1

‫ب‪ٝ‬ال د‪ٜ‬س‪ ٟ‬دسا‪ٜ‬غ‪ٞ‬‬

‫ْ َ َ َ ْ َ َ ْ ْ َ َ َّ َ ُ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ ِّ ْ َ َ َ َ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َْ ْ‬
‫ري‬
‫اإلنسان ِيف أذس ٌِ تق ِْي ٍى‪ ،‬وفضوُ لَع ل ِث ٍ‬ ‫هلل رب اهعال ًِني سوق ِ‬ ‫اْلًص ِ‬
‫ْ َ َ َّ َ ُ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َّ ْ َ َ َ ْ ْ َ َ َّ ْ‬
‫هلل استًط َل ِضا‬ ‫لَع طاع ِة ا ِ‬ ‫يى‪ ،‬ف ِإ ِن استقام َ‬ ‫اإلنعامِ واتلم ِط ِ‬ ‫ِمًٌ سوق بِ ِ‬
‫َْ ْ َْ َ ُ َْ َ‬ ‫ََ َ َ َ‬ ‫َّ ْ َ َّ َ َّ‬ ‫َ َّ‬ ‫َْ ُْ‬
‫اب اا ِ ِى‪ .‬أشّص أن‬ ‫ِ‬ ‫ض‬ ‫اهع‬ ‫و‬ ‫ان‬ ‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫الّ‬ ‫يف‬‫ِ‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫‪،‬‬
‫ِ ِ ِ ِ‬‫ى‬ ‫ع‬ ‫اا‬ ‫ات‬ ‫َ‬ ‫ح‬ ‫يف‬
‫اتل ِض ِ‬
‫ن‬
‫اْل َ ََّّل ُق اهْ َعو ُى‪َ ،‬وأَ ْش َّ ُص أَ َّن ُُمَ ًَّ ًصا َعبْ ُصهُ‬ ‫ُ َ ْ َ ُ َ َ ْ َ َُ َ ُ َ ْ‬
‫َشيك َل وِْ‬ ‫ِإَل ِإ اهلل وذصه‬
‫َ َ َّ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ك هَ َع َ ُسوُق َع ْى)‪ ،‬امهلل َص ِّن َو َسوِّىْ‬ ‫َ َّ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ ُ ْ ُ ُ َ َ َ ُ َ ُّ ُ َ‬
‫ٍ ِ ٍ‬ ‫ورسَْل ش ِّصَل ربُ بِقْ ِ َِل ‪( :‬و ٍِ‬
‫اَّليٌَ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬ ‫ََ ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫َ َ ْ َ َ َّ ِّ ْ َ ْ َ ِّ َ َ َ ْ َ َ ُ َ‬
‫آَل وأصرابِ ُِ ِ‬ ‫ارك لَع اا ِِب اهم ِطي ِى‪ ،‬س ِصٍا ومْ ٍا ُمً ٍص ولَع ِ ِ‬ ‫وب ِ‬
‫الً ْستَق ْى‪َ ،‬و َسوِّ ْى ت َ ْسو ًًا َلثريا‪ً،‬‬ ‫الِّصاط ُ‬ ‫اهقْيْى َو ِّ َ‬ ‫َ‬
‫ج‬
‫َ ُ ْ َ َ َّ ْ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ساروا لَع اا ِ‬
‫ّ‬
‫اعوَ ًُ ْْ أَ َّن َ‬
‫اهلل َي َ ال ْ ًُ َّتق ْني‪َ.‬‬ ‫َ َّ َ ْ ُ َ َ َ ُّ َ َّ ُ َّ ُ ْ َ َ َ َ َ ْ‬
‫أيا عص‪ :‬ا ّا اااس‪ِ ،‬اتقْا اهلل تعاا و‬
‫ِ‬

‫س‪ٝ‬دغ مجع‪ٜ ١‬غ بسبٗاض‪ٝ‬ا‪،‬‬

‫َاز‪ ًٜ٘‬ساّ‪ ٢‬ن‪ٝ‬ت ت‪ٝ‬غهتهٔ نتك‪ٛ‬إٔ نفد اهلل سبحاْ٘ ‪ٚ‬تعاىل دغٔ ًَكسٓانٔ سً‪ٛ‬ز‪ٙٚ‬‬

‫فس‪ٜٓ‬ت٘ اهلل ‪ٜ‬غ َٓذاد‪ ٟ‬تغض‪ٛ‬غذ‪ٛ‬اب ا‪ٚ‬تاّ سباضا‪ُٖ ٟ‬با دإ دمسف‪ٝ‬غ ا‪ٜ‬ت َٓ‪ٝ‬غضًهٔ دإ‬

‫َٓذا‪ ٖٞٚ٤‬سضاال الزغٔ اهلل س‪ٛ‬فا‪ٜ‬ا ن‪ٝ‬ت سٓت‪ٝ‬اس دْا‪ٚ٤‬غ‪ ٞ‬دغٔ زمح‪ ١‬دإ نأَف‪ ْٔٛ‬اهلل‬

‫دسفٓذغ ٖ‪ٝ‬د‪ٚ‬ف ن‪ٝ‬ت‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫َسًُني ‪ٜ‬غ دزمحيت اهلل‪،‬‬

‫نادغ‪ ٢‬ت‪ُٝ‬ب‪ ٍٛ‬فستاثا‪ ٕ٤‬ددامل بٓل ٖات‪ ٞ‬ن‪ٝ‬ت‪ ،‬ادان٘ ان‪ ٛ‬ا‪ ٜٔ‬دسا‪ٜ‬غ‪ ٞ‬ا‪ٚ‬ي‪ ٘ٝ‬اهلل؟‬

‫ات‪ٛ‬ف‪ ،ٕٛ‬ادان٘ ان‪ ٛ‬ا‪ ٜٔ‬إْسإ ‪ٜ‬غ دبٓخ‪ ٞ‬ا‪ٚ‬ي‪ ٘ٝ‬اهلل؟ ممادان٘ دغٔ بهٌ عٌُ دإ دائ نٗ‪ٝ‬د‪ٚ‬فٔ‬

