Η τεχνη της συρτης PDF

Ìé÷Üëçò ÌáíôÜò
Copyright ©:
Ôçë.: 210.6666486
email: politis6@Yahoo.gr
ISBN 978-960-93-7097-4
ÅðéôñÝðåôáé åëåýèåñá ç áíáäçìïóßåõóç ïðïéïõäÞðïôå ìÝñïõò ôïõ ðáñüíôïò,

ìå ìüíç õðï÷ñÝùóç ôçí áíáöïñÜ ôïõ ðñþôïõ óõíôÜêôç ôïõ.
Óçìåßùóç ôïõ õðïãñÜöïíôïò:

¼óåò øáñåõôéêÝò êáé ü÷é ìüíï éóôïñßåò óõìðåñéëáìâÜíïíôáé óôï äçìïóéåõüìåíï êåßìåíï, åßíáé ðÝ-
ñá ãéá ðÝñá áëçèéíÝò. Ðñüêåéôáé åßôå ãéá óôá÷õïëïãçìÝíåò ðñïóùðéêÝò åìðåéñßåò, åßôå ãéá Ýãêõñåò
äéçãÞóåéò ößëùí, ôéò ïðïßåò åðÝëåîá íá ðáñáèÝóù ãéá íá êÜíù ðéï åõ÷Üñéóôï ôï áíÜãíùóìá. Ãéá
ëüãïõò åõíüçôïõò, äåí èÝëçóá íá óõìðåñéëÜâù êáé ôá ðñáãìáôéêÜ ïíüìáôá ôùí ðñïóþðùí ðïõ
ðáßñíïõí ìÝñïò. Ïé ôüðïé üìùò üðïõ åîåëßóóïíôáé ôá üóá ðåñéãñÜöù åßíáé ïé ðñáãìáôéêïß. Ãéá ôï
êåßìåíï áõôü äçëáäÞ, äåí éó÷ýåé ç ñÞóç üôé «ôá ìåãáëýôåñá øÝìáôá ëÝãïíôáé êáôÜ ôç äéÜñêåéá
ôïõ ðïëÝìïõ, ðñéí ôï ãÜìï êáé ìåôÜ … ôï øÜñåìá!».
2
Ç ÔÝ÷íç ôçò ÓõñôÞò
Ðåñéå÷üìåíá
Óáí ðñüëïãïò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Åðß ôïõ èÝìáôïò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Ïé áðáñáßôçôåò ãíþóåéò. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
ÈÝìá 1ï: Ïé øáñüôïðïé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Ôï åßäïò ôùí øáñüôïðùí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Ç ìïñöïëïãßá ôùí âõèþí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Ôá åñãáëåßá áíß÷íåõóçò êáé ç ÷ñÞóç ôïõò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Ïé âõèïìåôñéêïß ÷Üñôåò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Ôá âõèüìåôñá (sonar). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
ÈÝìá 2ï: Ïé êáéñïß . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Ïé Üíåìïé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Ïé âñï÷Ýò êáé ïé êáôáéãßäåò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Ïé åðï÷Ýò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Ç äéÜñêåéá çìÝñáò êáé íý÷ôáò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Ï ¹ëéïò êáé ôï öåããÜñé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
ÈÝìá 3ï: Ôï óêÜöïò êáé ïé ÷åéñéóìïß ôïõ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
ÈÝìá 4ï: Ç äéá÷åßñéóç ôùí åñãáëåßùí øáñÝìáôïò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
ÈÝìá 5ï: Ôá äïëþìáôá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Ôï êõñßùò èÝìá: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
ÈÝìá 1ï: Ç óõñôÞ âõèïý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Ï ôüðïò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Ï êáéñüò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Ï ÷ñüíïò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Ôï óêÜöïò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Ôá åñãáëåßá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Ðþò øáñåýïõìå. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Ôá äïëþìáôá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Ç êïõëïýñá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Êáé ìåñéêÝò ÷ñÞóéìåò ðáñáôçñÞóåéò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Ïé äéÜöïñåò êáéíïôïìßåò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Ôá äéáöïñåôéêÜ ìïëýâéá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Ïé ðïëëáðëÝò óõñôÝò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
ÈÝìá 2ï: Ç óõñôÞ áöñïý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Ç áñìáôùóéÜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Ç õðüëïéðç ìÜíá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Ïé ôå÷íéêÝò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Ç åðéëïãÞ ôïõ óùóôïý óêÜöïõò êáé ôçò óùóôÞò ìç÷áíÞò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Ïé åéäéêÝò ðåñéðôþóåéò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Ç óõñôÞ áöñïý ãéá æáñãÜíåò ìå øáñïäüëé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Ç óõñôÞ áöñïý ãéá æáñãÜíåò ìå ìáôáóßíá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Ç óõñôÞ áöñïý ãéá êõíçãïýò ìå äüëùìá êáëáìÜñé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Ïé åéäéêÝò óõñôÝò ãéá ëáâñÜêéá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Ðëïçãïß êáé áåñïðëáíÜêéá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Ôá êáëÜìéá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Ïé ðïëëáðëÝò óõñôÝò áöñïý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
3
Ïé «âáñéÝò óõñôÝò áöñïý» ãéá ðïëý ìåãÜëá øÜñéá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

ÈÝìá 3ï: Ç æüêá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Êáé ìéá ôåëåõôáßá ðáñáôÞñçóç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Ç äéáôÞñçóç ôïõ æùíôáíïý äïëþìáôïò. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
ÈÝìá 4ï: Ï ðëÜíïò Þ ôóáðáñß ôïõ âõèïý (jigging) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
ÈÝìá 5ï: Ç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
ÈÝìá 6ï: Ç óõñôÞ ìå downrigger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
ÈÝìá 7ï: Ïé óõãêñßóåéò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
ÈÝìá 8ï: Ç óõñôÞ ìå êáôáâõèéóôÞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Ôï óùôÞñéï êáëáäïýñé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
ÈÝìá 9ï: Ç êïëðÜäá Þ ðñáãêáñüëá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
ÈÝìá 10ï: Ç óõñôÞ ãéá èñÜøáëá êáé êáëáìÜñéá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Ç óõñôÞ ãéá èñÜøáëá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Ç óõñôÞ ãéá êáëáìÜñéá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
ÈÝìá 11ï: Ç óõñôÞ ãéá óïõðéÝò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
ÈÝìá 12ï: Ôï ôóáðáñß . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
ÈÝìá 13o (êáé ôåëåõôáßï): Ç ïéêïíïìßá óôç èÜëáóóá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Óáí Åðßëïãïò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
4
Óáí ðñüëïãïò
¼óá èá äéáâÜóåéò óôéò åðüìåíåò óåëßäåò, ðáñÜ ôï üôé åê ðñþôçò üøåùò Ý÷ïõí ôç
ìïñöÞ âéâëßïõ (Ýóôù çëåêôñïíéêïý), äåí åßíáé áêñéâþò... âéâëßï.
Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá ðñüêåéôáé ãéá óõññáöÞ äéáöüñùí êåéìÝíùí êáé óçìåéþ-
óåùí ðïõ Ý÷ù óõãêåíôñþóåé óôá øáñåõôéêÜ ìïõ áñ÷åßá.
Áí êáé ôï øÜñåìá ôï îåêßíçóá áðü ôüôå ðïõ êáôÜëáâá ôïí åáõôü ìïõ, (ôï ðñþôï
ìïõ øÜñé ôï Ýðéáóá óå çëéêßá ôåóóÜñùí(!) ðåñßðïõ åôþí), ç óõíÞèåéá íá êñáôÜù
óçìåéþóåéò ãéá ôá äéÜöïñá æçôÞìáôá ðïõ ìïõ ðáñïõóéÜæïíôáí êáôÜ êáéñïýò óôéò
øáñåõôéêÝò ìïõ äñáóôçñéüôçôåò, ìïõ êüëëçóå ðïëý áñãüôåñá. Èá Ýëåãá ðåñßðïõ ôá
ôåëåõôáßá 20-25 ÷ñüíéá.
Áðü ôüôå ðïõ ëüãù åðáããÝëìáôïò óôç æùÞ ìïõ ìðÞêå ç ðëçñïöïñéêÞ, áõôÞ ç óõ-
íÞèåéá ðÞñå ðïëý ðéï óõóôçìáôéêÞ ìïñöÞ, áöïý Ýðáøå íá ìå âáóáíßæåé ôï ðñüâëç-
ìá ôùí äéáöüñùí óçìåéþóåùí óå ÷áñôß ðïõ êÜèå ôüóï ÷Üíïíôáí êáé Üíôå íá ôéò
îáíáâñåßò. Ï õðïëïãéóôÞò ìå ôá êÜèå åßäïõò ìÝóá áðïèÞêåõóçò, ðïõ óôçí áñ÷Þ Þ-
ôáí ðëáóôéêÝò äéóêÝôåò åëÜ÷éóôçò ÷ùñçôéêüôçôáò êáé óÞìåñá Ý÷ïõí ãßíåé … ìðñå-
ëüê ìå ãéãáíôéáßåò ÷ùñçôéêüôçôåò, Þôáí áðü ôç ìéá ìåñéÜ áíáêïýöéóç êáé áðü ôçí
Üëëç Ýíá ðñþôçò ôÜîåùò êßíçôñï, ãéá íá áñ÷ßóù óéãÜ - óéãÜ íá ôá óõììáæåýù üëá
áõôÜ.
Áí óå áõôÜ ôá áãáèÜ ðñïóèÝóù êáé ôéò ãíþóåéò ãñáöéóôéêÞò ðïõ ìïõ Ýäùóå ôï
åðÜããåëìÜ ìïõ (ãñáöéêÝò ôÝ÷íåò), Ý÷ïõìå Þäç íïìßæù Ýíá ðñþôï éêáíïðïéçôéêü
ìåßãìá þóôå íá åðé÷åéñÞóïõìå íá óõíèÝóïõìå Ýíá âéâëßï.
Ç åéäéêüôçôÜ ìïõ óôïí êüóìï ôùí ãñáöéêþí ôå÷íþí õðÞñîå êáôÜ óýìðôùóç ôÝ-
ôïéá, ðïõ ìå åîüðëéóå êáé ìå ôï áðáñáßôçôï ãéá ôçí ðåñßóôáóç ðñïóüí ôïõ êáëïý
÷åéñéóìïý ôçò ãëþóóáò, ìå ôçí Ýííïéá üôé ìåôÜ áðü ôüóá ÷ñüíéá õðï÷ñåùôéêïý äéá-
âÜóìáôïò, Ýìáèá êáé ìðïñþ ðëÝïí íá óõíôÜóóù êåßìåíá ìå éêáíïðïéçôéêÞ áðüäï-
óç êáé óôç óýíôáîç êáé óôçí ïñèïãñáößá êáé, áð’ üôé ìïõ ëÝíå üóïé ôá äéáâÜæïõí,
óôçí Ýêöñáóç. Áí üëá áõôÜ ôá âÜëïõìå ìáæß, ôï ìüíï ðïõ ëåßðåé ãéá íá ãßíåéò óõã-
ãñáöÝáò åßíáé ï áðáñáßôçôïò åëåýèåñïò ÷ñüíïò ãéá ôï ãñÜøéìï êáé ïé áíáãíþóôåò
ðïõ èá äéáâÜóïõí ôéò üðïéåò óõããñáöÝò óïõ.
Ôï ðñþôï, äçëáäÞ ôï ÷ñüíï, ôïí åîáóöÜëéóá óå ðåñßóóåéá áðü ôüôå ðïõ âãÞêá
óôç óýíôáîç êáé Üñ÷éóá íá øÜ÷íïìáé ãéá íá âñù ðñÜãìáôá íá ðåñÜóù ôçí þñá
ðïõ ìïõ ðåñßóóåõå áðü ôï øÜñåìá, éäéáßôåñá ôéò ìåãÜëåò íý÷ôåò ôïõ ÷åéìþíá.
Ãéá ôï äåýôåñï, äçëáäÞ ôïõò õðïøÞöéïõò áíáãíþóôåò, äåí áðáó÷ïëÞèçêá êá-
èüëïõ, áöïý Ýôóé êé áëëéþò äåí åß÷á ðïôÝ ìïõ ðñüèåóç íá æçôÞóù êÜðïéïõ åßäïõò
áíôáðüäïóç ãéá ôá üóá èá åêèÝóù, ôïõëÜ÷éóôïí üóï áõôü äåí ìïõ äçìéïõñãåß êÜ-
ðïéïõ åßäïõò Ýîïäá, êáé åðïìÝíùò üðïéïò èÝëåé áò ôá äéáâÜóåé.
Ç ìüíç (ôç èåùñþ åëÜ÷éóôç) áíôáðüäïóç ðïõ èá åðéèõìïýóá áðü ôïõò ôõ÷üí á-
íáãíþóôåò ôùí üóùí èá áêïëïõèÞóïõí, åßíáé ç áðëÞ áíáöïñÜ ôïõ ðñþôïõ óõíôÜ-
5
êôç ôïõò, óå ðåñßðôùóç áíáäçìïóßåõóÞò ôïõò, ç åðéóÞìáíóç ôùí üðïéùí ëáèþí Þ

áâëåøéþí åðéóçìáíèïýí êáôÜ ôç ìåëÝôç ôïõò, êáèþò êáé üëùí ôùí ôõ÷üí ãíþóåùí
ðïõ ìïõ äéáöåýãïõí (êáíåßò äåí ôá îÝñåé üëá) êáé ç ãíùóôïðïßçóÞ ôïõò óå ìÝíá, þ-
óôå íá ìðïñþ íá ôåëåéïðïéþ äéáñêþò êáé ôá êåßìåíá ðïõ äçìïóéåýù, áëëÜ êáé ôéò
ðñáêôéêÝò ìïõ óôï øÜñåìá, ðïõ åßíáé Üëëùóôå êáé ôï êõñßùò æçôïýìåíï üëùí ìáò,
üðùò èÝëù íá ðéóôåýù.
Ïé ëüãïé ðïõ ôï êÜíù áõôü åßíáé ôñåéò:
Ï ðñþôïò åßíáé, üôé èåùñþ ôéò ãíþóåéò áõôÝò äáíåéêÝò êáé Üñá ü÷é äéêÝò ìïõ,
áöïý ó÷åäüí üëåò Ý÷ïõí ðåñÜóåé óå ìÝíá áðü ðñïçãïýìåíïõò ëÜôñåéò ôçò èÜëáó-
óáò êáé ôïõ øáñÝìáôïò. ÅðïìÝíùò èá Þôáí áéó÷ñÞ åêìåôÜëëåõóç íá æçôÞóù õëéêÞ
áíôáðüäïóç ãéá êÜôé ôï ïðïßï óôçí ðñáãìáôéêüôçôá äåí ìïõ áíÞêåé. Áíôßèåôá èåù-
ñþ õðï÷ñÝùóÞ ìïõ êáé ùò êÜðïéïõ åßäïõò öüñï ôéìÞò ðñïò üóïõò ìå ðñïèõìßá êáé
áöéëïêåñäþò ìå ðëçñïöüñçóáí óôï ðáñåëèüí, íá óõíå÷ßóù ôç ëïãéêÞ ôïõò, ðáñá-
÷ùñþíôáò ìå ôç óåéñÜ ìïõ, åðßóçò áöéëïêåñäþò, üëá üóá Ýìáèá áðü áõôïýò, óõ-
ìðëçñùìÝíá ìå üôé ìðüñåóá êáé åãþ óôï ìåôáîý íá áíáêáëýøù, óôïõò åðåñ÷üìå-
íïõò íåüôåñïõò. ¢ëëùóôå áõôü óõìöùíåß êáé ìå ôç ãåíéêüôåñç öéëïóïößá ìïõ, üôé
ç ðñüóâáóç óôç ãíþóç ðñÝðåé íá åßíáé åëåýèåñç ãéá üëïõò, ç äå ìåôáâßâáóÞ
ôçò, çèéêÞ õðï÷ñÝùóç ôïõ êÜèå ãíþóôç.
Ï äåýôåñïò, ãéáôß ìåôÜ áðü ôüóá ÷ñüíéá åíáó÷üëçóçò ìå ôç èÜëáóóá êáé ôï øÜ-
ñåìá, Ýìáèá êáé êÜôé ðïëý óðïõäáßï. ¸ìáèá íá ÷ñçóéìïðïéþ ðåñéóóüôåñï ôï ìõá-
ëü êáé ëéãüôåñï ôçí üðïéá ïéêïíïìéêÞ ìïõ äõíáôüôçôá êáé èåùñþ áõôÞ ôç ãíþóç
ðïëýôéìç ãéá íá Ý÷åé êáíåßò åðéôõ÷ßåò, ü÷é ìüíï óôï øÜñåìá, áëëÜ êáé óôçí õðüëïé-
ðç æùÞ. Óôéò åóùôåñéêÝò óåëßäåò ôïõ êåéìÝíïõ ìïõ èá ðñïóðáèÞóù íá ôï åîçãÞóù
áõôü áíáëõôéêüôåñá, êáé
Ï ôñßôïò, ãéáôß êáé ìüíï ôï ãåãïíüò üôé ìðïñåß Ýóôù êáé Ýíáò, äéáâÜæïíôáò áõôÜ
ôá êåßìåíá, íá ... ðáñáóõñèåß êáé íá áó÷ïëçèåß ìå ôç èÜëáóóá êáé ôï øÜñåìá, áðï-
ôåëåß ãéá ìÝíá ôçí êáëýôåñç áíôáìïéâÞ.
ÕðÜñ÷åé êáé Ýíáò ôÝôáñôïò ëüãïò ôïí ïðïßï äéóôÜæù íá áíáöÝñù ãéáôß öïâÜ-
ìáé üôé ï áíáãíþóôçò èá èåùñÞóåé üôé áóôåéåýïìáé. Áðü ôüôå ðïõ Üñ÷éóá íá óõãêå-
íôñþíù áõôÜ ôá êåßìåíá óå ôñüðï þóôå íá ìðïñþ üðïôå èÝëù íá ôá ôõðþíù Þ íá
ôá äéáêéíþ óáí øçöéáêÜ áñ÷åßá, Ý÷ù êõñéïëåêôéêÜ … ãëõôþóåé áðü Ýíá óùñü ãñá-
øßìáôá êáé ðåñéôôÜ … ìðëá … ìðëá. Åßíáé êáéñüò ôþñá ðïõ üôáí êÜðïéïò ìå ñù-
ôÜåé ãéá êÜôé ðïõ Ý÷åé ó÷Ýóç ìå áõôÜ ðïõ Ý÷ù Þäç êáôáãñáììÝíá, áíôß áðÜíôçóçò
ôïõ äßíù ôï ó÷åôéêü êåßìåíï êáé … êáèáñßæù. Ôï ãåãïíüò üôé ìÝ÷ñé óÞìåñá åëÜ÷é-
óôïé åðáíÞëèáí ãéá íá ìå ñùôÞóïõí êÜôé óõìðëçñùìáôéêü, ìïõ Ýäùóå íá êáôáëÜ-
âù üôé ôá êåßìåíá áõôÜ åßíáé áñêåôÜ êáôáôïðéóôéêÜ êáé áõôü Þôáí êáé ôï ðñþôï å-
ñÝèéóìá ãéá íá áó÷ïëçèþ ëßãï ðáñáðÜíù, þóôå íá ôá äéáìïñöþóù óáí êáíïíéêü
âéâëßï.
Óôï óçìåßï áõôü èá Þèåëá íá åíçìåñþóù üóïõò Ý÷ïõí Þäç äéáâÜóåé ôï êåßìåíü
ìïõ ìå ôïí ôßôëï «Ç ôÝ÷íç ôïõ ðáñáãáäéïý», üôé äéáâÜæïíôáò áõôü ôï êåßìåíï ìå
ôïí ôßôëï «Ç ôÝ÷íç ôçò óõñôÞò» èá âñïõí ðïëëÜ êïéíÜ óçìåßá áíÜìåóá óôá äõï
6
êåßìåíá.
Ð.÷. ïé ðáñÜãñáöïé ãéá ôá âõèüìåôñá, ãéá ôïõò âõèïìåôñéêïýò ÷Üñôåò êáèþò
êáé ìåñéêÝò áðü ôéò èáëáóóéíÝò éóôïñßåò ðïõ ðáñáèÝôù, åßíáé áêñéâþò ßäéåò. Ï ëü-
ãïò ðïõ óõìâáßíåé áõôü åßíáé ãéáôß ôá äýï êåßìåíá ðñÝðåé íá åßíáé áõôüíïìá êáé ü÷é
íá âáóßæïíôáé ôï Ýíá óôï Üëëï. ¸êñéíá äçëáäÞ üôé êáëü åßíáé ï êáèÝíáò íá ìðïñåß
íá äéáâÜóåé åêåßíï ðïõ ôïí åíäéáöÝñåé êáé ü÷é êáé ôá äýï õðï÷ñåùôéêÜ.
Áí óôï ìÝëëïí áðïöáóßóù íá ôá «ìáæÝøù» üëá áõôÜ óå Ýíá åíéáßï êåßìåíï, ôü-
ôå öõóéêÜ üëá áõôÜ èá áíáäéáìïñöùèïýí êáôÜëëçëá.
Óôï ìåôáîý üóïé Ý÷ïõí Þäç äéáâÜóåé ôï êåßìåíï ãéá ôï ðáñáãÜäé, ìðïñïýí áðëÜ
íá ðáñáëåßøïõí ôçí áíÜãíùóç üóùí êåéìÝíùí ôïõò öáíïýí êïéíÜ, ãéá íá ìçí äéá-
âÜæïõí äõï öïñÝò ôï ßäéï ðñÜãìá.
×åéìþíáò ôïõ 2015
7
Åðß ôïõ èÝìáôïò
Ìå ôç ëÝîç «óõñôÞ» äåí åííïþ ìüíï ôéò ãíùóôÝò ó÷åäüí óå üëïõò ìáò óõñôÝò
âõèïý - áöñïý, áëëÜ üëá ôá åñãáëåßá øáñÝìáôïò ðïõ ãéá íá åêôåëÝóïõí ôçí á-
ðïóôïëÞ ôïõò ÷ñåéÜæïíôáé åêôüò ôùí Üëëùí «êáé êßíçóç». Áí êáé óôç óõíÝ÷åéá
ôïõ êåéìÝíïõ èá ôá áíáëýóù ëåðôïìåñþò Ýíá - Ýíá, èá êÜíù åäþ ìéá ðñþôç óõ-
íïðôéêÞ êáôáãñáöÞ ôïõò, ãéá íá ãíùñßæåé åî áñ÷Þò ï áíáãíþóôçò ìå ðïéá óõãêå-
êñéìÝíá åßäç øáñÝìáôïò áó÷ïëåßôáé áõôü ôï êåßìåíï. Ôá åßäç øáñÝìáôïò ðïõ
÷ñçóéìïðïéïýí êßíçóç, äçëáäÞ ïé äéÜöïñåò óõñôÝò, åßíáé ôá åîÞò:
– Ç óõñôÞ âõèïý.
– Ç óõñôÞ áöñïý.
– Ç æüêá.
– Ï ðëÜíïò Þ ôóáðáñß ôïõ âõèïý (ï áããëéêüò üñïò ðïõ áíôéóôïé÷åß óå áõôü ôï
øÜñåìá, áëëÜ ðïôÝ ìïõ äåí êáôÜëáâá ãéáôß ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôïõò ïìé-
ëïýíôåò ôçí åëëçíéêÞ, åßíáé jigging).
– Ç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá.
– Ç óõñôÞ ìå downrigger.
– Ç óõñôÞ ìå êáôáâõèéóôÞ.
– Ç êïëðÜäá Þ ðñáãêáñüëá.
– Ç óõñôÞ ãéá êáëáìÜñéá.
– Ç óõñôÞ ãéá óïõðéÝò.
– Ôï ôóáðáñß.
ÌåñéêÜ áðü áõôÜ ôá åßäç óõñôÞò ÷ùñßæïíôáé êáé óå åðéìÝñïõò êáôçãïñßåò, á-
íÜëïãá ìå ôá åßäç èçñáìÜôùí óôá ïðïßá áðåõèýíïíôáé. Ãéá ðáñÜäåéãìá ç óõñôÞ
áöñïý ðåñéëáìâÜíåé ôá åßäç óõñôÞò ãéá ëïýôóïõò, æáñãÜíåò, ôïíÜêéá, ìåëáíïý-
ñéá ê.ë.ð. ðïõ åßíáé ôå÷íéêÝò äéáöïñåôéêÝò ìåôáîý ôïõò. Óôá ó÷åôéêÜ åäÜöéá èá ôá
äïýìå üëá áõôÜ Ýíá - Ýíá îå÷ùñéóôÜ.
Áí êáé åê ðñþôçò üøåùò ôï íá óÝñíåéò ìéá ðåôïíéÜ ðßóù áðü ôç âÜñêá óïõ
ìïéÜæåé áðëü ðñÜãìá, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá ôá ðåñéóóüôåñá áðü áõôÜ ôá øáñÝ-
ìáôá Ý÷ïõí éäéáßôåñåò áðáéôÞóåéò, óå âáèìü ðïõ ç åêôÝëåóÞ ôïõò íá ìðïñåß íá
÷áñáêôçñéóôåß êõñéïëåêôéêÜ ùò áñéóôïýñãçìá øáñåõôéêÞò ôÝ÷íçò. ÕðÜñ÷ïõí
âÝâáéá êáé áõôÜ ðïõ åßíáé ðñÜãìáôé åíôåëþò áðëÜ êáé ðñïóùðéêÜ èá ôá óõíé-
óôïýóá áíåðéöýëáêôá óôïõò ðñùôüðåéñïõò óáí Ýíá êáëü îåêßíçìá. ÐáñáêÜôù
üëá áõôÜ èá äéåõêñéíéóèïýí áíáëõôéêÜ.
¼óá øáñÝìáôá áíáöÝñù ðáñáðÜíù ôá Ý÷ù êÜíåé ó÷åäüí üëá, Üëëá ëéãüôåñï
êáé Üëëá ðåñéóóüôåñï, óå âáèìü ðÜíôùò ðïõ íá ìðïñþ íá ìéëÞóù ãéá üëá áíá-
ëõôéêÜ êáé ìå ó÷åôéêÞ õðåõèõíüôçôá. ¸íá ðïõ ïìïëïãþ üôé ðïôÝ ìïõ äåí Ýêáíá,
ãéáôß óôçí ðåñéï÷Þ ðïõ «áíäñþèçêá» øáñåõôéêÜ äåí óõíçèéæüôáí êáèüëïõ, åß-
íáé ôï øÜñåìá ìå ðëÜíï. Ï ëüãïò ðïõ óôçí ðåñéï÷Þ ìïõ ôï øÜñåìá áõôü Þôáí Ü-
8
ãíùóôï, åßíáé üôé óôïí ìõ÷ü ôïõ Áñãïëéêïý Êüëðïõ (Íáýðëéï), üðïõ åãþ Ýìáèá
íá øáñåýù, ôá íåñÜ åßíáé ó÷åôéêÜ ñç÷Ü (ìÝ÷ñé 20 ìÝôñá) êáé äåí ðñïóöÝñïíôáé
ãé’ áõôü ôï åßäïò øáñÝìáôïò. ¸ôóé üóá èá áíáöÝñù ãé’ áõôü ôï øÜñåìá èá åßíáé
áðü äéáâÜóìáôá êáé äéçãÞóåéò ãíùóôþí êáé ößëùí.
Áêüìç, äýï øáñÝìáôá áðü áõôÜ ðïõ áíáöÝñù ðáñáðÜíù, äåí ôá Ý÷ù êÜíåé
óõóôçìáôéêÜ, ðáñÜ ìüíï óå åðßðåäï äïêéìÞò. Ôï Ýíá åßíáé ôï øÜñåìá ìå êáôáâõ-
èéóôÞ, ðïõ åßíáé êÜôé äéáöïñåôéêü âÝâáéá áðü ôï downrigger, ðïõ ðïëëïß ôï ïíï-
ìÜæïõí êáé áõôü êáôáâõèéóôÞ. Ôï äåýôåñï åßíáé ôï downrigger (Ýíáò ìç÷áíé-
óìüò âýèéóçò åßíáé áõôü ôï åñãáëåßï). Óôï ó÷åôéêü åäÜöéï èá åîçãÞóù áíáëõôé-
êÜ üóá ó÷åôßæïíôáé ìå êÜèå Ýíá áðü áõôÜ ôá øáñÝìáôá.
Áõôü âÝâáéá äåí óçìáßíåé üôé óôá õðüëïéðá øáñÝìáôá, ðïõ ôá Ý÷ù êÜíåé ï ß-
äéïò, ôá îÝñù üëá. Óßãïõñá óå Üëëåò ðåñéï÷Ýò ïé åñáóéôÝ÷íåò êáé ïé åðáããåëìá-
ôßåò, èá Ý÷ïõí áíáðôýîåé êáé ðïëëÝò Üëëåò ôå÷íéêÝò, Üãíùóôåò óå ìÝíá. ¼ðïéïò
ãíùñßæåé êÜôé ó÷åôéêÜ èá Þôáí éäéáßôåñç ÷áñÜ ìïõ íá ìïõ ôï ãíùóôïðïéÞóåé, þ-
óôå íá ôï óõìðåñéëÜâù óå ìéá åðüìåíç åíçìÝñùóç ôïõ êåéìÝíïõ ìïõ. Ôï ßäéï é-
ó÷ýåé êáé ãéá ôõ÷üí ëÜèç êáé áâëåøßåò ðïõ ìðïñåß êáíåßò íá äéáðéóôþóåé óå áõôü
ôï ãñáðôü.
¼ðùò ßóùò èá êáôÜëáâåò Þäç, üóá óçìåéþíù ðéï ðÜíù äåí óçìáßíïõí ôßðïôá
Üëëï, ðáñÜ ôï üôé êáé ïé äéÜöïñåò óõñôÝò åßíáé øáñÝìáôá ðïõ Üëëï ëéãüôåñï êáé
Üëëï ðåñéóóüôåñï áðáéôïýí åîáéñåôéêÜ âáèéÜ ãíþóç ðïëëþí ôáõôü÷ñïíá æçôç-
ìÜôùí, áðü áõôÜ ðïõ ìðïñåß íá áðáó÷ïëÞóïõí ôïí êáèÝíá êáôÜ ôçí åðáöÞ ôïõ
ìå ôç èÜëáóóá.
Ðéï óõãêåêñéìÝíá, ôá «ðñïóüíôá» ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá íá ìðïñÝóåéò íá á-
ó÷ïëçèåßò óïâáñÜ ìå ôéò óõñôÝò, (áíÜëïãá êáé ìå ôï åßäïò), áöïñïýí ðÜñá ðïëý
êáëÞ ãíþóç ôùí åîÞò, åðéãñáììáôéêÜ:
– Ôùí øáñüôïðùí ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ èá «äïõëÝøåéò».
– Ôçò ÷ñÞóçò ôùí åñãáëåßùí áíß÷íåõóçò (÷Üñôåò, âõèüìåôñá, ê.ë.ð.).
– Ôùí ôïðéêþí êáéñþí.
– Ôçò åðßäñáóçò ôùí äéáöüñùí öõóéêþí ðáñáãüíôùí (öåããÜñé, Þëéïò, åðï-
÷Ýò ê.ë.ð.) óôéò óõíÞèåéåò ôùí øáñéþí.
– Ôùí ÷åéñéóìþí ôïõ óêÜöïõò ðïõ äéáèÝôåéò.
– Ôçò äéá÷åßñéóçò ôùí åñãáëåßùí øáñÝìáôïò (ðåôïíéÝò, áãêßóôñéá, ðáñáìÜ-
íåò, âáñßäéá, êüìðïé, ìðåñäÝìáôá, ê.ë.ð.).
– Ôùí äéáöüñùí (ôå÷íçôþí Þ öõóéêþí) äïëùìÜôùí.
Óôéò åðüìåíåò óåëßäåò, åãþ èá ðñïóðáèÞóù íá óïõ ìÜèù ôá óçìáíôéêüôåñá
áðü áõôÜ ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé, óå … èåùñçôéêü üìùò åðßðåäï. Êáé ëÝù óå èåùñçôé-
êü åðßðåäï, ãéáôß äõóôõ÷þò óôç èÜëáóóá, ç ðñÜîç êáé ìüíï áõôÞ, åßíáé ðïõ ìå-
ôñÜåé óôï ôÝëïò.
Áõôü óçìáßíåé üôé üóï êé áí ðñïóðáèÞóù, ç âïÞèåéÜ ìïõ èá áðïäåé÷èåß óôï
ôÝëïò åëÜ÷éóôç, ãéáôß ôá ðåñéóóüôåñá èá ôá ìÜèåéò óôçí ðñÜîç êáé ìüíïò óïõ êáé
áõôü äõóôõ÷þò äåí ìðïñþ íá ôï áëëÜîù.
9
Ç êáëýôåñç åõ÷Þ ðïõ èá ìðïñïýóá íá óïõ äþóù, åßíáé íá âñåèåßò äßðëá óå

êáíÝíáí «åîðÝñ» ôïõ åßäïõò, ãéá üóï ìåãáëýôåñï äéÜóôçìá ìðïñåßò. Áõôü åßíáé
ôï Üñéóôï. Äõóôõ÷þò üìùò, åëÜ÷éóôïé áðü áõôïýò Ý÷ïõí ôç äéÜèåóç íá ìïéñá-
óôïýí ìå ôïí êáèÝíá, áõôÜ ðïõ Ýìáèáí ìå ðïëý äïõëåéÜ, åðéìïíÞ êáé êüðï.
Ðñïöáíþò, åãþ óå êáìßá ðåñßðôùóç äåí ìðïñþ íá éó÷õñéóôþ üôé «ôá îÝñù
üëá». Ðéóôåýù ìÜëéóôá üôé êáíåßò äåí ìðïñåß íá ôï ðåé áõôü, üôáí ðñüêåéôáé ãéá
èáëáóóéíÜ æçôÞìáôá. ÌåôÜ üìùò áðü ôüóá ÷ñüíéá óõóôçìáôéêÞò êáé ðáèéáóìÝ-
íçò åíáó÷üëçóçò ìå ôï óðïñ ôïõ øáñÝìáôïò, ðéóôåýù üôé ìðïñþ íá éó÷õñéóôþ
ðëÝïí âÜóéìá, üôé ãíùñßæù áñêåôÜ, ôïõëÜ÷éóôïí ãéá íá ìðïñþ íá êáèïäçãÞóù
óôá ðñþôá ôïõò âÞìáôá, üóïõò îåêéíïýí ìüëéò ôþñá, áëëÜ êáé áñêåôïýò ðïõ Þäç
Ý÷ïõí äéáãñÜøåé ìéá ðñþôç äéáäñïìÞ êáé èÝëïõí íá ðñï÷ùñÞóïõí ðáñáêÜôù.
Êáé åðåéäÞ (üðùò åîçãþ êáé óôïí ðñüëïãü ìïõ) äåí åß÷á ðïôÝ ôçí ðáñáìéêñÞ «á-
íáóôïëÞ» óôï íá ìïéñáóôþ ìå åõ÷áñßóôçóç êáé ÷ùñßò êáíåíüò åßäïõò áðáßôçóç
áíôáðüäïóçò, áõôÝò ôéò ãíþóåéò ìïõ ìå üðïéïí ôéò Ý÷åé áíÜãêç, ôéò åêèÝôù üðïôå
ìïõ äßíåôáé ç åõêáéñßá óå äçìüóéá èÝá, ðñïò ÷ñÞóç êáé áðüëáõóç ôùí üðïéùí
åíäéáöåñïìÝíùí.
Åêôüò üìùò áðü üóá Þäç åîÞãçóá, ìå áõôü ôï åéóáãùãéêü óçìåßùìá èåùñþ
áðáñáßôçôï íá äéåõêñéíßóù åî áñ÷Þò êáé ôá åîÞò:
Óôï êåßìåíï ðïõ èá áêïëïõèÞóåé, ïé ôå÷íéêÝò ðïõ áíáëýïíôáé áöïñïýí ôçí
åêäï÷Þ áõôþí ôùí øáñåìÜôùí ðïõ åêôåëåßôáé áðïêëåéóôéêÜ áðü âÜñêá êáé ü÷é
áðü ôç óôåñéÜ, áðü ôçí ïðïßá ïñéóìÝíá áðü áõôÜ (ð.÷. ç óõñôÞ ãéá æáñãÜíåò
ê.ë.ð.) ìðïñïýí íá åêôåëåóôïýí, éäéáßôåñá ìåôÜ êáé ôéò ôå÷íéêÝò ðïõ áíáðôý÷èç-
êáí ìå ôçí åìöÜíéóç ôùí åîåëéãìÝíùí êáëáìéþí øáñÝìáôïò.
Åðßóçò üëåò ïé ôå÷íéêÝò ãéá ôá øáñÝìáôá ðïõ èá áíáëõèïýí åäþ, áöïñïýí ôçí
åêôÝëåóÞ ôïõò «ìå ôï ÷Ýñé» êáé ü÷é «ìå êáëÜìé», ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåß ôå÷íéêÝò
êáé åñãáëåßá, ðïõ åäþ äåí áíáöÝñïíôáé êáé öõóéêÜ äåí áíáëýïíôáé.
Ï ëüãïò ðïõ êÜíù áõôÝò ôéò äéåõêñéíÞóåéò, åßíáé üôé óôá ÷ñüíéá ðïõ îåêßíçóá
åãþ íá øáñåýù, ôï êáëÜìé (ìéëÜù ðÜíôá ãéá ôï êëáóéêü êáëÜìé) õðÞñ÷å ìüíï
ãéá íá öôéÜ÷íïõìå áçôïýò êáé ãéá íá øáñåýïõìå Ýíá êáé ìüíï åßäïò øáñÝìáôïò
áðü ôç óôåñéÜ, ôï ëåãüìåíï «áðßêï», ðïõ áðåõèõíüôáí êõñßùò óå êåöÜëïõò ü-
ëùí ôùí ìåãåèþí êáé åê äåõôÝñïõ óå ìåñéêÜ áêüìç åßäç øáñéþí üðùò ïé óÜëðåò,
ïé óðÜñïé ê.ë.ð. Áðü ôüôå ìÝ÷ñé óÞìåñá ôá ðñÜãìáôá óôï øÜñåìá, üðùò êáé óå
Üëëá ðñÜãìáôá, Ý÷ïõí åîåëé÷èåß, Üëëïôå èåôéêÜ êáé Üëëïôå áñíçôéêÜ. Åãþ üìùò
Ý÷ù ìÜèåé ôüóá ðïëëÜ ãéá ôï øÜñåìá óôá ÷ñüíéá ðïõ øáñåýù, ðïõ ï «óêëçñüò
ìïõ äßóêïò», ï ïðïßïò ôþñá ðïõ ãÝñáóá Ý÷åé ãßíåé áêüìç … óêëçñüôåñïò, ãÝìé-
óå êáé äåí ÷ùñÜåé Üëëåò ãíþóåéò. ¸ôóé óõíåéäçôÜ êáé «åí ãíþóåé ôùí óõíåðåéþí
ôïõ íüìïõ» ðïõ ëÝíå, ðáñáìÝíù ìå ôéò ãíþóåéò ðïõ Ý÷ù áðïêôÞóåé ìÝ÷ñé ôþñá,
ôéò äå õðüëïéðåò, ôéò ðéï óýã÷ñïíåò, ôéò áöÞíù óôïõò åðåñ÷üìåíïõò íåüôåñïõò.
¢ëëùóôå åãþ, êáé ìüíï ìå áõôÜ ðïõ îÝñù ìÝ÷ñé ôþñá, ôï âãÜæù ôï … ìåæåäÜ-
êé ìïõ, ìåñéêÝò ìÜëéóôá öïñÝò … ðëïõóéïðÜñï÷á!
Áò ðÜñïõìå üìùò ôá ðñÜãìáôá ìå ôç óåéñÜ …
10
Ïé áðáñáßôçôåò ãíþóåéò
Ãéá íá ìðïñÝóåé êáíåßò íá áó÷ïëçèåß ìå åðéôõ÷ßá ìå ôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò
êáé ü÷é ìüíï, ðñÝðåé ðñïçãïõìÝíùò íá áðïêôÞóåé éêáíïðïéçôéêÞ (ôïõëÜ÷éóôïí)
ãíþóç ïñéóìÝíùí ðñáãìÜôùí ðïõ èá ìðïñïýóáìå íá ôá ÷áñáêôçñßóïõìå ùò ôéò
«áðáñáßôçôåò ãåíéêÝò ãíþóåéò». Óå áõôü ôï ðñþôï ìÝñïò ôïõ êåéìÝíïõ èá áíá-
ëýóù áõôÜ áêñéâþò ôá èÝìáôá. Ôá ìÝñç áõôÜ ôïõ êåéìÝíïõ óå ðïëëÜ ôïõò óç-
ìåßá åßíáé áêñéâþò ßäéá ìå ôá áíôßóôïé÷á óôï Üëëï êåßìåíï ðïõ Ý÷ù Þäç äçìï-
óéåýóåé, ìå èÝìá «Ç ôÝ÷íç ôïõ Ðáñáãáäéïý» êáé áí êÜðïéïò ôï Ý÷åé äéáâÜóåé ôá
ðåñéóóüôåñá áðü áõôÜ èá ôïõ åßíáé Þäç ãíùóôÜ êáé ìðïñåß íá ôá ðáñáëåßøåé.
ÈÝìá 1ï: Ïé øáñüôïðïé

ÈåìÝëéïò ëßèïò ôçò åðéôõ÷ßáò óôï øÜñåìá ôçò óõñôÞò, üðùò Üëëùóôå êáé óå
üëá ó÷åäüí ôá øáñÝìáôá, åßíáé ç Üñéóôç ãíþóç ôùí øáñüôïðùí ôçò ðåñéï÷Þò
ðïõ ìáò åíäéáöÝñåé.
Áêüìç êáé áõôïß ðïõ Ý÷ïõí åëÜ÷éóôåò øáñåõôéêÝò åìðåéñßåò, Ý÷ïõí êéüëáò êá-
ôáëÜâåé üôé ç èÜëáóóá «äåí åßíáé ðáíôïý ßäéá». Ãéá ôç óõñôÞ, áõôü Ý÷åé ðïëý ìå-
ãÜëç óçìáóßá. Ï ëüãïò åßíáé üôé ôï åßäïò ôïõ øáñüôïðïõ, êáèïñßæåé êáé ôï åßäïò
ôçò óõñôÞò êáé ôïõ äïëþìáôïò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáé ôï ÷ñüíï ôïõ øáñÝìá-
ôïò (ðñùß, ìåóçìÝñé, íý÷ôá ê.ë.ð.) êáèþò êáé Üëëåò ðïëëÝò ìéêñüôåñåò, áëëÜ ü÷é
áóÞìáíôåò ëåðôïìÝñåéåò.
Ç ãíþìç ìïõ åßíáé üôé ïñéóìÝíá ôïõëÜ÷éóôïí øáñÝìáôá óõñôÞò, üðùò ç óõñ-
ôÞ âõèïý, ç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá êáé ç æüêá, äåí ìðïñïýí íá øáñåõôïýí ï-
ðïõäÞðïôå ðáñÜ ìüíï óôá ìÝñç ðïõ ãíùñßæïõìå ðÜñá ðïëý êáëÜ.
Áíôßèåôá ïé óõñôÝò áöñïý, ôï ôóáðáñß, ïé óõñôÝò ãéá êáëáìÜñéá êáé óïõðéÝò,
ìðïñïýí íá øáñåõôïýí êáé óå ìÝñç ðïõ èá åðéëÝîïõìå ðåñéóôáóéáêÜ, áñêåß ìå
êÜðïéïí ôñüðï íá Ý÷ïõìå Ýóôù ìéá êÜðïéá éäÝá ãéá ôá åðß ìÝñïõò ÷áñáêôçñéóôé-
êÜ ôïõò êáé âÝâáéá êáé ôçí áðáñáßôçôç âïÞèåéá áðü ôá óýã÷ñïíá ìÝóá áíß÷íåõ-
óçò (âõèüìåôñï, âõèïìåôñéêü ÷Üñôç).
Óå êÜèå ðåñßðôùóç ðÜíôùò ôá óçìáíôéêüôåñá èÝìáôá ðïõ Ý÷ïõìå íá óêå-
öèïýìå óå ó÷Ýóç ìå ôïõò øáñüôïðïõò åßíáé ôá åîÞò:
– Ôï åßäïò ôïõò.
– Ôï âÜèïò ôïõò.
– Ç ìïñöïëïãßá ôïõò.
– Ïé ôñüðïé áíß÷íåõóÞò ôïõò.
Ôï åßäïò ôùí øáñüôïðùí

Ôï åßäïò ôùí øáñüôïðùí ìáò åíäéáöÝñåé, ãéáôß áíÜëïãá ìå áõôü åßíáé êáé ôá
11
åßäç ôùí øáñéþí ðïõ óõ÷íÜæïõí åêåß.

Ð.÷. ïé óöõñßäåò ðïõ åßíáé Ýíá áðü êõñéüôåñá èçñÜìáôá ôçò óõñôÞò âõèïý,
óõ÷íÜæïõí óå âõèïýò ðïõ åßíáé ëáóðïáììïõäåñïß êáé êáëýðôïíôáé ìå Ýíá ðïëý
óõãêåêñéìÝíï åßäïò ðñÜóéíïõ öõêéïý ðïëý ÷áìçëÞò âëÜóôçóçò (Ýñðïí). Ïé ôü-
ðïé áõôïß áðïôåëïýí óõíÞèùò êáé ôçí ðñïôßìçóç ôçò óöõñßäáò üôáí èÝëåé íá
ãåííÞóåé. Ôõ÷áßíåé åéäéêÜ áõôü íá ôï îÝñù ðïëý êáëÜ, ãéáôß Ýíáò ôÝôïéïò ôüðïò
åßíáé êáé ï ìõ÷üò ôïõ Áñãïëéêïý êüëðïõ, üðïõ âñßóêåôáé ôï Íáýðëéï, ç ðáôñßäá
ìïõ, ï ôüðïò äçëáäÞ ðïõ Ýìáèá íá øáñåýù. Ç ãåíéÜ ìïõ ìåãÜëùóå ìå óöõñßäåò
óõíÞèùò ìéêñïý ìåãÝèïõò (1 - 1,5 êéëïý) ðïõ Ýðéáíáí üëïé ó÷åäüí ïé Íáõðëéþ-
ôåò áðü ôï ÐÜó÷á (áñ÷Ýò ÌáÀïõ) ìÝ÷ñé ôéò áñ÷Ýò Ïêôùâñßïõ. Ôï øÜñåìá ôçò
óöõñßäáò ìå óõñôÞ âõèïý ìÝ÷ñé êáé ôá ôÝëç ôçò 10åôßáò ôïõ 1970, Þôáí ãéá ôïõò
Íáõðëéþôåò ôï … åèíéêü ôïõò óðïñ. Äõóôõ÷þò ôá øÜñéá áõôÜ Ý÷ïõí ðéá åîáöá-
íéóôåß áðü ôçí ðåñéï÷Þ ôïõ Áñãïëéêïý êüëðïõ êáé êáíåßò äåí îÝñåé ðïõ Ý÷ïõí
êáôáëÞîåé íá êÜíïõí ôá áðáñáßôçôá ãéá ôç äéáéþíéóç ôïõ åßäïõò ôïõò.
Ïé ìåãáëýôåñåò óöõñßäåò âñßóêïíôáé êáé óå îÝñåò, ðÜãêïõò, ôñáãÜíåò ê.ë.ð.
üðïõ óõíÞèùò ðçãáßíïõí êáôÜ æåýãç.
Ç óôÞñá, ðáñÜ ôï üôé åßíáé øÜñé ðïõ áíÞêåé óôçí ßäéá ïéêïãÝíåéá ìå ôç óöõñß-
äá, óõíçèßæåé íá óõ÷íÜæåé óå ìÝñç ðïõ ï âõèüò åßíáé ðåôñþäçò êáé ìÜëéóôá ãõ-
ìíüò óõíÞèùò áðü öýêéá.
Ï ñïöüò, ðïõ êé áõôüò áíÞêåé óôçí ßäéá ïéêïãÝíåéá ìå ôá äõï ðáñáðÜíù øÜ-
ñéá (ïéêïãÝíåéá óåñáíéäþí ëÝãåôáé åðéóôçìïíéêÜ), óõ÷íÜæåé êáé áõôüò óå âñá÷þ-
äç ìÝñç, üðïõ öùëéÜæåé óå ôñýðåò (èïëÜìéá) óôá ïðïßá ìÝíåé óôÜóéìïò ãéá ìåãÜ-
ëá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá. Áðü ôá èïëÜìéá áõôÜ ðåôÜãåôáé êáé åðéôßèåôáé óôï äü-
ëùìÜ ìáò êáé ïõáß êé áëëïßìïíï áí ðñïëÜâåé íá ãõñßóåé ðßóù óôç öùëéÜ ôïõ. Áí
äçëáäÞ ðñïëÜâåé íá «âñá÷þóåé» üðùò ëÝìå. Ôüôå ôï îåôñýðùìÜ ôïõ åßíáé ðïëý
äýóêïëç äïõëåéÜ.
Ìå áõôÜ ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðáñáäåßãìáôá ðïõ ìÝ÷ñé ôþñá óçìåßùóá, ãßíåôáé
ðéóôåýù êáôáíïçôü üôé êÜèå øÜñé Ý÷åé ôïí ôüðï ôïõ, ôïí ïðïßï åìåßò ðïõ èÝëïõìå
íá ôï øáñÝøïõìå ðñÝðåé íá ôïí ãíùñßæïõìå åðáêñéâþò áí èÝëïõìå íá ôï óõíá-
íôÞóïõìå. Áëëéþò èá øáñåýïõìå þñåò áôÝëåéùôåò óôá ÷áìÝíá êáé ìüíï ç ÈåÜ
ôý÷ç èá ìðïñÝóåé íá ìáò âïçèÞóåé þóôå íá ðÜìå êáé êÜôé … óôï óðßôé.
Áí êáé áõôÜ ðïõ ìðïñåß íá êáôáèÝóåé êÜðïéïò ìå Ýíá ãñáðôü êåßìåíï, ó÷åôéêÜ
ìå ôïõò ôüðïõò êáé ôá øÜñéá ôïõò, åßíáé åëÜ÷éóôá êáé åíôåëþò èåùñçôéêÜ êáô’
ïõóßá, åãþ èá åðé÷åéñÞóù åäþ íá êáôáãñÜøù ôá åßäç ôùí øáñéþí ðïõ øáñåýï-
íôáé ìå ôéò ôå÷íéêÝò ôçò óõñôÞò óå óõíäõáóìü êáé ìå ôïõò øáñüôïðïõò óôïõò ï-
ðïßïõò óõ÷íÜæåé ôï êáèÝíá áðü áõôÜ.
Èá óõìâïýëåõá üìùò ðáñÜëëçëá ôïí áíáãíþóôç íá ìçí åðé÷åéñÞóåé íá øá-
ñÝøåé áõôÜ ôá øáñÝìáôá âáóéæüìåíïò ìüíï óôá ðáñáðÜíù, áëëÜ íá öñïíôßóåé
íá ìÜèåé ôá áðáñáßôçôá áðü ôïõò ãíþóôåò ôïõ êÜèå ôüðïõ óôïí ïðïßï ðñüêåéôáé
íá äñáóôçñéïðïéçèåß, áí èÝëåé íá Ý÷åé êÜðïéï áðïôÝëåóìá, éäéáßôåñá óôéò åðï÷Ýò
ðïõ æïýìå óÞìåñá, üðïõ ôá øÜñéá óôá ïðïßá èá óôï÷åýóåé ìå ôéò óõñôÝò ôïõ, Ý-
12
÷ïõí ãßíåé êáé äõóåýñåôá êáé åîáéñåôéêÜ öéëýðïðôá.

– Óôéò ñç÷Ýò ëÜóðåò, ôá âïõñêÜñéá êáé ôïõò âéüôïðïõò óõíáíôïýìå ìüíï ôá
ëáâñÜêéá, ôá ïðïßá üìùò ìðïñåß íá ôá óõíáíôÞóïõìå êáôÜ åðï÷Ýò êáé óå
Üëëá åßäç âõèþí óå ðéï áíïé÷ôÜ íåñÜ.
– Óôï åßäïò ôùí âõèþí ðïõ ÷áñáêôçñßæïõìå ùò ëáóðïáììïõäåñïýò êáé áðï-
ôåëïýíôáé áðü áõôü ðïõ ëÝåé ç ïíïìáóßá ôïõò êáé ßóùò êáé êÜðïéá áñáéÜ ìé-
êñÜ öýêéá, óõ÷íÜæïõí ôá åîÞò åßäç: âëÜ÷ïò, äñÜêáéíá, óêáñìüò, óöõñßäá.
– Óôïõò âõèïýò ðïõ ïíïìÜæïõìå ôñáãÜíåò, üðïõ õðÜñ÷ïõí êïñÜëëéá, üóôñá-
êá, ìéêñÜ âñá÷Üêéá êáé ðåôñïýëåò âñßóêïõìå ôá åîÞò: ðßãêá, óõíáãñßäá,
ôóáïýóé, öáãêñß, ÷Üíïò.
– Óôá ìÝñç ðïõ êõñéáñ÷ïýí ôá âñÜ÷éá êáé ïé áíùìáëßåò âñßóêïõìå åßäç ü-
ðùò: ðÝñêá, ñïöüò, óôÞñá.
ÅðåéäÞ óõíÞèùò ôá åßäç ôùí âõèþí äåí åßíáé óáöþò äéáêñéôÜ áëëÜ ôéò ðåñéó-
óüôåñåò öïñÝò áíÜìéêôá, ðïëëÜ áðü ôá åßäç øáñéþí ðïõ áíáöÝñù ðáñáðÜíù
ìðïñåß íá ôá ðåôý÷ïõìå êáé óå ðåñéóóüôåñá áðü Ýíá åßäïò âõèïý.
Ôá åßäç øáñéþí ðïõ äåí åîáñôþíôáé ôüóï áðü ôï åßäïò ôùí âõèþí áëëÜ áðü
Üëëïõò ðáñÜãïíôåò, üðùò ôá èáëÜóóéá ñåýìáôá, áëëÜ êáé Üëëïõò ðïõ Ý÷ïõí
ó÷Ýóç ìå ôïðéêÝò óõíèÞêåò åßíáé: ãïöÜñé, æáñãÜíá, êïêêÜëé, êïëéüò, óêïõìðñß,
êõíçãüò Þ ëßðåñï, ëßôóá, ëïýôóïò, ìáãéÜôéêï, ìáíÜëé (ìéêñü ìáãéÜôéêï), ìåëá-
íïýñé, îéößáò, ðáëáìßäá, óáõñßäé, óêïõìðñß, ôüíïò, ôïíüðïõëï Þ ëåêáôßêé Þ ïñ-
ôóßíé Þ êïðáíÝëé, öñßóóá.
Ôá ðåñéóóüôåñá áðü áõôÜ ôá åßäç åßíáé ìåôáíáóôåõôéêÜ êáé êõêëïöïñïýí óõ-
íå÷þò.
Ôá êåöáëüðïäá, äçëáäÞ ôá ÷ôáðüäéá, ôá êáëáìÜñéá êáé ïé óïõðéÝò âñßóêï-
íôáé ó÷åäüí ðáíôïý áíÜ ôçí ÅëëÜäá, áëëÜ óå êÜèå ôüðï Ý÷ïõí åéäéêÜ óôÝêéá óôá
ïðïßá óõ÷íÜæïõí êáôÜ åðï÷Ýò, Üëëïôå óôá âáèéÜ êáé Üëëïôå óôá ñç÷Ü.
Ôï âÜèïò
Áí ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå óáí êñéôÞñéï ôï âÜèïò, ôüôå ôá øÜñéá ðïõ øáñåýïíôáé
ìå ôá äéÜöïñá åßäç óõñôÞò èá ôá ÷ùñßóïõìå óå ôñåéò êáôçãïñßåò:
ÁõôÜ ðïõ øáñåýïíôáé óôï âõèü êáé åßíáé ôá åîÞò:
ÂëÜ÷ïò, äñÜêáéíá, ëáâñÜêé, ðÝñêá, ðßãêá, ñïöüò, óêáñìüò, óôÞñá, óõíáãñß-
äá, óöõñßäá, ôóáïýóé, öáãêñß, ÷Üíïò.
Áðü ôá ðáñáðÜíù åßäç ï âëÜ÷ïò, ç ðßãêá, ç óõíáãñßäá, ôï ôóáïýóé êáé ôï öá-
ãêñß, óõ÷íÜæïõí êáé óå ðïëý âáèéÜ íåñÜ, ðåñéóóüôåñï äçëáäÞ ôùí 100 êáé ðëÝïí
ìÝôñùí.
ÁõôÜ ðïõ øáñåýïíôáé óôïí áöñü ìÝ÷ñé êáé ôá ìåóüíåñá êáé åßíáé ôá åîÞò:
ÃïöÜñé, æáñãÜíá, êïêêÜëé, êõíçãüò Þ ëßðåñï, ëßôóá, ëïýôóïò, ìåëáíïýñé, îé-
ößáò, ôïíüðïõëï Þ ëåêáôßêé Þ ïñôóßíé Þ êïðáíÝëé, öñßóóá.
ÁõôÜ ðïõ êõêëïöïñïýí ó÷åäüí óå üëá ôá âÜèç ôçò èÜëáóóáò êáé åßíáé ôá ðá-
13
ñáêÜôù:
Êïëéüò, óêïõìðñß, ìáãéÜôéêï, ìáíÜëé (ìéêñü ìáãéÜôéêï), ðáëáìßäá Þ ñßêé,
óáõñßäé, ôüíïò.
Áðü ôá êåöáëüðïäá, ôá ÷ôáðüäéá êáé ïé óïõðéÝò âñßóêïíôáé ðÜíôá óôï âõèü,
åíþ ôá êáëáìÜñéá êõêëïöïñïýí óå üëá ôá âÜèç, áðü ôéò ðáñáëßåò ìÝ÷ñé êáé ôá
ðïëý âáèéÜ íåñÜ.
Áðü ôá øÜñéá ôïõ áöñïý ïé îéößåò, ïé ôüíïé, ôá ôïíüðïõëá Þ ëåêáôßêéá Þ ïñ-
ôóßíéá Þ êïðáíÝëéá, ïé ðáëáìßäåò Þ ñßêéá, ïé êïëéïß, ôá óáõñßäéá êáé ôá óêïõ-
ìðñéÜ, åßíáé øÜñéá ôïõ ðåëÜãïõò êáé ôá óõíáíôÜìå ðåñéóóüôåñï óôá áíïé÷ôÜ êáé
óðáíßùò êïíôÜ óå áêôÝò.
Ïé ëïýôóïé, ôá ãïöÜñéá, ïé êõíçãïß, ôá ìáíÜëéá, ôá êïêÜëéá, ôá ìåëáíïýñéá,
ïé ëßôóåò, êáé ïé æáñãÜíåò óõ÷íÜæïõí óõíÞèùò êïíôÜ óôéò áêôÝò Þ êáé óå ñç÷Ýò
îÝñåò ðïõ âñßóêïíôáé óå áðüóôáóç áðü ôéò óôåñéÝò êáé óðÜíéá óôá áíïé÷ôÜ.
Åðßóçò áðü ôá åßäç ðïõ áíÝöåñá ðáñáðÜíù ìåñéêÜ åßíáé ìéêñüøáñá, áëëÜ ôá
Ý÷ù óõìðåñéëÜâåé êáé áõôÜ óôá åßäç ôçò óõñôÞò, ãéáôß ðéÜíïíôáé ðïëëÝò öïñÝò ìå
áõôüí ôïí ôñüðï, êõñßùò óå åëáöñÝò óõñôÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ìéêñÜ äïëþìá-
ôá (óéëéêüíåò, êïõôáëÜêéá) êáé êáôÜ êáíüíá øáñåýïõí óå ðïëý ñç÷Ü íåñÜ.
Áðü áõôÜ ïé äñÜêáéíåò êáé ïé óêáñìïß âñßóêïíôáé üðïõ õðÜñ÷ïõí áììïõäéÝò.
Ôá øÜñéá áõôÜ åßíáé ðïëý åðéèåôéêÜ, êáé ðáñáìïíåýïõí ÷ùìÝíá óôçí Üììï áð’
üðïõ ôéíÜæïíôáé óáí âïëßäåò êáé áñðÜæïõí ôï ôå÷íçôü äüëùìá ôçò óõñôÞò. Áí å-
îáéñÝóïõìå ôï äçëçôçñéþäåò êåíôñß ôçò äñÜêáéíáò, ôï ïðïßï äåí áóôåéåýåôáé êá-
èüëïõ, ôá øáñÜêéá áõôÜ åßíáé ðïëý êáëÜ ãéá ôçí åêðáßäåõóç ôùí ðñùôüðåéñùí
êáé êÜíïõí êáé ùñáßá óïýðá.
Ôï ßäéï éó÷ýåé êáé ãéá ôïõò ÷Üíïõò êáé ôéò ðÝñêåò, ðïõ êáé áõôÜ åßíáé ìéêñüøá-
ñá ðïõ ðéÜíïíôáé üìùò ðïëëÝò öïñÝò óôéò óõñôÝò, óõíÞèùò óôá ñç÷Ü, ëüãù ôïõ
üôé åßíáé ðïëý áñðáêôéêÜ, áäçöÜãá êáé … áðñüóåêôá.
Ôá ßäéá áõôÜ øÜñéá âñßóêïíôáé êáé óå ìÝôñéá Ýùò êáé ðïëý âáèéÜ íåñÜ, áëëÜ
åêåß äåí øáñåýïíôáé ìå óõñôÝò. ÅéäéêÜ Ýíá åßäïò äñÜêáéíáò ðïõ âñßóêåôáé óå âÜ-
èç ìåãáëýôåñá ôùí 40-50 ìÝôñùí, åßíáé áñêåôÜ ìåãÜëç (Ý÷ù ðéÜóåé ôÝôïéï øÜñé
1,5 êéëïý) êáé ìðïñåß íá ðéáóôåß êáé ìå ôç óõñôÞ âõèïý, ìå ôóáðáñß ê.ë.ð. áëëÜ
óå óðÜíéåò ðåñéðôþóåéò.
ÂÝâáéá üëïé áõôïß ïé êáíüíåò Ý÷ïõí êáé óõ÷íÝò åîáéñÝóåéò, ãéáôß óôç èÜëáóóá
ìáèáßíåé ãñÞãïñá êáíåßò, üôé ï óéãïõñüôåñïò êáíüíáò, åßíáé ìÜëëïí ç … Ýêðëç-
îç!
Ç ìïñöïëïãßá ôùí âõèþí

Ç ìïñöïëïãßá ôùí âõèþí äåí ðáßæåé ôïí ßäéï ñüëï óôá äéÜöïñá øáñÝìáôá ôçò
óõñôÞò.
Ðñïöáíþò äåí ðáßæåé êáíÝíáí Þ ó÷åäüí êáíÝíáí ñüëï óôá åîÞò øáñÝìáôá
óõñôÞò: óõñôÞ áöñïý, ôóáðáñß, óõñôÞ ãéá êáëáìÜñéá.
14
Áíôßèåôá ðáßæåé ðïëý ìåãÜëï ñüëï óå üëá ôá õðüëïéðá åßäç óõñôÞò, äçëáäÞ:
óôç óõñôÞ âõèïý, óôç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá, ìå êáôáâõèéóôÞ, óôç óõñôÞ ãéá
óïõðéÝò, óôç óõñôÞ ìå downrigger, óôç æüêá, óôïí ðëÜíï êáé óôçí êïëðÜäá Þ
ðñáãêáñüëá.
Ôïí ñüëï ðïõ ðáßæåé ç ìïñöïëïãßá ôùí âõèþí óôá øáñÝìáôá áõôÜ èá ôïí
äïýìå ðïëý áíáëõôéêÜ óôá åðéìÝñïõò åäÜöéá üðïõ èá ðåñéãñÜøïõìå ôï êÜèå åß-
äïò óõñôÞò îå÷ùñéóôÜ.
Óôï óçìåßï áõôü èá ðñÝðåé íá óçìåéþóù üôé ìå ôá äéÜöïñá åßäç óõñôÞò äåí
ðéÜíïíôáé ôá åîÞò åßäç øáñéþí:
ÓåëÜ÷éá üëùí ôùí åéäþí, áèåñßíá, óáñãüò (êáêáñÝëïò, ïýãåíá Þ ìõôÜêé), ãá-
ëÝïò êáé ãåíéêÜ ôá êáñ÷áñéïåéäÞ, ãáýñïò, ãêñáíéüò, ãëþóóá, ãüðá, ãïõñëïìÜôá,
ãýëïò, ÷åëéäïíüøáñï Þ êáñáêïýêïò, êáëüãñéá, êáðüíé, ÷ôÝíé Þ êáôóïýëá Þ ðá-
ðáãáëÜêé, êÝöáëïò, êïõôóïìïýñá, ìðáñìðïýíé, ðåôñïìðÜñìðïõíï, êùâéüò, ôóé-
ðïýñá, ëõèñßíé, ëý÷íïò, ôóÝñïõëá Þ ìáñßäá, ìÝíïõëá, ìïõããñß, ìïõñìïýñá, ìðá-
êáëéÜñïò, ìðáëÜò, ìõëïêüðé, óéêõüò Þ ðáíôåëÞò, ðåóêáíôñßôóá, ðñïóöõãÜêé,
óáëïýâáñäïò, óáñäÝëá, óÜëðá, óêáèÜñé, óêÜñïò, óêïñðßíá, óìÝñíá, óðÜèá,
óðÜñïò, ÷åéëïý Þ ëáðßíá.
Áðü ôá ðáñáðÜíù íïìßæù üôé Ý÷åé ãßíåé Þäç êáôáíïçôü üôé óôï æÞôçìá ôùí
øáñüôïðùí, äåí ìðïñåß êáíåßò íá ìÜèåé óå êáíÝíáí ó÷åäüí ôßðïôá ìÝóá áðü Ýíá
áíÜãíùóìá. Ï ôñüðïò ðïõ ìáèáßíåé êáíåßò ôïõò øáñüôïðïõò ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ
ôïí åíäéáöÝñåé, åßíáé ç óõíå÷Þò ðáñáôÞñçóç ôçò èÜëáóóáò êáé ïé ðëçñïöïñßåò
ðïõ óõíå÷þò áðïôáìéåýåé åßôå ñùôþíôáò Üëëïõò ðáëéüôåñïõò, ðïõ Ý÷ïõí ôç äéÜ-
èåóç íá ìïéñáóôïýí ôéò ãíþóåéò ôïõò, åßôå âïçèïýìåíïò áðü ôá óýã÷ñïíá ìÝóá
áíß÷íåõóçò (÷Üñôåò, âõèüìåôñá ê.ë.ð.).
Èá Ýëåãá üôé ç êáëÞ ãíþóç ôùí øáñüôïðùí åßíáé ïõóéáóôéêÜ ç ... «áêßíçôç
ðåñéïõóßá» ôïõ øáñÜ, åßôå áõôüò åßíáé åñáóéôÝ÷íçò åßôå åðáããåëìáôßáò. Áõôüò
åßíáé Üëëùóôå êáé ï ëüãïò ðïõ áðü ôïõò åðáããåëìáôßåò äýóêïëá ðáßñíïõìå ôÝ-
ôïéïõ åßäïõò ðëçñïöïñßåò, ãéáôß ðñïöáíþò êáíåßò äåí ðáñá÷ùñåß ôçí «áêßíçôç
ðåñéïõóßá» ôïõ äùñåÜí.
Ðñéí ðñï÷ùñÞóù óôá åðüìåíá åäÜöéá ðïõ áó÷ïëïýíôáé ìå ôá åñãáëåßá áíß-
÷íåõóçò ôùí âõèþí, èá êÜíù Ýíá ìéêñü äéÜëåéììá ãéá íá áðïäåßîù ìå ôçí ðñþôç
éóôïñßá ðïõ èá äéçãçèþ, þóôå íá êÜíù êáé ðéï åõ÷Üñéóôï ôï áíÜãíùóìá, üôé
ðñÜãìáôé óôç èÜëáóóá ï ðéï óßãïõñïò êáíüíáò åßíáé ç Ýêðëçîç Þ ìÜëëïí ç ...
åîáßñåóç. ÁëëÜ êáé êÜôé áêüìç. ¼ôé óôá ðåñéóóüôåñá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò, ç
ôý÷ç ðáßæåé ðñùôåýïíôá ñüëï.
Ãéá ïéêïãåíåéáêïýò ëüãïõò, êÜðïéá åðï÷Þ óôá ôÝëç ôçò 10åôßáò ôïõ 1980, ìåôá-
êüìéóá óôçí ÊÝñêõñá, ìå ðñïïðôéêÞ íá ðáñáìåßíù åêåß ãéá üëç ôçí õðüëïéðç æùÞ
ìïõ. Ãéá äéÜöïñïõò ðñïóùðéêïýò ëüãïõò, ôá ó÷ÝäéÜ ìïõ áõôÜ íáõÜãçóáí êáé ôï
äéÜóôçìá ðïõ Ýìåéíá óå áõôü ôï íçóß Þôáí ðåñßðïõ 6 ìÞíåò, áðü Éïýíéï ìÝ÷ñé Äå-
êÝìâñéï.
15
ÖõóéêÜ óôçí ìåôáêßíçóÞ ìïõ áõôÞ åß÷á ìáæß êáé ôçí ôüôå âÜñêá ìïõ, ìéá ðëá-
óôéêÞ 4,30 ì. ìå åóùëÝìâéá âåíæéíïìç÷áíÞ 7 ßððùí (ðïôÝ óôç æùÞ ìïõ äåí åß÷á å-
îùëÝìâéá ìç÷áíÞ, áñãüôåñá èá åîçãÞóù ãéáôß) êáé üëá ôá øáñåõôéêÜ ìïõ åñãá-
ëåßá, ðáñáãÜäéá, óõñôÝò êáé ðåôïíéÝò äéáöüñùí åéäþí êáé öõóéêÜ üðïéåò êáé üóåò
þñåò ìïõ ðåñßóóåõáí ôéò äéÝèåôá íá åîåñåõíþ ôéò äéÜöïñåò ðåñéï÷Ýò ôïõ íçóéïý ãéá
íá ìðïñÝóù íá ôéò ìÜèù êáé íá áñ÷ßóù íá øáñåýù.
Ôï ðñÜãìá äåí Þôáí êáèüëïõ åýêïëï, ãéáôß ôüôå ïýôå âõèüìåôñï åß÷á, ïýôå êáé
êáíÝíáí ãíùóôü ôçò ðåñéï÷Þò íá ìå ðëçñïöïñÞóåé ó÷åôéêÜ. Ãýñéæá áðü äù êé áðü
êåé øáñåýïíôáò ìå ôçí êáèåôÞ êáé ðñïóðáèþíôáò íá äù ôïõò âõèïýò, üôáí ôá ìÝñç
Þôáí ñç÷Ü êáé ôá íåñÜ êáèáñÜ. Óôéò äéáäñïìÝò åß÷á ðÜíôá ñéãìÝíåò äõï óõñôÝò á-
öñïý ìå êïõôáëÜêéá êáé êïõäïõíÜêéá êáé êÜðïõ - êÜðïõ Ýðéáíá êáíÝíáí êõíçãü
êáé êáíÝíá êïêêÜëé. Ôñåéò öïñÝò Ýñéîá øéëü ðáñáãÜäé ó÷åäüí «êïõôïõñïý» êáé
äåí Ýðéáóá áðïëýôùò ôßðïôá.
Áíïé÷ôÜ óôçí ðëáæ ðïõ óõíçèßæáìå íá êÜíïõìå ìðÜíéï Þôáí Ýíá ìéêñü íçóß êáé
åß÷á âÜëåé óôï ìõáëü ìïõ êÜðïéá óôéãìÞ íá ôï åðéóêåöôþ, ìÞðùò êáé åýñéóêá åêåß
êáíÝíáí øáñüôïðï ôçò ðñïêïðÞò. ÐñÜãìáôé Ýíá ðñùéíü ðïõ ç èÜëáóóá Þôáí Þñå-
ìç, ðÞãá åêåß (ç áðüóôáóç Þôáí 2-3 ìßëéá, äçëáäÞ ìéóÞ ðåñßðïõ þñá ìå ôçí áñãÞ
âÜñêá ìïõ) êáé êÜíïíôáò âüëôá ãýñù - ãýñù åßäá Ýíáí êáëü âõèü. ¸ôóé áðïöÜóé-
óá ìå ôçí ðñþôç åõêáéñßá íá ñßîù åêåß ðáñáãÜäé. Ëßãåò ìÝñåò áñãüôåñá Ýöôáóá å-
êåß áðüãåõìá ìå äïëùìÝíá ìå ãáñßäá äõï 200Üñéá øéëÜ ðáñáãÜäéá, ôá ïðïßá ìüëéò
íý÷ôùóå ôá êáëÜñéóá ãýñù áðü ôï íçóß.
Ãýñéóá åêåß íá óçêþóù ôá ðáñáãÜäéá ãýñù óôéò 4 ôï ðñùß êáé ôÝëåéùóá ôï óÞ-
êùìá ÷ùñßò áðñüïðôá, áëëÜ êáé ÷ùñßò øÜñéá ìåôÜ 2 ðåñßðïõ þñåò. ¼ëç ç øáñéÜ
Þôáí Ýíáò êáé ìïíáäéêüò óðÜñïò!
ÅðéóôñÝöïíôáò óôçí áêôÞ, üðïõ ç ðáñÝá ìïõ Ýêáíå ôï ðñùéíü ôçò ìðÜíéï, åß÷á
áìïëÞóåé ôéò äõï óõñôÝò ìÞðùò êáé ... ñåöÜñù, áëëÜ ðïõ. Ïýôå ôóéìðéÜ. ÐëçóéÜæï-
íôáò óôçí áêôÞ Üñ÷éóá íá ìáæåýù ôçí ðñþôç óõñôÞ óôï öåëëü (åêåßíç ôçí åðï÷Þ
äåí åß÷áìå êáñïýëéá áêüìç) êáé üôáí ôåëåßùóá óõíÝ÷éóá ìå ôç äåýôåñç. Ðñï÷ù-
ñþíôáò äéáðßóôùóá üôé ï âõèüò ñÞ÷áéíå áðüôïìá êáé äåí ðñïëÜâáéíá íá ìáæÝøù
ôçí ðåôïíéÜ óôï öåëëü. ¸ôóé Üñ÷éóá íá ôçí ìáæåýù ãñÞãïñá ñß÷íïíôÜò ôçí óôï êÜ-
èéóìá ôçò âÜñêáò êïõëïõñéáóôÜ. ¼ôáí ðëçóßáóá óå âÜèïò ëéãüôåñï áðü 1 ì. êáé
åß÷á ôåëåéþóåé êáé ôï ìÜæåìá, Ýñéîá ôçí áãêõñïýëá êáé ìðÞêá óôç èÜëáóóá ãéá íá
âãù óôçí áêôÞ. Åêåß Ýìåéíá ìÝ÷ñé áñãÜ ôï ìåóçìÝñé, áöïý ìåôÜ ôï ìðÜíéï öÜãáìå
óôï ðáñáêåßìåíï ôáâåñíÜêé.
Îåêéíþíôáò íá öýãïõìå êþëùóá ôï ôñÝéëåñ óå ìéá õðïôõðþäç ãëßóôñá ðïõ õ-
ðÞñ÷å ãéá íá âãÜëù ôç âÜñêá êáé ìðÞêá ðÜëé óôï íåñü ãéá íá ôç öÝñù ðñïò ôá Ýîù.
Ôüôå åßäá ôçí ðáñáôçìÝíç óôï êÜèéóìá óõñôÞ, ïðüôå áöïý óÞêùóá ôçí Üãêõñá Ý-
âáëá ìðñïóôÜ ôç ìç÷áíÞ, ãéá íá êÜíù ìéá ìéêñÞ âüëôá ðñïò ôá áíïé÷ôÜ, üðïõ á-
ðëþíïíôáò ôç óõñôÞ èá ôç ìÜæåõá åõêïëüôåñá. ¼ôáí ç ðåôïíéÜ Ýðåóå üëç óôï íåñü,
Üñ÷éóá íá ôçí ìáæåýù óôï öåëëü ôçò, åíþ ôáõôü÷ñïíá ãýñéóá ôç âÜñêá ðñïò ôçí á-
êôÞ.
16
Ôï âÜèïò åêåß Þôáí ðåñßðïõ 3 ìÝôñá êáé ôá íåñÜ ðåíôáêÜèáñá êáé Þñåìá, þóôå
ï âõèüò öáéíüôáí êáëÜ. Ç óõñôÝò ìïõ åß÷áí 6 ìïëõâÜêéá ôùí 30 ãñáììáñßùí áíÜ
8 ìÝôñá, ïðüôå ôï êïõôáëÜêé ðïõ Þôáí óôï ôÝëïò Ýöôáíå ðåñßðïõ óå áõôü ôï âÜèïò
ìå ôçí ôá÷ýôçôá ôùí 3,5 ðåñßðïõ ìéëßùí ðïõ ðÞãáéíå ç âÜñêá. ¸ôóé, üôáí Ýíéùóá
ôï áðüôïìï ôñÜâçãìá Þìïõíá óßãïõñïò üôé ôï êïõôáëÜêé êüëëçóå óå êÜðïéï âñá-
÷Üêé êáé áìÝóùò ðÝôáîá ôï öåëëü óôç èÜëáóóá ãéá íá ìç ìïõ êïðåß ç ðåôïíéÜ êáé
ôç ÷Üóù. ÊÜíïíôáò ìéá ìåãÜëç óôñïöÞ ìå ôç ìç÷áíÞ óôï ñåëáíôß, ãýñéóá íá ðéÜóù
ôï öåëëü êáé íá ðñïóðáèÞóù íá ... îåêïëëÞóù ôçí óõñôÞ. ¼ìùò üôáí åßäá ôï öåë-
ëü íá ... ôñÝ÷åé ôá ’÷áóá. Ôïí Ýðéáóá ãåìÜôïò áðïñßá êáé áãùíßá êáé Üñ÷éóá íá óç-
êþíù. Ôï ìéêñü ... «âñá÷Üêé» Ýêáíå êÜôé ôñåëÜ êåöÜëéá êé üôáí ôï ðëçóßáóá ìåôÜ
áðü ðïëý ðñïóðÜèåéá ðéï êïíôÜ, åßäá ôï âõèü íá Ý÷åé ... ÷áèåß áðü ôç èïëïýñá.
Ç ìåóçíÝæá ôçò óõñôÞò Þôáí Íï 60 êáé ôï ðáñÜìáëëï Íï 40 áðü áðëÞ öõóéêÜ
ðåôïíéÜ, áöïý ïé óçìåñéíÝò åíéó÷õìÝíåò äåí åß÷áí áêüìç åöåõñåèåß. ¸êáíá ðåñß-
ðïõ 45 ëåðôÜ íá öÝñù ôï ... âñá÷Üêé êïíôÜ óôç âÜñêá êáé íá êáôáöÝñù íá ôï êáñ-
öþóù ìå ôï ãÜíôæï. Ôï üëï óêçíéêü åîåëéóóüôáí óå áðüóôáóç ìüëéò 50 ðåñßðïõ
ìÝôñùí áðü ôçí ðáñáëßá êáé ï êüóìïò ðïõ Þôáí åêåß, ìáæß êáé ïé äéêïß ìïõ, êáôá-
ëáâáßíïíôáò üôé êÜôé ðåñßåñãï óõìâáßíåé, åß÷áí ìáæåõôåß êáé ÷Üæåõáí ôç âÜñêá ìïõ
ðïõ ðçãáéíïåñ÷üôáí ðÝñá äþèå. Ðñïöáíþò Þìïõíá öïõóêùìÝíïò óáí ... äéÜíïò
üôáí âãÞêá óôçí ðáñáëßá, êñáôþíôáò óôá ÷Ýñéá ìïõ ôï 5,5 êéëþí öáãêñß ðïõ
óðáñôÜñéæå.
Ôï ðñÜãìá Þôáí åíôåëþò ... êïõöü.
Ï ôáâåñíéÜñçò ìïõ åßðå üôé åß÷áí ÷ñüíéá íá äïõí ôÝôïéïõ åßäïõò øÜñé óôçí ðå-
ñéï÷Þ áõôÞ.
Ï óðéôïíïéêïêýñçò ðïõ ìïõ íïßêéáæå ôï óðßôé ðïõ Ýìåíá, üíôáò øáñïíôïõöåêÜò
êáé äéåõèõíôÞò åíüò ìåãÜëïõ îåíïäï÷åßïõ, ìïõ æÞôçóå íá ôïõ ôï äþóù ãéá íá ôï
äåßîåé óôïõò ößëïõò ôïõ øáñïíôïõöåêÜäåò ôçí Üëëç ìÝñá, ãéáôß áí èá ôïõò ôï äéç-
ãéüôáí Þôáí óßãïõñïò üôé êáíåßò äåí èá ôïí ðßóôåõå.
¼ôáí ôï Ýöåñå ðßóù, ôï êüøáìå öÝôåò êáé ìáãåéñÝøáìå ôï óþìá ôïõ ðëáêß óôï
öïýñíï êáé ôï öÜãáìå êáé ïé äõï ïéêïãÝíåéåò ìáæß. Ëßãåò ìÝñåò áñãüôåñá ç ïéêïãÝ-
íåéÜ ìïõ Ýöáãå êáé ìéá ðïëý ùñáßá øáñüóïõðá áðü ôï êåöÜëé ôïõ.
Áðü ôüôå Üñ÷éóá íá ðéóôåýù üôé «üëá óôç èÜëáóóá åßíáé ... ðéèáíÜ!».
Ôá åñãáëåßá áíß÷íåõóçò êáé ç ÷ñÞóç ôïõò

Ôéò ðáëáéüôåñåò åðï÷Ýò, ðåñßðïõ 30 ÷ñüíéá ðñéí, ï ìüíïò ôñüðïò ðïõ õðÞñ÷å
ðñïêåéìÝíïõ íá áíé÷íåýóåé êáíåßò ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ôüðïõ ï ïðïßïò ôïí åí-
äéÝöåñå øáñåõôéêÜ, äçëáäÞ ôï åßäïò ôïõ âõèïý, ôá âÜèç ê.ë.ð., Þôáí ç ðñïóåêôé-
êÞ ïðôéêÞ ðáñáôÞñçóç, ðïõ ìðïñïýóå íá ãßíåé ìüíï óå âõèïýò ìÝ÷ñé 10 ôï ðïëý
ìÝôñá, ç âõèïìÝôñçóç ðïõ ãéíüôáí ìå ôï «óêáíôÜãéï» êáé ç êáèåôÞ, ìå ôçí ï-
ðïßá øáñåýïíôáò ìéêñüøáñá ï Ýìðåéñïò øáñÜò, ìðïñïýóå íá áíôëÞóåé áêñéâÞ
óõìðåñÜóìáôá ãéá ôï âÜèïò êáé ôï åßäïò ôïõ âõèïý ôáõôü÷ñïíá.
17
Ôï óêáíôÜãéï, ðïõ óÞìåñá Ý÷åé êáôáñãçèåß, Þôáí Ýíá áðëïúêü åñãáëåßï, ðïõ
áðïôåëåßôï áðü Ýíá âáñßäé êáé áñêåôÞ êáëïýìá ðïõ ìåñéêÝò öïñÝò Þôáí êáé óç-
ìáäåìÝíç ìå êüìðïõò, üðùò ðåñßðïõ ç êïñäÝëá ôçò ìåôñïôáéíßáò. Ï øáñÜò ôï Ý-
ñé÷íå óôç èÜëáóóá êáé üôáí áõôü «Ýðéáíå ðÜôï» Üñ÷éæå íá ôï óçêþíåé ìåôñþ-
íôáò ôéò ïñãéÝò ðïõ åß÷å áìïëÞóåé Þ ôá ìÝôñá ðïõ Þôáí óçìáäåìÝíá ðÜíù óôçí
êáëïýìá ìå ôïõò êüìðïõò. ¸ôóé ìÜèáéíå ôï âÜèïò ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ óçìåßïõ.
Ìå äéáñêåßò ôÝôïéåò åðßðïíåò âõèïìåôñÞóåéò, êáôÜöåñíå íá ÷áñôïãñáöåß ôïõò
âõèïýò êáé íá äéåõêïëýíåôáé óôç äïõëåéÜ ôïõ.
Ôï üëï óýóôçìá ïëïêëçñùíüôáí «óçìáäåýïíôáò» ôá óçìåßá åíäéáöÝñïíôïò
ìå äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò ðïõ óõìðåñéëÜìâáíáí áðáñáéôÞôùò óçìÜäéá áðü ôç óôå-
ñéÜ, öÜñïõò, äÝíôñá, öþôá ê.ë.ð. ¹ôáí ìéá ðÜñá ðïëý äýóêïëç äïõëåéÜ, ôçí ï-
ðïßá ïé óçìåñéíïß åñáóéôÝ÷íåò Ý÷ïõí ôçí ... åõôõ÷ßá íá áðïöýãïõí åíôåëþò, ÷ñç-
óéìïðïéþíôáò ôá óýã÷ñïíá ìÝóá áíß÷íåõóçò, äçëáäÞ ôïõò íáõôéêïýò âõèïìåôñé-
êïýò ÷Üñôåò, óå óõíäõáóìü ìå ôá çëåêôñïíéêÜ âõèüìåôñá, ôá ïðïßá åîåëßóóï-
íôáé ìå ðïëý ãñÞãïñïõò ñõèìïýò êáé ç ÷ñÞóç ôïõò Ý÷åé ðëÝïí ãåíéêåõôåß.
Åßíáé åíäåéêôéêü ôï ðüóï Ý÷åé ... áëëïôñéùèåß ç êïõëôïýñá ôùí ðáñáäïóéá-
êþí øáñÜäùí áðü ôüôå ðïõ åìöáíßóôçêáí áõôÜ ôá ... äéáâïëéêÜ ìç÷áíÞìáôá, á-
öïý Üíèñùðïé ðïõ Þîåñáí ôç èÜëáóóá óáí ôçí ðáëÜìç ôïõò, óÞìåñá äåí ìðï-
ñïýí ïýôå íá âãïõí áðü ôï áñáîïâüëé ôïõò, áí äåí âÜëïõí ðñþôá ìðñïóôÜ ôï
âõèüìåôñï. (¸íá ðïëý ðåôõ÷çìÝíï êáé ôáõôü÷ñïíá åíäåéêôéêü õðïêïñéóôéêü ôïõ
âõèïìÝôñïõ åßíáé «ñïõöéÜíïò»).
Ãéá íá êáôáëÜâåé êáíåßò ôï ìÝãåèïò ôçò åõêïëßáò ðïõ Ýöåñå ç åîÝëéîç ôçò ôå-
÷íïëïãßáò óôïí ôïìÝá áõôü, èá äþóù äõï ðáñáäåßãìáôá áðü ôç äéêÞ ìïõ åìðåé-
ñßá.
¼ðùò êáé ðáñáðÜíù Ý÷ù áíáöÝñåé, ãåííÞèçêá êáé ìåãÜëùóá óôï Íáýðëéï, ü-
ðïõ êáé Ýìáèá íá øáñåýù êõñßùò óõñôÞ âõèïý ãéá óöõñßäåò, ðïõ ôá ÷ñüíéá åêåßíá
Þôáí ôï øÜñåìá ðïõ Ýêáíáí üëïé ïé Íáõðëéþôåò. Ôá íåñÜ ðïõ øáñåýáìå ôéò óöõñß-
äåò Þôáí ñç÷Ü, ìÝ÷ñé 20 ìÝôñá ôï ðïëý êáé óôñùôÜ, ÷ùñßò äçëáäÞ óêáìðáíåâÜóìá-
ôá ìå âñÜ÷ïõò, îÝñåò ê.ë.ð. ÌÝ÷ñé ðïõ ìåãáëþíïíôáò Ýöõãá ãéá ðñþôç öïñÜ áðü
áõôÜ ôá ìÝñç êáé ðñïóðÜèçóá íá øáñÝøù êÜðïõ áëëïý, íüìéæá üôé üëåò ïé èÜëáó-
óåò Þôáí ßäéåò ìå áõôÞí ôçò ðáôñßäáò ìïõ.
¸ôóé, üôáí ï ðáôÝñáò ìïõ ìåôáôÝèçêå áðü ôçí õðçñåóßá ôïõ óôï Êñáíßäé, ìéá
êùìüðïëç ôïõ íïìïý Áñãïëßäáò ðïõ áðÝ÷åé 70 ÷ëì. áðü ôï Íáýðëéï, êáé ìå ôçí
ðñþôç åõêáéñßá ìåôáöÝñáìå êáé ôç âÜñêá ìáò åêåß, ìéá ðïëý üìïñöç îýëéíç ãáÀôá
5,5 ìÝôñùí, áöïý ôçí áñÜîáìå óôçí ÊïéëÜäá, Ýíá øáñï÷þñé ôçò ðåñéï÷Þò, îåêéíÞ-
óáìå íá øáñåýïõìå óõñôÞ âõèïý ìå ôïõò ßäéïõò ôñüðïõò ðïõ îÝñáìå áðü ôï Íáý-
ðëéï. ¸ëá üìùò ðïõ åêåß ôá íåñÜ Þôáí áðü 30 ìÝôñá êáé ðÜíù, ìüëéò Ýâãáéíåò áðü
ôï ëéìÜíé êáé îáíïéãüóïõíá ëéãÜêé. Ðïý íá ðéÜóïõí ðÜôï ïé óõñôÝò ìáò! Ìç êáôá-
ëáâáßíïíôáò êáëÜ - êáëÜ ôé ãßíåôáé, áöïý ôá âõèüìåôñá ôüôå (1964) äåí åß÷áí áêü-
ìç ïýôå êáí åöåõñåèåß, Üñ÷éóá íá óôñÝöïìáé óå Üëëá øáñÝìáôá, êáèåôÝò, ðõñïöÜ-
18
íé ê.ë.ð. ìÝ÷ñé ðïõ Ýöõãá ãéá óðïõäÝò óôçí ÁèÞíá.

