‫دسته بندی بارها در استاندارد ‪IEC‬‬

‫ممکن است در یک مدار‪ ،‬مصرف کننده های مختلف با مشخصه های الکتریکی متفاوتی وجود داشته باشد‪ .‬عالوه بر ولتاژ و‬
‫اندازه ی بارها‪ ،‬مشخصه های الکتریکی آن ها نیز در انتخاب صحیح کلید بسیار مهم است‪ .‬به عنوان مثال یک بار کامال‬
‫اهمی‪ ،‬مشخصه های ولتاژی و جریانی متفاوتی نسبت به یک بار سلفی دارد‪ .‬این تفاوت باعث بروز حالت های مختلفی در‬
‫پالتین های کلید هنگام قطع و وصل و یا کنترل بار می شود‪ .‬با توجه به موارد ذکر شده‪ ،‬نمی توان از هر نوع کلیدی برای‬
‫کنترل هر نوع باری استفاده کرد‪ .‬باید قبل از تهیه ی کلید‪ ،‬نوع ولتاژ (ولتاژ مستقیم یا متناوب)‪ ،‬سطح ولتاژ‪ ،‬میزان جریان‪ ،‬و‬
‫نوع بار را مشخص کنیم‪.‬‬
‫استانداردهای مختلف از جمله ‪ IEC‬در جهت ساده تر کردن انتخاب کلیدها‪ ،‬انواع بار را دسته بندی کرده اند‪ .‬دسته بندی‬
‫بارها بر اساس نوع ولتاژ و مشخصه های الکتریکی بوده و در جدول زیر آورده شده است‪ .‬از این اطالعات در انتخاب تجهیزات‬
‫فشار ضعیف مانند انواع کلیدهای ایزوالتور‪ ،‬قطع کننده ی بار‪ ،‬بریکرها و کنتاکتورها استفاده می شود‪.‬‬

‫این جدول چهار ستون به شرح زیر دارد‪:‬‬

‫‪ .1‬نوع جریان‪ :‬جریان می تواند متناوب‪ ،‬مستقیم و یا هر دو باشد‪.‬‬
‫‪ .2‬دسته بندی‪ :‬استاندارد ‪ IEC‬بارهای مختلف را دسته بندی کرده و برای هر کدام یک کد در نظر گرفته است‪ .‬معموال‬
‫یک یا چند عدد از این کدها به همراه میزان ولتاژ و جریان مجاز‪ ،‬روی پالک تجهیزات درج می شود‪ .‬با توجه به‬
‫این کد می توان مشخص کرد که کلید برای قطع و وصل چه نوع باری طراحی شده است‪.‬‬
‫‪ .3‬کاربرد‪ :‬در این ستون مثال هایی از دسته بندی بارها آورده شده است‪.‬‬
‫‪ .4‬کد استاندارد‪ :‬در این ستون کد استاندارد مربوط به دسته بندی ها درج شده است‪ .‬ممکن است در جدول دسته بندی‬
‫های تکراری وجود داشته باشد‪ .‬تفاوت این دسته بندی ها در کد استاندارد و ویرایش آن ها است‪.‬‬
‫به عنوان مثال کد ‪ AC12‬را در نظر بگیرید‪ .‬این دسته بندی دو بار در جدول آورده شده است‪ .‬مرتبه ی اول با کد‬
‫استاندارد ‪ 60947-5-1‬و مرتبه ی دوم با کد ‪ .60947-5-2‬تعدادی از مهم ترین کدهای استاندارد استفاده شده در‬
‫جدول عبارتند از‪:‬‬
‫‪ 60947-1‬قوانین اصلی‬ ‫‪.a‬‬
‫‪ 60947-2‬گروه بریکرها‬ ‫‪.b‬‬
‫‪ 60947-3‬گروه سوئیچ‪ ،‬دیسکانکتور‪ ،‬سوئیچ دیسکانکتور و ‪..‬‬ ‫‪.c‬‬
‫‪ 60947-4‬گروه کنتاکتورها و موتور استارترها‬ ‫‪.d‬‬
‫‪ 60947-5‬گروه مدارهای فرمان و تجهیزات کلید زنی‬ ‫‪.e‬‬
‫‪ 60947-6‬تجهیزات ترکیبی‬ ‫‪.f‬‬
‫‪ 61095‬کنتاکتورها جهت استفاده در بارهای خانگی و مشابه آن ها‬ ‫‪.g‬‬