‫ان‪ ٛ‬سبض‪ٝ‬ين ا‪ْٚ‬ت‪ٛ‬م َسب‪ٛ‬ت ناس‪ ٘ٝ‬سا‪ٜ‬غ اهلل أتس صف‪ ١‬زح‪ُٝ‬ح فد ُٖباخ سفست ان‪ ٛ‬ا‪.ٜٔ‬‬

‫اهلل بسفطَإ َٓس‪ٚ‬س‪ ٞ‬س‪ٛ‬ز‪ ٠‬اه خط ا‪ 15 ١ٜ‬دإ ‪ٜ 16‬غ بسب‪ٛ‬ث‪: ٞ‬‬

‫ﭷﭸﭹﭺﭻ‬

‫ﭽﮓ ﮔﮕﮖﮗ ﮘﮙﮚﮛﮜﮝ ﮞﮟ‬

‫ﮠﮡﮢﮣﮤﮥﮦﮧﮨ ﮩﭼ‬

‫‪ٜ‬غ بسَكص‪ٛ‬د‪:‬‬

‫" اداف‪َ ٕٛ‬ا‪ْ٤‬س‪ ٞ‬افاب‪ٝ‬ال ت‪ٖٓٛ‬ح َغ‪ٛ‬د‪ٝ‬ح الي‪ ٛ‬دَ‪ٛ‬ي‪ٝ‬انٓح دإ دبس‪ٜ‬هٓح نسٓاغٔ‪َ ،‬و د‪ٟ‬‬

‫بسنات ‪" :‬ت‪ٖٓٛ‬ه‪ ٛ‬تً٘ مم‪ٛ‬ي‪ٝ‬انٓه‪ " ." ٛ‬اداف‪ ٕٛ‬ب‪ٝ‬ال ت‪ٖٓٛ‬ح َغ‪ٛ‬د‪ٝ‬ح الي‪ ٛ‬ممباتس‪ ٞ‬زشق‪ٝ‬ح َو د‪ٟ‬‬

‫بسنات ‪ " :‬ت‪ٖٓٛ‬ه‪َ ٛ‬غٗ‪ٓٝ‬انٔ ان‪." ٛ‬‬

‫‪3‬‬
‫َا‪ْ٤‬س‪ ٞ‬ت‪ٝ‬دم ممُٗ‪ ٞ‬افان٘ َعٓ‪ ٢‬ناس‪ ٘ٝ‬سا‪ٜ‬غ اهلل‪ ،‬اد د‪ٛ‬ض دناالغٔ ن‪ٝ‬ت ‪ٜ‬غ َجغها‬

‫بٗا‪ٚ‬ا افاب‪ٝ‬ال ن‪ٝ‬ت ٖ‪ٝ‬د‪ٚ‬ف سً‪ٝ‬سا‪َٓ ،‬عُيت سضاال َاخِ نٓعُنت‪ ،‬ن‪ٝ‬ت بساس بٗا‪ٚ‬ا اهلل‬

‫سا‪ٜ‬غ‪ ٞ‬ن‪ٝ‬ت‪َ ،‬اْاناال سض‪ٛ‬ي‪ٛ‬غٔ الض‪ ٞ‬دز‪ ٟ‬نايغٔ ن‪ٝ‬ت ف‪ٛ‬ال َجغها بٗا‪ٚ‬ا افاب‪ٝ‬ال اهلل ت‪ُٝ‬فانٔ‬

‫ن‪ٝ‬ت دغٔ فٓدز‪ٜ‬تا‪ ٕ٤‬دإ َص‪ٝ‬ب‪ ،١‬ن‪ٝ‬ت بسأغضافٔ د‪ٜ‬س‪ ٟ‬ن‪ٝ‬ت دبٓخ‪ ٞ‬ا‪ٚ‬ي‪ ٘ٝ‬اهلل‪َ .‬و‬

‫باض‪ُٝ‬اْه٘ خازا اهلل َٓخ‪ٓٝ‬تا‪ ٟ٤‬دإ َجا‪ٜ‬اغ‪ُٖ ٞ‬باخ؟‬

‫س‪ٝ‬دغ مجع‪ ١‬سهايني‪،‬‬

‫مس‪ُٝ‬غح ن‪ٝ‬ت ٖاز‪ٚ‬س سدز بٗا‪ٚ‬ا‪ ،‬تٓدا‪ ٢‬ن‪ٝ‬ت دسا‪ٜ‬غ‪ ٞ‬ا‪ٚ‬ي‪ ٘ٝ‬اهلل ا‪ٜ‬اي٘ اْتازاخ‪ ،‬د‪ٝ‬ها‬

‫اهلل َٓخ‪ٓٝ‬تا‪ ٞ٥‬سأ‪ٚ‬زغ ُٖبا‪ ،‬اهلل إهلاَهٔ نفداخ نطاعنت‪ ،‬اهلل ب‪ٝ‬اسانٓح دغٔ ص ة قٓاع‪١‬‬

‫(َٓسميا اف ‪ٜ‬غ اد)‪ ،‬اهلل ن‪ٛ‬زْ‪ٝ‬انٔ باض‪ٝ‬ح فُأُٖ اضاّ‪ ،‬اهلل َغ‪ٛ‬اتهٓح دغٔ ن‪ٝ‬ك‪ ٔٓٝ‬إميإ‪ ،‬اهلل‬
‫ْ ََ‬
‫اا) ( َساس خ‪ٛ‬ن‪ٛ‬ف دغٔ زشق‪ٜ ٞ‬غ ممادا‪ ،)ٞ٥‬اهلل‬ ‫خ‪ٛ‬نفهٔ باض‪ٝ‬ح دغٔ ص ة (َاهم ِ‬
‫ََْ َ‬
‫اا)‪ .‬سباي‪ٝ‬كح دو اهلل ممبٓخ‪ ٞ‬سأ‪ٚ‬زغ ُٖبا َو اهلل داد‪ٜ‬هٔ‬ ‫ممانا‪ٜ‬هٓح دغٔ ص ة (اهع ِ‬