ÐïëëÜ ÷ñüíéá áñãüôåñá, üôáí îáíáãýñéóá åêåß, áöïý óôï ìåôáîý åß÷á ìÜèåé êÜ-
ìðïóá êáéíïýñãéá ðñÜãìáôá øáñåýïíôáò ìå ößëïõò óå äéÜöïñá ìÝñç ôçò ÁôôéêÞò
êáé ôùí ðåñé÷þñùí ôçò, ðñïóðÜèçóá íá îáíáøáñÝøù óõñôÞ âõèïý óôçí ðåñéï÷Þ
Ðüñôï ×åëßïõ üðïõ óôï ìåôáîý åß÷áìå áðïêôÞóåé êáé éäéüêôçôï óðßôé. Ãéá íá ôï êá-
ôïñèþóù áõôü Üñ÷éóá íá ìåôñÜù óõóôçìáôéêÜ ôá âÜèç ìå óêáíôÜãéï, óçìáäåýï-
íôáò êáé ÷áñôïãñáöþíôáò ôçí èÜëáóóá ìå ôïõò ôñüðïõò ðïõ Þäç ìïõ åß÷áí ìÜèåé
äéÜöïñïé øáñÜäåò ðïõ åß÷á óôï ìåôáîý ãíùñßóåé. Ìå ôá ÷ßëéá æüñéá êáôÜöåñá íá
êÜíù ìåñéêÝò âüëôåò ìå ôç óõñôÞ âõèïý ÷ùñßò íá êïëëÞóù êÜôù êáé öõóéêÜ ìå ìç-
äáìéíÜ áðïôåëÝóìáôá (êÜôé óêáñìïß êáé ëßãåò ìéêñÝò óôÞñåò).
Áöïý êáôáíÜëùóá ðÜíù áðü 3-4 ìÞíåò íá ôñéãõñíÜù ïëçìåñßò óôç èÜëáóóá
÷ùñßò óïâáñü áðïôÝëåóìá, ôá ðáñÜôçóá êáé ôüñéîá óôéò óõñôÝò áöñïý, ôá ðáñáãÜ-
äéá êáé ôéò êáèåôÝò. ¼ìùò ôï ... ìåñÜêé äåí Ýëåãå íá ìå áöÞóåé Þóõ÷ï, (ïýôå Üëëù-
óôå áêüìç ìå Ý÷åé áöÞóåé), ãéáôß ùò ãíùóôüí «ðñþôá âãáßíåé ç øõ÷Þ êáé ìåôÜ ôï
÷ïýé». ¸ôóé ìå ôï ðïõ âãÞêáí ôá ðñþôá âõèüìåôñá áãüñáóá Ýíá êáé îáíÜñ÷éóá ...
ôï âéïëß ìïõ. ¼ôáí åßäá ðùò Þôáí ï âõèüò åêåß ðïõ åß÷á ðñïóðáèÞóåé íá øáñÝøù,
ôüôå êáôÜëáâá ãéáôß äåí ìðïñïýóá íá êÜíù ôßðïôá. Áõôüò Þôáí êáé ï ëüãïò ðïõ
êáíÝíáò áðü ôïõò íôüðéïõò øáñÜäåò äåí øÜñåõå óõñôÞ âõèïý êáé ãéá ôá ßäéá øÜñéá
äïõëåýáíå ìüíï ìå æüêá êáé ÷ïíôñÜ ðáñáãÜäéá, äïëùìÝíá êõñßùò ìå æùíôáíü
(êáëüãñéá åðß ôï ðëåßóôïí). Ìå ðïëý ðñïóðÜèåéá êáôÜöåñá íá øáñÝøù óå áñêåôÜ
ìÝñç, áöïý ôá ìåëÝôçóá ðïëý êáëÜ ìå Üðåéñåò âüëôåò óôç èÜëáóóá, üôáí üìùò ôá
øÜñéá Üñ÷éóáí íá ëéãïóôåýïõí ôï ðñÜãìá Ýãéíå äõóâÜóôá÷ôï, ãéáôß ôéò ðåñéóóüôå-
ñåò öïñÝò ãýñíáãá ðïëý êïõñáóìÝíïò êáé ìå Üäåéá ÷Ýñéá óôï óðßôé, ïðüôå åãêáôÝ-
ëåéøá áõôü ôï øÜñåìá êáé óôñÜöçêá óôç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá êáé ðåñéóóüôåñï
óôç æüêá ðïõ Þôáí ôá óùóôÜ øáñÝìáôá ãé’ áõôïý ôïõ åßäïõò ôá íåñÜ.
Ôï äåýôåñï ðáñÜäåéãìá åßíáé áðü ôçí ßäéá ðåñéï÷Þ, ôï Ðüñôï ×Ýëé, êáé Ý÷åé
êáé ëßãç ðëÜêá.
Óôçí ðåñéï÷Þ ìïõ õðÜñ÷åé Ýíáò «øáñüôïðïò» ôïí ïðïßï øáñåýù óõóôçìáôéêÜ
ðÜíù áðü 20 ÷ñüíéá. Ðñüêåéôáé ãéá ìéá ìéêñÞ ó÷åôéêÜ îÝñá ìÞêïõò ðåñßðïõ 500
êáé ðëÜôïõò 50 ìÝôñùí óå ìÝóï üñï, ðïõ âñßóêåôáé óå âÜèïò 38-40 ìÝôñùí êáé óå
áðüóôáóç ðåñßðïõ 1.000 ìÝôñùí áðü ôçí êïíôéíüôåñç óôåñéÜ. Åêåß êáëÜñù Ýíá
øéëü ðáñáãÜäé ôùí 100-150 áãêéóôñéþí êáé óõíÞèùò ðéÜíù 5-10 êáëÜ øÜñéá,
óáñãïýò, ìçëïêüðéá êáé óêáèÜñéá, åíþ ìéá öïñÜ Ýðéáóá êáé Ýíá ìáãéÜôéêï 2,5 êé-
ëþí, ðïõ åßíáé ôï ìïíáäéêü ìáãéÜôéêï ðïõ Ý÷ù ðéÜóåé óå øéëü ðáñáãÜäé óôç æùÞ
ìïõ, (åßðáìå ç Ýêðëçîç óôç èÜëáóóá åßíáé êáíüíáò!).
Óôï ìÝñïò áõôü åß÷á êáé Ýíá áêüìç áðñüïðôï, ðïõ äåí ìïõ Ý÷åé îáíáóõìâåß ðï-
ôÝ óôá üóá ÷ñüíéá ôñéãõñßæù óôç èÜëáóóá.
¸ðéáóá óôç óõñôÞ âõèïý Ýíá ÷ôáðüäé 1,5 êéëïý. Ôï ðñÜãìá åßíáé åíôåëþò ðáñÜ-
îåíï ãéáôß ïõäÝðïôå åß÷á ðéÜóåé ÷ôáðüäé ìå óõñôÞ âõèïý ï ßäéïò, áëëÜ ïýôå êáé Ý÷ù
19
áêïýóåé áðü ößëïõò êáé ãíùóôïýò íá Ý÷åé ðéÜóåé ðïôÝ êáíåßò Üëëïò. Åßíáé ðáñÜîå-
íï ðþò Ýíá ÷ôáðüäé êáôÜöåñå íá áñðÜîåé Ýíá äüëùìá ðïõ Ýôñå÷å ìå 3 ìßëéá ôçí
þñá. ÔÝëïò ðÜíôùí, áò åðáíÝëèù óôï èÝìá ìïõ.
Ðñéí ëïéðüí åöåõñåèïýí êáé åêëáúêåõôïýí (þóôå íá ìðïñåß íá ôá áãïñÜóåé ï
êáèÝíáò) ôá âõèüìåôñá, ï ôñüðïò ãéá íá âñßóêù áõôÞ ôçí îÝñá Þôáí ôá äéÜöïñá
«óçìÜäéá» ðïõ Ýâáæá óôéò ðëçóéÝóôåñåò óôåñéÝò, ÷ñçóéìïðïéþíôáò êõñßùò ôá öþ-
ôá ìåãÜëùí îåíïäï÷åßùí ðïõ âñßóêïíôáé åêåß.
Ðåñéôôü íá ðåñéãñÜøù ôçí ðëÜêá ðïõ Ýðáèá üôáí êÜðïéá åðï÷Þ ôá îåíïäï÷åßá
áõôÜ áíôéìåôþðéóáí êñßóç êáé Ýêëåéóáí. Ðñïöáíþò ìáæß ìå ôá öþôá ôïõò ðïõ Ý-
óâçóáí, ÷Üèçêáí êáé ôá óçìÜäéá êáé ìáæß ìå áõôÜ êáé ïé óáñãïß, ôá ìçëïêüðéá êáé
ôá óêáèÜñéá. Ôá öþôá áõôÜ Þôáí ôüôå ï ìïíáäéêüò ôñüðïò íá âñßóêåéò áõôü ôï ìÝ-
ñïò ôç íý÷ôá, ãéáôß ç áðüóôáóÞ ôïõ áðü ôç óôåñéÜ äåí Üöçíå íá äéáêñßíåôáé ôßðïôá
Üëëï, üðùò äÝíôñá, êïñõöÝò âïõíþí, óðßôéá ê.ë.ð. ×ñåéÜóôçêå íá ðåñÜóåé áñêåôüò
êáéñüò, þóðïõ ðåñßðïõ ôï 1995 ç îÝñá îáíáâñÝèçêå óôçí øáñåõôéêÞ ìïõ åìâÝ-
ëåéá, ìå ôçí áãïñÜ ôïõ ðñþôïõ ìéêñïý âõèïìÝôñïõ ðïõ áðüêôçóá.
ÐáñáêÜôù èá ðñïóðáèÞóù íá áíáëýóù óõíïðôéêÜ ôïí ôñüðï ðïõ ëåéôïõñ-

ãïýí ôá óõóôÞìáôá áíß÷íåõóçò, áí êáé ç ðñÜîç åßíáé ôï êáëýôåñï ãéá íá ôá åìðå-
äþóåé êáíåßò.
Ïé âõèïìåôñéêïß ÷Üñôåò
Ïé âõèïìåôñéêïß ÷Üñôåò äåí Ý÷ïõí äõóôõ÷þò êáìßá ó÷Ýóç ìå ôïõò ãåùãñáöé-
êïýò ÷Üñôåò ðïõ ãíùñßæïõìå üëïé ìáò áðü ôï ó÷ïëåßï. Åßíáé ôåëåßùò äéáöïñåôé-
êïß êáé ãé’ áõôü èá ÷ñåéáóôåß íá ìåëåôçèïýí áñêåôÜ áðü áõôüí ðïõ ôïõò âëÝðåé
ãéá ðñþôç öïñÜ ìÝ÷ñé íá ìðåé óôï íüçìá, åêôüò áí äéáèÝôåé ôå÷íéêÝò ãíþóåéò ôï-
ðïãñÜöïõ Þ ðïëéôéêïý ìç÷áíéêïý Þ êÜðïéïõ Üëëïõ ðáñüìïéïõ åðáããåëìáôßá.
ÖõóéêÜ üëïé ïé íáõôéêïß ìðïñïýí êáé ôïõò äéáâÜæïõí ìå åõ÷Ýñåéá.
Ç êýñéá ÷ñÞóç ôïõò åßíáé óôçí íáõóéðëïÀá, üðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá íá
êáèïñßæïõí ôçí ðïñåßá ôùí ðëùôþí ìÝóùí êáé íá ðåñéãñÜöïõí - ðñïåéäïðïéïýí
ãéá ôá äéÜöïñá åðéêßíäõíá èáëÜóóéá åìðüäéá (õöÜëïõò ê.ë.ð.).
Ï ëüãïò ðïõ ïé ÷Üñôåò áõôïß ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êáé áðü ôïõò øáñÜäåò, åðáã-
ãåëìáôßåò êáé åñáóéôÝ÷íåò, åßíáé ãéáôß óå áõôïýò äéáêñßíïíôáé ìå åõ÷Ýñåéá êáé ôá
óçìåßá óôá ïðïßá ïé âõèïß ðáñïõóéÜæïõí áíùìáëßåò (îÝñåò, âñÜ÷ïõò ê.ë.ð.) ðïõ
üðùò êáé ðáñáðÜíù åßðáìå åßíáé ôá óçìåßá óõãêÝíôñùóçò ôùí øáñéþí. Ïé Ý-
ìðåéñïé øáñÜäåò, âëÝðïíôáò Ýíáí ôÝôïéï ÷Üñôç ìðïñïýí íá âãÜëïõí óçìáíôéêÜ
óõìðåñÜóìáôá êáé ãéá ôçí ðåñéåêôéêüôçôá ôïõ ôüðïõ, óå üôé áöïñÜ ôá åßäç ôùí
õðïøÞöéùí áëéåõìÜôùí ðïõ óõ÷íÜæïõí åêåß êáé ãéá Üëëåò ðïëëÝò ëåðôïìÝñåéåò.
ÂëÝðïíôáò ï øáñÜò ôç èÝóç ôïõ øáñüôïðïõ óôïí âõèïìåôñéêü ÷Üñôç óå ó÷Ý-
óç ìå ôç óôåñéÜ êáé ôï óçìåßï áðü ôï ïðïßï îåêéíÜåé ôç äéáäñïìÞ ôïõ, êáôåõèý-
íåôáé ðñïò áõôÞ êáé üôáí èåùñåß üôé âñßóêåôáé åêåß, ìðïñåß íá ÷áñôïãñáöÞóåé
20
Åéêüíá 1: ÔìÞìá âõèïìåôñéêïý ÷Üñôç ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ øáñåýù óÞìåñá.

Åßíáé ç ðåñéï÷Þ Ðüñôï ×Ýëé - ÓðÝôóåò. Ìå êüêêéíïõò êýêëïõò óçìåéþíù
ìåñéêÝò êáëÝò îÝñåò ôçò ðåñéï÷Þò.
21
ôçí ðåñéï÷Þ ìå ðåñéóóüôåñç ëåðôïìÝñåéá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï âõèüìåôñï ðïõ Ý-

÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ðåñéãñÜøåé ôï âõèü áêñéâÝóôåñá, áíÜëïãá êáé ìå ôçí ðïéü-
ôçôá êáé ôï åðßðåäü ôïõ.
Áí ï ôüðïò äåí åßíáé êïíôÜ óôç óôåñéÜ áëëÜ áíïé÷ôÜ óôï ðÝëáãïò, üðïõ óÞìå-
ñá Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá ðïëëïß íá öôÜóïõí, ìå ôçí åîÝëéîç ðïõ Ý÷ïõí ðÜñåé ïé
ìç÷áíÝò êáé ôá óêÜöç åñáóéôå÷íéêÞò áëéåßáò, ôüôå èá ÷ñåéáóôåß åíäå÷ïìÝíùò íá
êÜíïõí êáé ìåñéêÜ ìáèÞìáôá íáõóéðëïÀáò, þóôå íá ìÜèïõí íá ÷áñÜóóïõí ðï-
ñåßåò, ÷ñçóéìïðïéþíôáò êáé ôá G.P.S., ðïõ ðëÝïí åßíáé åíóùìáôùìÝíá óôá ðå-
ñéóóüôåñá âõèüìåôñá. (Ôå÷íïëïãßá combo).
ÁõôÜ åßíáé üóá ìðïñþ åäþ íá óçìåéþóù þóôå íá äþóù ìéá éäÝá ãéá ôï ðþò
ëåéôïõñãïýí óÞìåñá áõôÜ ôá âïçèçôéêÜ åñãáëåßá.
Åßíáé ëïéðüí öáíåñü üôé ï åñáóéôÝ÷íçò øáñÜò óÞìåñá, åöüóïí äåí áñêåóôåß
óôï ðáñÜêôéï øÜñåìá êáé èÝëåé íá îáíïé÷ôåß óôá âáèéÜ, ìáæß ìå ôá Ýîïäá ãéá ôçí
áãïñÜ ôçò âÜñêáò ôïõ, ôï ôñÝéëåñ ãéá ôç ìåôáöïñÜ ôçò êáé üëá ôá õðüëïéðá, ðñÝ-
ðåé íá óõíõðïëïãßóåé êáé ôá Ýîïäá ãéá ôçí áãïñÜ ôïõëÜ÷éóôïí ôïõ ÷Üñôç ôçò ðå-
ñéï÷Þò ðïõ ôïí åíäéáöÝñåé êáé åíüò óôïé÷åéùäþí äõíáôïôÞôùí âõèïìÝôñïõ ìå
åíóùìáôùìÝíï G.P.S. Åõôõ÷þò, ïé ìåí ÷Üñôåò êïóôßæïõí åëÜ÷éóôá ðëÝïí áí ôïõò
áãïñÜóåé êáíåßò óáí Ýíôõðá, åÜí äå èÝëåé íá øáñåýåé óå ïëüêëçñï ôïí åëëáäéêü
÷þñï, ìðïñåß íá ôïõò Ý÷åé «öïñôùìÝíïõò» óôç ìíÞìç ôïõ âõèïìÝôñïõ ôïõ óå
øçöéáêÞ ìïñöÞ, ìå ìéêñÞ ó÷åôéêÜ åðéðëÝïí äáðÜíç.
Áí âÝâáéá øáñåýåé, üðùò åãþ, ìüíéìá óôçí ßäéá ðåñéï÷Þ, ôüôå èá ôïõ ÷ñåéá-
óôåß Ýíáò êáé ìüíï ÷Üñôçò, ðïõ èá áöïñÜ ôç óõãêåêñéìÝíç ðåñéï÷Þ, ôïí ïðïßï èá
÷ñçóéìïðïéÞóåé ãéá ëßãï, óôá ðñþôá ôïõ áíáãíùñéóôéêÜ øáñÝìáôá êáé ìåôÜ èá
ôïí áöÞóåé ãéá ðÜíôá óôï óðßôé. ÌéëÜìå ãéá äáðÜíç ôçò ôÜîåùò ôùí 10-20 åõñþ
ôï ðïëý.
Óôçí Åéêüíá 1 ðáñáèÝôù Ýíá ôìÞìá ôïõ âõèïìåôñéêïý ÷Üñôç ôçò ðåñéï÷Þò
ðïõ äñáóôçñéïðïéïýìáé øáñåõôéêÜ åãþ, üðïõ óçìåéþíù ôá óçìåßá øáñåõôéêïý
åíäéáöÝñïíôïò ìå ôéò êáôÜëëçëåò åðåîçãÞóåéò, þóôå íá âïçèçèåß ï ðñùôüðåé-
ñïò.
Ôá âõèüìåôñá (sonar)
Áðïöåýãïíôáò ôéò ðïëëÝò ôå÷íéêÝò ëåðôïìÝñåéåò, èá äþóù ìéá ãåíéêÞ êáé üóï
ìðïñþ ðéï ðåñéåêôéêÞ ðåñéãñáöÞ ôùí áðáñáßôçôùí áõôþí åñãáëåßùí.
Ôá óýã÷ñïíá âõèüìåôñá áðïôåëïýíôáé áðü äýï êýñéá ìÝñç:
Ôçí «êåöáëÞ» ôïõ âõèïìÝôñïõ, ðïõ åßíáé êÜôé óáí ìéêñÞ ôçëåüñáóç. (ÂëÝðå
Åéêüíá 2).
Ôï «ìÜôé», ðïõ åßíáé Ýíá åîÜñôçìá ðïõ ôïðïèåôåßôáé óå êÜðïéá èÝóç ôçò âÜñ-
êáò (óõíÞèùò óôç ãÜóôñá Þ ôçí ðáðáäéÜ), þóôå íá âñßóêåôáé óõíå÷þò ìÝóá óôï
íåñü, ãéáôß áõôü åßíáé ôï êáëýôåñï.
Ï ôñüðïò ëåéôïõñãßáò ôïõò óå ãåíéêÝò ãñáììÝò åßíáé ï åîÞò:
22
Áõôü ôï äåýôåñï åîÜñôçìá (ôï

ìÜôé) åêðÝìðåé Ýíáí õðÝñç÷ï ï ï-
ðïßïò êáôåõèýíåôáé ðñïò ôï âõèü,
«÷ôõðÜåé» óå áõôüí êáé åðéóôñÝöåé
«êïìßæïíôáò» ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ
ìáò åíäéáöÝñïõí. ÁõôÝò åßíáé ðñùôß-
óôùò ôï âÜèïò, ôï ïðïßï ôï ìç÷Üíç-
ìá ôï âñßóêåé õðïëïãßæïíôáò áìÝóùò
ôïí ÷ñüíï ðïõ êÜíåé ï õðÝñç÷ïò íá
ðÜåé óôï âõèü êáé íá åðéóôñÝøåé, áë-
ëÜ êáé Üëëåò ðïëý ÷ñÞóéìåò ðëçñï-
öïñßåò, üðùò ôï åßäïò ôïõ âõèïý
(âñÜ÷ïò, ëÜóðç, ôñáãÜíá ê.ë.ð.). Áí
óôçí ðïñåßá ôïõ ... óõíáíôÞóåé êáé
êáíÝíá øÜñé, ôüôå ìðïñåß íá ìáò ìå-
ôáöÝñåé êáé ðëçñïöïñßåò ðïõ íá Ý-
Åéêüíá 2: Ç êåöáëÞ ôïõ âõèïìÝôñïõ.
÷ïõí ó÷Ýóç ìå ôï ìÝãåèüò ôïõ, ôï âÜ-
èïò ðïõ âñßóêåôáé, ôçí ðïóüôçôá
ôùí øáñéþí åíüò êïðáäéïý êáé Üëëá ðïëëÜ, áíÜëïãá ìå ôéò äõíáôüôçôåò ðïõ Ý-
÷åé, ãéáôß äåí åßíáé üëá ôá âõèüìåôñá ßäéá, áëëÜ, üðùò åßíáé öõóéêü, õðÜñ÷ïõí
öôçíÜ, ëßãï áêñéâüôåñá êáé ðïëý áêñéâÜ, üðùò óå üëá ôá ðñÜãìáôá.
Ìéá áêüìç ÷ñÞóéìç ðëçñïöïñßá ðïõ äßíïõí ó÷åäüí üëá ôá âõèüìåôñá, áöï-
ñÜ ôçí èåñìïêñáóßá ôïõ íåñïý êáé óôçí åðéöÜíåéá áëëÜ êáé óå äéÜöïñá óçìåßá
(èåñìïêëßíåò) ôïõ ÷þñïõ ðïõ «âëÝðïõí».
¸íá ðÜíôùò åßíáé óßãïõñï. ÌÝ÷ñé óôéãìÞò Ý÷ïõí åöåõñåèåß âõèüìåôñá ðïõ
ìðïñïýí íá óïõ áíáêáëýøïõí áêüìç êáé ìéêñÜ … óáëéãêáñÜêéá óôï âõèü, áí
ôõ÷áßíåé áõôü íá óå åíäéáöÝñåé. ÊáíÝíá üìùò áêüìç äåí Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá
ôá ... ðéÜóåé êáé íá ôá âÜëåé óôï ðéÜôï óïõ. Áõôü áêüìç êáé óÞìåñá ðáñáìÝíåé ...
õðï÷ñÝùóç ôïõ øáñÜ, åßôå áõôüò åßíáé åñáóéôÝ÷íçò, åßôå åðáããåëìáôßáò. Áí ðïôÝ
ôï êáôáöÝñïõí êé áõôü ôá åñãáëåßá áðü ìüíá ôïõò, ôüôå üëïé åìåßò èá ... åêëåß-
øïõìå!
Åêôüò áðü áõôÝò ôéò ðëçñïöïñßåò ôá óýã÷ñïíá âõèüìåôñá, áðü ôüôå ðïõ ïé
êáôáóêåõáóôÝò ôá åîüðëéóáí êáé ìå üëåò ôéò éäéüôçôåò ôïõ óýã÷ñïíïõ G.P.S., Ý-
÷ïõí áêüìç ðåñéóóüôåñåò äõíáôüôçôåò. ÐåñéãñÜöù ôéò êõñéüôåñåò åðéãñáììáôé-
êÜ:
– ¸÷ïõí äõíáôüôçôá íá äßíïõí ôçí ôá÷ýôçôá ôçò âÜñêáò áíÜ ðÜóá óôéãìÞ.
– Ìðïñïýí íá áðïèçêåýïõí óôßãìáôá (óõíôåôáãìÝíåò), þóôå íá ìðïñïýìå
åýêïëá íá îáíáâñßóêïõìå üðïéï óçìåßï ôçò èÜëáóóáò ìáò êÜíåé êÝöé, ï-
ðïôåäÞðïôå.
– Ìðïñïýí íá áðïèçêåýïõí ïëüêëçñåò ðïñåßåò êáé íá ìáò ôéò îáíáöÝñíïõí
óôçí ïèüíç ôïõò, üðïôå èåëÞóïõìå íá ôéò «îáíáðåñðáôÞóïõìå», ð.÷. ñß-
23
÷íïíôáò îáíÜ ôï ðáñáãÜäé Þ ôç óõñôÞ óôï ßäéï áêñéâþò ìÝñïò, ðïõ ôçí
ðñïçãïýìåíç èñéáìâåýóáìå øáñåõôéêÜ.
– Ìðïñïýí íá ìáò åéäïðïéïýí (óöõñßæïíôáò) ãéá ôï ðüôå öèÜóáìå óå áõôü
ðïõ Ý÷ïõìå ïñßóåé ùò ðñïïñéóìü ìáò.
– Ìå ðáñüìïéá óöõñßãìáôá êáé åéêüíåò óôçí ïèüíç ôïõò ìðïñïýí íá … áíá-
êáëýðôïõí ãéá ÷Üñç ìáò êáé üðïéï øÜñé, ìéêñü Þ ìåãÜëï … ôïëìÞóåé íá
âñåèåß êÜôù áðü ôç âÜñêá ìáò.
– Ìðïñïýí íá ìáò åéäïðïéïýí üôáí ðñüêåéôáé íá ... ðÝóïõìå óå ýöáëï.
Ìå Üëëá ëüãéá ìðïñïýí íá ìáò êÜíïõí ó÷åäüí Üñéóôïõò íáõôéêïýò, ÷ùñßò íá
ðáôÞóïõìå ðïôÝ ôï ðüäé ìáò óå êáìéÜ ó÷åôéêÞ ó÷ïëÞ.
Áõôü ðïõ åéëéêñéíÜ Ý÷ù áðïñßá áðü ôüôå ðïõ Ýìáèá ôéò äõíáôüôçôåò ðïõ Ý-
÷ïõí ôá óýã÷ñïíá áõôÜ ìÝóá íáõóéðëïÀáò, Ýóôù áõôÜ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå åìåßò
ïé åñáóéôÝ÷íåò, åßíáé ðþò äéÜïëï óõìâáßíåé ôåñÜóôéá êáñÜâéá íá ðÝöôïõí óå õ-
öÜëïõò êáé íá âõèßæïíôáé, ðáñáóÝñíïíôáò óôï âõèü êáé ôüóåò áíèñþðéíåò æùÝò,
üðùò ð.÷. ôï êáñÜâé «ÓÜìéíá» ðïõ âïýëéáîå åíôåëþò ÷áæÜ(!) óôçí ÐÜñï Þ ôï
«Costa Concordia» ðïõ âïýëéáîå áêüìç ðéï ÷áæÜ(!) óôçí Éôáëßá! ÔÝëïò ðÜ-
íôùí.
¼ëá üóá ðåñéÝãñáøá üôé ðåôõ÷áßíïõí ôá âõèüìåôñá, ãßíïíôáé áðëÜ, áñêåß íá
äéáèÝóåé êáíåßò ôá ÷ñÞìáôá ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôçí áãïñÜ ôïõò. Ôá âéâëßá Þ ôá
CD ïäçãéþí ðïõ ôá óõíïäåýïõí, êáôáôïðßæïõí áíáëõôéêüôáôá ôïí áãïñáóôÞ ãéá
ôçí ôïðïèÝôçóç, ôïõò ÷åéñéóìïýò, ôç óõíôÞñçóç, ôçí êáôÜ äéáóôÞìáôá åíçìÝ-
ñùóç ôïõ ëïãéóìéêïý ôïõò êáé ãéá üëá, ìá åíôåëþò üëá, üóá ÷ñåéÜæïíôáé.
Áí ðáñ’ üëá áõôÜ êáíåßò óõíáíôÞóåé äõóêïëßåò, üëï êáé êÜðïéïò ößëïò Þ
ãíùóôüò èá âñåèåß íá ôïí âïçèÞóåé áöéëïêåñäþò, Üóå ðïõ ôï äéáäßêôõï Ý÷åé ãß-
íåé ðéá áðü ôá ÷ñçóéìüôåñá øáñåõôéêÜ åñãáëåßá!
Ç äáðÜíç ãéá ôçí áðüêôçóç áõôïý ôïõ áðáñáßôçôïõ èáëáóóéíïý âïçèïý, êá-
ôÜ ôç ãíþìç ìïõ, äåí ðñÝðåé íá õðåñâåß ôá 1.000 ôï ðïëý åõñþ, ãéáôß äåí ðñÝðåé
íá îå÷íÜìå üôé åßìáóôå åñáóéôÝ÷íåò êáé ü÷é åðáããåëìáôßåò. (Áõôü ðïõ Ý÷ù ôþñá,
ôï Ý÷ù áãïñÜóåé 580 åõñþ ðñéí 7 ðåñßðïõ ÷ñüíéá êáé åßíáé ìÝóçò ðïéüôçôáò âõ-
èüìåôñï - G.P.S. ôï ïðïßï ÷ñåéÜæåôáé ðëÝïí áíáíÝùóç ãéáôß ç ôå÷íïëïãßá ôïõ Ý-
÷åé Þäç îåðåñáóôåß). Áí üëá ôá êÜíïõí ôá ìç÷áíÞìáôá, ôüôå äåí èá ìåßíåé ôßðïôá
ãéá ìáò, ïðüôå áíáãêáóôéêÜ èá ... êÜôóïõìå óðßôé ìáò.
ÈÝìá 2ï: Ïé êáéñïß

Ìå ôç ëÝîç «êáéñïß» åííïþ ôïõò áíÝìïõò ðïõ åìöáíßæïíôáé óôçí ðåñéï÷Þ ðïõ
ìáò åíäéáöÝñåé, ôéò åðï÷Ýò, ÷åéìþíáò - Üíïéîç - êáëïêáßñé - öèéíüðùñï êáé ôá
äéÜöïñá öõóéêÜ öáéíüìåíá, äçëáäÞ ôï êñýï, ôç æÝóôç, ôç äéÜñêåéá çìÝñáò êáé
íý÷ôáò, ôéò âñï÷Ýò, ôéò êáôáéãßäåò ê.ë.ð. ¼ëïé áõôïß ïé ðáñÜãïíôåò åðçñåÜæïõí,
Üëëïò ëßãï, Üëëïò ðïëý, ôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò, åßôå èåôéêÜ, åßôå áñíçôéêÜ, êá-
ôÜ ðåñßðôùóç. ÐáñáêÜôù èá ðñïóðáèÞóù íá ðåñéãñÜøù ôïõò ñüëïõò ôïõò, üóï
24
ìðïñþ ðéï åìðåñéóôáôùìÝíá.
Ïé Üíåìïé
Ïé Üíåìïé åßíáé öáéíüìåíá ðïõ åîåëßóóïíôáé åßôå óå ôïðéêü, åßôå óå õðåñôïðé-
êü åðßðåäï. Ð.÷. ôá ìåëôÝìéá åßíáé Üíåìïò õðåñôïðéêüò, ðïõ óçìáßíåé üôé üôáí
åìöáíßæåôáé èá öõóÜåé óå ïëüêëçñï ôïí Åëëáäéêü ÷þñï Þ ôïõëÜ÷éóôïí óå ìåãÜ-
ëá ôìÞìáôá áõôïý. Óå üëåò áõôÝò ôéò ðåñéï÷Ýò ôá ìåëôÝìéá èá Ý÷ïõí ôçí ßäéá êá-
ôåýèõíóç, áðü âïñÜ ðñïò íüôï, åíþ ç ÝíôáóÞ ôïõò ìðïñåß íá äéáöÝñåé áðü ôüðï
óå ôüðï. ÓõíÞèùò ïé ìåãáëýôåñåò åíôÜóåéò ðáñáôçñïýíôáé óôéò áíïé÷ôÝò èÜëáó-
óåò, äçëáäÞ óôá ðåëÜãç.
Áíôßèåôá, ïé äéÜöïñåò èáëÜóóéåò áýñåò (ìðïõêáäïýñåò) êáèþò êáé ïé ëåãüìå-
íïé óôåñéáíïß íõ÷ôåñéíïß Üíåìïé, åßíáé êáéñïß ôïðéêïß êáé Ý÷ïõí êáôåýèõíóç êáé
Ýíôáóç ðïõ åîáñôþíôáé Üìåóá áðü ôçí ìïñöïëïãßá ôçò óõãêåêñéìÝíçò ðåñéï÷Þò
óôçí ïðïßá åîåëßóóïíôáé.
ÃåíéêÜ ðÜíôùò ôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò èÝëïõí ðïëý Þóõ÷ïõò êáéñïýò, áíÜ-
ëïãá âÝâáéá êáé ìå ôï óêÜöïò ðïõ äéáèÝôïõìå.
Óôá ðáñáêÜôù èá åîçãÞóù åðéãñáììáôéêÜ ôçí åðßäñáóç ôùí áíÝìùí óå êÜèå
Ýíá áðü ôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò.
– Ðïëý Þóõ÷ïõò êáéñïýò èÝëåé ç óõñôÞ âõèïý ãéáôß ç âáóéêÞ áðáßôçóç óå
áõôü ôï øÜñåìá åßíáé ç óôáèåñüôçôá óôçí ôá÷ýôçôá ôçò âÜñêáò ìáò. Ãéá
ôïí ßäéï ëüãï åßíáé áðáñáßôçôï íá äéáèÝôïõìå êáé Ýíá âáñý óêÜöïò åêôïðß-
óìáôïò ðïõ åðçñåÜæåôáé ëéãüôåñï áðü ôïõò áíÝìïõò óå óýãêñéóç ìå ôá å-
ëáöñÜ ðëáóôéêÜ, ðïõ óõíÞèùò «îåóÝñíïõí» åýêïëá áðü ôçí ðïñåßá ôïõò.
– ÊÜðïéï åëáöñý áåñÜêé ìÜëëïí åõíïåß ðáñÜ äõóêïëåýåé ôá øáñÝìáôá ôçò
óõñôÞò ìå ìïëýâé öýëáêá, ìå downrigger, ìå æüêá, ìå ðëÜíï, ôç óõñôÞ
ãéá óïõðéÝò êáé ãéá êáëáìÜñéá êáé ôçí ðñáãêáñüëá ãéá ÷ôáðüäéá. Ï
ëüãïò ðïõ óõìâáßíåé áõôü åßíáé ãéáôß áõôÜ ôá øáñÝìáôá áðáéôïýí ðïëý ÷á-
ìçëÞ ôá÷ýôçôá ðïõ ïé âÜñêåò äåí åßíáé åýêïëï íá êñáôïýí óôáèåñÞ ÷ñçóé-
ìïðïéþíôáò ôéò ìåãÜëåò ìç÷áíÝò, åßôå åîùëÝìâéåò, åßôå åóùëÝìâéåò. Ãéá ôï
ëüãï áõôü üóïé øáñåýïõí áõôÜ ôá øáñÝìáôá áíáãêÜæïíôáé íá ÷ñçóéìï-
ðïéïýí ôéò ìéêñÝò âïçèçôéêÝò ìç÷áíÝò ðïõ óõíÞèùò äéáèÝôïõí ãéá ëüãïõò
áóöÜëåéáò ôá óêÜöç áõôÜ. Ðïëý ÷ñÞóéìåò åßíáé êáé ïé çëåêôñéêÝò ìç÷áíÝò
ïé ïðïßåò óå ìåñéêÜ óêÜöç ìðïñïýí íá êÜíïõí ôçí ßäéá äïõëåéÜ ìå ôéò ìé-
êñÝò âïçèçôéêÝò åîùëÝìâéåò. Áí üìùò õðÜñ÷åé êÜðïéï åëáöñý áåñÜêé, áõ-
ôü ìðïñåß íá öÝñåé ôï ßäéï áðïôÝëåóìá áí ï êïõìáíôáäüñïò äþóåé ôç óù-
óôÞ êáôåýèõíóç óôç âÜñêá. Óå êÜèå ðåñßðôùóç ôï åëáöñý áåñÜêé óå áõôÝò
ôéò ðåñéðôþóåéò äåí âëÜðôåé, éäéáßôåñá ïé èáëÜóóéåò áýñåò ôïõ êáëïêáéñéïý
ðïõ åßíáé êáé äñïóéóôéêÝò.
– Ôá ðåñéóóüôåñá åßäç óõñôÞò áöñïý êáèþò êáé ôï ôóáðáñß ìðïñïýí íá
øáñåõôïýí êáé üôáí öõóÜåé áñêåôÜ, ü÷é âÝâáéá êáé óå óõíèÞêåò èýåëëáò.
25
Ôéò ëåðôïìÝñåéåò èá ôéò äïýìå áíáëõôéêÜ óôá ó÷åôéêÜ åäÜöéá.

ÅðïìÝíùò Ýíá ðñþôï ìÝëçìÜ ìáò, üôáí èåëÞóïõìå íá øáñÝøïõìå êÜðïéï åß-
äïò óõñôÞò, åßíáé íá ìÜèïõìå íá ðáñáêïëïõèïýìå ôéò åîåëßîåéò ôùí áíÝìùí áðü
ôá äåëôßá êáéñïý ôçò ÌåôåùñïëïãéêÞò Õðçñåóßáò, ôá ïðïßá ìðïñïýìå íá ôá âñß-
óêïõìå ðëÝïí ìå Üíåóç êáé êÜèå ëåðôïìÝñåéá óôï äéáäßêôõï, ìå áêñéâÞ åîåéäß-
êåõóç ãéá êÜèå ôüðï êáé ÷ñüíï, áêüìç êáé ãéá óõãêåêñéìÝíåò þñåò ôçò çìÝñáò.
Ïé óõíÞèåéò ðñïâëÝøåéò Ý÷ïõí ÷ñïíéêïýò ïñßæïíôåò 3-4 êáé ðïëëÝò öïñÝò á-
êüìç ðåñéóóüôåñåò çìÝñåò êáé åßíáé áñêåôÜ áîéüðéóôåò.
Ôáõôü÷ñïíá üìùò ìå ôéò ðñïâëÝøåéò áõôÝò, ðñÝðåé íá ìÜèïõìå, áîéïðïéþíôáò
óõíå÷þò ôéò åìðåéñßåò ìáò, ôïõò ôïðéêïýò êáéñïýò ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ øáñåýïõìå,
ãéáôß áõôïß, ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò, åîåëßóóïíôáé áíåîÜñôçôá áðü ôéò ãåíéêÝò
ðñïâëÝøåéò êáé ðïëëÝò öïñÝò ôéò äéáöïñïðïéïýí ìå ôçí åðßäñáóÞ ôïõò óçìáíôé-
êÜ.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôï ìÝñïò ðïõ øáñåýù åãþ, (Áñãïëéêüò êüëðïò), ôï ìåëôÝìé
(ï âïñéÜò) ãéá íá åíï÷ëÞóåé, ðñÝðåé íá õðåñâåß ôá 4-5 ìðïöüñ, ëüãù ôçò éäéáßôå-
ñçò ìïñöïëïãßáò ôïõ ôüðïõ. Åíþ äçëáäÞ ìáèáßíù áðü ôéò ðñïâëÝøåéò üôé óôï
Áéãáßï öõóïýí áÝñçäåò 6-7 ìðïöüñ êáé åðéêïéíùíþíôáò ìå ößëïõò ìïõ ðïõ âñß-
óêïíôáé óôá íçóéÜ êáé éäéáßôåñá óôéò ÊõêëÜäåò, ìáèáßíù üôé äåí ìðïñïýí ïýôå
êáí íá ... ìðïõí óôç èÜëáóóá, åäþ ôçí ßäéá þñá, éäßùò ôï êáëïêáßñé, ç èÜëáóóá
ìðïñåß íá åßíáé ó÷åäüí ìðïõíÜôóá ôï ðñùß êáé ôï áðüãåõìá íá öõóïýí ìðïõêá-
äïýñåò ìüëéò 2-3 ìðïöüñ, ðïõ áíôß íá ìå åíï÷ëïýí, ìå äñïóßæïõí êéüëáò.
Ïé íïôéÜäåò (óïñïêÜäåò) ðïõ åìöáíßæïíôáé êõñßùò ôïõò ÷åéìþíåò, êáèþò êáé
ïé ðïõíÝíôçäåò (äõôéêïß Üíåìïé) åßíáé Üíåìïé áêáôÜëëçëïé ãéá ôï øÜñåìá üëùí
ôùí åéäþí óõñôÞò, ãéáôß åêôüò ôïõ üôé óõíÞèùò åßíáé ðïëý éó÷õñïß, Ý÷ïõí êáé ôçí
éäéüôçôá íá áíáêáôåýïõí ôç èÜëáóóá êáé íá ôç èïëþíïõí óå ìåãÜëï âáèìü,
ðñÜãìá ðïõ óôá ðåñéóóüôåñá åßäç óõñôÞò äåí åõíïåß.
ÂÝâáéá, üóá ãñÜöù ðáñáðÜíù, éó÷ýïõí áðïêëåéóôéêÜ ãéá åñáóéôÝ÷íåò, ãéá
áíèñþðïõò äçëáäÞ ðïõ äåí ... æïõí áðü ôï øÜñåìá. Ïé åðáããåëìáôßåò åßíáé áíá-
ãêáóìÝíïé íá õðïìÝíïõí êáé íá ðáëåýïõí ôéò óõíÝðåéåò ôùí áíÝìùí, ãéáôß ïé ïé-
êïãÝíåéÝò ôïõò äåí ... ôñþíå ìüíï üôáí Ý÷åé ìðïõíÜôóåò! ÁëëÜ ïé åðáããåëìáôßåò,
ó÷åäüí óôï óýíïëü ôïõò, äåí øáñåýïõí ó÷åäüí êáíÝíá áðü ôá åßäç óõñôÞò, å-
êôüò óðáíéüôáôùí åîáéñÝóåùí. Áõôü üìùò åßíáé Ýíá èÝìá ðïõ óçêþíåé ðïëý óõ-
æÞôçóç êáé ßóùò íá êáôáöÝñù íá ôçí áíïßîù óôá ðáñáêÜôù.
Ðéóôåýù ðÜíôùò üôé êÜèå Üíèñùðïò ðïõ áó÷ïëåßôáé åíôáôéêÜ ìå ôï øÜñåìá,
óôáäéáêÜ áíáðôýóóåé êÜðïéïõ åßäïõò «Ýíóôéêôï» ðïõ ôïí âïçèÜåé íá ðñïâëÝðåé
óå ìåãÜëï ìÝñïò ôïõò ôéò åîåëßîåéò ôùí áíÝìùí, ðñùôßóôùò ãéá ôçí êýñéá ðåñéï-
÷Þ äñáóôçñéïðïßçóÞò ôïõ. Ï ëüãïò ðïõ óõìâáßíåé áõôü ðñÝðåé íá åßíáé ôï ãåãï-
íüò üôé ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ, ç äéáñêÞò ðáñáôÞñçóç ôïõ êáéñïý ãßíåôáé óõ-
íÞèåéá êáé ßóùò êáé êÜðïéïõ åßäïõò «Ýêôç áßóèçóç».
Åãþ, ãéá ðáñÜäåéãìá, ôéò åðï÷Ýò ðïõ øáñåýù åíôáôéêÜ, ðïëëÝò öïñÝò óõë-
ëáìâÜíù ôïí åáõôü ìïõ, âãáßíïíôáò ôï ðñùß áðü ôï óðßôé ìïõ, íá êïéôÜæù ôïí ï-
26
ñßæïíôá, ðñïóðáèþíôáò íá «äéáâÜóù» ôçí êáôåýèõíóç ôïõ áÝñá êáé ôá õðüëïé-

ðá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ êáéñïý êáé áõôü ãßíåôáé óõíÞèùò áóõíáßóèçôá êáé áíå-
îÜñôçôá áðü ôï åÜí ðñüêåéôáé íá ðÜù Þ ü÷é ãéá øÜñåìá. ¼ôáí áõôü èá óïõ óõì-
âåß êáé åóÝíá, ìÜëëïí èá åßóáé ðáíÝôïéìïò ãéá êáëÝò øáñéÝò êáé ü÷é ìüíï.
Êáé åäþ ôáéñéÜæåé ìéá áêüìá éóôïñßá, ðïõ áõôÞ ôç öïñÜ èá åßíáé ó÷åôéêÞ ìå á-
íÝìïõò êáé öïõñôïýíåò. Ðñüêåéôáé ãéá ôï ðÜèçìá - ìÜèçìá äõï ößëùí ìïõ, ôï ï-
ðïßï åëðßæù íá óïõ äþóåé íá êáôáëÜâåéò áðü ðñþôï ÷Ýñé, üôé «ìå ôïõò áíÝìïõò
óôç èÜëáóóá, äåí ðñÝðåé íá ðáßæåé êáíåßò!».
Åßìáóôå êÜðïõ óôá ìÝóá ôçò 10åôßáò ôïõ 1980 (ãýñù óôá 1982-83 ðñÝðåé íá Þ-
ôáí). ¹ôáí áðü ôéò ëßãåò öïñÝò óôç æùÞ ìïõ ðïõ äåí äéÝèåôá âÜñêá êáé øÜñåõá å-
ëÜ÷éóôá, êõñßùò ìå âÜñêåò ößëùí. Ï ëüãïò Þôáí üôé Þìïõíá ðïëý ðéåóìÝíïò åðáã-
ãåëìáôéêÜ, ëüãù ìåãÜëïõ öüñôïõ äïõëåéÜò, åß÷á ìüëéò áðïêôÞóåé êáé ôïí ãéï ìïõ
êáé ï ÷ñüíïò Þôáí áõóôçñÜ ... ìåôñçìÝíïò.
Ôñåéò êïëëçôïß ìïõ ößëïé êáé ìáèçôÝò ìïõ óôï øÜñåìá, áðïöÜóéóáí íá áãïñÜ-
óïõí óõíåôáéñéêÜ ìéá ìéêñÞ (3,60 ì.) ðëáóôéêÞ âÜñêá, ìå ìéá åîùëÝìâéá ìç÷áíÞ,
ãýñù óôïõò 10-15 ßððïõò, áí èõìÜìáé êáëÜ, êáé Üñ÷éóáí íá øáñåýïõí ìå êáèåôÝò
óå äéÜöïñá ìÝñç ôçò ÁôôéêÞò, êïõâáëþíôáò ôç ìéêñÞ ôïõò âÜñêá ìå ôñÝéëåñ. ÊÜ-
ðïéï ÓÜââáôï, ïé äõï áðü áõôïýò, ìå êÜëåóáí íá ðÜù ìáæß ôïõò ãéá øÜñåìá ôï
ðñùß ôçò ÊõñéáêÞò, áöïý ï ôñßôïò åß÷å äïõëåéÜ êáé ç èÝóç ... ÷Þñåõå. Ç ðñüôáóç Þ-
ôáí åîáéñåôéêÜ äåëåáóôéêÞ, ãéáôß áöåíüò åß÷á ðïëý êáéñü íá øáñÝøù ëüãù äïõ-
ëåéÜò êáé áöåôÝñïõ åðåéäÞ ôá ðáéäéÜ áõôÜ Þôáí ðïëý êáëÞ ðáñÝá êáé êÜèå öïñÜ
ðïõ ðçãáßíáìå ìáæß ðåñíÜãáìå êáëÜ. Áðü ôçí Üëëç üìùò, ç äïõëåéÜ ìå Þèåëå óôï
ðüäé êáé ÊõñéáêÝò êáé ãéïñôÝò êáé ìÝñåò êáé âñÜäéá, ãéáôß ôá ðñÜãìáôá Þôáí ðïëý
æüñéêá.
ÌåôÜ áðü ëßãç óêÝøç, áðÜíôçóá üôé èá ôï óêåöôþ êáé èá áðáíôÞóù áñãüôåñá.
ÓõãêåêñéìÝíá åßðá óôïõò ößëïõò ìïõ íá ìïõ ôçëåöùíÞóïõí ìüëéò èá îåêßíáãáí
áðü ôçí ÊáéóáñéáíÞ êáé áí áðïöÜóéæá íá ôïõò áêïëïõèÞóù èá ðåñíïýóáí íá ìå
ðÜñïõí áðü ôçí Çëéïýðïëç ðïõ Ýìåíá ôüôå, ãéá íá ðÜìå íá øáñÝøïõìå êáôÜ ôç
ÂÜñêéæá. ÓõíÞèùò îåêéíÜãáìå ãýñù óôéò 3 ôç íý÷ôá, ãéá íá åßìáóôå óôïí ôüðï êáôÜ
ôéò 5-6 ôï îçìÝñùìá.
ÐñÜãìáôé 3 ç þñá ôç íý÷ôá ÷ôýðçóå ôï ôçëÝöùíï êáé ï Êþóôáò, ðïõ Þôáí óôçí
Üëëç ìåñéÜ ôçò ãñáììÞò, ìå ñþôçóå ôé áðïöÜóéóá ôåëéêÜ. Ôïõ áðÜíôçóá íá ðåñéìÝ-
íåé êáé âãÞêá ãéá ìéá óôéãìÞ óôï ìðáëêüíé ôïõ äéáìåñßóìáôïò ãéá íá êïéôÜîù ôïí ï-
ñßæïíôá. Ôþñá, ôé èá Ýâëåðá íõ÷ôéÜôéêá, ïýôå êé åãþ Þîåñá, Ýôóé ìïõ Þñèå üìùò óôï
ìõáëü êáé ôïõ åßðá, üðùò Þìïõíá áãïõñïîõðíçìÝíïò. Âãáßíïíôáò ëïéðüí ãéá ëßãï
óôï ìðáëêüíé, ÷Üæåøá ôïí ïõñáíü êáé ãõñßæïíôáò óôï ôçëÝöùíï (ôüôå äåí õðÞñ÷áí
áóýñìáôá íá ôá ðáßñíåéò ìáæß óïõ) áðÜíôçóá óôï ößëï ìïõ üôé äåí ìðïñþ íá ôïõò
áêïëïõèÞóù. Áõôüò ìå ñþôçóå ãéáôß êáé áóõíáßóèçôá ôïõ áðÜíôçóá áõèüñìçôá
üôé «äåí ìïõ áñÝóåé êáèüëïõ ï êáéñüò».
Íá óçìåéùèåß âÝâáéá üôé åêåßíá ôá ÷ñüíéá ðñïâëÝøåéò êáéñïý ãéá ôïõò åñáóéôÝ-
27
÷íåò øáñÜäåò, õðÞñ÷áí ìåí, ôï ðïëý üìùò ãéá ôçí åðüìåíç çìÝñá êáé ðïëëÝò öïñÝò
Ýðåöôáí ôåëåßùò Ýîù. Ï Êþóôáò ðñïóðÜèçóå íá ìå ìåôáðåßóåé, åãþ Ýìåéíá óôáèå-
ñüò óôçí áðüöáóÞ ìïõ êé Ýôóé ãéá øÜñåìá ðÞãáí ìüíï ïé äõï ôïõò.
Áêüìç êáé óÞìåñá äåí ìðïñþ íá èõìçèþ êáé íá êáôáëÜâù ìå ðïéï ôñüðï ç ðá-
ñáôÞñçóç ôïõ êáéñïý ìå Ýêáíå íá áðïöáóßóù Ýôóé, äåäïìÝíïõ üôé ìÝ÷ñé åêåßíç ôçí
þñá Ýêëåéíá ðåñéóóüôåñï ðñïò ôï íá ðÜù, ôï åß÷á ìÜëéóôá Þäç óõæçôÞóåé íùñßôå-
ñá êáé ìå ôç óýæõãü ìïõ êáé ôçò ôï åß÷á áíáêïéíþóåé.
Åí ôÝëåé ôçí Üëëç ìÝñá ðñùß - ðñùß, ãýñù óôéò 7, îåêßíçóá ãéá ôï ãñáöåßï ìïõ,
üðïõ Þìïõíá ðíéãìÝíïò êõñéïëåêôéêÜ óôç äïõëåéÜ, êáé äåí îáíáóêÝöôçêá ôïõò öß-
ëïõò ìïõ, ðïõ åêåßíç ôçí þñá èá øÜñåõáí.
Ç åðáããåëìáôéêÞ ìïõ óôÝãç Þôáí ôüôå Ýíá ñåôéñÝ 6ïõ ïñüöïõ óôç ïäü Óïëùìïý,
äßðëá óôï Ðïëõôå÷íåßï. Ôï äþìá áõôü åß÷å ìðñïóôÜ ôïõ ìéá ìåãÜëç åëåýèåñç ôá-
ñÜôóá, ôçí ïðïßá êÜëõðôå ìéá ìåãÜëç ôÝíôá, ðïõ üôáí ðÞãá óôï ãñáöåßï ìïõ ôçí
êáôÝâáóá, ãéá íá ðñïóôáôåõôþ áðü ôïí Þëéï, ðïõ åß÷å Þäç áíáôåßëåé, áöïý Þôáí
íôÜëá êáëïêáßñé.
ÊáôÜ ôéò 10, êáèþò äïýëåõá ìðñïóôÜ óå Ýíá ðëçêôñïëüãéï, áêïýù ôçí ôÝíôá íá
÷ôõðÜåé ðÜíù - êÜôù äáéìïíéóìÝíá êáé Ýíáí éó÷õñü áÝñá íá öõóÜåé îáöíéêÜ ðïëý
äõíáôÜ, êÜôé óáí áíåìïóôñüâéëïò. Âãáßíù ãñÞãïñá óôçí âåñÜíôá, áíåâÜæù ãñÞãï-
ñá - ãñÞãïñá ôçí ôÝíôá ãéá íá ìçí óêéóôåß êáé ãõñßæïíôáò óôç èÝóç ìïõ, ôçëåöùíþ
áìÝóùò óôç óýæõãü ìïõ êáé ôçò æçôÜù íá áíåâÜóåé üëåò ôéò ôÝíôåò ôïõ óðéôéïý ìáò
óôçí Çëéïýðïëç, ãéáôß Þôáí êáé áõôÝò ìåãÜëåò êáé ìüëéò ðñéí ëßãåò ìÝñåò åãêáôå-
óôçìÝíåò êáé áäïêßìáóôåò êáé öïâÞèçêá üôé ï ôüóï äõíáôüò áÝñáò èá ìðïñïýóå
öèÜíïíôáò êáé åêåß íá ôïõò êÜíåé æçìéÜ.
ÊáôÜ ôéò 1 ôï ìåóçìÝñé êáé åíþ åôïéìáæüìïõíá íá êáôÝâù íá ðÜñù êáìéÜ ôõñü-
ðéôá íá êïëáôóßóù, ÷ôõðÜåé ôï ôçëÝöùíï êáé åßíáé ç óýæõãïò åíüò áðü ôïõò äýï öß-
ëïõò, ç ïðïßá áêïýãåôáé ðïëý ôáñáãìÝíç.
Ìé÷Üëç, ìïõ ëÝåé, ðñéí áðü ëßãï ìå ðÞñå Ýíáò ãåßôïíáò êáé ößëïò, (åñáóéôÝ÷íçò
øáñÜò êáé áõôüò ìå Ýíá ìéêñü öïõóêùôü), êáé ìïõ åßðå üôé Þóáí êïíôÜ - êïíôÜ êá-
ìéÜ 10áñéÜ âÜñêåò êáé øÜñåõáí êáèåôÞ, (ìáæß êáé ìå ôç âÜñêá ôùí ößëùí ìïõ), ü-
ôáí Ýðéáóå Ýíáò ðïëý äõíáôüò áÝñáò êáé üëïé óÞêùóáí ôéò Üãêõñåò êáé Ýöõãáí åðß
ôñï÷Üäçí ãéá ôçí ðáñáëßá. Ïé äõï ößëïé ìïõ üìùò äåí Ýöõãáí êáé ðáñÝìåéíáí åêåß,
ðéóôåýïíôáò üôé ï áÝñáò èá «êüøåé». Äõóôõ÷þò áõôü äåí óõíÝâç êáé üôáí ðéá áðï-
öÜóéóáí íá îåêéíÞóïõí ãéá ôçí ðáñáëßá, Þôáí áäýíáôï ìå ôç ìéêñÞ ðëáóôéêÞ âÜñ-
êá íá öôÜóïõí åêåß. Ïé Üëëïé ðïõ åß÷áí Þäç âãåé Ýîù, ôïõò åßäáí íá áñÜæïõí óôï
óôáâÝíôï åíüò ìéêñïý íçóéïý, ðïõ áðÝ÷åé áðü ôçí ðáñáëßá ðåñßðïõ 500 - 1000 ìÝ-
ôñá. Åßíáé áõôü ôï ìéêñü íçóß ðïõ âëÝðïõìå óôá áíïé÷ôÜ üôáí ðåñíÜìå ôçí ôñýðá
ôïõ ÊáñáìáíëÞ, ãéá üóïõò ãíùñßæïõí ôçí ðåñéï÷Þ Âïýëáò - ÂïõëéáãìÝíçò óôçí
ðáñáëßá ôçò ÁôôéêÞò.
Ôï åðåéóüäéï ëïéðüí óôç óõíÝ÷åéá åîåëß÷èçêå ùò åîÞò:
Ï ãåßôïíáò ðïõ ðñüëáâå êáé âãÞêå Ýîù, åßäå ôïõò äõï ößëïõò ìïõ ðïõ Üñáîáí
óôç íçóß êáé ìüëéò âñÞêå ôçëÝöùíï (ôá óùôÞñéá êéíçôÜ äåí õðÞñ÷áí ôüôå) åéäï-
28
ðïßçóå ôá óðßôéá ôïõò. Ç óýæõãïò ôïõ ößëïõ ìïõ, ìïý ôçëåöùíïýóå ãéá íá ìå ðáñá-
êáëÝóåé íá ðÜñù ôï áõôïêßíçôü ìïõ, íá ðåñÜóù íá ôçí ðÜñù áðü ôï óðßôé ôçò êáé
íá ðÜìå ìáæß ðñïò ôá åêåß ðïõ ôçò åß÷å ðåé ï ãåßôïíáò üôé âñßóêïíôáí ïé äõï ößëïé
ìïõ.
¸ôóé êé Ýãéíå. ¼ôáí öôÜóáìå åêåß ìÜèáìå üôé Þäç ôï ëéìåíáñ÷åßï åß÷å åéäïðïéç-
èåß êáé êéíçôïðïéçèåß êáé ðÞãáìå ãéá íá ñùôÞóïõìå ôé ìÝëëåé ãåíÝóèáé. Ôï ðñÜãìá
óôï ìåôáîý åß÷å ðÜñåé ðïëý óïâáñÞ ôñïðÞ, ãéáôß ïé ößëïé ìïõ äåí Þóáí ïé ìüíïé ðïõ
åß÷áí îåìåßíåé óôç èÜëáóóá ëüãù ôçò öïõñôïýíáò. Åðñüêåéôï ãéá ìðïõñßíé ìå áíÝ-
ìïõò 10-11 ìðïöüñ, ðïõ åìöáíßóôçêå ôåëåßùò îáöíéêÜ, ìå áðïôÝëåóìá íá Ý÷ïõí
áéöíéäéáóôåß áñêåôïß. Ôï ëéìåíáñ÷åßï êáèçóý÷áæå ôïõò äéÜöïñïõò óõããåíåßò êáé
ößëïõò ôùí «íáõáãþí» üôé ôïõò Ý÷åé åíôïðßóåé üëïõò êáé ðñüêåéôáé íá ôïõò âãÜëåé
óýíôïìá óôç óôåñéÜ, áëëÜ ï êüóìïò ðïý íá çóõ÷Üóåé üôáí Ýâëåðå üôé ç þñá ðåñ-
íïýóå êáé ôßðïôá äåí ãéíüôáí. Óôï ìåôáîý åß÷áí êáôáöèÜóåé êáé äçìïóéïãñÜöïé å-
öçìåñßäùí, ïé ïðïßïé ñùôÜãáíå ðéåóôéêÜ üðïéïí åýñéóêáí ìðñïóôÜ ôïõò ãéá íá óõ-
ãêåíôñþóïõí ðëçñïöïñßåò (åêåßíç ôçí åðï÷Þ äåí õðÞñ÷áí áêüìç êÜìåñåò êáé êá-
íÜëéá).
ÔåëéêÜ, üôáí åß÷å ðéá ó÷åäüí âñáäéÜóåé, Ýíá ìåãÜëï áëéåõôéêü ôñå÷áíôÞñé åìöá-
íßóôçêå, Ý÷ïíôáò ðåñéóõëëÝîåé êÜìðïóïõò êáôáôñïìáãìÝíïõò åñáóéôÝ÷íåò øáñÜ-
äåò, ôñáâþíôáò ðßóù ôïõ êáé ìåñéêÝò áðü ôéò âÜñêåò ôùí íáõáãþí. Áêïëïýèçóáí
áãêáëéÝò, öéëéÜ êáé áóôñáðÝò áðü ôá öëáò ôùí öùôïãñÜöùí, ðïõ ôñÜâáãáí öùôï-
ãñáößåò ãéá äçìïóßåõóç.
Ç éóôïñßá üìùò äåí ôåëåéþíåé åäþ, ãéáôß åß÷å êáé ôçí áóôåßá ðëåõñÜ ôçò óôç óõ-
íÝ÷åéá.
Îåêéíþíôáò íá öýãïõìå ãéá ôá óðßôéá ìáò, ðñüôåéíá íá ðåñÜóïõìå áðü ôï äéêü
ìïõ ãéá íá âÜëïõìå Ýíá ìåæåäÜêé, íá ôóéìðÞóïõìå êÜôé êáé íá ÷áëáñþóïõìå, á-
êïýãïíôáò ôéò ëåðôïìÝñåéåò ôçò ðåñéðÝôåéáò áðü ôïõò ßäéïõò ôïõò ðáèüíôåò.
¸ôóé êé Ýãéíå. Ôçí þñá üìùò ðïõ êáèüìáóôå óôï ôñáðÝæé êáé êáëáìðïõñßæáìå,
ðáñáôÞñçóá üôé ïé äõï ößëïé ìïõ äåí êïéôáæüíôïõóáí, ïýôå óõíïìéëïýóáí, óáí íá
åß÷áí êÜðïéï ðñüâëçìá ìåôáîý ôïõò. ÑùôÜù ëïéðüí áõèüñìçôá ìåãáëïöþíùò:
«Ñå óåéò, ôé Ý÷åôå ðÜèåé êáé êñáôÜôå ìïýôñá ìåôáîý óáò;». Áõôïß êïéôÜ÷ôçêáí ãéá
ëßãï áìÞ÷áíá êáé ìåôÜ Üñ÷éóáí ìå ôá êåöÜëéá êÜôù, íá ìáò äéçãïýíôáé ôï ëüãï ôçò
ìåôáîý ôïõò øõ÷ñüôçôáò, ç ïðïßá Þôáí ïëïöÜíåñç.
¼ðùò ðïëëïß áðü åìÜò, Ýôóé êé áõôïß, ðçãáßíïíôáò ãéá øÜñåìá åß÷áí ðÜñåé ìáæß
ôïõò êÜðïéï êïëáôóéü. Ôá ãíùóôÜ, ëßãï øùìß, ôõñß, åëßôóåò êáé êáìéÜ íôïìÜôá. ¼-
ôáí «íáõáãÞóáíå» óôï íçóß, ï Êþóôáò Üñðáîå ôï êïëáôóéü êáé äåí ôï Ýäéíå óôïí
ÃéÜííç ìå êáíÝíá ôñüðï, ëÝãïíôáò üôé ðñÝðåé íá ôï öõëÜîïõíå ãéáôß êáíåßò äåí Þîå-
ñå ðüóï èá ìðïñïýóå íá ìåßíïõí åêåß. Ï ÃéÜííçò åðÝìåíå íá ôïõ äþóåé ôï êïëá-
ôóéü Þ ôïõëÜ÷éóôïí ôï ìåñßäéü ôïõ, ãéáôß åß÷å ðåéíÜóåé, ï Êþóôáò üìùò äåí ôïõ ôï Ý-
äéíå ìå ôßðïôá êáé áíôß íá êïéôÜíå ðþò èá âãïýíå áðü ôç äýóêïëç êáôÜóôáóç, áõ-
ôïß åß÷áí ðéáóôåß êáé êáõãáäßæáíå ãéá Ýíá êïììÜôé øùìß êáé ìéá íôïìÜôá. Ôüóï åß-
÷áí ôñïìïêñáôçèåß áðü ôï ðÜèçìÜ ôïõò, þóôå ï ðáíéêüò íá ôïõò Ý÷åé áöáéñÝóåé ôå-
29
ëåßùò ôç äõíáôüôçôá åêëïãßêåõóçò ôçò êáôÜóôáóçò.

Ôï êáëýôåñï üìùò ôçò éóôïñßáò âãÞêå ôçí åðüìåíç ìÝñá.
ÊÜðïéïò äçìïóéïãñÜöïò ôçò «Åëåõèåñïôõðßáò» åß÷å ôñáâÞîåé ìÝóá óôï Ëéìå-
íáñ÷åßï ìéá óôÜóç, üðïõ ï Êþóôáò óôåêüôáí äßðëá óå ìéá Üãíùóôç êõñßá ìå ôÝôïéï
ôñüðï ðïõ öáéíüôáí íá áðïôåëïýí ... áíôñüãõíï. Ç öùôïãñáößá áõôÞ äçìïóéåýèç-
êå óôï ðñùôïóÝëéäï ôçí åðüìåíç ìÝñá êáé ôï ôé Ýãéíå áðü ôá ôçëåöùíÞìáôá ôùí
ãíùóôþí êáé ößëùí ðïõ Ýóðåõóáí íá åíçìåñùèïýí ãéá ôï õðïôéèÝìåíï óêÜíäáëï
ôïõ Êþóôá ðïõ äÞèåí óõíåëÞöèç óôá ðñÜóá íá ... ôóéëçìðïõñäßæåé äåí ëÝãåôáé. ÂÝ-
âáéá ôá ðñÜãìáôá óýíôïìá äéåõêñéíßóôçêáí êáé ôï èÝìá ùò ðñïò áõôÞ ôçí ðëåõñÜ
Ýëçîå óõíôïìüôáôá. Åõôõ÷þò ìåôÜ ôéò áìïéâáßåò åîçãÞóåéò Ýëçîå êáé ç ìåôáîý ôïõò
ðáñåîÞãçóç ãéá ôï êïëáôóéü êáé ïé ôüôå ößëïé, åîáêïëïõèïýí íá åßíáé êáëïß ößëïé
ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá. Ç ìéêñÞ ðëáóôéêÞ âÜñêá üìùò ðïõëÞèçêå Üñïí - Üñïí êáé êá-
íåßò áðü ôïõò äõï ôïõò äåí îáíáðÞãå ãéá øÜñåìá. Ðñïöáíþò Þóáí êáé ïé äõï ôïõò
ðåñéóôáóéáêïß øáñÜäåò êáé ü÷é ðáèéáóìÝíïé ôñåëïß óáí êáé åëëüãïõ ìïõ, ðïõ ìüíï
... ðíéãìÝíïõò ìðïñåßò íá ôïõò âãÜëåéò áðü ôç èÜëáóóá.
Ôï ðåñßåñãï åßíáé üôé ï ôñßôïò ôçò ðáñÝáò, ï Ãéþñãïò, ëßãï ìåôÜ Üíïéîå êáôÜóôç-
ìá ìå åßäç áëéåßáò ðïõ ðïëý óýíôïìá ôï Ýêëåéóå ãéáôß äåí ðÞãå êáèüëïõ êáëÜ êáé
áõôÞ åßíáé ç ìßá áðü ôéò äõï áðïñßåò ðïõ ìïõ Ýìåéíáí áíáðÜíôçôåò áðü ôçí éóôïñßá
áõôÞ.
Ç Üëëç åßíáé ôé Þôáí Üñáãå áõôü ðïõ ìå Ýêáíå íõ÷ôéÜôéêá íá ðñïâëÝøù áõôÞ ôçí
êáêïêáéñßá êáé íá ãëõôþóù ôçí üëç ôáëáéðùñßá; Ãéáôß âáèéÜ ìÝóá ìïõ ôï îÝñù
üôé ôçí ðñüâëåøá êé áò ìç ìðïñþ íá ôï áðïäåßîù ïýôå óôïí åáõôü ìïõ. Ôï ßäéï
ìïõ Ý÷åé óõìâåß êáé óå Üëëåò ðåñéðôþóåéò áðü ôüôå, áõôÞ üìùò Þôáí ç ðéï ÷áñáêôç-
ñéóôéêÞ.
Ïé âñï÷Ýò êáé ïé êáôáéãßäåò

ÐïëëÜ ëÝãïíôáé ãéá ôçí åðßäñáóç ôçò âñï÷Þò óôç ãåíéêÞ óõìðåñéöïñÜ ôùí
øáñéþí áëëÜ êáé åéäéêüôåñá óå ó÷Ýóç ìå ôá êÜèå åßäïõò øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò.
Åãþ ïìïëïãþ üôé ôüóá ÷ñüíéá ðïõ øáñåýù ìå áõôïýò ôïõò ôñüðïõò, äåí ìðïñþ
íá ðù üôé Ý÷ù âãÜëåé êÜðïéï óôáèåñü óõìðÝñáóìá ó÷åôéêÜ. Ãéá ìÝíá, üôáí ç
âñï÷Þ ìå âñßóêåé óôç èÜëáóóá íá øáñåýù ìå êÜðïéï åßäïò óõñôÞò, ôï ìüíï ðïõ
óçìáßíåé, åßíáé üôé ðñÝðåé íá öïñÝóù ôç íéôóåñÜäá ìïõ, ãéá íá ìç ãßíù ... ìïý-
óêåìá.
Áêïýù áêüìç üôé ìåôÜ ôç âñï÷Þ ôá øÜñéá ôóéìðÜíå óáí ôñåëÜ, ôÝôïéï ðñÜãìá
üìùò ï ßäéïò äåí Ýôõ÷å ðïôÝ íá äéáðéóôþóù.
ÂÝâáéá ïé ðåñéðôþóåéò ðïõ üôáí ç âñï÷Þ ôåëåéþóåé åìöáíßæåôáé Ýíáò ëáìðå-
ñüò Þëéïò êáé óå óõíäõáóìü ìå ôçí ðåíôáêÜèáñç áôìüóöáéñá ðïõ áêïëïõèåß ôç
âñï÷Þ, óå áðïæçìéþíåé ãéá üëç ôçí ôáëáéðùñßá, åßíáé áðü ôéò ïìïñöüôåñåò óôç
èÜëáóóá.
¢ëëï üìùò ç áèþá âñï÷Þ êáé Üëëï ïé îáöíéêÝò êáôáéãßäåò ðïõ óõíÞèùò óõ-
30
íïäåýïíôáé êáé áðü éó÷õñïýò áíÝìïõò êáé ôóïõ÷ôåñü êñýï, åéäéêÜ ôï ÷åéìþíá.
ÁõôÝò åßíáé åðéêßíäõíï ðñÜãìá êáé óçìáßíïõí ôçí Üìåóç äéáêïðÞ üëùí ôùí øá-
ñåõôéêþí äñáóôçñéïôÞôùí. ¼óåò öïñÝò Ýôõ÷å íá ìå âñåé ôÝôïéá èåïìçíßá, ôçí ï-
ðïßá ãéá êÜðïéï ëüãï äåí åß÷á êáôáöÝñåé íá ðñïâëÝøù, ç Üìåóç áíôßäñáóÞ ìïõ
Þôáí íá ìáæÝøù Üñïí - Üñïí ôéò óõñôÝò êáé íá ãõñßóù óôï óðßôé ôï óõíôïìüôåñï
äõíáôü.
Óôï óçìåßï áõôü ïöåßëù íá ïìïëïãÞóù üôé ïé ãñÞãïñåò âÜñêåò ìå ôéò äõíáôÝò
åîùëÝìâéåò ìç÷áíÝò, áðïôåëïýí åããýçóç áóöÜëåéáò áðÝíáíôé óå ôÝôïéåò åêäç-
ëþóåéò ôïõ êáéñïý, óå áíôßèåóç ìå ôéò áñãÝò âÜñêåò ìå ôéò åóùëÝìâéåò ðåôñå-
ëáéïìç÷áíÝò, ðïõ åßíáé ç äéêÞ ìïõ ðñïôßìçóç, ðïõ óå õðï÷ñåþíïõí íá ... «öáò
êáôáêÝöáëá» üëï ôï ìðïõñßíé, áí äåí êáôáöÝñåéò ìå êÜðïéï ôñüðï íá ôï ðñï-
âëÝøåéò Þ íá ôï áðïöýãåéò êïõñíéÜæïíôáò óå êÜðïéï ðñïöõëáãìÝíï ëéìÜíé. ¼ëåò
ïé åðéëïãÝò Ý÷ïõí âëÝðåéò ôá èåôéêÜ êáé ôá áñíçôéêÜ ôïõò.
Ïé åðï÷Ýò
Ðñïöáíþò äåí Ý÷ù ôç äõíáôüôçôá íá ìéëÞóù ãéá üëåò ôéò ðåñéï÷Ýò ôçò ÅëëÜ-
äáò, áöïý ïé ôüðïé ðïõ Ý÷ù ï ßäéïò åðéóêåöôåß êáé øáñÝøåé åßíáé åëÜ÷éóôïé ìðñï-
óôÜ óôï óýíïëï ôïõ Åëëáäéêïý ÷þñïõ. Åêôüò áõôïý, ðïëëÝò ðåñéï÷Ýò Ý÷ïõí êáé
ôéò äéêÝò ôïõò éäéáéôåñüôçôåò, ðïõ ãéá íá ôéò êáôÝ÷åéò ðñÝðåé íá åßóáé Þ íôüðéïò
øáñÜò Þ ìáíéþäçò åðéóêÝðôçò ôïõò. Áí åîáéñÝóïõìå ðÜíôùò áõôÞí ôçí ôåëåõ-
ôáßá êáôçãïñßá, ðÜíù êÜôù ôá ßäéá éó÷ýïõí ãéá ôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéï÷Ýò ôçò
ÅëëÜäáò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá ìéá ôÝôïéá åîáßñåóç ðïõ ôçí Ý÷ù Þäç áíáöÝñåé, åßíáé ôï øÜ-
ñåìá ôçò óöõñßäáò óôïí ìõ÷ü ôïõ Áñãïëéêïý êüëðïõ, ðïõ Üñ÷éæå ôïí ÌÜéï êáé
ôÝëåéùíå ôïí Ïêôþâñéï. Áõôü Þôáí êáèáñÜ ôïðéêü öáéíüìåíï.
Ïé ãåíéêïß êáíüíåò ðïõ äéÝðïõí ôçí åðßäñáóç ôùí åðï÷þí óôçí óõìðåñéöïñÜ
ôùí äéáöüñùí áëéåõìÜôùí êáé åéäéêÜ áõôþí ðïõ áöïñïýí ôéò óõñôÝò, åßíáé ïé å-
îÞò:
Ôïõò ÷åéìåñéíïýò ìÞíåò, ÄåêÝìâñéï, ÉáíïõÜñéï, ÖåâñïõÜñéï ðïõ ôá íåñÜ óôéò
áêñïãéáëéÝò åßíáé êñýá, ôá ðåñéóóüôåñá åßäç ïäåýïõí ðñïò âáèýôåñá íåñÜ. Óôá
ñç÷Ü ðáñáìÝíïõí ôá ÷ôáðüäéá, ïé óïõðéÝò êáé ìåñéêÜ åßäç øáñéþí üðùò ôá ëá-
âñÜêéá óôá âïõñêÜñéá, ïé óêáñìïß êáé ïé äñÜêáéíåò óôéò áììïõäéÝò.
ÅðïìÝíùò ôá õðüëïéðá åßäç, ïé øáñÜäåò ðïõ áó÷ïëïýíôáé ìå ôéò óõñôÝò, ðñÝ-
ðåé íá ôá áíáæçôÞóïõí óôá âáèéÜ.
Ìå ôçí Ýëåõóç ôçò Üíïéîçò (ÌÜñôéïò, Áðñßëéïò, ÌÜéïò) üëá ôá åßäç ðïõ åß÷áí
áðïìáêñõíèåß áðü ôéò ðáñáëßåò áñ÷ßæïõí óôáäéáêÜ íá åðéóôñÝöïõí, åíþ ôá ðå-
ñéóóüôåñá áõôÞ ôçí åðï÷Þ áðï÷ýíïõí ôá áõãÜ ôïõò êáé åßíáé åîáíôëçìÝíá, áäý-
íáôá êáé ðåéíáóìÝíá. ¼óï æåóôáßíïíôáé ôá íåñÜ, ôüóï ñç÷üôåñá âñßóêïõìå ôá
åßäç ðïõ øáñåýïõìå ìå ôéò óõñôÝò.
Ôá ðáñáðÜíù äåí éó÷ýïõí ãéá ôá åßäç ðïõ åßíáé ìåôáíáóôåõôéêÜ, ôá ïðïßá Ýñ-
31
÷ïíôáé óôá äéÜöïñá ìÝñç ôçò ÷þñáò ìáò óõãêåêñéìÝíåò åðï÷Ýò.

