~~--....--.

-
-----~7r
- 7/ /q
, 'Y ~·
., . 6,
.

\
I II Ill ;;-:'i?:rr;y. . .

A NALISIS· . 'I

. .
I

a ··o..w. .I
·! . • 0

.
·l ~

j'

I. ! 'I • ,

• I •
~,;;f

'\ tX l ' \
.. .

• ot l' .· .
..

. :. .:11
' ' '

I I UN TV lt
. .. I
I

.
. I

1. Menjusun Pereatjanaa)l Praktck I

·. . ; II
1. 1
,.. I 1 Baogual!l . · ·
.
.
. .
. .
• I
' . . : J
I
i
. ~
! I
I

I·
I ;.
.

j.
i
•.
.
.

I
: I '

I~ l 'I I
I ·~ =- ..
1111 II II -;-:lf~~TR
A NA.l. ISI S I

a·o. w.

J 1 UNTVt

Menjusun Pereatjanaa~ Prakt-ek

BaogllDID

I.
i l
 ..;l.. 0 1t.UA:. t.~.J JL.>
- 1 - .-:- 0~
-- .. --- -=====================================;;}§if=~~~====
1-Gts -ij49~/6_.:Ketr
---~-----------~-~---------------------------------------·
i A. PENGGALIAN ·T ANAH.
; Dalam menentukan harga-harga satu~. harus aiada .·
j kan perbedaab antara gali.an•tanah dj.um1ah bes~z: dan
! !-:e+ jil; _mengencd. jang terachi.r ini_ pada :umt.ui.Ulja :i.a-
: lah pe};:erd.jaan2 penggal:ian jang · terdapat pada pembu ···
i atan djembatan2 dan banguna:n.?,~, misalnjc; par:it -- e.. -
i las ·untuk djembatan, tiang-t.iang t-embok, al·as de.ri
1 dir.ding-di.ndi.ng ·tembol::; dll, "jang dalam pacta :t tu- ba
! njt..:t tanah galian pada- a.zasnj-8:' h~nja sedild.t sao.ja.
: Galian setjara. bes"a:f ialah pekerdjaan2 tanah un-
j tl.;.k saluran-s~.luran -- p_empuangan ai.r, saluran, se. -
!luran- pengairan, peminaahan--pemindahan sungai dll.
i de··ti.kian pula p ekerdj_a.an2· pem:indahan djalau jan,g;
1 bc·~si.fat besar; dje.lan=hal ini- pada umumnja terroasu!~
pekerd.jaan-pel:erdjaan tanah, jang da.pat d:i.a.dal.:an a-
turan_-atl,lran je.ng se.lts'a'ma, pun ·jang memerluimu 'bo.-
njak pekeZ.d:ja se1ama wakt~ jang pandjang, serta· d~-­
pat p~r.erdja setjara boron~an dan jang dalam·hal· i-
tu d~pat d:i.adakan peme:r~ksaan dan pengawe..sa.J._ j~"'..ug -·
1 teratur;.

! Untuk peker~jaan-pek,_~rdjaan ·jang lebih besar~ i-

! ni ticlak mungki~i,dibuat suat_u anggaran-bi.aja untuk-
\ pel::erdjaan penggalian tanah~ · sebelum ada suatu ren-
i tjana bekerdja.:. ...
j H~rga-harga satuan didae~ah. itu jang,dibajar un-
, tu!:: pekerdjaan tanah setjara ~etjil tidakl.ah terpa-
kai le gi. Dal.am keadaan demiki.8.n harus difahami be-
11

tul-betul tentang harga-baJ"ga s~tuan jang hendak di

!tetapkan_ itu tergantung dari p,.,_da matjam tanah,ti.ng
lgi pengangl::utannja, djarak pengangkutr~rmja, clan u-
1pahnja pekerdja dalam sehari; sedangkan upah i t\i. a-
; 1'-..an berhubungaer. pula dengan beaarnja pekerdjaa~ peng
I galian, kemungl::inan2 terdapatnja djumlah pekerd.j·a -
\ j~ng t·ju!~up- denrran soal ada/t:Ldak terdapatnja peker
!dja2 jang ahli disekitar tempat pekerdjaan itu;
j
 ~ 2 -

~================================================~=~=====
Fa_ts.[ Ketr.
~----r~;~~~-~;~~~;~~~~~;;;~-~·~~~~~~-~-~~~~~-;~~~-=-----
sai dalam \vaktu jang telah di ten tukan.
1 Untuk p·~Jlgangkutan tanah oleh pekerclja ( ti
I
I
dak meuJEkai
I
alat2· penga.ngkute.n jang berrodc:-.)- ·
p·ada umumnja hendaklah · djan-gan lebih dari ld.- ·
I
. ra2 150 m djauhnja, sebab· djika djaral:: ini le
I bl.h besar, · malre. biasanja lebih menguntunglcan-
1 djilta beiterdja .tidak. setjfra. kornpensasi_, .. teta
·I p:i mengamb:ll a tau membuapg tanah sed.e~:at-de -
1 katnja i:lari: tennpat oekerd.ja.· .
I .
! ·: Penggali'an-ta.nah i tu · dapat dibag:i · cl.ala.m :
I. Henggali tanah' ·dan .mernua t dc:.l a~ ala t-a-
l la t -pengangkutan jang di tempatl"-..an sebail;:--baik
i _nja oleh d:i penggali,. bi.asanja mereka lebih -
1 menjultai lcerartdjang-l~erandjang dari bambu 3 -
1 (pengki), ~i~sanja berisika~ l/-l5~ a 1/6~- rn •
1 Dal.am hal :t.nJ.· pengangku:tannJa setJara dat~.r. -
I
maupwi. tegak diang~ap <?• · . .=
I. ~I •.
r:~.
Pengangkutan tanah jang te·l· al;- dirnuc;.t da.
tempa t. _pt:lnggalian ke temp~ t pen~mbtman •..
.: Untuk ~engetahui biaja-biaja peng&aJ..:ian ta
1
,. n_a:h. dapa~ diangg<:':P,; ~.~h~•a .de.nsc0.)Je~~erdjt', -.-
. set.jara memborong harus didapat l!J?.:a.,l'l: .peker - ..
1 --.dja jang tjukup, sebese:r asen s.ete.lah 9eker-

l ,·dja ~ebih .kurang 8 Q.J~m,: jaitu .wal-;:~l;i, sete -

_le.h dipotong . waktu-W:~!Ctu ·:be:r:istirah,.:at · j-ang -
1 lama de.n pendek dar:i tinp-t.iap., pe:riode-b~:;:e:r
dja jang njata, rata-~ata di.kerdja,.l:::an d.a.J.~-
6t djam· atau 375 meni.t. · ·
I. Andti-kata mertgga1i. dan meniul:>.t·-tanall itn.

I dap2~
sub i
dilakulcan dalam, p meni t, maka -har_ga darj_
mendjadi.

·. k:r =. p
·· ·
. -·
375 · X-~·~· p A
a
375 . "··:·
l
 - 3 -. IK.I p- -l>JA~fl'e;""t:~

========================================~~~~g~§~~b~===~
Fats-..., Ket
- -~- --:------------- ~~- ---~-- ... -- --~·-- ~---- - ........ -~--
IIe.. Untuk menghi.tung biaja-biaja pengangkuta,n 1 ma
---------
Jr...a. 'banjak tanah m~nurut propil-·galian diperbanjakl~
i dengan satu_koefi.sien x. x ~ni besarnja tergantun~
dari. pada bertambe.hnja i.si sewaktu di.gali., pula segi
lti.t--banje.!-:. dari.pada bera:t-djeni.a-matjam tanah_itu .-
karcma. i.tu. 3 terdjadi. p~rb3daan._ an tara pengangkut~n mi.
. sali:1ja. 1 m paGi.r dan 1· m- · batultarang (~iukur dipro -
l pil-[;;"Uli.an). '7.

· Untul~ mengangkut. 1 mJ tanah · dihitung ·rata-rata me-

mer1ul:a.n 30 l-"::ali berdjalan, untuk tiap-tiap beirdja -
lan. cliperl ukan ',Jebe~~s.pa meni t, tel:'gan tung daripa.cla -
tjeJ_:>a tnja bcr~erak, djarak da tar a tau tega.k dian tarle
! tit:U:~-titik·bere.t. tempat panggalia.n dan pembuangc;.n.
. . . . ~ . .
Selc:::J.c1jutnja dapat dianggap;- bahwa m~·ngangl¥'t~· be-
ban setinggi 1 m itu memerlukan tenaga sariia: :. ·d~iig~;hi­
pel!iindaha.nnja: setjara data-r, sedjauh (10 a20; ·. rata2)
15' m, seorang pekerdja. jang membawa be ban )d.ra.-ld.ra-
50 kg. dj:LJ....:a mengangkat beban d,an mengosongkan keran
djangnje., demiltian pula wa~"ti-waktu beristi.rahat jg..
pende:;: j;;·.ns diperluh:an turut dihi tung tiap-:tiap · ~ne. -
nit dape.t ruencljalan djarak rata-ra~ 60 m •...
Naka ha:rga dari sub II mendjadi :
a =X (1~15h) X~
375 375
Djum.lah biaj"a tiap-ti.ap m3 jang harus dibaje.rkan l~e­
pada pe~~erdj"aan mend jadJ.. ·

k = ~ + k2 = ?p + X: ( 1 ~ l5 h ~ a
3'75

Biaja-biaja untuk ·p·embajaran. t.enaga pel:erdja jang

njata ini ditambah denga.n 205~ untuk pembajaran b:iaja
bia.ja menentukan dan mengulwr hasi.·l-hasil .,--p·eij:e·rdjaa..."l
 - 4 - ..

~=========;==============================~===============
Fats. K~tr.
--------..-.·.--.-.-... -~~-------------·-· ·------·--·- ..
•-pelcer_d,j_~ ~ad:i, pengaw~_san, biaja-biaja tata-usaha
1 daD ~e~tungan dari kepala rombongan-pemborong, se
hingga terdapatl.ah su.atu djwn1ah · jang harus cl.:i.bajar
.l.ankepad~ orang - oran"g. P:ex:~ntara ( jang disc ".Jut -
:P emborong - gal. ian) , a tau _;4,Ji.~ _pii!keJ:djaan i:cu- he~
dtik d:i.l.akukan, sendiri sedjpml_ah wang jang harus d:i
sedi..akan, un tuk pekercij.aan-pekerdjco.~.n jang berhu -
! bungan dengan pekerdjaa.'n-boronga.."1. tad:i., ·_sedang da-
l l.am hal. ini upah djuru-uang dan tambc:.han-t&.abahan-
;I biaja-biaja ta ta-usaha di..ba ,
jar dari k.eun tunsc.n. j g.,
i·dimaksudkan untuk kepa.la pemborong tersebut te.d:i. ·
1 .. .

. Ditambah l.agi dengan .257; untuk penal;:siran bia -

l j?-, biaja tambahan, jang selamanja harlis d:i.pikul.
! oleh direksi, sedang untuk memudahka.n, diambii · pe-
i nambal1an jang sebandi.ng. · • ..
i
i :ai.ajp.-b:iaja tambahan ini perlu un tuk :pelcerc1j6:ru1.
I pek_erdjaan Llembuat djal.an·- djal.an setapal~ dc:-..n pe-
l kerdjaan-pekerdjaan memasang serta mensukur propfl
jpropil dan peugawasan atas·pekerdja-pekerdja, c.lan-
j .dj:il~ ~ema.kai alat-alat-pengangkutan jang da2..:·t -
I d~p:i.ndah-p:j.ndahkan, untuk pembuatan dataran-datG'.r-
.! an l.~ngs:i.r, tem:pat - tempa·t. berhenti. dan tei':lpt•.t-
1 tempat pembuangan.
! Ta~ba.han 25"-6~ di.atas harga jang hend.a~-~ O.i.?ajar
l kan kepa.da pemborong tadi, biasan·ja telah tjukup.
:
i Djadi djum1ah semua tambahan mendjadi 5o;.;., se-
\hingga biaja•biaja jang ·harus disediar~n da~am'ren
1 tjana-bi.e.je. terachi.r i.alah :
I
Ik = i p + X (1- + i5h) '.3;5 = p + X (1 + 15h) 2;0
I
1 ... . Ini. ad,al.ah harga penggalian seti.ap zn3 jang semu
1 ~-j~r.-ter'~a:r;tt~g::·:d8:~i.:pada matJamnj~ ta~ah, jant; .da-
1 l«¥.J1,·hal:J..tu ·untuk. opudan x· ~x-us dJ..berJ..kan ni.la:i-nilai
· .; .L _;_; fll~·· .r · ·
 - 5-
==========================~==========~===============~===
~ts. Ketr
------------·--.-·----------~---:.

jang ditetapkan dengan mengadz.lon p~rtjobaan-per-;jol;Ja

an-dttri. matjam-m.atjam tanah je.ng terpenti.ne; dalam tra·
se it~; · · · · · . . .. ·
Sebagai suetu pegangan dapc:-.t dipakai do.ftar matjam
matjaro tnnah seperti berikut : .
'· . . . .
DA'i''TA.-;] 1'-IATJAl'I-!·IA~J ..:'l..t'i TANAH
----·· .... ---- "_;_:__.:~---·~--. _,::__ __ .:__ ..... :.. -
---------------~--~---~--------------------------~---~----
-~ ·-·. p -
Tjara. . .me-
. l .
X
No • Npma .. mEA t j arri _ Tjontoh2 .. nger.~c.~jakan dalam
ajc..,dengan menit
. -------- ------------ -------·--------.--------- ------- --------·-- ------------ -
l. Tartah 1embek Lumpur 1 _patj_ul 180- l.. 00
sekali 2. sel-cop
2. Tanah kering uasir-
. . ~
sekop-lebar 60 _1.00
gembur leering
3. Tanah bia·sa· Tanah mera~
po.tjul 90 1.10
n1enganCl.ung
20= a 305'~
tanah 1iat
4. •ranah jg ke Tanall 1iat1I patj'...~l­ 120 1.20
ras dan pa- bel:in-
dat jg nekat tjont;
. tjadan nuda.
5. Sarna dgn 2, bertjau~·mr ·-2 sekop 120 1.20_-
dengan kerik.:il . dan ~~;;: 1 lin G(;is
batu2 bundar (O,l m )
Sarna dng 3, bcrtja;:1pur 1 pe.tjul 130 1.10
dengan kerikil da.~1 _3a;; ·1 :L..:i.>* [;,"-€-~s
batu2 b~ndar (0,1 m)
Sarna dengan 4., bertjam- 1 pc:>.tju1 240 1·.20'
pur dgn kerikil de.n 3 5o.-·;
batu2 bundar (0,1 :m )
8. Tanah jg.sangat 1-::ers...s clan 1 be1:J,n.... 300 1.30
berbatu2~tjadas tua lapis tj~ns
lapis ..lahar, brelcsi2 muda 2 li~1~g:Ls
9 ... Batu jg sa- batu keran.sbc-.han ~)e 1.80
nga t keras batu2 bun- 1edal;:
dar jg besc..r
 - 6 -
===================~=================================~~==
Fats. Ketr.·

Akan lebih djelas kelihatannja pel·bedaal1. antara

si:fat berbagai matjam-matjam itu, djika dale>.lll daftar
dia tas di ter.::mglcan dj uga t jar a mengerdjal:antl<Ja_ certa
rua tjam alat-alat jang diperl ukah dan dala;,l per ban
din~annja.

Un tuk penganglm tan memakai ala t-ala t-];len:_;angkut

an jane dapat dipindah-pi.ndahkan dari lori, c1ilajani
ole~ pekerdja, pendjelasan dibawah ini dapat dibuat
seba0e.i pedoman. .
Dengan anggc.tpan, l;)ahwa dua orans };lel;:erdjo. selt-.-
ma 61!: djam bekerdja tiap tiap h~ri (wal~tu-berj.stil~c::.­
hat tidak ;:erhitung) mendjalankan sebuah lori jang -
berisi t m~ dengan ketjepatan_6o m per menit.
Dj:i.lce_ selandjutnja djarak-pengangl..::utan ade. L rn. maLa
olel1 ;tiap-tiap pel-:erdja di. tempuh dj3rak 2 L meter
(:pulang pergi) untuk mengangkut i m tanah.
Tiap~hari kerdja (275 menit) ditem.puh oleh lori.trd:L
375 X 60 ~ 22500 m,
djadi tia-tiap hari diangkut
.... '
22500 X t m3
2 L
Djikalau dihitung 59~ unt.uk.. semua biaja tc:•Dbahc.n
dan ·upat;; pekerdja. a, malta ·biaja pengane;kutan 1 3 lori
tfap-tiap hari 3/2 ~ 2- a = £·a· dan biaja pe1· r:1 men-
djadi
:3 a 2· L 1 a
~ = 5625
a = ,_._ I, X
ll 250
22500 X t
2 L ·
 - 7 -
=========================================================
Fats. Ketr •
.,.___ - ----------- --------------------------------------------
:Siaja pengangkutan sampai ketempat jang ditentu
kan dan didalam lori dihitung menurut rumus-rumus jg
tcrpal:ai pada pengangkutan setjara da tar dart tegang
de.lam pekercljaan-te.nah setjara besar.

PENH1Btn-TAN TANAH.

Dima:1.a dikataka.n tempat penimbunan tanah uaka

ha:c1J_s c"'!_iperhe. ti:kan, bahna pene tapan lelJar-dasE",r dan
ti21gGi.;,j 8. 'bcrhubungan dengan biaja: pengang;kutEm t&.
nahnja, begitu pula dengan biaja untuk pentje.~:>uta.n
ha~: (c-.t&s tanah itu) ... -
Un tul,: t'Leudap-atlcan tinggi h j&ng tepa t sekali un-
tuk ~:>Cl1L:,bune.n-tanah dapat di:pakai patokan sbb •.
h

tanah asal tepi h :f_

data±- mh

a = upahpekerdja sehari dalam

sen.
e = har-ga per m2 pentjabutan he.r-
ga dalam sen.·
z = djarak titik berat ketanal1.
asal.
n = angka-perba.ndingan antara
pengapg~.:.utan tanah setjc-.ra
datar dan teeak.
I - Isi tana:h gai-ian per m
ditempat penggalian.
F = banjalcnja tanah galian
per m, d{ukur
 - 8 -
;====~======~=======~============================~=~=====
Fatp.

d.itempat penimbunan, maka

F .. :: (b + mh) h

Biaja penggalian I dan menganiSlcutnja su;.npa:L ra;l;

ta tanah asal dan sampai_· J;;.e.tempat menimbunv.n tie.da
berhubungan dengan h, ·oJ:eh karena itu da.pat diabai
kan.
Djadi
biaj~. mengangk.ut ·
· a __ 25~
I (datar) = I X (mh + yb) X . 1, Diman&. CJ..
q X
.. ·i,

biaja menr?;ciQ.glt.ut
I (tegak) =I X n X~ X~:-~:::~ b X:
b:Laja pen.tjabutan hak = (b + 2 mh) X e
,djv.di djumf.ah biaja·ada:lab.
a f a a
Imh X
b· + t I
·h
X
q = 1
q
-
"2" Imh x_.,.. + In ::{

h a F
x.~ X 3 3. mh + 2rmh + F
3 q h
h
X e - mhe + 2n~1e

2 F
2 mb + 2 mh
h
a tau
t Imh X -a + t
q ••
f
I x- x-
q +
In
a
X
h
x-
3 - 9
a
X d.
2
h:; f·
·I n x 3 x qa m
x 2 F +. ii x c +··mhe ·
Ini mendjadi sebuah ~nimum untuk
t.Im Z ~- t I~'~:: +.t ~n X t t Inh
2
X
c.
q
m F
F ~ h x e + me =0
 - 9 -
' =========================================================
.
I
1 Fats. 1 · ICetr. ·
._; I ----·'--·-··
• ..

a tau
l
I h 2 Ci I n x ~q· x· '; ) + ~- (.. F~ + i2 ·+ -~ ) -:~ ·
_q .. •.
I
I
i i Im x ~
q
+ t In ~ + ~~
I q
I

a tau
In x
h'2m
F
F = ( 2e X .3, + I ) _h_;.,2"::'D1_ _
F
. . a. .··. h2
cijad·:t-
F 2
h2
= In X (2 e .9. + I}~ dan h m
a - f..--= 0.
i:Iasuldw.n
F
mend,jG.cli
h 2 m dalarn_ h2
= In
F
~-
=-
( 2 e .9. + I ) .
h2 = h2m ( 2 . e . :9. + I )
In a

2m
In
q_
= me .9. +
a
m1
I..... = -n-m x-. --
a a nilai
· · peralihan_. d~ri I·.
Untuk mentjari nilai jang terbc:-cil: clC'ri h adalah
(untuk nilai-nilai jang besar ) a):
berlaku h 2 =L
x (2e .9. + I)
In a
' Rumus-rumus in:i. sudah tentu hanj~;; bernilai; alcc:.n t'e •
tap:i walaupun demikian; memperlili.<'itkan djnsa -tin&gi
1 tinggi h j::mg praktis · u.ntuk peniml)unan-lJenimbunari~

::-::) tintuk nilai2 jang 2

F.- - I·D.1 ~ 0
ketjil dari : I ~ 2
h m : bh - mh = 0
~j.:' c1i h .::;cla1:~ bh = 0
 - 10

;;:~c: ::::;== ==== ===== === =====-= ==== == == ==·= == === == ==== =-= =. == ====
Fa.'ts-~·-'
-, 1
. . ....
D~ng.:-:.4 -me~buat sebuah graf:ik .{E:;anlparan), jang
.
Ket;;..

ldjuga. to·~dtipat iebar-l:ebar d~sar· jang terten{;u, w1tuk

,s~sua tu djumlah is:i, dengan segera dapa.t d:U:.:etuhu:i
itingg:l.-tingg:i dan 1ebar-~e·b~ dasarnjet (he.l ini ada
;iah penting dalar.a. uru'san pentjabutan hak) jang -sesu

l:ai deng?.-n...·ha_:r,·ga_ pentjabutan hak ja:rtg tertentu.

Semu~~- ·;~h:;i·je'iasa~-;e:~dj~l~san ·;·.:me d:i.t1~~"_:Li,_c.n
di
jatas ·tadi .tidakle.h dimaksu~kan· sebagai suatu .9erp.tul·-
:an, tetap·i hanja sebagai pedoman dala_,: ·me::-;1'1-)ua'; sesl.. a-
!tu rentjana- beRerc1:ja· terpisa:h- · dari' p··e},:erdje.an-pcl:er
jdjaan tanah setjara besar. '
Al~ Untuk .penggalian tanah setjara ~e.tji_l dc.,sv.r per·
jhi tung~l~··biajAn"Ja · s·ebaga':i... berikut'··-: < · ..
1 1 'Jll galian, ·tidak lebih dari l m do.lamnj;.~, t8..nv.h
!nja' -disebarli:an diselti. tarnja a~au .t:Lda2::. ·lebih c"1.jc..uh
ldari ·.3 m djaraknja d:iangkat atau dimuat
l Untuk tanah biasa :
~o, 75 pekerdja: ~.- . •• ~ ~ -: ~ ~ •••• • • • • • a Rp-. · :·· :np.
to. 025 :_.pandor • ... • • . . . •• • •• •·· • •.• • • a l1p. :i:tp..,
~,·;I._ .. .. ' ....

. 2 •. ====-===:::==
, Untuk tanah kara~- <be1intjong)
fl.. .. :. :pekerdja ..• ~ •• ,. .•.•• ~ ••• ·~. • •• a ~~l?• Rp.
·I..
;O.<i33
. . . . mail.Q.or .-~-. ~ ~-- ••••••• ~. ~ •.•.• ~ I~~. Rp.
I. • ------
"Rp.; . ...
=====~====

3.1 1,5 Untuk tanah jang banjak terdapat batu2 bun.dar

pekerdja •••••••••••••••.••••• a Rp.
1
0•05·mandor ••••••••••••••••••••• a Rp. l.1p •.

II ----
R~.
. - ··---·
===========
4.', -~ 5 Untuk tanah lumpur :
pelcerdja •• ·• ••••••••••••••••• a Rp. np.
!o:o5 mandor ••••••••••••••••.••••• a Ry. --..
!·i' ·-- ---- ---
··~,
 - l.l -

=================================================·========
Ke-tr .
---·------------------- -----·------ -------.-···------
Untuk tanah t_jadas (beli_ri.tjong) ::-
2 pe!cerdje. •••••••• ~ ••••• ·•· ~. a· Ihl~ .. Rp ...... .
o.o66 mandor •••••••••• -. a _Rp~ -·HE· '~- ··<· •. ~)~·· ·-. ··.
· __
... . . . . ~ .: . "': •·
=======~==

Tcr3~ntung r~ ..";l.ri:pada: '1-:e<:id,'p.an, artikel-artike1 1

s/d 5 boleh dikurangi, setinggi-.tingg:i,.n:ja .60'/~.:.(se
!1a:.n1.jutnje. lihat sj_rkul:i.J;'·<D;Lr B._O.• W.P.do.-~1.1• Aug.
1.897 Ho.12440/E) dari &dal-soal terseb.ut> diatc.s.
1· m3~ tanah. d:i.ang;k~i< E:~edj.auh 30. m ···: ..
6.:.
:0,33 pekerdja,.•.• ~-;. _ _...__.··.-~·..•••· •.•··a Rp. · :· Rp •.:, :··;.''
jo. 01. wa11.dO~.. • • • • .• .. • • • • • • • .... • • ~> ~. Rp~
.. . . ··' .~

. 't • - .... - .
. _.===·::::::=:!===
• ~ Jn3 tanah diangJ~ut. melalui djarak lebih dari
.30 m :
Un tuk menghi. tun~ ilti di.p,ak~~ rumus
k- =- · 2; 5 . ·. ( L ·+· ·75 -}
1 diraana ~;.: biaja jang.ditjari .. per m3 .. a upah--:pe-
i. _lwrdja setempat. dan .L. djarak pen·gangkutan A·a-
1am meter. Did.alar!l biaja ini telah terhi tung-
upah pengawasan dan: harga alat-alat, bambu; <'l.sb.
-
(secijum.lc:..h. + 15~;)
... •...
.. :.
·~: -·!

Djika upah penga•;Jasan·;- kerusakan-kerusakan-· a-

1at- dan. _bambu 3 hendal~: d~hitimg terpisah-, n1:~ka
'
,.
i
I
he~:..- ~a. t;:._a:p2 m
• ..
mendJadJ.; ,:- .., ..
.. L. +- ?·5
'
:··
I
·a. · 32¢"
:·
:.'

,.
 - 12 -

·====
l&"t . =============~=~=========~===========~============

}l-; ~-! -----'·- ___ ___ ,

Ketr.
------------- ---------'--·- '
B. l m t~ah diangkut dengan mengg;unc-J:an lor:L j6•
dapat dipii:Idah-pindah dan di1ajani o1eh .pel-.erdja; ·
(biaja peme1iharaan dan ·pembeJ::ian e.lat-alat tidal~
j-. t.erh±t.ung; ·jang· terllitung hanja bic..ja pem.elihn.raan
I· lin tasan rel) ;

II 5a + 1
k =_ J.?iBo <L + 360)
I dimana k;. a dap. L sama artinja den san ape. j<::nr; eli
I

I I
.,se-but. dal!J.Ir; C!n•. A?, hanje da1am hal ini a clan k c1i
rnaksudkan dengan rut~iah.
1 m3 ta~ah diangkat. dari dalam lo~)&ng-::_:>ene;sali
r!· an janf_!; dalamnja lebi.h dari 1 m, un tv.!-c tiap-tia1p
J:!le;~er:-:;:'1::-~rhi ~ une; d~t:~ t~ "t;ik-: b,~z:a tn je. :

0.15 ·· pekerdja • • •• • .-; a :Rp. np.

!· ·q.-0075 a Rp.
:~ .. . ..
mandor • • !'.. • • • • • •
------..-
Rp.
np.
========
10. 1m3 tanah 1u~pur qiangke.t dc-.ri dalam lDbC).nc;
pengga1ian jan 13 dala~ja. · 1ebih dc-,ri 1 Lt, untul~ ti2p
tiap -meter terhj_tung dari --titik-beratnja

. . .•·..•..
I ."'0-~25 pekerdja •• . .. a R2_). Hp ...
I "-o,t25 ;.rpandor • • • • ·• • . a np. .!3.E._._- ----
!I .. Rr>·-
I ========
11. I l m3 de..ri sebuah gumpa1an-lmro:ns jant:; besax
II .. jang dihantjurkan dengan mengguna.!cc::.n Poudre de
i Sui:ete ·Favier dihi tung·:·
·0,15 kg Expl. Favier • • .• • • • • a ·Rp. Rp.
I o,6 m sumbu . ..... -·-·· •. . • • • • •
2.7 buah pengga1ak • . • • • • • •
a Rp.
a Tip.
Rl) •
I ·. 0.95 me1obang boran a 3 pekerdja a ll?.
P.lJ •
~1p.
I O.l.4 man.dor • • • • • • • • • a np • ~2·----
Hp.
I =:-========
 - 1} -

====~====:==============================================

.. --~-----

12. f 1 m3 ba tu a tau karang~le.pas d.iangka t dari.

Ketr

dalam sumur-sumur :
Untuk batu-batu k~tj±I analisi.snja s~ma
, denc;an .A 9, un tuk jang besar--besar di tc-t.mbah de -
' - -·--I
: nsan 255o,'.:o.
13.: 1m3 tan~idatangkan dengan membilas
: (spoel~n5): .
:o.3 Pel(el.. dja ~......................... -~ ••••••• a Rp. R.J?.
0.015 mandor-_ ...... _.. ~~--·. ·•· .-.:-.-~-~~: .••••• a Rp. J:.q,.
:3 b C:tlllbU. • :~ • • •-·~co~~>-~-:!":~~::·? ~ Y: • • • • • • a Rp. _r-p_._.
Rp •
. ·.. ~·":":.·-·-·':·-.· .
..z. "-" .. ~~~

, Dari ana1isi.s ini 2/3 upah menger.djc>.kan Ui1. tuk-

: pekerdjaan penggalian dengaJ?. membilas, 1/3 Cta_r:'ipadc-.
nja--: untuk rnengerdjakan .be~d,ungan..-bendungan (li.h •. an
A..L4).
·.
1. m~ tanah_dibuang d4ngan me~bilas :
pelce:r.dja •.... ~:~ .. ~~~.-•. ~~·-···a :Rp. ~.Rp.
. . .~ ~ • ~ ~ .~ • ~ ~. : :.:. • • • . • • • • a.. Rl). · . Rp._______ _
mandOl"" •••••
. Rp.
========
15. 1 rr.3 tanah di tamli~.h ( tangg~JJ.-tanggul, clsb.)
lihat. A 4 6, 7 dan 9/ ;
l. m3 tanah tambakan diratakan, ditimbris dan
dihalusk.an, dsb.
J.6. (Untuk penar.r.1bah pelin-peliri, tamba.l>:an dala1a
bendungan-bendunsan,. dsb. )·-
0.25 pck.crdja · . . . . . . . . . . . . . . . . . . . •.! .... · a Rp. Rp.
o •.or_ mq.ndor . . · . . . .. ................ .... ... .. ..
,
: .• . .
_, __ a Rp •. -~-
~·-·------
R-p.
=========
·-~-
 - 14 -

====~================================================~=~
Fats Ketr.
e_ __

1?. Meng~si-kembali bekas galian-galian

alur (sl.eu) untuk alas :
Didjembatan-djembatan dan bonguhan-ba-
ngunan air ja~1.g -lain, jang dalamnjc:-. ·'alat ti-
dak seberapa, <dihitung rata-rata setensah -
nja ·dari biaja untuk penggalian tembokan.
Pada bangunari-bangunan perurrta.llan · ra ta-rccta.
sep.erempitrij'a.· ·.
·· Untulc pekerdjaan-pekerdjaan jE~ng alc-snja
dalam dimana pe~erdjaan rnengisi-ke~bali herus
dilal:ukan dengari ha ti-ha t i dan den can setjcra
berlapis-lapi.s di.p~_rlukan suatu _per hi tl.mgan ":"
-ja.ng -t;erpisa.ha. · · · ·· · ·
. . . ' .
13.• l. m3 ··lap:i:s.O.pasir dalam "Qangunan rumo.h,.
terhitung penji.ramannja •.
1.20 m3 pasir ·..... ~. ~............ a_ Rp. flp.•
- 0 .. 30. pekerdja ••••••••••••••. a .Rp. R-p.
o.Ol. mandor ........ : ........... ·.a ... R_p •. _._BP..•----
Rp.
' ==========
19.· w Dji.ka ti.dak di.adakan perhitungan jang ter
sendiri untuk pekerdjaan penggalian~tana~ setjara
,.· be6ar pada umumnjf!-. tjuk~p dengan· 60'}-G dari anal:L-
si.s~analisis tersebut di.atas (terketjuali dari an.
A 8 s/d A 11) •
20.
I: · . .
· Mengerdjakan ·lapi.s..-puddel. . .
1 Ti.ap m3 lapis~puddel di.perlukan.
'!:0.3~· m3 tan~h ~empung d~ri gs:tl;ian (nihil)_• .
. _0.6o~ m3 pas:J..r ................. • •.• ······•·•.• •• a Rp. ..:<p._
o. 04 'in3 kapur: • • • • • ..... •. • • . • • • • • a Rp. H-.2 •
. 1.5 .. pekercdja ...............-••.•• a Rp. ,Rp.
1.15 mandor . . . . . . . . . . . . . . . . . a Rp. 192_.____ _
Hp.
=========
 - 15 ~

------------------------------------- -------------------
-------------------------·------------ -------------------
Fats~

-B. LEMPENGAN -DAN PAGAR.- ~

l.. .1 m2 1~inpengari de1~craD: ieniperig-t.e-mpel.·~ ter-=_:
: hi t-Lmg mene;a.mbil cian .memasangn ja; teta:pi tidak~
; d·eng~n· pengangkutari.ri.)ai ·. · · ·. · · · · · ·
! a.-1.5 J.::>ekerdja .- •••••••••.••••• a Rp. Rp. ··
i o. 01. mandor ••••.•• ·•••• .- ••••.••. a _,Rp.. -::=Rp~•;..__ __

i - ~~::;======
Lerupengan-l.el#pengan dibue.t ·: ~etipi.s-tipia· ..;..~
i n~a .<-1en6al1. mempe~ha tik~ menpingl~inkan men~n:p;gk~t-
·nJa• .
j . Untul;: rael.empe:;-g·--b~.d~~-.b~d.iing jang. ·luas·~ tj=u-
l ki.lr;> · dens;an .2/3· darJ.._ :ana.l.~~~s : J..ni.. ·:
2. : Pengangkutan l.empengan tempet. dihifung se-~
ba6ai pel;:erdjaan-tanali · jah,g.;.ti.ap-ti.ap 10·· m2 l.er.l-
pengan tempel. di.sama.:J.mn; ·dengan: 1 zn3 tanah~. _ ·

l.atas_;. m2 1~mp.en~~-n- ko~~-,.~-:~-ag~i:.. ters:e.bu.t ; i

j1 · .. -· peke,rdja· '-._'. -~. • • ·•• -~-··:•.·· :·~•-:-a, Rp. Rp.,....- _· .·
.a.05 1-:fe.nclor ............ -..·.- .•.•.•;-•.• a Rp. ·~-
a. 2 bambu •••••• .::.• ••• -~. ·..... .-.: a_ Rp.. Rp,_
Rp.-
--·-------"
--------
. . I
Ler.ll)engan ·k.otak ·teba1nja 0.1.2 m ;
4. Pengangkut~n )empengan...:kotak. s~bagai peker-
djaz.u tanah, jang · tiap-tiap 16 ·lempengan disa- ·-mz
makan dena;~n ~.m3 ·tan~~?-•
. -. - .. . -.
5. Nenanam 1 m pagar ·hidup ·:
:La buah stek ( t.ian~k~k}··.-~ '~-~.·.a Rp. •. Rp.
a.1 pekerd.ja • •• • •.•.• •··• ••. • • •••. a Rp. -F.~:·.
a. a05 mandor ••••• ·•·• :~-·:_,. • •• • ~. a R;p. Rn·_
.:.:.t:.:..:. ~ ~--
Rp.
==========·=
6. Henanatl tanaman berikut dengan pe1indung;nj.a.,-
tiap-tiap batang :
 - 1.6 -

.;:~~=r====-====================-~.:::=.:===========~=======~~~~:
. .
i
---·--~--- ·-- --------------- ·-------- -----·
!l batang tanam~n ........... a~· Rp. 12.
i1 ... bambu-tali •••••••••••••• a Rp. Rp.
1 o.4 p'.ekerdja •••••• --:~:-~ •• ~ •••• a ;Rp. Rp.,
i o.o2 mandor •••••. '! ~ •• ~ :~ •._;• ::• -.¥· .-_._· a Rp. _gp_._____
i
! Rp.
=========
1~ 1 m3 batu-ka.li, batu-gunung, atau bto:tu-kz.rang
setelah dibelah-be.lah dan diukur didjalano.n aendja-
di. + 0.850 m3 dan W1tuk meLl'~elah-helcthnjc:.. d:i.. perlu
kan-3 a 5 pekerdja dan---O.l·5 a ·0.25 manc"cor (terr:;an
tung da~i pada matJ3:ll! batu), :;_ ..
2~ Hengisi l m3kas~d;)al~n·{setebal 0.20 m)
0.3 pekerdja dan 0~15 man'd'or.
\ 0.2 1. m2 idem ditimb~:(S'')~
1 o.2 pekerdja
.
dan o.ol
.
.l:nja.r1aar.
.. :;.• :t .· ..:··;. ·. ·-·
4. peilgeras-djal~nat;~: lcbar. 4 m, tebl:".l 0.20 m
I dengan1-mlengkun&; djf!.lan:·'O.·lO m, terdiri ·c'l.ari 3 lapis
'I batuka1,a:ng je.r1g di&.~ .. d~ng~~ .P.a~i£"\l).a tu be.tU!l·jc. be
sar,nja -O• 4 a .0;. 5 m .d~n . j~g--~~~;jg ~dari o. 025 m un-
1..tuk p E:n,gi_si l.obru1.g-rl o:b~ngn j~ l; · mer.ter 1 ukan, t erl'::i_ tung
membela·h-bel.ah..-·1 ja. " · ·- · · ·
I 0~ 95 ci3 batukarang ••••••••••••• a Rp. Hp.
I o.' 4 m· 3 pas1r
• •••• ~.~~~~!•••••••
- a B-J?· Rp.
6 p_el~~rdja • • ~. -.. ~. -~-~ ..•.• • • a Rp.
1 ~- o'' •· 3 . 'm''a'n··dor •. ~ ... -~ ~ -~- -· ~ .....• .. ~ ~-.·._a .·R--p. Rp._!____._ ..
I
'
I o
a tau' tiap:, lf-m2

Ii 3 Djad~ u:::g::~:~~~:~~~.::
". . . •·
;,~:::
~
~:~~==~=
.( :~.\~'J)je,.l.an. ~ni ~iambit.·se-~:_ga{,,1;j<.'nt_oh; a:~;~~=~~~-
. an-ulruran la~n d~buat hJ.:tungan.-d~r~ ~usunan-susuna:-:
1
_C l sampa~ 3.
 - 17 -
=======================================================·
Fats. Ket ·
---------------- ·----· ··----··------
c 5~ 1 m dja1an~kerikil selebar dengan dja~
ilan dala..n an. C 4, terd~ri· dari ~ lapis jang diaur
I ngan pasir :
! lapis pertama• teba~ 0 .. 13 ~-- ,ba-tu _ja.ng di· -
•belah-beJah.
1apis·ked'l..la tebal o.o4 mkeriki1 ka.Sar,
;; . lcetiga. ll ' o.03 m . " hal us.
o.6o m3. betu-kali· •••••••••• "·-· •.• ;.. a Rp. Rp.
;0.34 m3 1 -erilri1 • • • ••••• • ••• •.,;;,. • •• _ a Rp. Rp•
jo.40 m3 l'asir •• • •• • •• •••. • ••••• • • •• ·a Rp. Rp.
15 _ pekerclja • •••• • ••• -. • • • • • • • • • a 'Rp. Rp.
0.25 · Llandor • ; ••••_••••.•.••••• t ... a Rp •.
~----
Rp.
======:==
5a 1m djalan-keriki.1 jang'ak.andigi.ling setebal
/0.20 m dan lebar 4 m, terdiri dari 2 lapis jang. di ....
'aur dengan pasir .. (t:i.da.k ad~ bi'aja W'.ltuk, menirllbri.s):
Lapis pertama, tebal 0.1, m batu-kali atau ba.
· tu lcarang jan~g dibelah
belah kira2 menurut ulruran;.
Lapi~ ked~a,· teba1 o.o4 m lt:erikil kasar~
Lapi:;; ketig~, teb(:l:\. 0,.03·Jtl kerikil ·halus.
I. Rp.·.
10.60· m3·be.tu-kal.i. atau batu-karang a Rp.
1
o.34_ m3:ke::~ld~- ••••••••••••• .. ·•·• a ·Rp. Hp• .
0 • ~0 m3 pao l;r ••••••• • ~ ••• , •• ·• • •• • a 'Rp. . Rpe.
I 3 a 4.2 pekerdJa +) ••••••••• , ••••••• a Rp. Rp•
0.15 a 0.21 mandor +) •• -~ •••• ,. •••••• a Rp• Rp.
Tiap 4m2 pengeras ••••• Rp.
Djadi ti.ap m2 penger~~ .~;·····~···~· Rp.
========
6. 1 1. m'djalan keriki.l selebar dengan djalan·dalam
)c,. tetapi t~rdiri. dari: 2 l.ap:i,s jang te1ah'_diauri. de-
l •

I~~~-:~~~~~- ' I ' ...

1 +) Tergantung dari. \cerasnja batu.

I Bi.aja mengg:i.li.ng dihitWlg·terpisah
 - 18 -

~i::=-_=====.~.~~~-~~75===~~=~=====~====================~:~;:.

,.. I , lapi~~!~:~r.t~, .~teba:·:;~~i/'';~ ··batu~lta·li a tau ---

·batu fuang. · . ·: ·_ ·:.. . · : ··.·--·_: -~•··­
-:~apia kedua, teb'al .o.o4::..:m k~:ikil. ·.
. .. .. .
0.50 m3 batu..:kaJ.i ........-.: .. ·........... a ::.:q>. Rp ..
0.20 m3 k.er'Hdl •• ,. ,. .......... :_..~.-~. a Rp • . :·_Iq>~
0.20 m3 pasir •••••••.•••• .o •.•••• a Jlp. · ::Rp.-.
4 : : ,pekerdja · ~-~- ~-~ ~- •• ~-·. ~. ~-··· a Rp. Rp~
o.~ · .·.. .·ma.nd~r · ~. •-~- ~ _; ~; ~ ~ •••• ~ ·~~- a Rp. BJ?_•--:--
.:. ·. Rp •
.. .. . ... ..
=========
- ~

6. l ni djal.an.-.keri.k:i.l: jang akan d:i:g:iling setebaJ..

0.15· m dan selebar 4 m, t_erdiri dari. 2 lapis jan 0
tel:ah· diauri · dengQ.n pasi.r· (t:ida:k ada bi.aja untult me
:i.mbris) • ·
. ..
·
lapis pertama,· ··te.oal
.
· · 1 · . ·:
... ~·.. . .· .· .
0.11
. ;_- ·
. . -~. , ·~ . .
m.• bat~·kali_ a tau batu
t--..
. 'l •I ,·, •• 1,. I

· · · l~r·eng jang : di-beJ.ah2

. . ·. . ki.ra2 menurut ukuran
lapis 'kedua, ~ebal·0,.04 '" keriki~ •. -~·~,_,.< .
0.50 (' .m3~~-~~-~~~:l. .p.tS:U:.-·batu-kar~~.a :·:Rp.; _ Rp •.
.9,-60~ .'-· ·mJ/keriki.l· ••• -·.··-~.;.. ·~ ....... _.-. ·a .Ih?. · Rp.
o-.20 ":"m3 __,pa_sir ••••••• :._.•;• ~-~of~,~----··~·~- _,a. -~~p. ·R-P•
2~~3.-4· :Pekerdja +) ••• ~--~-~;;~-:-~:~ !" ~-·-···-~.,.ii.', R,p. ·w~­
o.J.2B.0~17 maridor'. +). ~ ~ •••• ~~:.--•• •.•.•·.•• ··:·~~-·rip. R~r·---
. -'::-·~--~;:. · ~ · · · T:i~p 4 -~ p~nge·rarF:·-~ ••• ::.• ~~-----
... ' I .. ~ •• .·~ -r--,:-----
.. , __ :"_ ·: ·-· ~i~di..·. tiap'.Ui~: pengeras ••• ··••• · np~ ·
• • r/'"'.,. ;· .. • ..·:..:· .-· .....~~~ ... - · ,' ••) . , . ·., '••·'· '• I --------

~ Untu~ .1-~bar djalan ·.'j';mg ·lain~ dib.uat sesua~-d~=--­

ngan tj<)n.tah-tjontoh dalam an. C 5 s/d C 6a.
• . '~;_;.~ ~.l' . .· . • •
c 7 l.. m djala'n seperti termaktub dalam an. C ·4, : un-
tuk pemeliharaannja setiap tahun :
-----------
+) Tergant~g dari..~k'erasnja batu.
1.:·) Bi.aja inengg±1ing_di.b'-tuhg terpi.sah.
 l.-9

===========================-============================~
Fats~
0.14 m3 · ba.tu karang- ............ a,. Rp •. Rp •.
0.2 m3 pasir· •"' ................ •: a " It

0.75 pekerdja "' "'··.,.. • • • • .• • • .. • a -'~ II

o.0375 mandor· ·•• ·• •••••• ~ .............. .- a .rr· If

-~-'
Rp.
------·
8. . .;1. m. _dja;tan-keri.ldl seperti · termaktub da1am an
__c _~, · untuk peinel:lha:raannja seti.ap::.tahun .:
1 0.20 m3 keriki.l ••••••••••••••••• -. a Rp. Rp • .
[. 0.20 pel-cerdja ••• ·••• ·•••••••••.••••• a 11 II

1 o. 01 maifdor ·. . • ... . . . • . .• • • • . . • • . . . • • a ' 1 il

Rp.
========
C 9 1. ni djalan-keriki.l seperti termaktub dalam ..,ar.
c 5, untuk pemeliharaann'ja seti.ap tahun·:
0.12 m3 kerikil. .•_·._ •..•••.••••••••• a Rp. Rp.
0.2· pelterdja •••• ·•· .•...•••••••••• a 11 II
:t
0 •. 0~ Llandor • • • • • • • • ·• • • • • • .: • • • • • • • a It
--------·
Rp.
I
=========
10 1 Untuk menjebar keri.kil · dihalaman-hal.aman tiap
. m2
1
seperempat dari .an. C 9, djadi Rp.
dihitlli~S

11
I Untuk djalan-djalan berpengeras ba~u-batu, 'li
~

12
I hat an. G 4? ·dan G 50e. · · · · ·
Untuk lapis-tur~p dar~ beton aspal, lihat an
l L 15.
·n.PEKERDJAAN BAMBU DAN LAIN2 KON-·

1
I
I
STRUICSI DARI BAHAN - BAHAN DALAi.\1 NEGERI
1 m2 ranglca-atap (di.buat dari bambu di.belah
II dua clan dipasang hampir rapat berdjadiar, · untuk.
I bangune.n-bangunan jane; berkonstrttksi baik):
!
 - 20

~==~======~===~========================================
.Fats~- . Ketr •
. '

~ 2 ' b·amb.l;l·.· •••••••••.••••••••••• a.Rp. Rp.

4 me rotan •.•... ·. ~ .· .··........ ·• a :: :t
0.5 'pekerdja ••••••••••.••.•••• • a :1
' 0. 025 .mandor ••• ·•• ,• ••• ·••••• .-·. ·• • • lit " 1:
Rp.
I =======:==
I Tja;tatan :
I Rarigka-atap dari pada· bam.bu untuk a.tap-tentell.g

·'
I J.ihat an. F ·17.
l. m2 a tap seperti. di.maksudkan da].ar.J. an D 1, di. t.u-
1.1.tup dengan atap (vieli:t jang pandjane;nja 1.20 hl):
I t j ur am a tap minimum ·400. ·'
I J.6 ..lembar a tap . . . . . . . . . . . . .. a Rp. Rp.
1 0.1 bambu tali. ••••••••••. ·.••• a a II

:2 mere-tan a ta"u tali.-i.ndult a·:r :r

0.1 pekerdja •••• ~ ••••••••••• a Rp. II

0.005. _mandor •.• •.•. ~- •.•• ~ ••••.••••• a' II

Rp.
II' Un tuk mem.:xunkan a tap per m2 dihi. tung i d.ari.
=======

D
r£: Iupah. da1am ab. an. D2. 1
J 1 m2 atap sepel;'ti dimaksudJ.mn dal~u-.1 an. D ,
ditutup dengan ·in_djuk ·:
12 - lembae' a tap •••••••••••• a. Rp. Rp.
0 .. 25 puk.Ul i.nc.ijuk. • • • _. • • • • • • ~ a H :t
3 m!rotan·· •• -·•••...... 4 ......
a ;, II
II
I 0.25 pekerdja
. ••••••••••••••• a Rp.
1 0.-.0125 mandor •.•• •:·• • •'• •••••••. a .~P• !I

I Rp.
---------
4·. · · ·· l =m2 atap-weJ.at jang, tidak begi tu ba:i.k dia-
·tas :rangki:l-atap·. jang l.ebih ringan; tele.h terhitung
rangl-ta-atapnja:
 21

====~===================================================
Fats"' Ketl
---·------
22 lembar- atap . . . ... .. . .. . a Rp. Rp.
1.1. ba.rubu · . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a
" 0

3 m' rotan •••••·•••···-·· a " H

0.3 pekerdja ···~··········· a·n n

0.015 mandor . . . . . . . . . . . . . . . . . . a :• ll

Rp.
--------....
.-------
D 5. . 1 m2 memasang atap dari pada alang-alang di~
atas rangka-atap.jang.ringan, telah terhitung
r2ngka a ta1.)nja.: •·
1 bar.ubu •••••••••~...... • •• a. Rp. Rp.
0.33 pikul alang-aJ..ang ....... . .a I I il

0.2 pekerdja --~············ .a II II

! 0.01 l"Iandor ................ • • • • • • a Rp. II

Rp.
I
I =========
I
6.1 I 0.5
1 m2_ Iubang..-hawa :-
bambu tali .••••••••••••• a Rp. Rp.
I
m~otan ·~··············· a
I II II
0.2
I o.oc:;:- pekerdja .••••••••••• •.••• . a II II_

<;J.OOl2.5 mandor •••••••.••••••••• a II 1,1

Rp~
=========
7. l m2 dinding-luar berikut pintu-pintu dan
djendela-djendera- jang diper.lukan_ •
-I
I 0.2. bambu andong .••••••••••••• a Rp. Rp •..
II ....
1.2 r,1 2 rota11 ••..••.•.••....•• a tt ....:

·bambu tali ••••••••••.••. _a_ r: ..