‫د‪َٓ ٟ‬خٓتا‪ٖ ٞ٥‬ستا بٓدا‪ ،‬نُضأٖ دْ‪ٝ‬ا‪ ،‬بٗهٔ اهلل مم‪ٛ‬دٖهٔ باض‪ٝ‬ح ا‪ْٚ‬ت‪ٛ‬م ممفسا‪ٚ‬ي‪ٝٗٝ‬ح‪ ،‬اهلل‬

‫إهلاَهٔ نفداخ حاٍ‪ ٢‬ندْ‪ٝ‬إٔ مسات‪َ-‬ات‪ ،‬اهلل سسٖهٔ د‪ ٟ‬فد ٖا‪ٚ‬ا ٍ سْخ‪َ ،‬و ا‪ٟ‬‬
‫َ َ‬
‫ممف‪ٛ‬س‪ٛ‬نا‪ ٞ٥‬ص ة اه ِعَا ِ ( نسس نفاال ) ‪ ،‬ا‪َٛ ٟ‬د‪ ٙ‬بسب‪ٛ‬ات فسص (نس‪ٚ‬سكهٔ دإ‬

‫‪4‬‬
 ‫نب‪ٓٝ‬اسا‪ ،)ٕ٤‬دإ َٓظامل‪ُٖ ٞ‬با‪ ٢‬اهلل ‪ٜ‬غ ال‪ .ٜٔ٤‬د‪ٛ‬سرت‪ ،ٚ‬أفان٘ فتٓدا بٗا‪ٚ‬ا اهلل سبحاْ٘‬

‫‪ٚ‬تعاىل َجا‪ٜ‬غ‪ ٞ‬د‪ٜ‬س‪ ٟ‬ن‪ٝ‬ت؟‬

‫فستاّ ‪ :‬اهلل َغإهلُهٔ نطاعنت دإ سالي‪ ٛ‬ممرب‪ ٟ‬فت‪ٛ‬جن‪ٛ‬م‪.‬‬

‫سس‪ٛ‬غض‪ٖٛ‬ح اهلل َغإهلاَهٔ نفد د‪ٛٝ‬ا مس‪ٛ‬ا َا‪ْ٤‬س‪ ٞ‬دغٔ نطاعنت دإ َعص‪،١ٝ‬‬

‫ْاَ‪ ٕٛ‬بسا‪ْٚ‬ت‪ٛ‬غً٘ ا‪ٚ‬زغ ‪ٜ‬غ َغُب‪ ٌٝ‬إهلاّ نطاعنت سباضا‪ ٟ‬دائ ٖ‪ٝ‬د‪ٚ‬فح دإ ز‪ٚ‬ض‪ ً٘ٝ‬ا‪ٚ‬زغ ‪ٜ‬غ‬

‫َغُب‪ ٌٝ‬إهلاّ نُعص‪ٝ‬نت سباضا‪ ٟ‬خازا نٗ‪ٝ‬د‪ٚ‬فٓح‪.‬‬

‫َٓس‪ٚ‬س‪ ٞ‬س‪ٛ‬ز‪ ٠‬ايً‪ ٌٝ‬ا‪ 7-5 : ١ٜ‬اهلل بسفطَإ ‪:‬‬

‫ﭷﭸﭹﭺﭻ‬
‫ﭼ‬ ‫ﭽﮧﮨﮩﮪﮫﮬﮭ ﮮ ﮯﮰﮱ‬

‫َكص‪ٛ‬دخ ‪:‬‬

‫" َو بازغ س‪ٝ‬اف ‪ٜ‬غ ممرب‪ٜ‬هٔ ( ٖستاخ ددائ اهلل ) دإ بستك‪ ،٣ٛ‬دإ َغان‪ ٞ٥ٛ‬بٗ‪ٛ‬ا اداخ فٗاال‬

‫دو بسب‪ٛ‬ات با‪ٜ٤‬ل‪َ ،‬و ناَ‪َٛ ٞ‬دٖهٔ باض‪ٝ‬ح دائ َٓ‪ٛ‬د‪ ٛ‬نسٓاغٔ ( نبٗاض‪ٝ‬إٔ)" ‪.‬‬

‫‪5‬‬
‫ند‪ٚ‬ا ‪ :‬افاب‪ٝ‬ال د‪ٜ‬س‪ُٖ ٟ‬با دسا‪ٜ‬غ‪ ،ٞ‬اهلل ممب‪ٝ‬اسانٔ نفداخ ص ة قٓاع‪( ١‬رضا َٓسميا فُرب‪ٜٔ‬‬

‫اهلل سبحاْ٘ ‪ٚ‬تعاىل دغٔ سأداخ )‪ .‬فطَإ اهلل َٓس‪ٚ‬س‪ ٞ‬س‪ٛ‬ز‪ْٜٛ ٠‬س ا‪: 107 : ١ٜ‬‬

‫ﭷﭸﭹﭺﭻ‬
‫ﭽ ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ‬
‫ﭟ ﭠﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭼ‬

‫َكص‪ٛ‬دخ ‪:‬‬

‫"دإ د‪ٝ‬ها اهلل َٓ‪ُٝ‬فانٔ س‪ٛ‬ات‪ ٛ‬بٓخإ‪َ ،‬و ت‪ٝ‬دم ادا ‪ٜ‬غ دافت َغٗ‪ًٝ‬غهٓح نخ‪ٛ‬اي‪ ٞ‬د‪ ،ٟ‬دإ‬

‫دو اهلل َغٗٓدقه‪ ٞ‬نبا‪ٜ٤‬كهٔ باض‪ ٞ‬ناَ‪َ ،ٛ‬و ت‪ٝ‬دم اد ‪ٜ‬غ دافت َٓ‪ٛ‬يل ن‪ٛ‬زْ‪ٝ‬أْح‪ .‬د‪ٟ‬‬

