e-Magazine of NATIONAL PARKS

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018 ΤΕΥΧΟΣ 1

ΕΘΝΙΚΑ ΠΑΡΚΑ στον Κόσμο

Ελλάδα : Εθνικό Πάρκο Β. Πίνδου
Κροατία : Plitvice Lakes
Ισπανία : Ordesa & Monte Perdido
Χιλή : (5) Νέοι Εθνικοί Δρυμοί σε 10 εκατ.
στρέμματα Γης!

ΕΛΛΑΔΑ : Τα ΕΘΝΙΚΑ ΠΑΡΚΑ & οι περιοχές ΝΑΤURA 2000

Ηλεκτρονικό Περιοδικό ΓΙΑ ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΠΑΡΚΑ της Ελλάδας & του ΚΟΣΜΟΥ
ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΣΩΣΟΥΜΕ : Τη Φύση - Το Περιβάλλον - Την Ιστορία -
Την Παράδοση : στην Αρχιτεκτονική, στους Οικισμούς, στη Διατροφή, στον τρόπο Ζωής
ΓΦωτ. Α.Διανέλος : Βάλια Κάλντα
 ΕΛΛΑΔΑ : Περιοχές Προστασίας

1
5 4

8 6
7 3
2

10

12 9
11

13

17
16
15
14

Ελλάδα : ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΠΑΡΚΑ

Ποία και πόσα είναι ;
Τα θεσμοθετημένα Εθνικά Πάρκα στην Ελλάδα είναι :
1. Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς- Λευκίμμης - Σουφλίου,
ΦΕΚ 911/ 13-10-06,
2. Εθνικό Υγροτοπικό Πάρκο Δέλτα Έβρου, ΦΕΚ
102/2007,
3. Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης,
ΦΕΚ 497/17-10-2008
4. Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης, ΦΕΚ 445/Δ/2-
10-09.
Γράφει ο Αλέξανδρος ΤΖΙΟΛΑΣ
5. Εθνικό Πάρκο Λίμνης Κερκίνης ΦΕΚ 98
Α.Α.Π./8.11.2006,
6. Εθνικό Πάρκο Κορώνειας-Βόλβης, ΦΕΚ 248/5-03-04
7. Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού Λουδία Αλιάκμονα, ΦΕΚ
220/ΤΑΠΠΘ/14.5.09.
8. Εθνικό Πάρκο Δρυμού Πρεσπών, ΦΕΚ302/Δ/23.7.09
9. Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Β. Σποράδων, 62/ 19-06-03
10. Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, ΦΕΚ 2742/1999 &
3044/27-8-2002, αρθ.13.
11. Εθνικό Πάρκο Αμβρακικού ΦΕΚ 123/21-03-08.
σελ. 2
12. Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων, Περιστερίου, χαράδρας 12. Ο Φορέας Διαχείρισης Τζουμέρκων, Περιστερίου
Αράχθου, ΦΕΚ 49/Δ/12.2.09. και Χαράδρας Αράχθου και Δυτικής Θεσσαλίας με
13. Εθνικό πάρκο λιμνοθαλασσών Μεσσολογγίου- έδρα στα Ιωάννινα. Περιλαμβάνει 12 περιοχές Natura.
Αιτωλικού, ΦΕΚ 477/31-05-06. 13. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου με
14. Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, ΦΕΚ 906/22-12-99. έδρα στο Λιτόχωρο Πιερίας. Περιλαμβάνει 8 περιοχές
15. Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Κoτυχίου – Στροφιλιάς, Natura.
ΦΕΚ 159/Δ/29.4.09. 14. Φορέας Διαχείρισης Κάρλας – Μαυροβουνίου
16. Εθνικό Πάρκο Χελμού Βουραϊκού, ΦΕΚ 446/Δ/2- – Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου με έδρα στα Κανάλια
10-09). Μαγνησίας. Περιλαμβάνει 13 περιοχές Natura.
17. Εθνικό Πάρκο Σχινιά - Μαραθώνα, ΠΔ (ΦΕΚ 15. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου
395/Δ/3.7.00). Αλοννήσου - Β. Σποράδων με έδρα στην Αλόννησο
Μαγνησίας. Περιλαμβάνει 4 περιοχές Natura.
ΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ των προστευόμενων 16. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Οίτης με
περιοχών και οι περιοχές NATURA εντός αυτών είναι: έδρα στα Λουτρά Υπάτης Φθιώτιδας. Περιλαμβάνει 8
περιοχές Natura.
1. Φορέας Διαχείρισης Δάσους Δαδιάς με έδρα στη
17. Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού με
Δαδιά Έβρου. Περιλαμβάνει 7 περιοχές Natura.
έδρα στην Άρτα. Περιλαμβάνει 10 περιοχές Natura.
2. Φορέας Διαχ. Δέλτα Έβρου με έδρα στην Τραϊανού-
18. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Αίνου με έδρα
πολη Έβρου. Περιλαμβάνει 7 περιοχές Natura.
στο Αργοστόλι Κεφαλληνίας. Περιλαμβάνει 6 περιοχές
3. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου – Βιστωνίδας
Natura.
– Ισμαρίδας με έδρα στο Πόρτο Λάγος Ξάνθης.
19. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου
Περιλαμβάνει 13 περιοχές Natura.
Ζακύνθου μει έδρα στη Ζάκυνθο. Περιλαμβάνει 4
4. Φορέας Διαχείρισης Οροσειρά Ροδόπης με έδρα
περιοχές Natura.
στο Μεσοχώρι Παρανεστίου Δράμας. Περιλαμβάνει 7
20. Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου
περιοχές Natura.
με έδρα στο Αιτωλικό Αιτωλοακαρνανίας. Περιλαμβάνει
5. Φορέας Διαχ. Λίμνης Κερκίνης με έδρα στα Κάτω
8 περιοχές Natura.
Πορόϊα Σερρών. Περιλαμβάνει 13 περιοχές Natura.
21. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού
6. Φορέας Διαχείρισης Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης με
με έδρα στην Αμφίκλεια Φθιώτιδας. Περιλαμβάνει 6
έδρα στον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης. Περιλαμβάνει 12
περιοχές Natura.
περιοχές Natura.
22. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Σχοινιά
7. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Αξιού – Λουδία –
– Μαραθώνα» με έδρα στον Μαραθώνα Αττικής.
Αλιάκμονα με έδρα στη Χαλάστρα Θεσσαλονίκης
Περιλαμβάνει 12 περιοχές Natura.
μετονομάζεται σε «Φορέα Διαχείρισης Θερμαϊκού
23. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας.
Κόλπου». Περιλαμβάνει 15 περιοχές Natura, καθώς
Περιλαμβάνει μια περιοχή Natura.
επίσης και τη θαλάσσια περιοχή που περιλαμβάνει
24. Φορέας Διαχείρισης Χελμού – Βουραϊκού με έδρα στα
τον Θερμαϊκό Κόλπο (από τη γραμμή αιγιαλού),
Καλάβρυτα Αχαΐας. Περιλαμβάνει 14 περιοχές Natura.
από την Αλυκή Κίτρους Πιερίας έως την Επανωμή
25. Ο Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου –
Θεσσαλονίκης.
Στροφυλιάς και Κυπαρισσιακού Κόλπου. Περιλαμβάνει
8. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πρεσπών
11 περιοχές Natura.
με έδρα στον Άγιο Γερμανό Πρεσπών Φλώρινας.
26. Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και
Περιλαμβάνει 4 περιοχές Natura).
Υγρότοπου Μούστου με έδρα στο Άστρος Αρκαδίας.
9. Φορέας Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου – Αώου
Περιλαμβάνει 10 περιοχές Natura.
και Πίνδου με έδρα στους Ασπράγγελους Ζαγορίου
27. Ο Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Ιωαννίνων. Περιλαμβάνει 13 περιοχές Natura.
Δωδεκανήσου. Περιλαμβάνει 29 περιοχές Natura.
10. Φορέας Διαχείρισης Στενών και Εκβολών Καλαμά
28. Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς με
και Αχέροντα με έδρα στην Ηγουμενίτσα Θεσπρωτίας.
έδρα στα Χανιά. Περιλαμβάνει 23 περιοχές Natura.
Περιλαμβάνει 20 περιοχές Natura.
29. Φορέας Διαχείρισης ευρύτερης περιοχής Βόρα
11. Φορέας Διαχείρ. Λίμνης Παμβώτιδος Ιωαννίνων με
– Λιμνών Δυτικής Μακεδονίας. Περιλαμβάνει 19
έδρα στα Ιωάννινα. Περιλαμβάνει 2 περιοχές Natura.
περιοχές Natura.
σελ. 2
 ΝΑTURA 2000
Ελλάδα : Χάρτης με τις περιοχές ΝΑTURA σε όλη τη χώρα
30. Φορέας Διαχείρισης Κορινθιακού Κόλπου.
Περιλαμβάνει 6 περιοχές Natura.
31. Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Εύβοιας. Περιλαμβάνει 15 περιοχές Natura.
32. Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Νότιας Πελοποννήσου – Κυθήρων. Περιλαμβάνει 18
περιοχές Natura.
33. Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Κυκλάδων. Περιλαμβάνει 35 περιοχές Natura.
34. Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Βορείου Αιγαίου. Περιλαμβάνει 29 περιοχές Natura.
35. Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης. Περιλαμβάνει 31
περιοχές Natura.
Σημείωση: 1. Το αρχείο GEODATA του Υπουργείου
δεν περιλαμβάνει όλα τα Εθνικά Πάρκα της χώρας με
αποτέλεσμα να τα αποτυπώσουμε στον χάρτη της σελ.2
ως σημεία και όχι σε ακριβή μεγέθη εκτάσεων (π.χ. τα
πάρκα με αριθ. 4-7-8-12-15-16).
2. Με την ίδρυση του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού
Πάρκου Βορ. Πίνδου η έδρα του ορίσθηκε στο Σπήλαιο
Γρεβενών και πρέπει να επιστρέψει.
3. Τα Ιωάννινα είναι έδρα (3) φορέων Διαχείρισης.
4. Το Εθνικό Πάρκο Β. Πίνδου περιλαμβάνει (13)
περιοχές NATURA.
5. Η Δυτ. Μακεδονία φιλοξενεί μία έδρα φορέα
διαχείρισης και αυτή στα σύνορα με τα Σκόπια στον
Αγ. Γερμανό Φλώρινας, παρ’ όλο τον διαθέσιμο φυσικό
πλούτο.
σελ. 3
 To Eθνικό Πάρκο Β. Πίνδου

Το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου :

Ποιό είναι & Τι είναι ;
Τα όρια του - Οι Εθνικοί Δρυμοί - Οι ζώνες Προστασίας

Το Εθνικό Πάρκο της Β. Πίνδου, περιλαμβάνει τέσσερις
διακριτές ανθρωπογεωγραφικές ενότητες.
Τα χωριά στα δυτικά του νομού Γρεβενών, την Κόνιτσα,
το Ζαγόρι και το Μέτσοβο.
Στο πέρασμα του χρόνου, η σχέση του ανθρώπου με
τη φύση διαμόρφωσε το τοπίο με τέτοιο τρόπο, ώστε
φυσικό περιβάλλον και πολιτισμός, να αποτελούν
αδιάσπαστη ενότητα.
Η περιοχή της Β. Πίνδου ανακηρύχθηκε μετά από
μακρoχρόνιες προσπάθειες κυρίως από την πλευρά
των ΜΚΟ, Εθνικό Πάρκο με την ονομασία «Εθνικό
Πάρκο Β. Πίνδου» (έκτασης περ. 2000 τετ. χλμ) με
βάση τον νόμο πλαίσιο για το περιβάλλον 1650/86.
Το Διοικητικό όργανο του Πάρκου είναι ο Φορέας
Διαχείρισης (με βάση σχετική διάταξη του ν. 2742/99
περί «Προστατευόμενων Περιοχών»).
Η έδρα του ορίσθηκε αρχικά στο Σπήλαιο Γρεβενών.
Στόχος της δημιουργίας των Εθνικών Πάρκων και των
αντίστοιχων Φορέων Διαχείρισης (27 παλαιότερα με
βάση τον ν. 3044/02 και ήδη 35 με τον καινούργιο νόμο
του 2018), είναι η διαφύλαξη της φυσικής κληρονομιάς
και η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας μέσω τη

σελ. 4
 Ο Χάρτης του Ε.Π.Β.Π.

Τα όρια του Εθνικού Πάρκου με τους Εθν. Δρυμούς (κίτρινη γραμμή) Βίκου, Αώου και Βάλια Κάλντα και τις περιφερειακές
ζώνες προστασίας (είναι ο πρώτος χάρτης του Ε.Π. που φτιάχτηκε από την ΑΜΚΕ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ Γρεβενών το 2004).

ειδικής διαχείρισης αυτών των περιοχών.
Για το Εθνικό Πάρκο Β. Πίνδου, οι κατηγορίες ζωνών
που προτάθηκαν με βάση τον νόμο πλαίσιο για το
περιβάλλον 1650/86, και εγκρίθηκαν με σχετική Koινή
Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) καθώς και οι επιτρεπόμενες
δραστηριότητες είναι:
Στην περιοχή προστασίας της φύσης : όπου επιτρέπεται
η επιστημονική έρευνα, η ξενάγηση επισκεπτών, η
συντήρηση και βελτίωση μονοπατιών ενώ απαγορεύεται
αυστηρά κάθε νέα διάνοιξη ή διαπλάτυνση/
ασφαλτόστρωση δρόμων.(περιλαμβάνει: φαράγγι
Βίκου, Χαράδρα Αώου, αν. ορθοπλαγιές Τύμφης).
Στην περιοχή διατήρησης οικοτόπων και ειδών πανίδας
και χλωρίδας: επιτρέπονται μόνο οι παραδοσιακές
δραστηριότητες (μελισσοκομία, κτηνοτροφία, γεωργία,
δασοκομία με ειδικές προδιαγραφές, επιστημονική
έρευνα κτλ) (περιλαμβάνει : περιφερειακές ζώνες των δύο
δρυμών καθώς και η μεταξύ των δύο δρυμών περιοχή,
Μιτσικέλι, κοιλάδα Αώου στη Λάιστα) (καφέ γραμμή)
Στην Περιφερειακή ζώνη του Εθνικού Πάρκου όπου
επιτρέπονται : παραδοσιακές δραστηριότητες, ανάπτυξη
ήπιων μορφών αναψυχής (περιλαμβάνει: περιοχή των
Γρεβενών, το δυτικό Ζαγόρι και η περιοχή βορείως της
Κόνιτσας) (μωβ γραμμή).
Το Βόιο πρέπει να συμπεριληφθεί στο Εθνικό Πάρκο
Βορ. Πίνδου.-

σελ. 5
 Περιοχές ΝΑTURA

GR2130002: ΣΜΟΛΙΚΑΣ
GR 2130001 : ΑΩΟΣ
ΤΥΜΦΗ GR 1310001: ΒΑΣΣΙΛΙΤΣΑ

GR1310004:
ΟΡΛΙΑΚΑΣ-ΤΣΟΥΡΓΙΑΚΑ

GR1440003:
ΑΝΤΙΧΑΣΙΑ
GR 1310003

GR 2130004:
ΖΑΓΟΡΙ GR 2180006 :
GR 2130808 ΜΕΤΣΟΒΟΥ

GR 2130007: ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
GR2130005
GR2130006:
GR2130012 ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ
GR1440006 :
ΚΟΖΙΑΚΑΣ

Επάνω : Οι περιοχές NATURA 2000 εντός του Εθνικού Πάρκου της Βορ. Πίνδου (συνολικά είναι 13 περιοχές).
Κάτω : Περιοχές NATURA 2000 στην ευρύτερη περιοχή της Βόρ. Ελλάδας και της Θεσσαλίας.

σελ. 6
 Καταφύγια Αγριας Ζωής

Τμήμα Χάρτη Ζωνών ειδικής προστασίας για την ορνιθοπανίδα (SPA).