I o.61.5
peJ.c.erdja ••••••••....••••• a n=· II

0.03 me.ndor .,. . • • . . • • • • • • ... •..ia. t~" ·~ II

Ii 0.02 kg pal{.u •.••••.•••••...••. a il

Rp.
II

'
!
=========
 - 22 -

====~====================================~===============
~Cetr.
OIL----------.------.-----·.--.--_ - -------------~-----··

Djika bangt.man i tu meme.kai tiang-tiang l~ju,

ka bambu andong ·tidal~ -periu 1ag:l~
· Hanja djika '~~rr:a~ai · ~iridirii; pager-pe1upuh jang
1ebih berat, jnng dipakai pada banc;u.naJ.l-ba.ngunan ka
, Ju. ·jang tiEmg--t:i.a~gnja berantara sa.-:tipc-i.:!: 3~bambu
i andong i tu tetap dipa.lc_a,i da1am anal isis.

D G~.: l m2_ dinding-luar. : .

., 1~6 b·ambu tali •. ~ •••.••••••• a rt:p.
0.5 m'rotan •...•... ~ ...••••• a n
o.~ pekerdja "!~·~······~···· a
. . . . . . . . . .. .. . . . .. a
"
1 •. 0.02 raandor ;i

I Rp.
i =;====:=====
!
9. I l. m2- lantai-sasak •
1.5 bambu tali • • • .• • • • • • • • • • • a Rp. Rp.
0.5 bamb,u ·an'dohg' {geloga~ - · -
II
. . ·· ·1a-n-tai )- ·• ·• • • a ..
1 m.' ·rotan .-.-. . :. . ·...... -.....••. ·a tr- t:
0.5 -~pekerd.ja· . . • -.-.-.~.-.·. ·":·······• •·-·~··· a t,

· O. 02.5. ma.ndol:- -(~ ..... -.·~- .......................... a. t~ :1

Q~ 2 kg pakti .- •••• ~ • ~.; ••'. • • • • a :t
Rp.
===========
10. Luas 1 m2 dari ·bangsal-bekerdja. ·jang tertutup
terhi tung semuanja : .- -.
c If .' .. . • . • . ~ • • • • • • •. • • , .. •

l.. 2 bainbu tali - •• .; .... .a i.t:t'. 4 ........ It_:J •.

0.2 bambu b,etung ..... ~.:~.·-· • .- •• ·.-•• ·• ·a,,
· 2.4 atap ........ • • •• ~ ......... -•.• a ;r :J
2. m'rotan _••• ·•• 4i·r~·.· .. .-• :J .-:.a
·-l.~_:: pekerdja •. ~ ." ..· t-.; •· .• :.· •••. a ·· ·;

o·.05: mando·r ••••••••••••••••• a :t

Rp.
=========
 - 23 -
=========~==============================================-
Fats~ Kc.
----------- ----------- ----
ll ~uas 1 m2 dari bangsa1-beke rdja jang ter-
' buka; dihitung setengah <:lari an_. 10. n
12. 1 m2 1angit-lan~it- dari bambu (grabik),ti:da k
ter~1i tung dengan balok..;gan tungan lan~d t...:langi t:
0.3 bambu tali •••••••••• ~-~ •• -a Rp. .Rp.
2 m' tali indjuk •••••••••• a 11 II

i0.5 pekerdja •• •,• . . . . • . . . . . • • a n

:o .. o25 lJ.andor •• ,. •.•.••....••• •• a ~' II

Hp •.
,!:==:;====
1 Dj:il:a m«?m~l:;:ai bal?k-~ai?-~u:r;tga:r;t la~git.:.langit di.
(ri ba.mbu J._Jerhitungan tiap m2 ditambah -dengan o.~;.
:bc.mbu.
I
D 131. l m2 la;.•e;i t-lc::ngi t daril_)ada. ~ikar-J?l.n~tc:-,m telc'.l·
. terhitwtg balok-balok galJ.tungannja daripada bc.-n::ubu
I - -. - - - - --. .
1 0.32 t;il~ar •••••• ·. . . . -.-; .•:;•.• ~·-~.·a· Rp •· Rp·.
j o. 4 bambu taJ.i _( gantungan) •• ·• a'.-" 11
,2 m'ta1i-indju k at~u pengi
I
i l~t lain ••••••••••... ••• a II ..
"
10.2
I .
pekerdja •••••••••_.•.•••• a " II

\o.. tn inar.tdor· •.••....•.••• ••••• a it n.

Rp.·
===-===-==-===
14 1 m2 turap dengan !-~:adjang
io
I • ./ ~~adje.ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a Rp.
c:::; Rp.
I
i0.15 t~li bambu ·····~········· n II
II

fo.6 1,;1 1 rotan ·... ·. ·.....·.·· ... • -........ · n II ol

'0.16 pel•:.:.erdja . . • ·••••• ·•· •• ·••.•••• ~ ~ a :l II

\o.oo8 ma11 cl :...:.J..... • • • • • • • · ;· ~ ·• • • • • · • • • • • a n rr

I

;o.o25 !~g paku ••..•.•...... ... c. '-": . .....•

a "
I Rp.
I
===·=== =::::.=·=
 - 24 -

.
===================================•= .
===================
~st: ·--- . ___ --~<:etr.
. . . · . KaJ.au tern_ja ta j)ekerdja-pekerdja tidak faham
~kan pekerdjaan-pekerdjaan bambu, boleh dipakai
~~tultang-tukang bambu untuk semua pe1:~erdjaan-peker.
ldjaan ~n~. ·
!
I
E. PEKERD.:FAAN.;;.PANTJA.NG ·DAN. TIANG-BERSI.:KBRUP.
l, Se buah tian~g-pan j ang .. di j :in t j :j.n de..n dilB:-'1 t j ip
t t
lk:an·:
.j. .-
·I o;.-25 · tukang lea j u ••...•••••••••••• a Rp.
'i 0.025 kepal.a tukarig .• • • . . • • • • • • • . • • a ··
Io.l pelt.er.dja ••. • •.... • • .. .. .-. • • . • • a ··
1.o.oo5 man.dor • ~ •••••• .; •.••. ·• •••••••• a a ..·.:..--.--
.
I. Tip.

.I
l
·• I ·.
-· '
•.
------
1··. Djika mempergunakan ba~ang-_kepala. atau l~ju hu-
1 tan, ·Un.tuk upah tukang;;.tukang diambil setenga.h dari.
I arlalisis i.n,i. :· ;hanja · un tuk ·u_pah ·pekerdja dan -mandor
·I d~hi tung p·enuh. ·- .
·~· Sebuah t~~Il:g~I>a.t:ldj_£1:ns;·_di.tjin.tjin dan clilantji.p-
kan· dan dipasangJtan sepatu besi dan tjintj:in-besi:

llo.8 0~·08
tukang ~j~·-.:_ ••: •.•••.:._ ••· ••-•• ~a Rp. Rp;
kepala tukang • •••• • ••••••• a :1 ::
~ 0.2 pekerdja ·• • e ••• ·••••• • ·•••••• a n a
i o.ol. mandor ••••• ;, •.••••••••••••• a rl
------
I,-. Tip.
========
'1 Djika. tidak -memakai 'Sepatu-besi dia..-nbi.l ~e-
tengah dari analisis ·i.ni:··dan ·djil{B. memD.l.:ai. batWlg
l kepala atau kaju-hntan ·serta.t:i.dak memakai sepatu
besi. seperempat dari ~nalisis; tetapi hanja jang-
1 mengenai upah tukang-tukang, upah untuk peJ.;:erdja
ldan' mandor tinggal tetap.
 - 25 -
===================
. l ============;=====~===================·
Fats. Ket

E 3.J I
Membuat qioir.pada.tiang~tiang a1as mantel, ti
ap-tiap tiang.: .... ·
o. 25 tukang .kaju ...... - •••.•• .; ••• ., a Rp.
o·. 025 kepala tukang ••••••• ! • • • • • a " II
-----
Rp.
=======
4. l Hcmbuat pen pac!a tiang tiang ~ ltibang pada
belok-balol;: pemikul ,. tiap-tiap pnsang- pen. dan lu-
bang
o.6 tukang lr.aju •••• ~ ..· ••• - ••••• a Rp-. R.P·
0.06 kepala tukang •••••••••••••• a II
a

-------
-------
Djilca memakai batang-kelapa... .ata-tt· ka:ju-:-hutan.,.me
merlukan i dari·anaJi&i 1n±~ · ·
5. He;masans 1 m3 b&l.ok;:~al.ok. pemikul pada-ti.ang -
tiang ~las be~t {telah terhitung ~n~ E_4 9 . demildan
pula pekerdjaan mengemban tiang-tiang kegari.s sipa-
tan as):
36 tukang ka ju_ • • • • • • • • • • • • • • • a Rp • Rp._
3.6 kepala tukang •••• ~ •••••••• a" II

12
........ ........ .. .
pelcerdja .••••. • •••••••• ~ • • • • il .
a 11
o.9 mandor ~ a i! II

Rp.
·=======
6. Untu~;: pekerdjaan-alas ri:a~g di.pakai. seten~;ah de.
~:i. an E 5.
7. Menjediakan 1 m papan-penahan,. l.ebar 0.25 m,.
dengan sambungan lidah-penjalur :
 - 26 -

.
~=;to:~ =k:ue=p~a=,1=a:==::=~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~·a:·~~~===~:~~;
6o=6==
tukang •• ·• •·• ~- ••••••• •
I 0.3. . •·•·•·····•··•••••• a
pekerdJ& II

1 0 • .01-3 mandor • • • . • • f .• -.~ .,., .• ~ e·. • • ... • • • • a a

i Rp.
' ·-----
I
i
I
I
---------
..... ---

1 Tjatatan.
I
I -· ,
J~. ~·~ Djika dikerdjakan o],eh orang jang berp_engal.aman
j dan tinggi. upahnja, ana1i.si.s 'ini. dapat di.kurangi. c.
, da ka1anja sampai. 1/3; seri.ngkal.i. sau1pai. 1/2.
8 •. !_ .. · Menje.di.akan.1 ·m'papan-pei1ah~n,. ·J.~ba;t> ·o~Z5 m "de
j
·ng~n. hub\m~an tj·e,_rib.ung~tj'engkung, 2/3 dari an. -E. 7
]'- Tjatatan :
I
I Petundjuk jang ter.dap~t d.alam an. E 7 djuga me
· . ngenai f:Ula1i.si.s i.ni~.
9. ·l· .· 1 ZJ!' papa~-pan~han,
lebar 0.25 dikerdjalcan de-
··- ·ngan .tidak mernakai. sambungan lidah~penja1ur, 1/3
J·dar~j:::t:7: -. ' .'
! Fetundjuk jang terdapat dalam an. E 7 djuga me
n"genai ·analisi.'s" "i"n":i.."." ' · ·
• • • • • • • 0 • • • • •

LO. 1 m' mematjang: J~epa.ia..papa.n.-p.e.nahan digergadji

rata lal.u dipakuka.n.· .~.baJ...ok .p.elant.jar, diukur se-
pandjang pelantjar papan-penahan •
. 0.2 tukang.kaju •••••••••••••• a Rp. Rp.
0.02. kepala tuka.ng ... -~·.• ;~... • • • • ·• • •. a II ll

---------
---------
 - ?.7 -
=====-===============================================·==='"'=
i
Fatso; Ketr~

I
11.1 1m2 bidang dipaku ~engan paku.pentje~ah-
I
I
u1at . .
! 2 tukang ~GO'.ju ••.••.••••.••• •. a Rp~ Rp.
0.2 kepa1a tuican::; .•.• ····~······ •.•. a. n 11
a II
0.5
0.025
pelrerdja •••.... ···-· ..•.•.••
m.andor ••••••.••.••••.••• a n
"·
II

31.75 kg paku-13entj.e.gah-u1at a a II

2 kg paku-berl;;:epe..la-bula t a II ,II

Rp.
i
===:;:===
I Tjo.tatan
·! Di Tai1.dji.mg-Fri.uk' ternja ta, bahwa· 1000 butir
, paku-pentjegcth-ulat o·e:;.'atnja 12.7 kg, dj.adi: 2500D
l Jmti_~- den_t;c~-~~3-1.7-5: 1~; 100 butir_ paku-kepala-bula.t
1 hera tnja acla-e-.,69 !cg.
12. Luas bidn.Lr6 tiang 1 m2· diba1ut dengan· t:embaga: .. ·
1einbaran :
1 tukang kaj'i.,_- • _ _. •.••.• •···· • • a Rp. . Rp.
0.1 kep1. tul~c; .... -...... -~ ••.•.••. a :r._ II_

o. 5 pe?;::erdja ••• ~. ~ ••.• • •.• • • • a ;, II

II
0.025 roandor ......... -_........... a Rp
1. 6 1eDbe..r tembaga-}cui:Lt-:
II
(1.25 ::-: 0.515) ••···-·· a 11
1.25 kg paku te1~1bC::.ga •• :. ••••• a II .. tt.:.
=-------
Rp_.
'I =======
13.! 1 m' tia.ng dipantjanglr..a.n didalam tanah. jang
1unak ( jang dihi tung hanja bacian tiang· jang ma
suk lcedalam tanah ) +
 - 28 -
==========~~=======~=======~======~=================~=====
Fats. Ketr.
~---··1·~~~4-·. -~~~~ ~;~---~ .... ·.-~-~--.-~-~-~-· ~-- ;~----- Rp.
. o.oo4 kepala. t~kang •••••••••• a "· ;I

1 l.B -pekerdJa •• .-.·.·.- • .-.-.·.·.-.• _.. a ;; II

.,1.045 . mandor •••••· •• ·.-.-.· .-.· ••••• a. :• · II

I .. . .. ~---
-------
I'
! ·Tjatatan:
.Untuk tanah dihitun&.l~, untuk tanah ke
I ras J.i: dan untuk tanah pas:i.r 2 kali an E 13.
Djika memakai batang-kepala atau kaju-hutan un
tuk djembatan-djembatan darurat dipak.a.:i 1f kali ana-
l:is:is · :ini. - · . .
14. i m't~ang dipantjangkan, djika peratjah-pan-
tjang harus dipasang d:iatas. rakit. (jang dihitung ha-
nja bagi.an tiang jang masuk didalam ta~ah):
! . . . . .
i 0.06 tukang kaju .•••••• •·•·•. ~ Rp. ~p.
1 0 • 006 lee pal a t l.l.k:a11 g • • ••.. , . a a "
I3 pekerdja •· .•• , •• • • • • • • • ·a a "
j 0.075 mandor •••.•• , •• • •••. • •,. -a 11 l-1 _.

I
1
Djika memaltai ·batang-kel.apa a tau un-
tuk djembatan-dje"mbatan -darurat dipak.a.i 1t kali ana
:~:::::an
llis:is-- ini•
15.
Ipangka,1an
1 m tiang
.: .
dipan~jang~n unt~k t:ianB-tiang
. .. .:
i. :Untuk ini. di.li:i.tung seluruh pand.jang tiang me-
lnUrut an. E 14 dan· se1a:i.nnja_ dari. i~u me~urut keada
1 an. ·
J.6. ·1 1 m'tiang di.tjc:>rot dala.m tanah pasir, 1/3 dari

1?. I an. E 14.

1 m 1 papan-penahan dipantjangkan dalam tanah lu
1 nak
I
 - 29 -
==========~~==========================~============~~===-·
Fa_ts+ Ket·
...,

o.o8 tukang kaju •••••••• • ·_a·· Rp. Rp··- .

o.oo8.
1 .
kep2.1a tul:ang ••• • •• • . a "'
pe!r:er0.ja ••••• ~ ••••••. a. "· ".", ··. . :
.

0.025 mar1dor • • • • • • • • • • • • • • a . '·'

.... ~····~····~·· .. · II

_:,
========
Didalan tanah b~.aoa dihitung 1-l!:-, tanah ke
~as 1i dan _didala~ t~nah pasir 2 kal~·-~-al~sis
ini. ,
El8. 1· m'lJ.n.pan-pene.han .. <!itj'or.et keda1am t~rtah
1 pasir, 1/3 · d~:~ri_ &n. F 17 •- · ... ,
19,! 1 m' twn-t;-bersekera:p d:ipu:tar.-dengan 'tegak
' ked& lam tanah bic~sa sam:pai. tidak 1 eb:ih _. d.iiri 7
j 1 ~i=~j~.ngn~a ·(di:~-~~~~. ~~':11~1ah pandjangnja ·-
Rp. -
\ 0.25 tuLang 1-;z,ju ••••••• •. -a --RFJ.
I o. 025_
kepa1a tukang~ • • • • • • ·a· u. -II"

j 3 -pekerdja •••• ~ •••••• a-tt II

, I 0.15 ma.nc3. or •.•..•.••••• ~ a " 11.

il _______ ...__
--------
r T jr:. ta tan :
Djika sebuah })ernilru1-tiang-bers ekerup
terd:i.ri dar:i. dua be :;;ion, maka pemiku1 bagian
.. atas harus dihituns menurut an. E 23~
Tjz..te.tan :
Dj:Lka t:i.ane;-tiang hc.rus d:i.sambu~g ka -
rena tingginja, mc::-.l;:a dihitung untuk 2. tia.ng da-
ri 8 m =-: ;:nisalnje. : 16 m = 7 x E 19 + 9 x·E 21.
20 1 m' ti.e.;.1.g-bersekerup di.putar miring ke-
dala.m tanah bi~sa, snrupai tidak 1ebih dari 7 m
pandjangnj:! clj_;-:j_tun;:; 1 2 kali an. :S 19.
 - 30 --

£====================================
. I- =====================
Fats.! Ketr.
===-..,=----- .
E 21. ~ Untuk tiang-tiang jang lebih dari ? m pan-
1 djangnJa, dinitung. ·un:tuk t·iap-tiap meter 1ebih,
; ditambahkar. kepaci~ ·a:n:. E ·19. _atau 20.
2 .. p~;lq~~dja • • .- ••.•.•.•••.••.•. •.•.•. ,a, Rp. Rp.
0.1 ma.ndor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a ;1 11
:
I
-=----
Rp.
i
iI T .•
=======
22ej <J: m•·tiang bersekerup diputc-.1· kedalcun tanah-
keras• dihitung 1t ka1i an. E 19, E 20 atau ..E 21
23. i ,·: Hemasa:ng 100 kg ·topi-topi, t£lbung-tabung . .
penjambung (tidak bert?ekerup) batang-batang-pena·.mem.a-
I rik; sambungan-sambungan-me1intang dsb~kepada sang
tiang~:t:i.ang ·bersekerup : · · ·ge1a-
• I• , ~ .•

0 ·.·25 ·t·._,__ ka · · Rp R gar

~g JU J-····~····~ a • P• b ·
0.025 kepa1a tukang . • •.• • •.• •.• • a II II . 1~~~ t
1 1 pekerdja ••••.••••.•••• ~. a 11 ;r F 6
i Oe05 mandor •.••••••••••• ·•••• a II i-1- - - - •
Ii . . Rp.
I --------
;
Tjatatan

I Ana1isis
kerdjaan
ini dipakai. djuga untuk mengh:i.tung pe-
me1•msang besi~besi pada djembatan.-djem
ba.:t~. ba1ok dan djembatan-djembatan Type.
I .. -
I.. Untuk. pekerdjaan .memasang 1an ta:i. dj emba tan
dari: pada besi-:.seng. dan besi zpes dihi tung dua-
l
!

~li ana1isis inie

2t~.~~: _,..._, . :t-te.ntjabut l m't:i.ang .. pema.ritjang; jang diukum
.. · .:ialah·
·.·.
_bagian
. . .
tiang··jang
. . ....
masuk kedala.m tanah :
 - 3l

========================================================
Fats.: . Ke

0.35 tul~ang kaju •••••••.• _......... a -Rp.·. ··RP·~

0.035 k.epala tukang ••••••••••. a a ·" .tt
5 pekerdja •.••••••••• ~ •• • • . ~ 11
0.25 mandcir •· •••••.••••.• ~ •••• _~ . a ~ .. II.

, .Rp.,·_
·- .
========
F... PEKERDJ.AA:_,T KAJU-
I
I
: I. P~as dan djeBbatan.
\ . ' .
l.. 1 l m3 pekerdja.an_. ka.j:;I se-tj~· !msa.r untuk rangka
I tidak dengan alas-.-tianz penahan model pati:; pr::ran-
~ t.jah-peran.tjah. semen tar~~ banz::sal-bangspi~ dari kaju
I bulat...,.... gele.gar-geiag~ clj.e.tnpatan, ba.lok-.balok- _p:e~

~
~ rrja:__ "'!mg,.. ~-~ok lanta:r; :'ga:ntungan-ga,n_-_ tungan
IanfP:~-kng:t't- ~ · .:- · .. -. • _. '·. .
I5. tukang kaju •• -•••••••.•.•• ,.a Rp.·. .RP•.~ ·
, r· ..5 . :kepo.lsL takn..n g •• ·• • • • •. • •. .. • a n n

I5o -::rc:
~/
. Pm~;;e:d~~a
~.L
.'. :-.·:· .• •• • ... j .- . .
v• ... ......,._.........:, .... .......... -......... ......
~
:· :: ~:· .:

! ======== •
i
\
!
[ Tjata.tan :
N .B. Dalam analisis in:i. telah terhi. tung upah
t nienggergadji sampai 14 :m:2.. t.:Lap: m3. ·Djika mengguna
l I{anbatang-kevala dihitm1.G t dan· djika menggunakan
l kaju hutan l/3 a i clari: e.nalisis, itli. hap.ja j_?ng
( mengenai, djumlah tukang-tuk~:ng~ djwillah _Jr!a_ridor dan ·
lpekerdja t~dak berobah.
2--; I m3 _peker4j~an kaju me~buat balok-balok pemi-
: knL diatas t.ic-.ng-tiang ·'l:iu1at~ ·gording _un-t;Lik· alas.;.··
i meumtru:: ber:t.epung penalirui ·modai peti, jrutg h~rus ·
~ dikerdj~ sedildt ·ra:Pili; · ·
I
 - 32 -
~=======~=====~=~======~===;======~===c======~============
.Fats. Ketr.
~T --- -----·---------------
~ tukang kaju •••••••••••••• a Rp. Rp.
11.8 kepa1~_tukang •••••••••••• a II II

6 pekerdja •••••·••••••••••• a II II

j o.} ma.ndor ~-· •••••••· •••••· ••••·• • a "

i ....:....
J •• · - _._ _ •
"
--------
''i'jatatan :
Telah terhitung d~la~_analisis ·ini upah meng
. g_ergadji ·14 m2.
1 m3.pekerdjaan membuat kaju sand~ran:_sandaran
dj emba tan!'. ba1 ok-balok perif"l.i\:1;11 dan bal ok-bal ok air
: pada: ~~paran· ( telah· te~hit.uhg pekerdjaah membuat -
l sainb~gan~sambuiigali lobang ·_dan pen), __ tepang-tepang
j angin, -·emb'aran-embarari;, ba+ok-bal·ok _1f~rahan', kaju-
! Jmju penalian-: · · -· ·. ·: ' ·
I . .. - . .
' 24 tuka;r:1g ka ju ••••••• .' .:-... • • • • a Rp. Rp •
I
! 82.4 · kepaia:,tului.ng • :.• • • a ;, >.; ......... • "
:I
. 1. . ....pelt:erc\ja ••••••••••••••• • • • • a 11
1 0 4
; • ma.n d or-· •• ••• .: ..............
•• · .. a .it II
i -·· .... -...... ·-p • Rp.
I ; -------
!
Tjatatan
I . ..
·Da1am analisis in:t telah t~:r:h.itung ~upah ·me·ng-
I! ge.~~~dj± ·1·4 m:2.
3. 1 m3 p~}.cerdjaan memasang ba~ok-ba1ok penggantung
·fpa.n penari.k.~ada djeru.batan-djembat~n dengan b~ntang_ -
i .sampai 1~ · m_·. . '·
36 "tukang kaju •.••••. , .·;. ..... ••:,a Rp. Rp.
3.6 .):(:epe.la t~g .•••.••·• l' • • • • • a 11 ll

}.6 ·· ·zna.n~or~<--~--~~·.-~ ......... ·.. ·. ~ ...· a. . rt.

-· 0 • • • • • • • •
.II

Rp.
---------
 33 -
==========================================~============~
Fats.j
-----~--------------------------~-------
F -4. /. Tjatatan :.·. ·.
Da1am·anali.s:is :in:i telah terh:itung upah
I
I menggerga:dj:i 14. 11i2'. ·
5. 'l m3' pckerdjaan lce.ju ~erJ.buat konst'rults:i-·· ..
konstruks:i djeE1batan j~1.ng sul:it dan bersusUl'l
den~ati bentang 15 .~ at~u 1eb±h; b~gi.t~ pula~·
ba1ok.ambang, punstu.~ dt,n :daun-daun p:i'ntu' ~~.:.:..
pada p:intu ~i.r~ dl1 ~ ..
tulra
~ n 0
C'
_.._c.;.. J·. u ...............
,,..., ' . • . • . . ._...... •c:..
- n..')
.L1._;,;_ ... Hp.
kepa1a t:I~\:&ns ·~~~;.~;...~~·-e.·:.: II

pekerdj~ ... _. ~ .. ,+~~ • .;·c-.~ t-t ·

mandor • • • • • • .... • •. • • • • • .c;.. ·a
R£:-·---
~====:::==

Tjatatan :-
Dalam ana1isis :ini tele.l1 tcrhi. tung :upah .
menggerga¢lj:i' 14 ~2. ·
· 6. Pekerdjaan meme.se.ng gel3 gar-gela~ar be~:fi
tiap 100 kg
0.1 tukan6 kaju •••••••••.• a l{p. Rp •.
0. 01 lee pal a tuJ.<e.ng • • • • • • • a " :l
0.5 pekcrdja •••••••••••• · i!i "
0~ 025 rnanclor •• ~ •••••••••• a.· :r
Rp.
=:::=======
7. Pekerdjaan men.urunlW.i1. . .:;elasar-gelagar be·-
s~ djembatan 'tiap. 1DO ~~- :.
O. 5 pe:kerdja ••• ·~ ·•·• ·•• -~. •;. f:l..' TI:,;J. Rp.
·o.CJ25 ·mandor ••••••••••••• a ·it ~a~-----
Rp.
======-====
 - 34 -.

==== =====================================================
Fats Ke<~r.

Menggergadji 1 m2 1anta:t djembatan, jang terdi

ri dari papan jang dipakukan diatas· gelagar kaju ..a-
1 tau ·tulang-tul.ang, djuga_ untuk mengerdjakan dan mama
, sanglran l.antai diatas b-alok-balok pemikul. pada alas
I tiang: papan lantai kandang, papan embaran, dinding
1 da~i bangunan-:bangunan, jane;_ tidak.diperlukan pem~­
: s~gan jang: .rapat ,, seperti : ruraah gerdu, rumah ala t
j pemaaam api, bangsal, dll :_'
I 0.7 tuka.ng kaju •••••••••••• a .Rp. Rp.
0.,.05 kepala tukang • • • • •. • • •.• • a ''
o._2. peker'dja. :·• •· ••••• ·.. ·• ·......
.· ... . a ;r
o.Ol. inandor .••••••••••••••••• a II II

1.2 m2 upah menggergadji · •· • .' a " II

o. 75 kg paku (lantai bawah) • ·a H il

atau o.·4 ltg.· paku (l.anta.i. atas)a 11

Rp.
---------·-
----------
Untuk djembatan-djembatan darurat, jang tjukup
kue.t untuk beberapa tahun (djembatan-djembetan kaju
berangka, dl.l.) upah d:ihitung 2/3 d_ari analisis ini,
· Untult: papan-titian ·(l.iboppl.ank) diata.s pintu a"i.r
dll. upah dihi tung -~ dari_ an. F. 8.
9. Menger'djaka."n lanbd dje•abatan 1. m2 (selap'is) de
ngc'.n memakai tjelah-t'jel.ah 'pandjang disarilbungan-sam
1 hungannja dan dian tarii ge1agar..;gelagar un tuk· pengu -
: tjuran air, dan dipasa'ngkah de"n:ga.n baut-baut-·serup
I No. 58 dia t'as gel.agar-gel.agar :pesi :
I 0.75 tukang kaju •••.•• ~. •'• •• a Rp. Rp.
0.075 kepal.a·tukang ••••••••• a. a 11
\ 0.0125 II).andor ·••• ~ •••·•· • ." ••••• a 11 II

0.25 pekerdja ••• ;·; ••· •• ·•••• a n

I 1.2 m2 ·upah mengg_e~r;~dj'i: ·n
II

·.-.'a
II
1
Rp.
---------
Panttjang tiap2 meter ge~~gar meuerlwcan 8 buah
baut-sekerup.
 - 35 -
======================================================== .
Fats.j Ketr ..
I
-----+--------------------------------------------
F 10 Pada lapisan-bawah dan. 1ap:Lsan-atas dari lan-- .
tai djembatan jang papannja· hanja clipas<3:ngkan rape::~.­
I berdjadjar dan sambung.an sambUn5~nnja ti4ak dibuat
i bertjelah-tjelah sep~rti dc..1ani an. F 9, tjulrup de
I ngan 2/3 ano F 9.
i
I
11 ~ Djika .pada· dj embatan .i tu hendl:'-lc di.pasangk.an
I lantai baru dan se1aina penjelenggaraan pekerdjaan
j1a1u 1intas .didjembatan itu ht:-·.rus berdja1an terus
I·
upah pekerdja bo1eh d:ihi tu.n_e; :Lf l:a.li an. F 9.
12.j Lan tai 1 m2 lapisan-e..ts.s dari dj emba tan ,'terd5
i ri dari papan-papan ti·dak l..ebci_r ·bcrdjadjcLr- dan di'!cr·
\ ·ri b~.t-pingul pingg:irnja :- ·
I Upah-upah pekerdja~. dc:-.ri ru.1.. F 9. djc:.di
! o.4 kg paku ••••••••••• ~ --...r .. a -R-2•. Rp.
i 1.3 m2 upah menggergadji • .... r a _r; ;;

I ·~: ______ _
-----~~---

13 J. 1 m2 ian tai 1apisan-a t::~:-:-dari d.j embatan ~· terdiri

j dari potongan_-potongan -l:aj"t.i. ~j-ant; hcrukure..n 20 x·
10 x 6 em, dipascing berdiri', ditjep.it oleh ttllang-
pengapit jang -be.rukure.J-.1 15 x 6 em se:;Jandjeng 'djem-
batan dan melinta.ilg olel1. ba1ok-sandung,. diberi besi
siku-siku No.i45, dip·v.sa11c;l~ merua3-:ai sekerup kaju
1 sebanjak 6 buah tiap meter }_n.ndjang; potong<m-poto
·1 ngan kaju tadi dimasalc dide.lc-.u tjampuran ter-Swedia
1 dan ter-arang; memasangnja. dengan tja.;npura~l ter&e-
1 but di tambah .denr;an kapur : ·
\ 2.4 tilam 1aki • ~ ••••••••• a Tip. Rp.
I 0.24
o. 8
kepala t·ukang •••••••• a "
pekerdja ·• .-,........ •.•.• •.• a "
o.o4 mandor •• ~ ••• ·• • • • • • • • • a ;r
0.07 m3 kaju djati (terhitung
dengan tnpak-gerga0_ji clan
10% untuk kajil-terbuc:mg)a"
Rp.
=========
 - 36 -
====]===~===================================================
Fats.. ~· Ketr •
. ·.r . . ·.·. . . _______ :
F 13.1 Dalam. analisis · iJl'i telah bcrikut dihi tw1g- upah
·I m~n,:~gergadji atau membelah·.
· ·trn tuk memasak ·dan merna sang ti:ap m2 _llk.""'..sih harus
Cli tara.bah doi1.gan :
i 2.5 kg ter-arang, •• ~•••••••••o••o 0. Rp. Hp.
'2~5 kg ter-Swedia •••••••• o • • • • • • a :r li

o. 0025 · n13 ~pur •••••••••••• ·•• ~ • 0 •••

a " II

0~6 ·pekcrdja •• ~o•••o·•···~······ a "

:r

0 •. 03 rac~ndor • .....•..•.••.• ~ .•.•.• a ii

2.5 .: l~g lJal~u •. •. ·· 4 ~

••••••••••• •••

Rp.
- -- -- ------
-. ------ -· -
I
•.·
I
J.4.: . Dji~~ potc11.gC}n~p<;>~ong~n. ~~di hB-rus di Le;Li, ma
l;.:a un.tuk r,lOEic-!sak q.t:?-~ memasaz:t_g dll. tiap m2 hirus di-
hitun·g
o.4tukang lcaju ••• ·~ •••••••••• a Hp. Rp.
i 0~04
kepaJ.a tukang _•.•••.••••••••. a it
I
l- 0.7 pekerdja .• •.••••.••••••••••• a ;r II

i-·0.035 D1C:.i1.dor· ........ :.. .... o • • • • • • • • a :; ii

: 2.5 kg· tcr-~rang • ~ •• o . . . . . . . . . a fr

!··2.5 .· . kg ter-:-Swed;ia, •••••••••••• a ;;
il 00·2·5... m3 · ,_~pur·
0. •·
~ . . . . . . . . . . . . . . .. .
a :r
i Rp.
=====:.::===
I
15-i J. in3 kaju-djati diparuh unttl!~ pe)c:erdjaan-pcker
I djaan jang tidak termasuk dalam ana1isis.tersebut di
i
i ate?.s :- .
\ o.t~ ~ ~·~ ~ ~ ~ ~ ~
t:le2.ng kaju --.•. •· ••••• a Rp. ~ Rp.
1 o. 04 kepaJ.a tukang- ............; ·•••• a "
I .• - . - .•..
Rp.
i ========
I
Ii
 - 37 -
====~====================================~===============
Fats.j Ke'tr
------·--------
15 a.j Untuk pekerdjaan-pekerdjaan turap dari
betonaspal diatz."s lantai. k.aju 1ihat an. L 15.
I; II. Pe~~ercjaan raengc-.tap.
F 16 j 1 m2 pekerdjaa11. memasang h:asa dan reng untuk a-
tap-genteng (ini djuga terp&l~i untuk pekerdjaan-p~
I kerdjaan mem<:>.sang kase de:.n -reng ·da.ri atap-sirip):
L .1 tukang kaju ••••••• •.. • • • • a Rp_• . Rp.
il
0.;.01 kepa1a tukane; ............ a "
0.1 pel{.erdja. ..•••.•••• ... .:.. ......... _.a tt li

0.0025 mandor •••••••••••••••• ~ a II

Rp.
=========
a. Dji.ka memeJmi genteng-bie.sa atau genteng -Pa~
1er:1bang a taupun gentens· Gemcm-Portland, har.us
ditambah untuk tiap-ti.ap m2 dengan
O..l.: kg paku-reng ••••••.•••••• a Rp .. Hp._
0 .. 15 kg paku. kaso ................ a n if

0 •. 7 m2. upah men:;gergadjj_ •••• a tt II

==========
Berikut l/60 m3 l@ju-djzti (d.ensan tapak-gerga -
dji dan 105'-~ un ttL'.~ k<=.ju-terbuanc; telah terhi tung), tl.n.
ri djumlah jans 4/7 untul-: J.. en.1 dan 3/7 untuk l<;aso ..
4

Untuk kaso adalah 5 x: 7 em dan reng 3 x 4 em.

b .. Untuk gen-teng-Na1al;:a :
0.15 k3' paku ••••••. ,.... •··.·---~-_a. Rp._ Rp-
1/40 m3 ~ju-dje>.ti. ••.••• •.• •• _•• a a 11

0.8 m2 upah r:.lengge;t,;_:::_c.':j;i.. ..... a :: 11

---------
Rp.
==========
 - 38·-

----- -=== == ====== === === == == == == = = == = == =-~~~~=-~~~:~ ~: ~=~~~ ~

. Ukure~:n kasan adalah 5 x 6 em, sedar'.g pad.a pen·

tup-atap ini tiada dipakai reng. ·
T ja-ta tan :
I Un tuk pekerdjaan memasang-keD.bali ranc;l~.:::. :c -';a-r:-
1 bc:mgkaran dipakai djuga. analisis 'ini, 11nnja • ~clak
1de;).gan upah menggergadji.
I
F 1? •I ?e!.~erdj<:an ra~~l;'-a-apa t 1 m2 daripa da ba' · u un-
tuk at~p genteng, m1salnj~ fin~uk gang-gang ~ntor,
1 lcamar kere'ta; bangunan...;.bangunan turut:::m r:-.:~.a :::~u-

1 m.aJ.'l-rULle.h wedana, dll, dan pada uru.nnuja ·.mtuk ba -

I, ngunan-b.:mgunan jiu1g lebii1 ketjil, .dit:5 .ik d.:..'-.ri su-

dut penghematan :
l 0.1 tu:!cang kc1.ju ••••••.••••••••• a Rp. .Rp.
r O.'Q1 kepala tukang • • • • • 0 • 0 0 a ;;
• •II •.

; 0. 2· pekerdja -... • • • • • • • • • • • • • • a " ;,

I o.Ol rnanaor ••••••••••••••••••• a :I II

O.l5 lc_g :i_)ah:-u kaso • • • • • • • • • • • • • a 11 ;r

0.1 kg pal~u reng· ·-~. ·..... :.. :.. -~-·.·-.-..• a ··fl

~,. ~- :: .
Rp.
===========
Pekerdjaan rangka 1 m2 dari kaso kaju dan
ren,g b~rabu :
'· 0.1 tukang kaju •••••• ·•••• . ·:.' a Rp. Rp.
O~OJ. kepala tukanz ••••• -••••••• a 11
<j-15 pel~erdja •••••• ·. ~ •••• ~ .••• a a II
"
~. u.007.5 ·m~ndor ••• • ·._ •..•.• ·-· ..••. a rt
·o~.5 . _bambu tali •• ~ •• .- •• ~ •••••• _a ;I ll·

1 i/i40 _mj. lmjii d'jati. (terh'it·un·g '

·.- - dengan -~Cij; tfutulckaJu -·
terbtiang) .-.-.-.-.-~••• -.·.· ... ·.~·-.·a 01
0.15 _kg pa1ru kaso·.·..-.:· • .-.·••• -.·.: ·a -II
II
0.1 •)tg paku reng -•• ·.-•••••• ·•·•·•· a 11
Rp.
=========
 - 39 -
====~=========~===~=========~==========================~
Ke c.
------~-------------
F 19.1 Pekerdjaan rai'lgl;:a-atap I m2 untuk a tap besi-·
i seng.
I
I Untuk upah-bekerdja sama dengan an"! F 18 Rp~
i0.075 kg l)alcu ........................ ~. ~ . ~ Rp! Rp :
io.025 1~ pa!c.u • • . • • • • • • • • • • • • • • • • ..... • • • a '' tr
10.4 · m2 upeh meagr,.a::rgad'j;f . • • • • • • • • • • • a . 11 "
!l/90 m3 l:aju-djat:t · ( ·t.erllj_ tung de-
ngan J_(J}~ untuk- ketju-terbuang). a "
. II
.!
. -. .. . . . . ~
~-
Rp
-- --
I Djik3. l:aj1.! un tul: ·re.n,:;l;:a-atap :ini telah dihi t·,
:dala.uJ. pekerdjaan.. l:uu~----~ r ma}-:a. a:aalisi_s: ini tida·
i
1perlu .dipakai 1 agi·- -
I
20. I
I
1 m' 0anan-oawbu
-" ~

!djakan halus :
jo..,3 tulca.ng kaju •· ••• ~...:..'~~-:~. :._.· • • ·,••• .':~ Rp. Rp ..
I.o. 03 kepala tukc-:n,F .-•• ·-·~f~~:···. -~ ~·- .:_.;··~- .... ::
. 0. 025 kg paku ••.•••••••• ·~ ._:-. .............. a .
1/120 m3 kaju-djat~ (ter~~~ung dengan
"
.1o;:. un. tuk ·1.:;;-.ju terbuang) •• ,.. • • • • • a n· .. II

0.3 m3 upah men .... r··e r r-··Q..d J. :L · · · · a "' II

' b~ ~ ·~············
.·Rp.
I
·1. ·======
21.1' Papan-:;_}apan' rarJ.bu'. (J.'esp1~ng) s ederba:r;J.a, d:Lan ta-
ranja pada a tap ·kan·tor·-!ca:ntor~ ha.ngunan~b.<mgunan tu-
i rutan, rumah-rm~ah wedan_a; 'dll_,·. tiap m2 dihi tung
1 a.8 tukang kaJu· ·••• .-•• -•••••-•••.••••• ··a Rp. ~.
l o0 •• o288·· kepala tuJ:E",ng •• -••.•••.••••••••· •• a· 01 ·
11
-}~'-,
pckerdj~'- ••••••••••••• · ••••••. • • • a II
i o. 014 mandor ••• ; • .-•• -.". ·• • •• ·•••••••• ~. a :I it

10.1 kg palru ••••••.•...•••••.••.••• a "

11.2 m2 upah men·s·ger ,ge..a j i: •••••. • •.• a "
. II·

Rp.
I =======
 - 40 -
=.= ==: =;= ==== == = ==::c: = == == == = ==== = = = === = == === = === == == = == == = =·=
Fats.

E 22. Kuda~kuda
1 m3 kaju dikerdjakan untuk. balok-bint dan ba-
1ok-f-ot.Emg, djuga untUk kuda.:..kuda sederhana dengan
ben tang sapipai_ 7 m un tuk rumah-rtima.h biasa
'24 tukan-g ·ka.ju .-.-•.•.•••••••••• a Rp. Rp.
2.4 kepala tulcang •••• ·••• ~-.-••• a 11 11

I Jj. · pekerdja. .• ••• ~ •••••••• • • • • a 11

I 0. 4 mandor •••••••• ~ • • • • • • • • • • a "

Rp.

I
========
! Dalam ·analisis ini telah terhi tung 14 m2 upah
I menggercrt:l.d.ii, oleh karena i tu tidak doleh dihi tung
I, ni;
1
terpisah, djika I;le:rnakai kaju jang diberg<:d.ji hal i-
supa.ja diperhatikan.
Tjatatan :
I · Untuk ·1-cuda-l~ud.a· 'r'ingan. at'au sederhana (pendopo
I pendoro da~n~ ~cud.a-kuda rumah-rumah we dana, sekolah-
1 ~ekolah.kantor-kantor;d_sb) kuda-kuda dengan ben -
I tang 5 m. dan selain dari· itu .tempt>.t mana upah tu -

l lm.ng. agak 't'i.nggi·; ·dipakai t dari an. F 22..

· .. •· Un tuk 'nienia's.ang-keLioal.i kuda-kuda bongkaran' di
-~~ al!lbi1 1 m3 kaju dikero.jakan untuk kuda-kuda jang le
bih be~ar._dan _membent~ng sendiri +)
36. ..-tu•.:ans. kaJu •••••.•.•••••••••• a i~p. Rp •
.· 1.· 3~6 · kep_ala _tukang_ ~·~ ••••• ·••••••• a ;I 11

12 pekerdJa • • •• ,. .•.••••.••••••••• a .. II

:-o..·G znt?l-ndor ••.•.•.•• ~ ........ .-. ·····-·····. a II

"
...~-·-------
· Rp.
+) Dengan memhenta.ng sendi.ri dimaksud- =======.=
kan kuda·=·kuda. .d.engan .balolc bin t tidal-: di tundjang
ditengah •. -Kuda2 mepurut model tertentu untuk ru-
niah2 assi-sten residen dim ICon trolir hc:.rus dihi -
tung r4enurut an. F 22.
 4i
~============~========================================~~
Fats.
.------·----.. - - .----. ------·--·- ·------ ·--·-- ---------
Dalam ana1isi.s i.ni. te1ah t'erhi. tung 14 m2 upe.h
jmengger,sadji., hal mana harus· di.perhatikan.
1 D:i.mana tera.pat. upah-upah tukang ada ti.nggi., · t c1a
· ri &.~.J.ali.si.s ini. di.anggap, t~lah· tjukup. ·
Un tuk mendi.ri.kan. kembali. kuda..;kuda d<:,r:L bongl\.::c;_r
fan dipalca:i..i/3 dar:i·an.ali.si.s·ini. • . . ·.
! 1 m3 ka:ju.. dikc..r..lj_e.kan. uil tuk. ~<.uda-kuda: jc:ng ter-
I d" . dari penjataan.uhsur :
I J..rJ..
: 1+2 t..urwnt;; r~a. J-U ·• ·•• -. • • .. • • • • • • • • a Rll ~
4 •..;.;_ 1-;·.e:pa.la t ukan s • . . . . . . . . . . . . a "
I
r4: pel\:.erd.je, • • • • • • . . . . • • . . . . • • a u ..
,.

0.7 rnanci or • • • • • . • • • • • • • • . . • • • • • a ·,n

Rp.
I
I T j o. ta te.n :.
Petundjl:rk·daJ.e:r:n an. F 23 berlaku djuGe untuk a-
,1· nalisi.s inL.
25 1.. m3 lmju dikerdjakan un tuk. lmda-kuda · C::.enr;an
1 ·E:onstruksi sulit sekali atau jang seperti kuc:z-\:uc~2.
1 Phi.liber jang sediki t meiitakai · kaju' :
l6o t\llc.an c: J:~a j u~ • . . . . . . .· . . . . . . . • .a Rp. Hp.
!6 lee pal~ tukang .......... ·. . . . . . a il
il
115 pe:~erd je.. .•.•••••••.• ......... . d II

1 o. 75 n~.ndor •••.......•....•...... a ;r
Rp.
========
1 TjiJ.tatan :
I
. ,·
Petu<1djuk dalam ab. F 23 berlaku djuga \irituk a-
nc-J. is i.s i.n i.. . .
1.. Terga;:1 tllli.[;:. cJ.e.ri.pada _ ~-t~~daan, perent jana .ha.rus
Ihllei:ti.lih salah s& tu. -dari ~malisis-arwlisis
. . F 22 F 2L:-.
I
I
I
 - 42 ..;
====T=============================================~========
Fatsf .Ketr.
• I
F 26: '· ··
III. Kosen, Djendela· ··dan Pin.tu.
I Hengerdjakan l m3 kaju untuk koaen2 untuk ba-
j ng~1an2 .turutan jang se~ip~rmanan seperti sekolah
1 sekolah r~~jat,. ruman-r~ah kepala distrik, selan-
! djutn.ja kantor-kantor. jang sederhana, dll.
I 30 tulmng ka ju • • • • • • • • • • • . • a Rp. Rp •
.! 3 kepala. tukang ·••••· ••••••• a a ;o

i J.O
i
peh:erd ja • • • • • • • • • • • • • • • • a " "
0-5 utandor •...........•...•• a ,!_ ·•
14 ~m2 U!Jah meRggergadji •••• a. n
-=-----
rr
Rp. .•
=======·==
, Tjatatan.
j Kalau bekerdja dengan tukang-tukang jeng ber-
1 pengal.aman, seperti. qi.kebanjakan il;lu-ibu· J.-:.ota, tjul:up
_ 1 den~an t a 2/3 dari analis~s ini (tcrgantunrs de.ri.
! kepende.i.an tukang-tukangnja), ha~ja. upah. meng 0 erga-
l•
dji dalam hDl i.ni. ti.dak· berobah.·
Dji.J.-.:E.l.au kaju-kajunja di.-ter dan ti.dak ditjet
1
etau dji.kal.au dindi.ng-dindingnja diisi. dengan pnsa
ngan.-t batu.; maka karena berkurangnja pekerdjaan
djuga tjukup dengan 2/3 dari tukang-tukeng (je:i.tu
tukang ~....a ju dfln kepala · tukang) ~
. . . .
Tjontoh a •.... ·- ....
I· ·Segandeng kosen~pintu · dengan · djendelv. untuk ba -
IaB-un::.banE;unan t.uruta~ : t;41gginja pin tu 2.10 ru, le-
barnja o.8o m, lubapg tjahaja tingginja 0.50 m djen
I.
ctel.a sama lebarnja ~g. pi.ntu· dan tj_nzginja 1.80 m, u
ku.fan ~ju 12 x·l2 CI!l., memerlukan :,
0.21 m3 .kaju ( telah terhi tung .
·.\!

·J.~;: kaju terbuang) ••••.•••• a. Rp. Rp.

