You are on page 1of 22
(© PERIODO MANEIRIStA do Manciriemo Musical Portugués A parr de meados do suo 01 pole aman pomugues comer {ote inporantsevese, cm ders que no ogi 3 ee use ‘oat as pragus matroquihas A compedio comercal de venezanos ‘Secon ¢ mas tarde's valida ana de inglesese holadeses v20 comprometer de forma decisva 0 monapalio poreigués do teic® scape obi ao eaceramen tot ora de A Se ind, em que se fara duran decadas um seamen ata precisa de peosperidade. A erie de Mentdnde nacopal que est Process de evidente despise politico, econdmicoe soa as0 pods ‘eea deter acartado somaraeo,easraeente, os cleton dx be lattes relsososdesencadeado pela echosto deforma, pels sb ‘agder camponces viclentamentereprimids, pels efeoe dsssb adores Ge um captatsmo fnancelo cm aacendo smparive, pela meapatorea que te tomma ean ver tals preocupante Sobre eae quadio de fundo aie nen leno Geercaea a Co texReforma, que no plano Hologic e cultural tem como pineal Dbjecivo eratcar co Pas os fendmenos de uma cosmovido poten tere expermentalsa decorrente do contront com senovas raids alnoe este mod, em 1936 cinco ano apex soiagaa que nse Senido fora apresentada 40 Papa por D. Jot I, € introdusaem PortopalsInquigs. Esta nica cen 1539 a actvidade em Labo ‘2b a depo do princi Inqbidr Gero Cadet D. Henne eon 1547 cert po Dla apa etutra define 1340, Sno de realago ds pecs autodete 0 San Oro dea ini Teens do peblcoen een 1347 € compa © primer Index obras pros pla prea peo qu pat de agora quae eo lito cr Portas passes nccnta de oma tap teenea dec. {Slolosa da adminisgio regi 3a sutondage clase doesn "A Compu Jess intl cn nosso Palo em 540, poucos reser depots dt sin findago, © etneece rapidamente coleos Fropriosem Golnbrae Los tn 1555 lhe conga a ato mah ebigada do cmino supercar Pormplo Colegio dav Aes de Unt ‘dade de Combes, coe Lents, humantas como André de Cou Xin George ochanan, Nolan de Grouchy, Joao da Costa © Diogo {Tene tnhum do procesadosem 1519 po Santo Ofc eexpulon Portugal no ano wegunteTambem cr 1555 ones exbetecem fin Evers 0 Colggo do tspinto Santo, que pasa Unvertade em {$59,cometando ssn lina fae Ge nsenuragho dum verdad ‘onopei jesico dos extudos universes no pal. Portal pat. “pou nevvamente no Concio de Trent, com desague part te. ‘Enc de Bastolomes dos Warten Acebipa de gs ee 1564 ‘Scho odaico pan eaten em que 2 delsbes do Conc seam romgacas integrate com fowa de Le. A acco repressive ‘Etmpuigao, procul delice oesfrgo paar doses, Corpus nr decent Greggs ier mom, ‘iat ordem cultura em ques ms se vir integra tanto mat ietmence mio ne ihe reconece, na melhor aig pltiet «sugar um pore eft ic format nsbsotuel sobre ‘No que toa t scomendigoes formas do Concto de Trento czpcianis 4 Musca oo compontores porugacies amo de fet (S teuscokcp epanhsn "aso tera de face andes aeragd {Tas peat naa Os excesos comrapontsicos€ 2 peolfraedo indow tipicos da polfontaanco-tamengs poster Jon esve Elmer tric pcos teologos conc, mancs aha encontrad {funds cco cite pelo gue or Forts ndo ve cher sever ‘lige vores itcarasGfencendo a completa supreso da Pol tenis po cto em favor do canocnao. © pont de vss pono sr, Fosina, clatumene onpeeo cm 1503 plo cone cro Dom DOR So Mig em nome desta uta tne da erat conta reformita (Que € de ate oe fis cevimdnis alas ("Jhon cousa que muito conserusts Gevoci0 do pouo & tz «feta cotimuamente aos vino atfiios, hes meld os 08 iq parece bem claro pois vemos cocarter mas gente ages onde Inhor factor duinos ff, a outrar onde caece de ites ou no ‘Stam tan bem [1 ndo podetnoscear de confesnr que mas conve ‘eto dorgo dado caso qu como tado se ordenst 3 gota de nosso Senne tudo he bown, Geta cpa he, que na ha coura te que o bom ‘Bie bem, & de que 0 vitae no tire be stim mesmo no Ra cous ‘Segoe omao nao poss tae & var mal asrdjeanando tm vise ‘Sono dong, fos 0 Senor A merece, S cantando ho solo cant ‘ho vanglorne perde ose trabalho [- Pisho 1981: 3233) ‘Quanto preocpagio pels anasto carado ext sagrado ert sf wna peda Conse na Miia bags portage, como onotartt ‘proprio Matin de Apicuca, idecogo destacaco da Contre Reforma, ‘rusia vers proposto ds ttvidade musical doe Cncpos Regrintes {Tr jos coueger axquete Monteira de Santa crv de Cobra ean ‘oan tl pauas, clarens editing, que de todos era ene 2 era diss & do mai tic dato 4) Na mew a de por nonna de ser examinada por um teblogo competent de modo ‘to incorec em eros cota sobretudo san pre‘erencia conce- ‘ign, mermo no cave dos estos izes de uray aqueles de ats ee so teor emorsonal Assim, vericamos ptr agora umn oeresse {etoreado pelos texoe