Ãéá ðáñÜäåéãìá ôá ôïíÜêéá Þ ïñôóßíéá Þ ëåêáôßêéá Þ êïðáíÝëéá óôçí ðåñéï÷Þ
ðïõ øáñåýù åãþ åìöáíßæïíôáé áðü ôïí Áýãïõóôï êáé ìåôÜ êáé âñßóêïíôáé åäþ
ãéá 1-2 ìÞíåò óõíÞèùò.
Ôá èñÜøáëá ðïõ åßíáé ãíùóôü åßäïò êáëáìáñéïý, óôçí ðåñéï÷Þ ìïõ åìöáíß-
æïíôáé óõíÞèùò óôá ìÝóá Áõãïýóôïõ, üðïõ êáé ðéÜíïíôáé óå ðïóüôçôåò. ¸÷ù ü-
ìùò íá ðù üôé áõôÞ ôçí åðßóêåøç Ý÷ù áñêåôÜ ÷ñüíéá íá ôç äù íá ðñáãìáôïðïéåß-
ôáé.
Ðñïöáíþò åðåéäÞ ç ÅëëÜäá åßíáé ðïëý ìåãÜëç, êÜèå ôüðïò èá Ý÷åé êáé ôéò äé-
êÝò ôïõ éäéáéôåñüôçôåò, ôéò ïðïßåò äåí Ý÷ù êáìßá äõíáôüôçôá íá êáëýøù, áöïý
ôá ìÝñç óôá ïðïßá Ý÷ù øáñÝøåé åãþ åßíáé åëÜ÷éóôá óå óýãêñéóç ìå ôï ìÝãåèïò
ôçò åðéêñÜôåéáò.
Ç äéÜñêåéá çìÝñáò êáé íý÷ôáò

Óôçí óõíôñéðôéêÞ ôïõò ðëåéïøçößá ôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò ãßíïíôáé ôçí ç-
ìÝñá. Ïé åîáéñÝóåéò áõôïý ôïõ êáíüíá åßíáé ó÷åôéêÜ ëßãåò êáé èá ôéò äïýìå ìßá -
ìßá óôá ó÷åôéêÜ åäÜöéá üðïõ èá áíáëýóïõìå ôï êÜèå åßäïò óõñôÞò ëåðôïìåñþò.
Ð.÷. ôç íý÷ôá êáé ìå üóï ôï äõíáôüí ëéãüôåñï öåããÜñé ãßíïíôáé ôá øáñÝìáôá
ãéá êáëáìÜñéá (êõñßùò èñÜøáëá) ìå ôç ÷ñÞóç öùôüò (ëÜìðá). Åðßóçò ôéò íý÷ôåò
ìå ðáíóÝëçíï óå ìåñéêÝò ðåñéï÷Ýò øáñåýïíôáé ëïýôóïé ìå óõñôÞ áöñïý ê.ë.ð.
ÅðïìÝíùò ïé åðï÷Ýò ðïõ ç äéÜñêåéá ôçò çìÝñáò åßíáé ìåãÜëç, äçëáäÞ áðü ôçí
Üíïéîç ìÝ÷ñé ôï öèéíüðùñï, åßíáé ïé êáëýôåñåò ãéá üóïõò ðñïôéìïýí áõôÜ ôá øá-
ñÝìáôá, ãéáôß Ý÷ïõí ðåñéóóüôåñï ÷ñüíï óôç äéÜèåóÞ ôïõò ãéá øÜñåìá.
Ï ¹ëéïò êáé ôï öåããÜñé

Ç åðßäñáóç ôïõ Þëéïõ õößóôáôáé ìüíï óå êÜðïéá åßäç óõñôÞò ìå ôçí Ýííïéá
üôé ïé þñåò ðïõ áõôüò åìöáíßæåôáé Þ åîáöáíßæåôáé, äçëáäÞ óôçí áíáôïëÞ êáé ôç
äýóç, ìåñéêÜ øáñÝìáôá óõñôÞò Ý÷ïõí ðåñéóóüôåñç åðéôõ÷ßá. ÌåñéêÜ ìÜëéóôá
øáñåýïíôáé áðïêëåéóôéêÜ êáé ìüíï áõôÝò ôéò þñåò.
Èá ôá áíáöÝñù Ýíá - Ýíá áíáëõôéêÜ:
– Ç óõñôÞ âõèïý, ç óõñôÞ áöñïý, ç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá, ç óõñôÞ ìå êá-
ôáâõèéóôÞ, ç óõñôÞ ìå downrigger, ç æüêá, ï ðëÜíïò, ôï ôóáðáñß, ç óõñôÞ
ãéá óïõðéÝò, ç êïëðÜäá Þ ðñáãêáñüëá øáñåýïíôáé ìüíï çìÝñá.
– Åîáßñåóç ìðïñïýìå íá èåùñÞóïõìå ïñéóìÝíåò óõñôÝò ðïõ ìðïñïýí íá á-
ðïäþóïõí êáé ôç íý÷ôá ìå ðáíóÝëçíï, üðùò ç óõñôÞ áöñïý ãéá ëïýôóïõò,
ç æüêá ê.Ü.
– Ç óõñôÞ ãéá êáëáìÜñéá øáñåýåôáé íý÷ôá êáé ìÝñá ìå ðñïôßìçóç ôéò þñåò
ðïõ ï Þëéïò áíáôÝëëåé Þ äýåé.
– Ç óõñôÞ áöñïý ãéá ëïýôóïõò, ç óõñôÞ ãéá êáëáìÜñéá êáé ôï ôóáðáñß åõíï-
ïýíôáé ðïëý ôéò þñåò ðïõ ï Þëéïò åìöáíßæåôáé (áíáôïëÞ) Þ åîáöáíßæåôáé
32
(äýóç) ÷ùñßò áõôü íá óçìáßíåé üôé ôá åßäç áõôÜ áðïêëåßåôáé íá øáñåõôïýí

êáé ôéò õðüëïéðåò þñåò ôçò çìÝñáò.
– ÅéäéêÜ ôï ôóáðáñß, áðïäßäåé ó÷åäüí áðïêëåéóôéêÜ áõôÝò ôéò äýï þñåò ôçò ç-
ìÝñáò êáé èá Ýëåãá ðåñéóóüôåñï óôç äýóç ôïõ Þëéïõ êáé ëéãüôåñï óôçí á-
íáôïëÞ.
– Ç æüêá øáñåýåôáé êáé ôéò íý÷ôåò áëëÜ ìüíï ìå ðïëý ëáìðåñÞ ðáíóÝëçíï
êáé áí êáé åãþ äåí ôï Ý÷ù êÜíåé ðïôÝ ìïõ áõôü ôï øÜñåìá íý÷ôá, óôï ó÷åôé-
êü êåöÜëáéï ãéá ôç æüêá èá åîçãÞóù ãéáôß ãßíåôáé áõôü.
ÈÝìá 3ï: Ôï óêÜöïò êáé ïé ÷åéñéóìïß ôïõ

Ôá äéÜöïñá åßäç óõñôÞò äåí Ý÷ïõí éäéáßôåñåò áðáéôÞóåéò óå üôé áöïñÜ ôá åßäç
ôùí óêáöþí ìå ôá ïðïßá ìðïñïýìå íá ôá åêôåëÝóïõìå. ÓõñôÞ ìðïñïýìå íá êÜ-
íïõìå ó÷åäüí ìå üëá ôá åßäç ôùí óêáöþí. Óå ìåñéêÜ åßäç óõñôÞò åßíáé áëÞèåéá
üôé êÜðïéá óêÜöç ðëåïíåêôïýí, áëëÜ ü÷é óå âáèìü ðïõ íá åßíáé åíôåëþò áðáñáß-
ôçôï íá ïäçãçèïýìå óå ôÝôïéåò åðéëïãÝò áíáãêáóôéêÜ.
Ðéï óõãêåêñéìÝíá:
Ç óõñôÞ âõèïý ìðïñþ íá ðù üôé åßíáé ôï ìüíï øÜñåìá ðïõ ìðïñåß íá ãßíåé ìå
ðïëý ìåãáëýôåñç åõ÷Ýñåéá ìå âáñéÜ óêÜöç, ëüãù ôïõ üôé áðáéôåß óôáèåñüôçôá
óôçí ôá÷ýôçôá ôïõ øáñÝìáôïò óå áðüëõôï âáèìü. ¼ìùò êáé ôá åëáöñÜ ðëáóôéêÜ
óêÜöç ìðïñïýí íá êÜíïõí áõôü ôï øÜñåìá, áñêåß ç èÜëáóóá íá åßíáé ðïëý Þóõ-
÷ç.
¼ëá ôá õðüëïéðá óêÜöç, ìéêñÜ êáé ìåãÜëá, åëáöñÜ Þ âáñéÜ, ðëáóôéêÜ, öïõ-
óêùôÜ Þ îýëéíá, ìðïñïýí íá øáñÝøïõí ìå üëåò ôéò óõñôÝò, óôá ðåñéóóüôåñá ü-
ìùò åßäç åßíáé ó÷åäüí áðáñáßôçôï íá äéáèÝôïõí ìéêñÞ âïçèçôéêÞ ìç÷áíÞ ãéá íá
ìðïñïýí íá ðåôõ÷áßíïõí ÷áìçëÝò ôá÷ýôçôåò êÜôù ôïõ 1 ìéëßïõ ôçí þñá, üðïõ
÷ñåéÜæåôáé.
Ç áðáßôçóç áõôÞ ìðïñåß íá éêáíïðïéçèåß ðÜíôùò êáé ìå ôç ÷ñÞóç äéáöüñùí
âïçèçôéêþí óõóôçìÜôùí, üðùò ðëùôÝò Üãêõñåò ðïõ ðáßæïõí ôï ñüëï êÜðïéïõ
åßäïõò èáëÜóóéïõ öñÝíïõ êáé ìåéþíïõí áéóèçôÜ ôçí ôá÷ýôçôá ôïõ óêÜöïõò. Ðá-
ñüìïéï ñüëï ðáßæïõí åðßóçò êáé ìåãÜëïé äéÜôñçôïé êïõâÜäåò ðïõ óÝñíïíôáé ðß-
óù áðü ôá óêÜöç ãéá ôïí ßäéï ëüãï.
Ôá óêÜöç ìå ãñÞãïñåò ìç÷áíÝò ðëåïíåêôïýí óôï üôé ìðïñïýí íá Ý÷ïõí ìåãÜ-
ëç åìâÝëåéá þóôå íá øáñåýïõí óå ðÜãêïõò, îÝñåò êáé ìïíüðåôñá, ðïõ âñßóêï-
íôáé óå áðïìáêñõóìÝíåò ðåñéï÷Ýò êáé óôá áíïé÷ôÜ ìå áóöÜëåéá.
Ôá ó÷åôéêÜ åëáöñÜ óêÜöç ðïõ ìðïñïýí íá ìåôáöÝñïíôáé êáé ìå ôñÝéëåñ ìáò
äßíïõí ôç äõíáôüôçôá íá Ý÷ïõìå ðïëëÝò åðéëïãÝò óå øáñüôïðïõò áíÜ ôçí åðé-
êñÜôåéá, áñêåß íá ôïõò ãíùñßæïõìå êáëÜ.
Óå ìåñéêÜ øáñÝìáôá óõñôÞò, üðùò ç ðñáãêáñüëá ãéá ÷ôáðüäéá, ôá åëáöñÜ
óêÜöç ðëåïíåêôïýí óçìáíôéêÜ ãéáôß ìðïñïýí íá øáñåýïõí ÷ùñßò íá Ý÷ïõí êá-
ìßá áíÜãêç ÷ñÞóçò ìç÷áíÞò, áêüìá êáé êïõðéþí, áöïý êáé Ýíá åëáöñý áåñÜêé
33
ìðïñåß íá ôá ìåôáêéíåß áêñéâþò ìå ôçí ôá÷ýôçôá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé.

Ìßá ìüíï óçìåßùóç èá êÜíù ó÷åôéêÜ ìå ôï êáôÜëëçëï óêÜöïò. ÁõôÞ èá áöï-
ñÜ áðïêëåéóôéêÜ ôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò âõèïý, ôçò óõñôÞò áöñïý êáé ôçò óõñ-
ôÞò ìå êáôáâõèéóôÞ. ÁõôÜ ôá ôñßá åßäç óõñôÞò åßíáé ôá ìüíá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé
äéáñêÞ êßíçóç ìå êÜðïéá ôá÷ýôçôá áðü 3 - 4,5 ìßëéá ôçí þñá ôï ðïëý. Ìå ôçí ôá-
÷ýôçôá áõôÞ ôï óêÜöïò ìáò ìðïñåß íá ÷ñåéáóôåß íá êéíåßôáé ãéá ðïëëÝò þñåò. Ìå-
ñéêÜ øáñÝìáôá óõñôÞò âõèïý ìïõ Ý÷ïõí äéáñêÝóåé ðåñéóóüôåñï áðü 8 þñåò. ¼-
ðùò êáôáëáâáßíåé êáíåßò, ìå ôéò ôéìÝò ðïõ Ý÷ïõí óÞìåñá ôá êáýóéìá, ôï êüóôïò
áõôþí ôùí ìåôáêéíÞóåùí äåí åßíáé êáèüëïõ åõêáôáöñüíçôï üôáí ç êßíçóç áõôÞ
ãßíåôáé ìå ôéò åîùëÝìâéåò ìç÷áíÝò ðïõ åßíáé êáôÜ êáíüíá ðïëõäÜðáíåò óå êáýóé-
ìï. ¢ñá, åÜí êáíåßò áðïöáóßóåé íá êÜíåé áðïêëåéóôéêÜ êáé ìüíï áõôÜ ôá øáñÝ-
ìáôá, ôüôå ßóùò èá ðñÝðåé íá óêåöôåß áõôüí ôïí ðáñÜãïíôá êáé íá ðñïóðáèÞóåé
íá âñåé ôéò êáôÜëëçëåò äéåîüäïõò.
Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç åßíáé Üñéóôá ôá óêÜöç ðïõ ìðïñïýí íá öÝñïõí åóù-
ëÝìâéá ìç÷áíÞ êáé áêüìç êáëýôåñá öõóéêÜ áí áõôÞ åßíáé ðåôñåëáßïõ áí êáé ïé
âåíæéíïêßíçôåò ìç÷áíÝò Ý÷ïõí ó÷åäüí êáôáñãçèåß ãéá ôç èÜëáóóá.
Ìéá ôÝôïéá ìç÷áíÞ Ý÷ù åãþ óôï óêÜöïò ìïõ êáé ãéá íá ìðïñÝóåé ï áíáãíþ-
óôçò íá êáôáëÜâåé áêñéâþò ðåñß ôßíïò ðñüêåéôáé èá áíáöÝñù Ýíá ìüíï ðáñÜ-
äåéãìá:
Ôï óêÜöïò ìïõ åßíáé Ýíá ìéêñü éóôéïöüñï 6 ìÝôñùí êáé âáñý (1,5 ôüíï). Ï ëü-
ãïò ðïõ Ý÷ù ôÝôïéï óêÜöïò åßíáé ãéáôß ìÝóá óôéò èáëáóóéíÝò ðñïôéìÞóåéò ìïõ óõ-
ìðåñéëáìâÜíåôáé êáé ç éóôéïðëïÀá. Èá Ýëåãá üôé áõôü åßíáé ôï ìïíáäéêü óêÜöïò
ðïõ ìðïñåß íá êÜíåé üëá üóá èÝëù (ðáñáãÜäéá, óõñôÝò, éóôéïðëïÀá) ìå éêáíï-
ðïéçôéêü ôñüðï, áöïý âÝâáéá Ý÷ïõí ãßíåé êáé ïé êáôÜëëçëåò äéáññõèìßóåéò ôéò ï-
ðïßåò Ýêáíá ìüíïò ìïõ ãéáôß ãíùñßæù êáé ìðïñþ.
Áõôü ôï óêÜöïò öÝñåé ìéá ìéêñÞ åóùëÝìâéá ðåôñåëáéïìç÷áíÞ (ôçí ìéêñüôå-
ñç ôçò áãïñÜò), äéêýëéíäñç, 560 êõâéêþí, ç ïðïßá ãéá ôï ôåëåõôáßï ìåãÜëï ôáîß-
äé ðïõ Ýêáíá ôïí Éïýíéï ôïõ 2013, ðçãáßíïíôáò áðü ôçí ÁèÞíá (ÃëõöÜäá) óôï
Ðüñôï ×Ýëé, îüäåøå 14 (!) åõñþ êáýóéìï. Ôï ôáîßäé âÝâáéá Ýãéíå ìå ôá÷ýôçôá 4,5
ìßëéá ôçí þñá êáé äéÜñêåóå 22 þñåò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôùí ïðïßùí ç ìç÷áíÞ äïý-
ëåõå óõíå÷þò.
Ðñïöáíþò ïé ðåñéïñéóìïß ôçò ôá÷ýôçôáò ðïõ Ý÷åé áõôü ôï óêÜöïò ìïõ åðéôñÝ-
ðïõí íá øáñåýù óå ìßá áêôßíá 10 ôï ðïëý ìéëßùí áðü ôç âÜóç ìïõ. ¼ìùò åßíáé
Üîéï ëüãïõ êáé ôï Ý÷ù óçìåéþóåé êáé óå Üëëï óçìåßï ôïõ êåéìÝíïõ ìïõ, üôé óå ü-
ëåò ôéò áðáñáßôçôåò äéáäñïìÝò ðïõ êÜíù ãéá ôá øáñÝìáôÜ ìïõ, ðÜíôá óÝñíù ðß-
óù ìïõ êáé äõï óõñôÝò ïé ïðïßåò ó÷åäüí ðïôÝ äåí ìå Ý÷ïõí áöÞóåé ðáñáðïíïýìå-
íï. ¸÷ïõí âëÝðåôå êáé ïé ÷áìçëÝò ôá÷ýôçôåò ôá ... áãáèÜ ôïõò.
ÁõôÜ Ý÷ù íá êáôáèÝóù óôïí ôïìÝá áõôüí ãéá íá âïçèÞóù üðïéïí åíäéáöÝñå-
ôáé ó÷åôéêÜ.
34
ÈÝìá 4ï: Ç äéá÷åßñéóç ôùí åñãáëåßùí øáñÝìáôïò

Ãéá ôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò äåí ÷ñåéÜæåôáé éäéáßôåñç åðéôçäåéüôçôá óôç äéá-
÷åßñéóç ôùí åñãáëåßùí øáñÝìáôïò, äåäïìÝíïõ üôé ôçí êÜèå óõñôÞ ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýìå ôçí öôéÜ÷íïõìå ìéá öïñÜ êáé ôç ÷ñçóéìïðïéïýìå ãéá ìåãÜëá ÷ñïíéêÜ
äéáóôÞìáôá ìå åëÜ÷éóôåò áðáéôÞóåéò åíäéÜìåóùí åðéóêåõþí.
ÅðïìÝíùò áõôÜ ðïõ ÷ñåéÜæåôáé íá ãíùñßæïõìå åßíáé ïé âáóéêïß øáñüêïìðïé
ðïõ åßíáé ôÝóóåñïé êáé ôá äéÜöïñá áðáñáßôçôá ìéêñïåñãáëåßá ðïõ êõêëïöïñïýí
óå áöèïíßá óôçí áãïñÜ, üðùò êáñïýëéá, óôñéöôÜñéá, ðáñáìÜíåò, óôïð, ÷Üíôñåò,
ìïëýâéá äéáöüñùí åéäþí, áãêßóôñéá, óáëáããéÝò ê.ë.ð.
¼ëá áõôÜ ôá ìáèáßíïõìå ó÷åôéêÜ åýêïëá ìå åðáíåéëçììÝíåò åîåñåõíçôéêÝò
âüëôåò óôá êáôáóôÞìáôá ìå åßäç áëéåßáò, ìå åðéóêÝøåéò óôéò äéÜöïñåò åêèÝóåéò
ðïõ ïñãáíþíïíôáé, ìå êáôÜèåóç êáôÜëëçëùí åñùôÞóåùí óôï äéáäßêôõï, üóïé Ý-
÷ïõìå ôç äõíáôüôçôá ðñüóâáóçò óå áõôü êáé öõóéêÜ ìå ôéò õðïäåßîåéò ãíùóôþí
êáé ößëùí.
Ãéá íá âïçèÞóù üóï åßíáé äõíáôüí èá êáôá÷ùñÞóù åäþ ó÷åäéáãñÜììáôá ôùí
âáóéêþí øáñüêïìðùí, áí êáé ðéóôåýù üôé áõôüò ï ôñüðïò ãéá íá ìáèáßíåé êáíåßò
øáñüêïìðïõò äåí åßíáé ï êáëýôåñïò.
ÂÝâáéá ãéá ôïí êáèÝíá áðü áõôïýò ôïõò øáñüêïìðïõò õðÜñ÷ïõí ðïëëÝò åê-
äï÷Ýò, éäéáßôåñá áðü ôüôå ðïõ óôç æùÞ ìáò ìðÞêå ôï äéáäßêôõï êáé Ý÷ïõìå ðéá ôç
äõíáôüôçôá íá âëÝðïõìå êáé êüìðïõò ðïõ óõíçèßæïíôáé óôçí … Éíäßá Þ êáé áðü
ôïõò … Åóêéìþïõò ôïõ Âüñåéïõ Ðüëïõ. Åãþ óå áõôü ôï êåßìåíï èá ðáñáèÝóù
ìüíï ôïõò êüìðïõò ðïõ Ýìáèá áðü ôá íéÜôá ìïõ êáé áðü ôüôå äåí ôïõò Üëëáîá
ðïôÝ, ü÷é ãéáôß åßíáé «êáé êáëÜ» ïé êáëýôåñïé, áëëÜ ãéáôß Ý÷ù ðéá êáé êÜðïéï óõ-
íáéóèçìáôéêÞò öýóçò äÝóéìï ìáæß ôïõò. Ï öéëïìáèÞò áíáãíþóôçò ìðïñåß öõóé-
êÜ íá äéåñåõíÞóåé êáé Üëëåò äõíáôüôçôåò. Áðü ôç ìåñéÜ ìïõ, ôï ìüíï ãéá ôï ï-
ðïßï ìðïñþ íá ôïí äéáâåâáéþóù, åßíáé ôï üôé ïé êüìðïé ôïõò ïðïßïõò Ýìáèá åãþ
êáé ÷ñçóéìïðïéþ ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá, äåí ìå ðñüäùóáí ðïôÝ!
Ï ðñþôïò êüìðïò åßíáé ãéá ôï äÝóéìï ôùí áãêéóôñéþí (÷ùñßò ìÜôé) óå ìåóç-
íÝæá. (Åéêüíá 3). Óôá ÷ñüíéá ôá äéêÜ ìïõ ïé øáñÜäåò ðïõ ìïõ Ýìáèáí áõôüí ôïí
êüìðï ôïí Ýëåãáí «ï÷ôáñÜêé», ìÜëëïí åðåéäÞ ôï ó÷Þìá ôïõ ìïéÜæåé ëßãï ìå ôï
«8».
Ï äåýôåñïò åßíáé ãéá ôï äÝóéìï ðáñÜìáëëùí ðÜíù óå ìÜíá. (Åéêüíá 4). Ç
«êüíôñá» èçëéÜ ðïõ äåß÷íåôáé óôï óêßôóï, Ý÷åé óáí óôü÷ï íá äéáôçñÞóåé ôï ðá-
ñÜìáëëï óå èÝóç êÜèåôç ùò ðñïò ôç ìÜíá, þóôå áõôü íá ìçí «óôñßâåé» (âéñéíéÜ-
æåé) ðÜíù ôçò. Ç ãíþìç ìïõ åßíáé üôé áíôß ôïõ êüìðïõ áõôïý åßíáé áðåßñùò êáëý-
ôåñï üðïõ ÷ñåéÜæïíôáé ðáñÜìáëëá íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïé êáôÜëëçëåò ÷Üíôñåò
ôýðïõ (Ô) ðïõ êõêëïöïñïýí óôçí áãïñÜ. Åßíáé ðïëý êáëýôåñåò ãé’ áõôÞ ôç äïõ-
ëåéÜ áðü üëåò ôéò áðüøåéò. (Áõôü äåí éó÷ýåé ãéá ôï ðáñáãÜäé, áëëÜ áõôü åßíáé èÝ-
ìá ôï ïðïßï äåí áöïñÜ áõôü ôï êåßìåíï).
Ï ôñßôïò åßíáé ãéá ôï äÝóéìï ôçò ìåóçíÝæáò, üôáí áõôÞ êüâåôáé Þ ôåëåéþíåé
35
Åéêüíá 3: Óêáñßöçìá - ó÷çìáôéêÞ áðüäïóç ôïõ êüìðïõ ãéá ôï äÝóéìðï ôùí á-

ãêéóôñéþí óôï ðáñÜìáëëï. Áõôü åßíáé ôï êëáóéêü «ï÷ôáñÜêé».
Åéêüíá 4: Ôï äÝóéìï ôïõ ðáñÜìáëëïõ óôç ìÜíá ðñÝðåé íá åßíáé óöé÷ôü Ýôóé þóôå
ôï ìåí ðáñÜìáëëï íá ìçí «óÝñíåé» ç äå ìÜíá íá ìçí ôóáêßæåé.
36
Åéêüíá 5: Ï êüìðïò ãéá ôçí «Ýíùóç» äõï êïììáôéþí ìåóóçíÝæáò ßäéïõ ðÜ÷ïõò.
Åéêüíá 6: Êüìðïò ãéá ôï äÝóéìï äéÜöïñùí «êñßêùí» óå ìåóóçíÝæá.
37
êáé ðñÝðåé íá óõíå÷éóôåß, äçëáäÞ üôáí åíþíïõìå äõï ìåóçíÝæåò ßäéïõ ðÜ÷ïõò
(Åéêüíá 5), êáé
Ï ôÝôáñôïò åßíáé ï êüìðïò ðïõ äÝíåé ôç ìåóçíÝæá ìå ðáñáìÜíåò, óôñéöôÜñéá
êáé áãêßóôñéá ðïõ äéáèÝôïõí êñßêï (ìÜôé). (Åéêüíá 6).
ÐáñÜ ôï üôé Ý÷ù Þäç ðáñáèÝóåé ôá óêáñéöÞìáôá ðïõ áðåéêïíßæïõí ôçí êáôá-
óêåõÞ ôùí ôåóóÜñùí êüìðùí ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé ãéá ôéò óõñôÝò, èá åðéìåßíù óôçí
ÜðïøÞ ìïõ, üôé ï êáëýôåñïò ôñüðïò ãéá íá ìÜèåé êáíåßò áõôïýò ôïõò êüìðïõò, åß-
íáé íá óõìâïõëåõôåß êÜðïéïí ãíþóôç, ãéáôß ç áíÜãíùóç âéâëßùí ðïõ ðñïóðá-
èïýí íá ôïõò õðïäåßîïõí ó÷åäéáóôéêÜ, åßíáé ìÜëëïí ï äõóêïëüôåñïò. ¸íáò ðïëý
êáëüò ôñüðïò ãéá üóïõò ÷ñçóéìïðïéïýí ìå åõ÷Ýñåéá ôï äéáäßêôõï åßíáé ôá äéÜöï-
ñá âïçèçôéêÜ âéíôåÜêéá ðïõ áó÷ïëïýíôáé ìå áõôü ôï áíôéêåßìåíï. ÁõôÜ åßíáé
ðñÜãìáôé ðïëý âïçèçôéêÜ.
ÂÝâáéá áðü ôç óôéãìÞ ðïõ èá ìÜèåéò íá äÝíåéò êüìðïõò, ìå ïðïéïíäÞðïôå ôñü-
ðï êé áí ôï ðåôý÷åéò áõôü, èá ÷ñåéáóôïýí êáé áñêåôÝò ðñïðïíÞóåéò þóôå íá öôÜ-
óåéò óôï óçìåßï íá ôïõò äÝíåéò ìå ... êëåéóôÜ ìÜôéá, ðïõ ëÝåé ï ëüãïò.
¼ðùò êáé ðáñáðÜíù óçìåßùóá, åêôüò áðü ôçí åêìÜèçóç ôùí êüìðùí, èá
÷ñåéáóôïýí êáé ìéá óåéñÜ õëéêÜ, ç äéá÷åßñéóÞ ôùí ïðïßùí èá áíáëõèåß óôá åðéìÝ-
ñïõò åäÜöéá, üðïõ èá äïýìå Ýíá - Ýíá ôá åßäç óõñôÞò êáé ôéò éäéáßôåñåò áíÜãêåò
ôïõ óå åñãáëåßá êáé åîïðëéóìü.
Åííïåßôáé üôé óôç âÜñêá ìáò èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé ï óôÜíôáñ åîïðëéóìüò ðïõ
÷ñçóéìåýåé ü÷é ìüíï óôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò áëëÜ êáé óå Üëëá ðïëëÜ êáé áõ-
ôüò åßíáé:
Ï ãÜíôæïò ðïõ èá ìáò ÷ñçóéìåýóåé ãéá íá êáñöþíïõìå ôá ìåãÜëá øÜñéá êáé
íá ôá áíåâÜæïõìå óôç âÜñêá, åÜí êáé åöüóïí âÝâáéá êáôáöÝñïõìå íá ìáò óõì-
âåß áõôü ôï åõ÷Üñéóôï ãåãïíüò, ðñÜãìá êáèüëïõ óßãïõñï.
Ç áðü÷ç ðïõ èá êÜíåé ðåñßðïõ ôçí ßäéá äïõëåéÜ ìå ôï ãÜíôæï, üôáí ôá øÜñéá
åßíáé ìéêñüôåñá áëëÜ êáé ãéá ôï áíÝâáóìá óôç âÜñêá ôùí ÷ôáðïäéþí, êáëáìá-
ñéþí êáé óïõðéþí, üôáí ÷ñåéÜæåôáé.
Ìßá êáôÜëëçëç êïõëïýñá ãéá ôï îåêüëëçìá ôçò óõñôÞò üôáí áõôÞ êïëëÜåé
óå âñÜ÷éá ôïõ âõèïý. (ÂëÝðå Åéêüíá 13).
¸íá êáëü áíïîåßäùôï ìá÷áßñé, ðïõ èá ôï Ý÷ïõìå óõíå÷þò äßðëá ìáò äéáèÝóé-
ìï, óå üëá ôá øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò, áëëÜ êáé óå êÜèå Üëëç øáñåõôéêÞ ìáò äñá-
óôçñéüôçôá.
¸íá «ìÝñïò» ãéá íá âÜæïõìå ôá áëéåýìáôá, ôï ïðïßï ìðïñåß íá åßíáé øõãåßï
ìå ðáãïêýóôåò, êáëáìÝíéï ðáíÝñé Þ êáëáèÜêé, ìéêñü Þ ìåãÜëï ôåëÜñï (áíÜëïãá
ìå ôéò ðñïóäïêßåò ìáò), ìéá ðÜíéíç ôóÜíôá ðïõ äåí ðéÜíåé êáé ðïëý ÷þñï üôáí åß-
íáé Üäåéá (åãþ áõôü ðñïôéìþ) ê.ë.ð.
Ó÷åôéêÜ ìå ôçí ðñïôßìçóÞ ìïõ óôçí ðÜíéíç ôóÜíôá, èá Þèåëá íá óõìðëçñþ-
óù üôé ðñïôéìþ áõôüí ôïí ôñüðï ðñïóùñéíÞò áðïèÞêåõóçò ôùí øáñéþí ðïõ ðéÜ-
íù, ãéáôß âñÝ÷ïíôáò áõôÞ ôçí ôóÜíôá êÜèå ôüóï óôç èÜëáóóá ðåôõ÷áßíù íá êñá-
ôÜù ôá øÜñéá «äñïóåñÜ», Ýôóé þóôå íá öôÜíïõí óôï óðßôé öñÝóêá.
38
Óôï óçìåßï áõôü èá êÜíù ìéá áðáñáßôçôç óçìåßùóç ãéá ôïõò ðïëý ðñùôüðåé-
ñïõò. Íá ìçí îåãåëáóôïýí êáé ÷ñçóéìïðïéÞóïõí ãéá ôçí áðïèÞêåõóç ôùí áëéåõ-
ìÜôùí ôïõò êïõâÜäåò ãåìÜôïõò ìå íåñü, ðéóôåýïíôáò üôé Ýôóé ôá øÜñéá äéáôç-
ñïýíôáé óå êáëÞ êáôÜóôáóç, ßóùò áêüìç êáé æùíôáíÜ. Ôá øÜñéá ìÝóá óå ôÝôïéá
ìÝñç øïöïýí ãñÞãïñá êáé áêüìç ãñçãïñüôåñá ÷áëÜíå, äçëáäÞ óáðßæïõí êáé ãß-
íïíôáé áêáôÜëëçëá ãéá öáãçôü. Ðïëý êáêü ìÝóï áðïèÞêåõóçò, Ýóôù ðñïóùñé-
íÞò, êáé ìåôáöïñÜò, åßíáé åðßóçò êáé ïé äéÜöïñåò ðëáóôéêÝò óáêïýëåò ìÝóá óôéò
ïðïßåò ôá øÜñéá, åéäéêÜ ôïõò êáëïêáéñéíïýò ìÞíåò ìå ôç æÝóôç, áëëïéþíïíôáé
óõíôïìüôáôá. ¼ëá ôá ìÝóá ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéïýìå ãéá ôï óêïðü áõôü ðñÝðåé íá
åîáóöáëßæïõí ðñùôßóôùò êáëüí áåñéóìü êáé åê äåõôÝñïõ, áí åßíáé äõíáôü, íá
äéáèÝôïõí êáé êÜðïéïõ åßäïõò óýóôçìá äñïóéóìïý, äçëáäÞ êáôÜâñåãìá êáôÜ
äéáóôÞìáôá Þ êÜôé Üëëï êáôÜëëçëï.
Ç âÜñêá ìáò ðñÝðåé åðßóçò íá äéáèÝôåé éêáíïðïéçôéêü óýóôçìá öùôéóìïý,
ðïõ èá ìáò ÷ñçóéìåýóåé óôá íõ÷ôåñéíÜ øáñÝìáôá.
¸íáò éó÷õñüò ðñïâïëÝáò, ðïõ ðïëëÝò öïñÝò åßíáé áðáñáßôçôïò ãéá íá âëÝ-
ðïõìå ôéò óôåñéÝò áëëÜ êáé ïôéäÞðïôå Üëëï ÷ñåéÜæåôáé ôéò íý÷ôåò.
ÈÝìá 5ï: Ôá äïëþìáôá

Óå áñêåôÜ øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò ÷ñçóéìïðïéïýìå ôå÷íçôÜ äïëþìáôá. ÕðÜñ-
÷ïõí üìùò êáé áõôÜ óôá ïðïßá ç ÷ñÞóç áëçèéíþí äïëùìÜôùí, äçëáäÞ íùðþí Þ
êáé æùíôáíþí åßíáé ìïíüäñïìïò.
Óôï åðüìåíï ìÝñïò áõôïý ôïõ êåéìÝíïõ, üðïõ èá äïýìå ôï êÜèå åßäïò óõñôÞò
áíáëõôéêÜ, èá åîåôÜóïõìå êáé ôéò åéäéêÝò áðáéôÞóåéò åíüò åêÜóôïõ óå äïëþìáôá.
39
Ôï êõñßùò èÝìá
¼ðùò Ý÷ù ðïëëÝò öïñÝò ìÝ÷ñé ôþñá óçìåéþóåé, ôá äéÜöïñá åßäç óõñôÞò Ý-
÷ïõí äéáöïñåôéêÝò ôå÷íéêÝò ìå ôéò ïðïßåò åêôåëïýíôáé, áëëÜ êáé áðáéôÞóåéò óå å-
îïðëéóìü åñãáëåßùí êáé äïëùìÜôùí.
Óôá ðáñáêÜôù èá äïýìå ôï êÜèå åßäïò óõñôÞò áíáëõôéêÜ, ìå ôéò éäéáéôåñüôç-
ôÝò ôïõ êáé ôéò áðáéôÞóåéò ôïõ.
ÈÝìá 1ï: Ç óõñôÞ âõèïý

Ôï øÜñåìá ôçò óõñôÞò âõèïý åßíáé áðü ôá êáëëéôå÷íéêüôåñá øáñÝìáôá áðü
âÜñêá, ìðïñåß äå íá åßíáé êáé áðü ôá áðïäïôéêüôåñá, åÜí ç ðåñéï÷Þ ðïõ øá-
ñåýïõìå åßíáé êáôÜëëçëç, ãéáôß äåí åßíáé üëåò ïé ðåñéï÷Ýò êáôÜëëçëåò ãé’ áõôïý
ôïõ åßäïõò ôï øÜñåìá êáé áõôü èá ôï áíáëýóù áìÝóùò ðáñáêÜôù. Åßíáé üìùò
êáé áðü ôá øáñÝìáôá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé ðïëý õðïìïíÞ êáé åðéìïíÞ, ãéáôß åíþ åê
ðñþôçò üøåùò ìïéÜæåé ðáíåýêïëï, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá äåí åßíáé êáèüëïõ.
¸íá áðü ôá âáóéêÜ ôïõ ðëåïíåêôÞìáôá, åßíáé üôé äåí ÷ñåéÜæåôáé ìåãÜëç öá-
óáñßá ãéá äïëþìáôá êáé åñãáëåßá, ïýôå êáé êÜðïéïõ åßäïõò óïâáñÞ ðñïåôïéìá-
óßá. Åßíáé ôüóï «êáèáñü» áõôü ôï øÜñåìá, ðïõ ìðïñåßò íá ôï êÜíåéò ÷ùñßò ïýôå
êáí íá áëëÜîåéò ñïý÷á, ðïõ ëÝåé ï ëüãïò.
Ï ðáôÝñáò ìïõ, ðïõ Þôáí ìáíéþäçò óõñôáäüñïò êáé äÜóêáëüò ìïõ öõóéêÜ óå
áõôü ôï øÜñåìá êáé ü÷é ìüíï, ðïëëÝò öïñÝò, ëüãù ôçò áðßóôåõôçò ìáíßáò ðïõ åß-
÷å ìå ôç óõñôÞ, äåí åß÷å ôçí õðïìïíÞ íá ðÜåé óðßôé ãéá íá áëëÜîåé êáé ìåôÜ ôç
äïõëåéÜ ðÞãáéíå êáô’ åõèåßáí óôç âÜñêá ãéá øÜñåìá. Ôï ðñÜãìá äåí èá Þôáí ôü-
óï êñáõãáëÝï áí ç äïõëåéÜ ôïõ ðáôÝñá ìïõ Þôáí êÜðïéá Üëëç êáé ü÷é ôïõ ãñáì-
ìáôÝá óôï äéêáóôÞñéï, üðïõ õðï÷ñåùôéêÜ åñãáæüôáí ìå êïõóôïýìé êáé ãñáâÜôá!
Ðåñéôôü íá óçìåéþóù ôï ôé êáõãÜò ãéíüôáí üôáí åðÝóôñåöå óôï óðßôé, ìåñéêÝò
öïñÝò óáí ÷áóÜðçò ìÝóá óôá áßìáôá ôùí øáñéþí ðïõ Ýðéáíå. ÁëëÜ áõôüò ðïý íá
âÜëåé ìõáëü. Óáí áðÜíôçóç Ýäåé÷íå ôéò óöõñßäåò ðïõ åß÷å ðéÜóåé, ãéáôß åêåßíá ôá
÷ñüíéá óðÜíéá ãõñßæáìå óôï óðßôé áäåéáíïß.
Ôï øÜñåìá áõôü óå ðáëáéüôåñåò åðï÷Ýò Þôáí ðñïíüìéï ìüíï áõôþí ðïõ ãíþ-
ñéæáí ðÜñá ðïëý êáëÜ ôïõò äéÜöïñïõò ôüðïõò, äçëáäÞ êõñßùò ôùí íôüðéùí øá-
ñÜäùí ôçò êÜèå ðåñéï÷Þò. Ìå ôçí åìöÜíéóç üìùò ôùí âõèïìÝôñùí, áêüìç êáé
ôùí ðïëý áðëþí ðïõ åìöáíßóôçêáí óôçí áñ÷Þ êáé Ýäåé÷íáí ìüíï ôï âÜèïò êáé ôá
áðïëýôùò âáóéêÜ, ôï øÜñåìá áõôü Ýãéíå åöéêôü ãéá ðïëý ðåñéóóüôåñïõò, ãéáôß
ôï êõñéüôåñï ðñüâëçìá ðïõ Ý÷åéò üôáí øáñåýåéò ìå ôç óõñôÞ âõèïý åßíáé ôï íá
ãíùñßæåéò ìå áêñßâåéá ôï âÜèïò êáé ôç ìïñöÞ ôïõ âõèïý. Ôþñá âÝâáéá ðïõ ôá âõ-
èüìåôñá åîåëß÷èçêáí óå âáèìü ðïõ íá ãíùñßæïõí åêôüò áðü ôï âÜèïò êáé ôï ìÝ-
ãåèïò, áêüìç êáé ôï åßäïò ôùí øáñéþí ðïõ êõêëïöïñïýí êÜôù áðü ôç âÜñêá
40
óïõ, ôá ðñÜãìáôá ðÞñáí ìÜëëïí ôçí áíôßèåôç ôñïðÞ êáé ðçãáßíïõí ðñïò ôï ÷åé-
ñüôåñï. ÓéãÜ - óéãÜ ðáñáìåñßæïõìå ôïí üñï øÜñåìá êáé ìéëÜìå ðëÝïí ãéá ... ãå-
íïêôïíßá!
Áò äïýìå üìùò ôá áðáñáßôçôá åñãáëåßá áëëÜ êáé ôéò ðñïûðïèÝóåéò ðïõ ÷ñåéÜ-
æïíôáé, þóôå íá ìðïñïýìå íá øáñÝøïõìå áõôü ôï øÜñåìá, åõ÷üìåíïé íá åîáêï-
ëïõèÞóïõí íá õðÜñ÷ïõí øÜñéá óôç èÜëáóóá ãéá íá ìðïñÝóïõìå íá êÜíïõìå êáé
ëßãç ... ðñáêôéêÞ åöáñìïãÞ óôá üóá èá ìÜèïõìå äéáâÜæïíôáò áõôü ôï êåßìåíï.
Ï ôüðïò
Ç óõñôÞ âõèïý åßíáé øÜñåìá ðïõ äåí ìðïñåß íá ãßíåé ðáíôïý êáé áõôü ßóùò íá
åßíáé ôï ìïíáäéêü åëÜôôùìÜ ôïõ.
Ðéï óõãêåêñéìÝíá, ç óõñôÞ âõèïý äåí ìðïñåß íá øáñÝøåé óå ìÝñç ðïõ ôá âÜ-
èïò õðåñâáßíåé ôá 50 ôï ðïëý ìÝôñá, êáèþò êáé óå âõèïýò ðïõ Ý÷ïõí õðåñâïëéêÜ
ðïëëÝò áíùìáëßåò. Ï ëüãïò ðïõ óõìâáßíåé áõôü èá ãßíåé áíôéëçðôüò óôá ðáñá-
êÜôù, üôáí èá åîçãÞóù áíáëõôéêÜ ôïí ôñüðï ðïõ øáñåýåé áõôü ôï øÜñåìá.
¼ðùò èá áíáöÝñù êáé ðáñáêÜôù, áñêåôïß éó÷õñßæïíôáé üôé ìå ôç âïÞèåéá äéá-
öüñùí ìç÷áíéóìþí çëåêôñéêÞò áíÝìçò, ç óõñôÞ âõèïý ìðïñåß íá øáñÝøåé êáé
óå âáèýôåñá íåñÜ, ëüãù ôçò åõêïëßáò ðïõ ðáñÝ÷åôáé áðü áõôïýò ôïõò ìç÷áíé-
óìïýò óôï óÞêùìá ôçò óõñôÞò, ðïõ ôüôå ãßíåôáé ðïëý âáñéÜ, åãþ üìùò äåí èá
óõìöùíÞóù óå áõôü, õðïóôçñßæïíôáò üôé üôáí ôï âÜèïò õðåñâåß ôá 50 ìÝôñá,
äåí åßíáé ìüíï ôï âÜñïò ôçò óõñôÞò ôï ðñüâëçìá, áëëÜ êáé Üëëá ðïëëÜ.
Ï êáéñüò
Ãéá íá øáñÝøïõìå ìå óõñôÞ âõèïý ïé êáéñéêÝò óõíèÞêåò èá ðñÝðåé íá åßíáé
ãéá ðïëëÝò þñåò åîáéñåôéêÜ Þóõ÷åò. Áõôü ðïõ ìáò åíäéáöÝñåé ðåñéóóüôåñï åßíáé
ïé Üíåìïé, ðïõ äå èá ðñÝðåé íá õðåñâáßíïõí ôï ... Ýíá ìðïöüñ ôï ðïëý. ÌéëÜìå
äçëáäÞ, ãéá ôçí áðüëõôç ó÷åäüí ìðïõíÜôóá.
Ðïëý åðßóçò åðçñåÜæåôáé ç óõñôÞ âõèïý êáé áðü ôá èáëÜóóéá ñåýìáôá, éäéáß-
ôåñá üôáí ôñáâÜìå óå âáèéÜ íåñÜ, äçëáäÞ ðÜíù áðü ôá 30-40 ìÝôñá.
Ôï ãéáôß áõôü ôï åñãáëåßï åðçñåÜæåôáé ôüóï ðïëý áðü ôïõò ðáñÜãïíôåò áõ-
ôïýò, èá ôï åîçãÞóù êáé áõôü áíáëõôéêÜ ðáñáêÜôù.
Ï ÷ñüíïò
Ôï øÜñåìá áõôü áðáéôåß ïðùóäÞðïôå öùò çìÝñáò. Óå êáìßá ðåñßðôùóç äåí
ìðïñåß íá øáñåõôåß íý÷ôá ìå Þ ÷ùñßò öåããÜñé.
Äåí Ý÷åé ó÷åäüí êáìßá óçìáóßá ðïéá þñá ôçò çìÝñáò èá øáñÝøïõìå. Ç ðñï-
óùðéêÞ ìïõ åìðåéñßá åßíáé üôé üóï ðéï øçëÜ åßíáé ï Þëéïò, ôüóï ôï êáëýôåñï. Ôá
êáëýôåñá êáé ðåñéóóüôåñá øÜñéá ôá Ý÷ù ðéÜóåé ôéò þñåò ìåôáîý 9 ôï ðñùß êáé 12
ôï ìåóçìÝñé.
Áõôü ðéóôåýù üôé åßíáé êáé áðü ôá âáóéêÜ ðëåïíåêôÞìáôá áõôïý ôïõ øáñÝìá-
41
ôïò, ãéáôß äßíåé åõêáéñßá ãéá ãñÞãïñåò áðïäñÜóåéò áêüìç êáé óå üóïõò äåí Ý÷ïõí
áðåñéüñéóôï åëåýèåñï ÷ñüíï ëüãù åðáããåëìáôéêþí êáé Üëëùí õðï÷ñåþóåùí.
Ôçí åðï÷Þ ðïõ øÜñåõá óõñôÞ âõèïý óôçí ðáôñßäá ìïõ (óå çëéêßá áðü 15 Ýùò
18 åôþí) êõêëïöüñçóáí ãéá ðñþôç öïñÜ óôçí áãïñÜ ôå÷íçôÜ øáñÜêéá öôéáãìÝ-
íá áðü öùóöïñïý÷ï õëéêü, üðùò ðåñßðïõ óÞìåñá åßíáé ïé ãíùóôÝò ðñÜóéíåò öù-
óöïñïý÷åò êáëáìáñéÝñåò ìå ôéò ïðïßåò øáñåýïõìå ôá èñÜøáëá. Ôüôå ðßóôåøá
üôé Þñèå ç þñá íá øáñÝøù óöõñßäåò êáé ôç íý÷ôá. ¸öáãá êÜìðïóá îåíý÷ôéá ìÝ-
÷ñé íá êáôáëÜâù üôé áõôü äåí õðÞñ÷å ðåñßðôùóç íá óõìâåß. Ðïëý áñãüôåñá äéÜ-
âáóá óå êÜðïéï âéâëßï üôé ôï öùóöïñïý÷ï äüëùìá ßóùò íá ìðïñåß íá ðñïóåëêý-
óåé ôçí ðñïóï÷Þ ôùí øáñéþí, äåí åßíáé üìùò êáèüëïõ óßãïõñï üôé èá èåëÞóïõí
íá ôï ... äïêéìÜóïõí êéüëáò.
Ïé åðï÷Ýò åßíáé ðáñÜãïíôáò ðïõ åðçñåÜæåé ôç óõñôÞ âõèïý áëëÜ ü÷é ìå ôïí ß-
äéï ôñüðï óå üëåò ôéò ðåñéï÷Ýò ôçò ÅëëÜäáò, ãéáôß êáôÜ ôüðïõò ìðïñåß íá éó÷ýïõí
éäéáßôåñåò óõíèÞêåò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá óôçí ðåñéï÷Þ ðïõ ìåãÜëùóá øáñåõôéêÜ åãþ, ôï Íáýðëéï, ç
óõñôÞ âõèïý áðåõèõíüôáí áðïêëåéóôéêÜ óå óöõñßäåò ìéêñïý ìåãÝèïõò êáé øá-
ñåõüôáí áðü ôïí ÌÜéï ìÝ÷ñé ôá ôÝëç Ïêôùâñßïõ. Ôï øÜñåìá áõôþí ôùí øáñéþí,
áðïôåëïýóå ôï ... åèíéêü óðïñ ôùí íáõðëéùôþí ìÝ÷ñé ôá ìÝóá ôçò 10åôßáò ôïõ
1970. Áðü ôç ÷ñïíïëïãßá áõôÞ êáé ðÝñá ôá ðñÜãìáôá Üëëáîáí, ðñïò ôï ÷åéñüôå-
ñï öõóéêÜ. ÌÝ÷ñé ôüôå øáñåýáìå óôïí ìõ÷ü ôïõ Áñãïëéêïý êüëðïõ êáé óå âÜèç
ìÝ÷ñé 15 ìÝôñá ôï ðïëý.
Áñãüôåñá, ôïõò ÷åéìåñéíïýò ìÞíåò, ïé ... ðñï÷ùñçìÝíïé øáñÜäåò ôçò ðåñéï÷Þò
îáíïßãïíôáí óå âáèýôåñá íåñÜ êáé øÜñåõáí ìåãÜëåò óöõñßäåò ðïõ óå ðïëëÝò ðå-
ñéðôþóåéò îåðåñíïýóáí ôá 10 êéëÜ. Êáé íá óçìåéùèåß üôé üëá áõôÜ óõíÝâáéíáí
÷ùñßò ôá óçìåñéíÜ ôå÷íéêÜ ìÝóá êáé ìüíï ìå ôç ãíþóç ðïõ ìåôáäßäïíôáí áðü ðá-
ôÝñá óå ãéï êáé áðü ãéï óå åããüíé!
¼ôáí óêÝöôïìáé ðüóï êáëÜ Þîåñáí ôéò èÜëáóóåò ïé ðáëéïß åñáóéôÝ÷íåò êáé å-
ðáããåëìáôßåò øáñÜäåò, ðÜíôá ìïõ Ýñ÷åôáé óôï ìõáëü Ýíáò ðïëý ãÝñïò (86 åôþí) å-
ðáããåëìáôßáò øáñÜò ðïõ åß÷á ãíùñßóåé óôá ÓôÞñá Åõâïßáò ôï 1973, ðïõ øÜñåøá
óå áõôÞí ôçí ðåñéï÷Þ ãéá 3-4 ÷ñüíéá ðåñßðïõ. Áðü áõôüí ôïí Üíèñùðï Ýìáèá ôá
ðåñéóóüôåñá áðü üóá ãíùñßæù óÞìåñá, êõñßùò ãéá ôï ðáñáãÜäé, êáé ïöåßëù íá ï-
ìïëïãÞóù üôé ï éó÷õñéóìüò ðùò ïé åðáããåëìáôßåò øáñÜäåò äýóêïëá óïõ åêìõóôç-
ñåýïíôáé ôá ìõóôéêÜ ôçò èÜëáóóáò êáé ôùí äéáöüñùí øáñåìÜôùí äåí åßíáé ðÜíôá
óùóôüò. Óôçí ðåñßðôùóç áõôïý ôïõ ãÝñïõ øáñÜ Þôáí åíôåëþò ìýèïò. Ç áëÞèåéá åß-
íáé üôé ïé ðåñéóóüôåñïé áðü áõôïýò, êáé éäßùò ïé ... öéëïóïöçìÝíïé, áõôïß äçëáäÞ
ðïõ ôñÝöïõí ðñáãìáôéêÞ áãÜðç ãéá ôç äïõëåéÜ ôïõò, ìå áëçèéíÞ åõ÷áñßóôçóç èá
óïõ ìéëÞóïõí ãé’ áõôÞí ìå êÜèå ëåðôïìÝñåéá, áí äéáðéóôþóïõí üôé Ý÷ïõí áðÝíáíôß
ôïõò Üíèñùðï ðïõ óôç óõíÝ÷åéá èá ... óåâáóôåß ôï óôïé÷åßï êáé äåí èá èåëÞóåé íá
ôï ... âéÜóåé.
Áðü ôá ðéï åíôõðùóéáêÜ ðñÜãìáôá ðïõ ìïõ åß÷å ðåé áõôüò ï Üíèñùðïò Þôáí êáé
42
ôï ðáñáêÜôù, ðïõ ìïõ äéçãÞèçêå Ýíá âñáäÜêé ðïõ ôá êïõôóïðßíáìå îåêïêáëßæï-

íôáò êÜôé øçôïýò êïëéïýò ðïõ åß÷áìå ðéÜóåé ìå ôóáðáñß ëßãï ðñéí. Ôï üëï óêçíéêü
åîåëéóóüôáí óôç âåñÜíôá ôïõ óðéôéïý ôïõ, ðïõ áðåß÷å 4-5 ìÝôñá áðü ôçí áêñïãéá-
ëéÜ. Åêåßíï ôï âñÜäõ Þôáí ç ðñþôç öïñÜ ðïõ ìå ñþôçóå áðü ðïý êñáôÜåé ç óêïý-
öéá ìïõ êáé üôáí ôïõ áðÜíôçóá üôé ãåííÞèçêá êáé ìåãÜëùóá óå Ýíá ìÝñïò ðïõ üëïé
øáñåýáìå óöõñßäåò, áìÝóùò ôï âëÝììá ôïõ æùíôÜíåøå êáé ìüíïò ôïõ Ýäùóå ôçí á-
ðÜíôçóç óôï åñþôçìÜ ôïõ. «Ìç ìïõ ðåéò üôé åßóáé áðü ôï Íáýðëéï!». ¼ôáí Ýêðëç-
êôïò ôïõ åðéâåâáßùóá üôé óùóôÜ ìÜíôåøå, óõíÝ÷éóå. «ÎÝñåéò ôé ìïõ èýìéóåò ôþ-
ñá;» ... åßðå, êáé Üñ÷éóå ôç äéÞãçóÞ ôïõ.
«¼ôáí æïýóå ï ðáôÝñáò ìïõ, êÜèå ÌÜéï øáñåýáìå ìå æüêá ìåãÜëá êïñùíÜôá
öáãêñéÜ óôçí îÝñá ðïõ âñßóêåôáé åêåß» ìïõ åßðå, êáé Ýäåéîå Ýíá óçìåßï óôïí ïñßæï-
íôá. «Åäþ Ýñ÷ïíôáí ôá öáãêñéÜ ôïí ÌÜéï êáé ëßãï ìåôÜ Ýöåõãáí ãéá íá ðÜíå óôï
Íáýðëéï, åêåß áíïé÷ôÜ óôï Ôïëü. Åìåßò ôá ðáßñíáìå óôï êáôüðé êáé ôá øáñåýáìå óå
üëç ôç äéáäñïìÞ. ¼ôáí öôÜíáìå åêåß, êïíôÜ óôï Íáýðëéï, øáñåýáìå ôáõôü÷ñïíá
êáé óöõñßäåò, ãéáôß ôï îÝñáìå üôé ï ôüðïò êñÜôáãå áõôÜ ôá øÜñéá».
Ùò Íáõðëéþôçò Þîåñá öõóéêÜ üôé ðåñßðïõ ôïí Éïýíéï óå åêåßíç ôçí ðåñéï÷Þ åì-
öáíßæïíôáí áõôÜ ôá øÜñéá, ãéáôß ïé åðáããåëìáôßåò ôá øÜñåõáí óõóôçìáôéêÜ êáé
ðïëëÝò öôù÷Ýò ïéêïãÝíåéåò åß÷áí æÞóåé ôñþãïíôáò ãéá ÊõñéáêÜôéêï öáãçôü ôç óïý-
ðá áðü ôá ôåñÜóôéá öáãêñïêÝöáëá, ðïõ Þôáí ôá ìüíá øÜñéá êáëÞò ðïéüôçôáò ðïõ
åß÷áí äõíáôüôçôá íá áãïñÜóïõí.
ÌÞðùò ìðïñåß üìùò êÜðïéïò íá ìïõ åîçãÞóåé ðþò áêñéâþò «Ýðáéñíáí óôï êá-
ôüðé ôá êïñùíÜôá öáãêñéÜ», ðáñáêïëïõèþíôáò ôá áðü ôá ÓôÞñá ìÝ÷ñé ôïí Áñãï-
ëéêü êüëðï; ÐïôÝ äåí ôïí ñþôçóá, ãéáôß óôçí ðñáãìáôéêüôçôá Þîåñá Þäç ôçí áðÜ-
íôçóç: «Áðëþò ôï îÝñáìå» èá ìïõ Ýëåãå, ÷ùñßò íá äþóåé êáìéÜ ðåñáéôÝñù åîÞãç-
óç.
Íá óçìåéùèåß üôé ï ãÝñïò áõôüò øáñÜò üôáí Þôáí íåüôåñïò øÜñåõå ìå ôï êáÀêé
ôïõ óå ïëüêëçñï ó÷åäüí ôï Áéãáßï. Ç åðé÷åßñçóç Þôáí ïéêïãåíåéáêÞ êáé ãé’ áõôü
óôï åðÜããåëìá ôïí áêïëïõèïýóáí êáé ïé ôñåéò ãéïß ôïõ, üðùò ìåãÜëùíáí Ýíáò - Ý-
íáò. ¼ôáí ôïõò ãíþñéóá åãþ ï ìéêñüôåñïò Þôáí 22 ÷ñïíþí êáé üëïé ôïõò åß÷áí å-
ãêáôáëåßøåé ðëÝïí ôï øÜñåìá. Ïé ôñåéò ãéïß åß÷áí áíïßîåé åðé÷åßñçóç ìå öùôïôõ-
ðßåò óôçí ÁèÞíá (åêåß ôïõò ãíþñéóá) êáé ï ðáððïýò ìå ôç ãéáãéÜ öñüíôéæáí ôï ðá-
ôñéêü óðßôé ôïõò, ðïõ åß÷å ìåôáôñáðåß óå «åíïéêéáæüìåíá äùìÜôéá».
Ï ðáððïýò üìùò åß÷å ðÜíôá ìéá ìéêñÞ õäñáßéêç ãéÜëá, ìå ôçí ïðïßá åîáêïëïõ-
èïýóå íá øáñåýåé üôáí ìðïñïýóå êáé ôáõôü÷ñïíá ... ðáñÝäéäå êáé ìáèÞìáôá øá-
ñåõôéêÞò ôÝ÷íçò, üôáí ðåôý÷áéíå êáíÝíáí ... öéëïìáèÞ åðßäïîï øáñÜ óáí êáé ôïõ
ëüãïõ ìïõ.
¹ôáí áðü ôïõò óðïõäáéüôåñïõò áíèñþðïõò ðïõ Ý÷ù ãíùñßóåé óôç æùÞ ìïõ!
Ôï óêÜöïò
¼ðùò Þäç Ý÷ù áíáöÝñåé, ç âáóéêÞ áðáßôçóç áõôïý ôïõ øáñÝìáôïò åßíáé ç
43
Åéêüíá 7: ÁõôÞ ãáÀôá, ðïõ ðñïöáíþò áíÞêåé óå êÜðïéïí ðïëý «ìåñáêëÞ» øá-
ñÜ, åßíáé áðü ôá êáôáëëçëüôåñá óêÜöç ãéá ôï øÜñåìá ôçò óõñôÞò êáé ü÷é ìüíï.
óôáèåñüôçôá óôçí ôá÷ýôçôá ôïõ óêÜöïõò. Áõôüò åßíáé êáé ï ëüãïò ðïõ ç óõñôÞ
âõèïý áðáéôåß êáé êáéñïýò Þóõ÷ïõò ÷ùñßò ôïí ðáñáìéêñü áÝñá.
ÅðïìÝíùò ôá êáôáëëçëüôåñá óêÜöç åßíáé ôá âáñéÜ, åêôïðßóìáôïò êáé ìÜëé-
óôá ìå åóùëÝìâéåò ìç÷áíÝò ðåôñåëáßïõ, ðïõ åßíáé ôï éäáíéêü.
Áõôü äåí óçìáßíåé âÝâáéá üôé áõôü ôï øÜñåìá ìðïñåß íá ãßíåé ìüíï ìå ôÝôïéá
óêÜöç. ¼ëá ôá óêÜöç ìðïñïýí íá êÜíïõí óõñôÞ âõèïý, áðëÜ áõôÜ åßíáé ôá êá-
ôáëëçëüôåñá. Ôá ãñÞãïñá óêÜöç ìðïñïýí íá øáñÝøïõí ìå ôçí ìéêñÞ âïçèçôé-
êÞ ìç÷áíÞ, åöüóïí áõôÞ ìðïñåß íá ôïõò äþóåé ôçí áðáéôïýìåíç ôá÷ýôçôá ôùí 3
ìéëßùí ôçí þñá êáé íá ôçí êñáôÞóåé óôáèåñÞ ãéá ðïëëÝò þñåò ÷ùñßò ðñüâëçìá.
Óôçí óçìåñéíÞ ÷ñïíéêÞ óõãêõñßá óçìáíôéêüò ãéá ôï øÜñåìá áõôü åßíáé êáé ï ðá-
ñÜãïíôáò ôïõ êüóôïõò ôïõ êáõóßìïõ, ãéáôß óôç óõñôÞ âõèïý ç ìç÷áíÞ ôçò âÜñ-
êáò èá ÷ñåéáóôåß íá äïõëåýåé óõíå÷þò ãéá ðïëëÝò þñåò.
Ôá åñãáëåßá
Ç öéëïóïößá ôïõ øáñÝìáôïò ôçò óõñôÞò âõèïý âáóßæåôáé óôçí åîÞò ëïãéêÞ.
ÅðåéäÞ ÷ñçóéìïðïéïýìå äïëþìáôá ôá ïðïßá ãéá íá äåëåÜóïõí ôá õðïøÞöéá èç-
ñÜìáôá ðñÝðåé ïðùóäÞðïôå íá êéíïýíôáé, õðï÷ñåùíüìáóôå íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõ-
ìå Ýíá óýóôçìá âáñéäéþí ãéá íá êáôáöÝñïõìå íá âõèßóïõìå áõôü ôï êéíïýìåíï
44
Åéêüíá 8: Ãéá ôéò åðéäüóåéò ôïõ ðáñáäïóéáêïý ôñå÷áíôçñéïý óôï øÜñåìá ôçò
óõñôÞò äåí ôßèåôáé èÝìá. Áðü ôá êáôáëëçëüôåñá óêÜöç ãé’ áõôÞ ôç äïõëåéÜ.
äüëùìá óôï áðáñáßôçôï âÜèïò, üðïõ êáôïéêïýí ôá åßäç ôùí øáñéþí óôá ïðïßá
óôï÷åýïõìå. Ãéáôß åííïåßôáé öõóéêÜ üôé ç óõñôÞ âõèïý áðåõèýíåôáé óå øÜñéá
ðïõ æïõí êáé èçñåýïõí áðïêëåéóôéêÜ óôï âõèü, áöïý áõôü äçëþíåôáé êáé áðü ôï
üíïìá áêüìá ôïõ øáñÝìáôïò áõôïý.
Ãéá íá êáôáóêåõÜóåéò ìéá óõñôÞ âõèïý ÷ñåéÜæåóáé ôá åîÞò:
– ¸íá éó÷õñü íÞìá ðÜ÷ïõò 1 mm Þ ìåóçíÝæá Íï 100 - 110, ìÞêïõò 220 ìÝ-
ôñùí ðåñßðïõ. (Åãþ ðñïôéìþ áóõæçôçôß ôï íÞìá).
– 24 ìïëýâéá óõñôÞò 150 ãñáììáñßùí Ýêáóôï. (ÂëÝðå Åéêüíá 9).
– 1 ìïëýâé óõñôÞò 75 ãñáììáñßùí.
– 4 éó÷õñÜ óôñéöôÜñéá, áí åßíáé äõíáôüí áíïîåßäùôá. (ÂëÝðå Åéêüíá 9).
– 2 óôñéöôáñïðáñáìÜíåò, åðßóçò áíïîåßäùôåò. (ÂëÝðå Åéêüíá 9).
– 8 êáé êÜôé ìÝôñá ìåóçíÝæá Íï 60 - 80.
– Ìéá ìéêñÞ ðëáóôéêÞ ëåêÜíç äéáìÝôñïõ 40-50 åê. óáí êé áõôÝò ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéïýìå ãéá ôá ðáñáãÜäéá. (ÂëÝðå Åéêüíá 9).
– Ìéá óåéñÜ óãñüðéåò (ëÝãïíôáé êáé ðüíôåò) ìå ìéêñÜ íïýìåñá ãéá ôçí áñßè-
ìçóç ôùí ìïëõâéþí. (Ìå ôï åñãáëåßï áõôü ìðïñåßò íá «÷ôõðÜò» íïýìåñá
ðÜíù óå ìáëáêü ìÝôáëëï, üðùò åßíáé ôï ìïëýâé).
Ç êáôáóêåõÞ ôçò óõñôÞò îåêéíÜåé ùò åîÞò:
45
Óôá Üêñá ôïõ êïììáôéïý ôùí 8 ìÝôñùí