:15--T ·tulw.ng lr..aau· .;. •••• ~.~ •••••• :.a ::n \1

I
0. 57 1-..epala tukeng • • • • • • • • • • • • • • aa ::
1.9 pekerdja ••••••.•.••••••••••
o.095 nlB.ndor ••••.•••••..•••.•.••• a ''
II
II

I
2. 7
I
m2 upah menggerg~d ji ••••••• a a

===:~===
 - 43 -

======:=================================================:
Fats. Ket.L.

F 274 1 m3 ltaju dikerdja!:.an bt.'!.e..t koscn-kosen untuk

I. induk rumah : : •
36 tu)cang' k~ ju· ••••••.•• ·• • • a _Rp.
3.6 kepala tukang ~- •• ~~.:;·.~-a i; II

12 pekerdja ••.••.•.. ~ ...• a: r; II

0.6 man.dor _•...•......••.. _,.-·. -. r-1. it .II

14 m2 upah menu::ergadji. .• ~ a·" "

Rp.
===·====;=
Tjato.tan. ~·
Dji.ka upah-upah tul.:.c::.ng lebi.h tinggi., sepe.rti
terdapat di:kebanja!r.an ibu-ib.u ·~<:ota, jang bei5;erd ja
dengan tulrong-tukang jang tjalr.ep, · d:ipakai t .. a 2/3
·dari · analisi.s ini, l1nn.j,,_ upah menggergadji tidnk
berobah.
Pengurangan ini ber1aku djuga untu!·;: tjontoh
tjontoh·jeng ".Jerikut :_...
"Tj<?ntoh a.
Sebuah kosen-p:tn tu iaemakai ·1 ub~mg~t jc>haja, ukur
an-dalc.m lebe.r 1. 40. ra, · tingt;;i p::i.ntu 2. 70 m, libang
tjahajanja 0.60 m, ti'::urc•i1. kcju 15 x 15·cm. 'berpon·
ning ~embar. ; .
0.28 m3 kaju (teiC:J1. terhitung
10}~ UJ;lt~k l·.:e.ju. t~i·i)it2n::; a Rp.
9 t ukang. :,;:c, j u _. • • • • • • • • • • • •
"
a 11
0.9 kepal a t,,,,..~n~'
lrio. ~ - l---~~
0
· · · ·. - c..
• ·.• • • • • • • • • •
n 11 II

3 pekerdja • ·.. • ..•.·... ·.•. ·. ·• ·~· ·..•• a "

e
II

o.i5 mandor ••.•.•.. ·. • .• ·. . • . . • • a ;r " il

3.5 m2 upah menggerGadj~. ~ •••• C'. t.
Rp.
=========
 - 44 -
=====1======~====~==~=========================~===========

--
Fats.t-
F 27.
- -·----- :_ . ___ -- -·--· ----- ___ .:. ·- -· ---------~--- ______ _: _____
Ketr.
_
' · Tjontoh·b.-- ..
I Sebuah_kosen pint~~ lcbar 1.20 m, tinggi 2.50 m
~m~m_ak~i lubang-tjhb~_jun_j~- 0_·.:5_o· in", k:aju 12 X .1.2 em,
1sponn::t.r:~.7 .~ebelah. · · · ·
i0.17 m3 kaju (terhitun6 de-
-ngan lO)~ untuk kaju
t~rbuang •••••••••• , •. a Rp. Rp.
5. 6 tukang kaju .............. _. • • a ;r il

o. 5~ ~ kepala . t~kQng · • . . . . . . . • . . . . . • a 11 ii

0~9-~ -~·pel;:e~,~-J~~~i."~-!~_;.-r,· ._ •• ~ ....•...•• a ;:

0.095 n1andor •••.•• ·•••-··~·-.·.-.· ... ·.• ·•• ! • • ·a 11
,2.2 m2 upah menggerge.dji • . • . . . . . a ·· II

I
Rp.
I ========
! ,,;_
·Tjontoh c •.
·. Sebuah kosen-CI.jendela, ·u~uran didalam. l.20 m
tinggi 2.45 m, kaju 15 x 1~ em .
m3 kaju (te1ah terhi-
1
0.~2
t.un_g 1cr,~ untu}c kaju
l . terbuan_g ......••..•••••..•.• a Hp. Rp.
; ?.2 tukang _ka.)u •· •••·; .- •••••.••••• a II II

0~ ?2 kepala tukang ·• ; : • ••. -~ .••••• a .. II

2.4 pekerdja ••••••• ~ ~ ~ •-·: •••••• e. it II

0..2 mandor ••••••••• -~-. ~ ~ • • • • • • • • a. " li

2.8 m2 upah menggergadji .••••••• a ,; II

Rp.
=========
Tjontoh d.
Sebuah kosen-djende1a, ukuran-dalam 1.20, tinggi
2.20 m, ·kaju 12 x 12 _em :
 - L~5 -
====9==============~===~=~~==========~==~================

Fats"! Ke
------+ ------- ------------·--------------
F 271 0.14 m3 kaju (tcrhitung dengan
I
. . a Rp.
I 4.5 tulta.ng lce. . ju ••••••••••••.••• .-. ~ a 11 .. . ..
i 1<f;~ un ttilc kajti-tcrbunng) . ..
0.45 kepafa tuk:ing ~ •· •• ~ ••· • e.... . . . . a 11 .
"
1.5 pekerdja .;:~~~~ •. ~~: .•••••••• a " . II ..
0.075 mandor ••~- .. ~~~~~~~; .. ~~••···· a '-' II

I· 1.8 m2 upah men~~C"f:'[St•dji · ; ; ; ~ • • • •• a "

Rp.
------
1 ln'3 ke.ju (lj_kerdja.:~an untd~ :'.;:osen jang berlu-
bEmg tjahaja berbcntuk hum.lr;·
42. tukang lcaju ............ ~ .•. ~-- • .••• a ·RP. Rp •.
4..2 kepe:Ia tul;:ans ••••• ~ ~ •· ~ . ~- •• ~~ •• a·· ., If.

L4- pekerdjc;..... -· ••• -. ·••• ·• ·;.·••• -~· .• ·• ·• ~:: a n· If

.
i o ..7 mandor ··~·· •.•• ·•· .•• ·••:.·.·.·.············-a ;,
i 14 m2 upah mcnggerge.dji ••••.••••• -a n II

I Rp.
i
I =======
I Tjatatan :
Lihat keterc:m:_;;an ·diln:·•nt.Il au .. F 27, jang bet:la-
I
I
ku d juga un t ul-c cH-i_- ·:in~.•
I
291 1 m3 kaju dHLordj~\:an unttlk kosen-kosen, diker
I
I
I
djakan denga.n rap:Lh se!~~1:L !:lcmaJ:.<'>5. pigur~n ~. ·
j
27 tukanc~ l;aju •.•.•.. ~ • . . . . . . • . . • a Rp. Rp.
7.2. lcepala tu~rai1[~~ •.•.••••• -· ~..... a " II

1....5 pckerdja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a "

"
0-75" mair!l·or- .. .. • • • • • • • • • • • • • • • • .•. • • • • ·a ; 1
1.4 m2 upah inenegcr~eclji
. . . . ... ~-· ·'• •••. ·a '' · II

Rp •.
==-======
Tjatatan :
Pengurangan d.:>1eH· au.F 2.6. ber·1aku djuGa un tuk
an. ini,· Dala.m an. F 26 s/cl. F 29 pekerdjaan mema-
sang rudji2 jang sederhe.n.n p.-.tt1.;1' 1 ubang~t_jahaja. te
lah terhitunc;.
 - 46 -
=====f================~=======================··==========~
Fats., Ketr.

30. lm.2 pintu atau dj_e;n~e;ta-kelam,dikerdjalcan me

I mc1l~i bingl~i :
I 4 tuke.rrg lea ju •. ~ ••. .". ·_-. ... • • • a· Rp. Rp.
I o. 4 kepa1a tukang · ~ • ~ ; • ; • • • • • a rr II

I 1. 3 . !")elterdJa. ~ ~ ~ : : ~- • ~ :· •• ; • :. • a v II

• 0.065 mandor •• ~~--~~-~-~······an II

I . \ Rp.
--------
I TjatE'..te.n.
Den.:;an racma:.;:ai papan ·jang tebe:lnja 2 em de-
nr;a.Il 1-:.clam-kclam ditambah 1()5.; un.tuk Y"..aju terbu-
1 ang; mak~ hc:<l~u~ di ta.m'?ah l:asi dengan :
11. 5 •u9. up~h ·meuggei!gSl.aj:i: .; •. • • • a ::.(IJ. np ..
j o.o36:~~ ~lh::.au. to~a.hatl. C"be- ·
k:a.lJt) ! • • • • • • • •.• • ~ ~-~ • • .. • • • a II
(li.bat •ali.nea kedwi dari bela!tang daJ.am
an. F 36).
31. 1m2 pi.ntu atau dj~ndelaO:kelam, dikcrdjakan
t:i.dak Llernal{B.i b:i.ngka:i,. . : · · ·
2.6 tukan.g ka ju •• , ~ ~ • : .••••••. a Rp. Rp.·
1· 0.26 lc.epala tuka.ng ~!. ~ ~· .. : . ·• ~:~ a 11 ~t

0•o n5 . pc ,_. ·.:a ·a

....ez:\.,_J .
•••••.~ ~ .• • • • • • • • • a :1 II

o.o425 mandor ••••••••••••••••• a· il

------
il

__.. _____ _
Rp.
---------
· Dengan ·~ju jang teballl.ja 2 em, maka harus di ·
tainba!l la$i. ·dengan. : · ·. · . . . ·· ·.

I (telah te;h~t:ung J.07f Wlt\lk· kaju terbuang dan kelam)

0.0~2 m3 .'ta.JU teraban. • •••••••••• a 1 Rp.
1 1&12 U.pah mengger gadj i. ••• • •..a n
Rp.
" ' ·.
. .(Li.hat ali.nea kedua dari. bela~e; dalam an
F '6). . '
..· . Tjontoh a •..
Sebuali· 'pi.ntu..;kelam,. taba1 2 em, s.epelfti "di.mak -
sudkan dalam an. F 27, tjontoh a;_pin~unj~ dibuat de
ngan tidal: meme.l~i bingkai. :
 - 47 -
========================================================c
I

~ts.i Ket··.

F 31..i 4.6 tul~ng lte).jU .......... .-. a Rp. Rp-.

i o.46 kepa1a t'U.:r-.ang • • • • • • • • a :r
1..5 pekerdja •••• ~ • • • • • • • .• a 11
"
·if.
I
! 0.075 mandor' •••••• ·•• ~- ~ : ~ ••·• · a· " II
I 1. kuntji •••• ; •••·:-~~~.~-.·a aII II
.' . .. . ..
I 2
• ~
en.;sc1 pa~l.cJe.nb ••••••. a II

1-,. a1-u · ·. · ' ·.·-a· ,,.

t p-
...\.0 . -\.. ••••••••••••••
II

o.o6o nt3 l'i:e.ju •••••••••••••• a '' II

2-.5 m2 u::_:>ah m~n&gcrgc:.dji a 11

,· Rp.
. ---------
Tjontoh b,-
1 Sebuah dj-c~·clcl~..:.J.~0la;11 memakai... 2. ke1a.ru, un tuk-
!kosen-koson clc(l_a.ill an. f. 2.?_:··:tj ~n t.&~-- a_ -: : -' . _. ..
. "
4 tu};:an:::; l;:aju .• _. ·••• ·• • • ·• • a .. Rp ... Rp.
0.4 kepala tulmng •• ~-~ •• ·• .;· a '-' ...It '· ...

1. 3 pel::e.rdja ••••••••••••• a i.'. ·II

o.b65 mandor .~~.~ ••• ;~~-~~- a II. II

1 . grende1-llel& t ••••••• -~ a 1.1

"ii
a tau grendcl-sor,o:rig -··.~-· ~ ••• a H
e.
2
...... ... .....
II
en5sel pandjanz .•••• ; ; _II

t ' kg - -
p::o.lcl! ·
......· -· . D II
"
0.064 m3 !'..a.ju •••••••••••••• a. " II

2.2 · m2 upah ~encccL3edji a. .."•'II"

II

Rp.
=========
I Dalar:1 tjontol::. a dan b kaju..;terbuang dan tc..-
i
I
I
pak gergadjj_
. telah
. .
dihi tung.
32. I Untuk pintu-pintu jang keclua. belaJ;mje merna-
! kai ke1am, art:!.nj<;1_ .W,l..t,UJ-t. pintu-piritu jang se1uruh
, bidangnja terdj_r:L_ .(!;,;.ri_ 2 x _tebal. pap-:..n, schingga
l untuk ke1am-l'::c1amnja sama banjakr.ja .Kaju jan-g· di
.! perlukcm scperti u.1·1.tulc i.tu s~nc~iri, upah
j .. dihitung .1 t an,.: -F' 31.
i
 - 48 -
=====r=============================~=======================
Fats. 1 Ketr.

30. l. m2"pintu·atati djendela-kel.am, dikerdjakan me.

mal;:ai bine;kai :
4 t u!~an g ka j ~ •• .; ~ • ; • ; • • ·a Rp • Rp.
! o. 4 kc:pala tukang ; ~ •• ~ • •. ·a " . II

I. •
'']. 3 _P~ k~ere.~ Ja
i m. o6, .nand or
. ••••• ~ ~. • •• • •. a II· .
••.• ••••••• ;, ;, ... a !I
:~ ) I
II

Rp.
I ========
I Tjat?.tan.
Dengan mernaka·i papan · jan& ttJbe.lnj['. 2' em de-
i nt;a.n l:elam-ke~am ditambah l.CY"p untu.k ~~aju ter ~
j buanc;; malca di tambah l.agi d.engan
l 1.5 . m2 mcnggergadji' ••• :a Rp;.
1 o. 036 m3 lmju tarahan (be- .
ltJ?. t ) . . . .. . . . . . . ~ ~ ·. a ; ' •'
I (li:hat ~linea· ke·d·ua· -·dari belakang dalam ·
I . an •' F 36) • · .-· . .
i-
· 31.· I 1 m2 l:?intu atau ~djen-de-la-k~l.D.Ifl:y dilcerdjaka~n
tidal~ .rue~al;:ai
bingkai· :· : ..
l 2.0.26
I
6 tukang ka ju ••.•.•••••-a Rp.
kcp<;ila tukang • .- •• .;.a"
·-Rp.
II
I
0~ 35 pe}•.:erdja •.•• .- .- ..... ~ a . 1! II

04110425 1nando1" ••••• • ••••. a . t!

----
·Rp.
=========
Dengan kaju jqng tebalnja _2 em, maka harus
di. te..Llbah.'laei dengan :
I (teleh tcrhitung 1~~ untuk kaju terbuang dan
. kelam) , -
0~032 m3 ka.ju' terahan· ........ aRp. Rp.
1~3 m2 upah men~gergadji.· •• a ;t
(l.i.hat alinea·kedua dari. belakang dalam
·a:n. -E' 36)·.
.. . T jon toh a. · :
.. 3cbuab pintu-kelam~ tebal 2 em, seperti di-
malrnudkan dalam an •. F t!7 tjontoh a; pintunja di
bue.t den::;an ·tidak mcmakai bin ,)ili-i;
 - 49 --
=====~===================~============
I =====================
Fats.! Ket

F.33 24
2.4
tulmng kaju
kepala tulwng-
.. ........•...........
......... a Rp •.
a If"
Rp._

8 pelterdja . . . . . . . . . . . . . . . . ·• ... c. a II "

"
0.4 mandcr·
........................ a
,,
II II

... ..... . . . ... . ....·aa. "

................. .... .. "
1 kuntji ... -.-
1 pegar. . gan -.-- -
"
6 engse1 tckul~.· •'.,!...;:.......-. . . . . . . . . . a II II

1
1
grende1-soron3""" atas
grendel s oron{5' tm:rran. ·• .::
·-· .:.......
.... aa II
;t II
tr

4.4 m2 upah r;lenggc.r"",;£ad.j"i

... .. -·-·.. .........
... aa .
II II

-i/7 . m3 (0.1~- m3.} !:aju. II a

Rp.
:Z======
"
34 Hengerdiai~n ~~ntu-a·tau. djenc~ela dja1usi,
t_epa1 0.035 m""" .rnama~;:a:i .dja~usi jan_G dapat -bc~­
gerak (-te-1ait terhitung· kajti.~terbuang :dan tape..k
gergadj:i).. ._ .
9 tukaD;g kttju .............. a ·Rp. ·Rp.
0.9 kepal.a tul-:e.ng '~ •· •· •·• ~: .... a " II

3 pckerdja ••· ~ :: • ••· •. :. • • • • a r"t II

0.15 mandor •••••••• ~ • ~ •• ·• ~ • ~ a " \I

0...064 m3 l.;;:ajt! terah.an · ~ .• ~;... a· 11 ~ · ll

0.5 m2 upah menggergad.ji ••• a 11 II

--·-
Rp.
T joz:ttolL ·a.-· =====~===
Se-pasang pintu-djalusi d~kerdjal~n untuk kosen
daYam-ab. J' 27, tjont~ll a (1.40 x 2.-?0).
36 tlrltang:.. L:aju • - - •.••• ~-· • • • a Rp. Rp·
3.6 k&p_aln: tukang • • • • • • • • • • • a 11 II

12 P""ekerdja · ~ ••• :. ••• ·• • . • • • • • a· 11 ·-

II

0.6 Jnanaor- .•.• ;: • ·• ·• ·• "•-;. ·• ··• •., ... •; •, a II "II

2 pasan~ ent;ser dj"aluf,i. ••• a il"
1 klllltji .•••. ~ ....•• ·•.....• a II II

1 pe gc::.n.ge.~ •• ·••• ·• ·•••• ·• ·•·• ·• •• a II

" 1-
2 lta.i.n-ar1e;in ~ ••••••.•· ..•....• a II. II

dip:indahkan . . . . . .. ..
Hp.
 - 50 -
====~==================~=====~======~=====================
.Fats Kct+•

F 34 : . : Pind~han: ·.•• • .• • •. • • • Rp.

1 grcndel~so:rong .· di.~:J,.~i..
sebelah .at~s ~ ~ •. !" • • • , • • . • a. Rp. Rp.
1 grendel-sarong. <;i:J.sisi. .. · ·
scbelah bawah .•.•••••• ·• ~ •. a 11 il

2
. '
tulang djal usi.- •. ~ ••••• ~ a " "
;r
+ 25 kai. t-kai t .•••.•.•.•• -~ ·• .• ~ , • a 11
,,
+ 25 kai t-kai. t • . • . .• • . • • • • . • • a 11

0.25 . m3 "lm ju • ·•• • • • •••••.•.•.••..• \a it II

6 m2 upah r:.a.~:ngg~rgadji •• a ;r
Rp.
=========
Tjontoh b.
l;>jencle1a-djaJ.usi se1embar. dikerdjak.o-m untuk ke
sazLdal.am an. F 27, tjontoh c (V/.45 x 1.20) atau se
pasang pintu-dja1usi unt_uk kosen dalam an. F 27,
tjontoh b (2.50 x 1.20)~ ·
123 tu!~ng l~'1.ju • • • • • • • • • • • a Rp. Rp.
12.8 . kepa1a: tukang .••• ~.,; ••• :all II

~ .............. .
9 1/3 '"el!::erdJ·a· · · · · · · •· · · · · a " II

0.!~46 me.ndor •;. •·.• o.: • e • • e •• •,;,; a II

Ke::_Jcrluari kuntji. dan~eng
"
sel saina dengan·tjontoh a " II

ru3 :ka.ju •.•• ·• o • ~ • o • • ·• • • • a a II

' m2 upah menegersadji. ••• a :r II

Rp. - - -
Grendel untuk djendela~djendela
---------
jang dipakai
grendel diatas· •••. ~~ •• a.Rp. Rp.
gr·endel di.bawab. ~ ~ ••• ·.·-a ~· II

Se1ai.n-dari itu.masih ~i
perlukan kira-kira·:
0 ka:it-kai.t ~-••••o•••••• a " II

0 kai.t-kai.t ~ ••••••••••• ~ a· 11 · II
Rp. - - -
---------
 - 51 -
===================================~====================~ --
Kei· ~.

F 34. Tjontoh .c. . ..

Mengerdji.kan sebuah dje.ndela-djaiusi, unt'!:lk ko:..
sean an. F ~7,. tjontoh d. (120 x· 2.20) : ,,_~;
25 .tu!ta.ng kaju • • •• ~ ~.~~.~;.·a Rp_. . Rp ...
,·, I
2.;> kepal.a tUkal'lg· •• ~ ••• ~ ~-~ a 11 ·
8 1/3 pek~rdja." ~.;.. ~ • ~ ~ ~ ~ ~-~;.~·a: " IJ

o. 416 mandor ; ~ ~ •. : -~ • ~:::: ~ :.~·a· "' ·

"
4 m2 upah tlencrgergadji ~ ~. a· il · II

0.·17 m3 kajU •••••••:•••••:• a II n

Rp.
-----------
--------·--
PekerdjaeJi m~m.~.sang .alat penggantung <:ian pe -
nguntji seperti ·.u.ntuL:. djei_lde1a~k?ju. · ~
35 Djika1au pintu-pintu dan djende1a-djendela-dja
1usi tidal: d:l.buc=:.t dengan djalusi jang tak de.pat di-
gerakkc.n, rue..k.a dale.m tjontoh ana1isis di.atas kait -
kait dan.tu1ang-C..jal.usi tidafr per1u dan upah beker-
.dja jang. bol.eh diperhitungkan· hanja 2/3; upah meng-
gergadji tinggal tetap. Di tjontoh-tjontoh,da1am an
F 33 dan F 34 tele.h- terh.i. tung kaju-terbuang dan· t~­
pak gereCidji..
36. Henr;erdjakan ·.1 m2.pi.zitu;_atau qjende1a-katje., te
bal. 0.035 m, l.uisnje. ci.ihi.tung menurut .luas bi.dang -
daun. · ·· · ··
Kaju-terbuari~·cia.n·tapak.:.gerge.dji. telah te:i-hi.
tung ·
6 tu~:~ane; kaju " •••••••••• a Rp. Rp.
o.6 kepe.la tul-:a...""lg ••••••••• a It II

2 pel;:erdja • • • • • • • • • • •. • • • a 11 II

0.1 ma.ndor · •.. ·• ••••.•.. -. . . • • a •• II

0.9 m2 upah mengger~adji •• a·" II

j 0~035 m3 ~:.:aju terahan .••• • ••• a ;r II

---·-- '··
Rp.
=========
 52 .. -

===~=r===:============================================~===
Fats. Ketr.

36. Sepan"djang pintu~katja · untuk. kos.en dalam au.F

2?, tjontoh a (.40 x· 2.70): ·
24 tukang kajti_ •••••••• ~ ••••••• o. a Rpo.
I 2.4 kepala tukang· ~ ••• ~ .• ~ ~-.:. •••• a 11 II

pekerdja ··~···~-~~:.~.~ •••••• a " II

\ g_4 mandor ••.. ~ . ·• ·. ·.•• ·. ·. ·. ·. ·. ~ ·. -. ••• a " II

i 6 kat ja •••••• ;·. ·• ·.•• ·;·•.• ·••. ·••• -~ a " II

, 1 kun.tji ....... ."· ~- .· _. _ • . . . . . . . . . . . ·a =• II

;· 1 p~ganga.n •••••••••• ·•• ·•• ·• ·• ·• -. ·• • a 11 II

I 6 engsel tekuk • . • • . . . . . . . . . . . • a ·· II

· 1 ,grendel~soro~g d~sisi ·bav1ah • a 11 II

Q .14 m3 ka j U • o o o o '. ~- •. •
0 0 ~ a II 0 0 0 • • • 0 . • •
II

3.5 m2 tapak gergadji •••••..•••• a " II

Rp.
========
';['jontoh b-.
S~pasang djendela-katja untw~ koseu dalam an.
F 27, tjontoh c (2.45 x,l.20) :
18 t.ukang kaju • .- ••••••••••• a' Rp. Rp.
1.8 kepa1a tukang •••••••••• a" II

.. () ·_pe~erdja ••• :.· ••••••••.••• a ". II

0~3 .mandOr •••••••••••• • •. • •

. . .. : • • • . "!'• -~- :.• . ,. ..•
a II· II

6' ka. t j~. ·•· •• ·•• -~-· ·• --~ • ! • • • • .• • • • a · 11 II

0.11 m3 kaju •••••••••••••••• a '' '.'

2~7 m2 t~pak· 'ge~gadji · ••••••. a ;r
"
:Rp.
--------
--------
Pekerdjaan memasang·pengg~tungan
dan kuntji-
kuntj:i seperti t·jontoh· sebagai pengganti sepa- a·,·
sang grendel-sor~:mg>dipa...lta:i. sebuah espanjo1et.Dju
· ga ~tuntji dengan· p-e·gangaimja tidak terpakai lagi.
 - 53--

~====F======================~============================~
~ts.! Ketr

36.! Da1am anali.sis-anali.si.s No.30 s/d 36, pekerdja. ·

Ian II].entjoqa, me~ggan~~g '!-~~ ,4a.I'l·memasang:'·kuntji.
!kuntji, begitu p~~.P.~k~~qj~~n memasan~ katja.~elah
r terhi tung.· . ' .
~ Selandjutnj~ l:P?-at ·pe~~djul~·dalam· an·. ~--~6.
I
37.·~
IV. Loteng, .i~ngi~2; .:1:~~~~~ ... 4inding.•
.- Pekerdjaan 1. m2 l~ju untuk lan;;i.t-langit,· "ci;Ln-
1 ding, dinding-1uar.-1antai-pa.::,1~n <4~r.aakai sambungan
: lidah-penjalur,. talang an.teng clan talang petahanan
! a tap, papan birai,.. papan-rambu jan2; eederhana :
I .. .
;I 0.8 tv.kang kc:,ju ••.•••• ··~ •••.••••• •.-• :a·. Rp.- Rp.
o... QB:.•. kepala. tukang • • • • • • e • e • •,. • • • • a II .
II

! 0.2it_peke=rdja •• •. ,.~-... - ... ·-· .•• ;... • • • a 11 il

I.o.:o~ 4 manc;lor ••••• ·: ·: •..• • :: •••• ..,. : .: •

I...2 · m2 upah menggei [;t?.dJ~ ••••••••.
a ~1
a 11
II

!0.2 l~s;.·paku .• ,~,!·~''!'~~-~~···"'-•• ... a ..a. II

I --------
I Dji.ka memaka.i. papan J;:ul:f.. t· upah · men@.'gergcd}L ti
ldak terhi tung;.· ·
• - •
. __ .
1 m2 idem-idein, c;liserut d<m dikerdjakan · rapi.
• • • • • • • IIIIo • • • ~

!l..B tuka.ng kaju ... ~ ·~ ••••••••••••• a Rp.

i0.~8· kepala tukang .. ,. ··-~,.. •. ~ ~ ;. .• • •• a H.
lo ..6 pekerdja .~ •••••.•• ~ ••••••.••• a n :t.
i0-:03 msndor •..•.•. ~ ..•..•••••.....• a ;; "-
,1.2.
,0.2.
m2 upah menggersadji. • • • • • • • •
leg paku· • • • . • • . • • • • • • • • • • • • • •
.a~
a:
11

:t
II

II

I Hp.
I
--------
 - 54 -

=====T~====================================================
Fats. 1
Ketr.

39. 1 m2 idem idem bersangungan sponning

3 tui~ng kaju-- •••••••••• -.-~ ..• ·.• a Rp. Rp.
0.3 kepala tukang • • •••• -~-. ~ • • • • • a 11 II

pe!~erC'. . ja ••••••.•. · ...•.•..•• a n

I 1 "
i 0.05 mc.11dor •••••••••••••••• ~ •••• a n
1.1~2 m2 upah menggergadji ••••••• a n II
i a·-2, kg paku • . . . . . . . . . . .a "
II: ••••••••
fl
I ' .'! .
! ;~:~~; . Rp.
f ...
I ==--=======
I
I Untuk a.n. F-'38 dan 39 lihat petundjuk
! de.:Lam an • :B, 2 6.
Langit2 daripada.besi-lang it2 lihat an. a 11.
I
I

I
I .v.
T jetakan
l~O~ I lm' tjetakan untukrongga·bia.sa ; berikut merna-
sangnja
I l.:. tukang ka.ju .•••••.•••••••••• a Rp. Rp.
1 tult:a.ng kaju ••••••••••.•••• a jJ II

II 0.5 kepala tukang •••••••.••••• a "

pekerd~a ••• ~ ••••• ~.~ ••.••• a·"
II

I
2
.0.1 ma.ndor •.••••• -• •.• • •.•••.•• a :r
"
II
I
0.33 m3 kaju (kaju hutan a-
tau bongkaranJ ............. ,. c:-. n
l.3 m2 upah mengg~rgadji_ ·• • .... ·• -a· ;J .. 11
. .-.:: .,
3/h ....1tg petkru. .. ............ .-~ .. • .• • .• • .• • • • • a , II

Rp.
--------
41. 10 m'tjetakan untuk-ronsga-lengku ng dengan ben-
ta.ng 4 tl :
2Lt- tuka.ng: ka ju • • • • • • • • • • • • • • • a · Rp. Rp.
··2.4 kepala · tukang • ~ • ; •••• ~ • • • • a ;, ;I

2'_ tukang batu .••••••••••••••• a 11 II

·e pelcerdja · ••••• ~ •.•••• :. • • • • • • a 11 II

o.4 · man~or •.• , •••.••..•· .•• ·--• •••• a .. " II

4 kg paku • • • • . . . . . . . . . . . . . . • a ir II

Rp.
--------
 - 55

=~==================================================~====~
I

F~ts. 1 'Ketr.

; 41.1 berikut :
m3 kaju.(kaj~~hu~~
a tau bongltarall ..• ~. ~> •.•• ,. . . . . . . . a Rp. Rp.
dan 140 m2 upah mengger$a9.j~ ........ . a :r· \1
Rp.
::::.;::====
42. Un tuk rongga~rongga 1e,ngkung ( tongewe1 vEm) j g
berukuran hampir bersam:;>.an ti<='.p ~112 luas (projeksi ~
t8.r) diumbi1 l/40 de.ri an • .F L:-1.
43. Untuk rongga-rongga-tembereng dari berbagai ·1,1-
kuran tiap luas. m2 (projeksi dater) diembil. t dari
an .• F 42; dem;i.kian pula. upnh. ment_::3ert;adji dan pek€.
djaan kaju.
44 .. , Tj~tjeka·n-tjetak::l:ri'Jc::.ng bersi.isun dengan bentn; '--;
I
I
bentang jang besar·, h~r'\.ts direntj2nc..c · tersendiri da;~
I biasanja dihi-tung seperti -d·jcmb::-.tc--..."'1, ~1enurut a.n.F 3
4 atau 5. ·'
I
I VI. Tangga dan serba-serbi :)ekerdjec::.n k~ju.

45. I dil;:erdjsl-c.."'!.ll rr.pi un tuk ·didalam· ru-

Tangg~-biasa,
ma.h, lebar l m,. ana!: -tangg:::. ·le1)arnja 0.30 m, tinggi
I anak-tangga. 0.15 m, . saban am'.l.:.;.t~.n::,gq.. telah terhi tung
I papan-sandung dan ibu-te.ncs~ :
m3 k.a. j 1.1 • • • ~ • • • ~ ~ • • ~ • • .• • • • • •
a Tip.
m2 upah. 1~enggergadji ••••• •. n ,,
tukang_-l::aju · • . . . . . . . . . . . . . . . . a ..
kepa1·a ·. tUkan g •••• .- • .- • •••••• ['.. .. II

pekerdja .•.•.•..•.•.•.•; ~. ·· ........ •. a ii II

mandoX...• ••• ~ • ~. ~.:.:·.•· ~· ........ .- .-. a .. II

. ' : 1.,. . •
Rp.
--------
46. Idem, idem 2 m 1eb.::lrnja, se.ban anak-tangga :
 - 56 -
===~-~F ======= = ===== == == === = == === :-.: =· = === == == = = = ===== === == ====
-Fo.ts. Ketr·.

tukang kaju ········~·······a Rp. Rp.

kepala tukang •• ·• ·••••• ~..... a 11 li

. pekerd~a · : • ·.:. .~:. • ~ ·•• ·•••. ~-.. • • a 11 il

- ·- 0-l.
1 . . /
ma.nclor· . . . . . . .. .......... .
-· -· a .. II

1 berilrut
o.r~ m3_, kaj.U • • • ~ .... • • • • • • •-• • • • • • • a rt
Ir
I

C;1;an 2 :m2 _upah menggergadJi_ ~ ~ •.••• a .. II

I
Rp.
I
---------
--------
. .
4? .• i.
: ~ m3 kp.ju dikerdjalcan unttik tangga demikian dg
• 1
J.,ebur jc:,ne, berlainan;' rata-rata :
· 60 ; tultt1.ng kajt.i ••• ~ ~ ~ ~ ~ ••.••••••• a Rp. Rp.•
I
6 kepe.la tukang .; • • . • .. • . • • • • • • • a .. H

I. 20
I ·peJ:~erdjaa:· ~-~ .••• -............_•• a·· II

l :. _. 1D.andor _......... • . . . . . . . . . . . . . . . a " ;;

l. 20
berj.kut :
m2 men.ggergadji . ... . . . . . ....
a " II

I Rp.
1 ========
. -~·:-
---,·43. Untuk tangga jang. sederhana, tid~ utemal~ai pa.-
_:_ ,_
pan-penja.ndung, misalnja --tangga :untuk dilua,r rumah
·dan untukbangii..."lan-hanguna.n-.turutan, dll. dipaJn~i
an.-. F 47.- · ·-
. ~·m3 tangga-guling(wenta~), tc..ng(£a_-sumbu .atau
te..il.gga-pelong..-
90 tukc.;ng kaju . - . - ...............·· ••..••• a Hp. Rp.
9 kepale. tukang ••• --~· •••••••••• a :I ;t

30 pe~erdja·4·~···~···--~·•••••••• a ii II

1.5 Lla.ndor . • ••• 4 , , • • . • • • . • • • • • ....... • • • a " II

20 m2 upah men'ggergadji ••••••••• 0. II If

Rp.
========
 - 57 -

z====l======================================~============~
,rots. , Ketr ....
-----4-------------------------------,--------------------------
berben-
lm3 tangga-G~ling memal~i-ibu-tangga
tuk ma teran tai. jang djill'ang . dan mmnakai konstruksi
konstrulcsi lain jang ·sulit :
l 180 tukang l'::aju •.•.••• ·•·....... a .Rp.
° al•~ t' u_.~
10.8 1rep 1-~· r: . • ··
..1.1."-=' • • • •
•
•
'• ......... · ' ... 11
· • ....-
Rp.
11 .

l
c.;... Q-

36' pekerdja •••• ~~~.~ •• ~.~~ ~ n 11

3.6
20
111c'"ndor ••.••••••• ·• • .. • • • • • a
upah men!}gergr:c1ji. • -·.a n
a "
iI

-=========
51. · 1 ~2 penutup-<o1.·t~~J? d,D.ri. si.rr..p j<..cng memerlukdp.
lebih dari. 25 -1-c-t.m~-r-~ t.iap-tiap ·~<t2 untuk menje~ut
pin(;2irc:-..nnj:::·. dc:-~n_meif.je.Q:i,aJ:;:..-:;mij.e. untuk dipasnng :
O.??- tulmng S::·ju ....... ~ ••.••• a Rp. Rp~
O.p'075 kepnlc. tu!:cl.l16 - - · . . . . a ~; 11
=------·
Ro_.,).
---------
52. l m2 ::Ldem, JC.:'l~, bes?.r, · kurnnrs dc-~ri 25 leLlbar
t;i.ap2 ~t. untu!: r.wnjerut p:Ll(;'(';:Lrannjo dan :nembil:in
rate, · · · ·· · · · · · · · ·
0~ 6 ·t ukan ,7:; lf.2 ju · • ~ •· •.•· •••••• ~ ~ • a Rp • . Rp ~
o.o6 kepcl<:'. ~:n2; ••••••••••• a it ~ii~---
Rp.
=========
53. 1 m2 ra.eii12..S~'.lt6 sirs.p dic:~tv~ sebus.h b?ngunan ·jg.
tidek bertin~l~c-.t : .
0~1.5 tulwns' kaju· • ••••• .---· ••• a Hp. Rp.
o. 015 kcpc-,lco. ·tul·:~.11g • •. • •.••• -· e. ; 1 ;t

II
0.3 pek_erdjc, • •• ~. • • • •· ••.••••. :;- :1
O. 015 me.ndor ;. ;. • :;, • •• • •••••••.••.. u .. a

• Rp.
=========
 - 58
·=====-=======================================~============·
,_F;;o.ts. Ketr.·

Idem untuk bangunan .jang ~er:t:iilgket an.F 33

d:i. tambah dengan : · ·.
0.2 pe·kerdja •••.•••••.•.• ,..•••• a. Rp. Rp ..
0. 01 mandor ••• • •••• • •.._•. ; •.• ... _10 ~-- ;, il

---------
--------":"""'
55. 1 ;;12 meruasang. sirap-besar diatas sebuah ba -
ngWlan _j::-ng tid~lt: bertingk~ t :
0.12 .tuksng ka ju -~ ••••••••••• -~ • a R:p. Rp.
0.-012 lte!'ala tukang- •••••••••••• ,_,-
a "
o.2z.r ~·pekerdja~ •••••••• ~ •••.•••• a n - rr .
0.012 lilE!.l1. dor •.. ·. ·• ·•. ·..•....••.••• a "
Rp,-..-
==:2====
56. - Untuk bangunan jang: bertingkat an. F !)5 ditam-
bah_dangan :
0.3 pekerdja •••••••••••••••••• a Rp.
0.015. -~and or
..................... •. a il · If

Rp;
==4:=====
57. 10 ··c mengerdjakan palung Wl tult kandan'g-kuda
be.lok-palung T0/10, djeri2 -4-/4, terhitung dengan
ta.l)e.k-gergadji. dan kaju-te:r-buang);
tuka;1g kaju' ~-~;·;··.:•._:.-.:.:•• ·••• a Rp. Rp,
;kepaia· . tuk8.~g~
. -. . .:.~.~~·· . ~· •.•.• •. ~-a
. . .. .·.-.• . ,.~·
II
k
pe_··er d J& •••. • •.• .• •.• .• • ·• ·• ·• •.• • • a_ • II

-mandor ••• ·• ·•. ·• ·• ·~ ·• ·• ·• ·•• ·• ·• ·• ·•. •. • a tt II

.berikut : •..........••...• a
9- m2 upah menggergadji· ........ a
;r
:1
"
if

0.35 , m3 kaju ter~han •.• •.• •.• • • • • • a it II

:Rp.
========
 - 59 -_.

===========================================================
rats. Ket:r
---··
58.;
jF 10 m mengerdjaka.n palung untuk hewan (kaju-ter-·
I buang dan tapak-gerga.dji. te1ah terhitung):
I 15 tuk.?..ng; kaj.u 0 .... 0• 0 • •, a Rp·. · Rp.
• • • • • • •• • •

1. 6 kepala t~;:;:uig •••••.• :•••• ·.- a "

4 pel~erdja .................. _. • ._.,.••_._,;... .Cl: "
rc
,,
1 kg pa ku~ -~·0 ••. . . •.0•
1.- .... •: • ..: _ a: fl II

berilcut :: ••. ·~· ...... ......... . .. . . • a · ;t

0.6 ° m3 lrroju terahan (beke..nt} ... a ;r n
13 m2 upah. ;-J.ea:,;gerg\:.dj:L ••••• a :r II

Rp.
i
========
I 01 Ba1o.k-1a±.i.er. dsolan !;:c>!f.c;'lang, panc1 jang 2. 20·· ra,
l ukuran 12 em,. dibuat' oTl'irl.~t- ;:. _· - 0

i2 tukan:g- kaju •••••••• ~ ; .... ·~·a Rp. - Rp-

i 0.2 kei>aia tul~nr:; ~ ~0 ~ 0 •••• a 11
• • • • •
II

!2 kg besi-tel~?-h ~ djc..9.:j.. p~~l ~rut 0

"
It
I an. T Ib.. · 0 0

I •

berikut :.0
0 ..

1 0.05. c3 · kaju t~2.an ••• ~ :.·~· ..... a. Rp.

i1 o2 upah meas~e.r gadj.i.:. - · a rr

I: =-=======
10 m•terotjok, o:t~n:;gi. 2.50 l';l' masuk keda1am· 'ta-
l nah (berkotak-l:ot~.k. odari' 2 m) dojeri.:..djar-i. 4/6, ber-
! an tara 15 c·Iil dari tensRh lee ·tengah :
1 36 tukang kaju • • • • • • • • • • • • • • a R:!?. · Rp.
3.6 kepala tuJom.t1[) ••••• •.• ••• ~ •. a " II

12 pelcerdja •••••.• ·•• o.· •• ~..... a " II

,o·
I 0.6 IUaricl_or •-.• • • • ~ • •· .• • .- ••- ~ • • • ·••. a ::1 II
I
I Rp.
·=========
berikut •. '> .
1.25° m3 kaju ••••• ·•••••••• a np. 0
• • • • • • Rp.
20 m2 upah menggerg2..dj:i_ •••••• a r; II

Rp.
=========
 - 60 -

:ats.1 ·
===~=r===~=========================:=======~===~===========~

.. . Ketr.
F 61. 1 ,m3 terotjok: d'i.ker,djakan rapi dari ukuran-
ukuran lain : =~ :_.
30 tukang kaju .•· ••• ~ ••••••••••• a .Rp.
3 kepala tukane; ..... · ••••••• ~ •••• a ··
l 10 pekerdja • • • . • . • . . . . . . . . . . ~ • a ..
I rn.andor .•• ~ • , ••• • ~ ••• ~. • . • • • • a tr ;r

!
I
Rp.
=========
62. ·1 Tjintji.n-sumur 1.ari. garis-menengah untu...'l<:
pasang~nl batu :
'! ··4. ... tu~ng lc?oju ••••••••••• ·••• a Rp. Rp •
' o.4 lcepala tukang ••• ~~ ••••••• a :s
1 -peltercija ~< ~ ~ ~. ~ ·~. ·~ ~
•• •• ... a li • • •

0.05 · mandoi:- ............ -: .. ~ • ~ • ·. ~ ~ •. a ;t ;;

3
0.25
·kg paku
m3 lw.ju
.......................... ..........
a ..
a . "
7 m2'upah m~ngge_rge.dji~ ••••• a ;i
--·-··---
Rp.
=========
ba:tam analisi.s2 F 59, 60 dan 62 lr..aj':.!-terbuz.ng
dan tapak-gergadji. tel.ah terhitung •
.' . . . . ' :

A~ PE!amDJAAl{ I•1BNEM80K -DAN KOfT-

STRUKSl -.KONSTRUKSI BATU.
I .. Ti.mbrisan dan pasangan .batu-:kosong.
1. 1 m3 ti.mbrisan d.ari ba tu~karang a tau ba tu-bel.z.ll.
m3 batu-karang' atau batu'
··-be~ah ••••• ·•·•·•• -.:.·.·.'•• ·.;•.• :•• ·• a.' ·Rp. Rp •
5 - p_ekerdja
.
•••••.•_• ·• ••••.•.. ~ • • a ··
0.25 mandor ... ~ ..•..•..•......••• a 1; :r
-·-- ..
Rp.
=========
 61

=====p==================================~=-=============~==~
,Fats. i · ICet1· ..
. 2J Pas".nGan · 'batu.:.k.o.song ·dian tara~~ ti.an_g-ti.~g;per- ·
kun de.n paf!>~Z~:-~as~~~~ -~~-~n dari. :batu-ko~~mg.
Banjak batu jang di.perlukan tergantung aa.:r~ pa-
da teba1rija · ia:P:i.san,:~· d:i:tambah · d.engan 1076 karena hi.-
:tang (kerugi.an). .
. 1-lemc.sang bF.~tunja per m3 :
--1.5 ·.· pe!;:erdja •••• -• ••••• .;.:;.-~.-. •a
Rp. J:q>.
0.075 mandor ~ •••••• ~~-~~••·•••• a 11
"
. -=Rp=--.-.--~--

-·.
--------·-
---------
HEI·.:;~NT.:[Al'TG- TIAHG-PERKtll-4.:: '
Untu:;: mel:\jediakan·den memantjang tiang~tit=mg­
perlrun _dihi. tung· t~:..:.:.:tfang· :
0-_.2 peke:r-dja •···•·~••·•••.o·a Rp. Rp.
0~01 ma.nd.or- ~ •• .o •• • • .o. ~ •· ~-~ ~ ~ a n --
-=-----
Rp.-.
:1

I. ---------
---------
I L 1'i12_pasangan 'bat.u.-lt:osong,. tebal 0.25 m, :scbe-
1
1 1ah.....Iu2r di.siar dengan pereltat Portland semen-(Pa-
i --~ng·} I :... 2.. ( 0.008 m3 perelta t):
I -~275 m::z_ ba tu-kali • • ~- •• • ••• ~. a Rp. hp .•
l
i o.o28 ·tong·se~en•Portland . i • • a "
1
o.oo8 ru3 pas::tr · e e • •. • : ••••. -. ·•••• a.." "
;It

1
o.on _tu.J:.ang batu · •• ~ • • .; ~.; ••• ~ .a . ". II

i 0~008 _lccpala tukang·•~···•~·•· . a " II

1 o.615 pekerdja-~.; ••• .;.;.; ••••••• a II :I

r o.o31 ·~ar:.d 01... · .- a e ~ ~ • • •· e ,; • .; • ~ • ~ ~ . a '' II

Rp;.
======t:::==
4. Peke-rdjaan memasang batunja t€1ah terhitung.
1 1:12 pe~::::erdjaan mer.-.csang batu-turap. pada ben-
I duug!"'t j ur.:.han ,_ pari. t-airi.ng, lan tai pin tu-air-pe;:.la-
I
! sukan,_ terdiri. dari se.tu 1api.san batu-k.ali jans di-
-I pasang. denge'-''1. rapat, tcbal 0.23 u1 diatas .selepis lee
I riJ.d=J a tc:u bc>.tu-petjah, tebal 0.18 m:
 - 62 -

~=~=r=========== =======================:: =:=::: c<:~;: c

4. , 0.25 m3 bat.u ka.li •• ,. •••••••••••• a Hp. :R;> •

. l . 0.20. m3 kerik.il. atau .batu petjah a :• 11

1- o.8 pe_kerdja • :• •.• ·• • •·•·• •.• • ···• ••••• ·a n

-·! 0.04 mand.or • _••••• ·• •.• • • • .. • • • • • • • • a· !l
F:p.
i -------
I :t:fembua t. brondjpng a tau kasur de..ri pede. Ka-
~
wat' d:igal vap.o untuk · diisi _denga.., batu, t:i..ap 3
j
~ dip erl ukan : -
i
Untuk kawat 3 mm :
25kg kawat diga.lvano, tebal .3 lm!l a Rp. Rp.
2 penga tjam · •••• • •.• -• .•.... -· • •-• •.• .-- a. ; r 11
1-- 1.6 . pekerdja men!;anjam· ••••• ·...... .
i a .. ~il

l 3·. m3 batu ~-.- ••• '-. ••••. •. rr

I .. . . ;,. •••••••
:• . ·••••
. .
,. a :7
4.5 · pekerdja mertg:lsi ~; ••.• •·: ~ ••• •·• a :r n
JI ~_9._975 ma.ndor •.• ~·-~- .- .-.: ;"'·.· •· .- .·.;; •· •· .-.•••• a :I ;t

!?p.

5b • J' -
.c.
Of
45
Pntuk kawat 4 ·-~ :
~kg. kawa:t digalvano 1 teba..1 ·4 Lllll a Hp.
========

Rp •.
2.2 , peng~njam .·!'·.·;·.·.·.· ... · •·•·•·• ·;. .••••.••••• ~. ~· n
1.8·_ pekerdja mexrgalijam •••• "·••••••• a:;·
o. 08 mandor •·. •· •· •.• · •· •. .-.· •· .-•· •· •• •·• ·••••• •· a " IT

3, ni3 batu·---~~-~ .. -.--.~.-~·;. •• ·•·•·.. _~:-······•· it ·• tl

4. 5 · p ek.erdja ·. men·gi·s:i ·;;;. • ·• • ........ •:·• a t1

0~_075 mandor ~ •• ·• :•.• -~.• ·~ •• ·••.•••• • •••• ·.• a "
Rp.
:=======
 - 63 -
=====~====================:=======================:======--=
I '
Fats. i Ket:..· ,

-5-~r Untuk kawat .5 lllii1 : . . .

~ I 70 kg ka.wa t digal vano tebal.. 5 mra... a Rp. Rp.
2.5 penga.njam_ ....................... ~-· a a
2 pekerd'ja menganjam .•••••••••••• a :: . II

o.o8 maildOr' ·••••.••••••••••••••••••• a H II

3 ·m4 batu •• ~ ••••••• ~ ••• ~~ •••• : •• "'• ~- :r

.
.. 11

4.5 pekerdja a. :r tr
0.075 mandor •••••••••• ·••••••••••••• · a " 11

Hp.
=====:-:=.;

I I. T j a mturan ' dari pe rel(£1. t..;_E:-scin gan

· M~tsel ._--:. SJ!eci..e···).. ·
untuk menghi.tung ·ba.rtjakirj'ti .. baiian..-bUii~.n. jan-g
diperlulr.an guna raembuat- pere.kat~erekat. ja:ng-· herl
dalam daftar dibawah. ini ~-

~====================,;=,;=~===============·~·======
·· ·Benda · .. -~'!awa. jg · Air t:iap
.. ·pa:da t ·. · · ·terl'"..an·.;. l:. L. di-
-B A H A B
dng H.L dung H~ · :perlukan
tiap. H.L· · · L. H.L .. ·
---------------------~-----~---~-~--~--------~---
Kapur karang ·· 0.34· o.66 ·o.18.
K.apur-batu 0~325. 0~675. 0.225
Semen-Par tland {:Pa"dang) 51 o.• 0~49 0.25.
. Tras-l':uri~ · · · · · · · b~ 4-8 · · ~.52 ' ·0.25
Pasir (normal) 0.58. o.42 0.075
· Pasi.r (dlm· praktek) 0.60 0.40 0.75'
!
Semen rnerah 0.57 0.43 0.1_7~
I
I ---------------------------------····----------------
1
I
I
 - 64 -
=====-======:=====
\ ===============================~=======~= .
Fats. Ketr.