macanos, como'9 Magnitat, 0 Save Regina, Save marsala, 9 Regina caste outos,explorand ma gama de Schtimeniosinenios ssnciador 3 imagem da Vegem (a bumilade G'amuniacao, 0» mistran da Concepgio eda Expectagso, 2 fadiga (Gr Poga pars 0 Bo, + algraa da Nate, 0 sofrimento petante {Tato » gra on Assn) © Mex 9 pase com 3 aaa ‘do termo — que val de encontro a0 pendor operatizante dos compos! loves manele € de um contebdaiagitice (2 trait, © medo, terms 1 dor, 4 morte, 9 resturreigao)coleeidene. alsa, com {grandes dv Co ended So Homer giant do lags sobse melon, spesat de combinads com uma vontade osten _svt de egresso 208 modelos poifonkcos puros anteriores 208 excessos ‘Sracagao ques segut Jou, acaba por ee decchamente ‘olenscinent,o period posterior wansformov- no Welle de po de expresvidade ensure ncaae eto, miso a forma de ong inar criou 9 seu proprio contador (1963: 40) -Encontamos, pos, ‘msc poxtugusa das cadences parla po Years 8. ‘ode, arias craicrizadat, em Sima andie, pe subahernengo ‘satu do principio renacenda do eqalibon formal se nso mesmo Sopsépsio conceuo de uma lorma pee estabelecia denatreza quate Srguectoncs ~ 1 lls Inernas Go prio desenrolar sutnome Ss"lnguagem susical Nu primer vemos uma busca delberads ‘So mpacto macionalaeavés uma sre de eeosexpresivos de ‘moro menor intensiiade ~ 0 so do ro ps decadent como ‘ca, a modulagio, 0 contane de texaran todos eles uilzaon quer Como felorg semantico do Tero qet coma ets emocionas a> prccura aca de tudo impessionar por uma manipulgao bie sof ists dos process de excita, com destague part una tecnica contr pontnicarequintad em que ed presente de forna evident 0 Pret ideo dz diteuldade, da peoera teenies, do mabarsmo. [As Grandes Escolar 0 Impacto Musical der Contra-Reforma top como se se, o humana Duman de Goa, detuned on ‘So em 1545 fialmentehugado © conenado ent 1971-72 mas peo ‘Gao cus consequtacie condusitam pouco ma tate A sia mone ‘és via por tod Europa, cente os Sees oe he rnjeara noted ‘epuacto nos culos ielecuaseoropeus contavase, apaterterenie, (tra talent pars 4 Mis, 2 pont dee ropa escevcr que Nese ‘autor te clamavam por acunha o Misco Cones asin 0 eorco| ‘Gtreano, gue cana now trade lita Dodeeacbordon (Bakes, 1547) uma das mas importotes ontes teico musicals do séulo 0, motte Ne letra butoria do scu amigo portuges present pega como exemplo do mode Kolo um dos quate novos tons com [Ger bautgo procurarsexpanciro sera traiiona dos oto modos Siestinicon De Damiso e Géis nos cheparam ainda Surge propera, “im mowee 3 ves nero nat Cantonese Spina abner (Gps Dong, 1535)¢admssvelmente omosete Imac tribulations. 23 vores, [Buide » -Damanuse em coleegtes pubicadss por Scato (Venez, oto) e berg & Neuer (remberga, 1560) (StevERON 1982, XXX!) [A conempornnedade eaten desis obras em tetagao 28 tendencis Gupolfontscuropels doves tempo ea crcunstncia de uma das aes. (5 tetas ao notivel Ronan pelo Santo Ofieio ser preciamente Se se cantar nas sessoes musicals que onganueva em sua casa com linigos um sepertonioiferente aay sang que cd costumam cava tevin 1900, 465] de certo modo sintomatas Ge que se Mavis Cruttanto tanstado pars ums fase de ui acentuudo tolaconme ‘vor muse portapues, 00 9 nipacto du Conta Reforma “6 renpeta cs Gees do Conctio\deTecnto comegou por se reece nt sce pia ies portuguese das norma rg ni ‘Ses sprovoias no Conclave ou a su sequela, com desta para ‘Tinpostlo do Mel © do eevro Romanos publicados no poi: Satu de Pio Vem que se fxava 4 versio fea Gos tents destnados {Tiss «a0 Ofieo 20 longo de toe © ano lic. Mas 3 memo ‘Eas postin nao fol beniotamente general, abuindose excep: Shee deigtadament, pura cetosaepectos expec do 0 Ia ene cul gaade oe consider stint a espectva Manteno, fe isn pre musa a roles conchae team Um pba mediate pouco relevante, vst que hem o Concfio nem a8 Comsiteseqpecasdse que Ibe sucederaconsepuram progr uta ‘Sito unica das melods peoranat coerespondentes 28 (ext ‘cas que pudese scr Sepoe imposta a tods 3 cristinda ‘15750 wen Passonariun da Capea ea (asbos Las Aas, 1543) de Jac Femandes Peron, f|substkato por um novo (ri [Antonio de Mand ttorta do aur Mane! Cardoso, cla tienes de prensa declare eplctamonte estar 0 volume conforme a0 mis {ds impress de Planting, & a0 beeuaio que nouamente foram ore ‘adult impresen pr Secret So sagrado Cone Trentino, (VIEIRA "a0: 1209] comin, porate a nexinncia de itosricos de canto ino aprovae para na brite pela ge universal ext por eck ‘er forge das melodia gepotanas com que Cardoso subst aes ute Perm, tm 15980 Pasioara 1575 ete propio sate pater Psstonsom eon