ôçò ìåóçíÝæáò Íï 60 - 80 äÝíåéò ôéò äõï
óôñéöôáñïðáñáìÜíåò Ýôóé þóôå, ìåôÜ ôçí
áöáßñåóç ôçò öýñáò ãéá ôïõò êüìðïõò, á-
íÜìåóÜ ôïõò íá ìåßíïõí 8 ìÝôñá áêñéâþò.
ÁõôÞ åßíáé ç áñìáôùóéÜ ôçò óõñôÞò âõèïý
êáé ôï ìüíï ìÝñïò ôçò ðïõ êáôÜ ôç äéÜñ-
êåéá ôùí øáñåìÜôùí õößóôáôáé êÜðïéá
öèïñÜ êáé ÷ñåéÜæåôáé ôáêôéêÜ áíôéêáôÜ-
óôáóç. ¼ëï ôï õðüëïéðï ìÝñïò ðïõ èá êá-
ôáóêåõÜóåéò áêïëïõèþíôáò ôéò ïäçãßåò
ðáñáêÜôù, èá ôï Ý÷åéò ó÷åäüí ãéá ìéá æùÞ.
Óôá 24 ìïëýâéá ôùí 150 ãñáììáñßùí
÷ôõðÜìå ìå ôéò åéäéêÝò óãñüðéåò (Þ ðüíôåò)
íïýìåñá îåêéíþíôáò áðü ôï 2 êáé öèÜíï-
íôáò Ýùò ôï 25. Ðñïóï÷Þ óôï 6 êáé ôï 9 ôá
ïðïßá ãéá íá îå÷ùñßæïõí êáé íá ìçí ìðåñ-
äåýïíôáé ìåôáîý ôïõò, ðñÝðåé íá ôïõò âÜ-
ëåéò êÜðïéï óçìÜäé óôï êÜôù ìÝñïò, ð.÷.
ìéá ìéêñÞ ðáýëá ôçí ïðïßá ìðïñåßò íá ÷ôõ-
ðÞóåéò ìå Ýíá êáôóáâßäé. ÐñïôéìÜìå íá
÷ôõðÞóïõìå ôá íïýìåñá óôçí ðëáôýôåñç
ðëåõñÜ ôùí ìïëõâéþí ðïõ Ý÷ïõìå ðñïôé-
ìÞóåé êáôÜ ôçí áãïñÜ ôïõò.
Ôéò óãñüðéåò Þ ðüíôåò ìå ôéò ïðïßåò èá
áñéèìÞóåéò ôá ìïëýâéá ôéò áãïñÜæåéò áðü
ôá êáôáóôÞìáôá ðïõ ðïõëÜíå äéÜöïñá åñ-
ãáëåßá (ôñõðÜíéá, êáôóáâßäéá ê.ë.ð.). Ãéá
íá âñåéò ôï óùóôü ìÝãåèïò óãñüðéáò ãéá ôá
ìïëýâéá ôçò óõñôÞò, ìðïñåßò ðçãáßíïíôáò
óå Ýíá ôÝôïéï ìáãáæß, íá Ý÷åéò ìáæß óïõ êáé
Ýíá áðü ôá ìïëýâéá ðïõ èÝëåéò íá áñéèìÞ-
óåéò. Ç áîßá ôïõò åßíáé ìéêñÞ êáé èá ôéò Ý-
÷åéò ãéá ìéá æùÞ.
Ìéá Üðïøç áñéèìçìÝíùí ìïëõâéþí
âëÝðåéò óôçí Åéêüíá 9.
Ìå ôïí ßäéï ôñüðï ÷ôõðÜò êáé óôï ìïëý-
âé ôùí 75 ãñáììáñßùí ôï íïýìåñï 1.
Åéêüíá 9: ËåêÜíç, óôñéöôÜñé, óôñé- Èá ìðïñïýóáìå áíôß íá ÷ñçóéìïðïéÞ-
öôáñïðáñáìÜíá êáé äéÜöïñïé ôýðïé óïõìå óãñüðéåò ãéá íá ÷ôõðÜìå ôá íïýìåñá
ìïëõâéþí, ìåñéêÜ áñéèìçìÝíá. ðÜíù óôá ìïëýâéá, íá âñïýìå êÜðïéïí Üë-
46
ëï ôñüðï ãéá íá «ãñÜøïõìå» áõôÜ ôá íïýìåñá. Ç ðåßñá üìùò Ý÷åé äåßîåé üôé üëá
ôá åßäç ÷ñùìÜôùí äåí óôÝêïíôáé ãéá ðïëý ðÜíù óôá ìïëýâéá êáé áõôüò åßíáé ï
ëüãïò ðïõ üëïé ÷ñçóéìïðïéïýìå óãñüðéåò. Ôçí ÷ñçóéìüôçôá ôçò áñßèìçóçò èá
ôçí êáôáëÜâåéò ëßãï áñãüôåñá, óôçí ðñÜîç.
ÎåêéíÜò êÜíïíôáò ìéá ìéêñÞ ôñýðá óå êÜðïéï óçìåßï ôïõ ÷åßëïõò ôçò ðëáóôé-
êÞò ëåêÜíçò êáé äÝíïíôáò åêåß ôçí Üêñç ôçò ìÜíáò, äçëáäÞ ôïõ íÞìáôïò Þ ôçò
ìåóçíÝæáò ìÞêïõò 220 ìÝôñùí ðïõ Ý÷åéò. Îåêéíþíôáò áðü åêåß ìåôñÜò 20 ìÝôñá,
ñß÷íïíôáò ôï íÞìá óôçí ëåêÜíç, êáé óôï óçìåßï áõôü êüâåéò ôçí ìÜíá, õðïëïãß-
æïíôáò êáé ëßãï áêüìç, üóï ÷ñåéÜæåôáé ùò öýñá ãéá ôïí ó÷åôéêü êüìðï. Óôá äõï
Üêñá ðïõ ó÷çìáôßæïíôáé áðü ôï êüøéìï äÝíåéò ôï ìïëýâé ôùí 150 ãñáììáñßùí
ðïõ Ý÷åé ôïí áñéèìü 25.
Áðü ôçí Üëëç Üêñç ôïõ ìïëõâéïý ìåôñÜò 8 ìÝôñá êáé åêåß êüâåéò ðÜëé ôç ìÜ-
íá êáé äÝíåéò ôï åðüìåíï ìïëýâé ìå ôïí áñéèìü 24. ÐñïóÝ÷åéò þóôå ôï íÞìá ìå-
ôáîý ôùí ìïëõâéþí íá åßíáé áêñéâþò 8 ìÝôñá êüâïíôáò ëßãï ðåñéóóüôåñï êÜèå
öïñÜ áðü ôï íÞìá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßò ãéá ìÜíá, þóôå íá õðïëïãßóåéò ôç öýñá ðïõ
èá Ý÷åéò êáôÜ ôï äÝóéìï ôùí êüìðùí. Áõôüò åßíáé êáé ï ëüãïò ðïõ åíþ óôçí
ðñáãìáôéêüôçôá ÷ñåéáæüìáóôå áêñéâþò 212 ìÝôñá íÞìáôïò Þ ÷ïíôñÞò ìåóçíÝ-
æáò, Ý÷ù óçìåéþóåé üôé óôçí ðñÜîç ÷ñåéáæüìáóôå 220 äçëáäÞ ëßãï ðÜñá ðÜíù,
ãéá íá Ý÷ïõìå êáé ôï ðåñéèþñéï êÜðïéáò öýñáò ãéá ôá äåóßìáôá ôùí äéÜöïñùí
êüìðùí ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé.
Ï êüìðïò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò ãéá ôï äÝóéìï ôùí ìïëõâéþí öáßíåôáé óôçí
Åéêüíá 6. ÊïéôÜæïíôáò äéÜöïñïõò êüìðïõò óôï äéáäßêôõï ìðïñåß íá âñåéò êáé
Üëëïõò ðïõ íá óïõ öáíïýí êáôáëëçëüôåñïé. Åãþ óõóôÞíù áõôüí ðïõ Ý÷ù ìÜèåé
íá ÷ñçóéìïðïéþ áðü ìéêñüò êáé äåí ìå ðñüäùóå ðïôÝ. Åóý ìðïñåßò íá åðéëÝîåéò
êÜôé Üëëï ìå ôá äéêÜ óïõ êñéôÞñéá, áí íïìßæåéò üôé áõôü èá óïõ äþóåé êÜðïéï êá-
ëýôåñï áðïôÝëåóìá êáé öõóéêÜ áõôü éó÷ýåé êáé ãéá üëá üóá óõóôÞíù óå áõôü ôï
êåßìåíï, ðïõ äåí åßíáé ... åõáããÝëéï, áëëÜ Ýíáò áðëüò ïäçãüò ãéá üðïéïí èÝëåé íá
îåêéíÞóåé áõôÜ ôá øáñÝìáôá. Ôï ðïý èá ôá öôÜóåé óôç óõíÝ÷åéá ï êáèÝíáò, åßíáé
äéêÞ ôïõ õðüèåóç.
Óõíå÷ßæåéò Ýôóé ìÝ÷ñé íá äÝóåéò êáé ôï ôåëåõôáßï ìïëýâé ôùí 150 ãñáììáñßùí
ðïõ öÝñåé ôïí áñéèìü 2 êáé óôç óõíÝ÷åéá ôï ìïëýâé ôùí 75 ãñáììáñßùí ðïõ öÝ-
ñåé ôïí áñéèìü 1. Óôçí Üëëç ðëåõñÜ ôïõ ìïëõâéïý ôùí 75 ãñáììáñßùí ðïõ Ý÷åé
ôïí áñéèìü 1, ðñïóáñôÜò ôçí áñìáôùóéÜ ðéÜíïíôáò ôçí óôñéöôáñïðáñáìÜíá
ðïõ Ý÷åé óôç ìéá ôçò Üêñç óôïí êñßêï ôïõ ìïëõâéïý. Áí ôï ìïëýâé ðïõ Ý÷åéò åðé-
ëÝîåé äåí Ý÷åé êñßêï, ôüôå äÝíåéò Ýíá êïììÜôé 1 ìÝôñïõ íÞìá êáé ìåôÜ Ýíá óôñé-
öôÜñé óôï ïðïßï èá ðñïóáñôÞóåéò ôçí áñìáôùóéÜ ôçí ïðïßá üìùò óôçí ðåñßðôù-
óç áõôÞ èá ôçí êÜíåéò 7 ìÝôñá êáé ü÷é 8.
Ôá êïììÜôéá ôçò ìÜíáò ðïõ åßíáé áíÜìåóá óôá ìïëýâéá ìå áñéèìïýò 20 êáé
21, 16 êáé 15, 11 êáé 10, 6 êáé 5 ôá êüâåéò óôç ìÝóç êáé åêåß äÝíåéò ôá 4 óôñéöôÜ-
ñéá ðïõ êáëü åßíáé íá åßíáé áíïîåßäùôá. Ãéá ôï ëüãï áõôüí óôá êïììÜôéá áõôÜ
ôçò ìÜíáò èá ðñÝðåé íá õðïëïãßóåéò ëßãï ìÞêïò ðáñáðÜíù þóôå íá êáëýøåéò ôç
47
öýñá ôùí êüìðùí ôùí óôñéöôáñéþí, þóôå ðÜíôá áíÜìåóá óå äýï äéáäï÷éêÜ ìï-
ëýâéá íá Ý÷ïõìå áêñéâþò 8 ìÝôñá áðüóôáóç. Ôá óôñéöôÜñéá áõôÜ ÷ñçóéìåýïõí
ãéá íá «îåèõìáßíåé» ç óõñôÞ ìáò áðü ôá äéÜöïñá óôñéøßìáôá êáé íá äéáôçñåßôáé
ðÜíôá óå êáëÞ êáôÜóôáóç.
Áí üôáí ôåëåéþóåéò üëá áõôÜ ôá äåóßìáôá ìïëõâéþí êáé óôñéöôáñéþí ìåôñÞ-
óåéò ôï óõíïëéêü ìÞêïò ôïõ íÞìáôïò ðïõ Ý÷åéò âÜëåé ìÝóá óôçí ëåêÜíç, áõôü
ðñÝðåé íá åßíáé 220 ìÝôñá. ¼ôáí óôçí Üêñç ôïõ íÞìáôïò ðïõ öÝñåé ôçí Üëëç
óôñéöôáñïðáñáìÜíá âÜëåéò êáé Ýíá êáôÜëëçëï äüëùìá óáí êáé áõôÜ ðïõ èá ðå-
ñéãñÜøù ðÜñá êÜôù, ôüôå åßóáé Ýôïéìïò íá øáñÝøåéò ìå ôçí ðñþôç äéêÞò óïõ êá-
ôáóêåõÞò óõñôÞ âõèïý.
Ðþò øáñåýïõìå
Äåí ÷ñåéÜæåôáé íá îáíáóçìåéþóù åäþ üôé ôï øÜñåìá ôçò óõñôÞò âõèïý ÷ñåéÜ-
æåôáé óêÜöïò êáé êáéñéêÝò óõíèÞêåò ôÝôïéåò ðïõ íá ìðïñïýí íá äéáôçñÞóïõí ôçí
ôá÷ýôçôá êßíçóçò áðüëõôá óôáèåñÞ óôá 3 ìßëéá áíÜ þñá. Åäþ ìðïñïýìå íá êá-
ôáëÜâïõìå ôçí ôåñÜóôéá åìðåéñßá ôùí ðáëéþí øáñÜäùí óõñôÞò âõèïý, ïé ïðïßïé
åß÷áí ôçí éêáíüôçôá íá êáôáëáâáßíïõí êáé ôçí ôá÷ýôçôá ôçò âÜñêáò ôïõò ìå ôï
ìÜôé êáé ÷ùñßò ôá âïçèçôéêÜ üñãáíá ðïõ äéáèÝôïõí óÞìåñá ïé íåüôåñïé åñáóéôÝ-
÷íåò øáñÜäåò.
Ï ðáôÝñáò ìïõ åß÷å Ýíáí ðïëý áðëü ôñüðï ãéá íá ôï êáôáëáâáßíåé áõôü. ¼ðùò
ç âÜñêá Ýôñå÷å êáé ç èÜëáóóá ðÝñíáãå áêñéâþò äßðëá ôïõ, üðùò êáèüôáí óôï
ðßóù êùóôÜêé ôçò ãáÀôáò ìáò, Ýöôõíå óôçí èÜëáóóá êáé ðáñáêïëïõèïýóå ðüóï
ãñÞãïñá Ýöåõãå ôï ... óÜëéï ôïõ, ðïõ óôåêüôáí ãéá ëßãï óôçí åðéöÜíåéá. Áðß-
óôåõôá ðñÜãìáôá!
Ç ðñïûðüèåóç áõôÞ åßíáé áðáñáßôçôï íá éó÷ýåé, ãéáôß ìüíï ìå áõôÞí áêñéâþò
ôçí ôá÷ýôçôá åßíáé õðïëïãéóìÝíï ìåôÜ áðü ÷éëéÜäåò åðßðïíåò äïêéìÝò üôé ìå êÜ-
èå ìïëýâé ôçò ðáñáðÜíù óõñôÞò ðïõ êáëÜñåôáé óôç èÜëáóóá, ôï äüëùìá ðïõ
âñßóêåôáé óôçí áñ÷Þ ôçò, äçëáäÞ ðïëý ðßóù áðü ôç âÜñêá, âõèßæåôáé êáôÜ äýï
ìÝôñá.
Ìå äåäïìÝíï áõôü êáé ôçí ðáñÜëëçëç äéáñêÞ ãíþóç ôïõ âÜèïõò ðïõ ìáò ðá-
ñÝ÷åé ôï âõèüìåôñï, Ý÷ïõìå óõíÝ÷åéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò óõñôÞò ìáò êáé äåí êéíäõ-
íåýïõìå ïýôå íá ìáò êïëëÞóåé óå êÜðïéï âñá÷Üêé ôïõ âõèïý, ïýôå íá øáñåýåé óå
ìåãÜëç áðüóôáóç áðü áõôüí, äçëáäÞ óôá ÷áìÝíá.
Ãéá íá ãßíåé áðüëõôá êáôáíïçôÞ ç äéáäéêáóßá, èá äþóù óôï óçìåßï áõôü Ýíá
ðáñÜäåéãìá:
Áò õðïèÝóïõìå üôé îåêéíÜò áðü ôï áñáîïâüëé óïõ ãéá Ýíá øÜñåìá óõñôÞò âõ-
èïý ðïõ èá îåêéíÞóåé áðü êÜðïéï óçìåßï, üðïõ ç èÜëáóóá Ý÷åé óôáèåñü âÜèïò
20 ìÝôñá ãéá áñêåôü äéÜóôçìá ôçò äéáäñïìÞò óïõ. Ôüôå ïé êéíÞóåéò óïõ èá ðñÝ-
ðåé íá åßíáé ïé åîÞò:
Ìüëéò öôÜóåéò óôï óõãêåêñéìÝíï óçìåßï, ðñþôç óïõ äïõëåéÜ åßíáé íá äþóåéò
48
ôçí êáôÜëëçëç êáôåýèõíóç óôç âÜñêá óïõ, ðñïò ôá åêåß äçëáäÞ ðïõ ï âõèüò
äéáôçñåß óôáèåñü ôï âÜèïò ôùí 20 ìÝôñùí êáé ôáõôü÷ñïíá íá óôáèåñïðïéÞóåéò
ôçí ôá÷ýôçôÜ óïõ óôá 3 ìßëéá.
Óôçí áñ÷Þ ìðïñåß áõôü íá óïõ ðÜñåé ëßãï ÷ñüíï êáé ðñïóðÜèåéá, åííïåßôáé ü-
ìùò üôé êÜíïíôáò ôï ßäéï ðñÜãìá ðïëëÝò öïñÝò, èá áðïêôÞóåéò óéãÜ - óéãÜ ôçí
åõ÷Ýñåéá íá ìðïñåßò áõôÜ íá ôá ðåôõ÷áßíåéò áìÝóùò. Ìüëéò êáé ôá äõï áõôÜ ôá-
êôïðïéçèïýí, èá áñ÷ßóåéò íá áìïëÜò ôç óõñôÞ óïõ ðßóù áðü ôç âÜñêá ìå êÜ-
ðïéïí ñõèìü, óôçí áñ÷Þ áñêåôÜ ãñÞãïñï êáé åðéâñáäýíïíôáò óôáäéáêÜ, üðùò èá
ðëçóéÜæåé íá Ýñèåé óôï ÷Ýñé óïõ ôï ìïëýâé ìå ôïí áñéèìü 10.
Áñêåôïß êÜíïõí ôï åîÞò: Äßíïõí óôç âÜñêá ìéá áñêåôÜ ìåãáëýôåñç ôá÷ýôçôá,
ð.÷. 5 ìßëéá, êáé üôáí Ýñèåé óôï ÷Ýñé ôïõò ôï ìïëýâé ìå áñéèìü 10, êüâïõí óôá 3
ìßëéá êé Ýôóé áðïöåýãïõí ôéò êáèõóôåñÞóåéò.
Ìüëéò êáé áõôü ôáêôïðïéçèåß, ôüôå èá îÝñåéò üôé ç Üêñç ôçò óõñôÞò óïõ, ðïõ
Ý÷åé êáé ôï äüëùìá, âñßóêåôáé óå âÜèïò 18 ìÝôñùí, äçëáäÞ ðåñßðïõ 2 ìÝôñá ðÜ-
íù áðü ôïí ðõèìÝíá.
Êáè’ üëç ôç äéÜñêåéá ôïõ õðüëïéðïõ øáñÝìáôïò, ç ðñïóðÜèåéÜ óïõ èá åðéêå-
íôñùèåß Ýôóé, þóôå áõôü íá óõìâáßíåé äéáñêþò. ÄçëáäÞ ôï äüëùìÜ óïõ íá âñß-
óêåôáé óõíå÷þò óå áõôü ôï ýøïò áðü ôïí ðõèìÝíá ðïõ åßíáé êáé ôï éäáíéêü. Áõôü
ìðïñåßò íá ôï ðåôý÷åéò ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò, ôïõò åîÞò:
– Ïäçãþíôáò ôç âÜñêá óïõ Ýôóé þóôå íá ôáîéäåýåé óõíå÷þò ðÜíù áðü ìÝñç
ôùí ïðïßùí ôï âÜèïò íá åßíáé óôáèåñü óôá 20 ìÝôñá. ¸íáò ôÝôïéïò âõèüò åß-
íáé áõôü ðïõ ëÝìå óôñùôüò Þ ïìáëüò.
– ¼ôáí ï âõèüò ðáñïõóéÜæåé áõîïìåéþóåéò óôï âÜèïò ôïõ óôçí êáôåýèõíóç
ðïõ áêïëïõèåßò, ôüôå ôéò áíôéìåôùðßæåéò ðáßñíïíôáò ìïëýâéá åðÜíù (üôáí
ñç÷áßíåé) Þ áìïëþíôáò êé Üëëá (üôáí âáèáßíåé). ¸ôóé âÝâáéá ìðïñåßò íá á-
íôéìåôùðßóåéò ôéò áõîïìåéþóåéò ôïõ âÜèïõò, ìüíï üôáí áõôÝò äåí åßíáé ðï-
ëý áðüôïìåò.
– Ôéò ðïëý áðüôïìåò áõîïìåéþóåéò, äçëáäÞ ôá áíåâïêáôåâÜóìáôá ìåãÜëïõ
åýñïõò ðïõ óõíáíôþíôáé óõíÞèùò óå îÝñåò, äåí ìðïñåßò íá ôéò áíôéìåôùðß-
óåéò óõíå÷ßæïíôáò ôáõôü÷ñïíá íá øáñåýåéò, áëëÜ ìüíï íá ôéò áðïöýãåéò,
óçêþíïíôáò ôç óõñôÞ óïõ üóï ÷ñåéÜæåôáé þóôå íá ìçí êïëëÞóåé óôïí ðõè-
ìÝíá, ïðüôå ìðïñåß êáé íá óïõ êïðåß ç áñìáôùóéÜ êáé íá ÷Üóåéò ôï äüëùìÜ
óïõ.
– Óôá áñ÷éêÜ óïõ øáñÝìáôá ìðïñåßò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò óáí äüëùìá êÜ-
ðïéï ðïëý öôçíü ôå÷íçôü, ßóá - ßóá ãéá íá ìðïñÝóåéò íá Ý÷åéò ìåñéêÝò áñ÷é-
êÝò åìðåéñßåò êáé íá âïçèçèåßò þóôå íá âãÜëåéò ôá ðñþôá óïõ óõìðåñÜ-
óìáôá.
Óôïõò õðïëïãéóìïýò ðïõ èá êÜíåéò ãéá íá ðåôý÷åéò üóá áíáöÝñù ðéï ðÜíù
ðñÝðåé íá Ý÷åéò õðüøç óïõ êáé ôá åîÞò:
– Ìå ìåñéêïýò ðïëý áðëïýò õðïëïãéóìïýò ìðïñåßò íá äåéò üôé üôáí øáñåýåéò
óå âÜèïò 20 ìÝôñùí, (êñáôÜò äçëáäÞ óôï ÷Ýñé ôï ìïëýâé ìå ôïí áñéèìü 10),
49
ðïõ åßíáé êáé ôï ðáñÜäåéãìÜ ìáò, ôüôå ôï äüëùìá ôçò óõñôÞò óïõ âñßóêåôáé
ðßóù áðü ôç âÜñêá óå áðüóôáóç 10×8 = 80 ìÝôñá. Áõôü óçìáßíåé üôé ôï
äüëùìÜ óïõ èá ðåñíÜåé áðü ôï óçìåßï ðïõ âñßóêåôáé áíÜ ðÜóá óôéãìÞ ç
âÜñêá óïõ ìåôÜ áðü äéÜóôçìá ðåñßðïõ 50 äåõôåñïëÝðôùí, ãéáôß ôüóï ÷ñü-
íï ÷ñåéÜæåôáé ç âÜñêá óïõ ãéá íá äéáíýóåé áõôÜ ôá 80 ìÝôñá üôáí ôáîéäåýåé
ìå 3 ìßëéá ôçí þñá. Áõôïý ôïõ åßäïõò ïé õðïëïãéóìïß ìðïñåß íá óïõ öá-
íïýí ðïëý ÷ñÞóéìïé üôáí èá øáñåýåéò êáé ãé’ áõôü èá ìÜèåéò óýíôïìá íá
ôïõò êÜíåéò ó÷åäüí áõôüìáôá êÜèå öïñÜ ðïõ ÷ñåéÜæåôáé.
– ¼ôáí èá óôñßâåéò ôç âÜñêá óïõ ãéá íá áëëÜæåéò ðïñåßá, áõôü ðñÝðåé íá ãß-
íåôáé ìå ðïëý áíïé÷ôÝò óôñïöÝò, Ýôóé þóôå êáé ôï äüëùìá ôçò óõñôÞò óïõ
íá ðåñíÜåé áí åßíáé äõíáôüí áêñéâþò áðü ôï ßäéï óçìåßï ðïõ ðñéí ëßãï ðÝ-
ñáóå ç âÜñêá óïõ þóôå íá äéáôçñåßò óõíå÷þò ôïí Ýëåã÷ï. Áí ïé óôñïöÝò åß-
íáé áðüôïìåò, ôüôå ü÷é ìüíï áëëïý ðÜåé ç âÜñêá óïõ êáé áëëïý ôï äüëùìá
ôçò óõñôÞò óïõ, áëëÜ áëëÜæåé åíäå÷ïìÝíùò êáé ôï âÜèïò óôï ïðïßï âñßóêå-
ôáé ç óõñôÞ êáé ãåíéêÜ ï Ýëåã÷ïò ÷Üíåôáé, ïðüôå üëá ìðïñåß íá óõìâïýí.
– Áí êáé ç ôá÷ýôçôá ôçò âÜñêáò óïõ ìðïñåß íá åßíáé óôáèåñÞ, ðïëëÝò öïñÝò
ìðïñåß íá äéáðéóôþóåéò üôé ç óõñôÞ óïõ èá áêïõìðÜåé óôï âõèü, åíþ êáíï-
íéêÜ èá Ýðñåðå íá åßíáé 2 ìÝôñá ðéï ðÜíù. Áõôü ìðïñåß íá óõìâáßíåé ãéáôß
óôï ìÝñïò ðïõ ôáîéäåýåéò ìðïñåß íá õðÜñ÷ïõí èáëÜóóéá ñåýìáôá ôùí ï-
ðïßùí ç êáôåýèõíóç ìðïñåß íá åßíáé ôÝôïéá, þóôå ðáñÜ ôï üôé ç ôá÷ýôçôÜ
óïõ åßíáé 3 ìßëéá, ìåôñïýìåíç ìÝóù ôïõ äïñõöüñïõ êáé ôïõ GPS ôïõ âõèï-
ìÝôñïõ óïõ, óôçí ðñÜîç, óå ó÷Ýóç ìå ôï íåñü, áõôÞ ìðïñåß íá åßíáé ìéêñü-
ôåñç Þ ìåãáëýôåñç êáé ãåíéêÜ äéáöïñåôéêÞ áðü ôçí Ýíäåéîç ôïõ âõèïìÝ-
ôñïõ. Áõôü äåí ìðïñåßò íá ôï ðñïâëÝøåéò ðáñÜ ìüíï áí äéáèÝôåéò åéäéêü
üñãáíï ðïõ ìåôñÜåé ôçí ôá÷ýôçôÜ óïõ ìå áêñßâåéá óå ó÷Ýóç ìå ôï íåñü. Áí
äéáèÝôåéò ôÝôïéï üñãáíï, ôüôå èá äåéò êáé ôç äéáöïñÜ ôùí äýï ôá÷õôÞôùí.
Óå êÜèå ðåñßðôùóç ðÜíôùò ï åðçñåáóìüò áðü áõôüí ôïí ðáñÜãïíôá ãßíåôáé
üëï êáé ðåñéóóüôåñï áéóèçôüò ìå ôçí áýîçóç ôïõ âÜèïõò óôï ïðïßï øá-
ñåýåéò êáé Üñá êáé ôçò áðüóôáóçò ôïõ äïëþìáôïò áðü ôç âÜñêá óïõ. Áõôüò
åßíáé êáé Ýíáò áðü ôïõò ëüãïõò üôé ôï øÜñåìá ôçò óõñôÞò äõóêïëåýåé áñêå-
ôÜ üóï áõîÜíåôáé ôï âÜèïò.
– Åßíáé åýëïãï íá áíáñùôéÝóáé ôé ãßíåôáé üôáí äåí êáôáöÝñíåéò íá êñáôÞóåéò
ôï äüëùìá ôçò óõñôÞò óïõ óôçí éäáíéêÞ áðüóôáóç ôùí 1-2 ìÝôñùí áðü ôïí
âõèü. Ïé áðáíôÞóåéò åßíáé ïé åîÞò: Áí ç óõñôÞ óïõ âñßóêåôáé øçëüôåñá äåí
øáñåýåé ïðùóäÞðïôå óôï âñüíôï. ¸÷ïõí ðéáóôåß øÜñéá óå ðåñéðôþóåéò ðïõ
ç óõñôÞ âñéóêüôáí óå áñêåôü ýøïò ðÜíù áðü ôï âõèü. Åãþ Ý÷ù ðéÜóåé ìéá
óôÞñá 2,5 êéëþí óå óçìåßï ðïõ ôï âÜèïò Þôáí 28 ìÝôñá êáé ç óõñôÞ ìïõ
ôçí óôéãìÞ åêåßíç Þôáí óå âÜèïò 16 ìÝôñùí. ÔÝôïéá ðáñáäåßãìáôá õðÜñ-
÷ïõí ðïëëÜ. ÁðëÜ ôï íá âñßóêåôáé ç óõñôÞ óïõ üóï ôï äõíáôüí êïíôýôåñá
óôïí ðõèìÝíá áõîÜíåé êáôÜ ðïëý ôéò ðéèáíüôçôåò åðéôõ÷ßáò.
– Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç óõñôÞ êïëëÞóåé óôï âõèü ôüôå ïé êéíÞóåéò óïõ ðñÝ-
50
Åéêüíá 10: Åäþ öáßíåôáé ó÷çìáôéêÜ ï ôñüðïò ðïõ øáñåýåé ç óõñôÞ âõèïý, êá-
èþò êáé ç êáôáíïìÞ ôùí ìïëõâéþí, ôçò áñìáôùóéÜò êáé ôïõ äïëþìáôïò.
ðåé íá åßíáé ïé åîÞò: Èá ðñÝðåé íá áíôéäñÜóåéò áìÝóùò áöÞíïíôáò íÞìá ãéá

íá ëáóêÜñåé ôï êüëëçìá êáé íá áðïöýãåéò ôï êüøéìï ôçò áñìáôùóéÜò êáé
êÜíïíôáò ìéá üóï ôï äõíáôüí ðéï áíïé÷ôÞ óôñïöÞ, ðñïóðáèåßò íá Ýñèåéò
«áðßêï», äçëáäÞ áêñéâþò ðÜíù áðü ôï óçìåßï ôïõ êïëëÞìáôïò, ìáæåýï-
íôáò âÝâáéá êáé ôçí ðåñéóóåõïýìåíç óõñôÞ. Åêåß èá óôáìáôÞóåéò ôç âÜñêá
êáé èá ðñïóðáèÞóåéò íá îåêïëëÞóåéò ôç óõñôÞ óïõ êïõíþíôáò ôçí ðÜíù -
êÜôù êáé äåîéÜ - áñéóôåñÜ ðñïò üëåò ôéò êáôåõèýíóåéò. Áí äåí îåêïëëÞóåé,
ôüôå èá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò ôçí êïõëïýñá, ç ïðïßá èá ðåñéãñÜøù ðéï êÜôù,
óå åéäéêü åäÜöéï, ðþò äïõëåýåé, êé áí äåí îåêïëëÞóåé ïýôå ìå áõôÞí, ôüôå
èá ôñáâÞîåéò ìå äýíáìç þóôå íá êïðåß ç áñìáôùóéÜ, ïðüôå ìÜëëïí èá ÷Ü-
óåéò êáé ôï åñãáëåßï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßò óáí äüëùìá.
– ¼ôáí ç óõñôÞ Ýñèåé óå åðáöÞ ìå ôï âõèü, óõíÞèùò äåí êïëëÜåé, áëëÜ «óÝñ-
íåôáé» êáé ôïí îýíåé, ìå áðïôÝëåóìá ôï äüëùìÜ óïõ íá ãåìßóåé ìå óêïõðß-
äéá, ðïõ óõíÞèùò åßíáé öýêéá. ÁíÜëïãá ìå ôï ðüóï Ýíôïíï åßíáé áõôü ôï
óýñóéìï, ìðïñåß óôï ÷Ýñé óïõ íá íéþóåéò Ýíá äõíáôü ôñÜâçãìá Þ Ýíá áíå-
ðáßóèçôï ôßíáãìá. Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ðñÝðåé íá óçêþóåéò ôç óõñôÞ
êáé íá êáèáñßóåéò ôï äüëùìá, ãéáôß áëëéþò «íïìßæåéò» üôé øáñåýåéò, áëëÜ
áõôü äåí éó÷ýåé. Åõ÷Þò Ýñãïí åßíáé óéãÜ - óéãÜ ìå ôïí êáéñü íá ìÜèåéò ðïëý
êáëÜ ôá ìÝñç ðïõ èá øáñåýåéò, þóôå áõôü íá óïõ óõìâáßíåé üëï êáé ëéãü-
ôåñï, ìÝ÷ñé êáèüëïõ. Ôüôå èá êáôáëÜâåéò êáé ìüíïò óïõ üôé èá åßóáé ðëÝïí
Ýíáò Üñéóôïò ãíþóôçò ôïõ øáñÝìáôïò áõôïý.
– Ðåñßðïõ ìå ôïí ßäéï ôñüðï ðïõ áéóèÜíåóáé ôï óýñóéìï ôçò óõñôÞò óôï âõ-
51
èü, áéóèÜíåóáé êáé ôï ôóßìðçìá åíüò øáñéïý.

¼ôáí âñßóêåóáé óå ìåãÜëï âÜèïò (30 ìÝôñá êáé ðÜíù) ôüôå ç óýëëçøç å-
íüò øáñéïý ìåãÝèïõò ìåãáëýôåñïõ ôùí 2-3 êéëþí, ìðïñåß ãéá ìéá óôéãìÞ íá
óïõ öáíåß óáí êüëëçìá óôï âõèü. ÁìÝóùò ìåôÜ âÝâáéá, ìå ôï ðïõ èá ðÜ-
ñåéò ðÜíù ôéò ðñþôåò ÷åñéÝò ôïõ íÞìáôïò, èá íéþóåéò êáé ôá ðñþôá «âïõâÜ»
÷ôõðÞìáôá ôïõ øáñéïý, ðïõ èá óïõ äþóïõí íá êáôáëÜâåéò ôï ... åõôõ÷Ýò
ëÜèïò óïõ.
ÓõíÞèùò ôá øÜñéá ðïõ èá ðéÜíåéò ìå ôç óõñôÞ äåí ðáñïõóéÜæïõí êáìéÜ äõ-
óêïëßá óôï óÞêùìÜ ôïõò. ¼ëá áõôÜ ðïõ áêïýò êáé äéáâÜæåéò óôï äéáäßêôõï
êáé óôá äéÜöïñá âéíôåÜêéá ðïõ êõêëïöïñïýí êáé ìéëÜíå ãéá «ïìçñéêÝò ìÜ-
÷åò» óå äéáâåâáéþíù üôé äåí ðñüêåéôáé íá ôá óõíáíôÞóåéò óå áõôü ôï øÜñå-
ìá. Ôá øÜñéá ðïõ ðéÜíåéò óôç óõñôÞ âõèïý åßíáé óôç ìåãÜëç ôïõò ðëåéïøç-
ößá ôá ëåãüìåíá ìáýñá (óöõñßäåò, óôÞñåò, ñïöïß, ðßãêåò ê.ë.ð.) ôá ïðïßá
Ýñ÷ïíôáé óôçí åðéöÜíåéá «öïýóêá», äçëáäÞ ìå ôçí êýóôç ðåôáãìÝíç Ýîù
áðü ôï óôüìá ôïõò êáé ðïëý ìá ðÜñá ðïëý Þóõ÷á, ó÷åäüí óáí íá åßíáé ìé-
óïëéðüèõìá.
Óôá ÷ñüíéá ðïõ øáñåýù åãþ áõôü ôï øÜñåìá, Ý÷ù ðéÜóåé ìüíï ìéá ðáëáìß-
äá, Ýíáí ìéêñü îéößá 5,5 êéëþí êáé Ýíá ìåãÜëï ëáâñÜêé 4,5 êéëþí. Ôá õðü-
ëïéðá Þôáí áìÝôñçôåò óöõñßäåò, ðïëëÝò, ðÜñá ðïëëÝò óôÞñåò êáé åëÜ÷éóôïé
ñïöïß. Óå Üëëá ìÝñç âÝâáéá ç ðïéêéëßá áõôÞ ßóùò íá åßíáé ìåãáëýôåñç, áë-
ëÜ åãþ ìðïñþ íá ìéëÞóù ìüíï ãé’ áõôÜ ðïõ Ý÷ù âéþóåé ï ßäéïò. Ð.÷. óôá ìÝ-
ñç ðïõ øÜñåøá åãþ äåí åõôý÷çóá íá ðéÜóù óõíáãñßäåò, ãéáôß åêåß äåí õ-
ðÞñ÷áí. Ôï øÜñé áõôü ìÝ÷ñé ðñüôéíïò ðïõ Üñ÷éóá íá øáñåýù ìå ìïëýâé öý-
ëáêá, ïýôå êáí Þîåñá ðþò åßíáé. Äõóôõ÷þò üìùò åßìáé õðï÷ñåùìÝíïò ìå
ëýðç ìïõ íá óïõ óçìåéþóù üôé ôïõëÜ÷éóôïí óôá ìÝñç ðïõ øáñåýù åãþ áõ-
ôÞ ôçí åðï÷Þ ðïõ ãñÜöù áõôÝò ôéò ãñáììÝò, ôá øÜñéá áõôÜ Ý÷ïõí ó÷åäüí ï-
ëïó÷åñþò åîáöáíéóôåß, ãé’ áõôü êáé Ý÷ù ó÷åäüí åãêáôáëåßøåé áõôü ôï øÜ-
ñåìá êáé ôï êÜíù ìüíï üôáí èÝëù íá åêðëçñþóù ôéò ... åíôïëÝò ðïõ ìïõ äß-
íåé ôï ... áðßóôåõôï ìåñÜêé ðïõ ôñÝöù ãé’ áõôü ôï øÜñåìá, ìå ðåíé÷ñÜ Ýùò
ìçäåíéêÜ âÝâáéá áðïôåëÝóìáôá êáé áõôü ðïëý ìå óôåíï÷ùñåß!
– Óôï óçìåßï áõôü áîßæåé íá óïõ óçìåéþóù üôé ìåãÜëï ðñüâëçìá ãéá ôç óõñ-
ôÞ âõèïý áðïôåëïýí ôá êÜèå åßäïõò åñãáëåßá ðïõ Ý÷ïõí åãêáôáëåéöèåß Þ
øáñåýïõí óôï âõèü. Ôá äß÷ôõá åßíáé ôï óõíçèÝóôåñï åßäïò ðïõ … èá ðéÜ-
íåéò, áëëÜ äåí ðÜíå ðßóù êáé ôá ðáëéÜ êáé êáéíïýñãéá ðáñáãÜäéá. Áí ðéÜ-
óåéò äß÷ôõá åßíáé ó÷åäüí ÷áìÝíïò êüðïò íá ðñïóðáèÞóåéò íá ãëõôþóåéò,
ãéáôß ôï äüëùìÜ óïõ ìå ôéò óáëáããéÝò êáé ôá áãêßóôñéá ìðåñäåýåôáé ðïëý Ü-
ó÷çìá ìå ôá äß÷ôõá. Ãéá íá ìåéþóåéò áõôü ôï ðñüâëçìá, ðñïóðáèåßò íá øá-
ñåýåéò ìáêñéÜ áðü êáëáäïýñéá (óçìáäïýñåò) êÜèå åßäïõò, åíþ ðáñáôçñþ-
íôáò êÜèå ôÝôïéï ðïõ âëÝðåéò óôïí áöñü, ðñïóðáèåßò íá ìáíôÝøåéò ðñïò ôá
ðïý ìðïñåß íá Ý÷åé ðÝóåé ôï äß÷ôõ Þ ôï ðáñáãÜäé ðïõ óõíÞèùò ôï óõíïäåýåé
ãéá íá ôï áðïöýãåéò.
52
Ôá äïëþìáôá
Ôá äïëþìáôá ðïõ ìðïñåßò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò óôç óõñôÞ âõèïý ÷ùñßæïíôáé
óå äõï ìåãÜëåò êáôçãïñßåò:
– Ôá ôå÷íçôÜ.
– Ôá íùðÜ.
Ó÷åôéêÜ ìå ôá ôå÷íçôÜ, äåí Ý÷ù íá óïõ óõóôÞóù ó÷åäüí ôßðïôá ãéá ôïõò åîÞò
ëüãïõò:
– Åßíáé ðÜñá ðïëëÜ êáé äéáñêþò åìöáíßæïíôáé êáéíïýñéá óå ìåãÜëåò ðïóü-
ôçôåò êáé ðïéüôçôåò, ïðüôå ìÜëëïí èá ðñïóðáèÞóåéò íá äïêéìÜæåéò Þ íá
ñùôÜò üðïéïí âñåéò ìðñïóôÜ óïõ Þ èá áêïëïõèÞóåéò ôï Ýíóôéêôü óïõ, ðïõ
èá êáèïäçãåßôáé óõíå÷þò ìå ôéò åìðåéñßåò ðïõ óôï ìåôáîý èá áðïêôÜò ìåôÜ
áðü êÜèå êáéíïýñãéï øÜñåìá.
– ÊÜôé áêüìç ðïõ éó÷ýåé ãéá ôá ôå÷íçôÜ åßíáé üôé ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ôá øÜ-
ñéá ôóéìðÜíå üëï êáé ëéãüôåñï óôá äéÜöïñá ôå÷íçôÜ øáñÜêéá, ÷ôáðïäÜêéá,
êáëáìáñÜêéá ê.ë.ð. ìÜëëïí ãéáôß Ý÷ïõí ãßíåé ðïëý öéëýðïðôá. ¼óï áðßèá-
Åéêüíá 11: ¸íáò ðëïçãüò ãéá íá äïëþíåéò íùðü øÜñé ãéá ôç óõñôÞ âõèïý Þ á-
öñïý äéêÞò ìïõ êáôáóêåõÞò. Ôïí ïíïìÜæù Ýîõðíç ãëþóóá.
53
íï êé áí óïõ öáßíåôáé, åßíáé ðÝñá ãéá ðÝ-

ñá äéáðéóôùìÝíï üôé ôá øÜñéá ìå êÜðïéï
ôñüðï «ìáèáßíïõí».
Êáíåßò äåí ãíùñßæåé ðþò áêñéâþò ãßíå-
ôáé áõôü, üóïé üìùò øáñåýïõìå ãéá ðïë-
ëÜ ÷ñüíéá îÝñïõìå áðëÜ üôé ... «óõìâáß-
íåé».
Åéêüíá 12: Ðëïçãüò íùðïý. Óõíï-
äåýåôáé áðü Ýíôõðï ïäçãéþí óôï ï- – Ï êõñéüôåñïò üìùò ëüãïò ðïõ äåí ìðï-
ðïßï ðåñéãñÜöåôáé áíáëõôéêÜ ï ôñü- ñþ íá óïõ ìéëÞóù áíáëõôéêÜ ãéá ôá ôå-
ðïò äïëþìáôïò. ÷íçôÜ äïëþìáôá, åßíáé üôé åãþ ðÜíå
÷ñüíéá ðïõ äåí ôá ÷ñçóéìïðïéþ êáèü-
ëïõ êáé ðñïôéìþ áðïêëåéóôéêÜ ôá íùðÜ
äïëþìáôá ôá ïðïßá ôá äïëþíù ÷ñçóéìïðïéþíôáò äéÜöïñïõò ìç÷áíéóìïýò,
ìåñéêïýò ôùí ïðïßùí óïõ äåß÷íù óôéò Åéêüíåò 11 êáé 12. Ãéá ôïõò ìç÷áíé-
óìïýò áõôïýò ôá êáëýôåñá íùðÜ äïëþìáôá åßíáé ôá åîÞò: ï ãýëïò, ôï ëõ-
èñßíé, ç äñÜêáéíá êáé ï êÝöáëïò êáé ëéãüôåñï ç ãüðá, ï ìðáëÜò, ï êïëéüò,
ôï óáõñßäé êáé ôá Üëëá áöñüøáñá, ãéáôß áõôÜ ÷áëÜíå ãñÞãïñá ìÝóá óôç
èÜëáóóá. ÃåíéêÜ ðñïôéìþíôáé ôá óêëçñÜ øÜñéá êáé ü÷é ôá ìáëáêÜ, üðùò ç
óáñäÝëá, ðïõ óáí äüëùìá óõñôÞò åßíáé åíôåëþò áêáôÜëëçëç. Íá óçìåéù-
èåß üôé êÜèå 2 ðåñßðïõ þñåò ôï íùðü äüëùìÜ óïõ èá ÷ñåéÜæåôáé áëëáãÞ, ãé’
áõôü üôáí ðçãáßíåéò ãéá øÜñåìá èá ðñÝðåé íá äéáôçñåßò óå ðáãïêõøÝëåò
ôïõëÜ÷éóôï ðÝíôå - Ýîç äïëþìáôá, ãéá íá ôá áëëÜæåéò êÜèå ôüóï.
Ãýëïõò ìðïñåßò åýêïëá íá ðéÜóåéò êáé ìüíïò óïõ ìå ôçí êáèåôÞ, ãéáôß õ-
ðÜñ÷ïõí ó÷åäüí ðáíôïý. Íá óïõ óçìåéþóù áêüìç üôé Üñéóôá äïëþìáôá åß-
íáé ôï ÷ôáðïäÜêé, ï ìïóêéüò (åßäïò ÷ôáðïäéïý) êáé ôï êáëáìÜñé, áõôÜ üìùò
áðáéôïýí êáé ôïí êáôÜëëçëï «ïäçãü - ðëïçãü» ãéá íá áðïäþóïõí.
Ç êïõëïýñá
Ç êïõëïýñá ðïõ öáßíåôáé êáé óôçí Åéêüíá 13, åßíáé Ýíá åñãáëåßï ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéïýìå ãéá ôï îåêüëëçìá ü÷é ìüíï ôçò óõñôÞò áëëÜ êáé ôùí ðáñáãáäéþí.
Ðñüêåéôáé ãéá Ýíáí ìåãÜëï óéäåñÝíéï «÷áëêÜ» äéáìÝôñïõ ðåñßðïõ 25 åêáôïóôþí
êáé âÜñïõò ðåñßðïõ 5-6 êéëþí. Óôï åìðüñéï êõêëïöïñïýí êáé ôóéìåíôÝíéåò êïõ-
ëïýñåò, åðåéäÞ üìùò Ý÷ù äïêéìÜóåé êáé ôá äýï åßäç, èåùñþ üôé ïé óéäåñÝíéåò åß-
íáé ðïëý êáëýôåñåò.
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ôï åñãáëåßï áõôü óðáíßæåé êáé ôï âñßóêåé êáíåßò ìüíï
óôá êáôáóôÞìáôá ìå åðáããåëìáôéêÜ åßäç áëéåßáò. ÁõôÞí ðïõ Ý÷ù ôþñá åãþ ôçí
áãüñáóá ðñéí 10 ðåñßðïõ ÷ñüíéá 30 åõñþ. Ç ðñïçãïýìåíç ðïõ åß÷á Þôáí ôóéìå-
íôÝíéá êáé óéãÜ - óéãÜ äéÝëõóå êáé á÷ñçóôåýôçêå.
Ï ôñüðïò ðïõ äïõëåýåé ç êïõëïýñá åßíáé ó÷åôéêÜ áðëüò êáé ìðïñþ íá ðù êáé
áñêåôÜ áðïôåëåóìáôéêüò óôéò ðåñéóóüôåñåò ôùí ðåñéðôþóåùí.
54
Åéêüíá 13: Ç êïõëïýñá ìå ôçí ïðïßá îåêïëëÜìå ôç óõñôÞ üôáí óêáëþóåé êÜ-
ðïõ. Äõóôõ÷þò êïíôåýåé íá ãßíåé óõëëåêôéêü åßäïò. ÌÜëëïí ïé óçìåñéíïß åñáóéôÝ-
÷íåò ðñïôéìïýí íá áöÞíïõí ôá ðáíÜêñéâá øáñÜêéá ôïõò óôïí âõèü.
Ç êïõëïýñá äïõëåýåôáé ùò åîÞò:
Áöïý Ýñèïõìå áêñéâþò «áðßêï» (äçëáäÞ áêñéâþò áðü ðÜíù) óôï êüëëçìá
ôçò óõñôÞò êáé äéáðéóôþóïõìå üôé áõôÞ äåí îåêïëëÜåé ðáñ’ üëåò ôéò ðñïóðÜèåéÝò
ìáò, ðåñíÜìå ôç ìÜíá ôçò óõñôÞò óôçí åãêïðÞ ðïõ öáßíåôáé óôçí êïõëïýñá.
Óôçí óõíÝ÷åéá áìïëÜìå ôçí êïõëïýñá îåôõëßãïíôáò ôï óêïéíß ìå ôï ïðïßï åßíáé
äåìÝíç, ìÝ÷ñé áõôÞ íá ðáôþóåé. Êñáôþíôáò ìå ôï Ýíá ÷Ýñé ôç ìÜíá ôçò óõñôÞò
êáé ìå ôï Üëëï ôï óêïéíß ôçò êïõëïýñáò, ôçí êïõíÜìå ðÜíù - êÜôù. Áí óôç âÜñ-
êá ìáò õðÜñ÷åé êáé ... âïçèüò, ôüôå ï Ýíáò êñáôÜåé ôç óõñôÞ êáé ï Üëëïò ôï óêïéíß
ôçò êïõëïýñáò. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï ðïëëÝò öïñÝò ç óõñôÞ îåêïëëÜåé.
Óôï óêáñßöçìá ôçò Åéêüíáò 14 öáßíåôáé ï ôñüðïò ðïõ ðåñíÜìå ôçí êïõëïýñá
óôç óõñôÞ.
Êáé ìåñéêÝò ÷ñÞóéìåò ðáñáôçñÞóåéò

Óáí ôåëéêü óõìðÝñáóìá óå üôé áöïñÜ áõôü ôï øÜñåìá èá êÜíù êáé ôéò åîÞò
óçìáíôéêÝò ðéóôåýù ðáñáôçñÞóåéò:
– Ìéá ìéêñÞ ëåðôïìÝñåéá, ðïõ Ý÷åé üìùò êé áõôÞ ôçí áîßá ôçò, åßíáé ç åîÞò:
Ôï ìïëýâé ìå áñéèìü 1, üðùò Þäç óçìåßùóá, ðñÝðåé íá åßíáé 75 ãñáììá-
ñßùí êáé ü÷é 150 üðùò ôá õðüëïéðá. Áõôü óõìâáßíåé ãéáôß óôï âÜñïò áõôü
ðñïóôßèåôáé êáé ôï üðïéï âÜñïò Ý÷åé ôï äüëùìá (ôå÷íçôü Þ íùðü) ðïõ ÷ñç-
55
óéìïðïéïýìå êÜèå öïñÜ. Ôá ôå÷íçôÜ äï-

ëþìáôá äåí Ý÷ïõí ìåí áîéüëïãï âÜñïò
óõíÞèùò, Ý÷ïõí üìùò ôçí ôÜóç íá âõèß-
æïõí ôç óõñôÞ ðåñéóóüôåñï áðü áõôü
ðïõ áíôéóôïé÷åß óôï âÜñïò ôïõò, ëüãù
ôçò «ãëþóóáò» ðïõ äéáèÝôïõí ãéá íá
ñõèìßæåé ôçí ðëåýóç ôïõò. Áðü ôçí Üëëç
ïé äéÜöïñïé ðëïçãïß óôïõò ïðïßïõò äï-
ëþíïõìå íùðÜ äïëþìáôá óõíÞèùò åßíáé
êáôáóêåõáóìÝíïé áðü ìïëýâé êáé ãé’
áõôü âõèßæïõí ëßãï ðåñéóóüôåñï áðü
ôïõò óôÜíôáñ õðïëïãéóìïýò ôç óõñôÞ
óïõ. Áõôïýò ôïõò ðáñÜãïíôåò èá ðñÝðåé
íá ôïõò ëáìâÜíåéò õðüøç óïõ êáé íá
ðáßñíåéò ôá áíÜëïãá ìÝôñá êÜèå öïñÜ.
– ¼ðùò Þäç Ý÷ù óçìåéþóåé óôá ðñïçãïý-
Åéêüíá 14: Îåêüëëçìá ôçò óõñôÞò ìåíá ç óõñôÞ âõèïý ìðïñåß íá øáñÝøåé
ìå ôç ÷ñÞóç êïõëïýñáò. ìÝ÷ñé ôï âÜèïò ôùí 50 ìÝôñùí ôï ðïëý,
ãéáôß áðü åêåß êáé ðÝñá ãßíåôáé åîáéñåôé-
êÜ äýó÷ñçóôç, ãéá äéÜöïñïõò ëüãïõò ìåñéêïß áðü ôïõò ïðïßïõò åßíáé êáé ïé
åîÞò:
– Ôï âÜñïò ôçò ìåãáëþíåé õðåñâïëéêÜ êáé äåí ìðïñåßò íá ôçí êñáôÜò óôï ÷Ý-
ñé ãéá ðïëý þñá.
– Ôï ôÝëïò ôçò óõñôÞò áðïìáêñýíåôáé ðïëý áðü ôç âÜñêá êáé ðáýåé íá ðåñ-
íÜåé áðü ôï ßäéï áêñéâþò ìÝñïò ðïõ ðÝñáóå ðñéí áðü ëßãï áõôÞ, ìå áðïôÝëå-
óìá íá ðÝöôåé ðïëëÝò öïñÝò óå ñç÷üôåñá íåñÜ êáé íá âñßóêåé óôï âõèü.
(ÓêÝøïõ üôé üôáí âñßóêåóáé ð.÷. óôá 40 ìÝôñá âÜèïò, ôï äüëùìá ôçò óõñ-
ôÞò óå áêïëïõèåß 160 ìÝôñá ðéï ðßóù êáé èá ðåñÜóåé áðü ôï óçìåßï ðïõ
âñßóêåóáé ðåñßðïõ 1,5 ëåðôü áñãüôåñá).
– Ïé ìåôáâïëÝò óôï âÜèïò ôçò óõñôÞò, ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôéò áíôßóôïé÷åò
åëÜ÷éóôåò Ýóôù ìåôáâïëÝò ôçò ôá÷ýôçôáò ôçò âÜñêáò, ãßíïíôáé üëï êáé ìå-
ãáëýôåñåò üôáí ç óõñôÞ óïõ âáèáßíåé êé Ýôóé ï Ýëåã÷ïò ôïõ âÜèïõò äõóêï-
ëåýåé ðïëý.
– Ôï øÜñåìá ôçò óõñôÞò âõèïý óå ìÝñç ðïõ ï âõèüò åßíáé óôñùôüò Ý÷ù Þäç
óçìåéþóåé üôé åßíáé ï óõíéóôþìåíïò ôñüðïò, ëüãù ôçò åõêïëßáò ðïõ ðáñïõ-
óéÜæåé. ¼ìùò ìå ðïëý õðïìïíÞ, åðéìïíÞ êáé óõóóùñåõìÝíç ðåßñá, ç óõñôÞ
âõèïý ìðïñåß íá øáñåõôåß ó÷åäüí ðáíôïý êáé «áíáêáëýðôåé» øÜñéá åêåß
ðïõ äåí ôï öáíôÜæåóáé üôé õðÜñ÷ïõí. Ìå áõôÝò ôéò ðñïûðïèÝóåéò ç óõñôÞ
âõèïý ìðïñåß íá øáñÝøåé êáé óå îÝñåò êáé áðï÷Ýò, áí áöéåñþóåéò ðïëý
÷ñüíï ãéá íá «äéáâÜóåéò» êáëÜ ôï âõèü þóôå íá ìçí êïëëÜò óõíÝ÷åéá. Óå
áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò ôï øÜñåìá ãßíåôáé ùò åîÞò: Óçìáäåýåéò Ýíá ìÝñïò
56
ôçò îÝñáò ôï ïðïßï åêôéìÜò üôé ìðïñåß íá Ý÷åé åíäéáöÝñïí êáé îåêéíþíôáò
áðü êÜðïéá áñêåôÞ áðüóôáóç áðü áõôü åðéëÝãåéò ìßá ôÝôïéá êáôåýèõíóç
óôçí ðïñåßá þóôå áö’ åíüò íá ðåñÜóåéò áêñéâþò ðÜíù áðü ôï óçìåßï ðïõ
óå åíäéáöÝñåé êáé áö’ åôÝñïõ áõôü íá åßíáé ôï ñç÷üôåñï óçìåßï ôçò äéáäñï-
ìÞò óïõ þóôå íá ìçí êïëëÞóåéò. Áõôü ôï åßäïò øáñÝìáôïò ìå ôç óõñôÞ âõ-
èïý åßíáé ìåí ðïëý êïõñáóôéêüôåñï óõãêñéíüìåíï ìå åêåßíï ôïõ óôñùôïý
âõèïý, åßíáé üìùò êáé ôï áðåßñùò áðïäïôéêüôåñï. Ôá øÜñéá ðïõ åßíáé öù-
ëéáóìÝíá Þ âüóêïõí óôá âñÜ÷éá ôçò îÝñáò åßíáé ðïëý ðéèáíüí íá ðåôá-
÷ôïýí áðü åêåß ãéá íá áñðÜîïõí ôï äüëùìÜ óïõ.
Áõôü ðïõ ìðïñþ íá óïõ óçìåéþóù ùò óõìðÝñáóìá ôçò äéêÞò ìïõ åìðåéñßáò,
(øáñåýù óõñôÞ âõèïý áðü 10 ÷ñïíþí), åßíáé üôé áõôü ôï øÜñåìá åßíáé ßóùò ôï
ðéï ìïíüôïíï êáé åðïìÝíùò ôï ðéï âáñåôü áð’ üëá, ìÝ÷ñé íá ðéÜóåéò ôï ðñþôï
øÜñé. Áðü êåé êáé ðÝñá ãßíåôáé âßôóéï, ôüóï ÷åéñüôåñï, üóï ìåãáëýôåñï åßíáé ôï
ìÝãåèïò ôïõ ðñþôïõ øáñéïý. Ôï âßôóéï áõôü, ìüíï åóý ðïõ èá ôï Ý÷åéò èá ôï êá-
ôáëáâáßíåéò êáé êáíÝíáò Üëëïò, ãéáôß óõñôÞ âõèïý èá øáñåýåéò ó÷åäüí ðÜíôá
ìüíïò óïõ, áöïý êáíåßò äåí èá èÝëåé íá óïõ êÜíåé ðáñÝá óôéò áôÝëåéùôåò ìïíü-
ôïíåò âüëôåò óïõ óôç èÜëáóóá, ÷ùñßò íá êÜíåé áðïëýôùò ôßðïôá ðáñÜ ìüíï íá
óå ðáñáôçñåß.
Ïé äéÜöïñåò êáéíïôïìßåò
¼óá óçìåßùóá ìÝ÷ñé ôþñá áöïñïýí ôçí êëáóéêÞ (Þ ðáñáäïóéáêÞ) óõñôÞ âõ-
èïý ðïõ ãíùñßæïõí êáé ÷ñçóéìïðïéïýí ïé ðåñéóóüôåñïé áðü áõôïýò ðïõ áó÷ï-
ëïýíôáé ìå áõôü ôï øÜñåìá. Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ðïëëïß áðü áõôïýò, ìåôáîý ôùí
ïðïßùí êáé åãþ, Ý÷ïõí êÜíåé êÜìðïóåò êáéíïôïìßåò, ðïõ Ý÷ïõí äéåõêïëýíåé áõôü
ôï øÜñåìá. Èá áíáöÝñù üóåò Ý÷ù õðüøç ìïõ, îåêéíþíôáò áðü áõôÝò ðïõ Ý÷ù
óêåöôåß êáé Ý÷ù ÷ñçóéìïðïéÞóåé ï ßäéïò.
Ïé çëåêôñéêÝò áíÝìåò
Ïé çëåêôñéêÝò áíÝìåò åßíáé ìç÷áíÜêéá ôá ïðïßá âïçèïýí êõñßùò óôï ãñÞãïñï
êáé îåêïýñáóôï óÞêùìá ôçò óõñôÞò, üôáí áõôü ãßíåôáé äýóêïëï ëüãù ôïõ ìåãÜ-
ëïõ âÜèïõò óôï ïðïßï ðñïóðáèïýìå íá øáñÝøïõìå. (Åéêüíá 15). ¢ëëùóôå ïé
ìç÷áíéóìïß áõôïß áñ÷éêÜ êáôáóêåõÜóôçêáí êáé ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí ãéá íá äéåõ-
êïëýíïõí ôï øÜñåìá ôçò âáèéÜò êáèåôÞò, ðïõ öôÜíåé óôá áðßóôåõôá âÜèç ìÝ÷ñé
êáé 400 ìÝôñùí, üðïõ øáñåýåé êõñßùò ìåãÜëïõò ìðáëÜäåò. Ìå êáôÜëëçëåò ôñï-
ðïðïéÞóåéò ôá ßäéá ìç÷áíÜêéá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êáé óôç óõñôÞ âõèïý.
Ôá ìç÷áíÜêéá áõôÜ, áíÜëïãá êáé ìå ôï åßäïò ôïõò, äéáèÝôïõí óõíÞèùò äýï
ôá÷ýôçôåò, êßíçóç åìðñüò êáé ðßóù êáé êáôÜëëçëá ñõèìéæüìåíá öñÝíá, þóôå íá
«ðáôéíÜñïõí» üôáí ç óõñôÞ êïëëÞóåé Þ ðéÜóåé êÜðïéï ìåãÜëï øÜñé êáé êéíäõ-
íåýåé íá êïðåß. Áðáéôïýí üìùò êáé êáôáíÜëùóç áñêåôïý ñåýìáôïò, ðïõ õðï÷ñå-
þíåé üóïõò ôá ÷ñçóéìïðïéïýí íá Ý÷ïõí ïðùóäÞðïôå ìç÷áíÞ ðïõ íá ìðïñåß íá
57
Åéêüíá 15: Äýï áðü ôá ðïëý ãíùóôÜ çëåêôñéêÜ ìç÷áíÜêéá - áíÝìåò ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéïýíôáé óôçí óõñôÞ âõèïý êáé ôçí ìðáëáäïêáèåôÞ.
ðáñÜãåé ñåýìá ìå êÜðïéïõ åßäïõò äõíáìü, ãéáôß ðïëëÝò öïñÝò áêüìç êáé ìéá êá-
ëÜ öïñôéóìÝíç ìðáôáñßá ìðïñåß íá ìçí áñêÝóåé ãéá Ýíá ðïëýùñï øÜñåìá óõñ-
ôÞò. Ìåñéêïß éó÷õñßæïíôáé üôé ìå ôç âïÞèåéá áõôþí ôùí åñãáëåßùí ìðïñïýìå íá
ïäçãÞóïõìå ôç óõñôÞ ìáò óå ìåãáëýôåñá âÜèç áðü áõôü ôùí 50 ìÝôñùí, ðïõ Ý-
èåóá óôá ðñïçãïýìåíá ùò üñéï, åãþ üìùò äåí ôï Ý÷ù ðïôÝ êáôáöÝñåé, ãéáôß üóåò
öïñÝò ôï ðñïóðÜèçóá ìïõ öÜíçêå éäéáßôåñá äýóêïëïò Ýùò áäýíáôïò ï Ýëåã÷ïò
ôçò óõñôÞò, ü÷é ìüíï ëüãù ôïõ ìåãÜëïõ âÜñïõò, áëëÜ ëüãù ôïõ ôåñÜóôéïõ ìÞ-
êïõò ôïõ íÞìáôïò ðïõ óÝñíåôáé ðßóù áðü ôç âÜñêá.
Óôçí çëåêôñéêÞ áíÝìç ðïõ ÷ñçóéìïðïßçóá åãþ (åßíáé áõôÞ ðïõ öáßíåôáé äå-
îéÜ óôçí Åéêüíá 15) åß÷á êÜíåé êáé ìéá ìéêñÞ êáéíïôïìßá ôïðïèåôþíôáò ìå êá-
ôÜëëçëç äéÜôáîç Ýíá êáíôáñÜêé þóôå íá ìïõ äåß÷íåé êáé üëá üóá óõìâáßíïõí
óôï âõèü, ÷ùñßò íá åßìáé õðï÷ñåùìÝíïò íá êñáôÜù óõíå÷þò óôï ÷Ýñé ôç âáñéÜ
óõñôÞ, áëëÜ ðáñáôçñþíôáò áíô’ áõôïý óõíÝ÷åéá ôï êáíôáñÜêé.
Äõóôõ÷þò áõôÞ ôçí áíÝìç ìïõ ôçí Ýêëåøáí ïé ãýöôïé, ìáæß êáé ìå äéÜöïñá
Üëëá ðñÜãìáôá, üôáí ìðÞêáí óôç âÜñêá ìïõ êáé äåí ôçí áíôéêáôÝóôçóá ãéáôß
óôï ìåôáîý, üðùò Þäç áíÝöåñá, åß÷á Þäç ó÷åäüí óôáìáôÞóåé íá øáñåýù óõñôÞ
âõèïý, ëüãù ... Ýëëåéøçò øáñéþí. ¸ôóé äåí ìðïñþ íá ôçí ðáñïõóéÜóù óå öùôï-
ãñáößá, ìðïñþ üìùò êáé èá ôçí äåßîù éêáíïðïéçôéêÜ ìå ôï óêáñßöçìá ôçò Åéêü-
íáò 16 ãéá êÜðïéïí ðïõ ôõ÷üí èá èåëÞóåé íá êÜíåé ôï ßäéï.
ÁõôÞ ç êáéíïôïìßá äåí èá ìðïñïýóå íá ðñáãìáôïðïéçèåß åÜí ç óõñôÞ åß÷å ôá
ìåãÜëá ìïëýâéá ôùí 150 ãñáììáñßùí, ãéáôß áõôÜ äåí èá ìðïñïýóáí íá ðåñÜ-
óïõí áðü ôï ñÜïõëï ðïõ öáßíåôáé óôï óêáñßöçìá ðïõ ðáñáèÝôù.
Ôá äéáöïñåôéêÜ ìïëýâéá
Ï êáíüíáò ðïõ Ýèåóá ðéï ðÜíù, äçëáäÞ ç ôáêôéêÞ ôùí äåôþí ìïëõâéþí ôùí
150 ãñáììáñßùí áíÜ 8 ìÝôñá, ìðïñåß íá ìåôáôñáðåß óå Üëëïí, áí áõôü ìáò åîõ-
ðçñåôåß êáëýôåñá, áñêåß íá äéáôçñåß ôï ìïßñáóìá ôïõ âÜñïõò ìå ôéò ßäéåò áíáëï-
58
ãßåò.
Åãþ áíôß íá ÷ñçóéìïðïéÞóù ôá äéÜöïñá
ìïëýâéá ôùí 150 ãñáììáñßùí ðïõ êõêëï-
öïñïýí óôï åìðüñéï, ÷ñçóéìïðïßçóá ìé-
êñÜ ðåñáóôÜ ìïëõâÜêéá ôá ïðïßá ìïßñáóá
ùò åîÞò:
ÁíÜ 4 ìÝôñá Ýâáëá ìéá «ïìÜäá» áðü 3
ðåñáóôÜ ìïëõâÜêéá ôùí 20 ãñáììáñßùí
êáé Ýíá ôùí 15 ãñáììáñßùí, äçëáäÞ óõíï-
ëéêÜ 75 ãñáììÜñéá áíÜ 4 ìÝôñá, ðïõ óç-
Åéêüíá 16: ÁíÝìç ìå êáíôáñÜêé ìáßíåé ðñïöáíþò üôé åßíáé ôï ßäéï ìå ôï íá
ãéá ôïí óõíå÷Þ Ýëåã÷ï ôçò óõñôÞò. âÜëåéò 150 ãñáììÜñéá áíÜ 8 ìÝôñá. Ç äéÜ-
ôáîç áõôÞ Ý÷åé ôï ßäéï áðïôÝëåóìá ìå ôçí
ðñïçãïýìåíç, áëëÜ åîõðçñåôåß ðïëý êáëýôåñá óôï üôé ôá ìïëýâéá ôõëßãïíôáé
ðïëý ðéï óôñùôÜ óôçí çëåêôñéêÞ áíÝìç, áöïý åßíáé óáí êïìðïëüé êáé Ý÷ïõí êáé
ëéãüôåñç áíôßóôáóç óôï íåñü. ¸íá áêüìç ðëåïíÝêôçìá ðïõ Ý÷ïõí, åßíáé üôé ç á-
ñßèìçóÞ ôïõò áíôéóôïé÷åß áêñéâþò ìå ôï âÜèïò, áöïý êÜèå ïìÜäá ìïëõâéþí ôùí
75 ãñáììáñßùí êáôåâÜæåé ôç óõñôÞ êáôÜ 1 ìÝôñï. Ç óõñôÞ äçëáäÞ áíôß íá Ý÷åé
25 ìïëýâéá ôùí 150 ãñáììáñßùí áíÜ 8 ìÝôñá ìå áñßèìçóç áðü 1 Ýùò 25, Ý÷åé 50
ïìÜäåò ôùí 75 ãñáììáñßùí áíÜ 4 ìÝôñá ìå áñßèìçóç áðü 1 Ýùò 50, üóïò äçëáäÞ
áêñéâþò åßíáé êáé ï ìÝãéóôïò áñéèìüò ìÝôñùí ðïõ ìðïñåß íá êáôÝâåé. Áõôü Ý÷åé
óáí áðïôÝëåóìá üôáí óôï ÷Ýñé óïõ êñáôÜò ôï ìïëýâé ìå áñéèìü 27 îÝñåéò üôé ç
óõñôÞ óïõ øáñåýåé óå âÜèïò 27 ìÝôñùí êé Ýôóé ëüãù ôçò ôáýôéóçò áõôþí ôùí á-
ñéèìþí äåí ÷ñåéÜæåôáé íá êÜíåéò Üëëïõò õðïëïãéóìïýò áðü ìíÞìçò.
ÌåôÜ ðïõ ìïõ Ýêëåøáí ôçí çëåêôñéêÞ áíÝìç êáé ìïõ Ýìåéíå ç áíáðëçñùìáôé-
êÞ óõñôÞ, ðïõ ðÜíôá åß÷á ãéá ôçí ðåñßðôùóç ðïõ èá ðÜèáéíå êÜðïéá æçìéÜ ç âá-
óéêÞ, áíáêÜëõøá üôé áõôüò ï ôñüðïò äéÜôáîçò ôùí ìïëõâéþí âïëåýåé ðïëý êáëý-
ôåñá êáé óôï ìÜæåìá ìå ôï ÷Ýñé, ãéáôß Ý÷ïíôáò ðåñéóóüôåñá «ðéáóßìáôá» ç ìÜíá
ôçí ìáæåýåéò ðïëý ðéï îåêïýñáóôá. Ôá ðåñáóôÜ ìïëõâÜêéá óõãêñáôïýíôáé óôçí
èÝóç ôïõò ìå äõï êüìðïõò ðïõ êÜíù óôï
íÞìá ìðñïò êáé ðßóù áðü êÜèå ïìÜäá ìå
ìïëõâÜêéá. Óôï åäÜöéï ìå ôéò óõñôÝò á-
öñïý èá äåßîù êÜôé áíÜëïãï ó÷åäéáóôéêÜ
êáé åêåß èá ãßíåé åõêïëüôåñá áíôéëçðôü.
ÅðåéäÞ äåí Ý÷ù ðéá çëåêôñéêÞ áíÝìç
ãéá íá äåßîù ðþò ôõëßãåôáé åðÜíù ôçò ç
óõñôÞ âõèïý üôáí ôá ìïëýâéá ôçò äåí åßíáé
åíéáßá áëëÜ 3 ìéêñÜ ôùí 20 ãñáììáñßùí
êáé Ýíá ôùí 15 ãñáììáñßùí ôïõ ôýðïõ «ðå-
Åéêüíá 17: ÓõñôÞ ìå ðåñáóôÜ ìï- ñáóôÜ» êáé ü÷é «äåôÜ», Ý÷ù öùôïãñáöÞóåé
ëõâÜêéá ôõëéãìÝíç óå êáñïýëé. êáé äåß÷íù óôçí Åéêüíá 17 ìéá áðü ôéò óõñ-
59
ôÝò áöñïý ãéá ôéò ïðïßåò èá ìéëÞóù ðáñáêÜôù ãéá íá äåßîù ôï ßäéï ðñÜãìá, ôï ï-
ðïßï èåùñþ üôé åßíáé Ýíá ðïëý åîõðçñåôéêü óýóôçìá. Ìå ôïí ôñüðï áõôü ìðï-
ñåßò íá Ý÷åéò êáé ìéá ìéêñüôåñç óõñôÞ âõèïý ðïõ íá Ý÷åé 29 ìïëõâÜêéá ôùí 75
ãñáììáñßùí êáé Ýíá ôùí 40 ãñáììáñßùí óôçí áñ÷Þ, ìå ôçí ïðïßá èá øáñåýåéò óå
âÜèç Ýùò 30 ìÝôñá êáé èá ôçí ôõëßãåéò Üíåôá óå Ýíá ìåãÜëï êáñïýëé ÷ùñßò ðñü-
âëçìá.
Ïé ðïëëáðëÝò óõñôÝò
ÁõôÞ åßíáé ìéá êáéíïôïìßá ôçí ïðïßá Ý÷ù äåé óå âéâëßá êáé åðå÷åßñçóá íá
ðñáãìáôïðïéÞóù óôï ðáñåëèüí ìå ðëÞñç áðïôõ÷ßá. Ôçí ðáñáèÝôù ó÷åäéáóôéêÜ
ìå ôï ó÷åôéêü óêáñßöçìá, (Åéêüíá 18), ìÞðùò êáé êÜðïéïò èåëÞóåé íá ôçí äïêé-
ìÜóåé. Óôçí äéêÞ ìïõ ðåñßðôùóç ôï åã÷åßñçìá êáôÝëçîå óå Ýíá áñêåôÜ ðïëýðëï-
êï ... ìðÝñäåìá êáé ìåñéêÝò þñåò øáñÝìáôïò óôï âñüíôï.
Óôçí ðáôñßäá ìïõ ôï Íáýðëéï øáñåýáìå ìå äõï óõñôÝò âõèïý ãéáôß ôá íåñÜ Þ-
ôáí, üðùò Ý÷ù Þäç áíáöÝñåé, ñç÷Ü êáé ïé óõñôÝò óôÝêïíôáí óå ìéêñÞ ó÷åôéêÜ á-
ðüóôáóç ðßóù áðü ôç âÜñêá ÷ùñßò íá ìðåñäåýïíôáé åýêïëá. ÖõóéêÜ ôéò êñåìÜ-
ãáìå óôá ðëáúíÜ ôçò âÜñêáò ìå êïõäïõíÜêéá, üðùò èá äïýìå üôé øáñåýïíôáé êáé
ïé óõñôÝò áöñïý ðáñáêÜôù êáé ü÷é ôç ìßá ... åðÜíù óôçí Üëëç. Áõôü ôï êÜíáìå
ãéáôß ôï øÜñåìá ìå äõï óõñôÝò áõîÜíåé ôéò ðéèáíüôçôåò êáé óïõ äßíåé ôç äõíáôü-
ôçôá íá äïêéìÜæåéò êáé íá óõãêñßíåéò äéáöüñùí åéäþí äïëþìáôá. Áõôü üìùò äåí
ìðïñåß íá ãßíåé üôáí ïé óõñôÝò åßíáé ðïëý ìáêñéÝò, áöïý ÷ñåéÜæåôáé íá ðçãáßíïõí
óå ìåãÜëá âÜèç, äçëáäÞ Üíù ôùí 10 Þ 15 ìÝôñùí. Áðü åêåß êáé ðÝñá ôá ðñÜãìá-
Åéêüíá 18: Åäþ öáßíåôáé ó÷çìáôéêÜ ï ôñüðïò ãéá íá ðéÜíåéò ôá øÜñéá … äýï -
äýï. ¼ôáí ôï äïêßìáóá, äåí êáôÜöåñá íá ðéÜóù ïýôå Ýíá.
60
ôá ãßíïíôáé åîáéñåôéêÜ ðïëýðëïêá êáé ïé óõñôÝò ìðåñäåýïíôáé Üó÷çìá ôéò ðåñéó-

óüôåñåò öïñÝò.
ÈÝìá 2ï: Ç óõñôÞ áöñïý

Ìå ôçí ïíïìáóßá «óõñôÞ áöñïý» åííïïýìå Ýíá åßäïò óõñôÞò, ðïõ óôï÷åýåé
óå åßäç øáñéþí ðïõ óõ÷íÜæïõí êïíôÜ óôçí åðéöÜíåéá ôçò èÜëáóóáò Þ êáé óôá
ìåóüíåñá, äçëáäÞ óå âÜèïò ìÝ÷ñé 10 ôï ðïëý ìÝôñá áðü ôçí åðéöÜíåéá.
ÔÝôïéá øÜñéá åßíáé ôá åîÞò: ãïöÜñé, æáñãÜíá, êïêêÜëé, êïëéüò, óêïõìðñß, êõ-
íçãüò Þ ëßðåñï, ëáâñÜêé, ëßôóá, ëïýôóïò, ìáãéÜôéêï, ìáíÜëé (ìéêñü ìáãéÜôéêï),
ìåëáíïýñé, îéößáò, ðáëáìßäá, óáõñßäé, óêïõìðñß, ôüíïò, öñßóóá, ôïíÜêé Þ ïñôóß-
íé Þ ëåêáôßêé Þ êïðáíÝëé.
Ôá ðåñéóóüôåñá áðü áõôÜ øáñåýïíôáé ìå ôá äéÜöïñá åßäç ôçò óõñôÞò áöñïý,
ìåñéêÜ üìùò øáñåýïíôáé êáé ìå Üëëá åßäç øáñÝìáôïò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá ôï ìáãéÜôéêï ìðïñåß íá øáñåõôåß ìå ôéò óõñôÝò ôïõ áöñïý,
øáñåýåôáé üìùò êáé ìå ôá äéÜöïñá åßäç óõñôÞò âõèïý êáé ìå ðáñáãÜäéá ê.ë.ð.
ãéáôß åßíáé øÜñé ðïõ êõêëïöïñåß ðáíôïý, áðü ôçí åðéöÜíåéá ìÝ÷ñé êáé óå ðïëý
âáèéÜ íåñÜ.
¼ëá ðÜíôùò ôá åßäç ðïõ áíáöÝñù ðáñáðÜíù Ý÷åé ðáñáôçñçèåß üôé ìðïñïýí
íá øáñåõôïýí ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôçò óõñôÞò áöñïý, äçëáäÞ ìéáò óõñôÞò, ðïõ êáôå-
âÜæåé ôï äüëùìÜ ôçò ôï ðïëý ìÝ÷ñé ôï âÜèïò ôùí 5-6 ìÝôñùí êáé óðáíéüôåñá á-
êüìç ðåñéóóüôåñï ìÝ÷ñé ôï âÜèïò ôùí 10 ìÝôñùí ôï ðïëý.
Áðü áõôü ôï âÜèïò êáé ðÜñá êÜôù, ôç óêõôÜëç ðáñáëáìâÜíïõí Üëëá åñãá-
ëåßá, üðùò ç óõñôÞ âõèïý, ç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá, ç æüêá, ç ôå÷íéêÞ ôïõ
ðëÜíïõ, ôï downrigger, ïé äéÜöïñïé êáôáâõèéóôÝò ê.ë.ð.
Ôá ìÝñç áðü ôá ïðïßá áðïôåëåßôáé ìéá óõñôÞ áöñïý, ïé ôñüðïé ðïõ êáôá-
óêåõÜæïíôáé áõôÜ êáé ïé ôå÷íéêÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôçí ðñÜîç, ðåñéãñÜ-
öïíôáé óôá ðáñáêÜôù, ìå ôáõôü÷ñïíç ðáñÜèåóç áíáëõôéêþí ó÷åäßùí êáé öùôï-
ãñáöéþí üðïõ ÷ñåéÜæåôáé.
Ç áñìáôùóéÜ
¼ôáí ëÝìå áñìáôùóéÜ åííïïýìå ôï ôåëåõôáßï ìÝñïò ôçò óõñôÞò, äçëáäÞ áõôü
ðïõ åßíáé êïíôÜ óôï äüëùìá. Ôï ìÝñïò áõôü óõíÞèùò áðïôåëåß éäéáßôåñï êïììÜ-
ôé ôïõ åñãáëåßïõ, ãéáôß åßíáé êáé áõôü ðïõ Ýñ÷åôáé óå áðåõèåßáò «åðáöÞ» ìå ôï õ-
ðïøÞöéï èÞñáìá.
Äýï áðü ôéò ðéï óõíçèéóìÝíåò áñìáôùóéÝò óõñôÞò áöñïý, öáßíïíôáé óôçí Åé-
êüíá 19, áí êáé óôï øÜñåìá áõôü õðÜñ÷ïõí ðÜñá ðïëëÝò ðáñáëëáãÝò êáé å-
ìðíåýóåéò êáôÜ ôüðïõò êáé åßäç èçñáìÜôùí.
Ç õðüëïéðç ìÜíá
Ôï êõñßùò ìÝñïò ôïõ åñãáëåßïõ, ç ëåãüìåíç ìÜíá, ìðïñåß íá åßíáé åßôå áðü
61
Åéêüíá 19: Äýï ôõðéêÝò áñìáôùóéÝò ôçò óõñôÞò áöñïý. ÐÜíù ç áðëÞ êáé êÜôù
ìéá áñìáôùóéÜ óôçí ïðïßá ðñéí ôï ôå÷íçôü äüëùìá Ý÷ïõìå ðñïóèÝóåé
óéëéêïíïý÷á ôå÷íçôÜ. Ìå ôïí ôñüðï áõôü äåß÷íïõìå Ýíá êïðáäÜêé ìéêñþí
øáñéþí ôï ïðïßï êõíçãéÝôáé áðü êÜðïéï ìåãáëýôåñï. Ôá óéëéêïíïý÷á ìðïñïýí
íá áíôéêáôáóôáèïýí ìå öôåñÜ áðü ôóáðáñß Þ êáé ìéêñÜ êïõôáëÜêéá. Ôï ôå÷íçôü
øáñÜêé óôï ôÝëïò ìðïñåß åðßóçò íá áíôéêáôáóôáèåß ìå Üëëï åßäïò äïëþìáôïò
áíÜëïãï ìå ôá áíáìåíüìåíá èçñÜìáôá.
íÞìá, ðïõ åîáóöáëßæåé åõáéóèçóßá áêüìç êáé óôï ðáñáìéêñü ÷ôýðçìá, åßôå ìéá
ïðïéáäÞðïôå ìåóçíÝæá êáëÞò ðïéüôçôáò êáé áíÜëïãçò ìå ôá õðïøÞöéá èçñÜìá-
ôá áíôï÷Þò, ãéáôß ôçí ßäéá èá ôçí ÷ñçóéìïðïéïýìå ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá. Åãþ ðñïôé-
ìþ ôï íÞìá. Ôéò ìÜíåò óôéò óõñôÝò ðïõ Ý÷ù, ïýôå ðïõ èõìÜìáé ðüôå ôéò Ýöôéáîá
ãéá ðñþôç öïñÜ.
Ãéá ôçí êáôáóêåõÞ áõôïý ôïõ ìÝñïõò ôïõ åñãáëåßïõ õðÜñ÷ïõí áñêåôÝò åêäï-
÷Ýò êáôÜ ðåñßðôùóç. Åäþ èá êáôáãñÜøù ìüíï áõôÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéþ åãþ êáé
ôéò îÝñù êáëÜ, ÷ùñßò áõôü íá óçìáßíåé üôé áðïññßðôù üëåò ôéò õðüëïéðåò, ãéáôß
êáôÜ ôüðïõò êáé åßäç èçñáìÜôùí ïé ôå÷íéêÝò äéáöÝñïõí.
Ç 1ç åêäï÷Þ åßíáé Ýíá óõíå÷Ýò íÞìá Þ ìåóçíÝæá, üðùò Þäç åßðáìå, ìÞêïõò
50 ìÝôñùí, ôõëéãìÝíï óå êáñïýëé, ôï ïðïßï óôçí Üêñç ôïõ êáôáëÞãåé óå Ýíá ìé-
êñü ðåñáóôü ìïëõâÜêé 10-20 ãñáììáñßùí ðïõ óõãêñáôåßôáé ìå óôñéöôÜñé, üðùò
öáßíåôáé óôçí Åéêüíá 20. Óôï óôñéöôÜñé áõôü ðñïóáñôÜôáé ç ðáñáìÜíá ôçò ü-
ðïéáò áñìáôùóéÜò Ý÷ïõìå åðéëÝîåé ãéá ôï óõãêåêñéìÝíï øÜñåìá ðïõ èÝëïõìå íá
êÜíïõìå.
Ç 2ç åêäï÷Þ åßíáé ôï ßäéï óõíå÷Ýò íÞìá Þ ìåóçíÝæá, áëëÜ óå áõôÞí Ý÷ïõìå
«ðåñÜóåé» ðåñáóôÜ ìïëõâÜêéá ôùí 20 ãñáììáñßùí áíÜ 8 ìÝôñá, Ýôóé þóôå óõ-
íïëéêÜ ç ìÜíá ìáò íá Ý÷åé 6 ìïëõâÜêéá ôùí 20 ãñáììáñßùí óôç óåéñÜ. ¸ôóé óôï
ôÝëïò ôçò ìÜíáò ðïõ âñßóêåôáé ðñïò ôç ìåñéÜ ôïõ êáñïõëéïý, èá Ý÷ïõìå Ýíá êïì-
62
Åéêüíá 20: Ôñåéò äéáöïñåôéêÝò åêäï÷Ýò ãéá ôç ìÜíá ôçò óõñôÞò áöñïý.
ìÜôé ìÜíáò 10 ìÝôñùí, ÷ùñßò ìïëýâéá. Ôá ìïëõâÜêéá áõôÜ óõãêñáôïýíôáé óôéò
èÝóåéò ôïõò ìå 2 êüìðïõò ðïõ êÜíïõìå ìðñïò êáé ðßóù ôïõò, åêôüò áí èÝëïõìå íá
÷ñçóéìïðïéÞóïõìå êÜðïéï Üëëï åßäïò «stop» áðü áõôÜ ðïõ êõêëïöïñïýí óôçí
áãïñÜ. ¼ðùò êáé óôçí ðñïçãïýìåíç åêäï÷Þ, ôï ðñþôï ìïëõâÜêé ðñïò ôç ìåñéÜ
ôçò áñìáôùóéÜò óõãêñáôåßôáé óôç èÝóç ôïõ ìå Ýíá óôñéöôÜñé, üðùò öáßíåôáé
óôçí Åéêüíá 20, óôï ïðïßï ðñïóáñôïýìå ôçí áñìáôùóéÜ ôçò áñåóêåßáò ìáò üôáí
îåêéíÜìå ôï øÜñåìá.
Ç 3ç åêäï÷Þ åßíáé áêñéâþò ßäéá ìå ôçí 2ç ìå ìüíç äéáöïñÜ üôé áíôß ãéá Ýíá
ìïëõâÜêé ôùí 20 ãñáììáñßùí áíÜ 8 ìÝôñá óôéò åðüìåíåò ðÝíôå èÝóåéò, åêôüò áðü
ôçí ðñþôç, ðåñíÜìå 3 ìïëõâÜêéá ôùí 20 ãñáììáñßùí (óõíïëéêÜ 60 ãñáììÜñéá)
êïëëçôÜ, üðùò öáßíåôáé óôçí Åéêüíá 20.
¸ôóé áíôß íá Ý÷ïõìå ìïíÜ ìïëõâÜêéá ôùí 20 ãñáììáñßùí, Ý÷ïõìå ïìÜäåò ìï-
ëõâéþí ôùí 60 óõíïëéêÜ ãñáììáñßùí.
Óçìåßùóç: ¼ðùò Þäç óçìåßùóá êáé óôçí óõñôÞ âõèïý Ýôóé êé åäþ ç ÷ñçóé-
ìïðïßçóç ìéêñþí ðåñáóôþí ìïëõâéþí âïëåýåé ðïëý êáé óôï ôýëéãìá ôçò óõñôÞò
óå êáñïýëé ãéáôß áõôÜ «óôñþíïõí» ðïëý êáëýôåñá, Ýôóé üðùò åßíáé ðåñáóìÝíá
óôçí ìÜíá óáí êïìðïëüé. (ÂëÝðå Åéêüíá 17).
63
Ïé ôå÷íéêÝò
Ç óõñôÞ áöñïý øáñåýåôáé ùò åîÞò:
Áöïý öýãïõìå áðü ôï áãêõñïâüëéü ìáò êáé îáíïé÷ôïýìå óôïí ôüðï ðïõ èÝ-
ëïõìå íá øáñÝøïõìå, óôáèåñïðïéïýìå ôçí ôá÷ýôçôá ôçò âÜñêáò ìáò óôá 3,5 -
4,5 ìßëéá áíÜ þñá. ¼óï ðéï ãñÞãïñá ôñÝ÷åé ç âÜñêá, ôüóï êáëýôåñá äïõëåýïõí
ôá ôå÷íçôÜ äïëþìáôá, üìùò ôï üñéï ôùí 4,5 ìéëßùí êáëü åßíáé íá ìçí ôï õðåñ-
âáßíïõìå, ãéáôß áí ôñÝ÷ïõìå ðåñéóóüôåñï, ïñéóìÝíá øÜñéá äåí èá ... ðñïëáâáß-
íïõí ôï äüëùìÜ ìáò. (Åãþ ðñïôéìþ ôçí ôá÷ýôçôá ôùí 4 ìéëßùí).
Ôáîéäåýïíôáò ìå ôçí ôá÷ýôçôá áõôÞ, áöÞíïõìå áðü ôï ðßóù ìÝñïò ôçò âÜñ-
êáò ôç óõñôÞ îåêéíþíôáò áðü ôçí áñìáôùóéÜ êáé óõíå÷ßæïíôáò ìÝ÷ñé óôï êáñïý-
ëé ìáò íá áðïìåßíïõí 10 ìÝôñá. Ôï óçìåßï áõôü, åßíáé ç èÝóç ôïõ ôåëåõôáßïõ ìï-
ëõâéïý, üôáí ç ìÜíá ìáò Ý÷åé êáé ìïëýâéá, åíþ áí äåí Ý÷åé, êáëü åßíáé íá ôï Ý÷ïõ-
ìå óçìáäÝøåé ìå êÜðïéï ôñüðï. ¸ôóé ôï ìÝñïò ôçò óõñôÞò ðïõ èá âñßóêåôáé ðßóù
áðü ôç âÜñêá èá åßíáé 45 ìÝôñá.
Ìå ôçí ôá÷ýôçôá áõôÞ, ç Üêñç ôçò óõñôÞò ìáò ðïõ öÝñåé êáé ôï äüëùìá (ôå-
÷íçôü Þ áëçèéíü), üôáí èá ÷ñçóéìïðïéïýìå ôç ìÜíá ðïõ äåí Ý÷åé ìïëýâéá, (1ç åê-
äï÷Þ) èá âñßóêåôáé ëßãï êÜôù áðü ôçí åðéöÜíåéá, ðåñßðïõ óôá 30-50 åêáôïóôÜ.
Åöüóïí ÷ñçóéìïðïéïýìå ôç ìÜíá ôçò 2çò åêäï÷Þò, ôüôå ç Üêñç ôçò óõñôÞò
ìáò èá âñßóêåôáé óå âÜèïò 2,5 - 3 ìÝôñá, åíþ óôçí 3ç åêäï÷Þ ç Üêñç ôçò óõñôÞò
èá âñßóêåôáé óôá 5 ðåñßðïõ ìÝôñá âÜèïò áðü ôçí åðéöÜíåéá.
Ðñïöáíþò áí øáñÝøïõìå ìå ôç ìÜíá ôçò 3çò åêäï÷Þò óå âÜèïò ð.÷. 4 ìÝôñùí,
ôï äüëùìÜ ìáò èá êïëëÞóåé óôï âõèü êáé èá ôï ÷Üóïõìå.
Ìå ôá ôñßá áõôÜ âáóéêÜ åßäç óõñôÞò øáñåýïíôáé ôá äéÜöïñá øÜñéá ðïõ êõ-
êëïöïñïýí óôçí åðéöÜíåéá ìÝ÷ñé êáé ôá ìåóüíåñá ôçò èÜëáóóáò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá ôá ôïíÜêéá Þ ïñôóßíéá Þ ëåêáôßêéá øáñåýïíôáé ìå ôçí ìÜíá
ôçò 1çò åêäï÷Þò, äçëáäÞ ÷ùñßò êáèüëïõ ìïëõâÜêéá, åêôüò áðü ôï Ýíá ôùí 20
ãñáììáñßùí ðïõ âñßóêåôáé óôçí Üêñç ôçò ìÜíáò êáé óôçí ïõóßá ôïðïèåôåßôáé å-
êåß, ü÷é ãéá íá âõèßæåé ôç óõñôÞ óå êÜðïéï âÜèïò, áëëÜ ãéá íá óôñþíåé ôï íÞìá
êáé íá ôï êñáôÜåé êÜðùò ôåíôùìÝíï ìÝóá óôç èÜëáóóá. Ìåñéêïß áõôÞí ôçí ôå-
÷íéêÞ ôç ëÝíå «öïýóêá», äçëáäÞ óôïí áöñü.
Äåí îÝñù ðïéåò ôå÷íéêÝò Þ ðáñáäïóéáêÝò óõíÞèåéåò ìðïñåß íá åðéêñáôïýí á-
íÜëïãá ìå ôïõò ôüðïõò êáé ôá åßäç ôùí èçñáìÜôùí áíÜ ôçí ÅëëÜäá, ãéáôß öõóéêÜ
ôá ìÝñç ðïõ åãþ Ý÷ù øáñÝøåé åßíáé åëÜ÷éóôá ìðñïóôÜ óôï óýíïëï ôçò ÅðéêñÜ-
ôåéáò.
Åãþ äéáèÝôù ôÝóóåñéò âáóéêÝò áñìáôùóéÝò. Äýï óêÝôåò, äçëáäÞ ðïõ óôéò äõï
Üêñåò ôïõò Ý÷ïõí áðü ìßá óôñéöôáñïðáñáìÜíá, Ýôóé þóôå óôç ìßá Üêñç íá ðñï-
óáñôÜôáé ç ìÜíá êáé óôçí Üëëç ôï äüëùìá (ôå÷íçôü Þ öõóéêü) êáé äýï ìå 3 óéëé-
êïíïý÷á ðñéí áðü ôï ôå÷íçôü. Ôåëåõôáßá Ýêáíá êáé ìßá áêüìç áñìáôùóéÜ ðïõ á-
íôß ãéá óéëéêïíïý÷á Ý÷åé ìéêñÜ êïõôáëÜêéá.
Óôç âÜñêá ìïõ øáñåýù ðÜíôá ìå äõï óõñôÝò áöñïý, ôéò ïðïßåò êñåìÜù äåîéÜ
64
êáé áñéóôåñÜ áðü ëáóôé÷Üêéá ðïõ óôçí Üêñç ôïõò Ý÷ïõí êïõäïõíÜêéá ãéá íá ìå
åéäïðïéïýí üôáí ôóéìðÜåé, üðùò äåß÷íù óôçí Åéêüíá 21.
ÓõíÞèùò ïé äõï áõôÝò óõñôÝò åßíáé áêñéâþò ßäéåò, äçëáäÞ Þ êáé ïé äõï «öïý-
óêá» Þ êáé ïé äõï ìå ìïíÜ ìïëõâÜêéá Þ êáé ïé äõï ìå ïìÜäåò ôùí ôñéþí ìïëõâéþí
áíÜ 8 ìÝôñá.
¼ôáí óõìâáßíåé áõôü, ïé äõï áõôÝò óõñôÝò óðÜíéá ìðåñäåýïíôáé ìåôáîý ôïõò.
Ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò áõôü óõìâáßíåé ìüíï üôáí ðéáóôïýí øÜñéá ðïõ ôéò ôñá-
âïëïãÜíå ðÝñá äþèå, áëëÜ êáé ôüôå óðÜíéá.
¼ôáí ïé äõï óõñôÝò åßíáé äéáöïñåôéêÝò, ìðåñäåýïíôáé ðéï åýêïëá ìåôáîý
ôïõò. Áðü ôçí ðåßñá ìïõ Ý÷ù óõìðåñÜíåé üôé üôáí Ý÷ïõí ôï ßäéï ìÞêïò, óðÜíéá
ìðåñäåýïíôáé, Ýóôù êáé áí äåí åßíáé ßäéåò êáôÜ ôá Üëëá.
¹ñèå ç þñá íá åîçãÞóù ãéáôß Ý÷ù ôüóá åßäç êáé ü÷é ìüíï ìßá åêäï÷Þ óõñôÞò.
Áðü ôçí ðåßñá ìïõ Ý÷ù äéáðéóôþóåé ìåñéêÜ ðñÜãìáôá ðïõ åßìáé óßãïõñïò üôé
éó÷ýïõí ìüíï óôá ìÝñç ðïõ øáñåýù åãþ êáé ãéá ôá åßäç ôùí øáñéþí ðïõ óôï-
÷åýù, åíþ üóåò öïñÝò Ýôõ÷å íá øáñÝøù óå Üëëåò ðåñéï÷Ýò, ïé ëïãéêÝò áõôÝò äåí
ßó÷õáí ðÜíôá ìå ôçí ßäéá åðéôõ÷ßá. Ôï èåùñþ öõóéïëïãéêü ãéáôß êÜèå ôüðïò óôï
øÜñåìá Ý÷åé ôéò éäéáéôåñüôçôÝò ôïõ. Åßíáé áõôü ðïõ ëÝåé êáé ç ðáñïéìßá: «¼óá îÝ-
ñåé ï íïéêïêýñçò, äåí ôá îÝñåé ï êüóìïò üëïò».
Óôçí ðåñéï÷Þ ëïéðüí ðïõ øáñåýù åãþ, (Ðüñôï ×Ýëé), Ý÷ù äéáðéóôþóåé üôé óôç
óõñôÞ ðïõ äåí Ý÷åé ìïëýâéá (öïýóêá) ÷ôõðÜíå áðïêëåéóôéêÜ êáé ìüíï ôïíÜêéá.
ÌÝ÷ñé óÞìåñá äåí ìïõ Ý÷åé ôý÷åé íá ðéÜóù Üëëï øÜñé ìå áõôüí ôïí ôñüðï.
Óôçí ßäéá ðåñéï÷Þ, Ý÷ù äéáðéóôþóåé üôé üôáí øáñåýù óôá ñç÷Ü, óå êÜðïéá óç-
ìåßá ðïõ õðÜñ÷ïõí áììïõäéÝò ìå óðïñáäéêÜ âñá÷Üêéá, ðéÜíù áðßóôåõôåò ðïóü-
Åéêüíá 21: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ ëÜóôé÷ïõ ìå ôï êïõäïõíÜêé óôï ïðïßï

