Professional Documents
Culture Documents
Myanmar Unicode Guide Book PDF
Myanmar Unicode Guide Book PDF
တ
ကနပ
တသ မနမစစနစ အကငအထည ဖရအဖ
၂၀၁၁ ခစ
: ဇလင
လ
မနမဆကသယ
ရ=ခ"ပ၊ အလ? မ" နယ၊ ရနကန
? မ" ။ ဖန (၀၁) ၂၁၄၅၈၅
http://www.myanmarnlp.org.mm
faq@mptngw.net.mm, technicalsupport@mptngw.net.mm
မတက
အခန(၁) ယနကဒဆ
သ
ညမ: ................................................................
................................................................................................
......................................................................................
...................................................... ၄
မနစ(SMART)
SMART)စစစ=က
စ နစအသပ"ပ ................................................................
................................................................................................
...................................................................
................................... ၁၄
Myanmar 3 ဆသ
ညမ: ............................................................................................................................. ၁၅
ယနကဒသ
မနမ ဝဗဆက
မ
................................................................................................................... ၁၇
အခန(6) ယနကဒဆ
င
ရ သသငသ
သ အlကငအရမ ................................................................
............................................................................
............................................ 25
၁၉၉၂ ခစ
: မ:စ၍ Windows ကနပ
တမတင ယခကသ
စစစ=က
ပ"လပလ
င
ခင၊
ဆဝ
ပgငစတ
င font အဖစ မနမစက အသပ"လသညက ‘ဒတယ
မ"ဆက မနမစ
ဆဝမ
’ဟ သတမတ
: l ကသည။ ယငသညလည လကပ
: စ
က နရတင ကနပ
တက
အစထ သင
=
လကသ ဖစခပ
gသည။ ASCII စနစပVတင အဂvလပ
အကwရမက ယယ
င:ရမ သစခ
ခငသ ဖစသညအ
တက ကနပတက မနမ စသမက အဂvလပ
စ
အနဖငသ
မ:တသ
င
ခ
ပ
gသည။ ဥပမအဖင မနမ ‘ကpက’အကwရက အဂvလပ
အ