Κ174: Προφ. Ηλίας-
Σταυρός (Γρεβενών)
Κ 161: Βουρκοπόταμος- Κ170 : Βάλια
Γαναδιό-Πύργος- Κίρνα (Σαμαρίνας)
Πυρσογιάννης Κ172 : Πάδες Κ 184 : Παλαιομο-
νάστηρο-
Μπατεφούρλο
(Περιβολίου)

Περιοχή Κ196 : Κυρά Καλή-Τρυπημένη

K739 : Ηλιοχωρίου - Βρυσο- Προστ. (Μοναστηρίου-Κρανιάς)
από Διεθνή
χωρίου Δήμου Τύμφης - Συνθήκη
K175:Χαράδρα Αώου (Κόνιτσας- μέσα στον
Κ 199 : Τσούκα
Ελευθέρου-Πάπιγκου) - Ε.Δ. Βάλια
Κάλντα Καραλί-Βελόνι
K181 : Πάπιγκου.
(Κρανιάς)

Κ 600 : Φλαμπουράριο- Κ205 : Μέτσοβο-

Βοβούσα Χρυσοβίτσα-Γρεβενίτιο

Χάρτης με τα Καταφύγια Άγριας Ζωής : στο Εθνικό Πάρκο της Βορ. Κ185:Σμιξιώματα-Αχυρώνες
(Καπερού-Φελλίου)
Πίνδου, κοντά στα Γρεβενά και κοντά στον Γράμμο.

σελ. 7
 Μόνη λύση η διάσωση Οικισμών & Περιβάλλοντος

Αριστ. : Λίμνη Λάκκου-Αρβανίτα-Ηλιοχώρι Ζαγορίου (φωτ. Α.Στατηρά) - Δεξιά : Ανοιξη στην Πίνδο (φωτ. Θ.Στούπα)

Πάνω : Στο Ζαγόρι (φωτ. Κ. Ζήση) - Κάτω : Λουλούδια και κρόκοι στην Πίνδο (φωτ. Θ.Στούπα)

σελ. 8
Χάρτης διαδρομών του Εuνικού Χιονοδρομικού Κέντρου Βασιλίτσας που βρίσκεται μέσα στα όρια του Ε.Π.

Η Δρακόλιμνη στην Τύμφη (φωτ. Χρ. Δημάδη).

σελ. 9
KΡΟΑΤΙΑ : Plitvice Lakes

Κροατία :
PLITVICE LAKES National Park
Οι λίμνες Plitvice είναι το παλαιότερο και μεγαλύτερο
εθνικό πάρκο στη Δημοκρατία της Κροατίας. Το
πάρκο βρίσκεται στην ορεινή περιοχή της Κροατίας,
μεταξύ της οροσειράς Mala Kapela στα δυτικά και
βορειοδυτικά, και της οροσειράς Lička Plješivica στα
νοτιοανατολικά. Από διοικητική άποψη, το πάρκο
εμπίπτει σε δύο κομητείες: Lika-Senj (90,7%) και Kar-
lovovac (9,3%). Με την εξαιρετική φυσική ομορφιά της,
αυτή η περιοχή έχει προσελκύσει πάντα τους λάτρεις
της φύσης, και ήδη στις 8 Απριλίου 1949, ανακηρύχθηκε
το πρώτο εθνικό πάρκο της Κροατίας. Η διαδικασία
σχηματισμού με το υπόστρωμα του ορυκτού τραβερτίνη
έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία των λιμνών, και
αποτελεί την εξαιρετική παγκόσμια αξία για την οποία
οι Λίμνες Plitvice αναγνωρίστηκαν διεθνώς στις 26
Οκτωβρίου 1979 στον κατάλογο της Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO. Το 1997 επεκτάθηκαν τα

σελ. 10
σελ. 11
όρια του εθνικού πάρκου και σήμερα καλύπτει μια
έκταση μόλις 300 km2. Το πάρκο καλύπτεται κυρίως
από δασική βλάστηση, με μικρότερες εκτάσεις κάτω
από λιβάδια. Το πιο ελκυστικό τμήμα του πάρκου
- οι λίμνες - καλύπτει μόλις το 1% του συνόλου του
πάρκου. Το σύστημα της λίμνης αποτελείται από
16 ονομαστικές και μερικές μικρότερες ανώνυμες
λίμνες, που διαδέχεται η μία την άλλη. Λόγω του
γεωλογικού υποστρώματος και των χαρακτηριστικών
υδρογεωλογικών συνθηκών, το σύστημα της λίμνης
έχει χωριστεί στις Άνω και Κάτω Λίμνες. Oι λίμνες
σχηματίστηκαν από τον αδιαπέραστο σκληρό
δολομίτη. Εχουν δαντελωτές ακτές. Οι Κάτω Λίμνες,
σχηματίστηκαν από ασβεστολιθικό υπόστρωμα,
κομμένο σε βαθύ φαράγγι με απότομους βράχους. Οι
λίμνες τελειώνουν στους εντυπωσιακούς καταρράκτες
Sastavci, με τον ποταμό Κοράνα να παιρνάει κάτω
από τις υδατοπτώσεις. Το Εθνικό Πάρκο Plitvice
Lakes προσφέρει στους επισκέπτες επτά διαφορετικές
διαδρομές και τέσσερα μονοπάτια πεζοπορίας. Το
πάρκο είναι ανοιχτό για επισκέπτες όλο το χρόνο.
Όλοι οι επισκέπτες πρέπει να ακολουθήσουν τις
οδηγίες, να ακολουθούν τα σημαδεμένα μονοπάτια
και να μην αφήσουν ίχνη της επίσκεψής τους, όπως