êñåìÜìå ôç óõñôÞ ôïõ áöñïý.
65
ôçôåò óêáñìþí êáé ìåñéêÝò äñÜêáéíåò. Óå áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò äçëáäÞ ç óõñôÞ
áöñïý ðïõ ìå ôá ìïëõâÜêéá âõèßæåôáé óå âÜèïò 5-6 ìÝôñùí ëåéôïõñãåß óáí óõñ-
ôÞ âõèïý, áöïý ëüãù ôïõ üôé ôï âÜèïò åßíáé 6-8 ìÝôñá, ôá øÜñéá ôïõ âõèïý «âëÝ-
ðïõí» êáíïíéêÜ ôç óõñôÞ.
Óôéò óõñôÝò ðïõ Ý÷ïõí ìïëýâéá êáé âõèßæïíôáé óôá 3-6 ðåñßðïõ ìÝôñá áðü ôçí
åðéöÜíåéá, (áíÜëïãá êáé ìå ôçí åêÜóôïôå ôá÷ýôçôá ôçò âÜñêáò, ôá ñåýìáôá êáé
ôïõò êõìáôéóìïýò), Ý÷ù ðéÜóåé êõñßùò ëïýôóïõò, (ìåñéêïýò ðïëý ìåãÜëïõò, ðÜ-
íù áðü 2 êéëÜ), áñêåôÜ êïêÜëéá, ìåñéêÜ ìáíÜëéá, êõíçãïýò, ëßôóåò, ðáëáìßäåò
êáé ëáâñÜêéá, êáé åß÷á êáé ëßãåò áðñüóìåíåò åðéôõ÷ßåò åêôüò ðñïãñÜììáôïò (äç-
ëáäÞ áõôü ðïõ óôç ãëþóóá ìáò ôï ëÝìå «êùëïöáñäßá») ðïõ åßíáé ðïëý ÷áñá-
êôçñéóôéêÝò êáé èá ôéò áíáöÝñù ìßá ðñïò ìßá.
¸÷ù ðéÜóåé óôï Ðüñôï ×Ýëé 3 öïñÝò ìéêñÝò óöõñßäåò 1 - 1,5 êéëü ðåñíþíôáò
ìå ôç óõñôÞ áöñïý ðÜíù áðü óçìåßá ìå âÜèïò 8-10 ìÝôñá.
Äåí èõìÜìáé áêñéâþò, áëëÜ íïìßæù üôé Ý÷ù ðéÜóåé êáé Üëëåò ôüóåò ßäéïõ ìåãÝ-
èïõò óôÞñåò, óôá ßäéá ðåñßðïõ ìÝñç.
Áêñéâþò ìå ôïí ßäéï ôñüðï Ýðéáóá êáé Ýíáí ñïöü 1,2 êéëïý óôá ßäéá ìÝñç.
ÊÜðïéá öïñÜ ðñéí 10 ðåñßðïõ ÷ñüíéá, ôç óôéãìÞ ðïõ êáôåõèõíüìïõíá áðü
âÜèïò 50 ðåñßðïõ ìÝôñùí ðñïò ôï êåöÜëé ìéáò îÝñáò ðïõ áíÝâáéíå óôá 6 ìÝôñá
ìïõ ÷ôýðçóå ìéá ìéêñÞ óõíáãñßäá 800 ãñáììáñßùí.
Ðñïöáíþò ôá øÜñéá áõôÜ äåí åßíáé åßäç ðïõ ðéÜíïíôáé ìå ôç óõñôÞ áöñïý,
áëëÜ øÜñéá ðïõ ðåôÜ÷ôçêáí áðü ôï âõèü óôïí ïðïßï óõíçèßæïõí íá âñßóêïíôáé,
ëßãá ìÝôñá ðéï ðÜíù ãéá íá öÜíå ôï äüëùìá ôçò óõñôÞò ìïõ êáé Ýöáãáí ... ôï êå-
öÜëé ôïõò.
Íá óçìåéùèåß üôé áõôÜ óõíÝâçóáí 10-15 ÷ñüíéá ðñéí. Áðü ôüôå ìÝ÷ñé óÞìåñá
óå áõôÜ ôá ìÝñç äåí Ýðéáóá ôßðïôá ðáñüìïéï.
Ôï 1976, óôï Íáýðëéï, ôçí ðáôñßäá ìïõ, ìå óõñôÞ áöñïý êáé äüëùìá ôï êïé-
íü êïõôáëÜêé, (ôüôå äåí õðÞñ÷áí óéëéêïíïý÷á êáé Üëëá ôÝôïéá), Ýðéáóá Ýíá ëá-
âñÜêé 9,5 êéëþí óå Ýíá åíôåëþò ðñü÷åéñï øÜñåìá ôçò ìéáò þñáò (áí Ý÷åéò ôý÷ç
äéÜâáéíå), óå ìÝñïò ðïõ ôï âÜèïò åßíáé 7 ìÝôñá.
Ôï 1988 óôçí ÊÝñêõñá, óå Ýíáí ôüðï ðïõ øÜñåõá ãéá ðñþôç öïñÜ, Ýðéáóá óå
âÜèïò 3 ìÝôñùí(!) Ýíá öáãêñß 5,5 êéëþí (áõôü Þôáí ôï ðéï ðáñÜîåíï ãåãïíüò ðïõ
ìïõ Ý÷åé óõìâåß ìÝ÷ñé óÞìåñá óôç èÜëáóóá. Ôï ðåñéãñÜöù ìå ëåðôïìÝñåéåò óôç
óåëßäá 15).
Ëßãï áñãüôåñá óôï Ðüñôï ×Ýëé Ýðéáóá Ýíáí ëïýôóï 4,5 êéëþí. ÈõìÜìáé üôé
ôïí Ýâáëá óôï ôñáðÝæé ãéá íá ôïí öùôïãñáöÞóù êáé ôï ïðôéêü ðåäßï ôçò öùôï-
ãñáöéêÞò ìç÷áíÞò äåí ôïí ÷þñáãå, áí äåí áíÝâáéíá ìå ôç óêÜëá øçëÜ óôï ôáâÜ-
íé ôïõ óðéôéïý.
Êáé ôï 2002, øáñåýïíôáò óå ìéá îÝñá ðïõ åßíáé áíïé÷ôÜ óôï ËáãïíÞóé óôç
Âïýëá ÁôôéêÞò, ìå ôç âÜñêá åíüò ößëïõ ìïõ êáé ãåßôïíá, ôïí ïðïßï ôïí ìÜèáéíá
íá øáñåýåé óõñôÝò, Ýðéáóá Ýíáí ôüíï 7,5 êéëþí ðïõ Þôáí êáé ôï ôåëåõôáßï ìåãÜ-
ëï øÜñé ðïõ Ý÷ù ðéÜóåé ìå áõôü ôï åñãáëåßï.
66
¼ðùò Þäç Ý÷ù óçìåéþóåé, áõôÝò ïé «åðéôõ÷ßåò» èåùñþ üôé «äåí» áíÞêïõí
óôçí «åìâÝëåéá» áõôïý ôïõ øáñÝìáôïò, áëëÜ üôé Þôáí áðëþò ôõ÷áßá ðåñéóôáôé-
êÜ, áðü áõôÜ ðïõ ëßãï - ðïëý Ý÷ïõí óõìâåß óå ðïëëïýò. ¹ôáí öõóéêü íá óõì-
âïýí êáé óå ìÝíá, áöïý ôüóï ÷ñüíéá ðåñéöÝñïìáé óôç èÜëáóóá, óÝñíïíôáò ðßóù
áðü ôç âÜñêá ìïõ ó÷åäüí ðÜíôá äýï óõñôÝò áöñïý. Áõôü ðñÜãìáôé ìïõ Ý÷åé ãßíåé
ìéá ðïëý êáëÞ óõíÞèåéá. Ó÷åäüí ðÜíôá üôáí ðçãáßíù íá øáñÝøù ð.÷. ðáñáãÜäé,
óôç äéáäñïìÞ åßôå ðñïò, åßôå áðü ôïí ôüðï, ñß÷íù ôéò óõñôÝò áöñïý, ðïõ ôéò Ý÷ù
ðÜíôá ìáæß ìïõ. Äåí åßíáé ëßãåò ïé öïñÝò ðïõ ç óõíÞèåéÜ ìïõ áõôÞ ìå Ý÷åé ... îå-
ëáóðþóåé.
Ãõñßæù áðü áðïôõ÷çìÝíï, ãéá äéÜöïñïõò ëüãïõò, øÜñåìá ðáñáãáäéïý êáé ðÜ-
íù ðïõ êëáßù ôç ìïßñá ìïõ êáé øÜ÷íù ôñüðïõò íá áíôáðåîÝëèù óôçí êáæïýñá
ôùí ößëùí êáé ãíùóôþí, «íôñéí - íôñéí» íÜóïõ êáé ÷ôõðÜåé ôï êïõäïõíÜêé ôçò
óõñôÞò áöñïý êáé Ýíá êáëü øáñÜêé ãåìßæåé ôï Üäåéï øõãåßï ìïõ. ÊÜðïéïò ëïý-
ôóïò, Ýíá êïêêÜëé êáé Üëëá ôÝôïéá ðáñçãïñçôéêÜ. Ãé’ áõôü ôï áãáðÜù áõôü ôï
øÜñåìá. ÂÝâáéá ãéá íá óïõ óõìâåß áõôü ç âÜñêá ðñÝðåé íá ôñÝ÷åé ìå ôá÷ýôçôá
óõñôÞò êáé ü÷é ðáñáðÜíù. Êáé åäþ ßóùò åßíáé ç êáôÜëëçëç óôéãìÞ íá áíïßîù êáé
Ýíá Üëëï ìåãÜëï èÝìá, ôï ðáñáêÜôù:
Ç åðéëïãÞ ôïõ óùóôïý óêÜöïõò êáé ôçò óùóôÞò ìç÷áíÞò

Óôïí êüóìï ôùí åñáóéôå÷íþí Ý÷åé åðéêñáôÞóåé ìå óõíôñéðôéêÞ ðëåéïøçößá ç
öéëïóïößá ôïõ ãñÞãïñïõ óêÜöïõò. Åãþ ðéóôåýù üôé óôéò ðåñéóóüôåñåò ôùí ðåñé-
ðôþóåùí áõôü åßíáé ëÜèïò. Ðñïóï÷Þ! Äåí ëÝù óå üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò, áëëÜ
óôéò ðåñéóóüôåñåò. Êáé åîçãïýìáé:
Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ ãñÞãïñïõ óêÜöïõò åßíáé ðÜñá ðïëëÜ, üìùò êáé ôá
ìåéïíåêôÞìáôÜ ôïõ äåí ðÜíå ðßóù. Ç ãíþìç ìïõ åßíáé üôé ôï ëÜèïò äåí âñßóêåôáé
óôá äéÜöïñá óêÜöç, áëëÜ óôï ìõáëü ôùí åñáóéôå÷íþí øáñÜäùí, ïé ïðïßïé áãï-
ñÜæïõí óêÜöïò êáôÜ êáíüíá ðñéí áêüìç ìÜèïõí áñêåôÜ ôç èÜëáóóá êáé ôï ÷åé-
ñüôåñï ðïëý ðñéí áðïöáóßóïõí ãéá ôï ôé èÝëïõí íá êÜíïõí óå áõôÞí.
Ï óùóôüò ôñüðïò ãéá íá áãïñÜóåé êáíåßò óêÜöïò êáé íá éêáíïðïéÞóåé ìÝóá
áðü áõôü üëá ôá èÝëù ôïõ ÷ùñßò íá îåðáñáäéáóôåß, åßíáé ðñþôá íá áðïöáóßóåé ôé
áêñéâþò èÝëåé íá êÜíåé óôç èÜëáóóá êáé ìåôÜ íá êïéôÜîåé íá áðïêôÞóåé ôï óêÜ-
öïò ðïõ èá ìðïñåß íá ôï êÜíåé áõôü êáé ü÷é ôï áíÜðïäï. Ãéáôß ç åìðåéñßá Ý÷åé ðÝ-
ñáí ðÜóçò áìöéâïëßáò áðïäåßîåé, üôé ôï óêÜöïò ðïõ óôç èÜëáóóá èá ìðïñåß íá
ôá êÜíåé üëá ìå ôçí ßäéá åõêïëßá äåí Ý÷åé áêüìç ... åöåõñåèåß.
¢íïéîá áõôü ôï èÝìá åäþ ãéá íá ôïíßóù üôé áí ãéá ðáñÜäåéãìá êáíåßò åßíáé
«êïëëçìÝíïò» êõñßùò ìå ôá êÜèå åßäïõò øáñÝìáôá ôçò óõñôÞò, ôüôå ôï óêÜöïò
ðïõ ôïõ ÷ñåéÜæåôáé ãéá íá ôá êÜíåé ìå åõ÷Ýñåéá åßíáé Ýíá âáñý ìåôñßïõ ìåãÝèïõò
îýëéíï Þ ðëáóôéêü ðïõ èá êéíåßôáé ìå ìéá ìéêñÞ åóùëÝìâéá ìç÷áíÞ ðåôñåëáßïõ.
Ôï éäáíéêü ìÞêïò åíüò ôÝôïéïõ óêÜöïõò åßíáé 4,5 - 5,5 ìÝôñá ôï ðïëý þóôå íá
ìðïñåß íá ìåôáöÝñåôáé ìå åõ÷Ýñåéá êáé ìå ôñÝéëåñ ïðïõäÞðïôå.
67
Ïé ëüãïé ðïõ óõóôÞíù Ýíá ôÝôïéï óêÜöïò åßíáé åðéãñáììáôéêÜ ïé åîÞò:

– Ç áðáßôçóç óôá ðåñéóóüôåñá øáñÝìáôá óõñôÞò ãéá óôáèåñÞ êáé ðïëëÝò
öïñÝò ðïëý ÷áìçëÞ ôá÷ýôçôá (1 ìßëé Þ êáé ìéêñüôåñç) åßíáé ðïëý ðéï åýêï-
ëï íá éêáíïðïéçèåß ìå Ýíá ôÝôïéï óêÜöïò, åíþ åßíáé éäéáßôåñá äýóêïëï íá
ôçí ðåôý÷ïõìå ìå öïõóêùôÜ ê.ë.ð. ÄåäïìÝíïõ üôé åðßóçò óå êáíÝíá øÜñå-
ìá óõñôÞò äåí áðáéôåßôáé ôá÷ýôçôá ìåãáëýôåñç ôùí 5 ìéëßùí, äåí õðÜñ÷åé
êáíÝíáò ëüãïò íá åðéëÝîåé êáíåßò ìéá ãñÞãïñç åîùëÝìâéá ìç÷áíÞ áí äåí
ôçí ÷ñåéÜæåôáé ôáõôü÷ñïíá êáé ãéá êÜðïéá Üëëç ÷ñÞóç, ãéáôß ç óýãêñéóç
óôá Ýîïäá ëåéôïõñãßáò êáé óõíôÞñçóçò áíÜìåóá óå áõôÜ ôá äõï åßäç ìç÷á-
íþí åßíáé åíôõðùóéáêÜ õðÝñ ôçò åóùëÝìâéáò ìç÷áíÞò.
– Ôá ðåñéóóüôåñá øáñÝìáôá óõñôÞò èÝëïõí ôç ìç÷áíÞ íá äïõëåýåé óõíå÷þò
êáé ãéá ðïëëÝò þñåò, ðñÜãìá ðïõ êÜíåé ôï øÜñåìá éäéáßôåñá äáðáíçñü ü-
ôáí áõôü ãßíåôáé ìå åîùëÝìâéåò ìç÷áíÝò, ðïõ êáôáíáëþíïõí ðïëý ðåñéó-
óüôåñï êáé áêñéâüôåñï êáýóéìï áðü ôéò åóùëÝìâéåò.
– Ãéá íá øáñÝøïõìå ìå ôá äéÜöïñá åßäç óõñôÞò, äåí ÷ñåéÜæåôáé íá äéáíýóïõ-
ìå ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò. ÓõíÞèùò øáñåýïõìå êïíôÜ óå áêôÝò, ðñÜãìá ðïõ
Üíåôá ôï ðåôõ÷áßíïõìå êáé ìå áñãÝò âÜñêåò. Åäþ ðñÝðåé íá êÜíïõìå åîáß-
ñåóç ãéá ôá øáñÝìáôá ìå ìïëýâé öýëáêá Þ ìå ðëÜíï (jigging) Þ áêüìá êáé
áõôÜ ôïõ ôóáðáñß, ãéá ôá ïðïßá ßóùò êáôÜ ôüðïõò íá ÷ñåéáóôåß íá áíïé÷ôïý-
ìå óå áðïìáêñõóìÝíåò áðü ôç óôåñéÜ îÝñåò êáé ðÜãêïõò, üðïõ ðñÜãìáôé ïé
ãñÞãïñåò âÜñêåò ðëåïíåêôïýí ü÷é ìüíï óôïõò ÷ñüíïõò ìåôáöïñÜò, áëëÜ
êáé óôçí áóöÜëåéá ðïõ ðáñÝ÷ïõí, êáôïñèþíïíôáò ëüãù ôá÷ýôçôáò, åýêï-
ëá íá áðïöåýãïõí ôá îáöíéêÜ ìðïõñßíéá êáé ôéò èýåëëåò ðïõ åßíáé öõóéêÜ
êßíäõíïò - èÜíáôïò.
¼ëá üóá áíÝöåñá ðéï ðÜíù åßíáé ðáñÜãïíôåò ðïõ ï õðïøÞöéïò åñáóéôÝ÷íçò
óõñôáäüñïò ðñÝðåé íá ôá óêåöôåß ðïëý óïâáñÜ, ãéáôß ôá óêÜöç äåí áãïñÜæïíôáé
êÜèå ìÝñá. Åêôüò âÝâáéá áí äéáèÝôåé ãåñü ðïñôïöüëé!
Ç äéêÞ ìïõ âÜñêá äåí åßíáé ãñÞãïñç. Åßíáé âáñéÜ, Ý÷åé åêôüðéóìá êáé êéíåßôáé
ìå ôá÷ýôçôåò êÜôù ôùí Ýîé ìéëßùí ôçí þñá ðïõ åßíáé ôï ìÝãéóôü ôçò. Ç ìç÷áíÞ
ðïõ ôçí êéíåß åßíáé ìéá ìéêñÞ åóùëÝìâéá ðåôñåëáßïõ áñãüóôñïöç, êáé ãéá ôï ëü-
ãï áõôüí ðïëý óôáèåñÞ. Ç åðéëïãÞ áõôÞ Ý÷åé ãßíåé óõíåéäçôÜ, ãéáôß ç ôá÷ýôçôá
óôç èÜëáóóá Þôáí êÜôé ðïõ åíþ óå ïñéóìÝíá æçôÞìáôá ìå åîõðçñåôïýóå, ôá áñ-
íçôéêÜ êáé ïé áðþëåéåò Þôáí äõóáíÜëïãá ðïëëÝò. Ç âÜñêá ðïõ Ý÷ù åßíáé ç 7ç
óôç óåéñÜ ðïõ Ý÷ù áðïêôÞóåé êáé ðñïöáíþò åßíáé áêñéâþò áõôü ðïõ Þèåëá ðÜ-
íôá, áöïý óôçí åðéëïãÞ ôçò Ýöôáóá ìåôÜ áðü ðïëëþí ÷ñïíþí áíáæçôÞóåéò óôçí
ðñÜîç.
Ôçí Ý÷ù óôçí êáôï÷Þ ìïõ 15 ÷ñüíéá êáé ìÜëëïí èá ôåñìáôßóù ôçí øáñåõôéêÞ
ìïõ óôáäéïäñïìßá ìå áõôÞí, åêôüò áí áõôÞ ðñïëÜâåé íá ... ÷áëÜóåé íùñßôåñá áðü
üôé ... åãþ. Áí åîçãÞóù ðþò Ýöôáóá óôçí åðéëïãÞ ôçò ßóùò íá ðÝóåé êáé ãÝëéï, á-
öïý ôá ðñÜãìáôá ðïõ ðñïóðÜèçóá íá óõíäõÜóù ìå ôçí áðüêôçóÞ ôçò Þôáí ðï-
ëý åôåñüêëéôá.
68
ÁõôÜ ðïõ êÜíù åãþ óôç èÜëáóóá åßíáé üëá ó÷åäüí ôá øáñÝìáôá óõñôÞò, ðïë-
ëÜ, ìá ðÜñá ðïëëÜ ðáñáãÜäéá üëùí ôùí åéäþí êáé óáí íá ìçí Ýöôáíáí üëá áõôÜ,
ðñéí 25 ðåñßðïõ ÷ñüíéá ìïõ êüëëçóå êáé ôï ìéêñüâéï ôçò éóôéïðëïÀáò.
ÐïôÝ ìïõ äåí ðßóôåõá üôé üëá áõôÜ èá ìðïñïýóá íá ôá êÜíù ìå Ýíá êáé ìüíï
óêÜöïò, ìÝ÷ñé ðïõ óõíÜíôçóá ôï óõãêåêñéìÝíï. Áðü ôüôå ôï Ýøá÷íá ðáíôïý ãéá
3 ïëüêëçñá ÷ñüíéá. Ï ëüãïò Þôáí üôé óáí êáéíïýñãéï äåí õðÞñ÷å, áöïý ç åôáé-
ñåßá ðïõ ôï êáôáóêåýáæå åß÷å êëåßóåé, ïðüôå Ýðñåðå ïðùóäÞðïôå íá ôï âñù ìå-
ôá÷åéñéóìÝíï, ðïõ Ýôóé êé áëëéþò ôï ðñïôéìïýóá êéüëáò. ¼ôáí êáôÜöåñá êáé ôï
âñÞêá ìéóïâïõëéáãìÝíï óôç ÑáöÞíá, ôï áãüñáóá ÷ùñßò äåýôåñç êïõâÝíôá.
Ïé äéÜöïñåò áðáñáßôçôåò ôñïðïðïéÞóåéò ðïõ ôïõ Ýêáíá äéÜñêåóáí ãéá 2 ðåñß-
ðïõ ÷ñüíéá êáé üôáí Üñ÷éóá íá ôï ÷ñçóéìïðïéþ óôç èÜëáóóá äéáðßóôùóá üôé ü-
ëåò ìïõ ïé ðñïâëÝøåéò Þóáí áðïëýôùò óùóôÝò.
Ðåñéôôü íïìßæù íá óçìåéþóù üôé ç ó÷Ýóç ôïõ åñáóéôÝ÷íç øáñÜ ìå ôï óêÜöïò
ôïõ ðñÝðåé íá åßíáé êáé ëßãï ... åñùôéêÞ!
Óôéò äõï öùôïãñáößåò ðïõ ðáñáèÝôù (Åéêüíåò 22 êáé 23) ìðïñåßò íá äåéò ôï á-
íôéêåßìåíï ... ôïõ ðüèïõ ìïõ.
Ïé åéäéêÝò ðåñéðôþóåéò
Åêôüò áðü ôéò ðáñáðÜíù ôå÷íéêÝò ðïõ Þäç ðåñéÝãñáøá, óôç óõñôÞ áöñïý ðñÝ-
ðåé íá åíôÜîïõìå êáé ôéò åîÞò åéäéêÝò ðåñéðôþóåéò:
Åéêüíá 22: Óôéãìéüôõðï áðü ôçí ðñþôç êáèÝëêõóç ôçò âÜñêáò ìïõ ôï 2001.
69
Åéêüíá 23: Êáé ëßãç éóôéïðëïÀá óôïí … êÞðï ìïõ.
Ç óõñôÞ áöñïý ãéá æáñãÜíåò ìå øáñïäüëé

Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá åýêïëï øÜñåìá êáé ðïëý áðïäïôéêü, áñêåß íá õðÜñ÷ïõí
æáñãÜíåò. Ôï åß÷á øáñÝøåé óõóôçìáôéêÜ ôç 10åôßá ôïõ 1970 óôçí ÐÜ÷ç ÌåãÜ-
ñùí.
ÁöÞíåéò ðßóù áðü ôç âÜñêá 20-25 ìÝôñá ìéáò üóï ôï äõíáôüí ðéï øéëÞò ìå-
óçíÝæáò ìå Ýíá áðëü áãêßóôñé óôçí Üêñç ôçò, óôï ïðïßï Ý÷åéò äïëþóåé Ýíá áíÜ-
ëïãïõ ìåãÝèïõò öéëÝôï ïðïéïõäÞðïôå øáñéïý. Ç âÜñêá ðñÝðåé íá ðñï÷ùñÜåé ìå
ðïëý ìéêñÞ ôá÷ýôçôá (ðåñßðïõ üðùò øáñåýïõìå êïëðÜäá ãéá ÷ôáðüäéá) êáé êÜèå
ôüóï íá óôáìáôÜåé êáé íá óÝñíåéò ðïëý óéãÜ ôçí ìåóçíÝæá ðñïò ôï ìÝñïò óïõ.
ÊÜíïíôáò áõôü ôï ðñÜãìá óõíÝ÷åéá, êÜðïéá óôéãìÞ áéóèÜíåóáé Ýíá êáíïíéêü
ôóßìðçìá, (ðñïóï÷Þ ü÷é ôñÜâçãìá). Åßíáé ç óôéãìÞ ðïõ ç æáñãÜíá ðéÜíåé ôï äü-
ëùìá óôï ñÜìöïò ôçò. Ìüëéò áéóèáíèåßò áõôü ôï êÜðùò éäéüôñïðï ôóßìðçìá, á-
öÞíåéò ãéá ëßãï (äåõôåñüëåðôá) ôçí ìåóçíÝæá ôåëåßùò åëåýèåñç, ãéá íá äþóåéò ôç
äõíáôüôçôá óôç æáñãÜíá íá êáôåâÜóåé ôï äüëùìá óôï óôïìÜ÷é ôçò. ÁìÝóùò ìå-
ôÜ êÜíåéò Ýíá áðüôïìï ôñÜâçãìá ãéá íá êáñöþóåéò ôç æáñãÜíá êáé ôï èÝìá Ý÷åé
ôåëåéþóåé.
Ìüëéò ðéÜóåéò ôçí ðñþôç æáñãÜíá, êüâåéò Ýíá ìáêñüóôåíï öéëÝôï áðü ôçí ß-
äéá, ôï ïðïßï Ý÷åé áðïäåé÷èåß üôé åßíáé ôï êáôáëëçëüôåñï ãéáôß åßíáé óêëçñü êáé
êñáôÜåé, (öáßíåôáé üôé ç æáñãÜíá åßíáé êáíßâáëïò êáé äåí áñíåßôáé íá öÜåé ôïõò
ïìïßïõò ôçò) êáé óõíå÷ßæåéò ôï øÜñåìá ìå ôïí ßäéï ôñüðï.
70
¼ôáí óôï ìÝñïò ðïõ øáñåýåéò õðÜñ÷ïõí æáñãÜíåò, ìå áõôüí ôïí ôñüðï èá ðéÜ-
íåéò ôç ìßá ðßóù áðü ôçí Üëëç.
Ç óõñôÞ áöñïý ãéá æáñãÜíåò ìå ìáôáóßíá

Ç ìáôáóßíá åßíáé Ýíá åßäïò «ðëáóôéêïý ìáëëéïý» ðïõ ìïéÜæåé ðåñßðïõ ìå ôï
êáíÜâé ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ïé õäñáõëéêïß. (ÂëÝðå Åéêüíá 24).
Ôéò êïõëïýñåò ðïõ öáßíïíôáé óôçí Åéêüíá 24 ôéò ìåôáôñÝðïõìå óå áñìáôù-
óéÜ óõñôÞò áöñïý ìå ðïëý áðëü ôñüðï. Êüâïõìå ôçí ìáôáóßíá óôï Ýíá áðü ôá
äýï «äåóßìáôá» ðïõ Ý÷åé êáé áðü ôï Üëëï ôç äÝíïõìå ìå üðïéï ôñüðï ðñïôéìÜìå
(óõíÞèùò èçëéÜ) óôçí 2ç áñìáôùóéÜ ôçò óõñôÞò áöñïý ðïõ öáßíåôáé óôç Åéêüíá
19, áíôéêáèéóôþíôáò äçëáäÞ ìå áõôÞí ôéò óéëéêüíåò.
Ìå ôçí áñìáôùóéÜ áõôÞ øáñåýïõìå óõñôÞ áöñïý ìå ôçí ìÜíá ðïõ Ý÷åé Ýíá
ìüíï ìïëõâÜêé. Ç æáñãÜíá ðñïóåëêýåôáé êáé ðçãáßíïíôáò íá äáãêþóåé áõôü ôï
äüëùìá ìðëÝêåé ôá äüíôéá ôçò óôï «ðëáóôéêü ìáëëß» êáé óõëëáìâÜíåôáé ÷ùñßò
êáí íá ðëçãùèåß.
Ôï øÜñåìá áõôü äåí ôï Ý÷ù êÜíåé ðïôÝ, áí êáé ôá 4-5 ôåëåõôáßá ÷ñüíéá Ý÷ù
óôïí åîïðëéóìü ìïõ ìáôáóßíåò. Ï ëüãïò åßíáé üôé äõóôõ÷þò ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá
óôçí ðåñéï÷Þ ìïõ ïé æáñãÜíåò óðáíßæïõí. Áêïýù áðü äéÜöïñåò óõæçôÞóåéò üôé
ìå áõôüí ôïí ôñüðï ðéÜíïõí æáñãÜíåò ôéò ïðïßåò ÷ñçóéìïðïéïýí ãéá äüëùìá ãéá
ãïöÜñéá êáé ìáãéÜôéêá óå ìïëýâé öýëáêá êáé ïìïëïãþ üôé ... æçëåýù.
Åéêüíá 24: Ïé Ìáôáóßíåò åßíáé áðü ôá ðéï ðáñÜîåíá ôå÷íçôÜ äïëþìáôá ðïõ
Ý÷ù óõíáíôÞóåé. ÕðÜñ÷ïõí êáé óå Üëëá ÷ñþìáôá áðü áõôÜ ðïõ öáßíïíôáé åäþ.
71
Óôçí ãåéôïíéÜ ìïõ óôï Ðüñôï ×Ýëé ìÝíåé ôá 2 ôåëåõôáßá ÷ñüíéá Ýíáò Üíèñù-
ðïò ÁëâáíéêÞò êáôáãùãÞò, ðïëý êáëü ðáéäß êáé êáëüò ïéêïãåíåéÜñ÷çò, ï ïðïßïò
Ý÷åé ôñåëÜíåé ôá ãïöÜñéá ìå ôá ïðïßá ôñïöïäïôåß üëç ôç ãåéôïíéÜ (ôá ðïõëÜåé öõ-
óéêÜ). ÖÝñíåé øÜñéá ôùí 2-3 êéëþí êáé óôï óðßôé ôïõ Ý÷åé äõï êáôáøýêôåò ãéá íá
ìðïñåß íá ôá áðïèçêåýåé.
Ìïõ Ý÷åé ìéëÞóåé áíáëõôéêÜ ãéá ôï ðþò ôá øáñåýåé. Ðçãáßíåé óå Ýíá é÷èõï-
ôñïöåßï ôçò ðåñéï÷Þò êáé øáñåýåé áð’ Ýîù ìå ôï êáëÜìé ôïõ æáñãÜíåò ìå ìáôáóß-
íåò. ÁõôÝò ôéò äïëþíåé óå åéäéêÞ áñìáôùóéÜ, ðÜëé ìå ôï êáëÜìé ôïõ êáé ðéÜíåé ôá
ãïöÜñéá. Ôï ðñüâëçìÜ ôïõ åßíáé üôé äåí êáôáöÝñíåé ðÜíôá íá ðéÜóåé üóåò æáñãÜ-
íåò ôïõ ÷ñåéÜæïíôáé. Ìïõ Ý÷åé ðåé üôé ó÷åäüí êÜèå æùíôáíÞ æáñãÜíá áíôéóôïé÷åß
óå Ýíá ãïöÜñé.
Ç óõñôÞ áöñïý ãéá êõíçãïýò ìå äüëùìá êáëáìÜñé

¢ëëï Ýíá åéäéêü åßäïò óõñôÞò áöñïý ðïõ äåí ôï Ý÷ù êÜíåé ðïôÝ êáé ôï Ý÷ù á-
ðëþò áêïõóôÜ áðü äéçãÞóåéò êáé ðåñéãñáöÝò ößëùí.
Åßíáé ôï ßäéï ðåñßðïõ ìå ôï øÜñåìá ôçò æáñãÜíáò. ÄçëáäÞ ìéá áðëÞ ìåóçíÝæá
ìå Ýíá êáôÜëëçëï áãêßóôñé óôçí Üêñç ôçò äïëùìÝíï ìå öéëÝôï êáëáìáñéïý,
óÝñíåôáé ðßóù áðü ôç âÜñêá ðïõ ôáîéäåýåé ìå ìéêñÞ ôá÷ýôçôá.
Áêïýù üôé ï êõíçãüò ÷ôõðÜåé óå áõôü ôï åßäïò óõñôÞò êáé ðñÝðåé íá ìçí ôïí
âãÜëåéò áðü ôç èÜëáóóá, áëëÜ íá ôïí óÝñíåéò ðßóù áðü ôç âÜñêá, ãéáôß ìå áõôüí
ôïí ôñüðï ðáñáóÝñíåé üëï ôï êïðÜäé, åíþ åóý óõíå÷ßæåéò íá øáñåýåéò ìå ìßá Üë-
ëç óõñôÞ ßäéá ìå ôçí ðñïçãïýìåíç.
Ó÷åôéêÜ ìå áõôü ôï øÜñåìá Ý÷ù åðßóçò áêïýóåé üôé ñß÷íïõí óôç èÜëáóóá îý-
ëéíåò ðáëÝôåò Þ äÝìáôá êëáñéþí, ôá ïðïßá ðñïóåëêýïõí ôïõò êõíçãïýò, ðïõ óõ-
ãêåíôñþíïíôáé áðü êÜôù ôïõò.
Óôï ìÝñïò ðïõ øáñåýù åãþ ôï øÜñé áõôü óðáíßæåé êáé ìüíï ìéá öïñÜ åßäá Ýíá
ôÝôïéï äåìÜôé íá åðéðëÝåé óôç èÜëáóóá áëëÜ øÜñéá êïíôÜ ôïõ äåí åßäá.
Åãþ Ý÷ù ðéÜóåé 5-6 êõíçãïýò óôç æùÞ ìïõ óå Üëëåò ðåñéï÷Ýò ìå ôéò óõñôÝò á-
öñïý ðïõ Ý÷ù ðåñéãñÜøåé ðáñáðÜíù.
ÐÜíôùò èá ðñÝðåé íá óçìåéþóù åäþ üôé ç ôå÷íéêÞ áõôÞ (ðáëÝôåò ê.ë.ð.) åíäÝ-
÷åôáé íá äçìéïõñãÞóåé óïâáñü ðñüâëçìá óôá äéåñ÷üìåíá ôá÷ýðëïá óêÜöç êáé é-
äéáßôåñá ôá ìéêñÜ. Ãé’ áõôü êáëü åßíáé íá áðïöåýãåôáé Þ Ýóôù ôïõëÜ÷éóôïí üóïé
ôçí åîáóêïýí, áò öñïíôßóïõí íá âÜæïõí êáé êáìéÜ óçìáäïýñá ðÜíù óôéò ðáëÝ-
ôåò þóôå íá äéáêñßíïíôáé ìå åõ÷Ýñåéá êáé âÝâáéá íá ôéò áðïóýñïõí áðü ôç èÜ-
ëáóóá üôáí ôåëåéþíïõí ôï øÜñåìÜ ôïõò.
Ïé åéäéêÝò óõñôÝò ãéá ëáâñÜêéá

Óôçí ðáôñßäá ìïõ ôï Íáýðëéï áñêåôïß ðñï÷ùñçìÝíïé øáñÜäåò óõñôÞò Ýêá-
íáí êáé Ýíá åßäïò óõñôÞò ðïõ äåí ôï Ý÷ù óõíáíôÞóåé ðïõèåíÜ áëëïý. Åãþ äåí ôï
Ý÷ù êÜíåé ðïôÝ, ìïõ ôï Ý÷ïõí üìùò ðåñéãñÜøåé ðïëëïß ãíùóôïß ìïõ øáñÜäåò. Ìå
72
ìéá ìáêñéÜ áðü÷ç êáé ìå öáêü Ýðéáíáí ðïëëÝò ãáñßäåò óôïí ìþëï ôïõ ëéìáíéïý
ôéò ïðïßåò äéáôçñïýóáí æùíôáíÝò óå êïõâÜ ìå èáëáóóéíü íåñü. ÁõôÝò ôéò ãáñß-
äåò ôéò äüëùíáí óå ìéá óõñôÞ óáí êé áõôÞ ðïõ ðåñéÝãñáøá ðáñáðÜíù ãéá ôéò æáñ-
ãÜíåò, äçëáäÞ ìéá ëåðôÞ ìåóçíÝæá ðïõ óôçí Üêñç ôçò åß÷å Ýíá ìïíáäéêü áãêß-
óôñé êáôÜëëçëï ãéá ëáõñÜêéá. Óå áõôü ôï áãêßóôñé äüëùíáí æùíôáíÝò ìéá äõï
ãáñßäåò êáé ëÜìíïíôáò ðïëý Þóõ÷á êáé ðñïóåêôéêÜ ôéò Ýóåñíáí ðßóù áðü ôç âÜñ-
êá óôá ìåóüíåñá. Ôï ìÝñïò óôï ïðïßï Ýêáíáí áõôü ôï øÜñåìá Þôáí áììïëáóðþ-
äçò âõèüò, éäáíéêüò ãéá ôá ëáâñÜêéá ôá ïðïßá Þôáí ôá èçñÜìáôá óôá ïðïßá áðåõ-
èýíïíôáí.
Ïé âáóéêÝò áðáéôÞóåéò ôïõ øáñÝìáôïò áõôïý Þôáí ç ðïëëÞ çóõ÷ßá ðïõ áðáé-
ôïýóå êáé ç þñá ðïõ Ýðñåðå íá åßíáé íý÷ôá ìå ðïëý öåããÜñé. ÖõóéêÜ ãéíüôáí ìå
áðüëõôç ìðïõíÜôóá êáé óôçí âÜñêá äåí åðéôñåðüôáí ïýôå íá êéíåßóáé æùçñÜ ãéá
íá ìçí äéáôáñÜóóåéò ôçí çóõ÷ßá. Ç ìåóçíÝæá áêïëïõèïýóå ôç âÜñêá óå áðü-
óôáóç 20-30 ìÝôñùí. Ôá ëáâñÜêéá ðïõ Ýðéáíáí ìå áõôüí ôïí ôñüðï Þôáí åíôõ-
ðùóéáêÜ.
Ðïëëïß Ýëåãáí üôé üóïé Ýêáíáí áõôü ôï øÜñåìá Ýìðáéíáí ëáèñáßá êáé óôçí
ôüôå áðáãïñåõìÝíç áõóôçñÜ ðåñéï÷Þ ôïõ ëéìáíéïý ôïõ Íáõðëßïõ.
Ðëïçãïß êáé áåñïðëáíÜêéá

Ïé ðëïçãïß êáé ôá áåñïðëáíÜêéá äåí åßíáé äéáöïñåôéêü åßäïò óõñôÞò áöñïý,
áëëÜ äéÜöïñá åßäç éäéáßôåñçò áñìáôùóéÜò Þ ìÜëëïí ôå÷íçôïý äïëþìáôïò ãéá ôç
óõñôÞ áöñïý, êáé áðåõèýíïíôáé óõíÞèùò óå óõãêåêñéìÝíá åßäç èçñáìÜôùí.
ÐñïóùðéêÜ âñßóêù ðïëý åíäéáöÝñïíôåò ôïõò äéÜöïñïõò ðëïçãïýò ðïõ âïç-
èÜíå óôï íá äïëþíïõìå íùðÜ äïëþìáôá óôç óõñôÞ, ãéáôß èåùñþ üôé ôï íùðü äü-
ëùìá åßíáé ôï êáëýôåñï êáé ãé’ áõôÜ ôá øáñÝìáôá. ¸÷ù ìÜëéóôá êáé ï ßäéïò êá-
ôáóêåõÜóåé êÜðïéá åßäç ðëïçãþí, áêïëïõèþíôáò ôçí ðáñÜäïóç ôùí øáñÜäùí
ôçò ðáôñßäáò ìïõ, üðïõ áõôü Þôáí ðïëý óõíçèéóìÝíï êáé ãéá ôç óõñôÞ áöñïý êáé
ãéá ôç óõñôÞ ôïõ âõèïý. (ÂëÝðå Åéêüíá 11).
Âñßóêù åäþ ôçí åõêáéñßá íá áíáöÝñù üôé üôáí Þìïõíá ìéêñü ðáéäß èõìÜìáé
üôé ïé äéÜöïñïé óõñôáäüñïé ôçò åðï÷Þò êáôáóêåýáæáí ôå÷íçôÜ øáñÜêéá áðü ôçí
ôáñôáñïýãá ôïõ êïñìïý ôçò ðáëáéïý ôýðïõ ôóáôóÜñáò, ç ïðïßá óéãÜ - óéãÜ êá-
ôáóôñåöüôáí üôáí Ýóðáãáí ôá äüíôéá ôçò. Ôñï÷ßæïíôáò áõôü ôï ìÝñïò ôçò ôóá-
ôóÜñáò, ôïõ Ýäéíáí ó÷Þìá øáñéïý êáé ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò ôïõ ðñïóáñôïýóáí
óáëáããéÝò êáé áãêßóôñéá þóôå íá øáñåýïõí ìå áõôü óõñôÞ. «Ç ðåíßá ôÝ÷íåò êá-
ôåñãÜæåôáé» ëÝåé ç ó÷åôéêÞ ëáúêÞ ñÞóç êáé ðïëëÝò öïñÝò ìå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá, èá
ðñüóèåôá åãþ, áí êáé åßíáé áëÞèåéá üôé ôÝôïéá øáñÜêéá óÞìåñá äåí èá åß÷áí êá-
ìßá ... ôý÷ç.
Ôá äéáöüñùí åéäþí áåñïðëáíÜêéá (ÂëÝðå Åéêüíá 25) ìå ôá ïðïßá ìðïñïýìå
íá óÝñíïõìå ðïëëÜ ôå÷íçôÜ äïëþìáôá ôáõôü÷ñïíá þóôå íá äßíïõìå åéêüíá ìé-
êñþí êïðáäéþí, ôá âñßóêù ðïëýðëïêá êáé äåí íïìßæù üôé êÜíïõí óùóôÜ ôç äïõ-
73
ëåéÜ ðïõ õðüó÷ïíôáé ïé êáôáóêåõáóôÝò ôïõò.

Ãéá ôï åßäïò áõôü ôå÷íçôïý äïëþìáôïò, ïìïëïãþ üôé äåí Ý÷ù êáé ðïëý èåôéêÝò
ðëçñïöïñßåò íá ìåôáäþóù, äåäïìÝíïõ üôé äåí ôï Ý÷ù ÷ñçóéìïðïéÞóåé ï ßäéïò ðï-
ôÝ. ÊÜðïéåò öïñÝò ðñïóðÜèçóá íá ÷ñçóéìïðïéÞóù ðáñüìïéåò ìåèüäïõò, áëëÜ
ôï êõñéüôåñï ðñüâëçìá ðïõ äéáðßóôùóá Þôáí óïâáñÜ ìðåñäÝìáôá üôáí ôý÷áéíå
íá ðéáóôåß êÜðïéï øÜñé êáé ìåãÜëåò êáèõóôåñÞóåéò, ðïõ Ýöôáíáí ðïëëÝò öïñÝò
íá ìïõ ÷áëÜíå ïëüêëçñï ôï øÜñåìá. ¼óïé øáñåýïõí ìå ôóáðáñß èá êáôáëáâáß-
íïõí ôé èÝëù íá ðù, ãéáôß êÜôé ðáñüìïéï óõìâáßíåé êáé óå áõôü ôï øÜñåìá üðïõ
÷ñçóéìïðïéïýíôáé áñìáôùóéÝò ìå ðïëëÜ áãêßóôñéá êáé ôï ìðÝñäåìá åßíáé ï å-
öéÜëôçò ôùí øáñÜäùí.
Áí êÜðïéïò ãíùñßæåé êÜôé ðåñéóóüôåñï, èá Þìïõí õðü÷ñåïò áí Ýìðáéíå óôïí
êüðï íá ìïõ ôï ìåôáäþóåé ìå êÜðïéïí ôñüðï.
Ôá êáëÜìéá
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá âëÝðù üëï êáé ðåñéóóüôåñåò âÜñêåò íá øáñåýïõí óõñ-
ôÝò áöñïý ÷ñçóéìïðïéþíôáò êáëÜìéá äéáöüñùí åéäþí.
Åãþ äåí íïìßæù üôé èá êáôáöÝñù íá
ðñïóáñìïóôþ ðïôÝ óôéò ôå÷íéêÝò ðïõ ÷ñç-
óéìïðïéïýí áõôïß ïé åñáóéôÝ÷íåò, ãéáôß ìå-
ôÜ áðü ôüóá ÷ñüíéá åìðåéñéþí óôç èÜëáó-
óá, Ý÷ù ìÜèåé ôüóá ðïëëÜ ðïõ áêüìç êáé ï
ðïëýò åëåýèåñïò ÷ñüíïò ðïõ ðëÝïí äéáèÝ-
ôù ùò óõíôáîéïý÷ïò äåí ìïõ öôÜíåé ãéá íá
ôá êÜíù ðñÜîç óôç èÜëáóóá.
ÖõóéêÜ äåí áðïññßðôù áõôÝò ôéò ôå÷íé-
êÝò. Ðþò èá ìðïñïýóá Üëëùóôå, áöïý äåí
ôéò ãíùñßæù. ÁðëÜ ôéò áöÞíù óôïõò íåþôå-
ñïõò åðåñ÷üìåíïõò åñáóéôÝ÷íåò øáñÜäåò.
Ôï ìüíï ðïõ âÝâáéá åßíáé ïöèáëìïöá-
íÝò êáé äåí ÷ñåéÜæåôáé íá åßíáé êáíåßò óï-
öüò ãéá íá ôï êáôáëÜâåé, åßíáé üôé øáñåýï-
íôáò óõñôÞ áöñïý ìå êÜðïéïõ åßäïõò êá-
ëÜìé, äåí ìðïñåßò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò ìï-
ëõâÜêéá óáí êáé áõôÜ ðïõ ðåñéãñÜöù ðéï
ðÜíù óôç ìÜíá ôçò óõñôÞò êáé åðïìÝíùò
áí áõôÞ ÷ñåéáóôåß íá øáñÝøåé óå êÜðïéï
âÜèïò, Ýóôù ëßãùí ìÝôñùí, ìå êÜðïéïí Üë-
ëïí ôñüðï èá ðñÝðåé íá åðéôåõ÷èåß áõôü.
Åéêüíá 25: ¸íá áåñïðëáíÜêé ìå Ðéèáíþò âÝâáéá íá ìïõ äéáöåýãïõí ðñÜã-
ôçí … áêïëïõèßá ôïõ. ìáôá êáé íÝåò ôå÷íéêÝò êáé íá ëÝù áðëþò á-
74
íáêñßâåéåò.
¼ðïéïò äéáâÜóåé áõôü ôï êåßìåíï êáé Ý÷åé êÜôé êáéíïýñãéï íá ìïõ ðåé ðÜíù ó’
áõôü, èá ôïõ åßìáé õðü÷ñåïò áí ôï êÜíåé.
Ïé ðïëëáðëÝò óõñôÝò áöñïý

Åãþ óôç âÜñêá ìïõ øáñåýù ðÜíôá ìå äõï óõñôÝò áöñïý ôáõôü÷ñïíá, ïé ï-
ðïßåò, üðùò êáé ðáñáðÜíù óçìåßùóá, åßíáé ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò áêñéâþò ß-
äéåò.
Óå äéÜöïñá ðåñéïäéêÜ Ý÷ù äåé ó÷Ýäéá êáé öùôïãñáößåò, üðïõ äåß÷íïíôáé ìÝèï-
äïé ìå ôéò ïðïßåò ìðïñåß êáíåßò íá øáñÝøåé ôáõôü÷ñïíá ìå áêüìç ðåñéóóüôåñåò
óõñôÝò (Ý÷ù äåé ìÝ÷ñé êáé ïêôþ).
¼óåò öïñÝò ðñïóðÜèçóá íá ðñïóèÝóù êáé ìéá ôñßôç óõñôÞ óôç âÜñêá ìïõ, ü-
ëåò áðÝôõ÷á ïéêôñÜ. Éäéáßôåñá üôáí óõíÝâç íá ðéáóôïýí øÜñéá óå ðáñáðÜíù áðü
ìßá ôáõôü÷ñïíá (üôáí Ýðåóá óå ðõêíü êïðÜäé ìå ôïíÜêéá) ìðåñäåýôçêå ôï óý-
ìðáí êáé üëá Ýãéíáí ìáëëéÜ - êïõâÜñéá.
Ðéèáíþò êé åäþ íá ìïõ äéáöåýãïõí ðñÜãìáôá, ôá ïðïßá êáé ðÜëé ðáñáêáëþ ü-
óïõò ãíùñßæïõí íá ìïõ ôá ìåôáäþóïõí, áí Ý÷ïõí ôçí êáëïóýíç.
Ïé «âáñéÝò óõñôÝò áöñïý» ãéá ðïëý ìåãÜëá øÜñéá

Áêïýù êáé äéáâÜæù åðßóçò óå âéâëßá, ðåñéïäéêÜ êáé éóôüôïðïõò ãéá «âáñéÝò
óõñôÝò áöñïý», ìå ôéò ïðïßåò øáñåýïíôáé ìåãÜëá øÜñéá, üðùò îéößåò, ìåãÜëïé
ôüíïé, áêüìç êáé êáñ÷áñßåò (ìðïñåß êáé öÜëáéíåò!).
Áðü áñêåôÜ ìÜëéóôá áíáãíþóìáôá ôá ïðïßá Ý÷ù ìåëåôÞóåé áíáëõôéêüôåñá,
ðåñéóóüôåñï áðü ðåñéÝñãåéá êáé ëéãüôåñï ãéá ôï åíäå÷üìåíï íá áó÷ïëçèþ ï ß-
äéïò, åíôõðùóéÜæïìáé ðÜñá ðïëý áðü ôï áóôñïíïìéêü êüóôïò ôùí åîïðëéóìþí
ðïõ óõóôÞíïíôáé áðü ôïõò óõíôÜêôåò ôïõò.
ÄéáâÜæù ãéá ðáíÜêñéâá óêÜöç, ìå ðïëý éó÷õñÝò ìç÷áíÝò, éäéáßôåñá áêñéâïýò
åîïðëéóìïýò óå ôå÷íéêÜ ìÝóá êáé üñãáíá áíß÷íåõóçò (âõèüìåôñá, ñáíôÜñ êáé
Üëëá ðïëëÜ) ðïõ õðïôßèåôáé üôé êáëýðôïõí áêüìç êáé õðåñðüíôéá øáñÝìáôá.
Äåí ÷ñåéÜæåôáé íïìßæù íá óõíå÷ßóù óå üôé áöïñÜ ôïõò åîïðëéóìïýò óå åßäç á-
ëéåßáò, üðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé ïëüêëçñåò óõëëïãÝò áðü ðáíÜêñéâá êáëÜìéá êáé
ìç÷áíéóìïýò, ãéá íá ìçí áíáöåñèþ óôá åéäéêÜ êáèßóìáôá êáé æþíåò «ìÜ÷çò»,
ëåò êáé ðÜìå íá ... øáñÝøïõìå óôï ... «ÁêñùôÞñéï ôçò ÊáëÞò Åëðßäáò».
Äåí äéóôÜæù íá äçëþóù «åõèáñóþò êáé åí ãíþóåé ôùí óõíåðåéþí ôïõ íüìïõ»
üôé ðñüêåéôáé ðñïöáíþò ãéá õðåñâïëÝò ôùí äéáöüñùí åôáéñåéþí ðïõ åìðïñåýï-
íôáé áõôÜ ôá åßäç êáé ìÜëëïí ïé áñèñïãñÜöïé ôùí ó÷åôéêþí ðåñéïäéêþí óôá ï-
ðïßá áõôÝò äéáöçìßæïíôáé, Ý÷ïõí åðéåéêþò ... îåöýãåé.
Äåí ãíùñßæù áí áõôÜ ôá øáñÝìáôá ãßíïíôáé êáé óôçí ÅëëÜäá Þ ìüíï óå äéÜ-
öïñåò Üëëåò ðåñéï÷Ýò ôïõ ðëáíÞôç, ðñïóùðéêÜ ðÜíôùò ïìïëïãþ üôé äåí Ý÷ù é-
äÝá ãéá êÜôé ôÝôïéï, ïýôå Ýôõ÷å ðïôÝ êáíåßò íá ìïõ ìéëÞóåé Þ íá ìïõ åðéäåßîåé êÜôé
75
ðáñüìïéï ó÷åôéêÜ. ÌáêÜñé íá êÜíù ëÜèïò óå áõôÝò ôéò åêôéìÞóåéò ìïõ, ãéáôß áõ-
ôü èá óçìáßíåé üôé ï ôüðïò ìïõ (åííïþ ç ÅëëÜäá ùò øáñåõôéêÞ ÅðéêñÜôåéá) äéá-
èÝôåé ðïëý ðåñéóóüôåñá øÜñéá áðü áõôÜ ðïõ íïìßæù åãþ.
Ãíùñßæù âÝâáéá üôé áðü ðáëéÜ øáñåýïíôáí ôÝôïéá øÜñéá (ôüíïé ê.ë.ð.) óå äéÜ-
öïñá ìÝñç ôçò ÅëëÜäáò, Ýíá ôùí ïðïßùí âñßóêåôáé êáé êïíôÜ óôçí ðåñéï÷Þ ìïõ,
áëëÜ ïé øáñÜäåò (óôçí ðëåéïøçößá ôïõò åðáããåëìáôßåò) ðïõ Ýêáíáí áõôÜ ôá øá-
ñÝìáôá äåí åßäá ðïôÝ íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôÝôïéá åñãáëåßá, áëëÜ êÜðïéá Üëëá ðïõ
åß÷áí ðïëý ... ëïãéêüôåñï êüóôïò.
Áí õðÜñ÷åé êÜôé ðïõ ìïõ äéáöåýãåé ðïëý èá Þèåëá íá ôï ìÜèù.
ÈÝìá 3ï: Ç æüêá

ºóùò íá êÜíù ëÜèïò ðïõ ÷áñáêôçñßæù ôçí æüêá ùò «óõñôÞ» êáé ü÷é ùò «êáèå-
ôÞ», ãéáôß êáé áõôüò ï ÷áñáêôçñéóìüò èá áíôéóôïé÷ïýóå åðéôõ÷þò óôï øÜñåìá
áõôü, áöïý ôï øÜñåìá ôçò æüêáò áðáéôåß ìåí êáé áõôü «êßíçóç», ðëçí üìùò ôüóï
áñãÞ, ðïõ ìÜëëïí óå êáèåôÞ ðñïóïìïéÜæåé ðáñÜ óå óõñôÞ.
Åéêüíá 26: Ç æüêá áõôÞ êáé ôï êáëïýðé ôçò åßíáé äéêÞò ìïõ … ðáñáãùãÞò.
Ç äéáöïñÜ ôçò áðü áõôÞí ôïõ åìðïñßïõ, åßíáé üôé áíôß ãéá ôñýðá Ý÷åé äáêôýëéï
áðü áíïîåßäùôï óýñìá, ãéá íá ìðïñåß íá äÝíåôáé êáé ìå óôñéöôáñïðáñáìÜíá.
76
Èá Ýëåãá üôé ç æüêá åßíáé Ýíá øÜñåìá ðïõ âñßóêåôáé áíÜìåóá óôç óõñôÞ âõ-
èïý êáé ôç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá, ðïõ èá ðåñéãñÜøù ðéï êÜôù.
Ìå ôç óõñôÞ âõèïý ìïéÜæåé ãéáôß óôï÷åýåé ðåñßðïõ óôçí ßäéá êáôçãïñßá øá-
ñéþí, åíþ ìå ôç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá ðëçóéÜæåé, ãéáôß ÷ñçóéìïðïéåß ðåñßðïõ
ôá ßäéá äïëþìáôá êáé ôå÷íéêÝò.
ÄéáâÜæïíôáò ôá ðÜñá êÜôù ï áíáãíþóôçò, áò ôï êáôá÷ùñßóåé ï ßäéïò óå üðïéá
êáôçãïñßá øáñåìÜôùí ðñïôéìÜ.
Óáí åñãáëåßï ç æüêá åßíáé åîáéñåôéêÜ áðëü. Áðïôåëåßôáé áðü Ýíá åéäéêü áãêß-
óôñé (âëÝðå Åéêüíåò 26 êáé 27), ôïõ ïðïßïõ ç éäéáéôåñüôçôá óõíßóôáôáé óôï üôé
åßíáé åíóùìáôùìÝíï, ðáêôùìÝíï èá Ýëåãá êáëýôåñá, ìå ìßá ðïóüôçôá ìïëõâéïý
åéäéêïý ó÷Þìáôïò, áðü ôçí ìÜíá, ðïõ åßíáé Ýíá áñêåôÜ éó÷õñü êáé áñêåôïý ìÞ-
êïõò íÞìá, þóôå íá öôÜíåé áðü ôç âÜñêá ìáò ìÝ÷ñé ôïí åêÜóôïôå ðõèìÝíá, äåäï-
ìÝíïõ üôé ç æüêá ãéá ôçí ïðïßá ìéëÜìå åäþ, áðåõèýíåôáé êõñßùò óå ìåãÜëá øÜ-
ñéá, ìåñéêÜ ôùí ïðïßùí åßíáé êáé áñêåôÜ äõíáìéêÜ, êáé Ýíá Þ äýï êáôÜ ðåñßðôù-
óç éó÷õñÜ áãêßóôñéá, ðïõ ðáßæïõí ôï ñüëï ôïõ «êëÝöôç», ôïí ïðïßï ïé ðåñéóóü-
ôåñïé åñáóéôÝ÷íåò Þäç ãíùñßæïõìå.
Óôï óçìåßï áõôü èá Þèåëá íá äéåõêñéíßóù üôé óôï ðáñüí êåßìåíï áíáöÝñïìáé
óôçí ðáñáäïóéáêÞ ìåãÜëç æüêá ìå ôçí ïðïßá øáñåýïõìå óå âáèéÜ óõíÞèùò íå-
ñÜ ãéá ìåãÜëá øÜñéá, êõñßùò öáãêñéÜ, ôóáïýóéá, óõíáãñßäåò, óöõñßäåò, ñïöïýò,
âëÜ÷ïõò ê.ë.ð. êáé ü÷é ôç ìéêñÞ æüêá (ôï æïãêÜêé) ìå ôçí ïðïßá øáñåýïõìå ÷ùñßò
êëÝöôç êáé ìå äéáöïñåôéêÜ (ìéêñÜ ðÜíôùò) äïëþìáôá ãéá óáñãïýò, ôóéðïýñåò,
ìïõñìïýñåò êáé ôá ðáñüìïéá ìéêñüôåñá øÜñéá.
Ôï øÜñåìá áõôü èåùñçôéêÜ ìðïñåß íá ãßíåé üëåò ôéò þñåò ôçò çìÝñáò, Üñéóôåò
üìùò åßíáé ôï îçìÝñùìá êáé ìÝ÷ñé ôçí ðëÞñç åìöÜíéóç ôïõ Þëéïõ êáé ôï çëéïâá-
óßëåìá, åíþ ìðïñåß íá øáñåõôåß êáé ôç íý÷ôá, áëëÜ ìå ðïëý öåããÜñé, éäáíéêÜ ìå
ðáíóÝëçíï, ðáñáêÜôù èá åîçãÞóù ãéáôß.
Ôá êáëýôåñá äïëþìáôá ãé’ áõôü ôï øÜñåìá åßíáé ïé óïõðéÝò, ôá êáëáìÜñéá
êáé äéÜöïñá åßäç øáñéþí êáôÜ ðåñßðôùóç, ðÜíôá üìùò æùíôáíÜ (êáé ãé’ áõôü
÷ñåéÜæåôáé áðáñáßôçôá äåîáìåíÞ äéáôÞñçóçò æùíôáíïý) êáé ôï ÷ôáðüäé êáé ï ìï-
ó÷éüò, ðïõ ìðïñïýí íá äïõëÝøïõí êáé ùò íùðÜ. ÅéäéêÜ áõôÜ ôá ôåëåõôáßá èá
÷ñåéáóôåß íá ôá áóðñßóïõìå ðñéí ôá äïëþóïõìå, äéáäéêáóßá ðïõ åðéôõã÷Üíåôáé
ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò, êõñßùò ìå æåìÜôéóìá óå âñáóôü íåñü ãéá ðïëý ëßãï (1-2
ëåðôÜ), ïðüôå áöáéñåßôáé åýêïëá ôï äÝñìá ôïõò êáé áóðñßæïõí.
Ï ôñüðïò êáé ïé ôüðïé ðïõ øáñåýåôáé ç
æüêá åßíáé ôÝôïéïé ðïõ ìðïñïýìå íá ðïýìå
üôé óõìðëçñþíåé ìå åðéôõ÷ßá ôç óõñôÞ âõ-
èïý, ãéáôß øáñåýåé ó÷åäüí áêñéâþò åêåß
ðïõ äåí ìðïñåß íá øáñÝøåé áõôÞ. ÄçëáäÞ
ç æüêá ìðïñåß íá øáñÝøåé êáé óå íåñÜ ðï-
Åéêüíá 27: ¸íáò óýã÷ñïíïò ôýðïò ëý âáèýôåñá áðü ôá 50 ìÝôñá ðïõ Ý÷ù èÝ-
æüêáò ìå ôïí êëÝöôç ôçò. óåé ùò üñéï óôç óõñôÞ âõèïý, áëëÜ êáé óå
77
ìÝñç ìå ðïëëÝò áíùìáëßåò, äçëáäÞ ðÜãêïõò, áðüôïìåò áðï÷Ýò ê.ë.ð. ÁõôÜ ôá

äõï åßíáé ôá âáóéêÜ ôçò ðëåïíåêôÞìáôá.
Áõôü ðïõ èá äéáðéóôþóåéò ðéï êÜôù, üðïõ èá ðåñéãñÜøù ôïí ôñüðï ðïõ øá-
ñåýåôáé ç æüêá, åßíáé üôé óôï ìüíï ðïõ ìåéïíåêôåß, üðùò êáé ç óõñôÞ ìå ìïëýâé
öýëáêá, óå ó÷Ýóç ìå ôç óõñôÞ âõèïý, åßíáé üôé óå êÜèå øÜñåìá ìðïñåß íá «øÜ-
îåé» ìéêñÞ Ýêôáóç óõãêñéôéêÜ.
Ôï øÜñåìá áõôü Ý÷åé äéåõêïëõíèåß ìÝ÷ñé ... ôåëéêïý èáíÜôïõ üëùí áíåîáéñÝ-
ôùò ôùí õðïøÞöéùí èõìÜôùí, ìå ôçí åìöÜíéóç ôùí åîåëéãìÝíùí âõèïìÝôñùí /
áíé÷íåõôþí øáñéþí (ôùí ëåãüìåíùí fish finder), ðïõ Ý÷ïõí áíáëÜâåé ôçí áóöá-
ëÞ ... êáèïäÞãçóç üóùí ôï åîáóêïýí, þóôå íá ìðïñïýí íá êáôåâÜæïõí ôç æüêá
áêñéâþò ìðñïóôÜ óôï óôüìá ôùí õðïøÞöéùí èõìÜôùí.
ÖõóéêÜ ïé øáñÜäåò ôïõ ðáñåëèüíôïò äåí åß÷áí áõôü ôï ðñïíüìéï. Åß÷áí üìùò
êÜðïéï Üëëï, ðïõ åíäå÷ïìÝíùò áðü ðïëëïýò íá èåùñçèåß ðñïôéìüôåñï.
Ìðïñåß óÞìåñá ïé ÷ñÞóôåò ôçò æüêáò íá êáôáöÝñíïõí íá óôÝëíïõí ôï äüëù-
ìÜ ôïõò áêñéâþò ìðñïóôÜ óôï óôüìá ôïõ õðïøÞöéïõ èýìáôïò, üìùò äõóêïëåýï-
íôáé ðïëý ãéá íá ôï áíáêáëýøïõí, áêüìç êé áí Ý÷ïõí ôïí ôåëåéüôåñï áíé÷íåõôÞ
øáñéþí, ãéáôß áðëÜ ôï øÜñé ðïõ øÜ÷íïõí Ý÷åé áñ÷ßóåé íá ãßíåôáé ðëÝïí ... «åßäïò
åí áíåðáñêåßá», óå áíôßèåóç ìå ôéò åðï÷Ýò ðïõ áðÝ÷ïõí ìåñéêÜ ÷ñüíéá ðñïò ôá
ðßóù, üðïõ ìðïñåß ìåí íá ìçí âñßóêáíå åýêïëá ôá øÜñéá ãéáôß äåí åß÷áí áíé÷íåõ-
ôÞ, áõôÜ üìùò Þôáí ôüóï ðïëëÜ êáé ôüóï áðïíÞñåõôá, ðïõ ... åýñéóêáí áõôÜ
ðñþôá ôïí æïãêáäüñï õðïøÞöéï èýôç ôïõò.
×áñáêôçñéóôéêü ôçò ðáñáðÜíù äéáðßóôùóçò åßíáé êáé ôï ãåãïíüò üôé áðü üóá
øáñÝìáôá ðåñéãñÜöïíôáé óå áõôü ôï êåßìåíï, ó÷åäüí ìüíï ç æüêá øáñåõüôáí
óôï ðáñåëèüí óõóôçìáôéêÜ êáé áðü åðáããåëìáôßåò øáñÜäåò, ðñÜãìá ðïõ óçìáß-
íåé üôé óôï ðáñåëèüí áõôü ôï øÜñåìá Þôáí éäéáéôÝñùò áðïäïôéêü. Ãéá íá åßìáé
ðéï áêñéâÞò óôá ëåãüìåíÜ ìïõ, èá óçìåéþóù åäþ üôé åêôüò áðü ôç æüêá áñêåôïß
åðáããåëìáôßåò øÜñåõáí ðåñéóóüôåñï óôï ðáñåëèüí êáé ëéãüôåñï óÞìåñá êáé ìå
ôóáðáñß êáé êïëðÜäåò ôéò êáôÜëëçëåò åðï÷Ýò.
Ïé ëüãïé ðïõ óõíÝâáéíå áõôü Þôáí äýï:
Ï ðñþôïò ãéáôß ïé åðáããåëìáôßåò åß÷áí ðïëý åýêïëá óôç äéÜèåóÞ ôïõò ðïëëÜ
áðü ôá áðáñáßôçôá æùíôáíÜ äïëþìáôá ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôï øÜñåìá áõôü. É-
äßùò ïé æùíôáíÝò óïõðéÝò Þôáí ðïëý åýêïëåò ãé’ áõôïýò ðïõ Ýñé÷íáí äß÷ôõá. ¸ôóé
ìüëéò óðáôóÜñéæáí ìå ôï óÞêùìá ôùí äé÷ôõþí, üäåõáí ðñïò ôéò Üãñéåò îÝñåò ðïõ
Þîåñáí üôé êñáôÜíå ìåãÜëá øÜñéá êáé äïëþíïíôáò ôéò æùíôáíÝò óïõðéÝò ðïõ äéá-
ôçñïýóáí ìÝóá óå Ýíá âáñåëÜêé ìå èáëáóóéíü íåñü, óõìðëÞñùíáí ôçí øáñéÜ
ôçò çìÝñáò.
Ï äåýôåñïò Þôáí ãéáôß ìüíï áõôïß Þîåñáí óáí ôï óðßôé ôïõò ôïýò ôüðïõò üðïõ
óý÷íáæáí ôá ìåãÜëá øÜñéá ðïõ Þôáí êáôÜëëçëá ãéá ôï øÜñåìá ôçò æüêáò. ÓÞìå-
ñá ìå ôç ÷ñÞóç ôùí åîåëéãìÝíùí âõèïìÝôñùí ôá ìÝñç áõôÜ ôá îÝñåé êáé ç ... êïõ-
ôóÞ Ìáñßá.
Ï ôñüðïò ðïõ äïëþíåôáé ç æüêá åîáñôÜôáé áðü ôï åêÜóôïôå äüëùìá. Óôçí Åé-
78
êüíá 28 öáßíåôáé ï ôñüðïò äüëùóçò ìå íù-

ðü ÷ôáðüäé, üðïõ ôï ìïëýâé ôçò «êñýâå-
ôáé» ìÝóá óôçí óáêïýëá ôïõ ÷ôáðïäéïý
êáé ï êëÝöôçò ðñïâÜëåé áíÜìåóá óôá ðëï-
êÜìéá ôïõ. ¼ôáí ôï äüëùìá åßíáé æùíôáíü
áõôü äåí éó÷ýåé, ãéáôß ôï ìïëýâé ðñÝðåé íá
öáßíåôáé. ÊÜðïõ áíÜìåóá óôá ðëïêÜìéá
ôïõ ÷ôáðïäéïý Þ ôçò óïõðéÜò Þ ôïõ êáëá-
ìáñéïý, êáñöþíïõìå êáé êñýâïõìå ôïí
êëÝöôç ï ïðïßïò äÝíåôáé ìå Ýíá ìéêñü ðá-
ñÜìáëëï åßôå ðÜíù óôï áãêßóôñé ôçò æü-
êáò, åßôå óôïí åéäéêü êñßêï ðïõ äéáèÝôïõí
Åéêüíá 28: Äüëùóç ôçò æüêáò ìå ðïëëÝò áðü áõôÝò. (ÂëÝðå Åéêüíá 27).
íùðü ÷ôáðïäÜêé. Óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò ìðïñïýìå íá
âÜëïõìå êáé äéðëü êëÝöôç, äçëáäÞ Ýíá ðá-
ñÜìáëëï êáôÜëëçëïõ ìÞêïõò ôï ïðïßï ðåñíÜìå ìÝóá áðü ôïí êñßêï ôçò æüêáò
êáé äÝíïõìå äýï áãêßóôñéá óôá Üêñá ôïõ. ÐïëëÝò êáôáôïðéóôéêÝò åéêüíåò ãéá
üëá áõôÜ ìðïñåß íá äåé êáíåßò óôï äéáäßêôõï.
Ìå ôá äïëþìáôá ðïõ áíÝöåñá ðáñáðÜíù ç æüêá äïëþíåôáé ëßãï ðñéí ôçí êá-
ôåâÜóïõìå óôï âõèü, üðïõ ôçí êáôåâÜæïõìå óéãÜ - óéãÜ ìÝ÷ñé ðïõ íá ôïí «âñåé»
êáé ôüôå ôçí óçêþíïõìå ëßãï ðéï ðÜíù. Ïé êáéñéêÝò óõíèÞêåò ðñÝðåé íá åßíáé ôå-
ëåßùò Þ ó÷åäüí ôåëåßùò Üðíïéá. Èá Ýëåãá üôé åßíáé åðéèõìçôü Ýíá áðáëü áåñÜêé
ðïõ íá ìåôáêéíåß ôç âÜñêá ìáò ðïëý áñãÜ, äçëáäÞ ìå ôá÷ýôçôá 0,2 - 0,5 ìßëéá,
ßóá - ßóá ãéá íá áëëÜæïõìå ëßãï - ëßãï ôüðï, ÷ùñßò íá ÷ñåéÜæåôáé íá ëÜìíïõìå
ðïõ êáé ðïõ ìå ôá êïõðéÜ, ãéáôß ãéá ìç÷áíÞ äåí ðñÝðåé íá ãßíåôáé êáí ëüãïò. Ç
æüêá ÷ñåéÜæåôáé áðáñáßôçôá áðüëõôç çóõ÷ßá.
¼ðùò ç âÜñêá ìåôáêéíåßôáé Ýôóé, ï æïãêáäüñïò êïõíÜåé ïìáëÜ ôçí æüêá ðÜíù
- êÜôù, áíåâïêáôåâÜæïíôÜò ôçí óå ýøïò 1 - 1,5 ìÝôñï áðü ôïí ðõèìÝíá, ðåñßðïõ
óáí êïìðïëüé, åíþ óå áñáéÜ äéáóôÞìáôá êÜíåé êáé êÜðïéá áðüôïìá ôéíÜãìáôá,
üðùò ðåñßðïõ êÜíïõìå êáé óôï øÜñåìá ôçò êáèåôÞò, þóôå íá ðñïóåëêýóåé ôï èÞ-
ñáìá.
ÊÜðïõ - êÜðïõ âÝâáéá ðñÝðåé íá öñïíôßæåéò íá áêïõìðÜò, ìå ðñïóï÷Þ ãéá íá
ìçí êïëëÞóåéò, óôï âõèü, þóôå íá åëÝã÷åéò üôé äåí Ý÷åéò áðïìáêñõíèåß áðü áõ-
ôüí êáé øáñåýåéò óôá ÷áìÝíá.
Ôï ìïëýâé ôçò æüêáò ãõáëßæåôáé (áóôñÜöôåé) üôáí ôï ôñßøïõìå êáôÜ äéáóôÞ-
ìáôá ìå ãõáëü÷áñôï êáé óôç óõíÝ÷åéá ôï «ðáôÞóïõìå» ìå êÜðïéï ìåôáëëéêü á-
íôéêåßìåíï. Äõóôõ÷þò ôç ëÝîç «ðáôÞóïõìå» äåí ìðïñþ íá ôçí åîçãÞóù êáëýôå-
ñá, áëëÜ ìüíï íá ôçí åðéäåßîù. Ìðïñåßò íá äïêéìÜóåéò ôï åîÞò: Áöïý ôñßøåéò
êáëÜ ôçí åðéöÜíåéá ôçò æüêáò ìå øéëü ãõáëü÷áñôï, óôç óõíÝ÷åéá «óÝñíåéò» ðÜ-
íù óôç ãõáëï÷áñôéóìÝíç åðéöÜíåéá Ýíá ìá÷áßñé, ÷ùñßò íá ôï ðéÝæåéò äõíáôÜ. ÊÜ-
íïíôáò áõôÞ ôçí êßíçóç èá äåéò üôé óå êÜðïéá óçìåßá ðïõ èá ðåñíÜåé ôï ìåôáëëé-
79
êü áíôéêåßìåíï, ôï ìïëýâé èá ãõáëßæåé ðïëý. ÊÜíïíôáò ðïëëÝò ôÝôïéåò äïêéìÝò,

