Panduan Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) : Lembaga Peperiksaan Kementerian Pelajaran Malaysia

PANDUAN PENGURUSAN
PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH (PBS)
LEMBAGA PEPERIKSAAN
KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA
Cetakan 2012
© Hak Cipta Lembaga Peperiksaan
Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian artikel,
ilustrasi, isi kandungan buku ini dalam apa jua bentuk dan dengan apa cara pun sama
ada secara elektronik, fotokopi, mekanikal, rakaman atau lain-lain sebelum mendapat
izin daripada Pengarah Peperiksaan, Lembaga Peperiksaan, Kementerian Pelajaran
Malaysia.
Pengarah Peperiksaan berhak mengubah mana-mana maklumat yang terkandung

dalam buku Panduan Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) dari semasa
ke semasa mengikut keperluan.
Segala pertanyaan berkaitan dalam buku Panduan Pengurusan Pentaksiran

Berasaskan Sekolah (PBS) ini hendaklah dirujuk kepada:
PENGARAH PEPERIKSAAN
LEMBAGA PEPERIKSAAN
MELALUI
PENGARAH PELAJARAN
JABATAN PELAJARAN NEGERI
KANDUNGAN
HALAMAN
AKRONIM vi
PRAKATA ix
BAB 1 DASAR DAN PELAKSANAAN PENTAKSIRAN BERASASKAN

SEKOLAH
1.0 Dasar Pelaksanaan Pentaksiran Berasaskan Sekolah 2
1.1 Punca Kuasa 2
1.2 Komponen Pentaksiran Berasaskan Sekolah 4
1.3 Peraturan-Peraturan Am Pentaksiran Berasaskan 9

Sekolah
1.4 Dokumen Rujukan 13
BAB 2 PENGOPERASIAN PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
2.0 Pengoperasian Pentaksiran Berasaskan Sekolah 16
2.1 Jawatankuasa Pentaksiran Berasaskan 16

Sekolah
- Peringkat Kementerian Pelajaran Malaysia
- Peringkat Negeri
- Peringkat Daerah
- Peringkat Sekolah
2.2 Jadual Pengoperasian Pentaksiran Berasaskan Sekolah 23
2.3 Penjaminan Kualiti 24

- Pementoran
- Penyelarasan
- Pemantauan
- Pengesanan
2.4 Pengurusan Evidens Pentaksiran 39

Berasaskan Sekolah
- Definisi Evidens
- Evidens Pentaksiran Sekolah
- Evidens Pentaksiran Pusat
- Evidens Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan
Kokurikulum
- Evidens Pentaksiran Psikometrik
ii
BAB 3 PENTAKSIRAN SEKOLAH
3.0 Pentaksiran Sekolah 52
3.1 Mata Pelajaran Pentaksiran Sekolah Peringkat Sekolah 53

Rendah dan Menengah Rendah
3.2 Pentaksiran Rujukan Standard 55
3.3 Standard Prestasi 56
3.4 Kerangka Standard Prestasi 57
3.5 Penggunaan Standard Prestasi Dalam 59

Pentaksiran Sekolah
3.6 Instrumen Pentaksiran 61

- Jenis-jenis Instrumen
- Prosedur Pembinaan Instrumen Pentaksiran
3.7 Kaedah Perekodan dan Pelaporan 62

- Perekodan
- Pelaporan
BAB 4 PENTAKSIRAN PUSAT
4.0 Pentaksiran Pusat 64
4.1 Objektif Pentaksiran Pusat 64
4.2 Mata Pelajaran Pentaksiran Pusat Peringkat Sekolah 65

Rendah dan Peringkat Menengah Rendah
4.3 Prinsip Pentaksiran Pusat 67
4.4 Jenis Instrumen 68
4.5 Tugasan Pentaksiran Pusat 69
4.6 Pelaksanaan Pentaksiran Pusat 71
4.7 Peranan Pihak yang Terlibat 73
iii
BAB 5 PENTAKSIRAN AKTIVITI JASMANI, SUKAN DAN
KOKURIKULUM
5.0 Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan 76

Kokurikulum
5.1 Komponen Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan 76

dan Kokurikulum
5.2 Pentaksiran SEGAK 77
5.3 Pentaksiran BMI 78
5.4 Pentaksiran Sukan Dan Kokurikulum 79
5.5 Pentaksiran Aktiviti Ekstrakurikulum 81
5.6 Borang - Borang PAJSK 82
BAB 6 PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK
6.0 Pentaksiran Psikometrik 88
6.1 Komponen Pentaksiran Psikometrik 88
6.2 Ujian Aptitud Khusus 89
6.3 Ujian Personaliti 90
BAB 7 SISTEM PENGURUSAN PENTAKSIRAN BERASASKAN

SEKOLAH (SPPBS)
7.0 Sistem Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah

(SPPBS)
iv
LAMPIRAN
LAMPIRAN 1 - Pindaan Surat Pekeliling Lembaga Peperiksaan Bil. 1 Tahun

2011 : Penambahbaikan Sistem Pentaksiran Kebangsaan Bagi
Ujian Pencapaian Sekolah Rendah (UPSR) Mulai Tahun 2011
KP.LP.003.07.14 (3) Bertarikh 22 Febuari 2011
LAMPIRAN 2 - Pekeliling Lembaga Peperiksaan Bil. 2 Tahun 2011:

Penambahbaikan Sistem Pentaksiran Kebangsaan Bagi
Penilaian Menengah Rendah (PMR) Mulai Tahun 2012
KP.LP.003.07.14 (2) Bertarikh 14 Febuari 2011
LAMPIRAN 3 - Surat Siaran Lembaga Peperiksaan Bil. 3 Tahun 2011:

Pemakluman Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) Di Sekolah
Rendah Dan Menengah Rendah
KP.LP.003.07.14.05 (1) Bertarikh 29 Julai 2011
LAMPIRAN 4 - Surat Siaran Lembaga Peperiksaan Bil. 6 Tahun 2011:

Penggunaan Buku Pengurusan Dan Pengendalian Pentaksiran
Berasaskan Sekolah (PBS) Sekolah Rendah
KP.LP.003.07.14.05 (3) Bertarikh 15 September 2011
v
AKRONIM
ADD : Attention Deficit Disorder
ADHA : Attention Deficit Hyperactivity Disorder
BMI : Body Mass Index
BPK : Bahagian Pembangunan Kurikulum
BPKhas : Bahagian Pendidikan Khas
BPSH : Bahagian Pengurusan Sekolah Harian
BTP : Bahagian Teknologi Pendidikan
DSP : Dokumen Standard Prestasi
FPK : Falsafah Pendidikan Kebangsaan
FPM : Fail Perkembangan Murid
FS : Fail Showcase
GKMP : Guru Kanan Mata Pelajaran
HEM : Hal Ehwal Murid
ICT : Informasi Komunikasi dan Teknologi
IPGM : Institusi Pendidikan Guru Malaysia
JERI : Jasmani, Emosi, Rohani dan Intelek
JK PBS : Jawatankuasa Pentaksiran Berasaskan Sekolah
JNJK : Jemaah Nazir dan Jaminan Kualiti
JPN : Jabatan Pelajaran Negeri
KSSR : Kurikulum Standard Sekolah Rendah
KBSM : Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah
vi
KSSM : Kurikulum Standard Sekolah Menengah
KPM : Kementerian Pelajaran Malaysia
LD : Learning Disabilities
LP : Lembaga Peperiksaan
OKU : Orang Kurang Upaya
P&P : Pengajaran dan Pembelajaran
PAJSK : Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan Kokurkulum
PBS : Pentaksiran Berasaskan Sekolah
PIBG : Persatuan Ibu Bapa dan Guru
PK : Penjaminan Kualiti
PMR : Penilaian Menengah Rendah
PP : Pentaksiran Pusat
PPD : Pejabat Pelajaran Daerah
PPsi : Pentaksiran Psikometrik
PS : Pentaksiran Sekolah
SABK : Sekolah Agama Bantuan Kerajaan
SEGAK : Standard Kecergasan Fizikal Kebangsaan
SMAN : Sekolah Menengah Agama Negeri
SMAR : Sekolah Menengah Agama Rakyat
SPP : Sektor Penilaian dan Peperiksaan
SPPBS : Sistem Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah
SPPK : Sistem Pentaksiran Pendidikan Kebangsaan
Vii
TJPg : Tugasan Jangka Panjang
TJPk : Tugasan Jangka Pendek
UPSR : Ujian Pencapaian Sekolah Rendah
YDP : Yang Dipertua
viii
PRAKATA
Syukur dipanjatkan ke hadrat Allah SWT kerana dengan izin dan limpah kurnia-Nya,
Lembaga Peperiksaan, Kementerian Pelajaran Malaysia dapat menerbitkan
Panduan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS). Justeru, saya mengambil
kesempatan ini untuk mengucapkan setinggi-tinggi tahniah dan terima kasih kepada
semua pihak yang terlibat secara langsung dalam melaksanakan penerbitan
Panduan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS).
Penghasilan Panduan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) ini ialah usaha

Lembaga Peperiksaan untuk memastikan pelaksanaan Pentaksiran Berasaskan
Sekolah (PBS) yang terdiri daripada 4 Komponen PBS iaitu Pentaksiran Sekolah
(PS), Pentaksiran Pusat (PP), Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan Kokurikulum
(PAJSK) dan Pentaksiran Psikometrik (PPsi) seperti yang diperuntukkan dalam Akta
Pendidikan 1996 (Akta 550) Seksyen 67, Seksyen 68, Seksyen 69 dan Peraturan-
Peraturan Pendidikan (Penilaian dan Peperiksaan) 1997 dapat dilaksanakan
mengikut prinsip dan prosedur yang ditetapkan demi keadilan kepada calon serta
menjamin kesahan dan kebolehpercayaan skor pentaksiran.
Dokumen ini juga dapat membantu semua pihak yang terlibat dengan Pentaksiran
Berasaskan Sekolah (PBS) iaitu pentadbir sekolah dan guru-guru sebagai pentaksir,
pegawai-pegawai Bahagian di Kementerian Pelajaran Malaysia, Jabatan Pelajaran
Negeri (JPN) dan Pejabat Pelajaran Daerah (PPD) yang menjalankan tugas
penataran dan pemeriksaan. Manakala ibu bapa boleh menggunakan dokumen ini
sebagai rujukan.
Kejayaan Pentaksiran Berasaskan Sekolah amat bergantung kepada kerjasama dan

komitmen yang berterusan daripada semua pihak. Kerjasama dan komitmen ini
amat diperlukan bagi mempertingkatkan tahap pelaksanaan Pentaksiran
Berasaskan Sekolah demi menjaga integriti negara di mata dunia. Saya berharap
budaya kerja ini berterusan demi merealisasikan moto Lembaga Peperiksaan iaitu
Adil, Sahih dan Amanah.
Terima kasih.
DR. NA’IMAH BINTI ISHAK

Pengarah Peperiksaan
Lembaga Peperiksaan
Kementerian Pelajaran Malaysia
vi ix
BAB 1
DASAR DAN PELAKSANAAN

PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH (PBS)
Dasar dan Pelaksanaan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) BAB 1
1.0 DASAR PELAKSANAAN PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH (PBS)
Empat perkara asas kepada dasar pelaksanaan PBS ialah:
1.1 Punca Kuasa

1.2 Komponen Pentaksiran Berasaskan Sekolah
1.3 Peraturan-Peraturan Am Pentaksiran Berasaskan Sekolah
1.4 Dokumen Rujukan
1.1 PUNCA KUASA
Pelaksanaan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) sekolah rendah mulai tahun 2011 dan
peringkat menengah rendah mulai tahun 2012 berdasarkan:
1.1.1 Akta Pendidikan
Akta Pendidikan 1996 (Akta 550) dan Peraturan-Peraturan Pendidikan (Penilaian dan
Peperiksaan) 1997, Bahagian II, Perkara 3 yang menggariskan fungsi Lembaga Peperiksaan
adalah:
a. Perkara 3 (a): untuk memberi nasihat, memantau dan membuat analisis tentang
penilaian berasaskan sekolah;
b. Perkara 3 (b): untuk mengendalikan semua peperiksaan mengikut peraturan-

peraturan, garis panduan dan arahan tentang peperiksaan; dan
c. Perkara 3 (c): untuk mengadakan peperiksaan, untuk mengendalikan pemantauan

peperiksaan dan menguatkuasakan peraturan-peraturan, garis panduan dan arahan
tentang peperiksaan.
2
1.1.2 Mesyuarat Jemaah Menteri
Mesyuarat Jemaah Menteri bertarikh 17 Disember 2010 telah bersetuju supaya

penambahbaikan Sistem Pentaksiran Pendidikan Kebangsaan (SPPK) bagi Ujian
Pencapaian Sekolah Rendah (UPSR) dan Penilaian Menengah Rendah (PMR) dilaksanakan
dengan memberikan penekanan kepada pentaksiran untuk pembelajaran (assessment for
learning) dan pentaksiran tentang pembelajaran (assessment of learning).
Selaras dengan arahan itu, Lembaga Peperiksaan (LP), Kementerian Pelajaran Malaysia
(KPM) telah mengeluarkan:
a. Pindaan Surat Pekeliling Lembaga Peperiksaan Bil. 1 Tahun 2011: Penambahbaikan

Sistem Pentaksiran Kebangsaan Bagi Ujian Pencapaian Sekolah Rendah Mulai
Tahun 2011 - KP.LP.003.07.14 (3) bertarikh 22 Februari 2011.
b. Pindaan Surat Pekeliling Lembaga Peperiksaan Bil. 2 Tahun 2011: Penambahbaikan

Sistem Pentaksiran Kebangsaan Bagi Penilaian Menengah Rendah (PMR) Mulai
Tahun 2012 - KP.LP.003.07.14 (2) bertarikh 14 Februari 2011.
c. Surat Siaran Lembaga Peperiksaan Bil. 3 Tahun 2011: Pemakluman Pentaksiran

Berasaskan Sekolah (PBS) di Sekolah Rendah dan Menengah Rendah -
KP.LP.003.07.14.05 (1) bertarikh 29 Julai 2011.
d. Surat Siaran Lembaga Peperiksaan Bil. 6 Tahun 2011: Penggunaan Buku

Pengurusan dan Pengendalian Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) Sekolah
Rendah -KP.LP.003.07.14.05 (3) Bertarikh 15 September 2011.
3
1.2 KOMPONEN PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
PBS merupakan satu pentaksiran yang bersifat holistik iaitu menilai aspek kognitif, afektif
dan psikomotor selaras dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan kurikulum
kebangsaan. Komponen PBS terdiri daripada dua kategori iaitu akademik dan bukan
akademik seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1. Kategori akademik terdiri daripada
Pentaksiran Sekolah (PS) dan Pentaksiran Pusat (PP), manakala kategori bukan akademik
terdiri daripada Pentaksiran Psikometrik (PPsi) dan Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan
Kokurikulum (PAJSK). Kedua-dua kategori ini memberi pengiktirafan dan autonomi kepada
guru untuk melaksanakan pentaksiran formatif dan sumatif yang berasaskan sekolah.
PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
AKADEMIK BUKAN AKADEMIK
Pentaksiran Pentaksiran Pentaksiran Pentaksiran

Pusat Sekolah Aktiviti Psikometrik
Jasmani,
Sukan dan
Kokurikulum
Rajah 1: Komponen PBS
4
1.2.1 Pentaksiran Sekolah
Pentaksiran yang dirancang, dibina, ditadbir, diperiksa, direkod dan dilapor oleh guru
sekolah yang berkenaan.
a. Pentaksiran formatif dijalankan seiring dengan proses pengajaran dan pembelajaran

(P&P). Contoh instrumen yang boleh digunakan ialah lembaran kerja, pemerhatian,
kuiz, senarai semak, laporan tugasan, tugasan rumah dan ujian.
b. Pentaksiran sumatif dijalankan pada akhir setiap unit pembelajaran, penggal, bulan
dan tahun.
PS berfungsi sebagai pentaksiran untuk pembelajaran (assessment for learning) dan

pentaksiran tentang pembelajaran (assessment of learning).
1.2.2 Pentaksiran Pusat
Pentaksiran yang ditadbir, diperiksa, direkod di peringkat sekolah oleh guru berdasarkan
peraturan pentaksiran, instrumen pentaksiran, tugasan, garis panduan, peraturan penskoran
dan penggredan dikeluarkan oleh LP dalam tempoh yang ditetapkan mengikut mata
pelajaran. Pelaporan dikeluarkan LP.
1.2.3 Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan Kokurikulum
Pentaksiran yang ditadbir, direkod dan dilaporkan di peringkat sekolah oleh guru
berdasarkan penyertaan, penglibatan dan pencapaian murid dalam aktiviti sukan,
kokurikulum dan ekstrakurikulum. Standard Kecergasan Fizikal Kebangsaan (SEGAK) dan
Body Mass Index (BMI) dilaksanakan untuk menilai dan melaporkan aktiviti fizikal murid.
1.2.4 Pentaksiran Psikometrik
Pentaksiran yang dilaksanakan di peringkat sekolah dan / atau pusat untuk mengukur
kebolehan (innate ability dan acquired ability), kemahiran berfikir, kemahiran menyelesaikan
masalah, minat, kecenderungan, sikap dan personaliti murid. Pentaksiran ini tidak
berasaskan kurikulum dan proses pengajaran dan pembelajaran.
5
1.2.5 Jadual Pelaksanaan Komponen PBS
PBS dilaksanakan mengikut jadual yang ditetapkan oleh Lembaga Peperiksaan. Jadual
di bawah menunjukkan komponen PBS yang perlu dilaksanakan di peringkat rendah mulai
tahun 2011 dan peringkat menengah rendah mulai tahun 2012.
Jadual 1 menunjukkan pelaksanaan PBS pada Tahap 1 (Tahun 1, Tahun 2, Tahun 3).
BIL KOMPONEN PBS PERKARA