‫ممرب‪ٜ‬هٔ نبا‪ٜ٤‬كهٔ ا‪ٜ‬ت نفد س‪ٝ‬افا ‪ٜ‬غ دنٗٓدقه‪ٝ‬ح داْتازا ُٖبا‪ُٖ-‬باخ‪ .‬دإ د‪ٜ‬اي٘ َٗا فغُف‪ٕٛ‬‬

‫الض‪َٗ ٞ‬ا فجا‪ٜ‬غ‪" .‬‬

‫فسْ٘ سأ‪ٚ‬زغ يالن‪َ ٞ‬غً‪ ٙٛ‬دٖادفٔ ض‪ٛ‬ز‪ٚ‬خ تٓتغ نفسي‪ٛ‬إ نٗ‪ٝ‬د‪ٚ‬فٓح ‪ٜ‬غ سٓت‪ٝ‬اس ت‪ٝ‬دم َٓخ‪ٛ‬ن‪ٛ‬يف‪،‬‬

‫الي‪ ٛ‬دد‪ٛ‬اب نفداخ‪ " ،‬دو اغها‪ ٚ‬بساس بسا‪ْٚ‬ت‪ٛ‬غ دغٔ مم‪ًٝٝ‬ه‪ ٞ‬اف ‪ٜ‬غ َٓخ‪ٛ‬ن‪ٛ‬ف‪َ ،ُٛٝ‬و‬

‫اغها‪ ٚ‬انٔ َساس خ‪ٛ‬ن‪ٛ‬ف دغٔ فُرب‪ ٜٔ‬سد‪ٜ‬ه‪ٝ‬ت دْ‪ٝ‬ا ا‪ .ٜٔ‬سباي‪ٝ‬كح دو اغها‪ ٚ‬ت‪ٝ‬دم‬

‫‪6‬‬
‫َساس ف‪ٛ‬اس دغٔ مم‪ًٝٝ‬ه‪ْ ٞ‬عُ‪ٜ ١‬غ دن‪ٛ‬زْ‪ٝ‬انٔ نفد ن‪ٝ‬ت د دْ‪ٝ‬ا فَاء ا‪َ ،ٜٔ‬و فسيت سً‪ٛ‬ز‪ٙٚ‬‬

‫نسٓاغٔ دْ‪ٝ‬ا‪ ٟٚ‬ت‪ٝ‬دم انٔ َٓخ‪ٛ‬ن‪ٛ‬ف‪" .ُٛٝ‬‬

‫نت‪ٝ‬ض ‪ :‬ب‪ٝ‬ال اهلل َجا‪ٜ‬اغ‪ُٖ ٞ‬باخ د‪ ٟ‬ممرب‪ٜ‬هٔ احلهُ‪ ( ١‬ل اًٌِ ‪ٜ‬غ َٓدامل دإ فق ُ دامل‬

‫عًُ‪ ٛ‬اضاّ)‪.‬‬

‫اهلل ب ِه َخ ْ ً‬
‫ْيا‬ ‫عن أيب هريرة قال ‪ :‬قال رسول اهلل صىل اهلل عليه وسلم ‪َ " :‬ن ْن يُرد ُ‬
‫ِِ‬
‫ِ‬
‫ِّق‬ ‫ُ َ ِّق ْ ُ‬
‫ين"‪( .‬صح‪ٝ‬ح ابلشاري ‪َٚ‬سًِ)‬
‫ِ‬ ‫اا‬ ‫ِ‬ ‫ه‬

‫َكص‪ٛ‬دخ ‪ " :‬بازغس‪ٝ‬اف ‪ٜ‬غ دنٗٓدق‪ ٞ‬اهلل دغٔ نبا‪ٜ٤‬كهٔ َو دداد‪ٜ‬هٓح ا‪ٚ‬زغ ‪ٜ‬غ َٓدامل‬

‫تسٖادف عًُ‪ ٛ‬اضاّ "‪.‬‬

‫نأَفت ‪ :‬اهلل انٔ ممرب‪ٜ‬هٔ سه‪ ٘ٓٝ‬دإ َٓض‪ٖٛ‬هٔ نإميآْح‪.‬‬

‫فطَإ اهلل ‪ٜ‬غ بسَكص‪ٛ‬د ‪ " :‬د‪ٜ‬اي٘ ‪ٜ‬غ تً٘ َٓ‪ٛ‬ز‪ْٚ‬هٔ نتٓاغٔ (سه‪ )٘ٓٝ‬ندامل ٖات‪ ٞ‬ا‪ٚ‬زغ‪َ ٢‬ؤَٔ‬

‫س‪ٛ‬فا‪ٜ‬ا نإميأْ َس‪ٜ‬و بسمتب٘ دمسف‪ٝ‬غ نإميأْ َس‪ٜ‬و (‪ٜ‬غ تً٘ اد)‪ .‬دإ نف‪ٛ‬ثا‪ ٕ٤‬اهلل ي٘ الغ‪ٝ‬ت دإ‬

‫ب‪ َٞٛ‬دإ اداي٘ اهلل َٗا َغتاٖ‪ ٟ٤ٛ‬الض‪َٗ ٞ‬ا ب‪ٝ‬ذفساْا‪ ( .‬س‪ٛ‬ز‪ ٠‬اه تد اية ‪) 4 :‬‬

‫‪7‬‬
 ‫نً‪ُٝ‬ا ‪ :‬اهلل داد‪ٜ‬هٔ د‪ٜ‬س‪ُٖ ٟ‬باخ ا‪ٜ‬ت صرب دإ زضا دغٔ ا‪ٚ‬دني دز‪ ٟ‬اهلل‪.‬‬