óéãÜ - óéãÜ èá ðåôý÷åéò ôï ãõÜëéóìá ïëüêëçñçò ôçò æüêáò. Áõôü ìðïñåßò íá ôï
äïêéìÜóåéò ìå ôçí çóõ÷ßá óïõ óôï óðßôé, ðÜíù óå Ýíá ïðïéïäÞðïôå êïììÜôé ìï-
ëõâéïý ãéá íá êáôáëÜâåéò ôç äéáäéêáóßá ôïõ «ðáôÞìáôïò».
¼ôáí ç æüêá ãõáëßæåé êáô’ áõôüí ôïí ôñüðï, ôüôå óå óõíäõáóìü ìå ôï äïëù-
ìÝíï æùíôáíü êáëáìÜñé Þ ôç óïõðéÜ, äåß÷íåé óáí Ýíá øÜñé ðïõ êõíçãéÝôáé áðü ôï
êåöáëüðïäï êáé üëï áõôü óôïé÷åéïèåôåß ôçí åðéèõìçôÞ «öõóéêÞ» åéêüíá ðïõ
ìðïñåß íá îåãåëÜóåé ôï èÞñáìá.
Ïé ðáëáéüôåñïé ãõÜëéæáí ôç æüêá ôñßâïíôÜò ôçí ìå óôáãüíåò õäñáñãýñïõ ðïõ
Ýñé÷íáí ðÜíù óå Ýíá êïììÜôé ðáíß Þ âáìâÜêé. Ï õäñÜñãõñïò ðïõëéüôáí ðáëéüôå-
ñá óôá êáôáóôÞìáôá åéäþí áëéåßáò óõóêåõáóìÝíïò óå ìéêñÜ ðëáóôéêÜ ìðïõêá-
ëÜêéá, ðÜíå üìùò ðïëëÜ ÷ñüíéá ðïõ Ý÷åé áðáãïñåõôåß ç äéÜèåóç áõôïý ôïõ
ðñïúüíôïò, ãéáôß åßíáé ðïëý éó÷õñü äçëçôÞñéï êáé ç ÷ñÞóç ôïõ ïéêïëïãéêÜ áðá-
ñÜäåêôç.
¸íá áêüìç ðïõ ÷ñåéÜæåôáé íá óõìðëçñþóù ãéá íá ïëïêëçñþóù ôçí ôå÷íéêÞ
ôçò æüêáò åßíáé üôé ôï ôóßìðçìá ôïõ èçñÜìáôïò äåí ãßíåôáé óõíÞèùò áíôéëçðôü
ìå êÜðïéï äõíáôü ôñÜíôáãìá, áíÜëïãï ôïõ ìåãÝèïõò ôïõ, üðùò èá ðåñéìÝíåé ß-
óùò íá íéþóåé ï ðñùôüðåéñïò æïãêáäüñïò. ÓõíÞèùò áéóèáíüìáóôå Ýíá åëáöñý,
ó÷åäüí áíåðáßóèçôï ôñÝìïõëï, ôç óôéãìÞ ðïõ ôï øÜñé Ý÷åé ðÜñåé ôï äüëùìá óôï
óôüìá ôïõ êáé óôÝêåôáé áêßíçôï. Åêåßíç ôç óôéãìÞ ðñÝðåé íá ôñáâÞîïõìå ìå äý-
íáìç ãéá íá êáñöþóïõìå ôï èÞñáìá. Óôï óçìåßï áõôü ðïëý åõåñãåôéêÝò åßíáé ïé
éäéüôçôåò ôùí íçìÜôùí ðïõ äåí Ý÷ïõí êáèüëïõ åëáóôéêüôçôá êé Ýôóé åîáóöáëß-
æïõí ó÷åäüí áðüëõôç ... õðáêïÞ óôá ... êåëåýóìáôá ôïõ æïãêáäüñïõ. Ç ÷ñçóéìï-
ðïßçóÞ ôïõò üìùò ðñïûðïèÝôåé ôçí ðñüóèåóç áñìáôùóéÜò áðü êáëÞò ðïéüôçôáò
ìåóçíÝæá óôçí áñ÷Þ ôçò ìÜíáò.
Êáé ìéá ôåëåõôáßá ðáñáôÞñçóç

Óçìåßùóá óôá ðáñáðÜíù üôé ôï øÜñåìá ôçò æüêáò ìðïñåß íá ãßíåé êáé ôéò âñá-
äéíÝò þñåò, ìüíï üìùò üôáí õðÜñ÷åé ðïëý öåããÜñé, éäáíéêÜ ðáíóÝëçíïò. Óôá ðá-
ñáêÜôù èá åîçãÞóù ôï ëüãï ãéá ôïí ïðïßï óõìâáßíåé áõôü, ãéá íá ìðïñåßò íá êá-
ôáëáâáßíåéò êáé ôç ëïãéêÞ ìå ôçí ïðïßá ëåéôïõñãïýí ôá ðñÜãìáôá óôç èÜëáóóá.
Áí Ý÷åéò øáñÝøåé ðáñáãÜäé Þ êÜðïéïõ åßäïõò êáèåôÞ ôç íý÷ôá ìå ôÝëåéá ìðïõ-
íÜôóá êáé áðüëõôï óêïôÜäé, äçëáäÞ óå íý÷ôá ÷ùñßò öåããÜñé êáé ìáêñéÜ áðü óôå-
ñéÝò ðïõ Ý÷ïõí ðïëëÜ öþôá, ôüôå èá ðáñáôÞñçóåò åíäå÷ïìÝíùò üôé ç äéáäñïìÞ
ôïõ íÞìáôüò óïõ óôï íåñü äéáêñßíåôáé ìå ìåãÜëç åõ÷Ýñåéá êáé óå áñêåôÞ áðü-
óôáóç áðü ôç âÜñêá óïõ, ëüãù ôïõ öùóöïñéóìïý ôùí åêáôïììõñßùí ìéêñïïñ-
ãáíéóìþí (ðëáãêôüí ïíïìÜæïíôáé) ðïõ áéùñïýíôáé ìÝóá óôï èáëáóóéíü íåñü.
Ôï öáéíüìåíï áõôü ìðïñåßò íá ôï ðáñïìïéÜóåéò ìå ôéò áêôßíåò ôïõ Þëéïõ ðïõ
äéáêñßíïíôáé ìå åõ÷Ýñåéá üôáí ìðáßíïõí ìÝóù êÜðïéá ó÷éóìÞò Þ ôñýðáò óå óêï-
ôåéíü ÷þñï óôïí ïðïßï õðÜñ÷åé áéùñïýìåíç óêüíç, ðïõ üôáí äåí õðÜñ÷ïõí áêôß-
80
íåò áëëÜ áðëü äéÜ÷õôï öùò, äåí öáßíåôáé. Ðñüêåéôáé áêñéâþò ãéá ôçí ßäéá ëïãé-
êÞ. ¼ðùò êáé óôç èÜëáóóá, Ýôóé êáé åäþ áõôÜ ôá áéùñïýìåíá ìéêñïóùìáôßäéá
ðñïäßäïõí ôçí äéáäñïìÞ ôçò ìåóçíÝæáò áðü ôç ìéá êáé ôçò áêôßíáò ôïõ Þëéïõ áðü
ôçí Üëëç.
¼ôáí ç íý÷ôá åßíáé èåïóêüôåéíç, ôï óýíïëï ôùí åñãáëåßùí ðïõ âõèßæïõìå ãéá
íá öôÜóïõìå óôï âõèü ðïõ âñßóêåôáé ôï øÜñé äéáêñßíïíôáé ìå áðßóôåõôç ... ìå-
ãáëïðñÝðåéá, Üó÷åôá áí ôá íÞìáôá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå åßíáé ôá ëåãüìåíá áüñá-
ôá (êáé ðáíÜêñéâá) Þ êïéíÜ (êáé öôçíÜ). Áõôü ðïõ ôá ðñïäßäåé äåí åßíáé ç ìéêñÞ
äéáöÜíåéá, áëëÜ ç ðáñáìéêñÞ êßíçóç. Êáé öõóéêÜ êáíÝíá øÜñé äåí èá ðëçóéÜóåé
êÜôé ðïõ ôïõ öáßíåôáé åíôåëþò áöýóéêï, åéäéêÜ áí åßíáé êáé ðïíçñåìÝíï êáé åðé-
öõëáêôéêü, üðùò åßíáé üëá áíåîáéñÝôùò ôá ìåãÜëá øÜñéá óÞìåñá.
Áíôßèåôá üôáí Ý÷åé ðïëý öåããÜñé (ðáíóÝëçíï) ôüôå ôï öùò åîáöáíßæåé áõôüí
ôïí öùóöïñéóìü êáé ôá åñãáëåßá öáßíïíôáé áêñéâþò üóï èá öáßíïíôáí áí Þôáí
çëéüëïõóôç çìÝñá.
Áõôüò åßíáé ï ëüãïò ãéá ôïí ïðïßï ìå ôç æüêá ìðïñïýìå íá øáñåýïõìå êáé íý-
÷ôá, áëëÜ ìüíï üôáí Ý÷åé ðïëý öåããÜñé.
Áðü ôçí êáôáóôáëáãìÝíç åìðåéñßá ôùí ðáëáéïôÝñùí áðïäåéêíýåôáé üôé ôçí
íý÷ôá ìå öåããÜñé øáñåýïíôáé êáëýôåñá ôá ìáýñá øÜñéá, üðùò óöõñßäåò, óôÞ-
ñåò, ñïöïß ê.ë.ð. åíþ ôá Üóðñá üðùò óõíáãñßäåò, öáãêñéÜ ê.ë.ð. ðñïôéìïýí ôçí
çìÝñá.
Ç äéáôÞñçóç ôïõ æùíôáíïý äïëþìáôïò

Ãéá íá åîáóêÞóïõìå ôá øáñÝìáôá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé áðáñáßôçôá æùíôáíü äü-
ëùìá, ðñÝðåé ôï óêÜöïò ìáò íá äéáèÝôåé êáé ôçí áðáñáßôçôç õðïäïìÞ ãéá ôçí
äéáôÞñçóÞ ôïõò. Ç õðïäïìÞ áõôÞ ëÝãåôáé «äåîáìåíÞ äéáôÞñçóçò æùíôáíïý»
êáé óôçí Åéêüíá 29 Ý÷ù öôéÜîåé Ýíá óêáñßöçìá óôï ïðïßï äåß÷íù ðþò ìðïñåß êá-
íåßò íá ôçí êáôáóêåõÜóåé êáé åßôå íá ôçí åãêáôáóôÞóåé ìüíéìá óôï óêÜöïò ôïõ,
åßôå íá ôçí Ý÷åé öïñçôÞ, áí äåí äéáèÝôåé Üðëåôï ÷þñï, êáé íá ôçí ðáßñíåé ìáæß ôïõ
Åéêüíá 29: ÄåîáìåíÞ äéáôÞñçóçò æùíôáíþí äïëùìÜôùí.
81
ìüíï üôáí ðñüêåéôáé íá øáñÝøåé ôï ó÷åôéêü øÜñåìá.

Ôá áðáñáßôçôá ãéá ôçí êáôáóêåõÞ áõôÞ åßíáé Ýíá ó÷åôéêÜ ìåãÜëï äï÷åßï ÷ù-
ñçôéêüôçôáò 30-50 ëßôñùí íåñïý (üóï ìåãáëýôåñï ôüóï ôï êáëýôåñï) êáé ìéá á-
íôëßá èáëáóóéíïý íåñïý.
Óáí ôÝôïéï äï÷åßï ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß Ýíá öïñçôü éóïèåñìéêü øõãåßï
(igloo) ìåãÜëïõ ìåãÝèïõò Þ êÜðïéï Üëëï ðëáóôéêü äï÷åßï áíÜëïãïõ ìåãÝèïõò,
ôï ïðïßï èá ôñõðÞóïõìå êáôÜëëçëá þóôå íá ôï ôñïöïäïôïýìå óõíå÷þò ìå öñÝ-
óêï èáëáóóéíü íåñü, ôï ðåñéóóåõïýìåíï áðü ôï ïðïßï èá åðéóôñÝöåé óôç èÜëáó-
óá ìÝóù ìéáò ôñýðáò õðåñ÷åßëéóçò, ðïõ ðñÝðåé íá äéáèÝôåé åðßóçò ôï äï÷åßï ìáò.
Ãéá ôçí üëç êáôáóêåõÞ èá ÷ñåéáóôïýí äéÜöïñá åîáñôÞìáôá (ñáêüñ ê.ë.ð.) õ-
äñáõëéêÞò öýóåùò, ôá ïðïßá êáëü åßíáé íá åßíáé ðëáóôéêÜ ãéá íá ìçí óêïõñéÜ-
æïõí êáé á÷ñçóôåýïíôáé.
Áí äåí ìðïñïýìå íá ôçí êáôáóêåõÜóïõìå ìüíïé ìáò èá ðñÝðåé íá áðåõèõí-
èïýìå óå êÜðïéïí õäñáõëéêü.
Áñêåôïß ðñïóðáèïýí íá äéáôçñÞóïõí æùíôáíÜ äïëþìáôá ÷ñçóéìïðïéþíôáò
áíôß ãéá äåîáìåíÞ óôçí ïðïßá íá ñÝåé óõíå÷þò èáëáóóéíü íåñü, ôçí ìÝèïäï ôçò
áðëÞò ïîõãüíùóçò åíüò óôÜóéìïõ èáëáóóéíïý íåñïý. Áõôüò ï ôñüðïò ìðïñåß íá
ìáò åîáóöáëßóåé æùíôáíü äüëùìá, áëëÜ áö’ åíüò ãéá ðïëý ëéãüôåñï äéÜóôçìá
áð’ üôé ï ðñïçãïýìåíïò êáé áöåôÝñïõ ü÷é ãéá üëá ôá åßäç ôùí äïëùìÜôùí. Ï ëü-
ãïò åßíáé üôé ïé äéÜöïñïé èáëÜóóéïé ïñãáíéóìïß ôïõò ïðïßïõò ðñïóðáèïýìå íá
äéáôçñÞóïõìå, äåí Ý÷ïõí áðáéôÞóåéò ìüíï óå ïîõãüíï áëëÜ êáé óå èåñìïêñáóßá,
ôçí ïðïßá ìüíï ç óõíå÷Þò ñïÞ èáëáóóéíïý íåñïý ìðïñåß íá ìáò åîáóöáëßóåé, áí
êáé óå ïñéóìÝíåò áêñáßåò ðåñéðôþóåéò ïýôå êáé áõôÞ åðáñêåß êáé ÷ñåéÜæåôáé íá
ðñïóðáèÞóïõìå íá ñõèìßóïõìå ôç èåñìïêñáóßá âÜæïíôáò ìÝóá óôç äåîáìåíÞ
ðáãïêýóôåò, ìðïõêÜëéá ìå ðáãùìÝíï íåñü ê.ë.ð.
Óôï óçìåßùìá áõôü äåí èá ðåñéãñÜøù üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò ìßá - ìßá îå÷ùñé-
óôÜ ãéáôß åßíáé ðÜñá ðïëëÝò. ¼ôáí êÜðïéïò öôÜóåé óå áõôü ôï óçìåßï üëï êáé êÜ-
ðïéïò ößëïò Þ ìéá ó÷åôéêÞ åñþôçóç óôï äéáäßêôõï ìðïñåß íá ôïí âïçèÞóåé.
Ç õðïäïìÞ áõôÞ åßíáé áðáñáßôçôç ãéá ôá øáñÝìáôá ìå ìïëýâé öýëáêá, ìå æü-
êá áëëÜ êáé ìå ðáñáãÜäé æùíôáíïý êáé ôéò ãíùóôÝò ìïíÜãêéóôñåò ðåôïíéÝò ìå ôéò
ïðïßåò øáñåýïõìå ñïöïýò ê.ë.ð.
ÈÝìá 4ï: Ï ðëÜíïò Þ ôóáðáñß ôïõ âõèïý (jigging)

ºóùò îåíßæåé ôïõò íåüôåñïõò ç ðáñáðÜíù ïíïìáóßá (ðëÜíïò) áõôïý ôïõ øáñÝ-
ìáôïò, ãéáôß ðïëëïß áðü áõôïýò åíäå÷ïìÝíùò íá ìçí ôçí Ý÷ïõí áêïýóåé êáèüëïõ.
Áõôüò åßíáé êáé ï ëüãïò ðïõ ìå õðï÷ñÝùóå íá êáôá÷ùñßóù óå ðáñÝíèåóç êáé ôçí
îåíüöåñôç ïíïìáóßá jigging, ç ïðïßá öõóéêÜ äåí óçìáßíåé ôßðïôå ôï äéáöïñåôé-
êü, áëëÜ áêñéâþò ôï ßäéï ìå ôï åëëçíéêü «ðëÜíïò» Þ üðùò ôï Ýëåãáí êáé áñêåôïß
áðü ôïõò ðáëáéüôåñïõò «ôóáðáñß ôïõ âõèïý».
Êáé êÜíïõí ëÜèïò üóïé ðéóôåýïõí üôé ôï øÜñåìá áõôü ìáò Þñèå áðü ôï ... åîù-
82
ôåñéêü. Ôï ìüíï ðïõ ìáò Þñèå áðü åêåß, åßíáé ç êáéíïýñãéá ïíïìáóßá ôïõ
(jigging). ¼ëá ôá õðüëïéðá Ý÷ïõí ôçí áöåôçñßá ôïõò åäþ, óôç èÜëáóóá ôïõ Áé-
ãáßïõ êáé êõñßùò ôá ðáñÜëéá ôçò ÌéêñÜò Áóßáò êáé ôïõ Âïóðüñïõ, üðïõ áíÝêá-
èåí áíáðôý÷èçêáí ó÷åäüí üëåò ïé ôå÷íéêÝò øáñÝìáôïò áõôïý ôïõ ôýðïõ, ïé ï-
ðïßåò óôç óõíÝ÷åéá ìå ôéò ìåôáêéíÞóåéò ôùí ðëçèõóìþí êáé ôç öõóéêÞ ñïÞ ôçò
ãíþóçò, ìåôáäüèçêáí êáé óôïõò õðüëïéðïõò ëáïýò, êõñßùò ôçò Åõñþðçò, ðïõ
ðÜíôïôå áêïëïõèïýóáí êáé ïõäÝðïôå ðñïçãÞèçêáí óå áõôÝò ôïõëÜ÷éóôïí ôéò ...
åðéóôÞìåò.
Áí èá ìðïñïýóå êáíåßò íá ìïõ åîçãÞóåé ãéáôß ìå ôéò ... åõëïãßåò ìáò áõôïß ïé
ñüëïé ôéò ôåëåõôáßåò äåêáåôßåò áíôéóôñÜöçêáí êáé áíôß íá ìáèáßíïõìå åìåßò áõ-
ôïýò, ùò êáôåîï÷Þí èáëáóóéíïß, êáôáëÞîáìå íá ìáèáßíïõí áõôïß åìÜò, èá Þìïõ-
íá åõôõ÷Þò, ãéáôß ãéá ìÝíá áõôü åßíáé êÜôé ôï áíåîÞãçôï.
Ç ìüíç êáéíïôïìßá, áí èá ìðïñïýóå êáíåßò íá ôçí ðåé Ýôóé, ðïõ ðñïóôÝèçêå
óå áõôü ôï øÜñåìá ìå ôçí åðáíåìöÜíéóÞ ôïõ ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá, åßíáé ç åêôÝ-
ëåóÞ ôïõ ìå ôç âïÞèåéá ôùí åéäéêþí êáëáìéþí, ðïõ óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò
ðñÜãìáôé äéåõêïëýíïõí, áí êáé ðñïóùðéêÜ ðéóôåýù üôé ç áîßá ôïõò åßíáé ìÜëëïí
õðåñôéìçìÝíç, êõñßùò ãéá ëüãïõò åìðïñéêïýò.
Åí ðÜóç ðåñéðôþóåé, åðåéäÞ ôï èÝìá áõôü óçêþíåé ðïëý óõæÞôçóç ðïõ äåí åß-
íáé ï óôü÷ïò ìïõ íá ôçí áíïßîù óå áõôü ôï êåßìåíï, áò áöÞóù ôïõò áíáãíþóôåò
íá ðñïâëçìáôéóôïýí áðü ìüíïé ôïõò êáé áò âãÜëåé ï êáèÝíáò ôá äéêÜ ôïõ óõìðå-
ñÜóìáôá. Åãþ óå áõôü ôï êåßìåíï áò áó÷ïëçèþ êáëýôåñá ìå ôçí ðñÜîç.
Ôï øÜñåìá ìå ôï åñãáëåßï ôïõ ðëÜíïõ êÜíåé üôé äåí êÜíåé ç óõñôÞ âõèïý. Äç-
ëáäÞ åíþ ç óõñôÞ âõèïý øáñåýåé ïñéæüíôéá, ïäçãþíôáò ðáñÜëëçëá ðÜíù áðü ôï
âõèü êáé üóï ðéï êïíôÜ óå áõôüí ìðïñåß ôï äüëùìÜ ôçò, ï ðëÜíïò øáñåýåé êÜèå-
ôá (áðü åäþ êáé ôï åðßóçò îåíüöåñôï vertical ðïõ óçìáßíåé êÜèåôá Þ êáôáêüñõ-
öá) ùò ðñïò ôï âõèü, áíåâïêáôåâÜæïíôáò ìÝ÷ñé êÜðïéï ýøïò ôï äüëùìÜ ôïõ, ðïõ
åßíáé ðÜíôá Ýíá ôå÷íçôü äüëùìá óå ó÷Þìá øáñéïý, áëëÜ åîïëïêëÞñïõ ìåôáëëé-
êü êáé âáñý, óå áíôßèåóç ìå ôá ôå÷íçôÜ äïëþìáôá ôçò óõñôÞò âõèïý ðïõ åßíáé
óõíÞèùò áðü åëáöñÜ õëéêÜ, ðëáóôéêÜ Þ îýëéíá. Ï ëüãïò ðïõ ôï äüëùìá ôïõ
ðëÜíïõ åßíáé ìåôáëëéêü, åßíáé ãéáôß åêôüò áðü ôï ñüëï ôïõ äïëþìáôïò, Ý÷åé íá
ðáßîåé êáé ôï ñüëï ôïõ âáñéäéïý ðïõ âõèßæåé ôï åñãáëåßï áõôü óôï áðáñáßôçôï
âÜèïò, ðïõ ìåñéêÝò öïñÝò ìðïñåß êáé íá õðåñâáßíåé ôá 100 êáé ðëÝïí ìÝôñá. Áõ-
ôü åßíáé ôï äåýôåñï ðëåïíÝêôçìá ôïõ ðëÜíïõ óå óýãêñéóç ìå ôç óõñôÞ âõèïý,
ôçò ïðïßáò ç åìâÝëåéá áðü ðëåõñÜò âÜèïõò åßíáé áñêåôÜ ðåñéïñéóìÝíç óõãêñéôé-
êÜ.
Áðü ôçí ðëåõñÜ áõôÞ äçëáäÞ, ôï øÜñåìá ôïõ ðëÜíïõ Ý÷åé ðïëëÝò ïìïéüôçôåò
ìå ôï øÜñåìá ôçò æüêáò. Ç äéáöïñÜ ôïõ ìå áõôü ôï ôåëåõôáßï, åßíáé üôé åíþ óôçí
æüêá ç êßíçóç ôïõ äïëþìáôïò óõíÞèùò åíõðÜñ÷åé áðü ôïõ öõóéêïý, áöïý ÷ñç-
óéìïðïéïýìå êõñßùò æùíôáíÜ äïëþìáôá, óôïí ðëÜíï ðñïóðáèïýìå íá äþóïõìå
öõóéêÞ êßíçóç óå Ýíá ôå÷íçôü äüëùìá, åßôå ìå ôï ÷Ýñé ìáò, åßôå ìå äéÜöïñá óõ-
óôÞìáôá ðïõ ìáò åîáóöáëßæïõí ïé óýã÷ñïíåò åðéâïçèçôéêÝò ôå÷íéêÝò (äéÜöïñá
83
åéäéêÜ ìç÷áíÜêéá ê.ë.ð.).

Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá Ý÷ïõí åìöáíéóôåß
óôçí áãïñÜ ôùí åéäþí áëéåßáò êáé áñêåôÜ
åßäç êáéíïýñãéùí ôå÷íçôþí äïëùìÜôùí,
Üëëá ôùí ïðïßùí åßíáé åîïëïêëÞñïõ ôå-
÷íçôÜ êáé Üëëá Ý÷ïõí ôç ìïñöÞ ðëïçãïý,
ðïõ Ý÷åé ðïëëÝò ïìïéüôçôåò ìå ôçí ðáñá-
äïóéáêÞ æüêá, óôïí ïðïßï Ý÷ïõìå ôç äõíá-
ôüôçôá íá äïëþóïõìå êáé äéÜöïñá åßäç
íùðïý äïëþìáôïò (êïììÜôéá øáñéþí,
óïõðéÝò, êáëáìÜñéá ê.ë.ð.). Ôá ðåñéóóüôå-
ñá áðü áõôÜ Ý÷ïõí ðñïÝëåõóç ôçí Éáðù-
íßá, áëëÜ ðñïóùðéêÜ äåí Ý÷ù êáìßá äéá
æþóçò åìðåéñßá þóôå íá ìðïñþ íá ðñï÷ù-
ñÞóù óå ó÷åôéêÝò êñßóåéò êáé ó÷ïëéá-
óìïýò. Íïìßæù üôé üóïé ðñïóåëêýïíôáé
áðü áõôü ôï øÜñåìá, Ý÷ïõí ìðñïóôÜ ôïõò
Üðåéñåò ðñïôÜóåéò (jig, kabura, tenya,
inchiku ê.ë.ð.) ãéá íá ðåéñáìáôßæïíôáé áôÝ-
ëåéùôá óå üëç ôçí øáñåõôéêÞ ôïõò óôáäéï-
äñïìßá. (Åéêüíá 30).
Ðñéí ðñï÷ùñÞóù üìùò óôçí ëåðôïìå-
ñÝóôåñç ðåñéãñáöÞ áõôÞò ôçò ôå÷íéêÞò èá
êÜíù åäþ ìéá ðáñÝíèåóç ôçí ïðïßá èåùñþ
áðáñáßôçôç, ãéá íá åîçãÞóù ìåñéêÜ ðñÜã-
ìáôá, ðïõ ðéóôåýù üôé èá âïçèÞóïõí óç-
ìáíôéêÜ ôïí áíáãíþóôç óôçí âáèýôåñç
êáôáíüçóç áõôïý ôïõ øáñÝìáôïò êáé ü÷é
ìüíï.
Óýìöùíá ìå üëåò ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ
áíôëþ áðü ôçí âéâëéïãñáößá êáèþò êáé
áðü äéçãÞóåéò ðáëáéïôÝñùí, ï ðëÜíïò Þ
ôóáðáñß ôïõ âõèïý, åßíáé øÜñåìá ðïõ ìå-
óïõñÜíçóå ôçí åðï÷Þ ôçò êáôï÷Þò. Ï ëü-
ãïò ðïõ óõíÝâç áõôü Þôáí üôé ôçí åðï÷Þ å-
êåßíç ç áöèïíßá ôùí øáñéþí óôéò åëëçíé-
êÝò èÜëáóóåò Þôáí ðñùôïöáíÞò. Ôá øÜñéá
äåí Þôáí ìüíï ðïëëÜ, áëëÜ Þôáí êáé áðï-
íÞñåõôá, ãéáôß ëüãù ôùí ðåñéïñéóìþí ðïõ
Åéêüíá 30: Óýã÷ñïíá ôå÷íçôÜ äï- åß÷áí åðéâÜëåé ôüôå ïé êáôáêôçôÝò, ôï øÜ-
ëþìáôá ê.ë.ð. ãéá ôïí ðëÜíï. ñåìá åßôå ôï åðáããåëìáôéêü, åßôå ôï åñáóé-
84
ôå÷íéêü, åß÷å ìåéùèåß ðÜñá ðïëý. Éäéáßôåñá óôéò ðåñéï÷Ýò ðïõ âñßóêïíôáí êïíôÜ
óôá áóôéêÜ êÝíôñá, üðùò ïé áêôÝò ôçò ÁôôéêÞò ðïõ áóôõíïìåýïíôáí áõóôçñÜ
áðü ôïõò êáôáêôçôÝò, áñêåôïß øÜñåõáí ðáñÜíïìá êáé ìå êßíäõíï ôçò æùÞò ôïõò,
ìüíï êáé ìüíï ãéá íá ìðïñÝóïõí íá åðéâéþóïõí åîáóöáëßæïíôáò êÜðïéá èñåðôé-
êÞ ôñïöÞ ãéá ôéò ïéêïãÝíåéÝò ôïõò.
Ïé óõíèÞêåò áõôÝò åß÷áí ðñïêáëÝóåé Üíèçóç ôçò èáëÜóóéáò æùÞò óå ôÝôïéï
âáèìü ðïõ ìðïñïýóåò íá ðéÜíåéò áîéüëïãá øÜñéá áêüìç êáé ìå óôïé÷åéþäç êáé
áðëïúêÜ ìÝóá. Êáé Ýíá ôÝôïéï ìÝóïí Þôáí êáé åîáêïëïõèåß íá åßíáé êáé ï ðëÜíïò.
Ï øáñÜò ôçò åðï÷Þò åêåßíçò Þôáí åõôõ÷Þò üôáí ìå ìéá ðåôïíéÜ êáé Ýíá áðëü ìå-
ôáëëéêü ïìïßùìá øáñéïý ìðïñïýóå óôá ãñÞãïñá êáé ÷ùñßò íá ðñïêáëåß ôçí ðñï-
óï÷Þ êáíåíüò íá åîáóöáëßóåé ðëïýóéï ãåýìá, áñêåß íá êáôÜöåñíå íá ðÜåé ìå ìéá
ìéêñÞ âÜñêá ëßãï ðéï ðÝñá áðü ôçí áêôÞ. ¸ôóé ç ÷ñÞóç ôïõ ðëÜíïõ ãåíéêåýôçêå
ôüôå, óáí Ýíá åñãáëåßï ðñü÷åéñïõ êáé ãñÞãïñïõ øáñÝìáôïò, ôï ïðïßï äåí óôü-
÷åõå óå ðëïýóéåò áðïäüóåéò, áëëÜ óôï «âüëåìá» ôçò ðåñßóôáóçò.
Êáé öõóéêÜ üôáí áõôÝò ïé óõíèÞêåò åîÝëéðáí, üôáí äçëáäÞ ç æùÞ åðáíÞëèå
óôçí ïìáëüôçôá, ï ðëÜíïò óéãÜ - óéãÜ åãêáôáëåßöèçêå ùò ìç ðáñáãùãéêüò êáé
ôç èÝóç ôïõ ðÞñáí Üëëá åñãáëåßá, (æüêá, óõñôÝò, ðáñáãÜäéá ê.ë.ð.) ðïõ åîáóöÜ-
ëéæáí êáëýôåñåò áðïäüóåéò, áöïý ðëÝïí ôßðïôá äåí åìðüäéæå êáíÝíáí íá ôá åîá-
óêÞóåé.
Åãþ ðïõ ôç óôéãìÞ ðïõ ãñÜöù áõôÝò ôéò ãñáììÝò Ý÷ù êëåßóåé ôá 66 êáé âáäßæù
óôá 67, ìüëéò ðïõ ðñüëáâá êÜðïéïõò ðëÜíïõò óôéò ðñïèÞêåò ôùí êáôáóôçìÜôùí
ìå åßäç áëéåßáò êáé ðÜíôá åß÷á ôçí áðïñßá ôé áêñéâþò åßíáé áõôÜ ôá ðáñÜîåíá øá-
ñÜêéá ðïõ ïýôå ôçí êëáóéêÞ ãëþóóá ôùí ôå÷íçôþí åß÷áí ïýôå ïé óáëáããéÝò ôïõò
åß÷áí ôçí ßäéá ëïãéêÞ. Áí êáé êáôáëÜâáéíá üôé ðñïïñßæïíôáí ãéá êÜðïéïõ Üëëïõ
åßäïõò øÜñåìá áðü áõôÜ ðïõ Ýêáíá åãþ, ðïôÝ äåí Ýôõ÷å íá ñùôÞóù ðåñß ôßíïò á-
êñéâþò ðñüêåéôáé. Ëßãï ìåôÜ âÝâáéá, áõôÜ ôá åßäç åîáöáíßóôçêáí êáé ðñÜãìá
ðåñßåñãï ãéá ìÝíá, ëßãï ðñéí ôåñìáôßóù ôçí øáñåõôéêÞ ìïõ óôáäéïäñïìßá, Ýêá-
íáí èåáìáôéêÞ åðáíåìöÜíéóç êáé ìÜëéóôá ìå êáéíïýñãéåò êáé åíôõðùóéáêÜ âåë-
ôéùìÝíåò ìïñöÝò.
Ôé åßíáé üìùò áõôü ðïõ åðáíÝöåñå áõôü ôï øÜñåìá áðü ôçí áöÜíåéá óôçí åðé-
êáéñüôçôá êáé ìÜëéóôá, üðùò ìáèáßíù, ìå ðïëý êáëÝò åðéäüóåéò óå áñêåôÝò ðåñé-
ðôþóåéò; Áõôü åßíáé êáé ôï åñþôçìá ðïõ èÝëù íá îåäéáëýíù, ìå áõôÞ ôçí ðáñÝí-
èåóç ðïõ Üíïéîá óôï óçìåßï áõôü.
¼ðùò åßðá ðáñáðÜíù ôï øÜñåìá ôïõ ðëÜíïõ åãêáôáëåßöèçêå ãéáôß ëüãù ôçò
åíôáôéêïðïßçóçò ôïõ øáñÝìáôïò óôá ÷ñüíéá ðïõ áêïëïýèçóáí ôçí êáôï÷Þ, ïé
óõíèÞêåò ðïõ óôáäéáêÜ äçìéïõñãÞèçêáí óôç èÜëáóóá Ýêáíáí üëï êáé ðéï äý-
óêïëç ôçí åîÜóêçóÞ ôïõ ìå óïâáñÞ åðéôõ÷ßá. Ôá øÜñéá áñáßùóáí ðïëý êáé óõ-
íå÷ßæïõí íá áñáéþíïõí êáèçìåñéíÜ êáé ôáõôü÷ñïíá óôáäéáêÜ Ýãéíáí åîáéñåôéêÜ
öéëýðïðôá, áíôéäñþíôáò ìå ôï Ýíóôéêôü ôïõò óôï áíçëåÝò êõíçãçôü ôùí øáñÜ-
äùí. ¸ôóé, ãéá íá ðéÜóåéò Ýíá øÜñé ìå ðëÜíï, Ýðñåðå ðëÝïí íá øÜ÷íåéò ìå ôéò þ-
ñåò, ôéò çìÝñåò êáé ôïõò ìÞíåò ôéò èÜëáóóåò êáé íá Ý÷åéò êáé ôý÷ç âïõíü.
85
¼ìùò áõôü áðïäåéãìÝíá Üëëáîå. ÎáöíéêÜ îáíÜñ÷éóáí íá ðéÜíïíôáé øÜñéá ìå

ôïí ðëÜíï êáé ìÜëéóôá áðü íåüôåõêôïõò åñáóéôÝ÷íåò, ãéáôß ïé åðáããåëìáôßåò
óôçí ðëåéïøçößá ôïõò äåí êÜíïõí ðéá ôÝôïéá øáñÝìáôá. Ôé åßíáé ëïéðüí áõôü ðïõ
ôï Üëëáîå;
¸íá ìüíï ðñÜãìá. ÅíÝóêçøå ç óýã÷ñïíç øçöéáêÞ ôå÷íïëïãßá ôùí ìÝóùí á-
íß÷íåõóçò. ÄçëáäÞ ôá óýã÷ñïíá øçöéáêÜ âõèüìåôñá, ç áðüêôçóç ôùí ïðïßùí Ý-
ãéíå ðëÝïí åöéêôÞ áðü ðïëëïýò êáé óå ëßãï èá åßíáé åöéêôÞ áðü üëïõò, ãéáôß üðùò
åîåëßóóåôáé ôï ðñÜãìá, ôá áìÝóùò åðüìåíá ÷ñüíéá Ýíá ôÝëåéï âõèüìåôñï ðïõ èá
ìðïñåß íá áíáêáëýðôåé ìÝ÷ñé êáé ìéêñÜ óáëéãêáñÜêéá óôï âõèü, áí áõôü ìáò åí-
äéáöÝñåé, èá êïóôßæåé öèçíüôåñá áðü Ýíá ðáñáãÜäé 100 áãêéóôñéþí. Óôçí Áìåñé-
êÞ áðëÜ âõèüìåôñá êáé åîáñôÞìáôá áíß÷íåõóçò, ðùëïýíôáé ðëÝïí êáé óôá ìå-
óáßïõ ìåãÝèïõò ðïëõêáôáóôÞìáôá (super markets).
Ôï ôé êÜíïõí áõôÜ ôá åñãáëåßá ôï Ý÷ù Þäç åîçãÞóåé óôï ó÷åôéêü åäÜöéï. Ãéá
ôïí ðëÜíï áõôÜ Þôáí ôï ... öéëß ôçò æùÞò. ¹ôáí ç áðáñáßôçôç ðñïûðüèåóç ãéá
ôçí áíáâßùóÞ ôïõ. Êáé áí áõôü ôï óõíäõÜóïõìå êáé ìå ôçí åîÝëéîç ôùí ôå÷íç-
ôþí äïëùìÜôùí ðïõ ðåñéÝãñáøá Þäç ðáñáðÜíù, ôüôå üëá ... ìðáßíïõí óôç èÝóç
ôïõò.
Ï óýã÷ñïíïò åñáóéôÝ÷íçò øáñÜò äåí Ý÷åé ðëÝïí íá êÜíåé ðïëëÜ. Ìðáßíåé
óôçí âÜñêá ôïõ, ðïõ óõíÞèùò åßíáé êÜðïéï ðïëý ãñÞãïñï êáé ðïëý Üíåôï óêÜ-
öïò, âÜæåé ìðñïóôÜ ôï øçöéáêü ôïõ âõèüìåôñï, ñß÷íåé ìéá ìáôéÜ óôç ìéóÞ ïèüíç
ãéá íá äåé óôïí âõèïìåôñéêü ôïõ ÷Üñôç ðïý ðåñßðïõ âñßóêåôáé ï ðÜãêïò, ôï ìï-
íüðåôñï, ç îÝñá Þ ç ôñáãÜíá ðïõ ôïí åíäéáöÝñåé, áäéáöïñþíôáò áí åßíáé 10, 20 Þ
êáé 50 ìßëéá ìáêñéÜ, áöïý ôï óêÜöïò ôïõ ìðïñåß íá âñßóêåôáé åêåß óå ëßãá ëåðôÜ
êáé üôáí öôÜóåé åêåß, êÜíïíôáò «æïõì» (ìåãÝèõíóç) áñ÷ßæåé íá áíé÷íåýåé ëåðôï-
ìåñþò ôï âõèü. Ãéá ôçí þñá äåí áñãåß êáé ðïëý íá áíáêáëýøåé ôï ðñþôï øÜñé, ôï
ïðïßï ôï ìç÷ÜíçìÜ ôïõ, áí Ý÷åé ìÜèåé íá ôï ÷ñçóéìïðïéåß ìå ðëçñüôçôá, èá ôïí
ðëçñïöïñÞóåé êáé ãéá ôçí áêñéâÞ ôïõ èÝóç, êáé ãéá ôï ìÝãåèüò ôïõ (óôï ðåñß-
ðïõ), áêüìç êáé ãéá ôï åßäïò ôïõ (ìáýñï - Üóðñï). Óå ëßãá ÷ñüíéá åíäå÷ïìÝíùò ôï
ìç÷Üíçìá èá ìðïñåß íá «äéáâÜóåé» êáé ôï ... åðßðåäï ðåßíáò ôïõ õðïøÞöéïõ èý-
ìáôïò.
Ôüôå ï ðáíåõôõ÷Þò øáñÜò, ðáôþíôáò ôï ó÷åôéêü êïõìðÜêé, èá êáôáãñÜøåé ôç
èÝóç ôïõ øáñéïý, ìÞðùò êáé ôï ÷Üóåé áí ëüãù êõìáôéóìïý Þ ëßãïõ áÝñá ç âÜñêá
ôïõ ìåôáêéíçèåß, èá åôïéìÜóåé ôï êáëÜìé ôïõ, èá êñåìÜóåé ôïí óýã÷ñïíï ðëÜíï
ôïõ, ðïõ ç ìüíç ôïõ äéáöïñÜ áðü ôïí ðáëéü óõíïøßæåôáé óôï üôé åßíáé ðïëý ðéï ...
éëëïõóôñáóéüí, äçëáäÞ öáíôá÷ôåñüò, êáé âõèßæïíôÜò ôïí èá Ý÷åé êáé ôç äõíáôü-
ôçôá íá ðáñáêïëïõèåß ôçí ðïñåßá ôïõ óôçí ïèüíç, ìÝ÷ñé ðïõ áõôüò íá öôÜóåé á-
êñéâþò ìðñïóôÜ óôï óôüìá ôïõ øáñéïý.
Ôüôå èá áñ÷ßóåé íá ôïí êïõíÜåé ðÜíù êÜôù Þ ìå ôï åéäéêü êáëÜìé ôïõ Þ âÜæï-
íôáò óå åíÝñãåéá ôï ó÷åôéêü ìïôåñÜêé ôïõ ìç÷áíéóìïý (ãéáôß íá êïõñÜæïõìå ôá
÷Ýñéá ìáò; ãéá ... ãõìíáóôéêÞ Þñèáìå åäþ Þ ãéá íá ðéÜóïõìå ìåñéêÜ øÜñéá êáé íá
öýãïõìå;) êáé ç óôéãìÞ ðïõ ôï øÜñé èá ÷Üøåé ôïí ðëÜíï äåí è’ áñãÞóåé. Áí áõôü
86
äåí óõìâåß, ìðïñåß íá ðÜåé ðáñáðÝñá, øÜ÷íïíôáò ãéá Üëëï èÞñáìá êáé íá åðá-
íÝëèåé óôï ... äýóêïëï ðñïçãïýìåíï ìåôÜ áðü ëßãåò ìÝñåò, áí áõôü åßíáé áðü ôá
øÜñéá ðïõ æïõí óå ìüíéìç èÝóç, üðùò ð.÷. ï ñïöüò ðïõ æåé óå èïëÜìéá, äçëáäÞ
ôñýðåò óå âñÜ÷ïõò Þ óå ìéêñÝò èáëÜóóéåò óðçëéÝò.
Ôï åðüìåíï üìùò åñþôçìá ðïõ öõóéïëïãéêÜ ðñïêýðôåé åßíáé: «ãéá ðüóï Üñá-
ãå áêüìç èá õðÜñ÷ïõí øÜñéá ãéá íá âñïõí ôá âõèüìåôñá êáé êáô’ åðÝêôáóç ïé
÷ñÞóôåò ôïõò;». Éäïý ç áðïñßá! Ç áðÜíôçóç èá äïèåß ... ðñïóå÷þò áðü ôçí «êõ-
ñßá» èÜëáóóá êáé èÝëïõìå äåí èÝëïõìå èá ôçí ëÜâïõìå ïðùóäÞðïôå õðüøç ìáò
üëïé.
ÁõôÞ åßíáé ç ìéêñÞ éóôïñßá ôïõ ðëÜíïõ, ï ïðïßïò áöïý ìáò îáíáåðéóêÝöèçêå
ìåôÜ áðü ðïëëÜ ÷ñüíéá áðïõóßáò, áñ÷ßæåé ðÜëé óéãÜ - óéãÜ íá îáíáåîáöáíßæåôáé
ìáæß, áõôÞ ôç öïñÜ, ìå ôá õðïøÞöéá èýìáôÜ ôïõ, ôá ïðïßá áö’ åíüò ëéãïóôåýïõí
ôá÷ýôáôá êáé áö’ åôÝñïõ äåí ... «ìáóÜíå» ðéá åýêïëá ðëÜíïõò êÜèå åßäïõò.
Óôá ðáñáêÜôù èá ðåñéãñÜøù ôçí ôå÷íéêÞ áõôïý ôïõ øáñÝìáôïò, áí êáé üðùò
Þäç åîÞãçóá, äåí ðéóôåýù üôé ç ãíþóç áõôÞ óôï åããýò ìÝëëïí èá Ý÷åé êÜðïéá
ðñáêôéêÞ ÷ñçóéìüôçôá.
Ï ôñüðïò ðïõ øáñåýåôáé ï ðëÜíïò, åßôå ìå êáëÜìé, åßôå ìå ôï ÷Ýñé, åßíáé ó÷å-
äüí áêñéâþò ï ßäéïò ìå ôï ôóáðáñß.
ÉäáíéêÝò êáéñéêÝò óõíèÞêåò åßíáé áõôÝò ðïõ éó÷ýïõí êáé óôï ôóáðáñß Þ ôçí æü-
êá, äçëáäÞ Ýíá åëáöñý áåñÜêé ôï ïðïßï èá ìåôáêéíåß ôç âÜñêá óïõ ìå ðïëý ìé-
êñÞ ôá÷ýôçôá, ðåñßðïõ ìéóïý ìéëßïõ. ¸ôóé ôï øÜñåìá èá ãßíåôáé áñüäïõ êáé ôï
ìüíï ðïõ ðñÝðåé íá ðñïóÝîåéò åßíáé ç ðïñåßá ôçò âÜñêáò íá ðåñíÜåé ðÜíù áðü
ôïí «ôüðï», ðïõ öõóéêÜ èá Ý÷åéò åíôïðßóåé êáé åîåñåõíÞóåé åîïíõ÷éóôéêÜ áðü
ðñéí. Ç êßíçóç ðïõ ðñÝðåé íá êÜíåéò åóý èá åßíáé Ýíá ãñÞãïñï áíÝâáóìá ôïõ
ðëÜíïõ 10-12 ìÝôñá ðÜíù áðü ôï âõèü, ôï ïðïßï èá ãßíåôáé ìå «÷åñéÝò» ðïõ èá
óõíïäåýïíôáé ìå ôéíÜãìáôá êáé óôç óõíÝ÷åéá êáôÝâáóìá ìÝ÷ñé ôï âõèü, üðïõ èá
ðñÝðåé íá öñïíôßæåéò ßóá - ßóá íá ôïí «áêïõìðÜåé» êáé íá ìçí «îáðëþíåé» êÜôù
ãéáôß õðÜñ÷åé ï öüâïò íá êïëëÞóåé. Áí áõôü óõìâåß, ôüôå ç áðïêüëëçóÞ ôïõ èá
ãßíåé ìå ôçí êïõëïýñá ðïõ Ý÷ù Þäç ðåñéãñÜøåé óå Üëëï åäÜöéï.
ÅðåéäÞ åãþ ðéóôåýù üôé ìå áõôüí ôïí ôñüðï ðïëý óýíôïìá êáíåßò äåí èá ðéÜ-
íåé ôßðïôá, èá ðñïôåßíù åäþ êÜôé ... ðáñáäïóéáêü, ðïõ ßóùò óå âïçèÞóåé íá ìçí
ðáò ôåëåßùò «Üøáñïò» óôï óðßôé.
Áíôéìåôùðßæïíôáò ôïí ðëÜíï ôáõôü÷ñïíá êáé óáí ôóáðáñß, ìðïñåßò, ðéï ðÜíù
áðü ôï ôå÷íçôü, íá ðñïóèÝóåéò ìåñéêÜ áãêßóôñéá ìå öôåñÜ, êÜíïíôáò äçëáäÞ ìéá
áñìáôùóéÜ óáí êé áõôÞ ôïõ ôóáðáñß, óôçí ïðïßá ï ðëÜíïò èá ðáßæåé êáé ôï ñüëï
ôïõ ìïëõâéïý.
Ïé êéíÞóåéò ðïõ èá êÜíåéò èá åßíáé ßäéåò áëëÜ ïé ðéèáíüôçôåò íá ðéÜóåéò êÜôé
èá Ý÷ïõí áëëÜîåé ñéæéêÜ. Ôï «êÜôé» âÝâáéá ìçí ðåñéìÝíåéò íá åßíáé êÜðïéïò ãéãÜ-
íôéïò ñïöüò Þ êÜôé ðáñüìïéï, áëëÜ êÜðïéï ôáðåéíü óáõñßäé Þ êïëéüò Þ êÜôé Üëëï
áíÜëïãï. Áí åßóáé ôõ÷åñüò ìðïñåß íá ãåìßóåéò ïëüêëçñï ôï ðáíåñÜêé óïõ ìå ôÝ-
ôïéá øÜñéá, å, ôþñá áí åßóáé áðü áõôïýò ðïõ êÜèå äåýôåñç êëÞñùóç êåñäßæïõí
87
óôï ëá÷åßï, ôüôå åßíáé ðïëý ðéèáíüí ãéá ìßá êáé ìüíï öïñÜ (êáé ðïëý ëÝù) óôç
æùÞ óïõ, íá óïõ êÜíåé ôï ÷áôßñé êáé êÜðïéïò ñïöüò Þ óôÞñá Þ óöõñßäá Þ ôóáïýóé
Þ óõíáãñßäá, áðü áõôÜ ðïõ äåí èá Ý÷ïõí áêüìç ... åíçìåñùèåß ãéá ôéò êáéíïýñ-
ãéåò åîåëßîåéò.
Åßðáìå, «óôç èÜëáóóá üëá åßíáé ðéèáíÜ». Áêüìç êáé áõôü!
ÈÝìá 5ï: Ç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá

Ôï øÜñåìá áõôü ìðïñåß åýêïëá íá îåãåëÜóåé ôïí ðñùôüðåéñï, ï ïðïßïò âëÝ-
ðïíôáò ðüóï «áðëïúêü» åßíáé óå üôé áöïñÜ ôá åñãáëåßá ðïõ ÷ñåéÜæåôáé êáíåßò íá
Ý÷åé ãéá íá ôï åîáóêÞóåé, ðéèáíüí íá ðéóôÝøåé üôé áñêåß íá ìðåé óôç âÜñêá ôïõ
êáé íá ðÜåé ëßãï ðéï ðÝñá áðü ôçí áêôÞ, ãéá íá ãåìßóåé ôï êáëÜèé ôïõ ìå ôñßêéëåò
óõíáãñßäåò êáé äåêÜêéëá öáãêñéÜ.
Ôá ðñÜãìáôá üìùò äåí åßíáé êáèüëïõ Ýôóé êáé áõôüò åßíáé ï ëüãïò ðïõ ðáñÜ
ôï üôé ôï øÜñåìá áõôü öáíôÜæåé åê ðñþôçò üøåùò áðëü, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá
ëßãïé åßíáé áõôïß ðïõ êáôáöÝñíïõí íá ôï åîáóêÞóïõí ìå åðéôõ÷ßá. ÐáñáêÜôù èá
åîçãÞóù ôïõò ëüãïõò ðïõ óõìâáßíåé áõôü.
Ï ðñþôïò êáé óðïõäáéüôåñïò ëüãïò ðïõ êáèéóôÜ ôçí óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá
äýóêïëï øÜñåìá, åßíáé ç áðáßôçóç ãéá åîåýñåóç ïðùóäÞðïôå æùíôáíïý äïëþ-
ìáôïò êõñßùò êáëáìáñéïý. Ç áíÜãêç áõôÞ äåí áðáéôåß ìüíï ôçí éêáíüôçôá íá
âñåéò êáé íá óõëëÜâåéò éêáíü áñéèìü êáëáìáñéþí, ãéá íá ìðïñÝóåéò íá êáëýøåéò
Ýíá çìåñÞóéï øÜñåìá ìå áõôÞí ôçí ôå÷íéêÞ, áëëÜ ÷ñåéÜæåôáé êáé ìéá ó÷åôéêÜ óï-
âáñÞ åãêáôÜóôáóç ãéá íá ìðïñÝóåéò íá ôá äéáôçñÞóåéò æùíôáíÜ, ðñÜãìá ðïõ
äåí åßíáé åöéêôü áí óôï óêÜöïò óïõ äåí äéáèÝôåéò ôçí áðáñáßôçôç õðïäïìÞ. Ãéá
íá äåéò ðþò èá áðïêôÞóåéò Þ èá êáôáóêåõÜóåéò áõôÜ ðïõ óïõ ÷ñåéÜæïíôáé ãé’ áõ-
ôü, äåò ôï ó÷åôéêü åäÜöéï ôïõ ðáñüíôïò ìå ôßôëï: «Ç äéáôÞñçóç ôïõ æùíôáíïý
äïëþìáôïò».
Åêôüò áðü ôï êáëáìÜñé, ðïõ ïé ðåñéóóüôåñïé ôï èåùñïýí ôï êïñõöáßï äüëù-
ìá, óôçí ôå÷íéêÞ áõôÞ ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí êáé Üëëá èáëÜóóéá åßäç
óáí æùíôáíü äüëùìá, üðùò ïé óïõðéÝò êáé äéÜöïñá øÜñéá, üðùò óáõñßäéá, óðÜ-
ñïé, ìåëáíïýñéá, æáñãÜíåò, ëõèñßíéá, ãüðåò, êïëéïß êáé ðïëëÜ áêüìç áðü áõôÜ
ðïõ ìðïñåß íá óõëëÜâåé êáé íá äéáôçñÞóåé æùíôáíÜ êáíåßò.
Ìåñéêïß øáñåýïõí ìå ôçí ôå÷íéêÞ áõôÞ ÷ñçóéìïðïéþíôáò íùðü êáëáìÜñé,
íùðÞ óïõðéÜ Þ êáé îáóðñéóìÝíï ìéêñü ÷ôáðïäÜêé ùò äüëùìá. Ðéóôåýù üôé áõôÜ
ìðïñåß íá Ý÷ïõí êÜðïéá åðéôõ÷ßá, åßíáé üìùò óáöþò õðïäåÝóôåñá ôïõ æùíôáíïý,
ôï ïðïßï åßíáé ðñáãìáôéêÜ áóõíáãþíéóôï, éäéáßôåñá óôéò óçìåñéíÝò óõíèÞêåò
ðïõ ôá øÜñéá óôá ïðïßá óôï÷åýåéò Ý÷ïõí ãßíåé åîáéñåôéêÜ öéëýðïðôá. ºóùò âÝ-
âáéá åäþ íá éó÷ýåé ôï ñçôü «óôçí áíáâñï÷éÜ êáëü êáé ôï ÷áëÜæé».
Ï êáèåáõôü åîïðëéóìüò ðïõ áðáéôåßôáé, åßíáé Ýíá éó÷õñü íÞìá ìÞêïõò 150
ìÝôñùí (ßóùò êáé ðáñáðÜíù, áíÜëïãá ìå ôá âÜèç ðïõ ðñüêåéôáé íá øáñÝøåéò),
ìéá áñìáôùóéÜ ìÞêïõò 10-20 ìÝôñùí, áðü êáëÞò ðïéüôçôáò ìåóçíÝæá, ðÜ÷ïõò
88
ôïõëÜ÷éóôïí Íï 50, ìåñéêÜ åéäéêÜ ìïëýâéá

äéáöüñùí ìåãåèþí êáé ëßãá ìéêñïåîáñôÞ-
ìáôá, üðùò óôñéöôáñïðáñáìÜíåò êáé áãêß-
óôñéá.
Óôéò Åéêüíåò 31 êáé 32 äåß÷íù áíáëõôé-
êÜ ôïí ôñüðï ðïõ êáôáóêåõÜæåôáé ç áñìá-
ôùóéÜ êáé ðþò äïëþíïíôáé ôá äéÜöïñá åßäç
äïëùìÜôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå êáé ôï åé-
äéêü ìïëýâé áõôÞò ôçò óõñôÞò, åíþ óôçí
Åéêüíá 33 öáßíåôáé ó÷çìáôéêÜ ï ôñüðïò
ðïõ øáñåýåôáé áõôü ôï øÜñåìá.
Åéêüíá 31: Ó÷çìáôéêÞ áðåéêüíéóç ÐÝñá áðü áõôÜ ðïõ öáßíïíôáé óôéò åéêü-
ôçò áñìáôùóéÜò (äéðëÜñùìá) êáé íåò, ðñÝðåé íá Ý÷åéò õðüøç óïõ êáé ôá åîÞò:
ôçò äüëùóçò æùíôáíïý øáñéïý êáé ¼óï ìåãáëþíåé ôï âÜèïò ðïõ øáñåýåéò
êáëáìáñéïý óôç óõñôÞ ìå öýëáêá. ðñÝðåé íá ìéêñáßíåéò êáé ôï ìÞêïò ôçò áñ-
ìáôùóéÜò ðïõ áêïëïõèåß ôï ìïëýâé öýëá-
êá. Óôá ñç÷Ü íåñÜ ìÝ÷ñé 20 ìÝôñá, ç áñìá-
ôùóéÜ ðñÝðåé íá åßíáé 10-15 ìÝôñá. Óôá
30-40 ìðïñåßò íá ôçí êïíôýíåéò óôá 8-10
ìÝôñá. Óôá 50-70 êáëü åßíáé ôï ìÞêïò ôùí
6-7 ìÝôñùí êáé áðü åêåß êáé êÜôù ìðïñåßò
íá Ý÷åéò áñìáôùóéÜ êáé 3-4 ìÝôñùí.
ÊÜôé áíÜëïãï óõìâáßíåé êáé ìå ôï âÜ-
ñïò ôùí ìïëõâéþí ôï ïðïßï ðñÝðåé íá áõ-
îÜíåôáé áíÜëïãá ìå ôï âÜèïò, þóôå íá
êñáôÜåé ôçí ãùíßá ðïõ êÜíåé ç ìÜíá ìå ôçí
êáôáêüñõöï üóï ôï äõíáôüí ìéêñüôåñç.
¸íá ìïëýâé 100 ãñáììáñßùí åßíáé ãéá ôá
ðïëý ñç÷Ü íåñÜ. ¼óï ôá âÜèç áõîÜíïíôáé
ôüóï ðñÝðåé íá áõîÜíåôáé êáé ôï âÜñïò ôùí
ìïëõâéþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßò. Ìå ôéò äéáñ-
êåßò äïêéìÝò èá êáôáëÜâåéò áõôü ðïõ óå
âïëåýåé. Óôçí áãïñÜ õðÜñ÷ïõí ðïëëÜ ìå-
Åéêüíá 32: Ôï ìïëýâé ôçò óõñôÞò ãÝèç êáé åßäç ìïëõâéþí êáé èá ðñÝðåé íá
ìå öýëáêá ìå ôï åéäéêü ðôåñýãéï þ- ðñïìçèåõôåßò êÜðïéá ðïóüôçôá áðü êÜèå
óôå íá ìçí ðåñéóôñÝöåôáé. ìÝãåèïò ãéáôß ôá ìïëýâéá åßíáé áíáëþóéìï
åßäïò. Ðñïóï÷Þ âÝâáéá áõôÜ ðïõ èá ðñï-
ìçèåõôåßò íá åßíáé ìïëýâéá ãéá öýëáêá ìå ôï åéäéêü ðôåñýãéï þóôå íá ìçí ðåñé-
óôñÝöïíôáé êáé ü÷é ïðïéïäÞðïôå áðëü ìïëýâé. ¼ðùò ßóùò èá ðñüóåîåò óôéò ó÷å-
ôéêÝò åéêüíåò, ç áñìáôùóéÜ ôïõ 1 - 1,5 ìÝôñïõ ðïõ óõíäÝåé ôï ìïëýâé ìå ôç ìÜíá
åßíáé ëåðôüôåñç þóôå íá ìðïñåß íá êüâåôáé üôáí áõôü óêáëþóåé êáé óôçí ðñÜîç
89
Åéêüíá 33: Ó÷çìáôéêÞ áðåéêüíéóç ôçò óõñôÞò ìå ìïëýâé öýëáêá «åí äñÜóåé».
èá äéáðéóôþóåéò üôé áõôü èá óõìâáßíåé óõ÷íÜ. ¸íáò ôñüðïò ãéá íá ìåéþóåéò ôï
êüóôïò áõôþí ôùí áðùëåéþí, åßíáé íá ìÜèåéò íá êáôáóêåõÜæåéò ï ßäéïò üóá ìï-
ëýâéá óïõ ÷ñåéÜæïíôáé, ðñÜãìá ðïõ èá óïõ åðéöÝñåé óçìáíôéêÞ ïéêïíïìßá óôá Ý-
îïäá. Óôçí áãïñÜ êõêëïöïñïýí ó÷åôéêÜ êáëïýðéá, áëëÜ áí èÝëåéò íá ôï ðñï÷ù-
ñÞóåéò áêüìç ðéï ðÝñá, ìðïñåßò íá ìÜèåéò íá öôéÜ÷íåéò êáé ôá êáëïýðéá ìüíïò
óïõ ãéá ìÝãéóôç ïéêïíïìßá.
Åãþ ÷ñåéÜæïìáé ðïëëÜ ìïëýâéá ãéá ôç óõñôÞ ìå öýëáêá, ãéá ðáñáãÜäéá êáé
ãéá óõñôÞ âõèïý êáé áöñïý êáé ÷ñüíéá ôþñá Ý÷ù ðÜøåé íá ôá áãïñÜæù. Ìðïñþ
ðéá êáé öôéÜ÷íù ìüíïò ìïõ ïôéäÞðïôå ìïõ êáðíßóåé. ¸÷ù êáëïýðéá ãéá æüêåò êáé
äéÜöïñåò Üëëåò äéêÞò ìïõ åìðíåýóåùò êáéíïôïìßåò. ¼ôáí äù êÜôé ìïëõâÝíéï
óôçí áãïñÜ êáé ìïõ áñÝóåé, áãïñÜæù Ýíá ìüíï ôåìÜ÷éï êáé êáôáóêåõÜæïíôáò ôï
êáôÜëëçëï êáëïýðé áíáðáñÜãù üóá ôåìÜ÷éá èÝëù. Ïé ðëçñïöïñßåò üìùò ãé’ áõ-
ôÜ ôá èÝìáôá åêöåýãïõí ôïõ ðáñüíôïò êáé ßóùò ôéò óõìðåñéëÜâù óå ìéá íÝá ìåë-
ëïíôéêÞ Ýêäïóç.
¼ðùò Ý÷ù åîçãÞóåé, áðü ôçí åéóáãùãÞ áêüìç áõôïý ôïõ êåéìÝíïõ, èåùñþ ôçí
÷ñÞóç ôùí åîåëéãìÝíùí êáëáìéþí óå áõôÜ ôá øáñÝìáôá ðñïáéñåôéêÞ êáé ü÷é å-
íôåëþò áðáñáßôçôç. ¼óïé äåí óõìöùíïýí ãéá ïðïéïõóäÞðïôå ëüãïõò ìå áõôÞ ôç
ëïãéêÞ, äåí Ý÷ïõí ðáñÜ íá ðñïóèÝóïõí óôïí åîïðëéóìü ôïõò êáé üôé ÷ñåéÜæåôáé
ãéá íá åîáóêÞóïõí áõôü ôï øÜñåìá ìå ôç ÷ñÞóç êáëáìéïý. Óå áõôü ôï êåßìåíï
90
ðÜíôùò äåí èá âñïõí êáìßá ðëçñïöïñßá ðïõ íá ôïõò âïçèÞóåé óôçí åðéëïãÞ êáé
ôçí áãïñÜ ó÷åôéêïý åîïðëéóìïý, ãéá ôïí áðëü ëüãï üôé åãþ ðïôÝ ìïõ äåí ÷ñçóé-
ìïðïßçóá êÜôé ôÝôïéï êáé åðïìÝíùò äåí ôï ãíùñßæù þóôå íá ìðïñþ íá ðëçñïöï-
ñÞóù ôïõò åíäéáöåñüìåíïõò ó÷åôéêÜ. ¼óá áðü áõôÜ ôá øáñÝìáôá Ý÷ù åîáóêÞ-
óåé ï ßäéïò ôá Ý÷ù êÜíåé «ìå ôï ÷Ýñé».
Ôßðïôá üìùò áðü ôá ðáñáðÜíù äåí èá óïõ ÷ñçóéìåýóåé, áí ôï óêÜöïò óïõ äåí
åßíáé åîïðëéóìÝíï êáé ìå Ýíá üóï ôï äõíáôüí ðéï óýã÷ñïíï øçöéáêü âõèüìåôñï.
Óôï êåßìåíï áõôü äåí ðñüêåéôáé íá äéáöçìßóù êÜðïéá óõãêåêñéìÝíç åôáéñåßá,
ìðïñþ üìùò íá ðåñéãñÜøù ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðïõ ðñÝðåé áðáñáßôçôá íá Ý÷åé ôï
âõèüìåôñü óïõ ãéá íá ìðïñåßò íá åîáóêÞóåéò áõôü ôï øÜñåìá.
ÐñÝðåé íá åßíáé ôïõ ôýðïõ combo, äçëáäÞ ìå åíóùìáôùìÝíï GPS, åêôüò åÜí
äéáèÝôåéò Þäç êÜðïéï áíåîÜñôçôï GPS.
ÐñÝðåé íá åßíáé ðïëý êáëÞò ðïéüôçôáò áíé÷íåõôÞò øáñéþí, ãéáôß ìüíï áí ìðï-
ñåßò íá åíôïðßóåéò ìå áõôüí ôïí ôñüðï ôá øÜñéá, Ý÷åéò êÜðïéåò åëðßäåò íá ôá ðéÜ-
óåéò. Áí äåí Ý÷åéò êÜôé ôÝôïéï, èá ÷ñåéáóôåßò ôý÷ç âïõíü êáé áôÝëåéùôåò þñåò øá-
îßìáôïò óôá ôõöëÜ ãéá íá ðåôý÷åéò êÜðïéï øÜñé.
Ìå ëßãá ëüãéá, óå ó÷Ýóç ìå ôá âõèüìåôñá êáé ôïõò áíé÷íåõôÝò øáñéþí, êáé ãéá
ôï øÜñåìá áõôü éó÷ýïõí êáé åäþ üóá Ý÷ù Þäç óçìåéþóåé óôï ðñïçãïýìåíï øÜ-
ñåìá ôïõ ðëÜíïõ Þ ôóáðáñß ôïõ âõèïý.
Ïé äõíáôüôçôåò áõôÝò ôùí âõèïìÝôñùí äåí ãßíïíôáé ãíùóôÝò ìå ôï ðïõ èá ðá-
ôÞóåéò ôï êïõìðß ÏÍ, áëëÜ èá ÷ñåéáóôåßò óïâáñÞ ìåëÝôç êáé þñåò äïêéìþí ãéá
íá ìÜèåéò íá äéáâÜæåéò êáé íá ÷åéñßæåóáé ôï üñãáíï ìå åõ÷Ýñåéá êáé áîéïðéóôßá.
Óå áõôü èá óå âïçèÞóïõí ðëçñïöïñßåò ðïõ èá áíôëåßò áðü ôï óõíïäåõôéêü Ýíôõ-
ðï Þ CD ïäçãéþí ôïõ ìç÷áíÞìáôïò, áðü ößëïõò, áðü ôï äéáäßêôõï êáé áðü ôçí ôå-
÷íéêÞ õðïóôÞñéîç ôçò åôáéñåßáò ðïõ óôï ðñïìÞèåõóå.
Íïìßæù üôé äåí ÷ñåéÜæåôáé íá óõìðåñéëÜâù ðïëëÜ ðñÜãìáôá áðü åäþ êáé êÜ-
ôù, ãéáôß ìå ôá ó÷åäéáãñÜììáôá ðïõ Ý÷ù Þäç óõìðåñéëÜâåé óôéò êáôá÷ùñçìÝíåò
åéêüíåò, ãßíåôáé åýêïëá áíôéëçðôü ôï ðþò åîáóêåßôáé áõôü ôï øÜñåìá. Ãéá íá ôï
äåéò óôéò ëåðôïìÝñåéÝò ôïõ èá ðåñéãñÜøù Ýíá õðïèåôéêü øÜñåìá ôçò óõñôÞò ìå
ìïëýâé öýëáêá ãéá íá ïëïêëçñþóù êáé áõôü ôï åäÜöéï.
Åííïåßôáé üôé äåí èá îåêéíÞóåéò ãéá ôÝôïéï øÜñåìá áí ï êáéñüò äåí åßíáé êá-
ôÜëëçëïò, áí äçëáäÞ ïé ðñïãíþóåéò äåí äåß÷íïõí ó÷åäüí åíôåëþò Üðíïéá. Ôï
øÜñåìá áõôü åõíïåßôáé áí õðÜñ÷åé Ýíá åëáöñü áåñÜêé ôï ïðïßï ðïëëÝò öïñÝò åê-
ìåôáëëåõüìáóôå ãéá ôçí êßíçóç ôçò âÜñêáò, ìå ôçí áðáñáßôçôç ÷áìçëÞ ôá÷ýôç-
ôá.
Êáé öõóéêÜ áõôü èá ãßíåé çìÝñá êáé ü÷é íý÷ôá, ãéáôß ïé êáôáëëçëüôåñåò þñåò
ãéá ôï øÜñåìá áõôü åßíáé ï åñ÷ïìüò ôïõ Þëéïõ êáé ç áðï÷þñçóÞ ôïõ, äçëáäÞ ôï
îçìÝñùìá êáé ôï çëéïâáóßëåìá. Áõôü äåí óçìáßíåé üôé êáé ïé õðüëïéðåò þñåò
äåí åßíáé êáôÜëëçëåò, áëëÜ üôé áðëÜ áõôÝò åßíáé ïé éäáíéêÝò.
Îåêéíþíôáò áðü ôï áñáîïâüëé Þ ôçí ïðïéáäÞðïôå Üëëç áöåôçñßá óïõ, èá ðñÝ-
ðåé Þäç íá Ý÷åéò áðïöáóßóåé óå ðéï óçìåßï ôïõ ïñßæïíôá èá êáôåõèõíèåßò ãéá íá
91
óõíáíôÞóåéò èçñÜìáôá ðïõ íá ôáéñéÜæïõí óôï øÜñåìá áõôü.

