ٷخٽ :حهزَنِ حرن أرِ ًثذ،
٫ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ ٷخٽ:
ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نوّ :ٸٌٽ حٿنخّ :أٻؼَ أرٌ ىََّس ،ٳڀٸْض ٍؿ ٚٳٸڀض:
رڄخ ٷَأ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿزخٍكش ٳِ حٿ٬ظڄش؟ ٷخٽ ٙ :أىٍُ .ٳٸڀض :ٿڂ
ط٘ييىخ؟ ٷخٽ :رڀَ ،ٷڀض :ٿټن أنخ أىٍُ ،ٷَأ ٌٍٓس ٻٌح ًٻٌح.
- ۲۸أتىاب انسهى.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿٔيٌ اًح ٷخځ ڃن ٍٻ٬ظِ حٿٴَّ٠ش.
- 1167/1166كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن حرن ٗيخد،
٫ن ٫زي حٿَكڄن حَٕ٫ؽ٫ ،ن ٫زي حهلل رن رلْنش ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٷخٽ:
ٛڀَ ٿنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍٻ٬ظْن ڃن ر ٞ٬حٿٜڀٌحص ،ػڂ ٷخځ ٳڀڂ
ّـڀْ ،ٳٸخځ حٿنخّ ڃ٬و ،ٳڀڄخ ٷٚٛ َ٠طو ًنَ٨نخ طٔڀْڄو ،ٻزَ ٷزپ حٿظٔڀْڂ ،ٳٔـي
ٓـيطْن ًىٌ ؿخٿْ ،ػڂ ٓڀڂ.
( - )1167كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن حَٕ٫ؽ٫ ،ن ٫زي حهلل رن رلْنش ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٷخٽ:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخځ ڃن حػنْن ڃن حٿ٨يَ ،ٿڂ ّـڀْ رْنيڄخ ،ٳڀڄخ
ٷٚٛ َ٠طو ٓـي ٓـيطْن ،ػڂ ٓڀڂ ر٬ي ًٿٺ.
[ٍ.]795 :
- 2رخد :اًح ٛڀَ هڄٔخ.
- 1168كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش٫ ،ن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ حٿ٨يَ هڄٔخ ،ٳٸْپ ٿو :أُّي ٳِ حٿٜٚس؟
ٳٸخٽً( :ڃخ ًحٹ) ٷخٽٛ :ڀْض هڄٔخ ،ٳٔـي ٓـيطْن ر٬ي ڃخ ٓڀڂ.
[ٍ.]392 :
- 3رخد :اًح ٓڀڂ ٳِ ٍٻ٬ظْن ،أً ٳِ ػٚع ،ٳٔـي ٓـيطْن ،ڃؼپ ٓـٌى حٿٜٚس أً
أٌ٣ٽ.
- 1169كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀَ رنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٨يَ أً حٿ ،َٜ٬ٳٔڀڂ ،ٳٸخٽ ٿو ًً حٿْيّن:
حٿٜٚس ّخ ٌٍٓٽ حهلل أنٸٜض؟ ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕٛلخرو( :أكٶ ڃخ
- 6رخد :اًح ٿڂ ّيٍ ٻڂ ٛڀَ :ػٚػخ أً أٍر٬خٓ ،ـي ٓـيطْن ًىٌ ؿخٿْ.
- 1174كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠خٿش :كيػنخ ى٘خځ رن أرِ ٫زي حهلل حٿيٓظٌحثِ٫ ،ن ّلَْ
رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح نٌىُ رخٿٜٚس أىرَ حٿْ٘٤خڅ ًٿو َٟح،١
كظَ ّٔ ٙڄ ٪حًٕحڅ ،ٳبًح ٷ ِ٠حًٕحڅ أٷزپ ،ٳبًح ػٌد ريخ أىرَ ،ٳبًح ٷ ِ٠حٿظؼٌّذ
أٷزپ ،كظَ ّو َ٤رْن حٿڄَء ًنٴٔوّ ،ٸٌٽ :حًٻَ ٻٌح ًٻٌح ،ڃخ ٿڂ ّټن ٌّٻَ ،كظَ
ّ٨پ حٿَؿپ اڅ ّيٍُ ٻڂ ٛڀَ ،ٳبًح ٿڂ ّيٍ أكيٻڂ ٻڂ ٛڀَ ،ػٚػخ أً أٍر٬خ ،ٳڀْٔـي
ٓـيطْن ًىٌ ؿخٿْ).
[ٍ.]583 :
أطخنِ نخّ ڃن ٫زي حٿٸْْ ،ٳٰ٘ڀٌنِ ٫ن حٿَٻ٬ظْن حٿڀظْن ر٬ي حٿ٨يَ ٳيڄخ ىخطخڅ).
[.]4112
- 9رخد :حٗٗخٍس ٳِ حٿٜٚس.
ٷخٽ ٻَّذ٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]1176 :
- 1177كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن
ٓيپ رن ٓ٬ي حٿٔخ٫يُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڀٰو :أڅ رنِ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ ،ٻخڅ رْنيڂ ِٗء،
ٳوَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀق رْنيڂ ٳِ أنخّ ڃ٬و ،ٳلزْ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًكخنض حٿٜٚس ،ٳـخء رٚٽ اٿَ أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸخٽ:
ّخ أرخ رټَ ،اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي كزًْ ،ٷي كخنض حٿٜٚس ،ٳيپ ٿٺ
أڅ طئځ حٿنخّ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،اڅ ٗجض .ٳؤٷخځ رٚٽً ،طٸيځ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳټزَ
ٿڀنخًّ ،ؿخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڄِ٘ ٳِ حٿٜٴٌٱ ،كظَ ٷخځ ٳِ
حٿٜٲ ،ٳؤهٌ حٿنخّ ٳِ حٿظٜٴْٶً ،ٻخڅ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّ ٙڀظٴض ٳِ
ٚٛطو ،ٳڀڄخ أٻؼَ حٿنخّ حٿظٴض ،ٳبًح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤٗخٍ اٿْو
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّؤڃَه أڅ ّٜڀِ ،ٳَٳ ٪أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّيّو،
ٳلڄي حهللًٍ ،ؿ ٪حٿٸيٸٍَ ًٍحءه ،كظَ ٷخځ ٳِ حٿٜٲ ،ٳظٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٜڀَ ٿڀنخّ ،ٳڀڄخ ٳَ٭ أٷزپ ٫ڀَ حٿنخّ ،ٳٸخٽّ( :خ أّيخ حٿنخّ ،ڃخ ٿټڂ
كْن نخرټڂ ِٗء ٳِ حٿٜٚس أهٌطڂ ٳِ حٿظٜٴْٶ ،انڄخ حٿظٜٴْٶ ٿڀنٔخء ،ڃن نخرو ِٗء
ٳِ ٚٛطو ٳڀْٸپٓ :زلخڅ حهلل ،ٳبنو ّٔ ٙڄ٬و أكي كْن ّٸٌٽ ٓزلخڅ حهلل ا ٙحٿظٴضّ ،خ
أرخ رټَ ڃخ ڃن٬ٺ أڅ طٜڀِ ٿڀنخّ كْن أَٗص اٿْٺ) .ٳٸخٽ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ڃخ ٻخڅ ّنزِٰ ٙرن أرِ ٷلخٳش أڅ ّٜڀِ رْن ّيُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]652 :
- 1178كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ :كيػنخ حٿؼٌٍُ٫ ،ن ى٘خځ،
٫ن ٳخ٣ڄش٫ ،ن أٓڄخء ٷخٿض:
ىهڀض ٫ڀَ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخً ،ىِ طٜڀِ ٷخثڄشً ،حٿنخّ ٷْخځ ،ٳٸڀض :ڃخ ٗؤڅ
حٿنخّ؟ ٳؤٗخٍص رَأٓيخ اٿَ حٿٔڄخء ،ٳٸڀض :آّش؟ ٳٸخٿض رَأٓيخ :أُ ن٬ڂ.
[ٍ.]86 :
- 1179كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍِٟ
حهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أنيخ ٷخٿض:
ٛڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ رْظو ًىٌ ٗخٹ ؿخٿٔخًٛ ،ڀَ ًٍحءه ٷٌځ
ٷْخڃخ ،ٳؤٗخٍ اٿْيڂ أڅ حؿڀٌٔح ،ٳڀڄخ حنَٜٱ ٷخٽ( :انڄخ ؿ٬پ حٗڃخځ ٿْئطڂ رو ،ٳبًح
ٍٻ ٪ٳخٍٻٌ٬حً ،اًح ٍٳ ٪ٳخٍٳٌ٬ح).
[ٍ.]656 :
- ۲۹كراب انجُائض.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخد :ٳِ حٿـنخثًِ ،ڃن ٻخڅ آهَ ٻٚڃش ٙ :اٿو ا ٙحهلل.
ًٷْپ ٿٌىذ رن ڃنزو :أٿْْ ٙاٿو ا ٙحهلل ڃٴظخف حٿـنش؟ ٷخٽ :رڀًَ ،ٿټن ٿْْ ڃٴظخف
ا ٙٿو أٓنخڅ ،ٳبڅ ؿجض رڄٴظخف ٿو أٓنخڅ ٳظق ٿٺً ،ا ٙٿڂ ّٴظق ٿٺ.
- 1180كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃييُ رن ڃْڄٌڅ :كيػنخ ًحٛپ حٕكيد،
٫ن حٿڄ ًٍَ٬رن ٌّٓي٫ ،ن أرِ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :آطخنِ آص ڃن ٍرِ ،ٳؤهزَنِ ،أً ٷخٽ:
رَ٘نِ ،أنو ڃن ڃخص ڃن أڃظِ َّ٘ ٙٹ رخهلل ْٗجخ ىهپ حٿـنش) .ٷڀضً :اڅ ُنَ ًاڅ
َٓٵ؟ ٷخٽً( :اڅ ُنَ ًاڅ َٓٵ).
[.]7049 ،5489
- 1181كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ :ٚكيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنخ ٗٸْٶ٫ ،ن ٫زي
حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ڃخص َّ٘ٹ رخهلل ْٗجخ ىهپ حٿنخٍ)ً .ٷڀض
أنخ :ڃن ڃخص َّ٘ ٙٹ رخهلل ْٗجخ ىهپ حٿـنش.
[.]6305 ،4227
- 2رخد :حٕڃَ رخطزخ ٩حٿـنخثِ.
- 1182كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕٗ٬غ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃ٬خًّش رن ٌّٓي
رن ڃٸَڅ٫ ،ن حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أڃَنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٔزً ٪نيخنخ ٫ن ٓز :٪أڃَنخ رخطزخ ٩حٿـنخثِ،
ًْ٫خىس حٿڄًَّ ،ٞاؿخرش حٿيحً ،ِ٫ن َٜحٿڄ٨ڀٌځً ،ارَحٍ حٿٸٔڂًٍ ،ى حٿٔٚځ،
ًط٘ڄْض حٿ٬خً .ْ٣نيخنخ ٫ن آنْش حٿٴ٠شً ،هخطڂ حٿٌىذً ،حٿلًََّ ،حٿيّزخؽ،
ًحٿٸًِٔ ،حٗٓظزَٵ.
[،5881 ،5868 ،5525 ،5511 ،5500 ،5326 ،5312 ،4880 ،2313
.]6278
- 1183كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ ٫ڄًَ رن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن حًُٕح ِ٫ٷخٽ :أهزَنِ
ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ:
أنخ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(كٶ حٿڄٔڀڂ ٫ڀَ حٿڄٔڀڂ هڄٍْ :ى حٿٔٚځْ٫ً ،خىس حٿڄًَّ ،ٞحطزخ ٩حٿـنخثِ،
ًاؿخرش حٿيٌ٫سً ،ط٘ڄْض حٿ٬خ.)ْ٣
طخر٬و ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنخ ڃ٬ڄًًٍَ ،حه ٓٚڃش٫ ،ن ٫ٸْپ.
- 3رخد :حٿيهٌٽ ٫ڀَ حٿڄْض ر٬ي حٿڄٌص اًح أىٍؽ ٳِ ٻٴنو.
- 1185/1184كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ ڃ٬ڄَ ًٌّنْ،
٫ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش:
أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أهزَطو ٷخٿض :أٷزپ أرٌ
رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٫ڀَ ٳَٓو ڃن ڃٔټنو رخٿٔنق ،كظَ نِٽ ٳيهپ حٿڄٔـي ،ٳڀڂ ّټڀڂ
حٿنخّ ،كظَ ىهپ ٫ڀَ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٳظْڄڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًىٌ ڃٔـَ رزَى كزَس ،ٳټ٘ٲ ٫ن ًؿيو ،ػڂ أٻذ ٫ڀْو ٳٸزڀو ،ػڂ رټَ ٳٸخٽ :رؤرِ
أنض ّخ نزِ حهللّ ٙ ،ـڄ ٪حهلل ٫ڀْٺ ڃٌطظْن ،أڃخ حٿڄٌطش حٿظِ ٻظزض ٫ڀْٺ ٳٸي ڃظيخ.
( - )1185ٷخٽ أرٌ ٓڀڄش :ٳؤهزَنِ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو هَؽ ً٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّټڀڂ حٿنخّ ،ٳٸخٽ :حؿڀْ،
ٳؤرَ ،ٳٸخٽ :حؿڀْ ،ٳؤرَ ،ٳظ٘يي أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳڄخٽ اٿْو حٿنخّ ًطَٻٌح
٫ڄَ ،ٳٸخٽ :أڃخ ر٬ي ،ٳڄن ٻخڅ ڃنټڂ ّ٬زي ڃلڄيح ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳبڅ ڃلڄيح
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي ڃخصً ،ڃن ٻخڅ ّ٬زي حهلل ٳبڅ حهلل كِ ّ ٙڄٌص ،ٷخٽ حهلل
ط٬خٿًَ{ :ڃخ ڃلڄي آٌٍ ٙٽ -اٿَ -حٿ٘خٻَّن}ً .حهلل ،ٿټؤڅ حٿنخّ ٿڂ ّټٌنٌح
ّ٬ڀڄٌڅ أڅ حهلل أنِٿيخ كظَ طٚىخ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳظڀٸخىخ ڃنو حٿنخّ ،ٳڄخ
ّٔڄ ٪رَ٘ اّ ٙظڀٌىخ.
[.]4187 ،3467
- 1186كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ هخٍؿش رن ُّي رن ػخرض:
أڅ أځ حٿٚ٬ء ،حڃَأس ڃن حٕنٜخٍ رخّ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أهزَطو :أنو
حٷظٔڂ حٿڄيخؿًَڅ ٷَ٫ش ،ٳ٤خٍ ٿنخ ٫ؼڄخڅ رن ڃٌ٬٨څ ،ٳؤنِٿنخه ٳِ أرْخطنخ ،ٳٌؿ٪
ًؿ٬و حٿٌُ طٌٳِ ٳْو ،ٳڀڄخ طٌٳِ ًٯٔپ ًٻٴن ٳِ أػٌحرو ،ىهپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڀضٍ :كڄش حهلل ٫ڀْٺ ّخ أرخ حٿٔخثذ ،ٳ٘يخىطِ ٫ڀْٺ :ٿٸي أٻَڃٺ حهلل.
ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :ڃخ ّيٍّٺ أڅ حهلل أٻَڃو) .ٳٸڀض :رؤرِ أنض ّخ
ٌٍٓٽ حهلل ،ٳڄن ّټَڃو حهلل؟ ٳٸخٽ( :أڃخ ىٌ ٳٸي ؿخءه حٿْٸْنً ،حهلل انِ ٍٕؿٌ ٿو
حٿوًَْ ،حهلل ڃخ أىًٍُ ،أنخ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ّٴ٬پ رِ) .ٷخٿض :ٳٌحهلل ٙأُٻِ أكيح ر٬يه
أريح.
كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ :كيػنخ حٿڀْغ ڃؼڀوً .ٷخٽ نخٳ ٪رن ِّّي٫ ،ن ٫ٸْپ :ڃخ ّٴ٬پ رو.
ًطخر٬و ْٗ٬ذ٫ً ،ڄًَ رن ىّنخًٍ ،ڃ٬ڄَ.
أً هڄٔخ ،أً أٻؼَ ڃن ًٿٺ اڅ ٍأّظن ًٿٺ ،رڄخء ًٓيًٍ ،حؿ٬ڀن ٳِ حٓهَس ٻخٳٌٍح،
أً ْٗجخ ڃن ٻخٳٌٍ ،ٳبًح ٳَٯظن ٳآًننِ) .ٳڀڄخ ٳَٯنخ آًنخه ،ٳؤ٤٫خنخ كٸٌه ،ٳٸخٽ:
(أَٗ٬نيخ اّخه) .ط٬نِ اُحٍه.
[ٍ.]165 :
- 9رخد :ڃخ ّٔظلذ أڅ ّٰٔپ ًطَح.
- 1196كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد حٿؼٸٴِ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أځ
ْ٤٫ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ىهپ ٫ڀْنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،نلن نٰٔپ حرنظو ،ٳٸخٽ( :حٯٔڀنيخ
ػٚػخ ،أً هڄٔخ ،أً أٻؼَ ڃن ًٿٺ ،رڄخء ًٓيًٍ ،حؿ٬ڀن ٳِ حٓهَس ٻخٳٌٍح ،ٳبًح
ٳَٯظن ٳآًننِ) .ٳڀڄخ ٳَٯنخ آًنخه ،ٳؤٿٸَ اٿْنخ كٸٌه ،ٳٸخٽ( :أَٗ٬نيخ اّخه) .ٳٸخٽ
أٌّدً :كيػظنِ كٴٜش رڄؼپ كيّغ ڃلڄيً ،ٻخڅ ٳِ كيّغ كٴٜش( :حٯٔڀنيخ
ًطَح)ً .ٻخڅ ٳْو( :ػٚػخ أً هڄٔخ أً ٓز٬خ)ً .ٻخڅ ٳْو أنو ٷخٽ( :حريإًح رڄْخڃنيخ،
ًڃٌح ٪ٟحٿٌٌٟء ڃنيخ)ً .ٻخڅ ٳْو :أڅ أځ ْ٤٫ش ٷخٿضً :ڃ٘٤نخىخ ػٚػش ٷًَڅ.
[ٍ.]165 :
- 10رخدّ :زيأ رڄْخڃن حٿڄْض.
- 1197كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ :كيػنخ هخٿي٫ ،ن
كٴٜش رنض َّْٓن٫ ،ن أځ ْ٤٫ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٯٔپ حرنظو( :حريأڅ رڄْخڃنيخ ًڃٌح٪ٟ
حٿٌٌٟء ڃنيخ).
[ٍ.]165 :
- 11رخد :ڃٌح ٪ٟحٿٌٌٟء ڃن حٿڄْض.
- 1198كيػنخ ّلَْ رن ڃٌَٓ :كيػنخ ًٻْ٫ ،٪ن ٓٴْخڅ٫ ،ن هخٿي حٿلٌحء٫ ،ن
كٴٜش رنض َّْٓن٫ ،ن أځ ْ٤٫ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٿڄخ ٯٔڀنخ رنض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿنخً ،نلن نٰٔڀيخ( :حريإًح رڄْخڃنيخ
ًڃٌح ٪ٟحٿٌٌٟء).
[ٍ.]165 :
- 12رخد :ىپ طټٴن حٿڄَأس ٳِ اُحٍ حٿَؿپ.
- 1199كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن كڄخى :أهزَنخ حرن ٌ٫څ٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أځ ْ٤٫ش
ٷخٿض:
طٌٳْض رنض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ ٿنخ( :حٯٔڀنيخ ػٚػخ ،أً هڄٔخ ،أً أٻؼَ
ڃن ًٿٺ اڅ ٍأّظن ًٿٺ ،ٳبًح ٳَٯظن ٳآًننِ) .ٳڀڄخ ٳَٯنخ آًنخه ،ٳنِ ٩ڃن كٸٌه
اُحٍهً ،ٷخٽ( :أَٗ٬نيخ اّخه).
[ٍ.]165 :
ٟٴَنخ ٗ َ٬رنض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ط٬نِ ػٚػش ٷًَڅً .ٷخٽ ًٻْ :٪ٷخٽ
ٓٴْخڅ :نخْٛظيخ ًٷَنْيخ.
[ٍ.]165 :
- 17رخدّ :ڀٸَ ٗ َ٬حٿڄَأس هڀٴيخ.
- 1204كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ى٘خځ رن كٔخڅ ٷخٽ :كيػظنخ
كٴٜش٫ ،ن أځ ْ٤٫ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
طٌٳْض اكيٍ رنخص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤطخنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳٸخٽ( :حٯٔڀنيخ رخٿٔيٍ ًطَح ،ػٚػخ أً هڄٔخ ،أً أٻؼَ ڃن ًٿٺ اڅ ٍأّظن ًٿٺ،
ًحؿ٬ڀن ٳِ حٓهَس ٻخٳٌٍح ،أً ْٗجخ ڃن ٻخٳٌٍ ،ٳبًح ٳَٯظن ٳآًننِ) .ٳڀڄخ ٳَٯنخ
آًنخه ،ٳؤٿٸَ اٿْنخ كٸٌه ،ٳ٠ٴَنخ َٗ٬ىخ ػٚػش ٷًَڅً ،حٿٸْنخىخ هڀٴيخ.
[ٍ.]165 :
- 18رخد :حٿؼْخد حٿزْ ٞٿڀټٴن.
- 1205كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ى٘خڅ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻٴن ٳِ ػٚػش أػٌحد ّڄخنْش ،رْٓ ٞلٌٿْش ڃن
ٻَٓٲ ،ٿْْ ٳْين ٷڄْ٫ ًٙ ٚڄخڃش.
[.]1321 ،1214 - 1212
- 19رخد :حٿټٴن ٳِ ػٌرْن.
- 1206كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٽ:
رْنڄخ ٍؿپ ًحٷٲ رَ٬ٳش ،اً ًٷ٫ ٪ن ٍحكڀظو ٳٌٷٜظو ،أً ٷخٽ :ٳؤًٷٜظو ،ٷخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٯٔڀٌه رڄخء ًٓيًٍ ،ٻٴنٌه ٳِ ػٌرْن ًٙ ،طلنٌ٤هًٙ ،
طوڄًَح ٍأٓو ،ٳبنو ّز٬غ ٌّځ حٿٸْخڃش ڃڀزْخ).
[.]1753 - 1751 ،1742 ،1209 - 1207
- 20رخد :حٿلنٌ ١ٿڀڄْض.
- 1207كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
رْنڄخ ٍؿپ ًحٷٲ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَ٬ٳش ،اً ًٷ ٪ڃن ٍحكڀظو
ٳؤٷ٬ٜظو ،أً ٷخٽ :ٳؤٷٜ٬ظو ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٯٔڀٌه رڄخء
ًٓيًٍ ،ٻٴنٌه ٳِ ػٌرْن ًٙ ،طلنٌ٤ه ًٙ ،طوڄًَح ٍأٓو ،ٳبڅ حهلل ّز٬ؼو ٌّځ حٿٸْخڃش
ڃڀزْخ).
[ٍ.]1206 :
- 21رخد :ٻْٲ ّټٴن حٿڄلَځ.
- 1209/1208كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :أهزَنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن أرِ رَ٘٫ ،ن ْٓ٬ي رن
ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ:
أڅ ٍؿً ٚٷٜو رَْ٬هً ،نلن ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ڃلَځ ،ٳٸخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٯٔڀٌه رڄخء ًٓيًٍ ،ٻٴنٌه ٳِ ػٌرْن ًٙ ،طڄٌٔه
ْ٣زخ ًٙ ،طوڄًَح ٍأٓو ،ٳبڅ حهلل ّز٬ؼو ٌّځ حٿٸْخڃش ڃڀزيح).
( - )1209كيػنخ ڃٔيى ،كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ٫ڄًًَ ،أٌّد٫ ،ن ْٓ٬ي رن
ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٽ:
ٻخڅ ٍؿپ ًحٷٲ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَ٬ٳش ،ٳٌٷ٫ ٪ن ٍحكڀظو ،ٷخٽ
أٌّد :ٳٌٷٜظوً ،ٷخٽ ٫ڄًَ :ٳؤٷ٬ٜظو ،ٳڄخص ،ٳٸخٽ( :حٯٔڀٌه رڄخء ًٓيًٍ ،ٻٴنٌه
ٳِ ػٌرْن ًٙ ،طلنٌ٤ه ًٙ ،طوڄًَح ٍأٓو ،ٳبنو ّز٬غ ٌّځ حٿٸْخڃش ،ٷخٽ أٌّدّ :ڀزِ،
ًٷخٽ ٫ڄًَ :ڃڀزْخ).
[ٍ.]1206 :
- 22رخد :حٿټٴن ٳِ حٿٸڄْ ٚحٿٌُ ّټٲ ،أً ّ ٙټٲً ،ڃن ٻٴن رَْٰ ٷڄْ.ٚ
- 1210كيػنخ ڃٔيى ٷخٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫زي حهلل رن أرِ ٿڄخ طٌٳِ ،ؿخء حرنو اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،أ٤٫نِ ٷڄْٜٺ أٻٴنو ٳْوًٛ ،پ ٫ڀْوً ،حٓظٰٴَ ٿو .ٳؤ٤٫خه حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷڄْٜو ،ٳٸخٽ( :آًنِ أٛڀِ ٫ڀْو) .ٳآًنو ،ٳڀڄخ أٍحى أڅ ّٜڀِ ٫ڀْو
ؿٌرو ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸخٽ :أٿْْ حهلل نيخٹ أڅ طٜڀِ ٫ڀَ حٿڄنخٳٸْن؟ ٳٸخٽ( :أنخ
رْن هَْطْن ،ٷخٽ{ :حٓظٰٴَ ٿيڂ أً ٙطٔظٰٴَ ٿيڂ اڅ طٔظٰٴَ ٿيڂ ٓزْ٬ن ڃَس ٳڀن
ّٰٴَ حهلل ٿيڂ} .ٳٜڀَ ٫ڀْو ،ٳنِٿض ًٙ{ :طٜپ ٫ڀَ أكي ڃنيڂ ڃخص أريح}.
[.]5460 ،4395 ،4393
- 1211كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن ٫ڄًَٓ :ڄ ٪ؿخرَح ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
أطَ حٿنزِ ٫زي حهلل رن أرِ ر٬يڃخ ىٳن ،ٳؤهَؿو ،ٳنٴغ ٳْو ڃن ٍّٸوً ،أٿزٔو ٷڄْٜو.
[.]5459 ،2846 ،1285
- 23رخد :حٿټٴن رَْٰ ٷڄْ.ٚ
- 1213/1212كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻٴن حٿنزِ ٳِ ػٚػش أػٌحد ٓلٌٽ ٻَٓٲ ،ٿْْ ٳْيخ ٷڄْ٫ ًٙ ٚڄخڃش.
( - )1213كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ :كيػنِ حرِ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍِٟ
حهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻٴن ٳِ ػٚػش أػٌحد ،ٿْْ ٳْيخ ٷڄًْٙ ٚ
٫ڄخڃش.
[ٍ.]1205 :
- 24رخد :حٿټٴن ً٫ ٙڄخڃش.
- 1214كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻٴن ٳِ ػٚػش أػٌحد ٓلٌٿْش ،ٿْْ ٳْيخ ٷڄْٚ
ً٫ ٙڄخڃش.
[ٍ.]1205 :
- 25رخد :حٿټٴن ڃن ؿڄْ ٪حٿڄخٽ.
ًرو ٷخٽ ٤٫خءً ،حٿِىَُ٫ً ،ڄًَ رن ىّنخًٍ ،ٷظخىسً .ٷخٽ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ :حٿلنٌ١
ڃن ؿڄْ ٪حٿڄخٽً .ٷخٽ ارَحىْڂّ :زيأ رخٿټٴن ،ػڂ رخٿيّن ،ػڂ رخٿٌْٛشً .ٷخٽ ٓٴْخڅ:
أؿَ حٿٸزَ ًحٿٰٔپ ىٌ ڃن حٿټٴن.
- 1215كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي حٿڄټِ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو،
ٷخٽ:
حطِ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٌّڃخ ر٬٤خڃو ،ٳٸخٽ :ٷظپ ڃ٬ٜذ رن
٫ڄًَْ ،ٻخڅ هَْح ڃنِ ،ٳڀڂ ٌّؿي ٿو ڃخ ّټٴن ٳْو ا ٙرَىسً ،ٷظپ كڄِس ،أً ٍؿپ
آهَ ،هَْ ڃنِ ،ٳڀڂ ٌّؿي ٿو ڃخ ّټٴن ٳْو ا ٙرَىس ،ٿٸي هْ٘ض أڅ ّټٌڅ ٷي ٫ـڀض ٿنخ
ْ٣زخطنخ ٳِ كْخطنخ حٿينْخ ،ػڂ ؿ٬پ ّزټِ.
[.]3819 ،1216
- 26رخد :اًح ٿڂ ٌّؿي ا ٙػٌد ًحكي.
- 1216كيػنخ حرن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن
أرْو ارَحىْڂ:
أڅ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ٍ ِٟحهلل ٫نو أطِ ر٬٤خځً ،ٻخڅ ٛخثڄخ ،ٳٸخٽ :ٷظپ
ڃ٬ٜذ رن ٫ڄًَْ ،ىٌ هَْ ڃنِ ،ٻٴن ٳِ رَىس :اڅ ٯٍ ِ٤أٓو ريص ٍؿٚهً ،اڅ
ٯٍ ِ٤ؿٚه ريح ٍأٓوً .أٍحه ٷخٽً :ٷظپ كڄِسً ،ىٌ هَْ ڃنِ ،ػڂ رٔ ٢ٿنخ ڃن
حٿينْخ ڃخ رٔ ،٢أً ٷخٽ :أْ٤٫نخ ڃن حٿينْخ ڃخ أْ٤٫نخً ،ٷي هْ٘نخ أڅ طټٌڅ كٔنخطنخ
٫ـڀض ٿنخ ،ػڂ ؿ٬پ ّزټِ كظَ طَٹ حٿ٬٤خځ.
[ٍ.]1215 :
- 27رخد :اًح ٿڂ ّـي ٻٴنخ ،ا ٙڃخ ٌّحٍُ ٍأٓو أً ٷيڃْو ،ٯٍ َ٤أٓو.
- 1217كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚرن ٯْخع :كيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنخ ٗٸْٶ:
كيػنخ هزخد ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ىخؿَنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نڀظڄْ ًؿو حهلل ،ٳٌٷ ٪أؿَنخ ٫ڀَ حهلل ،ٳڄنخ
ڃن ڃخص ًٿڂ ّؤٻپ ڃن أؿَه ْٗجخ ،ڃنيڂ ڃ٬ٜذ رن ٫ڄًَْ ،ڃنخ ڃن أّن٬ض ٿو
ػڄَطو ،ٳيٌ ّييريخ ،ٷظپ ٌّځ أكي ،ٳڀڂ نـي ڃخ نټٴنو ا ٙرَىس ،اًح ٯْ٤نخ ريخ ٍأٓو
هَؿض ٍؿٚهً ،اًح ٯْ٤نخ ٍؿڀْو هَؽ ٍأٓو ،ٳؤڃَنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ
نٍٰ ِ٤أٓوً ،أڅ نـ٬پ ٫ڀَ ٍؿڀْو ڃن حًٗهَ.
[ً ،6083 ،6068 ،3854 ،3821 ،3701 ،3684حن.]5348 :َ٨
- 28رخد :ڃن حٓظ٬ي حٿټٴن ٳِ ُڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳڀڂ ّنټَ ٫ڀْو.
- 1218كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ حرن أرِ كخُځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٓيپ ٍِٟ
حهلل ٫نو:
أڅ حڃَأس ؿخءص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رزَىس ڃنٌٔؿش ،ٳْيخ كخْٗظيخ ،أطيًٍڅ
ڃخ حٿزَىس؟ ٷخٿٌح :حٿ٘ڄڀش ،ٷخٽ :ن٬ڂ .ٷخٿض :نٔـظيخ رْيُ ٳـجض ٕٻٌٔٻيخ ،ٳؤهٌىخ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃلظخؿخ اٿْيخ ،ٳوَؽ اٿْنخ ًانيخ اُحٍه ،ٳلٔنيخ ٳٚڅ ٳٸخٽ:
حٻْٔنيخ ،ڃخ أكٔنيخ ،ٷخٽ حٿٸٌځ :ڃخ أكٔنض ،ٿزٔيخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃلظخؿخ
اٿْيخ ،ػڂ ٓؤٿظو٫ً ،ڀڄض أنو َّ ٙى ،ٷخٽ :انِ ًحهلل ،ڃخ ٓؤٿظو ٕٿزٔيخ ،انڄخ ٓؤٿظو
ٿظټٌڅ ٻٴنِ ،ٷخٽ ٓيپ :ٳټخنض ٻٴنو.
[.]5689 ،5473 ،1987
- 29رخد :حطزخ ٩حٿنٔخء حٿـنخثِ.
- 1219كيػنخ ٷزْٜش رن ٫ٸزش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن هخٿي٫ ،ن أځ حٿيٌّپ٫ ،ن أځ
ْ٤٫ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
نيْنخ ٫ن حطزخ ٩حٿـنخثًِ ،ٿڂ ِّ٬ځ ٫ڀْنخ.
[ٍ.]307 :
- 30رخد :كي حٿڄَأس ٫ڀَ ٯَْ ًُؿيخ.
- 1220كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ :كيػنخ ٓڀڄش رن ٫ڀٸڄش٫ ،ن ڃلڄي رن
َّْٓن ٷخٽ:
طٌٳِ حرن ٕځ ْ٤٫ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٳڀڄخ ٻخڅ حٿٌْځ حٿؼخٿغ ،ى٫ض رٜٴَس ٳظڄٔلض
روً ،ٷخٿض :نيْنخ أڅ نلي أٻؼَ ڃن ػٚع ا ٙرًِؽ.
[ٍ.]307 :
- 1222/1221كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ أٌّد رن ڃٌَٓ ٷخٽ :أهزَنِ
كڄْي رن نخٳ٫ ،٪ن ُّنذ رنض أرِ ٓڀڄش ٷخٿض:
ٿڄخ ؿخء ن ِ٬أرِ ٓٴْخڅ ڃن حٿ٘ؤځ ،ى٫ض أځ كزْزش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ رٜٴَس ٳِ حٿٌْځ
حٿؼخٿغ ،ٳڄٔلض ٫خٍْٟيخ ًًٍحْ٫يخً ،ٷخٿض :انِ ٻنض ٫ن ىٌح ٿٰنْش ،ٿٌ ٙأنِ
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽّ ٙ( :لپ ٙڃَأس طئڃن رخهلل ًحٿٌْځ
حٓهَ ،أڅ طلي ٫ڀَ ڃْض ٳٌٵ ػٚع ،ا٫ ٙڀَ ًُؽ ،ٳبنيخ طلي ٫ڀْو أٍر٬ش أٗيَ
ًَ٘٫ح).
( - )1222كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ رن ڃلڄي رن
٫ڄًَ رن كِځ٫ ،ن كڄْي رن نخٳ٫ ،٪ن ُّنذ رنض أرِ ٓڀڄش أهزَطو ٷخٿض:
ىهڀض ٫ڀَ أځ كزْزش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٿضٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽّ ٙ( :لپ ٙڃَأس طئڃن رخهلل ًحٿٌْځ حٓهَ ،طلي ٫ڀَ ڃْض
ٳٌٵ ػٚع ،ا٫ ٙڀَ ًُؽ أٍر٬ش أٗيَ ًَ٘٫ح) .ػڂ ىهڀض ٫ڀَ ُّنذ رنض ؿلٖ،
كْن طٌٳِ أهٌىخ ،ٳي٫ض رْ٤ذ ٳڄٔض ،ػڂ ٷخٿض :ڃخ ٿِ رخٿْ٤ذ ڃن كخؿش ،ٯَْ أنِ
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿڄنزَّ ٙ( :لپ ٙڃَأس طئڃن رخهلل
ًحٿٌْځ حٓهَ ،طلي ٫ڀَ ڃْض ٳٌٵ ػٚع ،ا٫ ٙڀَ ًُؽ أٍر٬ش أٗيَ ًَ٘٫ح).
[.]5030 ،5024
- 31رخدُّ :خٍس حٿٸزٌٍ.
- 1223كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ػخرض٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخڃَأس طزټِ ٫ني ٷزَ ،ٳٸخٽ( :حطٸِ حهلل ًحٛزٍَُ)
ٷخٿض :اٿْٺ ٫نِ ،ٳبنٺ ٿڂ طٜذ رڄْٜزظًِ ،ٿڂ طَ٬ٳو ،ٳٸْپ ٿيخ :انو حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤطض رخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڂ طـي ٫نيه رٌحرْن ،ٳٸخٿض :ٿڂ
أَ٫ٳٺ ،ٳٸخٽ( :انڄخ حٿٜزَ ٫ني حٿٜيڃش حًٕٿَ).
[ٍ.]1194 :
- 32رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٌ٬ّ( :د حٿڄْض رز ٞ٬رټخء أىڀو ٫ڀْو).
اًح ٻخڅ حٿنٌف ڃن ٓنظو.
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٷٌح أنٴٔټڂ ًأىڀْټڂ نخٍح} /حٿظلَّڂً ./6 :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ٻڀټڂ ٍحً ٩ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو).]853:ٍ[ .
ٳبًح ٿڂ ّټن ڃن ٓنظو ،ٳيٌ ٻڄخ ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٙ{ :طٍِ ًحٍُس ًٍُ
أهٍَ} /حٕن٬خځً ./164 :ىٌ ٻٸٌٿوً{ :اڅ طي ٩ڃؼٸڀش ً -نٌرخ -اٿَ كڄڀيخ ّ ٙلڄپ
ڃنو ِٗء} /ٳخ./18 :َ٣
ًڃخ َّه ٚڃن حٿزټخء ٳِ ٯَْ نٌف.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٸظپ نٴْ ٧ڀڄخ ،ا ٙٻخڅ ٫ڀَ حرن آىځ حًٕٽ
ٻٴپ ڃن ىڃيخ).
[ٍ.]3157 :
ًًٿٺ ٕنو أًٽ ڃن ٓن حٿٸظپ.
- 1224كيػنخ ٫زيحڅ ًڃلڄي ٷخ :ٙأهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٫خٛڂ رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن
أرِ ٫ؼڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ أٓخڃش رن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أٍٓڀض حرنش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿْو :اڅ حرنخ ٿِ ٷز ٞٳخثظنخ ،ٳؤٍٓپ ّٸٍَء
حٿٔٚځًّ ،ٸٌٽ( :اڅ هلل ڃخ أهٌ ًٿو ڃخ أً ،َ٤٫ٻپ ٫نيه رؤؿپ ڃٔڄَ ،ٳڀظٜزَ
ًٿظلظٔذ) .ٳؤٍٓڀض اٿْو طٸٔڂ ٫ڀْو ٿْؤطْنيخ ،ٳٸخځ ًڃ٬و٬ٓ :ي رن ٫زخىسً ،ڃ٬خً رن
ؿزپً ،أرِ رن ٻ٬ذًُّ ،ي رن ػخرضًٍ ،ؿخٽ ،ٳَٳ ٪اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ حٿٜزِ ًنٴٔو طظٸ٬ٸ ،٪ٷخٽ :كٔزظو أنو ٷخٽ :ٻؤنيخ ٗن ،ٳٴخٟض ْ٫نخه ،ٳٸخٽ
ٓ٬يّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ىٌح؟ ٳٸخٽ( :ىٌه ٍكڄش ؿ٬ڀيخ حهلل ٳِ ٷڀٌد ٫زخىهً ،انڄخ
َّكڂ حهلل ڃن ٫زخىه حٿَكڄخء).
[.]7010 ،6942 ،6279 ،6228 ،5331
- 1225كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ ٫خڃَ :كيػنخ ٳڀْق رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن
ىٚٽ رن ٫ڀِ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٗيينخ رنظخ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽًٌٍٓ :ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ؿخٿْ ٫ڀَ حٿٸزَ ،ٷخٽ :ٳَأّض ْ٫نخه طيڃ٬خڅ ،ٷخٽ :ٳٸخٽ( :ىپ ڃنټڂ ٍؿپ ٿڂ ّٸخٍٱ
حٿڀْڀش) .ٳٸخٽ أرٌ ٣ڀلش :أنخ ،ٷخٽ( :ٳخنِٽ) .ٷخٽ :ٳنِٽ ٳِ ٷزَىخ.
[.]1277
- 1226كيػنخ ٫زيحڅ :كيػنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حهلل رن
٫زْي حهلل رن أرِ ڃڀْټش ٷخٽ:
طٌٳْض حرنش ٿ٬ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو رڄټشً ،ؿجنخ ٿن٘ييىخً ،كَ٠ىخ حرن ٫ڄَ ًحرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂً ،انِ ٿـخٿْ رْنيڄخ ،أً ٷخٽ :ؿڀٔض اٿَ أكيىڄخ ،ػڂ ؿخء
حٓهَ ٳـڀْ اٿَ ؿنزِ ،ٳٸخٽ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٿ٬ڄًَ رن ٫ؼڄخڅ:
أ ٙطنيَ ٫ن حٿزټخء؟ ٳبڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حٿڄْض ٿٌْ٬د
رزټخء أىڀو ٫ڀْو).
ٳٸخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٷي ٻخڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ رً ٞ٬ٿٺ ،ػڂ
كيع ٷخٽٛ :يٍص ڃ٫ ٪ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ڃن ڃټش ،كظَ اًح ٻنخ رخٿزْيحء ،اًح ىٌ
رَٻذ طلض ٧پ ٓڄَس ،ٳٸخٽ :أًىذ ٳخن َ٨ڃن ىئٙء حٿَٻذ؟ ٷخٽ :ٳنَ٨ص ،ٳبًح
ٛيْذ ،ٳؤهزَطو ،ٳٸخٽ :حى٫و ٿِ ،ٳَؿ٬ض اٿَ ٛيْذ ٳٸڀض :أٍطلپ ،ٳخٿلٶ أڃَْ
حٿڄئڃنْن ،ٳڀڄخ أْٛذ ٫ڄَ ،ىهپ ٛيْذ ّزټِّ ،ٸٌٽً :ح أهخهً ،ح ٛخكزخه ،ٳٸخٽ
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نوّ :خ ٛيْذ ،أطزټِ ٫ڀًِ ،ٷي ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :اڅ حٿڄْض ٿٌْ٬د رزټخء أىڀو ٫ڀْو).
ٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٳڀڄخ ڃخص ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نوً ،ٻَص ًٿٺ ٿ٬خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٳٸخٿضٍ :كڂ حهلل ٫ڄًَ ،حهلل ڃخ كيع ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ اڅ حهلل ٿٌْ٬د حٿڄئڃن رزټخء أىڀو ٫ڀْوً ،ٿټن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٷخٽ( :اڅ حهلل ٿِّْي حٿټخٳَ ٌ٫حرخ رزټخء أىڀو ٫ڀْو)ً .ٷخٿض كٔزټڂ حٿٸَآڅ ًٙ{ :طٍِ
ًحٍُس ًٍُ أهٍَ} .ٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٫ني ًٿٺً :حهلل ىٌ أٟلٺ
ًأرټَ.
ٷخٽ حرن أرِ ڃڀټْشً :حهلل ڃخ ٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ْٗجخ.
ًٷخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ن٬ڂ حٿ٬يٙڅً ،ن٬ڂ حٿًٚ٬س{ :حٿٌّن اًح أٛخرظيڂ ڃْٜزش
ٷخٿٌح انخ هلل ًانخ اٿْو ٍحؿٌ٬څ .أًٿجٺ ٫ڀْيڂ ٛڀٌحص ڃن ٍريڂ ًٍكڄش ًأًٿجٺ ىڂ
حٿڄيظيًڅ} /حٿزٸَسً ./157 - 156 :ٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :حٓظْ٬نٌح رخٿٜزَ ًحٿٜٚس ًانيخ
ٿټزَْس ا٫ ٙڀَ حٿوخْٗ٬ن} /حٿزٸَس./45 :
- 1240كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ػخرض ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿٜزَ ٫ني
حٿٜيڃش حًٕٿَ).
[ٍ.]1194 :
- 42رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انخ رٺ ٿڄلًِنٌڅ).
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طيڃ ٪حٿْ٬ن،
ًّلِڅ حٿٸڀذ).
[ٍ.]1242 :
- 1241كيػنخ حٿلٔن رن ٫زي حٿ :ِِّ٬كيػنخ ّلَْ رن كٔخڅ :كيػنخ ٷَّٖ ،ىٌ حرن
كْخڅ٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ىهڀنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ أرِ ْٓٲ حٿٸْنً ،ٻخڅ ٧جَح
ٗرَحىْڂ ٫ڀْو حٿٔٚځ ،ٳؤهٌ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ارَحىْڂ ٳٸزڀو ًٗڄو ،ػڂ
ىهڀنخ ٫ڀْو ر٬ي ًٿٺً ،ارَحىْڂ ّـٌى رنٴٔو ،ٳـ٬ڀض ْ٫نخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ طٌٍٳخڅ ،ٳٸخٽ ٿو ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ٍ ِٟحهلل ٫نوً :أنض ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟
ٳٸخٽّ( :خ حرن ٌ٫ٱ ،انيخ ٍكڄش) .ػڂ أطز٬يخ رؤهٍَ ،ٳٸخٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ
حٿْ٬ن طيڃً ٪حٿٸڀذ ّلِڅ ًٙ ،نٸٌٽ ا ٙڃخ ٍَّ ِٟرنخً ،انخ رٴَحٷٺ ّخ ارَحىْڂ
ٿڄلِنٌڅ).
ًٍحه ڃٌَٓ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ رن حٿڄَْٰس٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 43رخد :حٿزټخء ٫ني حٿڄَّ.ٞ
- 1242كيػنخ أٛزٮ٫ ،ن حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿلخٍع
حٕنٜخٍُ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
حٗظټَ ٓ٬ي رن ٫زخىس ٗټٌٍ ٿو ،ٳؤطخه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّ٬ىه ،ڃ٫ ٪زي
حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ٬ًٓ ،ي رن أرِ ًٷخ٫ً ،ٙزي حهلل رن ڃٌٔ٬ى ٍِٟ ،حهلل ٫نيڂ،
ٳڀڄخ ىهپ ٫ڀْو ،ٳٌؿيه ٳِ ٯخْٗش أىڀو ،ٳٸخٽ( :ٷي ٷ .)َ٠ٷخٿٌحّ ٙ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
ٳزټَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ٍأٍ حٿٸٌځ رټخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رټٌح ،ٳٸخٽ( :أ ٙطٔڄٌ٬څ ،اڅ حهلل ٌ٬ّ ٙد ريڃ ٪حٿْ٬ن ًٙ ،رلِڅ حٿٸڀذً ،ٿټن
ٌّ٬د ريٌح ً -أٗخٍ اٿَ ٿٔخنو -أً َّكڂً ،اڅ حٿڄْض ٌّ٬د رزټخء أىڀو ٫ڀْو).
ًٻخڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو َّ٠د ٳْو رخٿٜ٬خًَّ ،ڃِ رخٿلـخٍسًّ ،لؼِ رخٿظَحد.
ٳـخء أرٌ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳؤهٌ رْي ڃًَحڅ ٳٸخٽ :ٷڂ ،ٳٌحهلل ٿٸي ٫ڀڂ ىٌح أڅ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيخنخ ٫ن ًٿٺ ،ٳٸخٽ أرٌ ىََّسٛ :يٵ.
[.]1248
- 47رخد :ڃن طز ٪ؿنخُس ٳّ ٚٸ٬ي كظَ طٌ٫ ٪ٟن ڃنخٻذ حٿَؿخٽ ،ٳبڅ ٷ٬ي أڃَ
رخٿٸْخځ.
- 1248كيػنخ ڃٔڀڂ٬ّ ،نِ حرن ارَحىْڂ :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش،
٫ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اًح ٍأّظڂ حٿـنخُس ٳٸٌڃٌح ،ٳڄن طز٬يخ ٳّ ٚٸ٬ي كظَ طٌ.)٪ٟ
[ٍ.]1247 :
- 48رخد :ڃن ٷخځ ٿـنخُس ّيٌىُ.
- 1249كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠خٿش :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ڃٸٔڂ،
٫ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ڃَص رنخ ؿنخُس ،ٳٸخځ ٿيخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷڄنخ ٿو ،ٳٸڀنخ ّخ ٌٍٓٽ حهلل،
انيخ ؿنخُس ّيٌىُ؟ ٷخٽ( :اًح ٍأّظڂ حٿـنخُس ٳٸٌڃٌح).
- 1250كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃَس ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حٿَكڄن حرن
أرِ ٿْڀَ ٷخٽ:
ٻخڅ ٓيپ رن كنْٲً ،ٷْْ رن ٓ٬ي ،ٷخ٫يّن رخٿٸخىْٓش ،ٳڄًَح ٫ڀْيڄخ رـنخُس ٳٸخڃخ،
ٳٸْپ ٿيڄخ :انيڄخ ڃن أىپ حٍٕ ،ٝأُ ڃن أىپ حٿٌڃش ،ٳٸخ :ٙاڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ڃَص رو ؿنخُس ٳٸخځ ،ٳٸْپ ٿو :انيخ ؿنخُس ّيٌىُ ،ٳٸخٽ( :أٿْٔض نٴٔخ).
ًٷخٽ أرٌ كڄِس٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن حرن ٿْڀَ ٷخٽ :ٻنض ڃ ٪ٷْْ ًٓيپ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳٸخ :ٙٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .ٷخٽ ُٻَّخء٫ ،ن
حٿ٘٬زِ٫ ،ن حرن أرِ ٿْڀَ :ٻخڅ أرٌ ڃٌٔ٬ى ًٷْْ ّٸٌڃخڅ ٿڀـنخُس.
- 49رخد :كڄپ حٿَؿخٽ ٿڀـنخُس ىًڅ حٿنٔخء.
- 1251كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرْو:
أنو ٓڄ ٪أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ً٬ٟض حٿـنخُسً ،حكظڄڀيخ حٿَؿخٽ
٫ڀَ أ٫نخٷيڂ ،ٳبڅ ٻخنض ٛخٿلش ٷخٿض :ٷيڃٌنًِ ،اڅ ٻخنض ٯَْ ٛخٿلش ٷخٿضّ :خ
ًّڀيخ ،أّن طٌىزٌڅ ريخّٔ ،ڄٌٛ ٪طيخ ٻپ ِٗء ا ٙحٗنٔخڅً ،ٿٌ ٓڄ٬و ٬ٛٶ).
[.]1314 ،1253
ىََّسً ،ٷخٿضٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٿو .ٳٸخٽ حرن ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ :ٿٸي ٳَ٣نخ ٳِ ٷَحٍّ ٢ٻؼَْس.
{ٳَ٣ض} /حٿِڃَ٬ْٟ :/56 :ض ڃن أڃَ حهلل.
[ٍ.]47 :
- 57رخد :ڃن حنظ َ٨كظَ طيٳن.
- 1261كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش ٷخٽ :ٷَأص ٫ڀَ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ
ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرْو :أنو ٓؤٽ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽٓ :ڄ٬ض حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
كيػنخ أكڄي رن ٗزْذ رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنِ أرِ :كيػنخ ٌّنْ :ٷخٽ حرن ٗيخد:
ًكيػنِ ٫زي حٿَكڄن حَٕ٫ؽ :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٗيي حٿـنخُس كظَ ّٜڀِ ٳڀو ٷَْحً ،١ڃن
ٗيي كظَ طيٳن ٻخڅ ٿو ٷَْح٣خڅ) .ٷْپً :ڃخ حٿٸَْح٣خڅ؟ ٷخٽ( :ڃؼپ حٿـزڀْن
حٿْ٨٬ڄْن).
[ٍ.]47 :
- 58رخدٚٛ :س حٿٜزْخڅ ڃ ٪حٿنخّ ٫ڀَ حٿـنخثِ.
- 1262كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ ّلَْ رن أرِ رټَْ :كيػنخ ُحثيس :كيػنخ أرٌ
آلخٵ حٿْ٘زخنِ٫ ،ن ٫خڃَ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أطَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزَح ،ٳٸخٿٌح ىٌح ىٳن ،أً ىٳنض حٿزخٍكش ،ٷخٽ
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٳٜٴٴنخ هڀٴو ،ػڂ ٛڀَ ٫ڀْيخ.
[ٍ.]819 :
- 59رخد :حٿٜٚس ٫ڀَ حٿـنخثِ رخٿڄٜڀَ ًحٿڄٔـي.
- 1263كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي
رن حٿڄْٔذ ًأرِ ٓڀڄش أنيڄخ كيػخه:
٫ن أرِ ىََّس ٷخٽ :ن َ٬ٿنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿنـخِٗ ٛخكذ
حٿلز٘ش ،حٿٌْځ حٿٌُ ڃخص ٳْو ،ٳٸخٽ( :حٓظٰٴًَح ٕهْټڂ).
ً٫ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :اڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛٲ ريڂ رخٿڄٜڀَ ،ٳټزَ ٫ڀْو أٍر٬خ.
[ٍ.]1188 :
- 1264كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أرٌ ٟڄَس :كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿْيٌى ؿخإًح اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَؿپ ڃنيڂ ًحڃَأس ٷي ُنْخ ،ٳؤڃَ
ريڄخ ٳَؿڄخ ،ٷَّزخ ڃن ڃٌ ٪ٟحٿـنخثِ ٫ني حٿڄٔـي.
[.]7104 ،6901 ،6450 ،6433 ،4280 ،3436
ًٷخٽ ِّّي رن ىخًٍڅ٫ً ،زي حٿٜڄي٫ ،ن ٓڀْڂ :أٛلڄشً .طخر٬و ٫زي حٿٜڄي.
[ٍ.]1254 :
- 64رخد :ٷَحءس ٳخطلش حٿټظخد ٫ڀَ حٿـنخُس.
ًٷخٽ حٿلٔنّ :ٸَأ ٫ڀَ حٿ٤ٴپ رٴخطلش حٿټظخدًّ ،ٸٌٽ :حٿڀيڂ حؿ٬ڀو ٿنخ ٳَ٣خ ًٓڀٴخ
ًأؿَح.
- 1270كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي٫ ،ن ٣ڀلش ٷخٽ:
ٛڀْض هڀٲ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ.
كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼزَ ،أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن ٣ڀلش رن ٫زي حهلل رن
ٌ٫ٱ ٷخٽ:
ٛڀْض هڀٲ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٫ڀَ ؿنخُس ،ٳٸَأ رٴخطلش حٿټظخد ،ٳٸخٽ:
ٿْ٬ڀڄٌح أنيخ ٓنش.
- 65رخد :حٿٜٚس ٫ڀَ حٿٸزَ ر٬ي ڃخ ّيٳن.
- 1271كيػنخ كـخف رن ڃنيخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنِ ٓڀْڄخڅ حٿْ٘زخنِ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿ٘٬زِ ٷخٽ:
أهزَنِ ڃن ڃَ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٷزَ ڃنزًٌ ،ٳؤڃيڂ ًٛڀٌح هڀٴو.
ٷڀض :ڃن كيػٺ ىٌح ّخ أرخ ٫ڄًَ؟ ٷخٽ :حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ.
[ٍ.]819 :
- 1272كيػنخ ڃلڄي رن حٿٴ٠پ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أرِ ٍحٳ،٪
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ أٌٓىٍ ،ؿ ٚأً حڃَأس ،ٻخڅ ّٸڂ حٿڄٔـي ،ٳڄخص ًٿڂ ّ٬ڀڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رڄٌطو ،ٳٌٻَه ًحص ٌّځ ٳٸخٽ( :ڃخ ٳ٬پ ًٿٺ حٗنٔخڅ) .ٷخٿٌح :ڃخص ّخ ٌٍٓٽ حهلل.
ٷخٽ( :أٳ ٚآًنظڄٌنِ) .ٳٸخٿٌح :انو ٻخڅ ٻٌح ًٻٌح ٷٜظو .ٷخٽ :ٳلٸًَح ٗؤنو ،ٷخٽ:
(ٳيٿٌنِ ٫ڀَ ٷزَه) .ٳؤطِ ٷزَه ٳٜڀَ ٫ڀْو.
[ٍ.]446 :
- 66رخد :حٿڄْض ّٔڄ ٪هٴٶ حٿن٬خٽ.
- 1273كيػنخ ْ٫خٕ :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ ْٓ٬ي ٷخٽً :ٷخٽ ٿِ هڀْٴش :كيػنخ
حرن ٍُّ :٪كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(حٿ٬زي اًح ً ٪ٟٳِ ٷزَه ًطٌٿِ ًًىذ أٛلخرو ،كظَ انو ٿْٔڄ ٪ٷَ ٩ن٬خٿيڂ ،أطخه
ڃڀټخڅ ٳؤٷ٬يحه ،ٳْٸٌٙڅ ٿو :ڃخ ٻنض طٸٌٽ ٳِ ىٌح حٿَؿپ ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟
ٳْٸٌٽ :أٗيي أنو ٫زي حهلل ًٌٍٓٿو ،ٳْٸخٽ :حن َ٨اٿَ ڃٸ٬يٹ ٳِ حٿنخٍ ،أريٿٺ حهلل رو
ڃٸ٬يح ڃن حٿـنش) .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳَْحىڄخ ؿڄْ٬خً ،أڃخ حٿټخٳَ ،أً
حٿڄنخٳٶ :ٳْٸٌٽ ٙ :أىٍُ ،ٻنض أٷٌٽ ڃخ ّٸٌٽ حٿنخّ .ٳْٸخٽ ٙ :ىٍّض ً ٙطڀْض ،ػڂ
َّ٠د رڄَ٤ٷش ڃن كيّي َٟرش رْن أًنْو ،ٳْْٜق ْٛلش ّٔڄ٬يخ ڃن ّڀْو اٙ
حٿؼٸڀْن).
[.]1308
- 67رخد :ڃن أكذ حٿيٳن ٿْ ٚٳِ حٍٕ ٝحٿڄٸيٓش أً نلٌىخ.
- 1274كيػنخ ڃلڄٌى :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حرن ٣خًّ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
(أٍٓپ ڃڀٺ حٿڄٌص اٿَ ڃٌَٓ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ ،ٳڀڄخ ؿخءه ٛټو ،ٳَؿ ٪اٿَ ٍرو،
ٳٸخٽ :أٍٓڀظنِ اٿَ ٫زي َّّ ٙي حٿڄٌص ،ٳَى حهلل ٫ڀْو ْ٫نوً ،ٷخٽ :حٍؿ ،٪ٳٸپ ٿو
ّّ ٪٠يه ٫ڀَ ڃظن ػٌٍ ،ٳڀو رټپ ڃخ ٯ٤ض رو ّيه رټپ َٗ٬س ٓنش .ٷخٽ :أُ ٍد ،ػڂ
ڃخًح؟ ٷخٽ :ػڂ حٿڄٌص .ٷخٽ :ٳخٓڅ ،ٳٔؤٽ حهلل أڅ ّينْو ڃن حٍٕ ٝحٿڄٸيٓش ٍڃْش
رلـَ) .ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳڀٌ ٻنض ػڂ ٍّٕظټڂ ٷزَه ،اٿَ
ؿخنذ حٿَّ٤ٶ٫ ،ني حٿټؼْذ حٕكڄَ).
[.]3226
- 68رخد :حٿيٳن رخٿڀْپ.
ًىٳن أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٿْ.]1321 :ٍ[ .ٚ
- 1275كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن حٿْ٘زخنِ٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٍؿپ ر٬ي ڃخ ىٳن رڀْڀش ،ٷخځ ىٌ ًأٛلخرو،
ًٻخڅ ٷي ٓؤٿو ٫نو ٳٸخٽ( :ڃن ىٌح) .ٳٸخٿٌح :ٳٚڅ ىٳن حٿزخٍكش ،ٳٜڀٌح ٫ڀْو.
[ٍ.]819 :
- 69رخد :رنخء حٿڄٔـي ٫ڀَ حٿٸزَ.
- 1276كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍِٟ
حهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٿڄخ حٗظټَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻَص ر ٞ٬نٔخثو ٻنْٔش ٍأّنيخ رؤٍٝ
حٿلز٘شّ ،ٸخٽ ٿيخ ڃخٍّشً ،ٻخنض أځ ٓڀڄش ًأځ كزْزش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،أطظخ أٍٝ
حٿلز٘ش ،ٳٌٻَطخ ڃن كٔنيخ ًطٜخًَّ ٳْيخ ،ٳَٳٍ ٪أٓو ٳٸخٽ( :أًٿجٺ اًح ڃخص ڃنيڂ
حٿَؿپ حٿٜخٿق رنٌح ٫ڀَ ٷزَه ڃٔـيح ،ػڂ ًٌٍٛح ٳْو طڀٺ حٿٌٍٜس ،أًٿجٺ َٗحٍ
حٿوڀٶ ٫ني حهلل).
[ٍ.]417 :
- 70رخد :ڃن ّيهپ ٷزَ حٿڄَأس.
- 1277كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ٳڀْق رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ىٚٽ رن ٫ڀِ٫ ،ن
أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٗيينخ رنض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿخٿْ
٫ڀَ حٿٸزَ ،ٳَأّض ْ٫نخه طيڃ٬خڅ ،ٳٸخٽ( :ىپ ٳْټڂ ڃن أكي ٿڂ ّٸخٍٱ حٿڀْڀش) .ٳٸخٽ أرٌ
٣ڀلش :أنخ ،ٷخٽ( :ٳؤنِٽ ٳِ ٷزَىخ) .ٳنِٽ ٳِ ٷزَىخ ٳٸزَىخ.
ٷخٽ حرن ڃزخٍٹ :ٷخٽ ٳڀْق :أٍحه ّ٬نِ حٿٌنذ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل{ :ٿْٸظَٳٌح} /حٕن٬خځ /113 :أُ ٿْټظٔزٌح.
[ٍ.]1225 :
- 71رخد :حٿٜٚس ٫ڀَ حٿ٘يْي.
- 1278كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن رن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّـڄ ٪رْن حٿَؿڀْن ڃن ٷظڀَ أكي ٳِ ػٌد ًحكي ،ػڂ
ّٸٌٽ( :أّيڂ أٻؼَ أهٌح ٿڀٸَآڅ) .ٳبًح أَْٗ ٿو اٿَ أكيىڄخ ٷيڃو ٳِ حٿڀليً ،ٷخٽ( :أنخ
ٗيْي ٫ڀَ ىئٙء ٌّځ حٿٸْخڃش)ً .أڃَ ريٳنيڂ ٳِ ىڃخثيڂً ،ٿڂ ّٰٔڀٌحً ،ٿڂ ّٜپ
٫ڀْيڂ.
[.]3851 ،1288 - 1286 ،1283 - 1280
- 1279كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ :كيػنِ ِّّي رن أرِ كزْذ٫ ،ن
أرِ حٿوَْ٫ ،ن ٫ٸزش رن ٫خڃَ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ ٌّڃخ ،ٳٜڀَ ٫ڀَ أىپ أكي ٚٛطو ٫ڀَ حٿڄْض،
ػڂ حنَٜٱ اٿَ حٿڄنزَ ٳٸخٽ( :انِ ٳَ ١ٿټڂً ،أنخ ٗيْي ٫ڀْټڂً ،انِ ًحهلل ٕن َ٨اٿَ
كٌ ِٟحٓڅً ،انِ أْ٤٫ض ڃٴخطْق هِحثن حٍٕ ،ٝأً ڃٴخطْق حًٍٕ ،ٝانِ ًحهلل
ڃخ أهخٱ ٫ڀْټڂ أڅ طَ٘ٻٌح ر٬يًُ ،ٿټن أهخٱ ٫ڀْټڂ أڅ طنخٳٌٔح ٳْيخ).
[.]6218 ،6062 ،3857 ،3816 ،3401
- 72رخد :ىٳن حٿَؿڀْن ًحٿؼٚػش ٳِ ٷزَ.
- 1280كيػنخ ْٓ٬ي رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ حٿڀْغ :كيػنخ حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن
رن ٻ٬ذ:
أڅ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أهزَه أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ
ّـڄ ٪رْن حٿَؿڀْن ڃن ٷظڀَ أكي.
[ٍ.]1278 :
- 73رخد :ڃن ٿڂ َّ ٯٔپ حٿ٘ييحء.
- 1281كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ٻ٬ذ،
٫ن ؿخرَ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حىٳنٌىڂ ٳِ ىڃخثيڂ)٬ّ .نِ ٌّځ أكيً ،ٿڂ ّٰٔڀيڂ.
[ٍ.]1278 :
- 74رخد :ڃن ّٸيځ ٳِ حٿڀلي.
ًٓڄِ حٿڀلي ٕنو ٳِ نخكْشً ،ٻپ ؿخثَ ڃڀلي{ ،ڃڀظليح} /حٿټيٲ :/27 :ڃ٬يً ،ٙٿٌ
ٳٸخٽ ٿو حرن ٫زي حهللّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٿزْ أرِ ٷڄْٜٺ حٿٌُ ّڀِ ؿڀيٹ .ٷخٽ ٓٴْخڅ:
ٳًَْڅ أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٿزْ ٫زي حهلل ٷڄْٜو ،ڃټخٳؤس ٿڄخ ٛن.٪
[ٍ.]1211 :
- 1287/1286كيػنخ ڃٔيى :أهزَنخ رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ :كيػنخ كْٔن حٿڄ٬ڀڂ٫ ،ن
٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ ك َ٠أكي ،ى٫خنِ أرِ ڃن حٿڀْپ ،ٳٸخٽ :ڃخ أٍحنِ ا ٙڃٸظٌ ٙٳِ أًٽ ڃن ّٸظپ
ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،انِ ٙأطَٹ ر٬يُ أ٫ ِ٫ڀِ ڃنٺ ٯَْ
نٴْ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳبڅ ٫ڀِ ىّنخ ،ٳخٷً ،ٞحٓظٌ ٙرؤهٌطٺ
هَْح ،ٳؤٛزلنخ ،ٳټخڅ أًٽ ٷظْپً ،ىٳن ڃ٬و آهَ ٳِ ٷزَ ،ػڂ ٿڂ ط٤ذ نٴِٔ أڅ أطَٻو
ڃ ٪حٓهَ ،ٳخٓظوَؿظو ر٬ي ٓظش أٗيَ ،ٳبًح ىٌ ٻٌْځ ً٬ٟظو ىنْش ،ٯَْ أًنو.
( - )1287كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫خڃَ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن حرن أرِ
نـْق٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ىٳن أرِ ڃٍ ٪ؿپ ،ٳڀڂ ط٤ذ نٴِٔ كظَ أهَؿظو ،ٳـ٬ڀظو ٳِ ٷزَ ٫ڀَ كيس.
[ٍ.]1278 :
- 77رخد :حٿڀلي ًحٿ٘ٶ ٳِ حٿٸزَ.
- 1288كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حٿڀْغ رن ٓ٬ي ٷخٽ :كيػنِ حرن
ٗيخد٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ
ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّـڄ ٪رْن ٍؿڀْن ڃن ٷظڀَ أكي ،ػڂ ّٸٌٽ( :أّيڂ أٻؼَ
أهٌح ٿڀٸَآڅ) .ٳبًح أَْٗ ٿو اٿَ أكيىڄخ ٷيڃو ٳِ حٿڀلي ،ٳٸخٽ( :أنخ ٗيْي ٫ڀَ ىئٙء
ٌّځ حٿٸْخڃش) .ٳؤڃَ ريٳنيڂ ريڃخثيڂً ،ٿڂ ّٰٔڀيڂ.
[ٍ.]1278 :
- 78رخد :اًح أٓڀڂ حٿٜزِ ٳڄخص ،ىپ ّٜڀَ ٫ڀْوً ،ىپ ّ٫ َٝ٬ڀَ حٿٜزِ
حٗٓٚځً.ٷخٽ حٿلٔنًَّٗ ،قً ،ارَحىْڂً ،ٷظخىس :اًح أٓڀڂ أكيىڄخ ٳخٿٌٿي ڃ ٪حٿڄٔڀڂ.
ًٻخڅ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ڃ ٪أڃو ڃن حٿڄٔظ٬٠ٴْنً ،ٿڂ ّټن ڃ ٪أرْو ٫ڀَ
ىّن ٷٌڃوً .ٷخٽ( :حٗٓٚځ ّ٬ڀٌ ً٬ّ ٙڀَ).
- 1289كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٓخٿڂ
رن ٫زي حهلل :أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أڅ ٫ڄَ حن٤ڀٶ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٍى ٢ٷزپ حرن ْٛخى ،كظَ ًؿيًه
ّڀ٬ذ ڃ ٪حٿٜزْخڅ٫ ،ني أ٣ڂ رنِ ڃٰخٿشً ،ٷي ٷخٍد حرن حٿْٜخى حٿلڀڂ ،ٳڀڂ ّ٘ َ٬كظَ
َٟد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيه ،ػڂ ٷخٽ ٙرن حٿْٜخى( :ط٘يي أنِ ٌٍٓٽ حهلل).
ٳن َ٨اٿْو حرن ْٛخى ٳٸخٽ :أٗيي أنٺ ٌٍٓٽ حٕڃْْن .ٳٸخٽ حرن ْٛخى ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ :أط٘يي أنِ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٳَٳ٠و ًٷخٽ( :آڃنض رخهلل ًرَٓڀو) .ٳٸخٽ ٿو:
(ڃخًح طٍَ) .ٷخٽ حرن ْٛخىّ :ؤطْنِ ٛخىٵ ًٻخًد .ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(هڀ٫ ٢ڀْٺ حٕڃَ) .ػڂ ٷخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انِ ٷي هزؤص ٿٺ هزْجخ).
ٳٸخٽ حرن ْٛخى :ىٌ حٿيم .ٳٸخٽ( :حهٔؤ ،ٳڀن ط٬يً ٷيٍٹ) .ٳٸخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ى٫نِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل أَٟد ٫نٸو .ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ّټنو ٳڀن
طٔڀ٫ ٢ڀْوً ،اڅ ٿڂ ّټنو ٳ ٚهَْ ٿٺ ٳِ ٷظڀو).
ًٷخٽ ٓخٿڂٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ :حن٤ڀٶ ر٬ي ًٿٺ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ رن ٻ٬ذ ،اٿَ حٿنوپ حٿظِ ٳْيخ حرن ْٛخىً ،ىٌ ّوظپ أڅ
ّٔڄ ٪ڃن حرن ْٛخى ْٗجخ ،ٷزپ أڅ َّحه حرن ْٛخى ،ٳَآه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًىٌ ڃ٤٠ـ٬ّ ،٪نِ ٳِ ٷْ٤ٴش ،ٿو ٳْيخ ٍڃِس أً ُڃَس ،ٳَأص أځ حرن ْٛخى ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ ّظٸِ رـًٌ ٩حٿنوپ ،ٳٸخٿض ٙرن ْٛخىّ :خ ٛخٱ،
ًىٌ حٓڂ حرن ْٛخى ،ىٌح ڃلڄيٛ ،ڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؼخٍ حرن ْٛخى ،ٳٸخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ طَٻظو رْن).
ًٷخٽ ْٗ٬ذ ٳِ كيّؼو :ٳَٟوٍ ،ڃَڃش أً ُڃِڃشً .ٷخٽ ٫ٸْپٍ :ڃَڃشً .ٷخٽ
ڃ٬ڄٍَ :ڃِس.
[.]6244 ،5821 ،2891 ،2890 ،2869 ،2495
- 1290كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخىً ،ىٌ حرن ُّي٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٯٚځ ّيٌىُ ّويځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳڄَ ،ٝٳؤطخه حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّ٬ىه ،ٳٸ٬ي ٫ني ٍأٓو ،ٳٸخٽ ٿو( :أٓڀڂ) .ٳن َ٨اٿَ أرْو ًىٌ ٫نيه ،ٳٸخٽ
ٿو :أ ٪٣أرخ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤٓڀڂ ،ٳوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًىٌ ّٸٌٽ( :حٿلڄي هلل حٿٌُ أنٸٌه ڃن حٿنخٍ).
[.]5333
- 1291كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :ٷخٽ ٫زْي حهلل:
ٓڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ :ٻنض أنخ ًأڃِ ڃن حٿڄٔظ٬٠ٴْن ،أنخ ڃن
حٿٌٿيحڅ ًأڃِ ڃن حٿنٔخء.
[.]4321 ،4312 ،4311
- 1293/1292كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :ٷخٽ حرن ٗيخد:
ّٜڀَ ٫ڀَ ٻپ ڃٌٿٌى ڃظٌٳَ ًاڅ ٻخڅ ٿْٰش ،ڃن أؿپ أنو ًٿي ٫ڀَ ٳَ٤س حٗٓٚځ،
ّي ِ٫أرٌحه حٗٓٚځ ،أً أرٌه هخٛشً ،اڅ ٻخنض أڃو ٫ڀَ ٯَْ حٗٓٚځ ،اًح حٓظيپ
ٛخٍهخ ٛڀِ ٫ڀْوّٜ ًٙ ،ڀَ ٫ڀَ ڃن ّٔ ٙظيپ ،ڃن أؿپ أنو ٓٸ ،٢ٳبڅ أرخ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٻخڅ ّليع :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ڃن ڃٌٿٌى اٙ
ٌّٿي ٫ڀَ حٿٴَ٤س ،ٳؤرٌحه ّيٌىحنو أً ّنَٜحنو أً ّڄـٔخنو ،ٻڄخ طنظؾ حٿزيْڄش ريْڄش
ؿڄ٬خء ،ىپ طلٌٔڅ ٳْيخ ڃن ؿي٫خء) .ػڂ ّٸٌٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو{ :ٳَ٤س
[ٍ.]213 :
- 81رخد :ڃٌ٨٫ش حٿڄليع ٫ني حٿٸزًَ ،ٷٌ٬ى أٛلخرو كٌٿو.
{ّوَؿٌڅ ڃن حٕؿيحع} /حٿڄ٬خٍؽ :/43 :حٕؿيحع حٿٸزٌٍ" .ر٬ؼَص" /حٙنٴ٤خٍ:/4 :
أػَْص ،ر٬ؼَص كٌ ِٟأُ ؿ٬ڀض أٓٴڀو أٚ٫ه .حّٗٴخ ٝحَٗٓحً .٩ٷَأ حٕ٫ڄٖ:
"اٿَ نٜذ" /حٿڄ٬خٍؽ :/43 :اٿَ ِٗء ڃنٌٜد ّٔظزٸٌڅ اٿْوً ،حٿنٜذ ًحكي،
ًحٿنٜذ ڃٜيٌٍّ" .ځ حٿوًَؽ" /ٵ :/43 :ڃن حٿٸزٌٍّ" .نٔڀٌڅ" :/51 :ّْ/
ّوَؿٌڅ.
- 1296كيػنخ ٫ؼڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ٓ٬ي رن ٫زْيس٫ ،ن
أرِ ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ٳِ ؿنخُس ٳِ رٸْ ٪حٿَٰٷي ،ٳؤطخنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸ٬ي ًٷ٬ينخ كٌٿو،
ًڃ٬و ڃوَٜس ،ٳنټْ ،ٳـ٬پ ّنټض رڄوَٜطو ،ػڂ ٷخٽ( :ڃخ ڃنټڂ ڃن أكي ،ڃخ ڃن
نٴْ ڃنٴٌٓش ،ا ٙٻظذ ڃټخنيخ ڃن حٿـنش ًحٿنخًٍ ،ا ٙٷي ٻظذ ٗٸْش أً ْٓ٬يس) .ٳٸخٽ
ٍؿپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٳ ٚنظټپ ٫ڀَ ٻظخرنخ ًني ٩حٿ٬ڄپ ،ٳڄن ٻخڅ ڃنخ ڃن أىپ
حٿٔ٬خىس ٳْٔ َْٜاٿَ ٫ڄپ أىپ حٿٔ٬خىسً ،أڃخ ڃن ٻخڅ ڃنخ ڃن أىپ حٿ٘ٸخًس ٳَْْٜٔ
اٿَ ٫ڄپ أىپ حٿ٘ٸخًس؟ ٷخٽ( :أڃخ أىپ حٿٔ٬خىس ٳًَْْٔڅ ٿ٬ڄپ حٿٔ٬خىسً ،أڃخ أىپ
حٿ٘ٸخًس ٳًَْْٔڅ ٿ٬ڄپ حٿ٘ٸخًس) .ػڂ ٷَأ{ :ٳؤڃخ ڃن أً َ٤٫حطٸَ} .حّٓش.
[.]7113 ،6231 ،5863 ،4666 - 4661
- 82رخد :ڃخ ؿخء ٳِ ٷخطپ حٿنٴْ.
- 1297كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ هخٿي٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن ػخرض
رن حٿ٠لخٹ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ڃن كڀٲ رڄڀش ٯَْ حٗٓٚځ ،ٻخًرخ ڃظ٬ڄيح ،ٳيٌ ٻڄخ ٷخٽً .ڃن ٷظپ نٴٔو رليّيس،
ٌ٫د ريخ ٳِ نخٍ ؿينڂ).
[.]6276 ،5754 ،5700
ً - 1298ٷخٽ كـخؽ رن ڃنيخٽ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ٫ ،ن حٿلٔن :كيػنخ ؿنيد
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳِ ىٌح حٿڄٔـي ،ٳڄخ نْٔنخً ،ڃخ نوخٱ أڅ ّټٌد ؿنيد٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٻخڅ رَؿپ ؿَحف ٳٸظپ نٴٔو ،ٳٸخٽ حهلل :ريٍنِ ٫زيُ رنٴٔو ،كَڃض ٫ڀْو حٿـنش).
[.]3276
- 1299كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(حٿٌُ ّونٶ نٴٔو ّونٸيخ ٳِ حٿنخًٍ ،حٿٌُ ّ٬٤نيخ ّ٬٤نيخ ٳِ حٿنخٍ).
[ٍ.]5442 :
- 83رخد :ڃخ ّټَه ڃن حٿٜٚس ٫ڀَ حٿڄنخٳٸْنً ،حٓٙظٰٴخٍ ٿڀڄَ٘ٻْن.
ًٍحه حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ.]1210 :
- 1300كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنِ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي
حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ٫ ،ن ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ أنو ٷخٽ:
ٿڄخ ڃخص ٫زي حهلل رن أرِ حرن ٓڀٌٽ ،ى ِ٫ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْٜڀِ
٫ڀْو ،ٳڀڄخ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًػزض اٿْو ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
أطٜڀِ ٫ڀَ حرن أرًِ ،ٷخٽ ٷخٽ ٌّځ ٻٌح ًٻٌح :ٻٌح ًٻٌح؟ أ٫يى ٫ڀْو ٷٌٿو ،ٳظزٔڂ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷخٽ( :أهَ ٫نِ ّخ ٫ڄَ) .ٳڀڄخ أٻؼَص ٫ڀْو ،ٷخٽ:
(انِ هَْص ٳخهظَص ،ٿٌ أ٫ڀڂ أنِ اڅ ُىص ٫ڀَ حٿٔزْ٬ن ّٰٴَ ٿو ٿِىص ٫ڀْيخ).
ٷخٽ :ٳٜڀَ ٫ڀْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػڂ حنَٜٱ ،ٳڀڂ ّڄټغ أَّْ ٙح
كظَ نِٿض حّٓظخڅ ڃن رَحءس ًٙ{ :طٜپ ٫ڀَ أكي ڃنيڂ ڃخص أريح -اٿَ ًىڂ
ٳخٓٸٌڅ} .ٷخٽ :ٳ٬ـزض ر٬ي ڃن ؿَأطِ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃجٌ،
ًحهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ.
[.]4394
- 84رخد :ػنخء حٿنخّ ٫ڀَ حٿڄْض.
- 1301كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ڃًَح رـنخُس ٳؤػنٌح ٫ڀْيخ هَْح ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :ؿزض) .ػڂ ڃًَح
رؤهٍَ ٳؤػنٌح ٫ڀْيخ َٗح ،ٳٸخٽً( :ؿزض) ٳٸخٽ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو :ڃخ
ًؿزض؟ ٷخٽ( :ىٌح أػنْظڂ ٫ڀْو هَْح ،ٳٌؿزض ٿو حٿـنشً ،ىٌح أػنْظڂ ٫ڀْو َٗح ،ٳٌؿزض
ٿو حٿنخٍ ،أنظڂ ٗييحء حهلل ٳِ حٍٕ.)ٝ
[.]2499
- 1302كيػنخ ٫ٴخڅ رن ڃٔڀڂ :كيػنخ ىحًى رن أرِ حٿٴَحص٫ ،ن ٫زي حهلل رن رَّيس،
٫ن أرِ حٌٕٓى ٷخٽ:
ٷيڃض حٿڄيّنشً ،ٷي ًٷ ٪ريخ ڃَ ،ٝٳـڀٔض اٿَ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو،
ٳڄَص ريڂ ؿنخُس ،ٳؤػنِ ٫ڀَ ٛخكزيخ هَْح ،ٳٸخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نوً :ؿزض ،ػڂ
ڃَ رؤهٍَ ٳؤػنِ ٫ڀَ ٛخكزيخ هَْح ،ٳٸخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نوً :ؿزض .ػڂ ڃَ
رخٿؼخٿؼش ٳؤػنِ ٫ڀَ ٛخكزيخ َٗح ،ٳٸخٽً :ؿزض .ٳٸخٽ أرٌ حٌٕٓى :ٳٸڀضً :ڃخ ًؿزض
ّخ أڃَْ حٿڄئڃنْن؟ ٷخٽ :ٷڀض ٻڄخ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أّڄخ ڃٔڀڂٗ ،يي ٿو
أٍر٬ش روَْ ،أىهڀو حهلل حٿـنش) .ٳٸڀنخً :ػٚػش ،ٷخٽً( :ػٚػش) .ٳٸڀنخً :حػنخڅ ،ٷخٽ:
(ًحػنخڅ) .ػڂ ٿڂ نٔؤٿو ٫ن حٿٌحكي.
[.]2500
- 85رخد :ڃخ ؿخء ٳِ ٌ٫حد حٿٸزَ.
ًٷٌٿو ط٬خٿَ{ :اً حٿ٨خٿڄٌڅ ٳِ ٯڄَحص حٿڄٌص ًحٿڄٚثټش رخٌٓ٤ح أّيّيڂ أهَؿٌح
أنٴٔټڂ حٿٌْځ طـًِڅ ٌ٫حد حٿيٌڅ} /حٕن٬خځ :/93 :ىٌ حٿيٌحڅً ،حٿيٌڅ حٿَٳٶ.
ًٷٌٿو ؿپ ًٻَهٓ{ :نٌ٬ريڂ ڃَطْن ػڂ َّىًڅ اٿَ ٌ٫حد ْ٨٫ڂ} /حٿظٌرش./101 :
ًٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :كخٵ رآٽ ٳٌَ٫څ ٌٓء حٿٌ٬حد .حٿنخٍ ٌَّٟ٬څ ٫ڀْيخ ٯيًح ًْ٘٫خ
ًٌّځ طٸٌځ حٿٔخ٫ش أىهڀٌح آٽ ٳٌَ٫څ أٗي حٿٌ٬حد} /ٯخٳَ (حٿڄئڃن)./46 ،45 :
- 1303كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڀٸڄش رن ڃَػي٫ ،ن ٓ٬ي رن
٫زْيس٫ ،ن حٿزَحء رن ٫خُد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اًح أٷ٬ي حٿڄئڃن ٳِ ٷزَه أطِ ،ػڂ ٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،أڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهلل،
ٳٌٿٺ ٷٌٿوّ{ :ؼزض حهلل حٿٌّن آڃنٌح رخٿٸٌٽ حٿؼخرض}).
كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش ريٌحًُ ،حىّ{ :ؼزض حهلل حٿٌّن آڃنٌح}
نِٿض ٳِ ٌ٫حد حٿٸزَ.
[.]4422
- 1304كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ٛخٿق:
كيػنِ نخٳ:٪
أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه ٷخٽ :ح٣ڀ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ
أىپ حٿٸڀْذ ،ٳٸخٽً( :ؿيطڂ ڃخ ً٫ي ٍرټڂ كٸخ) .ٳٸْپ ٿو :طي ٌ٫أڃٌحطخ؟ ٳٸخٽً( :ڃخ أنظڂ
رؤٓڄ ٪ڃنيڂً ،ٿټن ّ ٙـْزٌڅ).
[ً ،3802 ،3760حن.]1305 :َ٨
- 1305كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
انڄخ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انيڂ ٿْ٬ڀڄٌڅ حٓڅ أڅ ڃخ ٻنض أٷٌٽ كٶ)ً .ٷي
ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ{ :انٺ ٙطٔڄ ٪حٿڄٌطَ}.
[ً ،3759حن.]1304 :َ٨
- 1306كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنِ أرِ٫ ،ن ٗ٬زشٓ :ڄ٬ض حٕٗ٬غ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ّيٌىّش ىهڀض ٫ڀْيخ ،ٳٌٻَص ٌ٫حد حٿٸزَ ،ٳٸخٿض ٿيخ :أ٫خًٹ حهلل ڃن ٌ٫حد
حٿٸزَ .ٳٔؤٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٌ٫حد
حٿٸزَ ،ٳٸخٽ( :ن٬ڂٌ٫ ،حد حٿٸزَ كٶ) .ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ٳڄخ ٍأّض ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي ٛڀَ ٚٛس ا ٙط ًٌ٬ڃن ٌ٫حد حٿٸزَ.
[ٍ.]997 :
- 1307كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن
ٗيخد :أهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ:
أنو ٓڄ ٪أٓڄخء رنض أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ طٸٌٽ :ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ هْ٤زخ ،ٳٌٻَ ٳظنش حٿٸزَ حٿظِ ّٴظظن ٳْيخ حٿڄَء ،ٳڀڄخ ًٻَ ًٿٺ ٟؾ حٿڄٔڀڄٌڅ
ٟـشُ .حى ٯنيٌٍ٫ :حد حٿٸزَ كٶ.
- 1308كيػنخ ْ٫خٕ رن حٿٌٿْي :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو كيػيڂ:
أڅ ٌٍٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حٿ٬زي اًح ً ٪ٟٳِ ٷزَهً ،طٌٿَ ٫نو
أٛلخروً ،انو ٿْٔڄ ٪ٷَ ٩ن٬خٿيڂ ،أطخه ڃڀټخڅ ،ٳْٸ٬يحنو ٳْٸٌٙڅ :ڃخ ٻنض طٸٌٽ ٳِ
ىٌح حٿَؿپ ،ٿڄلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃخ حٿڄئڃن ٳْٸٌٽ :أٗيي أنو ٫زي حهلل
ًٌٍٓٿو ،ٳْٸخٽ ٿو :حن َ٨اٿَ ڃٸ٬يٹ ڃن حٿنخٍ ،ٷي أريٿٺ حهلل رو ڃٸ٬يح ڃن حٿـنش،
ٳَْحىڄخ ؿڄْ٬خ).
ٷخٽ ٷظخىس ًًٻَ ٿنخ :أنو ّٴٔق ٳِ ٷزَه ،ػڂ ٍؿ ٪اٿَ كيّغ أنْ ،ٷخٽً( :أڃخ حٿڄنخٳٶ
ًحٿټخٳَ ٳْٸخٽ ٿو :ڃخ ٻنض طٸٌٽ ٳِ ىٌح حٿَؿپ؟ ٳْٸٌٽ ٙ :أىٍُ ،ٻنض أٷٌٽ ڃخ ّٸٌٽ
حٿنخّ ،ٳْٸخٽ ٙ :ىٍّض ً ٙطڀْضَ٠ًّ ،د رڄ٤خٍٵ ڃن كيّغ َٟرش ،ٳْْٜق
ْٛلشّٔ ،ڄ٬يخ ڃن ّڀْو ٯَْ حٿؼٸڀْن).
[ٍ.]1273 :
- 86رخد :حٿظ ًٌ٬ڃن ٌ٫حد حٿٸزَ.
- 1309كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ ،كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :كيػنِ ٌ٫څ رن
أرِ ؿلْٴش٫ ،ن أرْو٫ ،ن حٿزَحء رن ٫خُد٫ ،ن أرِ أٌّد ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷي ًؿزض حٿ٘ڄْ ،ٳٔڄٌٛ ٪طخ ،ٳٸخٽّ( :يٌى
طٌ٬د ٳِ ٷزٌٍىخ).
ًٷخٽ حٿن :َ٠أهزَنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٌ٫څٓ :ڄ٬ض أرِٓ :ڄ٬ض حٿزَحء٫ ،ن أرِ أٌّد
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 1310كيػنخ ڃ٬ڀَ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش ٷخٽ :كيػظنِ حرنش هخٿي رن
ْٓ٬ي رن حٿ٬خ:ٙ
أنيخ ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ ّظ ًٌ٬ڃن ٌ٫حد حٿٸزَ.
[.]6003
- 1311كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّي( :ٌ٫حٿڀيڂ انِ أ ًٌ٫رٺ ڃن ٌ٫حد حٿٸزَ،
ًڃن ٌ٫حد حٿنخًٍ ،ڃن ٳظنش حٿڄلْخ ًحٿڄڄخصً ،ڃن ٳظنش حٿڄْٔق حٿيؿخٽ).
- 87رخدٌ٫ :حد حٿٸزَ ڃن حٿْٰزش ًحٿزٌٽ.
- 1312كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن ٣خًّ :ٷخٽ حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٷزَّن ،ٳٸخٽ( :انيڄخ ٿٌْ٬رخڅً ،ڃخ ٌّ٬رخڅ ڃن
ٻزَْ) .ػڂ ٷخٽ( :رڀَ ،أڃخ أكيىڄخ ٳټخڅ ّٔ َ٬رخٿنڄْڄشً ،أڃخ أكيىڄخ ٳټخڅ ّٔ ٙظظَ
ڃن رٌٿو) .ٷخٽ :ػڂ أهٌ ٌ٫ىح ٍ٣زخ ،ٳټَٔه رخػنظْن ،ػڂ ٯَُ ٻپ ًحكي ڃنيڄخ ٫ڀَ
ٷزَه ،ػڂ ٷخٽ( :ٿ٬ڀو ّوٴٲ ٫نيڄخ ڃخ ٿڂ ّزٔخ).
[ٍ.]213 :
- 88رخد :حٿڄْض ّ٫ َٝ٬ڀْو رخٿٰيحس ًحٿ.ِ٘٬
- 1313كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ أكيٻڂ اًح ڃخص٫ َٝ٫ ،ڀْو ڃٸ٬يه
رخٿٰيحس ًحٿ ،ِ٘٬اڅ ٻخڅ ڃن أىپ حٿـنش ٳڄن أىپ حٿـنشً ،اڅ ٻخڅ ڃن أىپ حٿنخٍ ٳڄن
أىپ حٿنخٍ ،ٳْٸخٽ :ىٌح ڃٸ٬يٹ كظَ ّز٬ؼٺ حهلل ٌّځ حٿٸْخڃش).
[.]6150 ،3068
- 89رخد :ٻٚځ حٿڄْض ٫ڀَ حٿـنخُس.
- 1314كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرْو :أنو ٓڄ ٪أرخ
ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ً٬ٟض حٿـنخُس ،ٳخكظڄڀيخ حٿَؿخٽ ٫ڀَ
أ٫نخٷيڂ ،ٳبڅ ٻخنض ٛخٿلش ٷخٿض :ٷيڃٌنِ ٷيڃٌنًِ ،اڅ ٻخنض ٯَْ ٛخٿلش ،ٷخٿضّ :خ
ًّڀيخ ،أّن ٌّىزٌڅ ريخّٔ ،ڄٌٛ ٪طيخ ٻپ ِٗء ا ٙحٗنٔخڅً ،ٿٌ ٓڄ٬يخ حٗنٔخڅ
ٿ٬ٜٶ).
[ٍ.]1251 :
- 90رخد :ڃخ ٷْپ ٳِ أًٙى حٿڄٔڀڄْن.
ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ڃخص ٿو ػٚػش
ڃن حٿٌٿي ،ٿڂ ّزڀٌٰح حٿلنغ ،ٻخڅ ٿو كـخرخ ڃن حٿنخٍ ،أً ىهپ حٿـنش).
[ٍ]1193 ،101 :
- 1315كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ حرن ٫ڀْش :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ،
٫ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ڃن حٿنخّ ڃٔڀڂّ ،ڄٌص ٿو ػٚػش ڃن حٿٌٿي
ٿڂ ّزڀٌٰح حٿلنغ ،ا ٙأىهڀو حهلل حٿـنش ،رٴ٠پ ٍكڄظو اّخىڂ).
[ٍ.]1191 :
- 1316كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫يُ رن ػخرض:
أنو ٓڄ ٪حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٿڄخ طٌٳِ ارَحىْڂ ٫ڀْو حٿٔٚځ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ٿو ڃَ٬ٟخ ٳِ حٿـنش).
[.]5842 ،3082
- 91رخد :ڃخ ٷْپ ٳِ أًٙى حٿڄَ٘ٻْن.
- 1317كيػنخ كزخڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ رَ٘٫ ،ن ْٓ٬ي رن
ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٽ:
ٓجپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن أًٙى حٿڄَ٘ٻْن ،ٳٸخٽ( :حهلل ،اً هڀٸيڂ،
أ٫ڀڂ رڄخ ٻخنٌح ٫خڃڀْن).
[.]6224
- 1318كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٤٫خء رن ِّّي
حٿڀْؼِ:
أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽٓ :جپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن
ًٍحٍُ حٿڄَ٘ٻْن ٳٸخٽ( :حهلل أ٫ڀڂ رڄخ ٻخنٌح ٫خڃڀْن).
[.]6225
- 1319كيػنخ آىځ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش رن ٫زي
حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ (ٻپ ڃٌٿٌى ٌّٿي ٫ڀَ حٿٴَ٤س ،ٳؤرٌحه ّيٌىحنو ،أً
ّنَٜحه ،أً ّڄـٔخنو ،ٻڄؼپ حٿزيْڄش طنظؾ حٿزيْڄش ،ىپ طٍَ ٳْيخ ؿي٫خء).
[ٍ.]1292 :
- 1320كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ :كيػنخ أرٌ ٍؿخء٫ ،ن
ٓڄَس رن ؿنيد ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٛڀَ ٚٛس ،حٷزپ ٫ڀْنخ رٌؿيو ،ٳٸخٽ( :ڃن ٍأٍ
ڃنټڂ حٿڀْڀش ٍإّخ) .ٷخٽ :ٳبڅ ٍأٍ أكي ٷٜيخ ،ٳْٸٌٽ( :ڃخ ٗخء حهلل) .ٳٔؤٿنخ ٌّڃخ ٳٸخٽ:
(ىپ ٍأٍ أكي ڃنټڂ ٍإّخ) .ٷڀنخ ،ٙ :ٷخٽ( :ٿټنِ ٍأّض حٿڀْڀش ٍؿڀْن أطْخنِ ٳؤهٌح
رْيُ ،ٳؤهَؿخنِ اٿَ حٍٕ ٝحٿڄٸيٓش ،ٳبًح ٍؿپ ؿخٿًٍْ ،ؿپ ٷخثڂ ،رْيه ٻڀٌد
ڃن كيّي) ٷخٽ ر ٞ٬أٛلخرنخ ٫ن ڃٌَٓ( :انو ّيهپ ًٿٺ حٿټٌد ٳِ ٗيٷو كظَ
ّزڀٮ ٷٴخه ،ػڂ ّٴ٬پ ر٘يٷو حٓهَ ڃؼپ ًٿٺًّ ،ڀظجڂ ٗيٷو ىٌح ،ٳٌْ٬ى ٳْٜن ٪ڃؼڀو .ٷڀض:
ڃخ ىٌح؟ ٷخ :ٙحن٤ڀٶ ،ٳخن٤ڀٸنخ ،كظَ أطْنخ ٫ڀَ ٍؿپ ڃ٤٠ـ٫ ٪ڀَ ٷٴخهًٍ ،ؿپ ٷخثڂ
٫ڀَ ٍأٓو رٴيَ ،أً ٛوَس ،ٳْ٘يم ريخ ٍأٓو ،ٳبًح َٟرو طيىيه حٿلـَ ،ٳخن٤ڀٶ
اٿْو ٿْؤهٌه ،ٳَّ ٚؿ ٪اٿَ ىٌح ،كظَ ّڀظجڂ ٍأٓو٫ً ،خى ٍأٓو ٻڄخ ىٌ ،ٳ٬خى اٿْو
ٳَ٠رو ،ٷڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخ :ٙحن٤ڀٶ ،ٳخن٤ڀٸنخ اٿَ ػٸذ ڃؼپ حٿظنٌٍ ،أٚ٫ه ْٟٶ
ًأٓٴڀو ًحّٓ ،٪ظٌٷي طلظو نخٍح ،ٳبًح حٷظَد حٍطٴٌ٬ح ،كظَ ٻخىًح أڅ ّوَؿٌح ،ٳبًح
هڄيص ٍؿٌ٬ح ٳْيخً ،ٳْيخ ٍؿخٽ ًنٔخء َ٫حس ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخ :ٙحن٤ڀٶ ،ٳخن٤ڀٸنخ،
كظَ أطْنخ ٫ڀَ نيَ ڃن ىځ ٳْو ٍؿپ ٷخثڂ٫ً ،ڀَ ًٓ ٢حٿنيَ -ٷخٽ ِّّي ًًىذ حرن
ؿََّ٫ ،ن ؿََّ رن كخُځ ٫ً -ڀَ ٗ ٢حٿنيَ ٍؿپ رْن ّيّو كـخٍس ،ٳؤٷزپ حٿَؿپ
حٿٌُ ٳِ حٿنيَ ،ٳبًح أٍحى أڅ ّوَؽ ٍڃَ حٿَؿپ رلـَ ٳِ ٳْو ،ٳَىه كْغ ٻخڅ،
ٳـ٬پ ٻڀڄخ ؿخء ٿْوَؽ ٍڃَ ٳِ ٳْو رلـَ ،ٳَْؿ ٪ٻڄخ ٻخڅ ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخ:ٙ
حن٤ڀٶ ،ٳخن٤ڀٸنخ ،كظَ حنظيْخ اٿَ ًٍٟش هَ٠حء ،ٳْيخ ٗـَس ْ٨٫ڄشً ،ٳِ أٛڀيخ
ْٗن ًٛزْخڅً ،اًح ٍؿپ ٷَّذ ڃن حٿ٘ـَس ،رْن ّيّو نخٍ ٌّٷيىخ ،ٳ٬ٜيح رِ ٳِ
حٿ٘ـَسً ،أىهٚنِ ىحٍح ،ٿڂ أٍ ٷ ٢أكٔن ڃنيخ ،ٳْيخ ٍؿخٽ ٌْٗمًٗ ،زخد ًنٔخء
ًٛزْخڅ ،ػڂ أهَؿخنِ ڃنيخ ٳ٬ٜيح رِ حٿ٘ـَس ،ٳؤىهٚنِ ىحٍح ،ىِ أكٔن ًأٳ٠پ،
ٳْيخ ٌْٗم ًٗزخد ،ٷڀضٌ٣ :ٳظڄخنِ حٿڀْڀش ،ٳؤهزَحنِ ٫ڄخ ٍأّض .ٷخ :ٙن٬ڂ ،أڃخ حٿٌُ
ٍحّظو ّ٘ٶ ٗيٷو ٳټٌحدّ ،ليع رخٿټٌرش ،ٳظلڄپ ٫نو كظَ طزڀٮ حٓٳخٵ ،ٳْٜن ٪رو اٿَ
ٌّځ حٿٸْخڃشً ،حٿٌُ ٍأّظو ّ٘يم ٍأٓو ،ٳَؿپ ٫ڀڄو حهلل حٿٸَآڅ ،ٳنخځ ٫نو رخٿڀْپً ،ٿڂ
ّ٬ڄپ ٳْو رخٿنيخٍّ ،ٴ٬پ رو اٿَ ٌّځ حٿٸْخڃشً ،حٿٌُ ٍأّظو ٳِ حٿؼٸذ ٳيڂ حٿِنخسً ،حٿٌُ
ٍأّظو ٳِ حٿنيَ آٻڀٌح حٿَرخً ،حٿْ٘ن ٳِ أٛپ حٿ٘ـَس ارَحىْڂ ٫ڀْو حٿٔٚځ،
ًحٿٜزْخڅ كٌٿو ٳؤًٙى حٿنخًّ ،حٿٌُ ٌّٷي حٿنخٍ ڃخٿٺ هخُڅ حٿنخًٍ ،حٿيحٍ حًٕٿَ
حٿظِ ىهڀض ىحٍ ٫خڃش حٿڄئڃنْنً ،أڃخ ىٌه حٿيحٍ ٳيحٍ حٿ٘ييحءً ،أنخ ؿزَّپً ،ىٌح
ڃټْخثْپ ،ٳخٍٳٍ ٪أٓٺ ،ٳَٳ٬ض ٍأِٓ ،ٳبًح ٳٌٷِ ڃؼپ حٿٔلخد ،ٷخً :ٙحٹ ڃنِٿٺ،
ٷڀض :ى٫خنِ أىهپ ڃنِٿِ ،ٷخ :ٙانو رٸِ ٿٺ ٫ڄَ ٿڂ طٔظټڄڀو ،ٳڀٌ حٓظټڄڀض أطْض
ڃنِٿٺ).
[ٍ.]809 :
- 92رخد :ڃٌص ٌّځ حٗػنْن.
- 1321كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍِٟ
حهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ىهڀض ٫ڀَ أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸخٽ :ٳِ ٻڂ ٻٴنظڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟
ٷخٿض :ٳِ ػٚػش أػٌحد رْٓ ٞلٌٿْش ،ٿْْ ٳْيخ ٷڄْ٫ ًٙ ٚڄخڃشً .ٷخٽ ٿيخ :ٳِ أُ
ٌّځ طٌٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٿضٌّ :ځ حٗػنْن .ٷخٽ :ٳؤُ ٌّځ ىٌح؟
ٷخٿضٌّ :ځ حٗػنْن .ٷخٽ :أٍؿٌ ٳْڄخ رْنِ ًرْن حٿڀْپ .ٳن َ٨اٿَ ػٌد ٫ڀْو ٻخڅ
ّڄَ ٝٳْو ،رو ٍى ٩ڃن ُ٫ٴَحڅ ،ٳٸخٽ :حٯٔڀٌح ػٌرِ ىٌحًُّ ،يًح ٫ڀْو ػٌرْن،
ٳټٴنٌنِ ٳْيخ .ٷڀض :اڅ ىٌح هڀٶ؟ ٷخٽ :اڅ حٿلِ أكٶ رخٿـيّي ڃن حٿڄْض ،انڄخ ىٌ
ٿڀڄيڀش.
ٳڀڂ ّظٌٱ كظَ أڃَٔ ڃن ٿْڀش حٿؼٚػخءً .ىٳن ٷزپ أڅ ّٜزق.
[ٍ.]1205 :
- 93رخد :ڃٌص حٿٴـؤس حٿزٰظش.
- 1322كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :أهزَنِ ى٘خځ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٍؿ ٚٷخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :اڅ أڃِ حٳظڀظض نٴٔيخً ،أ٧نيخ ٿٌ طټڀڄض
طٜيٷض ،ٳيپ ٿيخ أؿَ اڅ طٜيٷض ٫نيخ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ).
[.]2609
- 94رخد :ڃخ ؿخء ٳِ ٷزَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ رټَ ً٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ.
{ٳؤٷزَه} ٫/زْ :/21 :أٷزَص حٿَؿپ اًح ؿ٬ڀض ٿو ٷزَحً ،ٷزَطو ىٳنظو{ .ٻٴخطخ}
/حٿڄَٓٚصّ :/25 :ټٌنٌڅ ٳْيخ أكْخءًّ ،يٳنٌڅ ٳْيخ أڃٌحطخ.
- 1323كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنِ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ى٘خځً .كيػنِ ڃلڄي رن كَد:
كيػنخ أرٌ ڃًَحڅّ ،لَْ رن أرِ ُٻَّخء٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
اڅ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْظ ٌٍ٬ٳِ ڃَٟو( :أّن أنخ حٿٌْځ ،أّن أنخ
ٯيح) .حٓظز٤خء ٿٌْځ ٫خث٘ش ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٌّڃِ ،ٷز٠و حهلل رْن ٓلَُ ًنلًَُ ،ىٳن
ٳِ رْظِ.
[ٍ.]850 :
- 1324كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ىٚٽ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ڃَٟو حٿٌُ ٿڂ ّٸڂ ڃنو( :ٿ٬ن حهلل حٿْيٌى
ًحٿنٜخٍٍ ،حطوًٌح ٷزٌٍ أنزْخثيڂ ڃٔخؿي) .ٿًٌ ٙٿٺ أرَُ ٷزَه ،ٯَْ أنو هِ٘ ،أً
هِ٘ ،أڅ ّظوٌ ڃٔـيح.
ً٫ن ىٚٽ ٷخٽ :ٻنخنِ ًَ٫س رن حٿِرًَْ ،ٿڂ ٌّٿي ٿِ.
[ٍ.]425 :
- 1325كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ أرٌ رټَ رن ْ٫خٕ٫ ،ن
ٓٴْخڅ حٿظڄخٍ أنو كيػو:
أنو ٍأٍ ٷزَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃٔنڄخ.
- 1326كيػنخ ٳًَس :كيػنخ ٫ڀِ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو:
ٿڄخ ٓٸ٫ ٢ڀْيڂ حٿلخث ٢ٳِ ُڃخڅ حٿٌٿْي رن ٫زي حٿڄڀٺ ،أهًٌح ٳِ رنخثو ،ٳزيص ٿيڂ
ٷيځ ،ٳٴٌِ٫ح٧ً ،نٌح أنيخ ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڄخ ًؿيًح أكيح ّ٬ڀڂ ًٿٺ،
كظَ ٷخٽ ٿيڂ ًَ٫سً ٙ :حهلل ،ڃخ ىِ ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃخ ىِ ا ٙٷيځ
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
٫ً - 1327ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أنيخ أًٛض ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٙ :طيٳنِ ڃ٬يڂً ،حىٳنِ ڃ٪
ٌٛحكزِ رخٿزٸْ ٙ ،٪أُٻَ رو أريح.
[.]6896
- 1328كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ؿََّ رن ٫زي حٿلڄْي :كيػنخ كْٜن رن ٫زي حٿَكڄن،
٫ن ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ حًٕىُ ٷخٽ:
ٍأّض ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽّ :خ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ،حًىذ اٿَ أځ
حٿڄئڃنْن٫ ،خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٳٸپّ :ٸَأ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٫ڀْٺ حٿٔٚځ ،ػڂ ٓڀيخ
أڅ أىٳن ڃٛ ٪خكزِ ،ٷخٿض :ٻنض أٍّيه ٿنٴِٔ ،ٳًٖػَنو حٿٌْځ ٫ڀَ نٴِٔ ،ٳڀڄخ
أٷزپ ،ٷخٽ ٿو :ڃخ ٿيّٺ؟ ٷخٽ :أًنض ٿٺ ّخ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،ٷخٽ :ڃخ ٻخڅ ِٗء أىڂ اٿِ
ڃن ًٿٺ حٿڄ٠ـ ،٪ٳبًح ٷز٠ض ٳخكڄڀٌنِ ػڂ ٓڀڄٌح ،ػڂ ٷپّٔ :ظؤًڅ ٫ڄَ رن
حٿو٤خد ،ٳبڅ أًنض ٿِ ٳخىٳنٌنًِ ،ا ٙٳَىًنِ اٿَ ڃٸخرَ حٿڄٔڀڄْن.
انِ ٙأ٫ڀڂ أكيح أكٶ ريٌح حٕڃَ ڃن ىئٙء حٿنٴَ ،حٿٌّن طٌٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٫نيڂ ٍح ،ٝٳڄن حٓظوڀٴٌح ر٬يُ ٳيٌ حٿوڀْٴش ،ٳخٓڄٌ٬ح ٿو ًأٌ٬ْ٣ح،
ٳٔڄَ٫ :ؼڄخڅ٫ً ،ڀْخ٣ً ،ڀلشً ،حٿِرَْ٫ً ،زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ٬ًٓ ،ي رن أرِ
ًٷخ.ٙ
ًًٿؾ ٫ڀْو ٗخد ڃن حٕنٜخٍ ،ٳٸخٽ :أرَ٘ ّخ أڃَْ حٿڄئڃنْن رزٍَ٘ حهلل ،ٻخڅ ٿٺ ڃن
حٿٸيځ ٳِ حٗٓٚځ ڃخ ٷي ٫ڀڄض ،ػڂ حٓظوڀٴض ٳ٬يٿض ،ػڂ حٿ٘يخىس ر٬ي ىٌح ٻڀو .ٳٸخٽ:
ٿْظنِ ّخ حرن أهِ ًًٿٺ ٻٴخٳخ٫ ٙ ،ڀِ ً ٙٿِ ،أً ِٛحٿوڀْٴش ڃن ر٬يُ رخٿڄيخؿَّن
حًٕٿْن هَْح ،أڅ َّ٬ٱ ٿيڂ كٸيڂً ،أڅ ّلٴ٫ ٦ڀْيڂ كَڃظيڂً ،أًْٛو رخٕنٜخٍ
هَْ ،حٿٌّن طزٌإًح حٿيحٍ ًحّٗڄخڅ ،أڅ ّٸزپ ڃن ڃلٔنيڂ٬ًّ ،ٴَ ٫ن ڃْٔجيڂ،
ًأًْٛو رٌڃش حهلل ًًڃش ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أڅ ٌّٳِ ٿيڂ ر٬ييىڂً ،أڅ
ّٸخطپ ڃن ًٍحءىڂً ،أڅ ّ ٙټڀٴٌح ٳٌٵ ٣خٷظيڂ.
[.]6897 ،4606 ،3497 ،2991 ،2887
- 95رخد :ڃخ ّنيَ ڃن ٓذ حٕڃٌحص.
- 1329كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل
٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٔزٌح حٕڃٌحص ،ٳبنيڂ ٷي أٳٌ٠ح اٿَ ڃخ ٷيڃٌح).
ًًٍحه ٫زي حهلل رن ٫زي حٿٸيًّ٫ ،ن حٕ٫ڄًٖ .ڃلڄي رن أنْ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ .طخر٬و
٫ڀِ رن حٿـ٬يً ،حرن َ٫َ٫سً ،حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن ٗ٬زش.
[.]6151
- 96رخدً :ٻَ َٗحٍ حٿڄٌطَ.
- 1330كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ :ٚكيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنِ ٫ڄًَ رن ڃَس،
٫ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ أرٌ ٿيذ٫ ،ڀْو ٿ٬نش حهلل ،ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :طزخ ٿٺ ٓخثَ حٿٌْځ ،ٳنِٿض:
{طزض ّي أرِ ٿيذ ًطذ}.
[.]4689 - 4687 ،4523 ،4492 ،3335
- ۳۱كراب انضكاج
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخدً :ؿٌد حٿِٻخس.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :أٷْڄٌح حٿٜٚس ًآطٌح حٿِٻخس} /حٿزٸَس./43 :
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :كيػنِ أرٌ ٓٴْخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٳٌٻَ كيّغ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :ؤڃَنخ رخٿٜٚس ًحٿِٻخس ًحٿٜڀش ًحٿ٬ٴخٱ.
[ٍ]7:
- 1331كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ حٿ٠لخٹ رن ڃوڀي٫ ،ن ُٻَّخء رن آلٶ٫ ،ن ّلَْ رن
٫زي حهلل رن ْٛٴِ٫ ،ن أرِ ڃ٬زي٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ر٬غ ڃ٬خًح ٍ ِٟحهلل ٫نو اٿَ حٿْڄن ،ٳٸخٽ( :حى٫يڂ
اٿَٗ :يخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًأنِ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳبڅ ىڂ أ٣خٌ٫ه ٿٌٿٺ ،ٳؤ٫ڀڄيڂ أڅ حهلل
ٷي حٳظَ٫ ٝڀْيڂ هڄْ ٛڀٌحص ٳِ ٻپ ٌّځ ًٿْڀش ،ٳبڅ ىڂ أ٣خٌ٫ح ٿٌٿٺ ،ٳؤ٫ڀڄيڂ
أڅ حهلل حٳظَ٫ ٝڀْيڂ ٛيٷش ٳِ أڃٌحٿيڂ ،طئهٌ ڃن أٯنْخثيڂ ًطَى ٫ڀَ ٳٸَحثيڂ).
[]6937 ،4090 ،2316 ،1425 ،1389
- 1332كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن ٫ؼڄخڅ رن ٫زي حهلل رن
ًىذ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٣ڀلش٫ ،ن أرِ أٌّد ٍ َٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿ ٚٷخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أهزَنِ ر٬ڄپ ّيهڀنِ حٿـنش .ٷخٽ :ڃخٿو
ڃخٿوً .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍد ڃخٿو ،ط٬زي حهلل ً ٙطَ٘ٹ رو ْٗجخ،
ًطٸْڂ حٿٜٚسً ،طئطِ حٿِٻخسً ،طٜپ حٿَكڂ).
ًٷخٽ ريِ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ڃلڄي رن ٫ؼڄخڅً ،أرٌه ٫ؼڄخڅ رن ٫زي حهلل :أنيڄخ
ٓڄ٬خ ڃٌَٓ رن ٣ڀلش٫ ،ن أرِ أٌّد :ريٌح .ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :أهَ٘ أڅ ّټٌڅ ڃلڄي
ٯَْ ڃلٴٌ ،٥انڄخ ىٌ ٫ڄًَ.
[]5637
- 1333كيػنِ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ :كيػنخ ٫ٴخڅ رن ڃٔڀڂ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن
ّلَْ رن ْٓ٬ي رن كْخڅ٫ ،ن أرِ ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ أَ٫حرْخ أطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :ىٿنِ ٫ڀَ ٫ڄپ ،اًح ٫ڄڀظو ىهڀض
حٿـنش .ٷخٽ( :ط٬زي حهلل ً ٙطَ٘ٹ رو ْٗجخً ،طٸْڂ حٿٜٚس حٿڄټظٌرشً ،طئىُ حٿِٻخس
حٿڄٴًَٟشً ،طٌٜځ ٍڃ٠خڅ) .ٷخٽً :حٿٌُ نٴِٔ رْيه ٙ ،أُّي ٫ڀَ ىٌح .ٳڀڄخ ًٿِ،
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن َٓه أڅ ّن َ٨اٿَ ٍؿپ ڃن أىپ حٿـنش ،ٳڀْنَ٨
اٿَ ىٌح).
كيػنخ ڃٔيى٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ كْخڅ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ٍُ٫ش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ :ريٌح.
- 1334كيػنخ كـخؽ :كيػنخ كڄخى رن ُّي :كيػنخ أرٌ ؿڄَس ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٷيځ ًٳي ٫زي حٿٸْْ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ىٌح
حٿلِ ڃن ٍرْ٬ش ،ٷي كخٿض رْننخ ًرْنٺ ،ٻٴخٍ ڃً ،َ٠ٿٔنخ نوڀ ٚاٿْٺ ا ٙٳِ حٿ٘يَ
حٿلَحځ ،ٳڄَنخ رِ٘ء نؤهٌه ٫نٺ ًني ٌ٫اٿْو ڃن ًٍءحنخ ،ٷخٽ( :آڃَٻڂ رؤٍر،٪
ًأنيخٻڂ ٫ن أٍر :٪حّٗڄخڅ رخهللًٗ ،يخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ٫ً -ٸي رْيه ىټٌح ً -اٷخڃش
حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسً ،أڅ طئىًح هڄْ ڃخ ٯنڄظڂً .أنيخٻڂ ٫ن حٿيرخءً ،حٿلنظڂ،
ًحٿنٸًَْ ،حٿڄِٳض).
ًٷخٽ ٓڀْڄخڅ ًأرٌ حٿن٬ڄخڅ٫ ،ن كڄخى( :حّٗڄخڅ رخهللٗ :يخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل).
[ٍ]53:
- 1335كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ حٿلټڂ رن نخٳ :٪أهزَنخ ْٗ٬ذ رن أرِ كڄِس٫ ،ن
حٿِىَُ :كيػنخ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ طٌٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻخڅ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نوً ،ٻٴَ ڃن
ٻٴَ ڃن حٿَ٬د ،ٳٸخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٻْٲ طٸخطپ حٿنخّ؟ ًٷي ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃَص أڅ أٷخطپ حٿنخّ كظَ ّٸٌٿٌح ٙاٿو ا ٙحهلل ،ٳڄن ٷخٿيخ ٳٸي
ٜ٫ڂ ڃنِ ڃخٿو ًنٴٔو ا ٙرلٸوً ،كٔخرو ٫ڀَ حهلل) .ٳٸخٽً :حهلل ٕٷخطڀن ڃن ٳَٵ رْن
حٿٜٚس ًحٿِٻخس ،ٳبڅ حٿِٻخس كٶ حٿڄخٽً ،حهلل ٿٌ ڃنٌ٬نِ ٫نخٷخ ٻخنٌح ّئىًنيخ اٿَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٸخطڀظيڂ ٫ڀَ ڃن٬يخ .ٷخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٳٌحهلل
ڃخ ىٌ ا ٙأڅ ٷي َٗف حهلل ٛيٍ أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳَ٬ٳض أنو حٿلٶ.
[]6855 ،6526 ،2786 ،1388
- 2رخد :حٿزْ٬ش ٫ڀَ اّظخء حٿِٻخس.
{ٳبڅ طخرٌح ًأٷخڃٌح حٿٜٚس ًآطٌح حٿِٻخس ٳبهٌحنټڂ ٳِ حٿيّن} /حٿظٌرش./11 :
- 1336كيػنخ حرن نڄَْ ٷخٽ :كيػنِ أرِ :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن ٷْْ ٷخٽ :ٷخٽ
ؿََّ حرن ٫زي حهلل:
رخّ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسً ،حٿنٜق ٿټپ
ڃٔڀڂ.
[ٍ]57:
- 3رخد :اػڂ ڃخن ٪حٿِٻخس.
ًٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :حٿٌّن ّټنًِڅ حٿٌىذ ًحٿٴ٠ش ًّ ٙنٴٸٌنيخ ٳِ ٓزْپ حهلل ٳزَ٘ىڂ
رٌ٬حد أٿْڂٌّ .ځ ّلڄَ ٫ڀْيخ ٳِ نخٍ ؿينڂ ٳظټٌٍ ريخ ؿزخىيڂ ًؿنٌريڂ ً٧يٌٍىڂ
ىٌح ڃخ ٻنِطڂ ٕنٴٔټڂ ٳًٌٷٌح ڃخ ٻنظڂ طټنًِڅ} /حٿظٌرش./35 ،34 :
- 1337كيػنخ حٿلټڂ رن نخٳ :٪أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى :أڅ ٫زي حٿَكڄن رن
ىَڃِ حَٕ٫ؽ كيػو :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طؤطِ حٗرپ ٫ڀَ ٛخكزيخ٫ ،ڀَ هَْ ڃخ ٻخنض ،ٳبًح
ىٌ ٿڂ ّ ٢٬ٳْيخ كٸيخ ،ط٤ئه رؤهٴخٳيخً ،طؤطِ حٿٰنڂ ٫ڀَ ٛخكزيخ ٫ڀَ هَْ ڃخ ٻخنض،
اًح ٿڂ ط ٢٬ٳْيخ كٸيخ ،ط٤ئه رؤٟٚٳيخً ،طن٤لو رٸًَنيخً ،ٷخٽً :ڃن كٸيخ أڅ طلڀذ
٫ڀَ حٿڄخء) .ٷخٽّ ًٙ( :ؤطِ أكيٻڂ ٌّځ حٿٸْخڃش ر٘خس ّلڄڀيخ ٫ڀَ ٍٷزظو ٿيخ ّ٬خٍ،
ٳْٸٌٽّ :خ ڃلڄي ،ٳؤٷٌٽ ٙ :أڃڀٺ ٿٺ ْٗجخ ،ٷي رڀٰضّ ًٙ ،ؤطِ رزّ َْ٬لڄڀو ٫ڀَ
ٍٷزظو ٿو ٍٯخء ،ٳْٸٌٽّ :خ ڃلڄي ،ٳؤٷٌٽ ٙ :أڃڀٺ ٿٺ ڃن حهلل ْٗجخ ،ٷي رڀٰض).
[ً ،6557 ،2908 ،2249حن]1391:َ٨
- 1338كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ىخٗڂ رن حٿٸخٓڂ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي
حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ٛخٿق حٿٔڄخڅ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن آطخه حهلل ڃخ ،ٙٳڀڂ ّئىُ ُٻخطو ،ڃؼپ ٿو
ٌّځ حٿٸْخڃش ٗـخ٫خ أٷَ ،٩ٿو ُرْزظخڅٌ٤ّ ،ٷو ٌّځ حٿٸْخڃش ،ػڂ ّؤهٌ رڀيِڃْو٬ّ ،نِ
ٗيٷْو ،ػڂ ّٸٌٽ :أنخ ڃخٿٺ ،أنخ ٻنِٹ ،ػڂ طّ ٙ{ :ٚلٔزن حٿٌّن ّزوڀٌڅ} .حّٓش).
[]6557 ،4382 ،4289
- 4رخد :ڃخ أىٍ ُٻخطو ٳڀْْ رټنِ.
ٿٸٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿْْ ٳْڄخ ىًڅ هڄْ أًحٵ ٛيٷش).
ً - 1339ٷخٽ أكڄي رن ٗزْذ رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد،
٫ن هخٿي رن أٓڀڂ ٷخٽ:
هَؿنخ ڃ٫ ٪زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳٸخٽ أَ٫حرِ :أهزَنِ ٷٌٽ حهلل:
{ًحٿٌّن ّټنًِڅ حٿٌىذ ًحٿٴ٠ش ًّ ٙنٴٸٌنيخ ٳِ ٓزْپ حهلل} .ٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ :ڃن ٻنِىخ ٳڀڂ ّئىُ ُٻخطيخ ٳٌّپ ٿو ،انڄخ ٻخڅ ىٌح ٷزپ أڅ طنِٽ حٿِٻخس ،ٳڀڄخ
أنِٿض ؿ٬ڀيخ حهلل ٣يَح ٿٖڃٌحٽ]4384[ .
- 1340كيػنخ آلٶ رن ِّّي :أهزَنخ ْٗ٬ذ رن آلٶ :ٷخٽ حًُٕح :ِ٫أهزَنِ
ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ :أڅ ٫ڄًَ رن ّلَْ رن ٫ڄخٍس أهزَه٫ ،ن أرْو ّلَْ رن ٫ڄخٍس
رن أرِ حٿلٔن :أنو ٓڄ ٪أرخ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿْْ ٳْڄخ ىًڅ هڄْ أًحٵ ٛيٷشً ،ٿْْ ٳْڄخ ىًڅ
هڄْ ًًى ٛيٷشً ،ٿْْ ٳْڄخ ىًڅ هڄْ أًٓٶ ٛيٷش)،1379 ،1378[ .
]1413 ،1390
- 1341كيػنخ ٫ڀِٓ :ڄ ٪ىْ٘ڄخ :أهزَنخ كْٜن٫ ،ن ُّي رن ًىذ ٷخٽ:
ڃٍَص رخٿَرٌس ،ٳبًح أنخ رؤرِ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸڀض ٿو :ڃخ أنِٿٺ ڃنِٿٺ ىٌح؟
ٷخٽ :ٻنض رخٿ٘ؤځ ،ٳخهظڀٴض أنخ ًڃ٬خًّش ٳِ{ :حٿٌّن ّټنًِڅ حٿٌىذ ًحٿٴ٠ش ًٙ
ّنٴٸٌنيخ ٳِ ٓزْپ حهلل} .ٷخٽ ڃ٬خًّش :نِٿض ٳِ أىپ حٿټظخد ،ٳٸڀض :نِٿض ٳْنخ ًٳْيڂ،
ٳټخڅ رْنِ ًرْنو ٳِ ًحٹً ،ٻظذ اٿَ ٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّ٘ټٌنِ ،ٳټظذ اٿِ
٫ؼڄخڅ أڅ أٷيځ حٿڄيّنش ،ٳٸيڃظيخ ،ٳټؼَ ٫ڀِ حٿنخّ كظَ ٻؤنيڂ ٿڂ ًَّنِ ٷزپ ًٿٺ،
ٳٌٻَص ًحٹ ٿ٬ؼڄخڅ ،ٳٸخٽ ٿِ :اڅ ٗجض طنلْض ،ٳټنض ٷَّزخ .ٳٌحٹ حٿٌُ أنِٿنِ ىٌح
حٿڄنِٽً ،ٿٌ أڃًَح ٫ڀِ كزْ٘خ ٿٔڄ٬ض ًأ٬٣ض.
[]4383
- 1342كيػنخ ْ٫خٕ :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ حٿـََُّ٫ ،ن أرِ حٿٚ٬ء٫ ،ن
حٕكنٲ رن ٷْْ ٷخٽ :ؿڀٔضً .كيػنِ آلٶ رن ڃن :ٌٍٜأهزَنخ ٫زي حٿٜڄي ٷخٽ:
كيػنِ أرِ :كيػنخ حٿـََُّ :كيػنخ أرٌ حٿٚ٬ء رن حٿ٘وَْ :أڅ حٕكنٲ رن ٷْْ
كيػيڂ ٷخٽ:
ؿڀٔض اٿَ ڃٖ ڃن ٷَّٖ ،ٳـخء ٍؿپ ،ه٘ن حٿً٘ َ٬حٿؼْخد ًحٿيْجش ،كظَ ٷخځ
٫ڀْيڂ ،ٳٔڀڂ ػڂ ٷخٽ :رَ٘ حٿټخنِّن رَٟٲ ّلڄَ ٫ڀْو ڃن نخٍ ؿينڂ ،ػڂ ٌّ٪ٟ
٫ڀَ كڀڄش ػيُ أكيىڂ كظَ ّوَؽ ڃن نٰ ٞٻظٴْو٫ ٪ًٌّٟ ،ڀَ نٰ ٞٻظٴو كظَ
ّوَؽ ڃن كڀڄش ػيّوّ ،ظِٿِٽ .ػڂ ًٿَ ٳـڀْ اٿَ ٓخٍّشً ،طز٬ظو ًؿڀٔض اٿْوً ،أنخ
ٙأىٍُ ڃن ىٌ ،ٳٸڀض ٿو ٙ :أٍٍ حٿٸٌځ ا ٙٷي ٻَىٌح حٿٌُ ٷڀض؟ ٷخٽ :انيڂ ٙ
ّ٬ٸڀٌڅ ْٗجخ .ٷخٽ ٿِ هڀْڀِ ،ٷخٽ :ٷڀض :ڃن هڀْڀٺ؟ ٷخٽ :حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ّخ أرخ ًٍ ،أطز َٜأكيح) .ٷخٽ :ٳنَ٨ص اٿَ حٿ٘ڄْ ڃخ رٸِ ڃن حٿنيخًٍ ،أنخ أٍٍ أڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّٓڀنِ ٳِ كخؿش ٿو ،ٷڀض :ن٬ڂ .ٷخٽ( :ڃخ أكذ أڅ
ٿِ ڃؼپ أكي ًىزخ ،أنٴٸو ٻڀو ،ا ٙػٚػش ىنخنَْ)ً .اڅ ىئٙء ٬ّ ٙٸڀٌڅ ،انڄخ ّـڄٌ٬څ
حٿينْخً ٙ ،حهلل ٙ ،أٓؤٿيڂ ىنْخ ًٙ ،أٓظٴظْيڂ ٫ن ىّن ،كظَ أٿٸَ حهلل.
- 5رخد :انٴخٵ حٿڄخٽ ٳِ كٸو.
- 1343كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٷْْ٫ ،ن
حرن ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ ٙ( :كٔي ا ٙٳِ حػنظْنٍ :ؿپ آطخه حهلل ڃخ،ٙ
ٳٔڀ٤و ٫ڀَ ىڀټظو ٳِ حٿلٶًٍ ،ؿپ آطخه حهلل كټڄش ،ٳيٌ ّٸ ِ٠ريخ ًّ٬ڀڄيخ).
[ٍ]73:
- 6رخد :حٿَّخء ٳِ حٿٜيٷش.
ٿٸٌٿوّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح ٙطز٤ڀٌح ٛيٷخطټڂ رخٿڄن ًحًٍٕ -اٿَ ٷٌٿو -حٿټخٳَّن}
/حٿزٸَسً ./264 :ٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخٛ{ :ڀيح} ٿْْ ٫ڀْو ِٗءً .ٷخٽ
٫ټَڃشً{ :حرپ} ڃٗ َ٤يّيً ،حٿ٤پ :حٿنيٍ.
- 7رخدّ ٙ :ٸزپ حهلل ٛيٷش ڃن ٯڀٌٽّ ًٙ ،ٸزپ ا ٙڃن ٻٔذ ْ٣ذ.
ٿٸٌٿوًَّ{ :رِ حٿٜيٷخص ًحهلل ّ ٙلذ ٻپ ٻٴخٍ أػْڂ .اڅ حٿٌّن آڃنٌح ً٫ڄڀٌح
حٿٜخٿلخص ًأٷخڃٌح حٿٜٚس ًآطٌح حٿِٻخس ٿيڂ أؿَىڂ ٫ني ٍريڂ ً ٙهٌٱ ٫ڀْيڂ ًٙ
ىڂ ّلِنٌڅ} /حٿزٸَس./277 ،276 :
- 1344كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃنَْٓ :ڄ ٪أرخ حٿن :َ٠كيػنخ ٫زي حٿَكڄن ،ىٌ حرن ٫زي
حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن طٜيٵ ر٬يٽ طڄَس ڃن ٻٔذ ْ٣ذًٙ ،
ّٸزپ حهلل ا ٙحٿْ٤ذً ،اڅ حهلل ّظٸزڀيخ رْڄْنو ،ػڂ َّرْيخ ٿٜخكزيخ ،ٻڄخ َّرِ أكيٻڂ
ٳڀٌه ،كظَ طټٌڅ ڃؼپ حٿـزپ).
طخر٬و ٓڀْڄخڅ ٫ن حرن ىّنخًٍ .ٷخٽ ًٍٷخء٫ :ن حرن ىّنخٍ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ّٔخٍ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًًٍ .حه ڃٔڀڂ رن أرِ
ڃَّڂًُّ ،ي رن أٓڀڂًٓ ،يْپ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]6993
- 8رخد :حٿٜيٷش ٷزپ حٿَى.
- 1345كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ڃ٬زي رن هخٿي ٷخٽٓ :ڄ٬ض كخٍػش رن ًىذ
ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :طٜيٷٌح ،ٳبنو ّؤطِ ٫ڀْټڂ ُڃخڅّ ،ڄِ٘
حٿَؿپ رٜيٷظو ٳّ ٚـي ڃن ّٸزڀيخّ ،ٸٌٽ حٿَؿپ :ٿٌ ؿجض ريخ رخٕڃْ ٿٸزڀظيخ ،ٳؤڃخ
حٿٌْځ ٳ ٚكخؿش ٿِ ريخ).
[]6703 ،1358
- 1346كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ ّټؼَ ٳْټڂ حٿڄخٽ ،ٳْٴْ،ٞ
كظَ ّيڂ ٍد حٿڄخٽ ڃن ّٸزپ ٛيٷظوً ،كظَ َّٟ٬و ،ٳْٸٌٽ حٿٌُ َّٟ٬و ٫ڀْوٙ :
أٍد ٿِ).
[ٍ]989:
- 1347كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ حٿنزْپ :أهزَنخ ٓ٬يحڅ رن رَ٘:
كيػنخ أرٌ ڃـخىي :كيػنخ ڃلپ رن هڀْٴش حٿ٤خثِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫يُ رن كخطڂ ٍ ِٟحهلل
٫نو ّٸٌٽ:
ٻنض ٫ني ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳـخءه ٍؿٚڅ ،أكيىڄخ ّ٘ټٌ حٿْ٬ڀش،
ًحٓهَ ّ٘ټٌ ٷ ٪٤حٿٔزْپ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃخ ٷ ٪٤حٿٔزْپ:
ٳبنو ّ ٙؤطِ ٫ڀْٺ ا ٙٷڀْپ ،كظَ طوَؽ حٿ َْ٬اٿَ ڃټش رَْٰ هٴًَْ ،أڃخ حٿْ٬ڀش :ٳبڅ
حٿٔخ٫ش ٙطٸٌځ ،كظَ ٌّ٤ٱ أكيٻڂ رٜيٷظوّ ٙ ،ـي ڃن ّٸزڀيخ ڃنو ،ػڂ ٿْٸٴن أكيٻڂ
رْن ّيُ حهلل ،ٿْْ رْنو ًرْنو كـخد ًٙ ،طَؿڄخڅ ّظَؿڂ ٿو ،ػڂ ٿْٸٌٿن ٿو :أٿڂ أًطٺ
ڃخٙ؟ ٳڀْٸٌٿن :رڀَ .ػڂ ٿْٸٌٿن :أٿڂ أٍٓپ اٿْٺ ٌٍٓٙ؟ ٳڀْٸٌٿن :رڀَ .ٳْن٫ َ٨ن ّڄْنو
ٳ ٍَّ ٚا ٙحٿنخٍ ،ػڂ ّن٫ َ٨ن ٗڄخٿو ٳ ٍَّ ٚا ٙحٿنخٍ ،ٳڀْظٸْن أكيٻڂ حٿنخٍ ًٿٌ
ر٘ٶ طڄَس ،ٳبڅ ٿڂ ّـي ٳزټڀڄش ْ٣زش).
[]7074 ،7005 ،6195 ،6174 ،3400 ،1351
- 1348كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن
أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ (ٿْؤطْن ٫ڀَ حٿنخّ ُڃخڅٌ٤ّ ،ٱ حٿَؿپ ٳْو
رخٿٜيٷش ڃن حٿٌىذ ،ػڂ ّ ٙـي أكيح ّؤهٌىخ ڃنو ًٍَّ ،حٿَؿپ حٿٌحكي ّظز٬و أٍرٌ٬څ
حڃَأس ّڀٌڅ رو ،ڃن ٷڀش حٿَؿخٽ ًٻؼَس حٿنٔخء).
- 9رخد :حطٸٌح حٿنخٍ ًٿٌ ر٘ٶ طڄَس ًحٿٸڀْپ ڃن حٿٜيٷش.
{ًڃؼپ حٿٌّن ّنٴٸٌڅ أڃٌحٿيڂ حرظٰخء ڃَٟخس حهلل ًطؼزْظخ ڃن أنٴٔيڂ -حّٓشً ،اٿَ ٷٌٿو
-ڃن ٻپ حٿؼڄَحص} /حٿزٸَس./266 ،265 :
- 1349كيػنخ ٫زْي حهلل رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ حٿلټڂ ،ىٌ حرن ٫زي حهلل
حٿز َُٜكيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن أرِ ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ٿڄخ نِٿض آّش حٿٜيٷش ،ٻنخ نلخڃپ ،ٳـخء ٍؿپ ٳظٜيٵ رِ٘ء ٻؼَْ ،ٳٸخٿٌح :ڃَحثِ،
ًؿخء ٍؿپ ٳظٜيٵ رٜخ ،٩ٳٸخٿٌح :اڅ حهلل ٿٰنِ ٫ن ٛخ ٩ىٌح ،ٳنِٿض{ :حٿٌّن
ّڀڄًِڅ حٿڄْ٫ٌ٤ن ڃن حٿڄئڃنْن ٳِ حٿٜيٷخص ًحٿٌّن ّ ٙـيًڅ ا ٙؿييىڂ} .حّٓش.
[]4391
- 1350كيػنخ ْٓ٬ي رن ّلَْ :كيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٗٸْٶ٫ ،ن أرِ
ڃٌٔ٬ى حٕنٜخٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أڃَنخ رخٿٜيٷش ،حن٤ڀٶ أكينخ اٿَ حٿٌٔٵ،
ٳظلخڃپ ،ٳْْٜذ حٿڄيً ،اڅ ٿز٠٬يڂ حٿٌْځ ٿڄخثش أٿٲ]4392 ،2153[ .
- 1351كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلٶ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل
حرن ڃ٬ٸپ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫يُ رن كخطڂ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حطٸٌح حٿنخٍ ًٿٌ ر٘ٶ طڄَس).
[ٍ]1347:
- 1352كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ
ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن أرِ رټَ رن كِځ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ
ٷخٿض:
ىهڀض حڃَأس ڃ٬يخ حرنظخڅ ٿيخ طٔؤٽ ،ٳڀڂ طـي ٫نيُ ْٗجخ ٯَْ طڄَس ،ٳؤْ٤٫ظيخ اّخىخ،
ٳٸٔڄظيخ رْن حرنظْيخً ،ٿڂ طؤٻپ ڃنيخ ،ػڂ ٷخڃض ٳوَؿض ،ٳيهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٫ڀْنخ ٳؤهزَطو ،ٳٸخٽ( :ڃن حرظڀِ ڃن ىٌه حٿزنخص رِ٘ء ٻن ٿو ٓظَح ڃن حٿنخٍ).
[]5649
- 10رخد :أُ حٿٜيٷش أٳ٠پًٛ ،يٷش حٿ٘لْق حٿٜلْق.
ٿٸٌٿوً{ :أنٴٸٌح ڃڄخ ٍُٷنخٻڂ ڃن ٷزپ أڅ ّؤطِ أكيٻڂ حٿڄٌص} .حّٓش /حٿڄنخٳٸٌڅ./10 :
ًٷٌٿوّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح أنٴٸٌح ڃڄخ ٍُٷنخٻڂ ڃن ٷزپ أڅ ّؤطِ ٌّځ ٙرْ ٪ٳْو} .حّٓش
/حٿزٸَس./254 :
- 1353كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ ٫ڄخٍس رن حٿٸ٬ٸخ:٩
كيػنخ أرٌ ٍُ٫ش :كيػنخ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أُ حٿٜيٷش أ٨٫ڂ
أؿَح؟ ٷخٽ( :أڅ طٜيٵ ًأنض ٛلْق ٗلْق ،طوَ٘ حٿٴٸَ ًطؤڃپ حٿٰنَ ًٙ ،طڄيپ
كظَ اًح رڀٰض حٿلڀٸٌځ ،ٷڀض :ٿٴٚڅ ٻٌحً ،ٿٴٚڅ ٻٌحً ،ٷي ٻخڅ ٿٴٚڅ).
[]2597
- 1354كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ٳَحّ٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن
ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ر ٞ٬أًُحؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷڀن ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أّنخ
أَٓ ٩رٺ ٿلٌٷخ؟ ٷخٽ( :أٌ٣ٿټن ّيح) .ٳؤهًٌح ٷٜزش ٌٌٍّ٫نيخ ،ٳټخنض ٌٓىس أٌ٣ٿين
ّيح ،ٳ٬ڀڄنخ ر٬ي :أنڄخ ٻخنض ٌ٣ٽ ّيىخ حٿٜيٷشً ،ٻخنض أَٓ٫نخ ٿلٌٷخ روً ،ٻخنض
طلذ حٿٜيٷش.
- 11رخدٛ :يٷش حٿٚ٬نْش.
ٷٌٿو{ :حٿٌّن ّنٴٸٌڅ أڃٌحٿيڂ رخٿڀْپ ًحٿنيخٍ َٓح ًٚ٫نْش -اٿَ ٷٌٿو ًٙ -ىڂ
ّلِنٌڅ} /حٿزٸَس./274 :
- 12رخدٛ :يٷش حٿَٔ.
ًٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٍ( :ؿپ طٜيٵ
رٜيٷش ٳؤهٴخىخ ،كظَ ٙط٬ڀڂ ٗڄخٿو ڃخ ٛن٬ض ّڄْنو).]629:ٍ[ .
ًٷخٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ طزيًح حٿٜيٷخص ٳن٬ڄخ ىِ ًاڅ طوٴٌىخ ًطئطٌىخ حٿٴٸَحء ٳيٌ
هَْ ٿټڂ} /حٿزٸَس./271 :
- 13رخد :اًح طٜيٵ ٫ڀَ ٯنِ ًىٌ ٬ّ ٙڀڂ.
- 1355كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٷخٽ ٍؿپٕ :طٜيٷن رٜيٷش ،ٳوَؽ
رٜيٷظو ،ٳٌ٬ٟيخ ٳِ ّي ٓخٍٵ ،ٳؤٛزلٌح ّظليػٌڅ :طٜيٵ ٫ڀَ ٓخٍٵ ،ٳٸخٽ :حٿڀيڂ
ٿٺ حٿلڄيٕ ،طٜيٷن رٜيٷش ،ٳوَؽ رٜيٷظو ٳٌ٬ٟيخ ٳِ ّي ُحنْش ،ٳؤٛزلٌح
ّظليػٌڅ :طٜيٵ حٿڀْڀش ٫ڀَ ُحنْش ،ٳٸخٽ :حٿڀيڂ ٿٺ حٿلڄي٫ ،ڀَ ُحنْش؟ ٕطٜيٷن
رٜيٷش ،ٳوَؽ رٜيٷظو .ٳٌ٬ٟيخ ٳِ ّيُ ٯنِ ،ٳؤٛزلٌح ّظليػٌڅ :طٜيٵ ٫ڀَ
ٯنِ ،ٳٸخٽ :حٿڀيڂ ٿٺ حٿلڄي٫ ،ڀَ ٓخٍٵ٫ً ،ڀَ ُحنْش٫ً ،ڀَ ٯنِ ،ٳؤطِ :ٳٸْپ ٿو:
أڃخ ٛيٷظٺ ٫ڀَ ٓخٍٵ :ٳڀ٬ڀو أڅ ّٔظ٬ٲ ٫ن َٓٷظوً ،أڃخ حٿِحنْش :ٳڀ٬ڀيخ أڅ
طٔظ٬ٲ ٫ن ُنخىخً ،أڃخ حٿٰنِ :ٳڀ٬ڀو ّ٬ظزَ ،ٳْنٴٶ ڃڄخ أ٤٫خه حهلل).
- 14رخد :اًح طٜيٵ ٫ڀَ حرنو ًىٌ .َ٬ّ٘ ٙ
- 1356كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ آَحثْپ :كيػنخ أرٌ حٿـٌَّّش :أڅ ڃ٬ن رن
ِّّي ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو ٷخٽ:
رخّ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنخ ًأرِ ًؿيًُ ،ه٤ذ ٫ڀِ ٳؤنټلنِ،
ًهخٛڄض اٿْو :ٻخڅ أرِ ِّّي أهَؽ ىنخنَْ ّظٜيٵ ريخ ،ٳٌ٬ٟيخ ٫ني ٍؿپ ٳِ
حٿڄٔـي ،ٳـجض ٳؤهٌطيخ ،ٳؤطْظو ريخ ،ٳٸخٽً :حهلل ڃخ اّخٹ أٍىص ،ٳوخٛڄظو اٿَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :ٿٺ ڃخ نٌّض ّخ ِّّيً ،ٿٺ ڃخ أهٌص ّخ ڃ٬ن).
- 15رخد :حٿٜيٷش رخٿْڄْن.
- 1357كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ هزْذ رن ٫زي
حٿَكڄن٫ ،ن كٴ ٚرن ٫خٛڂ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٓ( :ز٬ش ّ٨ڀيڂ حهلل ط٬خٿَ ٳِ ٧ڀو ٌّځ ٧ ٙپ اٙ
٧ڀو :اڃخځ ٫يٽًٗ ،خد ن٘ؤ ٳِ ٫زخىس حهللًٍ ،ؿپ ٷڀزو ڃ٬ڀٶ ٳِ حٿڄٔخؿيًٍ ،ؿٚڅ
طلخرخ ٳِ حهلل ،حؿظڄ٬خ ٫ڀْو ًطٴَٷخ ٫ڀْوًٍ ،ؿپ ى٫ظو حڃَأس ًحص ڃنٜذ ًؿڄخٽ،
ٳٸخٽ :انِ أهخٱ حهللًٍ ،ؿپ طٜيٵ رٜيٷش ،ٳؤهٴخىخ كظَ ٙط٬ڀڂ ٗڄخٿو ڃخ طنٴٶ
ّڄْنوًٍ ،ؿپ ًٻَ حهلل هخٿْخ ٳٴخٟض ْ٫نخه).
[ٍ]629:
- 1358كيػنخ ٫ڀِ رن حٿـ٬ي :أهزَنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ڃ٬زي رن هخٿي :ٷخٽ
ٓڄ٬ض كخٍػش رن ًىذ حٿوِح ٍِٟ ِ٫حهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :طٜيٷٌح ،ٳْٔؤطِ ٫ڀْټڂ ُڃخڅّ ،ڄِ٘
حٿَؿپ رٜيٷظو ،ٳْٸٌٽ حٿَؿپ :ٿٌ ؿجض ريخ رخٕڃْ ٿٸزڀظيخ ڃنٺ ،ٳؤڃخ حٿٌْځ ٳ ٚكخؿش
ٿِ ٳْيخ).
[ٍ]1345:
- 16رخد :ڃن أڃَ هخىڃو رخٿٜيٷش ًٿڂ ّنخًٽ رنٴٔو.
ًٷخٽ أرٌ ڃٌَٓ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌ أكي حٿڄظٜيٷْن).
[ٍ]1371:
- 1359كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ٗٸْٶ٫ ،ن
ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أنٴٸض حٿڄَأس ڃن ٬٣خځ رْظيخ ،ٯَْ ڃٴٔيس،
ٻخڅ ٿيخ أؿَىخ رڄخ أنٴٸضً ،ٿًِؿيخ أؿَه رڄخ ٻٔذً ،ٿڀوخُڅ ڃؼپ ًٿٺّ ٙ ،نٸٚ
./262
- 19رخد :ڃن أكذ ط٬ـْپ حٿٜيٷش ڃن ٌّڃيخ.
- 1363كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن ٫ڄَ رن ْٓ٬ي٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش :أڅ ٫ٸزش رن
حٿلخٍع ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو ٷخٽ:
ٛڀَ رنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ ،َٜ٬ٳؤَٓ ٩ػڂ ىهپ حٿزْض ،ٳڀڂ ّڀزغ أڅ
هَؽ ،ٳٸڀض ،أً ٷْپ ٿو ،ٳٸخٽ( :ٻنض هڀٴض ٳِ حٿزْض طزَح ڃن حٿٜيٷش ،ٳټَىض أڅ
أرْظو ،ٳٸٔڄظو).
[ٍ]813:
- 20رخد :حٿظلَّ٫ ٞڀَ حٿٜيٷش ًحٿ٘ٴخ٫ش ٳْيخ.
- 1364كيػنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫يُ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ ْ٫ي ،ٳٜڀَ ٍٻ٬ظْن ،ٿڂ ّٜپ ٷزپ ً ٙر٬ي ،ػڂ
ڃخٽ ٫ڀَ حٿنٔخءً ،ڃ٬و رٚٽ ،ٳٌ٨٫ين ًأڃَىن أڅ ّظٜيٷن ،ٳـ٬ڀض حٿڄَأس طڀٸِ
حٿٸڀذ ًحٿوَ.ٙ
[ٍ]98:
- 1365كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ أرٌ رَىس رن ٫زي حهلل
حرن أرِ رَىس :كيػنخ أرٌ رَىس رن أرِ ڃٌَٓ٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ؿخءه حٿٔخثپ ،أً ٣ڀزض اٿْو كخؿش ،ٷخٽ:
(حٗٴٌ٬ح طئؿًَحًّ ،ٸ ِ٠حهلل ٫ڀَ ٿٔخڅ نزْو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخ ٗخء).
[ٍ]467:
- 1366كيػنخ ٛيٷش رن حٿٴ٠پ :أهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ٳخ٣ڄش٫ ،ن أٓڄخء
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٿِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٌٻِ ٳٌْٻَ ٫ڀْٺ).
كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش٫ ،ن ٫زيسً ،ٷخٽ ٙ( :طل ِٜٳْل ِٜحهلل ٫ڀْٺ).
[]2451 ،2450 ،1367
- 21رخد :حٿٜيٷش ٳْڄخ حٓظ٤خ.٩
- 1367كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾً .كيػنِ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ٫ ،ن
كـخؽ رن ڃلڄي٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ٫زخى رن ٫زي حهلل
رن حٿِرَْ أهزَه٫ ،ن أٓڄخء رنض أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنيخ ؿخءص اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ ٙ( :طٌ ِ٫ٳٌْ ِ٫حهلل ٫ڀْٺ،
حٍٟوِ ڃخ حٓظ٬٤ض).
[ٍ]1366:
- 22رخد :حٿٜيٷش طټٴَ حٿوْ٤جش.
- 1368كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن كٌّٴش ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أّټڂ ّلٴ ٦كيّغ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن
حٿٴظنش؟ ٷخٽ :ٷڀض :أنخ أكٴ٨و ٻڄخ ٷخٽ .ٷخٽ :انٺ ٫ڀْو ٿـَُء ،ٳټْٲ؟ ٷخٽ :ٷڀض :ٳظنش
حٿَؿپ ٳِ أىڀو ًًٿيه ًؿخٍه ،طټٴَىخ حٿٜٚس ًحٿٜيٷش ًحٿڄًَ٬ٱ -ٷخٽ ٓڀْڄخڅ:
ٷي ٻخڅ ّٸٌٽ :حٿٜٚس ًحٿٜيٷش ًحٕڃَ رخٿڄًَ٬ٱ ًحٿنيِ ٫ن حٿڄنټَ -ٷخٽ :ٿْْ
ىٌه أٍّيً ،ٿټنِ أٍّي حٿظِ طڄٌؽ ٻڄٌؽ حٿزلَ ،ٷخٽ :ٷڀض :ٿْْ ٫ڀْٺ ريخ ّخ أڃَْ
حٿڄئڃنْن رؤّ ،رْنٺ ًرْنيخ رخد ڃٰڀٶ ،ٷخٽ ،ٳْټَٔ حٿزخد أً ّٴظق؟ ٷخٽ :ٷڀض ،ٙ :رپ
ّټَٔ ،ٷخٽ :ٳبنو اًح ٻَٔ ٿڂ ّٰڀٶ أريح .ٷخٽ :ٷڀض :أؿپ .ٳيزنخ أڅ نٔؤٿو ڃن حٿزخد؟
ٳٸڀنخ ٿڄًَٔٵٓ :ڀو ،ٷخٽ :ٳٔؤٿو ،ٳٸخٽ٫ :ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو .ٷخٽ :ٷڀنخ :ٳ٬ڀڂ ٫ڄَ ڃن
ط٬نِ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٻڄخ أڅ ىًڅ ٯي ٿْڀشًً ،ٿٺ أنِ ٷي كيػظو كيّؼخ ٿْْ رخٕٯخٿْ.٢
[ٍ]502:
- 23رخد :ڃن طٜيٵ ٳِ حٿَ٘ٹ ػڂ أٓڀڂ.
- 1369كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
ًَ٫س،
٫ن كټْڂ رن كِحځ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٍأّض أْٗخء ،ٻنض أطلنغ
ريخ ٳِ حٿـخىڀْش ،ڃن ٛيٷش ،أً ٫ظخٷشًٛ ،ڀش ٍكڂ ،ٳيپ ٳْيخ ڃن أؿَ؟ ٳٸخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٓڀڄض ٫ڀَ ڃخ ٓڀٲ ڃن هَْ).
[]5646 ،2401 ،2107
- 24رخد :أؿَ حٿوخىځ اًح طٜيٵ رؤڃَ ٛخكزو ٯَْ ڃٴٔي.
- 1370كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن
ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح طٜيٷض حٿڄَأس ڃن ٬٣خځ ًُؿيخ ،ٯَْ
ڃٴٔيس ،ٻخڅ ٿيخ أؿَىخً ،ٿًِؿيخ رڄخ ٻٔذً ،ٿڀوخُڅ ڃؼپ ًٿٺ).
[ٍ]1359:
- 1371كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرِ
رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿوخُڅ حٿڄٔڀڂ حٕڃْن ،حٿٌُ ّنٴٌ ًٍ -رڄخ ٷخٽ:
ّ - ِ٤٬ڃخ أڃَ رو ،ٻخڃ ٚڃٌٳَحْ٣ ،ذ رو نٴٔو ،ٳْيٳ٬و اٿَ حٿٌُ أڃَ ٿو رو ،أكي
حٿڄظٜيٷْن).
[]2194 ،2141
- 25رخد :أؿَ حٿڄَأس اًح طٜيٷض ،أً أ٬٣ڄض ،ڃن رْض ًُؿيخ ،ٯَْ ڃٴٔيس.
- 1372كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ڃنً ٌٍٜحٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن
ڃن كڀْټن) - .ٳڀڂ ّٔظؼن ٛيٷش حٿٴَ ٝڃن ٯَْىخ -ٳـ٬ڀض حٿڄَأس طڀٸِ هَٛيخ
ًٓوخريخً .]98:ٍ[ .ٿڂ ّو ٚحٿٌىذ ًحٿٴ٠ش ڃن حٿ.ًَٝ٬
- 1380كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ :كيػنِ ػڄخڃش :أڅ أنٔخ
ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٻظذ ٿو حٿظِ أڃَ حهلل ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :ڃن
رڀٰض ٛيٷظو رنض ڃوخً ٝٿْٔض ٫نيه٫ً ،نيه رنض ٿزٌڅ ،ٳبنيخ طٸزپ ڃنوْ٤٬ًّ ،و
حٿڄٜيٵ َّ٘٫ن ىٍىڄخ أً ٗخطْن ،ٳبڅ ٿڂ ّټن ٫نيه رنض ڃوخ٫ ٝڀَ ًؿييخ،
ً٫نيه حرن ٿزٌڅ ،ٳبنو ّٸزپ ڃنوً ،ٿْْ ڃ٬و ِٗء).
[]6555 ،2355 ،1387 - 1385 ،1383 ،1382
- 1381كيػنخ ڃئڃپ :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ٤٫خء رن أرِ ٍرخف ٷخٽ:
ٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أٗيي ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٜڀَ ٷزپ حٿو٤زش ،ٳَأٍ أنو ٿڂ ّٔڄ٪
حٿنٔخء ،ٳؤطخىنً ،ڃ٬و رٚٽ نخَٗ ػٌرو ،ٳٌ٨٫ينً ،أڃَىن أڅ ّظٜيٷن ،ٳـ٬ڀض
حٿڄَأس طڀٸًِ .أٗخٍ أٌّد اٿَ أًنو ًاٿَ كڀٸو.
[ٍ]98:
- 33رخدّ ٙ :ـڄ ٪رْن ڃظٴَٵّ ًٙ ،ٴَٵ رْن ڃـظڄ.٪
ًٌّٻَ ٫ن ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
ڃؼڀو.
- 1382كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل حٕنٜخٍُ ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ :كيػنِ ػڄخڃش :أڅ
أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٻظذ ٿو حٿظِ ٳٌٍَٓ ٝٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ًّ ٙـڄ ٪رْن ڃظٴَٵّ ًٙ ،ٴَٵ رْن ڃـظڄ ،٪هْ٘ش حٿٜيٷش).
[ٍ]1380:
- 34رخد :ڃخ ٻخڅ ڃن هڀْْ٤ن ،ٳبنيڄخ ّظَحؿ٬خڅ رْنيڄخ رخٿٌّٔش.
ًٷخٽ ٣خًّ ً٤٫خء :اًح ٫ڀڂ حٿوڀْ٤خڅ أڃٌحٿيڄخ ،ٳّ ٚـڄ ٪ڃخٿيڄخً .ٷخٽ ٓٴْخڅٙ :
ّـذ كظَ ّظڂ ٿيٌح أٍرٌ٬څ ٗخسً ،ٿيٌح أٍرٌ٬څ ٗخس.
- 1383كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ :كيػنِ ػڄخڃش :أڅ أنٔخ كيػو:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٻظذ ٿو حٿظِ ٳٌٍَٓ ٝٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ًڃخ ٻخڅ ڃن هڀْْ٤ن ،ٳبنيڄخ ّظَحؿ٬خڅ رْنيڄخ رخٿٌّٔش).
[ٍ]1380:
- 35رخدُ :ٻخس حٗرپ.
ًٻَه أرٌ رټًَ ،أرٌ ًًٍ ،أرٌ ىََّس ٍِٟ ،حهلل ٫نيڂ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
[ٍ]1391 ،1385:
- 1384كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ حٿٌٿْي رن ڃٔڀڂ :كيػنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ:
كيػنِ حرن ٗيخد٫ ،ن ٤٫خء رن ِّّي٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ أَ٫حرْخ ٓؤٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿيـَس ،ٳٸخٽًّ( :لٺ ،اڅ
ٗؤنيخ ٗيّي ،ٳيپ ٿٺ ڃن ارپ طئىُ ٛيٷظيخ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳخ٫ڄپ ڃن ًٍحء
حٿزلخٍ ،ٳبڅ حهلل ٿن ّظَٹ ڃن ٫ڄڀٺ ْٗجخ).
[]5813 ،3708 ،2490
- 36رخد :ڃن رڀٰض ٫نيه ٛيٷش رنض ڃوخً ٝٿْٔض ٫نيه.
- 1385كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ :كيػنِ ػڄخڃش :أڅ أنٔخ
ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٻظذ ٿو ٳَّ٠ش حٿٜيٷش ،حٿظِ أڃَ حهلل ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن رڀٰض ٫نيه ڃن حٗرپ ٛيٷش حٿـٌ٫شً ،ٿْٔض ٫نيه ؿٌ٫ش٫ً ،نيه
كٸو ،ٳبنيخ طٸزپ ڃنو حٿلٸشًّ ،ـ٬پ ڃ٬يخ ٗخطْن اڅ حٓظَْٔطخ ٿو ،أً َّ٘٫ن ىٍىڄخ.
ًڃن رڀٰض ٫نيه ٛيٷش حٿلٸشً ،ٿْٔض ٫نيه حٿلٸش٫ً ،نيه حٿـٌ٫ش ،ٳبنيخ طٸزپ ڃنو
حٿـٌ٫شْ٤٬ًّ ،و حٿڄٜيٵ َّ٘٫ن ىٍىڄخ أً ٗخطْنً .ڃن رڀٰض ٫نيه ٛيٷش حٿلٸش،
ًٿْٔض ٫نيه ا ٙرنض ٿزٌڅ ،ٳبنيخ طٸزپ ڃن رنض ٿزٌڅٗ ِ٤٬ًّ ،خطْن أً َّ٘٫ن
ىٍىڄخً ،ڃن رڀٰض ٛيٷش رنض ٿزٌڅ٫ً ،نيه كٸش ،ٳبنيخ طٸزپ ڃنو حٿلٸشْ٤٬ًّ ،و
حٿڄٜيٵ َّ٘٫ن ىٍىڄخ أً ٗخطْنً .ڃن رڀٰض ٛيٷظو رنض ٿزٌڅً ،ٿْٔض ٫نيه،
ً٫نيه رنض ڃوخ ،ٝٳبنيخ طٸزپ ڃنو رنض ڃوخ ِ٤٬ًّ ،ٝڃ٬يخ َّ٘٫ن ىٍىڄخ أً
ٗخطْن).
[ٍ]1380:
- 37رخدُ :ٻخس حٿٰنڂ.
- 1386كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل رن حٿڄؼنَ حٕنٜخٍُ ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ :كيػنِ
ػڄخڃش رن ٫زي حهلل رن أنْ :أڅ أنٔخ كيػو:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٻظذ ٿو ىٌح حٿټظخد ،ٿڄخ ًؿيو اٿَ حٿزلَّن:
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ
ىٌه ٳَّ٠ش حٿٜيٷش ،حٿظِ ٳٌٍَٓ ٝٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿڄٔڀڄْن،
ًحٿظِ أڃَ حهلل ريخ ٌٍٓٿو ،ٳڄن ٓؤٿيخ ڃن حٿڄٔڀڄْن ٫ڀَ ًؿييخ ٳڀْ٤٬يخً ،ڃن ٓجپ
ٳٌٷيخ ٳ:٢٬ّ ٚ
(ٳِ أٍرَّ٘٫ً ٪ن ڃن حٗرپ ٳڄخ ىًنيخ ،ڃن حٿٰنڂ ،ڃن ٻپ هڄْ ٗخس ،ٳبًح رڀٰض
هڄٔخ ًَّ٘٫ن اٿَ هڄْ ًػٚػْن ٳٴْيخ رنض ڃوخ ٝأنؼَ ،ٳبًح رڀٰض ٓظخ ًػٚػْن
اٿَ هڄْ ًأٍرْ٬ن ٳٴْيخ رنض ٿزٌڅ أنؼَ ،ٳبًح رڀٰض ٓظخ ًأٍرْ٬ن اٿَ ٓظْن ٳٴْيخ
كٸش ًَ٣ٷش حٿـڄپ ،ٳبًح رڀٰض ًحكيس ًٓظْن اٿَ هڄْ ًٓزْ٬ن ٳٴْيخ ؿٌ٫ش ،ٳبًح
رڀٰض ٬ّ -نِ ٓ -ظخ ًٓزْ٬ن اٿَ طْٔ٬ن ٳٴْيخ رنظخ ٿزٌڅ ،ٳبًح رڀٰض اكيٍ ًطْٔ٬ن
اٿَ َّ٘٫ن ًڃخثش ٳٴْيخ كٸظخڅ ًَ٣ٷظخ حٿـڄپ ،ٳبًح ُحىص ٫ڀَ َّ٘٫ن ًڃخثش ٳٴِ
ٻپ أٍرْ٬ن رنض ٿزٌڅً ،ٳِ ٻپ هڄْٔن كٸشً ،ڃن ٿڂ ّټن ڃ٬و ا ٙأٍر ٪ڃن حٗرپ
ٳڀْْ ٳْيخ ٛيٷش ،ا ٙأڅ ّ٘خء ٍريخ ،ٳبًح رڀٰض هڄٔخ ڃن حٗرپ ٳٴْيخ ٗخس.
ًٳِ ٛيٷش حٿٰنڂ :ٳِ ٓخثڄظيخ اًح ٻخنض أٍرْ٬ن اٿَ َّ٘٫ن ًڃخثش ٗخس ،ٳبًح ُحىص
٫ڀَ َّ٘٫ن ًڃخثش اٿَ ڃخثظْن ٗخطخڅ ،ٳبًح ُحىص ٫ڀَ ڃخثظْن اٿَ ػٚػڄخثش ٳٴْيخ
ػٚع ْٗخه ،ٳبًح ُحىص ٫ڀَ ػٚػڄخثش ٳٴِ ٻپ ڃخثش ٗخس ،ٳبًح ٻخنض ٓخثڄش حٿَؿپ
نخٷٜش ڃن أٍرْ٬ن ٗخس ًحكيس ،ٳڀْْ ٳْيخ ٛيٷش ا ٙأڅ ّ٘خء ٍريخ.
ًٳِ حٿَٷش ٍر ٪حٿ ،َ٘٬ٳبڅ ٿڂ طټن ا ٙطْٔ٬ن ًڃخثش ٳڀْْ ٳْيخ ِٗء ا ٙأڅ ّ٘خء
ٍريخ).
[ٍ]1380:
- 38رخد ٙ :طئهٌ ٳِ حٿٜيٷش ىَڃشً ًٙ ،حص ٌ٫حٍ ًٙ ،طْْ ،ا ٙڃخ ٗخء
حٿڄٜيٵ.
- 1387كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ :كيػنِ ػڄخڃش :أڅ أنٔخ
ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٻظذ ٿو ،حٿظِ أڃَ حهلل ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٙ( :
ّوَؽ ٳِ حٿٜيٷش ىَڃشً ًٙ ،حص ٌ٫حٍ ًٙ ،طْْ ،ا ٙڃخ ٗخء حٿڄٜيٵ).
[ٍ]1380:
- 39رخد :أهٌ حٿ٬نخٵ ٳِ حٿٜيٷش.
- 1388كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ (ف)ً .ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ
٫زي حٿَكڄن رن هخٿي٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى:
أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نوً :حهلل ٿٌ ڃنٌ٬نِ ٫نخٷخ ،ٻخنٌح ّئىًنيخ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٿٸخطڀظيڂ ٫ڀَ ڃن٬يخ .ٷخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٳڄخ ىٌ ا ٙأڅ
ٍأّض أڅ حهلل َٗف ٛيٍ أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو رخٿٸظخٽ ،ٳَ٬ٳض أنو حٿلٶ.
[ٍ]1335:
- 40رخد ٙ :طئهٌ ٻَحثڂ أڃٌحٽ حٿنخّ ٳِ حٿٜيٷش.
- 1389كيػنخ أڃْش رن رٔ٤خځ :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ًٍف رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن
آڄخْ٫پ رن أڃْش٫ ،ن ّلَْ رن ٫زي حهلل رن ْٛٴِ٫ ،ن أرِ ڃ٬زي٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ر٬غ ڃ٬خًح ٍ ِٟحهلل ٫نو ٫ڀَ حٿْڄن ،ٷخٽ:
(انٺ طٸيځ ٫ڀَ ٷٌځ أىپ ٻظخد ،ٳڀْټن أًٽ ڃخ طيٌ٫ىڂ اٿْو ٫زخىس حهلل ،ٳبًح َ٫ٳٌح حهلل،
ٳؤهزَىڂ :أڅ حهلل ٷي ٳَ٫ ٝڀْيڂ هڄْ ٛڀٌحص ٳِ ٌّڃيڂ ًٿْڀظيڂ ،ٳبًح ٳ٬ڀٌح،
ٳؤهزَىڂ أڅ حهلل ٳَ٫ ٝڀْيڂ ُٻخس ڃن أڃٌحٿيڂً ،طَى ٫ڀَ ٳٸَحثيڂ ،ٳبًح أ٣خٌ٫ح ريخ،
ٳوٌ ڃنيڂً ،طٌٵ ٻَحثڂ أڃٌحٽ حٿنخّ).
[ٍ]1331:
- 41رخد :ٿْْ ٳْڄخ ىًڅ هڄْ ًًى ٛيٷش.
- 1390كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ
٬ٜ٬ٛش حٿڄخُنِ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿْْ ٳْڄخ ىًڅ هڄٔش أًٓٶ ڃن حٿظڄَ
ٛيٷشً ،ٿْْ ٳْڄخ ىًڅ هڄْ أًحٵ ڃن حٿٌٍٵ ٛيٷشً ،ٿْْ ٳْڄخ ىًڅ هڄْ ًًى
ڃن حٗرپ ٛيٷش).
[ٍ]1340:
- 42رخدُ :ٻخس حٿزٸَ.
ًٷخٽ أرٌ كڄْي :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂَ٫ٕ( :ٳن ،ڃخ ؿخء حهلل ٍؿپ رزٸَس ٿيخ
هٌحٍ).]6578:ٍ[ .
ًّٸخٽ :ؿئحٍ{ .طـؤًٍڅ} /حٿنلپ :/53 :طَٳٌ٬څ أٌٛحطټڂ ٻڄخ طـؤٍ حٿزٸَس.
- 1391كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚرن ٯْخع :كيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن حٿڄًٍَ٬
حرن ٌّٓي٫ ،ن أرِ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حنظيْض اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،أًً :حٿٌُ ٙاٿو
ٯَْه -أً ٻڄخ كڀٲ -ڃخ ڃن ٍؿپ طټٌڅ ٿو ارپ ،أً رٸَ ،أً ٯنڂّ ٙ ،ئىُ كٸيخ،
ا ٙأطِ ريخ ٌّځ حٿٸْخڃش ،أ٨٫ڂ ڃخ طټٌڅ ًأٓڄنو ،ط٤ئه رؤهٴخٳيخً ،طن٤لو رٸًَنيخ،
ٻڀڄخ ؿخُص أهَحىخ ٍىص ٫ڀْو أًٙىخ ،كظَ ّٸ َ٠رْن حٿنخّ).
ًٍحه رټَْ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ً ،6262حن]1337 :َ٨
- 43رخد :حٿِٻخس ٫ڀَ حٕٷخٍد.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ (ٿو أؿَحڅ :أؿَ حٿٸَحرش ًحٿٜيٷش).
[ٍ]1397:
- 1392كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن آلٶ رن ٫زي حهلل رن أرِ
٣ڀلش :أنو ٓڄ ٪أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٻخڅ أرٌ ٣ڀلش أٻؼَ حٕنٜخٍ رخٿڄيّنش ڃخ ٙڃن نوپً ،ٻخڅ أكذ أڃٌحٿو اٿْو رَْكخء،
ًٻخنض ڃٔظٸزڀش حٿڄٔـيً ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيهڀيخًَّ٘ ،د ڃن
ڃخء ٳْيخ ْ٣ذ .ٷخٽ أنْ :ٳڀڄخ أنِٿض ىٌه حّٓش:
{ٿن طنخٿٌح حٿزَ كظَ طنٴٸٌح ڃڄخ طلزٌڅ} .ٷخځ أرٌ ٣ڀلش اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حهلل طزخٍٹ ًط٬خٿَ ّٸٌٽ{ :ٿن طنخٿٌح حٿزَ كظَ طنٴٸٌح ڃڄخ
طلزٌڅ}ً .اڅ أكذ أڃٌحٿِ اٿِ رَْكخءً ،انيخ ٛيٷش هلل ،أٍؿٌ رَىخ ًًهَىخ ٫ني
حهلل ،ٳ٬٠يخّ ،خ ٌٍٓٽ حهلل ،كْغ أٍحٹ حهلل .ٷخٽ :ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :رنً ،ٿٺ ڃخٽ ٍحرقً ،ٿٺ ڃخٽ ٍحرقً ،ٷي ٓڄ٬ض ڃخ ٷڀضً ،انِ أٍٍ أڅ
طـ٬ڀيخ ٳِ حٕٷَرْن) .ٳٸخٽ أرٌ ٣ڀلش :أٳ٬پ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸٔڄيخ أرٌ ٣ڀلش ٳِ
أٷخٍرو ًرنِ ٫ڄو.
طخر٬و ًٍفً .ٷخٽ ّلَْ رن ّلَْ ًآڄخْ٫پ٫ ،ن ڃخٿٺٍ( :حّق).
[]5288 ،4279 ،2617 ،2607 ،2601 ،2193
- 1393كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :أهزَنِ ُّي٫ ،ن
ْ٫خ ٝحرن ٫زي حهلل٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ أٟلَ أً ٳ َ٤اٿَ حٿڄٜڀَ ،ػڂ
حنَٜٱ ،ٳٌ ٦٫حٿنخّ ًأڃَىڂ رخٿٜيٷش ،ٳٸخٽ( :أّيخ حٿنخّ ،طٜيٷٌح) .ٳڄَ ٫ڀَ
حٿنٔخء ٳٸخٽّ( :خ ڃ َ٘٬حٿنٔخء طٜيٷن ،ٳبنِ ٍأّظټن أٻؼَ أىپ حٿنخٍ) .ٳٸڀنً :رڂ ًٿٺ
ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ (طټؼَڅ حٿڀ٬نً ،طټٴَڅ حٿ ،َْ٘٬ڃخ ٍأّض ڃن نخٷٜخص ٫ٸپ
ًىّن ،أًىذ ٿڀذ حٿَؿپ حٿلخُځ ،ڃن اكيحٻنّ ،خ ڃ َ٘٬حٿنٔخء) .ػڂ حنَٜٱ ،ٳڀڄخ
ٛخٍ اٿَ ڃنِٿو ،ؿخءص ُّنذ ،حڃَأس حرن ٌٓ٬ى ،طٔظؤًڅ ٫ڀْو ،ٳٸْپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
ىٌه ُّنذ ،ٳٸخٽ( :أُ حٿِّخنذ) .ٳٸْپ :حڃَأس حرن ڃٌٔ٬ى ،ٷخٽ( :ن٬ڂ ،حثٌنٌح ٿيخ).
ٳبًڅ ٿيخ ،ٷخٿضّ :خ نزِ حهلل ،انٺ أڃَص حٿٌْځ رخٿٜيٷشً ،ٻخڅ ٫نيُ كڀِ ٿِ ،ٳؤٍىص
أڅ أطٜيٵ رو ،ٳِ٫ڂ حرن ڃٌٔ٬ى :أنو ًًٿيه أكٶ ڃن طٜيٷض رو ٫ڀْيڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٛ( :يٵ حرن ڃٌٔ٬ىًُ ،ؿٺ ًًٿيٹ أكٶ ڃن طٜيٷض رو
٫ڀْيڂ).
[ٍ]298:
- 44رخد :ٿْْ ٫ڀَ حٿڄٔڀڂ ٳِ ٳَٓو ٛيٷش.
- 1394كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫زي حهلل رن ىّنخٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٓڀْڄخڅ رن
ّٔخٍ٫ ،ن َ٫حٹ رن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿْْ ٫ڀَ حٿڄٔڀڂ ٳِ ٳَٓو ًٯٚڃو ٛيٷش).
[]1395
- 45رخد :ٿْْ ٫ڀَ حٿڄٔڀڂ ٳِ ٫زيه ٛيٷش.
- 1395كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن هؼْڂ رن َ٫حٹ ٷخٽ :كيػنِ أرِ،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن
كَد :كيػنخ ًىْذ رن هخٿي :كيػنخ هؼْڂ رن َ٫حٹ رن ڃخٿٺ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿْْ ٫ڀَ حٿڄٔڀڂ ٛيٷش ٳِ ٫زيه ً ٙٳَٓو).
[ٍ]1394:
[]5054
- 48رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٳِ حٿَٷخدً ...ٳِ ٓزْپ حهلل} /حٿظٌرش./60 :
ًٌّٻَ ٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٬ّ :ظٶ ڃن ُٻخس ڃخٿو ِ٤٬ًّ ،ٳِ حٿلؾ.
ًٷخٽ حٿلٔن :اڅ حٗظٍَ أرخه ڃن حٿِٻخس ؿخُ ِ٤٬ًّ ،ٳِ حٿڄـخىيّنً ،حٿٌُ ٿڂ
ّلؾ ،ػڂ ط{ :ٚانڄخ حٿٜيٷخص ٿڀٴٸَحء} .حّٓش ،ٳِ أّيڄخ أْ٤٫ض أؿِأصً .ٷخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ هخٿيح حكظزْ أىٍح٫و ٳِ ٓزْپ حهلل)ًٌّ .ٻَ ٫ن أرِ :ّٙ
كڄڀنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ارپ حٿٜيٷش ٿڀلؾ.
- 1399كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أڃَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿٜيٷش ،ٳٸْپ :ڃن ٪حرن ؿڄْپً ،هخٿي رن
حٿٌٿْي٫ً ،زخّ رن ٫زي حٿڄ٤ڀذ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ّنٸڂ حرن ؿڄْپ
ا ٙأنو ٻخڅ ٳٸَْح ٳؤٯنخه حهلل ًٌٍٓٿوً ،أڃخ هخٿي :ٳبنټڂ ط٨ڀڄٌڅ هخٿيح ،ٳٸي حكظزْ
أىٍح٫و ًأ٫ظيه ٳِ ٓزْپ حهللً ،أڃخ حٿ٬زخّ حرن ٫زي حٿڄ٤ڀذ :ٳ٬ڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳيِ ٫ڀْو ٛيٷش ًڃؼڀيخ ڃ٬يخ).
طخر٬و حرن أرِ حٿِنخى٫ ،ن أرْوً .ٷخٽ حرن آلٶ٫ ،ن أرِ حٿِنخى( :ىِ ٫ڀْو ًڃؼڀيخ
ڃ٬يخ)ً .ٷخٽ حرن ؿَّؾ :كيػض ٫ن حَٕ٫ؽ :رڄؼڀو.
- 49رخد :حٓٙظ٬ٴخٱ ٫ن حٿڄٔؤٿش.
- 1400كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٤٫خء رن
ِّّي حٿڀْؼِ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
اڅ نخٓخ ڃن حٕنٜخٍٓ ،ؤٿٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤ٤٫خىڂ ،ػڂ ٓؤٿٌه
ٳؤ٤٫خىڂ ،كظَ نٴٌ ڃخ ٫نيه ،ٳٸخٽ( :ڃخ ّټٌڅ ٫نيُ ڃن هَْ ٳڀن أىهَه ٫نټڂً ،ڃن
ّٔظ٬ٴٲ ّ٬ٴو حهللً ،ڃن ّٔظٰن ّٰنو حهللً ،ڃن ّظٜزَ ّٜزَه حهللً ،ڃخ أ ِ٤٫أكي
٤٫خء هَْح ًأًٓ ٪ڃن حٿٜزَ).
[]6105
- 1401كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيهٕ ،څ ّؤهٌ أكيٻڂ كزڀو،
ٳْلظ٤ذ ٫ڀَ ٧يَه ،هَْ ٿو ڃن أڅ ّؤطِ ٍؿ ٚٳْٔؤٿو ،أ٤٫خه أً ڃن٬و).
[]2245 ،1968 ،1401
- 1402كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حٿِرَْ رن حٿٌ٬حځ
ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٕ( :څ ّؤهٌ أكيٻڂ كزڀو ،ٳْؤطِ رلِڃش حٿل٤ذ
٫ڀَ ٧يَه ٳْزْ٬يخ ،ٳْټٲ حهلل ريخ ًؿيو ،هَْ ٿو ڃن أڅ ّٔؤٽ حٿنخّ ،أٌ٤٫ه أً
ڃنٌ٬ه).
[]2244 ،1969
- 1403كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْْ٬ًٓ ،ي رن حٿڄْٔذ :أڅ كټْڂ رن كِحځ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓؤٿض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤ٤٫خنِ ،ػڂ ٓؤٿظو ٳؤ٤٫خنِ ،ػڂ ٓؤٿظو
ٳؤ٤٫خنِ ،ػڂ ٷخٽّ( :خ كټْڂ ،اڅ ىٌح حٿڄخٽ هَ٠س كڀٌس ،ٳڄن أهٌه رٔوخًس نٴْ
رٌٍٹ ٿو ٳْوً ،ڃن أهٌه ربَٗحٱ نٴْ ٿڂ ّزخٍٹ ٿو ٳْوً ،ٻخڅ ٻخٿٌُ ّؤٻپ ًٙ
ّ٘ز ،٪حٿْي حٿ٬ڀْخ هَْ ڃن حٿْي حٿٔٴڀَ) .ٷخٽ كټْڂ :ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،حٿٌُ ر٬ؼٺ
رخٿلٶ ٙ ،أٍُأ أكيح ر٬يٹ ْٗجخ ،كظَ أٳخٍٵ حٿينْخ .ٳټخڅ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ّي ٌ٫كټْڄخ اٿَ حٿ٤٬خء ٳْؤرَ أڅ ّٸزڀو ڃنو ،ػڂ اڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ى٫خه ٿْْ٤٬و
ٳؤرَ أڅ ّٸزپ ڃنو ْٗجخ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :انِ أٗييٻڂ ّخ ڃ َ٘٬حٿڄٔڀڄْن ٫ڀَ كټْڂ ،أنِ
أ٫ َٝ٫ڀْو كٸو ڃن ىٌح حٿٴِء ،ٳْؤرَ أڅ ّؤهٌه .ٳڀڂ َُّأ كټْڂ أكيح ڃن حٿنخّ ر٬ي
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ طٌٳِ.
[ٍ]1361:
- 50رخد :ڃن أ٤٫خه حهلل ْٗجخ ڃن ٯَْ ڃٔؤٿش ً ٙاَٗحٱ نٴْ.
- 1404كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ :أڅ
٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَ ّٸٌٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّْ٤٬نِ حٿ٤٬خء ،ٳؤٷٌٽ :أ٤٫و ڃن ىٌ أٳٸَ اٿْو
ڃنِ .ٳٸخٽ( :هٌه ،اًح ؿخءٹ ڃن ىٌح حٿڄخٽ ِٗءً ،أنض ٯَْ ڃَ٘ٱ ًٓ ٙخثپ،
ٳوٌهً ،ڃخ ،ٙٳ ٚطظز٬و نٴٔٺ).
[]6744
- 51رخد :ڃن ٓؤٽ حٿنخّ طټؼَح.
- 1405كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ ؿ٬ٴَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
كڄِس رن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ِّحٽ حٿَؿپ ّٔؤٽ حٿنخّ ،كظَ ّؤطِ ٌّځ حٿٸْخڃش
ٿْْ ٳِ ًؿيو ڃِ٫ش ٿلڂ)ً .ٷخٽ( :اڅ حٿ٘ڄْ طينٌ ٌّځ حٿٸْخڃش ،كظَ ّزڀٮ حٿَ٬ٵ
نٜٲ حًٕڅ ،ٳزْنخ ىڂ ٻٌٿٺ حٓظٰخػٌح رآىځ ،ػڂ رڄٌَٓ ،ػڂ رڄلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ).
ًُحى ٫زي حهلل :كيػنِ حٿڀْغ :كيػنِ حرن أرِ ؿ٬ٴَ( :ٳْ٘ٴ ٪ٿْٸ ِ٠رْن حٿوڀٶ،
ٳْڄِ٘ كظَ ّؤهٌ رلڀٸش حٿزخد ،ٳٌْڃجٌ ّز٬ؼو حهلل ڃٸخڃخ ڃلڄٌىحّ ،لڄيه أىپ حٿـڄ٪
ٻڀيڂ).
ًٷخٽ ڃ٬ڀَ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن حٿن٬ڄخڅ رن ٍحٗي٫ ،ن ٫زي حهلل رن ڃٔڀڂ ،أهِ
حٿِىَُ٫ ،ن كڄِسٓ :ڄ ٪حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
[ٍ]27:
- 1409كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن
حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿْْ حٿڄٔټْن حٿٌُ ٌّ٤ٱ ٫ڀَ حٿنخّ،
طَىه حٿڀٸڄش ًحٿڀٸڄظخڅً ،حٿظڄَس ًحٿظڄَطخڅً ،ٿټن حٿڄٔټْن :حٿٌُ ّ ٙـي ٯنَ ّٰنْو،
ًّ ٙٴ٤ن رو ٳْظٜيٵ ٫ڀْوّ ًٙ ،ٸٌځ ٳْٔؤٽ حٿنخّ).
[ٍ]1406:
- 1410كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚرن ٯْخع :كيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنخ أرٌ
ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٕ( :څ ّؤهٌ أكيٻڂ كزڀو ،ػڂ ّٰيً -أكٔزو ٷخٽ -
اٿَ حٿـزپ ،ٳْلظ٤ذ ،ٳْزْ ،٪ٳْؤٻپ ًّظٜيٵ ،هَْ ٿو ڃن أڅ ّٔؤٽ حٿنخّ).
[ٍ]1401:
- 53رخد :هَ ٙحٿظڄَ.
- 1411كيػنخ ٓيپ رن رټخٍ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن ٫زخّ
حٿٔخ٫يُ٫ ،ن أرِ كڄْي حٿٔخ٫يُ ٷخٽ:
ٯًِنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯًِس طزٌٹ ،ٳڀڄخ ؿخء ًحىُ حٿٸٍَ ،اًح حڃَأس
ٳِ كيّٸش ٿيخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕٛلخرو( :حهٌَٛح)ً .هَٙ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َ٘٫س أًٓٶ ،ٳٸخٽ ٿيخ( :أك ِٜڃخ ّوَؽ ڃنيخ).
ٳڀڄخ أطْنخ طزٌٹ ٷخٽ( :أڃخ ،انيخ ٓظيذ حٿڀْڀش ٍّق ٗيّيس ،ٳّ ٚٸٌڃن أكيً ،ڃن ٻخڅ
ڃ٬و ر َْ٬ٷڀْ٬ٸڀو) .ٳ٬ڀٸنخىخً ،ىزض ٍّق ٗيّيس ،ٳٸخځ ٍؿپ ،ٳؤٿٸظو رـزپ ْ٣ت.
ًأىيٍ ڃڀٺ أّڀش ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٰڀش رْ٠خءً ،ٻٔخه رَىحً ،ٻظذ ٿو
رزلَىڂ ،ٳڀڄخ أطَ ًحىُ حٿٸٍَ ٷخٽ ٿڀڄَأس( :ٻڂ ؿخءص كيّٸظٺ) .ٷخٿضَ٘٫ :س
أًٓٶ ،هٌٍَٓ ٙٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(انِ ڃظ٬ـپ اٿَ حٿڄيّنش ،ٳڄن أٍحى ڃنټڂ أڅ ّظ٬ـپ ڃ ِ٬ٳڀْظ٬ـپ) .ٳڀڄخ -ٷخٽ حرن
رټخٍ ٻڀڄش ڃ٬نخىخ -أَٗٱ ٫ڀَ حٿڄيّنش ٷخٽ( :ىٌه ٣خرش) .ٳڀڄخ ٍأٍ أكي ٷخٽ( :ىٌح
ؿزْپ ّلزنخ ًنلزو ،أ ٙأهزَٻڂ روَْ ىًٍ حٕنٜخٍ) .ٷخٿٌح :رڀَ ،ٷخٽ( :ىًٍ رنِ
حٿنـخٍ ،ػڂ ىًٍ رنِ ٫زي حٕٗيپ ،ػڂ ىًٍ رنِ ٓخ٫يس ،أً ىًٍ رنِ حٿلخٍع رن
حٿوٍِؽً ،ٳِ ٻپ ىًٍ حٕنٜخٍ ٬ّ -نِ -هَْح).
ًٷخٽ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ :كيػنِ ٫ڄًَ( :ػڂ ىحٍ رنِ حٿلخٍع ،ػڂ رنِ ٓخ٫يس)ً .ٷخٽ
ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٓ٬ي رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫ڄخٍس رن ٯِّش٫ ،ن ٫زخّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أكي ؿزپ ّلزنخ ًنلزو).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٻپ رٔظخڅ ٫ڀْو كخث ٢ٳيٌ كيّٸشً ،ڃخ ٿڂ ّټن ٫ڀْو كخث ٢ٿڂ ّٸپ
كيّٸش.
- 57رخد :ڃن رخ ٩ػڄخٍه أً نوڀو أً أٍٟو أً ٍُ٫وً ،ٷي ًؿذ ٳْو حٿ َ٘٬أً
حٿٜيٷش ،ٳؤىٍ حٿِٻخس ڃن ٯَْه ،أً رخ ٩ػڄخٍه ًٿڂ طـذ ٳْو حٿٜيٷش.
ًٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طزٌْ٬ح حٿؼڄَس كظَ ّزيً ٚٛكيخ).
ٳڀڂ ّل َ٨حٿزْ ٪ر٬ي حٿٜٚف ٫ڀَ أكيً ،ٿڂ ّو ٚڃن ًؿذ ٫ڀْو حٿِٻخس ڃڄن ٿڂ
طـذ.
- 1415كيػنخ كـخؽ :كيػنخ ٗ٬زش :أهزَنِ ٫زي حهلل رن ىّنخٍٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن رْ ٪حٿؼڄَس كظَ ّزيً ٚٛكيخً ،ٻخڅ اًح ٓجپ
٫ن ٚٛكيخ ،ٷخٽ( :كظَ طٌىذ ٫خىظو).
[ً ،2087 ،2082 ،2072حن]2130 ،2063 :َ٨
- 1416كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنِ حٿڀْغ :كيػنِ هخٿي رن ِّّي٫ ،ن ٤٫خء
حرن أرِ ٍرخف٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن رْ ٪حٿؼڄخٍ كظَ ّزيً ٚٛكيخ.
[ً ،2252 ،2084 ،2077حن]2079 :َ٨
- 1417كيػنخ ٷظْزش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن رْ ٪حٿؼڄخٍ كظَ طِىِ .ٷخٽ :كظَ
طلڄخٍ.
[]2094 ،2086 ،2085 ،2083
- 58رخد :ىپ ّ٘ظَُ ٛيٷظو.
ً ٙرؤّ أڅ ّ٘ظَُ ٛيٷظو ٯَْهٕ ،څ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ انڄخ نيَ
حٿڄظٜيٵ هخٛش ٫ن حٿَ٘حءً ،ٿڂ ّنو ٯَْه.
- 1418كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ:
أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٻخڅ ّليع:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد طٜيٵ رٴَّ ٳِ ٓزْپ حهلل ،ٳٌؿيه ّزخ ،٩ٳؤٍحى أڅ ّ٘ظَّو ،ػڂ
أطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٓظؤڃَه ،ٳٸخٽ ٙ( :ط٬ي ٳِ ٛيٷظٺ) .ٳزٌٿٺ ٻخڅ حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّ ٙظَٹ أڅ ّزظخْٗ ٩جخ طٜيٵ رو ا ٙؿ٬ڀو ٛيٷش.
[ً ،2840 ،2809 ،2623حن]1419 :َ٨
- 1419كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن
أرْو ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
كڄڀض ٫ڀَ ٳَّ ٳِ ٓزْپ حهلل ،ٳؤٟخ٫و حٿٌُ ٻخڅ ٫نيه ،ٳؤٍىص أڅ أٗظَّو،
ً٧ننض أنو ّزْ٬و رَه ،ٚٳٔؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ ٙ( :ط٘ظَهًٙ ،
ط٬ي ٳِ ٛيٷظٺً ،اڅ أ٤٫خٻو ريٍىڂ ،ٳبڅ حٿ٬خثي ٳِ ٛيٷظو ٻخٿ٬خثي ٳِ ٷْجو).
[ً ،2841 ،2808 ،2493 ،2480حن]1418 :َ٨
ًٷخٽ ڃخٿٺ ًحرن اىٍّْ :حٿَٻخُ ىٳن حٿـخىڀْش ،ٳِ ٷڀْڀو ًٻؼَْه حٿوڄًْ ،ٿْْ
حٿڄ٬يڅ رَٻخًُ ،ٷي ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿڄ٬يڅ( :ؿزخًٍ ،ٳِ حٿَٻخُ
حٿوڄْ).
ًأهٌ ٫ڄَ رن ٫زي حٿ ِِّ٬ڃن حٿڄ٬خىڅ ،ڃن ٻپ ڃخثظْن هڄٔش.
ًٷخٽ حٿلٔن :ڃخ ٻخڅ ڃن ٍٻخُ ٳِ أٍ ٝحٿلَد ٳٴْو حٿوڄًْ ،ڃخ ٻخڅ ڃن أٍٝ
حٿٔڀڂ ٳٴْو حٿِٻخسً ،اڅ ًؿيص حٿڀٸ٤ش ٳِ أٍ ٝحٿ٬يً ٳَ٬ٳيخً ،اڅ ٻخنض ڃن حٿ٬يً
ٳٴْيخ حٿوڄْ.
ًٷخٽ ر ٞ٬حٿنخّ :حٿڄ٬يڅ ٍٻخُ ڃؼپ ىٳن حٿـخىڀْشٕ ،نو ّٸخٽ :أٍٻِ حٿڄ٬يڅ اًح
هَؽ ڃنو ِٗء .ٷْپ ٿو :ٷي ّٸخٽ ٿڄن ًىذ ٿو ِٗء ،أً ٍرق ٍرلخ ٻؼَْح ،أً ٻؼَ
ػڄَه ،أٍٻِص .ػڂ نخٷً ،ٞٷخٽ ٙ :رؤّ أڅ ّټظڄو ٳّ ٚئىُ حٿوڄْ.
- 1428كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ٫ً ،ن أرِ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٬ـڄخء ؿزخًٍ ،حٿزجَ ؿزخًٍ ،حٿڄ٬يڅ
ؿزخًٍ ،ٳِ حٿَٻخُ حٿوڄْ).
[]6515 ،6514 ،2228
- 66رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حٿ٬خڃڀْن ٫ڀْيخ} /حٿظٌرشً ./60 :ڃلخٓزش حٿڄٜيٷْن ڃ٪
حٗڃخځ.
- 1429كيػنخ ٌّٓٲ رن ڃٌَٓ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :أهزَنخ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن
أرْو٫ ،ن أرِ كڄْي حٿٔخ٫يُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حٓظ٬ڄپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍؿ ٚڃن حٕٓي ٫ڀَ ٛيٷخص رنِ ٓڀْڂ،
ّي َ٫حرن حٿڀظزْش ،ٳڀڄخ ؿخء كخٓزو.
[ٍ]883:
- 67رخد :حٓظ٬ڄخٽ ارپ حٿٜيٷش ًأٿزخنيخ ٕرنخء حٿٔزْپ.
- 1430كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش :كيػنخ ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو:
أڅ نخٓخ ڃن َّ٫نش ،حؿظًٌح حٿڄيّنش ،ٳَه ٚٿيڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ
ّؤطٌح ارپ حٿٜيٷش ،ٳَْ٘رٌح ڃن أٿزخنيخ ًأرٌحٿيخ ،ٳٸظڀٌح حٿَحً ِ٫حٓظخٷٌح حٿًٌى،
ٳؤٍٓپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤطِ ريڂ ،ٳٸ ٪٤أّيّيڂ ًأٍؿڀيڂًٓ ،ڄَ
أْ٫نيڂً ،طَٻيڂ رخٿلَس ٌّ٠٬څ حٿلـخٍس.
طخر٬و أرٌ ٷٚرشً ،كڄْيً ،ػخرض٫ ،ن أنْ.
[ٍ]231:
- 68رخدًٓ :ڂ حٗڃخځ ارپ حٿٜيٷش رْيه.
- 1431كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ حٿٌٿْي :كيػنخ أرٌ ٫ڄَ حًُٕح :ِ٫كيػنِ
آلٶ رن ٫زي حهلل رن أرِ ٣ڀلش :كيػنِ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٯيًص اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬زي حهلل رن أرِ ٣ڀلش ٿْلنټو ،ٳٌحٳْظو
ٳِ ّيه حٿڄْٔڂّٔ ،ڂ ارپ حٿٜيٷش.
[]5486 ،5222
ٗ٫ ،َْ٬ڀَ حٿ٬زي ًحٿلًَ ،حٿٌٻَ ًحٕنؼًَ ،حٿً َْٰٜحٿټزَْ ،ڃن حٿڄٔڀڄْنً ،أڃَ
ريخ أڅ طئىٍ ٷزپ هًَؽ حٿنخّ اٿَ حٿٜٚس.
[]1441 ،1440 ،1438 ،1436 ،1433
- 2رخدٛ :يٷش حٿٴ٫ َ٤ڀَ حٿ٬زي ًٯَْه ڃن حٿڄٔڀڄْن.
- 1433كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳَُ ٝٻخس حٿٴٛ ،َ٤خ٫خ ڃن طڄَ أً ٛخ٫خ ڃن
ٗ٫ ،َْ٬ڀَ ٻپ كَ أً ٫زيً ،ٻَ ًأنؼَ ،ڃن حٿڄٔڀڄْن.
[ٍ]1432:
- 3رخدٛ :يٷش حٿٴٛ َ٤خ ٩ڃن ٗ.َْ٬
- 1434كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ْ٫خ ٝرن ٫زي حهلل،
٫ن أرِ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ن٬٤ڂ حٿٜيٷش ٛخ٫خ ڃن ٗ.َْ٬
[]1439 ،1437 ،1435
- 4رخدٛ :يٷش حٿٴٛ َ٤خ ٩ڃن ٬٣خځ.
- 1435كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ْ٫خ ٝرن
٫زي حهلل رن ٓ٬ي رن أرِ َٓف حٿ٬خڃَُ :أنو ٓڄ ٪أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ّٸٌٽ:
ٻنخ نوَؽ ُٻخس حٿٴٛ ،َ٤خ٫خ ڃن ٬٣خځ ،أً ٛخ٫خ ڃن ٗ ،َْ٬أً ٛخ٫خ ڃن طڄَ،
أً ٛخ٫خ ڃن أٷ ،٢أً ٛخ٫خ ڃن ُرْذ.
[ٍ]1434:
- 5رخدٛ :يٷش حٿٴٛ َ٤خ٫خ ڃن طڄَ.
- 1436كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن نخٳ :٪أڅ ٫زي حهلل ٷخٽ:
أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رِٻخس حٿٴٛ ،َ٤خ٫خ ڃن طڄَ أً ٛخ٫خ ڃن ٗ.َْ٬
ٷخٽ ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٳـ٬پ حٿنخّ ٫يٿو ڃيّن ڃن كن٤ش.
[ٍ]1432:
- 6رخدٛ :خ ٩ڃن ُرْذ.
- 1437كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃنَْٓ :ڄِّّ ٪ي حٿ٬ينِ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ
ٷخٽ :كيػنِ ْ٫خ ٝرن ٫زي حهلل رن أرِ َٓف٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ٻنخ نْ٤٬يخ ٳِ ُڃخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛخ٫خ ڃن ٬٣خځ ،أً ٛخ٫خ ڃن
طڄَ ،أً ٛخ٫خ ڃن ٗ ،َْ٬أً ٛخ٫خ ڃن ُرْذ ،ٳڀڄخ ؿخء ڃ٬خًّشً ،ؿخءص حٿٔڄَحء،
ٷخٽ :أٍٍ ڃيح ڃن ىٌح ّ٬يٽ ڃيّن.
[ٍ]1434:
- 7رخد :حٿٜيٷش ٷزپ حٿْ٬ي.
- 1438كيػنخ آىځ :كيػنخ كٴ ٚرن ڃَْٔس :كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڃَ رِٻخس حٿٴ ،َ٤ٷزپ هًَؽ حٿنخّ اٿَ حٿٜٚس.
[ٍ]1432:
- 1439كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠خٿش :كيػنخ أرٌ ٫ڄَ٫ ،ن ُّي٫ ،ن ْ٫خ ٝرن ٫زي حهلل
رن ٓ٬ي٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ نوَؽ ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿٴٛ َ٤خ٫خ ڃن ٬٣خځ.
ًٷخٽ أرٌ ْٓ٬يً :ٻخڅ ٬٣خڃنخ حٿً٘ َْ٬حٿِرْذً ،حٕٷً ٢حٿظڄَ.
[ٍ]1434:
- 8رخدٛ :يٷش حٿٴ٫ َ٤ڀَ حٿلَ ًحٿڄڄڀٌٹ.
ًٷخٽ حٿِىَُ ،ٳِ حٿڄڄڀٌٻْن ٿڀظـخٍسِّ :ٻَ ٳِ حٿظـخٍسًِّ ،ٻَ ٳِ حٿٴ.َ٤
- 1440كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي :كيػنخ أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٳَ ٝحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛيٷش حٿٴ ،َ٤أً ٷخٽٍ :ڃ٠خڅ٫ ،ڀَ حٿٌٻَ
ًحٕنؼًَ ،حٿلَ ًحٿڄڄڀٌٹٛ ،خ٫خ ڃن طڄَ أً ٛخ٫خ ڃن ٗ ،َْ٬ٳ٬يٽ حٿنخّ رو
نٜٲ ٛخ ٩ڃن رَ.
ٳټخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ِ٤٬ّ :حٿظڄَ ،ٳؤ ٌُ٫أىپ حٿڄيّنش ڃن حٿظڄَ،
ٳؤَْ٬ٗ َ٤٫ح .ٳټخڅ حرن ٫ڄَ٫ ِ٤٬ّ :ن حٿً َْٰٜحٿټزَْ ،كظَ اڅ ٻخڅ ِّ٤٬
٫ن رنًِ .ٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخْ٤٬ّ :يخ حٿٌّن ّٸزڀٌنيخً ،ٻخنٌح ٌّ٤٬څ
ٷزپ حٿٴ َ٤رٌْځ أً ٌّڃْن.
[ٍ]1432:
- 9رخدٛ :يٷش حٿٴ٫ َ٤ڀَ حٿً َْٰٜحٿټزَْ.
- 1441كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٳٌٍَٓ ٝٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛيٷش حٿٴٛ ،َ٤خ٫خ ڃن ٗ َْ٬أً ٛخ٫خ ڃن
طڄَ٫ ،ڀَ حٿً َْٰٜحٿټزًَْ ،حٿلَ ًحٿڄڄڀٌٹ.
[ٍ]1432:
- ۳۲كراب انحج
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخدً :ؿٌد حٿلؾ ًٳ٠ڀو.
{ًهلل ٫ڀَ حٿنخّ كؾ حٿزْض ڃن حٓظ٤خ ٩اٿْو ٓزًْ ٚڃن ٻٴَ ٳبڅ حهلل ٯنِ ٫ن
حٿ٬خٿڄْن} /آٽ ٫ڄَحڅ./97 :
- 1442كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓڀْڄخڅ رن
[ٍ]290:
- 4رخد :ٳ٠پ حٿلؾ حٿڄزًٍَ.
- 1447كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
ْٓ٬ي حرن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓجپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أُ حٕ٫ڄخٽ أٳ٠پ؟ ٷخٽ( :اّڄخڅ رخهلل ًٌٍٓٿو).
ٷْپ :ػڂ ڃخًح؟ ٷخٽ (ؿيخى ٳِ ٓزْپ حهلل) .ٷْپ :ػڂ ڃخًح؟ ٷخٽ( :كؾ ڃزًٍَ).
[ٍ]26:
- 1448كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن حٿڄزخٍٹ :كيػنخ هخٿي :أهزَنخ كزْذ رن أرِ ٫ڄَس،
٫ن ٫خث٘ش رنض ٣ڀلش٫ ،ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ ٷخٿض:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،نٍَ حٿـيخى أٳ٠پ حٿ٬ڄپ ،أٳ ٚنـخىي؟ ٷخٽ ،ٙ( :ٿټن أٳ٠پ حٿـيخى
كؾ ڃزًٍَ).
[]2721 ،2720 ،2632 ،1762
- 1449كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ْٓخٍ أرٌ حٿلټڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ كخُځ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن كؾ هلل ،ٳڀڂ َّٳغ ًٿڂ ّٴٔٶٍ ،ؿ٪
ٻٌْځ ًٿيطو أڃو).
[]1724 ،1723
- 5رخد :ٳَ ٝڃٌحٷْض حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس.
- 1450كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ُىَْ ٷخٽ :كيػنِ ُّي رن ؿزَْ:
أنو أطَ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٳِ ڃنِٿوً ،ٿو ٳٔ٤خًَٓ ١حىٵ ،ٳٔؤٿظو:
ڃن أّن ّـٌُ أڅ أ٫ظڄَ؟ ٷخٽ :ٳَٟيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕىپ نـي
ٷَنخًٕ ،ىپ حٿڄيّنش ًح حٿلڀْٴشًٕ ،ىپ حٿ٘ؤځ حٿـلٴش.
[ٍ]133:
- 6رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :طًِىًح ٳبڅ هَْ حٿِحى حٿظٸٌٍ} حٿزٸَس./197 :
- 1451كيػنخ ّلَْ رن رَ٘ :كيػنخ ٗزخرش٫ ،ن ًٍٷخء٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ أىپ حٿْڄن ّلـٌڅ ًّ ٙظًِىًڅًّ ،ٸٌٿٌڅ :نلن حٿڄظٌٻڀٌڅ ،ٳبًح ٷيڃٌح ڃټش
ٓؤٿٌح حٿنخّ ،ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :طًِىًح ٳبڅ هَْ حٿِحى حٿظٸٌٍ}.
ًٍحه حرن ْْ٫نش٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ٫ټَڃش :ڃَٓ.ٚ
- 7رخد :ڃيپ أىپ ڃټش ٿڀلؾ ًحٿ٬ڄَس.
- 1452كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٷخٽ:
اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷض ٕىپ حٿڄيّنش ًح حٿلڀْٴشًٕ ،ىپ حٿ٘ؤځ حٿـلٴش،
ًٕىپ نـي ٷَڅ حٿڄنخُٽًٕ ،ىپ حٿْڄن ّڀڄڀڂ ،ىن ٿينً ،ٿڄن أطَ ٫ڀْين ڃن
ٯَْىن ،ڃڄن أٍحى حٿلؾ ًحٿ٬ڄَسً ،ڃن ٻخڅ ىًڅ ًٿٺ ٳڄن كْغ أن٘ؤ ،كظَ أىپ
ڃټش ڃن ڃټش.
[]1748 ،1457 ،1456 ،1454
- 8رخد :ڃْٸخص أىپ حٿڄيّنشّ ًٙ ،يڀٌڅ ٷزپ ًُ حٿلڀْٴش.
- 1453كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ( :يپ أىپ حٿڄيّنش ڃن ًُ حٿلڀْٴشً ،أىپ
حٿ٘ؤځ ڃن حٿلـٴشً ،أىپ نـي ڃن ٷَڅ).
ٷخٽ ٫زي حهللً :رڀٰنِ أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽًّ( :يپ أىپ حٿْڄن ڃن
ّڀڄڀڂ).
[ٍ]133:
- 9رخد :ڃيپ أىپ حٿ٘ؤځ.
- 1454كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كڄخى٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ًٷض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕىپ حٿڄيّنش ًح حٿلڀْٴشًٕ ،ىپ حٿ٘ؤځ حٿـلٴش،
ًٕىپ نـي ٷَڅ حٿڄنخُٽًٕ ،ىپ حٿْڄن ّڀڄڀڂ ،ٳين ٿينً ،ٿڄن أطَ ٫ڀْين ڃن ٯَْ
أىڀين ،ٿڄن ٻخڅ َّّي حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس ،ٳڄن ٻخڅ ىًنين ٳڄيڀو ڃن أىڀوً ،ٻٌٿٺ كظَ
أىپ ڃټش ّيڀٌڅ ڃنيخ.
[ٍ]1452:
- 10رخد :ڃيپ أىپ نـي.
- 1455كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ ،كٴ٨نخه ٫ن حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن أرْوً :ٷض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .كيػنخ أكڄي :كيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٌّنْ٫ ،ن
حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو،
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃيپ أىپ حٿڄيّنش ًً حٿلڀْٴشً ،ڃيپ
أىپ حٿ٘ؤځ ڃيْ٬شً ،ىِ حٿـلٴشً ،أىپ نـي ٷَڅ) .ٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ُ٫ڄٌح أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ً -ٿڂ أٓڄ٬و ً( : -ڃيپ أىپ حٿْڄن ّڀڄڀڂ).
[ٍ]133:
- 11رخد :ڃيپ ڃن ٻخڅ ىًڅ حٿڄٌحٷْض.
- 1456كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ كڄخى٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷض ٕىپ حٿڄيّنش ًح حٿلڀْٴشًٕ ،ىپ حٿ٘ؤځ حٿـلٴش،
ًٕىپ حٿْڄن ّڀڄڀڂًٕ ،ىپ نـي ٷَنخ ،ٳين ٿينً ،ٿڄن أطَ ٫ڀْين ڃن ٯَْ أىڀين،
ڃڄن ٻخڅ َّّي حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس ،ٳڄن ٻخڅ ىًنين ٳڄن أىڀو ،كظَ اڅ أىپ ڃټش ّيڀٌڅ
ڃنيخ.
[ٍ]1452:
- 12رخد :ڃيپ أىپ حٿْڄن.
- 1457كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷض ٕىپ حٿڄيّنش ًح حٿلڀْٴشًٕ ،ىپ حٿ٘ؤځ حٿـلٴش،
ًٕىپ نـي ٷَڅ حٿڄنخُٽًٕ ،ىپ حٿْڄن ّڀڄڀڂ ،ىن ٕىڀينً ،ٿټپ آص أطَ ٫ڀْين ڃن
ٯَْىڂ ،ڃڄن أٍحى حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس ،ٳڄن ٻخڅ ىًڅ ًٿٺ ٳڄن كْغ أن٘ؤ ،كظَ أىپ ڃټش
ڃن ڃټش.
[ٍ]1452:
- 13رخدً :حص َ٫ٵ ٕىپ حٿَ٬حٵ.
- 1458كيػنِ ٫ڀِ رن ڃٔڀڂ :كيػنخ ٫زي حهلل رن نڄَْ :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ ٳظق ىٌحڅ حٿڄَٜحڅ ،أطٌح ٫ڄَ ،ٳٸخٿٌحّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كي ٕىپ نـي ٷَنخً ،ىٌ ؿٌٍ ٫ن َّ٣ٸنخً ،انخ اڅ أٍىنخ ٷَنخ ٗٶ
٫ڀْنخ .ٷخٽ :ٳخنًَ٨ح كًٌىخ ڃن َّ٣ٸټڂ ،ٳلي ٿيڂ ًحص َ٫ٵ.
- 1459كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنخم رخٿز٤لخء رٌُ حٿلڀْٴش ٳٜڀَ ريخً .ٻخڅ
٫زي حهلل حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٴ٬پ ًٿٺ.
[ٍ]1460:
- 14رخد :هًَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ َّ٣ٶ حٿ٘ـَس.
- 1460كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّوَؽ ڃن َّ٣ٶ حٿ٘ـَسًّ ،يهپ ڃن
َّ٣ٶ حٿڄً ،َّ٬أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح هَؽ اٿَ ڃټش ّٜڀِ
ٳِ ڃٔـي حٿ٘ـَسً ،اًح ٍؿٛ ٪ڀَ رٌُ حٿلڀْٴش ،رز٤ن حٿٌحىًُ ،رخص كظَ ّٜزق.
[ً ،1705حن]1459 :َ٨
- 15رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿ٬ٸْٶ ًحى ڃزخٍٹ).
- 1461كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ حٿٌٿْيً ،رَ٘ رن رټَ حٿظنِْٔ ٷخ :ٙكيػنخ حًُٕحِ٫
ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ ٷخٽ :كيػنِ ٫ټَڃش :أنو ٓڄ ٪حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
انو ٓڄ٫ ٪ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٌحىُ
حٿ٬ٸْٶ ّٸٌٽ( :أطخنِ حٿڀْڀش آص ڃن ٍرِ ٳٸخٽٛ :پ ٳِ ىٌح حٿٌحىُ حٿڄزخٍٹً ،ٷپ:
٫ڄَس ٳِ كـش).
[]6911 ،2212
- 1462كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ :كيػنخ ٳْ٠پ رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش
ٷخٽ :كيػنِ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ٍإُ ًىٌ ٳِ ڃ َّ٬رٌُ حٿلڀْٴش ،رز٤ن
حٿٌحىُ ،ٷْپ ٿو :انٺ رز٤لخء ڃزخٍٻشً .ٷي أنخم رنخ ٓخٿڂّ ،ظٌهَ رخٿڄنخم حٿٌُ ٻخڅ
٫زي حهلل ّنْنّ ،ظلٍَ ڃٌٍٓ َّ٬ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ أٓٴپ ڃن
حٿڄٔـي حٿٌُ رز٤ن حٿٌحىُ ،رْنيڂ ًرْن حٿَّ٤ٶ ٢ًٓ ،ڃن ًٿٺ.
[]6913 ،2211
- 16رخد :ٯٔپ حٿوڀٌٵ ػٚع ڃَحص ڃن حٿؼْخد.
- 1463ٷخٽ أرٌ ٫خٛڂ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ :أهزَنِ ٤٫خء :أڅ ٛٴٌحڅ رن ّ٬ڀَ
أهزَه :أڅ ّ٬ڀَ ٷخٽ ٿ٬ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أٍنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن ٌّكَ اٿْو .ٷخٽ :ٳزْنڄخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رخٿـَ٬حنشً ،ڃ٬و نٴَ ڃن أٛلخرو ،ؿخءه ٍؿپ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٻْٲ طٍَ
ٳِ ٍؿپ أكَځ ر٬ڄَسً ،ىٌ ڃظ٠ڄن رْ٤ذ؟ ٳٔټض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٓخ٫ش ،ٳـخءه حٿٌكِ ،ٳؤٗخٍ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو اٿَ ّ٬ڀَ ،ٳـخء ّ٬ڀَ٫ً ،ڀَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػٌد ٷي أ٧پ رو ،ٳؤىهپ ٍأٓو ،ٳبًح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃلڄَ حٿٌؿوً ،ىٌ ّٰ ،٢ػڂ َُٓ ٫نو ،ٳٸخٽ( :أّن حٿٌُ ٓؤٽ ٫ن
حٿ٬ڄَس) .ٳؤطِ رخٿَؿپ ،ٳٸخٽ( :حٯٔپ حٿْ٤ذ حٿٌُ رٺ ػٚع ڃَحصً ،حنِ٫ ٩نٺ
حٿـزشً ،حٛن ٪ٳِ ٫ڄَطٺ ٻڄخ طٜن ٪ٳِ كـظٺ) .ٷڀض ٿ٤٬خء :أٍحى حٗنٸخء ،كْن
أڃَه أڅ ّٰٔپ ػٚع ڃَحص؟ ٷخٽ :ن٬ڂ.
[]4700 ،4074 ،1750 ،1697
- 17رخد :حٿْ٤ذ ٫ني حٗكَحځً ،ڃخ ّڀزْ اًح أٍحى أڅ ّلَځًّ ،ظَؿپ ًّيىن.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخّ٘ :ڂ حٿڄلَځ حٿَّلخڅًّ ،ن َ٨ٳِ حٿڄَآس،
ًّظيحًٍ رڄخ ّؤٻپ :حٿِّض ًحٿٔڄنً .ٷخٽ ٤٫خءّ :ظوظڂ ًّڀزْ حٿيڄْخڅ٣ً .خٱ حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ًىٌ ڃلَځً ،ٷي كِځ ٫ڀَ ر٤نو رؼٌدً .ٿڂ طَ ٫خث٘ش ٍِٟ
حهلل ٫نيخ رخٿظزخڅ رؤٓخ ،ٿڀٌّن َّكڀٌڅ ىٌىؿيخ.
- 1464كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ْٓ٬ي رن ؿزَْ
ٷخٽ:
ٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّيىن رخٿِّض .ٳٌٻَطو ٗرَحىْڂ ،ٷخٽ :ڃخ طٜن٪
رٸٌٿو :كيػنِ حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ٻؤنِ أن َ٨اٿِ ًرْٚ
حٿْ٤ذ ٳِ ڃٴخٍٵ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ ڃلَځ.
[ٍ]268:
- 1465كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿض:
ٻنض أْ٣ذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗكَحڃو كْن ّلَځً ،ٿلڀو ٷزپ أڅ
ٌّ٤ٱ رخٿزْض.
[]5586 ،5584 ،5578 ،1667
- 18رخد :ڃن أىپ ڃڀزيح.
- 1466كيػنخ أٛزٮ :أهزَنخ حرن ًىذ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ،
٫ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيپ ڃڀزيح.
[]5571 ،5570 ،1474
- 19رخد :حٗىٚٽ ٫ني ڃٔـي ًُ حٿلڀْٴش.
- 1467كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزشٓ :ڄ٬ض ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل
ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ .كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن
ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل :أنو ٓڄ ٪أرخه ّٸٌٽ:
ڃخ أىپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙڃن ٫ني حٿڄٔـي٬ّ ،نِ :ڃٔـي ًُ
حٿلڀْٴش.
- 20رخد :ڃخ ّ ٙڀزْ حٿڄلَځ ڃن حٿؼْخد.
- 1468كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ ٍؿ ٚٷخٽ:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ّڀزْ حٿڄلَځ ڃن حٿؼْخد؟ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٙ( :
ّڀزْ حٿٸڄ ًٙ ،ٚحٿ٬ڄخثڂ ًٙ ،حٿَٔحًّٚص ًٙ ،حٿزَحنْ ًٙ ،حٿوٴخٱ ،ا ٙأكي ٙ
ّـي ن٬ڀْن ،ٳڀْڀزْ هٴْنً ،ٿْٸ٬٤يڄخ أٓٴپ ڃن حٿټ٬زْن ًٙ ،طڀزٌٔح ڃن حٿؼْخد ْٗجخ
ڃٔو حٿِ٫ٴَحڅ ،أً ًٍّ).
[ٍ]134:
- 21رخد :حٿَٻٌد حٍٙطيحٱ ٳِ حٿلؾ.
- 1469كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ًىذ رن ؿََّ :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٌّنْ
حّٕڀِ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ أٓخڃش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٻخڅ ٍىٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃن َ٫ٳش اٿَ
حٿڄِىٿٴش ،ػڂ أٍىٱ حٿٴ٠پ ،ڃن حٿڄِىٿٴش اٿَ ڃنَ ،ٷخٽ :ٳټٚىڄخ ٷخٽ :ٿڂ ِّٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڀزِ كظَ ٍڃَ ؿڄَس حٿ٬ٸزش.
[]1602 ،1601
- 22رخد :ڃخ ّڀزْ حٿڄلَځ ڃن حٿؼْخد ًحٍٕىّش ًحٍُٕ.
ًٿزٔض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ حٿؼْخد حٿڄٜ٬ٴَس ًىِ ڃلَڃشً ،ٷخٿض ٙ :طڀؼڂًٙ ،
طظزَٷ ًٙ ،٪طڀزْ ػٌرخ رٌٍّ٫ُ ًٙ ،ٴَحڅً .ٷخٽ ؿخرَ ٙ :أٍٍ حٿڄٜ٬ٴَ ْ٣زخ.
ًٿڂ طَ ٫خث٘ش رؤٓخ رخٿلڀًِ ،حٿؼٌد حٌٕٓىً ،حٿڄٌٍىً ،حٿوٲ ٿڀڄَأسً .ٷخٽ ارَحىْڂ:
ٙرؤّ أڅ ّزيٽ ػْخرو.
- 1470كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ حٿڄٸيڃِ :كيػنخ ٳْ٠پ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ
ڃٌَٓ رن ٫ٸزش ٷخٽ :أهزَنِ ٻَّذ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
حن٤ڀٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿڄيّنش ،ر٬ي ڃخ طَؿپ ًحىىنً ،ٿزْ اُحٍه
ًٍىحءه ،ىٌ ًأٛلخرو ،ٳڀڂ ّنو ٫ن ِٗء ڃن حٍٕىّش ًحٍُٕ طڀزْ ،ا ٙحٿڄِ٫ٴَس
حٿظِ طَى٫ ٩ڀَ حٿـڀي ،ٳؤٛزق رٌُ حٿلڀْٴشٍ ،ٻذ ٍحكڀظو ،كظَ حٓظٌٍ ٫ڀَ حٿزْيحء
أىپ ىٌ ًأٛلخروً ،ٷڀي رينظوًً ،ٿٺ ٿوڄْ رٸْن ڃن ًُ حٿٸ٬يس ،ٳٸيځ ڃټش ٍٕر٪
ٿْخٽ هڀٌڅ ڃن ًُ حٿلـش ،ٳ٤خٱ رخٿزْض ًٓ َ٬رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَسً ،ٿڂ ّلپ ڃن
أؿپ رينوٕ ،نو ٷڀيىخ ،ػڂ نِٽ رؤ٫ڀَ ڃټش ٫ني حٿلـٌڅ ًىٌ ڃيپ رخٿلؾً ،ٿڂ ّٸَد
حٿټ٬زش ر٬ي ٌ٣حٳو ريخ كظَ ٍؿ ٪ڃن َ٫ٳشً ،أڃَ أٛلخرو أڅ ٌّ٤ٳٌح رخٿزْض ًرْن
حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ػڂ ّٸًَٜح ڃن ٍإًٓيڂ ،ػڂ ّلڀٌحًً ،ٿٺ ٿڄن ٿڂ ّټن ڃ٬و رينش
ٷڀيىخً ،ڃن ٻخنض ڃ٬و حڃَأطو ٳيِ ٿو كٚٽً ،حٿْ٤ذ ًحٿؼْخد.
[ً - 1644 ،1545حن]1444 :َ٨
- 23رخد :ڃن رخص رٌُ حٿلڀْٴش كظَ أٛزق.
ٷخٿو حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1460:
- 1472/1471كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :أهزَنخ حرن
ؿَّؾ :كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڄيّنش أٍرً ،٪رٌُ حٿلڀْٴش ٍٻ٬ظْن ،ػڂ رخص كظَ
أٛزق رٌُ حٿلڀْٴش ،ٳڀڄخ ٍٻذ ٍحكڀظو ًحٓظٌص رو أىپ.
( )1472كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ حٿ٨يَ رخٿڄيّنش أٍر٬خًٛ ،ڀَ حٿ َٜ٬رٌُ
حٿلڀْٴش ٍٻ٬ظْن ،ٷخٽً :أكٔزو رخص ريخ كظَ أٛزق.
[ٍ]1444 ،1039:
- 24رخدٍ :ٳ ٪حٿٌٜص رخٗىٚٽ.
- 1473كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش،
٫ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڄيّنش حٿ٨يَ أٍر٬خً ،حٿ َٜ٬رٌُ حٿلڀْٴش
ٍٻ٬ظْنًٓ ،ڄ٬ظيڂ َّٜهٌڅ ريڄخ ؿڄْ٬خ.
[ٍ]1039:
- 25رخد :حٿظڀزْش.
- 1474كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ طڀزْش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿزْٺ حٿڀيڂ ٿزْٺ ،ٿزْٺ َّٗ ٙٺ ٿٺ ٿزْٺ،
اڅ حٿلڄي ًحٿن٬ڄش ٿٺ ًحٿڄڀٺَّٗ ٙ ،ٺ ٿٺ).
[ٍ]1466:
- 1475كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٫ڄخٍس٫ ،ن أرِ
ْ٤٫ش٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
انِ ٕ٫ڀڂ ٻْٲ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڀزِ( :ٿزْٺ حٿڀيڂ ٿزْٺ ،ٿزْٺ ٙ
َّٗٺ ٿٺ ٿزْٺ ،اڅ حٿلڄي ًحٿن٬ڄش ٿٺ).
طخر٬و أرٌ ڃ٬خًّش٫ ،ن حٕ٫ڄًٖ .ٷخٽ ٗ٬زش :أهزَنخ ٓڀْڄخڅٓ :ڄ٬ض هْؼڄش٫ ،ن أرِ
ْ٤٫شٓ :ڄ٬ض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ.
- 26رخد :حٿظلڄْي ًحٿظٔزْق ًحٿظټزَْ ،ٷزپ حٗىٚٽ٫ ،ني حٿَٻٌد ٫ڀَ حٿيحرش.
- 1476كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن
أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،نلن ڃ٬و ،رخٿڄيّنش حٿ٨يَ أٍر٬خً ،حٿَٜ٬
رٌُ حٿلڀْٴش ٍٻ٬ظْن ،ػڂ رخص ريخ كظَ أٛزق ،ػڂ ٍٻذ كظَ حٓظٌص رو ٫ڀَ حٿزْيحء،
كڄي حهلل ًٓزق ًٻزَ ،ػڂ أىپ رلؾ ً٫ڄَسً ،أىپ حٿنخّ ريڄخ ،ٳڀڄخ ٷيڃنخ ،أڃَ حٿنخّ
ٳلڀٌح ،كظَ ٻخڅ ٌّځ حٿظًَّش أىڀٌح رخٿلؾ .ٷخٽً :نلَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رينخص رْيه ٷْخڃخًً ،رق ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڄيّنش ٻزْ٘ن أڃڀلْن.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٷخٽ ر٠٬يڂ :ىٌح ٫ن أٌّد٫ ،ن ٍؿپ٫ ،ن أنْ.
[ٍ]1039:
- 27رخد :ڃن أىپ كْن حٓظٌص رو ٍحكڀظو.
- 1477كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٛخٿق رن ٻْٔخڅ٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أىپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن حٓظٌص رو ٍحكڀظو ٷخثڄش.
[ٍ]1443:
- 28رخد :حٗىٚٽ ڃٔظٸزپ حٿٸزڀش.
ً - 1478ٷخٽ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ أٌّد٫ ،ن نخٳ ٪ٷخٽ :ٻخڅ حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
اًح ٛڀَ رخٿٰيحس رٌُ حٿلڀْٴش ،أڃَ رَحكڀظو ٳَكڀض ،ػڂ ٍٻذ ،ٳبًح حٓظٌص رو
حٓظٸزپ حٿٸزڀش ٷخثڄخ ،ػڂ ّڀزِ كظَ ّزڀٮ حٿلَځ ،ػڂ ّڄٔٺ ،كظَ اًح ؿخء ًح ٌٍ٣رخص
رو كظَ ّٜزق ،ٳبًح ٛڀَ حٿٰيحس حٯظٔپ٫ًُ ،ڂ أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳ٬پ ًٿٺ .طخر٬و آڄخْ٫پ٫ ،ن أٌّد :ٳِ حٿٰٔپ.
[ً ،1680حن]1443 :َ٨
- 1479كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن ىحًى أرٌ حٿَرْ :٪كيػنخ ٳڀْق٫ ،ن نخٳ ٪ٷخٽ :ٻخڅ حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
اًح أٍحى حٿوًَؽ اٿَ ڃټش حىىن ريىن ٿْْ ٿو ٍحثلش ْ٣زش ،ػڂ ّؤطِ ڃٔـي ًُ
حٿلڀْٴش ٳْٜڀِ ،ػڂ َّٻذً ،اًح حٓظٌص رو ٍحكڀظو ٷخثڄش أكَځ ،ػڂ ٷخٽ :ىټٌح ٍأّض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴ٬پ.
[ٍ]1443:
- 29رخد :حٿظڀزْش اًح حنليٍ ٳِ حٿٌحىُ.
- 1480كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنِ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن حرن ٌ٫څ٫ ،ن
ڃـخىي ٷخٽ:
ٻنخ ٫ني حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳٌٻًَح حٿيؿخٽ :أنو ٷخٽ( :ڃټظٌد رْن ْ٫نْو
ٻخٳَ) .ٳٸخٽ حرن ٫زخّ :ٿڂ أٓڄ٬وً ،ٿټنو ٷخٽ( :أڃخ ڃٌَٓ :ٻؤنِ أن َ٨اٿْو ،اً
حنليٍ ٳِ حٿٌحىُ ّڀزِ).
[ً ،5569 ،3177حن]6712 :َ٨
- 30رخد :ٻْٲ طيپ حٿلخثً ٞحٿنٴٔخء.
أىپ طټڀڂ روً ،حٓظيڀڀنخ ًأىڀڀنخ حٿيٚٽ ،ٻڀو ڃن حٿ٨يًٌٍ ،حٓظيپ حٿڄ َ٤هَؽ ڃن
حٿٔلخد.
{ًڃخ أىپ ٿَْٰ حهلل رو} /حٿڄخثيسً ./3 :ىٌ ڃن حٓظيٚٽ حٿٜزِ.
- 1481كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿض:
هَؿنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كـش حٿٌىح ،٩ٳؤىڀڀنخ ر٬ڄَس ،ػڂ ٷخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٻخڅ ڃ٬و ىيُ ٳڀْيپ رخٿلؾ ڃ ٪حٿ٬ڄَس ،ػڂ ّ ٙلپ كظَ
ّلپ ڃنيڄخ ؿڄْ٬خ) .ٳٸيڃض ڃټش ًأنخ كخثً ،ٞٿڂ أ٣ٲ رخٿزْض ً ٙرْن حٿٜٴخ
ًحٿڄًَس ،ٳ٘ټٌص ًٿٺ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :حنٸٍ ِ٠أٓٺ،
ًحڃظً٘ ،ِ٤أىڀِ رخٿلؾً ،ى ِ٫حٿ٬ڄَس) .ٳٴ٬ڀض ،ٳڀڄخ ٷْ٠نخ حٿلؾ ،أٍٓڀنِ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ٫ ٪زي حٿَكڄن رن أرِ رټَ اٿَ حٿظنْ٬ڂ ،ٳخ٫ظڄَص ،ٳٸخٽ( :ىٌه
ڃټخڅ ٫ڄَطٺ) .ٷخٿض :ٳ٤خٱ حٿٌّن ٻخنٌح أىڀٌح رخٿ٬ڄَس رخٿزْضً ،رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس
ػڂ كڀٌح ،ػڂ ٣خٳٌح ٌ٣حٳخ ًحكيح ر٬ي أڅ ٍؿٌ٬ح ڃن ڃنًَ ،أڃخ حٿٌّن ؿڄٌ٬ح حٿلؾ
ًحٿ٬ڄَس ،ٳبنڄخ ٣خٳٌح ٌ٣حٳخ ًحكيح.
[ٍ]290:
- 31رخد :ڃن أىپ ٳِ ُڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻبىٚٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
ٷخٿو حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]4096:
- 1482كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ،ٷخٽ ٤٫خء :ٷخٽ ؿخرَ ٍ ِٟحهلل
٫نو:
أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀْخ ٍ ِٟحهلل ٫نو أڅ ّٸْڂ ٫ڀَ اكَحڃوًً .ٻَ
ٷٌٽ َٓحٷش.
[ً - 6933 ،6803 ،4095 ،2371 ،1693 ،1568 ،1495 ،1493حن:َ٨
]1035
- 1483كيػنخ حٿلٔن رن ٫ڀِ حٿوٚٽ حٿيٌٿِ :كيػنخ ٫زي حٿٜڄي :كيػنخ ٓڀْڂ رن
كْخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃًَحڅ حٕٛٴَ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷيځ ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿْڄن ،ٳٸخٽ( :رڄخ
أىڀڀض) .ٷخٽ :رڄخ أىپ رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :ٿٌ ٙأڅ ڃ ِ٬حٿييُ
ٕكڀڀض).
ًُحى ڃلڄي رن رټَ٫ ،ن حرن ؿَّؾ :ٷخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رڄخ أىڀڀض
ّخ ٫ڀِ) .ٷخٽ :رڄخ أىپ رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ( :ٳؤىيً ،حڃټغ كَحڃخ ٻڄخ
أنض).
[]4096
- 1484كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٷْْ رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ٣خٍٵ رن
ٗيخد٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ر٬ؼنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ ٷٌځ رخٿْڄن ،ٳـجض ًىٌ رخٿز٤لخء ،ٳٸخٽ( :رڄخ
أىڀڀض) .ٷڀض :أىڀڀض ٻبىٚٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ( :ىپ ڃ٬ٺ ڃن ىيُ).
ٷڀض ،ٙ :ٳؤڃَنِ ٳ٤ٴض رخٿزْض ًرخٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ػڂ أڃَنِ ٳؤكڀڀض ،ٳؤطْض حڃَأس
ڃن ٷٌڃِ ،ٳڄ٘٤ظنِ ،أً ٯٔڀض ٍأِٓ.
ٳٸيځ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸخٽ :اڅ نؤهٌ رټظخد حهلل ٳبنو ّؤڃَنخ رخٿظڄخځ ،ٷخٽ حهلل:
{ًأطڄٌح حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس هلل}ً .اڅ نؤهٌ رٔنش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳبنو ٿڂ ّلپ
كظَ نلَ حٿييُ.
[]4136 ،4089 ،1701 ،1637 ،1490
- 32رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :حٿلؾ أٗيَ ڃ٬ڀٌڃخص ٳڄن ٳَ ٝٳْين حٿلؾ ٳٍ ٚٳغ
ً ٙٳٌٔٵ ً ٙؿيحٽ ٳِ حٿلؾ} /حٿزٸَسّٔ{ ./197 :ؤٿٌنٺ ٫ن حٕىڀش ٷپ ىِ ڃٌحٷْض
ٿڀنخّ ًحٿلؾ}/ .حٿزٸَس./189 :
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أٗيَ حٿلؾ ٌٗحٽ ًًً حٿٸ٬يس ً َ٘٫ڃن ًُ
حٿلـشً .ٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ڃن حٿٔنش أڅ ّ ٙلَځ رخٿلؾ ا ٙٳِ أٗيَ
ڃنيز ٢ڃنيخ.
[ٍ]290:
- 1487كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٌٕٓى ،ڃلڄي رن ٫زي
حٿَكڄن رن نٌٳپ٫ ،ن ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ ٷخٿض:
هَؿنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خځ كـش حٿٌىح ،٩ٳڄنخ ڃن أىپ ر٬ڄَس،
ًڃنخ ڃن أىپ رلـش ً٫ڄَسً ،ڃنخ ڃن أىپ رخٿلؾً ،أىپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رخٿلؾ ،ٳؤڃخ ڃن أىپ رخٿلؾ ،أً ؿڄ ٪حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس ،ٿڂ ّلڀٌح كظَ ٻخڅ ًٌّځ
حٿنلَ.
[ٍ]290:
- 1488كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ٫ڀِ رن
كْٔن٫ ،ن ڃًَحڅ رن حٿلټڂ ٷخٽ:
ٗييص ٫ؼڄخڅ ً٫ڀْخ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ً ،ؼڄخڅ ّنيَ ٫ن حٿڄظ٬شً ،أڅ ّـڄ ٪رْنيڄخ،
ٳڀڄخ ٍأٍ ٫ڀِ أىپ ريڄخ :ٿزْٺ ر٬ڄَس ًكـش ،ٷخٽ :ڃخ ٻنض ٕىٓ ٩نش حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٸٌٽ أكي.
[]1494
- 1489كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخنٌح ًَّڅ أڅ حٿ٬ڄَس ٳِ أٗيَ حٿلؾ ڃن أٳـَ حٿٴـٌٍ ٳِ حًٍّٕ ،ٝـ٬ڀٌڅ
حٿڄلَځ ٛٴَحًّ ،ٸٌٿٌڅ اًح رَح حٿيرَ٫ً ،ٴخ حٕػًَ ،حنٔڀن ٛٴَ ،كڀض حٿ٬ڄَس ٿڄن
ح٫ظڄَ .ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ٛزْلش ٍحر٬ش ڃيڀْن رخٿلؾ،
ٳؤڃَىڂ أڅ ّـ٬ڀٌىخ ٫ڄَس ،ٳظ٬خ٧ڂ ًٿٺ ٫نيىڂ ،ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أُ حٿلپ؟ ٷخٽ:
(كپ ٻڀو).
[]3620
- 1490كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷْْ رن ڃٔڀڂ٫ ،ن
٣خٍٵ رن ٗيخد٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷيڃض ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤڃَنِ رخٿلپ.
[ٍ]1484:
- 1491كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺً .كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ
ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن كٴٜش ٍ ِٟحهلل ٫نيڂًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،أنيخ ٷخٿض:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ٗؤڅ حٿنخّ كڀٌح ر٬ڄَسً ،ٿڂ طلڀپ أنض ڃن ٫ڄَطٺ؟ ٷخٽ( :انِ
ٿزيص ٍأًِٓ ،ٷڀيص ىيِّ ،ٳ ٚأكپ كظَ أنلَ).
[]5572 ،4137 ،1638 ،1610
- 1492كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :أهزَنخ أرٌ ؿڄَس ،ن َٜرن ٫ڄَحڅ حٿ٠ز ،ِ٬ٷخٽ:
طڄظ٬ض ،ٳنيخنِ نخّ ،ٳٔؤٿض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳؤڃَنِ ،ٳَأّض ٳِ
حٿڄنخځ :ٻؤڅ ٍؿّ ٚٸٌٽ ٿِ :كؾ ڃزًٍَ٫ً ،ڄَس ڃظٸزڀش ،ٳؤهزَص حرن ٫زخّ ،ٳٸخٽ:
ٓنش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٿِ :أٷڂ ٫نيُ ٳؤؿ٬پ ٿٺ ٓيڄخ ڃن ڃخٿِ ،ٷخٽ
ٗ٬زش :ٳٸڀض :ٿڂ؟ ٳٸخٽ ٿڀَإّخ حٿظِ ٍأّض.
[]1603
- 1493كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ أرٌ ٗيخد :ٷخٽ:
ٷيڃض ڃظڄظ٬خ ڃټش ر٬ڄَس ،ٳيهڀنخ ٷزپ حٿظًَّش رؼٚػش أّخځ ،ٳٸخٽ ٿِ أنخّ ڃن أىپ
ڃټش :ط َْٜحٓڅ كـظٺ ڃټْش ،ٳيهڀض ٫ڀَ ٤٫خء أٓظٴظْو ،ٳٸخٽ :كيػنِ ؿخرَ رن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أنو كؾ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ ٓخٵ حٿزيڅ
ڃ٬وً ،ٷي أىڀٌح رخٿلؾ ڃٴَىح ،ٳٸخٽ ٿيڂ( :أكڀٌح ڃن اكَحڃټڂ ،رٌ٤حٱ حٿزْض ًرْن
حٿٜٴخ ًحٿڄًَسً ،ٷًَٜح ،ػڂ أٷْڄٌح ك ،ٙٚكظَ اًح ٻخڅ ٌّځ حٿظًَّش ٳؤىڀٌح رخٿلؾ،
ًحؿ٬ڀٌح حٿظِ ٷيڃظڂ ريخ ڃظ٬ش) .ٳٸخٿٌح :ٻْٲ نـ٬ڀيخ ڃظ٬شً ،ٷي ٓڄْنخ حٿلؾ؟ ٳٸخٽ:
(حٳ٬ڀٌح ڃخ أڃَطټڂ ،ٳڀٌ ٙأنِ ٓٸض حٿييُ ٿٴ٬ڀض ڃؼپ حٿٌُ أڃَطټڂً ،ٿټن ّ ٙلپ
ڃنِ كَحځ كظَ ّزڀٮ حٿييُ ڃلڀو) .ٳٴ٬ڀٌح.
[ٍ]1482:
- 1494كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ كـخؽ رن ڃلڄي حٕ٫ ،ٌٍ٫ن ٗ٬زش٫ ،ن
٫ڄًَ رن ڃَس٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ ٷخٽ:
حهظڀٲ ٫ڀِ ً٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخً ،ىڄخ رٔ٬ٴخڅ ،ٳِ حٿڄظ٬ش ،ٳٸخٽ ٫ڀِ :ڃخ
طَّي أڅ طنيَ ٫ن أڃَ ٳ٬ڀو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ٍأٍ ًٿٺ ٫ڀِ أىپ ريڄخ
ؿڄْ٬خ.
[ٍ]1488:
- 34رخد :ڃن ٿزَ رخٿلؾ ًٓڄخه.
- 1495كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃـخىيح ّٸٌٽ:
كيػنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٷيڃنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًنلن نٸٌٽ :ٿزْٺ حٿڀيڂ ٿزْٺ رخٿلؾ،
ٳؤڃَنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳـ٬ڀنخىخ ٫ڄَس.
[ٍ]1482:
- 35رخد :حٿظڄظ.٪
- 1496كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس ٷخٽ :كيػنِ ڃَ٤ٱ،
٫ن ٫ڄَحڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
طڄظ٬نخ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳنِٽ حٿٸَآڅ ،ٷخٽ ٍؿپ رَأّو ڃخ
ٗخء.
[]4246
- 36رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٿٺ ٿڄن ٿڂ ّټن أىڀو كخ َُٟحٿڄٔـي حٿلَحځ}.
ً - 1497ٷخٽ أرٌ ٻخڃپ ٳْ٠پ رن كْٔن حٿز :َُٜكيػنخ أرٌ ڃ :َ٘٬كيػنخ ٫ؼڄخڅ
رن ٯْخع٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٓجپ ٫ن ڃظ٬ش حٿلؾ؟ ٳٸخٽ :أىپ حٿڄيخؿًَڅ ًحٕنٜخٍ ًأًُحؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كـش حٿٌىحً ٩أىڀڀنخ ،ٳڀڄخ ٷيڃنخ ڃټش ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :حؿ٬ڀٌح اىٚٿټڂ رخٿلؾ ٫ڄَس ،ا ٙڃن ٷڀي حٿييُ)٣ .ٴنخ رخٿزْض ًرخٿٜٴخ
ًحٿڄًَسً ،أطْنخ حٿنٔخءً ،ٿزٔنخ حٿؼْخدً ،ٷخٽ( :ڃن ٷڀي حٿييُ ٳبنو ّ ٙلپ ٿو كظَ
ّزڀٮ حٿييُ ڃلڀو) .ػڂ أڃَنخ ْ٘٫ش حٿظًَّش أڅ نيپ رخٿلؾ ،ٳبًح ٳَٯنخ ڃن حٿڄنخٓٺ،
ؿجنخ ٳ٤ٴنخ رخٿزْض ًرخٿٜٴخ ًحٿڄَس ،ٳٸي طڂ كـنخ ً٫ڀْنخ حٿييُ ،ٻڄخ ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ٳڄخ حٓظَْٔ ڃن حٿييُ ٳڄن ٿڂ ّـي ٳْٜخځ ػٚػش أّخځ ٳِ حٿلؾ ًٓز٬ش اًح ٍؿ٬ظڂ}:
اٿَ أڃٜخٍٻڂ ،حٿ٘خس طـُِ ،ٳـڄٌ٬ح نٔټْن ٳِ ٫خځ ،رْن حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس ،ٳبڅ حهلل
ط٬خٿَ أنِٿو ٳِ ٻظخروًٓ ،نش نزْو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،أرخكو ٿڀنخّ ٯَْ أىپ ڃټش،
ٷخٽ حهللً{ :ٿٺ ٿڄن ٿڂ ّټن أىڀو كخ َُٟحٿڄٔـي حٿلَحځ}.
ًأٗيَ حٿلؾ حٿظِ ًٻَ حهلل ط٬خٿٌَٗ :حٽ ًًً حٿٸ٬يس ًًً حٿلـش ،ٳڄن طڄظ ٪ٳِ ىٌه
حٕٗيَ ،ٳ٬ڀْو ىځ أً ٌٛځً ،حٿَٳغ حٿـڄخً ،٩حٿٴٌٔٵ حٿڄ٬خً ،ِٛحٿـيحٽ حٿڄَحء.
- 37رخد :حٙٯظٔخٽ ٫ني ىهٌٽ ڃټش.
- 1498كيػنِ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ حرن ٫ڀْش :أهزَنخ أٌّد٫ ،ن نخٳ ٪ٷخٽ:
ٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،اًح ىهپ أىنَ حٿلَځ أڃٔٺ ٫ن حٿظڀزْش ،ػڂ ّزْض
رٌُ ،ٌٍ٣ػڂ ّٜڀِ رو حٿٜزق ًّٰظٔپًّ ،ليع أڅ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٻخڅ ّٴ٬پ ًٿٺ.
[ً ،1680 ،1499حن]1443 :َ٨
- 38رخد :ىهٌٽ ڃټش نيخٍح أً ٿْ.ٚ
رخص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٌُ ٌٍ٣كظَ أٛزق ،ػڂ ىهپ ڃټشً ،ٻخڅ حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٴ٬ڀو.
- 1499كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
رخص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٌُ ٌٍ٣كظَ أٛزق ،ػڂ ىهپ ڃټشً ،ٻخڅ حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٴ٬ڀو.
[ٍ]1498:
- 39رخد :ڃن أّن ّيهپ ڃټش.
:1500كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنِ ڃ٬ن ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيهپ ڃن حٿؼنْش حٿ٬ڀْخًّ ،وَؽ ڃن حٿؼنْش
حٿٔٴڀَ.
[]1501
- 40رخد :ڃن أّن ّوَؽ ڃن ڃټش.
- 1501كيػنخ ڃٔيى رن ڃَٔىي حٿز :َُٜكيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ ڃټش ڃن ٻيحء ،ڃن حٿؼنْش حٿ٬ڀْخ حٿظِ
رخٿز٤لخءًّ ،وَؽ ڃن حٿؼنْش حٿٔٴڀَ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٻخڅ ّٸخٽ :ىٌ ڃٔيى ٻخٓڄو ،ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللٓ :ڄ٬ض ّلَْ رن
ڃْ٬ن ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض ّلَْ رن ْٓ٬ي ّٸٌٽ :ٿٌ أڅ ڃٔيىح أطْظو ٳِ رْظو ٳليػظو ٓٙظلٶ
ًٿٺً ،ڃخ أرخٿِ ،ٻظزِ ٻخنض ٫نيُ أً ٫ني ڃٔيى.
[ٍ]1500:
- 1504/1502كيػنخ حٿلڄْيُ ًڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخ :ٙكيػنخ ٓٴْخڅ رن ْْ٫نش٫ ،ن
ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ؿخء اٿَ ڃټش ،ىهپ ڃن أٚ٫ىخً ،هَؽ ڃن
أٓٴڀيخ.
( - )1503كيػنخ ڃلڄٌى رن ٯْٚڅ حٿڄًَُُ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ ى٘خځ رن
ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ ٫خځ حٿٴظق ڃن ٻيحء ً -هَؽ ڃن ٻيح -ڃن أ٫ڀَ
ڃټش.
كيػنخ أكڄي :كيػنخ حرن ًىذ :أهزَنخ ٫ڄًَ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ ٫خځ حٿٴظق ڃن ٻيحء -
أ٫ڀَ ڃټش .ٷخٽ ى٘خځً :ٻخڅ ًَ٫س ّيهپ ڃن ٻڀظْيڄخ ڃن ٻيحء ًٻيحً ،أٻؼَ ڃخ ّيهپ
ڃن ٻيحً ،ٻخنض أٷَريڄخ اٿَ ڃنِٿو.
( - )1504كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ كخطڂ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ًَ٫س:
ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خځ حٿٴظق ڃن ٻيحء ،ڃن أ٫ڀَ ڃټشً .ٻخڅ ًَ٫س
أٻؼَ ڃخ ّيهپ ڃن ٻيحً ،ٻخڅ أٷَريڄخ اٿَ ڃنِٿو.
كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن أرْو :ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
٫خځ حٿٴظق ڃن ٻيحءً .ٻخڅ ًَ٫س ّيهپ ڃنيڄخ ٻڀْيڄخً ،أٻؼَ ڃخ ّيهپ ڃن ٻيح،
أٷَريڄخ اٿَ ڃنِٿو.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٻيحء ًٻيح ڃٌ٬ٟخڅ.
[]4040 ،4039
- 41رخد :ٳ٠پ ڃټش ًرنْخنيخ.
ًٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :اً ؿ٬ڀنخ حٿزْض ڃؼخرش ٿڀنخّ ًأڃنخ ًحطوًٌح ڃن ڃٸخځ ارَحىْڂ ڃٜڀَ
ً٫يينخ اٿَ ارَحىْڂ ًآڄخْ٫پ أڅ ٣يَح رْظِ ٿڀ٤خثٴْن ًحٿ٬خٻٴْن ًحٿَٻ ٪حٿٔـٌى.
ًاً ٷخٽ ارَحىْڂ ٍد حؿ٬پ ىٌح رڀيح آڃنخ ًحٍُٵ أىڀو ڃن حٿؼڄَحص ڃن آڃن ڃنيڂ رخهلل
ًحٿٌْځ حٓهَ ٷخٽ ًڃن ٻٴَ ٳؤڃظ٬و ٷڀْ ٚػڂ أَ٤ٟه اٿَ ٌ٫حد حٿنخٍ ًرجْ حٿڄ.َْٜ
ًاً َّٳ ٪ارَحىْڂ حٿٸٌح٫ي ڃن حٿزْض ًآڄخْ٫پ ٍرنخ طٸزپ ڃنخ انٺ أنض حٿٔڄْ ٪حٿ٬ڀْڂ.
ٍرنخ ًحؿ٬ڀڄخ ڃٔڀڄْن ٿٺ ًڃن ًٍّظنخ أڃش ڃٔڀڄش ٿٺ ًأٍنخ ڃنخٓټنخ ًطذ ٫ڀْنخ انٺ
أنض حٿظٌحد حٿَكْڂ}/ .حٿزٸَس./128 - 126 :
:1505كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ ٷخٽ :أهزَنِ حرن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ رنْض حٿټ٬زشً ،ىذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫زخّ ّنٸٚڅ حٿلـخٍس ،ٳٸخٽ
حٿ٬زخّ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :حؿ٬پ اُحٍٹ ٫ڀَ ٍٷزظٺ ،ٳوَ اٿَ حٍٕ،ٝ
ً٣ڄلض ْ٫نخه اٿَ حٿٔڄخء ،ٳٸخٽ( :أٍنِ اُحٍُ) .ٳ٘يه ٫ڀْو.
[ٍ]357:
:1509/1506كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن
٫زي حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ڃلڄي رن أرِ رټَ :أهزَ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيڂًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿيخ( :أٿڂ طَُ أڅ ٷٌڃٺ ٿڄخ رنٌح حٿټ٬زش،
حٷظًَٜح ٫ن ٷٌح٫ي ارَحىْڂ) .ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أ ٙطَىىخ ٫ڀَ ٷٌح٫ي ارَحىْڂ،
ٷخٽ( :ٿٌ ٙكيػخڅ ٷٌڃٺ رخٿټٴَ ٿٴ٬ڀض) .ٳٸخٽ ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٿجن ٻخنض
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٓڄ٬ض ىٌح ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃخ أٍٍ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طَٹ حٓظٚځ حٿَٻنْن حٿڀٌّن ّڀْخڅ حٿلـَ ،ا ٙأڅ
حٿزْض ٿڂ ّظڄڂ ٫ڀَ ٷٌح٫ي ارَحىْڂ.
( - )1507كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ أرٌ حٕكٌ :ٙكيػنخ أٗ٬غ٫ ،ن حٌٕٓى رن ِّّي،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٓؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿـيٍ ،أڃن حٿزْض ىٌ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ) .ٷڀض :ٳڄخ
ٿيڂ ٿڂ ّيهڀٌه ٳِ حٿزْض؟ ٷخٽ( :اڅ ٷٌڃٺ ٷَٜص ريڂ حٿنٴٸش) .ٷڀض :ٳڄخ ٗؤڅ رخرو
ڃَطٴ٬خ؟ ٷخٽ( :ٳ٬پ ًٿٺ ٷٌڃٺ ،ٿْيهڀٌح ڃن ٗخإًح ًّڄنٌ٬ح ڃن ٗخإًحً ،ٿٌ ٙأڅ
ٷٌڃٺ كيّغ ٫ييىڂ رخٿـخىڀْش ،ٳؤهخٱ أڅ طنټَ ٷڀٌريڂ ،أڅ أىهپ حٿـيٍ ٳِ حٿزْض،
ًأڅ أٿٜٶ رخرو رخٍٕ.)ٝ
( - )1508كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ ٙكيحػش ٷٌڃٺ رخٿټٴَ ،ٿنٸ٠ض حٿزْض،
ػڂ ٿزنْظو ٫ڀَ أٓخّ ارَحىْڂ ٫ڀْو حٿٔٚځ ،ٳبڅ ٷَّ٘خ حٓظٸَٜص رنخءهً ،ؿ٬ڀض ٿو
هڀٴخ).
ٷخٽ أرٌ ڃ٬خًّش :كيػنخ ى٘خځ :هڀٴخ٬ّ ،نِ رخرخ.
( - )1509كيػنخ رْخڅ رن ٫ڄًَ :كيػنخ ِّّي :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ :كيػنخ ِّّي
رن ًٍڃخڅ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿيخّ( :خ ٫خث٘ش ،ٿٌ ٙأڅ ٷٌڃٺ كيّغ ٫يي
رـخىڀْشٕ ،ڃَص رخٿزْض ٳييځ ،ٳؤىهڀض ٳْو ڃخ أهَؽ ڃنوً ،أٿِٷظو رخًٍٕ ،ٝؿ٬ڀض
ٿو رخرْن رخرخ َٗٷْخ ًرخرخ ٯَرْخ ،ٳزڀٰض رو أٓخّ ارَحىْڂ).
ٳٌٿٺ حٿٌُ كڄپ حرن حٿِرَْ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٫ڀَ ىيڃو .ٷخٽ ِّّيًٗ :ييص حرن
حٿِرَْ كْن ىيڃو ًرنخهً ،أىهپ ٳْو ڃن حٿلـًَ ،ٷي ٍأّض أٓخّ ارَحىْڂ ،كـخٍس
ٻؤٓنڄش حٗرپ .ٷخٽ ؿََّ :ٳٸڀض ٿو :أّن ڃٌ٬ٟو؟ ٷخٽ :أٍّټو حٓڅ ،ٳيهڀض ڃ٬و
حٿلـَ ،ٳؤٗخٍ اٿَ ڃټخڅ ،ٳٸخٽ :ىخ ىنخ ،ٷخٽ ؿََّ :ٳلٍِص ڃن حٿلـَ ٓظش أًٍ٩
أً نلٌىخ.
[ٍ]126:
- 42رخد :ٳ٠پ حٿلَځ.
ًٷٌٿو ط٬خٿَ{ :انڄخ أڃَص أڅ أ٫زي ٍد ىٌه حٿزڀيس حٿٌُ كَڃيخ ًٿو ٻپ ِٗء ًأڃَص
أڅ أٻٌڅ ڃن حٿڄٔڀڄْن}/حٿنڄپً ./91 :ٷٌٿو ؿپ ًٻَه{ :أً ٿڂ نڄټن ٿيڂ كَڃخ آڃنخ
ّـزَ اٿْو ػڄَحص ٻپ ِٗء ٍُٷخ ڃن ٿينخ ًٿټن أٻؼَىڂ ٬ّ ٙڀڄٌڅ} /حٿٸ./57 :ٜٚ
:1510كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ؿََّ رن ٫زي حٿلڄْي٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن
ڃـخىي٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ ٳظق ڃټش( :اڅ ىٌح حٿزڀي كَڃو حهللٙ ،
ّ٠٬ي ٌٗٻوّ ًٙ ،نٴَ ْٛيهّ ًٙ ،ڀظٸ ٢ٿٸ٤ظو ا ٙڃن َ٫ٳيخ).
[ً ،3017 ،2912 ،2670 ،2631 ،1737حن]1284 :َ٨
- 43رخد :طٌٍّغ ىًٍ ڃټش ًرْ٬يخ ًَٗحثيخً ،أڅ حٿنخّ ٳِ ڃٔـي حٿلَحځ ٌٓحء
هخٛش.
ٿٸٌٿو ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٌّن ٻٴًَح ًّٜيًڅ ٫ن ٓزْپ حهلل ًحٿڄٔـي حٿلَحځ حٿٌُ ؿ٬ڀنخه
ٿڀنخّ ٌٓحء حٿ٬خٻٲ ٳْو ًحٿزخى ًڃن َّى ٳْو ربٿلخى ر٨ڀڂ نٌٷو ڃن ٌ٫حد أٿْڂ} /حٿلؾ:
:/25حٿزخىُ حٿ٤خٍُ{ .ڃ٬ټٌٳخ} /حٿٴظق :/25 :ڃلزٌٓخ.
- 1511كيػنخ أٛزٮ ٷخٽ :أهزَنِ حرن ًىذ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
٫ڀِ حرن كْٔن٫ ،ن ٫ڄًَ رن ٫ؼڄخڅ٫ ،ن أٓخڃش رن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو ٷخٽ:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،أّن طنِٽ ٳِ ىحٍٹ رڄټش؟ ٳٸخٽً( :ىپ طَٹ ٫ٸْپ ڃن ٍرخ ،٩أً
ىًٍ)ً .ٻخڅ ٫ٸْپ ًٍع أرخ ٣خٿذ ،ىٌ ً٣خٿذً ،ٿڂ َّػو ؿ٬ٴَ ً٫ ٙڀِ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ْٗجخٕ ،نيڄخ ٻخنخ ڃٔڀڄْنً ،ٻخڅ ٫ٸْپ ً٣خٿذ ٻخٳَّن ،ٳټخڅ ٫ڄَ رن
حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽَّ ٙ :ع حٿڄئڃن حٿټخٳَ.