Sedo Lope) Sef kerio ex ean ern gue cede atocdesbe Ue 1 Cela Real pars ue ordenane, cents fla Caos Grape {Go Papa as Fareens que + leh canst Sevtana Santas ens 198 136 Neicando se apenas pens ere tea Mae de anes eoumes, 50 podemesconcir que hem 1395. Sebasetek ‘muna vir e Roma coin de locos pare dos ivi epee ciao: each op non pops ope cs comcltlo se Seve era Go hee eon an Sootnh de Pio ws 9 Dac ds Brapanga rs Ula Vgc oer. {tno do pela vitant regen sur Ceci ds wages oe ‘ascerimonis da miss acapella seo ota iWin 1990 8), sugernd suc anno nga ha pocaa Spur ea ov on ot Rona, as conse don vos iris ftados em Portal non scale he evens demas {tums © dscepincn meiotic em cto doe Se eogenees ‘nates pata podem ate que ext sore de mporaczo ml ‘ea do itgatmentpartthas pels pores no sc sod, ‘do se suum no ean se erga ee fren como 2 tourp usat ecleroa mas Capel do Rel o Dague de Be face, por um aco, nas nde cates do Papo aut Ost {a deerigoes docamentai, co Teche Gow aloe € sobsead ‘5 prope obras ue saber ceo soo exeutaas na var nt tues os aetender ues par domo tees ore otcara ar ea cstomnente mene catcdacy en ‘cos seu wand pico porns temo de naira hat derma simples, awertando ase Sempre momar tna 2 gato vee, um reper caavo da pcs pacar ands ete de tvs dotadn de omacio maa wfeicadae den ‘thd po is rr un mat etre ronages ete as Siesta ¢ «oma complanage ens sas are O mo terme se passa Exp, ode» Capes Pang waa ba por Ca se man em gs ea sao xculando sempre um go de poems a svangado mals com Bika do que o das eapeas de gander cata, mesmo de lor Prewigo, como Seva. Eas corsage ¢ porn pos ha ‘Sagara percentagem da olen poms pres aos ‘Sera mete culo coeeponde precsuent opts snob conservador do repetrs cedto © drnon, deste moe, ‘uo imagem pac ers da rique, da evelugao ed varedude Interna da pica poltnica no nosso pis. ‘Be quiquer forma, cindependentemente destasdstingde 0 0 «4 nossa produgio sic da época que certo € que 2 relgosidade Drofundaem que alu joao lita Uimosanos dasa vida, sexe ‘Sependencia de D.Sebastto em seagdo 30s seus ronessorese cnse- tharos jesus, subi 20 ono do Cardeabingulsdor D. Henrique ‘coamblent gabal demistcsmo que tendea mina a Cultura por [fuss partir du decads de 1350 rivera como consequenea a dec ‘Gencaaeterada da acuvidade musical profana ra Cote. Com a peda ‘Se independnla portugues, nto sex estes factors retada geal ‘alto cine cs nobres cores pasos seus slates provi, erate wna capa em um sberano rerdente que oe aries Lisbon, Beste mode, com a vids mesial das cortes do Viceel e do Duque ‘de Bragang praeaocntefeduzda 2s ceimonas ltrs eeibeadas ine repectves Capea, dexou de haves um metcado € Um apo. ns {ucoadl pares Manca scolar, surgindo = parte de agora cada Yee als 1s grandes cateeals como a aici acrntivasprofsionas para os ‘ostoe msicos « compostores, pelo que apart do Ulu tego 0 ‘Scouse scceseaamente to dominio da plifni scr oe Se ‘iu a Gesencadear 9 essencl da Hist a Masia pomtuquess 0 Apogere dar Esco de Evora “Traido de Powtalogie pars Evora em 1575 pelo Carden Init D. Hearse, como isos, Manuel Mendes» 1608) vrs 3 compor nest ‘hdd iva vasa bra musical em flagto 4 qual a ctftke Jos se | ‘ontemportncos€unanimementecloglos de que se destacavam um ‘elume de Misase outro de Magica que hors dasa more esas tins ineditose ae veer perder, Dest modo sa produgioconhe- ‘emor apenas uma Alaa que sobvevive ex pelo menos rs mans ‘Soe unites, um dos qua copia na Catal de Puc, no exo, ‘Coma Mises Feral usta et de Defntos,ambas descoberas pot Stanuel Joaquim em cdcies da ives Publis de Evora c dS de {amego,eeshectvancnt,e por ele elmentetransertos na decada de 1540, vito que entretanio amass fontes se deteriora 2 ponto de fonae impostivel a respects lear. porte, kn oq glide ecmpstr — de 10 iene ets pes pepe arn menor ah nmr comtapotnc soars aero ee ek Seige oumilonss = ¢e ence cpanel fie ae inno gun ent Cn bres ee coy ees acne pontine fous mons jana acre ase ands igesno Flip es ‘Morisset nus tne tages ho oop asa ciao desea, Mons armoire Seti et et gua oa 0 Secoman Manat ado, Das tbe © Pps dt Sapansr nducucincnte or cre planes peace {bet segue cono uma vara pte Se mints fees rtunaanere copes gue cam s capa encase meet Frog das stale mans porous ma the got hus css cpl com eno eso auch ie rene chars 230 pics so Ment tam ce propo ne perio meta spt oss Seta oat praca Capa rte ce mutes spe Sol, compresninac ge ates eae rns rs ce ‘miss corte oda ou mus des nou cos ‘sigue crgero pt, deg cone lens Sos ts ed unos tn opr Reo 193 sa 166-165), we eto por unaonte contempoias como ipo prin gest nin tt