Ï ôñüðïò ðïõ èá áíáêáëýøåéò áõôÜ ôá ìÝñç åßíáé Ýíáò êáé ìïíáäéêüò: Ç åíäå-
ëå÷Þò ìåëÝôç ôïõ ôüðïõ ìå ôç âïÞèåéá åîåëéãìÝíïõ âõèïìÝôñïõ - GPS ôïõ ï-
ðïßïõ ôç ÷ñÞóç èá ãíùñßæåéò ðÜñá ðïëý êáëÜ, óå óõíäõáóìü ìå ôïõò êáôÜëëç-
ëïõò âõèïìåôñéêïýò ÷Üñôåò. ÐñïóùðéêÞ ìïõ Üðïøç åßíáé üôé ïýôå êáé áõôÜ ôá
üñãáíá åßíáé áñêåôÜ, ãéáôß ïé ðåñéóóüôåñïé ôüðïé ðïõ ìðïñåß íá áíáêáëýøåé êá-
íåßò áíÜ ôçí åëëçíéêÞ åðéêñÜôåéá ìå ôç âïÞèåéá áõôþí ôùí âïçèçìÜôùí, ìðïñåß
ìåí åê ðñþôçò üøåùò íá äåß÷íïõí êáôÜëëçëïé, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá üìùò íá á-
ðïäåé÷ôïýí «êáìÝíïé», äçëáäÞ ôüðïé ïé ïðïßïé ãéá êÜðïéï ëüãï Ý÷ïõí êáôáóôåß
«áíåíåñãïß» êáé «êåíïß ðåñéå÷ïìÝíïõ», óõíÞèùò ëüãù õðåñáëßåõóçò Þ ÷ñÞóçò
ðáñÜíïìùí êáé êáôáóôñåðôéêþí ìåèüäùí áëßåõóçò. ¢ñá åêôüò áðü ôç ìïñöï-
ëïãßá ôïõ ôüðïõ, ÷ñåéÜæåôáé êáé êÜðïéïõ åßäïõò «ðéóôïðïßçóç» þóôå íá åßóáé óß-
ãïõñïò üôé õðÜñ÷ïõí óïâáñÝò ðéèáíüôçôåò íá óõíáíôÞóåéò øÜñéá åêåß êáé íá
ìçí ÷áóïìåñÜò Üäéêá. ÁõôÞ ôçí ðéóôïðïßçóç ìðïñåßò íá ôçí êáôÝ÷åéò ìüíï åÜí
Ý÷åéò åîåñåõíÞóåé ôïí ôüðï ëåðôïìåñþò ï ßäéïò ìå Üëëá øáñÝìáôá (êáèåôÞ, ðá-
ñáãÜäé ê.ë.ð.) ðïõ èá óå Ý÷ïõí Þäç ðëçñïöïñÞóåé ãéá ôçí ýðáñîç «æùÞò» åêåß.
Ìðïñåß âÝâáéá íá âñåéò êáé êÜðïéïí áîéüðéóôï ðëçñïöïñéïäüôç, áëëÜ áõôü åß-
íáé äéêÞ óïõ õðüèåóç êáé åãþ äåí ìðïñþ íá óå âïçèÞóù óå áõôü.
Îåêéíþíôáò ìå áõôÜ êñéôÞñéá ðñïò ìéá ôÝôïéá êáôåýèõíóç êáé Ý÷ïíôáò åîá-
óöáëßóåé ðñïçãïõìÝíùò ôï áðáñáßôçôï æùíôáíü äüëùìá óôç äåîáìåíÞ óïõ, êÜ-
íåéò óôÜóç óôçí ðñþôç ðåñéï÷Þ åíäéáöÝñïíôïò ðïõ èá Ý÷åéò Þäç ðñïãñáììáôß-
óåé.
(Ôï ðþò èá åîáóöáëßóåéò æùíôáíü äüëùìá åßíáé Ýíá èÝìá ãéá ôï ïðïßï ìðï-
ñåßò ìåí íá ðÜñåéò ìåñéêÝò ÷ñÞóéìåò ðëçñïöïñßåò óôá åäÜöéá ðïõ áíáöÝñïíôáé
óôç óõñôÞ ãéá êáëáìÜñéá, ãéá óïõðéÝò êáé ãéá æáñãÜíåò Þ ôï ôóáðáñß ãéá êïëéïýò
êáé óáõñßäéá ðïõ áêïëïõèïýí ðáñáêÜôù, èá ÷ñåéáóôåßò üìùò êáôÜ ðÜóá ðéèáíü-
ôçôá êáé Üëëåò ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÝò ìå ôç óýëëçøç äéáöüñùí Üëëùí åéäþí êá-
ôÜëëçëùí øáñéþí, ðïõ äåí åßíáé ôïõ ðáñüíôïò êáé èá ðñÝðåé íá ôéò áíáæçôÞóåéò
êÜðïõ áëëïý).
¼ôáí èá öôÜóåéò óôïí ôüðï ôçò åðéëïãÞò óïõ èá áñ÷ßóåéò íá ôïí øÜ÷íåéò ëå-
ðôïìåñþò ìÝ÷ñé óôï âõèüìåôñü óïõ íá Ý÷åéò åíäåßîåéò ãéá ôçí ýðáñîç êÜðïéïõ
èçñÜìáôïò. ¼ôáí óõìâåß áõôü, ç ðñþôç óïõ åíÝñãåéá èá åßíáé íá «óôéãìáôßóåéò»
ôï óçìåßï þóôå íá ìðïñÝóåéò íá ôï îáíáâñåßò êáé íá åôïéìÜóåéò ôï óõíôïìüôåñï
ôçí óõñôÞ óïõ äïëþíïíôáò üôé æùíôáíü äéáèÝôåéò ìå ôïí ôñüðï ðïõ öáßíåôáé
óôçí ó÷åôéêÞ åéêüíá áðü áõôÝò ðïõ óïõ Ý÷ù Þäç ðáñáèÝóåé. Ìüëéò èá åßóáé Ýôïé-
ìïò, áðïìáêñýíåóáé êÜðùò áðü ôï óçìåßï ðïõ Ý÷åéò óçìáäÝøåé êáé äßíïíôáò êá-
ôÜëëçëç êáôåýèõíóç óôç âÜñêá óïõ þóôå íá «ðåñÜóåé ðÜíù áðü ôï óçìÜäé» îå-
êéíÜò ìå ìéêñÞ ôá÷ýôçôá 0,5 ðåñßðïõ ìéëßïõ Þ êáé ëéãüôåñï íá êáôåõèýíåóáé
ðñïò áõôü, åíþ ôáõôü÷ñïíá Ý÷åéò áñ÷ßóåé íá áìïëÜò ôçí áñìáôùóéÜ ôçò óõñôÞò
óïõ ïìáëÜ êáé óôñùôÜ ðßóù áðü ôç âÜñêá óïõ. ¼ôáí ôåëåéþóåé ç áñìáôùóéÜ á-
êïëïõèåß ôï ìïëýâé êáé óôç óõíÝ÷åéá ç ìÜíá ìÝ÷ñéò üôïõ êáôáëÜâåéò üôé ôï ìï-
92
ëýâé «âñÞêå ðÜôï». ¼ôáí óõìâåß áõôü «ðáßñíåéò ðÜíù» Ýíá ðåñßðïõ ìÝôñï åíþ ç
âÜñêá óïõ óõíå÷ßæåé íá ðïñåýåôáé áñãÜ - áñãÜ êáé óôáèåñÜ ðñïò ôï óçìáäåìÝíï
óçìåßï, Ýôóé þóôå óå ëßãï íá ðåñÜóåé áðü ðÜíù ôïõ.
¼ðùò ç âÜñêá óõíå÷ßæåé ôçí ðïñåßá ôçò, ÷ñåéÜæåôáé êÜðïõ - êÜðïõ, áíÜëïãá
êáé ìå ôéò åíäåßîåéò ôïõ âõèïìÝôñïõ, íá êáôåâÜæåéò ôï ìïëýâé ìÝ÷ñéò üôïõ íá âñß-
óêåé âõèü, þóôå íá åëÝã÷åéò üôé âñßóêåóáé êïíôÜ óôïí ðõèìÝíá êáé äåí Ý÷åéò îå-
öýãåé. Ç êßíçóç áõôÞ üìùò ðñÝðåé íá ãßíåôáé ðñïóåêôéêÜ ãéá íá ìçí êïëëÞóåé ôï
ìïëýâé óå êÜðïéá ó÷éóìÞ âñÜ÷ùí êáé ôï ÷Üóïõìå. (¼ðùò öáßíåôáé êáé óôéò åéêü-
íåò ðïõ Ý÷ù ðáñáèÝóåé ç ìåóçíÝæá ðïõ óõíäÝåé ôï ìïëýâé ìå ôç ìÜíá åßíáé ëå-
ðôüôåñç (35 - 40 Íï) þóôå óå ðåñßðôùóç êïëëÞìáôïò íá êïðåß áõôÞ êáé ü÷é ç ìÜ-
íá ôçò óõñôÞò.
Åðßóçò ï ôñüðïò ðïõ ôï ðáñÜìáëëï ôïõ ìïëõâéïý óõíäÝåôáé ìå ôç ìÜíá åßíáé
ôÝôïéïò þóôå íá ìðïñïýí íá åðéôõã÷Üíïíôáé êáé äýï áêüìç ëåðôïìÝñåéåò:
Íá ìðïñåß íá áðïóðÜôáé åýêïëá áðü ôç ìÜíá, ðñÜãìá ðïõ åßíáé áðáñáßôçôï
åéäéêÜ óå üóïõò øáñåýïõí ôïí öýëáêá ìå êáëÜìé. (Ãéá íá ôï ðåôý÷ïõìå áõôü
÷ñçóéìïðïéïýìå ðáñáìÜíá ôá÷åßáò áðåëåõèÝñùóçò).
Íá ìðïñåß ôï êåíôñéêü íÞìá íá êõêëïöïñåß åëåýèåñá þóôå üôáí óõëëçöèåß
êÜðïéï èÞñáìá íá ðáßñíåé íÞìá åëåýèåñá ÷ùñßò íá óÝñíåé ìáæß ôïõ êáé ôï ìïëý-
âé. Ãéá íá ãßíåé áõôü ðñÝðåé ç ðáñáìÜíá ôá÷åßáò áðåëåõèÝñùóçò ðïõ óõíäÝåé ôï
ðáñÜìáëëï ìå ôç ìÜíá íá Ý÷åé ó÷Þìá êÜðïéïõ åßäïõò ÷áëêÜ ìÝóá áðü ôïí ïðïßï
íá ðåñíÜ ç ìÜíá, åíþ ç áíôßóôñïöç ðïñåßá èá åìðïäßæåôáé áðü ôç óôñéöôáñïðá-
ñáìÜíá ðïõ âñßóêåôáé óôçí áñ÷Þ ôçò áñìáôùóéÜò.
Áí åßóáé ôõ÷åñüò êáé ôá Ý÷åéò êÜíåé üëá óùóôÜ, ôüôå ôï øÜñé ðïõ åßäåò êáé óç-
ìÜäåøåò óôï âõèüìåôñü óïõ åßíáé ðïëý ðéèáíü íá óïõ ÷ôõðÞóåé. ÁíÜëïãá ìå ôï
åßäïò ôïõ èçñÜìáôïò ôï ÷ôýðçìá áõôü ìðïñåß íá ãßíåé áíôéëçðôü ìå äéÜöïñïõò
ôñüðïõò. (Ôßíáãìá, áðáëü ÷áñ÷Üëåìá ê.ë.ð. Ìçí îå÷íÜò üôé üëá áõôÜ ìðïñåß íá
óõìâáßíïõí óå óåâáóôü âÜèïò, ðñÜãìá ðïõ óçìáßíåé üôé ãéá íá öôÜóåé ç êÜèå
äñáóôçñéüôçôá óáí Ýíäåéîç óôï ÷Ýñé óïõ ìÝóù ôçò ìÜíáò ôçò óõñôÞò, åßíáé êé áõ-
ôü Ýíá èÝìá). Óå êÜèå ðåñßðôùóç, åóý íïéþèïíôáò ôï ðáñáìéêñü ðïõ èá óïõ öá-
íåß óáí «ôóßìðçìá», ðñÝðåé íá êÜíåéò Ýíá áðüôïìï ôñÜâçãìá ãéá íá ìðïñÝóåéò
íá êáñöþóåéò üóï êáëýôåñá ãßíåôáé ôï õðïøÞöéï èýìá. Áí áõôü åßíáé ëïãéêïý
ìåãÝèïõò (ìÝ÷ñé 4-5 êéëÜ) äåí èá Ý÷åéò êáíÝíá ðñüâëçìá íá ôï âÜëåéò óôç âÜñêá
óïõ, ôñáâþíôáò ôï áñãÜ êáé óôáèåñÜ áëëÜ êáé ÷ùñßò íá ôï æïñßæåéò, ðñÜãìá ðïõ
óçìáßíåé üôé êÜèå öïñÜ ðïõ áõôü èá «ôóáíôßæåôáé» êáé èá «÷ôõðéÝôáé», åóý ðñÝ-
ðåé íá ôïõ áìïëÜò ðßóù êáëïýìåò ãéá íá ôïõ äßíåéò ôç äõíáôüôçôá íá êÜíåé ìå
«ó÷åôéêÞ» üìùò Üíåóç üôé èÝëåé, þóôå íá åîïõèåíùèåß êáé íá ðáñáäïèåß.
Ôï «ó÷åôéêÞ Üíåóç» óçìáßíåé üôé êÜèå öïñÜ ðïõ èá áðïöáóßæåéò íá ôïõ äßíåéò
êáëïýìåò, äåí èá ôï êÜíåéò ôåëåßùò åëåýèåñá áëëÜ ìå êÜðïéá ìéêñÞ áíôßóôáóç,
þóôå íá ôïõ êÜíåéò ôç æùÞ üëï êáé ðéï äýóêïëç, ìÝ÷ñé íá êïõñáóôåß êáé íá åãêá-
ôáëåßøåé ôïí áãþíá. Ôüôå èá åìöáíéóôåß îÝðíïï óôçí åðéöÜíåéá êáé ìå ôï ãÜíôæï
óïõ èá ôï êáñöþóåéò áðü ôï óêëçñü ìÝñïò ôùí ÷åéëéþí ôïõ ãéá íá ôï áíåâÜóåéò
93
óôç âÜñêá.
¼óï ðéï ìåãÜëï åßíáé ôï èÞñáìá ôüóï ðéï äýóêïëç êáé ÷ñïíïâüñá èá åßíáé
áõôÞ ç äéáäéêáóßá, åßíáé üìùò êáé ç áðïèÝùóç ôïõ øáñÝìáôïò êé Ýôóé ï ÷ñüíïò
èá åßíáé ôï ìüíï ðïõ äåí èá óêÝðôåóáé åêåßíåò ôéò óôéãìÝò, ðïõ ìáêÜñé íá óïõ ôý-
÷ïõí.
Ç äõóêïëßá äåí åîáñôÜôáé ìüíï áðü ôï ìÝãåèïò áëëÜ êáé áðü ôï åßäïò ôïõ èç-
ñÜìáôïò. Óå ãåíéêÝò ãñáììÝò, ôá ìáýñá øÜñéá (óöõñßäåò, óôÞñåò, âëÜ÷ïé, ñïöïß
ê.ë.ð.) äåí ðáñïõóéÜæïõí êáìßá ó÷åäüí äõóêïëßá óôï áíÝâáóìÜ ôïõò. ¸ñ÷ïíôáé
óáí «ðáôóáâïýñåò» êáé ëßãï ðñéí öôÜóïõí óôçí åðéöÜíåéá ðåôÜãïíôáé óáí ìðá-
ëüíéá óôïí áöñü.
Áíôßèåôá ôá ëåãüìåíá Üóðñá (óõíáãñßäåò, öáãêñéÜ, ìáãéÜôéêá ê.ë.ð.) åßíáé
ðéï ìá÷çôéêÜ, ãéá ìåñéêÜ äå áðü áõôÜ, üôáí åßíáé êáé ðïëý ìåãÜëá (ðÜíù áðü 10
êéëÜ) ç áíÝëêõóÞ ôïõò åßíáé ðñáãìáôéêÞ ìÜ÷ç. Äåí èá åßíáé üìùò êáèüëïõ åýêï-
ëï íá óïõ óõìâåß êÜôé ôÝôïéï, ãéáôß ôá èçñÜìáôá áõôÜ Ý÷ïõí ãßíåé êáé ðïëý äõ-
óåýñåôá êáé éäéáéôÝñùò åðéöõëáêôéêÜ êáé õðïøéáóìÝíá.
Áí ðÜíôùò ôý÷åé íá óïõ óõìâåß êÜôé ôÝôïéï, êáìßá ó÷åäüí óõìâïõëÞ äåí èá
åßíáé ôüóï ðïëýôéìç, üóï ôï áðüóôáãìá ôçò ðåßñáò ðïõ èá Ý÷åéò ìÝ÷ñé ôüôå áðï-
êïìßóåé áðü ôá äéÜöïñá øáñÝìáôá ðïõ èá Ý÷åéò êÜíåé. Óå áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò
ïé áóôÜèìçôïé ðáñÜãïíôåò ðïõ ðáßæïõí ñüëï åßíáé ðÜñá ðïëëïß êáé íá åý÷åóáé
íá Ý÷åéò ôçí ôý÷ç ìå ôï ìÝñïò óïõ ãéá íá Ý÷åéò êáé êÜôé íá äéçãåßóáé óôá ... ãåñÜ-
ìáôÜ óïõ.
Ìå ôç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá ìðïñåßò ìå Üíåóç íá øáñÝøåéò êáé óôá ìåóü-
íåñá, êáíïíßæïíôáò áíÜëïãá ôçí ôá÷ýôçôá ôçò âÜñêáò óïõ êáé ôï ìÞêïò ôçò êá-
ëïýìáò ðïõ èá áöÞóåéò ðßóù óïõ. Áõôïß ïé äõï ðáñÜãïíôåò êáé ôï âÜñïò ôïõ ìï-
ëõâéïý ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò êáôÜ ðåñßðôùóç, èá êáèïñßóïõí êáé ôï âÜèïò
ðïõ èá ðçãáßíåé ôï äüëùìÜ óïõ. Ãéá íá ôï ãíùñßæåéò üôáí èá åðé÷åéñåßò, ðñÝðåé
ðñïçãïõìÝíùò íá Ý÷åéò êÜíåé ó÷åôéêÝò äïêéìÝò óå ìÝñç ðïõ ï âõèüò åßíáé áììïõ-
äåñüò ãéá íá Ý÷åéò ôóåêÜñåé ôïõò êáíüíåò ìå ôïõò ïðïßïõò êéíåßôáé ç óõñôÞ óïõ.
Áí ð.÷. âÜëåéò Ýíá ìïëýâé 200 ãñáììáñßùí êáé áìïëýóåéò 50 ìÝôñá êáëïýìá
ôáîéäåýïíôáò ìå ôá÷ýôçôá 1 ìéëßïõ, üôáí èá ðçãáßíåéò óôçí êáôåýèõíóç ìéáò áì-
ìïõäéÜò ç ïðïßá üëï êáé ñç÷áßíåé, ôüôå ìðïñåßò íá ôóåêÜñåéò ôï âÜèïò óôï ïðïßï
èá âñåéò ôïí ðõèìÝíá. Áõôü èá óïõ äåßîåé óå ôé âÜèïò ðçãáßíåé ç óõñôÞ óïõ üôáí
ôçò äþóåéò áõôÜ ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ. ÊÜíïíôáò áíÜëïãåò äïêéìÝò èá áðïêôÞóåéò
ôçí ðåßñá ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ãéá íá ìðïñåßò íá êñßíåéò êáôÜ ðåñßðôùóç.
ÖõóéêÜ ðïôÝ ç âÜñêá óïõ äåí ðñÝðåé íá õðåñâåß ôçí ôá÷ýôçôá ôïõ 1,5 ôï ðïëý
ìéëßïõ, ãéáôß áí áõôü óõìâåß ç ðëåýóç ôïõ æùíôáíïý äïëþìáôïò äåí èá åßíáé êá-
íïíéêÞ.
Ôá øÜñéá ðïõ êõêëïöïñïýí óôá ìåóüíåñá Ý÷ïõí ðïëý åíäéáöÝñïí ãéáôß êáé
ìåãÜëá åßíáé êáé ìá÷çôéêÜ êáé ðïëý êáëÜ ðïéïôéêþò êáé ìðïñåßò íá ôá âñåéò ï-
ðïõäÞðïôå, ó÷åäüí áíåîÜñôçôá áðü ôçí ìïñöÞ ðïõ èá Ý÷åé ï ðõèìÝíáò ðïõ ìðï-
ñåß íá âñßóêåôáé ðïëý ðéï êÜôù.
94
ÔÝôïéá øÜñéá åßíáé ïé ëïýôóïé, ôá ëáâñÜêéá, ôá ìáãéÜôéêá, ôá ãïöÜñéá, ïé ðá-

ëáìßäåò ê.ë.ð.
Êáé âÝâáéá ðÜíôá íá èõìÜóáé üôé áöïý øáñåýåéò óôç èÜëáóóá «üëá åßíáé
áíÜ ðÜóá óôéãìÞ ðéèáíü íá óõìâïýí».
ÈÝìá 6ï: Ç óõñôÞ ìå downrigger

Áí êáíåßò Ý÷åé ìÜèåé êáëÜ íá øáñåýåé óôï âõèü ìå ôéò ôÝóóåñåò ðñïçãïýìåíåò
ôå÷íéêÝò ðïõ Ý÷ù Þäç áíáëýóåé, äçëáäÞ ôçí óõñôÞ âõèïý, ôçí æüêá, ôçí óõñôÞ
ìå ìïëýâé öýëáêá êáé ôïí ðëÜíï, äåí Ý÷åé êáíÝíáí áðïëýôùò ëüãï íá äþóåé ôá
ðïëëÜ ÷ñÞìáôá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé ãéá åîïðëéóìü, þóôå íá ìðïñÝóåé íá øáñÝøåé
êáé ìå ôçí ôå÷íéêÞ ðïõ ðñïóöÝñåé ï ìç÷áíéóìüò ôïõ downrigger. Ïé ôÝóóåñåò
áõôÝò ôå÷íéêÝò õðåñêáëýðôïõí êáé ìå ôï ðáñáðÜíù, üëåò ôéò «áíÜãêåò» ôïõ åñá-
óéôÝ÷íç øáñÜ.
Ãéá íá ôï åîçãÞóù áêüìç ðåñéóóüôåñï, íá ðù üôé áí ãíùñßæåéò áõôÝò ôéò ôå-
÷íéêÝò, ìðïñåßò íá ðéÜóåéò üëá ôá åßäç ôùí øáñéþí óôá ïðïßá áðåõèýíåôáé ç ôå-
÷íéêÞ ôçò óõñôÞò ìå downrigger êáé Üñá ï ìç÷áíéóìüò áõôüò äåí óïõ ÷ñåéÜæåôáé
êáèüëïõ.
Ãéá íá êÜíù ðéï óáöÞ ôá ðñÜãìáôá èá ôï èÝóù ùò åîÞò:
– Ãéá íá øáñÝøïõìå ìå óõñôÞ âõèïý ÷ñåéáæüìáóôå Ýíá áðëü âõèüìåôñï êáé
ìéá óõñôÞ âõèïý, üðùò ôçí ðåñéÝãñáøá óôï ó÷åôéêü åäÜöéï.
– Ãéá íá øáñÝøïõìå ìå æüêá ÷ñåéáæüìáóôå Ýíá åîåëéãìÝíï âõèüìåôñï êáé
ìéá ðåôïíéÜ ìå ìéá æüêá óôçí Üêñç ôçò, êáé ßóùò êáé Ýíá êáôÜëëçëï êáëÜìé
Åéêüíá 34: Ï ìç÷áíéóìüò Downrigger.
95
ãéá üóïõò ôï ðñïôéìïýí.

– Ãéá íá øáñÝøïõìå ìå ìïëýâé öýëáêá ÷ñåéáæüìáóôå Ýíá åîåëéãìÝíï âõèü-
ìåôñï êáé ìéá êáôÜëëçëç ðåôïíéÜ ìå Ýíá ìïëýâé ìÝ÷ñé 500 ãñáììáñßùí ðå-
ñßðïõ êáé ßóùò êáé Ýíá êáôÜëëçëï êáëÜìé ãéá üóïõò ôï ðñïôéìïýí.
– Ãéá íá øáñÝøïõìå ìå ðëÜíï, ÷ñåéáæüìáóôå ðåñßðïõ ôá ßäéá åñãáëåßá ìå ôï
øÜñåìá ôçò æüêáò.
– Ãéá íá øáñÝøïõìå ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôïõ downrigger, ÷ñåéáæüìáóôå êáé åîå-
ëéãìÝíï âõèüìåôñï êáé ðåôïíéÜ êáé Ýíá ðïëý âáñý ìïëýâé, ðïõ ôï âÜñïò
ôïõ îåðåñíÜåé êáôÜ ðïëý ôï âÜñïò üëùí ìáæß ôùí ìïëõâéþí ôçò óõñôÞò âõ-
èïý êáé Ýíá êáëÜìé áí ôï ðñïôéìïýìå êáé Ýíá ðïëý áêñéâü ìç÷Üíçìá áîßáò
áðü 150 åõñþ ðåñßðïõ áí åßíáé ÷åéñïêßíçôï Þ ìÝ÷ñé êáé 2.000 åõñþ ðåñßðïõ
áí êéíåßôáé ìå çëåêôñéêü ìïôÝñ, ôï ïðïßï ìÜëëïí ìðåñäåýåé ôá ðÜíôá ìÝóá
óôç âÜñêá, ðáñÜ äéåõêïëýíåé óå êÜôé.
Íïìßæù üôé âëÝðïíôáò Ýôóé êáôá÷ùñçìÝíá åðéãñáììáôéêÜ ôá üóá ÷ñåéÜæïíôáé
ãéá êÜèå Ýíá áðü ôá ðáñáðÜíù åßäç øáñÝìáôïò, êáôáëáâáßíåé êáíåßò åýêïëá ðïõ
ðñÝðåé íá ïäçãçèåß ç ðñïôßìçóÞ ôïõ.
Ç öéëïóïößá óôçí ïðïßá âáóßæåôáé ç ëåéôïõñãßá áõôïý ôïõ ìç÷áíÞìáôïò åß-
íáé ó÷åäüí áêñéâþò ßäéá ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôçò óõñôÞò ìå ôï ìïëýâé öýëáêá, ìüíï
ðïõ åäþ ãßíåôáé ìå åñãáëåßá êáôÜ ôç ãíþìç ìïõ ü÷é ìüíï ðïëý äáðáíçñüôåñá
áëëÜ êáé åîáéñåôéêÜ ÷ïíäñïåéäÞ, ðÜñá ðïëý Üâïëá êáé êáôÜ ðïëý ðïëõðëïêüôå-
ñá óôç ÷ñÞóç ôïõò.
Ðñïöáíþò âÝâáéá ãéá íá Ý÷ïõí êáôáóêåõáóôåß êáé íá ðáñÜãïíôáé óå ôüóï ìå-
ãÜëç êëßìáêá áðü óïâáñÝò åôáéñåßåò, ßóùò óå Üëëåò èÜëáóóåò íá Ý÷ïõí áðïäïôé-
êüôçôá êáé åöáñìïãÝò ðïõ äåí ãíùñßæù. Óôéò äéêÝò ìáò ðÜíôùò äåí âëÝðù êáíÝ-
íáí áðïëýôùò ëüãï ãéá íá ôá ðñïôéìÞóåé êáíåßò êáé íá ìðåé óôç äéáäéêáóßá íá
îïäÝøåé ôüóá ÷ñÞìáôá, åêôüò áí åßíáé ... ðáñáëÞò.
¸÷ù Ýíáí ãíùóôü ðïõ ìÝ÷ñé ðñéí ìåñéêÜ ÷ñüíéá õðÞñîå ðïëý åðéôõ÷çìÝíïò å-
ðáããåëìáôßáò, êåñäßæïíôáò ðïëý õøçëÜ åéóïäÞìáôá. ÅðåéäÞ Þôáí êáé ëÜôñçò
ôïõ øáñÝìáôïò üëùí ôùí åéäþí, Ýíá óåâáóôü ìÝñïò áõôþí ôùí åéóïäçìÜôùí ôï
÷ñçóéìïðïßçóå ãéá ôçí áãïñÜ åíüò ðïëý ìåãÜëïõ öïõóêùôïý 9 ìÝôñùí ìå ôéò á-
íÜëïãåò 2 ðïëý éó÷õñÝò ìç÷áíÝò êáèþò êáé ìéá ðëåéÜäá åñãáëåßùí øáñÝìáôïò,
üðùò áñêåôÜ ðáñáãÜäéá, äß÷ôõá, ðåôïíéÝò äéáöüñùí åéäþí, öõóéêÜ õðåñóý÷ñïíá
üñãáíá (âõèüìåôñï, GPS ê.ë.ð.) êáé ìåôáîý Üëëùí êáé Ýíá áðü ôá áêñéâüôåñá
downrigger ôçò áãïñÜò.
Ìå ôçí Ýëåõóç ôçò êñßóçò, üëá áõôÜ åîáíåìßóôçêáí óå åëÜ÷éóôï ÷ñüíï êáé
áñêåôÜ áðü ôá åñãáëåßá øáñÝìáôïò ðïõëÞèçêáí Þ ÷áñßóôçêáí åíôåëþò ... áøÜ-
ñåõôá. Ìåôáîý áõôþí êáé ôï áêñéâü downrigger ôï ïðïßï ÷áñßóôçêå óå ìÝíá. Ôç
ìßá êáé ìïíáäéêÞ öïñÜ ðïõ Ýêáíá ðñïóðÜèåéá íá ôï ÷ñçóéìïðïéÞóù, ðåñéóóüôå-
ñï áðü ðåñéÝñãåéá, Ýìðëåîá ôüóï ðïëý (ãéá íá ìçí ðù ôßðïôá ÷åéñüôåñï) ðïõ ïý-
ôå ðïõ îáíáóêÝöôçêá íá ôï îáíáâÜëù óôç âÜñêá ìïõ.
¼ðùò ßóùò èá Ý÷åé Þäç êáôáëÜâåé ï áíáãíþóôçò ìå üóá ãñÜöù óå áõôü ôï
96
êåßìåíï äåí Ý÷ù óáí ìïíáäéêü óôü÷ï íá

ôïõ ìåôáäþóù ãíþóåéò ðïõ íá ôïí êáôáôï-
ðßæïõí ãéá ôï ðþò ðñÝðåé íá ëåéôïõñãÞóåé
êáé ôé ðñÝðåé íá êÜíåé ìÝóá êáé Ýîù áðü ôç
èÜëáóóá, åöüóïí áðïöáóßóåé íá áó÷ïëç-
èåß ìå ôï øÜñåìá, áëëÜ êáé ôé íá áðïöåýãåé
þóôå íá ìçí îïäåýåé Üóêïðá ÷ñÞìáôá åäþ
êé åêåß. Ãéáôß áðü ôçí óôéãìÞ ðïõ ç äéáöÞ-
ìéóç Ý÷åé åíóêÞøåé óôç æùÞ ìáò ìå ôüóï á-
íåîÝëåãêôï ôñüðï, åéäéêÜ ìåôÜ êáé ôçí ãå-
íßêåõóç ôçò ÷ñÞóçò ôïõ äéáäéêôýïõ, ïé ...
ðáãßäåò ðïõ Ý÷ïõí óôçèåß ãéá íá ... øáñÝ-
øïõí ìÝóá óôéò ôóÝðåò ìáò, åßíáé ðïëý ðå-
ñéóóüôåñåò áðü áõôÝò ðïõ ðñïóðáèïýìå
Åéêüíá 35: Ó÷çìáôéêÞ áíáðáñÜ- íá óôÞóïõìå åìåßò, ìÞðùò êáé óõëëÜâïõìå
óôáóç øáñÝìáôïò ìå downrigger. êáíÝíá áîéüëïãï øáñÜêé ãéá íá åêôïíþ-
óïõìå ôï ìåñÜêé ìáò.
Áò åðáíÝëèù üìùò óôï êáèåáõôü èÝìá ìáò.
Óôï óêáñßöçìá ðïõ ðáñáèÝôù óôçí Åéêüíá 35, Ý÷ïíôáò êáé ôç ãíþóç ôùí
ðñïçãïýìåíùí åäáößùí üðïõ áíÝëõóá ôéò ôå÷íéêÝò ãéá ôç óõñôÞ âõèïý, ìå ôï ìï-
ëýâé öýëáêá êáé áõôÞí ìå ôïí ðëÜíï, ìðïñåß êáíåßò åýêïëá êáé ìå ìéá ìáôéÜ íá
áíôéëçöèåß ðþò ëåéôïõñãåß ç ôå÷íéêÞ ìå ôï downrigger.
Óôçí ïõóßá ôï ìç÷Üíçìá áõôü åßíáé êÜðïéï åßäïò âáñïýëêïõ ôï ïðïßï ìÝóù å-
íüò üóï ôï äõíáôüí ëåðôüôåñïõ óõñìáôüó÷ïéíïõ êáôåâÜæåé Ýíá ðïëý ïãêþäåò
êáé âáñý ìïëýâé åéäéêïý ó÷Þìáôïò ðñïò ôïí âõèü, ðñïóðáèþíôáò ìå áõôüí ôïí
ôñüðï íá äéáôçñÞóåé óå åðáöÞ ìå áõôüí ôá åñãáëåßá ðïõ óôç óõíÝ÷åéá èá ðñï-
óáñôÞóïõìå åðÜíù óôï óõñìáôüó÷ïéíï. Ãéá íá ìçí ÷Üíåé ôçí åðáöÞ ôïõ ìå ôï
âõèü ôï ìïëýâé, ç ôá÷ýôçôá ôïõ óêÜöïõò äåí ìðïñåß íá õðåñâåß êÜðïéï üñéï,
ðïõ, áð’ üôé äéáâÜæù óôá âéâëßá ïäçãéþí ôïõ ìç÷áíÞìáôïò, ìðïñåß íá öôÜóåé êáé
ôá 3,5 ìßëéá ôçí þñá. Åãþ ðéóôåýù üôé áí ôï óêÜöïò ôáîéäåýåé ìå ðåñéóóüôåñï
áðü 1 - 1,5 ìßëé ôçí þñá ôï óõñìáôüó÷ïéíï Þäç èá äõóêïëåýåôáé áñêåôÜ ãéá íá
ðáôþóåé. ÂÝâáéá áõôü åîáñôÜôáé êáé áðü ôï âÜèïò óôï óçìåßï ðïõ øáñåýïõìå,
ôï ïðïßï üóï áõîÜíåé, ôüóï äõóêïëüôåñï ãßíåôáé íá äéáôçñïýìå ôï ìïëýâé êïíôÜ
óôïí âõèü. ÁíåâïêáôåâÜæïíôáò áõôü ôï ìïëýâé ìå ôç âïÞèåéá ôïõ âáñïýëêïõ
ðñïóðáèïýìå íá áðïöýãïõìå ôéò áíùìáëßåò ôïõ âõèïý ãéá íá ìçí êïëëÞóïõìå
êáé ôáõôü÷ñïíá íá åßìáóôå óå üóï ôï äõíáôüí ðëçóéÝóôåñç åðáöÞ ìå áõôüí.
(ÊÜôé áíÜëïãï äçëáäÞ ìå áõôü ðïõ êÜíïõìå ìå ôç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá).
Áí õðïëïãßóïõìå ôï âÜñïò ôïõ ðïëý ìåãÜëïõ ìïëõâéïý, ôüôå ìðïñïýìå åý-
êïëá íá êáôáëÜâïõìå ãéáôß ÷ñåéÜæåôáé ôüóï éó÷õñü ìç÷Üíçìá ãéá íá ôï áíåâï-
êáôåâÜæåé, ãéáôß áí èá ðñïóðáèÞóïõìå íá ôï êÜíïõìå ìå ôï ÷Ýñé áõôü åßíáé åíôå-
ëþò áäýíáôï. ÅðÜíù óôï óõñìáôüó÷ïéíï êáé óå ýøïò ìéáò ðåñßðïõ ïñãéÜò áðü
97
ôï óçìåßï üðïõ äÝíåôáé ôï ìïëýâé ðñïóáñ-

ôÜôáé Ýíá åßäïò áðåëåõèåñùôÞ, êÜôé óáí
ìáíôáëÜêé åßíáé áõôü ôï åîÜñôçìá, óôï ï-
ðïßï ðéÜíåôáé ÷áëáñÜ ôï íÞìá ôçò óõñôÞò
ìáò óôï óçìåßï ðïõ ôåëåéþíåé ç ìÜíá êáé
áñ÷ßæåé ç ôåëéêÞ áñìáôùóéÜ ôçò ðïõ áðü
ôïõò êáôáóêåõáóôÝò óõíéóôÜôáé íá åßíáé
10-20 ìÝôñá. Óôï óçìåßï áõôü ìðïñåßò íá
äéáðéóôþóåéò üôé ç êõñßùò óõñôÞ åßíáé á-
êñéâþò ßäéá ìå áõôÞí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå
óôï ìïëýâé öýëáêá.
Áí êáé ïé ðñïìçèåõôÝò ôïõ åñãáëåßïõ õ-
ðïóôçñßæïõí üôé ôï óýóôçìá áõôü ìðïñåß
íá øáñÝøåé ÷ñçóéìïðïéþíôáò óáí äüëùìá
ôå÷íçôÜ åßäç, åãþ èá õðïóôçñßîù üôé êÜ-
ðïéï ôÝôïéï åã÷åßñçìá åßíáé åíôåëþò ìÜ-
ôáéï. Ç ìüíç äõíáôüôçôá åðéôõ÷ßáò ôïõ ü-
ëïõ óõóôÞìáôïò, êáôÜ ôç ãíþìç ìïõ, åßíáé
ç ÷ñÞóç æùíôáíïý äïëþìáôïò, ôï ïðïßï èá
ôï äéá÷åéñéóôåßò üðùò áêñéâþò Ý÷ù ðåñé-
ãñÜøåé óôçí ôå÷íéêÞ ìå ôï ìïëýâé öýëáêá.
Åéêüíá 36: Äýï åßäç ìïëõâéþí êáé ¼ðùò öáßíåôáé áðü ôï ó÷åôéêü óêáñß-
ï áðåëåõèåñùôÞò ôïõ downrigger. öçìá ðïõ ðáñáèÝôù, åöüóïí ôï äüëùìá
ðñïóåëêýóåé êÜðïéï èÞñáìá, þóôå áõôü
íá èåëÞóåé íá ðÜñåé ôï äüëùìÜ óïõ óôï óôüìá ôïõ, ôüôå ï áðåëåõèåñùôÞò èá å-
ëåõèåñþóåé ôçí óõñôÞ êáé óôï ÷Ýñé Þ ôï êáëÜìé óïõ èá Ý÷åéò Ýíá åëåýèåñï íÞìá
ðïõ óôçí Üêñç ôïõ èá åßíáé ðéáóìÝíï êÜðïéï øÜñé ôï ïðïßï ìðïñåßò íá öÝñåéò
ðñïò ôçí åðéöÜíåéá ìå ôïõò ãíùóôïýò ôñüðïõò. Êáè’ üëç ôç äéÜñêåéá ôïõ ëåâá-
ñßóìáôïò ôçò óõñôÞò ðñïò ôçí åðéöÜíåéá áäéáöïñåßò ãéá ôçí ýðáñîç ôïõ õðüëïé-
ðïõ ìç÷áíÞìáôïò, åêôüò êé áí óôç âÜñêá óïõ õðÜñ÷åé êáé âïçèüò ðïõ öñïíôßæåé
íá ìáæÝøåé ôï óõñìáôüó÷ïéíï ìå ôï ìïëýâé ãéá íá åëåõèåñþóåé ôï ðåäßï.
¼ðùò êáé ðñéí óçìåßùóá, ðéóôåýù üôé ç ðñïóðÜèåéá ôïõ óõóôÞìáôïò íá äéá-
ôçñÞóåé ôï äüëùìÜ óïõ êïíôÜ óôï âõèü, Ý÷ïíôáò ôáõôü÷ñïíá êáé ìéá óåâáóôÞ
ôá÷ýôçôá þóôå íá ìðïñïýí íá øáñåýïõí êáé ôå÷íçôÜ äïëþìáôá, ßóùò íá ìðïñåß
íá åõïäùèåß óå ñç÷Ü íåñÜ ôùí 10 - 15 ìÝôñùí ôï ðïëý. Óå âáèýôåñá íåñÜ áõôÞ
èá åßíáé áôåëÝóöïñç áí äåí ìåéùèåß óçìáíôéêÜ ç ôá÷ýôçôá, ïðüôå õðï÷ñåùôéêÜ
èá ðñÝðåé íá ðåñÜóåéò óôç ÷ñÞóç æùíôáíþí äïëùìÜôùí.
Óýìöùíá ìå ôïõò êáôáóêåõáóôÝò ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôïõ downrigger ìðïñåßò íá
øáñÝøåéò êáé óôá ìåóüíåñá óôï÷åýïíôáò óå èçñÜìáôá ðïõ õðÜñ÷ïõí åêåß. Êáé
ðÜëé üìùò äåí êáôáëáâáßíù ãéáôß íá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò ôüóï ðïëýðëïêá óõóôÞ-
ìáôá ãéá íá êÜíåéò áêñéâþò ôï ßäéï ðïõ ìðïñåßò íá êÜíåéò ìå ðïëý ìåãáëýôåñç
98
åõ÷Ýñåéá êáé Ýëåã÷ï ìå ìéá áðëÞ ðáñáäïóéáêÞ óõñôÞ ìå ìïëýâéá, üôáí ÷ñçóéìï-
ðïéåßò ôå÷íçôÜ äïëþìáôá Þ ìå ìïëýâé öýëáêá üôáí ÷ñçóéìïðïéåßò æùíôáíÜ.
ÓõìðëçñùìáôéêÜ êáé ãéá íá êëåßóù ôï êåöÜëáéï downrigger, ðáñáèÝôù êáé
ìéá öùôïãñáößá (Åéêüíá 36) ôùí äéáöüñùí åîáñôçìÜôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ôï
óýóôçìá.
ÈÝìá 7ï: Ïé óõãêñßóåéò

Ôþñá ðïõ ïëïêëÞñùóá ôá åäÜöéá ãéá ôçí óõñôÞ âõèïý, ôçí æüêá, ôïí ðëÜíï Þ
ôóáðáñß ôïõ âõèïý, ôçí ôå÷íéêÞ ìå ìïëýâé öýëáêá êáé ôï downrigger èá åðé÷åé-
ñÞóù íá êáôáãñÜøù ôá ðëåïíåêôÞìáôá êáé ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôïõ êáèåíüò áðü
áõôÜ ôá åßäç øáñÝìáôïò, óå ìéá ðñïóðÜèåéá «åýêïëçò» óýãêñéóÞò ôïõò þóôå íá
äéåõêïëõíèåß áêüìç ðåñéóóüôåñï ï áíáãíþóôçò óôéò åðéëïãÝò ôïõ.
Ç óõñôÞ âõèïý:
ÐëåïíåêôÞìáôá:
– ÅðåéäÞ øáñåýåôáé ìå óôáèåñÞ ôá÷ýôçôá 3 ìéëßùí ôçí þñá Ý÷åé äõíáôüôçôá
íá ÷ñçóéìïðïéåß ìå éêáíïðïéçôéêÞ åðéôõ÷ßá, ôå÷íçôÜ êáé íùðÜ äïëþìáôá.
– Ãéá ôïí ßäéï ëüãï ìðïñåß íá åîåñåõíÞóåé ìåãÜëåò ðåñéï÷Ýò, óå ó÷åôéêÜ ìé-
êñüôåñï ÷ñüíï áðü ôéò Üëëåò ôå÷íéêÝò.
– Äåí ÷ñåéÜæåôáé óïâáñÞ ðñïåôïéìáóßá, äåäïìÝíïõ üôé ôá õëéêÜ êáé äïëþìá-
ôá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ìðïñïýí íá åßíáé áíÜ ðÜóá óôéãìÞ äéáèÝóéìá.
– Êüóôïò ôùí åñãáëåßùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ó÷åäüí ìçäáìéíü, áí õðïëïãßóåéò
üôé ç äáðÜíç ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ôçò êáôáâÜëëåôáé Üðáî.
– Êüóôïò óõíôÞñçóçò ôùí åñãáëåßùí ìçäáìéíü Ýùò ìçäåíéêü, áí åîáéñÝóïõ-
ìå ôéò áðþëåéåò ôå÷íçôþí óå êïëëÞìáôá ê.ë.ð.
– Ìðïñåß íá øáñÝøåé áêüìç êáé üôáí õðÜñ÷åé åëÜ÷éóôïò êõìáôéóìüò.
– Ãéá ôç óõñôÞ âõèïý ÷ñåéÜæåôáé áðáñáßôçôá âõèüìåôñï ôï ïðïßï íá Ý÷åé ï-
ðùóäÞðïôå ôç äõíáôüôçôá íá äåß÷íåé ôï âÜèïò êáé ôçí ôá÷ýôçôá ôïõ óêÜ-
öïõò. ÊáôáãñÜöù áõôÞ ôçí áðáßôçóç óôá ðëåïíåêôÞìáôá ãéáôß ïé õðüëïé-
ðåò äõíáôüôçôåò ðïõ ìðïñåß íá Ý÷åé Ýíá âõèüìåôñï ãéá ôï øÜñåìá áõôü åß-
íáé ðñïáéñåôéêÝò êáé ü÷é áðáñáßôçôåò üðùò óå Üëëá øáñÝìáôá.
ÌåéïíåêôÞìáôá:
– Äõóêïëåýåôáé ðïëý íá øáñÝøåé óå ðåñéï÷Ýò ìå óïâáñÝò áíùìáëßåò óôï âõ-
èü êáé ãé’ áõôü ðñïôéìÜôáé ãéá øáñÝìáôá óå ïìáëïýò âõèïýò.
– Äåí ìðïñåß íá øáñÝøåé óå âÜèç ìåãáëýôåñá ôùí 50 ìÝôñùí ôï ðïëý.
– Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ èåëÞóïõìå íá øáñÝøïõìå óõñôÞ âõèïý ÷ñçóéìï-
ðïéþíôáò çëåêôñéêÞ áíÝìç ôï êüóôïò ôùí åñãáëåßùí áõîÜíåôáé óïâáñÜ.
99
Ç æüêá:
– Ìðïñåß íá øáñÝøåé ìÝ÷ñé êáé óå ðïëý áíþìáëïõò âõèïýò ìå Üíåóç.
– ×ñçóéìïðïéþíôáò æùíôáíÜ äïëþìáôá, êõñßùò óïõðéÜ, åßíáé áóõíáãþíé-
óôç óå áðüäïóç.
– ÊÜôù áðü ðñïûðïèÝóåéò ìðïñåß íá øáñÝøåé êáé ìå íùðü äüëùìá, êõñßùò
÷ôáðüäé Þ ìïóêéü.
– Ìðïñåß íá øáñÝøåé óå ðïëý âáèéÜ íåñÜ.
– Ðïëý ÷áìçëü Ýùò ìçäáìéíü êüóôïò áðüêôçóçò êáé óõíôÞñçóçò ôùí åñãá-
ëåßùí.
– ÌåãÜëï ðñüâëçìá ãéá ôç æüêá áðïôåëåß ç åîåýñåóç æùíôáíïý äïëþìáôïò,
êõñßùò óïõðéÜò ðïõ áðïäßäåé áóõãêñßôùò êáëýôåñá áðü êÜèå ôé Üëëï ìå
áõôü ôï åñãáëåßï.
– Óïâáñü åßíáé ôï êüóôïò ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ôçò áðáñáßôçôçò
õðïäïìÞò ãéá ôçí äåîáìåíÞ äéáôÞñçóçò æùíôáíïý äïëþìáôïò ðïõ åßíáé á-
ðïëýôùò áðáñáßôçôç. Ç õðïäïìÞ áõôÞ äåí ìðïñåß íá åãêáôáóôáèåß ìå ôçí
ßäéá åõêïëßá óå üëá ôá óêÜöç.
– Äåí ìðïñåß íá åîåñåõíÞóåé ìåãÜëåò ðåñéï÷Ýò, ãéáôß ï ôñüðïò øáñÝìáôïò åß-
íáé ôïðéêüò. Ãéá ôï ëüãï áõôüí ÷ñåéÜæåôáé ïðùóäÞðïôå íá óõíïäåýåôáé áðü
ðïëý êáëÞò ðïéüôçôáò âõèüìåôñï - áíé÷íåõôÞ øáñéþí (fish finder).
– Äåí ìðïñåß íá øáñÝøåé üôáí õðÜñ÷åé Ýóôù êáé åëÜ÷éóôïò êõìáôéóìüò.
Ï ðëÜíïò Þ ôóáðáñß ôïõ âõèïý (jigging)

– Ìðïñåß íá øáñÝøåé êáé óå ðïëý âáèéÜ íåñÜ.
ëåßùí.
– Ìðïñåß íá øáñåýåé áêüìç êáé üôáí õðÜñ÷åé ëßãïò êõìáôéóìüò.
– Øáñåýåé áðïêëåéóôéêÜ ìå ôå÷íçôÜ äïëþìáôá ðñÜãìá ðïõ ôïõ áöáéñåß ôçí
äåëåáóôéêÞ éêáíüôçôá ðïõ äéáèÝôåé ç æüêá. Åäþ ç êßíçóç äßíåôáé áðü ôïí
100
øáñÜ êáé ü÷é áðü ôçí æùíôÜíéá ôïõ äïëþìáôïò.
Ç óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá

– ×ñçóéìïðïéþíôáò æùíôáíÜ äïëþìáôá, êõñßùò êáëáìÜñé, åßíáé áóõíáãþíé-
óôç óå áðüäïóç.
– Ìðïñåß íá øáñÝøåé óå ðïëý âáèéÜ íåñÜ.
ëåßùí.
– Ìðïñåß íá øáñåýåé áêüìç êáé üôáí õðÜñ÷åé ëßãïò êõìáôéóìüò.
– ÌåãÜëï ðñüâëçìá ãéá ôçí óõñôÞ ìå ìïëýâé öýëáêá áðïôåëåß ç åîåýñåóç
æùíôáíïý äïëþìáôïò, êõñßùò êáëáìáñéïý, ðïõ áðïäßäåé áóõãêñßôùò êá-
ëýôåñá áðü êÜèå ôé Üëëï ìå áõôü ôï åñãáëåßï.
– Óïâáñü åßíáé ôï êüóôïò ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ôçò áðáñáßôçôçò
õðïäïìÞò ãéá ôçí äåîáìåíÞ äéáôÞñçóçò æùíôáíïý äïëþìáôïò ðïõ åßíáé á-
ðïëýôùò áðáñáßôçôç. Ç õðïäïìÞ áõôÞ äåí ìðïñåß íá åãêáôáóôáèåß ìå ôçí
ßäéá åõêïëßá óå üëá ôá óêÜöç.
Ç óõñôÞ ìå downrigger
– ÅÜí üðùò éó÷õñßæïíôáé ïé ðñïìçèåõôÝò áõôïý ôïõ åñãáëåßïõ ìðïñåß íá øá-
ñåýåé ìå ôá÷ýôçôá 3 ìéëßùí ôçí þñá, ôüôå Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ÷ñçóéìï-
ðïéåß ìå éêáíïðïéçôéêÞ åðéôõ÷ßá, ôå÷íçôÜ êáé íùðÜ äïëþìáôá.
– Ãéá ôïí ßäéï ëüãï ìðïñåß íá åîåñåõíÞóåé ìåãÜëåò ðåñéï÷Ýò, óå ó÷åôéêÜ ìé-
êñüôåñï ÷ñüíï áðü Üëëåò ôå÷íéêÝò.
– Äåí ÷ñåéÜæåôáé óïâáñÞ ðñïåôïéìáóßá, äåäïìÝíïõ üôé ôá õëéêÜ êáé äïëþìá-
ôá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ìðïñïýí íá åßíáé áíÜ ðÜóá óôéãìÞ óôç äéáèÝóéìá. Å-
îáßñåóç áðïôåëåß ç ðåñßðôùóç ðïõ èÝëïõìå íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå áõôÞí
ôçí ôå÷íéêÞ ãéá øÜñåìá ìå æùíôáíÜ äïëþìáôá, ïðüôå ç ðñïåôïéìáóßá èá
ðñÝðåé íá åßíáé áñêåôÜ óïâáñÞ.
– Ìðïñåß íá øáñÝøåé áêüìç êáé üôáí õðÜñ÷åé åëÜ÷éóôïò êõìáôéóìüò.
101
– ÅîáéñåôéêÜ õøçëü êüóôïò áðüêôçóçò ôùí åñãáëåßùí.
– ÁñêåôÜ óïâáñü êüóôïò óõíôÞñçóçò ôùí åñãáëåßùí (áðþëåéåò ôïõ ìåãÜ-
ëïõ ìïëõâéïý, âëÜâåò çëåêôñéêþí ìç÷áíéóìþí ê.ë.ð.).
– ÅîáéñåôéêÜ ðïëýðëïêï óýóôçìá ìå áíôßóôïé÷á ìåãÜëç äõóêïëßá óôçí üëç
äéáäéêáóßá åöáñìïãÞò ôïõ.
– Áðáßôçóç ãéá óïâáñÞ õðïäïìÞ åãêáôÜóôáóçò óôï óêÜöïò.
– Äõóêïëßá åöáñìïãÞò óå ðïëý âáèéÜ íåñÜ.
– Êáé óå áõôü ôï åßäïò øáñÝìáôïò ÷ñåéÜæåôáé õøçëÞò ðïéüôçôáò âõèüìåôñï,
ãéáôß óýìöùíá ìå ôïõò êáôáóêåõáóôÝò ôïõ ìðïñåß íá êÜíåé øáñÝìáôá áíÜ-
ëïãá ìå áõôÜ ìå ôïí ìïëýâé öýëáêá.
Åëðßæù ìå ôéò óõãêñßóåéò ðïõ ðáñÝèåóá ï áíáãíþóôçò íá êáèïäçãçèåß éêáíï-
ðïéçôéêÜ þóôå íá áíôåðåîÝëèåé ìå åðéôõ÷ßá óôéò üðïéåò áíáæçôÞóåéò ôïõ.
ÈÝìá 8ï: Ç óõñôÞ ìå êáôáâõèéóôÞ

Äåí ìðïñþ íá áðïöáóßóù áí áõôü ôï åßäïò óõñôÞò ðñÝðåé íá ôï êáôáôÜîù
óôçí êáôçãïñßá «óõñôÞ áöñïý» Þ «óõñôÞ âõèïý». Ï ëüãïò åßíáé üôé óýìöùíá ìå
ôïõò êáôáóêåõáóôÝò ôïõò, áëëÜ êáé áðü ôç äéêÞ ìïõ ìéêñÞ åìðåéñßá, ôá åñãáëåßá
áõôÜ, èåùñçôéêÜ ôïõëÜ÷éóôïí, ìðïñïýí íá øáñÝøïõí óå üëá ôá âÜèç, (ìÝ÷ñé êÜ-
ðïéï ìÝãéóôï), ãéáôß ïé êáôáâõèéóôÝò, üðùò äçëþíåôáé êáé áðü ôï üíïìÜ ôïõò, åß-
íáé åñãáëåßá ðïõ ÷ñçóéìåýïõí ãéá íá âõèßæïõí ôç óõñôÞ ìáò óå äéÜöïñá âÜèç.
Áí êáé õðÜñ÷ïõí ðïëëÜ åßäç êáôáâõèéóôþí, ãéá áõôÜ ðïõ Ý÷ù åãþ õðüøç ìïõ, é-
ó÷ýïõí ôá åîÞò:
Óå ãåíéêÝò ãñáììÝò ï ôñüðïò ðïõ âõèßæïõí ôçí óõñôÞ áõôÜ ôá åñãáëåßá åßíáé ç
áíôßóôáóç óôï íåñü ðïõ ðáñïõóéÜæåé ôï ó÷Þìá ôïõò, üðùò ôá óÝñíïõìå ðßóù
áðü ôç âÜñêá, ç ïðïßá ôá ïäçãåß ðñïò ôï âõèü, üðùò ðåñßðïõ ï áçôüò, ðïõ âÝ-
âáéá êÜíåé ôï áêñéâþò áíôßèåôï, üôáí óçêþíåôáé åêìåôáëëåõüìåíïò ôçí áíôß-
óôáóç ôïõ áÝñá Þ ïé ðüñôåò ôçò ôñÜôáò, ðïõ ïäçãïýíôáé ðñïò ôá ðëÜãéá ãéá íá
êñáôïýí áíïé÷ôÞ ôç óáêïýëá ôçò.
Ôï åðéèõìçôü âÜèïò êáíïíßæåôáé ìå ñõèìßóåéò ðïõ ãßíïíôáé óôï åñãáëåßï áõ-
ôü, ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò ðïõ ðåñéãñÜöïíôáé óôï óõíïäåõôéêü Ýíôõðï ïäçãéþí
ðïõ äéáèÝôåé óõíÞèùò, áëëÜ êáé ìå ôçí åìðåéñßá ðïõ áðïêôÜ ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ
÷ñüíïõ êáé ìå ðïëëÝò äïêéìÝò ï ÷ñÞóôçò ôïõò. ÓõíÞèùò ñõèìßæåôáé áðü ôç èÝóç
óôçí ïðïßá ðñïóáñôÜôáé åðÜíù ôïõ ç ìÜíá ðïõ ôïí óÝñíåé êáèþò êáé ôï ìÞêïò
ôçò ðïõ áìïëÜìå ðßóù áðü ôç âÜñêá. Åêôüò áðü áõôÜ ñüëï ðáßæåé êáé ç ôá÷ýôçôá
ôçò âÜñêáò ç ïðïßá åîáñôÜôáé êáé áðü ôï åßäïò ôùí øáñéþí óôá ïðïßá óôï÷åýïõ-
ìå.
¼óï ãéá ôï äüëùìá ðïõ óõíéóôÜôáé, áõôü åßíáé ðÜíôá êÜðïéï åßäïò ôå÷íçôïý,
ôï ïðïßï óÝñíåôáé ðßóù áðü ôïí êáôáâõèéóôÞ ìå êÜðïéï ðáñÜìáëëï ìÞêïõò
10-20 ìÝôñùí, üðùò êáé óôï øÜñåìá ìå ìïëýâé öýëáêá Þ ôï downrigger.
102
Áõôü ðïõ åíôüðéóá åãþ ùò ôï êõñéüôåñï ðñüâëçìá áõôþí ôùí åñãáëåßùí, åß-
íáé ôï õðåñâïëéêü âÜñïò ðïõ äßíïõí óôçí óõñôÞ, ëüãù áêñéâþò áõôÞò ôçò áðá-
ñáßôçôçò ãéá ôï âýèéóìÜ ôïõò áíôßóôáóçò.
ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÜ ôÝôïéá åñãáëåßá óôçí áãïñÜ ôùí åéäþí áëéåßáò, ôá ïðïßá åé-
óÜãïíôáé öõóéêÜ áðü ôï åîùôåñéêü, üðïõ üðùò öáßíåôáé, ãéá íá êáôáóêåõÜæï-
íôáé ìÜëëïí èá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êéüëáò. Óôçí ÅëëÜäá üìùò äåí Ý÷ù äåé ðïôÝ
ìïõ êÜðïéïí íá øáñåýåé ìå êÜôé ôÝôïéï. Íá óçìåéùèåß üôé ôï êüóôïò ôïõò óôéò ðå-
ñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò äåí åßíáé êáèüëïõ åõêáôáöñüíçôï.
Ðñéí ðïëëÜ ÷ñüíéá üôáí ðñùôïåìöáíßóôçêáí áõôÜ ôá åñãáëåßá, ðåßóèçêá (Þ
ìÜëëïí ðáñáóýñèçêá) áðü ôïí ìáãáæÜôïñá ðïõ øþíéæá êáé áãüñáóá êáé åãþ Ý-
íáí êáôáâõèéóôÞ, äåí êáôÜöåñá üìùò ôßðïôá áðü üóá ìïõ õðïó÷Ýèçêå, ðáñ’ ü-
ëåò ôéò äïêéìÝò ðïõ åðå÷åßñçóá êáé ôïí Üöçóá óå ìéá Üêñç, ÷Üíïíôáò áðëþò Ýíá
óçìáíôéêü ðïóü. (Ãéá ôçí áêñßâåéá ü÷é åãþ áëëÜ ï ðáôÝñáò ìïõ). Èá Ýëåãá üôé ôï
ìüíï åõåñãåôéêü áðïôÝëåóìá ðïõ åß÷å áõôü ìïõ ôï ðÜèçìá, Þôáí üôé áðïöÜóéóá
íá ìçí îáíáðáôÞóù óôï óõãêåêñéìÝíï êáôÜóôçìá.
Ãéá íá êÜíù Ýíá åõ÷Üñéóôï äéÜëåéììá óôçí ... áíÜãíùóç, èá ðåñéãñÜøù ðá-
ñáêÜôù ìåñéêÝò áðü ôéò ëåðôïìÝñåéåò áõôÞò ìïõ ôçò åìðåéñßáò, ãéáôß ßóùò êÜ-
ðïéïò åíäéáöåñüìåíïò ôéò âñåé ÷ñÞóéìåò Þ Ýóôù äéáóêåäáóôéêÝò.
Ôçí åðï÷Þ ðïõ óõíÝâç ôï ðåñéóôáôéêü ðïõ èá ðåñéãñÜøù, (ìÝóá ôçò 10åôßáò ôïõ
1960), åãþ øÜñåõá ó÷åäüí áðïêëåéóôéêÜ óöõñßäåò ìå óõñôÞ âõèïý óôï Íáýðëéï,
ôçí ðáôñßäá ìïõ, êáé áðü ôï óõãêåêñéìÝíï êáôÜóôçìá, áãüñáæá ôá áðáñáßôçôá ðïõ
Þôáí êõñßùò ìåóçíÝæåò, ôå÷íçôÜ äïëþìáôá, óôñéöôÜñéá êáé óáëáããéÝò, ãéáôß ìüíï
áõôÜ Þôáí üëá êé üëá ôá áíáëþóéìá áõôïý ôïõ øáñÝìáôïò. Ôï êýñéï ìÝñïò ôçò óõñ-
ôÞò ìáò ôï öôéÜ÷íáìå ìéá öïñÜ êáé óõíÞèùò ôï åß÷áìå ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá, ãéáôß äåí
ðÜèáéíå ôßðïôá.
Ôï êáôÜóôçìá áõôü Þôáí óôçí ðëáôåßá ÊïôæéÜ, üðïõ êáé ôï Äçìáñ÷åßï ôçò ÁèÞ-
íáò, êáé Þôáí ôï áîéïëïãüôåñï ôçò ðüëçò ôüôå. ÅðåéäÞ Ý÷åé êëåßóåé åäþ êáé ðÜñá
ðïëëÜ ÷ñüíéá, ìðïñþ íá áíáöÝñù êáé ôç ößñìá, ãéáôß ìðïñåß óå ìåñéêïýò ðáëéïýò
íá èõìßóåé ... ðåñáóìÝíá ìåãáëåßá. ¹ôáí ôï êáôÜóôçìá ôùí Áöþí ÇëéÜäç. Åìåßò
ôï åðéóêåðôüìáóôå áðáñáßôçôá êÜèå öïñÜ ðïõ áíåâáßíáìå óôçí ÁèÞíá ãéá øþíéá
êáé äïõëåéÝò, (2-3 öïñÝò ôï ÷ñüíï), ãéáôß åêåß âñßóêáìå üôé êáéíïýñãéï êõêëïöï-
ñïýóå óôçí áãïñÜ. Êáé öõóéêÜ ï éäéïêôÞôçò êáé ïé õðÜëëçëïé ôïõ êáôáóôÞìáôïò,
ìáò ãíþñéæáí ìå ôá ìéêñÜ ìáò ïíüìáôá êáé ü÷é ìüíï áõôü, áëëÜ Þîåñáí êáé ï êáèÝ-
íáò áðü ôïõò ðåëÜôåò ôïõò, ôé øÜñåìá Ýêáíå êáé ôé ôïí åíäéÝöåñå êáé øþíéæå óõíÞ-
èùò.
Óå ìéá áðü áõôÝò ôéò óõíçèéóìÝíåò ìáò åðéóêÝøåéò, ôçí þñá ðïõ ï ðáôÝñáò ìïõ
åß÷å ðÜåé êÜðïõ áëëïý ãéá íá êÜíåé ôéò äéêÝò ôïõ äïõëåéÝò, Üöçóå åìÝíá åêåß ãéá íá
êÜíù ôá ... øáñåõôéêÜ ìáò øþíéá, áöïý Þìïõíá ðéá Þäç óå çëéêßá ðïõ åíÝðíåá éêá-
íÞ ... øáñåõôéêÞ åìðéóôïóýíç. (Íáé, êáëÜ!).
Åêåß ëïéðüí, ï ê. ÇëéÜäçò, ðïõ Þîåñå üôé øáñåýïõìå ìå óõñôÞ âõèïý, Üñ÷éóå íá
103
ìå ... ëéâáíßæåé ãéá íá ìå ðåßóåé üôé Þôáí ðéá êáéñüò íá ðáñáôÞóù ôá ìïëýâéá ôùí
150 ãñáììáñßùí êáé íá ÷ñçóéìïðïéÞóù ôï óýã÷ñïíï åñãáëåßï ôçò óõñôÞò ôïõ ...
ìÝëëïíôïò, äçëáäÞ ôïí êáôáâõèéóôÞ, ðïõ ìüëéò åß÷å ðáñáëÜâåé. Äåß÷íïíôÜò ìïõ ôï
åñãáëåßï, ìïõ åîÞãçóå ôïí ôñüðï ðïõ áõôü âõèßæåôáé êáé üôé üôáí óõíáíôÞóåé ôïí
âõèü êáé óêïíôÜøåé åðÜíù ôïõ, áõôü èá ðçäÞîåé êÜíïíôáò êÜðïéï åßäïò óÜëôïõ
ðñïò ôá åðÜíù êáé ìåôÜ èá îáíáâïõôÞîåé êáé ïýôù êáè’ åîÞò. ÄçëáäÞ üôé ôï åñãá-
ëåßï áõôü èá Ýêáíå ìéá êßíçóç ðåñßðïõ óáí êé áõôÞ ðïõ êÜíåé Ýíá ôüðé üôáí ôï ðå-
ôÜîïõìå ðñïò êÜðïéá êáôåýèõíóç, ÷ôõðþíôáò ôï ôáõôü÷ñïíá óôï Ýäáöïò, êÜðïéïõ
åßäïõò ãêåë äçëáäÞ, åíþ ôï ôå÷íçôü ðïõ èá áêïëïõèïýóå ðéï ðßóù, óå ìéá áðüóôá-
óç 10 ðåñßðïõ ìÝôñùí, èá áíåâïêáôÝâáéíå ìåí êáé áõôü, áëëÜ ìå ìéá ðéï ïìáëÞ êß-
íçóç, ÷ùñßò íá êéíäõíåýåé íá êïëëÞóåé óôï âõèü.
Åê ðñþôçò üøåùò ôï ðñÜãìá öáéíüôáí éäéáßôåñá åëêõóôéêü ãéáôß ï ê. ÇëéÜäçò
ìáò õðïó÷üôáíå üôé ìå áõôü ôï åñãáëåßï èá ìðïñïýóáìå íá øáñÝøïõìå êáé óå âõ-
èïýò ìå ðåñéóóüôåñåò áíùìáëßåò ÷ùñßò ðñüâëçìá (âõèüìåôñá ôüôå äåí õðÞñ÷áí
ïýôå óôá ìõèéóôïñÞìáôá åðéóôçìïíéêÞò öáíôáóßáò, ãéáôß üðùò Þäç åßðá, âñéóêü-
ìáóôå óôá ìÝóá ôçò 10åôßáò 1960 - 1970).
¼ôáí Þñèå êáé ï ðáôÝñáò ìïõ, êÜíáìå Ýíá ìéêñü ... øáñåõôéêü óõìâïýëéï ôñþ-
ãïíôáò ôïí êáèéåñùìÝíï ðáôóÜ óôï äéðëáíü ìáãáæß êáé åðéóôñÝöïíôáò óôïí ê. Ç-
ëéÜäç «áêïõìðÞóáìå» ôéò 150 äñá÷ìÝò (ôüóï íïìßæù üôé êüóôéæå êáé Þôáí óïâáñü
ãéá ôçí åðï÷Þ ðïóü) ãéá íá áãïñÜóïõìå ôïí êáôáâõèéóôÞ, åëðßæïíôáò üôé üôáí èá
ãõñßæáìå óôï Íáýðëéï èá ... óêßæáìå üëïõò ôïõò áíôáãùíéóôÝò, ãéáôß ðñÝðåé íá óç-
ìåéþóù üôé ôï Íáýðëéï åêôüò áðü ðáôñßäá ìïõ, Þôáí êáé ðáñáìÝíåé ðáôñßäá êáé
ôçò øáñåõôéêÞò ... êáæïýñáò. Åõôõ÷þò ðïõ äåí áíáêïéíþóáìå ôßðïôá ó÷åôéêü, ðñéí
êÜíïõìå ðñþôá ôéò áðáñáßôçôåò äïêéìÝò.
¼ôáí Ýâáëá ôï åñãáëåßï óôç èÜëáóóá, óå Ýíá âÜèïò ðåñßðïõ 10 ìÝôñùí (áí èõ-
ìÜìáé êáëÜ) ÷ñåéÜóôçêå íá áöÞóù êáìéÜ 50áñéÜ ìÝôñá ãéá íá öôÜóåé óôïí âõèü
êáé íá êñáôÜù ôç ìÜíá ôçò óõñôÞò êáé ìå ôá äõï ìïõ ÷Ýñéá áðü ôï æüñé ôçò áíôßóôá-
óçò ôïõ íåñïý. ¼ôáí áõôü Ýöôáóå óôï âõèü áéóèÜíèçêá Ýíá äõíáôü ôñÜâçãìá êáé
ìåôÜ ôï ìåãÜëï âÜñïò ðïõ Þäç õðÞñ÷å Ýãéíå äéðëÜóéï êáé ðáñÝìåéíå Ýôóé. ¼ôáí á-
ðïöÜóéóá íá ôï óçêþóù ãéá íá äù ôé Ý÷åé ãßíåé, êáìéÜ äåêáñéÜ ìÝôñá ðßóù áðü ôç
âÜñêá îåíÝñéóå ìéá ôåñÜóôéá ìðÜëá ìå öýêéá. Ôï óêçíéêü áõôü åðáíáëÞöèçêå ü-
ëåò ôéò öïñÝò ðïõ ðñïóðÜèçóá íá ÷ñçóéìïðïéÞóù ôï åñãáëåßï áõôü.
Åííïåßôáé üôé êáìéÜ ó÷åôéêÞ áíáöïñÜ äåí Ýãéíå óôéò óõæçôÞóåéò ìå ôïõò ... áíôá-
ãùíéóôÝò êáé ìå ôçí ðñþôç åðßóêåøç óôçí ÁèÞíá ï ðáôÝñáò ìïõ Ýñéîå êáé Ýíáí ãå-
ñü êáõãÜ ìå ôïí ê. ÇëéÜäç. Ôï êáêü Þôáí üôé ôï êáôÜóôçìá áõôü Þôáí ôï êáëýôåñï
óôçí ÁèÞíá êé Ýôóé áíáãêáóôÞêáìå íá áëëÜîïõìå óõíÞèåéåò êáé íá ðçãáßíïõìå ãéá
øáñéêÜ øþíéá óôïí ÐåéñáéÜ, ðñÜãìá ðïõ ìáò âãÞêå óå êáëü, ãéáôß âñÞêáìå êáé ìå-
ãáëýôåñç ðïéêéëßá êáé êáëýôåñåò ôéìÝò.
Ôï ìüíï êáêü Þôáí üôé ï êáéíïýñãéïò ìáò ðñïìçèåõôÞò óôïí ÐåéñáéÜ äåí Þôáí
äßðëá óå ... ðáôóáôæßäéêï!
104
Åéêüíá 37: ¸íáò êáôáâõèéóôÞò êáé áíáðáñÜóôáóç ôïõ ôñüðïõ ëåéôïõñãßáò ôïõ.
¢ëëïí Ýíáí êáôáâõèéóôÞ äéáöïñåôéêïý ôýðïõ áðü áõôüí ðïõ ðåñéãñÜöù ðéï
ðÜíù, Ý÷ù áõôÞ ôç óôéãìÞ óôç âÜñêá ìïõ. Ìïõ ôïí ÷Üñéóå êÜðïéïò ößëïò ðïõ
øÜñåõå ìå áõôüí üôáí æïýóå óôï åîùôåñéêü, (óôçí ÊáñáúâéêÞ ðáñáêáëþ!). Ìéá
öïñÜ ôïí äïêßìáóá, äåí ìïõ Üñåóå êáé áðü ôüôå áðëþò ôïí êïõâáëÜù ìáæß ìïõ
ãéáôß ëõðÜìáé íá ôïí ðåôÜîù. Áõôüí ôïí êáôáâõèéóôÞ, ï ößëïò ðïõ ìïõ ôïí ÷Üñé-
óå ôïí Ýëåãå «áíÜðïäï êïõôáëÜêé».
¸íá áðü ôá ðïëëÜ åßäç êáôáâõèéóôþí êáé ó÷çìáôéêÞ áðåéêüíéóç ôïõ ôñüðïõ
ëåéôïõñãßáò ôïõ, ìðïñåßò íá äåéò óôçí Åéêüíá 37 ðïõ ðáñáèÝôù.
Ôï óùôÞñéï êáëáäïýñé
Ïëïêëçñþíïíôáò ôá ðñïçãïýìåíá åäÜöéá, ãéá ôá äéÜöïñá åßäç óõñôÞò, åßíáé
ç êáôáëëçëüôåñç óôéãìÞ íá áíáöåñèþ óå Ýíá ðïëý Ýîõðíï êáé ðÜñá ðïëý ÷ñÞóé-
ìï «êüëðï», Þ ìÜëëïí êáëýôåñá íá ôï ðù «ôå÷íéêÞ», ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí óå åéäé-
êÝò ðåñéðôþóåéò áñêåôïß øáñÜäåò, áðü áõôïýò ðïõ åîáóêïýí ôá øáñÝìáôá ðïõ
áíáöÝñèçêáí ìÝ÷ñé ôþñá.
Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ ÷ñçóéìåýåé óôçí åõêïëüôåñç äéåêðåñáßùóç ôçò óýëëçøçò ìå-
ãÜëùí øáñéþí, üôáí áõôÞ ðáñïõóéÜæåé äõóêïëßåò, ðïõ Ý÷ïõí íá êÜíïõí åßôå ìå
ôï ìÝãåèïò êáé ôç ìá÷çôéêüôçôá ôùí èçñáìÜôùí, åßôå ìå ôçí áíôï÷Þ ôùí åñãá-
ëåßùí, ðïõ Ý÷ïõí êáôÜ ðåñßóôáóç ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôçí óýëëçøÞ ôïõò.
Áí äçëáäÞ, ãéá ðáñÜäåéãìá, óïõ óõìâåß óå Ýíá øÜñåìá óõñôÞò áöñïý ãéá ôï-
íüðïõëá Þ ãéá ëïýôóïõò Þ ãéá êÜðïéá Üëëá åßäç áõôïý ôïõ ìåãÝèïõò, íá óïõ
«÷ôõðÞóåé åêôÜêôùò» êÜðïéï øÜñé ðïëý ìåãáëýôåñï áðü ôï ëïãéêÜ áíáìåíüìå-
íï, (ðñÜãìá ðïõ áí êáé ãßíåôáé üëï êáé ðéï óðÜíéï, åîáêïëïõèåß íá åßíáé ðÜíôá
ðéèáíü), ôüôå ðñïêýðôåé ôï åñþôçìá «ðþò ìðïñåß Üñáãå íá Ýñèåé óôç âÜñêá Ýíá
èÞñáìá ãéá ôï ìÝãåèïò ôïõ ïðïßïõ äåí åßóáé ðñïåôïéìáóìÝíïò êáôÜëëçëá;».
Ãéá íá ãßíù ðéï óõãêåêñéìÝíïò (êáé êáôáíïçôüò), èá áíáöåñèþ óå ìéá äéêÞ
ìïõ ðáñüìïéá åìðåéñßá, ôçí ïðïßá Ý÷ù Þäç óçìåéþóåé óôï êåöÜëáéï ãéá ôç óõñ-
ôÞ áöñïý, ôçí åîÞò:
«Ôï 1976, óôï Íáýðëéï, ôçí ðáôñßäá ìïõ, ìå óõñôÞ áöñïý êáé äüëùìá ôï êïéíü
êïõôáëÜêé, (ôüôå äåí õðÞñ÷áí óéëéêïíïý÷á êáé Üëëá ôÝôïéá), Ýðéáóá Ýíá ëáâñÜêé
9,5 êéëþí óå Ýíá åíôåëþò ðñü÷åéñï øÜñåìá ôçò ìéáò þñáò (áí Ý÷åéò ôý÷ç äéÜâáé-
105
íå), óå ìÝñïò ðïõ ôï âÜèïò åßíáé 7 ìÝôñá».

Óôï óçìåßï ðïõ êÜíù áõôÞ ôçí áíáöïñÜ, äåí óçìåéþíù üôé ç óõñôÞ áöñïý ìå
ôçí ïðïßá øÜñåõá, åß÷å áñìáôùóéÜ Íï 0,35 êáé âÝâáéá ðïéüôçôáò áíÜëïãçò ìå
ôçí åðï÷Þ óôçí ïðïßá áíáöåñüìáóôå. Åðñüêåéôï äçëáäÞ ãéá åñãáëåßï ìå ðñï-
äéáãñáöÝò ïé ïðïßåò «êÜëõðôáí» ôéò áðáéôÞóåéò ðïëý ìéêñüôåñùí èçñáìÜôùí.
Åßíáé ðñïöáíÝò üôé áõôü ôï øÜñé äåí Þôáí äõíáôüí íá «áíÝâåé» óôç âÜñêá
ìïõ «óôá ßóéá», ìå ôá åñãáëåßá ìå ôá ïðïßá åß÷å ðéáóôåß.
Ãéá êáëÞ ìïõ ôý÷ç, óôçí óõãêåêñéìÝíç ðåñßðôùóç, äåí åß÷á êáìßá ôÝôïéá äõ-
óêïëßá, ü÷é ãéáôß åßìáé êÜðïéïò … ìÜãïò ôçò øáñåõôéêÞò ôÝ÷íçò, áëëÜ ãéáôß ãéá Ý-
íáí ðáñÜîåíï ëüãï, ðïõ äåí Þôáí äõíáôüí ôüôå íá äéåõêñéíéóèåß, ôï èÞñáìá áõôü
Þñèå óôç âÜñêá ìå ðïëý ìéêñÞ ðñïóðÜèåéá, óáí íá Þôáí Þäç ðåñßðïõ çìéëéðüèõ-
ìï. Ç ìüíç ëïãéêÞ åîÞãçóç ðïõ ìðïñþ íá äþóù óå áõôü ôï ãåãïíüò, åßíáé üôé ôï
æþï äåí ðñÝðåé íá Þôáí áðïëýôùò êáëÜ óôçí õãåßá ôïõ.
ÂÝâáéá, èá ðåé êÜðïéïò, áí Ýíá ôÝôïéï øÜñé Þôáí óôá êáëÜ ôïõ, ìÜëëïí äåí èá
ôóßìðáãå êáèüëïõ óôï ôáðåéíü êïõôáëÜêé ôùí 3-4 åêáôïóôþí. Áõôü üìùò åßìáé
óå èÝóç íá âåâáéþóù (êáé ðéóôåýù êáé áñêåôïß Üëëïé) üôé åßíáé ìéá ðéèáíüôçôá
ðïëý ìéêñÞ ìåí, áëëÜ áðïëýôùò õðáñêôÞ. ¼óïé ãõñïöÝñíïõí ãéá ÷ñüíéá óôç èÜ-
ëáóóá êáé éäéáßôåñá óå ðáëéüôåñåò åðï÷Ýò ðïõ ôá øÜñéá êáé ðåñéóóüôåñá Þôáí
êáé ðéï … áíõðïøßáóôá áð’ üôé óÞìåñá, ìðïñïýí ðéóôåýù íá ôï âåâáéþóïõí.
Ôé èá ãéíüôáí üìùò áí ôï øÜñé Þôáí óôá êáëÜ ôïõ; Åäþ óå èÝëù … ìÜóôïñá!
Ç åìðåéñßá ôïõ íá ÷Üóåéò Ýíá ôÝôïéï èÞñáìá åßíáé ôüóï ôñáõìáôéêÞ, ðïõ ìðï-
ñåß íá óå êÜíåé ìÝ÷ñé êáé íá … êüøåéò ôï øÜñåìá. ¼ðùò áêñéâþò êáé ç áíôßèåôÞ
ôçò, äçëáäÞ ç ôõ÷áßá óýëëçøç åíüò åîáéñåôéêïý èçñÜìáôïò, ìðïñåß íá óå êÜíåé
ôïí öáíáôéêüôåñï øáñÜ. (¸÷ïõí êëåßóåé óðßôéá áðü êÜôé ôÝôïéá ðåñéóôáôéêÜ!).
¼ëá áõôÜ ôá åñùôÞìáôá ïé ðáëéïß (êáé ü÷é ìüíï) øáñÜäåò ôá … áðáíôïýóáí
ìå ôï áðëïýóôáôï êüëðï ôïõ êáëáäïõñéïý, ôï ïðïßï óõíßóôáôáé óôá åîÞò:
¼ôáí áíôéëçöèåßò üôé óôï áãêßóôñé óïõ Ý÷åé ðéáóôåß Ýíá ôÝôïéï èÞñáìá, äçëá-
äÞ êÜðïéï øÜñé ðïõ äåí öáßíåôáé äéáôåèåéìÝíï íá êáôáèÝóåé åýêïëá ôá üðëá (êáé
ôï óáñêßï ôïõ) êáé íá ... îáðëþóåé êáèáñéóìÝíï óôçí øçóôáñéÜ óïõ, ôüôå áíôß
åóý íá ðñïóðáèÞóåéò íá åðéìåßíåéò ãéá ôï áíôßèåôï, åãêáôáëåßðåéò êáôÜ êÜðïéïí
ôñüðï, ðñïóùñéíÜ ôçí ðñïóðÜèåéá êáé áíôß íá ðñïóðáèÞóåéò íá óçêþóåéò ôç
óõñôÞ óïõ ìáæß ìå ôïí Ýêôáêôï åðéóêÝðôç, äÝíåéò óôçí Üêñç ôçò Þ Ýíá êáëáäïýñé
Þ Ýíá ìðéôüíé Þ Ýíá ðëáóôéêü ìðïõêÜëé Þ üôé ôÝëïò ðÜíôùí áíÜëïãï äéáèÝôåéò
óôç âÜñêá óïõ ðñü÷åéñá êáé áìïëÜò ôç óõñôÞ óïõ åëåýèåñç óôçí èÜëáóóá.
Ç óçìáäïýñá áõôÞ, üðùò åßíáé öõóéêü, ãéá êÜìðïóç þñá èá êéíåßôáé óáí ôñå-
ëÞ äþèå êåßèå êáé êÜðïéá óôéãìÞ èá çñåìÞóåé êáé èá áêéíçôïðïéçèåß. Åßíáé ç
óôéãìÞ ðïõ ôï øÜñé èá Ý÷åé áðïêÜìåé êáé èá Ý÷åé óôçí ïõóßá ðáñáäïèåß. Ôüôå
ìðïñåßò íá åðé÷åéñÞóåéò ìå áóöÜëåéá íá ôï öÝñåéò êïíôÜ óôç âÜñêá êáé ìå ôç
÷ñÞóç ôïõ ãÜíôæïõ íá ôï âÜëåéò ìÝóá.
Áí âÝâáéá ìå ôçí ðñþôç äïêéìÞ äéáðéóôþóåéò üôé áõôü åîáêïëïõèåß íá áíôé-
óôÝêåôáé, åðáíáëáìâÜíåéò ôï ßäéï óêçíéêü üóåò öïñÝò ÷ñåéáóôåß, ìÝ÷ñéò üôïõ
106
äéáðéóôþóåéò üôé ç … ïëïêëçñùôéêÞ ðáñÜäïóç Ý÷åé óõíôåëåóôåß.