ٷخٽ حرن ٗيخدً :ٻخنٌح ّظؤًٿٌڅ ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٌّن آڃنٌح ًىخؿًَح ًؿخىيًح
رؤڃٌحٿيڂ ًأنٴٔيڂ ٳِ ٓزْپ حهلل ًحٿٌّن آًًح ًنًَٜح أًٿجٺ ر٠٬يڂ أًٿْخء ر.}ٞ٬
حّٓش.
[]4032 ،2893
- 44رخد :نًِٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃټش.
- 1513/1512كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ
ٓڀڄش :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،كْن أٍحى ٷيًځ ڃټش( :ڃنِٿنخ ٯيح ،اڅ ٗخء حهلل،
روْٲ رنِ ٻنخنش ،كْغ طٸخٓڄٌح ٫ڀَ حٿټٴَ).
( - )1513كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ حٿٌٿْي :كيػنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ :كيػنِ حٿِىَُ،
٫ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃن حٿٰي ٌّځ حٿنلًَ ،ىٌ رڄنَ( :نلن نخُٿٌڅ ٯيح
روْٲ رنِ ٻنخنش ،كْغ طٸخٓڄٌح ٫ڀَ حٿټٴَ)٬ّ .نِ ًٿٺ حٿڄلٜذًً ،ٿٺ أڅ ٷَّ٘خ
ًٻنخنش ،طلخٿٴض ٫ڀَ رنِ ىخٗڂ ًرنِ ٫زي حٿڄ٤ڀذ ،أً رنِ حٿڄ٤ڀذ :أڅ ّ ٙنخٻلٌىڂ
ًّ ٙزخٌّ٬ىڂ ،كظَ ّٔڀڄٌح اٿْيڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .ٷخٽ ٓٚڃش٫ ،ن ٫ٸْپ
ًّلَْ رن حٿ٠لخٹ٫ ،ن حًُٕح :ِ٫أهزَنِ حرن ٗيخدً :ٷخ :ٙرنِ ىخٗڂ ًرنِ
حٿڄ٤ڀذ .ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :رنِ حٿڄ٤ڀذ أٗزو.
[]7041 ،4034 ،4033 ،3669
- 45رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ًاً ٷخٽ ارَحىْڂ ٍد حؿ٬پ ىٌح حٿزڀي آڃنخ ًحؿنزنِ ًرنِ أڅ ن٬زي حٕٛنخځٍ .د انين
أٟڀڀن ٻؼَْح ڃن حٿنخّ ٳڄن طز٬نِ ٳبنو ڃنِ ًڃن ٜ٫خنِ ٳبنٺ ٯٴٌٍ ٍكْڂٍ .رنخ
انِ أٓټنض ڃن ًٍّظِ رٌحى ٯَْ ًُ ٍُ٫ ٩ني رْظٺ حٿڄلَځ ٍرنخ ٿْٸْڄٌح حٿٜٚس
ٳخؿ٬پ أٳجيس ڃن حٿنخّ طيٌُ اٿْيڂ} .حّٓش /ارَحىْڂ./37 - 35 :
- 46رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ؿ٬پ حهلل حٿټ٬زش حٿزْض حٿلَحځ ٷْخڃخ ٿڀنخّ ًحٿ٘يَ حٿلَحځ ًحٿييُ ًحٿٸٚثي ًٿٺ
ٿظ٬ڀڄٌح أڅ حهلل ّ٬ڀڂ ڃخ ٳِ حٿٔڄٌحص ًڃخ ٳِ حًٍٕ ٝأڅ حهلل رټپ ِٗء ٫ڀْڂ}
/حٿڄخثيس./97 :
- 1514كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ُّخى رن ٓ٬ي٫ ،ن حٿِىَُ،
٫ن ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ( :وَد حٿټ٬زش ًً حٿٌّٔٸظْن ڃن حٿلز٘ش).
[]1519
- 1515كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخً .كيػنِ ڃلڄي رن ڃٸخطپ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حهلل ،ىٌ حرن
حٿڄزخٍٹ ،ٷخٽ :أهزَنخ ڃلڄي رن أرِ كٴٜش٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخنٌح ٌّٜڃٌڅ ٫خٌٍٗحء ٷزپ أڅ ّٴٍَ ٝڃ٠خڅً ،ٻخڅ ٌّڃخ طٔظَ ٳْو حٿټ٬زش،
ٳڀڄخ ٳَ ٝحهلل ٍڃ٠خڅ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٗخء أڅ ٌّٜڃو
ٳڀْٜڄوً ،ڃن ٗخء أڅ ّظَٻو ٳڀْظَٻو).
[]4234 ،4232 ،3619 ،1898 ،1897 ،1794
- 1516كيػنخ أكڄي :كيػنخ أرِ :كيػنخ ارَحىْڂ٫ ،ن حٿلـخؽ رن كـخؽ٫ ،ن ٷظخىس،
٫ن ٫زي حهلل رن أرِ ٫ظزش٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿْلـن حٿزْض ًٿْ٬ظڄَڅ ر٬ي هًَؽ ّؤؿٌؽ
ًڃؤؿٌؽ).
طخر٬و أرخڅ ً٫ڄَحڅ٫ ،ن ٷظخىسً .ٷخٽ ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٗ٬زش ٷخٽ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش
كظَ ّ ٙلؾ حٿزْض)ً .حًٕٽ أٻؼَٓ ،ڄ ٪ٷظخىس ٫زي حهلل٫ً ،زي حهلل أرخ ْٓ٬ي.
- 47رخد :ٻٌٔس حٿټ٬زش.
- 1517كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ هخٿي رن حٿلخٍع :كيػنخ ًحٛپ
حٕكيد٫ ،ن أرِ ًحثپ ٷخٽ :ؿجض اٿَ ْٗزشً .كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن
ًحٛپ٫ ،ن أرِ ًحثپ ٷخٽ:
ؿڀٔض ڃْٗ ٪زش ٫ڀَ ٻَِٓ ٳِ حٿټ٬زش ،ٳٸخٽ :ٿٸي ؿڀْ ىٌح حٿڄـڀْ ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نو ،ٳٸخٽ :ٿٸي ىڄڄض أڅ ٙأى ٩ٳْيخ ٛٴَحء ً ٙرْ٠خء ا ٙٷٔڄظو .ٷڀض :اڅ
ٛخكزْٺ ٿڂ ّٴ ،ٚ٬ٷخٽ :ىڄخ حٿڄَآڅ أٷظيُ ريڄخ.
[]6847
- 48رخد :ىيځ حٿټ٬زش.
ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًِّٰ( :ؿْٖ حٿټ٬زش،
ٳْؤٲ ريڂ).
[ٍ]2012:
- 1518كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٫زْي حهلل رن حٕهنْ:
كيػنِ حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٻؤنِ رو أٌٓى أٳلؾّ ،ٸڀ٬يخ كـَح كـَح).
- 1519كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي
رن حٿڄْٔذ :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :وَد حٿټ٬زش ًً حٿٌّٔٸظْن ڃن حٿلز٘ش).
[ٍ]1514:
- 49رخد :ڃخ ًٻَ ٳِ حٿلـَ حٌٕٓى.
- 1520كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
ًٓڀڂ ّٔظڀڄيڄخ.
ٷڀض ٿنخٳ :٪أٻخڅ حرن ٫ڄَ ّڄِ٘ رْن حٿَٻنْن؟ ٷخٽ :انڄخ ٻخڅ ّڄِ٘ ٿْټٌڅ أَّٔ
ٓٙظٚڃو.
[ً ،1533 ،1531حن]164 :َ٨
- 57رخد :حٓظٚځ حٿَٻن رخٿڄلـن.
- 1530كيػنخ أكڄي رن ٛخٿق ًّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخ :ٙكيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ:
أهزَنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٷخٽ:
٣خٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كـش حٿٌىح٫ ٩ڀَ رّٔ ،َْ٬ظڀڂ حٿَٻن رڄلـن.
طخر٬و حٿيٍحًٍىُ٫ ،ن حرن أهِ حٿِىَُ٫ ،ن ٫ڄو.
[]4987 ،1551 ،1535 ،1534
- 58رخد :ڃن ٿڂ ّٔظڀڂ ا ٙحٿَٻنْن حٿْڄخنْْن.
ًٷخٽ ڃلڄي رن رټَ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ :أهزَنِ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن أرِ حٿ٘٬ؼخء
أنو ٷخٽ:
ًڃن ّظٸِ ْٗجخ ڃن حٿزْض؟ً .ٻخڅ ڃ٬خًّش ّٔظڀڂ حٍٕٻخڅ ،ٳٸخٽ ٿو حرن ٫زخّ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ :انو ّٔ ٙظڀڂ ىٌحڅ حٿَٻنخڅ ،ٳٸخٽ :ٿْْ ِٗء ڃن حٿزْض ڃيـًٌٍ .ٻخڅ حرن
حٿِرَْ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٔظڀڄين ٻڀين.
- 1531كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن
أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڂ أٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظڀڂ ڃن حٿزْض ا ٙحٿَٻنْن حٿْڄخنْْن.
[ٍ]1529:
- 59رخد :طٸزْپ حٿلـَ.
- 1532كيػنخ أكڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ِّّي رن ىخًٍڅ :أهزَنخ ًٍٷخء :أهزَنخ ُّي
رن أٓڀڂ٫ ،ن أرْو ،ٷخٽ:
ٍأّض ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷزپ حٿلـًَ ،ٷخٽ :ٿٌ ٙأنِ ٍأّض ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزڀٺ ڃخ ٷزڀظٺ.
[ٍ]1520:
- 1533كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كڄخى٫ ،ن حٿِرَْ رن َ٫رِ ٷخٽ:
ٓؤٽ ٍؿپ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٫ن حٓظٚځ حٿلـَ ،ٳٸخٽٍ :أّض ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظڀڄو ًّٸزڀو .ٷخٽ :ٷڀض :أٍأّض اڅ ُكڄض ،أٍأّض اڅ ٯڀزض؟
ٷخٽ :حؿ٬پ أٍأّض رخٿْڄنٍ ،أّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظڀڄو ًّٸزڀو.
[ٍ]1529:
- 60رخد :ڃن أٗخٍ اٿَ حٿَٻن اًح أطَ ٫ڀْو.
- 1534كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
٣خٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿزْض ٫ڀَ ر ،َْ٬ٻڀڄخ أطَ ٫ڀَ حٿَٻن أٗخٍ اٿْو.
[ٍ]1530:
- 61رخد :حٿظټزَْ ٫ني حٿَٻن.
- 1535كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ هخٿي رن ٫زي حهلل :كيػنخ هخٿي حٿلٌحء٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
٣خٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿزْض ٫ڀَ ر ،َْ٬ٻڀڄخ أطَ حٿَٻن أٗخٍ اٿْو رِ٘ء
ٻخڅ ٫نيه ًٻزَ .طخر٬و ارَحىْڂ رن ٣يڄخڅ٫ ،ن هخٿي حٿلٌحء.
[ٍ]1530:
- 62رخد :ڃن ٣خٱ رخٿزْض اًح ٷيځ ڃټش ،ٷزپ أڅ َّؿ ٪اٿَ رْظو ،ػڂ ٛڀَ ٍٻ٬ظْن،
ػڂ هَؽ اٿَ حٿٜٴخ.
- 1536كيػنخ أٛزٮ٫ :ن حرن ًىذ :أهزَنِ ٫ڄًَ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن:
ًٻَص ٿًَ٬س ،ٷخٽ :ٳؤهزَطنِ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ أًٽ ِٗء ريأ رو -كْن ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ -أنو طٌٟؤ ،ػڂ ٣خٱ،
ػڂ ٿڂ طټن ٫ڄَس .ػڂ كؾ أرٌ رټَ ً٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ڃؼڀو .ػڂ كــض ڃ ٪أرِ
حٿِرَْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳؤًٽ ِٗء ريأ رو حٿٌ٤حٱ .ػڂ ٍأّض حٿڄيخؿَّن ًحٕنٜخٍ
ّٴ٬ڀٌنوً ،ٷي أهزَطنِ أڃِ :أنيخ أىڀض ىِ ًأهظيخ ًحٿِرًَْ ،ٳٚڅ ًٳٚڅ ،ر٬ڄَس،
ٳڀڄخ ڃٔلٌح حٿَٻن كڀٌح.
[]1560
- 1538/1537كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أرٌ ٟڄَس أنْ :كيػنخ ڃٌَٓ رن
٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٣خٱ ،ٳِ حٿلؾ أً حٿ٬ڄَس ،أًٽ ڃخ ّٸيځ
ٓ َ٬ػٚػش أٌ٣حٱً ،ڃَ٘ أٍر٬ش ،ػڂ ٓـي ٓـيطْن ،ػڂ ٌّ٤ٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس.
( - )1538كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٣خٱ رخٿزْض حٿٌ٤حٱ حًٕٽّ ،وذ ػٚػش
أٌ٣حٱًّ ،ڄِ٘ أٍر٬شً ،أنو ٻخڅ ّٔ َ٬ر٤ن حٿڄْٔپ ،اًح ٣خٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس.
[ٍ]1526:
- 63رخدٌ٣ :حٱ حٿنٔخء ڃ ٪حٿَؿخٽ.
ً - 1539ٷخٽ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ ٷخٽ :حرن ؿَّؾ أهزَنخ ٷخٽ:
أهزَنِ ٤٫خء:
اً ڃن ٪حرن ى٘خځ حٿنٔخء حٿٌ٤حٱ ڃ ٪حٿَؿخٽ ،ٷخٽ :ٻْٲ ّڄن٬ينً ،ٷي ٣خٱ نٔخء
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ ٪حٿَؿخٽ؟ ٷڀض :أر٬ي حٿلـخد أً ٷزپ؟ ٷخٽ :اُ ٿ٬ڄَُ،
ٿٸي أىٍٻظو ر٬ي حٿلـخد .ٷڀض :ٻْٲ ّوخٿ٤ن حٿَؿخٽ؟ ٷخٽ :ٿڂ ّټن ّوخٿ٤ن ،ٻخنض
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ طٌ٤ٱ كـَس ڃن حٿَؿخٽ ٙ ،طوخٿ٤يڂ ،ٳٸخٿض حڃَأس :حن٤ڀٸِ
نٔظڀڂ ّخ أځ حٿڄئڃنْن ،ٷخٿض٫ :نٺً ،أرضً ،ٻن ّوَؿن ڃظنټَحص رخٿڀْپ ،ٳْ٤ٴن ڃ٪
حٿَؿخٽً ،ٿټنين ٻن اًح ىهڀن حٿزْض ،ٷڄن كظَ ّيهڀنً ،أهَؽ حٿَؿخٽ.
ًٻنض آطِ ٫خث٘ش أنخ ً٫زْي رن ٫ڄًَْ ،ىِ ڃـخًٍس ٳِ ؿٌٱ ػزَْ ،ٷڀضً :ڃخ
كـخريخ؟ ٷخٽ :ىِ ٳِ ٷزش طَٻْش ،ٿيخ ٯ٘خءً ،ڃخ رْننخ ًرْنيخ ٯَْ ًٿٺًٍ ،أّض ٫ڀْيخ
ىٍ٫خ ڃٌٍىح.
- 1540كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن رن نٌٳپ٫ ،ن
ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن ُّنذ رنض أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿض:
ٗټٌص اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنِ أٗظټِ ،ٳٸخٽٌ٣( :ٳِ ڃن ًٍحء
حٿنخّ ًأنض ٍحٻزش) .ٳ٤ٴضًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْنجٌ ّٜڀِ اٿَ
ؿنذ حٿزْضً ،ىٌ ّٸَأً{ :حٿً .ٌٍ٤ٻظخد ڃٔ.}ٌٍ٤
[ٍ]452:
- 64رخد :حٿټٚځ ٳِ حٿٌ٤حٱ.
- 1541كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :كيػنخ ى٘خځ :أڅ حرن ؿَّؾ أهزَىڂ ٷخٽ :أهزَنِ
ٓڀْڄخڅ حٕكٌٽ :أڅ ٣خًٓخ أهزَه٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃَ ًىٌ ٌّ٤ٱ رخٿټ٬زش ربنٔخڅٍ ،رّ ٢يه اٿَ انٔخڅ،
رَْٔ أً روْ ٢أً رِ٘ء ٯَْ ًٿٺ ،ٳٸ٬٤و حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيه ،ػڂ ٷخٽ:
(ٷيه رْيه).
[]6325 ،6324 ،1542
- 65رخد :اًح ٍأٍ َْٓح أً ْٗجخ ّټَه ٳِ حٿٌ٤حٱ ٷ٬٤و.
- 1542كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ حٕكٌٽ٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ٍؿٌ٤ّ ٚٱ رخٿټ٬زش ،رِڃخځ أً ٯَْه ،ٳٸ٬٤و.
[ٍ]1541:
- 66رخدٌ٤ّ ٙ :ٱ رخٿزْض َّ٫خڅّ ًٙ ،لؾ ڃَ٘ٹ.
- 1543كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ :ٷخٽ ٌّنْ :ٷخٽ حرن ٗيخد :كيػنِ
كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس أهزَه:
أڅ أرخ رټَ حٿٜيّٶ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ر٬ؼو -ٳِ حٿلـش حٿظِ أڃَه ٫ڀْيخ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزپ كـش حٿٌىحٌّ - ٩ځ حٿنلَ ،ٳِ ٍىّ ٢ئًڅ ٳِ حٿنخّ :أ،ٙ
ّ ٙلؾ ر٬ي حٿ٬خځ ڃَ٘ٹٌ٤ّ ًٙ ،ٱ رخٿزْض َّ٫خڅ.
[ٍ]362:
- 67رخد :اًح ًٷٲ ٳِ حٿٌ٤حٱ.
ًٷخٽ ٤٫خء ،ٳْڄن ٌّ٤ٱ ٳظٸخځ حٿٜٚس ،أً ّيٳ٫ ٪ن ڃټخنو :اًح ٓڀڂ َّؿ ٪اٿَ كْغ
ٷ٫ ٪٤ڀْوًٌّ .ٻَ نلٌه ٫ن حرن ٫ڄَ ً٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ.
- 68رخدٛ :ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٔزٌ٫و ٍٻ٬ظْن.
ًٷخٽ نخٳ :٪ٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٜڀِ ٿټپ ٓزٌٍ ٩ٻ٬ظْنً .ٷخٽ
آڄخْ٫پ رن أڃْش :ٷڀض ٿڀِىَُ :اڅ ٤٫خء ّٸٌٽ :طـِثو حٿڄټظٌرش ڃن ٍٻ٬ظِ
حٿٌ٤حٱ؟ ٳٸخٽ :حٿٔنش أٳ٠پ ،ٿڂ ّ٤ٲ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓزٌ٫خ ٷ ٢اٙ
ٛڀَ ٍٻ٬ظْن.
- 1544كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ:
ًٓؤٿنخ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أّٸ ٪حٿَؿپ ٫ڀَ حڃَأطو ٳِ حٿ٬ڄَس ،ٷزپ أڅ
ٌّ٤ٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس؟ ٷخٽ :ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳ٤خٱ رخٿزْض
ٓز٬خ ،ػڂ ٛڀَ هڀٲ حٿڄٸخځ ٍٻ٬ظْن٣ً ،خٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَسً ،ٷخٽ{ :ٿٸي ٻخڅ ٿټڂ
ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش}.
ٷخٽًٓ :ؤٿض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳٸخٽّ ٙ :ٸَد حٿَؿپ حڃَأطو كظَ
ٌّ٤ٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس.
[ٍ]387:
- 69رخد :ڃن ٿڂ ّٸَد حٿټ٬زشً ،ٿڂ ّ٤ٲ كظَ ّوَؽ اٿَ َ٫ٳشًَّ ،ؿ ٪ر٬ي
حٿٌ٤حٱ حًٕٽ.
- 1545كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ :كيػنخ ٳْ٠پ :كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش :أهزَنِ
ٻَّذ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃټش ،ٳ٤خٱ ًٓ َ٬رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَسً ،ٿڂ ّٸَد
حٿټ٬زش ر٬ي ٌ٣حٳو ريخ كظَ ٍؿ ٪ڃن َ٫ٳش.
[ٍ]1470:
- 70رخد :ڃن ٛڀَ ٍٻ٬ظِ حٿٌ٤حٱ هخٍؿخ ڃن حٿڄٔـي.
ًٛڀَ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو هخٍؿخ ڃن حٿلَځ.
- 1546كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن
ًَ٫س٫ ،ن ُّنذ٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نيخٗ :ټٌص اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂً .كيػنِ ڃلڄي حرن كَد :كيػنخ أرٌ ڃًَحڅّ ،لَْ رن أرِ ُٻَّخء
حٿٰٔخنِ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً ،ىٌ رڄټشً ،أٍحى حٿوًَؽً ،ٿڂ طټن أځ
ٓڀڄش ٣خٳض رخٿزْضً ،أٍحىص حٿوًَؽ ،ٳٸخٽ ٿيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح
أٷْڄض ٚٛس حٿٜزق ٳٌ٤ٳِ ٫ڀَ رَْ٬ٹ ًحٿنخّ ّٜڀٌڅ) .ٳٴ٬ڀض ًٿٺ ،ٳڀڂ طٜپ
كظَ هَؿض.
[ٍ]452:
- 71رخد :ڃن ٛڀَ ٍٻ٬ظِ حٿٌ٤حٱ هڀٲ حٿڄٸخځ.
- 1547كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳ٤خٱ رخٿزْض ٓز٬خًٛ ،ڀَ هڀٲ حٿڄٸخځ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ
هَؽ اٿَ حٿٜٴخً ،ٷي ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٿٸي ٻخڅ ٿټڂ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش}.
[ٍ]387:
- 72رخد :حٿٌ٤حٱ ر٬ي حٿٜزق ًحٿ.َٜ٬
ًٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٜڀِ ٍٻ٬ظِ حٿٌ٤حٱ ڃخٿڂ ط٤ڀ ٪حٿ٘ڄْ٣ً .خٱ
٫ڄَ ر٬ي حٿٜزق ،ٳَٻذ كظَ ٛڀَ حٿَٻ٬ظْن رٌُ .ٌٍ٣
- 1548كيػنخ حٿلٔن رن ٫ڄَ حٿز :َُٜكيػنخ ِّّي رن ٍُّ٫ ،٪ن كزْذ٫ ،ن
٤٫خء٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ نخٓخ ٣خٳٌح رخٿزْض ر٬ي ٚٛس حٿٜزق ،ػڂ ٷ٬يًح اٿَ حٿڄٌٻَ ،كظَ اًح ٣ڀ٬ض
حٿ٘ڄْ ٷخڃٌح ّٜڀٌڅ ،ٳٸخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ٷ٬يًح ،كظَ اًح ٻخنض حٿٔخ٫ش
حٿظِ طټَه ٳْيخ حٿٜٚس ،ٷخڃٌح ّٜڀٌڅ.
- 1549كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أرٌ ٟڄَس :كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن
نخٳ :٪أڅ ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّنيَ ٫ن حٿٜٚس٫ :ني ٣ڀٌ ٩حٿ٘ڄْ٫ً ،ني
ٯًَريخ.
[ٍ]558:
- 1550كيػنِ حٿلٔن رن ڃلڄي ،ىٌ حٿِ٫ٴَحنِ :كيػنخ ٫زْيس رن كڄْي :كيػنِ
٫زي حٿ ِِّ٬رن ٍٳْ ٪ٷخٽ:
ٍأّض ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٌّ٤ٱ ر٬ي حٿٴـًَّٜ ،ڀِ ٍٻ٬ظْن .ٷخٽ
٫زي حٿًٍ :ِِّ٬أّض ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ّٜڀِ ٍٻ٬ظْن ر٬ي حٿًّ ،َٜ٬وزَ أڅ
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ كيػظو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ّيهپ رْظيخ اٙ
ٚٛىڄخ.
[ٍ]565:
- 73رخد :حٿڄٌَّ٤ّ ٞٱ ٍحٻزخ.
- 1551كيػنِ آلٶ حٿٌحٓ :ِ٤كيػنخ هخٿي٫ ،ن هخٿي حٿلٌحء٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٣خٱ رخٿزْضً ،ىٌ ٫ڀَ ر ،َْ٬ٻڀڄخ أطَ ٫ڀَ
ريأ رو كْن ٷيځ أنو طٌٟؤ ،ػڂ ٣خٱ رخٿزْض ،ػڂ ٿڂ طټن ٫ڄَس .ػڂ كؾ أرٌ رټَ ٍِٟ
حهلل ٫نو ،ٳټخڅ أًٽ ِٗء ريأ رو حٿٌ٤حٱ رخٿزْض ،ػڂ ٿڂ طټن ٫ڄَس ،ػڂ ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نو ڃؼپ ًٿٺ ،ػڂ كؾ ٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳَأّظو :أًٽ ِٗء ريأ رو حٿٌ٤حٱ
رخٿزْض ،ػڂ ٿڂ طټن ٫ڄَس ،ػڂ ڃ٬خًّش ً٫زي حهلل رن ٫ڄَ ،ػڂ كــض ڃ ٪أرِ -حٿِرَْ
رن حٿٌ٬حځ -ٳټخڅ أًٽ ِٗء ريأ رو حٿٌ٤حٱ رخٿزْض ،ػڂ ٿڂ طټن ٫ڄَس ،ػڂ ٍأّض
حٿڄيخؿَّن ًحٕنٜخٍ ّٴ٬ڀٌڅ ًٿٺ ،ػڂ ٿڂ طټن ٫ڄَس ،ػڂ آهَ ڃن ٍأّض ٳ٬پ ًٿٺ حرن
٫ڄَ ،ػڂ ٿڂ ّنٸ٠يخ ٫ڄَسً ،ىٌح حرن ٫ڄَ ٫نيىڂ ٳّٔ ٚؤٿٌنو ًٙ ،أكي ڃڄن ڃ،َ٠
ڃخ ٻخنٌح ّزيإًڅ رِ٘ء ،كظَ ٌّ٬٠ح أٷيحڃيڂ ڃن حٿٌ٤حٱ رخٿزْض ،ػڂ ّ ٙلڀٌڅً ،ٷي
ٍأّض أڃِ ًهخٿظِ ،كْن طٸيڃخڅ ٙ ،طزظيثخڅ رِ٘ء أًٽ ڃن حٿزْض ،طٌ٤ٳخڅ رو ،ػڂ ٙ
طلٚڅً .ٷي أهزَطنِ أڃِ :أنيخ أىڀض ىِ ًأهظيخ ًحٿِرًَْ ،ٳٚڅ ًٳٚڅ ،ر٬ڄَس،
ٳڀڄخ ڃٔلٌح حٿَٻن كڀٌح.
[ٍ]1536:
- 78رخدً :ؿٌد حٿٜٴخ ًحٿڄًَسً ،ؿ٬پ ڃن ٗ٬خثَ حهلل.
- 1561كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ :ٷخٽ ًَ٫س:
ٓؤٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٳٸڀض ٿيخ :أٍأّض ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٜٴخ ًحٿڄًَس
ڃن ٗ٬خثَ حهلل ٳڄن كؾ حٿزْض أً ح٫ظڄَ ٳ ٚؿنخف ٫ڀْو أڅ ٌّ٤ٱ ريڄخ} .ٳٌحهلل ڃخ
٫ڀَ أكي ؿنخف أڅ ٌ٤ّ ٙٱ رخٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ٷخٿض :رجْ ڃخ ٷڀض ّخ حرن أهظِ ،اڅ
ىٌه ٿٌ ٻخنض ٻڄخ أًٿظيخ ٫ڀْو ،ٻخنض ٙ :ؿنخف ٫ڀْو أڅ ّ ٙظٌ٤ٱ ريڄخً ،ٿټنيخ
أنِٿض ٳِ حٕنٜخٍ ،ٻخنٌح ٷزپ أڅ ّٔڀڄٌحّ ،يڀٌڅ ٿڄنخس حٿ٤خٯْش ،حٿظِ ٻخنٌح ّ٬زيًنيخ
٫ني حٿڄ٘ڀپ ،ٳټخڅ ڃن أىپ ّظلَؽ أڅ ٌّ٤ٱ رخٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ٳڀڄخ أٓڀڄٌحٓ ،ؤٿٌح
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ًٿٺ ،ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انخ ٻنخ نظلَؽ أڅ
نٌ٤ٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ڃن ٗ٬خثَ حهلل}.
حّٓش.
ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخً :ٷي ٓن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌ٤حٱ
رْنيڄخ ،ٳڀْْ ٕكي أڅ ّظَٹ حٿٌ٤حٱ رْنيڄخ.
ػڂ أهزَص أرخ رټَ رن ٫زي حٿَكڄن ٳٸخٽ :اڅ ىٌح ٿ٬ڀڂ ڃخ ٻنض ٓڄ٬ظوً ،ٿٸي ٓڄ٬ض
ٍؿخ ٙڃن أىپ حٿ٬ڀڂ ٌّٻًَڅ :أڅ حٿنخّ ،ا ٙڃن ًٻَص ٫خث٘ش ڃڄن ٻخڅ ّيپ رڄنخس،
ٻخنٌح ٌّ٤ٳٌڅ ٻڀيڂ رخٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ٳڀڄخ ًٻَ حهلل ط٬خٿَ حٿٌ٤حٱ رخٿزْضً ،ٿڂ ٌّٻَ
حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ٳِ حٿٸَآڅ ،ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٻنخ نٌ٤ٱ رخٿٜٴخ ًحٿڄًَسً ،اڅ حهلل
أنِٽ حٿٌ٤حٱ رخٿزْض ٳڀڂ ٌّٻَ حٿٜٴخ ،ٳيپ ٫ڀْنخ ڃن كَؽ أڅ نٌ٤ٱ رخٿٜٴخ
ًحٿڄًَس ،ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ڃن ٗ٬خثَ حهلل} .حّٓش.
ٷخٽ أرٌ رټَ :ٳؤٓڄ ٪ىٌه حّٓش نِٿض ٳِ حٿٴَّٸْن ٻڀْيڄخ ،ٳِ حٿٌّن ٻخنٌح ّظلَؿٌڅ
أڅ ٌّ٤ٳٌح رخٿـخىڀْش رخٿٜٴخ ًحٿڄًَسً ،حٿٌّن ٌّ٤ٳٌڅ ػڂ طلَؿٌح أڅ ٌّ٤ٳٌح ريڄخ
ٳِ حٗٓٚځ ،ڃن أؿپ أڅ حهلل ط٬خٿَ أڃَ رخٿٌ٤حٱ رخٿزْضً ،ٿڂ ٌّٻَ حٿٜٴخ ،كظَ ًٻَ
ًٿٺ ،ر٬يڃخ ًٻَ حٿٌ٤حٱ رخٿزْض.
[]4580 ،4225 ،1698
- 79رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿٔ ِ٬رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :حٿٔ ِ٬ڃن ىحٍ رنِ ٫زخى اٿَ ُٷخٵ رنِ أرِ
كْٔن.
- 1562كيػنخ ڃلڄي رن ٫زْي رن ڃْڄٌڅ :كيػنخ َْٔ٫رن ٌّنْ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن
٫ڄَ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٣خٱ حٿٌ٤حٱ حًٕٽ هذ ػٚػخ ًڃَ٘
أٍر٬خً ،ٻخڅ ّٔ َ٬ر٤ن حٿڄْٔپ اًح ٣خٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس .ٳٸڀض ٿنخٳ :٪أٻخڅ ٫زي
حهلل ّڄِ٘ اًح رڀٮ حٿَٻن حٿْڄخنِ؟ ٷخٽ ،ٙ :ا ٙأڅ ِّحكڂ ٫ڀَ حٿَٻن ،ٳبنو ٻخڅ ٙ
ّي٫و كظَ ّٔظڀڄو.
[ٍ]1526:
- 1564/1563كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽ:
ٓؤٿنخ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن ٍؿپ ٣خٱ رخٿزْض ٳِ ٫ڄَسً ،ٿڂ ّ٤ٲ رْن
حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،أّؤطِ حڃَأطو؟ ٳٸخٽ :ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳ٤خٱ رخٿزْض
ٓز٬خًٛ ،ڀَ هڀٲ حٿڄٸخځ ٍٻ٬ظْن ،ٳ٤خٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ٓز٬خ{ :ٿٸي ٻخڅ ٿټڂ
ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش}.
ًٓؤٿنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳٸخٽّ ٙ :ٸَرنيخ كظَ ٌّ٤ٱ رْن حٿٜٴخ
ًحٿڄًَس.
( - )1564كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃټش ،ٳ٤خٱ رخٿزْض ،ػڂ ٛڀَ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ٓ َ٬رْن
حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ػڂ ط{ :ٚٿٸي ٻخڅ ٿټڂ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش}.
[ٍ]387:
- 1565كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٫خٛڂ ٷخٽ:
ٷڀض ٕنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أٻنظڂ طټَىٌڅ حٿٔ ِ٬رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس؟ ٷخٽ:
ن٬ڂٕ ،نيخ ٻخنض ڃن ٗ٬خثَ حٿـخىڀْش ،كظَ أنِٽ حهلل:
{اڅ حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ڃن ٗ٬خثَ حهلل ٳڄن كؾ حٿزْض أً ح٫ظڄَ ٳ ٚؿنخف ٫ڀْو أڅ
ٌّ٤ٱ ريڄخ}.
[]4226
- 1566كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
انڄخ ٌٍٓٓ َ٬ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿزْضً ،رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ٿٍَْ
حٿڄَ٘ٻْن ٷٌطو.
ُحى حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫ڄًَٓ ،ڄ٬ض ٤٫خء٫ ،ن حرن ٫زخّ :ڃؼڀو.
[ً ،4010حن]1525 :َ٨
- 80رخد :طٸ ِ٠حٿلخث ٞحٿڄنخٓٺ ٻڀيخ ا ٙحٿٌ٤حٱ رخٿزْضً ،اًح ٓ٫ َ٬ڀَ ٯَْ
ًٌٟء رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس.
- 1567كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ ٷخٿض:
ٷيڃض ڃټش ًأنخ كخثً ،ٞٿڂ أ٣ٲ رخٿزْض ًٙ ،رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ٷخٿض :ٳ٘ټٌص
ًٿٺ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٳ٬ڀِ ٻڄخ ّٴ٬پ حٿلخؽ ،ٯَْ أڅ ٙ
طٌ٤ٳِ رخٿزْض كظَ ط٤يَُ).
[ٍ]290:
- 1568كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد ٷخٽً :ٷخٽ ٿِ هڀْٴش :كيػنخ ٫زي
حٿٌىخد :كيػنخ كزْذ حٿڄ٬ڀڂ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ
ٷخٽ:
أىپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىٌ ًأٛلخرو رخٿلؾً ،ٿْْ ڃ ٪أكي ڃنيڂ ىيُ ٯَْ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٣ڀلشً ،ٷيځ ٫ڀِ ڃن حٿْڄن ًڃ٬و ىيُ ،ٳٸخٽ :أىڀڀض
رڄخ أىپ رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٛلخرو أڅ
ّـ٬ڀٌىخ ٫ڄَسٌ٤ًّ ،ٳٌح ،ػڂ ّٸًَٜح ًّلڀٌح ا ٙڃن ٻخڅ ڃ٬و حٿييُ ،ٳٸخٿٌح :نن٤ڀٶ
اٿَ ڃنَ ًًٻَ أكينخ ّٸ ،َ٤ٳزڀٮ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ٿٌ حٓظٸزڀض ڃن
أڃَُ ڃخ حٓظيرَص ڃخ أىيّضً ،ٿٌ ٙأڅ ڃ ِ٬حٿييُ ٕكڀڀض)ً .كخٟض ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٳنٔټض حٿڄنخٓٺ ٻڀيخ ،ٯَْ أنيخ ٿڂ ط٤ٲ رخٿزْض ،ٳڀڄخ ٣يَص
٣خٳض رخٿزْض ،ٷخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،طن٤ڀٸٌڅ رلـش ً٫ڄَس ًأن٤ڀٶ رلؾ؟ ٳؤڃَ ٫زي
حٿَكڄن رن أرِ رټَ أڅ ّوَؽ ڃ٬يخ اٿَ حٿظنْ٬ڂ ،ٳخ٫ظڄَص ر٬ي حٿلؾ.
[ٍ]1482:
- 1569كيػنخ ڃئڃپ رن ى٘خځ :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن كٴٜش ٷخٿض:
ٻنخ نڄنٌ٫ ٪حطٸنخ أڅ ّوَؿن ،ٳٸيڃض حڃَأس ،ٳنِٿض ٷ َٜرنِ هڀٲ ،ٳليػض :أڅ
أهظيخ ٻخنض طلض ٍؿپ ڃن أٛلخد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷي ٯِح ڃ٪
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػنظِ َ٘٫س ٯًِسً ،ٻخنض أهظِ ڃ٬و ٳِ ٓض
ٯًِحص ،ٷخٿض :ٻنخ نيحًُ حٿټڀڄًَ ،نٸٌځ ٫ڀَ حٿڄَ ،َٟٳٔؤٿض أهظِ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿض :ىپ ٫ڀَ اكيحنخ رؤّ ،اڅ ٿڂ ّټن ٿيخ ؿڀزخد ،أڅ ٙ
طوَؽ؟ ٷخٽ( :ٿظڀزٔيخ ٛخكزظيخ ڃن ؿڀزخريخً ،ٿظ٘يي حٿوَْ ًىٌ٫س حٿڄئڃنْن) .ٳڀڄخ
ٷيڃض أځ ْ٤٫ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٓؤٿنيخ ،أً ٷخٿضٓ :ؤٿنخىخ ،ٳٸخٿضً :ٻخنض ٙطٌٻَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙٷخٿض :رؤرِ ،ٳٸڀنخ :أٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ ٻٌح ًٻٌح؟ ٷخٿض :ن٬ڂ ،رؤرِ ،ٳٸخٽ( :ٿظوَؽ حٿٌ٬حطٶ ًًحص حٿويًٍ،
أً حٿٌ٬حطٶ ًًًحص حٿويًًٍ ،حٿلْ ،ٞٳْ٘ييڅ حٿوَْ ًىٌ٫س حٿڄٔڀڄْن٬ًّ ،ظِٽ
حٿلْ ٞحٿڄٜڀَ) .ٳٸڀض :آٿلخثٞ؟ ٳٸخٿض :أً ٿْْ ط٘يي َ٫ٳشً ،ط٘يي ٻٌحً ،ط٘يي
ٻٌح.
[ٍ]318:
- 81رخد :حٗىٚٽ ڃن حٿز٤لخء ًٯَْىخ ،ٿڀڄټِ ًحٿلخؽ اًح هَؽ اٿَ ڃنَ.
ًٓجپ ٤٫خء ٫ن حٿڄـخًٍ ّڀزِ حٿلؾ؟ ٷخٽً :ٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّڀزِ
ٌّځ حٿظًَّش ،اًح ٛڀَ حٿ٨يَ ًحٓظٌٍ ٫ڀَ ٍحكڀظوً .ٷخٽ ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن ٤٫خء،
٫ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٷيڃنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤكڀڀنخ ،كظَ ٌّځ
حٿظًَّشً ،ؿ٬ڀنخ ڃټش ر٨يَ ،ٿزْنخ رخٿلؾً .ٷخٽ أرٌ حٿِرَْ ٫ن ؿخرَ :أىڀڀنخ ڃن
حٿز٤لخء.
ًٷخٽ ٫زْي رن ؿَّؾ ٙرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخٍ :أّظٺ اًح ٻنض رڄټش أىپ حٿنخّ
اًح ٍأًح حٿيٚٽً ،ٿڂ طيپ أنض كظَ ٌّځ حٿظًَّش ،ٳٸخٽ :ٿڂ أٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّيپ كظَ طنز٬غ رو ٍحكڀظو.
[ٍ]164:
- 82رخد :أّن ّٜڀِ حٿ٨يَ ٌّځ حٿظًَّش.
- 1571/1570كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ آلٶ حٍُٕٵ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن
٫زي حٿ ِِّ٬رن ٍٳْ ٪ٷخٽ:
ٓؤٿض أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷڀض :أهزَنِ رِ٘ء ٫ٸڀظو ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ :أّن ٛڀَ حٿ٨يَ ًحٿٌّ َٜ٬ځ حٿظًَّش؟ ٷخٽ :رڄنَ ،ٷڀض :ٳؤّن ٛڀَ
حٿٌّ َٜ٬ځ حٿنٴَ؟ ٷخٽ :رخٕر٤ق ،ػڂ ٷخٽ :حٳ٬پ ٻڄخ ّٴ٬پ أڃَحإٹ.
( - )1571كيػنخ ٫ڀِٓ :ڄ ٪أرخ رټَ رن ْ٫خٕ :كيػنخ ٫زي حٿ :ِِّ٬ٿٸْض أنٔخ.
ًكيػنِ آڄخْ٫پ رن أرخڅ :كيػنخ أرٌ رټَ٫ ،ن ٫زي حٿ ِِّ٬ٷخٽ:
هَؿض اٿَ ڃنَ ٌّځ حٿظًَّش ،ٳڀٸْض أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ًحىزخ ٫ڀَ كڄخٍ ،ٳٸڀض:
أّن ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىٌح حٿٌْځ حٿ٨يَ؟ ٳٸخٽ :حن ،َ٨كْغ ّٜڀِ
أڃَحإٹ ٳٜپ.
[]1674
- 83رخد :حٿٜٚس رڄنَ.
- 1572كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ حرن ًىذ :أهزَنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد
ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٛڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڄنَ ٍٻ٬ظْنً ،أرٌ رټَ ً٫ڄَ٫ً ،ؼڄخڅ
ٛيٍح ڃن هٚٳظو.
[ٍ]1032:
- 1573كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلٶ حٿيڄٌحنِ٫ ،ن كخٍػش رن ًىذ
حٿوِح ٍِٟ ِ٫حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀَ رنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،نلن أٻؼَ ڃخ ٻنخ ٷً ٢آڃنو ،رڄنَ ٍٻ٬ظْن.
[ٍ]1033:
- 1574كيػنخ ٷزْٜش رن ٫ٸزش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن رن ِّّي٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀْض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍٻ٬ظْنً ،ڃ ٪أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٍٻ٬ظْنً ،ڃ٫ ٪ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٍٻ٬ظْن ،ػڂ طٴَٷض رټڂ حٿَ٤ٵ ،ٳْخ ٿْض كِ٨
ڃن أٍرٍ ٪ٻ٬ظخڅ ڃظٸزڀظخڅ.
[ٍ]1034:
- 84رخدٌٛ :ځ ٌّځ َ٫ٳش.
- 1575كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿِىَُ :كيػنخ ٓخٿڂ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫ڄَْح ،ڃٌٿَ أځ حٿٴ٠پ٫ ،ن أځ حٿٴ٠پ:
ٗٺ حٿنخّ ٌّځ َ٫ٳش ٳِ ٌٛځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳز٬ؼض اٿَ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَ٘حد ٳَ٘رو.
[]5313 ،5295 ،5282 ،1887 ،1578
- 85رخد :حٿظڀزْش ًحٿظټزَْ ،اًح ٯيح ڃن ڃنَ اٿَ َ٫ٳش.
- 1576كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ڃلڄي رن أرِ رټَ حٿؼٸٴِ:
أنو ٓؤٽ أنْ رن ڃخٿٺً ،ىڄخ ٯخىّخڅ ڃن ڃنَ اٿَ َ٫ٳش :ٻْٲ ٻنظڂ طٜنٌ٬څ ٳِ
ىٌح حٿٌْځ ،ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳٸخٽ :ٻخڅ ّيپ ڃنخ حٿڄيپ ٳّ ٚنټَ
٫ڀْوًّ ،ټزَ ڃنخ حٿڄټزَ ،ٳّ ٚنټَ ٫ڀْو.
[ٍ]927:
- 86رخد :حٿظيـَْ رخٿًَحف ٌّځ َ٫ٳش.
- 1577كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ ٷخٽ:
ٻظذ ٫زي حٿڄڀٺ اٿَ حٿلـخؽ :أڅ ّ ٙوخٿٲ حرن ٫ڄَ ٳِ حٿلؾ ،ٳـخء حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ًأنخ ڃ٬وٌّ ،ځ َ٫ٳش ،كْن ُحٿض حٿ٘ڄْ ،ٳٜخف ٫ني َٓحىٵ
حٿلـخؽ ،ٳوَؽ ً٫ڀْو ڃڀلٴش ڃٜ٬ٴَس ،ٳٸخٽ :ڃخٿٺ ّخ أرخ ٫زي حٿَكڄن؟ ٳٸخٽ:
حٿًَحف اڅ ٻنض طَّي حٿٔنش ،ٷخٽ ىٌه حٿٔخ٫ش؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳؤنَ٨نِ كظَ أٳْٞ
٫ڀَ ٍأِٓ ػڂ أهَؽ ،ٳنِٽ كظَ هَؽ حٿلـخؽ ،ٳٔخٍ رْنِ ًرْن أرِ ،ٳٸڀض :اڅ
ٻنض طَّي حٿٔنش ٳخٷ َٜحٿو٤زش ً٫ـپ حٿٌٷٌٱ ،ٳـ٬پ ّن َ٨اٿَ ٫زي حهلل ،ٳڀڄخ ٍأٍ
ًٿٺ ٫زي حهلل ٷخٽٛ :يٵ.
[]1580 ،1579
- 1582كيػنخ ٳًَس رن أرِ حٿَٰحء :كيػنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س:
ٷخٽ ًَ٫س:
ٻخڅ حٿنخّ ٌّ٤ٳٌڅ ٳِ حٿـخىڀْش َ٫حس ا ٙحٿلڄًْ ،حٿلڄْ ٷَّٖ ًڃخ ًٿيص،
ًٻخنض حٿلڄْ ّلظٔزٌڅ ٫ڀَ حٿنخّ ِ٤٬ّ ،حٿَؿپ حٿَؿپ حٿؼْخد ٌّ٤ٱ ٳْيخ،
ًط ِ٤٬حٿڄَأس حٿڄَأس حٿؼْخد طٌ٤ٱ ٳْيخ ،ٳڄن ٿڂ ّ٤٬و حٿلڄْ ٣خٱ رخٿزْض َّ٫خنخ،
ًٻخڅ ّٴْ ٞؿڄخ٫ش حٿنخّ ڃن َ٫ٳخصًّ ،ٴْ ٞحٿلڄْ ڃن ؿڄ .٪ٷخٽً :أهزَنِ
أرِ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :أڅ ىٌه حّٓش نِٿض ٳِ حٿلڄْ{ :ػڂ أٳٌْ٠ح ڃن
كْغ أٳخ ٝحٿنخّ} .ٷخٽ :ٻخنٌح ّٴٌْ٠څ ڃن ؿڄ ،٪ٳيٳٌ٬ح اٿَ َ٫ٳخص.
[]4248
- 91رخد :حٿَْٔ اًح ىٳ ٪ڃن َ٫ٳش.
- 1583كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو أنو
ٷخٽ:
ٓجپ أٓخڃش ًأنخ ؿخٿْ :ٻْٲ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّْٔ ٳِ كـش
حٿٌىح ،٩كْن ىٳ٪؟ ٷخٽ :ٻخڅ َّْٔ حٿ٬نٶ ،ٳبًح ًؿي ٳـٌس ن.ٚ
ٷخٽ ى٘خځً :حٿن ٚٳٌٵ حٿ٬نٶ ،ٳـٌس :ڃظًٔ ،٪حٿـڄْ ٪ٳـٌحص ًٳـخءً ،ٻٌٿٺ ٍٻٌس
ًٍٻخء{ .ڃنخ }ٙٿْْ كْن ٳَحٍ.
[]4151 ،2837
- 92رخد :حٿنًِٽ رْن َ٫ٳش ًؿڄ.٪
- 1584كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ڃٌَٓ رن
٫ٸزش٫ ،ن ٻَّذ ،ڃٌٿَ حرن ٫زخّ٫ ،ن أٓخڃش رن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْغ أٳخ ٝڃن َ٫ٳش ،ڃخٽ اٿَ حٿ٘٬ذ ،ٳٸَ٠
كخؿظو ٳظٌٟؤ ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أطٜڀِ؟ ٳٸخٽ( :حٿٜٚس أڃخڃٺ).
[ٍ]139:
- 1585كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ ٪ٷخٽ:
ٻخڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّـڄ ٪رْن حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء رـڄ ،٪ٯَْ أنو
ّڄَ رخٿ٘٬ذ حٿٌُ أهٌه ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْيهپ ،ٳْنظٴًّ ٞظٌٟؤ،
ًّٜ ٙڀِ كظَ ّٜڀِ رـڄ.٪
[]1589
- 1586كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ڃلڄي رن أرِ كَڃڀش٫ ،ن
ٻَّذ ،ڃٌٿَ حرن ٫زخّ٫ ،ن أٓخڃش رن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو ٷخٽ:
ٍىٳض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن َ٫ٳخص ،ٳڀڄخ رڀٮ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٘٬ذ حَّٕٔ ،حٿٌُ ىًڅ حٿڄِىٿٴش ،أنخم ٳزخٽ ػڂ ؿخء ،ٳٜززض ٫ڀْو
حٿٌٌٟء ،ٳظٌٟؤ ًٌٟءح هٴْٴخ ،ٳٸڀض :حٿٜٚس ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ( :حٿٜٚس أڃخڃٺ).
ٳَٻذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ أطَ حٿڄِىٿٴش ٳٜڀَ ،ػڂ ٍىٱ حٿٴ٠پ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯيحس ؿڄ.٪
ٷخٽ ٻَّذ :ٳؤهزَنِ ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿٴ٠پ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ِّٽ ّڀزِ كظَ رڀٮ حٿـڄَس.
[ٍ]139:
- 93رخد :أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿٔټْنش ٫ني حٗٳخٟشً ،اٗخٍطو اٿْيڂ
رخٿٌٔ.١
- 1587كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٌّٓي :كيػنِ ٫ڄًَ رن أرِ
٫ڄًَ ،ڃٌٿَ حٿڄ٤ڀذ :أهزَنِ ْٓ٬ي رن ؿزَْ ،ڃٌٿَ ًحٿزش حٿټٌٳِ :كيػنِ حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ىٳ ٪ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ َ٫ٳش ،ٳٔڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًٍحءه ُؿَح ٗيّيحًَٟ ،رخ ًٌٛطخ ٿ٘رپ ،ٳؤٗخٍ رٌٔ٣و اٿْيڂً ،ٷخٽ( :أّيخ حٿنخّ،
٫ڀْټڂ رخٿٔټْنش ،ٳبڅ حٿزَ ٿْْ رخّٗ٠خ( .)٩أًٌ٬ٟح) :أٌَٓ٫ح( .هٚٿټڂ) :ڃن
حٿظوڀپ رْنټڂً{ .ٳـَنخ هٚٿيڄخ} :رْنيڄخ.
- 94رخد :حٿـڄ ٪رْن حٿٜٚطْن رخٿڄِىٿٴش.
- 1588كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٻَّذ،
٫ن أٓخڃش رن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أنو ٓڄ٬و ّٸٌٽ:
ىٳٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن َ٫ٳش ،ٳنِٽ حٿ٘٬ذ ،ٳزخٽ ػڂ طٌٟؤ ًٿڂ
ّٔزٮ حٿٌٌٟء ،ٳٸڀض ٿو :حٿٜٚس؟ ٳٸخٽ( :حٿٜٚس أڃخڃٺ) .ٳـخء حٿڄِىٿٴش ،ٳظٌٟؤ
ٳؤٓزٮ ،ػڂ أٷْڄض حٿٜٚس ،ٳٜڀَ حٿڄَٰد ،ػڂ أنخم ٻپ انٔخڅ رَْ٬ه ٳِ ڃنِٿو ،ػڂ
أٷْڄض حٿٜٚس ،ٳٜڀَ ًٿڂ ّٜپ رْنيڄخ.
[ٍ]139:
- 95رخد :ڃن ؿڄ ٪رْنيڄخ ًٿڂ ّظ.٩ٌ٤
- 1589كيػنخ آىځ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن
حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ؿڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن حٿڄَٰد
ًحٿ٘٬خء رـڄ ،٪ٻپ ًحكيس ڃنيڄخ ربٷخڃشً ،ٿڂ ّٔزق رْنيڄخ٫ ًٙ ،ڀَ اػَ ٻپ ًحكيس
ڃنيڄخ.
[ٍ]1585:
- 1590كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي ٷخٽ:
أهزَنِ ٫يُ رن ػخرض ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن ِّّي حٿو٤ڄِ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ أٌّد
حٕنٜخٍُ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿڄ ٪ٳِ كـش حٿٌىح ٩حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء
رخٿڄِىٿٴش.
[]4152
- 96رخد :ڃن أًڅ ًأٷخځ ٿټپ ًحكيس ڃنيڄخ
- 1591كيػنخ ٫ڄًَ رن هخٿي :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ أرٌ آلٶ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي
حٿَكڄن حرن ِّّي ّٸٌٽ:
كؾ ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳؤطْنخ حٿڄِىٿٴش كْن حًٕحڅ رخٿ٬ظڄش أً ٷَّزخ ڃن ًٿٺ،
ٳؤڃَ ٍؿ ٚٳؤًڅ ًأٷخځ ،ػڂ ٛڀَ حٿڄَٰدًٛ ،ڀَ ر٬يىخ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ى٫خ ر٘٬خثو
ٳظ ،َ٘٬ػڂ أڃَ -أٍٍ -ٳؤًڅ ًأٷخځ ،ٷخٽ ٫ڄًَ ٙ :أ٫ڀڂ حٿ٘ٺ ا ٙڃن ُىَْ ،ػڂ
ٛڀَ حٿ٘٬خء ٍٻ٬ظْن ،ٳڀڄخ ٣ڀ ٪حٿٴـَ ٷخٽ :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٙ
ّٜڀِ ىٌه حٿٔخ٫ش ا ٙىٌه حٿٜٚس ،ٳِ ىٌح حٿڄټخڅ ڃن ىٌح حٿٌْځ .ٷخٽ ٫زي حهلل :ىڄخ
ٚٛطخڅ طلٌٙڅ ٫ن ًٷظيخٚٛ :س حٿڄَٰد ر٬ي ڃخ ّؤطِ حٿنخّ حٿڄِىٿٴشً ،حٿٴـَ
كْن ّزِ٭ حٿٴـَ .ٷخٽٍ :أّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴ٬ڀو.
[]1599 ،1598
- 97رخد :ڃن ٷيځ ٬ٟٴش أىڀو رڀْپ ،ٳْٸٴٌڅ رخٿڄِىٿٴش ًّيٌ٫څًّ ،ٸيځ اًح ٯخد
حٿٸڄَ.
- 1592كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :ٷخٽ ٓخٿڂ:
ًٻخڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸيځ ٬ٟٴش أىڀو ،ٳْٸٴٌڅ ٫ني حٿڄَ٘٬
حٿلَحځ رخٿڄِىٿٴش رڀْپ ،ٳٌْٻًَڅ حهلل ڃخ ريح ٿيڂ ،ػڂ َّؿٌ٬څ ٷزپ أڅ ّٸٲ حٗڃخځ ًٷزپ
أڅ ّيٳ ،٪ٳڄنيڂ ڃن ّٸيځ ڃنَ ٿٜٚس حٿٴـًَ ،ڃنيڂ ڃن ّٸيځ ر٬ي ًٿٺ ،ٳبًح ٷيڃٌح
ٍڃٌح حٿـڄَسً .ٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ :أٍه ٚٳِ أًٿجٺ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 1594/1593كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ر٬ؼنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ؿڄ ٪رڀْپ.
( - )1594كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن أرِ ِّّيٓ :ڄ ٪حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
أنخ ڃڄن ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش حٿڄِىٿٴش ٳِ ٬ٟٴش أىڀو.
[]1757
- 1595كيػنخ ڃٔيى٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل ،ڃٌٿَ
أٓڄخء٫ ،ن أٓڄخء:
أنيخ نِٿض ٿْڀش ؿڄ٫ ٪ني حٿڄِىٿٴش ،ٳٸخڃض طٜڀِ ،ٳٜڀض ٓخ٫ش ػڂ ٷخٿضّ :خ رنِ،
ىپ ٯخد حٿٸڄَ؟ ٷڀض ،ٙ :ٳٜڀض ٓخ٫ش ػڂ ٷخٿض :ىپ ٯخد حٿٸڄَ؟ ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٿض:
ٳخٍطلڀٌح ،ٳخٍطلڀنخ ًڃْ٠نخ ،كظَ ٍڃض حٿـڄَس ،ػڂ ٍؿ٬ض ٳٜڀض حٿٜزق ٳِ
ڃنِٿيخ ،ٳٸڀض ٿيخّ :خ ىنظخه ،ڃخ أٍحنخ ا ٙٷي ٯڀٔنخ ،ٷخٿضّ :خ رنِ ،اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
- 100رخد :حٿظڀزْش ًحٿظټزَْ ٯيحس حٿنلَ ،كْن َّڃِ حٿـڄَسً ،حٍٙطيحٱ ٳِ حٿَْٔ.
- 1602/1601كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ حٿ٠لخٹ رن ڃوڀي :أهزَنخ حرن ؿَّؾ٫ ،ن
٤٫خء٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٍىٱ حٿٴ٠پ ،ٳؤهزَ حٿٴ٠پ :أنو ٿڂ ِّٽ ّڀزِ كظَ
ٍڃَ حٿـڄَس.
( - )1602كيػنخ ُىَْ رن كَد :كيػنخ ًىذ رن ؿََّ :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٌّنْ
حّٗڀِ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ أٓخڃش حرن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٻخڅ ٍىٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃن
َ٫ٳش اٿَ حٿڄِىٿٴش ،ػڂ أٍىٱ حٿٴ٠پ ڃن حٿڄِىٿٴش اٿَ ڃنَ ،ٷخٽ :ٳټٚىڄخ ٷخ :ٙٿڂ
ِّٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڀزِ كظَ ٍڃَ ؿڄَس حٿ٬ٸزش.
[ٍ]1469:
- 101رخد{ :ٳڄن طڄظ ٪رخٿ٬ڄَس اٿَ حٿلؾ ٳڄخ حٓظَْٔ ڃن حٿييُ ٳڄن ٿڂ ّـي ٳْٜخځ
ػٚػش أّخځ ٳِ حٿلؾ ًٓز٬ش اًح ٍؿ٬ظڂ طڀٺ َ٘٫س ٻخڃڀش ًٿٺ ٿڄن ٿڂ ّټن أىڀو
كخ َُٟحٿڄٔـي حٿلَحځ} /حٿزٸَس./196 :
- 1603كيػنخ آلٶ رن ڃن :ٌٍٜأهزَنخ حٿن :َ٠أهزَنخ ٗ٬زش :كيػنخ أرٌ ؿڄَس
ٷخٽ:
ٓؤٿض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٫ن حٿڄظ٬ش ٳؤڃَنِ ريخًٓ ،ؤٿظو ٫ن حٿييُ،
ٳٸخٽ :ٳْيخ ؿًٍِ أً رٸَس أً ٗخس أً َٗٹ ٳِ ىځً ،ٻؤڅ نخٓخ ٻَىٌىخ ،ٳنڄض ٳَأّض
ٳِ حٿڄنخځ ٻؤڅ انٔخنخ ّنخىُ :كؾ ڃزًًٍَ ،ڃظ٬ش ڃظٸزڀش ،ٳؤطْض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٳليػظو ،ٳٸخٽ :حهلل أٻزَٓ ،نش أرِ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٷخٽً :ٷخٽ آىځ
ًًىذ حرن ؿََّ ًٯنيٍ٫ ،ن ٗ٬زش٫ :ڄَس ڃظٸزڀشً ،كؾ ڃزًٍَ.
[ٍ]1492:
- 102رخدٍ :ٻٌد حٿزيڅ.
ٿٸٌٿوً{ :حٿزيڅ ؿ٬ڀنخىخ ٿټڂ ڃن ٗ٬خثَ حهلل ٿټڂ ٳْيخ هَْ ٳخًٻًَح حٓڂ حهلل ٫ڀْيخ
ٌٛحٱ ٳبًح ًؿزض ؿنٌريخ ٳټڀٌح ڃنيخ ًأ٬٣ڄٌح حٿٸخنً ٪حٿڄ٬ظَ ٻٌٿٺ ٓوَنخىخ ٿټڂ
ٿ٬ڀټڂ ط٘ټًَڅ .ٿن ّنخٽ حهلل ٿلٌڃيخ ً ٙىڃخإىخ ًٿټن ّنخٿو حٿظٸٌٍ ڃنټڂ ٻٌٿٺ
ٓوَىخ ٿټڂ ٿظټزًَح حهلل ٫ڀَ ڃخ ىيحٻڂ ًرَ٘ حٿڄلٔنْن} /حٿلؾ./37 ،36 :
ٷخٽ ڃـخىيٓ :ڄْض حٿزيڅ ٿزينيخً .حٿٸخن :٪حٿٔخثپً ،حٿڄ٬ظَ :حٿٌُ ّ٬ظَ رخٿزيڅ ڃن
ٯنِ أً ٳٸَْ٬ًٗ ،خثَ :حٓظ٨٬خځ حٿزيڅ ًحٓظلٔخنيخً ،حٿ٬ظْٶ٫ :ظٸو ڃن حٿـزخرَس،
ًّٸخٽً :ؿزض ٓٸ٤ض اٿَ حًٍٕ ،ٝڃنو ًؿزض حٿ٘ڄْ.
- 1604كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ٍؿٌّٔ ٚٵ رينو ،ٳٸخٽ( :حٍٻزيخ) .ٳٸخٽ:
انيخ رينش ،ٳٸخٽ( :حٍٻزيخ) .ٷخٽ :انيخ رينش ،ٷخٽ( :حٍٻزيخ ًّڀٺ) .ٳِ حٿؼخٿؼش أً ٳِ
حٿؼخنْش.
[]5808 ،2604 ،1619
- 1605كيػنخ ڃٔڀڂ حرن ارَحىْڂ :كيػنخ ى٘خځ ًٗ٬زش ٷخ :ٙكيػنخ ٷظخىس٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ٍؿٌّٔ ٚٵ رينش ،ٳٸخٽ( :حٍٻزيخ) .ٷخٽ :انيخ
رينش ،ٷخٽ( :حٍٻزيخ) .ٷخٽ :انيخ رينش ،ٷخٽ( :حٍٻزيخ) .ػٚػخ.
[]5807 ،2603
- 103رخد :ڃن ٓخٵ حٿزيڅ ڃ٬و.
- 1606كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ
حرن ٫زي حهلل :أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
طڄظٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كـش حٿٌىح ٩رخٿ٬ڄَس اٿَ حٿلؾً ،أىيٍ،
ٳٔخٵ ڃ٬و حٿييُ ڃن ًُ حٿلڀْٴشً ،ريأ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤىپ
رخٿ٬ڄَس ،ػڂ أىپ رخٿلؾ ،ٳظڄظ ٪حٿنخّ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ٬ڄَس اٿَ
حٿلؾ ،ٳټخڅ ڃن حٿنخّ ڃن أىيٍ ٳٔخٵ حٿييًُ ،ڃنيڂ ڃن ٿڂ ّيي ،ٳڀڄخ ٷيځ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃټش ،ٷخٽ ٿڀنخّ( :ڃن ٻخڅ ڃنټڂ أىيٍ ،ٳبنو ّ ٙلپ ٿِ٘ء كَځ
ڃنو ،كظَ ّٸ ِ٠كـوً ،ڃن ٿڂ ّټن ڃنټڂ أىيٍ ،ٳڀْ٤ٲ رخٿزْض ًرخٿٜٴخ ًحٿڄًَس،
ًٿْٸً َٜٿْلڀپ ،ػڂ ٿْيپ رخٿلؾ ،ٳڄن ٿڂ ّـي ىيّخ ٳڀْٜڂ ػٚػش أّخځ ٳِ حٿلؾ ًٓز٬ش
اًح ٍؿ ٪اٿَ أىڀو) .ٳ٤خٱ كْن ٷيځ ڃټشً ،حٓظڀڂ حٿَٻن أًٽ ِٗء ،ػڂ هذ ػٚػش
أٌ٣حٱ ًڃَ٘ أٍر٬خ ،ٳَٻ ٪كْن ٷٌ٣ َ٠حٳو رخٿزْض ٫ني حٿڄٸخځ ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ٓڀڂ
ٳخنَٜٱ ٳؤطَ حٿٜٴخ ،ٳ٤خٱ رخٿٜٴخ ًحٿڄًَس ٓز٬ش أٌ٣حٱ ،ػڂ ٿڂ ّلڀپ ڃن ِٗء
كَځ ڃنو كظَ ٷ َ٠كـوً ،نلَ ىيّو ٌّځ حٿنلًَ ،أٳخ ٝٳ٤خٱ رخٿزْض ،ػڂ كپ
ڃن ٻپ ِٗء كَځ ڃنوً ،ٳ٬پ ڃؼپ ڃخ ٳ٬پ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن أىيٍ
ًٓخٵ حٿييُ ڃن حٿنخّ.
ً٫ن ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أهزَطو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ
طڄظ٬و رخٿ٬ڄَس اٿَ حٿلؾ :ٳظڄظ ٪حٿنخّ ڃ٬و ،رڄؼپ حٿٌُ أهزَنِ ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]290:
- 104رخد :ڃن حٗظٍَ حٿييُ ڃن حٿَّ٤ٶ.
- 1607كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ ٪ٷخٽ:
ٷخٽ ٫زي حهلل حرن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٕرْو :أٷڂ ،ٳبنِ ٙآڃنيخ أڅ
ٓظٜي ٫ن حٿزْض ،ٷخٽ :اًح أٳ٬پ ٻڄخ ٳ٬پ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٷي ٷخٽ
حهلل{ :ٿٸي ٻخڅ ٿټڂ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش} .ٳؤنخ أٗييٻڂ أنِ ٷي أًؿزض ٫ڀَ نٴِٔ
حٿ٬ڄَس ،ٳؤىپ رخٿ٬ڄَس ،ٷخٽ :ػڂ هَؽ كظَ اًح ٻخڅ رخٿزْيحء أىپ رخٿلؾ ًحٿ٬ڄَس،
ًٷخٽ :ڃخ ٗؤڅ حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس اً ٙحكي ،ػڂ حٗظٍَ حٿييُ ڃن ٷيّي ،ػڂ ٷيځ ٳ٤خٱ ٿيڄخ
ٌ٣حٳخ ًحكيح ،ٳڀڂ ّلپ كظَ كپ ڃنيڄخ ؿڄْ٬خ.
[ٍ]1558:
- 105رخد :ڃن أًٗ َ٬ٷڀي رٌُ حٿلڀْٴش ػڂ أكَځ.
ًٷخٽ نخٳ :٪ٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ اًح أىيٍ ڃن حٿڄيّنش ٷڀيه ًأَٗ٬ه رٌُ
حٿلڀْٴش٬٤ّ ،ن ٳِ ٗٶ ٓنخڃو حّٕڄن رخٿ٘ٴَسًً ،ؿييخ ٷزپ حٿٸزڀش رخٍٻش.
- 1608كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ًڃًَحڅ ٷخ:ٙ
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿڄيّنش ٳِ رَ٘٫ ٪٠س ڃخثش ڃن أٛلخرو،
كظَ اًح ٻخنٌح رٌُ حٿلڀْٴش ،ٷڀي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿييُ ًأًٗ ،َ٬أكَځ
رخٿ٬ڄَس.
[]3945 ،3944 ،3926 ،2582 ،2581 ،2564 ،1716
- 1609كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ أٳڀق٫ ،ن حٿٸخٓڂ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٳظڀض ٷٚثي ريڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيُ ،ػڂ ٷڀيىخ ًأَٗ٬ىخ ًأىيحىخ ،ٳڄخ
كَځ ٫ڀْو ِٗء ٻخڅ أكپ ٿو.
[]5246 ،2192 ،1618 - 1611
- 106رخد :ٳظپ حٿٸٚثي ٿڀزيڅ ًحٿزٸَ.
- 1610كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ،
٫ن كٴٜش ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٿض:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ٗؤڅ حٿنخّ كڀٌح ًٿڂ طلڀپ أنض؟ ٷخٽ( :انِ ٿزيص ٍأِٓ
ًٷڀيص ىيِّ ،ٳ ٚأكپ كظَ أكپ ڃن حٿلؾ).
[ٍ]1491:
- 1611كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ :كيػنخ حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س٫ً ،ن
٫ڄَس رنض ٫زي حٿَكڄن :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّييُ ڃن حٿڄيّنش ،ٳؤٳظپ ٷٚثي ىيّو ،ػڂ ٙ
ّـظنذ ْٗجخ ڃڄخ ّـظنزو حٿڄلَځ.
[ٍ]1609:
- 107رخد :اٗ٬خٍ حٿزيڅ.
ًٷخٽ ًَ٫س٫ ،ن حٿڄٌٍٔ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٷڀي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿييُ
ًأَٗ٬ه ًأكَځ رخٿ٬ڄَس.
[ٍ]1608:
- 1612كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ أٳڀق رن كڄْي٫ ،ن حٿٸخٓڂ٫ ،ن ٫خث٘ش
[ٍ]1609:
- 111رخد :طٸڀْي حٿن٬پ.
- 1620/1619كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حٕ٫ڀَ رن ٫زي حٕ٫ڀَ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن
ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ٍؿٌّٔ ٚٵ رينش ،ٷخٽ( :حٍٻزيخ) .ٷخٽ :انيخ
رينش ،ٷخٽ( :حٍٻزيخ) .ٷخٽ :ٳڀٸي ٍأّظو ٍحٻزيخّٔ ،خَّ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ًحٿن٬پ ٳِ ٫نٸيخ .طخر٬و ڃلڄي رن ر٘خٍ.
( - )1620كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ :أهزَنخ ٫ڀِ رن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1604:
- 112رخد :حٿـٚٽ ٿڀزيڅ.
ًٻخڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّ٘ ٙٶ ڃن حٿـٚٽ ا ٙڃٌ ٪ٟحٿٔنخځً ،اًح نلَىخ
نِ ٩ؿٚٿيخ ،ڃوخٳش أڅ ّٴٔيىخ حٿيځ ،ػڂ ّظٜيٵ ريخ.
- 1621كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن أرِ نـْق٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أڃَنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ أطٜيٵ رـٚٽ حٿزيڅ حٿظِ نلَص
ًرـڀٌىىخ.
[]2177 ،1631 - 1629
- 113رخد :ڃن حٗظٍَ ىيّو ڃن حٿَّ٤ٶ ًٷڀيه.
- 1622كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أرٌ ٟڄَس :كيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن
نخٳ ٪ٷخٽ:
أٍحى حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ حٿلؾ٫ ،خځ كـش حٿلًٍَّش ،ٳِ ٫يي حرن حٿِرَْ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳٸْپ ٿو :اڅ حٿنخّ ٻخثن رْنيڂ ٷظخٽً ،نوخٱ أڅ ّٜيًٹ ،ٳٸخٽ:
{ٿٸي ٻخڅ ٿټڂ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش} .اًح أٛن ٪ٻڄخ ٛن ،٪أٗييٻڂ أنِ أًؿزض
٫ڄَس ،كظَ ٻخڅ ر٨خىَ حٿزْيحء ٷخٽ :ڃخ ٗؤڅ حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس اً ٙحكي ،أٗييٻڂ أنِ
ؿڄ٬ض كـش ڃ٫ ٪ڄَسً ،أىيُ ىيّخ ڃٸڀيح حٗظَحه ،كظَ ٷيځ ،ٳ٤خٱ رخٿزْض ًرخٿٜٴخ،
ًٿڂ ِّى ٫ڀَ ًٿٺً ،ٿڂ ّلڀپ ڃن ِٗء كَځ ڃنو كظَ ٌّځ حٿنلَ ،ٳلڀٶ ًنلَ،
ًٍأٍ أڅ ٷي ٷٌ٣ َ٠حٳو ،حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس ،رٌ٤حٳو حًٕٽ ،ػڂ ٷخٽ :ٻٌٿٺ ٛن ٪حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1558:
- 114رخدً :رق حٿَؿپ حٿزٸَ ٫ن نٔخثو ڃن ٯَْ أڃَىن.
- 1623كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫ڄَس
رنض ٫زي حٿَكڄن ٷخٿضٓ :ڄ٬ض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ طٸٌٽ:
هَؿنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٿوڄْ رٸْن ڃن ًُ حٿٸ٬يسٙ ،نٍَ اٙ
حٿلؾ ،ٳڀڄخ ىنٌنخ ڃن ڃټش ،أڃَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ٿڂ ّټن ڃ٬و ىيُ
اًح ٣خٱ ًٓ َ٬رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس أڅ ّلپ ،ٷخٿض :ٳيهپ ٫ڀْنخ ٌّځ حٿنلَ رڀلڂ رٸَ،
ٳٸڀض :ڃخ ىٌح ،ٷخٽ :نلَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن أًُحؿو.
ٷخٽ ّلَْ :ٳٌٻَطو ٿڀٸخٓڂ ،ٳٸخٽ :أطظٺ رخٿليّغ ٫ڀَ ًؿيو.
[ٍ]290:
- 115رخد :حٿنلَ ٳِ ڃنلَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڄنَ.
- 1625/1624كيػنخ آلٶ رن ارَحىْڂٓ :ڄ ٪هخٿي رن حٿلخٍع :كيػنخ ٫زْي حهلل
حرن ٫ڄَ٫ ،ن نخٳ:٪
أڅ ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٻخڅ ّنلَ ٳِ حٿڄنلَ .ٷخٽ ٫زْي حهلل :ڃنلَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
( - )1625كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ :ٝكيػنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش،
٫ن نخٳ:٪
أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٻخڅ ّز٬غ رييّو ڃن ؿڄ ٪ڃن آهَ حٿڀْپ ،كظَ ّيهپ
رو ڃنلَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃ ٪كـخؽ ،ٳْيڂ حٿلَ ًحٿڄڄڀٌٹ.
[ٍ]939:
- 116رخد :ڃن نلَ رْيه.
- 1626كيػنخ ٓيپ رن رټخٍ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن أنْ:
ًًٻَ حٿليّغ ،ٷخٽ:
ًنلَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيه ٓز ٪ريڅ ٷْخڃخًٟ ،لَ رخٿڄيّنش ٻزْ٘ن
أڃڀلْن أٷَنْن .ڃوظَٜح.
[ٍ]1039:
- 117رخد :نلَ حٗرپ ڃٸْيس.
- 1627كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ٫ ،٪ن ٌّنْ٫ ،ن ُّخى رن
ؿزَْ ٷخٽ:
ٍأّض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أطَ ٫ڀَ ٍؿپ ٷي أنخم رينظو ّنلَىخ ،ٷخٽ :حر٬ؼيخ
ٷْخڃخ ڃٸْيسٓ ،نش ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .ٷخٽ ٗ٬زش٫ :ن ٌّنْ :أهزَنِ ُّخى.
- 118رخد :نلَ حٿزيڅ ٷخثڄش.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخٓ :نش ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1627:
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخٌٛ{ :حٱ} /حٿلؾ :/36 :ٷْخڃخ.
- 1628كيػنخ ٓيپ رن رټخٍ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٨يَ رخٿڄيّنش أٍر٬خً ،حٿ َٜ٬رٌُ حٿلڀْٴش
ٍٻ٬ظْن ،ٳزخص ريخ ،ٳڀڄخ أٛزق ٍٻذ ٍحكڀظو ،ٳـ٬پ ّيڀپ ًّٔزق ،ٳڀڄخ ٫ ٚ٫ڀَ
حٿزْيحء ٿزَ ريڄخ ؿڄْ٬خ ،ٳڀڄخ ىهپ ڃټش أڃَىڂ أڅ ّلڀٌحً ،نلَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رْيه ٓز ٪ريڅ ٷْخڃخًٟ ،لَ رخٿڄيّنش ٻزْ٘ن أڃڀلْن أٷَنْن.
كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٷٚرش٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽٛ :ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ٨يَ رخٿڄيّنش أٍر٬خً ،حٿ َٜ٬رٌُ
حٿلڀْٴش ٍٻ٬ظْن.
ً٫ن أٌّد٫ ،ن ٍؿپ٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ػڂ رخص كظَ أٛزق ،ٳٜڀَ
حٿٜزق ،ػڂ ٍٻذ ٍحكڀظو ،كظَ اًح حٓظٌص رو حٿزْيحء ،أىپ ر٬ڄَس ًكـش.
[ٍ]1039:
- 119رخد ِ٤٬ّ ٙ :حٿـِحٍ ڃن حٿييُ ْٗجخ.
- 1629كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :أهزَنِ حرن أرِ نـْق٫ ،ن
ڃـخىي٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ر٬ؼنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڄض ٫ڀَ حٿزيڅ ،ٳؤڃَنِ ٳٸٔڄض ٿلٌڃيخ ،ػڂ
أڃَنِ ٳٸٔڄض ؿٚٿيخ ًؿڀٌىىخ.
ٷخٽ ٓٴْخڅً :كيػنِ ٫زي حٿټَّڂ٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن
٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :أڃَنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ أٷٌځ ٫ڀَ حٿزيڅًٙ ،
أ٫ ِ٤٫ڀْيخ ْٗجخ ٳِ ؿِحٍطيخ.
[ٍ]1621:
- 120رخدّ :ظٜيٵ رـڀٌى حٿييُ.
- 1630كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ حٿلٔن رن ڃٔڀڂ
ً٫زي حٿټَّڂ حٿـٍُِ :أڅ ڃـخىيح أهزَىڄخ :أڅ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ أهزَه :أڅ
٫ڀْخ ٍ ِٟحهلل ٫نو أهزَه:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڃَه أڅ ّٸٌځ ٫ڀَ رينوً ،أڅ ّٸٔڂ رينو ٻڀيخ ،ٿلٌڃيخ
ًؿڀٌىىخ ًؿٚٿيخ ِ٤٬ّ ًٙ ،ٳِ ؿِحٍطيخ ْٗجخ.
[ٍ]1621:
- 121رخدّ :ظٜيٵ رـٚٽ حٿزيڅ.
- 1631كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ْٓٲ رن أرِ ٓڀْڄخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃـخىيح ّٸٌٽ:
كيػنِ حرن أرِ ٿْڀَ :أڅ ٫ڀْخ ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو ٷخٽ:
أىيٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخثش رينش ،ٳؤڃَنِ رڀلٌڃيخ ٳٸٔڄظيخ ،ػڂ أڃَنِ
رـٚٿيخ ٳٸٔڄظيخ ،ػڂ رـڀٌىىخ ٳٸٔڄظيخ.
[ٍ]1621:
- 122رخد:
{ًاً رٌأنخ ٗرَحىْڂ ڃټخڅ حٿزْض أڅ ٙطَ٘ٹ رِ ْٗجخ ً٣يَ رْظِ ٿڀ٤خثٴْن ًحٿٸخثڄْن
ًحٿَٻ ٪حٿٔـٌىً .أًڅ رخٿنخّ ٳِ حٿلؾ ّؤطٌٹ ٍؿخ٫ً ٙڀَ ٻپ ٟخڃَ ّؤطْن ڃن ٻپ
ٳؾ ٫ڄْٶ .ٿْ٘ييًح ڃنخٳ ٪ٿيڂ ًٌّٻًَح حٓڂ حهلل ٳِ أّخځ ڃ٬ڀٌڃخص ٫ڀَ ڃخ ٍُٷيڂ ڃن
ريْڄش حٕن٬خځ ٳټڀٌح ڃنيخ ًأ٬٣ڄٌح حٿزخثْ حٿٴٸَْ .ػڂ ٿٸٌ٠ح طٴؼيڂ ًٿٌْٳٌح نًٌٍىڂ
ًٿٌْ٤ٳٌح رخٿزْض حٿ٬ظْٶً .ٿٺ ًڃن ّ٨٬ڂ كَڃخص حهلل ٳيٌ هَْ ٿو ٫ني ٍرو} /حٿلؾ:
./30 - 26
كيػنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
كــنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤٳ٠نخ ٌّځ حٿنلَ ،ٳلخٟض ٛٴْش ،ٳؤٍحى
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃنيخ ڃخ َّّي حٿَؿپ ڃن أىڀو ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل انيخ
كخث ،ٞٷخٽ( :كخرٔظنخ ىِ) .ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل أٳخٟض ٌّځ حٿنلَ ،ٷخٽ:
(حهَؿٌح).
ًٌّٻَ ٫ن حٿٸخٓڂًَ٫ً ،سً ،حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :أٳخٟض ٛٴْش
ٌّځ حٿنلَ.
[ٍ]322:
- 129رخد :اًح ٍڃَ ر٬يڃخ أڃَٔ ،أً كڀٶ ٷزپ أڅ ٌّرق ،نخْٓخ أً ؿخى.ٚ
- 1648/1647كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷْپ ٿو :ٳِ حٿٌرق ًحٿلڀٶ ًحٿَڃًِ ،حٿظٸيّڂ ًحٿظؤهَْ،
ٳٸخٽ ٙ( :كَؽ).
( - )1648كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔؤٽ ٌّځ حٿنلَ رڄنَ ،ٳْٸٌٽ ٙ( :كَؽ) .ٳٔؤٿو
ٍؿپ ٳٸخٽ :كڀٸض ٷزپ أڅ أًرق ،ٷخٽ( :حًرق ً ٙكَؽ)ً .ٷخٽٍ :ڃْض ر٬يڃخ أڃْٔض،
ٳٸخٽ ٙ( :كَؽ).
[ٍ]84:
- 130رخد :حٿٴظْخ ٫ڀَ حٿيحرش ٫ني حٿـڄَس.
- 1651/1649كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
َْٔ٫حرن ٣ڀلش٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷٲ ٳِ كـش حٿٌىح ،٩ٳـ٬ڀٌح ّٔؤٿٌنو ،ٳٸخٽ
ٍؿپ :ٿڂ أٗ ،َ٬ٳلڀٸض ٷزپ أڅ أًرق ،ٷخٽ( :حًرق ً ٙكَؽ) .ٳـخء آهَ ٳٸخٽ :ٿڂ
أٗ َ٬ٳنلَص ٷزپ أڅ أٍڃِ ،ٷخٽ( :حٍځ ً ٙكَؽ) .ٳڄخ ٓجپ ٌّڃجٌ ٫ن ِٗء ٷيځ
ً ٙأهَ ا ٙٷخٽ( :حٳ٬پ ً ٙكَؽ).
( - )1650كيػنخ ْٓ٬ي رن ّلَْ رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرِ :كيػنخ حرن ؿَّؾ :كيػنِ
حٿِىَُ٫ ،ن َْٔ٫رن ٣ڀلش٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نو
كيػو:
أڅ ٗيي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ٌّځ حٿنلَ ،ٳٸخځ اٿْو ٍؿپ ٳٸخٽ :ٻنض
أكٔذ أڅ ٻٌح ٷزپ ٻٌح ،ػڂ ٷخځ آهَ ٳٸخٽ :ٻنض أكٔذ أڅ ٻٌح ٷزپ ٻٌح ،كڀٸض ٷزپ أڅ
أنلَ ،نلَص ٷزپ أڅ أٍڃًِ ،أٗزخه ًٿٺ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٳ٬پ ًٙ
كَؽ) .ٿين ٻڀين ،ٳڄخ ٓجپ ٌّڃجٌ ٫ن ِٗء ا ٙٷخٽ( :حٳ٬پ ً ٙكَؽ).
( - )1651كيػنخ آلٶ ٷخٽ :أهزَنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٛخٿق،
٫ن حرن ٗيخد :كيػنِ َْٔ٫رن ٣ڀلش رن ٫زْي حهلل :أنو ٓڄ٫ ٪زي حهلل رن ٫ڄًَ رن
حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نيڄخ ٷخٽً :ٷٲ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ نخٷظو،
ٳٌٻَ حٿليّغ.
طخر٬و ڃ٬ڄَ ٫ن حٿِىَُ.
[ٍ]83:
- 131رخد :حٿو٤زش أّخځ ڃنَ.
- 1652كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنِ ّلَْ رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٳْ٠پ رن ٯًِحڅ:
كيػنخ ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ه٤ذ حٿنخّ ٌّځ حٿنلَ ٳٸخٽّ( :خ أّيخ حٿنخّ أُ
ٌّځ ىٌح) .ٷخٿٌحٌّ :ځ كَحځ ،ٷخٽ( :ٳؤُ رڀي ىٌح) .ٷخٿٌح :رڀي كَحځ ،ٷخٽ( :ٳؤُ ٗيَ
ىٌح) .ٷخٿٌحٗ :يَ كَحځ ،ٷخٽ( :ٳبڅ ىڃخءٻڂ ًأڃٌحٿټڂ ًأَ٫حٟټڂ ٫ڀْټڂ كَحځ،
ٻلَڃش ٌّڃټڂ ىٌح ،ٳِ رڀيٻڂ ىٌح ،ٳِ ٗيَٻڂ ىٌح) .ٳؤ٫خىىخ ڃَحٍح ،ػڂ ٍٳٍ ٪أٓو
ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ ىپ رڀٰض ،حٿڀيڂ ىپ رڀٰض) .ٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٳٌحٿٌُ
نٴِٔ رْيه ،انيخ ٿٌْٛظو اٿَ أڃظو( :ٳڀْزڀٮ حٿ٘خىي حٿٰخثذ ٙ ،طَؿٌ٬ح ر٬يُ ٻٴخٍح،
َّ٠د ر٠٬ټڂ ٍٷخد ر.)ٞ٬
[]6668
- 1653كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ ٷخٽ :ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ؿخرَ حرن ُّي ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ رَ٬ٳخص .طخر٬و حرن ْْ٫نش ٫ن ٫ڄًَ.
[]5515 ،5467 ،1746 ،1744
- 1654كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ ٫خڃَ :كيػنخ ٷَس٫ ،ن ڃلڄي رن
َّْٓن ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَس٫ ،ن أرِ رټَسًٍ ،ؿپ أٳ٠پ ٳِ
نٴِٔ ڃن ٫زي حٿَكڄن ،كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ رټَس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ه٤زنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿنلَ ،ٷخٽ( :أطيًٍڅ أُ ٌّځ ىٌح) .ٷڀنخ :حهلل
ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ ،ٳٔټض كظَ ٧ننخ أنو ْٓٔڄْو رَْٰ حٓڄو ،ٷخٽ( :أٿْْ ٌّځ حٿنلَ).
ٷڀنخ :رڀَ ،ٷخٽ( :أُ ٗيَ ىٌح) .ٷڀنخ :حهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ ،ٳٔټض كظَ ٧ننخ أنو ْٓٔڄْو
رَْٰ حٓڄو ،ٳٸخٽ( :أٿْْ ًً حٿلـش) .ٷڀنخ :رڀَ ،ٷخٽ( :أُ رڀي ىٌح) .ٷڀنخ :حهلل ًٌٍٓٿو
أ٫ڀڂ ،ٳٔټض كظَ ٧ننخ أنو ْٓٔڄْو رَْٰ حٓڄو ،ٷخٽ( :أٿْٔض رخٿزڀيس حٿلَحځ) .ٷڀنخ:
رڀَ ،ٷخٽ( :ٳبڅ ىڃخءٻڂ ًأڃٌحٿټڂ ٫ڀْټڂ كَحځ ،ٻلَڃش ٌّڃټڂ ىٌح ،ٳِ ٗيَٻڂ ىٌح،
ٳِ رڀيٻڂ ىٌح ،اٿَ ٌّځ طڀٸٌڅ ٍرټڂ ،أ ٙىپ رڀٰض) .ٷخٿٌح :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :حٿڀيڂ حٗيي،
ٳڀْزڀٮ حٿ٘خىي حٿٰخثذ ،ٳَد ڃزڀٮ أً َ٫ڃن ٓخڃ ،٪ٳ ٚطَؿٌ٬ح ر٬يُ ٻٴخٍحَ٠ّ ،د
ر٠٬ټڂ ٍٷخد ر.)ٞ٬
[ٍ]67:
- 1655كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ِّّي رن ىخًٍڅ :أهزَنخ ٫خٛڂ رن ڃلڄي رن
ُّي٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڄنَ( :أطيًٍڅ أُ ٌّځ ىٌح) .ٷخٿٌح :حهلل ًٌٍٓٿو
أ٫ڀڂ ،ٳٸخٽ( :ٳبڅ ىٌح ٌّځ كَحځ ،أٳظيًٍڅ أُ رڀي ىٌح) .ٷخٿٌح :حهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ ،ٷخٽ:
(رڀي كَحځ ،أٳظيًٍڅ أُ ٗيَ ىٌح) .ٷخٿٌح :حهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ ،ٷخٽٗ( :يَ كَحځ).
ٷخٽ( :ٳبڅ حهلل كَځ ٫ڀْټڂ ىڃخءٻڂ ًأڃٌحٿټڂ ًأَ٫حٟټڂ ،ٻلَڃش ٌّڃټڂ ىٌح ،ٳِ
ٗيَٻڂ ىٌح ،ٳِ رڀيٻڂ ىٌح).
ًٷخٽ ى٘خځ رن حٿٰخُ :أهزَنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخً :ٷٲ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿنلَ رْن حٿـڄَحص ،ٳِ حٿلـش حٿظِ كؾ ،ريٌحً ،ٷخٽ( :ىٌح
ٌّځ حٿلؾ حٕٻزَ) .ٳ٤ٴٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿڀيڂ حٗيي)ًً .ى٩
حٿنخّ ،ٳٸخٿٌح :ىٌه كـش حٿٌىح.٩
[]6666 ،6474 ،6403 ،5814 ،5696 ،4141
- 132رخد :ىپ ّزْض أٛلخد حٿٔٸخّش أً ٯَْىڂ رڄټش ٿْخٿِ ڃنَ.
- 1658/1656كيػنخ ڃلڄي رن ٫زْي رن ڃْڄٌڅ :كيػنخ َْٔ٫رن ٌّنْ٫ ،ن ٫زْي
حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخٍ :ه ٚحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
( - )1657كيػنخ ّلَْ رن ڃٌَٓ :كيػنخ ڃلڄي رن رټَ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ :أهزَنِ
٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
أًڅ.
( - )1658كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل رن نڄَْ :كيػنخ أرِ :كيػنخ ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿ٬زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نو حٓظؤًڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْزْض رڄټش ٿْخٿِ ڃنَ،
ڃن أؿپ ٓٸخّظو ،ٳؤًڅ ٿو.
طخر٬و أرٌ أٓخڃش٫ً ،ٸزش رن هخٿيً ،أرٌ ٟڄَس.
[ٍ]1553:
- 133رخدٍ :ڃِ حٿـڄخٍ.
ًٷخٽ ؿخرٍَ :ڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿنلَ ٟلًٍَ ،ڃَ ر٬ي ًٿٺ ر٬ي
حٿًِحٽ.
- 1659كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ڃٔ٫ ،َ٬ن ًرَس ٷخٽ:
ٓؤٿض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ڃظَ أٍڃِ حٿـڄخٍ؟ ٷخٽ :اًح ٍڃَ اڃخڃٺ ٳخٍڃو،
ٳؤ٫يص ٫ڀْو حٿڄٔؤٿش ،ٷخٽ :ٻنخ نظلْن ،ٳبًح ُحٿض حٿ٘ڄْ ٍڃْنخ.
- 134رخدٍ :ڃِ حٿـڄخٍ ڃن ر٤ن حٿٌحىُ.
- 1660كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫زي
ٷخٿو حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1664:
- 139رخد :اًح ٍڃَ حٿـڄَطْنّ ،ٸٌځ ًّٔيپ ،ڃٔظٸزپ حٿٸزڀش.
- 1664كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ٣ڀلش رن ّلَْ :كيػنخ ٌّنْ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٻخڅ َّڃِ حٿـڄَس حٿينْخ رٔز ٪كْٜخصّ ،ټزَ ٫ڀَ اػَ ٻپ كٜخس ،ػڂ ّظٸيځ
كظَ ّٔيپ ،ٳْٸٌځ ڃٔظٸزپ حٿٸزڀش ،ٳْٸٌځ ًّ ،ٌّٚ٣يًَّ ٌ٫ٳّ ٪يّو ،ػڂ َّڃِ
حٿٌٓ ،َ٤ػڂ ّؤهٌ ًحص حٿ٘ڄخٽ ٳْٔيپًّ ،ٸٌځ ڃٔظٸزپ حٿٸزڀش ،ٳْٸٌځ ًّ ،ٌّٚ٣يٌ٫
ًَّٳّ ٪يّوًّ ،ٸٌځ ،ٌّٚ٣ػڂ َّڃِ ؿڄَس ًحص حٿ٬ٸزش ڃن ر٤ن حٿٌحىُّ ًٙ ،ٸٲ
٫نيىخ ،ػڂ ّنَٜٱ ،ٳْٸٌٽ :ىټٌح ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴ٬ڀو.
[]1666 ،1665
- 140رخدٍ :ٳ ٪حٿْيّن ٫ني ؿڄَس حٿينْخ ًحٿٌٓ.َ٤
- 1665كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ أهِ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٌّنْ رن
ِّّي٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٻخڅ َّڃِ حٿـڄَس حٿينْخ ٓز ٪كْٜخص ،ػڂ ّټزَ ٫ڀَ اػَ ٻپ كٜخس ،ػڂ ّظٸيځ
ٳْٔيپ ،ٳْٸٌځ ڃٔظٸزپ حٿٸزڀش ٷْخڃخ ،ٌّٚ٣ٳْيًَّ ٌ٫ٳّ ٪يّو ،ػڂ َّڃِ حٿـڄَس
حٿٌٓ َ٤ٻٌٿٺ ،ٳْؤهٌ ًحص حٿ٘ڄخٽ ٳْٔيپًّ ،ٸٌځ ڃٔظٸزپ حٿٸزڀش ٷْخڃخ ،ٌّٚ٣ٳْيٌ٫
ًَّٳّ ٪يّو ،ػڂ َّڃِ حٿـڄَس ًحص حٿ٬ٸزش ڃن ر٤ن حٿٌحىُّ ًٙ ،ٸٲ ٫نيىخًّ ،ٸٌٽ:
ىټٌح ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴ٬پ.
[ٍ]1664:
- 141رخد :حٿي٫خء ٫ني حٿـڄَطْن.
ً - 1666ٷخٽ ڃلڄي :كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٍڃَ حٿـڄَس حٿظِ طڀِ ڃٔـي ڃنَ،
َّڃْيخ رٔز ٪كْٜخصّ ،ټزَ ٻڀڄخ ٍڃَ رلٜخس ،ػڂ طٸيځ أڃخڃيخ ،ٳٌٷٲ ڃٔظٸزپ
حٿٸزڀشٍ ،حٳ٬خ ّيّو ّيً ،ٌ٫ٻخڅ ّْ٤پ حٿٌٷٌٱ ،ػڂ ّؤطِ حٿـڄَس حٿؼخنْش ٳَْڃْيخ رٔز٪
كْٜخصّ ،ټزَ ٻڀڄخ ٍڃَ رلٜخس ،ػڂ ّنليٍ ًحص حٿْٔخٍ ،ڃڄخ ّڀِ حٿٌحىُ ،ٳْٸٲ
ڃٔظٸزپ حٿٸزڀش ٍحٳ٬خ ّيّو ّي ،ٌ٫ػڂ ّؤطِ حٿـڄَس حٿظِ ٫ني حٿ٬ٸزش ،ٳَْڃْيخ رٔز٪
كْٜخصّ ،ټزَ ٫ني ٻپ كٜخس ،ػڂ ّنَٜٱ ًّ ٙٸٲ ٫نيىخ.
ٷخٽ حٿِىَُٓ :ڄ٬ض ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل ّليع ڃؼپ ىٌح٫ ،ن أرْو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻخڅ حرن ٫ڄَ ّٴ٬ڀو.
[ٍ]1664:
- 142رخد :حٿْ٤ذ ٫ني ٍڃِ حٿـڄخًٍ ،حٿلڀٶ ٷزپ حٗٳخٟش.
- 1667كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ :أنو
ٓڄ ٪أرخهً ،ٻخڅ أٳ٠پ أىپ ُڃخنوّ ،ٸٌٽٓ :ڄ٬ض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ طٸٌٽ:
ْ٣زض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيُ ىخطْن ،كْن أكَځً ،ٿلڀو كْن أكپ،
ٷزپ أڅ ٌّ٤ٱً ،رٔ٤ض ّيّيخ.
[ٍ]1465:
- 143رخدٌ٣ :حٱ حٿٌىح.٩
- 1668كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أڃَ حٿنخّ أڅ ّټٌڅ آهَ ٫ييىڂ رخٿزْض ،ا ٙأنو هٴٲ ٫ن حٿلخث.ٞ
[ٍ]323:
- 1669كيػنخ أٛزٮ رن حٿٴَؽ :أهزَنخ حرن ًىذ٫ ،ن ٫ڄًَ رن حٿلخٍع٫ ،ن
ٷظخىس :أڅ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ حٿ٨يَ ًحٿً ،َٜ٬حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خء ،ػڂ ٍٷي
ٍٷيس رخٿڄلٜذ ،ػڂ ٍٻذ اٿَ حٿزْض ٳ٤خٱ رو.
طخر٬و حٿڀْغ :كيػنِ هخٿي٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس :أڅ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو
كيػو٫ :ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]1675
- 144رخد :اًح كخٟض حٿڄَأس ر٬يڃخ أٳخٟض.
- 1670كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٛٴْش رنض كًُِْ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،كخٟض ،ٳٌٻَص ًٿٺ
ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :أكخرٔظنخ ىِ) .ٷخٿٌح :انيخ ٷي أٳخٟض ،ٷخٽ:
(ٳ ٚاًح).
[ٍ]322:
- 1672/1671كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ٫ټَڃش:
أڅ أىپ حٿڄيّنش ٓؤٿٌح حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حڃَأس ٣خٳض ،ػڂ كخٟض،
ٷخٽ ٿيڂ :طنٴَ ،ٷخٿٌح ٙ :نؤهٌ رٸٌٿٺ ًني ٩ٷٌٽ ُّي ،ٷخٽ :اًح ٷيڃظڂ حٿڄيّنش ٳٔڀٌح،
ٳٸيڃٌح حٿڄيّنش ،ٳٔؤٿٌح ،ٳټخڅ ٳْڄن ٓؤٿٌح أځ ٓڀْڂ ،ٳٌٻَص كيّغ ٛٴْش.
ًٍحه هخٿي ًٷظخىس٫ ،ن ٫ټَڃش.
( - )1672كيػنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٍه ٚٿڀلخث ٞأڅ طنٴَ اًح أٳخٟض.
ٷخٽًٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ ّٸٌٽ :انيخ ٙطنٴَ ،ػڂ ٓڄ٬ظو ّٸٌٽ ر٬ي :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٍه ٚٿين.
[ٍ]323:
- 1673كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ارَحىْڂ٫ ،ن
حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
هَؿنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٙ ،نٍَ ا ٙحٿلؾ ،ٳٸيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳ٤خٱ رخٿزْضً ،رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ًٿڂ ّلپً ،ٻخڅ ڃ٬و حٿييُ ،ٳ٤خٱ ڃن
ٻخڅ ڃ٬و ڃن نٔخثو ًأٛلخروً ،كپ ڃنيڂ ڃن ٿڂ ّټن ڃ٬و حٿييُ ،ٳلخٟض ىِ،
ٳنٔټنخ ڃنخٓټنخ ڃن كـنخ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٿْڀش حٿلٜزش ،ٿْڀش حٿنٴَ ،ٷخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٻپ
أٛلخرٺ َّؿ ٪رلؾ ً٫ڄَس ٯَُْ ،ٷخٽ( :ڃخ ٻنض طٌ٤ٳْن رخٿزْض ٿْخٿِ ٷيڃنخ).
ٷخٿض ،ٙ :ٷخٽ( :ٳخهَؿِ ڃ ٪أهْٺ اٿَ حٿظنْ٬ڂ ،ٳؤىڀِ ر٬ڄَسً ،ڃٌ٫يٹ ڃټخڅ ٻٌح
ًٻٌح) .ٳوَؿض ڃ٫ ٪زي حٿَكڄن اٿَ حٿظنْ٬ڂ ،ٳؤىڀڀض ر٬ڄَسً ،كخٟض ٛٴْش رنض
كِْ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫( :ٸٍَ كڀٸَ ،انٺ ٿلخرٔظنخ ،أڃخ ٻنض ٣ٴض
ٌّځ حٿنلَ) .ٷخٿض :رڀَ ،ٷخٽ( :ٳ ٚرؤّ ،حنٴَُ) .ٳڀٸْظو ڃ٬ٜيح ٫ڀَ أىپ ڃټشً ،أنخ
ڃنيز٤ش ،أً ڃ٬ٜيس ًىٌ ڃنيز.٢
ًٷخٽ ڃٔيى :ٷڀض .ٙ :طخر٬و ؿََّ٫ ،ن ڃن ،ٌٍٜٳِ ٷٌٿو.ٙ :
[ٍ]322 ،290:
- 145رخد :ڃن ٛڀَ حٿٌّ َٜ٬ځ حٿنٴَ رخٕر٤ق.
- 1674كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ آلٶ رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ حٿؼٌٍُ٫ ،ن
٫زي حٿ ِِّ٬رن ٍٳْ ٪ٷخٽ:
ٓؤٿض أنْ رن ڃخٿٺ :أهزَنِ رِ٘ء ٫ٸڀظو ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أّن
ٛڀَ حٿ٨يَ ٌّځ حٿظًَّش؟ ٷخٽ :رڄنَ ،ٷڀض :ٳؤّن ٛڀَ حٿٌّ َٜ٬ځ حٿنٴَ؟ ٷخٽ:
رخٕر٤ق ،حٳ٬پ ٻڄخ ّٴ٬پ أڃَحإٹ.
[ٍ]1570:
- 1675كيػنخ ٫زي حٿڄظ٬خٽ رن ٣خٿذ :كيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ رن
حٿلخٍع :أڅ ٷظخىس كيػو٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو:
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٛڀَ حٿ٨يَ ًحٿً ،َٜ٬حٿڄَٰد ًحٿ٘٬خءًٍ ،ٷي
ٍٷيس رخٿڄلٜذ ،ػڂ ٍٻذ اٿَ حٿزْض ٳ٤خٱ رو.
[ٍ]1669:
- 146رخد :حٿڄلٜذ.
- 1676كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل
٫نيخ ٷخٿض:
انڄخ ٻخڅ ڃنِّ ٙنِٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٿْټٌڅ أٓڄق ٿوًَؿو ،ط٬نِ
رخٕر٤ق.
- 1677كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :ٷخٽ ٫ڄًَ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن حرن
كخٟض ٛٴْش ٿْڀش حٿنٴَ ،ٳٸخٿض :ڃخ أٍحنِ كخرٔظټڂ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ٫( :ٸٍَ كڀٸَ ،أ٣خٳض ٌّځ حٿنلَ) .ٷْپ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳخنٴَُ).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللًُ :حىنِ ڃلڄي :كيػنخ ڃلخ :َٟكيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
هَؿنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙنٌٻَ ا ٙحٿلؾ ،ٳڀڄخ ٷيڃنخ ،أڃَنخ أڅ
نلپ ،ٳڀڄخ ٻخنض ٿْڀش حٿنٴَ كخٟض ٛٴْش رنض كِْ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :كڀٸَ ٫ٸٍَ ،ڃخ أٍحىخ ا ٙكخرٔظټڂ) .ػڂ ٷخٽ( :ٻنض ٣ٴض ٌّځ حٿنلَ) .ٷخٿض:
ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳخنٴَُ) .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ ٿڂ أٻن أكڀڀض ،ٷخٽ( :ٳخ٫ظڄَُ ڃن
حٿظنْ٬ڂ) .ٳوَؽ ڃ٬يخ أهٌىخ ،ٳڀٸْنخه ڃيٿـخ ،ٳٸخٽ( :ڃٌ٫يٹ ڃټخڅ ٻٌح ًٻٌح).
[ٍ]322:
- ۳۳أتىاب انؼًشج.
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخدً :ؿٌد حٿ٬ڄَس ًٳ٠ڀيخ.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٿْْ أكي ا٫ً ٙڀْو كـش ً٫ڄَسً .ٷخٽ حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :انيخ ٿٸَّنظيخ ٳِ ٻظخد حهللً{ :أطڄٌح حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس هلل}/ .حٿزٸَس:
./196
- 1683كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ ،ڃٌٿَ أرِ رټَ رن ٫زي
حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ٛخٿق حٿٔڄخڅ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٬ڄَس اٿَ حٿ٬ڄَس ٻٴخٍس ٿڄخ رْنيڄخ،
ًحٿلؾ حٿڄزًٍَ ٿْْ ٿو ؿِحء ا ٙحٿـنش).
- 2رخد :ڃن ح٫ظڄَ ٷزپ حٿلؾ.
- 1684كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حرن ؿَّؾ:
أڅ ٫ټَڃش حرن هخٿيٓ ،ؤٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿ٬ڄَس ٷزپ حٿلؾ؟ ٳٸخٽ:
ٙرؤّ .ٷخٽ ٫ټَڃش :ٷخٽ حرن ٫ڄَ :ح٫ظڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزپ أڅ ّلؾ.
ًٷخٽ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حرن آلٶ :كيػنِ ٫ټَڃش رن هخٿيٓ :ؤٿض حرن ٫ڄَ:
ڃؼڀو .كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ :ٷخٽ ٫ټَڃش رن
هخٿيٓ :ؤٿض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ڃؼڀو.
- 3رخد :ٻڂ ح٫ظڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 1686/1685كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ڃـخىي ٷخٽ:
ىهڀض أنخ ًًَ٫س رن حٿِرَْ حٿڄٔـي ،ٳبًح ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ؿخٿْ
اٿَ كـَس ٫خث٘شً ،اًح نخّ ّٜڀٌڅ ٳِ حٿڄٔـي ٚٛس حٿ٠لَ ،ٷخٽ :ٳٔؤٿنخه ٫ن
ٚٛطيڂ ،ٳٸخٽ :ري٫ش .ػڂ ٷخٽ ٿو :ٻڂ ح٫ظڄَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ
أٍر٬خ :اكيحىن ٳِ ٍؿذ .ٳټَىنخ أڅ نَى ٫ڀْو.
ٷخٽًٓ :ڄ٬نخ حٓظنخڅ ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٳِ حٿلـَس ،ٳٸخٽ ًَ٫سّ :خ أڃخهّ ،خ أځ
حٿڄئڃنْن :أ ٙطٔڄْ٬ن ڃخ ّٸٌٽ أرٌ ٫زي حٿَكڄن ،ٷخٿض :ڃخ ّٸٌٽ؟ ٷخٽّ :ٸٌٽ :اڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ح٫ظڄَ أٍر٫ ٪ڄَحص ،اكيحىن ٳِ ٍؿذ .ٷخٿض:
َّكڂ حهلل أرخ ٫زي حٿَكڄن ،ڃخ ح٫ظڄَ ٫ڄَس اً ٙىٌ ٗخىيهً ،ڃخ ح٫ظڄَ ٳِ ٍؿذ
ٷ.٢
( - )1686كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٤٫خء٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْ ٷخٽ:
ٓؤٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ڃخ ح٫ظڄَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ
ٍؿذ.
[]4007
- 1688/1687كيػنخ كٔخڅ رن كٔخڅ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس:
ٓؤٿض أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٻڂ ح٫ظڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :أٍر٬خ٫ :ڄَس
حٿليّزْش ٳِ ًُ حٿٸ٬يس كْغ ٛيه حٿڄَ٘ٻٌڅ٫ً ،ڄَس ڃن حٿ٬خځ حٿڄٸزپ ٳِ ًُ حٿٸ٬يس
كْغ ٛخٿليڂ٫ً ،ڄَس حٿـَ٬حنش اً ٷٔڂ ٯنْڄش -أٍحه -كنْن .ٷڀض :ٻڂ كؾ؟ ٷخٽ:
ًحكيس.
( - )1688كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :ى٘خځ رن ٫زي حٿڄڀٺ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس ٷخٽٓ :ؤٿض
أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸخٽ:
ح٫ظڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْغ ٍىًهً ،ڃن حٿٸخرپ ٫ڄَس حٿليّزْش٫ً ،ڄَس
حٿزْض أً ح٫ظڄَ ٳ ٚؿنخف ٫ڀْو أڅ ٌّ٤ٱ ريڄخ} .ٳ ٚأٍٍ ٫ڀَ أكي ْٗجخ أڅ ٙ
ٌّ٤ٱ ريڄخ؟ .ٳٸخٿض ٫خث٘ش :ٻ ،ٚٿٌ ٻخنض ٻڄخ طٸٌٽ ،ٻخنض ٳ ٚؿنخف ٫ڀْو أڅ ٙ
ٌّ٤ٱ ريڄخ ،انڄخ أنِٿض ىٌه حّٓش ٳِ حٕنٜخٍ :ٻخنٌح ّيڀٌڅ ٿڄنخسً ،ٻخنض ڃنخس كًٌ
ٷيّيً ،ٻخنٌح ّظلَؿٌڅ أڅ ٌّ٤ٳٌح رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،ٳڀڄخ ؿخء حٗٓٚځ ٓؤٿٌح
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ًٿٺ ،ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ڃن
ٗ٬خثَ حهلل ٳڄن كؾ حٿزْض أً ح٫ظڄَ ٳ ٚؿنخف ٫ڀْو أڅ ٌّ٤ٱ ريڄخ}.
ُحى أرٌ ٓٴْخڅ ًأرٌ ڃ٬خًّش٫ ،ن ى٘خځ :ڃخ أطڂ حهلل كؾ حڃَة٫ ًٙ ،ڄَطو ،ڃخ ٿڂ
ّ٤ٲ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس.
[ٍ]1561:
- 11رخد :ڃظَ ّلپ حٿڄ٬ظڄَ.
ًٷخٽ ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٛلخرو أڅ
ّـ٬ڀٌىخ ٫ڄَسٌ٤ًّ ،ٳٌح ،ػڂ ّٸًَٜح ًّلڀٌح.
[ٍ]1693 ،1568:
- 1699كيػنخ آلٶ رن ارَحىْڂ٫ ،ن ؿََّ٫ ،ن آڄخْ٫پ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ
أًٳَ ٷخٽ:
ح٫ظڄَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًح٫ظڄَنخ ڃ٬و ،ٳڀڄخ ىهپ ڃټش ٣خٱ ً٣ٴنخ
ڃ٬وً ،أطَ حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ًأطْنخىڄخ ڃ٬وً ،ٻنخ نٔظَه ڃن أىپ ڃټش أڅ َّڃْو أكي،
ٳٸخٽ ٿو ٛخكذ ٿِ :أٻخڅ ىهپ حٿټ٬زش؟ .ٷخٽ.ٙ :
ٷخٽ :ٳليػنخ ڃخ ٷخٽ ٿويّـش؟ .ٷخٽ( :رًَ٘ح هيّـش رزْض ڃن حٿـنش ڃن ٷٜذٙ ،
ٛوذ ٳْو ً ٙنٜذ).
[ٍ]1523:
- 1700كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽ:
ٓؤٿنخ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن ٍؿپ ٣خٱ رخٿزْض ٳِ ٫ڄَسً ،ٿڂ ّ٤ٲ رْن
حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ،أّؤطِ حڃَأطو؟ .ٳٸخٽ :ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳ٤خٱ رخٿزْض
ٓز٬خًٛ ،ڀَ هڀٲ حٿڄٸخځ ٍٻ٬ظْن٣ً ،خٱ رْن حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ٓز٬خً ،ٷي ٻخڅ ٿټڂ
ٳِ ٌٍٓٽ حهلل أٌٓس كٔنش.
ٷخٽًٓ :ؤٿنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٳٸخٽّ ٙ :ٸَرنيخ كظَ ٌّ٤ٱ رْن
حٿٜٴخ ًحٿڄًَس.
[ٍ]387:
- 1701كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷْْ رن ڃٔڀڂ٫ ،ن
٣خٍٵ رن ٗيخد٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ حٕٗ ٍِٟ َُ٬حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷيڃض ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿز٤لخءً ،ىٌ ڃنْن ،ٳٸخٽ( :أكــض).
ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :رڄخ أىڀڀض) .ٷڀض :ٿزْٺ ربىٚٽ ٻبىٚٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٷخٽ( :أكٔنض٣ ،ٲ رخٿزْض ًرخٿٜٴخ ًحٿڄًَس ػڂ أكپ) .ٳ٤ٴض رخٿزْض ًرخٿٜٴخ
ًحٿڄًَس ،ػڂ أطْض حڃَأس ڃن ٷْْ ٳٴڀض ٍأِٓ ،ػڂ أىڀڀض رخٿلؾ ،ٳټنض أٳظِ رو كظَ
ٻخڅ ٳِ هٚٳش ٫ڄَ ،ٳٸخٽ :اڅ أهٌنخ رټظخد حهلل ٳبنو ّؤڃَنخ رخٿظڄخځً ،اڅ أهٌنخ رٸٌٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳبنو ٿڂ ّلپ كظَ ّزڀٮ حٿييُ ڃلڀو.
[ٍ]1484:
- 1702كيػنخ أكڄي رن :َْٔ٫كيػنخ حرن ًىذ :أهزَنخ ٫ڄًَ٫ ،ن أرِ حٌٕٓى:
أڅ ٫زي حهلل ڃٌٿَ أٓڄخء رنض أرِ رټَ كيػو:
أنو ٻخڅ ّٔڄ ٪أٓڄخء طٸٌٽ ٻڀڄخ ڃَص رخٿلـٌڅٛ :ڀَ حهلل ٫ڀَ ڃلڄي ،ٿٸي نِٿنخ
ڃ٬و ىخ ىنخ ًنلن ٌّڃجٌ هٴخٱ ،ٷڀْپ ٧يَنخ ٷڀْڀش أًُحىنخ ،ٳخ٫ظڄَص أنخ ًأهظِ
٫خث٘ش ًحٿِرَْ ًٳٚڅ ًٳٚڅ ،ٳڀڄخ ڃٔلنخ حٿزْض أكڀڀنخ ،ػڂ أىڀڀنخ ڃن حٿ ِ٘٬رخٿلؾ.
- 12رخد :ڃخ ّٸٌٽ اًح ٍؿ ٪ڃن حٿلؾ أً حٿ٬ڄَس أً حٿًِٰ.
- 1703كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٷٴپ ڃن ٯًِ أً كؾ أً ٫ڄَس ّټزَ ٫ڀَ
ٻپ َٗٱ ڃن حٍٕ ٝػٚع طټزَْحص ،ػڂ ّٸٌٽ ٙ( :اٿو ا ٙحهلل ًكيه َّٗ ٙٺ ٿو ،ٿو
حٿڄڀٺ ًٿو حٿلڄيً ،ىٌ ٫ڀَ ٻپ ِٗء ٷيَّ ،آّزٌڅ طخثزٌڅ ٫خريًڅ ٓخؿيًڅ ٿَرنخ
كخڃيًڅٛ ،يٵ حهلل ً٫يهً ،ن٫ َٜزيهً ،ىِځ حٕكِحد ًكيه).
[]6022 ،3890 ،2918 ،2833
- 13رخد :حٓظٸزخٽ حٿلخؽ حٿٸخىڃْن ًحٿؼٚػش ٫ڀَ حٿيحرش.
- 1704كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃټش ،حٓظٸزڀظو أٯْڀڄش رنِ ٫زي حٿڄ٤ڀذ ،ٳلڄپ
ًحكيح رْن ّيّو ًآهَ هڀٴو.
[]5620
- 14رخد :حٿٸيًځ رخٿٰيحس.
- 1705كيػنخ أكڄي رن حٿلـخؽ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح هَؽ اٿَ ڃټش ّٜڀِ ٳِ ڃٔـي
حٿ٘ـَسً ،اًح ٍؿٛ ٪ڀَ رٌُ حٿلڀْٴش رز٤ن حٿٌحىًُ ،رخص كظَ ّٜزق.
[ٍ]1460:
- 15رخد :حٿيهٌٽ رخٿ.ِ٘٬
- 1706كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن آلٶ رن ٫زي حهلل رن أرِ
٣ڀلش٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َ٤ّ ٙٵ أىڀو ،ٻخڅ ّ ٙيهپ ا ٙٯيًس أً ْ٘٫ش.
- 16رخدَ٤ّ ٙ :ٵ أىڀو اًح رڀٮ حٿڄيّنش.
- 1707كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلخٍد٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ َّ٤ٵ أىڀو ٿْ.ٚ
[]4946 ،4945
- 17رخد :ڃن أَٓ ٩نخٷظو اًح رڀٮ حٿڄيّنش.
- 1708كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :أهزَنِ كڄْي :أنو
ٓڄ ٪أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷيځ ڃن ٓٴَ ،ٳؤر َٜىٍؿخص حٿڄيّنش،
أً ٪ٟنخٷظوً ،اڅ ٻخنض ىحرش كَٻيخ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللُ :حى حٿلخٍع رن ٫ڄَْ٫ ،ن كڄْي :كَٻيخ ڃن كزيخ.
كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٷخٽ :ؿيٍحص .طخر٬و حٿلخٍع رن
٫ڄَْ.
[]1787
- 18رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :أطٌح حٿزٌْص ڃن أرٌحريخ}.
- 1709كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلٶ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ :نِٿض ىٌه حّٓش ٳْنخ ،ٻخنض حٕنٜخٍ اًح كـٌح
ٳـخإًح ،ٿڂ ّيهڀٌح ڃن ٷزپ أرٌحد رٌْطيڂً ،ٿټن ڃن ٧يٌٍىخ ،ٳـخء ٍؿپ ڃن
حٕنٜخٍ ٳيهپ ڃن ٷزپ رخرو ،ٳټؤنو َْ٫رٌٿٺ ،ٳنِٿضً{ :ٿْْ حٿزَ رؤڅ طؤطٌح حٿزٌْص
ڃن ٧يٌٍىخ ًٿټن حٿزَ ڃن حطٸَ ًأطٌح حٿزٌْص ڃن أرٌحريخ}.
[]4242
- 19رخد :حٿٔٴَ ٷ٬٤ش ڃن حٿٌ٬حد.
- 1710كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿٔٴَ ٷ٬٤ش ڃن حٿٌ٬حدّ ،ڄن ٪أكيٻڂ ٬٣خڃو
ًَٗحرو ًنٌڃو ،ٳبًح ٷ َ٠نيڄظو ٳڀْ٬ـپ اٿَ أىڀو).
[]5113 ،2839
- 20رخد :حٿڄٔخٳَ اًح ؿي رو حٿَْٔ ّ٬ـپ اٿَ أىڀو.
- 1711كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :أهزَنِ ُّي رن
أٓڀڂ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٻنض ڃ٫ ٪زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ رَّ٤ٶ ڃټش ،ٳزڀٰو ٫ن ٛٴْش رنض أرِ
٫زْي ٗيس حٿٌؿ ،٪ٳؤَٓ ٩حٿَْٔ كظَ ٻخڅ ر٬ي ٯًَد حٿ٘ٴٶ نِٽ ،ٳٜڀَ حٿڄَٰد
ًحٿ٬ظڄش ،ؿڄ ٪رْنيڄخ ،ػڂ ٷخٽ :انِ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :اًح ؿي رو حٿَْٔ
أهَ حٿڄَٰد ًؿڄ ٪رْنيڄخ.
[ٍ]1041:
٫نوً ،أىيٍ.
[ٍ]1558:
- 6رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳڄن ٻخڅ ڃنټڂ ڃَّ٠خ أً رو أًٍ ڃن ٍأٓو ٳٴيّش ڃن
ْٛخځ أً ٛيٷش أً نٔٺ}/ .حٿزٸَس./196 :
ًىٌ ڃوَْ ،ٳؤڃخ حٿٌٜځ ٳؼٚػش أّخځ.
- 1719كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن كڄْي رن ٷْْ٫ ،ن ڃـخىي،
٫ن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن ٻ٬ذ رن ٫ـَس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٷخٽ( :ٿ٬ڀٺ آًحٹ ىٌحڃٺ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ّخ
ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حكڀٶ ٍأٓٺًٛ ،ڂ ػٚػش أّخځ ،أً
أ٬٣ڂ ٓظش ڃٔخٻْن ،أً حنٔٺ ر٘خس).
[]6330 ،5376 ،5341 ،3955 ،3954 ،3927 ،1722 ،1720
- 7رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :أً ٛيٷش}ً .ىِ ا٬٣خځ ٓظش ڃٔخٻْن.
- 1720كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ْٓٲ ٷخٽ :كيػنِ ڃـخىي ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حٿَكڄن
حرن أرِ ٿْڀَ :أڅ ٻ٬ذ رن ٫ـَس كيػو ٷخٽ:
ًٷٲ ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿليّزْش ًٍأِٓ ّظيخٳض ٷڄ ،ٚٳٸخٽ:
(ّئًّٺ ىٌحڃٺ) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳخكڀٶ ٍأٓٺ ،أً ٷخٽ :حكڀٶ) .ٷخٽ :ٳِ نِٿض ىٌه
حّٓش{ :ٳڄن ٻخڅ ڃنټڂ ڃَّ٠خ أً رو أًٍ ڃن ٍأٓو} اٿَ آهَىخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂٛ( :ڂ ػٚػش أّخځ ،أً طٜيٵ رٴَٵ رْن ٓظش ،أً حنٔٺ رڄخ طَْٔ).
[ٍ]1719:
- 8رخد :حٗ٬٣خځ ٳِ حٿٴيّش نٜٲ ٛخ.٩
- 1721كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن حٕٛزيخنِ٫ ،ن ٫زي
حهلل رن ڃ٬ٸپ ٷخٽ:
ؿڀٔض اٿَ ٻ٬ذ رن ٫ـَس ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٔؤٿظو ٫ن حٿٴيّش ،ٳٸخٽ :نِٿض ٳِ
هخٛشً ،ىِ ٿټڂ ٫خڃش ،كڄڀض اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿٸڄپ ّظنخػَ
٫ڀَ ًؿيِ ،ٳٸخٽ( :ڃخ ٻنض أٍٍ حٿٌؿ ٪رڀٮ رٺ ڃخ أٍٍ ،أً :ڃخ ٻنض أٍٍ حٿـيي رڀٮ
رٺ ڃخ أٍٍ ،طـي ٗخس) .ٳٸڀض ،ٙ :ٳٸخٽ( :ٳٜڂ ػٚػش أّخځ ،أً أ٬٣ڂ ٓظش ڃٔخٻْن ،ٿټپ
ڃٔټْن نٜٲ ٛخ.)٩
[ٍ]4245:
- 9رخد :حٿنٔٺ ٗخس.
- 1722كيػنخ آلٶ :كيػنخ ًٍف :كيػنخ ٗزپ٫ ،ن حرن أرِ نـْق٫ ،ن ڃـخىي
ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن ٻ٬ذ رن ٫ـَس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍآه ًأنو ّٔٸ٫ ٢ڀَ ًؿيو حٿٸڄپ ،ٳٸخٽ( :أّئًّٺ
ىٌحڃٺ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳؤڃَه أڅ ّلڀٶ ًىٌ رخٿليّزْشً ،ٿڂ ّظزْن ٿيڂ أنيڂ ّلڀٌڅ ريخ،
ًىڂ ٫ڀَ ٣ڄ ٪أڅ ّيهڀٌح ڃټش ،ٳؤنِٽ حهلل حٿٴيّش ،ٳؤڃَه ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ أڅ ّ٬٤ڂ ٳَٷخ رْن ٓظش ،أً ّييُ ٗخس ،أً ٌّٜځ ػٚػش أّخځ.
ً٫ن ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ًٍٷخء٫ ،ن حرن أرِ نـْق٫ ،ن ڃـخىي :أهزَنخ ٫زي
حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن ٻ٬ذ رن ٫ـَس ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٍآه ًٷڄڀو ّٔٸ٫ ٢ڀَ ًؿيو :ڃؼڀو.
[ٍ]1719:
- 10رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳٍ ٚٳغ}/ .حٿزٸَس./197 :
- 1723كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ كخُځ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن كؾ ىٌح حٿزْض ،ٳڀڂ َّٳغً ،ٿڂ ّٴٔٶ،
ٍؿ ٪ٻٌْځ ًٿيطو أڃو).
[ٍ]1449:
- 11رخد :ٷٌٽ حهلل ً ِ٫ؿپ ًٙ{ :ٳٌٔٵ ً ٙؿيحٽ ٳِ حٿلؾ}/ .حٿزٸَس./197 :
- 1724كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ كخُځ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن كؾ ىٌح حٿزْض ،ٳڀڂ َّٳغً ،ٿڂ ّٴٔٶٍ ،ؿ٪
ٻٌْځ ًٿيطو أڃو).
[ٍ]1449:
- 12رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ ٙطٸظڀٌح حٿْٜي ًأنظڂ كَځ ًڃن ٷظڀو ڃنټڂ ڃظ٬ڄيح ٳـِحء ڃؼپ ڃخ ٷظپ ڃن حٿن٬ڂ ّلټڂ
رو ًًح ٫يٽ ڃنټڂ ىيّخ رخٿٮ حٿټ٬زش أً ٻٴخٍس ٬٣خځ ڃٔخٻْن أً ٫يٽ ًٿٺ ْٛخځ ٿًٌْٵ
ًرخٽ أڃَه ٫ٴخ حهلل ٫ڄخ ٓڀٲ ًڃن ٫خى ٳْنظٸڂ حهلل ڃنو ًحهلل ًً ِِّ٫حنظٸخځ .أكپ ٿټڂ
ْٛي حٿزلَ ً٬٣خڃو ڃظخ٫خ ٿټڂ ًٿڀْٔخٍس ًكَځ ٫ڀْټڂ ْٛي حٿزَ ڃخ ىڃظڂ كَڃخ ًحطٸٌح
حهلل حٿٌُ اٿْو طلًَ٘څ}/ .حٿڄخثيس./95،96 :
حن٤ڀٶ أرِ ٫خځ حٿليّزْش ،ٳؤكَځ أٛلخرو ًٿڂ ّلَځً ،كيع حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ أڅ ٫يًح ًِّٰه رْٰٸش ،ٳخن٤ڀٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳزْنڄخ أنخ ڃ٪
أٛلخرو ط٠لٺ ر٠٬يڂ اٿَ ر ،ٞ٬ٳنَ٨ص ٳبًح أنخ رلڄخٍ ًكٖ ،ٳلڄڀض ٫ڀْو
ٳ٬٤نظو ٳؤػزظوً ،حٓظ٬نض ريڂ ٳؤرٌح أڅ ّْ٬نٌنِ ،ٳؤٻڀنخ ڃن ٿلڄوً ،هْ٘نخ أڅ نٸظ،٪٤
ٳ٤ڀزض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أٍٳ ٪ٳَِٓ ٗؤًح ًأَْٓ ٗؤًح ،ٳڀٸْض ٍؿ ٚڃن
رنِ ٯٴخٍ ٳِ ؿٌٱ حٿڀْپ ،ٷڀض :أّن طَٻض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ .ٷخٽ :طَٻظو
رظ٬ينً ،ىٌ ٷخّپ حٿٔٸْخ ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ أىڀٺ ّٸَإًڅ ٫ڀْٺ حٿٔٚځ ًٍكڄش
حهلل ،انيڂ ٷي هٌ٘ح أڅ ّٸظٌ٬٤ح ىًنٺ ٳخنظَ٨ىڂ .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٛزض كڄخٍ
ًكٖ٫ً ،نيُ ڃنو ٳخٟڀش؟ ٳٸخٽ ٿڀٸٌځ( :ٻڀٌح)ً .ىڂ ڃلَڃٌڅ.
[،5172 ،5091 ،5090 ،3918 ،2757 ،2699 ،2431 ،1728 - 1726
]5173
- 14رخد :اًح ٍأٍ حٿڄلَڃٌڅ ْٛيح ٳ٠لټٌح ،ٳٴ٤ن حٿلٚٽ.
- 1726كيػنخ ْٓ٬ي رن حٿَرْ :٪كيػنخ ٫ڀِ رن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫زي حهلل
حرن أرِ ٷظخىس :أڅ أرخه كيػو ٷخٽ:
حن٤ڀٸنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خځ حٿليّزْش ،ٳؤكَځ أٛلخرو ًٿڂ أكَځ،
ٳؤنزجنخ ر٬يً رْٰٸش ،ٳظٌؿينخ نلٌىڂ ،ٳز َٜأٛلخرِ رلڄخٍ ًكٖ ،ٳـ٬پ ر٠٬يڂ
ّ٠لٺ اٿَ ر ،ٞ٬ٳنَ٨ص ٳَأّظو ،ٳلڄڀض ٫ڀْو حٿٴَّ ٳ٬٤نظو ٳؤػزظو ،ٳخٓظ٬نظيڂ
ٳؤرٌح أڅ ّْ٬نٌنِ ،ٳؤٻڀنخ ڃنو ،ػڂ ٿلٸض رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،هْ٘نخ أڅ
نٸظ ،٪٤أٍٳ ٪ٳَِٓ ٗؤًح ًأَْٓ ٫ڀْو ٗؤًح ،ٳڀٸْض ٍؿ ٚڃن رنِ ٯٴخٍ ٳِ ؿٌٱ
حٿڀْپ ،ٳٸڀض :أّن طَٻض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ .ٳٸخٽ :طَٻظو رظ٬ينً ،ىٌ
ٷخثپ حٿٔٸْخ ،ٳڀلٸض رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ أطْظو ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
اڅ أٛلخرٺ أٍٓڀٌح ّٸَإًڅ ٫ڀْٺ حٿٔٚځ ًٍكڄش حهلل ًرَٻخطوً ،انيڂ ٷي هٌ٘ح أڅ
ّٸظ٬٤يڂ حٿ٬يً ىًنٺ ٳخنَ٨ىڂ ،ٳٴ٬پ ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انخ حٛينخ كڄخٍ ًكٖ،
ًاڅ ٫نينخ ڃنو ٳخٟڀش؟ ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕٛلخرو( :ٻڀٌح)ً .ىڂ
ڃلَڃٌڅ.
[ٍ]1725:
- 15رخدْ٬ّ ٙ :ن حٿڄلَځ حٿلٚٽ ٳِ ٷظپ حٿْٜي.
- 1727كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٛخٿق رن ٻْٔخڅ٫ ،ن أرِ
ڃلڄي نخٳ ٪ڃٌٿَ أرِ ٷظخىسٓ :ڄ ٪أرخ ٷظخىس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿٸخكش ،ڃن حٿڄيّنش ٫ڀَ ػٚع (ف).
ًكيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٛخٿق رن ٻْٔخڅ٫ ،ن أرِ ڃلڄي٫ ،ن
أرِ ٷظخىس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿٸخكشً ،ڃنخ حٿڄلَځ ًڃنخ ٯَْ حٿڄلَځ ،ٳَأّض
أٛلخرِ ّظَحءًڅ ْٗجخ ،ٳنَ٨ص ،ٳبًح كڄخٍ ًكٖ ٬ّ -نِ ٳٌٷ٣ٌٓ ٪و -ٳٸخٿٌحٙ :
نْ٬نٺ ٫ڀْو رِ٘ء ،انخ ڃلَڃٌڅ ،ٳظنخًٿظو ٳؤهٌطو ،ػڂ أطْض حٿلڄخٍ ڃن ًٍحء أٻڄش
ٳ٬ٸَطو ،ٳؤطْض أٛلخرِ رو ،ٳٸخٽ ر٠٬يڂ :ٻڀٌحً ،ٷخٽ ر٠٬يڂ ٙ :طؤٻڀٌح ،ٳؤطْض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ أڃخڃنخ ،ٳٔؤٿظو ٳٸخٽ( :ٻڀٌه ،كٚٽ).
ٷخٽ ٿنخ ٫ڄًَ :حًىزٌح اٿَ ٛخٿق ٳٔڀٌه ٫ن ىٌح ًٯَْهً ،ٷيځ ٫ڀْنخ ىخ ىنخ.
[ٍ]1725:
- 16رخد َّْ٘ ٙ :حٿڄلَځ اٿَ حٿْٜي ٿټِ ّ٤ٜخىه حٿلٚٽ.
- 1728كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش :كيػنخ ٫ؼڄخڅً ،ىٌ حرن
ڃٌىذ ،ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىس :أڅ أرخه أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ كخؿخ ،ٳوَؿٌح ڃ٬و ،ٳَٜٱ ٣خثٴش ڃنيڂ
ٳْيڂ أرٌ ٷظخىس ،ٳٸخٽ( :هًٌح ٓخكپ حٿزلَ كظَ نڀظٸِ) .ٳؤهًٌح ٓخكپ حٿزلَ ،ٳڀڄخ
حنَٜٳٌح ،أكَڃٌح ٻڀيڂ ا ٙأرخ ٷظخىس ٿڂ ّلَځ ،ٳزْنڄخ ىڂ ًَّْٔڅ اً ٍأًح كڄَ
ًكٖ ،ٳلڄپ أرٌ ٷظخىس ٫ڀَ حٿلڄَ ٳ٬ٸَ ڃنيخ أطخنخ ،ٳنِٿٌح ٳؤٻڀٌح ڃن ٿلڄيخً ،ٷخٿٌح:
أنؤٻپ ٿلڂ ْٛي ًنلن ڃلَڃٌڅ؟ ٳلڄڀنخ ڃخ رٸِ ڃن ٿلڂ حٕطخڅ ،ٳڀڄخ أطٌح ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انخ ٻنخ أكَڃنخً ،ٷي ٻخڅ أرٌ ٷظخىس ٿڂ ّلَځ،
ٳَأّنخ كڄَ ًكٖ ٳلڄپ ٫ڀْيخ أرٌ ٷظخىس ٳ٬ٸَ ڃنيخ أطخنخ ،ٳنِٿنخ ٳؤٻڀنخ ڃن ٿلڄيخ ،ػڂ
ٷڀنخ :أنؤٻپ ٿلڂ ْٛي ًنلن ڃلَڃٌڅ؟ ٳلڄڀنخ ڃخ رٸِ ڃن ٿلڄيخ .ٷخٽ( :أڃنټڂ أكي
أڃَه أڅ ّلڄپ ٫ڀْيخ أً أٗخٍ اٿْيخ) .ٷخٿٌح ،ٙ :ٷخٽ( :ٳټڀٌح ڃخ رٸِ ڃن ٿلڄيخ).
[ٍ]1725:
- 17رخد :اًح أىيٍ ٿڀڄلَځ كڄخٍح ًكْ٘خ كْخ ٿڂ ّٸزپ.
- 1729كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن
٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ٫ ،ن حٿ٬ٜذ رن ؿؼخڃش حٿڀْؼِ:
أنو أىيٍ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كڄخٍح ًكْ٘خً ،ىٌ رخٕرٌحء أً رٌىحڅ،
ٳَىه ٫ڀْو ،ٳڀڄخ ٍأٍ ڃخ ٳِ ًؿيو ٷخٽ( :انخ ٿڂ نَىه ٫ڀْٺ ا ٙأنخ كَځ).
[]2456 ،2434
- 18رخد :ڃخ ّٸظپ حٿڄلَځ ڃن حٿيًحد.
- 1731/1730كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هڄْ ڃن حٿيًحد ٿْْ ٫ڀَ حٿڄلَځ ٳِ
ٷظڀين ؿنخف)٫ً .ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ ٫ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ.
كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ُّي رن ؿزَْ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ّٸٌٽ :كيػظنِ اكيٍ نٌٔس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸٌٿٌح ٿو :اڅ حهلل أًڅ ٿٌَٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٿڂ ّؤًڅ ٿټڂً ،انڄخ
أًڅ ٿِ ٓخ٫ش ڃن نيخًٍ ،ٷي ٫خىص كَڃظيخ حٿٌْځ ٻلَڃظيخ رخٕڃًْ ،ٿْزڀٮ حٿ٘خىي
حٿٰخثذ).
ٳٸْپ ٕرِ َّٗق :ڃخ ٷخٽ ٿٺ ٫ڄًَ؟ ٷخٽ :أنخ أ٫ڀڂ رٌٿٺ ڃنٺ ّخ أرخ َّٗق ،اڅ حٿلَځ
٫ ٌْ٬ّ ٙخْٛخ ًٙ ،ٳخٍح ريځ ًٙ ،ٳخٍح روَرش .هَرش :رڀْش.
[ٍ]104:
- 20رخدّ ٙ :نٴَ ْٛي حٿلَځ.
- 1736كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حهلل كَځ ڃټش ،ٳڀڂ طلپ ٕكي ٷزڀِ ًٙ ،طلپ
ٕكي ر٬يًُ ،انڄخ أكڀض ٿِ ٓخ٫ش ڃن نيخٍّ ٙ ،وظڀَ هٚىخ٠٬ّ ًٙ ،ي ٗـَىخ،
ًّ ٙنٴَ ْٛيىخ ًٙ ،طڀظٸ ٢ٿٸ٤ظيخ ا ٙٿڄَ٬ٱ)ً .ٷخٽ حٿ٬زخّّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اٙ
حًٗهَ ،ٿٜخٯظنخ ًٷزٌٍنخ؟ ٳٸخٽ( :ا ٙحًٗهَ).
ً٫ن هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش ٷخٽ :ىپ طيٍُ ڃخّ ٙ :نٴَ ْٛيىخ؟ ىٌ أڅ ّنلْو ڃن حٿ٨پ
ّنِٽ ڃټخنو.
[ٍ]1284:
- 21رخدّ ٙ :لپ حٿٸظخٽ رڄټش.
ًٷخٽ أرٌ َّٗق ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّٔ ٙ( :ٴٺ ريخ ىڃخ).
[ٍ]1735:
- 1737كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ڃـخىي٫ ،ن
٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٳظظق ڃټش ٙ( :ىـَسً ،ٿټن ؿيخى ًنْشً ،اًح
حٓظنٴَطڂ ٳخنٴًَح ،ٳبڅ ىٌح رڀي كَڃو حهلل ٌّځ هڀٶ حٿٔڄٌحص ًحًٍٕ ،ٝىٌ كَحځ
رلَڃش حهلل اٿَ ٌّځ حٿٸْخڃشً ،انو ٿڂ ّلپ حٿٸظخٽ ٳْو ٕكي ٷزڀًِ ،ٿڂ ّلپ ٿِ آ ٙخ٫ش
ڃن نيخٍ ،ٳيٌ كَحځ رلَڃش حهلل اٿَ ٌّځ حٿٸْخڃش٠٬ّٙ ،ي ٌٗٻوّ ًٙ ،نٴَ ْٛيه،
ًّ ٙڀظٸ ٢ٿٸ٤ظو ا ٙڃن َ٫ٳيخّ ًٙ ،وظڀَ هٚىخ).
ٷخٽ حٿ٬زخّّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ا ٙحًٗهَ ،ٳبنو ٿٸْنيڂ ًرٌْطيڂ ،ٷخٽ :ٷخٽ( :ا ٙحًٗهَ).
[ٍ]1510:
- 22رخد :حٿلـخڃش ٿڀڄلَځ.
ًٻٌٍ حرن ٫ڄَ حرنو ًىٌ ڃلَځًّ .ظيحًٍ ڃخ ٿڂ ّټن ٳْو ْ٣ذ.
- 1738كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :ٷخٽ ٫ڄًَ :أًٽ ِٗء ٓڄ٬ض
٤٫خء ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
حكظـڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ڃلَځ .ػڂ ٓڄ٬ظو ّٸٌٽ :كيػنِ ٣خًّ،
- 1743كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ارَحىْڂ رن
٫زي حهلل رن كنْن٫ ،ن أرْو:
أڅ ٫زي حهلل رن حٿ٬زخّ ًحٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش حهظڀٴخ رخٕرٌحء ،ٳٸخٽ ٫زي حهلل رن ٫زخّ:
ّٰٔپ حٿڄلَځ ٍأٓوً ،ٷخٽ حٿڄٌٍّٰٔٔ ٙ :پ حٿڄلَځ ٍأٓو ،ٳؤٍٓڀنِ ٫زي حهلل رن
حٿ٬زخّ اٿَ أرِ أٌّد حٕنٜخٍُ ،ٳٌؿيطو ّٰظٔپ رْن حٿٸَنْنً ،ىٌ ّٔظَ رؼٌد،
ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳٸخٽ :ڃن ىٌح؟ ٳٸڀض :أنخ ٫زي حهلل رن كنْن ،أٍٓڀنِ اٿْٺ ٫زي حهلل رن
حٿ٬زخّ ،أٓؤٿٺ ٻْٲ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٰٔپ ٍأٓو ًىٌ ڃلَځ؟.
ٳٌ ٪ٟأرٌ أٌّد ّيه ٫ڀَ حٿؼٌد ٳ٤ؤ٣ؤه كظَ ريح ٿِ ٍأٓو ،ػڂ ٷخٽ ٗنٔخڅ ّٜذ
٫ڀْو :حٛزذ ،ٳٜذ ٫ڀَ ٍأٓو ،ػڂ كَٹ ٍأٓو رْيّو ٳؤٷزپ ريڄخ ًأىرًَ ،ٷخٽ :ىټٌح
ٍأّظو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴ٬پ.
- 26رخد :ٿزْ حٿوٴْن ٿڀڄلَځ اًح ٿڂ ّـي حٿن٬ڀْن.
- 1744كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ رن ىّنخٍٓ :ڄ٬ض ؿخرَ
رن ُّيٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ رَ٬ٳخص( :ڃن ٿڂ ّـي حٿن٬ڀْن ٳڀْڀزْ
حٿوٴْنً ،ڃن ٿڂ ّـي اُحٍح ٳڀْڀزْ َٓحًّپ ٿڀڄلَځ).
[ٍ]1653:
- 1745كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي :كيػنخ حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ،
٫ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٓجپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخ ّڀزْ حٿڄلَځ ڃن حٿؼْخد؟ .ٳٸخٽّ ٙ( :ڀزْ
حٿٸڄْ ًٙ ،ٚحٿ٬ڄخثڂ ًٙ ،حٿَٔحًّٚص ًٙ ،حٿزَنْ ًٙ ،ػٌرخ ڃٔو ُ٫ٴَحڅ ًٙ
ًًٍّ ،اڅ ٿڂ ّـي ن٬ڀْن ٳڀْڀزْ حٿوٴْنً ،ٿْٸ٬٤يڄخ كظَ ّټٌنخ أٓٴپ ڃن حٿټ٬زْن).
[ٍ]134:
- 27رخد :اًح ٿڂ ّـي حُٗحٍ ٳڀْڀزْ حٿَٔحًّپ.
- 1746كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ؿخرَ رن ُّي٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ه٤زنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَ٬ٳخص ،ٳٸخٽ( :ڃن ٿڂ ّـي حُٗحٍ ٳڀْڀزْ
حٿَٔحًّپً ،ڃن ٿڂ ّـي حٿن٬ڀْن ٳڀْڀزْ حٿوٴْن).
[ٍ]1653:
- 28رخد :ٿزْ حٿٔٚف ٿڀڄلَځ.
ًٷخٽ ٫ټَڃش :اًح هِ٘ حٿ٬يً ٿزْ حٿٔٚف ًحٳظيًٍ .ٿڂ ّظخر٫ ٪ڀْو ٳِ حٿٴيّش.
- 1747كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلٶ٫ ،ن حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ح٫ظڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ًُ حٿٸ٬يس ،ٳؤرَ أىپ ڃټش أڅ ّيٌ٫ه ّيهپ
ڃټش كظَ ٷخٟخىڂّ ٙ :يهپ ڃټش ٓٚكخ ا ٙٳِ حٿٸَحد.
[ٍ]1689:
- 29رخد :ىهٌٽ حٿلَځ ًڃټش رَْٰ اكَحځ.
ًىهپ حرن ٫ڄًَ ،انڄخ أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٗىٚٽ ٿڄن أٍحى حٿلؾ
ًحٿ٬ڄَسً ،ٿڂ ٌّٻَه ٿڀل٤خرْن ًٯَْىڂ.
- 1748كيػنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷض ٕىپ حٿڄيّنش ًح حٿلڀْٴشًٕ ،ىپ نـي ٷَڅ
حٿڄنخُٽًٕ ،ىپ حٿْڄن ّڀڄڀڂ ،ىن ٿينً ،ٿټپ آص أطَ ٫ڀْين ڃن ٯَْىڂ ،ڃڄن أٍحى
حٿلؾ ًحٿ٬ڄَس ،ٳڄن ٻخڅ ىًڅ ًٿٺ ٳڄن كْغ أن٘ؤ ،كظَ أىپ ڃټش ڃن ڃټش.
[ٍ]1452:
- 1749كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ ٫خځ حٿٴظق ً٫ڀَ ٍأٓو حٿڄٰٴَ ،ٳڀڄخ نِ٫و
ؿخء ٍؿپ ٳٸخٽ :اڅ حرن ه٤پ ڃظ٬ڀٶ رؤٓظخٍ حٿټ٬زش ،ٳٸخٽ( :حٷظڀٌه).
[]5471 ،4035 ،2879
- 30رخد :اًح أكَځ ؿخى٫ً ٚڀْو ٷڄْ.ٚ
ًٷخٽ ٤٫خء :اًح طْ٤ذ أً ٿزْ ؿخى ٚأً نخْٓخ ٳ ٚٻٴخٍس ٫ڀْو.
- 1750كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ىڄخځ :كيػنخ ٤٫خء ٷخٽ :كيػنِ ٛٴٌحڅ رن ّ٬ڀَ،
٫ن أرْو ٷخٽ:
ٻنض ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤطخه ٍؿپ ٫ڀْو ؿزش ٳْو أػَ ٛٴَس أً
نلٌه ،ٻخڅ ٫ڄَ ّٸٌٽ ٿِ :طلذ اًح نِٽ ٫ڀْو حٿٌكِ أڅ طَحه؟ .ٳنِٽ ٫ڀْو ػڂ َُٓ
٫نو ،ٳٸخٽ( :حٛن ٪ٳِ ٫ڄَطٺ ڃخ طٜن ٪ٳِ كـٺ)ٍ ٞ٫ً .ؿپ ّي ٍؿپ٬ّ ،نِ
ٳخنظِ ٩ػنْظو ،ٳؤر٤ڀو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1463:
- 31رخد :حٿڄلَځ ّڄٌص رَ٬ٳشً ،ٿڂ ّؤڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّئىٍ ٫نو
رٸْش حٿلؾ.
- 1752/1751كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ٫ڄًَ رن
ىّنخٍ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
رْنخ ٍؿپ ًحٷٲ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَ٬ٳش ،اً ًٷ٫ ٪ن ٍحكڀظو ٳٌٷٜظو،
أً ٷخٽ ٳؤٷٜ٬ظو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٯٔڀٌه رڄخء ًٓيًٍ ،ٻٴنٌه ٳِ
ػٌرْن ،أً ٷخٽ :ػٌرْو ًٙ ،طلنٌ٤ه ًٙ ،طوڄًَح ٍأٓو ،ٳبڅ حهلل ّز٬ؼو ٌّځ حٿٸْخڃش
ّڀزِ).
( - )1752كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ،
حٿٴ٠پ ّن َ٨اٿْيخ ًطن َ٨اٿْو ،ٳـ٬پ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّٜٱ ًؿو
حٿٴ٠پ اٿَ حٿ٘ٶ حٓهَ ،ٳٸخٿض :اڅ ٳَّ٠ش حهلل أىٍٻض أرِ ْٗوخ ٻزَْحّ ٙ ،ؼزض
٫ڀَ حٿَحكڀش ،أٳؤكؾ ٫نو؟ .ٷخٽ( :ن٬ڂ)ًً .ٿٺ ٳِ كـش حٿٌىح.٩
[ٍ]1442:
- 36رخد :كؾ حٿٜزْخڅ.
- 1757كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ ِّّي ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ :ر٬ؼنِ ،أً ٷيڃنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳِ حٿؼٸپ ڃن ؿڄ ٪رڀْپ.
[ٍ]1593:
- 1758كيػنخ آلٶ :أهزَنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ حرن أهِ حرن ٗيخد٫ ،ن
٫ڄو :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أٷزڀض ًٷي نخىِص حٿلڀڂ ،أَْٓ ٫ڀَ أطخڅ ٿًٌٍِٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخثڂ
ّٜڀِ رڄنَ ،كظَ َٓص رْن ّيُ ر ٞ٬حٿٜٲ حًٕٽ ،ػڂ نِٿض ٫نيخ ٳَط٬ض،
ٳٜٴٴض ڃ ٪حٿنخّ ًٍحء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷخٽ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :رڄنَ ٳِ كـش حٿٌىح.٩
[ٍ]76:
- 1760/1759كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٌّنْ :كيػنخ كخطڂ رن آڄخْ٫پ٫ ،ن ڃلڄي
رن ٌّٓٲ٫ ،ن حٿٔخثذ رن ِّّي ٷخٽ:
كؾ رِ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنخ حرن ٓزٓ ٪نْن.
( - )1760كيػنخ ٫ڄًَ رن ٍُحٍس :أهزَنخ حٿٸخٓڂ رن ڃخٿٺ٫ ،ن حٿـْ٬ي رن ٫زي
حٿَكڄن ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَ رن ٫زي حٿّ ِِّ٬ٸٌٽ ٿڀٔخثذ رن ُّيً ،ٻخڅ ٷي كؾ رو ٳِ
ػٸپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 37رخد :كؾ حٿنٔخء.
ً - 1761ٷخٽ ٿِ أكڄي رن ڃلڄي :كيػنخ ارَحىْڂ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ؿيه:
أًڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ًُٕحؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ آهَ كـش كـيخ،
ٳز٬غ ڃ٬ين ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ً٫زي حٿَكڄن حرن ٌ٫ٱ.
- 1762كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ كزْذ رن أرِ ٫ڄَس ٷخٽ :كيػظنخ
٫خث٘ش رنض ٣ڀلش٫ ،ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أ ٙنًِٰ ًنـخىي ڃ٬ټڂ؟ ٳٸخٽ( :ٿټن أكٔن حٿـيخى ًأؿڄڀو
حٿلؾ ،كؾ ڃزًٍَ) .ٳٸخٿض ٫خث٘ش :ٳ ٚأى ٩حٿلؾ ر٬ي اً ٓڄ٬ض ىٌح ڃن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1448:
- 1763كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن أرِ ڃ٬زي ،ڃٌٿَ
حرن ٫زخّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٔخٳَ حٿڄَأس ا ٙڃ ًُ ٪ڃلَځّ ًٙ ،يهپ ٫ڀْيخ
ٍؿپ اً ٙڃ٬يخ ڃلَځ) .ٳٸخٽ ٍؿپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ أٍّي أڅ أهَؽ ٳِ ؿْٖ ٻٌح
ًٻٌحً ،حڃَأطِ طَّي حٿلؾ؟ .ٳٸخٽ( :حهَؽ ڃ٬يخ).
[]4935 ،2896 ،2844
- 1764كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ِّّي رن ٍُّ :٪أهزَنخ كزْذ حٿڄ٬ڀڂ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ ٍؿ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن كـظو ،ٷخٽ ٕځ ٓنخڅ حٕنٜخٍّش( :ڃخ ڃن٬ٺ
ڃن حٿلؾ) .ٷخٿض :أرٌ ٳٚڅ ،ط٬نِ ًُؿيخ ،ٻخڅ ٿو نخٟلخڅ كؾ ٫ڀَ أكيىڄخ،
ًحٓهَ ّٔٸِ أٍٟخ ٿنخ .ٷخٽ( :ٳبڅ ٫ڄَس ٳِ ٍڃ٠خڅ طٸ ِ٠كـش ڃ.)ِ٬
ًٍحه حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٤٫خءٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷخٽ ٫زْي حهلل٫ ،ن ٫زي حٿټَّڂ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
[ٍ]1690:
- 1765كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ رن ٫ڄَْ٫ ،ن ٷِ٫ش
ڃٌٿَ ُّخى ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ْٓ٬يً ،ٷي ٯِح ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػنظِ
َ٘٫س ٯًِس ،ٷخٽ:
أٍرٓ ٪ڄ٬ظين ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً ٷخٽّ :ليػين ٫ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤ٫ـزننِ ًآنٸننِ( :أڅ ٙطٔخٳَ حڃَأس ڃَْٔس ٌّڃْن ٿْْ ڃ٬يخ
ًُؿيخ أً ًً ڃلَځٌٛ ًٙ ،ځ ٌّڃْن :حٿٴً َ٤حٕٟلَٚٛ ًٙ ،س ر٬ي ٚٛطْن:
ر٬ي حٿ َٜ٬كظَ طَٰد حٿ٘ڄًْ ،ر٬ي حٿٜزق كظَ ط٤ڀ ٪حٿ٘ڄْ ًٙ ،ط٘ي حٿَكخٽ
ا ٙاٿَ ػٚػش ڃٔخؿي :ڃٔـي حٿلَحځً ،ڃٔـيًُ ،ڃٔـي حٕٷ.)َٜ
[ٍ]1139:
- 38رخد :ڃن نٌٍ حٿڄِ٘ اٿَ حٿټ٬زش.
- 1766كيػنخ حرن ٓٚځ :أهزَنخ حٿٴِحٍُ٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پ ٷخٽ :كيػنِ ػخرض،
٫ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ْٗوخ ّيخىُ رْن حرنْو ،ٷخٽ( :ڃخ رخٽ ىٌح) .ٷخٿٌح.
نٌٍ أڅ ّڄِ٘ .ٷخٽ( :اڅ حهلل ٫ن طٌّ٬ذ ىٌح نٴٔو ٿٰنِ)ً .أڃَه أڅ َّٻذ.
[]6323
- 1767كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :أڅ حرن ؿَّؾ أهزَىڂ
ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي رن أرِ أٌّد :أڅ ِّّي رن أرِ كزْذ أهزَه :أڅ أرخ حٿوَْ كيػو،
٫ن ٫ٸزش رن ٫خڃَ ٷخٽ:
نٌٍص أهظِ أڅ طڄِ٘ اٿَ رْض حهللً ،أڃَطنِ أڅ أٓظٴظِ ٿيخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳخٓظٴظْظو ،ٳٸخٽ ٫ڀْو حٿٔٚځ( :ٿظڄٖ ًٿظَٻذ) .ٷخٽً :ٻخڅ أرٌ حٿوَْ ّ ٙٴخٍٵ
٫ٸزش.
كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن ّلَْ رن أٌّد٫ ،ن ِّّي٫ ،ن أرِ حٿوَْ،
٫ن ٫ٸزش ...ٳٌٻَ حٿليّغ.
هزْذ رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن كٴ ٚرن ٫خٛڂ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حّٗڄخڅ ٿْؤٍُ اٿَ حٿڄيّنش ،ٻڄخ طؤٍُ
حٿلْش اٿَ ؿلَىخ).
- 7رخد :اػڂ ڃن ٻخى أىپ حٿڄيّنش.
- 1778كيػنخ كْٔن رن كَّغ :أهزَنخ حٿٴ٠پ٫ ،ن ؿْ٬ي٫ ،ن ٫خث٘ش ٷخٿض:
ٓڄ٬ض ٓ٬يح ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽّ ٙ( :ټْي أىپ حٿڄيّنش أكي ا ٙحنڄخ ،٩ٻڄخ
ّنڄخ ٩حٿڄڀق ٳِ حٿڄخء).
- 8رخد :آ٣خځ حٿڄيّنش.
- 1779كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫سٓ :ڄ٬ض
أٓخڃش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أَٗٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ أ٣ڂ ڃن آ٣خځ حٿڄيّنش ،ٳٸخٽ( :ىپ طًَڅ ڃخ
أٍٍ ،انِ ٍٍٕ ڃٌحٷ ٪حٿٴظن هٚٽ رٌْطټڂ ٻڄٌحٷ ٪حٿٸ.)َ٤
طخر٬و ڃ٬ڄَ ًٓڀْڄخڅ رن ٻؼَْ٫ ،ن حٿِىَُ.
[]6651 ،3402 ،2335
- 9رخدّ ٙ :يهپ حٿيؿخٽ حٿڄيّنش.
- 1780كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن
ؿيه٫ ،ن أرِ رټَس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :يهپ حٿڄيّنش ٍ٫ذ حٿڄْٔق حٿيؿخٽ ،ٿيخ
ٌّڃجٌ ٓز٬ش أرٌحد٫ ،ڀَ ٻپ رخد ڃڀټخڅ).
[]6707
- 1781كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن نْ٬ڂ رن ٫زي حهلل حٿڄـڄَ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫( :ڀَ أنٸخد حٿڄيّنش ڃٚثټشّ ٙ ،يهڀيخ
حٿ٤خٌ٫څ ً ٙحٿيؿخٽ).
[]6714 ،5399
- 1782كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ حٿٌٿْي :كيػنخ أرٌ ٫ڄًَ :كيػنخ آلٶ:
كيػنِ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿْْ ڃن رڀي ا٤ْٓ ٙئه حٿيؿخٽ ،ا ٙڃټش
ًحٿڄيّنش ،ٿْْ ٿو ڃن نٸخريخ نٸذ ا٫ ٙڀْو حٿڄٚثټش ٛخٳْن ّلٌَٓنيخ ،ػڂ طَؿٲ
حٿڄيّنش رؤىڀيخ ػٚع ٍؿٴخص ،ٳْوَؽ حهلل ٻپ ٻخٳَ ًڃنخٳٶ).
[]7035 ،6715 ،6706
- 1783كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش :أڅ أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
كيػنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كيّؼخ ٫ ٌّٚ٣ن حٿيؿخٽ ،ٳټخڅ ٳْڄخ كيػنخ رو
أڅ ٷخٽّ( :ؤطِ حٿيؿخٽً ،ىٌ ڃلَځ ٫ڀْو أڅ ّيهپ نٸخد حٿڄيّنشّ ،نِٽ ر ٞ٬حٿٔزخم
حٿظِ رخٿڄيّنش ،ٳْوَؽ اٿْو ٌّڃجٌ ٍؿپ ىٌ هَْ حٿنخّ ،أً ڃن هَْ حٿنخّ ،ٳْٸٌٽ:
أٗيي أنٺ حٿيؿخٽ ،حٿٌُ كيػنخ ٫نٺ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كيّؼو ،ٳْٸٌٽ
حٿيؿخٽ :أٍأّض اڅ ٷظڀض ىٌح ػڂ أكْْظو ىپ ط٘ټٌڅ ٳِ حٕڃَ؟ .ٳْٸٌٿٌڅ ،ٙ :ٳْٸظڀو ػڂ
ّلْْو ،ٳْٸٌٽ كْن ّلْْوً :حهلل ڃخ ٻنض ٷ ٢أٗي رَْٜس ڃنِ حٿٌْځ ،ٳْٸٌٽ حٿيؿخٽ:
أٷظڀو ٳ ٚأٓڀ٫ ٢ڀْو).
[]6713
- 10رخد :حٿڄيّنش طنٴِ حٿوزغ.
- 1784كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫زخّ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃلڄي رن
حٿڄنټيٍ٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ؿخء أَ٫حرِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳزخّ٬و ٫ڀَ حٗٓٚځ ،ٳـخء ڃن حٿٰي
ڃلڄٌڃخ ،ٳٸخٽ :أٷڀنِ ،ٳؤرَ ،ػٚع ڃَحص ،ٳٸخٽ( :حٿڄيّنش ٻخٿټَْ طنٴِ هزؼيخًّ ،ن٪ٜ
ْ٣زيخ).
[]6891 ،6790 ،6785 ،6783
- 1785كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫يُ رن ػخرض٫ ،ن ٫زي حهلل حرن
ِّّي ٷخٽٓ :ڄ٬ض ُّي رن ػخرض ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٿڄخ هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ أكيٍ ،ؿ ٪نخّ ڃن أٛلخرو ،ٳٸخٿض ٳَٷش:
نٸظڀيڂً ،ٷخٿض ٳَٷش ٙ :نٸظڀيڂ ،ٳنِٿض{ :ٳڄخ ٿټڂ ٳِ حٿڄنخٳٸْن ٳجظْن}ً .ٷخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انيخ طنٴِ حٿَؿخٽ ٻڄخ طنٴِ حٿنخٍ هزغ حٿليّي).
[]4313 ،3824
- 1786كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ًىذ رن ؿََّ :كيػنخ أرِٓ :ڄ٬ض ٌّنْ،
٫ن حرن ٗيخد٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿڀيڂ حؿ٬پ رخٿڄيّنش ٬ٟٴِ ڃخ ؿ٬ڀض رڄټش ڃن
حٿزَٻش).
طخر٬و ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ٫ ،ن ٌّنْ.
- 1787كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٷيځ ڃن ٓٴَ ،ٳن َ٨اٿَ ؿيٍحص حٿڄيّنش،
أًٍ ٪ٟحكڀظوً ،اڅ ٻخڅ ٫ڀَ ىحرش كَٻيخ ،ڃن كزيخ.
[ٍ]1708 :
- 11رخد :ٻَحىْش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ط ٍَ٬حٿڄيّنش.
- 1788كيػنخ حرن ٓٚځ :أهزَنخ حٿٴِحٍُ٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
أٍحى رنٌ ٓڀڄش أڅ ّظلٌٿٌح اٿَ ٷَد حٿڄٔـي ،ٳټَه ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
أڅ ط ٍَ٬حٿڄيّنشً ،ٷخٽّ( :خ رنِ ٓڀڄش ،أ ٙطلظٔزٌڅ آػخٍٻڂ) .ٳؤٷخڃٌح.
[ٍ]625 :
- 1789كيػنخ ڃٔيى٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽ :كيػنِ هزْذ رن ٫زي
حٿَكڄن٫ ،ن كٴ ٚرن ٫خٛڂ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃخ رْن رْظِ ًڃنزَُ ًٍٟش ڃن ٍّخٝ
حٿـنشً ،ڃنزَُ ٫ڀَ كٌ.)ِٟ
[ٍ]1138 :
- 1790كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٿڄخ ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ً٫ٺ أرٌ رټَ ًرٚٽ ،ٳټخڅ أرٌ رټَ
اًح أهٌطو حٿلڄَ ّٸٌٽ:
ٻپ حڃَة ڃٜزق ٳِ أىڀو * ًحٿڄٌص أىنَ ڃن َٗحٹ ن٬ڀو
ًٻخڅ رٚٽ اًح أٷڀ٫ ٪نو حٿلڄَ َّٳ٫ ٪ٸَْطو ّٸٌٽ:
أ ٙٿْض ٗ َُ٬ىپ أرْظن ٿْڀش * رٌحى ًكٌٿِ اًهَ ًؿڀْپ
ًىپ أٍىڅ ٌّڃخ ڃْخه ڃـنش * ًىپ ّزيًڅ ٿِ ٗخڃش ً٣ٴْپ
ًٷخٽ :حٿڀيڂ حٿ٬ن ْٗزش رن ٍرْ٬ش٫ً ،ظزش رن ٍرْ٬شً ،أڃْش رن هڀٲ ،ٻڄخ أهَؿٌنخ
ڃن أٍٟنخ اٿَ أٍ ٝحٿٌرخء .ػڂ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ كزذ
اٿْنخ حٿڄيّنش ٻلزنخ ڃټش أً أٗي ،حٿڀيڂ رخٍٹ ٿنخ ٳِ ٛخ٫نخ ًٳِ ڃينخًٛ ،لليخ ٿنخ،
ًحنٸپ كڄخىخ اٿَ حٿـلٴش) .ٷخٿضً :ٷيڃنخ حٿڄيّنش ًىِ أًرؤ أٍ ٝحهلل ،ٷخٿض :ٳټخڅ
ر٤لخڅ ّـَُ نـ ،ٚط٬نِ ڃخء آؿنخ.
[]6011 ،5353 ،5330 ،3711
- 1791كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن هخٿي رن ِّّي٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ
ىٚٽ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :حٿڀيڂ حٍُٷنِ ٗيخىس ٳِ ٓزْڀٺً ،حؿ٬پ ڃٌطِ ٳِ رڀي
ٌٍٓٿٺ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷخٽ حرن ٍُّ٫ ،٪ن ًٍف رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن أڃو٫ ،ن كٴٜش رنض
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٿضٓ :ڄ٬ض ٫ڄَ :نلٌه.
ًٷخٽ ى٘خځ٫ ،ن ُّي٫ ،ن أرْو٫ ،ن كٴٜشٓ :ڄ٬ض ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- ۳۶كراب انصىو
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
- 1رخدً :ؿٌد ٌٛځ ٍڃ٠خڅ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَّ { :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح ٻظذ ٫ڀْټڂ حٿْٜخځ ٻڄخ ٻظذ ٫ڀَ حٿٌّن ڃن
ٷزڀټڂ ٿ٬ڀټڂ طظٸٌڅ } /حٿزٸَس./183 :
- 1792كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن أرِ ٓيْپ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٣ڀلش رن ٫زْي حهلل:
أڅ أَ٫حرْخ ؿخء اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػخثَ حٿَأّ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،أهزَنِ ڃخًح ٳَ ٝحهلل ٫ڀِ ڃن حٿٜٚس ،ٳٸخٽ( :حٿٜڀٌحص حٿوڄْ ا ٙأڅ ط٩ٌ٤
ْٗجخ) .ٳٸخٽ :أهزَنِ ڃخ ٳَ ٝحهلل ٫ڀِ ڃن حٿْٜخځ ،ٳٸخٽٗ( :يَ ٍڃ٠خڅ ا ٙأڅ
طْٗ ٩ٌ٤جخ) .ٳٸخٽ :أهزَنِ رڄخ ٳَ ٝحهلل ٫ڀِ ڃن حٿِٻخس ،ٳٸخٽ :ٳؤهزَه ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َٗحث ٪حٗٓٚځ ،ٷخٽً :حٿٌُ أٻَڃٺ ٙ ،أطْٗ ٩ٌ٤جخ ًٙ ،أنٸٚ
ڃڄخ ٳَ ٝحهلل ٫ڀِ ْٗجخ .ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٳڀق اڅ ٛيٵ ،أً:
ىهپ حٿـنش اڅ ٛيٵ).
[ٍ]46:
- 1793كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٛخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خٌٍٗحء ًأڃَ رْٜخڃو ،ٳڀڄخ ٳٍَ ٝڃ٠خڅ
طَٹً .ٻخڅ ٫زي حهلل ٌّٜ ٙڃو ا ٙأڅ ٌّحٳٶ ٌٛڃو.
[]4231 ،1896
- 1794كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ِّّي رن أرِ كزْذ :أڅ َ٫حٹ حرن
ڃخٿٺ كيػو :أڅ ًَ٫س أهزَه٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٷَّ٘خ ٻخنض طٌٜځ ٌّځ ٫خٌٍٗحء ٳِ حٿـخىڀْش ،ػڂ أڃَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رْٜخڃو كظَ ٳٍَ ٝڃ٠خڅً ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٗخء
ٳڀْٜڄوً ،ڃن ٗخء أٳ.)َ٤
[ٍ]1515:
طټٌڅ ڃنيڂ).
[]3466
- 5رخد :ىپ ّٸخٽ ٍڃ٠خڅ أً ٗيَ ٍڃ٠خڅً ،ڃن ٍأٍ ٻڀو ًحٓ٬خ.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٛخځ ٍڃ٠خڅ)]1802:ٍ[ .
ًٷخٽ ٙ( :طٸيڃٌح ٍڃ٠خڅ)]1815:ٍ[ .
- 1800/1799كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن أرِ ٓيْپ٫ ،ن أرْو،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ؿخء ٍڃ٠خڅ ٳظلض أرٌحد حٿـنش).
( - )1800كيػنِ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنِ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد
ٷخٽ :أهزَنِ حرن أرِ أنْ ،ڃٌٿَ حٿظْڄْْن ،أڅ أرخه كيػو :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍِٟ
حهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ىهپ ٗيَ ٍڃ٠خڅ ٳظلض أرٌحد حٿٔڄخء،
ًٯڀٸض أرٌحد ؿينڂًٓ ،ڀٔڀض حٿْ٘خْ٣ن).
[]3103
- 1801كيػنخ ّلَْ رن رټَْ ٷخٽ :كيػنِ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ٓخٿڂ :أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اًح ٍأّظڄٌه ٳٌٜڃٌحً ،اًح ٍأّظڄٌه
ٳؤٳًَ٤ح ،ٳبڅ ٯڂ ٫ڀْټڂ ٳخٷيًٍح ٿو).
ًٷخٽ ٯَْه٫ ،ن حٿڀْغ :كيػنِ ٫ٸْپ ًٌّنْ :ٿيٚٽ ٍڃ٠خڅ.
[]4996 ،1814 ،1809 - 1807
- 6رخد :ڃن ٛخځ ٍڃ٠خڅ اّڄخنخ ًحكظٔخرخ ًنْش.
ًٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :ز٬ؼٌڅ ٫ڀَ
نْخطيڂ).
[ٍ]2012:
- 1802كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ٷخځ ٿْڀش حٿٸيٍ اّڄخنخ ًحكظٔخرخ ،ٯٴَ ٿو ڃخ
طٸيځ ڃن ًنزوً ،ڃن ٛخځ ٍڃ٠خڅ اّڄخنخ ًحكظٔخرخ ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو).
[ٍ]38 ،35:
- 7رخد :أؿٌى ڃخ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّټٌڅ ٳِ ٍڃ٠خڅ.
- 1803كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي :أهزَنخ حرن ٗيخد٫ ،ن
٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش :أڅ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أؿٌى حٿنخّ رخٿوًَْ ،ٻخڅ أؿٌى ڃخ ّټٌڅ ٳِ
ٍڃ٠خڅ ،كْن ّڀٸخه ؿزَّپً ،ٻخڅ ؿزَّپ ٫ڀْو حٿٔٚځ ّڀٸخه ٻپ ٿْڀش ٳِ ٍڃ٠خڅ
كظَ ّنٔڀن٫ َٝ٬ّ ،ڀْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٸَآڅ :ٳبًح ٿٸْو ؿزَّپ ٫ڀْو
حٿٔٚځ ،ٻخڅ أؿٌى رخٿوَْ ڃن حٿَّق حٿڄَٓڀش.
[ٍ]6:
- 8رخد :ڃن ٿڂ ّي ٩ٷٌٽ حٿًًٍِ ،حٿ٬ڄپ رو ٳِ حٿٌٜځ.
- 1804كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ :كيػنخ ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٿڂ ّي ٩ٷٌٽ حٿًٍِ ًحٿ٬ڄپ رو ،ٳڀْْ هلل
كخؿش ٳِ أڅ ّي٬٣ ٩خڃو ًَٗحرو).
[]5710
- 9رخد :ىپ ّٸٌٽ انِ ٛخثڂ اًح ٗظڂ.
- 1805كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ ٤٫خء٫ ،ن أرِ ٛخٿق حٿِّخص :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷخٽ حهلل :ٻپ ٫ڄپ حرن آىځ ٿو ا ٙحٿْٜخځ ،ٳبنو
ٿِ ًأنخ أؿُِ روً ،حٿْٜخځ ؿنشً ،اًح ٻخڅ ٌّځ ٌٛځ أكيٻڂ ٳَّ ٚٳغ ًّٜ ٙوذ،
ٳبڅ ٓخرو أكي أً ٷخطڀو ٳڀْٸپ :انِ حڃَإ ٛخثڂً .حٿٌُ نٴْ ڃلڄي رْيه ،ٿوڀٌٱ ٳڂ
حٿٜخثڂ أْ٣ذ ٫ني حهلل ڃن ٍّق حٿڄٔٺ .ٿڀٜخثڂ ٳَكظخڅ ّٴَكيڄخ :اًح أٳ َ٤ٳَف،
ًاًح ٿٸِ ٍرو ٳَف رٌٜڃو).
[ٍ]1795:
- 10رخد :حٿٌٜځ ٿڄن هخٱ ٫ڀَ نٴٔو حٿًِ٬رش.
- 1806كيػنخ ٫زيحڅ٫ ،ن أرِ كڄِس٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش ٷخٽ:
رْنخ أنخ أڃِ٘ ڃ٫ ٪زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃن حٓظ٤خ ٩حٿزخءس ٳڀْظًِؽ ،ٳبنو أٯٞ
ٿڀزً َٜأكٜن ٿڀٴَؽً ،ڃن ٿڂ ّٔظ ٪٤ٳ٬ڀْو رخٿٌٜځ ،ٳبنو ٿو ًؿخء).
[]4779 ،4778
- 11رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ٍأّظڂ حٿيٚٽ ٳٌٜڃٌحً ،اًح
ٍأّظڄٌه ٳؤٳًَ٤ح).
ًٷخٽ ٛڀش٫ ،ن ٫ڄخٍ :ڃن ٛخځ ٌّځ حٿ٘ٺ ٳٸي َٜ٫أرخ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
- 1809/1807كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻَ ٍڃ٠خڅ ،ٳٸخٽ ٙ( :طٌٜڃٌح كظَ طًَح
حٿيٚٽ ًٙ ،طٴًَ٤ح كظَ طًَه ،ٳبڅ ٯڂ ٫ڀْټڂ ٳخٷيًٍح ٿو).
( - )1808كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن ٫زي
حهلل حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٘يَ طًَٔ٘٫ً ٪څ ٿْڀش ،ٳ ٚطٌٜڃٌح
كظَ طًَه ،ٳبڅ ٯڂ ٫ڀْټڂ ٳؤٻڄڀٌح حٿ٬يس ػٚػْن).
( - )1809كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ؿزڀش رن ٓلْڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿ٘يَ ىټٌح ًىټٌح)ً .هنْ حٗريخځ ٳِ حٿؼخٿؼش.
[ٍ]1801:
- 1810كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ڃلڄي رن ُّخى ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ىََّس ٍِٟ
حهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٌٛڃٌح ٿَإّظو ًأٳًَ٤ح ٿَإّظو ،ٳبڅ ٯزِ ٫ڀْټڂ ٳؤٻڄڀٌح ٫يس ٗ٬زخڅ ػٚػْن).
- 1811كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن ّلَْ رن ٫زي حهلل رن ْٛٴِ٫ ،ن
٫ټَڃش رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ آٿَ ڃن نٔخثو ٗيَح ،ٳڀڄخ ڃ َ٠طٔ٬ش ًًَ٘٫څ ٌّڃخ ٯيح ،أً ٍحف ،ٳٸْپ ٿو:
انٺ كڀٴض أڅ ٙطيهپ ٗيَح؟ .ٳٸخٽ( :اڅ حٿ٘يَ ّټٌڅ طٔ٬ش ًَّ٘٫ن ٌّڃخ).
[]4906
- 1812كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
آٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن نٔخثوً ،ٻخنض حنٴټض ٍؿڀو ،ٳؤٷخځ ٳِ
ڃَ٘رش طٔ٬خ ًَّ٘٫ن ٿْڀش ،ػڂ نِٽ ،ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،آٿْض ٗيَح؟ .ٳٸخٽ( :اڅ
حٿ٘يَ ّټٌڅ طٔ٬خ ًَّ٘٫ن).
[ٍ]371:
- 12رخدٗ :يَح ْ٫ي ّ ٙنٸٜخڅ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٷخٽ آلٶً :اڅ ٻخڅ نخٷٜخ ٳيٌ طڄخځً .ٷخٽ ڃلڄيّ ٙ :ـظڄ٬خڅ
ٻٚىڄخ نخٷ.ٚ
- 1813كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ڃ٬ظڄَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض آلٶ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ
رټَس٫ ،ن أرْو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .كيػنِ ڃٔيى :كيػنخ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن
هخٿي حٿلٌحء ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَس٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٗ( :يَحڅ ّ ٙنٸٜخڅٗ ،يَح ْ٫يٍ :ڃ٠خڅ ًًً
حٿلـش).
- 1814كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ حٌٕٓى رن ٷْْ :كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ڄًَ :أنو
ٓڄ ٪حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٷخٽ( :انخ أڃش أڃْش ٙ ،نټظذ ً ٙنلٔذ ،حٿ٘يَ
ىټٌح ًىټٌح)٬ّ .نِ ڃَس طٔ٬ش ًَّ٘٫نً ،ڃَس ػٚػْن.
[ٍ]1801:
- 14رخدّ ٙ :ظٸيڃن ٍڃ٠خڅ رٌٜځ ٌّځ ًٌّ ٙڃْن.
- 1815كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :ظٸيڃن أكيٻڂ ٍڃ٠خڅ رٌٜځ ٌّځ أً
ٌّڃْن ،ا ٙأڅ ّټٌڅ ٍؿپ ٻخڅ ٌّٜځ ٌٛڃو ،ٳڀْٜڂ ًٿٺ حٿٌْځ).
- 15رخد :ٷٌٽ حهلل ؿپ ًٻَه{ :أكپ ٿټڂ ٿْڀش حٿْٜخځ حٿَٳغ اٿَ نٔخثټڂ ىن ٿزخّ
ٿټڂ ًأنظڂ ٿزخّ ٿين ٫ڀڂ حهلل أنټڂ ٻنظڂ طوظخنٌڅ أنٴٔټڂ ٳظخد ٫ڀْټڂ ً٫ٴخ ٫نټڂ ٳخٓڅ
رخًَٗىن ًحرظٌٰح ڃخ ٻظذ حهلل ٿټڂ} /حٿزٸَس./187 :
- 1816كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ٫ ،ن آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلٶ٫ ،ن حٿزَحء
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ أٛلخد ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٻخڅ حٿَؿپ ٛخثڄخ ،ٳل َ٠حٗٳ٤خٍ،
ٳنخځ ٷزپ أڅ ّٴ ،َ٤ٿڂ ّؤٻپ ٿْڀظو ًٌّ ٙڃو كظَ ّڄًِٔ ،اڅ ٷْْ رن َٛڃش
حٕنٜخٍُ ٻخڅ ٛخثڄخ ،ٳڀڄخ ك َ٠حٗٳ٤خٍ أطَ حڃَأطو ٳٸخٽ ٿيخ :أ٫نيٹ ٬٣خځ؟.
ٷخٿضً ،ٙ :ٿټن أن٤ڀٶ ٳؤ٣ڀذ ٿٺً ،ٻخڅ ٌّڃو ّ٬ڄپ ،ٳٰڀزظو ْ٫نخه ،ٳـخءطو حڃَأطو،
ٳڀڄخ ٍأطو ٷخٿض :هْزش ٿٺ ،ٳڀڄخ حنظٜٲ حٿنيخٍ ٯِ٘ ٫ڀْو ،ٳٌٻَ ًٿٺ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳنِٿض ىٌه حّٓش{ :أكپ ٿټڂ ٿْڀش حٿْٜخځ حٿَٳغ اٿَ نٔخثټڂ} .ٳٴَكٌح ريخ
ٳَكخ ٗيّيحً ،نِٿضً{ :ٻڀٌح ًحَٗرٌح كظَ ّظزْن ٿټڂ حٿوْ ٢حٕرْ ٞڃن حٿوْ٢
حٌٕٓى}.
[]4238
- 16رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٻڀٌح ًحَٗرٌح كظَ ّظزْن ٿټڂ حٿوْ ٢حٕرْ ٞڃن
حٿوْ ٢حٌٕٓى ڃن حٿٴـَ ػڂ أطڄٌح حٿْٜخځ اٿَ حٿڀْپ} /حٿزٸَس./187 :
ٳْو حٿزَحء ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]1816:
- 1817كيػنخ كـخؽ رن ڃنيخٽ :كيػنخ ىْ٘ڂ ٷخٽ :أهزَنِ كْٜن رن ٫زي حٿَكڄن،
٫ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن ٫يُ رن كخطڂ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ نِٿض{ :كظَ ّظزْن ٿټڂ حٿوْ ٢حٕرْ ٞڃن حٿوْ ٢حٌٕٓى}٫ .ڄيص اٿَ ٫ٸخٽ
أٌٓى ًاٿَ ٫ٸخٽ أرْ ،ٞٳـ٬ڀظيڄخ طلض ًٓخىطِ ،ٳـ٬ڀض أن َ٨ٳِ حٿڀْپ ٳّٔ ٚظزْن
ٿِ ،ٳٰيًص ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌٻَص ٿو ًٿٺ ،ٳٸخٽ( :انڄخ ًٿٺ
حهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٛپ ٳٌحٛپ حٿنخّ ،ٳ٘ٶ ٫ڀْيڂ ،ٳنيخىڂ ،ٷخٿٌح:
انٺ طٌحٛپ ،ٷخٽ( :ٿٔض ٻيْجظټڂ ،انِ أ٧پ أ٬٣ڂ ًأٓٸَ).
[]1861
- 1823كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طٔلًَح ،ٳبڅ ٳِ حٿٔلٌٍ رَٻش).
- 21رخد :اًح نٌٍ رخٿنيخٍ ٌٛڃخ.
ًٷخٿض أځ حٿيٍىحء :ٻخڅ أرٌ حٿيٍىحء ّٸٌٽ٫ :نيٻڂ ٬٣خځ؟ ٳبڅ ٷڀنخ ،ٙ :ٷخٽ :ٳبنِ ٛخثڂ
ٌّڃِ ىٌحً .ٳ٬ڀو أرٌ ٣ڀلشً ،أرٌ ىََّسً ،حرن ٫زخّ ًكٌّٴش ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ.
- 1824كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن ِّّي رن أرِ ٫زْي٫ ،ن ٓڀڄش رن حٕٻٌ ٍِٟ ٩حهلل
٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬غ ٍؿّ ٚنخىُ ٳِ حٿنخّ ٌّځ ٫خٌٍٗحء( :اڅ ڃن
أٻپ ٳڀْظڂ ،أً ٳڀْٜڂً ،ڃن ٿڂ ّؤٻپ ٳّ ٚؤٻپ).
[]6837 ،1903
- 22رخد :حٿٜخثڂ ّٜزق ؿنزخ.
- 1825كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ ،ڃٌٿَ أرِ رټَ رن ٫زي
حٿَكڄن حرن حٿلخٍع رن ى٘خځ رن حٿڄَْٰس :أنو ٓڄ ٪أرخ رټَ رن ٫زي حٿَكڄن ٷخٽ:
ٻنض أنخ ًأرِ كْن ىهڀنخ ٫ڀَ ٫خث٘ش ًأځ ٓڀڄش (ف) .كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ
ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ رټَ رن ٫زي حٿَكڄن رن حٿلخٍع رن ى٘خځ:
أڅ أرخه ٫زي حٿَكڄن أهزَ ڃًَحڅ :أڅ ٫خث٘ش ًأځ ٓڀڄش أهزَطخه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّيٍٻو حٿٴـًَ ،ىٌ ؿنذ ڃن أىڀو ،ػڂ
ّٰظٔپ ًٌّٜځ.
ًٷخٽ ڃًَحڅ ٿ٬زي حٿَكڄن رن حٿلخٍع :أٷٔڂ رخهلل ٿظٸَ٫ن ريخ أرخ ىََّسً ،ڃًَحڅ
ٌّڃجٌ ٫ڀَ حٿڄيّنش ،ٳٸخٽ أرٌ رټَ :ٳټَه ًٿٺ ٫زي حٿَكڄن ،ػڂ ٷيٍ ٿنخ أڅ نـظڄ ٪رٌُ
حٿلڀْٴشً ،ٻخنض ٕرِ ىََّس ىنخٿٺ أٍ ،ٝٳٸخٽ ٫زي حٿَكڄن ٕرِ ىََّس :انِ ًحٻَ
ٿٺ أڃَحً ،ٿٌ ٙڃًَحڅ أٷٔڂ ٫ڀِ ٳْو ٿڂ أًٻَه ٿٺ ،ٳٌٻَ ٷٌٽ ٫خث٘ش ًأځ ٓڀڄش،
ٳٸخٽ :ٻٌٿٺ كيػنِ حٿٴ٠پ رن ٫زخًّ ،ىٌ أ٫ڀڂ.
ًٷخٽ ىڄخځ ًحرن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن أرِ ىََّس :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّؤڃَ رخٿٴً ،َ٤حًٕٽ أٓني.
[]1830 ،1829
- 23رخد :حٿڄزخَٗس ٿڀٜخثڂ.
ًٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخّ :لَځ ٫ڀْو ٳَؿيخ.
- 1826كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد ٷخٽ٫ :ن ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸزپ ًّزخَٗ ًىٌ ٛخثڂً ،ٻخڅ أڃڀټټڂ ٍٗرو.
ًٷخٽ :ٷخٽ حرن ٫زخّ{ :ڃآٍد} كخؿخص .ٷخٽ ٣خًّ{ :ٯَْ أًٿِ حٍٗرش} حٕكڄٶ ٙ
كخؿش ٿو ٳِ حٿنٔخء.
[]1827
- 24رخد :حٿٸزڀش ٿڀٜخثڂ.
ًٷخٽ ؿخرَ رن ُّي :اڅ ن َ٨ٳؤڃنَ ّظڂ ٌٛڃو.
- 1827كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ٫ ،ن
٫خث٘ش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ (ف)ً .كيػنخ ٫زي حهلل حرن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ،
٫ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
اڅ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْٸزپ ر ٞ٬أًُحؿو ًىٌ ٛخثڂ ،ػڂ
ٟلټض.
[ٍ]1826:
- 1828كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ رن أرِ ٫زي حهلل :كيػنخ ّلَْ رن أرِ
ٻؼَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ُّنذ رنض أځ ٓڀڄش٫ ،ن أڃيخ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٿض:
رْنڄخ أنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿوڄْڀش ،اً ك٠ض ،ٳخنٔڀڀض،
ٳؤهٌص ػْخد كْ٠ظِ ،ٳٸخٽ( :ڃخ ٿٺ أنٴٔض) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٳيهڀض ڃ٬و ٳِ حٿوڄْڀش،
ًٻخنض ىِ ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٰظٔٚڅ ڃن انخء ًحكيً ،ٻخڅ ّٸزڀيخ
ًىٌ ٛخثڂ.
[ٍ]294:
- 25رخد :حٯظٔخٽ حٿٜخثڂ.
ًرپ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ػٌرخ ٳؤٿٸخه ٫ڀْو ًىٌ ٛخثڂً .ىهپ حٿ٘٬زِ حٿلڄخځ
ًىٌ ٛخثڂً .ٷخٽ حرن ٫زخّ ٙ :رؤّ أڅ ّظ٬٤ڂ حٿٸيٍ أً حٿِ٘ءً .ٷخٽ حٿلٔنٙ :
رؤّ رخٿڄ٠ڄ٠ش ًحٿظزَى ٿڀٜخثڂً .ٷخٽ حرن ڃٌٔ٬ى :اًح ٻخڅ ٌٛځ أكيٻڂ ٳڀْٜزق
ىىْنخ ڃظَؿً .ٚٷخٽ أنْ :اڅ ٿِ أرِڅ أطٸلڂ ٳْو ًأنخ ٛخثڂًٌّ ،ٻَ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو حٓظخٹ ًىٌ ٛخثڂً .ٷخٽ حرن ٫ڄَّٔ :ظخٹ أًٽ حٿنيخٍ ًآهَهًٙ ،
ّزڀٍّ ٪ٸوً .ٷخٽ ٤٫خء :اڅ حُىٍى ٍّٸو ٙأٷٌٽ ّٴً .َ٤ٷخٽ حرن َّْٓن ٙ :رؤّ
رخٿٌٔحٹ حٿَ٣ذ ،ٷْپ :ٿو ٬٣ڂ ،ٷخٽً :حٿڄخء ٿو ٬٣ڂً ،أنض طڄ٠ڄ ٞروً .ٿڂ َّ
أنْ ًحٿلٔن ًارَحىْڂ رخٿټلپ ٿڀٜخثڂ رؤٓخ.
- 1829كيػنخ أكڄي رن ٛخٿق :كيػنخ حرن ًىذ :كيػنخ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ًَ٫س ًأرِ رټَ :ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيٍٻو حٿٴـَ ؿنزخ ٳِ ٍڃ٠خڅ ڃن ٯَْ كڀڂ،
ٳْٰظٔپ ًٌّٜځ.
[ٍ]1825:
- 1830كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ ڃٌٿَ أرِ رټَ رن ٫زي
حٿَكڄن رن حٿلخٍع رن ى٘خځ رن حٿڄَْٰس :أنو ٓڄ ٪أرخ رټَ رن ٫زي حٿَكڄن:
ٻنض أنخ ًأرِ ،ٳٌىزض ڃ٬و كظَ ىهڀنخ ٫ڀَ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٷخٿض أٗيي
٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ انو ٻخڅ ٿْٜزق ؿنزخ ،ڃن ؿڄخ ٩ٯَْ حكظٚځ،
ػڂ ٌّٜڃو .ػڂ ىهڀنخ ٫ڀَ أځ ٓڀڄش ٳٸخٿض ڃؼپ ًٿٺ.
[ٍ]1825:
- 26رخد :حٿٜخثڂ اًح أٻپ أً َٗد نخْٓخ.
ًٷخٽ ٤٫خء :اڅ حٓظنؼَ ٳيهپ حٿڄخء ٳِ كڀٸو ٙرؤّ اڅ ٿڂ ّڄڀٺً .ٷخٽ حٿلٔن :اڅ
ىهپ كڀٸو حٿٌرخد ٳِٗ ٚء ٫ڀْوً .ٷخٽ حٿلٔن ًڃـخىي :اڅ ؿخڃ ٪نخْٓخ ٳِٗ ٚء
٫ڀْو.
- 1831كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ حرن َّْٓن٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح نِٔ ٳؤٻپ ًَٗد ٳڀْظڂ ٌٛڃو ،ٳبنڄخ
أ٬٣ڄو حهلل ًٓٸخه).
[]6292
- 27رخد :حٿٌٔحٹ حٿَ٣ذ ًحٿْخرْ ٿڀٜخثڂ.
ًٌّٻَ ٫ن ٫خڃَ رن ٍرْ٬ش ٷخٽٍ :أّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظخٹ ًىٌ
ٛخثڂ ،ڃخ ٙأك ِٜأً أ٫يً .ٷخٽ أرٌ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌٙ
أڅ أٗٶ ٫ڀَ أڃظِ ٕڃَطيڂ رخٿٌٔحٹ ٫ني ٻپ ًٌٟء) ًًٍَّ .نلٌه ٫ن ؿخرَ ًُّي
رن هخٿي٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٿڂ ّو ٚحٿٜخثڂ ڃن ٯَْهً .ٷخٿض
٫خث٘ش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃ٤يَس ٿڀٴڂ ڃَٟخس ٿڀَد)ً .ٷخٽ ٤٫خء
ًٷظخىسّ :زظڀٍّ ٪ٸو.
- 1832كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ ٷخٽ :كيػنِ حٿِىَُ٫ ،ن
٤٫خء رن ِّّي٫ ،ن كڄَحڅ:
ٍأّض ٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو طٌٟؤ ،ٳؤٳَ٭ ٫ڀَ ّيّو ػٚػخ ،ػڂ طڄ٠ڄً ٞحٓظنؼَ،
ػڂ ٯٔپ ًؿيو ػٚػخ ،ػڂ ٯٔپ ّيه حٿْڄنَ اٿَ حٿڄَٳٶ ػٚػخ ،ػڂ ٯٔپ ّيه حٿٍَْٔ اٿَ
حٿڄَٳٶ ػٚػخ ،ػڂ ڃٔق رَأٓو ،ػڂ ٯٔپ ٍؿڀو حٿْڄنَ ػٚػخ ،ػڂ حٿٍَْٔ ػٚػخ ،ػڂ ٷخٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طٌٟؤ نلٌ ًٌٟثِ ىٌح ،ػڂ ٷخٽ( :ڃن طٌٟؤ
ًٌٟثِ ىٌح ،ػڂ ّٜڀِ ٍٻ٬ظْن ّ ٙليع نٴٔو ٳْيڄخ رِ٘ء ا ٙٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن
ًنزو).
[ٍ]158:
- 28رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح طٌٟؤ ٳڀْٔظن٘ٶ رڄنوَه حٿڄخء).
ًٿڂ ّڄِْ رْن حٿٜخثڂ ًٯَْه.
ًٷخٽ حٿلٔن ٙ :رؤّ رخٿٔ ١ٌ٬ٿڀٜخثڂ اڅ ٿڂ ّٜپ اٿَ كڀٸوًّ ،ټظلپً .ٷخٽ ٤٫خء:
اڅ طڄ٠ڄ ٞػڂ أٳَ٭ ڃخ ٳِ ٳْو ڃن حٿڄخء َْ٠ّ ٙه اڅ ٿڂ ِّىٍى ٍّٸو ًڃخًح رٸِ
ٳِ ٳْوّ ًٙ ،ڄ٠ٮ حٿ٬ڀٺ ،ٳبڅ حُىٍى ٍّٶ حٿ٬ڀٺ ٙأٷٌٽ انو ّٴً ،َ٤ٿټن ّنيَ
٫نو ،ٳبڅ حٓظنؼَ ٳيهپ حٿڄخء كڀٸو ٙرؤّ ،ٿڂ ّڄڀٺ.
- 29رخد :اًح ؿخڃ ٪ٳِ ٍڃ٠خڅ.
ًٌّٻَ ٫ن أرِ ىََّس ٍٳ٬و( :ڃن أٳٌّ َ٤ڃخ ڃن ٍڃ٠خڅ ،ڃن ٯَْ ًٙ ٌٍ٫
ڃَ ،ٝٿڂ ّٸ٠و ْٛخځ حٿيىَ ًاڅ ٛخڃو)ً .رو ٷخٽ حرن ڃٌٔ٬ىً .ٷخٽ ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ ًحٿ٘٬زِ ًحرن ؿزَْ ًارَحىْڂ ًٷظخىس ًكڄخىّ :ٸٌّ ِ٠ڃخ ڃټخنو.
- 1833كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃنَْٓ :ڄِّّ ٪ي رن ىخًٍڅ :كيػنخ ّلَْ ،ىٌ حرن ْٓ٬ي:
أڅ ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ أهزَه٫ ،ن ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٫ن حٿِرَْ رن حٿٌ٬حځ رن
هٌّڀي٫ ،ن ٫زخى رن ٫زي حهلل رن حٿِرَْ أهزَه :أنو ٓڄ٫ ٪خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ
طٸٌٽ:
اڅ ٍؿ ٚأطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :انو حكظَٵ .ٷخٽ( :ڃخٿٺ) .ٷخٽ:
أٛزض أىڀِ ٳِ ٍڃ٠خڅ .ٳؤطِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڄټظپ ّي َ٫حٿَ٬ٵ،
ٳٸخٽ( :أّن حٿڄلظَٵ) .ٷخٽ :أنخ ،ٷخٽ( :طٜيٵ ريٌح).
[]6436
- 30رخد :اًح ؿخڃ ٪ٳِ ٍڃ٠خڅً ،ٿڂ ّټن ٿو ِٗء ،ٳظٜيٵ ٫ڀْو ٳڀْټٴَ.
- 1834كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ كڄْي رن ٫زي
حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رْنڄخ نلن ؿڀٌّ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،اً ؿخءه ٍؿپ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،ىڀټض .ٷخٽ( :ڃخٿٺ) .ٷخٽً :ٷ٬ض ٫ڀَ حڃَأطِ ًأنخ ٛخثڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىپ طـي ٍٷزش ط٬ظٸيخ) .ٷخٽ .ٙ :ٷخٽ( :ٳيپ طٔظ ٪ْ٤أڅ طٌٜځ
ٗيَّن ڃظظخرْ٬ن) .ٷخٽ .ٙ :ٳٸخٽ( :ٳيپ طـي ا٬٣خځ ٓظْن ڃٔټْنخ) .ٷخٽ .ٙ :ٷخٽ:
ٳڄټغ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٳزْنخ نلن ٫ڀَ ًٿٺ أطِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رَ٬ٵ ٳْو طڄًَ ،حٿَ٬ٵ حٿڄټظپ ،ٷخٽ( :أّن حٿٔخثپ) .ٳٸخٽ :أنخ .ٷخٽ( :هٌ ىٌح
ٳظٜيٵ رو) .ٳٸخٽ حٿَؿپ :أ٫ڀَ أٳٸَ ڃنِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ .ٳٌحهلل ڃخ رْن ٙرظْيخَّّ ،ي
حٿلَطْن ،أىپ رْض أٳٸَ ڃن أىپ رْظِ .ٳ٠لٺ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ ريص
أنْخرو ػڂ ٷخٽ( :أ٬٣ڄو أىڀٺ).
[]6435 ،6333 ،6331 ،5812 ،5737 ،5053 ،2460 ،1835
- 31رخد :حٿڄـخڃ ٪ٳِ ٍڃ٠خڅ ،ىپ ّ٬٤ڂ أىڀو ڃن حٿټٴخٍس اًح ٻخنٌح ڃلخًّؾ.
- 1835كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن حٿِىَُ٫ ،ن
ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حٿ٘ڄْ؟ .ٷخٽ( :حنِٽ ٳخؿيف ٿِ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل حٿ٘ڄْ؟.
ٷخٽ( :حنِٽ ٳخؿيف ٿِ) .ٳنِٽ ٳـيف ٿو ٳَ٘د ،ػڂ ٍڃَ رْيه ىخ ىنخ ،ػڂ ٷخٽ( :اًح
ٍأّظڂ حٿڀْپ أٷزپ ڃن ىخ ىنخ ٳٸي أٳ َ٤حٿٜخثڂ).
طخر٬و ؿََّ ًأرٌ رټَ رن ْ٫خٕ٫ ،ن حٿْ٘زخنِ٫ ،ن حرن أرِ أًٳَ ٷخٽ :ٻنض ڃ٪
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَ.
[]4991 ،1857 ،1855 ،1854
- 1841/1840كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ٫خث٘ش:
أڅ كڄِس رن ٫ڄًَ حٕٓڀڄِ ٷخٽ:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ أَٓى حٿٌٜځ.
( - )1841كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ كڄِس رن ٫ڄًَ حٕٓڀڄِ ،ٷخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أأٌٛځ ٳِ حٿٔٴَ؟.
ًٻخڅ ٻؼَْ حٿْٜخځ ،ٳٸخٽ( :اڅ ٗجض ٳٜڂً ،اڅ ٗجض ٳؤٳ.)َ٤
- 34رخد :اًح ٛخځ أّخځ ڃن ٍڃ٠خڅ ػڂ ٓخٳَ.
- 1842كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن
٫زي حهلل رن ٫ظزش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ اٿَ ڃټش ٳِ ٍڃ٠خڅ ٳٜخځ ،كظَ اًح رڀٮ
حٿټيّي أٳ َ٤ٳؤٳ َ٤حٿنخّ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :حٿټيّي ڃخء رْن ٔ٫ٴخڅ ًٷيّي.
[]4029 ،4026 ،2794 ،1846
- 1843كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ ّلَْ رن كڄِس٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن
ِّّي رن ؿخرَ :أڅ آڄخْ٫پ رن ٫زْي حهلل كيػو ٫ن أځ حٿيٍىحء٫ ،ن أرِ حٿيٍىحء
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
هَؿنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ر ٞ٬أٓٴخٍه ٳِ ٌّځ كخٍ ،كظَ ّ٪٠
حٿَؿپ ّيه ٫ڀَ ٍأٓو ڃن ٗيس حٿلًَ ،ڃخ ٳْنخ ٛخثڂ ا ٙڃخ ٻخڅ ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًحرن ًٍحكش.
- 35رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄن ٧ڀپ ٫ڀْو ًحٗظي حٿلَ( :ٿْْ ڃن
حٿزَ حٿٌٜځ ٳِ حٿٔٴَ).
- 1844كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن حٕنٜخٍُ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ڃلڄي رن ٫ڄًَ رن حٿلٔن رن ٫ڀِ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ
ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَ ،ٳَأٍ ُكخڃخ ًٍؿ ٚٷي ٧ڀپ ٫ڀْو،
ٳٸخٽ( :ڃخ ىٌح) .ٳٸخٿٌحٛ :خثڂ ،ٳٸخٽ( :ٿْْ ڃن حٿزَ حٿٌٜځ ٳِ حٿٔٴَ).
- 36رخد :ٿڂ ّ٬ذ أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٠٬يڂ ر٠٬خ ٳِ حٿٌٜځ
ًحٗٳ٤خٍ.
- 1845كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ
ٷخٽ:
ٻنخ نٔخٳَ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڂ ّ٬ذ حٿٜخثڂ ٫ڀَ حٿڄٴًٙ ،َ٤
حٿڄٴ٫ َ٤ڀَ حٿٜخثڂ.
- 37رخد :ڃن أٳ َ٤ٳِ حٿٔٴَ ٿَْحه حٿنخّ.
- 1846كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ڃـخىي،
٫ن ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿڄيّنش اٿَ ڃټش ،ٳٜخځ كظَ رڀٮ ٔ٫ٴخڅ،
ػڂ ى٫خ رڄخء ،ٳَٳ٬و اٿَ ّيّو ٿَّْو حٿنخّ ،ٳؤٳ َ٤كظَ ٷيځ ڃټشًً ،ٿٺ ٳِ ٍڃ٠خڅ.
ٳټخڅ حرن ٫زخّ ّٸٌٽ :ٷي ٛخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٳ ،َ٤ٳڄن ٗخء
ٛخځ ًڃن ٗخء أٳ.َ٤
[ٍ]1842:
- 38رخد٫ً{ :ڀَ حٿٌّن ّْ٤ٸٌنو ٳيّش} /حٿزٸَس./184 :
ٷخٽ حرن ٫ڄَ ًٓڀڄش رن حٕٻٌ :٩نٔوظيخٗ{ :يَ ٍڃ٠خڅ حٿٌُ أنِٽ ٳْو حٿٸَآڅ ىيٍ
ٿڀنخّ ًرْنخص ڃن حٿييٍ ًحٿٴَٷخڅ ٳڄن ٗيي ڃنټڂ حٿ٘يَ ٳڀْٜڄو ًڃن ٻخڅ ڃَّ٠خ
أً ٫ڀَ ٓٴَ ٳ٬يس ڃن أّخځ أهَ َّّي حهلل رټڂ حٿَْٔ ًَّّ ٙي رټڂ حٿً َٔ٬ٿظټڄڀٌح
حٿ٬يس ًٿظټزًَح حهلل ٫ڀَ ڃخ ىيحٻڂ ًٿ٬ڀټڂ ط٘ټًَڅ}/ .حٿزٸَس./185 :
ً - 1847ٷخٽ حرن نڄَْ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃَس :كيػنخ حرن أرِ ٿْڀَ:
كيػنخ أٛلخد ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
نِٽ ٍڃ٠خڅ ،ٳ٘ٶ ٫ڀْيڂ ،ٳټخڅ ڃن أ٬٣ڂ ٻپ ٌّځ ڃٔټْنخ طَٹ حٿٌٜځ ڃڄن ّْ٤ٸو،
ًٍه ٚٿيڂ ٳِ ًٿٺ ،ٳنٔوظيخً{ :أڅ طٌٜڃٌح هَْ ٿټڂ} .ٳؤڃًَح رخٿٌٜځ.
- 1848كيػنخ ْ٫خٕ :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٷَأ{ :ٳيّش ٬٣خځ ڃٔټْن} .ٷخٽ :ىِ ڃنٌٔهش.
[]4236
- 39رخد :ڃظَ ّٸ َ٠ٷ٠خء ٍڃ٠خڅ.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ٙ :رؤّ أڅ ّٴَٵ ،ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳ٬يس ڃن أّخځ أهَ}.
ًٷخٽ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ :ٳِ ٌٛځ حٿّٜ ٙ :َ٘٬ڀق كظَ ّزيأ رَڃ٠خڅ.
ًٷخٽ ارَحىْڂ :اًح ٳَ ١كظَ ؿخء ٍڃ٠خڅ آهَ ٌّٜڃيڄخً ،ٿڂ َّ ٫ڀْو ٬٣خڃخ.
ًٌّٻَ ٫ن أرِ ىََّس ڃًَٓ ٚحرن ٫زخّ :أنو ّ٬٤ڂً .ٿڂ ٌّٻَ حهلل حٗ٬٣خځ ،انڄخ
ٷخٽ{ :ٳ٬يس ڃن أّخځ أهَ}.
- 1849كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ طٸٌٽ:
ٻخڅ ّټٌڅ ٫ڀِ حٿٌٜځ ڃن ٍڃ٠خڅ ،ٳڄخ أٓظ ٪ْ٤أڅ أٷ ِ٠ا ٙٳِ ٗ٬زخڅ.
ٷخٽ ّلَْ :حٿٰ٘پ ڃن حٿنزِ ،أً رخٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 40رخد :حٿلخث ٞطظَٹ حٿٌٜځ ًحٿٜٚس.
ًٷخٽ أرٌ حٿِنخى :اڅ حٿٔنن ًًؿٌه حٿلٶ ٿظؤطِ ٻؼَْح ٫ڀَ هٚٱ حٿَأُ ،ٳڄخ ّـي
حٿڄٔڀڄٌڅ ريح ڃن حطزخ٫يخ ،ڃن ًٿٺ أڅ حٿلخث ٞطٸ ِ٠حٿْٜخځ ً ٙطٸ ِ٠حٿٜٚس.
- 1850كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :كيػنِ ُّي٫ ،ن ْ٫خ،ٝ
٫ن أرِ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٿْْ اًح كخٟض ٿڂ طٜپ ًٿڂ طٜڂ ،ٳٌٿٺ نٸٜخڅ
ىّنيخ).
[ٍ]298:
- 41رخد :ڃن ڃخص ً٫ڀْو ٌٛځ.
ًٷخٽ حٿلٔن :اڅ ٛخځ ٫نو ػٚػٌڅ ٍؿٌّ ٚڃخ ًحكيح ؿخُ.
- 1851كيػنخ ڃلڄي رن هخٿي :كيػنخ ڃلڄي رن ڃٌَٓ رن أْ٫ن :كيػنخ أرِ٫ ،ن
٫ڄًَ رن حٿلخٍع٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ ؿ٬ٴَ :أڅ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ كيػو ٫ن
ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ڃخص ً٫ڀْو ْٛخځ ٛخځ ٫نو ًٿْو).
طخر٬و حرن ًىذ٫ ،ن ٫ڄًًًٍَ .حه ّلَْ رن أٌّد٫ ،ن حرن أرِ ؿ٬ٴَ.
- 1852كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ :كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ :كيػنخ ُحثيس٫ ،ن
حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃٔڀڂ حٿزْ٤ن٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ
ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ أڃِ ڃخطض ً٫ڀْيخ
ٌٛځ ٗيَ ،أٳؤٷْ٠و ٫نيخ؟ .ٷخٽ( :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳيّن حهلل أكٶ أڅ ّٸ.)َ٠
ٷخٽ ٓڀْڄخڅ :ٳٸخٽ حٿلټڂ ًٓڀڄشً ،نلن ؿڄْ٬خ ؿڀٌّ كْن كيع ڃٔڀڂ ريٌح حٿليّغ،
ٷخٓ :ٙڄ٬نخ ڃـخىيح ٌّٻَ ىٌح ٫ن حرن ٫زخّ.
ًٌّٻَ ٫ن أرِ هخٿي :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن حٿلټڂ ًڃٔڀڂ حٿزْ٤ن ًٓڀڄش رن ٻيْپ٫ ،ن
ْٓ٬ي رن ؿزَْ ً٤٫خء ًڃـخىي٫ ،ن حرن ٫زخّ :ٷخٿض حڃَأس ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ :اڅ أهظِ ڃخطض.
ًٷخٽ ّلَْ ًأرٌ ڃ٬خًّش :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃٔڀڂ٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن حرن ٫زخّ:
ٷخٿض حڃَأس ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :اڅ أڃِ ڃخطض.
ًٷخٽ ٫زْي حهلل٫ ،ن ُّي رن أرِ أنْٔش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن
٫زخّ :ٷخٿض حڃَأس ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :اڅ أڃِ ڃخطض ً٫ڀْيخ ٌٛځ نٌٍ.
ًٷخٽ أرٌ ؿََّ :كيػنخ ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ :ٷخٿض حڃَأس ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ :ڃخطض أڃِ ً٫ڀْيخ ٌٛځ هڄٔش ٌّ َ٘٫ڃخ.
- 42رخد :ڃظَ ّلپ ٳ َ٤حٿٜخثڂ.
ًأٳ َ٤أرٌ ْٓ٬ي حٿويٍُ كْن ٯخد ٷَ ٙحٿ٘ڄْ.
- 1853كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ى٘خځ رن ًَ٫س ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ
ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض ٫خٛڂ رن ٫ڄَ رن حٿو٤خد٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أٷزپ حٿڀْپ ڃن ىخ ىنخً ،أىرَ حٿنيخٍ ڃن ىخ
ىنخً ،ٯَرض حٿ٘ڄْ ،ٳٸي أٳ َ٤حٿٜخثڂ).
- 1854كيػنخ آلٶ حٿٌحٓ :ِ٤كيػنخ هخٿي٫ ،ن حٿْ٘زخنِ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ
أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَ ًىٌ ٛخثڂ ،ٳڀڄخ ٯَرض حٿ٘ڄْ،
ٷخٽ ٿز ٞ٬حٿٸٌځّ( :خ ٳٚڅ ٷڂ ٳخؿيف ٿنخ) .ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ٿٌ أڃْٔض؟ .ٷخٽ:
(حنِٽ ٳخؿيف ٿنخ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ٳڀٌ أڃْٔض؟ .ٷخٽ( :حنِٽ ٳخؿيف ٿنخ) .ٷخٽ :اڅ
٫ڀْٺ نيخٍح ،ٷخٽ( :حنِٽ ٳخؿيف ٿنخ) .ٳنِٽ ٳـيف ٿيڂ ،ٳَ٘د حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ػڂ ٷخٽ( :اًح ٍأّظڂ حٿڀْپ ٷي أٷزپ ڃن ىخ ىنخ ،ٳٸي أٳ َ٤حٿٜخثڂ).
[ٍ]1839:
- 43رخدّ :ٴ َ٤رڄخ طَْٔ ٫ڀْو ،رخٿڄخء ًٯَْه.
- 1855كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ حٿْ٘زخنِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن
أرِ أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
َٓنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٛخثڂ ،ٳڀڄخ ٯَرض حٿ٘ڄْ ٷخٽ:
(حنِٽ ٳخؿيف ٿنخ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿٌ أڃْٔض؟ .ٷخٽ( :حنِٽ ٳخؿيف ٿنخ) .ٷخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ٫ڀْٺ نيخٍح ،ٷخٽ( :حنِٽ ٳخؿيف ٿنخ) .ٳنِٽ ٳـيف ،ػڂ ٷخٽ( :اًح ٍأّظڂ
حٿڀْپ أٷزپ ڃن ىخ ىنخ ،ٳٸي أٳ َ٤حٿٜخثڂ)ً .أٗخٍ ربٛز٬و ٷزپ حٿڄَ٘ٵ.
[ٍ]1839:
- 44رخد :ط٬ـْپ حٗٳ٤خٍ.
- 1856كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽِّ ٙ( :حٽ حٿنخّ روَْ ڃخ ٫ـڀٌح حٿٴ.)َ٤
- 1857كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ أرٌ رټَ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن حرن أرِ أًٳَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَ ،ٳٜخځ كظَ أڃَٔ ،ٷخٽ ٿَؿپ( :حنِٽ
ٳخؿيف ٿنخ) .ٷخٽ :ٿٌ حنظَ٨ص كظَ طڄِٔ ،ٷخٽ( :حنِٽ ٳخؿيف ٿِ ،اًح ٍأّض حٿڀْپ ٷي
أٷزپ ىخ ىنخ ،ٳٸي أٳ َ٤حٿٜخثڂ).
[ٍ]1839:
- 1863كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش ًڃلڄي ٷخ :ٙأهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س،
٫ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿٌٛخٽ ٍكڄش ٿيڂ ،ٳٸخٿٌح :انٺ طٌحٛپ،
ٷخٽ( :انِ ٿٔض ٻيْجظټڂ ،انِ ّ٬٤ڄنِ ٍرِ ًّٔٸْن).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٿڂ ٌّٻَ ٫ؼڄخڅٍ :كڄش ٿيڂ.
- 48رخد :حٿظنټْپ ٿڄن أٻؼَ حٿٌٛخٽ.
ًٍحه أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ٍ]6814:
- 1865/1864كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ
ٓڀڄش حرن ٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿٌٛخٽ ٳِ حٿٌٜځ ،ٳٸخٽ ٿو ٍؿپ ڃن
حٿڄٔڀڄْن :انٺ طٌحٛپ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽً( :أّټڂ ڃؼڀِ ،انِ أرْض ّ٬٤ڄنِ ٍرِ
ًّٔٸْن) .ٳڀڄخ أرٌح أڅ ّنظيٌح ٫ن حٿٌٛخٽً ،حٛپ ريڂ ٌّڃخ ،ػڂ ٌّڃخ ،ػڂ ٍأًح
حٿيٚٽ ،ٳٸخٽ( :ٿٌ طؤهَ ٿِىطټڂ) .ٻخٿظنټْپ ٿيڂ كْن أرٌح أڅ ّنظيٌح.
( - )1865كيػنخ ّلَْ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ :أنو ٓڄ ٪أرخ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اّخٻڂ ًحٿٌٛخٽ) .ڃَطْن ،ٷْپ :انٺ طٌحٛپ،
ٷخٽ( :انِ أرْض ّ٬٤ڄنِ ٍرِ ًّٔٸْن ،ٳخٻڀٴٌح ڃن حٿ٬ڄپ ڃخ طْ٤ٸٌڅ).
[]6869 ،6815 ،6459
- 49رخد :حٿٌٛخٽ اٿَ حٿٔلَ.
- 1866كيػنخ ارَحىْڂ رن كڄِس :كيػنِ حرن أرِ كخُځ٫ ،ن ِّّي٫ ،ن ٫زي حهلل رن
هزخد٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ ٙ( :طٌحٛڀٌح ،ٳؤّټڂ أٍحى أڅ ٌّحٛپ
ٳڀٌْحٛپ كظَ حٿٔلَ) .ٷخٿٌح :ٳبنٺ طٌحٛپ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٿٔض ٻيْجظټڂ ،انِ
أرْض ٿِ ڃ٬٤ڂ ّ٬٤ڄنِ ًٓخٵ ّٔٸْن).
[]1862
- 50رخد :ڃن أٷٔڂ ٫ڀَ أهْو ٿْٴ َ٤ٳِ حٿظً ،٩ٌ٤ٿڂ َّ ٫ڀْو ٷ٠خء اًح ٻخڅ أًٳٶ
ٿو.
- 1867كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ؿ٬ٴَ رن ٌ٫څ :كيػنخ أرٌ حٿ٬ڄْْ٫ ،ن ٌ٫څ
رن أرِ ؿلْٴش٫ ،ن أرْو ٷخٽ :آهَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن ٓڀڄخڅ ًأرِ
حٿيٍىحء ،ٳِحٍ ٓڀڄخڅ أرخ حٿيٍىحء ،ٳَأٍ أځ حٿيٍىحء ڃظزٌٿش ،ٳٸخٽ ٿيخ :ڃخ ٗؤنٺ؟.
ٷخٿض :أهٌٹ أرٌ حٿيٍىحء ٿْْ ٿو كخؿش ٳِ حٿينْخ .ٳـخء أرٌ حٿيٍىحء ،ٳٜن ٪ٿو
٬٣خڃخ ،ٳٸخٽ :ٻپ ،ٷخٽ :ٳبنِ ٛخثڂ ،ٷخٽ :ڃخ أنخ رآٻپ كظَ طؤٻپ ،ٷخٽ :ٳؤٻپ ،ٳڀڄخ
ٻخڅ حٿڀْپ ًىذ أرٌ حٿيٍىحء ّٸٌځ ،ٷخٽ :نڂ ،ٳنخځ ،ػڂ ًىذ ّٸٌځ ،ٳٸخٽ :نڂ ،ٳڀڄخ ٻخڅ
ڃن آهَ حٿڀْپ ،ٷخٽ ٓڀڄخڅ :ٷڂ حٓڅ ،ٳٜڀْخ ،ٳٸخٽ ٿو ٓڀڄخڅ :اڅ ٿَرٺ ٫ڀْٺ كٸخ،
ًٿنٴٔٺ ٫ڀْٺ كٸخًٕ ،ىڀٺ ٫ڀْٺ كٸخ ،ٳؤ ٢٫ٻپ ًُ كٶ كٸو ،ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌٻَ ًٿٺ ٿو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٛ( :يٵ ٓڀڄخڅ).
[]5788
- 51رخدٌٛ :ځ ٗ٬زخڅ.
- 1868كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿن٫ ،َ٠ن أرِ ٓڀڄش،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٜځ كظَ
نٸٌٽ ّ ٙٴًّ ،َ٤ٴ َ٤كظَ نٸٌٽ ٌّٜ ٙځ ،ٳڄخ ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ حٓظټڄپ ْٛخځ ٗيَ اٍ ٙڃ٠خڅً ،ڃخ ٍأّظو أٻؼَ ْٛخڃخ ڃنو ٳِ ٗ٬زخڅ.
- 1869كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠خٿش :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش :أڅ ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ كيػظو ٷخٿض :ٿڂ ّټن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٜځ ٗيَح أٻؼَ
ڃن ٗ٬زخڅ ،ٳبنو ٻخڅ ٌّٜځ ٗ٬زخڅ ٻڀوً ،ٻخڅ ّٸٌٽ( :هًٌح ڃن حٿ٬ڄپ ڃخ طْ٤ٸٌڅ،
ٳبڅ حهلل ّ ٙڄپ كظَ طڄڀٌح)ً .أكذ حٿٜٚس اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخ ىًًځ
٫ڀْو ًاڅ ٷڀضً ،ٻخڅ اًح ٛڀَ ٚٛس ىحًځ ٫ڀْيخ.
[]43
- 52رخد :ڃخ ٌّٻَ ڃن ٌٛځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًاٳ٤خٍه.
- 1870كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن أرِ رَ٘٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ڃخ ٛخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗيَح ٻخڃ ٚٷ٢
ٯَْ ٍڃ٠خڅًٌّٜ ،ځ كظَ ّٸٌٽ حٿٸخثپً ٙ :حهلل ّ ٙٴًّ ،َ٤ٴ َ٤كظَ ّٸٌٽ حٿٸخثپ:
ً ٙحهلل ٌّٜ ٙځ.
- 1872/1871كيػنِ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن
كڄْي :أنو ٓڄ ٪أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴَ٤
ڃن حٿ٘يَ كظَ ن٨ن أڅ ٌّٜ ٙځ ڃنوًٌّٜ ،ځ كظَ ن٨ن أڅ ّ ٙٴ َ٤ڃنو ْٗجخ،
ًٻخڅ ٙط٘خء طَحه ڃن حٿڀْپ ڃٜڀْخ اٍ ٙأّظو ًٙ ،نخثڄخ اٍ ٙأّظو.
ًٷخٽ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن كڄْي :أنو ٓؤٽ أنٔخ ٳِ حٿٌٜځ.
[]1090
( - )1872كيػنِ ڃلڄي :أهزَنخ أرٌ هخٿي حٕكڄَ :أهزَنخ كڄْي ٷخٽٓ :ؤٿض أنٔخ
ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن ْٛخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :ڃخ ٻنض أكذ أڅ أٍحه
ڃن حٿ٘يَ ٛخثڄخ اٍ ٙأّظو ًٙ ،ڃٴَ٤ح اٍ ٙأّظو ًٙ ،ڃن حٿڀْپ ٷخثڄخ اٍ ٙأّظوًٙ ،
نخثڄخ اٍ ٙأّظو ًٙ ،ڃٔٔض هِس ً ٙكََّس أٿْن ڃن ٻٲ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂٗ ًٙ ،ڄڄض ڃٔټش ً٫ ٙزَْس أْ٣ذ ٍحثلش ڃن ٍحثلش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]1090
- 53رخد :كٶ حٿْ٠ٲ ٳِ حٿٌٜځ.
- 1873كيػنخ آلٶ :أهزَنخ ىخًٍڅ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ّلَْ ٷخٽ:
كيػنِ أرٌ ٓڀڄش ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ىهپ ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٌٻَ حٿليّغ ٬ّ -نِ( :اڅ ٿًٍِٹ ٫ڀْٺ
كٸخً ،اڅ ٿًِؿٺ ٫ڀْٺ كٸخ) - .ٳٸڀضً :ڃخ ٌٛځ ىحًى؟ ٷخٽ( :نٜٲ حٿيىَ).
[]1079
- 54رخد :كٶ حٿـٔڂ ٳِ حٿٌٜځ.
- 1874كيػنخ حرن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ رن
أرِ ٻؼَْ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن
حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نيڄخ :ٷخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ ٫زي حهلل ،أٿڂ
أهزَ أنٺ طٌٜځ حٿنيخٍ ًطٸٌځ حٿڀْپ) .ٳٸڀض :رڀَ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٳ ٚطٴ٬پٛ ،ڂ
ًأٳً ،َ٤ٷڂ ًنڂ ،ٳبڅ ٿـٔيٹ ٫ڀْٺ كٸخً ،اڅ ٿْ٬نٺ ٫ڀْٺ كٸخً ،اڅ ٿًِؿٺ ٫ڀْٺ
كٸخً ،اڅ ٿًٍِٹ ٫ڀْٺ كٸخً ،اڅ رلٔزٺ أڅ طٌٜځ ٻپ ٗيَ ػٚػش أّخځ ،ٳبڅ ٿٺ رټپ
كٔنش َ٘٫أڃؼخٿيخ ،ٳبڅ ًٿٺ ْٛخځ حٿيىَ ٻڀو) .ٳ٘يىص ٳ٘يى ٫ڀِ .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،انِ أؿي ٷٌس؟ .ٷخٽ( :ٳٜڂ ْٛخځ نزِ حهلل ىحًى ٫ڀْو حٿٔٚځ ً ٙطِى ٫ڀْو) .ٷڀض:
ًڃخ ٻخڅ ْٛخځ نزِ حهلل ىحًى ٫ڀْو حٿٔٚځ؟ .ٷخٽ( :نٜٲ حٿيىَ) .ٳټخڅ ٫زي حهلل ّٸٌٽ
ر٬يڃخ ٻزَّ :خ ٿْظنِ ٷزڀض ٍهٜش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]1079
- 55رخدٌٛ :ځ حٿيىَ.
- 1875كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ ًأرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٷخٽ :أهزَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنِ أٷٌٽً :حهلل ٌٕٛڃن حٿنيخًٍٕ ،ٷٌڃن حٿڀْپ ڃخ ٘٫ض .ٳٸڀض
ٿو :ٷي ٷڀظو رؤرِ أنض ًأڃِ ،ٷخٽ( :ٳبنٺ ٙطٔظً ٪ْ٤ٿٺ ،ٳٜڂ ًأٳً ،َ٤ٷڂ ًنڂ،
ًٛڂ ڃن حٿ٘يَ ػٚػش أّخځ ،ٳبڅ حٿلٔنش ر َ٘٬أڃؼخٿيخًً ،ٿٺ ڃؼپ ْٛخځ حٿيىَ).
ٷڀض :انِ أْ٣ٶ أٳ٠پ ڃن ًٿٺ ،ٷخٽ( :ٳٜڂ ٌّڃخ ًأٳٌّ َ٤ڃْن) ٷڀض انِ أْ٣ٶ
أٳ٠پ ڃن ًٿٺ ،ٷخٽ (:ٳٜڂ ٌّڃخ ًأٳٌّ َ٤ڃخ ٳٌٿٺ ْٛخځ ىحًى ٫ڀْو حٿٔٚځً ،ىٌ
أٳ٠پ حٿْٜخځ) .ٳٸڀض :انِ أْ٣ٶ أٳ٠پ ڃن ًٿٺ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
( ٙأٳ٠پ ڃن ًٿٺ).
[]1079
- 56رخد :كٶ حٕىپ ٳِ حٿٌٜځ.
ًٍحه أرٌ ؿلْٴش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]1867
- 1876كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :أهزَنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾٓ :ڄ٬ض ٤٫خء:
أڅ أرخ حٿ٬زخّ حٿ٘خ َ٫أهزَه :أنو ٓڄ٫ ٪زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :رڀٮ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنِ أَٓى حٿٌٜځً ،أٛڀِ حٿڀْپ ،ٳبڃخ أٍٓپ اٿِ ًاڃخ ٿٸْظو،
ٳٸخٽ( :أٿڂ أهزَ أنٺ طٌٜځ ً ٙطٴً ،َ٤طٜڀِ ً ٙطنخځ؟ ٳٜڂ ًأٳً ،َ٤ٷڂ ًنڂ ،ٳبڅ
ٿْ٬نٺ ٫ڀْٺ ك٨خً ،اڅ ٿنٴٔٺ ًأىڀٺ ٫ڀْٺ ك٨خ) .ٷخٽ :انِ ٕٷٌٍ ٿٌٿٺ ،ٷخٽ:
(ٳٜڂ ْٛخځ ىحًى ٫ڀْو حٿٔٚځ) .ٷخٽً :ٻْٲ؟ .ٷخٽ( :ٻخڅ ٌّٜځ ٌّڃخ ًّٴٌّ َ٤ڃخ،
ًّ ٙٴَ اًح ٙٷَ) .ٷخٽ :ڃن ٿِ ريٌه ّخ نزِ حهلل؟ ٷخٽ ٤٫خء ٙ :أىٍُ ٻْٲ ًٻَ
ْٛخځ حٕري ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٛ ٙ( :خځ ڃن ٛخځ حٕري) .ڃَطْن.
[]1079
- 57رخدٌٛ :ځ ٌّځ ًاٳ٤خٍ ٌّځ.
- 1877كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃَْٰس ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ڃـخىيح٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٛ( :ڂ ڃن حٿ٘يَ ػٚػش أّخځ) .ٷخٽ :أْ٣ٶ أٻؼَ
ڃن ًٿٺ ،ٳڄخ ُحٽ كظَ ٷخٽٛ( :ڂ ٌّڃخ ًأٳٌّ َ٤ڃخ) .ٳٸخٽ( :حٷَأ حٿٸَآڅ ٳِ ٻپ
ٗيَ) .ٷخٽ :انِ أْ٣ٶ أٻؼَ ،ٳڄخ ُحٽ كظَ ٷخٽ( :ٳِ ػٚع).
[]1079
- 58رخدٌٛ :ځ ىحًى ٫ڀْو حٿٔٚځ.
- 1879/1878كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ كزْذ رن أرِ ػخرض ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ
حٿ٬زخّ حٿڄټًِ ،ٻخڅ ٗخَ٫حً ،ٻخڅ ّ ٙظيڂ ٳِ كيّؼو ،ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن
٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انٺ ٿظٌٜځ حٿيىَ ًطٸٌځ حٿڀْپ) .ٳٸڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ:
(انٺ اًح ٳ٬ڀض ًٿٺ ىـڄض ٿو حٿْ٬نً ،نٴيض ٿو حٿنٴْٛ ٙ ،خځ ڃن ٛخځ حٿيىَ،
ٌٛځ ػٚػش أّخځ ٌٛځ حٿيىَ ٻڀو) .ٷڀض :ٳبنِ أْ٣ٶ أٻؼَ ڃن ًٿٺ ،ٷخٽ( :ٳٜڂ ٌٛځ
ىحًى ٫ڀْو حٿٔٚځ ،ٻخڅ ٌّٜځ ٌّڃخ ًّٴٌّ َ٤ڃخّ ًٙ ،ٴَ اًح ٙٷَ).
( - )1879كيػنخ آلٶ حٿٌحٓ :ِ٤كيػنخ هخٿي رن ٫زي حهلل٫ ،ن هخٿي حٿلٌحء٫ ،ن
أرِ ٷٚرش ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ حٿڄڀْق ٷخٽ :ىهڀض ڃ ٪أرْٺ ٫ڀَ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ،
ٳليػنخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻَ ٿو ٌٛڃِ ،ٳيهپ ٫ڀِ ،ٳؤٿٸْض ٿو ًٓخىس
ڃن أىځ كٌ٘ىخ ٿْٲ ،ٳـڀْ ٫ڀَ حًٍٕٛ ،ٝخٍص حٿٌٓخىس رْنِ ًرْنو ،ٳٸخٽ( :أڃخ
ّټٴْٺ ڃن ٻپ ٗيَ ػٚػش أّخځ) .ٷخٽ :ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :هڄٔخ) .ٷڀضّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽٓ( :ز٬خ) .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :طٔ٬خ) .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ:
(اكيٍ َ٘٫س) .ػڂ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٌٛ ٙ( :ځ ٳٌٵ ٌٛځ ىحًى ٫ڀْو
حٿٔٚځ َ٤ٗ ،حٿيىَٛ ،ڂ ٌّڃخ ًأٳٌّ َ٤ڃخ).
[]1079
- 59رخدْٛ :خځ أّخځ حٿزْ :ٞػٚع َ٘٫س ًأٍرَ٘٫ ٪س ًهڄْ َ٘٫س.
- 1880كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ أرٌ حٿظْخف ٷخٽ :كيػنِ أرٌ
٫ؼڄخڅ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أًٛخنِ هڀْڀِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رؼٚعْٛ( :خځ ػٚػش أّخځ ڃن ٻپ ٗيَ،
ًٍٻ٬ظِ حٿ٠لًَ ،أڅ أًطَ ٷزپ أڅ أنخځ).
[]1124
- 60رخد :ڃن ُحٍ ٷٌڃخ ٳڀڂ ّٴ٫ َ٤نيىڂ.
- 1881كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ ٷخٽ :كيػنِ هخٿي ىٌ حرن حٿلخٍع :كيػنخ كڄْي٫ ،ن
أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ أځ ٓڀْڂ ،ٳؤطظو رظڄَ ًٓڄن ،ٷخٽ( :أْ٫يًح
ٓڄنټڂ ٳِ ٓٸخثوً ،طڄَٻڂ ٳِ ً٫خثو ،ٳبنِ ٛخثڂ) .ػڂ ٷخځ اٿَ نخكْش ڃن حٿزْض
ٳٜڀَ ٯَْ حٿڄټظٌرش ،ٳي٫خ ٕځ ٓڀْڂ ًأىپ رْظيخ ،ٳٸخٿض أځ ٓڀْڂّ :خ ٌٍٓٽ حهلل اڅ ٿِ
هٌّٜش ،ٷخٽ( :ڃخ ىِ) .ٷخٿض :هخىڃٺ أنْ ،ٳڄخ طَٹ هَْ آهَس ً ٙىنْخ ا ٙى٫خ ٿِ
رو ،ٷخٽ( :حٿڀيڂ حٍُٷو ڃخًً ،ٙٿيحً ،رخٍٹ ٿو) .ٳبنِ ٿڄن أٻؼَ حٕنٜخٍ ڃخ.ٙ
ًكيػظنِ حرنظِ أڃْنش :أنو ىٳن ٿٜڀزِ ڃٸيځ كـخؽ حٿزَٜس رًَ٘٫ً ٪٠څ ًڃخثش.
كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ أهزَنخ ّلَْ ٷخٽ :كيػنِ كڄْيٓ :ڄ ٪أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]6018 ،6017 ،5984 ،5975
- 61رخد :حٿٌٜځ آهَ حٿ٘يَ.
- 1882كيػنخ حٿٜڀض رن ڃلڄي :كيػنخ ڃييُ٫ ،ن ٯْٚڅً .كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ:
كيػنخ ڃييُ رن ڃْڄٌڅ :كيػنخ ٯْٚڅ رن ؿََّ٫ ،ن ڃَ٤ٱ٫ ،ن ٫ڄَحڅ رن
كْٜن ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٓ -ؤٿو ،أً ٓ -ؤٽ ٍؿ٫ً ،ٚڄَحڅ ّٔڄ ،٪ٳٸخٽ:
(ّخ أرخ ٳٚڅ ،أڃخ ٛڄض ٍَٓ ىٌح حٿ٘يَ) .ٷخٽ :أ٧نو ٷخٽ٬ّ :نِ ٍڃ٠خڅ ،ٷخٽ
حٿَؿپّ ٙ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٳبًح أٳَ٤ص ٳٜڂ ٌّڃْن) .ٿڂ ّٸپ حٿٜڀض :أ٧نو
ّ٬نِ ٍڃ٠خڅ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :ٷخٽ ػخرض٫ ،ن ڃَ٤ٱ٫ ،ن ٫ڄَحڅ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ڃن ٍَٓ ٗ٬زخڅ).
- 62رخدٌٛ :ځ ٌّځ حٿـڄ٬ش.
ٳبًح أٛزق ٛخثڄخ ٌّځ حٿـڄ٬ش ٳ٬ڀْو أڅ ّٴ٬ّ ،َ٤نِ :اًح ٿڂ ّٜڂ ٷزڀوَّّ ًٙ ،ي أڅ
ٌّٜځ ر٬يه.
- 1883كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٫زي حٿلڄْي رن ؿزَْ٫ ،ن ڃلڄي رن
ّٸٌٽ( :ىٌح ٌّځ ٫خٌٍٗحءً ،ٿڂ ّټظذ ٫ڀْټڂ ْٛخڃوً ،أنخ ٛخثڂ ،ٳڄن ٗخء ٳڀْٜڂ
ًڃن ٗخء ٳڀْٴ.)َ٤
- 1900كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ أٌّد :كيػنخ ٫زي حهلل رن ْٓ٬ي
رن ؿزَْ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ،ٳَأٍ حٿْيٌى طٌٜځ ٌّځ ٫خٌٍٗحء ،ٳٸخٽ:
(ڃخ ىٌح) .ٷخٿٌح :ىٌح ٌّځ ٛخٿق ،ىٌح ٌّځ نـَ حهلل رنِ آَحثْپ ڃن ٫يًىڂ ،ٳٜخڃو
ڃٌَٓ .ٷخٽ( :ٳؤنخ أكٶ رڄٌَٓ ڃنټڂ) .ٳٜخڃو ًأڃَ رْٜخڃو.
[]4460 ،4403 ،3727 ،3216
- 1901كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن أرِ ٫ڄْْ٫ ،ن ٷْْ رن
ڃٔڀڂ٫ ،ن ٣خٍٵ رن ٗيخد٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٌّځ ٫خٌٍٗحء ط٬يه حٿْيٌى ْ٫يح ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳٌٜڃٌه
أنظڂ).
[]3726
- 1902كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ٫ ،ن حرن ْْ٫نش٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ ِّّي٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ڃخ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظلٍَ ْٛخځ ٌّځ ٳ٠ڀو ٫ڀَ ٯَْه ا ٙىٌح
حٿٌْځٌّ ،ځ ٫خٌٍٗحءً ،ىٌح حٿ٘يَ٬ّ ،نِ ٗيَ ٍڃ٠خڅ.
- 1903كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ِّّي٫ ،ن ٓڀڄش رن حٕٻٌ ٍِٟ ٩حهلل ٫نو
ٷخٽ:
أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍؿ ٚڃن أٓڀڂ( :أڅ أًڅ ٳِ حٿنخّ :أڅ ڃن ٻخڅ أٻپ
ٳڀْٜڂ رٸْش ٌّڃوً ،ڃن ٿڂ ّټن أٻپ ٳڀْٜڂ ،ٳبڅ حٿٌْځ ٌّځ ٫خٌٍٗحء).
[]1824
(أڃخ ر٬ي ،ٳبنو ٿڂ ّوٲ ٫ڀِ ڃټخنټڂً ،ٿټنِ هْ٘ض أڅ طٴَ٫ ٝڀْټڂ ٳظ٬ـًِح
٫نيخ) .ٳظٌٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٕڃَ ٫ڀَ ًٿٺ.
[]696
- 1909كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش رن
٫زي حٿَكڄن:
أنو ٓؤٽ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ٻْٲ ٻخنض ٚٛس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳِ ٍڃ٠خڅ؟ .ٳٸخٿض :ڃخ ٻخڅ ِّّي ٳِ ٍڃ٠خڅ ً ٙٳِ ٯَْه ٫ڀَ اكيٍ َ٘٫س
ٍٻ٬شّٜ ،ڀِ أٍر٬خ ،ٳ ٚطٔپ ٫ن كٔنين ًٌ٣ٿين ،ػڂ ّٜڀِ أٍر٬خ ،ٳ ٚطٔپ ٫ن
كٔنين ًٌ٣ٿين ،ػڂ ّٜڀِ ػٚػخ .ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أطنخځ ٷزپ أڅ طٌطَ؟ .ٷخٽّ( :خ
٫خث٘ش ،اڅ ْ٫نِ طنخڃخڅ ًّ ٙنخځ ٷڀزِ).
[]1096
- 2رخد :ٳ٠پ ٿْڀش حٿٸيٍ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :انخ أنِٿنخه ٳِ ٿْڀش حٿٸيًٍ .ڃخ أىٍحٹ ڃخ ٿْڀش حٿٸيٍ .ٿْڀش حٿٸيٍ هَْ
ڃن أٿٲ ٗيَ .طنِٽ حٿڄٚثټش ًحٿًَف ٳْيخ ربًڅ ٍريڂ ڃن ٻپ أڃَٚٓ .ځ ىِ كظَ
ڃ٤ڀ ٪حٿٴـَ}.
ٷخٽ حرن ْْ٫نش :ڃخ ٻخڅ ٳِ حٿٸَآڅ (ڃخ أىٍحٹ) ٳٸي أ٫ڀڄوً ،ڃخ ٷخٽً( :ڃخ ّيٍّٺ).
ٳبنو ٿڂ ّ٬ڀڄو.
- 1910كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كٴ٨نخهً ،انڄخ كٴ ٦ڃن
حٿِىَُ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ٛخځ ٍڃ٠خڅ اّڄخنخ ًحكظٔخرخ ٯٴَ ٿو ڃخ
طٸيځ ڃن ًنزوً ،ڃن ٷخځ ٿْڀش حٿٸيٍ اّڄخنخ ًحكظٔخرخ ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو) .طخر٬و
ٓڀْڄخڅ رن ٻؼَْ٫ ،ن حٿِىَُ.
[]38 ،35
- 3رخد :حٿظڄخّ ٿْڀش حٿٸيٍ ٳِ حٿٔز ٪حًٕحهَ.
- 1911كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ:
أڅ ٍؿخ ٙڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أًٍح ٿْڀش حٿٸيٍ ٳِ حٿڄنخځ ٳِ
حٿٔز ٪حًٕحهَ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍٍ ٍإّخٻڂ ٷي طٌح٣ؤص ٳِ
حٿٔز ٪حًٕحهَ ،ٳڄن ٻخڅ ڃظلَّيخ ٳڀْظلَىخ ٳِ حٿٔز ٪حًٕحهَ).
[]6590
- 1912كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠خٿش :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش ٷخٽٓ :ؤٿض
أرخ ْٓ٬يً ،ٻخڅ ٿِ ٛيّٸخ ،ٳٸخٽ:
ح٫ظټٴنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ َ٘٬حًٕٓ ٢ڃن ٍڃ٠خڅ ،ٳوَؽ ٛزْلش
َّ٘٫ن ٳو٤زنخً ،ٷخٽ( :انِ أٍّض ٿْڀش حٿٸيٍ ،ػڂ أنْٔظيخ ،أً :نْٔظيخ ،ٳخٿظڄٌٔىخ ٳِ
حٿ َ٘٬حًٕحهَ ٳِ حٿٌطًَ ،انِ ٍأّض أنِ أٓـي ٳِ ڃخء ًْ٣ن ،ٳڄن ٻخڅ ح٫ظټٲ
ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳڀَْؿ .)٪ٳَؿ٬نخ ًڃخ نٍَ ٳِ حٿٔڄخء ٷِ٫ش،
ٳـخءص ٓلخرش ٳڄَ٤ص كظَ ٓخٽ ٓٸٲ حٿڄٔـيً ،ٻخڅ ڃن ؿَّي حٿنوپً ،أٷْڄض
حٿٜٚس ،ٳَأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔـي ٳِ حٿڄخء ًحٿْ٤ن ،كظَ ٍأّض
أػَ حٿْ٤ن ٳِ ؿزيظو.
[]638
- 4رخد :طلَُ ٿْڀش حٿٸيٍ ٳِ حٿٌطَ ڃن حٿ َ٘٬حًٕحهَ.
ٳْو ٫ن ٫زخىس]1919[ .
- 1913كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ أرٌ ٓيْپ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :طلًَح ٿْڀش حٿٸيٍ ٳِ حٿٌطَ ،ڃن حٿَ٘٬
حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ).
[]1916 ،1915
- 1914كيػنخ ارَحىْڂ رن كڄِس ٷخٽ :كيػنِ حرن أرِ كخُځ ًحٿيٍحًٍىُ٫ ،ن
ِّّي٫ ،ن ڃلڄي رن ارَحىْڂ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّـخًٍ ٳِ ٍڃ٠خڅ حٿ َ٘٬حٿظِ ٳِ ًٓ٢
حٿ٘يَ ،ٳبًح ٻخڅ كْن ّڄِٔ ڃن َّ٘٫ن ٿْڀش طڄًّٔ ِ٠ظٸزپ اكيٍ ًَّ٘٫نٍ ،ؿ٪
اٿَ ڃٔټنوًٍ ،ؿ ٪ڃن ٻخڅ ّـخًٍ ڃ٬وً ،أنو أٷخځ ٳِ ٗيَ ؿخًٍ ٳْو حٿڀْڀش حٿظِ ٻخڅ
َّؿ ٪ٳْيخ ،ٳو٤ذ حٿنخّ ،ٳؤڃَىڂ ڃخ ٗخء حهلل ،ػڂ ٷخٽ( :ٻنض أؿخًٍ ىٌه حٿ ،َ٘٬ػڂ
ٷي ريح ٿِ أڅ أؿخًٍ ىٌه حٿ َ٘٬حًٕحهَ ،ٳڄن ٻخڅ ح٫ظټٲ ڃ ِ٬ٳڀْؼزض ٳِ ڃ٬ظټٴو،
ًٷي أٍّض ىٌه حٿڀْڀش ،ػڂ أنْٔظيخ ،ٳخرظٌٰىخ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهًَ ،حرظٌٰىخ ٳِ ٻپ
ًطًَ ،ٷي ٍأّظنِ أٓـي ٳِ ڃخء ًْ٣ن) .ٳخٓظيڀض حٿٔڄخء ٳِ طڀٺ حٿڀْڀش ٳؤڃَ٤ص،
ٳٌٻٲ حٿڄٔـي ٳِ ڃٜڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش اكيٍ ًَّ٘٫ن ،ٳزَٜص
ْ٫نِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًنَ٨ص اٿْو حنَٜٱ ڃن حٿٜزق ًًؿيو
ڃڄظڀت ْ٣نخ ًڃخء.
[]638
- 1916/1915كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿظڄٌٔح).
( - )1916كيػنِ ڃلڄي :أهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّـخًٍ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ،
ًّٸٌٽ( :طلًَح ٿْڀش حٿٸيٍ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ).
[]1913
- 1918/1917كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿظڄٌٔىخ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ ،ٿْڀش
حٿٸيٍ ،ٳِ طخٓ٬ش طزٸَ ،ٳِ ٓخر٬ش طزٸَ ،ٳِ هخڃٔش طزٸَ).
( - )1918كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ حٌٕٓى :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ ٫خٛڂ٫ ،ن أرِ
ڃـڀِ ً٫ټَڃش :ٷخ :ٙٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىِ ٳِ حٿ ،َ٘٬ىِ ٳِ طّٔ ٪ڄْ٠ن ،أً ٳِ
ٓزّ ٪زٸْن)٬ّ .نِ ٿْڀش حٿٸيٍ.
ٷخٽ ٫زي حٿٌىخد٫ :ن أٌّد٫ً ،ن هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ( :حٿظڄٌٔح ٳِ
أٍرَّ٘٫ً ٪ن).
- 5رخدٍ :ٳ ٪ڃَ٬ٳش ٿْڀش حٿٸيٍ ٿظٚكِ حٿنخّ.
- 1919كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ هخٿي رن حٿلخٍع :كيػنخ كڄْي :كيػنخ أنْ،
٫ن ٫زخىس رن حٿٜخڃض ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْوزَنخ رڀْڀش حٿٸيٍ ،ٳظٚكَ ٍؿٚڅ ڃن حٿڄٔڀڄْن،
ٳٸخٽ( :هَؿض ٕهزَٻڂ رڀْڀش حٿٸيٍ ،ٳظٚكَ ٳٚڅ ًٳٚڅ ٳَٳ٬ض َٔ٫ً ،أڅ ّټٌڅ
هَْح ٿټڂ ،ٳخٿظڄٌٔىخ ٳِ حٿظخٓ٬ش ًحٿٔخر٬ش ًحٿوخڃٔش).
[]49
- 6رخد :حٿ٬ڄپ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ.
- 1920كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ ّ٬ٴٌٍ٫ ،ن أرِ حٿ٠لَ،
٫ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ىهپ حٿٗ َ٘٬ي ڃجٍِهً ،أكْخ ٿْڀوً ،أّٸ ٦أىڀو.
- ۳۸كراب االػركاف.
- 1رخد :ح٫ٙظټخٱ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهًَ ،ح٫ٙظټخٱ ٳِ حٿڄٔخؿي ٻڀيخ.
ٿٸٌٿو ط٬خٿَ ًٙ{ :طزخًَٗىن ًأنظڂ ٫خٻٴٌڅ ٳِ حٿڄٔخؿي طڀٺ كيًى حهلل ٳ ٚطٸَرٌىخ
ٻٌٿٺ ّزْن حهلل آّخطو ٿڀنخّ ٿ٬ڀيڂ ّظٸٌڅ}/ .حٿزٸَس./187 :
- 1921كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ حرن ًىذ٫ ،ن ٌّنْ :أڅ نخٳ٬خ
أهزَه٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّ٬ظټٲ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ.
- 1922كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّ٬ظټٲ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ كظَ طٌٳخه
حهلل ،ػڂ ح٫ظټٲ أًُحؿو ڃن ر٬يه.
- 1923كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ِّّي رن ٫زي حهلل رن حٿيخى٫ ،ن
ڃلڄي رن ارَحىْڂ رن حٿلخٍع حٿظْڄِ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي
حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّ٬ظټٲ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕٓ ٢ڃن ٍڃ٠خڅ،
ٳخ٫ظټٲ ٫خڃخ ،كظَ اًح ٻخڅ ٿْڀش اكيٍ ًَّ٘٫نً ،ىِ حٿڀْڀش حٿظِ ّوَؽ ڃن
ٛزْلظيخ ڃن ح٫ظټخٳو ،ٷخٽ( :ڃن ٻخڅ ح٫ظټٲ ڃ ِ٬ٳڀْ٬ظټٲ حٿ َ٘٬حًٕحهًَ ،ٷي
أٍّض ىٌه حٿڀْڀش ػڂ أنْٔظيخً ،ٷي ٍأّظنِ أٓـي ٳِ ڃخء ًْ٣ن ڃن ٛزْلظيخ،
ٳخٿظڄٌٔىخ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهًَ ،حٿظڄٌٔىخ ٳِ ٻپ ًطَ) .ٳڄَ٤ص حٿٔڄخء طڀٺ حٿڀْڀش،
ًٻخڅ حٿڄٔـي ٫ڀَ ،َّٖ٫ٳٌٻٲ حٿڄٔـي ،ٳزَٜص ْ٫نخُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ؿزيظو أػَ حٿڄخء ًحٿْ٤ن ،ڃن ٛزق اكيٍ ًَّ٘٫ن.
[]638
- 2رخد :حٿلخث ٞطَؿپ حٿڄ٬ظټٲ.
- 1924كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّ ِٰٜاٿِ ٍأٓو ًىٌ ڃـخًٍ ٳِ حٿڄٔـي ،ٳؤٍؿڀو
ًأنخ كخث.ٞ
[]292 ،291
- 3رخدّ ٙ :يهپ حٿزْض ا ٙٿلخؿش.
- 1925كيػنخ ٷظزْش :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س ً٫ڄَس رنض ٫زي
حٿَكڄن :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿض:
ًاڅ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْيهپ ٫ڀِ ٍأٓوً ،ىٌ ٳِ حٿڄٔـي،
حٿلْٔن ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ ٛٴْش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أهزَطو:
أنيخ ؿخءص ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طًٍِه ٳِ ح٫ظټخٳو ٳِ حٿڄٔـي ،ٳِ
حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ ،ٳظليػض ٫نيه ٓخ٫ش ،ػڂ ٷخڃض طنٸڀذ ،ٳٸخځ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ٬يخ ّٸڀزيخ ،كظَ اًح رڀٰض رخد حٿڄٔـي ٫ني رخد أځ ٓڀڄش ،ڃَ
ٍؿٚڅ ڃن حٕنٜخٍ ،ٳٔڀڄخ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٿيڄخ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫( :ڀَ ٍٓڀټڄخ ،انڄخ ىِ ٛٴْش رنض كِْ) .ٳٸخٓ :ٙزلخڅ حهلل ّخ
ٌٍٓٽ حهللً ،ٻزَ ٫ڀْيڄخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ حٿْ٘٤خڅ ّزڀٮ ڃن
حٗنٔخڅ ڃزڀٮ حٿيځً ،انِ هْ٘ض أڅ ّٸٌٱ ٳِ ٷڀٌرټڄخ ْٗجخ).
[]6750 ،5865 ،3107 ،2934 ،1934 ،1933
- 9رخد :ح٫ٙظټخٱً ،هًَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛزْلش َّ٘٫ن.
- 1931كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃنَْٓ :ڄ ٪ىخًٍڅ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫ڀِ رن
حٿڄزخٍٹ ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن ٷخٽ:
ٓؤٿض أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٷڀض:
ىپ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٻَ ٿْڀش حٿٸيٍ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ح٫ظټٴنخ ڃ٪
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ َ٘٬حًٕٓ ٢ڃن ٍڃ٠خڅ ،ٷخٽ :ٳوَؿنخ ٛزْلش
َّ٘٫ن ،ٷخٽ :ٳو٤زنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛزْلش َّ٘٫ن ٳٸخٽ( :انِ
أٍّض ٿْڀش حٿٸيًٍ ،انِ نْٔظيخ ،ٳخٿظڄٌٔىخ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ٳِ ًطَ ،ٳبنِ ٍأّض
أنِ أٓـي ٳِ ڃخء ًْ٣نً ،ڃن ٻخڅ ح٫ظټٲ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳڀَْؿ .)٪ٳَؿ ٪حٿنخّ اٿَ حٿڄٔـيً ،ڃخ نٍَ ٳِ حٿٔڄخء ٷِ٫ش ،ٷخٽ :ٳـخءص ٓلخرش
ٳڄَ٤صً ،أٷْڄض حٿٜٚس ،ٳٔـي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿْ٤ن ًحٿڄخء،
كظَ ٍأّض حٿْ٤ن ٳِ أٍنزظو ًؿزيظو.
[]638
- 10رخد :ح٫ظټخٱ حٿڄٔظلخٟش.
- 1932كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ٫ ،٪ن هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ح٫ظټٴض ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حڃَأس ڃن أًُحؿو ڃٔظلخٟش ،ٳټخنض
طٍَ حٿلڄَس ًحٿٜٴَس ،ٳَرڄخ ً٬ٟنخ حٿٔ٤ض طلظيخ ًىِ طٜڀِ.
[]303
- 11رخدُّ :خٍس حٿڄَأس ًُؿيخ ٳِ ح٫ظټخٳو.
- 1933كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ ٷخٽ :كيػنِ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن رن هخٿي،
٫ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫ڀِ رن حٿلْٔن ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ ٛٴْش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أهزَطو( .ف) كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ى٘خځ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ٫ڀِ رن حٿلْٔن:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿڄٔـي٫ً ،نيه أًُحؿو ،ٳَكن ،ٳٸخٽ ٿٜٴْش
رنض كِْ ٙ( :ط٬ـڀِ كظَ أنَٜٱ ڃ٬ٺ)ً .ٻخڅ رْظيخ ٳِ ىحٍ أٓخڃش ،ٳوَؽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ٬يخ ،ٳڀٸْو ٍؿٚڅ ڃن حٕنٜخٍ ،ٳنَ٨ح اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ػڂ أؿخُحً ،ٷخٽ ٿيڄخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ط٬خٿْخ ،انيخ ٛٴْش رنض
كِْ) .ٷخٓ :ٙزلخڅ حهلل ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :اڅ حٿْ٘٤خڅ ّـَُ ڃن حٗنٔخڅ ڃـٍَ
حٿيځً ،انِ هْ٘ض أڅ ّڀٸِ ٳِ أنٴٔټڄخ ْٗجخ).
[]1930
- 12رخد :ىپ ّيٍأ حٿڄ٬ظټٲ ٫ن نٴٔو.
- 1934كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ أهِ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ڃلڄي رن
أرِ ٫ظْٶ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫ڀِ رن حٿلْٔن ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ ٛٴْش
أهزَطوً .كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿِىَُ ّوزَ ٫ن ٫ڀِ
رن حٿلْٔن:
أڅ ٛٴْش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أطض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ڃ٬ظټٲ ،ٳڀڄخ ٍؿ٬ض
ڃَ٘ ڃ٬يخ ،ٳؤرَٜه ٍؿپ ڃن حٕنٜخٍ ،ٳڀڄخ أرَٜه ى٫خه ،ٳٸخٽ( :ط٬خٽ ،ىِ
ٛٴْش)ًٍ .رڄخ ٷخٽ ٓٴْخڅ( :ىٌه ٛٴْش ،ٳبڅ حٿْ٘٤خڅ ّـَُ ڃن حرن آىځ ڃـٍَ
حٿيځ) .ٷڀض ٿٔٴْخڅ :أطظو ٿْٚ؟ .ٷخٽً :ىپ ىٌ ا ٙٿْپ.
[]1930
- 13رخد :ڃن هَؽ ڃن ح٫ظټخٳو ٫ني حٿٜزق.
- 1935كيػنخ ٫زي حٿَكڄن :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ حٕكٌٽ،
هخٽ حرن أرِ نـْق٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي.