Reap pe ag is’ ("iGin puree tr aa eevee © ah pects Se ase Mende msec co ce dt Cs da 36 Sever snes ign ios cepa on crgos dete Se apc ‘tbseacon de tts ede cat Mss Capes sce ‘tno poucrormet (6) a0 wettest oe ‘Seo spent om ot rigs neg ce ng 958 ‘G'Near oer ttn Onsen cs neste Hig os ari te on tales et Uso oo ane TEs nt imorcs fan io sco pr ans a 0 cre Finn ie an Caetbsc” hey Se vlumess en paras {uso revcam or onan compare de wrap ft poeta cols unc hcr eesd sence ‘econ Cardo mat cm min pa soe ‘Sepa qoe me es compontt scales de igs aogin de nb, por cxampsea 1975, katona 984 SA Duar tobe (15641691646) que ara tormarze meses que receben de Manel Mendes como maga‘ coro da Sede Evora estvdbs Sina Flow € Teologia for Meste de Capela do Hospital Heat ‘Se Lisboa em seuida ~ comprovadament jem 1996 mn avez ‘desde 1591 — du Se de Lisbon onde vila 2 scumular as digidades ‘Ge Quartenssio eRetor do Smindno de Rartolomes. Response, ‘Soro veremeos mas bal, pla foragio de ago nee de ds pulos, es reconheedo peor suscontemporincos como epecmente ‘tad wo domini weerco.o posta Manvel de Faris e Sour refers se: ‘he como sl Lobo em la theses ltoros¢ como <1 docto Lobo™, ‘Jodo Soars de Bro como spertasimo na Ate da Mses (BORGES 19863, 7H A su vast ova pif eve o pve (unico ent ‘on autores Ga excola de for) de no 36 ter sido em grande pate Iimpresea maa também Yer esa imprento confi wr dos eaores| mutes de malo pret eis ods Europa, a casa Pantin, de Antute. pl surgea asin os Opusetda, de 1602, on Cantica Dentae Mariae Virgin, de 1605, 0 Liber Misarum, de 1621.¢0 Aber I sara, 1639; que crblaram amplamcnte pos toa a Europa e pela Amered {ine Tore diel formular um juno este sobre a soa compo. shoes Ge uc pens os Magnificare una Misa de Ragutem se encor tram disponives om eaigao moderna As obras que se conhecem “Semonstam im eto grave, astro, de extrem rigor na manip (S distondnca eda Cxmule cadencias,noperindo etarmos perate polifonstaportguts mat pronino do eso paletiniano Sera, 20 nant, esencial Coahecertoe ualmente of seus Opuacula, ua fico de ventide em de 4 vahecade deer unica eos i los moe poorest s0 maximo de) vone aves os desea ager fren, maa ds pare de Tenor imposes wae. ‘ried integral desta colectnes Joxguot 1945, Boacs 1986) Fr Manel Catdoso (15661630) deve consierarse ern smuitos aspects 2 persnaldade cebtas mai orginal da Escola ebotense ‘Dos profewor, Mantel Mendes, herdov selene psto co cones pont ue fo sempre im dow seus atbotos mal espe, mas 20| gor da initago € 40 utficio dor enones nou uma. ngage express persoalisima, taduzda num emprego constane de ihe ‘ides edo cromateino e numa wilzagio traneamenteNeterodoxa da Imoulidace, Mestre da Capels do Convento do Carmo durante mats de ‘Stent anos, for pesar de uma pobresa evanglics load pot todos ‘eteurbidgrafos objeto de inimeras provas e respelto, po ase uct delipe 1V ce xpanta.quce de D-Joao, Duque de Besganga © fata ‘rJote IV, de quctn€ provivel que teaha sido um dos mestes de Mites, Dekownos cineo volumes de obras politica, rode ees Inpresoe em Lisboa por Crietpecck or Carter Heatae Virgins (do) que contest pest sua iberdade de manipulago do weneeo ‘Sems doe seu congeneescontemporinees 0 Liter Promus Misarum {05,0 Liber Scimdus Missa 1680) em ue as vine Miss fram fcsridas sobre temas pré-citetessndcados por D.Joto, Duque Sdebengancao Liber Ter Missa (1630), os costen see Mss ‘Seti eobre urn storia So repo lige Va quem. one Sclouve in pequeno tems melddico com as palavas «Phipps Guarwss «por smo o Lira de Varios Motetr (1648), em aie Se ‘Bacm is Lgoes ds Semana Santa que S80 por certo das obras mas rmovetes do Manivsuna musi! portgues, Infelizmente, a nos ‘tepou nenhuma dey ua bas poicras pan, 9e [2 woes que exis tt na boecs de D.Joto IV, o que tos prva do connecimento de tin feta siniicstiva dea produ sila [ALschs 1985, NERY Topo. 108-110, 153-156), ovis ee — Poet Renu 6 Patties ge ean june = Gan ee st Tiel eo fo een me A teres geraco da Escola de Evora, responsabilidad de alguns os dcpulos de maior presi de Mamie! Mendes procs também — ‘la um numero importante de meteor cuja qualia € atest 0 6 pelos elogis gencralacos da ses cemitmpordneos com Pela Stmples coastatagso dos cargos de primelawrandera que ees vitae 2 otupar, inclusive em Espana, nim epoca em suc pace na ‘Se compeut com os alunos formacos tuto peas panes ecola cate, “rales do Pas viinno coro pels propa Capel Fammengsce Masta, strpos compost pec ove como en Ghee, Dos dlstpulos de Mendes, aqucle que mais eputagao adquiia ‘como pedagogo fo! Sem digs Duarte Lobo, de quem Seu au ‘Anon