‫فطَإ اهلل َٓس‪ٚ‬س‪ ٞ‬س‪ٛ‬ز‪ ٠‬ايبكس‪ ٠‬ا‪ٜ 157 - 155 : ١ٜ‬غ بسَكص‪ٛ‬د ‪:‬‬

‫" دإ سس‪ٛ‬غض‪ٖٛ‬ح انٔ ناَ‪ ٞ‬بس‪ٜ‬هٔ ا‪ٚ‬دني نفداَ‪ ،ٛ‬دغٔ سد‪ٜ‬ه‪ٝ‬ت نتان‪ٛ‬تٔ‪ ،‬نالفازٕ‪،‬‬

‫نه‪ٛ‬زغٔ ٖستا‪ ،‬د‪ٛٝ‬ا دإ ب‪ٛ‬ا‪-ٙ‬ب‪ٛ‬أٖ‪ .‬دإ بس‪ٜ‬هًٓ٘ بس‪ٜ‬تا ضُبريا نفد ا‪ٚ‬زغ‪ٜ ٢‬غ صرب‪ٜ ،‬ا‪ٜ٤‬ت)‬

‫ا‪ٚ‬زغ‪ٜ ٢‬غ افاب‪ٝ‬ال دت‪ُٝ‬فا َص‪ٝ‬ب‪َ ،١‬س‪ٜ‬و َغ‪ٛ‬خفهٔ‪ " ،‬إَِّْا هللِ ‪َٚ‬إَِّْا إِيَ‪ ِِ٘ٝ‬زَا ِدعُ‪َ "َٕٛ‬س‪ٜ‬و ا‪ٜ‬ت‪ٛ‬ي٘ ‪ٜ‬غ‬

‫َٓدافت نربننت ‪ٜ‬غ مسف‪ٛ‬زْا دإ زمح‪ ١‬دز‪ ٟ‬ت‪َ ٖٔٛ‬س‪ٜ‬و‪ ،‬دإ َس‪ٜ‬و ا‪ٜ‬ت‪ٛ‬ي٘ ا‪ٚ‬زغ‪ٜ ٢‬غ َٓدافت‬

‫فت‪ٛ‬جن‪ٛ‬م ‪".‬‬

‫ا‪ٚ‬ي‪ ٘ٝ‬ا‪ٜ‬ت اْتازا تٓدا اهلل َٓخ‪ٓٝ‬تا‪ ٟ٤‬سأ‪ٚ‬زغ ُٖبا د‪ٛ‬ض ا‪ٜ‬اي٘ د‪ ٟ‬ا‪ٚ‬د‪ُٖ ٞ‬با ا‪ٜ‬ت دغٔ‬

‫فًباضا‪ ٟ‬ا‪ٚ‬دني‪َ .‬و دو ُٖبا ا‪ٜ‬ت بسصرب دإ زضا‪ ،‬ا‪ٜ‬ت‪ٛ‬ي٘ تٓداخ اهلل خ‪ٓٝ‬تانٔ ُٖباخ‪.‬‬

‫دإ نتاٖ‪ ،ًٜ٘٤ٛ‬فازا زس‪ ٍٛ‬دإ ْب‪ ٢‬ي٘ ‪ٜ‬غ فاي‪ٝ‬غ بست َٓسميا ا‪ٚ‬دني دإ َص‪ٝ‬ب‪ ١‬دز‪ ٟ‬اهلل‬

‫سبحاْ٘ ‪ٚ‬تعاىل ‪ .‬نسإ ا‪ٜ‬ت‪ٛ‬ي٘ دزدت َس‪ٜ‬و اداي٘ ت‪ٝ‬غض‪ ،ٞ‬دإ َٓذاد‪ ٟ‬تالدٕ نفد سً‪ٛ‬ز‪ٙٚ‬‬

‫َا‪ْ٤‬س‪ ٞ‬دامل َُٓف‪ ٙٛ‬نٗ‪ٝ‬د‪ٚ‬فٔ ‪ٜ‬غ سسبا َٓخابس ا‪.ٜٔ‬‬

‫‪8‬‬
 ‫نأمن ‪ :‬اهلل انٔ َٓذاضاخ دز‪ ٟ‬اف ‪ٜ‬غ دحساَهٓح‬

‫دز‪ ٟ‬أب‪ٖ ٛ‬س‪ٜ‬س‪ ٠‬زيض اهلل عٓ٘ ‪ :‬بسسبدا زس‪ ٍٛ‬اهلل صً‪ ٢‬اهلل عً‪ٚ ٘ٝ‬سًِ‪ ،‬بسَكص‪ٛ‬د ‪:‬‬

‫"سس‪ٛ‬غض‪ٖٛ‬ح اهلل َٗا مخب‪ٛ‬ز‪ ،ٚ‬دإ مخب‪ٛ‬ز‪ ٚ‬اهلل اداي٘ َٓخض٘ سسأ‪ٚ‬زغ َغسدانٔ اف ‪ٜ‬غ‬

‫دحسَهٓح ( " (حديث ز‪ٚ‬ا‪ ١ٜ‬ابلشاري ‪َٚ‬سًِ )‬

‫ََْ َ‬
‫اا ( ص ة َٓذاض نح‪ٛ‬زَنت د‪ٜ‬س‪ ٟ‬دز‪ ٟ‬فسب‪ٛ‬اتٔ‪٢‬‬
‫نت‪ٛ‬د‪ : ٙٛ‬اهلل ممرب‪ٜ‬هٓح ص ة اهع ِ‬

‫ٖ‪ٓٝ‬ا)‪.‬‬

‫سسأ‪ٚ‬زغ ‪ٜ‬غ دسا‪ٜ‬غ‪ ٞ‬ا‪ٚ‬ي‪ ٘ٝ‬اهلل‪َ ،‬و ا‪ ٟ‬دداضا دإ دفً‪ٗٝ‬ازا ت‪ٝ‬غه٘ الن‪ٛ‬خ دز‪ ٟ‬تسضً‪ٓٝ‬خري‬