ٷخٽ ٓٴْخڅً :كيػنخ ڃلڄي رن ٫ڄًَ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي .ٷخٽً :أ٧ن أڅ
حرن أرِ ٿزْي كيػنخ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ح٫ظټٴنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ َ٘٬حًٕحٓ ،٢ٳڀڄخ ٻخڅ ٛزْلش
َّ٘٫ن ،نٸڀنخ ڃظخ٫نخ ،ٳؤطخنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ٻخڅ ح٫ظټٲ
ٳڀَْؿ ٪اٿَ ڃ٬ظټٴو ،ٳبنِ ٍأّض ىٌه حٿڀْڀشًٍ ،أّظنِ أٓـي ٳِ ڃخء ًْ٣ن) .ٳڀڄخ
ٍؿ ٪اٿَ ڃ٬ظټٴو ًىخؿض حٿٔڄخء ٳڄَ٤نخ ،ٳٌحٿٌُ ر٬ؼو رخٿلٶ ،ٿٸي ىخؿض حٿٔڄخء ڃن
آهَ ًٿٺ حٿٌْځً ،ٻخڅ حٿڄٔـي َّ٘٫خ ،ٳڀٸي ٍأّض ٫ڀَ أنٴو ًأٍنزظو أػَ حٿڄخء
ًحٿْ٤ن.
[]638
- 14رخد :ح٫ٙظټخٱ ٳِ ٌٗحٽ.
- 1936كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ ڃلڄي رن ٳْ٠پ رن ٯًِحڅ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن
٫ڄَس رنض ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّ٬ظټٲ ٳِ ٻپ ٍڃ٠خڅً ،اًح ٛڀَ حٿٰيحس
ىهپ ڃټخنو حٿٌُ ح٫ظټٲ ٳْو .ٷخٽ :ٳخٓظؤًنظو ٫خث٘ش أڅ ط٬ظټٲ ٳؤًڅ ٿيخ ،ٳَ٠رض
ٳْو ٷزش ،ٳٔڄ٬ض ريخ كٴٜش ٳَ٠رض ٷزشًٓ ،ڄ٬ض ُّنذ ريخ ٳَ٠رض ٷزش أهٍَ،
ٳڀڄخ حنَٜٱ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿٰي أر َٜأٍر ٪ٷزخد ،ٳٸخٽ( :ڃخ
ىٌح) .ٳؤهزَ هزَىن ،ٳٸخٽ( :ڃخ كڄڀين ٫ڀَ ىٌح؟ آٿزَ؟ حنٌِ٫ىخ ٳ ٚأٍحىخ).
ٳنِ٫ض ،ٳڀڂ ّ٬ظټٲ ٳِ ٍڃ٠خڅ كظَ ح٫ظټٲ ٳِ آهَ حٿ َ٘٬ڃن ٌٗحٽ.
[]1928
- 15رخد :ڃن ٿڂ َّ ٫ڀْو ٌٛڃخ اًح ح٫ظټٲ.
- 1937كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أهْو٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن
٫ڄَ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ،
٫ن ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ نٌٍص ٳِ حٿـخىڀْش
أڅ أ٫ظټٲ ٿْڀش ٳِ حٿڄٔـي حٿلَحځ؟ .ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أًٱ
نٌٍٹ) .ٳخ٫ظټٲ ٿْڀش.
[]1927
- 16رخد :اًح نٌٍ ٳِ حٿـخىڀْش أڅ ّ٬ظټٲ ػڂ أٓڀڂ.
- 1938كيػنخ ٫زْي حهلل رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ:
أڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو نٌٍ ٳِ حٿـخىڀْش أڅ ّ٬ظټٲ ٳِ حٿڄٔـي حٿلَحځ ،ٷخٽ :أٍحه
ٷخٽ :ٿْڀش ،ٷخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أًٱ رنٌٍٹ).
[]1927
- 17رخد :ح٫ٙظټخٱ ٳِ حٿ َ٘٬حًٕٓ ٢ڃن ٍڃ٠خڅ.
- 1939كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ ْٗزش :كيػنخ أرٌ رټَ٫ ،ن أرِ كْٜن٫ ،ن أرِ
ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّ٬ظټٲ ٳِ ٻپ ٍڃ٠خڅ َ٘٫س أّخځ ،ٳڀڄخ ٻخڅ حٿ٬خځ
حٿٌُ ٷز ٞٳْو ح٫ظټٲ َّ٘٫ن ٌّڃخ.
[]4712
- 18رخد :ڃن أٍحى أڅ ّ٬ظټٲ ػڂ ريح ٿو أڅ ّوَؽ.
- 1940كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ أرٌ حٿلٔن :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ:
كيػنِ ّلَْ رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػظنِ ٫ڄَس رنض ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل
٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻَ أڅ ّ٬ظټٲ حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ،
ٳخٓظؤًنظو ٫خث٘ش ٳؤًڅ ٿيخًٓ ،ؤٿض كٴٜش ٫خث٘ش أڅ طٔظؤًڅ ٿيخ ٳٴ٬ڀض ،ٳڀڄخ ٍأص
ًٿٺ ُّنذ رنض ؿلٖ أڃَص رزنخء ٳزنِ ٿيخ ،ٷخٿضً :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ اًح ٛڀَ حنَٜٱ اٿَ رنخثو ،ٳز َٜرخٕرنْش ،ٳٸخٽ( :ڃخ ىٌح) .ٷخٿٌح :رنخء ٫خث٘ش
ًكٴٜش ًُّنذ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :آٿزَ أٍىڅ ريٌح؟ ڃخ أنخ
رڄ٬ظټٲ) .ٳَؿ ،٪ٳڀڄخ أٳ َ٤ح٫ظټٲ َ٘٫ح ڃن ٌٗحٽ.
[]1928
- 19رخد :حٿڄ٬ظټٲ ّيهپ ٍأٓو حٿزْض ٿڀٰٔپ.
- 1941كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ى٘خځ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أنيخ ٻخنض طَؿپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىِ كخثً ،ٞىٌ ڃ٬ظټٲ ٳِ
حٿڄٔـيً ،ىِ ٳِ كـَطيخّ ،نخًٿيخ ٍأٓو.
[ .]292 ،291
- ۳۹كراب انثُىع.
ًٷٌٽ حهلل ً ِ٫ؿپً{ :أكپ حهلل حٿزًْ ٪كَځ حٿَرخ}/ .حٿزٸَس ./275
رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ.
ًٷٌٿو{ :ا ٙأڅ طټٌڅ طـخٍس كخَٟس طيًَّنيخ رْنټڂ}/ .حٿزٸَس ./282
- 1رخد :ڃخ ؿخء ٳِ ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ٳبًح ٷْ٠ض حٿٜٚس ٳخنظًَ٘ح ٳِ حًٍٕ ٝحرظٌٰح ڃن ٳ٠پ حهلل ًحًٻًَح حهلل ٻؼَْح
ٿ٬ڀټڂ طٴڀلٌڅً .اًح ٍأًح طـخٍس أً ٿيٌح حنٴٌ٠ح اٿْيخ ًطَٻٌٹ ٷخثڄخ ٷپ ڃخ ٫ني حهلل
هَْ ڃن حٿڀيٌ ًڃن حٿظـخٍس ًحهلل هَْ حٿَحُٷْن}/ .حٿـڄ٬ش./11 ،10 :
ًٷٌٿو ٙ{ :طؤٻڀٌح أڃٌحٿټڂ رْنټڂ رخٿزخ٣پ ا ٙأڅ طټٌڅ طـخٍس كخَٟس ٫ن طَحٝ
ڃنټڂ}/ .حٿنٔخء./29 :
- 1942كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :كيػنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ ًأرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
انټڂ طٸٌٿٌڅ :اڅ أرخ ىََّس ّټؼَ حٿليّغ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ًطٸٌٿٌڅ :ڃخ رخٽ حٿڄيخؿَّن ًحٕنٜخٍ ّ ٙليػٌڅ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رڄؼپ كيّغ أرِ ىََّسً ،اڅ اهٌطِ ڃن حٿڄيخؿَّن ٻخڅ ّٰ٘ڀيڂ ٛٴٶ
رخٌٕٓحٵً ،ٻنض أٿِځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ڃپء ر٤نِ ،ٳؤٗيي اًح
ٯخرٌحً ،أكٴ ٦اًح نٌٔحً ،ٻخڅ ّٰ٘پ اهٌطِ ڃن حٕنٜخٍ ٫ڄپ أڃٌحٿيڂً ،ٻنض حڃَأ
ڃٔټْنخ ڃن ڃٔخٻْن حٿٜٴش ،أ ِ٫كْن ّنٌٔڅً ،ٷي ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳِ كيّغ ّليػو( :انو ٿن ّزٔ ٢أكي ػٌرو كظَ أٷ ِ٠ڃٸخٿظِ ىٌه ،ػڂ ّـڄ٪
اٿْو ػٌرو ،ا َ٫ً ٙڃخ أٷٌٽ) .ٳزٔ٤ض نڄَس ٫ڀِ ،كظَ اًح ٷٌٍٓ َ٠ٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃٸخٿظو ؿڄ٬ظيخ اٿَ ٛيٍُ ،ٳڄخ نْٔض ڃن ڃٸخٿش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ طڀٺ ڃن ِٗء.
[ ]118
- 1943كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن ؿيه
ٷخٽ :ٷخٽ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٿڄخ ٷيڃنخ اٿَ حٿڄيّنش آهَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْنِ ًرْن ٓ٬ي رن
حٿَرْ ،٪ٳٸخٽ ٓ٬ي رن حٿَرْ :٪انِ أٻؼَ حٕنٜخٍ ڃخ ،ٙٳؤٷٔڂ ٿٺ نٜٲ ڃخٿًِ ،حنَ٨
أُ ًُؿظِ ىٌّض نِٿض ٿٺ ٫نيخ ،ٳبًح كڀض طًِؿظيخ ،ٷخٽ :ٳٸخٽ ٫زي حٿَكڄنٙ :
كخؿش ٿِ ٳِ ًٿٺ ،ىپ ڃن ٌٓٵ ٳْو طـخٍس؟ .ٷخٽٌٓ :ٵ ٷْنٸخ ،٩ٷخٽ :ٳٰيح اٿْو ٫زي
حٿَكڄن ،ٳؤطَ رؤٷًٓ ٢ڄن ،ٷخٽ :ػڂ طخر ٪حٿٰيً ،ٳڄخ ٿزغ أڅ ؿخء ٫زي حٿَكڄن ٫ڀْو
أػَ ٛٴَس ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طًِؿض) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ:
(ًڃن) .ٷخٽ :حڃَأس ڃن حٕنٜخٍ ،ٷخٽ( :ٻڂ ٓٸض) .ٷخٽُ :نش نٌحس ڃن ًىذ ،أً نٌحس
ڃن ًىذ ،ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أًٿڂ ًٿٌ ر٘خس).
[ً ،3569حن]1944 :َ٨
- 1944كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ٷيځ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ حٿڄيّنش ،ٳآهَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْنو ًرْن ٓ٬ي
رن ٍرْ ٪حٕنٜخًٍُ ،ٻخڅ ٓ٬ي ًح ٯنَ ،ٳٸخٽ ٿ٬زي حٿَكڄن :أٷخٓڄٺ ڃخٿِ نٜٴْن
ًأًُؿٺ ،ٷخٽ :رخٍٹ حهلل ٿٺ ٳِ أىڀٺ ًڃخٿٺ ،ىٿٌنِ ٫ڀَ حٿٌٔٵ ،ٳڄخ ٍؿ ٪كظَ
حٓظٴ٠پ أٷ٤خ ًٓڄنخ ،ٳؤطَ رو أىپ ڃنِٿو ٳڄټؼنخ َّْٔح ،أً ڃخ ٗخء حهلل ،ٳـخء ً٫ڀْو
ً َٟڃن ٛٴَس ،ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃيْڂ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل
طًِؿض حڃَأس ڃن حٕنٜخٍ ،ٷخٽً( :ڃخ ٓٸض اٿْيخ) .ٷخٽ :نٌحس ڃن ًىذ ،أً ًُڅ
نٌحس ڃن ًىذ ،ٷخٽ( :أًٿڂ ًٿٌ ر٘خس).
[،5732 ،4872 ،4860 ،4858 ،4853 ،4785 ،3722 ،3570 ،2171
]6023
- 1945كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخنض ٫ټخً ٥ڃـنش ًًً حٿڄـخُ أٌٓحٷخ ٳِ حٿـخىڀْش ،ٳڀڄخ ٻخڅ حٗٓٚځ ٳټؤنيڂ طؤػڄٌح
ٳْو ،ٳنِٿض{ :ٿْْ ٫ڀْټڂ ؿنخف أڅ طزظٌٰح ٳ ٚ٠ڃن ٍرټڂ ٳِ ڃٌحٓڂ حٿلؾ} .ٷَأىخ
حرن ٫زخّ.
[ ]1681
- 2رخد :حٿلٚٽ رْن ًحٿلَحځ رْن ًرْنيڄخ ڃ٘زيخص.
- 1946كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن حرن ٌ٫څ٫ ،ن حٿ٘٬زِ:
ٓڄ٬ض حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘ ٍ ِٟحهلل ٫نوٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ (ف).
ًكيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن أرِ ٳًَس٫ ،ن حٿ٘٬زِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
حٿن٬ڄخڅ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ (ف)ً .كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ حرن
ْْ٫نش٫ ،ن أرِ ٳًَسٓ ،ڄ٬ض حٿ٘٬زِٓ :ڄ٬ض حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ (ف)ً .كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ
ٳًَس٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿلٚٽ رْن ًحٿلَحځ رْنً ،رْنيڄخ أڃٌٍ ڃ٘ظزيش،
ٳڄن طَٹ ڃخ ٗزو ٫ڀْو ڃن حٗػڂ ٻخڅ ٿڄخ حٓظزخڅ أطَٹً ،ڃن حؿظَأ ٫ڀَ ڃخ ّ٘ٺ ٳْو
ڃن حٗػڂ أًٗٺ أڅ ٌّحٷ ٪ڃخ حٓظزخڅً ،حٿڄ٬خ ِٛكڄَ حهلل ،ڃن َّط ٪كٌٽ حٿلڄَ
ٌّٗٺ أڅ ٌّحٷ٬و).
[ ]52
- 3رخد :طٴَْٔ حٿڄ٘زيخص.
ًٷخٽ كٔخڅ رن أرِ ٓنخڅ :ڃخ ٍأّض ْٗجخ أىٌڅ ڃن حٿٌٍ ،٩ى ٩ڃخ َّّزٺ اٿَ ڃخ ٙ
َّّزٺ.
- 1947كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل رن ٫زي حٿَكڄن رن
أرِ كْٔن :كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ٫ٸزش رن حٿلخٍع ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حڃَأس ٌٓحىء ؿخءص ،ٳِ٫ڄض أنيخ أٍ٬ٟظيڄخ ،ٳٌٻَ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳؤ٫ َٝ٫نوً ،طزٔڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٻْٲ ًٷي ٷْپ)ً .ٷي ٻخنض
طلظو حرنش أرِ اىخد حٿظڄْڄِ.
[ ]88
- 1948كيػنخ ّلَْ رن ٷِ٫ش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س حرن حٿِرَْ،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٫ظزش رن أرِ ًٷخ٫ ،ٙيي اٿَ أهْو ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ :ٙأڅ حرن ًٿْيس ُڃ٬ش
ڃنِ ٳخٷز٠و ،ٷخٿض :ٳڀڄخ ٻخڅ ٫خځ حٿٴظق أهٌه ٓ٬ي رن أرِ ًٷخً ٙٷخٽ :حرن أهِ ،ٷي
٫يي اٿِ ٳْو ،ٳٸخځ ٫زي رن ُڃ٬ش ٳٸخٽ :أهِ ًحرن ًٿْيس أرًِ ،ٿي ٫ڀَ ٳَحٗو،
ٳظٔخًٷخ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٓ٬يّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حرن أهِ ،ٻخڅ ٷي
٫يي اٿِ ٳْو .ٳٸخٽ ٫زي رن ُڃ٬ش :أهِ ًحرن ًٿْيس أرًِ ،ٿي ٫ڀَ ٳَحٗو .ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌ ٿٺ ّخ ٫زي رن ُڃ٬ش) .ػڂ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿٌٿي
ٿڀٴَحٕ ًٿڀ٬خىَ حٿلـَ) .ػڂ ٷخٽ ٿٌٔىس رنض ُڃ٬شًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :حكظـزِ ڃنو) .ٿڄخ ٍأٍ ڃن ٗزيو ر٬ظزش ،ٳڄخ ٍآىخ كظَ ٿٸِ حهلل.
[]6760 ،6431 ،6384 ،6368 ،4052 ،2594 ،2396 ،2289 ،2105
- 1949كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حهلل رن أرِ حٿٔٴَ٫ ،ن
حٿ٘٬زِ٫ ،ن ٫يُ رن كخطڂ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿڄَ٬ح ،ٝٳٸخٽ( :اًح أٛخد رليه ٳټپً ،اًح
أٛخد رَٟ٬و ٳ ٚطؤٻپ ،ٳبنو ًٷٌْ) .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل أٍٓپ ٻڀزِ ًأٓڄِ ،ٳؤؿي
ڃ٬و ٫ڀَ حٿْٜي ٻڀزخ آهَ ٿڂ أٓڂ ٫ڀْو ًٙ ،أىٍُ أّيڄخ أهٌ؟ .ٷخٽ ٙ( :طؤٻپ ،انڄخ
ٓڄْض ٫ڀَ ٻڀزٺ ًٿڂ طٔڂ ٫ڀَ حٓهَ).
[ ]173
- 4رخد :ڃخ ّظنِه ڃن حٿ٘زيخص.
- 1950كيػنخ ٷزْ٠ش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ٣ڀلش٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رظڄَس ڃٔٸٌ٣ش ،ٳٸخٽ( :ٿٌ ٙأڅ طټٌڅ ٛيٷش
ٕٻڀظيخ).
ًٷخٽ ىڄخځ٫ :ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
- 1955كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن أرِ
حٿڄنيخٽ ٷخٽ :ٻنض أطـَ ٳِ حٿَٜٱ ،ٳٔؤٿض ُّي رن أٍٷڂ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽ :ٷخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًكيػنِ حٿٴ٠پ رن ّ٬ٸٌد :كيػنخ حٿلـخؽ رن ڃلڄي :ٷخٽ حرن ؿَّق :أهزَنِ ٫ڄًَ
رن ىّنخٍ ً٫خڃَ رن ڃ٬ٜذ :أنيڄخ ٓڄ٬خ أرخ حٿڄنيخٽ ّٸٌٽٓ :ؤٿض حٿزَحء رن ٫خُد
ًُّي رن أٍٷڂ ٫ن حٿَٜٱ ،ٳٸخ:ٙ
ٻنخ طخؿَّن ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٔؤٿنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿَٜٱ ،ٳٸخٽ( :اڅ ٻخڅ ّيح رْي ٳ ٚرؤًّ ،اڅ ٻخڅ نٔخء ٳّٜ ٚڀق).
[]3724 ،2365 ،2070
- 9رخد :حٿوًَؽ ٳِ حٿظـخٍس.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳخنظًَ٘ح ٳِ حًٍٕ ٝحرظٌٰح ڃن ٳ٠پ حهلل} /حٿـڄ٬ش./10 :
- 1956كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ :أهزَنخ ڃوڀي رن ِّّي :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ ٤٫خء٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫ڄَْ:
أڅ أرخ ڃٌَٓ حٕٗ :َُ٬حٓظؤًڅ ٫ڀَ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳڀڂ ّئًڅ ٿو،
ًٻؤنو ٻخڅ ڃٌٰ٘ ،ٙٳَؿ ٪أرٌ ڃٌَٓ ،ٳٴَ٭ ٫ڄَ ٳٸخٽ :أٿڂ أٓڄٌٛ ٪ص ٫زي حهلل رن
ٷْْ ،حثٌنٌح ٿو .ٷْپ :ٷي ٍؿ ،٪ٳي٫خه ،ٳٸخٽ :ٻنخ نئڃَ رٌٿٺ .ٳٸخٽ :طؤطْنِ ٫ڀَ ًٿٺ
رخٿزْنش ،ٳخن٤ڀٶ اٿَ ڃـڀْ حٕنٜخٍ ٳٔؤٿيڂ ،ٳٸخٿٌحّ٘ ٙ :يي ٫ڀَ ىٌح ا ٙأَٰٛنخ
أرٌ ْٓ٬ي حٿويٍُ ،ٳٌىذ رؤرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :أهٴِ ىٌح ٫ڀِ ڃن أڃَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ أٿيخنِ حٿٜٴٶ رخٌٕٓحٵ٬ّ .نِ حٿوًَؽ اٿَ طـخٍس.
[]6920 ،5891
- 10رخد :حٿظـخٍس ٳِ حٿزلَ.
ًٷخٽ ڃٙ :َ٤رؤّ روً ،ڃخ ًٻَه حهلل ٳِ حٿٸَآڅ ا ٙرلٶ ،ػڂ طً{ :ٚطٍَ حٿٴڀٺ
ڃٌحهَ ٳْو ًٿزظٌٰح ڃن ٳ٠ڀو} /حٿنلپً ./14 :حٿٴڀٺ :حٿٔٴن ،حٿٌحكي ًحٿـڄٌٓ ٪حء.
ًٷخٽ ڃـخىي :طڄوَ حٿٔٴن حٿَّق ًٙ ،طڄوَ حٿَّق ڃن حٿٔٴن ا ٙحٿٴڀٺ حٿ٨٬خځ.
ً - 1957ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ىَڃِ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أنو ًٻَ ٍؿ ٚڃن رنِ آَحثْپ ،هَؽ ٳِ حٿزلَ ٳٸ َ٠كخؿظوًٓ ،خٵ حٿليّغ.
[ ]1427
- 11رخدً{ :اًح ٍأًح طـخٍس أً ٿيٌح حنٴٌ٠ح اٿْيخ}.
ًٷٌٿو ؿپ ًٻَهٍ{ :ؿخٽ ٙطڀيْيڂ طـخٍس ً ٙرْ٫ ٪ن ًٻَ حهلل} /حٿنٌٍ./37 :
ًٷخٽ ٷظخىس :ٻخڅ حٿٸٌځ ّظـًَڅ ًٿټنيڂ ٻخنٌح اًح نخريڂ كٶ ڃن كٸٌٵ حهلل ،ٿڂ طڀييڂ
طـخٍس ً ٙرْ٫ ٪ن ًٻَ حهلل ،كظَ ّئىًه اٿَ حهلل.
- 1958كيػنِ ڃلڄي ٷخٽ :كيػنِ ڃلڄي رن ٳْ٠پ٫ ،ن كْٜن٫ ،ن ٓخٿڂ رن أرِ
حٿـ٬ي٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أٷزڀض ً َْ٫نلن نٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿـڄ٬ش ،ٳخنٴ ٞحٿنخّ اٙ
حػنِ ٍ َ٘٫ؿ ،ٚٳنِٿض ىٌه حّٓشً{ :اًح ٍأًح طـخٍس أً ٿيٌح حنٴٌ٠ح اٿْيخ ًطَٻٌٹ
ٷخثڄخ}.
[ ]894
- 12رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :أنٴٸٌح ڃن ْ٣زخص ڃخ ٻٔزظڂ} /حٿزٸَس./267 :
- 1959كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ ًحثپ٫ ،ن
ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أنٴٸض حٿڄَأس ڃن ٬٣خځ رْظيخ ٯَْ ڃٴٔيس ،ٻخڅ
ٿيخ أؿَىخ رڄخ أنٴٸضً ،ٿًِؿيخ رڄخ ٻٔذً ،ٿڀوخُڅ ڃؼپ ًٿٺّ ٙ ،نٸ ٚر٠٬يڂ أؿَ
رْٗ ٞ٬جخ).
[ ]1359
- 1960كيػنِ ّلَْ رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(اًح أنٴٸض حٿڄَأس ڃن ٻٔذ ًُؿيخ٫ ،ن ٯَْ أڃَه ،ٳڀيخ نٜٲ أؿَه).
[]5045
- 13رخد :ڃن أكذ حٿزٔ ٢ٳِ حٿَُٵ.
- 1961كيػنخ ڃلڄي رن أرِ ّ٬ٸٌد حٿټَڃخنِ :كيػنخ كٔخڅ :كيػنخ ٌّنْ :كيػنخ
ڃلڄي٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(ڃن َٓه أڅ ّزٔ ٢ٿو ٳِ ٍُٷو ،أً ّنٔؤ ٿو ٳِ أػَه ،ٳڀْٜپ ٍكڄو).
[]5640
- 14رخدَٗ :حء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿنْٔجش.
- 1962كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽً :ٻَنخ ٫ني
ارَحىْڂ حٿَىن ٳِ حٿٔڀڂ ،ٳٸخٽ :كيػنِ حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٗظٍَ ٬٣خڃخ ڃن ّيٌىُ اٿَ أؿپًٍ ،ىنو ىٍ٫خ ڃن
كيّي.
[]4197 ،2759 ،2378 ،2374 ،2256 ،2134 ،2133 ،2088 ،1990
- 1963كيػنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ ٷظخىس٫ ،ن أنْ (ف)ً .كيػنِ ڃلڄي رن
٫زي حهلل رن كٌٗذ :كيػنخ أٓزخ ١أرٌ حٿْٔ ٪حٿز :َُٜكيػنخ ى٘خځ حٿيٓظٌحثِ٫ ،ن
- 1969كيػنخ ّلَْ رن ڃٌَٓ :كيػنخ ًٻْ :٪كيػنخ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
حٿِرَْ رن حٿٌ٬حځ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٕ( :څ ّؤهٌ أكيٻڂ أكزڀو هَْ ٿو ڃن أڅ ّٔؤٽ
حٿنخّ).
[ ]1402
- 16رخد :حٿٔيٌٿش ًحٿٔڄخكش ٳِ حٿَ٘حء ًحٿزًْ ،٪ڃن ٣ڀذ كٸخ ٳڀْ٤ڀزو ٳِ
٫ٴخٱ.
- 1970كيػنخ ٫ڀِ رن ْ٫خٕ :كيػنخ أرٌ ٯٔخڅ ،ڃلڄي رن ڃَ٤ٱ ،ٷخٽ :كيػنِ
ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٍ( :كڂ حهلل ٍؿٓ ،ٚڄلخ اًح رخً ،٩اًح
حٗظًٍَ ،اًح حٷظ.)َ٠
- 17رخد :ڃن أن َ٨ڃٌَٓح.
- 1971كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ ڃن :ٌٍٜأڅ ٍر ِ٬رن كَحٕ
كيػو :أڅ كٌّٴش ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طڀٸض حٿڄٚثټش ًٍف ٍؿپ ڃڄن ٻخڅ ٷزڀټڂ ،ٷخٿٌح:
أ٫ڄڀض ڃن حٿوَْ ْٗجخ؟ .ٷخٽ :ٻنض آڃَ ٳظْخنِ أڅ ّنًَ٨ح حٿڄًّ َٔ٬ظـخًًُح ٫ن
حٿڄٌَٓ ،ٷخٽ :ٷخٽ :ٳظـخًًُح ٫نو).
ًٷخٽ أرٌ ڃخٿٺ٫ ،ن ٍر( :ِ٬ٻنض أَّٔ ٫ڀَ حٿڄًٌَٓ ،أن َ٨حٿڄ.)َٔ٬
ًطخر٬و ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن ٍر .ِ٬ٷخٽ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن
ٍر( :ِ٬أن َ٨حٿڄًٌَٓ ،أطـخًُ ٫ن حٿڄً .)َٔ٬ٷخٽ نْ٬ڂ رن أرِ ىني٫ ،ن ٍر:ِ٬
(ٳؤٷزپ ڃن حٿڄًٌَٓ ،أطـخًُ ٫ن حٿڄ.)َٔ٬
[]2261
- 18رخد :ڃن أن َ٨ڃَٔ٬ح
- 1972كيػنخ ى٘خځ رن ٫ڄخٍ :كيػنخ ّلَْ رن كڄِس :كيػنخ حٿِرْيُ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٻخڅ طخؿَ ّيحّن حٿنخّ ،ٳبًح ٍأٍ ڃَٔ٬ح ٷخٽ
ٿٴظْخنو :طـخًًُح ٫نو ،ٿ٬پ حهلل ّظـخًُ ٫نخ ،ٳظـخًُ حهلل ٫نو).
[]3293
- 19رخد :اًح رْن حٿزْ٬خڅ ًٿڂ ّټظڄخ ًنٜلخ.
ًٌّٻَ ٫ن حٿ٬يحء رن هخٿي ٷخٽ :ٻظذ ٿِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌح ڃخ حٗظٍَ
ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿ٬يحء رن هخٿي ،رْ ٪حٿڄٔڀڂ حٿڄٔڀڂ ٙ ،ىحء
ً ٙهزؼش ً ٙٯخثڀش).
- 26رخدّ{ :ڄلٶ حهلل حٿَرخ ًَّرِ حٿٜيٷخص ًحهلل ّ ٙلذ ٻپ ٻٴخٍ أػْڂ} /حٿزٸَس:
./276
- 1981كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :ٷخٽ حرن
حٿڄْٔذ :اڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿلڀٲ ڃنٴٸش ٿڀٔڀ٬ش ،ڃڄلٸش
ٿڀزَٻش).
- 27رخد :ڃخ ّټَه ڃن حٿلڀٲ ٳِ حٿزْ.٪
- 1982كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃلڄي :كيػنخ ىْ٘ڂ :أهزَنخ حٿٌ٬حځ٫ ،ن أرْو ٫ن ارَحىْڂ
رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿ ٚأٷخځ ٓڀ٬شً ،ىٌ ٳِ حٿٌٔٵ ،ٳلڀٲ رخهلل ٿٸي أ َ٤٫ريخ ڃخ ٿڂ ّ ،٢٬ٿٌْٷ٪
ٳْيخ ٍؿ ٚڃن حٿڄٔڀڄْن ،ٳنِٿض{ :اڅ حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي حهلل ًأّڄخنيڂ ػڄنخ ٷڀْ.}ٚ
[]4276 ،2530
- 28رخد :ڃخ ٷْپ ٳِ حٿٌٜح٭.
ًٷخٽ ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٙ( :
ّوظڀَ هٚىخ).
ًٷخٽ حٿ٬زخّ :ا ٙحًٗهَ ،ٳبنو ٿٸْنيڂ ًرٌْطيڂ ،ٳٸخٽ( :ا ٙحًٗهَ).
[ ]1284
- 1983كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ
٫ڀِ رن كْٔن :أڅ كْٔن رن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أڅ ٫ڀْخ ٫ڀْو حٿٔٚځ ٷخٽ :ٻخنض ٿِ ٗخٍٱ ڃن نْٜزِ ڃن حٿڄٰنڂً ،ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أ٤٫خنِ ٗخٍٳخ ڃن حٿوڄْ ،ٳڀڄخ أٍىص أڅ أرظنِ رٴخ٣ڄش ٫ڀْيخ حٿٔٚځ،
رنض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ح٫يص ٍؿٌٛ ٚحٯخ ڃن رنِ ٷْنٸخ ٩أڅ
َّطلپ ڃ ،ِ٬ٳنؤطِ ربًهَ أٍىص أڅ أرْ٬و ڃن حٿٌٜحٯْنً ،أٓظْ٬ن رو ٳِ ًٿْڄش
.َِٓ٫
[]5457 ،3781 ،2925 ،2246
- 1984كيػنخ آلٶ :كيػنخ هخٿي رن ٫زي حهلل٫ ،ن هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حهلل كَځ ڃټشً ،ٿڂ طلپ ٕكي ٷزڀِ ًٙ
ٕكي ر٬يًُ ،انڄخ كڀض ٿِ ٓخ٫ش ڃن نيخٍّ ٙ ،وظڀَ هٚىخ٠٬ًّ ،ي ٗـَىخًٙ ،
ّنٴَ ْٛيىخّ ًٙ ،ڀظٸ ٢ٿٸ٤ظيخ ا ٙٿڄَ٬ٱ)ً .ٷخٽ ٫زخّ رن ٫زي حٿڄ٤ڀذ :اٙ
حًٗهَ ،ٿٜخٯظنخ ًٿٔٸٲ رٌْطنخ .ٳٸخٽ( :ا ٙحًٗهَ) .ٳٸخٽ ٫ټَڃش :ىپ طيٍُ ڃخ
ّنٴَ ْٛيىخ؟ .ىٌ أڅ طنلْو ڃن حٿ٨پ ًطنِٽ ڃټخنو.
أٌ٫حىح ،أؿڀْ ٫ڀْين اًح ٻڀڄض حٿنخّ) .ٳؤڃَطو ّ٬ڄڀيخ ڃن َ٣ٳخء حٿٰخرش ،ػڂ ؿخء
ريخ ،ٳؤٍٓڀض اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ريخ ،ٳؤڃَ ريخ ٳٌ٬ٟض ،ٳـڀْ
٫ڀْو.
[ ]370
- 1989كيػنخ هٚى رن ّلَْ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن أّڄن٫ ،ن أرْو٫ ،ن ؿخرَ رن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حڃَأس ڃن حٕنٜخٍ ،ٷخٿض ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٙ
أؿ٬پ ٿٺ ْٗجخ طٸ٬ي ٫ڀْو ،ٳبڅ ٿِ ٯٚڃخ نـخٍح .ٷخٽ( :اڅ ٗجض) .ٷخٽ :ٳ٬ڄڀض ٿو
حٿڄنزَ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،ٷ٬ي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿڄنزَ حٿٌُ ٛن،٪
ٳٜخكض حٿنوڀش حٿظِ ٻخڅ ّو٤ذ ٫نيىخ ،كظَ ٻخىص طن٘ٶ ،ٳنِٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ أهٌىخ ٳ٠ڄيخ اٿْو ،ٳـ٬ڀض طجن أنْن حٿٜزِ حٿٌُ ّٔټض ،كظَ
حٓظٸَص ،ٷخٽ( :رټض ٫ڀَ ڃخ ٻخنض طٔڄ ٪ڃن حٿٌٻَ).
[ ]438
- 33رخدَٗ :حء حٿلٌحثؾ رنٴٔو.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :حٗظٍَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿڄ ٚڃن ٫ڄَ.
[ ]2009
ًٷخٽ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ؿخء ڃَ٘ٹ رٰنڂ ،ٳخٗظٍَ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃنو ٗخس.
[ ]2103
ًحٗظٍَ ڃن ؿخرَ رَْ٬ح.
[ ]1991
- 1990كيػنخ ٌّٓٲ رن :َْٔ٫كيػنخ أرٌ ڃ٬خًّش :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ،
٫ن حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
حٗظٍَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ّيٌىُ ٬٣خڃخ رنْٔجشًٍ ،ىنو ىٍ٫و.
[ ]1962
- 34رخدَٗ :حء حٿيًحد ًحٿلڄًَْ ،اًح حٗظٍَ ىحرش أً ؿڄً ٚىٌ ٫ڀْو ،ىپ ّټٌڅ
ًٿٺ ٷز٠خ ٷزپ أڅ ّنِٽ.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿ٬ڄَ( :رْ٬نو).
ّ٬نِ ؿڄ٬ٛ ٚزخ.
[ ]2009
- 1991كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن ًىذ رن
ٻْٔخڅ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٯِحس ،ٳؤر٤ؤ رِ ؿڄڀِ أ ،َْ٫ٳؤطَ ٫ڀِ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :ؿخرَ) .ٳٸڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ڃخ ٗؤنٺ) .ٷڀض :أر٤ؤ
٫ڀِ ؿڄڀِ أ َْ٫ٳظوڀٴض ،ٳنِٽ ّلـنو رڄلـنو ،ػڂ ٷخٽ( :حٍٻذ) .ٳَٻزض ،ٳڀٸي
ٍأّظو أٻٴو ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ( :طًِؿض) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ:
(رټَح أځ ػْزخ) .ٷڀض :رپ ػْزخ ،ٷخٽ( :أٳ ٚؿخٍّش ط٫ٚزيخ ًط٫ٚزٺ) .ٷڀض :اڅ ٿِ
أهٌحص ،ٳؤكززض أڅ أطًِؽ حڃَأس طـڄ٬ين ًطڄ٘٤ينً ،طٸٌځ ٫ڀْين ،ٷخٽ( :أڃخ انٺ
ٷخىځ ،ٳبًح ٷيڃض ٳخٿټْْ حٿټْْ) .ػڂ ٷخٽ( :أطزْ ٪ؿڄڀٺ) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٳخٗظَحه ڃنِ
رؤًٷْش ،ػڂ ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزڀًِ ،ٷيڃض رخٿٰيحس ،ٳـجنخ اٿَ
حٿڄٔـي ٳٌؿيطو ٫ڀَ رخد حٿڄٔـي ،ٷخٽ( :آٓڅ ٷيڃض) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳي ٩ؿڄڀٺ،
ٳخىهپ ،ٳٜپ ٍٻ٬ظْن) .ٳيهڀض ٳٜڀْض ،ٳؤڃَ ر ٙٚأڅ ِّڅ ٿِ أًٷْش ،ٳٌُڅ ٿِ
رٚٽ ٳؤٍؿق ٳِ حٿڄِْحڅ ،ٳخن٤ڀٸض كظَ ًٿْض ،ٳٸخٽ( :حى ٩ٿِ ؿخرَح) .ٷڀض :حٓڅ
َّى ٫ڀِ حٿـڄپً ،ٿڂ ّټن ِٗء أرٰ ٞاٿِ ڃنو ،ٷخٽ( :هٌ ؿڄڀٺ ًٿٺ ػڄنو).
[ ]432
- 35رخد حٌٕٓحٵ حٿظِ ٻخنض ٳِ حٿـخىڀْش ،ٳظزخّ ٪ريخ حٿنخّ ٳِ حٗٓٚځ.
- 1992كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخنض ٫ټخً ٥ڃـنش ًًً حٿڄـخُ أٌٓحٷخ ٳِ حٿـخىڀْش ،ٳڀڄخ ٻخڅ حٗٓٚځ طؤػڄٌح ڃن
حٿظـخٍس ٳْيخ ،ٳؤنِٽ حهلل{ :ٿْْ ٫ڀْټڂ ؿنخف }...ٳِ ڃٌحٓڂ حٿلؾ .ٷَأ حرن ٫زخّ ٻٌح.
[ ]1681
- 36رخدَٗ :حء حٗرپ حٿيْڂ ،أً حٕؿَد.
حٿيخثڂ :حٿڄوخٿٲ ٿڀٸٜي ٳِ ٻپ ِٗء.
- 1993كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :ٷخٽ ٫ڄًَ:
ٻخڅ ىخ ىنخ ٍؿپ حٓڄو نٌحًّ ،ٻخنض ٫نيه ارپ ىْڂ ،ٳٌىذ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٳخٗظٍَ طڀٺ حٗرپ ڃن َّٗٺ ٿو ،ٳـخء اٿْو َّٗټو ،ٳٸخٽ :ر٬نخ طڀٺ حٗرپ.
ٳٸخٽ :ڃڄن ر٬ظيخ؟ .ٷخٽ :ڃن ْٗن ٻٌح ًٻٌح ،ٳٸخٽًّ :لٺً ،حٹ ًحهلل حرن ٫ڄَ ،ٳـخءه
ٳٸخٽ :اڅ َّٗټِ رخ٫ٺ ار ٚىْڄخ ًٿڂ َّ٬ٳٺ .ٷخٽ :ٳخٓظٸيخ ،ٷخٽ :ٳڀڄخ ًىذ ّٔظخٷيخ،
ٳٸخٽ :ى٫يخٍْٟ ،نخ رٸ٠خء ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ ٙ( :يًٍ).
ٓڄٓ ٪ٴْخڅ ٫ڄَح.
[]5438 ،5421 ،4806 ،4805 ،2703
- 37رخد :رْ ٪حٿٔٚف ٳِ حٿٴظنش ًٯَْىخ.
ًٻَه ٫ڄَحڅ رن كْٜن رْ٬و ٳِ حٿٴظنش.
- 1994كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ ٫ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن حرن أٳڀق٫ ،ن
أرِ ڃلڄي ،ڃٌٿَ أرِ ٷظخىس٫ ،ن أرِ ٷظخىس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
هَؿنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خځ كنْن ،ٳؤ٤٫خه ٬ّ -نِ ىٍ٫خ -ٳز٬ض
حٿيٍ ،٩ٳخرظ٬ض رو ڃوَٳخ ٳِ رنِ ٓڀڄش ،ٳبنو ًٕٽ ڃخٽ طؤػڀظو ٳِ حٗٓٚځ.
[]6749 ،4067 ،4066 ،2973
- 38رخد :ٳِ حٿ٤٬خٍ ًرْ ٪حٿڄٔٺ.
- 1995كيػنِ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ أرٌ رَىس ٫زي حهلل
ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ رَىس رن أرِ ڃٌَٓ٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃؼپ حٿـڀْْ حٿٜخٿق ًحٿـڀْْ حٿٌٔء ،ٻڄؼپ
ٛخكذ حٿڄٔٺ ًٻَْ حٿليحى٬ّ ٙ ،يڃٺ ڃن ٛخكذ حٿڄٔٺ :اڃخ ط٘ظَّو أً طـي
ٍّلوً ،ٻَْ حٿليحىّ :لَٵ رينٺ أً ػٌرٺ ،أً طـي ڃنو ٍّلخ هزْؼش).
[]5214
- 39رخدً :ٻَ حٿلـخځ.
- 1996كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
كـڂ أرٌ ْ٣زش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃَ ٿو رٜخ ٩ڃن طڄًَ ،أڃَ أىڀو
أڅ ّوٴٴٌح ڃن هَحؿو.
[]5371 ،2161 ،2157 ،2096
- 1997كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ هخٿي ،ىٌ حرن ٫زي حهلل :كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
حكظـڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأ َ٤٫حٿٌُ كـڄوً ،ٿٌ ٻخڅ كَحڃخ ٿڂ ّ٤٬و.
[]5367 ،2159 ،2158
- 40رخد :حٿظـخٍس ٳْڄخ ّټَه ٿزٔو ٿڀَؿخٽ ًحٿنٔخء.
- 1988كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ أرٌ رټَ رن كٴ٫ ،ٚن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل رن
٫ڄَ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
أٍٓپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو رلڀش كََّ ،أً َْٓحء،
ٳَآىخ ٫ڀْو ،ٳٸخٽ( :انِ ٿڂ أٍٓپ ريخ اٿْٺ ٿظڀزٔيخ ،انڄخ ّڀزٔيخ ڃن ٙهٚٵ ٿو ،انڄخ
ر٬ؼض اٿْٺ ٿظٔظڄظ ٪ريخ)٬ّ .نِ طزْ٬يخ.
[ ]846
- 1999كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي،
٫ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ أهزَطو:
أنيخ حٗظَص نڄَٷش ٳْيخ طٜخًَّ ،ٳڀڄخ ٍآىخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخځ ٫ڀَ
حٿزخد ٳڀڂ ّيهڀو ،ٳَ٬ٳض ٳِ ًؿيو حٿټَحىْش ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أطٌد اٿَ حهلل
ًاٿَ ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃخًح أًنزض؟ .ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ڃخ رخٽ ىٌه حٿنڄَٷش) .ٷڀض :حٗظَّظيخ ٿٺ ٿظٸ٬ي ٫ڀْيخ ًطٌٓيىخ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ أٛلخد ىٌه حٿٌّ ٌٍٜځ حٿٸْخڃش ٌّ٬رٌڅ ،ٳْٸخٽ ٿيڂ:
أكٌْ ڃخ هڀٸظڂ)ً .ٷخٽ( :اڅ حٿزْض حٿٌُ ٳْو حٿ ٙ ٌٍٜطيهڀو حٿڄٚثټش).
[]7118 ،5616 ،5612 ،4886 ،3052
- 41رخدٛ :خكذ حٿٔڀ٬ش أكٶ رخٿٌٔځ.
- 2000كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن أرِ حٿظْخف٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ رنِ حٿنـخٍ ،ػخڃنٌنِ رلخث٤ټڂ)ً .ٳْو هَد
ًنوپ.
[ ]418
- 42رخد :ٻڂ ّـٌُ حٿوْخٍ.
- 2001كيػنخ ٛيٷش :أهزَنخ ٫زي حٿٌىخد ٷخٽٓ :ڄ٬ض ّلَْ ٷخٽٓ :ڄ٬ض نخٳ٬خ،
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حٿڄظزخّْ٬ن رخٿوْخٍ ٳِ رْ٬يڄخ ڃخ ٿڂ ّظٴَٷخ،
أً ّټٌڅ حٿزْ ٪هْخٍح) .ٷخٽ نخٳً :٪ٻخڅ حرن ٫ڄَ اًح حٗظٍَ ْٗجخ ّ٬ـزو ٳخٍٵ
ٛخكزو.
[]2010 ،2007 - 2005 ،2003
- 2002كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أرِ حٿوڀْپ٫ ،ن ٫زي
حهلل رن حٿلخٍع٫ ،ن كټْڂ رن كِحځ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿزْ٬خڅ رخٿوْخٍ ڃخ ٿڂ ّٴظَٷخ).
ًُحى أكڄي :كيػنخ ريِ ٷخٽ :ٷخٽ ىڄخځ :ٳٌٻَص ًٿٺ ٕرِ حٿظْخف ٳٸخٽ :ٻنض ڃ ٪أرِ
حٿوڀْپ ٿڄخ كيػو ٫زي حهلل رن حٿلخٍع ريٌح حٿليّغ.
[ ]1973
- 43رخد :اًح ٿڂ ٌّٷض ٳِ حٿوْخٍ ،ىپ ّـٌُ حٿزْ.٪
- 2003كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي :كيػنخ أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿزْ٬خڅ رخٿوْخٍ ڃخ ٿڂ ّظٴَٷخ ،أً ّٸٌٽ أكيىڄخ
ٿٜخكزو حهظَ)ًٍ .رڄخ ٷخٽ( :أً ّټٌڅ رْ ٪هْخٍ).
[ ]2001
- 44رخد :حٿزْ٬خڅ رخٿوْخٍ ڃخ ٿڂ ّظٴَٷخ.
ًرو ٷخٽ حرن ٫ڄًََّٗ ،قً ،حٿ٘٬زِ٣ً ،خًّ٤٫ً ،خءً ،حرن أرِ ڃڀْټش.
- 2004كيػنِ آلخٵ :أهزَنخ كزخڅ :كيػنخ ٗ٬زش :ٷخٽ ٷظخىس :أهزَنِ ٫ن ٛخٿق
أرِ حٿوڀْپ٫ ،ن ٫زي حهلل رن حٿلخٍع ٷخٽٓ :ڄ٬ض كټْڂ رن كِحځ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿزْ٬خڅ رخٿوْخٍ ڃخ ٿڂ ّظٴَٷخ ،ٳبڅ ٛيٷخ ًرْنخ
ّٰڀزنِ ٳْظٸيځ أڃخځ حٿٸٌځ ،ٳِْؿَه ٫ڄَ ًَّىه ،ػڂ ّظٸيځ ،ٳِْؿَه ٫ڄَ ًَّىه ،ٳٸخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿ٬ڄَ( :رْ٬نو) .ٷخٽ :ىٌ ٿٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :رْ٬نو).
ٳزخ٫و ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌ ٿٺ
ّخ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ،طٜن ٪رو ڃخ ٗجض).
[]2469 ،2468
- 2010ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن رن هخٿي٫ ،ن حرن
ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٷخٽ ر٬ض ڃن أڃَْ حٿڄئڃنْن ٫ؼڄخڅ ڃخ ٙرخٿٌحىُ رڄخٽ ٿو روْزَ ،ٳڀڄخ طزخّ٬نخ،
ٍؿ٬ض ٫ڀَ ٫ٸزِ كظَ هَؿض ڃن رْظو ،هْ٘ش أڅ َّحىنِ حٿزًْ ،٪ٻخنض حٿٔنش :أڅ
حٿڄظزخّْ٬ن رخٿوْخٍ كظَ ّظٴَٷخ .ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳڀڄخ ًؿذ رًْ ِ٬رْ٬وٍ ،أّض أنِ ٷي
ٯزنظو ،رؤنِ ٓٸظو اٿَ أٍ ٝػڄٌى رؼٚع ٿْخٽًٓ ،خٷنِ اٿَ حٿڄيّنش رؼٚع ٿْخٽ.
[ ]1002
- 48رخد :ڃخ ّټَه ڃن حٿويح ٩ٳِ حٿزْ.٪
- 2011كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن ٫زي حهلل
رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٍؿً ٚٻَ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ّوي ٩ٳِ حٿزٌْ ،٩ٳٸخٽ( :اًح رخّ٬ض ٳٸپ
ٙهٚرش).
[]6563 ،2283 ،2276
- 49رخد :ڃخ ًٻَ ٳِ حٌٕٓحٵ.
ًٷخٽ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ :ٿڄخ ٷيڃنخ اٿَ حٿڄيّنش ،ٷڀض :ىپ ڃن ٌٓٵ ٳْو طـخٍس؟.
ٷخٽٌٓ :ٵ ٷْنٸخً .]1943 [ .٩ٷخٽ أنْ :ٷخٽ ٫زي حٿَكڄن :ىٿٌنِ ٫ڀَ حٿٌٔٵ[ .
ً .]1944ٷخٽ ٫ڄَ :أٿيخنِ حٿٜٴٶ رخٌٕٓحٵ.]1956 [ .
- 2012كيػنخ ڃلڄي رن حٿٜزخف :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ُٻَّخء٫ ،ن ڃلڄي رن ٌٓٷش،
٫ن نخٳ ٪رن ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ ٷخٽ :كيػظنِ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًِّٰ( :ؿْٖ حٿټ٬زش ،ٳبًح ٻخنٌح رزْيحء ڃن
حٍّٕ ٝؤٲ رؤًٿيڂ ًآهَىڂ) .ٷخٿض :ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٻْٲ ّؤٲ رؤًٿيڂ
ًآهَىڂً ،ٳْيڂ أٌٓحٷيڂً ،ڃن ٿْْ ڃنيڂ؟ .ٷخٽّ( :ؤٲ رؤًٿيڂ ًآهَىڂ ػڂ ّز٬ؼٌڅ
٫ڀَ نْخطيڂ).
- 2013كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٚٛ( :س أكيٻڂ ٳِ ؿڄخ٫ش ،طِّي ٫ڀَ ٚٛطو
ٳِ ٌٓٷو ًرْظو ر٬٠خ ًَّ٘٫ن ىٍؿشًً ،ٿٺ رؤنو طٌٟؤ ٳؤكٔن حٿٌٌٟء ،ػڂ أطَ
حٿڄٔـي َّّ ٙي ا ٙحٿٜٚسّ ٙ ،نيِه ا ٙحٿٜٚس ،ٿڂ ّو ٢هٌ٤س اٍ ٙٳ ٪ريخ ىٍؿش،
أً ك٤ض ٫نو ريخ هْ٤جشً ،حٿڄٚثټش طٜڀِ ٫ڀَ أكيٻڂ ڃخ ىحځ ٳِ ڃٜٚه حٿٌُ
ّٜڀِ ٳْو :حٿڀيڂ ٛپ ٫ڀْو ،حٿڀيڂ حٍكڄو ،ڃخ ٿڂ ّليع ٳْو ،ڃخ ٿڂ ّئً ٳْوً ،ٷخٽ:
أكيٻڂ ٳِ ٚٛس ڃخ ٻخنض حٿٜٚس طلزٔو).
[ ]465
- 2015/2014كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ
رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿٌٔٵ ،ٳٸخٽ ٍؿپّ :خ أرخ حٿٸخٓڂ ،ٳخٿظٴض اٿْو
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ :انڄخ ىٌ٫ص ىٌح ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٓڄٌح رخٓڄِ ًٙ ،طټنٌح رټنْظِ).
( - )2015كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ُىَْ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو:
ى٫خ ٍؿپ رخٿزٸّْ :٪خ أرخ حٿٸخٓڂ ،ٳخٿظٴض اٿْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :ٿڂ
أ٫نٺ ،ٷخٽٓ( :ڄٌح رخٓڄِ ً ٙطټنٌح رټنْظِ).
[ً ،3344حن]5843 :َ٨
- 2016كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ ِّّي٫ ،ن نخٳ٪
رن ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ٫ ،ن أرِ ىََّس حٿيًِٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٣خثٴش حٿنيخٍّ ٙ ،ټڀڄنِ ً ٙأٻڀڄو ،كظَ أطَ
ٌٓٵ رنِ ٷْنٸخ ،٩ٳـڀْ رٴنخء رْض ٳخ٣ڄش ،ٳٸخٽ( :أػڂ ٿټ ،٪أػڂ ٿټ .)٪ٳلٔزظو ْٗجخ،
ٳ٨ننض أنيخ طڀزٔو ٓوخرخ أً طٰٔڀو ،ٳـخء ّ٘ظي كظَ ٫خنٸو ًٷزڀوً ،ٷخٽ( :حٿڀيڂ أكزو
ًأكذ ڃن ّلزو).
ٷخٽ ٓٴْخڅ :ٷخٽ ٫زْي حهلل :أهزَنِ :أنو ٍأٍ نخٳ ٪رن ؿزَْ أًطَ رَٻ٬ش.
[]5545
- 2017كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أرٌ ٟڄَس :كيػنخ ڃٌَٓ٫ ،ن نخٳ :٪كيػنخ
حرن ٫ڄَ:
أنيڂ ٻخنٌح ّ٘ظًَڅ حٿ٬٤خځ ڃن حٿَٻزخڅ ٫ڀَ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳْز٬غ
٫ڀْيڂ ڃن ّڄن٬يڂ أڅ ّزٌْ٬ه كْغ حٗظًَه ،كظَ ّنٸڀٌه كْغ ّزخ ٩حٿ٬٤خځ.
ٷخٽً :كيػنخ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّزخ٩
حٿ٬٤خځ كْغ حٗظَحه كظَ ّٔظٌٳْو.
[]6460 ،2059 ،2058 ،2030 ،2029 ،2026 ،2024 ،2019
- 50رخد :ٻَحىْش حٿٔوذ ٳِ حٿٌٔٵ.
- 2018كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ٳڀْق :كيػنخ ىٚٽ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ ٷخٽ:
ٿٸْض ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نيڄخ :ٷڀض :أهزَنِ ٫ن ٛٴش
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿظٌٍحس ،ٷخٽ :أؿپً ،حهلل انو ٿڄٌٌٛٱ ٳِ
حٿظٌٍحس رزٛ ٞ٬ٴظو ٳِ حٿٸَآڅّ{ :خ أّيخ حٿنزِ انخ أٍٓڀنخٹ ٗخىيح ًڃزَ٘ح ًنٌَّح}.
ًكٍِح ٿٖڃْْن ،أنض ٫زيُ ًٌٍٓٿِٓ ،ڄْظٺ حٿڄظٌٻپ ،ٿْْ رٴ ًٙ ٦ٯڀًْٙ ،٦
ٓوخد ٳِ حٌٕٓحٵّ ًٙ ،يٳ ٪رخٿْٔجش حٿْٔجشً ،ٿټن ّ٬ٴٌ ًّٰٴًَ ،ٿن ّٸز٠و حهلل
كظَ ّٸْڂ رو حٿڄڀش حٿٌ٬ؿخء ،رؤڅ ّٸٌٿٌح ٙ :اٿو ا ٙحهللًّ ،ٴظق ريخ أْ٫نخ ٫ڄْخً ،آًحنخ
ٛڄخً ،ٷڀٌرخ ٯڀٴخ.
طخر٬و ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ىٚٽً .ٷخٽ ْٓ٬ي٫ ،ن ىٚٽ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن
حرن ٓٚځ :ٯڀٲ :ٻپ ِٗء ٳِ ٯٚٱْٓ ،ٲ أٯڀٲً ،ٷٌّ ٯڀٴخءًٍ ،ؿپ أٯڀٲ:
اًح ٿڂ ّټن ڃوظٌنخ.
[]4558
- 51رخد :حٿټْپ ٫ڀَ حٿزخثً ٪حٿڄ.ِ٤٬
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اًح ٻخٿٌىڂ أً ًُنٌىڂ ّؤًَڅ} /حٿڄ٤ٴٴْن٬ّ :/3 :نِ اًح ٻخٿٌح
ٿيڂ ًًُنٌح ٿيڂ ،ٻٸٌٿؤّ{ :ڄٌ٬نټڂ} /حٿَ٘٬حءّٔ :/73 :ڄٌ٬څ ٿټڂ.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٻظخٿٌح كظَ طٔظٌٳٌح)ًٌّ .ٻَ ٫ن ٫ؼڄخڅ ٍِٟ
حهلل ٫نو :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿو( :اًح ر٬ض ٳټپً ،اًح حرظ٬ض ٳخٻظپ).
- 2019كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ ٫ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن حرظخ٬٣ ٩خڃخ ،ٳّ ٚز٬و كظَ ّٔظٌٳْو).
[ ]2017
- 2020كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ؿََّ٫ ،ن ڃَْٰس٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن ؿخرَ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
طٌٳِ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن كَحځ ً٫ڀْو ىُ ،ٳخٓظ٬نض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
٫ڀَ ٯَڃخثو أڅ ٌّ٬٠ح ڃن ىّنو ،ٳ٤ڀذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿْيڂ ٳڀڂ ّٴ٬ڀٌح،
ٳٸخٽ ٿِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حًىذ ٳٜنٲ طڄَٹ أٛنخٳخ ،حٿ٬ـٌس ٫ڀَ كيس،
ًٌ٫ٵ ُّي ٫ڀَ كيس ،ػڂ أٍٓپ ٿِ) .ٳٴ٬ڀض ،ػڂ أٍٓڀض اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳـڀْ ٫ڀَ أٚ٫ه أً ٳِ ًٓ٤و ،ػڂ ٷخٽ( :ٻپ ٿڀٸٌځ) .ٳټڀظيڂ كظَ أًٳْظيڂ
حٿٌُ ٿيڂ ًرٸِ طڄَُ ٻؤنو ٿڂ ّنٸ ٚڃنو ِٗء.
ًٷخٽ ٳَحّ٫ :ن حٿ٘٬زِ :كيػنِ ؿخرَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٳڄخ ُحٽ
ّټْپ ٿيڂ كظَ أىحهً .ٷخٽ ى٘خځ٫ ،ن ًىذ٫ ،ن ؿخرَ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ؿٌ ٿو ،ٳؤًٱ ٿو).
[]3827 ،3387 ،2629 ،2562 ،2461 ،2275 ،2266 ،2265
- 52رخد :ڃخ ّٔظلذ ڃن حٿټْپ.
- 2021كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :كيػنخ حٿٌٿْي٫ ،ن ػٌٍ٫ ،ن هخٿي رن ڃ٬يحڅ٫ ،ن
حٿڄٸيحځ رن ڃ٬ي ّټَد ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٻْڀٌح ٬٣خڃټڂ ّزخٍٹ ٿټڂ).
- 53رخد :رَٻش ٛخ ٩حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃيىڂ.
ٳْو ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]1790
- 2022كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن ٫زخى رن طڄْڂ
حٕنٜخٍُ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ُّي ٍِٟ ،حهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڅ ارَحىْڂ كَځ ڃټش ًى٫خ ٿيخً ،كَڃض حٿڄيّنش
ٻڄخ كَځ ارَحىْڂ ڃټشً ،ىٌ٫ص ٿيخ ٳِ ڃيىخ ًٛخ٫يخ ڃؼپ ڃخ ى٫خ ارَحىْڂ ٫ڀْو
حٿٔٚځ ٿڄټش).
[ ]3187
- 2023كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل
حرن أرِ ٣ڀلش٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿڀيڂ رخٍٹ ٿيڂ ٳِ ڃټْخٿيڂً ،رخٍٹ ٿيڂ
ٳِ ٛخ٫يڂ ًڃيىڂ)٬ّ .نِ أىپ حٿڄيّنش.
[ً ،6900 ،6336حن]2732 :َ٨
- 54رخد :ڃخ ٌّٻَ ٳِ رْ ٪حٿ٬٤خځ ًحٿلټَس.
حٿٰخرش .ٷخٽ ٓٴْخڅ :ىٌ حٿٌُ كٴ٨نخه ڃن حٿِىَُ ٿْْ ٳْو ُّخىس ،ٳٸخٽ :أهزَنِ ڃخٿٺ
رن أًّ:
ٓڄ٫ ٪ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نوّ :وزَ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٷخٽ( :حٿٌىذ رخٿٌىذ ٍرخ ا ٙىخء ًىخءً ،حٿزَ رخٿزَ ٍرخ ا ٙىخء ًىخءً ،حٿظڄَ رخٿظڄَ
ٍرخ ا ٙىخء ًىخءً ،حٿ٘ َْ٬رخٿٍ٘ َْ٬رخ ا ٙىخء ًىخء).
[]2065 ،2062
- 55رخد :رْ ٪حٿ٬٤خځ ٷزپ أڅ ّٸزً ،ٞرْ ٪ڃخ ٿْْ ٫نيٹ.
- 2028كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :حٿٌُ كٴ٨نخه ڃن ٫ڄًَ رن
ىّنخٍٓ :ڄ٣ ٪خًٓخ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
أڃخ حٿٌُ نيَ ٫نو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳيٌ حٿ٬٤خځ أڅ ّزخ ٩كظَ ّٸز .ٞٷخٽ
حرن ٫زخّ ًٙ :أكٔذ ٻپ ِٗء ا ٙڃؼڀو.
[ ]2025
- 2029كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن حرظخ٬٣ ٩خڃخ ٳّ ٚز٬و كظَ ّٔظٌٳْو)ُ .حى
آڄخْ٫پ( :ڃن حرظخ٬٣ ٩خڃخ ٳّ ٚز٬و كظَ ّٸز٠و).
[ ]2017
- 56رخد :ڃن ٍأٍ :اًح حٗظٍَ ٬٣خڃخ ؿِحٳخ ،أڅ ّ ٙزْ٬و كظَ ّئًّو اٿَ ٍكڀو،
ًحٕىد ٳِ ًٿٺ.
- 2030كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل :أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿٸي ٍأّض حٿنخّ ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّزظخٌ٫څ ؿِحٳخ٬ّ ،نِ
حٿ٬٤خځَ٠ّ ،رٌڅ أڅ ّزٌْ٬ه ٳِ ڃټخنيڂ ،كظَ ّئًًه اٿَ ٍكخٿيڂ.
[ ]2017
- 57رخد :اًح حٗظٍَ ڃظخ٫خ أً ىحرش ٳٌ٬ٟو ٫ني حٿزخث ٪أً ڃخص ٷزپ أڅ ّٸز.ٞ
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ڃخ أىٍٻض حٿٜٴٸش كْخ ڃـڄٌ٫خ ٳيٌ ڃن حٿڄزظخ.٩
- 2031كيػنخ ٳًَس رن أرِ حٿڄَٰحء :أهزَنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٿٸپ ٌّځ ٻخڅ ّؤطِ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اّ ٙؤطِ ٳْو رْض أرِ رټَ أكي
َ٣ٳِ حٿنيخٍ ،ٳڀڄخ أًڅ ٿو ٳِ حٿوًَؽ اٿَ حٿڄيّنش ،ٿڂ َّ٫نخ اً ٙٷي أطخنخ ٧يَح،
ٳوزَ رو أرٌ رټَ ،ٳٸخٽ :ڃخ ؿخءنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ىٌه حٿٔخ٫ش إ ٙڃَ
كيع ،ٳڀڄخ ىهپ ٫ڀْو ٷخٽ ٕرِ رټَ( :أهَؽ ڃن ٫نيٹ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل انڄخ ىڄخ
حرنظخُ٬ّ ،نِ ٫خث٘ش ًأٓڄخء ،ٷخٽ( :أَٗ٬ص أنو ٷي أًڅ ٿِ ٳِ حٿوًَؽ) .ٷخٽ:
حٿٜلزش ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :حٿٜلزش) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ٫نيُ نخٷظْن
أ٫يىطيڄخ ٿڀوًَؽ ،ٳوٌ اكيحىڄخ ،ٷخٽ( :ٷي أهٌطيخ رخٿؼڄن).
[ ]464
- 58رخدّ ٙ :زْ٫ ٪ڀَ رْ ٪أهْؤٌّ ًٙ ،ځ ٫ڀَ ٌٓځ أهْو ،كظَ ّؤًڅ ٿو أً
ّظَٹ.
- 2032كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :زْ ٪أكيٻڂ ٫ڀَ رْ ٪أهْو).
[]4848 ،2057
- 2033كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّزْ ٪كخ َٟٿزخى ًٙ ،طنخؿٌ٘حّ ًٙ ،زْ٪
حٿَؿپ ٫ڀَ رْ ٪أهْوّ ًٙ ،و٤ذ ٫ڀَ ه٤زش أهْوً ،طٔؤٽ حٿڄَأس ٚ٣ٵ أهظيخ ٿظټٴؤ
ڃخ ٳِ انخثيخ).
[]2577 ،2574 ،2054 ،2052 ،2044 ،2043 ،2041
- 59رخد :رْ ٪حٿڄِحّيس.
ًٷخٽ ٤٫خء :أىٍٻض حٿنخّ ًَّ ٙڅ رؤٓخ رزْ ٪حٿڄٰخنڂ ٳْڄن ِّّي.
- 2034كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حٿلْٔن حٿڄټظذ٫ ،ن ٤٫خء
رن أرِ ٍرخف٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٍؿ ٚأ٫ظٶ ٯٚڃخ ٿو ٫ن ىرَ ،ٳخكظخؽ ،ٳؤهٌه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ:
(ڃن ّ٘ظَّو ڃنِ) .ٳخٗظَحه نْ٬ڂ رن ٫زي حهلل رټٌح ًٻٌح ،ٳيٳ٬و اٿْو.
[]6763 ،6548 ،6338 ،2397 ،2284 ،2273 ،2117
- 60رخد :حٿنـًٖ ،ڃن ٷخٽّ ٙ :ـٌُ ًٿٺ حٿزْ.٪
ًٷخٽ حرن أرِ أًٳَ :حٿنخؿٖ آٻپ ٍرخ هخثن]2530 [ .
ًىٌ هيح ٩رخ٣پ ّ ٙلپ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿويّ٬ش ٳِ حٿنخٍ)ً( .ڃن
٫ڄپ ٫ڄ ٚٿْْ ٫ڀْو أڃَنخ ٳيٌ ٍى).
[ ]2550
- 2035كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٷخٽ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿنـٖ).
[]6562
- 2045كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٓڄ٬و ّٸٌٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ُنض حٕڃش ٳظزْن ُنخىخ ٳڀْـڀيىخ ًّ ٙؼَد ،ػڂ
اڅ ُنض ٳڀْـڀيىخ ًّ ٙؼَد ،ػڂ اڅ ُنض حٿؼخٿؼش ٳڀْز٬يخ ًٿٌ رلزپ ڃن ٗ.)َ٬
[ً ،6448 ،2119حن]2046 :َ٨
- 2046كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل حرن ٫زي
حهلل٫ ،ن أرِ ىََّس ًُّي رن هخٿي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓجپ ٫ن حٕڃش اًح ُنض ًٿڂ طلٜن؟ .ٷخٽ اڅ
ُنض ٳخؿڀيًىخ ،ػڂ اڅ ُنض ٳخؿڀيًىخ ،ػڂ اڅ ُنض ٳزٌْ٬ىخ ًٿٌ ر٠ٴَْ) .ٷخٽ حرن
ٗيخد ٙ :أىٍُ ،ر٬ي حٿؼخٿؼش أً حٿَحر٬ش
[ً ،6447 ،2417 ،2118حن]2045 :َ٨
- 67رخد :حٿزًْ ٪حٿَ٘حء ڃ ٪حٿنٔخء.
- 2047كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ :ٷخٽ ًَ٫س رن حٿِرَْ :ٷخٿض
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
ىهپ ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌٻَص ٿو ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٗظَُ ًأ٫ظٸِ ،ٳبڅ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ) .ػڂ ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ڃن حٿ ،ِ٘٬ٳؤػنَ ٫ڀَ حهلل رڄخ ىٌ أىڀو ،ػڂ ٷخٽ( :ڃخ رخٽ أنخّ ّ٘ظٌَ٣څ
ًَٗ٣خ ٿْْ ٳِ ٻظخد حهلل ،ڃن حٗظَ٣َٗ ١خ ٿْْ ٳِ ٻظخد حهلل ٳيٌ رخ٣پً ،اڅ
حٗظَ ١ڃخثش َٗ ١َٗ ،١حهلل أكٶ ًأًػٶ).
[ ]444
- 2048كيػنخ كٔخڅ رن أرِ ٫زخى :كيػنخ ىڄخځ ٷخٽٓ :ڄ٬ض نخٳ٬خ ّليع٫ ،ن ٫زي
حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٓخًڃض رََّس ،ٳوَؽ اٿَ حٿٜٚس ،ٳڀڄخ ؿخء ٷخٿض :انيڂ
أرٌح أڅ ّزٌْ٬ىخ ا ٙأڅ ّ٘ظٌَ٣ح حٿٌٙء ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ حٿٌٙء
ٿڄن أ٫ظٶ) .ٷڀض ٿنخٳ :٪كَح ٻخڅ ًُؿيخ أً ٫زيح؟ .ٳٸخٽ :ڃخ ّيٍّنِ.
[]6378 ،6376 ،6371 ،2423 ،2061
- 68رخد :ىپ ّزْ ٪كخ َٟٿزخى رَْٰ أؿَ ًىپ ّْ٬نو أً ّنٜلو.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح حٓظنٜق أكيٻڂ أهخه ٳڀْنٜق ٿو)ًٍ .ه ٚٳْو
٤٫خء.
- 2049كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن آڄخْ٫پ٫ ،ن ٷْْٓ :ڄ٬ض
ؿََّح ٍ ِٟحهلل ٫نو:
رخّ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٗيخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،أڅ ڃلڄيح
ٌٍٓٽ حهللً ،اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسً ،حٿٔڄً ٪حٿ٤خ٫شً ،حٿنٜق ٿټپ ڃٔڀڂ.
[ ]57
- 2050كيػنخ حٿٜڀض رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ٫زي حهلل رن
٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طڀٸٌح حٿَٻزخڅّ ًٙ ،زْ ٪كخ َٟٿزخى) .ٷخٽ:
ٳٸڀض ٙرن ٫زخّ :ڃخ ٷٌٿوّ ٙ( :زْ ٪كخ َٟٿزخى) .ٷخٽّ ٙ :ټٌڅ ٿو ٓڄٔخٍح.
[ً ،2154 ،2055حن]2051 :َ٨
- 69رخد :ڃن ٻَه أڅ ّزْ ٪كخ َٟٿزخى رؤؿَ.
- 2051كيػنِ ٫زي حهلل رن ٛزخف :كيػنخ أرٌ ٫ڀِ حٿلنٴِ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن
٫زي حهلل رن ىّنخٍ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّزْ ٪كخ َٟٿزخىً .رو ٷخٽ حرن ٫زخّ.
[ ]2050
- 70رخدّ ٙ :زْ ٪كخ َٟٿزخى رخٿٔڄَٔس.
ًٻَىو حرن َّْٓن ًارَحىْڂ ٿڀزخثً ٪حٿڄ٘ظًَُ .ٷخٽ ارَحىْڂ :اڅ حٿَ٬د طٸٌٽ :ر٪
ٿِ ػٌرخً ،ىِ ط٬نِ حٿَ٘حء.
- 2052كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :أهزَنِ حرن ؿَّؾ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ ٙ( :زظخ ٩حٿڄَء ٫ڀَ رْ ٪أهْو ًٙ ،طنخؿٌ٘ح،
ًّ ٙزْ ٪كخ َٟٿزخى).
[ .]2033
- 2053كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ڃ٬خً :كيػنخ حرن ٌ٫څ٫ ،ن ڃلڄي :ٷخٽ أنْ
رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
نيْنخ أڅ ّزْ ٪كخ َٟٿزخى.
- 71رخد :حٿنيِ ٫ن طڀٸِ حٿَٻزخڅ.
- 2054كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن ْٓ٬ي رن
أرِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٷخٽ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿظڀٸًِ ،أڅ ّزْ ٪كخ َٟٿزخى.
[ ]2033
- 2055كيػنِ ْ٫خٕ رن حٿٌٿْي :كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حرن ٣خًّ،
٫ن أرْو ٷخٽ:
ٓؤٿض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ڃخ ڃ٬نَ ٷٌٿوّ ٙ( :زْ٬ن كخ َٟٿزخى) .ٳٸخٽٙ :
ّټن ٿو ٓڄٔخٍح.
[ ]2050
- 2056كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ ٪ٷخٽ :كيػنِ حٿظْڄِ٫ ،ن أرِ ٫ؼڄخڅ،
٫ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃن حٗظٍَ ڃلٴڀش ٳڀَْى ڃ٬يخ ٛخ٫خ ،ٷخٽً :نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن
طڀٸِ حٿزٌْ.٩
[ ]2042
- 2057كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :زْ ٪ر٠٬ټڂ ٫ڀَ رْ ٪ر ًٙ ،ٞ٬طڀٸٌح
حٿٔڀ ٪كظَ ّيز ٢ريخ اٿَ حٿٌٔٵ).
[ ]2032
- 72رخد :ڃنظيَ حٿظڀٸِ.
- 2059/2058كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ نظڀٸَ حٿَٻزخڅ ،ٳن٘ظَُ ڃنيڂ حٿ٬٤خځ ،ٳنيخنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ نزْ٬و
كظَ ّزڀٮ رو ٌٓٵ حٿ٬٤خځ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ىٌح ٳِ أ٫ڀَ حٿٌٔٵّ ،زْنو كيّغ ٫زْي حهلل.
( - )2059كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخنٌح ّزظخٌ٫څ حٿ٬٤خځ ٳِ أ٫ڀَ حٿٌٔٵ ،ٳْزٌْ٬نو ٳِ ڃټخنيڂ ،ٳنيخىڂ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّزٌْ٬ه ٳِ ڃټخنو كظَ ّنٸڀٌه.
[ .]2017
- 73رخد :اًح حٗظَ٣ًَٗ ١خ ٳِ حٿزْ ٙ ٪طلپ.
- 2060كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ؿخءطنِ رََّس ٳٸخٿض :ٻخطزض أىڀِ ٫ڀَ طٔ ٪أًحٵ ،ٳِ ٻپ ٫خځ أًٷْش ،ٳؤْ٫نْنِ،
ٳٸڀض :اڅ أكذ أىڀٺ أڅ أ٫يىخ ٿيڂًّ ،ټٌڅ ًٙإٹ ٿِ ٳ٬ڀض .ٳٌىزض رََّس اٿَ
أىڀيخ ،ٳٸخٿض ٿيڂ ٳؤرٌح ٫ڀْيخ ،ٳـخءص ڃن ٫نيىڂ ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ؿخٿْ ،ٳٸخٿض :انِ ٷي َٟ٫ض ًٿٺ ٫ڀْيڂ ٳؤرٌح ا ٙأڅ ّټٌڅ حٿٌٙء ٿيڂ ،ٳٔڄ ٪حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤهزَص ٫خث٘ش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :هٌّيخ
ًحٗظَ ِ٣ٿيڂ حٿٌٙء ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ) .ٳٴ٬ڀض ٫خث٘ش ،ػڂ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿنخّ ،ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :أڃخ ر٬ي ،ڃخ رخٽ
ٍؿخٽ ّ٘ظٌَ٣څ ًَٗ٣خ ٿْٔض ٳِ ٻظخ رخهلل ،ڃخ ٻخڅ ڃن َٗ ١ٿْْ ٳِ ٻظخد حهلل
ٳيٌ رخ٣پً ،اڅ ٻخڅ ڃخثش َٗ ،١ٷ٠خء حهلل أكٶ ١ًَٗ ،حهلل أًػٶً ،انڄخ حٿٌٙء ٿڄن
أ٫ظٶ).
[ ]444
- 2061كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن :أٍحىص أڅ ط٘ظَُ ؿخٍّش ٳظ٬ظٸيخ ،ٳٸخٽ أىڀيخ :رنْ٬ټيخ ٫ڀَ
أڅ ًٙءىخ ٿنخ ،ٳٌٻَص ًٿٺ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽّ ٙ( :ڄن٬ٺ ًٿٺ،
ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ).
[ ]2048
- 74رخد :رْ ٪حٿظڄَ رخٿظڄَ.
- 2062كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ڃخٿٺ رن أًّٓ :ڄ٪
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿزَ رخٿزَ ٍرخ ا ٙىخء ًىخءً ،حٿ٘ َْ٬رخٿَْ٘٬
ٍرخ ا ٙىخء ًىخءً ،حٿظڄَ رخٿظڄَ ٍرخ ا ٙىخء ًىخء).
[ ]2027
- 75رخد :رْ ٪حٿِرْذ رخٿِرْذ ًحٿ٬٤خځ رخٿ٬٤خځ.
- 2064/2063كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن حٿڄِحرنش.
ًحٿڄِحرنش :رْ ٪حٿؼڄَ رخٿظڄَ ٻًْ ،ٚرْ ٪حٿِرْذ رخٿټَځ ٻْ.ٚ
( - )2064كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن حٿڄِحرنش.
ٷخٽً :حٿڄِحرنش :أڅ ّزْ ٪حٿؼڄَ رټْپ :اڅ ُحى ٳڀِ ًاڅ نٸ ٚٳ٬ڀِ.
ٷخٽً :كيػنِ ُّي رن ػخرض :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍه ٚٳِ حٿَ٬حّخ
روَٛيخ.
[ً ،2251 ،2091 ،2080 ،2076 ،2073 ،2072حن]1415 :َ٨
- 76رخد :رْ ٪حٿ٘ َْ٬رخٿ٘.َْ٬
- 2065كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ڃخٿٺ رن
أًّ أهزَه:
أنو حٿظڄْ َٛٳخ رڄخثش ىّنخٍ ،ٳي٫خنِ ٣ڀلش رن ٫زْي حهلل ،ٳظَحًٟنخ كظَ
حَ٤ٛٱ ڃنِ ،ٳؤهٌ حٿٌىذ ّٸڀزيخ ٳِ ّيه ػڂ ٷخٽ :كظَ ّؤطِ هخُنِ ڃن حٿٰخرش،
ً٫ڄَ ّٔڄً ٪ٿٺ ،ٳٸخٽً :حهلل ٙطٴخٍٷو كظَ طؤهٌ ڃنو ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿٌىذ رخٿٌىذ ٍرخ ا ٙىخء ًىخءً ،حٿزَ رخٿزَ ٍرخ ا ٙىخء ًىخءً ،حٿظڄَ
رخٿظڄَ ٍرخ ا ٙىخء ًىخء).
[ ]2027
- 77رخد :رْ ٪حٿٌىذ رخٿٌىذ.
- 2066كيػنخ ٛيٷش رن حٿٴ٠پ :أهزَنخ آڄخْ٫پ رن ٫ڀْش ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ رن
أرِ آلخٵ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَس ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ رټَس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طزٌْ٬ح حٿٌىذ رخٿٌىذ آٌ ٙحء رٌٔحء،
ًحٿٴ٠ش رخٿٴ٠ش آٌ ٙحء رٌٔحءً ،رٌْ٬ح حٿٌىذ رخٿٴ٠شً ،حٿٴ٠ش رخٿٌىذ ،ٻْٲ
ٗجظڂ).
[]2071
- 78رخد :رْ ٪حٿٴ٠ش رخٿٴ٠ش.
- 2068/2067كيػنخ ٫زْي حهلل رن ٓ٬ي :كيػنخ ٫ڄِ :كيػنخ حرن أهِ حٿِىَُ٫ ،ن
٫ڄو ٷخٽ :كيػنِ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ أرخ ْٓ٬ي كيػو ڃؼپ ًٿٺ كيّؼخ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀٸْو ٫زي حهلل
رن ٫ڄَ ،ٳٸخٽّ :خ أرخ ْٓ٬ي ،ڃخ ىٌح حٿٌُ طليع ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟
ٳٸخٽ أرٌ ْٓ٬ي :ٳِ حٿَٜٱ؟ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿٌىذ
رخٿٌىذ ڃؼ ٚرڄؼپً ،حٿٌٍٵ رخٿٌٍٵ ڃؼ ٚرڄؼپ).
( - )2068كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن أرِ ْٓ٬ي
حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طزٌْ٬ح حٿٌىذ رخٿٌىذ ا ٙڃؼ ٚرڄؼپ ًٙ
ط٘ٴٌح ر٠٬يخ ٫ڀَ ر ًٙ ،ٞ٬طزٌْ٬ح حٿٌٍٵ حٿٌٍٵ رخٿٌٍٵ ا ٙڃؼ ٚرڄؼپًٙ ،
ط٘ٴٌح ر٠٬يخ ٫ڀَ ر ًٙ ،ٞ٬طزٌْ٬ح ڃنيخ ٯخثزخ رنخؿِ).
[]2069
- 79رخد :رْ ٪حٿيّنخٍ رخٿيّنخٍ نٔخء.
- 2069كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ حٿ٠لخٹ رن ڃوڀي :كيػنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ :أڅ أرخ ٛخٿق حٿِّخص أهزَه :أنو ٓڄ ٪أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
حٿيّنخٍ رخٿيّنخًٍ ،حٿيٍىڂ رخٿيٍىڂ ،ٳٸڀض ٿو :ٳبڅ حرن ٫زخّ ّ ٙٸٌٿو ،ٳٸخٽ أرٌ
ْٓ٬يٓ :ؤٿظو ،ٳٸڀضٓ :ڄ٬ظو ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً ًؿيطو ٳِ ٻظخد حهلل؟.
ٷخٽ :ٻپ ًٿٺ ٙأٷٌٽً ،أنظڂ أ٫ڀڂ رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃنًِ ،ٿټننِ
أهزَنِ أٓخڃش :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٍ ٙ( :رخ ا ٙٳِ حٿنْٔجش).
[ ]2067
- 80رخد :رْ ٪حٿٌٍٵ رخٿٌىذ نْٔجش.
- 2070كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ كزْذ رن أرِ ػخرض ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ حٿڄنيخٽ ٷخٽٓ :ؤٿض حٿزَحء رن ٫خُد ًُّي رن أٍٷڂ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ٫ ،ن
حٿَٜٱ ،ٳټپ ًحكي ڃنيڄخ ّٸٌٽ :ىٌح هَْ ڃنِ ،ٳټٚىڄخ ّٸٌٽ:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن رْ ٪حٿٌىذ رخٿٌٍٵ ىّنخ.
[ ]1955
- 81رخد :رْ ٪حٿٌىذ رخٿٌٍٵ ّيح رْي.
كؼڄش حٕنٜخٍُ ،ڃن رنِ كخٍػش :أنو كيػو ٫ن ُّي رن ػخرض ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنخّ ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظزخٌّ٬څ حٿؼڄخٍ ،ٳبًح ؿي حٿنخّ
ًك َ٠طٸخْٟيڂ ،ٷخٽ حٿڄزظخ :٩انو أٛخد حٿؼڄَ حٿيڃخڅ ،أٛخرو ڃَح ،ٝأٛخرو
ٷ٘خځ٫ ،خىخص ّلظـٌڅ ريخ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ٻؼَص ٫نيه
حٿوٌٜڃش ٳِ ًٿٺ( :ٳبڃخ ،ٙٳ ٚطظزخٌّ٬ح كظَ ّزيً ٚٛف حٿؼڄَ) .ٻخٿڄٌٍ٘س َّْ٘
ريخ ٿټؼَس هٌٜڃظيڂ.
ًأهزَنِ هخٍؿش رن ُّي رن ػخرض :أڅ ُّي رن ػخرض ٿڂ ّټن ّزْ ٪ػڄخٍ
أٍٟو كظَ ط٤ڀ ٪حٿؼَّخ ،ٳْظزْن حٕٛٴَ ڃن حٕكڄَ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللًٍ :حه ٫ڀِ رن رلَ :كيػنخ كټخځ :كيػنخ ٫نزٔش٫ ،ن ُٻَّخء٫ ،ن
أرِ حٿِنخى٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٓيپ٫ ،ن ُّي.
- 2082كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن رْ ٪حٿؼڄخٍ كظَ ّزيً ٚٛكيخ ،نيَ
حٿزخثً ٪حٿڄزظخ.٩
[ ]1415
- 2083كيػنخ حرن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ ٍِٟ
حهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ أڅ طزخ ٩ػڄَس حٿنوپ كظَ طِىٌ .ٷخٽ أرٌ
٫زي حهلل٬ّ :نِ كظَ طلڄَ.
[ ]1417
- 2084كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٓڀْڂ رن كْخڅ :كيػنخ ْٓ٬ي رن
ڃْنخء ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ طزخ ٩حٿؼڄَس كظَ ط٘ٸق .ٳٸْپ :ڃخ ط٘ٸق؟ .ٷخٽ
طلڄخٍ ًطٜٴخٍ ًّئٻپ ڃنيخ.
[ ]1416
- 86رخد :رْ ٪حٿنوپ ٷزپ أڅ ّزيً ٚٛكيخ.
- 2085كيػنِ ٫ڀِ رن حٿيْؼڂ :كيػنخ ڃ٬ڀَ :كيػنخ ىْ٘ڂ :أهزَنخ كڄْي :كيػنخ أنْ
رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو نيَ ٫ن رْ ٪حٿؼڄَس كظَ ّزيً ٚٛكيخ٫ً ،ن
حٿنوپ كظَ ِّىٌ .ٷْپً :ڃخ ِّىٌ؟ .ٷخٽّ :لڄخٍ أً ّٜٴخٍ.
[ ]1417
- 87رخد :اًح رخ ٩حٿؼڄخٍ ٷزپ أڅ ّزيً ٚٛكيخ ػڂ أٛخرظو ٫خىش ٳيٌ ڃن حٿزخث.٪
- 2086كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ
ٷ َ٠حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ٘ٴ٬ش ٳِ ٻپ ڃخٽ ٿڂ ّٸٔڂ ،ٳبًح ًٷ٬ض حٿليًى،
ًَٛٳض حٿَ٤ٵ ،ٳٗ ٚٴ٬ش.
( - )2101كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :ريٌحً ،ٷخٽ :ٳِ ٻپ ڃخ ٿڂ ّٸٔڂ.
طخر٬و ى٘خځ٫ ،ن ڃ٬ڄَ ،ٷخٽ ٫زي حٿَُحٵ :ٳِ ٻپ ڃخٽًٍ .حه ٫زي حٿَكڄن رن
آلخٵ٫ ،ن حٿِىَُ.
[ ]2099
- 98رخد :اًح حٗظٍَ ْٗجخ ٿَْٰه رَْٰ اًنو ٳَ.ِٟ
- 2102كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هَؽ ػٚػش ّڄٌ٘څ ٳؤٛخريڂ حٿڄ ،َ٤ٳيهڀٌح
ٳِ ٯخٍ ٳِ ؿزپ ،ٳخنل٤ض ٫ڀْيڂ ٛوَس ،ٷخٽ :ٳٸخٽ ر٠٬يڂ ٿز :ٞ٬حىٌ٫ح حهلل
رؤٳ٠پ ٫ڄپ ٫ڄڀظڄٌه.
ٳٸخٽ أكيىڂ :حٿڀيڂ انِ ٻخڅ ٿِ أرٌحڅ ْٗوخڅ ٻزَْحڅ ،ٳټنض أهَؽ ٳؤٍ ،َ٫ػڂ أؿِء
ٳؤكڀذ ٳؤؿِء رخٿلٚد ،ٳآطِ أرٌحُ ٳَْ٘رخڅ ،ػڂ أٓٸِ حٿٜزْش ًأىڀِ ًحڃَأطِ،
ٳخكظزٔض ٿْڀش ،ٳـجض ٳبًح ىڄخ نخثڄخڅ ،ٷخٽ :ٳټَىض أڅ أًٷ٨يڄخً ،حٿٜزْش
ّظ٠خٯٌڅ ٫ني ٍؿڀِ ،ٳڀڂ ِّٽ ًٿٺ ىأرِ ًىأريڄخ ،كظَ ٣ڀ ٪حٿٴـَ ،حٿڀيڂ اڅ ٻنض
ط٬ڀڂ أنِ ٳ٬ڀض ًٿٺ حرظٰخء ًؿيٺ ،ٳخٳَؽ ٫نخ ٳَؿش نٍَ ڃنيخ حٿٔڄخء ،ٷخٽ :ٳٴَؽ
٫نيڂ.
ًٷخٽ حٓهَ :حٿڀيڂ اڅ ٻنض ط٬ڀڂ أنِ أكذ حڃَأس ڃن رنخص ٫ڄِ ٻؤٗي ڃخ ّلذ حٿَؿپ
حٿنٔخء ،ٳٸخٿض ٙ :طنخٽ ًٿٺ ڃنيخ كظَ طْ٤٬يخ ڃخثش ىّنخٍ ،ٳْٔ٬ض كظَ ؿڄ٬ظيخ ،ٳڀڄخ
ٷ٬يص رْن ٍؿڀْيخ ٷخٿض :حطٶ حهلل ً ٙطٴ ٞحٿوخطڂ ا ٙرلٸو ،ٳٸڄض ًطَٻظيخ ،ٳبڅ ٻنض
ط٬ڀڂ أنِ ٳ٬ڀض ًٿٺ حرظٰخء ًؿيٺ ،ٳخٳَؽ ٫نخ ٳَؿش ،ٷخٽ :ٳٴَؽ ٫نيڂ حٿؼڀؼْن.
ًٷخٽ حٓهَ :حٿڀيڂ اڅ ٻنض ط٬ڀڂ أنِ حٓظؤؿَص أؿَْح رٴَٵ ڃن ًٍس ٳؤْ٤٫ظوً ،أرَ
ًٿٺ أڅ ّؤهٌ ،ٳ٬ڄيص اٿَ ًٿٺ حٿٴَٵ ٳٍِ٫ظو ،كظَ حٗظَّض ڃنو رٸَح ًٍحْ٫يخ ،ػڂ
ؿخء ٳٸخٽّ :خ ٫زي حهلل أْ٤٫نِ كٸِ ،ٳٸڀض :حن٤ڀٶ اٿَ طڀٺ حٿزٸَ ًٍحْ٫يخ ٳبنيخ ٿٺ،
ٳٸخٽ :أطٔظيِة رِ؟ ٷخٽ :ٳٸڀض :ڃخ أٓظيِة رٺ ًٿټنيخ ٿٺ ،حٿڀيڂ اڅ ٻنض ط٬ڀڂ أنِ
ٳ٬ڀض ًٿٺ حرظٰخء ًؿيٺ ٳخٳَؽ ٫نخ ،ٳټ٘ٲ ٫نيڂ).
[]5629 ،3278 ،2208 ،2152
- 99رخد :حٿَ٘حء ًحٿزْ ٪ڃ ٪حٿڄَ٘ٻْن ًأىپ حٿلَد.
- 2103كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ٫ؼڄخڅ،
٫ن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ؿخء ٍؿپ ڃَ٘ٹ ڃ٘٬خڅ ٌّ٣پ ،رٰنڂ
ٌّٔٷيخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رْ٬خ أځ ْ٤٫ش؟ أً ٷخٽ :ىزش) .ٷخٽ ،ٙ :رپ
- 2106كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو:
ٷخٽ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٿٜيْذ :حطٶ حهلل ً ٙطي ٩اٿَ ٯَْ أرْٺ.
ٳٸخٽ ٛيْذ :ڃخ َّٔنِ أڅ ٿِ ٻٌح ًٻٌحً ،أنِ ٷڀض ًٿٺً ،ٿټنِ َٓٷض ًأنخ ٛزِ.
- 2107كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن
حٿِرَْ :أڅ كټْڂ رن كِحځ أهزَه أنو ٷخٽ:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،أٍأّض أڃٌٍح ٻنض أطلنغ ،أً أطلنغ ريخ ،ٳِ حٿـخىڀْش ،ڃن ٛڀش
ً٫ظخٷش ًٛيٷش ،ىپ ٿِ ٳْيخ أؿَ؟ .ٷخٽ :كټْڂ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٓڀڄض ٫ڀَ ڃخ ٓڀٲ ٿٺ ڃن هَْ).
[ ]1369
- 101رخد :ؿڀٌى حٿڄْظش ٷزپ أڅ طيرٮ.
- 2108كيػنخ ُىَْ رن كَد :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٛخٿق
ٷخٽ :كيػنِ حرن ٗيخد :أڅ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل أهزَه :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃَ ر٘خس ڃْظش ،ٳٸخٽ( :ى ٚحٓظڄظ٬ظڂ ربىخريخ).
ٷخٿٌح :انيخ ڃْظش .ٷخٽ( :انڄخ كَځ أٻڀيخ).
[ ]1421
- 102رخد :ٷظپ حٿونَِّ.
ًٷخٽ ؿخرَ :كَځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْ ٪حٿونَِّ [ .]2121
- 2109كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن حرن حٿڄْٔذ :أنو
ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿٌْٗټن أڅ ّنِٽ ٳْټڂ حرن
ڃَّڂ كټڄخ ڃٸٔ٤خ ،ٳْټَٔ حٿٜڀْذًّ ،ٸظپ حٿونَِّ ٪٠ًّ ،حٿـِّشًّ ،ٴْ ٞحٿڄخٽ
كظَ ّ ٙٸزڀو أكي).
[]3264 ،2344
- 103رخدٌّ ٙ :حد ٗلڂ حٿڄْظش ًّ ٙزخً ٩ىٻو.
ًٍحه ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ [ .]2121
- 2110كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽ :أهزَنِ ٣خًّ:
أنو ٓڄ ٪حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
رڀٮ ٫ڄَ أڅ ٳٚنخ رخ ٩هڄَح ،ٳٸخٽ :ٷخطپ حهلل ٳٚنخ ،أٿڂ ّ٬ڀڂ أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٷخطپ حهلل حٿْيٌى كَڃض ٫ڀْيڂ حٿ٘لٌځ ،ٳـڄڀٌىخ ٳزخٌ٫ىخ).
[]3273
- 2111كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخدٓ :ڄ٬ض ْٓ٬ي
رن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٷخطپ حهلل ّيٌى ،كَڃض ٫ڀْيڂ حٿ٘لٌځ،
ٳزخٌ٫ىخ ًأٻڀٌح أػڄخنيخ).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل{ :ٷخطڀيڂ حهلل} /حٿظٌرش ./30 :ٿ٬نيڂ{ .ٷظپ} :ٿ٬ن{ .حٿوَحٌٛڅ}.
/حٿٌحٍّخص :/10 :حٿټٌحرٌڅ.
- 104رخد :رْ ٪حٿظٜخًَّ حٿظِ ٿْْ ٳْيخ ًٍفً ،ڃخ ّټَه ڃن ًٿٺ.
- 2112كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪أهزَنخ ٌ٫ٱ٫ ،ن
ْٓ٬ي رن أرِ حٿلٔن ٷخٽ:
ٻنض ٫ني حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :اً أطخه ٍؿپ ٳٸخٽّ :خ أرخ ٫زخّ ،انِ انٔخڅ،
انڄخ ڃْ٘٬ظِ ڃن ٛن٬ش ّيًُ ،انِ أٛن ٪ىٌه حٿظٜخًَّ .ٳٸخٽ حرن ٫زخّ ٙ :أكيػٺ
ا ٙڃخ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ظو ّٸٌٽ( :ڃن ٌٍٛ ٌٍٛس
ٳبڅ حهلل ڃٌ٬رو كظَ ّنٴن ٳْيخ حٿًَفً ،ٿْْ رنخٳن ٳْيخ أريح) .ٳَرخ حٿَؿپ ٍرٌس ٗيّيس
ًحٛٴَ ًؿيو ،ٳٸخٽًّ :لٺ ،اڅ أرْض ا ٙأڅ طٜن ،٪ٳ٬ڀْٺ ريٌح حٿ٘ـَ ،ٻپ ِٗء
ٿْْ ٳْو ًٍف.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللٓ :ڄْ٬ٓ ٪ي رن أرِ ًَ٫رش ڃن حٿن َ٠رن أنْ ىٌح حٿٌحكي.
[]5618
- 105رخد :طلَّڂ حٿظـخٍس ٳِ حٿوڄَ.
ًٷخٽ ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :كَځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْ ٪حٿوڄَ
[ .]2121
- 2113كيػنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ حٿ٠لَ٫ ،ن ڃًَٔٵ،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
ٿڄخ نِٿض آّخص ٌٍٓس حٿزٸَس ٫ن آهَىخ ،هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :كَڃض حٿظـخٍس ٳِ حٿوڄَ).
[ ]447
- 106رخد :اػڂ ڃن رخ ٩كَح.
- 2114كيػنِ رَ٘ رن ڃَكٌځ :كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڂ٫ ،ن آڄخْ٫پ رن أڃْش٫ ،ن
ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٷخٽ حهلل :ػٚػش أنخ هٜڄيڂ ٌّځ حٿٸْخڃشٍ :ؿپ
أ َ٤٫رِ ػڂ ٯيًٍٍ ،ؿپ رخ ٩كَح ٳؤٻپ ػڄنوًٍ ،ؿپ حٓظؤؿَ أؿَْح ٳخٓظٌٳَ ڃنو
ًٿڂ ّ٤٬و أؿَه).
[]2150
- 107رخد :رْ ٪حٿ٬زْي ًحٿلٌْحڅ رخٿلٌْحڅ نْٔجش.
ًحٗظٍَ حرن ٫ڄَ ٍحكڀش رؤٍر٬ش أرَ٬س ڃ٠ڄٌنش ٫ڀْوٌّ ،ٳْيخ ٛخكزيخ رخٿَرٌس.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ :ٷي ّټٌڅ حٿز َْ٬هَْح ڃن حٿزَّْ٬ن.
ًحٗظٍَ ٍحٳ ٪رن هيّؾ رَْ٬ح رزَّْ٬ن ٳؤ٤٫خه أكيىڄخً ،ٷخٽ :آطْٺ رخٓهَ ٯيح
ٍىٌح اڅ ٗخء حهلل.
ًٷخٽ حرن حٿڄْٔذٍ ٙ :رخ ٳِ حٿلٌْحڅ :حٿز َْ٬رخٿزَّْ٬ن ًحٿ٘خس رخٿ٘خطْن اٿَ أؿپ.
ًٷخٽ حرن َّْٓن ٙ :رؤّ ر َْ٬رزَّْ٬ن نْٔجش.
- 2115كيػنخ ٓڀْڄخڅ څ كَد :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٳِ حٿٔزِ ٛٴْش ،ٳٜخٍص اٿَ ىكْش حٿټڀزِ ،ػڂ ٛخٍص اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]364
- 108رخد :رْ ٪حٿَٷْٶ.
- 2116كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ حرن ڃلَِّْ:
أڅ أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو أهزَه:
أنو رْنڄخ ىٌ ؿخٿْ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انخ نْٜذ
ٓزْخ ،ٳنلذ حٕػڄخڅ ،ٳټْٲ طٍَ ٳِ حٿِ٬ٽ؟ ٳٸخٽ( :أً انټڂ طٴ٬ڀٌڅ ًٿٺ؟ ٫ ٙڀْټڂ
أڅ ٙطٴ٬ڀٌح ًٿټڂ ،ٳبنيخ ٿْٔض نٔڄش ٻظذ حهلل أڅ طوَؽ ا ٙىِ هخٍؿش).
[]6974 ،6229 ،4912 ،3907 ،2404
- 109رخد :رْ ٪حٿڄيرَ.
- 2117كيػنخ حرن نڄَْ :كيػنخ ًٻْ :٪كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن ٓڀڄش رن ٻيْپ٫ ،ن
٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رخ ٩حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيرَ.
كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَٓ :ڄ ٪ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
رخ٫و ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]2034
- 2118كيػنِ ُىَْ رن كَد :كيػنخ ّ٬ٸٌد :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٛخٿق ،ٷخٽ :كيع
حرن ٗيخد :أڅ ٫زْي حهلل أهزَه :أڅ ُّي رن هخٿي ًأرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ
أهزَحه:
أنيڄخ ٓڄ٬خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔؤٽ ٫ن حٕڃش طِنِ ًٿڂ طلٜن ،ٷخٽ:
(حؿڀيًىخ ،ػڂ اڅ ُنض ٳخؿڀيًىخ ،ػڂ رٌْ٬ىخ) .ر٬ي حٿؼخٿؼش أً حٿَحر٬ش.
[ ]2046
- 2119كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ حٿڀْغ٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن أرْو،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اًح ُنض أڃش أكيٻڂ ٳظزْن ُنخىخ ٳڀْـڀيىخ
حٿليّ ًٙ ،ؼَد ٫ڀْيخ ،ػڂ اڅ ُنض ٳڀْـڀيىخ حٿلي ًّ ٙؼَد ،ػڂ اڅ ُنض حٿؼخٿؼش ٳظزْن
حٿټخىن.
[]5428 ،5031 ،2162
- 2123كيػنخ كـخؽ رن ڃنيخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٌ٫څ رن أرِ ؿلْٴش
ٷخٽٍ :أّض أرِ حٗظٍَ كـخڃخ ٳؤڃَ رڄلخؿڄو ٳټَٔص ،ٳٔؤٿظو ٫ن ًٿٺ ،ٷخٽ :اڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن ػڄن حٿيځ ًػڄن حٿټڀذً ،ٻٔذ حٕڃشً ،ٿ٬ن
حٿٌحٗڄش ًحٿڄٔظٌٗڄشً ،آٻپ حٿَرخ ًڃٌٻڀوً ،ٿ٬ن حٿڄ.ٌٍٜ
[ ]1980
- ۴۱كراب انسهى.
- 1رخد :حٿٔڀڂ ٳِ ٻْپ ڃ٬ڀٌځ.
- 2124كيػنخ ٫ڄًَ رن ٍُحٍس :أهزَنخ آڄخْ٫پ رن ٫ڀْش :أهزَنخ حرن أرِ نـْق،
٫ن ٫زي حهلل رن ٻؼَْ٫ ،ن أرِ حٿڄنيخٽ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنشً ،حٿنخّ ّٔڀٴٌڅ ٳِ حٿؼڄَ حٿ٬خځ
ًحٿ٬خڃْن ،أً ٷخٽ٫ :خڃْن أً ػٚػشٗ ،ٺ آڄخْ٫پ ،ٳٸخٽ( :ڃن ٓڀٲ ٳِ طڄَ ،ٳڀْٔڀٲ
ٳِ ٻْپ ڃ٬ڀٌځًًُ ،څ ڃ٬ڀٌځ).
كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن حرن أرِ نـْق ريٌح( :ٳِ ٻْپ ڃ٬ڀٌځًًُ ،څ
ڃ٬ڀٌځ).
[]2135 ،2126 ،2125
حرن ٫زخّ ٳٸخٽ :نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن رْ ٪حٿنوپ كظَ ّؤٻپ ،أً ّئٻپ،
ًكظَ ٌُّڅ .ٷڀضً :ڃخ ٌُّڅ؟ ٷخٽ ٍؿپ ٫نيه :كظَ ّلَُ.
[ ]2130
- 5رخد :حٿټٴْپ ٳِ حٿٔڀڂ.
- 2133كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ ّ٬ڀَ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن حٌٕٓى٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
حٗظٍَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٬٣خڃخ ڃن ّيٌىُ رنْٔجشًٍ ،ىنو ىٍ٫خ ٿو
ڃن كيّي.
[ ]1962
- 6رخد :حٿَىن ٳِ حٿٔڀڂ.
- 2134كيػنِ ڃلڄي رن ڃلزٌد :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽ :طٌحٻَنخ
٫ني ارَىْڂ حٿَىن ٳِ حٿٔڀٲ ،ٳٸخٽ :كيػنِ حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٗظٍَ ڃن ّيٌىُ ٬٣خڃخ اٿَ أؿپ ڃ٬ڀٌځً ،حٍطين
ڃنو ىٍ٫خ ڃن كيّي.
[ ]1962
- 7رخد :حٿٔڀڂ اٿَ أؿپ ڃ٬ڀٌځ.
ًرو ٷخٽ حرن ٫زخّ ًأرٌ ْٓ٬ي ًحٌٕٓى ًحٿلٔن.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٙ :رؤّ ٳِ حٿ٬٤خځ حٿڄٌٌٛٱ ،رٔ َ٬ڃ٬ڀٌځ اٿَ أؿپ ڃ٬ڀٌځ ،ڃخ ٿڂ
ّٺ ًٿٺ ٳِ ٍُ ٩ٿڂ ّزي ٚٛكو.
- 2135كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن نـْق٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٻؼَْ٫ ،ن
أرِ حٿڄنيخٽ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ًىڂ ّٔڀٴٌڅ ٳِ حٿؼڄخٍ حٿٔنظْن ًحٿؼٚع،
ٳٸخٽ( :أٓڀٴٌح ٳِ حٿؼڄخٍ ٳِ ٻْپ ڃ٬ڀٌځ ،اٿَ أؿپ ڃ٬ڀٌځ)ً .ٷخٽ ٫زي حهلل رن حٿٌٿْي:
كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حرن أرِ نـْقً ،ٷخٽ( :ٳِ ٻْپ ڃ٬ڀٌځًًُ ،څ ڃ٬ڀٌځ).
[ ]2124
- 2136كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ
حٿْ٘زخنِ٫ ،ن ڃلڄي رن أرِ ڃـخٿي ٷخٽ:
أٍٓڀنِ أرٌ رَىس ً٫زي حهلل رن ٗيحى اٿَ ٫زي حٿَكڄن رن أرٍِ ً٫زي حهلل حرن أرِ
أًٳَ ،ٳٔؤٿظيڄخ ٫ن حٿٔڀٲ ،ٳٸخ :ٙٻنخ نْٜذ حٿڄٰخنڂ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳټخڅ ّؤطْنخ أنزخ ١ڃن أنزخ ١حٿ٘ؤځ ،ٳنٔڀٴيڂ ٳِ حٿلن٤ش ًحٿً٘ َْ٬حٿِرْذ اٿَ
أؿپ ڃٔڄَ ،ٷخٽ :ٷڀض :أٻخڅ ٿيڂ ٍُ ،٩أً ٿڂ ّټن ٿيڂ ٍُ٩؟ ٷخ :ٙڃخ ٻنخ نٔؤٿيڂ ٫ن
ًٿٺ.
[ ]2127
- ۴۱كراب انشفؼح.
- 1رخد :حٿ٘ٴ٬ش ٳِ ڃخ ٿڂ ّٸٔڂ ،ٳبًح ًٷ٬ض حٿليًى ٳٗ ٚٴ٬ش.
- 2138كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش
رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷٌٍٓ َ٠ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ٘ٴ٬ش ٳِ ٻپ ڃخ ٿڂ ّٸٔڂ ،ٳبًح ًٷ٬ض
حٿليًىًَٛ ،ٳض حٿَ٤ٵ ،ٳٗ ٚٴ٬ش.
[ ]2099
- 2رخد َٝ٫ :حٿ٘ٴ٬ش ٫ڀَ ٛخكزيخ ٷزپ حٿزْ.٪
ًٷخٽ حٿلټڂ :اًح أًڅ ٿو ٷزپ حٿزْ ٪ٳٗ ٚٴ٬ش ٿو.
ًٷخٽ حٿ٘٬زِ :ڃن رْ٬ض ٗٴ٬ظوً ،ىٌ ٗخىي َّْٰ ٙىخ ،ٳٗ ٚٴ٬ش ٿو.
- 2139كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ :أهزَنِ ارَحىْڂ رن ڃَْٔس،
٫ن ٫ڄًَ رن حٿَّ٘ي ٷخٽ:
ًٷٴض ٫ڀَ ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ ،ٙٳـخء حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ،ٳٌّ ٪ٟيه ٫ڀَ اكيٍ
ڃنټزِ ،اً ؿخء أرٌ ٍحٳ ٪ڃٌٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٓ٬ي حرظ ٪ڃنِ
رْظِ ٳِ ىحٍٹ ،ٳٸخٽ ٓ٬يً :حهلل ڃخ أرظخ٫يڄخ ،ٳٸخٽ حٿڄًٌٍٔ :حهلل ٿظزظخ٫نيڄخ ،ٳٸخٽ
ٓ٬يً :حهلل ٙأُّيٹ ٫ڀَ أٍر٬ش آٙٱ ڃنـڄش ،أً ڃٸ٬٤ش ،ٷخٽ أرٌ ٍحٳ :٪ٿٸي أْ٤٫ض
ريخ هڄٔڄخثش ىّنخًٍ ،ٿٌ ٙأنِ ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿـخٍ أكٶ
رٔٸزو) .ڃخ أْ٤٫ظټيخ أٍر٬ش آٙٱ ًأنخ أ َ٤٫ريخ هڄٔڄخثش ىّنخٍ ،ٳؤ٤٫خىخ اّخه.
[]6580 ،6579 ،6577 ،6576
- 3رخد :أُ حٿـٌحٍ أٷَد.
- 2140كيػنخ كـخؽ :كيػنخ ٗ٬زش (ف)ً .كيػنِ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٗزخرش:
كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ أرٌ ٫ڄَحڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٣ڀلش رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل
٫نيخ:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ٿِ ؿخٍّن ،ٳبٿَ أّيڄخ أىيُ؟ ٷخٽ:
(اٿَ أٷَريڄخ ڃنٺ رخرخ).
[]5674 ،2455
- ۴۲كراب اإلجاسج.
- 1رخد :حٓظجـخٍ حٿَؿپ حٿٜخٿق.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ هَْ ڃن حٓظؤؿَص حٿٸٌُ حٕڃْن} /حٿٸً ./26 :ٜٚحٿوخُڅ
حٕڃْنً ،ڃن ٿڂ ّٔظ٬ڄپ ڃن أٍحىه.
- 2141كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ رَىس ٷخٽ :أهزَنِ ؿيُ أرٌ
رَىس٫ ،ن أرْو أرِ ڃٌَٓ حٕٗ ٍِٟ َُ٬حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿوخُڅ حٕڃْن ،حٿٌُ ّئىُ ڃخ أڃَ رو ْ٣زش نٴٔو،
أكي حٿڄظٜيٷْن).
[ ]1371
- 2142كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٷَس رن هخٿي ٷخٽ :كيػنِ كڄْي رن ىٚٽ:
كيػنخ أرٌ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أٷزڀض اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃٍ ِ٬ؿٚڅ ڃن حَّْٕٗ٬ن ،ٳٸڀض :ڃخ
٫ڀڄض أنيڄخ ّ٤ڀزخڅ حٿ٬ڄپ ،ٳٸخٽ( :ٿن -أً - ٙ :نٔظ٬ڄپ ٫ڀَ ٫ڄڀنخ ڃن أٍحىه).
[]6738 ،6737 ،6730 ،6525
- 2رخد ِ٫ٍ :حٿٰنڂ ٫ڀَ ٷَحٍّ.٢
كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي حٿڄټِ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن ؿيه٫ ،ن أرِ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃخ ر٬غ حهلل نزْخ ا َ٫ٍ ٙحٿٰنڂ) .ٳٸخٽ
أٛلخروً :أنض؟ ٳٸخٽ( :ن٬ڂ ،ٻنض أٍ٫خىخ ٫ڀَ ٷَحٍّٕ ٢ىپ ڃټش).
- 3رخد :حٓظجـخٍ حٿڄَ٘ٻْن ٫ني حٿًٍَ٠س ،أً :اًح ٿڂ ٌّؿي أىپ حٗٓٚځ.
ً٫خڃپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيٌى هْزَ]2165 [ .
- 2144كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
ًَ٫س حرن حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
ًحٓظؤؿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرٌ رټَ ٍؿ ٚڃن رنِ حٿيّپ ،ػڂ ڃن رنِ ٫زي
رن ٫يُ ،ىخىّخ هَّظخ -حٿوَّض :حٿڄخىَ رخٿييحّش -ٷي ٯڄْ ّڄْن كڀٲ ٳِ آٽ
حٿ٬خ ٙرن ًحثپً ،ىٌ ٫ڀَ ىّن ٻٴخٍ ٷَّٖ ،ٳؤڃنخه ٳيٳ٬خ اٿْو ٍحكڀظْيڄخ٫ًً ،يحه
ٯخٍ ػٌٍ ر٬ي ػٚع ٿْخٽ ،ٳؤطخىڄخ رَحكڀظْيڄخ ٛزْلش ٿْخٽ ػٚع ،ٳخٍطلً ،ٚحن٤ڀٶ
ڃ٬يڄخ ٫خڃَ رن ٳيَْسً ،حٿيٿْپ حٿيّڀِ ،ٳؤهٌ
ريڂ أٓٴپ ڃټشً ،ىٌ َّ٣ٶ حٿٔخكپ.
[ ]464
- 4رخد :اًح حٓظؤؿَ أؿَْح ٿْ٬ڄپ ٿو ر٬ي ػٚػش أّخځ ،أً ر٬ي ٗيَ ،أً ر٬ي ٓنش ؿخُ،
ًىڄخ ٫ڀَ َٗ٣يڄخ حٿٌُ حٗظَ٣خه اًح ؿخء حٕؿپ.
- 2145كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ ،ٷخٽ حرن ٗيخد :ٳؤهزَنِ
ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٷخٿض:
ًحٓظؤؿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرٌ رټَ ٍؿ ٚڃن رنِ حٿيّپ ،ىخىّخ
هَّظخً ،ىٌ ٫ڀَ ىّن ٻٴخٍ ٷَّٖ ،ٳيٳ٬خ اٿْو ٍحكڀظْيڄخًً ،ح٫يحه ٯخٍ ػٌٍ ر٬ي
ػٚع ٿْخٽ ،ٳؤطخىڄخ رَحكڀظْيڄخ ٛزق ػٚع.
[ ]464
- 5رخد :حٕؿَْ ٳِ حٿًِٰ.
- 2146كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫ڀْش :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ ٤٫خء٫ ،ن ٛٴٌحڅ رن ّ٬ڀَ٫ ،ن ّ٬ڀَ رن أڃْش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٯًِص ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿْٖ حٿَٔ٬س ،ٳټخڅ ڃن أًػٶ أ٫ڄخٿِ ٳِ
نٴِٔ ،ٳټخڅ ٿِ أؿَْ ،ٳٸخطپ انٔخنخ ،ٳ ٞ٬أكيىڄخ اٛزٛ ٪خكزو ،ٳخنظِ ٩اٛز٬و
ٳؤنيٍ ػنْظو ٳٔٸ٤ض ،ٳخن٤ڀٶ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤىيٍ ػنْظوً ،ٷخٽ:
(أٳْي ٩اٛز٬و ٳِ ٳْٺ طٸ٠ڄيخ -ٷخٽ :أكٔزو ٷخٽ -ٻڄخ ّٸ٠ڂ حٿٴلپ).
ٷخٽ حرن ؿَّؾً :كيػنِ ٫زي حهلل رن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ؿيه ،رڄؼپ ىٌه حٿٜٴش :أڅ ٍؿٚ
ّ ٞ٫ي ٍؿپ ٳؤنٌٍ ػنْظو ،ٳؤىيٍىخ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
[]6498 ،4155 ،2814
- 6رخد :ڃن حٓظؤؿَ أؿَْح ٳزْن ٿو حٕؿپ ًٿڂ ّزْن حٿ٬ڄپ.
ٿٸٌٿو{ :انِ أٍّي أڅ أنټلٺ اكيٍ حرنظِ ىخطْن -اٿَ ٷٌٿو ٫ -ڀَ ڃخ نٸٌٽ ًٻْپ}
/حٿٸ./28 - 27 :ٜٚ
ّؤؿَ ٳٚنخْ٤٬ّ :و أؿَحً ،ڃنو ٳِ حٿظِّ٬ش ،أؿَٹ حهلل.
- 7رخد :اًح حٓظؤؿَ أؿَْح ٫ڀَ أڅ ّٸْڂ كخث٤خ َّّي أڅ ّنٸ ٞؿخُ.
- 2147كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :أڅ حرن ؿَّؾ أهزَىڂ
ٷخٽ :أهزَنِ ّ٬ڀَ رن ڃٔڀڂ٫ً ،ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَِّّْ ،ي أكيىڄخ
٫ڀَ ٛخكزوً ،ٯَْىڄخ ٷخٽ :ٷي ٓڄ٬ظو ّليػو ٫ن ْٓ٬ي ٷخٽ :ٷخٽ ٿِ حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :كيػنِ أرِ رن ٻ٬ذ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳخن٤ڀٸخ ،ٳٌؿيح ؿيحٍح َّّي أڅ ّنٸ - ٞٷخٽ
ْٓ٬ي رْيه ىټٌح ًٍٳّ ٪يّو -ٳخٓظٸخځ) .ٷخٽ ّ٬ڀَ :كٔزض أڅ ْٓ٬يح ٷخٽ( :ٳڄٔلو رْيه
ٳخٓظٸخځ ،ٷخٽ :ٿٌ ٗجض ٙطوٌص ٫ڀْو أؿَح) .ٷخٽ ْٓ٬ي( :أؿَح نؤٻڀو).
[ ]74
- 8رخد :حٗؿخٍس اٿَ نٜٲ حٿنيخٍ.
- 2148كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃؼڀټڂ ًڃؼپ أىپ حٿټظخرْن ،ٻڄؼپ ٍؿپ حٓظؤؿَ
أؿَحء ،ٳٸخٽ :ڃن ّ٬ڄپ ٿِ ڃن ٯيًس اٿَ نٜٲ حٿنيخٍ ٫ڀَ ٷَْح١؟ ٳ٬ڄڀض حٿْيٌى،
ػڂ ٷخٽ :ڃن ّ٬ڄپ ٿِ ڃن نٜٲ حٿنيخٍ اٿَ ٚٛس حٿ٫ َٜ٬ڀَ ٷَْح١؟ ٳ٬ڄڀض
حٿنٜخٍٍ ،ػڂ ٷخٽ :ڃن ّ٬ڄپ ٿِ ڃن حٿ َٜ٬اٿَ أڅ طْٰذ حٿ٘ڄْ ٫ڀَ ٷَْحْ٣ن؟
ٳؤنظڂ ىڂ ،ٳٰ٠زض حٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ،ٳٸخٿٌح :ڃخٿنخ ،أٻؼَ ٫ڄً ٚأٷپ ٤٫خء؟ ٷخٽ :ىپ
نٸٜظټڂ ڃن كٸټڂ؟ ٷخٿٌح ،ٙ :ٷخٽ :ٳٌٿٺ ٳ٠ڀِ أًطْو ڃن أٗخء).
[ ]532
- 9رخد :حٗؿخٍس اٿَ ٚٛس حٿ.َٜ٬
- 2149كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ،
ڃٌٿَ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انڄخ ڃؼڀټڂ ًحٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ،ٻَؿپ
حٓظ٬ڄپ ٫ڄخ ،ٙٳٸخٽ :ڃن ّ٬ڄپ ٿِ اٿَ نٜٲ حٿنيخٍ ٫ڀَ ٷَْح ١ٷَْح ،١ٳ٬ڄڀض
حٿْيٌى ٫ڀَ ٷَْح ١ٷَْح ،١ػڂ ٫ڄڀض حٿنٜخٍٍ ٫ڀَ ٷَْح ١ٷَْح ،١ػڂ أنظڂ حٿٌّن
ط٬ڄڀٌڅ ڃن ٚٛس حٿ َٜ٬اٿَ ڃٰخٍد حٿ٘ڄْ ٫ڀَ ٷَْحْ٣ن ٷَْحْ٣ن ،ٳٰ٠زض
حٿْيٌى ًحٿنٜخًٍٍ ،ٷخٿٌح :نلن أٻؼَ ٫ڄً ٚأٷپ ٤٫خء؟ ٷخٽ :ىپ ٧ڀڄظټڂ ڃن كٸټڂ
ْٗجخ؟ ٷخٿٌح ،ٙ :ٳٸخٽ :ٳٌٿٺ ٳ٠ڀِ أًطْو ڃن أٗخء).
[ ]532
- 10رخد :اػڂ ڃن ڃن ٪أؿَ حٕؿَْ.
- 2150كيػنخ ٌّٓٲ رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ رن ٓڀْڂ٫ ،ن آڄخْ٫پ رن أڃْش،
٫ن ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ :ػٚػش أنخ هٜڄيڂ ٌّځ حٿٸْخڃش:
ٍؿپ أ َ٤٫رِ ػڂ ٯيًٍٍ ،ؿپ رخ ٩كَح ٳؤٻپ ػڄنوًٍ ،ؿپ حٓظؤؿَ أؿَْح ٳخٓظٌٳَ
ڃنو ًٿڂ ّ٤٬و أؿَه).
[ ]2114
- 11رخد :حٗؿخٍس ڃن حٿ َٜ٬اٿَ حٿڀْپ.
- 2151كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن
أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃؼپ حٿڄٔڀڄْن ًحٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ،ٻڄؼپ
ٍؿپ حٓظؤؿَ ٷٌڃخ٬ّ ،ڄڀٌڅ ٿو ٫ڄٌّ ٚڃخ اٿَ حٿڀْپ٫ ،ڀَ أؿَ ڃ٬ڀٌځ ،ٳ٬ڄڀٌح ٿو اٿَ
نٜٲ حٿنيخٍ ،ٳٸخٿٌح ٙ :كخؿش ٿنخ اٿَ أؿَٹ حٿٌُ َٗ٣ض ٿنخً ،ڃخ ٫ڄڀنخ رخ٣پ،
ٳٸخٽ ٿيڂ ٙ :طٴ٬ڀٌح ،أٻڄڀٌح رٸْش ٫ڄڀټڂً ،هًٌح أؿَٻڂ ٻخڃ ،ٚٳؤرٌح ًطَٻٌح،
ًحٓظؤؿَ أؿَّْن ر٬يىڂ ،ٳٸخٽ ٿيڄخ :أٻڄ ٚرٸْش ٌّڃټڄخ ىٌحً ،ٿټڄخ حٿٌُ َٗ٣ض ٿيڂ
ڃن حٕؿَ ،ٳ٬ڄڀٌح ،كظَ اًح ٻخڅ كْن ٚٛس حٿ َٜ٬ٷخ :ٙٿٺ ڃخ ٫ڄڀنخ رخ٣پً ،ٿٺ
حٕؿَ حٿٌُ ؿ٬ڀض ٿنخ ٳْو .ٳٸخٽ ٿيڄخ :أٻڄ ٚرٸْش ٫ڄڀټڄخ ،ڃخ رٸِ ڃن حٿنيخٍ ِٗء
َّْٔ ،ٳؤرْخً ،حٓظؤؿَ ٷٌڃخ أڅ ّ٬ڄڀٌح ٿو رٸْش ٌّڃيڂ ،ٳ٬ڄڀٌح رٸْش ٌّڃيڂ كظَ ٯخرض
حٿ٘ڄًْ ،حٓظټڄڀٌح أؿَ حٿٴَّٸْن ٻڀْيڄخ ،ٳٌٿٺ ڃؼڀيڂ ًڃؼپ ڃخ ٷزڀٌح ڃن ىٌح حٿنٌٍ).
[ ]533
- 12رخد :ڃن حٓظؤؿَ أؿَْح ٳظَٹ أؿَه ،ٳ٬ڄپ ٳْو حٿڄٔظؤؿَ ٳِحى ،أً ڃن ٫ڄپ
ٳِ ڃخٽ ٯَْه ٳخٓظٴ٠پ.
- 2152كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ :كيػنِ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل:
أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حن٤ڀٶ ػٚػش ٍى ٢ڃڄن ٻخڅ ٷزڀټڂ،
كظَ أًًح حٿڄزْض اٿَ ٯخٍ ٳيهڀٌه ،ٳخنليٍص ٛوَس ڃن حٿـزپ ٳٔيص ٫ڀْيڂ حٿٰخٍ،
ٳٸخٿٌح :انو ّ ٙنـْټڂ ڃن ىٌه حٿٜوَس ا ٙأڅ طي ٌ٫حهلل رٜخٿق أ٫ڄخٿټڂ ،ٳٸخٽ ٍؿپ
ڃنيڂ :حٿڀيڂ ٻخڅ ٿِ أرٌحڅ ْٗوخڅ ٻزَْحڅً ،ٻنض ٙأٯزٶ ٷزڀيڄخ أى ًٙ ٚڃخ ،ٙٳنخء
رِ ٳِ ٣ڀذ ِٗء ٌّڃخ ،ٳڀڂ أٍف ٫ڀْيڄخ كظَ نخڃخ ،ٳلڀزض ٿيڄخ ٯزٌٷيڄخ ٳٌؿيطيڄخ
نخثڄْنً ،ٻَىض أڅ أٯزٶ ٷزڀيڄخ أى ٚأً ڃخ ،ٙٳڀزؼض ًحٿٸيف ٫ڀَ ّيُ أنظَ٨
حٓظْٸخ٧يڄخ كظَ رَٵ حٿٴـَ ،ٳخٓظْٸ٨خ ٳَ٘رخ ٯزٌٷيڄخ ،حٿڀيڂ اڅ ٻنض ٳ٬ڀض ًٿٺ
حرظٰخء ًؿيٺ ٳٴَؽ ٫نخ ڃخ نلن ٳْو ڃن ىٌه حٿٜوَس ،ٳخنٴَؿض ْٗجخ ّٔ ٙظٌ٬ْ٤څ
حٿوًَؽ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً :ٷخٽ حٓهَ :حٿڀيڂ ٻخنض ٿِ رنض ٫ڂ ٻخنض
أكذ حٿنخّ اٿِ ،ٳؤىٍطيخ ٫ن نٴٔيخ ٳخڃظن٬ض ڃنِ ،كظَ أٿڄض ريخ ٓنش ڃن حٿٔنْن،
ٳـخءطنِ ٳؤْ٤٫ظيخ َّ٘٫ن ًڃخثش ىّنخٍ ٫ڀَ أڅ طوڀِ رْنِ ًرْن نٴٔيخ ،ٳٴ٬ڀض كظَ
اًح ٷيٍص ٫ڀْيخ ٷخٿض ٙ :أكپ ٿٺ أڅ طٴ ٞحٿوخطڂ ا ٙرلٸو ،ٳظلَؿض ڃن حٿٌٷٌ٩
٫ڀْيخ ،ٳخنَٜٳض ٫نيخ ًىِ أكذ حٿنخّ اٿِ ًطَٻض حٿٌىذ حٿٌُ أْ٤٫ظيخ ،حٿڀيڂ اڅ
ٻنض ٳ٬ڀض حرظٰخء ًؿيٺ ٳخٳَؽ ٫نخ ڃخ نلن ٳْو ،ٳخنٴَؿض حٿٜوَس ٯَْ أنيڂ ٙ
ّٔظٌ٬ْ٤څ حٿوًَؽ ڃنيخ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً :ٷخٽ حٿؼخٿغ :حٿڀيڂ انِ
حٓظؤؿَص أؿَحء ٳؤْ٤٫ظيڂ أؿَىڂ ٯَْ ٍؿپ ًحكي طَٹ حٿٌُ ٿو ًًىذ ،ٳؼڄَص
أؿَه كظَ ٻؼَص ڃنو حٕڃٌحٽ ،ٳـخءنِ ر٬ي كْن ،ٳٸخٽّ :خ ٫زي حهلل أى اٿِ أؿَُ،
ٳٸڀض ٿو :ٻپ ڃخ طٍَ ڃن أؿَٹ ،ڃن حٗرپ ًحٿزٸَ ًحٿٰنڂ ًحٿَٷْٶ ،ٳٸخٽّ :خ ٫زي حهلل
ٙطٔظيِة رِ ،ٳٸڀض :انِ ٙأٓظيِة رٺ ،ٳؤهٌه ٻڀو ٳخٓظخٷو ٳڀڂ ّظَٹ ڃنو ْٗجخ،
حٿڀيڂ ٳبڅ ٻنض ٳ٬ڀض ًٿٺ حرظٰخء ًؿيٺ ٳخٳَؽ ٫نخ ڃخ نلن ٳْو ،ٳخنٴَؿض حٿٜوَس
ٳوَؿٌح ّڄٌ٘څ).
[ ]2102
- 13رخد :ڃن آؿَ نٴٔو ٿْلڄپ ٫ڀَ ٧يَه ،ػڂ طٜيٵ روً ،أؿَس حٿلڄخٽ.
- 2153كيػنخ ْٓ٬ي رن ّلَْ رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٗٸْٶ٫ ،ن
أرِ ڃٌٔ٬ى حٕنٜخٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أڃَ رخٿٜيٷش ،حن٤ڀٶ أكينخ اٿَ حٿٌٔٵ
ٳْلخڃپ ٳْْٜذ حٿڄيً ،اڅ ٿز٠٬يڂ ٿڄخثش أٿٲ .ٷخٽ :ڃخ طَحه ّ٬نِ ا ٙنٴٔو.
[ ]1350
- 14رخد :أؿَ حٿٔڄَٔس.
ًٿڂ َّ حرن َّْٓن ً٤٫خء ًارَحىْڂ ًحٿلٔن رؤؿَ حٿٔڄٔخٍ رؤٓخ.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ٙ :رؤّ أڅ ّٸٌٽ :ر ٪ىٌح حٿؼٌد ،ٳڄخ ُحى ٫ڀَ ٻٌح ًٻٌح ٳيٌ ٿٺ.
ًٷخٽ حرن َّْٓن :اًح ٷخٽ :ر٬و رټٌح ،ٳڄخ ٻخڅ ڃن ٍرق ٳيٌ ٿٺ ،أً رْنِ ًرْنٺ ،ٳٚ
رؤّ رو.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڄٔڀڄٌڅ ٫ني ًَٗ٣يڂ).
- 2154كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّظڀٸَ حٿَٻزخڅّ ًٙ ،زْ ٪كخ َٟٿزخى.
ٷڀضّ :خ حرن ٫زخّ ،ڃخ ٷٌٿوّ ٙ( :زْ ٪كخ َٟٿزخى) .ٷخٽّ :ټٌڅ ٿو ٓڄٔخٍح.
[ ]2050
- 15رخد :ىپ ّئحؿَ حٿَؿپ نٴٔو ڃن ڃَ٘ٹ ٳِ أٍ ٝحٿلَد.
- 2155كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ :ٚكيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ڃٔڀڂ٫ ،ن
ڃًَٔٵ :كيػنخ هزخد ٷخٽ:
ٻنض ٍؿ ٚٷْنخ ،ٳ٬ڄڀض ٿڀ٬خ ٙرن ًحثپ ،ٳخؿظڄ ٪ٿِ ٫نيه ،ٳؤطْظو أطٸخٟخه ،ٳٸخٽٙ :
ًحهلل ٙأٷْ٠ٺ كظَ طټٴَ رڄلڄي .ٳٸڀض :أڃخ ًحهلل كظَ طڄٌص ػڂ طز٬غ ٳ .ٚٷخٽ:
ًانِ ٿڄْض ػڂ ڃزٌ٬ع؟ ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳبنو ْٓټٌڅ ٿِ ػڂ ڃخٽ ًًٿي ،ٳؤٷْ٠ٺ.
ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ{ :أٳَأّض حٿٌُ ٻٴَ رآّخطنخ ًٷخٽ ًٕطْن ڃخًً ٙٿيح}.
[ ]1985
- 16رخد :ڃخ ّ َ٤٬ٳِ حٿَٷْش ٫ڀَ أكْخء حٿَ٬د رٴخطلش حٿټظخد.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أكٶ ڃخ أهٌطڂ ٫ڀْو أؿَح ٻظخد
حهلل)]5405 [ .
ًٷخٽ حٿ٘٬زِّ٘ ٙ :ظَ ١حٿڄ٬ڀڂ ،ا ٙأڅ ّْٗ َ٤٬جخ ٳڀْٸزڀوً .ٷخٽ حٿلټڂ :ٿڂ أٓڄ٪
أكيح ٻَه أؿَ حٿڄ٬ڀڂً .أ َ٤٫حٿلٔن ىٍحىڂ َ٘٫سً .ٿڂ َّ حرن َّْٓن رؤؿَ حٿٸٔخځ
رؤٓخً .ٷخٽ :ٻخڅ ّٸخٽ :حٿٔلض :حٿٌَٗس ٳِ حٿلټڂً ،ٻخنٌح ٌّ٤٬څ ٫ڀَ حٿوَ.ٙ
- 2156كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن أرِ رَ٘٫ ،ن أرِ حٿڄظٌٻپ٫ ،ن
أرِ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حن٤ڀٶ نٴَ ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَس ٓخٳًَىخ ،كظَ نِٿٌح
٫ڀَ كِ ڃن أكْخء حٿَ٬د ،ٳخٓظ٠خٳٌىڂ ٳؤرٌح أڅ ّْ٠ٴٌىڂ ،ٳڀي٭ ْٓي ًٿٺ حٿلِ
ٳٌٔ٬ح ٿو رټپ ِٗء ّ ٙنٴ٬و ِٗء ،ٳٸخٽ ر٠٬يڂ :ٿٌ أطْظڂ ىئٙء حٿَى ٢حٿٌّن نِٿٌح،
ٿ٬ڀو أڅ ّټٌڅ ٫ني ر٠٬يڂ ِٗء ،ٳؤطٌىڂ ٳٸخٿٌحّ :خ أّيخ حٿَى ،٢اڅ ْٓينخ ٿي٭،
ًْٓ٬نخ ٿو رټپ ِٗء ّ ٙنٴ٬و ،ٳيپ ٫ني أكي ڃنټڂ ڃن ِٗء؟ ٳٸخٽ ر٠٬يڂ :ن٬ڂً ،حهلل
انِ ٍٕٷًِ ،ٿټن ًحهلل ٿٸي حٓظ٠ٴنخٻڂ ٳڀڂ طْ٠ٴٌنخ ،ٳڄخ أنخ رَحٵ ٿټڂ كظَ طـ٬ڀٌح ٿنخ
ؿ ،ٚ٬ٳٜخٿلٌىڂ ٫ڀَ ٷ ٪ْ٤ڃن حٿٰنڂ ،ٳخن٤ڀٶ ّظٴپ ٫ڀْو ًّٸَأ{ :حٿلڄي هلل ٍد
حٿ٬خٿڄْن} .ٳټؤنڄخ ن٘ ٢ڃن ٫ٸخٽ ،ٳخن٤ڀٶ ّڄِ٘ ًڃخ رو ٷڀزش .ٷخٽ :ٳؤًٳٌىڂ ؿ٬ڀيڂ
حٿٌُ ٛخٿلٌىڂ ٫ڀْو ،ٳٸخٽ ر٠٬يڂ :حٷٔڄٌح ،ٳٸخٽ حٿٌُ ٍٷِ ٙ :طٴ٬ڀٌح كظَ نؤطِ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳنٌٻَ ٿو حٿٌُ ٻخڅ ،ٳنن َ٨ڃخ ّؤڃَنخ ،ٳٸيڃٌح ٫ڀَ ٌٍٓٽ
حهلل ٳٌٻًَح ٿو ،ٳٸخٽً( :ڃخ ّيٍّٺ أنيخ ٍٷْش) .ػڂ ٷخٽ( :ٷي أٛزظڂ ،حٷٔڄٌحً ،حَٟرٌح
ٿِ ڃ٬ټڂ ٓيڄخ) .ٳ٠لٺ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷخٽ ٗ٬زش :كيػنخ أرٌ رَ٘ٓ :ڄ٬ض أرخ حٿڄظٌٻپ :ريٌح.
[]5417 ،5404 ،4721
- 17رخدَّٟ :زش حٿ٬زيً ،ط٬خىي َٟحثذ حٗڃخء.
- 2157كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
كـڂ أرٌ ْ٣زش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃَ ٿو رٜخ ،٩أً ٛخْ٫ن ڃن ٬٣خځ،
ًٻڀڂ ڃٌحٿْو ،ٳوٴٲ ٫ن ٯڀظو أً َّٟزظو.
[ ]1996
- 18رخد :هَحؽ حٿلـخځ.
- 2159/2158كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
حكظـڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأ َ٤٫حٿلـخځ.
( - )2159كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ٫ ،٪ن هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
حكظـڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأ َ٤٫حٿلـخځ أؿَهً ،ٿٌ ٫ڀڂ ٻَحىْش ٿڂ ّ٤٬و.
[ ]1997
- 2160كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ڃٔ٫ ،َ٬ن ٫ڄًَ رن ٫خڃَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّلظـڂً ،ٿڂ ّټن ّ٨ڀڂ أكيح أؿَه.
- 19رخد :ڃن ٻڀڂ ڃٌحٿِ حٿ٬زي أڅ ّوٴٴٌح ٫نو ڃن هَحؿو.
- 2161كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ى٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯٚڃخ كـخڃخ ٳلـڄوً ،أڃَ ٿو رٜخ ٩أً ٛخْ٫ن،
أً ڃي أً ڃيّنً ،ٻڀڂ ٳْو ،ٳوٴٲ ڃن َّٟزظو.
[ ]1996
- 20رخد :ٻٔذ حٿزِٰ ًحٗڃخء.
ًٻَه ارَحىْڂ أؿَ حٿنخثلش ًحٿڄٰنْش.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ ًٙ{ :طټَىٌح ٳظْخطټڂ ٫ڀَ حٿزٰخء اڅ أٍىڅ طلٜنخ ٿظزظٌٰح َٝ٫
حٿلْخس حٿينْخ ًڃن ّټَىين ٳبڅ حهلل ڃن ر٬ي اٻَحىين ٯٴٌٍ ٍكْڂ} /حٿنٌٍ./33 :
ٳظْخطټڂ :اڃخإٻڂ.
- 2162كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أرِ رټَ حرن ٫زي
حٿَكڄن رن حٿلخٍع رن ى٘خځ٫ ،ن أرِ ڃٌٔ٬ى حٕنٜخٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن ػڄن حٿټڀذً ،ڃيَ حٿزًِٰ ،كڀٌحڅ
حٿټخىن.
[ ]2122
- 2163كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن ؿلخىس٫ ،ن أرِ
كخُځ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٻٔذ حٗڃخء.
[]5033
- 21رخدٔ٫ :ذ حٿٴلپ.
- 2164كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ًآڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀِ حرن
حٿلټڂ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٔ٫ذ حٿٴلپ.
- 22رخد :اًح حٓظؤؿَ أٍٟخ ٳڄخص أكيىڄخ.
ًٷخٽ حرن َّْٓن :ٿْْ ٕىڀو أڅ ّوَؿٌه اٿَ طڄخځ حٕؿپ.
ًٷخٽ حٿلټڂ ًحٿلٔن ًاّخّ رن ڃ٬خًّش :طڄ َ٠حٗؿخٍس اٿَ أؿڀيخ.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ :أ َ٤٫حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْزَ رخٿ٘ ،َ٤ٳټخڅ ًٿٺ ٫ڀَ
٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ رټًَٛ ،يٍح ڃن هٚٳش ٫ڄًَ ،ٿڂ ٌّٻَ أڅ أرخ
رټَ ً٫ڄَ ؿيىح حٗؿخٍس ر٬ي ڃخ ٷز ٞحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 2165كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿٌَّّش رن أٓڄخء٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي
حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أٌٍٓ َ٤٫ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْزَ ٿڀْيٌى :أڅ ّ٬ڄڀٌىخ ًٌٍِّ٫ىخً ،ٿيڂ
ٗ َ٤ڃخ ّوَؽ ڃنيخً .أڅ ٫ڄَ كيػو :أڅ حٿڄِحٍ ٩ٻخنض طټٍَ ٫ڀَ ِٗءٓ ،ڄخه
نخٳ ٙ ٪أكٴ٨وً .أڅ ٍحٳ ٪رن هيّؾ كيع :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن
ٻَحء حٿڄِحًٍ .٩ٷخٽ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ :كظَ أؿٚىڂ ٫ڄَ.
[]4002 ،2571 ،2366 ،2206 ،2204 ،2203
- ۴۳كراب انحىاالخ
- 1رخد :ٳِ حٿلٌحٿشً ،ىپ َّؿ ٪ٳِ حٿلٌحٿش.
ًٷخٽ حٿلٔن ًٷظخىس :اًح ٻخڅ ٌّځ أكخٽ ٫ڀْو ڃڀْخ ؿخًُ .ٷخٽ حرن ٫زخّّ :ظوخٍؽ
حٿَّ٘ټخڅ ًأىپ حٿڄَْحع ،ٳْؤهٌ ىٌح ْ٫نخ ًىٌح ىّنخ ،ٳبڅ طٌُ ٕكيىڄخ ٿڂ َّؿ٫ ٪ڀَ
ٛخكزو.
- 2166كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃ٤پ حٿٰنِ ٧ڀڂ ،ٳبًح أطز ٪أكيٻڂ ٫ڀَ
ڃڀِ ٳڀْظز.)٪
[]2270 ،2167
- 2رخد :اًح أكخٽ ٫ڀَ ڃڀِ ٳڀْْ ٿو ٍى.
- 2167كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن ًٻٌحڅ٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃ٤پ حٿٰنِ ٧ڀڂً ،ڃن أطز٫ ٪ڀَ ڃڀِ ٳڀْظز.)٪
[ ]2166
- 3رخد :اڅ أكخٽ ىّن حٿڄْض ٫ڀَ ٍؿپ ؿخُ
- 2168كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ِّّي رن أرِ ٫زْي٫ ،ن ٓڀڄش رن حٕٻٌ٩
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ؿڀٌٓخ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اً أطِ رـنخُس ،ٳٸخٿٌحٛ :پ ٫ڀْيخ ،ٳٸخٽ:
(ىپ ٫ڀْو ىّن) .ٷخٿٌح ،ٙ :ٷخٽ( :ٳيپ طَٹ ْٗجخ) .ٷخٿٌح ،ٙ :ٳٜڀَ ٫ڀْو .ػڂ أطِ
رـنخُس أهٍَ ،ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهللٛ ،پ ٫ڀْيخ ،ٷخٽ( :ىپ ٫ڀْو ىّن) .ٷْپ :ن٬ڂ،
ٷخٽ( :ٳيپ طَٹ ْٗجخ) .ٷخٿٌح :ػٚػش ىنخنَْ ،ٳٜڀَ ٫ڀْيخ .ػڂ أطِ رخٿؼخٿؼش ،ٳٸخٿٌحٛ :پ
٫ڀْيخ ،ٷخٽ( :ىپ طَٹ ْٗجخ) .ٷخٿٌح ،ٙ :ٷخٽ( :ٳيپ ٫ڀْو ىّن) .ٷخٿٌح :ػٚػش ىنخنَْ،
ٷخٽٛ( :ڀٌ ٫ڀَ ٛخكزټڂ) .ٷخٽ أرٌ ٷظخىسٛ :پ ٫ڀْو ّخ ٌٍٓٽ حهلل ً٫ڀِ ىّنو،
ٳٜڀَ ٫ڀْو.
[]2173
- ۴۴كراب انكفانح
- 1رخد :حٿټٴخٿش ٳِ حٿٸًَ ٝحٿيٌّڅ رخٕريحڅ ًٯَْىخ.
ًٷخٽ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن ڃلڄي رن كڄِس رن ٫ڄًَ حٕٓڀڄِ٫ ،ن أرْو:
أڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ر٬ؼو ڃٜيٷخ ،ٳٌٷٍ ٪ؿپ ٫ڀَ ؿخٍّش حڃَأطو ،ٳؤهٌ كڄِس
ڃن حٿَؿپ ٻٴْ ٚكظَ ٷيځ ٫ڀَ ٫ڄًَ ،ٻخڅ ٫ڄَ ٷي ؿڀيه ڃخثش ؿڀيس ،ٳٜيٷيڂ
ًٌٍ٫ه رخٿـيخٿش.
ًٷخٽ ؿََّ ًحٕٗ٬غ :ٿ٬زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى ٳِ حٿڄَطيّن :حٓظظزيڂ ًٻٴڀيڂ ،ٳظخرٌح،
ًٻٴڀيڂ ٘٫خثَىڂً ،ٷخٽ كڄخى :اًح طټٴپ رنٴْ ٳڄخص ٳِٗ ٚء ٫ڀْوً ،ٷخٽ حٿلټڂ:
ّ٠ڄن.
- 2169ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن
ىَڃِ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أنو ًٻَ ٍؿ ٚڃن رنِ آَحثْپٓ ،ؤٽ ر٠٬يڂ
رنِ آَحثْپ أڅ ّٔڀٴو أٿٲ ىّنخٍ ،ٳٸخٽ :حثظنِ رخٿ٘ييحء أٗييىڂ ،ٳٸخٽ :ٻٴَ رخهلل
ٗيْيح ،ٷخٽ ٳؤثظنِ رخٿټٴْپ ،ٷخٽ :ٻٴَ رخهلل ٻٴْ ،ٚٷخٽٛ :يٷض ،ٳيٳ٬يخ اٿْو اٿَ أؿپ
ڃٔڄَ ،ٳوَؽ ٳِ حٿزلَ ٳٸ َ٠كخؿظو،
ػڂ حٿظڄْ ڃَٻزخ َّٻزيخ ّٸيځ ٫ڀْو ٿٖؿپ حٿٌُ أؿڀو ،ٳڀڂ ّـي ڃَٻزخ ،ٳؤهٌ ه٘زش
ٳنٸَىخ ،ٳؤىهپ ٳْيخ أٿٲ ىّنخٍ ًٛلْٴش ڃنو اٿَ ٛخكزو ،ػڂ ُؿؾ ڃٌ٬ٟيخ ،ػڂ أطَ
ريخ اٿَ حٿزلَ ٳٸخٽ :حٿڀيڂ انٺ ط٬ڀڂ أنِ ٻنض طٔڀٴض ٳٚنخ أٿٲ ىّنخٍ ،ٳٔؤٿنِ ٻٴْٚ
ٳٸڀض :ٻٴَ رخهلل ٻٴْ ،ٚٳَ ِٟرٺًٓ ،ؤٿنِ ٗيْيح ٳٸڀض :ٻٴَ رخهلل ٗيْيح ،ٳَِٟ
رٺً ،أنِ ؿييص أڅ أؿي ڃَٻزخ أر٬غ اٿْو حٿٌُ ٿو ٳڀڂ أٷيًٍ ،انِ أٓظٌى٫ټيخ،
ٳَڃَ ريخ ٳِ حٿزلَ كظَ ًٿـض ٳْو ،ػڂ حنَٜٱً ،ىٌ ٳِ ًٿٺ ّڀظڄْ ڃَٻزخ ّوَؽ
اٿَ رڀيه ،ٳوَؽ حٿَؿپ حٿٌُ أٓڀٴوّ ،ن َ٨ٿ٬پ ڃَٻزخ ٷي ؿخء رڄخٿو ،ٳبًح رخٿو٘زش
حٿظِ ٳْيخ حٿڄخٽ ،ٳؤهٌىخ ٕىڀو ك٤زخ ،ٳڀڄخ نَ٘ىخ ًؿي حٿڄخٽ ًحٿٜلْٴش ،ػڂ ٷيځ حٿٌُ
ٻخڅ أٓڀٴو ،ٳؤطَ رخٕٿٲ ىّنخٍ ،ٳٸخٽً :حهلل ڃخ ُٿض ؿخىيح ٳِ ٣ڀذ ڃَٻذ ٓطْٺ
رڄخٿٺ ،ٳڄخ ًؿيص ڃَٻزخ ٷزپ حٿٌُ أطْض ٳْو ،ٷخٽ :ىپ ٻنض ر٬ؼض اٿِ رِ٘ء؟ ٷخٽ:
أهزَٹ أنِ ٿڂ أؿي ڃَٻزخ ٷزپ حٿٌُ ؿجض ٳْو ،ٷخٽ :ٳبڅ حهلل ٷي أىٍ ٫نٺ حٿٌُ ر٬ؼض
ٳِ حٿو٘زش ،ٳخنَٜٱ رخٕٿٲ ىّنخٍ ٍحٗيح).
[ ]1427
- 2رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حٿٌّن ٫خٷيص أّڄخنټڂ ٳآطٌىڂ نْٜزيڂ}.
- 2170كيػنخ حٿٜڀض رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن اىٍّْ٫ ،ن ٣ڀلش رن
ڃَٜٱ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
{ًٿټپ ؿ٬ڀنخ ڃٌحٿِ} .ٷخٽًٍ :ػشً{ :حٿٌّن ٫خٷيص أّڄخنټڂ} .ٷخٽ :ٻخڅ حٿڄيخؿًَڅ
ٿڄخ ٷيڃٌح اٿَ حٿڄيّنشَّ ،ع حٿڄيخؿَ حٕنٜخٍُ ىًڅ ًًُ ٍكڄو ،ٿٖهٌس حٿظِ آهَ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْنيڂ ،ٳڀڄخ نِٿضً{ :ٿټپ ؿ٬ڀنخ ڃٌحٿِ} نٔوض ،ػڂ ٷخٽ:
{ًحٿٌّن ٫خٷيص أّڄخنټڂ} ا ٙحٿنً َٜحٿَٳخىس ًحٿنْٜلشً ،ٷي ًىذ حٿڄَْحع،
ًٌّ ِٛٿو.
[]6366 ،4304
- 2171كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ٷيځ ٫ڀْنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ،ٳآهَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْنو ًرْن
ٓ٬ي رن حٿَرْ.٪
[ ]1944
- 2172كيػنخ ڃلڄي رن حٿٜزخف :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ُٻَّخء :كيػنخ ٫خٛڂ ٷخٽ:
ٷڀض ٕنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أرڀٰٺ أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :كڀٲ ٳِ
حٗٓٚځ) .ٳٸخٽ :ٷي كخٿٲ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن ٷَّٖ ًحٕنٜخٍ ٳِ ىحٍُ.
[]6909 ،5733
- 2173كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن ِّّي رن أرِ ٫زْي٫ ،ن ٓڀڄش رن حٕٻٌ ٍِٟ ٩حهلل
٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أطِ رـنخُس ٿْٜڀِ ٫ڀْيخ ،ٳٸخٽ( :ىپ ٫ڀْو ڃن ىّن).
ٷخٿٌح ،ٙ :ٳٜڀَ ٫ڀْو ،ػڂ أطِ رـنخُس أهٍَ ،ٳٸخٽ( :ىپ ٫ڀْو ڃن ىّن) .ٷخٿٌح :ن٬ڂ،
ٷخٽٛ( :ڀٌح ٫ڀَ ٛخكزټڂ) .ٷخٽ أرٌ ٷظخىس٫ :ڀِ ىّنو ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٜڀَ ٫ڀْو.
[ ]2168
- 2174كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫ڄًَٓ :ڄ ٪ڃلڄي حرن ٫ڀِ،
٫ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ ٷي ؿخء ڃخٽ حٿزلَّن ٷي أْ٤٫ظٺ ىټٌح ًىټٌح
ًىټٌح) .ٳڀڂ ّـِء ڃخٽ حٿزلَّن كظَ ٷز ٞحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ؿخء
ڃخٽ حٿزلَّن أڃَ أرٌ رټَ ٳنخىٍ :ڃن ٻخڅ ٿو ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫يس ،أً
ىّن ٳڀْؤطنخ ،ٳؤطْظو ٳٸڀض :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿِ ٻٌح ًٻٌح ،ٳلؼَ ٿِ
كؼْش ،ٳ٬يىطيخ ،ٳبًح ىِ هڄٔڄخثشً ،ٷخٽ :هٌ ڃؼڀْيخ.
[]4122 ،2993 ،2968 ،2537 ،2458
- 4رخد :ؿٌحٍ أرِ رټَ ٳِ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫ٸيه.
- 2175كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ ،ٷخٽ حرن ٗيخد :ٳؤهزَنِ
ًَ٫س رن حٿِرَْ:
أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿض :ٿڂ أ٫ٸپ أرٌُ
اً ٙىڄخ ّيّنخڅ حٿيّن.
ًٷخٽ أرٌ ٛخٿق :كيػنِ ٫زي حهلل٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن
حٿِرَْ :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ٿڂ أ٫ٸپ أرٌُ ٷي اً ٙىڄخ ّيّنخڅ حٿيّنً ،ٿڂ
ّڄَ ٫ڀْنخ ٌّځ اّ ٙؤطْنخ ٳْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َ٣ٳِ حٿنيخٍ ،رټَس
ًْ٘٫ش ،ٳڀڄخ حرظڀِ حٿڄٔڀڄٌڅ ،هَؽ أرٌ رټَ ڃيخؿَح ٷزپ حٿلز٘ش ،كظَ اًح رڀٮ رَٹ
حٿٰڄخى ٿٸْو حرن حٿيٯنشً ،ىٌ ْٓي حٿٸخٍس ،ٳٸخٽ :أّن طَّي ّخ أرخ رټَ؟ ٳٸخٽ أرٌ رټَ:
أهَؿنِ ٷٌڃِ ،ٳؤنخ أٍّي
أڅ أْٓق ٳِ حٍٕ ٝٳؤ٫زي ٍرِ .ٷخٽ حرن حٿيٯنش :اڅ ڃؼڀٺ ّ ٙوَؽ ًّ ٙوَؽ،
ٳبنٺ طټٔذ حٿڄ٬يًځً ،طٜپ حٿَكڂً ،طلڄپ حٿټپً ،طٸَُ حٿْ٠ٲً ،طْ٬ن ٫ڀَ
نٌحثذ حٿلٶً ،أنخ ٿٺ ؿخٍ ،ٳخٍؿ ٪ٳخ٫زي ٍرٺ رزٚىٹ ،ٳخٍطلپ حرن حٿيٯنش ،ٳَؿ٪
ڃ ٪أرِ رټَ ،ٳ٤خٱ ٳِ أَٗحٱ ٻٴخٍ ٷَّٖ ،ٳٸخٽ ٿيڂ :اڅ أرخ رټَ ّ ٙوَؽ ڃؼڀو ًٙ
ّوَؽ ،أطوَؿٌڅ ٍؿّ ٚټٔذ حٿڄ٬يًځًّٜ ،پ حٿَكڂ ًّلڄپ حٿټپًّ ،ٸَُ
حٿْ٠ٲْ٬ًّ ،ن ٫ڀَ نٌحثذ حٿلٶ .ٳؤنٴٌص ٷَّٖ ؿٌحٍ حرن حٿيٯنشً ،آڃنٌح أرخ رټَ،
ًٷخٿٌح ٙرن حٿيٯنش :ڃَ أرخ رټَ ٳڀْ٬زي ٍرو ٳِ ىحٍه ،ٳڀْٜپً ،ٿْٸَأ ڃخ ٗخءًٙ ،
ّئًّنخ رٌٿٺّٔ ًٙ ،ظ٬ڀن رو ،ٳبنخ ٷي هْ٘نخ أڅ ّٴظن أرنخءنخ ًنٔخءنخ .ٷخٽ ًٿٺ حرن
حٿيٯنش ٕرِ رټَ ،ٳ٤ٴٶ أرٌ رټَ ّ٬زي ٍرو ٳِ ىحٍهّٔ ًٙ ،ظ٬ڀن رخٿٜٚسًٙ ،
حٿٸَحءس ٳِ ٯَْ ىحٍه ،ػڂ ريح ٕرِ رټَ ،ٳخرظنَ ڃٔـيح رٴنخء ىحٍه ًرَُ ،ٳټخڅ ّٜڀِ
ٳْوًّ ،ٸَأ حٿٸَآڅ ،ٳْظٸٜٲ ٫ڀْو نٔخء حٿڄَ٘ٻْن ًأرنخإىڂ٬ّ ،ـزٌڅ ًّنًَ٨څ اٿْو،
ًٻخڅ أرٌ رټَ ٍؿ ٚرټخءّ ٙ ،ڄڀٺ ىڃ٬و كْن ّٸَأ حٿٸَآڅ ،ٳؤٳًِ ٩ٿٺ أَٗحٱ
ٷَّٖ ڃن حٿڄَ٘ٻْن ،ٳؤٍٓڀٌح اٿَ حرن حٿيٯنش ٳٸيځ ٫ڀْيڂ ،ٳٸخٿٌح ٿو :انخ ٻنخ أؿَنخ أرخ
رټَ ٫ڀَ أڅ ّ٬زي ٍرو ٳِ ىحٍهً ،انو ؿخًُ ًٿٺ ،ٳخرظنَ ڃٔـيح رٴنخء ىحٍهً ،أ٫ڀن
حٿٜٚس ًحٿٸَحءسً ،ٷي هْ٘نخ أڅ ّٴظن أرنخءنخ ًنٔخءنخ ،ٳؤطو ،ٳبڅ أكذ أڅ ّٸظَٜ
٫ڀَ أڅ ّ٬زي ٍرو ٳِ ىحٍه ٳ٬پً ،اڅ أرَ ا ٙأڅ ّ٬ڀن ًٿٺ ،ٳٔڀو أڅ َّى اٿْٺ ًڃظٺ،
ٳبنخ ٻَىنخ أڅ نوٴَٹً ،ٿٔنخ ڃٸَّن ٕرِ رټَ حٓٙظٚ٬څ .ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳؤطَ حرن
حٿيٯنش :أرخ رټَ ،ٳٸخٽ :ٷي ٫ڀڄض حٿٌُ ٫ٸيص ٿٺ ٫ڀْو ،ٳبڃخ أڅ طٸظ٫ َٜڀَ ًٿٺ،
ًاڃخ أڅ طَى اٿِ ًڃظِ ،ٳبنِ ٙأكذ أڅ طٔڄ ٪حٿَ٬د أنِ أهٴَص ٳِ ٍؿپ ٫ٸيص
ٿو .ٷخٽ أرٌ رټَ :انِ أٍى ٿٺ ؿٌحٍٹً ،أٍ َٟؿٌحٍ حهللًٌٍٓ .ٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃجٌ رڄټش ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷي أٍّض ىحٍ
ىـَطټڂٍ ،أّض ٓزوش ًحص نوپ رْن ٙرظْن)ً .ىڄخ حٿلَطخڅ ،ٳيخؿَ ڃن ىخؿَ ٷزپ
حٿڄيّنش كْن ًٻَ ًٿٺ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٍ ،ؿ ٪اٿَ حٿڄيّنش ر ٞ٬ڃن
ٻخڅ ىخؿَ اٿَ أٍ ٝحٿلز٘شً ،طـيِ أرٌ رټَ ڃيخؿَح ،ٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ٫( :ڀَ ٍٓڀٺ ،ٳبنِ أٍؿٌ أڅ ّئًڅ ٿِ) .ٷخٽ أرٌ رټَ :ىپ طَؿٌ ًٿٺ
رؤرِ أنض؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ) .ٳلزْ أرٌ رټَ نٴٔو ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٿْٜلزو٫ً ،ڀٲ ٍحكڀظْن ٻخنظخ ٫نيه ًٍٵ حٿٔڄَ أٍر٬ش أٗيَ.
[ ]464
- 5رخد :حٿيّن.
- 2176كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّئطَ رخٿَؿپ حٿڄظٌٳَ٫ ،ڀْو حٿيّن ،ٳْٔؤٽ:
(ىپ طَٹ ٿيّنو ٳ .)ٚ٠ٳبڅ كيع أنو طَٹ ٿيّنو ًٳخء ٛڀًَ ،ا ٙٷخٽ ٿڀڄٔڀڄْن:
(ٛڀٌح ٫ڀَ ٛخكزټڂ) .ٳڀڄخ ٳظق حهلل ٫ڀْو حٿٴظٌف ،ٷخٽ( :أنخ أًٿَ رخٿڄئڃنْن ڃن
أنٴٔيڂ ،ٳڄن طٌٳِ ڃن حٿڄئڃنْن ٳظَٹ ىّنخ ٳ٬ڀِ ٷ٠خإهً ،ڃن طَٹ ڃخ ٙٳڀٌٍػظو).
[]6382 ،6364 ،6350 ،5056 ،4503 ،2269 ،2268
- ۴۵كراب انىكانح
- 1رخدً :ٻخٿش حٿَّ٘ٺ ٳِ حٿٸٔڄش ًٯَْىخ.
ًٷي أَٗٹ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀْخ ٳِ ىيّو ،ػڂ أڃَه رٸٔڄظيخ.
[ ]1630 ،2371
- 2177كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن أرِ نـْق٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن رن أرِ ٿْڀَ٫ ،ن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أڃَنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ أطٜيٵ رلٚٽ حٿزيڅ حٿظِ نلَص
ًرـڀٌىىخ.
[ ]1621
- 2178كيػنخ ٫ڄًَ رن هخٿي :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ِّّي٫ ،ن أرِ حٿوَْ٫ ،ن ٫ٸزش
رن ٫خڃَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أ٤٫خه ٯنڄخ ّٸٔڄيخ ٫ڀَ ٛلخرظو ،ٳزٸِ ٫ظٌى ،ٳٌٻَه
ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽٟ( :ق رو أنض).
[]5235 ،5227 ،2367
(٫ظٌى) حٿ َْٰٜڃن ًٿي حٿڄ ِ٬اًح ٷًٌُ ،ٷْپ :ىٌ ڃخ أطَ ٫ڀْو حٿلٌٽ
- 2رخد :اًح ًٻپ حٿڄٔڀڂ كَرْخ ٳِ ىحٍ حٿلَد ،أً ٳِ ىحٍ حٗٓٚځ ؿخُ.
- 2179كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ٌّٓٲ رن حٿڄخؿٌ٘څ٫ ،ن
ٛخٿق رن ارَحىْڂ رن ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ؿيه ٫زي حٿَكڄن رن
ٌ٫ٱ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخطزض أڃْش رن هڀٲ ٻظخرخ ،رؤڅ ّلٴ٨نِ ٳِ ٛخٯْظِ رڄټشً ،أكٴ٨و ٳِ ٛخٯْظو
رخٿڄيّنش ،ٳڀڄخ ًٻَص حٿَكڄن ،ٷخٽ ٙ :أَ٫ٱ حٿَكڄن ،ٻخطزنِ رخٓڄٺ حٿٌُ ٻخڅ ٳِ
حٿـخىڀْش ،ٳټخطزظو٫ :زي ٫ڄًَ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٳِ ٌّځ ريٍ ،هَؿض اٿَ ؿزپ ٕكَُه كْن
نخځ حٿنخّ ،ٳؤرَٜه رٚٽ ،ٳوَؽ كظَ ًٷٲ ٫ڀَ ڃـڀْ ڃن حٕنٜخٍ ،ٳٸخٽ :أڃْش رن
هڀٲ ٙ ،نـٌص اڅ نـخ أڃْش ،ٳوَؽ ڃ٬و ٳَّٶ ڃن حٕنٜخٍ ٳِ آػخٍنخ ،ٳڀڄخ هْ٘ض
أڅ ّڀلٸٌنخ ،هڀٴض ٿيڂ حرنو ٰٕٗڀيڂ ٳٸظڀٌه ،ػڂ أرٌح كظَ ّظزٌ٬نخً ،ٻخڅ ٍؿ ٚػٸْ،ٚ
ٳڀڄخ أىٍٻٌنخ ،ٷڀض ٿو :حرَٹ ٳزَٹ ،ٳؤٿٸْض ٫ڀْو نٴِٔ ٕڃن٬و ،ٳظوڀڀٌه رخٿٌْٔٱ ڃن
طلظِ كظَ ٷظڀٌهً ،أٛخد أكيىڂ ٍؿڀِ رْٔٴوً ،ٻخڅ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ َّّنخ
ًٿٺ حٕػَ ٳِ ٧يَ ٷيڃو.
[]3753
- 3رخد :حٿٌٻخٿش ٳِ حٿَٜٱ ًحٿڄِْحڅ.
ًٷي ًٻپ ٫ڄَ ًحرن ٫ڄَ ٳِ حٿَٜٱ.
- 2180كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿڄـْي رن ٓيْپ رن ٫زي
حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ًأرِ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٓظ٬ڄپ ٍؿ٫ ٚڀَ هْزَ ،ٳـخءىڂ رظڄَ ؿنْذ،
ٳٸخٽ( :أٻپ طڄَ هْزَ ىټٌح) .ٳٸخٽ :انخ ٿنؤهٌ حٿٜخ ٩ڃن ىٌح رخٿٜخْ٫نً ،حٿٜخْ٫ن
رخٿؼٚػش .ٳٸخٽ ٙ( :طٴ٬پ ،ر ٪حٿـڄ ٪رخٿيٍحىڂ ،ػڂ حرظ ٪رخٿيٍحىڂ ؿنْزخ)ً .ٷخٽ ٳِ
حٿڄِْحڅ ڃؼپ ًٿٺ.
[ ]2089
- 4رخد :اًح أر َٜحٿَح ِ٫أً حٿٌٻْپ ٗخس طڄٌص ،أً ْٗجخ ّٴٔيً ،رق ًأٛڀق ڃخ
ّوخٱ ٫ڀْو حٿٴٔخى.
- 2181كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂٓ :ڄ ٪حٿڄ٬ظڄَ :أنزؤنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ :٪أنو
ٓڄ ٪حرن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ ّليع ٫ن أرْو:
أنو ٻخنض ٿيڂ ٯنڂ طَ َ٫رٔڀ ،٪ٳؤرَٜص ؿخٍّش ٿنخ ر٘خس ڃن ٯنڄنخ ڃٌطخ ،ٳټَٔص
كـَح ٳٌرلظيخ رو ،ٳٸخٽ ٿيڂ ٙ :طؤٻڀٌح كظَ أٓخأٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً
أٍٓپ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ّٔؤٿوً ،أنو ٓؤٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٫ن ًحٹ ،أً أٍٓپ ،ٳؤڃَه رؤٻڀيخ.
ٷخٽ ٫زْي حهلل :ٳْ٬ـزنِ أنيخ أڃشً ،أنيخ ًرلض .طخر٬و ٫زيس٫ ،ن ٫زْي حهلل.
[]5186 ،5185 ،5183 ،5182
- 5رخدً :ٻخٿش حٿ٘خىي ًحٿٰخثذ ؿخثِس.
ًٻظذ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ اٿَ ٷيَڃخنو ًىٌ ٯخثذ ٫نو :أڅ ِّٻِ ٫ن أىڀو ،حٿَْٰٜ
ًحٿټزَْ.
- 2182كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓڀڄش رن ٻيْپ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٿَؿپ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓن ڃن حٗرپ ،ٳـخء ّظٸخٟخه ،ٳٸخٽ:
(أٌ٤٫ه) .ٳ٤ڀزٌح ٓنو ٳڀڂ ّـيًح ٿو آ ٙنخ ٳٌٷيخ ،ٳٸخٽ( :أٌ٤٫ه) .ٳٸخٽ :أًٳْظنِ
أًٳَ حهلل رٺً .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ هْخٍٻڂ أكٔنټڂ ٷ٠خء).
[]2467 ،2465 ،2271 ،2263 ،2262 ،2260 ،2183
طٌٳِ ًطَٹ رنخص ،ٳؤٍىص أڅ أنټق حڃَأس ٷي ؿَرض ،ه ٚڃنيخ ،ٷخٽ( :ٳٌٿٺ) .ٳڀڄخ
ٷيڃنخ اٿَ حٿڄيّنش ٷخٽّ( :خ رٚٽ ،حٷ٠و ًُىه) .ٳؤ٤٫خه أٍر٬ش ىنخنَْ ًُحىه ٷَْح٣خ،
ٷخٽ ؿخرَ ٙ :طٴخٍٷنِ ُّخىس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٳڀڂ ّټن حٿٸَْحّ ١ٴخٍٵ
ؿَحد ؿخرَ رن ٫زي حهلل.
[ ]432
- 9رخدً :ٻخٿش حٿڄَأس حٗڃخځ ٳِ حٿنټخف.
- 2186كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي
ٷخٽ:
ؿخءص حڃَأس اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ ٷي
ًىزض ٿٺ ڃن نٴِٔ .ٳٸخٽ ٍؿپًُ :ؿنْيخ ،ٷخٽ( :ٷي ًُؿنخٻيخ رڄخ ڃ٬ٺ ڃن
حٿٸَآڅ).
[،4854 ،4847 ،4842 ،4839 ،4833 ،4829 ،4799 ،4742 ،4741
]6981 ،5533 ،4855
- 10رخد :اًح ًٻپ ٍؿ ،ٚٳظَٹ حٿٌٻْپ ْٗجخ ٳؤؿخُه حٿڄٌٻپ ٳيٌ ؿخثًِ ،اڅ
أٷَٟو اٿَ أؿپ ڃٔڄَ ؿخُ.
ً - 2187ٷخٽ ٫ؼڄخڅ رن حٿيْؼڂ أرٌ ٫ڄًَ :كيػنخ ٌ٫ٱ٫ ،ن ڃلڄي رن َّْٓن٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ًٻڀنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رلٴُ ٦ٻخس ٍڃ٠خڅ ،ٳؤطخنِ آص ،ٳـ٬پ ّلؼٌ
ڃن حٿ٬٤خځ ،ٳؤهٌطو ًٷڀضً :حهلل ٍٕٳ٬نٺ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ:
انِ ڃلظخؽ ً٫ڀِ ْ٫خٽ ًٿِ كخؿش ٗيّيس ،ٷخٽ :ٳوڀْض ٫نو ،ٳؤٛزلض ٳٸخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ أرخ ىََّس ڃخ ٳ٬پ أَْٓٹ حٿزخٍكش) .ٷخٽ :ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ
حهللٗ ،ټخ كخؿش ٗيّيسْ٫ً ،خ ٙٳَكڄظو ٳوڀْض ٓزْڀو ،ٷخٽ( :أڃخ انو ٷي ٻٌرٺ،
ًٌْٓ٬ى) .ٳَ٬ٳض أنو ٌْٓ٬ى ،ٿٸٌٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انو ٌْٓ٬ى).
ٳَٛيطو ،ٳـخء ّلؼٌ ڃن حٿ٬٤خځ ،ٳؤهٌطو ٳٸڀضٍٕ :ٳ٬نٺ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ :ى٫نِ ٳبنِ ڃلظخؽ ً٫ڀِ ْ٫خٽ ٙ ،أٌ٫ى ،ٳَكڄظو ٳوڀْض ٓزْڀو،
ٳؤٛزلض ٳٸخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ أرخىََّس ڃخ ٳ٬پ أَْٓٹ).
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ٗټخ كخؿش ٗيّيس ًْ٫خ ،ٙٳَكڄظو ٳوڀْض ٓزْڀو ،ٷخٽ( :أڃخ انو
ٻٌرٺٌ٬ًْٓ ،ى) .ٳَٛيطو حٿؼخٿؼش ،ٳـخء ّلؼٌ ڃن حٿ٬٤خځ ،ٳؤهٌطو ٳٸڀضٍٕ :ٳ٬نٺ اٿَ
ٌٍٓٽ حهللً ،ىٌح آهَ ػٚع ڃَحص طِ٫ڂ ٙطٌ٬ى ،ػڂ طٌ٬ى ،ٷخٽ :ى٫نِ أ٫ڀڄٺ
ٻڀڄخص ّنٴ٬ٺ حهلل ريخ ،ٷڀض ڃخ ىٌ؟ ٷخٽ :اًح أًّض اٿَ ٳَحٗٺ ،ٳخٷَأ آّش حٿټَِٓ:
{حهلل ٙاٿو ا ٙىٌ حٿلِ حٿٸٌْځ} .كظَ طوظڂ حّٓش ،ٳبنٺ ٿن ِّحٽ ٫ڀْٺ ڃن حهلل كخٳ،٦
ًّ ٙٸَرنٺ ْٗ٤خڅ كظَ طٜزق ،ٳوڀْض ٓزْڀو ٳؤٛزلض ،ٳٸخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ٳ٬پ أَْٓٹ حٿزخٍكش) .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل٫ُ ،ڂ أنو ّ٬ڀڄنِ
ٻڀڄخص ّنٴ٬نِ حهلل ريخ ٳوڀْض ٓزْڀو ،ٷخٽ( :ڃخ ىِ) .ٷڀض :ٷخٽ ٿِ :اًح أًّض اٿَ
ٳَحٗٺ ،ٳخٷَأ آّش حٿټَِٓ ڃن أًٿيخ كظَ طوظڂ{ :حهلل ٙاٿو ا ٙىٌ حٿلِ حٿٸٌْځ}.
ًٷخٽ ٿِ :ٿن ِّحٽ ٫ڀْٺ ڃن حهلل كخٳّ ًٙ ،٦ٸَرٺ ْٗ٤خڅ كظَ طٜزق ً -ٻخنٌح
أكَِٗ ٙء ٫ڀَ حٿوَْ -ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃخ انو ٷي ٛيٷٺ ًىٌ
ٻًٌد ،ط٬ڀڂ ڃن طوخ٣ذ ڃنٌ ػٚع ٿْخٽ ّخ أرخ ىََّس) .ٷخٽ ،ٙ :ٷخٽً( :حٹ ْٗ٤خڅ).
[]4723 ،3101
- 11رخد :اًح رخ ٩حٿٌٻْپ ْٗجخ ٳخٓيح ،ٳزْ٬و ڃَىًى.
- 2188كيػنخ آلخٵ :كيػنخ ّلَْ رن ٛخٿق :كيػنخ ڃ٬خًّش ،ىٌ حرن ٓٚځ٫ ،ن
ّلَْ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ٸزش رن ٫زي حٿٰخٳَ :أنو ٓڄ ٪أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ؿخء رٚٽ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رظڄَ رَنِ ،ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ڃن أّن ىٌح) .ٷخٽ رٚٽ :ٻخڅ ٫نينخ طڄَ ٍىُ ،ٳز٬ض ڃنو ٛخْ٫ن رٜخ،٩
ٿن٬٤ڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ني ًٿٺ( :أًه
أًهْ٫ ،ن حٿَرخ ْ٫ن حٿَرخ ٙ ،طٴ٬پً ،ٿټن اًح أٍىص أڅ ط٘ظَُ ٳز ٪حٿظڄَ رزْ ٪آهَ،
ػڂ حٗظَ رو).
- 12رخد :حٿٌٻخٿش ٳِ حٿٌٷٲ ًنٴٸظوً ،أڅ ّ٬٤ڂ ٛيّٸخ ٿو ًّؤٻپ رخٿڄًَ٬ٱ.
- 2189كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ :ٷخٽ ٳِ ٛيٷش ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نو:
ٿْْ ٫ڀَ حٿٌٿِ ؿنخف أڅ ّؤٻپ ًّئٻپ ٛيّٸخ ،ٯَْ ڃظؤػپ ڃخ .ٙٳټخڅ حرن ٫ڄَ ىٌ
ّڀِ ٛيٷش ٫ڄَّ ،ييُ ٿنخّ ڃن أىپ ڃټش ،ٻخڅ ّنِٽ ٫ڀْيڂ.
- 13رخد :حٿٌٻخٿش ٳِ حٿليًى.
- 2190كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :أهزَنخ حٿڀْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن ُّي رن
هخٿي ًأرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً( :حٯي ّخ أنْْ اٿَ حڃَأس ىٌح ،ٳبڅ ح٫ظَٳض
ٳخٍؿڄيخ).
[،6451 ،6446 ،6444 ،6443 ،6440 ،6258 ،2575 ،2549 ،2506
]6850 ،6832 ،6831 ،6770 ،6467
- 2191كيػنخ حرن ٓٚځ :أهزَنخ ٫زي حٿٌىخد حٿؼٸٴِ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن حرن أرِ
ڃڀْټش٫ ،ن ٫ٸزش رن حٿلخٍع ٷخٽ:
ؿِء رخٿنْ٬ڄخڅ ،أً حرن حٿنْ٬ڄخڅٗ ،خٍرخ ،ٳؤڃَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن
ٻخڅ رخٿزْض أڅ َّ٠رٌه ،ٷخٽ :ٳټنض أنخ ٳْڄن َٟرو ،ٳَ٠رنخه رخٿن٬خٽ ًحٿـَّي.
[]6393 ،6392
- 14رخد :حٿٌٻخٿش ٳِ حٿزيڅ ًط٬خىيىخ.
- 2192كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ رن
كِځ٫ ،ن ٫ڄَس رنض ٫زي حٿَكڄن أنيخ أهزَطو :ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أنخ ٳظڀض ٷٚثي ىيُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيُ ،ػڂ ٷڀيىخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيّو ،ػڂ ر٬غ ريخ ڃ ٪أرِ ،ٳڀڂ ّلَځ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ِٗء أكڀو حهلل ٿو كظَ نلَ حٿييُ.
[ ]1609
- 15رخد :اًح ٷخٽ حٿَؿپ ٿٌٻْڀو٬ٟ :و كْغ أٍحٹ حهللً ،ٷخٽ حٿٌٻْپ :ٷي ٓڄ٬ض
ڃخ ٷڀض.
- 2193كيػنِ ّلَْ رن ّلَْ ٷخٽ :ٷَأص ٫ڀَ ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل :أنو
ٓڄ ٪أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌد:
ٻخڅ أرٌ ٣ڀلش أٻؼَ حٕنٜخٍ رخٿڄيّنش ڃخً ،ٙٻخڅ أكذ أڃٌحٿو اٿْو رَْكخءً ،ٻخنض
ڃٔظٸزڀش حٿڄٔـيً ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيهڀيخ ًَّ٘د ڃن ڃخء ٳْيخ
ْ٣ذ ،ٳڀڄخ نِٿض{ :ٿن طنخٿٌح حٿزَ كظَ طنٴٸٌح ڃڄخ طلزٌڅ} .ٷخځ أرٌ ٣ڀلش اٿَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حهلل ط٬خٿَ ّٸٌٽ ٳِ ٻظخرو{ :ٿن طنخٿٌح
حٿزَ كظَ طنٴٸٌح ڃڄخ طلزٌڅ}ً .اڅ أكذ أڃٌحٿِ اٿِ رَْكخءً ،انيخ ٛيٷش هلل ،أٍؿٌ
رَىخ ًًهَىخ ٫ني حهلل ،ٳ٬٠يخ ّخ ٌٍٓٽ حهلل كْغ ٗجض ،ٳٸخٽ( :رنً ،ٿٺ ڃخٽ ٍحثق،
ًٿٺ ڃخٽ ٍحثق ،ٷي ٓڄ٬ض ڃخ ٷڀض ٳْيخً ،أٍٍ أڅ طـ٬ڀيخ ٳِ حٕٷَرْن) .ٷخٽ :أٳ٬پ ّخ
ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸٔڄيخ أرٌ ٣ڀلش ٳِ أٷخٍرو ًرنِ ٫ڄو.
طخر٬و آڄخْ٫پ٫ ،ن ڃخٿٺ .ٷخٽ ًٍف٫ ،ن ڃخٿٺٍ( :حرق).
[ ]1392
- 16رخدً :ٻخٿش حٕڃْن ٳِ حٿوِحنش ًنلٌىخ.
- 2194كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرِ
رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿوخُڅ حٕڃْن ،حٿٌُ ّنٴٶ ًٍ -رڄخ ٷخٽ :حٿٌُ
ّ - ِ٤٬ڃخ أڃَ رو ٻخڃ ٚڃٌٳَحْ٣ ،ذ نٴٔو ،اٿَ حٿٌُ أڃَ رو أكي حٿڄظٜيٷْن).
[ ]1371
- ۴۶كراب انًضاسػح
- 1رخد :ٳ٠پ حٿًٍِ ٩حٿَّٰ اًح أٻپ ڃنو.
ًٷٌٿو ط٬خٿَ{ :أٳَأّظڂ ڃخ طلَػٌڅ .أأنظڂ طٌٍِ٫نو أځ نلن حٿِحٌٍ٫څ .ٿٌ ن٘خء
ٿـ٬ڀنخه ك٤خڃخ} /حٿٌحٷ٬ش./65 - 63 :
- 2195كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش (ف) ًكيػنِ ٫زي حٿَكڄن رن
حٿڄزخٍٹ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ڃن ڃٔڀڂ َّّٰ ٯَٓخ أً ٍِّ٫ٍُ ٩خ،
ٳْؤٻپ ڃنو ،َْ٣أً انٔخڅ ،أً ريْڄش ،ا ٙٻخڅ ٿو رو ٛيٷش).
ًٷخٽ ٿنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ أرخڅ :كيػنخ ٷظخىس :كيػنخ أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]5666
- 2رخد :ڃخ ّلٌٍ ڃن ٌ٫حٷذ حٗٙظٰخٽ رآٿش حٿٍِ ،٩أً ڃـخًُس حٿلي حٿٌُ أڃَ رو.
- 2196كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ٓخٿڂ حٿلڄ :ِٜكيػنخ ڃلڄي
حرن ُّخى حٕٿيخنِ٫ ،ن أرِ أڃخڃش حٿزخىڀِ ٷخٽ:
ًٍأٍ ٓټش ًْٗجخ ڃن آٿش حٿلَع ،ٳٸخٽٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(ّ ٙيهپ ىٌح رْض ٷٌځ ا ٙأىهڀو حهلل حٿٌٽ).
- 3رخد :حٷظنخء حٿټڀذ ٿڀلَع.
- 2197كيػنخ ڃ٬خً رن ٳ٠خٿش :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أڃٔٺ ٻڀزخ ،ٳبنو ّنٸ ٚٻپ ٌّځ ڃن ٫ڄڀو
ٷَْح ،١ا ٙٻڀذ كَع أً ڃخْٗش).
ٷخٽ حرن َّْٓن ًأرٌ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اٙ
ٻڀذ ٯنڂ أً كَع أً ْٛي).
ًٷخٽ أرٌ كخُځ٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻڀذ ْٛي أً
ڃخْٗش).
[]3146
- 2198كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ِّّي رن هْٜٴش :أڅ حٿٔخثذ
رن ِّّي كيػو :أنو ٓڄٓ ٪ٴْخڅ رن أرِ ُىٍَْ ،ؿ ٚڃن أُى ٗنٌءسً ،ٻخڅ ڃن
أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن حٷظنَ ٻڀزخّٰ ٙ ،نِ ٫نو ٍُ٫خ
ً٫َٟ ٙخ نٸ ٚٻپ ٌّځ ڃن ٫ڄڀو ٷَْح .)١ٷڀض :أنض ٓڄ٬ض ىٌح ڃن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :اُ ًٍد ىٌح حٿڄٔـي.
[]3147
- 4رخد :حٓظ٬ڄخٽ حٿزٸَ ٿڀلَحػش.
- 2199كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬يٓ :ڄ٬ض أرخ
ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْنڄخ ٍؿپ ٍحٻذ ٫ڀَ رٸَس حٿظٴظض اٿْو،
ٳٸخٿض :ٿڂ أهڀٶ ٿيٌح ،هڀٸض ٿڀلَحػش ،ٷخٽ :آڃنض رو أنخ ًأرٌ رټَ ً٫ڄًَ ،أهٌ حٿٌثذ
ٗخس ٳظز٬يخ حٿَح ،ِ٫ٳٸخٽ حٿٌثذ :ڃن ٿيخ ٌّځ حٿٔزٌّ ،٪ځ ٍ ٙح ِ٫ٿيخ ٯَُْ ،ٷخٽ
آڃنض رو أنخ ًأرٌ رټَ ً٫ڄَ) .ٷخٽ أرٌ ٓڀڄشً :ڃخ ىڄخ ٌّڃجٌ ٳِ حٿٸٌځ.
[]3487 ،3463 ،3284
- 5رخد :اًح ٷخٽ :حٻٴنِ ڃئًنش حٿنوپ أً ٯَْهً ،طَ٘ٻنِ ٳِ حٿؼڄَ.
- 2200كيػنخ حٿلټڂ رن نخٳ :٪أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٿض حٕنٜخٍ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :حٷٔڂ رْننخ ًرْن اهٌحننخ حٿنوْپ ،ٷخٽ:
( .)ٙٳٸخٿٌح :طټٴٌننخ حٿڄئًنشً ،نَ٘ٻټڂ ٳِ حٿؼڄَس ،ٷخٿٌحٓ :ڄ٬نخ ًأ٬٣نخ.
[]3571 ،2570
- 6رخد :ٷ ٪٤حٿ٘ـَ ًحٿنوپ.
ًٷخٽ أنْ :أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿنوپ ٳٸ]418 [ .٪٤
- 2201كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل ٍِٟ
حهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو كَٵ نوپ رنِ حٿنً َْ٠ٷً ،٪٤ىِ حٿزٌَّس،
ًٿيخ ّٸٌٽ كٔخڅ:
ًىخڅ ٫ڀَ َٓحس رنِ ٿئُ كَّٶ * رخٿزٌَّس ڃٔظَْ٤
[]4602 ،3808 ،3807 ،2858
- 2202كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن كن٨ڀش
رن ٷْْ حٕنٜخٍُٓ :ڄٍ ٪حٳ ٪رن هيّؾ ٷخٽ:
ٻنخ أٻؼَ أىپ حٿڄيّنش ڃِىٍ٫خ ،ٻنخ نټَُ حٍٕ ٝرخٿنخكْش ڃنيخ ڃٔڄَ ٿْٔي
حٍٕ ،ٝٷخٽ :ٳڄڄخ ّٜخد ًٿٺ ًطٔڀڂ حًٍٕ ،ٝڃڄخ ّٜخد حًٍّٕٔ ٝڀڂ ًٿٺ،
ٳنيْنخً ،أڃخ حٿٌىذ ًحٿٌٍٵ ٳڀڂ ّټن ٌّڃجٌ.
[]3789 ،2573 ،2220 ،2218 ،2214 ،2207
-7رخد :حٿڄِحٍ٫ش رخٿً٘ َ٤نلٌه.
ًٷخٽ ٷْْ رن ڃٔڀڂ٫ ،ن أرِ ؿ٬ٴَ ٷخٽ :ڃخ رخٿڄيّنش أىپ رْض ىـَس ،اٌ٫ٍِّ ٙڅ
٫ڀَ حٿؼڀغ ًحٿَرًُ ،٪حٍ٫ ٩ڀِ٬ًٓ ،ي رن ڃخٿٺ٫ً ،زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى٫ً ،ڄَ رن
٫زي حٿً ،ِِّ٬حٿٸخٓڂًَ٫ً ،سً ،آٽ أرِ رټًَ ،آٽ ٫ڄًَ ،آٽ ٫ڀًِ ،حرن َّْٓن.
ًٷخٽ ٫زي حٿَكڄن رن حٌٕٓى :ٻنض أٗخٍٹ ٫زي حٿَكڄن رن ِّّي ٳِ حٿٍِ٫ً ،٩خڃپ
٫ڄَ حٿنخّ ٫ڀَ اڅ ؿخء ٫ڄَ رخٿزٌٍ ڃن ٫نيه ٳڀو حٿً٘ ،َ٤اڅ ؿخإًح رخٿزٌٍ ٳڀيڂ
ٻٌح.
ًٷخٽ حٿلٔنٙ :رؤّ أڅ طټٌڅ حٍٕٕ ٝكيىڄخ ،ٳْنٴٸخڅ ؿڄْ٬خ ،ٳڄخ هَؽ ٳيٌ
رْنيڄخًٍ .أٍ ًٿٺ حٿِىًَُ .ٷخٽ حٿلٔنٙ :رؤّ أڅ ّـظنَ حٿٸ٤ن ٫ڀَ حٿنٜٲ.
ًٷخٽ ارَحىْڂ ًحرن َّْٓن ً٤٫خء ًحٿلټڂ ًحٿِىَُ ًٷظخىسٙ :رؤّ أڅ ّ ِ٤٬حٿؼٌد
رخٿؼڀغ أً رخٿَرً ٪نلٌهً .ٷخٽ ڃ٬ڄَٙ :رؤّ أڅ طټٌڅ حٿڄخْٗش ٫ڀَ حٿؼڀغ ًحٿَر ٪اٿَ
أؿپ ڃٔڄَ.
- 2203كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ:٪
أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خڃپ هْزَ ر٘ َ٤ڃخ ّوَؽ ڃنيخ ڃن ػڄَ أً ٍُ،٩
ٳټخڅ ّ ِ٤٬أًُحؿو ڃخثش ًٓٶ ،ػڄخنٌڅ ًٓٶ طڄَ ًًَ٘٫څ ًٓٶ ٗ ،َْ٬ٳٸٔڂ
٫ڄَ هْزَ ،ٳوَْ أًُحؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّٸ ٪٤ٿين ڃن حٿڄخء
ًحٍٕ ،ٝأً ّڄ ِ٠ٿين ،ٳڄنين ڃن حهظخٍ حًٍٕ ٝڃنين ڃن حهظخٍ حٿٌٓٶ،
ًٻخنض ٫خث٘ش حهظخٍص حٍٕ.ٝ
[ ]2165
- 8رخد :اًح ٿڂ ّ٘ظَ ١حٿٔنْن ٳِ حٿڄِحٍ٫ش.
- 2204كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫زْي حهلل :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
٫خڃپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْزَ ر٘ َ٤ڃخ ّوَؽ ڃنيخ ڃن ػڄَ أً ٍُ.٩
[ ]2165
- 2205كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ :ن ٫ڄًَ :ٷڀض ٿ٤خًّ:
ٿٌ طَٻض حٿڄوخرَس ،ٳبنيڂ ِّ٫ڄٌڅ أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫نو؟ ٷخٽ:
أُ ٫ڄًَ ،انِ أْ٤٫يڂ ًأٯنْيڂً ،اڅ أ٫ڀڄيڂ أهزَنِ ٬ّ -نِ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ -أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ّنو ٫نوً ،ٿټن ٷخٽ( :أڅ ّڄنق أكيٻڂ أهخه،
هَْ ٿو ڃن أڅ ّؤهٌ ٫ڀْو هَؿخ ڃ٬ڀٌڃخ).
[]2491 ،2217
- 9رخد :حٿڄِحٍ٫ش ڃ ٪حٿْيٌى.
- 2206كيػنخ حرن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أ َ٤٫هْزَ حٿْيٌى٫ ،ڀَ أڅ ّ٬ڄڀٌىخ
ًٌٍِّ٫ىخً ،ٿيڂ ٗ َ٤ڃخ هَؽ ڃنيخ.
[ ]2165
ٷخٽ:
ٷخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٿٌ ٙآهَ حٿڄٔڀڄْن ،ڃخ ٳظلض ٷَّش ا ٙٷٔڄظيخ رْن أىڀيخ
ٻڄخ ٷٔڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْزَ.
[]3995 ،3994 ،2957
- 13رخد :ڃن أكْخ أٍٟخ ڃٌحطخ.
ًٍأٍ ًٿٺ ٫ڀِ ٳِ أٍ ٝحٿوَحد رخٿټٌٳش ڃٌحص.
ًٷخٽ ٫ڄَ :ڃن أكْخ أٍٟخ ڃْظش ٳيِ ٿو٫ ًًٍَّ ،ن ٫ڄَ ًحرن ٌ٫ٱ ٫ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٷخٽ( :ٳِ ٯَْ كٶ ڃٔڀڂً ،ٿْْ ٿَ٬ٵ ٧خٿڂ ٳْو كٶ).
ًًٍَّ ٳْو ٫ن ؿخرَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 2210كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ ؿ٬ٴَ٫ ،ن ڃلڄي
رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن أ٫ڄَ أٍٟخ ٿْٔض ٕكي ٳيٌ أكٶ).
ٷخٽ ًَ٫س :ٷ َ٠رو ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳِ هٚٳظو.
- 2211كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٓخٿڂ رن
٫زي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٍُ ًىٌ ٳِ ڃَٓ٬و ڃن ًُ حٿلڀْٴش ٳِ ر٤ن
حٿٌحىُ ،ٳٸْپ ٿو :انٺ رز٤لخء ڃزخٍٻش.
ٳٸخٽ ڃًٌَٓ :ٷي أنخم رنخ ٓخٿڂ رخٿڄنخم حٿٌُ ٻخڅ ٫زي حهلل ّنْن روّ ،ظلٍَ ڃَّ٬
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ أٓٴپ ڃن حٿڄٔـي حٿٌُ رز٤ن حٿٌحىُ ،رْنو
ًرْن حٿَّ٤ٶ ًٓ ٢ڃن ًٿٺ.
[ ]1462
- 2212كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂ :أهزَنخ ْٗ٬ذ رن آلخٵ٫ ،ن حًُٕح ِ٫ٷخٽ:
كيػنِ ّلَْ٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ٫ ،ن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿڀْڀش أطخنِ آص ڃن ٍرِ ً -ىٌ رخٿ٬ٸْٶ -أڅ
ٛپ ٳِ ىٌح حٿٌحىُ حٿڄزخٍٹً ،ٷپ٫ :ڄَس ٳِ كـش).
[ ]1461
- 14رخد :اًح ٷخٽ ٍد حٍٕ :ٝأٷَٹ ڃخ أٷَٹ حهللً ،ٿڂ ٌّٻَ أؿ ٚڃ٬ڀٌڃخ ،ٳيڄخ
٫ڀَ طَحْٟيڄخ.
- 2213كيػنخ أكڄي رن حٿڄٸيحځ :كيػنخ ٳْ٠پ رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ڃٌَٓ :أهزَنخ
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷخٽ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :كيػنِ ڃٌَٓ حرن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أؿڀَ حٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ڃن أٍ ٝحٿلـخُ،
ًٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٿڄخ ٧يَ ٫ڀَ هْزَ ،أٍحى اهَحؽ حٿْيٌى
ڃنيخً ،ٻخنض حٍٕ ٝكْن ٧يَ ٫ڀْيخ هلل ًٿٌَٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٿڀڄٔڀڄْن،
ًأٍحى اهَحؽ حٿْيٌى ڃنيخ ،ٳٔؤٿض حٿْيٌى ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْٸَىڂ ريخ
أڅ ّټٴٌح ٫ڄڀيخً ،ٿيڂ نٜٲ حٿؼڄَ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :نٸَٻڂ
ريخ ٫ڀَ ًٿٺ ڃخ ٗجنخ) .ٳٸًَح ريخ كظَ أؿٚىڂ ٫ڄَ اٿَ طْڄخء ًأٍّلخء.
[]2983
- 15رخد :ڃخ ٻخڅ أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّحِٓ ر٠٬يڂ ر٠٬خ ٳِ
حٿٍِح٫ش ًحٿؼڄَس.
- 2214كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حًُٕح٫ ،ِ٫ن أرِ
حٿنـخِٗ ،ڃٌٿَ ٍحٳ ٪رن هيّؾٓ :ڄ٬ض ٍحٳ ٪رن هيّؾ رن ٍحٳ٫ ،٪ن ٫ڄو ٧يَْ رن
ٍحٳ :٪ٷخٽ ٧يَْ:
ٿٸي نيخنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن أڃَ ٻخڅ رنخ ٍحٳٸخ ،ٷڀض :ڃخ ٷخٽ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳيٌ كٶ ،ٷخٽ :ى٫خنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ:
(ڃخ طٜنٌ٬څ رڄلخٷڀټڂ) .ٷڀض :نئحؿَىخ ٫ڀَ حٿَر٫ً ،٪ڀَ حًٕٓٶ ڃن حٿظڄَ
ًحٿ٘ ،َْ٬ٷخٽ ٙ( :طٴ٬ڀٌح ،حٌٍُ٫ىخ ،أً أٌٍُ٫ىخ ،أً أڃٔټٌىخ) .ٷخٽ ٍحٳ :٪ٷڀض:
ٓڄ٬خ ً٣خ٫ش.
[ ]2202
- 2215كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ :أهزَنخ حًُٕح٫ ،ِ٫ن ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخنٌح ٌٍِّ٫نيخ رخٿؼڀغ ًحٿَرً ٪حٿنٜٲ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن
ٻخنض ٿو أٍ ٝٳڀٍِْ٫يخ ،أً ٿْڄنليخ ،ٳبڅ ٿڂ ّٴ٬پ ٳڀْڄٔٺ أٍٟو).
[]2489
ً - 2216ٷخٽ حٿَرْ ٪رن نخٳ ٪أرٌ طٌرش :كيػنخ ڃ٬خًّش٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٻخنض ٿو أٍ ٝٳڀٍِْ٫يخ ،أً ٿْڄنليخ
أهخه ،ٳبڅ أرَ ٳڀْڄٔٺ أٍٟو).
- 2217كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ ٷخٽً :ٻَطو ٿ٤خًّ :ٳٸخٽ،٩ٍِّ :
ٷخٽ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ّنو ٫نوً ،ٿټن ٷخٽ( :أڅ ّڄنق أكيٻڂ أهخه هَْ ٿو
ڃن أڅ ّؤهٌ ْٗجخ ڃ٬ڀٌڃخ).
[ ]2205
- 2219/2218كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ:٪
أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٻخڅ ّټَُ ڃِحٍ٫و٫ ،ڀَ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ًأرِ رټَ ً٫ڄَ ً٫ؼڄخڅًٛ ،يٍح ڃن اڃخٍس ڃ٬خًّش .ػڂ كيع ٫ن ٍحٳ ٪رن
هيّؾ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن ٻَحء حٿڄِحٍ ،٩ٳٌىذ حرن ٫ڄَ اٿَ
ٍحٳ ،٪ٳٌىزض ڃ٬و ،ٳٔؤٿو ،ٳٸخٽ :نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٻَحء حٿڄِحٍ،٩
ٳٸخٽ حرن ٫ڄَ :ٷي ٫ڀڄض أنخ ٻنخ نټَُ ڃِحٍ٫نخ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رڄخ ٫ڀَ حٍٕر٬خءً ،رِ٘ء ڃن حٿظزن.
( - )2219كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد :أهزَنِ
ٓخٿڂ :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنض أ٫ڀڂ ٳِ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ حٍٕ ٝطټٍَ ،ػڂ هِ٘ ٫زي حهلل
أڅ ّټٌڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي أكيع ٳِ ًٿٺ ْٗجخ ٿڂ ّټن ّ٬ڀڄو ،ٳظَٹ
ٻَحء حٍٕ.ٝ
[ ]2202
ٍُ ،٩ٳ٠لٺ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]7081
- 17رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿَّٰ.
- 2222كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ّ٬ٸٌد٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي
ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٷخٽ:
انخ ٻنخ نٴَف رٌْځ حٿـڄ٬ش ،ٻخنض ٿنخ ٫ـٌُ ،طؤهٌ ڃن أٌٛٽ ٓڀٶ ٿنخ ،ٻنخ نَٰٓو
ٳِ أٍر٬خثنخ ،ٳظـ٬ڀو ٳِ ٷيٍ ٿيخ ،ٳظـ٬پ ٳْو كزخص ڃن ٗ ٙ - َْ٬أ٫ڀڂ ا ٙأنو ٷخٽ -
ٿْْ ٳْو ٗلڂً ًٙ ،ىٹ ،ٳبًح ٛڀْنخ حٿـڄ٬ش ٍُنخىخ ٳٸَرظو اٿْنخ ،ٳټنخ نٴَف رٌْځ
حٿـڄ٬ش ڃن أؿپ ًٿٺً ،ڃخ ٻنخ نظٰيٍ ً ٙنٸْپ ا ٙر٬ي حٿـڄ٬ش.
[ ]896
- 2223كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ّٸٌٿٌڅ :اڅ أرخ ىََّس ّټؼَ حٿليّغً ،حهلل حٿڄٌ٫يًّ ،ٸٌٿٌڅ :ڃخ ٿڀڄيخؿَّن
ًحٕنٜخٍ ّ ٙليػٌڅ ڃؼپ أكخىّؼو؟ ًاڅ أهٌطِ ڃن حٿڄيخؿَّن ٻخڅ ّٰ٘ڀيڂ حٿٜٴٶ
رخٌٕٓحٵً ،اڅ اهٌطِ ڃن حٕنٜخٍ ٻخڅ ّٰ٘ڀيڂ ٫ڄپ أڃٌحٿيڂً ،ٻنض حڃَأ ڃٔټْنخ،
أٿِځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ڃپء ر٤نِ ،ٳؤك َ٠كْن ّْٰزٌڅً ،أِ٫
كْن ّنٌٔڅً ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃخ( :ٿن ّزٔ ٢أكي ڃنټڂ ػٌرو كظَ
أٷ ِ٠ڃٸخٿظِ ىٌه ،ػڂ ّـڄ٬و اٿَ ٛيٍه ٳْنَٔ ڃن ڃٸخٿظِ ْٗجخ أريح) .ٳزٔ٤ض نڄَس
ٿْْ ٫ڀِ ػٌد ٯَْىخ ،كظَ ٷ َ٠حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃٸخٿظو ،ػڂ ؿڄ٬ظيخ اٿَ
ٛيٍُ ،ٳٌحٿٌُ ر٬ؼو رخٿلٶ ،ڃخ نْٔض ڃن ڃٸخٿظو طڀٺ اٿَ ٌّڃِ ىٌحً ،حهلل ٿٌٙ
آّظخڅ ٳِ ٻظخد حهلل ،ڃخ كيػظټڂ ْٗجخ أريح{ :اڅ حٿٌّن ّټظڄٌڅ ڃخ أنِٿنخ ڃن حٿزْنخص -
اٿَ ٷٌٿو -حٿَكْڂ}.
[ ]118
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طڄنٌ٬ح ٳ٠پ حٿڄخء ٿظڄنٌ٬ح رو ٳ٠پ
حٿټٖ).
[]6561
- 4رخد :ڃن كٴَ رجَح ٳِ ڃڀټو ٿڂ ّ٠ڄن.
- 2228كيػنخ ڃلڄٌى :أهزَنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن آَحثْپ٫ ،ن أرِ كْٜن٫ ،ن أرِ
ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڄ٬يڅ ؿزخًٍ ،حٿزجَ ؿزخًٍ ،حٿ٬ـڄخء ؿزخٍ،
ًٳِ حٿَٻخُ حٿوڄْ).
[ ]1428
- 5رخد :حٿوٌٜڃش ٳِ حٿزجَ ًحٿٸ٠خء ٳْيخ.
- 2229كيػنخ ٫زيحڅ٫ ،ن أرِ كڄِس٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٗٸْٶ٫ ،ن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن كڀٲ ٫ڀَ ّڄْن ّٸظ ٪٤ريخ ڃخٽ حڃَة ،ىٌ
٫ڀْيخ ٳخؿَ ،ٿٸِ حهلل ًىٌ ٫ڀْو ٯ٠زخڅ) .ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي
حهلل ًأّڄخنيڂ ػڄنخ ٷڀْ .}ٚحّٓش ،ٳـخء حٕٗ٬غ ٳٸخٽ :ڃخ كيػټڂ أرٌ ٫زي حٿَكڄن؟ ٳِ
أنِٿض ىٌه حّٓش ،ٻخنض ٿِ رجَ ٳِ أٍ ٝحرن ٫ڂ ٿِ ،ٳٸخٽ ٿِٗ( :يٌىٹ) .ٷڀض :ڃخ
ٿِ ٗيٌى ،ٷخٽ( :ٳْڄْنو) .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اًح ّلڀٲ ،ٳٌٻَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ىٌح حٿليّغ ،ٳؤنِٽ حهلل ًٿٺ طٜيّٸخ ٿو.
[،6299 ،6283 ،4275 ،2531 ،2528 ،2525 ،2523 ،2380 ،2285
]7007 ،6761
- 6رخد :اػڂ ڃن ڃن ٪حرن حٿٔزْپ ڃن حٿڄخء.
- 2230كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن ُّخى٫ ،ن حٕ٫ڄٖ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ ٛخٿق ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ػٚػش ّ ٙن َ٨حهلل اٿْيڂ ٌّځ حٿٸْخڃش ًٙ
ِّٻْيڂ ًٿيڂ ٌ٫حد أٿْڂٍ :ؿپ ٻخڅ ٿو ٳ٠پ ڃخء رخٿَّ٤ٶ ٳڄن٬و ڃن حرن حٿٔزْپ،
ًٍؿپ رخّ ٪اڃخڃخ ّ ٙزخّ٬و ا ٙٿينْخ ،ٳبڅ أ٤٫خه ڃنيخ ًٍ ِٟاڅ ٿڂ ّ٤٬و ڃنيخ
ٓوًٍ ،٢ؿپ أٷخځ ٓڀ٬ظو ر٬ي حٿ َٜ٬ٳٸخٽً :حهلل حٿٌُ ٙاٿو ٯَْه ،ٿٸي أْ٤٫ض ريخ
ٻٌح ًٻٌح ،ٳٜيٷو ٍؿپ) .ػڂ ٷَأ ىٌه حّٓش{ :اڅ حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي حهلل ًأّڄخنيڂ
ػڄنخ ٷڀْ.}ٚ
[]7008 ،6786 ،2527 ،2240
- 7رخدٓ :ټَ حٕنيخٍ.
- 2231كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو كيػو:
أڅ ٍؿ ٚڃن حٕنٜخٍ ،هخٛڂ حٿِرَْ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ َٗحؽ
حٿلَس ،حٿظِ ّٔٸٌڅ ريخ حٿنوپ ،ٳٸخٽ حٕنٜخٍَُٓ :ف حٿڄخء ّڄَ ،ٳؤرَ ٫ڀْو،
ٳخهظٜڄخ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٿڀِرَْ( :حٓٶ ّخ ُرَْ ،ػڂ أٍٓپ حٿڄخء اٿَ ؿخٍٹ) .ٳٰ٠ذ حٕنٜخٍُ ٳٸخٽ :أڅ ٻخڅ
حرن ٫ڄظٺ؟ ٳظڀٌڅ ًؿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٷخٽ( :حٓٶ ّخ ُرَْ ،ػڂ
حكزْ حٿڄخء كظَ َّؿ ٪اٿَ حٿـيٍ) .ٳٸخٽ حٿِرًَْ :حهلل انِ ٕكٔذ ىٌه حّٓش نِٿض
ٳِ ًٿٺ{ :ٳًٍ ٚرٺ ّ ٙئڃنٌڅ كظَ ّلټڄٌٹ ٳْڄخ ٗـَ رْنيڂ}.
[]4309 ،2561 ،2233 ،2232
حهلل ٿو ٳٰٴَ ٿو) .ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،اڅ ٿنخ ٳِ حٿزيخثڂ أؿَح؟ ٷخٽ( :ٳِ ٻپ ٻزي
ٍ٣زش أؿَ).
طخر٬و كڄخى رن ٓڀڄشً ،حٿَرْ ٪رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ڃلڄي رن ُّخى.
[ ]171
- 2235كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ :كيػنخ نخٳ ٪رن ٫ڄَ٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن أٓڄخء
رنض أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٚٛس حٿټٌٔٱ ،ٳٸخٽ( :ىنض ڃنِ حٿنخٍ ،كظَ
ٷڀض :أُ ٍد ًأنخ ڃ٬يڂ ،ٳبًح حڃَأس -كٔزض أنو ٷخٽ -طويٗيخ ىَس ،ٷخٽ :ڃخ ٗؤڅ
ىٌه؟ ٷخٿٌح :كزٔظيخ كظَ ڃخطض ؿٌ٫خ).
[ ]712
- 2236كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٌ٫( :رض حڃَأس ٳِ ىَس كزٔظيخ كظَ ڃخطض
ؿٌ٫خ ،ٳيهڀض ٳْيخ حٿنخٍ) .ٷخٽ :ٳٸخٽ ًحهلل أ٫ڀڂ ٙ( :أنض أ٬٣ڄظيخ ًٓ ٙٸْظيخ كْن
كزٔظيخ ًٙ ،أنض أٍٓڀظيخ ٳؤٻڀض ڃن ه٘خٕ حٍٕ.)ٝ
[]3295 ،3140
- 11رخد :ڃن ٍأٍ أڅ ٛخكذ حٿلًٌ ٝحٿٸَرش أكٶ رڄخثو.
- 2237كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
أطِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٸيف ٳَ٘د٫ً ،ن ّڄْنو ٯٚځ ىٌ أكيع
حٿٸٌځً ،حْٕٗخم ٫ن ّٔخٍه ،ٷخٽّ( :خ ٯٚځ ،أطؤًڅ ٿِ أڅ أ ِ٤٫حْٕٗخم) .ٳٸخٽ :ڃخ
ٻنض ًٕػَ رنْٜزِ ڃنٺ أكيح ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳؤ٤٫خه اّخه.
[ ]2224
- 2238كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن ُّخى:
ٓڄ٬ض أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيهًًٕ ،ىڅ ٍؿخ٫ ٙن
كٌ ،ِٟٻڄخ طٌحى حٿَّٰزش ڃن حٗرپ ٫ن حٿلٌ.)ٝ
- 2239كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن أٌّد
ًٻؼَْ رن ٻؼَِّّْ ،ي أكيىڄخ ٫ڀَ حٓهَ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ ٷخٽ :ٷخٽ حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂَّ( :كڂ حهلل أځ آڄخْ٫پ ،ٿٌ طَٻض ُڃِځ -أً ٷخٽ:
ٿٌ ٿڂ طَٰٱ ڃن حٿڄخء -ٿټخنض ْ٫نخ ڃْ٬نخ)ً .أٷزپ ؿَىڂ ،ٳٸخٿٌح :أطؤًنْن أڅ ننِٽ
٫نيٹ؟ ٷخٿض :ن٬ڂً ،ٿټن ٙكٶ ٿټڂ ٳِ حٿڄخء ،ٷخٿٌح :ن٬ڂ.
[]3185 - 3183
- 2240كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن أرِ ٛخٿق
حٿٔڄخڅ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ػٚػش ّ ٙټڀڄيڂ حهلل ٌّځ حٿٸْخڃش ًّ ٙن َ٨اٿْيڂ:
ٍؿپ كڀٲ ٫ڀَ ٓڀ٬ش ٿٸي أ َ٤٫ريخ أٻؼَ ڃڄخ أً َ٤٫ىٌ ٻخًدًٍ ،ؿپ كڀٲ ٫ڀَ
ّڄْن ٻخًرش ر٬ي حٿ َٜ٬ٿْٸظ ٪٤ريخ ڃخٽ ٍؿپ ڃٔڀڂًٍ ،ؿپ ڃن ٪ٳ٠پ ڃخء ،ٳْٸٌٽ
حهلل :حٿٌْځ أڃن٬ٺ ٳ٠ڀِ ٻڄخ ڃن٬ض ٳ٠پ ڃخ ٿڂ ط٬ڄپ ّيحٹ).
ٷخٽ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٯَْ ڃَس٫ ،ن ٫ڄًَٓ :ڄ ٪أرخ ٛخٿقّ ،زڀٮ رو حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]2230
- 12رخد ٙ :كڄَ ا ٙهلل ًٿٌَٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 2241كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي
حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ حٿ٬ٜذ رن ؿؼخڃش
ٷخٽ:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :كڄَ ا ٙهلل ًٿٌَٓٿو)ً .ٷخٽ :رڀٰنخ أڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كڄَ حٿنٸًْ ،٪أڅ ٫ڄَ كڄَ حٿَ٘ٱ ًحٿَرٌس.
[]2850
- 2247كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أٍحى حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّٸ ٪٤ڃن حٿزلَّن ،ٳٸخٿض حٕنٜخٍ :كظَ طٸ٪٤
ٗهٌحننخ ڃن حٿڄيخؿَّن ڃؼپ حٿٌُ طٸ ٪٤ٿنخ ،ٷخٽٓ( :ظًَڅ ر٬يُ أػَس ،ٳخٛزًَح
كظَ طڀٸٌنِ).
[]3583 ،2992 ،2248
- 16رخد :ٻظخرش حٿٸ٤خث.٪
ً - 2248ٷخٽ حٿڀْغ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ى٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٕنٜخٍ ٿْٸ ٪٤ٿيڂ رخٿزلَّن ،ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
اڅ ٳ٬ڀض ،ٳخٻظذ ٗهٌحننخ ڃن ٷَّٖ رڄؼڀيخ ،ٳڀڂ ّټن ًٿٺ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :انټڂ ٓظًَڅ ر٬يُ أػَس ،ٳخٛزًَح كظَ طڀٸٌنِ).
[ ]2247
- 17رخد :كڀذ حٗرپ ٫ڀَ حٿڄخء.
- 2249كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ ڃلڄي رن ٳڀْق ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ىٚٽ
رن ٫ڀِ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٫ڄَس٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن كٶ حٗرپ أڅ طلڀذ ٫ڀَ حٿڄخء).
[ ]1337
- 18رخد :حٿَؿپ ّټٌڅ ٿو ڃڄَ أً َٗد ٳِ كخث ٢أً ٳِ نوپ.
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن رخ ٩نو ٚر٬ي أڅ طئرَ ٳؼڄَطيخ ٿڀزخث .)٪ٳڀڀزخث٪
حٿڄڄَ ًحٿٔٸِ كظَ َّٳً ،٪ٻٌٿٺ ٍد حٿَّ٬ش.
- 2250أهزَنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ :كيػنِ حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن
٫زي حهلل٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن حرظخ ٩نو ٚر٬ي أڅ طئرَ ٳؼڄَطيخ
ٿڀزخث ٪ا ٙأڅ ّ٘ظَ ١حٿڄزظخً ،٩ڃن حرظخ٫ ٩زيح ًٿو ڃخٽ ٳڄخٿو ٿڀٌُ رخ٫و ا ٙأڅ ّ٘ظَ١
حٿڄزظخ.)٩
ً٫ن ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن ٫ڄَ :ٳِ حٿ٬زي.
[ ]2090
- 2251كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ٫ ،ن ُّي رن ػخرض ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٽ:
ٍه ٚحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ طزخ ٩حٿَ٬حّخ روَٛيخ طڄَح.
[ ]2063
- 2252كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٤٫خء:
ٓڄ ٪ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿڄوخرَس ًحٿڄلخٷڀش٫ً ،ن حٿڄِحرنش٫ً ،ن رْ٪
حٿؼڄَ كظَ ّزيً ٚٛكيخً ،أڅ ٙطزخ ٩ا ٙرخٿيّنخٍ ًحٿيٍىڂ ا ٙحٿَ٬حّخ.
[ ]1416
- 2253كيػنخ ّلَْ رن ٷِ٫ش :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ىحًى رن كْٜن٫ ،ن أرِ ٓٴْخڅ
ڃٌٿَ أرِ أكڄي٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٍه ٚحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ رْ ٪حٿَ٬حّخ روَٛيخ ڃن حٿظڄَ ،ٳْڄخ ىًڅ
هڄٔش أًٓٶ ،أً ٳِ هڄٔش أًٓٶٗ .ٺ ىحًى ٳِ ًٿٺ.
[ ]2078
- 2254كيػنخ ُٻَّخء رن ّلَْ :أهزَنخ أرٌ أٓخڃش ٷخٽ :أهزَنِ حٿٌٿْي رن ٻؼَْ
ٷخٽ :أهزَنِ رَْ٘ رن ّٔخٍ ،ڃٌٿَ رنِ كخٍػش ،أڅ ٍحٳ ٪رن هيّؾ ًٓيپ رن أرِ
كؼڄش كيػخه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن حٿڄِحرنش ،رْ ٪حٿؼڄَ رخٿظڄَ ،ا ٙأٛلخد
حٿَ٬حّخ ،ٳبنو أًڅ ٿيڂ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :ٷخٽ حرن آلخٵ :كيػنِ رَْ٘ ،ڃؼڀو.
[ ]2079
- 2259كيػنخ أكڄي رن ٗزْذ رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٌّنْ :ٷخٽ حرن ٗيخد:
كيػنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ ٻخڅ ٿِ ڃؼپ أكي ًىزخ ،ڃخ َّٔنِ أڅ ٙ
ّڄَ ٫ڀِ ػٚع ً٫نيُ ڃنو ِٗء ،اِٗ ٙء أٍٛيه ٿيّن).
ًٍحه ٛخٿق ً٫ٸْپ٫ ،ن حٿِىَُ.
[]6801 ،6080
- 4رخد :حٓظٸَح ٝحٗرپ.
- 2260كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش :أهزَنخ ٓڀڄش رن ٻيْپ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ٓڀڄش
رزْظنخّ :ليع ٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿ ٚطٸخٌٍٓ َٟٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤٯڀ ٦ٿو ،ٳيڂ أٛلخرو ،ٳٸخٽ:
(ىٌ٫ه ،ٳبڅ ٿٜخكذ حٿلٶ ڃٸخً ،ٙحٗظًَح ٿو رَْ٬ح ٳؤٌ٤٫ه اّخه)ً .ٷخٿٌح ٙ :نـي اٙ
أٳ٠پ ڃن ٓنو ،ٷخٽ( :حٗظًَه ،ٳؤٌ٤٫ه اّخه ،ٳبڅ هَْٻڂ أكٔنټڂ ٷ٠خء).
[ ]2182
- 5رخد :كٔن حٿظٸخ.ِٟ
- 2261كيػنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن ٍر٫ ،ِ٬ن كٌّٴش ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃخص ٍؿپ ،ٳٸْپ ٿو ،ٷخٽ :ٻنض أرخّ٪
حٿنخّ ،ٳؤطـٌُ ٫ن حٿڄًٌَٓ ،أهٴٲ ٫ن حٿڄ ،َٔ٬ٳٰٴَ ٿو).
ٷخٽ أرٌ ڃٌٔ٬ىٓ :ڄ٬ظو ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]1971
- 6رخد :ىپ ّ َ٤٬أٻزَ ڃن ٓنو.
- 2262كيػنخ ڃٔيى٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٓڀڄش رن ٻيْپ٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿ ٚأطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظٸخٟخه رَْ٬ح ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٌ٤٫ه) .ٳٸخٿٌح :ڃخ نـي آ ٙنخ أٳ٠پ ڃن ٓنو ،ٳٸخٽ حٿَؿپ :أًٳْظنِ
أًٳخٹ حهلل ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٌ٤٫ه ،ٳبڅ ڃن هْخٍ حٿنخّ
أكٔنيڂ ٷ٠خء).
[ ]2182
- 7رخد :كٔن حٿٸ٠خء.
- 2263كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٿَؿپ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓن ڃن حٗرپ ،ٳـخءه ّظٸخٟخه ،ٳٸخٽ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٌ٤٫ه) .ٳ٤ڀزٌح ٓنو ٳڀڂ ّـيًح ٿو آ ٙنخ ٳٌٷيخ ،ٳٸخٽ:
(أٌ٤٫ه) .ٳٸخٽ :أًٳْظنِ أًٳَ حهلل رٺ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ هْخٍٻڂ
أكٔنټڂ ٷ٠خء).
[ ]2182
- 2264كيػنخ هٚى :كيػنخ ڃٔ :َ٬كيػنخ ڃلخٍد رن ىػخٍ٫ ،ن ؿخرَ حرن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٳِ حٿڄٔـي .ٷخٽ ڃٔ :َ٬أٍحه ٷخٽٟ :لَ،
ٳٸخٽٛ( :پ ٍٻ٬ظْن)ً .ٻخڅ ٿو ٫ڀْو ىّن ،ٳٸ٠خنِ ًُحىنِ.
[ ]432
- 8رخد :اًح ٷ َ٠ىًڅ كٸو أً كڀڀو ٳيٌ ؿخثِ.
- 2265كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ حرن
ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ :أڅ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أڅ أرخه ٷظپ ٌّځ أكي ٗيْيح ً٫ڀْو ىّن ،ٳخٗظي حٿَٰڃخء ٳِ كٸٌٷيڂ ،ٳؤطْض حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٔؤٿيڂ أڅ ّٸزڀٌح طڄَ كخثًّ ِ٤لڀڀٌح أرِ ٳؤرٌح ،ٳڀڂ ّ٤٬يڂ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كخثً ،ِ٤ٷخٽٓ( :نٰيًح ٫ڀْٺ) .ٳٰيح ٫ڀْنخ كْن أٛزق،
ٳ٤خٱ ٳِ حٿنوپ ًى٫خ ٳِ ػڄَىخ رخٿزَٻش ،ٳـيىطيخ ٳٸْ٠ظيڂً ،رٸِ ٿنخ ڃن طڄَىخ.
[ ]2020
- 9رخد :اًح ٷخ ٙأً ؿخُٳو ٳِ حٿيّن طڄَح رظڄَ أً ٯَْه.
- 2266كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ًىذ رن ٻْٔخڅ،
٫ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو أهزَه:
أڅ أرخه طٌٳِ ًطَٹ ٫ڀْو ػٚػْن ًٓٸخ ٿَؿپ ڃن حٿْيٌى ،ٳخٓظنَ٨ه ؿخرَ ٳؤرَ أڅ
ّنَ٨ه ،ٳټڀڂ ؿخرَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْ٘ٴ ٪ٿو اٿْو ،ٳـخء ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻڀڂ حٿْيٌىُ ٿْؤهٌ ػڄَ نوڀو رخٿٌُ ٿو ٳؤرَ ،ٳيهپ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿنوپ ٳڄَ٘ ٳْيخ ،ػڂ ٷخٽ ٿـخرَ( :ؿي ٿو ،ٳؤًٱ ٿو حٿٌُ ٿو).
ٳـيه ر٬ي ڃخ ٍؿٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤًٳخه ػٚػْن ًٓٸخً ،ٳ٠ڀض ٿو
ٓز٬ش ًٓ َ٘٫ٸخ ،ٳـخء ؿخرَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْوزَه رخٿٌُ ٻخڅ،
ٳٌؿيه ّٜڀِ حٿ ،َٜ٬ٳڀڄخ حنَٜٱ أهزَه رخٿٴ٠پ ،ٳٸخٽ( :أهزَ ًٿٺ حرن حٿو٤خد).
ٳٌىذ ؿخرَ اٿَ ٫ڄَ ٳؤهزَه ،ٳٸخٽ ٿو ٫ڄَ :ٿٸي ٫ڀڄض كْن ڃَ٘ ٳْيخ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْزخٍٻن ٳْيخ.
[ ]2020
- 10رخد :ڃن حٓظ٬خً ڃن حٿيّن.
- 2267كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ (ف)ً .كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ:
كيػنِ أهِ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ڃلڄي رن أرِ ٫ظْٶ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س :أڅ
رټَ رن ڃلڄي رن ٫ڄًَ رن كِځ :أڅ ٫ڄَ رن ٫زي حٿ ِِّ٬أهزَه :أڅ أرخ رټَ رن ٫زي
حٿَكڄن رن حٿلخٍع رن ى٘خځ أهزَه :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن أىٍٹ ڃخٿو رْ٬نو ٫ني ٍؿپ ،أً انٔخڅ ،ٷي أٳڀْ ٳيٌ أكٶ رو ڃن
ٯَْه).
- 15رخد :ڃن أهَ حٿَّٰڂ اٿَ حٿٰي أً نلٌهً ،ٿڂ َّ ًٿٺ ڃ.ٚ٤
ًٷخٽ ؿخرَ :حٗظي حٿَٰڃخء ٳِ كٸٌٷيڂ ٳِ ىّن أرِ ٳٔؤٿيڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
أڅ ّٸزڀٌح ػڄَ كخث ِ٤ٳؤرٌح ،ٳڀڂ ّ٤٬يڂ حٿلخثً ،٢ٿڂ ّټَٔه ٿيڂ ،ٷخٽٓ( :ؤٯيًح ٫ڀْٺ
ٯيح) .ٳٰيح ٫ڀْنخ كْن أٛزق ،ٳي٫خ ٳِ ػڄَىخ رخٿزَٻش ،ٳٸْ٠ظيڂ.
[ ]2020
- 16رخد :ڃن رخ ٩ڃخٽ حٿڄٴڀْ أً حٿڄ٬يځ ،ٳٸٔڄو رْن حٿَٰڃخء ،أً أ٤٫خه كظَ
ّنٴٶ ٫ڀَ نٴٔو.
- 2273كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ كْٔن حٿڄ٬ڀڂ :كيػنخ ٤٫خء رن
أرِ ٍرخف٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أ٫ظٶ ٍؿپ ٯٚڃخ ٿو ٫ن ىرَ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ّ٘ظَّو ڃنِ).
ٳخٗظَحه نْ٬ڂ رن ٫زي حهلل ،ٳؤهٌ ػڄنو ٳيٳ٬و اٿْو.
[ ]2034
- 17رخد :اًح أٷَٟو اٿَ أؿپ ڃٔڄَ ،أً أؿڀو ٳِ حٿزْ.٪
ٷخٽ حرن ٫ڄَ ٳِ حٿٸَ ٝاٿَ أؿپ ٙ :رؤًّ ،اڅ أ ِ٤٫أٳ٠پ ڃن ىٍحىڄو ،ڃخ ٿڂ
ّ٘ظًَ .١ٷخٽ ٤٫خء ً٫ڄًَ رن ىّنخٍ :ىٌ اٿَ أؿڀو ٳِ حٿٸَ.ٝ
ً - 2274ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ىَڃِ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أنو ًٻَ ٍؿ ٚڃن رنِ آَحثْپٓ ،ؤٽ رٞ٬
رنِ آَحثْپ أڅ ّٔڀٴو ،ٳيٳ٬يخ اٿْو اٿَ أؿپ ڃٔڄَ) .حٿليّغ.
[ ]1427
- 18رخد :حٿ٘ٴخ٫ش ٳِ ً ٪ٟحٿيّن.
- 2275كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ڃَْٰس٫ ،ن ٫خڃَ٫ ،ن ؿخرَ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
أْٛذ ٫زي حهلل ًطَٹ ْ٫خً ٙىّنخ ،ٳ٤ڀزض اٿَ أٛلخد حٿيّن أڅ ٌّ٬٠ح ر٠٬خ ڃن
ىّنو ٳؤرٌح ،ٳؤطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٓظ٘ٴ٬ض رو ٫ڀْيڂ ٳؤرٌح ،ٳٸخٽ:
(ٛنٲ طڄَٹ ٻپ ِٗء ڃنو ٫ڀَ كيطوٌ٫ ،ٵ حرن ُّي ٫ڀَ كيسً ،حٿڀْن ٫ڀَ كيس،
ًحٿ٬ـٌس ٫ڀَ كيس ،ػڂ أكَ٠ىڂ كظَ آطْٺ) .ٳٴ٬ڀض ،ػڂ ؿخء ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳٸ٬ي ٫ڀْوً ،ٻخٽ ٿټپ ٍؿپ كظَ حٓظٌٳًَ ،رٸِ حٿظڄَ ٻڄخ ىٌ ،ٻؤنو ٿڂ ّڄْ.
ًٯًِص ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ نخٟق ٿنخ ٳؤُكٲ حٿـڄپ ،ٳظوڀٲ ٫ڀِ،
ٳٌٻِه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن هڀٴو ،ٷخٽ( :رْ٬نو ًٿٺ ٧يَه اٿَ حٿڄيّنش).
ٳڀڄخ ىنٌنخ حٓظؤًنض ،ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ كيّغ ٫يي ر ،َّ٬ٷخٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ٳڄخ طًِؿض رټَح أځ ػْزخ) .ٷڀض :ػْزخ ،أْٛذ ٫زي حهلل ًطَٹ ؿٌحٍُ ٰٛخٍح،
ٳظًِؿض ػْزخ ط٬ڀڄين ًطئىرين ،ػڂ ٷخٽ( :حثض أىڀٺ) .ٳٸيڃض ٳؤهزَص هخٿِ رْ٪
حٿـڄپ ٳٚڃنِ ،ٳؤهزَطو ربْ٫خء حٿـڄپً ،رخٿٌُ ٻخڅ ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًًٻِه اّخه ،ٳڀڄخ ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯيًص اٿْو رخٿـڄپ ،ٳؤ٤٫خنِ ػڄن
حٿـڄپ ًحٿـڄپًٓ ،يڄِ ڃ ٪حٿٸٌځ.
[ ]2020
- 19رخد :ڃخ ّنيَ ٫ن اٟخ٫ش حٿڄخٽ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حهلل ّ ٙلذ حٿٴٔخى} /حٿزٸَسّٜ ٙ{ :ً ./205 :ڀق ٫ڄپ
حٿڄٴٔيّن} ٌّ/نًْ ./81 :ٷخٽ ٳِ ٷٌٿو{ :أٛڀٌحطٺ طؤڃَٹ أڅ نظَٹ ڃخ ّ٬زي آرخإنخ
أً أڅ نٴ٬پ ٳِ أڃٌحٿنخ ڃخ ن٘خء} /ىٌىً ./87 :ٷخٽ ًٙ{ :طئطٌح حٿٔٴيخء أڃٌحٿټڂ}
/حٿنٔخءً ./5 :حٿلـَ ٳِ ًٿٺً ،ڃخ ّنيَ ٫ن حٿويح.٩
- 2276كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٍؿپ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :انِ أهي ٩ٳِ حٿزٌْ ،٩ٳٸخٽ( :اًح رخّ٬ض ٳٸپ ٙ
هٚرش) .ٳټخڅ حٿَؿپ ّٸٌٿو.
[ ]2011
- 2277كيػنخ ٫ؼڄخڅ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن حٿ٘٬زِ٫ ،ن ًٍحى ،ڃٌٿَ
حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش٫ ،ن حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ حهلل كَځ ٫ڀْټڂ٫ :ٸٌٵ حٕڃيخص ًًأى حٿزنخص،
ًڃنً ٪ىخصً .ٻَه ٿټڂ :ٷْپ ًٷخٽً ،ٻؼَس حٿٔئحٽً ،اٟخ٫ش حٿڄخٽ).
[ ]1407
ًىٌ ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو ،ٳټڀټڂ ٍحً ٩ٻڀټڂ ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو).
[ ]853
- ۴۹كراب انخصىياخ
- 1رخد :ڃخ ٌّٻَ ٳِ حٗٗوخً ٙحٿڄُٚڃش ًحٿوٌٜڃش رْن حٿڄٔڀڂ ًحٿْيٌىُ.
- 2279كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ٫ :زي حٿڄڀٺ رن ڃَْٔس أهزَنِ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنِحٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض ٍؿ ٚٷَأ آّشٓ ،ڄ٬ض ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هٚٳيخ ،ٳؤهٌص رْيه،
ٳؤطْض رو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :ٻٚٻڄخ ڃلٔن) .ٷخٽ ٗ٬زش :أ٧نو
ٷخٽ ٙ( :طوظڀٴٌح ،ٳبڅ ڃن ٻخڅ ٷزڀټڂ حهظڀٴٌح ٳيڀټٌح).
[]4775 ،3289
- 2280كيػنخ ّلَْ رن ٷِ٫ش :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش ً٫زي حٿَكڄن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حٓظذ ٍؿٚڅٍ :ؿپ ڃن حٿڄٔڀڄْنًٍ ،ؿپ ڃن حٿْيٌى ،ٷخٽ حٿڄٔڀڂً :حٿٌُ ح٤ٛٴَ
ڃلڄيح ٫ڀَ حٿ٬خٿڄْن ،ٳٸخٽ حٿْيٌىًُ :حٿٌُ ح٤ٛٴَ ڃٌَٓ ٫ڀَ حٿ٬خٿڄْن ،ٳَٳ٪
حٿڄٔڀڂ ّيه ٫ني ًٿٺ ٳڀ٤ڂ ًؿو حٿْيٌىُ ،ٳٌىذ حٿْيٌىُ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳؤهزَه رڄخ ٻخڅ ڃن أڃَه ًأڃَ حٿڄٔڀڂ ،ٳي٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
حٿڄٔڀڂ ،ٳٔؤٿو ٫ن ًٿٺ ٳؤهزَه ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طوًَْنِ ٫ڀَ
ڃٌَٓ ،ٳبڅ حٿنخّ ّ٬ٜٸٌڅ ٌّځ حٿٸْخڃش ،ٳؤ٬ٛٶ ڃ٬يڂ ،ٳؤٻٌڅ أًٽ ڃن ّٴْٶ ،ٳبًح
ڃٌَٓ رخ ٖ٣ؿخنذ حٿ ،َٕ٬ٳ ٚأىٍُ :أٻخڅ ٳْڄن ٬ٛٶ ٳؤٳخٵ ٷزڀِ ،أً ٻخڅ ڃڄن
حٓظؼنَ حهلل).
[]7034 ،6991 ،6153 ،6152 ،4535 ،3233 ،3227
- 2281كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن أرْو،
٫ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رْنڄخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿخٿْ ؿخء ّيٌىُ ،ٳٸخٽّ :خ أرخ حٿٸخٓڂَٟ ،د
ًؿيِ ٍؿپ ڃن أٛلخرٺ ،ٳٸخٽ( :ڃن) .ٷخٽٍ :ؿپ ڃن حٕنٜخٍ ،ٷخٽ( :حىٌ٫ه).
ٳٸخٽ( :أَٟرظو) .ٷخٽٓ :ڄ٬ظو رخٿٌٔٵ ّلڀٲً :حٿٌُ ح٤ٛٴَ ڃٌَٓ ٫ڀَ حٿزَ٘،
ٷڀض :أُ هزْغ٫ ،ڀَ ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳؤهٌطنِ ٯ٠زش َٟرض ًؿيو،
ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طوًَْح رْن حٕنزْخء ،ٳبڅ حٿنخّ ّ٬ٜٸٌڅ ٌّځ
حٿٸْخڃش ،ٳؤٻٌڅ أًٽ ڃن طن٘ٶ ٫نو حٍٕ ،ٝٳبًح أنخ رڄٌَٓ آهٌ رٸخثڄش ڃن ٷٌحثڂ
حٿ ،َٕ٬ٳ ٚأىٍُ أٻخڅ ٳْڄن ٬ٛٶ ،أځ كٌٓذ ر٬ٜٸش حًٕٿَ).
[]6991 ،6519 ،6518 ،6153 ،4362 ،3217
- 2282كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ّيٌىّخ ٍٍ ٝأّ ؿخٍّش رْن كـَّن ،ٷْپ :ڃن ٳ٬پ ىٌح رٺ ،أٳٚڅ ،أٳٚڅ؟
كظَ ٓڄِ حٿْيٌىُ ،ٳؤًڃض رَأٓيخ ،ٳؤهٌ حٿْيٌىُ ٳخ٫ظَٱ ،ٳؤڃَ رو حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٍَ ٝأٓو رْن كـَّن.
[]6491 ،6490 ،6485 ،6483 ،6482 ،4989 ،2595
- 2رخد :ڃن ٍى أڃَ حٿٔٴْو ًحٿْ٬٠ٲ حٿ٬ٸپً ،اڅ ٿڂ ّټن كـَ ٫ڀْو حٗڃخځ.
ًٌّٻَ ٫ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ :ى ٫ڀَ حٿڄظٜيٵ
ٷزپ حٿنيِ ػڂ نيخه.
ًٷخٽ ڃخٿٺ :اًح ٻخڅ ٿَؿپ ٫ڀَ ٍؿپ ڃخٽً ،ٿو ٫زي ِٗ ٙء ٯَْه ٳؤ٫ظٸو ،ٿڂ ّـِ
٫ظٸوً .ڃن رخ٫ ٩ڀَ حٿْ٬٠ٲ ًنلٌه ،ٳيٳ ٪ػڄنو اٿْوً ،أڃَه رخٗٚٛف ًحٿٸْخځ
ر٘ؤنو ،ٳبڅ أٳٔي ر٬ي ڃن٬وٕ ،څ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن اٟخ٫ش حٿڄخٽ[ .
ً .]2277ٷخٽ ٿڀٌُ ّوي ٩ٳِ حٿزْ( :٪اًح رخّ٬ض ٳٸپ ٙهٚرش)ً .ٿڂ ّؤهٌ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخٿو.
- 2283كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ڃٔڀڂ :كيػنخ ٫زي حهلل رن
ىّنخٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ ٍؿپ ّوي ٩ٳِ حٿزْ ،٪ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح رخّ٬ض ٳٸپ ٙ
هٚرش) .ٳټخڅ ّٸٌٿو.
[ ]2011
- 2284كيػنخ ٫خٛڂ رن ٫ڀِ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ٫ ،ن
ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿ ٚأ٫ظٶ ٫زيح ٿو ،ٿْْ ٿو ڃخٽ ٯَْه ،ٳَىه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳخرظخ٫و ڃنو نْ٬ڂ رن حٿنلخځ.
[ ]2034
- 3رخد :ٻٚځ حٿوٌٜځ ر٠٬يڂ ٳِ ر.ٞ٬
- 2285كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ أرٌ ڃ٬خًّش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٗٴْٶ٫ ،ن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن كڀٲ ٫ڀَ ّڄْنً ،ىٌ ٳْيخ ٳخؿَ ،ٿْٸظ٪٤
ريخ ڃخٽ حڃَة ڃٔڀڂ ،ٿٸِ حهلل ًىٌ ٫ڀْو ٯ٠زخڅ) .ٷخٽ :ٳٸخٽ حٕٗ٬غ :ٳِ ًحهلل ٻخڅ
ًٿٺ ،ٻخڅ رْنِ ًرْن ٍؿپ ڃن حٿْيٌى أٍ ٝٳـلينِ ،ٳٸيڃظو اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٿٺ رْنش) .ٷڀض ،ٙ :ٷخٽ :ٳٸخٽ
ٿڀْيٌىُ( :حكڀٲ) .ٷخٽ :ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اًح ّلڀٲ ًٌّىذ رڄخٿِ ،ٳؤنِٽ حهلل
ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي حهلل ًأّڄخنيڂ ػڄنخ ٷڀْ }ٚاٿَ آهَ حّٓش.
[ ]2229
- 2286كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ٫ ،ن ٻ٬ذ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أنو طٸخ َٟحرن أرِ كيٍى ىّنخ ٻخڅ ٿو ٫ڀْو ٳِ حٿڄٔـي ،ٳخٍطٴ٬ض أٌٛحطيڄخ كظَ
ٓڄ٬يخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٳِ رْظو ،ٳوَؽ اٿْيڄخ كظَ ٻ٘ٲ
ٓـٲ كـَطو ،ٳنخىٍّ( :خ ٻ٬ذ) .ٷخٽ :ٿزْٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ ٪ٟ( :ڃن ىّنٺ
ىٌح) .ٳؤًڃؤ اٿْو :أُ حٿ٘ ،َ٤ٷخٽ :ٿٸي ٳ٬ڀض ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٷڂ ٳخٷ٠و).
[ ]445
- 2287كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي حٿٸخٍُ أنو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض ى٘خځ رن كټْڂ حرن كِحځ:
ّٸَأ ٌٍٓس حٿٴَٷخڅ ٫ڀَ ٯَْ ڃخ أٷَإىخً ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
أٷَنْيخً ،ٻيص أڅ أ٫ـپ ٫ڀْو ،ػڂ أڃيڀظو كظَ حنَٜٱ ،ػڂ ٿززظو رَىحثو ،ٳـجض رو
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸڀض :انِ ٓڄ٬ض ىٌح ّٸَأ ٫ڀَ ٯَْ ڃخ أٷَأطنْيخ،
ٳٸخٽ ٿِ( :أٍٓڀو) .ػڂ ٷخٽ ٿو( :حٷَأ) .ٳٸَأ ،ٷخٽ( :ىټٌح أنِٿض) .ػڂ ٷخٽ ٿِ( :حٷَأ).
ٳٸَأص ،ٳٸخٽ( :ىټٌح أنِٿض ،اڅ حٿٸَآڅ أنِٽ ٫ڀَ ٓز٬ش أكَٱ ،ٳخٷَإًح ڃنو ڃخ
طَْٔ).
[]7111 ،6537 ،4754 ،4706
- 4رخد :اهَحؽ أىپ حٿڄ٬خً ِٛحٿوٌٜځ ڃن حٿزٌْص ر٬ي حٿڄَ٬ٳش.
ًٷي أهَؽ ٫ڄَ أهض أرِ رټَ كْن نخكض.
- 2288كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ڃلڄي رن أرِ ٫يُ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي رن
ارَحىْڂ٫ ،ن كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ىََّس،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿٸي ىڄڄض أڅ آڃَ رخٿٜٚس ٳظٸخځ ،ػڂ أهخٿٲ
اٿَ ڃنخُٽ ٷٌځ ّ٘ ٙييًڅ حٿٜٚس ،ٳؤكَٵ ٫ڀْيڂ).
[ ]618
- 5رخد :ى ٌٍ٫حٿٌ ِٛٿڀڄْض.
- 2289كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٫زي رن ُڃ٬ش ًٓ٬ي رن أرِ ًٷخ ،ٙحهظٜڄخ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ
حرن أڃش ُڃ٬ش ،ٳٸخٽ ٓ٬يّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أًٛخنِ أهِ اًح ٷيڃض أڅ أن َ٨حرن أڃش
ُڃ٬ش ٳؤٷز٠و ،ٳبنو حرنًِ ،ٷخٽ ٫زي رن ُڃ٬شً :أهِ ًحرن أڃش أرًِ ،ٿي ٫ڀَ ٳَحٕ
أرِ .ٳَأٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗزيخ رْنخ ر٬ظزش ،ٳٸخٽ( :ىٌ ٿٺ ّخ ٫زي رن
ُڃ٬ش ،حٿٌٿي ٿڀٴَحًٕ ،حكظـزِ ڃنو ّخ ٌٓىس).
[ ]1948
- 6رخد :حٿظٌػٶ ڃڄن طوَ٘ ڃَ٬طو.
- ۵۱كراب انهقطح
- 1رخدً :اًح أهزَه ٍد حٿڀٸ٤ش رخٿٚ٬ڃش ىٳ ٪اٿْو.
- 2294كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زشً .كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش،
٫ن ٓڀڄشٓ :ڄ٬ض ٌّٓي رن ٯٴڀش ٷخٽ:
ٿٸْض أرِ رن ٻ٬ذ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽ :أهٌص َٛس ،ڃخثش ىّنخٍ ،ٳؤطْض حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽَ٫( :ٳيخ كٌ .)ٙٳَ٬ٳظيخ كٌ ،ٙٳڀڂ أؿي ڃن َّ٬ٳيخ ،ػڂ
أطْظو ٳٸخٽَ٫( :ٳيخ كٌ .)ٙٳَ٬ٳظيخ ٳڀڂ أؿي ،ػڂ أطْظو ػٚػخ ،ٳٸخٽ( :حكٴ٫ً ٦خءىخ،
ً٫يىىخًً ،ٻخءىخ ،ٳبڅ ٛخكزيخً ،ا ٙٳخٓظڄظ ٪ريخ) .ٳخٓظڄظ٬ض ،ٳڀٸْظو ر٬ي رڄټش.
ٳٸخٽ ٙ :أىٍُ ػٚػش أكٌحٽ ،أً كًٌ ٙحكيح.
[]2305
- 2رخدٟ :آٿش حٗرپ.
- 2295كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫زخّ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٍرْ٬ش:
كيػنِ ِّّي ڃٌٿَ حٿڄنز٬غ٫ ،ن ُّي رن هخٿي حٿـينِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ؿخء أَ٫حرِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔؤٿو ٫ڄخ ّڀظٸ٤و ،ٳٸخٽَ٫( :ٳيخ ٓنش ،ػڂ
حكٴ٫ ٦ٴخٛيخ ًًٻخءىخ ،ٳبڅ ؿخء أكي ّوزَٹ ريخ ًا ٙٳخٓظنٴٸيخ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،ٳ٠آٿش حٿٰنڂ؟ ٷخٽ( :ٿٺ أً ٕهْٺ أً ٿڀٌثذ) .ٷخٽٟ :آٿش حٗرپ؟ ٳظڄً َ٬ؿو
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃخ ٿٺ ًٿيخ ،ڃ٬يخ كٌحإىخ ًٓٸخإىخ ،طَى حٿڄخء
ًطؤٻپ حٿ٘ـَ).
[ ]91
- 3رخدٟ :آٿش حٿٰنڂ.
- 2296كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ِّّي
ڃٌٿَ حٿڄنز٬غ :أنو ٓڄُّ ٪ي رن هخٿي ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٓجپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿڀٸ٤ش ،ٳِ٫ڂ أنو ٷخٽ( :حَ٫ٱ ٫ٴخٛيخ
ًًٻخءىخ ،ػڂ َ٫ٳيخ ٓنش)ّ .ٸٌٽ ِّّي :اڅ ٿڂ طَ٬ٱ حٓظنٴٶ ريخ ٛخكزيخً ،ٻخنض
ًىّ٬ش ٫نيه .ٷخٽ ّلَْ :ٳيٌح حٿٌُ ٙأىٍُ أٳِ كيّغ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ىٌ أځ ِٗء ڃن ٫نيه .ػڂ ٷخٽ :ٻْٲ طٍَ ٳِ ٟآٿش حٿٰنڂ؟ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :هٌىخ ،ٳبنڄخ ىِ ٿٺ أً ٕهْٺ أً ٿڀٌثذ) .ٷخٽ ِّّيً :ىِ طَ٬ٱ أّ٠خ.
ػڂ ٷخٽ :ٻْٲ طٍَ ٳِ ٟآٿش حٗرپ؟ ٷخٽ :ٳٸخٽ( :ى٫يخ ٳبڅ ڃ٬يخ كٌحءىخ ًٓٸخءىخ،
طَى حٿڄخء ًطؤٻپ حٿ٘ـَ كظَ ّـيىخ ٍريخ).
[ ]91
- 4رخد :اًح ٿڂ ّـي ٛخكذ حٿڀٸ٤ش ر٬ي ٓنش ٳيِ ٿڄن ًؿيىخ.
- 2297كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٍرْ٬ش رن أرِ ٫زي حٿَكڄن،
٫ن ِّّي ڃٌٿَ حٿڄنز٬غ٫ ،ن ُّي رن هخٿي ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔؤٿو ٫ن حٿڀٸ٤ش ،ٳٸخٽ( :حَ٫ٱ
٫ٴخٛيخ ًًٻخءىخ ،ػڂ َ٫ٳيخ ٓنش ،ٳبڅ ؿخء ٛخكزيخً ،ا ٙٳ٘ؤنٺ ريخ) .ٷخٽ :ٳ٠خَٿش
حٿٰنڂ؟ ٷخٽ( :ىِ ٿٺ أً ٕهْٺ أً ٿڀٌثذ) .ٷخٽ :ٳ٠آٿش حٗرپ؟ ٷخٽ( :ڃخ ٿٺ ًٿيخ،
ڃ٬يخ ٓٸخإىخ ًكٌحإىخ ،طَى حٿڄخء ًطؤٻپ حٿ٘ـَ كظَ ّڀٸخىخ ٍريخ).
[ ]91
- 5رخد :اًح ًؿي ه٘زش ٳِ حٿزلَ أً ٌٓ٣خ أً نلٌه.
ً - 2298ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ىَڃِ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ًٻَ ٍؿ ٚڃن رنِ آَحثْپًٓ ،خٵ
حٿليّغ( :ٳوَؽ ّن َ٨ٿ٬پ ڃَٻزخ ٷي ؿخء رڄخٿو ،ٳبًح ىٌ رخٿو٘زش ،ٳؤهٌىخ ٕىڀو
ك٤زخ ،ٳڀڄخ نَ٘ىخ ًؿي حٿڄخٽ ًحٿٜلْٴش).
[ ]1427
- 6رخد :اًح ًؿي طڄَس ٳِ حٿَّ٤ٶ.
- 2300/2299كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ٣ڀلش،
٫ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رظڄَس ٳِ حٿَّ٤ٶ ،ٷخٽ( :ٿٌ ٙأنِ أهخٱ أڅ طټٌڅ
ڃن حٿٜيٷش ٕٻڀظيخ).
ًٷخٽ ّلَْ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنِ ڃنً .ٌٍٜٷخٽ ُحثيس٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ٣ڀلش:
كيػنخ أنْ.
(ً - )2300كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ رن
ڃنزو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انِ ٕنٸڀذ اٿَ أىڀِ ،ٳؤؿي حٿظڄَس ٓخٷ٤ش
٫ڀَ ٳَحِٗ ،ٳؤٍٳ٬يخ ٓٻڀيخ ،ػڂ أهَ٘ أڅ طټٌڅ ٛيٷش ٳؤٿٸْيخ).
[ ]1950
- 7رخد :ٻْٲ طَ٬ٱ ٿٸ٤ش أىپ ڃټش.
ً - 2301ٷخٽ ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :ڀظٸ ٢ٿٸ٤ظيخ ا ٙڃن َ٫ٳيخ).
ًٷخٽ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طڀظٸ ٢ٿٸ٤ظيخ ا ٙٿڄَ٬ٱ).
ًٷخٽ أكڄي رن ٓ٬ي :كيػنخ ًٍف :كيػنخ ُٻَّخء :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ٠٬ّ ٙ( :ي ٠٫خىخّ ًٙ ،نٴَ ْٛيىخًٙ ،
طلپ ٿٸ٤ظيخ ا ٙٿڄن٘يّ ًٙ ،وظڀَ هٚىخ) .ٳٸخٽ ٫زخّّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ا ٙحًٗهَ،
ٳٸخٽ( :ا ٙحًٗهَ).
[ ]1284
- 2302كيػنخ ّلَْ رن ڃٌَٓ :كيػنخ حٿٌٿْي رن ڃٔڀڂ :كيػنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ:
كيػنِ ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن ٷخٽ :كيػنِ أرٌ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ ٳظق حهلل ٫ڀَ ٌٍٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃټش ،ٷخځ ٳِ حٿنخّ ،ٳلڄي حهلل ًأػنَ
٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :اڅ حهلل كزْ ٫ن ڃټش حٿٴْپ ًٓڀ٫ ٢ڀْيخ ٌٍٓٿو ًحٿڄئڃنْن ،ٳبنيخ ٙ
طلپ ٕكي ٻخڅ ٷزڀًِ ،انيخ أكڀض ٿِ ٓخ٫ش ڃن نيخًٍ ،انيخ ٙطلپ ٕكي ر٬يُ ،ٳٚ
ّنٴَ ْٛيىخّ ًٙ ،وظڀَ ٌٗٻيخ ًٙ ،طلپ ٓخٷ٤ظيخ ا ٙٿڄن٘يً .ڃن ٷظپ ٿو ٷظْپ ٳيٌ
روَْ حٿنَّ٨ن :اڃخ أڅ ّٴيٍ ًاڃخ أڅ ّٸْي) .ٳٸخٽ حٿ٬زخّ :ا ٙحًٗهَ ،ٳبنخ نـ٬ڀو
ٿٸزٌٍنخ ًرٌْطنخ .ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ا ٙحًٗهَ) .ٳٸخځ أرٌ ٗخه،
ٍؿپ ڃن أىپ حٿْڄن ،ٳٸخٽ :حٻظزٌح ٿِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :حٻظزٌح ٕرِ ٗخه).
ٷڀض ٿًُٖح :ِ٫ڃخ ٷٌٿو :حٻظزٌح ٿِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ :ىٌه حٿو٤زش حٿظِ ٓڄ٬يخ ڃن
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]112
- 8رخد ٙ :طلظڀذ ڃخْٗش أكي رَْٰ اًڅ.
- 2303كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :لڀزن أكي ڃخْٗش حڃَة رَْٰ اًنو،
أّلذ أكيٻڂ أڅ طئطَ ڃَ٘رظو ،ٳظټَٔ هِحنظو ،ٳْنظٸپ ٬٣خڃو؟ ٳبنڄخ طوِڅ ٿيڂ
٩ًَٟڃٌحْٗيڂ أ٬٣ڄخطيڂ ،ٳّ ٚلڀزن أكي ڃخْٗش أكي ا ٙربًنو).
- 9رخد :اًح ؿخء ٛخكذ حٿڀٸ٤ش ر٬ي ٓنش ٍىىخ ٫ڀْوٕ ،نيخ ًىّ٬ش ٫نيه.
- 2304كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٍرْ٬ش رن أرِ ٫زي
حٿَكڄن٫ ،ن ِّّي ڃٌٿَ حٿڄنز٬غ٫ ،ن ُّي رن هخٿي حٿـينِ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿٓ ٚؤٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿڀٸ٤ش ،ٷخٽَ٫( :ٳيخ ٓنش ،ػڂ
حَ٫ٱ ًٻخءىخ ً٫ٴخٛيخ ،ػڂ حٓظنٴٶ ريخ ،ٳبڅ ؿخء ٍريخ ٳؤىىخ اٿْو) .ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،ٳ٠آٿش حٿٰنڂ؟ ٷخٽ( :هٌىخ ،ٳبنڄخ ىِ ٿٺ أً ٕهْٺ أً ٿڀٌثذ) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،ٳ٠آٿش حٗرپ؟ ٷخٽ :ٳٰ٠ذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ حكڄَص ًؿنظخه
أً حكڄَ ًؿيو ،ػڂ ٷخٽ( :ڃخ ٿٺ ًٿيخ ،ڃ٬يخ كٌحإىخ ًٓٸخإىخ ،كظَ ّڀٸخىخ ٍريخ).
[ ]91
- 10رخد :ىپ ّؤهٌ حٿڀٸ٤ش ًّ ٙي٫يخ ط ،٪ْ٠كظَ ّ ٙؤهٌىخ ڃن ّٔ ٙظلٶ.
- 2305كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀڄش رن ٻيْپ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ٌّٓي رن ٯٴڀش ٷخٽ:
ٻنض ٓڀڄخڅ رن ٍرْ٬ش ًُّي رن ٌٛكخڅ ٳِ ٯِحس ،ٳٌؿيص ٌٓ٣خ ،ٳٸخٽ ٿِ :أٿٸو،
ٷڀضً ،ٙ :ٿټن اڅ ًؿيص ٛخكزو ًا ٙحٓظڄظ٬ض رو ،ٳڀڄخ كــنخ ،ٳڄٍَص رخٿڄيّنش،
ٳٔؤٿض أرِ رن ٻ٬ذ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽً :ؿيص َٛس ٫ڀَ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْيخ ڃخثش ىّنخٍ ،ٳؤطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽَ٫( :ٳيخ كٌ.)ٙ
ٳَ٬ٳظيخ كٌ ،ٙػڂ أطْض ،ٳٸخٽَ٫( :ٳيخ كٌ .)ٙٳَ٬ٳظيخ كٌ ،ٙػڂ أطْظو ٳٸخٽَ٫( :ٳيخ
كٌ .)ٙٳَ٬ٳظيخ كٌ ،ٙػڂ أطْظو حٿَحر٬ش ٳٸخٽ( :حَ٫ٱ ٫يطيخًً ،ٻخءىخ٫ًً ،خثيخ،
ٳبڅ ؿخء ٛخكزيخً ،ا ٙٳخٓظڄظ ٪ريخ).
كيػنخ ٫زيحڅ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀڄش :ريٌح ،ٷخٽ :ٳڀٸْظو ر٬ي رڄټش،
ٳٸخٽ ٙ :أىٍُ أػٚػش أكٌحٽ ،أً كًٌ ٙحكيح.
[ ]2294
- 11رخد :ڃن َ٫ٱ حٿڀٸ٤ش ًٿڂ ّيٳ٬يخ اٿَ حٿٔڀ٤خڅ.