Dilaksanakan bagi mata pelajaran berikut :
a. Pentaksiran Sekolah  Bahasa Malaysia  Pendidikan Seni Visual
 Bahasa Inggeris  Pendidikan Muzik
 Bahasa Cina  Dunia Sains dan Teknologi
 Bahasa Tamil  Bahasa Arab
 Matematik  Bahasa Cina SK
 Pendidikan Jasmani  Bahasa Tamil SK
 Pendidikan Kesihatan  Bahasa Kadazandusun
 Pendidikan Islam  Bahasa Iban
 Pendidikan Moral  Bahasa Melayu SJK
 Bahasa Inggeris SJK
b. Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Tiada

Sukan dan Kokurikulum
c. Pentaksiran Psikometrik Tiada
d. Pentaksiran Pusat Tiada
Jadual 1 : Pelaksanaan Tahap 1 (Tahun 1, Tahun 2, Tahun 3)
6
Jadual 2 menunjukkan pelaksanaan PBS pada Tahap 2 (Tahun 4, Tahun 5, Tahun 6).
a. Pentaksiran Sekolah  Bahasa Malaysia  Pendidikan Muzik
 Bahasa Inggeris  Pendidikan Seni Visual
 Bahasa Cina  Pendidikan Islam
 Bahasa Tamil  Pendidikan Moral
 Matematik  Sejarah
 Sains  Bahasa Arab
 Reka Bentuk dan  Bahasa Cina SK
Teknologi  Bahasa Tamil SK
 Teknologi Maklumat dan  Bahasa Kadazandusun
Komunikasi  Bahasa Iban
 Pendidikan Jasmani  Bahasa Semai
 Pendidikan Kesihatan
b. Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Aktiviti Jasmani, Sukan, Kokurikulum dan Ekstrakurikulum

c. Pentaksiran Psikometrik Ujian Aptitud Am dan Ujian Personaliti
d. Pentaksiran Pusat Dilaksanakan bagi mata pelajaran yang ditetapkan oleh

Lembaga Peperiksaan.
Jadual 2 : Pelaksanaan pada Tahap 2 (Tahun 4, Tahun 5, Tahun 6)
7
Jadual 3 menunjukkan pelaksanaan PBS pada Tingkatan 1, 2 dan 3.

a. Pentaksiran Sekolah  Bahasa Melayu  Pendidikan Muzik
 Bahasa Inggeris  Pendidikan Sivik dan
 Bahasa Arab Kewarganegaraan
 Bahasa Cina  Pendidikan Jasmani dan
 Bahasa Tamil Kesihatan
 Bahasa Iban  Kemahiran Hidup
 Bahasa Kadazandusun Bersepadu Kemahiran
 Mathematics Teknikal
 Science  Kemahiran Hidup
 Pendidikan Islam Bersepadu Ekonomi
 Pendidikan Moral Rumah Tangga
 Sejarah  Kemahiran Hidup
 Geografi Bersepadu Pertanian
 Pendidikan Seni Visual  Kemahiran Hidup
Bersepadu Perdagangan
dan Keusahawanan
b. Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Mulai tingkatan 1 tahun 2012

c. Pentaksiran Psikometrik Ujian Aptitud Khusus dan Ujian Personaliti
d. Pentaksiran Pusat Dilaksanakan bagi mata pelajaran berikut pada tingkatan

2 dan tingkatan 3 :
 Bahasa Melayu  Pendidikan Muzik
 Bahasa Inggeris  Pendidikan Sivik dan
 Bahasa Arab Kewarganegaraan
 Bahasa Cina  Pendidikan Jasmani dan
 Bahasa Tamil Kesihatan
 Bahasa Iban  Kemahiran Hidup
 Bahasa Kadazandusun Bersepadu Kemahiran
 Mathematics Teknikal
 Science  Kemahiran Hidup
 Pendidikan Islam Bersepadu Ekonomi
 Pendidikan Moral Rumah Tangga
 Sejarah  Kemahiran Hidup
 Geografi Bersepadu Pertanian
 Pendidikan Seni Visual  Kemahiran Hidup
Bersepadu Perdagangan
dan Keusahawanan
Jadual 3 : Pelaksanaan PBS Tingkatan 1, 2 dan 3
8
1.3 PERATURAN-PERATURAN AM PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
1.3.1 Syarat Pelaksanaan
a. Semua murid di sekolah kebangsaan / sekolah jenis kebangsaan / sekolah swasta

hendaklah melaksanakan PBS di sekolah rendah.
b. Semua murid sekolah kerajaan / sekolah bantuan kerajaan / Sekolah Agama Bantuan
Kerajaan (SABK) / sekolah di bawah agensi kerajaan / Sekolah Menengah Agama
Negeri (SMAN) / Sekolah Menengah Agama Rakyat (SMAR) dan sekolah swasta
yang berdaftar dengan KPM hendaklah melaksanakan PBS di peringkat menengah
rendah.
c. Semua murid hendaklah didaftarkan dalam Sistem Pengurusan PBS (SPPBS).
1.3.2 Pengurusan Kes Khas
Pihak sekolah hendaklah membuka fail Kes Khas Sekolah. Fail ini hendaklah mengandungi
maklumat berkaitan semua jenis kes khas.
a. Kes Disiplin (ponteng dan buang sekolah).
Pentadbir sekolah hendaklah mengambil tindakan seperti berikut:
i. memfailkan senarai nama murid beserta dengan surat amaran dan laporan
tindakan dari unit disiplin sekolah dan keputusan JK PBS sekolah berkaitan kes
dalam fail Kes Khas Sekolah.
ii. melaksanakan PBS sepanjang murid hadir di sekolah. Sekiranya tempoh

pelaksanaan dan penilaian PBS telah tamat, murid tidak perlu melaksanakan PBS
tersebut.
iii. melaksanakan PBS mengikut kaedah yang diputuskan oleh JK PBS sekolah.
iv. memastikan skor bagi komponen PBS direkodkan berdasarkan hasil kerja semasa
yang dilakukan oleh murid berkenaan.
9
b. Murid tidak hadir ke sekolah dalam tempoh masa yang panjang atas sebab kesihatan.
i. memfailkan semua kes, laporan perubatan dan keputusan JK PBS berkaitan kes
dalam fail Kes Khas Sekolah.
ii. memastikan semua kes disokong dengan laporan perubatan yang mengesahkan
murid berkenaan sakit.
iii. melaksanakan PBS sepanjang murid hadir ke sekolah. Sekiranya tempoh

pelaksanaan dan penilaian PBS telah tamat, murid tidak perlu melaksanakan PBS
tersebut.
iv. melaksanakan PBS mengikut kaedah yang diputuskan oleh JK PBS sekolah.
v. memastikan skor bagi komponen PBS direkodkan berdasarkan hasil kerja semasa
yang dilakukan oleh murid berkenaan.
c. Murid Orang Kurang Upaya (OKU).
i. mengenal pasti kategori murid dari golongan OKU.

Kategori murid OKU adalah seperti berikut:
 Terencat Akal / Sindrom Down

 Buta
 Pelbagai Kecacatan / Ketidakupayaan lain / Disleksia / Attention Deficit
Hyperactivity Disorder (ADHD) / Attention Deficit Disorder (ADD) / Autisme /
Learning Disabilities (LD)
 Bisu
 Pekak
 Rabun
 Spastik/Cerebral Palsy
ii. mendapatkan dokumen rasmi sebelum mengkategorikan murid sebagai OKU.

Murid perlu mengemukakan satu daripada dokumen berikut:
 Laporan Perubatan yang mengesahkan murid adalah OKU; atau
 Kad OKU bagi murid yang telah mendaftar dengan Jabatan Kebajikan
Masyarakat sebagai OKU
iii. memfailkan semua kes, laporan perubatan/Kad OKU dan keputusan JK PBS
berkaitan kes dalam fail Kes Khas Sekolah.
10
iv. mematuhi prosedur permohonan keperluan khas berikut:
 Memastikan murid yang tidak dapat melaksanakan PBS seperti murid biasa
membuat permohonan kepada pihak sekolah. Murid yang tidak membuat
permohonan akan dianggap sebagai murid biasa.
 Mengemukakan salinan dengan menggunakan Borang Maklumat Murid Dari

Golongan Orang Kurang Upaya (OKU) yang disediakan oleh LP berserta
dokumen sokongan seperti laporan perubatan atau kad OKU kepada Pengarah
Pelajaran Negeri untuk kelulusan melaksanakan PBS menggunakan
mekanisme yang ditetapkan untuk calon OKU.
v. melaksanakan PBS kepada semua murid OKU kerana tiada sebarang

pengecualian diberikan kepada murid berkenaan. Murid berkenaan akan ditaksir
dan dinilai menggunakan mekanisme yang sesuai.
vi. melaksanakan PBS mengikut kaedah yang diputuskan oleh JK PBS sekolah.
vii menyediakan keperluan khas yang diperlukan oleh murid berkenaan seperti
perkhidmatan, peralatan atau perisian khas dalam pentaksiran PBS.
d. Murid bertukar sekolah.
Pentadbir sekolah asal hendaklah mengambil tindakan seperti berikut:
i. mengemas kini skor PBS murid berkenaan dalam SPPBS sebelum proses
perpindahan tersebut.
ii. memaklumkan pertukaran tersebut kepada Pegawai PBS PPD dan Pegawai PBS
JPN.
iii. memastikan evidens PBS murid berkenaan diserahkan kepada sekolah baharu.
Pentadbir sekolah baharu hendaklah mengambil tindakan seperti berikut:
i. memastikan evidens murid dari sekolah asal diterima.
ii. mendapatkan surat rasmi dari sekolah asal murid sekiranya dia tidak
melaksanakan PBS sebelum berpindah ke sekolah baharu.
iii. melaksanakan PBS untuk murid berkenaan bagi komponen PS, PP, PAJSK dan
PPsi sepanjang tempoh murid berada di sekolah baharu.
Bagi komponen PP, sekiranya tempoh pelaksanaan dan penilaian telah tamat,
murid tidak perlu melaksanakan PP.
11
e. Murid di bawah pengawasan Kementerian Dalam Negeri dan Jabatan Kebajikan

Masyarakat.
Pentadbir sekolah berkenaan hendaklah mengambil tindakan seperti berikut:
i. memastikan semua murid melaksanakan PBS kerana tiada sebarang

pengecualian diberikan kepada murid berkenaan. Murid berkenaan akan ditaksir
dan dinilai menggunakan mekanisme yang sesuai.
ii. melaksanakan PBS mengikut kaedah yang diputuskan oleh JK PBS sekolah.
iii. merujuk kepada Pengarah Peperiksaan untuk mendapatkan maklumat dan

tindakan selanjutnya bagi melaksanakan PP untuk murid berkenaan.
f. Atlet yang terlibat dalam kejohanan peringkat negeri dan / atau kebangsaan /
antarabangsa.
i. memastikan PBS dilaksanakan sepanjang murid hadir di sekolah. Sekiranya

tempoh pelaksanaan dan penilaian PBS telah tamat, murid tidak perlu
melaksanakan PBS tersebut.
iii. merujuk kepada Pengarah Peperiksaan untuk mendapatkan maklumat dan

tindakan selanjutnya bagi melaksanakan PP untuk murid berkenaan.
g. Murid baru pulang dari bermastautin di luar negara.
i. memastikan PBS hanya dilaksanakan semasa murid hadir di sekolah. Pelaksanaan

PBS hanya dilakukan semasa murid berada di sekolah.
12
1.4 DOKUMEN RUJUKAN
Pelaksanaan PBS hendaklah berpandukan Panduan Pentaksiran Berasaskan Sekolah

(PBS), Dokumen Standard Prestasi (DSP) dan Manual SPPBS yang disediakan oleh LP.
a. Panduan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS)
i. LP menghantar buku kepada JPN / PPD.
ii. JPN / PPD mengedarkan buku ke sekolah.
iii. Pihak sekolah memperbanyakkan dan mengedarkan buku kepada semua

guru yang terlibat dalam PBS.
Sebuah naskhah hendaklah disimpan di Bilik Pengetua / Guru Besar.
b. Dokumen Standard Prestasi (DSP)
i. LP menghasilkan DSP.
ii. Pihak sekolah memperbanyakkan dan mengedarkan DSP kepada guru mata
pelajaran yang terlibat dalam PBS.
Guru mata pelajaran mesti memiliki dan menggunakan DSP yang disediakan
oleh LP. Pelaksanaan pentaksiran hendaklah mematuhi sepenuhnya
kandungan DSP.
Sebuah naskhah hendaklah disimpan di bilik Pengetua / Guru Besar.
iii. DSP boleh dimuat turun dari laman sesawang LP.
c. Manual Sistem Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (SPPBS)
i. LP menyediakan Manual SPPBS.
ii. Pihak sekolah memuat turun Manual SPPBS dari laman sesawang LP dan
mengedarkan kepada guru-guru. Sebuah naskhah hendaklah disimpan
di bilik Pengetua / Guru Besar.
13
BAB 2
PENGOPERASIAN
Pengoperasian Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) BAB 2
2.0 PENGOPERASIAN PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
Empat perkara asas pengoperasian PBS ialah:
2.1 Jawatankuasa PBS

2.2 Jadual Pelaksanaan PBS
2.3 Penjaminan Kualiti PBS
2.4 Penyimpanan Evidens PBS
2.1 JAWATANKUASA PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
2.1.1 Peringkat Kementerian Pelajaran Malaysia
a. Senarai Jawatankuasa
Pengerusi : Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia (KPPM)
Naib Pengerusi : Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia

(Sektor Dasar dan Pembangunan Pendidikan)
Setiausaha : Pengarah Lembaga Peperiksaan
Ahli : Pengarah Bahagian Buku Teks

Setiausaha Bahagian Khidmat Pengurusan
Pengarah Bahagian Kokurikulum dan Kesenian
Pengarah Bahagian Pembangunan Kurikulum
Pengarah Bahagian Pendidikan Guru
Pengarah Bahagian Pendidikan Islam
Pengarah Bahagian Pendidikan Khas
Pengarah Bahagian Pendidikan Swasta
Pengarah Bahagian Pendididkan Teknik dan Vokasional
Setiausaha Bahagian Pengurusan Maklumat
Pengarah Bahagian Sekolah Berasrama Penuh dan Sekolah
Kecemerlangan
Pengarah Bahagian Pengurusan Sumber Manusia
Pengarah Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Dasar
Pendidikan
Pengarah Bahagian Psikologi dan Kaunseling
Pengarah Bahagian Sukan
Pengarah Bahagian Teknologi Pendidikan
Pengarah Institut Aminuddin Baki
Pengarah Institut Pendidikan Guru Malaysia
Ketua Nazir Jemaah Nazir dan Jaminan Kualiti
16
b. Senarai Tugas
i. Mengadakan mesyuarat jawatankuasa peringkat kementerian;
ii. Mengadakan mesyuarat penataran peringkat kementerian;
iii. Memastikan aktiviti penjaminan kualiti pengendalian PBS dilaksanakan; dan
iv. Menyediakan laporan pelaksanaan peringkat kementerian untuk dihantar kepada

Menteri Pelajaran.
2.1.2 Peringkat Negeri
Pengerusi : Pengarah Pelajaran Negeri
Naib Pengerusi : Timbalan Pengarah Pelajaran Negeri
Setiausaha : Ketua Sektor, Sektor Penilaian dan Peperiksaan (SPP), JPN
Ahli : Semua Ketua Sektor JPN

Pengarah Institut Pendidikan Guru Malaysia (IPGM)
Ketua Nazir, Jemaah Nazir dan Jaminan Kualiti Negeri (JNJK)
Ketua Penolong Pengarah, Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri
(BTPN)
Semua Ketua Penolong Pengarah, JPN
Semua Pegawai Pelajaran Daerah
YDP Majlis Pengetua
YDP Majlis Guru Besar
YDP Majlis Guru Cemerlang
b. Senarai Tugas
i. Memastikan pengoperasian PBS di negeri mengikut garis panduan yang

ditetapkan.
ii. Mengadakan empat kali mesyuarat jawatankuasa peringkat negeri;
iii. Mengadakan mesyuarat penataran peringkat negeri;
iii. Memastikan aktiviti penjaminan kualiti pengendalian PBS dilaksanakan; dan
iv. Menyediakan laporan pelaksanaan peringkat negeri untuk dihantar kepada LP

dan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia.
17
2.1.3 Peringkat Daerah
Pengerusi : Pegawai Pelajaran Daerah
Naib Pengerusi : Timbalan Pegawai Pelajaran Daerah
Setiausaha : Penolong PPD (Peperiksaan / PBS)
Ahli : Semua Pengetua