Fernandes iouvava em 1626 muta suTcsenca era dow tna que de tars, clicadoengcato nos eta mostrar sande ‘sahidodo Custro da nossa sancta Sede Unbox pers muhan € aac estes Reynos de Portugal, & Castella outside todos pels tie 8 alscpioa dev ms [Peanances 1686: Ivy ‘De tacto, como se pode ver no quadro ait ncuido, Lobo no 6 fornonsos ses contnuadoresunedos a Mesiendo dn de Gabe (oto AvaresFrouvoe Nicolau da Fonees) como cos responsive ‘28 dealgumas das principas lrar ds cpa (locals Ma, Santas, Santo Ho) ede algans dos princgusconenin acing, Teinitos¢ Carmela), um Lente de Mises da Untverhlads oe Come ‘bra (Fr. Antoni de es) cum dos autores mais marenes¢ see ‘studs origins no quado ecoaheckamenic liniadoccomce yador ct Teorta musta pomtuguesssescentia 0 Hf mescioads Fernances, autor de una Arte de Masta (1626) computa Que oe aon "os moto laos cas normareaencins co cannes eas ofc ‘de uma pequenaexponio sabre elementos de sestcs ue eres nee Sélidacompreenso dos ensinamenton de Patino sobre s mata here Sempre presente nos nosostentossecentsny da meat sateen ‘Mase c seus alos destaram una mara de silo peofaorsiaes ‘Bo exerccio dos vis cargos de presto que descmpenharam,o oe {ge mais via ding pelo seu lento de compostores cerca, Mane Machido, cantor da Capeta Rel expunoln, que ating cone sega tm tr pe tote oe ‘ated d Colma edo Neco, dtnguindsse sn parce: polos sus vincicos sacros. Em ambos ov cuss € curso seis geet teats de dreas pels qual 0 propo Lobo nko parece ter demons "No aso de Fie de Magahtes, sta dos seus dscipulos¢ franca mente mis carts, mas 0 tes alunos ques Ihe conhecer 0 se sea ‘ot. pincito destesdiscputon¢Estvao Lopes (ow Btesin Lope) Morago, sacido ei 1575 na caade espanol de Wales mo ‘em 1596 0 grav de bacharel peta Universidade te BvorsMesic de Capel de Se de Viseu dese 1599 a 1638, ano ema que abanconce ‘asta producdo polifnics da qual se destacam ov seus Moteen Hises ee a {Rovponaem 56H) Eset de Boo (oth ge dos ges iter pox avmen «eh, a de 8h aera a paris de i, e mals ade desmpenando toes ‘Singies nade haga de 113 4a mote AS ss composkes ose Soren contraponio xurante noe seus Motes, em que meg SOE aystncls ngurxes rtmiae aiadas de cordeter ornaments ‘refer texturs demas monacorsde5 ou 6 vous (mbor em igs ‘££SrSevetmbem para vos aida en Gots cor alterna) Se. fener expresiva pungeneprokina dade Catdoo que ange Same ee elces tradicional ce polifonsts esos — nas ss Pektaotoce ds Semana Sato errr dsciploconfcido de Mags Tae ee tanec! Correa, faarcmoe pomenormente a0 tatrmos 1 wlancicoreigioso renascetst A bhisica Polifonica ‘nowtras Pnsiigoes _ Escola de Fvora, pelo bro que the wouxeram os sus pins ic ote steve iswatinca no panorama a acuvidnde pte eer ponmpal no peiodo Manca” No cntano, ha otra insti portugiess Go mesma priodo que aleangaram do mesmo modo Ua cs guadade na pratea sl ee apeeseta,sultaneament, esos pica caracteraer dss das dos pofonstas eborenscs IKouines des insingoes € 0 Mosteo de Santa Cruz de Coimbra, ees mil se mamtem ate pio menos 20 final do século xi com SRTeeblendor que anverionmenteaicaneara Dando a formacao uc dsicuselgiosoe o Enc que saletamos,compreende-se [guconrinioscontatsem com uma pleadenotivel de mscos 08 sas “Sarees duce destacnse aaa de D. Peo de Cristo 1618). aque forNeave de Cela nos dol prieipas convenox sua Ordem, ‘Bice em Santa Ceve como om Sto Veen de Fra, em Usboa,€ ci ‘eet police suboecae a clva mai de dns enteas de oa ‘Dznos am dos seus obtuios gue «parcolrmene Wha wags pew ‘Sones mn ses fo 1982171 a ee re ‘Rann imbsto da poifonia sacra de texto tino, ca qual se revel uh ‘Sonvapeniis notrel, tantendo se de un modo geral fel 8 texts ferdona das vores am ulloando uma lrg paleta de efeos € proceases de excta polnics, da morris em eso declanatoro [into ceeds entre as varias vous, oa uilagio de igsragOes Frames spades que liam pontos de apoxo estas Ge Mauresa {ive cconsoante a emprego de valoeeslongos ci que ars01Nc0 ‘Ge una dssondncia numa ro ae sobeepoe 20 apaecimento Je V3 ‘Szsondnca cunace por outs dis voser, da laborago costraponts {icrem tomo de um ans ftrmus eadcional no ten imitags0 ene pares de vores na tadigho jorqunianaEspersse para breve a pub Bitio egal da sus obs com transeageo estudo de Finest ‘Goncalves de Pino. "Tam em sana Cruse dsingem D. Pedro de Epes +1650, 4 quem nr steiernos 30 tae ds Msc instrumental 0 eu cE pelincoD. Cabrel de So jlo, reteido 90 binano da Ordem combo Frc ent as ates una [ 185-290), Uma larga parte ‘Ei produgao museal dos ctdnon no peviodo sescenista, de gue € ‘Se Jemaca um vaso mero de vianclcor