σελ. 12
απορρίματα ή σήμανση ή καταστροφές στη φύση σε
οποιαδήποτε μορφή.
Πως μετακινούμαστε εντός του Πάρκου
Για να εισέλθουμε στον Δρυμό είναι απαραίτητο να
βγάλουμε εισιτήριο. Σε αυτό περιλαμβάνονται και οι
μετακινήσεις με το ηλεκτροκίνητο λεωφορείο αλλά
και οι μετακινήσεις με το ποταμόπλοιο.
Το Πάρκο είναι ανοιχτό όλον τον χρόνο και το
εισιτήριο είναι φθηνότερο τον χειμώνα αφού
λειτουργεί και λιγότερες ώρες, ενώ η Είσοδος [2]
είναι κλειστή τον χειμώνα.
Δεν επιτρέπονται: ελεύθερο κάμπινγκ, άναμμα
φωτιάς, ψάρεμα, κολύμπι, κόψιμο λουλουδιών, να
αφήσετε ελεύθερα τα σκυλιά σας, να ξεστρατίσετε
από τα σηματοδοτημένα μονοπάτια. Ενας επιπλέον
λόγος είναι οι αρκούδες, γιατί υπάρχει πιθανότητα να
τις συναντήσουμε. Σε αυτή την περίπτωση φωνάζουμε
όσο πιο δυνατά μπορούμε ώστε να φοβηθούν και να
φύγουν.
ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ
Η πεζοπορία είναι η κατ’ εξοχήν δραστηριότητα
στο Πάρκο. Τα μονοπάτια κοντά στην Είσοδο του
Πάρκου είναι εξαιρετικά καλά σηματοδοτημένα και
υπάρχουν διαδρομές για όλους – γυμνασμένους και
μη, αλλά και με πρόσβαση σε αναπηρικά καροτσάκια.
Το Εθνικό Πάρκο Plitvice Lakes σε στερεοσκοπική απεικόνιση.
Δημοφιλέστερη είναι η μικρή διαδρομή μιας ώρας
κοντά στη μεγαλύτερη λίμνη.
Τα περισσότερα μονοπάτια είναι φτιαγμένα από ξύλινες
σανίδες και ξύλινες γέφυρες και καλύπτουν σχεδόν
όλο το Πάρκο. Υπάρχουν αρκετές διαδρομές, ανάλογα
με τον χρόνο και τη φυσική μας κατάσταση. Συνήθως
από τη μια άκρη στην άλλη η διαδρομή είναι περίπου
4 ώρες. Μπορούμε να κάνουμε και συνδυασμούς με τα
ηλεκτροκίνητα λεωφορεία και τα ποταμόπλοια.
Αρκετά από τα μονοπάτια μπορούν να χρησιμοποιηθούν
και από άτομα με προβλήματα κίνησης και αναπηρικά
καροτσάκια, όμως επειδή υπάρχουν κάποια σκαλιά
καλό είναι να υπάρχει συνοδός. Πέρα όμως από
τα μονοπάτια, γύρω από τις λίμνες υπάρχουν και
μονοπάτια μέσα στο δάσος. Πολλές περιοχές είναι
ανοιχτές όλον τον χρόνο, υπάρχουν ορειβατικές
διαδρομές και τον χειμώνα μπορείτε να κάνετε σκι σε
κοντινές περιοχές.
Περισσότερα :
https://np-plitvicka-jezera.hr/en/
https://issuu.com/plitvicelakes/docs/orhideje_plit-
vice_2017_eng_web
https://np-plitvicka-jezera.hr/wp-content/up-
loads/2017/10/NPplitvice-plan-upravljanja.pdf.-
σελ. 13
 IΣΠΑΝΙΑ : Ordesa & Monte Perdido

Πυρηναία - Ισπανία :
Ordesa and Monte Perdido National Park
Το Εθνικό Πάρκο της Ορδέσα και του Μόντε Περδίδο
(Parque nacional de Ordesa y Monte Perdido) είναι
ένας Εθνικός Δρυμός κατηγορίας 2 κατά την Διεθνή
Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN) που βρίσκεται
στα Πυρηναία όρη της επαρχίας της Ουέσκας, στην
αυτόνομη κοινότητα της Αραγωνίας, στην Ισπανία.
Υπάρχει ως Εθνικό Πάρκο στην κοιλάδα της Ορδέσα
από το 1918.
Η προστατευόμενη περιοχή του πάρκου διευρύνθηκε
το 1982 για να καλύψει ολόκληρη την περιοχή
συνολικής επιφάνειας 156.08 Km2.
Έχει συμπεριληφθεί από το 1997 από την ΟΥΝΕΣΚΟ
στο Απόθεμα Βιόσφαιρας των Ορδέσα-Βινιαμάλα.
Κατά το ίδιο έτος εντάχθηκε στο διασυνοριακό
μνημείο Παγκόσμιας πολιτιστικής Κληρονομιάς της