Semua Guru Besar
Semua Penolong PPD
Semua Penyelaras Pusat Kegiatan Guru
b. Senarai Tugas
i. Memastikan pengoperasian PBS di daerah mengikut garis panduan yang

ditetapkan.
ii. Mengadakan empat kali mesyuarat jawatankuasa peringkat daerah;
iii. Mengadakan mesyuarat penataran peringkat daerah;
iv. Memastikan aktiviti penjaminan kualiti pengendalian PBS dilaksanakan; dan
v. Menyediakan laporan pelaksanaan peringkat daerah untuk dihantar ke JPN.
18
2.1.4 Peringkat Sekolah
a. Senarai Jawatankuasa Induk PBS
i. Sekolah Rendah
Pengerusi : Guru Besar
Naib Pengerusi : Penolong Kanan Pentadbiran (PS dan PP)

Penolong Kanan HEM (PPsi / Pembudayaan PBS)
Penolong Kanan Ko-Kurikulum (PAJSK)
Penyelia Petang (jika berkenaan)
Penolong Kanan Pendidikan Khas (jika berkenaan)
Setiausaha : Setiausaha Peperiksaan / Setiausaha PBS
Ahli : Ketua Panitia yang dilantik (Latihan / Penataran)

Ketua Panitia yang dilantik (Penyelarasan)
Ketua Panitia yang dilantik (Pementoran)
Ketua Panitia yang dilantik (Pemantauan)
Ketua Panitia yang dilantik (Pengesanan)
Ketua Panitia yang dilantik (PS dan PP)
Guru Cemerlang
Guru Disiplin
Guru Bimbingan dan Kaunseling (PPsi)
Guru Penolong yang dilantik (PAJSK)
Jurulatih Utama (Setiap mata pelajaran)
ii. Sekolah Menengah (Gred A)
Pengerusi : Pengetua

Ahli : Guru Kanan Mata Pelajaran (GKMP) yang dilantik

(Latihan / Penataran)
GKMP yang dilantik (Penyelarasan)
GKMP yang dilantik (Pementoran)
GKMP yang dilantik (Pemantauan)
GKMP yang dilantik (Pengesanan)
Semua Ketua Panitia (PS dan PP)
Guru Cemerlang
Guru Disiplin
19
iii. Sekolah Menengah (Gred B)
Pengerusi : Pengetua

Ahli : GKMP / Ketua Panitia yang dilantik (Latihan / Penataran)

GKMP / Ketua Panitia yang dilantik (Penyelarasan)
GKMP / Ketua Panitia yang dilantik (Pementoran)
GKMP / Ketua Panitia yang dilantik (Pemantauan)
GKMP / Ketua Panitia yang dilantik (Pengesanan)
Semua Ketua Panitia (PS dan PP)
Guru Cemerlang
Guru Disiplin
Nota: Pelantikan JK PBS ini tertakluk kepada keperluan sekolah dan bergantung kepada
keperluan pihak lain. Seorang guru boleh memegang lebih daripada satu portfolio.
b. Senarai Tugas
i. Memastikan pengoperasian PBS di sekolah mengikut garis panduan yang ditetapkan.
ii. Mengadakan mesyuarat sekurang- kurangnya empat kali setahun.
Agenda mesyuarat adalah seperti berikut:
• Agenda Mesyuarat Pertama (Awal Tahun):
- Menjelaskan konsep, dasar pelaksanaan dan komponen PBS.
- Menyediakan agihan tugas jawatankuasa dan carta organisasi JK PBS.
- Melantik Pentaksir Sekolah.
- Menetapkan sistem fail PBS.
- Mengedarkan surat pekeliling / surat siaran pelaksanaan PBS.
- Memaklumkan peraturan-peraturan am pelaksanaan PBS.
20
- Menetapkan Jadual Kerja Pelaksanaan (Carta Gantt)
PS / PP / PAJSK / PPsi
Program Pembudayaan PBS (Murid / Guru / Ibu bapa / Jalinan dan
Jaringan)
Latihan / Penataran
Penyelarasan
Pementoran
Pemantauan
Pelaporan Prestasi Murid dalam SPPBS
- Pengurusan evidens di tempat yang selamat dan bersistematik.
- Pengurusan pelaksanaan PBS bagi kes-kes khas.
- Hal-hal lain.
• Agenda Mesyuarat Kedua (Suku Tahun Pertama):
- Pengesahan Minit Mesyuarat Pertama.
- Isu-Isu Pelaksanaan dan kes-kes khas PBS.
- Laporan Jawatankuasa PBS:
Jaringan)
Latihan / Penataran
Penyelarasan
Pementoran
Pemantauan
- Hal-hal lain.
• Agenda Mesyuarat Ketiga (Suku Tahun Kedua):
- Pengesahan Minit Mesyuarat Kedua.
- Isu-Isu Pelaksanaan dan Kes-kes Khas PBS.
- Laporan Jawatankuasa PBS:
Jaringan)
Latihan / Penataran
Penyelarasan
Pementoran
Pemantauan
- Hal-hal lain.
21
• Agenda Mesyuarat Keempat (Post Mortem)
- Pengesahan Minit Mesyuarat Ketiga.
- Post Mortem Pelaksanaan PBS.
- Tindakan Susulan dan Penambahbaikan Pelaksanaan PBS.
- Perancangan Pelaksanaan PBS Tahun Hadapan.
- Hal-hal lain.
iii. Semua keputusan mesyuarat hendaklah diminitkan dan menjadi dasar atau punca
kuasa kepada pengoperasian / pelaksanaan PBS di sekolah.
iv. Pentadbir sekolah bertanggungjawab mengeluarkan surat pelantikan pentaksir sekolah,

login dan kata laluan SPPBS.
22
2.2 JADUAL PENGOPERASIAN PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
a. Pelaksanaan PBS hendaklah mematuhi Jadual Pengoperasian PBS yang disediakan

oleh LP.
b. Semua isu berkaitan pengoperasian PBS hendaklah dijadikan agenda Mesyuarat

Jawatankuasa Kurikulum peringkat negeri, daerah dan sekolah.
Jadual 4 menunjukkan jadual pengoperasian PBS yang perlu dilaksanakan di sekolah

rendah mulai tahun 2011 dan peringkat menengah rendah mulai tahun 2012.
BIL PERKARA TEMPOH TINDAKAN
i. Mengedarkan Surat Pekeliling Mengikut Keperluan LP

ke JPN.
ii. Mengedarkan Surat Pekeliling Mengikut Keperluan JPN

ke PPD dan Sekolah.
iii. Mengedarkan Surat Arahan Disember LP

Pelaksanaan PBS
ke JPN.
iv. Mengedarkan Surat Arahan Disember JPN

Pelaksanaan PBS
ke PPD dan Sekolah.
v. Mesyuarat Jawatankuasa PBS Januari - Mac, JPN / PPD /

April - Jun,
Sekolah
Julai - September
Oktober - Disember
vi. Pendaftaran SPPBS. Januari - Februari Sekolah
vii. Tempoh pelaksanaan PBS. Mengikut jadual Sekolah

yang ditetapkan oleh
LP
viii. Penjaminan Kualiti: Sepanjang tahun Sekolah / PPD /

mengikut keperluan JPN / LP /
Pementoran, Pemantauan,
Bahagian KPM
Penyelarasan dan Pengesanan.
ix. Pengumpulan penguasaan murid Sehingga hari Sekolah

dalam SPPBS. terakhir sesi
persekolahan tahun
semasa
x. Pelaporan murid. Mengikut keperluan Sekolah
Jadual 4 : Jadual Pengoperasian PBS
23
2.3 PENJAMINAN KUALITI
Penjaminan kualiti merupakan piawaian untuk menentukan kualiti pelaksanaan PBS

mengikut garis panduan yang ditetapkan. Kualiti hendaklah menjadi keutamaan dalam
semua aspek dan peringkat pentaksiran. Pentaksiran yang berkualiti akan menghasilkan
maklumat yang tepat dan menunjukkan keadaan sebenar tentang tahap pembelajaran
murid. Maklumat yang tepat boleh membantu pembuat dan penentu dasar melakukan
perubahan bagi tujuan meningkatkan pengajaran dan pembelajaran. Indikator atau petunjuk
utama bagi penjaminan kualiti dalam pentaksiran ialah kesahan dan kebolehpercayaan skor,
kebolehtadbiran instrumen dan keadilan kepada calon.
Penjaminan kualiti dalam pelaksanaan PBS dilakukan melalui:
2.3.1 Pementoran
2.3.2 Penyelarasan
2.3.3 Pemantauan
2.3.4 Pengesanan
2.3.1 Pementoran
Pementoran adalah proses membantu, memudah cara dan membimbing guru. Pementoran
dalam konteks Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) adalah satu proses yang dijalankan
untuk penjaminan kualiti bagi membantu, memudah cara, membimbing, meningkatkan
pengetahuan dan kefahaman guru untuk melaksanakan PBS mengikut prosedur dan garis
panduan yang ditetapkan.
a. Tempoh Pelaksanaan:
Aktiviti pementoran dijalankan sebelum, semasa dan / atau selepas pelaksanaan

pentaksiran berasaskan sekolah.
b. Objektif Pementoran:
i. Memberi bimbingan, khidmat bantu dan nasihat mengenai pelaksanaan dan

pengurusan PBS.
ii. Meningkatkan kemahiran pelaksanaan pentaksiran dalam kalangan guru yang

dibimbing.
iii. Meningkatkan kompetensi dan keyakinan guru yang dibimbing.
iv. Membantu guru menyelesaikan masalah pelaksanaan PBS.
v. Membina rangkaian kerja dan hubungan profesional antara mentor dan guru
yang dibimbing.
24
c. Jenis Pementoran:
i. Formal
Pementoran formal dijalankan oleh JK PBS secara berjadual dalam mesyuarat

atau sesi peningkatan profesionalisme guru.
ii. Informal
Pementoran informal dijalankan oleh JK PBS sebelum, semasa atau selepas

pelaksanaan PBS tanpa jadual yang ditetapkan.
d. Mentor:
i. Mentor dalaman terdiri daripada:
• GKMP / Ketua Bidang
• Ketua Panitia
• Guru Cemerlang
• Jurulatih Utama
• Mana-mana guru yang dilantik oleh Pengetua / Guru Besar / JK PBS
ii. Mentor luaran terdiri daripada:
• Petugas yang dilantik oleh LP
• Petugas yang dilantik oleh JPN
• Petugas yang dilantik oleh PPD
e. Peranan Mentor:
i. Membimbing guru menggunakan standard prestasi dan aplikasi SPPBS.
ii. Membantu guru menyediakan instrumen pentaksiran.
iii. Memberi pendedahan pelbagai jenis instrumen pentaksiran.
iv. Memastikan pelaksanaan pentaksiran seiring dengan P&P.
v. Mendapatkan maklum balas untuk penambahbaikan pengajaran.
vi. Membantu menyelesaikan masalah yang dihadapi oleh guru yang dibimbing.
25
Rajah 2 menunjukkan carta alir pementoran.
MULA
JK PBS merancang pelaksanaan

pementoran
Memberi Menjalankan pementoran

bimbingan
Tidak Guru faham mengenai pelaksanaan PBS
Ya
Menghantar laporan pementoran kepada

JK PBS PPD/JPN/LP
TAMAT
Rajah 2 : Carta Alir Pementoran
26
2.3.2 Penyelarasan
Penyelarasan adalah satu proses penjaminan kualiti untuk memastikan keseragaman

pelaksanaan tugasan dan penskoran demi keadilan kepada calon serta kesahan dan
kebolehpercayaan skor pentaksiran.
a. Tempoh Pelaksanaan:
Kekerapan aktiviti penyelarasan adalah sepanjang tempoh pelaksanaan PBS dan

mengikut jadual yang ditentukan oleh JK PBS.
b. Objektif Penyelarasan:
i. Menyeragamkan kefahaman terhadap kehendak tugasan dan kriteria

penskoran.
ii. Menyeragamkan skor pentaksiran sekolah yang diberikan oleh guru

berdasarkan pernyataan standard, deskriptor dan evidens dalam dokumen
standard prestasi.
iii. Menyeragamkan skor pentaksiran pusat yang diberikan oleh guru

berdasarkan kriteria penskoran sesuatu tugasan yang ditetapkan.
iv. Menyeragamkan alat, bahan dan situasi mengikut kriteria yang telah
ditetapkan untuk menghasilkan skor yang terlaras.
v. Memastikan kesahan dan kebolehpercayaan skor dalam pelaksanaan PBS

oleh guru di sekolah.
vi. Memastikan skor yang diberikan menepati keupayaan dan prestasi murid.
vii. Memastikan skor yang diberikan adalah adil bagi semua murid.
c. Jenis Penyelarasan:
i. Penyelarasan dalaman dijalankan bagi menyelaraskan kefahaman mengenai

tugasan dan penskoran pentaksiran pusat antara guru-guru mata pelajaran
dalam sekolah yang sama.
ii. Penyelarasan luaran dijalankan bagi menyelaraskan kefahaman mengenai

tugasan dan penskoran pentaksiran pusat antara guru-guru mata pelajaran
di seluruh negara.
27
d. Personal
i. Penyelaras dalaman
• GKMP
• Guru Cemerlang
• Ketua Panitia
• Jurulatih Utama
• Guru yang dilantik oleh Pengetua / Guru Besar / JK PBS
ii. Penyelaras luaran
• Petugas yang dilantik oleh JPN
• Petugas yang dilantik oleh PPD
e. Pelaksanaan Penyelarasan:
i. Sebelum Penyelarasan:
• JK PBS peringkat JPN, PPD dan sekolah menentukan tarikh, tempat dan
masa penyelarasan.
• Mengadakan perbincangan mengenai
- Kefahaman tentang standard prestasi atau tugasan.
- Kesesuaian instrumen yang digunakan.
- Kefahaman tentang penskoran.
- Pemilihan evidens murid untuk penyelarasan skor.
ii. Semasa Penyelarasan:
• Memilih evidens murid mengikut aras pencapaian.
• Membanding skor yang diberikan oleh guru.
• Menyelaras pemberian skor.
iii. Selepas Penyelarasan:
• Menyediakan laporan penyelarasan.
• Menyelaras skor murid, jika perlu.