- 2306كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٍرْ٬ش٫ ،ن ِّّي ڃٌٿَ
حٿڄنز٬غ٫ ،ن ُّي رن هخٿي ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ أَ٫حرْخ ٓؤٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿڀٸ٤ش ،ٷخٽَ٫( :ٳيخ ٓنشٟ ،خٿـش
ؿخء أكي ّوزَٹ ر٬ٴخٛيخ ًًٻخءىخً ،ا ٙٳخٓظنٴٶ ريخ)ًٓ .ؤٿو ٫ن ٟخٽ حٗرپ،
ٳظڄً َ٬ؿيو ًٷخٽ( :ڃخ ٿٺ ًٿيخ ،ڃ٬يخ ٓٸخإىخ ًكٌحإىخ ،طَى حٿڄخء ًطؤٻپ حٿ٘ـَ،
ى٫يخ كظَ ّـيىخ ٍريخ)ًٓ .ؤٿو ٫ن ٟآٿش حٿٰنڂ ،ٳٸخٽ( :ىِ ٿٺ أً ٕهْٺ أً
ٿڀٌثذ).
[ ]91
- 2307كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂ :أهزَنخ حٿن :َ٠أهزَنخ آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ
ٷخٽ :أهزَنِ حٿزَحء٫ ،ن أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ .كيػنخ ٫زي حهلل رن ٍؿخء :كيػنخ
آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء٫ ،ن أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
حن٤ڀٸض ،ٳبًح أنخ رَح ِ٫ٯنڂ ٌّٔٵ ٯنڄو ،ٳٸڀض :ٿڄن أنض؟ ٷخٽ :ٿَؿپ ڃن ٷَّٖ،
ٳٔڄخه ٳَ٬ٳظو ،ٳٸڀض :ىپ ٳِ ٯنڄٺ ڃن ٿزن؟ ٳٸخٽ :ن٬ڂ ،ٳٸڀض :ىپ أنض كخٿذ ٿِ؟
ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳؤڃَطو ،ٳخ٫ظٸپ ٗخس ڃن ٯنڄو ،ػڂ أڃَطو أڅ ّنٴ٫َٟ ٞيخ ڃن حٿٰزخٍ ،ػڂ
أڃَطو أڅ ّنٴ ٞٻٴْو ،ٳٸخٽ ىټٌحَٟ ،د اكيٍ ٻٴْو رخٕهٍَ ،ٳلڀذ ٻؼزش ڃن ٿزن،
ًٷي ؿ٬ڀض ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اىحًس٫ ،ڀَ ٳڄيخ هَٷش ،ٳٜززض ٫ڀَ
حٿڀزن كظَ رَى أٓٴڀو ،ٳخنظيْض اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸڀض :حَٗد ّخ ٌٍٓٽ
حهلل ،ٳَ٘د كظَ ٍْٟض.
[]5284 ،3704 ،3696 ،3452 ،3419
- ۵۱كراب انًظانى.
- 1رخد :ٳِ حٿڄ٨خٿڂ ًحٿٰٜذ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ ًٙ{ :طلٔزن حهلل ٯخٳ٫ ٚڄخ ّ٬ڄپ حٿ٨خٿڄٌڅ انڄخ ّئهَىڂ ٿٌْځ
ط٘و ٚٳْو حٕرٜخٍ .ڃيْ٬٤ن ڃٸنٍ ِ٬إًٓيڂ}ٍ :حٳ ،ِ٬حٿڄٸنً ٪حٿڄٸڄق ًحكي.
ًٷخٽ ڃـخىي{ :ڃيْ٬٤ن} ڃيّڄِ حٿنًّ ،َ٨ٸخٽ :ڃَْٔ٫نَّ ٙ{ .طي اٿْيڂ َ٣ٳيڂ
ًأٳجيطيڂ ىٌحء}٬ّ .نِ ؿٌٳخ ٫ ٙٸٌٽ ٿيڂً{ .أنٌٍ حٿنخّ ٌّځ ّؤطْيڂ حٿٌ٬حد ٳْٸٌٽ
حٿٌّن ٧ڀڄٌح ٍرنخ أهَنخ اٿَ أؿپ ٷَّذ نـذ ىٌ٫طٺ ًنظز ٪حٿَٓپ أً ٿڂ طټٌنٌح
أٷٔڄظڂ ڃن ٷزپ ڃخ ٿټڂ ڃن ًُحٽًٓ .ټنظڂ ٳِ ڃٔخٻن حٿٌّن ٧ڀڄٌح أنٴٔيڂ ًطزْن ٿټڂ
ٻْٲ ٳ٬ڀنخ ريڂ ًَٟرنخ ٿټڂ حٕڃؼخٽً .ٷي ڃټًَح ڃټَىڂ ً٫ني حهلل ڃټَىڂ ًاڅ ٻخڅ
ڃټَىڂ ٿظًِٽ ڃنو حٿـزخٽ .ٳ ٚطلٔزن حهلل ڃوڀٲ ً٫يه ٍٓڀو اڅ حهلل ًً ِِّ٫حنظٸخځ}
/ارَحىْڂ./47 - 42 :
- 2رخد :ٷٜخ ٙحٿڄ٨خٿڂ.
- 2308كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂ :أهزَنخ ڃ٬خً رن ى٘خځ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ٷظخىس،
٫ن أرِ حٿڄظٌٻپ حٿنخؿِ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ :اًح هڀ ٚحٿڄئڃنٌڅ ڃن حٿنخٍ كزٌٔح
رٸنَ٤س رْن حٿـنش ًحٿنخٍ ،ٳْظٸخٌٛڅ ڃ٨خٿڂ ٻخنض رْنيڂ ٳِ حٿينْخ كظَ اًح نٸٌح
ًىٌرٌح ،أًڅ ٿيڂ ريهٌٽ حٿـنش ،ٳٌحٿٌُ نٴْ ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيه،
ٕكيىڂ رڄٔټنو ٳِ حٿـنش أىٽ رڄنِٿو ٻخڅ ٳِ حٿينْخ).
ًٷخٽ ٌّنْ رن ڃلڄي :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ٷظخىس :كيػنخ أرٌ حٿڄظٌٻپ.
[]6170
- 3رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :أ ٙٿ٬نش حهلل ٫ڀَ حٿ٨خٿڄْن}.
- 2309كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ىڄخځ ٷخٽ :أهزَنِ ٷظخىس٫ ،ن ٛٴٌحڅ رن
ڃلَُ حٿڄخُنِ ٷخٽ:
رْنڄخ أنخ أڃِ٘ ڃ ٪حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ آهٌ رْيه ،اً ٍ َٝ٫ؿپ ٳٸخٽ :ٻْٲ
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿنـٌٍ؟ ٳٸخٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ :اڅ حهلل ّينِ حٿڄئڃن ،ٳْ٫ ٪٠ڀْو ٻنٴو ًّٔظَه ،ٳْٸٌٽ :أطَ٬ٱ
ًنذ ٻٌح :أطَ٬ٱ ًنذ ٻٌح؟ ٳْٸٌٽ :ن٬ڂ أُ ٍد ،كظَ اًح ٷٍَه رٌنٌروًٍ ،أٍ ٳِ
نٴٔو أنو ىڀٺ ،ٷخٽٓ :ظَطيخ ٫ڀْٺ ٳِ حٿينْخً ،أنخ أٯٴَىخ ٿٺ حٿٌْځ ،ٳْ َ٤٬ٻظخد
كٔنخطوً .أڃخ حٿټخٳَ ًحٿڄنخٳٶ ،ٳْٸٌٽ حٕٗيخى{ :ىئٙء حٿٌّن ٻٌرٌح ٫ڀَ ٍريڂ أٙ
ٿ٬نش حهلل ٫ڀَ حٿ٨خٿڄْن}.
[]7076 ،5722 ،4408
/حٿنٔخءً{ ./149 :ؿِحء ْٓجش ْٓجش ڃؼڀيخ ٳڄن ٫ٴخ ًأٛڀق ٳؤؿَه ٫ڀَ حهلل انو ٙ
ّلذ حٿ٨خٿڄْنً .ٿڄن حنظ َٜر٬ي ٧ڀڄو ٳؤًٿجٺ ڃخ ٫ڀْيڂ ڃن ٓزْپ .انڄخ حٿٔزْپ ٫ڀَ
حٿٌّن ّ٨ڀڄٌڅ حٿنخّ ًّزٌٰڅ ٳِ حٍٕ ٝرَْٰ حٿلٶ أًٿجٺ ٿيڂ ٌ٫حد أٿْڂً .ٿڄن
ٛزَ ًٯٴَ اڅ ًٿٺ ٿڄن ِ٫ځ حٕڃًٌٍ .طٍَ حٿ٨خٿڄْن ٿڄخ ٍأًح حٿٌ٬حد ّٸٌٿٌڅ ىپ
اٿَ ڃَى ڃن ٓزْپ} /حٿٌٍٍ٘./44 - 40 :
- 9رخد :حٿ٨ڀڂ ٧ڀڄخص ٌّځ حٿٸْخڃش.
- 2315كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬حٿڄخؿٌ٘څ :أهزَنخ ٫زي حهلل رن
ىّنخٍ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٨ڀڂ ٧ڀڄخص ٌّځ حٿٸْخڃش).
- 10رخد :حٙطٸخء ًحٿلٌٍ ڃن ىٌ٫س حٿڄ٨ڀٌځ.
- 2316كيػنخ ّلَْ رن ڃٌَٓ :كيػنخ ًٻْ :٪كيػنخ ُٻَّخء رن آلخٵ حٿڄټِ٫ ،ن
ّلَْ رن ٫زي حهلل رن ْٛٴِ٫ ،ن أرِ ڃ٬زي ،ڃٌٿَ حرن ٫زخّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬غ ڃ٬خًح اٿَ حٿْڄن ،ٳٸخٽ( :حطٶ ىٌ٫س حٿڄ٨ڀٌځ،
ٳبنيخ ٿْْ رْنيخ ًرْن حهلل كـخد).
[]1331
- 11رخد :ڃن ٻخنض ٿو ڃ٨ڀڄش ٫ني حٿَؿپ ٳلڀڀيخ ٿو ،ىپ ّزْن ڃ٨ڀڄظو.
- 2317كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ :كيػنخ ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٻخنض ٿو ڃ٨ڀڄش ٕكي ڃن َٟ٫و أً
ِٗء ٳڀْظلڀڀو ڃنو حٿٌْځ ،ٷزپ أڅ ّ ٙټٌڅ ىّنخٍ ً ٙىٍىڂ ،اڅ ٻخڅ ٿو ٫ڄپ ٛخٿق
أهٌ ڃنو رٸيٍ ڃ٨ڀڄظوً ،اڅ ٿڂ طټن ٿو كٔنخص أهٌ ڃن ْٓجخص ٛخكزو ٳلڄپ ٫ڀْو).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٷخٽ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ :انڄخ ٓڄِ حٿڄٸزَُ ٕنو ٻخڅ نِٽ
نخكْش حٿڄٸخرَ .ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللْ٬ًٓ :ي حٿڄٸزَُ ىٌ ڃٌٿَ رنِ ٿْغً ،ىٌ ْٓ٬ي رن
أرِ ْٓ٬يً ،حٓڂ أرِ ْٓ٬ي ٻْٔخڅ.
[]6169
- 12رخد :اًح كڀڀو ڃن ٧ڀڄو ٳٍ ٚؿٌ ٩ٳْو.
- 2318كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
{ًاڅ حڃَأس هخٳض ڃن ر٬ڀيخ نٌُ٘ح أً اَ٫حٟخ} .ٷخٿض :حٿَؿپ طټٌڅ ٫نيه حٿڄَأس،
ٿْْ رڄٔظټؼَ ڃنيخَّّ ،ي أڅ ّٴخٍٷيخ ،ٳظٸٌٽ :أؿ٬ڀٺ ڃن ٗؤنِ ٳِ كپ ،ٳنِٿض ىٌه
حّٓش ٳِ ًٿٺ:
[]4910 ،4325 ،2548
- 2324كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن أرِ
ڃٌٔ٬ى:
أڅ ٍؿ ٚڃن حٕنٜخٍ ّٸخٽ ٿو أرٌ ْٗ٬ذ ،ٻخڅ ٿو ٯٚځ ٿلخځ ،ٳٸخٽ ٿو أرٌ ْٗ٬ذ:
حٛن ٪ٿِ ٬٣خځ هڄٔش ،ٿ٬ڀِ أى ٌ٫حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هخڃْ هڄٔش،
ًأر َٜٳِ ًؿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿـٌ ،٩ٳي٫خه ،ٳظز٬يڂ ٍؿپ ٿڂ ّي،٩
ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ىٌح ٷي حطز٬نخ ،أطؤًڅ ٿو) .ٷخٽ :ن٬ڂ.
[ ]1975
- 16رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ىٌ أٿي حٿوٜخځ} /حٿزٸَس./204 :
- 2325كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ٫خث٘ش ٍِٟ
حهلل ٫نيخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ أرٰ ٞحٿَؿخٽ اٿَ حهلل حٕٿي حٿوٜڂ).
[]6765 ،4251
- 17رخد :اػڂ ڃن هخٛڂ ٳِ رخ٣پ ًىٌ ّ٬ڀڄو.
- 2326كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق،
٫ن حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ُّنذ رنض أځ ٓڀڄش أهزَطو :أڅ
أڃيخ أځ ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أهزَطيخ،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ٓڄ ٪هٌٜڃش رزخد كـَطو ،ٳوَؽ اٿْيڂ،
ٳٸخٽ( :انڄخ أنخ رًَ٘ ،انو ّؤطْنِ حٿوٜڂ ،ٳڀ٬پ ر٠٬ټڂ أڅ ّټٌڅ أرڀٮ ڃن ر،ٞ٬
ٳؤكٔذ أنو ٛيٵ ،ٳؤٷ ِ٠ٿو رٌٿٺ ،ٳڄن ٷْ٠ض ٿو رلٶ ڃٔڀڂ ،ٳبنڄخ ىِ ٷ٬٤ش ڃن
حٿنخٍ ،ٳڀْؤهٌىخ أً ٳڀْظَٻيخ).
[]6762 ،6759 ،6748 ،6566 ،2534
- 18رخد :اًح هخٛڂ ٳـَ.
- 2327كيػنخ رَ٘ رن هخٿي :أهزَنخ ڃلڄي٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل
رن ڃَس٫ ،ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أٍر ٪ڃن ٻن ٳْو ٻخڅ ڃنخٳٸخ ،أً ٻخنض ٳْو
هٜڀش ڃن أٍر٬ش ٻخنض ٳْو هٜڀش ڃن حٿنٴخٵ كظَ ّي٫يخ :اًح كيع ٻٌدً ،اًح ً٫ي
أهڀٲً ،اًح ٫خىي ٯيًٍ ،اًح هخٛڂ ٳـَ).
[ ]34
- 19رخد :ٷٜخ ٙحٿڄ٨ڀٌځ اًح ًؿي ڃخٽ ٧خٿڄو.
ًٷخٽ حرن َّْٓنّ :ٸخٛوً ،ٷَأً{ :اڅ ٫خٷزظڂ ٳ٬خٷزٌح رڄؼپ ڃخ ٌ٫ٷزظڂ رو} /حٿنلپ:
./126
- 2328كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ :كيػنِ ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ؿخءص ىني رنض ٫ظزش رن ٍرْ٬ش ٳٸخٿض:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ أرخ ٓٴْخڅ ٍؿپ ڃْٔٺ ،ٳيپ ٫ڀِ كَؽ أڅ أ٬٣ڂ ڃن حٿٌُ ٿو
ْ٫خٿنخ؟ ٳٸخٽ ٙ( :كَؽ ٫ڀْٺ أڅ ط٬٤ڄْيڂ رخٿڄًَ٬ٱ).
[ ]2097
- 2329كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ِّّي٫ ،ن أرِ حٿوَْ،
٫ن ٫ٸزش رن ٫خڃَ ٷخٽ:
ٷڀنخ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :انٺ طز٬ؼنخ ،ٳننِٽ رٸٌځ ّ ٙٸًَننخ ،ٳڄخ طٍَ ٳْو؟
ٳٸخٽ ٿنخ( :اڅ نِٿظڂ رٸٌځ ،ٳؤڃَ ٿټڂ رڄخ ّنزِٰ ٿڀْ٠ٲ ٳخٷزڀٌح ،ٳبڅ ٿڂ ّٴ٬ڀٌح ،ٳوًٌح
ڃنيڂ كٶ حٿْ٠ٲ).
[]5786
- 20رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿٔٸخثٲ.
ًؿڀْ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ٳِ ٓٸْٴش رنِ ٓخ٫يس.
[ ]5314
- 2330كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺً .أهزَنِ
ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش :أڅ حرن ٫زخّ أهزَه،
٫ن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٽ:
كْن طٌٳَ حهلل نزْو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،اڅ حٕنٜخٍ حؿظڄٌ٬ح ٳِ ٓٸْٴش رنِ
ٓخ٫يس ،ٳٸڀض ٕرِ رټَ :حن٤ڀٶ رنخ ،ٳـجنخىڂ ٳِ ٓٸْٴش رنِ ٓخ٫يس.
[]6892 ،6442 ،6441 ،3796 ،3713 ،3261
- 21رخدّ ٙ :ڄن ٪ؿخٍه أڅ َُّٰ ه٘زو ٳِ ؿيحٍه.
- 2331كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :ڄن ٪ؿخٍ ؿخٍه أڅ َُّٰ ه٘زو ٳِ
ؿيحٍه) .ػڂ ّٸٌٽ أرٌ ىََّس :ڃخ ٿِ أٍحٻڂ ٫نيخ ڃَْٟ٬نً ،حهلل ٍٕڃْن ريخ رْن
أٻظخٳټڂ.
- 22رخدٛ :ذ حٿوڄَ ٳِ حٿَّ٤ٶ.
- 2332كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ أرٌ ّلَْ :أهزَنخ ٫ٴخڅ :كيػنخ كڄخى حرن ُّي:
كيػنخ ػخرض٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٻنض ٓخٷِ حٿٸٌځ ٳِ ڃنِٽ أرِ ٣ڀلشً ،ٻخڅ هڄَىڂ ٌّڃجٌ حٿٴْ٠ن ،ٳؤڃَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃنخىّخ ّنخىُ :أ ٙاڅ حٿوڄَ ٷي كَڃض ،ٷخٽ :ٳٸخٽ ٿِ أرٌ
٣ڀلش :حهَؽ ٳؤىَٷيخ ،ٳوَؿض ٳيَٷظيخ ،ٳـَص ٳِ ٓټٺ حٿڄيّنش ،ٳٸخٽ رٞ٬
حٿٸٌځ :ٷي ٷظپ ٷٌځ ًىِ ٳِ رٌ٤نيڂ ،ٳؤنِٽ حهلل{ :ٿْْ ٫ڀَ حٿٌّن آڃنٌح ً٫ڄڀٌح
حٿٜخٿلخص ؿنخف ٳْڄخ ٬٣ڄٌح} .حّٓش.
[]6826 ،5299 ،5278 ،5262 - 5260 ،5258 ،4344 ،4341
ٷخٽ:
ٿڂ أُٽ كَّٜخ ٫ڀَ أڅ أٓؤٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿڄَأطْن ڃن أًُحؽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،حٿڀظْن ٷخٽ حهلل ٿيڄخ{ :اڅ طظٌرخ اٿَ حهلل ٳٸي ٰٛض ٷڀٌرټڄخ}.
ٳلــض ڃ٬و ،ٳ٬يٽ ً٫يٿض ڃ٬و رخٗىحًس ،ٳظزَُ ،كظَ ؿخء ٳٔټزض ٫ڀَ ّيّو ڃن
حٗىحًس ٳظٌٟؤ ،ٳٸڀضّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،ڃن حٿڄَأطخڅ ڃن أًُحؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،حٿڀظخڅ ٷخٽ حهلل ً ِ٫ؿپ ٿيڄخ{ :اڅ طظٌرخ اٿَ حهلل} .ٳٸخٽً :ح٫ـزِ ٿٺ ّخ
حرن ٫زخّ٫ ،خث٘ش ًكٴٜش ،ػڂ حٓظٸزپ ٫ڄَ حٿليّغ ٌّٔٷو ،ٳٸخٽ :انِ ٻنض ًؿخٍ
ٿِ ڃن حٕنٜخٍ ٳِ رنِ أڃْش رن ُّيً ،ىِ ڃن ٌ٫حٿِ حٿڄيّنشً ،ٻنخ نظنخًد حٿنًِٽ
٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳْنِٽ ٌّڃخ ًأنِٽ ٌّڃخ ،ٳبًح نِٿض ؿجظو ڃن هزَ
ًٿٺ حٿٌْځ ڃن حٕڃَ ًٯَْهً ،اًح نِٽ ٳ٬پ ڃؼڀوً ،ٻنخ ڃ َ٘٬ٷَّٖ نٰڀذ حٿنٔخء،
ٳڀڄخ ٷيڃنخ ٫ڀَ حٕنٜخٍ اًح ىڂ ٷٌځ طٰڀزيڂ نٔخإىڂ ،ٳ٤ٴٶ نٔخإنخ ّؤهٌڅ ڃن أىد
نٔخء حٕنٜخٍ ،ٳٜلض ٫ڀَ حڃَأطِ ٳَحؿ٬ظنِ ،ٳؤنټَص أڅ طَحؿ٬نِ ،ٳٸخٿضً :ٿڂ
طنټَ أڅ أٍحؿ٬ٺ ،ٳٌحهلل اڅ أًُحؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿَْحؿ٬نوً ،اڅ اكيحىن
ٿظيـَه حٿٌْځ كظَ حٿڀْپ .ٳؤٳِ٫نِ ،ٳٸڀض :هخرض ڃن ٳ٬پ ڃنين رْ٨٬ڂ ،ػڂ ؿڄ٬ض
٫ڀِ ػْخرِ ٳيهڀض ٫ڀَ كٴٜش ،ٳٸڀض :أُ كٴٜش ،أطٰخٟذ اكيحٻن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌْځ كظَ حٿڀْپ؟ ٳٸخٿض :ن٬ڂ ،ٳٸڀض :هخرض ًهَٔص ،أٳظؤڃن أڅ
ّٰ٠ذ حهلل ٿٰ٠ذ ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳظيڀټْن ٙ ،طٔظټؼَُ ٫ڀَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً ٙطَحؿْ٬و ٳِ ِٗء ً ٙطيـَّوً ،حٓؤٿْنِ ڃخ ريح ٿٺ،
ًَّٰ ٙنٺ أڅ ٻخنض ؿخٍطٺ ىِ أًٟؤ ڃنٺ ًأكذ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ َّّ -ي ٫خث٘ش ً -ٻنخ طليػنخ أڅ ٯٔخڅ طن٬پ حٿن٬خٽ ٿًِٰنخ ،ٳنِٽ ٛخكزِ ٌّځ
نٌرظو ،ٳَؿ٘٫ ٪خء ،ٳَ٠د رخرِ َٟرخ ٗيّيحً ،ٷخٽ :أنخثڂ ىٌ ،ٳٴِ٫ض ،ٳوَؿض
اٿْوً ،ٷخٽ :كيع أڃَ ْ٨٫ڂ ،ٷڀض :ڃخ ىٌ أؿخءص ٯٔخڅ؟ ٷخٽ ،ٙ :رپ أ٨٫ڂ ڃنو
ًأٌ٣ٽ٣ ،ڀٶ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نٔخءه ،ٷخٽ :ٷي هخرض كٴٜش
ًهَٔص ،ٻنض أ٧ن أڅ ىٌح ٌّٗٺ أڅ ّټٌڅ ،ٳـڄ٬ض ٫ڀِ ػْخرِ ٳٜڀْض ٚٛس
حٿٴـَ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳيهپ ڃَ٘رش ٿو ٳخ٫ظِٽ ٳْيخ ،ٳيهڀض ٫ڀَ
كٴٜش ،ٳبًح ىِ طزټِ ،ٷڀض :ڃخ ّزټْٺ ،أً ٿڂ أٻن كٌٍطٺ ،أ٣ڀٸټن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٿض ٙ :أىٍُ ،ىٌ ًح ٳِ حٿڄَ٘رش ،ٳوَؿض ٳـجض حٿڄنزَ ،ٳبًح
كٌٿو ٍىّ ٢زټِ ر٠٬يڂ ،ٳـڀٔض ڃ٬يڂ ٷڀْ ،ٚػڂ ٯڀزنِ ڃخ أؿي ،ٳـجض حٿڄَ٘رش
حٿظِ ىٌ ٳْيخ ،ٳٸڀض ٿٰٚځ ٿو أٌٓى :حٓظؤًڅ ٿ٬ڄَ ،ٳيهپ ٳټڀڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ػڂ هَؽ ٳٸخٽً :ٻَطٺ ٿو ٳٜڄض ،ٳخنَٜٳض كظَ ؿڀٔض ڃ ٪حٿَى ٢حٿٌّن
٫ني حٿڄنزَ ،ػڂ ٯڀزنِ ڃخ أؿي ٳـجض ٳٌٻَ ڃؼڀو ،ٳـڀٔض ڃ ٪حٿَى ٢حٿٌّن ٫ني حٿڄنزَ،
ػڂ ٯڀزنِ ڃخ أؿي ٳـجض حٿٰٚځ ،ٳٸڀض :حٓظؤًڅ ٿ٬ڄَ ،ٳٌٻَ ڃؼڀو ،ٳڀڄخ ًٿْض ڃنَٜٳخ
ٳبًح حٿٰٚځ ّيٌ٫نِ ،ٷخٽ :أًڅ ٿٺ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳيهڀض ٫ڀْو ،ٳبًح
ىٌ ڃ٤٠ـ٫ ٪ڀَ ٍڃخٽ ك ،َْٜٿْْ رْنو ًرْنو ٳَحٕ ،ٷي أػَ حٿَڃخٽ رـنزو ،ڃظټت
٫ڀَ ًٓخىس ڃن أىځ ،كٌ٘ىخ ٿْٲ ،ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ػڂ ٷڀض ًأنخ ٷخثڂ٣ :ڀٸض نٔخءٹ؟
ٳَٳ ٪رَٜه اٿِ ،ٳٸخٽ .)ٙ( :ػڂ ٷڀض ًأنخ ٷخثڂ أٓظؤنّْ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿٌ ٍأّظنِ
ًٻنخ ڃ َ٘٬ٷَّٖ نٰڀذ حٿنٔخء ،ٳڀڄخ ٷيڃنخ ٫ڀَ ٷٌځ طٰڀزيڂ نٔخإىڂ ،ٳٌٻَه ،ٳظزٔڂ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٷڀض :ٿٌ ٍأّظنِ ًىهڀض ٫ڀَ كٴٜش ٳٸڀضَّٰ ٙ :نٺ
أڅ ٻخنض ؿخٍطٺ ىِ أًٟؤ ڃنٺ ًأكذ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّّ -ي ٫خث٘ش
-ٳظزٔڂ أهٍَ ،ٳـڀٔض كْن ٍأّظو طزٔڂ ،ػڂ ٍٳ٬ض ر َُٜٳِ رْظو ،ٳٌحهلل ڃخ ٍأّض
ٳْو ْٗجخ َّى حٿز ،َٜٯَْ أىزش ػٚػش ،ٳٸڀض :حى ٩حهلل ٳڀٌْٓ٫ ٪ڀَ أڃظٺ ،ٳبڅ ٳخٍّ
ًحٿًَځ ًٓ٫ ٪ڀْيڂ ًأٌ٤٫ح حٿينْخً ،ىڂ ٬ّ ٙزيًڅ حهللً ،ٻخڅ ڃظټجخ ،ٳٸخٽ( :أً ٳِ
ٗٺ أنض ّخ حرن حٿو٤خد؟ أًٿجٺ ٷٌځ ٫ـڀض ٿيڂ ْ٣زخطيڂ ٳِ حٿلْخس حٿينْخ) .ٳٸڀضّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل حٓظٰٴَ ٿِ ،ٳخ٫ظِٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن أؿپ ًٿٺ حٿليّغ كْن
أٳ٘ظو كٴٜش اٿَ ٫خث٘شً ،ٻخڅ ٷي ٷخٽ :ڃخ أنخ ريحهپ ٫ڀْين ٗيَح ،ڃن ٗيس ڃٌؿيطو
٫ڀْين كْن ٫خطزو حهلل ،ٳڀڄخ ڃ٠ض طًَٔ٘٫ً ٪څ ،ىهپ ٫ڀَ ٫خث٘ش ٳزيأ ريخ ،ٳٸخٿض
ٿو ٫خث٘ش :انٺ أٷٔڄض أڅ ٙطيهپ ٫ڀْنخ ٗيَحً ،انخ أٛزلنخ ٿظَّٔ٘٫ً ٪ن ٿْڀش
أ٫يىخ ٫يح ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿ٘يَ طًَٔ٘٫ً ٪څ)ً .ٻخڅ ًٿٺ
حٿ٘يَ طٔ٬خ ًَّ٘٫ن ،ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳؤنِٿض آّش حٿظوَْْ ،ٳزيأ رِ أًٽ حڃَأس ،ٳٸخٽ:
(انِ ًحٻَ ٿٺ أڃَح٫ ًٙ ،ڀْٺ أڅ ٙط٬ـڀِ كظَ طٔظؤڃَُ أرٌّٺ) .ٷخٿض :ٷي أ٫ڀڂ
أڅ أرٌُ ٿڂ ّټٌنخ ّؤڃَحنِ رٴَحٷٺ ،ػڂ ٷخٽ( :اڅ حهلل ٷخٽّ{ :خ أّيخ حٿنزِ ٷپ ًُٕحؿٺ
-اٿَ ٷٌٿو ْ٨٫ -ڄخ}) .ٷڀض :أٳِ ىٌح أٓظؤڃَ أرٌُ ،ٳبنِ أٍّي حهلل ًٌٍٓٿو ًحٿيحٍ
حٓهَس ،ػڂ هَْ نٔخءه ،ٳٸڀن ڃؼپ ڃخ ٷخٿض ٫خث٘ش.
[ ]89
- 2337كيػنخ حرن ٓٚځ :كيػنخ حٿٴِحٍُ٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
آٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن نٔخثو ٗيَحً ،ٻخنض حنٴټض ٷيڃو ،ٳـڀْ
ٳِ ٫ڀْش ٿو ،ٳـخء ٫ڄَ ٳٸخٽ :أ٣ڀٸض نٔخءٹ؟ ٷخٽً ،ٙ( :ٿټنِ آٿْض ڃنين ٗيَح).
ٳڄټغ طٔ٬خ ًَّ٘٫ن ػڂ نِٽ ،ٳيهپ ٫ڀَ نٔخثو.
[ ]371
- 27رخد :ڃن ٫ٸپ رَْ٬س ٫ڀَ حٿز ١ٚأً رخد حٿڄٔـي.
- 2338كيػنخ ڃٔڀڂ كيػنخ أرٌ ٫ٸْپ :كيػنخ أرٌ حٿڄظٌٻپ حٿنخؿِ ٷخٽ :أطْض ؿخرَ رن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ،ٷخٽ:
ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄٔـي ،ٳيهڀض اٿْو٫ً ،ٸڀض حٿـڄپ ٳِ نخكْش
حٿز ،١ٚٳٸڀض :ىٌح ؿڄڀٺ ،ٳوَؽ ٳـ٬پ ّْ٤ٲ رخٿـڄپ ،ٷخٽ( :حٿؼڄن ًحٿـڄپ ٿٺ).
[ ]432
ٷخٽ حٿٴَرًَُ :ؿيص رو ٢أرِ ؿ٬ٴَ :ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :طٴَْٔه :أڅ ّنِ ٩ڃنوَّّ ،ي
حّٗڄخڅ.
[]6425 ،6390 ،5256
- 2346كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حرن أرِ نـْق٫ ،ن ڃـخىي،
٫ن أرِ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃټشً ،كٌٽ حٿټ٬زش ػٚػڄخثش ًٓظٌڅ نٜزخ ،ٳـ٬پ
ّ٬٤نيخ رٌ٬ى ٳِ ّيهً ،ؿ٬پ ّٸٌٽ{ :ؿخء حٿلٶ ًُىٶ حٿزخ٣پ} حّٓش.
[]4443 ،4036
- 2347كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن أرْو حٿٸخٓڂ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أنيخ ٻخنض حطوٌص ٫ڀَ ٓيٌس ٿيخ ٓظَح ٳْو طڄخػْپ ،ٳيظټو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳخطوٌص ڃنو نڄَٷظْن ،ٳټخنظخ ٳِ حٿزْض ّـڀْ ٫ڀْيڄخ.
[]5758 ،5611 ،5610
- 34رخد :ڃن ٷخطپ ىًڅ ڃخٿو.
- 2348كيػنخ ٫زي حهلل رن ِّّي :كيػنخ ْٓ٬ي ،ىٌ حرن أرِ أٌّد ،ٷخٽ :كيػنِ أرٌ
حٌٕٓى٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن ٷظپ ىًڅ ڃخٿو ٳيٌ ٗيْي).
- 35رخد :اًح ٻَٔ ٷ٬ٜش أً ْٗجخ ٿَْٰه.
- 2349كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٫ني ر ٞ٬نٔخثو ،ٳؤٍٓڀض اكيٍ أڃيخص
حٿڄئڃنْن ڃ ٪هخىځ رٸ٬ٜش ٳْيخ ٬٣خځ ،ٳَ٠رض رْيىخ ٳټَٔص حٿٸ٬ٜش ،ٳ٠ڄيخ
ًؿ٬پ ٳْيخ حٿ٬٤خځً ،ٷخٽ( :ٻڀٌح)ً .كزْ حٿٌَٓٽ ًحٿٸ٬ٜش كظَ ٳَٯٌح ،ٳيٳ٪
حٿٸ٬ٜش حٿٜلْلش ًكزْ حٿڄټٌٍٔس.
ًٷخٽ حرن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ ّلَْ رن أٌّد :كيػنخ كڄْي :كيػنخ أنْ٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]4927
- 36رخد :اًح ىيځ كخث٤خ ٳڀْزن ڃؼڀو.
- 2350كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ٫ ،ن ڃلڄي رن َّْٓن٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻخڅ ٍؿپ ڃن رْن آَحثْپ ّٸخٽ ٿو ؿَّق
ّٜڀِ ،ٳـخءطو أڃو ٳي٫ظو ٳؤرَ أڅ ّـْزيخ ،ٳٸخٽ :أؿْزيخ أً أٛڀِ؟ ػڂ أطظو ٳٸخٿض:
حٿڀيڂ ٙطڄظو كظَ طَّو حٿڄٌڃٔخصً ،ٻخڅ ؿَّق ٳِ ٌٛڃ٬ظو ،ٳٸخٿض حڃَأسٕ :ٳظنن
ؿَّـخ ،ٳظَٟ٬ض ٿو ،ٳټڀڄظو ٳؤرَ ،ٳؤطض ٍحْ٫خ ٳؤڃټنظو ڃن نٴٔيخ ،ٳٌٿيص ٯٚڃخ،
ٳٸخٿض :ىٌ ڃن ؿَّق ،ٳؤطٌه ًٻًَٔح ٌٛڃ٬ظو ٳؤنِٿٌه ًٓزٌه ،ٳظٌٟؤ ًٛڀَ ،ػڂ
أطَ حٿٰٚځ ٳٸخٽ :ڃن أرٌٹ ّخ ٯٚځ؟ ٷخٽ :حٿَح ،ِ٫ٷخٿٌح :نزنِ ٌٛڃ٬ظٺ ڃن ًىذ،
ٷخٽ ،ٙ :ڃن ْ٣ن.
[ ]1148
- ۵۲كراب انششكح.
- 1رخد :حٿَ٘ٻش ٳِ حٿ٬٤خځ ًحٿنيي ًحٿ.ًَٝ٬
ًٻْٲ ٷٔڄش ڃخ ّټخٽ ًٌُّڅ ،ڃـخُٳش أً ٷز٠ش ،ٿڄخ ٿڂ َّ حٿڄٔڀڄٌڅ ٳِ حٿنيي رؤٓخ،
أڅ ّؤٻپ ىٌح ر٠٬خ ًىٌح ر٠٬خً ،ٻٌٿٺ ڃـخُٳش حٿٌىذ ًحٿٴ٠شً ،حٿٸَحڅ ٳِ حٿظڄَ.
- 2351كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ًىذ رن ٻْٔخڅ٫ ،ن ؿخرَ
رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو ٷخٽ:
ر٬غ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ؼخ ٷزپ حٿٔخكپ ،ٳؤڃَ ٫ڀْيڂ أرخ ٫زْيس رن
حٿـَحفً ،ىڂ ػٚػڄخثش ًأنخ ٳْيڂ ،ٳوَؿنخ كظَ اًح ٻنخ رز ٞ٬حٿَّ٤ٶ ٳنِ حٿِحى،
ٳؤڃَ أرٌ ٫زْيس رؤًُحى ًٿٺ حٿـْٖ ٳـڄً ٪ٿٺ ٻڀو ،ٳټخڅ ڃًِىُ طڄَ ،ٳټخڅ ّٸٌطنخ
ٻپ ٌّځ ٷڀْ ٚكظَ ٳنِ ،ٳڀڂ ّټن ّْٜزنخ ا ٙطڄَس طڄَس ،ٳٸڀضً :ڃخ طٰنِ طڄَس؟ ٳٸخٽ:
ٿٸي ًؿينخ ٳٸيىخ كْن ٳنْض ،ٷخٽ :ػڂ حنظيْنخ اٿَ حٿزلَ ،ٳبًح كٌص ڃؼپ حٿَ٨د ،ٳؤٻپ
ڃنو ًٿٺ حٿـْٖ ػڄخنِ َ٘٫س ٿْڀش ،ػڂ أڃَ أرٌ ٫زْيس ر٠ڀْ٬ن ڃن أ٫ٟٚو ٳنٜزخ ،ػڂ
أڃَ رَحكڀش ٳَكڀض ،ػڂ ڃَص طلظيڄخ ٳڀڂ طٜزيڄخ.
[]5175 ،5174 ،4104 - 4102 ،2821
- 2352كيػنخ رَ٘ رن ڃَكٌځ :كيػنخ كخطڂ رن آڄخْ٫پ٫ ،ن ِّّي رن أرِ ٫زْي،
٫ن ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
هٴض أًُحى حٿٸٌځ ًأڃڀٸٌح ،ٳؤطٌح حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ نلَ ارڀيڂ ٳؤًڅ ٿيڂ،
ٳڀٸْيڂ ٫ڄَ ٳؤهزًَه ٳٸخٽ :ڃخ رٸخإٻڂ ر٬ي ارڀټڂ ،ٳيهپ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ رٸخإىڂ ر٬ي ارڀيڂ؟ ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(نخى ٳِ حٿنخّ ،ٳْؤطٌڅ رٴ٠پ أًُحىىڂ) .ٳزٔ ٢ٿٌٿٺ نً ٪٤ؿ٬ڀٌه ٫ڀَ حٿن ،٪٤ٳٸخځ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳي٫خ ًرَٹ ٫ڀْو ،ػڂ ى٫خىڂ رؤًْ٫ظيڂ ،ٳخكظؼَ حٿنخّ
كظَ ٳَٯٌح ،ػڂ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،أنِ
ٌٍٓٽ حهلل).
[]2820
- 2353كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ حًُٕح :ِ٫كيػنخ أرٌ حٿنـخِٗ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ٍحٳ ٪رن هيّؾ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ نٜڀِ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿ ،َٜ٬ٳننلَ ؿًٍِح ،ٳظٸٔڂ َ٘٫ٷٔڂ،
ٳنؤٻپ ٿلڄخ نْ٠ـخ ٷزپ أڅ طَٰد حٿ٘ڄْ.
- 2354كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ كڄخى رن أٓخڃش٫ ،ن رَّي٫ ،ن أرِ رَىس،
٫ن أرِ ڃٌَٓ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ حَّْٕٗ٬ن اًح أٍڃڀٌح ٳِ حٿًِٰ ،أً ٷپ ٬٣خځ
ْ٫خٿيڂ رخٿڄيّنش ،ؿڄٌ٬ح ڃخ ٻخڅ ٫نيىڂ ٳِ ػٌد ًحكي ،ػڂ حٷظٔڄٌه رْنيڂ ٳِ انخء
٫ظٶ) .ٷخٽ ٙ :أىٍُ ٷٌٿو٫ :ظٶ ڃنو ڃخ ٫ظٶ ،ٷٌٽ ڃن نخٳ ،٪أً ٳِ حٿليّغ٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]2415 ،2389 - 2385 ،2369
- 2360كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ْٓ٬ي رن أرِ ًَ٫رش٫ ،ن
ٷظخىس٫ ،ن حٿن َ٠رن أنْ٫ ،ن رَْ٘ رن نيْٺ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن أ٫ظٶ ٗٸْٜخ ڃن ڃڄڀٌٻو ٳ٬ڀْو هٛٚو
ٳِ ڃخٿو ،ٳبڅ ٿڂ ّټن ٿو ڃخٽ ،ٷٌځ حٿڄڄڀٌٹ ٷْڄش ٫يٽ ،ػڂ حٓظٔ ِ٬ٯَْ ڃ٘ٸٌٵ
٫ڀْو).
[]2390 ،2370
- 6رخد :ىپ ّٸَ ٩ٳِ حٿٸٔڄش ًحٓٙظيخځ ٳْو.
- 2361كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ُٻَّخء ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫خڃَح ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض حٿن٬ڄخڅ رن
رَْ٘ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃؼپ حٿٸخثڂ ٫ڀَ كيًى حهلل ًحٿٌحٷ ٪ٳْيخ ،ٻڄؼپ
ٷٌځ حٓظيڄٌح ٫ڀَ ٓٴْنش ،ٳؤٛخد ر٠٬يڂ أٚ٫ىخ ًر٠٬يڂ أٓٴڀيخ ،ٳټخڅ حٿٌّن ٳِ
أٓٴڀيخ اًح حٓظٸٌح ڃن حٿڄخء ڃًَح ٫ڀَ ڃن ٳٌٷيڂ ،ٳٸخٿٌح :ٿٌ أنخ هَٷنخ ٳِ نْٜزنخ
هَٷخً ،ٿڂ نئً ڃن ٳٌٷنخ ،ٳبڅ ّظَٻٌىڂ ًڃخ أٍحىًح ىڀټٌح ؿڄْ٬خً ،اڅ أهًٌح ٫ڀَ
أّيّيڂ نـٌح ًنـٌح ؿڄْ٬خ).
[]2540
- 7رخدَٗ :ٻش حٿْظْڂ ًأىپ حٿڄَْحع.
- 2362كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل حٿ٬خڃَُ حًِّٕٔ :كيػنخ ارَحىْڂ حرن ٓ٬ي،
٫ن ٛخٿق٫ ،ن حرن ٗيخد :أهزَنِ ًَ٫س :أنو ٓؤٽ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ.
ًٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ:
أنو ٓؤٽ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ٫ ،ن ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اڅ هٴظڂ -اٿَ ًٍ -رخ.}٩
ٳٸخٿضّ :خ حرن أهظِ ،ىِ حٿْظْڄش طټٌڅ ٳِ كـَ ًٿْيخ ،ط٘خٍٻو ٳِ ڃخٿو ،ٳْ٬ـزو
ڃخٿيخ ًؿڄخٿيخ ،ٳَّْي ًٿْيخ أڅ ّظًِؿيخ ،رَْٰ أڅ ّٸٔ ٢ٳِ ٛيحٷيخ ،ٳْْ٤٬يخ ڃؼپ ڃخ
ّْ٤٬يخ ٯَْه ،ٳنيٌح أڅ ّنټلٌىن ا ٙأڅ ّٸٌٔ٤ح ٿينًّ ،زڀٌٰح رين أ٫ڀَ ٓنظين ڃن
حٿٜيحٵً ،أڃًَح أڅ ّنلټٌح ڃخ ٣خد ٿيڂ ڃن حٿنٔخء ٌٓحىن.
ٷخٽ ًَ٫س :ٷخٿض ٫خث٘ش :ػڂ اڅ حٿنخّ حٓظٴظٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي
ىٌه حّٓش ،ٳؤنِٽ حهللًّٔ{ :ظٴظٌنٺ ٳِ حٿنٔخء -اٿَ ٷٌٿو ً -طَٯزٌڅ أڅ طنټلٌىن}.
ًحٿٌُ ًٻَ حهلل أنو ّظڀَ ٫ڀْټڂ ٳِ حٿټظخد حّٓش حًٕٿَ ،حٿظِ ٷخٽ ٳْيخً{ :اڅ هٴظڂ أڅ
ٙطٸٌٔ٤ح ٳِ حٿْظخڃَ ٳخنټلٌح ڃخ ٣خد ٿڂ ڃن حٿنٔخء} .ٷخٿض ٫خث٘شً :ٷٌٽ حهلل ٳِ
حّٓش حٕهًٍَ{ :طَٯزٌڅ أڅ طنټلٌىن}٬ّ .نِ ىِ ٍٯزش أكيٻڂ ٫ن ّظْڄظو حٿظِ
طټٌڅ ٳِ كـَه ،كْن طټٌڅ ٷڀْڀش حٿڄخٽ ًحٿـڄخٽ ،ٳنيٌح أڅ ّنټلٌح ڃخ ٍٯزٌح ٳِ
٫ظٌى ،ٳٌٻَه ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽٟ( :ق رو أنض).
[ ]2178
- 13رخد حٿَ٘ٻش ٳِ حٿ٬٤خځ ًٯَْه.
ًٌّٻَ :أڅ ٍؿٓ ٚخًځ ْٗجخ ٳٰڄِه آهَ ،ٳَأٍ ٫ڄَ أڅ ٿو َٗٻش.
- 2368كيػنخ أٛزٮ رن حٿٴَؽ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حهلل رن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي،
٫ن ُىَس رن ڃ٬زي٫ ،ن ؿيه ٫زي حهلل رن ى٘خځ،
ًٻخڅ ٷي أىٍٹ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًً ،ىزض رو أڃو ُّنذ رْض كڄْي اٿَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل رخّ٬و ،ٳٸخٽ( :ىٌ .)َْٰٛ
ٳڄٔق ٍأٓو ًى٫خ ٿو.
ً٫ن ُىَس رن ڃ٬زي :أنو ٻخڅ ّوَؽ رو ؿيه ٫زي حهلل رن ى٘خځ اٿَ حٿٌٔٵ ،ٳْ٘ظَُ
حٿ٬٤خځ ،ٳْڀٸخه حرن ٫ڄَ ًحرن حٿِرَْ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ :ٳْٸٌٙڅ ٿو :أَٗٻنخ ،ٳبڅ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي ى٫خ ٿٺ رخٿزَٻش ،ٳَْ٘ٻيڂ ،ٳَرڄخ أٛخد حٿَحكڀش ٻڄخ ىِ،
ٳْز٬غ ريخ اٿَ حٿڄنِٽ.
[]6784 ،5992
- 14رخد :حٿَ٘ٻش ٳِ حٿَٷْٶ.
- 2369كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ؿٌَّّش رن أٓڄخء٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن أ٫ظٶ َٗٻخ ٿو ٳِ ڃڄڀٌٹً ،ؿذ ٫ڀْو أڅ
ّ٬ظٶ ٻڀو ،اڅ ٻخڅ ٿو ڃخٽ ٷيٍ ػڄنوّ ،ٸخځ ٷْڄش ٫يٽَٗ َ٤٬ًّ ،ٻخإه كٜظيڂ،
ًّوڀَ ٓزْپ حٿڄ٬ظٶ).
[ ]2359
- 2370كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن حٿن َ٠حرن أنْ،
٫ن رَْ٘ رن نيْٺ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن أ٫ظٶ ٗٸٜخ ٿو ٳِ ٫زي أ٫ظٶ ٻڀو ،اڅ ٻخڅ
ٿو ڃخٽً ،أّ ٙظٔ َ٬ٯَْ ڃ٘ٸٌٵ ٫ڀْو).
[ ]2360
- 15رخد :حٗٙظَحٹ ٳِ حٿييُ ًحٿزيڅً ،اًح أَٗٹ حٿَؿپ حٿَؿپ ٳِ ىيّو ر٬ي ڃخ
أىيٍ.
- 2371كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي :أهزَنخ ٫زي حٿڄڀٺ رن ؿَّؾ ٫ن
٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ٫ً .ن ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛزق ٍحر٬ش ڃن ًُ حٿلـش ،ڃيڀْن رخٿلؾ ّ ٙوڀ٤يڂ
ِٗء ،ٳڀڄخ ٷيڃنخ ،أڃَنخ ٳـ٬ڀنخىخ ٫ڄَسً ،أڅ نلپ اٿَ نٔخثنخ ،ٳٴ٘ض ٳِ ًٿٺ حٿٸخٿش.
ٷخٽ ٤٫خء :ٳٸخٽ ؿخرَ :ٳًَْف أكينخ اٿَ ڃنَ ًًٻَه ّٸ َ٤ڃنْخ ،ٳٸخٽ ؿخرَ رټٴو،
ٳزڀٮ ًٿٺ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخځ هْ٤زخ ،ٳٸخٽ( :رڀٰنِ أڅ أٷٌحڃخ ّٸٌٿٌڅ ٻٌح
ًٻٌحً ،حهلل ٕنخ أرَ ًأطٸَ هلل ڃنيڂً ،ٿٌ أنِ حٓظٸزڀض ڃن أڃَُ ڃخ حٓظيرَص ڃخ
أىيّضً ،ٿٌ ٙأڅ ڃ ِ٬حٿييُ ٕكڀڀض) .ٳٸخځ َٓحٷش رن ڃخٿٺ رن ؿ٘٬ڂ ،ٳٸخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،ىِ ٿنخ أً ٿٖري؟ ٳٸخٽ ،ٙ( :رپ ٿٖري) .ٷخٽً :ؿخء ٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذ،
ٳٸخٽ أكيىڄخّ :ٸٌٽ ٿزْٺ رڄخ أىپ رو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٷخٽً :ٷخٽ
حٓهَ :ٿزْٺ رلـش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
أڅ ّٸْڂ ٫ڀَ اكَحڃوً ،أَٗٻو ٳِ حٿييُ.
[ ]1482
- ۵۳كراب انشهٍ.
- 1رخد :ٳِ حٿَىن ٳِ حٿل.َ٠
ًٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :اڅ ٻنظڂ ٫ڀَ ٓٴَ ًٿڂ طـيًح ٻخطزخ ٳَىخڅ ڃٸزٌٟش} /حٿزٸَس./283 :
- 2373كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ًٿٸي ٍىن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىٍ٫و رً٘ ،َْ٬ڃْ٘ض اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ روزِ ًٗ َْ٬اىخٿش ٓنلشً ،ٿٸي ٓڄ٬ظو ّٸٌٽ( :ڃخ أٛزق ٓٽ ڃلڄي ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٛ ٙخ ًٙ ،٩أڃًَٔ ،انيڂ ٿظٔ٬ش أرْخص).
[ ]1963
- 2رخد :ڃن ٍىن ىٍ٫و.
- 2374كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽ :طٌحٻَنخ ٫ني ارَحىْڂ
حٿَىن ًحٿٸزْپ ٳِ حٿٔڀٲ ،ٳٸخٽ ارَحىْڂ :كيػنخ حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٗظٍَ ڃن ّيٌىُ ٬٣خڃخ اٿَ أؿپًٍ ،ىنو ىٍ٫و.
[ ]1962
- 3رخدٍ :ىن حٿٔٚف.
- 2375كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :ٷخٽ ٫ڄًَٓ :ڄ٬ض ؿخرَ
حرن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٿټ٬ذ رن حَٕٗٱ ،ٳبنو آًٍ حهلل ًٌٍٓٿو
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ) .ٳٸخٽ ڃلڄي رن ڃٔڀڄش :أنخ ،ٳؤطخه ٳٸخٽ :أٍىنخ أڅ طٔڀٴنخ ًٓٸخ أً
ًٓٸْن ،ٳٸخٽ :حٍىنٌنِ نٔخءٻڂ ،ٻْٲ نَىنٺ نٔخءنخً ،أنض أؿڄپ حٿَ٬د؟ ٷخٽ:
ٳخٍىنٌنِ أرنخءٻڂ ،ٷخٿٌح :ٻْٲ نَىن أرنخءنخ ،ٳْٔذ أكيىڂ ،ٳْٸخٽٍ :ىن رٌٓٶ أً
ًٓٸْن ،ىٌح ٫خٍ ٫ڀْنخً ،ٿټنخ نَىنٺ حٿٖڃش -ٷخٽ ٓٴْخڅ٬ّ :نِ حٿٔٚف -ٳٌ٫يه أڅ
ّؤطْو ،ٳٸظڀٌه ،ػڂ أطٌح حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزًَه.
[]3811 ،2868 ،2867
- 4رخد :حٿَىن ڃَٻٌد ًڃلڀٌد.
ًٷخٽ ڃَْٰس٫ ،ن ارَحىْڂ :طَٻذ حٿ٠خٿش رٸيٍ ٫ڀٴيخً ،طلڀذ رٸيٍ ٫ڀٴيخً ،حٿَىن
ڃؼڀو.
- 2377/2376كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ُٻَّخء٫ ،ن ٫خڃَ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍِٟ
حهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٻخڅ ّٸٌٽ( :حٿَىن َّٻذ رنٴٸظوًَّ٘ ،د ٿزن
حٿيٍ اًح ٻخڅ ڃَىٌنخ).
( - )2377كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ُٻَّخء٫ ،ن حٿ٘٬زِ،
- ۵۴كراب انؼرق.
- 1رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿ٬ظٶ ًٳ٠ڀو.
ًٷٌٿو ط٬خٿَ{ :ٳٺ ٍٷزش .أً ا٬٣خځ ٳِ ٌّځ ًُ ڃٰٔزشّ .ظْڄخ ًح ڃٸَرش} /حٿزڀي- 13 :
./15
- 2381كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ٫خٛڂ رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنِ ًحٷي حرن ڃلڄي
ٷخٽ :كيػنِ ْٓ٬ي رن ڃَؿخنشٛ ،خكذ ٫ڀِ رن كْٔن ،ٷخٽ :ٷخٽ ٿِ أرٌ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أّڄخ ٍؿپ أ٫ظٶ حڃَأ ڃٔڀڄخ ،حٓظنٸٌ حهلل رټپ ٌ٠٫
ڃنو ٌ٠٫ح ڃنو ڃن حٿنخٍ).
ٷخٽ ْٓ٬ي رن ڃَؿخنش :ٳخن٤ڀٸض رو اٿَ ٫ڀِ رن كْٔن ،ٳ٬ڄي ٫ڀِ رن كْٔن ٍِٟ
هلل ٫نيڄخ اٿَ ٫زي ٿو ،ٷي أ٤٫خه رو ٫زي حهلل رن ؿ٬ٴَ َ٘٫س آٙٱ ىٍىڂ ،أً أٿٲ
ىّنخٍ ،ٳؤ٫ظٸو.
[]6337
- 2رخد :أُ حٿَٷخد أٳ٠پ.
- 2382كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
أرِ ڃَحًف٫ ،ن أرِ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أُ حٿ٬ڄپ أٳ٠پ؟ ٷخٽ( :اّڄخڅ رخهللً ،ؿيخى ٳِ
ٓزْڀو) .ٷڀض :ٳؤُ حٿَٷخد أٳ٠پ؟ ٷخٽ( :أٯٚىخ ػڄنخً ،أنٴٔيخ ٫ني أىڀيخ) .ٷڀض :ٳبڅ
ٿڂ أٳ٬پ؟ ٷخٽ( :طْ٬ن ٛخن٬خ ،أً طٜنٕ ٪هَٵ) .ٷخٽ :ٳبڅ ٿڂ أٳ٬پ؟ ٷخٽ( :طي ٩حٿنخّ
ڃن حٿَ٘ ،ٳبنيخ ٛيٷش طٜيٵ ريخ ٫ڀَ نٴٔٺ).
- 3رخد :ڃخ ّٔظلذ ڃن حٿ٬ظخٷش ٳِ حٿټٌٔٱ ًحّٓخص.
[ ]2034
- 10رخد :رْ ٪حٿٌٙء ًىزظو.
- 2398كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حهلل رن ىّنخٍٓ :ڄ٬ض حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن رْ ٪حٿٌٙء ً٫ن ىزظو.
[]6375
- 2399كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ارَحىْڂ٫ ،ن
حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
حٗظَّض رََّس ،ٳخٗظَ ١أىڀيخ ًٙءىخ ،ٳٌٻَص ًٿٺ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳٸخٽ( :أ٫ظٸْيخ ،ٳبڅ حٿٌٙء ٿڄن أ َ٤٫حٿٌٍٵ) .ٳؤ٫ظٸظيخ ،ٳي٫خىخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳوَْىخ ڃن ًُؿيخ ،ٳٸخٿض :ٿٌ أ٤٫خنِ ٻٌح ًٻٌح ڃخ ػزض ٫نيه ،ٳخهظخٍص
نٴٔيخ.
[ ]444
- 11رخد :اًح أَٓ أهٌ حٿَؿپ ،أً ٫ڄو ،ىپ ّٴخىٍ اًح ٻخڅ ڃَ٘ٻخ.
ًٷخٽ أنْ :ٷخٽ حٿ٬زخّ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٳخىّض نٴِٔ ًٳخىّض ٫ٸْ[ .ٚ
ً ]411ٻخڅ ٫ڀِ ٿو نْٜذ ٳِ طڀٺ حٿٰنْڄش حٿظِ أٛخد ڃن أهْو ٫ٸْپ ً٫ڄو
٫زخّ.
- 2400كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ رن ٫ٸزش٫ ،ن
ڃٌَٓ ٫ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿخ ٙڃن حٕنٜخٍ ،حٓظؤًنٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿٌح :حثٌڅ ٿنخ
ٳنظَٹ ٙرن أهظنخ ٫زخّ ٳيحءه ،ٳٸخٽ ٙ( :طيٌ٫څ ڃنو ىٍىڄخ).
[]3793 ،2883
- 12رخد٫ :ظٶ حٿڄَ٘ٹ.
- 2401كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ :أهزَنِ أرِ:
أڅ كټْڂ رن كِحځ ٍ ِٟحهلل ٫نو أ٫ظٶ ٳِ حٿـخىڀْش ڃخثش ٍٷزشً ،كڄپ ٫ڀَ ڃخثش
ر ،َْ٬ٳڀڄخ أٓڀڂ كڄپ ٫ڀَ ڃخثش رً ،َْ٬أ٫ظٶ ڃخثش ٍٷزش ،ٷخٽ :ٳٔؤٿض ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٍأّض أْٗخء ٻنض أٛن٬يخ ٳِ حٿـخىڀْش،
ٻنض أطلنغ ريخ؟ ّ٬نِ أطزٍَ ريخ ،ٷخٽ :ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(أٓڀڄض ٫ڀَ ڃخ ٓڀٲ ٿٺ ڃن هَْ).
[ ]1369
- 13رخد :ڃن ڃڀٺ ڃن حٿَ٬د ٍٷْٸخ ،ٳٌىذ ًرخً ٩ؿخڃً ٪ٳيٍ ًٓزَ حٿٌٍّش.
ًٷٌٿو ط٬خٿََٟ{ :د حهلل ڃؼ٫ ٚزيح ڃڄڀٌٻخ ّ ٙٸيٍ ٫ڀَ ِٗء ًڃن ٍُٷنخه ڃنخ ٍُٷخ
كٔنخ ٳيٌ ّنٴٶ ڃنو َٓح ًؿيَح ىپ ّٔظًٌڅ حٿلڄي هلل رپ أٻؼَىڂ ٬ّ ٙڀڄٌڅ}
/حٿنلپ./75 :
- 2402كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ ٷخٽ :أهزَنِ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخدً :ٻَ
ًَ٫س :أڅ ڃًَحڅ ًحٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش أهزَحه:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخځ كْن ؿخءه ًٳي ىٌحُڅ ،ٳٔؤٿٌه أڅ َّى اٿْيڂ
أڃٌحٿيڂ ًٓزْيڂ ،ٳٸخٽ( :اڅ ڃ ِ٬ڃن طًَڅً ،أكذ حٿليّغ اٿِ أٛيٷو ،ٳخهظخًٍح
اكيٍ حٿ٤خثٴظْن :اڃخ حٿڄخٽ ًاڃخ حٿٔزًِ ،ٷي ٻنض حٓظؤنْض ريڂ)ً .ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حنظَ٨ىڂ رَ٘٫ ٪٠س ٿْڀش كْن ٷٴپ ڃن حٿ٤خثٲ ،ٳڀڄخ طزْن ٿيڂ أڅ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯَْ ٍحى اٿْيڂ ا ٙاكيٍ حٿ٤خثٴظْن ،ٷخٿٌح :انخ نوظخٍ ٓزْنخ،
ٳٸخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿنخّ ،ٳؤػنَ ٫ڀَ حهلل رڄخ ىٌ أىڀو ،ػڂ ٷخٽ( :أڃخ
ر٬ي ،ٳبڅ أهٌحنټڂ ؿخإًنخ طخثزْنً ،اڅ ٍأّض أڅ أٍى اٿْيڂ ٓزْيڂ ،ٳڄن أكذ ڃنټڂ أڅ
ّْ٤ذ ًٿٺ ٳڀْٴ٬پً ،ڃن أكذ أڅ ّټٌڅ ٫ڀَ ك٨و كظَ نْ٤٬و اّخه ڃن أًٽ ڃخ ّٴت
حهلل ٫ڀْنخ ٳڀْٴ٬پ) .ٳٸخٽ حٿنخّْ٣ :زنخ ًٿٺ ،ٷخٽ( :انخ ٙنيٍُ ڃن أًڅ ڃنټڂ ڃڄن ٿڂ
ّؤًڅ ،ٳخٍؿٌ٬ح كظَ َّٳ ٪اٿْنخ َ٫ٳخإٻڂ أڃَٻڂ) .ٳَؿ ٪حٿنخّ ،ٳټڀڄيڂ َ٫ٳخإىڂ ،ػڂ
ٍؿٌ٬ح اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزًَه :أنيڂ ْ٣زٌح ًأًنٌح .ٳيٌح حٿٌُ رڀٰنخ
٫ن ٓزِ ىٌحُڅ.
[ ]2184
ًٷخٽ أنْ :ٷخٽ ٫زخّ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٳخىّض نٴِٔ ًٳخىّض ٫ٸْ.ٚ
[ ]411
- 2403كيػنخ ٫ڀِ رن حٿلٔن :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حرن ٌ٫څ ٷخٽ :ٻظزض اٿَ
نخٳ ،٪ٳټظذ اٿِ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٯخٍ ٫ڀَ رنِ حٿڄ٤ٜڀٶ ًىڂ ٯخًٍڅً ،أن٬خڃيڂ
طٔٸَ ٫ڀَ حٿڄخء ،ٳٸظپ ڃٸخطڀظيڂًٓ ،زَ ًٍحٍّيڂً ،أٛخد ٌّڃجٌ ؿٌَّّش .كيػنِ رو
٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ،ٻخڅ ٳِ ًٿٺ حٿـْٖ.
- 2404كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٍرْ٬ش رن أرِ ٫زي حٿَكڄن،
٫ن ڃلڄي رن ّلَْ رن كزخڅ٫ ،ن حرن ڃلَِّْ ٷخٽٍ :أّض أرخ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٳٔؤٿظو ،ٳٸخٽ:
هَؿنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٯًِس رنِ حٿڄ٤ٜڀٶ ،ٳؤٛزنخ ٓزْخ
ڃن ٓزِ حٿَ٬د ،ٳخٗظيْنخ حٿنٔخء ،ٳخٗظيص ٫ڀْنخ حٿِ٬رشً ،أكززنخ حٿِ٬ٽ ،ٳٔؤٿنخ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃخ ٫ڀْټڂ أڅ ٙطٴ٬ڀٌح ،ڃخ ڃن نٔڄش ٻخثنش اٿَ
ٌّځ حٿٸْخڃش اً ٙىِ ٻخثنش).
[ ]2116
- 2405كيػنخ ُىَْ رن كَد :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ٫ڄخٍس رن حٿٸ٬ٸخ٫ ،٩ن أرِ
ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ ٙ :أُحٽ أكذ رنِ طڄْڂ.
ًكيػنِ حرن ٓٚځ :أهزَنخ ؿََّ رن ٫زي حٿلڄْي٫ ،ن حٿڄَْٰس٫ ،ن حٿلخٍع٫ ،ن
أرِ ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس٫ً .ن ٫ڄخٍس٫ ،ن أرِ ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
ڃخ ُٿض أكذ رنِ طڄْڂ ڃنٌ ػٚعٓ ،ڄ٬ض ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ
ٳْيڂٓ ،ڄ٬ظو ّٸٌٽ( :ىڂ أٗي أڃظِ ٫ڀَ حٿيؿخٽ) .ٷخٽً :ؿخءص ٛيٷخطيڂ ،ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌه ٛيٷخص ٷٌڃنخ)ً .ٻخنض ٓزْش ڃنيڂ ٫ني ٫خث٘ش
ٳٸخٽ( :أ٫ظٸْيخ ٳبنيخ ڃن ًٿي آڄخْ٫پ).
[]4108
- 14رخد :ٳ٠پ ڃن أىد ؿخٍّظو ً٫ڀڄيخ.
- 2406كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂٓ :ڄ ٪ڃلڄي رن ٳْ٠پ٫ ،ن ڃَ٤ٱ٫ ،ن
حٿ٘٬زِ٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٻخنض ٿو ؿخٍّش ٳ٬خٿيخ ٳؤكٔن اٿْيخ ،ػڂ
أ٫ظٸيخ ًطًِؿيخ ٻخڅ ٿو أؿَحڅ).
[ ]97
- 15رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿ٬زْي اهٌحنټڂ ،ٳؤ٬٣ڄٌىڂ ڃڄخ
طؤٻڀٌڅ).
ًٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :ح٫زيًح حهلل ً ٙطَ٘ٻٌح رو ْٗجخ ًرخٿٌحٿيّن اكٔخنخ ًرٌُ حٿٸَرَ
ًحٿْظخڃَ ًحٿڄٔخٻْن ًحٿـخٍ ًُ حٿٸَرَ ًحٿـخٍ حٿـنذ ًحرن حٿٔزْپ ًڃخ ڃڀټض
أّڄخنټڂ اڅ حهلل ّ ٙلذ ڃن ٻخڅ ڃوظخ ٙٳوٌٍح} /حٿنٔخء./36 :
ًُ حٿٸَرَ :حٿٸَّذً .حٿـنذ :حٿَّٰذ .حٿـخٍ حٿـنذ٬ّ :نِ حٿٜخكذ ٳِ حٿٔٴَ.
- 2407كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ًحٛپ حٕكيد ٷخٽٓ :ڄ٬ض
حٿڄ ًٍَ٬رن ٌّٓي ٷخٽ:
ٍأّض أرخ ًٍ حٿٰٴخٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ً ،ڀْو كڀش٫ً ،ڀَ ٯٚڃو كڀش ،ٳٔؤٿنخه ٫ن
ًٿٺ ،ٳٸخٽ :انِ ٓخرزض ٍؿ ،ٚٳ٘ټخنِ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٿِ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أَْ٫طو رؤڃو) .ػڂ ٷخٽ( :اڅ اهٌحنټڂ هٌٿټڂ ،ؿ٬ڀيڂ حهلل طلض
أّيّټڂ ،ٳڄن ٻخڅ أهٌه طلض ّيه ،ٳڀْ٬٤ڄو ڃڄخ ّؤٻپً ،ٿْڀزٔو ڃڄخ ّڀزْ ًٙ ،طټڀٴٌىڂ
ڃخ ّٰڀزيڂ ،ٳبڅ ٻڀٴظڄٌىڂ ڃخ ّٰڀزيڂ ٳؤْ٫نٌىڂ).
[ ]30
- 16رخد :حٿ٬زي اًح أكٔن ٫زخىس ٍرو ًنٜق ْٓيه.
- 2408كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٬زي اًح نٜق ْٓيهً ،أكٔن ٫زخىس ٍرو،
ٻخڅ ٿو أؿَه ڃَطْن).
[]2412
- 2409كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حٿ٘٬زِ،
٫ن أرِ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ حٕٗ ٍِٟ َُ٬حهلل ٫نو:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أّڄخ ٍؿپ ٻخنض ٿو ؿخٍّش ٳؤىريخ ٳؤكٔن طؤىّزيخ،
ًأ٫ظٸيخ ًطًِؿيخ ،ٳڀو أؿَحڅً ،أّڄخ ٫زي أىٍ كٶ حهلل ًكٶ ڃٌحٿْو ٳڀو أؿَحڅ).
[ ]97
- 2410كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُٓ :ڄ٬ض ْٓ٬ي حرن
حٿڄْٔذ ّٸٌٽ :ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿڀ٬زي حٿڄڄڀٌٹ حٿٜخٿق أؿَحڅ)ً .حٿٌُ نٴِٔ
رْيه ،ٿٌ ٙحٿـيخى ٳِ ٓزْپ حهللً ،حٿلؾ ًرَ أڃِٕ ،كززض أڅ أڃٌص ًأنخ ڃڄڀٌٹ.
- 2411كيػنخ آلخٵ رن ن :َٜكيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ :كيػنخ أرٌ ٛخٿق،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ن٬ڂ ڃخ ٕكيىڂّ ،لٔن ٫زخىس ٍروًّ ،نٜق ٿْٔيه).
- 17رخد :ٻَحىْش حٿظ٤خًٽ ٫ڀَ حٿَٷْٶً ،ٷٌٿو ٫زيُ ًأڃظِ.
ًٷخٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حٿٜخٿلْن ڃن ٫زخىٻڂ ًاڃخثټڂ} /حٿنًٌٍ ./32 :ٷخٽ٫{ :زيح
ڃڄڀٌٻخ} /حٿنلپً{ ./75 :أٿٴْخ ْٓيىخ ٿيٍ حٿزخد} ٌّٓ/ٲً ./25 :ٷخٽ{ :ڃن ٳظْخطټڂ
حٿڄئڃنخص} /حٿنٔخءً ./25 :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷٌڃٌح اٿَ ْٓيٻڂ) ٍ:
[{ :ً .]2878حًٻَنِ ٫ني ٍرٺ} ٌّٓ/ٲْٓ :/42 :يٹ( :ً .ڃن ْٓيٻڂ).
- 2412كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل ٍِٟ
حهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح نٜق حٿ٬زي ْٓيهً ،أكٔن ٫زخىس ٍرو ،ٻخڅ
ٿو أؿَه ڃَطْن).
[ ]2408
- 2413كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن رَّي٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن
أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿڄڄڀٌٹ حٿٌُ ّلٔن ٫زخىس ٍروًّ ،ئىُ اٿَ
ْٓيه حٿٌُ ٫ڀْو ڃن حٿلٶ ًحٿنْٜلش ًحٿ٤خ٫ش ،ٿو أؿَحڅ).
[ ]97
- 2414كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ رن ڃنزو :أنو
ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّليع،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٷخٽّ ٙ( :ٸپ أكيٻڂ :أ٬٣ڂ ٍرٺًٟ ،ت ٍرٺ،
حٓٶ ٍرٺً ،ٿْٸپْٓ :يُ ڃٌّ ًٙ ،ُٙٸپ أكيٻڂ٫ :زيُ أڃظًِ ،ٿْٸپ :ٳظخُ ًٳظخطِ
ًٯٚڃِ).
- 2415كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أ٫ظٶ نْٜزخ ٿو ڃن حٿ٬زي ،ٳټخڅ ٿو ڃن حٿڄخٽ ڃخ
ّزڀٮ ٷْڄظوّ ،ٸٌځ ٫ڀْو ٷْڄش ٫يٽً ،أ٫ظٶ ڃن ڃخٿوً ،ا ٙٳٸي ٫ظٶ ڃنو ڃخ ٫ظٶ).
[ ]2359
- 2416كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٻڀټڂ ٍح ٩ٳڄٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو ،ٳخٕڃَْ
حٿٌُ ٫ڀَ حٿنخّ ٍحً ٩ىٌ ڃٔئًٽ ٫نيڂً ،حٿَؿپ ٍح٫ ٩ڀَ أىپ رْظو ًىٌ ڃٔئًٽ
٫نيڂً ،حٿڄَأس ٍحْ٫ش ٫ڀَ رْض ر٬ڀيخ ًًٿيهً ،ىِ ڃٔئًٿش ٫نيڂً ،حٿ٬زي ٍح٫ ٩ڀَ
ڃخٽ ْٓيه ًىٌ ڃٔئًٽ ٫نو ،أ ٙٳټڀټڂ ٍحً ٩ٻڀټڂ ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو).
[ ]853
- 2417كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿِىَُ :كيػنِ ٫زْي حهلل:
ٓڄ٬ض أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ًُّي رن هخٿي،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ُنض حٕڃش ٳخؿڀيًىخ ،ػڂ اًح ُنض
ٳخؿڀيًىخ ،ػڂ اًح ُنض ٳخؿڀيًىخ -ٳِ حٿؼخٿؼش أً حٿَحر٬ش -رٌْ٬ىخ ًٿٌ ر٠ٴَْ).
[ ]2046
- 18رخد :اً أطخه هخىڃو ر٬٤خڃو.
- 2418كيػنخ كـخؽ رن ڃنيخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ڃلڄي رن ُّخىٓ :ڄ٬ض
أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أطَ أكيٻڂ هخىڃو ر٬٤خڃو ،ٳبڅ ٿڂ ّـڀٔو ڃ٬و،
ٳڀْنخًٿو ٿٸڄش أً ٿٸڄظْن ،أً أٻڀش أً أٻڀظْن ،ٳبنو ًٿِ ٚ٫ؿو).
[]5144
- 19رخد :حٿ٬زي ٍح ٩ٳِ ڃخٽ ْٓيه.
ًنٔذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄخٽ اٿَ حٿْٔي.
- 2419كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٓخٿڂ حرن ٫زي
حهلل٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ٻڀټڂ ٍحً ٩ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو،
ٳخٗڃخځ ٍحً ٩ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظوً ،حٿَؿپ ٳِ أىڀو ٍحً ٩ىٌ ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو،
ًحٿڄَأس ٳِ رْض ًُؿيخ ٍحْ٫ش ًىِ ڃٔئًٿش ٫ن ٍْ٫ظيخً ،حٿوخىځ ٳِ ڃخٽ ْٓيه
ٍحً ٩ىٌ ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو) .ٷخٽ ٳٔڄ٬ض ىئٙء ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ًأكٔذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً( :حٿَؿپ ٳِ ڃخٽ أرْو ٍحً ٩ڃٔئًٽ ٫ن
ٍْ٫ظو ،ٳټڀټڂ ٍحً ،٩ٻڀټڂ ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو).
[ ]853
- 20رخد :اًح َٟد حٿ٬زي ٳڀْـظنذ حٿٌؿو.
- 2420كيػنخ ڃلڄي رن ٫زْي حهلل :كيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ رن أنْ .ٷخٽ:
ًأهزَنِ حرن ٳٚڅ ٫ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .كيػنخ ٫زي حهلل حرن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ:
أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ٷخطپ أكيٻڂ ٳڀْـظنذ حٿٌؿو).
ٳِ حٿڄټخطذ.
- 21رخد :اػڂ ڃن ٷٌٱ ڃڄڀٌٻوً .رخد :حٿڄټخطذً ،نـٌڃو ٳِ ٻپ ٓنش نـڂ.
ًٷٌٿوً{ :حٿٌّن ّزظٌٰڅ حٿټظخد ڃڄخ ڃڀټض أّڄخنټڂ ٳټخطزٌىڂ اڅ ٫ڀڄظڂ ٳْيڂ هَْح
ًحطٌىڂ ڃن ڃخٽ حهلل حٿٌُ آطخٻڂ} /حٿنٌٍ./33 :
ًٷخٽ ًٍف٫ ،ن حرن ؿَّؾ :ٷڀض ٿ٤٬خء :أًحؿذ ٫ڀِ اًح ٫ڀڄض ٿو ڃخ ٙأڅ أٻخطزو؟
ٷخٽ :ڃخ أٍحه اً ٙحؿزخً .ٷخٿو ٫ڄًَ رن ىّنخٍ .ٷڀض ٿ٤٬خء :طؤػَه ٫ن أكي ،ٷخٽ.ٙ :
ػڂ أهزَنِ :أڅ ڃٌَٓ رن أنْ أهزَه :أڅ َّْٓن ٓؤٽ أنٔخ حٿڄټخطزشً ،ٻخڅ ٻؼَْ
حٿڄخٽ ٳؤرَ ،ٳخن٤ڀٶ اٿَ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽ :ٻخطزو ،ٳؤرَ ،ٳَ٠رو رخٿيٍس ًّظڀٌ
٫ڄَ{ :ٳټخطزٌىڂ اڅ ٫ڀڄظڂ ٳْيڂ هَْح} .ٳټخطزو.
ً - 2421ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :ٷخٽ ًَ٫س :ٷخٿض ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
اڅ رََّس ىهڀض ٫ڀْيخ طٔظْ٬نيخ ٳِ ٻظخرظيخ٫ً ،ڀْيخ هڄٔش أًحٵ ،نـڄض ٫ڀْيخ ٳِ
هڄْ ٓنْن ،ٳٸخٿض ٿيخ ٫خث٘ش ًنٴٔض ٳْيخ :أٍأّض اڅ ٫يىص ٿيڂ ٫يس ًحكيً،
أّزْ٬ٺ أىڀٺ ٳؤ٫ظٸٺ ،ٳْټٌڅ ًٙإٹ ٿِ؟ ٳٌىزض رََّس اٿَ أىڀيخ ،ٳَٟ٬ض ًٿٺ
٫ڀْيڂ ،ٳٸخٿٌح ،ٙ :ا ٙأڅ ّټٌڅ ٿنخ حٿٌٙء ،ٷخٿض ٫خث٘ش ٳيهڀض ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌٻَص ًٿٺ ٿو ،ٳٸخٽ ٿيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٗظَّيخ
ٳؤ٫ظٸْيخ ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ) .ػڂ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃخ
رخٽ ٍؿخٽ ّ٘ظٌَ٣څ ًَٗ٣خ ٿْٔض ٳِ ٻظخد حهلل ،ڃن حٗظَ٣َٗ ١خ ٿْْ ٳِ ٻظخد
حهلل ٳيٌ رخ٣پ ١َٗ ،حهلل أكٶ ًأػٶ).
[ ]444
- 22رخد :ڃخ ّـٌُ ڃن ًَٗ ١حٿڄټخطذً ،ڃن حٗظَ٣َٗ ١خ ٿْْ ٳِ ٻظخد حهلل.
ٳْو حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 2422كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س:
أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أهزَطو :أڅ رََّس ؿخءص طٔظْ٬نيخ ٳِ ٻظخرظيخً ،ٿڂ طټن
ٷ٠ض ڃن ٻظخرظيخ ْٗجخ ،ٷخٿض ٿيخ ٫خث٘ش :حٍؿ ِ٬اٿَ أىڀٺ ،ٳبڅ كزٌح :أڅ أٷِ٠
٫نٺ ٻظخرظٺ ًّټٌڅ ًٙءٹ ٿِ ٳ٬ڀض .ٳٌٻَص ًٿٺ رََّس ٕىڀيخ ٳؤرٌحً ،ٷخٿٌح :اڅ
ٗخءص أڅ طلظٔذ ٫ڀْٺ ٳڀظٴ٬پًّ ،ټٌڅ ًٙإٹ ٿنخ ،ٳٌٻَص ًٿٺ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٿيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حرظخ ،ِ٫ٳؤ٫ظٸِ ،ٳبنڄخ
حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ) .ٷخٽ :ػڂ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃخ رخٽ أنخّ
ّ٘ظٌَ٣څ ًَٗ٣خ ٿْٔض ٳِ ٻظخد حهلل ،ڃن حٗظَ٣َٗ ١خ ٿْْ ٳِ ٻظخد حهلل ٳڀْْ
ٿوً ،اڅ َٗ ١ڃخثش ڃَس ١َٗ ،حهلل أكٶ ًأًػٶ).
[ ]444
- 2423كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أٍحىص ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن أڅ ط٘ظَُ ؿخٍّش ٿظ٬ظٸيخ ،ٳٸخٽ أىڀيخ٫ :ڀَ أڅ ًٙءىخ
ٿنخ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ ٙ( :ڄن٬ٺ ًٿٺ ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ).
[ ]2048
- 23رخد :حٓظ٬خنش حٿڄټخطذ ًٓئحٿو حٿنخّ.
- 2424كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ؿخءص رََّس ٳٸخٿض :انِ ٻخطزض أىڀِ ٫ڀَ طٔ ٪أًحٵ ،ٳِ ٻپ ٫خځ أًٷْش ،ٳؤْ٫نْنِ،
ٳٸخٿض ٫خث٘ش :اڅ أكذ أىڀٺ أڅ أ٫يىخ ٿيڂ ٫يس ًحكيس ًأ٫ظٸٺ ٳ٬ڀضًّ ،ټٌڅ ًٙإٹ
ٿِ .ٳٌىزض اٿَ أىڀيخ ٳؤرٌح ًٿٺ ٫ڀْيخ ،ٳٸخٿض :انِ ٷي َٟ٫ض ًٿٺ ٫ڀْيڂ ،ٳؤرٌح اٙ
أڅ ّټٌڅ حٿٌٙء ٿيڂ ،ٳٔڄ ٪رٌٿٺ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٔؤٿنِ ٳؤهزَطو،
ٳٸخٽ( :هٌّيخ ٳؤ٫ظٸْيخً ،حٗظَ ِ٣ٿيڂ حٿٌٙء ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ) .ٷخٿض ٫خث٘ش:
ٳٸخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿنخّ ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :أڃخ
ر٬ي ،ٳڄخ رخٽ ٍؿخٽ ڃنټڂ ّ٘ظٌَ٣څ ًَٗ٣خ ٿْٔض ٳِ ٻظخد حهلل ،ٳؤّڄخ َٗ ١ٿْْ ٳِ
ٻظخد حهلل ٳيٌ رخ٣پً ،اڅ ٻخڅ ڃخثش َٗ ،١ٳٸ٠خء حهلل أكٶ ًَٗ ١حهلل أًػٶ ،ڃخ رخٽ
ٍؿخٽ ڃنټڂ ّٸٌٽ أكيٻڂ :أ٫ظٶ ّخ ٳٚڅ ًٿِ حٿٌٙء ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ).
[ ]444
- 24رخد :رْ ٪حٿڄټخطذ اًح ٍ.ِٟ
ًٷخٿض ٫خث٘ش :ىٌ ٫زي ڃخ رٸِ ٫ڀْو ِٗءً .ٷخٽ ُّي رن ػخرض :ڃخ رٸِ ٫ڀْو ىٍىڂ.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ :ىٌ ٫زي اڅ ٫خٕ ًاڅ ڃخص ًاڅ ؿنَ ،ڃخ رٸِ ٫ڀْو ِٗء.
- 2425كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫ڄَس
رنض ٫زي حٿَكڄن:
أڅ رََّس ؿخءص طٔظْ٬ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٳٸخٿض ٿيخ :اڅ أكذ
أىڀٺ أڅ أٛذ ٿيڂ ػڄنٺ ٛزش ًحكيس ٳؤ٫ظٸٺ ٳ٬ڀض ،ٳٌٻَص رََّس ًٿٺ ٕىڀيخ،
ٳٸخٿٌح ،ٙ :ا ٙأڅ ّټٌڅ ًٙإٹ ٿنخ.
ٷخٽ ڃخٿٺ :ٷخٽ ّلَْ :ٳِ٫ڄض ٫ڄَس أڅ ٫خث٘ش ًٻَص ًٿٺ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :حٗظَّيخ ًأ٫ظٸْيخ ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ).
[ ]444
- 25رخد :اًح ٷخٽ حٿڄټخطذ :حٗظَّنِ ًأ٫ظٸنِ ،ٳخٗظَحه ٿٌٿٺ.
- 2426كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن أّڄن ٷخٽ :كيػنِ أرِ ،أّڄن ،ٷخٽ:
ىهڀض ٫ڀَ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ،ٳٸڀض :ٻنض ٿ٬ظزش رن أرِ ٿيذً ،ڃخص ًًٍػنِ
رنٌهً ،انيڂ رخٌ٫نِ ڃن حرن أرِ ٫ڄًَ ،ٳؤ٫ظٸنِ حرن أرِ ٫ڄًًَ ،حٗظَ ١رنٌ ٫ظزش
حٿٌٙء ،ٳٸخٿض :ىهڀض رََّس ًىِ ڃټخطزش ،ٳٸخٿض :حٗظَّنِ ًأ٫ظٸْنِ ،ٷخٿض :ن٬ڂ،
ٷخٿضّ ٙ :زٌْ٬نِ كظَ ّ٘ظٌَ٣ح ًٙثِ ،ٳٸخٿض ٙ :كخؿش ٿِ رٌٿٺ ،ٳٔڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أً رڀٰو ،ٳٌٻَ ٿ٬خث٘ش ،ٳٌٻَص ٫خث٘ش ڃخ ٷخٽ ٿيخ ،ٳٸخٽ:
(حٗظَّيخ ًأ٫ظٸْيخً ،ىْ٫يڂ ّ٘ظٌَ٣څ ڃخ ٗخإًح) .ٳخٗظَطيخ ٫خث٘ش ٳؤ٫ظٸظيخ،
ًحٗظَ ١أىڀيخ حٿٌٙء ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶً ،اڅ
حٗظٌَ٣ح ڃخثش َٗ.)١
[ ]444
- 2431كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن أرِ كخُځ،
٫ن ٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىس حٿٔڀڄِ٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنض ٌّڃخ ؿخٿٔخ ڃٍ ٪ؿخٽ ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ڃنِٽ ٳِ
َّ٣ٶ ڃټشًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نخُٽ أڃخڃنخً ،حٿٸٌځ ڃلَڃٌڅ ًأنخ
ٯَْ ڃلَځ ،ٳؤرًَٜح كڄخٍح ًكْ٘خً ،أنخ ڃٌٰ٘ٽ أهٜٲ ن٬ڀِ ،ٳڀڂ ّئًنٌنِ رو،
ًأكزٌح ٿٌ أنِ أرَٜطوً ،حٿظٴض ٳؤرَٜطو ،ٳٸڄض اٿَ حٿٴَّ ٳؤَٓؿظو ،ػڂ ٍٻزض
ًنْٔض حٿًٌٔ ١حٿَڃق ،ٳٸڀض ٿيڂ :نخًٿٌنِ حٿًٌٔ ١حٿَڃق ،ٳٸخٿٌحً ٙ :حهلل ٙنْ٬نٺ
٫ڀْو رِ٘ء ،ٳٰ٠زض ٳنِٿض ٳؤهٌطيڄخ ،ػڂ ٍٻزض ٳ٘يىص ٫ڀَ حٿلڄخٍ ٳ٬ٸَطو ،ػڂ
ؿجض رو ًٷي ڃخص ،ٳٌٷٌ٬ح ٳْو ّؤٻڀٌنو ،ػڂ انيڂ ٗټٌح ٳِ أٻڀيڂ اّخه ًىڂ كَځ ،ٳَكنخ
ًهزؤص حٿ٠٬ي ڃ ،ِ٬ٳؤىٍٻنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔؤٿنخه ٫ن ًٿٺ ،ٳٸخٽ:
(ڃ٬ټڂ ڃنو ِٗء) .ٳٸڀض :ن٬ڂ ،ٳنخًٿظو حٿ٠٬ي ٳؤٻڀيخ كظَ نٴيىخ ًىٌ ڃلَځ.
ٳليػنِ رو ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ٷظخىس.
[ ]1725
- 4رخد :ڃن حٓظٔٸَ.
ًٷخٽ ٓيپ :ٷخٽ ٿِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٓٸنِ)]5314 [ .
- 2432كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي :كيػخ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٌ٣حٿش ،حٓڄو
٫زي حهلل رن ٫زي حٿَكڄن ،ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
أطخنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ىحٍنخ ىٌه ،ٳخٓظٔٸَ ،ٳلڀزنخ ٿو ٗخس ٿنخ ،ػڂ
ٗزظو ڃن ڃخء رجَنخ ىٌه ،ٳؤْ٤٫ظوً ،أرٌ رټَ ٫ن ّٔخٍه٫ً ،ڄَ طـخىوً ،أَ٫حرِ
٫ن ّڄْنو ،ٳڀڄخ ٳَ٭ ٷخٽ ٫ڄَ :ىٌح أرٌ رټَ ،ٳؤ َ٤٫حَٕ٫حرِ ٳ٠ڀو ،ػڂ ٷخٽ:
(حّٕڄنٌڅ حّٕڄنٌڅ ،أ ٙٳْڄنٌح) .ٷخٽ أنْ :ٳيِ ٓنش ،ٳيِ ٓنش ،ػٚع ڃَحص.
[ .]2225
- 5رخد :ٷزٌٽ ىيّش حٿْٜي.
ًٷزپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن أرِ ٷظخىس ٠٫ي حٿْٜي]2431 [ .
- 2433كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ى٘خځ رن ُّي رن أنْ رن ڃخٿٺ،
٫ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أنٴـنخ أٍنزخ رڄَ حٿ٨يَحڅ ،ٳٔ َ٬حٿٸٌځ ٳڀٰزٌح ،ٳؤىٍٻظيخ ٳؤهٌطيخ ،ٳؤطْض ريخ أرخ
٣ڀلش ٳٌرليخً ،ر٬غ ريخ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :رٌٍٻيخ ًٳوٌّيخ،
ٷخٽ :ٳوٌّيخ ٗ ٙٺ ٳْو ،ٳٸزڀو .ٷڀضً :أٻپ ڃنو؟ ٷخٽً :أٻپ ڃنو ،ػڂ ٷخٽ ر٬ي :ٷزڀو.
[]5215 ،5171
- 2434كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل حرن ٫زي
حهلل حرن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ٫ ،ن حٿ٬ٜذ رن ؿؼخڃش ٍ ِٟحهلل
٫نيڂ:
أنو أىيٍ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كڄخٍح ًكْ٘خً ،ىٌ رخٕرٌحء أً رٌىحڅ،
ٳَى ٫ڀْو ،ٳڀڄخ ٍأٍ ڃخ ٳِ ًؿيو ٷخٽ( :أڃخ انخ ٿڂ نَىه ٫ڀْٺ ا ٙأنخ كَځ).
[ ]1729
- 6رخد :ٷزٌٽ حٿييّش.
- 2435كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :كيػنخ ٫زيس :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنخّ ٻخنٌح ّظلًَڅ رييحّخىڂ ٌّځ ٫خث٘شّ ،زظٌٰڅ ريخ ،أً ّزظٌٰڅ رٌٿٺ ،ڃَٟخس
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]3564 ،2442 ،2441
- 2436كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ؿ٬ٴَ رن اّخّ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ْٓ٬ي حرن ؿزَْ،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أىيص أځ كٴْي ،هخٿش حرن ٫زخّ ،اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٷ٤خ ًٓڄنخ ًأٟزخ،
ٳؤٻپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٕٷً ٢حٿٔڄنً ،طَٹ حٿ٠ذ طٸٌٍح ،ٷخٽ حرن
٫زخّ :ٳؤٻپ ٫ڀَ ڃخثيس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٿٌ ٻخڅ كَحڃخ ڃخ أٻپ
٫ڀَ ڃخثيس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]6925 ،5087 ،5074
- 2437كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ ڃ٬ن ٷخٽ :كيػنِ ارَحىْڂ رن ٣يڄخڅ٫ ،ن
ڃلڄي رن ُّخى٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أطِ ر٬٤خځ ٓؤٽ ٫نو( :أىيّش أځ ٛيٷش).
ٳبڅ ٷْپ ٛيٷش .ٷخٽ ٕٛلخرو( :ٻڀٌح)ً .ٿڂ ّؤٻپً ،اڅ ٷْپ ىيّشَٟ ،د رْيه ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤٻپ ڃ٬يڂ.
- 2438كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أطِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڀلڂ ،ٳٸْپ :طٜيٵ ٫ڀَ رََّس ،ٷخٽ( :ىٌ ٿيخ
ٛيٷشً ،ٿنخ ىيّش).
[ ]1424
- 2439كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن
حٿٸخٓڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ظو ڃنو ٫ن حٿٸخٓڂ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أنيخ أٍحىص أڅ ط٘ظَُ رََّسً ،أنيڂ حٗظٌَ٣ح ًٙءىخ ،ٳٌٻَ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٗظَّيخ ٳؤ٫ظٸْيخ ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ).
ًأىيُ ٿيخ ٿلڂ ،ٳٸْپ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ىٌح طٜيٵ ٫ڀَ رََّس ،ٳٸخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌ ٿيخ ٛيٷش ًٿنخ ىيّش)ً .هَْص.
ًٷخٽ ٫زي حٿَكڄنًُ :ؿيخ كَ أً ٫زي ،ٷخٽ ٗ٬زشٓ :ؤٿض ٫زي حٿَكڄن ٫ن ًُؿيخ،
٫خث٘ش ىپ طټڀڂ ،ٷخٽ :ٳظټڀڄض ٫خث٘ش طَى ٫ڀَ ُّنذ كظَ أٓټظظيخ ،ٷخٿض :ٳنَ٨
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ ٫خث٘شً ،ٷخٽ( :انيخ رنض أرِ رټَ).
ٷخٽ حٿزوخٍُ :حٿټٚځ حٕهَْ ٷٜش ٳخ٣ڄش ٌّٻَ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن ٍؿپ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄنً .ٷخٽ أرٌ ڃًَحڅ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ًَ٫س :ٻخڅ
حٿنخّ ّظلًَڅ رييحّخىڂ ٌّځ ٫خث٘ش٫ً .ن ى٘خځ٫ ،ن ٍؿپ ڃن ٷًٍَّٖ ،ؿپ ڃن
حٿڄٌحٿِ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن رن حٿلخٍع رن ى٘خځ ،ٷخٿض
٫خث٘ش :ٻنض ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٓظؤًنض ٳخ٣ڄش.
[ ]2435
- 8رخد :ڃخ َّ ٙى ڃن حٿييّش.
- 2443كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ ٍِ٫س رن ػخرض حٕنٜخٍُ ٷخٽ:
كيػنِ ػڄخڃش رن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ىهڀض ٫ڀْو ٳنخًٿنِ ْ٣زخ ،ٷخٽ :ٻخڅ أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو َّ ٙى حٿْ٤ذ ،ٷخٽ٫ًُ :ڂ
أنْ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ َّ ٙى حٿْ٤ذ.
[]5585
- 9رخد :ڃن ٍأٍ حٿيزش حٿٰخثزش ؿخثِس.
- 2444كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد
ٷخٽً :ٻَ ًَ٫س :أڅ حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ًڃًَحڅ أهزَحه:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن ؿخءه ًٳي ىٌحُڅ ،ٷخځ ٳِ حٿنخّ،
ٳؤػنَ ٫ڀَ حهلل رڄخ ىٌ أىڀو ،ػڂ ٷخٽ( :أڃخ ر٬ي ،ٳبڅ اهٌحنټڂ ؿخإًنخ طخثزْنً ،انِ
ٍأّض أڅ أٍى اٿْيڂ ٓزْيڂ ،ٳڄن أكذ ڃنټڂ أڅ ّْ٤ذ ًٿٺ ٳڀْٴ٬پً ،ڃن أكذ أڅ
ّټٌڅ ٫ڀَ ك٨و كظَ نْ٤٬و اّخه ڃن أًٽ ڃخ ّٴِء حهلل ٫ڀْنخ).
ٳٸخٽ حٿنخّْ٣ :زنخ ٿٺ.
[ ]2184
- 10رخد :حٿڄټخٳؤس ٳِ حٿيزش.
- 2445كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ َْٔ٫رن ٌّنْ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸزپ حٿييّش ًّؼْذ ٫ڀْيخ.
ٿڂ ٌّٻَ ًٻًْ ٪ڃلخ٫ ،َٟن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش.
- 11رخد :حٿيزش ٿڀٌٿيً ،اًح أ َ٤٫رً ٞ٬ٿيه ْٗجخ ٿڂ ّـِ ،كظَ ّ٬يٽ رْنيڂ
ًّ ِ٤٬حٓهَّن ڃؼڀوّ٘ ًٙ ،يي ٫ڀْو.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ح٫يٿٌح رْن أًٙىٻڂ ٳِ حٿْ٤٬ش).
[ ]2447
ًىپ ٿڀٌحٿي أڅ َّؿ ٪ٳِ ْ٤٫ظوً ،ڃخ ّؤٻپ ڃن ڃخٽ ًٿيه رخٿڄًَ٬ٱ ًّ ٙظ٬يٍ.
ًحٗظٍَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ٫ڄَ رَْ٬ح ،ػڂ أ٤٫خه حرن ٫ڄًَ ،ٷخٽ:
حٛن ٪رو ڃخ ٗجض]2009 [ .
- 2446كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن كڄْي رن ٫زي
حٿَكڄنً ،ڃلڄي رن حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘ :أنيڄخ كيػخه ٫ن حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘:
أڅ أرخه أطَ رو اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :اڅ نلڀض حرنِ ىٌح ٯٚڃخ،
ٳٸخٽ( :أٻپ ًٿيٹ نلڀض ڃؼڀو) .ٷخٽ ،ٙ :ٷخٽ( :ٳخٍؿ٬و).
[]2507 ،2447
- 12رخد :حٗٗيخى ٳِ حٿيزش.
- 2447كيػنخ كخڃي رن ٫ڄَ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن كْٜن٫ ،ن ٫خڃَ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ًىٌ ٫ڀَ حٿڄنزَ ّٸٌٽ:
أ٤٫خنِ أرِ ْ٤٫ش ،ٳٸخٿض ٫ڄَس رنض ًٍحكش ٙ :أٍ َٟكظَ ط٘يي ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤطَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :انِ أْ٤٫ض حرنِ
ڃن ٫ڄَس رنض ًٍحكش ْ٤٫ش ،ٳؤڃَطنِ أڅ أٗييٹ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :أْ٤٫ض ٓخثَ
ًٿيٹ ڃؼپ ىٌح) .ٷخٽ ،ٙ :ٷخٽ( :ٳخطٸٌح حهلل ًح٫يٿٌح رْن أًٙىٻڂ) .ٷخٽ :ٳَؿ ٪ٳَى
ْ٤٫ظو.
[ ]2446
- 13رخد :ىزش حٿَؿپ ٙڃَأطو ًحٿڄَأس ٿًِؿيخ.
ٷخٽ ارَحىْڂ :ؿخثِسً .ٷخٽ ٫ڄَ رن ٫زي حٿَّ ٙ :ِِّ٬ؿ٬خڅً .حٓظؤًڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ نٔخءه ٳِ أڅ ّڄَ ٝٳِ رْض ٫خث٘شً .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(حٿ٬خثي ٳِ ىزظو ،ٻخٿټڀذ ٌّ٬ى ٳِ ٷْجو).
ًٷخٽ حٿِىَُ ،ٳْڄن ٷخٽ ٙڃَأطو :ىزِ ٿِ رٛ ٞ٬يحٷٺ أً ٻڀو ،ػڂ ٿڂ ّڄټغ اٙ
َّْٔح كظَ ٣ڀٸيخ ٳَؿ٬ض ٳْو ،ٷخٽَّ :ى اٿْيخ اڅ ٻخڅ هڀزيخً ،اڅ ٻخنض أ٤٫ظو ٫ن
ْ٣ذ نٴْ ٿْْ ٳِ ِٗء ڃن أڃَه هيّ٬ش ؿخُ ،ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳبڅ ٣زن ٿټڂ ٫ن
ِٗء ڃنو نٴٔخ}/ .حٿنٔخء./4 :
- 2448كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ:
أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :ٷخٿض ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
ٿڄخ ػٸپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٗظي ًؿ٬و ،حٓظؤًڅ أًُحؿو أڅ ّڄَ ٝٳِ
رْظِ ،ٳؤًڅ ٿو ،ٳوَؽ رْن ٍؿڀْن طوٍ ٢ؿٚه حًٍٕ ،ٝٻخڅ
رْن حٿ٬زخّ ًرْن ٍؿپ آهَ ،ٳٸخٽ ٫زْي حهلل :ٳٌٻَص ٙرن ٫زخّ ڃخ ٷخٿض ٫خث٘ش،
ٳٸخٽ ٿًِ :ىپ طيٍُ ڃن حٿَؿپ حٿٌُ ٿڂ طٔڂ ٫خث٘ش؟ ٷڀض ،ٙ :ٷخٽ :ىٌ ٫ڀِ رن أرِ
٣خٿذ.
[ ]195
- 2449كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿ٬خثي ٳِ ىزظو ٻخٿټڀذّ ،ٸِء ػڂ ٌّ٬ى ٳِ ٷْجو).
[]6574 ،2479 ،2478
- 14رخد :ىزش حٿڄَأس ٿَْٰ ًُؿيخ ً٫ظٸيخ ،اًح ٻخڅ ٿيخ ًُؽ ٳيٌ ؿخثِ ،اًح ٿڂ طټن
ٓٴْيش ،ٳبًح ٻخنض ٓٴْيش ٿڂ ّـِ.
ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ ًٙ{ :طئطٌح حٿٔٴيخء أڃٌحٿټڂ} /حٿنٔخء./5 :
- 2451/2450كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّق٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ٫زخى
رن ٫زي حهلل٫ ،ن أٓڄخء ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ٿِ ڃخٽ ،ا ٙڃخ أىهپ ٫ڀِ حٿِرَْ ،ٳؤطٜيٵ؟ ٷخٽ( :طٜيٷِ،
ً ٙطٌ ِ٫ٳٌْ٫ َ٫ڀْٺ).
( - )2451كيػنخ ٫زْي حهلل رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٫زي حهلل رن نڄَْ :كيػنخ ى٘خځ حرن
ًَ٫س٫ ،ن ٳخ٣ڄش٫ ،ن أٓڄخء:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أنٴٸِ ًٙ ،طل ِٜٳْل ِٜحهلل ٫ڀْٺًٙ ،
طٌ ِ٫ٳٌْ ِ٫حهلل ٫ڀْٺ).
[ ]1366
- 2452كيػنخ ّلَْ رن رټَْ٫ ،ن حٿڀْغ٫ ،ن ِّّي٫ ،ن رټَْ٫ ،ن ٻَّذ ڃٌٿَ
حرن ٫زخّ :أڅ ڃْڄٌنش رنض حٿلخٍع ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أهزَطو:
أ٫ظٸض ًٿْيسً ،ٿڂ طٔظؤًڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٌّڃيخ حٿٌُ ّيًٍ
٫ڀْيخ ٳْو ٷخٿض :أَٗ٬ص ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،أنِ أ٫ظٸض ًٿْيطِ؟ ٷخٽ( :أً ٳ٬ڀض) .ٷخٿض:
ن٬ڂ ،ٷخٽ( :أڃخ انٺ ٿٌ أْ٤٫ظيخ أهٌحٿٺ ٻخڅ أ٨٫ڂ ٕؿَٹ).
ًٷخٽ رټَ رن ڃ٫ ،َ٠ن ٫ڄًَ٫ ،ن رټَْ٫ ،ن ٻَّذ :اڅ ڃْڄٌنش أ٫ظٸض.
[]2454
- 2453كيػنخ كزخڅ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أٍحى ٓٴَح أٷَ ٩رْن نٔخثو ،ٳؤّظين هَؽ
ٓيڄيخ هَؽ ريخ ڃ٬وً ،ٻخڅ ّٸٔڂ ٿټپ حڃَأس ڃنين ٌّڃيخ ًٿْڀظيخ ،ٯَْ أڅ ٌٓىس رنض
ُڃ٬ش ًىزض ٌّڃيخ ًٿْڀظيخ ٿ٬خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،طزظِٰ رٌٿٺ
ٍٟخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[،4413 ،3912 - 3910 ،3801 ،3208 ،2723 ،2542 ،2518 ،2494
،7061 ،6936 ،6935 ،6301 ،6285 ،4479 ،4474 - 4472 ،4414
]7106
- 15رخد :رڄن ّزيأ رخٿييّش.
ً - 2454ٷخٽ رټَ٫ :ن ٫ڄًَ٫ ،ن رټَْ٫ ،ن ٻَّذ ڃٌٿَ حرن ٫زخّ :اڅ ڃْڄٌنش
ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أ٫ظٸض ًٿْيس ٿيخ ،ٳٸخٽ ٿيخً( :ٿٌ ًٛڀض رٞ٬
أهٌحٿٺ ٻخڅ أ٨٫ڂ ٕؿَٹ).
[ ]2452
- 2455كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ
٫ڄَحڅ حٿـٌنِ٫ ،ن ٣ڀلش رن ٫زي حهللٍ ،ؿپ ڃن رنِ طْڂ رن ڃَس٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ٿِ ؿخٍّن ،ٳبٿَ أّيڄخ أىيُ؟ ٷخٽ( :اٿَ أٷَريڄخ ڃنٺ رخرخ).
[ ]2140
- 16رخد :ڃن ٿڂ ّٸزپ حٿييّش ٿ٬ڀش.
ًٷخٽ ٫ڄَ رن ٫زي حٿ :ِِّ٬ٻخنض حٿييّش ٳِ ُڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ىيّشً ،حٿٌْځ ٌٍٗس.
- 2456كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن
٫زي حهلل رن ٫ظزش :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أنو ٓڄ ٪حٿ٬ٜذ رن ؿؼخڃش حٿڀْؼًِ ،ٻخڅ ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ّوزَ أنو أىيٍ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كڄخٍ ًكًٖ ،ىٌ رخٕرٌحء أً
رٌىحڅً ،ىٌ ڃلَځ ،ٳَىه ،ٷخٽ ٬ٛذ :ٳڀڄخ َ٫ٱ ٳِ ًؿيِ ٍىه ىيّظِ ٷخٽ( :ٿْْ
رنخ ٍى ٫ڀْٺً ،ٿټنخ كَځ).
[ ]1729
- 2457كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س حرن
حٿِرَْ٫ ،ن أرِ كڄْي حٿٔخ٫يُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حٓظ٬ڄپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍؿ ٚڃن حُٕىّ ،ٸخٽ ٿو حرن حٿڀظزْش٫ ،ڀَ
حٿٜيٷش ،ٳڀڄخ ٷيځ ٷخٽ :ىٌح ٿټڂ ًىٌح أىيُ ٿِ .ٷخٽ( :ٳي ٚؿڀْ ٳِ رْض أرْو أً رْض
أڃو ،ٳْنّ َ٨ييٍ ٿو أځ ٙ؟ ًحٿٌُ نٴِٔ رْيهّ ٙ ،ؤهٌ أكي ڃنو ْٗجخ ا ٙؿخء رو ٌّځ
حٿٸْخڃش ّلڄڀو ٫ڀَ ٍٷزظو ،اڅ ٻخڅ رَْ٬ح ٿو ٍٯخء ،أً رٸَس ٿيخ هٌحٍ ،أً ٗخه ّظ.)َ٬
ػڂ ٍٳ ٪رْيه كظَ ٍأّنخ ٫ٴَس ارْ٤و( :حٿڀيڂ ىپ رڀٰض ،حٿڀيڂ ىپ رڀٰض) .ػٚػخ.
[ ]883
- 17رخد :اًح ًىذ ىزش أً ً٫ي ،ػڂ ڃخص ٷزپ أڅ طٜپ اٿْو.
ًٷخٽ ٫زْيس :اڅ ڃخص ًٻخنض ٳٜڀض حٿييّشً ،حٿڄييٍ ٿو كِ ٳيِ ٿٌٍػظو،
ًاڅ ٿڂ طټن ٳٜڀض ٳيِ ٿٌٍػش حٿٌُ أىيًٍ .ٷخٽ حٿلٔن :اّيڄخ ڃخص ٷزپ ٳيِ ٿٌٍػش
حٿڄييٍ ٿو ،اًح ٷز٠يخ حٿٌَٓٽ.
- 2458كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حرن حٿڄنټيٍٓ :ڄ٬ض ؿخرَح
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٿِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ ؿخء ڃخٽ حٿزلَّن أْ٤٫ظٺ ىټٌح -ػٚػخ).
ٳڀڂ ّٸيځ كظَ طٌٳِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃَ أرٌ رټَ ڃنخىّخ ٳنخىٍ :ڃن ٻخڅ
ٿو ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫يس أً ىّن ٳڀْؤطنخ ،ٳؤطْظو ٳٸڀض :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫ينِ ،ٳلؼَ ٿِ ،ػٚػخ.
[ ]2174
- 18رخد :ٻْٲ ّٸز ٞحٿ٬زي ًحٿڄظخ.٩
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ :ٻنض ٫ڀَ رټَ ٬ٛذ ،ٳخٗظَحه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٷخٽ:
(ىٌ ٿٺ ّخ ٫زي حهلل).
[ ]2009
- 2459كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن حرن ڃڀْټش٫ ،ن حٿڄٌٍٔ
حرن ڃوَڃش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷٔڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٷزْشً ،ٿڂ ّ ٢٬ڃوَڃش ڃنيخ ْٗجخ ،ٳٸخٽ
ڃوَڃشّ :خ رنِ حن٤ڀٶ رنخ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳخن٤ڀٸض ڃ٬و ،ٳٸخٽ:
حىهپ ٳخى٫و ٿِ ،ٷخٽ :ٳيٌ٫طو ٿو ٳوَؽ اٿْو ً٫ڀْو ٷزخء ڃنيخ ،ٳٸخٽ( :هزؤنخ ىٌح ٿٺ).
ٷخٽ :ٳن َ٨اٿْو ،ٳٸخٽ ٍِٟ( :ڃوَڃش).
[]5781 ،5524 ،5464 ،2959 ،2514
- 19رخد :اًح ًىذ ىزش ٳٸز٠يخ حٓهَ ًٿڂ ّٸپ ٷزڀض.
- 2460كيػنخ ڃلڄي رن ڃلزٌد :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ،
٫ن كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :ىڀټض ،ٳٸخٽً( :ڃخ ًحٹ) .ٷخٽ:
ًٷ٬ض رؤىڀِ ٳِ ٍڃ٠خڅ ،ٷخٽ( :طـي ٍٷزش) .ٷخٽ ،ٙ :ٷخٽ( :ٳيپ طٔظ ٪ْ٤أڅ طٌٜځ
ٗيَّن ڃظظخرْ٬ن) .ٷخٽ ،ٙ :ٷخٽ( :ٳظٔظ ٪ْ٤أڅ ط٬٤ڂ ٓظْن ڃٔټْنخ) .ٷخٽ ،ٙ :ٷخٽ:
ٳـخء ٍؿپ ڃن حٕنٜخٍ رَ٬ٵً ،حٿَ٬ٵ حٿڄټظپ ٳْو طڄَ ،ٳٸخٽ( :حًىذ ريٌح ٳظٜيٵ
رو) .ٷخٽ٫ :ڀَ أكٌؽ ڃنخ ّخ ٌٍٓٽ حهللً ،حٿٌُ ر٬ؼٺ رخٿلٶ ڃخ رْن ٙرظْيخ أىپ رْض
أكٌؽ ڃنخ ،ٷخٽ( :حًىذ ٳؤ٬٣ڄو أىڀٺ).
[ ]1834
- 20رخد :اًح ًىذ ىّنخ ٫ڀَ ٍؿپ.
ٷخٽ ٗ٬زش ٫ن حٿلټڂ :ىٌ ؿخثًًِ .ىذ حٿلٔن رن ٫ڀِ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ ٿَؿپ ىّنو.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٻخڅ ٿو ٫ڀْو كٶ ٳڀْ٤٬و أً ٿْظلڀڀو ڃنو) .ٳٸخٽ
ؿخرَ :ٷظپ أرِ ً٫ڀْو ىّن ،ٳٔؤٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯَڃخءه أڅ ّٸزڀٌح ػڄَ
كخثًّ ِ٤لڀڀٌح أرِ.
- 2461كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ .ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٌّنْ،
٫ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ حرن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ :أڅ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ أهزَه:
أڅ أرخه ٷظپ ٌّځ أكي ٗيْيح ،ٳخٗظي حٿَٰڃخء ٳِ كٸٌٷيڂ ،ٳؤطْض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳټڀڄظو ،ٳٔؤٿيڂ أڅ ّٸزڀٌح ػڄَ كخثًّ ِ٤لڀڀٌح أرِ ٳؤرٌح ،ٳڀڂ ّ٤٬يڂ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كخثً ِ٤ٿڂ ّټَٔه ٿيڂً ،ٿټن ٷخٽٓ( :ؤٯيً ٫ڀْٺ).
ٳٰيح ٫ڀْنخ كْن أٛزق ،ٳ٤خٱ ٳِ حٿنوپ ًى٫خ ٳِ ػڄَه رخٿزَٻش ،ٳـيىطيخ ٳٸْ٠ظيڂ
كٸٌٷيڂً ،رٸِ ٿنخ ڃن ػڄَىخ رٸْش ،ػڂ ؿجض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ
ؿخٿْ ٳؤهزَطو رٌٿٺ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿ٬ڄَ( :حٓڄً - ٪ىٌ
ؿخٿْ ّ -خ٫ڄَ) .ٳٸخٽ :أّ ٙټٌڅ؟ ٷي ٫ڀڄنخ أنٺ ٌٍٓٽ حهللً ،حهلل انٺ ٿٌَٓٽ حهلل.
[ ]2020
- 21رخد :ىزش حٿٌحكي ٿڀـڄخ٫ش.
ًٷخٿض أٓڄخء ٿڀٸخٓڂ رن ڃلڄي ًحرن أرِ ٫ظْٶًٍ :ػض ٫ن أهظِ ٫خث٘ش رخٿٰخرشً ،ٷي
أ٤٫خنِ رو ڃ٬خًّش ڃخثش أٿٲ ،ٳيٌ ٿټڄخ.
- 2462كيػنخ ّلَْ رن ٷِ٫ش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أطِ رَ٘حد ٳَ٘د٫ً ،ن ّڄْنو ٯٚځ٫ً ،ن ّٔخٍه
حْٕٗخم ،ٳٸخٽ ٿڀٰٚځ( :اڅ أًنض ٿِ أْ٤٫ض ىئٙء) .ٳٸخٽ :ڃخ ٻنض ًٕػَ رنْٜزِ
ڃنٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل أكيح ،ٳظڀو ٳِ ّيه).
[ ]2224
- 22رخد :حٿيزش حٿڄٸزٌٟش ًٯَْ حٿڄٸزٌٟشً ،حٿڄٸٌٔڃش ًٯَْ حٿڄٸٌٔڃش.
ًٷي ًىذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ٿيٌحُڅ ڃخ ٯنڄٌح ڃنيڂ ًىٌ ٯَْ
ڃٸٌٔځ.
[ ]2184
ًٷخٽ ػخرض رن ڃلڄي :كيػنخ ڃٔ٫ ،َ٬ن ڃلخٍد٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أطْض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿڄٔـي ،ٳٸ٠خنِ ًُحىنِ.
[ ]432
- 2463كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلخٍدٓ ،ڄ٬ض
ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ر٬ض ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَْ٬ح ٳِ ٓٴَ ،ٳڀڄخ أطْنخ حٿڄيّنش ٷخٽ( :حثض
حٿڄٔـي ٳٜپ ٍٻ٬ظْن) .ٳٌُڅ ،ٷخٽ ٗ٬زش :أٍحه :ٳٌُڅ ٿِ ٳؤٍؿق ،ٳڄخ ُحٽ ڃِ٬
ڃنيخ ْٗجخ كظَ أٛخريخ أىپ حٿ٘ؤځ ٌّځ حٿلَس.
[ ]432
- 2464كيػنخ ٷظْزش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أطِ رَ٘حد٫ً ،ن ّڄْنو ٯٚځ٫ً ،ن ّٔخٍه
[ ]2182
- 2468كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٻخڅ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَ ،ٳټخڅ ٫ڀَ رټَ ٿ٬ڄَ ٬ٛذ ،ٳټخڅ
ّظٸيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳْٸٌٽ أرٌهّ :خ ٫زي حهللّ ٙ ،ظٸيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ أكي .ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رْ٬نو) .ٳٸخٽ ٫ڄَ :ىٌ ٿٺ،
ٳخٗظَحه ،ػڂ ٷخٽ( :ىٌ ٿٺ ّخ ٫زي حهلل ،ٳخٛن ٪رو ڃخ ٗجض).
[ ]2009
- 25رخد :اًح ًىذ رَْ٬ح ٿَؿپ ًىٌ ٍحٻزو ٳيٌ ؿخثِ.
ً - 2469ٷخٽ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫ڄًَ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ
ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴًَ ،ٻنض ٫ڀَ رټَ ٬ٛذ ،ٳٸخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿ٬ڄَ( :رْ٬نو) .ٳخرظخ٫و ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌ
ٿٺ ّخ ٫زي حهلل).
[ ]2009
- 26رخد :ىيّش ڃخ ّټَه ٿزٔو.
- 2470كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٍأٍ ٫ڄَ رن حٿو٤خد كڀش َْٓحء ٫ني رخد حٿڄٔـي ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿٌ
حٗظَّظيخ ٳڀزٔظيخ ٌّځ حٿـڄ٬ش ًٿڀٌٳي ،ٷخٽ( :انڄخ ّڀزٔيخ ڃن ٙهٚٵ ٿو ٳِ حٓهَس).
ػڂ ؿخءص كڀپ ،ٳؤٌٍٓ َ٤٫ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڄَ ڃنيخ كڀشً ،ٷخٽ:
أٻٌٔطنْيخً ،ٷڀض ٳِ كڀش ٤٫خٍى ڃخ ٷڀض؟ ٳٸخٽ( :انِ ٿڂ أٻٔټيخ ٿظڀزٔيخ) .ٳټٔخىخ
٫ڄَ أهخ ٿو رڄټش ڃَ٘ٻخ.
[ ]846
- 2471كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ أرٌ ؿ٬ٴَ :كيػنخ حرن ٳْ٠پ٫ ،ن أرْو٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْض ٳخ٣ڄش ٳڀڂ ّيهپ ٫ڀْيخً ،ؿخء ٫ڀِ ٳٌٻَص ٿو
ًٿٺ ،ٳٌٻَه ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انِ ٍأّض ٫ڀَ رخريخ ٓظَح ڃٌْٗخ).
ٳٸخٽ( :ڃخ ٿِ ًٿڀينْخ) .ٳؤطخىخ ٫ڀِ ٳٌٻَ ًٿٺ ٿيخ ،ٳٸخٿض :ٿْؤڃَنِ ٳْو رڄخ ٗخء ،ٷخٽ:
(طَٓپ رو اٿَ ٳٚڅ ،أىپ رْض ريڂ كخؿش).
- 2472كيػنخ كـخؽ رن ڃنيخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حٿڄڀٺ رن ڃَْٔس
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ُّي رن ًىذ٫ ،ن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أىيٍ اٿِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كڀش َْٓحء ،ٳڀزٔظيخ ،ٳَأّض حٿٰ٠ذ ٳِ
[ ]2103
- 28رخد :حٿييّش ٿڀڄَ٘ٻْن.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَّ ٙ{ :نيخٻڂ حهلل ٫ن حٿٌّن ٿڂ ّٸخطڀٌٻڂ ٳِ حٿيّن ًٿڂ ّوَؿٌٻڂ ڃن
ىّخٍٻڂ أڅ طزًَىڂ ًطٸٌٔ٤ح اٿْيڂ} /حٿڄڄظلنش./8 :
- 2476كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل حرن
ىّنخٍ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٍأٍ ٫ڄَ كڀش ٫ڀَ ٍؿپ طزخ ،٩ٳٸخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :حرظ ٪ىٌه حٿلڀش
طڀزٔيخ ٌّځ حٿـڄ٬ش ًاًح ؿخءٹ حٿٌٳي .ٳٸخٽ( :انڄخ ّڀزْ ىٌح ڃن ٙهٚٵ ٿو ٳِ
حٓهَس) .ٳؤطِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃنيخ رلڀپ ،ٳؤٍٓپ اٿَ ٫ڄَ ڃنيخ
رلڀش ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :ٻْٲ أٿزٔيخ ًٷي ٷڀض ڃخ ٷڀض ٳْيخ؟ ٷخٽ( :انِ ٿڂ أٻٔټيخ ٿظڀزٔيخ،
طزْ٬يخ أً طټٌٔىخ) .ٳؤٍٓپ ريخ ٫ڄَ اٿَ أم ٿو ڃن أىپ ڃټش ،ٷزپ أڅ ّٔڀڂ.
[ ]846
- 2477كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أٓڄخء
رنض أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٿض:
ٷيڃض ٫ڀِ أڃِ ًىِ ڃَ٘ٻش ،ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳخٓظٴظْض
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷڀض :اڅ أڃِ ٷيڃض ًىِ ٍحٯزش ،أٳؤٛپ أڃِ؟
ٷخٽ( :ن٬ڂٛ ،ڀِ أڃٺ).
[]5634 ،5633 ،3012
- 29رخدّ ٙ :لپ ٕكي أڅ َّؿ ٪ٳِ ىزظو ًٛيٷظو.
- 2479/2478كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ى٘خځ ًٗ٬زش ٷخ :ٙكيػنخ ٷظخىس٫ ،ن
ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿ٬خثي ٳِ ىزظو ٻخٿ٬خثي ٳِ ٷْجو).
( - )2479كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن حٿڄزخٍٹ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ أٌّد٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿْْ ٿنخ ڃؼپ حٿٌٔء ،حٿٌُ ٌّ٬ى ٳِ ىزظو ،ٻخٿټڀذ
َّؿ ٪ٳِ ٷْجو).
[ ]2449
- 2480كيػنخ ّلَْ رن ٷِ٫ش :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن أرْوٓ :ڄ٬ض
٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
كڄڀض ٫ڀَ ٳَّ ٳِ ٓزْپ حهلل ،ٳؤٟخ٫و حٿٌُ ٻخڅ ٫نيه ،ٳؤٍىص أڅ أٗظَّو ڃنو،
ً٧ننض أنو رخث٬و رَه ،ٚٳٔؤٿض ٫ن ًٿٺ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٙ( :ط٘ظَه ًاڅ أ٤٫خٻو ريٍىڂ ًحكي ،ٳبڅ حٿ٬خثي ٳِ ٛيٷظو
ٻخٿټڀذ ٌّ٬ى ٳِ ٷْجو).
[ ]1419
- 2481كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :أڅ حرن ؿَّؾ أهزَىڂ
ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حهلل رن ٫زْي حهلل رن أرِ ڃڀْټش:
أڅ رنِ ٛيْذ ،ڃٌٿَ حرن ؿي٫خڅ ،حىٌ٫ح رْظْن ًكـَس ،أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ أً َ٤٫ٿٺ ٛيْزخ ،ٳٸخٽ ڃًَحڅ :ڃن ّ٘يي ٿټڄخ ٫ڀَ ًٿٺ ،ٷخٿٌح :حرن
٫ڄَ ،ٳي٫خه ،ٳ٘يي ٌٍٕٓ َ٤٫ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛيْزخ رْظْن ًكـَس،
ٳٸ َ٠ڃًَحڅ ر٘يخىطو ٿيڂ.
- 30رخد :ڃخ ٷْپ ٳِ حٿ٬ڄٍَ ًحٿَٷزَ.
أ٫ڄَطو حٿيحٍ ٳيِ ٫ڄٍَ ،ؿ٬ڀظيخ ٿو{ .حٓظ٬ڄَٻڂ ٳْيخ} /ىٌى :/61 :ؿ٬ڀټڂ ٫ڄخٍح.
- 2482كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ؿخرَ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷ َ٠حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿ٬ڄٍَ ،أنيخ ٿڄن ًىزض ٿو.
- 2483كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ىڄخځ :كيػنخ ٷظخىس ٷخٽ :كيػنِ حٿن َ٠رن
أنْ٫ ،ن رَْ٘ رن نيْٺ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٬ڄٍَ ؿخثِس)ً .ٷخٽ ٤٫خء:
كيػنِ ؿخرَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :نلٌه.
- 31رخد :ڃن حٓظ٬خٍ ڃن حٿنخّ حٿٴَّ.
- 2484كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ّٸٌٽ:
ٻخڅ ٳِ ٩رخٿڄيّنش ،ٳخٓظ٬خٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳَٓخ ڃن أرِ ٣ڀلش ّٸخٽ ٿو
حٿڄنيًد ٳَٻذ ،ٳڀڄخ ٍؿ ٪ٷخٽ( :ڃخ ٍأّنخ ڃن ِٗءً ،اڅ ًؿينخه ٿزلَح).
[،2875 ،2807 ،2806 ،2751 ،2712 ،2711 ،2707 ،2702 ،2665
]5858 ،5686
- 32رخد :حٓٙظ٬خٍس ٿڀ٫ ًَّ٬ني حٿزنخء.
- 2485كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن أّڄن ٷخٽ :كيػنِ أرِ ٷخٽ:
ىهڀض ٫ڀَ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ٫ً ،ڀْيخ ىٍ ٩ٷ ،َ٤ػڄن هڄٔش ىٍحىڂ ،ٳٸخٿض:
حٍٳ ٪رَٜٹ اٿَ ؿخٍّظِ حن َ٨اٿْيخ ،ٳبنيخ طِىَ أڅ طڀزٔو ٳِ حٿزْضً ،ٷي ٻخڅ ٿِ
ڃنين ىٍ٫ ٩ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڄخ ٻخنض حڃَأس طٸْن رخٿڄيّنش
ا ٙأٍٓڀض اٿِ طٔظَْ٬ه.
- 33رخد :ٳ٠پ حٿڄنْلش.
- 2486كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ن٬ڂ حٿڄنْلش حٿڀٸلش حٿٜٴِ ڃنلشً ،حٿ٘خس
- 2487كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ حرن ًىذ :كيػنخ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد،
٫ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ ٷيځ حٿڄيخؿًَڅ اٿَ حٿڄيّنش ڃن ڃټشً ،ٿْْ رؤّيّيڂ٬ّ ،نِ ْٗجخً ،ٻخنض حٕنٜخٍ
أىپ حًٍٕ ٝحٿ٬ٸخٍ ،ٳٸخٓڄيڂ حٕنٜخٍ ٫ڀَ أڅ ٌّ٤٬ىڂ ػڄخٍ أڃٌحٿيڂ ٻپ ٫خځ،
ًّټٴٌىڂ حٿ٬ڄپ ًحٿڄئًنشً ،ٻخنض أڃو أځ أنْ أځ ٓڀْڂ ،ٻخنض أځ ٫زي حهلل رن أرِ
٣ڀلش ،ٳټخنض أ٤٫ض أځ أنْ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌ٫حٷخ ،ٳؤ٤٫خىن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أځ أّڄن ڃٌٙطو أځ أٓخڃش رن ُّي.
ٷخٽ حرن ٗيخد :ٳؤهزَنِ أنْ رن ڃخٿٺ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ٳَ٭ ڃن
ٷظپ أىپ هْزَ ،ٳخنَٜٱ اٿَ حٿڄيّنشٍ ،ى حٿڄيخؿًَڅ اٿَ حٕنٜخٍ ڃنخثليڂ حٿظِ
ٻخنٌح ڃنلٌىڂ ڃن ػڄخٍىڂ ،ٳَى حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ أڃو ٌ٫حٷيخً ،أَ٤٫
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أځ أّڄن ڃټخنين ڃن كخث٤و.
ًٷخٽ أكڄي رن ٗزْذ :أهزَنخ أرِ٫ ،ن ٌّنْ :ريٌحً ،ٷخٽ :ڃټخنين ڃن هخٿٜو.
- 2488كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ َْٔ٫رن ٌّنْ :كيػنخ حًُٕح٫ ،ِ٫ن كٔخڅ رن
ْ٤٫ش٫ ،ن أرِ ٻز٘ش حٿٔڀٌٿِٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍرٌ٬څ هٜڀش ،أٚ٫ىن ڃنْلش حٿ٬نِ ،ڃخ ڃن
٫خڃپ ّ٬ڄپ روٜڀش ڃنيخ ٍؿخء ػٌحريخً ،طٜيّٶ ڃٌٌ٫ىىخ ،ا ٙأىهڀو حهلل ريخ حٿـنش).
ٷخٽ كٔخڅ :ٳ٬يىنخ ڃخ ىًڅ ڃنْلش حٿ٬نِ ،ڃن ٍى حٿٔٚځً ،ط٘ڄْض حٿ٬خً ،ْ٣اڃخ٣ش
حًٍٕ ٫ن حٿَّ٤ٶ ًنلٌه ،ٳڄخ حٓظ٬٤نخ أڅ نزڀٮ هڄْ َ٘٫س هٜڀش.
- 2489كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽ :كيػنِ ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٿَؿخٽ ڃنخ ٳٌ٠ٽ أٍْٟن ،ٳٸخٿٌح :نئحؿَىخ رخٿؼڀغ ًحٿَرً ٪حٿنٜٲ ،ٳٸخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٻخنض ٿو أٍ ٝٳڀٍِْ٫يخ ،أً ٿْڄنليخ أهخه ،ٳبڅ أرَ
ٳڀْڄٔٺ أٍٟو).
[ ]2215
ً - 2490ٷخٽ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ حًُٕح :ِ٫كيػنِ حٿِىَُ :كيػنِ ٤٫خء
رن ِّّي :كيػنِ أرٌ ْٓ٬ي ٷخٽ:
ؿخء أَ٫حرِ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔؤٿو ٫ن حٿيـَس ،ٳٸخٽًّ( :لٺ اڅ
حٿيـَس ٗؤنيخ ٗيّي ،ٳيپ ٿٺ ڃن ارپ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳظٛ ِ٤٬يٷظيخ) .ٷخٽ :ن٬ڂ،
ٷخٽ( :ٳيپ طڄنق ْٗجخ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳظلڀزيخ ٌّځ ًٍىىخ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳخ٫ڄپ
- ۵۶كراب انشهاداخ.
- 1رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٿزْنش ٫ڀَ حٿڄي.ِ٫
ٿٸٌٿو ط٬خٿَّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح اًح طيحّنظڂ ريّن اٿَ أؿپ ڃٔڄَ ٳخٻظزٌه ًٿْټظذ
رْنټڂ ٻخطذ رخٿ٬يٽ ًّ ٙؤد ٻخطذ أڅ ّټظذ ٫ڄخ ٫ڀڄو حهلل ٳڀْټظذ ًٿْڄڀپ حٿٌُ ٫ڀْو
حٿلٶ ًٿْظٶ حهلل ٍرو ًّ ٙزوْ ڃنو ْٗجخ ٳبڅ ٻخڅ حٿٌُ ٫ڀْو حٿلٶ ٓٴْيخ أً ْ٬ٟٴخ
أً ّٔ ٙظ ٪ْ٤أڅ ّڄپ ىٌ ٳڀْڄڀپ ًٿْو رخٿ٬يٽ ًحٓظ٘ييًح ٗيْيّن ڃن ٍؿخٿټڂ ٳبڅ ٿټڂ
ّټٌنخ ٍؿڀْن ٳَؿپ ًحڃَأطخڅ ڃڄن طٌَٟڅ ڃن حٿ٘ييحء أڅ ط٠پ أكيحىڄخ ٳظٌٻَ
اكيحىڄخ حٕهٍَ ًّ ٙؤد حٿ٘ييحء اًح ڃخ ىٌ٫ح ً ٙطٔؤڃٌح أڅ طټظزٌه َْٰٛح أً
ٻزَْح اٿَ أؿڀو ًٿټڂ أٷٔ٫ ٢ني حهلل ًأٷٌځ ٿڀ٘يخىس ًأىنَ أڅ ٙطَطخرٌح ا ٙأڅ طټٌڅ
طـخٍس كخَٟس طيًَّنيخ رْنټڂ ٳڀْْ ٫ڀْټڂ ؿنخف أڅ ٙطټظزٌىخ ًأٗييًح اًح طزخّ٬ظڂ
ً٠ّ ٙخٍ ٻخطذ ًٗ ٙيْي ًاڅ طٴ٬ڀٌح ٳبنو ٳٌٔٵ رټڂ ًحطٸٌح حهلل ًّ٬ڀڄټڂ حهلل ًحهلل
رټپ ِٗء ٫ڀْڂ} /حٿزٸَس./282 :
ٷٌٿو ط٬خٿَّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح ٻٌنٌح ٷٌحڃْن رخٿٸٔٗ ٢ييحء هلل ًٿٌ ٫ڀَ أنٴٔټڂ أً
حٿٌحٿيّن أً حٕٷَرْن اڅ ّټن ٯنْخ أً ٳٸَْح ٳخهلل أًٿَ ريڄخ ً ٙطظزٌ٬ح حٿيٌٍ أڅ
ط٬يٿٌح ًاڅ طڀًٌح أً طٌَٟ٬ح ٳبڅ حهلل ٻخڅ رڄخ ط٬ڄڀٌڅ هزَْح} /حٿنٔخء./135 :
- 2رخد :اًح ٫يٽ ٍؿپ أكيح ٳٸخٽ ٙ :ن٬ڀڂ ا ٙهَْح ،أً ٷخٽ :ڃخ ٫ڀڄض ا ٙهَْح.
- 2494كيػنخ كـخؽ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ حٿنڄَُْ :كيػنخ ػٌرخڅ .ٷخٽ حٿڀْغ:
كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س ًحرن حٿڄْٔذ ً٫ڀٸڄش رن ًٷخٙ
ً٫زْي حهلل٫ ،ن كيّغ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخً ،ر ٞ٬كيّؼيڂ ّٜيٵ ر٠٬خ ،كْن
ٷخٽ ٿيخ أىپ حٗٳٺ:
ٳي٫خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀْخ ًأٓخڃش ،كْن حٓظڀزغ حٿٌكِّٔ ،ظؤڃَىڄخ
ٳِ ٳَحٵ أىڀو ،ٳؤڃخ أٓخڃش ٳٸخٽ :أىڀٺ ً ٙن٬ڀڂ ا ٙهَْحً ،ٷخٿض رََّس :اڅ ٍأّض
٫ڀْيخ أڃَح أٯڄٜو أٻؼَ ڃن أنيخ ؿخٍّش كيّؼش حٿٔن ،طنخځ ٫ن ٫ـْن أىڀيخ ،ٳظؤطِ
حٿيحؿن ٳظؤٻڀو ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٌٍّ٬نخ ڃن ٍؿپ رڀٰنِ
أًحه ٳِ أىپ رْظِ ،ٳٌحهلل ڃخ ٫ڀڄض ڃن أىڀِ ا ٙهَْحً ،ٿٸي ًٻًَح ٍؿ ٚڃخ ٫ڀڄض
٫ڀْو ا ٙهَْح).
[ ]2453
- 3رخدٗ :يخىس حٿڄوظزِ.
ًأؿخُه ٫ڄًَ رن كَّغ ٷخٽً :ٻٌٿٺ ّٴ٬پ رخٿټخًد حٿٴخؿَ.
ًٷخٽ حٿ٘٬زِ ًحرن َّْٓن ً٤٫خء ًٷظخىس :حٿٔڄٗ ٪يخىس.
ًٷخٽ حٿلٔنّ :ٸٌٽ :ٿڂ ّ٘ييًنِ ٫ڀَ ِٗءً ،انِ ٓڄ٬ض ٻٌح ًٻٌح.
- 2495كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ :ٷخٽ ٓخٿڂٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :أٗييًح ًًُ ٫يٽ ڃنټڂ} /حٿٚ٤ٵ{ً ./2 :ڃڄن طٌَٟڅ ڃن
حٿ٘ييحء} /حٿزٸَس./282 :
- 2498كيػنخ حٿلټڂ رن نخٳ :٪أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ كڄْي رن
٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ظزش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍِٟ
حهلل ٫نو ّٸٌٽ:
اڅ أنخٓخ ٻخنٌح ّئهًٌڅ رخٿٌكِ ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،اڅ
حٿٌكِ ٷي حنٸً ،٪٤انڄخ نؤهٌٻڂ حٓڅ رڄخ ٧يَ ٿنخ ڃن أ٫ڄخٿټڂ ،ٳڄن أ٧يَ ٿنخ هَْح
أڃنخه ًٷَرنخهً ،ٿْْ اٿْنخ ڃن ََّٓطو ِٗء ،حهلل ّلخٓزو ٳِ ََّٓطوً ،ڃن أ٧يَ ٿنخ
ٌٓءح ٿڂ نؤڃنو ًٿڂ نٜيٷوً ،اڅ ٷخٽ :اڅ ََّٓطو كٔنش.
- 6رخد :ط٬يّپ ٻڂ ّـٌُ؟
- 2499كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃَ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رـنخُس ٳؤػنٌح ٫ڀْيخ هَْح ،ٳٸخٽً( :ؿزض) .ػڂ
ڃَ رؤهٍَ ٳؤػنٌح ٫ڀْيخ َٗح ،أً ٷخٽ :ٯَْ ًٿٺ ،ٳٸخٽً( :ؿزض) .ٳٸْپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
ٷڀض ٿيٌح ًؿزض ًٿيٌح ًؿزض؟ ٷخٽٗ( :يخىس حٿٸٌځ ،حٿڄئڃنٌڅ ٗييحء حهلل ٳِ
حٍٕ.)ٝ
[ ]1301
- 2500كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ىحًى رن أرِ حٿٴَحص :كيػنخ ٫زي حهلل رن
رَّيس٫ ،ن أرِ حٌٕٓى ٷخٽ:
أطْض حٿڄيّنشً ،ٷي ًٷ ٪ريخ ڃًَ ،ٝىڂ ّڄٌطٌڅ ڃٌطخ ًٍّ٬خ ،ٳـڀٔض اٿَ ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳڄَص ؿنخُس ٳؤػنِ هَْح ،ٳٸخٽ ٫ڄًَ :ؿزض ،ػڂ ڃَ رؤهٍَ ٳؤػنِ
هَْح ٳٸخٽً :ؿزض ،ػڂ ڃَ رخٿؼخٿؼش ٳؤػنِ َٗح ،ٳٸخٽً :ؿزض ،ٳٸڀض :ڃخ ًؿزض ّخ أڃَْ
حٿڄئڃنْن؟ ٷخٽ :ٷڀض ٻڄخ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أّڄخ ڃٔڀڂ ٗيي ٿو أٍر٬ش
روَْ أىهڀو حهلل حٿـنش) .ٷڀنخً :ػٚػش ،ٷخٽً( :ػٚػش) .ٷڀضً :حػنخڅ ،ٷخٽً( :حػنخڅ) .ػڂ
ٿڂ نٔؤٿو ٫ن حٿٌحكي.
[ ]1302
- 7رخد :حٿ٘يخىس ٫ڀَ حٕنٔخدً ،حٿَٟخ ٩حٿڄٔظٴًْ ،ٞحٿڄٌص حٿٸيّڂ.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍ٬ٟظنِ ًأرخ ٓڀڄش ػٌّزش).
[ ]5057
ًحٿظؼزْض ٳْو.
- 2501كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :أهزَنخ حٿلټڂ٫ ،ن َ٫حٹ رن ڃخٿٺ٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
حٓظؤًڅ ٫ڀِ أٳڀق ٳڀڂ آًڅ ٿو ،ٳٸخٽ :أطلظـزْن ڃنِ ًأنخ ٫ڄٺ ،ٳٸڀضً :ٻْٲ ًٿٺ،
ٷخٽ :أٍ٬ٟظٺ حڃَأس أهِ رڀزن أهِ .ٳٸخٿضٓ :ؤٿض ٫ن ًٿٺ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽٛ( :يٵ أٳڀق ،حثٌنِ ٿو).
[]5804 ،4941 ،4815 ،4518
- 2502كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ىڄخځ :كيػنخ ٷظخىس٫ ،ن ؿخرَ رن ُّي٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ رنض كڄِس ٙ( :طلپ ٿِّ ،لَځ ڃن حٿَٟخ ٩ڃخ
ّلَځ ڃن حٿنٔذ ،ىِ رنض أهِ ڃن حٿَٟخ٫ش).
[]4812
- 2503كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ٫ ،ن
٫ڄَس رنض ٫زي حٿَكڄن :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ أهزَطيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٫نيىخً ،أنيخ ٓڄ٬ض ٌٛص ٍؿپ ّٔظؤًڅ
ٳِ رْض كٴٜش ،ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٍحه ٳٚنخ ،ٿ٬ڂ كٴٜش ڃن
حٿَٟخ٫ش ،ٳٸخٿض ٫خث٘شّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ىٌح ٍؿپ ّٔظؤًڅ ٳِ رْظٺ .ٷخٿض :ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍحه ٳٚنخ) .ٿ٬ڂ كٴٜش ڃن حٿَٟخ٫ش ،ٳٸخٿض
٫خث٘ش :ٿٌ ٻخڅ ٳٚڅ كْخ -ٿ٬ڄيخ ڃن حٿَٟخ٫ش -ىهپ ٫ڀِ؟ ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ن٬ڂ ،اڅ حٿَٟخ٫ش طلَځ ڃخ ّلَځ ڃن حٿٌٙىس).
[]4811 ،2938
- 2504كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ رن أٗ٬غ رن أرِ حٿ٘٬ؼخء٫ ،ن أرْو،
٫ن ڃًَٔٵ :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ىهپ ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫نيُ ٍؿپ ،ٷخٽّ( :خ ٫خث٘ش ڃن ىٌح).
ٷڀض :أهِ ڃن حٿَٟخ٫ش ،ٷخٽّ( :خ ٫خث٘ش ،حنَ٨څ ڃن اهٌحنټن ،ٳبنڄخ حٿَٟخ٫ش ڃن
حٿڄـخ٫ش).
طخر٬و حرن ڃييُ٫ ،ن ٓٴْخڅ.
[]4814
- 8رخدٗ :يخىس حٿٸخًٱ ًحٿٔخٍٵ ًحٿِحنِ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ ًٙ{ :طٸزڀٌح ٿيڂ ٗيخىس أريح ًأًٿجٺ ىڂ حٿٴخٓٸٌڅ .ا ٙحٿٌّن طخرٌح}
/حٿنٌٍ./5 ،4 :
ًؿڀي ٫ڄَ أرخ رټَس ًٗزپ رن ڃ٬زي ًنخٳ٬خ رٸٌٱ حٿڄَْٰس ،ػڂ حٓظظخريڂً ،ٷخٽ :ڃن طخد
ٷزڀض ٗيخىطو.
ًأؿخُه ٫زي حهلل رن ٫ظزش٫ً ،ڄَ رن حٿْ٬ًٓ ،ِِّ٬ي رن ؿزَْ٣ً ،خًًّ ،ڃـخىي،
ًحٿ٘٬زِ٫ً ،ټَڃشً ،حٿِىًَُ ،ڃلخٍد رن ىػخًٍَّٗ ،قً ،ڃ٬خًّش رن ٷَس.
ًٷخٽ أرٌ حٿِنخى :حٕڃَ ٫نينخ رخٿڄيّنش :اًح ٍؿ ٪حٿٸخًٱ ٫ن ٷٌٿو ،ٳخٓظٰٴَ ٍرو ،ٷزڀض
ٗيخىطو.
ًٷخٽ حٿ٘٬زِ ًٷظخىس :اًح أٻٌد نٴٔو ؿڀيً ،ٷزڀض ٗيخىطو.
ًٷخٽ حٿؼٌٍُ :اًح ؿڀي حٿ٬زي ػڂ أ٫ظٶ ؿخُص ٗيخىطوً ،اڅ حٓظٸ ِ٠حٿڄليًى ٳٸ٠خّخه
ؿخثِس.
ًٷخٽ ر ٞ٬حٿنخّ ٙ :طـٌُ ٗيخىس حٿٸخًٱ ًاڅ طخد ،ػڂ ٷخٽّ ٙ :ـٌُ نټخف رَْٰ
ٗخىيّن ،ٳبڅ طًِؽ ر٘يخىس ڃليًىّن ؿخًُ ،اڅ طًِؽ ر٘يخىس ٫زيّن ٿڂ ّـِ،
ًأؿخُ ٗيخىس حٿڄليًى ًحٿ٬زي ًحٕڃش ٿَإّش ىٚٽ ٍڃ٠خڅ.
ًٻْٲ طَ٬ٱ طٌرظو.
ًٷي نٴَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿِحنِ ٓنشً .نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
٫ن ٻٚځ ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ ًٛخكزْو كظَ ڃ َ٠هڄٌٔڅ ٿْڀش.
[ .]4156
- 2505كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ٫ ،ن ٌّنْ .ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ
ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :أهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ:
أڅ حڃَأس َٓٷض ٳِ ٯًِس حٿٴظق ،ٳؤطِ ريخ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ
أڃَ ٳٸ٬٤ض ّيىخ ،ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳلٔنض طٌرظيخ ًطًِؿضً ،ٻخنض طؤطِ ر٬ي ًٿٺ،
ٳؤٍٳ ٪كخؿظيخ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]6415 ،6406 ،6405 ،4053 ،3526 ،3288
- 2506كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي
حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن ُّي رن هخٿي ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو أڃَ ٳْڄن ُنَ ًٿڂ ّلٜن رـڀي ڃخثش،
ًطَّٰذ ٫خځ.
[ ]2190
- 9رخدّ٘ ٙ :يي ٫ڀَ ٗيخىس ؿٌٍ اًح أٗيي.
- 2507كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ أرٌ كْخڅ حٿظْڄِ٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن
حٿن٬ڄخڅ رن رَْ٘ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓؤٿض أڃِ أرِ ر ٞ٬حٿڄٌىزش ٿِ ڃن ڃخٿو ،ػڂ ريح ٿو ٳٌىزيخ ٿِ ،ٳٸخٿض ٙ :أٍَٟ
كظَ ط٘يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤهٌ رْيًُ ،أنخ ٯٚځ ،ٳؤطَ رِ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :اڅ أڃو رنض ًٍحكشٓ ،ؤٿظنِ ر ٞ٬حٿڄٌىزش ٿيٌح ،ٷخٽ( :أٿٺ ًٿي
ٌٓحه) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳؤٍحه ٷخٽ ٙ( :ط٘يينِ ٗيخىس ؿٌٍ)ً .ٷخٽ أرٌ كَِّ٫ ،ن
حٿ٘٬زِ ٙ( :أٗيي ٫ڀَ ؿٌٍ).
[ ]2446
- 2508كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ أرٌ ؿڄَس ٷخٽٓ :ڄ٬ض ُىيځ رن ڃَ٠د
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَحڅ رن كْٜن ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هَْٻڂ ٷَنِ ،ػڂ حٿٌّن ّڀٌنيڂ ،ػڂ حٿٌّن ّڀٌنيڂ).
ٷخٽ ٫ڄَحڅ ٙ :أىٍُ ،أًٻَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي ٷَنو ٷَنْن أً ػٚػش،
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ر٬يٻڂ ٷٌڃخ ّوٌنٌڅ ًّ ٙئطڄنٌڅًّ٘ ،ييًڅ
ًّٔ ٙظ٘ييًڅًّ ،نًٌٍڅ ًّ ٙٴٌڅ٨ًّ ،يَ ٳْيڂ حٿٔڄن).
[]6317 ،6064 ،3450
- 2509كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ارَحىْڂ٫ ،ن
٫زْيس٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هَْ حٿنخّ ٷَنِ ،ػڂ حٿٌّن ّڀٌنيڂ ،ػڂ حٿٌّن
ّڀٌنيڂ ،ػڂ ّـِء أٷٌحځ :طٔزٶ ٗيخىس أكيىڂ ّڄْنو ًّڄْنو ٗيخىطو).
ٷخٽ ارَحىْڂً :ٻخنٌح َّ٠رٌننخ ٫ڀَ حٿ٘يخىس ًحٿ٬يي.
[]6282 ،6065 ،3451
- 10رخد :ڃخ ٷْپ ٳِ ٗيخىس حٿًٍِ.
ٿٸٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حٿٌّن ّ٘ ٙييًڅ حٿًٍِ} /حٿٴَٷخڅ./72 :
ًٻظڄخڅ حٿ٘يخىس.
{ً ٙطټظڄٌح حٿ٘يخىس ًڃن ّټظڄيخ ٳبنو آػڂ ٷڀزو ًحهلل رڄخ ط٬ڄڀٌڅ ٫ڀْڂ} /حٿزٸَس./283 :
{طڀًٌح} /حٿنٔخء :/135 :أٿٔنظټڂ رخٿ٘يخىس.
- 2510كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃنَْٓ :ڄً ٪ىذ رن ؿََّ ً٫زي حٿڄڀٺ رن ارَحىْڂ ٷخ:ٙ
كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫زْي حهلل رن أرِ رټَ رن أنْ٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓجپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿټزخثَ ٷخٽ( :حَٗٗحٹ رخهلل٫ً ،ٸٌٵ حٿٌحٿيّن،
ًٷظپ حٿنٴًْٗ ،يخىس حٿًٍِ).
طخر٬و ٯنيٍ ًأرٌ ٫خڃَ ًريِ ً٫زي حٿٜڄي٫ ،ن ٗ٬زش.
[]6477 ،5632
- 2511كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ :كيػنخ حٿـََُّ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن
رن أرِ رټَس٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أ ٙأنزجټڂ رؤٻزَ حٿټزخثَ) .ػٚػخ ،ٷخٿٌح :رڀَ ّخ
ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :حَٗٗحٹ رخهلل٫ً ،ٸٌٵ حٿٌحٿيّن ً -ؿڀْ ًٻخڅ ڃظټجخ ،ٳٸخٽ -أٙ
ًٷٌٽ حٿًٍِ) .ٷخٽ :ٳڄخ ُحٽ ّټٍَىخ كظَ ٷڀنخ :ٿْظو ّٔټض.
ًٷخٽ آڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ :كيػنخ حٿـََُّ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن.
[]6521 ،5918 ،5631
- 11رخدٗ :يخىس حٕ٫ڄَ ًأڃَه ًنټخكو ًانټخكو ًڃزخّ٬ظو ًٷزٌٿو ٳِ حٿظؤًّن
ًٯَْهً ،ڃخ َّ٬ٱ رخٌٕٛحص.
ًأؿخُ ٗيخىطو ٷخٓڂ ًحٿلٔن ًحرن َّْٓن ًحٿِىَُ ً٤٫خء.
ًٷخٽ حٿ٘٬زِ :طـٌُ ٗيخىطو اًح ٻخڅ ٫خٷ.ٚ
ىٌىؿِ ٳَكڀٌه ٫ڀَ ر َُْ٬حٿٌُ ٻنض أٍٻذً ،ىڂ ّلٔزٌڅ أنِ ٳْوً ،ٻخڅ حٿنٔخء
اً ًحٹ هٴخٳخ ٿڂ ّؼٸڀنً ،ٿڂ ّٰ٘ين حٿڀليڂً ،انڄخ ّؤٻڀن حٿ٬ڀٸش ڃن حٿ٬٤خځ ،ٳڀڂ ّٔظنټَ
حٿٸٌځ كْن ٍٳٌ٬ه ػٸپ حٿيٌىؽ ٳخكظڄڀٌهً ،ٻنض ؿخٍّش كيّؼش حٿٔن ،ٳز٬ؼٌح حٿـڄپ
ًٓخًٍح ،ٳٌؿيص ٫ٸيُ ر٬ي ڃخ حٓظڄَ حٿـْٖ ،ٳـجض ڃنِٿيڂ ًٿْْ ٳْو أكي ،ٳؤڃڄض
ڃنِٿِ حٿٌُ ٻنض رو ،ٳ٨ننض أنيڂ ْٓٴٸيًننِ ٳَْؿٌ٬څ اٿِ ،ٳزْنخ أنخ ؿخٿٔش ٯڀزظنِ
ْ٫نخُ ٳنڄضً ،ٻخڅ ٛٴٌحڅ رن حٿڄ٤٬پ حٿٔڀڄِ ػڂ حٿٌٻٌحنِ ڃن ًٍحء حٿـْٖ،
ٳؤٛزق ٫ني ڃنِٿِ ،ٳَأٍ ٌٓحى انٔخڅ نخثڂ ٳؤطخنًِ ،ٻخڅ َّحنِ ٷزپ حٿلـخد،
ٳخٓظْٸ٨ض رخٓظَؿخ٫و ،كْن أنخم ٍحكڀظو ،ٳٌ٣ت ّيىخ ٳَٻزظيخ ،ٳخن٤ڀٶ ّٸٌى رِ
حٿَحكڀش ،كظَ أّظنخ حٿـْٖ ر٬ي ڃخ نِٿٌح ڃَْٓ٬ن ٳِ نلَ حٿ٨يَْس ،ٳيڀٺ ڃن ىڀٺ،
ًٻخڅ حٿٌُ طٌٿَ حٗٳٺ ٫زي حهلل رن أرِ حرن ٓڀٌٽ ،ٳٸيڃنخ حٿڄيّنش ،ٳخٗظټْض ريخ
ٗيَحّ ،ٴٌْ٠څ ڃن ٷٌٽ أٛلخد حٗٳٺًَّّ ،زنِ ٳِ ًؿ :ِ٬أنِ ٙأٍٍ ڃن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڀ٤ٲ حٿٌُ ٻنض أٍٍ ڃنو كْن أڃًَ ،ٝانڄخ ّيهپ ٳْٔڀڂ ،ػڂ
ّٸٌٽ( :ٻْٲ طْټڂ) ٙ .أٗ َ٬رِ٘ء ڃن ًٿٺ كظَ نٸيض.
ٳوَؿض أنخ ًأځ ڃٔ٤ق ٷزپ حٿڄنخ ،٪ٛڃظزَُنخ ٙ ،نوَؽ ا ٙٿْ ٚاٿَ ٿْپًً ،ٿٺ ٷزپ
أڅ نظوٌ حٿټنٲ ٷَّزخ ڃن رٌْطنخً ،أڃَنخ أڃَ حٿَ٬د حًٕٽ ٳِ حٿزَّش ،أً ٳِ حٿظنِه،
ٳؤٷزڀض أنخ ًأځ ڃٔ٤ق رنض أرِ ٍىڂ نڄِ٘ ،ٳ٬ؼَص ٳِ ڃَ٣يخ ،ٳٸخٿض :طْ٬
ڃٔ٤ق ،ٳٸڀض ٿيخ :رجْ ڃخ ٷڀض ،أطٔزْن ٍؿٗ ٚيي ريٍح ،ٳٸخٿضّ :خ ىنظخه أٿڂ طٔڄِ٬
ڃخ ٷخٿٌح ،ٳؤهزَطنِ رٸٌٽ أىپ حٗٳٺ ،ٳخُىىص ڃَٟخ اٿَ ڃَ ،ِٟٳڀڄخ ٍؿ٬ض اٿَ
رْظِ ،ىهپ ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔڀڂ ،ٳٸخٽ( :ٻْٲ طْټڂ) .ٳٸڀض:
حثٌڅ ٿِ اٿَ أرٌُ ،ٷخٿضً :أنخ كْنجٌ أٍّي أڅ أٓظْٸن حٿوزَ ڃن ٷزڀيڄخ ،ٳؤًڅ ٿِ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤطْض أرٌُ ،ٳٸڀض ٕڃِ :ڃخ ّظليع رو حٿنخّ؟
ٳٸخٿضّ :خ رنْش ،ىٌنِ ٫ڀَ نٴٔٺ حٿ٘ؤڅ ،ٳٌحهلل ٿٸڀڄخ ٻخنض حڃَأس ٷًْٟ ٢جش٫ ،ني
ٍؿپ ّلزيخً ،ٿيخ َٟحثَ ،ا ٙأٻؼَڅ ٫ڀْيخ .ٳٸڀضٓ :زلخڅ حهللً ،ٿٸي ّظليع حٿنخّ
ريٌح؟ ٷخٿض :ٳزض حٿڀْڀش كظَ أٛزلضَّ ٙ ،ٷؤ ٿِ ىڃ ًٙ ،٪أٻظلپ رنٌځ ،ػڂ أٛزلض
ٳي٫خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذ ًأٓخڃش حرن ُّي ،كْن
حٓظڀزغ حٿٌكِّٔ ،ظَْ٘ىڄخ ٳِ ٳَحٵ أىڀو ،ٳؤڃخ أٓخڃش ٳؤٗخٍ ٫ڀْو رخٿٌُ ّ٬ڀڂ ٳِ
نٴٔو ڃن حٿٌى ٿيڂ ،ٳٸخٽ أٓخڃش :أىڀٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ً ٙن٬ڀڂ ًحهلل ا ٙهَْحً ،أڃخ ٫ڀِ
رن أرِ ٣خٿذ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿڂ ّْ٠ٶ حهلل ٫ڀْٺً ،حٿنٔخء ٌٓحىخ ٻؼًَْٓ ،پ
حٿـخٍّش طٜيٷٺ ،ٳي٫خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رََّس ،ٳٸخٽّ( :خ رََّس ،ىپ
ٍأّض ْٗجخ َّّزٺ) .ٳٸخٿض رََّسً ٙ :حٿٌُ ر٬ؼٺ رخٿلٶ ،اڅ ٍأّض ڃنيخ أڃَح
أٯڄٜو ٫ڀْيخ أٻؼَ ڃن أنيخ ؿخٍّش كيّؼش حٿٔن ،طنخځ ٫ن حٿ٬ـْن ،ٳظؤطِ حٿيًحؿن
ٳظؤٻڀو .ٳٸخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ٌّڃو ،ٳخٓظ ٌٍ٬ڃن ٫زي حهلل رن أرِ
حرن ٓڀٌٽ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ٌٍّ٬نِ ڃن ٍؿپ رڀٰنِ أًحه
ٳِ أىڀِ ،ٳٌحهلل ڃخ ٫ڀڄض ٫ڀَ أىڀِ ا ٙهَْحً ،ٷي ًٻًَح ٍؿ ٚڃخ ٫ڀڄض ٫ڀْو اٙ
هَْحً ،ڃخ ٻخڅ ّيهپ ٫ڀَ أىڀِ ا ٙڃ .)ِ٬ٳٸخځ ٓ٬ي رن ڃ٬خً ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أنخ
ًحهلل أٌٍ٫ٹ ڃنو :اڅ ٻخڅ ڃن حًّٕ َٟرنخ ٫نٸوً ،اڅ ٻخڅ ڃن اهٌحننخ ڃن
حٿوٍِؽ أڃَطنخ ٳٴ٬ڀنخ ٳْو أڃَٹ .ٳٸخځ ٓ٬ي حرن ٫زخىسً ،ىٌ ْٓي حٿوٍِؽً ،ٻخڅ ٷزپ
ًٿٺ ٍؿٛ ٚخٿلخً ،ٿټن حكظڄڀظو حٿلڄْش ،ٳٸخٽ :ٻٌرض ٿ٬ڄَ حهلل ٙطٸظڀو ًٙ ،طٸيٍ
٫ڀَ ًٿٺ .ٳٸخځ أْٓي رن حٿل َْ٠ٳٸخٽ :ٻٌرض ٿ٬ڄَ حهللً ،حهلل ٿظٸظڀنو ،ٳبنٺ ڃنخٳٶ
طـخىٽ ٫ن حٿڄنخٳٸْن .ٳؼخٍ حٿلْخڅ :حًّٕ ًحٿوٍِؽ ،كظَ ىڄٌح ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳنِٽ ٳوٴ٠يڂ ،كظَ ٓټظٌح ًٓټضً ،رټْض ٌّڃِ ٙ
َّٷؤ ٿِ ىڃ ًٙ ٪أٻظلپ رنٌځ ،ٳؤٛزق ٫نيُ أرٌحُ ،ٷي رټْض ٿْڀظْن ًٌّڃخ ،كظَ
أ٧ن أڅ حٿزټخء ٳخٿٶ ٻزيُ ،ٷخٿض :ٳزْنخ ىڄخ ؿخٿٔخڅ ٫نيُ ًأنخ أرټِ ،اً حٓظؤًنض
حڃَأس ڃن حٕنٜخٍ ٳؤًنض ٿيخ ،ٳـڀٔض طزټِ ڃ ،ِ٬ٳزْنخ نلن ٻٌٿٺ اً ىهپ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳـڀْ ًٿڂ ّـڀْ ٫نيُ ڃن ٌّځ ٷْپ ٳِ ڃخ ٷْپ ٷزڀيخً ،ٷي
ڃټغ ٗيَح ٌّ ٙكَ اٿْو ٳِ ٗؤنِ ِٗء ،ٷخٿض :ٳظ٘يي ،ػڂ ٷخٽّ( :خ ٫خث٘ش ،ٳبنو
رڀٰنِ ٫نٺ ٻٌح ًٻٌح ،ٳبڅ ٻنض رَّجش ٳْٔزَثٺ حهللً ،اڅ ٻنض أٿڄڄض رِ٘ء
ٳخٓظٰٴَُ حهلل ًطٌرِ اٿْو ،ٳبڅ حٿ٬زي اًح ح٫ظَٱ رٌنزو ػڂ طخد طخد حهلل ٫ڀْو).
ٳڀڄخ ٷٌٍٓ َ٠ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃٸخٿظو ٷڀ ٚىڃ ِ٬كظَ ڃخ أكْ ڃنو
ٷَ٤سً ،ٷڀض ٕرِ :أؿذ ٫نِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽً :حهلل ڃخ أىٍُ
ڃخ أٷٌٽ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڀض ٕڃِ :أؿْزِ ٫نِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْڄخ ٷخٽ ،ٷخٿضً :حهلل ڃخ أىٍُ ڃخ أٷٌٽ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٷخٿضً :أنخ ؿخٍّش كيّؼش حٿٔن ٙأٷَأ ٻؼَْح ڃن حٿٸَآڅ ،ٳٸڀض :انِ ًحهلل ٿٸي
٫ڀڄض أنټڂ ٓڄ٬ظڂ ڃخ ّظليع رو حٿنخًًّ ،ٷَ ٳِ أنٴٔټڂ ًٛيٷظڂ روً ،ٿجن ٷڀض ٿټڂ
انِ رَّجشً ،حهلل ّ٬ڀڂ انِ ٿزَّجش ٙ ،طٜيٷٌنِ رٌٿٺً ،ٿجن ح٫ظَٳض ٿټڂ رؤڃًَ ،حهلل
ّ٬ڀڂ أنِ رَّجش ،ٿظٜيٷنًِ ،حهلل ڃخ أؿي ٿِ ًٿڂ ڃؼ ٚا ٙأرخ ٌّٓٲ اً ٷخٽ{ :ٳٜزَ
ؿڄْپ ًحهلل حٿڄٔظ٬خڅ ٫ڀَ ڃخ طٜٴٌڅ} .ػڂ طلٌٿض اٿَ ٳَحًِٗ ،أنخ أٍؿٌ أڅ ّزَثنِ
حهللً ،ٿټن ًحهلل ڃخ ٧ننض أڅ ّنِٽ ٳِ ٗؤنِ ًكْخًٕ ،نخ أكٸَ ٳِ نٴِٔ ڃن أڅ ّظټڀڂ
رخٿٸَآڅ ٳِ أڃًَُ ،ٿټنِ ٻنض أٍؿٌ أڅ ٍَّ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ
حٿنٌځ ٍإّخ ّزَثنِ حهلل ،ٳٌحهلل ڃخ ٍحځ ڃـڀٔو ًٙ ،هَؽ أكي ڃن أىپ حٿزْض ،كظَ
أنِٽ ٫ڀْو حٿٌكِ ،ٳؤهٌه ڃخ ٻخڅ ّؤهٌه ڃن حٿزَكخء ،كظَ انو ٿْظليٍ ڃنو ڃؼپ
حٿـڄخڅ ڃن حٿَ٬ٵ ٳِ ٌّځ ٗخص ،ٳڀڄخ َُٓ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًىٌ ّ٠لٺ ،ٳټخڅ أًٽ ٻڀڄش طټڀڂ ريخ أڅ ٷخٽ ٿِّ( :خ ٫خث٘ش ،حكڄيُ حهلل ،ٳٸي رَأٹ
حهلل) .ٳٸخٿض ٿِ أڃِ :ٷٌڃِ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڀضً ٙ :حهلل ٙ
أٷٌځ اٿْو ًٙ ،أكڄي ا ٙحهلل ،ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٌّن ؿخإًح رخٗٳٺ ٜ٫زش ڃنټڂ}.
حّٓخص ،ٳڀڄخ أنِٽ حهلل ىٌح ٳِ رَحءطِ ،ٷخٽ أرٌ رټَ حٿٜيّٶ ٍ ِٟحهلل ٫نوً ،ٻخڅ
ّنٴٶ ٫ڀَ ڃٔ٤ق رن أػخػش ٿٸَحرظو ڃنوً :حهلل ٙأنٴٶ ٫ڀَ ڃٔ٤ق ْٗجخ أريح ،ر٬ي ڃخ
ٷخٽ ٿ٬خث٘ش .ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَّ ًٙ{ :ؤطپ أًٿٌ حٿٴ٠پ ڃنټڂ ًحٿٔ٬ش -اٿَ ٷٌٿو أٙ
طلزٌڅ أڅ ّٰٴَ حهلل ٿټڂ ًحهلل ٯٴٌٍ ٍكْڂ} .ٳٸخٽ أرٌ رټَ :رڀَ ًحهلل انِ ٕكذ أڅ
ّٰٴَ حهلل ٿِ ،ٳَؿ ٪اٿَ ڃٔ٤ق حٿٌُ ٻخڅ ّـَُ ٫ڀْوً .ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔؤٽ ُّنذ رنض ؿلٖ ٫ن أڃَُ ،ٳٸخٽّ( :خ ُّنذ ،ڃخ ٫ڀڄض ،ڃخ
ٍأّض) .ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أكڄِ ٓڄً ِ٬رً ،َُٜحهلل ڃخ ٫ڀڄض ٫ڀْيخ ا ٙهَْح.
ٷخٿضً :ىِ حٿظِ ٻخنض طٔخڃْنِ ،ٳٜ٬ڄيخ حهلل رخٿٌٍ.٩
ٷخٽً :كيػنخ ٳڀْق٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش٫ً ،زي حهلل حرن
حٿِرَْ :ڃؼڀو .ٷخٽً :كيػنخ ٳڀْق٫ ،ن ٍرْ٬ش رن أرِ ٫زي حٿَكڄنًّ ،لَْ رن ْٓ٬ي،
٫ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي رن أرِ رټَ :ڃؼڀو.
[ ]2453
- 16رخد :اًح ُٻَ ٍؿپ ٍؿ ٚٻٴخه.
ًٷخٽ أرٌ ؿڄْڀشً :ؿيص ڃنزًٌح ،ٳڀڄخ ٍآنِ ٫ڄَ ٷخٽ َٔ٫ :حٿٌَّٰ أرئٓخ ،ٻؤنو
ّظيڄنِ ،ٷخٽ َّ٫ٴِ :انو ٍؿپ ٛخٿق ،ٷخٽ :ٻٌحٹ ،حًىذ ً٫ڀْنخ نٴٸظو.
- 2519كيػنخ حرن ٓٚځ :أهزَنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ هخٿي حٿلٌحء٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن
رن أرِ رټَس٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
أػنَ ٍؿپ ٫ڀَ ٍؿپ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽًّ( :ڀٺ ،ٷ٬٤ض ٫نٶ
ٛخكزٺ ،ٷ٬٤ض ٫نٶ ٛخكزٺ) .ڃَحٍح ،ػڂ ٷخٽ( :ڃن ٻخڅ ڃنټڂ ڃخىكخ أهخه ٙ
ڃلخٿش ،ٳڀْٸپ :أكٔذ ٳٚنخً ،حهلل كْٔزو ًٙ ،أُٻِ ٫ڀَ حهلل أكيح ،أكٔزو ٻٌح ًٻٌح،
اڅ ٻخڅ ّ٬ڀڂ ًٿٺ ڃنو).
[]5810 ،5714
- 17رخد :ڃخ ّټَه ڃن حٗ٣نخد ٳِ حٿڄيفً ،ٿْٸپ ڃخ ّ٬ڀڂ.
- 2520كيػنخ ڃلڄي رن ٛزخف :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ُٻَّخء :كيػنخ رَّي حرن ٫زي
حهلل٫ ،ن أرِ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍؿّ ٚؼنِ ٫ڀَ ٍؿپَّ٤ًّ ،و ٳِ ڃيكو ،ٳٸخٽ:
(أىڀټظڂ -أً :ٷ٬٤ظڂ ٧يَ حٿَؿپ).
[]5713
- 18رخد :رڀٌ٭ حٿٜزْخڅ ًٗيخىطيڂ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اًح رڀٮ حٕ٣ٴخٽ ڃنټڂ حٿلڀڂ ٳڀْٔظؤًنٌح} /حٿنٌٍ./59 :
ًٷخٽ ڃَْٰس :حكظڀڄض ًأنخ حرن ػنظِ َ٘٫س ٓنشً .رڀٌ٭ حٿنٔخء ٳِ حٿلْ.ٞ
ٿٸٌٿو ً ِ٫ؿپً{ :حٿٚثِ ّجٔن ڃن حٿڄلْ ٞڃن نٔخثټڂ -اٿَ ٷٌٿو -أڅ ّ٬٠ن
كڄڀين} /حٿٚ٤ٵ./4 :
ًٷخٽ حٿلٔن رن ٛخٿق :أىٍٻض ؿخٍس ٿنخ ؿيس ،رنض اكيٍ ًَّ٘٫ن ٓنش.
- 2521كيػنخ ٫زْي حهلل رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرٌ أٓخڃش ٷخٽ :كيػنِ ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ
نخٳ ٪ٷخٽ :كيػنِ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َٟ٫و ٌّځ أكيً ،ىٌ حرن أٍرَ٘٫ ٪س ٓنش ،ٳڀڂ
ّـِه .ػڂ َٟ٫نِ ٌّځ حٿونيٵً ،أنخ حرن هڄْ َ٘٫س ،ٳؤؿخُنِ .ٷخٽ نخٳ :٪ٳٸيڃض
٫ڀَ ٫ڄَ رن ٫زي حٿً ،ِِّ٬ىٌ هڀْٴش ،ٳليػظو ىٌح حٿليّغ .ٳٸخٽ :اڅ ىٌح ٿلي رْن
حٿً َْٰٜحٿټزًَْ ،ٻظذ اٿَ ٫ڄخٿو :أڅ ّٴٌَٟح ٿڄن رڀٮ هڄْ َ٘٫س.
[]3871
- 2522كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٛٴٌحڅ رن ٓڀْڂ٫ ،ن ٤٫خء
رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
ّزڀٮ رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٯٔپ ٌّځ حٿـڄ٬ش ًحؿذ ٫ڀَ ٻپ ڃلظڀڂ).
[ ]820
- 19رخدٓ :ئحٽ حٿلخٻڂ حٿڄي :ِ٫ىپ ٿٺ رْنش؟ ٷزپ حٿْڄْن.
- 2523كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ أرٌ ڃ٬خًّش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٗٸْٶ٫ ،ن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن كڀٲ ٫ڀَ ّڄْنً ،ىٌ ٳخؿَ ،ٿْٸظ ٪٤ريخ
ڃخٽ حڃَة ڃٔڀڂ ،ٿٸِ حهلل ًىٌ ٫ڀْو ٯ٠زخڅ) .ٷخٽ :ٳٸخٽ حٕٗ٬غ رن ٷْْ :ٳِ ًحهلل
ٻخڅ ًٿٺ ،ٻخڅ رْنِ ًرْن ٍؿپ ڃن حٿْيٌى أٍ ،ٝٳـلينِ ،ٳٸيڃظو اٿَ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٿٺ رْنش) .ٷخٽ ،ٙ :ٷخٽ:
ٳٸخٽ ٿڀْيٌىُ( :حكڀٲ) .ٷخٽ :ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل اًڅ ّلڀٲ ًٌّىذ رڄخٿِ ،ٷخٽ:
ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي حهلل ًأّڄخنيڂ ػڄنخ ٷڀْ }ٚاٿَ آهَ حّٓش.
[ ]2229
- 20رخد :حٿْڄْن ٫ڀَ حٿڄي٫ َ٫ڀْو ٳِ حٕڃٌحٽ ًحٿليًى.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٗ( :خىيحٹ أً ّڄْنو)]2525 [ .
ًٷخٽ ٷظْزش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن ٗزَڃش :ٻڀڄنِ أرٌ حٿِنخى ٳِ ٗيخىس حٿ٘خىي،
ًّڄْن حٿڄي ،ِ٫ٳٸڀض :ٷخٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حٓظ٘ييًح ٗيْيّن ڃن ٍؿخٿټڂ ٳبڅ ٿڂ ّټٌنخ
ٍؿڀْن ٳَؿپ ًحڃَأطخڅ ڃڄن طٌَٟڅ ڃن حٿ٘ييحء أڅ ط٠پ اكيحىڄخ ٳظٌٻَ اكيحىڄخ
حٕهٍَ} /حٿزٸَس ./282 :ٷڀض اًح ٻخڅ ّټظٴَ ر٘يخىس ٗخىي ًّڄْن حٿڄي ،ِ٫ٳڄخ
ّلظخؽ أڅ طٌٻَ اكيحىڄخ حٕهٍَ ،ڃخ ٻخڅ ّٜن ٪رٌٻَ ىٌه حٕهٍَ.
- 2524كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ نخٳ ٪رن ٫ڄَ٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش ٷخٽ :ٻظذ حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷ َ٠رخٿْڄْن ٫ڀَ حٿڄي٫ َ٫ڀْو.
[ ]2379
- 2525كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ ًحثپ ٷخٽ:
ٷخٽ ٫زي حهلل:
(ڃن كڀٲ ٫ڀَ ّڄْن ّٔظلٶ ريخ ڃخ ،ٙٿٸِ حهلل ًىٌ ٫ڀْو ٯ٠زخڅ) .ػڂ أنِٽ حهلل
طٜيّٶ ًٿٺ{ :اڅ حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي حهلل ًأّڄخنيڂ -اٿَ ٌ٫ -حد أٿْڂ} .ػڂ اڅ
حٕٗ٬غ رن ٷْْ هَؽ اٿْنخ ،ٳٸخٽ :ڃخ ّليػټڂ أرٌ ٫زي حٿَكڄن؟ ٳليػنخه رڄخ ٷخٽ،
ٳٸخٽٛ :يٵ ،ٿٴِ أنِٿض ،ٻخڅ رْنِ ًرْن ٍؿپ هٌٜڃش ٳِ ِٗء ،ٳخهظٜڄنخ اٿَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽٗ( :خىيحٹ أً ّڄْنو) .ٳٸڀض ٿو :انو اًڅ ّلڀٲ
ًّ ٙزخٿِ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن كڀٲ ٫ڀَ ّڄْنّٔ ،ظلٶ ريخ ڃخ،ٙ
ًىٌ ٳْيخ ٳخؿَ ،ٿٸِ حهلل ًىٌ ٫ڀْو ٯ٠زخڅ) .ٳؤنِٽ حهلل طٜيّٶ ًٿٺ ،ػڂ حٷظَأ ىٌه
حّٓش.
[ ]2229
- 21رخد :اًح حى َ٫أً ٷٌٱ ،ٳڀو أڅ ّڀظڄْ حٿزْنشًّ ،ن٤ڀٶ ٿ٤ڀذ حٿزْنش.
- 2526كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن ى٘خځ :كيػنخ ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ىٚٽ رن أڃْش ٷٌٱ حڃَأطو ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَّ٘ٺ رن ٓلڄخء،
ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿزْنش أً كي ٳِ ٧يَٹ) .ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اًح
ٍأٍ أكينخ ٫ڀَ حڃَأطو ٍؿّ ،ٚن٤ڀٶ ّڀظڄْ حٿزْنش؟ ٳـ٬پ ّٸٌٽ( :حٿزْنش ًا ٙكي ٳِ
٧يَٹ) .ٳٌٻَ كيّغ حٿڀ٬خڅ.
[]5001 ،4470
- 22رخد :حٿْڄْن ر٬ي حٿ.َٜ٬
- 2527كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ؿََّ رن ٫زي حٿلڄْي٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن
أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ػٚػش ّ ٙټڀڄيڂ حهلل ًّ ٙن َ٨اٿْيڂ ًٙ
ِّٻْيڂ ًٿيڂ ٌ٫حد أٿْڂٍ :ؿپ ٫ڀَ ٳ٠پ ڃخء رَّ٤ٶ ّڄن ٪ڃنو حرن حٿٔزْپًٍ ،ؿپ
رخٍّ ٪ؿّ ٙ ٚزخّ٬و ا ٙٿڀينْخ ،ٳبڅ أ٤٫خه ڃخ َّّي ًٳَ ٿوً ،ا ٙٿڂ ّٲ ٿوًٍ ،ؿپ
ٓخًځ ٍؿ ٚرٔڀ٬ش ر٬ي حٿ ،َٜ٬ٳلڀٲ رخهلل ٿٸي أ َ٤٫ريخ ٻٌح ًٻٌح ،ٳؤهٌىخ).
[ ]2230
- 23رخدّ :لڀٲ حٿڄي٫ َ٫ڀْو كْؼڄخ ًؿزض ٫ڀْو حٿْڄْنَّٜ ًٙ ،ٱ ڃن ڃٌ٪ٟ
اٿَ ٯَْه.
ٷ َ٠ڃًَحڅ رخٿْڄْن ٫ڀَ ُّي رن ػخرض ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳٸخٽ :أكڀٲ ٿو ڃټخنِ ،ٳـ٬پ
ُّي ّلڀٲً ،أرَ أڅ ّلڀٲ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳـ٬پ ڃًَحڅ ّ٬ـذ ڃنو.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٗ( :خىيحٹ أً ّڄْنو) .]2525 [ .ٳڀڂ ّو ٚڃټخنخ
ىًڅ ڃټخڅ.
- 2528كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ
ًحثپ٫ ،ن حرن ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن كڀٲ ٫ڀَ ّڄْن ٿْٸظ ٪٤ريخ ڃخ ،ٙٿٸِ حهلل
ًىٌ ٫ڀْو ٯ٠زخڅ).
[ ]2229
- 24رخد :اًح طٔخٍ ٩ٷٌځ اٿَ حٿْڄْن.
- 2529كيػنخ آلخٵ رن ن :َٜكيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ :ن ىڄخځ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ َٝ٫ڀَ ٷٌځ حٿْڄْن ،ٳؤٌَٓ٫ح ،ٳؤڃَ أڅ ّٔيڂ
رْنيڂ ٳِ حٿْڄْن :أّيڂ ّلڀٲ.
- 25رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي حهلل ًأّڄخنيڂ ػڄنخ ٷڀْ.}ٚ
- 2530كيػنِ آلخٵ :أهزَنخ ِّّي رن ىخًٍڅ :أهزَنخ حٿٌ٬حځ ٷخٽ :كيػنِ
ارَحىْڂ ،أرٌ آڄخْ٫پ حٿٔټٔټِٓ :ڄ٫ ٪زي حهلل رن أرِ أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
أٷخځ ٍؿپ ٓڀ٬ظو ،ٳلڀٲ رخهلل ٿٸي أ َ٤٫ريخ ڃخ ٿڂ ّ٤٬يخ ،ٳنِٿض{ :اڅ
حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي حهلل ًأّڄخنيڂ ػڄنخ ٷڀًْ .}ٚٷخٽ حرن أرِ أًٳَ :حٿنخؿٖ آٻپ ٍرخ
هخثن.
[ ]1982
- 2531كيػنخ رَ٘ رن هخٿي :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن
أرِ ًحثپ٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن كڀٲ ّڄْنخ ٻخًرخ ،ٿْٸ ٪٤ڃخٽ ٍؿپ -أً
ٷخٽ أهْو -ٿٸِ حهلل ًىٌ ٫ڀْو ٯ٠زخڅ)ً .أنِٽ حهلل طٜيّٶ ًٿٺ ٳِ حٿٸَآڅ{ :اڅ
حٿٌّن ّ٘ظًَڅ ر٬يي حهلل ًأّڄخنيڂ ػڄنخ ٷڀْ .}ٚحّٓش ،ٳڀٸْنِ حٕٗ٬غ ٳٸخٽ :ڃخ كيػټڂ
٫زي حهلل حٿٌْځ؟ ٷڀض :ٻٌح ًٻٌح ،ٷخٽ :ٳِ أنِٿض.
[ ]2229
- 26رخد :ٻْٲ ّٔظلڀٲ.
ٷخٽ حهلل ط٬خٿَّ{ :لڀٴٌڅ رخهلل ٿټڂ} /حٿظٌرشً ./62 :ٷٌٿو ً ِ٫ؿپ{ :ػڂ ؿخإًٹ
ّلڀٴٌڅ رخهلل اڅ أٍىنخ ا ٙاكٔخنخ ًطٌٳْٸخ} /حٿنٔخءّ ./62 :ٸخٽ :رخهلل ًطخهلل ًًحهلل.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٍ( :ؿپ كڀٲ رخهلل ٻخًرخ ر٬ي حٿ)َٜ٬
[ ّ ًٙ .]2527لڀٲ رَْٰ حهلل.
- 2532كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫ڄو أرِ ٓيْپ٫ ،ن
أرْو :أنو ٓڄ٣ ٪ڀلش رن ٫زْي حهلل ّٸٌٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳبًح ىٌ ّٔؤٿو ٫ن حٗٓٚځ ،ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هڄْ ٛڀٌحص ٳِ حٿٌْځ ًحٿڀْڀش) .ٳٸخٽ :ىپ ٫ڀِ
ٯَْىخ؟ ٷخٽ ،ٙ( :ا ٙأڅ ط .)٩ٌ٤ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًْٛ( :خځ
ٍڃ٠خڅ) .ٷخٽ :ىپ ٫ڀِ ٯَْه؟ ٷخٽ ،ٙ( :ا ٙأڅ ط .)٩ٌ٤ٷخٽًً :ٻَ ٿو ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿِٻخس ،ٷخٽ :ىپ ٫ڀِ ٯَْىخ؟ ٷخٽ ،ٙ( :ا ٙأڅ ط .)٩ٌ٤ٳؤىرَ
حٿَؿپ ًىٌ ّٸٌٽً :حهلل ٙأُّي ٫ڀَ ىٌح ً ٙأنٸ ،ٚٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :أٳڀق اڅ ٛيٵ).
[ ]46
- 2533كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿٌَّّش ٷخٽً :ٻَ نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ٻخڅ كخٿٴخ ٳڀْلڀٲ رخهلل أً ٿْٜڄض).
[]6966 ،6272 - 6270 ،5757 ،3624
- 27رخد :ڃن أٷخځ حٿزْنش ر٬ي حٿْڄْن.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿ٬پ ر٠٬ټڂ أٿلن رلـظو ڃن ر)ٞ٬
[ .]2534
ًٷخٽ ٣خًّ ًارَحىْڂ ًَّٗق :حٿزْنش حٿ٬خىٿش أكٶ ڃن حٿْڄْن حٿٴخؿَس.
- 2534كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
ُّنذ٫ ،ن أځ ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انټڂ طوظٜڄٌڅ اٿًِ ،ٿ٬پ ر٠٬ټڂ أٿلن
رلـظو ڃن ر ،ٞ٬ٳڄن ٷْ٠ض ٿو رلٶ أهْو ْٗجخ رٸٌٿو ،ٳبنڄخ أٷ ٪٤ٿو ٷ٬٤ش ڃن
حٿنخٍ ،ٳّ ٚؤهٌىخ).
[ ]2326
- 28رخد :ڃن أڃَ ربنـخُ حٿٌ٫ي.
ًٳ٬ڀو حٿلٔنًً .ٻَ آڄخْ٫پ{ :انو ٻخڅ ٛخىٵ حٿٌ٫ي} /ڃَّڂً ./54 :ٷ َ٠حرن
حٌٕٗ ٩رخٿٌ٫يًً ،ٻَ ًٿٺ ٫ن ٓڄَس رن ؿنيدً .ٷخٽ حٿڄٌٍٔ حرن ڃوَڃشٓ :ڄ٬ض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًً ،ٻَ ٛيَح ٿو ،ٷخٽ٫ً( :ينِ ٳٌٳَ ٿِ).
[ ]2943
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللًٍ :أّض آلخٵ رن ارَحىْڂ ّلظؾ رليّغ حرن أٌٗ.٩
- 2535كيػنخ ارَحىْڂ رن كڄِس :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حرن
ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه ٷخٽ:
أهزَنِ أرٌ ٓٴْخڅ :أڅ ىَٷپ ٷخٽ ٿوٓ :ؤٿظٺ ڃخًح ّؤڃَٻڂ؟ ٳِ٫ڄض :أنو أڃَٻڂ
رخٿٜٚسً ،حٿٜيٵً ،حٿ٬ٴخٱً ،حٿٌٳخء رخٿ٬ييً ،أىحء حٕڃخنش ،ٷخٽً :ىٌه ٛٴش نزِ.
[ ]7
- 2536كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن أرِ ٓيْپ نخٳ ٪رن
ڃخٿٺ حرن أرِ ٫خڃَ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :آّش حٿڄنخٳٶ ػٚع :اًح كيع ٻٌدً ،اًح
حإطڄن هخڅً ،اًح ً٫ي أهڀٲ).
[ ]33
- 2537كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ
٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫ڀِ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ٷخٽ:
ٿڄخ ڃخص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿخء أرخ رټَ ڃخٽ ڃن ٷزپ حٿٚ٬ء رن حٿلَ٠ڃِ،
ٳٸخٽ أرٌ رټَ :ڃن ٻخڅ ٿو ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىّن ،أً ٻخنض ٿو ٷزڀو ٫يس،
ٳڀْؤطنخ .ٷخٽ ؿخرَ٫ً :ينِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّْ٤٬نِ ىټٌح ًىټٌح
ًىټٌح ،ٳزّٔ ٢يّو ػٚع ڃَحص ،ٷخٽ ؿخرَ :ٳ٬ي ٳِ ّيُ هڄٔڄخثش ،ػڂ هڄٔڄخثش ،ػڂ
هڄٔڄخثش.
[ ]2174
- 2538كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ :أهزَنخ ْٓ٬ي رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ڃًَحڅ رن
ٗـخ٫ ،٩ن ٓخٿڂ حٕٳ٫ ،ْ٤ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ ٷخٽ:
ٓؤٿنِ ّيٌىُ ڃن أىپ حٿلَْس :أُ حٕؿڀْن ٷ َ٠ڃٌَٓ؟ ٷڀض ٙ :أىٍُ ،كظَ أٷيځ
٫ڀَ كزَ حٿَ٬د ٳؤٓؤٿو ،ٳٸيڃض ٳٔؤٿض حرن ٫زخّ ،ٳٸخٽ :ٷ َ٠أٻؼَىڄخ ًأْ٣زيڄخ،
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷخٽ ٳ٬پ.
- 29رخدّٔ ٙ :ؤٽ أىپ حٿَ٘ٹ ٫ن حٿ٘يخىس ًٯَْىخ.
ًٷخٽ حٿ٘٬زِ ٙ :طـٌُ ٗيخىس أىڀپ حٿڄڀپ ر٠٬يڂ ٫ڀَ ر ،ٞ٬ٿٸٌٿو ط٬خٿَ{ :ٳؤٯَّنخ
رْنيڂ حٿ٬يحًس ًحٿزٰ٠خء} /حٿڄخثيس./14 :
ًٷخٽ أرٌ ىََّس ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٜيٷٌح أىپ حٿټظخد ًٙ
طټٌرٌىڂً ،ٷٌٿٌح{ :آڃنخ رخهلل ًڃخ أنِٽ} .حّٓش)
[ ]4215
- 2539كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي
حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ّخ ڃ َ٘٬حٿڄٔڀڄْن ،ٻْٲ طٔؤٿٌڅ أىپ حٿټظخدً ،ٻظخرټڂ حٿٌُ أنِٽ ٫ڀَ نزْو ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أكيع حٕهزخٍ رخهلل ،طٸَإًنو ٿڂ ّ٘ذً ،ٷي كيػټڂ حهلل أڅ أىپ حٿټظخد
ريٿٌح ڃخ ٻظذ حهلل ًٯًَْح رؤّيّيڂ حٿټظخد ،ٳٸخٿٌح :ىٌ ڃن ٫ني حهلل ٿْ٘ظًَح رو ػڄنخ
ٷڀْ ،ٚأٳّ ٚنيخٻڂ ڃخ ؿخءٻڂ ڃن حٿ٬ڀڂ ٫ن ڃٔخءٿظيڂً ًٙ ،حهلل ڃخ ٍأّنخ ڃنيڂ ٍؿ ٚٷ٢
ّٔؤٿټڂ ٫ن حٿٌُ أنِٽ ٫ڀْټڂ.
[]7085 ،7084 ،6929
- 30رخد :حٿٸَ٫ش ٳِ حٿڄ٘ټٚص.
ًٷٌٿو{ :اً ّڀٸٌڅ أٷٚڃيڂ أّيڂ ّټٴپ ڃَّڂ} /آٽ ٫ڄَحڅً ./44 :ٷخٽ حرن ٫زخّ:
حٷظٌَ٫ح ٳـَص حٕٷٚځ ڃ ٪حٿـَّش٫ً ،خٽ ٷڀڂ ُٻَّخء حٿـَّش ،ٳټٴڀيخ ُٻَّخء.
- ۵۷كراب انصهح.
- 1رخد :ڃخ ؿخء ٳِ حٗٚٛف رْن حٿنخّ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ ٙ{ :هَْ ٳِ ٻؼَْ ڃن نـٌحىڂ ا ٙڃن أڃَ رٜيٷش أً ڃًَ٬ٱ أً
اٚٛف رْن حٿنخّ ًڃن ّٴ٬پ ًٿٺ حرظٰخء ڃَٟخس حهلل ٳٌٔٱ نئطْو أؿَح ْ٨٫ڄخ}
/حٿنٔخء./114 :
ًهًَؽ حٗڃخځ اٿَ حٿڄٌح ٪ٟٿْٜڀق رْن حٿنخّ رؤٛلخرو.
- 2544كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :كيػنخ أرٌ ٯٔخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ كخُځ٫ ،ن
ٓيپ رن ٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ أنخٓخ ڃن رنِ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ ،ٻخڅ رْنيڂ ِٗء ،ٳوَؽ اٿْيڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ أنخّ ڃن أٛلخرو ّٜڀق رْنيڂ ،ٳلَ٠ص حٿٜٚس ًٿڂ ّؤص حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳـخء رٚٽ ،ٳؤًڅ رٚٽ رخٿٜٚس ًٿڂ ّؤص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳـخء اٿَ أرِ رټَ ،ٳٸخٽ :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كزًْ ،ٷي كَ٠ص
حٿٜٚس ،ٳيپ ٿٺ أڅ طئځ حٿنخّ؟ ٳٸخٽ :ن٬ڂ ،اڅ ٗجض .ٳؤٷخځ حٿٜٚس ،ٳظٸيځ أرٌ رټَ،
ػڂ ؿخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڄِ٘ ٳِ حٿٜٴٌٱ ،كظَ ٷخځ ٳِ حٿٜٲ حًٕٽ،
ٳؤهٌ حٿنخّ رخٿظٜٴْق كظَ أٻؼًَحً ،ٻخڅ أرٌ رټَ ّ ٙټخى ّڀظٴض ٳِ حٿٜٚس ،ٳخٿظٴض
ٳبًح ىٌ رخٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٍحءه ،ٳؤٗخٍ ٿو رْيه ،ٳؤڃَه أڅ ّٜڀِ ٻڄخ ىٌ،
ٳَٳ ٪أرٌ رټَ ّيه ٳلڄي حهلل ،ػڂ ٍؿ ٪حٿٸيٸٍَ ًٍحءه كظَ ىهپ ٳِ حٿٜٲً ،طٸيځ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٜڀَ رخٿنخّ ،ٳڀڄخ ٳَ٭ أٷزپ ٫ڀَ حٿنخّ ٳٸخٽّ( :خ أّيخ
حٿنخّ ،ڃخ ٿټڂ اًح نخرټڂ ِٗء ٳِ ٚٛطټڂ أهٌطڂ رخٿظٜٴْق ،انڄخ حٿظٜٴْق ٿڀنٔخء ،ڃن
نخرو ِٗء ٳِ ٚٛطو ٳڀْٸپ ٓزلخڅ حهلل ،ٳبنو ّٔ ٙڄ٬و أكي ا ٙحٿظٴضّ ،خ أرخ رټَ ،ڃخ
ڃن٬ٺ كْن أَٗص اٿْٺ ٿڂ طٜپ رخٿنخّ) .ٳٸخٽ :ڃخ ٻخڅ ّنزِٰ ٙرن أرِ ٷلخٳش أڅ
ّٜڀِ رْن ّيُ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]652
- 2545كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ڃ٬ظڄَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ :أڅ أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷْپ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٿٌ أطْض ٫زي حهلل رن أرِ ،ٳخن٤ڀٶ اٿْو حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٍٻذ كڄخٍح ،ٳخن٤ڀٶ حٿڄٔڀڄٌڅ ّڄٌ٘څ ڃ٬وً ،ىِ أٍٓ ٝزوش،
ٳڀڄخ أطخه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ :اٿْٺ ٫نًِ ،حهلل ٿٸي آًحنِ نظن كڄخٍٹ ،ٳٸخٽ
ٍؿپ ڃن حٕنٜخٍ ڃنيڂً :حهلل ٿلڄخٍ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أْ٣ذ ٍّلخ
ڃنٺ ،ٳٰ٠ذ ٿ٬زي حهلل ٍؿپ ڃن ٷٌڃو ،ٳ٘ظڄو ،ٳٰ٠ذ ٿټپ ًحكي ڃنيڄخ أٛلخرو،
ٳټخڅ رْنيڄخ َٟد رخٿـَّي ًحّٕيُ ًحٿن٬خٽ ،ٳزڀٰنخ أنيخ نِٿضً{ :اڅ ٣خثٴظخڅ ڃن
حٿڄئڃنْن حٷظظڀٌح ٳؤٛڀلٌح رْنيڄخ}.
- 2رخد :ٿْْ حٿټخًد حٿٌُ ّٜڀق رْن حٿنخّ.
- 2546كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حرن
ٗيخد :أڅ كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن أهزَه :أڅ أڃو أځ ٻڀؼٌځ رنض ٫ٸزش أهزَطو:
أنيخ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ٿْْ حٿټٌحد حٿٌُ ّٜڀق رْن
حٿنخّ ،ٳْنڄِ هَْح أً ّٸٌٽ هَْح).
- 3رخد :ٷٌٽ حٗڃخځ ٕٛلخرو :حًىزٌح رنخ نٜڀق.
- 2547كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل حًِّٕٔ ًآلخٵ
رن ڃلڄي حٿٴًَُ ٷخ :ٙكيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ أىپ ٷزخء حٷظظڀٌح كظَ طَحڃٌح رخٿلـخٍس ،ٳؤهزَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رٌٿٺ ،ٳٸخٽ( :حًىزٌح رنخ نٜڀق رْنيڂ).
[ ]652
- 4رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :أڅ ّٜخٿلخ رْنيڄخ ٛڀلخ ًحٿٜڀق هَْ} /حٿنٔخء./128 :
- 2548كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
{ًاڅ حڃَأس هخٳض ڃن ر٬ڀيخ نٌُ٘ح أً اَ٫حٟخ} .ٷخٿض :ىٌ حٿَؿپ ٍَّ ڃن حڃَأطو
ڃخ ٬ّ ٙـزو ،ٻزَح أً ٯَْه ،ٳَّْي ٳَحٷيخ ،ٳظٸٌٽ :أڃٔټنِ ًحٷٔڂ ٿِ ڃخ ٗجض ،ٷخٿض:
ٳ ٚرؤّ اًح طَحْٟخ.
[ ]2318
- 5رخد :اًح ح٤ٛڀلٌح ٫ڀَ ٛڀق ؿٌٍ ٳخٿٜڀق ڃَىًى.
- 2549كيػنخ آىځ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ًُّي رن هخٿي حٿـينِ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخ:ٙ
ؿخء أَ٫حرِ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حٷ ٞرْننخ رټظخد حهلل ،ٳٸخځ هٜڄو ٳٸخٽٛ :يٵ،
حٷ ٞرْننخ رټظخد حهلل ،ٳٸخٽ حَٕ٫حرِ :اڅ حرنِ ٻخڅ ْٔ٫ٴخ ٫ڀَ ىٌح ،ٳِنَ رخڃَأطو،
ٳٸخٿٌح ٿِ٫ :ڀَ حرنٺ حٿَؿڂ ،ٳٴيّض حرنِ ڃنو رڄخثش ڃن حٿٰنڂ ًًٿْيس ،ػڂ ٓؤٿض أىپ
حٿ٬ڀڂ ٳٸخٿٌح :انڄخ ٫ڀَ حرنٺ ؿڀي ڃخثش ًطَّٰذ ٫خځ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٕٷْ٠ن رْنټڄخ رټظخد حهلل ،أڃخ حٿٌٿْيس ًحٿٰنڂ ٳَى ٫ڀْٺ٫ً ،ڀَ حرنٺ ؿڀي ڃخثش
ًطَّٰذ ٫خځً ،أڃخ أنض ّخ أنْْ -ٿَؿپ -ٳخٯي ٫ڀَ حڃَأس ىٌح ٳخٍؿڄيخ) .ٳٰيح
٫ڀْيخ أنْْ ٳَؿڄيخ.
[ ]2190
- 2550كيػنخ ّ٬ٸٌد :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أكيع ٳِ أڃَنخ ىٌح ڃخ ٿْْ ٳْو ٳيٌ
ٍى).
ًٍحه ٫زي حهلل رن ؿ٬ٴَ حٿڄوَڃِ٫ً ،زي حٿٌحكي رن أرِ ٌ٫څ٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ.
- 6رخد :ٻْٲ ّټظذ :ىٌح ڃخ ٛخٿق ٳٚڅ رن ٳٚڅً ،ٳٚڅ رن ٳٚڅً ،اڅ ٿڂ ّنٔزو
اٿَ ٷزْڀظو أً نٔزو.
- 2552/2551كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :ٷخٽ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿزَحء رن ٫خُد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ ٛخٿق ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أىپ حٿليّزْش ،ٻظذ ٫ڀِ رْنيڂ ٻظخرخ،
ٳټظذ :ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ حٿڄَ٘ٻٌڅ ٙ :طټظذ ڃلڄي
ٌٍٓٽ حهلل ،ٿٌ ٻنض ٌٍٓ ٙٿڂ نٸخطڀٺ ،ٳٸخٽ ٿ٬ڀِ( :حڃلو) .ٳٸخٽ ٫ڀِ :ڃخ أنخ رخٿٌُ
أڃلخه ،ٳڄلخه ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيهًٛ ،خٿليڂ ٫ڀَ أڅ ّيهپ ىٌ
ًأٛلخرو ػٚػش أّخځّ ًٙ ،يهڀٌىخ ا ٙرـڀزخڅ حٿٔٚف ،ٳٔؤٿٌه ڃخ ؿڀزخڅ حٿٔٚف؟
ٳٸخٽ :حٿٸَحد رڄخ ٳْو.
( - )2552كيػنخ ٫زْي حهلل رن ڃٌَٓ ٫ن آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ح٫ظڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ًُ حٿٸ٬يس ،ٳؤرَ أىپ ڃټش أڅ ّيٌ٫ه ّيهپ
ڃټش ،كظَ ٷخٟخىڂ ٫ڀَ أڅ ّٸْڂ ريخ ػٚػش أّخځ ،ٳڀڄخ ٻظزٌح حٿټظخد ٻظزٌح :ىٌح ڃخ
ٷخ٫ َٟڀْو ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٿٌح ٙ :نٸَ ريخ ،ٳڀٌ ن٬ڀڂ أنٺ
ٌٍٓٽ حهلل ڃخ ڃن٬خٹ ،ٿټن أنض ڃلڄي رن ٫زي حهلل ،ٷخٽ( :أنخ ٌٍٓٽ حهللً ،أنخ ڃلڄي
رن ٫زي حهلل) .ػڂ ٷخٽ ٿ٬ڀِ( :حڃقٌٍٓ :ٽ حهلل) .ٷخٽً ٙ :حهلل ٙأڃلٌٹ أريح ،ٳؤهٌ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿټظخد ،ٳټظذ( :ىٌح ڃخ ٷخ٫ َٟڀْو ڃلڄي رن ٫زي
حهللّ ٙ ،يهپ ڃټش ٓٚف ا ٙٳِ حٿٸَحدً ،أڅ ّ ٙوَؽ ڃن أىڀيخ رؤكي اڅ أٍحى أڅ
ّظز٬وً ،أڅ ّ ٙڄن ٪أكيح ڃن أٛلخرو أٍحى أڅ ّٸْڂ ريخ) .ٳڀڄخ ىهڀيخ ًڃ َ٠حٕؿپ،
أطٌح ٫ڀْخ ٳٸخٿٌح :ٷپ ٿٜخكزٺ حهَؽ ٫نخ ٳٸي ڃ َ٠حٕؿپ ،ٳوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳظز٬ظيڂ حرنش كڄِسّ :خ ٫ڂ ّخ ٫ڂ ،ٳظنخًٿيخ ٫ڀِ ،ٳؤهٌىخ رْيىخً ،ٷخٽ
ٿٴخ٣ڄش ٫ڀْيخ حٿٔٚځ :ىًنٺ حرنش ٫ڄٺ حكڄڀيخ ،ٳخهظٜڂ ٳْيخ ٫ڀِ ًُّي ًؿ٬ٴَ ،ٳٸخٽ
٫ڀِ :أنخ أكٶ ريخً ،ىِ حرنش ٫ڄًِ ،ٷخٽ ؿ٬ٴَ :حرنش ٫ڄِ ًهخٿظيخ طلظًِ ،ٷخٽ
ُّي :حرنش أهِ ،ٳٸ َ٠ريخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿوخٿظيخً ،ٷخٽ( :حٿوخٿش رڄنِٿش
حٕځ)ً .ٷخٽ ٿ٬ڀِ( :أنض ڃنِ ًأنخ ڃنٺ)ً .ٷخٽ ٿـ٬ٴَ( :أٗزيض هڀٸِ ًهڀٸِ)ً .ٷخٽ
ٿِّي( :أنض أهٌنخ ًڃٌٙنخ).
[ ]1689
- 7رخد :حٿٜڀق ڃ ٪حٿڄَ٘ٻْن.
ٳْو ٫ن أرِ ٓٴْخڅً ]7 [ .ٷخٽ ٌ٫ٱ رن ڃخٿٺ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ػڂ
ًٷخٽً :طَٹ أرِ ٫ڀْو ػٚػْن ًٓٸخ ىّنخً .ٷخٽ حرن آلخٵ٫ ،ن ًىذ٫ ،ن ؿخرَ:
ٚٛس حٿ٨يَ.
[ ]2020
- 14رخد :حٿٜڀق رخٿيّن ًحٿْ٬ن.
- 2563كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ :أهزَنخ ٌّنًْ ،ٷخٽ
حٿڀْغ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :أهزَنِ ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ :أڅ ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ
أهزَه:
أنو طٸخ َٟحرن أرِ كيٍى ىّنخ ٻخڅ ٿو ٫ڀْو ٳِ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳِ حٿڄٔـي ،ٳخٍطٴ٬ض أٌٛحطيڄخ كظَ ٓڄ٬يخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ
ٳِ رْض ،ٳوَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿْيڄخ ،كظَ ٻ٘ٲ ٓـٲ كـَطو،
ٳنخىٍ ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ ،ٳٸخٽّ( :خ ٻ٬ذ) ٳٸخٽ :ٿزْٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳؤٗخٍ رْيه :أڅ ٪ٟ
حٿ٘ ،َ٤ٳٸخٽ ٻ٬ذ :ٷي ٳ٬ڀض ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ٷڂ ٳخٷ٠و).
[ .]445
- ۵۸كراب انششوغ.
- 1رخد :ڃخ ّـٌُ ڃن حٿًَ٘ ١ٳِ حٗٓٚځ ًحٕكټخځ ًحٿڄزخّ٬ش.
- 2564كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ:
أنو ٓڄ ٪ڃًَحڅ ًحٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخّ :وزَحڅ ٫ن أٛلخد
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ :ٿڄخ ٻخطذ ٓيْپ رن ٫ڄًَ ٌّڃجٌ ،ٻخڅ ٳْڄخ
حٗظَٓ ١يْپ رن ٫ڄًَ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ّ ٙؤطْٺ ڃنخ أكيً ،اڅ
ٻخڅ ٫ڀَ ىّنٺ ،اٍ ٙىىطو اٿْنخ ًهڀْض رْننخ ًرْنو .ٳټَه حٿڄئڃنٌڅ ًٿٺ ًحڃظٌ٠٬ح
ڃنوً ،أرَ ٓيْپ اً ٙٿٺ ،ٳټخطزو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ًٿٺ ،ٳَى ٌّڃجٌ أرخ
ؿنيٽ اٿَ أرْو ٓيْپ رن ٫ڄًًَ ،ٿڂ ّؤطو أكي ڃن حٿَؿخٽ اٍ ٙىه ٳِ طڀٺ حٿڄيس ًاڅ
ٻخڅ ڃٔڀڄخً ،ؿخء حٿڄئڃنخص ڃيخؿَحصً ،ٻخنض أځ ٻڀؼٌځ رنض ٫ٸزش رن أرِ ڃ٢ْ٬
ڃڄن هَؽ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٌّڃجٌ ًىِ ٫خطٶ ،ٳـخء أىڀيخ ّٔؤٿٌڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ َّؿ٬يخ اٿْيڂ ،ٳڀٺ َّؿ٬يخ اٿْيڂ ،ٿڄخ أنِٽ حهلل ٳْين{ :اًح ؿخءٻڂ
حٿڄئڃنخص ڃيخؿَحص ٳخڃظلنٌىن حهلل أ٫ڀڂ ربّڄخنين -اٿَ ٷٌٿو ًٙ -ىڂ ّلڀٌڅ ٿين}.
ٷخٽ ًَ٫س :ٳؤهزَطنِ ٫خث٘ش :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّڄظلنين ريٌه
حّٓشّ" :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح اًح ؿخءٻڂ حٿڄئڃنخص ڃيخؿَحص ٳخڃظلنٌىن -اٿَ -ٯٴٌٍ
ٍكْڂ".
ٷخٽ ًَ٫س :ٷخٿض ٫خث٘ش ٳڄن أٷَ ريٌح حٿَ٘ ١ڃنين ،ٷخٽ ٿيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷي رخّ٬ظٺ) .ٻٚڃخ ّټڀڄيخ روً ،حهلل ڃخ ڃٔض ّيه ّي حڃَأس ٷ ٢ٳِ
حٿڄزخّ٬شً ،ڃخ رخّ٬ين ا ٙرٸٌٿو.
[ ]1608
- 2566/2565كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ُّخى رن ٚ٫ٷش ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ؿََّح ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
رخّ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳخٗظَ٫ ١ڀًِ( :حٿنٜق ٿټپ ڃٔڀڂ).
( - )2566كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٷْْ رن أرِ كخُځ،
٫ن ؿََّ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رخّ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسً ،حٿنٜق
ٿټپ ڃٔڀڂ.
[ ]57
- 2رخد :اًح رخ ٩نو ٚٷي أرَص.
- 2567كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن رخ ٩نو ٚٷي أرَص ،ٳؼڄَطيخ ٿڀزخث ٪اٙ
أڅ ّ٘ظَ ١حٿڄزظخ.)٩
[ ]2090
- 3رخد :حٿًَ٘ ١ٳِ حٿزْ.٪
- 2568كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س :أڅ
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أهزَطو:
أڅ رََّس ؿخءص ٫خث٘ش طٔظْ٬نيخ ٳِ ٻظخرظيخً ،ٿڂ طټن ٷ٠ض ڃن ٻظخرظيخ ْٗجخ ،ٷخٿض
ٿيخ ٫خث٘ش :حٍؿ ِ٬اٿَ أىڀٺ ،ٳؤڅ أكزٌح أڅ أٷ٫ ِ٠نٺ ٻظخرظٺ ًّټٌڅ ًٙإٹ ٿِ
ٳ٬ڀض ،ٳٌٻَص ًٿٺ رََّس اٿَ أىڀيخ ٳؤرٌحً ،ٷخٿٌح :اڅ ٗخءص أڅ طلظٔذ ٫ڀْٺ
ٳڀظٴ٬پًّ ،ټٌڅ ٿنخ ًٙإٹ ،ٳٌٻَص ًٿٺ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ ٿيخ:
(حرظخ ِ٫ٳؤ٫ظٸِ ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ).
[ ]444
- 4رخد :اًح حٗظَ ١حٿزخث٧ ٪يَ حٿيحرش اٿَ ڃټخڅ ڃٔڄَ ؿخُ.
- 2569كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ُٻَّخء ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫خڃَح ّٸٌٽ :كيػنِ ؿخرَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أنو ٻخڅ َّْٔ ٫ڀَ ؿڄپ ٿو ٷي أْ٫خ ،ٳڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳَ٠رو ،ٳي٫خ
ٿو ٳٔخٍ رَْٔ ٿْْ َّْٔ ڃؼڀو ،ػڂ ٷخٽ( :رْ٬نو رٌٷْش) .ٷڀض ،ٙ :ػڂ ٷخٽ( :رْ٬نو
رٌٷْش) .ٳز٬ظو ،ٳخٓظؼنْض كڄٚنو اٿَ أىڀِ ،ٳڀڄخ ٷيڃنخ أطْظو رخٿـڄپ ًنٸينِ ػڄنو ،ػڂ
حنَٜٳض ،ٳؤٍٓپ ٫ڀَ اػَُ ٷخٽ( :ڃخ ٻخنض ٓهٌ ؿڄڀٺ ،ٳوٌ ؿڄڀٺ ،ٳيٌ ڃخٿٺ).
ٷخٽ ٗ٬زش٫ ،ن ڃَْٰس٫ ،ن ٫خڃَ ٫ن ؿخرَ :أٳٸَنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
٧يَه اٿَ حٿڄيّنش.
ًٷخٽ آلخٵ٫ ،ن ؿََّ٫ ،ن ڃَْٰس :ٳز٬ظو ٫ڀَ أڅ ٿِ ٳٸخٍ ٧يَه كظَ أرڀٮ
حٿڄيّنش.
ًٷخٽ ٤٫خء ًٯَْه( :ٿٺ ٧يَه اٿَ حٿڄيّنش).
ًٷخٽ ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ٫ ،ن ؿخرَ٧ ١َٗ :يَه اٿَ حٿڄيّنش.
ًٷخٽ ُّي رن أٓڀڂ ٫ن ؿخرًَ( :ٿٺ ٧يَه كظَ طَؿ.)٪
ًٷخٽ أرٌ حٿِرَْ٫ ،ن ؿخرَ( :أٳٸَنخٹ ٧يَه اٿَ حٿڄيّنش).
ًٷخٽ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن ؿخرَّ( :زڀٮ ٫ڀْو اٿَ أىڀٺ).
ًٷخٽ ٫زْي حهلل حرن آلخٵ٫ ،ن ًىذ ٫ن ؿخرَ :حٗظَحه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رٌٷْش.
ًطخر٬و ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن ؿخرًَ .ٷخٽ حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٤٫خء ًٯَْه٫ ،ن ؿخرَ:
(أهٌطو رؤٍر٬ش ىنخنَْ)ً .ىٌح ّټٌڅ ًٷْش ٫ڀَ كٔخد حٿينخنَْ رَ٘٬س ىٍحىڂً ،ٿڂ
ّزْن حٿؼڄن ڃَْٰس٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن ؿخرًَ .حرن حٿڄنټيٍ ًأرٌ حٿِرَْ٫ ،ن ؿخرَ.
[ ]2202
- 8رخد :ڃخ ّ ٙـٌُ ڃن حٿًَ٘ ١ٳِ حٿنټخف
- 2574كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :ز ٪كخ َٟٿزخى ًٙ ،طنخؿٌ٘حِّّ ًٙ ،يڅ
٫ڀَ رْ ٪أهْوّ ًٙ ،و٤زن ٫ڀَ ه٤زظو ًٙ ،طٔؤٽ حٿڄَأس ٚ٣ٵ أهظيخ ٿظٔظټٴت
انخءىخ)
[ ]2033
- 9رخد :حٿًَ٘ ١حٿظِ ٙطلپ ٳِ حٿليًى.
- 2575كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل حرن ٫زي
حهلل حرن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ًُّي رن هخٿي حٿـينِ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنيڄخ ٷخ:ٙ
اڅ ٍؿ ٚڃن حَٕ٫حد أطَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
أن٘يٹ حهلل ا ٙٷْ٠ض ٿِ رټظخد حهلل ،ٳٸخٽ حٿوٜڂ حٓهًَ ،ىٌ أٳٸو ڃنو :ن٬ڂ ،ٳخٷٞ
رْننخ رټظخد حهللً ،حثٌڅ ٿِ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷپ) .ٷخٽ :اڅ حرنِ
ٻخڅ ْٔ٫ٴخ ٫ڀَ ىٌح ،ٳِنَ رخڃَأطوً ،انِ أهزَص أڅ ٫ڀَ حرنِ حٿَؿڂ ،ٳخٳظيّض ڃنو
رڄخثش ٗخس ًًٿْيس ،ٳٔؤٿض أىپ حٿ٬ڀڂ ،ٳؤهزًَنِ :أنڄخ ٫ڀَ حرنِ ؿڀي ڃخثش ًطَّٰذ
٫خځً ،أڅ ٫ڀَ حڃَأس ىٌح حٿَؿڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :حٿٌُ
نٴِٔ رْيه ٕٷْ٠ن رْنټڄخ رټظخد حهلل ،حٿٌٿْيس ًحٿٰنڂ ٍى٫ً ،ڀَ حرنٺ ؿڀي ڃخثش
ًطَّٰذ ٫خځ ،حٯي ّخ أنْْ اٿَ حڃَأس ىٌح ،ٳبڅ ح٫ظَٳض ٳخٍؿڄيخ) .ٷخٽ :ٳٰيح ٫ڀْيخ
ٳخ٫ظَٳض ،ٳؤڃَ ريخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳَؿڄض.
[ ]2190
- 10رخد :ڃخ ّـٌُ ڃن ًَٗ ١حٿڄټخطذ اًح ٍ ِٟرخٿزْ٫ ٪ڀَ أڅ ّ٬ظٶ.
- 2576كيػنخ هٚى رن ّلَْ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن أّڄن حٿڄټِ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ىهڀض ٫ڀَ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ىهڀض ٫ڀِ رََّس ًىِ ڃټخطزش ،ٳٸخٿض ّخ أځ حٿڄئڃنْن حٗظَّنِ ،ٳبڅ أىڀِ ّزٌْ٬ننِ،
ٳؤ٫ظٸْنِ ،ٷخٿض :ن٬ڂ ،ٷخٿض :اڅ أىڀِ ّ ٙزٌْ٬ننِ كظَ ّ٘ظٌَ٣ح ًٙثِ ،ٷخٿضٙ :
كخؿش ٿِ ٳْٺ ،ٳٔڄً ٪ٿٺ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أً رڀٰو ،ٳٸخٽ( :ڃخ ٗؤڅ
رََّس) .ٳٸخٽ( :حٗظَّيخ ٳؤ٫ظٸْيخً ،ٿْ٘ظٌَ٣ح ڃخ ٗخإًح) .ٷخٿض :ٳخٗظَّظيخ ٳؤ٫ظٸظيخ،
ًحٗظَ ١أىڀيخ ًٙءىخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶً ،اڅ
حٗظٌَ٣ح ڃخثش َٗ.)١
[ ]444
- 11رخد :حٿًَ٘ ١ٳِ حٿٚ٤ٵ.
ًٷخٽ حرن حٿڄْٔذ ًحٿلٔن ً٤٫خء :اڅ ريح رخٿٚ٤ٵ أً أهَ ٳيٌ أكٶ رَ٘٣و.
- 2577كيػنخ ڃلڄي رن َ٫َ٫س :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫يُ رن ػخرض٫ ،ن
أرِ كخُځ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿظڀٸًِ ،أڅ ّزظخ ٩حٿڄيخؿَ ٿَٖ٫حرًِ ،أڅ
ط٘ظَ ١حٿڄَأس ٚ٣ٵ أهظيخً ،أڅ ّٔظخځ حٿَؿپ ٫ڀَ ٌٓځ أهْوً ،نيَ ٫ن حٿنـٖ،
ً٫ن حٿظَّٜش.
طخر٬و ڃ٬خً ً٫زي حٿٜڄي ٫ن ٗ٬زشً .ٷخٽ ٯنيٍ ً٫زي حٿَكڄن :نيًِ .ٷخٽ آىځ :نيْنخ.
ًٷخٽ حٿنً َ٠كـخؽ رن ڃنيخٽ :نيَ.
[ ]2033
- 12رخد :حٿًَ٘ ١ڃ ٪حٿنخّ رخٿٸٌٽ.
- 2578كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ :أڅ حرن ؿَّؾ أهزَه ٷخٽ :أهزَنِ
ّ٬ڀَ رن ڃٔڀڂ ً٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَِّّْ ،ي أكيىڄخ ٫ڀَ ٛخكزو،
ًٯَْىڄخ ،ٷي ٓڄ٬ظو ّليػو٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ ٷخٽ :انخ ٿ٬ني حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ،ٷخٽ :كيػنِ أرِ رن ٻ٬ذ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃٌَٓ ٌٍٓٽ حهلل) .ٳٌٻَ حٿليّغ .ٷخٽ( :أٿڂ
أٷپ انٺ ٿن طٔظ ٪ْ٤ڃٛ ِ٬زَح ،ٻخنض حًٕٿَ نْٔخنخً ،حٿٌٓ٣َٗ َ٤خً ،حٿؼخٿؼش
٫ڄيح ،ٷخٽ ٙ :طئحهٌنِ رڄخ نْٔض ً ٙطَىٸنِ ڃن أڃَُ َٔ٫ح ،ٿٸْخ ٯٚڃخ ٳٸظڀو،
ٳخن٤ڀٸخ ٳٌؿيح ؿيحٍح َّّي أڅ ّنٸ ٞٳؤٷخڃو) .ٷَأىخ حرن ٫زخّ :أڃخڃيڂ ڃڀٺ.
[ ]74
- 13رخد :حٿًَ٘ ١ٳِ حٿٌٙء.
- 2579كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٷخٿض:
ؿخءطنِ رََّس ٳٸخٿض :ٻخطزض أىڀِ ٫ڀَ طٔ ٪أًحٵ ،ٳِ ٻپ ٫خځ أًٷْش ،ٳؤْ٫نْنِ،
ٳٸخٿض :ا څ أكزٌح أڅ أ٫يىخ ٿيڄٌّټٌڅ ًٙإٹ ٿِ ٳ٬ڀض ،ٳٌىزض رََّس اٿَ أىڀيخ،
ٳٸخٿض ٿيڂ ٳؤرٌح ٫ڀْيخ ،ٳـخءص ڃن ٫نيىڂ ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿخٿْ،
ٳٸخٿض :انِ ٷي َٟ٫ض ًٿٺ ٫ڀْيڂ ٳؤرٌح ا ٙأڅ ّټٌڅ حٿٌٙء ٿيڂ ،ٳٔڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤهزَص ٫خث٘ش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :هٌّيخ ًحٗظَِ٣
ٿيڂ حٿٌٙء ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٫ڀَ ڃن أ٫ظٶ) .ٳٴ٬ڀض ٫خث٘ش ،ػڂ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿنخّ ،ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :ڃخ رخٽ ٍؿخٽ ّ٘ظٌَ٣څ
ًَٗ٣خ ٿْٔض ٳِ ٻظخد حهلل ،ڃخ ٻخڅ ڃن َٗ ١ٿْْ ٳِ ٻظخد حهلل ٳيٌ رخ٣پً ،اڅ
ٻخڅ ڃخثش َٗ ،١ٷ٠خء حهلل أكٶ ١ًَٗ ،حهلل أًػٶً ،انڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ).
[ ]444
- 14رخد :اًح حٗظَ ١ٳِ حٿڄِحٍ٫ش :اًح ٗجض أهَؿظٺ.
- 2580كيػنخ أرٌ أكڄي :كيػنخ ڃلڄي رن ّلَْ ،أرٌ ٯٔخڅ حٿټنخنِ :أهزَنخ ڃخٿٺ،
٫ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ ٳي ٩أىپ هْزَ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ،ٷخځ ٫ڄَ هْ٤زخ ٳٸخٽ :اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٫خڃپ ّيٌى هْزَ ٫ڀَ أڃٌحٿيڂً ،ٷخٽ( :نٸَٻڂ ڃخ أٷَٻڂ حهلل)ً .اڅ
٫زي حهلل رن ٫ڄَ هَؽ اٿَ ڃخٿو ىنخٹ ،ٳ٬يُ ٫ڀْو ڃن حٿڀْپ ،ٳٴي٫ض ّيحه ًٍؿٚه،
ًٿْْ ٿنخ ىنخٹ ٫يً ٯَْىڂ ،ىڂ ٫يًنخ ًطيڄظنخً ،ٷي ٍأّض اؿٚءىڂ ،ٳڀڄخ أؿڄ٪
٫ڄَ ٫ڀَ ًٿٺ أطخه أكي رنِ أرِ حٿلٸْٶ ،ٳٸخٽّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،أطوَؿنخ ًٷي أٷَنخ
ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ً ،خڃڀنخ ٫ڀَ حٕڃٌحٽً ١ًَٗ ،ٿٺ ٿنخ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ:
أ٧ننض أنِ نْٔض ٷٌٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻْٲ رٺ اًح أهَؿض ڃن
هْزَ ط٬يً رٺ ٷڀٌٛٺ ٿْڀش ر٬ي ٿْڀش) .ٳٸخٽ :ٻخنض ىٌه ىِّڀش ڃن أرِ حٿٸخٓڂ ،ٷخٽ:
ٻٌرض ّخ ٫يً حهلل ،ٳؤؿٚىڂ ٫ڄًَ ،أ٤٫خىڂ ٷْڄش ڃخ ٻخڅ ٿيڂ ڃن حٿؼڄَ ،ڃخً ٙارٚ
ًًَٟ٫خ ڃن أٷظخد ًكزخٽ ًٯَْ ًٿٺ.
ًٍحه كڄخى رن ٓڀڄش٫ ،ن ٫زْي حهلل -أكٔزو ٫ -ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ،
٫ن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :حهظَٜه.
- 15رخد :حٿًَ٘ ١ٳِ حٿـيخىً ،حٿڄٜخٿلش ڃ ٪أىپ حٿلَدً ،ٻظخرش حٿًَ٘.١
- 2582/2581كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ ٷخٽ:
أهزَنِ حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَُ ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ًڃًَحڅ،
ّٜيٵ ٻپ ًحكي ڃنيڄخ كيّغ ٛخكزو ،ٷخ:ٙ
هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ُڃن حٿليّزْش ،كظَ ٻخنٌح رز ٞ٬حٿَّ٤ٶ،
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ هخٿي رن حٿٌٿْي رخٿٰڄْڂ ،ٳِ هْپ ٿٸَّٖ ٣ڀْ٬ش،
ٳوًٌح ًحص حٿْڄْن) .ٳٌحهلل ڃخ ٗ َ٬ريڂ هخٿي كظَ اًح ىڂ رٸظَس حٿـْٖ ،ٳخن٤ڀٶ
َّٻ ٞنٌَّح ٿٸًَّٖٓ ،خٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ اًح ٻخڅ رخٿؼنْش حٿظِ
ّيز٫ ٢ڀْيڂ ڃنيخ ،رَٻض رو ٍحكڀظو ،ٳٸخٽ حٿنخّ :كپ كپ ،ٳؤٿلض ،ٳٸخٿٌح هٖص
حٿٸٌٜحء ،ىٖص حٿٸٌٜحء ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ هٖص حٿٸٌٜحء،
ًڃخ ًحٹ ٿيخ روڀٶً ،ٿټن كزٔيخ كخرْ حٿٴْپ) .ػڂ ٷخٽً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيهٙ ،
ّٔؤٿٌننِ ه٤ش ّ٨٬ڄٌڅ ٳْيخ كَڃخص حهلل ا ٙأْ٤٫ظيڂ اّخىخ) .ػڂ ُؿَىخ ٳٌػزض،
ٷخٽ :ٳ٬يٽ ٫نيڂ كظَ نِٽ رؤٷ َٜحٿليّزْش ٫ڀَ ػڄي ٷڀْپ حٿڄخءّ ،ظزَٟو حٿنخّ
طزَٟخ ،ٳڀڂ ّڀزؼو حٿنخّ كظَ نِكٌهًٗ ،ټِ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
حٿ ،ٖ٤٬ٳخنظِٓ ٩يڄخ ڃن ٻنخنظو ،ػڂ أڃَىڂ أڅ ّـ٬ڀٌ ٩ٳْو ،ٳٌحهلل ڃخُحٽ ّـْٖ ٿيڂ
رخٿَُ كظَ ٛيًٍح ٫نو ،ٳزْنڄخ ىڂ ٻٌٿٺ اً ؿخء ريّپ رن ًٍٷخء حٿوِحِ٫
ٳِ نٴَ ڃن ٷٌڃو ڃن هِح٫شً ،ٻخنٌح ْ٫زش نٜق ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن
أىپ طيخڃش ،ٳٸخٽ :انِ طَٻض ٻ٬ذ رن ٿئُ ً٫خڃَ رن ٿئُ نِٿٌح أ٫يحى ڃْخه
حٿليّزْشً ،ڃ٬يڂ حٿ ًٌ٬حٿڄ٤خٳْپً ،ىڂ ڃٸخطڀٌٹ ًٛخىًٹ ٫ن حٿزْض ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انخ ٿڂ نـت ٿٸظخٽ أكيً ،ٿټنخ ؿجنخ ڃ٬ظڄَّنً ،اڅ ٷَّ٘خ ٷي
نيټظيڂ حٿلَدً ،أَٟص ريڂ ،ٳبڅ ٗخإًح ڃخىىطيڂ ڃيسًّ ،وڀٌح رْنِ ًرْن حٿنخّ،
ٳبڅ أ٧يَ :ٳبڅ ٗخإًح أڅ ّيهڀٌح ٳْڄخ ىهپ ٳْو حٿنخّ ٳ٬ڀٌحً ،ا ٙٳٸي ؿڄٌحً ،اڅ ىڂ
أرٌح ،ٳٌحٿٌُ نٴِٔ رْيه ٕٷخطڀنيڂ ٫ڀَ أڃَُ ىٌح كظَ طنٴَى ٓخٿٴظًِ ،ٿْنٸٌڅ حهلل
أڃَه) .ٳٸخٽ ريّپٓ :ؤرڀٰيڂ ڃخ طٸٌٽ ،ٷخٽ :ٳخن٤ڀٶ كظَ أطَ ٷَّ٘خ ،ٷخٽ :انخ ٷي
ؿجنخٻڂ ڃن ىٌح حٿَؿپًٓ ،ڄ٬نخه ّٸٌٽ ٷٌ ،ٙٳبڅ ٗجظڂ أڅ نَٟ٬و ٫ڀْټڂ ٳ٬ڀنخ ،ٳٸخٽ
ٓٴيخإىڂ ٙ :كخؿش ٿنخ أڅ طوزَنخ ٫نو رِ٘ءً ،ٷخٽ ًًً حٿَأُ ڃنيڂ :ىخص ڃخ ٓڄ٬ظو
ّٸٌٽ ،ٷخٽٓ :ڄ٬ظو ّٸٌٽ ٻٌح ًٻٌح ،ٳليػيڂ رڄخ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخځ
ًَ٫س رن ڃٌٔ٬ى ٳٸخٽ :أُ ٷٌځ ،أٿٔظڂ رخٿٌحٿي؟ ٷخٿٌح :رڀَ ،ٷخٽ :أً ٿٔض رخٿٌٿي؟
ٷخٿٌح :رڀَ ،ٷخٽ :ٳيپ طظيڄٌننِ؟ ٷخٿٌح ،ٙ :ٷخٽ :أٿٔظڂ ط٬ڀڄٌڅ أنِ حٓظنٴَص أىپ
٫ټخ ،٥ٳڀڄخ رڀلٌح ٫ڀِ ؿجظټڂ رؤىڀِ ًًٿيُ ًڃن أ٣خ٫نِ؟ ٷخٿٌح :رڀَ ،ٷخٽ :ٳبڅ ىٌح
ٷي َٝ٫ٿټڂ ه٤ش ٍٗي ،حٷزڀٌىخ ًىٌ٫نِ آطْو ،ٷخٿٌح :حثظو ،ٳؤطخه ،ٳـ٬پ ّټڀڂ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نلٌح ڃن ٷٌٿو ٿزيّپ ،ٳٸخٽ
ًَ٫س ٫ني ًٿٺ :أُ ڃلڄي ،أٍأّض اڅ حٓظؤٛڀض أڃَ ٷٌڃٺ ،ىپ ٓڄ٬ض رؤكي ڃن
حٿَ٬د حؿظخف أىڀو ٷزڀٺً ،اڅ طټن حٕهٍَ ،ٳبنِ ًحهلل ٍٍٕ ًؿٌىخً ،انِ ٍٍٕ
أٌٗحرخ ڃن حٿنخّ هڀْٸخ أڅ ّٴًَح ًّيٌ٫ٹ ،ٳٸخٽ ٿو أرٌ رټَ :حڃ ٜٚرز َ٨حٿٚص،
أنلن نٴَ ٫نو ًني٫و؟ ٳٸخٽ :ڃن ًح؟ ٷخٿٌح :أرٌ رټَ ،ٷخٽ :أڃخ ًحٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿٌٙ
ّي ٻخنض ٿٺ ٫نيُ ٿڂ أؿِٹ ريخ ٕؿزظٺ ،ٷخٽً :ؿ٬پ ّټڀڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳټڀڄخ طټڀڂ أهٌ رڀلْظوً ،حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش ٷخثڂ ٫ڀَ ٍأّ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً ،ڃ٬و حٿْٔٲ ً٫ڀْو حٿڄٰٴَ ،ٳټڀڄخ أىٌٍ ًَ٫س رْيه اٿَ ٿلْش حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ َٟد ّيه رن٬پ حٿْٔٲً ،ٷخٽ ٿو :أهَ ّيٹ ٫ن ٿلْش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳَٳًَ٫ ٪س ٍأٓو ،ٳٸخٽ :ڃن ىٌح؟ ٷخٿٌح :حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش ،ٳٸخٽ :أُ
ٯيٍ ،أٿٔض أٓ َ٬ٳِ ٯيٍطٺً ،ٻخڅ حٿڄَْٰس ٛلذ ٷٌڃخ ٳِ حٿـخىڀْش ٳٸظڀيڂً ،أهٌ
أڃٌحٿيڂ ،ػڂ ؿخء ٳؤٓڀڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃخ حٗٓٚځ ٳؤٷزپً ،أڃخ
حٿڄخٽ ٳڀٔض ڃنو ٳِ ِٗء) .ػڂ اڅ ًَ٫س ؿ٬پ َّڃٶ أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رْ٬نو ،ٷخٽ :ٳٌحهلل ڃخ طنوڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نوخڃش اً ٙٷ٬ض ٳِ
ٻٲ ٍؿپ ڃنيڂ ،ٳيٿٺ ريخ ًؿيو ًؿڀيهً ،اًح أڃَىڂ حرظيًٍح أڃَهً ،اًح طٌٟؤ ٻخىًح
ّٸظظڀٌڅ ٫ڀَ ًٌٟثوً ،اًح طټڀڂ هٴٌ٠ح أٌٛحطيڂ ٫نيهً ،ڃخ ّليًڅ اٿْو حٿنَ٨
طْ٨٬ڄخ ٿو ،ٳَؿًَ٫ ٪س اٿَ أٛلخرو ٳٸخٽ :أُ ٷٌځً ،حهلل ٿٸي ًٳيص ٫ڀَ حٿڄڀٌٹ،
ًًٳيص ٫ڀَ ٷًْ َٜٻٍَٔ ًحٿنـخًِٗ ،حهلل اڅ ٍأّض ڃڀټخ ٷ٨٬ّ ٢ڄو أٛلخرو ڃخ
ّ٨٬ڂ أٛلخد ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃلڄيحً ،حهلل اڅ طنوڂ نوخڃش اً ٙٷ٬ض ٳِ
ٻٲ ٍؿپ ڃنيڂ ٳيٿٺ ريخ ًؿيو ًؿڀيهً ،اًح أڃَىڂ حرظيًح أڃَهً ،اًح طٌٟؤ ٻخىًح
ّٸظظڀٌڅ ٫ڀَ ًٌٟثوً ،اًح طټڀڂ هٴٌ٠ح أٌٛحطيڂ ٫نيهً ،ڃخ ّليًڅ اٿْو حٿنَ٨
طْ٨٬ڄخ ٿوً ،انو ٷي ٫ َٝ٫ڀْټڂ ه٤ش ٍٗي ٳؤٷزڀٌىخ .ٳٸخٽ ٍؿپ ڃن رنِ ٻنخنش:
ىٌ٫نِ آطْو ،ٳٸخٿٌح :حثظو ،ٳڀڄخ أَٗٱ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ،ٷخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌح ٳٚڅً ،ىٌ ڃن ٷٌځ ّ٨٬ڄٌڅ حٿزيڅ ،ٳخر٬ؼٌىخ
ٿو) .ٳز٬ؼض ٿوً ،حٓظٸزڀو حٿنخّ ّڀزٌڅ ،ٳڀڄخ ٍأٍ ًٿٺ ٷخٽٓ :زلخڅ حهلل ،ڃخ ّنزِٰ
ٿيئٙء أڅ ّٜيًح ٫ن حٿزْض ،ٳڀڄخ ٍؿ ٪اٿَ أٛلخرو ٷخٽٍ :أّض ٷي ٷڀيص ًأَٗ٬ص،
ٳڄخ أٍٍ أڅ ّٜيًح ٫ن حٿزْض ،ٳٸخځ ٍؿپ ڃنيڂّ ،ٸخٽ ٿو ڃټَُ حرن كٴ ،ٚٳٸخٽ:
ىٌ٫نِ آطْو ،ٳٸخٿٌح :حثظو ،ٳڀڄخ أَٗٱ ٫ڀْيڂ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىٌح
ڃټًَُ ،ىٌ ٍؿپ ٳخؿَ) .ٳـ٬پ ّټڀڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳزْنڄخ ىٌ ّټڀڄو اً
ؿخء ٓيْپ رن ٫ڄًَ.
ٷخٽ ڃ٬ڄَ :ٳؤهزَنِ أٌّد٫ ،ن ٫ټَڃش :أنو ٿڄخ ؿخء ٓيْپ رن ٫ڄًَ :ٷخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٸي ٓيپ ٿټڂ ڃن أڃَٻڂ) .ٷخٽ ڃ٬ڄَ :ٷخٽ حٿِىَُ ٳِ كيّؼو:
ٳـخء ٓيْپ رن ٫ڄًَ ٳٸخٽ :ىخص حٻظذ رْننخ ًرْنټڂ ٻظخرخ ،ٳي٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ حٿټخطذ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ) .ٷخٽ
ٓيْپ :أڃخ حٿَكڄن ٳٌحهلل ڃخ أىٍُ ڃخ ىًٌ ،ٿټن حٻظذ رخٓڄٺ حٿڀيڂ ٻڄخ ٻنض طټظذ،
ٳٸخٽ حٿڄٔڀڄٌڅً :حهلل ٙنټظزيخ ا ٙرٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :حٻظذ رخٓڄٺ حٿڀيڂ) .ػڂ ٷخٽ( :ىٌح ڃخ ٷخ٫ َٟڀْو ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل) .ٳٸخٽ
ٓيْپً :حهلل ٿٌ ٻنخ ن٬ڀڂ أنٺ ٌٍٓٽ حهلل ڃخ ٛيىنخٹ ٫ن حٿزْض ً ٙٷخطڀنخٹً ،ٿټن
حٻظذ :ڃلڄي رن ٫زي حهلل ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :حهلل انِ ٿٌَٓٽ حهلل ًاڅ
ٻٌرظڄٌنِ ،حٻظذ :ڃلڄي رن ٫زي حهلل) .ٷخٽ حٿِىًًَُ :ٿٺ ٿٸٌٿؤّ ٙ( :ؤٿٌننِ ه٤ش
ّ٨٬ڄٌڅ ريخ كَڃخص حهلل ا ٙأْ٤٫ظيڂ اّخىخ) .ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(٫ڀَ أڅ طوڀٌح رْننخ ًرْن حٿزْض ٳنٌ٤ٱ رو) .ٳٸخٽ ٓيْپً :حهلل ٙطظليع حٿَ٬د أنخ
أهٌنخ ٤ٰٟشً ،ٿټن ًٿٺ ڃن حٿ٬خځ حٿڄٸزپ ،ٳټظذ ،ٳٸخٽ ٓيْپ٫ً :ڀَ أنو ّ ٙؤطْٺ ڃنخ
ٍؿپً ،اڅ ٻخڅ ٫ڀَ ىّنٺ اٍ ٙىىطو اٿْنخ .ٷخٽ حٿڄٔڀڄٌڅٓ :زلخڅ حهلل ،ٻْٲ َّى اٿَ
حٿڄَ٘ٻْن ًٷي ؿخء ڃٔڀڄخ ،ٳزْنڄخ ىڂ ٻٌٿٺ اً ىهپ أرٌ ؿنيٽ رن ٓيْپ رن ٫ڄًَ
َّٓٲ ٳِ ٷٌْىهً ،ٷي هَؽ ڃن أٓٴپ ڃټش كظَ ٍڃَ رنٴٔو رْن أ٧يَ حٿڄٔڀڄْن،
ٳٸخٽ ٓيْپ :ىٌح ّخ ڃلڄي أًٽ ڃخ أٷخْٟٺ ٫ڀْو أڅ طَىه اٿِ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :انخ ٿڂ نٸ ٞحٿټظخد ر٬ي) .ٷخٽ ٳٌحهلل اًح ٿڂ أٛخٿلٺ ٫ڀَ ِٗء أريح ،ٷخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳؤؿِه ٿِ) .ٷخٽ :ڃخ أنخ رڄـِْه ٿٺ ،ٷخٽ( :رڀَ ٳخٳ٬پ).
ٷخٽ :ڃخ أنخ رٴخ٫پ ،ٷخٽ ڃټَُ :رپ ٷي أؿِنخه ٿٺ ،ٷخٽ أرٌ ؿنيٽ :أُ ڃ َ٘٬حٿڄٔڀڄْن،
أٍى اٿَ حٿڄَ٘ٻْن ًٷي ؿجض ڃٔڀڄخ ،أ ٙطًَڅ ڃخ ٷي ٿٸْض؟ ًٻخڅ ٷي ٌ٫د ٌ٫حرخ
ٗيّيح ٳِ حهلل.
ٷخٽ :ٳٸخٽ ٫ڄَ رن حٿو٤خد :ٳؤطْض نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸڀض :أٿٔض نزِ حهلل
كٸخ؟ ٷخٽ( :رڀَ) .ٷڀض :أٿٔنخ ٫ڀَ حٿلٶ ً٫يًنخ ٫ڀَ حٿزخ٣پ؟ ٷخٽ( :رڀَ) .ٷڀض :ٳڀڂ
ن ِ٤٬حٿينْش ٳِ ىّننخ اًح؟ ٷخٽ( :انِ ٌٍٓٽ حهللً ،ٿٔض أْٜ٫وً ،ىٌ نخ.)َُٛ
ٷڀض :أًٿْْ ٻنض طليػنخ أنخ ٓنؤطِ حٿزْض ٳنٌ٤ٱ رو؟ ٷخٽ( :رڀَ ،ٳؤهزَطٺ أنخ نؤطْو
حٿ٬خځ) .ٷخٽ :ٷڀض ،ٙ :ٷخٽ( :ٳبنٺ آطْو ًڃٌ٤ٱ رو) .ٷخٽ :ٳؤطْض أرخ رټَ ٳٸڀضّ :خ أرخ
رټَ ،أٿْْ ىٌح نزِ حهلل كٸخ ،ٷخٽ رڀَ ،ٷڀض :أٿٔنخ ٫ڀَ حٿلٶ ً٫يًنخ ٫ڀَ حٿزخ٣پ؟
ٷخٽ :رڀَ ،ٷڀض :ٳڀڂ ن ِ٤٬حٿينْش ٳِ ىّننخ اًح؟ ٷخٽ :أّيخ حٿَؿپ ،انو ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٿْْ ٍّ ِٜ٬روً ،ىٌ نخَٛه ،ٳخٓظڄٔٺ رَُٰه ،ٳٌحهلل انو ٫ڀَ
حٿلٶ؟ ٷڀض :أٿْْ ٻخڅ ّليػنخ أنخ ٓنؤطِ حٿزْض ًنٌ٤ٱ رو ،ٷخٽ :رڀَ ،أٳؤهزَٹ أنٺ
طؤطْو حٿ٬خځ؟ ٷڀض ،ٙ :ٷخٽ :ٳبنٺ آطْو ًڃٌ٤ٱ رو.
ٷخٽ حٿِىَُ :ٷخٽ ٫ڄَ :ٳ٬ڄڀض ٿٌٿٺ أ٫ڄخ ،ٙٷخٽ :ٳڀڄخ ٳَ٭ ڃن ٷْ٠ش حٿټظخد ،ٷخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕٛلخرو( :ٷٌڃٌح ٳخنلًَح ػڂ حكڀٸٌح) .ٷخٽ :ٳٌحهلل ڃخ
ٷخځ ڃنيڂ ٍؿپ كظَ ٷخٽ ًٿٺ ػٚع ڃَحص ،ٳڀڄخ ٿڂ ّٸڂ ڃنيڂ أكي ىهپ ٫ڀَ أځ ٓڀڄش،
ٳٌٻَ ٿيخ ڃخ ٿٸِ ڃن حٿنخّ ،ٳٸخٿض أځ ٓڀڄشّ :خنزِ حهلل ،أطلذ ًٿٺ ،حهَؽ ٙطټڀڂ
أكيح ڃنيڂ ٻڀڄش ،كظَ طنلَ رينٺً ،طي ٌ٫كخٿٸٺ ٳْڀلٸٺ .ٳوَؽ ٳڀڂ ّټڀڂ أكيح ڃنيڂ
كظَ ٳ٬پ ًٿٺ ،نلَ رينوً ،ى٫خ كخٿٸو ٳلڀٸو ،ٳڀڄخ ٍأًح ًٿٺ ٷخڃٌح ٳنلًَح ًؿ٬پ
ر٠٬يڂ ّلڀٶ ر٠٬خ ،كظَ ٻخى ر٠٬يڂ ّٸظپ ٯڄخ ،ػڂ ؿخءه نٌٔس ڃئڃنخص ،ٳؤنِٽ حهلل
ط٬خٿَّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح اًح ؿخءٻڂ حٿڄئڃنخص ڃيخؿَحص ٳخڃظلنٌىن -كظَ رڀٮ -
رٜ٬ڂ حٿټٌحٳَ} .ٳ٤ڀٶ ٫ڄَ ٌّڃجٌ حڃَأطْن ،ٻخنظخ ٿو ٳِ حٿَ٘ٹ ،ٳظًِؽ اكيحىڄخ
ڃ٬خًّش رن أرِ ٓٴْخڅً ،حٕهٍَ ٛٴٌحڅ رن أڃْش ،ػڂ ٍؿ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ اٿَ حٿڄيّنش ٳـخءه أرٌ رٍ ،َْٜؿپ ڃن ٷَّٖ ًىٌ ڃٔڀڂ ،ٳؤٍٓڀٌح ٳِ ٣ڀزو
ٍؿڀْن ،ٳٸخٿٌح :حٿ٬يي حٿٌُ ؿ٬ڀض ٿنخ ،ٳيٳ٬و اٿَ حٿَؿڀْن ،ٳوَؿخ رو كظَ اًح رڀٰخ ًح
حٿلڀْٴش ،ٳنِٿٌح ّؤٻڀٌڅ ڃن طڄَ ٿيڂ ،ٳٸخٽ أرٌ رٕ َْٜكي حٿَؿڀْنً :حهلل انِ ٍٍٕ
ْٓٴٺ ىٌح ّخ ٳٚڅ ؿْيح ،ٳخٓظڀو حٓهَ ،ٳٸخٽ :أؿپً ،حهلل انو ٿـْي ،ٿٸي ؿَرض رو ،ػڂ
ؿَرض ،ٳٸخٽ أرٌ ر :َْٜأٍنِ أن َ٨اٿْو ،ٳؤڃټنو ڃنو ،ٳَ٠رو كظَ رَىً ،ٳَ حٓهَ
كظَ أطَ حٿڄيّنش ،ٳيهپ حٿڄٔـي ّ٬يً ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن
ٍآه( :ٿٸي ٍأٍ ىٌح ًَ٫ح) .ٳڀڄخ حنظيَ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ :ٷظپ ًحهلل
ٛخكزِ ًانِ ٿڄٸظٌٽ ،ٳـخء أرٌ ر :َْٜٳٸخٽّ :خ نزِ حهلل ،ٷي ًحهلل أًٳَ حهلل ًڃظٺ ،ٷي
ٍىىطنِ اٿْيڂ ،ػڂ نـخنِ حهلل ڃنيڂ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًّ( :پ أڃو ،ڃَٔ٬
كَد ،ٿٌ ٻخڅ ٿو أكي) .ٳڀڄخ ٓڄً ٪ٿٺ َ٫ٱ أنو َْٓىه اٿْيڂ ،ٳوَؽ كظَ أطَ
ْٓٲ حٿزلَ ،ٷخٽًّ :نٴڀض ڃنيڂ أرٌ ؿنيٽ رن ٓيْپ ،ٳڀلٶ رؤرِ ر ،َْٜٳـ٬پ ٙ
ّوَؽ ڃن ٷَّٖ ٍؿپ ٷي أٓڀڂ ا ٙٿلٶ رؤرِ ر ،َْٜكظَ حؿظڄ٬ض ڃنيڂ ٜ٫خرش،
ٳٌحهلل ڃخ ّٔڄٌ٬څ ر َْ٬هَؿض ٿٸَّٖ اٿَ حٿ٘ؤځ ا ٙح٫ظٌَٟح ٿيخ ،ٳٸظڀٌىڂ ًأهًٌح
أڃٌحٿيڂ ،ٳؤٍٓڀض ٷَّٖ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طنخٗيه رخهلل ًحٿَكڂ :ٿڄخ
أٍٓپ :ٳڄن آطخه ٳيٌ آڃن ،ٳؤٍٓپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿْيڂ ،ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ًىٌ حٿٌُ ٻٲ أّيّيڂ ٫نټڂ ًأّيّټڂ ٫نيڂ رز٤ن ڃټش ڃن ر٬ي أڅ أ٧ٴَٻڂ ٫ڀْيڂ -
كظَ رڀٮ -حٿلڄْش كڄْش حٿـخىڀْش}ً .ٻخنض كڄْظيڂ أنيڂ ٿڂ ّٸًَح أنو نزِ حهللً ،ٿڂ
ّٸًَح رزٔڂ حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂً ،كخٿٌح رْنيڂ ًرْن حٿزْض.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل" :ڃَ٬س" حٿَ٬حٿـَد" .طِّڀٌح" طڄًِْح .كڄْض حٿٸٌځ ڃن٬ظيڂ كڄخّش،
ًأكڄْض حٿلڄَ ؿ٬ڀظو كڄَ ّ ٙيهپ.
(ّظز)...٪
(طخر - 2582/2581 - :)1 ...٪كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ:
أهزَنخ ڃ٬ڄَ.. ....
(ً - )2582ٷخٽ ٫ٸْپ٫ ،ن حٿِىَُ :ٷخٽ ًَ٫س :ٳؤهزَطنِ ٫خث٘ش :أڅ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّڄظلنينً ،رڀٰنخ أنو ٿڄخ أنِٽ حهلل ط٬خٿَ :أڅ َّىًح اٿَ
حٿڄَ٘ٻْن ڃخ أنٴٸٌح ٫ڀَ ڃن ىخؿَ ڃن أًُحؿيڂً ،كټڂ ٫ڀَ حٿڄٔڀڄْن أڅ ّ ٙڄٔټٌح
رٜ٬ڂ حٿټٌحٳَ ،أڅ ٫ڄَ ٣ڀٶ حڃَأطْن ٷَّزش رنض أرِ أڃْشً ،حرنش ؿًَٽ حٿوِح،ِ٫
ٳظًِؽ ٷَّزش ڃ٬خًّشً ،طًِؽ حٕهٍَ أرٌ ؿيڂ ،ٳڀڄخ أرَ حٿټٴخٍ أڅ ّٸًَح رؤىحء ڃخ
أنٴٶ حٿڄٔڀڄٌڅ ٫ڀَ أًُحؿيڂ أنِٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اڅ ٳخطټڂ ِٗء ڃن أًُحؿټڂ اٿَ
حٿټٴخٍ ٳ٬خٷزظڂ}ً .حٿ٬ٸذ ڃخ ّئىُ حٿڄٔڀڄٌڅ اٿَ ڃن ىخؿَص حڃَأطو ڃن حٿټٴخٍ ،ٳؤڃَ
أڅ ّ َ٤٬ڃن ًىذ ٿو ًُؽ ڃن حٿڄٔڀڄْن ڃخ أنٴٶ ڃن ٛيحٵ نٔخء حٿټٴخٍ حٿٚثِ
ىخؿَڅً ،ڃخ ن٬ڀڂ أكيح ڃن حٿڄيخؿَحص حٍطيص ر٬ي اّڄخنيخ.
ًرڀٰنخ أڅ أرخ ر َْٜرن أْٓي حٿؼٸٴِ ٷيځ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃئڃنخ
ڃيخؿَح ٳِ حٿڄيس ،ٳټظذ حٕهنْ رن َّٗٶ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔؤٿو أرخ
ر ،َْٜٳٌٻَ حٿليّغ.
[ ]1608
- 16رخد :حٿًَ٘ ١ٳِ حٿٸَ.ٝ
ً - 2583ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ىَڃِ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ًٻَ ٍؿٓ ٚؤٽ ر ٞ٬رنِ آَحثْپ أڅ
ّٔڀٴو أٿٲ ىّنخٍ ،ٳَٳ٬يخ اٿْو اٿَ أؿپ ڃٔڄَ.
[ ]1427
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ٍِٟ -حهلل ٫نيڄخ ٤٫ً -خء :اًح أؿڀو ٳِ حٿٸَ ٝؿخُ.
- 17رخد :حٿڄټخطذً ،ڃخ ّ ٙلپ ڃن حٿًَ٘ ١حٿظِ طوخٿٲ ٻظخد حهلل.
ًٷخٽ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍِٟ -حهلل ٫نيڄخ -ٳِ حٿڄټخطذ٣ًَٗ :يڂ رْنيڂ.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ ،أً ٫ڄَ :ٻپ َٗ ١هخٿٲ ٻظخد حهلل ٳيٌ رخ٣پ ًاڅ حٗظَ ١ڃخثش
َٗ.١
ًٷخٽ أرٌ ٫زي حهللّ :ٸخٽ ٫ن ٻڀْيڄخ٫ :ن ٫ڄَ ًحرن ٫ڄَ.
- 2584كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ٫ڄَس٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
أطظيخ رََّس طٔؤٿيخ ٳِ ٻظخرظيخ ،ٳٸخٿض :اڅ ٗجض أْ٤٫ض أىڀٺ ًّټٌڅ حٿٌٙء ٿِ،
ٳڀڄخ ؿخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻَطو ًٿٺ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :حرظخْ٫يخ ٳؤ٫ظٸْيخ ،ٳبنڄخ حٿٌٙء ٿڄن أ٫ظٶ) .ػڂ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳٸخٽ( :ڃخ رخٽ أٷٌحځ ّ٘ظٌَ٣څ ًَٗ٣خ ٿْٔض ٳِ ٻظخد حهلل ،ڃن
حٗظَ٣َٗ ١خ ٿْْ ٳِ ٻظخد حهلل ٳڀْْ ٿوً ،اڅ حٗظَ ١ڃخثش َٗ.)١
[ ]444
- 18رااخد :ڃااخ ّـااٌُ ڃاان حٗٙااظَحً ١حٿؼنْااخ ٳااِ حٗٷااَحًٍ ،حٿ٘ااًَ ١حٿظاِ ّظ٬خٍٳيااخ
حٿنخّ رْنيڂً ،اًح ٷخٽ ڃخثش :اً ٙحكيس أً ػنظْن.
ًٷخٽ حرن َّْٓن :ٷخٽ ٍؿپ ٿټَّو ،أىهپ ٍٻخرٺ ،ٳبڅ ٿڂ أٍكپ ڃ٬ٺ ٌّځ ٻٌح ًٻٌح،
ٳڀٺ ڃخثش ىٍىڂ ،ٳڀڂ ّوَؽ ،ٳٸخٽ َّٗق :ڃن َٗ٫ ١ڀَ نٴٔو ٣خث٬خ ٯَْ ڃټَه ٳيٌ
٫ڀْو.
ًٷخٽ أٌّد٫ :ن حرن َّْٓن :اڅ ٍؿ ٚرخ٬٣ ٩خڃخً ،ٷخٽ :اڅ ٿڂ آطٺ حٍٕر٬خء ٳڀْْ
رْنِ ًرْنٺ رْ ،٪ٳڀڂ ّـت ،ٳٸخٽ َّٗق ٿڀڄ٘ظَُ :أنض أهڀٴض ،ٳٸ٫ َ٠ڀْو.
- 2585كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ هلل طٔ٬ش ًطْٔ٬ن حٓڄخ ،ڃخثش اً ٙحكيح،
ڃن أكٜخىخ ىهپ حٿـنش).
[]6957 ،6047
- 19رخد :حٿًَ٘ ١ٳِ حٿٌٷٲ.
- 2586كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل حٕنٜخٍُ :كيػنخ حرن ٌ٫څ
ٷخٽ :أنزؤنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد أٛخد أٍٟخ روْزَ ،ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظؤڃَه
ٳْيخ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ أٛزض أٍٟخ روْزَ ،ٿڂ أٛذ ڃخ ٙٷ ٢أنٴْ ٫نيُ
ڃنو ،ٳڄخ طؤڃَ رو؟ ٷخٽ( :اڅ ٗجض كزٔض أٛڀيخ ًطٜيٷض ريخ) .ٷخٽ :ٳظٜيٵ ريخ
٫ڄَ :أنو ّ ٙزخٌّ ًٙ ٩ىذ ًٌٍّ ٙعً ،طٜيٵ ريخ ٳِ حٿٴٸَحءً ،ٳِ حٿٸَرًَ ،ٳِ
حٿَٷخدً ،ٳِ ٓزْپ حهللً ،حرن حٿٔزْپً ،حٿْ٠ٲ ٙ ،ؿنخف ٫ڀَ ڃن ًٿْيخ أڅ ّؤٻپ
ڃنيخ رخٿڄًَ٬ٱ٬٤ًّ ،ڂ ٯَْ ڃظڄٌٽ .ٷخٽ :ٳليػض رو حرن َّْٓن ،ٳٸخٽ :ٯَْ ڃظؤػپ
ڃخ.ٙ
[]2625 ،2621 ،2620 ،2613
- ۵۹كراب انىصاَا.