ကwရ u
(ASCII code point 117) နရတင encode လပထ
ခသ
ည။ ယငlကင ကနပ
တက
‘ကpက’ဟ ဖနသပငတင
ပသင
သလည၊ စရက
ပVတင ပ
ပ:
င
သလည၊
ကနပ
တက ယငက အဂvလပ
အကwရ u ဟသ နလည မ:တသ
သစခ
ရသည။ ထ lကင
ကနပ
တ၏ အခခလပ
င
နမ (အကwရ ဝလစyခင၊ ရ:ဖ/သမဆညခင) ကပ
င ကနပ
တ
အစမက ၁၀၀% သမရခသည အခအနတင ရ:ခ
ပ
gသည။
ကမက
န
ပ
တသမင
တင မညသညအ
ခgကမ မညသည ကမက ကပ
ရရ:ငpကကမ:
မလပ
င
ခ
သ
ည ‘မနမဘသဖင data-processing အပညအ
ဝ လပ
င
သ
ည ခတသစ’ သ ယခ
ကပ
တ
ရကရလ
: ခ? ပ ဖစပgသည။ ဤခတသစ၏ အ=ဏဦ
တင အပ
ပ?ပ ကနမနခ
စရန
ပညပ ဆရငဖင၊ အမပညသပ
င
ကနပ
တသ မနမစစနစ ဖစသည ‘Myanmar3
စစစ=က
စ
နစ’ က မညသမ
ဆ အခမ သစ
င
အင ထတလ
ပ
ဖနခ လက
ပါသည။
-၄-
အခန(၁)
ယနကဒဆ
သ
ညမ:
ယနကဒ(Unicode)ဆသ
ညမ: Universal Character Encoding က ခVဆ ခင ဖစပg
သည။ ယနကဒစ
သ
တမ:တခ
ကအ ယနကဒက
န
ဆဒယမမ: သတမတ
:
ပသည။ ယနကဒစ
သ
တမ:တ
ခကမသည ကနပ
တမ၏ အခခလပ
ဆငခကမဖစသ လပင
နလပ
ဆငခင၊ သမ
ဆညခင၊ ဘသစကတစခ
င
: ရသထသည စသမ၊ သတငအခကအလကမက
အခဘသစကတစခသ
အလယတ
က ပငလင
စခင စသညအခကမက မ:နက
န
စ
အသခပင
ရန ပ"လပ
ပသည။
ယနကဒသ
ည ဘသစကမတငရသ
: ည အကwရတစခ ခငစအတက တကသ ဘသ
စနစက သတမတ
:
ပခငဖစသည။ ထ lကင င
င
တ
ကတငရ
: သ ဘသစကမအတက
ဘသ
စနစသတမတ
:
ပရတင တစခ
င
: တ
စခထ
ပသ ခင၊ တညနခင မရ:ရအင လပ
ဆင
ပထသည။
ယနကဒ(Unicode)ဆသ
ညမ: င
င
တ
င
တငရသ
: ည အကwရစလမအတက မညသည
platform တင ဖစစ၊ မညသည ပ=ဂ
မတင
ဖစစ၊ မညသည ဘသစကတင ဖစစ သခသတ
မ:တ
ပထသည နပgတမဖစသည။ ယနကဒဆ
သ
ညမ: ကမသဘသစကအလ၏
အကwရစလ တစလခငစအတက တကသည နပgတတစလက သတမ:တ
ပသ ဘသ
စနစ
ဟ၍လည ခVဆl ကသည။
ယနကဒစ
သ
တမတ
:
ပခငသည အကwရမအတကသ
မက ဂတသကvတမ၊ မကမမင
မ အသပ"ရသည ဘရ(Braille)သကvတမ၊ ယန လမဆ
i ကသယ
ရကမတင
အသပ"နသည အမရ:ငအ
င
က
န
(Emotion Icons)မအတကပ
g စသတမတ
: ခ
ကမ ပ"လပ
ပထlကင ယနကဒက
န
ဆ
ဒယမမ: နကဆထတ ပနလက
သ ဗရ:င၆.၀(Version 6.0)
တင တ မင
င သ
ည။
-၅-
ယနကဒ၏
အသခကမ
(ခ) စရတသ
ကသခင:င လငမန
မနလယ
က
စခင
လပင
နမက လပက
င
ဆငရက
သအခg လငမနရနင
: ကနက
စရတသကသရန ဆ
သအခကသည အရပgအရရကသည အlကငအရငတစခ ဖစသည။ ယငအခကက ယန
ကဒက
လယက
လ
ငမနစ ကညထကပ
ပင
သ
ည။
(ဂ) လယက
စ
ရ:ဖင
ခင (Find)
သမဆညထသ အခကအလကမက ပနလညရ: ဖသအခg အသပ"သမအန
ဖင လယက
စ
ရ:ဖင
ရန ဆရl: ကသည။ ယငအခအနအတက ယနကဒအ
အသပ"ခငဖင
လအ
ပသ အခကအလကမက လယက