28
Rajah 3 menunjukkan carta alir penyelarasan dalaman.
MULA
Pengetua / Guru Besar Melantik

Penyelaras
Mengadakan Taklimat Penyelarasan
Guru menilai Menjalankan penyelarasan bersama guru

semula hasil kerja mata pelajaran
murid
Menyelaraskan skor guru dengan skor

yang telah ditetapkan oleh LP
Tidak Skor yang dberikan oleh guru selaras

dengan skor LP
Ya
JK PBS mengesahkan skor
Setiausaha Peperiksaan menghantar

skor ke LP
JK PBS menyediakan laporan

penyelarasan
TAMAT
Rajah 3: Carta Alir Penyelarasan Dalaman
29
Rajah 4 menunjukkan carta alir penyelarasan luaran.
MULA
LP/JPN melantik Penyelaras
Mengadakan Taklimat Penyelarasan
Guru menilai Menjalankan penyelarasan bersama guru

semula hasil kerja mata pelajaran
murid
Menyelaraskan skor guru dengan skor

yang telah ditetapkan oleh LP
Tidak Skor yang dberikan oleh guru selaras

dengan skor LP
Ya
Penyelaras Luaran mengesahkan skor
Setiausaha Peperiksaan menghantar

skor ke LP
Penyelaras Luaran menyediakan

laporan penyelarasan unuk dihantar
kepada LP
TAMAT
Rajah 4 : Carta Alir Penyelarasan Luaran
30
2.3.3 Pemantauan
Pemantauan adalah satu proses penjaminan kualiti bagi memastikan pelaksanaan PBS
mengikut prosedur dan garis panduan yang ditetapkan oleh LP.
Kekerapan aktiviti pemantauan adalah sepanjang tempoh pelaksanaan PBS dan mengikut
jadual yang ditentukan oleh JK PBS.
a. Objektif Pemantauan :
i. Memastikan arahan pelaksanaan PBS dipatuhi
ii. Mengenal pasti masalah pelaksanaan PBS oleh guru di sekolah.
iiii. Membantu menyelesaikan masalah pelaksanaan PBS oleh guru.
iv. Mengelakkan berlakunya penyelewengan dan ketidakakuran.
v. Menyediakan laporan pelaksanaan PBS untuk tujuan penambahbaikan.
b. Pemantau:
i. Pemantau dalaman:
Pemantauan dalaman dilaksanakan oleh pihak sekolah. Pemantau dalaman

ialah :
• Pengetua / Guru Besar
• Guru Penolong Kanan
• GKMP
• Guru Cemerlang
• Ketua Panitia
• Jurulatih Utama
• Guru yang dilantik oleh Pengetua / Guru Besar

ii. Pemantau luaran :
Pemantauan luaran dilaksanakan oleh pegawai yang dilantik oleh PPD, JPN,
LP dan pegawai dari bahagian-bahagian lain dalam KPM. Pemantau luaran
ialah:
• Pegawai LP
• Pegawai JPN
• Pegawai PPD
• Pegawai dari Bahagian-bahagian lain Kementerian Pelajaran Malaysia
(KPM)
• Pegawai yang dilantik oleh PPD, JPN dan LP
31
c. Pelaksanaan Pemantauan:
i. Sebelum Pemantauan:
• JK PBS peringkat JPN, PPD dan sekolah merancang pemantauan PBS.
• Menyediakan instrumen pemantauan.
ii. Semasa pemantauan:
• Menyemak bahan dan maklumat yang dipantau.
• Membuat pemerhatian pelaksanaan PBS.
• Menggunakan instrumen pemantauan yang telah dilengkapkan untuk

memberi khidmat nasihat.
iii. Selepas pemantauan:
• Melaporkan dapatan pemantauan.
• Menyenaraikan kekuatan dan kelemahan pelaksanaan PBS.
• Memberi cadangan tindakan susulan mengenai pelaksanaan PBS.
32
Rajah 5 menunjukkan carta alir pemantauan dalaman.
MULA
Pengetua / Guru Besar melantik

Pemantau
Mengadakan Taklimat Pemantauan
Memberi bimbingan Menjalankan Pemantauan PBS
Menyediakan laporan Pemantauan
Tidak PBS dilaksanakan mengikut prosedur LP
Ya
Pengetua / Guru Besar menghantar

laporan pemantauan sekolah ke PPD
PPD menghantar laporan pemantauan

daerah ke JPN
JPN menghantar laporan

pemantauan negeri ke LP
TAMAT
Rajah 5: Carta Alir Pemantauan Dalaman
33
Rajah 6 menunjukkan carta alir pemantauan luaran.
MULA
LP/JPN/PPD menyediakan jadual

pemantauan
Memberi bimbingan Menjalankan pemantauan di sekolah
Menyemak dokumen pelaksanaan PBS
Menyediakan laporan pemantauan
Membincangkan hasil dapatan dengan

Pengetua/Guru Besar
Tidak
PBS dilaksanakan mengikut prosedur LP
Ya
Membuat analisis dan laporan dapatan

pemantauan
Menghantar laporan pemantauan ke LP
TAMAT
Rajah 6: Carta Alir Pemantauan Luaran

34
2.3.4 Pengesanan
Pengesanan ialah satu proses penjaminan kualiti bagi memastikan instrumen pentaksiran
yang digunakan mampu menghasilkan skor yang sah dan boleh dipercayai.
Oleh kerana PBS ialah satu proses pentaksiran yang dilakukan secara berterusan maka
kekerapan aktiviti pengesanan adalah sepanjang tempoh pelaksanaan PBS.
a. Objektif Pengesanan :
i. Mengenal pasti kekuatan, kelemahan dan kebolehlaksanaan instrumen

pentaksiran.
ii. Memastikan skor yang diperoleh mempunyai kesahan dan kebolehpercayaan

yang tinggi.
iii. Mencadangkan penambahbaikan instrumen pentaksiran.
iv. Mencadangkan kepelbagaian instrumen pentaksiran
b. Pengesanan:
i. Pengesanan Dalaman
Pengesanan dalaman dijalankan bagi menilai kesesuaian, kekuatan dan

kelemahan instrumen pentaksiran yang digunakan dalam pelaksanaan PS
untuk mendapatkan evidens tentang penguasaan murid. Instrumen
pentaksiran ini adalah tugasan dan penskoran yang diberikan oleh guru untuk
mentaksir murid. Pegawai pengesanan dalaman:
• GKMP
• Guru Cemerlang
• Ketua Panitia
• Jurulatih Utama
• Guru yang dilantik oleh Pengetua / Guru besar / JK PBS
ii. Pengesanan Luar
Pengesanan luar dijalankan bagi menilai kesesuaian, kekuatan dan kelemahan

instrumen pentaksiran yang digunakan dalam pelaksanaan PP. Instrumen
pentaksiran ini adalah tugasan dan penskoran yang dibina oleh Lembaga
Peperiksaan. Pegawai pengesanan luaran:
35
c. Pelaksanaan Pengesanan:
i. Sebelum pengesanan:
• Pegawai LP menentukan tarikh, tempat, masa pengesanan.
• Menyemak Dokumen Standard Prestasi dan instrumen pentaksiran pusat

yang berkenaan.
ii. Semasa pengesanan:
• Menyenaraikan isu kebolehtadbiran dan kesesuaian instrumen

pentaksiran.
• Mencadangkan penyelesaian.
iii. Selepas pengesanan:
• Memastikan cadangan penyelesaian dilaksanakan.
• Membuat penambaikan instrumen pentaksiran.
• Melaksanakan program pengesanan semula.
36
Rajah 7 menunjukkan carta alir pengesanan.
MULA
LP Melantik Pegawai Pengesanan
Mengadakan Taklimat Pengesanan
Penambahbaikan Menjalankan pengesanan instrumen

instrumen
Tidak
Instrumen disediakan mengikut prinsip
pembinaan instrumen LP
Ya
Menyediakan laporan
Menghantar laporan :
- Pengesanan dalaman
Pegawai Pengesanan kepada
Pengetua / Guru Besar
- Pengesanan Luaran
Pegawai Pengesanan kepada
Pengarah Peperiksaan LP
TAMAT
Rajah 7 : Carta Alir Pengesanan
37
Jadual 5 dibawah menunjukkan jadual kerja Penjaminan Kualiti dalam pelaksanaan PBS.
Aspek Penjaminan
Tempoh Tindakan
Kualiti
Pementoran JPN / PPD /

Mengikut keperluan
Sekolah
Pentaksiran Sekolah:
Sepanjang tempoh pelaksanaan PBS
mengikut jadual yang ditentukan oleh JK
PBS
Penyelarasan LP/JPN / PPD /
Sekolah
Pentaksiran Pusat:
Setelah murid selesai melaksanakan
tugasan.
Sepanjang tempoh pelaksanaan PBS

Pemantauan JPN / PPD /
mengikut jadual yang ditentukan oleh
Sekolah
JK PBS.
Semasa dan / atau selepas satu kitaran

Pengesanan pelaksanaan PBS.
JPN / PPD
Jadual 5 : Jadual Kerja Penjaminan Kualiti Pelaksanaan PBS
38
2.4 PENGURUSAN EVIDENS PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
2.4.1 Definisi Evidens
Evidens ialah bahan bukti yang perlu diuruskan secara sistematik mengikut keputusan
JK PBS. Evidens terbahagi kepada dua iaitu evidens murid dan evidens bahan.
Evidens murid merujuk kepada keupayaan sebenar murid tentang apa yang dia tahu dan
boleh buat secara lisan atau perlakuan.
Evidens bahan merujuk kepada apa-apa bukti produk atau proses seperti foto, grafik, artifak,
laporan dan lain-lain yang dihasilkan oleh murid dalam melaksanakan sesuatu tugasan.
Evidens bahan boleh disediakan secara individu atau berkumpulan.
Ciri-ciri evidens adalah:
a. Sah - evidens yang dikemukakan hendaklah relevan dan menggambarkan

penguasaan / pencapaian standard yang telah ditetapkan.
b. Autentik - murid dapat membuktikan evidens yang dikutip adalah hasil

kerjanya sendiri.
c. Kecukupan - evidens yang dikumpul mencukupi untuk menunjukkan kemampuan

murid.
d. Semasa - evidens dapat membuktikan murid dapat membuat tugasan

mengikut piawaian semasa.
e. Tekal - evidens yang dikumpul dapat membuktikan ketekalan perlakuan dan

membuktikan keputusan yang sama diberi oleh pentaksir yang
berlainan.
39
2.4.2 Evidens Pentaksiran Sekolah
a. Jenis-jenis Evidens PS
i. Penulisan
- Menulis aksara pada perantara dengan tujuan untuk membentuk perkataan

dan gagasan lain yang mewakili bahasa atau maklumat.
- Penciptaan bahan-bahan yang disampaikan melalui tulisan.
ii. Bahan cetakan
Hasil kerja murid yang menggunakan pelbagai medium cetakan.
iii. Persembahan
Pembentangan atau penglibatan murid dalam mempamerkan bakat melalui

pelbagai aktiviti.
Catatan :
Gerak kerja / aktiviti semasa melakukan tugasan juga adalah satu evidens
murid.
iv. Foto
Gambar yang mempunyai persamaan dengan suatu subjek.
v. Grafik
- Merupakan persembahan visual yang ditunjukkan pada permukaan seperti

dinding, kanvas, skrin komputer, kertas, papan untuk tujuan jenama,
pemberitahuan, ilustrasi atau hiburan. Contoh grafik ialah gambar, foto,
lukisan, seni tanpa ton, graf, tipografi, nombor, simbol, reka bentuk
geometri, peta, lukisan kejuruteraan atau imej lain. Grafik selalunya
menggabungkan teks, ilustrasi dan warna.
- Grafik boleh wujud sebagai grafik berfungsi atau berseni. Grafik juga boleh
merupakan bayangan atau menggambarkan perkara yang wujud dalam
dunia sebenar.
vi. Artifak
- Bahan yang dihasilkan dan salinan yang dicatatkan sebagai satu tinggalan
sejarah atau telah dibuat sekian lama.
- Bahan yang dihasilkan seperti arca.
vii. Laporan
Penulisan berformat untuk melaporkan sesuatu tugasan.
viii. Model
Bentuk fizikal objek yang tidak berdasarkan skala sebenar.

40
xi. Produk
Barang atau perkhidmatan yang dihasilkan.
x. Rakaman
Perekodan / pelaporan dalam bentuk audio visual.
xi. Bahan Informasi Komunikasi dan Teknologi (ICT)
Sebarang bentuk penyimpanan evidens yang menggunakan ICT.
xii. Proses
Gerak kerja / aktiviti semasa melakukan tugasan.
41
b Penyimpanan dan pelupusan evidens
i. Penyimpanan
Evidens murid disimpan dalam dua jenis fail seperti berikut:
. Fail Perkembangan Murid
• Fail Perkembangan Murid (FPM) ialah fail yang menyimpan evidens

perkembangan pembelajaran murid.
• Seorang murid mempunyai satu FPM yang mengandungi evidens

semua mata pelajaran.
• Setiap evidens hendaklah direkodkan dalam Rekod Perkembangan

Murid (RPM). RPM diletakkan dihadapan evidens setiap mata
pelajaran.
• Fail ini menyimpan evidens terkini bagi setiap deskriptor dan evidens
terdahulu dikembalikan kepada murid.
. Fail Showcase
 Fail Showcase (FS) ialah fail yang menyimpan setiap evidens terbaik
bagi semua deskriptor untuk semua mata pelajaran.
 FS hendaklah dijadikan rujukan piawaian evidens.
 FS hendaklah disediakan mengikut tahun/tingkatan atau kelas.
Nota:
Pihak sekolah dikehendaki menyediakan FPM dan FS seperti di atas.
Kaedah penyediaan tertakluk kepada keputusan JK PBS sekolah.
ii. Pelupusan
• Evidens hendaklah diserah semula kepada murid setelah direkod

dalam aplikasi SPPBS.
• Evidens yang tidak dituntut oleh murid boleh dilupuskan selepas dua
minggu daripada tempoh direkod dalam aplikasi SPPBS.
42
Rajah 8 menunjukkan carta alir FPM.
MULA
Guru menyediakan intrumen pentaksiran
Murid Guru mentaksir murid

mengulangi
semula
Guru memeriksa evidens murid
Tidak Evidens murid mencapai tahap

penguasaan
Ya
Guru merekodkan penguasaan murid

dalam SPPBS / Rekod Perkembangan
Murid
Guru menyimpan evidens terkini bagi

setiap deskriptor dan evidens terdahulu
dikembalikan kepada murid.
TAMAT
Rajah 8 : Carta Alir Fail Perkembangan Murid
43
Rajah 9 menunjukkan carta alir FS.
MULA
JK PBS sekolah membuat penetapan

kaedah pengurusan FS
Panitia membuat pemilihan evidens yang

terbaik bagi setiap deskriptor dalam
semua band
Panitia menyimpan setiap evidens terbaik

bagi semua deskriptor untuk semua mata
pelajaran
TAMAT
Rajah 9 : Carta Alir Fail Showcase
44
PENTAKSIRAN SEKOLAH
REKOD PERKEMBANGAN MURID
TAHUN/TINGKATAN
MATA PELAJARAN
EVIDENS
BAND DESKRIPTOR
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Buku
1 1 √ Latihan √ Lisan √
45
CONTOH MATRIK DESKRIPTOR DAN EVIDENS TAHUN 1
BACA/
BIL MATA PELAJARAN TAWAR DESKRIPTOR EVIDENS TULIS
LISAN
1. Bahasa Malaysia √ 21 32 15 17
2. Bahasa Inggeris √ 29 30 21 23
3. Bahasa Cina
4. Bahasa Tamil
5. Matematik √ 19 28 1 29
6. Pendidikan Jasmani √ 12 24 22 5
7. Pendidikan Kesihatan √ 25 37 12 29
8. Pendidikan Islam √ 48 52 41 11
9. Pendidikan Moral √ 84 93 0 93
10. Dunia Seni Visual √ 28 81 20 8
11. Dunia Muzik √ 16 66 55 0
12. Dunia Sains & Teknologi √ 28 28 0 28
13. Bahasa Arab √ 25 38 26 12

14. Bahasa Cina SK
15. Bahasa Tamil SK
16. Bahasa Kadazandusun
17. Bahasa Iban
18. Bahasa Malaysia SJK

19. Bahasa Malaysia SJK
JUMLAH 335 509 213 255
46
2.4.3 Evidens Pentaksiran Pusat
a. Jenis-jenis Evidens PP:
i. Penulisan
- Menulis aksara pada perantara dengan tujuan untuk membentuk

perkataan dan gagasan lain yang mewakili bahasa atau maklumat.
- Penciptaan bahan-bahan yang disampaikan melalui tulisan.
ii. Bahan cetakan
Hasil kerja murid yang menggunakan pelbagai medium cetakan.
iii. Persembahan
Pembentangan atau penglibatan murid dalam mempamerkan bakat melalui

pelbagai aktiviti.
iv. Foto
Gambar yang mempunyai persamaan dengan suatu subjek.
v. Grafik
- Merupakan persembahan visual yang ditunjukkan pada permukaan

seperti dinding, kanvas, skrin komputer, kertas, papan untuk tujuan
jenama, pemberitahuan, ilustrasi atau hiburan. Contoh grafik ialah
gambar, foto, lukisan, seni tanpa ton, graf, tipografi, nombor, simbol, reka
bentuk geometri, peta, lukisan kejuruteraan atau imej lain. Grafik
selalunya menggabungkan teks, ilustrasi dan warna.
- Grafik boleh wujud sebagai grafik berfungsi atau berseni. Grafik juga
boleh merupakan bayangan atau menggambarkan perkara yang wujud
dalam dunia sebenar.
vi. Artifak
- Bahan yang dihasilkan dan salinan yang dicatatkan sebagai satu

tinggalan sejarah atau telah dibuat sekian lama.
- Bahan yang dihasilkan seperti arca.
vii. Laporan
Penulisan berformat untuk melaporkan sesuatu tugasan.
viii. Produk
Barang atau perkhidmatan yang dihasilkan.
ix. Rakaman
Perekodan / pelaporan dalam bentuk audio visual.