. Wala~pun disini dan dalam beberapa ba3i~n jang

lain· berilcutnja disebut-sebut · trc>.s-Hur:ia, bu1canla.h
maksud.nja supaja d..)angan. inem.Bkai tr~ jC>.n.:; terke
tjuali jan~-t~~aa~at didaiam neger{:ini (sep~rti
tras Gombong~ tras-d.ari.iembah-s oio;·dsb).
Tras-muria. hG>.nja- diaobil- seb<lgE.i· tjontoh, sebc.b p~r­
banding-an jang te:pat, · dari tras tsb.· tclah d:iketahui
~edang untuk.ma.tjam-t:Fas ·jang·lain2 masih h~ris di -
,.Selidild. lebih dulu.
i
6.. . .- :.... 1 m3 ramuan-kapur terdiri ·dari l bc::gian kaimr
bat1,l_
. .
dcm. 2 "!Jagian. pasir1,.-_: __ .
.
m3 -~pur.-. -b'atu-. .-· • .- ••. ~ :•••••• • a Rp. .Rp.
m3 ~a-sir: ~~-r··--•·-···~ • .. -_.-~~·· ~- ••••• ~ •• -a~: -· ti

·Rp.
~ . :-: ·=-======
Dj:J..ka memak.ai ·kapur ka~ang untul-.: tiap·m3 ramuan
kapur-karang d;i.perl~n : ·.,
.Q~_92~. m3 kapur·~r..arang ._. ~ •.•.••••••••• a :Rp. Rp.
-~i··:-~~ m2 pe~ir ••••••••••••••••••• •• a
..- : · -
it
-=---
·•
Rp •
. ·, .. ·:,. -·· ======
· -~.-- Yntuk -tjampurannje ·-diper1ukan li bc:•gic:m l.:apur
l~:arang dan 2 .ba·gian pasir. ·
. ... ' . . ~. ...
6. · ·' .1 m ra.muan .~ras-baater. jane lema11, terdiri dc.-
ri. 3 bagian Icaptir-batu, 4.bagian pnsir dan 2 begie.n
semen-merah. ·
0.5r·. m3 k:a.pur-_ba tu · ••••••. •-. • • • • • • • a ,Rp. Rp.
0~66 m3 .pasl.t · ~ •· ••··• -~ .•- •.-,.. : .. ....... ·•• a u ,,
o.-34 ln3 seDJ.eri-merah : ~-. • • • . • • • • • • • a n n

Rp.
======:.:..::-::::
 - 65 -
====,==================================================~=~
Fats., Kev

Djika memakai ~pur~karang tjampuronpja terdi

ri. dari. :
} ! bcgian.kapur-~~ng. ~·~~···~·•· a-Rp. Rp •.
4 a :t
pasir. ·~·~·········~••·~
It
2 semen. dan tiap ;:a.}_ •••.• •.• a 11

perekat dipe~lukan
o.61 m.3 l':&pur-l~e. reng ••••.••••••••• Rp. Rp.
o.65 ~3 pasir
0.35 m3 semen
...................... a a " tr

• • • r • • • • • • • • • • • • • • • • • a "
,I.
Rp.
====-===--·
ln r.:13 raw.ucn tr~s-bast.~l;' .. t erdiri dari 1 be:: e,?.an
kapur-b.:-.tu, 1 bagl.ah· :Pe>:sir· dan· ·1· b<-t_gian se1nen nerc-.1.
0.508 m3 kapur-batu
0.508 m3 pasir
0.503 m3 semen mer'ah
..................
...............
........ .... •·
_._ a Hp.
•· a
a
II

11·
Rp.
II

·H-

Rp.
=========
Dj":i.ka m'emakai·. Jr..:e:ptir-ka:r·anr; tjar.1purannju ter.d:i. -
r:i. dari 171; bagian kaptir karang., 1 bagian pasir dan
0~6 m3 lcapur-ke.rang • • • • • • • • • • .. • • a Rp ·-- Rp •.
o.I+8 m3 pco.sir • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • n 11 II

o.L:-2 Jjl3 semen • • • • • • • • • ••• • •••••••. a tt ~•

~Rp-.--

=========
r m3 rarnuan tras-Muria kapur batu., .-
l. tras ka:pur-bf'. tu, 3 pasir. da.1an gaja mere kat
pir sc.i~lD..
denga.n perekD.t tras-baster.
0.30 m3 tras Muria --~ •• ;. •••••••• a Rp. Rp.
0.30 m3 l<:apur batu. · -.. -· •••••••• a 11 II

o. 90 m3 pasir •..•• ·.... ·-·•. . . . . . • a 11 II

Rp.
---------
----·-·----
 - 66 -

.;:~=r~~~~~~~~=~~=~==~==~===~=====~=============~=====;:~;~

------ .

Djika memaltai kapur:-lw.rang, · tja.J.purannja tcrdi.-

ri. dari. ·: 1 bc.gi.an tras-Muri.a 1 1 i bagi.an ·l~pur-~-~rc:.ng
dan 3 b.:.g:Lan pasi.r d~n- tiap.. m3 perekat ·diper1u..'al.n :
0~6 m3 kapur~~~~~~g:.~·····~-····• a Rp. np.
o. 48. m3 pns:i.z:- . ~ -: •. _": ••••• ·• • • • ........ • • • a 11 11

o. 48 lil3 semen • • • • • •.• • • • • • • • • • • • • a :r :r

R-.:?.
...
...... ··............• - --------
G 9• I 1 m3 ramuan · tras-muria ·kapur-bc'..tu. 1 trv..s, 1
I!~pur-bntu, 3 pa.sir·, dal.ao· gaja-meroJ::i,·.t lu:u:ipir sama
l
dengan perekat· tras-bester :
030 .. m3 tras-Huri.a • ;. ·~ ~ • •• ~ •••• ~ a Rp. Rp.
_O.JO Ll3 kapur-batu ••• ~ ••••••• •. a "
j
· o. 90 m3 pas:i.r •••••••••••••••• ~ •· "a a
11
rr.
I Rp;---
j .Dji.ka memaJr.:~ kapur~karang, tjar.tpurc.:;~::::i.
·I ri- dari .: 1 bag~an tras-Muria, 1 i bagi<:.n ke.pur-kareng
Ida~ 3 b:::..gian pasi.r dan t_iap m3 per.ek: t di:pel~l ukan
0.29 m3 tras-Nuria .••••• -;-~ . ;~.-"·.••• a Rp. Rp.
0.37.m3 k.apur-ka:Fang •••• ~ •• : ••• an ll
o. 88. m3 . pasir ~ ••••••••• ~ • • • • • • • a 11 rr
i1P-:-·--
---------
, .... _Ra.Lluan-kapur jang di. tambc:.h d.engan semen-merah
1 a tau tras ~anja boleh dipergunake.n, djir..::-. ada kcpas
1 tian. behwa -pasangan i tu tn"endjc.di.: l..:.cr~'1.5· d~.J.ar.1 vraktu
I se.-~r<mg2nje. ·} ·bari 3 mal.am. ber-turut2. ·
Sele:mdjutnja li.hat tjn tatan dibe1a¥"Ulg G 17 •
.. ~1 m3. ramuan. t~ils~Muria. kapur-~?. tu 1 : 1 : · 5
(da1am gaja-mere~t ~ampir s~ dc~g~~ tr~s-ba~ter
.
.. ·J.eme.h) :
jang · · · ·
 - 67 -

0.215 m3 tra.s-i"luria ~· • •••••••••••••• a Rp.

0.215 m3 ke.pur-batu •••••••••••••••
. .
a
,,
0.075 m3 pasi.r .....................
a n--
Rp.·
--------
Djikn ruemalcc..i kapur-lrorang tjampurannja tcrdi-
ri cl_ari : 1 bagian tras-Muri.a, 1,} bagi.nn kapur-lcc..
rnng da:1 5 bagi.cn pc:.sir :.
0.210 a3 tras-Muria •••••••.• , ••• •.•. a Rp. Rp •.
0.263 r.13 J:eapur-l~c.rcng •••••• ·• -~ ~ •••• a 11 ;r

1.052 u3 pasi.r •••••••• ~.:~ •••.•••• a " . fl'

~ .. .· . ·========-·

1 m3 rar:rut.~n tras-baster" jang kuat, terdir~- dc,-

ri : 3 · be.gi~..11. k.apur-bat.u, -~---bagian sei::J.cn d<:'..n 2· be :;i
an p c.,_s ir : ·· . '"'·
.......
0.50 m3 kapur-bat~~----~~----·~·-·-·--D- Rp.
-
o.669·r.u.3 semen ...... .,_.. ....... _:. .. ~ .............._.e. ''
0.334 m3 pasil" -·~ --: ....... • ..... ~ ....... a rr:
/ .

-------·-
--------
Djikt menakai · k...,_pur-lro.rane; ·tjmn.purannj:: ter0:5.ri
dari 3-i; baginn kapur-karo.ng, 4 bcgian semen\dan
2 b~.sic.n pa.sir dan tinp m3 per1ukan :
o.6 . m3 k.apur .. lt~~rang · ••• ~ ~. ~ • • • • a Rp. R:P'·
0.637 m3 seulen· ••••••••••••• n -·-·-·a..
0.318 n3 pasi.r • ~ •••••••••••••••• ·-·- a " II
-----
RJ;.
--------
\1. 1 m3 rru.nurui trt:s janEf kua t • terdiri dc-.:.ri : l
bngian kapurbatu dan 2 ~egian semen:
o.49 m3 ka.pur-batu ••••••••• -••••••• a Rp. Rp.
0 •.98 1:1} SeLlen • • • • o o '" o '" • ~
e 0El. II
•
II0 • • • 0 •
-------
Rp.
--·------
 - 68 -
=====r=============?================================~======
Fats.! · Ketr.

l ri. da.ri
Djikli ni"er::!a.K:a:i· kap:u~-kar.ang tjru:1purannja terd.:i-
: ·1i hag~·a:rr kapur.-karang, 2 barsian sewen d.an
.1 t:i..ap m3 di.perl:ukan : ..
I.o.
o·.58 rn3 kapur karang ••••••••••••• a Rp. Rp.

I 93 m3 semen •.....•.•. _• •.•...... . • • a :: ••

np-;---
i ====~~==

12. I l. m,3 seme_n_-Por.t~and

jan_g te1ah c1isari.nr; itu di
i ®pat da.ri 7-353." ,tojlg .s.ein_ep. a~r:i.. bruto 100 k.s •.d.:..n
i neto. 170 kg be,r.at.n,ja. 1 ~3. se.me.n F:· ada, kJ..l400 1q;
11
.I
.tong
.
semen-Portland be:r,is:i.. bag:i..an :pc:.sir 76 r.13.
13.
Ibagian1 m.}· perekat semen-Portland, terdiri de.ri : l
semen-Portland dan J. bagian :pasir, jang d~-
i pat d::iangga.p r.1endjad:i.. 1.435 b~gis.n perel:at, djadi :
j 0.7 o3 (5-147 tong) semen
1 portland ••••••••••••••• a Rp.
I 0.7 m3 p-asir • • • • • • • • • •.• • • • • • • • a n ..
Rp.
.,-..---- ----
Hp.
I
!
=======-===·=
14. 1 m3 perekat semen, Portland, terdiri dar:i.. 1 ba
gi.au se_men-Portland dan 2 bag:i..an · pEI.sir, meuberil:c"1.n
2~"11 bagian perekat : djadi :
1 0~47 m3 (3.4?6 tong) semen

Portl~n'd -~••••••••••••••• a Rp.

I! 0.95 m3 Rp.
pasir. ·• •·•·•·• ·• ·•· .-. -.· .• ·•·• • • • • a ~~ · ·· ··,:
=---
Rp.;
=========::::
15. · 1 lil3 ramuan tras-Muriet. ·semen-Portland, ldra-:!.7i-
ra sama dengan perekat tersebut diatas, terdiri da
r i 1 · bagi.an &eLlen-Portland, t · bagien tras-~Iuri.c! dan
3 ·bagi.an paai:r- :· ·dj~-di· ":·. ·
 - 69 -

=====:================================~===================~
l;rats • ! " . · Ke t~ .
i ---------
' .0.3 m3 (2.206 tong) semen·
i Portland ••••••••••••••• a Rp • . Rp.
I o. 225 ru3 tras Hur:ia •••••••••·• a " a
I .o. 9 Iil3 pasir · •••••••••• ~ ••· •• ·a , "
~--
,. Rp.·
i
I ..
========
'G 16. I· 1 m3 perekat semen-Portland, terdiri dari:
! bagian sCt!len-Portland dan 3 bagian pasir, Llel"'l-
, berilG:>n
i 2. 79 b.s.c;i~n perel:at djad:i. :-
!1 0.36. m3 (2.64? tong) ~emen-Portland ·~ Rp. Rp.
~ 1. oD rn3 1)asir :· -._ •••••.• :1!' . . . . . . ~ • • • • ~ • • . a '' II

i Bp.
I '
======
'l?•j'' 1 ra3 raouan tras-Hur;!.a · semen-roert1a.nd; ldra2
s<:>.i:la d..engan per'eH~et ·terse.but. .diatas,... terd:i.ri d.c:.ri
.! 1 bag:ta..-1:. se~1en-Portl.an.4 l. be.gian t.ras-1-luria dan 4
,- b?.gian pas:i.r : djadi · :
1 · 0.2i.J-9 za~ (1. 757 tong) semen ,.

I Portland·· •••••·;. ........ "' ••••• a Rp.

0 • .239 m.3 tras-:L:•luri.a ••••••••.••••••. a H
.0•.954- 1n3 p~~ir •••.•.•••••••........ a "
R.l?•
· ;t
··
1
-=---
Rp'
I ===~====

I Perel~t jang tersebut dida1am an. C 1.5 dan Gl7

selalu ds.pat dipal~i da~am air-iaut dan l~aju.
18. !. Diteulpat-teupat·, Jang· terdap.at harga seD.en-ae
1 rah sangat:-~~h~l a tau: ~J~~ek,: aapat di:aka.i perww..t
1 seperti berikut seb&gai pengganti tras-braster, ter
! ·. diri dari : 1 bagi.an seoen Portland, -: ba.gian !-::a.pur
! bc:.tu dan 5 bagian pasir, memberikan 4. 4l bagian· pe-
l rekat; djacli :
j 0.227 m3 (1-669 tong) semen-F ••••• a ~P·
' 0.11.3 m3 kapur-batu ••••••••••••••• a ,,
I
.1.13 Ip.3 pasi.r • _ ••••••••••••••••• a "
~g~======
 - 70 -

;:~::r~==~=======================================~====~=~;:

~.18al 1 m3 ramuan tras-Huria semen-Portland 1:1:5:

!0.?05 m3 ata~ 1.507. .tong semen Portland a Rp. R9.
i 0. 205 Iil3 tra.s-Muri.a,. •.• ,. .. ·'- •. . . ... • • • • • • • • • • • a :r ;r
~ .1. 208 m3 pasir · ........... ,. ........ ~· ....... ~.... a it .::. __ _
Rp.
------
l8a Dji.ka Llemaka,i kapur-karang tjanpurannje. terdiri.
dari. : J. bagian semen-Portland, 5/8 ba.gian la:-.pur -
kare.rig dan 5 bagian p§!sir, me1:1beri.kan L~. 46 b;.;,g::!.an
perek<='-t ; .djadi :t;i..ap2 m). pe_rekat diperlu...lmu :'
~ 0.224 m3 (1.647· tong) semen Portland·. a np. Rp.
! 0'!14 n3 kapur karang · ~ ~ ~ •••• ; ; .-; ••••• a " n

Ill.J:2
. m3 pasi.r •••••••••••••••••••
.. • •••• a n
r
I
I
=:==.:.;==
19 1·. Ditempat-tempat, jang terdapat harg~ keptir dan
1 semen merP.h san,gat mahal ata.u djelek,. sebagai peng-
.ganti perekat, tras-bc:ster dapat dipakai perekat se
ba&~i berilrut 9 terdiri : 1 bagian semen Portland
uan .4 bagian ·pas:ir,- ·m<HuberiJcan: 3.46 bagian. perekat
djad:i. per m3·perekat ·dipe:t"l:ukan :
....
·

t o•. 29 m3 (2.132 tong) semen-Portlad •• a Rp. Rp.

j1.16 m3 pasir ••••••••••••••••.•• ••••• a 11
Rp.
. ..
-------
20 1 m3 pere~t-plester kuning :
0.51 m3 .. kapur-batu, •• ·••• • • •. • • • • • • • • • • a Rp. Rp.
jl.02 ·m3 pasir ....... ~ '., •.•·•.••••••.• • • • • • • •. a :1
lI 0.05
. •
m3 · tanah ·kuning .• ;. • • • • • • • • •.• • • • • a " II

Rp.
-------
 - ?1 -
=====r====================================================.~
Fats. Ketr •..
.. I

Djil-ta memakai lalpur-~uning tiap2 m3 pereka t ~ di-

perl ulta.J.l : · · ' ·
·I o.61 m3 kapur~ka.rang ................... a Rp. Rp.
I
I
.0.9?
o. 05
m3·::;>asi.r····•.,.•••••••·••-.••• ... ~.·a 11
lil3 tanah • • • • • • • • • .• • • • • • • • • • • • a. II
;r
II
.
Rp.
I -------'
1 G 21., pereka t plester abu-abu ·.,
I 0.525 lcapur-batu.. ..__......... ~.••••••••• a Rp. Rp.
I
1.05 lJe.. si.r ............ • • • -a: .... •••.•.. ~-- .• '' II

II 1 ojan ......._........•..••• ·• •._ ••••• !t. -• • • ...

a. "
Rp •
' '
-, •. ------
.J Dj:i..~-::a mei.'3alca:i.. ~;:apur~kadng t:i..ap D~· perelia"t. d.i
per1U::;:rul : . . ...

II
0.625 m.} lcapur-karang -...:·;...·,;,·:. •• ·• •••••• a Rp.;
1· m3 pe.s:lr .. -.;. __ ..,_ .• ·• ~:..' ~; .~~ ........ ·• ·. a n
kg·ojan.· .......... .,;;~ .. ·~":<F.;;i~~-;. ...........a "
Rp.
tt
1 ~·
I ~---
. R'J?.
------
------
Djikal.au ·perekat-plester harus iiipc!kai uri tuk
langi:.t-lan.gi.t atau di.nding-bambu, dll.·, ·perekat ter-
sebut .dapat d:itjar.1pur 'derig~.n tali indjuk atau r·ar,lbut
jane; di.potons halus-halus.
I I I I . Pasangan ...
22. I
1 Pasangan itu dibagi atas 6. matjam
I
1 D:incl:i.~g-temb.oh: Jcui~ :bera t, alas dan pasansan
ti.na;g:i (landhoofd) dari. djemb'o:tan~ ka.ki. ·dari rong-
ga, tic-ng tembok jang besar, dll. dari pada b:,•tu;
tianr:;-tel:tbok· jang'· ti.pis, pasangaJ.?::-turap dar"i. tepi • ·
dan dasru.~ (salu:ran) 1 koper, dll.·. 'd.c:1ri.peda batu-be-
lab, bes~tu pul~ alas dan pelin daripada batu-belah
dalam b.::.ngunan perumahan •
T~atatan: ·
DJikalau tic:.ng-tembok dan pase.ngan pingg:i.rau
 - 72 -

'i=~=-:=r=============z=:;=================:;===============~:;;.

~ I , . dj.embatan s~ngat tinggi, m±sa.J.nja 6 m ate1u 1~bi.h,

1 boleh dipakai pasangan·dari.pada batu-belah ~atjac B.
B •. ! ·
Tic-ng-tembok -;tang t;tp~~ un tuk djewbatan dc:.ripa -
I da bata, djuga alas, "pelin dan d:i.nding-te;.-ubok ~pai.
· I 2 6 tingginj~ ~ f~r~ f§l.~n te~.:1bok-sandc:.r'~.
c.,., Dinding-tembok dari bangunan dengan. pasE~ng~.n bz..-
. tu~muka. dan diodi.ng. dari pasangan_ i-bnta j.:.~n:~ lebih
. dari 5 m -tinggin;)~, _ror?k~turap dnri d.jeobata:1 l~eLw.
! kai rongga-beton~. pasangan tuopu£~.n (neut).
E, ·!·I 'Rongga-rongg{-(ge'vi~lf).·
· - .
·~ •.,. ..
F. 1 !Co1om dan pasangnn bingkai de.laa bc;..ngun2n.
23. 1 Djumlahnja bata jang_ diperl.tLtre.n i tu ter,?;.?:ltung
·1 de.ripada besarnj?-. }lata_. JJ~an ·batc. jD.ns dise~Jut mo-
l
del-I>emerintc41. :ialah ~6 x ·12.4 x 5.2 cr.1 •. Dal..;.u"l l. m3
fasa.ngan matja.m. A. dan- B terpakai. 450 buah. Untuk oa-
I
tjam C. D clan E ditambah -dengru1 25 buah 1-(aren?. pctjah
I p~t-jah, djadi 475 ·buali,· 'sedang untuk mE>.tjetLl F tc2.mbah
I 50 buah, .djadi 500 buah.
4. 1 1 m3 pesangan. dengan batu, belah ate.u batu-ka1i.
cliperluk~n ..1.20 ·r.13 batu jang telah disusu.1·1.

i o3 pasa~1.gan dei;Lg~n batu-belah atau b'-<tu-:.~li

diperlukan 1.._20 m3 batu jang tel.a.h disusun.
1 m3 pasangan dengan batu-belah at~u b~tu-l·~i
1 me~er1ulam 1.20 m3 perekat (pekerdjaan plcstcr kas~.r
1 dari bidang-bidang be1akang telah ·terhit1-U'lg).
5. · . l. rJ.3 pe.sangan dengan ba-tu buatan dalwn negeri
(uiodel Pemerint~h) fj,eoerl.ukan 0.35 m3 perel;:at (plcc-
ter l::asar seperti di...'l tas-).. ·
6. .·~-· _;L._ t.'13 pasan~O.~ dari matjara A (G 17) menerlulc.an
un tuk upah-bekerdJa :-
 73 -
=====~========:~======================================t==~~
Fats. I . Ketr.
1.2 tul<ang batu ( tembok) · •• a Rp. Rp.
0.12 kepc:-.la tukang .••.••.•.•• a II If
3.6
0.18
pekerdja ··~~•••r•
mandor • .. .. . .. .
•r•~·
. •..•...•.• ~ •• •'.
.. a II
a
II

If
" ----·
Rp.
=====:;::..=
G.27. 1 m3 pasangan dari rna t ja.m B
I
1.5 tuke.ng batu (.t.embok)
kepe.l2..
... . . aa Rp. Rp.
I 0.15 tuka:nt;_· ••
..
II il

·j 4.5 :?el-.erdja. ........ a " II

0.225 manO.or- .. ... a II II

------- . --
Rp'!.
======:::.::=
28. l..:rff pasan.:;an dari· .matjam c
2 tu::a113 1,?.tue e.·., •• £........ a Rp.
0.2. kepala tukang · • ••••••• 4 • • • • . • • • • · a :t
I 6 ... pe~~erdja · • • • .-. • • • • ·• • 4." ~ •,. ·.~;. .... ·a.. n
r ~· ..
I 0.3 mru1dor • • • • • • • • • • • • • • .......... a. "
II
I
I ========
29:-.1- 1m3 pa~~~~an:~~r~'ma~~am D:
1 .2".5 tukang batu •••••• a Rp.
! 0.25 kepal~ tu~n~ •••• • •••• .a II
i 7·5 pel~erdja ••• •.• .•••.. _a • • • • • • a "
iI .0~375 manO.or ........• ...... • • .... a· "
Rp.
30.1 3
1m3 pesangan dari matja.m E:
tukang batu •••••••••••••••••• a Rp. Rp.
! 0.3 kepala tul-'...ang •••••.• • ••••• a II II

9~. p ~lc.erdja ••.. .=• .a

0.45 malldor •.••...•••..
. . . . . . . . . . . . .• • • • • • •

.... a
" II
" '
:I
.~
"
·=c======
 - 74 -
~~===-===================================================
Fats. Ketr.

4.5 tukan.g bat~ • • • •.• • • • • • • • • a Rp • Rp.

o.45 kepa1a tukang • • • • • • • • • • • a :r ;r
10. pekerdja: -~.-~ •.• .-~· •••• ·•••••• a ·•
0.5 ma..ndor ··-. ~ •· • ~ •· .- •• -. ~ ~ -•••.••• _a. · ·
·---------
R}_).
-------
32. Tjontoh-tjontoh pasangan daripada batu-belah
ato.u batu-lmli.
Tjontob. a.
i m3 pasangan dar:i batu-be1al1- c.!3.ri rur,tjam A
meo\llakai. -pe~eka ~ tras-baster: 1 b? sian ka.:_:lUr-batu,
1 bagian sewen, 1 bElgian pesir (lih. C':.G dan -G.26)
.....
1.:.2 m3 Hp.
0_._229
. .. .. . ......... ....
m3 kapur-batu ••••_••••• ·.. ~ •••
0.229 m3 semen a·"
I
I
0~229 m3 _.pa·_~_i-r- ·.-.·.~.- .... -.... -•• · •• ~~ • ;. • • • a .. ..
.. -
-------
I R-,9.
• --· i .. - - --~~- Upah bekerdja : ; · ·. ·
.-.:: l--- r.;~~~ tukang ba tu •·•• • • •.• • • • • • • • • • • a. Rp.
! 0.12 l~epala t ukan g - .- ••••••••• · ••••• ·• a :s ;r
..
I 3.:6 pelcerdja --., .• .- .. -... -.:. _. ~ ·-. .. -~ . . . ._•. a ;1
0.18 ~n~or · .•· _. -~ .• !t .• • • .• .•--• .• ~ • • • •. • • • • • • a -. ;r- •

Rp ..
-· . =·=-=====
_;·

l m3 pasangan dari matjam A meme.kai. perekat

tras-baster : · · ·.
4i kapur I:-~r~ng,._l. (»em~~, .l pasir : G 8.
1..2 m3' .batu belah a tau -~tu lta.l.i.: a ~p. ~0. •
0.27 m3: kap~~- ~~~~g ·. ~ ~ ~ ••••••••• ~ :r n
0.216 m3 pas~r. ~ •••••••••••••••••• _a ;r. 11
0.126 m3 semen ••...........•••••• a rr ;i
=----
Rp.
Upah bekerdja seperti diatas. =======
 - 75 -

========================================================
ICetr.

f.;2.1 1 m3 pasangan dari. matjam A memaka1. ramuan

· ! tras-Nuria lwp.ur batu 1 : 1 : ·3 1ihat··s.· 9. ·

tl ~:i35 =~ ~~!~-~:~ :~:~. ~:~~:~~:;:: :: : ~·

0.135 m3 kapur·-ba tu· ••• ·• • .• • • • • • • • • • • • • • a. 11
'
R]_:i ......
II
r:·
! o. 405 r!l3 pasir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • a tr
Rp.
------
Tjontoh d•
1 m3· pasange.n · de.ri ma tjam ·A memakai ramuan
i tras .Huria-kapur-l·cc,;.rarig 1 : 1-f; : ~ 3 liha t G. 9.
! 1.2 · m3 batu~belah a tau batu-kali ·• •• ~ a Rp. R;,:>.-
i 0.131 m3 tras-riuria .••••• .; • ~ ••••••• ; ~. • a- " If •

! o. 39·6 m3 pasir •..•..•....• ,.. ~ .... ~ . ·-~ .. ~ ·" :r

Upah be:.rerdja seperti diatas~. -•-... -a 11

.-. ------
--·----
Tjontoh e.
1 m3 pasangan dari matjam· "A. memakai tras-Muria
senen-Portland, 1 semen-Portland, 1 tras, dan 4
pasir (G 17), dipakai djika pasangan ada kemun;:£kinan
pasangan kena air-laut atau air-pajau.- .. · ·
l.Z m3 batu.belah atau batti kali ••• ~ a Rp~ R"li• •
0.791 tong semen Portland •••••• .- •• ~. a .. "
0.108 m3 tras 11uria.~.~ ••••••••••• ;; •••• a·· :t
o. 429 rn.3 pa.sir . • • • • • • • •• • .• • . • • •.•. • • • • a . "'
Upah bekerdja seperti diatas.
:r
..
Rp.
======
Tjontoh f.
1: m3 pasangan dari· ·matjai:n A memc:.kai ra.muan ser.1en
Po1·t.land J:.a.pur batu.,. 1· semen.:.. ·Portland,. i lcn.pur ba:tu,
5 pasir (G 18) .. · ·· · · ·
.. , ' .
 - 76·

=====r==============~============;========~=================
Fats. 1 - Ketr.

1. m3.9at\l-belah a:tau bat~-kali ••••• a Rp. _Rp.

1 0.752 tong semeQ-P6rt1~nd •••••••••••••• an :I

! 0. 051 ,m3 paku ... ba tu •••••••••••••••••• -. • • a :s It

. • :I
10.509 m3 pas1r ~~~.~~~.~~ •• ~~~~~ •••••• ~.a
' Upah bekerdja seperti diatas \ II·

i
-----·
-
Rp.

G
i
32. i
Tjontoh g.
1 m3 pasangan dari mat jam A memal>:ai rarauan ka
==~====

:pur-kar&ng semen-Portland; i sem.en-Portlancl, 5/8

; bc...:;ian. kapur-karang,. 5 bagian pasir__ ( G 18?. ··
! 1. 2 m3 ba.tu-belah atau batu..,..l<.ali •••• a :Rp_. - Hp. ·
· Oo.-740 tong se~1ei1:..Portiand ••••••••.••••• a ;s · ;,
o.o63 m3 ·1-caPu~:..k.arang· .·. ·. ·.. ·. ~.-·.·.- .... ·... ~. a " - :'if
0.504 m3 Pasi~~ ·•.. ·.•. ·•• ·.. ~ .• -.·.·.-.· .... ·.·.. ·••. ~ a :~ · · ··· ·" ·
Upal'l-bel~:erdja seperti dia tas ·• ..• a ~r _..____ _
Rp.
=======
Tjon.toh h.
1 m3 pasangan .ciar-:i,. matjam A' memaka.:i perela:i.'~
semen-Portland; 1 s~)ll.en-Portlarid, l:r pasir (G 19)
, L •. 2 m3 batu..:belah a·tau.batu kal.i' -• ••• a Rp. , Rp.
i 0.958 tong semen.-- Portland •••••••••••. a tr II
i 0.522 1113 pas.ir ·: .•·: .-:: ...... ~ ... ~ ..............~ a. -:; , ·
J Upah-bekerdja sepert:i----···---
······ ..... 'ci:iatas •••• a 01 " •.
=---:---
Rp."
! • =======
il. Tjontoh~i. •·
1. m3 pasangan ba tu-1;.~1.~ dar:i,. _ma tjam A denga.n
1raD:tuan tras 1. : 2, ':ln~uk alas· :. ·
jl.-2 Il13 b<;ttu-:-kalJ.. ·-~ ••.••••••••••••••• a Rp. Rp.
I 0,.266 . m3 kapur ••••• -• •••••••.•.•• -....... a II :t
I 0.532 ·m3 pasir tu:f • •••-·. •. • •••••· •• ~ •• a 11
Upah•bekerdja G 2.6 •••••••••••• a :s
Rp.
--------
 - 77 -

====~========~============================================·
·~ts • Ketr
-----,-----·---------:----------.-------- --
.
32. i . · Tjontoh k.
f :-·1m3 pasangan dzri. matjam-A memaka:i. ramuan
ltras Huri.a kapur-batu, 1 : 1t : 5 ;
11 ~ 2 ;:a3 ba tu-l:.:ali. ••••· ................ • ·•• a Rp. -Rp.
! 0 .. 091 If
m3 tras · Huri.a ••• • •• -• • • • • • • • • • • • • a ''
!' 0.13·7 ... ,u3 l;:apur •• ~ •. ~. • •· .... • ... • • •••••••
a· '' II
.

;0 . . 4565 m3 pasir .~~••··•·•·••···~········• a" il

Upe.h-bekerdja G· 26 • ~ ••••• • • •,. ••••••

Rp •
....
, -----
· · T jon t oh ·1•.
1 1 m3 pasangan·· dari batu•b-e-lah·atau batu-ka1i.· ~-­
!memakai. perekat semen-Fort~and 1 : 2·untuk 1ap:tsa:a·
ipenahan air, ·G 14 dan.. G 32,.-matjam A.
11.• 2 m3 ba.tu-gunung__· ..........· •••••••••••••. ..a Rp. Rp.
j1.~57 tong semen-Por.-t-Iand _ --......... - .... _a_ u "
0. e lf-275 m3 pasi.r -~--• • --• .~ •• ·• •- •· • • • •• ---• _. .a If II
1 ·upah-bekerdja G 26 "
~---
Rp_.
\
·.=======
.T jpp._:t9.Jl. ~ •.

m3 pas~ng~n dari blitu-belah -atau bat\J.-ka1i··

1 a:- I
Imemaka.iperekat ~emen-Port1and. 1_ :_ 3 untuk dinding-
lkamar-wans an~ G 16-dan G 26, matJam A.
I .
11.2 m3 bc-tu-gunung •••••••••••••••••• a Rp. Rp.
1.191 ~o~ .. s.emen-Por.tlan.d · • • • • • • • • • • • • • a. 11
1 o.486 m3- p:·sir •.•••...•........•..•••• S. II II

· Upa.n-bekerctja G.26 •• ~ •.•••.•••••• a "

I . -------
·.:· Rp.
-------
------
Pasangan-pas-angan· sep.~r-ti-- tera.ebut diatas. III-~tna­
kai perekat jarig .laint-.P~~h:t.-t·un,ganl;J:ja dapa.t di.bu~t
d~-~~n. me1'ilaka:i. abalisi.sZ jang. ~ersebut dia.tas. · · ·
=====f====================================================
Fa. ts •!·· K~_tr.

~ 33~! Tjontob-tjontoh pasangan daripada batt::

I Tjontob a.
I
! 1 m3 pasangan daripada ba.ta me.tjam B memakai
l pereka t. tra·s-bas·ter-· ; ·
: ·1. ·icapur-batu;· I semen·, :1. pasir (G 8)
1450 buah· bata •••.••• ·•• -~ ••• ·~ •• a. Rp.· Rp.
10.178 m3 ltapur-ba:tu ·• ••.••..• ·.••.• a 11
·1 o,178 m3 ~emen .~.~-~--~~-.~.~~~ ••
!-0.178 m3 pasi.r •.. ·. ·.. ·• ·... ·..••.•• a .. II

pn.5 tukang batu· ;.·•• -•..•••••••• .-~ :r

:0.15 ·kepa1a tukang_ -• ·• ·.-. ·.••• ·• ·• ·••

14.5' pekerdja ••••• ~~i• .. . . ...
io.225 mandor. :r
!

; =======
1 · ..Tj?ntoh b.
·_J . :· 1 ·m3·· p·~san.gan ·aari. ·ma~jani :B 'niemar...ai perel.:at ·
~i::as:-baster ( g 8) l.t lta.pur-karang, 1 semen:, . 1· pasir
l4,?0 b}lah ba ta. • .• ••.• .• •••.• .• •.• .• ·~ .• • • • • a Rp. RP. · .
10.210 m3 kap~-karane; •••••••#•••• a 11 ..
10._168 m3 semen ••..... ~ •...• ••...••• a n a
10.168 m3 pas::Lr ••••••.• .• ••.• .• .•.•.• .• ••• a 11 a
[ . Upab-bekerdja seperti di.c.·t~s a
l_··,·. ~Rp.
r ======~
· Tjontoh c.
. l:'m3 p 8 sangan -dari matjam B,.;;.menw.l;:ai ramuan tras-
· .Huri.a kapur-ba tu
1. : · -1 : ··3 ( G 9) ;
450 buah bata· :. ·• ••••.• ~ •••••• • ••· • ~-. a Rp. Rp.
' 0.10:5 m3' tras-Murie: ·•·•·• •.••••••.•.•• ~.. a II , ..
6~~05 m3 ke:pu:i:--be·ta· ·~· ••••••••• .; •. • • • a· tl . . rr
0.•'315. m3· pe:s·i·r ~.-. •'•.• •·•· •• ·•·•·•·• .!.,··~ .• ~··. • R· ·H n .. ·..•.:
II· ,; ~ ':-
· · Upah-bekerd·ja sepert·i. .·di.atas ·
·.l . ========
 - 79 -
================================================~=========
Fats. I1 Ket·
..____· - L - - - - - - - - - -
G .33., .UntUk 1apisan penahan lembab (trasraam) mema-
kai perekat tras-Huri.a dan 1 begi.an kapur, tidak
memakai. pas:i.r.

I Tjontoh c.
1 m3 pa_sangan d_ari. mat_jam. J3. tne.:p:~.akai ramuan
I
tra~-Nur:?.-a _k~pur:-karan_g; 1 tras-Muri.a, 1~ kapur.-l<a-
ran,s, 3 pas.i.r .C.~+ 9) : . , · -
450 buah b_a.tp.___ ._••• ,•. • .•• •••••••• _..·.•••.•. ~a Rp. Rp.
0.102 m3 tra.s-~·1uri.a • • • • o o • .• • • • • • o·op • · • - - a II -~~
! 0.126 m3 kapur-karang_ ·• _•• _•• ~ •• -·----· ..... a 11 it
II
0.303 rn3 pc..sir •....· ...• .• ..• ..........• .•..• a u
Upah-bekerdja sepe;r-ti. d:Latas

T j on.t"'h e .. =====·

1 m3 pasangan der.£. matjam B memakai ramuan

tras-Huri.a sem-en· Portland,- 1_ s·em·en-Portland, 1. tras
'Huria, 4 pasi.r· (G l?)~a~t djtiga dipakai d.iika pa-
sange.n mungld.n !cena· air-Imrt· atau a~r pajau.
_450· buah bata -.-••• -. -••••• -.·•••••• --... a Rp. Rp.
0.615 tong semen-?ortland ••••••••• a •r "-
it·
0.084 m3 tras-Huria •• ·• ·• -• ••••••.••• a rr
o. 33L1- . m3 pasi.r -••••••• _. • • • • • • • • • • • • a 11 rt

Upah-bekerdja seperti diatas :I

Rp.
=======
1. m3 pe,sp.ng!'l~. lfp.~;L. JIJ.a t j atn B me makai. ramuan
lcapur-batu pem~n~Por:tland• 1. bagian .semen-Portland,
i .barr.Lan ka:p~r~b-a:tu 5 .bagian pasi.r ( G 1.8).
450 buah ba:ta.• ~·._._ ._ •• -• ••• _•••••• ·-· ••• - a:·_Rp. .Rp.
0.58 tong ~emen~.:Portl_and_. -~--- •••••••• • • a " ·n

I
~

o.o4 m3 kapur-b~tu • •.•. •.• •••• •.•.•. ·'~··. a I I il

-·
~- 0.396 m3 pasi.r .-- ••••••••••••••••••••·.a. a " II

. · Upah-bel;:erdja seperti. di.a tas

----
"
Rp.
======
 - 80 -
...
=====F=======================================~=============
Fats.. Ketr. ·.

1 Tjontoh g~ · . .. .
. 1m3 pasangan dari matjam B memakai ramuari·se•
men-Portland kapur-kl\rang; l· _semen-Portlt=md," 5/8
lltapur-karang; -5 pasir (G 18) ·: ·- -- -·
1
450 buah 'Qa ta ~ ••• -~ • ~ ~ ~ ••• _.~~ ~ • ·• ~ ~ • • • a Rp·.:. 7_ ·R:P.~·
1
0.575 tong semen-Portl·and ~ •••• : • •• ·•• ii a 11 " ·
--~ o.049.m3 kapur.-ka.rang_.-•••••• ·•• _;_· ••••• a 11 - ;,_,

I 0.392 m3 pasir .•••••· •••• ·• • •• ·•••. ;.. •• ~ •• ·• a 11 · · _ r}

! Upah-bekerdja .seperti ..liatas. .··=n:----
j BP·
I ======
I . Tjontoh h.
! 'l m3 ,pasangan dari matja.Ll B rtiekak.ai pe~·ekat
lsehlen-Portland: l bagisn se~en-Portlands 4 bagian
pas:i.r ( G 19) : · _ ·
I 4~0 _ba ta •.• •••••• =. ~ • ·•...•••••.• : • ' a
Io. 745 buali
tong semen-Portland •••••••••••• a
'l1lJ. ·.· Rp,...
rr · ~~ ·

1
0~4o6·m3".pasir ••••••••• ~ •••••.••••••••. a ·• :t ...._..
'' Upah bekerdja 'se·perti.' die.tas. · ·~:'----
1 Rp.
I
=~=====
i
i
{ -. . ·;..-.-
Tjontoh ~. ..- ~ .. '\.

1 . . . 1 m3 pasangan dari ma tjam n· memakai pereka't '

!semen-Portland: 1 semen~Portland, 3 p&sir (G 16).
,_diantaranja untuk rorak turap dari djembatan jang.
· memakai .ron~ga2 beton: · ·
]475 ~ bJlah ba ta • '••••••••••••• ;_:· •••••• e. Rp. Rp.
t 0:-e 926 tong semen Par tl~nd •••.••• _.... • • • a •• a
I o._378. m3 pa.si.;X··. ~••• ·...._........... , ~ • •. • • • a ~ 1 . :I
j 0~5 tukang ~·at·u • ."., ...... ". • . . . . . . . a ;s iI

1 0.25 kepal~ ttikang • •.• •• • ••••••••••• a •· il

7-.5 pekerdja. · ..... _

0._375 mandor Rp.
--------
 - til. -

=====~==================~:=================~==============: =
]Fats • I Ke t J

G.}3. Tjontoh k.
1m3 pasangan batu muka dari dinding tem~ok da
ri matjam c, lebih tinggi dari 2 m atau lebih ~en­
dab dari. 5 m, memakai ramuan kapur-batu :.. ·1 kapur
batu, 2 P?-?~r ~G. f)); - · - ·
475 buah bata •••••• ~ ••••• ~.a Rp. Rp~
0.184 m3 kapur:..bata :. .• ~ •••••• -a n n
0.368 m}; P?-?;ir • ~ ~ ·• ~ ·•• ~ ·• ·••••• a n n
.. 2 tuka.ng batu ~ •• ·• ·• ·• ·••• ·• ·• a " 11
o. 2 l:epal.a tultang ••.• • ;. • • • • a 11 11

I,. 6 pekerdja •••• ~ ••••• ~. • • a " tr ·

0.3 mandor .• • • • • .................. • a It n
. ~Rp.~_---

. . ·_T_j on t oh 1 •
--------·
--------
i m3 pasan.gan batu mU:ka un tuk dinding · terubok
dari. matjam C~· :-iebi.h 'tin'ggi dari 2 .m atau lebi.l\
rendah dari; 5 m,: ·me:ruika.:L .'r~an kli_p.~-karans. ;l.t
.. kttpur-ka.rang, .2 pas:ir (G ·~) : · · · ·• ·
~475 buang batu· .,.· •• •.• •• ·•••• .a:c Rp. RP"-
0.2J.9
0.35
m3 kapur~liaft& --.··-a
m3 pasir • - •• ... ·.: :.· • •.•• a "
;t n
11

Upah-be!terdja seperti diatas "

Rp.
.
-=-----
. f.,
T jon toh Ill:•
.. . ....
---------
'.·.:
1. m3 pasangan dari" matjam B memakai. perekat I .
semen.-Portlanq,; . . l.. semen-Portland, 2 pasir (misal-
nj~) lap:i.san pe~ahan l.empah G lit~ · ...
450 · buah be1 te. · ~ ... ~ ~-~ ~ ~ .. ~ ~ •• ~ ~ • a kS: : ·,
Rp •
.:.1• 211 tong semen-PoJ;"tl.and
- l ..._ 1 -L
•••
.... ·':·· ... .· _. •
l . .
~..
·a " · •n·.·"'···
j 0.333 m3 pasir ••• ~:;::~.~~··:._.~ •••• .;. a "
.. . u~~l~~~ekerq.j~. sep~rt~ dia tas
1
.
·,Rp.
"
I =========
======-=r=======:;::===:.: =::-::::::::·: =::.;::..:.,-· == -= ==-= ~::~
·.
__;::-:-= ---:-:::"": :-..; ---- -

Fats.j Ket"':·,

Tjo,ntoh·n.
1.- L13 paco.nrp.n daZ..i. lll.atjam C memak.ai ramue.n
.·
..

tras baater .~;ang leUlah 3 ka.pur ba.tu, 4 pc:!.s:ir, ~-

1 semen (G }) +
1
475 huah bata n••··················· a Rp.
0.179 m3 kapur-bat:u • • • .• o .• .• .• o o o • • • • • • • a 11
=~·
11
0.238 m3 pas1r .
. ~oo••••o•~·~'~•••••••••- P. :t tt

0.119 m3 semen .••·.~·~.-.-.·; ... ~; .. ~_••••••.• -•• ·a,.:l II

. . Upah-bekerdja seperti ::~. _33k

i'
I ......J.. m3 T·jontoh ·<?·· . . ...
pasangan seperti terse-but dic:tas mei>mJ.w..
. . ..1 . i====·==
ramuan. tre.s-baster jang lemah meme>.ka:i. kaP.ur-lre.r~.ll(;j
3t Y~pur-karru1g~ 4 pas:i.r 2 sem~n (?):
4?5 buah be: ta ~ • ~ •••• ·•.• .,. .• o • • • o • • •· a R;p. . __ Rp.
I0.214 .m3. kapur-brang ••••.•••.•••••
q~~?.if: .. m.} ·
a n
pas~r • o~ •.•• ; ; ~-. -~ • . • • •. o • • . • • • • • • • :. a :1
0 :r
•

" ::
: .O.-il-4 .... zn3 .semen •••••••• ~ o . . . . . . . . . . . . . a n ··:r
-=~·= ,.. Upa·h-bekerdja seper_t:i di.a-~=r.sr_. · · -=i'~·'---
. ,, : ~·· ...:: . ·....·.... ··'. Rp •
-·~~.::.~~~~= ~-. . . ... -.~~..i.;~-:~:;:~=====
:ry ~,,B~-~9n_. . .. ~, :·
34. Tj~~puran beton -~tu terganturlg dar~pada sifat ba-
ban-bahan jang -hendak ·dipergunakan. Untuk pek~rdjaan­
·pekerdjaan jang pent:i.ng barus dipastilam 1eb:i.h dul.u -
s~fat-s~fat tersebut dengan mengadakan pertjobaan-per
tjobaan. · . ·. ,, ..
-· · · Dibawah ini adal~h ·angka rcita•rata: · . '·
35. 1 ·m.} beton'dari. berangk;ii :bata memakai perekat
tras-bast·er G ·a •. ·~ · . ·. · ·, > ·. ·: ·. -~ ~ ·
Dapat _di.angf§ip·· ··bahwa•. tia:P~ -m) ·berangkAl '1)ata akrul
. me~erl.ukan. 0.56 m3· pel.-ekat •. - ; ' . .
...,___.'. Tj~mpuran beton: 3t· bagian bere,ngk.al, 1 bagi.an ka-
pur-bs.tu, 1 be.gian semen, 1 bagian pasir (G 8)

1- -
I
 .. ~~ -·

~~==~~=-, ~===== ==:~=~=============~~===========~~~=~===~===

;:'L :s, ! Ket.r

G 35. 1 m3 "'erangkal (lih. G 37)'.