obras similares em vera ‘to, sip nos vsioe manuscitor musa Orde oe preserva ‘ha Bete Gora Ga Universidade de Coumbva sem Indicapio e810 ‘ih.o au nio deveiaobwtar 4 passage a nota moderna © EU EASE EES gloom sittin: eqn teeta ses raped ‘igusimo que nos revels fequentement uma pros polifonca nove ‘Sura tacortende 2 elas composicieat como polcorailade, ‘Sonos scompanhata 2 cert instrumental obsigada, que 8 Obes ienpresss dos Meszes cborenses nfo contemplam, como vimos. Tube Copcla Rea apesar dos feos negtivos qe tem sore a suaseandade ata de im soberanofesidente ha Lisboa, se ante, Spore cso, como win inwtoglo de grande cevo na vxla musk Pormse, Denote de Anténio Carter, cobra Gscuiremos30 Uta Ep'teparoro instrumental, ¢ cago de Mest € confado em 1594 ‘Tesco Gatto, composi sxpanbolnaseido no Reino de Nava ‘Goal pubic em Listoa, em 1609. por Pedro Crasbecek, Jat Coleegees de obs de polfonia sacra: um iveo de coro com dus Ant Tonss's 5 26 wore quatro Minas 44,3. wo2es e ues motes 6 (ores ¢ uina eagiovean parts separadas de tyes miss # ORS uma 12, es Ligdes de Defuntos a 8 vous es Aletuaetarbeme $38. No seu conjto, ambas a edges conse os rieltos volumes Se paifonis impresios no sso Pats 0 qe se conhace do seu com {eit di peovat de um vor contypontaico de ur gosto pets policorallade que parece revel alguma influenca ds compostores Famengos ao cervigo da Capos Real de Nadi. © sucesor Ge Cato ert, como fd winos, Filipe de Magalies, que una vex sposeatado, ‘em i6ht, paar cargos Marcon Soares Feria, lmao de Jouo Soares Rebelo tele prop compositor pariculatmente estado Pot DiJoto WV, de quet, no entao, ae perderam todas es obrat. ‘Um conto. ge actrdade polifénics pariclarmenteInflente so longo de todo 0 perlado do dominio faipina sera Via Vigoa, ago Sos Dues de Baga, que dee x radio tl eam prowess ‘Stee tivalzar no eplendor 2 sua apela com a propia cape eal ‘avian obi do Papa ndmero bento e pris par neo ‘bamento dagueaiestituguo. Uma descrigdo da Capela Deal po tempo ‘So Dogue D. Teoddslo It (15681630), pal do fataro Ret D.JoS0 IV, ‘Senos, com eft i gnc gpicencia ca Sia Cel, sewvita 20 mado da Rel, principando pelo Deas, qe repre foy hum homem Fialgo, Thesou feo mir deme Capen Bogor de Cov Cantor, Minos, $ spend nove, e'der mil eruzados em cada hum anno. [| Favo feoeo aos grander desta pris’ (~Musea}. Je sore, que aha ‘muitos seu serigo pelos grandes prem, e asim buseara0 os alt lignes de os Hespanta, eos spphesva sos exrecos Gus ape, ‘Gye dispencio,«apparito fol Real» (Nery 1990" 8899), ‘Etre os Mestre Capea Ducal neste pod conan-se ANN Pesto, que paders ter eeudado com grande plilonisa xpantah Franco Guerrero, of sferido Francisco Gatto, coo presto profi ‘onal ence as Capes de Vila Vgora ede Lisboa ex sina por est fecet,c Roberto Torna. sia de ongem ingest — ou posivelerne [Munda que» expentas da casa de Braganga etude em Maid om Gery de Ghersem © Matthieu Rosmarin, respectramente Vice ‘Mestre ¢ este da Capels Rea espantola cos dots diipules pre ‘dos do Mamengo Philippe Rogie, que antecedera Rosaria ef ‘ido estado. a decito do Duque D.Teoddsio de enviar Tornar ‘de Braganga ¢ a S€ eborense as melhores relagdes, visio que o respec: tivo arcebipado fore por Givers veaee cupado por membros sos pencpios da sie da Antiguidade ee Respuctas faces (qucse pusiron ala Misia Panis quem ego dado del Palestrina Iimpresi eel qin bro de su Maza Rom, 1685, ues ats fan os aparentes desis 3 purera do sistema maa eepoiano come ldos por Palestina na cba em causa Em ambos or carer tat se Se obras de reside valor tric pars Ik do fetta Ge os tea fas orientagoesesticommustals do Rel adic na Bead ‘extema udigdo politica hei em po entanto exci ns cone tame evolugao entva no seo da aexma (dd: 133151) Par ica su densio monument de Ay,» gt de Dao 1V ere perl data on poset stand da Maen sme Con portieses, uc procs etm © velar por todos os nodes 0s aeanee De ene 8 compotorsGuc benefit des pots ‘sea fevorto inact! ft edo Lowengo Rebel, cas obs nv ‘nc em manuscrto a visies Gompostores da sta contin € fx rl Imerteimpeimi em Roms, por Nawio Bamors sper deni tet chegidoa vera respectiva edo, que #6 sala he em 1657, ue apo ‘pons sux morte. Esta publicagao, nti Pa tam Vesna, ‘um Compierori hem, Magnificat, Lamentatoner serve, cone nn terdade, 0 Unico exemplo impresro nossa poifona Mansist ‘Ques afta do reper ce estén mals ronan até ena pub ido pars uso Corrente dos oroscatedrlcios pelo Mestcs da Escola ‘Se fora recortendo soma eserta opulent pata virion coros de vores © intrumentos obrigaos, ste um fo de Gerace partes [ALE tomy