‫‪WWW.MosalaseZard.com‬‬ ‫‪Telegram.me/MosalaseZard‬‬
 ‫نوع‬
‫کد استاندارد ‪IEC‬‬ ‫کاربرد‬ ‫دسته بندی‬
‫جریان‬

‫قطع و وصل در بی باری کامل‬ ‫‪AC-20A, AC-20B‬‬

‫سوئیچینگ بارهای مقاومتی با اضافه بار ضعیف‬ ‫‪AC-21A, AC-21-B‬‬

‫‪3-60947‬‬ ‫‪AC‬‬
‫سوئیچینگ بارهای ترکیبی مقاومتی و القایی با‬
‫‪AC-22A, AC-22B‬‬
‫اضافه بار ضعیف‬
‫سوئیچینگ بارهای موتوری یا دیگر بارهای کامال‬
‫‪AC-23A, AC-23B‬‬
‫القایی‬
‫بارهای غیر القایی یا القایی ناچیز یا مقاومتی‬
‫‪AC-1‬‬
‫کامل‬
‫موتورهای روتور سیم پیچی شده‪ :‬روشن کردن‪،‬‬
‫‪AC-2‬‬
‫خاموش کردن‬
‫موتورهای قفس سنجابی‪ :‬روشن کردن‪ ،‬خاموش‬
‫‪AC-3‬‬
‫کردن موتور در حال کار‬
‫موتورهای قفس سنجابی‪ :‬روشن کردن‪،‬‬
‫‪AC-4‬‬
‫پالگینگ‪ ،‬اینچینگ‬

‫سوئیچینگ المپ های تخلیه ی الکتریکی‬ ‫‪AC-5a‬‬

‫‪1-4-60947‬‬ ‫‪AC‬‬
‫سوئیچینگ المپ های رشته ای‬ ‫‪AC-5b‬‬

‫سوئیچینگ ترانسفورماتورها‬ ‫‪AC-6a‬‬

‫سوئیچینگ بانک های خازنی‬ ‫‪AC-6b‬‬

‫بارهای القایی ضعیف در لوازم خانگی یا بارهای‬

‫‪AC-7a‬‬
‫مشابه‬

‫بارهای موتوری برای لوازم خانگی‬ ‫‪AC-7b‬‬

‫‪WWW.MosalaseZard.com‬‬ ‫‪Telegram.me/MosalaseZard‬‬
 ‫کنترل کمپرسور سیستم های برودتی با رله ی‬
‫‪AC-8a‬‬
‫اضافه بار به همراه ریست دستی‬
‫کنترل کمپرسور سیستم های برودتی با رله ی‬
‫‪AC-8b‬‬
‫اضافه بار به همراه ریست خودکار‬

‫کنترل موتورهای روتور سیم پیچی شده‪8 :‬‬

‫ساعت کار با راه اندازی تحت بار نرمال‪ ،‬شتاب‬ ‫‪AC-52a‬‬
‫گیری و کار عادی‬

‫کنترل موتورهای روتور سیم پیچی شده با قطع و‬

‫‪AC-52b‬‬
‫وصل های متناوب‬

‫کنترل موتورهای قفس سنجابی‪ 8 :‬ساعت کار با‬

‫راه اندازی تحت بار نرمال‪ ،‬شتاب گیری و کار‬ ‫‪AC-53a‬‬
‫عادی‬
‫‪60947-4-2‬‬

‫کنترل موتورهای قفس سنجابی با قطع و وصل‬

‫‪AC-53b‬‬ ‫‪AC‬‬
‫های متناوب‬

‫کنترل کمپرسور سیستم های برودتی با رله ی‬

‫اضافه بار به همراه ریست خودکار جهت ‪ 8‬ساعت‬
‫‪AC-58a‬‬
‫کار با راه اندازی تحت بار نرمال‪ ،‬شتاب گیری و‬
‫کار عادی‬

‫کنترل کمپرسور سیستم های برودتی با رله ی‬

‫اضافه بار به همراه ریست خودکار با قطع و وصل‬ ‫‪AC-58b‬‬
‫های متناوب‬

‫بارهای غیر القایی یا القایی ناچیز یا مقاومتی‬

‫‪60947-4-3‬‬ ‫‪AC-51‬‬
‫کامل‬

‫‪WWW.MosalaseZard.com‬‬ ‫‪Telegram.me/MosalaseZard‬‬
 ‫سوئیچینگ المپ های تخلیه ی الکتریکی‬ ‫‪AC-55a‬‬