0.,286 n. kapu:L'-b.:ttu , •••••• , ••••• a Pp. Tip.,
0 .. 286 se1nen •• _•••••• ~_••••••••• a
0 .. 286
J... )
·. 3 pasir o................. a
''
11
"
il

0 .. 5 uka.ng ba tu .•••••••••••••••.a -"

0.,05 .epa.1a. tukang ••••••••••••.• . a " .. II

5 · c!~erclja ................... ;~·a. "

0.~5 :1ru1dor ._ •••••• ,. .• • • --~ ••••••• ~ a "
Rp.
========
1 m) ciaripa9-~ b~t9n _~~r~~l?t!-t dia tr:..s dengru1. 'me
ma.lca.i ~':-Pl+~"':"ka.rang _-q., ~ ... 3t _
B~g=!-c:n _berangka.1, l i
ba:gi-.'ln• !w.pu:r-.,l_ca.~-an-g-,- l. bcg1.a.n:· pD.sir dan 1 bagi·an
I
semen.
1. (0.97) m3 bera.ngka.l •••••••• ,. a Rp. Hp.
0.3~-6 m3 kapur-karang · • • • • . • • a 11 II

0.277 m3 pasir ..... ~ .......... _. a 11 II

0.277 m3 semen •••••••••••••• a " -----

"
Rp.
'·-· ,_, f'~' 'a3 -berangkB.l bata.:.lintuk kersik-beton memer:...
========
lul;an :
600 buah ba.ta, mode1-Pemerintah •• a Rp. Rp.
3 .pekerdja ............ ·• ~ • ·• • ·• • • • a "
0.15 rna.ildor ••••••••••• -••••••••••• a- 11
"
•
"
--------
,s. 1 m3 batu-petjah meme~lukan :
1.2 m3 batu-kali atau batu gunung a Rp. -Rp.
II
·6 pekerdja ••••••••••••••••••••• a "
6.3 IDa.ndor • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • a ·u n
Rp.
=========
 - 84 -

' . .
===·==~==========================~==========~=============
Fats. Ketr.

lm3:beton daripada batu-petjah (G 3S)mem.akai.

perekat tras-baster : ·
Dapat dianggap bahwa. ti.ap m3· batu-petjn.h <akan
m~merlukan 0.38 m3 p~rekat; t!j:ampuran ~ 4 bagian ba-
tu-petjah, 1 bagian ·kapur•batu 1 · ~- bagian semen• · ~­
bagian pasir (G 8) :
1 m3 batu...:p'etjah (kerikil) .•••.• •••• ' a. Rp. Rp.
0.247 m3 kapur-batu ••.... -..•. _ .••• -• •••• a tl :t
o. 247 m3 semen _· •••••••••••.••••••.••• •- •.•. a '' ti
6 pekerdja •....•....• . e: • • • • • • • • • • • • a n
mandor ••••.•••••• -~· .- •.•.•••••••••• a :s II

tuka.ng batu • ~., •••••••••••• ·••.•••• a ;;

k~pala t ultar:g ••••••.••••••••••••.• a n
--
Rp.
--·---
.-
-----
-Tjata·t~.
.. <~· :sebagai
peaigganti semen dalam analisis terse-
but 9-apat djuga dipakai ·tras-Muria.,
40. - l m3 beton meCla.kai p·erekat tras-baster,. da.r-i- ,•
pada kapur-karEing :·. 4 bagian hatu-petjah (keri.kiJ.),
1~·-bagi-an kapur-karang• 1:-·bagi:an semen, 1 bag:i.an
-~pasir G 8) :
· J. :... (o.9o+) m3 batu-petjah .(ke- ..
rfr~ •••••• ~ ••••••••••••• a· Rp. :Rp.
0.30 m3 kapur-karang· ••••••.•••• a n 11
0.24 m3 semen •• -;••••••• ·••••••• a :r
. Ott24 . m3 pasir ••.• •.• •· •••••.•• ~ ••• a 11 11
"
·Upab-b~l::erdja s·eper~i. die.tas. . 41
. .. .
; ~· ·....
Rp.
··========
41. . . l m3 · bet on· semeri:~Portland; t jc:o..r.t;>ure.n: 3 baGian
batu-petjah (keriki1),·2 bagian pasir; 1 bagian
semen-Portland; dipakai untuk rong;:sa-beton~ go-
rong rong-bis, tumpuan {neut) dibawah-lmju, lantei
dari pintu-air, sponing, bidang-bidang-atas pada
 - 85 -·
========================~=================================
I
~
, Fats. i E:et.:.·:·
I
------·--"
G 4l.j bendungan tjurahan, bantalan-pemik:u1 dibavrah ge-
la~~ besi, dsb• :
I o. 32
m3 ba tu-petjah ••• ~- •••••••• ~ a Rp •. · Rp. ·
.I 0. 54 m3· . pas ir • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
I 2. 0 tong semen-Portland· ;o. -~. · ; • • • .
a
a
·rt
11
·. · n.
·"'~ 1 - ·
I 6· ,pekerdja •••••••.•• .--. ••· •.••.• a " ·'II·
·'
0.3 cando~~· •• ·• ••••• ; •••••••••••• a "
1" tukang batu •;. •• •;. • •. ·-· •• • ·•· a 11
II
fl· .
0.1 kepa1a tulc.ang •. ·- •.•-. • ----.;...~.. a " ·
Rp •.
Tjatatan~ ===~~==
Untuk liternasang ofii..-.be-ton~ tiap-·triap-in: diperl.u-
kan Hp.1,- dan 1 pe-l:e-rdja.- ·
1. m.3 beton.: seoen-l?ortlarid;-. tjampuran: 4. be.gieo.11.
bf.-tu-petjah (kerildl), 2 bagian pesi.r.., ...... L bDgian
j .ser.:.1en-Pprtl~-..nd; dipal".a:C untuk lantai-ubin, gen --
- - ,· · ting lbet.on jang. ditjor~ cti:bawah air, .lapisa.n.turap. ··
dia t~s:- E_asarigan2
.
j ang di.miringl~ .
dll· .. -t.e.ba'1· o.• 06
m. , ..
o·.96. ci-3 batu-pctjah ·••••••• ~~- ...... _-a Rp •• Rp-. .·
o..an m·3 p-asxr· ·.:.~·........ ·.·.·.·.: .... ~••••.• ~-~ a ;r :f . .
1.756 tong· Senlen·-ttortland ~ ;· ••••• a " . :t •.
Rpr_.
=========
I m}' beton seme:,1. ... Port1and: tjampw:.an : 5 be.2;i
an batu-petjah (kerikil)' 2t bagian pasir dat"'l 1 ba
gian seiJ.en-Portland; dipakai untuk ronggc-.. jang ke-
tji.l diantara geiagar-gelaga·r :besi dll. (k.alau ro-
~gc~'-"- itu hanja d:ima!..:sudkan ··sebagai turap dan tj_d~::.k
untul\: h'.ntai a tau djembatan):
-1 m3 batu-pe:t.jah •••••••••••• a Rp. Rp.·
O.p0 m3 pasir'••••••••••••••••••• a II 'i
:I. 471· toft·g semen-Portland ... • • • •. • a 11

Upah pekerdj~ sepert~.G 39. II

Rp.
---------
--------
 - 86 -.

~~==]=================~=================-~========:~=~-~~ .·
44. 1m3 bcton semen-Portland; tjampuran : 6 ba-: ·
g.ian batu-petjah (kerikil) 3 b~gian=pasir, 1 bagi
an·semen Portlan4;-dipakai untuli:.·beton jang c;l:i.-
tjor .didaiam air,r djika. be ton. memal~ai perekat tras
b~st~r oleh se~u~t~-sebab tidak baik. dipakai~ se-
l::mcl.jutnj~' untuk lantai. diatc:ts. air, tebal 6 a ?

l.
CLl :
J. n13 ·betu-petjah •••••• ·• ·•••••• -a Rp.
1.24:6 tong semen-Portland •••••• ~. a 11
I o.Bo m3 J>asir •••••••••••••• ·••••• a a
6 pel~erdje. . . . . . • . • . • . . . • . . . ·~· a. n II

0.3 mandor .•••••••••••••••••••• ·'! a :•

.0.5 tulmng ba tu ••..•..••••••.•..• e. n ll

o'.05 ~;:epalc>.' ·tukang ••• ·••••• ·••••••

Rp.
--------
45. ., · J. m3 be-tan semen-Po»tland tras-Huria, berdera-
dje.t ha-m:_:>ir sa.ma denga·n perek.at-beton G 44 terdi
ri dari 8i bagian batu-petjah, 4 bagian pas~r,
.bagian :tras-1-IUI':i~ -~an :~ bagian semen-Po!'tlar.(d:
1 rn3 batu-petjah ............... a Hp. Rp •
. 0.865 . tong semen-Portland • ~- ••••• a 11 11

0.-46 m3 pasir •••••••••••••••••• a II II

·0.15 m3 tras • muria • • • • • • •.• • • • • • a :t "
Upah-bekerdja seperti diatas ;r
=-----
Rp.
========
v.
Pekerdjaan melester, manjiar
'dan mengatur.
46. · Plesteran.itu.dapat .dibuatnja dalam bebe-
·re.pa :natjam:
a. di£".tas bidang~bidang. jang tak-rata. dan dinding
. ~e1nbok j ang ~ama, dan te:;Lah dikupas, rata-rata
tebalnja setelah kering 15 ~m, · untuk. izli tiap
m2 d:ianggap mer:1erlukan 0.018 m3 perekat ;
 - 87 -
~=~:=]================================================~;~

G 46.1 b. diata.s biC.e.ng-bidang d.i.ndins-tembok jang b-icsa

dan ra.tc-.., setelc.'.h kerlng tebii1nja 10 _mm, untuk
I ini diper1uban 0.012 m3 perekat; . .
c. diatc.s dinC:inc-temb.ak jang rat<i··'_benar-beYfa·r,
! .1antai beton dan pe:!=.er-djaan-pekerdjaan.jang-
tidak beberc>.pa :;_:>entin·gnjt.., .ka1au kemunt:;kinan -
tjerc-.hnja s:i_ar-tegak.' dc:.ri bahen batu. jane; di -
palta.i da1a..;.~ pasangc·.n :lt1.~ tidek mendjild'i'ha1ang
an, teba1nja 6 ur.1,. untuk· :tni diper1ul;:ari tie.p2
o.o38 m3 perei:e.t. .
47. 1 m2 · p1cstere.i1. scteba1· 15 mm (0. 018 m3 p0--
rekat), ni.sc>.lnja·pa.san.t;ail dar± batu-belali:
o. 2 tt~kc.n.:; bc.tu .. ; •• ·.,;, ~. ·;. ••••• a Rp • Rp.·
0 • 02 ~;:ep::-.1~ tul;:ang • .-. • • • • • • • • a II II

o. 4 :!_:'elc.crd.j.z-~ ...... ·• •••. -•• ~ ...... a n "

Oe02 me.ndor .. ...
_......, ·.,_......... .,.;_- ..........
a. II
........ :.._·._·:
~·
11

_Rp.
===:;::==·=
;
48. I .1 ru2.p1estcr~ seteha1-10. r.llll (0.01i·Ut3 pe--
rek~.t): . ,., . . . ..
o.15 tul;:z-.n;; bc.tu •••••••••••• a Rp. Rp ..
II
0.015 kepa1a tul~ang · .......... ~. a "
o. 4 pe~;:erdja -~ ••••••• ~ •.•.•• ·a II
"
o. 02 mandor ••••••••••.••••••• a 11
"
Rp.
=========
49.; l. n2 pl.esteran setebal 6 mm. (0.008 m3 pe-
reke.t)
0.1 tul':an~ b~·-tu ............. ·a. Rp.
o.o1 l;:ep<;:1C:. t\:!ki\ns· -~ :_ • • o o • • • • a II "
0.3 a II
Oe015 .... ....•.•...•..
-
. 6 •.•
a - "~-:_, .
•• , ••

=---~---
Rp.
=======::=
 - 88 -

.=~===,=========:==========================~============7==?=
Fats. Ketr.

G 50• Tjontoh-tjontoh pekerdjaari. ~lester.,

jang biasa dipapakai dalam melakukit.n :pekerdja-
. an-pekerdjaan :. ·
Tjontoh a.
1 m2 pleste~an d~ngan ramuan l~~ur-batu di-
atas· dindi.ng-tembok jang lama ada dc-.n telc.h di-
kupas (matjam 46a), teba1.l5 mm,. tje.rap1.~r~-n: 1
kapur-batu, -2 pasir : ··
0.009 .m~ kapur-batu ••••••• a :<p. Rp.
0,;019 .m3 pasir •••••••••••• a·::
Upah-beke:c-dja lihat G 47 a:• II
--·--·-·---
H:;,=>.
..
=========:::!::
.~jon~oh ~. .
.1 in2 plesteran dens-an .camuan kapur-k2rang,
tebal 15 ram, matjam G 46 a,· tjampuran: 1~ ba-
gian Jm.pur-karang, 2 bagian pasir :
O.Oll: m3 kapur karang •••••• a Rp • . ~.
0.018 m3 pasir • • • • • • • • • • • • • a H ,_.
'Upah·b~k~rdja·lihat·G·47. a H
-------
Rp.
=========
Tjontoh c.
1 m2 p1esteran dengan tras-bi..ster (lc.:apur-ba-
tuJ diatas dindi.ng ·tembok bi.e.sa, r.u..tja•a G. 46'S,
teba1 10 ram, _tjampuran : 1 be-: t:,'ian l~apur-batu, l
ba~i.an :;;emen,. :J,.. 'bf<l.giE;ll..l. p~si.r ;·
o.oq6 . m3· kap\1,.-:-9~ ~\1 . • , • • • • • • a Rp. Rp .- ..
o.-oo6 m3· sem~I.l. f ~' t'. '~ ••••• ·.a n ll
0.006 m3:paS~••.trt~•ttft•••.a._:;
=-------
II
Rp.
--------
--------
 - 89' --

)!;~~=-:!============================:===================~:~;.--

50 G. I rfing)
1 m2 plesteran dengan·l;ra~-ba3ter (kapur-ka.
diat.as dinding-.temboh: bie.sa · duri mat·jam G
46a tebal·lO rom. tjc.;.1puran :~ 1-f.:- ba_GiD.i1 kapur-ka~
l!I rang, 1 bagian semen, 1 ba.gie.n pusir:·
0.0072 m3 kapur-karang ••.••••••••_._•• a .Rp. .RP'..
i o. 0058 m3 semen •••••• •.• •••.••••••• ·•• a. ~" "
0·;~0058 jn3 pa~~r: • ;; •• •. • .. • • • • • • • • • • • • a <l If.

-
====;:=
Tjontoh 3.
1 m2 plesteran denc;~n 1~;;.-..rauc..a-l;:2-.pur (kapur-bart' ·.
tebo.1 10 mm : miso1rJ.jc:. d±l;c:>.~::.<d> untul;: dLiding-tem-
l;>ok jang baru, ma.tjalil·G 46b," ·cjci-:L:puran +-1 b~gian
kapur batu, 2 bagl~~ pasir :
0.0063 m3 kapur-:-bc;.tu ; • _•••• .'.........-E' 1~_.- 2p.-
O.Ol26 m3 pa·s±r .............. • .... ~..-..---.-•·• ...• •- a fr ir
· · Upah h ekercl'j"a.- li~1P. t, -: "
G. '48 -::R:-P_,..•_-:--

..
Tjontoh f.
1 m2 plesteran den2;an re.i"..man \:~pur (k.apur-ka-
r.ang) teba1 10 mm, Iil.?.tjai-:1 G 46b,. tjc:.1:1puran; 1~ ba
gi:an kapur.-k-e:-rang, · 2. -~Ja~_an :;:~. 3:Lr :
0.0075 rn3 kapur-karang· ••• ~ •••••••• a Hp. .Rp.
0. 012 m3 p c:ls ir •.••• ·.• ~ .••••. ; . ,; •.• · a I I
II

Up3.h bekerdja 1ilE't G.l}i; · !I

j~p.
-------
---..----
 - 90 -

------------------------------------- -----------------------
------ ------------------------------------- ----------------
~""a
ts. Ketr.
----- ------------------- ---'--'---,.----
1·· T-jontob g.
1 · m2 plesteran ·dengan perelta.t semen-Portland,
··tebal 10 J."'lr.l,- misalnja untuk lap;isan ponahan air lem
bab, pidang-dalam dari dinding tempat-air jang pen-
1 ting, .dll.-, .matjam .G 46b, tjampuran: 1 begian semen
! Portlund, 1 .. bag:i.an .pasiJ: . :. _ . ·
I q~_618 tong se~en~Port~a.:nd •• , "~ •••••• a Rp. RI?•
i 0.0084 m3 p8SJ..T • 0 0 0 • e • a
0 ;1
• II
0 0 0 • • 0 0 .... • •

! Upah bekerdja lihat G. L:-8 ••••• a ·• :•

Rp. -:::----
i =======
J ·
r:· . _··'J. Tjontoh·h.
m2 plesteran dengan· perekat semen-portland;,
j tep2.1· l.O mm, misalnja dipakai untuk ~elokan, bidang
j dalain · dar:i. d:i.nding. sumuzo:-~jap:lban., idem bak ai~ da-
' lam ·Jw.mar mandi, dll.., .nmtjEull. G 46, tjarapuran :.
· [ 1· p_aii;."i.a_n semen-PortJ..and, 2 bagian pasi.r : . ·
·-t 0!042 tont; semen-:-Portland :••. •.• ••••• a Rp. Rp.
0~0114 m3 pasir •••••• ·••••••••••••• a a ll
''. Upah-bekerdja li.hat G.48 •••••• a :i II
Rp. - - -
. .. • ...
~ --------
. .
Tjontob i •
. -~ m2 ·pleste.ran dengan pe'rekat ·semen-Portland,
tebal 15·mm,.~isal~j~. ~tuk pa~angan daripada batu 'be-
lah,· untu~.1~t~~- j~~g-~~~~- ~~p jang telah dikupas dll~
dari. me.tjam G 46B..~ tjainpuran ,: 1 bagi.an semen:.Portland,
·3.· .'b-agi.an. p~si.i- ·: ·
0 .• 048 tqng semen· Portla;n·d ···• .-••••••• a Rp. Rp.
0~;.0194 m3. pa.'sir • • • e ~ • ·.".'. • • • •.• • • • • • • a II II
Upah bekerdja li.hat G 47 ••••• a 11 II

Rp. --
=======
 - 91 -
1=====1================================~===================~
:fats. i Ketr.
OL.--~
G 50. I
----t------- Tjontoh k.
I

1 m2 plesteran denge.n perelmt semen-Portland,

tebal·. ~0 mra, matjam p-~reke.t jg. t~rbanjak dipakai
dari matjam G 46,.:_ tj_c-.npuran ·: l .bngian 'seinen.:.Port-
land, 3 bagia.n pasir., D:Lpakai untuk lanta:i,pelin,
tangga., tembok sancl.c:_r2.n:, rori'::,;r;a-heton:
0.0317 tor+g p~men- Portlnnd ; • ..-.~·~ •• -a:Rp. lq>.
m3 pasir' ······.·-~-:.·~ .............. a II ·n -~
O .. Ol.3
Upah bek.erclja lihat.G.48 · ••• a 11 II
.
Rp.
------·
------
Tjontoh J... ,_ .
1 mZ... plesteran clen,sRn I)erekat seme~-Portland,
I teba.I. 6 mm,. mi.salnja dipalm:i ;untuk lantai-beton da
_r:i. ma tjam G 46c, tjo..;:apuran : .·1· b:::.g:ia~ semen P9.rtlan
3 _bag;i..a.n pasir : · ::.. - · ·· -
o.021.Z tong. semen-Portle",J.icl·~·"' ••••• -•• ~ • .-·a..: Rp;. l;q>.
o.oo86 m3 pasir •• ·....... ·;. •· •.• ~- •• ~';. ••••-. ~- If ~"~--
Upah' beker'dja ~i~1.at -'1 49 •••••• Rp. Rp.
=====-..:.
·- ... ~

. . ..... Tjontoh. m.
~ r2.plesteran dcn3~n perekat tras-Muria kapur ba-
w, tebal 1.0 mm, dap-2.t dip<.>~lcai sebagai pengganti pe-
rekat tras-baster dC'.ri matjam G 46b, tjampuran 1 bag-
gian tras. Muria, 1 bagian kapur-batu, 3 bagian pasir:
0.0036 m3 tra.s.-Huria •• .". -~· •••••••••· •• e~. a,.:Rp{. Rp.
o.oa-y6 m3 lmpur-ba tu ••• -•••• ·• • • •. • • • • • • a 11 II

o.o9o8 m.3 · pasir ~· .•.• .• .

~ ... ·~ ~ .• ·•.••. • '· ·•· -~ • •••.. a a .II

Upah bekerdja· iiha·t· . G. L;[J·. . • • • • • Rp ••

-
Rp. -
II

======
 92
. ·:--:. =..·...•
;-;~~==l================================::-================~=~;:

~50~--1--~------·-.-.-----·--- T j~~toh -.n'. . . --·---·-.---------~-----------.

· ~- _ 1m2 'plesteran dengan :perekat tras-i'-1uria~-ka:-.
; p~ 'batu, tebal 10 mra, d~ri matjam G '46b,tjam-· ·
1 puran : . · · .... · _. · -:~-- ·
I l. · bagian tras-Muria, J.t bagian ltaptir::.:'l;:ara.pg;":·t;;_: ·
1 2· 1??-g~_!l pas-i-:r.: .•.•.. ~. ~ . · . -·i :-: ·. :~,::- ~ .: · -;
! o.d03_5' ..m3. tra.s~Ur.:i,.a. ·_,. ·-~-; ·-~- .E3: 1¥·. Rp~:(~). 'S:_·_:-r •.~_••·.-·
! o.oo44 m3 k.apur-karang· •••• a ;u· a
) 0.0106 m3 pasir • ~:.:i·4·.,;.·•• ~~-a·· li If ...

,..' · Upah-bekerdja liha-t G 48 "

-------
!! Rp.

I<: m2 PlOster!~o~;~:a~· pe:~~t se::::::::l~nd,

i
trli'.s-Huria, tebal 10 mm~ dari matja1u. G 46b; dju
f
. g;;:~. dapat. dipaka:i. pada pekerdjaan jang kena air-
iaut" 'ata~ ·a:"ir._paj"a·u, tjampuranj- l bar;ian semen-
Portland- i ·bag:i.an tras-Hur-ia, .4 baginn pasir: ·
0.0211 torig"semen-Pcirtland· -~ •• Rp. Rp.
0.0029 m3 tras'-Mur·~a- •·•• -. •-'• •·• -. " 11
o. 0115 m3 pasir •• ·••• -••••• • .... • " rr
· '-Upah-. bekerdja ·-1i_ha~ · II

·· .a 48. Hp.
========·
.. :: •; ..
,_ ···T jontoh· ·-p.-- ....
':t': m2- plest~ran tebaJ. ~o mm. dengan perelui't G
1,18- :. . ~ . ... '• ~

· '1 ~eUleri-P6rtland, ·t .kapur~bat\1.,- 5 pas:i.r : ·:<.

· ...... · .-0.0200 tong· ·semen-Portland ........ a Rp. · RP,_.~.
o.ooJ.l.j. m3 kapur-batu ............ a 11 II

0~0136 m3 pasir ··•••········••• a 11 II

Upah-bekerdja lihat G.48 II

Rp.
=======
 93··-

=====~===================================================
Fats., . Ke1.:
---·--r-·· J

G 50., Tjontoh <l•

1m2 plesteran, ~e11a1·15 mm, untuk dinding da-
ri pada kasa-1ogam G"19, xerdiri dari: 1 semen~Por
I land dan 4 pasir : .
I.
i
0.0383
0,..0209
tong semen;..Portland ···~····--·a Rp.
m3 pasir •••••••••••.•• -;- ••••••• a "
Rp.
11
!
Upah-bcl::erdja li.hat· G.L}7 •••••••• a :t II

Rp

G 51. 1 J_ m2 pacangan dari..~Jade. bD.tu-belah disiar,. un-

I

i tuk ini dipex·lul;:an 0.009 1113 :perel:at. Djih.alau sia.

i an t:erlalu bes2.r, ua}.;:a dibc-.wah }.Jereka t tadi di tja1
pur· dengan batu.;..petjah atau kerik.il.
! Tjontoh e.•
I
I 1 m2 sic-.re.n del"'.:;an :nei·el:e.t tras-baster (ka:pur
batu), tjai;,lpuran : l bagian J:-.r>pur, 1 bagian semen,
1 bagiau pasir :
I 0.0045 m3 kapur-batu - ...-·---·-.• ••••••• · - ~ Rp- Rp~
0·. 0045 m3 Seillen.. • • • • • • e • • • •.• • • • • • • • ;, •· • a II II

l a·~ 0045 m3 pas:ir •••••••••• ·•••• ·••••••••. a :t

0.12 tukang ba:tu •••••••• ·••••• ·•••••• a :t:
II

II

0. 012 kepala tu~;:ang •.·• • • • • • • • • • • • • • • • a "· II

I 0.36 pekerdjct ................ ._ ................ a u II

0. 01.8 mand o·r •• - ••••••••••••.•••••••••. a '' II

. Rp.
I .
======
. T jontoh b. .
1 m2 ste.ran ·.denc:,an perekat tras-baster (kaRur
karang), tjampure.n :. 1-i!; k.apur-ka.r<'mg, 1 pasir~ 1 se-
men :
-0.0054 m3 liej_)Ur-lc.ar::.,ng ·.••••••••••••• •• a Rp. Rp.
II
0.0044 m3 semen ••••••••••• ••••••••••• a 11
II
O. 0044 m3 pas:1.r • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • a 11
II
tJpah-bekerdja seperti d::1.Bt.:-s.
Rp •
. ======
.:~···
 . .
=====-======================================================
Fats. ~!!tr.
----+-----------------:---- --------- ------------
. . 51. Tjontoh p • .
1 m2 siaran dengan · perekat semen-Portland, ·
· tjampura.Il : 1· semep-Portland, 2 pasir :
0.031 tong semen.;.Portland •• ~ •••• • ·a Rp.
I 0. 0035 m3 pasi.r · • ~ ••• ~ • ; • • ;. ; • .-·••• :. a :r
Rp.
II
1 Upah-bekerdja sepert~ di.atas n
Rp.
,.
I
I
-------
I
I . Tjontoh d.
1.
r .l m2 siaran dengan ramuan
• . semen-Portland tras-
1 Muri.~, tj~mp~ran.: 1 seme~-?ortlanf, tras-Muria t
13. pasir ·: . . ...... .
10.020 tong s~men- po:rtl~~d .••• ·••• a Rp. Rp •..
i0.002 m3 tras-Nuria •••••••••••••• a 11 :r
j 0. 008 m3 pasi.r •••••• ·• ~ • ~ ; ~ a 11 :<:. . . . • II

I Upah-belr.erdja seperti. diatas ·II

Rp.
-------
T jat~.t~p_:. . ._
·Un tu~ p_e_ke;rd_-j~-~-siaran dari pasangan ba t\1-ko-
..
song, 1ihpt_ an_. __G: ?•.
:i ni2 _pe.san·gnn d~Ti}>~·<:Ia batu-belah atau bat.u,
s:i..e.ra.imja:·d-ikorek lal·u- -di·i·s-i, dengan perekat semen
Portland, -se:la.n-djutnja_ dd.nding-~t.embok tersebut. di
· llepas. _ .. , . .. ·
··52.: Untuk. i.ni di.perlukan :
··I 0.02 m3 perekat •••.•••••••••.••••. a Rp. Rp.
j 0. 2? · tukang· ba tu •• -~ ...... ~ -• .•• ~ • • a "' n
i 0.025 kepala ·tukang' • ·• •. • 0 • •• • • • .0 • ~:- a ll II
o. 7 ... pekerdja •••••• ·•••••••• ·•• ·• • a " "
0.·35 -IilandOl'" ... • -.· •.·.•.·.:.·•.•:. ·• • • ~-.·,-;· ·~e. a II ·_u .
. ... ,
0 •.
... -~-~-
Rp •
.. . . .- ;:::;=.===
I.besarnja
An~i.sis ·i.ni .tergcintung- dar.i.pada. ~t~al!l dan
batu2 dan tuanja si.ar2, pula dapat di.rp-
·

1 bah-robah. · · ·
 - 95 -
==~===r==============================================~~==
~~.1 . ~t
I ..

G 53. j 100 m2 Jr..apuran sam:pai _se1esa:i. (artinja 3 ka1D

-'d.:i..nding-tembok; jang baru : . . ·
1
0•11 m3 l~pu~~s:i,.rih ··~·~'!·.···.•••.• a Rp. Rp.,
·r .11. tu ka n g ba t. u ••• ~ ~ •••_. • • • • • • • a II II
1
1 I). 011 kepala tukan g • • • • • • • • • • • • • a 11 "

I 66 pekerdja • : ••• ~.:: ~ ••. : ••• ~. a " ~"~----

Rp"
========
G 54 .. 100 m2 kapuran: d.indi,rig-:tembok jang ·te1ah per-
nab dika.pur. Djc:t3.i analisisi ini hanja dipakai untu
pekerdjaan_pemelih.9:raa:n.- ..
0.05 m3 ke.pur-sir:i..h • .; ••• ~.~- •••• a Rp. ~Rp.-
II .
0. 5 t ulw.n 3 b a t u · ~ ~ .- ~ ~ • ; .; • ; • • • • • a . 11
o. 05 kepa1a tulcc.l1[; ,; •• ,; ;·.; ~.;..... a "
4
1

pekerdja .~ •• ~ ••••••• ~ ••• ~ a 11-. ;.

·" . '

!:::::!-======--
vr.
L:1.nta:t''clari .. selolcan.
55a. Tl:ap 100 m2 lC'.ntai-aspal, tebal 3 em, diperl.u-
kan
3.6 m3 kr:i.ldl ...... ... ...
~
1000 leg aspal •••••••••.•••••••••
-:- :. --- :o---
~ ~.-•: a Rp. __ .. Rp •
a- " ,,
"
200 l:i..terrrasidu •••••••D••••• a -"
4. pikul kaju. b<:l.kar .••• ."•.•••• a II n
25 pekerdja •~······~~···•••k a .II II

2 tukang .... masak aspal. .••••••• a a fl

1 mandor .••••••••••••••••••• a II II •

Rp.
========
55b. 1 m2 memasang l.antai d~.r:i.. selapi.s bata (model-
Pemerin tah) di·a tas pas:il 4 ·: •

30 buah bata· •••• ~-: •• ·• ·••• ·••• ·••• ···a Rp. Rp.
0.035 m3.pasir •••· •• ·••• ·••·· •• ·•• ·•• ·.a·" II

0~0'6 tukarig be.tu •••••• •.• •••••• a a

Dipindahkan Rp.
"
 - 96 -
======~====================================================
Fats. i Ketr.
I
~ 55b •.1 Pi.ndahan •......•. ·-· . Rp.
1 0.2 · pekerdja .•• ·•.•. • •. • •••.• · ••• •.• ~·••••• a Rp.
Rp.
i
l -------·
-------~-

56. i .: 1m2 1antai, terdiri dari 1 lapis bata diatae

I pasir dan 1 lapis memakai perekat tras-baster (ka
·1 pur-ba.tu.)., J;jal!lpti.van : 1 .bagian kapur-batu, 1 bagi
an semen, 1 bagian pasir·:
60 bnah · ba ta '. . . . . . . . . • a ~P. Rp.
I o.·ch2 m3 kapur-·batu : ~ .. ....a .; I ;r
I
0.012 m3 semen
I 0.04?· m3 pasir·
..... ..•.
.- ..•..... ... ...
~ - ·-·~·
~
a il

a II
II

II
>I,,.

...........
-

I 0.16"
....... -a
tukan~ batu II II

I. 0.;01 kepala tukang

...
.. ..
.. a II
a
lI

II 0~05 pekerdja
.............
II

0~025 mandor
·-~

a II
"
II

Rp •.
======:===
5'1. ·~ m2.1antai, sebagai diatas, tetapi dengan me
makai kapur-karang; tjani~uran dari. perekat : 1-l- ba
gian kapur-ka~~~g~ -~.bagian semen, 1 bagian pasir
60 · ·buah bata ••• .; ••· ............ a Rp. Rp •.
O~OJ.4 m3 kapur~kcirang·~-~.; •• ~ ••• a II II
0.011 m3 semen· •• ~ ~ ~ ••• ~ ~ ••••••• ~ a· 11 rr
.O-.Q46 m3 pasir .•-.~~.~.:~ ••• ~.~-~.·a" 11

.. Upah-bel<.~l·dja seperti diatas 11

=-----
Rp.
:::;=====::2
58. ·.1 m2·la.ntai; terdiri. dari. 2 lapis bata mema-
lcai perekkt·· tras-baster · (k;apur~batu), 2/15 1ll3 pa
.. .sangan, an G p3;, .tjontoh. a; t.)ampuran : 1 b.igian
kapur-batu,"l bagian s·emen, 1 bagian pc:si.r :
.60 buah ba ta • ·• • • • • • • • • • • • • • • a Rp. Rp.
0.024 m3 kapur-batU •••••••••••• a II II
·0.024 m3 semen ••••••••••••••• ·• • a " "
Dipi.ndahkan Rp. =-----
 - 97-·-

·~:: ro= =. 0~2= ~. ==== === ="'==~= ==~ === :::::::=~~ ~ ~~~~~~ =~~.:~:; =
ril3 J_Jasir .• ~ •· .........., ; . . • • • • • . • • a 'Rp. -\l:'
t u.;,..-., .. \u:·:
I 0.2
o.02
\o,C.-.J.'l :;,
.-c.&.·········
.., u . • • . • .. • . • • • . • • • • • a
~-ce;?2l2 tul~a:ng_·.·.·.·.- •• · •••••••• all
II :1·

..
I Q.6 Pe\:erclj·~- ·•....._·- •.... ..:.:.: • ........• a a it
I 0.03 ~":1G..l1.c.1oL" · ~-• •· . . . . . . . . . . . . - •.~ •••.•.•••.• a " :r
I" -·-
1
'
m2 la:J. t~ j_, tercli"ri:. de,ri 2 ·I a pis ba ta me~::J.61..:£
l
:~:===~-
59.:
. i
tras-baste·l~ (Jr..apur-ka.rai1g) ,_ 2/15 m3 pasan.;E-n, c:n 2-
33, tj0nt.::Jh ~; tjampu.rari d"a:i:·i perek.at : 1-l- b2 ~;j_;:;ri
h:apu1~-1-.:aren3, 1 bagiah; 9elileu,. .. r. oagi&n pasir ;
60 ·. buah ba ta · ;. • ~ ~ • ~ : ; ~ ~ ; ~ ~ : ••• • a Rp. ·Rp ~
I
i
i
i
o. 023 w3 ke.pur-ka~~!fs ~;.;.;.;, ~ ...... a n
0.022 i:l3 semen !~~~_;.. ..~~;~~~~.;._~.:_ ......... _ a;.,
..
tl

I
0. 022 r.t_, pa.sil"' .......... ,_ ._ ...•.•••.•• a ii ~·
i
i ~ Upah-bekerdja- se-:pe.ii::·:i G '58 :t

1
===-====:::::.
60.1 i:~emasang
m2. J,an:ta·:r. dari..:
med_ntah) d:tatas ?a sir : :: t! '·
l

i 60 bu~'l.- bata .~ ... ~ .:.~--• ._ .. ,_.~_;..:~.:·_.---~-.-~ .• a Rp.

--~
I • -· -. . • .......
.m..? ~ pe. . :s~~ - ·~ ••• • •-=• •• _. • a
1.-•
- .- 7'
• • • • • •- . . . . . .
{··
4
·: • . tt ii

0 .1 . tukrul.g b.a:f=tt· ·•• ..:...:. :. :. .... --· ~ 4. ~ _~. -. :. •~ a

l! o. 4 pekerC':.j:c~ ~. ~·· ........ ~~ '• .;_~-:~.. a
"
:1
,,.
j
! =======
61.1 l m2 rora~~~bat'll. diatas- sei!!.pis bats, seluruh-
nja memakaj_ tras-baster · (ka:.pur·.:..n.:::~u), · d~::ri atc>s, b_-
i
! dak c~:.:;;>lcster, tjazt1pu:•an ;.~)ereke t: l basi an k..s pu:i;-
batu, l bagian semen, 1 .bagian pasir:
90 bu.: :1 be::. t:o • ~ • • • • • • • • • a Rp.
o.o5G m3 l~pur-bata . . . . . . . . . . . 0 II
Di!Jindahkan
-----
ll

Rp.
 - ;JV .-

==============================;====~==~=========~======

G Pindahan .•. • • • • • .. • • • • • :1r>.

0.036 m3 semen: •••••••••• _.• •.• •••••• a l1p. · ~1p.
. • .. .. "'
!113 . pas1..r.. •• ·•·• ·•·• ·••.• .• --~ • ·• • • .• • • •
:1 ••
0.036 ~--
0.3 tukang ba tu ••.• ~ .• .• .• .• .• •••• ~ •• -·a :I :J
0.03 kepala tukang· •.•• ·.•.• .. ·_•.•••.•. • e.. • 1

0.9 pelc.crdjs· •••••• _. ~ •.• •.• .• .••• ~·. :r

0.045 me.ndor •..•••••
c-"'. ••
......
Rp.
------
-------
l m2 rora -·i-batu·dist6s s~lapis bBt~ G~luruh
nje. mema!;:ai perekBt tras-bast.er _(kapur-k.erans)dari
· atat;s tid;;.k d:i.plester.: tjan1puri>n pe::t_,eko:t : J.-~- ba~ian
ltapur-karang, l bagian. se.m~::1,_ bagi.an pas:Lr: +.
90 . buah bate •••••••••• ~- ~ • ~ ••• ~a :.R:::;>. I~p •
Ol'042 m3 .k.a.pur-karan~··-~-~ • ~· •••• ~ ~. a. ·• ··
0;033 · ni3 semen .••.•• ·•••• " ••• -••••• , . a :r :r ..
.0.033 m3·pas:ir •••• :.~.~-~~ ... ~ ••• a:; a .,
Upah-bekerdja sepe,.:r;_t~_ G 61 a ;; .:~---- _ -----
.· R.:.>•.. __ _____ _
--------
· 1., m?· ~~~a.l.-:-f-batu: di.at;as· sela:pis bat"".,. J,alu d::·
plester sete9a1 15.mm, se~uruhnja mema~ pere!~t
tias-bas:i:er (kBpur-be·t\l}; tjampurau perekat : 1 bc::.~~i
an' ka:pur-b8.tu, 1' bag-ian' semen,. 1 bag:tan pas:ir:
. 1 . • • •

90 buah ba "t;a _ ~ ~ • ·................... ·e.·. Rp. Rp.

o~ o~s m3 kaP~:r;~t;Ja.tu. ~ -~~: ~ -••• ,•• ~ •• 4! ~ •• f). :.1 n
.0~045 m3 semen ~. ~. ~::: ••••••••••• a ;; ::
0.045 m3 pas:i.r •• ~ •• ~- ~ •••••••••••• a a ::
0.·5 .. ~ukang biJltU ·~,·-~; ··~ • ~-• "! • ~ • • • • a :J :t
"··o;o5 · k~pala tuka.n:-g .•·• ·~ ..... ;.. • • • • • • a a a
i·.) peke:rdja .••.• ;.~~ •• ·•••·~ ••••• ~~a n
· o~o65· ;nandor · · · ·· ' , · ·
'.
=====-===
 - 99 -

====~===========================:~============~==~c======~·~=
i'a ts. I :ee •·-'•
G G4. 1 rn2 rorak•t-batu diatas sel.a,pi.s ba.tu, l.al1.1. e~i '•
plester setebal. 15 mm, • s~l~!uPf1ja mema}.\:ai pe;r~2:e. t:: ~:
tras-baster (kapur-ka.rang)"; · tjampuran perel$t.: li-
basi.an kapur-~;-an~~ 1. b~g:i~~- ~emen,. i bagi?.ll, pasi::..
90 . '")..
buah ba t a • ·• • • •.• • •..• .• • • • • • • • • • • • a !:':.'J. "[).,.
..,r.
o. 053 m3 lr~pur-latrani; ~ ~ ~ ~ • • • • • • • • • • • e. 11 :r
0 ~ 042 m3 semen •••••••••• ~ • ~ •• o • • • • • • a a :t
o. OL:-2 m3 nasi.r . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • •. ~ " "
Upah-b~l~erdja se:pe~ti G 63 .· ..
: i' . iii.-:· . --
1 m2 rorsk.-t~batu da.ri bat!'l ...<mod~~-Pemer:i:l·tah)
d.ia·i;~.s sela:?iS bata, seluru!:J,nja .. dipS.Sfll~ :rne!O.<ik£:_ pt
rel~t tres-be.ster (kapur.;.batu), lalu disi_sar · I:i}.ema.::.
l~.:ii :;_Jere~m t seme~-:?o~tland :· ·1 ·bc.g~n s~e_;,:len-.::?.oJ;tlaa,·.
2 bagie.l1. pasir · : · · . .... · · ;·.· .. ,.
.I 90 buah be.ta . •••••••••
. . . . . . . .:
..... .. -.:
, •• .- •• , ~ ...... aI Rp.,.~··:~2•

I o. 036
0 • 021 tong sem~~~I:><?rt1~~cr ........ ,; ...... !' • a 11 ,1.· , ·"
o. 0417 m3 pas:i.X- •••••• - · -.. ·~· .........-. • a. :t :: · ..
m3 kip~~~l?a~u _;-~.-~ ~ •·• ~ •. , ~ " •••.• ·• • a ;; :i~
Oe3"5 m3 semen .... ~.............. ~ ........ ;·e.:!"
..,,
:r
0~4 tukang be..tu - o • . • • o • • ~ • • • • • • ,; • • • e. :t
o.o4 kepala tukang· ------~---.,. ...... ~.a :1
1 2
•
Pe 1 terdJ·~
..&.
· · · ·a
. ·• • • • • • • • • • • e • • •. • • ......... ~ • ....-
CL
:1

. .., ·• ..
....
0.06 mandor •.••••••••••••••• : .......... • a n
-<?•
·-----
-----
ss. 1 m2 rora!t-t-batu d~ri. be tc:· _(model) ~.)e:;.:"ler~.n-:.3-h)
I

Q.ia tas selapis b.::. ta, seluruhnja -dip,& sang mem:.:o.~;:~.i

pere!;:c.. t-tre s-bester ( kapur-karang) ,·. J.alu ;c..is:i_:l.l.i. me
.
malr.ai. . . . . . . . : 1 bagian. semen-~·?o~""t:l:"c:·~fd., 2
. se;uen-Portla.nd
ba [;J.&n p asJ.r :
~

. . . .· : ,
90 buah bata ·• ."."."."." ••••• ·••••• - ••••••• a !~::> • . :?p.
O. 021. ton~ semen._P.ort.land....... ·•••~... • • • • e: ;:- ·, .'.'. _.....
Dipin~ab.~:an ........ a·.:.:>•
I
 - 100 -

~===========================~=========~==~=~====~- =========
~ts: I . _ ____ Ketr. ·
,G . 6.6 •
_ .
--~"1
"""':-...;¥
~- •
.:-::..:1 ~ ,
c..El ..!.'le n , · •
•••••••• ~•r •
·t~

.. 0. 0387 m3 pa.eir ••.. ~.......... -.- ... :...

1 ~ ·a:· Tip. ---~-.
o.o'+2 ·m3 kapur-karanz ~· ••••"'•••••• :a. ;i: :t
0 •.033_ m3 s.emen ·•• ·••••.•••• .- ••••••• a :: · ;J

Upah~b.ekerdja s~perti:- ·d~.;;·t'-.S · ~:.. - - - -

-· :..~J?·
! ·-- .... -~ ..
·=======
67. 1 1m2 l.ant<:?-i-beton. d·i;::r;t·est·er~·- ter(:::.r:=~ c~2.r:i:
I beton setebal 1· en mem ..-:.:.;•_:·.- ·:Jei·s·e:.:·::-t semen
~auis.
i :.?o~tland (1 se3en-Por·t1ano., 3 :P"'-s'i::.·, 6 b.: tu-pe
I tjah a 1;au kerik.j_l), ditu·i;ul). d.ei~ J'.:n sel&p;i.s p~es -

I·
I teren tebal 6 )ll.t:.l perekFt'. sem.en-I>o:·tlc..nd, t3am
puran :. 1.· semen-J?ort~a:nd., 3·· :::-<-~s:i_i· •
.;' 0.0'7' m3 batu-petjah ~t-au ke;;.·:'.1::U. a-· :1P. HJ).:
0.107 · top.g_ se_men-l?o~:tlai'ld ••• ;; •••• a " ;r· ·
j 0. 04l.j- m3 :-Pc:"·sir .•••••• -.~- ••• ·••••• ~ /~ _, f:c " ·'

0,.13.5 tukang batu- ~ •••••• •. • •;, •• -...~ ·a 1: :r

0. •··ol'X·')·kepala
. ,J_, . tu 1.._,.c..:
~~n·,. . ..; . . . . . . . . . .·'·
. . .... . .
··"'...
.:... " n ·.
o. 72' '.. pekerdja ~ •• ·• • ••••••• • ··;, .·.:,~ ·e. :: -·
o.o}6 r.aandor .•••.•••••••••••. . . , ...... .-. ••
..... .
e. ,, ___ .... ____
I
1·
1
Tjatatan.· ..... .
-· '· Djikalau djuml<::b. bid.=:,ng -dari 1<->:~'l t< ::i.-bet 6n
Rp!
.-:======

jane het~d.elc .dibuat ·itu .. tidak lebi.l'l C. co:::;_ 25 m2 t u-

. , pahnja Llenurut 11- an. G 67.
68. . Untul.: me;nqu<:·t garis-gari.s be1·tjor<::".::: tepel
pac1!'3. lantai pleste·ra·ri kemudiart diisi de•'16an ;?ere-
! .'lcat;; .:tjamp-ur~~ : 1 se~J.en-·Portland, 3 ~:><>.Bir, diper
• lul~ tiap . m~ . · ' .. -.·
·· '
I Q.Ol.8 tong· semen-?o~tlanc ••••••• a. :;:{-_p. Rp.

.
I o.·oo7
0 "'J.
m3 pas:ir ..... ~ ~ ............. ·e... .
tuka.ns .ba tu -~·············· .......· •.• ·•.-. a .'
:I

0.3 pel;:;.er.dja........... -•.•• .- .-••••• ~·•• a "

l·
1

0 •.01..5.. mandor · • • • • • • • .. • • • • • • • • • • • • e. " :r

Rp.
i =======
 - 10!. -

=====~~====~=~=·,===~~~==~~=~~========~==================== =
Fats.; K~t

G 69.1 1 rn2· lant2. i dar~. ub~.:u 'bs.kar (plevuis), 6-i bu.

I ah, uku."t"c:n 40 :: 40 eLl,,· dipasa.ns de.n ·diasiar mem.e.-
I .kD.i pe.rc::at t:..· . :.s-b.:ster
. · (!::apur.-.batu):
II .61. .lllaah ul)±n b:-... ~;:a~ • •. .. • • • .. • • • a Rp. _Rp.
I o.o1 m3 ]::slJUl.. -1:>atu ..•.•.•••••.••••• a a
I :t
I o.o1 Ln3 s c:-1en .............. • ••· ••••.• a a II

o.o1 m3 pas~r ••••••••••••••••• a :1

Ii 0.25 ttl~~~.nt; b.e.tt.! ................. . a n II
II
0.025 lce·pr.~le t:J.ltanz; ·.................... ~ e it
I
:I
.j 0.5 :;:;el:e~C:ja .... __.. ...-... P-•.••..••• a "
a II :J

I
I
.0.025 rae-:i.lc"!or
R.p;··"l--···-- ..
I
j .=:: ==.===;::: == =:
I
70. 1 1 m2 i.d..e:.-..l."cl:~_-o?.s;;;. a.-:; dai! clisiar m"emaka± tras;..
I ba.ster O,.....a:r:n:o:··-!::e. r~s) tjt,i;JI;Uran : 1~ ba. gien kapur
I 1kara..."lG'r 1 bag:i.a11, l. ba&i..w'"'l 98sir: ·"......... · ·
I 6"I; .. , . • ..; •· . . . ·"-""'. . .. . . . . . . . .
i."l-ua.<l .u ;) ......."l.~ ~c..~.~......... a R p• .~;·~
:'i..J:' •
II o. 012..... u3 kapur-lmr".::J.C. ;, ••-... ;.. .-•. ~ ~ a-· -a n
·-
m3" Ge:.:Ue.n e;, • ;,;.·~ • •. ._ ~ ..· • ..... ~ • • . a ·ti
I
I 0. QT.. II

I o..m.
I

m3 ~Ksir ••• ; •• ·~········ a H

UpEl~1-be:ce~~c~ j.'".. S~l:lert::_ dia te s
~:;::.-- ·- •- --
,..-: . ~-
II .1.1.1:" • •

----------
-·---.------
71. II
1 m2 1anta:t ctz.·. ri. u':Jin-ba!~al~, 16 buah, ukllrc:.n
'

!
25- .i.. 25 em. ICe:,;><'" 1Zl. ~z:r,s~ 16 buan ubin in:l di t<~m­
j
G ·69 dan 70.
j ba-h~::an . pe~l~:at :~?.n U:?ah la~:i_ 1-!·
72. I
iI 1 'm2 1an·~2~-. un:tn-se:nen-?ort1and' 6i buah; . u
kuran:.. 40 :: L~(.' • c:..·l; c.."";.:t:?asa:rii; · Cl..ari · d:i.siar me;:!ah:ai 'pe
I relt:at· 1 be-:_;iin · ;;;~:....le:n.:.::.:ortle. ncl., t bagian kapur~ .. ~;-.·
batu' 5 b c-r·-i-~ . .-,",;..-t-'~. "1"1a_._
5 _~n p~~-~ 1~ ~ ~ u ••
,..., 1°
6-il:- b:u&.~.l ubiD ·. ~ : . .••••••• ,; • , a Rp. Rp.
6. 033L~ t"t>ll3 · s-eaen-:.?o:;..~tl.and '• •••• ·.a " il

0. 002 m.3 :~u.:tc.i;~' tu ............ e. a

II
0.023 m3 pc:ts i.r • • • • • • • --· r • • .• • • • a
j
I
Upa~1-~>e!.;:erd jv. se:;_J ei:ti G 69.
·-
-----
"
Rp.
========
 102.-

===== ======================================================
·:rats.· Ke.tr:;.