Neste aspecto, 0 Samos de Rebelo representam © ado Poss ler escondiios nossa procgto poles slacentin Io a cculvado em especial na Cepela Duc — e depots Real — de D. Joo, ‘mas com fortes afnidades, pot exemplo, com 0 eperdo ences ‘de Santa Crus de Colmbri de ue aca amos (© Repertoeio Instrumental ‘Como toda 2 vida musical portuguesa dete period 2 prtca nse ‘menial ende agora a centirse amb ela no serviga do ely set feforeando a execoga do teperéro vocal quer surged sutohoms ‘mente como uma segunda componente musta data No peo ‘cio, encontramos um nlmeroerescente de efer2oiae imervenGto {do Gio e dos dematsinstrurentos na Intexpretgao de obras de pol. fonla vocal, dobrando ou meso substiuindo algumar das pares «dt extra polifonica, peo que os regmentos dae Capea da pin pas Ses mencionam por divers veces expstio seria os egos ‘ou santa com as fautass © @ Ordimaro © Corinna sha Orr, ‘do Mostlto de Sunt Cru fete especticamente ue cabe a0 Cantor ‘Mor esother par este eeto #05 tastumentos que hem Ihe pares ‘ontormea festa, eas tela for necestri pda orton actor [Povo 1982: 146), Por outro lado sto cada ves ac fcquentes st "inci de pareimento de partes struments brigade revise pos _rdprios compostores no reperténio manusceto ound de Sant Crt ‘de Coimbra (Bu 1989" 58463], com deseqe para or elton [Responvoros de Natl deD. Pero da apenas Washi pr verse ‘sempre esto parsuma vor soli, ets intramertone bax cone [Faron 1977) Cetea de 6% ds peqan manvscrts catalogs em 1649 a ilotcea de MUsiea de D. Jo Iv (eno eto destan 11% sox ian ‘os cominham pares struments aegnda (Nix 1990, 801,08 Saimos policoras de Joao Lourenco Rebelo pubiieador em 1657 chegamnes x encontrar uma mesa Obey si lias atumentals em Smildnco com as paret vocals (ates 1982) ‘Maso incremento a intervengio nsrunetialauiincma no seo dur € pment nda nesta epoca. Nos ermos provides pe [Cone de Trento, 0 sacerdte era spor sto no momento da eee ‘rapt dalla como um ator Chriss, po ue nears das uber is evita para aa cetiona se considera vase 0 cee Orne ‘ho recase cle proprio as respectivs pays, amo de fot ina Aivel: Nes tn de racocinio,defava de sce esvenclal que 0 Coro ‘antase a totadade Gees textos cua valde eras ji msepurada — fs imtervengo do ofcane,¢ deste modo admitse cad Yer maa "subatiugdo parcial ou integrate algumas das rubric gis ‘aadss por vetsessastramenas tse ou em conto. Een, Cac ficamente, 0 cso do yee, No Smbito ca Misr, © dos Same, (2s Hinos © do Magnificat 80 sed do lilo, rubricas conc pumas dis secgdescoraseram substiudas por vetos de execu) instrumental [Devens 1988). Po osteo ado, hala momentos no cto {en que as rubricas musicals estaeleidas plas norma ire no am suflelemerentelngas pas acompantr © desenola das extn ‘ns, como a Gestoegan do cleo da sacri 30 altar nico da Ml, ‘Ae e pouiaprolongar muito par létdursg do nota, ou ean ‘momentos da elevaczo da Hosta e da deribgao da Comunba, birt os quas 9 Oferotio ea Comushto regotiance ato besa, Insts oeasides torn se habitual Ieee de pega puamente nas ‘enti Numa Misa celebrage poueos at antes do Nasi Se 1596 Peace 0 Ret D. Sebati, sabemon, por excanpl, ee eo placa {Ungeram charameilse3 era cooneia © a0 evant 4 Deas far vila arco, e tangeram bers (Visit 1900.1, 6) “mito provavel qe se ewinaasem preiarnerte gests esnides 2s vis series de Concriados que as deeadas de 1630 ¢ 1640 nos ‘Gngiram dh autora de commpontore crip como 9, Teosoniod Cir (61653), D, Antonio da Mae de Deus (+ 1656), Jo de Sa Maria (1654) D. Gabriel de Sto Joao (+ 1651), Estas otray po oe de {54 de uma centena,consitvem elaborades imitative cera em ‘Ss ein cats rms ge cantocnao em alors largo Fae, ‘arlando eee um cota de dass e de sels pacts, «parece lasers numa prc de repertorio contapontsico pars Conjunto tomer {aisgue data pelo menos desde meador do seco xv, muito entre, ‘como verems postertormente elas se tsiam alguns clementos Imudanga estlistica que spontarao pasa nese poseron 6 Bactoee ‘usa ports [NERY 1985), orem, no dominio do cro que ve sun exten da proo ‘noumental da nossa Misea Manes Tal co os evs congener ‘xpanhois, os depos potugesescarcteneavam se pela extra de lum doco ecado pela ausencia de pears, ns Coninhat, come saves, uma facets original a visto do teladae do sometioc ss ‘melas dsinias, ce mado a permite que a teciesupertones 20 40 ‘endo central accionassem um conjunt de restos ciferentcs dos ‘gs estavarn iados 4s tees interes 30 46 cena, Poa cbterse sete modo um contraste timbrico acentuado ene 8 Guts metas ee ace eaten cteeer et Rocheworicecenmeaies See eee Soa Eis Semmes eae Sten