‫سوئیچینگ المپ های رشته ای‬ ‫‪AC-55b‬‬

‫سوئیچینگ ترانسفورماتورها‬ ‫‪AC-56a‬‬

‫سوئیچینگ بانک های خازنی‬ ‫‪AC-56b‬‬

‫کنترل بارهای مقاومتی و بارهای حالت جامد با‬

‫‪AC-12‬‬
‫ایزوله سازی اتوکوپلر‬

‫کنترل بارهای حالت جامد با ایزوله سازی توسط‬

‫‪AC-13‬‬
‫ترانسفورماتور‬

‫‪60947-5-1‬‬

‫کنترل بارهای الکترومغناطیسی کوچک‬ ‫‪AC-14‬‬

‫کنترل بارهای الکترومغناطیسی ‪ac‬‬ ‫‪AC-15‬‬

‫‪WWW.MosalaseZard.com‬‬ ‫‪Telegram.me/MosalaseZard‬‬
 ‫کنترل بارهای مقاومتی و بارهای حالت جامد با‬
‫‪AC-12‬‬
‫ایزوله سازی اتوکوپلر‬
‫‪60947-5-2‬‬
‫کنترل بارهای الکترومغناطیسی کوچک مانند‬
‫بوبین کنتاکتورها با جریان کوچک تر مساوی ‪./2‬‬ ‫‪AC-140‬‬
‫آمپر در حالت بسته‬

‫بارهای غیر القایی یا القایی ناچیز یا مقاومتی‬

‫‪AC-31A, AC-31B‬‬
‫کامل‬

‫بارهای موتوری یا بارهای ترکیبی شامل موتورها‪،‬‬

‫بارهای مقاومتی و حداکثر ‪ 30‬درصد المپ های‬ ‫‪AC-33A, AC-33B‬‬
‫رشته ای‬
‫‪60947-6-1‬‬

‫المپ های تخلیه ی الکتریکی‬ ‫‪AC-35A, AC-35B‬‬

‫‪AC‬‬
‫المپ های رشته ای‬ ‫‪AC-36A, AC-36B‬‬

‫مدارهای توزیع شامل ترکیبی از بارهای مقاومتی‬

‫‪AC-40‬‬
‫و راکتیو که راکستانس القایی دارند‬

‫بارهای غیر القایی یا القایی ناچیز یا مقاومتی‬

‫‪AC-41‬‬
‫کامل‬
‫‪60947-6-2‬‬
‫موتورهای روتور سیم پیچی شده‪ :‬روشن کردن‪،‬‬
‫‪AC-42‬‬
‫خاموش کردن‬

‫موتورهای قفس سنجابی‪ :‬روشن کردن‪ ،‬خاموش‬ ‫‪AC-43‬‬

‫کردن موتور در حال کار‬

‫‪WWW.MosalaseZard.com‬‬ ‫‪Telegram.me/MosalaseZard‬‬
 ‫موتورهای قفس سنجابی‪ :‬روشن کردن‪،‬‬
‫‪AC-44‬‬
‫پالگینگ‪ ،‬اینچینگ‬

‫سوئیچینگ المپ های تخلیه ی الکتریکی‬ ‫‪AC-45a‬‬

‫سوئیچینگ المپ های رشته ای‬ ‫‪AC-45b‬‬

‫بارهای القایی ضعیف در لوازم خانگی یا بارهای‬

‫‪AC-7a‬‬
‫‪61095‬‬ ‫مشابه‬ ‫‪AC‬‬
‫بارهای موتوری برای لوازم خانگی‬ ‫‪AC-7b‬‬
‫حافظت مدار با جریان قابل تحمل مشخص نشده‬
‫‪A‬‬ ‫‪AC‬‬
‫در کوتاه مدت‬
‫‪2-60947‬‬ ‫‪and‬‬
‫حافظت مدار با جریان قابل تحمل مشخص شده‬
‫‪B‬‬ ‫‪DC‬‬
‫در کوتاه مدت‬