73. , l'm2 1antai'senerti diata~ dipasang dan di-.· ~

sint meinakai perel2t r:
i b?"-gian semen-Portland,5/8
bag1.an kapur-kararrg, 5 bar;i.e.n p~sir, lihat G 18~
6 .;;.. buah ubin .......... -4.. • • • • • • • • • • a :1p. Rp.
I I
0.033 m3 semen ... Por.t1anc1 •••••••••• e. · 1 11

! 0.003 m3· kapur-kere.•.ng •••••••••••• a .. 11

i 0.022Lf· m3 l)8Sir . . •·• • ... •·•·•. • .. • ... • e_ rr ~'--... -....-.---

I Hp.
==-=====
i
7lt.• : 1 ;:n2 lantai d~~ :-..~i ubin;_seoen-Po:ctlc-nd, t'erhi--
.I tung clenL~n me;:.1buet:i.1ja me:..1~sanr~ fen :u1enjiar meinakvi
II
I ::,oerekat a11. G 18, tebB1 ubin ·'-:· c;.1 1 tjampuran pere -
! 1~at-beton : .1.bc.Gia.:l semem.-Port1en"3,· 2 be.~·:ien pasir
I
4 bagian b~iu-petjeh~:
I a. memaka.i kepur..:batu
0.1931; ·tong -se:nen-Portlan0 ••• ,•••• a l~p., Hp.
i
Q. 0422 in3 pasJ.r ••• ~ •..• .• . • • • • • • • • • • a u 11

0~ 002 m3 kapur- batu •.• • • • • • • • . • • • e. :r II

-I
I o. 038 m3 battt-pet.jah .•••• ~. .. . . . . . . a .. il

0. 75 t ul..:e.11 f. b c\ t.u . • • ~ • • • • • •·.• • .• • • • a. : 1 II

o.o.75 keP3l~ tukong •........ ~ .......• e. :J II

I
l ~.5
0.075
keps1a tukanz
ma.ndor Rp~
I
======·==
I b. mem.a,kai kainir-karart2;:
0.1031 ton:_; semen-:-??ort1and. ••• ~. • • a :'1p. Rp.
0.0416 m3 pasi.r •• ~-~ ~ ••••· •••••• ·• •.•
I ; 0.003 m3 kapur-~cai-e.ng --. • • • • • • • • • •
a ;,
a "
II
II

0.038 m3 ba_tu-petjah ••••...•.. •.. e. il

Upqh-bekerdje seperti ~iatas II
. Rp • -·--- .
--------
 - 103 -

=========================~===~========~==~==============:
?ats. Ket .•

l3 75. 1. 1 m2 mema.oetng 1a...'ltai. dar:i. ubi.n-batu-lrzl:L. jang.

I Be.njak
dibelah menurut.ukl~~an.u~i.u;~t~u dari granit Ch:i.na
ubin atau batu ter~::e.n
tung' d.sripada besQ.rnj£1
I masing2; :pere!-.:<3 t de.n ·uy.>e.;.l-belterd ja rnenurut ab. G~
I 60 a tau dju[:a :.:;:. 71.
76. I l ra2 m.em8snig 1ant<:.~. A-=\ri. ubin-Escauziijn"' (b.:·
I tu h~tam): 4.2 ~uah'ftbin, 5q __ X 50 cu, (teleh terh~
tung densen · 5::.- 'Luiturc- ~a.n.s·!'etjah-petjah):
Perel~t s~~~fti-~~~ G. 72 at~u 73.
':'l •
0.3 ttl}c.c:j:l£~. ~-~:t't_l ~ ~- ~. ~ ~ •• ••••••• a Rp.
~. ~ ~ ~ .t-.p.
:t'
0.03 lcepa }_::- t1.ll~E-: 1 Jl.S
.. • • • • • • • • • • • ~ • • • • a if

0.6 pel~e1. . d.jct. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ~ ••• e '' il

0.03 man dol."" . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . _....... a. ; : ·: · ... 11

---·
Rp.
! =====~

77. I!_ .1 m memasang lco,nta:L. d2..~i. mal~~ner; 2.3 bucoh u-

' bin marmel~ 70 X 70 :;: 3 era·• :>i~1.:ttung bahwa pada wak..:..
J _ tu menjiap!.:c:·.n me:.n'..rut u:,n..Teth panc~jang'. dnn lebar u-
bin i t u :;..~a t2 2 ci.ikurang:i.. dEmga.n ~: em, dc;n ~%· pc:tda
waktu iilemasan :::: · karen2. b eJ.ah. · ·
1-} X banjaknja perel;:z,t dFri an.. G 72 e.t~u 73;·.
O.l kg amril ••••.•••••••••• ~ ••••• e Rp. }1p-~
o.-1 k~ ba tu-timbu1 • • • • • • • • • • • • • • • a :r ;;
4 tukang batu (tukang pahe.t) •• ~ a.;; ·•
o.4 kepala tuk.ang •••••••••••••••• a " ..
,. ..
0
0.3 li1.B.n dor ... . . . . . .......... ... ..
pekerdja ••••••••••••••••••••• a
~ ~ a .i-~· .•' . - ..... -··

--------
--~------

. Djika ba t_u-batanja telc-.h d::i.~:-.i\:::i..r c'1..a!l tins-

gal mem.ase.ng, ms.ka seten.:_,et2l cr-ri u~1C-~l-·)ekcrclja a
tjukup dan hanja 2.15 bue..l'l u'Jin- jan..:., c'.:_:._)er)_ukan.
78. 1 m2 genteng dar~ beton-se~en-~o~tland, tjao
:puran perel~ t: 1 bc:.gic-n se:ne:n-?ortJ_e.:::J.c~, 2 bag:i.cm
pasir 4 · bagian ba tu-petjl'.h; te~Ja1 c;en t:_~10 2t a 3 C:A.
 - l04 -

=~==~===~=====~==========~==============~=================
.l~~.ts. ______________________ Ketr .•
__.._ --

.::. 73. ··o.o6 tong semen-Po.rtland •••••••• a. Rp. Rp.

OeOlL~4 ·
m3 pe sir ••. ~ ~-. . . . . . . . • . • . . a " .; I

o.o285· m3 batu-petjah jang halus a 01 ;I

untuk mentjetak;
0.5 tukC'.ng batu· ••••••_. .... ·•••••• a H

1 pekerdja. •••••••••••••••••• a ·1
Un tuL me me.: sang ••.•••
o,.l tukang batu • ·•••••••••••• ·•• n n il

o.·o1 kep.alit:tuka~g ••••••••••••• e. ti il

0.201 · pekerc1je .••••••.••••••••••• a " ;I

'() .01 " man'd.:or· •••••• ·;·. • • • • • • • • • • • • • a 11 .II

Rp.
. ' ='======
Dalam· hal ini tida~c t·erh:i.t-un·3 akan tje-·
.tal~_ll. tjetakan~1jc dari kaju. ;.
Serok~n •
...
10 m serok.an dari.. pasa.ngan ba ta (model-Pe-
merintah) ;berpenompan·g ·perset::i, dc:laill!lja re tco.2
.25 c~, lebarrija 25 em~ beralas 2 lapis bate; s~­
si.nja · tebal l;..batu- me:razkaj_ ture.lJ-rorak; 0,ari de-
lam dipl.ester setebsl 10 mm ie.pis roraknja di.
sj_e.r; pereka.t G 8. ·
. -
. 2.20 m3 :pas.ang.an. me:.:aa.kai tras-baster (kfl-
pur batu), untuk ini. diperJ,.ukan :
990 buah ba.ta_ .•• _•. • ••.•.•.• _•.•.• ·• • • • • • • a Rp. Rp.•
II
0.45 -m3· k.;lp'u.r.-:ba:t.a_ .•.•-•.•.•.•.• •.•. •.·.·-· •• a 11
1 o.~5 m3 semen . ••••.••..••••••••••• . a.-;r
i 0.45 m3 p~~ir •· •• ·.·.·.-~·:~.· ••••••• ·.:. a ;J II

. tulcang ba tu .................. . a
1-~~
n II

.lcepa la t·ulcang ••• .- ••• .: .. :.· ••••• a a ;,

i 14 pekerdja •.••...•..•...•.•. ~ • ••
! 0.7 ma.ndo~ •• .- •· •••••• -••... · . ~ • •·• ~ .'. ll
RP:""--
=====:#
I
 - 1.05 -·

~==~======~==========~~=================================
~~~, 1 · Ke;!
~~-- -f---··----------------------:-----
l;jo. i 10 m idem, Dleinakai 1u.~pur-karao:J.~, perekat G 8.
1 Tabal lapis~n ple~ter8n s~~ert~ d~3t~s.
i
I 99o bu~h bata •••••••• ~ ••••••• e. Rp.
I o. 525 m3 · ka:pur.:...~_;:..,i·O.n£::: • ~ ·• ~ ·•••• ~ ~ a 11
0.420 ~n3 seinen ••••••••••.•.•••••• a n
Oo 420 m3 pasir ••••••••••••••••• a ;,
•. , .
I

Upe>.h be~;:erC:jc:. se:7ert:L. . cl:Latas.

---·----. -·---~---

10 :.:a :_J,:) &::i"lf.;<=-:n. sero!~-'-n bc:;.~pene.mpan·g· trapesi um,

bcralc>sl~n 2 ls:9is 1J,:_t.:."..; s~.s:i..nj;;: r~::'ri rorel:--?!--b2.tu
di·o~ sang· m:n--::n-.,· O.e;:;, <·.n l:.:cDc-J.Dn-:a l~eatc->s, dal&mnJ·a
J. ' ... • u .

rata-rata 25 c•n; le~;<~.r d:._~)e>.wah 20 c--.n d53n distas 30

em; dinc":..i:JJ · j·-·n .· '"ci·i '"~~ t~ u
(·h:~lec;ter seteba:l:-_ to ~~
I, r4~oe;:_e:.::~t- bG 1U·2~·1<),::--_tr-·~---- :·:--'-~.c.... ·-:-:: .. "
"" . . ... ... _ , •• ·•• ·••••• ·••••• ~ a Tip ~. I=l1? ·;.
I O •..T?3 m3 I::a:pur~bi: tc:...... ·••• ·•• '·. ~ '·. a ,, . II .

t 0.178 m3 seme11. •••• '. ·•••• _•••.• • -• •.•. a ;r 1'

n_·..
I 0.17
2.9
'-' !il-;;
,..,
tukfnc;
pe.sJ~r
• .

be·~~~
• • .• • -•. • •.•. __ . •.•. ·--·.
.

......•...._.•. a ,,
a ,, n

''
I
I 0.,29 kep::1.la tul;:an:; ••••••••• ." •• a n :t
8 ' pel~:e"rdja .• ~ ...... ·........... ·•.•• a· a it
o.4 manC:.or --~' ••......•
-· ~ a . ". .. . ... It

'R-i~---~ . . ---··
-~~I
~.~
r~----.,..-·ue·o···'···-i
u.--•~ , """' -"-'-·· _,_c.:. "'·r""'-'uut·
,-__, ...,ur- 1~..._. .....-/ ~·ere')'~at
.J ,_
G 9===~)1=-e-:=
, o . .i;

1 teran teb.:.. l 10 mm.

iI 4oo_ · buah be: ·te. -4t • •' • .• ...-. . . .·.•.· . . .· . '. . . . . G.
.. R'p. Hp.
·u .~-
_.-,.
1 0.2-Z: l-ccrpt4~-~care..n6- ..... ~ -.;..... ·._.•• • a "
1
0.168 ~ sefirerr ~ 4 ........... •-· ......... a 11
0.168> ·m3 Re-~ir -.~··
......... -.~ •.• ~.,_..·. ··•:...• ~2.-~-~·
·•
U?ah-be.~7_erc-;.·jE.'. sc~:ort:t d:i.&te.s
;r

========
 - 106 -

;=~=:l=~==~==========~======~=~========================~:~;:
~--

G 83.1 · '10 m <?·~ m2) serc;>l~n be~en:-mpang trapesiu~

dasar dan s1s1 tersend~r1 dar1 ub1n-bnta atau ub1n-
......

j semen-P.ortla,.n~, 25. .x .~5. _c.m, perel~ t G_ 8.

, l20 buah ubl..n •••.•••• ~ •••••••••• a .Rp. Rp.
0.076 ra3 l't.apur-batu • ." ............. c:. iJ
0. 07c 6 . m3 s e ~en •••• . · •._..' •· .'. • .' .~ •••
. · ; •· •. • • a ;'
o. 7o - m3. pasir ..•.................• c-. :1 II

.i J 2 tukc'"ng bi:ltu .-.~.,~~ ••. ~ ..•.•..a .. ;r

!.
0.12 H:epsln- tu~r;:ang • ·•••••• ~ ••• ~ .•• e. •·
-·· II

i 2 .• 4 pe~\:.e~dja ••••.•..•.• ·.......•. a ;j II

I 0.12 · mandor ............ ....... .

. . ·• . a a
I
I
Rp.
l =======
8L:.• I
Idem, meinakai ka;;>Ur-karc:onr;, · perel~:..:1 t 3-.8
I l2C buah ubin •.••.•.•••••••••••••• -•• a:.;Rp. Rp.•
;r
0 .. 09 m3 kapur.-kar?~3. !~·~····· ··~~· a :t
II 0 •. 072 ., semen ••• ·.•. ~ .• .•. •. • •• •. • ·• -. • Et ·•
Q.072 . _pasir ~- •• _•• :· .• •••.••••• -.- ••• -. a n
il

II

., Upa'l1-bekerdj? ~~perti: ~i~· tas:,

I -------
Ben tuk-ben tuk j:ang lC\·in un-tu.}:' seroke..n dih~ t unr;
tiap m2 menurut anc.1i.sis--ane-li-s:L·s- ini.
Dalam per hit ungen-per.:::d. tun :3::0: n · w1 t uk ser oka n-s e
rokan, didale.m anelisis ini tidak termasuk pekerdja
a:n pengga1ian-tanah.
VI·I • .Pekerdjaan meru.8ha t •
35. I 1 m2 tapak-gergadji psce -blo).-:-Escauijn, lebar
I 1¥.i.d2ng jang hen_dc;k (l_j_gergGdji tidak lebi:1 dari
- I o. 60. r.a.: . . .i . . -:.: . . ' . . ' .
:
6oI pelterdj9 •-• •••.•.•.; ••••.•.••••• a ~. Rp.
.!4 tuke,ng ba t1.1 ~~_kang paha t •• ~. c. II .. il

Rp.
------·-
-------
I
 - 107 ~

====================~===========~=========================·
i
--
Fats.
+---------------------~~------------------------------~'-------
1
I
Dalam hal ~-l1i herus d:i.1)erl1eti.kan aus df:_:n per.a
bel ian· ~er :.':': dj:t-(!;er'-;·-~dj:t · b~·~tu • .
ICetr

I . '
G 86. i 1 n3 b:-·tu-::s.J..!. a tau b.E':tu :;-unun·g jenz.· sed~ng
I kerasnje:. c":.:LlK-~l<:.t w.cndj:::d:i.. blok-blok. pers·e·c;i untu!~
I lteleJb d:i.nc.!.:i.~'l.~~-te:.-.1·) :1:: ;
60 tu_!!".2..l1. c~ :?·-=· ~::'. i:.. t ~ ......... ~ ........... ~ . .a· !<p ~ Rp.
;r
6 !ceJ~. la t\~2:.::.:L1~~ • • • • • • • • • • ~ • • • • • ·.••• a •·
.,.. "il
30 ~JS~~·.Ct"clj: • • ~. • • • • • • • •· • • ..•. =. • • • ·•. • • • ·a. · t1
nii?'"ndor •••••••••••• ~ ••••_•••••.• ;· •• a_ ..i 1

-=====.:.::
·.
.\.~na.l•J.s:.s '-::..; ,:"!;~ ,..,,~.; .!! •. ,...,..~ t 1,· i"'1 ·,·r~ ·,.:,.".-.1 ..... ~
~.1.. ··--.?c....~ .. - ~-~Jtl;::_,<·- un U .. - !Uent:-r~~Jc: .. -.con
blo:;:.:Escauz-5.jn, jang. :..ler.:):tdc:.ns- :1 cmg:rt.U:ng. u11. tuk_ t~~~1:.
tiang . ter;:t'boL dj 0i:;lbe. tan. ctD....
87".: 1m3 c:~::.to Uzlt;.:~;::)e::eri~je.~l jan:.": lebih l~~so.r,
i
;
dari c:n. Go. diar:L:J:ti rata-nta s·~t.e.ll.E;;ahn.js Rp. =·
88. i 1 lu"o~n ...:: c:I;?u"-.t· da.l,::r ::retu~:erli's
.... . .
untu~:: ter_:jJc't
I pasa:-::-bes:i. ::
I
0.1 tn'l';-;ong
! 0 • 01: l~e?~"-Ia- tul:::-rn 6 . •• • •· ~ • • • • •....,. ... • • .. • • a H
H:.).
-------
----·---
I T J:? t<>-.t~· n :
I T1ll;..e.:1.:;-:i:,)3.::,.;;--..:t je.n.:; teraehut. d2.lf;ll Oie.ii.:;i~-anc:.
l lis::i..s c~~.<-t-'.G j<..n'' i:1.::..u1:--J-.:sud.lr.~m b1.1kan tukan~ ;Jahat jr;
I ahl:.i.•
i
• ' .":' - ..L: -

I :;:: • :=>:!::~UTUP .••\TAH.

l~ T jtu.. a:~~ c-..·tt'.p· i.:l;?:l.ut.\iJ. ja:as di:::>·~rbolehknn U:a:J. t.~k
ger!tenc ..... - .. ,
a. C·en'.:;en~..:.';J:ii.-f..ts~a· ··.;c:·.'d::·. bens·,_~nnn-ban;;unru.l biasa
350 ; ·un.·C'-..1·~.:::. ~~u.C:.•~l'l~-juc1.~ng garam d~-? bidang
b5.c~·-n;,; :..•tl1.;? · jLaF .:.'.ebc.r... Ei_eJ.>.a.:l:-:i 3?t.
•. •,
 108
. . ..
====-===~c=====~==~=============================~=========
:te •. :··. · Kctr.

1. b. Gimteng:..Ecgtse _(tje_t·a~n· ntesin} ·untuk b'O-

ngunan2 ~2 ; untuk. gudang-gudan·g ge.ram dan
'bidang2 a tap jang_ lebe~. sek.a,.li sa;:npa.i 28°.
Tj~tatan: •
Untu!~
,.;
\:.:
7P.; . J
genting beton se:.:a.en--Portlan·d'.-lihat an.
.
••
.. ·
.; • • •
..
a •. 3-entons.-~Iecioarig '(jang :. tj~mbun~ d2.n lens-
•
.'
•
.
• -
,..
•

kung. memakcii 't_eliri~e); tin~uk bansuna.n-ba .-

nt,"Um1.Jl b{a·~a. · 25° ;' ·untuk guc..:-.n62 7 garem d~n
-~.b~dang~ a tap jang lebar:- sekali ( d jilce. gg:n-
·. t~p.g itu ti"dak a s.li ~ar:i Pa,lembHn£~) 1 31 •
d. :fi~ntehe;-.H~_id~a ·c tje!ilb-~J:lg dan le~1.;;kung ke.-
_t_j~l; -tigak · b.ertelinr;~ );._ :un tuk.. be~zun~n2 .·
biasa 25 ; untuk_ gudans2 gC:l"am, b~d.:,n3-bl.­
~_da.ng:?.tap jane, -lebar seks.li a tau djika gen
~~ ::~i~ng k.walite:i.tnja kuran[5 bQ.i!~, 27~- a
3()0.~: .

Tjat?-tan : ,
Pada··.:gente~.~-ini tidek dip~k:Bi 1:·eng, tetapi
kaso.
a •. Seng-ci. tap;· pe la t be_si. janz, ".Jerombal~ dan ·
digal vang; unt~k· bangU:nan-ben[;iman jang
bi.ssa 15 - 18 ; untuk gudcn1c2. de..n bic1ang
;;< -~:Laang a.~ap ~a~;!: l~ber·, sa~1pei 21.

'I f. Si.rap;' 'un:tuk si.rap 'dipakai. tjurara ata~

sama seperti geriteng-bi~sa.
I - . -~

g. Gent:ng-se~en":"P?~tl~np., sama tjur~m..J.js se-

pert~ geutenz-bl.asa, r~ta-rata 35 ••
Henutup ·1 ·m2 a~ap .,dengan ,genteng-ba.sian,
- ,so~l~so be~~iitar_a. .50 em dari · as-ke-as: ·
25 buah genteng .............
.· ·a .Hp. R;>_•
0.1 tukang batu ••••••••••.• a ::
Rp.
-------
 109

===============:===========================~~=~==~======:·--
F~ ts : !{e·h~.
~<· 2:1 ··--r--.----~~~~~~~~.~~~n~d~a--b-a-.n----.-.--,-.-.--.-.--.-.-.--.-.--.-.-.-.:>-:.-,,--.--~---
1 0.01 kept.:la. tulcang ·•• " • ~ ~ ~.. •.• • • • a R-.t?. - ~.
I o.2 pekerdja· .••••.•••• ;. ~. ~ •• ~.".. a .. .' 1 ~
I
I
0.01 mandor .••••.~ .... -.~··~~·······,. a :: ...
~.. ·•.._• •

li :1:===
1 Tjc:.tatan :
j Vntuk · bcon.c;una!1.-banc:;unan.' turutan ,_ bangun<:;cn ...bansm1.c.,;,l
: c'tll·-., dengc"'..n dindix1g-teruh&ltt, tin-ggi.nja t-:1.. 0_;."_:=: lebi~.
j dar:l. kirc:.-k:i.:·e·3 m, tj;ukup-·den~an 2/3 do:.·r_i c~_juml:>
I·pekerdja cl.l:m. mand_ol::. a:i'am:b.:il_lt. _kai:!._ a.l1.etl:C3:'_c_ 5....."'li.
3. i 1 m2 m.enutu.;> c. tap deng~p. gem:';ep..:::-Eentse:
1 - bt18h e:en:t:errg .• ·• o .• o o :• o .• • • ~ e ~ a Rp • ~:? e
I Upnh-beJ:te.x:.dj'a ;:;eperti. an. i-I 2 e: :.1 ~:.· _ •.••

=====::-.::=-·

SeTandjutnje. lihat petundjuk d~l::1..m e.~{ .. '::: 2.

I~. Menutup l m2 a. tap dengan gen ten:.:-~-'c.:.ler,tb.S..~l_:; t-· !:Z.
so-Iw:so berc.ntar~. 40 em. deri r-s:...ke-as:
20 pasa·ng g,e'nteng • • •.• • • • • •.• • • • • a :;.~. If_,1.
1 0.~5 tulcang ba tu •• ~ ••• ~ ... ~ ....... ·~ •• " ("~

1· 0 • m.;; kepala tukeng ............... ~- •• a :I

J 0.2- pel~erd.j~~ ....................... . e.
,,
1
I
0. OJ.. mando.J:.. ._._... -. ~---·-·-·- ............ . F;_ ;t :t

I'

I,.'
-------
Selandjutnja l:lhat petundjuk dal2..:~1 an ..... 2.
i
I
i·1enutup 1· m2 atap dengan Genteng-~Ialaks.. •'-'·-
so-kaso berantara 16 em dari as-ke-as; t~a? ~ja
djar keenam di~:>asang memakai ramuun ~:-.2.::,'u::..~. :::-1e:1.3 t-:1.-
da~ ciperlukAn :
 - 110. -

=====-============================================·~========
.Fats~ Ketr.

.5. 96 buah genteng-Ha:le):ca •••-. .•••• • •••••• a ~1p. Hp.

·o-.2 'tukans ba.tu .•• ·•· •••.•.• :.:.· •.•.••••••••• ·• a II a
0~02 Kep~.la t'uk~ni3 ••.••.••• ·•·•·•· .·.- •• ·•••••• a II a
. 0. 4- _pelt.erdJ·a ·•· ._ .• · •.• · .. ~ .•. ~ .•. ·•· •· .........._.••• a ;r II
;r
0.02 mender ••••••••••••••••••••••••••• a II

6 ;.01 m3 re..hluan . !~pur, .liha t en. G 6 ••• a

" ll

Rp.
"j' -----
I Se1a·ndjutnja 1ihat petundju_l.: dalam an.: H 2.
6. I. 1 m2' menutup hubu:..1gan ·:a tau kaso-penohok:
I 5 buah genten~;-hubun~~an • ~ ••••••• a Hp. l1p.
I 0.03 ·m3 per_ekat; G 6,e.tau G C atau
I . ' G ·16 ...
.. ..... .... ....... ...
. ...... .
~ ~ e. u II
~ ~ .
I 0.2 tul~an~ ba.tu: ••••. ~ ••••... ~ ~--~ .. ~ a ··ir-•
o.:o2 kepala tukan~ ~ •••••••••.• ~ •• ~ •• a n
.I

.o. 4 pelcerdjv.••••• ·••••••••••••••••• a. ;r

0.0.2 mandor •..........••.........•..• a "
Rp_.
=======
.Djilca roemCikc;ti g~l]."t~ng;_:zchtse
di:perlukan hanja
·3 bu~h ~ubq~Jan~gen~~n~ tiap_m'.
7. Tiap-t:La:P.l.QOO'buah_genteng ditjelup dalam la
ra tan semei).-PQ~tl~·nQ;. +~1 u · q.:;_!:.:apur dengan semen-Port
land; d.i:;;>e·~~ ~I~a.:t?- :·
0.1 tong semen Portla.nd •••••••••••• a ...·r>n
,!-'.
~ ·1. tuksne; batu •·••••••••••••••••• a II
2 pekerdjs ····~~····•~·········· a

=========
 - ~ll -·

~===p=====================================================
tats.l. Ke•t',;
i
--------------------------
8. iI Henutu:p ~ 1:12 ~tap den3"an ata.p-seng, ·djika
dipasan&;ltE.n· dic.t&Z'.S !;:~ju I;le].jlay..ai sek.erup untuk :ire-
jU js c'tigc.J.von.')_ :·
12.1· 1-':.:g at?-p:-se;lG .• •.•.• ·-~-•-• ............... a -Rp.
4 seke;r-~p. U:.1:c1-~~~ ~-Jt'!. ·j9~1g di
galvr,mq be:':~-ln1.t· ~:tns~:n.j? •••• ~ .-. a ;;
0,2 t u .1-.- . .aL1_.. ....-::=·.. J u • • • • .• • • • • • • • • • • • • • • • a::1 il
•· ... '..-~ • .

..... ... .. .... . ..... .

0,1 pc,_~c:'c'tj~. ••••••.••••.••••••.••••• a i 1
, . il
0.005 m<'nc.or ~ ' ~

Rp,

. . Dale~:t :1.:-.J.. :j.:1:j.. c"':.:Lc:.n:~:?>~-P . l bahwa .le'Pl?r ~tap-besi

. ~ang. c.i:?erdc...::,a~i~~;·.:e.j_J. itu 0,.6..53 m; lebar "jang tei·;pa-
,_~ ' · · · 0 • v,-5n
· U.Jec'.0.:t
.r..e..J.. ' · . t onz '• ~engan
c,> i}\. ~":1.}?0 ..2 0 • 050 0 · v''"on
,_, m. =· •
Kearah :;:>L'..a~j"-ni:; ::._)J_aJc. ttu l;>el":i..mpitl'"...an. O.J.O m.
Sel~1c'.jut;.1ja J::i.:..:.~t p~tundju!~: dalam. an. H 2.

9. J. 1.12 ate.:}-Se!'l..:_~~ C.j:).~-~ 9-i.:pasal'lgkan den[:::Bn meaa-

.... _~
· _1-~ ,~; .... _,~., -1 J. 1 -·•-su; ;i:;.~n,;o me"'a 1"'"' J...
-~'"' ;1 r~"'g. ·--':· l'J.." n (• ••
-.~.c. - • .4.~- .... " ' '-·"""""· --A.~-. .. . 0 L&.L -~;~a o
12.1 -~:~~~ c.~;.;,_:_)-Sel"l.:!; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • a. _~(~J• ,Hp.
·2 bt.l.~.:1. .l:ai. ~r.-.1-.Ait •. _.• , ~- ••. • • • . . • a· '·' ·-. II

4 '\.u"'.h .... , ,,..,, · sm.:.•.... t . ....:e· .... n 0~ a

u r··.: '·:ut r; 1•1 :I
U" j_,JC.::.. ••
0 \.t..A.- ...... !..,~ --~.:--

1.; bu~h S o•,.. .••.,,U.)

...,...:."'!-t.:J. ~
1~·•J"·u
.......c;.._ ~ '!
. .,
.......... .
a _1.1. II

0.2 t ul.:G' 113. b esi •••••• t! • • • • • • • • •

a· u "·,._.
0.02 ke~pc"'le.. tuJren~~ • ~ ~ •••••••.•• - •
~~~i~~j~ . ··········~·········
II
0.15 ""'!.· '; -----··
Hp.
------
----·--
Selandjutnja l~~at_petundjuk,d~lam an. H 2.
Tjatata.n.
DalarJ. an~.l:LsisZ torse":mt d:L::. tE'.s jan~ d:i.meksud
kan atap-sen~ jang biasaitje. ·di:?erdagangl~.an:."'
Untuk e.tap-sen~: jang lab:.C":l. be::.... ·at p·erlu di.adekan
.. ~,,·a:;.~si.~ ..P_C.roba4e.n.
-- • • 'J -- .• . .J. • ... '
 - 112 -

=====-============================~=========================
Fe.ts. Ketr.

H 10. Henu:t::up 10 m' hubuni.~an un tuk a tep-seng:

6 sens penutup hubuncan •••• ~ •••.•••• a Rp. Rp.
12 palcu .digal vano a tau bua t s.e- ·
;kerap beri.\:ut ·:biri~'"rij<.o. · ~ ••• a •1 0 0 ••••••
II

.0 .. 25 tukang besi ••••••••• o • • • • • • • o • • a 1• il

·1 0. 025 kepa:la · ~ uh:an··B •••••• a oo

0.25 pelcerdja: • oo..... . . . . . . . . . . . . . . .
0 • • •

a 11
• • • • • • • •

.• Rp.
=======
ll. l rn2 besi-langit-lancri.t (tic1r:.!;.: nei':lak.ai dasor
:)a pan ~an memaJ::ai.. gantunsan ~angi. t-langi t jan;,;
1 bel:-ulcuran l:.etj:l.l) mer4e_rl:ulr..en :
T 6~2 ~g •. b.esi~:;t.~n,lit-:anc;it ••••••••.a Rp. Rp.
i 4 ~:.e~erup k.a.Ju ber~kut dengan
1 ri'ngrija (:tjintjinnja) ••••••••• e.. 11 il

1 Upa~-bekerdja se~erti ~.3 II

I Rp.
I
I
I
. -------
-------
I,
UC?.la;:a hai ~nJ. di:a'ng3ap, bahwa 1ebar dc:ri besi
ienGit j'ang .di.perda~e.n~kan ialah 0.87 1~1; lebar jg.
tcrpal~:i. mendja4i. 6.~7 in. dipotot;le lebcir-gelombe.ng
<=
+ o.o3 m) ·= + o.34 m.
i · -Kearah. pandj~g besi-pel~.t itu beri.~:tp:i.tan 0.05
0

I .-.
' .i
12. I Henutup 1 ·m2_ atap ·dengan ~er~tas-aapal •
.. j' Se?eJ.U.m di.pasenglr~n kertas ini· pada kedue be-
l.ah bi.dangn.}a d.i.kapur den~an ~·.sti.k, jc-ng terdi.ri

I ·dari. ·2 bagian ter-e.rang, 1 bagian ter-Swed:ia dan

l. bagian Y~pur, lslu sesera disir~m den;an pasir.

l - Diatas atap lapisan kertas itu. perimpi.tan 0.10

m. den.e;an jang .J.ain· d~.n dip::.sant.ke.n pc-.da. a tap ·91enurut
s:Lsi-atasnja 1 · mem~:kai pot()ngan-potonsan · seng etau
d:Lpaku berantara. 0.15.
Dji!wleu kertas itu telah dipase.ns, di~pur la
'gi. untuk kedua la-linje, den~&n mastil.:, terdiri dari
 1~3 -

~;::r~===========~======~==~==~==~=====================~=~ -
agian ter-irans, 1· be: ::;~:"..n
kapur lalu disiram ·.
gan pasi.r kerin,;;.
Atap· :i:tu tel."lebj_h ·dahulu dika:::>ur dengan tjam-
1 puran air-bubur '·cle•-:tc.:m -l~;pur, sesudah i tu dikapur-
1 dengan kapur;.:.b:iasa dua: 'b.il:;t ... - · ·
I 1.1 7 m2 . ke .r-ea a ·-c;.,spal :_ •.•••· •••• • • • • • • • • a :Rp • Rp •
I l/30 m3 lcaju 'thitti:l: ·d<is:'l.l~-pO:pan ~ •••••••. a :r '·:n
o.4 Liter-ararl.i;·;-.';.•'.......................... ~ ••• a II
I ;.()-~10 Liter-Swedi~- • ;. •••••••••..••••••• a 11
-;."

il

j o.003 m3· ka.pur •• e . e e . ea • • e • • e . e e e e e e • • e a ;J II

Q.003 m}_k:e..11ur -• .••_.:. •••• ·••••• •••••.••••••;a

I o;12 tul~ang lcaju ·• .- •.•.••••.••••••••• ." •.• -a
u.
11
a
a
II o. 012 kepa.la tuh:anG- ~ •• •·•••••••••••••••• a. ;r 11

0.5 pe1;;.erdjc.- ;._. :\•. ~ ~: •••••••• ~ ~ •••· •.~ ••. a

II
11 · .. 11
0~"075 ma~dor •·....--...r>...... ·•· • . • • • • • • • • • ·• ~ ~ • • • •· a a ,,
o. 045 kg. paku-li:::ertas ••••••. ..;.....----~-"' ••. a ·;r : ·-"------
I?p •. ' _.
·I =======
13-j Unt.u}~ ata.~). s.ir~,;_J. ~j.hat r-"-~1 •. F 52 s/d
tuk· atap-rum'uia..(\,·e.J..:Lt} ~n. :p2_. s/d 5.
Y7', dan; un
I
14. 1 10 .m 1 talang-lt:13h'tcir~ de~-:. talan ::;-pa t~han-a t.ap •
I dan besi-pelat un'tu~:· i.hdul;::...ban:_:;1.man pa:t,an palun=g:
! dengan papan sisi· -lebt'.r: sedjuiulah. o. 50 m;
5~ leu.bar besi-p.el.at ••••••••••.••• a Hp. Rp.
500' paku s Uii1b ::it ...................... _• • ........... . a n il

8 ·tul~e.11g besj_ • ._._ ... _....... ~-· ............. a

,,
o.8 }c.epa la t u~_ce.nz . :.-........_.......... ·• • • ... .... •. • a "
5 peferclj~ _• .. • • .. .. • . . ........ _.......................... •- a- :r ti.

0.25 mandor .••••••

. ~
,. .........
.. . . ..,. .. ..., ............... a 1r

. . . . ------
Ta1ang-patah~n-at~p (id..elr;oot) dimana dipv~t.ai
besi pelat berg~WlC,. t;Lel~·-~.:.:. di.pu;:u:-~umba..t.~ djad:L a
1 nali$iS dipG kai den c.n•• t:id~' ~.: mewe:~.ai pa ku sumba t dan
'j upah· hanja -a:. · ·
I
 - 114
=====~=======~======~========•:============================:
Fats. Ketr.
------...,__ ··---·-·-------...,-·--·-- ----~-------

. 15.· 10 m melil~-oanc; taJ.an~-p~.ta~1an-a tap un tuk ba-

ngunan-turut~n 1 ~~;ans 1 dll. · · ·· ·
3.5 ler,1~ar be·s:t;...pe1at •• -•• _•••••• a Tip. Rp.
350 buah· palru._sc-.r.1bat ·•· •••-••••••• e ;, ;t

6 tuJ.r.o.r1·t; licSJ.. -~ ~-.~ •. ~·-.- •••.•••••• ~ a ~ 1 -

0• 6 lre·r
-~ 4J
a]• .. a t,,,.~n···':
... ••·. .,c.:\,
. ·.~ - ."J
. . ·. a· If"
..
II
• .• • • • .• • • • .. •. ·•- : .

I .3.5 )?Ckerdjl:i.. •; o -~
.• .• .• ,• .• e 0 0 0 •: e'o ..... a II
II

- t.O.l.75 "me.iitior ~~~- ••••••.••.~ •••·••• ~~-~-·a II

II
-·---·-----
~p •--t:Hp.
,. ~-·-... . . ! ,,; . . . .
--·--------
---------
16. 1. ·:to ·;~·.d .. t&:lo;.:nt,;-kal'ltong- j~.,~·-.1eba_ %-nja 1-~80 ·m· <li
1
· pei-1uh:an 7 : .. ·_.- . . . · . . · ·-~
untu::: b:c.li.a.ti·..::i)a.:i.lan -io(i.~ · iebi.l{·.
Untul~ u,pah ·-be-:.c:er(1_j.,_ ._5(},'. . 1~'Qih,
dal.~i an. "I! 'il.:,.. ._ ·' ·· · -
1 ?•. [ 10 m;. tpJ.....,:~.:-c,tap j~;. ;~;ben tuk
. , :-karen, dE\l i. at:;;s lcor.r
1 0.25 m:
·" '=.~7;-_ 3, ; , le~1bar besi..,.pela t __ ••••• • ••••. a Rp. Rp.
. 300 . p.2!.. !ci. StUllbD-t ._.__. • ~--. •-•.•-•;• -. ~-. •- • • _a ·••
5 _. tukaa5 besi. ••••.•• ·••••.•• ~ • • • a ,-, · Ii

o.-5 .·. lcepe.J.e._· t"ulre.ng -~ •• ·- •.• •. •.• ~ ·-~. • a:· i!, "
3 pe1terdja •••••••.•••• ~ '• • ~. ~-· • il
:· ; .
o_ .'- -~- 5 ·mando1· -. • • • 4 .•
·· · -
~ • • .•
a ;~_.
•.••.••• • .••• ' •
:"I
,..
---------·-
----------
~n •.
·z~ -1- l'e1.11bar;: bcs:i.-pel.e.-t· :.,:•.•.•.• ···•·•. -.-..a Rp. Rp.
il
2:25 t>"aku-pumb<..t· • ~o • • ;, ..;.,;..-. •-•·•·• •• -..-.-.. a ;t
~ -.:3'• 75 tuk.ar{3. besi. ·••• \ ~ ••• ~ .--•• ~-.-.;.;. a
I
j;

._:0.• 375 }t:er:a~a_. ~~~- .·•• -~1 •.• ~. ~ ~ • • • ~. a H

--;;9.25: pel ..E!:t'd:Ja •••• ··--• •-• •••• .- •••.••. a ·11
. . .. ~andol'"''
<O~~t·ll.
. r· , ••:~··~
.; .• .- • .: ~,;-. ••• ~'.; ~:-~
. .
.:·.··~-
. ~ • .----. ·a 11 .II
......._._.___ ----
Rp·.· + Rp •
---------
 - 115 -:-

F~=-I=:~==~=~~~==========~====~ ~ =~ == === ==:_~~-:_~:~~~~:. _.: - o:

19. i 10 m' pipa-uap uatul'.: sumur-djamban ( garis mene-

1 nzah o.2o m): .. ..
3.5 -Rp •
350 ..•. . ., .... • .- . . . . . ~·· _. a :r
pa.. ~..~--SUio.lba. t .Jt
6 t1.ll~""ng bes:i. ~ ~ ~ ~·-•. ~-.. :.· •· .••••••· •• -··· a n ;:
0.6 ·lcepe-la tul::.a4..; ....... ·,· .... ·.;.· .............. a 11 I;

3.5 ::;>e::erdja ......................... . a ll

0.175 u.la:lC'~or ................ - --~.•• a II

·I
---··
Rp.~R
=====-
20. ·, l _u., ·'·<>1...:i1·
J. \..o't..o<o..
l_ C::. ...:.,,:'-au ~J~lo'·:.;..:),ta'·a·1.-"'tap
~ G .. V c.:.._ •- .:. C.-.
._ .1.1. ., dibungl:us
C

denc:;a.n · timah ·
l~g tira.;-~~.1.· 6 lJ o~1.:fr· •·• · .-. • • • • • •.• • • a ·Hp.
33 ~P.• ..
0.5 J~g 11c. tr:t ••• •- .:..·..:. ··• ·• ·• ·• ·~-· ••••••.••• .a· : n~f
0.2 tuka;.1s-l.:alens ·( ·j'ru1~ t.i:emba

.......... .. ........ a
i1 ..
y;a ball~l-'bc:~.;-~--~-..-)-' •••••• :. a it
kep;:..1c.. ;; :t
I tiWildor •. • • • • • • •. • •..• • •• • ••.•••• ,... a· " II
I
I ... :'..:.: ... ·---·-----
Rp.•
.
I ·~ ~'-·.:' ==·.===-c:::-::.:
21. [
I
ngan ·, ..... ~r~. __.-,._ ..

I 2/3: lerq~it;' -sert~;- .-.• ~--. ~~:;1..·~---~--~ ... -~ .. -~ Rp.;...

;t
I 0;.05 lt,J;'·Paku,---~ •• f ~-· f~. • ~--.• -. • ~ .- .... -~~- •·•
' Upah"':"~e>:e:;.~,~j-c:.: S.?~:ert~. ru;1. E· 20 ·a .......
lffi;.
~l ....
. ~ :-- . _
:====-~= =:;:::

'Berhubunc C.e.:1::;an sen.:; :itti. tidal::· t'ahan .lama, ,.se-

dapat l'U.U::."l._>::i.n cd Ix:c'.ones:La clj&ni._";Cn. m~malcai_ seng.'
22. ·, 1 ~ m2 ta1a;.1.,_-; ·e.t-;u; t<i1~~l~ ba.!l.o:-c-.Pat.aha·n-atap di-
bunskus den ,. _ c 11 tc:nbig~- J..e:~!b~.ran ·;.:
I 1:~6. lem'.:>~~an-teaba[;-.;. l.:ui:Lt. • ••••••• ~~·a RP·' R:P··~ ·
I
.,
0.125.~ kg···.pal:u ~ .; •.•• • • ~··· ·• ·• .' ••· •· .~ ~ ••••• ~. a ·~ 1 •1 ~· · ·: ·
·.... Rp~-: ,-:- ·- -
: ....
· Dil)inctahl,:an
 - l.1.6
=== ===;:===::;::::=:-:=.::=:
·r.
::-:.:-::==-:..::.: ;:.:;:.;.:;.;.;:;.;...:~~:"'!~~---.;.;:o.--....:.::.:-: ~.;_ ,:...; ~.;;:.;... ~ :.=: ::::...:.::::= =-== ===
Ketr.

H 22. ·· .···-· ...... . Rp. ·.

0~2 ~u!~g ~~ju • !' ~ • • •.·-~ •• a ~q,. Rp. .•
0..02 !t.e:?~1?-. tul~n.:; _ :• ~ .• • ~ :~ • a " ~i

q.. l. l)el;:~;-dj~_ •-~~·!'···,.~~~· a a

.. ,_.
0,.005 !ll.8:n ..:.9~ . . . a n il
\.4.- ··~!'~··-··~!'.-:••

----------
23.• · 10 m' tale.,j.'l~-'a ta:.) de.ri. pa.da kalen~, :dirente.ng-
. l~n _lebl7.rnjc.. l. ra. ( UJ."'ltu!;: ban.5uuan-bangunan seLlenta-
_.1 ra). · · · · ·
1 10.5 m2 J.>:a1enc~ •••.•••••• • •• a Hp~ Rp. '
.±' .]; . kg. ,_.;.·~
~a tr5. • • • .. •. • •-. -~ .• -a tt .
-c,.. , __ , "'n ... . . . .. . . a . , u. .
i1
2 tu~~ .. u
'\...Coi...L,,.~ • • • • • • • •
II

2 :;,)ekerdja •·•••• ·• -•••• ~ •·• a a. :1 .

.~ .--- ··-· -·
----------·
----------
I • PEKERDJ.AAH · HEJ."'m1P}. ~ · ·
,. •'
l,. !>apat d~.'.le.r,-:i atas 3 matjam
a .. ~.:>e:r.ertlj~~,: jang kasar. .
Al'lb~-.:ur-te;.ilbo::.:·, baut-duri, besi-beugei, •sander-
an djemba.tl:m, .l1CJ-t:'-~-serubungari a.tau pel~t' t~rutan da
ri ~elelga.r.be~~'' ~-;:e~'Js"':"'be~~' .P~~ak, baut-sekerup·
_dan beu:;el-sel.:eru~?t ~lat"':""alat besi. urituk pa3ar ka -
w~t· durj,.., <.O.lat-e..J.&.t besi. untuk pintu-ai.r, p'intu lle-
s:1_untuk :;;>enc\jara, -lmmar-we.n~. ·
Da.la:.1 ilaJ. 1.p.i. u,.!ltQI~ besi. jang terbuang dihi-
. · tung 16;.~- ·· · • · . ·· ·
.. . b. ·:~e~certl.jaan .. jang sedan~ •.
. .· .. AJ.~t-al.at "Resi ~"'lt~k balok-lat:ir da1al'll lamdang,
~sandaran --djen"'.Jatan j_l'~g di.buat·. indah, pagar besi j,:;
d;buat .ind~'l .:l:-C?1?a~a~tjaha:ja, ·pekez:djaan las der,i
SULlbu-suw.bu J~n~ )~~ .'l?~~~~l;j~ t . engsel-engael. ,den
.s~m~u-en~sel., gerendel-geren~el jang kasar, sepatu
dan tjintjin ~"'lt~c tiap-p~mantjang.
 117 -

==~r~======~===~~=====================================~=~
ts. . · Ketr

Untuk. bes:t ,jt-..nz te~bu~g d:ihi tun~I l~b ..

c. P~kerdjaan· ·jang .fiaatt.s.:. .
Engsel-engsei dan kuntji.-kuntji. jang. ~e
tjil. pompa, rantau dan djentera, kuntj:i..-kuntji.de-
ngan anak-kuntj:i..nja, selancl.jutnja semua bend~-beifda
jang berkonstruksi sul:i.. t. .
Untuk bes:i.. je:ng terb'uang. ct::l.h:i.. tung 30%
.:..100 leg ·p~_ke~dj~~ uienerap~, ma·cjam a (peker- ·
djaan kasar): · ·
ilO kg b~si . . . . . . . ;· . . . ~;·; . • . • • a I1lJ. Rp .•
9 · tukang besi. •••••• ~ ••••••• · a. n
3.. kepala tul~.ttng •....•..• .• • • • a " it

9 pekerdja •. ·.. • ...••.•••••.. a ~:

10 kg arang-batu atau_30
arang k:a..ju ~- •••.• ••••••.••••
•.

---------
Untu~ memotong menurut ukuran pada udjungnja
j dan memasane; tulant,~tnlani:;. untuk be>.k-air hu- besi
l djan dari beton.-.bertulang, d~;_hi tung tiap 1.00 kg 1/4
.·I an •. _I~·4,~.~-· . ,,_....... .
3.1 .
Un-t·uk pek~~j~aTi
.me::.tas."'n;.; dcu:. menerrrpatkan besi
1 besi idem, :i..dc-.in --tiap-tj_ap 1.00· kg diperlukan
I
1 • 0.5 tukang besi ••••••••••• ~· •• a Tip. ·n-p.
1
2.- ..pekerdja ·~-··~~········--.;~.·a:;. -·~------
1
. ... · .. ·. . . ·. .. . .-:·Rp..•
I =========
.. v~_tuk menge~dja,kan (t~letJ.otong~ . tnengeles' dsb)
.I t_ul~ng-bes:i un:tpk. alasQbeton-bertulang d:iperlukan

I
I upah t dari I 2. · · .. ,,~,
I Sebagai peganLan clF..!::_Jat di.an~c,e.p, bahwa untuk
I
i sandaran djei~lbC" tan telah tju~;:up den;San :
! I 2
i
!
Model A
" B 2/3 I 2
II c t I 2
 - 1.18
··==== =~===================================================
:Fats. Ketr.

I. 2. -· Semua lubang-l.ubang jang harus dibor pada ti

ang..;.tiang sanda~an dihi.tu..11.g te~pisah, oleh ka.ca-
na itu ·djU:mlah perat ciari tiang-tiang djans,c.1nlah·
'dimasuh:kan: de.lalll _upah 'pe!-terdjaan menemi:Ja.
·;tintuk besi-beugel, angkur tembok, ·o'uat-duri
dari pase.l~.· tel.ah tjukup dengan 2/3 rla.ci .I 2.
·tintul~ a.J_at-al..e.t 'bes:i dari paga':' kaw<:At-duri,
besi pe;rt"j:Lk untul.: djembatan memakai ronggp be
ton~ tjuh:up der13a'1. -1- I 2.. · ·
- · ·· Tenta.nge.n. hes:i :]~:rig. terbuang "tfiqak · berubah •
.' ·untuk · membuat ke~?ala. dan. mo~~ pad a baut harus
!
dihi.t1..mg_ lebih banjak. batang-besi, sedjumlah 7 -
1 k.ali tebal bau l;.
I. 3.1 1
·-~'lOQ-. kg. idem matjam b (pekerdjaan sedang) ;
11.5 ~-kg besi. .. ~:.~-~···~ •• -._~-.;..a Rp. ·Rp.
i '1.8- .~ukE•n;_~ bes:i •••••. ~ ••••••• a 11 11

, jl 6. · . kepala tukang ~ •· •••••• ·••• a " n

.,. i8 p'ekerrlja • ; ••••••• ~ • • -... • • a 11 "

_ II ':12. '· ~.: -l~g. a:re,ng batu a tau .._ ••••. a ••: a
.. 36 l':[:;• ·arL·.n~-latju ••••••• a 11 11

Rp • =-----
=·======
. 4. \ 100 ·kg j_c~en r.m..tjam. c (peke~djaan halus):
1.30 _kg besi. ~-·•·~-·······.- •.• ·•• a Rp. Rp.
I 36 12
-_ tukang besi.
; .· ·: kepa1a
~ .·.: ••• .-. ·.- .: •• a 11
tukang..•.•••• .; .- .-.;,. • -a ·a
· 11
11.