σελ. 14
σελ. 15
ΟΥΝΕΣΚΟ Πυρηναία - Όρος Περντού.
Η περιοχή του πάρκου περιλαμβάνει τους δήμους
Τόρλα, Μπροτό, Φανλό, Τέλα-Σιν, Πουέρτολας και
Μπιέλσα.
Στις 16 Αυγούστου του 1918 με Βασιλικό Διάταγμα μια
έκταση 21 τετραγωνικών χιλιομέτρων που περικλείει
την κοιλάδα της Ορδέσα ανακηρύχθηκε σε Εθνικό
Πάρκο.
Στις 13 Ιουλίου του 1982, διευρύνθηκε η περιοχή
με την τρέχουσα έκταση των 156.08 τετραγωνικών
χιλιομέτρων και το επίσημο όνομά της άλλαξε σε
Εθνικό Πάρκο της Ορδέσα και του Μόντε Περδίδο.
Δεν είναι λίγα τα επιφανή πρόσωπα που έχουν
γίνει κατά καιρούς λάτρεις της περιοχής και συχνά
εκθειάζουν τις αρετές της.
Ο Γάλλος συγγραφέας και εξερευνητής Λουσιέν Μπριέτ
(Lucien Briet), ο Καταλανός μηχανικός και εξερευνητής
Soler i Santaló και ο Αραγωνέζος γεωλόγος Lucas Mal-
lada συντέλεσαν στο παρελθόν στην προώθηση της
περιοχής, στην εξάπλωση της φήμης της και στο να
περιληφθεί υπό καθεστώς προστασίας.
ΠΑΝΙΔΑ : Το πιο σημαντικό είδος του Πάρκου ήταν
το μπουκάρντο ή Αίγαγρος των Πυρηναίων, το οποίο
δυστυχώς αφανίστηκε τον Ιανουάριο του 2000, παρά
τις προσπάθειες διατήρησης του.
Τα Σαμουά των Πυρηναίων είναι ένα είδος κατσίκας.
Υπάρχουν και άλλα είδη όπως η μαρμότα, ο
αγριόχοιρος και το Ντεσμάν των Πυρηναίων ή νερό-
τυφλοπόντικας (Galemys pyrenaicus), και μεγάλα
πουλιά, όπως ο χρυσαετός, ο γυπαετός, το όρνιο, το
γεράκι, και η βασιλική κουκουβάγια.
ΧΛΩΡΙΔΑ : Σε υψόμετρο μέχρι τα 1,500-1,700 μέτρα,
υπάρχουν εκτεταμένα δάση ευρωπαϊκής οξιάς (Fagus
sylvatica), Λευκής ελάτης, πεύκων (Pinus sylvestris),
βελανιδιές (Quercus subpyrenaica), και σε μικρότερο
βαθμό από σημύδα (Betula pendula), φράξο (Fraxinus
excelsior), ιτιές (Salix angustifolia).
Σε υψηλότερα υψόμετρα έως τα 2.000 μέτρα, το
ορεινό πεύκο (Pinus uncinata) κυριαρχεί. Μέχρι και
τα 1.800 μέτρα, απαντώνται θάμνοι από πυξάρι (Bux-
σελ. 16
us sempervirens).
Σε λιβάδια μεγάλου υψομέτρου από 1.700 έως
3.000 μέτρα, υπάρχουν πολλά ενδημικά είδη
συμπεριλαμβανομένων των Borderea pyrenaica,
Campanula cochleariifolia, Ramonda myconi, Silene
borderei, Androsace cylindrica, Pinguicula longifolia,
Petrocoptis crassifolia, κλπ.
Το Εντελβάις (φωτ. επάνω) (Leontopodium alpinum)
είναι ένα από τα σύμβολα του Εθνικού Πάρκου.

Σ΄όλες τις φωτογραφίες των παραπάνω σελίδων

απεικονίζονται σκηνές από το περιβάλλον, τη φύση,
τους οικισμούς και τις δραστηριότητες του πάρκου.

σελ. 17
σελ. 18
σελ. 19
σελ. 20
σελ. 21
Χιλή : Ιστορική ΔΩΡΕΑ 1 εκ. στρεμμάτων ΓΗΣ
για τη δημιουργία (5) νέων Εθνικών Δρυμών!
Σε μια ιστορική πράξη προστασίας του περιβάλλοντος,
η Χιλή δημιούργησε πέντε νέους εθνικούς δρυμούς,
καλύπτοντας πάνω από δέκα εκατομμύρια στρέμματα
γης στην Παταγονία.
Ένα εκατομμύριο από αυτά τα στρέμματα δωρήθηκαν
στην κυβέρνηση της Χιλής από τους Αμερικανούς
φιλάνθρωπους Κριστίν ΜακΝτίβιτ Τόμπκινς, πρώην
διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας ρουχισμού Pa-
tagonia, και τον εκλιπόντα Νταγκ Τόμπκινς, ιδρυτή
των εταιρειών ρουχισμού North Face και Esprit. Η
πρόεδρος της Χιλής, Μισέλ Μπατσέλετ, υπέγραψε
το νόμο για τη δημιουργία αυτών των πάρκων,
οριστικοποιώντας μια τεράστια διαδρομή 17 πάρκων
μέσα από την αραιοκατοικημένη περιοχή.
Η δωρεά του ενός εκατομμυρίου στρεμμάτων από
το ζεύγος Τόμπκινς θεωρείται η μεγαλύτερη δωρεά
ιδιωτικής γης στην ιστορία. Η Παταγονία ήταν το
αγαπημένο μέρος του Τόμπκινς αλλά και ο τόπος
που απεβίωσε το 2015 σε ένα ατύχημα με καγιάκ.
Οι Τόμπκινς είναι δύο από τους πολυάριθμους
αλλοδαπούς γαιοκτήμονες της Παταγονίας, γεγονός
με αμφιλεγόμενες διαστάσεις στην τοπική κοινωνία,
Παρ’ όλα αυτά, η δωρεά της γης αποτελεί σημαντικό
ορόσημο στη διατήρηση του περιβάλλοντος της
Χιλής.
«Η ίδρυση των εθνικών δρυμών δεν πρόκειται μόνο
για μια πρωτοφανή πράξη διατήρησης», δήλωσε η
Μπατσέλετ σε ομιλία της στην Παταγονία, σύμφωνα
με τον Guardian.
«Είναι επίσης μια πρόσκληση να φανταστούμε άλλες
μορφές για να χρησιμοποιήσουμε τη γη μας. Να
χρησιμοποιήσουμε τους φυσικούς πόρους με τρόπο
που δεν τους καταστρέφει, ώστε να υπάρξει βιώσιμη
ανάπτυξη - η μόνη επικερδής οικονομική ανάπτυξη
μακροπρόθεσμα», πρόσθεσε.
Η Μπατσέλετ έχει επίσης δημιουργήσει πρόσφατα
μια από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες
περιοχές κοντά στο νησί του Πάσχα, καλύπτοντας
έκταση 720.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στον
Ειρηνικό Ωκεανό!
σελ. 22
Από την Ελλάδα Στην Παγκόσμια αυτή συνεργασία
συμμετείχαν:
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Γ. ΤΖΙΟΛΑ συμμετείχαν εκτός Ελλάδας :
Abbeys P., Italy
Απ. Γαιτάνης : Λαμπρίδης Δ. Aleksandrova A., Latvia
Σκηνοθέτης-Παραγωγός Λεκάτης Θ.
ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΝΔΟ. Alena Urlich, Czech
«Αναμόρφωση» ΑΜΚΕ Λέτσιος Π. Alice Pires, Portugal