47
x. Bahan Informasi Komunikasi danTeknologi (ICT)
Sebarang bentuk penyimpanan evidens yang menggunakan ICT.
xii. Proses
Gerak kerja / aktiviti semasa melakukan tugasan.
b. Penyimpanan dan Pelupusan Evidens
i. Penyimpanan.
- Evidens disimpan dalam bentuk hardcopy, softcopy atau dalam bentuk apa
sekalipun sebagai bahan bukti.
- Evidens disimpan di tempat yang selamat, bersistematik dan mematuhi

prosedur keselamatan sebagai bahan bukti bagi tujuan penjaminan kualiti.
ii. Pelupusan
- Evidens diserahkan kepada murid selepas enam minggu dari tarikh tamat
pelaksanaan tugasan.
- Evidens yang tidak dituntut oleh calon boleh dilupuskan selepas dua
minggu daripada tempoh penyimpanan tamat.
2.4.4 Evidens Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan Kokurikulum
a. Evidens PAJSK adalah seperti berikut:
i. Borang Rekod SEGAK dan BMI
ii. Borang Rekod Kehadiran
iii. Borang Rumusan Aktiviti Sukan / Kokurikulum
iv. Borang Rumusan Aktiviti Ekstrakurikulum
b. Penyimpanan dan pelupusan evidens :
i. Penyimpanan
- Evidens murid disimpan dalam Fail Perkembangan Murid sebelum direkod

dalam aplikasi SPPBS.
ii. Pelupusan
- Evidens hendaklah diserah semula kepada murid setelah direkod dalam

aplikasi SPPBS.
- Evidens yang tidak dituntut oleh murid boleh dilupuskan selepas dua
minggu daripada tempoh direkod dalam aplikasi SPPBS
48
2.4.5 Evidens Pentaksiran Psikometrik
a. Evidens PPsi adalah Borang Profil Psikometrik (BPP) murid.
b. Penyimpanan dan pelupusan evidens :
i. Penyimpanan
- BPP adalah TERHAD. Evidens murid disimpan dalam Fail Pentaksiran

Psikometrik oleh guru bimbingan dan kaunseling.
- Fail disimpan di tempat yang selamat secara sistematik mengikut prosedur

yang telah ditetapkan oleh LP.
ii. Pelupusan
- Evidens murid yang telah direkodkan boleh dilupuskan selepas dua minggu.
49
BAB 3
PENTAKSIRAN SEKOLAH
Pentaksiran Sekolah BAB 3
3.0 PENTAKSIRAN SEKOLAH
PS ialah komponen utama dalam proses P&P kerana pentaksiran ini berperanan
mengukuhkan pembelajaran murid, meningkatkan keberkesanan pengajaran guru serta
mampu memberi maklumat yang sah tentang apa yang telah dilaksanakan atau dicapai
dalam satu-satu proses P&P.
PS dilaksanakan oleh guru dan pihak sekolah sepenuhnya bermula dari aspek perancangan,
pembinaan item dan instrumen pentaksiran, pentadbiran, pemeriksaan atau penskoran,
perekodan dan pelaporannya.
PS amat penting untuk menentukan keberkesanan guru dan pihak sekolah dalam usaha
menghasilkan insan yang harmoni dan seimbang. PS merupakan aktiviti yang berterusan
yang menuntut komitmen yang tinggi serta hala tuju yang jelas daripada guru dan pihak
sekolah untuk memperkembangkan potensi setiap murid ke tahap maksimum.
PS berfungsi sebagai pentaksiran untuk pembelajaran (assessment for learning) dan

pentaksiran tentang pembelajaran (assessment of learning).
PS mempunyai ciri-ciri berikut:
a. Holistik iaitu mampu memberikan maklumat keseluruhan tentang pengetahuan dan

kemahiran yang dicapai oleh murid.
b. Berterusan iaitu aktiviti pentaksiran berjalan seiring dengan P&P.
c. Fleksibel iaitu kaedah pentaksiran yang pelbagai mengikut kesesuaian dan kesediaan
murid.
d. Merujuk standard prestasi yang dibina berdasarkan standard kurikulum.
PS dilaksanakan secara:
a. Pentaksiran formatif yang dijalankan seiring dengan proses P&P.
b. Pentaksiran sumatif yang dijalankan pada akhir unit pembelajaran, penggal, bulan atau
tahun.
52
3.1 Mata Pelajaran Pentaksiran Sekolah Peringkat Sekolah Rendah dan Menengah
Rendah
Jadual 6 menunjukkan mata pelajaran Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR).
BIL MATA PELAJARAN

1 Bahasa Malaysia SK
2 Bahasa Malaysia SJK
3 Bahasa Inggeris SK
4 Bahasa Inggeris SJK
5 Bahasa Arab
6 Bahasa Cina SK
7 Bahasa Cina SJK
8 Bahasa Tamil SK
9 Bahasa Tamil SJK
10 Bahasa Iban
11 Bahasa Kadazandusun
12 Matematik
13 Dunia Sains Dan Teknologi
14 Pendidikan Islam
15 Pendidikan Moral
16 Dunia Seni Visual
17 Dunia Muzik
18 Pendidikan Jasmani
19 Pendidikan Kesihatan
Jadual 6 : Mata Pelajaran KSSR
53
Jadual 7 menunjukkan mata pelajaran Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM) .
BIL MATA PELAJARAN

1 Bahasa Melayu
2 Bahasa Inggeris
3 Bahasa Arab
4 Bahasa Cina
5 Bahasa Tamil
6 Bahasa Iban
8 Mathematics
9 Science
10 Pendidikan Islam
11 Pendidikan Moral
12 Sejarah
13 Geografi
14 Pendidikan Seni Visual
15 Pendidikan Muzik
16 Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan
17 Pendidikan Jasmani dan Kesihatan
18 Kemahiran Hidup Bersepadu Kemahiran Teknikal
19 Kemahiran Hidup Bersepadu Ekonomi Rumah Tangga
20 Kemahiran Hidup Bersepadu Pertanian
21 Kemahiran Hidup Bersepadu Perdagangan dan Keusahawanan
Jadual 7 : Mata Pelajaran KBSM
54
3.2 Pentaksiran Rujukan Standard
Dalam usaha penambahbaikan kepada pentaksiran sekolah sedia ada, Pentaksiran Rujukan
Standard diperkenalkan. Pentaksiran Rujukan Standard tidak membandingkan pencapaian
seseorang murid dengan murid lain tetapi melaporkan prestasi atau tahap penguasaan
murid dalam pembelajaran.
Dalam pentaksiran ini, standard prestasi digunakan untuk melihat kemajuan dan
pertumbuhan (growth) pembelajaran serta pencapaian prestasi seseorang murid. Dalam hal
ini, pentaksiran berperanan sebagai proses untuk mendapatkan maklumat tentang sejauh
mana murid tahu, faham dan boleh buat atau telah menguasai apa yang dipelajari
berdasarkan pernyataan standard prestasi. Pernyataan standard prestasi ini ditetapkan
mengikut tahap-tahap penguasaan seperti yang dihasratkan dalam dokumen kurikulum.
Murid dinilai secara adil dan saksama sebagai individu berdasarkan keupayaan, kebolehan,
bakat, kemahiran dan potensi diri tanpa dibandingkan dengan orang lain. Pihak sekolah
mampu mendapatkan maklum balas yang lengkap dalam bentuk data kualitatif dan
kuantitatif yang merangkumi segala aspek tentang diri seseorang murid itu. Ini bertujuan
untuk membolehkan semua pihak yang berkepentingan mengenali, memahami, menghargai,
mengiktiraf dan memuliakan anak didik mereka sebagai insan yang berguna, penting dan
mempunyai potensi untuk menyumbang kepada pembinaan negara bangsa mengikut
keupayaan dan kebolehan masing-masing.
Rajah 10 menunjukkan hubung kait antara dokumen kurikulum dengan dokumen standard
prestasi.
FALSAFAH PENDIDIKAN
KEBANGSAAN
DOKUMEN DOKUMEN
KURIKULUM STANDARD PRESTASI
Matlamat Pernyataan Standard

Objektif PENTAKSIRAN Deskriptor
Standard Kandungan Evidens
Standard Pembelajaran
Hasil Pembelajaran Laporan Penguasaan Murid
Rajah 10 : Hubung Kait antara Dokumen Kurikulum dengan Dokumen Standard

Prestasi
55
Dokumen kurikulum dibangunkan oleh Bahagian Pembangunan Kurikulum (BPK), KPM.

Dokumen ini mengandungi perkara-perkara yang patut dipelajari dan perlu disampaikan
dalam proses P&P.
Dokumen Standard Prestasi (DSP) dibangunkan oleh LP. Dokumen ini mengandungi
panduan untuk mentaksir dan melapor penguasaan murid mengikut tahap-tahap pencapaian
seperti yang dihasratkan dalam dokumen kurikulum.
3.3 Standard Prestasi
Standard prestasi merupakan satu pernyataan yang menerangkan tentang tahap-tahap

penguasaan seseorang murid dalam sesuatu bidang atau mata pelajaran yang dipelajari.
Dalam satu tempoh pembelajaran, murid ditaksir berdasarkan penanda aras (benchmark)
yang terdapat dalam standard prestasi. Guru menggunakan standard prestasi sebagai
rujukan untuk menentukan aktiviti pentaksiran dilaksanakan secara adil dan berfokus.
Standard Prestasi juga menjadi sumber rujukan oleh semua pihak yang terlibat dalam
pendidikan secara langsung dan tidak langsung seperti murid, guru, ibu bapa serta pihak
yang berkepentingan untuk menunjukkan dengan jelas matlamat yang ingin dicapai dalam
sistem pendidikan.
Dengan menggunakan Standard Prestasi:
a. Murid tahu dengan jelas apa yang perlu dikuasai atau dicapai, apa yang ditaksir dan
kualiti yang diharapkan dalam sesuatu pentaksiran.
b. Guru tahu matlamat yang akan dicapai dalam pendidikan murid di sekolah, apa yang
ditaksir dan kualiti yang harus ada pada setiap murid.
c. Ibu bapa tahu apa yang telah dikuasai atau dicapai oleh anak-anak mereka selepas
melalui proses pendidikan untuk satu tempoh tertentu.
d. Pihak yang berkepentingan tahu matlamat kurikulum dan kualiti murid yang melalui
sistem pendidikan negara.
Selain itu, standard prestasi juga boleh dijadikan kayu ukur untuk menentukan tahap dan
standard pendidikan negara berbanding negara lain.
56
3.4 Kerangka Standard Prestasi
Pernyataan Standard ialah pernyataan tentang sesuatu domain merujuk kepada tanda aras
tertentu dan bersifat generik atau umum tentang tahap pertumbuhan dan penguasaan murid
dalam pembelajaran.
Pernyataan Standard diletakkan dalam kategori mengikut band iaitu Band 1, Band 2,
Band 3, Band 4, Band 5 dan Band 6 yang disusun mengikut hierarki. Pernyataan Standard
ini diperjelaskan lagi dengan deskriptor yang menyatakan tentang tingkah laku terperinci
yang boleh diperhati dan diukur dalam menentukan prestasi atau tahap penguasaan murid
dalam pembelajaran
Jadual 8 menunjukkan kerangka utama Pernyataan Standard.
BAND STANDARD
6 Tahu, Faham dan Boleh Buat dengan Beradab Mithali
5 Tahu, Faham dan Boleh Buat dengan Beradab Terpuji
4 Tahu, Faham dan Boleh Buat dengan Beradab
3 Tahu, Faham dan Boleh Buat
2 Tahu dan Faham
1 Tahu
Jadual 8 : Kerangka Utama Pernyataan Standard
Jadual 9 menunjukkan penerangan terperinci tentang kerangka Pernyataan Standard.
BAND STANDARD
6 Murid berupaya menggunakan pengetahuan dan kemahiran sedia ada untuk
digunakan pada situasi baru secara sistematik, bersikap positif, kreatif dan
inovatif serta boleh dicontohi.
5 Murid melaksanakan sesuatu kemahiran pada situasi baru, dengan mengikut

prosedur atau secara sistematik, serta tekal dan bersikap positif.
4 Murid melaksanakan sesuatu kemahiran dengan beradab, iaitu mengikut

prosedur atau secara sistematik.
3 Murid boleh menggunakan pengetahuan untuk melaksanakan sesuatu

kemahiran pada suatu situasi.
2 Murid menunjukkan kefahaman untuk menukar bentuk komunikasi atau

menterjemah serta menjelaskan apa yang telah dipelajari.
1 Murid tahu perkara asas, atau boleh melakukan kemahiran asas atau memberi
respons terhadap perkara yang asas.
Jadual 9 : Penerangan Terperinci tentang Kerangka Pernyataan Standard
57
Jadual 10 menunjukkan pernyataan dalam Standard Prestasi dan tafsirannya.
PERNYATAAN TAFSIRAN
Band Satu label yang digunakan untuk menunjukkan tanda aras tertentu
yang disusun secara hierarki digunakan bagi tujuan pelaporan tahap
penguasaan murid.
Standard Satu penyataan tentang suatu domain merujuk kepada tanda aras
tertentu dan bersifat generik bagi memberi gambaran secara holistik
tentang tahap penguasaan murid.
Pernyataan Pernyataan Standard bagi sesuatu mata pelajaran diguna pakai

Standard sepanjang tempoh peringkat pembelajaran (Sekolah rendah : Tahun 1
hingga Tahun 6 dan Sekolah menengah rendah : Tingkatan 1 hingga
Tingkatan 3) dan digubal berdasarkan Objektif Mata Pelajaran
berkenaan.
Deskriptor Deskriptor merujuk kepada perkara yang murid seharusnya tahu dan
boleh buat berdasarkan standard pembelajaran yang diterakan dalam
Standard Kurikulum bagi mata pelajaran berkenaan. Deskriptor setiap
pernyataan standard adalah berbeza bagi setiap tahun pembelajaran.
Evidens (murid) Pernyataan yang menerangkan bagaimana murid menunjukkan

perkara yang diketahui dan dikuasai berdasarkan sesuatu deskriptor.
Evidens (bahan) Bahan atau apa-apa bentuk bukti yang dapat ditunjukkan oleh murid
yang melaksanakan sesuatu tugasan dalam bentuk produk atau
proses.
Jadual 10 : Pernyataan dalam Standard Prestasi dan Tafsirannya
Jadual 11 menunjukkan hubung kait antara Pernyataan Standard, Deskriptor dan Evidens.
BAND PERNYATAAN STANDARD DESKRIPTOR EVIDENS

6
5 Penerangan generik / umum APA yang murid tahu BAGAIMANA murid
4 tentang tahap kemajuan dan boleh buat menunjukkan apa
3 pembelajaran yang mereka tahu
2 dan boleh buat
1
Jadual 11 : Hubung Kait antara Pernyataan Standard, Deskriptor dan Evidens
58
3.5 Penggunaan Standard Prestasi Dalam Pentaksiran Sekolah
a. Guru memilih tajuk dan merancang perkara yang akan diajar dengan memilih
kandungan mata pelajaran yang terdapat dalam dokumen kurikulum.
b. Guru akan menentukan kaedah pengajaran serta mengenalpasti kaedah pentaksiran.

Guru menyediakan bahan-bahan pengajaran dan seterusnya menyampaikan kandungan
mata pelajaran tersebut kepada murid dengan menggunakan pelbagai strategi mengikut
kreativiti guru.
c. Guru seterusnya akan mentaksir tahap penguasaan murid tentang perkara yang diajar.
Pentaksiran boleh dilaksanakan menggunakan pelbagai strategi dan instrumen
pentaksiran yang bersesuaian bagi perkara yang ditaksir berdasarkan DSP. Guru juga
boleh melakukan pentaksiran secara formal atau tidak formal.
d. Guru menilai prestasi murid. Guru akan merujuk DSP untuk melaporkan tahap prestasi
murid berdasarkan evidens yang dikemukakan oleh murid, sama ada dalam bentuk
proses, produk atau diri murid itu sendiri.
e. Murid yang tidak menguasai standard yang ditetapkan, guru akan menjalankan sesi
pemulihan untuk membimbing dan membantu murid tersebut dengan menentukan
strategi pengajaran yang sesuai
f. Murid yang telah menguasai standard kurikulum yang ditetapkan, guru akan merekod
dan melaporkan tahap penguasaan murid serta meneruskan P&P yang berikutnya
berdasarkan pemeringkatan dalam dokumen kurikulum.
g. Guru memilih tajuk untuk pengajaran dan pembelajaran yang seterusnya.
59
Rajah 11 menunjukkan penggunaan Standard Prestasi dalam PS.
MULA Guru memilih tajuk yang perlu diajar
Guru merancang pengajaran,

pembelajaran dan menyediakan kaedah
pentaksiran
Guru melaksanakan pengajaran dan

Pemulihan pentaksiran
Murid belum
menguasai tahap
penguasaan Guru menilai prestasi murid
Murid menguasai
tahap penguasaan
Guru merekod dan melapor tahap
penguasaan murid berdasarkan evidens
Guru memilih tajuk untuk pengajaran

yang seterusnya
TAMAT
Rajah 11 : Penggunaan Standard Prestasi dalam PS.
60
3.6 Instrumen Pentaksiran
3.6.1 Jenis-Jenis Instrumen
Pelbagai instrumen pentaksiran yang sesuai dengan konstruk yang ditaksir dalam sesuatu
mata pelajaran yang digunakan. Antara instrumen pentaksiran yang digunakan ialah :
a. Pemerhatian
Instrumen yang memerlukan murid melakukan tugasan dengan cara melihat atau
mengawasi sesuatu perkara secara berterusan, berkala atau berjadual tentang apa
yang dihasratkan.
b. Soal Jawab
c. Pensil dan kertas / Ujian Bertulis