:·l8 pekerdja ~.' ...........• •.•••••• a a a

.;fs kg. arang-b~tu a_ta~ ~5. ·kg
11l"i-ng · ~ju ••• ~ •• ·• • • • • • • • a it II
l Rp •..
---------
-------
 - 119 ·-

~===r===============-===========-====:i:·======================- ..
t:~ harga}
Memotone; sel>ual>
..
b"~eignr bes:i. (mede1 daf::::r •

1 tukang bes:i. ·.•••• •-.•.:~. ·..... · ..... ·.;-.· ••.• a Rp.' Rp •.

I
I 1 · pekerdJ-a ~-~~ ' ..
· ~ ..... .... •.... .... ...
1/3 kepa1a tukang •••.• ~ ., •.•.•• -- ••• ·• ~. a 11 -
..
···· · a .. a·
'.!..:.: .. _
"
Rp!.
~ ...

I. Untuk· bes:i.-lwna1 ...... ------· ·-.

------
clan bes:i.-zorcs · hendaJmja d:i.amb1 ,_
I 2/3 an. I 5.
1 Me.n.ge-Jxlr 1- l.ut>an~ pilda b:i.tla:.:1g t.eugah .~t-au pada
II sis:f: dar:i. · gelagRr bes:i., · riloo.ai da:ttar har_e;a,. : .. .
0.05 tukang bes:i._ •••••• ·• •···-~..: •• :. ~ ••·• a ·Rp • . 'Iq)~ 1
0 • 05
. · k d · ·· · · ·
p~ ~er Ja . II( • • • -. . . . • • •-•··.~~ • • • • . . . . . . . a
. t. , . -, ln·
l -=-----
1 - . •· ·: ; . :. - ~ : __Rp.
.. ·: •.:1· ... ·---·--··
"<'""':"' ____ _

Unt.~ -meng~~~~ ~l:~i~~~-7-~u~~~~e;- :p&~a _..b~·:r:· sandar.'-

an oes:i.-bes:i. .pen.g:i.l~-=t t (bes:t~ertjilc) ,.~tf&p~g-top-ang
_1;>es:i-Zo.res~ dei:.:l-.Aialilbfi·.- seteriBah :d~~-:i. ·.an. I 6. .
. 1:.. batang bes;:i> ber)_>-enaml~ang: ti.dio\1'::.-.J.e-~:i..h dar:i. .-'
30 mm ' d:i.poton b.,. : . • · · · •· ;..
o.o6:. tnkang be'si.· ... I··~·:~·-.., .......- ••-•••. Ei!-"Rp. r~.
0..06 pe-frenlje.'· .• ~·~ ~-;~ .• -~· •• ~ ........."-. ...... · ~- ... • n
...,..Rp-.---
------
0
o.
-. tbatane; .P!e:~i ·j~!:i: b.~s~.:r; •. m;Lsai.n~a \t-:t~u1g-~erseke:..
rup, d:f.potong.' ·: ·: · · - · · ·· ·· · .: - · · ·
1. tulan1.g· "6es"i:--••...;•.• :.:••.•••.••••••• :. a Hp.·. ~ ::~-~
5 pekerdja. • ••••••••.• ····•·•·•·•·• ••••.••• ·a 11
. .. ~ ~--.
··11

R_p. ---
--------
-----·--
.. ·
 - 120-

:====r=========================================~===========
'Fats. · - . Ketr.

batan~
1
i. 9. I ' 1 besi, an. 1 7 .disambung dengan menem--
pa:
~ o.~ ... tukang besi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . a Rp. Rp.
1
0.1. kepala tuJr~ng • • • • • • • • • • • . • • • a 11 II
1
0~3. pekerdja •••••••••••••••••.••• a u II
' Arang kaju lebih kurang l kg a n II
.i
I Rp.

~ Untuk uiemotong dan mcnja,mbung batang-bat::::===

1 tarik dar].. p~mil~t;l tiang..;.bersekerup dihi tung I 7 +

I 10. \
1
9
!.. \temotong ·i tia~g-emper ·ialu membuat• dadB. dan pe
lat-pasang untuk tiang-tiang dari 4 em atau leb]..h:
j 1.- . · t ukan.g be si •••• ~ • • • • • • • • • • • • • a Rp • Rp •
'I ·l/3 · -.· ltepala tukang ••• ."••••••••.• • • • a. " :r t1 11
:I..···· •. pekerdja •••••••••••••.•!>·~···· a ll ... '.?,: .. q
I 2 ··kg arang-kaju •• , ••.••••..• .·, •.• • • a " ti
~-~--
' .. Rp.
i .~ . .~
i.. -------
-------
.II ; K. PEKE.RDJAAN HENGETJAT DAN l1ENGET;E;R.
1

Bahan-bahan (UntU:k upah-bekerdja lihe.tlah K 23)

"1.~ 1.0 m2 sek.ali 'mellii.njak :.
0.5 L.minjak tjat masak "···••••~••• a Rp. Rp.
<?~5 L minja.,k_-tjat. r.a.~~t~ ........ !"·~ ~,~ ~·t$_CJII · il

Rp.
=======
2. 10 m2 sekali mengetjat putih.di~tas bidang jang
telah periia.h ditjat : 1t· kg~. tjat, untuk i.ni diper-
lulr..an
1 kg putih-seng , •••• ,• •••••••• a Rp. Rp.
0~004 kg biru-Berl:ln •••••••••• ·• •• a II II

0.33 L m:injak-tjat mesak •-· •••••• a II II

:t
0~33 L mi.njak-tja4t. men tah ·.;. . . . . . .. a II

Rp.
 - 121-

~=:r===============================~================;;

:;. . . 10 m.2 seka1i. IilenGetjat. puti.h diatas bi.dang-bi-

dap·g~l{B.,j u baru rm tuk. p·erte.;na 1~1i.n j ~ . di t j~ t : .
· Di.hi tung 1.-~ kali an. K 2• •.
4. - 10 .m_2 meilgetjat dasar •jang ':berwarna· mutiara: ·d:i
atas --bidang-bi'CI.P..n.'g' ·j"ai-ig ·-t·erab: p_ernS:h d:itjat ': . · ·\:·.:
1 ~fkg. ·tj~;:s: ·~1-t:u:l~ ~~:t: ~~~per.1u~~ : >·
I 1 kg. putJ..D.-seng •••••••••••_. ~... • a Rp.
·· o·~Qa2· kg. h:Ltr~r.i...:gad:in~g -••• -. ;~ ••• • .-.-. ,;- a -.,
Hp·..
11 •
I 0.33 L minjak tjat masak ••• ·••••••.•• a u il

j 0.33_ L minjak tjet Iilen·tah •••••••••• a "

j. . . ·.; . . Rp.
=====··
5.1 I l.O m2 mengetjat dasar_. jan~ ber'iiarria ·mutiara · d"
atas· _:biclan~-bidang· ja11G· belulll- p~a~ d;i tj.a t dan .1li -
dang. telah. (d.ibakar). bersi.h,. d-ihitltng. 14 kali an~
K 4. · :. : · .... -..... .. · .--:_·.- ·_ -~'"'-
. ti~t-uk tjitt-dasa.r. iF-tti; pe~kal·inja. di-atas~
l-eng:it-1angit bEUilbu- cti.tambah -den:ga·n .1/3· l!Iltuk ba-
han'2. , · ·· · •
5. ., :. io m2 _men:_;;etj-c.~..t j•,ms berwarna "muti.ara diatas
.J -~-~~a~~~-~~n~_ :te~a~ per~~ .~it.ja~ (tjat-d~saF.)_·., untu!~·
I J..n:t. _d:t.p~·r1ukan: 1.-2 kg. tJ.§lt. -:: . :: .. ·'·
11. 0.8 ... :kg·.-putih~senri .•••.• ·• •:• ~-· ••.•••.• a. RI). :l~p~·
- o.oo4 l~g. biru-Ber1i.n .;· •• • ••.•.••.•· •. ··• .a 1.1· : ,,._
0. 002 l
-~!;.
h J.' t d• . ·. .
um--ga . J..n g • • • • • , • • • • ·•· • .-. a . . II II ..

I'. 0.2.7.
0.27 L minja.l.:-t-j~ Inasak.. ,.- •••. .;··-!.•. ·a· ri ,.
L minjaJo;:... Jc;ja.t...-mentah .......... ~ "~..._ a 11
........... .. .:
' 11
11
...

:"",......_.
Rp.
.
__
I -------
I D"'ka mem~iW.i · put:l.h;_t:tr.u1.li.. '~akr:: putih-s-eng . ciigan-
-r- ti.-d.e~~an l. t leg. puti.h-timah.e ., · ·. ·"

j---·--
1
 - 122 -

c====-==:=================================================~
Fats-a
.~.

K 10 m2 sekali. nien5etja-t-d.asar di.atas bidan.g-bi-

dang baru, la1u d:i tjat seka_1-:i jang berwarna '·m,itia~
ra;. -l:i,hat, an._ K 5 + K 6-
2.13 :kg puti.h-seng •• _.~ ...... ·~ •• ~ ••• a Rp. _Rp.
0.005 kg hi. tam-gad:ing .. .0 i i a· II 0 0 • 0 • •. ,. 0 0 • • II
1 o.Q04 k~ bir.u~Ber1i.C: ·;. ~- ....... ; • ~. ~ •• a " n
o. 71•. L mi.njak..:.tjat · masak· ~; ~ ~ ~ ••.••• a " II

Rp.
•, • .- :' ," • e • : ,.•

1
-: =·s_eka1~ me~~~tj~t~d~sar
s.l- berwarna·mutiara di.atas kaju
dan sekali lilenget;::=;::g
jang telah di.tjet, se-
i·,tc.;Lah:d.i::tj.u~..ji., ap. K .4 ~ K
l ··1~8; .;: kg--phti.~~s~ng •.•~ ••.• ;, .'.· ••.•• ·~ ••• a' Rp.· .Rp:.
6.

~~ ho4 -kg b:ii-u -- Berlizl:,,. ••.•. '•. ·••• • • a it · •i· ·

0-• 004 .kg· Ui. tam-gadi.ng • • • • • • • • • • • • • a " 11'
o·~·6·:· '.)I!.·-ni:inj"ak•tjat masak. .•••••••• ~- a :n ·n
cr~b'- ,_ Ii ·{llinjak""!tjat meilt~h-:·~·. ~ ........ a. it ~~~........._ __
• . ._· .. ·. ·- . Rp._
... :: ; ·.·
.. --------
;· . : .:·.: S~i~J...:if.me-n·getj-~t-~dasar. dan dua lml:i men~;:t;;t--
jang 'berwarna muti.a.ra dari.. l;>angunan-Q.angunan.. seder-
han~, pada:kaju... kaju, -~~~+i. tja~ lar.1a d:i1unakkan
dezigan soda a.sam~arang. 'dal}o- lr.apur sert?-- di.kiki.s ber
sih.t an,·· K 4 ........ K. 6. · · ·
' T:iap'·lO m2. diperlu~n .:
2.-6: . 'Kg· puti.h~seng .; •. • •·•,-. •.•••• ! • a Rp • Rp • •
0•006 Kg hi tam-gading ••••••• -~ •• • a · 11 If

o.oo8 kg bi.ru-Ber1in .••• • • ••• -. • •• a il

· 0.87 ,J..· plinjak-~jat ~~ak • eo o • n a II
II

. 0.;87 L minjak-tjat: >:!lerttah .

. ·. ::,.
Rp.
=======
 - 123 -
'. •.

;:r.~_===============~=====-=:======~=.================~=~;;~: ..
o. ... D:ua
,ka1i-me:ngetja~ dasar dan dua)tal.i. menge~ ·
tj~t ._jang. )Jerwarna niuti.a.ra:. ;: · . · .. .: , .·· .
. l 4 + K 6 +- K ::7 .= r( 4. ~ ·K. 6 .+ K 5·~:· : '·~ .: "' :~

Ti.ap 10 m2 .di.t5er1ul~n ~-: ~ · ·" . ~· • ~: • I

I 3. 9} · · kg putih... seng ••• • •. ~ ~ •• ~ -•• ·•• •••• ·a Rp.· Rp~

1 o. 008 kg biru-Berli.n .•• • ••• • :·~. ·• ~ ....... · a . ''-· . II.

0.009. Kp;. hitam-gad:i.ng .••••••••• ~ •••• ~:·a.:•:· II·

I, 1.32 L m:inj2.k-tja:t·ma:.sak·•·~·.- •••.• ~ •.•• ,a a
I . . . . .. . .. ~
"·
I
! ========-
I
~ . . . . '
I ·untuk menghitun;:• luas bi.d.cm.::;-t}at dipal~ai koef ·
I fisien sebagai beri.kut :
i a •. · p.i.n tu dan djende1a-k'=:I.ctn;r . ~ 'a. 2 X +u~snja
b. • ·ting1.'.:ap:-tjehaja dc:n.· c1j"en:~ . · . •
de1a· J.~tja · ... i X 1uas-luaruja:·
I c. pintu lea tja · . . . , ·1.2" -~X 1uas~1u.~rnja:'
I d. p':i.ntu 'dan d.}&ricte.1a-pan.e.1.·;.·~~:{ 2.4:: i ~~~s-luarnja
I
I
e. Q:jendela dan.piri.t.ti-:cl.j<\l~:fsfr~-2.5 ·X 1uas~-1uarn'j-a
S:i.rku1ir Vir .. · B..D ..-~~:._ c1do. 20-6 - =!-§12. . ·. ·
. ,. . .. . . .
l'.
·.
..... .. : .

Tiap 10 m2·a.n. K 2
~

1 • .7 l--r t.jat, -
.
DJi.ta memalm:f- t:fi;c.t:. ;:r~n;-c: .tehl:L, d:tad~ per1u .di.hi ~t!f?.g:
. . . .

K3
-"-u
= 2.- :r ..
K .4 = 1.7 . II 11

K.5 =.2.2 :t :s
K 6 = 1.3 II ..
K ? = 3 • .5 :': :1

·rI K n. = 3 ..
K 9 = .4.25
:1· II
II

I K 10=
11
6.1~3;: ..
I
·T ja,tatan.
!
Un tuk tiap-t:Lo:p ·1 ~5 ·_!t.r~~ ·tjat diperl.ukan •:1e.gi
l.!
I
0.1 L ruinjal:-tje.t mus·ak cian 0~1 L·mentah.
• ~ • a • • • • • •
"1/f-j':_r:=: .. ··;:.-:::::.b::=:::::=:;:=====================;;=~=====.==·=:::=======-=-===:::r=·
·:.Jat'~ • .. Ke tr.
:"i'' ~;·.- .
.~ . .. . . . - ' .
10 m2 seka1i menge-tJat.-:-dB:,i;'l;lr dal-'i bidang-hi.-
d~~ jang akan .di.tjat. dengazi· tjat·· :hidjau...Sepahjol;:
tjat seperti.":dal~m an.K 4. a tau K 5~ dita~bah ae
n~ 0.005 _kg hitam-gadi.ng~ · ..•. ·.
12. · io ~2· ~eng~~j~~· iagf'<i.engan_·nfd·jau.;;,.Sepe.njo1:··
1.-2 ~kg tj~.t .:· ... ·_ ·~- .. . . .. - . -~ .. -. . - ..
.O~!f. kg ·put;i.}l:-?.e~g- -~·;.·~ ·;. ·•.·" ~ •. ;_:;';. -~ : .• ·a R!J .•• ' Rp-~··
0.. 4 kg ijiqjau-Sepan-j'ol. · • ·•••••· ••• ·• · a " !' · ·
0.27 L minjak-tjat masa~ •••••••• , a :r "
0.2? L .. ~injak-:tjat m·en-tah • ,; •••••• a 11 ="----
·,... ~: Rp.'

·13. -10 .in2 s·~kal.·i me'ngetjat-d~~a~-· di~ta~:~~i~.~·~:-~j-~=

al$P.. g.~tja t .kl.liling; diambiL an •._.4·. :§'.tau .K .5 .. t~C;laK:,
~B~g~n )ii ~~~ gadin:g. . . .. ' ·... : • ·
14, ;. ~ :~;ro m2_ mei,.get·ja t lagi.- dengan warna; _kuning~_., '·
'c)~2.?:".:·itg;;·p.q,tih-seng -~~···~·····•••••• a.'~p. ,Rp~ •.
io:bs···icg-;··o!t.er;-kuning .-~! •• :•••••••• a :r rr. . . . ,.
0.27 L. m:injak-tjat masak •••••••• a a · t: .._, _ .
::--0~2-?;::_:L~: ~-~'I;ji;ik-tjat. mentah .•••••.•• a it "--.-·.~::
-
•. . .. _ ·. -===·=?====
'")-.

- ..:· " ·.:- ~

Tjat-dasar tintuk warha;· .j:ang ·muda biasanja sama
dengan an •. K-13 dan untuk,warna j~ng tua sama de~
ngan an• K 11. . ·
Untuk mEmgetjat 1agi ·q~ngan vtarna jane, lai.n · da-
ripada warna mutiara, da1eut::L ~n. K 6 hendaknj~ meng-
gunaka.n bahan- bahan .. t ja t un t :uk · : ..
1 • Warna ·t·joklat : ··· -
I .
I ·. o.•o4 ·.kg. ojan ..• ·•.•••••.•••• " .......... a. Rp .:-_ Rp.
Oe66 . ·kg •. k.arazig.;a8.r~h at~u. · ·-
oker-tuez:ah •• ~ ••••·-~. ~ ~ ••••• -.. o. " .,....:;'=--......,-·
Rp.
-------
-------
 - 125 -

E;=:r==========================~======================i=~~~

l Djilm memakai. ~pur-kar.ang tjampurannja · terdiri

da.ri. ' .' .. '
3 i ·bagian- kapur-~...ar~ng· ·!" .... ~ ·•··• ...... ·a Rp;- Rp.
4 a ... :pa.!?::i-3;" ..... '! ~ "'... .• • • • • • ....... a '1 "
2 II • • ~~Jll~~ 4~~-. ~:l£\p. 3 ..: . ..11 .
. • P~l;'~1~1;:.4:ip~J;"J,.~IJ.,.· •.•• a 01
o·.£?1 m3 kapur-k.arang •••••••••••••• a " "
0.65 m3 pasir ••.••••••••••••••• ·• • • • a 11 :t
o •.35, m3 se:.Ii.eri ••••• ·•• ~. ~. ~- ••••••••••
.. . . a 11 . t:
~ ' '.

.: ."R:p:·.
.:. -~:.~c-r -"~' ··.·===:-:-:=-==
l rn;.> ::;.~~.u:J.~ ....:J.. t:r~.!?-:-~£1,!?1;:~r 1;:el,'Qiri.._ dar.:l,. 1 bc1c~"i~
kapul"-~-,a tu, l.l?~gi~J. . pas~J;'. Q.~n . J,. bfl.gian,: .seme:9.. ~~r.-::: ::1.:
.0.• 508 tJ.3 l~:::nu·,;..batu · ·• • •.; ~: · i~.;.;.; ~. ~<:~ a-~RP.-" :~~p. ..
0.503 m3· pasi.r ••• • •• ---~~ •·• ...... ~ ~ • ·.. :a ir· .,;,_
Oe508 :~3_.se!nen IJ.erah. _ _ ..... _... __ •.••• ;:.. a :t · _1 ~.:_ __ - ·
·. .. ~ .: Hp.
.. ··--.. ~:=====
Dji!;:a memaltai kapur..-kara.fl;g~·tjampur~nrija :.t·e~'d.iri
dal".i.. 1 f. 'be.~ie.n: !tapur-lm.ranz, i. bagi.an ~- s~men ··!ian
o. 6 m3 1re.pur.:.liarang • • ~; •. ·•••·• ~- ~ ·••-'~-·. · a_:R;t. ··1-{1_;-•
0.43.. m3 ~&S:il'·;_;;~.~~~~~-~~~·~;~'.'.;.·.:~-...· a·.u X·
o.l:f.z·, 1::.13 semen ....,_ .....•.•••••.•...•.• a fl ..::. _______ _

;.~-,>.
----·--
------
9. 1 m3. rar.n,1~. rt t~E~s~i1uria · k~p~r ·batu,
I l tl~c..s l ~.::a?ur-bc:~ tu, 3 p~si.r dalam gaja-mereks.-t · h.::~m-
I pir se.u~. d.Emt,a.ri,' pereka.t tr.ss..:baster · :~· ··· ··
I 0;30 tra.s-l 4 1urie~ ... -. ~ .. ~ ·
.• -~ . ·. . • . ..... . . . . • a :Rp ~ · · I?p.
o.}O: m3. kapur-b~~u •••• ; •.••••.•.; .•••.•• •. a il- II

-~~- 0.90 .ru3-'. .)aSir •••-~·..:···•·-.-._.- .•..-.-- ..-- .......... . a :t ·•

·--.
.l(p.
-·---
i ======
 - 2.26 -

===== =====================~===========~::===~==~~==========
Fe·ts. !Cet::-.
: : Djika: memaka:l -kapur-kar ang, tjampurarin j.:.· · tf!rc!i.
ri deri : l. baL,s±an tra-s-Muri a, 1 t ·ba:;ia.n !;:a::rur-~'".arcm g
dan 3 bag:ian .. pasi.r dan tiap·.·m3 ·pereke-.t di.perJ.ul~ll
0 ~ 6 m3 lce.pur""'kar .ang _......... • • • • • • • a R,!?. :.~.).
·o .. 48·m3 :pasi.r •••••••·.····.•••••• ••••• a 11 ..
·o~48 m3 semen .• ·........ i.. :. ~ •• -••.•• ·•· •••.•• E:. :I ::_ __ --···--·
. . .. . . ... ; . ;. .. . .
~ ;. ~

;,• ... ....

· ·':., .. ===-=-======
G 9. 1 m3 r.aniti~1~ ·_tras-~i.luZ:~a. ¥-~ptb.~~ba tu, 1 tras, :t
--lr..a'pur-ba tu, 3 pasir, dal;am _gajc:~:-merel•..:e t ho.~'l::,;i::­
de;ngan per elm. t tras-baste r :
0. 3.0 ·tras.~Huri.a • • • • • • • • • • • • • .• • • • • • • a~{!..J.
·. 0.30 l;:apur-bat u •••• ·•••••••••• ••••• :;. ;;
0.90 ·n13 ·:pasir. •..•. ~. ~- ••• ·.• ~ •• -.•• _•• e. ii.
_____ __ ,.

....·: . . . .. .
-------
..
Dji.lt:a mema:It:.ai kapU:~~karang,_ t·jampurann ja. t:ll"<.'1:i.r:t
da.ri : 1 b~gian tra_s_-Huri a, 1-¢- bac;ian h:apur-!:ar ang
.d~_-.3 ·_'ba3ia.n Pfl:6:l,.r dan tiap m3 :Perekat d::.per1u::c-.:1 :
0. 29 m3 tras -Huria •••• ; ~ ••••••• ~ ~' a lf'p. ~~-'- -
0~37 m3 ·ka.j_)Ur~karang • ~ •••'·•• ·•••••• a " "
. o·~·38 ~3 pas:ir .--~ -~- ~ ~- •._·_. ·•••• ·•.•.•• ·....-. a =~ .•
;' :. ~ . .· . .- . . . "i"i_;·: ~·- •· -·
.... .. ·
---------
--------
.... Ramuan-!ca pur jang di.tambah den~.. an se~ilen-rJel~ah
atau tras hanja~ ·boleh ·diperguneol :-'.an, C..j:Llu:-. adE. k.epas
ti.an bahwE. pasazigan i tu mendja_d:t leer in,~ di.::.J.~.:.l \7c;o_'_::tu
se-kure.ng 2-nja ·3 hari. 3 malam ber.;..turut 2.
· Sela.ridjutn .ja · iihat· tjatatan clibelc:.ka.lt~ :: 1?.
• - • • • 0 ·- •• •• • .- • : •••• • • ' • • • • .... ~ • • • •

9e:--... 1 m3 ramuan. tra.s"!"Nuri~. ~pur'!"'ba tu 1 : 1 : 5.

. ( 4~:1am ~-ja.~Jile~elai:t... b:~Pir ~~~. C,ei.tt;;an tr-~_s-ba~~cr
. jan:g 1~;.nah) :
 -· 127 ..

~;:;;:r=====================~======~=~==========~====~==~:

------t 1
0. 215 ra3 trt-:..s - Huria •• ._. •••••• -. • a Rp.
0.215 L13 k.apur-bat_u •••••••••••••• a 11
Rp •
;1
,

1 0.075 m3 pe,sir • ~ ••••••-.· •••••• ·-~ •• a _ u 11

I R;;---~-,. ... -
1

1 ===·======
Djil'...a. memakai · k~pu~.:.~ar_ang .·t.):alapul.·annja ter<U.-
I ri. dar:i. : 1 ba.:;ian tras-Huri.a, 1-t- bae;ian kapur-ka
I r~.n;s <~~-n 5 ba[jian pasi.r :
! 0. 210 m3 tras-~·Iuri.a •••••••• ---· • • a Rp.
0. 263 m3 kcpu.r ... karung •• -•••.•• -~- •••• -_·a·· n
1. 052 ru3 · ~Jasir ~ •.•• -•. -~...•, .•..._··. ·~--· -. ..•• · a · ;; :
' '· .
I
_ _
~ .. --

10.1I * . . ·. --~. ~~:.:--·¥·

~:--- . , . ·.. ··.··_··::-:-:'~---.:~--~
;- '"" ... ,
:1 in3 rarauan ~~as~b"':st:e~·_.jang_l-.:m1:t,·-:te~dir~.;e1:,·.- ·.
ri . : . 3·- oa;;ian l~pur-batu,-''li·.·ba·gi an semen •dan --~ ba,::
' . . . . -.... . . . ... ···. ' . .......
an pasir : . . ..., ~· . _ .. ~
.
0.50 Ll3<kapur-batu ~· ••.•_·••-~-.::-~••• ~-·. • a .Rp:
' ,.
~~ ,. .
o.669 ro3seruen ••• ·~~ •• ~-i~.:-'.~ e:· II ...•..•
:1

0.33L~ r.13 po.sir --•-.!~:~'~;·.• -.-:.- •••. ; .•• a ;r if'-

·,-~

--------
-------
Dj:U:-~~ me~al-=a;[ ·r.;apur.... lt.a.Tan~-tj'antpurannja. terdj_-
ri dar:i.. : 3-i- ·b.igi:an- ·l~):)ur-iterang, · t~ :~bil.gian-: se1~eri
dan 2 bacian:pasi:i- dan -tiap · m3 diperhil~an- : - .·;. · '-·
o. 6 IU3 kapur-ka.rane; ••••••••••·• a Rp: · -, Rp. _-. · ·
I ... -:--7 ril 3 .seulen
· 0 .L>..) , •• ~ ••• '•. , .•• • ••••.••. a ·. u· , ·- 11 ~
o. -"'-.~:.18 t1~.., · pasi_r .. .
·~ ~· ·-~ ·.•:_· ·~:~·· ·~-.· ··•;,.•: .·--~ · ·a
.' -~ ~.: !'
_·.. ··· ·., _,..
"R=p-:--··-
-----------
...... -""T.-·----
11. ._l ru3 ramuan- t;r.~,.E>-__ .ju,ng ·Jru'a.,t, ~erdiri ·dar:i. :· 1. .·
bc:1.gi·.~n !~?..::.)urbatu: -Cl.~ · ·2. bagi.ari s·~me·u.-: :~-·~r~··. ,·
0~-49 i~3 lt.alJur;~b-~'tU·- ...._-~:~:._,.:.- •• ~-.·_ •. a···:~ip~ Rp~. ~---
0.93-· o3 semen·.~·~--~ •• ~.~-~-····•···· a 1i ··-•:i
-- .. -..- ...
.It·
Rp~·
_ -·-~···

======-===
 - )_2[3 ...

·=====-========~=~============~==•====~~==~====~============
Fats. Ketr.

·Djilta. memakai. kapu.r.-:-kar~nz; tjaHpurannju terdi.-

. ri dari: l i bagi.an !mpur-karang, ·2 ba::,:ian sei!len
dan
. . . P.
tiap m3 diper~ukan. : ...
0.5v m3. kapur-karang ••••••••••• a Rp. ::1-LJ.
0 •.-9.3 m3 semE:n· •. • • • • • • • • • • • • • • • E'.. :r .." ...... - -

=========
12. 1 m3 sem~n-Portlsnd jan~ telah d~s8r~ng itu
da)at dari 7.353 tong· semen d.a~i hruto l.uO l:::s ·
dan netto 170' kg" beratnj~ 1 rn3 seme;.l ~-)·a<la ld..
-1400 ~.:.g i tong semen-Portland be::cis~. • ~ ••••••• ·
0 • .1176 m3.•
.
:)
...J
~·
13. .1 ;;n3 pere~t semen-Port].and, teJ.~cu.ri d.ari.:
1. ba gian setnen-Portl.an·d. dan 1 bagi.au pasir,
·ja.ng · dapa t diahggap riien<3.jc:.ci ··1.~~~:55 baG:l..a!-"1 pe.:...
rekat, djadi. . : 0.7 m3 (5-147 tt?nt:;) se1:1~n
. - .. : .. portiana· ••• a 'l'D_J. np. · ...
.. . o-. 7" in3" pasi.r • ~~.a ·;; '1
--·--·-· --~
..1-?p.
=======::;:.
14. .l.~. m3 perekat ~emen:, Portle.nd,_ tercliri dari.
J. bag:i.an · semen-r_o;r:-.t1and . de..n 2 ba~-:Lan :pssj_r ,mem· · :o
ber:ikan 2.ll.bag:ian perekat; dj~c1:i : 1:'-
M
0~47 m3 (~_.456 ·tong). s'etnen
Portland. · ••• ,. ••• , •••••••••. a i1p • H:p. -n
J.-4
0.35 m3 pasir:·.·~···-··········
•
a . I ..
iii._, __
II «1
'0
~
0
.p

l5. 1 m3 r~uan t+as:..tvrur:i:~ semen-FPrt.1an_d,_· ld.ra-l':.i.- c• M.