ΠΙΝΔΟΣ
«Αρκτούρος» ΑΜΚΕ Λιάπης Θ. Για την έκδοση αυτή συνεργάστηκαν πάνω από 80 ξένοι επιστήμονες, Andrey Grinyov, Latvia
«Καλλιστώ» Περιβ.Οργάνωση Λουκάκης Δ. Anna & Shai Hirsch, Israel
«Όμιλος Παρέμβασης» Λούκος Β. επισκέπτες και φωτογράφοι από όλο τον κόσμο, καθώς επίσης και 140 Autsu Nomy, Japan
Megailias Λούπας Β. Bart Van Maarseveen, Netherlands
VangelisM-trekearth Λωγιοτατίδης Γ. Έλληνες και φορείς, με ποικίλες ιδιότητες, οπτικές και προελεύσεις. Bass Linsen, Netherlands
Αβούρη Λ. Ματσούκα Π. Ben de Graaf Bierbrauwer, Netherlands
Είναι, κυριολεκτικά, μία παγκόσμια πρωτοβουλία για τη διάσωση και Bert Willaert, Belgium
Αθανασόπουλος Γ. Μαύρης Ν.
Bogdan Giuşcă, Romania
ΑΝΚΟ ΑΕ Μαυρουδάκης Φ. τη σωτηρία της Πίνδου. Borts Oxana, Russia
Αντωνόπουλος Ζ. Μελλίδης Στρ.

ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ
Burnhut
Αποστόλου Γ. Μίσιος Γ. Κυρίως, είναι μία έκκληση για να διατηρήσουμε την Πίνδο ανέγγιχτη, Dan Fults, Stockholm Sweden
Αράπογλου Μ. Μιχαηλίδης Κ.
Β. Συκάς, εφ. ΤΑ ΝΕΑ Μούτσος Δ. αυθεντική, αμόλυντη και να προστατεύσουμε την ιστορική και πολιτι- Dick Mol, Holland
Donga mgz, S. Korea