- 1رااخد :حٿٌٛااخّخً ،ٷااٌٽ حٿنزااِ ٛااڀَ حهلل ٫ڀْااو ًٓااڀڂًٛ( :ااْش حٿَؿااپ ڃټظٌرااش
٫نيه).
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٻظذ ٫ڀْټڂ اًح ك َ٠أكيٻڂ حٿڄٌص اڅ طَٹ هَْح حٿٌْٛش
ٿڀٌحٿيّن ًحٕٷَرْن رخٿڄًَ٬ٱ كٸخ ٫ڀَ حٿڄظٸْن .ٳڄن ريٿو ر٬ي ڃخ ٓڄ٬و ٳبنڄخ اػڄو
٫ڀَ حٿٌّن ّزيٿٌنو اڅ حهلل ٓڄْ٫ ٪ڀْڂ .ٳڄن هخٱ ڃن ڃٌ ٙؿنٴخ أً اػڄخ ٳؤٛڀق
رْنيڂ ٳ ٚاػڂ ٫ڀْو اڅ حهلل ٯٴٌٍ ٍكْڂ}/ .حٿزٸَس ./ 182 - 180 :ؿنٴخ :ڃْ.ٚ
{ڃظـخنٲ} /حٿڄخثيس :/3 :ڃخثپ.
- 2587كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃخ كٶ حڃَة ڃٔڀڂ ،ٿو ِٗء ٌّ ِٛٳْو،
ّزْض ٿْڀظْن اًًْٛ ٙظو ڃټظٌرش ٫نيه).
طخر٬و ڃلڄي رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 2588كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿلخٍع :كيػنخ ّلَْ رن أرِ رټَْ :كيػنخ ُىَْ رن
ڃ٬خًّش حٿـ٬ٴِ :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن ٫ڄًَ رن حٿلخٍع،
هظن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أهِ ؿٌَّّش رنض حٿلخٍع ،ٷخٽ :ڃخ طَٹ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ني ڃٌطو ىٍىڄخ ًٙ ،ىّنخٍح٫ ًٙ ،زيح ًٙ ،أڃش،
ًْٗ ٙجخ ،ا ٙرٰڀظو حٿزْ٠خءًٚٓ ،كوً ،أٍٟخ ؿ٬ڀيخ ٛيٷش.
[]4192 ،2931 ،2755 ،2718
- 2589كيػنخ هٚى رن ّلَْ :كيػنخ ڃخٿٺ ،ىٌ حرن ڃٌٰٽ :كيػنخ ٣ڀلش حرن
ڃَٜٱ ٷخٽ:
ٓؤٿض ٫زي حهلل رن أرِ أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ىپ ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
أًَٛ؟ ٳٸخٽ ،ٙ :ٳٸڀض :ٻْٲ ٻظذ ٫ڀَ حٿنخّ حٿٌْٛش ،أً أڃًَح رخٿٌْٛش؟ ٷخٽ:
أً َٛرټظخد حهلل.
[]4734 ،4191
- 2590كيػنخ ٫ڄًَ رن ٍُحٍس :أهزَنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن ٌ٫څ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
حٌٕٓى ٷخٽ:
ًٻًَح ٫ني ٫خث٘ش :أڅ ٫ڀْخ ٍِٟ -حهلل ٫نيڄخ -ٻخڅ ًْٛخ ،ٳٸخٿض :ڃظَ أًَٛ
اٿْوً ،ٷي ٻنض ڃٔنيطو اٿَ ٛيٍُ ،أً ٷخٿض :كـَُ ،ٳي٫خ رخٿٔ٤ض ،ٳڀٸي حنونغ
ٳِ كـَُ ،ٳڄخ َٗ٬ص أنو ٷي ڃخص ،ٳڄظَ أً َٛاٿْو؟.
[]4190
- 2رخد :أڅ ّظَٹ ًٍػظو أٯنْخء هَْ ڃن أڅ ّظټٴٴٌح حٿنخّ.
- 2591كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫خڃَ حرن ٓ٬ي،
٫ن ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ ٍِٟ ٙحهلل ٫نو ٷخٽ:
ؿخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّ٬ىنِ ًأنخ رڄټشً ،ىٌ ّټَه أڅ ّڄٌص رخٍٕٝ
حٿظِ ىخؿَ ڃنيخ ،ٷخٽَّ( :كڂ حهلل حرن ٫ٴَحء) .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أً ِٛرڄخٿِ
ٻڀو؟ ٷخٽ .)ٙ( :ٷڀض :ٳخٿَ٘٤؟ ٷخٽ .)ٙ( :ٷڀض :حٿؼڀغ؟ ٷخٽ( :ٳخٿؼڀغ ًحٿؼڀغ ٻؼَْ،
انٺ اڅ طيًٍ ٩ػظٺ أٯنْخء ،هَْ ڃن أڅ طي٫يڂ ٫خٿش ّظټٴٴٌڅ حٿنخّ ٳِ أّيّيڂً ،انٺ
ڃيڄخ أنٴٸض ڃن نٴٸش ٳبنيخ ٛيٷش ،كظَ حٿڀٸڄش حٿظِ طَٳ٬يخ اٿَ ٳِ حڃَأطٺَٔ٫ً ،
حهلل أڅ َّٳ٬ٺ ،ٳْنظٴ ٪رٺ نخّ ًّ َ٠رٺ آهًَڅ)ً .ٿڂ ّټن ٿو ٌّڃجٌ ا ٙحرنش.
[ ]56
- 3رخد :حٿٌْٛش رخٿؼڀغ.
ًٷخٽ حٿلٔنّ ٙ :ـٌُ ٿڀٌڃِ ًْٛش ا ٙحٿؼڀغ.
ًٷخٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :أڅ حكټڂ رْنيڂ رڄخ أنِٽ حهلل} /حٿڄخثيس./49 :
- 2592كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿٌ ٯ ٞحٿنخّ اٿَ حٿَرٕ ،٪څ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿؼڀغً ،حٿؼڀغ
ٻؼَْ ،أً ٻزَْ).
- 2593كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ :كيػنخ ُٻَّخء رن ٫يُ :كيػنخ ڃًَحڅ٫ ،ن
ىخٗڂ رن ىخٗڂ٫ ،ن ٫خڃَ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃَٟض ،ٳ٬خىنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حى ٩حهلل ٿِ أڅ ٙ
َّىنِ ٫ڀَ ٫ٸزِ ،ٷخٽ( :ٿ٬پ حهلل َّٳ٬ٺًّ ،نٴ ٪رٺ نخٓخ) .ٷڀض :أٍّي أڅ أً،ِٛ
ًانڄخ ٿِ حرنش ،ٷڀض :أً ِٛرخٿنٜٲ؟ ٷخٽ( :حٿنٜٲ ٻؼَْ) .ٷڀض :ٳخٿؼڀغ؟ ٷخٽ:
(حٿؼڀغً ،حٿؼڀغ ٻؼَْ ،أً ٻزَْ) .ٷخٽ :ٳؤً َٛحٿنخّ رخٿؼڀغ ،ٳـخُ ًٿٺ ٿيڂ.
[ ]56
- 4رخد :ٷٌٽ حٿڄٌ ِٛٿٌْٛو :ط٬خىي ًٿيًُ ،ڃخ ّـٌُ ٿڀٌ ِٛڃن حٿي.ٌٍ٫
- 2594كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س حرن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أنيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٫ظزش رن أرِ ًٷخ٫ ٙيي اٿَ أهْو ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ :ٙأڅ حرن ًٿْيس ُڃ٬ش
ڃنِ ،ٳخٷز٠و اٿْٺ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٫خځ حٿٴظق أهٌه ٓ٬ي ،ٳٸخٽ :حرن أهِ ٷي ٻخڅ ٫يي اٿِ
ٳْو ،ٳٸخځ ٫زي رن ُڃ٬ش ٳٸخٽ :أهِ ًحرن أڃش أرًِ ،ٿي ٫ڀَ ٳَحٗو ،ٳظٔخًٷخ اٿَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٓ٬يّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حرن أهِ ،ٻخڅ ٫يي اٿِ
ٳْو ،ٳٸخٽ ٫زي رن ُڃ٬ش :أهِ ًحرن ًٿْيس أرًِ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ىٌ ٿٺ ّخ ٫زي رن ًڃ٬ش ،حٿٌٿي ٿڀٴَحٕ ًٿڀ٬خىَ حٿلـَ) .ػڂ ٷخٽ ٿٌٔىس رنض ُڃ٬ش:
(حكظـزِ ڃنو) .ٿڄخ ٍأٍ ڃن ٗزيو ر٬ظزش ،ٳڄخ ٍآىخ كظَ ٿٸِ حهلل.
[ ]1948
- 5رخد :اًح أًڃؤ حٿڄَّ ٞرَأٓو اٗخٍس رْنش ؿخُص.
- 2595كيػنخ كٔخڅ رن أرِ ٫زخى :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو:
أڅ ّيٌىّخ ٍ ٝؿخٍّش رْن كـَّن ،ٳٸْپ ٿيخ :ڃن ٳ٬پ رٺ ،أٳٚڅ ،أً ٳٚڅ ،كظَ
ٓڄِ حٿْيٌىُ ،ٳؤًڃؤص رَأٓيخ ،ٳـِء رو ،ٳڀڂ ِّٽ كظَ ح٫ظَٱ ،ٳؤڃَ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٍَ ٝأٓو رخٿلـخٍس.
[ ]2282
- 6رخدًْٛ ٙ :ش ٿٌحٍع.
- 2596كيػن ڃلڄي رن ٌّٓٲ٫ ،ن ًٍٷخء٫ ،ن حرن أرِ نـْق٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿڄخٽ ٿڀٌٿيً ،ٻخنض حٿٌْٛش ٿڀٌحٿيّن ،ٳنٔن حهلل ڃن ًٿٺ ڃخ أكذ ،ٳـ٬پ ٿڀٌٻَ
ڃؼپ ك ٦حٕنؼْْنً ،ؿ٬پ ٿٖرٌّن ٿټپ ًحكي ڃنيڄخ حٿٔيًّ ،ؿ٬پ ٿڀڄَأس حٿؼڄن
ًحٿَرً ،٪ٿڀًِؽ حٿً٘ َ٤حٿَر.٪
[]6358 ،4302
- 7رخد :حٿٜيٷش ٫ني حٿڄٌص.
كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄخٍس٫ ،ن أرِ ٍُ٫ش،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٍؿپ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أُ حٿٜيٷش أٳ٠پ؟ ٷخٽ( :أڅ
طٜيٵ ًأنض ٛلْق كَّ ،ٚطؤڃپ حٿٰنًَ ،طوَ٘ حٿٴٸَ ًٙ ،طڄيپ ،كظَ اًح رڀٰض
حٿلڀٸٌځ ،ٷڀض :ٿٴٚڅ ٻٌحً ،ٿٴٚڅ ٻٌحً ،ٷي ٻخڅ ٿٴٚڅ).
[ ]1353
- 8رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ڃن ر٬ي ًْٛش ٌّ َٛريخ أً ىّن} /حٿنٔخء./11 :
ًٌّٻَ :أڅ َّٗلخ ً٫ڄَ رن ٫زي حٿ٣ً ِِّ٬خًٓخ ً٤٫خء ًحرن أًّنش :أؿخًُح اٷَحٍ
حٿڄَّ ٞريّن.
ًٷخٽ حٿلٔن :أكٶ ڃخ طٜيٵ رو حٿَؿپ آهَ ٌّځ ڃن حٿينْخ ًأًٽ ٌّځ ڃن حٓهَس.
ًٷخٽ ارَحىْڂ ًحٿلټڂ :اًح أرَأ حٿٌحٍع ڃن حٿيّن رَة.
ًأًٍ َٛحٳ ٪رن هيّؾ :أڅ ٙطټ٘ٲ حڃَأطو حٿٴِحٍّش ٫ڄخ أٯڀٶ ٫ڀْو رخريخ.
ًٷخٽ حٿلٔن :اًح ٷخٽ ٿڀڄڄڀٌٻو ٫ني حٿڄٌص :ٻنض أ٫ظٸظٺ ،ؿخُ.
ًٷخٽ حٿ٘٬زِ :اًح ٷخٿض حٿڄَأس ٫ني ڃٌطيخ :اڅ ًُؿِ ٷ٠خنِ ًٷز٠ض ڃنو ،ؿخُ.
ًٷخٽ ر ٞ٬حٿنخّّ ٙ :ـٌُ اٷَحٍه ٿٌٔء حٿ٨ن رو ٿڀٌٍػش ،ػڂ حٓظلٔن ٳٸخٽّ :ـٌُ
اٷَحٍه رخٿٌىّ٬ش ًحٿز٠خ٫ش ًحٿڄ٠خٍرشً .ٷي ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اّخٻڂ
ًحٿ٨ن ،ٳبڅ حٿ٨ن أٻٌد حٿليّغ).
[ ]5719
ًّ ٙلپ ڃخٽ حٿڄٔڀڄْن ،ٿٸٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :آّش حٿڄنخٳٶ ػٚع :اًح
حطڄن هخڅ)ً .ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حهلل ّؤڃَٻڂ أڅ طئىًح حٕڃخنخص اٿَ أىڀيخ} /حٿنٔخء:
./ 58ٳڀڂ ّوً ٚحٍػخ ً ٙٯَْه .ٳْو ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
- 2598كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن ىحًى أرٌ حٿَرْ :٪كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ نخٳ ٪رن
ڃخٿٺ رن أرِ ٫خڃَ أرٌ ٓيْپ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :آّش حٿڄنخٳٶ ػٚع :اًح كيع ٻٌدً ،اًح حإطڄن
هخڅً ،اًح ً٫ي أهڀٲ).
[ ]33
- 9رخد :طؤًّپ ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ڃن ر٬ي ًْٛش ٌّ ِٛريخ أً ىّن} /حٿنٔخء./11 :
ًٌّٻَ أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷ َ٠رخٿيّن ٷزپ حٿٌْٛش.
ًٷٌٿو{ :اڅ حهلل ّؤڃَٻڂ أڅ طئىًح حٕڃخنخص اٿَ أىڀيخ} /حٿنٔخء./58 :
ٳؤىحء حٕڃخنش أكٶ ڃن ط ٩ٌ٤حٿٌْٛشً ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٛ ٙ( :يٷش
ا٫ ٙن ٧يَ ٯنَ).
[]1361 ،1360
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ٌِّٛ ٙ :حٿ٬زي ا ٙربًڅ أىڀوً ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(حٿ٬زي ٍح ٩ٳِ ڃخٽ ْٓيه).
- 2599كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ حًُٕح٫ ،ِ٫ن حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ ًًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ كټْڂ رن كِحځ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽٓ :ؤٿض ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤ٤٫خنِ ،ػڂ ٓؤٿظو ٳؤ٤٫خنِ ،ػڂ ٷخٽ ٿِّ( :خ كټْڂ ،اڅ ىٌح
حٿڄخٽ ه َ٠كڀٌ ،ٳڄن أهٌه رٔوخًس نٴْ رٌٍٹ ٿو ٳْوً ،ڃن أهٌه ربَٗحٱ نٴْ ٿڂ
ّزخٍٹ ٿو ٳْوً ،ٻخڅ ٻخٿٌُ ّؤٻپ ًّ٘ ٙزً ،٪حٿْي حٿ٬ڀْخ هَْ ڃن حٿْي حٿٔٴڀَ) .ٷخٽ
كټْڂ :ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،حٿٌُ ر٬ؼٺ رخٿلٶ ٙ ،أٍُأ أكيح ر٬يٹ ْٗجخ ،كظَ
أٳخٍٵ حٿينْخ .ٳټخڅ أرٌ رټَ ّي ٌ٫كټْڄخ ٿْْ٤٬و حٿ٤٬خء ٳْؤرَ أڅ ّٸزپ ڃنو ْٗجخ ،ػڂ
اڅ ٫ڄَ ى٫خه ٿْْ٤٬و ٳؤرَ أڅ ّٸزڀو ،ٳٸخٽ ّخ ڃ َ٘٬حٿڄٔڀڄْن ،انِ أ٫ َٝ٫ڀْو كٸو
حٿٌُ ٷٔڂ حهلل ٿو ڃن ىٌح حٿٴِء ٳْؤرَ أڅ ّؤهٌه .ٳڀڂ َُّأ كټْڂ أكيح ڃن حٿنخّ ر٬ي
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ طٌٳِ ٍكڄو حهلل.
[ ]1361
- 2600كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي حٿٔوْظخنِ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن
حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ٻڀټڂ ٍحً ٩ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو،
ًحٗڃخځ ٍحً ٩ڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظوً ،حٿَؿپ ٍح ٩ٳِ أىڀو ًڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو،
ًحٿڄَأس ٳِ رْض ًُؿيخ ٍحْ٫ش ًڃٔئًٿش ٫ن ٍْ٫ظيخً ،حٿوخىځ ٳِ ڃخٽ ْٓيه ٍح٩
ًڃٔئًٽ ٫ن ٍْ٫ظو) .ٷخٽً :كٔزض أڅ ٷي ٷخٽً( :حٿَؿپ ٍح ٩ٳِ ڃخٽ أرْو).
[ ]853
- 10رخد :اًح ًٷٲ أً إًٔ َٛٷخٍروً ،ڃن حٕٷخٍد.
ًٷخٽ ػخرض٫ ،ن أنْ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕرِ ٣ڀلش( :حؿ٬ڀيخ ٿٴٸَحء
أٷخٍرٺ) .ٳـ٬ڀيخ ٿلٔخڅ ًأرِ رن ٻ٬ذ.
ًٷخٽ حٕنٜخٍُ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ػڄخڃش٫ ،ن أنْ :ڃؼپ كيّغ ػخرض ،ٷخٽ( :حؿ٬ڀيخ
ٿٴٸَحء ٷَحرظٺ) .ٷخٽ أنْ :ٳـ٬ڀيخ ٿلٔخڅ ًأرِ رن ٻ٬ذً ،ٻخنخ أٷَد اٿْو ڃنِ،
ًٻخڅ ٷَحرش كٔخڅ ًأرِ ڃن أرِ ٣ڀلشً ،حٓڄو ُّي رن ٓيپ رن حٌٕٓى رن كَحځ رن
٫ڄًَ رن ُّي ڃنخس رن ٫يُ رن ٫ڄًَ رن ڃخٿٺ رن حٿنـخًٍ .كٔخڅ رن ػخرض رن
حٿڄنٌٍ رن كَحځ ،ٳْـظڄ٬خڅ اٿَ كَحځً ،ىٌ حٕد حٿؼخٿغً ،كَحځ رن ٫ڄًَ رن ُّي
ڃنخس رن ٫يُ رن ٫ڄًَ
حرن ڃخٿٺ رن حٿنـخٍ ،ٳيٌ ّـخڃ ٪كٔخڅ ًأرخ ٣ڀلش ًأرْخ اٿَ ٓظش آرخء اٿَ ٫ڄًَ رن
ڃخٿٺً .ىٌ أرِ رن ٻ٬ذ رن ٷْْ رن ٫زْي رن ُّي رن ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ رن ڃخٿٺ رن
حٿنـخٍ ،ٳ٬ڄًَ رن ڃخٿٺ ّـڄ ٪كٔخڅ ًأرخ ٣ڀلش ًأرْخ.
ًٷخٽ ر٠٬يڂ :اًح أً َٛٿٸَحرظو ٳيٌ اٿَ آرخثو ٳِ حٗٓٚځ.
- 2601كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل حرن أرِ
٣ڀلش :أنو ٓڄ ٪أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕرِ ٣ڀلش( :أٍٍ أڅ طـ٬ڀيخ ٳِ حٕٷَرْن) .ٷخٽ أرٌ
٣ڀلش :أٳ٬پ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸٔڄيخ أرٌ ٣ڀلش ٳِ أٷخٍرو ًرنِ ٫ڄو.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ :ٿڄخ نِٿضً{ :أنٌٍ َْ٘٫طٺ حٕٷَرْن} .ؿ٬پ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّنخىُّ( :خ رنِ ٳيَّ ،خ رنِ ٫يُ) .ٿزٌ٤څ ٷَّٖ.
ًٷخٽ أرٌ ىََّس :ٿڄخ نِٿضً{ :أنٌٍ َْ٘٫طٺ حٕٷَرْن} .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂّ( :خ ڃ َ٘٬ٷَّٖ).
[ ]2602 ،1392 ،1330
- 11رخد :ىپ ّيهپ حٿنٔخء ًحٿٌٿي ٳِ حٕٷخٍد.
- 2602كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي حرن
حٿڄْٔذ ًأرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن أنِٽ حهلل ً ِ٫ؿپً{ :أنٌٍ َْ٘٫طٺ
حٕٷَرْن} .ٷخٽّ( :خ ڃ َ٘٬ٷَّٖ -أً ٻڀڄش نلٌىخ -حٗظًَح أنٴٔټڂ ٙ ،أٯنِ ٫نټڂ
ڃن حهلل ْٗجخّ ،خ رنِ ڃنخٱ ٙأٯنِ ٫نټڂ ڃن حهلل ْٗجخّ ،خ ٫زخّ رن ٫زي حٿڄ٤ڀذ ٙ
أٯنِ ٫نٺ ڃن حهلل ْٗجخًّ ،خ ٛٴْش ٫ڄش ٌٍٓٽ حهلل ٙأٯنِ ٫نٺ ڃن حهلل ْٗجخًّ ،خ
ٳخ٣ڄش رنض ڃلڄيٓ ،ڀْنِ ڃخ ٗجض ڃن ڃخٿِ ٙ ،أٯنِ ٫نٺ ڃن حهلل ْٗجخ).
طخر٬و أٛزٮ٫ ،ن حرن ًىذ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد.
[]4493 ،3336
- 12رخد :ىپ ّنظٴ ٪حٿٌحٷٲ رٌٷٴو.
ًٷي حٗظَ٫ ١ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٙ :ؿنخف ٫ڀَ ڃن ًٿْو أڅ ّؤٻپ ڃنيخ]2586 [ .
ًٷي ّڀِ حٿٌحٷٲ ًٯَْهً .ٻٌٿٺ ڃن ؿ٬پ رينش أً ْٗجخ هلل ،ٳڀو أڅ ّنظٴ ٪ريخ ٻڄخ ّنظٴ٪
ٯَْهً ،اڅ ٿڂ ّ٘ظَ.١
- 2603كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ٍؿٌّٔ ٚٵ رينش ،ٳٸخٽ ٿو( :حٍٻزيخ) .ٳٸخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل انيخ رينش ،ٷخٽ ٳِ حٿؼخٿؼش أً حٿَحر٬ش( :حٍٻزيخ ًّڀٺ ،أًًّ :لٺ).
[ ]1605
- 2604كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٍ ٍؿٌّٔ ٚٵ رينش ،ٳٸخٽ( :حٍٻزيخ) .ٷخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،انيخ رينش ،ٷخٽ( :حٍٻزيخ ًّڀٺ) .ٳِ حٿؼخنْش أً حٿؼخٿؼش.
[ ]1604
- 13رخد :اًح ًٷٲ ْٗجخ ٳڀڂ ّيٳ٬و اٿَ ٯَْه ٳيٌ ؿخثِ.
ٕڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو أًٷٲً ،ٷخٽ ٙ :ؿنخف ٫ڀَ ڃن ًٿْو أڅ ّؤٻپً ،ٿڂ ّوٚ
اڅ ًٿْو ٫ڄَ أً ٯَْه.
[ ]2586
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕرِ ٣ڀلش( :أٍٍ أڅ طـ٬ڀيخ ٳِ حٕٷَرْن) .ٳٸخٽ:
أٳ٬پ ،ٳٸٔڄيخ ٳِ أٷخٍرو ًرنِ ٫ڄو.
[ ]1392
- 14رااخد :اًح ٷااخٽ :ىحٍُ ٛاايٷش هللً ،ٿااڂ ّزااْن ٿڀٴٸااَحء أً ٯْااَىڂ ،ٳيااٌ ؿااخثِ،
ًّ٬٠يخ ٳِ حٕٷَرْن أً كْغ أٍحى.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕرِ ٣ڀلش كْن ٷخٽ :أكذ أڃٌحٿِ اٿِ رَْكخء،
ًانيخ ٛيٷش هلل ،ٳؤؿخُ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٿٺ.
[ ]1392
ًٷخٽ ر٠٬يڂّ ٙ :ـٌُ كظَ ّزْن ٿڄنً ،حًٕٽ أٛق.
- 15رخد :أٍ ِٟأً رٔظخنِ ٛيٷش ٫ن أڃِ ٳيٌ ؿخثًِ ،اڅ ٿڂ ّزْن ٿڄن ًٿٺ.
- 2605كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ :أهزَنخ ڃوڀي رن ِّّي :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ ّ٬ڀَ :أنو ٓڄ٫ ٪ټَڃش ّٸٌٽ :أنزؤنخ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٓ٬ي رن ٫زخىس ٍ ِٟحهلل ٫نو طٌٳْض أڃو ًىٌ ٯخثذ ٫نيخ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل،
اڅ أڃِ طٌٳْض ًأنخ ٯخثذ ٫نيخ ،أّنٴ٬يخ ِٗء اڅ طٜيٷض رو ٫نيخ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ) .ٷخٽ:
ٳبنِ أٗييٹ أڅ كخث ِ٤حٿڄوَحٱ ٛيٷش ٫ڀْيخ.
[]2618 ،2611
- 16رخد :اًح طٜيٵ ،أً أًٷٲ ر ٞ٬ڃخٿو ،أً رٍ ٞ٬ٷْٸو ،أً ىًحرو ،ٳيٌ ؿخثِ.
- 2606كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ :أڅ ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٻ٬ذ
رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ڃن طٌرظِ أڅ أنوڀ ٪ڃن ڃخٿِ ٛيٷش اٿَ حهلل اٿَ ٌٍٓٿو
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ( :أڃٔٺ ٫ڀْٺ ر ٞ٬ڃخٿٺ ،ٳيٌ هَْ ٿٺ) .ٷڀض :ٳبنِ
أڃٔٺ ٓيڄِ حٿٌُ روْزَ.
[،4396 ،4156 ،3768 ،3735 ،3676 ،3363 ،2922 ،2790 ،2787
]6798 ،6312 ،5900 ،4401 - 4399
- 17رخد :ڃن طٜيٵ اٿَ ًٻْڀو ،ػڂ ٍى حٿٌٻْپ اٿْو.
ً - 2607ٷخٽ آڄخْ٫پ :أهزَنِ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل رن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن آلخٵ
رن ٫زي حهلل رن أرِ ٣ڀلش ٙ ،أ٫ڀڄو ا٫ ٙن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ نِٿض{ :ٿن طنخٿٌح حٿزَ كظَ طنٴٸٌح ڃڄخ طلزٌڅ} .ؿخء أرٌ ٣ڀلش اٿَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهللّ ،ٸٌٽ حهلل طزخٍٹ ًط٬خٿَ ٳِ ٻظخرو{ :ٿن
طنخٿٌح حٿزَ كظَ طنٴٸٌح ڃڄخ طلزٌڅ}ً .اڅ أكذ أڃٌحٿِ اٿِ رَْكخء -ٷخٽً :ٻخنض
كيّٸش ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيهڀيخ ًّٔظ٨پ ريخًَّ٘ ،د ڃن ڃخثيخ
-ٳيِ اٿَ حهلل ً ِ٫ؿپ ًاٿَ ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أٍؿٌ رَه ًًهَه،
ٳ٬٠يخ أُ ٌٍٓٽ حهلل كْغ أٍحٹ حهلل ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رن ّخ
أرخ ٣ڀلشً ،ٿٺ ڃخٽ ٍحرق ،ٷزڀنخه ڃنٺًٍ ،ىىنخه ٫ڀْٺ ،ٳخؿ٬ڀو ٳِ حٕٷَرْن) .ٳظٜيٵ
رو أرٌ ٣ڀلش ٫ڀَ ًًُ ٍكڄو ،ٷخٽً :ٻخڅ ڃنيڂ أرِ ًكٔخڅ ،ٷخٽً :رخ ٩كٔخڅ
كٜظو ڃنو اٿَ ڃ٬خًّش ،ٳٸْپ ٿو :طزْٛ ٪يٷش أرِ ٣ڀلش؟ ٳٸخٽ :أ ٙأرْٛ ٪خ٫خ ڃن
طڄَ رٜخ ٩ڃن ىٍحىڂ .ٷخٽً :ٻخنض طڀٺ حٿليّٸش ٳِ ڃٌ ٪ٟٷ َٜرنِ كيّڀش حٿٌُ
رنخه ڃ٬خًّش.
[ ]1392
- 18رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اًح ك٠اَ حٿٸٔاڄش أًٿاٌح حٿٸَراَ ًحٿْظاخڃَ ًحٿڄٔاخٻْن
ٳخٍُٷٌىڂ ڃنو}
/حٿنٔخء./8 :
- 2608كيػنخ ڃلڄي رن حٿٴ٠پ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن أرِ رَ٘٫ ،ن
ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
اڅ نخٓخ ِّ٫ڄٌڅ أڅ ىٌه حّٓش نٔوضً ًٙ ،حهلل ڃخ نٔوضً ،ٿټنيخ ڃڄخ طيخًڅ
حٿنخّ ،ىڄخ ًحٿْخڅً :حٽ َّعًً ،حٹ حٿٌُ َُّٵًً ،حٽ َّ ٙع ،ٳٌحٹ حٿٌُ ّٸٌٽ
رخٿڄًَ٬ٱّ ،ٸٌٽ ٙ :أڃڀٺ ٿٺ أڅ أْ٤٫ٺ.
[]4300
- 19رااخد :ڃااخ ّٔااظلذ ٿڄاان ّظااٌٳَ ٳـااؤس أڅ ّظٜاايٷٌح ٫نااوً ،ٷ٠ااخء حٿنااًٌٍ ٫اان
حٿڄْض.
- 2609كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍِٟ
حهلل ٫نيخ:
أڅ ٍؿ ٚٷخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :اڅ أڃِ حٳظڀظض نٴٔيخً ،أٍحىخ ٿٌ طټڀڄض
طٜيٷض ،أٳؤطٜيٵ ٫نيخ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ ،طٜيٵ ٫نيخ).
[ ]1322
- 2610كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي حهلل رن
٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٓ٬ي رن ٫زخىس ٍ ِٟحهلل ٫نو ،حٓظٴظَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :اڅ
أڃِ ڃخطض ً٫ڀْيخ نٌٍ ،ٳٸخٽ( :حٷ٠و ٫نيخ).
[]6558 ،6320
- 20رخد :حٗٗيخى ٳِ حٿٌٷٲ ًحٿٜيٷش.
- 2611كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :أڅ حرن ؿَّؾ أهزَىڂ
ٷخٽ :أهزَنِ ّ٬ڀَ :أنو ٓڄ٫ ٪ټَڃش ڃٌٿَ حرن ٫زخّ ّٸٌٽ :أنزؤنخ حرن ٫زخّ:
أڅ ٓ٬ي رن ٫زخىس ٍ ِٟحهلل ٫نو ،أهخ رنِ ٓخ٫يس ،طٌٳْض أڃو ًىٌ ٯخثذ ٫نيخ،
ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل اڅ أڃِ طٌٳْض ًأنخ ٯخثذ ٫نيخ،
ٳيپ ّنٴ٬يخ ِٗء اڅ طٜيٷض رو ٫نيخ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ) .ٷخٽ :ٳبنِ أٗييٹ أڅ كخثِ٤
رخٿڄوَحٱ ٛيٷش ٫ڀْيخ.
[ ]2605
- 21رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ًآطٌح حٿْظخڃَ أڃٌحٿيڂ ً ٙطظزيٿٌح حٿوزْغ رخٿْ٤ذ ً ٙطؤٻڀٌح أڃٌحٿيڂ اٿَ أڃٌحٿټڂ انو
ٻخڅ كٌرخ ٻزَْحً .اڅ هٴظڂ أڅ ٙطٸٌٔ٤ح ٳِ حٿْظخڃَ ٳخنټلٌح ڃخ ٣خد ٿټڂ ڃن
حٿنٔخء} /حٿنٔخء./3 ،2 :
- 2612كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :ٻخڅ ًَ٫س رن حٿِرَْ
ّليع:
أنو ٓؤٽ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخً{ :اڅ هٴظڂ أڅ ٙطٸٌٔ٤ح ٳِ حٿْظخڃَ ٳخنټلٌح ڃخ
٣خد ٿټڂ ڃن حٿنٔخء} .ٷخٿض :ىِ حٿْظْڄش ٳِ كـَ ًٿْيخ ،ٳَْٯذ ٳِ ؿڄخٿيخ ًڃخٿيخ،
ًَّّي أڅ ّظًِؿيخ رؤىنَ ڃن ٓنش نٔخثيخ ٳنيٌح ٫ن نټخكين ،ا ٙأڅ ّٸٌٔ٤ح ٿين ٳِ
اٻڄخٽ حٿٜيحٵً ،أڃًَح رنټخف ڃن ٌٓحىن ڃن حٿنٔخء.
ٷخٿض ٫خث٘ش :ػڂ حٓظٴظَ حٿنخّ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي ،ٳؤنِٽ حهلل ِ٫
ًؿپًّٔ{ :ظٴظٌنٺ ٳِ حٿنٔخء ٷپ حهلل ّٴظْټڂ ٳْين} .ٷخٿض :ٳزْن حهلل ٳِ ىٌه أڅ حٿْظْڄش
اًح ٻخنض ًحص ؿڄخٽ ًڃخٽ ًٍٯزٌح ٳِ نټخكيخً ،ٿڂ ّڀلٸٌىخ رٔنظيخ ربٻڄخٽ حٿٜيحٵ،
ٳبًح ٻخنض ڃَٯٌرش ٫نيخ ٳِ ٷڀش حٿڄخٽ ًحٿـڄخٽ طَٻٌىخ ًحٿظڄٌٔح ٯَْىخ ڃن حٿنٔخء،
ٷخٽ :ٳټڄخ ّظَٻٌنيخ كْن َّٯزٌڅ ٫نيخ ،ٳڀْْ ٿيڂ أڅ ّنټلٌىخ اًح ٍٯزٌح ٳْيخ ،اٙ
أڅ ّٸٌٔ٤ح ٿيخ حًٕٳَ ڃن حٿٜيحٵٌ٤٬ًّ ،ىخ كٸيخ.
[ ]2362
- 22رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ًحرظڀٌح حٿْظخڃَ كظَ اًح رڀٌٰح حٿنټخف ٳبڅ آنٔظڂ ڃنيڂ ٍٗيح ٳخىٳٌ٬ح اٿْيڂ أڃٌحٿيڂ ًٙ
طؤٻڀٌىخ آَحٳخ ًريحٍح أڅ ّټزًَح ًڃن ٻخڅ ٯنْخ ٳڀْٔظ٬ٴٲ ًڃن ّټن ٳٸَْح ٳڀْؤٻپ
رخٿڄًَ٬ٱ ٳبًح ىٳ٬ظڂ اٿْيڂ أڃٌحٿيڂ ٳؤٗييًح ٫ڀْيڂ ًٻٴَ
رخهلل كْٔزخ .ٿڀَؿخٽ نْٜذ ڃڄخ طَٹ حٿٌحٿيحڅ ًحٕٷَرٌڅ ًٿڀنٔخء نْٜذ ڃڄخ طَٹ
حٿٌحٿيحڅ ًحٕٷَرٌڅ ڃڄخ ٷپ ڃنو أً ٻؼَ نْٜزخ ڃٴًَٟخ} /حٿنٔخء ./7 ،6 :كْٔزخ:
ّ٬نِ ٻخٳْخ.
- 23رخدً :ڃخ ٿڀٌ ِٛأڅ ّ٬ڄپ ٳِ ڃخٽ حٿْظْڂً ،ڃخ ّؤٻپ ڃنو رٸيٍ ٫ڄخٿظو.
- 2613كيػنخ ىخًٍڅ :كيػنخ أرٌ ْٓ٬ي ،ڃٌٿَ رنِ ىخٗڂ :كيػنخ ٛوَ حرن
ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫ڄَ طٜيٵ رڄخٽ ٿو ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻخڅ ّٸخٽ ٿو
ػڄٮً ،ٻخڅ نو ،ٚٳٸخٽ ٫ڄَّ :خ ٌٍٓٽ حهلل انِ حٓظٴيص ڃخً ،ٙىٌ ٫نيُ نٴْْ،
ٳؤٍىص أڅ أطٜيٵ رو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طٜيٵ رؤٛڀوّ ٙ ،زخًٙ ٩
ٌّىذ ًٌٍّ ٙعً ،ٿټن ّنٴٶ ػڄَه) .ٳظٜيٵ رو ٫ڄَ ،ٳٜيٷظو ًٿٺ ٳِ ٓزْپ حهلل،
ًٳِ حٿَٷخدً ،حٿڄٔخٻْنً ،حٿْ٠ٲً ،حرن حٿٔزْپً ،ٿٌُ حٿٸَرَ ًٙ ،ؿنخف ٫ڀَ ڃن
ًٿْو أڅ ّؤٻپ ڃنو رخٿڄًَ٬ٱ ،أً أڅ ّئٻپ ٛيّٸو ٯَْ ڃظڄٌٽ رو.
[ ]2586
- 2614كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
{ًڃن ٻخڅ ٯنْخ ٳڀْٔظ٬ٴٲ ًڃن ٻخڅ ٳٸَْح ٳڀْؤٻپ رخٿڄًَ٬ٱ} .ٷخٿض :أنِٿض ٳِ
ًحٿِ حٿْظْڂ :أڅ ّْٜذ ڃن ڃخٿو اًح ٻخڅ ڃلظخؿخ ،رٸيٍ ڃخٿو رخٿڄًَ٬ٱ.
[ ]2098
- 24رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :اڅ حٿٌّن ّاؤٻڀٌڅ أڃاٌحٽ حٿْظاخڃَ ٧ڀڄاخ انڄاخ ّاؤٻڀٌڅ ٳاِ
رٌ٤نيڂ نخٍح ًْٜٓڀٌڅ َْٓ٬ح}/ .حٿنٔخء./10 :
- 2615كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ٫ ،ن ػٌٍ رن
ُّي حٿڄينِ٫ ،ن أرِ حٿْٰغ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حؿظنزٌح حٿٔز ٪حٿڄٌرٸخص) .ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل:
ًڃخ ىن؟ ٷخٽ( :حٿَ٘ٹ رخهللً ،حٿٔلًَ ،ٷظپ حٿنٴْ حٿظِ كَځ حهلل ا ٙرخٿلٶً ،أٻپ
حٿَرخً ،أٻپ ڃخٽ حٿْظْڂً ،حٿظٌٿِ ٌّځ حٿِكٲً ،ٷٌٱ حٿڄلٜنخص حٿڄئڃنخص
حٿٰخٳٚص).
[]6465 ،5431
- 25رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ًّٔؤٿٌنٺ ٫ن حٿْظخڃَ ٷپ اٚٛف ٿيڂ هَْ ًاڅ طوخٿٌ٤ىڂ ٳبهٌحنټڂ ًحهلل ّ٬ڀڂ
حٿڄٴٔي ڃن حٿڄٜڀق ًٿٌ ٗخء حهلل ٕ٫نظټڂ اڅ حهلل ِِّ٫كټْڂ} /حٿزٸَس./220 :
ٕ٫نظټڂٕ :كَؿټڂ ًْٟٶ٫ً{ .نض} ٣/و :/111 :ه٬٠ض.
ًٷخٽ ٿنخ ٓڀْڄخڅ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ ٪ٷخٽ :ڃخ ٍى حرن ٫ڄَ
٫ڀَ أكي ًْٛش.
ًٻخڅ حرن َّْٓن :أكذ حْٕٗخء اٿْو ٳِ ڃخٽ حٿْظْڂ أڅ ّـظڄ ٪اٿْو نٜلخإه ًأًٿْخإه،
ٳْنًَ٨ح حٿٌُ ىٌ هَْ ٿو.
ًٻخڅ ٣خًّ :اًح ٓجپ ٫ن ِٗء ڃن أڃَ حٿْظخڃَ ٷَأً{ :حهلل ّ٬ڀڂ حٿڄٴٔي ڃن
حٿڄٜڀق}ً .ٷخٽ ٤٫خء ٳِ ّظخڃَ حٿً َْٰٜحٿټزَّْ :نٴٶ حٿٌٿِ ٫ڀَ ٻپ انٔخڅ رٸيٍه
ڃن كٜظو.
- 26رااخد :حٓااظويحځ حٿْظااْڂ ٳااِ حٿٔااٴَ ًحٿل٠ااَ ،اًح ٻااخڅ ٛااٚكخ ٿااوً ،ن٨ااَ حٕځ
ًًُؿيخ ٿڀْظْڂ.
- 2616كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ رن ٻؼَْ :كيػنخ حرن ٫ڀْش :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن
أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ٿْْ ٿو هخىځ ،ٳؤهٌ أرٌ ٣ڀلش رْيُ،
ٳخن٤ڀٶ رِ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ أنٔخ ٯٚځ
ٻْْ ٳڀْويڃٺ ،ٷخٽ :ٳويڃظو ٳِ حٿٔٴَ ًحٿل ،َ٠ڃخ ٷخٽ ٿِ ٿِ٘ء ٛن٬ظو ٿڂ
ٛن٬ض ىٌح ىټٌح ًٙ ،ٿِ٘ء ٿڂ أٛن٬و ٿڂ طٜن ٪ىٌح ىټٌح.
[]6513
- 27رخد :اًح ًٷٲ أٍٟخ ًٿڂ ّزْن حٿليًى ٳيٌ ؿخثًِ ،ٻٌٿٺ حٿٜيٷش.
- 2617كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل رن أرِ
٣ڀلش :أنو ٓڄ ٪أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٻخڅ أرٌ ٣ڀلش أٻؼَ أنٜخٍُ رخٿڄيّنش ڃخ ٙڃن نوپ ،أكذ ڃخٿو اٿْو رَْكخء،
ڃٔظٸزڀش حٿڄٔـيً ،ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيهڀيخ ًَّ٘د ڃن ڃخء ٳْيخ
ْ٣ذ .ٷخٽ أنْ ٳڀڄخ نِٿض{ :ٿن طنخٿٌح حٿزَ كظَ طنٴٸٌح ڃڄخ طلزٌڅ} .ٷخځ أرٌ ٣ڀلش
ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حهلل ّٸٌٽ{ :ٿن طنخٿٌح حٿزَ كظَ طنٴٸٌح ڃڄخ طلزٌڅ}ً .أڅ أكذ
أڃٌحٿِ اٿِ رَْكخءً ،انيخ ٛيٷش هلل ،أٍؿٌ رَىخ ًًهَىخ ٫ني حهلل ،ٳ٬٠يخ كْغ
أٍحٹ حهلل ،ٳٸخٽ( :رنً ،ٿٺ ڃخٽ ٍحرق ،أً ٍحّق ٗ -ٺ حرن ڃٔڀڄش ً -ٷي ٓڄ٬ض ڃخ
ٷڀضً ،انِ أٍٍ أڅ ّـ٬ڀيخ ٳِ حٕٷَرْن) .ٷخٽ أرٌ ٣ڀلش :أٳ٬پ ًٿٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل،
ٳٸٔڄيخ أرٌ ٣ڀلش ٳِ أٷخٍرو ًٳِ رنِ ٫ڄو.
ًٷخٽ آڄخْ٫پ ً٫زي حهلل رن ٌّٓٲًّ ،لَْ رن ّلَْ٫ ،ن ڃخٿٺٍ( :حّق).
[ ]1392
- 2618كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ :أهزَنخ ًٍف رن ٫زخىس :كيػنخ ُٻَّخء رن
آلخٵ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄًَ رن ىنْخٍ٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٍؿ ٚٷخٽ ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :اڅ أڃو طٌٳْض ،أّنٴ٬يخ اڅ طٜيٵ
٫نيخ؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ) .ٷخٽ :ٳبڅ ٿِ ڃوَحٳخً ،أٗييٹ أنِ ٷي طٜيٷض رو ٫نيخ.
[ ]2605
- 28رخد :اًح أًٷٲ ؿڄخ٫ش أٍٟخ ڃ٘خ٫خ ٳيٌ ؿخثِ.
- 2619كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن أرِ حٿظْخف٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رزنخء حٿڄٔـي ،ٳٸخٽّ( :خ رنِ حٿنـخٍ ،ػخڃنٌنِ
رلخث٤ټڂ ىٌح) .ٷخٿٌحً ٙ :حهلل ٙ ،ن٤ڀذ ػڄنو ا ٙاٿَ حهلل.
[ ]418
- 29رخد :حٿٌٷٲ ٻْٲ ّټظذ.
- 2620كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ حرن ٌ٫څ٫ ،ن نخٳ،٪
٫ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أٛخد ٫ڄَ روْزَ أٍٟخ ،ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ :أٛزض أٍٟخ ،ٿڂ
أٛذ ڃخ ٙٷ ٢أنٴْ ڃنو ،ٳټْٲ طؤڃَنِ رو؟ ٷخٽ( :اڅ ٗجض كزٔض أٛڀيخ ًطٜيٷض
ريخ) .ٳظٜيٵ ٫ڄَ :أنو ّ ٙزخ ٩أٛڀيخٌّ ًٙ ،ىذٌٍّ ًٙ ،ع ،ٳِ حٿٴٸَحء،
ًحٿٸَرًَ ،حٿَٷخدً ،ٳِ ٓزْپ حهللً ،حٿْ٠ٲً ،حرن حٿٔزْپ ٙ ،ؿنخف ٫ڀَ ڃن ًٿْيخ
أڅ ّؤٻپ ڃنيخ رخٿڄًَ٬ٱ ،أً ّ٬٤ڂ ٛيّٸخ ٯَْ ڃظڄٌٽ ٳْو.
[ ]2586
- 30رخد :حٿٌٷٲ ٿڀٰنِ ًحٿٴٸَْ ًحٿْ٠ٲ.
- 2621كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ :كيػنخ حرن ٌ٫څ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ:
أڅ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ًؿي ڃخ ٙروْزَ ،ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَه،
ٷخٽ( :اڅ ٗجض طٜيٵ ريخ) .ٳظٜيٵ ريخ ٳِ حٿٴٸَحء ًحٿڄٔخٻْن ًًُ ،حٿٸَرَ،
ًحٿْ٠ٲ.
[ ]2586
- 31رخدً :ٷٲ حٍٕ ٝٿڀڄٔـي.
- 2622كيػنخ آلخٵ :كيػنخ ٫زي حٿٜڄي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ :كيػنخ أرٌ حٿظْخف ٷخٽ:
كيػنِ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٿڄخ ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش أڃَ رخٿڄٔـيً ،ٷخٽّ( :خ رنِ حٿنـخٍ،
ػخڃنٌنِ رلخث٤ټڂ ىٌح) .ٷخٿٌحً ٙ :حهلل ٙ ،ن٤ڀذ ػڄنو ا ٙاٿَ حهلل.
[ ]418
- 32رخدً :ٷٲ حٿيًحد ًحٿټَحً ٩حٿً ًَٝ٬حٿٜخڃض.
ٷخٽ حٿِىَُ :ٳْڄن ؿ٬پ أٿٲ ىّنخٍ ٳِ ٓزْپ حهللً ،ىٳ٬يخ اٿَ ٯٚځ ٿو طخؿَ ّظـَ
ريخً ،ؿ٬پ ٍرلو ٛيٷش ٿڀڄٔخٻْن ًحٕٷَرْن ،ىپ ٿڀَؿپ أڅ ّؤٻپ ڃن ٍرق ًٿٺ
حٕٿٲ ْٗجخً ،اڅ ٿڂ ّټن ؿ٬پ ٍرليخ ٛيٷش ٳِ حٿڄٔخٻْن؟ ٷخٽ :ٿْْ ٿو أڅ ّؤٻپ
ڃنيخ.
- 2623كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ :كيػنخ ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫ڄَ كڄپ ٫ڀَ ٳَّ ٿو ٳِ ٓزْپ حهلل ،أ٤٫خىخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٿْلڄپ ٫ڀْيخ ٍؿ ،ٚٳؤهزَ ٫ڄَ أنو ٷي ًٷٴيخ ّزْ٬يخ ،ٳٔؤٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ أڅ ّزظخ٫يخ ،ٳٸخٽ ٙ( :طزظ٬يخ ًٙ ،طَؿ٬ن
ٳِ ٛيٷظٺ).
[ ]1418
- 33رخد :نٴٸش حٿٸْڂ ٿڀٌٷٲ.
- 2624كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :ٸظٔڂ ًٍػظِ ىّنخٍح ،ڃخ طَٻض ر٬ي نٴٸش
نٔخثِ ًڃئًنش ٫خڃڀِ ،ٳيٌ ٛيٷش).
[]6348 ،2929
- 2625كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫ڄَ حٗظَ ١ٳِ ًٷٴو :أڅ ّؤٻپ ڃن ًٿْو ًّئٻپ ٛيّٸو ،ٯَْ ڃظڄٌٽ ڃخ.ٙ
[ ]2586
- 34رخد :اًح ًٷٲ أٍٟخ أً رجَحً ،حٗظَ ١ٿنٴٔو ڃؼپ ىٙء حٿڄٔڀڄْن.
ًأًٷٲ أنْ ىحٍح ،ٳټخڅ اًح ٷيڃيخ نِٿيخ.
ًطٜيٵ حٿِرَْ ريًٍهً ،ٷخٽ ٿڀڄَىًىس ڃن رنخطو أڅ طٔټن ٯَْ ڃَ٠س ً ٙڃَ٠
ريخ ،ٳبڅ حٓظٰنض رًِؽ ٳڀْْ ٿيخ كٶ.
ًؿ٬پ حرن ٫ڄَ نْٜزو ڃن ىحٍ ٓټنَ ٿًٌُ حٿلخؿش ڃن آٽ ٫زي حهلل.
ً - 2626ٷخٽ ٫زيحڅ :أهزَنِ أرِ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن أرِ ٫زي
حٿَكڄن:
أڅ ٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو كْغ كٌ ،َٛأَٗٱ ٫ڀْيڂً ،ٷخٽ :أن٘يٻڂ رخهللًٙ ،
أن٘ي ا ٙأٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أٿٔظڂ ط٬ڀڄٌڅ أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن كٴَ ًٍڃش ٳڀو حٿـنش) .ٳلٴَطيخ ،أٿٔظڂ ط٬ڀڄٌڅ أنو ٷخٽ( :ڃن
ؿيِ ؿْٖ حٿَٔ٬س ٳڀو حٿـنش) .ٳـيِطو ،ٷخٽ :ٳٜيٷٌه رڄخ ٷخٽ.
ًٷخٽ ٫ڄَ ٳِ ًٷٴو ٙ :ؿنخف ٫ڀَ ڃن ًٿْو أڅ ّؤٻپً ]2586[ .ٷي ّڀْو حٿٌحٷٲ
ًٯَْه ،ٳيٌ ًحٓ ٪ٿټپ.
- 35رخد :اًح ٷخٽ حٿٌحٷٲ ٙ :ن٤ڀذ ػڄنو ا ٙاٿَ حهلل ٳيٌ ؿخثِ.
- 2627كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن أرِ حٿظْخف٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ رنِ حٿنـخٍ ،ػخڃنٌنِ رلخث٤ټڂ) .ٷخٿٌح ٙ :ن٤ڀذ
ػڄنو ا ٙاٿَ حهلل.
[ ]418
- 36رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ّخ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح ٗيخىس رْنټڂ اًح ك َ٠أكيٻڂ حٿڄٌص كْن حٿٌْٛش حػنخڅ ًًح ٫يٽ
ڃنټڂ أً آهَحڅ ڃن ٯَْٻڂ اڅ أنظڂ َٟرظڂ ٳِ حٍٕ ٝٳؤٛخرظټڂ ڃْٜزش حٿڄٌص
طلزٌٔنيڄخ ڃن ر٬ي حٿٜٚس ٳْٸٔڄخڅ رخهلل اڅ حٍطزظڂ ٙن٘ظَُ رو ػڄنخ ًٿٌ ٻخڅ ًح
ٷَرَ ً ٙنټظڂ ٗيخىس حهلل انخ اًح ٿڄن حٓػڄْن .ٳبڅ ٫ؼَ ٫ڀَ أنيڄخ حٓظلٸخ اػڄخ
ٳآهَحڅ ّٸٌڃخڅ ڃٸخڃيڄخ ڃن حٿٌّن حٓظلٶ ٫ڀْيڂ حًٕٿْخڅ ٳْٸٔڄخڅ رخهلل ٿ٘يخىطنخ أكٶ
ڃن ٗيخىطيڄخ ًڃخ ح٫ظيّنخ انخ اًح ٿڄن حٿ٨خٿڄْنً .ٿٺ أىنَ أڅ ّؤطٌح رخٿ٘يخىس ٫ڀَ
ًؿييخ أً ّوخٳٌح أڅ طَى أّڄخڅ ر٬ي أّڄخنيڂ ًحطٸٌح حهلل ًحٓڄٌ٬ح ًحهلل ّ ٙييُ حٿٸٌځ
حٿٴخٓٸْن} /حٿڄخثيس٫ ./108 - 106 :ؼَ٧ :يَ{ .أ٫ؼَنخ} /حٿټيٲ :/21 :أ٧يَنخ.
ً - 2628ٷخٽ ٿِ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ّلَْ رن آىځ :كيػنخ حرن أرِ ُحثيس٫ ،ن
ڃلڄي رن أرِ حٿٸخٓڂ٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ رن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
هَؽ ٍؿپ ڃن رنِ ٓيڂ ڃ ٪طڄْڂ حٿيحٍُ ً٫يُ رن ريحء ،ٳڄخص حٿٔيڄِ رؤٍٝ
ٿْْ ريخ ڃٔڀڂ ،ٳڀڄخ ٷيڃخ رظَٻظو ٳٸيًح ؿخڃخ ڃن ٳ٠ش ڃوٌٛخ ڃن ًىذ ،ٳؤكڀٴيڄخ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ًؿي حٿـخځ رڄټش ،ٳٸخٿٌح :حرظ٬نخه ڃن طڄْڂ ً٫يُ،
ٳٸخځ ٍؿٚڅ ڃن أًٿْخثو ،ٳلڀٴخ :ٿ٘يخىطنخ أكٶ ڃن ٗيخىطيڄخً ،اڅ حٿـخځ ٿٜخكزيڂ.
ٷخٽً :ٳْيڂ نِٿض ىٌه حّٓشّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح ٗيخىس رْنټڂ}.
- 37رخد :ٷ٠خء حٿٌ ِٛىٌّڅ حٿڄْض رَْٰ ڃل َ٠ڃن حٿٌٍػش.
- 2629كيػنخ ڃلڄي رن ٓخرٶ ،أً حٿٴ٠پ رن ّ٬ٸٌد ٫نو :كيػنخ ْٗزخڅ أرٌ
ڃ٬خًّش٫ ،ن ٳَحّ ٷخٽ :ٷخٽ حٿ٘٬زِ :كيػنِ ؿخرَ رن ٫زي حهلل حٕنٜخٍُ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ:
أڅ أرخه حٓظ٘يي ٌّځ أكيً ،طَٹ ٓض رنخصً ،طَٹ ٫ڀْو ىّنخ ،ٳڀڄخ أك َ٠ؿيحى
حٿنوپ ،أطْض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷي ٫ڀڄض أڅ
ًحٿيُ حٓظ٘يي ٌّځ أكيً ،طَٹ ٫ڀْو ىّنخ ٻؼَْحً ،انِ أكذ أڅ َّحٹ حٿَٰڃخء ،ٷخٽ:
(حًىذ ٳزْيٍ ٻپ طڄَ ٫ڀَ نخكْظو) .ٳٴ٬ڀض ،ػڂ ىٌ٫طو ،ٳڀڄخ نًَ٨ح اٿْو أٯًَح رِ
طڀٺ حٿٔخ٫ش ،ٳڀڄخ ٍأٍ ڃخ ّٜنٌ٬څ أ٣خٱ كٌٽ أ٨٫ڄيخ رْيٍح ػٚع ڃَحص ،ػڂ ؿڀْ
٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :حى ٩أٛلخرٺ) .ٳڄخ ُحٽ ّټْپ ٿيڂ كظَ أىٍ أڃخنش ًحٿيًُ ،أنخ ًحهلل
ٍح ٝأڅ ّئىُ حهلل أڃخنش ًحٿيُ ًٙ ،أٍؿ ٪اٿَ أهٌطِ رظڄَس ،ٳٔڀڂ ًحهلل حٿزْخىٍ
ٻڀيخ ،كظَ أنِ أن َ٨اٿَ حٿزْيٍ حٿٌُ ٫ڀْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻؤنو ٿڂ
ّنٸ ٚطڄَس ًحكيس.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :أٯًَح رِ٬ّ :نِ ىْـٌح رِ{ .ٳؤٯَّنخ رْنيڂ حٿ٬يحًس ًحٿزٰ٠خء}.
[ ]2020
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿًَكش ًحٿٰيحًس ٳِ ٓزْپ حهلل أٳ٠پ ڃن حٿينْخ
ًڃخ ٳْيخ).
[]6052 ،3078 ،2735
- 6رااخد :حٿلااٌٍ حٿ٬ااْنًٛ .ااٴظين ّلااخٍ ٳْيااخ حٿ٤ااَٱٗ ،اايّيس ٓااٌحى حٿ٬ااْنٗ ،اايّيس
رْخ ٝحٿْ٬ن.
{ًًُؿنخىڂ} /حٿيهخڅ :/54 :أنټلنخىڂ.
- 2642كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن
كڄْي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃخ ڃن ٫زي ّڄٌص ،ٿو ٫ني حهلل هََّْٔ ،ه أڅ
َّؿ ٪اٿَ حٿينْخً ،أڅ ٿو حٿينْخ ًڃخ ٳْيخ ،ا ٙحٿ٘يْي ،ٿڄخ ٍَّ ڃن ٳ٠پ حٿ٘يخىس ،ٳبنو
َّٔه أڅ َّؿ ٪اٿَ حٿينْخ ،ٳْٸظپ ڃَس أهٍَ).
[]2662
- 2643ٷخٽًٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿًَكش ٳِ ٓزْپ حهلل ،أً ٯيًس ،هَْ ڃن حٿينْخ ًڃخ
ٳْيخً ،ٿٸخد ٷٌّ أكيٻڂ ڃن حٿـنش ،أً ڃٌ ٪ٟٷْي ٬ّ -نِ ٌٓ٣و -هَْ ڃن حٿينْخ
ًڃخ ٳْيخً ،ٿٌ أڅ حڃَأس ڃن أىپ حٿـنش ح٣ڀ٬ض اٿَ أىپ حٿنخٍ ٕٟخءص ڃخ رْنيڄخ،
ًٿڄٖطو ٍّلخً ،ٿنْٜٴيخ ٫ڀَ ٍأٓيخ هَْ ڃن حٿينْخ ًڃخ ٳْيخ).
[ ]2639
- 7رخد :طڄنِ حٿ٘يخىس.
- 2644كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي حرن
حٿڄْٔذ :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿٌ ٙأڅ ٍؿخ ٙڃن
حٿڄئڃنْن ٙ ،طْ٤ذ أنٴٔيڂ أڅ ّظوڀٴٌح ٫نِ ًٙ ،أؿي ڃخ أكڄڀيڂ ٫ڀْو ،ڃخ طوڀٴض ٫ن
َّٓش طًِٰ ٳِ ٓزْپ حهللً ،حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿٌىىص أڅ أٷظپ ٳِ ٓزْپ حهلل ػڂ أكْخ،
ػڂ أٷظپ ػڂ أكْخ ،ػڂ أٷظپ ػڂ أكْخ ،ػڂ أٷظپ).
[ً ،6800 ،6799 ،2810حن]36 :َ٨
- 2645كيػنخ ٌّٓٲ رن ّ٬ٸٌد حٿٜٴخٍ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫ڀْش٫ ،ن أٌّد٫ ،ن
كڄْي رن ىٚٽ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ه٤ذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :أهٌ حٿَحّش ُّي ٳؤْٛذ ،ػڂ أهٌىخ ؿ٬ٴَ
ٳؤْٛذ ،ػڂ أهٌىخ ٫زي حهلل رن ًٍحكش ٳؤْٛذ ،ػڂ أهٌىخ
هخٿي رن حٿٌٿْي ٫ن ٯَْ اڃَس ٳٴظق ٿوً ،ٷخٽ ڃخ َّٔنخ أنيڂ ٫نينخ) .ٷخٽ أٌّد :أً
ٷخٽ( :ڃخ َّٔىڂ أنيڂ ٫نينخ)ْ٫ً .نخه طٌٍٳخڅ.
[ ]1189
- 2650كيػنخ ّلَْ رن نټَْ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ أهزَه :أڅ أرخ ٓٴْخڅ أهزَه:
أڅ ىَٷپ ٷخٽ ٿوٓ :ؤٿظٺ ٻْٲ ٻخڅ ٷظخٿټڂ اّخه ،ٳِ٫ڄض أڅ حٿلَد ٓـخٽ ًىًٽ،
ٳټٌٿٺ حٿَٓپ طزظڀَ ،ػڂ طټٌڅ ٿيڂ حٿ٬خٷزش.
[ ]7
- 12رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ڃن حٿڄئڃنْن ٍؿخٽ ٛايٷٌح ڃاخ ٫خىايًح حهلل ٫ڀْاو ٳڄانيڂ
ڃن ٷ َ٠نلزو ًڃنيڂ ڃن ّنظً َ٨ڃخ ريٿٌح طزيّ/ }ٚحٕكِحد./23 :
- 2651كيػنخ ڃلڄي رن ْٓ٬ي حٿوِح :ِ٫كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ٫ ،ن كڄْي ٷخٽ ٓؤٿض
أنٔخ .كيػنخ ٫ڄًَ رن ٍُحٍس :كيػنخ ُّخى ٷخٽ :كيػنِ كڄْي حٿٌّ٤پ٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٯخد ٫ڄِ أنْ رن حٿن٫ َ٠ن ٷظخٽ ريٍ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٯزض ٫ن أًٽ ٷظخٽ
ٷخطڀض حٿڄَ٘ٻْن ،ٿجن حهلل أٗيينِ ٷظخٽ حٿڄَ٘ٻْن ٿَّْن حهلل ڃخ أٛن .٪ٳڀڄخ ٻخڅ ٌّځ
أكيً ،حنټ٘ٲ حٿڄٔڀڄٌڅ ،ٷخٽ :حٿڀيڂ انِ أ٫ظٌٍ اٿْٺ ڃڄخ ٛن ٪ىئٙء٬ّ ،نِ
أٛلخروً ،أرَأ اٿْٺ ڃڄخ ٛن ٪ىئٙء٬ّ ،نِ حٿڄَ٘ٻْن .ػڂ طٸيځ ٳخٓظٸزڀو ٓ٬ي رن
ڃ٬خً ،ٳٸخٽّ :خ ٓ٬ي رن ڃ٬خً حٿـنش ًٍد حٿن ،َ٠انِ أؿي ٍّليخ ڃن ىًڅ أكي ،ٷخٽ
ٓ٬ي :ٳڄخ حٓظ٬٤ض ّخ ٌٍٓٽ حهلل ڃخ ٛن ،٪ٷخٽ أنْ :ٳٌؿينخ رو ر٬٠خ ًػڄخنْن:
َٟرش رخٿْٔٲ أً ٬٣نش رَڃق أً ٍڃْش رٔيڂًً ،ؿينخه ٷي ٷظپ ًٷي ڃؼپ رو
حٿڄَ٘ٻٌڅ ،ٳڄخ َ٫ٳو أكي ا ٙأهظو رزنخنو .ٷخٽ أنْ :ٻنخ نٍَ ،أً ن٨ن :أڅ ىٌه حّٓش
نِٿض ٳْو ًٳِ أٗزخىو{ :ڃن حٿڄئڃنْن ٍؿخٽ ٛيٷٌح ڃخ ٫خىيًح حهلل ٫ڀْو} .اٿَ آهَ
حّٓش.
ًٷخٽ :اڅ أهظوً ،ىِ طٔڄَ حٿَرْ ،٪ٻَٔص ػنْش حڃَأس ٳؤڃَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿٸٜخ ،ٙٳٸخٽ أنّْ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،حٿٌُ ر٬ؼٺ رخٿلٶ ٙ ،طټَٔ ػنْظيخ،
ٳٌَٟح رخٍٕٕ ًطَٻٌح حٿٸٜخ ،ٙٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ڃن
٫زخى حهلل ڃن ٿٌ أٷٔڂ ٫ڀَ حهلل ٕرَه).
[ ]123
- 16رخد :ڃن حٯزَص ٷيڃخه ٳِ ٓزْپ حهلل.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ڃخ ٻخڅ ٕىپ حٿڄيّنش ًڃن كٌٿيڂ ڃن حَٕ٫حد أڅ ّظوڀٴٌح ٫ن
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ -اٿَ ٷٌٿو -اڅ حهلل ٪ْ٠ّ ٙأؿَ حٿڄلٔنْن}
/حٿظٌرش./120 :
- 2656كيػنخ آلخٵ :أهزَنخ ڃلڄي رن حٿڄزخٍٹ :كيػنخ ّلَْ رن كڄِس ٷخٽ:
كيػنِ ِّّي رن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ ٫زخّش رن ٍحٳ ٪رن هيّؾ ٷخٽ:
أهزَنِ أرٌ ٫زْ ،ىٌ ٫زي حٿَكڄن رن ؿزَ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃخ حٯزَص ٷيڃخ ٫زي ٳِ ٓزْپ حهلل ٳظڄٔو
حٿنخٍ).
[ ]865
- 17رخد :ڃٔق حٿٰزخٍ ٫ن حٿنخّ ٳِ حٿٔزْپ.
- 2657كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش:
أڅ حرن ٫زخّ ٷخٽ ٿو ًٿ٬ڀِ رن ٫زي حهلل:
حثظْخ أرخ ْٓ٬ي ٳخٓڄ٬خ ڃن كيّؼو ،ٳؤطْنخه ًىٌ ًأهٌه ٳِ كخث ٢ٿيڄخ ّٔٸْخنو ،ٳڀڄخ ٍآنخ
ؿخء ٳخكظزَ ًؿڀْ ،ٳٸخٽ :ٻنخ ننٸپ ٿزن حٿڄٔـي ٿزنش ٿزنشً ،ٻخڅ ٫ڄخٍ ّنٸپ ٿزنظْن
ٿزنظْن ،ٳڄَ رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃٔق ٫ن ٍأٓو حٿٰزخًٍ ،ٷخٽًّ( :ق
٫ڄخٍ ،طٸظڀو حٿٴجش حٿزخٯْش٫ ،ڄخٍ ّيٌ٫ىڂ اٿَ حهللًّ ،يٌ٫نو اٿَ حٿنخٍ).
[ ]436
- 18رخد :حٿٰٔپ ر٬ي حٿلَد ًحٿيڃخٍ.
- 2658كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ٍؿٌّ ٪ځ حٿونيٵ ٪ًًٟ ،حٿٔٚف ًحٯظٔپ،
ٳؤطخه ؿزَّپ ًٷي ٜ٫ذ ٍأٓو حٿٰزخٍ ،ٳٸخٽ٬ًٟ :ض حٿٔٚف ،ٳٌحهلل ڃخ ً٬ٟظو .ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳؤّن) .ٷخٽ :ىخ ىنخً ،أًڃؤ اٿَ رنِ ٷَّ٨ش .ٷخٿض:
ٳوَؽ اٿْيڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]3891
- 19رخد :ٳ٠پ ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ً ٙطلٔزن حٿٌّن ٷظڀٌح ٳِ ٓزْپ حهلل أڃٌحطخ رپ أكْخء ٫ني ٍريڂ َُّٷٌڅ .ٳَكْن رڄخ
آطخىڂ حهلل ڃن ٳ٠ڀو ًّٔظزًَ٘څ رخٿٌّن ٿڂ ّڀلٸٌح ريڂ ڃن هڀٴيڂ أڅ ٙهٌٱ ٫ڀْيڂ
ً ٙىڂ ّلِنٌڅّٔ .ظزًَ٘څ رن٬ڄش ڃن حهلل ًٳ٠پ ًأڅ حهلل ٪ْ٠ّ ٙأؿَ حٿڄئڃنْن}
/آٽ ٫ڄَحڅ./171 - 169 :
- 2659كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل رن
- 2660كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَٓ :ڄ ٪ؿخرَ رن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ح٤ٛزق نخّ حٿوڄَ ٌّځ أكي ،ػڂ ٷظڀٌح ٗييحء ،ٳٸْپ ٿٔٴْخڅ :ڃن آهَ ًٿٺ حٿٌْځ؟
ٷخٽ :ٿْْ ىٌح ٳْو.
[]4342 ،3818
- 20رخد٧ :پ حٿڄٚثټش ٫ڀَ حٿ٘يْي.
- 2661كيػنخ ٛيٷش رن حٿٴ٠پ ٷخٽ :أهزَنخ حرن ْْ٫نش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃلڄي حرن
حٿڄنټيٍ :أنو ٓڄ ٪ؿخرَح ّٸٌٽ:
ؿِء رؤرِ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷي ڃؼپ رو ٪ًًٟ ،رْن ّيّو ،ٳٌىزض
أٻ٘ٲ ٫ن ًؿيو ،ٳنيخنِ ٷٌڃِ ،ٳٔڄٌٛ ٪ص ٛخثلش ،ٳٸْپ :حرنش ٫ڄًَ ،أً أهض
٫ڄًَ ،ٳٸخٽ( :ٿڂ طزټِ -أً ٙ :طزټِ -ڃخ ُحٿض حٿڄٚثټش ط٨ڀو رؤؿنلظيخ) .ٷڀض
ٿٜيٷش :أٳْو( :كظَ ٍٳ .)٪ٷخٽٍ :رڄخ ٷخٿو.
[ ]1187
- 21رخد :طڄنِ حٿڄـخىي أڅ َّؿ ٪اٿَ حٿينْخ.
- 2662كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٷظخىس ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃخ أكي ّيهپ حٿـنشّ ،لذ أڅ َّؿ ٪اٿَ حٿينْخ،
ًٿو ڃخ ٫ڀَ حٍٕ ٝڃن ِٗء ا ٙحٿ٘يْيّ ،ظڄنَ أڅ َّؿ ٪اٿَ حٿينْخ ٳْٸظپ َ٘٫
ڃَحص ،ٿڄخ ٍَّ ڃن حٿټَحڃش).
[ ]2642
- 22رخد :حٿـنش طلض رخٍٷش حٿٌْٔٱ.
ًٷخٽ حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش :أهزَنخ نزْنخ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ ،ن ٍٓخٿش ٍرنخ( :ڃن ٷظپ
ڃنخ ٛخٍ اٿَ حٿـنش).
[ ]2989
ًٷخٽ ٫ڄَ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أٿْْ ٷظٚنخ ٳِ حٿـنش ًٷظٚىڂ ٳِ حٿنخٍ؟ ٷخٽ:
(رڀَ).
[ ]3011
- 2663كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن
ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٓخٿڂ أرِ حٿن ،َٜڃٌٿَ ٫ڄَ رن ٫زْي حهللً ،ٻخڅ ٻخطزو ،ٷخٽ:
ٻظذ اٿْو ٫زي حهلل رن أرِ أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً( :ح٫ڀڄٌح أڅ حٿـنش طلض ٚ٧ٽ حٿٌْٔٱ).
طخر٬و حًِّٕٔ٫ ،ن حرن أرِ حٿِنخى٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش.
[ً ،6810 ،2862 ،2861 ،2804 ،2678حن]2775 :َ٨
- 23رخد :ڃن ٣ڀذ حٿٌٿي ٿڀـيخى.
ً - 2664ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ىَڃِ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٷخٽ ٓڀْڄخڅ رن ىحًى ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ:
ٌٕ٣ٳن حٿڀْڀش ٫ڀَ ڃخثش حڃَأس ،أً طًٔ ٪طْٔ٬ن ،ٻڀين ّؤطِ رٴخٍّ ّـخىي ٳِ ٓزْپ
حهلل ،ٳٸخٽ ٿو ٛخكزو :ٷپ اڅ ٗخء حهلل ،ٳڀڂ ّٸپ :اڅ ٗخء حهلل ،ٳڀڂ ّلڄپ ڃنين ا ٙحڃَأس
ًحكيس ،ؿخءص ر٘ٶ ٍؿپً ،حٿٌُ نٴْ ڃلڄي رْيه ،ٿٌ ٷخٽ :اڅ ٗخء حهلل ،ٿـخىيًح ٳِ
ٓزْپ حهلل ٳَٓخنخ أؿڄٌ٬څ).
[ ]3242
- 24رخد :حٿ٘ـخ٫ش ٳِ حٿلَد ًحٿـزن.
- 2665كيػنخ أكڄي رن ٫زي حٿڄڀٺ رن ًحٷي :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ػخرض٫ ،ن
أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أكٔن حٿنخّ ًأٗـ ٪حٿنخّ ًأؿٌى حٿنخًّ ،ٿٸي ٳِ٩
أىپ حٿڄيّنش ،ٳټخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓزٸيڂ ٫ڀَ ٳًَّ ،ٷخٽً( :ؿينخه
رلَح).
[ ]2484
- 2666كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ :ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄَ حرن
ڃلڄي رن ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ :أڅ ڃلڄي رن ؿزَْ ٷخٽ :أهزَنِ ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ:
أنو رْنڄخ َّْٔ ىٌ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃ٬و حٿنخّ ،ڃٸٴڀو ڃن
كنْن ،ٳ٬ڀٸو حٿنخّ ّٔؤٿٌنو ،كظَ حًَ٤ٟه اٿَ ٓڄَس ٳو٤ٴض ٍىحءه ،ٳٌٷٲ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :أٌ٤٫نِ ٍىحثِ ،ٿٌ ٻخڅ ٿِ ٫يى ىٌه حٿ٠٬خه ن٬ڄخ
ٿٸٔڄظو رْنټڂ ،ػڂ ٙطـيًنِ روْ ًٙ ،ٚٻًٌرخ ًٙ ،ؿزخنخ).
[]2979
- 25رخد :ڃخ ّظ ًٌ٬ڃن حٿـزن.
- 2667كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػخ أرٌ ٌ٫حنش :كيػنخ ٫زي حٿڄڀٺ رن ٫ڄَْ:
ٓڄ٬ض ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ حًٕىُ ٷخٽ:
ٻخڅ ٓ٬ي ّ٬ڀڂ رنْو ىئٙء حٿټڀڄخص ،ٻڄخ ّ٬ڀڂ حٿڄ٬ڀڂ حٿٰڀڄخڅ حٿټظخرشًّ ،ٸٌٽ :اڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّظ ًٌ٬ڃنين ىرَ حٿٜٚس :حٿڀيڂ انِ أ ًٌ٫رٺ ڃن
حٿـزنً ،أ ًٌ٫رٺ أڅ أٍى اٿَ أًٍٽ حٿ٬ڄًَ ،أ ًٌ٫رٺ ڃن ٳظنش حٿينْخً ،أ ًٌ٫رٺ ڃن
ٌ٫حد حٿٸزَ) .ٳليػض رو ڃ٬ٜزخ ٳٜيٷو.
[]6027 ،6013 ،6009 ،6004
- 2668كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ڃ٬ظڄَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿڀيڂ انِ أ ًٌ٫رٺ ڃن حٿ٬ـِ ًحٿټٔپ،
ًحٿـزن ًحٿيَځً ،أ ًٌ٫رٺ ڃن ٳظنش حٿڄلْخ ًحٿڄڄخصً ،أ ًٌ٫رٺ ڃن ٌ٫حد حٿٸزَ).
[]6010 ،6008 ،6006 ،4430
- 26رخد :ڃن كيع رڄ٘خىيه ٳِ حٿلَد.
ٷخٿو أرٌ ٫ؼڄخڅ٫ ،ن ٓ٬ي]4071 ،3517 [ .
- 2669كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ كخطڂ٫ ،ن ڃلڄي رن ٌّٓٲ٫ ،ن حٿٔخثذ رن
ِّّي ٷخٽ:
ٛزلض ٣ڀلش رن ٫زْي حهلل٬ًٓ ،يحً ،حٿڄٸيحى رن حٌٕٓى٫ً ،زي حٿَكڄن حرن ٌ٫ٱ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ،ٳڄخ ٓڄ٬ض أكيح ڃنيڂ ّليع ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ا ٙأنِ ٓڄ٬ض ٣ڀلش ّليع ٫ن ٌّځ أكي.
[]3835
- 27رخدً :ؿٌد حٿنٴًَْ ،ڃخ ّـذ ڃن حٿـيخى ًحٿنْش.
ًٷٌٿو{ :حنٴًَح هٴخٳخ أً ػٸخً ٙؿخىيًح رؤڃٌحٿټڂ ًأنٴٔټڂ ٳِ ٓزْپ حهلل ًٿټڂ هَْ ٿټڂ
اڅ ٻنظڂ ط٬ڀڄٌڅ .ٿٌ ٻخڅ َٟ٫خ ٷَّزخ ًٓٴَح ٷخٛيح ٙطزٌ٬ٹ ًٿټن ر٬يص ٫ڀْيڂ
حٿ٘ٸش ًْٓلڀٴٌڅ رخهلل} .حّٓش /حٿظٌرش./42 /41 :
ًٷٌٿوّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح ڃخ ٿټڂ اًح ٷْپ ٿټڂ حنٴًَح ٳِ ٓزْپ حهلل أػخٷڀظڂ اٿَ حٍٕٝ
أٍْٟظڂ رخٿلْخس حٿينْخ ڃن حٓهَس -اٿَ ٷٌٿو ٫ -ڀَ ٻپ ِٗء ٷيَّ} /حٿظٌرش،38 :
./39
ٌّٻَ ٫ن حرن ٫زخّ{ :حنٴًَح ػزخص} /حٿنٔخءَٓ :/71 :حّخ ڃظٴَٷْنّ .ٸخٽ :أكي حٿؼزخص
ػزش.
- 2670كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ ّلَْ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ڃن٫ ،ٌٍٜن
ڃـخىي٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٌّځ حٿٴظق ٙ( :ىـَس ر٬ي حٿٴظقً ،ٿټن ؿيخى ًنْش،
ًاًح حٓظنٴَطڂ ٳخنٴًَح).
[ ]1510
- 28رخد :حٿټخٳَ ّٸظپ حٿڄٔڀڂ ،ػڂ ّٔڀڂ ،ٳْٔيى ر٬ي ًّٸظپ.
- 2771كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ٠ّ( :لٺ حهلل اٿَ ٍؿڀْنّ ،ٸظپ أكيىڄخ
حٓهَّ ،يهٚڅ حٿـنشّ :ٸخطپ ىٌح ٳِ ٓزْپ حهلل ٳْٸظپ ،ػڂ ّظٌد حهلل ٫ڀَ حٿٸخطپ،
ٳْٔظ٘يي).
- 2672كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫نزٔش رن
ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أطْض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ روْزَ ر٬ي ڃخ حٳظظلٌىخ ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،أٓيڂ ٿِ ،ٳٸخٽ ر ٞ٬رنِ ْٓ٬ي رن حٿ٬خ ٙ :ٙطٔيڂ ٿو ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ أرٌ
ىََّس :ىٌح ٷخطپ حرن ٷٌٷپ ،ٳٸخٽ حرن ْٓ٬ي رن حٿ٬خً :ٙح٫ـزخ ٿٌرَ ،طيٿَ ٫ڀْنخ ڃن
ٷيًځ ٟؤڅّ ،ن٫ َ٬ڀِ ٷظپ ٍؿپ ڃٔڀڂ ،أٻَڃو حهلل ٫ڀَ ّيًُ ،ٿڂ ّينِ ٫ڀَ ّيّو.
ٷخٽ :ٳ ٚأىٍُ أٓيڂ ٿو أځ ٿڂ ّٔيڂ ٿو.
ٷخٽ ٓٴْخڅً :كيػنْو حٿْٔ٬يُ٫ ،ن ؿيه٫ ،ن أرِ ىََّس .ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :حٿْٔ٬يُ
٫ڄًَ رن ّلَْ رن ْٓ٬ي رن ٫ڄًَ رن حٿ٬خ.ٙ
[]3997 ،3996
- 29رخد :ڃن حهظخٍ حٿًِٰ ٫ڀَ حٿٌٜځ.
- 2673كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ػخرض حٿزنخنِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ أرٌ ٣ڀلش ٌّٜ ٙځ ٫ڀَ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن أؿپ حٿًِٰ ،ٳڀڄخ
ٷز ٞحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ أٍه ڃٴَ٤ح اٌّ ٙځ ٳ َ٤أً أٟلَ.
- 30رخد :حٿ٘يخىس ٓز ٌٍٓ ٪حٿٸظپ.
- 2674كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٘ييحء هڄٔش :حٿڄٌ٬٤څً ،حٿڄزٌ٤څ،
ًحٿَٰٵًٛ ،خكذ حٿييځً ،حٿ٘يْي ٳِ ٓزْپ حهلل).
[ ]624
- 2675كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٫خٛڂ٫ ،ن كٴٜش رنض
َّْٓن٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٤خٌ٫څ ٗيخىس ٿټپ ڃٔڀڂ).
[]5400
- 31رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ّٔ ٙظٌُ حٿٸخ٫يًڅ ڃن حٿڄئڃنْن ٯَْ أًٿِ حٿً ٍَ٠حٿڄـخىيًڅ ٳِ ٓزْپ حهلل
رؤڃٌحٿيڂ ًأنٴٔيڂ ٳ٠پ حهلل حٿڄـخىيّن رؤڃٌحٿيڂ ًأنٴٔيڂ ٫ڀَ حٿٸخ٫يّن ىٍؿش ًٻٚ
ً٫ي حهلل حٿلٔنَ ًٳ٠پ حهلل حٿڄـخىيّن ٫ڀَ حٿٸخ٫يّن -اٿَ ٷٌٿو -ٯٴٌٍح ٍكْڄخ}
/حٿنٔخء./96 ،95 :
- 2676كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿزَحء ٍِٟ
حهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٿڄخ نِٿضّٔ ٙ{ :ظٌُ حٿٸخ٫يًڅ ڃن حٿڄئڃنْن} .ى٫خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ُّيح ،ٳـخء رټظٲ ٳټظزيخًٗ ،ټخ حرن أځ ڃټظٌځ َٟحٍطو ،ٳنِٿضّٔ ٙ{ :ظٌُ
حٿٸخ٫يًڅ ڃن حٿڄئڃنْن ٯَْ أًٿِ حٿ.}ٍَ٠
[]4704 ،4318 ،4317
- 2677كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ
ٛخٿق رن ٻْٔخڅ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي حٿٔخ٫يُ أنو ٷخٽ:
ٍأّض ڃًَحڅ رن حٿلټڂ ؿخٿٔخ ٳِ حٿڄٔـي ،ٳؤٷزڀض كظَ ؿڀٔض اٿَ ؿنزو ،ٳؤهزَنخ
أڅ ُّي رن ػخرض أهزَه :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڃڀَ ٫ڀْؤّ ٙ{ :ظٌُ
حٿٸخ٫يًڅ ڃن حٿڄئڃنْن ًحٿڄـخىيًڅ ٳِ ٓزْپ حهلل} .ٷخٽ :ٳـخءه حرن أځ ڃټظٌځ ًىٌ
ّڄڀيخ ٫ڀِ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٿٌ أٓظ ٪ْ٤حٿـيخى ٿـخىيصً ،ٻخڅ ٍؿ ٚأ٫ڄَ،
ٳؤنِٽ حهلل طزخٍٹ ًط٬خٿَ ٫ڀَ ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٳوٌه ٫ڀَ ٳوٌُ،
ٳؼٸڀض ٫ڀِ كظَ هٴض أڅ طَ ٝٳوٌُ ،ػڂ َُٓ ٫نو ،ٳؤنِٽ حهلل ً ِ٫ؿپ{ :ٯَْ
أًٿِ حٿ.}ٍَ٠
[]4316
- 32رخد :حٿٜزَ ٫ني حٿٸظخٽ.
- 2678كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن
ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٓخٿڂ أرِ حٿن :َ٠أڅ ٫زي حهلل رن أرِ أًٳَ ٻظذ ،ٳٸَأطو:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ٿٸْظڄٌىڂ ٳخٛزًَح).
[ ]2663
- 33رخد :حٿظلَّ٫ ٞڀَ حٿٸظخٽ.
ًٷٌٿو ط٬خٿَ{ :كَ ٝحٿڄئڃنْن ٫ڀَ حٿٸظخٽ} /حٕنٴخٽ./65 :
- 2679كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن
كڄْي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حٿونيٵ ،ٳبًح حٿڄيخؿًَڅ ًحٕنٜخٍ
ّلٴًَڅ ٳِ ٯيحس رخٍىس ،ٳڀڂ ّټن ٿيڂ ٫زْي ّ٬ڄڀٌڅ ًٿٺ ٿيڂ ،ٳڀڄخ ٍأٍ ڃخ ريڂ ڃن
حٿنٜذ ًحٿـٌ ،٩ٷخٽ( :حٿڀيڂ اڅ حٿ ْٖ٫ ْٖ٬حٓهَه .ٳخٯٴَ ٿٖنٜخٍ ًحٿڄيخؿَه).
ٳٸخٿٌح ڃـْزْن ٿو:
نلن حٿٌّن رخٌّ٬ح ڃلڄيح * ٫ڀَ حٿـيخى ڃخ رٸْنخ أريح
[]6775 ،6050 ،3874 ،3873 ،3585 ،3584 ،2801 ،2680
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن ٛخځ ٌّڃخ ٳِ ٓزْپ حهلل ،ر٬ي حهلل
ًؿيو ٫ن حٿنخٍ ٓزْ٬ن هَّٴخ).
- 37رخد :ٳ٠پ حٿنٴٸش ٳِٔ ٓزْپ حهلل.
- 2686كيػنِ ٓ٬ي رن كٴ :ٚكيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش :أنو ٓڄ٪
أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن أنٴٶ ًُؿْن ٳِ ٓزْپ حهلل ،ى٫خه هِنش
حٿـنش ،ٻپ هِنش رخد :أُ ٳپ ىڀڂ) .ٷخٽ أرٌ رټَّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،حٹ حٿٌُ ٙطٌٍ
٫ڀْو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انِ ٍٕؿٌ أڅ طټٌڅ ڃنيڂ).
[]3044
- 2687كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ٳڀْق :كيػنخ ىٚٽ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن
أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخځ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳٸخٽ( :انڄخ أهَ٘ ٫ڀْټڂ ڃن
ر٬يُ ڃخ ّٴظق ٫ڀْټڂ ڃن رَٻخص حٍٕ .)ٝػڂ ًٻَ ُىَس حٿينْخ ،ٳزيأ ربكيحىڄخ ًػنَ
رخٕهٍَ ،ٳٸخځ ٍؿپ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أً ّؤطِ حٿوَْ رخٿَ٘؟ ٳٔټض ٫نو حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷڀنخٌّ :كَ اٿْوًٓ ،ټض حٿنخّ ٻؤڅ ٫ڀَ ٍإًٓيڂ حٿ ،َْ٤ػڂ
انو ڃٔق ٫ن ًؿيو حٿَك٠خء ،ٳٸخٽ:
(أّن حٿٔخثپ آنٴخ ،أً هَْ ىٌ -ػٚػخ -اڅ حٿوَْ ّ ٙؤطِ ا ٙرخٿوًَْ ،انو ٻپ ڃخ ّنزض
حٿَرْ ٪ڃخ ّٸظپ كز٤خ أً ّڀڂ ،ا ٙآٻڀش حٿو َ٠ٻڀڄخ أٻڀض ،كظَ حڃظڀجض هخَٛطخىخ،
حٓظٸزڀض حٿ٘ڄْ ،ٳؼڀ٤ض ًرخٿض ػڂ ٍط٬ضً ،اڅ ىٌح حٿڄخٽ هَ٠س كڀٌسً ،ن٬ڂ
ٛخكذ حٿڄٔڀڂ ٿڄن أهٌه رلٸو ٳـ٬ڀو ٳِ ٓزْپ حهلل ًحٿْظخڃَ ًحٿڄٔخٻْنً ،ڃن ٿڂ
ّؤهٌه رلٸو ٳيٌ ٻخٓٻپ حٿٌُ ّ٘ ٙزًّ ،٪ټٌڅ ٫ڀْو ٗيْيح ٌّځ حٿٸْخڃش).
[ ]879
- 38رخد :ٳ٠پ ڃن ؿيِ ٯخُّخ أً هڀٴو روَْ.
- 2688كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ حٿلْٔن ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ ٷخٽ:
كيػنِ أرٌ ٓڀڄش ٷخٽ :كيػنِ رَٔ رن ْٓ٬ي ٷخٽ :كيػنِ ُّي رن هخٿي ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ؿيِ ٯخُّخ ٳِ ٓزْپ حهلل ٳٸي ٯِح،
ًڃن هڀٲ ٯخُّخ ٳِ ٓزْپ حهلل روَْ ٳٸي ٯِح).
- 2689كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ّټن ّيهپ رْظخ رخٿڄيّنش ٯَْ رْض أځ ٓڀْڂ ا٫ ٙڀَ
أًُحؿو ،ٳٸْپ ٿو ،ٳٸخٽ( :انِ أٍكڄيخ ،ٷظپ أهٌىخ ڃ.)ِ٬
- 39رخد :حٿظلن٫ ٢ني حٿٸظخٽ.
- 2690كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ هخٿي رن حٿلخٍع :كيػنخ حرن ٌ٫څ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿوْپ ڃ٬ٸٌى ٳِ نٌحْٛيخ حٿوَْ اٿَ ٌّځ
حٿٸْخڃش).
ٷخٽ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ًَ٫س رن أرِ حٿـ٬ي .طخر٬و ڃٔيى٫ ،ن ىْ٘ڂ٫ ،ن
كْٜن٫ ،ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن ًَ٫س رن أرِ حٿـ٬ي.
[]2951 ،2697
- 2696كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن أرِ حٿظْخف٫ ،ن أنْ حرن ڃخٿٺ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿزَٻش ٳِ نٌح ِٛحٿوْپ).
[]3445
- 44رخد :حٿـيخى ڃخ ٝڃ ٪حٿزَ ًحٿٴخؿَ.
ٿٸٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿوپ ڃ٬ٸٌى ٳِ نٌحْٛيخ حٿوَْ اٿَ ٌّځ حٿٸْخڃش).
- 2697كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ُٻَّخء٫ ،ن ٫خڃَ :كيػنخ ًَ٫س حٿزخٍٷِ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿوْپ ڃ٬ٸٌى ٳِ نٌحْٛيخ حٿوَْ اٿَ ٌّځ
حٿٸْخڃش :حٕؿَ ًحٿڄٰنڂ).
[ ]2695
- 45رخد :ڃن حكظزْ ٳَٓخ.
ٿٸٌٿو ط٬خٿًَ{ :ڃن ٍرخ ١حٿوْپ} /حٕنٴخٽ./60 :
- 2698كيػنخ ٫ڀِ رن كٴ :ٚكيػنخ حرن حٿڄزخٍٹ :أهزَنخ ٣ڀلش رن أرِ ْٓ٬ي ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ْٓ٬يح حٿڄٸزَُ ّليع :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن حكظزْ ٳَٓخ ٳِ ٓزْپ حهلل ،اّڄخنخ رخهلل،
ًطٜيّٸخ رٌ٫يه ،ٳبڅ ٗز٬و ًٍّو ًًٍػو ًرٌٿو ٳِ ڃِْحنو ٌّځ حٿٸْخڃش).
- 46رخد :حٓڂ حٿٴَّ ًحٿلڄخٍ.
- 2699كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ :كيػنخ ٳْ٠پ رن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن
٫زي حهلل رن أرِ ٷظخىس٫ ،ن أرْو:
أنو هَؽ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳظوڀٲ أرٌ ٷظخىس ڃ ٪ر ٞ٬أٛلخروً ،ىڂ
ڃلَڃٌڅ ًىٌ ٯَْ ڃلَځ ،ٳَأًح كڄخٍح ًكْ٘خ ٷزپ أڅ َّحه ،ٳڀڄخ ٍأًه طَٻٌه كظَ
ٍآه أرٌ ٷظخىس ،ٳَٻذ ٳَٓخ ٿو ّٸخٽ ٿو حٿـَحىس ،ٳٔؤٿيڂ أڅ ّنخًٿٌه ٌٓ٣و ٳؤرٌح،
ٳظنخًٿو ٳلڄپ ٳ٬ٸَه ،ػڂ أٻپ ٳؤٻڀٌح ،ٳٸيڃٌح ،ٳڀڄخ أىٍٻٌه ٷخٽ( :ىپ ڃ٬ټڂ ڃنو ِٗء).
ٷخٽ :ڃ٬نخ ٍؿڀو ،ٳؤهٌىخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤٻڀيخ.
[ ]1725
- 2700كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ڃ٬ن رن :َْٔ٫كيػنخ أرِ رن
٫زخّ حرن ٓيپ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ؿيه ٷخٽ:
ٻخڅ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كخث٤نخ ٳَّ ّٸخٽ ٿو حٿڀلْٲ.
أنيخ ٷ٬٤ض ْ٣ڀيخ ،ٳخٓظنض َٗٳخ أً َٗٳْن ،ٻخنض أًٍحػيخ ًآػخٍىخ كٔنخص ٿوً ،ٿٌ
أنيخ ڃَص رنيَ ٳَ٘رض ڃنو ًٿڂ َّى أڅ ّٔٸْيخ ٻخڅ ًٿٺ كٔنخص ٿوًٍ .ؿپ ٍر٤يخ
ٳوَح ًٍثخء ًنٌحء ٕىپ حٗٓٚځ ٳيِ ًٍُ ٫ڀَ ًٿٺ)ًٓ .جپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿلڄَ ،ٳٸخٽ( :ڃخ أنِٽ ٫ڀِ ٳْيخ ا ٙىٌه حّٓش حٿـخڃ٬ش حٿٴخًس{ :ٳڄن
ّ٬ڄپ ڃؼٸخٽ ًٍس هَْح ًٍَّ .ڃن ّ٬ڄپ ڃؼٸخٽ ًٍس َٗح َّه}).
[ ]2242
- 49رخد :ڃن َٟد ىحرش ٯَْه ٳِ حٿًِٰ.
- 2706كيػنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ أرٌ ٫ٸْپ :كيػنخ أرٌ حٿڄظٌٻپ حٿنخؿِ ٷخٽ :أطْض ؿخرَ
رن ٫زي حهلل حٕنٜخٍُ ٳٸڀض ٿو:
كيػنِ رڄخ ٓڄ٬ض ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽٓ :خٳَص ڃ٬و ٳِ رٞ٬
أٓٴخٍه ،ٷخٽ أرٌ ٫ٸْپ ٙ :أىٍُ ٯًِس أً ٫ڄَس ،ٳڀڄخ أڅ أٷزڀنخ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أكذ أڅ ّظ٬ـپ اٿَ أىڀو ٳڀْ٬ـپ) .ٷخٽ ؿخرَ :ٳؤٷزڀنخ ًأنخ ٫ڀَ ؿڄپ
ٿِ أٍڃٺ ،ٿْْ ٳْو ْٗشً ،حٿنخّ هڀٴِ ،ٳزْنخ أنخ ٻٌٿٺ ،اً ٷخځ ٫ڀِ ،ٳٸخٽ ٿِ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ ؿخرَ ،حٓظڄٔٺ) .ٳَ٠رو رٌٔ٣و َٟرش ٳٌػذ حٿزَْ٬
ڃټخنو ،ٳٸخٽ( :أطزْ ٪حٿـڄپ) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٳڀڄخ ٷيڃنخ حٿڄيّنش ًىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ حٿڄٔـي ٳِ ٌ٣حثٲ أٛلخرو ،ٳيهڀض اٿْو٫ً ،ٸڀض حٿـڄپ ٳِ نخكْش حٿز،١ٚ
ٳٸڀض ٿو :ىٌح ؿڄڀٺ ،ٳوَؽ ٳـ٬پ ّْ٤ٲ رخٿـڄپ ًّٸٌٽ( :حٿـڄپ ؿڄڀنخ) .ٳز٬غ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أًحٵ ڃن ًىذ ،ٳٸخٽ( :أٌ٤٫ىخ ؿخرَح) .ػڂ ٷخٽ( :حٓظٌٳْض
حٿؼڄن) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :حٿؼڄن ًحٿـڄپ ٿٺ).
[ ]432
- 50رخد :حٿَٻٌد ٫ڀَ حٿيحرش حٿ٬ٜزش ًحٿٴلٌٿش ڃن حٿوْپ.
ًٷخٽ ٍحٗي رن ٓ٬ي :ٻخڅ حٿٔڀٲ ّٔظلزٌڅ حٿٴلٌٿشٕ ،نيخ أؿٍَ ًأؿَٔ.
- 2707كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىسٓ :ڄ٬ض
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ رخٿڄيّنش ٳِ ،٩ٳخٓظ٬خٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳَٓخ ٕرِ ٣ڀلش ّٸخٽ ٿو
ڃنيًد ،ٳَٻزوً ،ٷخٽ( :ڃخ ٍأّنخ ڃن ٳًِ ،٩اڅ ًؿينخه ٿزلَح).
[ ]2484
- 51رخدٓ :يخځ حٿٴَّ.
- 2708كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ٫ ،ن أرِ أٓخڃش٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿ٬پ ٿڀٴَّ ٓيڄْن ًٿٜخكزو ٓيڄخ.
[]3988
ًٷخٽ ڃخٿٺّٔ :يڂ ٿڀوْپً ،حٿزَحًّن ڃنيخ ،ٿٸٌٿوً{ :حٿوْپ ًحٿزٰخٽ ًحٿلڄَْ
ًأؿٍَ ڃخ ٿڂ ّ٠ڄَ ڃن حٿؼنْش اٿَ ڃٔـي رنِ ٍُّٶ ،ٷخٽ حرن ٫ڄًَ :ٻنض ٳْڄن
أؿٍَ.
ٷخٽ ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٫زْي حهلل ٷخٽ ٓٴْخڅ :رْن حٿلٴْخء اٿَ ػنْش
حٿٌىح ٩هڄٔش أڃْخٽ أً ٓظشً ،رْن ػنْش اٿَ ڃٔـي رنِ ٍُّٶ ڃْپ.
[ ]410
- 57رخد :اٟڄخٍ حٿوْپ ٿڀٔزٶ.
- 2714كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓخرٶ رْن حٿوْپ حٿظِ ٿڂ ط٠ڄًَ ،ٻخڅ أڃيىخ ڃن
حٿؼنْش اٿَ ڃٔـي رنِ ٍُّٶً ،أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٻخڅ ٓخرٶ ريخ.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :أڃيح :ٯخّش{ .ٳ٤خٽ ٫ڀْيڂ حٕڃي} /حٿليّي./16 :
[ ]410
- 58رخد :ٯخّش حٿٔزٶ ٿڀوْپ حٿڄ٠ڄَس.
- 2715كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃ٬خًّش :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن ڃٌَٓ حرن
٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓخرٶ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن حٿوْپ حٿظِ ٷي أٟڄَص ،ٳؤٍٓڀيخ ڃن
حٿلٴْخءً ،ٻخڅ أڃيىخ ػنْش حٿٌىح - ٩ٳٸڀض ٿڄٌَٓ :ٳټڂ ٻخڅ رْن ًٿٺ؟ ٷخٽٓ :ظش أڃْخٽ
أً ٓز٬ش ًٓ -خرٶ رْن حٿوْپ حٿظِ ٿڂ ط٠ڄَ ،ٳؤٍٓڀيخ ڃن ػنْش حٿٌىحً ،٩ٻخڅ أڃيىخ
ڃٔـي رنِ ٍُّٶ -ٷڀض :ٳټڂ رْن ًٿٺ؟ ٷخٽ :ڃْپ أً نلٌه ً -ٻخڅ حرن ٫ڄَ ڃڄن
ٓخرٶ ٳْيخ.
[ ]410
- 59رخد :نخٷش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ٷخٽ حرن ٫ڄَ :أٍىٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٓخڃش ٫ڀَ حٿٸٌٜحء.
ًٷخٽ حٿڄٌٍٔ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ هٖص حٿٸٌٜحء).
[ ]2581
- 2717/2716كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃ٬خًّش :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن
كڄْي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٻخنض نخٷش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸخٽ ٿيخ حٿ٠٬زخء.
( - )2717كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ُىَْ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نخٷش طٔڄَ حٿ٠٬زخء ٙ ،طٔزٶ ،ٷخٽ كڄْي :أً ٙطټخى
طٔزٶ ،ٳـخء أَ٫حرِ ٫ڀَ ٷٌ٬ى ٳٔزٸيخ ،ٳ٘ٶ ًٿٺ ٫ڀَ حٿڄٔڀڄْن كظَ َ٫ٳو ،ٳٸخٽ:
(كٶ ٫ڀَ حهلل أڅ َّ ٙطٴِٗ ٪ء ڃن حٿينْخ اٿَ ً٬ٟو)ٌ٣ .ٿو ڃٌَٓ٫ ،ن كڄخى،
٫ن ػخرض٫ ،ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]6136
- 60رخد :رٰڀش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿزْ٠خء.
ٷخٿو أنْ [ ً .]4082ٷخٽ أرٌ كڄْي :أىيٍ ڃڀٺ أّڀش ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٰڀش
رْ٠خء.
[ ]1411
- 2718كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ ّلَْ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ آلخٵ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄًَ رن حٿلخٍع ٷخٽ:
ڃخ طَٹ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙرٰڀظو حٿزْ٠خءًٚٓ ،كوً ،أٍٟخ طَٻيخ
ٛيٷش.
[ ]2588
- 2719كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرش
آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو،
ٷخٽ ٿو ٍؿپّ :خ أرخ ٫ڄخٍس ًٿْظڂ ٌّځ كنْن؟ ٷخٽً ٙ :حهلل ڃخ ًٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٿټن ًٿَ َٓ٫خڅ حٿنخّ ،ٳڀٸْظيڂ ىٌحُڅ رخٿنزپً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٫ڀَ رٰڀظو حٿزْ٠خءً ،أرٌ ٓٴْخڅ رن حٿلخٍع آهٌ رڀـخڃيخً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :أنخ حٿنزِ ٙٻٌد ،أنخ حرن ٫زي حٿڄ٤ڀذ).
[ ]2709
- 61رخد :ؿيخى حٿنٔخء.
- 2721/2720كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃ٬خًّش رن آلخٵ٫ ،ن
٫خث٘ش رنض ٣ڀلش٫ ،ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
حٓظؤًنض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿـيخى ،ٳٸخٽ( :ؿيخىٻن حٿلؾ).
ًٷخٽ ٫زي حهلل رن حٿٌٿْي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃ٬خًّش :ريٌح.
( - )2721كيػنخ ٷزْ٠ش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ :ن ڃ٬خًّش ريٌح٫ً .ن كزْذ رن أرِ
٫ڄَس٫ ،ن ٫خث٘ش رنض ٣ڀلش٫ ،ن ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٓ :ؤٿو نٔخإه ٫ن حٿـيخى ،ٳٸخٽ( :ن٬ڂ حٿـيخى حٿلؾ).
[ ]1448
- 62رخد :ٯًِ حٿڄَأس ٳِ حٿزلَ.
- 2722كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ :كيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن
٫زي حهلل رن ٫زي حٿَكڄن حٕنٜخٍُ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ىهپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حرنش ڃڀلخڅ ٳخطټؤ ٫نيىخ ،ػڂ ٟلٺ،
ٳٸخٿض :ٿڂ ط٠لٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ( :أنخّ ڃن أڃظِ َّٻزٌڅ حٿزلَ حٕه َ٠ٳِ
ٓزْپ حهلل ،ڃؼڀيڂ ڃؼپ حٿڄڀٌٹ ٫ڀَ حَٕٓس) .ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حى ٩حهلل أڅ ّـ٬ڀنِ
ڃنيڂ .ٷخٽ( :حٿڀيڂ حؿ٬ڀيخ ڃنيڂ) .ػڂ ٫خى ٳ٠لٺ ،ٳٸخٿض ٿو ڃؼپ ،أً ڃڂ ًٿٺ؟ ٳٸخٽ ٿيخ
ڃؼپ ًٿٺ ،ٳٸخٿض :حى ٩حهلل أڅ ّـ٬ڀنِ ڃنيڂ .ٷخٽ( :أنض ڃن حًٕٿْنً ،ٿٔض ڃن
حٓهَّن) .ٷخٽ :ٷخٽ أنْ :ٳظًِؿض ٫زخىس رن حٿٜخڃض ،ٳَٻزض حٿزلَ ڃ ٪رنض
ٷَ٧ش ،ٳڀڄخ ٷٴڀضٍ ،ٻزض ىحرظيخ ،ٳٌٷٜض ريخ ،ٳٔٸ٤ض ٫نيخ ٳڄخطض.
[ ]2636
- 63رخد :كڄپ حٿَؿپ حڃَأطو ٳِ حٿًِٰ ىًڅ ر ٞ٬نٔخثو.
- 2723كيػنخ كـخؽ رن ڃنيخٽ :كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ حٿنڄَُْ :كيػنخ ٌّنْ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿِىَُ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ًَ٫س رن حٿِرَْْ٬ًٓ ،ي رن حٿڄْٔذ٫ً ،ڀٸڄش رن
ًٷخ٫ً ،ٙزْي حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن كيّغ ٫خث٘ش ،ٻپ كيػنِ ٣خثٴش ڃن حٿليّغ،
ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح أٍحىأڅ ّوَؽ أٷَ ٩رْن نٔخثو ،ٳؤّظين ّوَؽ
ٓيڄيخ هَؽ ريخ حٿنزِ ،ٳؤٷَ ٩رْننخ ٳِ ٯًِس ٯِحىخ ،ٳوَؽ ٳْيخ ٓيڄِ ،ٳوَؿض
ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي ڃخ أنِٽ حٿلـخد.
[ ]2453
- 64رخد :ٯًِ حٿنٔخء ًٷظخٿين ڃ ٪حٿَؿخٽ.
- 2724كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أنْ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ ٻخڅ ٌّځ أكي حنيِځ حٿنخّ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽً :ٿٸي ٍأّض
٫خث٘ش رنض أرِ رټًَ ،أځ ٓڀْڂً ،انيڄخ ٿڄ٘ڄَطخڅ ،أٍٍ هيځ ٌٓٷيڄخ ،طنٸِحڅ
حٿٸَدً .ٷخٽ ٯَْه :طنٸٚڅ حٿٸَد ٫ڀَ ڃظٌنيڄخ ،ػڂ طٴَٯخنو ٳِ أٳٌحه حٿٸٌځ ،ػڂ
طَؿ٬خڅ ٳظڄٔنيخ ،ػڂ طـْجخڅ ٳظٴَٯخنيخ ٳِ أٳٌحه حٿٸٌځ.
[]3837 ،3600 ،2746
- 65رخد :كڄپ حٿنٔخء حٿٸَد اٿَ حٿنخّ ٳِ حٿًِٰ.
- 2725كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :ٷخٽ ػ٬ڀزش رن
أرِ ڃخٿٺ:
اڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷٔڂ ڃًَ٣خ رْن نٔخء ڃن نٔخء حٿڄيّنش ،ٳزٸِ
ڃَ ١ؿْي ،ٳٸخٽ ٿو ر ٞ٬ڃن ٫نيهّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،أ ٢٫ىٌح حرنش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿظِ ٫نيٹَّّ ،يًڅ أځ ٻڀؼٌځ رنض ٫ڀِ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :أځ ٓڀْ ٢أكٶ.
ًأځ ٓڀْ ٢ڃن نٔخء حٕنٜخٍ ،ڃڄن رخٌٍّٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٷخٽ ٫ڄَ:
ٳبنيخ ٻخنض طِٳَ ٿنخ حٿٸَد ٌّځ أكي.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :طِٳَ طوْ.٢
[]3843
- 66رخد :ڃيحًس حٿنٔخء حٿـَكَ ٳِ حٿًِٰ.
- 2726كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ :كيػنخ هخٿي رن ًٻٌحڅ٫ ،ن
ڃٰزَس ٷيڃخه ،اڅ ٻخڅ ٳِ حٿلَحٓش ٻخڅ ٳِ حٿلَحٓشً ،اڅ ٻخڅ ٳِ حٿٔخٷش ٻخڅ ٳِ
حٿٔخٷش ،اڅ حٓظؤًڅ ٿڂ ّئًڅ ٿوً ،اڅ ٗٴ ٪ٿڂ ّ٘ٴ.)٪
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل :ٿڂ َّٳ٬و آَحثْپً ،ڃلڄي رن ؿلخىس٫ ،ن أرِ كْٜن.
ًٷخٽ{ :طٔ٬خ} ٻؤنو ّٸٌٽ :ٳؤطٔ٬يڂ حهللٌ٣{ .رَ} ٳ٬ڀَ ڃن ٻپ ِٗء ْ٣ذً ،ىِ ّخء
كٌٿض اٿَ حٿٌحًً ،ىِ ڃن ّْ٤ذ.
[]6071
- 70رخد :ٳ٠پ حٿويڃش ٳِ حٿًِٰ.
- 2731كيػنخ ڃلڄي رن َ٫َ٫س :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٌّنْ رن ٫زْي٫ ،ن ػخرض
حٿزنخنِ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛزلض ؿََّ رن ٫زي حهلل ،ٳټخڅ ّويڃنِ ًىٌ أٻزَ ڃن أنْ ،ٷخٽ ؿََّ :انِ
ٍأّض حٕنٜخٍ ّٜنٌ٬څ ْٗجخ ٙ ،أؿي أكيح ڃنيڂ ا ٙأٻَڃظو.
- 2732كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٫ڄًَ رن أرِ
٫ڄًَ ،ڃٌٿَ حٿڄ٤ڀذ رن كن٤ذ :أنو ٓڄ ٪أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
هَؿض ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ هْزَ أهيڃو ،ٳڀڄخ ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍحؿ٬خ ًريح ٿو أكي ،ٷخٽ( :ىٌح ؿزپ ّلزنخ ًنلزو) .ػڂ أٗخٍ رْيه اٿَ
حٿڄيّنش ،ٷخٽ( :حٿڀيڂ انِ أكَځ ڃخ رْن ٙرظْيخ ،ٻظلَّڂ ارَحىْڂ ڃټش ،حٿڀيڂ رخٍٹ ٿنخ
ٳِ ٛخ٫نخ ًڃينخ).
[ً ،6902 ،6002 ،5109 ،3856 ،3855 ،3187حن]2023 ،364 :َ٨
- 2733كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن ىحًى أرٌ حٿَرْ٫ ،٪ن آڄخْ٫پ رن ُٻَّخء :كيػنخ ٫خٛڂ،
٫ن ڃٌٍٵ حٿ٬ـڀِ٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أٻؼَنخ ٚ٧حٿٌُ ّٔظ٨پ رټٔخثوً ،أڃخ حٿٌّن
ٛخڃٌح ٳڀڂ ّ٬ڄڀٌح ْٗجخً ،أڃخ حٿٌّن أٳًَ٤ح ٳز٬ؼٌح حٿَٻخد ًحڃظينٌح ً٫خٿـٌح ،ٳٸخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :ىذ حٿڄٴًَ٤څ حٿٌْځ رخٕؿَ).
- 2735كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃنَْٓ :ڄ ٪أرخ حٿن :َ٠كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن
ىّنخٍ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي حٿٔخ٫يُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٍ( :رخٌّ ١ځ ٳِ ٓزْپ حهلل هَْ ڃن حٿينْخ ًڃخ
٫ڀْيخً ،ڃٌ ١ٌٓ ٪ٟأكيٻڂ ڃن حٿـنش هَْ ڃن حٿينْخ ًڃخ ٫ڀْيخً ،حٿًَكش ًَّكيخ
حٿ٬زي ٳِ ٓزْپ حهلل ،أً حٿٰيًس ،هَْ ڃن حٿينْخ ًڃخ ٫ڀْيخ).
[ ]2641
- 73رخد :ڃن ٯِح رٜزِ ٿڀويڃش.
- 2736كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ّ٬ٸٌد٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٕرِ ٣ڀلش( :حٿظڄْ ٯٚڃخ ڃن ٯڀڄخنټڂ ّويڃنِ
كظَ أهَؽ اٿَ هْزَ) .ٳوَؽ رِ أرٌ ٣ڀلش ڃَىٳًِ ،أنخ ٯٚځ ٍحىٸض حٿلڀڂ ،ٳټنض
أهيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح نِٽ ،ٳټنض أٓڄ٬و ٻؼَْح ّٸٌٽ( :حٿڀيڂ انِ
أ ًٌ٫رٺ ڃن حٿيڂ ًحٿلِڅً ،حٿ٬ـِ ًحٿټٔپً ،حٿزوپ ًحٿـزنًٟ ،ڀ ٪حٿيّنً ،ٯڀزش
حٿَؿخٽ) .ػڂ ٷيڃنخ هْزَ ،ٳڀڄخ ٳظق حهلل ٫ڀْو حٿلٜن ًٻَ ٿو ؿڄخٽ ٛٴْش رنض كِْ
رن أه٤ذً ،ٷي ٷظپ ًُؿيخً ،ٻخنض ًَٓ٫خ ٳخ٤ٛٴخىخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٿنٴٔو ،ٳوَؽ ريخ كظَ رڀٰنخ ٓي حٿٜيزخء كڀض ٳزنَ ريخ ،ػڂ ٛن ٪كْٔخ ٳِ
ن ،َْٰٛ ٪٤ػڂ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :آًڅ ڃن كٌٿٺ) .ٳټخنض طڀٺ
ًٿْڄش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٛٴْش .ػڂ هَؿنخ اٿَ حٿڄيّنش ،ٷخٽ:
ٳَأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّلٌُ ٿيخ ًٍحءه ر٬زخءس ،ػڂ ّـڀْ ٫ني
رَْ٬ه ،ٳٍْ ٪٠ٻزظو ،ٳظٛ ٪٠ٴْش ٍؿڀيخ ٫ڀَ ٍٻزظو كظَ طَٻذ ،ٳَٔنخ كظَ اًح
أَٗٳنخ ٫ڀَ حٿڄيّنش ن َ٨اٿَ أكي ،ٳٸخٽ( :ىٌح ؿزپ ّلزنخ ًنلزو) .ػڂ ن َ٨اٿَ
حٿڄيّنش ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ انِ أكَځ ڃخ رْن ٙرظْيخ رڄؼپ ڃخ كَځ ارَحىْڂ ڃټش ،حٿڀيڂ رخٍٹ
ٿيڂ ٳِ ڃيىڂ ًٛخ٫يڂ).
[ ]364
- 74رخدٍ :ٻٌد حٿزلَ.
- 2737كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ّلَْ
حرن كزخڅ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :كيػظنِ أځ كَحځ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٌّڃخ ٳِ رْظيخ ،ٳخٓظْٸً ٦ىٌ ّ٠لٺ ،ٷخٿضّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ڃخ ّ٠لټٺ ،ٷخٽ٫( :ـزض ڃن ٷٌځ ڃن أڃظِ َّٻزٌڅ حٿزلَ ٻخٿڄڀٌٹ ٫ڀَ
حَٕٓس) .ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حى ٩حهلل أڅ ّـ٬ڀنِ ڃنيڂ ،ٳٸخٽ( :أنض ڃ٬يڂ) .ػڂ نخځ
ٳخٓظْٸً ٦ىٌ ّ٠لٺ ،ٳٸخٽ ڃؼپ ًٿٺ ڃَطْن أً ػٚػخ ،ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حى ٩حهلل أڅ
ّـ٬ڀنِ ڃنيڂ ،ٳْٸٌٽ( :أنض ڃن حًٕٿْن) .ٳظًِؽ ريخ ٫زخىس رن حٿٜخڃض ،ٳوَؽ ريخ
اٿَ حٿًِٰ ،ٳڀڄخ ٍؿ٬ض ٷَرض ىحرش ٿظَٻزيخ ،ٳٌٷ٬ض ٳخنيٷض ٫نٸيخ.
[ ]2636
حٿڄٌص ،ٳٌ ٪ٟنٜپ ْٓٴو ٳِ حًًٍٕ ،ٝرخرو رْن ػيّْو ،ػڂ طلخڃپ ٫ڀْو ٳٸظپ
نٴٔو ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ني ًٿٺ( :اڅ حٿَؿپ ٿْ٬ڄپ ٫ڄپ أىپ
حٿـنش ،ٳْڄخ ّزيً ٿڀنخًّ ،ىٌ ڃن ڃن أىپ حٿنخًٍ ،اڅ حٿَؿپ ٿْ٬ڄپ ٫ڄپ أىپ حٿنخٍ،
ٳْڄخ ّزيً ٿڀنخًّ ،ىٌ ڃن أىپ حٿـنش).
[]6233 ،6128 ،3970 ،3966
- 77رخد :حٿظلَّ٫ ٞڀَ حٿَڃِ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :أ٫يًح ٿيڂ ڃخ حٓظ٬٤ظڂ ڃن ٷٌس ًڃن ٍرخ ١حٿوْپ طَىزٌڅ رو ٫يً
حهلل ً٫يًٻڂ}/ .حٕنٴخٽ./60 :
- 2743كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ كخطڂ رن آڄخْ٫پ٫ ،ن ِّّي رن أرِ ٫زْي
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٓڀڄش رن حٕٻٌ ٍِٟ ٩حهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ نٴَ ڃن أٓڀڂ ّنظ٠ڀٌڅ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٍڃٌح رنِ آڄخْ٫پ ،ٳبڅ أرخٻڂ ٻخڅ ٍحڃْخ ،حٍڃٌح ًأنخ ڃ ٪رنِ ٳٚڅ).
ٷخٽ :ٳؤڃٔٺ أكي حٿٴَّٸْن رؤّيّيڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ٿټڂ ٙ
طَڃٌڅ) .ٷخٿٌح :ٻْٲ نَڃِ ًأنض ڃ٬يڂ؟ ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٍڃٌح
ٳؤنخ ڃ٬ټڂ ٻڀټڂ).
[]3316 ،3193
- 2744كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن حٿْٰٔپ٫ ،ن كڄِس رن أرِ أْٓي:
٫ن أرْو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ ريٍ ،كْن ٛٴٴنخ ٿٸَّٖ ًٛٴٌح ٿنخ( :اًح
أٻؼزٌٻڂ ٳ٬ڀْټڂ رخٿنزپ).
[]3763
- 78رخد :حٿڀيٌ رخٿلَحد ًنلٌىخ.
- 2745كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن حرن
حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رْنخ حٿلز٘ش ّڀ٬زٌڅ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رلَحريڂ ىهپ ٫ڄَ ،ٳؤىٌٍ اٿَ
حٿل َٜٳلٜزيڂ ريخ ،ٳٸخٽ( :ى٫يڂ ّخ ٫ڄَ)ًُ .حى ٫ڀِ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ
ڃ٬ڄَ :ٳِ حٿڄٔـي.
- 79رخد :حٿڄـن ًڃن ّظظَّ رظَّ ٛخكزو.
- 2746كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حًُٕح٫ ،ِ٫ن آلخٵ رن
٫زي حهلل رن أرِ ٣ڀلش٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ أرٌ ٣ڀلش ّظظَّ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رظَّ ًحكيً ،ٻخڅ أرٌ ٣ڀلش
كٔن حٿَڃِ ،ٳټخڅ اًح ٍڃَ طَ٘ٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْن َ٨اٿَ ڃٌ٪ٟ
نزڀو.
[ ]2724
- 2747كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن
ٓيپ ٷخٽ:
ٿڄخ ٻَٔص رْ٠ش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٍأٓوً ،أىڃِ ًؿيوً ،ٻَٔص
ٍرخْ٫ظوً ،ٻخڅ ٫ڀِ ّوظڀٲ رخٿڄخء ٳِ حٿڄـنً ،ٻخنض ٳخ٣ڄش طٰٔڀو ،ٳڀڄخ ٍأص حٿيځ
ِّّي ٫ڀَ حٿڄخء ٻؼَس٫ ،ڄيص اٿَ ك َْٜٳؤكَٷظيخً ،أٿٜٸظيخ ٫ڀَ ؿَكو ،ٳَٷؤ
حٿيځ.
[ ]240
- 2748كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ڃخٿٺ
رن أًّ رن حٿليػخڅ٫ ،ن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخنض أڃٌحٽ رنِ حٿن َْ٠ڃڄخ أٳخء حهلل ٫ڀَ ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃڄخ ٿڂ
ٌّؿٲ حٿڄٔڀڄٌڅ ٫ڀْو روْپ ًٍ ٙٻخد ،ٳټخنض ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
هخٛشً ،ٻخڅ ّنٴٶ ٫ڀَ أىڀو نٴٸش ٓنظو ،ػڂ ّـ٬ڀپ ڃخ رٸِ ٳِ حٿٔٚف ًحٿټَح٫ ،٩يس
ٳِ ٓزْپ حهلل.
[]6875 ،6347 ،5043 ،5042 ،4603 ،3809 ،2927
- 2749كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن
٫زي حهلل رن ٗيحى٫ ،ن ٫ڀِ.
كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن ٗيحى ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫ڀْخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ڃخ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٴيُ ٍؿ ٚر٬ي ٓ٬يٓ ،ڄ٬ظو ّٸٌٽ( :حٍځ ٳيحٹ
أرِ ًأڃِ).
[]5830 ،3833 ،3832
- 80رخد :حٿيٍٵ.
- 2750كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ :ٷخٽ ٫ڄًَ :كيػنِ أرٌ حٌٕٓى٫ ،ن
ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
ىهپ ٫ڀِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫نيُ ؿخٍّظخڅ طٰنْخڅ رٰنخء ر٬خع،
ٳخ٤ٟـ٫ ٪ڀَ حٿٴَحٕ ًكٌٽ ًؿيو ،ٳيهپ أرٌ رټَ ٳخنظيَنِ ًٷخٽ :ڃِڃخٍس
حٿْ٘٤خڅ ٫ني ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٳؤٷزپ ٫ڀْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ى٫يڄخ) .ٳڀڄخ ٯٴپ ٯڄِطيڄخ ٳوَؿظخً .ٷخٿضً :ٻخڅ ٌّځ ْ٫يّ ،ڀ٬ذ
حٿٌٔىحڅ رخٿيٍٵ ًحٿلَحد ،ٳبڃخ ٓؤٿض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،اڃخ ٷخٽ:
(ط٘ظيْن طنَّ٨ن) .ٳٸخٿض :ن٬ڂ ،ٳؤٷخڃنِ ًٍحءه ،هيُ ٫ڀَ هيهًّ ،ٸٌٽ( :ىًنټڂ رنِ
أٍٳيس) .كظَ اًح ڃڀڀض ،ٷخٽ( :كٔزٺ) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳخًىزِ) .ٷخٽ أكڄي٫ ،ن حرن
ًىذ :ٳڀڄخ ٯٴپ.
[ ]443
- 81رخد :حٿلڄخثپ ًط٬ڀْٶ حٿْٔٲ رخٿ٬نٶ.
- 2751كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أكٔن حٿنخًّ ،أٗـ ٪حٿنخًّ ،ٿٸي ٳَ٭ أىپ حٿڄيّنش
ٿْڀش ،ٳوَؿٌح نلٌ حٿٌٜص ،ٳخٓظٸزڀيڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷي حٓظزَأ حٿوزَ،
ًىٌ ٫ڀَ ٳَّ ٕرِ ٣ڀلش ً ،َُ٫ٳِ ٫نٸو حٿْٔٲً ،ىٌ ّٸٌٽ( :ٿڂ طَحٌ٫ح ،ٿڂ
طَحٌ٫ح) .ػڂ ٷخٽً( :ؿينخه رلَح) .أً ٷخٽ( :انو ٿزلَ).
[ ]2484
- 82رخد :كڀْش حٿٌْٔٱ.
- 2752كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ حًُٕح ِ٫ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ٓڀْڄخڅ رن كزْذ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ أڃخڃش ّٸٌٽ:
ٿٸي ٳظق حٿٴظٌف ٷٌځ ،ڃخ ٻخنض كڀْش ٌْٓٳيڂ حٿٌىذ ً ٙحٿٴ٠ش ،انڄخ ٻخنض كڀْظيڂ
حٿٚ٬رِ ًحٓنٺ ًحٿليّي.
- 83رخد :ڃن ٫ڀٶ ْٓٴو رخٿ٘ـَ ٳِ حٿٔٴَ ٫ني حٿٸخثڀش.
- 2753كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٓنخڅ حرن أرِ
ٓنخڅ حٿيإٿِ ًأرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ
أهزَ :أنو ٯِح ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزپ نـي ،ٳڀڄخ ٷٴپ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷٴپ ڃ٬و ،ٳؤىٍٻظيڂ حٿٸخثڀش ٳِ ًحى ٻؼَْ حٿ٠٬خه ،ٳنِٽ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًطٴَٵ حٿنخّ ّٔظ٨ڀٌڅ رخٿ٘ـَ ،ٳنِٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ طلض ٓڄَس ً٫ڀٶ ريخ ْٓٴوً ،نڄنخ نٌڃش ،ٳبًح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّيٌ٫نخً ،اًح ٫نيه أَ٫حرِ ،ٳٸخٽ( :اڅ ىٌح حهظَح٫ ١ڀِ ْٓٴِ ًأنخ نخثڂ،
ٳخٓظْٸ٨ض ًىٌ ٳِ ّيه ٛڀظخ ،ٳٸخٽ :ڃن ّڄن٬ٺ ڃنِ؟ ٳٸڀض :حهلل ػٚػخ)ً .ٿڂ ّ٬خٷزو
ًؿڀْ.
[]3908 ،3906 ،3905 ،3898 ،2756
- 84رخد :ٿزْ حٿزْ٠ش.
- 2754كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ كخُځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
ٓيپ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أنو ٓجپ ٫ن ؿَف حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ أكي ،ٳٸخٽ :ؿَف ًؿو حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻَٔص ٍرخْ٫ظوً ،ى٘ڄض حٿزْ٠ش ٫ڀَ ٍأٓوً ،ٻخنض ٳخ٣ڄش
٫ڀْيخ حٿٔٚځ طٰٔپ حٿيځ ً٫ڀِ ّڄٔٺ ،ٳڀڄخ ٍأص أڅ حٿيځ ِّّ ٙي ا ٙٻؼَس ،أهٌص
كَْٜح ٳؤكَٷظو كظَ ٛخٍ ٍڃخىح ،ػڂ أٿِٷظو ،ٳخٓظڄٔٺ حٿيځ.
[ ]240
- 2758كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٳِ ٷزش( :حٿڀيڂ انِ أن٘يٹ ٫ييٹ ًً٫يٹ ،حٿڀيڂ
اڅ ٗجض ٿڂ ط٬زي ر٬ي حٿٌْځ) .ٳؤهٌ أرٌ رټَ رْيه ٳٸخٽ :كٔزٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸي
أٿللض ٫ڀَ ٍرٺً ،ىٌ ٳِ حٿيٍ ،٩ٳوَؽ ًىٌ ّٸٌٽْٓ{ :يِځ حٿـڄًٌّ ٪ٿٌڅ حٿيرَ.
رپ حٿٔخ٫ش ڃٌ٫يىڂ ًحٿٔخ٫ش أىىَ ًأڃَ}ً .ٷخٽ ًىْذ :كيػنخ هخٿيٌّ :ځ ريٍ.
[]4596 ،4594 ،3737
- 2759كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
حٌٕٓى٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
طٌٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٍ٫و ڃَىٌنش ٫ني ّيٌىُ ،رؼٚػْن ٛخ٫خ
ڃن ٗ.َْ٬
ًٷخٽ ّ٬ڀَ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :ىٍ ٩ڃن كيّيً .ٷخٽ ڃ٬ڀَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ
حٕ٫ڄٖ ًٷخٽٍ :ىنو ىٍ٫خ ڃن كيّي.
[ ]1962
- 2760كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃؼپ حٿزوْپ ًحٿڄظٜيٵ ڃؼپ ٍؿڀْن ٫ڀْيڄخ
ؿزظخڅ ڃن كيّي ،ٷي حَ٤ٟص أّيّيڄخ اٿَ طَحٷْيڄخ ،ٳټڀڄخ ىڂ حٿڄظٜيٵ رٜيٷظو
حطٔ٬ض ٫ڀْو كظَ ط٬ٴِ أػَهً ،ٻڀڄخ ىڂ حٿزوْپ رخٿٜيٷش حنٸز٠ض ٻپ كڀٸش اٿَ
ٛخكزظيخ ًطٸڀٜض ٫ڀْوً ،حن٠ڄض ّيحه اٿَ طَحٷْو -ٳٔڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّٸٌٽ -ٳْـظيي أڅ ٌّٓ٬يخ ٳ ٚطظٔ.)٪
[ ]1375
- 89رخد :حٿـزش ٳِ حٿٔٴَ ًحٿلَد.
- 2761كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ
حٿ٠لَ ڃٔڀڂ ،ىٌ حرن ٛزْق٫ ،ن ڃًَٔٵ ٷخٽ :كيػنِ حٿڄَْٰس حرن ٗ٬زش ٷخٽ:
حن٤ڀٶ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿلخؿظو ،ػڂ أٷزپ ،ٳڀٸْظو رڄخء٫ً ،ڀْو ؿزش
ٗخڃْش ،ٳڄ٠ڄً ٞحٓظن٘ٶ ًٯٔپ ًؿيو ،ٳٌىذ ّوَؽ ّيّو ڃن ٻڄْو ،ٳټخنخ
ْٟٸْن ،ٳؤهَؿيڄخ ڃن طلض ٳٰٔڀيڄخ ًڃٔق رَأٓو٫ً ،ڀَ هٴْو.
[ ]180
- 90رخد :حٿلََّ ٳِ حٿلَد.
- 2764/2762كيػنخ أكڄي رن حٿڄٸيحځ :كيػنخ هخٿي :كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس :أڅ
أنٔخ كيػيڂ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍه ٚٿ٬زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ًحٿِرَْ ٳِ ٷڄْٚ
[]3398
- 2768كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂ :أهزَنخ ؿََّ٫ ،ن ٫ڄخٍس رن حٿٸ٬ٸخ٫ ،٩ن أرِ
ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ طٸخطڀٌح حٿْيٌى ،كظَ
ّٸٌٽ حٿلـَ ًٍحءه حٿْيٌىُّ :خ ڃٔڀڂ ،ىٌح ّيٌىُ ًٍحثِ ٳخٷظڀو).
- 94رخد :ٷظخٽ حٿظَٹ.
- 2769كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿلٔن ّٸٌٽ :كيػنخ
٫ڄًَ رن طٰڀذ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ڃن أَٗح ١حٿٔخ٫ش أڅ طٸخطڀٌح ٷٌڃخ ّنظ٬ڀٌڅ
ن٬خٽ حٿً٘ ،َ٬اڅ ڃن أَٗح ١حٿٔخ٫ش أڅ طٸخطڀٌح ٷٌڃخ َ٫ح ٝحٿٌؿٌه ،ٻؤڅ ًؿٌىيڂ
حٿڄـخڅ حٿڄَ٤ٷش).
[]3397
- 2770كيػنخ ْٓ٬ي رن ڃلڄي :كيػنخ ّ٬ٸٌد :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حَٕ٫ؽ
ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ طٸخطڀٌح حٿظَٹٰٛ ،خٍ
حْٕ٫ن ،كڄَ حٿٌؿٌهً ،ٿٲ حٕنٌٱ ،ٻؤڅ ًؿٌىيڂ حٿڄـخڅ حٿڄَ٤ٷش ًٙ ،طٸٌځ
حٿٔخ٫ش كظَ طٸخطڀٌح ٷٌڃخ ن٬خٿيڂ حٿ٘.)َ٬
[]3396 - 3394 ،2771
- 95رخد :ٷظخٽ حٿٌّن ّنظ٬ڀٌڅ حٿ٘.َ٬
- 2771كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :ٷخٽ حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي حرن
حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ طٸخطڀٌح ٷٌڃخ ن٬خٿيڂ
حٿ٘ ًٙ ،َ٬طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ طٸخطڀٌح ٷٌڃخ ٻؤڅ ًؿٌىيڂ حٿڄـخڅ حٿڄَ٤ٷش).
ٷخٽ ٓٴْخڅًُ :حى ٳْو أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ًٍحّشٰٛ( :خٍ
حْٕ٫نً ،ٿٲ حٕنٌٱ ،ٻؤڅ ًؿٌىيڂ حٿڄـخڅ حٿڄَ٤ٷش).
[ ]2770
- 96رخد :ڃن ٛٲ أٛلخرو ٫ني حٿيِّڄشً ،نِٽ ٫ن ىحرظو ًحٓظن.َٜ
- 2772كيػنخ ٫ڄًَ رن هخٿي :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ أرٌ آلخٵ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿزَحء
ًٓؤٿو ٍؿپ:
أٻنظڂ ٳٍَطڂ ّخ أرخ ٫ڄخٍس ٌّځ كنْن؟ ٷخٽً ٙ :حهلل ،ڃخ ًٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً ،ٿټنو هَؽ ٗزخڅ أٛلخرو ًأهٴخإىڂ كَٔح ٿْْ رٔٚف ،ٳؤطٌح ٷٌڃخ ٍڃخس،
ؿڄ ٪ىٌحُڅ ًرنِ ن ،َٜڃخ ّټخى ّٔٸ ٢ٿيڂ ٓيڂ ،ٳَٗٸٌىڂ ٍٗٸخ ڃخ ّټخىًڅ
ّو٤جٌڅ ،ٳؤٷزڀٌح ىنخٿٺ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٫ڀَ رٰڀظو حٿزْ٠خء،
ًحرن ٫ڄو أرٌ ٓٴْخڅ رن حٿلخٍع رن ٫زي حٿڄ٤ڀذ ّٸٌى رو ،ٳنِٽ ًحٓظن ،َٜػڂ ٷخٽ:
(أنخ حٿنزِ ٙٻٌد ،أنخ حرن ٫زي حٿڄ٤ڀذ) .ػڂ ٛٲ أٛلخرو.
[ ]2709
- 97رخد :حٿي٫خء ٫ڀَ حٿڄَ٘ٻْن رخٿيِّڄش ًحٿِٿِٿش.
- 2773كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ :َْٔ٫كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن
٫زْيس٫ ،ن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ ٻخڅ ٌّځ حٕكِحد ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃٖ حهلل رٌْطيڂ
ًٷزٌٍىڂ نخٍحٰٗ ،ڀٌنخ ٫ن حٿٜٚس حٿٌٓ َ٤كظَ ٯخرض حٿ٘ڄْ).
[]6033 ،4259 ،3885
- 2774كيػنخ ٷزْ٠ش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن ًٻٌحڅ٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّي ٌ٫ٳِ حٿٸنٌص( :حٿڀيڂ أنؾ ٓڀڄش رن ى٘خځ ،حٿڀيڂ
أنؾ حٿٌٿْي رن حٿٌٿْي ،حٿڀيڂ أنؾ ْ٫خٕ رن أرِ ٍرْ٬ش ،حٿڀيڂ أنؾ حٿڄٔظ٬٠ٴْن ڃن
حٿڄئڃنْن ،حٿڀيڂ حٗيى ً٣ؤطٺ ٫ڀَ ڃ ،َ٠حٿڀيڂ ٓنْن ٻٔنِ ٌّٓٲ).
[ ]961
- 2775كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ آڄخْ٫پ رن أرِ هخٿي :أنو
ٓڄ٫ ٪زي حهلل رن أرِ أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ى٫خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٕكِحد ٫ڀَ حٿڄَ٘ٻْن ،ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ
ڃنِٽ حٿټظخد ٪َّٓ ،حٿلٔخد ،حٿڀيڂ حىِځ حٕكِحد ،حٿڀيڂ حىِڃيڂ ًُٿِٿيڂ).
[ً ،7051 ،6029 ،3889حن]2663 :َ٨
- 2776كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿ٬ٴَ رن ٌ٫څ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ
آلخٵ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٳِ ٧پ حٿټ٬زش ،ٳٸخٽ أرٌ ؿيپ ًنخّ ڃن
ٷًَّٖ ،نلَص ؿًٍِ رنخكْش ڃټش ،ٳؤٍٓڀٌح ٳـخإًح ڃن ٓٚىخ ًَ٣كٌه ٫ڀْو،
ٳـخءص ٳخ٣ڄش ٳؤٿٸظو ٫نو ،ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ ٫ڀْٺ رٸَّٖ ،حٿڀيڂ ٫ڀْٺ رٸَّٖ ،حٿڀيڂ ٫ڀْٺ
رٸَّٖ)ٕ .رِ ؿيپ رن ى٘خځ٫ً ،ظزش رن ٍرْ٬شًْٗ ،زش رن ٍرْ٬شً ،حٿٌٿْي رن ٫ظزش،
ًأرِ رن هڀٲ٫ً ،ٸزش رن أرِ ڃ .٢ْ٬ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳڀٸي ٍأّظيڂ ٳِ ٷڀْذ ريٍ ٷظڀَ.
ٷخٽ أرٌ آلخٵً :نْٔض حٿٔخرً .٪ٷخٽ ٌّٓٲ رن آلخٵ٫ ،ن أرِ آلخٵ :أڃْش رن
هڀٲً .ٷخٽ ٗ٬زش :أڃْش أً أرًِ .حٿٜلْق أڃْش.
[ ]237
- 2777كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿْيٌى ىهڀٌح ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿٌح :حٿٔخځ ٫ڀْٺ ،ٳڀ٬نظيڂ ،ٳٸخٽ:
(ڃخ ٿٺ) .ٷڀض :أً ٿڂ طٔڄ ٪ڃخ ٷخٿٌح؟ ٷخٽ( :ٳڀڂ طٔڄ ِ٬ڃخ ٷڀض٫ً :ڀْټڂ).
[]6528 ،6038 ،6032 ،5901 ،5683 ،5678
- 98رخد :ىپ َّٗي حٿڄٔڀڂ أىپ حٿټظخد أً ّ٬ڀڄيڂ حٿټظخد.
- 2778كيػنخ آلخٵ :أهزَنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ حرن أهِ حرن ٗيخد٫ ،ن
٫ڄو ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻظذ اٿَ ٷًْ َٜٷخٽ( :ٳبڅ طٌٿْظڂ ٳبڅ ٫ڀْٺ اػڂ
حٍّْْٕٔن).
[ ]7
- 99رخد :حٿي٫خء ٿڀڄَ٘ٻْن رخٿييٍ ٿْظؤٿٴيڂ.
- 2779كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى :أڅ ٫زي حٿَكڄن ٷخٽ:
ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷيځ ٣ٴْپ رن ٫ڄًَ حٿيًِٓ ًأٛلخرو٫ ،ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿٌحّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ىًٓخ ٜ٫ض ًأرض ،ٳخى ٩حهلل ٫ڀْيخ ،ٳٸْپ :ىڀټض ىًّ ،ٷخٽ( :حٿڀيڂ
حىي ىًٓخ ًأص ريڂ).
[]6034 ،4131
- 100رااخد :ى٫ااٌس حٿْيااٌى ًحٿنٜااخٍٍ٫ً ،ڀااَ ڃااخ ّٸااخطڀٌڅ ٫ڀْااوً ،ڃااخ ٻظااذ حٿنزااِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ ٻٍَٔ ًٷًْ ،َٜحٿيٌ٫س ٷزپ حٿٸظخٽ.
- 2780كيػنخ ٫ڀِ رن حٿـ٬ي :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ٍ ِٟحهلل
٫نو ّٸٌٽ:
ٿڄخ أٍحى حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّټظذ اٿَ حٿًَځ ،ٷْپ ٿو :انيڂ ّ ٙٸَإًڅ
ٻظخرخ ا ٙأڅ ّڄٌڅ ڃوظٌڃخ ،ٳخطوٌ هخطڄخ ڃن ٳ٠ش ،ٳټؤنِ أن َ٨اٿَ رْخٟو ٳِ ّيه،
ًنٸٖ ٳْو ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل.
[ ]65
- 2781كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد
ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬غ ٻظخرو اٿَ ٻٍَٔ ،ٳؤڃَه أڅ ّيٳ٬و اٿَ
ْ٨٫ڂ حٿزلَّنّ ،يٳ٬و ْ٨٫ڂ حٿزلَّن اٿَ ٻٍَٔ ،ٳڀڄخ ٷَأه ٻٍَٔ كَٷو ،ٳلٔزض
أڅ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ ٷخٽ :ٳي٫خ ٫ڀْيڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڅ ّڄِٷٌح ٻپ
ڃڄِٵ).
[ ]46
- 101رخد :ى٫اخء حٿنزاِ ٛاڀَ حهلل ٫ڀْاو ًٓاڀڂ اٿاَ حٗٓاٚځ ًحٿنزاٌسً ،أڅ ّ ٙظواٌ
ٿظَؿڄخنو كْن ٷڀض ًٿٺ ٿو :ٷپ ٿو :انِ ٓؤٿظٺ ٫ن نٔزو ٳْټڂ ٳِ٫ڄض أنو ًً نٔذ،
ًٻٌٿٺ حٿَٓپ طز٬غ ٳِ نٔذ ٷٌڃيخًٓ ،ؤٿظٺ :ىپ ٷخٽ أكي ڃنټڂ ىٌح حٿٸٌٽ ٷزڀو،
ٳِ٫ڄض أڅ ،ٙٳٸڀض :ٿٌ ٻخڅ أكي ڃنټڂ ٷخٽ ىٌح حٿٸٌٽ ٷزڀو ،ٷڀض ٍؿپ ّؤطڂ رٸٌٽ ٷي
ٷْپ ٷزڀوًٓ ،ؤٿظٺ :ىپ ٻنظڂ طظيڄٌنو رخٿټٌد ٷزپ أڅ ّٸٌٽ ڃخ ٷخٽ ،ٳِ٫ڄض أڅ ،ٙ
ٳَ٬ٳض أنو ٿڂ ٿْي ٩حٿټٌد ٫ڀَ حٿنخّ ًّټٌد ٫ڀَ حهللًٓ ،ؤٿظٺ :ىپ ٻخڅ ڃن آرخثو
ڃن ڃڀٺ ،ٳِ٫ڄض أڅ ،ٙٳٸڀض ٿٌ ٻخڅ ڃن آرخثو ڃڀٺ ،ٷڀض ّ٤ڀذ ڃڀٺ آرخثوًٓ ،ؤٿظٺ:
أَٗحٱ حٿنخّ ّظزٌ٬نو أځ ٬ٟٴخإىڂ ،ٳِ٫ڄض أڅ ٬ٟٴخإىڂ حطزٌ٬هً ،ىڂ أطزخ٩
حٿَٓپًٓ ،ؤٿظٺ :ىپ ِّّيًڅ أً ّنٸٌٜڅ ،ٳِ٫ڄض أنيڂ ِّّيًڅً ،ٻٌٿٺ حّٗڄخڅ
كظَ ّظڂًٓ ،ؤٿظٺ ىپ َّطي أكي ٓو٤ش ٿيّنو ر٬ي أڅ ّيهپ ٳْو ،ٳِ٫ڄض أڅ ،ٙ
ٳټٌٿٺ حّٗڄخڅ كْن طوڀ ٢ر٘خٗظو حٿٸڀٌد ّٔ ٙو٤و أكيًٓ ،ؤٿظٺ ىپ ّٰيٍ،
ٳِ٫ڄض أڅ ً ،ٙٻٌٿٺ حٿَٓپ ّٰ ٙيًٍڅًٓ ،ؤٿظٺ :ىپ ٷخطڀظڄٌه ًٷخطڀټڂ ،ٳِ٫ڄض أڅ
ٷي ٳ٬پً ،أڅ كَرټڂ ًكَرو طټٌڅ ىًًّ ،ٙيحٽ ٫ڀْټڂ حٿڄَس ًطيحٿٌڅ ٫ڀْو حٕهٍَ،
ًٻٌٿٺ حٿَٓپ طزظڀَ ًطټٌڅ ٿيخ حٿ٬خٷزشًٓ ،ؤٿظٺ :رڄخًح ّؤڃَٻڂ ،ٳِ٫ڄض أنو ّؤڃَٻڂ
أڅ ط٬زيًح حهلل ً ٙطَ٘ٻٌح رو ْٗجخًّ ،نيخٻڂ ٫ڄخ ٻخڅ ّ٬زي آرخإٻڂًّ ،ؤڃَٻڂ رخٿٜٚس،
ًحٿٜيٵ ًحٿ٬ٴخٱً ،حٿٌٳخء رخٿ٬ييً ،أىحء حٕڃخنش ،ٷخٽً :ىٌه ٛٴش حٿنزِ ،ٷي ٻنض
أ٫ڀڂ أنو هخٍؽً ،ٿټن ٿڂ أ٧ن أنو ڃنټڂً ،اڅ ّٺ ڃخ ٷڀض كٸخ ،ٳٌْٗٺ أڅ ّڄڀٺ
ڃٌ ٪ٟٷيڃِ ىخطْنً ،ٿٌ أٍؿٌ أڅ أهڀ ٚاٿْو ٿظـڄ٘ض ٿٸخءهً ،ٿٌ ٻنض ٫نيه
ٿٰٔڀض ٷيڃْو.
ٷخٽ أرٌ ٓٴْخڅ :ػڂ ى٫خ رټظخد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸَة ٳبًح ٳْو( :رٔڂ
حهلل حٿَكڄن حٿَكْڂ ،ڃن ڃلڄي ٫زي حهلل ًٌٍٓٿو ،اٿَ ىَٷپ ْ٨٫ڂ حٿًَځٚٓ ،ځ ٫ڀَ
ڃن حطز ٪حٿييٍ ،أڃخ ر٬ي :ٳبنِ أىٌ٫ٹ ري٫خّش حٗٓٚځ ،أٓڀڂ طٔڀڂً ،أٓڀڂ ّئطٺ حهلل
أؿَٹ ڃَطْن ،ٳبڅ طٌٿْض ٳ٬ڀْٺ اػڂ حٍّْْٕٔنّ{ :ً ،خ أىپ حٿټظخد ط٬خٿٌح اٿَ ٻڀڄش
ٌٓحء رْننخ ًرْنټڂ أڅ ٙن٬زي ا ٙحهلل ً ٙنَ٘ٹ رو ْٗجخ ًّ ٙظوٌ ر٠٬نخ ر٠٬خ أٍرخرخ
ڃن ىًڅ حهلل ٳبڅ طٌٿٌح ٳٸٌٿٌح حٗييًح رؤنخ ڃٔڀڄٌڅ}).
ٷخٽ أرٌ ٓٴْخڅ :ٳڀڄخ أڅ ٷ َ٠ڃٸخٿظو ٫ڀض أٌٛحص حٿٌّن ڃن كٌٿو ڃن ٨٫ڄخء
حٿًَځً ،ٻؼَ ٿٰ٤يڂ ،ٳ ٚأىٍُ ڃخ ٷخٿٌحً ،أڃَ رنخ ٳؤهَؿنخ ،ٳڀڄخ أڅ هَؿض ڃ٪
أٛلخرِ ًهڀٌص ريڂ ،ٷڀض ٿيڂ :ٿٸي أڃَ أڃَ حرن أرِ ٻز٘ش ،ىٌح ڃڀٺ رنِ حٕٛٴَ
ّوخٳو ،ٷخٽ أرٌ ٓٴْخڅً :حهلل ڃخ ُٿض ًٿْ ٚڃٔظْٸنخ رؤڅ أڃَه ْٓ٨يَ ،كظَ أىهپ حهلل
ٷڀزِ حٗٓٚځ ًأنخ ٻخٍه.
[ ]7
- 2783كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش حٿٸ٬نزِ :كيػخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ كخُځ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ ٌّځ هْزَْ٤٫ٕ( :ن حٿَحّش ٍؿّ ٚٴظق حهلل
٫ڀَ ّيّو) .ٳٸخڃٌح َّؿٌڅ ٿٌٿٺ أّيڂ ّ ،َ٤٬ٳٰيًح ًٻڀيڂ َّؿٌ أڅ ّ ،َ٤٬ٳٸخٽ:
(أّن ٫ڀِ) .ٳٸْپّ٘ :ظټِ ْ٫نْو ،ٳؤڃَ ٳي ِ٫ٿو ،ٳزٜٶ ٳِ ْ٫نْو ،ٳزَأ ڃټخنو كظَ
ٻؤنو ٿٺ ّټن رو ِٗء ،ٳٸخٽ :نٸخطڀيڂ كظَ ّټٌنٌح ڃؼڀنخ؟ ٳٸخٽ٫( :ڀَ ٍٓڀٺ ،كظَ
طنِٽ رٔخكظيڂ ،ػڂ حى٫يڂ اٿَ حٗٓٚځً ،أهزَىڂ رڄخ ّـذ ٫ڀْيڂ ،ٳٌحهلل ٕڅ ّييٍ
رٺ ٍؿپ ًحكي هَْ ٿٺ ڃن كڄَ حٿن٬ڂ).
[]3973 ،3498 ،2847
- 2785/2784كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃ٬خًّش رن ٫ڄًَ :كيػنخ أرٌ
آلخٵ٫ ،ن كڄْي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٯِح ٷٌڃخ ٿڂ َّٰ كظَ ّٜزق ،ٳبڅ ٓڄ٪
أًحنخ أڃٔٺً ،اڅ ٿڂ ّٔڄ ٪أًحنخ أٯخٍ ر٬ي ڃخ ّٜزق ،ٳنِٿنخ هْزَ ٿْ.ٚ
كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٯِح رنخ.
( - )2785كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ اٿَ هْزَ ،ٳـخءىخ ٿًْ ،ٚٻخڅ اًح ؿخء ٷٌڃخ
رڀْپ ٫ َّْٰ ٙڀْيڂ كظَ ّٜزق ،ٳڀڄخ أٛزق هَؿض ّيٌى رڄٔخكْيڂ ًڃټخطڀيڂ ،ٳڀڄخ
ٍأًه ٷخٿٌح :ڃلڄي ًحهلل ،ڃلڄي ًحٿوڄْْ .ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حهلل أٻزَ،
هَرض هْزَ ،انخ اًح نِٿنخ رٔخكش ٷٌځ ٳٔخء ٛزخف حٿڄنٌٍّن).
[ ]364
- 2786كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ ،أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ :كيػنخ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ:
أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃَص أڅ أٷخطپ حٿنخّ كظَ ّٸٌٿٌح ٙاٿو اٙ
حهلل ،ٳڄن ٷخٽ ٙاٿو ا ٙحهلل ٳٸي ٜ٫ڂ ڃنِ نٴٔو ًڃخٿو ا ٙرلٸوً ،كٔخرو ٫ڀَ حهلل).
ًٍحه ٫ڄَ ًحرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]1335 ،25
- 102رخد :ڃن أٍحى ٯًِس ٳٌٍٍ رَْٰىخً ،ڃن أكذ حٿوًَؽ ٌّځ حٿوڄْْ.
- 2790/2787كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ:
أڅ ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ ٍ ِٟحهلل ٫نوً ،ٻخڅ ٷخثي ٻ٬ذ ڃن رنْو ،ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٻ٬ذ
رن ڃخٿٺ :كْن طوڀٲ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٿڂ ّټن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّّي ٯًِس ا ًٍٍ ٙرَْٰىخ.
(ً - )2788كيػنِ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ
ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ
ًؿيو.
[ ]290
- 105رخد :حٿوًَؽ ٳِ ٍڃ٠خڅ.
- 2794كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ حٿِىَُ٫ ،ن ٫زْي حهلل،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٍڃ٠خڅ ،ٳٜخځ كظَ رڀٮ حٿټيّي أٳ.َ٤
ٷخٽ ٓٴْخڅ :ٷخٽ حٿِىَُ :أهزَنِ ٫زْي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّٓ :خٵ حٿليّغ.
[ ]1842
- 106رخد :حٿظٌىّ.٪
ً - 2795ٷخٽ حرن ًىذ :أهزَنِ ٫ڄًَ٫ ،ن رټَْ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٷخٽ:
ر٬ؼنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ر٬غً ،ٷخٽ ٿنخ( :اڅ ٿٸْظڂ ٳٚنخ ًٳٚنخ -
ٿَؿڀْن ڃن ٷَّٖ ٓڄخىڄخ -ٳلَٷٌىڄخ رخٿنخٍ) .ٷخٽ :ػڂ أطْنخه نٌى٫و كْن أٍىنخ
حٿوًَؽ ،ٳٸخٽ( :انِ ٻنض أڃَطټڂ أڅ طلَٷٌح ٳٚنخ ًٳٚنخ رخٿنخًٍ ،اڅ حٿنخٍ ٌ٬ّ ٙد
ريخ ا ٙحهلل ،ٳبڅ أهٌطڄٌىڄخ ٳخٷظڀٌىڄخ).
[]2853
- 107رخد :حٿٔڄً ٪حٿ٤خ٫ش حٗڃخځ.
- 2796كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .كيػنِ ڃلڄي حرن
ٛزخف :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ُٻَّخء٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿٔڄً ٪حٿ٤خ٫ش كٶ ڃخ ٿڂ ّئڃَ رخٿڄْٜ٬ش،
ٳبًح أڃَ رڄْٜ٬ش ٳٓ ٚڄ٣ ًٙ ٪خ٫ش).
[]6725
- 108رخدّ :ٸخطپ ڃن ًٍحء حٗڃخځ ًّظٸَ رو.
- 2797كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى :أڅ حَٕ٫ؽ كيػو :أنو
ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :نلن حٓهًَڅ حٿٔخرٸٌڅ).
ًريٌح حٗٓنخى( :ڃن أ٣خ٫نِ ٳٸي أ٣خ ٩حهللً ،ڃن ٜ٫خنِ ٳٸي َٜ٫حهللً ،ڃن ّ٪٤
حٕڃَْ ٳٸي أ٣خ٫نًِ ،ڃن ّ ٚ٬حٕڃَْ ٳٸي ٜ٫خنًِ ،انڄخ حٗڃخځ ؿنشّ ،ٸخطپ ڃن
ًٍحثو ًّظٸَ رو ،ٳبڅ أڃَ رظٸٌٍ حهلل ً٫يٽ ٳبڅ ٿو رٌٿٺ أؿَحً ،اڅ ٷخٽ رَْٰه ٳبڅ
٫ڀْو ڃنو).
[ً ،6718حن]236 :َ٨
ٳ ٚطئىرين ً ٙطٸٌځ ٫ڀْين ،ٳظًِؿض ػْزخ ٿظٸٌځ ٫ڀْين ًطئىرين ،ٷخٽ :ٳڀڄخ ٷيځ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ،ٯيًص ٫ڀْو رخٿز ،َْ٬ٳؤ٤٫خنِ ػڄنو ًٍىه
٫ڀِ.
ٷخٽ حٿڄَْٰس :ىٌح ٳِ ٷ٠خثنخ كٔن ٙنٍَ رو رؤٓخ.
[ ]432
- 113رخد :ڃن ٯِح ًىٌ كيّغ ٫يي رَٓ٬و.
ىخ ىنخ أڃَٹ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ طَٻِ حٿَحّش.
[]4030
- 119رخد :حٕؿَْ.
ًٷخٽ حٿلٔن ًحرن َّْٓنّ :ٸٔڂ ٿٖؿَْ ڃن حٿڄٰنڂً .أهٌ ْ٤٫ش رن ٷْْ ٳَٓخ ٫ڀَ
حٿنٜٲ ،ٳزڀٮ ٓيڂ حٿٴَّ أٍر٬ڄخثش ىّنخٍ ،ٳؤهٌ ڃخثظْنً ،أٛ َ٤٫خكزو ڃخثظْن.
- 2814كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن
ٛٴٌحڅ رن ّ٬ڀَ٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٯًِص ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٯًِس طزٌٹ ،ٳلڄڀض ٫ڀَ رټَ ،ٳيٌ
أًػٶ أ٫ڄخٿِ ٳِ نٴِٔ ،ٳخٓظؤؿَص أؿَْح ،ٳٸخطپ ٍؿ ،ٚٳ ٞ٬أكيىڄخ حٓهَ،
ٳخنظِّ ٩يه ڃن ٳْو ًنِ ٩ػنْظو ،ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤىيٍىخ ،ٳٸخٽ:
(أّيٳّ ٪يه اٿْٺ ٳظٸ٠ڄيخ ٻڄخ ّٸ٠ڂ حٿٴلپ).
[ ]2146
- 120رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :نَٜص رخٿَ٫ذ ڃَْٔس ٗيَ).
ًٷٌٿو ؿپ ًٓ{ :ِ٫نڀٸِ ٳِ ٷڀٌد حٿٌّن ٻٴًَح حٿَ٫ذ رڄخ أَٗٻٌح رخهلل} /آٽ
٫ڄَحڅ ./151 :ٷخٿو ؿخرَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]328
- 2815كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي
رن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ر٬ؼض رـٌحڃ ٪حٿټڀڂً ،نَٜص رخٿَ٫ذ،
ٳزْنخ أنخ نخثڂ أطْض رڄٴخطْق هِحثن حٍٕ ٝٳٌ٬ٟض ٳِ ّيُ).
ٷخٽ أرٌ ىََّسً :ٷي ًىذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنظڂ طنظؼڀٌىخ.
[]6845 ،6611 ،6597
- 2816كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن
٫زي حهلل :أڅ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه :أڅ أرخ ٓٴْخڅ أهزَه:
أڅ ىَٷپ أٍٓپ ًىڂ ربّڀْخء ،ػڂ ى٫خ رټظخد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ
ٳَ٭ ڃن ٷَحءس حٿټظخد ٻؼَ ٫نيه حٿٜوذ ،ٳخٍطٴ٬ض حٌٕٛحص ًأهَؿنخ ،ٳٸڀض
ٕٛلخرِ كْن أهَؿنخ :ٿٸي أڃَ أڃَ حرن أرِ ٻز٘ش انو ّوخٳو ڃڀٺ رنِ حٕٛٴَ.
[ ]7
- 121رخد :كڄپ حٿِحى ٳِ حٿًِٰ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :طًِىًح ٳبڅ هَْ حٿِحى حٿظٸٌٍ} /حٿزٸَس./197 :
- 2817كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ ،كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ،
ًكيػظنِ أّ٠خ ٳخ٣ڄش٫ ،ن أٓڄخء ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٿض:
ٛن٬ض ٓٴَس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ رْض أرِ رټَ ،كْن أٍحى أڅ
ّيخؿَ اٿَ حٿڄيّنش ،ٷخٿض :ٳڀڂ نـي ٿٔٴَطو ًٙ ،ٿٔٸخثو ڃخ نَر٤يڄخ رو ،ٳٸڀض ٕرِ
رټًَ :حهلل ڃخ أؿي ْٗجخ أٍر ٢رو ا ٙن٤خٷِ ،ٷخٽ :ٳ٘ٸْو رخػنْن ٳخٍرْ٤و :رٌحكي حٿٔٸخء
ًرخٓهَ حٿٔٴَس ،ٳٴ٬ڀض ،ٳڀٌٿٺ ٓڄْضً :حص حٿن٤خٷْن.
[]5073 ،3695
- 2818كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ ٷخٽ :أهزَنِ ٤٫خء:
ٓڄ ٪ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنخ نظًِى ٿلٌځ حٕٟخكِ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حٿڄيّنش.
[ ]1632
- 2819كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد ٷخٽٓ :ڄ٬ض ّلَْ ٷخٽ :أهزَنِ
رَْ٘ رن ّٔخٍ :أڅ ٌّٓي رن حٿن٬ڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو أهزَه:
أنو هَؽ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خځ هْزَ ،كظَ اًح ٻخنٌح رخٿٜيزخءً ،ىِ
ڃن هْزًَ ،ىِ أىنَ هْزَ ٳٜڀٌح حٿ ،َٜ٬ٳي٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رخٕ٬٣ڄش ،ٳڀڂ ّئص حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙرٌّٔٶ ،ٳڀټنخ ٳؤٻڀنخ ًَٗرنخ ،ػڂ
ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳڄ٠ڄً ٞڃ٠ڄ٠نخ ًٛڀْنخ.
[ ]206
- 2820كيػنخ رَ٘ رن ڃَكٌځ :كيػنخ كخطڂ رن آڄخْ٫پ٫ ،ن ِّّي رن أرِ ٫زْي،
٫ن ٓڀڄش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
هٴض أًُحى حٿنخّ ًأڃڀٸٌح ،ٳؤطٌح حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ نلَ ارڀيڂ ٳؤًڅ ٿيڂ،
ٳڀٸْيڂ ٫ڄَ ٳؤهزًَه ،ٳٸخٽ :ڃخ رٸخإٻڂ ر٬ي ارڀټڂ ،ٳيهپ ٫ڄَ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ رٸخإىڂ ر٬ي ارڀيڂ؟ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :نخى ٳِ حٿنخّ ّؤطٌڅ رٴ٠پ أًُحىىڂ) .ٳي٫خ ًرَٹ ٫ڀْو ،ػڂ ى٫خىڂ رؤًْ٫ظيڂ،
ٳخكظؼَ كظَ ٳَٯٌح ،ػڂ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٗيي أڅ ٙاٿو اٙ
حهللً ،انِ ٌٍٓٽ حهلل).
[ ]2352
- 122رخد :كڄپ حٿِحى ٫ڀَ حٿَٷخد.
- 2821كيػنخ ٛيٷش رن حٿٴ٠پ :أهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن ًىذ رن ٻْٔخڅ،
٫ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
هَؿنخ ًنلن ػٚػڄخثش نلڄپ ُحىنخ ٫ڀَ ٍٷخرنخ ،ٳٴنِ ُحىنخ ،كظَ ٻخڅ حٿَؿپ ڃنخ
ّؤٻپ ٳِ ٻپ ٌّځ طڄَس ،ٷخٽ ٍؿپّ :خ أرخ ٫زي حهللً ،أّن ٻخنض حٿظڄَس طٸ ٪ڃن حٿَؿپ؟
ٷخٽ :ٿٸي ًؿينخ ٳٸيىخ كْن ٳٸينخىخ ،كظَ أطْنخ حٿزلَ ،ٳبًح كٌص ٷي ٷٌٳو حٿزلَ ،ٳؤٻڀنخ
ڃنو ػڄخنْش ٌّ َ٘٫ڃخ ڃخ أكززنخ.
[ ]2351
- 123رخد :اٍىحٱ حٿڄَأس هڀٲ أهْيخ.
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻپ ٓٚڃَ ڃن حٿنخّ ٫ڀْو ٛيٷش ،ٻپ ٌّځ
ط٤ڀ ٪ٳْو حٿ٘ڄْ٬ّ ،يٽ رْن حٙػنْن ٛيٷشْ٬ًّ ،ن حٿَؿپ ٫ڀَ ىحرظو ٳْلڄپ ٫ڀْيخ،
أً َّٳ٫ ٪ڀْيخ ڃظخ٫و ٛيٷشً ،حٿټڀڄش حٿْ٤زش ٛيٷشً ،ٻپ هٌ٤س ّوٌ٤ىخ اٿَ
حٿٜٚس ٛيٷشًّ ،ڄْ ٢حًٍٕ ٫ن حٿَّ٤ٶ ٛيٷش).
[ ]2560
- 127رخد :ٻَحىْش حٿٔٴَ رخٿڄٜخكٲ اٿَ أٍ ٝحٿ٬يً.
ًٻٌٿٺ ًٍَّ ٫ن ڃلڄي رن رَ٘٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .طخر٬و حرن آلخٵ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷي ٓخٳَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ٳِ أٍ ٝحٿ٬يًً ،ىڂ ّ٬ڀڄٌڅ
حٿٸَآڅ.
- 2828كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ أڅ ّٔخٳَ رخٿٸَآڅ اٿَ أٍ ٝحٿ٬يً.
- 128رخد :حٿظټزَْ ٫ني حٿلَد.
- 2829كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛزق حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْزًَ ،ٷي هَؿٌح رخٿڄٔخكِ ٫ڀَ أ٫نخٷيڂ ،ٳڀڄخ
ٍأًه ٷخٿٌح :ىٌح ڃلڄي ًحٿوڄْْ ،ڃلڄي ًحٿوڄْْ ٳڀـئًح اٿَ حٿلٜن ،ٳَٳ ٪حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيّو ًٷخٽ( :حهلل أٻزَ ،هَرض هْزَ ،انخ اًح نِٿنخ رٔخكش ٷٌځ
ٳٔخء ٛزخف حٿڄنٌٍّن)ً .أٛزنخ كڄَح ٳ٤زونخىخ ،ٳنخىٍ ڃنخىُ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ :اڅ حهلل ًٌٍٓٿو ّنيْخنټڂ ٫ن ٿلٌځ حٿلڄَ ،ٳؤٻٴجض حٿٸيًٍ رڄخ ٳْيخ.
طخر٬و ٫ڀِ٫ ،ن ٓٴْخڅٍ :ٳ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّيّو.
[ ]364
- 129رخد :ڃخ ّټَه ڃن ٍٳ ٪حٿٌٜص ٳِ حٿظټزَْ.
- 2830كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫خٛڂ٫ ،ن أرِ ٫ؼڄخڅ٫ ،ن
أرِ ڃٌَٓ حٕٗ ٍِٟ َُ٬حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳټنخ اًح أَٗٳنخ ٫ڀَ ًحى ،ىڀڀنخ ًٻزَنخ حٍطٴ٬ض
أٌٛحطنخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ أّيخ حٿنخّ حٍرٌ٬ح ٫ڀَ أنٴٔټڂ ،ٳبنټڂ
ٙطيٌ٫څ أٛڂ ً ٙٯخثزخ ،انو ڃ٬ټڂ انو ٓڄْ ٪ٷَّذ ،طزخٍٹ حٓڄو ًط٬خٿَ ؿيه).
[]6952 ،6236 ،6046 ،6021 ،3968
- 130رخد :حٿظٔزْق اًح ىزً ٢حىّخ.
- 2831كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن كْٜن رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن
ٓخٿڂ رن أرِ حٿـ٬ي٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنخاًح ٬ٛينخ ٻزَنخً ،اًح نِٿنخ ٓزلنخ.
[]2832
- 131رخد :حٿظټزَْ اًح َٗ ٚ٫ٳخ.
- 2832كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن كْٜن٫ ،ن
ٓخٿڂ٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ اًح ٬ٛينخ ٻزَنخً ،اًح طٌٜرنخ ٓزلنخ.
[ ]2831
- 2833كيػنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ٛخٿق حرن
ٻْٔخڅ٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٷٴپ ڃن حٿلؾ أً حٿ٬ڄَس ًٙ -أ٫ڀڄو ا ٙٷخٽ
حٿًِٰ ّ -ٸٌٽ :ٻڀڄخ أًٳَ ٫ڀَ ػنْش أً ٳيٳي ٻزَ ػٚػخ ،ػڂ ٷخٽٙ( :
اٿو ا ٙحهللً ،كيه َّٗ ٙٺ ٿو ،ٿو حٿڄڀٺ ًٿو حٿلڄيً ،ىٌ ٫ڀَ ٻپ ِٗء ٷيَّ .آّزٌڅ
طخثزٌڅ ٫خريًڅ ٓخؿيًڅ ٿَرنخ كخڃيًڅٛ .يٵ حهلل ً٫يهً ،ن٫ َٜزيهً ،ىِځ
حٕكِحد ًكيه).
ٷخٽ ٛخٿق :ٳٸڀض ٿو :أٿڂ ّٸپ ٫زي حهلل :اڅ ٗخء حهلل ،ٷخٽ.ٙ :
[ ]1703
- 132رخدّ :ټظذ ٿڀڄٔخٳَ ڃؼپ ڃخ ٻخڅ ّ٬ڄپ ٳِ حٗٷخڃش.
- 2834كيػنخ ڃ َ٤رن حٿٴ٠پ :كيػنخ ِّّي رن ىخًٍڅ :كيػنخ حٿٌ٬حځ :كيػنخ ارَحىْڂ
أرٌ آڄخْ٫پ حٿٔټٔټِ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أرخ رَىسً ،ح٤ٛلذ ىٌ ًِّّي رن أرِ ٻز٘ش ٳِ ٓٴَ ،ٳټخڅ ِّّي ٌّٜځ ٳِ
حٿٔٴَ ،ٳٸخٽ ٿو أرٌ رَىسٓ :ڄ٬ض أرخ ڃٌَٓ ڃَحٍح ّٸٌٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ڃَ ٝحٿ٬زي ،أً ٓخٳَ ،ٻظذ ٿو ڃؼپ ڃخ ٻخڅ ّ٬ڄپ ڃٸْڄخ ٛلْلخ).
- 133رخد :حٿَْٔ ًكيه.
- 2835كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ
رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
نيد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿنخّ ٌّځ حٿونيٵ ،ٳخنظيد حٿِرَْ ،ػڂ نيريڂ ٳخنظيد
حٿِرَْ ،ػڂ نيريڂ ٳخنظيد حٿِرَْ ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ٿټپ نزِ
كٌحٍّخً ،كٌحٍُ حٿِرَْ) .ٷخٽ ٓٴْخڅ :حٿلٌحٍُ حٿنخ.َٛ
[ ]2691
- 2836كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٫خٛڂ رن ڃلڄي ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٫خٛڂ رن ڃلڄي رن ُّي رن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
حرن ٫ڄَ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿٌ ّ٬ڀڂ حٿنخّ ڃخ ٳِ حٿٌكيس ڃخ أ٫ڀڂ ،ڃخ ٓخٍ
ٍحٻذ رڀْپ ًكيه).
- 134رخد :حٿَٔ٫ش ٳِ حٿَْٔ.
ٷخٽ أرٌ كڄْي :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انِ ڃظ٬ـپ اٿَ حٿڄيّنش ،ٳڄن أٍحى أڅ
ّظ٬ـپ ڃ ِ٬ٳڀْظ٬ـپ).
[ ]1411
- 2837كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ ٷخٽ:
ٓجپ أٓخڃش رن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ً -ٻخڅ ّلَْ ّٸٌٽً ،أنخ أٓڄ ،٪ٳٔٸ٫ ٢نِ -
٫ن ڃَْٔ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كـش حٿٌىح ٩ٷخٽ :ٳټخڅ َّْٔ حٿ٬نٶ ،ٳبًح
ًؿي ٳـٌس نً .ٚحٿن ٚٳٌٵ حٿ٬نٶ.
[ ]1583
- 2838كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :أهزَنِ ُّي ىٌ
حرن أٓڀڂ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٻنض ڃ٫ ٪زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ رَّ٤ٶ ڃټش ،ٳزڀٰو ٫ن ٛٴْش رنض أرِ
٫زْي ٗيس ًؿ ،٪ٳؤَٓ ٩حٿَْٔ ،كظَ اًح ٻخڅ ر٬ي ٯًَد حٿ٘ٴٶ ،ػڂ نِٽ ٳٜڀَ
حٿڄَٰد ًحٿ٬ظڄش ّـڄ ٪رْنيڄخً ،ٷخٽ :انِ ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ؿي رو
حٿَْٔ أهَ حٿڄَٰدً ،ؿڄ ٪رْنيڄخ.
[ ]1041
- 2839كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ ڃٌٿَ أرِ رټَ٫ ،ن أرِ
ٛخٿق٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿٔٴَ ٷ٬٤ش ڃن حٿٌ٬حدّ ،ڄن ٪أكيٻڂ نٌڃو
ً٬٣خڃو ًَٗحرو ،ٳبًح ٷ َ٠أكيٻڂ نيڄظو ٳڀْ٬ـپ اٿَ أىڀو).
[ ]1710
- 135رخد :اًح كڄپ ٫ڀَ ٳَّ ٳَآىخ طزخ.٩
- 2840كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد كڄپ ٫ڀَ ٳَّ ٳِ ٓزْپ حهلل ،ٳٌؿيه ّزخ ،٩ٳؤٍحى أڅ ّزظخ٫و،
ٳٔؤٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ ٙ( :طزظ٬و ًٙ ،ط٬ي ٳِ ٛيٷظٺ).
[ ]1418
- 2841كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن أرْو ٷخٽٓ :ڄ٬ض
٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
كڄڀض ٫ڀَ ٳَّ ٳِ ٓزْپ حهلل ،ٳخرظخ٫و أً ٳؤٟخ٫و حٿٌُ ٻخڅ ٫نيه ،ٳؤٍىص أڅ
أٗظَّو٧ً ،ننض أنو رخث٬و رَه ،ٚٳٔؤٿض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽٙ( :
ط٘ظَه ًاڅ ريٍىڂ ،ٳبڅ حٿ٬خثي ٳِ ىزظو ٻخٿټڀذ ٌّ٬ى ٳِ ٷْجو).
[ ]1419
- 136رخد :حٿـيخى ربًڅ حٕرٌّن.
- 2842كيػنخ آىځ كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ كزْذ رن أرِ ػخرض ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ حٿ٬زخّ
حٿ٘خً ،َ٫ٻخڅ ّ ٙظيڂ ٳِ كيّؼو ،ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ
ّٸٌٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٓظؤًنو ٳِ حٿـيخى ،ٳٸخٽ( :أكِ ًحٿيحٹ).
ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳٴْيڄخ ٳـخىي).
[]5627
- 137رخد :ڃخ ٷْپ ٳِ حٿـَّ ًنلٌه ٳِ أ٫نخٵ حٗرپ.
- 2843كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ٫ ،ن
٫زخى رن طڄْڂ :أڅ أرخ رَْ٘ حٕنٜخٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو أهزَه:
أنو ٻخڅ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ر ٞ٬أٓٴخٍه ،ٷخٽ ٫زي حهلل :كٔزض
أنو ٷخٽً :حٿنخّ ٳِ ڃزْظيڂ ،ٳؤٍٓپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌٍٓ( :ٙأڅ ٙ
ّزٸْن ٳِ ٍٷزش ر َْ٬ٷٚىس ڃن ًطَ -أً ٷٚىس -ا ٙٷ٬٤ض).
- 138رخد :ڃن حٻظظذ ٳِ ؿْٖ ٳوَؿض حڃَأطو كخؿشً ،ٻخڅ ٿو ،ٌٍ٫ىاپ ّائًڅ
ٿو.
- 2844كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن أرِ ڃ٬زي٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽّ ٙ( :وڀٌڅ ٍؿپ رخڃَأس ًٙ ،طٔخٳَڅ
حڃَأس ًا ٙڃ٬يخ ڃلَځ) .ٳٸخځ ٍؿپ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حٻظظزض ٳِ ٯًِس ٻٌح ًٻٌح،
ًهَؿض حڃَأطِ كخؿش ،ٷخٽ( :حًىذ ،ٳلؾ ڃ ٪حڃَأطٺ).
[ ]1763
- 139رخد :حٿـخٌّٓ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ ٙ{ :طظوًٌح ٫يًُ ً٫يًٻڂ أًٿْخء} /حٿڄڄظلنش ./1 :حٿظـْٔ:
حٿظزلغ.
- 2845كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍٓ ،ڄ٬ظو ڃنو
ڃَطْن ٷخٽ :أهزَنِ كٔن رن ڃلڄي ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن أرِ ٍحٳ ٪ٷخٽٓ :ڄ٬ض
٫ڀْخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ر٬ؼنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنخ ًحٿِرَْ ًحٿڄٸيحى رن حٌٕٓى ،ٷخٽ:
(حن٤ڀٸٌح كظَ طؤطٌح ًٍٟش هخم ،ٳبڅ ريخ ْ٬٧نشً ،ڃ٬يخ ٻظخد ٳوًٌه ڃنيخ) .ٳخن٤ڀٸنخ
ط٬خىٍ رنخ هْڀنخ ،كظَ حنظيْنخ اٿَ حٿًَٟش ،ٳبًح نلن رخٿْ٬٨نش ،ٳٸڀنخ :أهَؿِ
حٿټظخد ،ٳٸخٿض :ڃخ ڃ ِ٬ڃن ٻظخد ،ٳٸڀنخ ٿظوَؿن حٿټظخد أً ٿنڀٸْن حٿؼْخد ،ٳؤؿَؿظو
ڃن ٫ٸخٛيخ ،ٳؤطْنخ رو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳبًح ٳْو :ڃن كخ٣ذ رن أرِ
رڀظ٬ش اٿَ أنخّ ڃن حٿڄَ٘ٻْن ڃن أىپ ڃټشّ ،وزَىڂ رز ٞ٬أڃَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ كخ٣ذ ڃخ ىٌح) .ٷخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ٙط٬ـپ ٫ڀِ ،انِ ٻنض أڃَأ ڃڀٜٸخ ٳِ ٷًَّٖ ،ٿڂ أٻن ڃن أنٴٔيخ،
ًٻخڅ ڃن ڃ٬ٺ ڃن حٿڄيخؿَّن ٿيڂ ٷَحرخص رڄټشّ ،لڄٌڅ ريخ أىڀْيڂ ًأڃٌحٿيڂ،
ٳؤكززض اً ٳخطنِ ًٿٺ ڃن حٿنٔذ ٳْيڂ ،أڅ أطوٌ ٫نيىڂ ّيح ّلڄٌڅ ريخ ٷَحرظًِ ،ڃخ
ٳ٬ڀض ٻٴَح ً ٙحٍطيحىحٍٟ ًٙ ،خ رخٿټٴَ ر٬ي حٗٓٚځ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٸي ٛيٷټڂ) .ٷخٽ ٫ڄَّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ى٫نِ أَٟد ٫نٶ ىٌح حٿڄنخٳٶ،
ٷخٽ( :انو ٷي ٗيي ريٍحً ،ڃخ ّيٍّٺ ٿ٬پ حهلل أڅ ّټٌڅ ٷي ح٣ڀ٫ ٪ڀَ أىپ ريٍ ٳٸخٽ:
ح٫ڄڀٌح ڃخ ٗجظڂ ٳٸي ٯٴَص ٿټڂ) .ٷخٽ ٓٴْخڅً :أُ آنخى ىٌح.
[]6540 ،5904 ،4608 ،4025 ،3762 ،2915
- 140رخد :ٻٌٔس ٿٖٓخٍٍ.
- 2846كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن ٫ڄًَٓ :ڄ ٪ؿخرَ رن ٫زي
حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ ٻخڅ ٌّځ ريٍ ،أطِ رخٕٓخًٍٍ ،أطِ رخٿ٬زخًّ ،ٿڂ ّټن ٫ڀْو ػٌد ،ٳن َ٨حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿو ٷڄْٜخ ،ٳٌؿيًح ٷڄْ٫ ٚزي حهلل رن أرِ ّٸيٍ ٫ڀْو ،ٳټٔخه
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اّخه ،ٳڀٌٿٺ نِ ٩حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷڄْٜو حٿٌُ
أٿزٔو ،ٷخٽ حرن ْْ٫نش :ٻخنض ٿو ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّي ،ٳؤكذ أڅ ّټخٳجو.
[ ]1211
- 141رخد :ٳ٠پ ڃن أٓڀڂ ٫ڀَ ّيّو ٍؿپ.
- 2847كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ٫زي حٿَكڄن رن ڃلڄي رن ٫زي حهلل
رن ٫زي حٿٸخٍُ٫ ،ن أرِ كخُځ ٷخٽ :أهزَنِ ٓيپ ٍ ِٟحهلل ٫نو٬ّ ،نِ حرن ٓ٬ي،
ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ هْزَْ٤٫ٕ( :ن حٿَحّش ٯيح ٍؿّ ٚٴظق ٫ڀَ
ّيّوّ ،لذ حهلل ًٌٍٓٿو ًّلزو حهلل ًٌٍٓٿو) .ٳزخص حٿنخّ ٿْڀظيڂ :أّيڂ ّ ،َ٤٬ٳٰيًح
ٻڀيڂ َّؿٌنو ،ٳٸخٽ( :أّن ٫ڀِ) .ٳٸْپّ٘ :ظټِ ْ٫نْو ،ٳزٜٶ ٳِ ْ٫نْو ًى٫خ ٿو،
ٳزَأ ٻؤڅ ٿڂ ّټن رو ًؿ ،٪ٳؤ٤٫خه ،ٳٸخٽ :أٷخطڀيڂ كظَ ّټٌنٌح ڃؼڀنخ؟ ٳٸخٽ( :حنٴٌ ٫ڀَ
ٍٓڀٺ كظَ طنِٽ رٔخكظيڂ ،ػڂ حى٫يڂ اٿَ حٗٓٚځً ،أهزَىڂ رڄخ ّـذ ٫ڀْيڂ ،ٳٌحهلل
ٕڅ ّييُ حهلل ٍؿ ٚرٺ ،هَْ ٿٺ ڃن أڅ ّټٌڅ ٿٺ كڄَ حٿن٬ڂ).
[ ]2783
- 142رخد :حٕٓخٍٍ ٳِ حٿٔٓٚپ.
- 2848كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن ُّخى٫ ،ن
ٷخٽ أرٌ ٷٚرش :ٷظڀٌح ًَٓٷٌح ًكخٍرٌح حهلل ًٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٌٓ٬ح ٳِ
حٍٕ ٝٳٔخىح.
[ ]231
- 2856كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ْٓ٬ي
رن حٿڄْٔذ ًأرِ ٓڀڄش :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ٷَٛض نڄڀش نزْخ ڃن ٕنزْخء ،ٳؤڃَ
رٸَّش حٿنڄپ ٳؤكَٷض ،ٳؤًكَ حهلل اٿْو :أڅ ٷَٛظٺ نڄڀش أكَٷض أڃش ڃن حٕڃڂ
طٔزق).
[]3141
- 151رخد :كَٵ حٿيًٍ ًحٿنوْپ.
- 2857كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٷْْ رن أرِ كخُځ
ٷخٽ :ٷخٽ ٿِ ؿََّ:
ٷخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أ ٙطَّلنِ ڃن ًُ حٿوڀٜش)ً .ٻخڅ رْظخ
ٳِ هؼ٬ڂ ّٔڄَ ٻ٬زش حٿْڄخنْش ،ٷخٽ :ٳخن٤ڀٸض ٳِ هڄْٔن ًڃخثش ٳخٍّ ڃن أكڄْ،
ًٻخنٌح أٛلخد هْپ ،ٷخٽً :ٻنض ٙأػزض ٫ڀَ حٿوْپ ،ٳَ٠د ٳِ ٛيٍُ كظَ
ٍأّض أػَ أٛخر٬و ٳِ ٛيٍُ ًٷخٽ( :حٿڀيڂ ػزظوً ،حؿ٬ڀو ىخىّخ ڃييّخ) .ٳخن٤ڀٶ اٿْيخ
ٳټَٔىخ ًكَٷيخ ،ػڂ ر٬غ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّوزَه ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ
ؿًََّ :حٿٌُ ر٬ؼٺ رخٿلٶ ،ڃخ ؿجظٺ كظَ طَٻظيخ ٻؤنيخ ؿڄپ أؿٌٱ ،أً أؿَد.
ٷخٽ :ٳزخٍٹ ٳِ هْپ أكڄْ ًٍؿخٿيخ هڄْ ڃَحص.
[]5974 ،5739 ،4099 - 4097 ،3611 ،2911 ،2871
- 2858كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
كَٵ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نوپ رنِ حٿن.َْ٠
[ ]2201
- 152رخد :ٷظپ حٿنخثڂ حٿڄَ٘ٹ.
- 2860/2859كيػنخ ٫ڀِ رن ڃٔڀڂ :كيػنخ ّلَْ رن ُٻَّخء رن أرِ ُحثيس ٷخٽ:
كيػنِ أرِ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء رن ٫خُد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ر٬غ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍى٤خ ڃن حٕنٜخٍ اٿَ أرِ ٍحٳ ٪ٿْٸظڀٌه،
ٳخن٤ڀٶ ٍؿپ ڃنيڂ ٳيهپ كٜنيڂ ،ٷخٽ :ٳيهڀض ٳِ ڃَر ٢ىًحد ٿيڂ ،ٷخٽً :أٯڀٸٌح
رخد حٿلٜن ،ػڂ انيڂ ٳٸيًح كڄخٍح ٿيڂ ،ٳوَؿٌح ّ٤ڀزٌنو ،ٳوَؿض ٳْڄن هَؽ،
أٍّيڂ أننِ أ٣ڀزو ڃ٬يڂ ،ٳٌؿيًح حٿلڄخٍ ٳيهڀٌح ًىهڀضً ،أٯڀٸٌح رخد حٿلٜن ٿْ،ٚ
ٳٌٌ٬ٟح حٿڄٴخطْق ٳِ ٻٌس كْغ أٍحىخ ،ٳڀڄخ نخڃٌح أهٌص حٿڄٴخطْق ،ٳٴظلض رخد
حٿلٜن ،ػڂ ىهڀض ٫ڀْو ٳٸڀضّ :خ أرخ ٍحٳ ،٪ٳؤؿخرنِ ،ٳظ٬ڄيص حٿٌٜص ٳَ٠رظو
ٳٜخف ،ٳوَؿض ػڂ ؿجض ،ػڂ ٍؿ٬ض ٻؤنِ ڃْٰغ ،ٳٸڀضّ :خ أرخ ٍحٳً ،٪ٯَْص
ٌٛطِ ،ٳٸخٽ :ڃخ ٿٺ ٕڃٺ حٿٌّپ ،ٷڀض :ڃخ ٗؤنٺ؟ ٷخٽ ٙ :أىٍُ ڃن ىهپ ٫ڀِ
ٳَ٠رنِ ،ٷخٽ :ٳٌ٬ٟض ْٓٴِ ٳِ ر٤نو ،ػڂ طلخڃڀض ٫ڀْو كظَ ٷَ ٩حٿ٨٬ڂ ،ػڂ
هَؿض ًأنخ ىىٖ ،ٳؤطْض ٓڀڄخ ٿيڂ ٕنِٽ ڃنو ٳٌٷ٬ض ،ٳٌػجض ٍؿڀِ ،ٳوَؿض اٿَ
أٛلخرِ ٳٸڀض :ڃخ أنخ رزخٍف كظَ أٓڄ ٪حٿنخْ٫ش ،ٳڄخ رَكض كظَ ٓڄ٬ض ن٬خّخ أرِ
ٍحٳ ٪طخؿَ أىپ حٿلـخُ ،ٷخٽ :ٳٸڄض ًڃخ رِ ٷڀزش ،كظَ أطْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳؤهزَنخه.
( - )2860كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ّلَْ رن آىځ :كيػنخ ّلَْ رن أرِ
ُحثيس٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء رن ٫خُد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ر٬غ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍى٤خ ڃن حٕنٜخٍ اٿَ أرِ ٍحٳ ٪ٳيهپ ٫ڀْو
٫زي حهلل رن ٫ظْٺ رْظو ٿْ ،ٚٳٸظڀو ًىٌ نخثڂ.
[]3814 - 3812
- 153رخد ٙ :طڄنٌح ٿٸخء حٿ٬يً.
- 2862/2861كيػنخ ٌّٓٲ رن ڃٌَٓ :كيػنخ ٫خٛڂ رن ٌّٓٲ حٿَْرٌ :ِ٫كيػنخ
أرٌ آلخٵ حٿٴِحٍُ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش ٷخٽ :كيػنِ ٓخٿڂ أرٌ حٿن ،َ٠ڃٌٿَ ٫ڄَ
رن ٫زْي حهلل ٻنض ٻخطزخ ٿو ،ٷخٽ :ٻظذ اٿْو ٫زي حهلل رن أرِ أًٳَ ،كْن هَؽ اٿَ
حٿلًٍَّش ،ٳٸَأطو ٳبًح ٳْو:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ر ٞ٬أّخڃو حٿظِ ٿٸِ ٳْيخ حٿ٬يً ،حنظ َ٨كظَ
ڃخٿض حٿ٘ڄْ ،ػڂ ٷخځ ٳِ حٿنخّ ٳٸخٽ( :أّيخ حٿنخّ ٙ ،طڄنٌح ٿٸخء حٿ٬يًًٓ ،ڀٌح حهلل
حٿ٬خٳْش ،ٳبًح ٿٸْظٌىڂ ٳخٛزًَحً ،ح٫ڀڄٌح أڅ حٿـنش طلض ٚ٧ٽ حٿٌْٔٱ .ػڂ ٷخٽ :حٿڀيڂ
ڃنِٽ حٿټظخدً ،ڃـَُ حٿٔلخدً ،ىخُځ حٕكِحد ،حىِڃيڂ ًحنَٜنخ ٫ڀْيڂ).
(ً - )2862ٷخٽ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش :كيػنِ ٓخٿڂ أرٌ حٿن :َ٠ٻنض ٻخطزخ ٿ٬ڄَ رن ٫زْي
حهلل ،ٳؤطخه ٻظخد ٫زي حهلل رن أرِ أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طڄنٌح ٿٸخء حٿ٬يً).
[ ]2663
ً - 2863ٷخٽ أرٌ ٫خڃَ :كيػنخ حٿڄَْٰس رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن
حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طڄنٌح ٿٸخء حٿ٬يً ،ٳبًح ٿٸْظڄٌىڂ ٳخٛزًَح).
- 154رخد :حٿلَد هي٫ش.
- 2865/2864كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
ىڄخځ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ىڀٺ ٻٍَٔ ،ػڂ ّ ٙټٌڅ ٻٍَٔ ر٬يه،
ًٷْ َٜٿْيڀټن ػڂ ّ ٙټٌڅ ٷْ َٜر٬يهً ،ٿظٸٔڄن ٻنٌُىڄخ ٳِ ٓزْپ حهلل).
- 2869ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٫زي
حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو ٷخٽ:
حن٤ڀٶ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃ٬و أرِ رن ٻ٬ذ ،ٷزپ حرن ْٛخى ،ٳليع
رو ٳِ نوپ ،ٳڀڄخ ىهپ ٫ڀْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿنوپ٣ ،ٴٶ ّظٸِ
رـًٌ ٩حٿنوپً ،حرن ْٛخى ٳِ ٷْ٤ٴش ٿو ٳْيخ ٍڃَڃش ،ٳَأص أځ حرن ْٛخى ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٿضّ :خ ٛخٱ ىٌح ڃلڄي ،ٳٌػذ حرن ْٛخى ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ طَٻظو رْن).
[ ]1289
- 158رخد :حٿَؿِ ٳِ حٿلَد ًٍٳ ٪حٿٌٜص ٳِ كٴَ حٿونيٵ.
ٳْو ٓيپ ًأنْ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ]3586 ،2679 [ .
ًٳْو ِّّي ٫ن ٓڀڄش]3960 [ .
- 2870كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ أرٌ حٕكٌ :ٙكيػنخ أرٌ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿونيٵً ،ىٌ ّنٸپ حٿظَحد كظَ ًحٍٍ حٿظَحد
ٗٛ َ٬يٍهً ،ٻخڅ ٍؿ ٚٻؼَْ حٿً٘ ،َ٬ىٌ َّطـِ رَؿِ ٫زي حهلل رن ًٍحكش:
حٿڀيڂ ٿٌ ٙأنض ڃخ حىظيّنخ * ً ٙطٜيٷنخ ًٛ ٙڀْنخ
ٳؤنِٿن ٓټْنش ٫ڀْنخ * ًػزض أٷيحڃنخ اڅ ٙٷْنخ
اڅ ح٫ٙيح ٷي رٌٰح ٫ڀْنخ * اڅ أٍحىًح ٳظنش أرْنخ
َّٳ ٪ريخ ٌٛطو.
[ ]2681
- 159رخد :ڃن ّ ٙؼزض ٫ڀَ حٿوْپ.
- 2871كيػنِ ڃلڄي رن ٫زي حهلل رن نڄَْ :كيػنخ حرن اىٍّْ٫ ،ن آڄخْ٫پ٫ ،ن
ٷْْ٫ ،ن ؿََّ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃخ كـزنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃنٌ أٓڀڄضٍ ًٙ ،آنِ ا ٙطزٔڂ ٳِ ًؿيِ.
ًٿٸي ٗټٌص اٿْو أنِ ٙأػزض ٫ڀَ حٿوْپ ،ٳَ٠د رْيه ٳِ ٛيٍُ ًٷخٽ( :حٿڀيڂ
ػزظوً ،حؿ٬ڀو ىخىّخ ًڃييّخ).
[ ]2857
- 160رااخد :ىًحء حٿـااَف راابكَحٵ حٿلٜااًَْ ،ٯٔااپ حٿڄااَأس ٫اان أرْيااخ حٿاايځ ٫اان
ًؿيوً ،كڄپ حٿڄخء ٳِ حٿظَّ.
- 2872كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ أرٌ كخُځ ٷخٽٓ :ؤٿٌح ٓيپ رن
ٓ٬ي حٿٔخ٫يُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
رؤُ ِٗء ىًًُ ؿَف حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳٸخٽ :ڃخ رٸِ ڃن حٿنخّ أكي
أ٫ڀڂ رو ڃنِ ،ٻخڅ ّـِء رخٿڄخء ٳِ طَٓوً ،ٻخنض ٬ّ -نِ ٳخ٣ڄش -طٰٔپ حٿيځ ٫ن
ًؿيوً ،أهٌ ك َْٜٳؤكَٵ ،ػڂ كِ٘ رو ؿَف ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]240
- 161رااخد :ڃااخ ّټااَه ڃاان حٿظنااخًُ ٩حٙهااظٚٱ ٳااِ حٿلااَد٫ً ،ٸٌرااش ڃاان ٜ٫ااَ
اڃخڃو.
ًٷخٽ حهلل ط٬خٿَ ًٙ{ :طنخٌُ٫ح ٳظٴ٘ڀٌح ًطٌىذ ٍّلټڂ} /حٕنٴخٽ./46 :
ٷخٽ ٷظخىس :حٿَّق حٿلَد.
- 2873كيػنخ ّلَْ ،كيػنخ ًٻْ٫ ،٪ن ٗ٬زش٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ رَىس٫ ،ن أرْو،
٫ن ؿيه:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬غ ڃ٬خًح ًأرخ ڃٌَٓ اٿَ حٿْڄن ،ٷخٽَّٔ( :ح ًٙ
- 2876كيػنخ حٿڄټِ رن ارَحىْڂ :أهزَنخ ِّّي رن أرِ ٫زْي٫ ،ن ٓڀڄش أنو أهزَه
ٷخٽ:
هَؿض ڃن حٿڄيّنش ًحىزخ نلٌ حٿٰخرش ،كظَ اًح ٻنض رؼنْش حٿٰخرش ٿٸْنِ ٯٚځ ٿ٬زي
حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ،ٷڀض ًّلٺ ڃخ رٺ؟ ٷخٽ :أهٌص ٿٸخف حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٷڀض :ڃن أهٌىخ؟ ٷخٽ :ٯ٤ٴخڅ ًٳِحٍس ،ٳَٜهض ػٚع َٛهخص أٓڄ٬ض ڃخ رْن
ٙرظْيخّ :خ ٛزخكخه ّخ ٛزخكخه ،ػڂ حنيٳ٬ض كظَ أٿٸخىڂ ًٷي أهًٌىخ ،ٳـ٬ڀض أٍڃْيڂ
ًأٷٌٽ:
أنخ حرن حٕٻًٌ * ٩حٿٌْځ ٌّځ حٿَ.٪ٟ
ٳخٓظنٸٌطيخ ڃنيڂ ٷزپ أڅ َّ٘رٌح ،ٳؤٷزڀض ريخ أٌٓٷيخ ،ٳڀٸْنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حٿٸٌځ ٤٫خًٕ ،انِ أ٫ـڀظيڂ أڅ َّ٘رٌح ٓٸْيڂ،
ٳخر٬غ ٳِ أػَىڂ ،ٳٸخٽّ( :خ حرن حٕٻٌ :٩ڃڀټض ٳؤٓـق ،اڅ حٿٸٌځ ّٸًَڅ ٳِ ٷٌڃيڂ).
[]3958
- 164رخد :ڃن ٷخٽ :هٌىخ ًأنخ حرن ٳٚڅ.
ًٷخٽ ٓڀڄش :هٌىخ ًأنخ حرن حٕٻٌ.٩
[ ]2876
- 2877كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ ٷخٽٓ :ؤٽ ٍؿپ حٿزَحء
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽ:
ّخ أرخ ٫ڄخٍس ،أًٿْظڂ ٌّځ كنْن؟ ٷخٽ حٿزَحءً ،أنخ أٓڄ :٪أڃخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ٌّٽ ٌّڃجٌ ،ٻخڅ أرٌ ٓٴْخڅ رن حٿلخٍع آهٌح ر٬نخڅ رٰڀظو ،ٳڀڄخ ٯْ٘و
حٿڄَ٘ٻٌڅ نِٽ ،ٳـ٬پ ّٸٌٽ( :أنخ حٿنزِ ٙٻٌد ،أنخ حرن ٫زي حٿڄ٤ڀذ) .ٷخٽ :ٳڄخ
ٍثِ ڃن حٿنخّ ٌّڃجٌ أٗي ڃنو.
[ ]2709
- 165رخد :اًح نِٽ حٿ٬يً ٫ڀَ كټڂ ٍؿپ.
- 2878كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن أرِ
أڃخڃش ،ىٌ حرن ٓيپ رن كنْٲ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ نِٿض رنٌ ٷَّ٨ش ٫ڀَ كټڂ ٓ٬ي ،ىٌ حرن ڃ٬خً ،ر٬غ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً ،ٻخڅ ٷَّزخ ڃنو ،ٳـخء ٫ڀَ كڄخٍ ،ٳڀڄخ ىنخ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ٷٌڃٌح اٿَ ْٓيٻڂ) .ٳـخء ٳـڀْ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ
ٿو( :اڅ ىئٙء نِٿٌح ٫ڀَ كټڄظٺ) .ٷخٽ :ٳبنِ أكټڂ أڅ طٸظپ حٿڄٸخطڀشً ،أڅ طٔزَ
حٿٌٍّش ،ٷخٽ( :ٿٸي كټڄض ٳْيڂ رلټڂ حٿڄڀٺ).
[]5907 ،3895 ،3593
- 166رخد :ٷظپ حًَْٕٓ ،ٷظپ حٿٜزَ
- 2878كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ
ٳخٓظـخد حهلل ٿ٬خٛڂ رن ػخرض ٌّځ أْٛذ ،ٳؤهزَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٛلخرو
هزَىڂ ًڃخ أْٛزٌحً .ر٬غ نخّ ڃن ٻٴخٍ ٷَّٖ اٿَ ٫خٛڂ كْن كيػٌح أنو ٷظپ
ٿْئطٌح رِ٘ء ڃنو َّ٬ٱً ،ٻخڅ ٷي ٷظپ ٍؿ ٚڃن ٨٫ڄخثيڂ ٌّځ ريٍ ،ٳز٬غ ٫ڀَ
٫خٛڂ ڃؼپ حٿ٨ڀش ڃن حٿيرَ ،ٳلڄظو ڃن ٌٍٓٿيڂ ،ٳڀڂ ّٸيًٍح ٫ڀَ أڅ ّٸٌ٬٤ح ڃن
ٿلڄو ْٗجخ.
[]6967 ،3858 ،3767
- 168رخد :ٳټخٹ حَْٕٓ.
ٳْو ٫ن أرِ ڃٌَٓ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 2881كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ ًحثپ٫ ،ن أرِ
ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳټٌح حٿ٬خنِ٬ّ ،نِ :حًَْٕٓ ،أ٬٣ڄٌح حٿـخث،٪
ًٌ٫ىًح حٿڄَّ.)ٞ
[]6752 ،5325 ،5058 ،4879
- 2882كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ ڃَ٤ٱ :أڅ ٫خڃَح كيػيڂ٫ ،ن
أرِ ؿلْٴش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷڀض ٿ٬ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ىپ ٫نيٻڂ ِٗء ڃن حٿٌكِ ا ٙڃخ ٳِ ٻظخد حهلل؟ ٷخٽ:
ًحٿٌُ ٳڀٶ حٿلزش ًرَأ حٿنٔڄش ،ڃخ أ٫ڀڄو ا ٙٳيڄخ ّْ٤٬و حهلل ٍؿ ٚٳِ حٿٸَآڅً ،ڃخ
ٳِ ىٌه حٿٜلْٴش .ٷڀضً :ڃخ ٳِ حٿٜلْٴش ٷخٽ :حٿ٬ٸپً ،ٳټخٹ حًَْٕٓ ،أڅ ّ ٙٸظپ
ڃٔڀڂ رټخٳَ.
[ ]111
- 169رخد :ٳيحء حٿڄَ٘ٻْن.
- 2883كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ رن ٫ٸزش٫ ،ن
ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿخ ٙڃن حٕنٜخٍ حٓظؤًنٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،حثٌڅ ٳڀنظَٹ حرن أهظنخ ٫زخّ ٳيحثو .ٳٸخٽ ٙ( :طيٌ٫څ ڃنيخ ىٍىڄخ).
[ ]2400
ً - 2884ٷخٽ ارَحىْڂ٫ ،ن ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ٫ ،ن أنْ ٷخٽ:
أطِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڄخٽ ڃن حٿزلَّن ،ٳـخءه حٿ٬زخّ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،أ٤٫نِ ،ٳبنِ ٳخىّض نٴِٔ ًٳخىّض ٫ٸْ ،ٚٳٸخٽ( :هٌ) .ٳؤ٤٫خه ٳِ ػٌرو.
[ ]411
- 2885كيػنِ ڃلڄٌى :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ڃلڄي
رن ؿزَْ٫ ،ن أرْوً ،ٻخڅ ؿخء ٳِ أٓخٍٍ ريٍ ،ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٳِ حٿڄَٰد رخٿ.ٌٍ٤
[ ]731
- 170رخد :حٿلَرِ اًح ىهپ ىحٍ حٗٓٚځ رَْٰ أڃخڅ.
- 2886كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ أرٌ حٿ٬ڄْْ٫ ،ن اّخّ رن ٓڀڄش رن حٕٻٌ٫ ،٩ن
أرْو ٷخٽ:
أطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ْ٫ن ڃن حٿڄَ٘ٻْن ًىٌ ٳِ ٓٴَ ،ٳـڀْ ٫ني
أٛلخرو ّظليع ػڂ حنٴظپ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ح٣ڀزٌه ًحٷظڀٌه) .ٳٸظڀو
ٳنٴڀو ٓڀزو.
- 171رخدّ :ٸخطپ ٫ن أىپ حٿٌڃش ًّٔ ٙظَٷٌڅ.
- 2887كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن كْٜن٫ ،ن ٫ڄًَ رن
ڃْڄٌڅ٫ ،ن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ًأًْٛو رٌڃش حهلل ًًڃش ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أڅ ٌّٳَ ٿيڂ ر٬ييىڂً ،أڅ
ّٸخطپ ڃن ًٍحثيڂّ ًٙ ،ټڀٴٌح ا٣ ٙخٷظيڂ.
[ ]1328
- 172رخد :ؿٌحثِ حٿٌٳي.
ىپ ّٔظ٘ٴ ٪اٿَ أىپ حٿٌڃش ًڃ٬خڃڀظيڂ.
- 2888كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ حٕكٌٽ٫ ،ن ْٓ٬ي حرن ؿزَْ،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أنو ٷخٽٌّ :ځ حٿوڄْْ ًڃخ ٌّځ حٿوڄْْ ،ػڂ رټَ
كظَ ه٠ذ ىڃ٬و حٿلٜزخء ،ٳٸخٽ:
حٗظي رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًؿ٬و ٌّځ حٿوڄْْ ،ٳٸخٽ( :حثظٌنِ رټظخد
أٻظذ ٿټڂ ٻظخرخ ٿن ط٠ڀٌح ر٬يه أريح) .ٳظنخٌُ٫حّ ًٙ ،نزِٰ ٫ني نزِ طنخُ ،٩ٳٸخٿٌح:
ىـَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ( :ىٌ٫نِ ،ٳخٿٌُ أنخ ٳْو هَْ ڃڄخ
طيٌ٫ننِ اٿْو)ً .أً٫ َٛني ڃٌطو رؼٚع( :أهَؿٌح حٿڄَ٘ٻْن ڃن ؿَِّس حٿَ٬د،
ًأؿًِْح حٿٌٳي رنلٌ ڃخ ٻنض أؿِْىڂ)ً .نْٔض حٿؼخٿؼش.
ًٷخٽ ّ٬ٸٌد رن ڃلڄيٓ :ؤٿض حٿڄَْٰس رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ؿَِّس حٿَ٬د ،ٳٸخٽ:
ڃټش ًحٿڄيّنش ًحٿْڄخڃش ًحٿْڄنً .ٷخٽ ّ٬ٸٌدً :حٿَ٬ؽ أًٽ طيخڃش.
[ ]114
- 173رخد :حٿظـڄپ ٿڀٌٳٌى.
- 2889كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ
رن ٫زي حهلل :أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ًؿي ٫ڄَ كڀَ آظزَٵ طزخ ٩ٳِ حٿٌٔٵ ،ٳؤطَ ريخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حرظ ٪ىٌه حٿلڀش ،ٳظـڄپ ريخ ٿڀْ٬ي ًٿڀٌٳٌى ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ ىٌه ٿزخّ ڃن ٙهٚٵ ٿو ،أً :انڄخ ّڀزْ ىٌه ڃن ٙهٚٵ ٿو).
ٳڀزغ ڃخ ٗخء حهلل ،ػڂ أٍٓپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿْو رـزش ىّزخؽ ،ٳؤٷزپ ريخ
٫ڄَ كظَ أطَ ريخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷڀض انڄخ
ىٌه ٿزخّ ڃن ٙهٚٵ ٿو ،أً انڄخ ّڀزْ ىٌه ڃن ٙهٚٵ ٿو ،ػڂ أٍٓڀض اٿِ ريٌه؟
ٳٸخٽ( :طزْ٬يخ ،أً طْٜذ ريخ ر ٞ٬كخؿظٺ).
[ ]846
- 174ٻْٲ ّ َٝ٬حٗٓٚځ ٫ڀَ حٿٜزِ.
- 2891/2890كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ى٘خځ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ:
أهزَنِ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أنو أهزَه:
أڅ ٫ڄَ حن٤ڀٶ ٳِ ٍى ٢ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزپ حرن ْٛخى ،كظَ ًؿيًه ّڀ٬ذ ڃ ٪حٿٰڀڄخڅ٫ ،ني أ٣ڂ رنِ ڃٰخٿش،
ًٷي ٷخٍد ِّڃجٌ حرن ْٛخى ّلظڀڂ ،ٳڀڂ ّ٘ َ٬كظَ َٟد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
٧يَه رْيه ،ػڂ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أط٘يي أنِ ٌٍٓٽ حهلل) .ٳن َ٨اٿْو
حرن ْٛخى ،ٳٸخٽ :أٗيي أنٺ ٌٍٓٽ حٕڃْْن ،ٳٸخٽ حرن ْٛخى ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ :أط٘يي أنِ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :آڃنض رخهلل
ًٌٍٓٿو) ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخًح طٍَ) .ٷخٽ حرن ْٛخىّ :ؤطْنِ ٛخىٵ
ًٻخًد ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هڀ٫ ٢ڀْٺ حٕڃَ) .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :انِ ٷي هزؤص ٿٺ هزْجخ) .ٷخٽ حرن ْٛخى :ىٌ حٿيم ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :حهٔؤ ،ٳڀن ط٬يً ٷيٍٹ) .ٷخٽ ٫ڄَّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حثٌڅ ٿِ ٳْو أَٟد
٫نٸو ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ّټنو ٳڀن طٔڀ٫ ٢ڀْوً ،اڅ ٿڂ ّټنو ٳٚ
هَْ ٿٺ ٳِ ٷظڀو).
( - )2891ٷخٽ حرن ٫ڄَ:
حن٤ڀٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ رن ٻ٬ذّ ،ؤطْخڅ حٿنوپ ،حٿٌُ ٳْو حرن ْٛخى،
كظَ اًح ىهپ حٿنوپ٣ ،ٴٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظٸِ رـًٌ ٩حٿنوپً ،ىٌ
ّوظپ حرن ْٛخى أڅ ّٔڄ ٪ڃن حرن ْٛخى ْٗجخ ٷزپ أڅ َّحهً ،حرن ْٛخى ڃ٤٠ـ٪
٫ڀَ ٳَحٗو ٳِ ٷْ٤ٴش ٿو ٳْيخ ُڃَس ،ٳَأص أځ حرن ْٛخى حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًىٌ ّظٸِ رـًٌ ٩حٿنوپ ،ٳٸخٿض ٙرن ْٛخى :أُ ٛخٱً ،ىٌ حٓڄو ،ٳؼخٍ حرن ْٛخى،
ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ طَٻظو رْن).
[ ]1289
ً - 2892ٷخٽ ٓخٿڂ :ٷخٽ حرن ٫ڄَ:
ػڂ ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿنخّ ،ٳؤػنَ ٫ڀَ حهلل رڄخ ىٌ أىڀو ،ػڂ ًٻَ
حٿيؿخٽ ،ٳٸخٽ( :انِ أنٌٍٻڄٌهً ،ڃخ ڃن نزِ ا ٙٷي أنٌٍه ٷٌڃو ،ٿٸي أنٌٍه نٌف ٷٌڃو،
ًٿټن ٓؤٷٌٽ ٿټڂ ٳْو ٷٌ ٙٿڂ ّٸڀو نزِ ٿٸٌڃو :ط٬ڀڄٌڅ أنو أً ،ٌٍ٫أڅ حهلل ٿْْ
رؤ.)ٌٍ٫
[ ]3159
- 175رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڀْيٌى( :أٓڀڄٌح طٔڀڄٌح).
ٷخٿو حٿڄٸزَُ ٫ن أرِ ىََّس.
[ ]2996
- 2893كيػنخ ڃلڄٌى :أهزَنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٫ڀِ
رن كْٔن٫ ،ن ٫ڄًَ رن ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ٫ ،ن أٓخڃش رن ُّي ٷخٽ:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أّن طنِٽ ٯيح؟ ٳِ كـظو ،ٷخٽً( :ىپ طَٹ ٿنخ ٫ٸْپ ڃنِ .)ٙػڂ
ٷخٽ( :نلن نخُٿٌڅ ٯيح روْٲ رنِ ٻنخنش حٿڄلٜذ ،كْغ ٷخٓڄض ٷَّٖ ٫ڀَ
حٿټٴَ)ًً .ٿٺ أڅ رنِ ٻنخنش كخٿٴض ٷَّ٘خ ٫ڀَ رنِ ىخٗڂ :أڅ ّ ٙزخٌّ٬ىڂ ًٙ
ّئًًىڂ .ٷخٽ حٿِىًَُ :حٿوْٲ :حٿٌحىُ.
[ ]1511
- 2894كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن أرْو:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو حٓظ٬ڄپ ڃٌٿَ ٿو ّي َ٫ىنْخ ٫ڀَ حٿلڄَ،
ٳٸخٽّ :خ ىنِ حٟڄڂ ؿنخكٺ ٫ن حٿڄٔڀڄْنً ،حطٶ ىٌ٫س حٿڄ٨ڀٌځ ،ٳبڅ ىٌ٫س حٿڄ٨ڀٌځ
ڃٔظـخرشً ،أىهپ ٍد حٿَّٜڄشًٍ ،د حٿٰنْڄشً ،اّخُ ًن٬ڂ رن ٌ٫ٱ ًن٬ڂ رن
٫ٴخڅ ،ٳبنيڄخ اڅ طيڀٺ ڃخْٗظيڄخ َّؿ٬خ اٿَ نوپ ًًٍُ ،٩اڅ ٍد حٿَّٜڄشًٍ ،د
حٿٰنْڄش :اڅ طيڀٺ ڃخْٗظيڄخّ ،ؤطنِ رزنْو ٳْٸٌٽّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن؟ أٳظخٍٻيڂ أنخ ٙأرخ
ٿٺ ،ٳخٿڄخء ًحٿټٖ أَّٔ ٫ڀِ ڃن حٿٌىذ ًحٿٌٍٵً ،حّڂ حهلل انيڂ ٿًَْڅ أنِ ٷي
٧ڀڄظيڂ ،انيخ ٿزٚىىڂ ٳٸخطڀٌح ٫ڀْيخ ٳِ حٿـخىڀْشً ،أٓڀڄٌح ٫ڀْيخ ٳِ حٗٓٚځً ،حٿٌُ
نٴِٔ رْيه ٿٌ ٙحٿڄخٽ حٿٌُ أكڄپ ٫ڀْو ٳِ ٓزْپ حهلل ،ڃخ كڄْض ٫ڀْيڂ ڃن رٚىىڂ
ٗزَح.
- 177رخد :ٻظخرش حٗڃخځ ٿڀنخّ.
- 2895كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن
كٌّٴش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٻظزٌح ٿِ ڃن طڀٴ ٦رخٗٓٚځ ڃن حٿنخّ) .ٳټظزنخ ٿو
أٿٴخ ًهڄٔڄخثش ٍؿپ ،ٳٸڀنخ نوخٱ ًنلن أٿٲ ًهڄٔڄخثش ،ٳڀٸي ٍأّظنخ حرظڀْنخ ،كظَ اڅ
حٿَؿپ ٿْٜڀِ ًكيه ًىٌ هخثٲ.
كيػنخ ٫زيحڅ٫ ،ن أرِ كڄِس٫ ،ن حٕ٫ڄٖ :ٳٌؿينخىڂ هڄٔڄخثش ،ٷخٽ أرٌ ڃ٬خًّش :ڃخ
رْن ٓظڄخثش اٿَ ٓز٬ڄخثش.
- 2896كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن
أرِ ڃ٬زي٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ ٻظزض ٳِ ٯًِس
ٻٌح ًٻٌحً ،حڃَأطِ كخؿش ،ٷخٽ( :حٍؿ ،٪ٳلؾ ڃ ٪حڃَأطٺ).
[ ]1763
- 2900كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حٿَكْڂ :كيػنخ ًٍف رن ٫زخىس :كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس
ٷخٽً :ٻَ ٿنخ أنْ رن ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ ٣ڀلش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ٻخڅ اًح ٧يَ ٫ڀَ ٷٌځ أٷخځ رخٿَٛ٬ش ػٚع
ٿْخٽ.
طخر٬و ڃ٬خً٫ً ،زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ٫ ،ن أرِ ٣ڀلش٫ ،ن
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]3757
- 182رخد :ڃن ٷٔڂ حٿٰنْڄش ٳِ ٯًِه ًٓٴَه.
ًٷخٽ ٍحٳ :٪ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٌُ حٿلڀْٴش ،ٳؤٛزنخ ٯنڄخ ًار،ٚ
ٳ٬يٽ َ٘٫س ڃن حٿٰنڂ رز.َْ٬
[ ]2356
- 2901كيػنخ ىيرش رن هخٿي :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس :أڅ أنٔخ أهزَه ٷخٽ:
ح٫ظڄَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿـَ٬حنش ،كْغ ٷٔڂ ٯنخثڂ كنْن.
[ ]1687
- 183رخد :اًح ٯنڂ حٿڄَ٘ٻٌڅ ڃخٽ حٿڄٔڀڂ ػڂ ًؿيه حٿڄٔڀڂ.
- 2904/2902ٷخٽ حرن نڄَْ :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٷخٽ:
ًىذ ٳَّ ٿو ٳؤهٌه حٿ٬يً ،ٳ٨يَ ٫ڀْو حٿڄٔڀڄٌڅ ٳَى ٫ڀْو ٳِ ُڃن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .أرٶ ٫زي ٿو ٳڀلٶ رخٿًَځ ،ٳ٨يَ ٫ڀْيڂ حٿڄٔڀڄٌڅ ،ٳَىه ٫ڀْو
هخٿي رن حٿٌٿْي ر٬ي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
( - )2903كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ نخٳ:٪
أڅ ٫زيح ٙرن ٫ڄَ أرٶ ٳڀلٶ رخٿًَځ ٳ٨يَ ٫ڀْو هخٿي رن حٿٌٿْي ٳَىه ٫ڀَ ٫زي حهلل،
ًأڅ ٳَٓخ ٙرن ٫ڄَ ٫خٍ ٳڀلٶ رخٿًَځ ،ٳ٨يَ ٫ڀْو ٳَىًه ٫ڀَ ٫زي حهلل.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل٫ :خٍ ڃ٘ظٶ ڃن حٿً ،َْ٬ىٌ كڄخٍ ًكٖ ،أُ ىَد.
( - )2904كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ُىَْ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن
حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٻخڅ ٫ڀَ ٳَّ ٌّځ ٿٸِ حٿڄٔڀڄٌڅً ،أڃَْ حٿڄٔڀڄْن ٌّڃجٌ هخٿي رن حٿٌٿْي ر٬ؼو
أرٌ رټَ ،ٳؤهٌه حٿ٬يً ،ٳڀڄخ ىِځ حٿ٬يً ٍى هخٿي ٳَٓو.
- 184رخد :ڃن طټڀڂ رخٿٴخٍْٓش ًحٿَ٣خنش.
ًٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :حهظٚٱ أٿٔنظټڂ ًأٿٌحنټڂ} /حٿًَځً{ ./22 :ڃخ أٍٓڀنخ ڃن ٌٍٓٽ اٙ
رڀٔخڅ ٷٌڃو} /ارَحىْڂ./4 :
- 2905كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ :أهزَنخ كن٨ڀش رن أرِ ٓٴْخڅ:
أهزَنخ ْٓ٬ي رن ڃْنخء ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،رلنخ ريْڄش ٿنخ٣ً ،لنض ٛخ٫خ ڃن ٗ ،َْ٬ٳظ٬خٽ أنض ًنٴَ،
ٳٜخف حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ( :خ أىپ حٿونيٵ ،اڅ ؿخرَح ٷي ٛنٌٍٓ ٪ح،
ٳلِ ى ٚرټڂ).
[]3876 ،3875
- 2906كيػنخ كزخڅ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ٫زي حهلل٫ ،ن هخٿي رن ْٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن
أځ هخٿي رنض هخٿي رن ْٓ٬ي ٷخٿض:
أطْض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ ٪أرِ ً٫ڀِ ًٷڄْ ٚأٛٴَ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٓ( :نو ٓنو) .ٷخٽ ٫زي حهللً :ىِ رخٿلزْ٘ش كٔنش ،ٷخٿض :ٳٌىزض
أٿ٬ذ روخطڂ حٿنزٌس ،ٳِرَنِ أرِ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ى٫يخ) .ػڂ
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أرڀِ ًأهڀٸِ ،ػڂ أرڀِ ًأهڀٸِ ،ػڂ أرڀِ
ًأهڀٸِ) .ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳزٸْض كظَ ًٻَ.
[]5647 ،5507 ،5485 ،3661
- 2907كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن ُّخى٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿلٔن رن ٫ڀِ أهٌ طڄَس ڃن طڄَ حٿٜيٷش ،ٳـ٬ڀيخ ٳِ ٳْو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿٴخٍْٓش( :ٻن ٻن ،أڃخ طَ٬ٱ أنخ ٙنؤٻپ حٿٜيٷش).
[ ]1414
- 185رخد :حٿٰڀٌٽ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ڃن ّٰڀپ ّؤص رڄخ ٯپ} /آٽ ٫ڄَحڅ./161 :
- 2908كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن أرِ كْخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٍُ٫ش ٷخٽ:
كيػنِ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخځ ٳْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌٻَ حٿٰڀٌٽ ٳ٨٬ڄو ً٨٫ڂ أڃَه ،ٷخٽ ٙ( :أٿٴْن
أكيٻڂ ٌّځ حٿٸْخڃش ٫ڀَ ٍٷزظو ٗخس ٿيخ ػٰخء٫ ،ڀَ ٍٷزظو ٳَّ ٿيخ كڄلڄشّ ،ٸٌٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل أٯؼنِ ،ٳؤٷٌٽ ٙ :أڃڀٺ ٿٺ ڃن حهلل ْٗجخ ،ٷي أرڀٰظٺ٫ً ،ڀَ ٍٷزظو ر َْ٬ٿيخ
ٍٯخءّ ،ٸٌٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل أٯؼنِ ،ٳؤٷٌٽ ٙ :أڃڀٺ ٿٺ ْٗجخ ٷي أرڀٰظٺ٫ً ،ڀَ ٍٷزظو
ٛخڃض ٳْٸٌٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل أٯؼنِ ،ٳؤٷٌٽ ٙ :أڃڀٺ ٿٺ ْٗجخ ٷي أرڀٰظٺ ،أً ٫ڀَ
ٍٷزظو ٍٷخ ٩طوٴٶ ،ٳْٸٌٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل أٯؼنِ ،ٳؤٷٌٽ ٙ :أڃڀٺ ٿٺ ْٗجخ ٷي رڀٰظٺ).
ًٷخٽ أٌّد٫ ،ن أرِ كْخڅ( :ٳَّ ٿو كڄلڄش).
[ ]1337
- 186رخد :حٿٸڀْپ ڃن حٿٰڀٌٽ.
ًٿڂ ٌّٻَ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو كَٵ ڃظخ٫وً ،ىٌح
أٛق.
- 2909كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ٓخٿڂ رن أرِ حٿـ٬ي،
- 2917كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :ٷخٽ حٿٔخثذ
رن ِّّي ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ًىزنخ نظڀٸَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ ٪حٿٜزْخڅ اٿَ ػنْش حٿٌىح.٩
[]4164
- 193رخد :ڃخ ّٸٌٽ اًح ٍؿ ٪ڃن حٿًِٰ.
كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل ٍِٟ
حهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ اًح ٷٴپ ٻزَ ػٚػخ ،ٷخٽ( :آّزٌڅ اڅ ٗخء حهلل
طخثزٌڅ٫ ،خريًڅ كخڃيًڅ ،ٿَرنخ ٓخؿيًڅٛ ،يٵ حهلل ً٫يهً ،ن٫ َٜزيهً ،ىِځ
حٕكِحد ًكيه).
[ ]1703
- 2920/2919كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ حرن أرِ
آلخٵ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃٸٴڀو ڃن ٔ٫ٴخڅًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٫ڀَ ٍحكڀظوً ،ٷي أٍىٱ ٛٴْش رنض كِْ ،ٳ٬ؼَص نخٷظو ٳ٫َٜخ ؿڄْ٬خ ،ٳخٷظلڂ
أرٌ ٣ڀلش ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ؿ٬ڀنِ حهلل ٳيحءٹ ،ٷخٽ٫( :ڀْٺ حٿڄَأس) .ٳٸڀذ ػٌرخ ٫ڀَ
ًؿيو ًأطخىخ ٳؤٿٸخه ٫ڀْيخً ،أٛڀق ٿيڄخ ڃَٻزيڄخ ٳَٻزخً ،حٻظنٴنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ أَٗٳنخ ٫ڀَ حٿڄيّنش ،ٷخٽ( :آّزٌڅ طخثزٌڅ٫ ،خريًڅ ،ٿَرنخ كخڃيًڅ).
ٳڀڂ ِّٽ ّٸٌٽ ًٿٺ ،كظَ ىهپ حٿڄيّنش.
( - )2920كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ :كيػنخ ّلَْ رن أرِ آلخٵ٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أنو أٷزپ ىٌ ًأرٌ ٣ڀلش ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٛٴْش ڃَىٳيخ ٫ڀَ ٍحكڀظو ،ٳڀڄخ ٻخنٌح رز ٞ٬حٿَّ٤ٶ ٫ؼَص حٿنخٷش ،ٳ٩َٜ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿڄَأسً ،اڅ أرخ ٣ڀلش -ٷخٽ :أكٔذ ٷخٽ -حٷظلڂ ٫ن
رَْ٬ه ٳؤطَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ نزِ حهلل ؿ٬ڀنِ حهلل ٳيحءٹ ،ىپ
أٛخرٺ ڃن ِٗء؟ ٷخٽً ،ٙ( :ٿټن ٫ڀْٺ رخٿڄَأس) .ٳؤٿٸَ أرٌ ٣ڀلش ػٌرو ٫ڀَ ًؿيو
ٳٸٜي ٷٜيىخ ،ٳؤٿٸَ ػٌرو ٫ڀْيخ ،ٳٸخڃض حٿڄَأس ،ٳ٘ي ٿيڄخ ٫ڀَ ٍحكڀظيڄخ ٳَٻزخ،
ٳٔخًٍح كظَ اًح ٻخنٌح ر٨يَ حٿڄيّنش ،أً ٷخٽ :أَٗٳٌح ٫ڀَ حٿڄيّنش ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :آّزٌڅ طخثزٌڅ ٫خريًڅ ،ٿَرنخ كخڃيًڅ) .ٳڀڂ ِّٽ ّٸٌٿيخ ،كظَ ىهپ
حٿڄيّنش.
[]5831 ،5623
- 194رخد :حٿٜٚس اًح ٷيځ ڃن ٓٴَ.
- 2921كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلخٍد رن ىػخٍ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
- ۶۱كراب انخًس
- 1رخد :ٳَ ٝحٿوڄْ.
- 2925كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ
٫ڀِ رن حٿلْٔن :أڅ كْٔن رن ٫ڀِ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ أهزَه :أڅ ٫ڀْخ ٷخٽ :ٻخنض ٿِ
ٗخٍٱ ڃن نْٜزِ ڃن حٿٰنڂ ٌّځ ريًٍ ،ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أ٤٫خنِ
ٗخٍٳخ ڃن حٿوڄْ ،ٳڀڄخ أٍىص أڅ أرظنِ رٴخ٣ڄش رنض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ًح٫يص ٍؿٌٛ ٚحٯخ ڃن رنِ ٷْنٸخ ٩أڅ َّطلپ ڃ ،ِ٬ٳنؤطِ ربًهَ أٍىص أڅ أرْ٬و
حٿٌٜحٯْنً ،أٓظْ٬ن رو ٳِ ًٿْڄش ،َِٓ٫ٳزْنخ أنخ أؿڄ ٪ٿ٘خٍٳِ ڃظخ٫خ ڃن حٕٷظخد
ًحٿَٰحثَ ًحٿلزخٽًٗ ،خٍٳخُ ڃنخهخڅ اٿَ ؿنذ كـَس ٍؿپ ڃن حٕنٜخٍٍ ،ؿ٬ض
كْن ؿڄ٬ض ڃخ ؿڄ٬ض ،ٳبًح ٗخٍٳخُ ٷي حؿظذ أٓنڄظيڄخً ،رٸَص هٌحَٛىڄخ ًأهٌ
ڃن أٻزخىىڄخ ،ٳڀڂ أڃڀٺ ْ٫نِ كْن ٍأّض ًٿٺ حٿڄن َ٨ڃنيڄخ ،ٳٸڀض :ڃن ٳ٬پ ىٌح؟
ٳٸخٿٌح :ٳ٬پ كڄِس رن ٫زي حٿڄ٤ڀذً ،ىٌ ٳِ ىٌح حٿزْض ٳِ َٗد ڃن حٕنٜخٍ،
ٳخن٤ڀٸض كظَ أىهپ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫نيه ُّي حرن كخٍػش ،ٳَ٬ٱ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌُ ٿٸْض ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ٿٺ).
ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃخ ٍأّض ٻخٿٌْځ ٷ٫ ،٢يح كڄِس ٫ڀَ نخٷظِ ٳؤؿذ أٓنڄظيڄخ،
ًرٸَ هٌحَٛىڄخً ،ىخ ىٌ ًح ٳِ رْض
ڃ٬و َٗد ،ٳي٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رَىحثو ٳخٍطيٍ ،ػڂ حن٤ڀٶ ّڄِ٘،
ًحطز٬ظو أنخ ًُّي رن كخٍػش كظَ ؿخء حٿزْض حٿٌُ ٳْو كڄِس ،ٳخٓظؤًڅ ٳؤًنٌح ٿيڂ ،ٳبًح
ىڂ َٗد ،ٳ٤ٴٶ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڀٌځ كڄِس ٳْڄخ ٳ٬پ ،ٳبًح كڄِس ٷي
ػڄپ ،ڃلڄَس ْ٫نخه ،ٳن َ٨كڄِس اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػڂ ٬ٛي
حٿن ،َ٨ٳن َ٨اٿَ ٍٻزظو ،ػڂ ٬ٛي حٿن ،َ٨ٳن َ٨اٿَ َٓطو ،ػڂ ٬ٛي حٿن َ٨ٳن َ٨اٿَ
ًؿيو ،ػڂ ٷخٽ كڄِس :ىپ أنظڂ ا٫ ٙزْي ٕرِ ،ٳَ٬ٱ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
أنو ٷي ػڄپ ،ٳنټٌٍٓ ٚٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٫ٸزْو حٿٸيٸًٍَ ،هَؿنخ
ڃ٬و.
[ ]1983
- 2926كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حرن
ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ٫خث٘ش أځ
حٿڄئڃنْن ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أهزَطو:
أڅ ٳخ٣ڄش ٫ڀْيخ حٿٔٚځ ،حرنش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٓ :ؤٿض أرخ رټَ
حٿٜيّٶ ر٬ي ًٳخس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أڅ ّٸٔڂ ٿيخ ڃَْحػيخ ،ڃخ طَٹ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃڄخ أٳخء حهلل ٫ڀْو ،ٳٸخٽ أرٌ رټَ :اڅ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :نٌٍع ،ڃخ طَٻنخ ٛيٷش) .ٳٰ٠زض ٳخ٣ڄش رنض ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳيـَص أرخ رټَ ،ٳڀڂ طِٽ ڃيخؿَطو كظَ طٌٳْض٫ً ،خٗض
ر٬ي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٓظش أٗيَ ،ٷخٿضً :ٻخنض ٳخ٣ڄش طٔؤٽ أرخ رټَ
نْٜزيخ ڃڄخ طَٹ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن هْزَ ًٳيٹًٛ ،يٷظو رخٿڄيّنش،
ٳؤرَ أرٌ رټَ ٫ڀْيخ ًٿٺ ًٷخٽ :ٿٔض طخٍٻخ ْٗجخ ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّ٬ڄپ رو ا٫ ٙڄڀض رو ،ٳبنِ أهَ٘ اڅ طَٻض ْٗجخ ڃن أڃَه أڅ أُّٮ .ٳؤڃخ ٛيٷظو
رخٿڄيّنش ٳيٳ٬يخ ٫ڄَ اٿَ ٫ڀِ ً٫زخًّ ،أڃخ هْزَ ًٳيٹ ٳؤڃٔټيخ ٫ڄَ ًٷخٽ :ىڄخ
ٛيٷش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخنظخ ٿلٸٌٷو حٿظِ طًَ٬ه ًنٌحثزوً ،أڃَىڄخ
اٿَ ڃن ًٿِ حٕڃَ ،ٷخٽ :ٳيڄخ ٫ڀَ ًٿٺ اٿَ حٿٌْځ.
[]6349 ،6346 ،3998 ،3810 ،3508
- 2927كيػنخ آلخٵ رن ڃلڄي حٿٴًَُ :كيػنخ ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ڃخٿٺ رن أًّ رن حٿليػخڅً ،ٻخڅ ڃلڄي رن ؿزَْ ًٻَ ٿِ ًٻَح ڃن كيّؼو ًٿٺ،
ٳخن٤ڀٸض كظَ أىهپ ٫ڀَ ڃخٿٺ رن أًّ ،ٳٔؤٿظو ٫ن ًٿٺ حٿليّغ ،ٳٸخٽ ڃخٿٺ:
رْنخ أنخ ؿخٿْ ٳِ أىڀِ كْن ڃظ ٪حٿنيخٍ ،اًح ٌٍٓٽ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ّؤطْنِ ،ٳٸخٽ:
أؿذ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،ٳخن٤ڀٸض ڃ٬و كظَ أىهپ ٫ڀَ ٫ڄَ ،ٳبًح ىٌ ؿخٿْ ٫ڀَ ٍڃخٽ
ََّٓ ،ٿْْ رْنو ًرْنو ٳَحٕ ،ڃظټت ٫ڀَ ًٓخىس ڃن أىځ ،ٳٔڀڄض ٫ڀْو ػڂ ؿڀٔض،
ٳٸخٽّ :خ ڃخٽ ،انو ٷيځ ٫ڀْنخ ڃن ٷٌڃٺ أىپ أرْخصً ،ٷي أڃَص ٳْيڂ رَٟن ،ٳخٷز٠و
ٳخٷٔڄو رْنيڂ ،ٳٸڀضّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن ٿٌ أڃَص رو ٯَُْ ،ٷخٽ :حٷز٠و أّيخ حٿڄَء،
ٳزْنخ أنخ ؿخٿْ ٫نيه أطخه كخؿزو َّٳؤ ،ٳٸخٽ :ىپ ٿٺ ٳِ ٫ؼڄخڅ ً٫زي حٿَكڄن رن
ٌ٫ٱ ًحٿِرَْ ًٓ٬ي رن أرِ ًٷخّٔ ٙظؤًنٌڅ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳؤًڅ ٿيڂ ٳيهڀٌح ٳٔڀڄٌح
ًؿڀٌٔح ،ػڂ ؿڀْ َّٳؤ َّْٔح ،ػڂ ٷخٽ :ىپ ٿٺ ٳِ ٫ڀِ ً٫زخّ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳؤًڅ ٿيڄخ
ٳيه ٚٳٔڀڄخ ٳـڀٔخ ،ٳٸخٽ ٫زخّّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن حٷ ٞرْنِ ًرْن ىٌحً ،ىڄخ
ّوظٜڄخڅ ٳْڄخ أٳخء حهلل ٫ڀَ ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن رنِ حٿن ،َْ٠ٳٸخٽ
حٿَى٫ ،٢ؼڄخڅ ًأٛلخروّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن حٷ ٞرْنيڄخً ،أٍف أكيىڄخ ڃن حٓهَ،
ٷخٽ ٫ڄَ :طْيٻڂ ،أن٘يٻڂ رخهلل حٿٌُ ربًنو طٸٌځ حٿٔڄخء ًحٍٕ ،ٝىپ ط٬ڀڄٌڅ أڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :نٌٍع ،ڃخ طَٻنخ ٛيٷش)َّّ .ي ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نٴٔو؟ ٷخٽ حٿَى :٢ٷي ٷخٽ ًٿٺ ،ٳؤٷزپ ٫ڄَ ٫ڀَ ٫ڀِ ً٫زخّ،
ٳٸخٽ :أن٘يٻڄخ حهلل ،أط٬ڀڄخڅ أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي ٷخٽ ًٿٺ؟ ٷخ :ٙٷي
ٷخٽ ًٿٺ ،ٷخٽ ٫ڄَ :ٳبنِ أكيػټڂ ٫ن ىٌح حٕڃَ ،اڅ حهلل ٷي هٌٍٓ ٚٿو ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ىٌح حٿٴِء رِ٘ء ٿڂ ّ٤٬و أكيح ٯَْه ،ػڂ ٷَأً{ :ڃخ أٳخء حهلل ٫ڀَ
ٌٍٓٿو ڃنيڂ -اٿَ ٷٌٿو -ٷيَّ} .ٳټخنض ىٌه هخٿٜش ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً ،حهلل ڃخ حكظخُىخ ىًنټڂ ًٙ ،حٓظؤػَ ريخ ٫ڀْټڂ ،ٷي أ٤٫خٻڄٌىخ ًرؼيخ ٳْټڂ،
كظَ رٸِ ڃنيخ ىٌح حٿڄخٽ ،ٳټخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّنٴٶ ٫ڀَ أىڀو نٴٸش
ٓنظيڂ ڃن ىٌح حٿڄخٽ ،ػڂ ّؤهٌ ڃخ رٸِ ٳْـ٬ڀو ڃـ٬پ ڃخٽ حهلل ،ٳ٬ڄپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٌٿٺ كْخطو ،أن٘يٻڂ رخهلل ىپ ط٬ڀڄٌڅ ًٿٺ؟ ٷخٿٌح :ن٬ڂ ،ػڂ ٷخٽ ٿ٬ڀِ
ً٫زخّ :أن٘يٻڂ رخهلل ىپ ط٬ڀڄخڅ ًٿٺ؟ ٷخٽ ٫ڄَ :ػڂ طٌٳِ حهلل نزْو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ أرٌ رټَ :أنخ ًٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸز٠يخ أرٌ رټَ،
ٳ٬ڄپ ٳْيخ رڄخ ٫ڄپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،حهلل ّ٬ڀڂ :انو ٳْيخ ٿٜخىٵ رخٍ
ٍحٗي طخر ٪ٿڀلٶ ،ػڂ طٌٳِ حهلل أرخ رټَ ،ٳټنض أنخ ًٿِ أرِ رټَ ،ٳٸز٠ظيخ ٓنظْن ڃن
اڃخٍطِ ،أ٫ڄپ ٳْيخ رڄخ ٫ڄپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃخ ٫ڄپ ٳْيخ أرٌ رټَ،
ًحهلل ّ٬ڀڂ :انِ ٳْيخ ٿٜخىٵ رخٍ ٍحٗي طخر ٪ٿڀلٶ ،ػڂ ؿجظڄخنِ طټڀڄخنًِ ،ٻڀڄظټڄخ
ًحكيس ًأڃَٻڄخ ًحكي ،ؿجظنِ ّخ ٫زخّ طٔؤٿنِ نْٜزٺ ڃن حرن أهْٺً ،ؿخءنِ ىٌح -
َّّي ٫ڀْخ َّّ -ي نْٜذ حڃَأطو ڃن أرْيخ ،ٳٸڀض ٿټڄخ :اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :نٌٍع ،ڃخ طَٻنخ ٛيٷش) .ٳڀڄخ ريح ٿِ أڅ أىٳ٬و اٿْټڄخ ،ٷڀض :اڅ ٗجظڄخ
ىٳ٬ظيڄخ اٿْټڄخ٫ ،ڀَ أڅ ٫ڀْټڄخ ٫يي حهلل ًڃْؼخٷو :ٿظ٬ڄٚڅ ٳْيخ رڄخ ٫ڄپ ٳْيخ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،رڄخ ٫ڄپ ٳْيخ أرٌ رټًَ ،رڄخ ٫ڄڀض ٳْيخ ڃنٌ ًٿْظيخ،
ٳٸڀظڄخ :حىٳ٬يخ اٿْنخ ،ٳزٌٿٺ ىٳ٬ظيخ اٿْټڄخ ،ٳؤن٘يٻڂ رخهلل ىپ ىٳ٬ظيخ اٿْيڄخ رٌٿٺ؟ ٷخٽ
حٿَى :٢ن٬ڂ ،ػڂ أٷزپ ٫ڀَ ٫ڀِ ً٫زخّ ،ٳٸخٽ :أن٘يٻڄخ رخهلل ،ىپ ىٳ٬ظيخ اٿْټڄخ رٌٿٺ؟
ٷخ :ٙن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳظڀظڄٔخڅ ڃنِ ٷ٠خء ٯَْ ًٿٺ ،ٳٌحهلل حٿٌُ ربًنو طٸٌځ حٿٔڄخء
ًحٍٕ ٙ ٝأٷ ِ٠ٯَْ ًٿٺ ،ٳبڅ ٫ـِطڄخ ٫نيخ ٳخىٳ٬خىخ اٿِ ،ٳبنِ أٻٴْټڄخىخ.
[ ]2748
- 2رخد :أىحء حٿوڄْ ڃن حٿيّن.
- 2928كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أرِ كڄِس حٿ٠ز ِ٬ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٷيځ ًٳي ٫زي حٿٸْْ ،ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انخ ىٌح حٿلِ ڃن ٍرْ٬ش ،رْننخ ًرْنٺ ٻٴخٍ
ڃ ،َ٠ٳڀٔنخ نٜپ اٿْٺ ا ٙٳِ حٿ٘يَ حٿلَحځ ،ٳڄَنخ رؤڃَ نؤهٌ رو ًني ٌ٫اٿْو ڃن
ًٍحءنخ ،ٷخٽ( :آڃَٻڂ رؤٍرً ،٪أنيخٻڂ ٫ن أٍر ،٪حّٗڄخڅ رخهللٗ :يخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل
٫ً -ٸي رْيه ً -اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخسًْٛ ،خځ ٍڃ٠خڅً ،أڅ طئىًح هلل هڄْ ڃخ
ٯنڄظڂً .أنيخٻڂ ٫ن حٿيرخءً ،حٿنٸًَْ ،حٿلنظڂً ،حٿڄِٳض).
[ ]53
- 3رخد :نٴٸش نٔخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي ًٳخطو.
- 2929كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :ٸظٔڂ ًٍػظِ ىّنخٍح ،ڃخ طَٻض ر٬ي نٴٸش
نٔخثِ ًڃئًنش ٫خڃڀِ ٳيٌ ٛيٷش).
[ ]2624
- 2930كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ ْٗزش :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٷخٿض:
طٌٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃخ ٳِ رْظِ ڃن ِٗء ّؤٻڀو ًً ٻزي ،اٙ
ٗ َ٤ڃن ٗ َْ٬ٳِ ٍٱ ٿِ ،ٳؤٻڀض ڃنو كظَ ٣خٽ ٫ڀِ ،ٳټڀظو ٳٴنِ.
[]6086
- 2931كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ آلخٵ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
٫ڄًَ رن حٿلخٍع ٷخٽ:
ڃخ طَٹ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٚٓ ٙكوً ،رٰڀظو حٿزْ٠خءً ،أٍٟخ طَٻيخ
ٛيٷش.
[ ]2588
- 4رااخد :ڃااخ ؿااخء ٳااِ رْااٌص أًُحؽ حٿنزااِ ٛااڀَ حهلل ٫ڀْااو ًٓااڀڂً ،ڃااخ نٔااذ ڃاان
حٿزٌْص اٿْين.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٷَڅ ٳِ رٌْطټن} /حٕكِحد ًٙ{ :ً ./33 :طيهڀٌح رٌْص حٿنزِ
ا ٙأڅ ّئًڅ ٿټڂ} /حٕكِحد./53 :
- 2932كيػنخ كزخڅ رن ڃٌَٓ ًڃلڄي ٷخ :ٙأهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ ًٌّنْ،
٫ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى :أڅ ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿض:
ٿڄخ ػٸپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،حٓظؤًڅ أًُحؿو أڅ ّڄَ ٝٳِ رْظِ ،ٳؤًڅ
ٿو.
[ ]195
- 2933كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ :كيػنخ نخٳٓ :٪ڄ٬ض حرن أرِ ڃڀْټش ٷخٽ :ٷخٿض ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
طٌٳِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ رْظًِ ،ٳِ نٌرظًِ ،رْن ٓلَُ ًنلَُ،
ًؿڄ ٪حهلل رْن ٍّٸِ ًٍّٸو .ٷخٿض :ىهپ ٫زي حٿَكڄن رٌٔحٹ ،ٳ٬٠ٲ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫نو ،ٳؤهٌطو ،ٳڄٰ٠ظو ،ػڂ ٓننظو رو.
[ ]850
- 2934كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ ٷخٽ :كيػنِ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن حرن
هخٿي٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫ڀِ رن كْٔن :أڅ ٛٴْش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ أهزَطو:
أنيخ ؿخءص ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طًٍِهً ،ىٌ ڃ٬ظټٲ ٳِ حٿڄٔـي ،ٳِ
حٿ َ٘٬حًٕحهَ ڃن ٍڃ٠خڅ ،ػڂ ٷخڃض طنٸڀذ ،ٳٸخځ ڃ٬يخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،كظَ اًح رڀٮ ٷَّزخ ڃن رخد حٿڄٔـي٫ ،ني رخد أځ ٓڀڄش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃَ ريڄخ ٍؿٚڅ ڃن حٕنٜخٍ ،ٳٔڀڄخ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ػڂ نٴٌح ،ٳٸخٽ ٿيڄخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫( :ڀَ ٍٓڀټڄخ) .ٷخ:ٙ
ٓزلخڅ حهلل ّخ ٌٍٓٽ حهللً ،ٻزَ ٫ڀْيڄخ ًٿٺ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(اڅ حٿْ٘٤خڅ ّزڀٮ ڃن حٗنٔخڅ ڃزڀٮ حٿيځً ،انِ هْ٘ض أڅ ّٸٌٱ ٳِ ٷڀٌرټڄخ ْٗجخ).
[ ]1930
- 2935كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل٫ ،ن ڃلڄي
رن ّلَْ رن كزخڅ٫ ،ن ًحٓ ٪رن كزخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
حٍطٸْض ٳٌٵ رْض كٴٜش ،ٳَأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸ ِ٠كخؿظو ،ڃٔظيرَ
حٿٸزڀش ،ڃٔظٸزپ حٿ٘ؤځ.
[ ]145
- 2936كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ى٘خځ٫ ،ن أرْو :أڅ
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ حٿً َٜ٬حٿ٘ڄْ ٿڂ طوَؽ ڃن كـَطيخ.
[ ]519
- 2937كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿٌَّّش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْ٤زخ ،ٳؤٗخٍ نلٌ ڃٔټن ٫خث٘ش ،ٳٸخٽ( :ىنخ حٿٴظنش -
ػٚػخ -ڃن كْغ ّ٤ڀ ٪ٷَڅ حٿْ٘٤خڅ).
[ً ،6680 ،6679 ،4990 ،3320 ،3105حن]990 :َ٨
- 2938كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ رټَ٫ ،ن
٫ڄَس رنض ٫زي حٿَكڄن :أڅ ٫خث٘ش ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أهزَطيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ٫نيىخً ،أنيخ ٓڄ٬ض ٌٛص انٔخڅ ّٔظؤًڅ
ٳِ رْض كٴٜش ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ىٌح ٍؿپ ّٔظؤًڅ ٳِ رْظٺ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍحه ٳٚنخ -ٿ٬ڂ كٴٜش ڃن حٿَٟخ٫ش -حٿَٟخ٫ش طلَځ ڃخ
طلَځ حٿٌٙىس).
[ ]2503
- 5رااخد :ڃااخ ًٻااَ ڃاان ىٍ ٩حٿنزااِ ٛااڀَ حهلل ٫ڀْااو ًٓااڀڂ ًٜ٫ااخه ًٓااْٴو ًٷيكااو
ًهخطڄوً ،ڃخ حٓظ٬ڄپ حٿوڀٴخء ر٬يه ڃان ًٿاٺ ڃڄاخ ٿاڂ طاٌٻَ ٷٔاڄظوً ،ڃان ٗاَ٬ه ًن٬ڀاو
ًآنْظو ڃڄخ ّظزَٹ رو أٛلخرو ًٯَْىڂ ر٬ي ًٳخطو.
- 2939كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل حٕنٜخٍُ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ػڄخڃش٫ ،ن أنْ:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٿڄخ حٓظوڀٲ ر٬ؼو اٿَ حٿزلَّنً ،ٻظذ ٿو ىٌح حٿټظخد
ًهظڄو روخطڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻخڅ نٸٖ حٿوخطڂ ػٚػش أٓ :َ٤ڃلڄي
ًٌٍٓٓ ،َ٤ٽ ًٓ ،َ٤حهلل ٓ.َ٤
[]5540
- 2940كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل حٕٓيُ :كيػنخ َْٔ٫
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڄَ ٓ٬خطٺ ّ٬ڄڀٌڅ ٳْيخ .ٳؤطْظو ريخ ،ٳٸخٽ :أٯنيخ ٫نخ ،ٳؤطْض
ريخ ٫ڀْخ ٳؤهزَطو ،ٳٸخٽ٬ٟ :يخ كْغ أهٌطيخ.
ٷخٽ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ڃلڄي رن ٌٓٷش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃنٌٍح حٿؼٌٍُ٫ ،ن
حرن حٿلنٴْش ٷخٽ :أٍٓڀنِ أرِ :هٌ ىٌح حٿټظخد ٳخًىذ رو اٿَ ٫ؼڄخڅ ،ٳبڅ ٳْو أڃَ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿٜيٷش.
- 6رااااخد :حٿاااايٿْپ ٫ڀااااَ أڅ حٿوڄااااْ ٿنٌحثااااذ ٍٓااااٌٽ حهلل ٛااااڀَ حهلل ٫ڀْااااو ًٓااااڀڂ
ًحٿڄٔااخٻْنً ،اّؼااخٍ حٿنزااِ ٛااڀَ حهلل ٫ڀْااو ًٓااڀڂ أىااپ حٿٜااٴش ًحٍٕحڃااپ ،كاان ٓااؤٿظو
ٳخ٣ڄش ًٗټض اٿْو حٿ٤لن ًحٿَكَ :أڅ ّويڃيخ ڃن حٿٔزِ ،ٳٌٻڀيخ اٿَ حهلل.
- 2945كيػنخ ريٽ رن حٿڄلزَ :أهزَنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ حٿلټڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن
أرِ ٿْڀَ :كيػنخ ٫ڀِ:
أڅ ٳخ٣ڄش ٫ڀْيخ حٿٔٚځ حٗظټض ڃخ طڀٸَ ڃن حٿَكَ ڃڄخ ط٤لن ،ٳزڀٰيخ أڅ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أطَ رٔزِ ،ٳؤطظو طٔؤٿو هخىڃخ ٳڀڂ طٌحٳٸو ،ٳٌٻَص ٿ٬خث٘ش ،ٳـخء
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌٻَص ًٿٺ ٫خث٘ش ٿو ،ٳؤطخنخ ًٷي ىهڀنخ ڃ٠خؿ٬نخ ،ٳٌىزنخ
ٿنٸٌځ ،ٳٸخٽ٫( :ڀَ ڃټخنټڄخ) .كظَ ًؿيص رَى ٷيڃْو ٫ڀَ ٛيٍُ ،ٳٸخٽ( :أ ٙأىٿټڄخ
٫ڀَ هَْ ڃڄخ ٓؤٿظڄخه ،اًح أهٌطڄخ ڃ٠خؿ٬ټڄخ ٳټزَح حهلل أٍر٬خ ًػٚػْنً ،حكڄيح حهلل
ػٚػخ ًػٚػْنًٓ ،زلخ ػٚػخ ًػٚػْن ،ٳبڅ ًٿٺ هَْ ٿټڄخ ڃڄخ ٓؤٿظڄخه).
[]5959 ،5047 ،5046 ،3502
- 7رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳؤڅ هلل هڄٔو ًٿڀٌَٓٽ} /حٕنٴخٽ./41 :
ّ٬نِ :ٿڀٌَٓٽ ٷٔڂ ًٿٺ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ أنخ ٷخٓڂ
ًهخُڅً ،حهلل ّ.)ِ٤٬
- 2947/2946كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ ًڃنً ٌٍٜٷظخىس:
ٓڄٌ٬ح ٓخٿڂ رن أرِ حٿـ٬ي٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ًٿي ٿَؿپ ڃنخ ڃن حٕنٜخٍ ٯٚځ ،ٳؤٍحى أڅ ّٔڄْو ڃلڄيح .ٷخٽ ٗ٬زش :ٳِ كيّغ
ڃن :ٌٍٜاڅ حٕنٜخٍُ ٷخٽ :كڄڀظو ٫ڀَ ڃنٸِ ٳؤطْض رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٳِ كيّغ ٓڀْڄخڅً :ٿي ٿو ٯٚځ ،ٳؤٍحى أڅ ّٔڄْو ڃلڄيح ،ٷخٽٓ( :ڄٌح رخٓڄًِٙ ،
طټنٌح رټنْظِ ،ٳبنِ انڄخ ؿ٬ڀض ٷخٓڄخ أٷٔڂ رْنټڂ)ً .ٷخٽ كْٜن( :ر٬ؼض ٷخٓڄخ أٷٔڂ
رْنټڂ) .ٷخٽ ٫ڄًَ :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٓخٿڄخ٫ ،ن ؿخرَ :أٍحى أڅ
ّٔڄْو حٿٸخٓڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٓ( :ڄٌح رخٓڄِ ًٙ ،طټظنٌح رټنْظِ).
( - )2947كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڂ٫ ،ن ٓخٿڂ رن أرِ
حٿـ٬ي٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل حٕنٜخٍُ ٷخٽ:
ًٿي ٿَؿپ ڃنخ ٯٚځ ٳٔڄخه حٿٸخٓڂ ،ٳٸخٿض حٕنٜخٍ ٙ :نټنْٺ أرخ حٿٸخٓڂ ً ٙنن٬ڄٺ
ْ٫نخ ،ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،ٿي ٿِ ٯٚځ ،ٳٔڄْظو
حٿٸخٓڂ ،ٳٸخٿض حٕنٜخٍ ٙ :نټنْٺ أرخ حٿٸخٓڂ ً ٙنن٬ڄٺ ْ٫نخ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :أكٔنض حٕنٜخٍٓ ،ڄٌح رخٓڄِ ً ٙطټنٌح رټنْظِ ،ٳبنڄخ أنخ ٷخٓڂ).
[]5843 ،5835 ،5833 ،5832 ،3345
- 2948كيػنخ كزخڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن كڄْي رن ٫زي
حٿَكڄن :أنو ٓڄ ٪ڃ٬خًّش ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن َّى حهلل رو هَْح ّٴٸيو ٳِ حٿيّنً ،حهلل
حٿڄً ِ٤٬أنخ حٿٸخٓڂ ًٙ ،طِحٽ ىٌه حٕڃش ٧خىَّن ٫ڀَ ڃن هخٿٴيڂ كظَ ّؤطِ أڃَ حهلل
ًىڂ ٧خىًَڅ).
[ ]71
- 2949كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ٳڀْق :كيػنخ ىٚٽ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن حرن أرِ
٫ڄَس٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃخ أْ٤٫ټڂ ً ٙأڃن٬ټڂ ،انڄخ أنخ ٷخٓڂ أ٪ٟ
كْغ أڃَص).
- 2950كيػنخ ٫زي حهلل رن ِّّي :كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ أٌّد ٷخٽ :كيػنِ أرٌ حٌٕٓى،
٫ن حرن أرِ ْ٫خًٕ ،حٓڄو ن٬ڄخڅ٫ ،ن هٌٿش حٕنٜخٍّش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اڅ ٍؿخّ ٙظوٌٌٟڅ ٳِ ڃخٽ حهلل رَْٰ
كٶ ،ٳڀيڂ حٿنخٍ ٌّځ حٿٸْخڃش).
- 8رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أكڀض ٿټڂ حٿٰنخثڂ).