teenie oars a he man re ate cata pee tee coven ences ta cae Soa Sc emma ae ‘reba Sec etme ca eine tate ecg ames seas ea Staudt Some pinte Selanne sea atte tec Ceuta i sericea arte serps acre in Set nae aactststnttl german mc ene S arate galeria Seiten taped is so pes nce See 5 ie i meee St Sica tn seetnayanes Careers en Soe ratte ont mons SSsaias Cgc te tte pe sat ans Cece Sets nits sematne's or eras 2 er ese ee Sa tine athe, ano See pia ener geome Bi mele pion poche igi rantidreae ota cieonste sen sutton cen se dirers tow sSau oop ct cata a tet cent Sst ce ta ar asta pec nr te paras marmot de Tec Harps Gabo, 1620), 0 piel vom Imre de Misc insramcnal pou chegou aos esos dis (Sey autor € Manocl Rodrigues Coe, que taba como ors as atedras e Bacr (551577, tvs (e163) thbos eos 13) tatmete na Capes Real 104103). Enquano en Cares ncentavamos ands cade un oe ofan pomadanntc sabe {ems de canoes) as Pore de Mires contin apeman cpesigea ‘sec, como tenton, vers Go. Magica © wesc ogeisss do yi, alen ce quatro gloss sobre una cane de Lssu'de mace Se Geno ae Coclno revel come tinct de un ya obra no qu en fom ae sone dese fos tiimos rapcon lenses, fguragies pont, cross, feiss te, sequence melilcortncas repos ces eee {ini nnn mg mea ede te lic ye a eaquras se mia spor harmonieuneme. heen (esol anglonedandem execs ahem no pao da ctr intema das obras. Quer ens a monotemdt ov purtenatics coda ‘ermatavessa aobra como umn ho constr em toro do qual gviamt tumeososconratemat em pega divides se habla es fu quatro secydes de carnctercascontasntcs (por vez dese ‘ogtescontapontsticas so separads por un epaddo de extensae ‘attire comm verdadero crit Ge Torta, ons Yes as secges Sburracnac ee nl ov stereo mus de plug raat ‘otal ings} Bin cna ce ears de Cates odegues Coelho € um Inovador no plano a afnagao ce uns Sue de atte continent sent qs a ods polincor vaca avs Ge cosantes pagent vos ‘tics conchae orm ome prs elo, oa rien os extremes de dssondnctn crate dose anceescr Poe 4 rodemos consdersto um representante da componente cea Slontnsvanetetecrkstaque sas eniicmos xo do Mane ‘smomasclpotguts,podendo Caress veto como um expecte ‘corente expesionsta no gundro do meno vines ras isan) ‘© perfodo posterior 4 Manuel Rodngucs Coctbo deizou-nes sivenosstanusrtos sigs de Mss pasa na stn sora “impios ra veto de ogn,onde parece terse Servolo wa ‘cobra Horecene a flongo Go seus yh preven !manvictos€ uma vata soiree ma de sn senna Se tee i de cartier imitaivo desgnadas como Fugas, Tongs. Concetados, Concertos 0 gd uta Ges conde sobre melody de eat ts conponiges Se uncoguschepams sng entra ela decom basen compontr dota Gap dw Res Mowe Se ‘intcresse de nos excmplicar o desenvolvimento das formas conta Ponsa ed eperono lurgico pars po nese period FEMA ind as ceveidors os mans compios 08 do seculoten mnsem que se encom ra de stores eres ae Sao deseo propia Cota se Scbaen Dorn, Mest Capta Real ‘Spans s pnt So c04. Desc, M137? dances Mita SSbone comm apenas oe de compstors expanse temas ‘Rhuidve interesee de Conte una fred fra am Mod de por ‘Simos tm orpao qve nos expla o seta abate ees saeco bes tcc de eagle ese peodo fiautser $0471 2534) 0 Me Iod> a mesa bones fm 9 Ue ior de bras dee uni pole coruidae oP Pr Ree tt Ceo abn de 1008 cceeinne ompones dea meses pore {fuses Peo de aro, Fe Dogo da Conca, tonto Corre Br, out tere ca Coma fe, Cados eS Joule Apoinho a Cra [Seen "Ber pr uo, oH 9 Are aa de rg oe elo desta sgums da tone Peo de Aro, Fre Couto Ctgpmten Peco de Sn Louenao, man em guaeents po funded apresentc divers pees talanas da sequnda mctade So steulo xv cate an quale 26 Parte sopra aria dea Plt Se Bernardo Pasqun (DoDenen 1974) No venaninn repertovo preserrado sts fonts encontramos cus nos forms ue procure explora carats eects So orgie hen dats reer hme devs €o ehamalo Stent de Neto gist, mo alo ontae de regstag20 OIC DOE Tre deca pars € ilies ura Gstacar ma ou mae nas ‘ReBblca no set ds tetas polfonis da br, exporando sak uma inne vanedace de efons Je mond acompantada de posites ‘Rte A seg formato, ca oir ema et ‘Erna mona anges polis cxcols enc amenga fea Sha, Lt Bate Mang ou ka Guare ge Cle ane ‘urqual' ator prostrate termce sel os fee tomate lntercalando-se com passagens de consraponto txdicional Os compo: Sulriss ae a ence Sethe tae coaas hee wise “item etna segaresoera ostontargtsy ‘830 fol ainda objecto de estudo musicologico, me cone os Citimos Cancionciros 20 Vilaneico Retigioss Se atendencia do Mancltsmo musical pomugus val, como vines, No sentido de um predorsini cesce da een elon See De

You might also like