ΠΙΝΔΟΣ - ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

Βασιλείου Η. Μπαλιάμης Σ.
σμική κληρονομιά της. Dukeveles, Germany

ΖΑΓΟΡΙ-ΓΡΕΒΕΝΑ-ΚΟΝΙΤΣΑ-ΒΟΙΟ
Βερτόδουλος Α. Μπούτζας Ελ. Ewing Anne, USA
Το Εθνικό Πάρκο της Β. Πίνδου και η ευρύτερη περιοχή του, παρουσι-
ΖΑΓΟΡΙ-ΓΡΕΒΕΝΑ-ΚΟΝΙΤΣΑ-ΒΟΙΟ
Βλαχάκης Χ. Νικολάου Π. Economou Thanasis, NASA-Chicago USA
Βοσινάκης Αν. Νικολός Γ. Gail Cimino, NY USA
Βούζη Β. Νουάρου Θάλια άζεται μέσα από 2.500 φωτογραφίες και κείμενα. Αναδεικνύεται, ολο- Gakinia, Russia
Γαλάνης Λ. Ντάρας Δ. Georgi Ekov, Bulgaria
Γιαννέλος Γ. Ντεμίρης Ν. κληρωμένα και ενιαία, η ιστορική του ταυτότητα, η πολιτισμική του Guy Sela, Israel
Γκισάκης Β. Ντινόπουλος Α. Harding Robert, Cambrige UK
διαχρονικότητα, ο πλούτος της φύσης και η περιβαλλοντική του ση- Hasegawa Hiroshi, Japan
Γκότση Στ. Ντούλιας Ι.
Ido Meroz, Israel
Γκουτσιαδάμης Σ. Παλατιανάς Ν. μασία για τον τόπο και τη χώρα. Ira Koukouzeli, NY USA
Γολιδόπουλος Δ. Παναγιωτάκης Χρ.
Δάλλης Γ. Πανταζή Μ. Η Πίνδος, υπήρξε πάντα μία ανθρωπολογική ενότητα περιβάλλο- Jamal Khalil, Sudan Africa
James Trickey, England
Δεσύλας Ν. Παπαδόπουλος Θοδ.
Δημάδης Χ. Παπάζογλου Χρ. ντος, κοινωνιών και ανθρώπων, που αποτύπωσαν την ταυτότητά Jenda Honza, Slovakia
Ju Vlai, Germany
Δημητριάδης Γ. Παπαζυμούρης Δ.
τους στη Φύση που τις ανέδειξε, χωρίς να την αλλοιώσουν. Η Φύση Kamstra Klaas, Holland
Διανέλλος Α. Παπακωνσταντίνου Π. Klemens, Poland
Δρούγιας Δ. Παπανδρέου Α. ανταποδίδει επι αιώνες αυτούς τους δεσμούς, προστατεύοντας την Lucy Hamilton, Illinois USA
Ε.Κ.Β.Υ. Παπανικολάου Κ. Luis Seixas, Portugal
Εμμανουηλίδης Γ. Πασιάκος Μ. εξέλιξη τους και την υπαρξή τους! Lyes Younsioui, Algeria
Εμπρικίδης Θ. Πεταλάς Ν. Maja Thurup
Ευθυμίου Θ. Πούπης Γ. Η έκδοση αυτή, είναι αποτέλεσμα μιάς πρωτότυπης συνεργασίας. Marco de Paoulo, Italy
Ζαχαρούλη Ν. Ράμμος Γ. Marek Tichy, Czech Rep.
Υψώνει το μεγαλείο της ανθρώπινης βούλησης ίσα με το μεγαλείο Maria H. Stockport, UK
Ζηκόπουλος Ν. Ράπτη Λ.
Ζήσης Κ. Ράπτης Α. της Πινδαίας φύσης, για την προβολή της σε ολόκληρη την Ελλάδα Mario Ts., Italy
Ζιώβας Π. Ριζόπουλος Ε. Melanie Illingworth, Canada
Ζοππίδης Λ. Ρίτας Β. και τον κόσμο και τη σημασία που έχει η διατήρηση της αυθεντικής Merek Szczepanek, Czech
Θανασίας Γ. Ρουσιάκης Χ. Milan Kolinek, Czech Rep.
Ιβος Ρούσσος Γ.
και γνήσιας ταυτότητάς της μέσα από τη διάσωσή της. Mypkin Po Cha, Tokio Japan
Natalia Sedyn, Russia
Ιγνατιάδης Γ. Σαμαράς Π.
Neona, Russia
Καλαιτζή Α., Σβολιαντόπουλος Α.
Peter L. Schwarz, Germany
Καλογερίδη Αγ. Σδούκος Αλ.
ριέχει 2 DV
Pietr Koci, Czech Rep.
Καλούμενος Γ. Σιναπίδης Α.
Πε
Piotr Zaloudik, Poland
Καμαρούλιας Δ. Σίρρος Θ. Princzes Zandor, Hungary
1. Τα Γεφύρια

D
Κάουνας Κ. Σιώρος Ι. R&K Yamaguchi, Japan
2. Tα Μοναστήρια
Καραγιάννης Θ. Σπηλιώπουλος Δ.
Κυκλοφορούν του ιδίου των Γρεβενών Reinhard Kraasch, Germany
Καραγιώργος Β. Σταθάκης Δ. Richard Klawatsch, Austria
3. Η Ιερά Μονή
Καρακίτσιος Γ. Τζατζάνης Γ. Roger Richter, Germany
Αγ. Τριάδας Βοίου

Α. Γ. ΤΖΙΟΛΑ
Κατσακάς Κ. Τζήμας Ι. Rossi M., Italy
4. O I.N. Aγ. Αχιλλείου
Κιλίμης Δ. Τζιοβαντάρη Γ. Ruvy Amir, Israel
Πενταλόφου
Κιντώνης Χ. Τζιόλας Ελευθ. Sakai Yoshihiko, Japan
Κλιάφας Θ. Τζουρέλας Π. ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ Β. ΠΙΝΔΟΥ Samuel Halevi, Israel
Κοκότης Γ. Τσαδήμας Α. Shcrott Kerl, Germany
Κομπογιάννης Σπ. Τσακνάκης Γ.
Η ΦΥΣΗ - Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ - Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ - ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ - Η ΔΙΑΣΩΣΗ Simmonds P., USA
Κοπατσιάρης Γ. Τσιαντής Α. Skypercity, Chicago USA
Sya Shinkan, Japan
Κοράκης Κ. Τσίκας Ν.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ T. Vigille, Italy
Κοστικίδη Γ. Τσιουμπλίκα B.
Teege, UK
Κουτσολιάπης Μ. Τσουκαλά Ε. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΑΥΛΟΣ
Tetsu M., Tokio Japan
Κοφινάς Γ. Τσούμης Κ. Theodor Fiala, Czech Rep.
Κρητικάκος Π. Τσουρής Ι. Thierry Masson, Belgium
Κυπριωτάκης Λ. Φειδίας Γ. Thomas Bernhardt, Germany
Κυραμάριος Ν. Φρέστης Ν. Thomas Gurviez, France
Κωνσταντής Γ. Φωκας Κ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ Tom Dempsey, Seatle USA
Κωστάκης Δ. Χαριτάκης ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Wildschut H., Holland
Λαγονίκας Γ. Χιονίδης Στ. ΔΙΑΥΛΟΣ Yama Boshi, Japan
Λαγός Ν. Χούχουλας Α. ISBN 978-960-98795-3-8 You Sakai, China
Λαδάς Σ. Χρόνης Δ. Zweers Onno, Germany
Jemczura Τ., Ohio USA