ًٷخٽ حهلل ط٬خٿَ٫ً{ :يٻڂ حهلل ڃٰخنڂ ٻؼَْس طؤهًٌنيخ ٳ٬ـپ ٿټڂ ىٌه} /حٿٴظق./20 :
ًىِ ٿڀ٬خڃش كظَ ّزْنو حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 2951كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ هخٿي :كيػنخ كْٜن٫ ،ن ٫خڃَ٫ ،ن ًَ٫س حٿزخٍٷِ
ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿوْپ ڃ٬ٸٌى ٳِ نٌحْٛيخ حٿوَْ ،حٕؿَ
ًحٿڄٰنڂ اٿَ ٌّځ حٿٸْخڃش).
[ ]2695
- 2952كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ىڀٺ ٻٍَٔ ٳ ٚٻٍَٔ ر٬يهً ،اًح
ىڀٺ ٷْ َٜٳ ٚٷْ َٜر٬يهً ،حٿٌُ نٴِٔ رْيه ٿظنٴٸن ٻنٌُىڄخ ٳِ ٓزْپ حهلل).
[ ]2864
- 2953كيػنخ آلخٵٓ :ڄ ٪ؿََّح٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن ؿخرَ رن ٓڄَس ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ىڀٺ ٻٍَٔ ٳ ٚٻٍَٔ ر٬يهً ،اًح ىڀٺ
ٷْ َٜٳ ٚٷْ َٜر٬يهً ،حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿظنٴٸن ٻنٌُىڄخ ٳِ ٓزْپ حهلل).
[]6254 ،3423
- 2954كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ىْ٘ڂ :أهزَنخ ْٓخٍ :كيػنخ ِّّي حٿٴٸَْ :كيػنخ
ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أكڀض ٿِ حٿٰنخثڂ).
[ ]328
- 2955كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :طټٴپ حهلل ٿڄن ؿخىي ٳِ ٓزْڀوّ ٙ ،وَؿو
ا ٙحٿـيخى ٳِ ٓزْڀو ًطٜيّٶ ٻڀڄخطو ،رؤڅ ّيهڀو حٿـنش ،أً َّؿ٬و اٿَ ڃٔټنو حٿٌُ
هَؽ ڃنو ڃ ٪ڃخ نخٽ ڃن أؿَ أً ٯنْڄش).
[ ]36
- 2956كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ حرن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ حرن ڃنزو،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٯِح نزِ ڃن حٕنزْخء ،ٳٸخٽ ٿٸٌڃوّ ٙ :ظز٬نِ
ٍؿپ ڃڀٺ ر ٪٠حڃَأسً ،ىٌ َّّي أڅ ّزنِ ريخ ًٿڄخ ّزن ريخ ًٙ ،أكي رنَ رٌْطخ ًٿڂ
َّٳٓ ٪ٸٌٳيخ ًٙ ،أكي حٗظٍَ ٯنڄخ أً هڀٴخصً ،ىٌ ّنظًٙ َ٨ىىخ ،ٳِٰح ،ٳينخ ڃن
حٿٸَّش ٚٛس حٿ ،َٜ٬أً ٷَّزخ ڃن ًٿٺ ،ٳٸخٽ ٿڀ٘ڄْ :انٺ ڃؤڃٌٍس ًأنخ ڃؤڃٌٍ ،حٿڀيڂ
حكزٔيخ ٫ڀْنخ ،ٳلزٔض كظَ ٳظق حهلل ٫ڀْو ،ٳـڄ ٪حٿٰنخثڂ ٳـخءص ٬ّ -نِ حٿنخٍ -
ٿظؤٻڀيخ ٳڀڂ ط٬٤ڄيخ ،ٳٸخٽ :اڅ ٳْټڂ ٯڀٌ ،ٙٳڀْزخّ٬نِ ڃن ٻپ ٷزْڀش ٍؿپ ،ٳڀِٷض ّي
ٍؿپ رْيه ،ٳٸخٽ :ٳْټڂ حٿٰڀٌٽ ،ٳڀظزخّ٬نِ ٷزْڀظٺ ،ٳڀِٷض ّي ٍؿڀْن أً ػٚػش رْيه،
ٳٸخٽ :ٳْټڂ حٿٰڀٌٽ ،ٳـخإًح رَأّ ڃؼپ ٍأّ رٸَس ڃن حٿٌىذ ،ٳٌٌ٬ٟىخ ،ٳـخءص
حٿنخٍ ٳؤٻڀظيخ ،ػڂ أكپ حهلل ٿنخ حٿٰنخثڂٍ ،أٍ ٬ٟٴنخ ً٫ـِنخ ،ٳؤكڀيخ ٿنخ).
[]4862
- 9رخد :حٿٰنْڄش ٿڄن ٗيي حٿٌٷ٬ش.
- 2957كيػنخ ٛيٷش :أهزَنخ ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن أرْو
ٷخٽ :ٷخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٿٌ ٙآهَ حٿڄٔڀڄْن ،ڃخ ٳظلض ٷَّش ا ٙٷٔڄظيخ رْن أىڀيخ ،ٻڄخ ٷٔڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ هْزَ.
[ ]2209
- 10رخد :ڃن ٷخطپ ٿڀڄٰنڂ ،ىپ ّنٸ ٚڃن أؿَه؟
- 2958كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
أرخ ًحثپ ٷخٽ :كيػنخ أرٌ ڃٌَٓ حٕٗ ٍِٟ َُ٬حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ أَ٫حرِ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :حٿَؿپ ّٸخطپ ٿڀڄٰنڂً ،حٿَؿپ ّٸخطپ ٿٌْٻَ،
ًّٸخطپ ٿٍَْ ڃټخنو ،ڃن ٳِ ٓزْپ حهلل؟ ٳٸخٽ( :ڃن ٷخطپ ،ٿظټٌڅ ٻڀڄش حهلل ىِ حٿ٬ڀْخ،
ٳيٌ ٳِ ٓزْپ حهلل).
[ ]123
- 11رخد :ٷٔڄش حٗڃخځ ڃخ ّٸيځ ٫ڀْوًّ ،وزؤ ٿڄن ٿڂ ّلَ٠ه أً ٯخد ٫نو.
- 2959كيػنخ ٫زي حهلل رن ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ٫زي
حهلل رن أرِ ڃڀْټش:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أىيّض ٿو أٷزْش ڃن ىّزخؽ ،ڃٍٍِس رخٿٌىذ ،ٳٸٔڄيخ
ٳِ نخّ ڃن أٛلخروِ٫ً ،ٽ ڃنيخ ًحكيح ٿڄوَڃش رن نٌٳپ ،ٳـخء ًڃ٬و حرنو حٿڄٌٍٔ
رن ڃوَڃش ،ٳٸخځ ٫ڀَ حٿزخد ٳٸخٽ :حى٫و ٿِ ،ٳٔڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٌٛطو ،ٳؤهٌ ٷزخء ٳظڀٸخه روً ،حٓظٸزڀو رؤٍُحٍه ،ٳٸخٽّ( :خ أرخ حٿڄٌٍٔ هزؤص ىٌح ٿٺ،
ّخ أرخ حٿڄٌٍٔ هزؤص ىٌح ٿٺ)ً .ٻخڅ ٳِ هڀٸو ٗيس.
ًًٍحه حرن ٫ڀْش٫ ،ن أٌّد .ٷخٽ كخطڂ رن ًٍىحڅ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش،
٫ن حٿڄٌٍٔ :ٷيڃض ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٷزْش .طخر٬و حٿڀْغ٫ ،ن حرن أرِ
ڃڀْټش.
[ ]2459
- 12رخد :ٻْٲ ٷٔڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷَّ٨ش ًحٿن٠اًَْ ،ڃاخ أ٤٫اَ ڃان
ًٿٺ ٳِ نٌحثزو.
- 2960كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ حٌٕٓى :كيػنخ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن أرْو ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٻخڅ حٿَؿپ ّـ٬پ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿنوٚص ،كظَ حٳظظق ٷَّ٨ش ًحٿن،َْ٠
ٳټخڅ ر٬ي ًٿٺ َّى ٫ڀْيڂ.
[]3894 ،3806
- 13رخد :رَٻش حٿٰخُُ ٳِ ڃخٿو كْخ ًڃْظخ ،ڃ ٪حٿنزاِ ٛاڀَ حهلل ٫ڀْاو ًٓاڀڂ ًًٙس
حٕڃَ.
- 2961كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂ :ٷخٽ :ٷڀض ٕرِ أٓخڃش :أكيػټڂ ى٘خځ حرن ًَ٫س،
٫ن أرْو٫ ،ن ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ٷخٽ:
ٿڄخ ًٷٲ حٿِرَْ ٌّځ حٿـڄپ ،ى٫خنِ ٳٸڄض اٿَ ؿنزو ،ٳٸخٽّ :خ رنِ انو ّ ٙٸظپ حٿٌْځ
ا٧ ٙخٿڂ أً ڃ٨ڀٌځً ،انِ ٙأٍحنِ آ ٙؤٷظپ حٿٌْځ ڃ٨ڀٌڃخً ،اڅ ڃن أٻزَ ىڄِ
ٿيّنِ ،أٳظٍَ ّزٸِ ىّننخ ڃن ڃخٿنخ ْٗجخ؟ ٳٸخٽّ :خ رنِ ر ٪ڃخٿنخ ٳخٷ ٞىّنًِ ،أًَٛ
رخٿؼڀغً ،ػڀؼو ٿزنْو ٬ّ -نِ رنِ ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ّ -ٸٌٽ :ػڀغ حٿؼڀغ ،ٳبڅ ٳ٠پ ڃن
ڃخٿنخ ٳ٠پ ر٬ي ٷ٠خء حٿيّن ٳؼڀؼو ٿٌٿيٹ ،ٷخٽ ى٘خځً :ٻخڅ رً ٞ٬ٿي ٫زي حهلل ٷي
ًحٍُ ر ٞ٬رنِ حٿِرَْ ،هزْذ ً٫زخىً ،ٿو ّئڃجٌ طٔ٬ش رنْن ًطٔ ٪رنخص .ٷخٽ ٫زي
حهلل :ٳـ٬پ ٌّْٛنِ ريّنو ًّٸٌٽّ :خ رنِ اڅ ٫ـِص ٫نو ٳِ ِٗء ٳخٓظ٬ن ٫ڀْو
ڃٌ .ُٙٷخٽ :ٳٌحهلل ڃخ ىٍّض ڃخ أٍحى كظَ ٷڀضّ :خ أرض ڃن ڃٌٙٹ؟ ٷخٽ :حهلل ،ٷخٽ:
ٳٌحهلل ڃخ ًٷ٬ض ٳِ ٻَرش ڃن ىّنو ا ٙٷڀضّ :خ ڃٌٿَ حٿِرَْ حٷ٫ ٞنو ىّنو ٳْٸْ٠و،
ٳٸظپ حٿِرَْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ًٿڂ ّي ٩ىّنخٍح ً ٙىٍىڄخ ا ٙأٍْٟن ،ڃنيخ حٿٰخرش
ًاكيٍ َ٘٫س ىحٍح رخٿڄيّنشً ،ىحٍّن رخٿزَٜسً ،ىحٍح رخٿټٌٳشً ،ىحٍح رڄ ،َٜٷخٽ:
انڄخ ٻخڅ ىّنو حٿٌُ ٫ڀْو أڅ حٿَؿپ ٻخڅ ّؤطْو رخٿڄخٽ ٳْٔظٌى٫و اّخه ،ٳْٸٌٽ حٿِرَْ:
ً ،ٙٿټنو ٓڀٲ ،ٳبنِ أهَ٘ ٫ڀْو حٿ٬ْ٠شً ،ڃخ ًٿِ اڃخٍس ٷ ًٙ ،٢ؿزخّش هَحؽ،
ًْٗ ٙجخ ا ٙأڅ ّټٌڅ ٳِ ٯًِس ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً ڃ ٪أرِ رټَ
ً٫ڄَ ً٫ؼڄخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ ،ٷخٽ ٫زي حهلل رن حٿِرَْ :ٳلٔزض ڃخ ٫ڀْو ڃن حٿيّن
ٳٌؿيطو أٿٴِ أٿٲ ًڃخثظِ أٿٲ ،ٷخٽ :ٳڀٸِ كټْڂ رن كِحځ ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ٳٸخٽّ :خ
حرن أهِ ،ٻڂ ٫ڀَ أهِ ڃن حٿيّن؟ ٳټظڄو ،ٳٸخٽ :ڃخثش أٿٲ ،ٳٸخٽ كټْڂً :حهلل ڃخ أٍٍ
أڃٌحٿټڂ طٔ ٪ٿيٌه ،ٳٸخٽ ٿو ٫زي حهلل :أٳَأّظٺ اڅ ٻخنض أٿٴِ أٿٲ ًڃخثظِ أٿٲ؟ ٷخٽ :ڃخ
أٍحٻڂ طْ٤ٸٌڅ ىٌح ،ٳبڅ ٫ـِطڂ ٫ن ِٗء ڃنو ٳخٓظْ٬نٌح رِ ،ٷخٽً :ٻخڅ حٿِرَْ
حٗظٍَ حٿٰخرش رٔزْ٬ن ًڃخثش أٿٲ ،ٳزخ٫يخ ٫زي حهلل رؤٿٲ أٿٲ ًٓظڄخثش أٿٲ ،ػڂ ٷخځ
ٳٸخٽ :ڃن ٻخڅ ٿو ٫ڀَ حٿِرَْ كٶ ٳڀٌْحٳنخ رخٿٰخرش ،ٳؤطخه ٫زي حهلل رن ؿ٬ٴًَ ،ٻخڅ ٿو
٫ڀَ حٿِرَْ أٍر٬ڄخثش أٿٲ ،ٳٸخٽ ٿ٬زي حهلل :اڅ ٗجظڂ طَٻظيخ ٿټڂ ،ٷخٽ ٫زي حهلل ،ٙ :ٷخٽ:
ٳبڅ ٗجظڂ ؿ٬ڀظڄٌىخ ٳْڄخ طئهًَڅ اڅ أهَطڂ ،ٳٸخٽ ٫زي حهلل ،ٙ :ٷخٽ :ٷخٽ :ٳخٷٌ٬٤ح
ٿِ ٷ٬٤ش ،ٳٸخٽ ٫زي حهلل :ٿٺ ڃن ىخ ىنخ اٿَ ىخ ىنخ ،ٷخٽ :ٳزخ ٩ڃنيخ ٳٸ َ٠ىّنو
ٳؤًٳخهً ،رٸِ ڃنيخ أٍر٬ش أٓيڂ ًنٜٲ ،ٳٸيځ ٫ڀَ ڃ٬خًّش ً٫نيه ٫ڄًَ رن ٫ؼڄخڅ
ًحٿڄنٌٍ رن حٿِرَْ ًحرن ُڃ٬ش ،ٳٸخٽ ٿو ڃ٬خًّش :ٻڂ ٷٌڃض حٿٰخرش؟ ٷخٽ :ٻپ ٓيڂ ڃخثش
أٿٲ ،ٳټڂ رٸِ ،ٷخٽ :أٍر٬ش أٓيڂ ًنٜٲ ،ٷخٽ حٿڄنٌٍ رن حٿِرَْ :ٷي أهٌص ٓيڄخ
رڄخثش أٿٲ ،ٷخٽ ٫ڄًَ رن ٫ؼڄخڅ :ٷي أهٌص ٓيڄخ رڄخثش أٿٲً ،ٷخٽ حرن ُڃ٬ش :ٷي
أهٌص ٓيڄخ رڄخثش أٿٲ ،ٳٸخٽ ڃ٬خًّش :ٻڂ رٸِ؟ ٳٸخٽٓ :يڂ ًنٜٲ ،ٷخٽ :أهٌطو
روڄْٔن ًڃخثش أٿٲ ،ٷخٽً :رخ٫ ٩زي حهلل رن ؿ٬ٴَ نْٜزو ڃن ڃ٬خًّش رٔظڄخثش أٿٲ،
ٳڀڄخ ٳَ٭ حرن حٿِرَْ ڃن ٷ٠خء ىّنو ،ٷخٽ رنٌ حٿِرَْ :حٷٔڂ رْننخ ڃَْحػنخ ،ٷخٽً ٙ :حهلل
ٙأٷٔڂ رْنټڂ كظَ أنخىُ رخٿڄٌٓڂ أٍرٓ ٪نْن :أ ٙڃن ٻخڅ ٿو ٫ڀَ حٿِرَْ ىّن ٳڀْؤطنخ
ٳڀنٸ٠و ،ٷخٽ :ٳـ٬پ ٻپ ٓنش ّنخىُ رخٿڄٌٓڂ ،ٳڀڄخ ڃ َ٠أٍرٓ ٪نْن ٷٔڂ رْنيڂ ،ٷخٽ:
ٳټخڅ ٿڀِرَْ أٍر ٪نٌٔسًٍ ،ٳ ٪حٿؼڀغ ،ٳؤٛخد ٻپ حڃَأس أٿٲ أٿٲ ًڃخثظخ أٿٲ،
ٳـڄْ ٪ڃخٿو هڄٌٔڅ أٿٲ أٿٲً ،ڃخثظخ أٿٲ.
- 14رخد :اًح ر٬غ حٗڃخځ ٌٍٓ ٙٳِ كخؿش ،أً أڃَه رخٿڄٸخځ ،ىپ ّٔيڂ ٿو.
- 2962كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش :كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ڃٌىذ٫ ،ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
انڄخ طْٰذ ٫ؼڄخڅ ٫ن ريٍ ،ٳبنو ٻخنض طلظو رنض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻخنض ڃَّ٠ش ،ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ٿٺ أؿَ ٍؿپ
طْ٤٬نًِ ،اڃخ أڅ طزوپ ٫نِ ،ٷخٽ :ٷڀض طزوپ ٫نِ؟ ڃخ ڃن٬ظٺ ڃن ڃَس اً ٙأنخ أٍّي
أڅ أْ٤٫ٺ.
ٷخٽ ٓٴْخڅً :كيػنخ ٫ڄًَ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫ڀِ٫ ،ن ؿخرَ :ٳلؼخ ٿِ كْؼش ًٷخٽ:
٫يىخ ،ٳٌؿيطيخ هڄٔڄخثش ،ٷخٽ :ٳوٌ ڃؼڀيخ ڃَطْنً .ٷخٽ٬ّ :نِ حرن حٿڄنټيًٍ :أُ ىحء
أىًأ ڃن حٿزوپ.
[ ]2174
- 2969كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ٷَس :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ؿخرَ رن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
رْنڄخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٔڂ ٯنْڄش رخٿـَ٬حنش ،اً ٷخٽ ٿو ٍؿپ :ح٫يٽ،
ٳٸخٽ ٿو( :ٿٸي ٗٸْض اڅ ٿڂ أ٫يٽ).
- 16رخد :ڃخ ڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٕٓخٍٍ ڃن ٯَْ أڅ ّوڄْ.
- 2970كيػنخ آلخٵ رن ڃن :ٌٍٜأهزَنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ڃلڄي رن ؿزَْ٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٳِ أٓخٍٍ ريٍ( :ٿٌ ٻخڅ حٿڄ٬٤ڂ رن ٫يُ كْخ،
ػڂ ٻڀڄنِ ٳِ ىئٙء حٿنظنَ ،ٿظَٻظيڂ ٿو).
[]3799
- 17رااخدً :ڃاان حٿاايٿْپ ٫ڀااَ أڅ حٿوڄااْ ٿ٘ڃااخځً ،أنااو ّ٤٬ااِ ر٬اا ٞٷَحرظااو ىًڅ
ر :ٞ٬ڃخ ٷٔڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿزنِ حٿڄ٤ڀذ ًرنِ ىخٗڂ ڃن هڄْ هْزَ.
ٷخٽ ٫ڄَ رن ٫زي حٿ :ِِّ٬ٿڂ ّ٬ڄيڂ رٌٿٺً ،ٿڂ ّو ٚٷَّزخ ىًڅ ڃن ىٌ أكٌؽ اٿْو،
ًاڅ ٻخڅ حٿٌُ أ َ٤٫ٿڄخ ّ٘ټٌ اٿْو ڃن حٿلخؿشً ،ٿڄخ ڃٔيڂ ٳِ ؿنزو ،ڃن ٷٌڃيڂ
ًكڀٴخثيڂ.
- 2971كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ ٫ن حرن ٗيخد٫ ،ن حرن
حٿڄْٔذ٫ ،ن ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ ٷخٽ:
ڃْ٘ض أنخ ً٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڀنخّ :خ ٌٍٓٽ
حهلل ،أْ٤٫ض رنِ حٿڄ٤ڀذ ًطَٻظنخً ،نلن ًىڂ ڃنٺ رڄنِٿش ًحكيس؟ ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ رنٌ حٿڄ٤ڀذ ًرنٌ ىخٗڂ ِٗء ًحكي).
ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٌّنًُْ ،حى :ٷخٽ ؿزًَْ :ٿڂ ّٸٔڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿزنِ
٫زي ٗڄْ ً ٙٿزنِ نٌٳپً .ٷخٽ حرن آلخٵ٫ :زي ٗڄْ ًىخٗڂ ًحٿڄ٤ڀذ اهٌس ٕځ،
ًأڃيڂ ٫خطټش رنض ڃَسً ،ٻخڅ نٌٳپ أهخىڂ ٕرْيڂ.
[]3989 ،3311
- 18رخد :ڃن ٿڂ ّوڄْ حٕٓٚدً ،ڃن ٷظاپ ٷظاْ ٚٳڀاو ٓاڀزو ڃان ٯْاَ أڅ ّوڄاْ،
ًكټڂ حٗڃخځ ٳْو.
- 2972كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٌّٓٲ رن حٿڄخؿٌ٘څ٫ ،ن ٛخٿق رن ارَحىْڂ حرن ٫زي
[ ]4075
- 2974كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ حًُٕح٫ ،ِ٫ن حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذًَ٫ً ،س رن حٿِرَْ :أڅ كټْڂ رن كِحځ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓؤٿض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤ٤٫خنِ ،ػڂ ٓؤٿظو ٳؤ٤٫خنِ ،ػڂ ٷخٽ ٿِّ( :خ
كټْڂ ،اڅ ىٌح حٿڄخٽ ه َ٠كڀٌ ،ٳڄن أهٌه رٔوخًس نٴْ رٌٍٹ ٿو ٳْوً ،ڃن أهٌه
ربَٗحٱ نٴْ ٿڂ ّزخٍٹ ٿو ٳْوً ،ٻخڅ ٻخٿٌُ ّؤٻپ ًّ٘ ٙزً ،٪حٿْي حٿ٬ڀْخ هَْ ڃن حٿْي
حٿٔٴڀَ) .ٷخٽ كټْڂ :ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،حٿٌُ ر٬ؼٺ رخٿلٶ ٙ ،أٍُأ أكيح ر٬يٹ
ْٗجخ كظَ أٳخٍٵ حٿينْخ .ٳټخڅ أرٌ رټَ ّي ٌ٫كټْڄخ ٿْْ٤٬و حٿ٤٬خء ٳْؤرَ أڅ ّٸزپ ڃنو
ْٗجخ ،ػڂ اڅ ٫ڄَ ى٫خه ٿْْ٤٬و ٳؤرَ أڅ ّٸزپ ڃنو ،ٳٸخٽّ :خ ڃ َ٘٬حٿڄٔڀڄْن ،انِ
أ٫ َٝ٫ڀْو كٸو حٿٌُ ٷٔڂ حهلل ٿو ڃن ىٌح حٿٴِء ٳْؤرَ أڅ ّؤهٌه .ٳڀڂ ٍِّأ كټْڂ
أكيح ڃن حٿنخّ ْٗجخ ر٬ي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ طٌٳِ.
[ ]1361
- 2975كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ :٪أڅ ٫ڄَ رن
حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،انو ٻخڅ ٫ڀِ ح٫ظټخٱ ٌّځ ٳِ حٿـخىڀْش ،ٳؤڃَه أڅ ّٴِ رو ،ٷخٽ:
ًأٛخد ٫ڄَ ؿخٍّظْن ڃن ٓزِ كنْن ،ٳٌ٬ٟيڄخ ٳِ ر ٞ٬رٌْص ڃټش ،ٷخٽ :ٳڄن
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٓزِ كنْن ،ٳـ٬ڀٌح ٌّٔ٬څ ٳِ حٿٔټٺ ،ٳٸخٽ
٫ڄَّ :خ ٫زي حهلل ،حن َ٨ڃخ ىٌح؟ ٳٸخٽ :ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ
حٿٔزِ ،ٷخٽ :حًىذ ٳؤٍٓپ حٿـخٍّظْن.
ٷخٽ نخٳً :٪ٿڂ ّ٬ظڄَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿـَ٬حنشً ،ٿٌ ح٫ظڄَ ٿڂ
ّوٲ ٫ڀَ ٫زي حهلل.
ًُحى ؿََّ رن كخُځ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٷخٽ :ڃن حٿوڄًًٍْ .حه
ڃ٬ڄَ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٳِ حٿنًٌٍ ،ٿڂ ّٸپٌّ :ځ.
[ ]1927
- 2976كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ :كيػنخ حٿلٔن ٷخٽ:
كيػنِ ٫ڄًَ رن طٰڀذ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أٌٍٓ َ٤٫ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷٌڃخ ًڃن ٪آهَّن ،ٳټؤنيڂ ٫ظزٌح ٫ڀْو ،ٳٸخٽ:
(انِ أ ِ٤٫ٷٌڃخ أهخٱ ٧ڀ٬يڂ ًؿِ٫يڂً ،أٻپ أٷٌحڃخ اٿَ ڃخ ؿ٬پ حهلل ٳِ ٷڀٌريڂ
ڃن حٿوَْ ًحٿٰنخء ،ڃنيڂ ٫ڄًَ رن طٰڀذ) .ٳٸخٽ ٫ڄًَ
رن طٰڀذ :ڃخ أكذ أڅ ٿِ رټڀڄش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كڄَ حٿن٬ڂ.
ًُحى أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن ؿََّ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿلٔن ّٸٌٽ :كيػنخ ٫ڄًَ رن طٰڀذ :أڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أطِ رڄخٽ أً رٔزِ ٳٸٔڄو ،ريٌح.
[ ]881
- 2978/2977كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انِ أ ِ٤٫ٷَّ٘خ أطؤٿٴيڂٕ ،نيڂ كيّغ ٫يي
رـخىڀْش).
( - )2978كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أنْ رن
ڃخٿٺ:
أڅ أنخٓخ ڃن حٕنٜخٍ ٷخٿٌح ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،كْن أٳخء حهلل ٫ڀَ
ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن أڃٌحٽ ىٌحُڅ ڃخ أٳخء ،ٳ٤ٴٶ ٍّ ِ٤٬ؿخ ٙڃن
ٷَّٖ حٿڄخثش ڃن حٗرپ ،ٳٸخٿٌحّٰ :ٴَ حهلل ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂِ٤٬ّ ،
ٷَّ٘خ ًّي٫نخًٌْٓ ،ٳنخ طٸ َ٤ڃن ىڃخثيڂ .ٷخٽ أنْ :ٳليع ٌٍٓٽ حٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رڄٸخٿظيڂ ،ٳؤٍٓپ اٿَ حٕنٜخٍ ٳـڄ٬يڂ ٳِ ٷزش ڃن أىځً ،ٿڂ ّي ٩ڃ٬يڂ أكيح
ٯَْىڂ ،ٳڀڄخ حؿظڄٌ٬ح ؿخءىڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃخ ٻخڅ كيّغ
رڀٰنِ ٫نټڂ) .ٷخٽ ٿو ٳٸيخإىڂ :أڃخ ًًً آٍحثنخ ّخ ٌٍٓٽ ٳڀڂ ّٸٌٿٌح ْٗجخً ،أڃخ أنخّ
ڃنخ كيّؼش أٓنخنيڂ ،ٳٸخٿٌحّٰ :ٴَ حهلل ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ِ٤٬ّ ،ٷَّ٘خ،
ًّظَٹ حٕنٜخًٌٍْٓ ،ٳنخ طٸ َ٤ڃن ىڃخثيڂ .ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(انِ ٍٕ ِ٤٫ؿخ ٙكيّغ ٫ييىڂ رټٴَ ،أڃخ طٌَٟڅ أڅ ٌّىذ حٿنخّ رخٕڃٌحٽ،
ًطَؿٌ٬ح اٿَ ٍكخٿټڂ رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٌحهلل ڃخ طنٸڀزٌڅ رو هَْ ڃڄخ
ّنٸڀزٌڅ رو) .ٷخٿٌح :رڀَ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ٍْٟنخ ،ٳٸخٽ ٿيڂ( :انټڂ ٓظًَڅ ر٬يُ أػَس
ٗيّيس ٳخٛزًَح كظَ طڀٸٌح حهلل ط٬خٿَ ًٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿلٌ.)ٝ
ٷخٽ أنْ :ٳڀڂ نٜزَ.
[]7003 ،6381 ،5522 ،4082 ،4079 - 4076 ،3582 ،3567 ،3327
- 2979كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل حًِّٕٔ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن
ٛخٿق٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄَ رن ڃلڄي رن ڃ٬٤ڂ :أڅ ڃلڄي رن ؿزَْ
ٷخٽ :أهزَنِ ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ:
أنو رْنخ ىٌ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃ٬و حٿنخّ ،ڃٸز ٚڃن كنْن٫ ،ڀٸض
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حَٕ٫حد ّٔؤٿٌنو ،كظَ حًَ٤ٟه اٿَ ٓڄَس
ٳو٤ٴض ٍىحءه ،ٳٌٷٲ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :أٌ٤٫نِ ٍىحثِ ،ٳڀٌ
ٻخڅ ٫يى ىٌه حٿ٠٬خه ن٬ڄخ ٿٸٔڄظو رْنټڂ ،ػڂ ٙطـيًنِ روْ ًٙ ،ٚٻًٌرخًٙ ،
ؿزخنخ).
[ ]2666
- 2980كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنض أڃِ٘ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫ڀْو رَى نـَحنِ ٯڀْ ٦حٿلخْٗش،
ٳؤىٍٻو أَ٫حرِ ٳـٌرو ؿٌرش ٗيّيس ،كظَ نَ٨ص اٿَ ٛٴلش ٫خطٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي أػَص رو كخْٗش حٿَىحء ڃن ٗيس ؿٌرظو ،ػڂ ٷخٽ :ڃَ ٿِ ڃن ڃخٽ حهلل
حٿٌُ ٫نيٹ ،ٳخٿظٴض اٿْو ٳ٠لٺ ،ػڂ أڃَ ٿو ر٤٬خء.
[]5738 ،5472
- 2981كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن أرِ ًحثپ٫ ،ن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ ٻخڅ ٌّځ كنْن ،آػَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنخٓخ ٳِ حٿٸٔڄش ،ٳؤ َ٤٫حٕٷَ٩
رن كخرْ ڃخثش ڃن حٗرپً ،أْْ٫ َ٤٫نش ڃؼپ ًٿٺً ،أ َ٤٫أنخٓخ ڃن أَٗحٱ
حٿَ٬د ،ٳآػَىڂ ٌّڃجٌ ٳِ حٿٸٔڄش ،ٷخٽ ٍؿپً :حهلل اڅ ىٌه حٿٸٔڄش ڃخ ٫يٽ ٳْيخً ،ڃخ
أٍّي ريخ ًؿو حهلل .ٳٸڀضً :حهلل ٕهزَڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤطْظو ٳؤهزَطو،
ٳٸخٽ( :ٳڄن ّ٬يٽ اًح ٿڂ ّ٬يٽ حهلل ًٌٍٓٿوٍ ،كڂ حهلل ڃٌَٓ ،ٷي أًًُ رؤٻؼَ ڃن ىٌح
ٳٜزَ).
[]5977 ،5933 ،5749 ،5712 ،4081 ،4080 ،3224
- 2982كيػنخ ڃلڄٌى رن ٯْٚڅ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ،
٫ن أٓڄخء رنض أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٿض:
ٻنض أنٸپ حٿنٌٍ ڃن أٍ ٝحٿِرَْ حٿظِ أٷ٬٤و ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ
ٍأًِٓ ،ىِ ڃنِ ٫ڀَ ػڀؼِ ٳَٓنً .ٷخٽ أرٌ ٟڄَس٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو :أڅ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٷ ٪٤حٿِرَْ أٍٟخ ڃن أڃٌحٽ رنِ حٿن.َْ٠
[]4926
- 2983كيػنِ أكڄي رن حٿڄٸيحځ :كيػنخ حٿٴْ٠پ رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ڃٌَٓ حرن ٫ٸزش
ٷخٽ :أهزَنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد أؿڀَ حٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ڃن أٍ ٝحٿلـخًُ ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ٧يَ ٫ڀَ أىپ هْزَ أٍحى أڅ ّوَؽ حٿْيٌى ڃنيخً ،ٻخنض
حٍٕ ٝٿڄخ ٧يَ ٫ڀْيخ ٿڀْيٌى ًٿڀٌَٓٽ ًٿڀڄٔڀڄْن ،ٳٔؤٽ حٿْيٌى ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّظَٻيڂ ٫ڀَ أڅ ّټٴٌح حٿ٬ڄپ ًٿيڂ نٜٲ حٿؼڄَ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :نٸَٻڂ ٫ڀَ ًٿٺ ڃخ ٗجنخ) .ٳؤٷًَح كظَ أؿٚىڂ ٫ڄَ ٳِ
اڃخٍطو اٿَ طْڄخء ًأٍّلخ.
[ ]2213
- 20رخد :ڃخ ّْٜذ ڃن حٿ٬٤خځ ٳِ أٍ ٝحٿلَد.
- 2984كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن كڄْي رن ىٚٽ٫ ،ن ٫زي حهلل حرن ڃٰٴپ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ڃلخَّٛن ٷ َٜهْزَ ،ٳَڃَ انٔخڅ رـَحد ٳْو ٗلڂ ،ٳنًِص ٓهٌه ،ٳخٿظٴض
ٳبًح حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٓظلْْض ڃنو.
[]5189 ،3977
- 2985كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنخ نْٜذ ٳِ ڃٰخُّنخ حٿٔ٬پ ًحٿ٬نذ ،ٳنؤٻڀو ً ٙنَٳ٬و.
- 2986كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ حٿْ٘زخنِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
حرن أرِ أًٳَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
أٛخرنخ ڃـخ٫ش ٿْخٿِ هْزَ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٌّځ هْزَ ًٷ٬نخ ٳِ حٿلڄَ حٕىڀْش ٳخنظلَنخىخ،
ٳڀڄخ ٯڀض حٿٸيًٍ نخىٍ ڃنخىُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أٻٴجٌح حٿٸيًٍ ،ٳٚ
ط٬٤ڄٌح ڃن ٿلٌځ حٿلڄَ ْٗجخ .ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳٸڀنخ :نڄخ نيَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٕنيخ ٿڂ طوڄْ ،ٷخٽً :ٷخٽ آهًَڅ :كَڃيخ أٿزظشًٓ ،ؤٿض ْٓ٬ي رن ؿزَْ ٳٸخٽ:
كَڃيخ أٿزظش.
[]5205 ،3986 - 3983
- ۶۲أتىاب انجضَح وانًىادػح
- 1رخد :حٿـِّش ًحٿڄٌحى٫ش ڃ ٪أىپ حٿٌڃش ًحٿلَد.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٷخطڀٌح حٿٌّن ّ ٙئڃنٌڅ رخهلل ً ٙرخٿٌْځ حٓهَ ًّ ٙلَڃٌڅ ڃخ كَځ
حهلل ًٌٍٓٿو ًّ ٙيّنٌڅ ىّن حٿلٶ ڃن حٿٌّن أًطٌح حٿټظخد كظَ ٌّ٤٬ح حٿـِّش ٫ن ّي
ًىڂ ٛخٯًَڅ} /حٿظٌرش :/29 :أًٙء{ :ً .حٿڄٔټنش} /حٿزٸَس/ً ./61 :آٽ ٫ڄَحڅ:
:/112ڃٜيٍ حٿڄٔټْنّ ،ٸخٽ :ٳٚڅ أٓټن ڃن ٳٚڅ :أكٌؽ ڃنوً ،ٿڂ ٌّىذ اٿَ
حٿٔټٌڅ.
ًڃخ ؿخء ٳِ أهٌ حٿـِّش ڃن حٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ًحٿڄـٌّ ًحٿ٬ـڂ.
ًٷخٽ حرن ْْ٫نش٫ ،ن حرن أرِ نـْق :ٷڀض ٿڄـخىي :ڃخ ٗؤڅ أىپ حٿ٘ؤځ ٫ڀْيڂ أٍر٬ش
ىنخنًَْ ،أىپ حٿْڄن ٫ڀْيڂ ىّنخٍ؟ ٷخٽ :ؿ٬پ ًٿٺ ڃن ٷزپ حٿْٔخٍ.
- 2987كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَح ٷخٽ:
ٻنض ؿخٿٔخ ڃ ٪ؿخرَ رن ُّي ً٫ڄًَ رن أًّ ،ٳليػيڄخ رـخٿش ٓنش ٓزْ٬ن٫ ،خځ كؾ
ڃ٬ٜذ رن حٿِرَْ رؤىپ حٿزَٜس ٫ني ىٍؽ ُڃِځ ،ٷخٽ :ٻنض ٻخطزخ ٿـِء رن ڃ٬خًّش،
٫ن حٕكنٲ ،ٳؤطخنخ ٻظخد ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٷزپ ڃٌطو رٔنش :ٳَٷٌح رْن ٻپ ًُ ڃلَځ
ڃن حٿڄـًٌّ ،ٿڂ ّټن ٫ڄَ أهٌ حٿـِّش ڃن حٿڄـٌّ ،كظَ ٗيي ٫زي حٿَكڄن رن
ٌ٫ٱ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أهٌىخ ڃن ڃـٌّ ىـَ.
- 2988كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ًَ٫س حرن
حٿِرَْ٫ ،ن حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش أنو أهزَه :أڅ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ حٕنٜخًٍُ ،ىٌ
كڀْٲ ٿزنِ ٫خڃَ رن ٿئًُ ،ٻخڅ ٗيي ريٍح ،أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬غ أرخ ٫زْيس رن حٿـَحف اٿَ حٿزلَّن ّؤطِ
رـِّظيخً ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىٌ ٛخٿق أىپ حٿزلَّن ًأڃَ ٫ڀْيڂ
حٿٚ٬ء رن حٿلَ٠ڃِ ،ٳٸيځ أرٌ ٫زْيس رڄخٽ ڃن حٿزلَّن ،ٳٔڄ٬ض حٕنٜخٍ رٸيًځ أرِ
٫زْيس ٳٌحٳض ٚٛس حٿٜزق ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ٛڀَ ريڂ حٿٴـَ
حنَٜٱ ،ٳظٌَٟ٬ح ٿو ٳظزٔڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن ٍآىڂً ،ٷخٽ:
(أ٧نټڂ ٷي ٓڄ٬ظڂ أڅ أرخ ٫زْيس ٷي ؿخء رِ٘ء) .ٷخٿٌح :أؿپ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ:
(ٳؤرًَ٘ح ًأڃڀٌح ڃخ َّٔٻڂ ،ٳٌحهلل ٙحٿٴٸَ أهَ٘ ٫ڀْټڂً ،ٿټن أهَ٘ ٫ڀْټڂ أڅ
طزٔ٫ ٢ڀْټڂ حٿينْخ ،ٻڄخ رٔ٤ض ٫ڀَ ڃن ٻخڅ ٷزڀټڂ ،ٳظنخٳٌٔىخ ٻڄخ طنخٳٌٔىخ،
ًطيڀټټڂ ٻڄخ أىڀټظيڂ).
[]6061 ،3791
- 2989كيػنخ حٿٴ٠پ رن ّ٬ٸٌد :كيػنخ ٫زي حهلل رن ؿ٬ٴَ حٿَٷِ :كيػنخ حٿڄ٬ظڄَ رن
ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫زْي حهلل حٿؼٸٴِ :كيػنخ رټَ رن ٫زي حهلل حٿڄِنِ ًُّخى رن
ؿزَْ٫ ،ن ؿزَْ رن كْش ٷخٽ:
ر٬غ ٫ڄَ حٿنخّ ٳِ أٳنخء حٕڃٜخٍ ّٸخطڀٌڅ حٿڄَ٘ٻْن ،ٳؤٓڀڂ حٿيَڃِحڅ ،ٳٸخٽ :انِ
ڃٔظَْ٘ٹ ٳِ ڃٰخُُ ىٌه ،ٷخٽ :ن٬ڂ ،ڃؼڀيخ ًڃؼپ ڃن ٳْيخ ڃن حٿنخّ ڃن ٫يً
حٿڄٔڀڄْن ڃؼپ ٣خثَ :ٿو ٍأّ ًٿو ؿنخكخڅ ًٿو ٍؿٚڅ ،ٳبڅ ٻَٔ أكي حٿـنخهْن
ني٠ض حٿَؿٚڅ رـنخف ًحٿَأّ ،ٳبڅ ٻَٔ حٿـنخف حٓهَ ني٠ض حٿَؿٚڅ ًحٿَأّ،
ًاڅ ٗيم حٿَأّ ًىزض حٿَؿٚڅ ًحٿـنخكخڅ ًحٿَأّ ،ٳخٿَأّ ٻًٍَٔ ،حٿـنخف
ٷًْ ،َٜحٿـنخف حٓهَ ٳخٍّ ،ٳڄَ حٿڄٔڀڄْن ٳڀْنٴًَح اٿَ ٻٍَٔ.
ًٷخٽ رټَ ًُّخى ؿڄْ٬خ٫ :ن ؿزَْ رن كْش ٷخٽ :ٳنيرنخ ٫ڄًَ ،حٓظ٬ڄپ ٫ڀْنخ حٿن٬ڄخڅ
رن ڃٸَڅ ،كظَ اًح ٻنخ رؤٍ ٝحٿ٬يًً ،هَؽ ٫ڀْنخ ٫خڃپ ٻٍَٔ ٳِ أٍرْ٬ن أٿٴخ،
ٳٸخځ طَؿڄخڅ ٳٸخٽ :ٿْټڀڄنِ ٍؿپ ڃنټڂ ،ٳٸخٽ حٿڄَْٰسٓ :پ ٫ڄخ ٗجض ،ٷخٽ :ڃخ أنظڂ؟
ٷخٽ :نلن أنخّ ڃن حٿَ٬د ،ٻنخ ٳِ ٗٸخء ٗيّيً ،رٚء ٗيّي ،نڄ ٚحٿـڀي ًحٿنٌٍ
ڃن حٿـًٌ ،٩نڀزْ ًحٿزَ ًحٿً٘ ،َ٬ن٬زي حٿ٘ـَ ًحٿلـَ ،ٳزْنخ نلن ٻٌٿٺ اً ر٬غ
ٍد حٿٔڄٌحص ًٍد حٍْٕٟن -ط٬خٿَ ًٻَهً ،ؿڀض ٨٫ڄظو -اٿْنخ نزْخ ڃن أنٴٔنخ
نَ٬ٱ أرخه ًأڃو ،ٳؤڃَنخ نزْنخٌٍٓ ،ٽ ٍرنخ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أڅ نٸخطڀټڂ كظَ
ط٬زيًح حهلل ًكيه أً طئىًح حٿـِّشً ،أهزَنخ نزْنخ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٍٓخٿش
ٍرنخ :أنو ڃن ٷظپ ڃنخ ٛخٍ اٿَ حٿـنش ٳِ نْ٬ڂ ٿڂ َّ ڃؼڀيخ ٷً ،٢ڃن رٸِ ڃنخ ڃڀٺ
ٍٷخرټڂ .ٳٸخٽ حٿن٬ڄخڅٍ :رڄخ أٗييٹ حهلل ڃؼڀيخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳڀڂ
ّنيڃٺ ًٿڂ ّوِٹً ،ٿټنِ ٗييص حٿٸظخٽ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻخڅ اًح
ٿڂ ّٸخطپ ٳِ أًٽ حٿنيخٍ ،حنظ َ٨كظَ طيذ حًٍٕحف ًطل َ٠حٿٜڀٌحص.
[]7092
- 2رخد :اًح ًحى ٩حٗڃخځ ڃڀٺ حٿٸَّش ،ىپ ّټٌڅ ًٿٺ ٿزٸْظيڂ؟
- 2990كيػنخ ٓيپ رن رټخٍ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن ٫زخّ
ٷخٽ .)ٙ( :ٳنؼَ ڃنو ػڂ ًىذ ّٸڀو ٳڀڂ َّٳ٬و ،ٳٸخٽ :ٳڄَ ر٠٬يڂ َّٳ٬و ٫ڀِ ،ٷخٽ:
( .)ٙٷخٽ :ٳخٍٳ٬و أنض ٫ڀِ ،ٷخٽ .)ٙ( :ٳنؼَ ڃنو ػڂ حكظڄڀو ٫ڀَ ٻخىڀو ،ػڂ حن٤ڀٶ،
ٳڄخ ُحٽ ّظز٬و رَٜه كظَ هٴِ ٫ڀْنخ٫ ،ـزخ ڃن كَٛو ،ٳڄخ ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًػڂ ڃنيخ ىٍىڂ.
[ ]411
- 5رخد :اػڂ ڃن ٷظپ ڃ٬خىيح رَْٰ ؿَځ.
- 2995كيػنخ ٷْْ رن كٴ :ٚكيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ حٿلٔن رن ٫ڄًَ :كيػنخ
ڃـخىي٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ٷظپ ڃ٬خىيح ٿڂ َّف ٍحثلش حٿـنشً ،اڅ
ٍّليخ طٌؿي ڃن ڃَْٔس أٍرْ٬ن ٫خڃخ).
[]6516
- 6رخد :اهَحؽ حٿْيٌى ڃن ؿَِّس حٿَ٬د.
ًٷخٽ ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٷَٻڂ ڃخ أٷَٻڂ حهلل رو).
[ ]2213
- 2996كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رْنڄخ نلن ٳِ حٿڄٔـي ،هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :حن٤ڀٸٌح اٿَ ّيٌى).
ٳوَؿنخ كظَ ؿجنخ رْض حٿڄيحٍّ ،ٳٸخٽ( :أٓڀڄٌح طٔڀڄٌحً ،ح٫ڀڄٌح أڅ حٍٕ ٝهلل
ًٌٍٓٿوً ،انِ أٍّي أڅ أؿڀْټڂ ڃن ىٌه حٍٕ ،ٝٳڄن ّـي ڃنټڂ رڄخٿو ْٗجخ ٳڀْز٬و،
ًا ٙٳخ٫ڀڄٌح أڅ حٍٕ ٝهلل ًٌٍٓٿو).
[]6916 ،6545
- 2997كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ حٕكٌٽٓ :ڄْ٬ٓ ٪ي حرن ؿزَْ:
ٓڄ ٪حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٌّځ حٿوڄْْ ًڃخ ٌّځ حٿوڄْْ ،ػڂ رټَ كظَ رپ ىڃ٬و حٿل ،َٜٷڀض ّخ أرخ ٫زخّ :ڃخ
ٌّځ حٿوڄْْ؟ ٷخٽ :حٗظي رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًؿ٬و ،ٳٸخٽ( :حثظٌنِ
رټظٲ أٻظذ ٿټڂ ٻظخرخ ٙط٠ڀٌح ر٬يه أريح) .ٳظنخٌُ٫حّ ًٙ ،نزِٰ ٫ني نزِ طنخُ،٩
ٳٸخٿٌح :ڃخ ٿو أىـَ حٓظٴيڄٌه؟ ٳٸخٽًًٍ( :نِ ،ٳخٿٌُ أنخ ٳْو هَْ ڃڄخ طيٌ٫ننِ اٿْو).
ٳؤڃَىڂ رؼٚع ،ٷخٽ( :أهَؿٌح حٿڄَ٘ٻْن ڃن ؿَِّس حٿَ٬دً ،أؿًِْح حٿٌٳي رنلٌ ڃخ
ٻنض أؿِْىڂ)ً .حٿؼخٿؼش هَْ ،اڃخ أڅ ٓټظن ٫نيخً ،اڃخ أڅ ٷخٿيخ ٳنْٔظيخ .ٷخٽ ٓٴْخڅ:
ىٌح ڃن ٷٌٽ ٓڀْڄخڅ.
[ ]114
- 7رخد :اًح ٯيٍ حٿڄَ٘ٻٌڅ رخٿڄٔڀڄْن ،ىپ ّ٬ٴَ ٫نيڂ.
- 2998كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس
ٷخٽ:
ه٤زنخ ٫ڀِ ٳٸخٽ :ڃخ ٫نينخ ٻظخد نٸَإه ا ٙٻظخد حهلل ًڃخ ٳِ ىٌه حٿٜلْٴش ،ٳٸخٽ:
ٳْيخ حٿـَحكخص ًأٓنخڅ حٗرپً( :حٿڄيّنش كَځ ڃخ رْن َْ٫اٿَ ٻٌح ،ٳڄن أكيع ٳْيخ
كيػخ أً آًٍ ٳْيخ ڃليػخ ،ٳ٬ڀْو ٿ٬نش حهلل ًحٿڄٚثټش ًحٿنخّ أؿڄْ٬نّ ٙ ،ٸزپ ڃنو
َٛٱ ً٫ ٙيٽً ،ڃن طٌٿَ ٯَْ ڃٌحٿْو ٳ٬ڀْو ڃؼپ ًٿٺًً ،ڃش حٿڄٔڀڄْن ًحكيس،
ٳڄن أهٴَ ڃٔڀڄخ ٳ٬ڀْو ڃؼپ ًٿٺ).
[ ]1771
- 11رخد :اًح ٷخٿٌح ٛزؤنخ ًٿڂ ّلٔنٌح أٓڀڄنخ.
ًٷخٽ حرن ٫ڄَ :ٳـ٬پ هخٿي ّٸظپ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ انِ أرَأ
اٿْٺ ڃڄخ ٛن ٪هخٿي).
[ ]4084
ًٷخٽ ٫ڄَ :اًح ٷخٽ ڃظَّ ٳٸي آڃنو ،اڅ حهلل ّ٬ڀڂ حٕٿٔنش ٻڀيخً .ٷخٽ ٙ :رؤّ.
[ ]2989
- 12رااخد :حٿڄٌحى٫ااش ًحٿڄٜااخٿلش ڃاا ٪حٿڄ٘ااَٻْن رڄااخٽ ًٯْااَهً ،اػااڂ ڃاان ٿااڂ ّااٲ
رخٿ٬يي.
ًٷٌٿوً{ :اڅ ؿنلٌح ٿڀٔڀڂ ٳخؿنق ٿيخ} حّٓش /حٕنٴخٽ./61 :
- 3002كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ رَ٘ ىٌ حرن حٿڄٴ٠پ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن رَْ٘ حرن
ّٔخٍ٫ ،ن ٓيپ رن أرِ كؼڄش ٷخٽ:
حن٤ڀٶ ٫زي حهلل رن ٓيپ ًڃلْٜش رن ڃٌٔ٬ى رن ُّي اٿَ هْزًَ ،ىِ ٌّڃجٌ ٛڀق،
ٳظٴَٷخ ،ٳؤطَ ڃلْٜش اٿَ ٫زي حهلل رن ٓيپ ًىٌ ّظ٘ل ٢ٳِ
ىڃو ٷظْ ،ٚٳيٳنو ػڂ ٷيځ حٿڄيّنش ،ٳخن٤ڀٶ ٫زي حٿَكڄن رن ٓيپ ًڃلْٜش ًكٌّٜش
حرنخ ڃٌٔ٬ى اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٌىذ ٫زي حٿَكڄن ّظټڀڂ ،ٳٸخٽ( :ٻزَ
ٻزَ)ً .ىٌ أكيع حٿٸٌځ ،ٳٔټض ٳظټڀڄخ ،ٳٸخٽ( :طلڀٴٌڅ ًطٔظلٸٌڅ ٷخطڀټڂ ،أً
ٛخكزټڂ) .ٷخٿٌحً :ٻْٲ نلڀٲ ًٿڂ ن٘يي ًٿڂ نَ؟ ٷخٽ( :ٳظزَثټڂ ّيٌى روڄْٔن).
ٳٸخٿٌح :ٻْٲ نؤهٌ أّڄخڅ ٷٌځ ٻٴخٍ ،ٳ٬ٸڀو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ٫نيه.
[ ]2555
- 13رخد :ٳ٠پ حٿٌٳخء رخٿ٬يي.
- 3003كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي
حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش أهزَه :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ أهزَه :أڅ أرخ ٓٴْخڅ رن كَد
أهزَه:
أڅ ىَٷپ أٍٓپ اٿْو ٳِ ٍٻذ ڃن ٷَّٖ ،ٻخنٌح طـخٍح رخٿ٘ؤځ ،ٳِ حٿڄيس حٿظِ ڃخى
ٳْيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أرخ ٓٴْخڅ ٳِ ٻٴخٍ ٷَّٖ.
[ ]7
ڃن اًح كيع ٻٌدً ،اًح ً٫ي أهڀٲً ،اًح ٫خىي ٯيًٍ ،اًح هخٛڂ ٳـًَ .ڃن ٻخنض
ٳْو هٜڀش ڃنين ٻخنض ٳْو هٜڀش ڃن حٿنٴخٵ كظَ ّي٫يخ).
[ ]34
- 3008كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ حٿظْڄِ،
٫ن أرْو٫ ،ن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃخ ٻظزنخ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙحٿٸَآڅ ًڃخ ٳِ ىٌه حٿٜلْٴش ،ٷخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڄيّنش كَحځ ڃخ رْن ٫خثَ اٿَ ٻٌح ،ٳڄن أكيع كيػخ أً آًٍ
ڃليػخ ٳ٬ڀْو ٿ٬نش حهلل ًحٿڄٚثټش ًحٿنخّ أؿڄْ٬نّ ٙ ،ٸزپ ڃنو ٫يٽ ًَٛ ٙٱًً ،ڃش
حٿڄٔڀڄْن ًحكيس َ٬ّٔ ،ريخ أىنخىڂ ،ٳڄن أهٴَ ڃٔڀڄخ ،ٳ٬ڀْو ٿ٬نش حهلل ًحٿڄٚثټش
ًحٿنخّ أؿڄْ٬نّ ٙ ،ٸزپ ڃنو َٛٱ ً٫ ٙيٽً .ڃن ًحٿَ ٷٌڃخ رَْٰ اًڅ ڃٌحٿْو،
ٳ٬ڀْو ٿ٬نش حهلل ًحٿڄٚثټش ًحٿنخّ أؿڄْ٬نّ ٙ ،ٸزپ ڃنو َٛٱ ً٫ ٙيٽ).
[ ]1771
- 3009ٷخٽ أرٌ ڃٌَٓ :كيػنخ ىخٗڂ رن حٿٸخٓڂ :كيػنخ آلخٵ رن ْٓ٬ي٫ ،ن أرْو،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻْٲ أنظڂ اًح ٿڂ طـظزٌح ىّنخٍح ً ٙىٍىڄخ؟ ٳٸْپ ٿوً :ٻْٲ طٍَ ًٿٺ ٻخثنخ ّخ أرخ
ىََّس؟ ٷخٽ :اُ ًحٿٌُ نٴْ أرِ ىََّس رْيه٫ ،ن ٷٌٽ حٿٜخىٵ حٿڄٜيًٵ ،ٷخٿٌح:
٫ن ًحٹ؟ ٷخٽ :طنظيٺ ًڃش حهلل ًًڃش ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳْ٘ي حهلل ً ِ٫ؿپ
ٷڀٌد أىپ حٿٌڃش ،ٳْڄنٌ٬څ ڃخ ٳِ أّيّيڂ.
- 3011/3010كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ أرٌ كڄِس ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٕ٫ڄٖ ٷخٽ:
ٓؤٿض أرخ ًحثپٗ :ييص ٛٴْن؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳٔڄ٬ض ٓيپ رن كنْٲ ّٸٌٽ :حطيڄٌح
ٍأّټڂٍ ،أّظنِ ٌّځ أرِ ؿنيٽً ،ٿٌ أٓظ ٪ْ٤أڅ أٍى أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٿَىىطوً ،ڃخ ً٬ٟنخ أْٓخٳنخ ٫ڀَ ٌ٫حطٸنخ ٕڃَ ّٴ٬٨نخ ا ٙأٓيڀن رنخ اٿَ أڃَ طَ٬ٳو
ٯَْ أڃَنخ ىٌح.
( - )3011كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ّلَْ رن آىځ :كيػنخ ِّّي رن ٫زي
حٿ٫ ،ِِّ٬ن أرْو :كيػنخ كزْذ رن أرِ ػخرض ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ًحثپ ٷخٽ:
ٻنخ رٜٴْن ،ٳٸخځ ٓيپ رن كنْٲ ٳٸخٽ :أّيخ حٿنخّ حطيڄٌح أنٴٔټڂ ،ٳبنخ ٻنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ حٿليّزْشً ،ٿٌ نٍَ ٷظخ ٙٿٸخطڀنخ ،ٳـخء ٫ڄَ رن حٿو٤خد
ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٿٔنخ ٫ڀَ حٿلٶ ًىڂ ٫ڀَ حٿزخ٣پ؟ ٳٸخٽ( :رڀَ) .ٳٸخٽ :أٿْْ
ٷظٚنخ ٳِ حٿـنش ًٷظٚىڂ ٳِ حٿنخٍ؟ ٷخٽ( :رڀَ) .ٷخٽ :ٳٚ٬ځ ن ِ٤٬حٿينْش ٳِ ىّننخ،
أنَؿً ٪ٿڄخ ّلټڂ حهلل رْننخ ًرْنيڂ؟ ٳٸخٽّ( :خ حرن حٿو٤خد ،انِ ٌٍٓٽ حهلل ًٿن
ّ٬ْ٠نِ حهلل أريح) .ٳخن٤ڀٶ ٫ڄَ اٿَ أرِ رټَ ٳٸخٽ ٿو ڃؼپ ڃخ ٷخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ :انو ٌٍٓٽ حهلل ًٿن ّ٬ْ٠و حهلل أريح ،ٳنِٿض ٌٍٓس حٿٴظق ،ٳٸَأىخ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٫ڄَ اٿَ آهَىخ ،ٳٸخٽ ٫ڄَّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أً
حٿڀيڂ ٫ڀْٺ أرخ ؿيپ رن ى٘خځ٫ً ،ظزش حرن ٍرْ٬شًْٗ ،زش رن ٍرْ٬ش٫ً ،ٸزش رن أرِ
ڃً ،٢ْ٬أڃْش رن هڀٲ ،أً :أرِ حرن هڀٲ) .ٳڀٸي ٍأّظيڂ ٷظڀٌح ٌّځ ريٍ ،ٳؤٿٸٌح ٳِ
رجَ ،ٯَْ أڃْش ًأرِ ،ٳبنو ٻخڅ ٍؿٟ ٚوڄخ ،ٳڀڄخ ؿًَه طٸ٬٤ض أًٛخٿو ٷزپ أڅ
ّڀٸَ ٳِ حٿزجَ.
[ ]237
- 21رخد :اػڂ حٿٰخىٍ ٿڀزَ ًحٿٴخؿَ.
- 3015كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن
٫زي حهلل٫ً .ن ػخرض٫ ،ن أنْ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿټپ ٯخىٍ ٿٌحء ٌّځ حٿٸْخڃش ،ٷخٽ أكيىڄخ:
ّنٜذً ،ٷخٽ حٓهٌَّ ٍَّ :ځ حٿٸْخڃشَ٬ّ ،ٱ رو).
- 3016كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ٿټپ ٯخىٍ ٿٌحء ّنٜذ رٰيٍطو).
[]6694 ،6565 ،5824 ،5823
- 3017كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ڃـخىي٫ ،ن
٣خًّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ ٳظق ڃټش ٙ( :ىـَسً ،ٿټن ؿيخى ًنْشً ،اًح
حٓظنٴَطڂ ٳخنٴًَح)ً .ٷخٽ ٌّځ ٳظق ڃټش( :اڅ ىٌح حٿزڀي كَڃو حهلل ٌّځ هڀٶ حٿٔڄخًحص
ًحٍٕ ،ٝٳيٌ كَحځ رلَڃش حهلل اٿَ ٌّځ حٿٸْخڃشً ،انو ٿڂ ّلپ حٿٸظخٽ ٳْو ٕكي ٷزڀِ،
ًٿڂ ّلپ ٿِ آ ٙخ٫ش ڃن نيخٍ ،ٳيٌ كَحځ رلَڃش حهلل اٿَ ٌّځ حٿٸْخڃش٠٬ّ ٙ ،ي
ٌٗٻوّ ًٙ ،نٴَ ْٛيهّ ًٙ ،ڀظٸ ٢ٿٸ٤ظو ا ٙڃن َ٫ٳيخّ ًٙ ،وظڀَ هٚه) .ٳٸخٽ
حٿ٬زخّّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ا ٙحًٗهَ ،ٳبنو ٿٸْنيڂ ًٿزٌْطيڂ ،ٷخٽ( :ا ٙحًٗهَ).
[ ]1510
- ۶۳كراب تذء انخهق
- 1رخد :ڃخ ؿخء ٳِ ٷاٌٽ حهلل ط٬اخٿًَ{ :ىاٌ حٿاٌُ ّزايأ حٿوڀاٶ ػاڂ ّْ٬ايه ًىاٌ أىاٌڅ
٫ڀْو} /حٿًَځ./27 :
ٷخٽ حٿَرْ ٪رن هؼْڂ ًحٿلٔن :ٻپ ٫ڀْو ىْنً .ىْن ًىْن ڃؼپ ٿْن ًٿْنً ،ڃْض
ًڃْضًْٟ ،ٶ ًْٟٶ.
{أٳْْ٬نخ} /ٵ :/15 :أٳؤْ٫خ ٫ڀْنخ كْن أن٘ؤٻڂ ًأن٘ؤ هڀٸټڂ{ .ٿٌٰد} /ٳخ/35 :َ٣
ً/ٵ :/38 :حٿنٜذ{ .أٌ٣حٍح} /نٌفٌٍ٣ :/14 :ح ٻٌح ًٌٍ٣ح ٻٌح٫ ،يح ٌٍ٣ه أُ
ٷيٍه.
- 3019/3018كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ؿخڃ ٪رن ٗيحى٫ ،ن
ٛٴٌحڅ رن ڃلَُ٫ ،ن ٫ڄَحڅ رن كْٜن ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ؿخء نٴَ ڃن رنِ طڄْڂ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ( :خ رنِ طڄْڂ أرًَ٘ح).
ٷخٿٌح :رَ٘طنخ ٳؤ٤٫نخ ،ٳظَْٰ ًؿيو ،ٳـخءه أىپ حٿْڄن ،ٳٸخٽّ( :خ أىپ حٿْڄن ،حٷزڀٌح
حٿزٍَ٘ اً ٿڂ ّٸزڀيخ رنٌ طڄْڂ) .ٷخٿٌح :ٷزڀنخ ،ٳؤهٌ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّليع
ريء حٿوڀٶ ًحٿ ،َٕ٬ٳـخء ٍؿپ ٳٸخٽّ :خ ٫ڄَحڅ ٍحكڀظٺ طٴڀظض ،ٿْظنِ ٿڂ أٷڂ.
( - )3019كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ ٚرن ٯْخع :كيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنخ
ؿخڃ ٪رن ٗيحى٫ ،ن ٛٴٌحڅ رن ڃلَُ :أنو كيػو ٫ن ٫ڄَحڅ رن كْٜن ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٷخٽ:
ىهڀض ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫ٸڀض نخٷظِ رخٿزخد ،ٳؤطخه نخّ ڃن رنِ
طڄْڂ ،ٳٸخٽ( :حٷزڀٌح حٿزٍَ٘ ّخ رنِ طڄْڂ) .ٷخٿٌح :ٷي رَ٘طنخ ٳؤ٤٫نخ ،ڃَطْن ،ػڂ ىهپ
٫ڀْو نخّ ڃن أىپ حٿْڄن ،ٳٸخٽ( :حٷزڀٌح حٿزٍَ٘ ّخ أىپ حٿْڄن ،اً ٿڂ ّٸزڀيخ رنٌ طڄْڂ).
ٷخٿٌح :ٷي ٷزڀنخ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٿٌح :ؿجنخٹ نٔؤٿٺ ٫ن ىٌح حٕڃَ ،ٷخٽ( :ٻخڅ حهلل ًٿڂ
ّټن ِٗء ٯَْهً ،ٻخڅ َٗ٫و ٫ڀَ حٿڄخءً ،ٻظذ ٳِ حٿٌٻَ ٻپ ِٗءً ،هڀٶ
حٿٔڄخًحص ًحٍٕ .)ٝٳنخىٍ ڃنخىً :ىزض نخٷظٺ ّخ حرن حٿلْٜن ،ٳخن٤ڀٸض ٳبًح ىِ
ّٸ ٪٤ىًنيخ حٿَٔحد ،ٳٌحهلل ٿٌىىص أنِ ٻنض طَٻظيخ.
[]6982 ،4125 ،4107
٫ ،َْٔ٫ ًًٍٍ - 3020ن ٍٷزش٫ ،ن ٷْْ رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ٣خٍٵ رن ٗيخد ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخځ ٳْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃٸخڃخ ،ٳؤهزَنخ ٫ن ريء حٿوڀٶ كظَ ىهپ أىپ
حٿـنش ڃنخُٿيڂ ًأىپ حٿنخٍ ڃنخُٿيڂ ،كٴً ٦ٿٺ ڃن كٴ٨و ًنْٔو ڃن نْٔو.
- 3021كيػنِ ٫زي حهلل رن أرِ ْٗزش٫ ،ن أرِ أكڄي٫ ،ن ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ حٿِنخى،
٫ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ -أٍحه ( : -ٷخٽ حهلل ط٬خٿَّ٘ :ظڄنِ حرن آىځً ،ڃخ
ّنزِٰ ٿو أڅ ّ٘ظڄنًِّ ،ټٌرنًِ ،ڃخ ّنزِٰ ٿو .أڃخ ٗظڄو ٳٸٌٿو :اڅ ٿِ ًٿيحً ،أڃخ
طټٌّزو ٳٸٌٿو :ٿْْ ّْ٬ينِ ٻڄخ ريأنِ).
[]4691 ،4690
- 3022كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ڃَْٰس رن ٫زي حٿَكڄن حٿٸَِٗ٫ ،ن أرِ
حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿڄخ ٷ َ٠حهلل حٿوڀٶ ٻظذ ٳِ ٻظخرو ،ٳيٌ ٫نيه
ٳٌٵ حٿ :َٕ٬اڅ ٍكڄظِ ٯڀزض ٯ٠زِ).
[]7115 ،7114 ،7015 ،6986 ،6969
- 2رخد :ڃخ ؿخء ٳِ ٓز ٪أٍْٟن.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :حهلل حٿٌُ هڀٶ ٓزٓ ٪ڄخًحص ًڃن حٍٕ ٝڃؼڀين ّظنِٽ حٕڃَ
رْنين ٿظ٬ڀڄٌح أڅ حهلل ٫ڀَ ٻپ ِٗء ٷيَّ ًأڅ حهلل ٷي أكخ ١رټپ ِٗء ٫ڀڄخ} /حٿٚ٤ٵ:
ً{ ./12حٿٔٸٲ حٿڄَٳٌ/ }٩حٿ :/5 :ٌٍ٤حٿٔڄخءٓ{ .ڄټيخ} /حٿنخُ٫خص :/28 :رنخءىخ،
ٻخڅ ٳْيخ كٌْحڅ{ .حٿلزٺ} /حٿٌحٍّخص :/7 :حٓظٌحإىخ ًكٔنيخً{ .أًنض} /حٙن٘ٸخٵ:
ٓ :/2ڄ٬ض ًأ٣خ٫ضً{ .أٿٸض} أهَؿض {ڃخ ٳْيخ} ڃن حٿڄٌطَ {ًطوڀض} /حٙن٘ٸخٵ:
٫ :/4نيڂ٣{ .لخىخ} /حٿ٘ڄْ :/6 :ىكخىخ{ .رخٿٔخىَس} /حٿنخُ٫خصً :/14 :ؿو
حٍٕ ،ٝٻخڅ ٳْيخ حٿلٌْحڅ ،نٌڃيڂ ًٓيَىڂ.
- 3023كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :أهزَنخ حرن ٫ڀْش٫ ،ن ٫ڀِ رن حٿڄزخٍٹ :كيػنخ
ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ارَحىْڂ رن حٿلخٍع٫ ،ن أرِ ٓڀڄش حرن ٫زي
حٿَكڄن،
ًٻخنض رْنو ًرْن أنخّ هٌٜڃش ٳِ أٍ ،ٝٳيهپ ٫ڀَ ٫خث٘ش ٳٌٻَ ٿيخ ًٿٺ،
ٳٸخٿضّ :خ أرخ ٓڀڄش ،حؿظنذ حٍٕ ،ٝٳبڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن
٧ڀڂ ٷْي ٗزَ ٌ٣ٷو ڃن ٓز ٪أٍْٟن).
[ ]2321
- 3024كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن
أرْو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أهٌ ْٗجخ ڃن حٍٕ ٝرَْٰ كٸو ،هٔٲ رو ٌّځ
حٿٸْخڃش اٿَ ٓز ٪أٍْٟن).
[ ]2322
- 3025كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ أٌّد٫ ،ن ڃلڄي رن
َّْٓن٫ ،ن حرن أرِ رټَس ٫ن أرِ رټَس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿِڃخڅ ٷي حٓظيحٍ ٻيْجظو ٌّځ هڀٶ حهلل
حٿٔڄخًحص ًحٍٕ ،ٝحٿٔنش حػنخ َ٘٫ح ٗيَح ،ڃنيخ أٍر٬ش كَځ ،ػٚػش ڃظٌحٿْخصًً :
حٿٸ٬يس ًًً حٿلـش ًحٿڄلَځًٍ ،ؿذ ڃ ،َ٠حٿٌُ رْن ؿڄخىٍ ًٗ٬زخڅ).
[ ]67
- 3026كيػنِ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ْٓ٬ي
رن ُّي رن ٫ڄًَ رن نٴْپ:
أنو هخٛڄظو أًٍٍ -ٳِ كٶ ُ٫ڄض أنو حنظٸٜو ٿيخ -اٿَ ڃًَحڅ ،ٳٸخٽ ْٓ٬ي :أنخ
أنظٸ ٚڃن كٸيخ ْٗجخ ،أٗيي ٿٔڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن أهٌ
ٗزَح ڃن حٍٕ٧ ٝڀڄخ ،ٳبنو ٌّ٤ٷو ٌّځ حٿٸْخڃش ڃن ٓز ٪أٍْٟن).
ٷخٽ حرن أرِ حٿِنخى٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو ،ٷخٽ ٿِ ْٓ٬ي رن ُّي :ىهڀض ٫ڀَ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]2320
- 3رخد :ٳِ حٿنـٌځ.
ًٷخٽ ٷظخىسً{ :ٿٸي ُّنخ حٿٔڄخء حٿينْخ رڄٜخرْق} /حٿڄڀٺ :/5 :هڀٶ ىٌه حٿنـٌځ ٿؼٚع:
ؿ٬ڀيخ ُّنش ٿڀٔڄخءًٍ ،ؿٌڃخ ٿڀْ٘خْ٣نٚ٫ً ،ڃخص ّيظيٍ ريخ ،ٳڄن طؤًٽ ٳْيخ رَْٰ
ًٿٺ أه٤ؤً ،أٟخ ٩نْٜزوً ،طټڀٲ ڃخ ٫ ٙڀڂ ٿو رو.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ{ :ىْ٘ڄخ} /حٿټيٲ :/45 :ڃظَْٰحً .حٕد ڃخ ّؤٻپ حٕن٬خځ{ .حٕنخځ}
/حٿَكڄن :/10 :حٿوڀٶ{ .رَُم} /حٿڄئڃنٌڅ/ً /100 :حٿَكڄن :/20 :كخؿذً .ٷخٽ
ڃـخىي{ :أٿٴخٳخ} /حٿنزؤ :/16 :ڃڀظٴشً .حٿٰڀذ :حٿڄڀظٴش{ .ٳَحٗخ} /حٿزٸَس :/22 :ڃيخىح
ٻٸٌٿوً{ :ٿټڂ ٳِ حٍٕ ٝڃٔظٸَ} /حٿزٸَس/ً /36 :حَٕ٫حٱ{ ./24 :نټيح}
/حَٕ٫حٱ :/58 :ٷڀْ.ٚ
- 4رخدٛ :ٴش حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ رلٔزخڅ.
ٷخٽ ڃـخىي :ٻلٔزخڅ حٿَكًَ .ٷخٽ ٯَْه :رلٔخد ًڃنخُٽ ٬ّ ٙيًحنيخ .كٔزخڅ:
ؿڄخ٫ش كٔخد ،ڃؼپ ٗيخد ًٗيزخڅ.
{ٟلخىخ} /حٿ٘ڄٌْٟ :/1 :إىخ{ .أڅ طيٍٹ حٿٸڄَ} ّٔ ٙ :/40 :ّْ/ظَ ٌٟء
أكيىڄخ ٌٟء حٓهَّ ًٙ ،نزِٰ ٿيڄخ ًٿٺٓ{ .خرٶ حٿنيخٍ} ّ :/40 :ّْ/ظ٤خٿزخڅ،
كؼْؼخڅ{ .نٔڀن} :/37 :ّْ/نوَؽ أكيىڄخ ڃن حٓهَ ًنـَُ ٻپ ًحكي ڃنيڄخ.
{ًحىْش} /حٿلخٷشً :/16 :ىْيخ ط٘ٸٸيخ{ .أٍؿخثيخ} /حٿلخٷش :/17 :ڃخ ٿڂ ّن٘ٶ ڃنيخ،
ٳيڂ ٫ڀَ كخٳظْيخ ،ٻٸٌٿٺ٫ :ڀَ أٍؿخء حٿزجَ{ .أٯ/ }ٖ٤حٿنخُ٫خص{ً ./29 :ؿن}
/حٕن٬خځ :/76 :أ٧ڀڂ.
ًٷخٽ حٿلٔن{ :ٻٌٍص} /حٿظټٌَّ :/1 :طټٌٍ كظَ ٌّىذ ٌٟإىخً{ .حٿڀْپ ًڃخ ًٓٶ}
/حٙن٘ٸخٵ :/17 :ؿڄ ٪ڃن ىحرش{ .حطٔٶ} /حٙن٘ٸخٵ :/18 :حٓظٌٍ{ .رًَؿخ} /حٿلـَ:
/ً /16حٿٴَٷخڅ :/61 :ڃنخُٽ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ{ .حٿلًٍَ} /ٳخ :/21 :َ٣رخٿنيخٍ ڃ٪
حٿ٘ڄْ.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ ًٍإرش :حٿلًٍَ رخٿڀْپً ،حٿٔڄٌځ رخٿنيخٍّ ،ٸخٽٌّ{ :ٿؾ} /حٿلؾ:
ّ :/61ټًٌٍ{ .ٿْـش} /حٿظٌرش :/16 :ٻپ ِٗء أىهڀظو ٳِ ِٗء.
- 3027كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ ،حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ حٿظْڄِ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن أرِ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕرِ ًٍ كْن ٯَرض حٿ٘ڄْ( :طيٍُ أّن طٌىذ).
ٷڀض :حهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ ،ٷخٽ( :ٳبنيخ طٌىذ كظَ طٔـي طلض حٿ ،َٕ٬ٳظٔظؤًڅ ٳْئًڅ
ٿيخًٌّٗ ،ٺ أڅ طٔـي ٳّ ٚٸزپ ڃنيخً ،طٔظؤًڅ ٳّ ٚئًڅ ٿيخّ ،ٸخٽ ٿيخ :حٍؿ ِ٬ڃن
كْغ ؿجض ،ٳظ٤ڀ ٪ڃن ڃَٰريخ ،ٳٌٿٺ ٷٌٿو ط٬خٿَ{ :حٿ٘ڄْ طـَُ ٿڄٔظٸَ ٿيخ ًٿٺ
طٸيَّ حٿ ِِّ٬حٿ٬ڀْڂ}).
[]6996 ،6988 ،4525 ،4524
- 3028كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن حٿڄوظخٍ :كيػنخ ٫زي حهلل حٿيحنخؽ ٷخٽ:
كيػنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ ڃټٌٍحڅ ٌّځ حٿٸْخڃش).
- 3029كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ :أڅ
٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ كيػو٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٻخڅ ّوزَ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ ّ ٙؤٴخڅ
ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطوً ،ٿټنيڄخ آّظخڅ ڃن آّخص حهلل ،ٳبًح ٍأّظڄٌىڄخ ٳٜڀٌح).
[ ]995
- 3030كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن
٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ آّظخڅ ڃن آّخص حهلل ّ ٙؤٴخڅ
ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطو ،ٳبًح ٍأّظڂ ًٿٺ ٳخًٻًَح حهلل).
[ ]29
- 3031كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أهزَطو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّځ هٔٴض حٿ٘ڄْ ،ٷخځ ٳټزَ ًٷَأ ٷَحءس
ٌّ٣ڀش ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ،ٌّٚ٣ػڂ ٍٳٍ ٪أٓو ٳٸخٽٓ( :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه)ً .ٷخځ ٻڄخ
ىٌ ،ٳٸَأ ٷَحءس ٌّ٣ڀشً ،ىِ أىنَ ڃن حٿٸَحءس حًٕٿَ ،ػڂ ٍٻٍ ٪ٻٌ٫خ ً ،ٌّٚ٣ىِ
أىنَ ڃن حٿَٻ٬ش حًٕٿَ ،ػڂ ٓـي ٓـٌىح ،ٌّٚ٣ػڂ ٳ٬پ ٳِ حٿَٻ٬ش حٓهَس ڃؼپ
ًٿٺ ،ػڂ ٓڀڂ ًٷي طـڀض حٿ٘ڄْ ،ٳو٤ذ حٿنخّ ،ٳٸخٽ ٳِ ٻٌٔٱ حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ:
(انيڄخ آّظخڅ ڃن آّخص حهللّ ٙ ،ؤٴخڅ ٿڄٌص أكي ً ٙٿلْخطو ،ٳبًح ٍأّظڄٌىڄخ ٳخٳٌِ٫ح
اٿَ حٿٜٚس).
[ ]997
- 3032كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٷْْ٫ ،ن
أرِ ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿ٘ڄْ ًحٿٸڄَ ّ ٙنټٔٴخڅ ٿڄٌص أكي ًٙ
ٿلْخطوً ،ٿټنيڄخ آّظخڅ ڃن آّخص حهلل ،ٳبًح ٍأّظڄٌىڄخ ٳٜڀٌح).
[ ]994
- 5رااخد :ڃااخ ؿااخء ٳااِ ٷٌٿااوً{ :ىااٌ حٿااٌُ أٍٓااپ حٿَّااخف ن٘ااَح رااْن ّاايُ ٍكڄظااو}
/حٿٴَٷخڅ./48 :
{ٷخٛٴخ} /حَٗٓحء :/69 :طٸٜٲ ٻپ ِٗء{ .ٿٌحٷق} /حٿلـَ :/22 :ڃٚٷق ڃڀٸلش.
{اٜ٫خٍ} /حٿزٸَسٍّ :/266 :ق ٫خٛٲ طيذ ڃن حٍٕ ٝاٿَ حٿٔڄخء ٻ٬ڄٌى ٳْو
نخٍ/ }َٛ{ .آٽ ٫ڄَحڅ :/117 :رَى{ .نَ٘ح} :ڃظٴَٷش.
- 3033كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :نَٜص رخٿٜزخً ،أىڀټض ٫خى رخٿيرٌٍ).
[ ]988
- 3034كيػنخ ڃټِ رن ارَحىْڂ :كيػنخ حرن ؿَّؾ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن ٫خث٘ش ٍِٟ
حهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٍأٍ ڃوْڀش ٳِ حٿٔڄخء أٷزپ ًأىرًَ ،ىهپ
ًهَؽ ًطَْٰ ًؿيو ،ٳبًح أڃَ٤ص حٿٔڄخء َُٓ ٫نو ،ٳَ٬ٳظو ٫خث٘ش ًٿٺ ،ٳٸخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ أىٍُ ٿ٬ڀو ٻڄخ ٷخٽ ٷٌځ{ :ٳڀڄخ
ٍأًه ٫خٍٟخ ڃٔظٸزپ أًىّظيڂ} .حّٓش).
[]4551
- 6رخدً :ٻَ حٿڄٚثټش.
ًٷخٽ أنْ :ٷخٽ ٫زي حهلل رن ٓٚځ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :اڅ ؿزَّپ ٫ڀْو حٿٔٚځ
٫يً حٿْيٌى ڃن حٿڄٚثټش.
[ ]3151
ًٷخٽ حرن ٫زخّ{ :ٿنلن حٿٜخٳٌڅ} /حٿٜخٳخص :/165 :حٿڄٚثټش.
- 3035كيػنخ ىيرش رن هخٿي :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىسً .ٷخٽ ٿِ هڀْٴش :كيػنخ ِّّي رن
ٍُّ :٪كيػنخ ْٓ٬ي ًى٘خځ ٷخ :ٙكيػنخ ٷظخىس :كيػنخ أنْ رن ڃخٿٺ٫ ،ن ڃخٿٺ رن
٬ٜ٬ٛش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رْنخ أنخ ٫ني حٿزْض رْن حٿنخثڂ ًحٿْٸ٨خڅ ًً -ٻَ:
ّ٬نِ ٍؿ ٚرْن حٿَؿڀْن -ٳؤطْض رٔ٤ض ڃن ًىذ ،ڃڀت كټڄش ًاّڄخنخ ،ٳ٘ٶ ڃن
حٿنلَ اٿَ ڃَحٵ حٿز٤ن ،ػڂ ٯٔپ حٿز٤ن رڄخء ُڃِځ ،ػڂ ڃڀت كټڄش ًاّڄخنخً ،أطْض
ريحرش أرْ ،ٞىًڅ حٿزٰپ ًٳٌٵ حٿلڄخٍ :حٿزَحٵ ،ٳخن٤ڀٸض ڃ ٪ؿزَّپ كظَ أطْنخ
حٿٔڄخء حٿينْخ ،ٷْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ ؿزَّپ ،ٷْپ :ڃن ڃ٬ٺ ،ٷْپ :ڃلڄي ،ٷْپً :ٷي أٍٓپ
اٿْو ،ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ ًٿن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ،ٳؤطْض ٫ڀَ آىځ ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳٸخٽ
ڃَكزخ رٺ ڃن حرن ًنزِ ،ٳؤطْنخ حٿٔڄخء حٿؼخنْش ،ٷْپ :ڃن ىٌح ،ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپ :ڃن
ڃ٬ٺ ،ٷخٽ ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷْپ :أٍٓپ اٿْو ،ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو
ًٿن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ،ٳؤطْض ٫ڀَ ًّ َْٔ٫لَْ ٳٸخ :ٙڃَكزخ رٺ ڃن أم ًنزِ ،ٳؤطْنخ
حٿٔڄخء حٿٔڄخء حٿؼخٿؼش ،ٷْپ :ڃن ىٌح ،ٷْپ :ؿزَّپ ،ٷْپ :ڃن ڃ٬ٺ ،ٷْپ :ڃلڄي ،ٷْپ:
ًٷي أٍٓپ اٿْو ،ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو ًٿن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ،ٳؤطْض ٫ڀَ ٌّٓٲ
ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٷخٽ :ڃَكزخ رٺ ڃن أم ًنزِ ،ٳؤطْنخ حٿٔڄخء حٿَحر٬ش ،ٷْپ :ڃن ىٌح،
ٷْپ :ؿزَّپ ،ٷْپ :ڃن ڃ٬ٺ ،ٷْپ :ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷْپً :ٷي أٍٓپ اٿْو،
ٷْپ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو ًٿن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ،ٳؤطْض ٫ڀَ اىٍّْ ٳٔڀڄض ٫ڀْو ٳٸخٽ:
ڃَكزخ ڃن أم ًنزِ ،ٳؤطْنخ حٿٔڄخء حٿوخڃٔش ،ٷْپ :ڃن ىٌح ،ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپً :ڃن
ڃ٬ٺ ،ٷْپ :ڃلڄي ،ٷْپً :ٷي أٍٓپ اٿْو ،ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو ًٿن٬ڂ حٿڄـِء
ؿخء ،ٳؤطْنخ ٫ڀَ ىخًٍڅ ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳٸخٽ :ڃَكزخ رٺ ڃن أم ًنزِ ،ٳؤطْنخ ٫ڀَ
حٿٔڄخء حٿٔخىٓش ،ٷْپ :ڃن ىٌح ،ٷْپ :ؿزَّپ ،ٷْپ :ڃن ڃ٬ٺ ،ٷْپ :ڃلڄي ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷْپً :ٷي أٍٓپ اٿْو ،ڃَكزخ رو ًٿن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ،ٳؤطْض ٫ڀَ ڃٌَٓ
ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳٸخٽ :ڃَكزخ رٺ ڃن أم ًنزِ ،ٳڀڄخ ؿخًُص رټَ ،ٳٸْپ :ڃخ أرټخٹ؟
ٷخٽّ :خ ٍد ىٌح حٿٰٚځ حٿٌُ ر٬غ ر٬يُّ ،يهپ حٿـنش ڃن أڃظو أٳ٠پ ڃڄخ ّيهپ ڃن
أڃظِ ،ٳؤطْنخ حٿٔڄخء حٿٔخر٬ش ،ٷْپ :ڃن ىٌح ،ٷْپ :ؿزَّپ ،ٷْپ :ڃن ڃ٬ٺ ،ٷْپ :ڃلڄي،
ٷْپً :ٷي أٍٓپ اٿْو ،ڃَكزخ رو ًن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ،ٳؤطْض ٫ڀَ ارَحىْڂ ٳٔڀڄض ٫ڀْو،
ٳٸخٽ :ڃَكزخ رٺ ڃن حرن ًنزِ ،ٳَٳ ٪ٿِ حٿزْض حٿڄ٬ڄٌٍ ،ٳٔؤٿض ؿزَّپ ٳٸخٽ :ىٌح
حٿزْض حٿڄ٬ڄٌٍّٜ ،ڀِ ٳْو ٻپ ٌّځ ٓزٌ٬څ أٿٲ ڃڀٺ ،اًح هَؿٌح ٿڂ ٌّ٬ىًح اٿْو آهَ
ڃخ ٫ڀْيڂًٍ ،ٳ٬ض ٿِ ٓيٍس حٿڄنظيَ ،ٳبًح نزٸيخ ٻؤنو ٷٚٽ ىـًًٍَ ،ٷيخ ٻؤنو آًحڅ
حٿٴٌْٽ ،ٳِ أٛڀيخ أٍر٬ش أنيخٍ :نيَحڅ رخ٣نخڅً ،نيَحڅ ٧خىَحڅ ،ٳٔؤٿض ؿزَّپ،
ٳٸخٽ :أڃخ حٿزخ٣نخڅ ٳٴِ حٿـنشً ،أڃخ حٿ٨خىَحڅ حٿنْپ ًحٿٴَحص ،ػڂ ٳَٟض ٫ڀِ
هڄٌٔڅ ٚٛس ،ٳؤٷزڀض كظَ ؿجض ڃٌَٓ ٳٸخٽ :ڃخ ٛن٬ض ،ٷڀض :ٳَٟض ٫ڀِ
هڄٌٔڅ ٚٛس ،ٷخٽ :أنخ أ٫ڀڂ رخٿنخّ ڃنٺ٫ ،خٿـض رنِ آَحثْپ أٗي حٿڄ٬خٿـشً ،اڅ
أڃظٺ ٙطْ٤ٶ ،ٳخٍؿ ٪اٿَ ٍرٺ ٳٔڀو ،ٳَؿ٬ض ٳٔؤٿظو ،ٳـ٬ڀيخ أٍرْ٬ن ،ػڂ ڃؼڀو ،ػڂ
ػٚػْن ،ػڂ ڃؼڀو ،ٳـ٬پ َّ٘٫ن ،ػڂ ڃؼڀو ،ٳـ٬پ َ٘٫ح ،ٳؤطْض ڃٌَٓ ٳٸخٽ :ڃؼڀو،
ٳـ٬ڀيخ هڄٔخ ،ٳؤطْض ڃٌَٓ ٳٸخٽ :ڃخ ٛن٬ض ،ٷڀض ؿ٬ڀيخ هڄٔش ،ٳٸخٽ ڃؼڀو :ٷڀض:
ٓڀڄض روَْ ،ٳنٌىُ :انِ ٷي أڃْ٠ض ٳَّ٠ظِ ًهٴٴض ٫ن ٫زخىًُ ،أؿُِ حٿلٔنش
َ٘٫ح).
ًٷخٽ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن حٿلٔن٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳِ حٿزْض حٿڄ٬ڄٌٍ).
[ً ،5287 ،3674 ،3247 ،3213حن]342 :َ٨
- 3036كيػنخ حٿلٔن رن حٿَرْ ،٪كيػنخ أرٌ حٕكٌ٫ ،ٙن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ُّي رن
ًىذ :ٷخٽ ٫زي حهلل:
كيػنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ حٿٜخىٵ حٿڄٜيًٵ ،ٷخٽ( :اڅ أكيٻڂ
ّـڄ ٪ٳِ ر٤ن أڃو أٍرْ٬ن ٌّڃخ ،ػڂ ّټٌڅ ٫ڀٸش ڃؼپ ًٿٺ ،ػڂ ّټٌڅ ڃٰ٠ش ڃؼپ ًٿٺ،
ػڂ ّز٬غ حهلل ڃڀټخ ٳْئڃَ رؤٍر ٪ٻڀڄخصًّ ،ٸخٽ ٿو :حٻظذ ٫ڄڀوًٍُ ،ٷوً ،أؿڀوًٗ ،ٸِ
أځ ْٓ٬ي ،ػڂ ّنٴن ٳْو حٿًَف ،ٳبڅ حٿَؿپ ڃنټڂ ٿْ٬ڄپ كظَ ڃخ ّټٌڅ رْنو ًرْن حٿـنش
اًٍ ٙح ،٩ٳْٔزٶ ٫ڀْو ٻظخرو ،ٳْ٬ڄپ ر٬ڄپ أىپ حٿنخٍ٬ًّ .ڄپ كظَ ڃخ ّټٌڅ رْنو ًرْن
حٿنخٍ اًٍ ٙح ،٩ٳْٔزٶ ٫ڀْو حٿټظخد ،ٳْ٬ڄپ ر٬ڄپ أىپ حٿنش).
[]7016 ،6221 ،3154
- 3037كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ :أهزَنخ ڃوڀي :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ڃٌَٓ
رن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ ٪ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
ًطخر٬و أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ،ٷخٽ :أهزَنِ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن أرِ
ىََّس،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح أكذ حهلل حٿ٬زي نخىٍ ؿزَّپ :اڅ حهلل ّلذ
ٳٚنخ ٳؤكززو ،ٳْلزو ؿزَّپ ،ٳْنخىُ ؿزَّپ ٳِ أىپ حٿٔڄخء :اڅ حهلل ّلذ ٳٚنخ
ٳؤكزٌه ،ٳْلزو أىپ حٿٔڄخء ،ػڂ ٌّ ٪ٟٿو حٿٸزٌٽ ٳِ حٍٕ.)ٝ
[]7047 ،5693
- 3038كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ حرن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ حٿڀْغ :كيػنخ حرن أرِ ؿ٬ٴَ٫ ،ن
ڃلڄي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أنيخ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اڅ حٿڄٚثټش طنِٽ ٳِ حٿ٬نخڅ،
ًىٌ حٿٔلخد ،ٳظٌٻَ حٕڃَ ٷ ِ٠ٳِ حٿٔڄخء ،ٳظٔظَٵ حٿْ٘خْ٣ن حٿٔڄ ٪ٳظٔڄ٬و،
ٳظٌكْو اٿَ حٿټيخڅ ،ٳْټٌرٌڅ ڃ٬يخ ڃخثش ٻٌرش ڃن ٫ني أنٴٔيڂ).
[ً ،3114حن]5429 :َ٨
- 3039كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي :كيػنخ حرن ٗيخد٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش ًحٕٯَ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ٻخڅ ٌّځ حٿـڄ٬ش ،ٻخڅ ٫ڀَ ٻپ رخد ڃن أرٌحد
حٿڄٔـي حٿڄٚثټشّ ،ټظزٌڅ حًٕٽ ٳخًٕٽ ،ٳبًح ؿڀْ حٗڃخځ ًٌ٣ح حٿٜلٲً ،ؿخإًح
ّٔظڄٌ٬څ حٿٌٻَ).
[ ]841
- 3040كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي حرن
حٿڄْٔذ ٷخٽ:
ڃَ ٫ڄَ ٳِ حٿڄٔـيً ،كٔخڅ ّن٘ي ،ٳٸخٽ :ٻنض أن٘ي ٳْوً ،ٳْو ڃن ىٌ هَْ ڃنٺ،
ػڂ حٿظٴض اٿَ أرِ ىََّس ٳٸخٽ :أن٘يٹ رخهلل ،أٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّٸٌٽ( :أؿذ ٫نِ ،حٿڀيڂ أّيه رًَف حٿٸيّ) .ٷخٽ :ن٬ڂ.
[ ]442
- 3041كيػخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫يُ رن ػخرض٫ ،ن حٿزَحء ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿلٔخڅ( :حىـيڂ -أً ىخؿيڂ ً -ؿزَّپ ڃ٬ٺ).
[]5801 ،3897
- 3042كيػنخ آلخٵ :أهزَنخ ًىذ رن ؿََّ :كيػنخ أرِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض كڄْي رن
ىٚٽ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻؤنِ أن َ٨اٿَ ٯزخٍ ٓخ ٪٣ٳِ ٓټش رنِ ٯنڂُ ،حى ڃٌَٓ :ڃٌٻذ ؿزَّپ.
[]3892
- 3043كيػنخ ٳًَس :كيػنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿلخٍع رن ى٘خځٓ ،ؤٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ٻْٲ ّؤطْٺ حٿٌكِ؟ ٷخٽ:
(ٻپ ًحٹّ ،ؤطِ حٿڄڀٺ أكْخنخ ٳِ ڃؼپ ٛڀٜڀش حٿـَّ ،ٳْٴٜڂ ٫نِ ًٷي ًْ٫ض ڃخ
ٷخٽً ،ىٌ أٗيه ٫ڀًِّ ،ظڄؼپ ٿِ حٿڄڀٺ أكْخنخ ٍؿ ،ٚٳْټڀڄنِ ٳؤ ِ٫ڃخ أٷٌٽ).
[ ]2
- 3044كيػنخ آىځ :كيػنخ ْٗزخڅ :كيػنخ ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن أنٴٶ ًُؿْن ٳِ ٓزْپ حهلل ى٫ظو هِنش
حٿـنش :أُ ٳپ ىڀڂ) .ٳٸخٽ أرٌ رټًَ :حٹ حٿٌُ ٙطٌٍ ٫ڀْو ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :أٍؿٌ أڅ طټٌڅ ڃنيڂ).
[ ]2686
- 3045كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ى٘خځ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿيخّ( :خ ٫خث٘ش ،ىٌح ؿزَّپ ّٸَأ ٫ڀْٺ حٿٔٚځ).
ٳٸخٿض٫ً :ڀْو حٿٔٚځ ًٍكڄش حهلل ًرَٻخطو ،طٍَ ڃخ ٙأٍٍ ،طَّي حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]5898 ،5895 ،5848 ،3557
- 3046كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٫ڄَ رن ًٍ( .ف) ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ رن ؿ٬ٴَ:
كيػنخ ًٻْ٫ ٪ن ٫ڄَ رن ًٍ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍِٟ
حهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿـزَّپ( :أ ٙطًٍِنخ أٻؼَ ڃڄخ طًٍِنخ) .ٷخٽ:
ٳنِٿضً{ :ڃخ نظنِٽ ا ٙرؤڃَ ٍرٺ ٿو ڃخ رْن أّيّنخ ًڃخ هڀٴنخ} .حّٓش.
[]7017 ،4454
- 3047كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زْي
حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أٷَأنِ ؿزَّپ ٫ڀَ كَٱ ،ٳڀڂ أُٽ
أٓظِّيه ،كظَ حنظيَ اٿَ ٓز٬ش أكَٱ).
[]4705
- 3048كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ:
كيػنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أؿٌى حٿنخًّ ،ٻخڅ أؿٌى ڃخ ّټٌڅ ٳِ
ٍڃ٠خڅ ،كْن ّڀٸخه ؿزَّپً ،ٻخڅ ؿزَّپ ّڀٸخه ٳِ ٻپ ٿْڀش ڃن ٍڃ٠خڅ ٳْيحٍٓو
حٿٸَآڅ ،ٳڀٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن ّڀٸخه ؿزَّپ أؿٌى رخٿوَْ ڃن حٿَّق
حٿڄَٓڀش.
ً٫ن ٫زي حهلل :كيػنخ ڃ٬ڄَ ريٌح حٗٓنخى نلٌه ًًٍٍ .أرٌ ىََّس ًٳخ٣ڄش ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أڅ ؿزَّپ ٻخڅ ّ٬خٍٟو حٿٸَآڅ.
[ ]4712 ،3426 ،6
- 3049كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن حرن ٗيخد:
أڅ ٫ڄَ رن ٫زي حٿ ِِّ٬أهَ حٿْٗ َٜ٬جخ ،ٳٸخٽ ٿو ًَ٫س :أڃخ أڅ ؿزَّپ ٷي نِٽ
ٳٜڀَ أڃخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :ح٫ڀڂ ڃخ طٸٌٽ ّخ ًَ٫س ،ٷخٽ:
ٓڄ٬ض رَْ٘ رن أرِ ڃٌٔ٬ى ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض أرخ ڃٌٔ٬ى ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :نِٽ ؿزَّپ ٳؤڃنِ ٳٜڀْض ڃ٬و ،ػڂ ٛڀْض ڃ٬و ،ػڂ ٛڀْض
ڃ٬و ،ػڂ ٛڀْض ڃ٬و ،ػڂ ٛڀْض ڃ٬و)ّ .لٔذ رؤٛخر٬و هڄْ ٛڀٌحص.
[]499
- 3050كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن كزْذ رن أرِ
ػخرض٫ ،ن ُّي رن ًىذ٫ ،ن أرِ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷخٽ ٿِ ؿزَّپ :ڃن ڃخص ڃن أڃظٺ َّ٘ ٙٹ رخهلل
ْٗجخ ىهپ حٿـنش ،أً ٿڂ ّيهپ حٿنخٍ) .ٷخٽً :اڅ ُنَ ًاڅ َٓٵ؟ ٷخٽً( :اڅ).
[ ]2258
- 3051كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڄٚثټش ّظ٬خٷزٌڅ ،ڃٚثټش رخٿڀْپ ًڃٚثټش رخٿنيخٍ،
ًّـظڄٌ٬څ ٳِ ٚٛس حٿٴـَ ًحٿ ،َٜ٬ػڂ َّ٬ؽ اٿْو حٿٌّن رخطٌح ٳْټڂ ،ٳْٔؤٿيڂ ًىٌ
أ٫ڀڂ ،ٳْٸٌٽ :ٻْٲ طَٻظڂ ٫زخىُ ،ٳْٸٌٿٌڅ :طَٻنخىڂ ّٜڀٌڅً ،أطْنخىڂ ّٜڀٌڅ).
[ ]530
- 7رخد :اًح ٷخٽ أكايٻڂ :آڃاْنً ،حٿڄٚثټاش ٳاِ حٿٔاڄخء ،ٳٌحٳٸاض اكايحىڄخ حٕهاٍَ،
ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو.
- 3052كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ ڃوڀي :أهزَنخ حرن ؿَّؾ٫ ،ن آڄخْ٫پ رن أڃْش :أڅ
نخٳ٬خ كيػو :أڅ حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي كيػو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
كٌ٘ص ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٓخىس ٳْيخ طڄخػْپ ،ٻؤنيخ نڄَٷش ،ٳـخء ٳٸخځ رْن
حٿزخرْنً ،ؿ٬پ ّظَْٰ ًؿيو ،ٳٸڀض :ڃخ ٿنخ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ڃخ رخٽ ىٌه حٿٌٓخىس).
ٷخٿضًٓ :خىس ؿ٬ڀظيخ ٿٺ ٿظ٤٠ـ٫ ٪ڀْيخ ،ٷخٽ( :أڃخ ٫ڀڄض أڅ حٿڄٚثټش ٙطيهپ رْظخ
ٳْو ٌٍٛسً ،أڅ ڃن ٛن ٪حٿٌٍٜس ٌّ٬د ٌّځ حٿٸْخڃشّ ،ٸٌٽ :أكٌْح ڃخ هڀٸظڂ).
[ ]1999
- 3054/3053كيػنخ حرن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :أنو ٓڄ ٪حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض أرخ ٣ڀلش
ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ ٙ( :طيهپ حٿڄٚثټش رْظخ ٳْو ٻڀذ ًٙ
ٌٍٛس طڄخػْپ).
( - )3054كيػنخ أكڄي :كيػنخ حرن ًىذ :أهزَنخ ٫ڄًَ :أڅ رټَْ رن حٕٗؾ كيػو:
أڅ رَٔ رن ْٓ٬ي كيػو :أڅ ُّي رن هخٿي حٿـينِ ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػوً ،ڃ ٪رَٔ رن
ْٓ٬ي ٫زْي حهلل حٿوٌٙنِ ،حٿٌُ ٻخڅ ٳِ كـَ ڃْڄٌنش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ًُؽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :كيػيڄخ ُّي رن هخٿي :أڅ أرخ ٣ڀلش كيػو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طيهپ حٿڄٚثټش رْظخ ٳْو ٌٍٛس) .ٷخٽ رَٔ:
ٳڄَُّ ٝي رن هخٿي ٳ٬ينخه ،ٳبًح نلن ٳِ رْظو رٔظَ ٳْو طٜخًَّ ،ٳٸڀض ٿ٬زْي حهلل
حٿوٌٙنِ :أٿڂ ّليػنخ ٳِ حٿظٜخًَّ؟ ٳٸخٽ :انو ٷخٽ( :اٍ ٙٷڂ ٳِ ػٌد) .أٓ ٙڄ٬ظو؟
ٷڀض ،ٙ :ٷخٽ :رڀَ ٷي ًٻَه.
[]5613 ،5605 ،3780 ،3144
- 3055كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄًَ٫ ،ن
ٓخٿڂ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ً٫ي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿزَّپ ٳٸخٽ( :انخ ٙنيهپ رْظخ ٳْو ٌٍٛس ًٙ
ٻڀذ).
[]5615
- 3056كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٓڄِ٫ ،ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح ٷخٽ حٗڃخځٓ :ڄ ٪حهلل ٿڄن كڄيه،
ٳٸٌٿٌحٍ :رنخ ٿٺ حٿلڄي ،ٳبنو ڃن ًحٳٶ ٷٌٿو ٷٌٽ حٿڄٚثټش ،ٯٴَ ٿو ڃخ طٸيځ ڃن ًنزو).
[ ]763
- 3057كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ ڃلڄي رن ٳڀْق :كيػنخ أرِ٫ ،ن ىٚٽ رن
٫ڀِ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٫ڄَس٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ أكيٻڂ ٳِ ٚٛس ڃخ ىحڃض حٿٜٚس طلزٔو،
ًحٿڄٚثټش طٸٌٽ :حٿڀيڂ حٯٴَ ٿو ًحٍكڄو ،ڃخ ٿڂ ّٸڂ ڃن ٚٛطو ،أً ّليع).
[ ]434
- 3058كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن ٛٴٌحڅ
رن ّ٬ڀَ٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٫ڀَ حٿڄنزًَ{ :نخىًح ّخ ڃخٿٺ} .ٷخٽ ٓٴْخڅ:
ٳِ ٷَحءس ٫زي حهللً :نخىًح ّخ ڃخٽ.
[]4542 ،3093
- 3059كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن
ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ ًَ٫س :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ كيػظو:
أنيخ ٷخٿض ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ىپ أطَ ٫ڀْٺ ٌّځ أٗي ڃن ٌّځ أكي؟ ٷخٽ( :ٿٸي
ٿٸْض ڃن ٷٌڃٺ ڃخ ٿٸْضً ،ٻخڅ أٗي ڃخ ٿٸْض ڃنيڂ ٌّځ حٿ٬ٸزش ،اً َٟ٫ض نٴِٔ ٫ڀَ
حرن ٫زي ّخٿْپ رن ٫زي ٻٚٽ ،ٳڀڂ ّـزنِ اٿَ ڃخ أٍىص ،ٳخن٤ڀٸض ًأنخ ڃيڄٌځ ٫ڀَ
ًؿيِ ،ٳڀڂ أٓظٴٶ اً ٙأنخ رٸَڅ حٿؼ٬خٿذ ،ٳَٳ٬ض ٍأِٓ ،ٳبًح أنخ رٔلخرش ٷي أ٧ڀظنِ،
ٳنَ٨ص ٳبًح ٳْيخ ؿزَّپ ،ٳنخىحنِ ٳٸخٽ :اڅ حهلل ٷي ٓڄ ٪ٷٌٽ ٷٌڃٺ ٿٺً ،ڃخ ٍىًح
٫ڀْٺً ،ٷي ر٬غ حهلل اٿْٺ ڃڀٺ حٿـزخٽ ،ٿظؤڃَه رڄخ ٗجض ٳْيڂ ،ٳنخىحنِ ڃڀٺ حٿـزخٽ،
ٳٔڀڂ ٫ڀِ ،ػڂ ٷخٽّ :خ ڃلڄي ،ٳٸخٽً :ٿٺ ٳْڄخ ٗجض ،اڅ ٗجض أڅ أ٣زٶ ٫ڀْيڂ
حٕه٘زْن؟ ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :رپ أٍؿٌ أڅ ّوَؽ حهلل ڃن أٚٛريڂ ڃن
ّ٬زي حهلل ًكيهَّ٘ ٙ ،ٹ رو ْٗجخ).
[]6954
- 3060كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش :كيػنخ أرٌ آلخٵ حٿْ٘زخنِ ٷخٽ:
ٓؤٿض ٍُ رن كزْٖ ٫ن ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٳټخڅ ٷخد ٷٌْٓن أً أىنَ .ٳؤًكَ اٿَ
٫زيه ڃخ أًكَ} .ٷخٽ :كيػنخ حرن ڃٌٔ٬ى :أنو ٍأٍ ؿزَّپ ،ٿو ٓظڄخثش ؿنخف.
[]4576 ،4575
- 3061كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو:
{ٿٸي ٍأٍ ڃن آّخص ٍرو حٿټزٍَ} .ٷخٽٍ :أٍ ٍٳَٳخ أهٓ َ٠ي أٳٶ حٿٔڄخء.
[]4577
- 3063/3062كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل
حٕنٜخٍُ٫ ،ن حرن ٌ٫څ :أنزؤنخ حٿٸخٓڂ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ڃن ُ٫ڂ أڅ ڃلڄيح ٍأٍ ٍرو ٳٸي أ٨٫ڂً ،ٿټن ٷي ٍأٍ ؿزَّپ ٳِ ٌٍٛطوً ،هڀٸو
ٓخى ڃخ رْن حٕٳٶ.
( - )3063كيػنِ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ ُٻَّخء رن أرِ ُحثيس،
٫ن حرن حٌٕٗ٫ ،٩ن حٿ٘٬زِ٫ ،ن ڃًَٔٵ ٷخٽ:
ٷڀض ٿ٬خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ٳؤّن ٷٌٿو{ :ػڂ ىنخ ٳظيٿَ .ٳټخڅ ٷخد ٷٌْٓن أً أىنَ}
ٷخٿضً :حٹ ؿزَّپ ،ٻخڅ ّؤطْو ٳِ ٌٍٛس حٿَؿپً ،اڅ أطخه ىٌه حٿڄَس ٳِ ٌٍٛطو
حٿظِ ىِ ٌٍٛطو ،ٳٔي حٕٳٶ.
[]7093 ،6945 ،4574 ،4336
- 3064كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ ؿََّ :كيػنخ أرٌ ٍؿخء٫ ،ن ٓڄَس ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ( :أّض حٿڀْڀش ٍؿڀْن أطْخنِ ،ٷخ :ٙحٿٌُ ٌّٷي حٿنخٍ
ڃخٿٺ هخُڅ حٿنخًٍ ،أنخ ؿزَّپً ،ىٌح ڃْټخثْپ).
[ ]809
- 3065كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ى٫خ حٿَؿپ حڃَأطو اٿَ ٳَحٗو ٳؤرض ،ٳزخص
ٯ٠زخڅ ٫ڀْيخ ،ٿ٬نظيخ حٿڄٚثټش كظَ طٜزق).
طخر٬و ٗ٬زشً ،أرٌ كڄِسً ،حرن ىحًىً ،أرٌ ڃ٬خًّش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ.
[]4898 ،4897
- 3066كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد
ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ٓڀڄش ٷخٽ :أهزَنِ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ػڂ ٳظَ ٫نِ حٿٌكِ ٳظَس ،ٳزْنخ أنخ
أڃِ٘ٓ ،ڄ٬ض ٌٛطخ ڃن حٿٔڄخء ٳَٳ٬ض ر َُٜٷزپ حٿٔڄخء ٳبًح حٿڄڀٺ حٿٌُ ؿخءنِ
رلَحء ،ٷخ٫ي ٫ڀَ ٻَِٓ رْن حٿٔڄخء ًحٍٕ ،ٝٳـجؼض ڃنو ،كظَ ىٌّض اٿَ
حٍٕ ،ٝٳـجض أىڀِ ٳٸڀضُ :ڃڀٌنِ ُڃڀٌنِ ،ٳؤنِٽ حهلل ط٬خٿَّ{ :خ أّيخ حٿڄيػَ -اٿَ
ٳخىـَ}).
ٷخٽ أرٌ ٓڀڄشً :حٿَؿِ :حًٕػخڅ.
[ ]4
- 3067كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىسً .ٷخٽ ٿِ
هڀْٴش :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أرِ حٿ٬خٿْش :كيػنخ حرن ٫ڂ
نزْټڂ٬ّ ،نِ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٍ( :أّض ٿْڀش أَُٓ رِ ڃٌٍَٓ ،ؿ ٚآىځ،
ٌ٣ح ٙؿ٬يح ،ٻؤنو ڃن ٍؿخٽ ٗنٌءسًٍ ،أّض ٍ َْٔ٫ؿ ٚڃَرٌ٫خ ،ڃَرٌ ٩حٿوڀٶ
اٿَ حٿلڄَس ًحٿزْخٓ ،ٝز ٢حٿَأًٍّ ،أّض ڃخٿټخ هخُڅ حٿنخًٍ ،حٿيؿخٽ ،ٳِ آّخص
أٍحىن حهلل اّخه{ :ٳ ٚطټن ٳِ ڃَّش ڃن ٿٸخثو}) .ٷخٽ أنْ ًأرٌ رټَس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طلَّ حٿڄٚثټش حٿڄيّنش ڃن حٿيؿخٽ).
[]7101 ،4354 ،3232 ،3215
- 8رخد :ڃخ ؿخء ٳِ ٛٴش حٿـنش ًأنيخ ڃوڀٌٷش.
ٷخٽ أرٌ حٿ٬خٿْش{ :ڃ٤يَس} ڃن حٿلًْ ٞحٿزٌٽ ًحٿزِحٵ {ٻڀڄخ ٍُٷٌح} أطٌح رِ٘ء ػڂ
أطٌح رآهَ {ٷخٿٌح ىٌح حٿٌُ ٍُٷنخ ڃن ٷزپ} أطْنخ ڃن ٷزپ {ًأطٌ رو ڃظ٘خريخ} /حٿزٸَس:
ّ٘ :/25زو ر٠٬و ر٠٬خ ًّوظڀٲ ٳِ حٿٌ٬٤ځ.
{ٷٌ٤ٳيخ} ّٸ٤ٴٌڅ ٻْٲ ٗخإًح {ىحنْش} /حٿلخٷش :/23 :ٷَّزش{ .حٍٕحثٺ} /حٿټيٲ:
:/56 :ّْ/ً /31حٿٍَٔ.
[]6187 ،6177
- 3076كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي حٿـ٬ٴِ :كيػنخ ٌّنْ رن ڃلڄي :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن
ٷظخىس :كيػنخ أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أىيُ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿزش ٓنيًّ ،ٻخڅ ّنيَ ٫ن حٿلََّ ،ٳ٬ـذ
حٿنخّ ڃنيخ ،ٳٸخٽً( :حٿٌُ نٴْ ڃلڄي رْيه ،ٿڄنخىّپ ٓ٬ي رن ڃ٬خً ٳِ حٿـنش أكٔن
ڃن ىٌح).
[ ]2473
- 3077كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ آلخٵ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿزَحء رن ٫خُد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
أطِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رؼٌد ڃن كََّ ،ٳـ٬ڀٌح ّ٬ـزٌڅ ڃن كٔنو
ًٿْنو ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿڄنخىّپ ٓ٬ي رن ڃ٬خً ٳِ حٿـنش أٳ٠پ
ڃن ىٌح).
[]6264 ،5498 ،3591
- 3078كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ حرن ٓ٬ي
حٿٔخ٫يُ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃٌ ١ٌٓ ٪ٟٳِ حٿـنش هَْ ڃن حٿينْخ ًڃخ
ٳْيخ).
[ ]2641
- 3079كيػنخ ًٍف رن ٫زي حٿڄئڃن :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس:
كيػنخ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ ٳِ حٿـنش ٿ٘ـَس َّْٔ ،حٿَحٻذ ٳِ ٧ڀيخ
ڃخثش ٫خځ ّ ٙٸ٬٤يخ).
- 3080كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ٳڀْق رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ىٚٽ رن ٫ڀِ٫ ،ن
٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٫ڄَس٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ ٳِ حٿـنش ٿ٘ـَس َّْٔ ،حٿَٻذ ٳِ ٧ڀيخ
ڃخثش ٓنشً ،حٷَإًح اڅ ٗجظڂ٧ً{ :پ ڃڄيًى}ً .ٿٸخد ٷٌّ أكيٻڂ ٳِ حٿـنش هَْ ڃڄخ
٣ڀ٬ض ٫ڀْو حٿ٘ڄْ أً طَٰد).
[]4599
- 3081كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ ڃلڄي رن ٳڀْق :كيػنخ أرِ٫ ،ن ىٚٽ٫ ،ن
٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٫ڄَس٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أًٽ ُڃَس طيهپ حٿـنش ٫ڀَ ٌٍٛس حٿٸڄَ ٿْڀش
حٿزيًٍ ،حٿٌّن ٫ڀَ آػخٍىڂ ٻؤكٔن ٻٌٻذ ىٍُ ٳِ حٿٔڄخء اٟخءس ،ٷڀٌريڂ ٫ڀَ ٷڀذ
ٍؿپ ًحكي ٙ ،طزخٯ ٞرْنيڂ ً ٙطلخٓي ،ٿټپ حڃَة ڃنيڂ ًُؿظخڅ ڃن حٿلٌٍ حٿْ٬ن،
/ڃَّڂ :/59 :هَٔحنخً .ٷخٽ ڃـخىئّ{ :زلٌڅ} /ٯخٳَ :/72 :طٌٷي ريڂ حٿنخٍ.
{ًنلخّ} /حٿَكڄن :/35 :حٿٜٴَّٜ ،ذ ٫ڀَ ٍإًٓيڂّ .ٸخٽًً{ :ٷٌح} /حٿلؾ:
:/22رخًَٗح ًؿَرٌحً ،ٿْْ ىٌح ڃن ًًٵ حٿٴڂ{ .ڃخٍؽ} /حٿَكڄن :/15 :هخٿٚ
ڃن حٿنخٍ ،ڃَؽ حٕڃَْ ٍْ٫ظو اًح هٚىڂ ّ٬يً ر٠٬يڂ ٫ڀَ ر{ .ٞ٬ڃَّؾ} /ٵ:/5 :
ڃڀظزْ ،ڃَؽ أڃَ حٿنخّ حهظڀ{ .٢ڃَؽ حٿزلَّن} /حٿَكڄن :/19 :ڃَؿض ىحرظٺ
طَٻظيخ.
- 3085كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃيخؿَ أرِ حٿلٔن ٷخٽٓ :ڄ٬ض ُّي رن
ًىذ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض أرخ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٓٴَ ،ٳٸخٽ( :أرَى) .ػڂ ٷخٽ( :أرَى) .كظَ ٳخء
حٿٴِء٬ّ ،نِ ٿڀظڀٌٽ ،ػڂ ٷخٽ( :أرَىًح رخٿٜٚس ،ٳبڅ ٗيس حٿلَ ڃن ٳْق ؿينڂ).
[ ]511
- 3086كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ًٻٌحڅ٫ ،ن أرِ
ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أرَىًح رخٿٜٚس ،ٳبڅ ٗيس حٿلَ ڃن ٳْق ؿينڂ).
[ ]513
- 3087كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٓڀڄش رن
٫زي حٿَكڄن :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٗظټض حٿنخٍ اٿَ ٍريخ ،ٳٸخٿضٍ :د أٻپ
ر ِ٠٬ر٠٬خ ،ٳؤًڅ ٿِ رنٴْٔن :نٴْ ٳِ حٿ٘ظخء ًنٴْ ٳِ حٿْٜٲ ،ٳؤٗي ڃخ طـيًڅ
ڃن حٿلًَ ،أٗي ڃخ طـيًڅ ڃن حٿِڃيََّ).
[ ]512
- 3088كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ ٫خڃَ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن أرِ ؿڄَس
حٿ٠ز ِ٬ٷخٽ:
ٻنض أؿخٿْ حرن ٫زخّ رڄټش ،ٳؤهٌطنِ حٿلڄَ ،ٳٸخٽ :أرَىىخ ٫نٺ رڄخء ُڃِځ ،ٳبڅ
ٌٍٓٽ حٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿلڄَ ڃن ٳْق ؿينڂ ،ٳؤرَىًىخ رخٿڄخء ،أً
ٷخٽ :رڄخء ُڃِځ)ٗ .ٺ ىڄخځ.
- 3089كيػنِ ٫ڄًَ رن ٫زخّ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫زخّش رن ٍٳخ٫ش ٷخٽ :أهزَنِ ٍحٳ ٪رن هيّؾ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿلڄَ ڃن ٳٌٍ ؿينڂ ،ٳخرَىًىخ ٫نټڂ
رخٿڄخء).
[]5394
- 3090كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿلڄَ ڃن ٳْق ؿينڂ ،ٳخرَىًىخ رخٿڄخء).
[]5393
- 3091كيػنخ ڃٔيى٫ :ن ّلَْ٫ :ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿلڄَ ڃن ٳْق ؿينڂ ،ٳخرَىًىخ رخٿڄخء).
[]5391
- 3092كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن
حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :نخٍٻڂ ؿِء ڃن ٓزْ٬ن ؿِءح ڃن نخٍ
ؿينڂ) .ٷْپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ ٻخنض ٿټخٳْش ،ٷخٽ( :ٳ٠ڀض ٫ڀْين رظٔ٬ش ًٓظْن
ؿِءح ،ٻڀين ڃؼپ كَىخ).
- 3093كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَٓ :ڄ٤٫ ٪خء ّوزَ٫ ،ن
ٛٴٌحڅ رن ّ٬ڀَ٫ ،ن أرْو:
أنو ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ ٫ڀَ حٿڄنزًَ{ :نخىًح ّخ ڃخٿٺ}.
[ ]3058
- 3094كيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ ٷخٽ:
ٷْپ ٕٓخڃش :ٿٌ أطْض ٳٚنخ ٳټڀڄظو ،ٷخٽ :انټڂ ٿظًَڅ أنِ ٙأٻڀڄو ا ٙأٓڄ٬ټڂ ،انِ
أٻڀڄو ٳِ حٿَٔ ،ىًڅ أڅ أٳظق رخرخ ٙأٻٌڅ ڃن ٳظلو ًٙ ،أٷٌٽ ٿَؿپ اڅ ٻخڅ ٫ڀِ
أڃَْح :انو هَْ حٿنخّ ،ر٬ي ِٗء ٓڄ٬ظو ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿٌح:
ًڃخ ٓڄ٬ظو ّٸٌٽ :ٷخٽٓ :ڄ٬ظو ّٸٌٽّ( :ـخء رخٿَؿپ ٌّځ حٿٸْخڃش ٳْڀٸَ ٳِ حٿنخٍ،
ٳظنيٿٶ أٷظخرو ٳِ حٿنخٍ ،ٳْيًٍ ٻڄخ ّيًٍ حٿلڄخٍ رَكخه ،ٳْـظڄ ٪أىپ حٿنخٍ ٫ڀْو
ٳْٸٌٿٌڅ :أُ ٳٚنخ ڃخ ٗؤنٺ؟ أٿْْ ٻنض طؤڃَننخ رخٿڄًَ٬ٱ ًطنيخنخ ٫ن حٿڄنټَ؟ ٷخٽ:
ٻنض آڃَٻڂ رخٿڄًَ٬ٱ ً ٙآطْوً ،أنيخٻڂ ٫ن حٿڄنټَ ًآطْو).
ًٍحه ٯنيٍ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ.
[]6685
- 11رخدٛ :ٴش ارڀْْ ًؿنٌىه.
ًٷخٽ ڃـخىيّ{ :ٸٌٳٌڅ} /حٿٜخٳخصَّ :/8 :ڃٌڅ{ .ىكٌٍح} /حٿٜخٳخص:/9 :
ڃًَ٤ىّنً{ .حٛذ} /حٿٜخٳخص :/9 :ىحثڂ.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ{ :ڃيكٌٍح} /حَٕ٫حٱ :/18 :ڃًَ٤ىحّ .ٸخٽ{ :ڃَّيح} /حٿنٔخء:
:/117ڃظڄَىح .رظټش ٷ٬٤وً{ .حٓظٴٍِ} حٓظوٲ {روْڀٺ} /حَٗٓحء :/64 :حٿٴَٓخڅ،
ًحٿَؿپ حٿَؿخٿشً ،حكيىخ ٍحؿپ ،ڃؼپ ٛخكذ ًٛلذ ًطخؿَ ًطـَٕ{ ,كظنټن}
/حَٗٓحءٕٓ :/62 :ظؤٛڀن{ .ٷَّن} /حٿِهَٱ٤ْٗ :/36 :خڅ.
- 3095كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ٫ ،َْٔ٫ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
طزًَُ ،اًح ٯخد كخؿذ حٿ٘ڄْ ٳيٌ٫ح حٿٜٚس كظَ طْٰذ ًٙ ،طلْنٌح رٜٚطټڂ
٣ڀٌ ٩حٿ٘ڄْ ً ٙٯًَريخ ،ٳبنيخ ط٤ڀ ٪رْن ٷَنِ ْٗ٤خڅ ،أً حٿْ٘٤خڅ) ٙ .أىٍُ أُ
ًٿٺ ٷخٽ ى٘خځ.
[ ]558
- 3100كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ ٌّنْ٫ ،ن كڄْي رن ىٚٽ،
٫ن أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ڃَ رْن ّيُ أكيٻڂ ِٗءً .ىٌ ّٜڀِ،
ٳڀْڄن٬و ،ٳبڅ أرَ ٳڀْڄن٬و ،ٳبڅ أرَ ٳڀْٸخطڀو ،ٳبنڄخ ىٌ ْٗ٤خڅ).
[ ]487
ً - 3101ٷخٽ ٫ؼڄخڅ رن حٿيْؼڂ :كيػنخ ٌ٫ٱ٫ ،ن ڃلڄي رن َّْٓن٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ًٻڀنِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رلٴُ ٦ٻخس ٍڃ٠خڅ ،ٳؤطخنِ آص ٳـ٬پ ّلؼٌ
ڃن حٿ٬٤خځ ،ٳؤهٌطو ،ٳٸڀضٍٕ :ٳ٬نٺ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ -ٳٌٻَ
حٿليّغ -ٳٸخٽ :اًح أًّض اٿَ ٳَحٗٺ ٳخٷَأ آّش حٿټَِٓ ،ٿن ِّحٽ ٫ڀْٺ ڃن حهلل
كخٳّ ًٙ ،٦ٸَرٺ ْٗ٤خڅ كظَ طٜزق ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٛ( :يٷٺ
ًىٌ ٻًٌدً ،حٹ ْٗ٤خڅ).
[ ]2187
- 3102كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ًَ٫س :ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :ؤطِ حٿْ٘٤خڅ أكيٻڂ ٳْٸٌٽ :ڃن هڀٶ ٻٌح،
ڃن هڀٶ ٻٌح ،كظَ ّٸٌٽ :ڃن هڀٶ ٍرٺ؟ ٳبًح رڀٰو ٳڀْٔظ ٌ٬رخهلل ًٿْنظو).
- 3103كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
كيػنِ حرن أرِ أنْ ،ڃٌٿَ حٿظْڄْْن :أڅ أرخه كيػو :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل
٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ىهپ ٍڃ٠خڅ ٳظلض أرٌحد حٿـنش ًٯڀٸض
أرٌحد ؿينڂًٓ ،ڀٔڀض حٿْ٘خْ٣ن).
[ ]1800
- 3104كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫ڄًَ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي حرن ؿزَْ
ٷخٽ :ٷڀض ٙرن ٫زخّ ٳٸخٽ :كيػنخ أرِ رن ٻ٬ذ:
أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اڅ ڃٌَٓ ٷخٽ ٿٴظخه :آطنخ ٯيحءنخ،
ًٷخٽ :أٍأّض اًح أًّنخ اٿَ حٿٜوَس ،ٳبنِ نْٔض حٿلٌصً ،ڃخ أنٔخنْو ا ٙحٿْ٘٤خڅ أڅ
أًٻَهً .ٿڂ ّـي ڃٌَٓ حٿنٜذ كظَ ؿخًُ حٿڄټخڅ حٿٌُ أڃَه حهلل رو).
[ ]74
- 3105كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن ٫زي
حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّْ٘ اٿَ حٿڄَ٘ٵ ،ٳٸخٽ( :ىخ اڅ حٿٴظنش ىخ
ىنخ ،اڅ حٿٴظنش ىخ ىنخ ،ڃن كْغ ّ٤ڀ ٪ٷَڅ حٿْ٘٤خڅ).
[ ]2937
- 3106كيػنخ ّلَْ رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل حٕنٜخٍُ :كيػنخ حرن
ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح حٓظنـق حٿڀْپ ،أً :ٻخڅ ؿنق حٿڀْپ ،ٳټٴٌح
ٛزْخنټڂ ،ٳبڅ حٿْ٘خْ٣ن طنظَ٘ كْنجٌ ،ٳبًح ًىذ ٓخ٫ش ڃن حٿ٘٬خء ٳوڀٌىڂً ،أٯڀٶ
رخرٺ ًحًٻَ حٓڂ حهللً ،أ٣ٴت ڃٜزخكٺ ًحًٻَ حٓڂ حهللً ،أًٹ ٓٸخءٹ ًحًٻَ حٓڂ حهلل،
ًهڄَ انخءٹ ًحًٻَ حٓڂ حهللً ،ٿٌ ط٫ َٝ٬ڀْو ْٗجخ).
[]5938 ،5937 ،5301 ،5300 ،3138 ،3128
- 3107كيػنِ ڃلڄٌى رن ٯْٚڅ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ،
٫ن ٫ڀِ رن كْٔن٫ ،ن ٛٴْش رنض كِْ ٷخٿض:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ٬ظټٴخ ٳؤطْظو أًٍُه ٿْ ،ٚٳليػظو ػڂ ٷڄض
ٳخنٸڀزض ،ٳٸخځ ڃ ِ٬ٿْٸڀزنًِ ،ٻخڅ ڃٔټنيخ ٳِ ىحٍ أٓخڃش رن ُّي ،ٳڄَ ٍؿٚڅ ڃن
حٕنٜخٍ ،ٳڀڄخ ٍأّخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أَٓ٫خ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ٫( :ڀَ ٍٓڀټڄخ ،انيخ ٛٴْش رنض كِْ) .ٳٸخٓ :ٙزلخڅ حهلل ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ:
(اڅ حٿْ٘٤خڅ ّـَُ ڃن حٗنٔخڅ ڃـٍَ حٿيځً ،انِ هْ٘ض أڅ ّٸٌٱ ٳِ ٷڀٌرټڄخ
ٌٓءح ،أً ٷخٽْٗ :جخ).
[ ]1930
- 3108كيػنخ ٫زيحڅ٫ ،ن أرِ كڄِس٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٫يُ رن ػخرض٫ ،ن
ٓڀْڄخڅ رن َٛى ٷخٽ:
ٻنض ؿخٿٔخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٍؿٚڅ ّٔظزخڅ ،ٳؤكيىڄخ حكڄَ ًؿيو
ًحنظٴوض أًىحؿو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انِ ٕ٫ڀڂ ٻڀڄش ٿٌ ٷخٿيخ ًىذ
٫نو ڃخ ّـي ،ٿٌ ٷخٽ :أ ًٌ٫رخهلل ڃن حٿْ٘٤خڅً ،ىذ ٫نو ڃخ ّـي) .ٳٸخٿٌح ٿو :اڅ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ :ط ًٌ٬رخهلل ڃن حٿْ٘٤خڅ .ٳٸخٽً :ىپ رِ ؿنٌڅ؟.
[]5764 ،5701
- 3109كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ڃن٫ ،ٌٍٜن ٓخٿڂ رن أرِ حٿـ٬ي٫ ،ن
ٻَّذ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ أڅ أكيٻڂ اًح أطَ أىڀو ٷخٽ :ؿنزنِ حٿْ٘٤خڅ،
ًؿنذ حٿْ٘٤خڅ ڃخ ٍُٷظنِ ،ٳبڅ ٻخڅ رْنيڄخ ًٿي ٿڂ َّ٠ه حٿْ٘٤خڅً ،ٿڂ ّٔڀ٢
٫ڀْو).
ٷخٽً :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن ٻَّذ٫ ،ن حرن ٫زخّ :ڃؼڀو.
[ ]141
- 3110كيػنخ ڃلڄٌى :كيػنخ ٗزخرش :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن ُّخى٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ٛڀَ ٚٛس ،ٳٸخٽ( :اڅ حٿْ٘٤خڅ َٝ٫ٿِ،
ٳ٘ي ٫ڀِّ ،ٸ ٪٤حٿٜٚس ٫ڀِ ،ٳؤڃټننِ حهلل ڃنو) .ٳٌٻَه.
[ ]449
- 3111كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ ،كيػنخ حًُٕح٫ ،ِ٫ن ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن
أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح نٌىُ رخٿٜٚس أىرَ حٿْ٘٤خڅ ًٿو َٟح ،١ٳبًح
ٷ ِ٠أٷزپ ،ٳبًح ػٌد ريخ أىرَ ،ٳبًح ٷ ِ٠أٷزپ ،كظَ ّو َ٤رْن حٗنٔخڅ ًٷڀزو،
ٳْٸٌٽ :حًٻَ ٻٌح ًٻٌح ،كظَ ّ ٙيٍُ أػٚػخ ٛڀَ أځ أٍر٬خ ،ٳبًح ٿڂ ّيٍ ػٚػخ ٛڀَ
أً أٍر٬خٓ ،ـي ٓـيطِ حٿٔيٌ).
[ ]583
- 3112كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻپ رنِ آىځ ّ٬٤ن حٿْ٘٤خڅ ٳِ ؿنزْو ربٛز٬و كْن
ٌّٿي ،ٯَْ َْٔ٫حرن ڃَّڂً ،ىذ ّ٬٤ن ٳ٬٤ن ٳِ حٿلـخد).
[]4274 ،3248
- 3113كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن حٿڄَْٰس٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
٫ڀٸڄش ٷخٽ:
ٷيڃض حٿ٘ؤځ ،ٳٸڀض :ڃن ىخ ىنخ؟ ٷخٿٌح :أرٌ حٿيٍىحء ،ٷخٽ :أٳْټڂ حٿٌُ أؿخٍه حهلل ڃن
حٿْ٘٤خڅ ٫ڀَ ٿٔخڅ نزْو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃَْٰسً ،ٷخٽ :حٿٌُ أؿخٍه حهلل ٫ڀَ ٿٔخڅ
نزْو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٬ّ ،نِ ٫ڄخٍح.
[]5922 ،3550 ،3533 ،3532
- 3114ٷخٽً :ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ هخٿي رن ِّّي٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ ىٚٽ :أڅ أرخ
حٌٕٓى أهزَه٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿڄٚثټش طظليع ٳِ حٿ٬نخڅ -
ًحٿ٬نخڅ حٿٰڄخځ -رخٕڃَ ّټٌڅ ٳِ حٍٕ ،ٝٳظٔڄ ٪حٿْ٘خْ٣ن حٿټڀڄش ،ٳظٸَىخ ٳِ أًڅ
حٿټخىن ٻڄخ طٸَ حٿٸخًٍٍس ،ٳِّْيًڅ ڃ٬يخ ڃخثش ٻٌرش).
[ ]3038
- 3115كيػنخ ٫خٛڂ رن ٫ڀِ :كيػنخ حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرْو،
رن أرِ ًٷخ ٙأهزَه :أڅ أرخه ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ ٙٷخٽ:
حٓظؤًڅ ٫ڄَ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫نيه نٔخء ڃن ٷَّٖ ّټڀڄنو
ًّٔظټؼَنو٫ ،خٿْش أٌٛحطين ،ٳڀڄخ حٓظؤًڅ ٫ڄَ ٷڄن ّزظيٍڅ حٿلـخد ،ٳؤًڅ ٿو ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّ٠لٺ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ:
أٟلٺ حهلل ٓنٺ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ٫( :ـزض ڃن ىئٙء حٿٚطِ ٻن ٫نيُ ،ٳڀڄخ ٓڄ٬ن
ٌٛطٺ حرظيٍڅ حٿلـخد) .ٷخٽ ٫ڄَ :ٳؤنض ّخ ٌٍٓٽ حهلل ٻنض أكٶ أڅ ّيزن ،ػڂ ٷخٽ:
أُ ٫يًحص أنٴٔين ،أطيزننِ ً ٙطيزن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷڀن :ن٬ڂ،
أنض أٳً ٦أٯڀ ٦ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ڃخ ٿٸْٺ حٿْ٘٤خڅ ٷٓ ٢خٿټخ ٳـخ آ ٙڀٺ ٳـخ ٯَْ ٳـٺ).
[]5735 ،3480
- 3121كيػنِ ارَحىْڂ رن كڄِس ٷخٽ :كيػنِ حرن أرِ كخُځ٫ ،ن ِّّي٫ ،ن ڃلڄي
رن ارَحىْڂ٫ ،ن َْٔ٫رن ٣ڀلش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اًح حٓظْٸ - ٦أٍحه -أكيٻڂ ڃن
ڃنخڃو ٳظٌٟؤ ٳڀْٔظنؼَ ػٚػخ ،ٳبڅ حٿْ٘٤خڅ ّزْض ٫ڀَ هٌْ٘ڃو).
- 12رخدً :ٻَ حٿـن ًػٌحريڂ ً٫ٸخريڂ.
ٿٸٌٿوّ{ :خ ڃ َ٘٬حٿـن ًحٗنْ أٿڂ ّؤطټڂ ٍٓپ ڃنټڂ رٸٌٜڅ ٫ڀْٺ آّخطِ -
اٿَ ٷٌٿو ٫ -ڄخ ّ٬ڄڀٌڅ} /حٕن٬خځ{ ./132 - 130 :رؤخ} /حٿـن :/13 :نٸٜخ.
ٷخٽ ڃـخىيً{ :ؿ٬ڀٌح رْنو ًرْن حٿـنش نٔزخ} /حٿٜخٳخص :/158 :ٷخٽ ٻٴخٍ ٷَّٖ:
حٿڄٚثټش رنخص حهللً ،أڃيخطيڂ رنخص ًَٓحص حٿـن .ٷخٽ حهللً{ :ٿٸي ٫ڀڄض حٿـنش انيڂ
ٿڄلًَ٠څ} /حٿٜخٳخصٓ /158 :ظل َ٠ٿڀلٔخد{ .ؿني ڃلًَ٠څ} :/75 :ّْ/
٫ني حٿلٔخد.
- 3122كيػنخ ٷظْزش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن ٫زي حٿَكڄن رن
أرِ ٬ٜ٬ٛش حٕنٜخٍُ٫ ،ن أرْو :أنو أهزَه :أڅ أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ ٿو:
انِ أٍحٹ طلذ حٿٰنڂ ًحٿزخىّش ،ٳبًح ٻنض ٳِ ٯنڄٺ ًرخىّظٺ ،ٳؤًنض رخٿٜٚس ،ٳخٍٳ٪
ٌٛطٺ رخٿنيحء ،ٳبنؤّ ٙ( :ڄ ٪ڃيٍ ٌٛص حٿڄئًڅ ؿن ً ٙانْ ًِٗ ٙء اٗ ٙيي
ٿو ٌّځ حٿٸْخڃش) .ٷخٽ أرٌ ْٓ٬يٓ :ڄ٬ظو ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]584
- 13رخد :ٷٌٽ حهلل ؿپ ًً{ :ِ٫اً َٛٳنخ اٿْٺ نٴَح ڃن حٿـن -اٿَ ٷٌٿاو -أًٿجاٺ
ٳِ ٟٚٽ ڃزْن} /حٕكٸخٱ./32 - 29 :
{ڃَٜٳخ} /حٿټيٲ :/53 :ڃ٬يَٛ{ .ٙٳنخ} :أُ ًؿينخ.
- 14رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :رغ ٳْيخ ڃن ٻپ ىحرش} /حٿزٸَس./164 :
ٷخٽ حرن ٫زخّ :حٿؼ٬زخڅ حٿلْش حٿٌٻَ ڃنيخ.
ّٸخٽ :حٿلْخص أؿنخّ ،حٿـخڅ ًحٕٳخً ِ٫حٕٓخًى{ .آهٌ رنخْٛظيخ} /ىٌى :/56 :ٳِ
ڃڀټو ًٓڀ٤خنوّ .ٸخٽٛ{ :خٳخص} :رٔ ٢أؿنلظين {ّٸز٠ن} /حٿڄڀٺَ٠ّ :/19 :رن
رؤؿنلظين.
- 3123كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :كيػنخ ڃ٬ڄَ،
٫ن حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أنو ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ ٫ڀَ حٿڄنزَ ّٸٌٽ( :حٷظڀٌح حٿلْخص،
ًحٷظڀٌح ًح حٿ٤ٴْظْن ًحٕرظَ ،ٳبنيڄخ ّ٤ڄٔخڅ حٿزًّٔ ،َٜظٔٸ٤خڅ حٿلزپ).
ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳزْنخ أنخ أ٣خٍى كْش ٕٷظڀيخ ،ٳنخىحنِ أرٌ ٿزخرش ٙ :طٸظڀيخ ،ٳٸڀض :اڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي أڃَ رٸظپ حٿلْخص .ٷخٽ :انو نيَ ر٬ي ًٿٺ ٫ن
ًًحص حٿزٌْصً ،ىِ حٿٌ٬حڃًَ .ٷخٽ ٫زي حٿَُحٵ٫ :ن ڃ٬ڄَ :ٳَآنِ أرٌ ٿزخرش ،أً ُّي
رن حٿو٤خدً .طخر٬و ٌّنْ ًحرن ْْ٫نش ًآلخٵ حٿټڀزِ ًحٿِرْيًُ .ٷخٽ ٛخٿق ًحرن
أرِ كٴٜش ًحرن ڃـڄ٫ ،٪ن حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄٍَ :آنِ أرٌ ٿزخرش
ًُّي رن حٿو٤خد.
[]3792 ،3135 ،3134
- 15رخد :هزَْ ڃخٽ حٿڄٔڀڂ ٯنڂ ّظز ٪ريخ ٗ٬ٲ حٿـزخٽ.
- 3124كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي
حهلل رن ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٬ٜ٬ٛش٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٌّٗ( :ٺ أڅ ّټٌڅ هَْ ڃخٽ حٿَؿپ ٯنڂّ ،ظز٪
ريخ ٗ٬ٲ حٿـزخٽ ًڃٌحٷ ٪حٿٸّ ،َ٤ٴَ ريّنو ڃن حٿٴظن).
[ ]19
- 3125كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٍ( :أّ حٿټٴَ نلٌ حٿڄَ٘ٵً ،حٿٴوَ
ًحٿوْٚء ٳِ أىپ حٿوْپ ًحٗرپً ،حٿٴيحىّن أىپ حٿٌرًَ ،حٿٔټْنش ٳِ أىپ حٿٰنڂ).
[]4129 - 4127 ،3308
- 3126كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ ٷْْ٫ ،ن ٫ٸزش رن
٫ڄًَ أرِ ڃٌٔ٬ى ٷخٽ:
أٗخٍ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيه نلٌ حٿْڄن ،ٳٸخٽ( :حّٗڄخڅ ّڄخڅ ىنخ ىنخ،
أ ٙاڅ حٿٸٌٔس ًٯڀ ٦حٿٸڀٌد ٳِ حٿٴيحىّن٫ ،ني أٌٛٽ أًنخد حٗرپ ،كْغ ّ٤ڀ ٪ٷَنخ
حٿْ٘٤خڅ ،ٳِ ٍرْ٬ش ًڃ.)َ٠
[]4997 ،4126 ،3307
- 3127كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
أڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٸظپ حٕرظًَ ،ٷخٽ( :انو ّْٜذ حٿزًٌّ ،َٜىذ
حٿلزپ).
- 3135/3134كيػنِ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن أرِ ٌّنْ
حٿٸَُْ٘٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش:
أڅ حرن ٫ڄَ ٻخڅ ّٸظپ حٿلْخص ػڂ نيَ ،ٷخٽ :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىيځ
كخث٤خ ٿو ،ٳٌؿي ٳْو ٓڀن كْش ،ٳٸخٽ( :حنًَ٨ح أّن ىٌ) .ٳنًَ٨ح ،ٳٸخٽ( :حٷظڀٌه).
ٳټنض أٷظڀيخ ٿٌٿٺ ،ٳڀٸْض أرخ ٿزخرش ،ٳؤهزَنِ أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٙ( :
طٸظڀٌح حٿـنخڅ ،اڅ ٻپ أرظَ ًُ ٣ٴْظْن ،ٳبنو ّٔٸ ٢حٿٌٿيًٌّ ،ىذ حٿز ،َٜٳخٷظڀٌه).
( - )3135كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن
٫ڄَ:
أنو ٻخڅ ّٸظپ حٿلْخص ،ٳليػو أرٌ ٿزخرش :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نيَ ٫ن ٷظپ
ؿنخڅ حٿزٌْص ،ٳؤڃٔٺ ٫نيخ.
[ ]3123
- 16رخد :هڄْ ڃن حٿيًحد ٳٌحٓٶّ ،ٸظڀن ٳِ حٿلَځ.
- 3136كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هڄْ ٳٌحٓٶّ ،ٸظڀن ٳِ حٿلَځ ،حٿٴؤٍس،
ًحٿ٬ٸَدً ،حٿليّخً ،حٿَٰحدً ،حٿټڀذ حٿ٬ٸٌٍ).
[ ]1732
- 3137كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن ٫زي حهلل
رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هڄْ ڃن حٿيًحد ،ڃن ٷظڀين ًىٌ ڃلَځ
ٳ ٚؿنخف ٫ڀْو :حٿ٬ٸَدً ،حٿٴؤٍسً ،حٿټڀذ حٿ٬ٸًٌٍ ،حٿَٰحدً ،حٿليأس).
[ ]1730
- 3138كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ٻؼَْ٫ ،ن ٤٫خء٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي
حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٍٳ٬و ٷخٽ:
(هڄًَح حٓنْشً ،أًٻٌح حٿٔٸْشً ،أؿْٴٌح حٕرٌحد ًحٻٴظٌح ٛزْخنټڂ ٫ني حٿ٘٬خء ،ٳبڅ
ٿڀـن حنظ٘خٍح ًه٤ٴشً ،أ٣ٴجٌح حٿڄٜخرْق ٫ني حٿَٷخى ،ٳبڅ حٿٴٌّٔٸش ٍرڄخ حؿظَص
حٿٴظْڀش ٳؤكَٷض أىپ حٿزْض) .ٷخٽ حرن ؿَّؾ ًكزْذ
٫ن ٤٫خء( :ٳبڅ حٿْ٘٤خڅ).
[ ]3106
- 3139كيػنخ ٫زيس رن ٫زي حهلل :أهزَنخ ّلَْ رن آىځ٫ ،ن آَحثْپ٫ ،ن ڃن،ٌٍٜ
٫ن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٻنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٯخٍ ،ٳنِٿضً{ :حٿڄَٓٚص َ٫ٳخ} .ٳبنخ
ٿنظڀٸخىخ ڃن ٳْو ،اً هَؿض كْش ڃن ؿلَىخ ،ٳخرظيٍنخىخ ٿنٸظڀيخ ،ٳٔزٸظنخ ًىهڀض
ؿلَىخ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :ٷْض َٗٻڂ ،ٻڄخ ًٷْظڂ َٗىخ).
ً٫ن آَحثْپ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل :ڃؼڀو .ٷخٽً :انخ
ٿنظڀٸخىخ ڃن ٳْو ٍ٣زشً .طخر٬و أرٌ ٌ٫حنش ٫ن ڃَْٰسً .ٷخٽ كٴً ٚأرٌ ڃ٬خًّش
ًٓڀْڄخڅ رن ٷَځ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن حٌٕٓى٫ ،ن ٫زي حهلل.
[ ]1733
- 3140كيػنخ ن َٜرن ٫ڀِ :أهزَنخ ٫زي حٕ٫ڀَ :كيػنخ ٫زْي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ىهڀض حڃَأس حٿنخٍ ٳِ ىَس ٍر٤ظيخ ،ٳڀڂ
ط٬٤ڄيخً ،ٿڂ طي٫يخ طؤٻپ ڃن ه٘خٕ حٍٕ.)ٝ
ٷخٽً :كيػنخ ٫زْي حهلل٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ :ڃؼڀو.
[ ]2236
- 3141كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ أًّْ ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن
حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :نِٽ نزِ ڃن حٕنزْخء طلض ٗـَس ،ٳڀيٯظو
نڄڀش ،ٳؤڃَ رـيخُه ٳؤهَؽ ڃن طلظيخ ،ػڂ أڃَ رزْظيخ ٳؤكَٵ رخٿنخٍ ،ٳؤًكَ حهلل اٿْو:
ٳي ٚنڄڀش ًحكيس).
[ ]2856
- 17رخد :اًح ًٷ ٪حٿٌرخد ٳِ ٗاَحد أكايٻڂ ٳڀْٰڄٔاو ،ٳابڅ ٳاِ اكايٍ ؿنخكْاو ىحء
ًٳِ حٕهٍَ ٗٴخء.
- 3142كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ ٷخٽ :كيػنِ ٫ظزش رن ڃٔڀڂ
ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي رن كنْن ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ًٷ ٪حٿٌرخد ٳِ َٗحد أكيٻڂ ٳڀْٰڄٔو ػڂ
ٿْنِ٫و ،ٳبڅ ٳِ اكيٍ ؿنخكْو ىحء ًحٕهٍَ ٗٴخء).
[]5445
- 3143كيػنخ حٿلٔن رن حٿٜزخف :كيػنخ آلخٵ حٍُٕٵ :كيػنخ ٌ٫ٱ٫ ،ن حٿلٔن
ًحرن َّْٓن٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٯٴَ ٕڃَأس ڃٌڃٔش ،ڃَص رټڀذ ٫ڀَ
ٍأّ ٍٻِّ ،ڀيغ ،ٷخٽ :ٻخى ّٸظڀو حٿ ،ٖ٤٬ٳنِ٫ض هٴيخ ،ٳؤًػٸظو روڄخٍىخ ،ٳنِ٫ض
ٿو ڃن حٿڄخء ،ٳٰٴَ ٿيخ رٌٿٺ).
[]3280
- 3144كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :كٴ٨ظو ڃن حٿِىَُ ٻڄخ أنٺ ىخ
ىنخ :أهزَنِ ٫زْي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ٫ ،ن أرِ ٣ڀلش ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طيهپ حٿڄٚثټش رْظخ ٳْو ٻڀذ ًٌٍٛ ٙس).
[ ]3053
- 3145كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڃَ رٸظپ حٿټٚد.
- 3146كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ّلَْ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٓڀڄش:
أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن أڃٔٺ ٻڀزخ ّنٸ ٚڃن ٫ڄڀو ٻپ ٌّځ
ٷَْح ،١ا ٙٻڀذ كَع أً ٻڀذ ڃخْٗش).
[ ]2197
- 3147كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :أهزَنِ ِّّي رن هْٜٴش ٷخٽ:
أهزَنِ حٿٔخثذ رن ِّّيٓ :ڄٓ ٪ٴْخڅ رن أرِ ُىَْ حٿ٘نجِ:
أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن حٷظنَ ٻڀزخّٰ ٙ ،نِ ٫نو ٍُ٫خ
ً٫َٟ ٙخ ،نٸ ٚڃن ٫ڄڀو ٻپ ٌّځ ٷَْح.)١
ٳٸخٽ حٿٔخثذ :أنض ٓڄ٬ض ىٌح ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :اُ ًٍد
ىٌه حٿٸزڀش.
[ .]2198
- ۶۴كراب األَثُاء
- 1رخد :هڀٶ آىځ ٛڀٌحص حهلل ٫ڀْو ًًٍّظو.
{ٛڀٜخٽ} /حٿلـَْ٣ :/26 :ن هڀ ٢رَڃپ ،ٳٜڀٜپ ٻڄخ ّٜڀٜپ حٿٴوخًٍّ ،ٸخٽ:
ڃنظنَّّ ،يًڅ رو ٛپ ،ٻڄخ ّٸخٽ َٛ :حٿزخد ً٫ ََٛٛني حٗٯٚٵ ،ڃؼپ ٻزټزظو
ّ٬نِ ٻززظو{ .ٳڄَص رو} /حَٕ٫حٱ :/189 :حٓظڄَ ريخ حٿلڄپ ٳؤطڄظو{ .أڅ ٙطٔـي}
/حَٕ٫حٱ :/12 :أڅ طٔـي.
- 2رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ًاً ٷخٽ ٍرٺ ٿڀڄٚثټش انِ ؿخ٫پ ٳِ حٍٕ ٝهڀْٴش} /حٿزٸَس./30 :
ٷخٽ حرن ٫زخّ{ :ٿڄخ ٫ڀْيخ كخٳ/ }٦حٿ٤خٍٵ :/4 :ا٫ ٙڀْيخ كخٳ{ .٦ٳِ ٻزي} /حٿزڀي:
:/6ٳِ ٗيس هڀٶًٍّ{ .خٗخ} /حَٕ٫حٱ :/26 :حٿڄخٽً .ٷخٽ ٯَْه :حٿَّخٕ ًحٿَّٖ
ًحكيً ،ىٌ ڃخ ٧يَ ڃن حٿڀزخّ{ .ڃخ طڄنٌڅ} /حٿٌحٷ٬ش :/58 :حٿن٤ٴش ٳِ أٍكخځ
حٿنٔخء.
ًٷخٽ ڃـخىي{ :انو ٫ڀَ ٍؿ٬و ٿٸخىٍ} /حٿ٤خٍٵ :/8 :حٿن٤ٴش ٳِ حٗكڀْپ.
ٻپ ِٗء هڀٸو ٳيٌ ٗٴ ،٪حٿٔڄخء ٗٴً ،٪حٿٌطَ حهلل ً ِ٫ؿپ.
{ٳِ أكٔن طٸٌّڂ} /حٿظْن :/4 :ٳِ أكٔن هڀٶ{ .أٓٴپ ٓخٳڀْن} /حٿظْن :/5 :ا ٙڃن
آڃن{ .هَٔ} /حٿٟٚ :/2 :َٜ٬ٽ ،ػڂ حٓظؼنَ ا ٙڃن آڃنُٙ{ .د} /حٿٜخٳخص:
ُٙ :/11ځ{ .نن٘جټڂ} /حٿٌحٷ٬ش :/61 :ٳِ أُ هڀٶ ن٘خء{ .نٔزق رلڄيٹ} /حٿزٸَس:
:/30ن٨٬ڄٺ.
ًٷخٽ أرٌ حٿ٬خٿْش{ :ٳظڀٸَ آىځ ڃن ٍرو ٻڀڄخص} /حٿزٸَس :/37 :ٳيٌ ٷٌٿوٍ{ :رنخ ٧ڀڄنخ
أنٴٔنخ} /حَٕ٫حٱ{ ./23 :ٳؤُٿيڄخ} /حٿزٸَس :/36 :ٳخٓظنِٿيڄخّ{ .ظٔنو} /حٿزٸَس:
ّ :/259ظَْٰ{ .آٓن} /ڃلڄي :/15 :ڃظًَْٰ .حٿڄٔنٌڅ حٿڄظَْٰ{ .كڄؤ} /حٿلـَ:
:/26ؿڄ ٪كڄؤس ًىٌ حٿْ٤ن حٿڄظَّْٰ{ .وٜٴخڅ} حَٕ٫حٱ :/22 :أهٌ حٿوٜخٱ
ڃن ًٍٵ حٿـنشّ ،ئٿٴخڅ حٿٌٍٵ ًّوٜٴخڅ ر٠٬و اٿَ رٌٓ{ .ٞ٬آطيڄخ} /حَٕ٫حٱ:
:/22ٻنخّش ٫ن ٳَؿيڄخً{ .ڃظخ ٩اٿَ كْن} /حَٕ٫حٱ :/24 :ىخ ىنخ اٿَ ٌّځ
حٿٸْخڃش ،حٿلْن ٫ني حٿَ٬د ڃن ٓخ٫ش اٿَ ڃخ ّ ٙل٫ َٜيىه{ .ٷزْڀو} /حَٕ٫حٱ:
:/27ؿْڀو حٿٌُ ىٌ ڃنيڂ.
- 3148كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هڀٶ حهلل آىځ ًٌ٣ٿو ٓظٌڅ ًٍح٫خ ،ػڂ ٷخٽ:
حًىذ ٳٔڀڂ ٫ڀَ أًٿجٺ ڃن حٿڄٚثټش ،ٳخٓظڄ ٪ڃخ ّلٌْنٺ ،طلْظٺ ًطلْش ًٍّظٺ،
ٳٸخٽ :حٿٔٚځ ٫ڀْټڂ ،ٳٸخٿٌح :حٿٔٚځ ٫ڀْٺ ًٍكڄش حهلل ،ٳِحىًهًٍ :كڄش حهلل ،ٳټپ ڃن
ّيهپ حٿـنش ٫ڀَ ٌٍٛس آىځ ،ٳڀڂ ِّٽ حٿوڀٶ ّنٸ ٚكظَ حٓڅ).
[]5873
- 3149كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ٫ڄخٍس٫ ،ن أرِ ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ أًٽ ُڃَس ّيهڀٌڅ حٿـنش ٫ڀَ ٌٍٛس
حٿٸڄَ ٿْڀش حٿزيٍ ،ػڂ حٿٌّن ّڀٌنيڂ ٫ڀَ أٗي ٻٌٻذ ىٍُ ٳِ حٿٔڄخء اٟخءسّ ٙ ،زٌٿٌڅ
ًّ ٙظٌٌٰ٣څّ ًٙ ،ظٴڀٌڅ ًّ ٙڄظوٌ٤څ ،أڃ٘خ٣يڂ حٿٌىذًٍٗ ،ليڂ حٿڄٔٺ،
ًڃـخڃَىڂ حٕٿٌس -حٕٿنـٌؽٌ٫ ،ى حٿْ٤ذ ً -أًُحؿيڂ حٿلٌٍ حٿْ٬ن٫ ،ڀَ هڀٶ
ٍؿپ ًحكي٫ ،ڀَ ٌٍٛس أرْيڂ آىځٓ ،ظٌڅ ًٍح٫خ ٳِ حٿٔڄخء).
[ ]3073
- 3150كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ُّنذ رنض
أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أځ ٓڀڄش :أڅ أځ ٓڀْڂ ٷخٿض:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حهلل ّٔ ٙظلِْ ڃن حٿلٶ ،ٳيپ ٫ڀَ حٿڄَأس حٿٰٔپ اًح حكظڀڄض؟
ٷخٽ( :ن٬ڂ ،اًح ٍأص حٿڄخء) .ٳ٠لټض أځ ٓڀڄش ،ٳٸخٿض :طلظڀڂ حٿڄَأس؟ ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳزڂ ّ٘زو حٿٌٿي).
[ ]130
- 3151كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ :أهزَنخ حٿٴِحٍُ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رڀٮ ٫زي حهلل رن ٓٚځ ڃٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ،ٳؤطخه ٳٸخٽ :انِ
ٓخثڀٺ ٫ن ػٚع ٬ّ ٙڀڄين ا ٙنزِ :ڃخ أًٽ أَٗح ١حٿٔخ٫شً ،ڃخ أًٽ ٬٣خځ ّؤٻڀو
أىپ حٿـنشً ،ڃن أُ ِٗء ّنِ ٩حٿٌٿي اٿَ أرْوً ،ڃن أُ ِٗء ّنِ ٩اٿَ أهٌحٿو؟
ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هزَنِ رين آنٴخ ؿزَّپ) .ٷخٽ :ٳٸخٽ ٫زي حهلل:
ًحٹ ٫يً حٿْيٌى ڃن حٿڄٚثټش ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃخ أًٽ أَٗح١
حٿٔخ٫ش ٳنخٍ طلَ٘ حٿنخّ ڃن حٿڄَ٘ٵ اٿَ حٿڄَٰدً ،أڃخ أًٽ ٬٣خځ ّؤٻڀو أىپ حٿـنش
ٳِّخىس ٻزي حٿلٌصً ،أڃخ حٿ٘زو ٳِ حٿٌٿي :ٳبڅ حٿَؿپ اًح ٯِ٘ حٿڄَأس ٳٔزٸيخ ڃخإه
ٻخڅ حٿ٘زو ٿوً ،اًح ٓزٶ ڃخإىخ ٻخڅ حٿ٘زو ٿيخ) .ٷخٽ :أٗيي أنٺ ٌٍٓٽ حهلل ،ػڂ ٷخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حٿْيٌى ٷٌځ ريض ،اڅ ٫ڀڄٌح ربٓٚڃِ ٷزپ أڅ طٔؤٿيڂ ريظٌنِ ٫نيٹ،
ٳـخءص حٿْيٌى ًىهپ ٫زي حهلل حٿزْض ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أُ
ٍؿپ ٳْټڂ ٫زي حهلل رن ٓٚځ) .ٷخٿٌح :أ٫ڀڄنخً ،حرن أ٫ڀڄنخً ،أهَْنخً ،حرن أهَْنخ،
ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٳَأّظڂ اڅ أٓڀڂ ٫زي حهلل) .ٷخٿٌح :أ٫خًه حهلل ڃن
ًٿٺ ،ٳوَؽ ٫زي حهلل اٿْيڂ ٳٸخٽ :أٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًأٗيي أڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهلل،
ٳٸخٿٌحَٗ :نخً ،حرن َٗنخًً ،ٷٌ٬ح ٳْو.
[]4210 ،3723 ،3699
- 3152كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ٫ ،ن أرِ
٫زي حهلل رن ڃَس٫ ،ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٸظپ نٴْ ٧ڀڄخ ،ا ٙٻخڅ ٫ڀَ حرن آىځ
حًٕٽ ٻٴپ ڃن ىڃيخٕ ،نو أًٽ ڃن ٓن حٿٸظپ).
[]6890 ،6473
- 3رخد :حًٍٕحف ؿنٌى ڃـنيس.
- 3158ٷخٽ :ٷخٽ حٿڀْغ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫ڄَس٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل
٫نيخ ٷخٿض:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حًٍٕحف ؿنٌى ڃـنيس ،ٳڄخ ط٬خٍٱ ڃنيخ
حثظڀٲ ًڃخ طنخٻَ حهظڀٲ)ً .ٷخٽ ّلَْ رن أٌّد :كيػنِ ّلَْ حرن ْٓ٬ي :ريٌح.
- 4رخد :ٷٌٽ حهلل ً ِ٫ؿپً{ :ٿٸي أٍٓڀنخ نٌكخ اٿَ ٷٌڃو} /ىٌى./25 :
ٷخٽ حرن ٫زخّ{ :رخىة حٿَأُ} /ىٌى :/27 :ڃخ ٧يَ ٿنخ{ .أٷڀ/ }ِ٬ىٌى:/44 :
أڃٔټًِ{ .ٳخٍ حٿظنٌٍ} /ىٌى :/40 :نز ٪حٿڄخءً ،ٷخٽ ٫ټَڃشً :ؿو حًٍٕ .ٝٷخٽ
ڃـخىي{ :حٿـٌىُ} /ىٌى :/44 :ؿزپ رخٿـَِّس{ .ىأد} /حٿڄئڃن :/31 :ڃؼپ كخٽ.
- 5راخد :ٷااٌٽ حهلل ط٬ااخٿَ{ :انااخ أٍٓااڀنخ نٌكااخ اٿااَ ٷٌڃااو أڅ أنااٌٍ ٷٌڃااٺ ڃاان ٷزااپ أڅ
ّؤطْيڂ ٌ٫حد أٿْڂ} /نٌف ./1 :اٿَ آهَ حٿٌٍٔس.
{ًحطپ ٫ڀْيڂ نزؤ نٌف اً ٷخٽ ٿٸٌڃو ّخ ٷٌځ اڅ ٻخڅ ٻزَ ٫ڀْټڂ ڃٸخڃِ ًطٌٻَُْ رآّخص
حهلل -اٿَ ٷٌٿو -ڃن حٿڄٔڀڄْن} ٌّ/نْ./72 - 71 :
- 3159كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ :ٷخٽ ٓخٿڂً :ٷخٽ
حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿنخّ ،ٳؤػنَ ٫ڀَ حهلل رڄخ ىٌ أىڀو ،ػڂ ًٻَ
حٿيؿخٽ ٳٸخٽ( :انِ ٕنٌٍٻڄٌهً ،ڃخ ڃن نزِ ا ٙأنٌٍه ٷٌڃو ،ٿٸي أنٌٍ نٌف ٷٌڃو،
ًٿټنِ أٷٌٽ ٿټڂ ٳْو ٷٌ ٙٿڂ ّٸڀو نزِ ٿٸٌڃو :ط٬ڀڄٌڅ أنو أً ،ٌٍ٫أڅ حهلل ٿْْ
رؤ.)ٌٍ٫
[ً ،6972 ،6708حن]3256 ،2892 :َ٨
- 3160كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن أرِ ٓڀڄشٓ :ڄ٬ض أرخ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أ ٙأكيػټڂ كيّؼخ ٫ن حٿيؿخٽ ،ڃخ كيع رو نزِ
ٷٌڃو :انو أً ،ٌٍ٫انو ّـِء ڃ٬و رڄؼخٽ حٿـنش ًحٿنخٍ ،ٳخٿظِ ّٸٌٽ انيخ حٿـنش ىِ
حٿنخًٍ ،انِ أنٌٍٻڂ ٻڄخ أنٌٍ رو نٌف ٷٌڃو).
[]6712
- 3161كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن ُّخى :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن
أرِ ٛخٿق٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :ـِء نٌف ًأڃظو ،ٳْٸٌٽ حهلل ط٬خٿَ :ىپ
رڀٰض؟ ٳْٸٌٽ :ن٬ڂ أُ ٍد ،ٳْٸٌٽ ٕڃظو :ىپ رڀٰټڂ؟ ٳْٸٌٿٌڅ ٙ :ڃخ ؿخءنخ ڃن نزِ،
ٳْٸٌٽ ٿنٌف :ڃن ّ٘يي ٿٺ؟ ٳْٸٌٽ ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأڃظو ،ٳن٘يي أنو ٷي
رڀٮً ،ىٌ ٷٌٿو ؿپ ًٻَهً{ :ٻٌٿٺ ؿ٬ڀنخٻڂ أڃش ًٓ٤خ ٿظټٌنٌح ٗييحء ٫ڀَ حٿنخّ}).
ًحٿٌٓ ٢حٿ٬يٽ.
[]6917 ،4217
- 3162كيػنخ آلخٵ رن ن :َٜكيػنخ ڃلڄي رن ٫زْي :كيػنخ أرٌ كْخڅ٫ ،ن أرِ
ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ىٌ٫س ،ٳَٳ ٪اٿْو حٿٌٍحً ،٩ٻخنض ط٬ـزو،
ٳنيْ ڃنيخ نئشً ،ٷخٽ( :أنخ ْٓي حٿٸٌځ ٌّځ حٿٸْخڃش ،ىپ طيًٍڅ رڂ؟ ّـڄ ٪حهلل حًٕٿْن
ًحٓهَّن ٳِ ْ٬ٛي ًحكي ،ٳْزَٜىڂ حٿنخًّٔ َ٧ڄ٬يڂ حٿيحً ،ِ٫طينٌ ڃنيڂ حٿ٘ڄْ،
ٳْٸٌٽ ر ٞ٬حٿنخّ :أ ٙطًَڅ اٿَ ڃخ أنظڂ ٳْو ،اٿَ ڃخ رڀٰټڂ؟ أ ٙطنًَ٨څ اٿَ ڃن
ّ٘ٴ ٪ٿټڂ اٿَ ٍرټڂ ،ٳْٸٌٽ ر ٞ٬حٿنخّ :أرٌٻڂ آىځ ،ٳْؤطٌنو ٳْٸٌٿٌڅّ :خ آىځ أنض أرٌ
حٿزَ٘ ،هڀٸٺ حهلل رْيهً ،نٴن ٳْٺ ڃن ًٍكوً ،أڃَ حٿڄٚثټش ٳٔـيًح ٿٺً ،أٓټنٺ
حٿـنش ،أ ٙط٘ٴ ٪ٿنخ اٿَ ٍرٺ ،أ ٙطٍَ ڃخ نلن ٳْو ًڃخ رڀٰنخ؟ ٳْٸٌٽٍ :رِ ٯ٠ذ
ٯ٠زخ ٿڂ ّٰ٠ذ ٷزڀو ڃؼڀو٠ّٰ ًٙ ،ذ ر٬يه ڃؼڀوً ،نيخنِ ٫ن حٿ٘ـَس ٳْٜ٬ظو،
نٴِٔ نٴِٔ ،حًىزٌح اٿَ ٯَُْ ،حًىزٌح اٿَ نٌف ،ٳْؤطٌڅ نٌكخ ،ٳْٸٌٿٌڅّ :خ نٌف،
أنض أًٽ حٿَٓپ اٿَ أىپ حًٍٕٓ ،ٝڄخٹ حهلل ٫زيح ٗټٌٍح ،أڃخ طٍَ اٿَ ڃخ نلن
ٳْو ،أ ٙطٍَ اٿَ ڃخ رڀٰنخ ،أ ٙط٘ٴ ٪ٿنخ اٿَ ٍرٺ؟ ٳْٸٌٽٍ :رِ ٯ٠ذ حٿٌْځ ٯ٠زخ ٿڂ
ّٰ٠ذ ٷزڀو ڃؼڀو٠ّٰ ًٙ ،ذ ر٬يه ڃؼڀو ،نٴِٔ نٴِٔ ،حثظٌح حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳْؤطٌنِ ٳؤٓـي طلض حٿ ،َٕ٬ٳْٸخٽّ :خ ڃلڄي حٍٳٍ ٪أٓٺً ،حٗٴ ٪ط٘ٴًٓ ،٪پ
ط٤٬و) .ٷخٽ ڃلڄي رن ٫زْي ٙ :أكٴٓ ٦خثَه.
[]4435 ،3182
- 3163كيػنخ ن َٜرن ٫ڀِ رن ن :َٜأهزَنخ أرٌ أكڄي٫ :ن ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ
آلخٵ٫ ،ن حٌٕٓى رن ِّّي٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷَأ{ :ٳيپ ڃن ڃيٻَ} ڃؼپ حٿٸَحءس حٿ٬خڃش.
[]4593 - 4588 ،3196 ،3167
- 6رخد:
{ًاڅ اٿْخّ ٿڄن حٿڄَٓڀْن .اً ٷخٽ ٿٸٌڃو أ ٙطظٸٌڅ .أطيٌ٫څ رً ٚ٬طًٌٍڅ أكٔن
حٿوخٿٸْن .حهلل ٍرټڂ ًٍد آرخثټڂ حًٕٿْن .ٳټٌرٌه ٳبنيڂ ٿڄلًَ٠څ .ا٫ ٙزخى حهلل
حٿڄوڀْٜنً .طَٻنخ ٫ڀْو ٳِ حٓهَّن} ٷخٽ حرن ٫زخٌّّ :ٻَ روَْ {ٓٚځ ٫ڀَ أىپ
ّخْٓن .انخ ٻٌٿٺ نـُِ حٿڄلٔنْن .انو ڃن ٫زخىنخ حٿڄئڃنْن} /حٿٜخٳخص- 123 :
./132
ٌّٻَ ٫ن حرن ڃٌٔ٬ى ًحرن ٫زخّ :أڅ اٿْخّ ىٌ اىٍّْ.
حٓظلْْض ڃن ٍرِ ،ػڂ حن٤ڀٶ كظَ أطَ حٿٔيٍس حٿڄنظيَ ،ٳْٰ٘يخ أٿٌحڅ ٙأىٍُ ڃخ
ىِ ،ػڂ ىهڀض حٿـنش ،ٳبًح ٳْيخ ؿنخرٌ حٿڀئٿئً ،اًح طَحريخ حٿڄٔٺ).
[ ]342
- 8رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اٿَ ٫خى أهخىڂ ىٌىح ٷخٽ ّخ ٷٌځ ح٫زيًح حهلل} /حَٕ٫حٱ:
./65
ًٷٌٿو{ :اً أنٌٍ ٷٌڃو رخٕكٸخٱ -اٿَ ٷٌٿو -ٻٌٿٺ نـُِ حٿٸٌځ حٿڄـَڃْن}
/حٕكٸخٱ./25 - 21 :
ٳْو٫ :ن ٤٫خء ًٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٫خث٘ش٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]4551 ،3034
- 9رخد :ٷٌٽ حهلل ً ِ٫ؿپ:
{ًأڃخ ٫خى ٳؤىڀټٌح رَّق ٗ }ََٛٛيّيس {٫خطْش} ٷخٽ حرن ْْ٫نش٫ :ظض ٫ڀَ حٿوِحڅ
{ٓوَىخ ٫ڀْيڂ ٓز ٪ٿْخٽ ًػڄخنْش أّخځ كٌٔڃخ} ڃظظخر٬ش {ٳظٍَ حٿٸٌځ ٳْيخ َ٫َٛ
ٻؤنيڂ أ٫ـخُ نوپ هخًّش} أٌٛٿيخ {ٳيپ طٍَ ٿيڂ رخٷْش} رٸْش /حٿلخٷش./8 - 6 :
- 3165كيػنِ ڃلڄي رن َ٫َ٫س :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :نَٜص رخٿٜزخً ،أىڀټض ٫خى رخٿيرٌٍ).
[ ]988
- 3166ٷخٽً :ٷخٽ حرن ٻؼَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن أرِ ن٬ڂ٫ ،ن أرِ
ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ر٬غ ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٌىزْش ،ٳٸٔڄيخ رْن
حٍٕر٬ش :حٕٷَ ٩رن كخرْ حٿلن٨ڀِ ػڂ حٿڄـخْْٗ٫ً ،ِ٬نش رن ريٍ حٿٴِحًٍُُّ ،ي
حٿ٤خثِ ػڂ أكي رنِ نزيخڅ٫ً ،ڀٸڄش رن ٚ٫ػش حٿ٬خڃَُ ،ػڂ أكي رنِ ٻٚد ،ٳٰ٠زض
ٷَّٖ ًحٕنٜخٍ ،ٷخٿٌحٛ ِ٤٬ّ :نخىّي أىپ نـي ًّي٫نخ ،ٷخٽ( :انڄخ أطؤٿٴيڂ) .ٳؤٷزپ
ٍؿپ ٯخثَ حٿْ٬نْن ڃَ٘ٱ حٿٌؿنظْن ،نخطت حٿـزْن ،ٻغ حٿڀلْش ڃلڀٌٵ ،ٳٸخٽ :حطٶ
حهلل ّخ ڃلڄي ،ٳٸخٽ( :ڃن ّ ٪٤حهلل اًح ْٜ٫ض؟ أّؤڃننِ حهلل ٫ڀَ أىپ حٍٕ ٝٳٚ
طؤڃنٌننِ) .ٳٔؤٽ ٍؿپ ٷظڀو -أكٔزو هخٿي رن حٿٌٿْي -ٳڄن٬و ،ٳڀڄخ ًٿَ ٷخٽ( :اڅ ڃن
ٟج٠ت ىٌح ،أً :ٳِ ٫ٸذ ىٌح ٷٌځ ّٸَإًڅ حٿٸَآڅ ّ ٙـخًُ كنخؿَىڂّ ،ڄَٷٌڅ
ڃن حٿيّن ڃًَٵ حٿٔيڂ ڃن حٿٌڃْشّ ،ٸظڀٌڅ أىپ حٗٓٚځ ًّيٌ٫څ أىپ حًٕػخڅ ،ٿجن أنخ
أىٍٻظيڂ ٕٷظڀنيڂ ٷظپ ٫خى).
[ ]4094
- 3167كيػنخ هخٿي رن ِّّي :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٌٕٓى ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ{ :ٳيپ ڃن ڃيٻَ}.
[ ]3163
- 10رخد :ٷٜش ّؤؿٌؽ ًڃؤؿٌؽ،
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٷخٿٌح ّخ ًح حٿٸَنْن اڅ ّؤؿٌؽ ًڃؤؿٌؽ ڃٴٔيًڅ ٳِ حٍٕ.}ٝ
ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَّٔ{ :ؤٿٌنٺ ٫ن ًُ حٿٸَنْن ٷپ ٓؤطڀٌ ٫ڀْټڂ ڃنو ًٻَح .انخ ڃټنخ ٿو ٳِ
حًٍٕ ٝآطْنخه ڃن ٻپ ِٗء ٓززخ .ٳؤطزٓ ٪ززخ -اٿَ ٷٌٿو -آطٌنِ ُرَ حٿليّي}
ًحكيىخ ُرَس ًىِ حٿٸ{ ٪٤كظَ اًح ٓخًٍ رْن حٿٜيٳْن} ّٸخٽ ٫ن حرن ٫زخّ:
حٿـزڀْنً ،حٿٔيّن حٿـزڀْن {هَؿخ} أؿَح {ٷخٽ حنٴوٌح كظَ اًح ؿ٬ڀو نخٍح ٷخٽ آطٌنِ
أٳَ٭ ٫ڀْو ٷَ٤ح} أٛزذ ٫ڀْو ٍٛخٛخًّ ،ٸخٽ :حٿليّيًّ ،ٸخٽ :حٿٜٴًَ .ٷخٽ حرن
٫زخّ :حٿنلخّ{ .ٳڄخ حٓ٤خٌ٫ح أڅ ّ٨يًَه} ّ٬ڀٌه ،حٓ٤خ ٩حٓظٴ٬پ ،ڃن ٬٣ض ٿو،
ٳڀٌٿٺ ٳظق أٓ٤خً ،٪ْ٤ّٔ ٩ٷخٽ ر٠٬يڂ :حٓظ٤خّٔ ٩ظً{ .٪ْ٤ڃخ حٓظ٤خٌ٫ح ٿو نٸزخ.
ٷخٽ ىٌح ٍكڄش ڃن ٍرِ ٳبًح ؿخء ً٫ي ٍرِ ؿ٬ڀو ىٻخء} أٿِٷو رخًٍٕ ،ٝنخٷش ىٻخء
ٓ ٙنخځ ٿيخً ،حٿيٻيحٹ ڃن حٍٕ ٝڃؼڀو ،كظَ ٛڀذ ڃن حًٍٕ ٝطڀزيً{ .ٻخڅ ً٫ي
ٍرِ كٸخً .طَٻنخ ٿ٠٬يڂ ٌّڃجٌ ّڄٌؽ ٳِ ر/ }ٞ٬حٿټيٲ{ ./99 - 83 :كظَ اًح
ٳظلض ّؤؿٌؽ ًڃؤؿٌؽ ًىڂ ڃن ٻپ كيد ّنٔڀٌڅ} /حٕنزْخء ./96 :ٷخٽ ٷظخىس :كيد
أٻڄش ،ٷخٽ ٍؿپ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ :أّض حٿٔي ڃؼپ حٿزَى حٿڄلزَ ،ٷخٽ:
(ٍأّظو).
- 3168كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س
رن حٿِرَْ :أڅ ُّنذ رنض أرِ ٓڀڄش كيػظو٫ ،ن أځ كزْزش رنض أرِ ٓٴْخڅ٫ ،ن ُّنذ
رنض ؿلٖ ٍ ِٟحهلل ٫نين:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ ٫ڀْيخ ٳِ٫خ ّٸٌٽ ٙ( :اٿو ا ٙحهللًّ ،پ ٿڀَ٬د
ڃن َٗ حٷظَد ،ٳظق حٿٌْځ ڃن ٍىځ ّؤؿٌؽ ًڃؤؿٌؽ ڃؼپ ىٌه)ً .كڀٶ ربٛز٬و حٗريخځ
ًحٿظِ طڀْيخ ،ٷخٿض ُّنذ رنض ؿلٖ :ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أنيڀٺ ًٳْنخ حٿٜخٿلٌڅ؟
ٷخٽ( :ن٬ڂ ،اًح ٻؼَ حٿوزغ).
[]6716 ،6650 ،3403
- 3169كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٳظق حهلل ڃن ٍىځ ّؤؿٌؽ ًڃؤؿٌؽ ڃؼپ ىٌح).
ً٫ٸي رْيه طْٔ٬ن.
[]6717
- 3170كيػنِ آلخٵ رن ن :َٜكيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ :كيػنخ أرٌ ٛخٿق،
٫ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ( :ٸٌٽ حهلل ط٬خٿَّ :خ آىځ ،ٳْٸٌٽ :ٿزْٺ ًٓ٬يّٺ،
ًحٿوَْ ٳِ ّيّٺ ،ٳْٸٌٽ :أهَؽ ر٬غ حٿنخٍ ،ٷخٽً :ڃخ ر٬غ حٿنخٍ؟ ٷخٽ :ڃن ٻپ أٿٲ
طٔ٬ڄخثش ًطٔ٬ش ًطْٔ٬ن ،ٳ٬نيه ّْ٘ذ حٿً ،َْٰٜط ٪٠ٻپ ًحص كڄپ كڄڀيخً ،طٍَ
حٿنخّ ٓټخٍٍ ًڃخ ىڂ رٔټخًٍٍ ،ٿټن ٌ٫حد حهلل ٗيّي) .ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،أّنخ
ًٿٺ حٿٌحكي؟ ٷخٽ( :أرًَ٘ح ،ٳبڅ ڃنټڂ ٍؿً ٚڃن ّؤؿٌؽ ًڃؤؿٌؽ أٿٴخ .ػڂ ٷخٽ:
ًحٿٌُ نٴِٔ رْيه ،انِ أٍؿٌ أڅ طټٌنٌح ٍر ٪أىپ حٿـنش) .ٳټزَنخ ،ٳٸخٽ( :أٍؿٌ أڅ
طټٌنٌح ػڀغ أىپ حٿـنش) .ٳټزَنخ ،ٳٸخٽ( :أٍؿٌ أڅ طټٌنٌح نٜٲ أىپ حٿـنش) .ٳټزَنخ،
ٳٸخٽ( :ڃخ أنظڂ ٳِ حٿنخّ ا ٙٻخٿَ٘٬س حٿٌٔىحء ٳِ ؿڀي ػٌٍ أرْ ،ٞأً ٻَ٘٬س رْ٠خء
ٳِ ؿڀي ػٌٍ أٌٓى).
[]7045 ،6165 ،4464
- 11رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :حطوٌ حهلل ارَحىْڂ هڀْ/ }ٚحٿنٔخء./125 :
ًٷٌٿو{ :اڅ ارَحىْڂ ٻخڅ أڃش ٷخنظخ} /حٿنلپً ./120 :ٷٌٿو{ :اڅ ارَحىْڂ ًٕحه كڀْڂ}
/حٿظٌرشً ./114 :ٷخٽ أرٌ ڃَْٔس :حٿَكْڂ رڀٔخڅ أىپ حٿلز٘ش.
- 3171كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حٿڄَْٰس رن حٿن٬ڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ
ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انټڂ ڃلًٌٍ٘څ كٴخس َ٫حس ٯَ ،ٙػڂ ٷَأ:
{ٻڄخ ريأنخ أًٽ هڀٶ نْ٬يه ً٫يح ٫ڀْنخ انخ ٻنخ ٳخ٫ڀْن}ً .أًٽ ڃن ّټَٔ ٌّځ حٿٸْخڃش
ارَحىْڂً ،اڅ انخٓخ ڃن أٛلخرِ ّئهٌ ريڂ ًحص حٿ٘ڄخٽ ،ٳؤٷٌٽ :أٛلخرِ أٛلخرِ،
ٳْٸٌٽ :انيڂ ٿڂ ِّحٿٌح ڃَطيّن ٫ڀَ أ٫ٸخريڂ ڃنٌ ٳخٍٷظيڂ ،ٳؤٷٌٽ ٻڄخ ٷخٽ حٿ٬زي
حٿٜخٿقً{ :ٻنض ٫ڀْيڂ ٗيْيح ڃخ ىڃض ٳْيڂ -اٿَ ٷٌٿو -حٿلټْڂ}).
[]6161 - 6159 ،4463 ،4350 ،4349 ،3263
- 3172كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ أهِ ٫زي حٿلڄْي٫ ،ن حرن أرِ
ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ( :ڀٸَ ارَحىْڂ أرخه آٍُ ٌّځ حٿٸْخڃش٫ً ،ڀَ ًؿو
آٍُ ٷظَس ًٯزَس ،ٳْٸٌٽ ٿو ارَحىْڂ :أٿڂ أٷپ ٿٺ ٙطٜ٬نِ ،ٳْٸٌٽ أرٌه :ٳخٿٌْځ ٙ
أْٜ٫ٺ ،ٳْٸٌٽ ارَحىْڂّ :خ ٍد انٺ ً٫يطنِ أڅ ٙطوِّنِ ٌّځ ّز٬ؼٌڅ ،ٳؤُ هُِ
أهٍِ ڃن أرِ حٕر٬ي؟ ٳْٸٌٽ حهلل ط٬خٿَ :انِ كَڃض حٿـنش ٫ڀَ حٿټخٳَّن ،ػڂ ّٸخٽّ :خ
ارَحىْڂ ،ڃخ طلض ٍؿڀْٺ؟ ٳْن ،َ٨ٳبًح ىٌ رٌّن ڃظڀ٤ن ،ٳْئهٌ رٸٌحثڄو ٳْڀٸَ ٳِ
حٿنخٍ).
[]4491 ،4490
- 3174/3173كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ
٫ڄًَ :أڅ رټَْح كيػو٫ ،ن ٻَّذ ڃٌٿَ حرن ٫زخّ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٷخٽ:
ىهپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿزْض ،ٳٌؿي ٳْو ٌٍٛس ارَحىْڂ ًٌٍٛس ڃَّڂ،
ٳٸخٽ( :أڃخ ٿيڂ ،ٳٸي ٓڄٌ٬ح أڅ حٿڄٚثټش ٙطيهپ رْظخ ٳْو ٌٍٛس ،ىٌح ارَحىْڂ ڃ،ٌٍٜ
ٳڄخ ٿو ّٔظٔٸڂ).
( - )3174كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحٿو ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ٍأٍ حٿ ٌٍٜٳِ حٿزْض ٿڂ ّيهپ كظَ أڃَ ريخ
ٳڄلْضًٍ ،أٍ ارَحىْڂ ًآڄخْ٫پ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ رؤّيّيڄخ حُٕٙځ ،ٳٸخٽ( :ٷخطڀيڂ حهلل،
ًحهلل اڅ حٓظٸٔڄخ رخُٕٙځ ٷ.)٢
[ ]1524
- 3175كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ
ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷْپ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ڃن أٻَځ حٿنخّ؟ ٷخٽ( :أطٸخىڂ) .ٳٸخٿٌح :ٿْْ ٫ن ىٌح نٔؤٿٺ ،ٷخٽ:
(ٳٌْٓٲ نزِ حهلل ،حرن نزِ حهلل ،حرن نزِ حهلل ،حرن هڀْپ حهلل) .ٷخٿٌح :ٿْْ ٫ن ىٌح
نٔؤٿٺ ،ٷخٽ( :ٳ٬ن ڃ٬خىڅ حٿَ٬د طٔؤٿٌڅ؟ هْخٍىڂ ٳِ حٿـخىڀْش هْخٍىڂ ٳِ حٗٓٚځ،
اًح ٳٸيٌح).
ٷخٽ أرٌ أٓخڃش ًڃ٬ظڄَ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]4412 ،3301 ،3203 ،3194
- 3176كيػنخ ڃئڃپ :كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنخ ٌ٫ٱ :كيػنخ أرٌ ٍؿخء :كيػنخ ٓڄَس
ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أطخنِ حٿڀْڀش آطْخڅ ،ٳؤطْنخ ٫ڀَ ٍؿپ ٌّ٣پٙ ،
أٻخى أٍٍ ٍأٓو ً ،ٌٙ٣انو ارَحىْڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ).
[ ]809
- 3177كيػنِ رْخڅ رن ٫ڄًَ :كيػنخ حٿن :َ٠أهزَنخ حرن ٌ٫څ٫ ،ن ڃـخىي :أنو
ٓڄ ٪حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ًًٻًَح ٿو حٿيؿخٽ رْن ْ٫نْو ڃټظٌد ٻخٳَ ،أً ٹ ٱ ٍ ،ٷخٽ :ٿڂ أٓڄ٬وً ،ٿټنو ٷخٽ:
أڃخ ارَحىْڂ ٳخنًَ٨ح اٿَ ٛخكزټڂً ،أڃخ ڃٌَٓ ٳـ٬ي آىځ٫ ،ڀَ ؿڄپ أكڄَ ،ڃوٌ٤ځ
روڀزش ،ٻؤنِ أن َ٨اٿْو حنليٍ ٳِ حٿٌحىُ).
[ ]1480
- 3178كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ڃَْٰس رن ٫زي حٿَكڄن حٿٸَِٗ٫ ،ن أرِ
حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حهظظن ارَحىْڂ ٫ڀْو حٿٔٚځً ،ىٌ حرن ػڄخنْن
ٓنش ،رخٿٸيًځ).
كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى( :رخٿٸيًځ) ڃوٴٴو .طخر٬و ٫زي
حٿَكڄن رن آلخٵ٫ ،ن أرِ حٿِنخىً .طخر٬و ٫ـٚڅ٫ ،ن أرِ ىََّسًٍ .حه ڃلڄي رن
- 3182كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂ رن ن :َٜكيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن أرِ كْخڅ٫ ،ن
أرِ ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أطِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃخ رڀلڂ ٳٸخٽ( :اڅ حهلل ّـڄٌّ ٪ځ حٿٸْخڃش حًٕٿْن
ًحٓهَّن ٳِ ْ٬ٛي ًحكي ،ٳْٔڄ٬يڂ حٿيحًّ ِ٫نٴٌىڂ حٿزً ،َٜطينٌ حٿ٘ڄْ ڃنيڂ -
ٳٌٻَ كيّغ حٿ٘ٴخ٫ش -ٳْؤطٌڅ ارَحىْڂ ٳْٸٌٿٌڅ :أنض نزِ حهلل ًهڀْڀو ڃن حٍٕ،ٝ
حٗٴ ٪ٿنخ اٿَ ٍرٺًّ ،ٸٌٽ :ٳٌٻَ ٻٌرخطو ،نٴِٔ نٴِٔ ،حًىزٌح اٿَ ڃٌَٓ).
طخر٬و أنْ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]4206 ،3162
- 3185/3183كيػنِ أكڄي رن ْٓ٬ي أرٌ ٫زي حهلل :كيػنخ ًىذ رن ؿََّ٫ ،ن
أرْو٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ٫زي حهلل رن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽَّ( :كڂ حهلل أځ آڄخْ٫پ ،ٿٌ ٙأنيخ ٫ـڀض ،ٿټخڅ
ُڃِځ ْ٫نخ ڃْ٬نخ).
ٷخٽ حٕنٜخٍُ :كيػنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أڃخ ٻؼَْ رن ٻؼَْ :ٳليػنِ ٷخٽ :انِ ً٫ؼڄخڅ
رن أرِ ٓڀْڄخڅ ؿڀٌّ ڃْ٬ٓ ٪ي رن ؿزَْ ،ٳٸخٽ :ڃخ ىټٌح كيػنِ حرن ٫زخًّ ،ٿټنو
ٷخٽ :أٷزپ ارَحىْڂ ربٓڄخْ٫پ ًأڃو ٫ڀْيڂ ًىِ طَ٬ٟو ،ڃ٬يخ ٗنش -ٿڂ َّٳ٬و -ػڂ
ؿخء ريخ ارَحىْڂ ًرخرنيخ آڄخْ٫پ.
(ً - )3184كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
أٌّد ،حٿٔوظْخنِ ًٻؼَْ رن ٻؼَْ رن حٿڄ٤ڀذ رن أرِ ًىح٫شِّّ ،ي أكيىڄخ ٫ڀَ
حٓهَ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ :ٷخٽ حرن ٫زخّ:
أًٽ ڃخ حطوٌ حٿنٔخء حٿڄن٤ٶ ڃن ٷزپ أځ آڄخْ٫پ ،حطوٌص ڃن٤ٸخ ٿظ٬ٴِ أػَىخ ٫ڀَ
ٓخٍس ،ػڂ ؿخء ريخ ارَحىْڂ ًرخرنيخ آڄخْ٫پ ًىِ طَ٬ٟو ،كظَ ً٬ٟيخ ٫ني حٿزْض،
٫ني ىًكش ٳٌٵ ُڃِځ ٳِ أ٫ڀَ حٿڄٔـيً ،ٿْْ رڄټش ٌّڃجٌ أكيً ،ٿْْ ريخ ڃخء،
ٳٌ٬ٟيڄخ ىنخٿٺ٫ ٪ًًٟ ،نيىڄخ ؿَحرخ ٳْو طڄًَٓ ،ٸخء ٳْو ڃخء ،ػڂ ٷٴَ ارَحىْڂ
ڃن٤ڀٸخ ،ٳظز٬ظو أځ آڄخْ٫پ ،ٳٸخٿض:
ّخ اَّحىْڂ ،أّن طٌىذ ًطظَٻنخ ريٌح حٿٌحىُ ،حٿٌُ ٿْْ ٳْو انْ ًِٗ ٙء؟ ٳٸخٿض ٿو
ًٿٺ ڃَحٍحً ،ؿ٬پ ّ ٙظڀٴض اٿْيخ ،ٳٸخٿض ٿو :آهلل حٿٌُ أڃَٹ ريٌح؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٿض:
اًڅ ٬ْ٠ّ ٙنخ ،ػڂ ٍؿ٬ض ،ٳخن٤ڀٶ ارَحىْڂ كظَ اًح ٻخڅ ٫ني حٿؼنْش كْغ ًَّ ٙنو،
حٓظٸزپ رٌؿيو حٿزْض ،ػڂ ى٫خ ريئٙء حٿټڀڄخصًٍ ،ٳّ ٪يّو ٳٸخٽٍ{ :رنخ انِ أٓټنض ڃن
ًٍّظِ رٌحى ٯَْ ًُ ٍُ - ٩كظَ رڀٮ ّ٘ -ټًَڅ}ً .ؿ٬ڀض أځ آڄخْ٫پ طَ٪ٟ
آڄخْ٫پ ًطَ٘د ڃن ًٿٺ حٿڄخء ،كظَ اًح نٴٌ ڃخ ٳِ حٿٔٸخء ٘٤٫ض ً ٖ٤٫حرنيخ،
ًؿ٬ڀض طن َ٨اٿْو ّظڀٌٍ ،أً ٷخٽ ّظڀز ،٢ٳخن٤ڀٸض ٻَحىْش أڅ طن َ٨اٿْو ،ٳٌؿيص
حٿٜٴخ أٷَد ؿزپ ٳِ حٍّٕ ٝڀْيخ ،ٳٸخڃض ٫ڀْو ،ػڂ حٓظٸزڀض حٿٌحىُ طن َ٨ىپ طٍَ
أكيح ٳڀڂ طَ أكيح ،ٳيز٤ض ڃن حٿٜٴخ كظَ اًح رڀٰض حٿٌحىُ ٍٳ٬ض َ٣ٱ ىٍ٫يخ ،ػڂ
ٓ٬ض ٓ ِ٬حٗنٔخڅ حٿڄـيٌى كظَ اًح ؿخًُص حٿٌحىُ ،ػڂ أطض حٿڄًَس ٳٸخڃض ٫ڀْيخ
ًنَ٨ص ىپ طٍَ أكيح ٳڀڂ طَ أكيح ،ٳٴ٬ڀض ًٿٺ ٓز ٪ڃَحص .ٷخٽ حرن ٫زخّ :ٷخٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳٌٿٺ ٓ ِ٬حٿنخّ رْنيڄخ) .ٳڀڄخ أَٗٳض ٫ڀَ حٿڄًَس
ٓڄ٬ض ٌٛطخ ،ٳٸخٿض ٛو -طَّي نٴٔيخ -ػڂ طٔڄ٬ض ،ٳٔڄ٬ض أّ٠خ ،ٳٸخٿض :ٷي
أٓڄ٬ض اڅ ٻخڅ ٫نيٹ ٯٌحع ،ٳبًح ىِ رخٿڄڀٺ ٫ني ڃٌُ ٪ٟڃِځ ،ٳزلغ ر٬ٸزو ،أً
ٷخٽ :رـنخكو ،كظَ ٧يَ حٿڄخء ،ٳـ٬ڀض طلٌٟو ًطٸٌٽ رْيىخ ىټٌحً ،ؿ٬ڀض طَٰٱ
ڃن حٿڄخء ٳِ ٓٸخثيخ ًىٌ ّٴٌٍ ر٬ي ڃخ طَٰٱ .ٷخٽ حرن ٫زخّ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂَّ( :كڂ حهلل أځ آڄخْ٫پ ،ٿٌ ٻخنض طَٻض ُڃِځ -أً ٷخٽ :ٿٌ ٿڂ طَٰٱ
ڃن حٿڄخء -ٿټخنض ُڃِځ ْ٫نخ ڃْ٬نخ) .ٷخٽ :ٳَ٘رض ًأٍ٬ٟض ًٿيىخ ،ٳخٽ ٿيخ حٿڄڀٺ:
ٙطوخٳٌح حٿ٬ْ٠ش ،ٳبڅ ىخ ىنخ رْض حهللّ ،زنِ ىٌح حٿٰٚځ ًأرٌهً ،اڅ حٿو ٪ْ٠ّ ٙ
أىڀوً .ٻخڅ حٿزْض ڃَطٴ٬خ ڃن حٍٕ ٝٻخٿَحرْش ،طؤطْو حٿٌْٔٽ ،ٳظؤهٌ ٫ن ّڄْنو
ًٗڄخٿو ،ٳټخنض ٻٌٿٺ كظَ ڃَص ريڂ ٍٳٸش ڃن ؿَىڂ ،أً أىپ رْض ڃن ؿَىڂ،
ڃٸزڀْن ڃن َّ٣ٶ ٻيحء ،ٳنِٿٌح ٳِ أٓٴپ ڃټش ،ٳَأًح ٣خثَح ٫خثٴخ ،ٳٸخٿٌح :اڅ ىٌح
حٿ٤خثَ ٿْيًٍ ٫ڀَ ڃخء ،ٿ٬يينخ ريٌح حٿٌحىُ ًڃخ ٳْو ڃخء ،ٳؤٍٓڀٌح ؿَّخ أً ؿَّْن
ٳبًح ىڂ رخٿڄخء ،ٳَؿٌ٬ح ٳؤهزًَىڂ رخٿڄخء ٳؤٷزڀٌح ،ٷخٽً :أځ آڄخْ٫پ ٫ني حٿڄخء،
ٳٸخٿٌح :أطؤًنْن ٿنخ أڅ ننِٽ ٫نيٹ؟ ٳٸخٿض :ن٬ڂً ،ٿټن ٙكٶ ٿټڂ ٳِ حٿڄخء ،ٷخٿٌح:
ن٬ڂ .ٷخٽ حرن ٫زخّ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳؤٿٴَ ًٿٺ أځ آڄخْ٫پ ًىِ
طلذ حٕنْ) .ٳنِٿٌح ًأٍٓڀٌح اٿَ أىڀْيڂ ٳنِٿٌح ڃ٬يڂ ،كظَ اًح ٻخڅ ريخ أىپ أرْخص
ڃنيڂًٗ ،ذ حٿٰٚځ ًط٬ڀڂ حٿَ٬رْش ڃنيڂً ،أنٴٔيڂ ًأ٫ـزيڂ كْن ٗذ ،ٳڀڄخ أىٍٹ
ًُؿٌه حڃَأس ڃنيڂً ،ڃخطض أځ آڄخْ٫پ ،ٳـخء ارَحىْڂ ر٬ي ڃخ طًِؽ آڄخْ٫پ ّ٤خٿ٪
طَٻظو ،ٳڀڂ ّـي آڄخْ٫پ ،ٳٔؤٽ حڃَأطو ٫نو ٳٸخٿض :هَؽ ّزظِٰ ٿنخ ،ػڂ ٓؤٿيخ ٫ن
ْ٘٫يڂ ًىْجظيڂ ،ٳٸخٿض :نلن رَ٘ ،نلن ٳِ ْٟٶ ًٗيس ،ٳ٘ټض اٿْو ،ٷخٽ :ٳبًح ؿخء
ًُؿٺ ٳخٷَثِ ٫ڀْو حٿٔٚځً ،ٷٌٿِ ٿو َّْٰ ٫ظزش رخرو ،ٳڀڄخ ؿخء آڄخْ٫پ ٻؤنو آنْ
ْٗجخ ،ٳٸخٽ :ىپ ؿخءٻڂ ڃن أكي؟ ٷخٿض :ن٬ڂ ،ؿخءنخ ْٗن ٻٌح ًٻٌح ،ٳٔؤٿنخ ٫نٺ
ٳؤهزَطوًٓ ،ؤٿنِ ٻْٲ ْ٘٫نخ ،ٳؤهزَطو أنخ ٳِ ؿيي ًٗيس ،ٷخٽ :ٳيپ أًٛخٹ رِ٘ء؟
ٷخٿض :ن٬ڂ ،أڃَنِ أڅ أٷَأ ٫ڀْٺ حٿٔٚځًّ ،ٸٌٽ :ٯَْ ٫ظزش رخرٺ ،ٷخٽً :حٹ أرًِ ،ٷي
أڃَنِ أڅ أٳخٍٷٺ ،حٿلٸِ رؤىڀٺ ،ٳ٤ڀٸيخً ،طًِؽ ڃنيڂ أهٍَ ،ٳڀزغ ٫نيڂ ارَحىْڂ
ڃخ ٗخء حهلل ،ػڂ أطخىڂ ر٬ي ٳڀڂ ّـيه ،ٳيهپ ٫ڀَ حڃَأطو ٳٔؤٿيخ ٫نو ،ٳخٿض :هَؽ ّزظِٰ
ٿنخ ،ٷخٽ :ٻْٲ أنظڂ؟ ًٓؤٿيخ ٫ن ْ٘٫يڂ ًىْجظيڂ ،ٳخٿض :نلن روَْ ًٓ٬شً ،أػنض
٫ڀَ حهلل .ٳٸخٽ :ڃخ ٬٣خڃټڂ؟ ٷخٿض :حٿڀلڂ .ٷخٽ :ٳڄخ َٗحرټڂ؟ ٷخٿض :حٿڄخء .ٷخٽ :حٿڀيڂ
رخٍٹ ٳِ حٿڀلڂ ًحٿڄخء .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :ٿڂ ّټن ٿيڂ ٌّڃجٌ كذ،
ًٿٌ ٻخڅ ٿيڂ ى٫خ ٿيڂ ٳْو) .ٷخٽ :ٳيڄخ ّ ٙوڀٌ ٫ڀْيڄخ أكي رَْٰ ڃټش ا ٙٿڂ ٌّحٳٸخه.
ٷخٽ :ٳبًح ًُؿٺ ٳخٷَثِ ٫ڀْو حٿٔٚځً ،ڃَّو ّؼزض ٫ظزش رخرو ،ٳڀڂ ؿخء آڄخْ٫پ ٷخٽ:
ىپ أطخٻڂ ڃن أكي؟ ٷخٿض :ن٬ڂ ،أطخنخ ْٗن كٔن حٿيْجشً ،أػنض ٫ڀْو ،ٳٔؤٿنِ ٫نٺ
ٳؤهزَطو ،ٳٔؤٿنِ ٫نٺ ٳؤهزَطو ،ٳٔؤٿنِ ٻْٲ ْ٘٫نخ ٳؤهزَطو أنخ روَْ ،ٷخٽ:
ٳؤًٛخٹ رِ٘ء ،ٷخٿض :ن٬ڂ ،ىٌ ّٸَأ ٫ڀْٺ حٿٔٚځًّ ،ؤڃَٹ أڅ طؼزض ٫ظزش رخرٺ،
ٷخٽً :حٹ أرِ ًأنض حٿ٬ظزش ،أڃَنِ أڅ أڃٔټٺ ،ػڂ ٿزغ ٫نيڂ ڃخ ٗخء حهلل ،ػڂ ؿخء ر٬ي
ًٿٺً ،آڄخْ٫پ ّزَُ نز ٚٿو طلض ىًكش ٷَّزخ ڃن ُڃِځ ،ٳڀڄخ ٍآه ٷخځ اٿْو ،ٳٜن٬خ
ٻڄخ ّٜن ٪حٿٌحٿي رخٿٌٿي ًحٿٌٿي رخٿٌحٿي ،ػڂ ٷخٽ :اڅ حهلل أڃَنِ رؤڃَ ،ٷخٽ :ٳخٛن ٪ڃخ
أڃَ ٍرٺ ،ٷخٽً :طْ٬ننِ؟ ٷخٽً :أْ٫نٺ ،ٷخٽ :ٳبڅ حهلل أڃَنِ أڅ أرنِ رْظخ ىخ ىنخ رْظخ،
ًأٗخٍ اٿَ أٻڄش ڃَطٴ٬ش ٫ڀَ ڃخ كٌٿيخ ،ٷخٽ :ٳ٬ني ًٿٺ ٍٳ٬خ حٿٸٌح٫ي ڃن حٿزْض،
ٳـ٬پ آڄخْ٫پ ّؤطِ رخٿلـخٍس ًارَحىْڂ ّزنِ ،كظَ اًح حٍطٴ ٪حٿزنخء ،ؿخء ريٌح
حٿلـَ ،ٳٌ٬ٟو ٿو ٳٸخځ ٫ڀْوً ،ىٌ ّزنِ ًآڄخْ٫پ ّنخًٿو حٿلـخٍسً ،ىڄخ ّٸٌٙڅ:
{ٍرنخ طٸزپ ڃنخ انٺ أنض حٿٔڄْ ٪حٿ٬ڀْڂ} .ٷخٽ :ٳـّ ٚ٬زنْخڅ كظَ ّيًٍح كٌٽ حٿزْض
ًىڄخ ّٸٌٙڅٍ{ :رنخ طٸزپ ڃنخ انٺ حٿٔڄْ ٪حٿ٬ڀْڂ}.
( - )3185كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ ٫خڃَ ٫زي حٿڄڀٺ رن ٫ڄًَ ٷخٽ:
كيػنخ ارَحىْڂ رن نخٳ٫ ،٪ن ٻؼَْ رن ٻؼَْ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڄخ ٻخڅ رْن ارَحىْڂ ًرْن أىڀو ڃخ ٻخڅ ،هَؽ ربٓڄخْ٫پ ًأځ آڄخْ٫پً ،ڃ٬يڂ ٗنش
ٳْيخ ڃخء ،ٳـ٬ڀض أځ آڄخْ٫پ طَ٘د ڃن حٿ٘نش ،ٳْيٍ ٿزنيخ ٫ڀَ ٛزْيخ ،كظَ ٷيځ
ڃټش ٳٌ٬ٟيخ طلض ىًكش ،ػڂ ٍؿ ٪ارَحىْڂ اٿَ أىڀو ،ٳخطز٬ظو أځ آڄخْ٫پ ،كظَ ٿڄخ
رڀٌٰح ٻيحء نخىطو ڃن ًٍحثوّ :خ ارَحىْڂ اٿَ ڃن طظَٻنخ؟ ٷخٽ :اٿَ حهلل ،ٷخٿضٍْٟ :ض
رخهلل ،ٷخٽ :ٳَؿ٬ض ٳـ٬ڀض طَ٘د ڃن حٿ٘نش ًّيٍ ٿزنيخ ٫ڀَ ٛزْيخ ،كظَ ٿڄخ ٳنِ
حٿڄخء ،ٷخٿض :ٿٌ ًىزض ٳنَ٨ص ٿ٬ڀِ أكْ أكيح ،ٷخٽ :ٳٌىزض ٳ٬ٜيص حٿٜٴخ
ٳنَ٨صً ،نَ٨ص ىپ طلْ أكيح ،ٳڀڂ طلْ أكيح ،ٳڀڄخ رڀٰض حٿٌحىُ ٓ٬ض أطض
حٿڄًَس ،ٳٴ٬ڀض ًٿٺ أٌٗح٣خ ،ػڂ ٷخٿض :ٿٌ ًىزض ٳنَ٨ص ڃخ ٳ٬پ ،ط٬نِ حٿٜزِ،
ٳٌىزض ٳنَ٨ص ٳبًح ىٌ ٫ڀَ كخٿو ٻؤنو ّن٘ٮ ٿڀڄٌص ،ٳڀڂ طٸَىخ نٴٔيخ ،ٳٸخٿض :ٿٌ
ًىزض ٳنَ٨ص ،ٿ٬ڀِ أكْ أكيح ،ٳٌىزض ٳ٬ٜيص حٿٜٴخ ،ٳنَ٨ص ًنَ٨ص ٳڀڂ طلْ
أكيح ،كظَ أطڄض ٓز٬خ ،ػڂ ٷخٿض :ٿٌ ًىزض ٳنَ٨ص ڃخ ٳ٬پ ،ٳبًح ىِ رٌٜص ،ٳٸخٿض:
أٯغ اڅ ٻخڅ ٫نيٹ هَْ ،ٳبًح ؿزَّپ ،ٷخٽ :ٳٸخٽ ر٬ٸزو ىټٌحً ،ٯڄِ ٫ٸزو ٫ڀَ
حٍٕ ،ٝٷخٽ :ٳخنزؼٶ حٿڄخء ،ٳيى٘ض أځ آڄخْ٫پ ،ٳـ٬ڀض طلٴَ ،ٷخٽ :ٳٸخٽ أرٌ حٿٸخٓڂ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ طَٻظو ٻخڅ حٿڄخء ٧خىَح) .ٷخٽ :ٳـ٬ڀض طَ٘د ڃن حٿڄخء
ًّيٍ ٿزنيخ ٫ڀَ ٛزْيخ ،ٷخٽ :ٳڄَ نخّ ڃن ؿَىڂ رز٤ن حٿٌحىُ ،ٳبًح ىڂ ر،َْ٤
ٻؤنيڂ أنټًَح ًحٹً ،ٷخٿٌح :ڃخ ّټٌڅ حٿ َْ٤ا٫ ٙڀَ ڃخء ،ٳز٬ؼٌح ٌٍٓٿيڂ ٳن َ٨ٳبًح
ىڂ رخٿڄخء ،ٳؤطخىڂ ٳؤهزَىڂ ،ٳؤطٌح اٿْيخ ٳٸخٿٌحّ :خ أځ آڄخْ٫پ ،أطؤًنْن ٿنخ أڅ نټٌڅ
ڃ٬ٺ ،أً نٔټن ڃ٬ٺ ،ٳزڀٮ حرنيخ ٳنټق ٳْيڂ حڃَأس ،ٷخٽ :ػڂ انو ريح ٗرَحىْڂ ،ٳٸخٽ
ٕىڀو :انِ ڃ٤ڀ ٪طَٻظِ ،ٷخٽ :ٳـخء ٳٔڀڂ ،ٳٸخٽ :أّن آڄخْ٫پ؟ ٳٸخٿض حڃَأطوً :ىذ
ّْٜي ،ٷخٽ :ٷٌٿِ ٿو اًح ؿخء ٯَْ ٫ظزش رخرٺ ،ٳڀڄخ ؿخء أهزَطو ،ٷخٽ :أنض ًحٹ،
ٳخًىزِ اٿَ أىڀٺ ،ٷخٽ :ػڂ انو ريح ٗرَحىْڂ ،ٳٸخٽ ٕىڀو :انِ ڃ٤ڀ ٪طَٻظِ .ٷخٽ :ٳـخء
ٳٸخٽ :أّن آڄخْ٫پ؟ ٳٸخٿض حڃَأطوً :ىذ ّْٜي ،ٳٸخٿض :أ ٙطنِٽ ٳظ٬٤ڂ ًطَ٘د،
ٳٸخٽً :ڃخ ٬٣خڃټڂ ًڃخ َٗحرټڂ؟ ٷخٿض٬٣ :خڃنخ حٿڀلڂ ًَٗحرنخ حٿڄخء .ٷخٽ :حٿڀيڂ رخٍٹ
ٿيڂ ٳِ ٬٣خڃيڂ ًَٗحريڂ .ٷخٽ :ٳٸخٽ أرٌ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رَٻش ريٌ٫س
ارَحىْڂ) .ٷخٽ :ػڂ انو ريح ٗرَحىْڂ ،ٳٸخٽ ٕىڀو :انِ ڃ٤ڀ ٪طَٻظِ ،ٳـخء ٳٌحٳٶ
آڄخْ٫پ ڃن ًٍحء ُڃِځ ّٜڀق نز ٚٿو .ٳٸخٽّ :خ آڄخْ٫پ ،اڅ ٍرٺ أڃَنِ أڅ أرنِ
ٿو رْظخ .ٷخٽ :أٍ ٪٣رٺ ،ٷخٽ :انو ٷي أڃَنِ أڅ طْ٬ننِ ٫ڀْو ،ٷخٽ :اًڅ أٳ٬پ ،أً ٻڄخ
ٷخٽ ،ٷخٽ :ٳٸخڃخ ٳـ٬پ ارَحىْڂ ّزنًِ ،آڄخْ٫پ ّنخًٿو حٿلـخٍس ًّٸٌٙڅٍ{ :رنخ طٸزپ
ڃنخ انٺ أنض حٿٔڄْ ٪حٿ٬ڀْڂ} .ٷخٽ :كظَ حٍطٴ ٪حٿزنخء٬ًٟ ،ٲ حٿْ٘ن ٫ن نٸپ
حٿلـخٍس ،ٳٸخځ ٫ڀَ كـَ حٿڄٸخځ ،ٳـ٬پ ّنخًٿو حٿلـخٍس ًّٸٌٙڅٍ{ :رنخ طٸزپ ڃنخ انٺ
أنض حٿٔڄْ ٪حٿ٬ڀْڂ}.
[ ]2239
- 3186كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنخ
ارَحىْڂ حٿظْڄِ٫ ،ن أرْو ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أُ ڃٔـي ً ٪ٟٳِ حٍٕ ٝأًٽ؟ ٷخٽ( :حٿڄٔـي حٿلَحځ) .ٷخٽ:
ٷڀض :ػڂ أُ؟ ٷخٽ( :حٿڄٔـي حٕٷ .)َٜٷڀض :ٻڂ ٻخڅ رْنيڄخ؟ ٷخٽ( :أٍرٌ٬څ ٓنش ،ػڂ
أّنڄخ أىٍٻظٺ حٿٜٚس ر٬ي ٳٜڀو ،ٳبڅ حٿٴ٠پ ٳْو).
[]3243
- 3187كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٫ڄًَ رن أرِ ٫ڄًَ ،ڃٌٿَ
حٿڄ٤ڀذ٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٣ڀ ٪ٿو أكي ،ٳٸخٽ( :ىٌح ؿزپ ّلزنخ ًنلزو ،حٿڀيڂ
اڅ ارَحىْڂ كَځ ڃټشً ،انِ أكَځ ڃخ رْن ٙرظْيخ).
ًٍحه ٫زي حهلل رن ُّي ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[حن]2732 ،2022 :َ٨
- 3188كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي
حهلل :أڅ حرن أرِ رټَ :أهزَ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيڂًُ ،ؽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أٿڂ طَُ أڅ ٷٌڃٺ ٿڄخ رنٌح حٿټ٬زش
حٷظًَٜح ٫ن ٷٌح٫ي ارَحىْڂ) .ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أ ٙطَىىخ ٫ڀَ ٷٌح٫ي ارَحىْڂ؟
ٳٸخٽ( :ٿٌ ٙكيػخڅ ٷٌڃٺ رخٿټٴَ).
ٳٸخٽ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ :ٿجن ٻخنض ٫خث٘ش ٓڄ٬ض ىٌح ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ڃخ أٍٍ أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طَٹ حٓظٚځ حٿَٻنْن حٿڀٌّن ّڀْخڅ
ٕؿزض حٿيح.)ِ٫
[]6591 ،4417 ،4263 ،3207 ،3195
- 14رخد :ٷاٌٽ حهلل ط٬اخٿًَ{ :حًٻاَ ٳاِ حٿټظاخد آاڄخْ٫پ اناو ٻاخڅ ٛاخىٵ حٿٌ٫اي}
/ڃَّڂ./54 :
- 3193كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ كخطڂ٫ ،ن ِّّي رن أرِ ٫زْي٫ ،ن ٓڀڄش رن
حٕٻٌ ٍِٟ ٩حهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ نٴَ ڃن أٓڀڂ ّنظ٠ڀٌڅ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ( :ڃٌح رنِ آڄخْ٫پ ،ٳبڅ أرخٻڂ ٻخڅ ٍحڃْخً ،أنخ ڃ ٪رنِ ٳٚڅ) .ٷخٽ:
ٳؤڃٔٺ أكي حٿٴَّٸْن رؤّيّيڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ ٿټڂ ٙ
طَڃٌڅ) .ٳٸخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل نَڃِ ًأنض ڃ٬يڂ ،ٷخٽ( :حٍڃٌح ًأنخ ڃ٬ټڂ ٻڀټڂ).
[ ]2743
- 15رخد :ٷٜش آلخٵ رن ارَحىْڂ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ.
ٳْو حرن ٫ڄَ ًأرٌ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]3202 ،3175
- 16راااخد{ :أځ ٻناااظڂ ٗاااييحء اً ك٠اااَ ّ٬ٸاااٌد حٿڄاااٌص -اٿاااَ ٷٌٿاااو ً -نلااان ٿاااو
ڃٔڀڄٌڅ}/ .حٿزٸَس./133 :
- 3194كيػنخ آلخٵ رن ارَحىْڂٓ :ڄ ٪حٿڄ٬ظڄَ٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ
ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷْپ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ڃن أٻَځ حٿنخّ؟ ٷخٽ( :أٻَىڂ أطٸخىڂ) .ٷخٿٌحّ :خ نزِ
حهلل ،ٿْْ ٫ن ىٌح نٔؤٿٺ ،ٷخٽ( :ٳؤٻَځ حٿنخّ ٌّٓٲ نزِ حهلل ،حرن نزِ حهلل ،حرن نزِ
حهلل ،حرن هڀْپ حهلل).ٷخٿٌح :ٿْْ ٫ن ىٌح نٔؤٿٺ ،ٷخٽ( :ٳ٬ن ڃ٬خىڅ حٿَ٬د طٔؤٿٌننِ).
ٷخٿٌح :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳوْخٍٻڂ ٳِ حٿـخىڀْش هْخٍٻڂ ٳِ حٗٓٚځ ،اًح ٳٸيٌح).
[ ]3175
- 17رخد:
{ًٿٌ٣خ اً ٷخٽ ٿٸٌڃو أطؤطٌڅ حٿٴخك٘ش ًأنظڂ طزًَٜڅ .أثنټڂ ٿظؤطٌڅ حٿَؿخٽ ٗيٌس ڃن
ىًڅ حٿنٔخء رپ أنظڂ ٷٌځ طـيڀٌڅ .ٳڄخ ٻخڅ ؿٌحد ٷٌڃو ا ٙأڅ ٷخٿٌح أهَؿٌح آٽ ٿٌ١
ڃن ٷَّظټڂ انيڂ أنخّ ّظ٤يًَڅ .ٳؤنـْنخه ًأىڀو ا ٙحڃَأطو ٷيٍنخىخ ڃن حٿٰخرَّن.
ًأڃَ٤نخ ٫ڀْيڂ ڃَ٤ح ٳٔخء ڃ َ٤حٿڄنٌٍّن} /حٿنڄپ./58 - 54 :
- 3195كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّٰ( :ٴَ حهلل ٿڀٌ ،١اڅ ٻخڅ ٿْؤًُ اٿَ ٍٻن ٗيّي).
[ ]3192
- 18رخد{ :ٳڀڄخ ؿخء آٽ ٿٌ ١حٿڄَٓڀٌڅ .ٷخٽ انټڂ ٷٌځ ڃنټًَڅ} /حٿلـَ./62 :
{رَٻنو} /حٿٌحٍّخص :/39 :رڄن ڃ٬و ٕنيڂ ٷٌطو{ .طَٻنٌح} /ىٌى :/113 :طڄْڀٌح.
ٳؤنټَىڂ ًنټَىڂ ًحٓظنټخٍىڂ ًحكيّ{ .يٌَ٫څ} /ىٌىٌ٫َّٔ :/78 :څ{ .ىحرَ}
/حٿلـَ :/66 :آهَْٛ{ .لش} :/29 :ّْ/ىڀټش{ .ٿڀڄظٌٓڄْن} /حٿلـَ:/75 :
ٿڀنخَّ٧ن{ .ٿزٔزْپ} /حٿلـَ :/76 :ٿزَّ٤ٶ.
- 3196كيػنخ ڃلڄٌى :كيػنخ أرٌ أكڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن
حٌٕٓى٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷَأ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳيپ ڃن ڃيٻَ).
[ ]3163
- 19رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اٿَ ػڄٌى أهخىڂ ٛخٿلخ} /ىٌى./61 :
{ٻٌد أٛلخد حٿلـَ} /حٿلـَ :/80 :ڃٌ ٪ٟػڄٌىً .أڃخ {كَع كـَ} /حٕن٬خځ:
:/138كَحځً ،ٻپ ڃڄنٌ ٩ٳيٌ كـَ ڃلـًٌٍ ،حٿلـَ ٻپ رنخء رنْظوً ،ڃخ كـَص
٫ڀْو ڃن حٍٕ ٝٳيٌ كـًَ ،ڃنو ٓڄِ كْ٤ڂ حٿزْض كـَح ،ٻؤنو ڃ٘ظٶ ڃن
ڃلٌ٤ځ ،ڃؼپ ٷظْپ ڃن ڃٸظٌٽًّ ،ٸخٽ ٿٖنؼَ ڃن حٿوْپ حٿلـًَّ ،ٸخٽ ٿڀ٬ٸپ كـَ
ًكـًَ ،أڃخ كـَ حٿْڄخڃش ٳيٌ ڃنِٽ.
- 3197كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫زي
حهلل رن ُڃ٬ش ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًً ،ٻَ حٿٌُ ٫ٸَ حٿنخٷش ،ٷخٽ( :حنظيد ٿيخ ٍؿپ
ًً ً ِ٫ڃن٬ش ٳِ ٷٌڃو ٻؤرِ ُڃ٬ش).
[]5695 ،4908 ،4658
- 3201/3198كيػنخ ڃلڄي رن ڃٔټْن أرٌ حٿلٔن :كيػنخ ّلَْ رن كٔخڅ رن
كْخڅ أرٌ ُٻَّخء :كيػنخ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٿڄخ نِٽ حٿلـَ ٳِ ٯًِس طزٌٹ ،أڃَىڂ أڅ ٙ
َّ٘رٌح ڃن رجَىخّٔ ًٙ ،ظٸٌح ڃنيخ ،ٳٸخٿٌح ٷي ٫ـنخ ڃنيخ ًحٓظٸْنخ ،ٳؤڃَىڂ أڅ
َّ٤كٌح ًٿٺ حٿ٬ـْنًّ ،يَّٸٌح ًٿٺ حٿڄخء.
ًًٍَّ ٫ن ٓزَس رن ڃ٬زي ًأرِ حٿ٘ڄٌّ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڃَ ربٿٸخء
حٿ٬٤خځً .ٷخٽ أرٌ ًٍ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن
ح٫ظـن رڄخثو).
( - )3199كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أنْ رن ْ٫خ٫ ،ٝن ٫زْي حهلل٫ ،ن
نخٳ :٪أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ أهزَه:
أڅ حٿنخّ نِٿٌح ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٍ ٝػڄٌى ،حٿلـَ ،ٳخٓظٸٌح
ڃن رجَىخ ًح٫ظـنٌح رو ،ٳؤڃَىڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّيَّٸٌح ڃخ
حٓظٸٌح ڃن رجَىخً ،أڅ ّ٬ڀٴٌح حٗرپ حٿ٬ـْنً ،أڃَىڂ أڅ ّٔظٸٌح ڃن حٿزجَ حٿظِ ٻخنض
طَىىخ حٿنخٷش.
طخر٬و أٓخڃش٫ ،ن نخٳ.٪
( - )3200كيػنِ ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ
ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ڃَ رخٿلـَ ٷخٽ ٙ( :طيهڀٌح ڃٔخٻن حٿٌّن ٧ڀڄٌح
ا ٙأڅ طټٌنٌح رخٻْن ،أڅ ّْٜزټڂ ڃخ أٛخريڂ) .ػڂ طٸن ٪رَىحثو ًىٌ ٫ڀَ حٿَكپ.
( - )3201كيػنِ ٫زي حهلل :كيػنخ ًىذ :كيػنخ أرِٓ :ڄ٬ض ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ،
٫ن ٓخٿڂ :أڅ حرن ٫ڄَ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طيهڀٌح ڃٔخٻن حٿٌّن ٧ڀڄٌح أنٴٔيڂ ا ٙأڅ
طټٌنٌح رخٻْن ،أڅ ّْٜزټڂ ڃؼپ ڃخ أٛخريڂ).
[ .]423
- 20رخد{ :أځ ٻنظڂ ٗييحء اً ك٬ّ َ٠ٸٌد حٿڄٌص} /حٿزٸَس./133 :
- 3202كيػنخ آلخٵ رن ڃن :ٌٍٜأهزَنخ ٫زي حٿٜڄي :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٫زي
حهلل٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أنو ٷخٽ( :حٿټَّڂ ،حرن حٿټَّڂ ،حرن حٿټَّڂ ،حرن
حٿټَّڂٌّٓ ،ٲ رن ّ٬ٸٌد رن آلخٵ رن ارَحىْڂ ٫ڀْيڂ حٿٔٚځ).
[]4411 ،3210
- 21رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٿٸاي ٻاخڅ ٳاِ ٌّٓاٲ ًأهٌطاو آّاخص ٿڀٔاخثڀْن} ٌّٓ/اٲ:
./7
- 3203كيػنِ ٫زْي رن آڄخْ٫پ٫ ،ن أرِ أٓخڃش٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ
ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٓجپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ڃن أٻَځ حٿنخّ؟ ٷخٽ( :أطٸخىڂ هلل) .ٷخٿٌح :ٿْْ
٫ن ىٌح نٔؤٿٺ ،ٷخٽ( :ٳؤٻَځ حٿنخّ ٌّٓٲ نزِ حهلل ،حرن نزِ حهلل ،حرن نزِ حهلل ،حرن
هڀْپ حهلل) .ٷخٿٌح :ٿْْ ٫ن ىٌح نٔؤٿٺ ،ٷخٽ( :ٳ٬ن ڃ٬خىڅ حٿَ٬د طٔؤٿٌننِ؟ حٿنخّ
ڃ٬خىڅ ،هْخٍىڂ ٳِ حٿـخىڀْش هْخٍىڂ ٳِ حٗٓٚځ ،اًح ٳٸيٌح).
كيػنِ ڃلڄي :أهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ٫زْي حهلل٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل
٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ريٌح.
[ ]3175
- 3204كيػنخ ريٽ رن حٿڄلزَ :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿيخ( :ڃَُ أرخ رټَ ّٜڀِ رخٿنخّ) .ٷخٿض :انو
ٍؿپ أْٓٲ ،ڃظَ ّٸڂ ڃٸخڃٺ ٍٵ .ٳ٬خى ٳ٬خىص .ٷخٽ ٗ٬زش :ٳٸخٽ ٳِ حٿؼخٿؼش أً
حٿَحر٬ش( :انټن ٌٛحكِ ٌّٓٲ ،ڃًَح أرخ رټَ).
[ ]195
- 3205كيػنخ حٿَرْ ٪رن ّلَْ حٿز :َُٜكيػنخ ُحثيس٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ رن ٫ڄَْ،
٫ن أرِ رَىس رن أرِ ڃٌَٓ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ڃَ ٝحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃًَح أرخ رټَ ٳڀْٜپ رخٿنخّ) .ٳٸخٿض
٫خث٘ش :اڅ أرخ رټَ ٍؿپ ٻٌح ،ٳٸخٽ ڃؼڀو ،ٳٸخٿض ڃؼڀو ،ٳٸخٽ( :ڃًَه ،ٳبنټن ٌٛحكذ
ٌّٓٲ) .ٳؤځ أرٌ رټَ ٳِ كْخس ٌٍٓٽ حٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٳٸخٽ كْٔن٫ :ن
ُحثيسٍ :ؿپ ٍٷْٶ.
[ ]646
- 3206كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ أنؾ ْ٫خٕ رن أرِ ٍرْ٬ش ،حٿڀيڂ أنؾ
ٓڀڄش رن ى٘خځ ،حٿڀيڂ أنؾ حٿٌٿْي رن حٿٌٿْي ،حٿڀيڂ أنؾ حٿڄٔظ٬٠ٴْن ڃن حٿڄئڃنْن ،حٿڀيڂ
حٗيى ً٣ؤطٺ ٫ڀَ ڃ ،َ٠حٿڀيڂ حؿ٬ڀيخ ٓنْن ٻٔنِ ٌّٓٲ).
[ ]961
- 3207كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي رن أٓڄخء ،ىٌ حرن أهِ ؿٌَّّش :كيػنخ ؿٌَّّش
٫ن أٓڄخء٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حٿِىَُ :أڅ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ ًأرخ ٫زْيس أهزَحه٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂَّ( :كڂ حهلل ٿٌ٣خ ،ٿٸي ٻخڅ ّؤًُ اٿَ ٍٻن
ٗيّيً ،ٿٌ ٿزؼض ٳِ حٿٔـن ڃخ ٿزغ ٌّٓٲ ،ػڂ أطخنِ حٿيحٕ ِ٫ؿزظو).
[ ]3192
- 3208كيػنخ ڃلڄي رن ٓٚځ :أهزَنخ حرن ٳْ٠پ :كيػنخ كْٜن٫ ،ن ٓٴْخڅ٫ ،ن
ڃًَٔٵ ٷخٽٓ :ؤٿض أځ ًٍڃخڅً ،ىِ أځ ٫خث٘ش٫ ،ڄخ ٷْپ ٳْيخ ڃخ ٷْپ ،ٷخٿض:
رْنڄخ أنخ ڃ٫ ٪خث٘ش ؿخٿٔظخڅ ،اً ًٿـض ٫ڀْنخ حڃَأس ڃن حٕنٜخًٍ ،ىِ طٸٌٽ :ٳ٬پ
حهلل رٴٚڅ ًٳ٬پ ،ٷخٿض ٳٸڀض :ٿڂ؟ ٷخٿض :انو نڄخ ًٻَ حٿليّغ ،ٳٸخٿض ٫خث٘ش :أُ
كيّغ؟ ٳؤهزَطيخ .ٷخٿض :ٳٔڄ٬و أرٌ رټَ ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٿض:
ن٬ڂ ،ٳوَص ڃْٰ٘خ ٫ڀْيخ ،ٳڄخ أٳخٷض ا٫ً ٙڀْيخ كڄَ رنخٳ ،ٞٳـخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃخ ٿيٌه) .ٷڀض :كڄَ أهٌطيخ ڃن أؿپ كيّغ طليع رو ،ٳٸ٬يص
ٳٸخٿضً :حهلل ٿجن كڀٴض ٙطٜيٷٌننًِ ،ٿجن ح٫ظٌٍص ٙطًٌٍ٬ننِ ،ٳڄؼڀِ ًڃؼڀټڂ
ٻڄؼپ ّ٬ٸٌد ًرنْو ،ٳخهلل حٿڄٔظ٬خڅ ٫ڀَ ڃخ طٜٴٌڅ .ٳخنَٜٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳؤنِٽ حهلل ڃخ أنِٽ ،ٳؤهزَىخ ،ٳٸخٿض :رلڄي حهلل ٙرلڄي أكي.
[ ]2453
- 3209كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ًَ٫س:
أنو ٓؤٽ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ًُؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أٍأّض ٷٌٿو:
{كظَ اًح حٓظْؤّ حٿَٓپ ً٧نٌح أنيڂ ٷي ٻٌرٌح} .أً ٻٌرٌح؟ ٷخٿض :رپ ٻٌريڂ ٷٌڃيڂ،
ٳٸڀضً :حهلل ٿٸي حٓظْٸنٌح أڅ ٷٌڃيڂ ٻٌرٌىڂ ًڃخ ىٌ رخٿ٨ن .ٳٸخٿضّ :خ َّ٫ش ٿٸي
حٓظْٸنٌح رٌٿٺ ،ٷڀض :ٳڀ٬ڀيخ أً ٻٌرٌح ،ٷخٿض :ڃ٬خً حهلل ،ٿڂ طټن حٿَٓپ ط٨ن ًٿٺ
رَريخً .أڃخ ىٌه حّٓش ،ٷخٿض :ىڂ أطزخ ٩حٿَٓپ ،حٿٌّن آڃنٌح رَريڂ ًٛيٷٌىڂ٣ً ،خٽ
٫ڀْيڂ حٿزٚءً ،حٓظؤهَ ٫نيڂ حٿن ،َٜكظَ اًح حٓظْؤٓض ڃڄن ٻٌريڂ ڃن ٷٌڃيڂ،
ً٧نٌح أڅ أطزخ٫يڂ ٻٌرٌىڂ ،ؿخءىڂ ن َٜحهلل.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل{ :حٓظْؤٌٓح} حٳظ٬ڀٌح ،ڃن ّجٔض {ڃنو} ڃن ٌّٓٲ ٙ{ .طْؤٌٓح ڃن
ًٍف حهلل} ڃ٬نخه حٿَؿخء.
[]4419 ،4418 ،4252
- 3210أهزَنِ ٫زيس :كيػنخ ٫زي حٿٜڄي٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿټَّڂ ،حرن حٿټَّڂ ،حرن حٿټَّڂ ،حرن حٿټَّڂ،
ٌّٓٲ رن ّ٬ٸٌد رن آلخٵ رن ارَحىْڂ ٫ڀْيڂ حٿٔٚځ).
[ ]3202
- 22رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ًأٌّد اً نخىٍ ٍرو أنِ ڃٔنِ حٿً َ٠أنض أٍكڂ حٿَحكڄْن} /حٕنزْخء./83 :
{حٍٻ :/42 :ٙ/ }ٞحَٟدَّ{ .ٻٌ٠څ} /حٕنزْخء٬ّ :/12 :يًڅ.
- 3211كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي حٿـ٬ٴِ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
ىڄخځ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْنڄخ أٌّد ّٰظٔپ َّ٫خنخ ،هَ ٫ڀْو ٍؿپ
ؿَحى ڃن ًىذ ،ٳـ٬پ ّلؼِ ٳِ ػٌرو ،ٳنخىحه ٍروّ :خ أٌّد ،أٿڂ أٻن أٯنْٺ ٫ڄخ
طٍَ ،ٷخٽ :رڀَ ّخ ٍدً ،ٿټن ٙٯنَ ٿِ ٫ن رَٻظٺ).
[ ]275
- 23رخدً{ :حًٻَ ٳِ حٿټظخد ڃٌَٓ انو ٻاخڅ ڃوڀٜاخ ًٻاخڅ ٍٓاٌ ٙنزْاخً .نخىّناخه
ڃن ؿخناذ حٿ٤اٌٍ حّٕڄان ًٷَرناخه نـْاخ} ٻڀڄاو {ًًىزناخ ٿاو ڃان ٍكڄظناخ أهاخه ىاخًٍڅ
نزْخ} /ڃَّڂ./53 - 51 :
ّٸخٽ ٿڀٌحكي ًٿٚػنْن ًحٿـڄْ ٪نـًِّ ،ٸخٽ{ :هڀٌٜح نـْخ} ٌّٓ/ٲ :/80 :ح٫ظِٿٌح
نـْخً ،حٿـڄْ ٪أنـْش ّظنخؿٌڅ{ .طڀٸٲ} /حَٕ٫حٱ :/117 :طڀٸڂ.
- 24رخدً{ :ٷخٽ ٍؿپ ڃئڃن ڃن آٽ ٳٌَ٫څ -اٿاَ ٷٌٿاو -ڃٔاَٱ ٻاٌحد} /ٯاخٳَ:
./28
- 25رخد :ٷٌٽ حهلل ً ِ٫ؿپً{ :ىپ أطخٹ كيّغ ڃٌَٓ اً ٍأٍ نخٍح -اٿاَ ٷٌٿاو -
رخٿٌحى حٿڄٸيّ ٣/ }ٌٍ٣و./12 - 9 :
{آنٔض} ٣/و :/10 :أرَٜص.
ٷخٽ حرن ٫زخّ :حٿڄٸيّ :حٿڄزخٍٹ :ٌٍ٣ ،حٓڂ حٿٌحىَُْٓ{ .طيخ} ٣/و :/21 :كخٿظيخ.
ًحٿنيَ حٿظٸَ{ .رڄڀټنخ} ٣/و :/87 :رؤڃَنخ{ .ىٌٍ} ٣/وٗ :/81 :ٸِ{ .ٳخٍٯخ}
/حٿٸ :/10 :ٜٚا ٙڃن ًٻَ ڃٌٍَٓ{ .ىأ} /حٿٸ :/34 :ٜٚٻِ ّٜيٷنًِّ ،ٸخٽ:
ڃْٰؼخ أً ڃْ٬نخّ .زًّ ٖ٤زّ{ .ٖ٤ؤطڄًَڅ} /حٿٸّ :/20 :ٜٚظ٘خًٍڅً .حٿـًٌس
ٷ٬٤ش ٯڀْ٨ش ڃن حٿو٘ذ ٿْْ ٳْيخ ٿيذٓ{ .ن٘ي} /حٿٸٓ :/35 :ٜٚنْ٬نٺ ،ٻڀڄخ
ُِ٫ص ْٗجخ ٳٸي ؿ٬ڀض ٿو ٠٫يح.
ًٷخٽ ٯَْه :ٻڀڄخ ٿڂ ّن٤ٶ رلَٱ ٳْو طڄظڄش أً ٳؤٳؤس ٳيِ ٫ٸيس.
{أٍُُ} ٣/و٧ :/31 :يَُ{ .ٳْٔلظټڂ} ٣/و :/61 :ٳْيڀټټڂ{ .حٿڄؼڀَ} ٣/و:/63 :
طؤنْغ حٕڃؼپّ ،ٸٌٽ :ريّنټڂّ ،ٸخٽ :هٌ حٿڄؼڀَ هٌ حٕڃؼپ{ .ػڂ حثظٌح ٛٴخ} ٣/و:/64 :
ّٸخٽ :ىپ أطْض حٿٜٲ حٿٌْځ٬ّ ،نِ حٿڄٜڀَ حٿٌُ ّٜڀِ ٳْو{ .ٳؤًؿْ} ٣/و:/67 :
أٟڄَ هٌٳخ ،ٳٌىزض حٿٌحً ڃن {هْٴش} ٿټَٔس حٿوخء{ .ٳِ ؿًٌ ٩حٿنوپ} ٣/و:/71 :
٫ڀَ ؿًٌ{ .٩ه٤زٺ} ٣/و :/95 :رخٿٺ{ .ڃٔخّ} ٣/و :/97 :ڃٜيٍ ڃخٓو ڃٔخٓخ.
{ٿننٔٴنو} ٣/و :/97 :ٿنٌٍّنو .حٿ٠لخء حٿلَ{ .ٷْٜو} /حٿٸ :/11 :ٜٚحطز ِ٬أػَه،
ًٷي ّټٌڅ أڅ طٸ ٚحٿټٚځ{ .نلن نٸ٫ ٚڀْٺ} ٌّٓ/ٲ٫{ ./3 :ن ؿنذ} /حٿٸ:ٜٚ
٫ :/11ن ر٬ي٫ً ،ن ؿنخرش ً٫ن حؿظنخد ًحكي.
ٷخٽ ڃـخىي٫{ :ڀَ ٷيٍ} ٣/و :/40 :ڃٌ٫ي ٙ{ .طنْخ} ٣/و ٙ :/42:ط٬٠ٴخ{ .ڃټخنخ
ٌٍٓ} ٣/و :/58 :ڃنٜٲ رْنيڂّ{ .زٔخ} ٣/وّ :/77 :خرٔخ{ .ڃن ُّنش حٿٸٌځ} حٿلڀِ
حٿٌُ حٓظ٬خًٍح ڃن آٽ ٳٌَ٫څ{ .ٳٸٌٳنخىخ} أٿٸْنخىخ{ .أٿٸَ} ٣/وٛ :/87 :ن{ .٪ٳنِٔ}
٣/و :/88 :ڃٌَٓ ،ىڂ ّٸٌٿٌنو :أه٤ؤ حٿَد{ .أڅ َّ ٙؿ ٪اٿْيڂ ٷٌ٣/ }ٙو:/89 :
ٳِ حٿ٬ـپ.
- 3213كيػنخ ىيرش رن هخٿي :كيػنخ ىڄخځ :كيػنخ ٷظخىس٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ٫ ،ن
ڃخٿٺ رن ٬ٜ٬ٛش:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كيػيڂ ٫ن ٿْڀش أَُٓ رو( :كظَ اًح أطَ حٿٔڄخء
حٿوخڃٔش ،ٳبًح ىخًٍڅ ،ٷخٽ :ىٌح ىخًٍڅ ٳٔڀڂ ٫ڀْو ،ٳٔڀڄض ٫ڀْو ٳَى ،ػڂ ٷخٽ:
ڃَكزخ رخٕم حٿٜخٿق ًحٿنزِ حٿٜخٿق).
طخر٬و ػخرض٫ً ،زخى رن أرِ ٫ڀِ٫ ،ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]3035
- 26رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ىپ أطخٹ كيّغ ڃٌَٓ} ٣/و./9 :
{ًٻڀڂ حهلل ڃٌَٓ طټڀْڄخ} /حٿنٔخء./164 :
- 3214كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿْڀش أَُٓ رٍِ :أّض ڃًٌَٓ ،اًح ىٌ ٍؿپ
َٟد ٍؿپ ،ٻؤنو ڃن ٍؿخٽ ٗنٌءسًٍ ،أّض ،َْٔ٫ٳبًح ىٌ ٍؿپ ٍر٬ش أكڄَ،
ٻؤنڄخ هَؽ ڃن ىّڄخًّ ،أنخ أٗزو ًٿي ارَحىْڂ رو ،ػڂ أطْض ربنخءّن :ٳِ أكيىڄخ ٿزن
ًٳِ حٓهَ هڄَ ،ٳٸخٽ :حَٗد أّيڄخ ٗجض ،ٳؤهٌص حٿڀزن ٳَ٘رظو ،ٳٸْپ :أهٌص
حٿٴَ٤س ،أڃخ انٺ ٿٌ أهٌص حٿوڄَ ٯٌص أڃظٺ).
[]5281 ،5254 ،4432 ،3254
- 3215كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس ٷخٽٓ :ڄ٬ض
أرخ حٿ٬خٿْش :كيػنخ حرن ٫ڂ نزْټڂ٬ّ ،نِ حرن ٫زخّ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :نزِٰ ٿ٬زي أڅ ّٸٌٽ :أنخ هَْ ڃن ٌّنْ رن
ڃظَ)ً .نٔزو اٿَ أرْوًً ،ٻَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش أَُٓ رو ٳٸخٽ( :ڃٌَٓ
آىځٌ٣ ،حٽ ،ٻؤنو ڃن ٍؿخٽ ٗنٌءسً ،ٷخٽ َْٔ٫ :ؿ٬ي ڃَرًًٌ .)٩ٻَ ڃخٿټخ هخُڅ
حٿنخًًٍ ،ٻَ حٿيؿخٽ.
[ ]3067
- 3216كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ أٌّد حٿٔوْظخنِ٫ ،ن حرن
ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ٷيځ حٿڄيّنشً ،ؿيىڂ ٌّٜڃٌڅ ٌّڃخ٬ّ ،نِ
٫خٌٗحء ،ٳٸخٿٌح :ىٌح ٌّځ ْ٨٫ڂً ،ىٌ ٌّځ نـَ حهلل ٳْو ڃًٌَٓ ،أٯَٵ آٽ ٳٌَ٫څ،
ٳٜخځ ڃٌَٓ ٗټَح هلل ،ٳٸخٽ( :أنخ أًٿَ رڄٌَٓ ڃنيڂ) .ٳٜخڃوً ،أڃَ رٜخڃو.
[ ]1900
- 27رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ:
{ًًح٫ينخ ڃٌَٓ ػٚػْن ٿْڀش ًأطڄڄنخىخ ر َ٘٬ٳظڂ ڃْٸخص ٍرو أٍرْ٬ن ٿْڀش ًٷخٽ ڃٌَٓ
ٕهْو ىخًٍڅ حهڀٴنِ ٳِ ٷٌڃِ ًأٛڀق ً ٙطظزٓ ٪زْپ حٿڄٴٔيّنً .ٿڄخ ؿخء ڃٌَٓ
ٿڄْٸخطنخ ًٻڀڄو ٍرو ٷخٽ ٍد أٍنِ أن َ٨اٿْٺ ٷخٽ ٿن طَحنِ -اٿَ ٷٌٿو ً -أنخ أًٽ
حٿڄئڃنْن} /حَٕ٫حٱ./143 :
ّٸخٽ :ىٻو ُٿِٿو{ ،ٳيٻظخ} /حٿلخٷش :/14 :ٳيٻټن ،ؿ٬پ حٿـزخٽ ٻخٿٌحكيس ،ٻڄخ ٷخٽ حهلل
ً ِ٫ؿپ{ :أڅ حٿٔڄخًحص ًحٍٕ ٝٻخنظخ ٍطٸخ} /حٕنزْخءً ./30 :ٿڂ ّٸپ ٻنٍ ،طٸخ:
ڃڀظٜٸظْن{ .أَٗرٌح} /حٿزٸَس :/93:ػٌد ڃَ٘د ڃٜزٌ٭.
ٷخٽ حرن ٫زخّ{ :حنزـٔض} /حَٕ٫حٱ :/160 :حنٴـَصً{ .اً نظٴنخ حٿـزپ}
/حَٕ٫حٱٍ :/171 :ٳ٬نخ.
- 3217كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
أرِ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿنخّ ّ٬ٜٸٌڅ ٌّځ حٿٸْخڃش ،ٳؤٻٌڅ أًٽ ڃن
ّٴْٶ ،ٳبًح رڄٌَٓ آهٌ رٸخثڄش ڃن ٷٌحثڂ حٿ ،َٕ٬ٳ ٚأىٍُ أٳخٵ ٷزڀِ ،أځ ؿٌُُ
ر٬ٜٸش حٿ.)ٌٍ٤
[ ]2281
- 3218كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي حٿـ٬ٴِ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن
ىڄخځ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ ٙرنِ آَحثْپ ٿڂ ّونِ حٿڀلڂً ،ٿٌ ٙكٌحء ٿڂ
طون أنؼَ ًُؿيخ حٿيىَ).
[ ]3152
- 28رخدٌ٣ :ٳخڅ ڃن حٿْٔپ.
ّٸخٽ ٿڀڄٌص حٿټؼَْ ٌ٣ٳخڅ ،حٿٸڄپ :حٿلڄنخڅ ّ٘زو ٰٛخٍ حٿلڀڂ{ .كٸْٶ} حَٕ٫حٱ:
:/105كٶ {ٓٸ/ }٢حَٕ٫حٱ :/149 :ٻپ ڃن نيځ ٳٸي ٓٸ ٢ٳِ ّيه.
- 29رخد :كيّغ حٿو َ٠ڃ ٪ڃٌَٓ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ.
- 3219كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃلڄي :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن
ٛخٿق٫ ،ن حرن ٗيخد :أڅ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل أهزَه٫ ،ن حرن ٫زخّ :أنو طڄخٍٍ
ىٌ ًحٿلَ رن ٷْْ حٿٴِحٍُ ٳِ ٛخكذ ڃٌَٓ ،ٷخٽ حرن ٫زخّ :ىٌ ه ،َ٠ٳڄَ
ريڄخ أرِ رن ٻ٬ذ ،ٳي٫خه حرن ٫زخّ ٳٸخٽ :انِ طڄخٍّض أنخ ًٛخكزِ ىٌح ٳِ ٛخكذ
ڃٌَٓ ،حٿٌُ ٓؤٽ حٿٔزْپ اٿَ ٿٸْو ،ىپ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٻَ
ٗؤنو؟ ٷخٽ :ن٬ڂ،
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :رْنڄخ ڃٌَٓ ٳِ ڃٖ ڃن رنِ
آَحثْپ ؿخءه ٍؿپ ٳٸخٽ :ىپ ط٬ڀڂ أكيح أ٫ڀڂ ڃنٺ؟ ٷخٽ ،ٙ :ٳؤًكَ حهلل اٿَ ڃٌَٓ:
رڀَ٫ ،زينخ ه ،َ٠ٳٔؤٽ ڃٌَٓ حٿٔزْپ اٿْو ،ٳـ٬پ ٿو حٿلٌص آّشً ،ٷْپ ٿو :اًح
ٳٸيص حٿلٌص ٳخٍؿ ٪ٳبنٺ ٓظڀٸخه ،ٳټخڅ ّظز ٪أػَ حٿلٌص ٳِ حٿزلَ ،ٳٸخٽ ٿڄٌَٓ ٳظخه:
أٍأّض اً أًّنخ اٿَ حٿٜوَس ٳبنِ نْٔض حٿلٌصً ،ڃخ أنٔخنْو ا ٙحٿْ٘٤خڅ أڅ أًٻَه،
ٳٸخٽ ڃًٌَٓ :ٿٺ ڃخ ٻنخ نزٮ ،ٳخٍطيح ٫ڀَ آػخٍىڄخ ٷٜٜخ ،ٳٌؿيح هَ٠ح ،ٳټخڅ ڃن
ٗؤنيڄخ حٿٌُ ٷ ٚحهلل ٳِ ٻظخرو).
[ ]74
- 3220كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ ٷخٽ :أهزَنِ
ْٓ٬ي رن ؿزَْ ٷخٽ :ٷڀض ٙرن ٫زخّ :اڅ نٌٳخ حٿزټخٿِ ِّ٫ڂ :أڅ ڃٌَٓ ٛخكذ
حٿو َ٠ٿْْ ىٌ ڃٌَٓ رنِ آَحثْپ ،انڄخ ىٌ ڃٌَٓ آهَ ،ٳٸخٽ :ٻٌد ٫يً حهلل،
كيػنخ أرِ رن ٻ٬ذ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڅ ڃٌَٓ ٷخځ هْ٤زخ ٳِ رنِ آَحثْپ ،ٳٔجپ أُ
حٿنخّ أ٫ڀڂ؟ ٳٸخٽ :أنخ ،ٳ٬ظذ حهلل ٫ڀْو ،اً ٿڂ َّى حٿ٬ڀڂ اٿْو ،ٳٸخٽ ٿو :رڀَ ،ٿِ ٫زي
رڄـڄ ٪حٿزلَّن ىٌ أ٫ڀڂ ڃنٺ ،ٷخٽ :أُ ٍد ًڃن ٿِ رو؟ ًٍرڄخ ٷخٽ ٓٴْخڅ ،أُ
ٍدً ،ٻْٲ ٿِ رو؟ ٷخٽ :طؤهٌ كٌطخ ،ٳظـ٬ڀو ٳِ ڃټظپ ،كْؼڄخ ٳٸيص حٿلٌص ٳيٌ ػڂ،
ًٍرڄخ ٷخٽ :ٳيٌ ػڄوً ،أهٌ كٌطخ ٳـ٬ڀو ٳِ ڃټظپ ،ػڂ حن٤ڀٶ ىٌ ًٳظخه ٌّٓ ٪رن نٌڅ،
كظَ أطْخ حٿٜوَس ً٬ٟخ ٍإًٓيڄخ ،ٳَٷي ڃٌَٓ ًحَ٤ٟد حٿلٌص ٳوَؽ ،ٳٔٸ٢
ٳِ حٿزلَ ٳخطوٌ ٓزْڀو ٳِ حٿزلَ َٓرخ ،ٳؤڃٔٺ حهلل ٫ن حٿلٌص ؿَّش حٿڄخء ،ٳٜخٍ
ڃؼپ حٿ٤خٵ ،ٳٸخٽ :ىټٌح ڃؼپ حٿ٤خٵ ،ٳخن٤ڀٸخ ّڄْ٘خڅ رٸْش ٿْڀظيڄخ ًٌّڃيڄخ ،كظَ اًح
ٻخڅ ڃن حٿٰي ٷخٽ ٿٴظخه :آطنخ ٯيحءنخ ،ٿٸي ٿٸْنخ ڃن ٓٴَنخ ىٌح نٜزخً ،ٿڂ ّـي ڃٌَٓ
حٿنٜذ كظَ ؿخًُ كْغ أڃَه حهلل ،ٷخٽ ٿو ٳظخه :أٍأّض اً أًّنخ اٿَ حٿٜوَس ،ٳبنِ
نْٔض حٿلٌصً ،ڃخ أنٔخنْو ا ٙحٿْ٘٤خڅ أڅ أًٻَهً ،حطوٌ ٓزْڀو ٳِ حٿزلَ ٫ـزخ،
ٳټخڅ ٿڀلٌص َٓرخ ًٿيڄخ ٫ـزخ ،ٷخٽ ٿو ڃًٌَٓ :ٿٺ ڃخ ٻنخ نزِٰ ،ٳخٍطيح ٫ڀَ
آػخٍىڄخ ٷٜٜخٍ ،ؿ٬خ ّٸٜخڅ آػخٍىڄخ ،كظَ حنظيْنخ اٿَ حٿٜوَس ،ٳبًح ٍؿپ ڃٔـَ
رؼٌد ،ٳٔڀڂ ڃٌَٓ ٳَى ٫ڀْو ،ٳٸخٽً :أنَ رؤٍٟٺ حٿٔٚځ؟ ٷخٽ :أنخ ڃٌَٓ ،ٷخٽ:
ڃٌَٓ رنِ آَحثْپ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،أطْظٺ ٿظ٬ڀڄنِ ڃڄخ ٫ڀڄض ٍٗيح ،ٷخٽّ :خ ڃٌَٓ انِ
٫ڀَ ٫ڀڂ ڃن ٫ڀڂ حهلل ٫ڀڄنْو حهلل ٙط٬ڀڄوً ،أنض ٫ڀَ ٫ڀڂ ڃن ٫ڀڂ حهلل ٫ڀڄټو حهلل ٙ
أ٫ڀڄو ،ٷخٽ :ىپ أطز٬ٺ؟ ٷخٽ{ :انٺ ٿن طٔظ ٪ْ٤ڃٛ ِ٬زَحً .ٻْٲ طٜزَ ٫ڀَ ڃخ ٿڂ
طل ٢رو هزَح -اٿَ ٷٌٿو -اڃَح} .ٳخن٤ڀٸخ ّڄْ٘خڅ ٫ڀَ ٓخكپ حٿزلَ ،ٳڄَص ريڄخ
ٓٴْنش ٻڀڄٌىڂ أڅ ّلڄڀٌىڂ ،ٳَ٬ٳٌح حٿو َ٠ٳلڄڀٌه رَْٰ نٌٽ ،ٳڀڄخ ٍٻزخ ٳِ حٿٔٴْنش
ؿخء ٜ٫ٴٌٍ ،ٳٌٷ٫ ٪ڀَ كَٱ حٿٔٴْنش ٳنٸَ ٳِ حٿزلَ نٸَس أً نٸَطْن ،ٷخٽ ٿو
حٿوّ :َ٠خ ڃٌَٓ ڃخ نٸ٫ ٚڀڄِ ً٫ڀڄٺ ڃن ٫ڀڂ حهلل ا ٙڃؼپ ڃخ نٸ ٚىٌح
حٿٜ٬ٴٌٍ رڄنٸخٍه ڃن حٿزلَ ،اً أهٌ حٿٴؤّ ٳنِ ٩ٿٌكخ ،ٷخٽ :ٳڀڂ ّٴـؤ ڃٌَٓ اً ٙٷي
ٷڀ ٪ٿٌكخ رخٿٸيًځ ،ٳٸخٽ ٿو ڃٌَٓ :ڃخ ٛن٬ض؟ ٷٌځ كڄڀٌنخ رَْٰ نٌٽ ٫ڄيص اٿَ
ٓٴْنظيڂ ٳوَٷظيخ ٿظَٰٵ أىڀيخ ،ٿٸي ؿجض ْٗجخ اڃَح ،ٷخٽ :أٿڂ أٷپ انٺ ٿن طٔظ٪ْ٤
ڃٛ ِ٬زَح ،ٷخٽ ٙ :طئحهٌنِ رڄخ نْٔض ً ٙطَىٸنِ ڃن أڃَُ َٔ٫ح ،ٳټخنض
حًٕٿَ ڃن ڃٌَٓ نْٔخنخ ،ٳڀڄخ هَؿخ ڃن حٿزلَ ڃًَح رٰٚځ ّڀ٬ذ ڃ ٪حٿٜزْخڅ ،ٳؤهٌ
حٿو َ٠رَأٓو ٳٸڀ٬و رْيه ىټٌحً ،أًڃؤ ٓٴْخڅ رؤَ٣حٱ أٛخر٬و ٻؤنو ّٸ٤ٲ ْٗجخ،
ٳٸخٽ ٿو ڃٌَٓ :أٷظڀض نٴٔخ ُٻْش رَْٰ نٴْ ،ٿٸي ؿجض ْٗجخ نټَح .ٷخٽ :أٿڂ أٷپ ٿٺ
انٺ ٿن طٔظ ٪ْ٤ڃٛ ِ٬زَح ،ٷخٽ :اڅ ٓؤٿظٺ ٫ن ِٗء ر٬يىخ ٳ ٚطٜخكزنِ ٷي رڀٰض
ڃن ٿينِ ٌٍ٫ح ،ٳخن٤ڀٸخ ،كظَ اًح أطْخ أىپ ٷَّش حٓظ٬٤ڄخ أىڀيخ ،ٳؤرٌح أڅ ّْ٠ٴٌىڄخ،
ٳٌؿيح ٳْيخ ؿيحٍح َّّي أڅ ّنٸ ،ٞڃخث ،ٚأًڃؤ رْيه ىټٌحً ،أٗخٍ ٓٴْخڅ ٻؤنو ّڄٔق
ْٗجخ اٿَ ٳٌٵ ،ٳڀڂ أٓڄٓ ٪ٴْخڅ ٌّٻَ ڃخث ٚا ٙڃَس ،ٷخٽ :ٷٌځ أطْنخىڂ ٳڀڂ ّ٬٤ڄٌنخ
ًٿڂ ّْ٠ٴٌنخ٫ ،ڄيص اٿَ كخث٤يڂ ،ٿٌ ٗجض ٙطوٌص ٫ڀْو أؿَح .ٷخٽ :ىٌح ٳَحٵ رْنِ
ًرْنٺٓ ،ؤنزجٺ رظؤًّپ ڃخ ٿڂ طٔظ٫ ٪٤ڀْو ٛزَح .ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
ًىىنخ أڅ ڃٌَٓ ٻخ نٜزَ ٳٸ ٚحهلل ٫ڀْنخ ڃن هزَىڄخ ،ٷخٽ ٓٴْخڅ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂَّ :كڂ حهلل ڃٌَٓ ،ٿٌ ٻخڅ ٛزَ ٿٸ٫ ٚڀْنخ ڃن أڃَىڄخ).