ra~saua dengan" perekat tersebut di.~tes, terdiri.
iari 1 baJsi.a~ . setnen· Portlahds t bc:.~ru.1 tr;;~s­
Muria dan 3 bagS..an· pasir· ·: · djadi. : •
~~~~=r========~=============================~=====,~~==~F=~.~

I
26.1 10 ri12. dualmli. meri'getja>t:.·,. menji.ram dengan pasir
i ln).u t:i.?;a}-...ali mengapur -!:
I
I 2.3 kg. :!?uti.h-seng • -:~• •.• · ••••••••• a Hp. Rp.
I o.?? L minjak-tja t masak~ ••••••••.• a
0.?7. L minjak-'tjat me~t~:h· • ••••••• a :I
...
i 0..05 ra3· pd:Sil.... ~.'.······.·····...... .- ......·.-~ ••••• a~ tr
! 0...03 ra3· ~·rol)ur·· ·•· •·.• -.• ·• ·•· • ....:·.~ ... .,.,_·....._. •.• •• e a :I
'
2: t, u:~an·E; ·t·ja t . ~ ,; ............ . a ;r
0.2 kep~la tukru1g ••••••••••.•••.• a ;r
-2 pe·~ . ~el.""d:j"a ... , •·.• ·.• ·• ·..... ·.• -...... a "
Q.l r:1a11 d or •••••• • •••••• ·a ..
,.

Hp o -!·l{p r
J. •.
=====-.=.:.:::=:..:
27. lD j·12 rl.ua2;:a:i~t :uel::i'eter--cte.ngai:f. t-er-sv/edia, · i:1enj~-
ran:r l:e:J."'".::."'-n pFisj_r lc..lu ment~a.pur tiga)~ali· :..
3.5·· 1;_;;.- ter·---svre·cl.:in .• ~.·.:~ ........ ..: .......... a-·Rp· ... Rp.
0.05 ni3 pasi.r ••• :·~;:_._... .;.~ _ _,;. ... .;..-a ,n-· · n.- ·.
I
I _0.03 m3- lt.."'V..l"JUr· "'•'•'• .....".....".: .. ·...·...·..:~ ....'•:···· a .it~.
I .i.-6 pe·l~erdj_a, t•'ll·· .·..;..:,;~- ..·.: ...·~·.:. .. _ ..... -a .;t
_o.o8 rJalTd·or •· . ________ .. /

I :,~) • + :2-·J •

·~
:to===:.:..:::::::=

-1
2o. i Untuk inembutt-t- 1 kg. deapul lihat a;.1.. K 22, ct-i
perlukan :
I ,/3' · ·•,) e ,_~__e r u' J. a • • ·•,. ·• • • • • • • • • • • • . • "' • • • . a - !"~">-<) }~p.
.L.
' ' I~-.
l\_i •
--~

Hp.
..... ~-

II . :· \\ ·.. =:::;:=.;::::::::::.::::::.

29., Untuk pek~rdjaan men<;lempul tiap-t'iap ' 10 r.12, mi-

I a.i.J.11.ja '(h-.:ri: ·bj~d:a:rt~ ·:tama, · diperltikan : '
I 0. 8 l:g'. · ·dempul: ·djadi · •••··• ~· •••• ·• • • • a Iq).; ·
..... . ' .
! ...

.i ~======

I
I
 --130 ...

.;t=:r=:~~:~;:;.~~~~~~~~=~~~~~:~;~:;~~:~:~:~~~=;=~:
K 30 I Untu~t· mendempul dan meng[;osok kaju-kaju baru
I m.aupun jan;_, '.l.a~a s.el~B;,~ .10 m2 .•
-o.8' krs. 'de~pux_.:.:djadi -••.••.•.•••••••••• a np· •. -}~.
0.1 k:s. ba:tU:..:.apuzig ·.• ~ .-~-~-~.; ~ ••• ~. ·•••• a :z
0 • 4 tu!~ns, · t j·a t )un tuk' !Jl.en_g · .~ • • • • • • • a n
·· ·· · ")gos.ok:·
0. 0~· lr.epalt=t ·tulr~il·g·. ·•·• ~ ·• ·• -~ ·•••.• .• • ·• • • • • • .Ft • •
. .. . ·. - ·.. . . ... _.. . . .' •.. .. . . . . . .
-~

------
I·-~< ..
SelE-.udjutnja .liba.tlah · petundjul.: dD.lC'..i".l. C..l~. ~~29
1· ~-a~ Nendempul 10 m2 kaju, merata~\.c"'U.'l. tJ'' t-pnrc).::.:~ t
·mel1..!JSos01t : ....
1 o.8 lt.~. derilpul-djadi .~.:•••··~.·-·••••• a :J:;;>. ...
Ii.":J •
1 ·o~'4 k··' •- ~il:i.n·:au
-~
putih~ka · ·
\to). ""'· •

P'lr' ............. ...... ~ •· ~ ••· ; :. ::. •.•••.•• a H >:t

....
. ',:I •

o'•.g6 lt:g_.~· p·e·reka t ;: ---~ •· ...\·; .·:. : .... •.••••• a n

1 0~1 lq~~,; bat~~~?~~~~ :.- .' .: .-~; .-_:.• • ~.~ ~ .-•••• a .. .-...
.a
-o.• J.:.4 tultan~ tJat.•••••••••.• •.• .• ••••••• D. a ..
0~14· kepala ·t\11ca.ng·· ·• ·• ·•• ·• ·• ·•• ·•• ~ ••••••• a :I ".
··.-'· . ~ ..
if.i.).···-··
.j ~. ----··--
---··--
...

32~ I ',·
,;·:"· . . ....
Selandjutnja .l:i.hat p-etundjul·.: dalv.m E\n. ·rc 29. ·
·~:.,~-· ..... • ... · . , ...
10 m.2 tjat lama dilunakan c1.en_;an larutru-1-;:>8.-
I nas. da~i soda~sam-a.pe.ng dengan · ki!':>Ur-tohol~, · l:1lu
di.icilds. ·
I 9;5· kg. soda-asa.m~_an_g ••••__ •••••••.• a l:~p. _ :::~').
i 1•5 pekerd:ja ·• •••• -~ .- •• ·~. ~ ••••••••••• a :t
. :0:~;0?_5 JfllandOI" •••• ~ ••· •.•.-. ~: •• ..,. ~-. ·•·• •••• •' Ei.. ·• _____ _.... ..
. Rp.
 131

===== ================~=======~=========================~==
·K~tr.
Fats.

K 33 •. Hentjutji. 10 m2 b:tdang-bidang,: jang te1ah di-

tjat den(:'."S.D. sabuil. :
0.5 1-;:s;. sabun •••••• ·• •.•••.• ·~ • • • a Rp.
0.5 pekerd_j·a .••••. .; .•••, ....... .-.~ ••• ·.~"
0.025 mand.or ....... J~· . • • • • •· • • =• • .• • ·• -~. a rJ jl

I
I ======== -·
34 •. 1 I•!erabersi.hlca.n. dan. menji.ka t 10 m2. besi.-besi ja:.- .~;
berl:.a.rat. den~an memak.ai silmt-badja : .;.•. "·
i 1.5 ~1elcerdja •• , •••• ·.- ............. a Rp •. ,-.':.::->:Rp;,._
.i
o.075
.. . .. .. ,.. ~-' •••
~"-~1clor • ~. •••••••.•• . .·•.••. :_.8. ;j · · ;:
. . . ... ~- ~ ---.-.~ ·--
Rp.. .
"'
•' =~,====·
· Untul: .me.n,e;ik:i.s bes.i-bes:i · dari ·djembatan..-typ-e
d:Lrunbi.l '2 X K 34. ,, . · ~·
35. 1 1:12 ~re:ju-kajtl' di·t·e~:. ·dua k.a1i dengan ter..:swedi.a
:-~-~:..:..;,.·i,.
atau tel·-arang·•
1£-,pi.s~n pertafna. ·
11 kedua:
·--w..i---------~
. \ . ..
Djumlah •.;. • ........ -••• , 0.35: ·leg ••• ··a Rp-. " Hp •
;a
.0.1 pekerdja .~~ .• ~~······••••••••••• a ;r
0 • QQ:_; Ll3.11C.10r • • • • • • • • • • • • • _. • • • • • , • • • • a ;i

· .
.•' ;

'·
Untu!;:: .tia}?-ti.ap -iapis ·b·e-X':i:.kutnJa "i.hi.t_~n~
••
. . ·. . . . .......... · .··
0.1 lc~
t e r ............o:. ·..· • ·.. •..... ·• • • • • • .....••••• • • • a Rp. ~·.np.
·0.05 pei~erdja ·•••. . ·: •••·.: ." ." .••.••.• a r; :t
0.0025 I'landor ••••••••••••-••••••••••.• a 11 ii
 - 132 ·-

. ===-
.:ii:= ==== = =:.: ==== == == == ======== ========:;:: :·: ::::: :.; ==:: == =:::.:::: =~ :::.: =
' :o
Fats~ lCetr •.

Tjatatan.;'·i· ~ '
ICaju belcc>s cliter,. jeng hendaJ-:. rl:i.tjat, ~)ci·l11 supc:.ja
lapisc.tn ter itu dilti.Jds dulu dengan. seJ.::,::;e.r.l~ 1 ln.lu J.i-
pelitu.F t.ig~lmli~' untuk" inei'd~je'~e.h B.[!;f:r 6t'..paja ter ta;...
di djan~an ~en3erap· kelua.r·. · ·..·
.. . .......... ~-

:Peli tur i tu 118.rus. banjS.l: m_en.:;Et11.dur1~. ~ale~. -~Ccr,ll..lc1.i.~n

lr..a.j~i tu di tjat dasar. dan d1~tj<· t b:l.~wr-.
Duet~;.:al:t iuen.geter~· seluas ~ ·m2. dj_E':tas lan.tai· ~-'je:ru.bat
an -dari pepan demean· tja~1pure.i1. 3 ba~;:i.an te:;.~. :S-.ved:i.a,
:l' ?a.:;is.n :tel;'-aran.g· ·: · '. · · ·. · · · . ·
·0.2625 kg •. ter~Sweaia· ·• -.·. ·•• ·•·•• ·• .' ••••• a n:;,..,;_
0~ 0375 lee;. ter-arang •--•·· ....... ........... ·a c. ··
o.l.. pelcerdja ...• •· .; . . . . . . . . . . • . . • . a ;j
I o_ •.oc5 r;landor.
I
:::=:=:==.===
1 ... •'
Dua kali menget~r . be.si:-besi. s.el1.l<~s. 1 :.n-'2 de~:·~c'.n ter-
arang-· •. :.
!. rkg-.
. 0 .•.4· >" · .:te~.:..ar.ang '· •••••••• ~ ............. a rlp. ..
0.2 pe1;:e·rdja · ·.• ·;......... ~ ••.• •.•• ·• ·..... ~-. ~ ••• a ;,
0...0~ ma.nd.or ~ .......... •.•. .,,...t!'•·• • -~~--~~- • • • • • • ~- ..
n_p.-
·, . •. =======
Dua kali m~nt,;eter dj,ndinr.:; . . . tembok sel~-..s 1 la2 den:;an
ter-arang ;
1~r,2 ltr;. · ter-Q.rang ·• ••••• ~ •••••.• ~. • • n. I~·?. Rp·,·
o·~-3 L .. arak -.~ ••.•••.•• ·• ~ •· ............... ~ ~ •. e:.. . . II

'0.·4 .. ':p~l~~-~dja_~ •• ~-~.-·.-.·~-. ·• :·. ;~~~- •·• ~ ·-~· ••• -~.··a :; . ' :~:
o·..o2 -lli.a.~c"~or. .•. ~· ..... ~ ~- ~ •. ~.. ~ ·-·~ •· ~~·· .:. • • • • C,\ •• '

--·
I

Rr>·
-- . ·--·
~

-------
---·----
 - ljj -.

{::.r~~===-=-:=========::z=======:.::.:=======:=====.=============~=;~_

~
~9 • 1
t ;Empa.t.knl ;·, mej,"lgul~s kaju dengan subl:im~ t
. se1 u- .
~ as.·lOO m2. ·) . · . . ·, _ .
r. 20
0~:5 ke. t:;ublirnat •:• ••••••••• i....... a. Rp~.
--..,elce!'d.ja ••••••.• ~ ••••• .; •.• ·.-~. a :'n.
Rp.
I ·n··
,I J:'
ma:lldQr· · ••.• ; ~. • ••_......... ·.~••_._,;.".'". a~:"
~
<I

o ·~-
......
-·

. .. .
.. ,.1:'.
·..;.:+:·
·

li . ·=.==·== d-!:
.. .. - ~ ·

40. ' 1 . ·.. He,.1.9-~an::;-kerta~O::t~r.ap

'
.d:i.~tas:. p1esteren .:kerih.~...
I a tau ·.c1.inr~~~.n;_;-paj_1an se1uas 1 nt2.
! ·· · llelid: kertas 1e.je.ng-1a~
I I
:_ja.ng ••• ~· •..•• ~.••,~:-~~·······••'·~··· ;a·_:Rp. :up.
:--~f -·1.2 :a2 l;:el~te:t-turap ·• .;.• .- •••• , .• • :• •. a :'il
(d:i.. c'-nG::;ap~, l)a~we~ · :iu!t:,.:U1ung ... . .::. .·: . ·-.
...~..·
kEn·t,_:•.s ini-, ·satGlah. diguiL ,, · ··
i. .t:i~n~ sis':i_njn, .:labarrij.<i ~ : : .
raend jad:t 0. L~5 m ·dan ·pari. ·. · · ·
.: ... :"~ c1jan:~nja B m) •
0 ,__ ·· · ._.•••• , -~ ~ •• ~ • ! • a Th
'2 .iil:-. ,·-=~~ t _a~.· ,/H:~~ ...
..,.1:'. HP.•
li
0 ~·2 tuJ.cang -. •••••. ~- •• ~- ....• ~ • • • • a ·n. ·
I 0. 02 keJ?a1a tulcan.3 ••••••• ~ .; •• · a 11 il

·1·: -~;; · (Kertas dan~·lte.rtas ... dasar

dik..i.ra.,;;ld:ifaJ ~ ·· · '· · · · · ~p-;~/.::,~:~~:.·.

I ~. Bftn;~A;Ai :I:tAT~~~:-PEimRDJAf\N. :· .·· ;~~~:======

10-'m' tje1ah-tje1ah d.:.lri perab.u dikorek., dj_ber
sihl-.:.:u1 lc-.1u d:.i.palm.i : .
0.25 · · L· mjiljak•!i-atjang_ ••.'!> •••• • E• Rp• Rp.;_
0.0012. m3 .k.a:;?Ur t~1Dh -diajak • • .a ;t
l 9.25 · !~g-.. sr:-,but_...;pa!;:a1. ;.;.... ....... a :r •
1. I~~-_·. ·tukal.l3_·p~ka1 .'." •• ~'.- ~. ~ •• a "
1 ...... .J keJ?a1a ·:b.1lcr.uie; •• ~ ·• ~ •• ;. • .; e. ;1 II

o.; 5 ~- -a 11
pekerdju
. . .
•••••••
. . ·... . .
·• • ....· ••
, ..... ·. ,. ~-
.il

' ~ ; I-h>·.
':;:~~::;:::::::.!~
 - 1.34 -

== :.;: : :. ==~:::.: ===.:::::;:: == = == === =.= = = == = = === =

::;=~= ==-= :.::=: =;:: = == = :..;:-..: :.; ::::-: = =_:::. ::J =
~·atse ... :

2. 1.0 m' pekerrlja memakal pada tjelah-tjcJ.~:h, .

.

tcrma.suk pul_a pekerdjaan merubersi;1!::an men~o:..·el:, dan

untulc.: ioteng, tala.ri.'g:-9--t~p der~- pco.da ·J>.:aju; l.<::.11.ta:i.
gudang, dsb. : ·
0.4 lcB• lotek •• ~ •• ~ •.• ~~-~· • ..;,·;.;··~·l(p,
0;~ •. ks· ·sabut-pakal.•••••.• •••• _a ... ·
o~D t"Ltk<"',ng k;aj_u. ,•.•..••.••·.···•· •. .- •• ·a ::
0~·08 kepe.ia, tukang. • ••• ·• •.•• ·•· •• ·; c.'.. :t

3. M~mbongLar 1 .. I!l3 .P<':l?~~g~-ri.- di'nclin[~-te?.i.ibo:~ je.n~~

lehih tebal daz-i ~ p·~c;la ·· 2: --b~t11 dah b~{t~·.: ~lc-:r:_ b'oh~).;:er­
an jang r.aas:ih c1.apa 'G .dip<;\1;:.::;ti ·dj_l)ersir~.Jxn
4 pel.:erdja •· ._ •••.•.• , ~ •.•• ·•· •• · •· •·• ·a 1t.1. ~,~:·).
0~ 4 !Uan,lor ••••.•••.•••••••••••. a .. _:..:. . _ . . ., ___....
l~).
'.• ' -------·-
----------
Tido.lc denean ~e!nb~~~i~\l','All c,il;?;,tun;; scten:;.:~.;::...
nja.
4. .., Membongkar l. m3.s.d;.a. dil1dj__n~-· teu'bol~ j_,. t:L::o•:i.s
t.erhi tpng deng-an membersihka.n b'c;.t~:-:.bc t;"lnj[-'. :
2 p-ekerdja •· •.•• ·•••• ~ • ·•••.••.••. a. _:a~. :,0,).
0.1 m.an(lor· ••·!~···,·-·········• ei··,, . .::-··-·~·
itp.
:::=.::=:.;:...:::.:

'ri~ak d~ncan pelcerdjaan merib~rsihl,..;~:l c.::i_hi tun~

setengahnj~.. _ ,
5. Hembongkar l.Q- m-~ .ion:t~i jang lali1a ·"ueri~..:ut pc;..
kerdjaan mer,1bel~a:j,lJ,lcall· b~·te:~·ba-..ca ~ u u'bin-u'Ji.n -j \.
d,ibongJ~.?r : _ . · · · . · .. ·._ ..
t"
2 pekerdja ••• · •• -.-.-.·.-~-.--~ •.~ ~-." •· c!.. Rp •. x_~.
0.1 Jl1:andor • ·• ~ • .- : ~ ~ ~ ~ • ; ~ ~ ; • • • • a :1 II
i~ .-------
::::;::=:.: :.:: ==
 - 135 -
----- ==================-=========================:::=:=:====:!::
· . I~e-;- ~~-
Fats.

Tide.!' .den&;an · p·ekerdjaan. me¥1"t?E!r~ihlran dih:i t'l~n:,

i- c:~. r; analisi~ irii. . ·· · ·. :! - .. :·.· · r.

'
L 6. Untu!t ruengupas :gleste:uan j~g -l~IDE: t±ap_~t:le:?
10 iu2 d±hit\m-:--.: ... ·. : .
. ,o . .. ,• .
0.5 ;)ekerdjE · ~ ••• •.•.•.•. ~: •. ~·.• ~-••· •••
0 • O1:._,
")t; _;-_ " ..... . . ' .•
. ......~.a.nc: O..L . . . . .. .- ... .. . . .
. . . . . . . • • • • •· • • •
··----·------
itp.
=:;=~;;_'!:.:

7. ~:enUl.. Unl~::.n lQ m2 a tap ge~ t~n$ a tB:~.,~~~~:p-; ·.:,,_j:~ ...

l;::c 1e.u gen ten.g. a t~:u :·~~J.'.-::p 'i til" nezid.~.\l_~ di;e.a.it,ai. ·f~~:L :
o. 2 peJ.t.el·c'ljB.: ~ •· •• ~ ~~. ~. ~ •• ~ • •••·• ·• · a·::~~·lp_.,:, ·. ~,. ; ~-
0.1. 1aanc~or • ~ ~ ~-.- ••••• ~ . ~ . ;.~.~ ~-;-~ ; 4 ~. a.:. n · _._. ... n __
... ~ . :- :. . ~-=-,-~-- ;; . .. . ... . ..• ....-'. . . . .
~ ,...Rp.
- ...... -.·.w.,-.....
~·-··..

'''::
-------
~jatatan. :::!.. .. . ,~
Un,tuk _Iilenu.rup.kan .atap~bi;~ (·\'V~·l;ft).·.~--~~'li~at _e.n
D 2. .4-

. 'Djikalau g_es1:tene; .a:.tau: si.ra1::i bongkc.ran·' ti(~?.k c"':.±' ,_.::

~'a~.G:~.i 1:::. ~~i, chnitung · ·ae'te'ngti.Tl dari· a1ial:i..sis .·itl.:t·;
. . . . . I·

hcn\lT1tflkan 10 ?1~ f.:tap-seng~ ··dihi:Curig .: . _

t.:u¥:~·ng bes:['
~~·,. ~: ~·. ~ ~ ~. ~;,
:r .... -...:~· .....-.-·. · · · . ·'.
a·
.,.
rq,
J:
•. • Rp_.
}l-e:!(~J..~-- · - ~ • • ~-... • ~- ~ ~ • • ·--- --·-.:~a .. ·----- .. - ...
·. : Rp. ......
\-.,·

--------
·Nenurunka.n 1.0 m2 r3.ngka-atap dari ki:lj~ · (dji).ca-
lzu kaju bongkara.nnja h:e~dak dipa;k~i.:lag;)
'-0.25 ·. tul-;e.ng k.aju_ .··.•. ·~!·.~: .-~~·>"··•:~ .'Rp,. · Hp~ ... .• ·.a
o. b;a5. keijala tukanB .• -~ •.•.•· •••••.•. 9, .. ; j ~·
1 ·· pekerdja- .·~., ••• ·•• :~ .·~ •. ~ ••• ta~n ·:.::
o.o~ ma.ndor •• .,.·, • ••• ~ ~-·~~::~; •.. a.:! ...... !.· • ·
- - - · · --~;-"'!-··
. -·~. ·- 1:'. • .. • . Rp.
===~=====
 - 136 ...

E=~~r=== === ============,================= ="========;:~;.

· · ·_ bjil~lS.U ltaju borigkara:i.lllje. t:Lcl~-!;: _C:li:)a}~ai le.gi ,-
da1am analisi.s tersebut di.a.tes tu~-:~n~;· da·n ~::ep.::.1a tu-
ka.ne;.· dapat diebaikan ... _ :
'.
10. , 'i,'ic;lp-tiap 10 'ra2 rangka a te.p ·dari. l"'l2.111bu c1i.ambi.1
setengah "d.ari an·.· ·L 9.· · .· 0
•• •

. . .. '• . . . ·.
11. . ·Helubongl:;:.ar 10 m2 1oteng da1.. i. ~.;:c.ju, d:i.lH~in~ lu- 4

ar, 1<:·.nte.i djembatan (1apisz.n e.ta1..~ dEm b-=cvmh cloihitt1ng

.terpi.sc:p. )
0_,. s: ·:t;uk.a.n$ k? j u •••• , ~ ·•.• • • • • • • • • • e. ~~? ·•
0~-06··'~. _·kepala tulcarig •••• ·• ••••••••• -._ e-.· ·•
2 · · ·pe~rei""dj·a .... ~. ·.'· ..-.-......... ·•• ·.·.·.-...... -:.~.· •• e. n
:o.i·.·. inano~Or ..•. ·....•-.............,.-~' ..... "'.~.-- ..• a·· :r
:ij:,·.-----
=========
pojilC!il1~u bong,karan tide.~.::: c"'c:t:>a:.ce.i 1c-.3i·, dalaiu a
··milisis <ird."· pekerd.ja dan ·:utanc'.or di<~0e.iJ.>:<:t:..1.
0

12.· . . .Mel:U~.ongk~.r 1 m?: kaju de.ri b~·:.lo:.:-lotea~;, ·h:uda

~~u-da;, g~~agar. d,jerabe:,.tan, dsb. (~:C,E·.ju b . :m·:;'.~:Hora-n- dip?
13i 1agi): · ·
. "6 tukD:Iig: 'ka'ju .•• /.-. '·. ~-·. • • • •. • •.• • • a ~-I},.
o.6 kepa1e.. _:tulta:n:g o······o· • 0
~ e. "
:.-.·.-.·.- ••••
.. • •

4 . pekerdja -. ....... ~ ~ ..••. ~ ......... .

o.2 mandor' ••••...•...•• _••••.•••..• a "
R.:.")• ·---- --·-
. ·..· ---------
------·-
13.,; Seiandojutnja tiha·to petundjW.~ dal!.\.~ an • .L 11.
·Uii.tuko peke-rdj-aa-1i· ·:c1embon·3:'::ar · kaju~l:::t.\ju dc-.ri: ba-
nB-unan jang renda·h·9 O~ose:1nja ::: b~.:nsuna~'l-turutan-·, pc.'
da ~1n1:u~ja bangun:a.on2;- ja:ng· ·di:nd::_nr; te . "lbolmja tidak
.l~b:i.h tinggi dario o}.-5 °~ 0,' ·c:'d:e·mbi:l: ·2/3 Q.~i an. L 12.
0
 ·-. 137 ·-.

~;~:~;;~;;;~;~=;==;;===================;;;;;;;;;==;===i:~ :
- 14.1~
L Un tuk pekerdjaan mendi.r:i.kan !:embaJ.i bE~.l1.3\lnan
-·
t ban3un~n 1-taju·ja_l\~ te1ah,d·:iborigkar, ?,.i]l:itu:.:t:; tia::?
m3 >· .. ,... ·. . • •. ; _. . : : · •. • · .· _. ·• • • · :· . •·· ···' · .. ~. ·'"
12:
1.2
1
tl~l-~.a.~g .~'LB:J.U. ..• •·•·····••o ...
e. Rj •. · l?.p.
ke.:f>p._1.a, '.t:u)~i\n.g ..... ;.•. ~ •.•. ~ .••.• ·& .. · :r ·
4 pel,~e.::..~.c:. .J.i. •.
·-~-~-~ ~.~-~ ~~:.;~. 0 • 0 .~ .;·.a :r•. · :r. .,.
1 o. 2 ruepdp_i~.·.•. ~ ~-~ ~; •••.•.•.•.•·.•• ~ •• a. :1 :r .... c..--
j ~ . •• ·.·•.. n·.i:")•

;_5 J1. Un tu:!s: 1.1e.k.erd ja.an l'!leme sang 1ap:i.sall..;.tu;=;:·:~~~on

es~?2.l · je.ng. di. timbr.is ( djuga C.:La t.:.•.s lan·ta.i cljem:)c..·t-
!·· :~ ~ang ?ele.b~i~J s.e.t.ebal,- .Z:~tE>-re::ta· 3 CL.l·.·::ti~-~ ·lOO
· · ,..,. · c.,...,
.,. ::J ~v
mz
..,/
1 · • •. •. • ...· •· •· -•·. • ·•· • • •··• 1..7-
l~e .... ,· 1 ···1
_.·.:--. • __ ... ......,_
.... -"J~
,...., •.· ;"' •
.n~?

I 2
l.OOQ
1n3 ~pa~ir • . . . • • • . . • • . . .• • • a n
lq;. aspa1 ••••• o • • • • o • • • • e. ·1
it
••
200. L reriid~-~··•••••o••••••• a II ft.

4' p:U-.:ul ka.ju-bala;tr •• • ••••• .a II II

2'5 ·p e .1 ~··e·r~d J·a ~ .. ...... ·-·. ·.· .. ae.. :·r

,, ....
·2
1 ill.e.ndor .................. a
t~.l;.an~ masa.k a spal •.•••••
t:
....- .......
~.0_)
:: == == =-=:=; :.:: :': =
15a. Dj:i.ka. me;.:1a.:.:e..:L· mesin .. gil·ing (di tlmbri.s)_ t:t3.?
~00 m2 d.~~1i tung :
I+ m3 lteriki.J. •• ~.~··••••• a .t.p. .~
')
H:_;.
~2 ll13 IJasir • ~·. • . . • . • • .• . • • • .• a :1 ..
1000 kg. aspal .~ ••• ~ •••••••••• a .. ..
200 L reaid.u· •.• •.••••••••.. ·~· •.•· ·e. II .
...
....
:·r6 pi.lm~ lr.a ju- balt.ar- · ·• ~ ·..- ••• ~· •• t.. n
. r
..
=:.::-.:::::===
 ~ 138·-
~====r==_====·~===============================================
:;..~ ts. · r~t'r;.
. . . . . . . . .

Pindehan • -~ ••.•• ·~':• ••• '. ;~ :-.. • • 'RP.

,..........,..,
pekerdja. .•.•• • -..• ~;· •.•• ~-· ..• ·-~-·:a _!-:ip.: Rp •
2 tukang rJa:sak a.spal: ,_ ••• ·••••••• , _;Jli II ·.a
1 mandor .....· •·· •· •.•· o. ~ a·
...- ' .. r ':
0 •• . . . . . •• . . . . . . . . . . . . - • . • • - . • .

masinis •.•• -•• ;;-.·. •!•··•·· .•.•.•-.·- .•.•

' ~ -

~a· :11·
~-

I i. tul~an e' api .•-..~ ~:; ... ~... ' ..:.~ ~- ~· ~ ~-· ~ ~ -·~ .-l~-' . a '. fl"
_pezldj.ag~ • ••.•.• _.~~ ~- ~ ~ .... ~ .'~--. ~--;~ ... ~.:-~ ~ ;·ii
il

I 1
· Untu!:. aiat-c?~tat lur1Ul;.;- d.i· . · .:. ·. ,· ·'
. -·.
I t;i':ksir .:.;._: .. ' :·.:::):. Rp ••
·---
- . .
·-- ·' . ......••-. 4- -~; ... ....:...
======
:.'Tjc;.ta.ta:n : .. :~. ;;,._;·_ . . ::.::::-:.~ .. --·r ·:.-· .
:, "·Al1alitlis.:.antf~.;~:l:-~\J;.. 4.5: da;_l; J;. :1;5 <:~,,,;da.p.at clirobah
· ;.;1enurut keaciaan ·. c · ·
. . ·. ·" ... .• ... · · · · .. · · • · · ·
..: .

. . .. SUPLEI~~h - : · · .· . · . ·. .- ··
AAp.l~sis ini: di}J.:i.~plpl :·~~~9E<sarl~n lreeter~,)[~an2
· dari beperap~:Dj~W?tan_,_.;_::-t~nta:n.g pemc:kai~n· ana
lis is d;i. bow~b: ini. J·'j.de~.. -c':.:iha~uskan, bz.h!;,:2.n.
:pe:r-l.u u..n ttil-c diudji ·terle bih -c,~hul u. · · ··
l•- Pekerdjaen k.aju.
a. · 2~~ kz:ju-hiJ.an.c:;.
· kb.. ju" jane; diserut +
b. l~aju gerga.djian biasa ~ 10 ,~ ka ju-hilant;.
. .

I I . _PeJ;.:erd j e. an t.em.b oka'n. ·

e.• Untu~,-;: _pas·ang~n. kami r.ieraak~d. perek.at :
i 'Pp : 2. pa~i~ .. ~nt_ulc: lepB:s-penahan-air, dan
pasangan_ lain..;iain.'·
.. . ... .,.. . .. Jang"
. . hc.rus . .aHa.terdich til.
~ ,.

U.."l tuk :p·e:r·e'ltat· bi.asa- J:. kp : 1 seme;.~ merah : 2

p~ ten·t-ang men-gh~tun$ b·~n-je.b1.je:.bahan per m3
perekat ·saja- -at1ggap ·t·e1ah·· tjukup. diketahui.
 - 139 -·

=====F=====================::================================-c ---
F.ii ts "I ·· .. _.:----.
c. untu::.: z:i.chtsteen· {pe.s. batu-~uka) kami ambil
·untul.:: U?a·:~-~e!.,:e:::-Cja li· }~ G ~6; untuk bahan
~ ba tu tetai1' · ·sebai;ad: 'e;nal.:yse jang. 1a:i.n-lain
(1.2 "W3 ) ··wai~u~~un· :b'E:ran&J~.li ·lebih teped;
1.3 a ·1.'5 ·Ta3 ·bf~tu.:...iml:i:.· (1-2 - 1.3 - 1·.5 ·
m3 terGa~1tuil.;] .'
·d~:r:.. ·tjai><.".. roenumpul-::nja batil) •.
.. ., . '\·. . .· . ...
' Tetc•::]:i :d~~G~~ --~~~~S,:l~~{s.t-i.:WL; 1bel,.apte kclli-
1 steen== dapa..tiah di.e.mbil })rijsiclee · jang lebih
j: · tillggi dar:L be. tu.~~..aii.. b:li sa. Dalatu hal i:ni
j banJa~.: bab.an l:tend.j~cl.i t3tc.p 1.2 ra3 dalam ana
1 lyse. 'Hi.salnja : 1 ~3 pas. batu-mulc.a dari pa-=-
1· _ . . . <ia. ba tu.-l:?el~:l, · den.:;a:1 p·ereka t · 1: pk : 1 se -
r 'li1en merc.~l : 2 l)S · · ;· (ulrtu:~~~ :.Jelini· ·dan ls.i!l-la-
1
1 :in :?e!;:err:.~-~_r.._?E-D •. be.tu-muk.a):. _

lti?·
.. I
m.3 b£. t:tr-.ba-;r.. ~t- ...:..·~:-~.. ~ •• -·~• •• -• • ·a .Rp.
.ill}'
m,3
!:a~ur -~ -~'-_<·._~.-~ _:~;:·· ~ -~ ~ ~. •. ~a. ~:-
. --........ -• .••••. e , .
Rp.
iI

I s'~.:.Jen- ..!era~l
·: .""\.-- ·.··:.
ii13 ?e.s ~ .:~~sa11g· .... _..~ ..... -• .• -• • ·a n·
I
I .... h -.b e,.-:ercJ:'J.
_uya , . 5t''4'.,{.
~
...... - •!
u
26... ........... Rp.
j
I I I. Lsn tai u1Ji.n s e~cD.-Portlaad.
I 1 rn3 lewi'l"Ca:t. U0i.n. S • p • 1 ElemnJ.cai-.. per~!~a t :·
1 pl: : 2 ·;>~.s.,- lr.:.lt:t ditju·i;ji dengan s.p.
(u,~. u'.Jin 20 :: 20 em). ·
25 buah ubi~'l s •:.?. •••••••••••••• a :i~. 'Hp ~
0.02 kar\L.l.:_.: s.:0.~.untw:.::
men tjtltil:t ••• -••.•..•••.• ~ .•• -••• ~. a 11 ·-.H.-.

========
 - 140 -

----- . ..
-----
~·
=============================;=========~~=~=====~~=~=
.)ia ts.
;;>erek.a. t + upah-pekerd'ja · .
~ ,/ ... '

6·.o25 m3 -pe_;-.ekat~ G 6..• ~ •• .'.-~·._, a Rp •.

o'. 2.5' ·tu!ce~l-3 ~ -b~ tu.. • •.." •• ·•. _ •••• ~ • a "
··o~oz5 · · kepala.~~}can,g. ,. •• ;. ; •••••. a.·;;·
<?~5· -. pel~erd-ja. .· .. ~ . -:.·•-.-· _,._ .•. ·~·<·· .~ .-,. _.· ~- · ·c, . ::
0~025,
.
.. . ... -· . . · •. ~. •.•.•
".manc.or .. ·_. ;........ ·•• ·.·•· . ~e. . :i·
...
. -. . . . .

diambil ~ "". X .
·1.:L 2?· .:.(y •
Pju:-llc.h • • • • • • • • • ~?.

Ketera."'lgan :.
Dal.aw. !1.al~-'!i.nd. coeff. l t adalah sesuc>i den:~.:n e.n.
C:.-~71-•: {1ebih ban·jak bahan + upah). Teb"~l ;ere.:_,:;;t
1
. ~~t~-ra~a 2.5 c~.- ..
1 IV.- Ubi.n-tU.l'o..n dindi.ng do.ri. ubi.n-pors ele:in
'{tembeku): ··
ub:.L.J.-.tura:?'dari.porselein _(uk. 15/15). __ ·.
buab.' ·u":in - e. • ; ~ -~- • • ~ ; ~ ~ ~ ~ ; . • • e. :~.
' .
m3 1J e l. e ka t · G ·14 · •·• • • • • • • • • • a 10
1
-
Upah-bekerdja · 2 ·x ·a 69 ••••••••••.• 2._ __ • __
Ft1o .
. . ..· . . .
!Ceteransan.
Tebal perekat rata...;.rata ·1 em•.
Upa...~-bekcrdja dj_S..mbil... 2 X G 69, berhubun.:.; lebi:1 b~
njak. pekerdje.an· c.an· lebih teli t i serta l•e.ti-;,_r:·.ti.
.. . " .. ·.
V. l. m3 beton-\H~rtulang,
. tjar:rpuran 1 s •:?. : 2
keri.lti.l-: 3 yasir·{lihat·an .. ·a·4J.. F ,J. c:an I Z).
===~~=============~~==========~========================
Ket:r-.

-~~t~n--tjor (l. : 2 : 3) G 41- ~

C. 82 m3 bo.. t"~J ke:.:ilP..l-. ~"" ••••• •.•. .; ..... a ;Rp. = Rp.
('Jet on)-
0~511- .. trj p.:::...sir-p-o:;:.·tl. •••.•••••••••••., a II = :r
2 ~6ng s~men-Port1. ~··••••••••• a il
.. . . . . '. . . . .
~
= II
RE• (
"U::>ah-eekerdja.
6 l' 1 Jce r d j a •••••••• ~- ~-. ~ •• ~ • ~ ~ ·••• a. Rp~·
0.3 mandor ••••••••••••••••••~•••• a ."
l (;.ulca.ng ·be"";. tu. ; ; ; ;. • ~ : • _ • ~ • ~ ~ ~ • .. , a· tt =· "
0~1 '.cep:?.Ia t·1:!.rant, • • • • • • • • • • • • • • • •. a " = -'-'---~p. (
T'l::..ang=ool:&ng· b"esi: Upa~.1-bekerdja p'er 100 kg.
r :::.s·:.. (nat to) i::.lah 1~emotong + memasang d.iambil··t
)_ 2. I
9 tukang b~S:t .) ... ; ....• ~ ~ ~ ; ~ ~ ~ ~ ~ . a R:P • -·
3 kepa1a tulce.ng •.•••••••••••••••.• · a :r
~ Pekerdja ••••••••••••••••••• ~ ..... a ;r: =H
Diamb:il· -?;-· x· R)?. (a4-b+6) Iq>. (r") =
Bahan. :.. (Ber.:. ·:
110 kg... besi (terhitung de- besi 1,i
nga:n_ l.D';~ berd.. hil.ang) .. dak t •..,
hi1ang) •• ·•••••••••••• a Rp. = RP· s tap 11.0
2. kg. icarvat-betori ••••• ·e. a t =
kg.Ter- II

Per· m3 beton_ d.ip0rl:u~;:an 125 kg,.. • : gantWlg

besi·, djad:L ..____.. ~251· X· Rp. !r+s+t)=Rp) .... C. .Jiada
Tjetakan bet-on .. (beldstinB.) ._. vfconstr.
per m2 ·upahnja (f 8).- sambai
:160 kg)
0.5 tukang kaju ....... • •.• .:.; a..: Rp•= ,..... Rp,. d
0.05 kepala ;tukan~· •• • .- • .,;.a. ;!- 11 e
0.2 pekercl.ja • ••••••••.•. a :r : II f
n .... ·
··-iJ
·: ...•..
 142

:::::==== ·====~========~=======================================
Fats. Ketr.

.... . ....... ....... .

----4-------~----------------~--~~-----------~-- --
..
Pi.ndahan . - Rp.
0.01 mandor ~ ~ a Rp.· .- Rp_. g
Rp. (d+e+~+g)
o.4 k.g. paku •• ~ ·.; ~ ~ ·.; • ~ • ! ·• ·a: ;r·-
= Rp. h
T~ap~tiap·m? beton diperlukan
10 m2 -tjetakan, djadi ·· · ·
];0 X Rp. (d-te.+f+g,..h)- ~-. • ~ •• .; - Rp. w
.... · .·'
. ·:" •.

J3ahe.n-b~han .. ;
o.4 m3 kaju-hutan.
· · ge-rgadjian .-••••••••• a Rp. = Rp. x
Lam-lain.. ·
Untuk·membongkar _ tjetakan dan ·menjiram beton-
ft::_.-_,-._. _.pekerdja . _•. ~-. ~ ~;. ~ ~.;
. .
~:• -<:L .. Rp~ -.
.. :. . -.-
-
·Rp. .y =
Rp.

Keterangan •
. tentang beton-tjor tjukup; djelas.
untult beton-tjor analisis mendjadi per m3
Rp • ( p t• q ) -- .
. ·.c. untuk beton-bertularig tidak dengan tjetal<:an
· {straus~paal, lantai diatas ~anah d.s.t.)
per m3 _mendjadi Rp. (p .+ .q + v).
d •. unt.uk be_ton-bertulang deagCin tjetakan (sloof,
kolom d,l.l.')t=i;.a·p~t-iap_ m3 beton mendjadi
Rp • { p + q + V + W -t: . X -. t y) = Rp e
Keteranga.n,
Dal.am 'analuse ini perlu: di.perha ~.ilmn t ' ballWn ja.n~
di.r.1ah:.sud ,iaiah peket'djaan ·beton jang sederhana (nor
maal dalam bangunan-bangunari biasa).
Rasanja untuk pek-beton · jang b.esar-besar kaju-kaju
stutwerk lebih bai.k dihitung t~rpisah.
 ..,. 143-

==============================~====================d=======~·
':Fate • Ke'tl··

VI,. D:inding-'Qi1:i.k.~
o.oo8 m3. kaju-ltaju ran3l~ a RJ?·
2 .• 20 m2 bi.1i.k (dubbel.) · a n = u·
·upah bekerdja D-8 - ~ .. f

o.o2 kg·"p8.kti. .... ·.·...... --~ ·····~···· a

a- ·. = :t .. '.

. .. .,. : .
Rp. ' : ·....... _ .
-.... ·.·J

VII.o Langi.~g_i.t• (di.nding}.... . .

o.0094 m3. kaju~ka ..... • 8: Rp. = Rp.
1.1 m2... bi1i.Jt: ·• ....... .,._ .. _.; .8; .11. ..= II · •.• , .. ,.
0•02 · kg· • .; •.•••••• ·• ·• .•• -. .• a :: =· "
Upah-pekerdja D 1.2 -- II·
, . . Ji;•. - ..
N·· B. g;:mtungan 1e.ngi t-1~ngij; _d,:J-hi.~U:ng_ i-erp':i.sah•:::
VIII • Langi t.;,;.1~"'lgi,t d.iraj··'( claJ.am. ·hal .i,di:·langi-t- -·
·iangit terd:i:ri d~3f.;;hanja 1 lapi.san ~~j:)
m2 kJ..ra.j (lcadj an;y-)~ a. · Rp. ·- = Rp. . · · ·. '
· ~ ka.ju. ~1gka .;............a· ;;r .... :, =· "·
-kft'..,; paku' ·- .-.;. .:.~:.:~. >::: ' .- u:
........._. =----
Rp,o·.'. . ..
"1-~ - •••

--~-·~.-
·1
Balol:-balo_k" gc:lll~~nlfcm :t.angi.t-aS:ngi, ~'- 4ihi-
I N .B.. .. :fung·· t~:i.sali (i:.ia~~ pe)c. · :k~da-lcuria);; . · · ·
.1 Ana1ys:is buat -~~al:J·~--c1.j·a1an ·cperteg~ran) •
di='~tik 'd<tri sr.t• H.v.~·w.N.P. ·t-gl. ..;l~3.-'49
·.No,.;. B .26/1/1.-~, ~ · .. .. . . · ~.-·

: '. l·ien:aruh
• o
1. • • • "' ~ ._
m3
p'as·{~· c:ii.bawa:h al~.s djafan tiap m3
' • ' .. • • . . . ; , . . . ; . ~~-. , , :.;...: o • I •. ,· .., ••

. 1~pJ..s pas.i.r. _d:ip~rl~~~- .: .' · .

-11• 2 · ..... m3. }las:ir. ·.:~·.···~-~-.~.;-:~·;··~··a ·Rp-.
.-'I''"
o• ,..":~•'
• ~·'f~'Yo.
• "' ' • " ' .• ~ ,.~.
~, ··
. - .... •,. • ,' •· '•

. "'>
I ..,• I ... .,• .• ;"' ..• ... -4

· 0.375 :pel-:erdJa. _.;_~---•,•.~ .••• -~ a :• · ., · · · · = 11 ·

199 ·
0 •. mandor .•• ·~. :·:;.;·.\\,·.··a_ -::f
• ··' · .-.:. ·. .··: r: :- · ·~ ·: .. .
• · :· .. .a.;=·
' : .. ·.,:, ·' · .·!.:
<.'~· ··
,_
d j um:Lah. · •.••. = :Rp • . .. .
~
 - 14-4 --.

,~~=~=-=======
. . - - ============~
- ================-:====~=~=====~===~
-. - -- K~tr.

--- ---- -·--·-

An
VI Hengapur alas: setebal. 15'. (p~ld.aag ciri ciar·i
batu bel£-.h). ·
- Tiap m2 lapis alas diperlnkan
0.2 m3. batu-belah •••••.•••••••• • .,a Rp .. Rp.
..P• 05 m3 pasir urug •.•••••••••.•• • a 11 = It

0,.375 pel~erdja • •. • • • ov ~" • • D. II eo • •.• • • - II

0~019 mand.or •. •••·••••••·• ······· a •• ·- "

Biaja menggi-las = 1/7500. dar:i
biaj-a. menp;g>ilas ·sebu1an
(An • 1N L~ .. ) • • • • ••- .- ............. " a Rp •. = Hp
Hp;
'l'jatatan :•
Dif\Xl,gg_ap" balnva 1 m3 _lapis alas jan3; baik di ta -:-
r~h.'1.ja s~rta dirapatk.an dan ciikantjing dengazf l:ratu
-pen-g;-~pat memerlulren 1.25 ·a i,3 m3 butu tu!llpul(an (a
·was'Lkesongan .d~dalamnja:.} ~ -
Upah dihitung ·1.5 pekerdJa untuk tiap m3 banan
I'
1 _
(batu dan pasi-r) _dan 1 mandor .untu)_c tiap 20 peker-
. djae Lapts __ -alas jant;;: mompunjai .teba·l lain, keperluan
1 bahon dan. upah boleh didasarkan at~\.s analysis ini.
I . __ ;:Ji.api~ ala{i_ .. jang terdil"i dari stennslag (8- 10
.
em) bahat;( .'Q,an. .
upah ' dida,sarka.n atas An. vi. 3. -
An I . .. '. . . - ' .
~..• '. . . . . . ..
' .;-

vr. • 3·.1 ·Menaroh. slijtlaag ·:(lapis kulit penahan) tebal

.,: -· cni-(setelah :digilas), ·
Tia'p 100 m2 luas pertegaran dihi tung:
8 m3. batu-pet-jaha n .•.• ." •• ~ • •••••••• ;. a Rp. Rp,. = ...
2 · m3 ·pasir urug' ~. ~ ~-·~·-.-~:_;_........ ~~•.• ~;··a·". =
7 •~5,_ ~ .. 1...- . ~ • .. . . • - .. . . . -~: • • ..
.. , : Cl
. P~··:L~r)..&Ja_ •• -. .......... ~ • __..._
........•. ~-. ~ •.• ! ~
a
0 .• 3,75_ Dillndor . --.,. ·,:--. ·•• ~ ·~ ~ :_-~ ;~ ~ -~ ;_:~~~:;, •. ~-~ •.••.•• ~- a
="
Bia ja menggil.an. 2/75 ~ d~i:i.. -. : - -
n ·=
.. "
biaja gilingan sebulan··. (k;, w. 4) •. a " • - II

Djuwlah ••••• = Rp.

===--=======================================================
KeL
I
i Tjatatan:
Di.anggap, bahvfa ·b~\tu petjahu.n ·j1hg diampar,_ (ge-
.lar-ra taka.n) setelah d:i.&;i.l.as tebaln..ja. mend jadi t
,. d.ari tebal s.emula. -· Djil;:ct menggunakai1. krikil jang.
.I bertjampuran _pasir,· maka pasir · urug_ (pengisi )t\ju- ,, .. _.
I
' kup dengan 1/8 dar±· banja)mja kri.kfl,.:.,__ ,. ·
Untuk upah dihitung- .f pel~erdja tiap m3 bahan
• (batu ;petjahe~n- ..-+:,.pa.s.i,r.l-4~-"n l mandox-·untuk 20 pe-
kerdja.
Djika lapis per.te..c;ar&"U.1. .d.i.b.u.a.t d'en._,::~.n· lain tebal
banjcc.lOl..ja bahe..n. s.e.r.ta :u.pah d:LdasarJm:n: atas analy
I
I sis :Lni... .,

An.
i1 B:fa .:fa meri fiii'I'ct!Ei ': · · ' : · .
jn. 4~ Untuk l nie's'i'n 'gfl.as· tJ.ap· 'J:?'u1:D:n'.·diperl)J.ka.n:'
I ·l masinis' .· ;.·.· •• ·.·;•• ~;;.·;; a: "i.?p-.. -/b~ •. = Rp.,
I • ].
!>en'd'jaga.' api • • • • • .; e • a ;r0 /b le = i I
I 30 djaga •• .._.~ •• ~ ........... a II
. ,. 150 pekerdja· .. ,.· ••.._.• ·••.••. ·.: .;.~. a. ;.:
I il. ='fl.
;a-· _ 11
i bahan pembak.ar··untuk· ~en-
Ii .
dja1ankan zrtesi.n min"je.k ..
1
I• dan pen)&1·i·h~+raan..•.•.•.•.•.•.•.•.•••••• :. • •.• _ "
---:---
i D$umiah ~unt-ul~ 'J.". bulan/ 0 i1~s
= Rp~.
l bulan/ i_:ilas' d.i'li:i."tung ·25 hari t,iehgg;ilas. ~Ha­
I sil dari I me sin gil::ts· := .150.· Lt2 lapis · kuli t
penahan atau .~o -~~ :ie.r."t:~garau.
. Djadi tiap IOO m2 le:nis.~ ktr1i t lJenahan ·= 2/3 X
1/25 = 2/75 btiian I ~iile.;;. · ·. · · · · ·_-.
Ti.ap ~.J.OO mi'iap{s· l:ie'r'teiar·a·ri -~ I/3 X i/25 =·
1/75.. bulan j ·di.ias. ·· · " · - .... ~ · · · · · · 4

-.. · Tjatatan: · · · · -
i' Dj·i·k:B. ·ke~·daan air setemp~.t aga!~. sulit, dapat
ditambah penanggunu air (paling banjak 2 seharinja)
Lapis batu petjahan setebal. l2 ern atau l·ebih,
dit;ilasnja dalam 2 lapis.
 -146·.-

==~==-====~================;=================;============~~
Fats. . Ke;.. ....
Lapis bawah teba1nja 8 em, digilasnja tidak tcl-
g:ttu matang;. ·
- Bie.ja menggilas -= l t X biaja e;i·lasan llapis. ·
Hengaspal nm~ d~alan •dengan . mene;~unakan aspal
panas.
'r:i.ap l uas 100 m2 dihi tun g. ;
250 kg. aspal panas· • ••••••••-., ••• a Rp. = Rp,
1 .• 2 m3 keri1dl- hal us - (+ pas:ir).
·ata~_s,.Plit
:._ II
-::.. ~· • .:··-l.. - ~ ~- ·- - ' \ . •
•••••·••••••••·••••
. .• .. .. ·• • . .
a 11
. djalankan mesin •.•• , •••• ~ ~ ••• ~ .tt.~-:-:."--'_J&·:.-~tt
0~5 tempat memasak aspal' •• ~:~ •• -~ .• a :I = ..
10 pel·.·.erdj'a ••• ~ ~ ~ ~ • ~ • ~ ~ -~ .: • •. •.• • a i1
= II

o •. 5 inand.or •••••••• • • ·• ••• ·• • •• , . ; • • a 11

= II

a'la t-ala t • • • • • • •• • • • • ~ • -. •• • -. a n· = H
'DjUmlah · ~ •••• ~ -~- ••• = Hp.
An.-
' ~ .... ..,. .
w•. 6~ . . M$nza-~pa1 muka· djalan, terdi~i- dari;. pene;uiasan
den~an primer, kemudian dengan aspal pana5. ·
Tiap luas 100 m2 di.hi.tung : ·
_§,_0 kg. primer , ~. ~-·;.! ~- a Rp. ... .. _. •... •
= Rp.
200 _kg~·a&pGl1· p~as- ~:e·~~~~-~-~- •• ·:. •••. a.£;-•_.\!.- : II

,.i. ~ ·.-' ~3. kerikil~ .:e.a.S~Z:' ~\.·;;, ~ ~;~ -~- •• -.• ;... ~'~.• -.a fl =- :1
:..:--~~:::.~~-·:.ata:ii·'s-:P-i:ii:~: ::-~- -~,·-r> _ . . :..:.-: ·. : ·
_ · ,.bahan .. peinbakar untuk ·men
... ;,.~ djalank.an me sin' ..:~ ~ -~ • ••• ·;.·;. e a II0 • • • = II

o.4 -t e inpat · mem~ak . ai.pa 1. ·.••· • • 1. • • ;. • a 1'· = II

J.a
Oe6
peker9,ja •• -. •• ;. : • •• -.. -~-. • • ~ •• ~ a u ·
mandor •• ;. -• • ·; ~ •• ~-.• ·• ;·~ ~. -~ •••.••• · a ,, .
=
=
:r
II

.. · al~t-alat .••••••• ·.-. • • •• --.-~ •• • •• a "· lC:

II

Djuml-a:h .•• ! • • • • ~ ~. • = Rp ..
 - ~l~'l.-

=====F======================~=============================~
. Fats.l ·.- · -Ket.·

An. Aspa1an ba1·u· ·d_engan: me~r;gun~~ as pal panas

'.V • 7• pada muka dja1an jang terlantar aspa.J.annja., ·
T:iap-t:i.ap _100- m2·' di.hi tU.."l..:_. -: ., ~
150 kg aspal. pana·s· ·• ~-. ;. •.• • • • • • a Rp-11 Rp •. =
1.2 m3· pas·:Lr Ita.sar· a tau •• •. •'~ a· rr. ~ · = ...
spli·t · ·. -·· · ··· · ·· · , .. ·· ·
I Bahan p-embakar "Uri tu!~· · · · · . ..... ·~

·I I .0.3
mendjala.nl:aft··inesi:n-·· ••~•.• ~ ~ • . a..· :n-
tempat pemasak aspai·· • •• ·•• a :1
_ :·,
= n·
I 8 . pekerdja·"~~-~ ••• ~• ..... ~ ••••• an = ;,
"' . ~-.·• t·.
=o.·4 ..-~ man·ao·r: ~ -~ ~--~ .-. -• •.•• ·•• ~ ••••• ~. a· n = ;r
! ala t-ala t;· · • ·.. '~~ ~ ;··~: ••~·l. ~:. ~•.;.~;..: a:.: .rr: ~: ,., -~· ·= · '·'
I · D j ti¥Uah .. ~: •.• ........i:., _;· :.-=Rp=---.-~-
....... · ...... " .. ~ .. .
I Tjatatan :. .-': .. ;~- ... ---~-- ·
., I' _ Dji.kB. d:i.anggap· perJ.ii-.akan menggilas muka jang
te1ah · di.a~pa), _ana:1y~:i..&--_iV~--..5;~~ W•. 6, dan.'£;. 7 d~pat
I ~:itambah d~n~a~ .. ~;~~ .:~/i~O.;l?~~n~./ ~~s unt~k ti.-
ap 100 m2.. . I
·'
·· \
-~·:-... ~
·• ,;·' •
·. ·,.
,.,--·• •• - · · · ...

An.,
w. 8., MengaspaL dengan .~oetongrui.s.~.
··· ~ Tiap.:.tiap ·roo~-m~~- d:initWlg : .
1400 kgt._· boetorrg~ui.s !"ro. -5 atau
1000 kg.· boeton,gruis No.•3;. 7 a tau.
800 kg~ boetongruis No~ 12 •• • a Rp. = Rp.o
l'l}injaknja. (:C1ux):
·untuk Hd• 5",;,. ·_?0 ii:t<tr
Untuk No •. 7=-50.1i.ter
·untuk No.12 ~- 40 1i.t.er
·m3 pasiJ,."". kasar a tau. • ••• • • a ::~a.
Split ":... ·:. .....
= Rp;,;
8 pekerdja ••• ·~ • • • • •••• •:• • ., • a :1 = II
0114 mandor •••• .- •••••••• • .-•• ., • a " =· · r·t'
alat-a1at •••••••••••••••• a" =n
Biaja mengsi.1as = l/500 bua1an/
gulta..s • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • = "
D j u:nlah •• • • • • • Rp • -:::----
 ... ..~_':.;v : \~;t·j.:: . .. .~ , ..
.~: ~·.--::~"·:~.,~~ ~ . . ·~
..• .·
-. . .·
\::{1[ .\ ,-·.48~-:;.:-··
~· .t~

•·~ii~~~~:J~=~:c:c~:~~=::~:=.~::o:·~~=~~=~·=~c=;:;==~==:=======:=::=:=.=:=.?~
· •· · · · - · .. Ket_rt
. ,) ..... ~-

··r· ..

" ........ . ,· ...

'11. ; ,

.'. ... ',,.

• .. - .J...
~ , I lo
 - ~49 "':':
=====~==============================~====~===~=~=========='
Fats .• Kei
Ada kurang baiknja: ape.b:i.~a lalu lintas mendja .··' ·
di racai dan berat, __diwaldu musim· panghudjan ter -
paksa menurut J.alu lintas ~8ak · berat. _.. ·
Analysis jang :tertjantuncdibawah _i.ni qi.k.utib da-
~i pemeriksaan Ip •. H.G.A •. Bakhover.. di. daerah Kra
wang. __ ....
. Djalan sandkle:t ada1ah tja.m,lluran 1 lempu..'lg .. 3
pasir, meiembu:t-ka.n J.empung I. tanah liat :dipa:t:J._dang
perlu, djika ta• dapat'me!1:;5"U.Ilaka.n. l.empung- tjair,
kar.enel;·kekurangan air;. · ·· ·
1 m3 J.ampung iembut mew.e~lul~n 7 hari. .pekerdja.
~e.mpung- :ttu mf?ngisi rua~ga.."'l, cliantar~ ba~·u-be tunja_
pa.$ir. _ _ ..
Akan mendapatk.a.n sebanjal~ 3 m3 zai'ld;kl.ai~ dengan
bandingan tjar:wura.p. 3 pas~ .dan-1 lempung diperlu-
kan 3 m3 pasir dan 1 .m3: ~e!ll~Un~ ·ler..tbu.t.
Dje.lan ~an.dkle:i.. lebar. -3-.m:-d~n teb<:;J.:L~-·20 cm.raemer
.·l.ukan ·ti.ap -m•-..:0.:.6. m3.· zandkl.e:5. -atau.-.0.;6 .. m3 pa~ir
· dan- 0.-20 m3 1empung: l.embut· •.. I~rena ,pa(ia:\;. dan.:·.bi. -
J.-an-g, bahan ;)ans -e.da- pada :p_as:tr. o-. 625:-:dan.--ie.mpung
lembut 0.208 bagi.?-n• Da.J.e.m .~eLlpung tja{r perban
d:i.ngan antal:'a .l.empung ·dan a.:tr ada 5 ..: 1 · . ·
Dji.ka · tj~mpuran menggunakan J.e;npung t·jair.·;· ~ma
. ka diperlukazl . .:"' . . : · · , ..
o.6.z:?:bqgian ·P.~s.:Lr. , , -;··.
o. 2Q8 :b~gian -~etlpll.ncr·. _ , ...
o.042·bag::i.an a:tr.
( perbandingan :P~~i.1' . :. ·lemp.ung tje>,ir =
2 : 1 )
( perbandi.ngan J.empun.;-, clan air dala::n ·1empung t_ja-
i.r ada +. 5 ~ : .1 L · · ..
( perbandi.ngan .pas:ix.: ,~ J.~mpui?.g = _.3 : l .. )
Untuk.a;.mengisi. 3 buo.h tempat tja:r:_upuran {de-
ngan i.si. ·l.m3 se.tunjc;. teupv-t · ) de.nganc_.lempung dan
air dalam perbandine:;an 5 :.-1, . :ill'en·gaduk· dan me1em .-
butkan:sehingga.:mendje.di. tjai.t"an (2.5 m3 tjai.ran).
~~ ·~.-=:t.~:=~t·~~~~~~=:~.~·::~:~,;:~:~~.=.~.~=~=~.=:=~.~';·~~·~~:;~~~!
.;;;_"'-;\" . · ·' Ce membawa :adUlrdn-~arld~ie.i. 'ket~~Pdf. ( dja1an)":? ..
.
' . f . · · ·.1.Y •. ~ ·-· ,·._.: ·- ·.· · · ' . -· . . · •. ·_ . ~-

,""'·;- .! .......
Rer""a
--r .. y • ·mera+~"ftc·. ·~·--
\". • ,. "'" .. ,,A.f .. ;;..) ''J"!...,~-~ •
· . •
· ·_··· .. ·· .r:..
- ·- · : '
·····.. '~---. -.:_.,.· ·.• · ,.... ~.~"·.-
. .

-~.~~ :~~ -~;:~~~ ~f~~~~~-~j~~i:j )::~I:~¥l~!e,t~r~-

··· , . p_ek~rQ.ja ·menurr:t, ~k~pand.a:iarm:ja·. · · ·
,. ·-·~:,~~:(,~, ·
. n;t~~--~~U.Jq.~p: _~ema~i:.·:.4 .. pe~~hlj~::·:m~ka upah dapat
,ditaabali dehgan 25~j. · · ,. ·- ' ·'- · · · ., · -~-·..::..:.:,:: ·
· .,.. ·..• ·Daiam ·anaiysis i.n:t""dihi.tung 'dengan. 5 pekG_:r'dja
· . 'Uiltuk mel!lbuat 6 m3 zandklei :d_.±:atas...,..djalan ... .: _. ,,.£ -·'
..: ·::. :· . ~ '::?erl~l~ j~g :di:P~~g~tiak~n · jalah .: · ·· ·
j;:.\;·:~' .: .. ·..3. pet:i darf ~j~ (f:si -1--''3 X 3 x·i·0.,25 ..~).-: .•.
-:.r_L... ..1 peti dari kaju (i.s:i 1. X 3 ·X 0 .. 25 m).;' .·:: .
.
. '~ :l·.') .se~~p ., ..... , . :.~ ·-- .. ·: ·r . . . . . .. -:. -~::.:'."
·~.·
·· · 7 pet:i kaleng mi.rija.k. tanali~ .. · · · . :· ·, .._ ;
· - _;.:~ ~ _- ·~ :~~~:n:~:!~~k;::~:~~{-~:~-d~~:. ·. .•:; ~·~·--: :
·2;nrr~·~·:!· .f>:7:Ja.. -jang ··tersebu'b"·-~.atas ·:b\i :'lap at:, 'd±gunaka.n ..
~ - - :J: ,. . .• ~ . -· "" - . . - • .
,;.. wiit;u~'~menger4j~kari~~300~'m3'.::·zandklEfi'~- dia taEJ. •. dja~arr.
·. "·:·., Anal:tsis ·buat-':6:"m3-..~zandl<'...l.ei.. di'a·tas a·jalan. ·
(~etigan -'tje"ii;ran -l:emp~g}-~~ ~- .:... ~.-.. ~ ; . .c.. .. . ·.. : ·, ... t
6.2~.. _;n?. pas:i:e -d~p:ii:1g¢·~aj·a:lan- ·.·:~.....·-"·.-a · R:P~ :. · :,:c;:Rp •.
2. Q'$ '. ~Dl3' ·J.:e~pung :_d:ipiriggi:r·.-~aja-l.:.an:; •.• ~ a. H : _ .' II '- ·=.
o •. 4a m3 air d:ip:ingg:ir . djalan · ;. ·/.-~·.. a :J · ·.': · = ~•r •
5 . ·pel~erdj-a ... • • • •.•.:.:~.~ :.-.-~ .• • .-~~ .•.·i·. ~ •. ·• ·a . •• = ",
0.02-5 ·mandor ·•·• ••• • ~~ . -~~~i-~:.~-.~~~ ..,....... ,.•·.·;:~--~--:~-:~ ~-·•• -a- a = '' ..
3 .' t. d . , .. . . .. .. .• . . ·' ;· ·. . . . . .
~

. ·· ·~· l?.(.;::..:tJ...;>1'~rx ... =!:3~J!!:.l·2._5·~-):·:~--.-: .. /:,>:.~;~....:_. ·- r:'·

~ - .... '" A- v.a·· · _. - • ·•, • _ .• ~4 e.J.;.:·. ~·• •·• · a .11 :.. '· ~·- ~ = '"n
~ '::<i" <· :·:peti. ·aari· ka:.j·u.' • :~. -..-'~·· ,:,.:..~ :::::;"'-t: :. ~::o'' : ..··.:. : .-. . . .
·( ~.. si: 1 X 3 X o·.... c.·. ~5) -...· ·-. ,. ···a 1·1-· . .;.· .,
: ~··· ..... -• . ~-:···:~:•.:.•~•: '· . ; ·.· . ·.-:."= _.'.,.;
.3. . ' ·.-; .....
~::-:···~ae
1,.. . -~... ·~ . . . -~· . . . ·.'·:~···~·-;-~··· _........~. . _:: .. _~-- :'!",.(:~ ~'.·..··_' .•, . . ·. •''ti'
top ................__ .-~._ ............. -. ....~-~·•:• :a :. ·. . -= ·.
'·.:":\?' .,.'.\f: ·-peti~ 'kal·eJ?.·g. m~ja_~·=tan·a}i._:·'.;-<:~~··:~. ::a;··;·JI·.:~ ·=.If

•.
><'2·'-~ ... .;,;....;.:-~:e.nl:l'
~:-· .- ~.:~·~·-~ ,l~~ ( ,.~·...
·minJ.alt:··tanah
'·t • . '- .:· . . . . . .
·':..•~~-·
..... -.,.· ..
,. '· --a.
·rr'"' ··--"
·~··_,-:.·~~;~ .. ·.!!". ·. ._ .. · ~ ,.· :: 7'--,·.... ·..
• .2· ··.,~.,_:~at p·~nari~.•rata ·:aar:i kaju··$.~ .;~' a . 11 : ·;{,_1,
' · · ,. . • · · .· . ' ·• ··---/ ·.--- ':: ·-~ :.• ' Dj\.unJ:ah ., ... ~ ~ • :.: • ;..·;. . = :-:Rp~.--
....... --~~- <::- ·.:• . t~ -~ ..... .-~ ~- ••

-----= 0 0 0 =----~
/
 ---·-----
I S IB UK U
------------- hal am:
A~ Pengg~l~an tanah ••·••••••••-·•••••••••••••••••••• .l
B. Lempengan dan' pagar ·----··· •••• ·................... . 15
c. Djalan ••...•. -....... - ... ~· ...·~•-•••-'············•·• •• lC
D., Pekerdjaan bambu dan la~n--lain konstru...U;:s~
dari bahan2 dalam Ne~eri ••••••••••••••••• .... 19
E. Pe!cerdjaan Pantjang dan t~eng-bersekerup •••••••• 21;

F. 1·'e~;:.erdjaa.n kaju -· ---··· •: • • li • • • • • • ..... . . ... 3:i

Io Alas dan djemba tan ....·..... • ••• ... 3:1
II. PekeTdjaan mengatap ••••• .. y:
II I.-
IV,
Kosen, djendela dan p:Lntu •'• •••••
Lot eng, l.ang:i t-lan;;~ t ~ l.an. tai, ainc~:tnc:;
.....
...
1+ •.;
5;
v. T j e talm.IL. ......... ·-- ......... -~ ••••••••• •_ ••••• ~. 5' .
VI., Tc.hgga dan serba-serbi pe~~:ercljaan lraju 5.'
G. Pekerdjaan mene!J!bok dan kons.truksi·-l):onstrul~i
ba tu •..••• ~· ..• . -..:• .••••••• --:•·-·~·it~• .• -• •• _. -: ••••••••••• 6•
I. Timbri.san. dan 12asangan-ba;."t;-u .~.Jtos ong ••••••••••• 60.
II. T~jaropuran dad pereira:t -~ligan (ne·;;-
selspec:ie) ..••.•..•••_......-.. -.••...........•.. 6~
~·.
III. ?asa~gan ._ •.•• _. ·~ •••.•..•••• ··~ •••.•• • •••••••.•••••• 71.
IV. Beton ..... ..... ...... -·· ............... .... ... .
•, • ~

V;, Pekerdjaan me_l,~s.~er, menjiar cl,an ~1en'ga:;_:mr ••

• ~ 82 ..
86.
VI. :Lan.tai dan _seloka,n .•.•.• •.••.•• -····· ••••••••••••• 95.
VII. Pekerdjaan ~e:Ina.:·h:a:t: .•.•. •.•,•; ... • ............'............ . 106.
:a. Penutup atap ......... ---- ............ ................. . 107.
... ----..
~··

I. Pekerdjaan menempa ~·· .. .......... ll5.

K. Pekerdjaan mengetja t
J
dan ·.l:lenget~"r .. ...-.....·• 120.
L. Berbaga~ ma tjam ,p_eJ~e-~djaan •••••••.••••••••••••••• 133·
Sujp~enie~ ••••••.••••••• ·~·. •...• . . . . . . . . • ....... . 138~

----- 0 0 0 -----
-----------------------------------