‫َالن‪ٛ‬نٔ َعص‪ ١ٝ‬ات‪َ ٛ‬الن‪ٛ‬نٔ فسب‪ٛ‬اتٔ ٖ‪ٓٝ‬ا ‪ٜ‬غ ب‪ٛ‬ي‪َٓ ٘ٝ‬ذات‪ٖٛ‬هٔ َس‪ٚ‬ا‪ ٙ‬د‪ٜ‬س‪ٜ‬ح دإ نس‪ٜ‬د‪ٜ‬ب‪ًٝٝ‬ت‪ٝ‬ح‬

‫(‪ )kredibilitinya‬سباضا‪ ٟ‬سأ‪ٚ‬زغ َ‪ َٔ٤ٛ‬سذات‪.ٞ‬‬

‫ْ‬
‫اْلَاتًةَ‬
‫سُٔ ِ‬ ‫نالفٔ ‪ :‬تٓدا خ‪ٓٝ‬تا دإ ناس‪ ٘ٝ‬سا‪ٜ‬غ اهلل فد ُٖباخ ا‪ٜ‬اي٘ اهلل انٔ ممرب‪ٜ‬هٓح حُ ِ‬

‫فغأسريان دامل فسدايٓٔ دْ‪ٝ‬ا ‪ٜ‬غ تسبا‪ٜ٤‬ل اداي٘ ا‪ٜ‬دَٔ مس‪ٛ‬ا دز‪ ٟ‬ن‪ٝ‬ت‪ .‬ن‪ٝ‬ت سٓت‪ٝ‬اس بسدعا‪٤‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫سُٔ اْلاتًِة‪ .‬نات الش ز يْسف ايكسضا‪: ٟٚ‬‬ ‫دإ بسٖازف اضس َات‪ ٞ‬دغٔ حُ ِ‬

‫‪9‬‬
‫" خازا ٖ‪ٝ‬د‪ٚ‬ف َٓٓت‪ٛ‬نٔ خازا َات‪ ،ٞ‬خازا َات‪َٓٓ ٞ‬ت‪ٛ‬نٔ خازا دبغه‪ٝ‬تهٔ دإ خازا‬

‫دبغه‪ٝ‬تهٔ َٓٓت‪ٛ‬نٔ نُاْان٘ ن‪ٝ‬ت‪ ،‬شسض ات‪ْ ٛ‬ساى ‪ٜ‬غ فٓ‪ ٙٛ‬عراب "‬

‫س‪ٝ‬دغ مجع‪ٜ ١‬غ دزمحيت اهلل سهايني‪،‬‬

‫افاب‪ٝ‬ال ن‪ٝ‬ت دسا‪ٜ‬غ‪ ٞ‬ن‪ٝ‬ت د‪ٛ‬ض فسي‪َ ٛ‬جا‪ٜ‬اغ‪ .ٞ‬اْتازا خازا ن‪ٝ‬ت َجا‪ٜ‬اغ‪ ٞ‬اهلل ا‪ٜ‬اي٘ َٓ‪ْٛ‬ا‪ٜ‬هٔ‬

‫حل اهلل ‪ٜ‬غ ‪ٚ‬ادب ن‪ٝ‬ت فٓ‪ ٖٞٛ‬اْتازاخ ‪:‬‬

‫‪ .1‬سٓت‪ٝ‬اس زضا دغٔ قضاء دإ قدز اهلل نفد ن‪ٝ‬ت ساّ اد نتٓت‪ٛ‬إ ‪ٜ‬غ ن‪ٝ‬ت س‪ٛ‬نا‪ٟ٤‬‬

‫ات‪ٜ ٛ‬غ ت‪ٝ‬دم ن‪ٝ‬ت س‪ٛ‬نا‪ ،ٞ٥‬مس‪ٛ‬اخ دز‪ ٟ‬اهلل ‪.‬‬

‫‪ .2‬سٓت‪ٝ‬اس ًَكسٓانٔ فس‪ٜٓ‬ت٘ اهلل دز‪ ٟ‬سهخ‪-ٌٝ‬نخ‪ ٌٝ‬فسنازا سٗ‪ٝ‬غضاي٘ نفد فس‪ٜٓ‬ت٘ ‪ٜ‬غ‬

‫‪ٚ‬ادب دإ فطض‪.‬‬

‫‪ .3‬بست‪َٛ‬نٌَّ نفداخ دامل اف د‪ٛ‬ض نأدا‪ ٕ٤‬دإ ًَتكهٔ بٗا‪ٚ‬ا اهلل د‪ٛ‬اي٘ متفت ن‪ٝ‬ت بسضٓت‪ٛ‬غ‬

‫فغٗازفٔ‪.‬‬

‫‪ .4‬بسدعا‪ ٤‬دإ مم‪ٖ ٕٖٛٛ‬اخ نفداخ‪ .‬افاب‪ٝ‬ال سسأ‪ٚ‬زغ ُٖبا بسدعا‪َ ٤‬و ا‪ ٜٔ‬بسَعٓ‪ ٢‬ا‪ٟ‬‬

‫َٓ‪ٛ‬جن‪ٛ‬قهٔ زاس نُٗبا‪ ٕ٤‬دإ ًَتكهٔ اهلل سباضا‪ ٟ‬ت‪ٖٓٛ‬ح‪.‬‬

‫‪10‬‬
 ‫‪ .5‬ممبٓت‪َٝٓ ٛ‬غض‪ٝ‬هٔ شس‪ٜ‬ع‪ ١‬اضاّ اهلل دإ ًَكسٓانٓح دامل نٗ‪ٝ‬د‪ٚ‬فٔ ن‪ٝ‬ت ست‪ٝ‬اف ٖاز‪.ٟ‬‬

‫َسًُني ‪ٜ‬غ دزمحيت اهلل‪،‬‬

‫َٓدافت خ‪ٓٝ‬تا ت‪ ٖٔٛ‬انٔ ممب‪ٛ‬اٖهٔ نتٓاغٔ‪ ،‬نداَا‪ ،ٜٔ‬نأَأْ دإ نبٗاض‪ٝ‬ا‪ٜ ٕ٤‬غ‬