ًٷَأ حرن ٫زخّ" :أڃخڃيڂ ڃڀٺ ّؤهٌ ٻپ ٓٴْنش ٛخٿلش ٯٜزخ"ً" .أڃخ حٿٰٚځ ٳټخڅ
ٻخٳَح ًٻخڅ أرٌحه ڃئڃنْن".
ػڂ ٷخٽ ٓٴْخڅٓ :ڄ٬ظو ڃنو ڃَطْنً ،كٴ٨ظو ڃنو ،ٷْپ ٿٔٴْخڅ :كٴ٨ظو ٷزپ أڅ طٔڄ٬و
ڃن ٫ڄًَ ،أً طلٴ٨و ڃن انٔخڅ؟ ٳٸخٽ :ڃڄن أطلٴ٨و؟ ًًٍحه أكي ٫ن ٫ڄًَ ٯَُْ،
ٓڄ٬ظو ڃنو ڃَطْن ،أً ػٚػخً ،كٴ٨ظو ڃنو.
[ ]74
- 3221كيػنخ ڃلڄي رن ْٓ٬ي حٕٛزيخنِ :أهزَنخ حرن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن
ىڄخځ رن ڃنزو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انڄخ ٓڄِ حٿو َ٠أنو ؿڀْ ٫ڀَ ٳًَس
رْ٠خء ،ٳبًح ىِ طيظِ ڃن هڀٴو هَ٠حء).
- 3222كيػنِ آلخٵ رن ن :َٜكيػنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن
ىڄخځ رن ڃنزو :أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷْپ ٿزنِ آَحثْپ{ :حىهڀٌح حٿزخد ٓـيح
ًٷٌٿٌح ك٤ش} .ٳزيٿٌح ،ٳيهڀٌح ِّكٴٌڅ ٫ڀَ أٓظخىيڂً ،ٷخٿٌح :كزش ٳِ َٗ٬س).
[]4365 ،4209
- 3223كيػنِ آلخٵ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ًٍف رن ٫زخىس :كيػنخ ٌ٫ٱ٫ ،ن حٿلٔن
ًڃلڄي ًه٫ ،ّٚن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ڃٌَٓ ٻخڅ ٍؿ ٚكْْخ ٓظَْح ٍَّ ٙ ،ڃن
ؿڀيه ِٗء حٓظلْخء ڃنو ،ٳآًحه ڃن آًحه ڃن رنِ آَحثْپ ،ٳٸخٿٌح :ڃخ ّٔظظَ ىٌح
حٿظٔظَ ،ا ٙڃن ْ٫ذ رـڀيه :اڃخ رًَ ٙاڃخ أىٍسً ،اڃخ آٳشً ،اڅ حهلل أٍحى أڅ ّزَثو
ڃڄخ ٷخٿٌح ٿڄٌَٓ ،ٳوٌّ ٚڃخ ًكيه ،ٳٌ ٪ٟػْخرو ٫ڀَ حٿلـَ ،ػڂ حٯظٔپ ،ٳڀڄخ ٳَ٭
أٷزپ اٿَ ػْخرو ٿْؤهٌىخً ،اڅ حٿلـَ ٫يح رؼٌرو ،ٳؤهٌ ڃٌَٓ ٜ٫خه ً٣ڀذ حٿلـَ،
ٳـ٬پ ّٸٌٽ :ػٌرِ كـَ ،ػٌرِ كـَ ،كظَ حنظيَ اٿَ ڃٖ ڃن رنِ آَحثْپ ،ٳَأًه
َّ٫خنخ أكٔن ڃخ هڀٶ حهللً ،أرَأه ڃڄخ ّٸٌٿٌڅً ،ٷخځ حٿلـَ ،ٳؤهٌ ػٌرو ٳڀزٔو٣ً ،ٴٶ
رخٿلـَ َٟرخ رٜ٬خه ،ٳٌحهلل اڅ رخٿلـَ ٿنيرخ ڃن أػَ َٟرو ،ػٚػخ أً أٍر٬خ أً
هڄٔخ ،ٳٌٿٺ ٷٌٿوّ{ :خ أّيخ حٿٌّن آڃنٌح ٙطټٌنٌح ٻخٿٌّن آًًح ڃٌَٓ ٳزَأه حهلل ڃڄخ
ٷخٿٌح ًٻخڅ ٫ني حهلل ًؿْيخ}).
[ ]274
- 3224كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ًحثپ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷٔڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷٔڄخ ،ٳٸخ ٍؿپ :اڅ ىٌه ٿٸٔڄش ڃخ أٍّي ريخ ًؿو حهلل،
ٳؤطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَطو ،ٳٰ٠ذ كظَ ٍأّض حٿٰ٠ذ ٳِ ًؿيو،
ػڂ ٷخٽَّ :كڂ حهلل ڃٌَٓ ،ٷي أًًُ رؤٻؼَ ڃن ىٌح ٳٜزَ).
[ ]2981
- 30رخد٬ّ{ :ټٴٌڅ ٫ڀَ أٛنخځ ٿيڂ} /حَٕ٫حٱ./138 :
{ڃظزَ} /حَٕ٫حٱ :/13 :هَٔحڅً{ .ٿْظزًَح} ّيڃًَح {ڃخ ٫ڀٌح} /حَٗٓحء :/7 :ڃخ
ٯڀزٌح.
- 3225كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نـنِ حٿټزخعً ،اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ٫( :ڀْټڂ رخٌٕٓى ڃنو ،ٳبنو أْ٣زو) .ٷخٿٌح :أٻنض طَ َ٫حٿٰنڂ؟ ٷخٽ:
(ًىپ ڃن نزِ اً ٙٷي ٍ٫خىخ).
[]5138
- 31رااااخدً{ :اً ٷااااخٽ ڃٌٓااااَ ٿٸٌڃااااو اڅ حهلل ّااااؤڃَٻڂ أڅ طااااٌرلٌح رٸااااَس} حّٓااااش
/حٿزٸَس./67:
ٷخٽ أرٌ حٿ٬خٿْش :حٿٌ٬حڅ :حٿنٜٲ رْن حٿزټَ ًحٿيَڃش{ .ٳخٷ/ }٪حٿزٸَسٛ :/69 :خٱ.
{ً ٙٿٌٽ} ٿڂ ٌّٿڀيخ حٿ٬ڄپ {طؼَْ حٍٕ/ }ٝحٿزٸَس :/71 :ٿْٔض رٌٿٌٽ طؼَْ حٍٕٝ
ً ٙط٬ڄپ ٳِ حٿلَع{ .ڃٔڀڄش} ڃن حٿٌْ٬د {ْٗٙش} /حٿزٸَس :/71:رْخٛ{ .ٝٴَحء}
/حٿزٸَس :/69 :اڅ ٗجض ٌٓىحءًّ ،ٸخٽٛ :ٴَحء ،ٻٸٌٿو{ :ؿڄخٙص ٛٴَ}
/حٿڄَٓٚص{ ./33 :ٳخىحٍأطڂ} /حٿزٸَس :/72:حهظڀٴظڂ.
- 32رخدً :ٳخس ڃٌَٓ ًًٻَه ر٬ي.
- 3226كيػنخ ّلَْ رن ڃٌَٓ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حرن ٣خًّ،
٫ن أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
(أٍٓپ ڃڀٺ حٿڄٌص اٿَ ڃٌَٓ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ ،ٳڀڄخ ؿخءه ٛټو ،ٳَؿ ٪اٿَ ٍرو،
ٳٸخٽ :أٍٓڀظنِ اٿَ ٫زي َّّ ٙي حٿڄٌص ،ٷخٽ :حٍؿ ٪اٿْو ،ٳٸپ ٿو ّّ ٪٠يه ٫ڀَ ڃظن
ػٌٍ ،ٳڀو رڄخ ٯ٤ض ّيه رټپ َٗ٬س ٓنش ،ٷخٽ :أُ ٍد ،ػڂ ڃخًح؟ ٷخٽ :ػڂ حٿڄٌص ،ٷخٽ:
ٳخٓڅ ،ٷخٽ :ٳٔؤٽ حهلل أڅ ّينْو ڃن حٍٕ ٝحٿڄٸيٓش ٍڃْش رلـَ) .ٷخٽ أرٌ ىََّس:
ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ ٻنض ػڂ ٍّٕظټڂ ٷزَه ،اٿَ ؿخنذ حٿَّ٤ٶ
طلض حٿټؼْذ حٕكڄَ).
ٷخٽً :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ :كيػنخ أرٌ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
نلٌه.
[ ]1274
- 3227كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش رن
٫زي حٿَكڄن ًْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حٓظذ ٍؿپ ڃن حٿڄٔڀڄْن ًٍؿپ ڃن حٿْيٌى ،ٳٸخٽ حٿڄٔڀڂً :حٿٌُ ح٤ٛٴَ ڃلڄيح
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿ٬خٿڄْن ،ٳِ ٷٔڂ ّٸٔڂ رو ،ٳٸخٽ حٿْيٌىًُ :حٿٌُ ح٤ٛٴَ
ڃٌَٓ ٫ڀَ حٿ٬خٿڄْن ،ٳَٳ ٪حٿڄٔڀڂ ٫ني ًٿٺ ّيه ٳڀ٤ڂ حٿْيٌىُ ،ٳٌىذ حٿْيٌىُ اٿَ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَه حٿٌُ ٻخڅ ڃن أڃَه ًأڃَ حٿڄٔڀڂ ،ٳٸخٽٙ( :
طوًَْنِ ٫ڀَ ڃٌَٓ ،ٳبڅ حٿنخّ ّ٬ٜٸٌڅ ،ٳؤٻٌڅ أًٽ ڃن ّٴْٶ ،ٳبًح ڃٌَٓ
رخ ٖ٣رـخنذ حٿ ،َٕ٬ٳ ٚأىٍُ أٻخڅ ٳْڄن ٬ٛٶ ٳؤٳخٵ ٷزڀِ ،أً ٻخڅ ڃڄن حٓظؼنَ
حهلل).
- 3228كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حكظؾ آىځ ًڃٌَٓ ،ٳٸخٽ ٿو ڃٌَٓ :أنض آىځ
حٿٌُ أهَؿظٺ هْ٤جظٺ ڃن حٿـنش ،ٳٸخٽ ٿو آىځ :أنض ڃٌَٓ حٿٌُ ح٤ٛٴخٹ رَٓخٙطو
ًرټٚڃو ،ػڂ طڀٌڃنِ ٫ڀَ أڃَ ٷيٍ ٫ڀِ ٷزپ أڅ أهڀٶ) .ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳلؾ آىځ ڃٌَٓ) .ڃَطْن.
[]7077 ،6240 ،4461 ،4459
- 3229كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كْٜن رن نڄَْ٫ ،ن كْٜن رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن
ْٓ٬ي رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
هَؽ ٫ڀْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃخ ،ٷخٽَٟ٫( :ض ٫ڀِ حٕڃڂًٍ ،أّض
ٌٓحىح ٻؼَْ حٕٳٶ ،ٳٸْپ :ىٌح ڃٌَٓ ٳِ ٷٌڃو).
[]6175 ،6106 ،5420 ،5378
- 33رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًََٟ{ :د حهلل ڃؼ ٚٿڀٌّن آڃنٌح حڃَأس ٳٌَ٫څ -اٿَ ٷٌٿاو
ً -ٻخنض ڃن حٿٸخنظْن} /حٿظلَّڂ./12 ،11 :
- 3230كيػنخ ّلَْ رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ًٻْ٫ ،٪ن ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ رن ڃَس٫ ،ن
ڃَس حٿيڄٌحنِ٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻڄپ ڃن حٿَؿخٽ ٻؼًَْ ،ٿڂ ّټڄپ ڃن حٿنٔخء:
ا ٙآْٓش حڃَأس ٳٌَ٫څً ،ڃَّڂ رنض ٫ڄَحڅً ،اڅ ٳ٠پ ٫خث٘ش ٫ڀَ حٿنٔخء ٻٴ٠پ
حٿؼَّي ٫ڀَ ٓخثَ حٿ٬٤خځ).
[]5102 ،3558 ،3250
- 34رخد{ :اڅ ٷخًٍڅ ٻخڅ ڃن ٷٌځ ڃٌَٓ} .حّٓش /حٿٸ./76 :ٜٚ
{ٿظنٌء} ٿظؼٸپ ،ٷخٽ حرن ٫زخّ{ :أًٿِ حٿٸٌس} َّ ٙٳ٬يخ حٿٜ٬زش ڃن حٿَؿخٽّ .ٸخٽ:
{حٿٴَكْن} حٿڄَكْنًّ{ .ټؤڅ حهلل} /حٿٸ :/82 :ٜٚڃؼپ :أٿڂ طَ أڅ حهللّ{ .زٔ٢
حٿَُٵ ٿڄن ّ٘خء ًّٸيٍ} /حٿَ٫ي٫ ٪ٌّٓ :/26 :ڀْو ًّْ٠ٶ.
- 35رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اٿَ ڃيّن أهخىڂ ْٗ٬زخ} /ىٌى./84 :
اٿَ أىپ ڃيّنٕ ،څ ڃيّن رڀيً ،ڃؼڀوً{ :حٓؤٽ حٿٸَّش} ٌّٓ/ٲً ./82 :حٓؤٽ {حٿ}َْ٬
ٌّٓ/ٲ٬ّ :/82 :نِ أىپ حٿٸَّش ًأىپ حٿًٍ{ .َْ٬حءٻڂ ٧يَّخ} /ىٌى :/92 :ٿڂ
طڀظٴظٌح اٿْوّ .ٸخٽ اًح ٿڂ طٸ ٞكخؿظو٧ ،يَص كخؿظِ ًؿ٬ڀظنِ ٧يَّخ.
ٷخٽ :حٿ٨يَُ أڅ طؤهٌ ڃ٬ٺ ىحرش أً ً٫خء طٔظ٨يَ رو .ڃټخنظيڂ ًڃټخنيڂ ًحكي.
{ّٰنٌح} /حَٕ٫حٱٌْ٘٬ّ :/92 :ح{ .طؤّ} /حٿڄخثيس :/68 ،26 :طلِڅ{ .آَٓ}
/حَٕ٫حٱ :/93 :أكِڅ.
ًٷخٽ حٿلٔن{ :انٺ ٕنض حٿلڀْڂ حٿَْٗي} /ىٌىّٔ :/87 :ظيِإًڅ رو.
ًٷخٽ ڃـخىي :ٿْټش حٍّٕټشٌّ{ .ځ حٿ٨ڀش} /حٿَ٘٬حء :/189 :اٚ٧ٽ حٿٰڄخځ حٿٌ٬حد
٫ڀْيڂ.
- 36رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :اڅ ٌّنْ ٿڄن حٿڄَٓڀْن}.
اٿَ ٷٌٿوً{ :ىٌ ڃڀْڂ} .ٷخٽ ڃـخىي :ڃٌنذ .حٿڄ٘لٌڅ :حٿڄٌٷَ{ .ٳڀٌ ٙأنو ٻخڅ ڃن
حٿڄٔزلْن} حّٓش{ .ٳنزٌنخه رخٿَ٬حء} رٌؿو حًٍٕ{ ٝىٌ ٓٸْڂً .أنزظنخ ٫ڀْو ٗـَس ڃن
ّٸْ٤ن} ڃن ٯَْ ًحص أٛپ :حٿيرخء ًنلٌه {ًأٍٓڀنخه اٿَ ڃخثش أٿٲ أً ِّّيًڅ.
ٳآڃنٌح ٳڄظ٬نخىڂ اٿَ كْن} /حٿٜخٳخص ًٙ{ ./148 - 139 :طټن ٻٜخكذ حٿلٌص اً
نخىٍ ًىٌ ڃټٌ٨ځ} /حٿٸڀڂ :/48 :ٻْ٨ڂً ،ىٌ ڃٰڄٌځ.
- 3231كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ ٷخٽ :كيػنِ حٕ٫ڄٖ .كيػنخ أرٌ
نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :ٸٌٿن أكيٻڂ :انِ هَْ ڃن ٌّنْ)ُ .حى
ڃٔيىٌّ( :نْ رن ڃظَ).
[]4526 ،4327
- 3232كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أرِ حٿ٬خٿْش٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃخ ّنزِٰ ٿ٬زي أڅ ّٸٌٽ :انِ هَْ
ڃن ٌّنْ رن ڃظَ)ً .نٔزو اٿَ أرْو.
[ ]3067
- 3233كيػنخ ّلَْ رن رټَْ٫ ،ن حٿڀْغ٫ ،ن ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ٫زي
حهلل رن حٿٴ٠پ٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رْنڄخ ّيٌىُ ّٓ َٝ٬ڀ٬ظو ،أ ِ٤٫ريخ ْٗجخ ٻَىو ،ٳٸخٽً ،ٙ :حٿٌُ ح٤ٛٴَ
ڃٌَٓ ٫ڀَ حٿزَ٘ ،ٳٔڄ٬و ٍؿپ ڃن حٕنٜخٍ ،ٳٸخځ ٳڀ٤ڂ ًؿيوً ،ٷخٽ :طٸٌٽً :حٿٌُ
ح٤ٛٴَ ڃٌَٓ ٫ڀَ حٿزًَ٘ ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن أ٧يَنخ؟ ٳٌىذ اٿْو
ٳٸخٽ :أرخ حٿٸخٓڂ ،اڅ ٿِ ًڃش ً٫ييح ،ٳڄخ رخٽ ٳٚڅ ٿ٤ڂ ًؿيِ ،ٳٸخٽ( :ٿڂ ٿ٤ڄض
ًؿيو) .ٳٌٻَه ،ٳٰ٠ذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ ٍثِ ٳِ ًؿيو ،ػڂ ٷخٽٙ( :
طٴ٠ڀٌح رْن أنزْخء حهلل ،ٳبنو ّنٴن ٳِ حٿ ،ٌٍٜٳْ٬ٜٶ ڃن ٳِ حٿٔڄخًحص ًڃن ٳِ
حٍٕ ٝا ٙڃن ٗخء حهلل ،ػن ّنٴن ٳْو أهٍَ ،ٳؤٻٌڅ أًٽ ڃن ر٬غ ،ٳبًح ڃٌَٓ آهٌ
رخٿ ،َٕ٬ٳ ٚأىٍُ أكٌٓذ ر٬ٜٸظو ٌّځ حٿ ،ٌٍ٤أځ ر٬غ ٷزڀِ ًٙ ،أٷٌٽ :اڅ أكيح
أٳ٠پ ڃن ٌّنْ رن ڃظَ).
[ ]2280
- 3234كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂٓ :ڄ٬ض كڄْي حرن ٫زي
حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ىََّس،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ ٙ( :نزِٰ ٿ٬زي أڅ ّٸٌٽ :أنخ هَْ ڃن ٌّنْ رن
ڃظَ).
[]4527 ،3455 ،4328
- 37رخد:
{ًحٓؤٿيڂ ٫ن حٿٸَّش حٿظِ ٻخنض كخَٟس حٿزلَ اً ّ٬يًڅ ٳِ حٿٔزض} ّظ٬يًڅ
ّـخًًُڅ ٳِ حٿٔزض {اً طؤطْيڂ كْظخنيڂ ٌّځ ٓزظيڂ َٗ٫خ} ٌٗحٍ ،٩اٿَ ٷٌٿو{ :ٻٌنٌح
ٷَىس هخٓجْن} /حَٕ٫حٱ../166 - 163 :
- 38رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :آطْنخ ىحًى ُرٌٍح} /حٿنٔخء./163 :
حٿِرَ حٿټظذً ،حكيىخ ُرٌٍُ ،رَص ٻظزضً{ .ٿٸي آطْنخ ىحًى ڃنخ ٳّ ٚ٠خ ؿزخٽ أًرِ
ڃ٬و} .ٷخٽ ڃـخىيٓ :زلِ ڃ٬و {ًحٿً َْ٤أٿنخ ٿو حٿليّي .أڅ ح٫ڄپ ٓخرٰخص} حٿيًٍ٩
{ًٷيٍ ٳِ حٿَٔى} حٿڄٔخڃَْ ًحٿلڀٶ ًٙ ،طيٵ حٿڄٔڄخٍ ٳْظٔڀٔپ ًٙ ،ط٨٬ڂ ٳْٴٜڂ
{ًح٫ڄڀٌح ٛخٿلخ انِ رڄخ ط٬ڄڀٌڅ رٓ/ }َْٜزؤ./11 - 10 :
- 3235كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هٴٲ ٫ڀَ ىحًى ٫ڀْو حٿٔٚځ حٿٸَآڅ ،ٳټخڅ
ّؤڃَ ريًحرو ٳظَٔؽ ،ٳْٸَأ حٿٸَآڅ ٷزپ أڅ طَٔؽ ىًحروّ ًٙ ،ؤٻپ ا ٙڃن ٫ڄپ ّيه).
ًٍحه ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٛٴٌحڅ٫ ،ن ٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]1967
- 3236كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد :أڅ ْٓ٬ي
رن حٿڄْٔذ أهزَهً ،أرخ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٷخٽ:
أهزَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ انِ أٷٌٽً :حٿو ٌٕٛڃن حٿنيخًٍٕ ،ٷٌڃن
حٿڀْپ ڃخ ٘٫ض ،ٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أنض حٿٌُ طٸٌٽً :حهلل
ٌٕٛڃن حٿنيخًٍٕ ،ٷٌڃن حٿڀْپ ڃخ ٘٫ض) .ٷڀض :ٷي ٷڀظو ،ٷخٽ( :انٺ ٙطٔظً ٪ْ٤ٿٺ،
ٳٜڂ ًأٳً ،َ٤ٷڂ ًنڂًٛ ،ڂ ڃن حٿ٘يَ ػٚػش أّخځ ،ٳبڅ حٿلٔنش ر َ٘٬أڃؼخٿيخًً ،ٿٺ
ڃؼپ ْٛخځ حٿيىَ) .ٳٸڀض :انِ أْ٣ٶ أٳ٠پ ڃن ًٿٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٳٜڂ ٌّڃخ
ًأٳٌّ َ٤ڃْن) .ٷخٽ :ٷڀض :انِ أْ٣ٶ أٳ٠پ ڃن ًٿٺ ،ٷخٽ( :ٳٜڂ ٌّڃخ ًأٳٌّ َ٤ڃخ،
ًًٿٺ ْٛخځ ىحًىً ،ىٌ ٫يٽ حٿْٜخځ) .ٷڀض :انِ أْ٣ٶ أٳ٠پ ڃنو ّخ ٌٍٓٽ حهلل،
ٷخٽ ٙ( :أٳ٠پ ڃن ًٿٺ).
[ ]1079
- 3237كيػنخ هٚى رن ّلَْ :كيػنخ ڃٔ :َ٬كيػنخ كزْذ رن أرِ ػخرض٫ ،ن أرِ
حٿ٬زخّ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٙٷخٽ:
ٷخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٿڂ أنزؤ أنٺ طٸٌځ حٿڀْپ ًطٌٜځ حٿنيخٍ).
ٳٸڀض :ن٬ڂ ،ٳٸخٽ( :ٳبنٺ اًح ٳ٬ڀض ًٿٺ ىـڄض حٿْ٬نً ،نٴيض حٿنٴْٛ ،ڂ ڃن ٻپ
ٗيَ ػٚػش أّخځ ،ٳٌٿٺ ٌٛځ حٿيىَ ،أً ٻٌٜځ حٿيىَ) .ٷڀض :انِ أؿي رِ -ٷخٽ
ڃٔ٬ّ :َ٬نِ ٷٌس -ٷخٽ( :ٳٜڂ ٌٛځ ىحًى ٫ڀْو حٿٔٚځً ،ٻخڅ ٌّٜځ ٌّڃخ ًّٴَ٤
ٌّڃخّ ًٙ ،ٴَ اًح ٙٷَ).
[ ]1079
- 39رخد :أكذ حٿٜٚس اٿاَ حٿاو ٛاٚس ىحًىً ،أكاذ حٿٜاْخځ اٿاَ حهلل ٛاْخځ ىحًى:
ٻخڅ ّنخځ نٜٲ حٿڀْپ ًّٸٌځ ػڀؼوًّ ،نخځ ٓيٓوًٌّٜ .ځ ٌّڃخ ًّٴٌّ َ٤ڃخ.
ٷخٽ ٫ڀًِ :ىٌ ٷٌٽ ٫خث٘ش :ڃخ أٿٴخه حٿٔلَ ٫نيُ ا ٙنخثڄخ.
[ ]1082
- 3238كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن ٫ڄًَ رن
أًّ حٿؼٸٴِٓ :ڄ٫ ٪زي حهلل رن ٫ڄًَ ٷخٽ:
ٷخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أكذ حٿْٜخځ اٿَ حهلل ْٛخځ ىحًى :ٻخڅ
ٌّٜځ ٌّڃخ ًّٴٌّ َ٤ڃخً ،أكذ حٿٜٚس اٿَ حهلل ٚٛس ىحًى :ٻخڅ ّنخځ نٜٲ حٿڀْپ
ًّٸٌځ ػڀؼوًّ ،نخځ ٓيٓو).
[ ]1079
- 40رخدً{ :حًٻَ ٫زينخ ىحًى ًح حّٕي انو أًحد}.
اٿَ ٷٌٿوً{ :ٳٜپ حٿو٤خد} ./20 - 17 :ٙ/ٷخٽ ڃـخىي :حٿٴيڂ ٳِ حٿٸ٠خءًٙ{ .
ط٘ ٙ }٢٤طَٔٱ {ًحىينخ اٿَ ٌٓحء حٿَٜح .١اڅ ىٌح أهِ ٿو طًٔ ٪طٌٔ٬څ ن٬ـش}
ّٸخٽ ٿڀڄَأس ن٬ـشًّ ،ٸخٽ ٿيخ أّ٠خ ٗخس {ًٿِ ن٬ـش ًحكيس ٳٸخٽ أٻٴڀنْيخ} ڃؼپ {ًٻٴڀيخ
ُٻَّخء} /آٽ ٫ڄَحڅٟ :/37 :ڄنيخ {ًِ٫نِ} ٯڀزنِٛ ،خٍ أ ِ٫ڃنِ ،أُِ٫طو
ؿ٬ڀظو ِِّ٫ح {ٳِ حٿو٤خد} ّٸخٽ :حٿڄلخًٍس {ٷخٽ ٿٸي ٧ڀڄٺ رٔئحٽ ن٬ـظٺ اٿَ
ن٬خؿو ًاڅ ٻؼَْح ڃن حٿوڀ٤خء} حٿَ٘ٻخء {ٿْزِٰ -اٿَ ٷٌٿو -أنڄخ ٳظنخه} .ٷخٽ حرن
٫زخّ :حهظزَنخهً ،ٷَأ ٫ڄَ :ٳظنخه ،رظ٘يّي حٿظخء {ٳخٓظٰٴَ ٍرو ًهَ ٍحٻ٬خ ًأنخد}
./24 - 22 :ٙ/
- 3239كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ ٓيپ رن ٌّٓٲ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿٌ٬حځ٫ ،ن ڃـخىي ٷخٽ:
ٷڀض ٙرن ٫زخّ:
أٓـي ٳِ {}ٙ؟ ٳٸَأً{ :ڃن ًٍّظو ىحًى ًٓڀْڄخڅ -كظَ أطِ -ٳزييحىڂ حٷظيه}.
ٳٸخٽ :نزْټڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃڄن أڃَ أڅ ّٸظيُ ريڂ.
[ً ،4529 ،4528 ،4356حن]1019 :َ٨
- 3240كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿْْ { }ٙڃن ِ٫حثڂ حٿٔـٌىًٍ ،أّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔـي ٳْيخ.
[ ]1019
- 41رخد :ٷٌٽ حٿو ط٬خٿًًَ{ :ىزنخ ٿيحًى ٓڀْڄخڅ ن٬ڂ حٿ٬زاي اناو أًحد} ./30 :ٙ/
حٿَحؿ ٪حٿڄنْذ.
ًٷٌٿو{ :ىذ ٿِ ڃڀټخ ّ ٙنزِٰ ٕكي ڃن ر٬يُ} ً ./35 :ٙ/ٷٌٿوً{ :حطزٌ٬ح ڃخ طظڀٌح
حٿْ٘خْ٣ن ٫ڀَ ڃڀٺ ٓڀْڄخڅ} /حٿزٸَس./102 :
{ًٿٔڀْڄخڅ حٿَّق ٯيًىخ ٗيَ ًًٍحكيخ ٗيَ ًأٓڀنخ ٿو ْ٫ن حٿٸ }َ٤أًرنخ ٿو ْ٫ن
حٿليّي {ًڃن حٿـن ڃن ّ٬ڄپ رْن ّيّو ربًڅ ٍرو ًڃن ِّ٭ ڃنيڂ ٫ن أڃَنخ نٌٷو ڃن
ٌ٫حد حٿٔ٬ّ .َْ٬ڄڀٌڅ ٿو ڃخ ّ٘خء ڃن ڃلخٍّذ} ٷخٽ ڃـخىي :رنْخڅ ڃخ ىًڅ حٿٸٌٍٜ
{ًطڄخػْپ ًؿٴخڅ ٻخٿـٌحد} ٻخٿلْخ ٝٿ٘رپً ،ٷخٽ حرن ٫زخّ :ٻخٿـٌرش ڃن حٍٕٝ
{ًٷيًٍ ٍحْٓخص ح٫ڄڀٌح آٽ ىحًى ٗټَح ًٷڀْپ ڃن ٫زخىُ حٿ٘ټٌٍ .ٳڀڄخ ٷْ٠نخ ٫ڀْو
حٿڄٌص ڃخ ىٿيڂ ٫ڀَ ڃٌطو ا ٙىحرش حٍٕ }ٝحٍٕٟش {طؤٻپ ڃنٔؤطو} ٜ٫خه {ٳڀڄخ هَ
-اٿَ ٷٌٿو -ٳِ حٿٌ٬حد حٿڄيْن} ٓ/زؤ./14 - 12 :
{كذ حٿوَْ ٫ن ًٻَ ٍرِ ...ٳ٤ٴٶ ڃٔلخ رخٿٌٔٵ ًحٕ٫نخٵ} :/33 ،32 :ٙ/
ّڄٔق أَ٫حٱ حٿوْپ ًَ٫حٷْزيخ{ .حٕٛٴخى} :/38 :ٙ/حٿٌػخٵ.
ٷخٽ ڃـخىي{ :حٿٜخٳنخص} ٛٴن حٿٴَّ ٍٳ ٪اكيٍ ٍؿڀْو كظَ طټٌڅ ٫ڀَ َ٣ٱ
حٿلخٳَ {حٿـْخى} { :/31 :ٙ/ؿٔيح} ٤ْٗ :/34 :ٙ/خنخٍ{ .هخء} ْ٣زش {كْغ
أٛخد} :/36 :ٙ/كْغ ٗخء{ .ٳخڃنن} أ{ ..٢٫رَْٰ كٔخد} :/39 :ٙ/رَْٰ
كَؽ.
- 3241كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن
ُّخى٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ٫ٴَّظخ ڃن حٿـن طٴڀض حٿزخٍكش ٿْٸ٫ ٪٤ڀِ
ٚٛطِ ،ٳؤڃټننِ حهلل ڃنو ٳؤهٌطو ،ٳؤٍىص أڅ أٍر٤و ٫ڀَ ٓخٍّش ڃن ٌٓحٍُ حٿڄٔـي
كظَ طنًَ٨ح اٿْو ٻڀټڂ ،ٳٌٻَص ىٌ٫س أهِ ٓڀْڄخڅٍ{ :د حٯٴَ ٿِ ًىذ ٿِ ڃڀټخ ٙ
ّنزِٰ ٕكي ڃن ر٬يُ} .ٳَىىطو هخٓجخ).
( - )3246كيػنِ آلخٵ :أهزَنخ َْٔ٫رن ٌّنْ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ،
٫ن ٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٿڄخ نِٿض{ :حٿٌّن آڃنٌح ًٿڂ ّڀزٌٔح اّڄخنيڂ ر٨ڀڂ}ٗ .ٶ ًٿٺ ٫ڀَ حٿڄٔڀڄْن ،ٳٸخٿٌحّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،أّنخ ٨ّ ٙڀڂ نٴٔو؟ ٷخٽ( :ٿْْ ًٿٺ ،انڄخ ىٌ حٿَ٘ٹ ،أٿڂ طٔڄٌ٬ح ڃخ ٷخٽ
ٿٸڄخڅ ٙرنو ًىٌ ّ٨٬وّ{ :خ رنِ ٙطَ٘ٹ
رخهلل اڅ حٿَ٘ٹ ٿ٨ڀڂ ْ٨٫ڂ}).
[ ]32
- 43رخدً{ :حَٟد ٿيڂ ڃؼ ٚأٛلخد حٿٸَّش} حّٓش ./13 :ّْ/
{ٳُِ٬نخ} :/14 :ّْ/ٷخٽ ڃـخىيٗ :يىنخً .ٷخٽ حرن ٫زخّ {٣خثَٻڂ} :/19 :ّْ/
ڃٜخثزټڂ.
- 44رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿًَ{ :ٻَ ٍكڄش ٍرٺ ٫زيه ُٻَّخء .اً نخىٍ
ٍرو نيحء هٴْخ .ٷخٽ ٍد انِ ًىن حٿ٨٬ڂ ڃنِ ًحٗظ٬پ حٿَأّ ْٗزخ}.
اٿَ ٷٌٿو{ :ٿڂ نـ٬پ ٿو ڃن ٷزپ ٓڄْخ} .ٷخٽ حرن ٫زخّ :ڃؼّ ،ٚٸخٽٍْٟ :خ ڃَْٟخ.
{٫ظْخ} ْٜ٫خ٫ ،ظخ ّ٬ظٌ{ .ٷخٽ ٍد أنَ ّټٌڅ ٿِ ٯٚځ ًٻخنض حڃَأطِ ٫خٷَح ًٷي
رڀٰض ڃن حٿټزَ ٫ظْخ -اٿَ ٷٌٿو -ػٚع ٿْخٽ ٌّٓخ} ًّٸخٽٛ :لْلخ{ .ٳوَؽ ٫ڀَ
ٷٌڃو ڃن حٿڄلَحد ٳؤًكَ اٿْيڂ أڅ ٓزلٌح رټَس ًْ٘٫خ} ٳؤًكَ :ٳؤٗخٍّ{ :خ ّلَْ
هٌ حٿټظخد رٸٌس -اٿَ ٷٌٿو ًٌّ -ځ ّز٬غ كْخ} /ڃَّڂ./15 - 2 :
{كٴْخ} /ڃَّڂ :/47 :ٿْ٤ٴخ٫{ .خٷَح} حٿٌٻَ ًحٕنؼَ ٌٓحء.
- 3247كيػنخ ىيرش رن هخٿي :كيػنخ ىڄخځ رن ّلَْ :كيػنخ ٷظخىس٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ،
٫ن ڃخٿٺ رن ٬ٜ٬ٛش:
أڅ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كيػيڂ ٫ن ٿْڀش أَُٓ رو( :ػڂ ٬ٛي كظَ أطَ
حٿٔڄخء حٿؼخنْش ٳخٓظٴظق ،ٷْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپً :ڃن ڃ٬ٺ؟ ٷخٽ :ڃلڄي،
ٷْپً :ٷي أٍٓپ اٿْو؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳڀڄخ هڀٜض ٳبًح ّلَْ ًً َْٔ٫ىڄخ حرنخ هخٿش ،ٷخٽ:
ىٌح ّلَْ ً ،َْٔ٫ٳٔڀڂ ٫ڀْيڄخ ،ٳٔڀڄض ٳَىح ،ػڂ ٷخ :ٙڃَكزخ رخٕم حٿٜخٿق ًحٿنزِ
حٿٜخٿق).
[ ]3035
- 45رااخد :ٷااٌٽ حهلل ط٬ااخٿًَ{ :حًٻااَ ٳااِ حٿټظااخد ڃااَّڂ اً حنظزااٌص ڃاان أىڀيااخ ڃټخنااخ
َٗٷْخ} /ڃَّڂ./16 :
{اً ٷخٿض حٿڄٚثټش ّخ ڃَّڂ اڅ حهلل ّزَ٘ٹ رټڀڄش} /آٽ ٫ڄَحڅ{ ./45 :اڅ حهلل ح٤ٛٴَ
آىځ ًنٌكخ ًآٽ ارَحىْڂ ًآٽ ٫ڄَحڅ ٫ڀَ حٿ٬خٿڄْن -اٿَ ٷٌٿو َُّ -ٵ ڃن ّ٘خء رَْٰ
كٔخد} /آٽ ٫ڄَحڅ./37 - 33 :
ٷخٽ حرن ٫زخًّ :آٽ ٫ڄَحڅ حٿڄئڃنٌڅ ڃن آٽ ارَحىْڂ ًآٽ ٫ڄَحڅ ًآٽ
ّخْٓن ًآٽ ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ ،ٸٌٽ{ :اڅ أًٿَ حٿنخّ ربرَحىْڂ
ٿڀٌّن حطزٌ٬ه} /آٽ ٫ڄَحڅً :/68 :ىڂ حٿڄئڃنٌڅًّ .ٸخٽ :آٽ ّ٬ٸٌد أىپ ّ٬ٸٌد ،ٳبًح
ًَٰٛح آٽ ػڂ ٍىًه اٿَ حٕٛپ ٷخٿٌح :أىْپ.
- 3248كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ْٓ٬ي حرن
حٿڄْٔذ ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃخ ڃن رنِ آىځ ڃٌٿٌى اّ ٙڄٔو
حٿْ٘٤خڅ كْن ٌّٿي ،ٳْٔظيپ ٛخٍهخ ڃن ڃْ حٿْ٘٤خڅ ،ٯَْ ڃَّڂ ًحرنيخ) .ػڂ ّٸٌٽ
أرٌ ىََّسً{ :انِ أٌْ٫ىخ رٺ ًًٍّظيخ ڃن حٿْ٘٤خڅ حٿَؿْڂ}.
[ ]3112
- 46رخد:
{ًاً ٷخٿض حٿڄٚثټش ّخ ڃَّڂ اڅ حهلل ح٤ٛٴخٹ ً٣يَٹ ًح٤ٛٴخٹ ٫ڀَ نٔخء حٿ٬خٿڄْن.
ّخ ڃَّڂ حٷنظِ ٿَرٺ ًحٓـيُ ًحٍٻ ِ٬ڃ ٪حٿَحٻْ٬نً .ٿٺ ڃن أنزخء حٿْٰذ نٌكْو اٿْٺ
ًڃخ ٻنض ٿيّيڂ اً ّڀٸٌڅ أٷٚڃيڂ أّيڂ ّټٴپ ڃَّڂ ًڃخ ٻنض ٿيّيڂ اً ّوظٜڄٌڅ} /آٽ
٫ڄَحڅّ ./44 - 42 :ٸخٽّ :ټٴپ ّ٠ڂ ،ٻٴڀيخ ٟڄيخ ،ڃوٴٴش ،ٿْْ ڃن ٻٴخٿش حٿيٌّڅ
ًٗزييخ.
- 3249كيػنِ أكڄي رن أرِ ٍؿخء :كيػنخ حٿن٫ ،َ٠ن ى٘خځ ٷخٽ :أهزَنِ أرِ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن ؿ٬ٴَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڀْخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :هَْ نٔخثيخ ڃَّڂ حرنش ٫ڄَحڅً ،هَْ
نٔخثيخ هيّـش).
[]3604
- 47رخد :ٷٌٿو ط٬خٿَ{ :اً ٷخٿض حٿڄٚثټش ّاخ ڃاَّڂ اڅ حهلل ّز٘اَٹ رټڀڄاش ڃناو حٓاڄو
حٿڄْٔق َْٔ٫حرن ڃَّڂ}.
اٿَ ٷٌٿو{ :ٳبنڄخ ّٸٌٽ ٿو ٻن ٳْټٌڅ} /آٽ ٫ڄَحڅّ :/47 - 45 :زَ٘ٹ ًّزَ٘ٹ
ًحكيً{ ،ؿْيخ} َّٗٴخ.
ًٷخٽ ارَحىْڂ{ :حٿڄْٔق} حٿٜيّٶً .ٷخٽ ڃـخىي :حٿټيپ حٿلڀْڂ{ً ،حٕٻڄو} /آٽ
٫ڄَحڅ :/49 :ڃن ّز َٜرخٿنيخٍ ًّ ٙز َٜرخٿڀْپً .ٷخٽ ٯَْه :ڃن ٌّٿي أ٫ڄَ.
- 3250كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ رن ڃَس ٷخٽٓ :ڄ٬ض ڃَس حٿيڄٌحنِ
ّليع٫ :ن أرِ ڃٌَٓ حٕٗ ٍِٟ َُ٬حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳ٠پ ٫خث٘ش ٫ڀَ حٿنٔخء ٻٴ٠پ حٿؼَّي ٫ڀَ ٓخثَ
حٿ٬٤خځ ،ٻڄپ ڃن حٿَؿخٽ ٻؼًَْ ،ٿڂ ّټڄپ ڃن حٿنٔخء :ا ٙڃَّڂ حرنش ٫ڄَحڅً ،آْٓش
حڃَأس ٳٌَ٫څ).
[ ]3230
ً - 3251ٷخٽ حرن ًىذ :أهزَنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ :أڅ أرخ ىََّس ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :نٔخء ٷَّٖ هَْ نٔخء ٍٻزن حٗرپ،
أكنخه ٫ڀَ ٣ٴپً ،أٍ٫خه ٫ڀَ ًُؽ ٳِ ًحص ّيه)ّ .ٸٌٽ أرٌ ىََّس ٫ڀَ اػَ ًٿٺ:
ًٿڂ طَٻذ ڃَّڂ رنض ٫ڄَحڅ رَْ٬ح ٷ.٢
طخر٬و حرن أهِ حٿِىَُ ًآلخٵ حٿټڀزِ٫ ،ن حٿِىَُ.
[]5050 ،4794
- 48رخد :ٷٌٿوّ{ :خ أىپ حٿټظخد ٙطٰڀٌح ٳِ ىّنټڂ}...
{ ًٙ ...طٸٌٿٌح ٫ڀَ حهلل ا ٙحٿلٶ انڄخ حٿڄْٔق َْٔ٫حرن ڃَّڂ ٌٍٓٽ حهلل ًٻڀڄظو
أٿٸخىخ اٿَ ڃَّڂ ًٍف ڃنو ٳآڃنٌح رخهلل ًٍٓڀو ً ٙطٸٌٿٌح ػٚػش حنظيٌح هَْح ٿټڂ انڄخ
حهلل اٿو ًحكي ٓزلخنو أڅ ّټٌڅ ٿو ًٿي ٿو ڃخ ٳِ حٿٔڄخًحص ًڃخ ٳِ حًٍٕ ٝٻٴَ رخهلل
ًٻْ/ }ٚحٿنٔخء./171 :
ٷخٽ أرٌ ٫زْي{ :ٻڀڄظو} ٻن ٳټخڅً .ٷخٽ ٯَْهًًٍ{ :ف ڃنو} أكْخه ٳـ٬ڀو ًٍكخًٙ{ .
طٸٌٿٌح ػٚػش}.
- 3252كيػنخ ٛيٷش رن حٿٴ٠پ :كيػنخ حٿٌٿْي٫ ،ن حًُٕح ِ٫ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄَْ
رن ىخنت ٷخٽ :كيػنِ ؿنخىس رن أرِ أڃْش٫ ،ن ٫زخىس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًكيه َّٗ ٙٺ ٿو،
ًأڅ ڃلڄيح ٫زيه ًٌٍٓٿوً ،أڅ ٫ َْٔ٫زي حهلل ًٌٍٓٿوً ،ٻڀڄظش أٿٸخىخ اٿَ ڃَّڂ
ًًٍف ڃنوً ،حٿـنش كٶً ،حٿنخٍ كٶ ،أىهڀو حهلل حٿـنش ٫ڀَ ڃخ ٻخڅ ڃن حٿ٬ڄپ).
ٷخٽ حٿٌٿْي :كيػنِ حرن ؿخرَ٫ ،ن ٫ڄَْ٫ ،ن ؿنخىسًُ ،حى( :ڃن أرٌحد حٿـنش حٿؼڄخنْش
أّيخ ٗخء).
- 49رخدً{ :حًٻَ ٳِ حٿټظخد ڃَّڂ اً حنظزٌص ڃن أىڀيخ} /ڃَّڂ./16 :
نزٌنخه :أٿٸْنخه :ح٫ظِٿضَٗ{ .ٷْخ} /ڃَّڂ :/16 :ڃڄخ ّڀِ حٿَ٘ٵ{ .ٳؤؿخءىخ} /ڃَّڂ:
:/23أٳ٬ڀض ڃن ؿجضًّ ،ٸخٽ :أٿـؤىخ حَ٤ٟىخ{ .طٔخٷ/ }٢ڃَّڂ :/25 :طٔٸ.٢
{ٷْٜخ} /ڃَّڂ :/22 :ٷخْٛخ{ .ٳَّخ} /ڃَّڂْ٨٫ :/27 :ڄخ.
ٷخٽ حرن ٫زخّ{ :نْٔخ} /ڃَّڂ :/23 :ٿڂ أٻن ْٗجخً .ٷخٽ ٯَْه :حٿنِٔ حٿلٸَْ.
ًٷخٽ أرٌ ًحثپ٫ :ڀڄض ڃَّڂ أڅ حٿظٸِ ًً نيْش كْن ٷخٿض{ :اڅ ٻنض طٸْْخ} /ڃَّڂ:
./18
ٷخٽ ًٻْ٫ ،٪ن آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحءَّٓ{ :خ} /ڃَّڂ :/24 :نيَ
َْٰٛرخٿَّٔخنْش.
- 3253كيػنخ ڃٔڀڂ ٫ن ارَحىْڂ :كيػنخ ؿََّ رن كخُځ٫ ،ن ڃلڄي رن َّْٓن،
٫ن أرِ ىََّس،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿڂ ّظټڀڂ ٳِ حٿڄيي ا ٙػٚػشً ،َْٔ٫ :ٻخڅ ٳِ
رنِ آَحثْپ ٍؿپ ّٸخٽ ٿو ؿَّؾ ،ٻخڅ ّٜڀِ ،ؿخءطو أڃو ٳي٫ظو ،ٳٸخٽ :أؿْزيخ أً
أٛڀِ ،ٳٸخٿض :حٿڀيڂ ٙطڄظو كظَ طَّو ًؿٌه حٿڄٌڃٔخصً ،ٻخڅ ؿَّؾ ٳِ ٌٛڃ٬ظو،
ٳظَٟ٬ض ٿو حڃَأس ًٻڀڄظو ٳؤرَ ،ٳؤطض ٍحْ٫خ ٳؤڃټنظو ڃن نٴٔيخ ،ٳٌٿيص ٯٚڃخ،
ٳٸخٿض :ڃن ؿَّؾ ،ٳؤطٌه ٳټًَٔح ٌٛڃ٬ظو ًأنِٿٌه ًٓزٌه ،ٳظٌٟؤ ًٛڀَ ػڂ أطَ
حٿٰٚځ ،ٳٸخٽ :ڃن أرٌٹ ّخ ٯٚځ؟ ٷخٽ :حٿَح ،ِ٫ٷخٿٌح :نزنِ ٌٛڃ٬ظٺ ڃن ًىذ؟ ٷخٽ:
،ٙاٙ
ڃن ْ٣نً .ٻخنض حڃَأس طَ ٪ٟحرنخ ٿيخ ڃن رنِ آَحثْپ ،ٳڄَ ريخ ٍؿپ ٍحٻذ ًً
ٗخٍس ،ٳٸخٿض :حٿڀيڂ حؿ٬پ حرنِ ڃؼڀو ،ٳظَٹ ػيّيخ ًأٷزپ ٫ڀَ حٿَحٻذ ،ٳٸخٽ :حٿڀيڂ ٙ
طـ٬ڀنِ ڃؼڀو ،ػڂ أٷزپ ٫ڀَ ػيّيخ ّڄٜو -ٷخٽ أرٌ ىََّس :ٻؤنِ أن َ٨اٿَ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّڄ ٚاٛز٬و -ػڂ ڃَ رؤڃش ،ٳٸخٿض :حٿڀيڂ ٙطـ٬پ حرنِ ڃؼپ
ىٌه ،ٳظَٹ ػيّيخ ،ٳٸخٽ :حٿڀيڂ حؿ٬ڀنِ ڃؼڀيخ ،ٳٸخٿض :ٿڂ ًحٹ؟ ٳٸخٽ :حٿَحٻذ ؿزخٍ ڃن
حٿـزخرَسً ،ىٌه حٕڃش ّٸٌٿٌڅَٓ :ٷضُ ،نْضً ،ٿڂ طٴ٬پ).
[ ]1148
- 3254كيػنِ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ٫ ،ن ڃ٬ڄَ .كيػنِ ڃلڄٌى :كيػنخ
٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي حرن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش أَُٓ رِ( :ٿٸْض ڃٌَٓ ٷخٽ :ٳن٬ظو ،ٳبًح
ٍؿپ -كٔزظو ٷخٽ -ڃَ٤٠د ٍؿپ حٿَأّ ،ٻؤنو ڃن ٍؿخٽ ٗنٌءس ،ٷخٽً :ٿٸْض
- َْٔ٫ٳن٬ظو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ ٍ -ر٬ش أكڄَ ،ٻؤنڄخ هَؽ ڃن ىّڄخّ
٬ّ -نِ حٿلڄخځ ًٍ -أّض ارَحىْڂ ًأنخ أٗزو ًٿيه رو ،ٷخٽً :أطْض ربنخءّن ،أكيىڄخ ٿزن
ًحٓهَ ٳْو هڄَ ،ٳٸْپ ٿِ :هٌ أّيڄخ ٗجض ،ٳؤهٌص حٿڀزن ٳَ٘رظو ،ٳٸْپ ٿِ :ىيّض
حٿٴَ٤س ،أً :أٛزض حٿٴَ٤س ،أڃخ انٺ ٿٌ أهٌص حٿوڄَ ٯٌص أڃظٺ).
[ ]3214
- 3255كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ آَحثْپ :أهزَنخ ٫ؼڄخڅ رن حٿڄَْٰس٫ ،ن
ڃـخىي٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ( :أّض ً َْٔ٫ڃٌَٓ ًارَحىْڂ ،ٳؤڃخ َْٔ٫ٳؤكڄَ
ؿ٬ي َّٞ٫حٿٜيًٍ ،أڃخ ڃٌَٓ ٳآىځ ؿْٔڂ ٓز ،٢ٻؤنو ڃن ٍؿخٽ حٿِ.)١
- 3257/3256كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ أرٌ ٟڄَس :كيػنخ ڃٌَٓ٫ ،ن
نخٳ :٪ٷخٽ ٫زي حهلل:
ًٻَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃخ رْن ٧يَُ حٿنخّ حٿڄْٔق حٿيؿخٽ ،ٳٸخٽ( :اڅ
حهلل ٿْْ رؤ ،ٌٍ٫أ ٙاڅ حٿڄْٔق حٿيؿخٽ أ ٌٍ٫حٿْ٬ن حٿْڄنَ ،ٻؤڅ ْ٫نو ٫نزش ٣خٳْش،
ًأٍحنِ حٿڀْڀش ٫ني حٿټ٬زش ٳِ حٿڄنخځ ،ٳبًح ٍؿپ آىځ ،ٻؤكٔن ڃخ ٍَّ ڃن أىځ حٿَؿخٽ
طَ٠د ٿڄظو رْن ڃنټزْوٍ ،ؿپ حٿّ٘ ،َ٬ٸٍ َ٤أٓو ڃخءً ،ح٬ٟخ ّيّو ٫ڀَ ڃنټزِ
ٍؿڀْن ًىٌ ٌّ٤ٱ رخٿزْض ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٳٸخٿٌح :ىٌح حٿڄْٔق رن ڃَّڂ ،ػڂ ٍأّض
ٍؿًٍ ٚحءه ؿ٬يح ٷ٤٤خ ،أ ٌٍ٫حٿْ٬ن حٿْڄنَ ،ٻؤٗزو ڃن ٍأّض رخرن ٷ٤نً ،ح٬ٟخ
ّيّو ٫ڀَ ڃنټزِ ٍؿپ ٌّ٤ٱ رخٿزْض ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخٿٌح :حٿڄْٔق حٿيؿخٽ).
طخر٬و ٫زْي حهلل٫ ،ن نخٳ.٪
( - )3257كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي حٿڄټِ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ارَحىْڂ رن ٓ٬ي ٷخٽ :كيػنِ
حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ً ٙحهلل ،ڃخ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿ َْٔ٬أكڄًَ ،ٿټن ٷخٽ( :رْنڄخ أنخ نخثڂ
أٌ٣ٱ رخٿټ٬زش ،ٳبًح ٍؿپ آىځٓ ،ز ٢حٿّ٘ ،َ٬يخىٍ رْن ٍؿڀْنّ ،ن٤ٲ ٍأٓو ڃخء،
أً ّيَحٵ ٍأٓو ڃخء ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخٿٌح :حرن ڃَّڂ ،ٳٌىزض أٿظٴض ،ٳبًح ٍؿپ
أكڄَ ؿْٔڂ ،ؿ٬ي حٿَأّ ،أْ٫ ٌٍ٫نو حٿْڄنَ ،ٻؤڅ ْ٫نو ٫نزش ٣خٳْش ،ٷڀض :ڃن ىٌح؟
ٷخٿٌح :ىٌح حٿيؿخٽً ،أٷَد حٿنخّ رو ٗزيخ حرن ٷ٤ن).
ٷخٽ حٿِىٍَُ :ؿپ ڃن هِح٫ش ،ىڀٺ ٳِ حٿـخىڀْش.
[ً ،6709 ،6623 ،6598 ،5562حن]3159 :َ٨
- 3259/3258كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ
ٓڀڄش :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :أنخ أًٿَ حٿنخّ رخرن ڃَّڂً ،حٕنزْخء
أًٙى ٚ٫ص ،ٿْْ رْنِ ًرْنو نزِ).
( - )3259كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ٳڀْق رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ىٚٽ رن ٫ڀِ٫ ،ن
٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٫ڄَس٫ ،ن أرِ ىََّس ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أنخ أًٿَ حٿنخّ ر َْٔ٬رن ڃَّڂ ٳِ حٿينْخ
ًحٓهَسً ،حٕنزْخء أهٌس ٿٚ٬ص ،أڃيخطيڂ ٗظَ ًىّنيڂ ًحكي).
ًٷخٽ ارَحىْڂ رن ٣يڄخڅ٫ ،ن ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٛٴٌحڅ رن ٓڀْڂ٫ ،ن ٤٫خء رن
ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ً - 3260كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ،
٫ن أرِ ىََّس،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٍ( :أٍ َْٔ٫رن ڃَّڂ ٍؿَّٔ ٚٵ ،ٳٸخٽ ٿو:
أَٓٷض؟ ٷخٽ :ٻً ،ٚحهلل حٿٌُ ٙاٿو ا ٙىٌ ،ٳٸخٽ :َْٔ٫آڃنض رخهللً ،ٻٌرض ْ٫نِ).
- 3261كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿِىَُ ّٸٌٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل
رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّٓ :ڄ٫ ٪ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ ٫ڀَ حٿڄنزَ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ ٙ( :طًَ٤نِ ،ٻڄخ أَ٣ص حٿنٜخٍٍ حرن
ڃَّڂ ،ٳبنڄخ أنخ ٫زيه ،ٳٸٌٿٌح٫ :زي حهلل ًٌٍٓٿو).
[ ]2330
- 3262كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٛخٿق رن كِ :أڅ ٍؿٚ
ڃن أىپ هَحٓخڅ ٷخٽ ٿڀ٘٬زِ ،ٳٸخٽ حٿ٘٬زِ :أهزَنِ أرٌ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ
حٕٗ ٍِٟ َُ٬حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح أىد حٿَؿپ أڃظو ٳؤكٔن طؤىّزيخ٫ً ،ڀڄيخ
ٳؤكٔن ط٬ڀْڄيخ ،ػڂ أ٫ظٸيخ ٳظًِؿيخ ٻخڅ ٿو أؿَحڅً ،اًح آڃن ر ،َْٔ٬ػڂ آڃن رِ ٳڀو
أؿَحڅً ،حٿ٬زي اًح حطٸَ ٍرو ًأ٣خ ٩ڃٌحٿْو ٳڀو أؿَحڅ).
[ ]97
- 3263كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿڄَْٰس رن حٿن٬ڄخڅ٫ ،ن ْٓ٬ي
رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :طلًَ٘څ كٴخس َ٫حس ٯَ ،ٙػڂ ٷَأ{ :ٻڄخ ريأنخ
أًٽ هڀٶ نْ٬يه ً٫يح ٫ڀْنخ انخ ٻنخ ٳخ٫ڀْن} .ٳؤًٽ ڃن ّټَٔ ارَحىْڂ ،ػڂ ّئهٌ رَؿخٽ
ڃن أٛلخرِ ًحص حٿْڄْن ًًحص حٿ٘ڄخٽ ،ٳؤٷٌٽ :أٛلخرِ ،ٳْٸخٽ :انيڂ ٿڂ ِّحٿٌح
ڃَطيّن ٫ڀَ أ٫ٸخريڂ ڃنٌ ٳخٍٷظيڂ ،ٳؤٷٌٽ ٻڄخ ٷخٽ حٿ٬زي حٿٜخٿق َْٔ٫رن ڃَّڂ:
{ًٻنض ٫ڀْيڂ ٗيْيح ڃخ ىڃض ٳْيڂ ٳڀڄخ طٌٳْظنِ ٻنض أنض حٿَٷْذ ٫ڀْيڂ ًأنض ٫ڀَ
ٻپ ِٗء ٗيْي .اڅ طٌ٬ريڂ ٳبنيڂ ٫زخىٹ ًاڅ طٰٴَ ٿيڂ ٳبنٺ أنض حٿ ِِّ٬حٿلټْڂ}).
ٷخٽ ڃلڄي رن ٌّٓٲً :ٻَ ٫ن أرِ ٫زي حهلل٫ ،ن ٷزْٜش ٷخٽ :ىڂ حٿڄَطيًڅ حٿٌّن
حٍطيًح ٫ڀَ ٫يي أرِ رټَ ،ٳٸخطڀيڂ أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
[ ]3171
- 50رخد :نًِٽ َْٔ٫رن ڃَّڂ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ.
- 3264كيػنخ آلخٵ :أهزَنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ أرِ٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن حرن
ٗيخد :أڅ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذٓ :ڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ٿٌْٗټن أڅ ّنِٽ ٳْټڂ حرن
ڃَّڂ كټڄخ ٫ي ،ٙٳْټَٔ حٿٜڀْذًّ ،ٸظپ حٿونَِّ ٪٠ًّ ،حٿـِّشًّ ،ٴْ ٞحٿڄخٽ
كظَ ّ ٙٸزڀو أكي ،كظَ طټٌڅ حٿٔـيس حٿٌحكيس هَْ ڃن حٿينْخ ًڃخ ٳْيخ) .ػڂ ّٸٌٽ أرٌ
ىََّسً :حٷَإًح اڅ ٗجظڂً{ :اڅ ڃن أىپ حٿټظخد ا ٙٿْئڃنن رو ڃن ٷزپ ڃٌطو ًٌّځ
حٿٸْخڃش ّټٌڅ ٫ڀْيڂ ٗيْيح}.
[ ]2109
- 3265كيػنخ حرن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن نخٳ ٪ڃٌٿَ
أرِ ٷظخىس حٕنٜخٍُ :أڅ أرخ ىََّس ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻْْٲ أنظڂ اًح نِٽ حرن ڃَّڂ ٳْټڂً ،اڃخڃټڂ
ڃنټڂ) .طخر٬و ٫ٸْپ ًحًُٕح.ِ٫
- 51رخد :ڃخ ًٻَ ٫ن رنِ آَحثْپ.
- 3266كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش :كيػنخ ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن ٍرِ٬
رن كَحٕ ٷخٽ :ٷخٽ ٫ٸزش رن ٫ڄًَ ٿلٌّٴش:
أ ٙطليػنخ ڃخ ٓڄ٬ض ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ انِ ٓڄ٬ظو ّٸٌٽ( :اڅ
ڃ ٪حٿيؿخٽ اًح هَؽ ڃخء ًنخٍح ،ٳؤڃخ حٿٌُ ٍَّ حٿنخّ أنيخ حٿنخٍ ٳڄخء رخٍىً ،أڃخ
حٿٌُ ٍَّ حٿنخّ أنو ڃخء رخٍى ٳنخٍ طلَٵ ،ٳڄن أىٍٹ ڃنټڂ ٳڀْٸ ٪ٳِ حٿٌُ ٍَّ أنيخ
نخٍ ،ٳبنو ٌ٫د رخٍى).
ٷخٽ كٌّٴش ًٓڄ٬ظو ّٸٌٽ( :اڅ ٍؿ ٚٻخڅ ٳْڄن ٻخڅ ٷزڀټڂ ،أطخه حٿڄڀٺ ٿْٸزًٍ ٞكو،
ٳٸْپ ٿو :ىپ ٫ڄڀض ڃن هَْ؟ ٷخٽ :ڃخ أ٫ڀڂ ،ٷْپ ٿو :حن ،َ٨ٷخٽ :ڃخ أ٫ڀڂ ْٗجخ ٯَْ
أنِ ٻنض أرخّ ٪حٿنخّ ٳِ حٿينْخ ًأؿخُّيڂ ،ٳؤن َ٨حٿڄٌَٓ ًأطـخًُ ٫ن حٿڄ،َٔ٬
ٳؤىهڀو حهلل حٿـنش).
ٷخٽ ًٓڄ٬ظو ّٸٌٽ( :اڅ ٍؿ ٚكَ٠ه حٿڄٌص ،ٳڀڄخ ّجْ ڃن حٿلْخس أً َٛأىڀو :اًح
أنخ ڃض ٳخؿڄٌ٬ح ٿِ ك٤زخ ٻؼَْحً ،أًٷيًح ٳْو نخٍح ،كظَ اًح أٻڀض ٿلڄِ ًهڀٜض
اٿَ ٨٫ڄِ ٳخڃظل٘ض ،ٳوًٌىخ ٳخ٣لنٌىخ ،ػڂ حنًَ٨ح ٌّڃخ ٍحكخ ٳخًًٍه ٳِ حٿْڂ،
ٳٴ٬ڀٌح ،ٳـڄ٬و حهلل ٳٸخٽ ٿو :ٿڂ ٳ٬ڀض ًٿٺ؟ ٷخٽ :ڃن هْ٘ظٺ ،ٳٰٴَ حهلل ٿو).
ٷخٽ ٫ٸزش رن ٫ڄًًَ :أنخ ٓڄ٬ظو ّٸٌٽ ًحٹً( :ٻخڅ نزخٗخ).
[ً ،6711حن]3292 :َ٨
- 3267كيػنِ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنِ ڃ٬ڄَ ًٌّنْ٫ ،ن
حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :أڅ ٫خث٘ش ًحرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ
ٷخ:ٙ
ٿڄخ نِٽ رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٣ ،ٴٶ َّ٤ف هڄْٜش ٫ڀَ ًؿيو ،ٳبًح
حٯظڂ ٻ٘ٴيخ ٫ن ًؿيو ،ٳٸخٽ ًىٌ ٻٌٿٺ( :ٿ٬نش حهلل ٫ڀَ حٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ،حطوًٌح
ٷزٌٍ أنزْخثيڂ ڃٔخؿي)ّ .لٌٍ ڃخ ٛنٌ٬ح.
[ ]425
- 3268كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٳَحص
حٿٸِحُ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ كخُځ ٷخٽ:
ٷخ٫يص أرخ ىََّس هڄْ ٓنْن ،ٳٔڄ٬ظو ّليع ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ:
(ٻخنض رنٌ آَحثْپ طٌٔٓيڂ حٕنزْخء ،ٻڀڄخ ىڀٺ نزِ هڀٴو نزًِ ،انو ٙنزِ ر٬يُ،
ًْٓټٌڅ هڀٴخء ٳْټؼًَڅ) .ٷخٿٌح :ٳڄخ طؤڃَنخ؟ ٷخٽ( :ٳٌح رزْ٬ش حًٕٽ ٳخًٕٽ ،أٌ٤٫ىڂ
كٸيڂ ،ٳبڅ حهلل ٓخثڀيڂ ٫ڄخ حٓظَ٫خىڂ).
- 3269كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :كيػنخ أرٌ ٯٔخڅ ٷخٽ :كيػنِ ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن
٤٫خء رن ّٔخٍ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿظظز٬ن ٓنن ڃن ٷزڀټڂ ٗزَح ر٘زًًٍَ ،ح٫خ
رٌٍح ،٩كظَ ٿٌ ٓڀټٌح ؿلَ ٟذ ٿٔڀټظڄٌه) .ٷڀنخّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حٿْيٌى
ًحٿنٜخٍٍ؟ ٷخٽ( :ٳڄن).
[]6889
- 3270كيػنخ ٫ڄَحڅ رن ڃَْٔس :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ هخٿي٫ ،ن أرِ ٷٚرش،
٫ن حرن ٗيخد ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ حٿْيٌى ًحٿنٜخٍٍ ّٜ ٙزٌٰڅ،
ٳوخٿٴٌىڂ).
[]5559
- 3276كيػنِ ڃلڄي ٷخٽ :كيػنِ كـخؽ :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن حٿلٔن :كيػنخ ؿنيد
رن ٫زي حهلل ٳِ ىٌح حٿڄٔـيً ،ڃخ نْٔنخ ڃنٌ كيػنخً ،ڃخ نوَ٘ أڅ ّټٌڅ ؿنيد ٻٌد
٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻخڅ ٳْڄن ٻخڅ ٷزڀټڂ ٍؿپ رو ؿَف ،ٳـِ،٩
ٳؤهٌ ٓټْنخ ٳلِ ريخ ّيه ،ٳڄخ ٍٷؤ حٿيځ كظَ ڃخص ،ٷخٽ حهلل ط٬خٿَ :رخىٍنِ ٫زيُ
رنٴٔو ،كَڃض ٫ڀْو حٿـنش).
[ ]1298
كيّغ أرًَ ٙأ٫ڄَ ًأٷَ ٩ٳِ رنِ آَحثْپ.؟؟
- 3277كيػنِ أكڄي رن آلخٵ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ٫خٛڂ :كيػنخ ىڄخځ :كيػنخ
آلخٵ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٫ڄَس :أڅ أرخ ىََّس كيػو :أنو
ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً .كيػنِ ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حهلل رن ٍؿخء :أهزَنخ
ىڄخځ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ ٫زي حٿَكڄن رن أرِ ٫ڄَس :أڅ أرخ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػو:
أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اڅ ػٚػش ٳِ رنِ آَحثْپ :أرَٙ
ًأٷًَ ٩أ٫ڄَ ،ريح هلل أڅ ّزظڀْيڂ ،ٳز٬غ اٿْيڂ ڃڀټخ ،ٳؤطَ حٕرَ ٙٳٸخٽ :أُ ِٗء
أكذ اٿْٺ؟ ٷخٽ :ٿٌڅ كٔنً ،ؿڀي كٔن ،ٷي ٷٌٍنِ حٿنخّ ،ٷخٽ :ٳڄٔلو ٳٌىذ ٫نو،
ٳؤ ِ٤٫ٿٌنخ كٔنخً ،ؿڀيح كٔنخ ،ٳٸخٽ :أُ حٿڄخٽ أكذ اٿْٺ؟ ٷخٽ :حٗرپ -أً ٷخٽ
حٿزٸَ ،ىٌ ٗٺ ٳِ ًٿٺ :أڅ حٕرًَ ٙحٕٷَ :٩ٷخٽ أكيىڄخ حٗرپً ،ٷخٽ حٕهَ حٿزٸَ
-ٳؤ ِ٤٫نخٷش َ٘٫حء ،ٳٸخٽّ :زخٍٹ ٿٺ ٳْيخً .أطَ حٕٷَ ٩ٳٸخٽ :أُ ِٗء أكذ
اٿْٺ؟ ٷخٽ َ٬ٗ :كٔنًٌّ ،ىذ ٫نِ ىٌح ،ٷي ٷٌٍنِ حٿنخّ ،ٷخٽ :ٳڄٔلو ٳٌىذ،
ًأَ٬ٗ ِ٤٫ح كٔنخ ،ٷخٽ :ٳؤُ حٿڄخٽ أكذ اٿْٺ؟ ٷخٽ :حٿزٸَ ،ٷخٽ :ٳؤ٤٫خه رٸَس
كخڃً ،ٚٷخٽ ّزخٍٹ ٿٺ ٳْيخً .أطَ حٕ٫ڄَ ٳٸخٽ :أُ ِٗء أكذ اٿْٺ؟ ٷخٽَّ :ى حهلل
اٿِ ر ،َُٜٳؤر َٜرو حٿنخّ ،ٷخٽ :ٳڄٔلو ٳَى حهلل اٿْو رَٜه ،ٷخٽ :ٳؤُ حٿڄخٽ
أكذ اٿْٺ؟ ٷخٽ :حٿٰنڂ ،ٳؤ٤٫خه ٗخس ًحٿيح ،ٳؤنظؾ ىٌحڅ ًًٿي ىٌح ،ٳټخڅ ٿيٌح ًحى ڃن
ارپً ،ٿيٌح ًحى ڃن رٸًَ ،ٿيٌح ًحى ڃن ٯنڂ ،ػڂ انو أطَ حٕرَ ٙٳِ ٌٍٛطو ًىْجظو،
ٳٸخٽٍ :ؿپ ڃٔټْن ،طٸ٬٤ض
رِ حٿلزخٽ ٳِ ٓٴَُ ،ٳ ٚرٚ٭ حٿٌْځ ا ٙرخهلل ػڂ رٺ ،أٓؤٿٺ رخٿٌُ أ٤٫خٹ حٿڀٌڅ
حٿلٔن ًحٿـڀي حٿلٔن ًحٿڄخٽ ،رَْ٬ح أطزڀٮ ٫ڀْو ٳِ ٓٴَُ .ٳٸخٽ ٿو :اڅ حٿلٸٌٵ
ٻؼَْس ،ٳٸخٽ ٿو :ٻؤنِ أَ٫ٳٺ ،أٿڂ طټن أرَّ ٙٸٌٍٹ حٿنخّ ٳٸَْح ٳؤ٤٫خٹ حهلل؟ ٳٸخٽ:
ٿٸي ًٍػض ٿټخرَ ٫ن ٻخرَ ،ٳٸخٽ :اڅ ٻنض ٻخًرخ ٳَْٜٹ حهلل اٿَ ڃخ ٻنضً .أطَ
حٕٷَ ٩ٳِ ٌٍٛطو ًىْجظو ،ٳٸخٽ ٿو ڃؼپ ڃخ ٷخٽ ٿيٌح ،ٳَى ٫ڀْو ڃؼپ ڃخ ٍى ٫ڀْو ىٌح،
ٳٸخٽ :اڅ ٻنض ٻخًرخ َْٛٹ حهلل اٿَ ڃخ ٻنضً .أطَ حٕ٫ڄَ ٳِ ٌٍٛطو ،ٳٸخٽٍ :ؿپ
ڃٔټْن ًحرن ٓزْپً ،طٸ٬٤ض رِ حٿلزخٽ ٳِ ٓٴَُ ،ٳ ٚرٚ٭ حٿٌْځ ا ٙرخهلل ػڂ رٺ،
أٓؤٿٺ رخٿٌُ ٍى ٫ڀْٺ رَٜٹ ٗخس أطزڀٮ ريخ ٳِ ٓٴَُ ،ٳٸخٽ :ٷي ٻنض أ٫ڄَ ٳَى حهلل
رً ،َُٜٳٸَْح ٳٸي أٯنخنِ ،ٳوٌ ڃخ ٗجض ،ٳٌحهلل ٙأؿييٹ حٿٌْځ رِ٘ء أهيطو هلل،
ٳٸخٽ :أڃٔٺ ڃخٿٺ ،ٳبنڄخ حرظڀْظڂ ،ٳٸي ٍ ِٟحهلل ٫نٺًٓ ،و٫ ٢ڀَ ٛخكزْٺ).
[]6277
- 52رخد{ :أځ كٔزض أڅ أٛلخد حٿټيٲ ًحٿَٷْڂ} /حٿټيٲ./9 :
حٿټيٲ حٿٴظق ٳِ حٿـزپً ،حٿَٷْڂ حٿټظخد{ .ڃَٷٌځ} /حٿڄ٤ٴٴْن :/9 :ڃټظٌد ،ڃن
حٿَٷڂٍ{ .ر٤نخ ٫ڀَ ٷڀٌريڂ} /حٿټيٲ :/14 :أٿيڄنخىڂ ٛزَح٤٤ٗ{ .خ} /حٿټيٲ:/14 :
اٳَح٣خ .حٿٌْٛي :حٿٴنخءً ،ؿڄ٬و ًٛخثي ًًٛيًّ ،ٸخٽ :حٿٌْٛي حٿزخد{ .ڃئٛيس}
/حٿزڀي/ً /20 :حٿيڄِس :/8 :ڃ٤زٸش ،آٛي حٿزخد ًأًٛي{ .ر٬ؼنخىڂ} /حٿټيٲ:/19 :
أكْْنخىڂ{ .أُٻَ} /حٿټيٲ :/19 :أٻؼَ ٍّ٬خ .ٳَ٠د حهلل ٫ڀَ آًحنيڂ ٳنخڃٌحٍ{ .ؿڄخ
رخٿْٰذ} /حٿټيٲ :/22 :ٿڂ ّٔظزنً .ٷخٽ ڃـخىي{ :طٸَٟيڂ} /حٿټيٲ :/17 :طظَٻيڂ.
كيّغ حٿٰخٍ.؟؟
- 3278كيػنخ آڄخْ٫پ رن هڀْپ :أهزَنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن ٫زْي حهلل حرن ٫ڄَ،
٫ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْنڄخ ػٚػش نٴَ ڃڄن ٻخڅ ٷزڀټڂ ّڄٌ٘څ ،اً
أٛخريڂ ڃ ،َ٤ٳؤًًح اٿَ ٯخٍ ٳخن٤زٶ ٫ڀْيڂ ،ٳٸخٽ ر٠٬يڂ ٿز :ٞ٬انو ًحهلل ّخ
ىئٙءّ ٙ ،نـْټڂ ا ٙحٿٜيٵ ،ٳڀْي ٩ٻپ ٍؿپ ڃنټڂ رڄخ ّ٬ڀڂ أنو ٷي ٛيٵ ٳْو.
ٳٸخٽ ًحكي ڃنيڂ :حٿڀيڂ اڅ ٻنض ط٬ڀڂ أنو ٻخڅ ٿِ أؿَْ ٫ڄپ ٿِ ٫ڀَ ٳَٵ ڃن أٍُ،
ٳٌىذ ًطَٻوً ،انِ ٫ڄيص اٿَ ًٿٺ حٿٴَٵ ٳٍِ٫ظو ،ٳٜخٍ ڃن أڃَه أنِ حٗظَّض
ڃنو رٸَحً ،أنو أطخنِ ّ٤ذ أؿَه ،ٳٸڀض :ح٫ڄي اٿَ طڀٺ حٿزٸَ ٳٔٸيخ ،ٳٸخٽ ٿِ :انڄخ ٿِ
٫نيٹ ٳَٵ ڃن أٍُ ،ٳٸڀض ٿو :ح٫ڄي اٿَ طڀٺ حٿزٸَ ،ٳبنيخ ڃن ًٿٺ حٿٴَٵ ،ٳٔخٷيخ،
ٳبڅ ٻنض ط٬ڀڂ أنِ ٳ٬ڀض ًٿٺ ڃن هْ٘ظٺ ٳٴَؽ ٫نخ ،ٳخنٔخكض ٫نيڂ حٿٜوَس.
ٳٸخٽ حٓهَ :حٿڀيڂ اڅ ٻنض ط٬ڀڂ :ٻخڅ ٿِ أرٌحڅ ْٗوخڅ ٻزَْحڅ ،ٳټنض آطْيڄخ ٻپ ٿْڀش
رڀزن ٯنڂ ٿِ ،ٳؤر٤ؤص ٫ڀْيڄخ ٿْڀش ،ٳـجض ًٷي ٍٷيحً ،أىڀِ ًْ٫خٿِ ّظ٠خٯٌڅ ڃن
حٿـٌ ،٩ٳټنض ٙأٓٸْيڂ كظَ َّ٘د أرٌحُ ،ٳټَىض أڅ أًٷ٨يڄخ ًٻَىض أڅ
أى٫يڄخ ٳْٔظټنخ ٿَ٘رظيڄخ ،ٳڀڂ أُٽ أنظ َ٨كظَ ٣ڀ ٪حٿٴـَ ،ٳبڅ ٻنض ط٬ڀڂ أنِ ٳ٬ڀض
ًٿٺ ڃن هْ٘ظٺ ٳٴَؽ ٫نخ ،ٳخنٔخكض ٫نيڂ حٿٜوَس كظَ نًَ٨ح اٿَ حٿٔڄخء.
ٳٸخٽ حٓهَ :حٿڀيڂ اڅ ٻنض ط٬ڀڂ أنو ٻخڅ ٿِ حرنش ٫ڂ ،ڃن أكذ حٿنخّ اٿًِ ،أنِ
ٍحًىطيخ ٫ن نٴٔيخ ٳؤرض ا ٙأڅ آطْيخ رڄخثش ىّنخٍ ،ٳ٤ڀزظيخ كظَ ٷيٍص ،ٳؤطْض ريخ
ٳيٳ٬ظيخ اٿْيخ ٳؤڃټنظنِ ڃن نٴٔيخ ،ٳڀڄخ ٷ٬يص رْن ٍؿڀْيخ ،ٷخٿض :حطٶ حهلل ً ٙطٴٞ
حٿوخطڂ ا ٙرلٸو ،ٳٸڄض ًطَٻض حٿڄخثش ىّنخٍ ،ٳبڅ ٻنض ط٬ڀڂ أنِ ٳ٬ڀض ًٿٺ ڃن
هْ٘ظٺ ٳٴَؽ ٫نخ ،ٳٴَؽ حهلل ٫نيڂ ٳوَؿٌح).
[ ]2102
- 3279كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن كيػو:
أنو ٓڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :رْنخ حڃَأس طَ ٪ٟحرنيخ اً ڃَ ريخ
ٍحٻذ ًىِ طَ٬ٟو ،ٳٸخٿض :حٿڀيڂ ٙطڄض حرنِ كظَ ّټٌڅ ڃؼپ ىٌح ،ٳٸخٽ :حٿڀيڂ ٙ
طـ٬ڀنِ ڃؼڀو ،ػڂ ٍؿ ٪ٳِ حٿؼيًُ ،ڃَ رخڃَأس طـٍَ ًّڀ٬ذ ريخ ،ٳٸخٿض :حٿڀيڂ ٙ
طـ٬پ حرنِ ڃؼڀيخ ،ٳٸخٽ :حٿڀيڂ حؿ٬ڀنِ ڃؼڀيخ ،ٳٸخٽ :أڃخ حٿَحٻذ ٳبنو ٻخٳًَ ،أڃخ حٿڄَأس
ٳبنيڂ ّٸٌٿٌڅ ٿيخ :طِنًِ ،طٸٌٽ :كٔزِ حهللًّ ،ٸٌٿٌڅ :طَٔٵً ،طٸٌٽ :كٔزِ حهلل).
[ ]1148
- 3280كيػنخ ْٓ٬ي رن طڀْي :كيػنخ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ؿََّ رن كخُځ٫ ،ن
أٌّد٫ ،ن ڃلڄي رن َّْٓن٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رْنڄخ ٻڀذ ّْ٤ٲ رَٻْش ،ٻخى ّٸظڀو حٿ ،ٖ٤٬اً
ٍأطو رِٰ ڃن رٰخّخ رنِ آَحثْپ ،ٳنِ٫ض ڃٌٷيخ ،ٳٔٸظو ٳٰٴَ ٿيخ رو).
[]3143
- 3281كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن كڄْي رن ٫زي
حٿَكڄن:
أنو ٓڄ ٪ڃ٬خًّش رن أرِ ٓٴْخڅ ٫خځ كؾ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳظنخًٽ ٷٜش ڃن ًٗ ،َ٬ٻخنض
ٳِ ّيُ كَِٓ ،ٳٸخٽّ :خ أىپ حٿڄيّنش أّن ٫ڀڄخإٻڂ؟ ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّنيَ ٫ن ڃؼپ ىٌهًّ ،ٸٌٽ( :انڄخ ىڀټض رنٌ آَحثْپ كْن حطوٌىخ نٔخإىڂ).
[]5594 ،5588 ،3299
- 3282كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :انو ٻخڅ ٷي ٻخڅ ٳْڄخ ڃ َ٠ٷزڀټڂ ڃن حٕڃڂ
ڃليػٌڅً ،انو اڅ ٻخڅ ٳِ أڃظِ ىٌه ڃنيڂ ٳبنو ٫ڄَ رن حٿو٤خد).
[]3486
- 3283كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ڃلڄي رن أرِ ٫يُ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس،
٫ن أرِ حٿٜيّٶ حٿنخؿِ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٻخڅ ٳِ رنِ آَحثْپ ٍؿپ ٷظپ طٔ٬ش ًطْٔ٬ن
انٔخنخ ،ػڂ هَؽ ّٔؤٽ ،ٳؤطَ ٍحىزخ ٳٔؤٿو ٳٸخٽ ٿو :ىپ ڃن طٌرش؟ ٷخٽ .ٙ :ٳٸظڀو ،ٳـ٬پ
ّٔؤٽ ،ٳٸخٽ ٿو ٍؿپ :حثض ٷَّش ٻٌح ًٻٌح ،ٳؤىٍٻو حٿڄٌص ،ٳنخء رٜيٍه نلٌىخ،
ٳخهظٜڄض ٳْو ڃٚثټش حٿَكڄش ًڃٚثټش حٿٌ٬حد ،ٳؤًكَ حهلل اٿَ ىٌه أڅ طٸَرِ،
ًأًكَ حهلل اٿَ ىٌه أڅ طزخ٫يًُ ،ٷخٽ :ٷٌْٔح ڃخ رْنيڄخ ،ٳٌؿي اٿَ ىٌه أٷَد ر٘زَ،
ٳٰٴَ ٿو).
- 3284كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٛڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٚٛس حٿٜزق ،ػڂ أٷزپ ٫ڀَ حٿنخّ ٳٸخٽ( :رْنخ
ٍؿپ ٌّٔٵ رٸَس اً ٍٻزيخ ٳَ٠ريخ ،ٳٸخٿض :انخ ٿڂ نوڀٶ ٿيٌح ،انڄخ هڀٸنخ ٿڀلَع).
ٳٸخٽ حٿنخّٓ :زلخڅ حهلل رٸَس طټڀڂ ،ٳٸخٽ( :ٳبنِ أًڃن ريٌح أنخ ًأرٌ رټَ ً٫ڄَ ً -ڃخ
ىڄخ ػڂ ً -رْنڄخ ٍؿپ ٳِ ٯنڄو اً ٫يح حٿٌثذ ٳٌىذ ڃنيخ ر٘خس ،ٳ٤ڀذ كظَ ٻؤنو
حٓظنٸٌىخ ڃنو ،ٳٸخٽ ٿو حٿٌثذ ىٌح :حٓظنٸٌطيخ ڃنِ ،ٳڄن ٿيخ ٌّځ حٿٔزٌّ ،٪ځ ٍ ٙحِ٫
ٿيخ ٯَُْ) .ٳٸخٽ حٿنخّٓ :زلخڅ حهلل ًثذ ّظټڀڂ ،ٷخٽ( :ٳبنِ أًڃن ريٌح أنخ ًأرٌ رټَ
ً٫ڄَ)ً .ڃخ ىڄخ ػڂ.
ًكيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃٔ٫ ،َ٬ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن
أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،رڄؼڀو.
[ ]2199
- 3285كيػنخ آلخٵ رن ن :َٜأهزَنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٗظٍَ ٍؿپ ڃن ٍؿپ ٫ٸخٍح ٿو ،ٳٌؿي حٿَؿپ
حٿٌُ حٗظٍَ حٿ٬ٸخٍ ٳِ ٫ٸخٍه ؿَس ٳْيخ ًىذ ،ٳٸخٽ ٿو حٿٌُ حٗظٍَ حٿ٬ٸخٍ :هٌ
ًىزٺ ڃنِ ،انڄخ حٗظَّض ڃنٺ حًٍٕ ،ٝٿڂ أرظ ٪ڃنٺ حٿٌىذً .ٷخٽ حٿٌُ ٿو حٍٕ:ٝ
انڄخ ر٬ظٺ حًٍٕ ٝڃخ ٳْيخ ،ٳظلخٻڄخ اٿَ ٍؿپ ،ٳٸخٽ حٿٌُ طلخٻڄخ اٿْو :أٿټڄخ ًٿي؟
ٷخٽ أكيىڄخ :ٿِ ٯٚځً ،ٷخٽ حٓهَ :ٿِ ؿخٍّش ،ٷخٽ :أنلټٌح حٿٰٚځ حٿـخٍّشً ،أنٴٸٌح
٫ڀَ أنٴٔيڄخ ڃنو ًطٜيٷخ).
- 3286كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ،
ً٫ن أرِ حٿن َ٠ڃٌٿَ ٫ڄَ رن ٫زْي حهلل٫ ،ن ٫خڃَ رن ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ٫ ،ٙن
أرْو :أنو ٓڄ٬و ّٔؤٽ أٓخڃش رن ُّي :ڃخًح ٓڄ٬ض ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳِ حٿ٤خٌ٫څ؟ ٳٸخٽ أٓخڃش:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿ٤خٌ٫څ ٍؿْ ،أٍٓپ ٫ڀَ ٣خثٴش ڃن رنِ
آَحثْپ ،أً٫ :ڀَ ڃن ٻخڅ ٷزڀټڂ ،ٳبًح ٓڄ٬ظڂ رو رؤٍ ٝٳ ٚطٸيڃٌح ٫ڀْوً ،اًح ًٷ٪
رؤًٍ ٝأنظڂ ريخ ٳ ٚطوَؿٌح ٳَحٍح ڃنو)ً .ٷخٽ أرٌ حٿنّ ٙ( :َ٠وَؿټڂ ا ٙٳَحٍح
ڃنو).
[]6573 ،5396
- 3287كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ىحًى رن أرِ حٿٴَحص :كيػنخ ٫زي حهلل رن
رَّيس٫ ،ن ّلَْ رن ّ٬ڄَ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٷخٿض:
ٓؤٿض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿ٤خٌ٫څ ،ٳؤهزَنِ أنوٌ٫( :حد ّز٬ؼو
حهلل ٫ڀَ ڃن ّ٘خءً ،أڅ حهلل ؿ٬ڀو ٍكڄش ٿڀڄئڃنْن ،ٿْْ ڃن أكي ّٸ ٪حٿ٤خٌ٫څ،
ٳْڄټغ ٳِ رڀيه ٛخرَح ڃلظٔزخ٬ّ ،ڀڂ أنو ّْٜ ٙزو ا ٙڃخ ٻظذ حهلل ٿو ،ا ٙٻخڅ ڃؼپ
أؿَ ٗيْي).
[]6245 ،5402
- 3288كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٷَّ٘خ أىڄيڂ ٗؤڅ حٿڄَأس حٿڄوًِڃْش حٿظِ َٓٷض ،ٳٸخٿٌحً :ڃن ّټڀڂ ٳْيخ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳٸخٿٌحً :ڃن ّـظَة ٫ڀْو ا ٙأٓخڃش حرن ُّي ،كذ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳټڀڄو أٓخڃش ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أط٘ٴ٪
ٳِ كي ڃن كيًى حهلل) .ػڂ ٷخځ ٳخهظ٤ذ ػڂ ٷخٽ( :انڄخ أىڀٺ حٿٌّن ٷزڀټڂ ،أنيڂ ٻخنٌح اًح
َٓٵ ٳْيڂ حٿَّ٘ٲ طَٻٌهً ،اًح َٓٵ ٳْيڂ حٿْ٬٠ٲ أٷخڃٌح ٫ڀْو حٿليً ،حّڂ حهلل ٿٌ
أڅ ٳخ٣ڄش رنض ڃلڄي َٓٷض ٿٸ٬٤ض ّيىخ).
[ ]2505
- 3289كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫زي حٿڄڀٺ رن ڃَْٔس ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿنِحٽ رن
ٓزَس حٿيٚٿِ٫ ،ن حرن ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٍؿ ٚٷَأ آّشًٓ ،ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸَأ هٚٳيخ ،ٳـجض رو
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَطو ،ٳَ٬ٳض ٳِ ًؿيو حٿټَحىْشً ،ٷخٽ( :ٻٚٻڄخ
ڃلٔن ًٙ ،طوظڀٴٌح ،ٳبڅ ڃن ٻخڅ ٷزڀټڂ حهظڀٴٌح ٳيڀټٌح).
[ ]2279
- 3290كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ :ٚكيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽ :كيػنِ ٗٸْٶ :ٷخٽ
٫زي حهلل:
ٻؤنِ أن َ٨اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّلټِ نزْخ ڃن حٕنزْخءَٟ ،رو ٷٌڃو
ٳؤىڃٌهً ،ىٌ ّڄٔق حٿيځ ٫ن ًؿيو ًّٸٌٽ( :حٿڀيڂ حٯٴَ ٿٸٌڃِ ٳبنيڂ ٬ّ ٙڀڄٌڅ).
[]6530
- 3291كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن ٫ٸزش رن ٫زي حٿٰخٳَ،
٫ن أرِ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڅ ٍؿ ٚٻخڅ ٷزڀټڂٍ ،ٯٔو حهلل ڃخ ،ٙٳٸخٽ ٿزنْو ٿڄخ
ك :َ٠أُ أد ٻنض ٿټڂ؟ ٷخٿٌح :هَْ أد ،ٷخٽ :ٳبنِ ٿڂ أ٫ڄپ هَْح ٷ ،٢ٳبًح ڃض
ٳؤكَٷٌنِ ،ػڂ حٓلٸٌنِ ،ػڂ ًًٍنِ ٳِ ٌّځ ٫خٛٲ ،ٳٴ٬ڀٌح ،ٳـڄ٬و حهلل ً ِ٫ؿپ
- 3296كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ٫ ،ن ُىَْ :كيػنخ ڃن٫ ،ٌٍٜن ٍر ِ٬رن كَحٕ:
كيػنخ أرٌ ڃٌٔ٬ى ٫ٸزش ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ڃڄخ أىٍٹ حٿنخّ ڃن ٻٚځ حٿنزٌس :اًح ٿڂ طٔظلِ
ٳخٳ٬پ ڃخ ٗجض).
كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃن ٌٍٜٷخٽٓ :ڄ٬ض ٍر ِ٬رن كَحٕ ّليع٫ ،ن أرِ
ڃٌٔ٬ى :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ڃڄخ أىٍٹ حٿنخّ ڃن ٻٚځ حٿنزٌس :اًح ٿڂ
طٔظلِ ٳخٛن ٪ڃخ ٗجض).
[]5769
- 3297كيػنخ رَ٘ رن ڃلڄي :أهزَنخ ٫زْي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ:
أهزَنِ ٓخٿڂ :أڅ حرن ٫ڄَ كيػو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْنڄخ ٍؿپ ّـَ اُحٍه ڃن حٿوْٚء هٔٲ رو،
ٳيٌ ّظـڀـپ ٳِ حٍٕ ٝاٿَ ٌّځ حٿٸْخڃش).
طخر٬و ٫زي حٿَكڄن رن هخٿي٫ ،ن حٿِىَُ.
[]5454 ،5453
- 3298كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ًىْذ ٷخٽ :كيػنِ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :نلن حٓهًَڅ حٿٔخرٸٌڅ ٌّځ حٿٸْخڃش ،رْي أڅ
ٻپ أڃش أًطٌح حٿټظخد ڃن ٷزڀنخً ،أًطْنخ ڃن ر٬يىڂ ،ٳيٌح حٿٌْځ حٿٌُ حهظڀٴٌح ٳْو ،ٳٰيح
ٿڀْيٌى ًر٬ي ٯي ٿڀنٜخٍٍ٫ ،ڀَ ٻپ ڃٔڀڂ ٳِ ٻپ ٓز٬ش أّخځ ٌّځ ّٰٔپ ٍأٓو
ًؿٔيه).
[ ]836
- 3299كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٫ڄًَ رن ڃَسٓ :ڄ٬ض ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ
ٷخٽ:
ٷيځ ڃ٬خًّش رن أرِ ٓٴْخڅ حٿڄيّنش آهَ ٷيڃش ٷيڃيخ ،ٳو٤زنخ ٳؤهَؽ ٻزش ڃن ٗ،َ٬
ٳٸخٽ :ڃخ ٻنض أٍٍ أڅ أكيح ّٴ٬پ ىٌح ٯَْ حٿْيٌىً ،اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٓڄخه حٿًٍِ٬ّ .نِ حٿٌٛخٽ ٳِ حٿ٘يَ.
طخر٬و ٯنيٍ٫ ،ن ٗ٬زش.
[ ]3281
- ۶۵كراب انًُاقة
- 1رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَّ{ :خ أّيخ حٿنخّ انخ هڀٸنخٻڂ ڃن ًٻَ ًأنؼَ ًؿ٬ڀنخٻڂ ٗاٌ٬رخ
ًٷزخثپ ٿظ٬خٍٳٌح اڅ أٻَڃټڂ ٫ني حهلل أطٸخٻڂ} /حٿلـَحص./13 :
ًٷٌٿوً{ :حطٸٌح حهلل حٿٌُ طٔخءٿٌڅ رو ًحٍٕكخځ اڅ حهلل ٻخڅ ٫ڀْټڂ ٍٷْزخ} /حٿنٔخء./1 :
ًڃخ ّنيَ ٫ن ى ٌٍ٫حٿـخىڀْش.
حٿٌ٘٬د حٿنٔذ حٿزْ٬يً ،حٿٸزخثپ ىًڅ ًٿٺ.
- 3300كيػنخ هخٿي رن ِّّي حٿټخىڀِ :كيػنخ أرٌ رټَ٫ ،ن أرِ كْٜن٫ ،ن ْٓ٬ي
رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
{ًؿ٬ڀنخٻڂ ٌٗ٬رخ ًٷزخثپ} .ٷخٽ :حٿٌ٘٬د حٿٸزخثپ حٿ٨٬خځً ،حٿٸزخثپ حٿزٌ٤څ.
- 3301كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :كيػنِ
ْٓ٬ي رن أرِ ْٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷْپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ڃن أٻَځ حٿنخّ؟ ٷخٽ( :أطٸخىڂ) .ٷخٿٌح :ٿْْ ٫ن ىٌح نٔؤٿٺ ،ٷخٽ:
(ٳٌْٓٲ نزِ حهلل).
[ ]3175
- 3303/3302كيػنخ ٷْْ رن كٴ :ٚكيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ ٻڀْذ رن ًحثپ
ٷخٽ :كيػظنِ ٍرْزش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ُّنذ رنض أرِ ٓڀڄش ،ٷخٽ:
ٷڀض ٿيخ :أٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٻخڅ ڃن ڃَ٠؟ ٷخٿض :ٳڄڄن ٻخڅ اٙ
ڃن ڃ ،َ٠ڃن رنِ حٿن َ٠رن ٻنخنش.
( - )3303كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي :كيػنخ ٻڀْذ :كيػظنِ ٍرْزش حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً -أ٧نيخ ُّنذ -ٷخٿض:
نيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿيرخء ًحٿلنظڂ ًحٿڄٸَْ ًحٿڄِٳضً ،ٷڀض
ٿيخ :أهزَّنِ :حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃڄن ٻخڅ ڃن ڃ َ٠ٻخڅ؟ ٷخٿض :ٳڄڄن ٻخڅ
ا ٙڃن ڃ ،َ٠ٻخڅ ڃن ًٿي حٿن َ٠رن ٻنخنش.
- 3305/3304كيػنِ آلخٵ رن ارَحىْڂ :أهزَنخ ؿََّ٫ ،ن ٫ڄخٍس،
٫ن أرِ ٍُ٫ش٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :طـيًڅ حٿنخّ ڃ٬خىڅ ،هْخٍىڂ ٳِ
حٿـخىڀْش هْخٍىڂ ٳِ حٗٓٚځ اًح ٳٸيٌحً ،طـيًڅ هَْ حٿنخّ ٳِ ىٌح حٿ٘ؤڅ أٗي ٿو
ٻَحىْشً ،طـيًڅ َٗ حٿنخّ ًح حٿٌؿيْن ،حٿٌُ ّؤطِ ىئٙء رٌؿوًّ ،ؤطِ ىئٙء
رٌؿو).
( - )3305كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ حٿڄَْٰس٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿنخّ طز ٪ٿٸَّٖ ٳِ ىٌح حٿ٘ؤڅ ،ڃٔڀڄيڂ طز٪
ٿڄٔڀڄيڂً ،ٻخٳَىڂ طز ٪ٿټخٳَىڂً .حٿنخّ ڃ٬خىڅ ،هْخٍىڂ ٳِ حٿـخىڀْش هْخٍىڂ ٳِ
حٗٓٚځ اًح ٳٸيٌح ،طـيًڅ ڃن هَْ حٿنخّ أٗي حٿنخّ ٻَحىْش ٿيٌح حٿ٘ؤڅ كظَ ٷ٪
ٳْو).
- 3306كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش :كيػنِ ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن ٣خًّ٫ ،ن
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
{ا ٙحٿڄٌىس ٳِ حٿٸَرَ} .ٷخٽ :ٳٸخٽْ٬ٓ :ي رن ؿزَْ :ٷَرَ ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ :اڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ّټن ر٤ن ڃن ٷَّٖ اً ٙٿو ٳْو ٷَحرش،
ٳنِٿض ٫ڀْو :ا ٙأڅ طٜڀٌح ٷَحرش رْنِ ًرْنټڂ.
[]4541
- 3307كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن آڄخْ٫پ٫ ،ن ٷْْ٫ ،ن أرِ
ڃٌٔ٬ى،
ّزڀٮ رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ىخ ىنخ ؿخءص حٿٴظن ،نلٌ حٿڄَ٘ٵ،
ًحٿـٴخء ًٯڀ ٦حٿٸڀٌد ٳِ حٿٴيحىّن أىپ حٿٌرَ٫ ،ني أٌٛٽ أًنخد حٗرپ ًحٿزٸَ ،ٳِ
ٍرْ٬ش ًڃ.)َ٠
[ ]3126
- 3308كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش رن
٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿٴوَ ًحٿوْٚء ٳِ حٿٴيحىّن أىپ
حٿٌرًَ ،حٿٔټْنش ٳِ أىپ حٿٰنڂً ،حّٗڄخڅ ّڄخڅً ،حٿلټڄش ّڄخنْش).
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللٓ :ڄْض حٿْڄن ٕنيخ ٫ن ّڄْن حٿټ٬زشً ،حٿ٘ؤځ ٕنيخ ٫ن ّٔخٍ حٿټ٬زش،
ًحٿڄ٘ؤڃش حٿڄَْٔسً ،حٿْي حٿٍَْٔ حٿ٘ئڃًَ ،حٿـخنذ حَّٕٔ حٕٗؤځ.
[ ]3125
- 2رخد :ڃنخٷذ ٷَّٖ.
- 2209كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :ٻخڅ ڃلڄي حرن ؿزَْ
رن ڃ٬٤ڂ ّليع:
أنو رڀٮ ڃ٬خًّشً ،ىٌ ٫نيه ٳِ ًٳي ڃن ٷَّٖ :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ رن حٿ٬خٙ
ّليع :أنو ْٓټٌڅ ڃڀٺ ڃن ٷل٤خڅ ،ٳٰ٠ذ ڃ٬خًّش ،ٳٸخځ ٳؤػنَ ٫ڀَ حهلل رڄخ ىٌ
أىڀو ،ػڂ ٷخٽ :أڃخ ر٬ي ،ٳبنو رڀٰنِ أڅ ٍؿخ ٙڃنټڂ ّظليػٌڅ أكخىّغ ٿْٔض ٳِ ٻظخد
حهلل ط٬خٿَ ًٙ ،طئػَ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤًٿجٺ ؿيخٿټڂ ،ٳبّخٻڂ
ًحٕڃخنِ حٿظِ ط٠پ أىڀيخ ،ٳبنِ ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :اڅ
ىٌح حٕڃَ ٳِ ٷَّٖ٬ّ ٙ ،خىّيڂ أكي ا ٙٻزو حهلل ٫ڀَ ًؿيو ،ڃخ أٷخڃٌح حٿيّن).
[]6720
- 3310كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٫خٛڂ رن ڃلڄي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ٫ ،ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽِّ ٙ( :حٽ ىٌح حٕڃَ ٳِ ٷَّٖ ڃخ رٸِ ڃنيڂ
حػنخڅ).
[]6721
- 3311كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن حرن
حٿڄْٔذ٫ ،ن ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ ٷخٽ:
ڃْ٘ض أنخ ً٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أْ٤٫ض رنِ حٿڄ٤ڀذ ًطَٻظنخ،
ًانڄخ نلن ًىڂ ڃنٺ رڄنِٿش ًحكيس؟ ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انڄخ رنٌ ىخٗڂ
ًرنٌ ٫زي حٿڄ٤ڀذ ِٗء ًحكي).
[ ]2971
ً - 3312ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ أرٌ حٌٕٓى ڃلڄي٫ ،ن ًَ٫س رن حٿِرَْ ٷخٽ:
ًىذ ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ڃ ٪أنخّ ڃن رنِ ُىَس اٿَ ٫خث٘شً ،ٻخنض أٍٵ ِٗء
٫ڀْيڂ ،ٿٸَحرظيڂ ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]3314
- 3313كيػنخ أرٌ حٿنْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓ٬ي (ف) .ٷخٽ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ:
كيػنخ أرِ٫ ،ن أرْو ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حٿَكڄن رن ىَڃِ حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷًَّٖ ،حٕنٜخًٍ ،ؿيْنشً ،ڃِّنشً ،أٓڀڂ،
ًأٗـً ،٪ٯٴخٍ ،ڃٌحٿِ ،ٿْْ ٿيڂ ڃٌٿَ ىًڅ حهلل ًٌٍٓٿو).
[]3321
- 3314كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ حٌٕٓى٫ ،ن ًَ٫س
رن حٿِرَْ ٷخٽ:
ٻخڅ ٫زي حهلل رن حٿِرَْ أكذ حٿزَ٘ اٿَ ٫خث٘ش ر٬ي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ
رټًَ ،ٻخڅ أرَ حٿنخّ ريخً ،ٻخنض ٙطڄٔٺ ْٗجخ ڃڄخ ؿخءىخ ڃن ٍُٵ حهلل اٙ
طٜيٷض ،ٳٸخٽ حرن حٿِرَّْ :نزِٰ أڅ ّئهٌ ٫ڀَ ّيّيخ ،ٳٸخٿض :أّئهٌ ٫ڀَ ّيُ٫ ،ڀِ
نٌٍ اڅ ٻڀڄظو ،ٳخٓظ٘ٴ ٪اٿْيخ رَؿخٽ ڃن ٷًَّٖ ،رؤهٌحٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ هخٛش ٳخڃظن٬ض ،ٳٸخٽ ٿو حٿِىٌَّڅ ،أهٌحٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ڃنيڂ
٫زي حٿَكڄن رن حٌٕٓى حرن ٫زي ٌّٰعً ،حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش :اًح حٓظؤًنخ ٳخٷظلڂ
حٿلـخد ،ٳٴ٬پ ٳؤٍٓپ اٿْيخ رٍ َ٘٬ٷخد ٳؤ٫ظٸيڂ ،ػڂ ٿڂ طِٽ ط٬ظٸيڂ ،كظَ رڀٰض
أٍرْ٬ن ،ٳٸخٿضً :ىىص أنِ ؿ٬ڀض كْن كڀٴض ٫ڄ ٚأ٫ڄڀو ٳؤٳَ٭ ڃنو.
[ً ،5725حن]3312 :َ٨
ًأنيخٻڂ ٫ن أٍر :٪حّٗڄخڅ رخهلل ٗيخىس أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،اٷخځ حٿٜٚسً ،اّظخء حٿِٻخس،
ًأڅ طئىًح اٿَ حهلل هڄْ ڃخ ٯنڄظڂً .أنيخٻڂ ٫ن حٿيرخءً ،حٿلنظڂً ،حٿنٸًَْ ،حٿڄِٳض).
[ ]53
- 3320كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل :أڅ
٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ ًىٌ ٫ڀَ حٿڄنزَ( :أ ٙاڅ حٿٴظنش ىخ ىنخ
َّْ٘ -اٿَ حٿڄَ٘ٵ -ڃن كْغ ّ٤ڀ ٪ٷَڅ حٿْ٘٤خڅ).
[ ]2937
- 5رخدً :ٻَ أٓڀڂً ،ٯٴخًٍ ،ڃِّنشً ،ؿيْنشً ،أٗـ.٪
- 3321كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٓ٬ي٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن ىَڃِ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷًَّٖ ،حٕنٜخًٍ ،ؿيْنشً ،ڃِّنشً ،أٓڀڂ،
ًٯٴخًٍ ،أٗـ ،٪ڃٌحٿِ ،ٿْْ ٿيڂ ڃٌٿَ ىًڅ حهلل ًٌٍٓٿو).
[ ]3313
- 3322كيػنِ ڃلڄي رن ٯََّ حٿِىَُ :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
ٛخٿق :كيػنخ نخٳ :٪أڅ ٫زي حهلل أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٫ڀَ حٿڄنزَ( :ٯٴخٍ ٯٴَ حهلل ٿيخً ،أٓڀڂ
ٓخٿڄيخ حهللْٜ٫ً ،ش ٜ٫ض حهلل ًٌٍٓٿو).
- 3323كيػنِ ڃلڄي :أهزَنخ ٫زي حٿٌىخد حٿؼٸٴِ٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أٓڀڂ ٓخٿڄيخ حهللً ،ٯٴخٍ ٯٴَ حهلل ٿيخ).
- 3325/3324كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ ٓٴْخڅ .كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ حرن
ڃييُ٫ ،ن ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ رن ٫ڄَْ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن حرن أرِ رټَس٫ ،ن
أرْو:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍأّظڂ اڅ ٻخڅ ؿيْنش ًڃِّنش ًأٓڀڂ ًٯٴخٍ هَْح
ڃن رنِ طڄْڂً ،رنِ أٓيً ،ڃن رنِ ٫زي حهلل رن ٯ٤ٴخڅً ،ڃن
رنِ ٫خڃَ رن ٬ٜ٬ٛش) .ٳٸخٽ ٍؿپ :هخرٌح ًهًَٔح ،ٳٸخٽ( :ىڂ هَْ ڃن رنِ طڄْڂ،
ًڃن رنِ أٓيً ،ڃن رنِ ٫زي حهلل رن ٯ٤ٴخڅً ،ڃن رنِ ٫خڃَ رن ٬ٜ٬ٛش).
( - )3325كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي حرن أرِ
ّ٬ٸٌد ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَس٫ ،ن أرْو:
أڅ حٕٷَ ٩رن كخرْ ٷخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :انڄخ رخّ٬ٺ َٓحٵ حٿلـْؾ ،ڃن
أٓڀڂ ًٯٴخٍ ًڃِّنش ً -أكٔزو ً -ؿيْنش -حرن أرِ ّ٬ٸٌد ٗٺ -ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍأّض اڅ ٻخڅ أٓڀڂ ًٯٴخٍ ًڃِّنش ً -أكٔزو ً -ؿيْنش هَْح ڃن رنِ
طڄْڂً ،رنِ ٫خڃًَ ،أٓيً ،ٯ٤ٴخڅ ،هخرٌح ًهًَٔح) .ٷخٽ ن٬ڂ ،ٷخٽً( :حٿٌُ نٴِٔ
رْيه انيڂ ٿوَْ ڃنيڂ).
[]6259
- 3326كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٓڀڂ ًٯٴخٍ ًِٗء ڃن ڃِّنش ًؿيْنش ،أً ٷخٽ:
ِٗء ڃن ؿيْنش أً ڃِّنش هَْ ٫ني حهلل -أً ٷخٽٌّ :ځ حٿٸْخڃش -ڃن أٓيً ،طڄْڂ
ًىٌحُڅً ،ٯ٤ٴخڅ).
- 6رخد :حرن أهض حٿٸٌځ ًڃٌٿَ حٿٸٌځ ڃنيڂ.
- 3327كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ى٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٕنٜخٍ ٳٸخٽ( :ىپ ٳْټڂ أكي ڃن ٯَْٻڂ) .ٷخٿٌح،ٙ :
ا ٙحرن أهض ٿنخ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حرن أهض حٿٸٌځ ڃنيڂ).
[ ]2977
- 7رخد :ٷٜش آٚځ أرِ ًٍ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3328كيػنخ ُّي ،ىٌ حرن أهِځ :ٷخٽ أرٌ ٷظْزش ٓڀڂ رن ٷظْزش :كيػنِ ڃؼنَ رن
ْٓ٬ي حٿٸ َْٜٷخٽ :كيػنِ أرٌ ؿڄَس ٷخٽ:
ٷخٽ ٿنخ حرن ٫زخّ :أ ٙأهزَٻڂ ربٓٚځ أرِ ًٍ؟ ٷخٽ :ٷڀنخ :رڀَ ،ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ ًٍ:
ٻنض ٍؿ ٚڃن ٯٴخٍ ،ٳزڀٰنخ أڅ ٍؿ ٚٷي هَؽ رڄټش ِّ٫ڂ أنو نزِ ،ٳٸڀض ٕهِ:
حن٤ڀٶ اٿَ ىٌح حٿَؿپ ٻڀڄو ًأطنِ روزَه ،ٳخن٤ڀٶ ٳڀٸْو ػڂ ٍؿ ،٪ٳٸڀض :ڃخ ٫نيٹ؟
ٳٸخٽً :حهلل ٿٸي ٍأّض ٍؿّ ٚؤڃَ رخٿوَْ ًّنيَ ٫ن حٿَ٘ ،ٳٸڀض ٿو :ٿڂ ط٘ٴنِ ڃن
حٿوزَ ،ٳؤهٌص ؿَحرخ ًٜ٫خ ،ػڂ أٷزڀض اٿَ ڃټش ،ٳـ٬ڀض ٙأَ٫ٳوً ،أٻَه أڅ أٓؤٽ
٫نوً ،حَٗد ڃن ڃخء ُڃِځ ًأٻٌڅ ٳِ حٿڄٔـي ،ٷخٽ :ٳڄَ رِ ٫ڀِ ٳٸخٽ :ٻؤڅ
حٿَؿپ ٯَّذ؟ ٷخٽ :ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳخن٤ڀٶ اٿَ حٿڄنِٽ ،ٷخٽ :ٳخن٤ڀٸض ڃ٬وٙ ،
ّٔؤٿنِ ٫ن ِٗء ً ٙأهزَه ،ٳڀڄخ أٛزلض ٯيًص اٿَ حٿڄٔـي ٕٓؤٽ ٫نوً ،ٿْْ
أكي ّوزَنِ ٫نو رِ٘ء ،ٷخٽ :ٳڄَ رِ ٫ڀِ ،ٳٸخٽ :أڃخ نخٽ ٿڀَؿپ َّ٬ٱ ڃنِٿو ر٬ي؟
ٷخٽ :ٷڀض ،ٙ :ٷخٽ :حن٤ڀٶ ڃ ،ِ٬ٷخٽ :ٳٸخٽ :ڃخ أڃَٹً ،ڃخ أٷيڃٺ ىٌه حٿزڀيس؟ ٷخٽ:
ٷڀض ٿو :اڅ ٻظڄض ٫ڀِ أهزَطٺ ،ٷخٽ :ٳبنِ أٳ٬پ ،ٷخٽ :ٷڀض ٿو :رڀٰنخ أنو ٷي هَؽ ىخ
ىنخ ٍؿپ ِّ٫ڂ أنو نزِ ،ٳؤٍٓڀض أهِ ٿْټڀڄو ،ٳَؿً ٪ٿڂ ّ٘ٴنِ ڃن حٿوزَ ،ٳؤٍىص
أڅ أٿٸخه ،ٳٸخٽ ٿو :أڃخ انٺ ٷي ٍٗيص ،ىٌح ًؿيِ اٿْو ٳخطز٬نِ ،حىهپ كْغ حىهپ،
ٳبنِ اڅ ٍأّض أكيح أهخٳو ٫ڀْٺ ،ٷڄض اٿَ حٿلخث ٢ٻؤنِ أٛڀق ن٬ڀِ ًحڃ ٞأنض،
ٳڄً َ٠ڃْ٠ض ڃ٬و كظَ ىهپ ًىهڀض ڃ٬و ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڀض
ٿو :ح٫ َٝ٫ڀِ حٗٓٚځ ،ٳَٟ٬و ٳؤٓڀڄض ڃټخنِ ،ٳٸخٽ ٿِّ( :خ أرخ ًٍ ،حٻظڂ ىٌح
حٕڃًَ ،حٍؿ ٪اٿَ رڀيٹ ،ٳبًح رڀٰٺ ٧يٌٍنخ ٳؤٷزپ) .ٳٸڀضً :حٿٌُ ر٬ؼٺ رخٿلٶ،
َٕٛهن ريخ رْن أ٧يَىڂ ،ٳـخء اٿَ حٿڄٔـي ًٷَّٖ ٳْو ،ٳٸخٽّ :خ ڃ َ٘٬ٷَّٖ،
انِ أٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،أٗيي أڅ ڃلڄيح ٫زيه ًٌٍٓٿو .ٳٸخٿٌح :ٷٌڃٌح اٿَ ىٌح
حٿٜخرت ،ٳٸخڃٌح ٳَ٠رض ٕڃٌص ،ٳؤىٍٻنِ حٿ٬زخّ ٳؤٻذ ٫ڀِ ػڂ أٷزپ ٫ڀْيڂ ،ٳٸخٽ:
ًّڀټڂ ،طٸظڀٌڅ ٍؿ ٚڃن ٯٴخًٍ ،ڃظـَٻڂ ًڃڄَٻڂ ٫ڀَ ٯٴخٍ ،ٳؤٷڀٌ٬ح ٫نِ ،ٳڀڄخ أڅ
أٛزلض حٿٰي ٍؿ٬ض ،ٳٸڀض ڃؼپ ڃخ ٷڀض رخٕڃْ ،ٳٸخٿٌح :ٷٌڃٌح اٿَ ىٌح حٿٜخرت،
ٳٜن ٪رِ ڃؼپ ڃخ ٛن ٪رخٕڃًْ ،أىٍٻنِ حٿ٬زخّ ٳؤٻذ ٫ڀًِ ،ٷخٽ ڃؼپ ڃٸخٿظو
رخٕڃْ .ٷخٽ :ٳټخڅ ىٌح أًٽ آٚځ أرِ ًٍ ٍكڄو حهلل.
[]3648
- 8رخدً :ٻَ ٷل٤خڅ.
- 3329كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ٫ ،ن ػٌٍ رن
ُّي٫ ،ن أرِ حٿْٰغ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش ،كظَ ّوَؽ ٍؿپ
ڃن ٷل٤خڅٌّٔ ،ٵ حٿنخّ رٜ٬خه).
[]6700
- 9رخد :ڃخ ّنيَ ڃن ى ٌٍ٫حٿـخىڀْش.
- 3330كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ ڃوڀي رن ِّّي :أهزَنخ حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ
رن ىّنخٍ :أنو ٓڄ ٪ؿخرَح ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٯًِنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷي ػخد ڃ٬و نخّ ڃن حٿڄيخؿَّن كظَ
ٻؼًَحً ،ٻخڅ ڃن حٿڄيخؿَّن ٍؿپ ٿ٬خد ،ٳټٔ ٪أنٜخٍّخ ،ٳٰ٠ذ حٕنٜخٍُ ٯ٠زخ
ٗيّيح كظَ طيحٌ٫حً ،ٷخٽ حٕنٜخٍُّ :خ ٿٖنٜخًٍ ،ٷخٽ حٿڄيخؿَُّ :خ ٿڀڄيخؿَّن،
ٳوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :ڃخ رخٽ ى ٌٍ٫أىپ حٿـخىڀْش؟ ػڂ ٷخٽ :ڃخ
ٗؤنيڂ) .ٳؤهزَ رټٔ٬ش حٿڄيخؿَُ حٕنٜخٍُ ،ٷخٽ :ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ىٌ٫ىخ ٳبنيخ هزْؼش)ً .ٷخٽ ٫زي حهلل رن أرِ ٓڀٌٽ :أٷي طيحٌ٫ح ٫ڀْنخ ،ٿجن ٍؿ٬نخ اٿَ
حٿڄيّنش ٿْوَؿن حٕ ِ٫ڃنيخ حًٕٽ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :أ ٙنٸظپ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ىٌح حٿوزْغ؟
ٿ٬زي حهلل ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ ٙ( :ظليع حٿنخّ أنو ٻخڅ ّٸظپ أٛلخرو).
[]4624 ،4622
- 3331كيػنِ ػخرض رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ٫زي حهلل حرن ڃَس،
٫ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ً .ن
ٓٴْخڅ٫ ،ن ُرْي٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫زي حهلل٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿْْ ڃنخ ڃن َٟد حٿويًىًٗ ،ٶ حٿـٌْدً ،ى َ٫ري ٌٍ٫حٿـخىڀْش).
[ ]1232
- 10رخد :ٷٜش هِح٫ش.
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ رنِ ٫زي ڃنخٱ ،حٗظًَح أنٴٔټڂ ڃن حهللّ ،خ رنِ
٫زي حٿڄ٤ڀذ حٗظًَح أنٴٔټڂ ڃن حهللّ ،خ أځ حٿِرَْ رن حٿٌ٬حځ ٫ڄش ٌٍٓٽ حهللّ ،خ
ٳخ٣ڄش رنض ڃلڄي ،حٗظَّخ أنٴٔټڄخ ڃن حهلل ٙ ،أڃڀٺ ٿټڄخ ڃن حهلل ْٗجخٚٓ ،نِ ڃن
ڃخٿِ ڃخ ٗجظڄخ).
[ ]2602
- 13رخد :ٷٜش حٿلزًٖ ،ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ رنِ أٍٳيس).
- 3337كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫خث٘ش:
أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ىهپ ٫ڀْيخ٫ً ،نيىخ ؿخٍّظخڅ ٳِ أّخځ ڃنَ طيٳٴخڅ
ًطَ٠رخڅً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃظٰٖ رؼٌرو ،ٳخنظيَىڄخ أرٌ رټَ ،ٳټ٘ٲ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ًؿيو ،ٳٸخٽّ( :خ أرخ رټَ ،ٳبنيخ أّخځ ْ٫ي)ً .طڀٺ حّٕخځ
أّخځ ڃنَ.
ًٷخٿض ٫خث٘شٍ :أّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔظَنًِ ،أنخ أن َ٨اٿَ حٿلز٘ش،
ًىڂ ّڀ٬زٌڅ ٳِ حٿڄٔـي ،ٳِؿَىڂ ٫ڄَ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ى٫يڂ،
أڃنخ رنِ أٍٳيس)٬ّ .نِ ڃن حٕڃن.
[ ]443
- 14رخد :ڃن أكذ أڅ ّٔ ٙذ نٔزو.
- 3338كيػنِ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
حٓظؤًڅ كٔخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ىـخء حٿڄَ٘ٻْن ،ٷخٽ( :ٻْٲ رنٔزِ).
ٳٸخٽ كٔخڅٕٓ :ڀنٺ ڃنيڂ ٻڄخ طٔپ حٿَ٘٬س ڃن حٿ٬ـْن٫ً ،ن أرْو ٷخٽً :ىزض أٓذ
كٔخڅ ٫ني ٫خث٘ش ،ٳٸخٿض ٙ :طٔزو ،ٳبنو ٻخڅ ّنخٳق ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]5798 ،3914
- 15رخد :ڃخ ؿخء ٳِ أٓڄخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ڃلڄي ٌٍٓٽ حهلل ًحٿٌّن ڃ٬و أٗيحء ٫ڀَ حٿټٴخٍ} /حٿٴظق./29 :
ًٷٌٿو{ :ڃن ر٬يُ حٓڄو أكڄي} /حٿٜٲ./6 :
- 3339كيػنخ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ ٷخٽ :كيػنِ ڃ٬ن٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن
ڃلڄي رن ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ٫ ،ن أرْو ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿِ هڄٔش أٓڄخء :أنخ ڃلڄيً ،أكڄيً ،أنخ
حٿڄخكِ حٿٌُ ّڄلٌ حهلل رِ حٿټٴًَ ،أنخ حٿلخَٗ حٿٌُ ّلَ٘ حٿنخّ ٫ڀَ ٷيڃًِ ،أنخ
حٿ٬خٷذ].
[]4614
- 3340كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن
[]5834
- 3347كيػنِ آلخٵ :أهزَنخ حٿٴ٠پ رن ڃٌَٓ٫ ،ن حٿـْ٬ي رن ٫زي حٿَكڄن:
ٍأّض حٿٔخثذ رن ِّّي ،حرن أٍرً ٪طْٔ٬ن ،ؿڀيح ڃ٬ظي ،ٙٳٸخٽ :ٷي ٫ڀڄض :ڃخ ڃظ٬ض
رو ٓڄ٬ض ًر َُٜا ٙري٫خء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،اڅ هخٿظِ ًىزض رِ
اٿْو ،ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حرن أهظِ ٗخٹ ،ٳخى ٩حهلل ٿو ،ٷخٽ :ٳي٫خ ٿِ.
[ ]187
- 19رخد :هخطڂ حٿنزٌس.
- 3348كيػنخ ڃلڄي رن ٫زْي حهلل :كيػنخ كخطڂ٫ ،ن حٿـْ٬ي رن ٫زي حٿَكڄن ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿٔخثذ رن ِّّي ٷخٽً :ىزض رِ هخٿظِ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حرن أهظِ ًٷ ،٪ٳڄٔق ٍأِٓ ًى٫خ ٿِ
رخٿزَٻشً ،طٌٟؤ ٳَ٘رض ڃن ًٍٟٚثو ،ػڂ ٷڄض هڀٲ ٧يَه ،ٳنَ٨ص اٿَ هخطڂ رْن
ٻظٴْو.
ٷخٽ حرن ٫زْي حهلل :حٿلـڀش ڃن كـپ حٿٴَّ حٿٌُ رْن ْ٫نْو .ٷخٽ ارَحىْڂ حرن كڄِس:
ڃؼپ ٍُ حٿلـڀش.
[ ]187
- 20رخدٛ :ٴش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 3349كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن ٫ڄَ رن ْٓ٬ي رن أرِ كْٔن٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش،
٫ن ٫ٸزش رن حٿلخٍع ٷخٽ:
ٛڀَ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو حٿ ،َٜ٬ػڂ هَؽ ّڄِ٘ ،ٳَأٍ حٿلٔن ّڀ٬ذ ڃ٪
حٿٜزْخڅ ٳلڄڀو ٫ڀَ ٫خطٸوً ،ٷخٽ :رؤرِٗ ،زْو رخٿنزِ ٗ ٙزْو ر٬ڀِ٫ً ،ڀِ ّ٠لٺ.
[]3540
- 3351/3350كيػنخ أكڄي رن ٌّنْ :كيػنخ ُىَْ :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن أرِ
ؿلْٴش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻخڅ حٿلٔن ّ٘زيو.
( - )3351كيػنِ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ حرن ٳْ٠پ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن أرِ هخٿي
ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ؿلْٴش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻخڅ حٿلٔن رن ٫ڀِ ٫ڀْيڄخ حٿٔٚځ ّ٘زيو ،ٷڀض
ٕرِ ؿلْٴشٛ :ٴو ٿِ ،ٷخٽ :ٻخڅ أرْ ٞٷي ٗڄً ،٢أڃَ ٿنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ رؼٚع َ٘٫س ٷڀٌٛخ ،ٷخٽ :ٳٸز ٞحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷزپ أڅ نٸز٠يخ.
( - )3352كيػنخ ٫زي حهلل رن ٍؿخء :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن ًىذ
أرِ ؿلْٴش حٿٌٔحثِ ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٍ ،أّض رْخٟخ ڃن طلض ٗٴظو حٿٔٴڀَ ،حٿ٬نٴٸش.
- 3353كيػنخ ٜ٫خځ رن هخٿي :كيػنخ كَِّ رن ٫ؼڄخڅ:
أنو ٓؤٽ ٫زي حهلل رن رَٔٛ ،خكذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ :أٍأّض حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ْٗوخ؟ ٷخٽ :ٻخڅ ٳِ ٫نٴٸظو َٗ٬حص رْ.ٞ
- 3355/3354كيػنِ حرن رټَْ ٷخٽ :كيػنِ حٿڀْغ٫ ،ن هخٿي٫ ،ن ْٓ٬ي حرن أرِ
ىٚٽ٫ ،ن ٍرْ٬ش رن أرِ ٫زي حٿَكڄن ٷخٽ:
ٓڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ّٜٲ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ :ٻخڅ ٍر٬ش ڃن حٿٸٌځ،
ٿْْ رخٿٌّ٤پ ً ٙرخٿٸ ،َْٜأُىَ حٿڀٌڅ ،ٿْْ رؤرْ ٞأڃيٶ ً ٙآىځ ،ٿْْ رـ٬ي
ٷٓ ًٙ ٢٤زٍ ٢ؿپ ،أنِٽ ٫ڀْو ًىٌ حرن أٍرْ٬ن ،ٳڀزغ رڄټش ٓ َ٘٫نْن ّنِٽ
٫ڀْوً ،رخٿڄيّنش ٓ َ٘٫نْنً ،ٷزً ٞٿْْ ٳِ ٍأٓو ًٿلْظو ًَ٘٫څ َٗ٬س رْ٠خء.
ٷخٽ ٍرْ٬ش :ٳَأّض َٗ٬ح ڃن َٗ٬ه ،ٳبًح ىٌ أكڄَ ،ٳٔؤٿض ،ٳٸْپ :حكڄَ ڃن حٿْ٤ذ.
( - )3355كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن ٍرْ٬ش حرن أرِ
٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أنو ٓڄ٬و ّٸٌٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْْ رخٿٌّ٤پ حٿزخثن ًٙ ،رخٿٸًٙ ،َْٜ
رخٕرْ ٞحٕڃيٶً ،ٿْْ رخٓىځً ،ٿْْ رخٿـ٬ي حٿٸ ًٙ ،٢٤رخٿٔز ،٢ر٬ؼو حهلل ٫ڀَ
ٍأّ أٍرْ٬ن ٓنش ،ٳؤٷخځ رڄټش ٓ َ٘٫نْنً ،رخٿڄيّنش ٓ َ٘٫نْن ،ٳظٌٳخه حهلل ًٿْْ
ٳِ ٍأٓو ًٿلْظو ًَ٘٫څ َٗ٬س رْ٠خء.
[]5568 - 5563 ،5560
- 3356كيػنخ أكڄي رن ْٓ٬ي أرٌ ٫زي حهلل :كيػنخ آلخٵ رن ڃن :ٌٍٜكيػنخ ارَحىْڂ
رن ٌّٓٲ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ آلخٵ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿزَحء ّٸٌٽ:
ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أكٔن حٿنخّ ًؿيخً ،أكٔنيڂ هڀٸخ ،ٿْْ
رخٿٌّ٤پ حٿزخثن ًٙ ،رخٿٸ.َْٜ
[]5561 ،5510 ،3359 ،3358
- 3357كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ٷظخىس ٷخٽ:
ٓؤٿض أنٔخ :ىپ ه٠ذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ ،ٙ :انڄخ ٻخڅ ِٗء ٳِ
ٛيٯْو.
[]5556 ،5555
- 3359/3358كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء
رن ٫خُد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃَرٌ٫خ ،رْ٬ي ڃخ رْن حٿڄنټزْن ،ٿو ّٗ َ٬زڀٮ ٗلڄش
أًنْوٍ ،أّظو ٳِ كڀش كڄَحء ،ٿڂ أٍ ْٗجخ ٷ ٢أكٔن ڃنو .ٷخٽ ٌّٓٲ رن أرِ آلخٵ،
٫ن أرْو :اٿَ ڃنټزْو.
( - )3359كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ُىَْ٫ ،ن أرِ آلخٵ ٷخٽ:
ٓجپ حٿزَحء :أٻخڅ ًؿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃؼپ حٿْٔٲ ،ٷخٽ ،ٙ :رپ ڃؼپ
حٿٸڄَ.
[ ]3356
- 3360كيػنخ حٿلٔن رن ڃن ٌٍٜأرٌ ٫ڀِ :كيػنخ ؿلخؽ رن ڃلڄي حٌٍٕ٫
رخٿڄْٜٜش :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ؿلْٴش ٷخٽ:
هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿيخؿَس اٿَ حٿز٤لخء ،ٳظٌٟؤ ،ػڂ ٛڀَ
حٿ٨يَ ٍٻ٬ظْنً ،حٿٍ َٜ٬ٻ٬ظْنً ،رْن ّيّو ٫نِسًُ .حى ٳْو ٌ٫څ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
أرِ ؿلْٴش ٷخٽ :ٻخڅ ّڄَ ڃن ًٍحثيخ حٿڄَأسً ،ٷخځ حٿنخّ ،ٳـ٬ڀٌح ّؤهًٌڅ ّيّو
ٳْڄٔلٌڅ ريڄخ ًؿٌىيڂ ،ٷخٽ :ٳؤهٌص رْيه ٳٌ٬ٟظيخ ٫ڀَ ًؿيِ ،ٳبًح ىِ أرَى ڃن
حٿؼڀؾً ،أْ٣ذ ٍحثلش ڃن حٿڄٔٺ.
[ ]185
- 3361كيػنخ ٫زيحڅ :كيػنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٫زْي
حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أؿٌى حٿنخًّ ،أؿٌى ڃخ ّټٌڅ ٳِ ٍڃ٠خڅ ،كْن
ّڀٸخه ؿزَّپً ،ٻخڅ ؿزَّپ ٫ڀْو حٿٔٚځ ّڀٸخه ٳِ ٻپ ٿْڀش ڃن ٍڃ٠خڅ ٳْيحٍٓو
حٿٸَآڅ ،ٳڀٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أؿٌى رخٿوَْ ڃن حٿَّق حٿڄَٓڀش.
[ ]6
- 3362كيػنخ ّلَْ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :كيػنخ حرڂ ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ حرن ٗيخد،
٫ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ ٫ڀْيخ ڃًٍَٔح ،طزَٵ أٓخٍَّ ًؿيو .ٳٸخٽ:
(أٿڂ طٔڄ ِ٬ڃخ ٷخٽ حٿڄيٿـِ ٿِّي ًأٓخڃشًٍ ،أٍ أٷيحڃيڄخ :أڅ ر ٞ٬ىٌه حٕٷيحځ ڃن
ر.)ٞ٬
[]6389 ،6388 ،3525
- 3363كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫زي
حٿَكڄن رن ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ :أڅ ٫زي حهلل رن ٻ٬ذ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٻ٬ذ رن ڃخٿٺ ّليع كْن طوڀٲ ٫ن طزٌٹ ،ٷخٽ :ٳڀڄخ ٓڀڄض ٫ڀَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ّزَٵ ًؿيو ڃن حٿًًٍَٔ ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ اًح َٓ حٓظنخٍ ًؿيو ،كظَ ٻؤنو ٷ٬٤ش ٷڄًَ ،ٻنخ نَ٬ٱ ًٿٺ ڃنو.
[ ]2606
- 3364كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن
ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ر٬ؼض ڃن هَْ ٷًَڅ حرن آىځ ،ٷَنخ ٳٸَنخ،
كظَ ٻنض ڃن حٿٸَڅ حٿٌُ ٻنض ٳْو).
- 3365كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٔيٽ َٗ٬هً ،ٻخڅ حٿڄَ٘ٻٌڅ ّٴَٷٌڅ
ٍإًٓيڂً ،ٻخڅ أىپ حٿټظخد ّٔيٿٌڅ ٍإًٓيڂً ،ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّلذ ڃٌحٳٸش أىپ حٿټظخد ٳْڄخ ٿڂ ّئڃَ ٳْو رِ٘ء ،ػڂ ٳَٵ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٓو.
[]5573 ،3728
- 3366كيػنخ ٫زيحڅ٫ ،ن أرِ كڄِس٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن ڃًَٔٵ،
٫ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٿڂ ّټن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخك٘خ ً ٙڃظٴل٘خً ،ٻخڅ ّٸٌٽ( :اڅ ڃن هْخٍٻڂ
أكٔنټڂ أهٚٷخ).
[]5688 ،5682 ،3549
- 3367كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ ٷخٿض:
ڃخ هَْ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن أڃَّن ا ٙأهٌ أَّٔىڄخ ڃخ ٿڂ ّټن اػڄخ،
ٳبڅ ٻخڅ اػڄخ ٻخڅ أر٬ي حٿنخّ ڃنوً ،ڃخ حنظٸڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿنٴٔو
ا ٙأڅ طنظيٺ كَڃش حهلل ،ٳْنظٸڂ هلل ريخ.
[]6461 ،6404 ،5775
- 3368كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ڃخ ڃٔٔض كََّح ً ٙىّزخؿخ أٿْن ڃن ٻٲ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٗ ًٙ ،ڄڄض
ٍّلخ ٷ ٢أً َ٫ٳخ ٷ ٢أْ٣ذ ڃن ٍّق أً َ٫ٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 3369كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ ٫ظزش،
٫ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أٗي كْخء ڃن حٿٌٍ٬حء ٳِ هيٍىخ .كيػنِ ڃلڄي رن
ر٘خٍ :كيػنخ ّلَْ ًحرن ڃييُ ٷخ :ٙكيػنخ ٗ٬زش ڃؼڀوً :اًح ٻَه ْٗجخ َ٫ٱ ٳِ
ًؿيو.
[]5768 ،5751
- 3370كيػنخ ٫ڀِ رن حٿـ٬ي :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ كخُځ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ڃخ ٫خد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٬٣خڃخ ٷ ،٢اڅ حٗظيخه أٻڀو ًا ٙطَٻو.
[]5093
- 3371كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ رټَ رن ڃ٫ ،َ٠ن ؿ٬ٴَ رن ٍرْ٬ش٫ ،ن
حَٕ٫ؽ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ڃخٿٺ حرن رلْنش حٕٓيُ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٓـي ٳَؽ رْن ّيّو كظَ نٍَ ارْ٤و.
ٷخٽً :ٷخٽ حرن رټَْ :كيػنخ رټَ :رْخ ٝارْ٤و.
[ ]383
- 3372كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ رن كڄخى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس:
أڅ أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػيڂ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ َّ ٙٳّ ٪يّو ٳِ ِٗء ڃن ى٫خثو ا ٙٳِ
حٓٙظٔٸخء ،ٳبنو ٻخڅ َّٳّ ٪يّو كظَ ٍَّ رْخ ٝارْ٤و.
[ ]984
- 3373كيػنخ حٿلٔن رن حٿٜزخف :كيػنخ ڃلڄي رن ٓخرٶ :كيػنخ ڃخٿٺ رن ڃٌٰٽ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٌ٫څ رن أرِ ؿلْٴشً ،ٻَ ٫ن أرْو ٷخٽ:
ىٳ٬ض اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ رخٕر٤ق ٳِ ٷزشً ،ٻخڅ رخٿيخؿَس ،هَؽ
رٚٽ ٳنخىٍ رخٿٜٚس ػڂ ىهپ ،ٳؤهَؽ ٳ٠پ ًٌٟء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳٌٷ ٪حٿنخّ ٫ڀْو ّؤهًٌڅ ڃنو ،ػڂ ىهپ ٳؤهَؽ حٿ٬نِسً ،هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٻؤنِ أن َ٨اٿَ ًرْٓ ٚخٷْو ،ٳَٻِ حٿ٬نِس ،ػڂ ٛڀَ حٿ٨يَ ٍٻ٬ظْن،
ًحٿٍ َٜ٬ٻ٬ظْنّ ،ڄَ رْن ّيّو حٿلڄخٍ ًحٿڄَأس.
[ ]185
- 3375/3374كيػنخ حٿلٔن رن ٛزخف حٿزِحٍ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّليع كيّؼخ ٿٌ ٫يه حٿ٬خى ٕكٜخه.
(ً - )3375ٷخٽ حٿڀْغ :كيػنِ ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد أنو ٷخٽ :أهزَنِ ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش أنيخ ٷخٿض:
أ٬ّ ٙـزٺ أرٌ ٳٚڅ ،ؿخء ٳـڀْ اٿَ ؿخنذ كـَطِ ّليع ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٔڄ٬نِ ًٿٺً ،ٻنض أٓزق ،ٳٸخځ ٷزپ أڅ أٷٓ ِ٠زلظًِ ،ٿٌ أىٍٻظو
ٿَىىص ٫ڀْو :اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ّټن َّٔى حٿليّغ ٻَٔىٻڂ.
- 21رخد :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طنخځ ْ٫نخه ًّ ٙنخځ ٷڀزو.
ًٍحه ْٓ٬ي رن ڃْنخء٫ ،ن ؿخرَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]6852
- 3376كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش رن
٫زي حٿَكڄن:
أنو ٓؤٽ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :ٻْٲ ٻخنض ٚٛس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳِ ٍڃ٠خڅ؟ ٷخٿض :ڃخ ٻخڅ ِّّي ٳِ ٍڃ٠خڅ ً ٙٯَْه ٫ڀَ اكيٍ َ٘٫س ٍٻ٬ش،
ّٜڀِ أٍرٍ ٪ٻ٬خص ،ٳ ٚطٔؤٽ ٫ن كٔنين ًٌ٣ٿين ،ػڂ ّٜڀِ أٍر٬خ ،ٳ ٚطٔؤٽ ٫ن
كٔنين ًٻٌٿين ،ػڂ ّٜڀِ ػٚػخ ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل طنخځ ٷزپ أڅ طٌطَ؟ ٷخٽ( :طنخځ
أطِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ربنخءً ،ىٌ رخٿًٍِحء ،ٳٌّ ٪ٟيه ٳِ حٗنخء ،ٳـ٬پ
حٿڄخء ّنز ٪ڃن رْن أٛخر٬و ،ٳظٌٟؤ حٿٸٌځ .ٷخٽ ٷظخىس :ٷڀض ٕنْ :ٻڂ ٻنظڂ؟ ٷخٽ:
ػٚػڄخثش ،أً ُىخء ػٚػڄخثش.
( - )3380كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل
حرن أرِ ٣ڀلش٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٷخٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًكخنض ٚٛس حٿ ،َٜ٬ٳخٿظڄْ حٿٌٌٟء ٳڀڂ
ّـيًه ،ٳؤطِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٌٌٟء ،ٳٌٌٍٓ ٪ٟٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّيه ٳِ ًٿٺ حٗنخء ،ٳؤڃَ حٿنخّ أڅ ّظٌٟئًح ڃنو ،ٳَأّض حٿڄخء ّنز ٪ڃن
طلض أٛخر٬و ،ٳظٌٟؤ حٿنخّ ،كظَ طٌٟئًح ڃن ٫ني آهَىڂ.
( - )3381كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ڃزخٍٹ :كيػنخ كِځ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿلٔن ٷخٽ:
كيػنخ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
هَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ر ٞ٬ڃوخٍؿوً ،ڃ٬و نخّ ڃن أٛلخرو،
ٳخن٤ڀٸٌح ًَّْٔڅ ،ٳلَ٠ص حٿٜٚس ،ٳڀڂ ّـيًح ڃخء ّظٌٟئًڅ ،ٳخن٤ڀٶ ٍؿپ ڃن
حٿٸٌځ ،ٳـخء رٸيف ڃن ڃخء َّْٔ ،ٳؤهٌه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳظٌٟؤ ،ػڂ ڃي
أٛخر٬و حٍٕر٫ ٪ڀَ حٿٸيف ،ػڂ ٷخٽ( :ٷٌڃٌح ٳظٌٟئًح) .ٳظٌٟؤ حٿٸٌځ كظَ رڀٌٰح ٳْڄخ
َّّيًڅ ڃن حٿٌٌٟءً ،ٻخنٌح ٓزْ٬ن أً نلٌه.
( - )3382كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃنَْٓ :ڄِّّ ٪ي :أهزَنخ كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
كَ٠ص حٿٜٚس ،ٳٸخځ ڃن ٻخڅ ٷَّذ حٿيحٍ ڃن حٿڄٔـي ٳظٌٟؤً ،رٸِ ٷٌځ ،ٳؤطِ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رڄو٠ذ ڃن كـخٍس ٳْو ڃخء ،ٳٌ ٪ٟٻٴو ،ٳَٰٜ
حٿڄو٠ذ أڅ ّزٔ ٢ٳْو ٻٴو ،ٳ٠ڂ أٛخر٬و ٳٌ٬ٟيخ ٳِ حٿڄو٠ذ ،ٳظٌٟؤ حٿٸٌځ
ٻڀيڂ ؿڄْ٬خ .ٷڀض :ٻڂ ٻخنٌح؟ ٷخٽ :ػڄخنٌڅ ٍؿ.ٚ
[ ]167
- 3383كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ڃٔڀڂ :كيػنخ كْٜن٫ ،ن
ٓخٿڂ رن أرِ حٿـ٬ي٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حٿو ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٖ٤٫حٿنخّ ٌّځ حٿليّزْشً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن ّيّو ٍٻٌس ٳظٌٟؤ،
ٳـيٖ حٿنخّ نلٌه ،ٳٸخٽ( :ڃخ ٿټڂ) .ٷخٿٌح :ٿْْ ٫نينخ ڃخء نظٌٟؤ ً ٙنَ٘د ا ٙڃخ
رْن ّيّٺ ،ٳٌّ ٪ٟيه ٳِ حٿَٻٌس ،ٳـ٬پ حٿڄخء ّؼٌٍ رْن أٛخر٬و ٻؤڃؼخٽ حٿٌْ٬څ،
ٳَ٘رنخ ًطٌٟؤنخ .ٷڀض :ٻڂ ٻنظڂ؟ ٷخٽ :ٿٌ ٻنخ ڃخثش أٿٲ ٿټٴخنخ ،ٻنخ هڄْ َ٘٫س ڃخثش.
[]5316 ،4560 ،3923 - 3921
- 3384كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنخ ٌّځ حٿليّزْش أٍرَ٘٫ ٪س ڃخثشً ،حٿليّزْش رجَ ،ٳنِكنخىخ كظَ ٿڂ نظَٹ ٳْيخ
ٷَ٤س ،ٳـڀْ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٗٴَْ حٿزجَ ٳي٫خ رڄخء ،ٳڄ٠ڄً ٞڃؾ
ٳِ حٿزجَ ،ٳڄټؼنخ ٯَْ رْ٬ي ،ػڂ حٓظٸْنخ كظَ ًٍّنخًًٍ ،ص أً ٛيٍص ٍٻخثزنخ.
[]3920 ،3919
- 3385كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن آلخٵ رن ٫زي حهلل حرن أرِ
٣ڀلش :أنو ٓڄ ٪أنْ رن ڃخٿٺ ّٸٌٽ :ٷخٽ أرٌ ٣ڀلش ٕځ ٓڀْڂ:
ٿٸي ٓڄ٬ض ٌٛص ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ْ٬ٟٴخ ،أَ٫ٱ ٳْو حٿـٌ ،٩ٳيپ
٫نيٹ ڃن ِٗء؟ ٷخٿض :ن٬ڂ ،ٳؤهَؿض أٷَحٛخ ڃن ٗ ،َْ٬ػڂ أهَؿض هڄخٍح ٿيخ،
ٳڀٸض حٿوزِ رز٠٬و ،ػڂ ىٓظو طلض ّيُ ًٙػظنِ رز٠٬و ،ػڂ أٍٓڀظنِ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ :ٳٌىزض رو ،ٳٌؿيص ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ
حٿڄٔـي ًڃ٬و حٿنخّ ،ٳٸڄض ٫ڀْيڂ ،ٳٸخٽ ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(آٍٓڀٺ أرٌ ٣ڀلش) .ٳٸڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ر٬٤خځ) .ٷڀض :ن٬ڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄن ڃ٬و( :ٷٌڃٌح) .ٳخن٤ڀٶ ًحن٤ڀٸض رْن أّيّيڂ ،كظَ ؿجض أرخ ٣ڀلش
ٳؤهزَطو ،ٳٸخٽ أرٌ ٣ڀلشّ :خ أځ ٓڀْڂ ،ٷي ؿخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿنخّ،
ًٿْْ ٫نينخ ڃخ ن٬٤ڄيڂ؟ ٳٸخٿض :حهلل ًٌٍٓٿو أ٫ڀڂ ،ٳخن٤ڀٶ أرٌ ٣ڀلش كظَ ٿٸِ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤٷزپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرٌ ٣ڀلش
ڃ٬و ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىڀڄِ ّخ أځ ٓڀْڂ ،ڃخ ٫نيٹ) .ٳؤطض رٌٿٺ
حٿوزِ ،ٳؤڃَ رو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٴضَٜ٫ً ،ص أځ ٓڀْڂ ٫ټش
ٳؤىڃظو ،ػڂ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْو ڃخ ٗخء أڅ ّٸٌٽ ،ػڂ ٷخٽ( :حثٌڅ
ٿَ٘٬س) .ٳؤًڅ ٿيڂ ،ٳؤٻڀٌح كظَ ٗزٌ٬ح ػڂ هَؿٌح ،ػڂ ٷخٽ( :حثٌڅ ٿَ٘٬س) .ٳؤًڅ ٿيڂ،
ٳؤٻڀٌح كظَ ٗزٌ٬ح ػڂ هَؿٌح ،ػڂ ٷخٽ( :حثٌڅ ٿَ٘٬س) .ٳؤٻپ حٿٸٌځ ٻڀيڂ ًٗزٌ٬ح،
ًحٿٸٌځ ٓزٌ٬څ أً ػڄخنٌڅ ٍؿ.ٚ
[ ]412
- 3386كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ أرٌ أكڄي حٿِرَُْ :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن
ڃن٫ ،ٌٍٜن ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٷخٽ:
ٻنخ ن٬ي حّٓخص رَٻشً ،أنظڂ ط٬يًنيخ طوٌّٴخ ،ٻنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳِ ٓٴَ ،ٳٸپ حٿڄخء ،ٳٸخ( :ح٣ڀزٌح ٳ٠ڀش ڃن ڃخء) .ٳـخإًح ربنخء ٳْو ڃخء ٷڀْپ ،ٳؤىهپ
ّيه ٳِ حٗنخء ػڂ ٷخٽ( :كِ ٫ڀَ حٿ٤يٌٍ حٿڄزخٍٹً ،حٿزَٻش ڃن حهلل) .ٳڀٸي ٍأّض حٿڄخء
ّنز ٪ڃن رْن أٛخرٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٿٸي ٻنخ نٔڄ ٪طٔزْق حٿ٬٤خځ
ًىٌ ّئٻپ.
- 3387كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ُٻَّخء ٷخٽ :كيػنِ ٫خڃَ ٷخٽ :كيػنِ ؿخرَ ٍِٟ
حهلل ٫نو:
أڅ أرخه طٌٳِ ً٫ڀْو ىّن ،ٳؤطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸڀض :اڅ أرِ طَٹ ٫ڀْو
ىّنخً ،ٿْْ ٫نيُ ا ٙڃخ ّوَؽ نوڀوّ ًٙ ،زڀٮ ڃخ ّوَؽ ٓنْن ڃخ ٫ڀْو ،ٳخن٤ڀٶ ڃِ٬
ٿټِ ّ ٙٴلٖ ٫ڀِ حٿَٰڃخء ،ٳڄَ٘ كٌٽ رْيٍ ڃن رْخىٍ حٿظڄَ ٳي٫خ ،ػڂ آهَ ،ػڂ
ؿڀْ ٫ڀْو ،ٳٸخٽ( :حنٌِ٫ه) .ٳؤًٳخىڂ حٿٌُ ٿيڂً ،رٸِ ڃؼپ ڃخ أ٤٫خىڂ.
[ ]2020
- 3388كيػنخ أرٌ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن أرْو ،كيػنخ أرٌ ٫ؼڄخڅ:
أنو كيػو ٫زي حٿَكڄن رن أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ أٛلخد حٿٜٴش ٻخنٌح أنخٓخ ٳٸَحءً ،أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ڃَس:
(ڃن ٻخڅ ٫نيه ٬٣خځ حػنْن ٳڀٌْىذ رؼخٿغً ،ڃن ٻخڅ ٫نيه ٬٣خځ أٍر٬ش ٳڀٌْىذ
روخڃْ أً ٓخىّ) .أً ٻڄخ ٷخٽً :أڅ أرخ رټَ ؿخء رؼٚػشً ،حن٤ڀٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ رَ٘٬سً ،أرٌ رټَ ًػٚػش ،ٷخٽ :ٳيٌ أنخ ًأرِ ًأڃِ ًٙ ،أىٍُ ىپ ٷخٽ:
حڃَأطِ ًهخىڃِ ،رْن رْظنخ ًرْن رْض أرِ رټًَ ،أڅ أرخ رټَ ط٫ َ٘٬ني حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٿزغ كظَ ٛڀَ حٿ٘٬خء ،ػڂ ٍؿ ٪ٳڀزغ كظَ طٌٍٓ َ٘٬ٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳـخء ر٬ي ڃخ أڃ َ٠ڃن حٿڀْپ ڃخ ٗخء حهلل ،ٷخٿض ٿو حڃَأطو :ڃخ
كزٔٺ ٫ن أْٟخٳٺ أً ْٟٴٺ؟ ٷخٽ :أً ڃخ ْ٘٫ظيڂ؟ ٷخٿض :أرٌح كظَ طـِء ،ٷي
ٌَٟ٫ح ٫ڀْيڂ ٳٰڀزٌىڂ ،ٳٌىزض ٳخهظزؤص ،ٳٸخٽّ :خ ٯنؼَ ،ٳـيًٓ ٩ذً ،ٷخٽ :ٻڀٌح،
ًٷخٽ ٙ :أ٬٣ڄو أريح ،ٷخٽً :حّڂ حهلل ،ڃخ ٻنخ نؤهٌ ڃن حٿڀٸڄش اٍ ٙرخ ڃن أٓٴڀيخ أٻؼَ
ڃنيخ كظَ ٗزٌ٬حًٛ ،خٍص أٻؼَ ڃڄخ ٻخنض ٷزپ ،ٳن َ٨أرٌ رټَ :ٳبًح ِٗء أً أٻؼَ،
ٷخٽ ٙڃَأطوّ :خ أهض رنِ ٳَحّ ،ٷخٿضً ٙ :ٷَس ْ٫نِ ،ٿيِ حٓڅ أٻؼَ ڃڄخ ٷزپ
رؼٚع ڃَحص .ٳؤٻپ ڃنيخ أرٌ رټَ ًٷخٽ :انڄخ ٻخڅ حٿْ٘٤خڅ٬ّ ،نِ ّڄْنو ،ػڂ أٻپ ڃنيخ
ٿٸڄش ،ػڂ كڄڀيخ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤٛزلض ٫نيهً ،ٻخڅ رْننخ ًرْن ٷٌځ
٫يي ،ٳڄ َ٠حٕؿپ ٳظٴَٷنخ حػنخ ٍ َ٘٫ؿ ،ٚڃ ٪ٻپ ڃنيڂ أنخّ ،حهلل أ٫ڀڂ ٻڂ ڃ ٪ٻپ
ٍؿپ ،ٯَْ أنو ر٬غ ڃ٬يڂ ،ٷخٽ :أٻڀٌح ڃنيخ أؿڄٌ٬څ .أً ٻڄخ ٷخٽ.
[ ]577
- 2289كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كڄخى٫ ،ن ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أنْ٫ً .ن ٌّنْ٫ ،ن
ػخرض٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أٛخد أىپ حٿڄيّنش ٷل٫ ٢ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳزْنخ ىٌ
ّو٤ذ ٌّځ ؿڄ٬ش ،اً ٷخځ ٍؿپ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ىڀټض حٿټَح ،٩ىڀټض حٿ٘خء ،ٳخى٩
حهلل ّٔٸْنخ .ٳڄي ّيّو ًى٫خ ،ٷخٽ أنًْ :اڅ حٿٔڄخء ٿڄؼپ حٿِؿخؿش ،ٳيخؿض ٍّق أن٘ؤص
ٓلخرخ ،ػڂ حؿظڄ ،٪ػڂ أٍٓڀض حٿٔڄخء ِ٫حٿْيخ ،ٳوَؿنخ نوٌ ٝحٿڄخء كظَ أطْنخ
ڃنخُٿنخ ،ٳڀڂ نِٽ نڄ َ٤اٿَ حٿـڄ٬ش حٕهٍَ ،ٳٸخځ اٿْو ًٿٺ حٿَؿپ أً ٯَْه ،ٳٸخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،طييڃض حٿزٌْص ،ٳخى ٩حهلل ّلزٔو .ٳظزٔڂ ػڂ ٷخٽ( :كٌحٿْنخ ً٫ ٙڀْنخ).
ٳنَ٨ص اٿَ حٿٔلخد طٜي ٩كٌٽ حٿڄيّنش ٻؤنو اٻڀْپ.
[ ]890
- 3390كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ رن ٻؼَْ أرٌ ٯٔخڅ :كيػنخ أرٌ كٴ،ٚ
ًحٓڄو ٫ڄَ رن حٿٚ٬ء ،أهٌ أرِ ٫ڄًَ رن حٿٚ٬ء ،ٷخٽٓ :ڄ٬ض نخٳ٬خ٫ ،ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّو٤ذ اٿَ ؿٌ ،٩ٳڀڄخ حطوٌ حٿڄنزَ طلٌٽ اٿْو ٳلن
حٿـٌ ،٩ٳؤطخه ّڄٔق ّيه ٫ڀْو.
ًٷخٽ ٫زي حٿلڄْي :أهزَنخ ٫ؼڄخڅ رن ٫ڄَ :أهزَنخ ڃ٬خً رن حٿٚ٬ء٫ ،ن نخٳ ٪ريٌح.
ًًٍحه أرٌ ٫خٛڂ٫ ،ن حرن أرِ ًٍحى٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 3392/3391كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٫زي حٿٌحكي رن أّڄن ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ٫ ،ن
ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٸٌځ ٌّځ حٿـڄ٬ش اٿَ ٗـَس أً نوڀش ،ٳٸخٿض
حڃَأس ڃن حٕنٜخٍ ،أً ٍؿپّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أ ٙنـ٬پ ٿٺ ڃنزَح؟ ٷخٽ( :اڅ ٗجظڂ).
ٳـ٬ڀٌح ٿو ڃنزَح ،ٳڀڄخ ٻخڅ ٌّځ حٿـڄ٬ش ىٳ ٪اٿَ حٿڄنزَ ،ٳٜخكض حٿنوڀش ْٛخف
حٿٜزِ ،ػڂ نِٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳ٠ڄيخ اٿْو ،طجن أنْن حٿٜزِ حٿٌُ
ّٔټن .ٷخٽ( :ٻخنض طزټِ ٫ڀَ ڃخ ٻخنض طٔڄ ٪ڃن حٿٌٻَ ٫نيىخ).
( - )3392كيػنخ آڄخْ٫پ ٷخٽ :كيػنِ أهِ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ٫ ،ن ّلَْ رن
ْٓ٬ي ٷخٽ :أهزَنِ كٴ ٚرن ٫زْي حهلل رن أنْ رن ڃخٿٺ :أنو ٓڄ ٪ؿخرَ رن ٫زي حهلل
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٻخڅ حٿڄٔـي ڃٔٸٌٳخ ٫ڀَ ؿًٌ ٩ڃن نوپ ،ٳټخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح
ه٤ذ ّٸٌځ اٿَ ؿٌ ٩ڃنيخ ،ٳڀڄخ ٛن ٪ٿو حٿڄنزَ ًٻخڅ ٫ڀْو ،ٳٔڄ٬نخ ٿٌٿٺ حٿـٌ٩
ٌٛطخ ٻٌٜص حٿ٘٬خٍ ،كظَ ؿخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌّ ٪ٟيه ٫ڀْيخ
ٳٔټنض.
[ ]438
- 3393كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ حرن أرِ ٫يُ٫ ،ن ٗ٬زش .كيػنِ رَ٘ رن
هخٿي :كيػنخ ڃلڄي٫ ،ن ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅٓ :ڄ٬ض أرخ ًحثپ ّليع ٫ن كٌّٴش:
أڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :أّټڂ ّلٴ ٦ٷٌٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳِ حٿٴظنش؟ ٳٸخٽ كٌّٴش :أنخ أكٴ ٦ٻڄخ ٷخٽ ،ٷخٽ :ىخص ،انٺ ٿـَُء ،ٷخٽ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳظنش حٿَؿپ ٳِ أىڀو ًڃخٿو ًؿخٍه ،طټٴَىخ حٿٜٚس
ًحٿٜيٷشً ،حٕڃَ رخٿڄًَ٬ٱ ًحٿنيِ ٫ن حٿڄنټَ) .ٷخٽ :ٿْٔض ىٌهً ،ٿټن حٿظِ طڄٌؽ
ٻڄٌؽ حٿزلَ ،ٷخٽّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْنٙ ،رؤّ ٫ڀْٺ ڃنيخ ،اڅ رْنٺ ًرْنيخ رخرخ ڃٰڀٸخ،
ٷخٽّ :ٴظق حٿزخد أً ّټَٔ؟ ٷخٽ ،ٙ :رپ ّټَٔ ،ٷخٽً :حٹ أكٍَ أڅ ّٰ ٙڀٶ ،ٷڀنخ٫ :ڀڂ
حٿزخد؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٻڄخ أڅ ىًڅ ٯي حٿڀْڀش ،انِ كيػظو كيّؼخ ٿْْ رخٕٯخٿْ ،٦ٳيزنخ أڅ
نٔؤٿوً ،أڃَنخ ڃًَٔٷخ ٳٔؤٿو ٳٸخٽ :ڃن حٿزخد؟ ٷخٽ٫ :ڄَ.
[ ]502
- 3396/3394كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ :كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ طٸخطڀٌح ٷٌڃخ ن٬خٿيڂ
حٿً٘ ،َ٬كظَ طٸخطڀٌح حٿظَٹٰٛ ،خٍ حْٕ٫ن ،كڄَ حٿٌؿٌهً ،ٿٲ حٕنٌٱ ،ٻؤڅ
ًؿٌىيڂ حٿڄـخڅ حٿڄَ٤ٷشً ،طـيًڅ ڃن هَْ حٿنخّ أٗيىڂ ٻَحىْش ٿيٌح حٕڃَ كظَ
ّٸ ٪ٳْوً ،حٿنخّ ڃ٬خىڅ ،هْخٍىڂ ٳِ حٿـخىڀْش هْخٍىڂ ٳِ حٗٓٚځً ،ٿْؤطْن ٫ڀَ
أكيٻڂ ُڃخڅٕ ،څ َّحنِ أكذ اٿْو ڃن أڅ ّټٌڅ ٿو ڃؼپ أىڀو ًڃخٿو).
( - )3395كيػنِ ّلَْ :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ طٸخطڀٌح هٌُح ًٻَڃخڅ ڃن
حٕ٫خؿڂ ،كڄَ حٿٌؿٌه ،ٳ ْ٤حٕنٌٱٰٛ ،خٍ حْٕ٫نً ،ؿٌىيڂ حٿڄـخڅ حٿڄَ٤ٷش،
ن٬خٿيڂ حٿ٘.)َ٬
طخر٬و ٯَْه٫ ،ن ٫زي حٿَُحٵ.
( - )3396كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :ٷخٽ آڄخْ٫پ :أهزَنِ ٷْْ
ٷخٽ :أطْنخ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٳٸخٽ:
ٛلزض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػٚع ٓنْن ،ٿڂ أٻن ٳِ ٓنِ أكَ٫ ٙڀَ
أڅ أ ِ٫حٿليّغ ڃنِ ٳْينٓ ،ڄ٬ظو ّٸٌٽً ،ٷخٽ ىټٌح رْيه( :رْن ّيُ حٿٔخ٫ش طٸخطڀٌڅ
ٷٌڃخ ن٬خٿيڂ حٿً٘ .)َ٬ىٌ ىٌح حٿزخًٍُ .ٷخٽ ٓٴْخڅ ڃَسً :ىڂ أىپ حٿزخٍُ.
[ ]2770
- 3397كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ؿََّ رن كخُځٓ :ڄ٬ض حٿلٔن ّٸٌٽ:
كيػنخ ٫ڄًَ رن طٰڀذ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :رْن ّيُ حٿٔخ٫ش ،طٸخطڀٌڅ ٷٌڃخ
ّنظ٬ڀٌڅ حٿً٘ ،َ٬طٸخطڀٌڅ ٷٌڃخ ٻؤڅ ًؿٌىيڂ حٿڄـخڅ حٿڄَ٤ٷش).
[ ]2769
- 3398كيػنخ حٿلټڂ رن نخٳ :٪أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ :ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٓخٿڂ رن
٫زي حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :طٸخطڀټڂ حٿْيٌى ،ٳظٔڀٌ٤څ ٫ڀْيڂ ،ػڂ
ّٸٌٽ حٿلـَّ :خ ڃٔڀڂ ،ىٌح ّيٌىُ ًٍحثِ ٳخٷظڀو).
[ ]2767
- 3399كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػننخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن ؿخرَ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي
ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽّ( :ؤطِ ٫ڀَ حٿنخّ ُڃخڅ ًِّٰڅ ،ٳْٸخٽ :ٳْټڂ
ڃن ٛلذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳْٸٌٿٌڅ :ن٬ڂ ،ٳْٴظق ٫ڀْيڂ ،ػڂ ًِّٰڅ
ٳْٸخٽ ٿيڂ :ىپ ٳْټڂ ڃن ٛلذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳْٸٌٿٌڅ :ن٬ڂ ،ٳْٴظق
ٿيڂ).
[ ]2740
- 3400كيػنِ ڃلڄي رن حٿلټڂ :أهزَنخ حٿن :َ٠أهزَنخ آَحثْپ :أهزَنخ ٓ٬ي
حٿ٤خثِ :أهزَنخ ڃلپ رن هڀْٴش٫ ،ن ٫يُ رن كخطڂ ٷخٽ:
رْنخ أنخ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اً أطخه ٍؿپ ٳ٘ټخ اٿْو حٿٴخٷش ،ػڂ أطخه آهَ
ٳ٘ټخ ٷ ٪٤حٿٔزْپ ،ٳٸخٽّ( :خ ٫يُ ،ىپ ٍأّض حٿلَْس) .ٷڀض :ٿڂ أٍىخً ،ٷي أنزجض
٫ڀْيخ ،ٷخٽ( :ٳبڅ ٣خٿض رٺ حٿلْخس ،ٿظَّن حٿْ٬٨نش طَطلپ ڃن حٿلَْس ،كظَ طٌ٤ٱ
رخٿټ٬زش ٙطوخٱ أكيح ا ٙحهلل -ٷڀض ٳْڄخ رْنِ ًرْن نٴِٔ :ٳؤّن ى٫خٍ ِ٣ء حٿٌّن ٷي
ًَٓ٬ح ٳِ حٿزٚى ً -ٿجن ٣خٿض رٺ كْخس ٿظٴظلن ٻنٌُ ٻٍَٔ) .ٷڀض :ٻٍَٔ رن
ىَڃِ؟ ٷخٽ( :ٻٍَٔ رن ىَڃًِ ،ٿجن ٣خٿض رٺ كْخس ،ٿظَّن حٿَؿپ ّوَؽ ڃپء ٻٴو
ڃن ًىذ أً ٳ٠ش٤ّ ،ڀذ ڃن ّٸزڀو ٳّ ٚـي أكيح ّٸزڀو ڃنوً ،ٿْڀٸْن حهلل أكيٻڂ ٌّځ
ّڀٸخهً ،ٿْْ رْنو ًرْنو طَؿڄخڅ ّظَؿڂ ٿو ،ٳْٸٌٿن :أٿڂ أر٬غ اٿْٺ ٌٍٓ ٙٳْزڀٰٺ؟
ٳْٸٌٽ :رڀَ ،ٳْٸٌٽ :أٿڂ أ٤٫ٺ ڃخًً ٙٿيح ًأٳ٠پ ٫ڀْٺ؟ ٳْٸٌٽ :رڀَ ،ٳْن٫ َ٨ن
ّڄْنو ٳ ٍَّ ٚا ٙؿينڂًّ ،ن٫ َ٨ن ّٔخٍه ٳ ٍَّ ٚا ٙؿينڂ) .ٷخٽ ٫يُٓ :ڄ٬ض
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حطٸٌح حٿنخٍ ًٿٌ ر٘ٶ طڄَس ،ٳڄن ٿڂ ّـي ٗٶ طڄَس،
ٳزټڀڄش ْ٣زش) .ٷخٽ ٫يُ :ٳَأّض حٿْ٬٨نش طَطلپ ڃن حٿلَْس كظَ طٌ٤ٱ رخٿټ٬زش ٙ
طوخٱ ا ٙحهللً ،ٻنض ٳْڄن حٳظظق ٻنٌُ ٻٍَٔ رن ىَڃًِ ،ٿجن ٣خٿض رټڂ حٿلْخس،
ٿظًَڅ ڃخ ٷخٽ أرٌ حٿٸخٓڂ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :وَؽ ڃپء ٻٴو).
كيػنِ ٫زي حهلل :كيػنخ أرٌ ٫خٛڂ :أهزَنخ ٓ٬يحڅ رن رَ٘ :كيػنخ أرٌ ڃـخىي :كيػنخ
ڃلپ رن هڀْٴشٓ :ڄ٬ض ٫يّخ :ٻنض ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]1347
- 3401كيػنخ ْٓ٬ي رن َٗكزْپ :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن ِّّي٫ ،ن أرِ حٿوَْ٫ ،ن ٫ٸزش
رن ٫خڃَ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَؽ ٌّڃخ ٳٜڀَ ٫ڀَ أىپ أكي ٚٛطو ٫ڀَ حٿڄْض،
ػڂ حنَٜٱ اٿَ حٿڄنزَ ٳٸخٽ( :انِ ٳَ٣ټڂً ،أنخ ٗيْي ٫ڀْټڂ،
ًانِ ًحهلل ٕن َ٨اٿَ كٌ ِٟحٓڅً ،انِ ٷي أْ٤٫ض هِحثن ڃٴخطْق حًٍٕ ،ٝانِ
ًحهلل ڃخ أهخٱ ر٬يُ أڅ طَ٘ٻٌحً ،ٿټن أهخٱ أڅ طنخٳٌٔح ٳْيخ).
[ ]1279
- 3402كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن أٓخڃش
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
أَٗٱ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ أ٣ڂ ڃن حٓ٣خځ ،ٳٸخٽ( :ىپ طًَڅ ڃخ أٍٍ؟
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ ّٸظظپ ٳجظخڅ ىٌ٫حىڄخ
ًحكيس).
كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ىڄخځ٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٙ( :طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ ّٸظظپ ٳجظخڅ ،ٳْټٌڅ رْنيڄخ
ڃٸظڀش ْ٨٫ڄش ،ىٌ٫حىڄخ ًحكيس ًٙ .طٸٌځ حٿٔخ٫ش كظَ ّز٬غ ىؿخٿٌڅ ٻٌحرٌڅ ،ٷَّزخ
ڃن ػٚػْن ،ٻڀيڂ ِّ٫ڂ أنو ٌٍٓٽ حهلل).
[ً ،6704 ،6536حن]5690 ،989 :َ٨
- 3414كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش رن
٫زي حٿَكڄن :أڅ أرخ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رْنڄخ نلن ٫ني ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ّٸٔڂ ٷٔڄخ ،أطخه ًً حٿوٌَّٜس،
ًىٌ ٍؿپ ڃن رنِ طڄْڂ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ح٫يٽ ،ٳٸخٽًّ( :ڀٺً ،ڃن ّ٬يٽ اًح ٿڂ
أ٫يٽ ،ٷي هزض ًهَٔص اڅ ٿڂ أٻن أ٫يٽ) .ٳٸخٽ ٫ڄَّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،حثٌڅ ٿِ ٳْو
ٳؤَٟد ٫نٸو؟ ٳٸخٽ( :ى٫و ،ٳبڅ ٿو أٛلخرخ ّلٸَ أكيٻڂ ٚٛطو ڃٚٛ ٪طيڂ،
ًْٛخڃو ڃْٛ ٪خڃيڂّ ،ٸَإًڅ حٿٸَآڅ ّ ٙـخًُ طَحٷْيڂّ ،ڄَٷٌڅ ڃن حٿيّن ٻڄخ
ّڄَٵ حٿٔيڂ ڃن حٿَڃْشّ ،ن َ٨اٿَ نٜڀو ٳٌّ ٚؿي ٳْو ِٗء ،ػڂ ّن َ٨اٿَ ٍٛخٳو
ٳڄخ ٌّؿي ٳْو ِٗء ،ػڂ ّن َ٨اٿَ نْ٠و ً -ىٌ ٷيكو -ٳٌّ ٚؿي ٳْو ِٗء ،ػڂ ّنَ٨
اٿَ ٷًٌه ٳٌّ ٚؿي ٳْو ِٗء ،ٷي ٓزٶ حٿٴَع ًحٿيځ ،آّظيڂ ٍؿپ أٌٓى ،اكيٍ ٠٫يّو
ڃؼپ ػيُ حٿڄَأس ،أً ڃؼپ حٿز٬٠ش طيٍىًٍّ ،وَؿٌڅ ٫ڀَ كْن ٳَٷش ڃن حٿنخّ).
ٷخٽ أرٌ ْٓ٬ي :ٳؤٗيي أنِ ٓڄ٬ض ىٌح حٿليّغ ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ًأٗيي أڅ ٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذ ٷخطڀيڂ ًأنخ ڃ٬و ،ٳؤڃَ رٌٿٺ حٿَؿپ ٳخٿظڄْ ٳؤطِ رو،
كظَ نَ٨ص اٿْو ٫ڀَ ن٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌُ ن٬ظو.
[]6534 ،6532 ،5811 ،4771
- 3415كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن هْؼڄش٫ ،ن ٌّٓي
رن ٯٴڀش ٷخٽ :ٷخٽ ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
اًح كيػټڂ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٖڅ أهَ ڃن حٿٔڄخء أكذ اٿِ ڃن
أٻٌد ٫ڀْوً ،اًح كيػظټڂ ٳْڄخ رْنِ ًرْنټڂ ،ٳبڅ حٿلَد هي٫شٓ ،ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽّ( :ؤطِ ٳِ آهَ حٿِڃخڅ ٷٌځ ،كيػخء حٕٓنخڅٓ ،ٴيخء
حٕكٚځّ ،ٸٌٿٌڅ ڃن هَْ ٷٌٽ حٿزَّشّ ،ڄَٷٌڅ ڃن حٗٓٚځ ٻڄخ ّڄَٵ حٿٔيڂ ڃن
حٿَڃْشّ ٙ ،ـخًُ اّڄخنيڂ كنخؿَىڂ ،ٳؤّنڄخ ٿٸْظٌىڂ ٳخٷظڀٌىڂ ،ٳبڅ ٳِ ٷظڀيڂ أؿَح ٿڄن
ٷظڀيڂ ٌّځ حٿٸْخڃش).
[]6531 ،4770
- 3416كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٷْْ٫ ،ن
أىپ حٿڄيّنش أً ڃټش ،ٷڀض :أٳِ ٯنڄٺ ٿزن؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷڀض :أٳظلڀذ ،ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳؤهٌ
ٗخس ،ٳٸڀض :حنٴ ٞحٿ ٩َ٠ڃن حٿظَحد ًحٿً٘ َ٬حٿٸٌٍ ،ٷخٽ :ٳَأّض حٿزَحء َّ٠د
اكيٍ ّيّو ٫ڀَ حٕهٍَ ّنٴ ،ٞٳلڀذ ٳِ ٷ٬ذ ٻؼزش ڃن ٿزنً ،ڃ ِ٬اىحًس كڄڀظيخ
ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َّطٌُ ڃنيخَّ٘ ،د ًّظٌٟؤ ،ٳؤطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳټَىض أڅ أًٷ٨و ،ٳٌحٳٸظو كْن حٓظْٸ ،٦ٳٜززض ڃن حٿڄخء ٫ڀَ حٿڀزن كظَ
رَى أٓٴڀو ،ٳٸڀض :حَٗد ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ :ٳَ٘د كظَ ٍْٟض ،ػڂ ٷخٽ( :أٿڂ ّؤڅ
حٿَكْپ) .ٷڀض :رڀَ ،ٷخٽ :ٳخٍطلڀنخ ر٬ي ڃخ ڃخٿض حٿ٘ڄًْ ،حطز٬نخ َٓحٷش رن ڃخٿٺ،
ٳٸڀض :أطْنخ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ ٙ( :طلِڅ اڅ حهلل ڃ٬نخ) .ٳي٫خ ٫ڀْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٍط٤ڄض رو ٳَٓو اٿَ ر٤نيخ -أٍٍ -ٳِ ؿڀي ڃن حٍٕٗ - ٝٺ
ُىَْ -ٳٸخٽ :انِ أٍحٻڄخ ٷي ىٌ٫طڄخ ٫ڀِ ،ٳخىٌ٫ح ٿِ ،ٳخهلل ٿټڄخ أڅ أٍى ٫نټڄخ
حٿ٤ڀذ ،ٳي٫خ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳنـخ ،ٳـ٬پ ّ ٙڀٸَ أكيح ا ٙٷخٽ :ٻٴْظټڂ
ڃخ ىنخ ،ٳّ ٚڀٸَ أكيح اٍ ٙىه ،ٷخٽًً :ٳَ ٿنخ.
[ ]2307
- 3420كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ڃوظخٍ :كيػنخ هخٿي٫ ،ن
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىهپ ٫ڀَ أَ٫حرِ ٌّ٬ىه ،ٷخٽً :ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ىهپ ٫ڀَ ڃٌَّ٬ّ ٞىه ٷخٽٙ( :رؤّ٣ ،يٌٍ اڅ ٗخء حهلل) .ٳٸخٽ ٿو:
(ٙرؤّ ٣يٌٍ اڅ ٗخء حهلل) .ٷخٽ :ٷڀض٣ :يٌٍ؟ ،ٚ٣رپ ىِ كڄَ طٴٌٍ ،أً طؼٌٍ،
٫ڀَ ْٗن ٻزَْ ،طَِّه حٿٸزٌٍ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳن٬ڂ اًح).
[]7032 ،5338 ،5332
- 3421كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أنْ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٍؿپ نَٜحنْخ ٳؤٓڀڂً ،ٷَأ حٿزٸَس ًآٽ ٫ڄَحڅ ،ٳټخڅ ّټظذ ٿڀنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳ٬خى نَٜحنْخ ،ٳټخڅ ّٸٌٽ :ڃخ ّيٍُ ڃلڄي ا ٙڃخ ٻظزض ٿو،
ٳؤڃخطو حهلل ٳيٳنٌه ،ٳؤٛزق ًٷي ٿٴ٨ظو حٍٕ ،ٝٳٸخٿٌح :ىٌح ٳ٬پ ڃلڄي ًأٛلخرو ٿڄخ
ىَد ڃنيڂ ،نزٌ٘ح ٫ن ٛخكزنخ ٳؤٿٸٌه ،ٳلٴًَح ٿو ٳؤ٫ڄٸٌح ،ٳؤٛزق ًٷي ٿٴ٨ظو
حٍٕ ،ٝٳٸخٿٌح :ىٌح ٳ٬پ ڃلڄي ًأٛلخرو ،نزٌ٘ح ٫ن ٛخكزنخ ٿڄخ ىَد ڃنيڂ ٳؤٿٸٌه،
ٳلٴًَح ٿو ًأ٫ڄٸٌح ٿو ٳِ حٍٕ ٝڃخ حٓظ٤خٌ٫ح ،ٳؤٛزق ًٷي ٿٴ٨ظو حٍٕ،ٝ
ٳ٬ڀڄٌح :أنو ٿْْ ڃن حٿنخّ ٳؤٿٸٌه.
- 3422كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ:
ًأهزَنِ حرن حٿڄْٔذ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اًح ىڀٺ ٻٍَٔ ٳ ٚٻٍَٔ ر٬يهً ،اًح ىڀٺ
ٷْ َٜٳ ٚٷْ َٜر٬يهً ،حٿٌُ نٴْ ڃلڄي رْيه ،ٿظنٴٸن ٻنٌُىڄخ ٳِ ٓزْپ حهلل).
[ ]2864
- 3423كيػنخ ٷزْٜش :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ رن ٫ڄَْ٫ ،ن ؿخرَ حرن
ٓڄَسٍ ،ٳ٬و،
ٷخٽ( :اًح ىڀٺ ٻٍَٔ ٳ ٚٻٍَٔ ر٬يهً ،اًح ىڀٺ ٷْ َٜٳ ٚٷْ َٜر٬يه)ًً .ٻَ
ًٷخٽ( :ٿظنٴٸن ٻنٌُىڄخ ٳِ ٓزْپ حهلل).
[ ]2953
- 3424كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن ٫زي حهلل رن أرِ كْٔن :كيػنخ ٍحٳ٪
رن ؿزَْ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷيځ ڃْٔڀڄش حٿټٌحد ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳـ٬پ ّٸٌٽ :اڅ
ؿ٬پ ٿِ ڃلڄي حٕڃَ ڃن ر٬يه طز٬ظوً ،ٷيڃيخ ٳِ رَ٘ ٻؼَْ ڃن ٷٌڃو ،ٳؤٷزپ اٿْو
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃ٬و ػخرض رن ٷْْ رن ٗڄخًّ ،ٳِ ّي ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷ٬٤ش ؿَّي ،كظَ ًٷٲ ٫ڀَ ڃْٔڀڄش ٳِ أٛلخرو ٳٸخٽ( :ٿٌ
ٓؤٿظنِ ىٌه حٿٸ٬٤ش ڃخ أْ٤٫ظټيخً ،ٿن ط٬يً أڃَ حهلل ٳْٺً ،ٿجن أىرَص ٿْ٬ٸَنٺ حهلل،
ًانِ ٍٕحٹ حٿٌُ أٍّض ٳْٺ ڃخ ٍأّض).
ٳؤهزَنِ أرٌ ىََّس :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْنڄخ أنخ نخثڂٍ ،أّض
ٳِ ّيُ ٌٓحٍّن ڃن ًىذ ،ٳؤىڄنِ ٗؤنيڄخ ،ٳؤًكِ اٿِ ٳِ حٿڄنخځ :أڅ حنٴويڄخ،
ٳنٴوظيڄخ ٳ٤خٍح ،ٳؤًٿظيڄخ ٻٌحرْن ّوَؿخڅ ڃن ر٬يُ) .ٳټخڅ أكيىڄخ حٿ٬نًِٔ ،حٓهَ
ڃْٔڀڄش حٿټٌحدٛ ،خكذ حٿْڄخڃش.
[ً ،7023 ،6628 ،4118 ،4115حن]4116 :َ٨
- 3425كيػنِ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ كڄخى رن أٓخڃش٫ ،ن رَّي رن ٫زي حهلل رن
أرِ رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ -أٍحه -
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽٍ( :أّض ٳِ حٿڄنخځ أنِ أىخؿَ ڃن ڃټش اٿَ
أٍ ٝريخ نوپ ،ٳٌىذ ًىڀِ اٿَ أنيخ حٿْڄخڃش أً ىـَ ،ٳبًح ىِ حٿڄيّنش ّؼَد،
ًٍأّض ٳِ ٍإّخُ ىٌه :أنِ ىُِص ْٓٴخ ٳخنٸٛ ٪٤يٍه ،ٳبًح ىٌ ڃخ أْٛذ ڃن
حٿڄئڃنْن ٌّځ أكي ،ػڂ ىُِطو رؤهٍَ ٳ٬خى أكٔن ڃخ ٻخڅ ،ٳبًح ىٌ ڃخ ؿخء حهلل رو ڃن
حٿٴظق ًحؿظڄخ ٩حٿڄئڃنْنًٍ ،أّض ٳْيخ رٸَحً ،حهلل هَْ ،ٳبًح ىڂ حٿڄئڃنٌڅ ٌّځ أكي،
ًاًح حٿوَْ ڃخ ؿخء حهلل رو ڃن حٿوَْ ًػٌحد حٿٜيٵ حٿٌُ آطخنخ حهلل ر٬ي ٌّځ ريٍ).
[]6634 ،6629 ،3853 ،3765
- 3427/3426كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ" كيػنخ ُٻَّخء٫ ،ن ٳَحّ٫ ،ن ٫خڃَ٫ ،ن
ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
أٷزڀض ٳخ٣ڄش طڄِ٘ ٻؤڅ ڃْ٘ظيخ ڃِ٘ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃَكزخ رخرنظِ) .ػڂ أؿڀٔيخ ٫ن ّڄْنو أً ٫ن ٗڄخٿو ،ػڂ أَٓ اٿْيخ
كيّؼخ ٳزټض ،ٳٸڀض ٿيخ :ٿڂ طزټْن؟ ػڂ أَٓ اٿْيخ كيّؼخ ٳ٠لټض ،ٳٸڀض :ڃخ ٍأّض
ٻخٿٌْځ ٳَكخ أٷَد ڃن كِڅ ،ٳٔؤٿظيخ ٫ڄخ ٷخٽ ،ٳٸخٿض :ڃخ ٻنض ٕٳِ٘ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،كظَ ٷز ٞحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔؤٿظيخ ،ٳٸخٿض :أَٓ
اٿِ( :اڅ ؿزَّپ ٻخڅ ّ٬خٍٟنِ حٿٸَآڅ ٻپ ٓنش ڃَسً ،انو ٫خٍٟنِ حٿ٬خځ ڃَطْن،
ً ٙأٍحه ا ٙك َ٠أؿڀًِ ،انٺ أًٽ أىپ رْظِ ٿلخٷخ رِ) .ٳزټْض ،ٳٸخٽ( :أڃخ طَْٟن
أڅ طټٌنِ ْٓيس أىپ حٿـنش ،أً نٔخء حٿڄئڃنْن).ٳ٠لټض ٿٌٿٺ.
( - )3427كيػنِ ّلَْ رن ٷِ٫ش :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ى٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخ٣ڄش حرنظو ٳِ ٗټٌحه حٿظِ ٷز ٞٳْيخ ،ٳٔخٍىخ
رِ٘ء ٳزټض ،ػڂ ى٫خىخ ٳٔخٍىخ ٳ٠لټض ،ٷخٿض :ٳٔؤٿظيخ ٫ن ًٿٺ ،ٳٸخٿضٓ :خٍنِ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَنِ أنو ّٸز ٞٳِ ًؿ٬و حٿظِ طٌٳِ ٳْو ،ٳزټْض ،ػڂ
ٓخٍنِ ٳؤهزَنِ أنِ أًٽ أىپ رْظو أطز٬و ،ٳ٠لټض.
[ً 5928 ،4170 ،3511حن]3048 :َ٨
- 3428كيػنخ ڃلڄي رن َ٫َ٫س :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ رَ٘٫ ،ن ْٓ٬ي حرن ؿزَْ،
٫ن حرن ٫زخّ ٷخٽ:
ٻخڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ّينِ حرن ٫زخّ ،ٳٸخٽ ٿو ٫زي حٿَكڄن رن
ٌ٫ٱ :اڅ ٿنخ أرنخء ڃؼڀو ،ٳٸخٽ :انو ڃن كْغ ط٬ڀڂ ،ٳٔؤٽ ٫ڄَ حرن ٫زخّ ٫ن ىٌه
حّٓش{ :اًح ؿخء ن َٜحهلل ًحٿٴظق} .ٳٸخٽ :أؿپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أ٫ڀڄو
اّخه ،ٷخٽ :ڃخ أ٫ڀڂ ڃنيخ ا ٙڃخ ط٬ڀڂ.
[]4686 ،4685 ،4167 ،4043
- 3429كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٓڀْڄخڅ رن كن٨ڀش حرن حٿْٰٔپ:
كيػنخ ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ڃَٟو حٿٌُ ڃخص ٳْو رڄڀلٴش ،ٷي ٜ٫ذ
رٜ٬خرش ىٓڄخء ،كظَ ؿڀْ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :أڃخ ر٬ي،
ٳبڅ حٿنخّ ّټؼًَڅ ًّٸپ حٕنٜخٍ ،كظَ ّټٌنٌح ٳِ حٿنخّ رڄنِٿش حٿڄڀق ٳِ حٿ٬٤خځ،
ٳڄن ًٿِ ڃنټڂ ْٗجخ ّ َ٠ٳْو ٷٌڃخ ًّنٴ ٪ٳْو آهَّن ،ٳڀْٸزپ ڃن ڃلٔنيڂ ًّظـخًُ
٫ن ڃْٔجيڂ) .ٳټخڅ آهَ ڃـڀْ ؿڀْ ٳْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]885
- 3430كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ّلَْ رن آىځ :كيػنخ كْٔن حٿـ٬ٴِ٫ ،ن
أرِ ڃٌَٓ٫ ،ن حٿلٔن٫ ،ن أرِ رټَس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أهَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحص ٌّځ حٿلٔن ،ٳ٬ٜي رو ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳٸخٽ:
(حرنِ ىٌح ْٓيً ،ٿ٬پ حهلل أڅ ّٜڀق رو رْن ٳجظْن ڃن حٿڄٔڀڄْن).
[ ]2557
- 3431كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن كڄْي ،رن
ر٤٬ن).
ًٷخٽ ىڄخځ٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳنِ ٩أرٌ رټَ
ًنٌرْن).
[ً ،6617 ،6616 ،3479 ،3473حن]3464 :َ٨
- 3435كيػنِ ٫زخّ رن حٿٌٿْي حٿنَِٓ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ :كيػنخ أرٌ
٫ؼڄخڅ ٷخٽ:
أنزجض أڅ ؿزَّپ ٫ڀْو حٿٔٚځ أطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫نيه أځ ٓڀڄش ،ٳـ٬پ
ّليع ػڂ ٷخځ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕځ ٓڀڄش( :ڃن ىٌح) .أً ٻڄخ ٷخٽ،
ٷخٽ :ٷخٿض :ىٌح ىكْش ،ٷخٿض أځ ٓڀڄشً :حّڂ حهلل ڃخ كٔزظو ا ٙاّخه ،كظَ ٓڄ٬ض ه٤زش
نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ روزَ ؿزَّپ ،أً ٻڄخ ٷخٽ ،ٷخٽ :ٳٸڀض ٕرِ ٫ؼڄخڅ :ڃڄن
ٓڄ٬ض ىٌح؟ ٷخٽ :ڃن أٓخڃش رن ُّي.
[]4695
- 23رخد :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿََ٬ّ{ :ٳٌنو ٻڄخ َّ٬ٳٌڅ أرنخءىڂ ًاڅ ٳَّٸخ ڃانيڂ ٿْټظڄاٌڅ
حٿلٶ ًىڂ ّ٬ڀڄٌڅ} /حٿزٸَس./146 :
- 3436كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ رن أنْ٫ ،ن نخٳ٫ ،٪ن ٫زي حهلل رن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿْيٌى ؿخإًح اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٌٻًَح ٿو أڅ ٍؿ ٚڃنيڂ
ًحڃَأس ُنْخ ،ٳٸخٽ ٿيڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃخ طـيًڅ ٳِ حٿظٌٍحس ٳِ
ٗؤڅ حٿَؿڂ) .ٳٸخٿٌح :نٴ٠ليڂ ًّـڀيًڅ ،ٳٸخٽ ٫زي حهلل رن ٓٚځ :ٻٌرظڂ ،اڅ ٳْيخ
حٿَؿڂ ،ٳؤطٌح رخٿظٌٍحس ٳنًَ٘ىخ ،ٳٌ ٪ٟأكيىڂ ّيه ٫ڀَ آّش حٿَؿڂ ،ٳٸَأ ڃخ ٷزڀيخ ًڃخ
ر٬يىخ ،ٳٸخٽ ٿو ٫زي حهلل رن ٓٚځ :حٍٳّ ٪يٹ ،ٳَٳّ ٪يه ٳبًح ٳْيخ آّش حٿَؿڂ ،ٳٸخٿٌح:
ٛيٵ ّخ ڃلڄي ،ٳْيخ آّش حٿَؿڂ ،ٳؤڃَ ريڄخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳَؿڄخ،
ٷخٽ ٫زي حهلل :ٳَأّض حٿَؿپ ّـنؤ ٫ڀَ حٿڄَأس ّٸْيخ حٿلـخٍس.
[ ]1264
- 24رااخدٓ :اائحٽ حٿڄ٘ااَٻْن أڅ ّااَّيڂ حٿنزااِ ٛااڀَ حهلل ٫ڀْااو ًٓااڀڂ آّااش ،ٳااؤٍحىڂ
حن٘ٸخٵ حٿٸڄَ.
- 3437كيػنخ ٛيٷش رن حٿٴ٠پ :أهزَنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن حرن أرِ نـْق٫ ،ن
ڃـخىي٫ ،ن أرِ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حن٘ٶ حٿٸڄَ ٫ڀَ ٫يي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗٸْن ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٗييًح).
[]4584 ،4583 ،3658 ،3656
- 3438كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٌّنْ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ
رن ڃخٿٺً .ٷخٽ ٿِ هڀْٴش :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو كيػيڂ:
أڅ أىپ ڃټش ٓؤٿٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ َّّيڂ آّش ،ٳؤٍحىڂ حن٘ٸخٵ
حٿٸڄَ.
[]4587 ،4586 ،3655
- 3439كيػنِ هڀٲ رن هخٿي حٿٸَِٗ :كيػنخ أرٌ رټَ رن ڃ٫ ،َ٠ن ؿ٬ٴَ رن
ٍرْ٬ش٫ ،ن َ٫حٹ رن ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿٸڄَ حن٘ٶ ٳِ ُڃخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]4585 ،3657
- 3440كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ڃ٬خً ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن ٷظخىس :كيػنخ
أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿڀْن ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،هَؿخ ڃن ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٿْڀش ڃ٨ڀڄشً ،ڃ٬يڄخ ڃؼپ حٿڄٜزخكْن ّْ٠آڅ رْن أّيّيڄخ ،ٳڀڄخ حٳظَٷخ
ٛخٍ ڃ ٪ٻپ ًحكي ڃنيڄخ ًحكي ،كظَ أطَ أىڀو.
[ ]453
- 3441كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ حٌٕٓى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٷْْ:
ٓڄ٬ض حٿڄَْٰس رن ٗ٬زش،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽِّ ٙ( :حٽ نخّ ڃن أڃظِ ٧خىَّن ،كظَ ّؤطْيڂ
أڃَ حهلل ًىڂ ٧خىًَڅ).
[]7021 ،6881
- 3442كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ حٿٌٿْي ٷخٽ :كيػنِ حرن ؿخرَ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄَْ رن
ىخنت :أنو ٓڄ ٪ڃ٬خًّش ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽِّ ٙ( :حٽ ڃن أڃظِ أڃش ٷخثڄش رؤڃَ حهللٙ ،
َّ٠ىڂ ڃن هٌٿيڂ ً ٙڃن هخٿٴيڂ ،كظَ ّؤطْيڂ أڃَ حهلل ًىڂ ٫ڀَ ًٿٺ).
ٷخٽ ٫ڄَْ :ٳٸخٽ ڃخٿٺ رن ّوخڃَ :ٷخٽ ڃ٬خًً :ىڂ رخٿ٘ؤځ ،ٳٸخٽ ڃ٬خًّش :ىٌح ڃخٿٺ
ِّ٫ڂ أنو ٓڄ ٪ڃ٬خًح ّٸٌٽً :ىڂ رخٿ٘ؤځ.
[ ]71
- 3443كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :أهزَنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٗزْذ رن ٯَٷيس ٷخٽٓ :ڄ٬ض
حٿلِ ّليػٌڅ٫ ،ن ًَ٫س:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أ٤٫خه ىّنخٍح ّ٘ظَُ ٿو رو ٗخس ،ٳخٗظٍَ ٿو رو
ٗخطْن ،ٳزخ ٩اكيحىڄخ ريّنخًٍ ،ؿخءه ريّنخٍ ًٗخس ،ٳي٫خ ٿو رخٿزَٻش ٳِ رْ٬وً ،ٻخڅ ٿٌ
حٗظٍَ حٿظَحد ٿَرق ٳْو.
ٷخٽ ٓٴْخڅ :ٻخڅ حٿلٔن رن ٫ڄخٍس ؿخءنخ ريٌح حٿليّغ ٫نو ،ٷخٽٓ :ڄ٬و ٗزْذ ڃن
ًَ٫س ،ٳؤطْظو ،ٳٸخٽ ٗزْذ :انِ ٿڂ أٓڄ٬و ڃن ًَ٫س .ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿلِ ّوزًَنو
٫نوً ،ٿڄن ٓڄ٬ظو ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٿوَْ ڃ٬ٸٌى
رنٌح ِٛحٿوْپ اٿَ ٌّځ حٿٸْخڃش) .ٷخٽً :ٷي ٍأّض ٳِ ىحٍه ٓزْ٬ن ٳَٓخ ،ٷخٽ ٓٴْخڅ:
ّ٘ظَُ ٿو ٗخس ،ٻؤنيخ أٟلْش.
- 3444كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿوْپ ٳِ نٌحْٛيخ حٿوَْ اٿَ ٌّځ
حٿٸْخڃش).
[ ]2694
- 3445كيػنخ ٷْْ رن كٴ :ٚكيػنخ هخٿي رن حٿلخٍع :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ حٿظْخف
ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿوْپ ڃ٬ٸٌى ٳِ نٌحْٛيخ حٿوَْ).
[ ]2696
- 3446كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ُّي رن أٓڀڂ٫ ،ن أرِ ٛخٿق
حٿٔڄخڅ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٿوْپ ٿؼٚػش :ٿَؿپ أؿًَ ،ٿَؿپ ٓظَ٫ً ،ڀَ
ٍؿپ ًٍُ ،ٳؤڃخ حٿٌُ ٿو أؿَ ٳَؿپ ٍر٤يخ ٳِ ٓزْپ حهلل ،ٳؤ٣خٽ ٿيخ ٳِ ڃَؽ أً
ًٍٟش ،ٳڄخ أٛخرض ٳِ ْ٣ڀيخ ڃن حٿڄَؽ أً حٿًَٟش ٻخنض ٿو كٔنخصً ،ٿٌ أنيخ
ٷ٬٤ض ْ٣ڀيخ ٳخٓظنض َٗٳخ أً َٗٳْن ،ٻخنض أًٍحػيخ كٔنخص ٿوً ،ٿٌ أنيخ ڃَص
رنيَ ٳَ٘رض ًٿڂ َّى أڅ ّٔٸْيخ ،ٻخڅ ًٿٺ ٿو كٔنخصًٍ .ؿپ ٍر٤يخ طٰنْخ ًٓظَح
ًط٬ٴٴخ ،ٿڂ ّنْ كٶ حهلل ٳِ ٍٷخريخ ً٧يٌٍىخ ٳيِ ٿو ٻٌٿٺ ٓظًٍَ .ؿپ ٍر٤يخ ٳوَح
ًٍّخء ًنٌحء ٕىپ حٗٓٚځ ٳيِ ًٍُ)ًٓ .جپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن حٿلڄَ،
ٳٸخٽ( :ڃخ أنِٽ ٫ڀِ ٳْيخ ا ٙىٌه حّٓش حٿـخڃ٬ش حٿٴخًس{ :ٳڄن ّ٬ڄپ ڃؼٸخٽ ًٍس هَْح
َّهً .ڃن ّ٬ڄپ ڃؼٸخٽ ًٍس َٗح َّه}).
[ ]2242
- 3447كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ أٌّد٫ ،ن ڃلڄيٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٛزق ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هْزَ رټَس ًٷي هَؿٌح رخٿڄٔخكِ ،ٳڀڄخ ٍأًه
ٷخٿٌح :ڃلڄي ًحٿوڄًْْ ،أكخٿٌح اٿَ حٿلٜن ٌّٔ٬څ ،ٳَٳ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ّيّو ًٷخٽ( :حهلل أٻزَ ،هَرض هْزَ ،انخ اًح نِٿنخ رٔخكش ٷٌځ ٳٔخء ٛزخف
حٿڄنٌٍّن).
[ ]364
- 3448كيػنِ ارَحىْڂ رن حٿڄنٌٍ :كيػنخ حرن أرِ حٿٴيّٺ٫ ،ن حرن أرِ ًثذ٫ ،ن
حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٷخٽ ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،انِ ٓڄ٬ض ڃنٺ كيّؼخ ٻؼَْح ٳؤنٔخه ،ٷخٽ( :حرٍٔ ٢ىحءٹ).
ٳزٔ٤ظو ،ٳَٰٱ رْيّو ٳْو ،ػڂ ٷخٽٟ( :ڄو) .ٳ٠ڄڄظو ،ٳڄخ نْٔض كيّؼخ ر٬ي.
[ .]119
- ۶۶كراب فعائم انصحاتح
- 1رخد :ٳ٠خثپ أٛلخد حٿنزِ ٛ -ڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٍِٟ -حهلل ٫نيڂ.
ًڃن ٛلذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً ٍآه ڃن حٿڄٔڀڄْن ،ٳيٌ ڃن أٛلخرو.
- 3449كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ :كيػنخ أرٌ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :ؤطِ ٫ڀَ حٿنخّ ُڃخڅ ،ٳًِْٰ ٳجخځ ڃن
حٿنخّ ،ٳْٸٌٿٌڅ :ٳْټڂ ڃن ٛخكذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳْٸٌٿٌڅ :ن٬ڂ،
ٳْٴظق ٿيڂ ،ػڂ ّؤطِ ٫ڀَ حٿنخّ ُڃخڅ ،ٳًِْٰ ٳجخځ ڃن حٿنخّ ،ٳْٸخٽ :ىپ ٳْټڂ ڃن
ٛخكذ أٛلخد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳْٸٌٿٌڅ :ن٬ڂ ،ٳْٴظق ٿيڂ ،ػڂ ّؤطِ
٫ڀَ حٿنخّ ُڃخڅ ،ٳًِْٰ ٳجخځ ڃن حٿنخّ ،ٳْٸخٽ :ىپ ٳْټڂ ڃن ٛخكذ ڃن ٛخكذ
أٛلخد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٳْٸٌٿٌڅ :ن٬ڂ ،ٳْٴظق ٿيڂ).
[ ]2740
- 3450كيػنخ آلخٵ :كيػنخ حٿن :َ٠أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ ؿڄَسٓ :ڄ٬ض ُىيځ
رن ڃَ٠دٓ :ڄ٬ض ٫ڄَحڅ رن كْٜن ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :هَْ أڃظِ ٷَنِ ،ػڂ حٿٌّن ّڀٌنيڂ ،ػڂ حٿٌّن
ّڀٌنيڂ -ٷخٽ ٫ڄَحڅ :ٳ ٚأىٍُ أًٻَ ر٬ي ٷَنو ٷَنْن أً ػٚػخ -ػڂ اڅ ر٬يٻڂ ٷٌڃخ
ّ٘ييًڅ ًّٔ ٙظ٘ييًڅًّ ،وٌنٌڅ ًّ ٙئطڄنٌڅًّ ،نًٌٍڅ ًٌّ ٙٳٌڅ٨ًّ ،يَ ٳْيڂ
حٿٔڄن).
[ ]2508
- 3451كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ڃن٫ ،ٌٍٜن ارَحىْڂ٫ ،ن
٫زْيس٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هَْ حٿنخّ ٷَنِ ،ػڂ حٿٌّن ّڀٌنيڂ ،ػڂ حٿٌّن
ّڀٌنيڂ ،ػڂ ّـِء ٷٌځ طٔزٶ ٗيخىس أكيىڂ ّڄْنوًّ ،ڄْنو ٗيخىطو).
ٷخٽ ارَحىْڂً :ٻخنٌح َّ٠رٌننخ ٫ڀَ حٿ٘يخىس ًحٿ٬يي ًنلن ٰٛخٍ.
[ ]2509
- 2رخد :ڃنخٷذ حٿڄيخؿَّن ًٳ٠ڀيڂ.
ڃنيڂ أرٌ رټَ ٫زي حهلل رن أرِ ٷلخٳش حٿظْڄِ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٿڀٴٸَحء حٿڄيخؿَّن حٿٌّن أهَؿٌح ڃن ىّخٍىڂ ًأڃٌحٿيڂ ّزظٌٰڅ
ٳ ٚ٠ڃن حهلل ًٌٍٟحنخ ًّنًَٜڅ حهلل ًٌٍٓٿو أًٿجٺ ىڂ حٿٜخىٷٌڅ} /حٿلَ٘./8 :
ًٷخٽ{ :ا ٙطنًَٜه ٳٸي نَٜه حهلل -اٿَ ٷٌٿو -اڅ حهلل ڃ٬نخ} /حٿظٌرش ./40 :ٷخٿض
٫خث٘ش ًأرٌ ْٓ٬ي ًحرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂً :ٻخڅ أرٌ رټَ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿٰخٍ.
[ ]3692
- 3452كيػنخ ٫زي حهلل رن ٍؿخء :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٿزَحء ٷخٽ:
حٗظٍَ أرٌ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ڃن ٫خُد ٍك ٚرؼٚػش َ٘٫ىٍىڄخ ،ٳٸخٽ أرٌ رټَ
ٿ٬خُد :ڃَ حٿزَحء ٳڀْلڄپ اٿِ ٍكڀِ ،ٳٸخٽ ٫خُد ،ٙ :كظَ طليػنخ :ٻْٲ ٛن٬ض
أنض ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن هَؿظڄخ
ڃن ڃټشً ،حٿڄَ٘ٻٌڅ ّ٤ڀزٌنټڂ؟ ٷخٽ :حٍطلڀنخ ڃن ڃټش ،ٳؤكْْنخ ،أًَّٓ :نخ ٿْڀظنخ
ًٌّڃنخ كظَ أ٧يَنخ ًٷخځ ٷخثڂ حٿ٨يَْس ،ٳَڃْض رز َُٜىپ أٍٍ ڃن ٧پ ٳآًُ
اٿْو ،ٳبًح ٛوَس ،أطْظيخ ٳنَ٨ص رٸْش ٧پ ٿيخ ٳٌّٔظو ،ػڂ ٳَٗض ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳْو ،ػڂ ٷڀض ٿو :ح٤ٟـّ ٪خ نزِ حهلل ،ٳخ٤ٟـ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ػڂ حن٤ڀٸض أن َ٨ڃخ كٌٿِ ىپ أٍٍ ڃن حٿ٤ڀذ أكيح ،ٳبًح أنخ رَح ِ٫ٯنڂ
ٌّٔٵ ٯنڄو اٿَ حٿٜوَسَّّ ،ي ڃنيخ حٿٌُ أٍىنخ ،ٳٔؤٿظو ٳٸڀض ٿو :ٿڄن أنض ّخ ٯٚځ،
ٷخٽ :ٿَؿپ ڃن ٷَّٖٓ ،ڄخه ٳَ٬ٳظو ،ٳٸڀض :ىپ ٳِ ٯنڄٺ ڃن ٿزن؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷڀض:
ٳيپ أنض كخٿذ ٿزنخ ٿنخ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳؤڃَطو ٳخ٫ظٸپ ٗخس ڃن ٯنڄو ،ػڂ أڃَطو أڅ ّنٴٞ
٫َٟيخ ڃن حٿٰزخٍ ،ػڂ أڃَطو أڅ ّنٴ ٞٻٴْو ،ٳٸخٽ :ىټٌحَٟ ،د اكيٍ ٻٴْو
رخٕهٍَ ،ٳلڀذ ٿِ ٻؼزش ڃن ٿزنً ،ٷي ؿ٬ڀض ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اىحًس
٫ڀَ ٳڄيخ هَٷش ،ٳٜززض ٫ڀَ حٿڀزن كظَ رَى أٓٴڀو ،ٳخن٤ڀٸض رو اٿَ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٌحٳٸظو ٷي حٓظْٸ ،٦ٳٸڀض :حَٗد ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳَ٘د كظَ ٍْٟض،
ػڂ ٷڀض :ٷي آڅ حٿَكْپ ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ( :رڀَ) .ٳخٍطلڀنخ ًحٿٸٌځ ّ٤ڀزٌننخ ،ٳڀڂ
ّيٍٻنخ أكي ڃنيڂ ٯَْ َٓحٷش رن ڃخٿٺ رن ه٘٬ڂ ٫ڀَ ٳَّ ٿو ،ٳٸڀض :ىٌح حٿ٤ڀذ ٷي
ٿلٸنخ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳٸخٽ ٙ( :طلِڅ اڅ حهلل ڃ٬نخ).
[ ]2307
- 3453كيػنخ ڃلڄي رن ٓنخڅ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ٫ ،ن أرِ رټَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷڀض ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنخ ٳِ حٿٰخٍ :ٿٌ أڅ أكيىڂ ن َ٨طلض ٷيڃْو
ٕرَٜنخ ،ٳٸخٽ( :ڃخ ٧نٺ ّخ أرخ رټَ رخػنْن حهلل ػخٿؼيڄخ).
[]4386 ،3707
- 3رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٓ( :يًح حٕرٌحد ،ا ٙرخد أرِ رټَ).
ٷخٿو حرن ٫زخّ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]455
- 3454كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ ٫خڃَ :كيػنخ ٳڀْق ٷخٽ :كيػنِ ٓخٿڂ
أرٌ حٿن٫ ،َ٠ن رَٔ رن ْٓ٬ي٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ه٤ذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿنخّ ًٷخٽ( :اڅ حهلل هَْ ٫زيح رْن حٿينْخ
ًرْن ڃخ ٫نيه ،ٳخهظخٍ ًٿٺ حٿ٬زي ڃخ ٫ني حهلل) .ٷخٽ :ٳزټَ أرٌ رټَ ،ٳ٬ـزنخ ٿزټخثو :أڅ
ّوزَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٫زي هَْ ،ٳټخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ىٌ حٿڄوًَْ ،ٻخڅ أرٌ رټَ أ٫ڀڄنخ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ
ڃن أڃن حٿنخّ ٫ڀِ ٳِ ٛلزظو ًڃخٿو أرخ رټًَ ،ٿٌ ٻنض ڃظوٌح هڀْ ٚٯَْ ٍرِ
ٙطوٌص أرخ رټًَ ،ٿټن أهٌس حٗٓٚځ ًڃٌىطوّ ٙ ،زٸْن ٳِ حٿڄٔـي رخد آ ٙي اٙ
رخد أرِ رټَ).
[ ]454
- 4رخد :ٳ٠پ أرِ رټَ ر٬ي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 3455كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬ي٫ ،ن
نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻنخ نوَْ رْن حٿنخّ ٳِ ُڃن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳنوَْ أرخ رټَ ،ػڂ ٫ڄَ
رن حٿو٤خد ،ػڂ ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ.
[]3494
- 5رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ ٻنض ڃظوٌح هڀْ.)ٚ
ٷخٿو أرٌ ْٓ٬ي]454 [ .
- 3457/3456كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ًىْذ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن ٫ټَڃش،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿٌ ٻنض ڃظوٌح ڃن أڃظِ هڀْٙ ،ٚطوٌص أرخ
رټًَ ،ٿټن أهِ ًٛخكزِ).
( - )3457كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي ًڃٌَٓ ٷخ :ٙكيػنخ ًىْذ٫ ،ن أٌّد،
ًٷخٽ( :ٿٌ ٻنض ڃظوٌح هڀْ ٚٿظوٌطو هڀًْ ،ٚٿټن أهٌس حٗٓٚځ أٳ٠پ).
كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد٫ ،ن أٌّد ڃؼڀو.
[ ]455
- 3458كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :أهزَنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن ٫زي حهلل رن
أرِ ڃڀْټش ٷخٽ:
ٻظذ أىپ حٿټٌٳش اٿَ حرن حٿِرَْ ٳِ حٿـي ،ٳٸخٽ :أڃخ حٿٌُ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ ٻنض ڃظوٌح ڃن ىٌه حٕڃش هڀْٙ ٚطوٌطو) .أنِٿو أرخ٬ّ ،نِ أرخ رټَ.
- 3459كيػنخ حٿلڄْيُ ًڃلڄي رن ٫زي حهلل ٷخ :ٙكيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو،
٫ن ڃلڄي رن ؿزَْ رن ڃ٬٤ڂ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
أطض حڃَأس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤڃَىخ أڅ طَؿ ٪اٿْو ،ٷخٿض :أٍأّض اڅ ؿجض
ًٿڂ أؿيٹ؟ ٻؤنيخ طٸٌٽ :حٿڄٌص ،ٷخٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ٿڂ طـيّنِ ٳؤطِ أرخ
رټَ).
[]6927 ،6794
- 3460كيػنِ أكڄي رن أرِ حٿْ٤ذ :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ڃـخٿي :كيػنخ رْخڅ رن
رَ٘٫ ،ن ًرَس رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ىڄخځ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄخٍح ّٸٌٽ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃخ ڃ٬و ا ٙهڄٔش أ٫زي ًحڃَأطخڅً ،أرٌ رټَ.
[]3644
- 3461كيػنِ ى٘خځ رن ٫ڄخٍ :كيػنخ ٛيٷش رن هخٿي :كيػنخ ُّي رن ًحٷي٫ ،ن
رَٔ رن ٫زْي حهلل٫ ،ن ٫خثٌ حهلل أرِ اىٍّْ٫ ،ن أرِ حٿيٍىحء ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنض ؿخٿٔخ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اً أٷزپ أرٌ رټَ آهٌح رَ٤ٱ ػٌرو ،كظَ
أريٍ ٫ن ٍٻزظو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أڃخ ٛخكزټڂ ٳٸي ٯخڃَ) .ٳٔڀڂ
ًٷخٽ :انِ ٻخڅ رْنِ ًرْن حرن حٿو٤خد ِٗء ،ٳؤَٓ٫ض اٿْو ػڂ نيڃض ،ٳٔؤٿظو أڅ
ّٰٴَ ٿِ ٳؤرَ ٫ڀِ ،ٳؤٷزڀض اٿْٺ ،ٳٸخٽّٰ( :ٴَ حهلل ٿٺ ّخ أرخ رټَ) .ػٚػخ ،ػڂ اڅ ٫ڄَ
نيځ ٳؤطَ ڃنِٽ أرِ رټَ ،ٳٔؤٽ :أػڂ أرٌ رټَ ،ٳٸخٿٌح ،ٙ :ٳؤطَ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔڀڂ ،ٳـ٬پ ًؿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّظڄ ،َ٬كض أٗٴٶ أرٌ رټَ،
ٳـؼخ ٫ڀَ ٍٻزظْو ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهللً ،حهلل أنخ ٻنض أ٧ڀڂ ،ڃَطْن ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ حهلل ر٬ؼنِ اٿْټڂ ٳٸڀظڂ ٻٌرضً ،ٷخٽ أرٌ رټَ ٛيٵًً .حٓخنِ
رنٴٔو ًڃخٿو ،ٳيپ أنظڂ طخٍٻٌح ٿِ ٛخكزِ) .ڃَطْن ،ٳڄخ أًًُ ر٬يىخ.
[]4364
- 3462كيػنخ ڃ٬ڀَ رن أٓي :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن حٿڄوظخٍ ٷخٽ :هخٿي ؟؟ حٿلٌحء
كيػنخ٫ ،ن أرِ ٫ؼڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄًَ رن حٿ٬خ ٍِٟ ٙحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ؼو ٫ڀَ ؿْٖ ًحص حٿٔٓٚپ ،ٳؤطْظو ٳٸڀض :أُ
حٿنخّ أكذ اٿْٺ؟ ٷخٽ٫( :خث٘ش) .ٳٸڀض :ڃن حٿَؿخٽ؟ ٳٸخٽ( :أرٌىخ) .ٷڀض :ػڂ ڃن؟
ٷخٽ٫( :ڄَ رن حٿو٤خد) .ٳ٬ي ٍؿخ.ٙ
[]4100
- 3463كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ ٓڀڄش رن
٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :رْنڄخ ٍح ٩ٳِ ٯنڄو٫ ،يح ٫ڀْو حٿٌثذ
ٳؤهٌ ڃنيخ ٗخس ،ٳ٤ڀزو حٿَح ِ٫ٳخٿظٴض اٿْو حٿٌثذ ٳٸخٽ :ڃن ٿيخ ٌّځ حٿٔزٌّ ،٪ځ ٿْْ
ٿيخ ٍح ٩ٯَُْ؟ ًرْنخ ٍؿپ ٌّٔٵ رٸَس ٷي كڄپ ٫ڀْيخ ،ٳخٿظٴظض اٿْو ٳټڀڄظو ،ٳٸخٿض:
انِ ٿڂ أهڀٶ ٿيٌحً ،ٿټنِ هڀٸض ٿڀلَع) .ٷخٽ حٿنخّٓ :زلخڅ حهلل ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳبنِ أإڃن رٌٿٺ ًأرٌ رټَ ً٫ڄَ رن حٿو٤خد) ٍِٟ .حهلل ٫نيڄخ.
[ ]2199
- 3464كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ حرن
حٿڄْٔذٓ :ڄ ٪أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :رْنخ أنخ نخثڂٍ ،أّظنِ ٫ڀَ ٷڀْذ ٫ڀْيخ ىٿٌ،
ٳنِ٫ض ڃنيخ ڃخ ٗخء حهلل ،ػڂ أهٌىخ حرن أرِ ٷلخٳش ،ٳنِ ٩ريخ ًنٌرخ أً ًنٌرْنً ،ٳِ
نِ٫و ٬ٟٲً ،حهلل ّٰٴَ ٿو ٬ٟٴو ،ػڂ حٓظلخٿض ٯَرخ ،ٳؤهٌىخ حرن حٿو٤خد ،ٳڀڂ أٍ
٫زٸَّخ ڃن حٿنخّ ّنِ ٩نِ٫ ٩ڄَ ،كظَ َٟد حٿنخّ ر٤٬ن).
[ً ،7037 ،6619 ،6618حن]3434 :َ٨
- 3465كيػنخ ڃلڄي رن ڃٸخطپ :أهزَنخ ٫زي حهلل :أهزَنخ ڃٌَٓ رن ٫ٸزش٫ ،ن ٓخٿڂ
رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ؿَ ػٌرو هْٚء ،ٿڂ ّن َ٨حهلل اٿْو ٌّځ
حٿٸْخڃش) .ٳٸخٽ أرٌ رټَ :اڅ أكي ٗٸِ ػٌرِ ّٔظَهِ ،ا ٙأڅ أط٬خىي ًٿٺ ڃنو؟ ٳٸخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :انٺ ٿن طٜنً ٪ٿٺ هْٚء) .ٷخٽ ڃٌَٓ :ٳٸڀض
ٿٔخٿڂ :أًٻَ ٫زي حهلل :ڃن ؿَ اُحٍه؟ ٷخٽ :ٿڂ أٓڄ٬و ًٻَ ا ٙػٌرو.
[]5715 ،5455 ،5447 ،5446
- 3466كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :كيػنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ كڄْي حرن ٫زي
حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ :أڅ أرخ ىََّس ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ڃن أنٴٶ ًُؿْن ڃن ِٗء ڃن
حْٕٗخء ٳِ ٓزْپ حهلل ،ى ِ٫ڃن أرٌحد ٬ّ -نِ :حٿـنش ّ -خ ٫زي حهلل ىٌح هَْ ،ٳڄن
ٻخڅ ڃن أىپ حٿٜٚس ى ِ٫ڃن رخد حٿٜٚسً ،ڃن ٻخڅ ڃن أىپ حٿـيخى ى ِ٫ڃن رخد
حٿـيخىً ،ڃن ٻخڅ ڃن أىپ حٿٜيٷش ى ِ٫ڃن رخد حٿٜيٷشً ،ڃن ٻخڅ ڃن أىپ حٿْٜخځ
ى ِ٫ڃن رخد حٿْٜخځً ،رخد حٿَّخڅ) .ٳٸخٽ أرٌ رټَ :ڃخ ٫ڀَ ىٌح حٿٌُ ّي َ٫ڃن طڀٺ
حٕرٌحد ڃن ًٍَٟسً ،ٷخٽ :ىپ ّي َ٫ڃنيخ ٻڀيخ أكي ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ( :ن٬ڂ،
ًأٍؿٌ أڅ طټٌڅ ڃنيڂ ّخ أرخ رټَ).
[ ]1798
- 3467كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ٫ ،ن ى٘خځ حرن ًَ٫س،
٫ن ًَ٫س رن حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخص ًأرٌ رټَ رخٿٔنق -ٷخٽ آڄخْ٫پ٬ّ :نِ
رخٿ٬خٿْش -ٳٸخځ ٫ڄَ ّٸٌٽً :حهلل ڃخ ڃخص ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿضً :ٷخٽ
٫ڄًَ :حهلل ڃخ ٻخڅ ّٸ ٪ٳِ نٴِٔ اً ٙحٹً ،ٿْز٬ؼنو حهلل ،ٳڀْٸ٬٤ن أّيُ ٍؿخٽ
ًأٍؿڀيڂ .ٳـخء أرٌ رټَ ٳټ٘ٲ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸزڀو ،ٷخٽ :رؤرِ
أنض ًأڃِ٣ ،زض كْخ ڃْظخً ،حٿٌُ نٴِٔ رْيه ٌّّ ٙٸنٺ حهلل حٿڄٌطظْن أريح ،ػڂ هَؽ
ٳٸخٽ :أّيخ حٿلخٿٲ ٫ڀَ ٍٓڀٺ ،ٳڀڄخ طټڀڂ أرٌ رټَ ؿڀْ ٫ڄَ ،ٳلڄي حهلل أرٌ رټَ
ًأػنَ ٫ڀْوً ،ٷخٽ :أ ٙڃن ٻخڅ ّ٬زي ڃلڄيح ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳبڅ ڃلڄيح ٷي ڃخص،
ًڃن ٻخڅ ّ٬زي حهلل ٳبڅ حهلل كِ ّ ٙڄٌصً .ٷخٽ{ :أنٺ ڃْض ًانيڂ ڃْظٌڅ}ً .ٷخٽ:
{ًڃخ ڃلڄي آٌٍ ٙٽ ٷي هڀض ڃن ٷزڀو حٿَٓپ أٳؤڅ ڃخص أً ٷظپ حنٸڀزظڂ ٫ڀَ أ٫ٸخرټڂ
ًڃن ّنٸڀذ ٫ڀَ ٫ٸزْو ٳڀن ّ َ٠حهلل ْٗجخ ًْٓـُِ حهلل حٿ٘خٻَّن} .ٳن٘ؾ حٿنخّ
ّزټٌڅ ،ٷخٽً :حؿظڄ٬ض حٕنٜخٍ اٿَ ٓ٬ي رن ٫زخىس ٳِ ٓٸْٴش رنِ ٓخ٫يس ،ٳٸخٿٌح :ڃنخ
أڃَْ ًڃنټڂ أڃَْ ،ٳٌىذ اٿْيڂ أرٌ رټَ ً٫ڄَ رن حٿو٤خد ًأرٌ ٫زْيس رن حٿـَحف،
ٳٌىذ ٫ڄَ ّظټڀڂ ٳؤٓټظو أرٌ رټًَ ،ٻخڅ ٫ڄَ ّٸٌٽً :حهلل ڃخ أٍىص رٌٿٺ ا ٙأنِ ٷي
ىْؤص ٻٚڃخ ٷي أ٫ـزنِ ،هْ٘ض أڅ ّ ٙزڀٰو أرٌ رټَ ،ػڂ طټڀڂ أرٌ رټَ ٳظټڀڂ أرڀٮ
حٿنخّ ،ٳٸخٽ ٳِ ٻٚڃو :نلن حٕڃَحء ًأنظڂ حٿٌٍُحء ،ٳٸخٽ كزخد رن حٿڄنًٌٍ ٙ :حهلل
ٙنٴ٬پ ،ڃنخ أڃًَْ ،ڃنټڂ أڃَْ ،ٳٸخٽ أرٌ رټًَ ،ٙ :ٿټنخ حٕڃَحءً ،أنظڂ حٿٌُحٍء ،ىڂ
أًٓ ٢حٿَ٬د ىحٍحً ،أَ٫ريڂ أكٔخرخ ،ٳزخٌّ٬ح ٫ڄَ أً أرخ ٫زْيس رن حٿـَحف ،ٳٸخٽ
٫ڄَ :رپ نزخّ٬ٺ أنض ،ٳؤنض ْٓينخً ،هَْنخً ،أكزنخ اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳؤهٌ ٫ڄَ رْيه ٳزخّ٬وً ،رخّ٬و حٿنخّ ،ٳٸخٽ ٷخثپ :ٷظڀظڂ ٓ٬يح ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :ٷظڀو
حهلل.
ًٷخٽ ٫زي حهلل رن ٓخٿڂ٫ ،ن حٿِرْيُ :ٷخٽ ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ :أهزَنِ حٿٸخٓڂ :أڅ
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿضٗ :و ٚر َٜحٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ػڂ ٷخٽ( :ٳِ
حٿَٳْٶ حٕ٫ڀَ) .ػٚػخً ،ٷ ٚحٿليّغ .ٷخٿض :ٳڄخ ٻخنض ڃن ه٤زظيڄخ ڃن ه٤زش اٙ
نٴ ٪حهلل ريخ ،ٿٸي هٌٱ ٫ڄَ حٿنخًّ ،اڅ ٳْيڂ ٿنٴخٷخ ،ٳَىىڂ حهلل رٌٿٺ .ػڂ ٿٸي ر َٜأرٌ
رټَ حٿنخّ حٿييٍ ًَ٫ٳيڂ حٿلٶ حٿٌُ ٫ڀْيڂً ،هَؿٌح رو ّظڀٌڅً{ :ڃخ ڃلڄي اٙ
ٌٍٓٽ ٷي هڀض ڃن ٷزڀو حٿَٓپ -اٿَ -حٿ٘خٻَّن}.
[ ]1184
- 3468كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ؿخڃ ٪رن أرِ ٍحٗي :كيػنخ أرٌ
ّ٬ڀَ٫ ،ن ڃلڄي حرن حٿلنٴْش ٷخٽ:
ٷڀض ٕرِ :أُ حٿنخّ هَْ ر٬ي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :أرٌ رټَ ،ٷڀض:
ػڂ ڃن؟ ٷخٽ :ػڂ ٫ڄًَ ،هْ٘ض أڅ ّٸٌٽ ٫ؼڄخڅ ،ٷڀض :ػڂ أنض؟ ٷخٽ :ڃخ أنخ اٍ ٙؿپ
ڃن حٿڄٔڀڄْن.
- 3469كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي٫ ،ن ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ ٷخٿض:
هَؿنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ر ٞ٬أٓٴخٍه ،كظَ اًح ٻنخ رخٿزْيحء،
أً رٌحص حٿـْٖ ،حنٸ٫ ٪٤ٸي ٿِ ،ٳؤٷخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ حٿظڄخٓو،
ًأٷخځ حٿنخّ ڃ٬وً ،ٿٌْٔح ٫ڀَ ڃخءً ،ٿْْ ڃ٬يڂ ڃخء ،ٳؤطَ حٿنخّ أرخ رټَ ،ٳٸخٿٌح :أٙ
طٍَ ڃخ ٛن٬ض ٫خث٘ش ،أٷخڃض رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًرخٿنخّ ڃ٬و،
ًٿٌْٔح ٫ڀَ ڃخءً ،ٿْْ ڃ٬يڂ ڃخء؟ ٳـخء أرٌ رټَ ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًحٍ ٪ٟأٓو ٫ڀَ ٳوٌُ ٷي نخځ ،ٳٸخٽ :كزٔض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًحٿنخًّ ،ٿٌْٔح ٫ڀَ ڃخءً ،ٿْْ ڃ٬يڂ ڃخء ،ٷخٿض :ٳ٬خطزنًِ ،ٷخٽ ڃخ ٗخء حهلل أڅ
ّٸٌٽً ،ؿ٬پ ّ٬٤ننِ رْيه ٳِ هخَٛطِ ،ٳّ ٚڄن٬نِ ڃن حٿظلَٹ ا ٙڃټخڅ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٳوٌُ ،ٳنخځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ
أٛزق ٫ڀَ ٯَْ ڃخء ،ٳؤنِٽ حهلل آّش حٿظْڄڂ ٳظْڄڄٌح ،ٳٸخٽ أْٓي رن حٿل :َْ٠ڃخ ىِ
رؤًٽ رَٻظټڂ ّخ آٽ أرِ رټَ ،ٳٸخٿض٫ :خث٘ش :ٳز٬ؼنخ حٿز َْ٬حٿٌُ ٻنض ٫ڀْو ،ٳٌؿينخ
حٿ٬ٸي طلظو.
[ ]327
- 3470كيػنخ آىځ رن أرِ اّخّ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ًٻٌحڅ
ّليع٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٙ( :طٔزٌح أٛلخرِ ،ٳڀٌ أڅ أكيٻڂ أنٴٶ ڃؼپ أكي
ًىزخ ،ڃخ رڀٮ ڃي أكيىڂ ً ٙنْٜٴو).
طخر٬و ؿََّ٫ً ،زي حهلل رن ىحًىً ،أرٌ ڃ٬خًّشً ،ڃلخ٫ ،َٟن حٕ٫ڄٖ.
- 3471كيػنخ ڃلڄي رن ڃٔټْن أرٌ حٿلٔن :كيػنخ ّلَْ رن كٔخڅ :كيػنخ ٓڀْڄخڅ،
٫ن َّٗٺ رن أرِ نڄَ٫ ،ن ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ ٷخٽ:
أهزَنِ أرٌ ڃٌَٓ حٕٗ :َُ٬أنو طٌٟؤ ٳِ رْظو ػڂ هَؽ ،ٳٸڀضٕ :ٿِڃن ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٕ ،ٻٌنن ڃ٬و ٌّڃِ ىٌح ،ٷخٽ :ٳـخء حٿڄٔـي ،ٳٔؤٽ ٫ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٿٌح :هَؽ ًًؿو ىخ ىنخ ،ٳوَؿض ٫ڀَ اػَه ،أٓؤٽ ٫نو،
كظَ ىهپ رجَ أٍّْ ،ٳـڀٔض ٫ني حٿزخدً ،رخريخ ڃن ؿَّي ،كظَ ٷٌٍٓ َ٠ٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كخؿظو ٳظٌٟؤ ،ٳٸڄض اٿْو ،ٳبًح ىٌ ؿخٿْ ٫ڀَ رجَ أٍّْ
ًطٌٓ ٢ٷٴيخً ،ٻ٘ٲ ٫ن ٓخٷْو ًىٙىڄخ ٳِ حٿزجَ ،ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ػڂ حنَٜٳض
ٳـڀٔض ٫ني حٿزخد ،ٳٸڀضٕ :ٻٌنن رٌحد ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌْځ ،ٳـخء
أرٌ رټَ ٳيٳ ٪حٿزخد ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٳٸخٽ :أرٌ رټَ ،ٳٸڀض٫ :ڀَ ٍٓڀٺ ،ػڂ ًىزض،
ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ىٌح أرٌ رټَ ّٔظؤًڅ؟ ٳٸخٽ( :حثٌڅ ٿو ًرَ٘ه رخٿـنش) .ٳؤٷزڀض
كظَ ٷڀض ٕرِ رټَ :حىهپًٌٍٓ ،ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّزَ٘ٹ رخٿـنش ،ٳيهپ
أرٌ رټَ ٳـڀْ ٫ن ّڄْن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ٬و ٳِ حٿٸٲً ،ىٿَ ٍؿڀْو
ٳِ حٿزجَ ٻڄخ ٛن ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻ٘ٲ ٫ن ٓخٷْو ،ػڂ ٍؿ٬ض
ٳـڀٔضً ،ٷي طَٻض أهِ ّظٌٟؤ ًّڀلٸنِ ،ٳٸڀض :اڅ َّى حهلل رٴٚڅ هَْح َّّ -ي أهخه
ّ -ؤص رو ،ٳبًح انٔخڅ ّلَٹ حٿزخد ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٳٸخٽ٫ :ڄَ رن حٿو٤خد ،ٳٸڀض
٫ڀَ ٍٓڀٺ ،ػڂ ؿجض اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳٸڀض :ىٌح
٫ڄَ حرن حٿو٤خد ّٔظؤًڅ؟ ٳٸخٽ( :حثٌڅ ٿو ًرَ٘ه رخٿـنش) .ٳـجض ٳٸڀض :حىهپ،
ًرَ٘ٹ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿـنش ،ٳيهپ ٳـڀْ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿٸٲ ٫ن ّٔخٍهً ،ىٿَ ٍؿڀْو ٳِ حٿزجَ ،ػڂ ٍؿ٬ض ٳـڀٔض،
ٳٸڀض :اڅ َّى حهلل رٴٚڅ هَْح ّؤص رو ،ٳـخء انٔخڅ ّلَٹ حٿزخد ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟
ٳٸخٽ٫ :ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ،ٳٸڀض ٫ڀَ ٍٓڀٺ ،ٳـجض اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳؤهزَطو ،ٳٸخٽ( :حثٌڅ ٿو ًرَ٘ه رخٿـنش،
٫ڀَ رڀٌٍ طْٜزو) .ٳـجظو ٳٸڀض ٿو :حىهپً ،رَ٘ٹ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رخٿـنش٫ ،ڀَ رڀٌٍ طْٜزٺ ،ٳيهپ ٳٌؿي حٿٸٲ ٷي ڃڀت ،ٳـڀْ ًؿخىو
ڃن حٿ٘ٶ حٓهَ .ٷخٽ َّٗٺ :ٷخٽ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ :ٳؤًٿظيخ ٷزٌٍىڂ.
[]6834 ،6684 ،5862 ،3492 ،3490
- 3472كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس :أڅ أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو كيػيڂ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٬ٛي أكيحً ،أرٌ رټَ ً٫ڄَ ً٫ؼڄخڅ ،ٳَؿٲ ريڂ،
ٳٸخٽ( :حػزض أكي ،ٳبنڄخ ٫ڀْٺ نزِ ًٛيّٶًٗ ،يْيحڅ).
[]3496 ،3483
- 3473كيػنِ أكڄي رن ْٓ٬ي أرٌ ٫زي حهلل :كيػنخ ًىذ رن ؿََّ :كيػنخ ٛوَ،
٫ن نخٳ :٪أڅ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :رْنڄخ أنخ ٫ڀَ رجَ أنِ ٩ڃنيخ ،ؿخءنِ أرٌ رټَ
ً٫ڄَ ،ٳؤهٌ أرٌ رټَ حٿيٿٌ ،ٳنًِ ٩نٌرخ أً ًنٌرْنً ،ٳِ نِ٫و ٬ٟٲً ،حهلل ّٰٴَ
ٿو ،ػڂ أهٌىخ حرن حٿو٤خد ڃن ّي أرِ رټَ ،ٳخٓظلخٿض ٳِ ّيه ٯَرخ ،ٳڀڂ أٍ ٫زٸَّخ
ڃن حٿنخّ ّٴَُ ٳَّو ،ٳنِ ٩كظَ َٟد حٿنخّ ر٤٬ن).
ٷخٽ ًىذ :حٿ٤٬ن ڃزَٹ حٗرپّ ،ٸٌٽ :كظَ ًٍّض حٗرپ ٳؤنخهض.
[ ]3434
- 3474كيػنِ حٿٌٿْي رن ٛخٿق :كيػنخ َْٔ٫رن ٌّنْ :كيػنخ ٫ڄَ رن ْٓ٬ي رن
أرِ حٿلْٔن حٿڄټِ٫ ،ن حرن أرِ ڃڀټْش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
انِ ٿٌحٷٲ ٳِ ٷٌځ ،ٳيٌ٫ح ٿ٬ڄَ رن حٿو٤خدً ،ٷي ً٫ ٪ٟڀَ ََّٓه ،اًح ٍؿپ ڃن
هڀٴِ ٷي ً ٪ٟڃَٳٸو ٫ڀَ ڃنټزِ ّٸٌٽٍ :كڄٺ حهلل ،انِ ٻنض ٍٕؿٌ أڅ ّـ٬ڀٺ حهلل
ڃٛ ٪خكزْٺٕ ،نِ ٻؼَْح ڃڄخ ٻنض أٓڄٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ:
(ٻنض ًأرٌ رټَ ً٫ڄًَ ،ٳ٬ڀض ًأرٌ رټَ ً٫ڄًَ ،حن٤ڀٸض ًأرٌ رټَ ً٫ڄَ) .ٳبڅ
ٻنض ٍٕؿٌ أڅ ّـ٬ڀٺ حهلل ڃ٬يڄخ ،ٳخٿظٴض ،ٳبًح ىٌ ٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذ.
[]3482
- 3475كيػنِ ڃلڄي رن ِّّي حٿټٌٳِ :كيػنخ حٿٌٿْي٫ ،ن حًُٕح٫ ،ِ٫ن ّلَْ رن
أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ارَحىْڂ٫ ،ن ًَ٫س رن حٿِرَْ ٷخٽ:
ٓؤٿض ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٫ن أٗي ڃخ ٛن ٪حٿڄَ٘ٻٌڅ رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٷخٽٍ :أّض ٫ٸزش رن أرِ ڃ ،٢ْ٬ؿخء اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ
ّٜڀِ ،ٳٌٍ ٪ٟىحءه ٳِ ٫نٸو ٳونٸو رو هنٸخ ٗيّيح ،ٳـخء أرٌ رټَ كظَ ىٳ٬و ٫نو،
ٳٸخٽ :أطٸظڀٌڅ ٍؿ ٚأڅ ّٸٌٽ ٍرِ حهللً ،ٷي ؿخءٻڂ رخٿزْنخص ڃن ٍرټڂ.
[]4537 ،3643
- 6رخد :ڃنخٷذ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ،أرِ كٴ ،ٚحٿٸَِٗ ،حٿ٬يًُ ٍِٟ ،حهلل ٫نو.
- 3476كيػنخ كـخؽ رن ڃنيخٽ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن حٿڄخؿٌ٘څ :كيػنخ ڃلڄي رن
حٿڄنټيٍ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ( :أّظنِ ىهڀض حٿـنش ،ٳبًح أنخ رخٿَڃْٜخء ،حڃَأس
أرِ ٣ڀلشًٓ ،ڄ٬ض ه٘ٴش ،ٳٸڀض :ڃن ىٌح؟ ٳٸخٽ :ىٌح رٚٽًٍ ،أّض ٷَٜح رٴنخثو
ؿخٍّش ،ٳٸڀض :ٿڄن ىٌح؟ ٳٸخٿٌح :ٿ٬ڄَ ،ٳؤٍىص أڅ أىهڀو ٳؤن َ٨اٿْو ،ٳٌٻَص
ٯَْطٺ) .ٳٸخٽ ٫ڄَ :رؤرِ ًأڃِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،أ٫ڀْٺ أٯخٍ.
[]6621 ،4928
- 3477كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ڃَّڂ :أهزَنخ حٿڀْغ ٷخٽ :كيػنِ ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد
ٷخٽ :أهزَنِ ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
رْنخ نلن ٫ني ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اً ٷخٽ( :رْنخ أنخ نخثڂ ٍأّظنِ ٳِ حٿـنش،
ٳبًح حڃَأس طظٌٟؤ اٿَ ؿخنذ ٷ ،َٜٳٸڀض :ٿڄن ىٌح حٿٸ ،َٜٷخٿٌح :ٿ٬ڄَ ،ٳٌٻَص
ٯَْطو ،ٳٌٿْض ڃيرَح) .ٳزټَ ٫ڄَ ًٷخٽ :أ٫ڀْٺ أٯخٍ ّخ ٌٍٓٽ حهلل.
[ ]3070
- 3478كيػنِ ڃلڄي رن حٿٜڀض أرٌ ؿ٬ٴَ حٿټٌٳِ :كيػنخ حرن حٿڄزخٍٹ٫ ،ن
ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ كڄِس٫ ،ن أرْو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :رْنخ أنخ نخثڂَٗ ،رض ٬ّ -نِ -حٿڀزن كظَ
أن َ٨اٿَ حٿَُ ّـَُ ٳِ ٧ٴَُ ،أً ٳِ أ٧ٴخٍُ ،ػڂ نخًٿض ٫ڄَ) .ٳٸخٿٌحّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،ٳڄخ أًٿظو؟ ٷخٽ( :حٿ٬ڀڂ).
[ ]82
- 3479كيػنخ ڃلڄي رن ٫زي حهلل رن نڄَْ :كيػنخ ڃلڄي رن رَ٘ :كيػنخ ٫زْي حهلل
ٷخٽ :كيػنِ أرٌ رټَ رن ٓخٿڂ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أٍّض ٳِ حٿڄنخځ أنِ أنِ ٩ريٿٌ رټَس ٫ڀَ
ٷڀْذ ،ٳـخء أرٌ رټَ ٳنًِ ٩نٌرخ أً ًنٌرْن نِ٫خ ْ٬ٟٴخً ،حهلل ّٰٴَ ٿو ،ػڂ ؿخء ٫ڄَ
رن حٿو٤خد ٳخٓظلخٿض ٯَرخ ،ٳڀڂ أٍ ٫زٸَّخ ّٴَُ ٳَّو ،كظَ ًٍُ حٿنخّ ًَٟرٌح
ر٤٬ن).
ٷخٽ حرن ؿزَْ :حٿ٬زٸَُ ٫ظخٵ حٿٍِحرًِ .ٷخٽ ّلَْ :حٿٍِحرِ حٿ٤نخٳْ ٿيخ هڄپ
ٍٷْٶ{ .ڃزؼٌػش} ٻؼَْس.
[ ]3434
- 3480كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن
ٛخٿق٫ ،ن حرن ٗيخد :أهزَنِ ٫زي حٿلڄْي :أڅ ڃلڄي رن ٓ٬ي أهزَه :أڅ أرخه ٷخٽ.
كيػنِ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن ٛخٿق٫ ،ن أرِ ٗيخد،
٫ن ٫زي حٿلڄْي رن ٫زي حٿَكڄن رن ُّي٫ ،ن ڃلڄي رن ٓ٬ي حرن أرِ ًٷخ٫ ،ٙن
أرْو ٷخٽ:
حٓظؤًڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ً ،نيه نٌٔس ڃن
ٷَّٖ ّټڀڄنو ًّٔظټؼَنو٫ ،خٿْش أٌٛحطين ٫ڀَ ٌٛطو ،ٳڀڄخ حٓظؤًڅ ٫ڄَ رن
حٿو٤خد ٷڄن ٳزخىٍڅ حٿلـخد ،ٳؤًڅ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳيهپ ٫ڄَ
ًٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّ٠لٺ ،ٳٸخٽ ٫ڄَ :أٟلٺ حهلل ٓنٺ ّخ ٌٍٓٽ
حهلل ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫( :ـزض ڃن ىئٙء حٿٚطِ ٻن ٫نيُ ،ٳڀڄخ
ٓڄ٬ن ٌٛطٺ حرظيٍڅ حٿلـخد) .ٳٸخٽ ٫ڄَ :ٳؤنض أكٶ أڅ ّيزن ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ػڂ
ٷخٽ ٫ڄَّ :خ ٫يًحص أنٴٔين أطيزننِ ً ٙطيزن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟
ٳٸڀن :ن٬ڂ أنض أٳً ٦أٯڀ ٦ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اّيخ ّخ حرن حٿو٤خدً ،حٿٌُ نٴِٔ رْيه ،ڃخ ٿٸْٺ حٿْ٘٤خڅ
ٓخٿټخ ٳـخ ٷ ٢آ ٙڀٺ ٳـخ ٯَْ ٳـٺ).
[ ]3120
- 3481كيػنخ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٷْْ ٷخٽ :ٷخٽ
٫زي حهلل:
ڃخ ُٿنخ أِ٫س ڃنٌ أٓڀڂ ٫ڄَ.
[]3650
- 3482كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل :كيػنخ ٫ڄَ رن ْٓ٬ي٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش:
أنو ٓڄ ٪حرن ٫زخّ ّٸٌٽ:
ً٫ ٪ٟڄَ ٫ڀَ ََّٓه ،ٳظټنٴو حٿنخّ ّيٌ٫څ ًّٜڀٌڅ ٷزپ أڅ َّٳً ،٪أنخ ٳْيڂ،
ٳڀڂ َّ٫نِ اٍ ٙؿپ آهٌ ڃنټزِ ،ٳبًح ٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذ ،ٳظَكڂ ٫ڀَ ٫ڄَ ًٷخٽ :ڃخ
هڀٴض أكيح أكذ اٿِ أڅ أٿٸَ حهلل رڄؼپ ٫ڄڀو ڃنٺً ،حّڂ حهلل ،اڅ ٻنض ٕ٧ن أڅ
ّـ٬ڀٺ حهلل ڃٛ ٪خكزْٺً ،كٔزض :انِ ٻنض ٻؼَْح أٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّٸٌٽً( :ىزض أنخ ًأرٌ رټَ ً٫ڄًَ ،ىهڀض أنخ ًأرٌ رټَ ً٫ڄًَ ،هَؿض أنخ ًأرٌ
رټَ ً٫ڄَ).
[ ]3474
- 3483كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ْٓ٬ي رن أرِ ًَ٫رشً .ٷخٽ ٿِ
هڀْٴش :كيػنخ ڃلڄي رن ٌٓحءً ،ٻيڄْ رن حٿڄنيخٽ ٷخ :ٙكيػنخ ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
٬ٛي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أكيحً ،ڃ٬و أرٌ رټَ ً٫ڄَ ً٫ؼڄخڅ ،ٳَؿٲ ريڂ،
ٳَ٠رو رَؿڀو ًٷخٽ( :حػزض أكي ،ٳڄخ ٫ڀْٺ ا ٙنزِ ،أً ٛيّٶ ،أً ٗيْيحڅ).
[ ]3472
- 3484كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄًَ ،ىٌ حرن
[ ]23
- 3489كيػنخ حٿٜڀض رن ڃلڄي :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ارَحىْڂ :كيػنخ أٌّد٫ ،ن حرن
أرِ ڃڀْټش٫ ،ن حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ٷخٽ:
ٿڄخ ٬٣ن ٫ڄَ ؿ٬پ ّؤٿڂ ،ٳٸخٽ ٿو حرن ٫زخًّ ،ٻؤنو ّـِ٫وّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن،
ًٿجن ٻخڅ ًحٹ ،ٿٸي ٛلزض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤكٔنض ٛلزظو ،ػڂ
ٳخٍٷظو ًىٌ ٫نٺ ٍح ،ٝػڂ ٛلزض أرخ رټَ ٳؤكٔنض ٛلزظو ،ػڂ ٳخٍٷظو ًىٌ ٫نٺ
ٍح ،ٝػڂ ٛلزظيڂ ٳؤكٔنض ٛلزظيڂً ،ٿجن ٳخٍٷظيڂ ٿظٴخٍٷنيڂ ًىڂ ٫نٺ ٍحٌٟڅ،
ٷخٽ :أڃخ ڃخ ًٻَص ڃن ٛلزش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٍٟخه ،ٳبنڄخ ًحٹ
ڃن ڃن حهلل ط٬خٿَ ڃن رو ٫ڀًِ ،أڃخ ڃخ ًٻَص ڃن ٛلزش أرِ رټَ ًٍٟخه ،ٳبنڄخ
ًحٹ ڃن ڃن حهلل ؿپ ًٻَه ڃن رو ٫ڀًِ ،أڃخ ڃخ طٍَ ڃن ؿِ ،ِ٫ٳيٌ ڃن أؿڀٺ
ًأؿپ أٛلخرٺً ،حهلل ٿٌ أڅ ٿِ ٩ٚ٣حًٍٕ ٝىزخٙ ،ٳظيّض رو ڃن ٌ٫حد حهلل ِ٫
ًؿپ ٷزپ أڅ أٍحه.
ٷخٽ كڄخى رن ُّي :كيػنخ أٌّد٫ ،ن حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن حرن ٫زخّ :ىهڀض ٫ڀَ
٫ڄَ :ريٌح.
- 3490كيػنخ ٌّٓٲ رن ڃٌَٓ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش ٷخٽ :كيػنِ ٫ؼڄخڅ رن ٯْخع:
كيػنخ أرٌ ٫ؼڄخڅ حٿنييُ٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻنض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ كخث ٢ڃن كْ٤خڅ حٿڄيّنش ،ٳـخء ٍؿپ
ٳخٓظٴظق ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٳظق ٿو ًرَ٘ه رخٿـنش) .ٳٴظلض ٿو ،ٳبًح
ىٌ أرٌ رټَ ،ٳزَ٘طو رڄخ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳلڄي حهلل ،ػڂ ؿخء ٍؿپ
ٳخٓظٴظق ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٳظق ٿو ًرَ٘ه رخٿـنش) .ٳٴظلض ٿو ٳبًح
ىٌ ٫ڄَ ،ٳؤهزَطو رڄخ ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳلڄي حهلل ،ػڂ حٓظٴظق ٍؿپ،
ٳٸخٽ ٿِ( :حٳظق ٿو ًرَ٘ه رخٿـنش٫ ،ڀَ رڀٌٍ طْٜزو) .ٳبًح ٫ؼڄخڅ ،ٳؤهزَطو رڄخ ٷخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳلڄي حهلل ،ػڂ ٷخٽ :حهلل حٿڄٔظ٬خڅ.
[ ]3471
- 3491كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ كٌْس ٷخٽ:
كيػنِ أرٌ ٫ٸْپ ُىَس رن ڃ٬زي :أنو ٓڄ ٪ؿيه ٫زي حهلل رن ى٘خځ ٷخٽ:
ٻنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ آهٌ رْي ٫ڄَ رن حٿو٤خد.
[]6257 ،5909
- 7رخد :ڃنخٷذ ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ،أرِ ٫ڄًَ ،حٿٸَِٗ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ّلٴَ رجَ ًٍڃش ٳڀو حٿـنش) .ٳلٴَىخ
٫ؼڄخڅً ،ٷخٽ( :ڃن ؿيِ ؿْٖ حٿَٔ٬س ٳڀو حٿـنش) .ٳـيِه ٫ؼڄخڅ.
[ ]2626
- 3492كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ كڄخى٫ ،ن أٌّد٫ ،ن أرِ ٫ؼڄخڅ٫ ،ن أرِ
- 3495كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش :كيػنخ ٫ؼڄخڅ ،ىٌ حرن
ڃٌىذ ،ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ ڃن أىپ ڃً َٜكؾ حٿزْض ،ٳَأٍ ٷٌڃخ ؿڀٌٓخ ،ٳٸخٽ :ڃن ىئٙء حٿٸٌځ؟
ٳٸخٿٌح :ىئٙء ٷَّٖ ،ٷخٽ :ٳڄن حٿْ٘ن ٳْيڂ؟ ٷخٿٌح٫ :زي حهلل رن ٫ڄَ ،ٷخٽ ّخ حرن
٫ڄَ ،انِ ٓخثڀٺ ٫ن ِٗء ٳليػنِ ،ىپ ط٬ڀڂ أڅ ٫ؼڄخڅ ٳَ ٌّځ أكي؟ ٷخٽ :ن٬ڂ.
ٳٸخٽ :ط٬ڀڂ أنو طْٰذ ٫ن ريٍ ًٿڂ ّ٘يي؟ ٷخٽ :ن٬ڂ .ٷخٽ :ط٬ڀڂ أنو طْٰذ ٫ن رْ٬ش
حٿٌَٟحڅ ٳڀڂ ّ٘ييىخ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ .ٷخٽ :حهلل أٻزَ .ٷخٽ حرن ٫ڄَ :ط٬خٽ أرْن ٿٺ ،أڃخ
ٳَحٍه ٌّځ أكي ،ٳؤٗيي أڅ حهلل ٫ٴخ ٫نو ًٯٴَ ٿوً ،أڃخ طْٰزو ٫ن ريٍ ٳبنو ٻخنض طلظو
رنض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٻخنض ڃَّ٠ش ،ٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ٿٺ أؿَ ٍؿپ ڃڄن ٗيي ريٍ ًٓيڄو)ً .أڃخ طْٰزو ٫ن رْ٬ش
حٿٌَٟحڅ ،ٳڀٌ ٻخڅ أكي أ ِ٫رز٤ن ڃټش ڃن ٫ؼڄخڅ ٿز٬ؼو ڃټخنو ،ٳز٬غ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ؼڄخڅً ،ٻخنض رْ٬ش حٿٌَٟحڅ ر٬ي ڃخ ًىذ ٫ؼڄخڅ اٿَ ڃټش،
ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْيه حٿْڄنَ( :ىٌه ّي ٫ؼڄخڅ) .ٳَ٠د ريخ ٫ڀَ
ّيه ،ٳٸخٽ( :ىٌه ٿ٬ؼڄخڅ) .ٳٸخٽ ٿو حرن ٫ڄَ :حًىذ ريخ حٓڅ ڃ٬ٺ.
[ ]2962
- 3496كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ْٓ٬ي٫ ،ن ٷظخىس :أڅ أنٔخ ٍ ِٟحهلل ٫نو
كيػيڂ ٷخٽ:
٬ٛي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أكيحً ،ڃ٬و أرٌ رټَ ً٫ڄَ ً٫ؼڄخڅ ،ٳَؿٲ،
ٳٸخٽ( :حٓټن أكي -أ٧نوَٟ :رو رَؿڀو -ٳڀْْ ٫ڀْٺ ا ٙنزًِٛ ،يّٶًٗ ،يْيحڅ).
[ ]3472
- 8رخد :ٷٜش حٿزْ٬شً ،حٙطٴخٵ ٫ڀَ ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3497كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن كْٜن٫ ،ن ٫ڄًَ رن
ڃْڄٌڅ ٷخٽ:
ٍأّض ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷزپ أڅ ّٜخد رؤّخځ حٿڄيّنشً ،ٷٲ ٫ڀَ
كٌّٴش رن حٿْڄخڅ ً٫ؼڄخڅ رن كنْٲ ٷخٽ :ٻْٲ ٳ٬ڀظڄخ ،أطوخٳخڅ أڅ طټٌنخ ٷي كڄڀظڄخ
حٍٕ ٝڃخ ٙطْ٤ٶ؟ ٷخ :ٙكڄڀنخىخ أڃَح ىِ ٿو ڃْ٤ٸش ،ڃخ ٳْيخ ٻزَْ ٳ٠پ .ٷخٽ:
حن َ٨أڅ طټٌنخ كڄڀظڄخ حٍٕ ٝڃخ ٙطْ٤ٶ ،ٷخٽ :ٷخ ،ٙ :ٙٳٸخٽ ٫ڄَ :ٿجن ٓڀڄنِ
حهللٕ ،ى٫ن أٍحڃپ أىپ حٿَ٬حٵ ّ ٙلظـن اٿَ ٍؿپ ر٬يُ أريح ،ٷخٽ :ٳڄخ أطض ٫ڀْو اٙ
ٍحر٬ش كظَ أْٛذ ،ٷخٽ :انِ ٿٸخثڂ ڃخ رْنِ ًرْنو ا٫ ٙزي حهلل رن ٫زخّ ٯيحس أْٛذ،
ًٻخڅ اً ڃَ رْن حٿٜٴْن ٷخٽ :حٓظًٌح ،كظَ اًح ٿڂ َّ ٳْيڂ هڀ ٚطٸيځ ٳټزًٍَ ،رڄخ
ٷَأ ٌٍٓس ٌّٓٲ أً حٿنلپ أً نلٌ ًٿٺ ٳِ حٿَٻ٬ش حًٕٿَ كظَ ّـظڄ ٪حٿنخّ ،ٳڄخ
ىٌ ا ٙأڅ ٻزَ ٳٔڄ٬ظو ّٸٌٽ :ٷظڀنِ -أً أٻڀنِ -حٿټڀذ ،كْن ٬٣نو ،ٳ٤خٍ حٿ٬ڀؾ
رٔټْن ًحص َ٣ٳْنّ ٙ ،ڄَ ٫ڀَ أكي ّڄْنخ ًٗ ٙڄخ ٙا٬٣ ٙنو ،كظَ ٬٣ن ػٚػش
ٍ َ٘٫ؿ ،ٚڃخص ڃنيڂ ٓز٬ش ،ٳڀڄخ ٍأٍ ًٿٺ ٍؿپ ڃن حٿڄٔڀڄْن َ٣ف ٫ڀْو رَنٔخ،
ٳڀڄخ ٧ن حٿ٬ڀؾ أنو ڃؤهًٌ نلَ نٴٔوً ،طنخًٽ ٫ڄَ ّي ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ٳٸيڃو،
ٳڄن ّڀِ ٫ڄَ ٳٸي ٍأٍ حٿٌُ أًٍٍ ،أڃخ نٌحكِ حٿڄٔـي ٳبنيڂ ّ ٙيًٍڅ ،ٯَْ أنيڂ
ٷي ٳٸيًح ٌٛص ٫ڄًَ ،ىڂ ّٸٌٿٌڅٓ :زلخڅ حهلل ٓزلخڅ حهلل ،ٳٜڀَ ريڂ ٫زي حٿَكڄن
ٚٛس هٴْٴش ،ٳڀڄخ حنَٜٳٌح ٷخٽّ :خ حرن ٫زخّ ،حن َ٨ڃن ٷظڀنِ ،ٳـخٽ ٓخ٫ش ػڂ ؿخء،
ٳٸخٽ :ٯٚځ حٿڄَْٰس ،ٷخٽ :حٿٜن٪؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٷخطڀو حهلل ،ٿٸي أڃَص رو ڃًَ٬ٳخ،
حٿلڄي هلل حٿٌُ ٿڂ ّـ٬پ ڃْظظِ رْي ٍؿپ ّي ِ٫حٗٓٚځ ،ٷي ٻنض أنض ًأرٌٹ طلزخڅ
أڅ طټؼَ حٿ٬ڀٌؽ رخٿڄيّنش ً -ٻخڅ حٿ٬زخّ أٻؼَىڂ ٍٷْٸخ -ٳٸخٽ :اڅ ٗجض ٳ٬ڀض ،أُ:
اڅ ٗجض ٷظڀنخ؟ ٷخٽ :ٻٌرض ،ر٬ي ڃخ طټڀڄٌح رڀٔخنټڂًٛ ،ڀٌح ٷزڀظټڂً ،كـٌح كـټڂ.