Instrumen yang menggunakan item objektif atau subjektif
d. Persembahan
Instrumen yang bersifat lebih fleksibel melibatkan tugasan menyeluruh yang
merangkumi aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap dalam pelbagai situasi dan
konteks. Persembahan meliputi komponen praktikal sesuatu mata pelajaran dengan
menentukan bagaimana murid menggabungkan teori dan amali.
e. Projek
Projek ialah satu bentuk tugasan yang dilaksanakan dalam aktiviti pembelajaran yang
dijalankan dalam satu tempoh masa yang ditentukan melibatkan aktiviti pengumpulan
maklumat dan penyediaan laporan. Instrumen ini boleh dijalankan secara individu atau
secara kumpulan. Pelaksanaan instrumen ini membolehkan murid mengintegrasikan
pengetahuan serta kemahiran interpersonal dalam melaksanakan tugasan.
f. Produk
Tugasan yang memerlukan murid melaksanakan atau membuat atau menghasilkan
satu produk berdasarkan tugasan yang diberikan.
g. Amali
Tugasan yang memerlukan murid mempraktikkan atau melakukan apa yang telah
dipelajari dalam bentuk teori.
h. Lembaran Kerja
i. Tugasan bertulis / Karya Penulisan

Instrumen yang memerlukan murid menghasilkan laporan /dokumen /karya kreativiti
dalam bentuk penulisan mengikut spesifikasi atau format yang ditetapkan berpandukan
kepada tugasan yang diberi.
j. Kuiz
k. Senarai semak
l. Tugasan rumah
61
3.6.2 Prosedur Pembinaan Instrumen Pentaksiran
a. Guru merujuk kandungan fakta dalam dokumen kurikulum.
b. Guru merujuk evidens dalam DSP.
c. Guru bina instrumen pentaksiran mengikut evidens.
d. Guru menilai instrumen dari aspek sistem 9-poin.
3.7 Kaedah Perekodan dan Pelaporan
3.7.1 Perekodan
Guru mata pelajaran perlu merekodkan setiap evidens yang dikuasai oleh murid dalam
sistem aplikasi SPPBS pada bila-bila masa mengikut kesesuaian.
3.7.2 Pelaporan
Pelaporan ialah proses guru menentukan tahap penguasaan murid dalam mata pelajaran
yang diajar berdasarkan deskriptor dan evidens yang terdapat dalam DSP. Pelaporan boleh
dilakukan secara formatif dan kumulatif.
a. Pelaporan Formatif
Evidens murid atau evidens bahan yang digunakan sebagai bukti pentaksiran tentang
penguasaan murid.
b. Pelaporan Kumulatif
Pernyataan deskriptor yang digunakan sebagai pelaporan yang menunjukkan prestasi

murid.
62
BAB 4
PENTAKSIRAN PUSAT
Pentaksiran Pusat BAB 4
4.0 PENTAKSIRAN PUSAT
Pentaksiran Pusat (PP) adalah satu daripada komponen yang terdapat dalam Pentaksiran
Berasaskan Sekolah (PBS) dan ianya penting bagi menilai pengetahuan dan kemahiran
murid secara menyeluruh dalam satu-satu peringkat pembelajaran. PP merupakan suatu
pentaksiran yang dilaksanakan oleh sekolah di mana instrumen pentaksiran, tugasan,
peraturan pentaksiran, garis panduan, peraturan penskoran, penggredan dan pelaporan
dikeluarkan oleh Lembaga Peperiksaan (LP).
Dalam pelaksanaan PP, ianya dijalankan secara one-off sahaja, di mana pentaksiran semula
tidak dibenarkan. Pelaksanaannya berdasarkan Jadual Pentaksiran Pusat yang dikeluarkan
oleh LP. PP bagi peringkat sekolah rendah dilaksanakan pada Tahap 2 manakala PP bagi
peringkat menengah rendah dilaksanakan di Tingkatan 2 dan Tingkatan 3.
Dalam melaksanakan PP di sekolah, ianya bermula selepas guru memuat turun arahan
tugasan dan pelaksanaan yang dikeluarkan oleh LP. Seterusnya pihak sekolah dikehendaki
menjalankan aktiviti merancang, melaksana dan menskor mengikut jadual yang ditetapkan.
4.1 OBJEKTIF PENTAKSIRAN PUSAT
a. PP menentusahkan pencapaian akademik murid dalam PS.
b. PP mengukur penguasaan pengetahuan dan kemahiran murid secara autentik.
c. PP mengukur kemahiran berfikir aras tinggi dan sahsiah dengan kepelbagaian

instrumen.
64
4.2 MATA PELAJARAN PENTAKSIRAN PUSAT PERINGKAT SEKOLAH RENDAH

DAN PERINGKAT MENENGAH RENDAH
Jadual 12 menunjukkan mata pelajaran KSSR yang melaksanakan PP pada Tahap 2.
BIL MATA PELAJARAN

1 Bahasa Malaysia SK
2 Bahasa Malaysia SJK
3 Bahasa Inggeris SK
4 Bahasa Inggeris SJK
5 Bahasa Cina
6 Bahasa Cina SK
7 Bahasa Tamil
8 Bahasa Tamil SK
9 Matematik
10 Sains
11 Reka Bentuk Dan Teknologi
12 Teknologi Maklumat Dan Komunikasi
13 Pendidikan Jasmani
14 Pendidikan Kesihatan
15 Pendidikan Muzik
17 Pendidikan Islam
18 Pendidikan Moral
19 Bahasa Arab
20 Bahasa Iban
Jadual 12 : Mata Pelajaran KSSR
65
Jadual 13 menunjukkan mata pelajaran KBSM yang melaksanakan PP di Tingkatan 2 dan

Tingkatan 3.
BIL MATA PELAJARAN

1 Bahasa Melayu
2 Bahasa Inggeris
3 Bahasa Arab
4 Bahasa Cina
5 Bahasa Tamil
6 Bahasa Iban
8 Mathematics
9 Science
10 Pendidikan Islam
11 Pendidikan Moral
12 Sejarah
13 Geografi
15 Pendidikan Muzik
16 Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan
17 Pendidikan Jasmani dan Kesihatan
18 Kemahiran Hidup Bersepadu Kemahiran Teknikal
19 Kemahiran Hidup Bersepadu Ekonomi Rumah Tangga
20 Kemahiran Hidup Bersepadu Pertanian
21 Kemahiran Hidup Bersepadu Perdagangan dan Keusahawanan
Jadual 13 : Mata Pelajaran KBSM
66
4.3 PRINSIP PENTAKSIRAN PUSAT
PP bagi peringkat sekolah rendah dan peringkat menengah rendah adalah berdasarkan
kepada prinsip yang dibangunkan oleh LP. Prinsip PP dibangunkan adalah untuk
memastikan pelaksanaan PP mengikut garis panduan dan peraturan yang dikeluarkan oleh
LP.
Rajah 12 menunjukkan prinsip PP.
PRINSIP PENTAKSIRAN PUSAT
Format dan
Pelaporan
tugasan Dilaksanakan
ditentukan
disediakan di sekolah
oleh LP
oleh LP
Tugasan Penjaminan Kualiti

berbeza Ditaksir oleh dan Standard
setiap pihak sekolah dilaksanakan di
tahun pelbagai peringkat
Tempoh Penskoran
pelaksanaan berdasarkan
ditentukan tugasan yang
oleh LP diberi
Rajah 12: Prinsip Pentaksiran Pusat
67
4.4 JENIS INSTRUMEN
Pelbagai instrumen pentaksiran boleh digunakan dalam mentaksir PP bagi sesuatu mata
pelajaran mengikut kesesuaian dan kebolehlaksanaan. Antara instrumen pentaksiran yang
digunakan ialah ;
a. Tugasan bertulis
Tugasan yang memerlukan murid membuat laporan atau dokumen mengikut spesifikasi
atau format yang ditetapkan, menghasilkan karya kreatif, ciptaan, gubahan dalam bentuk
tulisan.
b. Kerja amali
Tugasan yang memerlukan murid melakukan suatu proses kerja dan / atau
menghasilkan sesuatu produk.
c. Projek
Tugasan yang memerlukan murid menghasilkan produk dan membuat pelaporan
tentang produk yang dihasilkan.
d. Pemerhatian
Tugasan yang memerlukan murid memerhati atau mengawasi sesuatu perkara secara
berterusan, berkala atau berjadual tentang apa yang dihasratkan.
e. Persembahan
Tugasan yang memerlukan murid menunjukkan / melakukan / beraksi / mempraktikkan
sesuatu aktiviti yang mempamerkan aspek pengetahuan, kemahiran dan sikap secara
lisan dan bukan lisan.
f. Demonstrasi
Tugasan yang memerlukan murid menunjuk cara dengan melakukan sesuatu aktiviti
yang memberi kefahaman tentang sesuatu perkara secara lisan.
g. Kajian lapangan
Tugasan yang memerlukan murid membuat kajian di luar bilik darjah atau di makmal
untuk mendapatkan data dan maklumat.
h. Kajian kes
Tugasan yang memerlukan murid membuat kajian berdasarkan data dan / atau
maklumat yang diperoleh.
i. Ujian bertulis
Tugasan yang memerlukan murid memberikan respons secara bertulis kepada
instrumen ujian objektif atau subjektif.
j. Ujian lisan
Tugasan yang memerlukan murid memberi respons secara lisan.
k. Kuiz
Tugasan yang menguji pengetahuan murid dengan mengemukakan soalan-
soalan untuk dijawab secara lisan atau bertulis dalam satu sesi khusus yang dirancang.
68
4.5 TUGASAN PENTAKSIRAN PUSAT
a. Skop Tugasan
Skop tugasan PP merujuk kepada Dokumen Standard Kurikulum (DSK) Kurikulum

Standard Sekolah Rendah (KSSR) untuk peringkat sekolah rendah dan Sukatan
Pelajaran (SP) dan Huraian Sukatan Pelajaran (HSP) Kurikulum Bersepadu Sekolah
Menengah (KBSM) untuk peringkat menengah rendah.
b. Jenis Tugasan
Jenis tugasan PP terdiri daripada Tugasan Jangka Pendek (TJPk) dan Tugasan Jangka
Panjang (TJPg)
JENIS TUGASAN
Tugasan Jangka Pendek Tugasan Jangka Panjang

(Tidak melebihi satu (Tidak melebihi tiga
minggu) minggu)
Rajah 13 : Jenis Tugasan Pentaksiran Pusat
i. TJPk
TJPk ialah tugasan yang dibangunkan oleh LP berdasarkan DSK / HSP mengikut
tahun / tingkatan dan dilaksanakan di sekolah dalam tempoh masa yang ditetapkan
iaitu tidak melebihi satu minggu. Konstruk yang ditaksir ialah pengetahuan,
kemahiran dan nilai. TJPk disediakan lengkap dengan peraturan penskoran bagi
membolehkan guru melaksanakan penskoran. Kaedah penskoran bergantung
kepada tugasan yang diberi dan prestasi murid boleh dilaporkan dalam bentuk
markah atau gred. Penskoran juga boleh dilaksanakan merujuk rubrik yang
dibekalkan.
Tugasan mengambil kira kebolehlaksanaan dan kebolehtadbiran di sekolah. Pihak

sekolah dikehendaki menyediakan peralatan dan bahan yang diperlukan untuk
melaksanakan tugasan. Tugasan ini dilaksanakan secara individu.
ii. TJPg
TJPg ialah tugasan yang dibangunkan oleh LP berdasarkan DSK / HSP mengikut
tahun / tingkatan dan dilaksanakan di sekolah dalam tempoh masa yang ditetapkan
iaitu tidak melebihi tiga minggu. Konstruk yang ditaksir ialah pengetahuan,
kemahiran dan nilai. TJPg juga mengandungi peraturan penskoran bagi
membolehkan guru membuat penskoran. Kaedah penskoran bergantung kepada
tugasan yang diberi dan prestasi murid boleh dilaporkan dalam bentuk markah atau
gred. Penskoran juga boleh dilaksanakan merujuk rubrik yang akan dikeluarkan
oleh LP.
Tugasan mengambil kira kebolehlaksanaan dan kebolehtadbiran di sekolah. Pihak

sekolah dikehendaki menyediakan peralatan dan bahan yang diperlukan untuk
melaksanakan tugasan. Tugasan ini boleh dilaksanakan secara individu atau
berkumpulan. Jika secara berkumpulan penskoran akan diberi secara individu.
69
c. Skor
Skor yang diberi bergantung kepada tugasan dan berbeza bagi setiap tahun. Skor
yang diperoleh murid bagi sesuatu tugasan menunjukkan prestasi murid untuk sama
ada TJPk atau TJPg.
Pemberian skor adalah berdasarkan kepada pencapaian individu walaupun tugasan

yang dilaksanakan adalah secara berkumpulan.
Penskoran Prestasi
i. Markah
Angka yang diberi untuk menunjukkan prestasi murid dalam sesuatu mata pelajaran
selepas sesuatu ujian atau pentaksiran dilaksanakan.
ii. Gred
Huruf atau angka atau kombinasi huruf dan angka bagi menunjukkan ukuran
prestasi murid yang telah dirumuskan berdasarkan markah yang diperoleh.
Jadual 14 menunjukkan istilah dan tafsiran yang digunakan dalam PP.
ISTILAH TAFSIRAN
Penskoran Pemberian markah atau gred kepada perkara yang ditaksir
berdasarkan prestasi individu merujuk kepada skema atau
peraturan tertentu.
Pelaporan Rumusan prestasi individu dalam bentuk gred atau deskriptif.
Pentaksiran semula Proses melaksanakan pentaksiran kali kedua dan seterusnya.
Autentik Bukti atau evidens yang tulen yang dihasilkan dalam situasi
sebenar.
Menentusahkan Mengesahkan / pembuktian kebenaran dan ketepatan sesuatu
pencapaian atau penguasaan.
Rubrik Rubrik ialah alat penskoran yang secara terang menunjukkan
prestasi yang diharapkan untuk sesuatu tugasan atau sesuatu
kerja. Ia mengandungi set kriteria dan skor yang perlu dicapai.
Jadual 14 : Istilah dan Tafsiran yang digunakan dalam PP
70
4.6 PELAKSANAAN PENTAKSIRAN PUSAT
Pelaksanaan PP melibatkan aktiviti merancang, melaksana dan menskor di peringkat

sekolah manakala penggredan dan pelaporan di LP.
Rajah 14 menunjukkan aktiviti pelaksanaan PP.
MERANCANG MELAKSANA MENSKOR

Guru menerima Murid melakukan Guru mentaksir
arahan tugasan tugasan pencapaian murid
daripada LP, berdasarkan jadual berdasarkan
menyediakan jadual yang ditetapkan peraturan
pelaksanaan dan penskoran yang
bahan dibekalkan oleh LP
Rajah 14 : Aktiviti Pelaksanaan PP
a. Merancang
Merupakan aktiviti utama dalam pelaksanaan PP. Ia bermula selepas LP mengeluarkan

surat siaran tentang tarikh muat turun tugasan dan jadual pelaksanaan PP bagi tahun itu
untuk setiap mata pelajaran. Pihak sekolah dikehendaki memuat turun tugasan dan
menyediakan jadual pelaksanaan PP. Pihak sekolah juga dikehendaki menyediakan
peralatan, bahan dan tempat bagi tujuan pentaksiran serta memperbanyakkan salinan
tugasan untuk diedarkan kepada setiap murid.
Pihak sekolah bertanggungjawab menyediakan tempat penyimpanan evidens yang

dihasilkan oleh murid.
b. Melaksana
Guru memberi taklimat atau penerangan kepada murid tentang tarikh, tempoh
pelaksanaan, perkara yang ditaksir, peralatan yang digunakan, persediaan bahan dan
aspek keselamatan sebelum murid melaksanakan tugasan yang diberi.
Guru memastikan pelaksanaan PP merujuk kepada jadual pelaksanaan yang ditetapkan

dan aktiviti pentaksiran.
c. Menskor
Guru melaksanakan penskoran berdasarkan skema atau peraturan tertentu yang

dikeluarkan oleh LP dalam tempoh yang ditetapkan. Guru dikehendaki menggunakan
borang yang standard (jika ada) supaya keselarasan dapat diwujudkan antara pentaksir.
71
Rajah 15 menunjukkan carta alir pelaksanaan PP di sekolah.
MULA Guru menerima arahan tugasan

dari LP
Penyelarasan tugasan
Guru menyediakan jadual

pelaksanaan dan bahan
Murid melaksanakan tugasan
Guru memberi skor hasil kerja murid

Penskoran tidak
menepati peraturan
penskoran
Penyelarasan Skor
Penskoran menepati
peraturan penskoran
Guru merekod prestasi murid
berdasarkan skor
TAMAT
Rajah 15 : Carta Alir Pelaksanaan PP di sekolah
72
4.7 PERANAN PIHAK YANG TERLIBAT
PP memberi penekanan terhadap peranan pentadbir sekolah, guru, murid, ibu bapa dan
pihak yang berkepentingan.
a. Pentadbir Sekolah
i. Mengadakan program pembangunan staf secara berterusan yang merangkumi

aspek pengetahuan dan kaedah pelaksanaan PP.
ii. Merancang pelaksanaan PP.
iii. Menyediakan peralatan, bahan dan jadual pelaksanaan PP.
iv. Menyediakan kemudahan untuk melaksanakan PP.
v. Menyediakan ruang dan kaedah penyimpanan evidens.
b. Guru
i. Melaksanakan pentaksiran.
ii. Memberi skor.
iii. Mengumpul rekod dan data pencapaian murid.
c. Murid
i. Mengetahui dan memahami tugasan.
ii. Melaksanakan tugasan dalam tempoh yang ditetapkan / dijadualkan.
iii. Menghasilkan evidens.
d. Ibu Bapa
i. Mengetahui dan memahami sistem pentaksiran.
ii. Menggalakkan anak mencapai tahap penguasaan mengikut keupayaan.
e. Pihak yang berkepentingan contoh PIBG
i. Memberi pelbagai bentuk sokongan dalam aktiviti pentaksiran.
ii. Memberi komitmen terhadap usaha bagi menjayakan PP.
73
BAB 5
PENTAKSIRAN AKTIVITI JASMANI, SUKAN