‫حك‪ٝ‬ك‪ .ٞ‬د‪ٛٝ‬ا الفغ‪ٖ ،‬ات‪ ٞ‬سٓغ دإ تٓغ‪ .‬بٗهٔ نسغسازا‪ ،ٕ٤‬نسان‪ٝ‬نت ات‪ ٛ‬فٓدز‪ٜ‬تإٔ دامل‬

‫ا‪ٚ‬سٗا َسا‪ ٜ٘٤‬خ‪ٓٝ‬تا اض‪ٛ‬غ ا‪ٜ‬ت ف‪ ٕٛ‬س‪ٛ‬د‪َ ٙ‬س‪ٚ‬فانٔ سبٗاضني دزفد نبٗاض‪ٝ‬ا‪ . ٕ٤‬بسساّ‪-‬ساّ‬
‫ُ‬
‫َٓخ‪ٓٝ‬تا‪ ٞ٥‬اهلل ممبا‪ٚ‬ا َا‪ْ٤‬س‪ ٞ‬بسأُس َّْة دإ بسسا‪ٚ‬دازا‪ٚ .‬اال‪ٚ‬ف‪َ ٕٛ‬ا‪ْ٤‬س‪ ٞ‬ا‪ٜ‬ت دز‪ ٟ‬بسال‪ٜٔٓ٤‬‬

‫التس بالنغ‪ ،‬بغسا‪ ،‬فغهت‪ ،‬ند‪ٚ‬د‪ٚ‬قهٔ َاي٘ دو فسْ٘ َٓذاد‪َٛ ٟ‬س‪ ٙٛ‬سهً‪ٝ‬ف‪ْ ،ٕٛ‬اَ‪ ٕٛ‬ددامل‬

‫فسد‪ٛ‬اغٔ َسب‪ٛ‬ت خ‪ٓٝ‬تا ت‪ ،ٖٔٛ‬سخازا ا‪ٚ٤‬ت‪َٛ‬ات‪ٝ‬و)‪ (automatik‬ست‪ٝ‬اف ٖات‪َ ٞ‬ا‪ْ٤‬س‪ٞ‬‬

‫ا‪ٜ‬ت انٔ تسا‪ٜ‬هت سات‪ ٛ‬ساّ ال‪ .ٜٔ٤‬نسإ َاس‪ٝ‬غ‪ ٢‬سدغ دامل فسي‪َٛ‬با‪َٓ ٕ٤‬خاز‪ ٟ‬خ‪ٓٝ‬تا ‪ٜ‬غ‬

‫سات‪ٜ ٛ‬ا‪ٜ٤‬ت خ‪ٓٝ‬تا ‪ٜ‬غ حك‪ٝ‬ك‪ .ٞ‬سباي‪ٝ‬كح فستاز‪ٚ‬غٔ دامل َسب‪ٛ‬ت خ‪ٓٝ‬تا دْ‪ٝ‬ا انٔ َغعاقبتهٔ‬

‫فغأْ‪ٝ‬ا‪ٜ‬ا‪ ٕ٤‬دإ نٗٓخ‪ٛ‬زٕ‪ .‬أسريخ انٔ ممبا‪ٚ‬ا نفد فخ٘ بً٘ دإ فسَ‪ٛ‬س‪.ٖٔٛ‬‬

‫ممب‪ٛ‬ز‪ ٚ‬خ‪ٓٝ‬تا ت‪ ٖٔٛ‬ت‪ٝ‬دم انٔ فسْ٘ نسأ‪ٚ‬زغٔ دإ نسفني‪ .‬ب‪ٝ‬ازف‪ ٕٛ‬ت‪ٝ‬ادا نا‪ ٕٚ‬بسساّ‪ ،‬ن‪ٝ‬ت‬

‫ت‪ٝ‬دم انٔ زاس نس‪ٛ‬ثني دإ نتان‪ٛ‬تٔ نسإ ت‪ٜ ٖٔٛ‬غ َٓذاد‪ ٟ‬خ‪ٓٝ‬تا اض‪ٛ‬غ سٓت‪ٝ‬اس اد بسساّ‪.‬‬

‫‪11‬‬
‫َاي٘ ت‪ ٖٔٛ‬ب‪ٛ‬نٔ سكدز ب‪ٛ‬ي‪ ٘ٝ‬ممسٖات‪ ،ٞ‬بٗهٔ ب‪ٛ‬ي‪َٓ ٘ٝ‬ذاضا دإ ًَ‪ٓٝ‬د‪ٚ‬غ‪ ٞ‬ن‪ٝ‬ت‪ًَ .‬تكهٔ‬

‫خ‪ٓٝ‬تا دإ ٖازف ٖاخ فد ت‪ ٖٔٛ‬انٔ ممب‪ٛ‬اتهٔ ٖات‪ ٞ‬سٓت‪ٝ‬اس زاس تٓغ دإ سالَت نسإ‬

‫ن‪ٝ‬ت تاٖ‪ ٛ‬بٗا‪ٚ‬ا ن‪ٝ‬ت بساد ددامل ِز َعا‪ ِ١َٜ‬دإ فٓذاضا‪ ٕ٤‬سات‪ ٛ‬ذات ‪ٜ‬غ َٗا اض‪ٛ‬غ الض‪ ٞ‬بسن‪ٛ‬اس‪.‬‬

‫َغذس خ‪ٓٝ‬تا ت‪ ٖٔٛ‬دايٓح ي‪ٛ‬اس‪ ،‬الفغ‪ ،‬سالَت دإ َجالَتهٔ‪َ ،‬اْاناال َغذس خ‪ٓٝ‬تا دْ‪ٝ‬ا‬

‫دايٓح مسف‪ٝ‬ت‪ُٖٝ ،‬ف‪ٝ‬ت‪َ-‬غٗ‪ُٝ‬ف‪ٝ‬ت سستا ممرضتهٔ‪ .‬بض‪ٝ‬ت‪ٛ‬ي٘ بسا‪ْٚ‬ت‪ٛ‬غح سس‪ٝ‬افا ‪ٜ‬غ‬