ٳخكظڄپ اٿَ رْظو ،ٳخن٤ڀٸنخ ڃ٬وً ،ٻؤڅ حٿنخّ ٿڂ طٜزيڂ ڃْٜزش ٷزپ ٌّڃجٌ ،ٳٸخثپ
ّٸٌٽ ٙ :رؤًّ ،ٷخثپ ّٸٌٽ :أهخٱ ٫ڀْو ،ٳؤطِ رنزٌْ ٳَ٘رو ،ٳوَؽ ڃن ؿٌٳو ،ػڂ أطِ
رڀزن ٳَ٘رو ،ٳوَؽ ڃن ؿَكو ،ٳ٬ڀڄٌح أنو ڃْض ،ٳيهڀنخ ٫ڀْوً ،ؿخء حٿنخّ ،ٳـ٬ڀٌح
ّؼنٌڅ ٫ڀْوً ،ؿخء ٍؿپ ٗخد ٳٸخٽ :أرَ٘ ّخ أڃَْ حٿڄئڃنْن رزٍَ٘ حهلل ٿٺ ،ڃن
ٛلزش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٷيځ ٳِ حٗٓٚځ ڃخ ٷي ٫ڀڄض ،ػڂ ًٿْض
ٳ٬يٿض ،ػڂ ٗيخىس .ٷخٽً :ىىص أڅ ًٿٺ ٻٴخٱ ٫ ٙڀِ ً ٙٿِ ،ٳڀڄخ أىرَ اًح اُحٍه
ّڄْ حٍٕ ،ٝٷخٽٍ :ىًح ٫ڀِ حٿٰٚځ ،ٷخٽ :حرن أهِ حٍٳ ٪ػٌرٺ ،ٳبنو أنٸَ ٿؼٌرٺ،
ًأطٸَ ٿَرٺّ .خ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ،حن َ٨ڃخ ٫ڀِ ڃن حٿيّن ،ٳلٔزٌه ٳٌؿيًه ٓظش
ًػڄخنْن أٿٴخ أً نلٌه ،ٷخٽ :اڅ ًٳَ ٿو ڃخٽ آٽ ٫ڄَ ٳؤىه ڃن أڃٌحٿيڂً ،ا ٙٳٔپ ٳِ
رنِ ٫يُ رن ٻ٬ذ ،ٳبڅ ٿڂ طٲ أڃٌحٿيڂ ٳٔپ ٳِ ٷَّٖ ًٙ ،ط٬يىڂ اٿَ ٯَْىڂ ،ٳؤى
٫نِ ىٌح حٿڄخٽ .حن٤ڀٶ اٿَ ٫خث٘ش أځ حٿڄئڃنْن ،ٳٸپّ :ٸَأ ٫ڀْٺ ٫ڄَ حٿٔٚځًٙ ،
طٸپ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،ٳبنِ ٿٔض حٿٌْځ ٿڀڄئڃنْن أڃَْحً ،ٷپّٔ :ظؤًڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد
أڅ ّيٳن ڃٛ ٪خكزْو .ٳٔڀڂ ًحٓظؤًڅ ،ػڂ ىهپ ٫ڀْيخ ،ٳٌؿيىخ ٷخ٫يس طزټِ ،ٳٸخٽّ :ٸَأ
٫ڀْٺ ٫ڄَ حرن حٿو٤خد حٿٔٚځًّٔ ،ظؤًڅ أڅ ّيٳن ڃٛ ٪خكزْو .ٳٸخٿض :ٻنض أٍّيه
ٿنٴًًِٕٔ ،ػَڅ رو حٿٌْځ ٫ڀَ نٴِٔ ،ٳڀڄخ أٷزپ ،ٷْپ :ىٌح ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷي ؿخء،
ٷخٽ :حٍٳٌ٬نِ ،ٳؤٓنيه ٍؿپ اٿْو ،ٳٸخٽ :ڃخ ٿيّٺ؟ ٷخٽ :حٿٌُ طلذ ّخ أڃَْ حٿڄئڃنْن
أًنض ،ٷخٽ :حٿلڄي هلل ،ڃخ ٻخڅ ڃن ِٗء أىڂ اٿِ ڃن ًٿٺ ،ٳبًح أنخ ٷْ٠ض ٳخكڄڀٌنِ،
ػڂ ٓڀڂ ،ٳٸپّٔ :ظؤًڅ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ،ٳبڅ أًنض ٿِ ٳخىهڀٌنًِ ،اڅ ٍىطنِ ٍىًنِ
اٿَ ڃٸخرَ حٿڄٔڀڄْنً .ؿخءص أځ حٿڄئڃنْن كٴٜش ًحٿنٔخء طَْٔ ڃ٬يخ ،ٳڀڄخ ٍأّنخىخ
ٷڄنخ ،ٳٌٿـض ٫ڀْو ،ٳزټض ٫نيه ٓخ٫شً ،حٓظؤًڅ حٿَؿخٽ ،ٳٌٿـض ىحه ٚٿيڂ ،ٳٔڄ٬نخ
رټخءىخ ڃن حٿيحهپ ،ٳٸخٿٌح :أًّ ٙخ أڃَْ حٿڄئڃنْن حٓظوڀٲ ،ٷخٽ :ڃخ أؿي أكيح أكٶ
ريٌح حٕڃَ ڃن ىئٙء حٿنٴَ ،أً حٿَى ،٢حٿٌّن طٌٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًىٌ ٫نيڂ ٍح ،ٝٳٔڄَ ٫ڀْخ ً٫ؼڄخڅ ًحٿِرَْ ً٣ڀلش ًٓ٬يح ً٫زي حٿَكڄنً ،ٷخٽ:
ّ٘ييٻڂ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ،ٿْْ ٿو ڃن حٕڃَ ِٗء -ٻيْجش حٿظِّ٬ش ٿو -ٳبڅ أٛخرض
حٗڃَس ٓ٬يح ٳيٌ ًحٹً ،ا ٙٳڀْٔظ٬ن رو أّټڂ ڃخ أڃَ ،ٳبنِ ٿڂ أِ٫ٿو ٫ن ٫ـِ ًٙ
هْخنش.
ًٷخٽ :أً ِٛحٿوڀْٴش ڃن ر٬يُ ،رخٿڄيخؿَّن حًٕٿْن ،أڅ َّ٬ٱ ٿيڂ كٸيڂًّ ،لٴ٦
ٿيڂ كَڃظيڂً ،أًْٛو رخٕنٜخٍ هَْح ،حٿٌّن طزٌإًح حٿيحٍ ًحّٗڄخڅ ڃن ٷزڀيڂ ،أڅ
ّٸزپ ڃن ڃلٔنيڂً ،أڅ ّ٬ٴَ ٫ن ڃْٔجيڂً ،أًْٛو رؤىپ حٕڃٜخٍ هَْح ،ٳبنيڂ ٍىء
حٗٓٚځً ،ؿزخس حٿڄخٽً ،ٯْ ٦حٿ٬يًً ،أڅ ّ ٙئهٌ ڃنيڂ ا ٙٳ٠ڀيڂ ٫ن ٍٟخىڂ.
ًأًْٛو رخَٕ٫حد هَْح ،ٳبنيڂ أٛپ حٿَ٬دً ،ڃخىس حٗٓٚځ ،أڅ ّئهٌ ڃن كٌحِٗ
أڃٌحٿيڂًَّ ،ى ٫ڀَ ٳٸَحثيڂً ،أْٛو رٌڃش حهلل ط٬خٿًًَ ،ڃش ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ أڅ ٌّٳَ ٿيڂ ر٬ييىڂً ،أڅ ّٸخطپ ڃن ًٍحثيڂّ ًٙ ،ټڀٴٌح ا٣ ٙخٷظيڂ.
ٳڀڄخ ٷز ٞهَؿنخ رو ،ٳخن٤ڀٸنخ نڄِ٘ ،ٳٔڀڂ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽّٔ :ظؤًڅ ٫ڄَ رن
حٿو٤خد ،ٷخٿض :أىهڀٌه ،ٳؤىهپ ،ٳٌ ٪ٟىنخٿٺ ڃٛ ٪خكزْو ،ٳڀڄخ ٳَ٭ ڃن ىٳنو
حؿظڄ ٪ىئٙء حٿَى ،٢ٳٸخٽ ٫زي حٿَكڄن :حؿ٬ڀٌح أڃَٻڂ اٿَ ػٚػش ڃنټڂ ،ٳٸخٽ حٿِرَْ:
ٷي ؿ٬ڀض أڃَُ اٿَ ٫ڀِ ،ٳٸخٽ ٣ڀلش :ٷي ؿ٬ڀض أڃَُ اٿَ ٫ؼڄخڅً ،ٷخٽ ٓ٬ي :ٷي
ؿ٬ڀض أڃَُ اٿَ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ .ٳٸخٽ ٫زي حٿَكڄن :أّټڄخ طزَأ ڃن ىٌح
حٕڃَ ،ٳنـ٬ڀو اٿْو ًحهلل ٫ڀْو ًحٗٓٚځ ،ٿْنَ٨څ أٳ٠ڀيڂ ٳِ نٴٔو؟ ٳؤٓټض حٿْ٘وخڅ،
ٳٸخٽ ٫زي حٿَكڄن :أٳظـ٬ڀٌنو اٿَ حهلل ٫ڀِ أڅ ٙآٿٌ ٫ن أٳ٠ڀټڂ؟ ٷخ :ٙن٬ڂ ،ٳؤهٌ رْي
أكيىڄخ ٳٸخٽ :ٿٺ ٷَحرش ڃن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًحٿٸيځ ٳِ حٗٓٚځ ڃخ ٷي
٫ڀڄض ،ٳخهلل ٫ڀْٺ ٿجن أڃَطٺ ٿظ٬يٿن ًٿجن أڃَص ٫ؼڄخڅ ٿظٔڄ٬ن ًٿظ٬ْ٤ن ،ػڂ هٚ
رخٓهَ ٳٸخٽ ٿو ڃؼپ ًٿٺ ،ٳڀڄخ أهٌ حٿڄْؼخٵ ٷخٽ :حٍٳّ ٪يٹ ّخ ٫ؼڄخڅ ،ٳزخّ٬و ،ٳزخّ ٪ٿو
٫ڀًًِ ،ٿؾ أىپ حٿيحٍ ٳزخٌّ٬ه.
[ ]1328
- 9رخد :ڃنخٷذ ٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذ حٿٸَِٗ حٿيخٗڄِ ،أرِ حٿلٔن ٍ ِٟحهلل ٫نو.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿ٬ڀِ( :أنض ڃنِ ًأنخ ڃنٺ).
[ ]4005
ًٷخٽ ٫ڄَ :طٌٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٫نو ٍح.ٝ
[ ]3497
- 3498كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أرِ كخُځ٫ ،ن ٓيپ رن ٓ٬ي
ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽْ٤٫ٕ( :ن حٿَحّش ٯيح ٍؿّ ٚٴظق حهلل ٫ڀَ
ّيّو) .ٷخٽ :ٳزخص حٿنخّ ّيًٻٌڅ ٿْڀظيڂ أّيڂ ّ٤٬خىخ ،ٳڀڄخ أٛزق حٿنخّ ٯيًح ٫ڀَ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٻڀيڂ َّؿٌ أڅ ّ٤٬خىخ ،ٳٸخٽ( :أّن ٫ڀِ رن أرِ
٣خٿذ) .ٳٸخٿٌحّ٘ :ظټِ ڃن ْ٫نْو ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٳؤٍٓڀٌح اٿْو ٳؤطٌنِ رو) .ٳڀڄخ
ؿخء رٜٶ ٳِ ْ٫نْو ًى٫خ ٿو ،ٳزَأ كظَ ٻؤڅ ٿڂ ّټن رو ًؿ ،٪ٳؤ٤٫خه حٿَحّش ،ٳٸخٽ
٫ڀِّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أٷخطڀيڂ كظَ ّټٌنٌح ڃؼڀنخ؟ ٳٸخٽ( :حنٴٌ ٫ڀَ ٍٓڀٺ كظَ طنِٽ
رٔخكظيڂ ،ػڂ حى٫يڂ اٿَ حٗٓٚځً ،أهزَىڂ رڄخ ّـذ ٫ڀْيڂ ڃن كٶ حهلل ٳْو ،ٳٌحهلل
ٕڅ ّييُ حهلل رٺ ٍؿً ٚحكيح ،هَْ ٿٺ ڃن أڅ ّټٌڅ ٿٺ كڄَ حٿن٬ڂ).
[ ]2783
- 3499كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ كخطڂ٫ ،ن ِّّي رن أرِ ٫زْي٫ ،ن ٓڀڄش ٷخٽ:
ٻخڅ ٫ڀِ ٷي طوڀٲ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ هْزًَ ،ٻخڅ رو ٍڃي ،ٳٸخٽ:
أنخ أطوڀٲ ٫ن ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳوَؽ ٫ڀِ ٳڀلٶ رخٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڄخ ٻخڅ ڃٔخء حٿڀْڀش حٿظِ ٳظليخ حهلل ٳِ ٛزخكيخ ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂْ٤٫ٕ( :ن حٿَحّش -أً ٿْؤهٌڅ حٿَحّش -ٯيح ٍؿّ ٚلزو حهلل ًٌٍٓٿو،
أً ٷخٽّ :لذ حهلل ًٌٍٓٿوّ ،ٴظق حهلل ٫ڀْو) .ٳبًح نلن ر٬ڀِ ًڃخ نَؿٌه ،ٳٸخٿٌح :ىٌح
٫ڀِ ،ٳؤ٤٫خه ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿَحّش ،ٳٴظق حهلل ٫ڀْو.
[ ]2812
- 3500كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ كخُځ٫ ،ن أرْو:
أڅ ٍؿ ٚؿخء اٿَ ٓيپ رن ٓ٬ي ٳٸخٽ :ىٌح ٳٚڅٕ ،ڃَْ حٿڄيّنشّ ،ي٫ ٌ٫ڀْخ ٫ني
حٿڄنزَ ،ٷخٽ :ٳْٸٌٽ :ڃخًح؟ ٷخٽّ :ٸٌٽ ٿو :أرٌ طَحد ،ٳ٠لٺ .ٷخٽً :حهلل ڃخ ٓڄخه اٙ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ڃخ ٻخڅ ًحهلل ٿو حٓڂ أكذ
اٿْو ڃنو ،ٳخٓظ٬٤ڄض حٿليّغ ٓيً ،ٚٷڀضّ :خ أرخ ٫زخّ ،ٻْٲ ًٿٺ؟ ٷخٽ :ىهپ ٫ڀِ
٫ڀَ ٳخ٣ڄش ػڂ هَؽ ،ٳخ٤ٟـ ٪ٳِ حٿڄٔـي ،ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(أّن حرن ٫ڄٺ) .ٷخٿض :ٳِ حٿڄٔـي ،ٳوَؽ اٿْو ،ٳٌؿي ٍىحءه ٷي ٓٸ٫ ٢ن ٧يَه،
ًهڀ ٚحٿظَحد اٿَ ٧يَه ،ٳـ٬پ ّڄٔق حٿظَحد ٫ن ٧يَه ،ٳْٸٌٽ( :حؿڀْ ّخ أرخ
طَحد) .ڃَطْن.
[ ]430
- 3501كيػنخ ڃلڄي رن ٍحٳ :٪كيػنخ كْٔن٫ ،ن ُحثيس٫ ،ن أرِ كْٜن٫ ،ن ٓ٬ي
رن ٫زْيس ٷخٽ:
ؿخء ٍؿپ اٿَ حرن ٫ڄَ ،ٳٔؤٿو ٫ن ٫ؼڄخڅ ،ٳٌٻَ ٫ن ڃلخٓن ٫ڄڀو ،ٷخٽ :ٿ٬پ ًحٹ
ّٔئًٹ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳؤٍٯڂ حهلل رؤنٴٺ ،ػڂ ٓؤٿو ٫ن ٫ڀِ ٳٌٻَ ڃلخٓن ٫ڄڀو،
ٷخٽ :ىٌ ًحٹ ٳِ رْظو ،أًٓ ٢رٌْص حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٷخٽ :ٿ٬پ ًحٹ ّٔئًٹ؟ ٷخٽ :أؿپ ،ٷخٽ :ٳؤٍٯڂ حهلل رؤنٴٺ ،حن٤ڀٶ
ٳخؿيي ٫ڀِ ؿييٹ.
- 3502كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂٓ :ڄ٬ض حرن
أرِ ٿْڀَ ٷخٽ :كيػنخ ٫ڀِ:
أڅ ٳخ٣ڄش ٫ڀْيخ حٿٔٚځ ٗټض ڃخ طڀٸَ ڃن أػَ حٿَكَ ،ٳؤطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٓزِ ،ٳخن٤ڀٸض ٳڀڂ طـيه ٳٌؿيص ٫خث٘ش ٳؤهزَطيخ ،ٳڀڄخ ؿخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ أهزَطو ٫خث٘ش رڄـِء ٳخ٣ڄش ،ٳـخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿْنخ ًٷي
أهٌنخ ڃ٠خؿ٬نخ ،ٳٌىزض ٕٷٌځ ،ٳٸخٽ٫( :ڀَ ڃټخنټڄخ) .ٳٸ٬ي رْننخ ،كظَ ًؿيص رَى
ٷيڃْو ٫ڀَ ٛيًٍُ ،ٷخٽ( :أ ٙأ٫ڀڄټڄخ هَْح ڃڄخ ٓؤٿظڄخنِ ،اًح أهٌطڄخ ڃ٠خؿ٬ټڄخ،
طټزَحڅ أٍر٬خ ًػٚػْنً ،طٔزلخڅ ػٚػخ ًػٚػْنً ،طلڄيحڅ ػٚػخ ًػٚػْن ،ٳيٌ هَْ
ٿټڄخ ڃن هخىځ).
[ ]2945
- 3503كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿ٬ڀِ( :أڃخ طَ َٟأڅ طټٌڅ ڃنِ رڄنِٿش ىخًٍڅ ڃن
ڃٌَٓ).
[]4154
- 3504كيػنخ ٫ڀِ رن حٿـ٬ي :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن أٌّد٫ ،ن حرن َّْٓن٫ ،ن
٫زْيس٫ ،ن ٫ڀِ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
حٷٌ٠ح ٻڄخ ٻنظڂ طٸٌ٠څ ،ٳبنِ أٻَه حٙهظٚٱ ،كظَ ّټٌڅ ٿڀنخّ ؿڄخ٫ش ،أً أڃٌص
ٻڄخ ڃخص أٛلخرِ.
ٳټخڅ حرن َّْٓن ٍَّ :أڅ ٫خڃش ڃخ ًٍَّ ٫ن ٫ڀِ حٿټٌد.
- 10رخد :ڃنخٷذ ؿ٬ٴَ رن أرِ ٣خٿذ حٿيخٗڄِ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٗزيض هڀٸِ ًهڀٸِ).
[ ]4005
- 3505كيػنخ أكڄي رن أرِ رټَ :كيػنخ ڃلڄي رن ارَحىْڂ رن ىّنخٍ ،أرٌ ٫زي حهلل
حٿـينِ٫ ،ن حرن أرِ ًثذ٫ ،ن ْٓ٬ي حٿڄٸزَُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنخّ ٻخنٌح ّٸٌٿٌڅ :أٻؼَ أرٌ ىََّسً ،انِ ٻنض أٿِځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ر٘ز ٪ر٤نِ ،كْن ٙآٻپ حٿوڄَْ ً ٙأٿزْ حٿلزَّْ ًٙ ،ويڃنِ ٳٚڅ ًٙ
ٳٚنشً ،ٻنض أٿٜٶ ر٤نِ رخٿلٜزخء ڃن حٿـًٌ ،٩اڅ ٻنض ٕٓظٸَة حٿَؿپ حّٓش،
ىِ ڃ ،ِ٬ٻِ ّنٸڀذ رِ ٳْ٬٤ڄنًِ ،ٻخڅ أهَْ حٿنخّ ٿڀڄٔټْن ؿ٬ٴَ رن أرِ ٣خٿذ،
ٻخڅ ّنٸڀذ رنخ ٳْ٬٤ڄنخ ڃخ ٻخڅ ٳِ رْظو ،كظَ اڅ ٻخڅ ٿْوَؽ اٿْنخ حٿ٬ټش حٿظِ ٿْْ
ٳْيخ ِٗء ،ٳن٘ٸيخ ٳن٬ڀٶ ڃخ ٳْيخ.
[]5116
- 3506كيػنِ ٫ڄًَ رن ٫ڀِ :كيػنخ ِّّي رن ىخًٍڅ :أهزَنخ آڄخْ٫پ حرن أرِ
هخٿي٫ ،ن حٿ٘٬زِ:
أڅ حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٻخڅ اًح ٓڀڂ ٫ڀَ حرن ؿ٬ٴَ ٷخٽ :حٿٔٚځ ٫ڀْٺ ّخ حرن
ًُ حٿـنخكْن.
[]4016
- 3511كيػنخ ّلَْ رن ٷِ٫ش :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ى٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخ٣ڄش حرنظو ٳِ ٗټٌحه حٿٌُ ٷز ٞٳْيخ ،ٳٔخٍىخ
رِ٘ء ٳزټض ،ػڂ ى٫خىخ ٳٔخٍىخ ٳ٠لټض ،ٷخٿض :ٳٔؤٿظيخ ٫ن ًٿٺ ،ٳٸخٿضٓ :خٍنِ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَنِ :أنو ّٸز ٞٳِ ًؿ٬و حٿٌُ طٌٳِ ٳْو ،ٳزټْض ،ػڂ
ٓخٍنِ ٳؤهزَنِ :أنِ أًٽ أىپ رْظو أطز٬و ،ٳ٠لټض.
[ ]3426
- 13رخد :ڃنخٷذ حٿِرَْ رن حٿٌ٬حځ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
ًٷخٽ حرن ٫زخّ :ىٌ كٌحٍُ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ًٓ ]4388ڄِ حٿلٌحٌٍّڅ ٿزْخ ٝػْخريڂ.
- 3513/3512كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي :كيػنخ ٫پ رن ڃٔيَ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س،
٫ن أرْو ٷخٽ :أهزَنِ ڃًَحڅ رن حٿلټڂ ٷخٽ:
أٛخد ٫ؼڄخڅ رن ٫ٴخڅ ٍ٫خٱ ٗيّي ٓنش حٿَ٫خٱ ،كظَ كزٔو ٫ن حٿلؾ،
ًأً ،َٛٳيهپ ٫ڀْو ٍؿپ ڃن ٷَّٖ ٷخٽ :حٓظوڀٲ ،ٷخٽً :ٷخٿٌه؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ:
ًڃن؟ ٳٔټض ،ٳيهپ ٫ڀْو ٍؿپ آهَ -أكٔزو حٿلخٍع -ٳٸخٽ :حٓظوڀٲ ،ٳٸخٽ
٫ؼڄخڅً :ٷخٿٌح؟ ٳٸخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽً :ڃن ىٌ؟ ٳٔټض ،ٷخٽ :ٳڀ٬ڀيڂ ٷخٿٌح حٿِرَْ ،ٷخٽ:
ن٬ڂ ،ٷخٽ :أڃخ ًحٿٌُ نٴِٔ رْيه ،انو ٿوَْىڂ ڃخ ٫ڀڄضً ،اڅ ٻخڅ ٕكزيڂ اٿَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
( - )3513كيػنِ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ :أهزَنِ أرِ:
ٓڄ٬ض ڃًَحڅ:
ٻنض ٫ني ٫ؼڄخڅ ،أطخه ٍؿپ ٳٸخٽ :حٓظوڀٲ ،ٷخٽً :ٷْپ ًحٹ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،حٿِرَْ ،ٷخٽ:
أڃخ ًحهلل انټڂ ٿظ٬ڀڄٌڅ أنو هَْٻڂ ،ػٚػخ.
- 3514كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫زي حٿ ،ِِّ٬ىٌ حرن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ڃلڄي
رن حٿڄنټيٍ٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ٿټپ نزِ كٌحٍّخً ،اڅ كٌحٍُ حٿِرَْ رن
حٿٌ٬حځ).
[ ]2691
- 3515كيػنخ أكڄي رن ڃلڄي :أهزَنخ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫زي حهلل رن
حٿِرَْ ٷخٽ:
ٻنض ٌّځ حٕكِحد ؿ٬ڀض أنخ ً٫ڄَ رن أرِ ٓڀڄش ٳِ حٿنٔخء ،ٳنَ٨ص ٳبًح أنخ
رخٿِرَْ ٫ڀَ ٳَٓو ّوظڀٲ اٿَ رنِ ٷَّ٨ش ڃَطْن أً ػٚػخ ،ٳڀڄخ ٍؿ٬ض ٷڀضّ :خ أرض
ٍأّظٺ طوظڀٲ؟ ٷخٽ :أً ىپ ٍأّظنِ ّخ رنِ؟ ٷڀض :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٻخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ڃن ّؤص رنِ ٷَّ٨ش ٳْؤطْنِ روزَىڂ) .ٳخن٤ڀٸض ،ٳڀڄخ ٍؿ٬ض ؿڄ٪
ٿِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أرٌّو ٳٸخٽ( :ٳيحٹ أرِ ًأڃِ).
- 3516كيػنخ ٫ڀِ رن كٴ :ٚكيػنخ حرن حٿڄزخٍٹ :أهزَنخ ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن
أرْو:
أڅ أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٿٌح ٿڀِرَْ ٌّځ حٿَْڃٌٹ :أ ٙط٘ي ٳن٘ي
ڃ٬ٺ ،ٳلڄپ ٫ڀْيڂ ،ٳَ٠رٌه َٟرظْن ٫ڀَ ٫خطٸو ،رْنيڄخ َٟرش َٟريخ ٌّځ ريٍ،
ٷخٽ ًَ٫س :ٳټنض أىهپ أٛخر ِ٬ٳِ طڀٺ حٿَ٠رخص أٿ٬ذ ًأنخ .َْٰٛ
[]3756 ،3755
- 14رخدً :ٻَ ڃنخٷذ ٣ڀلش رن ٫زْي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو.
ًٷخٽ ٫ڄَ :طٌٳِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ٫نو ٍح.ٝ
[ ]3497
- 3517كيػنخ ڃلڄي رن أرِ رټَ حٿڄٸيڃِ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أرِ ٫ؼڄخڅ
ٷخٽ:
ٿڂ ّزٶ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳِ ر ٞ٬طڀٺ حّٕخځ حٿظِ ٷخطپ ٳْين ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٯَْ ٣ڀلش ًٓ٬ي٫ .ن كيّؼيڄخ.
[]3834
- 3518كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ هخٿي :كيػنخ حرن أرِ هخٿي٫ ،ن ٷْْ رن أرِ كخُځ ٷخٽ:
ٍأّض ّي ٣ڀلش حٿظِ ًٷَ ريخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷي ٗڀض.
[]3836
- 15رخد :ڃنخٷذ ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ ،ٙحٿِىًَُ ،رنٌ ُىَس أهٌحٽ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىٌ ٓ٬ي رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3519كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد ٷخٽٓ :ڄ٬ض ّلَْ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٓ٬يح ّٸٌٽ :ؿڄ ٪ٿِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أرٌّو ٌّځ أكي.
[]3831 - 3829
- 3521/3520كيػنخ ڃټِ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ىخٗڂ رن ىخٗڂ٫ ،ن ٫خڃَ حرن
ٓ٬ي٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٿٸي ٍأّظنِ ًأنخ ػڀغ حٗٓٚځ.
( - )3521كيػنِ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ حرن ُحثيس :كيػنخ ىخٗڂ رن ىخٗڂ رن
٫ظزش رن أرِ ًٷخ ٙٷخٽٓ :ڄ٬ض ْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض ٓ٬ي رن أرِ ًٷخّ ٙٸٌٽ :ڃخ أٓڀڂ أكي ا ٙٳِ حٿٌْځ حٿٌُ أٓڀڄض ٳْوً ،ٿٸي
ڃټؼض ٓز٬ش أّخځً ،انِ ٿؼڀغ حٗٓٚځ .طخر٬و أرٌأٓخڃش :كيػنخ ىخٗڂ.
[]3645
- 3522كيػنخ ٫ڄًَ رن ٌ٫څ :كيػنخ هخٿي رن ٫زي حهلل٫ ،ن آڄخْ٫پ٫ ،ن ٷْْ
ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ٓ٬يح ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ :انِ ًٕٽ حٿَ٬د ٍڃَ رٔيڂ ٳِ ٓزْپ حهللً ،ٻنخ
نًِٰ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃخ ٿنخ ٬٣خځ اًٍ ٙٵ حٿ٘ـَ ،كظَ اڅ أكينخ
ٿْ ٪٠ٻڄخ ّ ٪٠حٿز َْ٬أً حٿ٘خس ،ڃخ ٿو هڀ ،٢ػڂ أٛزلض رنٌ أٓي طٍِ٬نِ ٫ڀَ
حٗٓٚځ؟ ٿٸي هزض اًح ًٟپ ٫ڄڀًِ .ٻخنٌح ًٌٗح رِ اٿَ ٫ڄَ ،ٷخٿٌحّ ٙ :لٔن
ّٜڀِ.
[ً ،6088 ،5096حن]722 :َ٨
- 16رخدً :ٻَ أٛيخٍ حٿنزِ ٛاڀَ حهلل ٫ڀْاو ًٓاڀڂ ،ڃانيڂ أراٌ حٿ٬اخ ٙحران حٿَرْا٪
ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3523كيػنخ أرٌ حٿْڄخڅ :أهزَنخ ْٗ٬ذ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڀِ حرن
كْٔن :أڅ حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ٷخٽ:
اڅ ٫ڀْخ ه٤ذ رنض أرِ ؿيپ ،ٳٔڄ٬ض رٌٿٺ ٳخ٣ڄش ،ٳؤطض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳٸخٿض٫ِّ :ڂ ٷٌڃٺ أنٺ ٙطٰ٠ذ ٿزنخطٺً ،ىٌح ٫ڀِ نخٻق رنض أرِ ؿيپ .ٳٸخځ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٔڄ٬ظو كْن ط٘يي ّٸٌٽ( :أڃخ ر٬ي ،أنټلض أرخ
حٿ٬خ ٙرن حٿَرْ ،٪ٳليػنِ ًٛيٷنًِ ،اڅ ٳخ٣ڄش ر٬٠ش ڃنًِ ،انِ حٻَه أڅ
ٌّٔءىخً ،حهلل ٙطـظڄ ٪رنض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًرنض ٫يً حهلل ٫ني
ٍؿپ ًحكي) .ٳظَٹ ٫ڀِ حٿو٤زش.
ًُحى ڃلڄي رن ٫ڄًَ رن كڀلڀش٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ٫ڀِ رن حٿلْٔن٫ ،ن ڃٌٍٔ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًًٻَ ٛيَح ٿو ڃن رنِ ٫زي ٗڄْ ،ٳؤػنَ ٫ڀْو
ٳِ ڃٜخىَطو اّخه ٳؤكٔن ،ٷخٽ( :كيػنِ ٳٜيٷنِ٫ًً ،ينِ ٳٌٳَ ٿِ).
[ ]884
- 17رخد :ڃنخٷذ ُّي رن كخٍػش ،ڃٌٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًٷخٽ حٿزَحء٫ :ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أنض أهٌنخ ًڃٌٙنخ).
[ ]2552
- 3524كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي :كيػنخ ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن
٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ر٬غ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ؼخً ،أڃَ ٫ڀْيڂ أٓخڃش رن ُّي ،ٳ٬٤ن رٞ٬
حٿنخّ ٳِ اڃخٍطو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ط٬٤نٌح ٳِ اڃخٍطو ،ٳٸي ٻنظڂ
ط٬٤نٌڅ ٳِ اڃخٍس أرْو ڃن ٷزپً ،حّڂ حهلل اڅ ٻخڅ ٿوڀْٸخ ٿ٘ڃخٍسً ،اڅ ًٻخڅ ٿڄن أكذ
حٿنخّ اٿًِ ،اڅ ىٌح ٿڄن أكذ حٿنخّ اٿِ ر٬يه).
[]6764 ،6252 ،4199 ،4198 ،4004
- 3525كيػنخ ّلَْ رن ٷِ٫ش :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ىهپ ٫ڀِ ٷخثٲً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗخىيً ،أٓخڃش رن ُّي ًُّي رن
كخٍػش ڃ٤٠ـ٬خڅ ،ٳٸخٽ :اڅ ىٌه حٕٷيحځ ر٠٬يخ ڃن ر ،ٞ٬ٷخٽ :ٳَٔ رٌٿٺ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأ٫ـزو ،ٳؤهزَ رو ٫خث٘ش.
[ ]3362
- 18رخدً :ٻَ أٓخڃش رن ُّي ٍِٟ ،حهلل ٫نو.
- 3526كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٿْغ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ ٷَّ٘خ أىڄيڂ ٗؤڅ حٿڄَأس حٿڄوًِڃْش ،ٳٸخٿٌح :ڃن ّـظَة ٫ڀْو ا ٙأٓخڃش رن ُّي،
كذ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًكيػنخ ٫ڀِ :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽً :ىزض أٓؤٽ حٿِىَُ ٫ن كيّغ حٿڄَأس حٿڄوًِڃْش،
ٳٜخف رِ ،ٷڀض ٿٔٴْخڅ :ٳڀڂ طلظڄڀو ٫ن أكي؟ ٷخٽً :ؿيطو ٳِ ٻظخد ٻخڅ ٻظزو أٌّد
رن ڃٌَٓ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ حڃَأس ڃن رنِ ڃوًِځ َٓٷض ،ٳٸخٿٌح :ڃن ّټڀڂ ٳْيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ؟ ٳڀڂ ّـظَة أكي أڅ ّټڀڄو ،ٳټڀڄو أٓخڃش رن ُّي ،ٳٸخٽ( :اڅ رنِ آَحثْپ ٻخڅ
اًح َٓٵ ٳْيڂ حٿَّ٘ٲ طَٻٌهً ،اًح َٓٵ ٳْيڂ حٿْ٬٠ٲ ٷٌ٬٤ه ،ٿٌ ٻخنض ٳخ٣ڄش
ٿٸ٬٤ض ّيىخ).
[ ]2505
- 3527كيػنِ حٿلٔن رن ڃلڄي :كيػنخ أرٌ ٫زخىّ ،لَْ رن ٫زخى :كيػنخ حٿڄخؿٌ٘څ:
أهزَنخ ٫زي حهلل رن ىّنخٍ ٷخٽ:
ن َ٨حرن ٫ڄَ ٌّڃخً ،ىٌ ٳِ حٿڄٔـي ،اٿَ ٍؿپ ّٔلذ ػْخرو ٳِ نخكْش ڃن
حٿڄٔـي ،ٳٸخٽ :حن َ٨ڃن ىٌح؟ ٿْض ىٌح ٫نيُ ،ٷخٽ ٿو انٔخڅ :أڃخ طَ٬ٱ ىٌح ّخ أرخ
٫زي حٿَكڄن؟ ىٌح ڃلڄي رن أٓخڃش ،ٷخٽ :ٳ٤ؤ٣ؤ حرن ٫ڄَ ٍأٓوً ،نٸَ رْيّو ٳِ
حٍٕ ،ٝػڂ ٷخٽ :ٿٌ ٍآه ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕكزو.
- 3528كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃ٬ظڄَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ :كيػنخ أرٌ
٫ؼڄخڅ٫ ،ن أٓخڃش رن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
كيع ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ٻخڅ ّؤهٌه ًحٿلٔن ،ٳْٸٌٽ( :حٿڀيڂ
أكزيڄخ ،ٳبنِ أكزيڄخ).
[]5657 ،3537
ً - 3529ٷخٽ نْ٬ڂ٫ ،ن حرن حٿڄزخٍٹ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ :أهزَنِ ڃٌٿَ
ٕٓخڃش رن ُّي:
أڅ حٿلـخؽ رن أّڄن رن أځ أّڄنً ،ٻخڅ أّڄن رن أځ أّڄن أهخ أٓخڃش رن ُّي ٕڃو،
ًىٌ ٍؿپ ڃن حٕنٜخٍ ،ٳَآه حرن ٫ڄَ ٿڂ ّظڂ ٍٻٌ٫و ًٓ ٙـٌىه ،ٳٸخٽ :أ٫ي.
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهللً :كيػنِ ٓڀْڄخڅ رن ٫زي حٿَكڄن :كيػنخ حٿٌٿْي رن ڃٔڀڂ :كيػنخ ٫زي
حٿَكڄن رن نڄَ٫ ،ن حٿِىَُ :كيػنِ كَڃڀش ڃٌٿَ أٓخڃش رن ُّي :أنو رْنڄخ ىٌ ڃ٪
٫زي حهلل رن ٫ڄَ ،اً ىهپ حٿلـخؽ رن أّڄن رن أځ أّڄن ٳڀڂ ّظڂ ٍٻٌ٫و ًٓ ٙـٌىه،
ٳٸخٽ :أ٫ي ،ٳڀڄخ ًٿَ ،ٷخٽ ٿِ حرن ٫ڄَ :ڃن ىٌح؟ ٷڀض حٿلـخؽ رن أّڄن رن أځ أّڄن،
ٳٸخٽ حرن ٫ڄَ :ٿٌ ٍأٍ ىٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕكزو .ٳٌٻَ كزو ًڃخ
ًٿيطو أځ أّڄن.
ٷخٽ ًكيػنِ ر ٞ٬أٛلخرِ٫ ،ن ٓڀْڄخڅً :ٻخنض كخٟنش حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
- 19رخد :ڃنخٷذ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ.
- 3531/3530كيػنخ آلخٵ رن ن :َٜكيػنخ ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ حٿَؿپ ٳِ كْخس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اًح ٍأٍ ٍإّخ ٷٜيخ ٫ڀَ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳظڄنْض أڅ أٍٍ ٍإّخ أٷٜيخ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ًٻنض ٯٚڃخ ٗخرخ ِ٫رخً ،ٻنض أنخځ ٳِ حٿڄٔـي ٫ڀَ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳَأّض ٳِ حٿڄنخځ :ٻؤڅ ڃڀټْن أهٌحنِ ٳٌىزخ رِ اٿَ حٿنخٍ ،ٳبًح ىِ ڃٌّ٤ش
ٻ ِ٤حٿزجًَ ،اًح ٿيخ ٷَنخڅ ٻٸَنِ حٿزجًَ ،اًح ٳْيخ نخّ ٷي َ٫ٳظيڂ ،ٳـ٬ڀض أٷٌٽ:
أ ًٌ٫رخهلل ڃن حٿنخٍ ،أ ًٌ٫رخهلل ڃن حٿنخٍ ،ٳڀٸْيڄخ ڃڀٺ آهَ ،ٳٸخٽ ٿِ :ٿن طَح،٩
ٳٸٜٜظيخ ٫ڀَ كٴٜش ،ٳٸٜظيخ كٴٜش ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸخٽ( :ن٬ڂ
حٿَؿپ ٫زي حهلل ،ٿٌ ٻخڅ ّٜڀِ رخٿڀْپ) .ٷخٽ ٓخٿڂ :ٳټخڅ ٫زي حهلل ّ ٙنخځ ڃن حٿڀْپ اٙ
ٷڀْ.ٚ
( - )3531كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ حرن ًىذ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن
ٓخٿڂ٫ ،ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن أهظو كٴٜش:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿيخ( :اڅ ٫زي حهلل ٍؿپ ٛخٿق).
[ .]429
- 20رخد :ڃنخٷذ ٫ڄخٍ ًكٌّٴش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ.
- 3533/3532كيػنخ ڃخٿٺ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ آَحثْپ٫ ،ن حٿڄَْٰس٫ ،ن
ارَحىْڂ٫ ،ن ٫ڀٸڄش ٷخٽ:
ٷيڃض حٿ٘ؤځ ٳٜڀْض ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ٷڀض :حٿڀيڂ َّٔ ٿِ ؿڀْٔخ ٛخٿلخ ،ٳؤطْض ٷٌڃخ
ٳـڀٔض اٿْيڂ ،ٳبًح ْٗن ٷي ؿخء كظَ ؿڀْ اٿَ ؿنزِ ،ٷڀض :ڃن ىٌح؟ ٷخٿٌح :أرٌ
حٿيٍىحء ،ٳٸڀض :انِ ىٌ٫ص حهلل أڅ َّْٔ ٿِ ؿڀْٔخ ٛخٿلخ ،ٳَْٔٹ ٿِ ،ٷخٽ :ڃڄن
أنض؟ ٷڀض :ڃن أىپ حٿټٌٳش ،ٷخٽ :أً ٿْْ ٫نيٻڂ حرن أځ ٫زيٛ ،خكذ حٿن٬ڀْن ًحٿٌٓخى
ًحٿڄ٤يَسً ،ٳْټڂ حٿٌُ أؿخٍه حهلل ڃن حٿْ٘٤خڅ ٬ّ -نِ ٫ڀَ ٿٔخڅ نزْو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ -أً ٿْْ ٳْټڂ ٛخكذ َٓ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌُ ٬ّ ٙڀڄو أكي
ٯَْه ،ػڂ ٷخٽ :ٻْٲ ّٸَأ ٫زي حهللً{ :حٿڀْپ اًح َّٰ٘} .ٳٸَأص ٫ڀْوً{ :حٿڀْپ اًح
ًَّٰ٘ .حٿنيخٍ اًح طـڀًَ .حٿٌٻَ ًحٕنؼَ} .ٷخٽً :حهلل ٿٸي أٷَأنْيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :أنو ٻخڅ ّؤهٌه ًحٿلٔن ًّٸٌٽ( :حٿڀيڂ انِ أكزيڄخ،
ٳؤكزيڄخ) .أً ٻڄخ ٷخٽ.
[ ]3528
- 3538كيػنِ ڃلڄي رن حٿلْٔن رن ارَحىْڂ ٷخٽ :كيػنِ كْٔن رن ڃلڄي :كيػنخ
ؿََّ٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أطِ ٫زْي حهلل رن ُّخى رَأّ حٿلْٔن رن ٫ڀِ ٫ڀْو حٿٔٚځ ،ٳـ٬پ ٳِ ٔ٣ض ،ٳـ٬پ
ّنټغً ،ٷخٽ ٳِ كٔنو ْٗجخ ،ٳٸخٽ أنْ :ٻخڅ أٗزييڂ رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً ،ٻخڅ ڃوٌٜرخ رخٿٌٓڄش.
- 3539كيػنخ كـخؽ رن حٿڄنيخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫يُ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٍأّض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،حٿلٔن رن ٫ڀِ ٫ڀَ ٫خطٸوّ ،ٸٌٽ( :حٿڀيڂ انِ
أكزو ٳؤكزو).
- 3540كيػنخ ٫زيحڅ :أهزَنخ ٫زي حهلل ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄَ رن ْٓ٬ي رن أرِ كْٔن،
٫ن حرن أرِ ڃڀْټش٫ ،ن ٫ٸزش رن حٿلخٍع ٷخٽ:
ٍأّض أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ًكڄپ حٿلٔن ًىٌ ّٸٌٽ :رؤرِ ٗزْو رخٿنزِ ،ٿْْ ٗزْو
ر٬ڀِ٫ً .ڀِ ّ٠لٺ.
[ ]3349
- 3541كيػنخ ّلَْ رن ڃْ٬ن ًٛيٷش ٷخ :ٙأهزَنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٗ٬زش،
٫ن ًحٷي رن ڃلڄي٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٷخٽ أرٌ رټَ:
حٍٷزٌح ڃلڄيح ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ أىپ رْظو.
[ ]3509
- 3542كيػنِ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ رن ٌّٓٲ٫ ،ن ڃ٬ڄَ٫ ،ن
حٿِىَُ٫ ،ن أنًْ .ٷخٽ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ :أهزَنِ أنْ
ٷخٽ:
ٿڂ ّټن أكي أٗزو رخٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن حٿلٔن رن ٫ڀِ.
- 3543كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن أرِ
ّ٬ٸٌدٓ :ڄ٬ض حرن أرِ ن٬ڂٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن ٫ڄَ:
ًٓؤٿو ٫ن حٿڄلَځ -ٷخٽ ٗ٬زش :أكٔزو ّ -ٸظپ حٿٌرخد؟ ٳٸخٽ :أىپ حٿَ٬حٵ ّٔؤٿٌڅ
٫ن حٿٌرخدً ،ٷي ٷظڀٌح حرن حرنش ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂً ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ىڄخ ٍّلخنظخُ ڃن حٿينْخ).
[]5648
- 23رخد :ڃنخٷذ رٚٽ رن ٍرخف ،ڃٌٿَ أرِ رټَ ٍِٟ ،حهلل ٫نيڄخ.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٓ( :ڄ٬ض ىٱ ن٬ڀْٺ رْن ّيُ ٳِ حٿـنش)]1098 [ .
- 3544كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن ڃلڄي رن حٿڄنټيٍ:
أهزَنخ ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
ٻخڅ ٫ڄَ ّٸٌٽ :أرٌ رټَ ْٓينخً ،أ٫ظٶ ْٓينخ٬ّ .نِ ر.ٙٚ
- 3545كيػنخ حرن نڄَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ٫زْي :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن ٷْْ:
أڅ ر ٙٚٷخٽ ٕرِ رټَ :اڅ ٻنض انڄخ حٗظَّظنِ ٿنٴٔٺ ٳؤڃٔټنًِ ،اڅ ٻنض انڄخ
أٗظَّظنِ هلل ،ٳي٫نِ ً٫ڄڀِ هلل.
- 24رخدً :ٻَ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ.
- 3546كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع٫ ،ن هخٿي٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٷخٽ:
ٟڄنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ ٛيٍه ًٷخٽ( :حٿڀيڂ ٫ڀڄو حٿلټڄش).
كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍعً :ٷخٽ٫( :ڀڄو حٿټظخد).
كيػنخ ڃٌَٓ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن هخٿي :ڃؼڀو.
ًحٿلټڄش :حٗٛخرش ٳِ ٯَْ حٿنزٌس.
[ ]75
- 25ڃنخٷذ هخٿي رن حٿٌٿْي ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3547كيػنخ أكڄي رن ًحٷي :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن أٌّد٫ ،ن كڄْي حرن ىٚٽ،
٫ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نُّ َ٬يح ًؿ٬ٴَح ًحرن ًٍحكش ٿڀنخّ ٷزپ أڅ ّؤطْيڂ
هزَىڂ ،ٳٸخٽ( :أهٌ حٿَحّش ُّي ٳؤْٛذ ،ػڂ أهٌىخ ؿ٬ٴَ ٳؤْٛذ ،ػڂ أهٌ رن ًٍحكش
ٳؤْٛذ)ْ٫ً .نخه طٌٍٳخڅ( :كظَ أهٌىخ ْٓٲ ڃن ٌْٓٱ حهلل ،كظَ ٳظق حهلل ٫ڀْيڂ).
[ ]1189
- 26رخد :ڃنخٷذ ٓخٿڂ ،ڃٌٿَ أرِ كٌّٴش ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3548كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ رن ڃَس٫ ،ن ارَحىْڂ،
٫ن ڃًَٔٵ ٷخٽ:
ًٻَ ٫زي حهلل ٫ني ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٳٸخٽً :حٹ ٍؿپ ٙأُحٽ أكزو ،ر٬ي ڃخ ٓڄ٬ض
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٓظٸَثٌح حٿٸَآڅ ڃن أٍر٬ش :ڃن ٫زي حهلل رن
ڃٌٔ٬ى -ٳزيأ رو ًٓ -خٿڂ ڃٌٿَ أرِ كٌّٴشً ،أرِ حرن ٻ٬ذً ،ڃ٬خً رن ؿزپ) .ٷخٽ:
ٙأىٍُ ريأ رؤرِ أً رڄ٬خً.
[ً ،4713 ،3597 ،3595حن]3549 :َ٨
- 27رخد :ڃنخٷذ ٫زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3549كيػنخ كٴ ٚرن ٫ڄَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ًحثپ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ڃًَٔٷخ ٷخٽ :ٷخٽ ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ:
اڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڂ ّټن ٳخك٘خ ً ٙڃظٴل٘خً ،ٷخٽ( :اڅ ڃن أكزټڂ
ىپ ٿٺ ٳِ أڃَْ حٿڄئڃنْن ڃ٬خًّش ،ٳبنو ڃخ أًطَ ا ٙرٌحكيس؟ ٷخٽ :أٛخد ،انو ٳٸْو.
- 3555كيػنِ ٫ڄًَ رن ٫زخّ :كيػنخ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ
حٿظْخف ٷخٽ:
ٓڄ٬ض كڄَحڅ رن أرخڅ٫ ،ن ڃ٬خًّش ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :انټڂ ٿظٜڀٌڅ ٚٛس ،ٿٸي
ٛلزنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳڄخ ٍأّنخه ّٜڀْيخً ،ٿٸي نيَ ٫نيڄخ٬ّ .نِ:
حٿَٻ٬ظْن ر٬ي حٿ.َٜ٬
[ ]562
- 29رخد :ڃنخٷذ ٳخ٣ڄش ٫ڀْيخ حٿٔٚځ.
ًٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٳخ٣ڄش ْٓيس نٔخء أىپ حٿـنش).
[ ]3426
- 3556كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن حرن أرِ
ڃڀْټش٫ ،ن حٿڄٌٍٔ رن ڃوَڃش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٳخ٣ڄش ر٬٠ش ڃنِ ،ٳڄن أٯ٠زيخ
أٯ٠زنِ).
[ ]884
- 30رخد :ٳ٠پ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ.
- 3557كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ /ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد :ٷخٽ أرٌ
ٓڀڄش :اڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃخّ( :خ ٫خثٖ ،ىٌح ؿزَّپ ّٸَثٺ حٿٔٚځ).
ٳٸڀض٫ً :ڀْو حٿٔٚځ ًٍكڄش حهلل ًرَٻخطو ،طٍَ ڃخ ٙأٍٍ .طَّي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]3045
- 3558كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽً .كيػنخ ٫ڄًَ :أهزَنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ رن
ڃَس٫ ،ن ڃَس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ حٕٗ ٍِٟ َُ٬حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٻڄپ ڃن حٿَؿخٽ ٻؼًَْ ،ٿڂ ّټڄپ ڃن حٿنٔخء
ا :ٙڃَّڂ رنض ٫ڄَحڅً ،آْٓش حڃَأس ٳٌَ٫څً ،ٳ٠پ ٫خث٘ش ٫ڀَ حٿنٔخء ٻٴ٠پ
حٿؼَّي ٫ڀَ ٓخثَ حٿ٬٤خځ).
[ ]3230
- 3559كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃلڄي رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٫زي حهلل رن
٫زي حٿَكڄن :أنو ٓڄ ٪أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٓڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ٳ٠پ ٫خث٘ش ٫ڀَ حٿنٔخء ،ٻٴ٠پ
حٿؼَّي ٫ڀَ ٓخثَ حٿ٬٤خځ).
[]5112 ،5103
- 3560كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٫زي حٿٌىخد رن ٫زي حٿڄـْي :كيػنخ حرن
ٌ٫څ٫ ،ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي:
أڅ ٫خث٘ش حٗظټض ،ٳـخء حرن ٫زخّ ٳٸخٽّ :خ أځ حٿڄئڃنْن ،طٸيڃْن ٫ڀَ ٳَٛ ١يٵ،
٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫ً ،ڀَ أرِ رټَ.
[]4476
- 3561كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن حٿلټڂٓ :ڄ٬ض أرخ
ًحثپ ٷخٽ:
ٿڄخ ر٬غ ٫ڀِ ٫ڄخٍح ًحٿلٔن اٿَ حٿټٌٳش ٿْٔظنٴَىڂ ،ه٤ذ ٫ڄخٍ ٳٸخٽ :انِ ٕ٫ڀڂ
أنيخ ًُؿظو ٳِ حٿينْخ ًحٓهَسً ،ٿټن حهلل حرظٚٻڂ ٿظظزٌ٬ه أً اّخىخ.
[]6690 - 6687
- 3562كيػنخ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أنيخ حٓظ٬خٍص ڃن أٓڄخء ٷٚىس ٳيڀټض ،ٳؤٍٓپ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نخٓخ
ڃن أٛلخرو ٳِ ٣ڀزيخ ،ٳؤىٍٻظيڂ حٿٜٚس ٳٜڀٌح رَْٰ ًٌٟء ،ٳڀڄخ أطٌح حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٗټٌح ًٿٺ اٿْو ،ٳنِٿض آّش حٿظْڄڂ ،ٳٸخٽ أْٓي رن ك :َْ٠ؿِحٹ حهلل
هَْح ،ٳٌحهلل ڃخ نِٽ رٺ أڃَ ٷ ،٢ا ٙؿ٬پ حهلل ٿٺ ڃنو ڃوَؿخً ،ؿ٬پ ٿڀڄٔڀڄْن ٳْو
رَٻش.
[ ]327
- 3563كيػنِ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿڄخ ٻخڅ ٳِ ڃَٟو ،ؿ٬پ ّيًٍ ٳِ نٔخثو،
ًّٸٌٽ( :أّن أنخ ٯيح ،أّن أنخ ٯيح) .كَٛخ ٫ڀَ رْض ٫خث٘ش .ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳڀڄخ ٻخڅ
ٌّڃِ ٓټن.
[ ]850
- 3564كيػنخ ٫زي حٿو رن ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ كڄخى :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
ٻخڅ حٿنخّ ّظلًَڅ رييحّخىڂ ٌّځ ٫خث٘ش ،ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳخؿظڄٌٛ ٪حكزِ اٿَ أځ
ٓڀڄش ،ٳٸڀنّ :خ أځ ٓڀڄشً ،حهلل اڅ حٿنخّ ّظلًَڅ رييحّخىڂ ٌّځ ٫خث٘شً ،انخ نَّي
حٿوَْ ٻڄخ طَّيه ٫خث٘ش ،ٳڄَُ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّؤڃَ حٿنخّ :أڅ
ّييًح اٿْو كْؼڄخ ٻخڅ ،أً كْؼڄخ ىحٍ ،ٷخٿض :ٳٌٻَص ًٿٺ أځ ٓڀڄش ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿض :ٳؤ٫ َٝ٫نِ ،ٳڀڄخ ٫خى اٿِ ًٻَص ٿو ًٿٺ ٳؤ٫ َٝ٫نِ ،ٳڀڄخ
ٻخڅ ٳِ حٿؼخٿؼش ًٻَص ٿو ٳٸخٽّ( :خ أځ ٓڀڄش ٙطئًّنِ ٳِ ٫خث٘ش ،ٳبنو ًحهلل ڃخ نِٽ
٫ڀِ حٿٌكِ ًأنخ ٳِ ٿلخٱ حڃَأس ڃنټن ٯَْىخ).
[ ]2435
- 31رخد :ڃنخٷذ حٕنٜخٍ.
{ًحٿٌّن طزٌإًح حٿيحٍ ًحّٗڄخڅ ڃن ٷزڀيڂ ّلزٌڅ ڃن ىخؿَ اٿْيڂ ًّ ٙـيًڅ ٳِ
ٛيًٍىڂ كخؿش ڃڄخ أًطٌح} /حٿلَ٘./9 :
- 3565كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ڃييُ رن ڃْڄٌڅ :كيػنخ ٯْٚڅ حرن
ؿََّ ٷخٽ :ٷڀض ٕنْ:
أٍأّض حٓڂ حٕنٜخٍ ،ٻنظڂ طٔڄٌڅ رو ،أځ ٓڄخٻڂ حهلل؟ ٷخٽ :رپ ٓڄخنخ حهلل.
ٻنخ نيهپ ٫ڀَ أنْ ،ٳْليػنخ ڃنخٷذ حٕنٜخٍ ًڃ٘خىيىڂًّ ،ٸزپ ٫ڀِ ،أً ٫ڀَ ٍؿپ
ڃن حُٕى ،ٳْٸٌٽ :ٳ٬پ ٷٌڃٺ ٌّځ ٻٌح ًٻٌح ،ٻٌح ًٻٌح.
[]3631
- 3566كيػنِ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٌّځ ر٬خع ٌّڃخ ٷيڃو حهلل ٿٌَٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷي حٳظَٵ ڃڀئىڂً ،ٷظڀض ًَٓحطيڂ ًؿَكٌح ،ٳٸيڃو حهلل ٿٌَٓٿو ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ىهٌٿيڂ ٳِ حٗٓٚځ.
[]3715 ،3633
- 3567كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ حٿظْخف ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنٔخ ٍ ِٟحهلل
٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٿض حٕنٜخٍ ٌّځ ٳظق ڃټشً ،أ َ٤٫ٷَّ٘خً :حهلل اڅ ىٌح ٿيٌ حٿ٬ـذ ،اڅ ٌْٓٳنخ
طٸ َ٤ڃن ىڃخء ٷًَّٖ ،ٯنخثڄنخ طَى ٫ڀْيڂ ،ٳزڀٮ ًٿٺ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳي٫خ حٕنٜخٍ ،ٷخٽ :ٳٸخٽ( :ڃخ حٿٌُ رڀٰنِ ٫نټڂ)ً .ٻخنٌح ّ ٙټٌرٌڅ ،ٳٸخٿٌح :ىٌ
حٿٌُ رڀٰٺ ،ٷخٽ( :أً ٙطٌَٟڅ أڅ َّؿ ٪حٿنخّ رخٿٰنخثڂ اٿَ رٌْطيڂً ،طَؿٌ٬څ
رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ رٌْطټڂ؟ ٿٌ ٓڀټض حٕنٜخٍ ًحىّخ ،أً ٗ٬زخ،
ٿٔڀټض ًحىُ حٕنٜخٍ أً ٗ٬زيڂ).
[ ]2977
- 32راااخد :ٷاااٌٽ حٿنزاااِ ٛاااڀَ حهلل ٫ڀْاااو ًٓاااڀڂ( :ٿاااٌ ٙحٿيـاااَس ٿټناااض حڃاااَأ ڃااان
حٕنٜخٍ).
ٷخٽ ٫زي حهلل رن ُّي٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]4095
- 3568كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ڃلڄي رن ُّخى٫ ،ن
أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً :ٷخٽ أرٌ حٿٸخٓڂ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿٌ أڅ
حٕنٜخٍ ٓڀټٌح ًحىّخ ،أً ٗ٬زخ ،ٿٔڀټض ٳِ ًحىُ حٕنٜخًٍ ،ٿٌ ٙحٿيـَس ٿټنض حڃَأ
ڃن حٕنٜخٍ) .ٳٸخٽ أرٌ ىََّس :ڃخ ٧ڀڂ ،رؤرِ ًأڃًًِٓ ،ه ًنًَٜه ،أً ٻڀڄش
أهٍَ.
[]6817
- 33رخد :اهخء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن حٿڄيخؿَّن ًحٕنٜخٍ.
- 3569كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن أرْو٫ ،ن
ؿيه ٷخٽ:
ٿڄخ ٷيڃٌح حٿڄيّنش آهَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن ٫زي حٿَكڄن حرن ٌ٫ٱ
ًٓ٬ي رن حٿَرْ ،٪ٷخٽ ٿ٬زي حٿَكڄن :انِ أٻؼَ حٕنٜخٍ ڃخ ،ٙٳؤٷٔڂ ڃخٿِ نٜٴْن،
ًٿِ حڃَأطخڅ ،ٳخن َ٨أ٫ـزيڄخ اٿْٺ ٳٔڄيخ ٿِ أ٣ڀٸيخ ،ٳبًح حنٸ٠ض ٫يطيخ ٳظًِؿظيخ.
ٷخٽ :رخٍٹ حهلل ٿٺ ٳِ أىڀٺ ًڃخٿٺ ،أّن ٌٓٷټڂ؟ ٳيٿٌه ٫ڀَ ٌٓٵ رنِ ٷْنٸخ ،٩ٳڀڄخ
حنٸڀذ اً ٙڃ٬و ٳ٠پ ڃن أٷًٓ ٢ڄن ،ػڂ طخر ٪حٿٰيً ،ػڂ ؿخء ٌّڃخ ًرو أػَ ٛٴَس،
ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃيْڂ) .ٷخٽ :طًِؿض ،ٷخٽ( :ٻڂ ٓٸض اٿْيخ) .ٷخٽ:
نٌحس ڃن ًىذ ،أً ًُڅ نٌحس ڃن ًىذٗ .ٺ ارَحىْڂ.
[ ]1943
- 3570كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
أنو ٷخٽ:
ٷيځ ٫ڀْنخ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱً ،آهَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْنو ًرْن
ٓ٬ي رن حٿَرًْ ،٪ٻخڅ ٻؼَْ حٿڄخٽ ،ٳٸخٽ ٓ٬ي :ٷي ٫ڀڄض حٕنٜخٍ أنِ ڃن أٻؼَىخ
ڃخٓ ،ٙؤٷٔڂ ڃخٿِ رْنِ ًرْنٺ َّٗ٤نً ،ٿِ حڃَأطخڅ ،ٳخن َ٨أ٫ـزيڄخ اٿْٺ ٳؤ٣ڀٸيخ،
كظَ اًح كڀض طًِؿظيخ ،ٳٸخٽ ٫زي حٿَكڄن :رخٍٹ حهلل ٿٺ ٳِ أىڀٺ ،ٳڀڂ َّؿٌّ ٪ڃجٌ
كظَ أٳ٠پ ْٗجخ ڃن ٓڄن ًأٷ ،٢ٳڀڂ ّڀزغ أَّْ ٙح كظَ ؿخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫ڀْو ً َٟڃن ٛٴَس ،ٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(ڃيْڂ) .ٷخٽ :طًِؿض حڃَأس ڃن حٕنٜخٍ ،ٳٸخٽ( :ڃخ ٓٸض اٿْيخ) .ٷخٽًُ :څ نٌحس ڃن
ًىذ ،أً نٌحس ڃن ًىذ ،ٳٸخٽ( :أًٿڂ ًٿٌ ر٘خس).
[ ]1944
- 3571كيػنخ حٿٜڀض رن ڃلڄي أرٌ ىڄخځ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿڄَْٰس رن ٫زي حٿَكڄن:
كيػنخ أرٌ حٿِنخى٫ ،ن حَٕ٫ؽ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٿض حٕنٜخٍ :حٷٔڂ رْننخ ًرْنيڂ حٿنوپ ،ٷخٽ .ٙ( :ٷخٽ :طټٴٌننخ حٿڄئًنش ًطَ٘ٻٌنخ
ٳِ حٿظڄَ) .ٷخٿٌحٓ :ڄ٬نخ ًأ٬٣نخ.
[ ]2200
- 34رخد :كذ حٕنٜخٍ ڃن حّٗڄخڅ.
- 3572كيػنخ كـخؽ رن ڃنيخٽ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أهزَنِ ٫يُ رن ػخرض ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،أً ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(حٕنٜخٍ ّ ٙلزيڂ ا ٙڃئڃنّ ًٙ ،زٰ٠يڂ ا ٙڃنخٳٶ ،ٳڄن أكزيڂ أكزو حهللً ،ڃن
حٕٗيپ ،ػڂ رنٌ حٿلخٍع رن حٿوٍِؽ ،ػڂ رنٌ ٓخ٫يسً ،ٳِ ٻپ ىًٍ حٕنٜخٍ هَْ).
ٳٸخٽ ٓ٬ي :ڃخ أٍٍ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ا ٙٷي ٳ٠پ ٫ڀْنخ؟ ٳٸْپ :ٷي ٳ٠ڀټڂ
٫ڀَ ٻؼَْ.
ًٷخٽ ٫زي حٿٜڄي :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٷظخىسٓ :ڄ٬ض أنٔخ :ٷخٽ أرٌ أْٓي٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ريٌحً .ٷخٽ٬ٓ :ي رن ٫زخىس.
( - )3579كيػنخ ٓ٬ي رن كٴ ٚحٿ٤ڀلِ :كيػنخ ْٗزخڅ٫ ،ن ّلَْ :ٷخٽ أرٌ ٓڀڄش:
أهزَنِ أرٌ أْٓي:
أنو ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :هَْ حٕنٜخٍ ،أً ٷخٽ :هَْ ىًٍ
حٕنٜخٍ رنٌ حٿنـخًٍ ،رنٌ ٫زي حٕٗيپً ،رنٌ حٿلخٍعً ،رنٌ ٓخ٫يس).
[ً ،5706 ،3596حن]4994 :َ٨
- 3580كيػنخ هخٿي رن ڃوڀي :كيػنخ ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄًَ رن ّلَْ٫ ،ن
٫زخّ رن ٓيپ٫ ،ن أرِ كڄْي،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :اڅ هَْ ىًٍ حٕنٜخٍ ىحٍ رنِ حٿنـخٍ ،ػڂ رنِ
٫زي حٕٗيپ ،ػڂ ىحٍ رنِ حٿلخٍع ،ػڂ رنِ ٓخ٫يسً ،ٳِ ٻپ ىًٍ حٕنٜخٍ هَْ).
ٳڀلٸنخ ٓ٬ي رن ٫زخىس ،ٳٸخٽ أرٌ أْٓي :أٿڂ طَ أڅ نزِ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هَْ حٕنٜخٍ ،ٳـ٬ڀنخ أهَْح؟ ٳؤىٍٹ ٓ٬ي حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،هَْ ىًٍ حٕنٜخٍ ٳـ٬ڀنخ آهَح ،ٳٸخٽ( :أً ٿْْ
رلٔزټڂ أڅ طټٌنٌح ڃن حٿوْخٍ).
[ ]1411
- 38رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٖنٜاخٍ( :حٛازًَح كظاَ طڀٸاٌنِ ٫ڀاَ
حٿلٌ.)ٝ
ٷخٿو ٫زي حهلل رن ُّي٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]4075
- 3581كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٷظخىس٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ٫ ،ن أْٓي رن ك ٍِٟ َْ٠حهلل ٫نيڂ:
أڅ ٍؿ ٚڃن حٕنٜخٍ ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أ ٙطٔظ٬ڄڀنِ ٻڄخ حٓظ٬ڄڀض ٳٚنخ؟ ٷخٽ:
(ٓظڀٸٌڅ ر٬يُ أػَس ،ٳخٛزًَح كظَ طڀٸٌنِ ٫ڀَ حٿلٌ.)ٝ
[]6648
- 3582كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٖنٜخٍ( :انټڂ ٓظڀٸٌڅ ر٬يُ أػَس ،ٳخٛزًَح كظَ
طڀٸٌنًِ ،ڃٌ٫يٻڂ حٿلٌ.)ٝ
[ ]2977
- 3583كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ّلَْ رن ْٓ٬يٓ :ڄ ٪أنْ رن
ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو كْن هَؽ ڃ٬و اٿَ حٿٌٿْي ،ٷخٽ:
ى٫خ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٕنٜخٍ اٿَ أڅ ّٸ ٪٤ٿيڂ حٿزلَّن ،ٳٸخٿٌح ،ٙ :اٙ
أڅ طٸٗ ٪٤هٌحننخ ڃن حٿڄيخؿَّن ڃؼڀيخ ،ٷخٽ( :اڃخ ،ٙٳخٛزًَح كظَ طڀٸٌنِ ،ٳبنو
ٓظْٜزټڂ ر٬يُ أػَس).
[ ]2242
- 39رخد :ى٫خء حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٛڀق حٕنٜخٍ ًحٿڄيخؿَس).
- 3585/3584كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ أرٌ اّخّ ڃ٬خًّش رن ٷَس٫ ،ن أنْ
رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ:
ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
( ْٖ٫ ٙا ْٖ٫ ٙحٓهَس * ٳؤٛڀق حٕنٜخٍ ًحٿڄيخؿَس).
ً٫ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ :ڃؼڀوً .ٷخٽ( :ٳخٯٴَ
ٿٖنٜخٍ).
( - )3585كيػنخ آىځ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن كڄْي حٿٌّ٤پٓ :ڄ٬ض أنْ رن ڃخٿٺ ٍِٟ
حهلل ٫نو ٷخٽ:
ٻخنض حٕنٜخٍ ٌّځ حٿونيٵ طٸٌٽ:
نلن حٿٌّن رخٌّ٬ح ڃلڄيح * ٫ڀَ حٿـيخى ڃخ كْْنخ أريح
ٳؤؿخريڂ( :حٿڀيڂ ْٖ٫ ٙا ْٖ٫ ٙحٓهَه .ٳؤٻَځ حٕنٜخٍ ًحٿڄيخؿَه).
[ ]2679
- 3586كيػنِ ڃلڄي رن ٫زْي حهلل :كيػنخ حرن أرِ كخُځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٓيپ ٷخٽ:
ؿخءنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًنلن نلٴَ حٿونيٵً ،ننٸپ حٿظَحد ٫ڀَ
أٻظخىنخ ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ ْٖ٫ ٙا ْٖ٫ ٙحٓهَه.
ٳخٯٴَ ٿڀڄيخؿَّن ًحٕنٜخٍ).
[]6051 ،3872
- 40رخد :ٷٌٽ حهللًّ{ :ئػًَڅ ٫ڀَ أنٴٔيڂ ًٿٌ ٻخڅ ريڂ هٜخٛش}/ .حٿلَ٘./9 :
- 3587كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حهلل رن ىحًى٫ ،ن ٳْ٠پ رن ٯًِحڅ٫ ،ن أرِ
كخُځ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿ ٚأطَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳز٬غ اٿَ نٔخثو ٳٸڀن :ڃخ ڃ٬نخ ا ٙحٿڄخء،
ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ڃن ّ٠ڂ أً ّْ٠ٲ ىٌح) .ٳٸخٽ ٍؿپ ڃن
حٕنٜخٍ :أنخ ،ٳخن٤ڀٶ رو اٿَ حڃَأطو ،ٳٸخٽ :أٻَڃِ ْٟٲ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳٸخٿض :ڃخ ٫نينخ ا ٙٷٌص ٛزْخنِ ،ٳٸخٽ :ىْجِ ٬٣خڃٺً ،أٛزلِ َٓحؿٺ،
ًنٌڃِ ٛزْخنٺ اًح أٍحىًح ٘٫خء .ٳيْؤص ٬٣خڃيخً ،أٛزلض َٓحؿيخً ،نٌڃض
ٛزْخنيخ ،ػڂ ٷخڃض ٻؤنيخ طٜڀق َٓحؿيخ ٳؤ٣ٴؤطو ،ٳـَّّ ٚ٬خنو أنيڄخ ّؤٻٚڅ ،ٳزخطخ
٣خًّْن ،ٳڀڄخ أٛزق ٯيح اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽٟ( :لٺ حهلل
حٿڀْڀش ،أً ٫ـذ ،ڃن ٳ٬خٿټڄخ) .ٳؤنِٽ حهللًّ{ :ئػًَڅ ٫ڀَ أنٴٔيڂ ًٿٌ ٻخڅ ريڂ
هٜخٛش ًڃن َّٵ ٗق نٴٔو ٳؤًٿجٺ ىڂ حٿڄٴڀلٌڅ}.
[]4607
- 41راخد :ٷااٌٽ حٿنزاِ ٛااڀَ حهلل ٫ڀْااو ًٓاڀڂ( :حٷزڀااٌح ڃاان ڃلٔانيڂ ًطـااخًًُح ٫اان
ڃْٔجيڂ).
- 3588كيػنِ ڃلڄي رن ّلَْ أرٌ ٫ڀِ :كيػنخ ٗخًحڅ ،أهٌ ٫زيحڅ :كيػنخ أرِ:
أهزَنخ ٗ٬زش رن حٿلـخؽ٫ ،ن ى٘خځ رن ُّي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أنْ حرن ڃخٿٺ ّٸٌٽ:
ڃَ أرٌ رټَ ًحٿ٬زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ رڄـڀْ ڃن ڃـخٿْ حٕنٜخٍ ًىڂ ّزټٌڅ،
ٳٸخٽ :ڃخ ّزټْټڂ؟ ٷخٿٌحً :ٻَنخ ڃـڀْ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃنخ ،ٳيهپ ٫ڀَ
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَه رٌٿٺ ،ٷخٽ :ٳوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷي
ٜ٫ذ ٫ڀَ ٍأٓو كخْٗش رَى ،ٷخٽ :ٳ٬ٜي حٿڄنزًَ ،ٿڂ ّ٬ٜيه ر٬ي ًٿٺ حٿٌْځ ،ٳلڄي
حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :أًْٛټڂ رخٕنٜخٍ ،ٳبنيڂ ٻَِٗ ًْ٫زظًِ ،ٷي ٷٌ٠ح حٿٌُ
٫ڀْيڂ ًرٸِ حٿٌُ ٿيڂ ،ٳخٷزڀٌح ڃن ڃلٔنيڂ ًطـخًًُح ٫ن ڃْٔجيڂ).
[]3590
- 3589كيػنخ أكڄي رن ّ٬ٸٌد :كيػنخ حرن حٿْٰٔپٓ :ڄ٬ض ٫ټَڃش ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض
حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽ:
هَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫ڀْو ڃڀلٴش ڃظ٤٬ٴخ ريخ ٫ڀَ ڃنټزْو٫ً ،ڀْو
ٜ٫خرش ىٓڄخء ،كظَ ؿڀْ ٫ڀَ حٿڄنزَ ،ٳلڄي حهلل ًأػنَ ٫ڀْو ،ػڂ ٷخٽ( :أڃخ ر٬ي أّيخ
حٿنخّ ،ٳبڅ حٿنخّ ّټؼًَڅً ،طٸپ حٕنٜخٍ كظَ ّټٌنٌح ٻخٿڄڀق ٳِ حٿ٬٤خځ ،ٳڄن ًٿِ
ڃنټڂ أڃَح ّ َ٠ٳْو أكيح أً ّنٴ٬و ،ٳڀْٸزپ ڃن ڃلٔنيڂًّ ،ظـخًُ ٫ن ڃْٔجيڂ).
[ ]885
- 3590كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٷظخىس٫ ،ن
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :حٕنٜخٍ ٻَِٗ ًْ٫زظًِ ،حٿنخّ ْٓټؼًَڅ
ًّٸڀٌڅ ،ٳخٷزڀٌح ڃن ڃلٔنيڂً ،طـخًًُح ٫ن ڃْٔجيڂ).
[ ]3588
- 42رخد :ڃنخٷذ ٓ٬ي رن ڃ٬خً ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3591كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽ:
أىيّض ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كڀش كََّ ،ٳـ٬پ أٛلخرو ّڄٌٔنيخ ًّ٬ـزٌڅ
ڃن ٿْنيخ ،ٳٸخٽ( :أط٬ـزٌڅ ڃن ٿْن ىٌه؟ ٿڄنخىّپ ٓ٬ي رن ڃ٬خً هَْ ڃنيخ ًأٿْن).
ًٍحه ٷظخىس ًحٿِىَُٓ :ڄ٬خ أنٔخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]3077
- 3592كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٳ٠پ رن ڃٔخًٍ ،هظن أرِ ٌ٫حنش :كيػنخ
أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ٓٴْخڅ٫ ،ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حىظِ حٿ َٕ٬ٿڄٌص ٓ٬ي رن ڃ٬خً).
ً٫ن حٕ٫ڄٖ :كيػنخ أرٌ ٛخٿق٫ ،ن ؿخرَ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃؼڀو.
ٳٸخٽ ٍؿپ ٿـخرَ :ٳبڅ حٿزَحء ّٸٌٽ( :حىظِ حٿََّٔ) .ٳٸخٽ :انو ٻخڅ رْن ىٌّن حٿلْْن
ٰٟخثنٓ ،ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حىظِ َٕ٫حٿَكڄن ٿڄٌص ٓ٬ي
رن ڃ٬خً).
- 3593كيػنخ ڃلڄي رن َ٫َ٫س :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٓ٬ي رن ارَحىْڂ٫ ،ن أرِ أڃخڃش
رن ٓيپ رن كنْٲ٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ أنخٓخ نِٿٌح ٫ڀَ كټڂ ٓ٬ي رن ڃ٬خً ،ٳؤٍٓپ اٿْو ٳـخء ٫ڀَ كڄخٍ ،ٳڀڄخ رڀٮ ٷَّزخ
ڃن حٿڄٔـي ،ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٷٌڃٌح اٿَ هَْٻڂ ،أً ْٓيٻڂ) .ٳٸخٽ:
(ّخ ٓ٬ي اڅ ىئٙء نِٿٌح ٫ڀَ كټڄٺ) .ٷخٽ :ٳبنِ أكټڂ ٳْيڂ أڅ طٸخطپ ڃٸخطڀظيڂ ًطٔزَ
ًٍحٍّيڂ ،ٷخٽ( :كټڄض رلټڂ حهلل ،أً :رلټڂ حٿڄڀٺ).
[ ]2878
- 43رخد :ڃنٸزش أْٓي رن ك٫ً ،َْ٠زخى رن رَ٘ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ.
- 3594كيػنخ ٫ڀِ رن ڃٔڀڂ :كيػنخ كزخڅ رن ىٚٽ :كيػنخ ىڄخځ :أهزَنخ ٷظخىس٫ ،ن
أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو:
أڅ ٍؿڀْن هَؿخ ڃن ٫ني حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ٿْڀش ڃ٨ڀڄشً ،اًح نٌٍ رْن
أّيّيڄخ كظَ طٴَٷخ ،ٳظٴَٵ حٿنٌٍ ڃ٬يڄخ.
ًٷخٽ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ :اڅ أْٓي رن هًٍ ،َْ٠ؿ ٚڃن حٕنٜخًٍ .ٷخٽ
كڄخى :أهزَنخ ػخرض٫ ،ن أنْ :ٻخڅ أْٓي رن ك٫ً َْ٠زخى حرن رَ٘ ٫ني حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[ ]453
- 44رخد :ڃنخٷذ ڃ٬خً رن ؿزپ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3595كيػنِ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ٫ڄًَ٫ ،ن
ارَحىْڂ٫ ،ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄًَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
ٓڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٓظٸَثٌح حٿٸَآڅ ڃن أٍر٬ش :ڃن حرن
ڃٌٔ٬ىًٓ ،خٿڂ ڃٌٿَ أرِ كٌّٴشً ،أرًِ ،ڃ٬خً رن ؿزپ).
- 45رخد :ڃنٸزش ٓ٬ي رن ٫زخىس ٍ ِٟحهلل ٫نو.
ًٷخٿض ٫خث٘شً :ٻخڅ ٷزپ ًٿٺ ٍؿٛ ٚخٿلخ.
[ ]4473
- 3596كيػنخ آلخٵ :كيػنخ ٫زي حٿٜڄي :كيػنخ ٗ٬زش :كيػنخ ٷظخىس ٷخٽٓ :ڄ٬ض
نلَُ ىًڅ نلَٹً .ٿٸي ٍأّض ٫خث٘ش رنض أرِ رټَ ًأځ ٓڀْڂً ،انيڄخ ٿڄ٘ڄَطخڅ،
أٍٍ هيځ ٌٓٷيڄخ ،طنٸِحڅ حٿٸَد ٫ڀَ ڃظٌنيڄخ ،طٴَٯخنو ٳِ أٳٌحه حٿٸٌځ ،ػڂ طَؿ٬خڅ
ٳظڄٔنيخ ،ػڂ طـْآڅ ٳظٴَٯخنو ٳِ أٳٌحه حٿٸٌځً ،ٿٸي ًٷ ٪حٿْٔٲ ڃن ّيُ أرِ ٣ڀلش،
اڃخ ڃَطْن ًاڃخ ػٚػخ.
[]2724
- 3602كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ أُىَ حٿٔڄخڅ٫ ،ن حرن ٌ٫څ٫ ،ن ڃلڄي،
٫ن ٷْْ رن ٫زخى ٷخٽ:
ٻنض ؿخٿٔخ ٳِ ڃٔـي حٿڄيّنش ،ٳيهپ ٍؿپ ٫ڀَ ًؿيو أػَ حٿوٌ٘ ،٩ٳٸخٿٌح :ىٌح
ٍؿپ ڃن أىپ حٿـنش ،ٳٜڀَ ٍٻ٬ظْن طـٌُ ٳْيڄخ ،ػڂ هَؽً ،طز٬ظو ٳٸڀض :انٺ كْن
ىهڀض حٿڄٔـي ٷخٿٌح :ىٌح ٍؿپ ڃن أىپ حٿـنش ،ٷخٽً :حهلل ّ ٙنزِٰ ٕكي أڅ ّٸٌٽ ڃخ
٬ّ ٙڀڂًٓ ،ؤكيػٺ ٿڂ ًحٹٍ :أّض ٍإّخ ٫ڀَ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳٸٜٜظيخ ٫ڀْوًٍ ،أّض ٻؤنِ ٳِ ًٍٟش ً -ٻَ ڃن ٓ٬ظيخ ًهَ٠طيخ ٤ًٓ -يخ
٫ڄٌى ڃن كيّي ،أٓٴڀو ٳِ حًٍٕ ٝأٚ٫ه ٳِ حٿٔڄخء ،ٳِ حٚ٫ه ًَ٫س ،ٳٸْپ ٿِ:
حٍٷو ،ٷڀض ٙ :أٓظ ،٪ْ٤ٳؤطخنِ ڃنٜٲ ،ٳَٳ ٪ػْخرِ ڃن هڀٴِ ،ٳَٷْض كظَ ٻنض ٳِ
أٚ٫ىخ ،ٳؤهٌص رخٿًَ٬س ،ٳٸْپ ٿِ :حٓظڄٔٺ .ٳخٓظْٸ٨ض ًانيخ ٿٴِ ّيُ ،ٳٸٜٜظيخ
٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ( :طڀٺ حٿًَٟش حٗٓٚځًً ،ٿٺ حٿ٬ڄٌى ٫ڄٌى
حٗٓٚځً ،طڀٺ حٿًَ٬س ًَ٫س حٿٌػٸَ ،ٳؤنض ٫ڀَ حٗٓٚځ كظَ طڄٌص)ًً .ٿٺ حٿَؿپ
٫زي حهلل رن ٓٚځ.
ًٷخٽ ٿِ هڀْٴش :كيػنخ ڃ٬خً :كيػنخ حرن ٌ٫څ٫ ،ن ڃلڄي :كيػنخ ٷْْ رن ٫زخى٫ ،ن
حرن ٓٚځ ٷخٽًْٛ :ٲ ڃټخڅ ڃنٜٲ.
[]6612 ،6608
- 3603كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ْٓ٬ي رن أرِ رَىس٫ ،ن أرْو:
أطْض حٿڄيّنش ،ٳڀٸْض ٫زي حهلل رن ٓٚځ ٍ ِٟحهلل ٫نو ،ٳٸخٽ :أ ٙطـِء ٳؤ٬٣ڄٺ
ٌّٓٸخ ًطڄَح ًطيهپ ٳِ رْض ،ػڂ ٷخٽ :انٺ رؤٍ ٝحٿَرخ ريخ ٳخٕ ،اًح ٻخڅ ٿٺ ٫ڀَ
ٍؿپ كٶ ،ٳؤىيٍ اٿْٺ كڄپ طزن ،أً كڄپ ٗ ،َْ٬أً كڄپ ٷض ،ٳ ٚطؤهٌه ٳبنو ٍرخ.
ًٿڂ ٌّٻَ حٿنً َ٠أرٌ ىحًى ًًىذ٫ ،ن ٗ٬زش :حٿزْض.
[]6910
- 50رخد :طًِّؾ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هيّـشً ،ٳ٠ڀيخ ٍ ِٟحهلل ٫نيخ.
- 3604كيػنخ ڃلڄي :أهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي
حهلل رن ؿ٬ٴَ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڀْخ ٍ ِٟحهلل ٫نو ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ.
كيػنِ ٛيٷش :أهزَنخ ٫زيس٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫زي حهلل رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن
٫ڀِ رن أرِ ٣خٿذ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ،
٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :هَْ نٔخثيخ ڃَّڂً ،هَْ نٔخثيخ هيّـش).
[]3249
- 3607/3605كيػنخ ْٓ٬ي رن ٫ٴَْ :كيػنخ حٿڀْغ ٷخٽ :ٻظذ اٿِ ى٘خځ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ڃخ ٯَص ٫ڀَ حڃَأس ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخ ٯَص ٫ڀَ هيّـش ،ىڀټض ٷزپ
أڅ ّظًِؿنِ ،ٿڄخ ٻنض أٓڄ٬و ٌّٻَىخً ،أڃَه حهلل أڅ ّزَ٘ىخ رزْض ڃن ٷٜذً ،اڅ
ٻخڅ ٿٌْرق حٿ٘خس ٳْييُ ٳِ هٚثڀيخ ڃنيخ ڃخ ّٔ٬ين.
( - )3606كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ كڄْي رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن ى٘خځ
حرن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ڃخ ٯَص ٫ڀَ حڃَأس ڃخ
ٯَص ٫ڀَ هيّـش ،ڃن ٻؼَس ًٻَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اّخىخ ،ٷخٿض:
ًطًِؿنِ ر٬يىخ رؼٚع ٓنْنً ،أڃَه ٍرو ً ِ٫ؿپ ،أً ؿزَّپ ٫ڀْو حٿٔٚځ ،أڅ
ّزَ٘ىخ رزْض ٳِ حٿـنش ڃن ٷٜذ.
( - )3607كيػنِ ٫ڄَ رن ڃلڄي رن كٔن :كيػنِ أرِ :كيػنخ كٴ٫ ،ٚن ى٘خځ،
٫ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ڃخ ٯَص ٫ڀَ أكي ڃن نٔخء حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃخ ٯَص ٫ڀَ هيّـشً ،ڃخ ٍأّظيخً ،ٿټن ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّټؼَ ًٻَىخًٍ ،رڄخ ًرق حٿ٘خس ،ػڂ ّٸ٬٤يخ أ٠٫خء ،ػڂ ّز٬ؼيخ ٳِ ٛيحثٶ
هيّـش ،ٳَرڄخ ٷڀض ٿو :ٻؤنو ٿڂ ّټن ٳِ حٿينْخ حڃَأس ا ٙهيّـش ،ٳْٸٌٽ( :انيخ ٻخنض،
ًٻخنضً ،ٻخڅ ٿِ ڃنيخ ًٿي).
[]7046 ،5658 ،4931
- 3608كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن آڄخْ٫پ ،ٷخٽ :ٷڀض ٿ٬زي حهلل رن أرِ أًٳَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :رَ٘ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هيّـش؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،رزْض ڃن
ٷٜذ ٛ ٙوذ ٳْو ً ٙنٜذ.
[]1523
- 3609كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ڃلڄي رن ٳْ٠پ٫ ،ن ٫ڄخٍس٫ ،ن أرِ ٍُ٫ش،
٫ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :أطَ ؿزَّپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽّ :خ
ٌٍٓٽ حهلل ،ىٌه هيّـش ٷي أطض ،ڃ٬يخ انخء ٳْو اىحځ أً ٬٣خځ أً َٗحد ،ٳبًح ىِ أطظٺ
ٳخٷَأ ٫ڀْيخ حٿٔٚځ ڃن ٍريخ ًڃنًِ ،رَ٘ىخ رزْض ٳِ حٿـنش ڃن ٷٜذ ٛ ٙوذ ٳْو
ً ٙنٜذ.
[]7058
ً - 3610ٷخٽ آڄخْ٫پ رن هڀْپ :أهزَنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :حٓظؤًنض ىخٿش رنض هٌّڀي ،أهض هيّـش٫ ،ڀَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳَ٬ٱ حٓظجٌحڅ هيّـش ٳخٍطخ ٩ٿٌٿٺ ،ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ ىخٿش).
ٷخٿض :ٳَٰص ،ٳٸڀض :ڃخ طٌٻَ ڃن ٫ـٌُ ڃن ٫ـخثِ ٷَّٖ ،كڄَحء حٿ٘يٷْن ،ىڀټض
ٳِ حٿيىَ ،ٷي أريٿٺ حهلل هَْح ڃنيخ.
٫ڀَ ٧يَ حٍٕ ٝأىپ هزخء أكذ اٿِ أڅ ًِّ٬ح ڃن أىپ هزخثٺً ،ٷخٽً( :أّ٠خ،
ًحٿٌُ نٴِٔ رْيه) .ٷخٿضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ أرخ ٓٴْخڅ ٍؿپ ڃْٔٺ ،ٳيپ ٫ڀِ كَؽ
أڅ أ٬٣ڂ ڃن حٿٌُ ٿو ْ٫خٿنخ؟ ٷخٽ ٙ( :أٍحه ا ٙرخٿڄًَ٬ٱ).
[]2097
- 54رخد :كيّغ ُّي رن ٫ڄًَ رن نٴْپ.
- 3615/3614كيػنِ ڃلڄي رن أرِ رټَ :كيػنخ ٳْ٠پ رن ٓڀْڄخڅ :كيػنخ ڃٌَٓ
رن ٫ٸزش :كيػنخ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ:
أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٸِ ُّي رن ٫ڄًَ رن نٴْپ رؤٓٴپ رڀيف ،ٷزپ أڅ ّنِٽ
٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿٌكِ ،ٳٸيڃض اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٓٴَس ،ٳؤرَ أڅ ّؤٻپ ڃنيخ ،ػڂ ٷخٽ ُّي :انِ ٿٔض آٻپ ڃڄخ طٌرلٌڅ ٫ڀَ أنٜخرټڂ،
ًٙآٻپ ا ٙڃخ ًٻَ حٓڂ حهلل ٫ڀْوً .أڅ ُّي رن ٫ڄًَ ٻخڅ ّْ٬ذ ٫ڀَ ٷَّٖ ًرخثليڂ،
ًّٸٌٽ :حٿ٘خس هڀٸيخ حهللً ،أنِٽ ٿيخ ڃن حٿٔڄخء حٿڄخءً ،أنزض ٿيخ ڃن حٍٕ ،ٝػڂ
طٌرلٌنيخ ٫ڀَ ٯَْ حٓڂ حهلل .انټخٍح ٿٌٿٺ ًا٨٫خڃخ ٿو.
( - )3615ٷخٽ ڃٌَٓ :كيػنِ ٓخٿڂ رن ٫زي حهلل ًٙ ،أ٫ڀڄو ا ٙطليع رو ٫ن حرن
٫ڄَ:
أڅ ُّي رن ٫ڄًَ رن نٴْپ هَؽ اٿَ حٿ٘ؤځّٔ ،ؤٽ ٫ن حٿيّن ًّظز٬و ،ٳڀٸِ ٫خٿڄخ ڃن
حٿْيٌى ٳٔؤٿو ٫ن ىّنيڂ ،ٳٸخٽ :انِ ٿ٬ڀِ أڅ أىّن ىّنټڂ ٳؤهزَنِ ،ٳٸخٽ ٙ :طټٌڅ ٫ڀَ
ىّننخ ،كظَ طؤهٌ رنْٜزٺ ڃن ٯ٠ذ حهلل ،ٷخٽ ُّي :ڃخ أٳَ ا ٙڃن ٯ٠ذ حهللًٙ ،
أكڄپ ڃن ٯ٠ذ حهلل ْٗجخ أريحً ،أنَ أٓظ٬ْ٤و؟ ٳيپ طيٿنِ ٫ڀَ ٯَْه؟ ٷخٽ :ڃخ
أ٫ڀڄو ا ٙأڅ ّټٌڅ كنْٴخ ،ٷخٽ ُّيً :ڃخ حٿلنْٲ؟ ٷخٽ :ىّن ارَحىْڂ ،ٿڂ ّټن ّيٌىّخ
ً ٙنَٜحنْخ ً٬ّ ٙزي ا ٙحهلل .ٳوَؽ ُّي ٳڀٸِ ٫خٿڄخ ڃن حٿنٜخٍٍ ٳٌٻَ ڃؼڀو ،ٳٸخٽ:
ٿن طټٌڅ ٫ڀَ ىّننخ كظَ طؤهٌ رنْٜزٺ ڃن ٿ٬نش حهلل ،ٷخٽ :ڃخ أٳَ ا ٙڃن ٿ٬نش حهلل،
ً ٙأكڄپ ڃن ٿ٬نش حهلل ًٙ ،ڃن ٯ٠زو ْٗجخ أريحً ،أنَ أٓظ٪ْ٤؟ ٳيپ طيٿنِ ٫ڀَ
ٯَْه؟ ٷخٽ :ڃخ أ٫ڀڄو ا ٙأڅ ّټٌڅ كنْٴخ ،ٷخٽً :ڃخ حٿلنْٲ؟ ٷخٽ :ىّن ارَحىْڂ ٿڂ ّټن
ّيٌىّخ ً ٙنَٜحنْخ٬ّ ًٙ ،زي ا ٙحهلل .ٳڀڄخ ٍأٍ ُّي ٷٌٿيڂ ٳِ ارَحىْڂ ٫ڀْو حٿٔٚځ
هَؽ ،ٳڀڄخ رَُ ٍٳّ ٪يّو ،ٳٸخٽ :حٿڀيڂ انِ أٗيي أنِ ٫ڀَ ىّن ارَحىْڂ.
[]5180
ً - 3616ٷخٽ حٿڀْغ :ٻظذ اٿِ ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أٓڄخء رنض أرِ رټَ ٍ ِٟحهلل
٫نيڄخ ٷخٿضٍ :أّض ُّي رن ٫ڄًَ رن نٴْپ ٷخثڄخ ،ڃٔنيح ٧يَه اٿَ حٿټ٬زشّ ،ٸٌٽّ :خ
ڃ٬خَٗ ٷًَّٖ ،حهلل ڃخ ڃنټڂ ٫ڀَ ىّن ارَحىْڂ ٯًَُْ .ٻخڅ ّلِْ حٿڄٌءًىسّ ،ٸٌٽ
ٿڀَؿپ اًح أٍحى أڅ ّٸظپ حرنظو ٙ :طٸظڀيخ ،أنخ أٻٴْټيخ ڃئًنظيخ ،ٳْؤهٌىخ ،ٳبًح
طَ٫َ٫ض ،ٷخٽ ٕرْيخ :اڅ ٗجض ىٳ٬ظيخ اٿْٺً ،اڅ ٗجض ٻٴْظٺ ڃئًنظيخ.
- 55رخد :رنْخڅ حٿټ٬زش.
- 3617كيػنِ ڃلڄٌى :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ ٷخٽ :أهزَنِ حرن ؿَّق ٷخٽ :أهزَنِ
٫ڄًَ رن ىّنخٍٓ :ڄ ٪ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٿڄخ رنْض حٿټ٬زش،
ًىذ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ً٫زخّ ّنٸٚڅ حٿلـخٍس ،ٳٸخٽ ٫زخّ ٿڀنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حؿ٬پ اُحٍٹ ٫ڀَ ٍٷزظٺ ّٸْٺ ڃن حٿلـخٍس ،ٳوَ اٿَ حٍٕ،ٝ
ً٣ڄلض ْ٫نخه اٿَ حٿٔڄخء ،ػڂ أٳخٵ ٳٸخٽ( :اُحٍُ اُحٍُ) .ٳ٘ي ٫ڀْو اُحٍه.
[]357
- 3618كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ كڄخى رن ُّي٫ ،ن ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ً ،زْي حهلل رن
أرِ ِّّي ٷخ :ٙٿڂ ّټن ٫ڀَ ٫يي حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كٌٽ حٿزْض كخث ،٢ٻخنٌح
ّٜڀٌڅ كٌٽ حٿزْض ،كظَ ٻخڅ ٫ڄَ ،ٳزنَ كٌٿو كخث٤خ .ٷخٽ ٫زْي حهلل :ؿيٍه ٷ،َْٜ
ٳزنخه حرن حٿِرَْ.
- 56رخد :أّخځ حٿـخىڀْش.
- 3619كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ :ٷخٽ ى٘خځ :كيػنِ أ رِ٫ ،ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل
٫نيخ ٷخٿض :ٻخڅ ٫خٌٍٗحء ٌّڃخ طٌٜڃو ٷَّٖ ٳِ حٿـخىڀْشً ،ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّٜڃو ،ٳڀڄخ ٷيځ حٿڄيّنش ٛخڃو ًأڃَ رْٜخڃو ،ٳڀڄخ نِٽ ٍڃ٠خڅ ٻخڅ
ڃن ٗخء ٛخڃوً ،ڃن ٗخء ٌّٜ ٙڃو.
[]1515
- 3620كيػنخ ڃٔڀڂ :كيػنخ ًىْذ:كيػنخ حرن ٣خًّ٫ ،ن أرْو٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٻخنٌح ًَّڅ أڅ حٿ٬ڄَس ٳِ أٗيَ حٿلؾ ڃن حٿٴـٌٍ ٳِ
حًٍٕ ،ٝٻخنٌح
ّٔڄٌڅ حٿڄلَځ ٛٴَحًّ ،ٸٌٿٌڅ :اًح رَح حٿيرَ٫ً ،ٴخ حٕػَ ،كڀض حٿ٬ڄَس ٿڄن
ح٫ظڄَ .ٷخٽ :ٳٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ٍحر٬ش ڃيڀْن رخٿلؾ،
ًأڃَىڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ ّـ٬ڀٌىخ ٫ڄَس ،ٷخٿٌحّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أُ
حٿلپ؟ ٷخٽ( :حٿلپ ٻڀو).
[]1489
- 3621كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ٷخٽ :ٻخڅ ٫ڄًَ ّٸٌٽ :كيػنخ ْٓ٬ي رن
حٿڄْٔذ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ؿيه ٷخٽ :ؿخء ْٓپ ٳِ حٿـخىڀْش ،ٳټٔخ ڃخ رْن حٿـزڀْن .ٷخٽ
ٓٴْخڅًّ :ٸٌٽ :اڅ ىٌح حٿليّغ ٿو ٗؤڅ.
- 3622كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخځ :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن رْخڅ أرِ رَ٘٫ ،ن ٷْْ حرن أرِ
كخُځ ٷخٽ :ىهپ أرٌ رټَ ٫ڀَ حڃَأس ڃن أكڄْ ّٸخٽ ٿيخ ُّنذ ،ٳَآىخ ٙطټڀڂ ،ٳٸخٽ:
ڃخ ٿيخ ٙطټڀڂ؟ ٷخٿٌح :كـض ڃٜڄظش ،ٷخٽ ٿيخ :طټڀڄِ ،ٳبڅ ىٌح ّ ٙلپ ،ىٌح ڃن ٫ڄپ
حٿـخىڀْش ،ٳظټڀڄض ،ٳٸخٿض :ڃن أنض؟ ٷخٽ :حڃَإ ڃن حٿڄيخؿَّن ،ٷخٿض :أُ
حٿڄيخؿَّن؟ ٷخٽ :ڃن ٷَّٖ ،ٷخٿض :ڃن أُ ٷَّٖ أنض؟ ٷخٽ :انٺ ٿٔئًٽ ،أنخ أرٌ
رټَ ،ٷخٿض :ڃخ رٸخإنخ ٫ڀَ ىٌح حٕڃَ حٿٜخٿق حٿٌُ ؿخء حهلل رو ر٬ي حٿـخىڀْش؟ ٷخٽ:
رٸخإٻڂ ٫ڀْو ڃخ حٓظٸخڃض رټڂ أثڄظټڂ ،ٷخٿضً :ڃخ حٕثڄش؟ ٷخٽ :أڃخ ٻخڅ ٿٸٌڃٺ ٍإًّ
ًأَٗحٱّ ،ؤڃًَنيڂ ٳٌْ٬ْ٤نيڂ؟ ٷخٿض :رڀَ ،ٷخٽ :ٳيڂ أًٿجٺ ٫ڀَ حٿنخّ.
- 3623كيػنِ ٳًَس رن أرِ حٿڄَٰحء :أهزَنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :أٓڀڄض حڃَأس ٌٓىحء ٿز ٞ٬حٿَ٬دً ،ٻخڅ ٿيخ
كٴٖ ٳِ حٿڄٔـي ،ٷخٿض :ٳټخنض طؤطْنخ ٳظليع ٫نينخ ،ٳبًح ٳَٯض ڃن كيّؼيخ ٷخٿض:
ًٌّځ حٿٌٗخف ڃن ط٬خؿْذ ٍرنخ *** أ ٙانو ڃن رڀيس حٿټٴَ أنـخنِ.
ٳڀڄخ أٻؼَص ،ٷخٿض ٿيخ ٫خث٘شً :ڃخ ٌّځ حٿٌٗخف؟ ٷخٿض :هَؿض ؿٌَّّش ٿز ٞ٬أىڀِ
ً٫ڀْيخ ًٗخف ڃن أىځ ،ٳٔٸ ٢ڃنيخ ،ٳخنل٤ض ٫ڀْو حٿليّخ ًىِ طلٔزو ٿلڄخ ،ٳؤهٌطو،
ٳخطيڄٌنِ رو ٳٌ٬رٌنِ ،كظَ رڀٮ ڃن أڃَُ أنيڂ ٣ڀزٌح ٳِ ٷزڀِ ،ٳزْنخ ىڂ كٌٿِ ًأنخ
ٳِ ٻَرِ ،اً أٷزڀض حٿليّخ كظَ ًحُص رَإًٓنخ ،ػڂ أٿٸظو ،ٳؤهًٌه ،ٳٸڀض ٿيڂ :ىٌح
حٿٌُ حطيڄظڄٌنِ رو ًأنخ ڃنو رَثْش.
[]428
- 3624كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ آڄخْ٫پ رن ؿ٬ٴَ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ىّنخٍ٫ ،ن حرن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :أ ٙڃن ٻخڅ كخٿٴخ ٳٚ
ّلڀٲ ا ٙرخهلل) .ٳټخنض ٷَّٖ طلڀٲ رآرخثيخ ،ٳٸخٽ ٙ( :طلڀٴٌح رآرخثټڂ).
[]2533
- 3625كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :أهزَنِ ٫ڄًَ :أڅ
٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ كيػو :أڅ حٿٸخٓڂ ٻخڅ ّڄِ٘ رْن ّيُ حٿـنخُس ًّ ٙٸٌځ ٿيخ،
ًّوزَ ٫ن ٫خث٘ش ٷخٿض :ٻخڅ أىپ حٿـخىڀْش ّٸٌڃٌڅ ٿيخًّ ،ٸٌٿٌڅ اًح ٍأًىخ :ٻنض
ٳِ أىڀٺ ڃخ أنض .ڃَطْن.
- 3626كيػنِ ٫ڄًَ رن ٫زخّ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن أرِ
آلخٵ٫ ،ن ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ ٷخٽ :ٷخٽ ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :اڅ حٿڄَ٘ٻْن ٻخنٌح ٙ
ّٴٌْ٠څ ڃن ؿڄ ٪كظَ طَ٘ٵ حٿ٘ڄْ ٫ڀَ ػزَْ ،ٳوخٿٴيڂ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳؤٳخ ٝٷزپ أڅ ط٤ڀ ٪حٿ٘ڄْ.
[]1600
- 3627كيػنِ آلخٵ رن ارَحىْڂ ٷخٽ :ٷڀض ٕرِ أٓخڃش :كيػټڂ ّلَْ رن حٿڄيڀذ:
كيػنخ كْٜن٫ ،ن ٫ټَڃشً{ :ٻؤٓخ ىىخٷخ} .ٷخٽ :ڃٍٖ ڃظظخر٬ش .ٷخٽً :ٷخٽ حرن
٫زخّٓ :ڄ٬ض أرِ ّٸٌٽ ٳِ حٿـخىڀْش :حٓٸنخ ٻؤٓخ ىىخٷخ.
- 3628كيػنخ أرٌ نْ٬ڂ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زي حٿڄڀٺ٫ ،ن أرِ ٓڀڄش٫ ،ن أرِ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٛيٵ ٻڀڄش ٷخٿيخ
حٿ٘خ ،َ٫ٻڀڄش ٿزْي :أ ٙٻپ ِٗء ڃخ ه ٚحهلل رخ٣پً ،ٻخى أڃْش رن أرِ حٿٜڀض أڅ
ّٔڀڂ).
[]6124 ،5795
- 3629كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنِ أهِ٫ ،ن ٓڀْڄخڅ رن رٚٽ٫ ،ن ّلَْ حرن ْٓ٬ي،
٫ن ٫زي حٿَكڄن رن حٿٸخٓڂ٫ ،ن حٿٸخٓڂ رن ڃلڄي ٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض:
ٻخڅ ٕرِ رټَ ٯٚځ ّوَؽ ٿو حٿوَحؽً ،ٻخڅ أرٌ رټَ ّؤٻپ ڃن هَحؿو ،ٳـخء ٌّڃخ
رِ٘ء ٳؤٻپ ڃنو أرٌ رټَ ،ٳٸخٽ ٿو حٿٰٚځ :طيٍُ ڃخ ىٌح؟ ٳٸخٽ أرٌ رټًَ :ڃخ ىٌ؟ ٷخٽ:
ٻنض طټينض ٗنٔخڅ ٳِ حٿـخىڀْشً ،ڃخ أكٔن حٿټيخنش ،ا ٙأنِ هي٫ظو ،ٳڀٸْنِ
ٳؤ٤٫خنِ رٌٿٺ ،ٳيٌح حٿٌُ أٻڀض ڃنو ،ٳؤىهپ أرٌ رټَ ّيه ،ٳٸخء ٻپ ِٗء ٳِ ر٤نو.
- 3630كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٫زْي حهلل :أهزَنِ نخٳ٫ ،٪ن حرن ٫ڄَ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٻخڅ أىپ حٿـخىڀْش ّظزخٌّ٬څ ٿلٌځ حٿـًٍِ اٿَ كزپ حٿلزڀش.
ٷخٽً :كزپ حٿلزڀش أڅ طنظؾ حٿنخٷش ڃخ ٳِ ر٤نيخ ،ػڂ طلڄپ حٿظِ نظـض ،ٳنيخىڂ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ًٿٺ.
[]2036
- 3631كيػنخ أرٌ حٿن٬ڄخڅ :كيػنخ ڃييُ :ٷخٽ ٯْٚڅ رن ؿََّ:
ٻنخ نؤطِ أنْ رن ڃخٿٺ ،ٳْليػنخ ٫ن حٕنٜخًٍ ،ٻخڅ ّٸٌٽ ٿِ :ٳ٬پ ٷٌڃٺ ٻٌح ًٻٌح
ٌّځ ٻٌح ًٻٌحً ،ٳ٬پ ٷٌڃٺ ٻٌح ًٻٌح ٌّځ ٻٌح ًٻٌح.
[]3565
(حٿٸٔخڃش ٳِ حٿـخىڀْش).
- 3632كيػنخ أرٌ ڃ٬ڄَ :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍع :كيػنخ ٷ٤ن أرٌ حٿيْؼڂ :كيػنخ أرٌ ِّّي
حٿڄينِ٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ:
اڅ أًٽ ٷٔخڃش ٻخنض ٳِ حٿـخىڀْش ٿٴْنخ رنِ ىخٗڂ ،ٻخڅ ٍؿپ ڃن رنِ ىخٗڂ،
حٓظؤؿَه ٍؿپ ڃن ٷَّٖ ڃن ٳوٌ أهٍَ ،ٳخن٤ڀٶ ڃ٬و ٳِ ارڀو ،ٳڄَ ٍؿپ رو ڃن
رنِ ىخٗڂ ،ٷي حنٸ٬٤ض ًَ٫س ؿٌحٿٸو ،ٳٸخٽ :أٯؼنِ ر٬ٸخٽ أٗي رو ًَ٫س ؿٌحٿٸِٙ ،
طنٸَ حٗرپ ،ٳؤ٤٫خه ٫ٸخ ٙٳ٘ي رو ًَ٫س ؿٌحٿٸو ،ٳڀڄخ نِٿٌح ٫ٸڀض حٗرپ ا ٙرَْ٬ح
ًحكيح ،ٳٸخٽ حٿٌُ حٓظؤؿَه :ڃخ ٗؤڅ ىٌح حٿزَْ٬
ٿڂ ّ٬ٸپ ڃن رْن حٗرپ؟ ٷخٽ :ٿْْ ٿو ٫ٸخٽ ،ٷخٽ :ٳؤّن ٫ٸخٿو؟ ٷخٽ :ٳلٌٳو رٜ٬خ ٻخڅ
ٳْيخ أؿڀو ،ٳڄَ رو ٍؿپ ڃن أىپ حٿْڄن ،ٳٸخٽ :أط٘يي حٿڄٌٓڂ؟ ٷخٽ :ڃخ أٗييًٍ ،رڄخ
ٗييطو ،ٷخٽ :ىپ أنض ڃزڀٮ ٫نِ ٍٓخٿش ڃَس ڃن حٿيىَ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ٳټنض اًح أنض
ٗييص حٿڄٌٓڂ ٳنخىّ :خ آٽ ٷَّٖ ،ٳبًح أؿخرٌٹ ٳنخىّ :خ آٽ رنِ ىخٗڂ ،ٳبڅ أؿخرٌٹ،
ٳٔپ ٫ن أرِ ٣خٿذ ٳؤهزَه :أڅ ٳٚنخ ٷظڀنِ ٳِ ٫ٸخٽً ،ڃخص حٿڄٔظؤؿَ ،ٳڀڄخ ٷيځ
حٿٌُ حٓظؤؿَه ،أطخه أرٌ ٣خٿذ ،ٳٸخٽ :ڃخ ٳ٬پ ٛخكزنخ؟ ٷخٽ :ڃَ ،ٝٳؤكٔنض حٿٸْخځ
٫ڀْو ،ٳٌٿْض ىٳنو ،ٷخٽ :ٷي ٻخڅ أىپ ًحٹ ڃنٺ ،ٳڄټغ كْنخ ،ػڂ اڅ حٿَؿپ حٿٌُ
أً َٛاٿْو أڅ ّزڀٮ ٫نو ًحٳَ حٿڄٌٓڂ ،ٳٸخٽّ :خ آٽ ٷَّٖ ،ٷخٿٌح :ىٌه ٷَّٖ ،ٷخٽّ :خ
آٽ رنِ ىخٗڂ؟ ٷخٿٌح :ىٌه رنٌ ىخٗڂ ،ٷخٽ :أّن أرٌ ٣خٿذ؟ ٷخٿٌح :ىٌح أرٌ ٣خٿذ ،ٷخٽ:
أڃَنِ ٳٚڅ أڅ أرڀٰٺ ٍٓخٿش ،أڅ ٳٚنخ ٷظڀو ٳِ ٫ٸخٽ .ٳؤطخه أرٌ ٣خٿذ ٳٸخٽ ٿو :حهظَ
ڃنخ اكيٍ ػٚع :اڅ ٗجض أڅ طئىُ ڃخثش ڃن حٗرپ ٳبنٺ ٷظڀض ٛخكزنخً ،اڅ ٗجض
كڀٲ هڄٌٔڅ ڃن ٷٌڃٺ أنٺ ٿڂ طٸظڀو ،ٳبڅ أرْض ٷظڀنخٹ رو ،ٳؤطَ ٷٌڃو ٳٸخٿٌح :نلڀٲ،
ٳؤطظو حڃَأس ڃن رنِ ىخٗڂ ،ٻخنض طلض ٍؿپ ڃنيڂ ،ٷي ًٿيص ٿو ،ٳٸخٿضّ :خ أرخ ٣خٿذ،
أكذ أڅ طـِْ حرنِ ىٌح رَؿپ ڃن حٿوڄْٔن ًٙ ،طٜزَ ّڄْنو كْغ طٜزَ حّٕڄخڅ،
ٳٴ٬پ ،ٳؤطخه ٍؿپ ڃنيڂ ٳٸخٽّ :خ أرخ ٣خٿذ أٍىص هڄْٔن ٍؿ ٚأڅ ّلڀٴٌح ڃټخڅ ڃخثش
ڃن حٗرپّْٜ ،ذ ٻپ ٍؿپ رَْ٬حڅ ،ىٌحڅ رَْ٬حڅ ،ٳخٷزڀيڄخ ٫نِ ً ٙطٜزَ ّڄْنِ
كْغ طٜزَ حّٕڄخڅ ،ٳٸزڀيڄخً ،ؿخء ػڄخنْش ًأٍرٌ٬څ ٳلڀٴٌح ،ٷخٽ حرن ٫زخّ :ٳٌحٿٌُ
نٴِٔ رْيه ،ڃخ كخٽ حٿلٌٽً ،ڃن حٿؼڄخنْش ًحٍٕرْ٬ن ْ٫ن طَ٤ٱ.
- 3633كيػنِ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ٻخڅ ٌّځ ر٬خع ٌّڃخ ٷيڃو حهلل ٿٌَٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٷي حٳظَٵ ڃڀئىڂً ،ٷظڀض ًَٓحطيڂ
ًؿَكٌح ،ٷيڃو حهلل ٿٌَٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ ىهٌٿيڂ ٳِ حٗٓٚځ.
[]3566
ً - 3634ٷخٽ حرن ًىذ :أهزَنخ ٫ڄًَ٫ ،ن رټَْ رن حٕٗؾ :أڅ ٻَّزخ ڃٌٿَ حرن
٫زخّ كيػو :أڅ حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٿْْ حٿٔ ِ٬رز٤ن حٿٌحىُ رْن
حٿٜٴخ ًحٿڄًَس ٓنش ،انڄخ ٻخڅ أىپ حٿـخىڀْش ٌّٔ٬نيخًّ ،ٸٌٿٌڅ ٙ :نـِْ حٿز٤لخء اٙ
ٗيح.
- 3635كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي حٿـ٬ٴِ :كيػنخ ٓٴْخڅ :أهزَنخ ڃَ٤ٱٓ :ڄ٬ض أرخ
حٿٔٴَ ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ّٸٌٽّ :خ أّيخ حٿنخّ ،حٓڄٌ٬ح ڃنِ
ڃخ أٷٌٽ ٿټڂً ،أٓڄٌ٬نِ ڃخ طٸٌٿٌڅ ًٙ ،طٌىزٌح ٳظٸٌٿٌح :ٷخٽ حرن ٫زخّ ،ٷخٽ حرن
٫زخّ ،ڃن ٣خٱ رخٿزْض ،ٳڀْ٤ٲ ڃن ًٍحء حٿلـَ ًٙ ،طٸٌٿٌح حٿلْ٤ڂ ،ٳبڅ حٿَؿپ
ٳِ حٿـخىڀْش ٻخڅ ّلڀٲ ،ٳْڀٸِ ٌٓ٣و أً ن٬ڀو أً ٷٌٓو.
- 3636كيػنخ نْ٬ڂ رن كڄخى :كيػنخ ىْ٘ڂ٫ ،ن كْٜن٫ ،ن ٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ ٷخٽ:
ٍأّض ٳِ حٿـخىڀْش ٷَىس حؿظڄ ٪ٷَىس ،ٷي ُنض ،ٳَؿڄٌىخ ،ٳَؿڄظيخ ڃ٬يڂ.
- 3637كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫زْي حهلل :أنو ٓڄ ٪حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :هٚٽ ڃن هٚٽ حٿـخىڀْش :حٿ٬٤ن ٳِ حٕنٔخدً ،حٿنْخكش،
ًنِٔ حٿؼخٿؼش ،ٷخٽ ٓٴْخڅًّ :ٸٌٿٌڅ :انيخ حٓٙظٔٸخء رخٕنٌحء.
- 57رخد :ڃز٬غ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ڃلڄي ،رن ٫زي حهلل رن ٫زي حٿڄ٤ڀذ رن ىخٗڂ رن ٫زي ڃنخٱ رن ٷ ِٜرن ٻٚد رن
ڃَس رن ٻ٬ذ رن ٿئُ رن ٯخٿذ رن ٳيَ رن ڃخٿٺ رن حٿن َ٠رن ٻنخنش رن هِّڄش رن
ڃيٍٻش رن اٿْخّ رن ڃ َ٠رن نِحٍ رن ڃ٬ي رن ٫ينخڅ.
- 3638كيػنخ أكڄي رن أرِ ٍؿخء :كيػنخ حٿن٫ ،َ٠ن ى٘خځ٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن
٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :أنِٽ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ حرن
أٍرْ٬ن ،ٳڄټغ رڄټش ػٚع َ٘٫س ٓنش ،ػڂ أڃَ رخٿيـَس ،ٳيخؿَ اٿَ حٿڄيّنش ،ٳڄټغ
ريخ ٓ َ٘٫نْن ،ػڂ طٌٳِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]3690 ،3689
- 58رخد :ڃخ ٿٸِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ڃن حٿڄَ٘ٻْن رڄټش.
- 3639كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ رْخڅ ًآڄخْ٫پ ٷخٓ :ٙڄ٬نخ ٷْٔخ
ّٸٌٽٓ :ڄ٬ض هزخرخ ّٸٌٽ :أطْض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىٌ ڃظٌٓي رَىس ًىٌ ٳِ
٧پ حٿټ٬زشً ،ٷي ٿٸْنخ ڃن حٿڄَ٘ٻْن ٗيس ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أ ٙطي ٌ٫حهلل ،ٳٸ٬ي
ًىٌ ڃلڄَ ًؿيو ،ٳٸخٽ( :ٿٸي ٻخڅ ڃن ٷزڀټڂ ٿْڄ٘ ٢رڄ٘خ ١حٿليّي ،ڃخ ىًڅ ٨٫خڃو
ڃن ٿلڂ أً ٜ٫ذ ،ڃخ َّٜٳو ًٿٺ ٫ن ىّنو ٪ًٌّٟ ،حٿڄن٘خٍ ٫ڀَ ڃٴَٵ ٍأٓو،
ٳْ٘ٶ رخػنْن ڃخ َّٜٳو ًٿٺ ٫ن ىّنوً ،ٿْظڄن حهلل ىٌح حٕڃَ كظَ َّْٔ حٿَٻخد ڃن
ٛن٬خء اٿَ كَ٠ڃٌص ڃخ ّوخٱ ا ٙحهلل)ُ.حى رْخڅً( :حٿٌثذ ٫ڀَ ٯنڄو).
[]3416
- 3640كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن كَد :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن حٌٕٓى٫ ،ن
٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٷَأ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿنـڂ ٳٔـي ،ٳڄخ رٸِ
أكي آ ٙـي ،اٍ ٙؿپ ٍأّظو أهٌ ٻٴخ ڃن كٜخ ٳَٳ٬و ٳٔـي ٫ڀْوً ،ٷخٽ :ىٌح
ّټٴْنِ ،ٳڀٸي ٍأّظو ر٬ي ٷظپ ٻخٳَح رخهلل.
[]1017
- 3641كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ٫ ،ن
٫ڄًَ رن ڃْڄٌڅ٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :رْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٓخؿيً ،كٌٿو نخّ ڃن ٷَّٖ ،ؿخء ٫ٸزش حرن أرِ ڃ ٢ْ٬رٔڀَ ؿًٍِ ،ٳٸٌٳو ٫ڀَ
٧يَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڀڂ َّٳٍ ٪أٓو ،ٳـخءص ٳخ٣ڄش ٫ڀْيخ حٿٔٚځ ٳؤهٌطو
ڃن ٧يَه ًى٫ض ٫ڀَ ڃن ٛن ،٪ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ ٫ڀْٺ حٿڄٖ
ڃن ٷَّٖ ،أرخ ؿيپ رن ى٘خځ٫ً ،ظزش رن ٍرْ٬شًْٗ ،زش رن ٍرْ٬شً ،أڃْش رن هڀٲ،
أً أرِ رن هڀٲ)٬ٗ - .زش حٿ٘خٹ -ٳَأّظيڂ ٷظڀٌح ٌّځ ريٍ ،ٳؤٿٸٌح ٳِ رجَ ٯَْ أڃْش أً
أرِ ،طٸ٬٤ض أًٛخٿو ،ٳڀڂ ّڀٶ ٳِ حٿزجَ.
[]237
- 3642كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ؿََّ٫ ،ن ڃن :ٌٍٜكيػنِ ْٓ٬ي رن
ؿزَْ ،أً ٷخٽ :كيػنِ حٿلټڂ٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ ٷخٽ:
أڃَنِ ٫زي حٿَكڄن رن أرٍِ ٷخٽٓ :پ حرن ٫زخّ ٫ن ىخطْن حّٓظْن ڃخ أڃَىڄخ:
{ً ٙطٸظڀٌح حٿنٴْ حٿظِ كَځ حهلل ا ٙرخٿلٶ}ً{ .ڃن ّٸظپ ڃئڃنخ ڃظ٬ڄيح} .ٳٔؤٿض حرن
٫زخّ ٳٸخٽ :ٿڄخ أنِٿض حٿظِ ٳِ حٿٴَٷخڅ ،ٷخٽ ڃَ٘ٻٌح أىپ ڃټش :ٳٸي ٷظڀنخ حٿنٴْ حٿظِ
كَځ حهللً ،ىٌ٫نخ ڃ ٪حهلل اٿيخ آهًَ ،ٷي أطْنخ حٿٴٌحكٖ ،ٳؤنِٽ حهلل{ :ا ٙڃن طخد
ًآڃن} .ٳيٌه ًٕٿجٺً ،أڃخ حٿظِ ٳِ حٿنٔخء :حٿَؿپ اًح َ٫ٱ حٗٓٚځ ًَٗحث٬و ،ػڂ
ٷظپ ٳـِحإه ؿينڂ .ٳٌٻَطو ٿڄـخىي ٳٸخٽ :ا ٙڃن نيځ.
[]4488 - 4484 ،4314
- 3643كيػنخ ْ٫خٕ رن حٿٌٿْي :كيػنخ حٿٌٿْي رن ڃٔڀڂ :كيػنِ حًُٕح :ِ٫كيػنِ
ّلَْ رن أرِ ٻؼَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ارَحىْڂ حٿظْڄِ ٷخٽ :كيػنِ ًَ٫س حرن حٿِرَْ ٷخٽ:
ٓؤٿض حرن ٫ڄًَ رن حٿ٬خ :ٙأهزَنِ رؤٗي ِٗء ٛن٬و حٿڄَ٘ٻٌڅ رخٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٽ :رْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٜڀِ ٳِ كـَ حٿټ٬زش ،اً أٷزپ
٫ٸزش رن حرِ ڃ ،٢ْ٬ٳٌ ٪ٟػٌرو ٳِ ٫نٸو ،ٳونٸو هنٸخ ٗيّيح ،ٳؤٷزپ أرٌ رټَ كظَ
أهٌ رڄنټزوً ،ىٳ٬و ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٷخٽ{ :أطٸظڀٌڅ ٍؿّ ٚٸٌٽ ٍرِ حهلل} .حّٓش.
طخر٬و حرن آلخٵ :كيػنِ ّلَْ رن ًَ٫س٫ ،ن ًَ٫س :ٷڀض ٿ٬زي حهلل رن ٫ڄًًَ .ٷخٽ
٫زيس٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو :ٷْپ ٿ٬ڄًَ رن حٿ٬خً .ٙٷخٽ ڃلڄي حرن ٫ڄًَ٫ ،ن أرِ
ٓڀڄش :كيػنِ ٫ڄًَ رن حٿ٬خ.ٙ
[]3475
- 59رخد :آٚځ أرِ رټَ حٿٜيّٶ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3644كيػنِ ٫زي حهلل رن كڄخى حٓڃڀِ ٷخٽ :كيػنِ ّلَْ رن ڃْ٬ن :كيػنخ
آڄخْ٫پ رن ڃـخٿي٫ ،ن رْخڅ٫ ،ن ًرَس٫ ،ن ىڄخځ رن حٿلخٍع ٷخٽ :ٷخٽ ٫ڄخٍ رن
ّخَٓ:
ٍأّض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًڃخ ڃ٬و ا ٙهڄٔش أ٫زي ًحڃَأطخڅً ،أرٌ رټَ.
[]3460
- 60رخد :آٚځ ٓ٬ي رن أرِ ًٷخ ٍِٟ ٙحهلل ٫نو.
- 3645كيػنِ آلخٵ :أهزَنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ ىخٗڂ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ْٓ٬ي حرن
حٿڄْٔذ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ آلخٵ ٓ٬ي رن أرِ ًٷخّ ٙٸٌٽ :ڃخ أٓڀڂ أكي ا ٙٳِ حٿٌْځ
حٿٌُ أٓڀڄض ٳْوً ،ٿٸي ڃټؼض ٓز٬ش أّخځً ،انِ ٿؼڀغ حٗٓٚځ.
[.]3520
- 61رخدً :ٻَ حٿـن.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :ٷپ أًكِ اٿِ أنو حٓظڄ ٪نٴَ ڃن حٿـن} /حٿـن./1 :
- 3646كيػنِ ٫زْي رن ْٓ٬ي :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ ڃٔ٫ ،َ٬ن ڃ٬ن حرن ٫زي
حٿَكڄن ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ ٷخٽٓ :ؤٿض ڃًَٔٷخ :ڃن آًڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رخٿـن ٿْڀش حٓظڄٌ٬ح حٿٸَآڅ؟ ٳٸخٽ :كيػنِ أرٌٹ٬ّ ،نِ ٫زي حهلل :أنو آًنض ريڂ ٗـَس.
- 3647كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ّلَْ رن ْٓ٬ي ٷخٽ :أهزَنِ
ؿيُ٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو :أنو ٻخڅ ّلڄپ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
اىحًس ٿٌٌٟثو ًكخؿظو ،ٳزْنڄخ ىٌ ّظز٬و ريخ ،ٳٸخٽ( :ڃن ىٌح) .ٳٸخٽ :أنخ أرٌ ىََّس،
ٳٸخٽ( :حرٰنِ أكـخٍح أٓظنٴ ٞريخ ًٙ ،طؤطْنِ ر٨٬ڂ ً ٙرًَػش) .ٳؤطْظو رؤكـخٍ
أكڄڀيخ ٳِ َ٣ٱ ػٌرِ ،كظَ ً٬ٟض اٿَ ؿنزو ،ػڂ حنَٜٳض ،كظَ اًح ٳَ٭ ڃْ٘ض،
ٳٸڀض :ڃخ رخٽ حٿ٨٬ڂ ًحٿًَػش؟ ٷخٽ( :ىڄخ ڃن ٬٣خځ حٿـنً ،انو أطخنِ ًٳي ؿن
نْٜزْنً ،ن٬ڂ حٿـن ،ٳٔؤٿٌنِ حٿِحى ،ٳيٌ٫ص حهلل ٿيڂ أڅ ّ ٙڄًَح ر٨٬ڂ ً ٙرًَػش
اً ٙؿيًح ٫ڀْيخ ٬٣خڃخ).
[]154
- 62رخد :آٚځ أرِ ًٍ حٿٰٴخٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3648كيػنِ ٫ڄًَ رن ٫زخّ :كيػنخ ٫زي حٿَكڄن رن ڃييُ :كيػنخ حٿڄؼنَ٫ ،ن
أرِ ؿڄَس٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٿڄخ رڀٮ أرخ ًٍ ڃز٬غ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٕهْو :حٍٻذ اٿَ ىٌح حٿٌىحُ ٳخ٫ڀڂ ٿِ ٫ڀڂ ىٌح حٿَؿپ حٿٌُ
ِّ٫ڂ أنو نزِّ ،ؤطْو حٿوزَ ڃن حٿٔڄخءً ،حٓڄ ٪ڃن ٷٌٿو ػڂ حثظنِ ،ٳخن٤ڀٶ حٕم كظَ
ٷيڃوًٓ ،ڄ ٪ڃن ٷٌٿو ،ػڂ ٍؿ ٪اٿَ أرِ ًٍ ٳٸخٽ ٿوٍ :أّظو ّؤڃَ رڄټخٍځ حٕهٚٵ،
ًٻٚڃخ ڃخ ىٌ رخٿ٘ ،َ٬ٳٸخٽ :ڃخ ٗٴْظنِ ڃڄخ أٍىص ،ٳظًِى ًكڄپ ٗنش ٿو ٳْيخ ڃخء
كظَ ٷيځ ڃټش ،ٳؤطَ حٿڄٔـي ٳخٿظڄْ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًَ٬ّ ٙٳوً ،ٻَه أڅ
ّٔؤٽ ٫نو كظَ أىٍٻو ر ٞ٬حٿڀْپ ،ٳَآه ٫ڀِ ٳَ٬ٱ أنو ٯَّذ ،ٳڀڄخ ٍآه طز٬و ٳڀڂ
ّٔؤٽ ًحكي ڃنيڄخ ٛخكزو ٫ن ِٗء كظَ أٛزق ،ػڂ حكظڄپ ٷَرظو ًُحىه اٿَ
حٿڄٔـي٧ً ،پ ًٿٺ حٿٌْځ ًَّ ٙحه حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ أڃَٔ ،ٳ٬خى اٿَ
ڃ٠ـ٬و ٳڄَ رو ٫ڀِ ٳٸخٽ :أڃخ نخٽ ٿڀَؿپ أڅ ّ٬ڀڂ ڃنِٿو؟ ٳؤٷخڃو ٳٌىذ رو ڃ٬وٙ ،
ّٔؤٽ ًحكي ڃنيڄخ ٛخكزو ٫ن ِٗء ،كظَ اًح ٻخڅ حٿٌْځ حٿؼخٿغ ،ٳ٬خى ٫ڀِ ڃؼپ ًٿٺ،
ٳؤٷخځ ڃ٬و ػڂ ٷخٽ :أ ٙطليػنِ ڃخ حٿٌُ أٷيڃٺ ،ٷخٽ :اڅ أْ٤٫ظنِ ٫ييح ًڃْؼخٷخ
ٿظَٗينِ ٳ٬ڀض ،ٳٴ٬پ ٳؤهزَه ،ٷخٽ :ٳبنو كٶً ،ىٌ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٳبًح أٛزلض ٳخطز٬نِ ،ٳبنِ ٍأّض ْٗجخ أهخٱ ٫ڀْٺ ٷڄض ٻؤنِ أٍّٶ حٿڄخء ،ٳبڅ
ڃْ٠ض ٳخطز٬نِ كظَ طيهپ ڃيهڀِ ٳٴ٬پ ،ٳخن٤ڀٶ ّٸٴٌه كظَ ىهپ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىهپ ڃ٬و ،ٳٔڄ ٪ڃن ٷٌٿو ًأٓڀڂ ڃټخنو ،ٳٸخٽ ٿو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :حٍؿ ٪اٿَ ٷٌڃٺ ٳؤهزَىڂ كظَ ّؤطْٺ أڃَُ) .ٷخٽً :حٿٌُ نٴِٔ رْيه،
َٕٛهن ريخ رْن ٧يَحنْيڂ ،ٳوَؽ كظَ أطَ حٿڄٔـي ،ٳنخىٍ رؤ٫ڀَ ٌٛطو :أٗيي
أڅ ٙاٿو ا ٙحهللً ،أڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهلل ،ػڂ ٷخځ حٿٸٌځ ٳَ٠رٌه كظَ أٟـٌ٬هً ،أطَ
حٿ٬زخّ ٳؤٻذ ٫ڀْو ،ٷخٽًّ :ڀټڂ أٿٔظڂ ط٬ڀڄٌڅ أنو ڃن ٯٴخًٍ ،أڅ َّ٣ٶ طـخٍٻڂ اٿَ
حٿ٘ؤځ ،ٳؤنٸٌه ڃنيڂ ،ػڂ ٫خى ڃن حٿٰي ٿڄؼڀيخ ،ٳَ٠رٌه ًػخًٍح اٿْو ،ٳؤٻذ حٿ٬زخّ ٫ڀْو.
[]3328
- 63رخد :آٚځ ْٓ٬ي رن ُّي ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3649كيػنخ ٷظْزش رن ْٓ٬ي :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن آڄخْ٫پ٫ ،ن ٷْْ ٷخٽٓ :ڄ٬ض
ْٓ٬ي رن ُّي رن ٫ڄًَ رن نٴْپ ٳِ ڃٔـي حٿټٌٳش ّٸٌٽً :حهلل ٿٸي ٍأّظنًِ ،اڅ ٫ڄَ
ٿڄٌػٸِ ٫ڀَ حٗٓٚځ ،ٷزپ أڅ ّٔڀڂ ٫ڄًَ ،ٿٌ أڅ أكيح حٍٳ ٞٿڀٌُ ٛن٬ظڂ ر٬ؼڄخڅ
ٿټخڅ.
[]6543 ،3654
- 64رخد :آٚځ ٫ڄَ رن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل ٫نو.
- 3650كيػنِ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ :ن آڄخْ٫پ رن أرِ هخٿي٫ ،ن
ٷْْ رن أرِ كخُځ٫ ،ن ٫زي حهلل رن ڃٌٔ٬ى ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ڃخ ُٿنخ أِ٫س ڃنٌ
أٓڀڂ ٫ڄَ.
[]3481
- 3651كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄَ حرن ڃلڄي
ٷخٽ :ٳؤهزَنِ ؿيُ ُّي رن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن أرْو ٷخٽ :رْنڄخ ىٌ ٳِ حٿيحٍ هخثٴخ،
اً ؿخءه حٿ٬خ ٙرن ًحثپ حٿٔيڄِ أرٌ ٫ڄًَ٫ ،ڀْو كڀش كزَس ًٷڄْ ٚڃټٴٌٱ
رلًََّ ،ىٌ ڃن رنِ ٓيڂً ،ىڂ كڀٴخإنخ ٳِ حٿـخىڀْش ،ٳٸخٽ ٿو :ڃخ رخٿٺ؟ ٷخٽ٫ُ :ڂ
ٷٌڃٺ أنيڂ ْٓٸظڀٌننِ اڅ أٓڀڄض ،ٷخٽٓ ٙ :زْپ اٿْٺ ،ر٬ي أڅ ٷخٿيخ أڃنض ،ٳوَؽ
حٿ٬خ ٙٳڀٸِ حٿنخّ ٷي ٓخٽ ريڂ حٿٌحىُ ،ٳٸخٽ :أّن طَّيًڅ؟ ٳٸخٿٌح :نَّي ىٌح حرن
حٿو٤خد حٿٌُ ٛزؤ ،ٷخٽٓ ٙ :زْپ اٿْو ،ٳټَ حٿنخّ.
- 3652كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ ،ٷخٽ ٫ڄًَ رن ىّنخٍٓ :ڄ٬ظو ٷخٽ:
ٷخٽ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٿڄخ أٓڀڂ ٫ڄَ ،حؿظڄ ٪حٿنخّ ٫ني ىحٍه،
ًٷخٿٌحٛ :زؤ ٫ڄًَ ،أنخ ٯٚځ ٳٌٵ ٧يَ رْظِ ،ٳـخء ٍؿپ ٫ڀْو ٷزخء ڃن ىّزخؽ ،ٳٸخٽ:
ٷي ٛزؤ ٫ڄَ ،ٳڄخ ًحٹ؟ ٳؤنخ ٿو ؿخٍ ،ٷخٽ :ٳَأّض حٿنخّ طٜيٌ٫ح ٫نو ،ٳڀض :ڃن
ىٌح؟ ٷخٿٌح :حٿ٬خ ٙرن ًحثپ.
- 3653كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ ٷخٽ :كيػنِ حرن ًىذ ٷخٽ :كيػنِ ٫ڄَ :أڅ ٓخٿڄخ
كيػو٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫ڄَ ٷخٽ :ڃخ ٓڄ٬ض ٫ڄَ ٿِ٘ء ٷّ ٢ٸٌٽ :انِ ٕ٧نو ٻٌح ،اٙ
ٻخڅ ٻڄخ ّ٨ن ،رْنڄخ ٫ڄَ ؿخٿْ ،اً ڃَ رو ٍؿپ ؿڄْپ ،ٳٸخٽ :ٿٸي أه٤ؤ ٧نِ ،أً اڅ
ىٌح ٫ڀَ ىّنو ٳِ حٿـخىڀْش ،أً :ٿٸي ٻخڅ ٻخىنيڂ٫ ،ڀِ حٿَؿپ ،ٳي ِ٫ٿو ،ٳٸخٽ ٿو
ًٿٺ ،ٳٸخٽ :ڃخ ٍأّض ٻخٿٌْځ حٓظٸزپ رو ٍؿپ ڃٔڀڂ ،ٷخٽ :ٳبنِ أِ٫ځ ٫ڀْٺ ا ٙڃخ
أهزَطنِ ،ٷخٽ :ٻنض ٻخىنيڂ ٳِ حٿـخىڀْش ،ٷخٽ :ٳڄخ أ٫ـذ ڃخ ؿخءطٺ رو ؿنْظٺ ،ٷخٽ:
رْنڄخ أنخ ٌّڃخ ٳِ حٿٌٔٵ ،ؿخءطنِ ٳْيخ حٿٴِ ،٩ٳٸخٿض :أٿن طَ حٿـن ًارٓٚيخًّ ،ؤٓيخ
ڃن ر٬ي انټخٓيخً ،ٿلٌٷيخ رخٿٸً ٙٚأكٓٚيخ .ٷخٽ ٫ڄَٛ :يٵ ،رْنڄخ أنخ ٫ني آٿيظيڂ
اً ؿخء ٍؿپ ر٬ـپ ٳٌرلو ،ٳَٜم رو ٛخٍم ،ٿڂ أٓڄٛ ٪خٍهخ ٷ ٢أٗي ٌٛطخ ڃنو
ّٸٌٽّ :خ ؿڀْق ،أڃَ نـْقٍ ،ؿپ ٳْٜقّ ،ٸٌٽ ٙ :اٿو ا ٙأنض ،ٳٌػذ حٿٸٌځ ،ٷڀضٙ :
أرَف كظَ أ٫ڀڂ ڃخ ًٍحء ىٌح ،ػڂ نخىٍّ :خ ؿڀْق ،أڃَ نـْقٍ ،ؿپ ٳْٜقّ ،ٸٌٽٙ :
اٿو ا ٙحهلل ،ٳٸڄض ،ٳڄخ ن٘زنخ أڅ ٷْپ :ىٌح نزِ.
- 3654كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ :كيػنخ آڄخْ٫پ :كيػنخ ٷْْ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض ْٓ٬ي رن ُّي ّٸٌٽ ٿڀٸٌځ :ٿٌ ٍأّظنِ ڃٌػٸِ ٫ڄَ ٫ڀَ حٗٓٚځ ،أنخ ًأهظو،
ًڃخ أٓڀڂً ،ٿٌ أڅ أكيح حنٸ ٞٿڄخ ٛن٬ظڂ ر٬ؼڄخڅ ،ٿټخڅ ڃلٸٌٷخ أڅ ّنٸ.ٞ
[]3649
- 65رخد :حن٘ٸخٵ حٿٸڄَ.
- 3655كيػنِ ٫زي حهلل رن ٫زي حٿٌىخد :كيػنخ رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ :كيػنخ ْٓ٬ي رن
أرِ ًَ٫رش٫ ،ن ٷظخىس٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ أىپ ڃټش ٓؤٿٌح ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ َّّيڂ آّش ،ٳؤٍحىڂ حٿٸڄَ ٗٸْن ،كظَ ٍأًح كَحء رْنيڄخ.
[]3438
- 3656كيػنخ ٫زيحڅ٫ ،ن أرِ كڄِس٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن أرِ ڃ٬ڄَ،
٫ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :حن٘ٶ حٿٸڄَ ًنلن ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
رڄنَ ،ٳٸخٽ( :حٗييًح)ًً .ىزض ٳَٷش نلٌ حٿـزپ.
ًٷخٽ أرٌ حٿ٠لَ٫ ،ن ڃًَٔٵ٫ ،ن ٫زي حهلل :حن٘ٶ رڄټشً ،طخر٬و ڃلڄي رن ڃٔڀڂ،
٫ن حرن نـْق٫ ،ن ڃـخىي٫ ،ن أرِ ڃ٬ڄَ٫ ،ن ٫زي حهلل.
[]3437
- 3657كيػنخ ٫ؼڄخڅ رن ٛخٿق :كيػنخ رټَ رن ڃ َ٠ٷخٽ :كيػنِ ؿ٬ٴَ حرن
ٍرْ٬ش٫ ،ن َ٫حٹ رن ڃخٿٺ٫ ،ن ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش رن ڃٌٔ٬ى٫ ،ن ٫زي
حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ حٿٸڄَ حن٘ٶ ٫ڀَ ُڃخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ.
[]3439
- 3658كيػنخ ٫ڄَ رن كٴ :ٚكيػنخ أرِ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ :كيػنخ ارَحىْڂ٫ ،ن أرِ
ڃ٬ڄَ٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :حن٘ٶ حٿٸڄَ.
[]3437
- 66رخد :ىـَس حٿلز٘ش.
ًٷخٿض ٫خث٘ش :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أٍّض ىحٍ ىـَطټڂً ،حص نوپ رْن
ٙرظْن) .ٳيخؿَ ڃن ىخؿَ ٷزپ حٿڄيّنشًٍ ،ؿ٫ ٪خڃش ڃن ٻخڅ ىخؿَ رؤٍ ٝحٿلز٘ش
اٿَ حٿڄيّنش.
[]3692
ٳْو٫ ،ن أرِ ڃًٌَٓ ،أٓڄخء٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]3990 ،3663
- 3659كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃلڄي حٿـ٬ٴِ :كيػنخ ى٘خځ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ:
كيػنخ ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ٫زْي حهلل رن ٫يُ رن حٿوْخٍ أهزَه :أڅ حٿڄٌٍٔ رن
ڃوَڃش ً٫زي حٿَكڄن رن حٌٕٓى رن ٫زي ٌّٰع ٷخ ٙٿو :ڃخ ّڄن٬ٺ أڅ طټڀڂ هخٿٺ
٫ؼڄخڅ ٳِ أهْو حٿٌٿْي رن ٫ٸزشً ،ٻخڅ أٻؼَ حٿنخّ ٳْڄخ ٳ٬پ رو ،ٷخٽ ٫زْي حهلل:
ٳخنظٜزض ٿ٬ؼڄخڅ كْن هَؽ اٿَ حٿٜٚس ،ٳٸڀض ٿو :اڅ ٿِ اٿْٺ كخؿشً ،ىِ نْٜلش،
ٳٸخٽ :أّيخ حٿڄَء ،أ ًٌ٫رخهلل ڃنٺ ،ٳخنَٜٳض ،ٳڀڄخ ٷْ٠ض حٿٜٚس ؿڀٔض اٿَ
حٿڄٌٍٔ ًاٿَ حرن ٫زي ٌّٰع ،ٳليػظيڄخ رخٿٌُ ٷڀض ٿ٬ؼڄخڅ ًٷخٽ ٿِ ،ٳٸخ :ٙٷي ٷْ٠ض
حٿٌُ ٻخڅ ٫ڀْٺ ،ٳزْنڄخ أنخ ؿخٿْ ڃ٬يڄخ ،اً ؿخءنِ ٌٍٓٽ ٫ؼڄخڅ ،ٳٸخ ٙٿِ :ٷي
حرظٚٹ حهلل ،ٳخن٤ڀٸض كظَ ىهڀض ٫ڀْو ،ٳٸخٽ :ڃخ نْٜلظٺ حٿظِ ًٻَص آنٴخ؟ ٷخٽ:
ٳظ٘ييص ،ػڂ ٷڀض :اڅ حهلل ر٬غ ڃلڄيح ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنِٽ ٫ڀْو حٿټظخد،
ًٻنض ڃڄن حٓظـخد هلل ًٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًآڃنض روً ،ىخؿَص
حٿيـَطْن حًٕٿْْنًٛ ،لزض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٍأّض ىيّوً ،ٷي
أٻؼَ حٿنخّ ٳِ ٗؤڅ حٿٌٿْي رن ٫ٸزش ،ٳلٶ ٫ڀْٺ أڅ طٸْڂ ٫ڀْو حٿلي ،ٳٸخٽ ٿِّ :خ حرن
أهظِ ،آىٍٻض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ؟ ٷخٽ :ٷڀضً ،ٙ :ٿټن ٷي هڀ ٚاٿِ
ڃن ٫ڀڄو اٿَ حٿٌٍ٬حء ٳِ ٓظَىخ ،ٷخٽ :ٳظ٘يي ٫ؼڄخڅ ٳٸخٽ :اڅ حهلل ر٬غ ڃلڄيح ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿلٶً ،أنِٽ ٫ڀْو حٿټظخدً ،ٻنض ڃڄن حٓظـخد هلل ًٌٍٓٿو ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،آڃنض رڄخ ر٬غ رو ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىخؿَص حٿيـَطْن
حًٕٿْْن ،ٻڄخ ٷڀضًٛ ،لزض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًرخّ٬ظوً ،حهلل ڃخ
ْٜ٫ظو ً ٙٯ٘٘ظو كظَ طٌٳخه حهلل ،ػڂ حٓظوڀٲ حهلل أرخ رټَ ،ٳٌحهلل ڃخ ْٜ٫ظو ًٙ
ٯ٘٘ظو ،ػڂ حٓظوڀٲ ٫ڄَ ،ٳٌحهلل ڃخ ْٜ٫ظو ً ٙٯ٘٘ظو ،ػڂ حٓظوڀٴض ،أٳڀْْ ٿِ
٫ڀْټڂ ڃؼپ حٿٌُ ٻخڅ ٿيڂ ٫ڀِ؟ ٷخٽ :رڀَ ،ٷخٽ :ٳڄخ ىٌه حٕكخىّغ حٿظِ طزڀٰنِ ٫نټڂ؟
ٳؤڃخ ڃخ ًٻَص ڃن ٗؤڅ حٿٌٿْي رن ٫ٸزش ،ٳٔنؤهٌ ٳْو اڅ ٗخء حهلل رخٿلٶ ،ٷخٽ :ٳـڀي
حٿٌٿْي أٍرْ٬ن ؿڀيسً ،أڃَ ٫ڀْخ أڅ ّـڀيهً ،ٻخڅ ىٌ ّـڀيه.
ًٷخٽ ٌّنًْ ،حرن أهِ حٿِىَُ٫ ،ن حٿِىَُ :أٳڀْْ ٿِ ٫ڀْټڂ ڃن حٿلٶ ڃؼپ حٿٌُ
ٻخڅ ٿيڂ.
[]3493
ٷخٽ أرٌ ٫زي حهلل{ :رٚء ڃن ٍرټڂ} /حٿزٸَس/ً /49 :حَٕ٫حٱ :/141 :ڃخ حرظڀْظڂ رو ڃن
ٗيسً .ٳِ ڃٌ :٪ٟحٿزٚء حٙرظٚء ًحٿظڄلْ ،ٚڃن رڀٌطو ًڃلٜظو ،أُ حٓظوَؿض
ڃخ ٫نيهّ ،زڀٌّ ،وظزَ{ .ڃزظڀْټڂ} /حٿزٸَس :/249 :ڃوظزَٻڂً .أڃخ ٷٌٿو :رٚء ْ٨٫ڂ:
حٿن٬ڂً ،ىِ ڃن أرڀْظوً ،طڀٺ ڃن حرظڀْظو.
- 3660كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ى٘خځ ٷخٽ :كيػنِ أرِ٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ:
أڅ أځ كزْزش ًأځ ٓڀڄش ًٻَطخ ٻنْٔش ٍأّنيخ رخٿلز٘ش ٳْيخ طٜخًَّ ،ٳٌٻَطخ ٿڀنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :اڅ أًٿجٺ اًح ٻخڅ ٳْو ڃخٿَؿپ حٿٜخٿق ٳڄخص ،رنٌح ٫ڀَ
ٷزَه ڃٔـيحًًٌٍٛ ،ح ٳْو طْٺ حٿ ،ٌٍٜأًٿجٺ َٗحٍ حٿوڀٶ ٫ني حهلل ٌّځ حٿٸْخڃش).
[]417
- 3661كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ آلخٵ رن ْٓ٬ي حٿْٔ٬يُ٫ ،ن أرْو،
٫ن أځ هخٿي رنض هخٿي ٷخٿض :ٷيڃض ڃن أٍ ٝحٿلز٘ش ًأنخ ؿٌَّّش ،ٳټٔخنِ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ هڄْٜش ٿيخ أٚ٫ځ ،ٳـ٬پ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ّڄٔق حٕٚ٫ځ رْيه ًّٸٌٽٓ( :نخه ٓنخه).
ٷخٽ حٿلڄْيُ٬ّ :نِ كٔن كٔن.
[]2906
- 3662كيػنخ ّلَْ رن كڄخى :كيػنخ أرٌ ٌ٫حنش٫ ،ن ٓڀْڄخڅ٫ ،ن ارَحىْڂ٫ ،ن
٫ڀٸڄش٫ ،ن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٻنخ نٔڀڂ ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ًىٌ ّٜڀِ ٳَْى ٫ڀْنخ ،ٳڀڄخ ٍؿ٬نخ ڃن ٫ني حٿنـخِٗ ٓڀڄنخ ٫ڀْو ٳڀڂ َّى ٫ڀْنخ ،ٳٸڀنخ:
ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،انخ ٻنخ نٔڀڂ ٫ڀْٺ ٳظَى ٫ڀْنخ؟ ٷخٽ( :اڅ ٳِ حٿٜٚس ٰٗ .)ٚٳٸڀض
ٗرَحىْڂ :ٻْٲ طٜن ٪أنض؟ ٷخٽ :أٍى ٳِ نٴِٔ.
[]1141
- 3663كيػنخ ڃلڄي رن حٿٚ٬ء :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ رَّي رن ٫زي حهلل٫ ،ن أرِ
رَىس٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل ٫نو :رڀٰنخ ڃوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًنلن
رخٿْڄن ٳَٻزنخ ٓٴْنش ،ٳؤٿٸظنخ ٓٴْنظنخ اٿَ حٿنـخِٗ رخٿلز٘ش ،ٳٌحٳٸنخ ؿ٬ٴَ رن أرِ
٣خٿذ ،ٳؤٷڄنخ ڃ٬و كظَ ٷيڃنخ ،ٳٌحٳٸنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن حٳظظق هْزَ،
ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ٿټڂ أنظڂ ّخ أىپ حٿٔٴْنش ىـَطخڅ).
[]2967
- 67رخد :ڃٌص حٿنـخِٗ.
- 3666/3664كيػنخ أرٌ حٿَرْ :٪كيػنخ حرن ْْ٫نش٫ ،ن حرن ؿَّق٫ ،ن ٤٫خء،
٫ن ؿخرَ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٷخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن ڃخص حٿنـخِٗ( :ڃخص
حٿٌْځ ٍؿپ ٛخٿق ،ٳٸٌڃٌح ٳٜڀٌح ٫پ أهْټڂ أٛلڄش).
( - )3665كيػنخ ٫زي حٕ٫ڀَ رن كڄخى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ْٓ٬ي :كيػنخ
ٷظخىس :أڅ ٤٫خء كيػيڂ٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل حٕنٜخٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ نزِ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٫ڀَ حٿنـخِٗ ،ٳٜٴنخ ًٍحءه ،ٳټنض ٳِ حٿٜٲ حٿؼخنِ
أً حٿؼخٿغ.
( - )3666كيػنِ ٫زي حهلل رن أرِ ْٗزش :كيػنخ ِّّي رن ىخًٍڅ٫ ،ن ٓڀْڂ رن كْخڅ:
كيػنخ ْٓ٬ي رن ڃْنخء٫ ،ن ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٛڀَ ٫ڀَ أٛلڄش حٿنـخِٗ ،ٳټزَ ٫ڀْو أٍر٬خ.
طخر٬و ٫زي حٿٜڄي.
[]1254
- 3668/3667كيػنخ ُىَْ رن كَد :كيػنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ أرِ٫ ،ن
ٛخٿق٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن ًحرن حٿڄْٔذ :أڅ أرخ
ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو أهزَىڄخ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ن َ٬ٿيڂ
حٿنـخِٗٛ ،خكذ حٿلز٘ش ،ٳِ حٿٌْځ حٿٌُ ڃخص ٳْوً ،ٷخٽ( :حٓظٰٴًَح ٕهْټڂ).
(٫ً - )3668ن ٛخٿق٫ ،ن حرن ٗيخد ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن
ًْٓ٬ي رن حٿڄْٔذ :أڅ أرخ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو أهزَىڂ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٛٲ ريڂ ٳِ حٿڄٜڀَ ،ٳٜڀَ ٫ڀْوً ،ٻزَ أٍر٬خ.
[]1188
- 68رخد :طٸخٓڂ حٿڄَ٘ٻْن ٫ڀَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 3669كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي٫ ،ن حرن
ٗيخد٫ ،ن أرِ ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄن٫ ،ن أرِ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٷخٽ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن أٍحى كنْنخ( :ڃنِٿنخ ٯيح اڅ ٗخء حهلل ،روْٲ رنِ
ٻنخنش ،كْغ طٸخٓڄٌح ٫ڀَ حٿټٴَ).
[]1512
- 69رخد :ٷٜش أرِ ٣خٿذ.
- 3670كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫زي حٿڄڀٺ :كيػنخ ٫زي حهلل رن
حٿلخٍع :كيػنخ حٿ٬زخّ رن ٫زي حٿڄ٤ڀذ ٍ ِٟحهلل ٫نو :ٷخٽ ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ :ڃخ أٯنْض ٫ن ٫ڄٺ ،ٳبنو ٻخڅ ّلٌ٣ٺ ًّٰ٠ذ ٿٺ؟ ٷخٽ( :ىٌ ٳِ ٟل٠خف
ڃن نخًٍ ،ٿٌ ٙأنخ ٿټخڅ ٳِ حٿيٍٹ حٕٓٴپ ڃن حٿنخٍ).
[]6203 ،5855
- 3671كيػنخ ڃلڄٌى :كيػنخ ٫زي حٿَُحٵ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن حرن
حٿڄْٔذ٫ ،ن أرْو :أڅ أرخ ٣خٿذ ٿڄخ كَ٠طو حٿٌٳخس ،ىهپ ٫ڀْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ً٫نيه أرٌ ؿيپ ،ٳٸخٽ( :أُ ٫ڂ ،ٷپ ٙاٿو ا ٙحهلل ،ٻڀڄش أكخؽ ٿٺ ريخ ٫ني حهلل).
ٳٸخٽ أرٌ ؿيپ ً٫زي حهلل رن أرِ أڃْشّ :خ أرخ ٣خٿذ ،طَٯذ ٫ن ڃڀش ٫زي حٿڄ٤ڀذ ،ٳڀڂ
ِّحّ ٙټڀڄخنو ،كظَ ٷخٽ آهَ ِٗء ٻڀڄيڂ رو٫ :ڀَ ڃڀش ٫زي حٿڄ٤ڀذ ،ٳٸخٽ حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٕٓ( :ظٰٴَڅ ٿٺ ڃخ ٿڂ أنو ٫نو) .ٳنِٿض{ :ڃخ ٻخڅ ٿڀنزِ ًحٿٌّن
آڃنٌح أڅ ّٔظٰٴًَح ٿڀڄَ٘ٻْن ًٿٌ ٻخنٌح أًٿِ ٷَرَ ڃن ر٬ي ڃخ طزْن ٿيڂ أنيڂ
أٛلخد حٿـلْڂ}ً .نِٿض{ :انٺ ٙطييُ ڃن أكززض}.
[]1294
- 3672كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :كيػنخ حٿڀْغ :كيػنخ حرن حٿيخى٫ ،ن ٫زي حهلل رن
هزخد٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل :أنو ٓڄ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ًًٻَ ٫نيه ٫ڄو ،ٳٸخٽ( :ٿ٬ڀو طنٴ٬و ٗٴخ٫ظِ ٌّځ حٿٸْخڃش ،ٳْـ٬پ ٳِ ٟل٠خف ڃن
حٿنخٍ ّزڀٮ ٻ٬زْوّٰ ،ڀِ ڃنو ىڃخٯو).
كيػنخ ارَحىْڂ رن كڄِس :كيػنخ حرن أرِ كخُځ ًحٿيٍحًٍىُ٫ ،ن ِّّي :ريٌحً .ٷخٽ:
(طٰڀِ ڃنو أځ ىڃخٯو).
[]6196
- 70رخد :كيّغ حَٗٓحء.
ًٷٌٽ حهلل ط٬خٿَٓ{ :زلخڅ حٿٌُ أٍَٓ ر٬زيه ٿْ ٚڃن حٿڄٔـي حٿلَحځ اٿَ حٿڄٔـي
حٕٷ/ }َٜحَٗٓحء./1 :
- 3673كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ٫ ،ن حرن ٗيخد :كيػنِ أرٌ
ٓڀڄش رن ٫زي حٿَكڄنٓ :ڄ٬ض ؿخرَ رن ٫زي حهلل ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أنو ٓڄٌٍٓ ٪ٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :ٿڄخ ٻٌرنِ ٷَّٖ ،ٷڄض ٳِ حٿلـَ ،ٳـ ٚحهلل ٿِ
رْض حٿڄٸيّ ،ٳ٤ٴٸض أهزَىڂ ٫ن آّخطو ًأنخ أن َ٨اٿْو).
[]4433
- 71رخد :حٿڄَ٬حؽ.
- 3674كيػنخ ىيرش رن هخٿي :كيػنخ ىڄخځ رن ّلَْ :كيػنخ ٷظخىس٫ ،ن أنْ رن ڃخٿٺ،
٫ن ڃخٿٺ رن ٬ٜ٬ٛش ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كيػيڂ
٫ن ٿْڀش أَُٓ رو( :رْنڄخ أنخ ٳِ حٿلْ٤ڂًٍ ،رڄخ ٷخٽ ٳِ حٿلـَ ،ڃ٤٠ـ٬خ ،اً أطخنِ
آص ٳٸي -ٷخٽًٓ :ڄ٬ظو ّٸٌٽ :ٳ٘ٶ -ڃخ رْن ىٌه اٿَ ىٌه -ٳٸڀض ٿڀـخًٍى ًىٌ اٿَ
ؿنزِ :ڃخ ّ٬نِ رو؟ ٷخٽ :ڃن ػَٰس نلَه اٿَ َٗ٬طوًٓ ،ڄ٬ظو ّٸٌٽ :ڃن ٷٜو اٿَ
َٗ٬طو -ٳخٓظوَؽ ٷڀزِ ،ػڂ أطْض رٔ٤ض ڃن ًىذ ڃڄڀٌءس اّڄخنخ ،ٳٰٔپ ٷڀزِ ،ػڂ
كِ٘ ػڂ أْ٫ي ،ػڂ أطْض ريحرش ىًڅ حٿزٰپ ًٳٌٵ حٿلڄخٍ أرْ - ٞٳٸخٽ ٿو حٿـخًٍى :ىٌ
حٿزَحٵ ّخ أرخ كڄِس؟ ٷخٽ أنْ :ن٬ڂ ٪٠ّ -هٌ٤ه ٫ني أٷَ٣ َٜٳو ،ٳلڄڀض ٫ڀْو،
ٳخن٤ڀٶ رِ ؿزَّپ كظَ أطَ حٿٔڄخء حٿينْخ ٳخٓظٴظق ،ٳٸْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپ:
ًڃن ڃ٬ٺ؟ ٷخٽ :ڃلڄي ،ٷْپً :ٷي أٍٓپ اٿْو؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو ٳن٬ڂ حٿڄـِء
ؿخء ٳٴظق ،ٳڀڄخ هڀٜض ٳبًح ٳْيخ آىځ ،ٳٸخٽ :ىٌح أرٌٹ آىځ ٳٔڀڂ ٫ڀْو ،ٳٔڀڄض ٫ڀْو،
ٳَى حٿٔٚځ ،ػڂ ٷخٽ :ڃَكزخ رخٙرن حٿٜخٿق ًحٿنزِ حٿٜخٿق ،ػڂ ٬ٛي كظَ اًح أطَ
حٿٔڄخء حٿؼخنْش ٳخٓظٴظق ،ٷْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپً :ڃن ڃ٬ٺ؟ ٷخٽ :ڃلڄي،
ٷْپً :ٷي أٍٓپ اٿْو؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو ٳن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ٳٴظق ،ٳڀڄخ هڀٜض
اًح ّلَْ ًً ،َْٔ٫ىڄخ حرنخ حٿوخٿش ،ٷخٽ :ىٌح ّلَْ ً َْٔ٫ٳٔڀڂ ٫ڀْيڄخ ،ٳٔڀڄض
ٳَىح ،ػڂ ٷخ :ٙڃَكزخ رخٕم حٿٜخٿق ًحٿنزِ حٿٜخٿق ،ػڂ ٬ٛي رِ اٿَ حٿٔڄخء حٿؼخٿؼش
ٳخٓظٴظق ،ٷْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپً :ڃن ڃ٬ٺ؟ ٷخٽ :ڃلڄي ،ٷْپً :ٷي أٍٓپ
اٿْو؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو ٳن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ٳٴظق ،ٳڀڄخ هڀٜض اًح ٌّٓٲ ،ٷخٽ:
ىٌح ٌّٓٲ ٳٔڀڂ ٫ڀْو ،ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳَى ػڂ ٷخٽ :ڃَكزخ رخٕم حٿٜخٿق ًحٿنزِ
حٿٜخٿق ،ػڂ ٬ٛي رِ كظَ أطَ حٿٔڄخء حٿَحر٬ش ٳخٓظٴظق ،ٷْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ؿزَّپ،
ٷْپً :ڃن ڃ٬ٺ؟ ٷخٽ :ڃلڄي ،ٷْپ :أً ٷي أٍٓپ اٿْو؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو ،ٳن٬ڂ
حٿڄـِء ؿخء ٳٴظق ،ٳڀڄخ هڀٜض اٿَ اىٍّْ ،ٷخٽ :ىٌح اىٍّْ ٳٔڀڂ ٫ڀْو ٳٔڀڄض
٫ڀْو ،ٳَى ػڂ ٷخٽ :ڃَكزخ رخٕم حٿٜخٿق ًحٿنزِ حٿٜخٿق ،ػڂ ٬ٛي رِ ،كظَ اًح أطَ
حٿٔڄخء حٿوخڃٔش ٳخٓظٴظق ،ٷْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپً :ڃن ڃ٬ٺ؟ ٷخٽ :ڃلڄي
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷْپً :ٷي أٍٓپ اٿْو ،ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷْپ :ڃَكزخ رو ،ٳن٬ڂ حٿڄـِء
ؿخء ،ٳڀڄخ هڀٜض ٳبًح ىخًٍڅ ،ٷخٽ :ىٌح ىخًٍڅ ٳٔڀڂ ٫ڀْو ،ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳَى ػڂ
ٷخٽ :ڃَكزخ رخٕم حٿٜخٿقً ،حٿنزِ حٿٜخٿق ،ػڂ ٬ٛي رِ كظَ اًح أطَ حٿٔڄخء
حٿٔخىٓش ٳخٓظٴظق ،ٷْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپ :ڃن ڃ٬ٺ؟ ٷخٽ :ڃلڄي ،ٷْپً :ٷي
أٍٓپ اٿْو؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ڃَكزخ رو ،ٳن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ،ٳڀڄخ هڀٜض ٳبًح ڃٌَٓ،
ٷخٽ :ىٌح ڃٌَٓ ٳٔڀڂ ٫ڀْو ٳٔڀڄض ٫ڀْو ،ٳَى ػڂ ٷخٽ :ڃَكزخ رخٕم حٿٜخٿقً ،حٿنزِ
حٿٜخٿق ،ٳڀڄخ طـخًُص رټَ ،ٷْپ ٿو :ڃخ ّزټْٺ؟ ٷخٽ :أرټِ ٕڅ ٯٚڃخ ر٬غ ر٬يُ
ّيهپ حٿـنش ڃن أڃظو أٻؼَ ڃڄن ّيهڀيخ ڃن أڃظِ ،ػڂ ٬ٛي رِ اٿَ حٿٔڄخء حٿٔخر٬ش
ٳخٓ ظٴظق ؿزَّپ ،ٷْپ :ڃن ىٌح؟ ٷخٽ :ؿزَّپ ،ٷْپً :ڃن ڃ٬ٺ؟ ٷخٽ :ڃلڄي ،ٷْپً :ٷي
ر٬غ اٿْو ،ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ :ڃَكزخ رو ٳن٬ڂ حٿڄـِء ؿخء ،ٳڀڄخ هڀٜض ٳبًح ارَحىْڂ،
ٷخٽ :ىٌح أرٌٹ ٳٔڀڂ ٫ڀْو ،ٷخٽ :ٳٔڀڄض ٫ڀْو ٳَى حٿٔٚځ ،ٷخٽ :ڃَكزخ رخٙرن حٿٜخٿق
ًحٿنزِ حٿٜخٿق ،ػڂ ٍٳ٬ض ٿِ ٓيٍس حٿڄنظيَ ٳبًح نزٸيخ ڃؼپ ٷٚٽ ىـًَ ،اًح ًٍٷيخ
ڃؼپ آًحڅ حٿٴْڀش ،ٷخٽ :ىٌه ٓيٍس حٿڄنظيًَ ،اًح أٍر٬ش أنيخٍ :نيَحڅ رخ٣نخڅ ًنيَحڅ
٧خىَحڅ ،ٳٸڀض :ڃخ ىٌحڅ ّخ ؿزَّپ؟ ٷخٽ :أڃخ حٿزخ٣نخڅ ٳنيَحڅ ٳِ حٿـنشً ،أڃخ
حٿ٨خىَحڅ ٳخٿنْپ ًحٿٴَحص ،ػڂ ٍٳ ٪ٿِ حٿزْض حٿڄ٬ڄٌٍّ ،يهڀو ٻپ ٌّځ ٓزٌ٬څ أٿٲ
ڃڀٺ .ػڂ أطْض ربنخء ڃن هڄَ ًانخء ڃن ٿزن ًانخء ڃن ٔ٫پ ،ٳؤهٌص حٿڀزن ٳٸخٽ :ىِ
حٿٴَ٤س أنض ٫ڀْيخ ًأڃظٺ ،ػڂ ٳَٟض ٫ڀِ حٿٜڀٌحص هڄْٔن ٚٛس ٻپ ٌّځ،
ٳَؿ٬ض ٳڄٍَص ٫ڀَ ڃٌَٓ ،ٳٸخٽ :رڂ أڃَص؟ ٷخٽ :أڃَص روڄْٔن ٚٛس ٻپ ٌّځ،
ٷخٽ :أڃظٺ ٙطٔظ ٪ْ٤هڄْٔن ٚٛس ٻپ ٌّځً ،انِ ًحهلل ٷي ؿَرض حٿنخّ ٷزڀٺ،
ً٫خٿـض رنِ آَحثْپ أٗي حٿڄ٬خٿـش ،ٳخٍؿ ٪اٿَ ٍرٺ ٳخٓؤٿو حٿظوٴْٲ ٕڃظٺ،
ٳَؿ٬ض ٳٌ٫ ٪ٟنِ َ٘٫ح ،ٳَؿ٬ض اٿَ ڃٌَٓ ٳٸخٽ ڃؼڀو ،ٳَؿ٬ض ٳٌ٫ ٪ٟنِ
َ٘٫ح ،ٳَؿ٬ض اٿَ ڃٌَٓ ٳٸخٽ ڃؼڀو ،ٳَؿ٬ض ٳٌ٫ ٪ٟنِ َ٘٫ح ،ٳَؿ٬ض اٿَ
ڃٌَٓ ٳٸخٽ ڃؼڀو ،ٳَؿ٬ض ٳؤڃَص رٛ َ٘٬ڀٌحص ٻپ ٌّځ ،ٳَؿ٬ض ٳٸخٽ ڃؼڀو،
ٳَؿ٬ض ٳؤڃَص روڄْ ٛڀٌحص ٻپ ٌّځ ،ٳَؿ٬ض اٿَ ڃٌَٓ ،ٳٸخٽ :رڄخ أڃَص؟
ٷڀض :أڃَص روڄْ ٛڀٌحص ٻپ ٌّځ ،ٷخٽ :اڅ أڃظٺ ٙطٔظ ٪ْ٤هڄْ ٛڀٌحص ٻپ
ٌّځً ،انِ ٷي ؿَرض حٿنخّ ٷزڀٺ ً٫خٿـض رنِ آَحثْپ أٗي حٿڄ٬خٿـش ،ٳخٍؿ ٪اٿَ
ٍرٺ ٳخٓؤٿو حٿظوٴْٲ ٕڃظٺ ،ٷخٽٓ :ؤٿض ٍرِ كظَ حٓظلْْضً ،ٿټن أًٍ َٟأٓڀڂ،
ٷخٽ :ٳڀڄخ ؿخًُص نخىٍ ڃنخى :أڃْ٠ض ٳَّ٠ظًِ ،هٴٴض ٫ن ٫زخىُ).
[]3035
- 3675كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ ٫ڄًَ٫ ،ن ٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ
ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :ٳِ ٷٌٿو ط٬خٿًَ{ :ڃخ ؿ٬ڀنخ حٿَإّخ حٿظِ أٍّنخٹ ا ٙٳظنش ٿڀنخّ}.
ٷخٽ :ىِ ٍإّخ ْ٫ن ،أٍّيخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْڀش أَُٓ رو اٿَ رْض
( - )3678كيػنِ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ :أڅ حرن ؿَّق أهزَىڂ :ٷخٽ
٤٫خء :ٷخٽ ؿخرَ :أنخ ًأرِ ًهخ ُٙڃن أٛلخد حٿ٬ٸزش.
- 3680/3679كيػنِ آلخٵ رن ڃن :ٌٍٜأهزَنخ ّ٬ٸٌد رن ارَحىْڂ :كيػنخ حرن
أهِ حرن ٗيخد٫ ،ن ٫ڄو ٷخٽ :أهزَنِ أرٌ اىٍّْ ٫خثٌ حهلل :أڅ ٫زخىس رن حٿٜخڃض،
ڃن حٿٌّن ٗييًح ريٍح ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ڃن أٛلخرو ٿْڀش حٿ٬ٸزش
أهزَه:
أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽً ،كٌٿو ٜ٫خرش ڃن أٛلخرو( :ط٬خٿٌح
رخٌّ٬نِ ٫ڀَ أڅ ٙطَ٘ٻٌح رخهلل ْٗجخ ًٙ ،طَٔٷٌح ًٙ ،طِنٌح ًٙ ،طٸظڀٌح أًٙىٻڂ،
ً ٙطؤطٌح رزيظخڅ ،طٴظًَنو رْن أّيّټڂ ًأٍؿڀټڂ ًٙ ،طٌٜ٬نِ ٳِ ڃًَ٬ٱ ،ٳڄن ًٳَ
ڃنټڂ ٳؤؿَه ٫ڀَ حهللً ،ڃن أٛخد ڃن ًٿٺ ْٗجخ ٳٌ٬ٷذ رو ٳِ حٿينْخ ٳيٌ ٿو ٻٴخٍس،
ًڃن أٛخد ڃن ًٿٺ ْٗجخ ٳٔظَه حهلل ٳؤڃَه اٿَ حهلل ،اڅ ٗخء ٫خٷزوً ،اڅ ٗخء ٫ٴخ
٫نو) .ٷخٽ ٳزخّ٬ظو ٫ڀَ ًٿٺ.
( - )3680كيػنخ ٷظْزش :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ِّّي رن أرِ كزْذ٫ ،ن أرِ حٿوَْ٫ ،ن
حٿٜنخرلِ٫ ،ن ٫زخىس رن حٿٜخڃض ٍ ِٟحهلل ٫نو أنو ٷخٽ :انِ ڃن حٿنٸزخء حٿٌّن
رخٌّ٬ح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٷخٽ :رخّ٬نخه ٫ڀَ أڅ ٙنَ٘ٹ رخهلل ْٗجخ،
ً ٙنَٔٵ ًٙ ،نِنِ ًٙ ،نٸظپ حٿنٴْ حٿظِ كَځ حهلل ا ٙرخٿلٶ ًٙ ،ننظيذًٙ ،
ن ،ِٜ٬رخٿـنش اڅ ٳ٬ڀنخ ًٿٺ ،ٳبڅ ٯْ٘نخ ڃن ًٿٺ ْٗجخ ،ٻخڅ ٷ٠خء ًٿٺ اٿَ حهلل.
[]18
- 73رخد :طًِّؾ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خث٘شً ،ٷيًڃيخ حٿڄيّنشً ،رنخثو ريخ.
- 3681كيػنِ ٳًَس رن أرِ حٿڄَٰحء :كيػنخ ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :طًِؿنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأنخ رنض ٓض
ٓنْن ،ٳٸيڃنخ حٿڄيّنش ،ٳنِٿنخ ٳِ رنِ حٿلخٍع رن هٍِؽ ،ٳٌ٫ټض ٳظڄِٵ َُٗ٬
ٳٌٳَ ؿڄْڄش،
ٳؤطظنِ أڃِ أځ ًٍڃخڅً ،انِ ٿٴِ أٍؿٌكشً ،ڃٌٛ ِ٬حكذ ٿِ ،ٳَٜهض رِ
ٳؤطْظيخ ٙ ،أىٍُ ڃخ طَّي رِ ٳؤهٌص رْيُ كظَ أًٷٴظنِ ٫ڀَ رخد حٿيحًٍ ،انِ ٕنيؾ
كظَ ٓټن ر ٞ٬نٴِٔ ،ػڂ أهٌص ْٗجخ ڃن ڃخء ٳڄٔلض رو ًؿيِ ًٍأِٓ ،ػڂ
أىهڀظنِ حٿيحٍ ،ٳبًح نٌٔس ڃن حٕنٜخٍ ٳِ حٿزْض ،ٳٸڀن٫ :ڀَ حٿوَْ ًحٿزَٻش٫ً ،ڀَ
هَْ ٣خثَ ،ٳؤٓڀڄظنِ اٿْين ،ٳؤٛڀلن ڃن ٗؤنِ ،ٳڀڂ َّ٫نِ آٌٍ ٙٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٟلَ ،ٳؤٓڀڄظنِ اٿْوً ،أنخ ٌّڃجٌ رنض طٔٓ ٪نْن.
[]4865 ،4863 ،4861 ،4841 ،4840
- 3682كيػنخ ڃ٬ڀَ :كيػنخ ًىْذ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ ٿيخ( :أٍّظٺ ٳِ حٿڄنخځ ڃَطْن،
أٍ أنٺ ٳِ َٓٷش ڃن كًََّّ ،ٸخٽ :ىٌح حڃَأطٺ ،ٳخٻ٘ٲ ٫نيخ ،ٳبًح ىِ أنض،
ٳؤٷٌٽ :اڅ ّټن ىٌح ڃن ٫ني حهلل ّڄ٠و).
[]6610 ،6609 ،4832 ،4790
- 3683كيػنِ ٫زْي رن آڄخْ٫پ :كيػنخ أرٌ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو ٷخٽ:
طٌٳْض هيّـش ٷزپ ڃوَؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حٿڄيّنش رؼٚع ٓنْن ،ٳڀزغ
ٓنظْن أً ٷَّزخ ڃن ًٿٺً ،نټق ٫خث٘شً ،ىِ رنض ٓض ٓنْن ،ػڂ رنَ ريخ ًىِ رنض
طٔٓ ٪نْن.
- 74رخد :ىـَس حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو اٿَ حٿڄيّنش.
ًٷخٽ ٫زي حهلل رن ُّيً ،أرٌ ىََّس ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ٫ ،ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ٿٌ ٙحٿيـَس ٿټنض حڃَأ ڃن حٕنٜخٍ).
[]4075 ،3568
ًٷخٽ أرٌ ڃٌَٓ ٫ن حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂٍ( :أّض ٳِ حٿڄنخځ أنِ أىخؿَ ڃن
ڃټش اٿَ أٍ ٝريخ نوپ ،ٳٌىذ ًىڀِ اٿَ أنيخ حٿْڄخڃش ،أً ىـَ ،ٳبًح ىِ حٿڄيّنش
ّؼَد).
[]3425
- 3684كيػنخ حٿلڄْيُ :كيػنخ ٓٴْخڅ :كيػنخ حٕ٫ڄٖ ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرخ ًحثپ ّٸٌٽ:
٫ينخ هزخرخ ،ٳٸخٽ :ىخؿَنخ ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نَّي ًؿو حهلل ،ٳٌٷ ٪أؿَنخ
٫ڀَ حهلل ،ٳڄنخ ڃن ڃ َ٠ٿڂ ّؤهٌ ڃن أؿَه ْٗجخ ،ڃنيڂ ڃ٬ٜذ حرن ٫ڄَْ ،ٷظپ ٌّځ
أكيً ،طَٹ نڄَس ،ٳټنخ اًح ٯْ٤نخ ريخ ٍأٓو ريص ٍؿٚهً ،اًح ٯْ٤نخ ٍؿڀْو ريح
ٍأٓو ،ٳؤڃَنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ نٍٰ ِ٤أٓوً ،نـ٬پ ٫ڀَ ٍؿڀْو
ْٗجخ ڃن اًهًَ ،ڃنخ ڃن أّن٬ض ٿو ػڄَطو ٳيٌ ّييريخ.
[]1217
- 3685كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ كڄخى ،ىٌ حرن ُّي٫ ،ن ّلَْ٫ ،ن ڃلڄي رن ارَحىْڂ،
٫ن ٫ڀٸڄش رن ًٷخ ٙٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ّٸٌٽ( :حٕ٫ڄخٽ رخٿنْش ،ٳڄن ٻخڅ ىـَطو اٿَ ىنْخ ّْٜزيخ ،أً حڃَأس
ّظًِؿيخ ،ٳيـَطو اٿَ ڃخ ىخؿَ اٿْوً ،ڃن ٻخنض ىـَطو اٿَ حهلل ًٌٍٓٿو ٳيـَطو
اٿَ حهلل ًٌٍٓٿو).
[]1
- 3686كيػنِ آلخٵ رن ِّّي حٿيڃ٘ٸِ :كيػنخ ّلَْ رن كڄِس ٷخٽ :كيػنِ أرٌ
٫ڄًَ حًُٕح٫ ،ِ٫ن ٫زيس رن أرِ ٿزخرش٫ ،ن ڃـخىي رن ؿزَ حٿڄټِ :أڅ ٫زي حهلل رن
٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٻخڅ ّٸٌٽ ٙ :ىـَس ر٬ي حٿٴظق.
[]4057 ،4056
- 3687ٷخٽ ّلَْ رن كڄِسُ :كيػنِ حًُٕح٫ ،ِ٫ن ٤٫خء رن أرِ ٍرخف ٷخٽ:
ٍُص ٫خث٘ش ڃ٫ ٪زْي رن ٫ڄَْ حٿڀْؼِ ،ٳٔؤٿنخىخ ٫ن حٿيـَس ٳٸخٿض ٙ :ىـَس ر٬ي
حٿٌْځ ،ٻخڅ حٿڄئڃنٌڅ ّٴَ أكيىڂ ريّنو اٿَ حهلل ط٬خٿَ ًاٿَ ٌٍٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ڃوخٳش أڅ ّٴظن ٫ڀْو ،ٳؤڃخ حٿٌْځ ٳٸي أ٧يَ حهلل حٗٓٚځً ،حٿڄئڃن ّ٬زي ٍرو
كْغ ٗخءً ،ٿټن ؿيخى ًنْش.
[]2914
- 3688كيػنِ ُٻَّخء رن ّلَْ :كيػنخ حرن نڄَْ :ٷخٽ ى٘خځ :ٳؤهزَنِ أرِ٫ ،ن
٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :أڅ ٓ٬يح ٷخٽ :حٿڀيڂ انٺ ط٬ڀڂ :أنو ٿْْ أكي أكذ اٿِ أڅ
أؿخىيىڂ ٳْٺ ،ڃن ٷٌځ ٻٌرٌح ٌٍٓٿٺ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأهَؿٌه ،حٿڀيڂ ٳبنِ
أ٧ن أنٺ ٷي ً٬ٟض حٿلَد رْننخ ًرْنيڂ.
ًٷخٽ أرخڅ رن ِّّي :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن أرْو :أهزَطنِ ٫خث٘ش :ڃن ٷٌځ ٻٌرٌح نزْٺ
ًأهَؿٌه ،ڃن ٷَّٖ.
[]451
- 3690/3689كيػنخ ڃ َ٤رن حٿٴ٠پ :كيػنخ ًٍف رن ٫زخىس :كيػنخ ى٘خځ :كيػنخ
٫ټَڃش٫ ،ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ر٬غ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٍٕرْ٬ن ٓنش ،ٳڄټغ رڄټش ػٚع َ٘٫س ٓنش ٌّكَ اٿْو ،ػڂ أڃَ رخٿيـَس ٳيخؿَ
ٓ َ٘٫نْنً ،ڃخص ًىٌ حرن ػٚع ًٓظْن.
( - )3690كيػنِ ڃ َ٤رن حٿٴ٠پ :كيػنخ ًٍف رن ٫زخىس :كيػنخ ُٻَّخء
حرن آلخٵ :كيػنخ ٫ڄًَ رن ىّنخٍ٫ ،ن حرن ٫زخّ ٷخٽ :ڃټغ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ رڄټش ػٚع َ٘٫سً ،طٌٳِ ًىٌ حرن ػٚع ًٓظْن.
[]3638
- 3691كيػنخ آڄخْ٫پ رن ٫زي حهلل ٷخٽ :كيػنِ ڃخٿٺ٫ ،ن أرِ حٿن ،َ٠ڃٌٿَ ٫ڄَ
رن ٫زْي حهلل٫ ،ن ٫زْي٬ّ ،نِ حرن كنْن٫ ،ن أرِ ْٓ٬ي حٿويٍُ ٍ ِٟحهلل ٫نو :أڅ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿڀْ ٫ڀَ حٿڄنزَ ٳٸخٽ( :اڅ ٫زيح هَْه حهلل رْن أڅ
ّئطْو ڃن ُىَس حٿينْخ ڃخ ٗخءً ،رْن ڃخ ٫نيه ،ٳخهظخٍ ڃخ ٫نيه) .ٳزټَ أرٌ رټَ ًٷخٽ:
ٳيّنخٹ رآرخثنخ ًأڃيخطنخ .ٳ٬ـزنخ ٿوً ،ٷخٽ حٿنخّ :حنًَ٨ح اٿَ ىٌح حٿْ٘نّ ،وزَ ٌٍٓٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ن ٫زي هَْه حهلل رْن أڅ ّئطْو ڃن ُىَس حٿينْخ ًرْن ڃخ
٫نيهً ،ىٌ ّٸٌٽ :ٳيّنخٹ رآرخثنخ ًأڃيخطنخ ،ٳټخڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ىٌ
حٿڄوًَْ ،ٻخڅ أرٌ رټَ ىٌ أ٫ڀڄنخ روً ،ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :اڅ ڃن
أڃن حٿنخّ ٫ڀِ ٳِ ٛلزظو ًڃخٿو أرخ رټًَ ،ٿٌ ٻنض ڃظوٌح هڀْ ٚڃن أڃظِ ٿظوٌص
أرخ رټَ ،ا ٙهڀش حٗٓٚځّ ٙ ،زٸْن ٳِ حٿڄٔـي هٌهش ا ٙهٌهش أرِ رټَ).
[]454
- 3694/3692كيػنخ ّلَْ رن رټَْ :كيػنخ حٿڀْغ٫ ،ن ٫ٸْپ ،ٷخٽ حرن ٗيخد:
ٳؤهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخًُ ،ؽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٷخٿض :ٿڂ أ٫ٸپ أرٌُ ٷ ٢اً ٙىڄخ ّيّنخڅ حٿيّنً ،ٿڂ ّڄَ ٫ڀْنخ ٌّځ اّ ٙؤطْنخ
ٳْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ َ٣ٳِ حٿنيخٍ ،رټَس ًْ٘٫ش ،ٳڀڄخ حرظڀِ
حٿڄٔڀڄٌڅ هَؽ أرٌ رټَ ڃيخؿَح نلٌ أٍ ٝحٿلز٘ش ،كظَ اًح رَٹ حٿٰڄخى ٿٸْو حرن
حٿيٯنشً ،ىٌ ْٓي حٿٸخٍس ،ٳٸخٽ :أّن طَّي ّخ أرخ رټَ؟ ٳٸخٽ أرٌ رټَ :أهَؿنِ ٷٌڃِ،
ٳؤٍّي أڅ أْٓق ٳِ حًٍٕ ٝأ٫زي ٍرِ .ٷخٽ حرن حٿيٯنش :ٳبڅ ڃؼڀٺ ّخ أرخ رټَ ٙ
ّوَؽ ًّ ٙوَؽ ،انٺ طټٔذ حٿڄ٬يًځً ،طٜپ حٿَكڂً ،طلڄپ حٿټپً ،طٸَُ
حٿْ٠ٲً ،طْ٬ن ٫ڀَ نٌحثذ حٿلٶ ،ٳؤنخ ٿٺ ؿخٍ ،حٍؿً ٪ح٫زي ٍرٺ رزڀيٹ .ٳَؿ٪
ًحٍطلپ ڃ٬و حرن حٿيٯنش ،ٳ٤خٱ حرن حٿيٯنش ْ٘٫ش ٳِ أَٗحٱ ٷَّٖ ،ٳٸخٽ ٿيڂ :اڅ
أرخ رټَ ّ ٙوَؽ ڃؼڀو ًّ ٙوَؽ ،أطوَؿٌڅ ٍؿّ ٚټٔذ حٿڄ٬يًځًّٜ ،پ حٿَكڂ،
ًّلڄپ حٿټپًّ ،ٸَُ حٿْ٠ٲْ٬ًّ ،ن ٫ڀَ نٌحثذ حٿلٶ .ٳڀڂ طټٌد ٷَّٖ رـٌحٍ حرن
حٿيٯنشً ،ٷخٿٌح ٙرن حٿيٯنش :ڃَ أرخ رټَ ٳڀْ٬زي ٍرو ٳِ ىحٍه ،ٳڀْٜپ ٳْيخ ًٿْٸَأ ڃخ
ٗخءّ ًٙ ،ئًّنخ رٌٿٺ ًّٔ ٙظ٬ڀن رو ،ٳبنخ نوَ٘ أڅ ّٴظن نٔخءنخ ًأرنخءنخ .ٳٸخٽ ًٿٺ
حرن حٿيٯنش ٕرِ رټَ ،ٳڀزغ رٌٿٺ ّ٬زي ٍرو ٳِ ىحٍهّٔ ًٙ ،ظ٬ڀن رٜٚطو ًّ ٙٸَأ
ٳِ ٯَْ ىحٍه ،ػڂ ريح ٕرِ رټَ ،ٳخرظنَ ڃٔـيح رٴنخء ىحٍهً ،ٻخڅ ّٜڀِ ٳْوًّ ،ٸَأ
حٿٸَآڅ ،ٳْنٸٌٱ ٫ڀْو نٔخء حٿڄَ٘ٻْن ًأرنخإىڂً ،ىڂ ّ٬ـزٌڅ ڃنو ًّنًَ٨څ اٿْو،
ًٻخڅ أرٌ رټَ ٍؿ ٚرټخءّ ٙ ،ڄڀٺ ْ٫نْو اًح ٷَأ حٿٸَآڅً ،أٳًِ ٩ٿٺ أَٗحٱ ٷَّٖ
ڃن حٿڄَ٘ٻْن ،ٳؤٍٓڀٌح اٿَ حرن حٿيٯنش ٳٸيځ ٫ڀْيڂ ،ٳٸخٿٌح :انخ ٻنخ أؿَنخ أرخ رټَ
رـٌحٍٹ٫ ،ڀَ أڅ ّ٬زي ٍرو ٳِ ىحٍه ،ٳٸي ؿخًُ ًٿٺ ،ٳخرظنَ ڃٔـيح رٴنخء ىحٍه،
ٳؤ٫ڀن رخٿٜٚس ًحٿٸَحءس ٳْوً ،انخ ٷي هْ٘نخ أڅ ّٴظن نٔخءنخ ًأرنخءنخ ،ٳخنيو ،ٳبڅ أكذ
أڅ ّٸظ٫ َٜڀَ أڅ ّ٬زي ٍرو ٳِ ىحٍه ٳ٬پً ،اڅ أرَ ا ٙأڅ ّ٬ڀن رٌٿٺ ،ٳٔڀو أڅ َّى
اٿْٺ ًڃظٺ ،ٳبنخ ٷي ٻَىنخ أڅ نوٴَٹً ،ٿٔنخ ڃٸَّن ٕرِ رټَ حٓٙظٚ٬څ .ٷخٿض
٫خث٘ش :ٳؤطَ حرن حٿيٯنش اٿَ أرِ رټَ ٳٸخٽ :ٷي ٫ڀڄض حٿٌُ ٫خٷيص ٿٺ ٫ڀْو ،ٳبڃخ أڅ
طٸظ٫ َٜڀَ ًٿٺً ،اڃخ أڅ طَؿ ٪اٿِ ًڃظِ ،ٳبنِ ٙأكذ أڅ طٔڄ ٪حٿَ٬د أنِ
أهٴَص ٳِ ٍؿپ ٫ٸيص ٿو .ٳٸخٽ أرٌ رټَ :ٳبنِ أٍى اٿْٺ ؿٌحٍٹً ،أٍ َٟرـٌحٍ
حهلل ً ِ٫ؿپً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٌّڃجٌ رڄټش ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٿڀڄٔڀڄْن( :انِ أٍّض ىحٍ ىـَطټڂً ،حص نوپ رْن ٙرظْن)ً .ىڄخ حٿلَطخڅ،
ٳيخؿَ ڃن ىخؿَ ٷزپ حٿڄيّنشًٍ ،ؿ٫ ٪خڃش ڃن ٻخڅ ىخؿَ رؤٍ ٝحٿلز٘ش اٿَ
حٿڄيّنشً ،طـيِ أرٌ رټَ ٷزپ حٿڄيّنش ،ٳٸخٽ ٿو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ٫( :ڀَ
ٍٓڀٺ ،ٳبنِ أٍؿٌ أڅ ّئًڅ ٿِ) .ٳٸخٽ أرٌ رټًَ :ىپ طَؿٌ ًٿٺ رؤرِ أنض؟ ٷخٽ:
(ن٬ڂ) .ٳلزْ أرٌ رټَ نٴٔو ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٿْٜلزو٫ً ،ڀٲ
ٍحكڀظْن ٻخنظخ ٫نيه ًٍٵ حٿٔڄًَ ،ىٌ حٿوز ،٢أٍر٬ش أٗيَ.
ٷخٽ حرن ٗيخد :ٷخٽ ًَ٫س :ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳزْنڄخ نلن ٌّڃخ ؿڀٌّ ٳِ رْض أرِ رټَ
ٳِ نلَ حٿ٨يَْس ،ٷخٽ ٷخثپ ٕرِ رټَ :ىٌح ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃظٸن٬خ،
ٳِ ٓخ٫ش ٿڂ ّټن ّؤطْنخ ٳْيخ ،ٳٸخٽ أرٌ رټَ :ٳيحء ٿو أرِ ًأڃًِ ،حهلل ڃخ ؿخء رو ٳِ
ىٌه حٿٔخ٫ش ا ٙأڃَ .ٷخٿض :ٳـخء ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳخٓظؤًڅ ،ٳؤًڅ ٿو
ٳيهپ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٕرِ رټَ( :أهَؽ ڃن ٫نيٹ) .ٳٸخٽ أرٌ رټَ:
انڄخ ىڂ أىڀٺ ،رؤرِ أنض ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٽ( :ٳبنِ ٷي أًڅ ٿِ ٳِ حٿوًَؽ) .ٳٸخٽ أرٌ
رټَ :حٿٜلخرش رؤرِ أنض ّخ ٌٍٓٽ حهلل؟ ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ن٬ڂ).
قال أتى تكش :فخز -تأتٍ أَد َا سسىل اهلل -إحذي ساحهرٍ هاذٍُ ،قال
سسىل اهلل صهً اهلل ػهُه وسهى( :تانثًٍ) .قاند ػائشح :فجهضَاهًا أحس
انجهاص ،وصُؼُا نهًا سفشج فٍ جشاب ،فقطؼد أسًاء تُد أتٍ تكش قطؼح
ڃن ن٤خٷيخ ،ٳَر٤ض رو ٫ڀَ ٳڂ حٿـَحد ،ٳزٌٿٺ ٓڄْض ًحص حٿن٤خٷْن ،ٷخٿض ػڂ ٿلٶ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرٌ رټَ رٰخٍ ٳِ ؿزپ ػٌٍ ،ٳټڄنخ ٳْو ػٚع ٿْخٽ،
ّزْض ٫نيىڄخ ٫زي حهلل رن أرِ رټًَ ،ىٌ ٯٚځ ٗخد ،ػٸٲ ٿٸن ،ٳْيٿؾ ڃن ٫نيىڄخ
رٔلَ ،ٳْٜزق ڃ ٪ٷَّٖ رڄټش ٻزخثض ،ٳّٔ ٚڄ ٪أڃَح ّټظخىحڅ رو ا٫ً ٙخه ،كظَ
ّؤطْيڄخ روزَ ًٿٺ كْن ّوظڀ ٢حٿٚ٨ځ٫ َ٫ًَّ ،ڀْيڄخ ٫خڃَ رن ٳيَْس ڃٌٿَ أرِ رټَ
ڃنلش ڃن ٯنڂ ،ٳَّْليخ ٫ڀْيڄخ كْن طٌىذ ٓخ٫ش ڃن حٿ٘٬خء ،ٳْزْظخڅ ٳِ ٍٓپً ،ىٌ
ٿزن ڃنلظيڄخ ًٍْٟٴيڄخ ،كظَ ّن٬ٶ ريخ ٫خڃَ رن ٳيَْس رٰڀّْ ،ٴ٬پ ًٿٺ ٳِ ٻپ
ٿْڀش ڃن طڀٺ حٿڀْخٿِ حٿؼٚعً ،حٓظؤؿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرٌ رټَ
ٍؿ ٚڃن رنِ حٿيّپً ،ىٌ ڃن رنِ ٫زي رن ٫يُ ،ىخىّخ هَّظخً ،حٿوَّض حٿڄخىَ
رخٿييحّش ،ٷي ٯڄْ كڀٴخ ٳِ آٽ حٿ٬خ ٙرن ًحثپ حٿٔيڄًِ ،ىٌ ٫ڀَ ىّن ٻٴخٍ ٷَّٖ،
ٳؤڃنخه ٳيٳ٬خ اٿْو ٍحكڀظْيڄخًً ،ح٫يحه ٯخٍ ػٌٍ ر٬ي ػٚع ٿْخٽ ،ٳؤطخىڄخ رَحكڀظْيڄخ
Page 954 of 966
المجلداألول صحيحالبخاري
ٛزق ػٚعً ،حن٤ڀٶ ڃ٬يڄخ ٫خڃَ رن ٳيَْسً ،حٿيٿْپ ،ٳؤهٌ ريڂ َّ٣ٶ حٿٌٔحكپ.
( - )3693ٷخٽ حرن ٗيخدً :أهزَنِ ٫زي حٿَكڄن رن ڃخٿٺ حٿڄيٿـًِ ،ىٌ حرن
أهِ َٓحٷش رن ڃخٿٺ رن ه٘٬ڂ :أڅ أرخه أهزَه :أنو ٓڄَٓ ٪حٷش رن ه٘٬ڂ ّٸٌٽ:
ؿخءنخ ٍٓپ ٻٴخٍ ٷَّّٖ ،ـ٬ڀٌڅ ٳِ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ رټَ،
ىّش ٻپ ًحكي ڃنيڄخ ،ٿڄن ٷظڀو أً أَٓه ،ٳزْنڄخ أنخ ؿخٿْ ٳِ ڃـڀْ ڃن ڃـخٿْ رنِ
ڃيٿؾ ،أٷزپ ٍؿپ ڃنيڂ ،كظَ ٷخځ ٫ڀْنخ ًنلن ؿڀٌّ ،ٳٸخٽ ّخ َٓحٷش :انِ ٷي ٍأّض
آنٴخ أٌٓىس رخٿٔخكپ ،أٍحىخ ڃلڄيح ًأٛلخرو ،ٷخٽ َٓحٷش :ٳَ٬ٳض أنيڂ ىڂ ،ٳٸڀض ٿو:
انيڂ ٿٌْٔح ريڂً ،ٿټنٺ ٍأّض ٳٚنخ ًٳٚنخ ،حن٤ڀٸٌح رؤْْ٫نخ ،ػڂ ٿزؼض ٳِ حٿڄـڀْ
ٓخ٫ش ،ػڂ ٷڄض ٳيهڀض ،ٳؤڃَص ؿخٍّظِ أڅ طوَؽ رٴَِٓ ًىِ ڃن ًٍحء أٻڄش،
ٳظلزٔيخ ٫ڀًِ ،أهٌص ٍڃلِ ،ٳوَؿض رو ڃن ٧يَ حٿزْض ،ٳل٤٤ض رِؿو
حًٍٕ ،ٝهٴ٠ض ٫خٿْو ،كظَ أطْض ٳَِٓ ٳَٻزظيخ ،ٳَٳ٬ظيخ طٸَد رِ ،كظَ ىنٌص
ڃنيڂ ،ٳ٬ؼَص رِ ٳَِٓ ،ٳوٍَص ٫نيخ ،ٳٸڄض ٳؤىٌّض ّيُ اٿَ ٻنخنظِ،
ٳخٓظوَؿض ڃنيخ حُٕٙځ ٳخٓظٸٔڄض ريخ :أَٟىڂ أځ ،ٙٳوَؽ حٿٌُ أٻَه ،ٳَٻزض
ٳَِْٜٓ٫ً ،ض حُٕٙځ ،طٸَد رِ كظَ ٓڄ٬ض ٷَحءس ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ًىٌ ّ ٙڀظٴضً ،أرٌ رټَ ّټؼَ حٙٿظٴخصٓ ،خهض ّيح ٳَِٓ ٳِ حٍٕ ،ٝكظَ
رڀٰظخ حٿَٻزظْن ،ٳوٍَص ٫نيخ ،ػڂ ُؿَطيخ ٳني٠ض ،ٳڀڂ طټي طوَؽ ّيّيخ ،ٳڀڄخ
حٓظٌص ٷخثڄش ،اًح ٕػَ ّيّيخ ٫ؼخڅ ٓخ ٪٣ٳِ حٿٔڄخء ڃؼپ حٿيهخڅ ،ٳخٓظٸٔڄض
رخُٕٙځ ،ٳوَؽ حٿٌُ أٻَه ،ٳنخىّظيڂ رخٕڃخڅ ٳٌٷٴٌح ،ٳَٻزض ٳَِٓ كظَ ؿجظيڂ،
ًًٷ ٪ٳِ نٴِٔ كْن ٿٸْض ڃخ ٿٸْض ڃن حٿلزْ ٫نيڂ ،أڅ ْٓ٨يَ أڃَ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ .ٳٸڀض ٿو :اڅ ٷٌڃٺ ٷي ؿ٬ڀٌح ٳْٺ حٿيّشً ،أهزَطيڂ أهزخٍ ڃخ
َّّي حٿنخّ ريڂٌَٟ٫ً ،ح ٫ڀْيڂ حٿِحى ًحٿڄظخ ،٩ٳڀڂ َُّآنِ ًٿڂ ّٔؤٙنِ ،ا ٙأڅ
ٷخٽ( :أهٲ ٫نخ) .ٳٔؤٿظو أڅ ّټظذ ٿِ ٻظخد أڃن ،ٳؤڃَ ٫خڃَ رن ٳيَْس ٳټظذ ٳِ
ٍٷ٬ش ڃن أىّڂ ،ػڂ ڃٌٍٓ َ٠ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
( - )3694ٷخٽ حرن ٗيخد :ٳؤهزَنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ٌٍٓٽ حٿو ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٿٸِ حٿِرَْ ٳِ ٍٻذ ڃن حٿڄٔڀڄْن ،ٻخنٌح طـخٍح ٷخٳڀْن ڃن حٿ٘ؤځ ،ٳټٔخ
حٿِرَْ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرخ رټَ ػْخد رْخًٓ ،ٝڄ ٪حٿڄٔڀڄٌڅ
رخٿڄيّنش رڄوَؽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃن ڃټش ،ٳټخنٌح ّٰيًڅ ٻپ ٯيحس اٿَ
حٿلَس ،ٳْنظًَ٨نو كظَ َّىىڂ كَ حٿ٨يَْس ،ٳخنٸڀزٌح ٌّڃخ ر٬ي ڃخ أ٣خٿٌح حنظ٨خٍىڂ،
ٳڀڄخ أًًح اٿَ رٌْطيڂ ،أًٳَ ٍؿپ ڃن ّيٌى ٫ڀَ أ٣ڂ ڃن آ٣خڃيڂٕ ،ڃَ ّن َ٨اٿْو،
ٳز َٜرٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو ڃزْْ٠ن ًِّٽ ريڂ حٿَٔحد ،ٳڀڂ
ّڄڀٺ حٿْيٌىُ أڅ ٷخٽ رؤ٫ڀَ ٌٛطوّ :خ ڃ٬خَٗ حٿَ٬د ،ىٌح ؿيٻڂ حٿٌُ طنظًَ٨څ،
ٳؼخٍ حٿڄٔڀڄٌڅ اٿَ حٿٔٚف ،ٳظڀٸٌح ٌٍٓٽ حهلل ر٨يَ حٿلَس ،ٳ٬يٽ ريڂ ًحص حٿْڄْن،
كظَ نِٽ ريڂ ٳِ رنِ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱًً ،ٿٺ ٌّځ حٙػنْن ڃن ٗيَ ٍرْ ٪حًٕٽ ،ٳٸخځ
أرٌ رټَ ٿڀنخًّ ،ؿڀْ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٛخڃظخ ،ٳ٤ٴٶ ڃن ؿخء ڃن
حٕنٜخٍ -ڃڄن ٿڂ َّ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّ -لِْ أرخ رټَ ،كظَ أٛخرض
حٿ٘ڄْ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤٷزپ أرٌ رټَ كظَ ٧ڀپ ٫ڀْو رَىحثو،
ٳَ٬ٱ حٿنخّ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ني ًٿٺ ،ٳڀزغ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ رنِ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ رَ٘٫ ٪٠س ٿْڀشً ،أْٓ حٿڄٔـي حٿٌُ أْٓ
٫ڀَ حٿظٸًٌٍٛ ،ڀَ ٳْو ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٍٻذ ٍحكڀظو ،ٳٔخٍ
ّڄِ٘ ڃ٬و حٿنخّ كظَ رَٻض ٫ني ڃٔـي حٿٌَٓٽ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿڄيّنش،
ًىٌ ّٜڀِ ٳْو ٌّڃجٌ ٍؿخٽ ڃن حٿڄٔڀڄْنً ،ٻخڅ ڃَريح ٿڀظڄَ ،ٿٔيْپ ًٓيپ
ٯٚڃْن ّظْڄْن ٳِ كـَ أٓ٬ي رن ٍُحٍس ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن
رَٻض رو ٍحكڀظو( :ىٌح اڅ ٗخء حهلل حٿڄنِٽ) .ػڂ ى٫خ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
حٿٰٚڃْن ٳٔخًڃيڄخ رخٿڄَري ٿْظوٌه ڃٔـيح ،ٳٸخ ،ٙ :ٙرپ نيزو ٿٺ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳؤرَ
ٌٍٓٽ حهلل أڅ ّٸزڀو ڃنيڄخ ىزش كظَ حرظخ٫و ڃنيڄخ ،ػڂ رنخه ڃٔـيح٣ً ،ٴٶ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّنٸپ ڃ٬يڂ حٿڀزن ٳِ رنْخنو ًّٸٌٽً ،ىٌ ّنٸپ حٿڀزن( :ىٌح حٿلڄخٽ
ٙكڄخٽ هْزَ ،ىٌح أرَ ٍرنخ ًأ٣يًَّ .ٸٌٽ :حٿڀيڂ اڅ حٕؿَ أؿَ حٓهَه ،ٳخٍكڂ
حٕنٜخٍ ًحٿڄيخؿَه) .ٳظڄؼپ رٍ٘ َ٬ؿپ ڃن حٿڄٔڀڄْن ٿڂ ّٔڂ ٿِ.
ٷخٽ حرن ٗيخدً :ٿڂ ّزڀٰنخ ٳِ حٕكخىّغ :أڅ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طڄؼپ
رزْض ٗ َ٬طخځ ٯَْ ىٌح حٿزْض.
[]464
- 3695كيػنخ ٫زي حهلل رن أرِ ْٗزش :كيػنخ أرٌ أٓخڃش :كيػنخ ى٘خځ٫ ،ن أرْو،
ًٳخ٣ڄش٫ ،ن أٓڄخء ٍ ِٟحهلل ٫نيخٛ :ن٬ض ٓٴَس ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ
رټَ ،كْن أٍحىح حٿڄيّنش ،ٳٸڀض ٕرِ :ڃخ أؿي ْٗجخ أٍر٤و ا ٙن٤خٷِ ،ٷخٽ :ٳ٘ٸْو،
ٳٴ٬ڀض ،ٳٔڄْض ًحص حٿن٤خٷْن.
ٷخٽ حرن ٫زخّ :أٓڄخء ًحص حٿن٤خٵ.
[]2817
- 3696كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿزَحء ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٿڄخ أٷزپ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ حٿڄيّنش
طز٬و َٓحٷش رن ڃخٿٺ رن ؿ٘٬ڂ ،ٳي٫خ ٫ڀْو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔخهض رو
ٳَٓو ،ٷخٽ :حى ٩حهلل ٿِ ً ٙأَٟٹ ،ٳي٫خ ٿو ،ٷخٽ :ٳٌٍٓ ٖ٤٬ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳڄَ رَح ،٩ٷخٽ أرٌ رټَ :ٳؤهٌص ٷيكخ ٳلڀزض ٳْو ٻؼزش ڃن ٿزن ،ٳؤطْظو ٳَ٘د
كظَ ٍْٟض.
[]2307
- 3697كيػنِ ُٻَّخء رن ّلَْ٫ ،ن أرِ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن أٓڄخء ٍ ِٟحهلل ٫نيخ :أنيخ كڄڀض ر٬زي حهلل رن حٿِرَْ ،ٷخٿض :ٳوَؿض ًأنخ ڃظڂ،
ٳؤطْض حٿڄيّنش ٳنِٿض رٸزخء ،ٳٌٿيطو رٸزخء ،ػڂ أطْض رو حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٳٌ٬ٟظو ٳِ كـَه ،ػڂ ى٫خ رظڄَس ٳڄٰ٠يخ ،ػڂ طٴپ ٳِ ٳْو ،ٳټخڅ أًٽ ِٗء ىهپ
ؿٌٳو ٍّٶ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ كنټو رظڄَس ،ػڂ ى٫خ ٿو ًرَٹ ٫ڀْو،
ًٻخڅ أًٽ ڃٌٿٌى ٳِ حٗٓٚځ.
طخر٬و هخٿي رن ڃوڀي٫ ،ن ٫ڀِ رن ڃٔيَ٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن أٓڄخء ٍ ِٟحهلل
٫نيخ :أنيخ ىخؿَص اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًىِ كزڀَ.
[]5152
- 3698كيػنخ ٷظْزش٫ ،ن أرِ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :أًٽ ڃٌٿٌى ًٿي ٳِ حٗٓٚځ ٫زي حهلل رن حٿِرَْ ،أطٌح رو حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤهٌ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ طڄَس ٳٚٻيخ ،ػڂ أىهڀيخ ٳِ
ٳْو ،ٳؤًٽ ڃخ ىهپ ٳِ ر٤نو ٍّٶ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
- 3699كيػنخ ڃلڄي :كيػنخ ٫زي حٿٜڄي :كيػنخ أرِ :كيػنخ ٫زي حٿ ِِّ٬رن ٛيْذ:
كيػنخ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :أٷزپ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ اٿَ
حٿڄيّنش ًىٌ ڃَىٱ أرخ رټًَ ،أرٌ رټَ ْٗن َّ٬ٱً ،نزِ حهلل ٗخد َ٬ّ ٙٱ ،ٷخٽ:
ٳْڀٸَ حٿَؿپ أرخ رټَ ٳْٸٌٽّ :خ أرخ رټَ ،ڃن ىٌح حٿَؿپ حٿٌُ رْن ّيّٺ ،ٳْٸٌٽ :ىٌح
حٿَؿپ ّييّنِ حٿٔزْپ .ٷخٽ :ٳْلٔذ حٿلخٓذ أنو انڄخ ّ٬نِ حٿَّ٤ٶً ،انڄخ ّ٬نِ
ٓزْپ حٿوَْ .ٳخٿظٴض أرٌ رټَ ٳبًح ىٌ رٴخٍّ ٷي ٿلٸيڂ ،ٳٸخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،ىٌح
ٳخٍّ ٷي ٿلٶ رنخ .ٳخٿظٴض نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ ح٫َٛو).
ٳ٫َٜو حٿٴَّ ،ػڂ ٷخڃض طلڄلڂ ،ٳٸخٽّ :خ نزِ حهلل ،ڃَنِ رڄخ ٗجض ،ٷخٽ( :ٳٸٲ
ڃټخنٺ ٙ ،طظَٻن أكيح ّڀلٶ رنخ) .ٷخٽ :ٳټخڅ أًٽ حٿنيخٍ ؿخىيح ٫ڀَ نزِ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ٻخڅ آهَ حٿنيخٍ ڃٔڀلش ٿو ،ٳنِٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ؿخنذ حٿلَس ،ػڂ ر٬غ اٿَ حٕنٜخٍ ٳـخإًح اٿَ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأرِ
رټَ ٳٔڀڄٌح ٫ڀْيڄخً ،ٷخٿٌح :حٍٻزخ آڃنْن ڃ٤خْ٫ن .ٳَٻذ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ًأرٌ رټًَ ،كٴٌح ىًنيڄخ رخٿٔٚف ،ٳٸْپ ٳِ حٿڄيّنش :ؿخء نزِ حهلل ،ؿخء نزِ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳؤَٗٳٌح ّنًَ٨څ ًّٸٌٿٌڅ :ؿخء نزِ حهلل ،ؿخء نزِ حهلل ،ٳؤٷزپ
َّْٔ كظَ نِٽ ؿخنذ ىحٍ أرِ أٌّد ،ٳبنو ٿْليع أىڀو اً ٓڄ ٪رو ٫زي حهلل رن ٓٚځ،
ًىٌ ٳِ نوپ ٕىڀو ّوظَٱ ٿيڂ ،ٳ٬ـپ أڅ ّ ٪٠حٿٌُ ّوظَٱ ٿيڂ ٳْيخ ،ٳـخء ًىِ
ڃ٬و ،ٳٔڄ ٪ڃن نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٍؿ ٪اٿَ أىڀو .ٳٸخٽ نزِ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أُ رٌْص أىڀنخ أٷَد) .ٳٸخٽ أرٌ أٌّد :أنخ ّخ نزِ حهلل ،ىٌه ىحٍُ
ًىٌح رخرِ ،ٷخٽ( :ٳخن٤ڀٶ ٳيْت ٿنخ ڃٸْ .)ٚٷخٽ :ٷٌڃخ ٫ڀَ رَٻش حهلل ،ٳڀڄخ ؿخء نزِ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ؿخء ٫زي حهلل رن ٓٚځ ٳٸخٽ :أٗيي أنٺ ٌٍٓٽ حهللً ،أنٺ
ؿجض رلٶً ،ٷي ٫ڀڄض ّيٌى أنِ ْٓيىڂ ًحرن ْٓيىڂً ،أ٫ڀڄيڂ ًحرن أ٫ڀڄيڂ ،ٳخى٫يڂ
ٳخٓؤٿيڂ ٫نِ ٷزپ أڅ ّ٬ڀڄٌح أنِ ٷي أٓڀڄض ،ٳبنيڂ اڅ ّ٬ڀڄٌح أنِ ٷي أٓڀڄض ٷخٿٌح ٳِ
ڃخ ٿْْ ٳِ .ٳؤٍٓپ نزِ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤٷزڀٌح ٳيهڀٌح ٫ڀْو ،ٳٸخٽ ٿيڂ
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂّ( :خ ڃ َ٘٬حٿْيٌىًّ ،ڀټڂ ،حطٸٌح حهلل ،ٳٌحهلل حٿٌُ ٙ
اٿو ا ٙىٌ ،انټڂ ٿظ٬ڀڄٌڅ أنِ ٌٍٓٽ حهلل كٸخً ،أنِ ؿجظټڂ رلٶ ،ٳؤٓڀڄٌح) .ٷخٿٌح :ڃخ
ن٬ڀڄو ،ٷخٿٌح ٿڀنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٷخٿيخ ػٚع ڃَحٍ ،ٷخٽ( :ٳؤُ ٍؿپ ٳْټڂ ٫زي
حهلل رن ٓٚځ) .ٷخٿٌحً :حٹ ْٓينخ ًحرن ْٓينخً ،أ٫ڀڄنخ ًحرن أ٫ڀڄنخ .ٷخٽ( :أٳَأّظڂ اڅ
أٓڀڂ) .ٷخٿٌح :كخَٗ هلل ڃخ ٻخڅ ٿْٔڀڂ ،ٷخٽ( :أٳَأّظڂ اڅ أٓڀڂ) .ٷخٿٌح :كخَٗ هلل ڃخ
ٻخڅ ٿْٔڀڂ ،ٷخٽ( :أٳَأّظڂ اڅ أٓڀڂ) .ٷخٿٌح :كخَٗ هلل ڃخ ٻخڅ ٿْٔڀڂ ،ٷخٽّ( :خ حرن ٓٚځ
حهَؽ ٫ڀْيڂ) .ٳوَؽ ٳٸخٽّ :خ ڃ َ٘٬حٿْيٌى حطٸٌح حهلل ،ٳٌحهلل حٿٌُ ٙاٿو ا ٙىٌ ،انټڂ
ٿظ٬ڀڄٌڅ أنو ٌٍٓٽ حهللً ،أنو ؿخء رلٶ .ٳٸخٿٌح :ٻٌرض ،ٳؤهَؿيڂ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
[]3151
- 3700كيػنخ ارَحىْڂ رن ڃٌَٓ :أهزَنخ ى٘خځ٫ ،ن حرن ؿَّؾ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي
حهلل رن ٫ڄَ٫ ،ن نخٳ٬ّ - ٪نِ ٫ -ن حرن ٫ڄَ٫ ،ن ٫ڄَ حرن حٿو٤خد ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ٻخڅ ٳَ ٝٿڀڄيخؿَّن حًٕٿْن أٍر٬ش آٙٱ ٳِ أٍر٬شً ،ٳَٙ ٝرن ٫ڄَ ػٚػش
آٙٱ ًهڄٔڄخثش ،ٳٸْپ ٿو :ىٌ ڃن حٿڄيخؿَّن ،ٳڀڂ نٸٜظو ڃن أٍر٬ش آٙٱ؟ ٳٸخٽ:
انڄخ ىخؿَ رو أرٌحهّ ،ٸٌٽ :ٿْْ ىٌ ٻڄن ىخؿَ رنٴٔو.
- 3701كيػنخ ڃلڄي رن ٻؼَْ :أهزَنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ٫ ،ن أرِ ًحثپ٫ ،ن
هزخد ٷخٽ :ىخؿَنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ.
ًكيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ّلَْ٫ ،ن حٕ٫ڄٖ ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٗٴْٶ رن ڃٔڀڄش ٷخٽ :كيػنخ
هزخد ٷخٽ :ىخؿَنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ نزظِٰ ًؿو حهللًً ،ؿذ
أؿَنخ ٫ڀَ حهلل ،ٳڄنخ ڃن ڃ َ٠ٿڂ ّؤٻپ ڃن أؿَه ْٗجخ ،ڃنيڂ ڃ٬ٜذ رن ٫ڄَْ ،ٷظپ
ٌّځ أكي ،ٳڀڂ نـي ْٗجخ نټٴنو ٳْو ا ٙنڄَس ،ٻنخ اًح ٯْ٤نخ ريخ ٍأٓو هَؿض ٍؿٚه،
ٳبًح ٯْ٤نخ ٍؿڀْو هَؽ ٍأٓو ،ٳؤڃَنخ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ نِٰ٤
ٍأٓو ريخً ،نـ٬پ ٫ڀَ ٍؿڀْو ڃن اًهًَ ،ڃنخ ڃن أّن٬ض ٿو ػڄَطو ٳيٌ ّييريخ.
[]1217
- 3702كيػنخ ّلَْ رن رَ٘ :كيػنخ ًٍف :كيػنخ ٌ٫ٱ٫ ،ن ڃ٬خًّش رن ٷَس ٷخٽ:
كيػنِ أرٌ رَىس رن أرِ ڃٌَٓ حٕٗ َُ٬ٷخٽ :ٷخٽ ٿِ ٫زي حهلل رن ٫ڄَ :ىپ طيٍُ
ڃخ ٷخٽ أرِ ٕرْٺ؟ ٷخٽ :ٷڀض ،ٙ :ٷخٽ :ٳبڅ أرِ ٷخٽ ٕرْٺّ :خ أرخ ڃٌَٓ ،ىپ َّٔٹ
آٚڃنخ ڃٌٍٓ ٪ٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً ،ىـَطنخ ڃ٬وً ،ؿيخىنخ ڃ٬و٫ً ،ڄڀنخ
ٻڀو ڃ٬و ،رَى ٿنخً ،أڅ ٻپ ٫ڄپ ٫ڄڀنخه ر٬يه نـٌنخ ڃنو ٻٴخٳخ ٍأٓخ رَأّ؟ ٳٸخٽ أرِ:
ً ٙحهلل ،ٷي ؿخىينخ ر٬ي ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂًٛ ،ڀْنخًٛ ،ڄنخ٫ً ،ڄڀنخ
هَْح ٻؼَْحً ،أٓڀڂ ٫ڀَ أّيّنخ رَ٘ ٻؼًَْ ،انخ ٿنَؿٌ ًٿٺ .ٳٸخٽ أرِ :ٿټنِ أنخ،
ًحٿٌُ نٴْ ٫ڄَ رْيه ،ٿٌىىص أڅ ًٿٺ رَى ٿنخً ،أڅ ٻپ ِٗء ٫ڄڀنخه ر٬ي نـٌنخ ڃنو
ٻٴخٳخ ٍأٓخ رَأّ .ٳٸڀض :اڅ أرخٹ ًحهلل هَْ ڃن أرِ.
- 3703كيػنِ ڃلڄي رن ٛزخف :أً رڀٰنِ ٫نو :كيػنخ آڄخْ٫پ٫ ،ن ٫خٛڂ٫ ،ن
أرِ ٫ؼڄخڅ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حرن ٫ڄَ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :اًح ٷْپ ٿو :ىخؿَ ٷزپ أرْو
ّٰ٠ذ .ٷخٽً :ٷيڃض أنخ ً٫ڄَ ٫ڀَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٌؿينخه ٷخث،ٚ
ٳَؿ٬نخ اٿَ حٿڄنِٽ ،ٳؤٍٓڀنِ ٫ڄَ ًٷخٽ :حًىذ ٳخن َ٨ىپ حٓظْٸ ،٦ٳؤطْظو ٳيهڀض
٫ڀْو ٳزخّ٬ظو ،ػڂ حن٤ڀٸض اٿَ ٫ڄَ ٳؤهزَطو أنو حٓظْٸ ،٦ٳخن٤ڀٸنخ اٿْو نيًَٽ ىًَٿش،
كظَ ىهپ ٫ڀْو ٳزخّ٬و ،ػڂ رخّ٬ظو.
- 3704كيػنخ أكڄي رن ٫ؼڄخڅ :كيػنخ َّٗق رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٌّٓٲ،
٫ن أرْو٫ ،ن أرِ آلخٵ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿزَحء ّليع ٷخٽ :حرظخ ٩أرٌ رټَ ڃن ٫خُد
ٍك ،ٚٳلڄڀظو ڃ٬و ،ٷخٽ :ٳٔؤٿو ٫خُد ٫ن ڃَْٔ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ،
ٷخٽ :أهٌ ٫ڀْنخ رخٿَٛي ،ٳوَؿنخ ٿْ ،ٚٳؤكؼؼنخ ٿْڀظنخ ًٌّڃنخ كظَ ٷخځ ٷخثڂ حٿ٨يَْس ،ػڂ
ٍٳ٬ض ٿنخ ٛوَس ،ٳؤطْنخىخ ًٿيخ ِٗء ڃن ٧پ ،ٷخٽ :ٳٴَٗض ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳًَس ڃ ،ِ٬ػڂ ح٤ٟـ٫ ٪ڀْيخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳخن٤ڀٸض
أنٴ ٞڃخ كٌٿو ،ٳبًح أنخ رَح ٩ٷي أٷزپ ٳِ ٯنْڄش َّّي ڃن حٿٜوَس ڃؼپ حٿٌُ أٍىنخ،
ٳٔؤٿظو :ٿڄن أڃن ّخ ٯٚځ؟ ٳٸخٽ :أنخ ٿٴٚڅ ،ٳٸڀض ٿو :ىپ ٳِ ٯنڄٺ ڃن ٿزن؟ ٷخٽ:
ن٬ڂ ،ٷڀض ٿو :ىپ أنض كخٿذ؟ ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٳؤهٌ ٗخس ڃن ٯنڄو ،ٳٸڀض ٿو :حنٴٞ
حٿ ،٩َ٠ٷخٽ :ٳلڀذ ٻؼزش ڃن ٿزنً ،ڃ ِ٬اىحًس ڃن ڃخء ٫ڀْيخ هَٷش ،ٷي ًٍأطيخ
ٿٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٜززض ٫ڀَ حٿڀزن كظَ رَى أٓٴڀو ،ػڂ أطْض رو
حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٸڀض :حَٗد ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳَ٘د ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ كظَ ٍْٟض ،ػڂ حٍطلڀنخ ًحٿ٤ڀذ ٳِ اػَنخ .ٷخٽ حٿزَحء :ٳيهڀض ڃ ٪أرِ
رټَ ٫ڀَ أىڀو ،ٳبًح ٫خث٘ش حرنظو ڃ٤٠ـ٬ش ٷي أٛخرظيخ كڄَ ،ٳَأّض أرخىخ ّٸزپ
هيىخ ًٷخٽ :ٻْٲ أنض ّخ رنْش.
[]2307
- 3705كيػنخ ٓڀْڄخڅ رن ٫زي حٿَكڄن :كيػنخ ڃلڄي رن كڄَْ :كيػنخ ارَحىْڂ رن
أرِ ٫زڀش :أڅ ٫ٸزش رن ًٓخؽ كيػو ٫ن أنْ هخىځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
ٷخٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٿْْ ٳِ أٛلخرو أٗڄ ٢ٯَْ أرِ رټَ ،ٳٰڀٴيخ
رخٿلنخء ًحٿټظڂ.
ًٷخٽ ىكْڂ :كيػنخ حٿٌٿْي :كيػنخ حًُٕح :ِ٫كيػنِ أرٌ ٫زْي٫ ،ن ٫ٸزش رن ًٓخؽ:
كيػنِ أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش،
ٳټخڅ أٓن أٛلخرو أرٌ رټَ ،ٳٰڀٴيخ رخٿلنخء ًحٿټظڂ كظَ ٷنؤ ٿٌنيخ.
- 3706كيػنخ أٛزٮ :كيػنخ حرن ًىذ٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حرن ٗيخد٫ ،ن ًَ٫س رن
حٿِرَْ٫ ،ن ٫خث٘ش :أڅ أرخ رټَ ٍ ِٟحهلل ٫نو طًِؽ حڃَأس ڃن ٻڀذ ّٸخٽ ٿيخ أځ
رټَ ،ٳڀڄخ ىخؿَ أرٌ رټَ ٣ڀٸيخ ،ٳظًِؿيخ حرن ٫ڄيخ ىٌح حٿ٘خ ،َ٫حٿٌُ ٷخٽ ىٌه
حٿٸْٜيسٍ ،ػَ ٻٴخٍ ٷَّٖ:
ًڃخًح رخٿٸڀْذ ٷڀْذ ريٍ *** ڃن حٿٍِْ٘ طِّن رخٿٔنخځ
ًڃخًح رخٿٸڀْذ ٷڀْذ ريٍ *** ڃن حٿٸْنخص ًحٿَ٘د حٿټَحځ
طلِْ رخٿٔٚڃش أځ رټَ *** ًىپ ٿِ ر٬ي ٷٌڃِ ڃن ٓٚځ
ّليػنخ حٿٌَٓٽ رؤڅ ٓنلْخ *** ًٻْٲ كْخس أٛيحءً ،ىخځ
- 3707كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ىڄخځ٫ ،ن ػخرض٫ ،ن أنْ٫ ،ن أرِ رټَ
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٻنض ڃ ٪حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳِ حٿٰخٍ ،ٳَٳ٬ض ٍأِٓ
ٳبًح أنخ رؤٷيحځ حٿٸٌځ ،ٳٸڀضّ :خ نزِ حهلل ،ٿٌ أڅ ر٠٬يڂ ٣ؤ٣ؤ رَٜه ٍآنخ ،ٷخٽ( :حٓټض
ّخ أرخ رټَ ،حػنخڅ حهلل ػخٿؼيڄخ).
[]3453
- 3708كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ حٿٌٿْي رن ڃٔڀڂ :كيػنخ حًُٕحً .ِ٫ٷخٽ
ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ حًُٕح :ِ٫كيػنخ حٿِىَُ ٷخٽ :كيػنِ ٤٫خء حرن ِّّي
حٿڀْؼِ ٷخٽ :كيػنِ أرٌ ْٓ٬ي ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ؿخء أَ٫حرِ اٿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٔؤٿو ٫ن حٿيـَس ،ٳٸخٽًّ( :لٺ اڅ حٿيـَس ٗؤنيخ ٗيّي ،ٳيپ ڃن ارپ).
ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳظٛ ِ٤٬يٷظيخ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳيپ طڄنق ڃنيخ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ:
(ٳظلڀزيخ ٌّځ ًًٍىىخ) .ٷخٽ :ن٬ڂ ،ٷخٽ( :ٳخ٫ڄپ ڃن ًٍحء حٿزلخء ،ٳبڅ حهلل ٿن ّظَٹ
ڃن ٫ڄڀٺ ْٗجخ).
[]1384
- 75رخد :ڃٸيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًأٛلخرو حٿڄيّنش.
- 3710/3709كيػنخ أرٌ حٿٌٿْي :كيػنخ ٗ٬زش ٷخٽ :أنزؤنخ أرٌ آلخٵٓ ،ڄ ٪حٿزَحء
ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :أًٽ ڃن ٷيځ ٫ڀْنخ ڃ٬ٜذ رن ٫ڄَْ ًحرن ڃټظٌځ ،ػڂ ٷيځ ٫ڀْنخ
٫ڄخٍ رن ّخَٓ ًرٚٽ ٍ ِٟحهلل ٫نيڂ.
( - )3710كيػنخ ڃلڄي رن ر٘خٍ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن أرِ آلخٵ ٷخٽ:
ٓڄ٬ض حٿزَحء رن ٫خُد ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :أًٽ ڃن ٷيځ ٫ڀْنخ ڃ٬ٜذ رن ٫ڄَْ
ًحرن أځ ڃټظٌځً ،ٻخنخ ّٸَثخڅ حٿنخّ ،ٳٸيځ رٚٽ ًٓ٬ي ً٫ڄخٍ رن ّخَٓ ،ػڂ ٷيځ ٫ڄَ
رن حٿو٤خد ٳِ َّ٘٫ن ڃن أٛلخد حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ
حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڄخ ٍأّض أىپ حٿڄيّنش ٳَكٌح رِ٘ء ٳَكيڂ رٌَٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ،كظَ ؿ٬پ حٗڃخء ّٸڀن :ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳڄخ ٷيځ
كظَ ٷَأصٓ{ :زق حٓڂ ٍرٺ حٕ٫ڀَ} .ٳِ ٌٍٓ ڃن حٿڄٴٜپ.
[]4709 ،4657
- 3711كيػنخ ٫زي حهلل رن ٌّٓٲ :أهزَنخ ڃخٿٺ٫ ،ن ى٘خځ رن ًَ٫س٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ أنيخ ٷخٿض :ٿڄخ ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ
حٿڄيّنش٫ً ،ٺ أرٌ رټَ ًرٚٽ ،ٷخٿض :ٳيهڀض ٫ڀْيڄخ ،ٳٸڀضّ :خ أرض ٻْٲ طـيٹًّ ،خ
رٚٽ ٻْٲ طـيٹ ،ٷخٿض :ٳټخڅ أرٌ رټَ اًح أهٌطو حٿلڄَ ّٸٌٽ:
ٻپ حڃَة ڃٜزق ٳِ أىڀو *** ًحٿڄٌص أىنَ ڃن َٗحٹ ن٬ڀو.
ًٻخڅ رٚٽ اًح أٷڀ٫ ٪نو َّٳ٫ ٪ٸَْطو ًّٸٌٽ:
أ ٙٿْض ٗ َُ٬ىپ أرْظن ٿْڀش *** رٌحى ًكٌٿِ اًهَ ًؿڀْپ
ًىپ أٍىڅ ٌّڃخ ڃْخه ڃـنش *** ًىپ ّزيًڅ ٿِ ٗخڃش ً٣ٴْپ
ٷخٿض ٫خث٘ش :ٳـجض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٳؤهزَطو ،ٳٸخٽ( :حٿڀيڂ كزذ اٿْنخ
حٿڄيّنش ٻلزنخ ڃټش أً أٗيًٛ ،لليخً ،رخٍٹ ٿنخ ٳِ ٛخ٫يخ ًڃيىخً ،حنٸپ كڄخىخ
ٳخؿ٬ڀيخ رخٿـلٴش).
[]1790
- 3712كيػنِ ٫زي حهلل رن ڃلڄي :كيػنخ ى٘خځ :أهزَنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ :كيػنِ
ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ٫زْي حهلل رن ٫يُ رن حٿوْخٍ أهزَه :ىهڀض ٫ڀَ ٫ؼڄخڅً .ٷخٽ
رَ٘ رن ْٗ٬ذ :كيػنِ أرِ٫ ،ن حٿِىَُ :كيػنِ ًَ٫س رن حٿِرَْ :أڅ ٫زْي حهلل رن
٫يُ رن حٿوْخٍ أهزَه ٷخٽ :ىهڀض ٫ڀَ ٫ؼڄخڅ ،ٳظ٘يي ػڂ ٷخٽ :أڃخ ر٬ي ،ٳبڅ حهلل ر٬غ
ڃلڄيح ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رخٿلٶً ،ٻنض ڃڄن حٓظـخد هلل ًٿٌَٓٿوً ،آڃن رڄخ ر٬غ
رو ڃلڄي ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ػڂ ىخؿَص ىـَطْن ،نڀض ٛيَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂً ،رخّ٬ظو ،ٳٌحهلل ڃخ ْٜ٫ظو ً ٙٯ٘٘ظو كظَ طٌٳخه حهلل.
طخر٬و آلخٵ حٿټڀزِ :كيػنِ حٿِىَُ :ڃؼڀو.
[]3493
- 3713كيػنخ ّلَْ رن ٓڀْڄخڅ :كيػنِ حرن ًىذ :كيػنخ ڃخٿٺً ،أهزَنِ ٌّنْ،
٫ن حرن ٗيخد ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي حهلل رن ٫زي حهلل :أڅ ٫زي حهلل رن ٫زخّ أهزَه :أڅ
٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ ٍؿ ٪اٿَ أىڀو ًىٌ رڄنَ ،ٳِ آهَ كـش كـيخ ٫ڄَ،
ٳٌؿينِ ،ٳٸخٽ ٫زي حٿَكڄن :ٳٸڀضّ :خ أڃَْ حٿڄئڃنْن ،اڅ حٿڄٌٓڂ ّـڄ٫ٍ ٪خ ٩حٿنخّ
ًٯٌٯخءىڂً ،انِ أٍٍ أڅ طڄيپ كظَ طٸيځ حٿڄيّنش ،ٳبنيخ ىحٍ حٿيـَس ًحٿٔنش
ًحٿٔٚڃشً ،طوڀٕ ٚىپ حٿٴٸو ًأَٗحٱ حٿنخّ ًًًُ ٍأّيڂ .ٷخٽ ٫ڄَٕ :ٷٌڃن ٳِ
أًٽ ڃٸخځ أٷٌڃو رخٿڄيّنش.
[]2330
- 3714كيػنخ ڃٌَٓ رن آڄخْ٫پ :كيػنخ ارَحىْڂ رن ٓ٬ي :أهزَنخ حرن ٗيخد٫ ،ن
هخٍؿش رن ُّي رن ػخرض :أڅ أځ حٿٚ٬ء ،حڃَأس ڃن نٔخثيڂ رخّ٬ض حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،أهزَطو :أڅ ٫ؼڄخڅ رن ڃٌ٬٨څ ٣خٍ ٿيڂ ٳِ حٿٔټنَ ،كْن ٷظَ٫ض حٕنٜخٍ
٫ڀَ ٓټنَ حٿڄيخؿَّن ،ٷخٿض أځ حٿٚ٬ء :ٳخٗظټَ ٫ؼڄخڅ ٫نينخ ٳڄَٟظو ،كظَ طٌٳِ
ًؿ٬ڀنخه ٳِ أػٌحرو ،ٳيهپ ٫ڀْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ،ٳٸڀضٍ :كڄش حهلل ٫ڀْٺ
أرخ حٿٔخثذٗ ،يخىطِ ٫ڀْٺ ٿٸي أٻَڃٺ حهلل ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂً( :ڃخ
ّيٍّٺ أڅ حهلل أٻَڃو) .ٷخٿض :ٷڀض ٙ :أىٍُ ،رؤرِ أنض ًأڃِ ّخ ٌٍٓٽ حهلل ،ٳڄن؟
ٷخٽ( :أڃخ ىٌ ٳٸي ؿخءه ًحهلل حٿْٸْنً ،حهلل انِ ٍٕؿٌ ٿو حٿوًَْ ،ڃخ أىٍُ ًحهلل ًأنخ
ٌٍٓٽ حهلل ڃخ ّٴ٬پ رِ) .ٷخٿض :ٳٌحهلل ٙأُٻِ أكيح ر٬يه .ٷخٿض :ٳؤكِننِ ًٿٺ،
ٳنڄض ،ٳؤٍّض ٿ٬ؼڄخڅ حرن ڃٌ٬٨څ ْ٫نخ طـَُ ،ٳـجض ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ٳؤهزَطو ،ٳٸخٽً( :ٿٺ ٫ڄڀو).
[]1186
- 3715كيػنخ ٫زْي حهلل رن ْٓ٬ي :كيػنخ أٓخڃش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو٫ ،ن ٫خث٘ش
ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ٻخڅ ٌّځ ر٬خع ٌّڃخ ٷيڃو حهلل ً ِ٫ؿپ ٿٌَٓٿو ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ ،ٳٸيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنشً ،ٷي حٳظَٵ ڃڀئىڂً ،ٷظڀض
َٓحطيڂ ،ٳِ ىهٌٿيڂ ٳِ حٗٓٚځ.
[]3566
- 3716كيػنِ ڃلڄي رن حٿڄؼنَ :كيػنخ ٯنيٍ :كيػنخ ٗ٬زش٫ ،ن ى٘خځ٫ ،ن أرْو،
٫ن ٫خث٘ش :أڅ أرخ رټَ ىهپ ٫ڀْيخً ،حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫نيىخٌّ ،ځ ٳ َ٤أً
أٟلَ٫ً ،نيىخ ٷْنظخڅ طٰنْخڅ رڄخ طٸخًٳض حٕنٜخٍ ٌّځ ر٬خع ،ٳٸخٽ أرٌ رټَ :ڃِڃخٍ
حٿْ٘٤خڅ؟ ڃَطْن ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :ى٫يڄخ ّخ أرخ رټَ ،اڅ ٿټپ ٷٌځ
ْ٫يحً ،اڅ ْ٫ينخ حٿٌْځ).
[]443
- 3717كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ٫زي حٿٌحٍعً .كيػنخ آلخٵ رن ڃن :ٌٍٜأهزَنخ ٫زي
حٿٜڄي ٷخٽٓ :ڄ٬ض أرِ ّليع :كيػنخ أرٌ حٿظْخف ِّّي رن كڄْي حٿ٠ز ِ٬ٷخٽ :كيػنِ
أنْ رن ڃخٿٺ ٍ ِٟحهلل ٫نو ٷخٽ :ٿڄخ ٷيځ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش،
نِٽ ٳِ ٫ڀٌ حٿڄيّنش ،ٳِ كِ ّٸخٽ ٿيڂ رنٌ ٫ڄًَ رن ٌ٫ٱ ،ٷخٽ :ٳؤٷخځ ٳْيڂ أٍر٪
َ٘٫س ٿْڀش ،ػڂ أٍٓپ اٿَ ڃٖ رنِ حٿنـخٍ ،ٷخٽ :ٳـخإًح ڃظڀٸيُ ٌْٓٳيڂ ،ٷخٽً :ٻؤنِ
أن َ٨اٿَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫ڀَ ٍحكڀظو ًأرٌ رټَ ٍىٳوً ،ڃٖ رنِ
حٿنـخٍ كٌٿو ،كظَ أٿٸَ رٴنخء أرِ أٌّد ،ٷخٽ :ٳټخڅ ّٜڀِ كْغ أىٍٻظو حٿٜٚس،
ًّٜڀِ ٳِ ڃَحر ٞحٿٰنڂ ،ٷخٽ :ػڂ أڃَ رزنخء حٿڄٔـي ،ٳؤٍٓپ اٿَ ڃٖ رنِ حٿنـخٍ
ٳـخإًح ،ٳٸخٽّ( :خ رنِ حٿنـخٍ ،ػخڃنٌنِ كخث٤ڂ ىٌح) .ٳٸخٿٌحً ٙ :حهلل ٙ ،ن٤ڀذ ػڄنو
ا ٙاٿَ حهلل .ٷخٽ :ٳټخڅ ٳْو ڃخ أٷٌٽ ٿټڂ ،ٻخنض ٳْو ٷزٌٍ حٿڄَ٘ٻْنً ،ٻخنض ٳْو
هَدً ،ٻخڅ ٳْو نوپ ،ٳؤڃَ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رٸزٌٍ حٿڄَ٘ٻْن
ٳنز٘ضً ،رخٿوَد ٳٌّٔضً ،رخٿنوپ ٳٸ ،٪٤ٷخٽ :ٳٜٴٌح حٿنوپ ٷزڀش حٿڄٔـي ،ٷخٽ:
ًؿ٬ڀٌح ٠٫خىّظو كـخٍس ،ٷخٽ :ؿ٬ڀٌح ّنٸڀٌڅ ًحٹ حٿٜوَ ًىڂ َّطـًِڅًٌٍٓ ،ٽ
حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ڃ٬يڂّ ،ٸٌٿٌڅ( :حٿڀيڂ انو ٙهَْ ا ٙهَْ حٓهَه ،ٳخنَٜ
حٕنٜخٍ ًحٿڄيخؿَه).
[]418
- 76رخد :اٷخڃش حٿڄيخؿَ رڄټش ر٬ي ٷ٠خء نٔټو.
- 3718كيػنِ ارَحىْڂ رن كڄِس :كيػنخ كخطڂ٫ ،ن ٫زي حٿَكڄن رن كڄْي حٿِىَُ
ٷخٽٓ :ڄ٬ض ٫ڄَ رن ٫زي حٿّٔ ِِّ٬ؤٿذ حٿٔخثذ حرن أهض حٿنڄَ :ڃخ ٓڄ٬ض ٳِ
ٓټنَ ڃټش؟ ٷخٽٓ :ڄ٬ض حٿٚ٬ء رن حٿلَ٠ڃِ ٷخٽ :ٷخٽ ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ػٚع ٿڀڄيخؿَ ر٬ي حٿٜيٍ).
- 77رخد :حٿظخٍّن ،ڃن أّن أٍهٌح حٿظخٍّن.
- 3719كيػنخ ٫زي حهلل رن ڃٔڀڄش :كيػنخ ٫زي حٿ٫ ،ِِّ٬ن أرْو٫ ،ن ٓيپ حرن ٓ٬ي
ٷخٽ:
ڃخ ٫يًح ڃن ڃز٬غ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ًٙ ،ڃن ًٳخطو ،ڃخ ٫يًح ا ٙڃن
ڃٸيڃو حٿڄيّنش.
- 3720كيػنخ ڃٔيى :كيػنخ ِّّي رن ٍُّ :٪كيػنخ ڃ٬ڄَ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ًَ٫س،
٫ن ٫خث٘ش ٍ ِٟحهلل ٫نيخ ٷخٿض :ٳَٟض حٿٜٚس ٍٻ٬ظْن ،ػڂ ىخؿَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٳٴَٟض أٍر٬خً ،طَٻض ٚٛس حٿٔٴَ ٫ڀَ حًٕٽ.
طخر٬و ٫زي حٿَُحٵ٫ ،ن ڃ٬ڄَ.
[]343
- 78رخد :ٷٌٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :حٿڀيڂ أڃٕٛ ٞلخرِ ىـَطيڂ).
ًڃَػظْو ٿڄن ڃخص رڄټش.
- 3721كيػنخ ّلَْ رن ٷِ٫ش :كيػنخ ارَحىْڂ٫ ،ن حٿِىَُ٫ ،ن ٫خڃَ حرن ٓ٬ي
رن ڃخٿٺ٫ ،ن أرْو ٷخٽ٫ :خىنِ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٫خځ كـش حٿٌىح ٩ڃن
ڃَ ٝأٗٴْض ڃنو ٫ڀَ حٿڄٌص ،ٳٸڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،رڀٮ رِ ڃن حٿٌؿ ٪ڃخ طٍَ،
ًأنخ ًً ڃخٽَّ ًٙ ،ػنِ ا ٙحرنش ًحكيس ،أٳؤطٜيٵ رؼڀؼِ ڃخٿِ؟ ٷخٽ .)ٙ( :ٷخٽ:
ٳؤطٜيٵ رَ٘٤ه؟ ٷخٽ .)ٙ( :ٷخٽ( :حٿؼڀغ ّخ ٓ٬يً ،حٿؼڀغ ٻؼَْ ،انٺ اڅ طٌٍ ًٍػظٺ
أٯنْخء ،هَْ ڃن أڅ طٌٍىڂ ٫خٿش ّظټٴٴٌڅ حٿنخّ).
ٷخٽ أكڄي رن ٌّنْ٫ ،ن ارَحىْڂ( :أڅ طٌٍ ًٍػظٺً ،ٿٔض رنخٳٶ نٴٸش طزظِٰ ريخ ًؿو
حهلل ا ٙآؿَٹ حهلل ريخ ،كظَ حٿڀٸڄش طـ٬ڀيخ ٳِ حڃَأطٺ) .ٷڀضّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،أهڀٲ
ر٬ي أٛلخرِ؟ ٷخٽ( :انٺ ٿن طوڀٲ ،ٳظ٬ڄپ ٫ڄ ٚطزظِٰ رو ًؿو حهلل ا ٙحُىىص رو
ىٍؿش ًٍٳ٬شً ،ٿ٬ڀٺ طوڀٲ كظَ ّنظٴ ٪رٺ أٷٌحځ َ٠ًّ ،رٺ آهًَڅ ،حٿڀيڂ أڃٞ
ٕٛلخرِ ىـَطيڂ ًٙ ،طَىىڂ ٫ڀَ أ٫ٸخريڂً ،ٿټن حٿزخثْ ٓ٬ي رن هٌٿش)َّ .ػِ ٿو
ٌٍٓٽ حهلل ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ أڅ طٌٳِ رڄټش.
ًٷخٽ أكڄي رن ٌّنْ ًڃٌَٓ٫ ،ن ارَحىْڂ( :أڅ طٌٍ ًٍػظٺ).
[]56
- 79رخد :ٻْٲ آهَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن أٛلخرو.
ًٷخٽ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ :آهَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْنِ ًرْن ٓ٬ي رن
حٿَرْ ٪ٿڄخ ٷيڃنخ حٿڄيّنش.
[]1943
ًٷخٽ أرٌ ؿلْٴش :آهَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْن ٓڀڄخڅ ًأرِ حٿيٍىحء.
[]1867
- 3722كيػنخ ڃلڄي رن ٌّٓٲ :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن كڄْي٫ ،ن أنْ ٍ ِٟحهلل ٫نو
ٷخٽ:
ٷيځ ٫زي حٿَكڄن رن ٌ٫ٱ حٿڄيّنش ،ٳآهَ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ رْنو ًرْن ٓ٬ي
رن حٿَرْ ٪حٕنٜخٍُ ،ٳ٫ َٝ٬ڀْو أڅ ّنخٛٴو أىڀو ًڃخٿو ،ٳٸخٽ ٫زي حٿَكڄن :رخٍٹ
حهلل ٿٺ ٳِ أىڀٺ ًڃخٿٺ ،ىٿنِ ٫ڀَ حٿٌٔٵ ،ٳَرق ْٗجخ ڃن أٷًٓ ٢ڄن ،ٳَآه حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ر٬ي أّخځ ً٫ڀْو ً َٟڃن ٛٴَس ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو
ًٓڀڂ( :ڃيْڂ ّخ ٫زي حٿَكڄن) .ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،طًِؿض حڃَأس ڃن حٕنٜخٍ ،ٷخٽ:
(ٳڄخ ٓٸض ٳْيخ) .ٳٸخٽًُ :څ نٌحس ڃن ًىذ ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أًٿڂ
ًٿٌ ر٘خس).
[]1944
- 3723كيػنِ كخڃي رن ٫ڄَ٫ ،ن رَ٘ رن حٿڄٴ٠پ:كيػنخ كڄْي :كيػنخ أنْ:
أڅ ٫زي حهلل رن ٓٚځ رڀٰو ڃٸيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ،ٳؤطخه ّٔؤٿو ٫ن
أْٗخء ،ٳٸخٽ :انِ ٓخثڀٺ ٫ن ػٚع ٬ّ ٙڀڄين ا ٙنزِ :ڃخ أًٽ أَٗح ١حٿٔخ٫شً ،ڃخ
أًٽ ٬٣خځ ّؤٻڀو أىپ حٿـنشً ،ڃخ رخٽ حٿٌٿي ّنِ ٩اٿَ أرْو أً اٿَ أڃو؟ ٷخٽ( :أهزَنِ
رو ؿزَّپ آنٴخ) .ٷخٽ حرن ٓٚځً :حٹ ٫يً حٿْيٌى ڃن حٿڄٚثټش ،ٷخٽ( :أڃخ أًٽ أَٗح١
حٿٔخ٫ش ٳنخٍ طلَ٘ىڂ ڃن حٿڄَ٘ٵ اٿَ حٿڄَٰدً ،أڃخ أًٽ ٬٣خځ ّؤٻڀو أىپ حٿـنش
ٳِّخىس ٻزي حٿلٌصً ،أڃخ حٿٌٿي :ٳبًح ٓزٶ ڃخء حٿَؿپ ڃخء حٿڄَأس نِ ٩حٿٌٿيً ،اًح ٓزٶ
ڃخء حٿڄَأس ڃخء حٿَؿپ نِ٫ض حٿٌٿي) .ٷخٽ :أٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًأنٺ ٌٍٓٽ حهلل،
ٷخٽّ :خ ٌٍٓٽ حهلل ،اڅ حٿْيٌى ٷٌځ ريض ،ٳخٓؤٿيڂ ٫نِ ٷزپ أڅ ّ٬ڀڄٌح ربٓٚڃِ،
ٳـخءص حٿْيٌى ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :أُ ٍؿپ ٫زي حهلل رن ٓٚځ ٳْټڂ).
ٷخٿٌح :هَْنخ ًحرن هَْنخً ،أٳ٠ڀنخ ًحرن أٳ٠ڀنخ .ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ:
(أٍأّظڂ اڅ أٓڀڂ ٫زي حهلل رن ٓٚځ) .ٷخٿٌح :أ٫خًه حهلل ڃن ًٿٺ ،ٳؤ٫خى ٫ڀْيڂ ٳٸخٿٌح ڃؼپ
ًٿٺ ،ٳوَؽ اٿْيڂ ٫زي حهلل ٳٸخٽ :أٗيي أڅ ٙاٿو ا ٙحهلل ًأڅ ڃلڄيح ٌٍٓٽ حهلل ،ٷخٿٌح:
َٗنخ ًحرن َٗنخً ،طنٸٌٜه ،ٷخٽ :ىٌح ٻنض أهخٱ ّخ ٌٍٓٽ حهلل.
[]3151
- 3724كيػنخ ٫ڀِ رن ٫زي حهلل :كيػنخ ٓٴْخڅ٫ ،ن ٫ڄًَٓ :ڄ ٪أرخ حٿڄنيخٽ ٫زي
حٿَكڄن رن ڃ٬٤ڂ ٷخٽ :رخَّٗ ٩ٺ ٿِ ىٍحىڂ ٳِ حٿٌٔٵ نْٔجش ،ٳٸڀضٓ :زلخڅ حهلل،
أّٜڀق ىٌح؟ ٳٸخٽٓ :زلخڅ حهللً ،حهلل ٿٸي ر٬ظيخ ٳِ حٿٌٔٵ ،ٳڄخ ٫خريخ ٫ڀِ أكي،
ٳٔؤٿض حٿزَحء رن ٫خُد ٳٸخٽ :ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ًنلن نظزخّ٪
ىٌح حٿزْ ،٪ٳٸخٽ( :ڃخ ٻخڅ ّي رْي ٳڀْْ رو رؤًّ ،ڃخ ٻخڅ نْٔجش ٳّٜ ٚڀق)ً .حٿٶ ُّي
رن أٍٷڂ ٳخٓؤٿو ،ٳبنو ٻخڅ أ٨٫ڄنخ طـخٍس ،ٳٔؤٿض ُّي رن أٍٷڂ ٳٸخٽ ڃؼڀو.
ًٷخٽ ٓٴْخڅ ڃَس :ٳٸخٽ :ٷيځ ٫ڀْنخ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش ًنلن نظزخّ،٪
ًٷخٽ :نْٔجش اٿَ حٿڄٌٓڂ ،أً حٿلؾ.
[]1955
- 80رخد :اطْخڅ حٿْيٌى حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ كْن ٷيځ حٿڄيّنش.
{ىخىًح} /حٿزٸَسٛ :/62 :خًٍح ّيٌىحً .أڃخ ٷٌٿو{ :ىينخ} /حَٕ٫حٱ :/156 :طزنخ،
ىخثي طخثذ.
- 3725كيػنخ ڃٔڀڂ رن ارَحىْڂ :كيػنخ ٷَس٫ ،ن ڃلڄي٫ ،ن أرِ ىََّس٫ ،ن حٿنزِ
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٷخٽ( :ٿٌ آڃن رِ َ٘٫س ڃن حٿْيٌى ٓڃن رِ حٿْيٌى).
- 3726كيػنِ أكڄي ،أً ڃلڄي رن ٫زْي حهلل حٿٰيحنِ :كيػنخ كڄخى رن أٓخڃش :أهزَنخ
أرٌ ٫ڄْْ٫ ،ن ٷْْ رن ڃٔڀڂ٫ ،ن ٣خٍٵ رن ٗيخد٫ ،ن أرِ ڃٌَٓ ٍ ِٟحهلل
٫نو ٷخٽ:
ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنشً ،اًح أنخّ ڃن حٿْيٌى ّ٨٬ڄٌڅ ٫خٌٍٗحء
ًٌّٜڃٌنو ،ٳٸخٽ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :نلن أكٶ رٌٜڃو) .ٳؤڃَ رٌٜڃو.
[]1901
- 3727كيػنخ ُّخى رن أٌّد :كيػنخ ىْ٘ڂ :كيػنخ أرٌ رَ٘٫ ،ن ْٓ٬ي رن ؿزَْ،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ٿڄخ ٷيځ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ حٿڄيّنش،
ًؿي حٿْيٌى ٌّٜڃٌڅ ٫خٌٍٗحء ،ٳٔجڀٌح ٫ن ًٿٺ ،ٳٸخٿٌح :ىٌح حٿٌْځ حٿٌُ أ٧ٴَ حهلل
ٳْو ڃٌَٓ ًرنِ آَحثْپ ٫ڀَ ٳٌَ٫څً ،نلن نٌٜڃو طْ٨٬ڄخ ٿو ،ٳٸخٽ ٌٍٓٽ حهلل
ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ( :نلن أًٿَ رڄٌَٓ ڃنټڂ) .ػڂ أڃَ رٌٜڃو.
[]1900
- 3728كيػنخ ٫زيحڅ :كيػنخ ٫زي حهلل٫ ،ن ٌّنْ٫ ،ن حٿِىَُ ٷخٽ :أهزَنِ ٫زْي
حهلل رن ٫زي حهلل رن ٫ظزش٫ ،ن ٫زي حهلل رن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ :أڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل
٫ڀْو ًٓڀڂ ٻخڅ ّٔيٽ َٗ٬هً ،ٻخڅ حٿڄَ٘ٻٌڅ ّٴَٷٌڅ ٍإًٓيڂً ،ٻخڅ أىپ حٿټظخد
ّٔيٿٌڅ ٍإًٓيڂً ،ٻخڅ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ّلذ ڃٌحٳٸش أىپ حٿڄظخد ٳْڄخ ٿڂ
ّئڃَ ٳْو رِ٘ء ،ػڂ ٳَٵ حٿنزِ ٛڀَ حهلل ٫ڀْو ًٓڀڂ ٍأٓو.
[]3365
- 3729كيػنِ ُّخى رن أٌّد :كيػنخ ىْ٘ڂ :أهزَنخ أرٌ رَ٘٫ ،ن ْٓ٬ي حرن ؿزَْ،
٫ن حرن ٫زخّ ٍ ِٟحهلل ٫نيڄخ ٷخٽ :ىڂ أىپ حٿټظخد ،ؿِإًه أؿِحء ،ٳآڃنٌح رز٠٬و
ًٻٴًَح رز٠٬و٬ّ .نِ :ٷٌٽ حهلل ط٬خٿَ{ :حٿٌّن ؿ٬ڀٌح حٿٸَآڅ ْ٠٫ن}.
[]4429 ،4428