DAN KOKURIKULUM
Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan Kokurikulum BAB 5
5.0 PENTAKSIRAN AKTIVITI JASMANI, SUKAN DAN KOKURIKULUM
PAJSK adalah sebagai panduan untuk menilai aktiviti fizikal dan kesihatan serta mengukur
penyertaan, penglibatan dan pencapaian murid dalam pelbagai aktiviti sukan, kokurikulum
dan ekstrakurikulum.
PAJSK memerlukan murid melibatkan diri dalam aktiviti bukan akademik sama ada di dalam
atau di luar bilik darjah mengikut keupayaan murid. PAJSK dibangunkan untuk melengkapi
sistem pentaksiran pendidikan di Malaysia supaya lebih holistik dan bersepadu. Ia juga
sejajar dengan konsep Satu Murid Satu Sukan (1M1S), pembangunan modal insan dan
perkembangan potensi murid dari segi jasmani, emosi, rohani dan intelek (JERI) seperti
yang dihasratkan dalam Falsafah Pendidikan Kebangsaan.
5.1 KOMPONEN PENTAKSIRAN AKTIVITI JASMANI, SUKAN DAN KOKURIKULUM
PAJSK merangkumi lima komponen; SEGAK, BMI, sukan, kokurikulum dan ekstrakurikulum
seperti dalam Rajah 16.
Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan &

Kokurikulum
SEGAK Kokurikulum
Standard Sukan / Kelab / Unit

Kecergasan Fizikal Ektrakurikulum
Kebangsaan Permainan Persatuan Uniform
(SEGAK)
Mengukur tahap
kecergasan
Penyertaan, Penyertaan, Penyertaan, Penyertaan dan

Penglibatan Penglibatan dan Penglibatan penglibatan secara
dan Pencapaian dalam dan sukarela di sekolah / di
Pencapaian kelab dan Pencapaian luar sekolah / luar
BMI dalam sukan persatuan: dalam unit negara / dalam negara
dan permainan: -Sekolah uniform:
-Sekolah -Daerah / Zon -Sekolah
-Daerah / Zon -Negeri -Daerah / Zon
-Negeri -Negara -Negeri
-Negara -Antarabangsa -Negara
-Antarabangsa -Antarabangsa
Body Mass Index
(BMI)
Merekodkan
tentang ketinggian
dan berat badan
bagi menentukan
tahap jisim badan
Rajah 16 : Komponen PAJSK
76
5.2 PENTAKSIRAN SEGAK
SEGAK dalam PAJSK merupakan aktiviti fizikal yang dilakukan oleh murid sekolah untuk
mengukur kecergasan berdasarkan kepada Standard Kecergasan Fizikal Kebangsaan
(SEGAK) yang ditetapkan. Skor mengikut tahap umur ini ditetapkan dengan menggunakan
indeks skor standard yang telah diperakui di peringkat kebangsaan. SEGAK terdiri daripada
empat aktiviti iaitu "Naik turun bangku", "Tekan tubi", "Ringkuk Tubi Separa" dan "Jangkauan
Melunjur".
a. Objektif SEGAK ialah menilai dan mengukur tahap kecergasan fizikal murid.
b. Konstruk yang diukur:
i. Perkembangan fizikal murid
ii. Kecergasan
iii. Senaman
c. Pelaksanaan Pentaksiran SEGAK:
i. SEGAK dilaksanakan dua kali setahun iaitu pada pertengahan dan akhir
tahun persekolahan tahun semasa.
ii. Kemasukan skor SEGAK boleh dilakukan bermula dari awal Januari
sehingga 31 Mac untuk penggal pertama dan dari awal April sehingga 31
Ogos bagi penggal kedua.
iii. Semua murid sekolah rendah Tahap 2 dan peringkat menengah rendah
diwajibkan terlibat dalam pentaksiran ini.
iv. Guru Pendidikan Jasmani akan merekod skor murid semasa melaksanakan
aktiviti SEGAK dan guru kelas akan memasukkan skor dalam aplikasi
PAJSK SPPBS yang disediakan oleh LP.
v. Guru kelas mencetak pelaporan yang dijana oleh aplikasi PAJSK SPPBS.
77
5.3 PENTAKSIRAN BMI
BMI dalam PAJSK tertumpu kepada mengukur berat badan dan ketinggian seseorang murid
menggunakan piawaian ukuran BMI.
a. Objektif Pentaksiran BMI:
i. Mengukur BMI murid.
ii. Menentukan tahap keseimbangan lemak badan dengan ukuran ketinggian dan
berat badan seseorang murid.
i. Tinggi
ii. Berat
iii. Tafsiran BMI
c. Pelaksanaan Pentaksiran BMI:
i. Pentaksiran BMI dilaksanakan dua kali setahun iaitu pada pertengahan dan
akhir tahun persekolahan tahun semasa.
ii. Kemasukan skor BMI boleh dilakukan bermula dari awal Januari sehingga 31
Mac untuk penggal pertama dan dari awal April sehingga 31 Ogos bagi penggal
kedua.
iii. Semua murid sekolah rendah Tahap 2 dan peringkat menengah rendah
diwajibkan terlibat
iv. Guru Pendidikan Jasmani merekod berat badan dan ketinggian murid serta guru
kelas merekod skor BMI dalam aplikasi PAJSK SPPBS yang disediakan oleh
LP.
v. Guru kelas mencetak pelaporan tafsiran BMI yang dijana oleh aplikasi PAJSK
SPPBS.
78
5.4 PENTAKSIRAN SUKAN DAN KOKURIKULUM
Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum dalam PAJSK adalah untuk mengukur aktiviti sukan
dan kokurikulum yang ditetapkan oleh KPM yang bertujuan untuk membangunkan modal
insan dalam usaha memupuk nilai, sahsiah serta pembangunan diri seseorang murid.
Konstruk dan pelaksanaan pentaksiran sukan dan pentaksiran kokurikulum dalam PAJSK
adalah serupa.
Aktiviti sukan merangkumi aktiviti permainan dan pertandingan di peringkat sekolah, daerah /
zon, negeri, kebangsaan atau antarabangsa.
Aktiviti kokurikulum merangkumi aktiviti murid dalam persatuan, kelab dan pasukan
beruniform di peringkat sekolah, daerah / zon, negeri, kebangsaan atau antarabangsa.
(Rajah 16 menunjukkan komponen PAJSK)
a. Objektif Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum ialah memberi skor kepada aktiviti sukan
dan kokurikulum murid.
Konstruk yang diukur:
i. Penyertaan murid dalam aktiviti sukan dan kokurikulum.
ii. Penglibatan murid dalam aktiviti sukan dan kokurikulum.
iii. Pencapaian atau prestasi murid dalam aktiviti sukan dan kokurikulum.
b. Pelaksanaan Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum:
iv. Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum dilaksanakan secara berterusan bagi

setiap aktiviti mengikut perancangan dan pelaksanaan yang ditetapkan oleh
sekolah, PPD atau JPN.
v. Semua murid sekolah rendah Tahap 2 dan peringkat menengah rendah

diwajibkan terlibat.
vi. Guru penasihat aktiviti sukan dan guru penasihat kokurikulum merekod setiap
aktiviti sukan dan kokurikulum menggunakan Borang Rumusan Aktiviti Sukan /
Kokurikulum dan guru kelas akan memasukkan skor dalam aplikasi PAJSK
SPPBS yang disediakan oleh LP.
vii. Guru kelas mencetak pelaporan yang dijana oleh aplikasi PAJSK SPPBS
apabila diperlukan.
viii. Pemberatan wajaran aktiviti sukan dan kokurikulum adalah berdasarkan tiga
aspek seperti dalam Jadual 15.
79
Aspek Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum seperti dalam Jadual 15.
Aspek
(110 Markah)
Penglibatan Penyertaan Prestasi

(50 Markah) (40 Markah) (20 Markah)
Elemen Elemen Elemen

Khidmat
Jawatan Peringkat Komitmen Sumbangan Kehadiran Pencapaian
Nilai Skor Nilai Skor Nilai Skor

10 20 10 10 40 20
Jadual 15 : Aspek Pentaksiran Sukan dan Kokurikulum
80
5.5 PENTAKSIRAN AKTIVITI EKSTRAKURIKULUM
Pentaksiran Aktiviti Ekstrakurikulum merupakan satu usaha untuk mendapatkan maklumat,

membuat penilaian dan memberi skor untuk aktiviti bermanfaat yang dijalankan sama ada di
sekolah atau di luar waktu persekolahan dan mendapat kebenaran ibu bapa/penjaga
dan pengesahan pihak sekolah. Aktiviti ekstrakurikulum merupakan aktiviti yang boleh
membentuk keperibadian yang terpuji, membina sahsiah yang baik, mendorong melakukan
kerja amal untuk kepentingan masyarakat setempat dan umum.
a. Objektif Pentaksiran Aktiviti Ekstrakurikulum adalah untuk mengumpul maklumat dan

memberi skor kepada aktiviti ekstrakurikulum murid.
i. Perkhidmatan
ii. Anugerah daripada badan-badan lain
iii. Khidmat masyarakat
iv. Program NILAM
c. Pelaksanaan Pentaksiran Aktiviti Ekstrakurikulum:
i. Pentaksiran Aktiviti Ekstrakurikulum dilaksanakan secara berterusan sepanjang

tahun semasa dan pada bila-bila masa di luar waktu persekolahan.
ii. Penglibatan murid adalah secara sukarela. Penyertaan dan keselamatan

murid dalam aktiviti ekstrakurikulum adalah menjadi tanggungjawab ibu bapa,
waris atau penjaga.
iii. Pengesahan aktiviti ekstrakurikulum murid hendaklah dibuat melalui

tandatangan dan cap penganjur.
iv. Guru kelas merekod aktiviti ekstrakurikulum menggunakan Borang Rumusan

Aktiviti Ekstrakurikulum dan memasukkan skor dalam aplikasi PAJSK SPPBS
yang disediakan oleh LP di hujung persekolahan.
v. Guru kelas mencetak pelaporan yang dijana oleh aplikasi PAJSK SPPBS
apabila diperlukan.
vi. Pemberatan wajaran aktiviti ekstrakurikulum adalah berdasarkan empat aspek

iaitu perkhidmatan, anugerah daripada badan-badan lain, khidmat masyarakat
dan program NILAM.
81
Aspek penglibatan murid merangkumi empat elemen seperti dalam Jadual 16.
Aspek Elemen Skor
Perkhidmatan Jawatan 10
Anugerah Rujuk Dokumen Anugerah 10
Khidmat Masyarakat Komitmen 10
NILAM Rujuk Dokumen NILAM 10
Jadual 16 : Jadual Elemen Berdasarkan Aspek Ekstrakurikulum
5.6 BORANG-BORANG PAJSK
5.6.1 Borang Rekod SEGAK dan BMI
5.6.2 Borang Rekod Kehadiran
5.6.3 Borang Rumusan Aktiviti Sukan / Kokurikulum
5.6.4 Borang Rumusan Aktiviti Ekstrakurikulum
82
Pentaksiran
Pentaksiran Aktiviti
Aktiviti Jasmani,
Jasmani, Sukan
Sukan dan dan KokurikulumBAB 5BAB 5
Kokurikulum
BORANGREKOD
BORANG REKOD SEGAK
SEGAK DAN
DAN BMIBMI
(BORANG HENDAKLAH
(BORANG HENDAKLAH DIISI
DIISIOLEH
OLEHGURU
GURUMATA PELAJARAN
MATA PENDIDIKAN
PELAJARAN PENDIDIKAN
JASMANI)
JASMANI)
NAMA MURID KELAS

NAMA MURID KELAS
PERKARA
PENGGAL 1 PENGGAL 2
PERKARA
PENGGAL 1 PENGGAL 2
BERAT BERAT
BODY MASS INDEX BERAT BERAT
BODY
(BMI)MASS INDEX BADAN (kg) BADAN (kg)
(BMI) BADAN (kg) BADAN (kg)
Tarikh: Tarikh:
Tarikh: Tarikh:
UJIAN NAIK TURUN UJIAN NAIK TURUN

BANGKU BANGKU
UJIAN NAIK TURUN UJIAN NAIK TURUN
BANGKU BANGKU
Tarikh: Tarikh:
Tarikh: Tarikh:
UJIAN TEKAN TUBI UJIAN TEKAN TUBI
UJIAN TEKAN TUBI

Tarikh: Tarikh:
UJIAN TEKAN TUBI
SEGAK
Tarikh: Tarikh:
SEGAK UJIAN RINGKUK TUBI UJIAN RINGKUK TUBI
SEPARA SEPARA
UJIAN RINGKUK TUBI UJIAN RINGKUK TUBI

Tarikh:
SEPARA Tarikh:
SEPARA
UJIAN JANGKAUAN UJIAN JANGKAUAN

Tarikh: Tarikh:
MELUNJUR MELUNJUR
UJIAN JANGKAUAN
Tarikh: UJIAN JANGKAUAN
Tarikh:
MELUNJUR MELUNJUR
Tarikh: Tarikh:
.................................................. ...............................................................
Tanda tangan murid Pengesahan Guru Mata Pelajaran Pendidikan
Jasmani
( ) ( )
..................................................
Nama Murid ...............................................................
Nama dan Cap Guru
Tanda tangan murid Pengesahan Guru Mata Pelajaran Pendidikan
Catatan: Jasmani
*Murid berkeperluan khas dikecualikan
( * sila tanda jika berkenaan ) ( )
Nama Murid 83 Nama dan Cap Guru
Catatan:
*Murid berkeperluan khas dikecualikan
* sila tanda jika berkenaan
83
BORANG REKOD KEHADIRAN / PENYERTAAN UNTUK SUKAN / KOKURIKULUM / EKSTRAKURIKULUM

BORANG REKOD KEHADIRAN / PENYERTAAN UNTUK SUKAN / KOKURIKULUM / EKSTRAKURIKULUM
TAHUN…………….
TAHUN…………….
NAMA SEKOLAH
NAMA SEKOLAH
KATEGORI
KATEGORI
KEGIATAN
KEGIATAN
JAWATAN
JAWATAN
NAMA MURID TINGKATAN/KELAS
NAMA MURID T.T.Guru
TINGKATAN/KELAS
Bil Aktiviti Tarikh Penasihat
T.T.Guru/
Penganjur
Bil Aktiviti Tarikh Penasihat /
1 Penganjur
2
1
3
2
4
3
5
4
6
5
7
6
8
7 9
8 10
9 11
10 12
11 13
12 14
13 15
14 16
15 17
16 18
17 19
18
NAMA GURU PENASIHAT
19
1
2
NAMA GURU PENASIHAT
3
1
4
2
5
3
4
5
84
84
84
85
86
BAB 6
PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK
Pentaksiran Psikometrik BAB 6
6.0 PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK
PPsi ialah suatu kaedah yang digunakan secara sistematik untuk mengumpul maklumat
yang menggambarkan tret psikologi. Tret psikologi yang diukur merangkumi aptitud dan
personaliti murid. Hasil dapatan PPsi dapat digunakan untuk membantu mempertingkatkan
pembelajaran murid.
PPsi menggunakan instrumen pentaksiran yang tidak berasaskan kurikulum dan proses
pengajaran dan pembelajaran. PPsi mengukur kebolehan semula jadi (innate ability) dan
kebolehan yang diperoleh (acquired ability) daripada pengalaman dan persekitaran.
Manual Pentaksiran Psikometrik diedarkan kepada sekolah sebagai panduan melaksanakan

PPsi.
6.1 KOMPONEN PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK
Komponen PPsi yang diuji di peringkat menengah rendah terdiri daripada Ujian Aptitud dan
Ujian Personaliti seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 17.
Pentaksiran
Psikometrik
Aptitud Personaliti
Aptitud Aptitud Minat