Áí ôï êáëïóêåöôåßò èá êáôáëÜâåéò üôé ôï óýóôçìá áõôü êÜíåé ðåñßðïõ ôï ßäéï
ðïõ êÜíïõí ôá åîåëéãìÝíá êáëÜìéá ìå ôá öñÝíá ôùí ìç÷áíéóìþí ôïõò, ìüíï ðïõ
ôï êÜíåé ìå ðïëý … ïéêïíïìéêüôåñï ôñüðï.
ÌåñéêÜ øÜñéá, üðùò ð.÷. ïé ìåãÜëïé ôüíïé, áíôéäñïýí óôç óýëëçøÞ ôïõò ðåñß-
ðïõ üðùò ôá áöçíéáóìÝíá Üëïãá. ÔñÝ÷ïõí óáí ôñåëÜ ðñïóðáèþíôáò íá îåöý-
ãïõí êáé ëüãù ôçò ìåãÜëçò ôïõò ìõéêÞò äýíáìçò ðñïâÜëïõí ðïëý éó÷õñÞ áíôß-
óôáóç. Ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò üìùò áõôü ãñÞãïñá îåèõìáßíåé, ãéáôß üóï äõíá-
ìéêüôåñç åßíáé ç áíôßäñáóÞ ôïõò, ôüóï ãñçãïñüôåñá åðÝñ÷åôáé êáé ç öõóéêÞ åîÜ-
íôëçóç êáé ðáñÜäïóÞ ôïõò. Áñêåß íá âñïýìå ôñüðï íá áíôÝîïõí ôá åñãáëåßá ìáò
ìÝ÷ñé åêåßíç ôç óôéãìÞ.
Ç óçìáäïýñá ðïõ èá ðïíôßóïõìå óôç èÜëáóóá äåí èá ðñÝðåé íá åßíáé ðïëý
ìåãÜëç, ãéáôß õðÜñ÷åé ôï åíäå÷üìåíï ç ìåãÜëç áíôßóôáóç ðïõ èá ðñïâÜëåé óôï
íåñü ëüãù ôïõ üãêïõ ôçò íá ðñïêáëÝóåé ôï êüøéìï ôçò ìåóçíÝæáò. Ôï ãåãïíüò
üôé áí åßíáé ìéêñÞ ìðïñåß íá äßíåé ôç äõíáôüôçôá óôï øÜñé íá ôçí âïõëéÜæåé êáôÜ
äéáóôÞìáôá, äåí ðñÝðåé íá ìáò áðáó÷ïëåß, ãéáôß ëßãï ìåôÜ, ç óçìáäïýñá îáíáåì-
öáíßæåôáé óôçí åðéöÜíåéá ëßãï ðéï ðÝñá áðü ôï óçìåßï ðïõ âõèßóôçêå.
Áõôü äçëáäÞ ðïõ ðñïóðáèïýìå íá êÜíïõìå ìå áõôü ôï êüëðï, åßíáé íá åîá-
óêïýìå ìéá ìéêñÞ ìåí áëëÜ ìüíéìç áíôßóôáóç óôï èÞñáìá, ôüóç þóôå áöåíüò íá
ìçí åßíáé ðïëý éó÷õñÞ þóôå ôá åñãáëåßá ìáò íá ôçí áíôÝîïõí áëëÜ êáé íá åßíáé
áñêåôÞ þóôå íá ðñïêáëåß ìéá äéáñêÞ ü÷é åõêáôáöñüíçôç åíü÷ëçóç óôï èÞñáìá,
ðïõ èá ïäçãÞóåé áñãÜ áëëÜ óôáèåñÜ óôçí åîïõäåôÝñùóç ôçò áíôßóôáóÞò ôïõ.
ÌåñéêÝò ëåðôïìÝñåéåò Ý÷ïõí éäéáßôåñç óçìáóßá óôçí åðéôõ÷Þ Ýêâáóç ôïõ åã-
÷åéñÞìáôïò, ïé åîÞò:
Ðñéí öôÜóïõìå óôçí áðüöáóç íá … åãêáôáëåßøïõìå ôçí ðñïóðÜèåéá íá öÝ-
ñïõìå ôï øÜñé óôç âÜñêá êáé íá ôçí áíáèÝóïõìå óôï … êáëáäïýñé, ðñÝðåé íá
ðñïóðáèÞóïõìå íá ðÜñïõìå óôç âÜñêá üóï ôï äõíáôü ðåñéóóüôåñï ìÝñïò ôçò
óõñôÞò ìáò, þóôå ôï íÞìá ðïõ èá áðïìåßíåé íá óÝñíåôáé ðßóù áðü ôï øÜñé íá
åßíáé üóï ôï äõíáôü ëéãüôåñï, ãéáôß ôüôå ìåéþíåôáé óôï åëÜ÷éóôï êáé ç ðéèáíüôç-
ôá áõôü íá ìðëå÷ôåß óå âñÜ÷éá Þ ïðïõäÞðïôå áëëïý ìå áðïôÝëåóìá íá êïðåß. Ãéá
íá ôï ðåôý÷ïõìå áõôü, ßóùò ÷ñåéáóôåß íá êüøïõìå ðñïóùñéíÜ ôç óõñôÞ ìáò óå
êÜðïéï óçìåßï.
¼ôáí øáñåýïõìå ôÝôïéá øáñÝìáôá, êáëü åßíáé íá Ý÷ïõìå ðÜíôá äßðëá ìáò Ýíá
êáôÜëëçëï êáëáäïýñé ãéá íá ôï ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå óå ðñþôç æÞôçóç Üìåóá,
ãéáôß ç ôá÷ýôçôá ôùí áðáñáßôçôùí êéíÞóåùí ôç äåäïìÝíç óôéãìÞ, Ý÷åé éäéáßôåñç
óçìáóßá.
Åãþ Ý÷ù Ýíá ôÝôïéï êáëáäïýñé, óôïí êñßêï ôïõ ïðïßïõ Ý÷ù äÝóåé Ýíá ìéêñü
êïììÜôé íÞìá ìå ìéá ðáñáìÜíá óôçí Üêñç ôïõ, þóôå ôçí äåäïìÝíç óôéãìÞ íá
ìçí ÷ñåéáóôåß íá øÜ÷íïìáé ãéá íá äÝíù êüìðïõò, áëëÜ íá ëåéôïõñãÞóù üóï ôï
äõíáôü ðéï óýíôïìá.
107
ÈÝìá 9ï: Ç êïëðÜäá Þ ðñáãêáñüëá

Áí êáé ðñüóöáôá ôï ÷ôáðüäé áíáäåß÷èçêå ùò Ýíá áðü ôá ðéï Ýîõðíá ðëÜóìá-
ôá ôçò èÜëáóóáò, áöïý ôï ðáñáêïëïõèÞóáìå íá Ý÷åé ìÝ÷ñé êáé ìáíôéêÝò éêáíü-
ôçôåò, ìÝóù ôùí ïðïßùí êáôÜöåñíå íá ðñïâëÝðåé áêüìç êáé ìåëëïíôéêÜ áðïôå-
ëÝóìáôá ðïäïóöáéñéêþí áãþíùí(!), óôï øÜñåìÜ ôïõ öÝñåôáé ùò åíôåëþò ... ÷á-
æü, ßóùò áðü ôá ðéï ÷áæÜ ðëÜóìáôá ôçò èÜëáóóáò.
Ç êïëðÜäá Þ ðñáãêáñüëá, ìå ôçí ïðïßá øáñåýåôáé áðïêëåéóôéêÜ êáé ìüíï
áõôü ôï êåöáëüðïäï, åßíáé Ýíá øÜñåìá ôüóï áðëü (áðëïúêü èá Ýëåãá êáëýôåñá)
ðïõ äåí ÷ñåéÜæåôáé ìåãÜëïò êüðïò ãéá íá óôï ... äéäÜîù, áöïý áõôü ìðïñåß íá ãß-
íåé Üíåôá áêüìç êáé ìÝóù åíüò ìéêñïý óçìåéþìáôïò.
Ç êïëðÜäá áðïôåëåßôáé áðü Ýíá íÞìá
(Ýóôù êáé áðëü óðÜãêï ïðïéáóäÞðïôå
ðïéüôçôáò) 40 - 50 ìÝôñùí, (áíÜëïãá êáé
ìå ôï âÜèïò óôï ïðïßï ðñüêåéôáé íá øáñÝ-
øåéò), óôçí Üêñç ôïõ ïðïßïõ êáôáóêåõÜ-
æïõìå êáé ðñïóáñôïýìå ìéá áñìáôùóéÜ
áðü ìåóçíÝæá Íï 50-60 mm Þ íÞìá ëåõêü
üðùò áõôÞ ðïõ öáßíåôáé óôçí Åéêüíá 38.
Óôéò èçëéÝò ðïõ öáßíïíôáé óôçí åéêüíá
«ðåñíÜìå» øÜñéá, êáôÜ ðñïôßìçóç Üóðñá,
(óðÜñïõò, óáõñßäéá, ãüðåò, êåöÜëïõò
ê.ë.ð.), âÜæïíôáò ôç èçëéÜ ìÝóá óôï óôüìá
êáé ðåñíþíôáò ôçí áðü ôçí ïõñÜ þóôå íá
äéðëþóåé óôï êåöÜëé ôïõ øáñéïý, êáé ãéá
âáñßäé êñåìÜìå óôçí èçëéÜ ôçò áñ÷Þò Ýíá
êïììÜôé áëõóßäáò âÜñïõò ìÝ÷ñé ìéóïý êé-
ëïý. ÁõôÞí ôçí ðåôïíéÜ ôçí óÝñíïõìå óôïí
âõèü ôçò èÜëáóóáò ìå ðïëý ìéêñÞ ôá÷ýôç-
ôá, ðåñßðïõ 0,5 ìéëßïõ.
Áõôü ôï ðåôõ÷áßíïõìå ìå äéÜöïñïõò
ôñüðïõò, áíÜëïãá êáé ìå ôï åßäïò ôïõ óêÜ-
öïõò ðïõ äéáèÝôïõìå. ¼óïé Ý÷ïõí âÜñêåò
ðïõ äéáèÝôïõí êïõðéÜ, ôï êÜíïõí ëÜìíï-
íôáò ðïõ êáé ðïõ ìå áõôÜ, óáí íá êÜíïõí Ý-
íáí áñãü ñïìáíôéêü ðåñßðáôï óôç èÜëáó-
óá. ¼ôáí öõóÜåé êÜðïéï åëáöñü áåñÜêé åß-
íáé ïé éäáíéêÝò óõíèÞêåò, ãéáôß äåí ÷ñåéÜæå-
ôáé íá êÜíåéò ôßðïôá, áöïý ç âÜñêá ôáîé-
äåýåé Ýôóé áêñéâþò üðùò ÷ñåéÜæåôáé áðü
Åéêüíá 38: ÊáôáóêåõÞ êïëðÜäáò. ìüíç ôçò. Åóý áðëÜ êïõíÜò ëßãï ôï ÷Ýñé
108
óïõ ìðñïò ðßóù ãéá íá êïõíéïýíôáé êáé ôá øÜñéá ðïõ áðïôåëïýí ôï äüëùìá êáé
íá ãõáëßæïõí, ðñïêáëþíôáò Ýôóé áêüìç êáé ôï áðïìáêñõóìÝíï ÷ôáðüäé ãéá íá ôá
äåé êáé íá ôïõò åðéôåèåß.
Áõôü óõìâáßíåé óõ÷íüôåñá ôïõò êñýïõò ìÞíåò ôïõ ÷åéìþíá êáé áñáéüôåñá
üóï ï êáéñüò æåóôáßíåé.
Ôüôå, áðü ôá ìÝóá ôïõ öèéíïðþñïõ ìÝ÷ñé ôéò áñ÷Ýò ôçò Üíïéîçò, ôá ÷ôáðüäéá
óáëôÜñïõí üëï êáé ðåñéóóüôåñï üóï ï êáéñüò êñõþíåé êáé áñðÜæïõí ôçí êïëðÜ-
äá, óößããïíôáò óôçí «áãêáëéÜ» ôïõò ôï äüëùìá ìç ôõ÷üí êáé ... ôï ÷Üóïõí. Åóý
ôï êáôáëáâáßíåéò áìÝóùò áõôü áðü ôç äéáöïñÜ ôïõ âÜñïõò ôçò êïëðÜäáò, ïðüôå
áöïý ôçí áöÞóåéò ãéá ëßãï þóôå íá ôçí ðéÜóåé ãéá ôá êáëÜ ôï èýìá, áñ÷ßæåéò íá
ôçí óçêþíåéò áñãÜ - áñãÜ êáé óôáèåñÜ, öÝñíïíôáò ôï ÷ôáðüäé êïíôÜ óôç âÜñêá.
Ëßãï ðñéí îåíåñßóåé (áõôü äåí ðñÝðåé íá ãßíåé, ãéáôß ôüôå ôï ÷ôáðüäé ìðïñåß íá
«áìïëÞóåé» ôçí êïëðÜäá) ôï óõëëáìâÜíåéò ìå ôçí áðü÷ç óïõ. Áí ðáñ’ åëðßäá
óõìâåß êÜðïéï ... áôý÷çìá êáé ôçí êñßóéìç óôéãìÞ ôï ÷ôáðüäé áðïöáóßóåé ãéá êÜ-
ðïéï ëüãï íá áöÞóåé ôçí êïëðÜäá, ìçí áíçóõ÷Þóåéò êáèüëïõ. Áí ôçí îáíáñßîåéò
óôï íåñü, áõôü óýíôïìá èá åðáíáëÜâåé ôï ßäéï óêçíéêü, ðñïóðáèþíôáò íôå êáé
êáëÜ íá ... áõôïêôïíÞóåé.
Ç ìüíç ðåñßðôùóç ðïõ ôï ÷ôáðüäé äåí èá åðáíÝëèåé, åßíáé åÜí öåýãïíôáò êá-
ôáöÝñåé íá áðïóðÜóåé êÜðïéï áðü ôá äïëþìáôá ôçò êïëðÜäáò. Áõôüò åßíáé êáé ï
ëüãïò ðïõ ðñÝðåé íá äÝíïõìå ôá äïëþìáôá üóï ìðïñïýìå ðéï êáëÜ ãéá íá ìçí
ìðïñåß íá ôá áðïóðÜóåé. Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç èá êÜôóåé óôï èáëÜìé ôïõ ìÝ÷ñé
íá ôï êáôáâñï÷èßóåé, ðñÜãìá ãéá ôï ïðïßï èá ÷ñåéáóôåß ðïëýò ÷ñüíïò.
Áõôü ôï ÷ôáðüäé èá ìðïñÝóåéò íá ôï ðéÜóåéò 1-2 ìÝñåò ìåôÜ, áí âÝâáéá êáôá-
öÝñåéò íá ôï îáíáóõíáíôÞóåéò.
Ôï ìüíï êáêü áõôïý ôïõ øáñÝìáôïò åßíáé ï êáêüò ÷áìüò ðïõ ãßíåôáé óôç âÜñ-
êá, üôáí áõôüò ï Üñéóôïò ïõæïìåæÝò áíåâåß åðÜíù ôçò, ï ïðïßïò åßíáé ôüóï ÷åéñü-
ôåñïò üóï ìåãáëýôåñï åßíáé ôï ... èýìá. Ôï ÷ôáðüäé äåí ... ìáæåýåôáé ìå ôßðïôá.
Ðñïóðáèåß íá óêáñöáëþóåé ðáíôïý, áêüìç êáé ðÜíù óïõ, áìïëÜåé ìåëÜíéá êáé
óÜëéá ëåñþíïíôáò ôá ðÜíôá êé áí åßíáé áñêåôÜ ìåãÜëï ìðïñåß êáé íá óå ôõëßîåé
êáé íá óïõ áöÞóåé ìåñéêÜ ìåëáíÜ óçìÜäéá óôï äÝñìá óïõ, óáí êé áõôÜ ðïõ áöÞ-
íïõí ôá ... ñïõöç÷ôÜ öéëéÜ! Ìçí áíçóõ÷åßò üìùò ìÞðùò ... æçëÝøåé ï óýíôñïöüò
óïõ, ðïõ åíäå÷ïìÝíùò óå ðåñéìÝíåé óôï óðßôé, ãéáôß áõôÜ èá åîáöáíéóôïýí ëßãï
áñãüôåñá.
¸íáò êáëüò ôñüðïò ãéá íá ôï ... óõíåôßóåéò, åßíáé íá ôïõ êáñöþóåéò ìéá ìá÷áé-
ñéÜ áíÜìåóá óôá ìÜôéá êáé íá ôï âÜëåéò ãéá ëßãï ìÝóá óå êÜðïéï äï÷åßï ðïõ íá
äéáèÝôåé óêÝðáóìá. Êáëü ãé’ áõôÞ ôç äïõëåéÜ åßíáé êáé ôï øõãåßï ìå ôéò ðáãïêý-
óôåò. Ëßãï ìåôÜ èá Ý÷åé çóõ÷Üóåé, ãéáôß èá Ý÷åé ìåôáêïìßóåé ïñéóôéêÜ óôïí ðáñÜ-
äåéóï ôùí ÷ôáðïäéþí êáé ... áéùíßá ôïõ ç ìíÞìç, áí êáé ï ðáôÝñáò ìïõ Ýëåãå üôé
ôï ÷ôáðüäé ðåèáßíåé ìüíï Üìá ôïõ ñßîåéò ... êñáóß, äçëáäÞ áí ôï ìáãåéñÝøåéò êñá-
óÜôï êáé ôï óõíïäåýóåéò ìå ìðüëéêï êñáóß óôï ôñáðÝæé.
Óõìðëçñþíïíôáò áõôü ôï ãñÞãïñï ìÜèçìá, íá óïõ óçìåéþóù êáé ìåñéêÜ á-
109
êüìç åíäéáöÝñïíôá.
– Ìðïñåß íá áêïýóåéò üôé ï ëüãïò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå áëõóßäá áíôß ãéá êÜ-
ðïéïõ åßäïõò âáñßäé, åßíáé üôé ç áëõóßäá êñïôáëßæåé êÜíïíôáò êÜðïéïõ åß-
äïõò Þ÷ï ðïõ ðñïóåëêýåé ôï ÷ôáðüäé. Ôßðïôå ôÝôïéï äåí óõìâáßíåé. ÁðëÜ ç
áëõóßäá ðñïôéìÜôáé óáí âáñßäé ãéáôß åßíáé ðïëý åõÝëéêôç êáé äåí êïëëÜåé
åýêïëá ðïõèåíÜ, áõôüò åßíáé ï ëüãïò. Áí äåí Ý÷åéò áëõóßäá êáé âÜëåéò êÜôé
Üëëï áíÜëïãï, ôï áðïôÝëåóìá èá åßíáé áêñéâþò ôï ßäéï.
– Áíôß ãéá øÜñéá ìðïñåßò íá âÜëåéò ãéá äüëùìá êïììÜôéá (ëùñßäåò) áðü ÷ïé-
ñéíü ëßðïò, ðüäéá áðü êïôüðïõëá êáé üôé Üëëï Üóðñï óïõ êáôÝâåé. ÊáôÜ
ðÜóá ðéèáíüôçôá ôï ÷ôáðüäé äåí èá ðåé ü÷é óå êáíÝíá áðü áõôÜ ôá äïëþìá-
ôá. Êáé åãþ êáé ðïëëïß Üëëïé Ý÷ïõìå ðéÜóåé ÷ôáðüäéá ìå üôé Üóðñï ìðïñåßò
íá öáíôáóôåßò, áêüìç êáé ìå ìéá Üóðñç ðÝôñá. Óå êáìßá ðåñßðôùóç äåí õ-
ðÜñ÷åé ëüãïò íá îïäåõôåßò äéáèÝôïíôáò ÷ñÞìáôá ãéá íá áãïñÜóåéò êÜðïéá
Ýôïéìç êïëðÜäá ðïõ íá ðáñéóôÜíåé êáâïýñé Þ ïôéäÞðïôå Üëëï. ÁðëÜ èá ðå-
ôÜîåéò ôá ëåöôÜ óïõ.
– Ìçí åðé÷åéñÞóåéò íá âÜëåéò áãêßóôñéá Þ óáëáããéÝò óå ïðïéïäÞðïôå óçìåßï
ôçò êïëðÜäáò ãéáôß áö’ åíüò äåí ÷ñåéÜæïíôáé êáèüëïõ, áö’ åôÝñïõ, Ýôóé ü-
ðùò áõôÞ óÝñíåôáé óôï âõèü, ôï ðéèáíüôåñï åßíáé íá óïõ êïëëÞóåé êÜðïõ
êáé íá êéíäõíÝøåéò íá ôç ÷Üóåéò. Åßôå ìå áãêßóôñéá, åßôå ÷ùñßò, ôï ÷ôáðüäé
èá Ýñèåé ìå ôïí ßäéï ôñüðï óôçí áðü÷ç óïõ, áí ðåéíÜåé êáé êáôáöÝñåéò íá ôï
óõíáíôÞóåéò.
– ÅéäéêÜ ôïõò êáëïêáéñéíïýò ìÞíåò ðïõ ôá ÷ôáðüäéá åßíáé ÷ïñôÜôá êáé «áìï-
ëÜíå» ðéï óõ÷íÜ ôçí êïëðÜäá, ìðïñåßò íá ðñïóèÝóåéò óôï ðñþôï ðñïò ôá å-
ðÜíù ðáñÜìáëëï êÜðïéï, áðü ôá åéäéêÜ øåýôéêá øáñÜêéá ðïõ êõêëïöï-
ñïýí, ôá ïðïßá ðáñÜ ôï üôé äéáèÝôïõí áãêßóôñéá åßíáé öôéáãìÝíá áðü åëá-
öñý õëéêü (óõíÞèùò êÜðïéï åßäïò öåëéæüë) ãéá íá ìçí «ðáôþíïõí» êáé
êïëëÜíå ôçí êïëðÜäá óôï âõèü.
– Ç êïëðÜäá øáñåýåôáé ðéï åýêïëá óå ó÷åôéêÜ ñç÷Ü íåñÜ, ìÝ÷ñé 10-15 ìÝ-
ôñá, ÷ùñßò üìùò íá áðïêëåßïíôáé êáé ôá âáèýôåñá. Óå êÜèå ðåñéï÷Þ ôá ÷ôá-
ðüäéá, áí êáé âñßóêïíôáé ó÷åäüí ðáíôïý, óå óõãêåêñéìÝíïõò ôüðïõò åßíáé
ðõêíüôåñá. Ôïõò ôüðïõò áõôïýò ìðïñåßò åýêïëá íá ôïõò âñåéò ðáñáêïëïõ-
èþíôáò ôïõò íôüðéïõò ÷ôáðïäÜäåò, ðïõ åéäéêÜ ôï ÷åéìþíá, ïðüôå åßíáé ç
öïýñéá ôùí ÷ôáðïäéþí, õðÜñ÷ïõí ðáíôïý üðïõ óõ÷íÜæïõí ôá ÷ôáðüäéá.
ºóùò ãéáôß ôï êåöáëüðïäï áõôü åßíáé ï êáëýôåñïò ìåæÝò ãéá ôï ïýæï. Ðïë-
ëïß áðü áõôïýò âãÜæïõí êáé åýêïëï ìåñïêÜìáôï ìå áõôÞ ôç äïõëåéÜ.
ÈÝìá 10ï: Ç óõñôÞ ãéá èñÜøáëá êáé êáëáìÜñéá

ÅðåéäÞ óôéò åëëçíéêÝò èÜëáóóåò êõêëïöïñïýí äõï åßäç êáëáìáñéþí áíôß-
óôïé÷á êáé ôï øÜñåìá áõôþí åßíáé äõï äéáöïñåôéêÝò ôå÷íéêÝò, ìßá ãéá êÜèå åßäïò,
ïé åîÞò:
110
Ç óõñôÞ ãéá èñÜøáëá

Ôá èñÜøáëá åßíáé Ýíá åßäïò êáëáìá-
ñéþí ìå ìéêñÝò ìïñöïëïãéêÝò äéáöïñÝò
áðü ôï êõñßùò êáëáìÜñé. Ìåñéêïß õðïóôç-
ñßæïõí üôé åßíáé êáé êáôþôåñçò ðïéüôçôáò
áëëÜ åãþ äåí èá óõìöùíÞóù óå áõôü, ãéá-
ôß ðéóôåýù üôé ç ãåõóôéêüôçôá åíüò èáëáó-
óéíïý åîáñôÜôáé êáé áðü ôïí ôñüðï ìáãåé-
ñÝìáôïò áëëÜ êáé ôçí ðñïóùðéêÞ ðñïôßìç-
óç ôïõ êáèåíüò.
Ôï øÜñåìá áõôïý ôïõ êåöáëüðïäïõ åß-
íáé ó÷åôéêÜ áðëü êáé ðïëý áðïäïôéêü áí õ-
ðÜñ÷ïõí èñÜøáëá. ÓõíÞèùò åßíáé Þ ôïõ ý-
øïõò Þ ôïõ âÜèïõò, äçëáäÞ Þ ðïëëÜ Þ ôß-
ðïôá.
Ãßíåôáé ôéò íý÷ôåò, êáôÜ ðñïôßìçóç ÷ù-
ñßò öåããÜñé, ãéáôß ãéá íá ðñïóåëêýóåéò ôá
èñÜøáëá ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò öùò
åßôå ìå ôéò êëáóéêÝò ëÜìðåò ëïõî åßôå ìå
êÜðïéá ëÜìðá ôçò íÝáò ôå÷íïëïãßáò led,
ðïõ åßíáé êáé ïéêïíïìéêüôåñåò óå êáôáíÜ-
ëùóç, ôï ïðïßï öáßíåôáé ôüóï êáëýôåñá
üóï ðéï óêïôåéíÞ åßíáé ç íý÷ôá. ¹ ìÜëëïí,
ãéá íá åßìáé ðåñéóóüôåñï áêñéâÞò, áõôü
ðïõ èá ðñïóåëêýóåéò ìå ôï öùò äåí åßíáé
ôá èñÜøáëá áëëÜ ï ãüíïò êáé ôá ìéêñüøá-
ñá ðïõ áðïôåëïýí ôçí ôñïöÞ ôïõò. Ðñï-
óåëêýïíôáò åðïìÝíùò áõôÜ, óõãêåíôñþ-
íåéò êïíôÜ óôç âÜñêá óïõ êáé ôá èñÜøáëá.
Áí Þ íý÷ôá åßíáé ìðïõíÜôóá äåí ÷ñåéÜ-
æåôáé íá ñßîåéò Üãêõñá áëëÜ øáñåýåéò áñü-
äïõ, áöïý ç ìåôáêßíçóç ôçò âÜñêáò åßíáé
åëÜ÷éóôç êáé äåí ðñïêáëåß êáíåíüò åßäïõò
ðñüâëçìá. ÅðéðëÝïí åðåéäÞ ôá èñÜøáëá
óõíÞèùò øáñåýïíôáé óå ðïëý âáèéÜ íåñÜ
(ìÝ÷ñé êáé 100 êáé ðáñáðÜíù ìÝôñá) ç
÷ñÞóç Üãêõñáò åßíáé äýóêïëç.
Åéêüíá 39: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç Ãéá ôï øÜñåìÜ ôïõò ÷ñçóéìïðïéåßò ôéò
ôçò áñìáôùóéÜò ãéá èñÜøáëá êáé åéäéêÝò êáëáìáñéÝñåò (èñáøáëéÝñåò) êáé
äõï ãíùóôÝò èñáøáëéÝñåò. ôï ëåãüìåíï «êáöôåñü» ôï ïðïßï äïëþíå-
111
ôáé ìå êÜðïéï áöñüøáñï, óáõñßäé, ãüðá ê.ë.ð.

Ãéá íÞìá ôçò ìÜíáò åßíáé êáôÜëëçëï ôï dacron óå äéÜìåôñï 1 ÷éëéïóôïý, åíþ
óáí áñìáôùóéÜ èá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò ìéá ìåóçíÝæá Íï 60 ôïõëÜ÷éóôïí, ãéáôß ôá
èñÜøáëá åßíáé áñêåôÜ ìåãÜëá êáé óôï øÜñåìÜ ôïõò åìöáíßæïõí óçìáíôéêÞ áíôß-
óôáóç. Óôçí áñìáôùóéÜ ìðïñåßò íá óõìðåñéëÜâåéò Ýíáí óõíäõáóìü áðü èñáøá-
ëéÝñåò êáé êáöôåñü êáé áí ôï âÜèïò åßíáé áñêåôü ìðïñåßò óôï ôÝëïò ôçò áñìáôù-
óéÜò íá ðñïóèÝóåéò êáé Ýíá áíÜëïãï ìïëýâé þóôå ç âýèéóç ôçò ðåôïíéÜò óïõ íá
åßíáé óýíôïìç. (ÂëÝðå Åéêüíá 39).
Ôï øÜñåìá ãßíåôáé áêñéâþò üðùò ôï ôóáðáñß. ÄçëáäÞ áíåâïêáôåâÜæåéò ôçí
ðåôïíéÜ óïõ óôñùôÜ êáé áíáìÝíåéò ôç óôéãìÞ ðïõ êÜðïéï èñÜøáëï èá áñðÜîåé
ìéá èñáøáëéÝñá, ïðüôå ôï êáôÝâáóìá ôçò ðåôïíéÜò óïõ óôáìáôÜåé áðüôïìá, óáí
íá ôçí Üñðáîå êÜðïéï áüñáôï ÷Ýñé. Áíôßèåôá üôáí áõôü óõìâåß ôç óôéãìÞ ðïõ
óçêþíåéò, ôüôå áðüôïìá áéóèÜíåóáé Ýíá óåâáóôü âÜñïò. Êáé óôéò äõï ðåñéðôþ-
óåéò áñ÷ßæåéò íá óçêþíåéò áñãÜ êáé óôáèåñÜ ìÝ÷ñé ðïõ íá áíåâÜóåéò ôï èñÜøáëï
óôç âÜñêá êáé íá ... öáò óôç ìïýñç, áí äåí ðñïóÝîåéò, ôç äÝóìç íåñïý ðïõ èá å-
êôïîåýóåé.
ÊÜðïéá åðï÷Þ âñÝèçêá ãéá 15 ìÝñåò óôï ÷ùñéü Ãëþóóá ôçò ÓêïðÝëïõ, üðïõ ï
Üíèñùðïò ðïõ ìå öéëïîåíïýóå Þôáí ìáíéþäçò ìå ôá èñÜøáëá êáé êÜèå ìÝñá ìå ðÞ-
ãáéíå ãéá øÜñåìá óå Ýíá ìÝñïò üðïõ ðéÜíáìå ðÜñá ðïëëÜ. Ôï ìÝñïò áõôü ôï ãíþñé-
æáí áóöáëþò üëïé ïé íôüðéïé êáé êÜèå âñÜäõ ãéíüôáí åêåß ÷áìüò áðü âÜñêåò áëëÜ
êáé öþêéåò ðïõ ôñéãõñíïýóáí üëç íý÷ôá áíÜìåóÜ ôïõò.
ÊÜðïéá îåíïäï÷åßá åß÷áí áíáãÜãåé ôï øÜñåìá áõôü óå áôñáîéüí êáé êïõâáëïý-
óáí ôïõò ôïõñßóôåò åêåß ìå ìéóèùìÝíá êáÀêéá ãéá ôïõò ôï åðéäåßîïõí. Ïðüôå áíÜìå-
óá óôéò ðïëëÝò âÜñêåò, Ýâëåðåò êáé 2-3 êáÀêéá êÜèå öïñÜ, ìå 20-30 Üôïìá åðéâÜ-
ôåò ïé ïðïßïé øÜñåõáí ìáæéêÜ èñÜøáëá.
ÊÜèå öïñÜ ðïõ êÜðïéïò áíÝâáæå Ýíá èñÜøáëï êáé áõôü ðÝôáãå ôï íåñü ðÜíù
óôïí êüóìï ãéíüôáí ìåãÜëïò «÷áâáëÝò» áðü ôéò öùíÝò êáé ôá ÷åéñïêñïôÞìáôá.
ÅðåéäÞ ôá èñÜøáëá åßíáé êáíßâáëïé ðïëëÝò öïñÝò ôçí þñá ðïõ áíåâÜæåéò êÜ-
ðïéï ìðïñåß íá áéóèáíèåßò ôï âÜñïò ôïõ íá ðïëëáðëáóéÜæåôáé. Óå áõôÞ ôçí ðåñß-
ðôùóç Þ èá Ýñèïõí äõï èñÜøáëá áíôß ãéá Ýíá ðéáóìÝíá óôçí ßäéá èñáøáëéÝñá Þ
äåí èá Ýñèåé êáíÝíá, ãéáôß ëüãù ôïõ õðåñâïëéêïý âÜñïõò ôï ðñþôï èá êïðåß êáé
èá îáãêéóôñùèåß.
Ìßá êáéíïôïìßá ðïõ êÜíïõí ðïëëïß ãéá íá ðñïóåëêýóïõí áêüìç ðåñéóóüôå-
ñï ôá èñÜøáëá, åßíáé íá ðñïóèÝóïõí Ýíá óéÜëïõì öùóöüñïõ óôï êáöôåñü äÝíï-
íôÜò ôï ìå êÜðïéï åëáóôéêü íÞìá ðÜíù óôç âåëüíá, áí êáé óôï åìðüñéï êõêëï-
öïñïýí êáé èñáøáëéÝñåò ìå Ýôïéìï óéÜëïõì. (ÂëÝðå Åéêüíá 39). Åðßóçò äåí èá
ðñÝðåé íá îå÷íÜò êÜèå ôüóï íá åêèÝôåéò ôéò öùóöïñïý÷åò èñáøáëéÝñåò óôï öùò
ãéá íá åíéó÷ýåôáé ï öùóöïñéóìüò ôïõò.
112
Ç óõñôÞ ãéá êáëáìÜñéá

Ç óõñôÞ ãéá êáëáìÜñéá åßíáé ôåëåßùò äéáöïñåôéêÞ áðü ôç óõñôÞ ãéá èñÜøáëá
óå üëá. Áò áñ÷ßóù áðü ôçí áñìáôùóéÜ.
ÁõôÞ åßíáé óáí ôçí áñìáôùóéÜ ôïõ ôóáðáñß, ìå ôç äéáöïñÜ üôé Ý÷åé ðïëý ëéãü-
ôåñá ðáñÜìáëëá, äçëáäÞ 2 Þ 3 ôï ðïëý. (ÂëÝðå Åéêüíá 40). Êáëü åßíáé ôá ðáñÜ-
ìáëëá íá ðñïóáñôþíôáé óôçí ìÜíá ìå ôéò åéäéêÝò ÷Üíôñåò Þ ôá óôñéöôÜñéá ó÷Þ-
ìáôïò Ô ðïõ ôá êñáôÜíå óå èÝóç êÜèåôç ùò ðñïò ôï êåíôñéêü íÞìá. Ãéá íá ìðï-
ñåßò íá áëëÜæåéò ìå åõ÷Ýñåéá êáëáìáñéÝñåò, êáëü åßíáé óôçí Üêñç ôïõ ðáñÜìáë-
ëïõ íá äÝóåéò óôñéöôáñïðáñáìÜíá. Åðßóçò ìðñïóôÜ áðü êÜèå êáëáìáñéÝñá
ìðïñåßò íá ðåñÜóåéò êáé ìéá ðñÜóéíç öùóöïñïý÷á ÷Üíôñá ôçí ïðïßá íá öùôßæåéò
êÜèå ôüóï ãéá íá öùóöïñßæåé êáé íá ðñïóåëêýåé ôá êáëáìÜñéá.
Ôï ìïëýâé ðïõ âÜæåéò óôï ôÝëïò ôçò áñìáôùóéÜò åßíáé 50-60 ãñáììáñßùí.
Ç ìÜíá ìðïñåß íá åßíáé êÜðïéï ëåðôü íÞìá dacron ðïõ äïõëåýåôáé ðéï åýêï-
ëá, ìéá êáé áõôü Ýôóé êé áëëéþò áðÝ÷åé ðïëý áðü ôá äïëþìáôá êáé ç åìöÜíéóÞ ôïõ
äåí åíï÷ëåß ôá èçñÜìáôá.
Ôçí ðåôïíéÜ áõôÞ ôç óÝñíåéò óôï âõèü ôùí ðåñéï÷þí ðïõ îÝñåéò üôé êñáôÜíå
êáëáìÜñéá, êÜíïíôáò ìéêñÜ ôéíÜãìáôá ãéá íá ôá ðñïóåëêýóåéò. Ôï êáëýôåñï, ü-
ðùò êáé óôï ôóáðáñß, åßíáé íá öõóÜåé êÜðïéï áðáëü áåñÜêé ôï ïðïßï íá ìåôáêéíåß
áñãÜ - áñãÜ ôç âÜñêá óïõ þóôå íá ìçí
÷ñåéÜæåôáé íá ÷ñçóéìïðïéåßò ïýôå êïõðéÜ
ïýôå ìç÷áíÞ.
Áöïý öôÜóåéò óôïí ôüðï ðïõ êñáôÜåé
êáëáìÜñéá óâÞíåéò ôçí ìç÷áíÞ êáé áöÞ-
íåéò ôçí âÜñêá íá ðáñáóÝñíåôáé áðü ôá
èáëÜóóéá ñåýìáôá êáé ôïí áÝñá. Áí ï áÝ-
ñáò öõóÜåé áðü ôç óôåñéÜ ðñïò ôá âáèéÜ,
îåêéíÜò áðü ôá ñç÷Ü êáé ðçãáßíåéò ðñïò ôá
âáèéÜ, åíþ åÜí öõóÜåé áðü ôá âáèéÜ ðñïò
ôç óôåñéÜ, êÜíåéò ôï áíôßóôñïöï.
ÁöÞíåéò ôçí ðåôïíéÜ óïõ íá ðáôþóåé
êáé ìåôÜ áñ÷ßæåéò íá ôçí óçêþíåéò ìå ãñÞ-
ãïñåò ÷åñéÝò êáé äéáäï÷éêÜ óôáìáôÞìáôá,
ìÝ÷ñé íá öôÜóåéò óôçí åðéöÜíåéá. Ôüôå áñ-
÷ßæåéò ôçí áíôßóôñïöç ðïñåßá êáôåâÜæï-
íôáò ôçí ðåôïíéÜ óïõ ðñïò ôïí âõèü êÜíï-
íôáò óõ÷íÝò óôÜóåéò êáé ôéíÜãìáôá.
¼ôáí êÜðïéï êáëáìÜñé óõëëçöèåß èá ôï
áíôéëçöèåßò áðü ôï âÜñïò êáé ôüôå ôï öÝñ-
Åéêüíá 40: ÔõðéêÞ áñìáôùóéÜ ãéá íåéò óôç âÜñêá üðùò êáé ôá èñÜøáëá óôï
ôï øÜñåìá êáëáìáñéþí. ðñïçãïýìåíï èÝìá.
113
Äåí ìðïñþ íá äþóù êáìéÜ óõìâïõëÞ ó÷åôéêÜ ìå ôï åßäïò ôçò êáëáìáñéÝñáò

ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò ãéáôß õðÜñ÷åé ôåñÜóôéá ðïéêéëßá êáé áíáíåþíåôáé óõíå-
÷þò.
Åðßóçò äåí ìðïñþ íá äþóù êáìßá ðëçñïöïñßá ó÷åôéêÜ ìå ôïõò ôüðïõò ðïõ
óõ÷íÜæïõí ôá êáëáìÜñéá ãéáôß êÜèå ðåñéï÷Þ Ý÷åé ôá äéêÜ ôçò óôÝêéá. Áõôü ìüíï
áðü ôïõò íôüðéïõò ìðïñåßò íá ôï ðëçñïöïñçèåßò.
Ïé êáëýôåñåò þñåò ãéá ôï øÜñåìá ôùí êáëáìáñéþí åßíáé ôï áðüãåõìá ìÝ÷ñé
êáé áñãÜ ôç íý÷ôá.
Ìéá áêüìç ðñáêôéêÞ ðïõ ìðïñåßò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò åßíáé ç ßäéá ìå áõôÞí
ðïõ ðåñéÝãñáøá óôï ðñïçãïýìåíï øÜñåìá ôïõ èñÜøáëïõ, üðïõ ìðïñåßò íá óôá-
èåñïðïéÞóåéò ôç âÜñêá óïõ óå êÜðïéï óçìåßï êáé íá ìáëáãñþóåéò óêïñðßæïíôáò
ëéùìÝíåò óáñäÝëåò áíáêáôåìÝíåò ìå Üììï þóôå íá óõãêåíôñþóåéò ôá êáëáìÜ-
ñéá êáé íá ôá êñáôÞóåéò êÜôù áðü ôç âÜñêá ãéá ðåñéóóüôåñï ÷ñüíï.
Ç ÷ñÞóç ôïõ âõèïìÝôñïõ ìðïñåß íá óå âïçèÞóåé íá áíáêáëýøåéò ìå ìåãáëý-
ôåñç åõ÷Ýñåéá ôï êïðÜäé ôùí êáëáìáñéþí.
ÈÝìá 11ï: Ç óõñôÞ ãéá óïõðéÝò

Ôï øÜñåìá ôçò óïõðéÜò åßíáé êÜôé ìåôáîý ôçò óõñôÞò ãéá êáëáìÜñéá êáé ôçò
êïëðÜäáò ãéá ÷ôáðüäéá.
Ç óõñôÞ ðïõ ðñÝðåé íá öôéÜîåéò èá åßíáé óáí áõôÞ ãéá ôá êáëáìÜñéá ôïõ
ðñïçãïýìåíïõ èÝìáôïò ìå ìüíç ôç äéáöïñÜ üôé ôá ðáñÜìáëëá èá ôá äÝóåéò óå
ìåãáëýôåñåò áðïóôÜóåéò.
Ãéá êáëáìáñéÝñåò èá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò ôýðïõ ãïõñïõíÜêé äéáöüñùí ÷ñùìÜ-
ôùí. Ìðïñåßò íá âÜëåéò ìÝ÷ñé êáé 4-5 óå áðïóôÜóåéò áíÜ 40-50 åêáôïóôÜ ìå ðá-
ñÜìáëëá 10-15 åêáôïóôþí.
Ôï øÜñåìá ôçò óïõðéÜò ãßíåôáé Þ ôéò ðñþôåò ðñùéíÝò þñåò Þ 1-2 þñåò ðñéí íõ-
÷ôþóåé Þ ôéò íý÷ôåò ìå öåããÜñé.
Ç óõñôÞ óÝñíåôáé ðßóù áðü ôç âÜñêá áñãÜ ìå ôç âïÞèåéá åëáöñïý áÝñá, åíþ
ôçí êïõíÜò åëáöñÜ ðÜíù - êÜôù ìÝ÷ñé íá íéþóåéò ôï âÜñïò ôçò ðéáóìÝíçò óïõ-
ðéÜò ôçí ïðïßá ôçí áíåâÜæåéò óôç âÜñêá üðùò ôï ÷ôáðüäé óôçí êïëðÜäá, ðñïóÝ-
÷ïíôáò íá ìçí êÜíåéò ôç âÜñêá ÷Üëéá ìå ôá ìåëÜíéá ðïõ èá ãåìßóïõí ôïí ôüðï.
Åßíáé óêüðéìï íá åëÝã÷åéò ôáêôéêÜ ôéò êáëáìáñéÝñåò ãéá ôõ÷üí óêïõðßäéá ðïõ
íá Ý÷ïõí ìáæåõôåß åðÜíù ôïõò áðü ôï óýñóéìï óôï âõèü, ãéáôß åÜí óõìâáßíåé áõ-
ôü ôüôå äåí øáñåýïõí êáé ÷Üíåéò ôïí êáéñü óïõ.
¼ðùò êáé ãéá ôá êáëáìÜñéá äåí Ý÷ù íá óõóôÞóù ôßðïôá óå ó÷Ýóç ìå ôéò êáëá-
ìáñéÝñåò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞóåéò ãéáôß êõêëïöïñåß ôåñÜóôéá ðïéêéëßá, ïýôå êáé
ó÷åôéêÜ ìå ôïõò ôüðïõò üðïõ èá âñåéò ôéò óïõðéÝò óå êÜèå ðåñéï÷Þ. ÓõíÞèùò âñß-
óêïíôáé êïíôÜ óôéò áêôÝò êáé óå âÜèïò áðü 20 Ýùò 1 ìÝôñï íåñü.
114
ÈÝìá 12ï: Ôï ôóáðáñß

Ôï ôóáðáñß åßíáé åñãáëåßï ôïõ ïðïßïõ ôï îåêßíçìá ÷Üíåôáé óôá âÜèç ôçò éóôï-
ñßáò ôïõ øáñÝìáôïò. Ï ôüðïò ôçò êáôáãùãÞò ôïõ åßíáé ôá óôåíÜ ôïõ Âïóðüñïõ,
üðïõ óõíôñÝ÷ïõí äýï ôáõôü÷ñïíá óõíèÞêåò ðïõ ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßóåé ï øá-
ñÜò óôçí ðñïóðÜèåéÜ ôïõ íá ðéÜóåé øÜñéá. Ôï óõíå÷Ýò ðÝñáóìá ôùí ðõêíþí êï-
ðáäéþí ôùí ìåôáíáóôåõôéêþí áöñüøáñùí, ðïõ åßíáé êáé ôá êõñéüôåñá èçñÜìáôá
ôïõ ôóáðáñß, êáé ôá éó÷õñÜ ñåýìáôá ìå ôá ïðïßá ôñÝ÷åé ôï íåñü ðüôå ðñïò ôç ìéá
êáé ðüôå ðñïò ôçí Üëëç êáôåýèõíóç. Ôï ãåãïíüò ôçò êáôáãùãÞò ôïõ áðü ôïí óõ-
ãêåêñéìÝíï ôüðï ðñïäßäåôáé êáé áðü ôï üíïìÜ ôïõ, ãéáôß óôá ôïýñêéêá ç ëÝîç
«ôóáðÜñ» ðïõ óçìáßíåé «ôá÷õäñüìïò», ðñïÝñ÷åôáé áðü ôç ëÝîç «ôóáðìÜê» ðïõ
óçìáßíåé «åðéäñïìÝáò», Ýííïéá ðïõ áðïäßäåé ðïëý ðåôõ÷çìÝíá ôéò éäéüôçôåò áõ-
ôïý ôïõ åñãáëåßïõ, ôïõ ïðïßïõ ç «åðéäñïìÞ» ìðïñåß íá áíåâÜóåé óôç âÜñêá óïõ
áðßóôåõôåò ðïóüôçôåò øáñéþí, ó÷åäüí ÷ùñßò êáèüëïõ Ýîïäá êáé ðïëëÞ öáóáñßá.
ÁõôÜ ìåôáîý Üëëùí áíáöÝñåé óôï èáõìÜóéï âéâëßï ôïõ «Ôá øÜñéá - Ç ôÝ÷íç
óôï øÜñåìá» ï È. ÌáñóÝëëïò.
Ôï ôóáðáñß ôï ìüíï ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ãéá íá äïõëÝøåé êáé íá áðïäþóåé åßíáé ç
êÜèåôç êßíçóç, ðïõ ðñÝðåé íá ôïõ äþóïõìå åìåßò áíåâïêáôåâÜæïíôÜò ôï ðñïò
ôïí ðõèìÝíá ìå ôç âïÞèåéá ôçò âáñéÜò ìïëõâÞèñáò êáé ç ïñéæüíôéá, ôçí ïðïßá åß-
ôå ôç âñßóêåé áðü ôá éó÷õñÜ ñåýìáôá, üðïõ êáé üôáí áõôÜ õðÜñ÷ïõí, Þ ôïõ ôçí å-
îáóöáëßæïõìå åìåßò êéíþíôáò ôç âÜñêá ìáò ìå áñãÞ êßíçóç óôá êïõðéÜ Þ ìå ôç
âïÞèåéá ëßãïõ áÝñá. Ïýôå äïëþìáôá ÷ñåéÜæåôáé, ïýôå êáí êÜôé ôï ôå÷íçôü êáé á-
êñéâü, áëëÜ ìåñéêÜ ôáðåéíÜ ðïýðïõëá ôá ïðïßá ïé ðáëéüôåñïé ôá åîáóöÜëéæáí
ìáäþíôáò êÜðïéïí ãëÜñï, (êáëüò åßíáé êáé ï êüêïñáò), åíþ ïé óçìåñéíïß øáñÜ-
äåò ôá áãïñÜæïõí ðéá Ýôïéìá, äåìÝíá üðùò ðñÝðåé ìáæß ìå ôá áãêßóôñéá êáé ïëü-
êëçñç ôçí áñìáôùóéÜ óå ðïëý ÷áìçëÞ ôéìÞ.
Ç áíÜãêåò ðïõ Ýðñåðå íá áíôéìåôùðéóôïýí êáé êáôÝëçîáí óôçí åöåýñåóç ôïõ
ôóáðáñß Þôáí ïé åîÞò:
– Ç ýðáñîç ôùí éó÷õñþí ñåõìÜôùí ôùí Óôåíþí ôïõ Âïóðüñïõ ðïõ äåí Üöç-
íáí ôéò êáèåôÝò íá ðáôþóïõí ðáñÜ ìüíï ôçí ëßãç þñá ôçò çñåìßáò üôáí ôï
ñåýìá Üëëáæå.
– Ç óõíå÷Þò áëëáãÞ ôïõ âÜèïõò óôï ïðïßï ðñïôéìïýóáí êÜèå öïñÜ íá êõ-
êëïöïñïýí ôá äéÜöïñá ìåôáíáóôåõôéêÜ, óôá ïðïßá êõñßùò óôï÷åýåé ôï
ôóáðáñß (êïëéïß, êïêÜëéá, ãüðåò, óáõñßäéá, öñßóåò ê.ë.ð.).
¸ðñåðå äçëáäÞ ï øáñÜò íá êáôáóêåõÜóåé Ýíá åñãáëåßï ðïõ íá øáñåýåé ìå êß-
íçóç ðñïò üëåò ôéò êáôåõèýíóåéò, äçëáäÞ êáé ïñéæïíôßùò êáé êáèÝôùò, þóôå íá
åßíáé êõñéïëåêôéêÜ «ðáíôá÷ïý ðáñüí».
Ç ïñéæüíôéá êßíçóç, åêôüò ðïõ ðñïóäßäåé óôï ôóáðáñß ôéò éäéüôçôåò ôçò óõñ-
ôÞò, äçëáäÞ ôï óõíå÷Ýò øÜîéìï óå üëï ôï ìÞêïò êáé ðëÜôïò ãéá ôçí áíáêÜëõøç
ôùí èçñáìÜôùí, åîõðçñåôåß êáé êÜôé áêüìç. Äåí áöÞíåé ôá ðáñÜìáëëá ìå ôï á-
ãêßóôñé êáé ôá ðïýðïõëá íá «êïëëÞóïõí» êáé íá «óôñßøïõí» ðÜíù óôç ìÜíá êáé
115
íá ÷Üóïõí Ýôóé ôçí êßíçóç ðïõ ôïõò åîá-

óöáëßæåé ôçí äåëåáóôéêÞ ôïõò éêáíüôçôá.
Óôçí Åéêüíá 41 öáßíåôáé ðþò äïõëåýåé
ôï ðáñÜìáëëï ôçò áñìáôùóéÜò ôïõ, üôáí
ôï ôóáðáñß êéíåßôáé üðùò ðñÝðåé.
¼ðùò èá ðáñáôçñÞóåéò ðñüêåéôáé ãéá
ìéá áðëÞ áñìáôùóéÜ êáèåôÞò, ìå ìüíç ôç
äéáöïñÜ üôé ôá áãêßóôñéá äåí åßíáé «ãõ-
ìíÜ» áëëÜ âñßóêïíôáé áðü êïéíïý ìáæß ìå
ôï ðïýðïõëï, ðïõ áðïôåëåß ôï äüëùìá, äå-
ìÝíá ðÜíù óôçí Üêñç ôïõ ðáñÜìáëëïõ.
Ôá áãêßóôñéá ðïõ âÜæïõìå óôçí áñìá-
ôùóéÜ åßíáé óõíÞèùò 8-10. Áí èÝëïõìå ãéá
êÜðïéï ëüãï ëéãüôåñá Þ ðåñéóóüôåñá, êü-
âïõìå áíÜëïãá ôçí Ýôïéìç áñìáôùóéÜ,
ðïõ óõíÞèùò Ý÷åé 10, Þ åíþíïõìå äýï áñ-
ìáôùóéÝò óå óõíÝ÷åéá. Óå áðüóôáóç ìéáò
ïñãéÜò ðåñßðïõ áðü ôï ôåëåõôáßï áãêßóôñé,
äÝíïõìå Ýíá óôñéöôÜñé Þ ìéá óôñéöôáñïðá-
ñáìÜíá ìå ôçí ïðïßá ðñïóáñôïýìå ôçí áñ-
ìáôùóéÜ óôç ìÜíá ðïõ ðñÝðåé íá åßíáé Þ
ìéá ìåóçíÝæá Íï 60-70 Þ êÜðïéï ëåðôü íÞ-
Åéêüíá 41: Ï óùóôüò ôñüðïò ôçò ìá, ãéáôß áõôÞ äåí êÜíåé ôßðïôá Üëëï ðáñÜ
êßíçóçò ôïõ ôóáðáñß. ìüíï íá ìåôáöÝñåé ôï ôóáðáñß.
Ôï óôñéöôÜñé åêôüò ðïõ îåèõìáßíåé ôçí
ðåôïíéÜ, ìáò âïçèÜåé êáé óôï íá êáôáëáâáßíïõìå ðüôå ç áñìáôùóéÜ ðëçóéÜæåé
ôçí åðéöÜíåéá, üôáí öÝñíïõìå ôï ôóáðáñß ðñïò ôá åðÜíù, þóôå íá ìçí êéíäõ-
íåýïõìå, üðùò ôï ìáæåýïõìå ìå öïýñéá, íá ðéÜóïõìå ôá áãêßóôñéá êáé áíôß ãéá
êïëéïýò íá áãêéóôñþóïõìå êáíÝíá áðü ôá äÜ÷ôõëÜ ìáò.
Ôá ðáñÜìáëëá êáëü åßíáé íá äÝíïíôáé óôçí ìÜíá ìå ôéò åéäéêÝò ÷Üíôñåò ðïõ
êñáôÜíå ôï ðáñÜìáëëï óå èÝóç êÜèåôç ðñïò ôç ìÜíá. Ãéá ôï ôóáðáñß ôá åîáñôÞ-
ìáôá áõôÜ åßíáé ðÜñá ðïëý êáôÜëëçëá.
Ç áñìáôùóéÜ ôïõ ôóáðáñß äåí åßíáé êáèüëïõ åýêïëï íá êáôáóêåõáóôåß ãéáôß
åêôüò ðïõ Ý÷åé ðïëëÜ êáé áñêåôÜ äýóêïëá äåóßìáôá, ìßá åðß ðëÝïí äõóêïëßá åß-
íáé íá âñåé êáíåßò ôï êáôÜëëçëï õëéêü ãéá íá âÜëåé óôç èÝóç ôïõ öôåñïý, ãéá ôï
ïðïßï ïé ðáëéïß ÷ñçóéìïðïéïýóáí ôï öôåñü ôïõ ãëÜñïõ ðïõ äåí äéáâñÝ÷åôáé åý-
êïëá êáé ãé’ áõôü Ý÷åé êáëÞ áíôï÷Þ. Ïé óçìåñéíïß øáñÜäåò üìùò åßíáé ðïëý ôõ÷å-
ñïß ãéáôß óôï åìðüñéï êõêëïöïñïýí ðÜñá ðïëëÝò êáé ðïëý êáëÞò ðïéüôçôáò áñ-
ìáôùóéÝò ãéá ôóáðáñß óå ôüóï ðïëý êáëÝò ôéìÝò ðïõ äåí áîßæåé êáíåßò íá ôï øÜ-
÷íåé ðåñéóóüôåñï.
Ïé ðáëéïß øáñÜäåò ðïõ êáé ðïõ ãõÜëéæáí ôï ìïëýâé ôïõ ôóáðáñß þóôå ìå ôç
116
ëÜìøç ôïõ íá ðñïóåëêýåé ôç ìáôéÜ ôùí øáñéþí. Ãéá íá äåéò ðþò ãõáëßæïõìå Ýíá
ìïëýâé, äéÜâáóå ôï åäÜöéï ðïõ áíáöÝñåôáé óôï øÜñåìá ìå ôç æüêá.
Ôçí êßíçóç ðÜíù - êÜôù ôçí åîáóöáëßæïõìå üôáí áìïëÜìå ôï âáñý ìïëýâé å-
ëåýèåñï óôï íåñü, ïðüôå áõôü êáôåõèõíüìåíï ìå ìåãÜëç ôá÷ýôçôá ðñïò ôï âõèü,
óõíáíôÜåé ôï êïðÜäé ðïõ åðéôßèåôáé óôçí áñìáôùóéÜ ìáæéêÜ. Ç êáëýôåñç óôéãìÞ
ôïõ ôóáðáñß åßíáé áõôÞ ðïõ âëÝðïõìå îáöíéêÜ ôç ìÜíá íá óôáìáôÜåé óáí íá ôçí
Ýðéáóå êÜðïéï áüñáôï ÷Ýñé óôá ìåóüíåñá êáé üôáí áñ÷ßóïõìå íá ôçí ëåâÜñïõìå
ðñïò ôç âÜñêá, íéþèïõìå ôá Üôáêôá ôñáâÞãìáôá ôùí øáñéþí ðïõ Üëëï ðÜåé äå-
îéÜ, Üëëï áñéóôåñÜ, Üëëï ðÜíù êé Üëëï êÜôù. Êé áí ìÜëéóôá ôý÷åé áõôÜ íá åßíáé
ôßðïôá ìéóüêéëïé êïëéïß, ôï ðñÜãìá ãßíåôáé åîáéñåôéêÜ óõíáñðáóôéêü.
Ôï óýñóéìï ðñïò ôá åðÜíù ãßíåôáé óôñùôÜ êáé üóï ôï äõíáôüí ðéï ãñÞãïñá þ-
óôå ôá ðïýðïõëá ðïõ ðáñéóôÜíïõí ìéêñÜ øáñÜêéá íá ìçí ÷Üíïõí ôçí æùçñÞ êß-
íçóç ðïõ åßíáé ïõóéáóôéêÜ ç ... ìåôáìößåóÞ ôïõò.
Ôá ðåñéóóüôåñï óõíçèéóìÝíá èçñÜìáôá ãéá ôï ôóáðáñß åßíáé ï êïëéüò, ôï
óêïõìðñß, ôï êïêêÜëé, ôï óáõñßäé, ç öñßóóá, ôá ôïíüðïõëá, ç ðáëáìßäá (óå ìé-
êñÜ ìåãÝèç), ç ãüðá (óðáíßùò), ç äñÜêáéíá êáé ï óêáñìüò (üôáí êáìéÜ öïñÜ ôï
ôóáðáñß öôÜíåé óôï âõèü).
ÐïëëÝò öïñÝò óôï ôóáðáñß ìðïñåß íá ðéáóôïýí êáé øÜñéá ðïõ äåí áíáöÝñï-
íôáé óôïí ðáñáðÜíù êáôÜëïãï. ÁõôÜ åßíáé ïé ... Ýêôáêôåò ðåñéðôþóåéò. Ìéá ôÝ-
ôïéá óõíÝâç ðïëý ðáëéüôåñá óôï Ðüñôï ×Ýëé, üðïõ Ýíáò ãíùóôüò Ýâãáëå Ýíáí
âëÜ÷ï 4,5 êéëþí.
Ôï 1975 óôá ÓôÞñá Åõâïßáò, ìå ìéá ðáñÝá 6 åñáóéôå÷íþí øáñÜäùí, ðïõ ìðÞ-
êáìå óôç èÜëáóóá áíÜ äýï óå ôñåéò âÜñêåò êáé øáñÝøáìå óå ìéá ôïðïèåóßá ðïõ
ïé íôüðéïé ôçí ëÝíå «ÔçãÜíé», ðéÜóáìå 183 êéëÜ êïëéïýò ðñþôïõ ìåãÝèïõò, áðü
ìéóü êéëü êáé ðÜíù ï êáèÝíáò ôïõò. ¹ôáí ç ìåãáëýôåñç øáñåõôéêÞ óïäåéÜ ðïõ
Ý÷ù äåé íá ãßíåôáé áðü åñáóéôÝ÷íåò øáñÜäåò óôç æùÞ ìïõ. Äõóôõ÷þò åêåßíá ôá
÷ñüíéá äåí åß÷áìå ïñãáíùìÝíïõò ôñüðïõò ãéá íá äéáôçñÞóïõìå ôá øÜñéá êé Ýôóé
áöïý öÜãáìå üóá ìðïñïýóáìå øçôÜ óå ëáìáñßíåò ìå ëáäïñßãáíç óôï öïýñíï,
ôá õðüëïéðá ôá ÷áñßóáìå óå Ýíáí ößëï åðáããåëìáôßá øáñÜ ðïõ ôá ðïýëçóå. Ôï
óýíïëï ôçò ðáñÝáò ìáò Þôáí 13 Üôïìá êé Ýôóé Þôáí áñêåôÜ áõôÜ ðïõ êáôáíáëþ-
èçêáí óôéò äõï ìÝñåò ðïõ ìåßíáìå åêåß.
Ç åêäñïìÞ áõôÞ ìïõ Ý÷åé ìåßíåé áîÝ÷áóôç, áëëÜ äõóôõ÷þò üóåò öïñÝò ðñï-
óðÜèçóá íá ôçí åðáíáëÜâù, äéáðßóôùóá üôé ïé óçìåñéíÝò áðïäüóåéò ôïõ ôóáðá-
ñß äåí Ý÷ïõí êáìßá ó÷Ýóç ìå åêåßíåò. Áðü ôüôå ìÝ÷ñé óÞìåñá Ý÷ù ïñãþóåé êÜ-
ìðïóåò èÜëáóóåò áíåâïêáôåâÜæïíôáò ôï ôóáðáñß ìïõ ìå ìçäáìéíÜ áðïôåëÝóìá-
ôá. Ãé’ áõôü óôç âÜñêá ìïõ Ý÷ù ðéá ìßá ìüíï áìåôá÷åßñéóôç áñìáôùóéÜ ãéá ôóá-
ðáñß, ç ïðïßá ïýôå ðïõ èõìÜìáé áðü ðüôå ðåñéìÝíåé íá ðÝóåé óôç èÜëáóóá.
ÐåñáóìÝíá ìåãáëåßá êáé äéçãþíôáò ôá íá êëáéò!
117
ÈÝìá 13o (êáé ôåëåõôáßï): Ç ïéêïíïìßá óôç èÜëáóóá

Óå êÜðïéï óçìåßï ôïõ ðñïëüãïõ ìïõ óçìåéþíù ôï åîÞò:
«ÌåôÜ áðü ôüóá ÷ñüíéá åíáó÷üëçóçò ìå ôç èÜëáóóá êáé ôï øÜñåìá, Ýìáèá êáé
êÜôé ðïëý óðïõäáßï. ¸ìáèá íá ÷ñçóéìïðïéþ ðåñéóóüôåñï ôï ìõáëü êáé ëéãüôåñï
ôçí üðïéá ïéêïíïìéêÞ ìïõ äõíáôüôçôá êáé èåùñþ áõôÞ ôç ãíþóç ðïëýôéìç ãéá íá
Ý÷åé êáíåßò åðéôõ÷ßåò, ü÷é ìüíï óôï øÜñåìá, áëëÜ êáé óôçí õðüëïéðç æùÞ. Óôéò å-
óùôåñéêÝò óåëßäåò ôïõ êåéìÝíïõ ìïõ èá ðñïóðáèÞóù íá ôï åîçãÞóù áõôü áíáëõôé-
êüôåñá».
Ôþñá ðïõ ôï êåßìåíï «Ç ÔÝ÷íç ôçò ÓõñôÞò» Ýöôáóå óôï ôÝëïò, åßíáé ç êá-
ôÜëëçëç óôéãìÞ íá åîçãÞóù ôé åííïþ ìå áõôÞ ôç öñÜóç.
Ãõñßæïíôáò ôï ÷ñüíï ðßóù êáìéÜ 50ñéÜ ÷ñüíéá êáé îåôõëßãïíôáò ôï êïõâÜñé
îåêéíþíôáò áðü åêåß, èá ðáñáôçñÞóåé êáíåßò ìéá óõíå÷þò áõîáíüìåíç óôñïöÞ
ôùí íåïåëëÞíùí ðñïò ôç èÜëáóóá.
Äõóôõ÷þò êáé áõôÞ ç éäéáéôÝñùò èåôéêÞ êáé ðáñÞãïñç åêäÞëùóç ôçò êïéíù-
íßáò, äåí Üñãçóå íá åðçñåáóôåß áðü ôçí ãåíéêåõìÝíç êáôáíáëùôéêÞ ìáíßá ôçò
ôåëåõôáßáò 25åôßáò ðåñßðïõ. Ç èÜëáóóá ãÝìéóå ðáíÜêñéâá óêÜöç ìå ôåñáôþäåéò
åðéäüóåéò. Ç ÷ëéäÞ, ç ðïëõôÝëåéá êáé ôá ðïóÜ ðïõ äáðáíÞèçêáí ãéá íá áðïêôç-
èïýí óêÜöç ãïÞôñïõ ìå ðñüó÷çìá ôçí èáëÜóóéá áíáøõ÷Þ, Ýöôáóáí óå áðßèáíá
ýøç. Ç èÜëáóóá áðü ôüðïò áíáøõ÷Þò, ìåôáôñÜðçêå óå ðåäßï áíôáãùíéóìïý êáé
áõôü Þôáí ìéá ðïëý Üó÷çìç åîÝëéîç êáé ãéá ôçí ßäéá êáé ãéá üëïõò üóïõò áó÷ï-
ëïýìáóôå ìå áõôÞí.
Ïé åñáóéôÝ÷íåò øáñÜäåò äåí Ýìåéíáí áìÝôï÷ïé óå áõôü ôï … ðáíçãýñé. Ãéá
ðïëëïýò ôá øÜñéá ðïõ óôñÜöçêáí ðëÝïí íá êõíçãïýí Ýðáøáí íá åßíáé «ôï ìåæå-
äÜêé ãéá íá ðéåé Ýíá êñáóÜêé ç ðáñÝá» êáé Ýãéíáí «øÜñéá ôñüðáéá» ãéá íá åðéäåé-
êíýïíôáé óôï äéáäßêôõï êáé íá äßíïõí êßíçóç óôïí ôñï÷ü åíüò áðßóôåõôïõ åìðï-
ñéêïý êýêëïõ ðïõ óôÞèçêå áñéóôïôå÷íéêÜ ìå åðßêåíôñï ôç èÜëáóóá êáé ôéò äñá-
óôçñéüôçôåò ðïõ ìðïñåß êáíåßò íá áíáðôýîåé åêåß. Êáé üðùò Þôáí öõóéêü, ðÜñá
ðïëëïß âïýôçîáí ìå ôá ìïýôñá óå áõôüí ôïí êýêëï, îïäåýïíôáò áðßóôåõôá ðïóÜ
êáé ñß÷íïíôáò íåñü óôï ìýëï ôïõ.
Ãíþñéóá Üíèñùðï Áèçíáßï ðïõ ðÞãáéíå ãéá øÜñåìá ôïõ Óáââáôïêýñéáêïõ
ìå ôï 9ìåôñï öïõóêùôü ôïõ äéá èáëÜóóçò óôç … ÌõôéëÞíç! Ôá÷ôéêüôáôá êáé
ü÷é ìéá öïñÜ ôï ÷ñüíï!
¼óïé åîáêïëïõèïýóáí íá øáñåýïõí êáé íá âïëôÜñïõí óôç èÜëáóóá ìå ôá-
ðåéíÝò 4ìåôñåò êáé 5ìåôñåò âáñêïýëåò, îýëéíåò Þ ðëáóôéêÝò, äåí åßíáé ëßãåò ïé
öïñÝò ðïõ áãáíÜêôçóáí áðü ôá … áðüíåñá ôùí èçñßùí ðïõ ãáæþíáí ôéò èÜëáó-
óåò ìå áðßèáíåò ôá÷ýôçôåò.
ÐáñÜ ôï üôé üìùò ôï ðñÜãìá äåí Üñãçóå íá … ìðïõêþóåé êáé Þôáí öáíåñü
üôé ç êáôÜóôáóç ïäçãïýóå óå áäéÝîïäï, ôßðïôá äåí öáéíüôáí éêáíü íá áíáêüøåé
áõôÞ ôçí ôñåëÞ ðïñåßá.
Êáé êÜðïéá óôéãìÞ, 4-5 ÷ñüíéá ðñéí, ìáò ðñïêýðôåé ç æüñéêç ïéêïíïìéêÞ óõ-
118
ãêõñßá, ðïõ áðü ôüôå ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá âéþíïõìå üëïé.

Êáé ùò äéá ìáãåßáò üëá ó÷åäüí áõôÜ ôá áðßèáíá óêÜöç … åîáöáíßæïíôáé.
Âßáéá êáé «åí ìéá íõêôß», üëïé ïé ðñþçí åðßäïîïé èáëáóóïðüñïé ìáæåýïíôáé óôá
óðßôéá ôïõò, åêôüò áðü ìåñéêïýò, ðïõ ãéá ëßãï åðé÷åéñïýí íá ãßíïõí … (êñõöï)å-
ðáããåëìáôßåò øáñÜäåò, åìðïñåõüìåíïé ïé ßäéïé ôá ðñþçí øÜñéá ôñüðáéá, ôá ï-
ðïßá áíôß ðëÝïí íá ôá åðéäåéêíýïõí, öñïíôßæïõí íá ôá … êñýâïõí óå êñõöÜ ôá-
ìðïýêéá ðïõ äçìéïõñãïýí óôá óêÜöç ôïõò, ãéá íá ìçí ôïõò áíáêáëýðôåé ôï ëéìå-
íáñ÷åßï! Ùò ðüôå üìùò; Ãéá ëßãï öõóéêÜ! Ãéá åëÜ÷éóôï!
¼ëïé; ¼÷é üëïé. ÕðÜñ÷ïõí êáé ìåñéêïß ðïõ óõíå÷ßæïõí íá øáñåýïõí. Äåí åß-
íáé üìùò áðü áõôïýò ìå ôá áêñéâÜ ãõáëéóôåñÜ óêÜöç. Åßíáé áðü ôïõò Üëëïõò.
Áðü áõôïýò ìå ôéò ìéêñÝò ôáðåéíÝò 4ìåôñåò êáé 5ìåôñåò âáñêïýëåò. Áõôïß ðïõ ìå
ôá áðëÜ êáé öôçíÜ åñãáëåßá ôïõò åîáêïëïõèïýí íá êÜíïõí ôï êÝöé ôïõò êáé …
âãÜæïõí ôç ãëþóóá óå üëïõò áõôïýò ôïõò ðñþçí ìåãáëüó÷çìïõò, ðïõ êÜèïíôáé
ðëÝïí ìå Ýíáí öñáðÝ óôéò ðáñáëßåò êáé ôïõò ðáñáôçñïýí íá ðçãáéíïÝñ÷ïíôáé ìå
ìéá óõñôÞ Þ ìéá êïëðÜäá óôï ÷Ýñé 200 - 300 ìÝôñá áðü ôéò óôåñéÝò.
Åßíáé ïé åñáóéôÝ÷íåò ðïõ Ý÷ïíôáò áíåâÜóåé ôï øÜñåìá óå õøçëÞ ôÝ÷íç êáé ...
öéëïóïößá, äåí Ý÷ïõí áíÜãêç ïýôå ðáíÜêñéâá óêÜöç, ïýôå ðïëõäÜðáíåò óõëëï-
ãÝò åñãáëåßùí ãéá íá âãÜëïõí ôï ìåæÝ ôïõò êáé (ôï êõñéüôåñï) íá êÜíïõí ôçí á-
ðáñáßôçôç ãéá ôç æùÞ ôïõò åðáöÞ ìå ôç èÜëáóóá. Åßíáé ïé ôå÷íßôåò. Ïé ìáóôüñïé.
Ïé äÜóêáëïé. Áõôïß ðïõ … ìéëÜíå ìå ôç èÜëáóóá. Ðïõ ôçò ðéÜíïõíå øéëÞ êïõ-
âÝíôá êáé áíôáëëÜóóïõí ãíþóåéò ìáæß ôçò. ÊÜèå ôüóï áõôïß êÜíïõí êáé ìéá êáé-
íïýñãéá ðñüôáóç óôç èÜëáóóá. ¸íá êáéíïýñéï äüëùìá, ìéá êáéíïôïìßá, Ýíáí
ôñüðï êé áõôÞ ôïõò áðáíôÜåé, Üëëïôå èåôéêÜ êáé Üëëïôå áñíçôéêÜ. ÊáìéÜ öïñÜ
ôïõò êïñïúäåýåé Þ êáé ôïõò áãñéåýåé áêüìç. Êé Ýôóé áõôïß ìáèáßíïõí óõíÝ÷åéá
êáé ãßíïíôáé êÜèå öïñÜ êáëýôåñïé êáé óïöüôåñïé.
Èá ôïõò êáôáëÜâåéò áìÝóùò ãéáôß åßíáé óõíÞèùò ìüíïé ôïõò óôç âÜñêá êáé
óôç èÜëáóóá ðåñíÜíå åíôåëþò áðáñáôÞñçôïé.
ÁëëÜ êáé áðü êÜôé áêüìç: ¼óï êé áí øÜîåéò óôç âÜñêá ôïõò äåí èá âñåéò êá-
íÝíá … ìáãéêü åñãáëåßï. ÐåôïíéÝò, ðáñáãÜäéá, óõñôÝò, üëá ÷åéñïðïßçôá êáé ìå
öèçíÜ óõíÞèùò õëéêÜ.
Èá ôïõò óõíáíôÞóåéò óôéò ðáñáëßåò íá ðáñáãïõëßæïõí ÷ôáðüäéá Þ íá êáèáñß-
æïõí øÜñéá óå êÜðïéá Üêñç, óôá êáöåíåßá íá óõæçôÜíå ìå ôïõò åðáããåëìáôßåò
øáñÜäåò, óôá êáñíÜãéá íá «ðáëáìßæïõí» ôéò âÜñêåò ôïõò êáé óå êáíÝíá êéüóêé
ôï êáëïêáßñé íá íåôÜñïõí ðáñáãÜäéá ðßíïíôáò ïõæÜêéá.
Áí èåëÞóåéò ëïéðüí áãáðçôÝ õðïøÞöéå øáñÜ íá ìÜèåéò ãéá ôç èÜëáóóá, îåêß-
íá áðü áõôïýò. ÐñïóðÜèçóå íá ôïõò ðëçóéÜóåéò êáé íá ôïõò ãíùñßóåéò. ¼ôáí
êåñäßóåéò ôçí åìðéóôïóýíç ôïõò, üëá ôá õðüëïéðá èá ãßíïõí ìüíá ôïõò.
Ìç ìå ñùôÜò üìùò ðþò ãßíåôáé áõôü, ãéáôß áí êáé åßìáé áðü áõôïýò ðïõ ôï Ý-
êáíáí, äåí èá ìðïñÝóù íá óïõ ôï åîçãÞóù...
119
Óáí Åðßëïãïò
¸÷ù êëåßóåé ôá 66 êáé âáäßæù óôá 67 ôç óôéãìÞ ðïõ ãñÜöù áõôÝò ôéò ãñáììÝò.
¼ëá áõôÜ ôá ÷ñüíéá, åêôüò áðü ôá ðñþôá 5-6 ôïõ ... íçðéáãùãåßïõ, øÜñåõá ìáíéù-
äþò, üðùò êáé üðïõ ìðïñïýóá.
Ôï ðñþôï ìïõ øÜñé ôï Ýðéáóá óå çëéêßá 4(!) ìüëéò ÷ñïíþí. ¹ ìÜëëïí, ãéá íá
ìçí ëÝù ... øÝìáôá, ï ðáôÝñáò ìïõ ôï Ýðéáóå êáé ìïõ Ýäùóå íá ôñáâÞîù ôçí ðåôï-
íéÜ ãéá íá ôï âãÜëù Ýîù. ¹ôáí ìéá ìéêñÞ ãëþóóá. Ôçí åß÷å ðéÜóåé ìå ðåôá÷ôÜñé óå
ìéá áðü ôéò áììïõäéÝò ôéò ðáôñßäáò ìïõ. ÌÜëëïí ôüôå Þôáí ðïõ ìïõ êüëëçóå ôï ...
ìéêñüâéï.
Ôþñá ôï ìÝñïò áõôü äåí Ý÷åé ðéá øÜñéá. ¸÷åé üìùò ôïõñßóôåò. Ðïëëïýò ôïõñß-
óôåò êáé êáèüëïõ ãëþóóåò êáé ìïõñìïýñåò. Ôï Ôïëü, Ýíá áðü ôá îáêïõóôÜ èÝñå-
ôñá ôçò Áñãïëßäáò, ðáóßãíùóôï óÞìåñá ãéá ôç íõ÷ôåñéíÞ ôïõ æùÞ, óå ìáò Þôáí êáé
ôüôå ðáóßãíùóôï áëëÜ ãéá ìéá Üëëïõ åßäïõò íõ÷ôåñéíÞ æùÞ. Ãéá ôï øÜñåìá ôçò
ìïõñìïýñáò.
¼ðùò åßíáé öõóéêü, áðü ôüôå ìÝ÷ñé óÞìåñá «êýëéóå ðïëý íåñü óôï áõëÜêé».
¸ìáèá ðïëëÜ, óêÝöôçêá ðïëëÜ êáé ôþñá ðéá ïýôå ï ðïëýò ÷ñüíïò ðïõ äéáèÝôù óáí
óõíôáîéïý÷ïò ìïõ öôÜíåé ãéá íá ôá ... åîáóêþ óôç èÜëáóóá, ôç ìåãÜëç ìïõ áãÜðç
êáé ðáíôïôéíÞ.
Áõôüò åßíáé ï êõñéüôåñïò ëüãïò ðïõ áðïöÜóéóá íá ôá ... êáôáèÝóù ãñáðôþò.
Ãéáôß üôáí êÜíåéò êÜôé ðïõ Ý÷åé íá êÜíåé ìå ôç èÜëáóóá, üðùò ôï êÜíåéò êáé üðïõ
ôï êÜíåéò, åßíáé êé áõôü øÜñåìá.
ØÜñåìá äåí åßíáé ìüíï ç óôéãìÞ ðïõ âñßóêåóáé óôç âÜñêá óïõ Þ óôçí ðáñáëßá
ìå ôï êáëÜìé Þ ôï ðåôá÷ôÜñé êáé ðåñéìÝíåéò íá ôóéìðÞóåé ôï øÜñé.
ØÜñåìá åßíáé êáé üôáí êÜèåóáé óôç âåñÜíôá ôïõ óðéôéïý óïõ êáé íåôÜñåéò ôá ðá-
ñáãÜäéá óïõ Þ åëÝã÷åéò êáé ìïíôÜñåéò ôéò êáèåôÝò êáé ôéò óõñôÝò óïõ.
ØÜñåìá åßíáé êáé üôáí áðëÜ øùíßæåéò åñãáëåßá, õëéêÜ êáé äïëþìáôá.
ØÜñåìá åßíáé êáé üôáí óõæçôÜò ìå ôïõò ößëïõò óïõ ãéá ôéò åìðåéñßåò óïõ êáé ôá
ðåñéóôáôéêÜ ðïõ óõíÜíôçóåò, åßôå óôç äéáäñïìÞ óïõ, åßôå óôçí ôåëåõôáßá åîüñìçóÞ
óïõ.
ØÜñåìá åßíáé üëá áõôÜ ìáæß êáé ôï êáèÝíá ìüíï ôïõ êáé ü÷é ìüíï ç óôéãìÞ ðïõ
áíåâÜæåéò ôï øÜñé óôç âÜñêá. ÁõôÞ åßíáé áðëÜ ç êïñõöáßá, ç áíåðáíÜëçðôç óôéã-
ìÞ, ôçò üëçò äéáäéêáóßáò.
¸ôóé êé åãþ, ãñÜöù áõôÝò ôéò ãñáììÝò, ãéáôß ìå ôïí ôñüðï áõôü ... óõíå÷ßæù íá
øáñåýù!
120

Η τεχνη της συρτης PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Η τεχνη της συρτης PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ìé÷Üëçò ÌáíôÜò

ÅðéôñÝðåôáé åëåýèåñá ç áíáäçìïóßåõóç ïðïéïõäÞðïôå ìÝñïõò ôïõ ðáñüíôïò,

Óçìåßùóç ôïõ õðïãñÜöïíôïò:

Ïé «âáñéÝò óõñôÝò áöñïý» ãéá ðïëý ìåãÜëá øÜñéá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

êôç ôïõò, óå ðåñßðôùóç áíáäçìïóßåõóÞò ôïõò, ç åðéóÞìáíóç ôùí üðïéùí ëáèþí Þ

Åðß ôïõ èÝìáôïò

Ç êáëýôåñç åõ÷Þ ðïõ èá ìðïñïýóá íá óïõ äþóù, åßíáé íá âñåèåßò äßðëá óå

ÈÝìá 1ï: Ïé øáñüôïðïé

Ôï åßäïò ôùí øáñüôïðùí

åßäç ôùí øáñéþí ðïõ óõ÷íÜæïõí åêåß.

÷ïõí ãßíåé êáé äõóåýñåôá êáé åîáéñåôéêÜ öéëýðïðôá.

Ç ìïñöïëïãßá ôùí âõèþí

Ôá åñãáëåßá áíß÷íåõóçò êáé ç ÷ñÞóç ôïõò

íé ê.ë.ð. ìÝ÷ñé ðïõ Ýöõãá ãéá óðïõäÝò óôçí ÁèÞíá.

ÐáñáêÜôù èá ðñïóðáèÞóù íá áíáëýóù óõíïðôéêÜ ôïí ôñüðï ðïõ ëåéôïõñ-

Åéêüíá 1: ÔìÞìá âõèïìåôñéêïý ÷Üñôç ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ øáñåýù óÞìåñá.

ôçí ðåñéï÷Þ ìå ðåñéóóüôåñç ëåðôïìÝñåéá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï âõèüìåôñï ðïõ Ý-

Áõôü ôï äåýôåñï åîÜñôçìá (ôï

ÈÝìá 2ï: Ïé êáéñïß

ìðïñþ ðéï åìðåñéóôáôùìÝíá.

Ôéò ëåðôïìÝñåéåò èá ôéò äïýìå áíáëõôéêÜ óôá ó÷åôéêÜ åäÜöéá.

ñßæïíôá, ðñïóðáèþíôáò íá «äéáâÜóù» ôçí êáôåýèõíóç ôïõ áÝñá êáé ôá õðüëïé-

ëåßùò ôç äõíáôüôçôá åêëïãßêåõóçò ôçò êáôÜóôáóçò.

Ïé âñï÷Ýò êáé ïé êáôáéãßäåò

÷ïíôáé óôá äéÜöïñá ìÝñç ôçò ÷þñáò ìáò óõãêåêñéìÝíåò åðï÷Ýò.

Ç äéÜñêåéá çìÝñáò êáé íý÷ôáò

Ï ¹ëéïò êáé ôï öåããÜñé

(äýóç) ÷ùñßò áõôü íá óçìáßíåé üôé ôá åßäç áõôÜ áðïêëåßåôáé íá øáñåõôïýí

ÈÝìá 3ï: Ôï óêÜöïò êáé ïé ÷åéñéóìïß ôïõ

ìðïñåß íá ôá ìåôáêéíåß áêñéâþò ìå ôçí ôá÷ýôçôá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé.

ÈÝìá 4ï: Ç äéá÷åßñéóç ôùí åñãáëåßùí øáñÝìáôïò

Åéêüíá 3: Óêáñßöçìá - ó÷çìáôéêÞ áðüäïóç ôïõ êüìðïõ ãéá ôï äÝóéìðï ôùí á-

Åéêüíá 6: Êüìðïò ãéá ôï äÝóéìï äéÜöïñùí «êñßêùí» óå ìåóóçíÝæá.

ÈÝìá 5ï: Ôá äïëþìáôá

ÈÝìá 1ï: Ç óõñôÞ âõèïý

ôï ðáñáêÜôù, ðïõ ìïõ äéçãÞèçêå Ýíá âñáäÜêé ðïõ ôá êïõôóïðßíáìå îåêïêáëßæï-

Óôá Üêñá ôïõ êïììáôéïý ôùí 8 ìÝôñùí

ðåé íá åßíáé ïé åîÞò: Èá ðñÝðåé íá áíôéäñÜóåéò áìÝóùò áöÞíïíôáò íÞìá ãéá

èü, áéóèÜíåóáé êáé ôï ôóßìðçìá åíüò øáñéïý.

íï êé áí óïõ öáßíåôáé, åßíáé ðÝñá ãéá ðÝ-

Êáé ìåñéêÝò ÷ñÞóéìåò ðáñáôçñÞóåéò

óéìïðïéïýìå êÜèå öïñÜ. Ôá ôå÷íçôÜ äï-

ôá ãßíïíôáé åîáéñåôéêÜ ðïëýðëïêá êáé ïé óõñôÝò ìðåñäåýïíôáé Üó÷çìá ôéò ðåñéó-

ÈÝìá 2ï: Ç óõñôÞ áöñïý

Åéêüíá 21: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ ëÜóôé÷ïõ ìå ôï êïõäïõíÜêé óôï ïðïßï

Ç åðéëïãÞ ôïõ óùóôïý óêÜöïõò êáé ôçò óùóôÞò ìç÷áíÞò

Ïé ëüãïé ðïõ óõóôÞíù Ýíá ôÝôïéï óêÜöïò åßíáé åðéãñáììáôéêÜ ïé åîÞò:

Åéêüíá 23: Êáé ëßãç éóôéïðëïÀá óôïí … êÞðï ìïõ.

Ç óõñôÞ áöñïý ãéá æáñãÜíåò ìå øáñïäüëé

Ç óõñôÞ áöñïý ãéá æáñãÜíåò ìå ìáôáóßíá

Ç óõñôÞ áöñïý ãéá êõíçãïýò ìå äüëùìá êáëáìÜñé

Ïé åéäéêÝò óõñôÝò ãéá ëáâñÜêéá

Ðëïçãïß êáé áåñïðëáíÜêéá

ëåéÜ ðïõ õðüó÷ïíôáé ïé êáôáóêåõáóôÝò ôïõò.

Ïé ðïëëáðëÝò óõñôÝò áöñïý

Ïé «âáñéÝò óõñôÝò áöñïý» ãéá ðïëý ìåãÜëá øÜñéá

ÈÝìá 3ï: Ç æüêá

ìÝñç ìå ðïëëÝò áíùìáëßåò, äçëáäÞ ðÜãêïõò, áðüôïìåò áðï÷Ýò ê.ë.ð. ÁõôÜ ôá

êüíá 28 öáßíåôáé ï ôñüðïò äüëùóçò ìå íù-

êü áíôéêåßìåíï, ôï ìïëýâé èá ãõáëßæåé ðïëý. ÊÜíïíôáò ðïëëÝò ôÝôïéåò äïêéìÝò,

Êáé ìéá ôåëåõôáßá ðáñáôÞñçóç

Ç äéáôÞñçóç ôïõ æùíôáíïý äïëþìáôïò

Åéêüíá 29: ÄåîáìåíÞ äéáôÞñçóçò æùíôáíþí äïëùìÜôùí.