‫قطع و وصل در بی باری کامل‬ ‫‪DC-20A, DC-20B‬‬

‫سوئیچینگ بارهای مقاومتی با اضافه بار ضعیف‬ ‫‪DC-21A, DC21B‬‬

‫‪3-60947‬‬
‫سوئیچینگ بارهای ترکیبی مقاومتی و القایی با‬
‫‪DC-22A, DC22B‬‬
‫اضافه بار ضعیف مانند موتورهای شنت‬
‫سوئیچینگ بارهای موتوری یا دیگر بارهای کامال‬
‫‪DC-23A, DC23B‬‬
‫القایی مانند موتورهای سری‬
‫‪DC‬‬
‫بارهای غیر القایی یا القایی ناچیز یا مقاومتی‬
‫‪DC-1‬‬
‫کامل‬
‫موتورهای شنت‪ :‬روشن کردن‪ ،‬پالگینگ‪،‬‬
‫‪DC-3‬‬
‫اینچینگ‬
‫‪1-4-60947‬‬
‫موتورهای سری‪ :‬روشن کردن‪ ،‬پالگینگ‪،‬‬
‫‪DC-5‬‬
‫اینچینگ‬

‫سوئیچینگ المپ های رشته ای‬ ‫‪DC-6‬‬

‫‪WWW.MosalaseZard.com‬‬ ‫‪Telegram.me/MosalaseZard‬‬
 ‫کنترل بارهای مقاومتی و بارهای حالت جامد با‬
‫‪DC-12‬‬
‫ایزوله سازی اتوکوپلر‬

‫‪1-5-60947‬‬ ‫کنترل بارهای الکترومغناطیسی‬ ‫‪DC-13‬‬

‫کنترل بارهای الکترومغناطیسی با مقاومت کاهش‬

‫‪DC-14‬‬
‫مصرف‬
‫کنترل بارهای مقاومتی و بارهای حالت جامد با‬
‫‪DC-12‬‬
‫ایزوله سازی اتوکوپلر‬
‫‪2-5-60947‬‬
‫کنترل بارهای الکترومغناطیسی‬ ‫‪DC-13‬‬

‫بارهای مقاومتی‬ ‫‪DC-31‬‬

‫‪1-6-60947‬‬ ‫بارهای موتوری یا بارهای ترکیبی شامل موتورها‬ ‫‪DC-33‬‬

‫المپ های رشته ای‬ ‫‪DC-36‬‬

‫‪DC‬‬
‫مدارهای توزیع شامل ترکیبی از بارهای مقاومتی‬
‫‪DC-40‬‬
‫و راکتیو که راکستانس القایی دارند‬
‫بارهای غیر القایی یا القایی ناچیز یا مقاومتی‬
‫‪DC-41‬‬
‫کامل‬
‫موتورهای شنت‪ :‬روشن کردن‪ ،‬پالگینگ‪،‬‬
‫‪2-6-60947‬‬ ‫‪DC43‬‬
‫اینچینگ‬
‫موتورهای سری‪ :‬روشن کردن‪ ،‬پالگینگ‪،‬‬
‫‪DC-45‬‬
‫اینچینگ‬

‫سوئیچینگ المپ های رشته ای‬ ‫‪DC-46‬‬

‫‪WWW.MosalaseZard.com‬‬ ‫‪Telegram.me/MosalaseZard‬‬
 ‫نکات‪:‬‬
‫‪ .1‬کدهای مشخص شده با حرف ‪ A‬برای استفاده ی مکرر و کدهای مشخص شده با حرف ‪ B‬برای استفاده ی گاه‬
‫به گاه طراحی شده اند‪ .‬این قانون برای تمام جدول است‪.‬‬
‫‪ .1‬پالگینگ )‪ : (Plugging‬متوقف کردن و یا تغییر جهت گردش موتور با استفاده از تغییر اتصاالت ورودی هنگامی‬
‫که موتور در حال کار است‪ .‬به عنوان مثال عوض کردن جای فازها در موتور سه فاز برای توقف سریع و یا تغییر‬
‫جهت گردش‪.‬‬
‫‪ .2‬اینچینگ )‪ : (Inching‬به معنی قطع و و صل های کوتاه و سریع موتور است‪ .‬به عنوان مثال قطع و وصل های‬
‫خیلی کوتاه در جرثقیل ها برای جابجا کردن بار به صورت لحظه ای‪.‬‬

‫‪WWW.MosalaseZard.com‬‬ ‫‪Telegram.me/MosalaseZard‬‬