Tret
Am Khusus Kerjaya
Rajah 17: Komponen dalam Pentaksiran Psikometrik
88
6.2 UJIAN APTITUD KHUSUS
Ujian Aptitud Khusus ialah instrumen untuk mendapatkan maklumat khusus tentang struktur
kecerdasan serta minat atau kecenderungan murid.
a. Objektif Ujian Aptitud Khusus:
i. Mengenal pasti potensi murid pada peringkat umur tertentu.
ii. Membantu guru mengenal pasti strategi, kaedah dan teknik pengajaran supaya
dapat mewujudkan suasana pembelajaran yang berkesan.
iii. Membantu murid mengenal potensi diri.
iv. Meramalkan kejayaan murid dalam alam pembelajaran dan kerjaya.
b. Konstruk Ujian Aptitud Khusus:
i. Verbal Linguistik (pintar perkataan): keupayaan seseorang individu

menggunakan bahasa, memahami maklumat dan memberi respons dalam
pelbagai bentuk set komunikasi.
ii. Visual – Ruang – Bukan Verbal (pintar visual dan ruang): keupayaan
seseorang individu mengguna, menganggar dan mengintepretasi ruang.
iii. Logik Matematik (pintar nombor): keupayaan seseorang individu menggunakan

nombor dalam kehidupan seharian untuk membuat penyelesaian secara
logikal.
iv. Muzik (pintar muzik): keupayaan seseorang individu menghargai, menghayati

dan menggubah muzik.
v. Naturalis (pintar alam semulajadi): keupayaan seseorang individu

mengenalpasti, menghargai alam semulajadi.
vi. Kinestatik – Jasmani (pintar jasmani): keupayaan seseorang individu mengawal

dan memahami pergerakan tubuh.
vii. Interpersonal (pintar sosial): keupayaan seseorang individu berkomunikasi,

berinteraksi dan bekerjasama dengan orang lain.
viii. Intrapersonal (pintar kendiri):
keupayaan seseorang individu memahami dan menilai kekuatan, kelemahan,

bakat dan minat kendiri.
ix. Existential (pintar kewujudan) : peka dan berkebolehan membincangkan hal-hal

kewujudan seperti mencari makna dalam kehidupan.
c. Pelaksanaan Ujian Aptitud Khusus:
i. Ujian ini dilaksanakan kepada murid Tingkatan Tiga.
89
ii. Instrumen Ujian Aptitud Khusus disediakan oleh LP.
iii. Pelaporan akan disediakan oleh pihak sekolah.
6.3 UJIAN PERSONALITI
Ujian Personaliti ialah instrumen yang digunakan untuk mengumpul maklumat tentang
sahsiah unik setiap murid. Ujian personaliti terbahagi kepada dua inventori iaitu inventori tret
personaliti dan inventori minat kerjaya.
a. Objektif Ujian Personaliti:
i. Membantu guru mengenal pasti personaliti murid supaya dapat menggunakan

strategi P&P yang sesuai.
ii. Membantu murid dan ibu bapa mengenal pasti personaliti murid dan menyedari
potensi diri.
iii. Menyediakan profil murid yang lengkap untuk rujukan dan kegunaan dalam
pendidikan dan perkembangan individu.
b. Instrumen
Inventori Tret Personaliti

i.
Konstruk dalam Inventori Tret Personaliti yang ditaksir adalah bersesuaian
dengan budaya dan keperluan di Malaysia.
ii. Inventori Minat Kerjaya
Konstruk dalam Inventori Minat Kerjaya yang ditaksir adalah berdasarkan Teori
Tipologi Holland.
c. Pelaksanaan Ujian Personaliti:
i. Ujian ini dilaksanakan pada bila-bila masa mengikut keperluan dan tidak
berjadual.
ii. Inventori Tret Personaliti diwajibkan untuk murid Tingkatan Satu dan Tingkatan
Empat.
iii. Inventori Minat Kerjaya diwajibkan untuk murid Tingkatan Satu, Tingkatan Tiga
dan Tingkatan 5.
iv. Instrumen disediakan oleh LP dan ditadbir oleh sekolah.
v. Pelaporan disediakan oleh pihak sekolah.
90
Rajah 18 menunjukan konstruk dan keterangan Inventori Tret Personaliti.
Konstruk Keterangan
Intelektual Individu yang berminat kepada aktiviti-aktiviti yang memberikan cabaran dari
segi intelektual. Mementingkan aktiviti yang berbentuk kognitif dan ilmiah.
Kreatif Individu yang berkebolehan mencipta, menghasilkan dan mengembangkan idea

baharu dan asli.
Kepelbagaian Individu yang dapat menghayati pelbagai situasi bagi mendapatkan pengalaman
baharu ke arah perubahan yang berterusan.
Struktur Individu yang suka kepada kekemasan, kebersihan serta perkara-perkara yang
berstruktur, berulang-ulang dan terperinci. Individu mempunyai pendirian dan
keputusan yang tetap.
Analitikal Individu yang sangat sensitif kepada persekitaran, suka membuat pemerhatian
dan akan menganalisis sesuatu perkara sebelum membuat sesuatu keputusan.
Sukar mempercayai sesuatu tanpa fakta dan sangat berhati-hati dalam membuat
keputusan.
Menolong Individu yang berkeinginan untuk menunjukkan atau meluahkan simpati, kasih
sayang dan juga memberi bantuan serta membuat kebaikan kepada orang lain.
Ekstrovert Individu yang suka dikelilingi, berinteraksi dan bekerja dengan orang ramai.
Kritik Diri Individu beranggapan bahawa orang lain adalah lebih baik daripada dirinya.
Autonomi Individu yang lebih sukakan kebebasan dalam tindakan dan dapat mengawal
serta menentukan aktiviti-aktiviti hariannya.
Agresif Individu yang terlalu kritikal terhadap orang lain, tegas, berani dan tidak suka
dimanipulasi.
Pencapaian Individu yang bermotivasi, mahukan status yang tinggi dan suka kepada
persaingan.
Resilien Individu yang cekal dan bermotivasi untuk menghabiskan atau menyelesaikan
semua tugas.
Mengawal Individu yang suka mengawal orang lain atau lebih suka memimpin daripada
dipimpin.
Wawasan Individu yang boleh menjangkau, melihat, membayangkan masa hadapan

dengan jelas dan pandangannya terperinci. Individu sentiasa bertenaga dan
sangat efektif dalam sesuatu kerja. Melihat perkara besar yang tidak dilihat oleh
orang lain
Kejujuran Individu yang ikhlas dalam melaksanakan sesuatu perkara.
Rajah 18 : Konstruk Dan Keterangan Inventori Tret Personaliti
91
Rajah 19 menunjukan konstruk dan keterangan Inventori Minat Kerjaya
Konstruk Keterangan
Realistik Persekitaran pekerjaan yang memerlukan kemahiran praktikal dan mekanikal.

(Membuat) Bekerja dengan objek, peralatan, mesin, haiwan dan tumbuhan. Mempunyai
kemahiran yang baik apabila menggunakan peralatan, lukisan mekanikal, mesin
atau haiwan. Menghargai objek praktik yang boleh dilihat dan disentuh. Lebih
suka bekerja di luar bangunan.
Contoh pekerjaan: jurutera, jurubina, animator, pengaturcara komputer,

juruterbang, ahli radiologi, pustakawan, juruteknik elektronik, chef, atlet, ahli
bomba dan penyelamat, pemandu, tentera, operator mesin, mekanik, ahli
perkebunan dan pembuat perabot.
Ciri-ciri personaliti: praktikal, mekanikal, materialistik, suka menggunakan

peralatan dan mesin, introvert, akur, natural (semula jadi), berhemah, tulen, tegas
dan berprinsip.
Investigatif Persekitaran pekerjaan yang memerlukan kemahiran menyelidik, saintifik,

(Memikir) intelektual, analitikal dan mementingkan ketepatan. Suka membuat pemerhatian,
mempelajari sesuatu, membuat penyelidikan, menganalisis, menilai dan
menyelesaikan masalah. Menghargai sains dan matematik. Melihat diri sendiri
sebagai tepat, saintifik dan intelektual serta meminati kerjaya saintifik dan
beberapa kerjaya bercorak teknikal.
Contoh pekerjaan: pegawai perubatan, aktuari, ahli farmasi, psikatrik, ahli

ekonomi, ahli kajicuaca, ahli biologi, ahli botani, ahli agronomi, ahli fizik, ahli kaji
bintang, ahli kimia, ahli kajibumi, penyelidik sains, angkasawan, ahli antropologi,
profesor, guru sains dan matematik.
Ciri-ciri personaliti: analitikal, rasional, teliti, intelektual, introvert, introspektif,

optimistik, ingin tahu, teoris, jitu dan pemerhati.
Artistik Persekitaran pekerjaan yang memerlukan daya intuisi yang tinggi, ekspresif,
(Mencipta) original, bebas, kreatif, inovatif dan artistik. Suka bekerja dalam situasi yang
kurang berstruktur, tidak rutin dan tidak berulang-ulang. Mempunyai apresiasi
yang tinggi dan menghargai hasil seni kreatif.
Contoh pekerjaan: arkitek, penulis seni kreatif, artis, pemimpin orkestra,

pengubah lagu, pengarang, pelukis, wartawan hiburan, kartunis, pereka grafik,
pereka fesyen, juruhias dalaman, jurufoto, dan jurusolek.
Ciri-ciri personaliti: imaginatif, intuitif, ekspresif, estetik, emosional, introspektif,

reflektif, tulen, bebas, sensitif dan idealistik.
92
Sosial Persekitaran pekerjaan yang memerlukan interaksi, kerjasama, kolaborasi, saling

(Menolong) membantu, melatih dan membuat kebajikan kepada orang lain. Mempunyai
kemahiran berinteraksi dan berkomunikasi dengan orang lain. Suka kepada
aktiviti membantu, memberi perkhidmatan dan menyelesaikan masalah sosial.
Contoh pekerjaan: guru, pensyarah, kaunselor, pekerja sosial, pegawai

perhubungan awam, penyambut tetamu, pegawai kebajikan, jururawat,
paramedik, pramugari / pramugara dan pemandu pelancong.
Ciri-ciri personaliti: suka bersosial, suka menolong, bekerjasama, mesra,

peramah, sabar, ekstrovert, empati, baik hati, bertanggungjawab dan boleh
dipercayai.
Enterprising Persekitaran pekerjaan yang melibatkan pentadbiran dan pengurusan,

(Memujuk) perniagaan dan keusahawanan. Wujudnya suasana pengaruh-mempengaruhi,
mengarah, memimpin dan mengurus individu lain serta menjual barangan atau
idea. Matlamat akhir mereka adalah untuk mencapai keuntungan organisasi dan
keuntungan ekonomi.
Contoh pekerjaan: usahawan, pengarah syarikat, spekulator, eksekutif

pengiklanan, eksekutif pemasaran, agen insuran, pengarah publisiti, peguam, ahli
politik, pengurus hotel, pengurus bank, wartawan, jurujual, jurulatih dan agen
pelancongan.
Ciri-ciri personaliti: kepimpinan, sukakan pencapaian, bertenaga, daya pujuk

yang tinggi, suka mempengaruhi, kebolehan manipulasi, suka meneroka
(adventurous), yakin diri, optimistik, mudah mesra, berwawasan, bercita-cita
tinggi, berusaha, sosial, suka menonjolkan diri, ekstrovert dan bijak
berkomunikasi.
Konvensional Persekitaran pekerjaan berstruktur dan teratur yang melibatkan data, nombor,
(Mengurus) dan kerja-kerja perkeranian. Melakukan kerja secara terperinci, mengikut
peraturan dan arahan.
Contoh pekerjaan: kerani, setiausaha, penyimpan kira-kira, guru perdagangan,

guru perakaunan, akauntan, jurutrengkas, pegawai bank, pegawai cukai, operator
komputer, penilai harta, juru audit, juruwang dan pegawai perangkaan.
Ciri-ciri personaliti: berstruktur tinggi, teliti, daya tahan tinggi, akur, praktikal,
mengikut aturan, defensif, menurut perintah, cermat, cekap dan rutin.
Rajah 19 : Konstruk Dan Keterangan Inventori Minat Kerjaya
93
BAB 7
SISTEM PENGURUSAN
(SPPBS)
Sistem Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (SPPBS) BAB 7
7.0 SISTEM PENGURUSAN PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH
Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) merupakan satu bentuk pentaksiran yang

dilaksanakan secara berterusan bagi melihat perkembangan murid secara menyeluruh.
Sehubungan dengan itu, selaras dengan konsep ICT sebagai pengupaya, LP telah
menyediakan sistem aplikasi SPPBS bagi tujuan merekod dan menyimpan data akademik
dan bukan akademik. Data-data yang disimpan dapat diautomasikan dengan cekap dan
berkesan bagi penghasilan pelaporan sama ada di peringkat sekolah, PPD, JPN atau KPM.
Panduan penggunaan sistem ini boleh dimuat turun sama ada melalui laman web LP
http://www.moe.gov.my/lp atau pada menu BANTUAN di dalam sistem SPPBS.
Lembaga Peperiksaan juga telah mewujudkan Meja Bantuan peringkat pertama yang
bertanggungjawab sebagai ’Single point of contact’ berkaitan aplikasi SPPBS kepada
pengguna.
Meja Bantuan SPPBS boleh dihubungi melalui:
• helpdesk.sppbs@moe.gov.my
• Telefon 03-8884 3158
• Faks 03-8884 3156
96
LAMPIRAN
LAMPIRAN 1
LAMPIRAN 2
LAMPIRAN 3
LAMPIRAN 4

Panduan Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) : Lembaga Peperiksaan Kementerian Pelajaran Malaysia

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Panduan Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) : Lembaga Peperiksaan Kementerian Pelajaran Malaysia

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PANDUAN PENGURUSAN

PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH (PBS)

© Hak Cipta Lembaga Peperiksaan

Pengarah Peperiksaan berhak mengubah mana-mana maklumat yang terkandung

Segala pertanyaan berkaitan dalam buku Panduan Pengurusan Pentaksiran

BAB 1 DASAR DAN PELAKSANAAN PENTAKSIRAN BERASASKAN

1.0 Dasar Pelaksanaan Pentaksiran Berasaskan Sekolah 2

1.1 Punca Kuasa 2

1.2 Komponen Pentaksiran Berasaskan Sekolah 4

1.3 Peraturan-Peraturan Am Pentaksiran Berasaskan 9

1.4 Dokumen Rujukan 13

BAB 2 PENGOPERASIAN PENTAKSIRAN BERASASKAN SEKOLAH

2.0 Pengoperasian Pentaksiran Berasaskan Sekolah 16

2.1 Jawatankuasa Pentaksiran Berasaskan 16

2.2 Jadual Pengoperasian Pentaksiran Berasaskan Sekolah 23

2.3 Penjaminan Kualiti 24

2.4 Pengurusan Evidens Pentaksiran 39

3.0 Pentaksiran Sekolah 52

3.1 Mata Pelajaran Pentaksiran Sekolah Peringkat Sekolah 53

3.2 Pentaksiran Rujukan Standard 55

3.3 Standard Prestasi 56

3.4 Kerangka Standard Prestasi 57

3.5 Penggunaan Standard Prestasi Dalam 59

3.6 Instrumen Pentaksiran 61

3.7 Kaedah Perekodan dan Pelaporan 62

BAB 4 PENTAKSIRAN PUSAT

4.0 Pentaksiran Pusat 64

4.1 Objektif Pentaksiran Pusat 64

4.2 Mata Pelajaran Pentaksiran Pusat Peringkat Sekolah 65

4.3 Prinsip Pentaksiran Pusat 67

4.4 Jenis Instrumen 68

4.5 Tugasan Pentaksiran Pusat 69

4.6 Pelaksanaan Pentaksiran Pusat 71

4.7 Peranan Pihak yang Terlibat 73

5.0 Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan dan 76

5.1 Komponen Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan 76

5.2 Pentaksiran SEGAK 77

5.3 Pentaksiran BMI 78

5.4 Pentaksiran Sukan Dan Kokurikulum 79

5.5 Pentaksiran Aktiviti Ekstrakurikulum 81

5.6 Borang - Borang PAJSK 82

BAB 6 PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK

6.0 Pentaksiran Psikometrik 88

6.1 Komponen Pentaksiran Psikometrik 88

6.2 Ujian Aptitud Khusus 89

6.3 Ujian Personaliti 90

BAB 7 SISTEM PENGURUSAN PENTAKSIRAN BERASASKAN

7.0 Sistem Pengurusan Pentaksiran Berasaskan Sekolah

LAMPIRAN 1 - Pindaan Surat Pekeliling Lembaga Peperiksaan Bil. 1 Tahun

LAMPIRAN 2 - Pekeliling Lembaga Peperiksaan Bil. 2 Tahun 2011:

LAMPIRAN 3 - Surat Siaran Lembaga Peperiksaan Bil. 3 Tahun 2011:

LAMPIRAN 4 - Surat Siaran Lembaga Peperiksaan Bil. 6 Tahun 2011:

ADD : Attention Deficit Disorder

ADHA : Attention Deficit Hyperactivity Disorder

BMI : Body Mass Index

BPK : Bahagian Pembangunan Kurikulum

BPKhas : Bahagian Pendidikan Khas

BPSH : Bahagian Pengurusan Sekolah Harian

BTP : Bahagian Teknologi Pendidikan

DSP : Dokumen Standard Prestasi

FPK : Falsafah Pendidikan Kebangsaan

FPM : Fail Perkembangan Murid

GKMP : Guru Kanan Mata Pelajaran