‫َٓذاد‪ٜ‬هٔ ت‪ ٖٔٛ‬خ‪ٓٝ‬تا اض‪ٛ‬غح دإ َايغ سهاي‪ ٞ‬باض‪ ٞ‬سس‪ٝ‬افا ‪ٜ‬غ ممب‪ٛ‬ز‪ ٚ‬خ‪ٓٝ‬تا سال‪ٜٔ٤‬‬

‫داز‪ٜ‬ح‪.‬‬

‫َغأسريي سطبة فد َ‪ٝ‬غض‪ ٛ‬ا‪َ ٜٔ‬از‪ ًٜ٘‬ن‪ٝ‬ت َسْ‪ٛ‬غ فطَإ اهلل سبحاْ٘ ‪ٚ‬تعاىل دامل س‪ٛ‬ز‪٠‬‬

‫ايبكس‪ ٠‬ا‪: 165 ،١ٜ‬‬

‫ﭷﭸﭹﭺﭻ‬
‫ﮇﮉ‬
‫ﭽﭽ ﭾ ﭿ ﮀﮁ ﮂ ﮃ ﮄﮅ ﮆ ﮈ‬
‫ﮊ ﮋ ﮌ ﮍﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ‬
‫ﮙﮚﮛﮜﮝﮞﭼ‬

‫‪12‬‬
 ‫َكص‪ٛ‬دخ ‪:‬‬

‫"(‪ٚ‬اال‪ٚ‬ف‪ ٕٛ‬دَهني)‪ ،‬اد د‪ٛ‬ض داْتازا َا‪ْ٤‬س‪ٜ ٞ‬غ َغُب‪ ٌٝ‬سال‪ ٜٔ٤‬دز‪ ٟ‬اهلل (ا‪ْٚ‬ت‪ٛ‬م َجغ‪ٛ‬ت‪ٛ‬نٔ‬

‫اهلل)‪َ ،‬س‪ٜ‬و َٓخ‪ٓٝ‬تا‪ٜ٤‬ح‪ ( ،‬مم‪ٛ‬دا دإ َٓطاعت‪ٝ‬ح) سباضاميإ َس‪ٜ‬و َٓخ‪ٓٝ‬تا‪ ٞ٥‬اهلل ; سدغ‬

‫ا‪ٚ‬زغ‪ٜ ٢‬غ بسإميإ ا‪ٜ‬ت يب‪ ٘ٝ‬خ‪ٓٝ‬تا ( طاع‪ )١‬نفد اهلل‪ .‬دإ ناي‪ٛ‬ي٘ ا‪ٚ‬زغ‪ٜ ٢‬غ َالن‪ٛ‬نٔ نظاي‪ُٔٝ‬‬

‫(شس‪ٜ‬و) ا‪ٜ‬ت َغتاٖ‪ ٟ٤ٛ‬نت‪ٝ‬و َس‪ٜ‬و ًَ‪ٗٝ‬ت عراب فد ٖاز‪ ٟ‬أسرية نٌم بٗا‪ٚ‬ا‬

‫سس‪ٛ‬غض‪ٖٛ‬ح ىم‪ٚ‬اتٔ دإ نه‪ٛ‬اسا‪ ٕ٤‬ا‪ٜ‬ت مس‪ٛ‬اخ تستٓت‪ ٛ‬باض‪ ٞ‬اهلل‪ ،‬دإ بٗا‪ٚ‬ا سس‪ٛ‬غض‪ٖٛ‬ح اهلل‬

‫َٗا بست عراب س‪ٝ‬كسا‪ْ٤‬ح‪ْ( ،‬سخا‪َ ٟ‬س‪ٜ‬و ت‪ٝ‬دم َالن‪ٛ‬نٔ نظاي‪ ُٔٝ‬ا‪ٜ‬ت)"‪.‬‬

‫اك ْى ب ًَا ِ ُْ ِيٌَ‬ ‫ْ َ ْ َ َ َ ْ َ َّ ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ َ ُ ْ ََ ُ ْ ُْ‬

‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫آءن اهع ِ ِى‪ ،‬وٍ ع ِِن و ِي‬
‫بارك اهلل ِِل وهكى بِاهقط ِ‬
‫إٍَّ ُُ ُِ َْ َّ‬
‫السً ْ ُ‬ ‫ْ َ َ ّ ْ ْ َ ْ َ َ َ َّ َ ّ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ ُ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫م ِى‪ ،‬وتقبن ِي ِِن و ِيَكى تَِّلوتُ‬ ‫َّلل ِط اْل ِ‬
‫ات وا ِ‬ ‫ا ي ِ‬
‫ك ْى َول َسائط ال ْ ًُ ْسوً ْنيَ‬ ‫َْ ْ ُ َُُْ َْ ْ َ َ ََ ْ َْ ُ َ َْ ْ َ ْ ََ ُ‬
‫ِِ‬ ‫ِ ِِ‬ ‫اهع ِو ى‪ ،‬أقْل قْ ِِل ِضا وأستغ ِ ط اهلل اهع ِ ى ِِل وه‬
‫َ َ ََ َ‬ ‫ْ‬ ‫َ ُْ ْ َْ َ ُْ ْ َ َ َ ْ‬ ‫َوال ْ ًُ ْسو َ‬
‫ويا َناة‬ ‫ات َا ف ْْ َز ال ًُ ْستَغ ِ ِطيْ ٌَ‬‫َ‬
‫ِ ِ‬‫ي‬‫ؤ‬ ‫ً‬‫ال‬ ‫و‬ ‫ني‬ ‫َ‬‫ي‬
‫ِِ‬ ‫ؤ‬‫ً‬‫ال‬ ‫و‬ ‫ات‬
‫ِ ِ‬ ‫ً‬
‫ني‪.‬‬‫اتلا ِء ْ َ‬
‫َّ‬
‫ِ‬

‫‪13‬‬