စ
ရ:ဖပင
သ
ကသ
တကသခသ အခကအ
လကမက ရ:ဖပင
ရနလည အထကအကပ"သည။
(ဃ) လယက
စ
ပနလညမဝင
ခင၊ ပပ
င
ခင (Give)
အခကအလကမက တစဦ:ငတ
စဦ အပနအလ:န
ပပ လရl: ကသည။ ယခငကလက
အခကအလကမက တစဦ:ငတ
စဦ ပပ သအခg ဖငမ
ရ:
သlကင အlကငအရ အ
ခကအလကမက လယကစ
မမငတ င
ခင:င လယက
စ
ရယင
ခငတ က မပ"လပ
င
ခ
ပ
g။
ယနကဒက
အသပ"သအခgတင ကနပ
တတစလမ: အခတစလ သ မဟတ ကနပ
တ
တစလမ: မကမစသ ကနပ
တမဆသ အခကအလကမ ပပ ရနအတက ပမ
လ
ယ
က
လသည။
ကနပ
တ၊ ကနပ
တအခပ"ပစညမ၊ လကကင
ဖ
န
စသည အင
စ
တဆင
ရ ဆကစပ
ပစညမမ:အစ လတ နစyလပ
က
င
ဆငရက
နရသ အမလပ ခင၊ အငတနက အသပ"
ခင၊ စစစ=က
ပ"လပ ခင၊ စပရသခင၊ အရငအဝယစရင ရသ စရငသငခင၊
=စ ရသခင၊ ဘသစကသငlကခငစသည လပင
နမတင ယနကဒက
အသပ"သည။
ထ အပင အင
စ
တ၏ ဘသရပမစထမ: တစခ ဖစသ ဘသစကတစခမ
: တစခသ
ကနပ
တအခပ" တက
=က
ဘ
သပနပခင၊ လ၏ စကပသအသဖင ကနပ
တစနစ
တ က ခင
စဆငရက
စခငစသည လပင
နမတငလ
ည ယနကဒသ
ည အရပgသည။
ယနကဒသ
ည သမနလတ
အတကသ
မက အခအနအမ"မ"lကင၊ အlကငအမ"မ"
lကင အမငအ=ခ
" ယငသမကပ
g ထရကသ ကငက"မ ပပ
ပင
သ
ည။ မနမ
တင
ခကပgကစဟ ခVဆ? ပ မကမမငမအသပ"သည ဘရစ(Braille)အတကလ
ည
ယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကမက ပ"လပ
ပထသည။ ယငသ ပ"လပ
ပထခငlကင ဘသ
စကအပgအဝင စပဆငရကစရပမတင တစခန
တစခ ကလဆကယ? ပ လပ
ဆငရသ
အခအနမမ: အခကအခ မရ:
င
တပg။
ယနကဒ အသပ"သမ
ယနကဒက
ကနပ
တမ၊ ကနပ
တ အခပ"ပစညမ:င လကကင
ဖ
န
စသည
အင
စ
တဆင
ရထတက
န
မက အသပ"မအပင အင
စ
တဆင
ရထတက
န
မ
က တထငထ
တ
လပသ
မ
၊ ဆဝ
ရသသမ၊ ဝကဘဆ
က
ရသသမ၊ စပပညရ:ငမ
၊ ဘသဗဒ
ဆင
ရလလသမ၊ သမနလမ
အပင အမငအ=ခ
" ယငနသ သမပg အသပ"lကသည။
-၈-
ယနကဒ အသပ"ပ
ယနကဒသ
ည ဖငတ
စခ၊ ဆဝတ
စခမ
ဟတပ
g။ စသတမတ
: ခ
ကတစခသ
ဖစသည။ ယန
ကဒစ
နစက အသပ"ခငသည စစစ=က
လ
ပ
င
နတစခတ
ညအတကလ
ည မဟတပ
g။ ယနကဒ
စနစသည ကနပ
တက သကဆင
ရဘသစကတစခ နလညတတမကသ ရန ထကပ
ပင
သ
ည။ ကနပ
တသည ဘသစကအ နလညသ သညအ
တက ယငဘသစကက
အသပ"?ပ ခင
စင
မ
ညဖစသည။
တစနညအဖင ကနပ
တသည စကပစညတစခ ဖစသlကင ယငက ဘသစက
တစမ"ထကပ
သ ဘသစကမက နလညတတမကအင ပ"လပ
င
သ
ည။ ထ lကင
ကနပ
တအ တစကမလတငရသ
: ည ဘသစကမက သငlကပင
သ
ည။ ယငသ သင
lကမiက လသတ ထက ကနပ
တက ပမ
တကမကင
သ
ည။ ထ
lကင ကနပ
တသည
ဘသစကအလက တတမကင
သ
ည အခအနသ ရကရသ
: သည။ ယငသ ဘသ
စကမက ကနပ
တအနဖင နလညနသlကင အဂvလပ
ဘ
သစကအပgအဝင င
င
တ
ကတင အသအမသ ဘသစကမ:င အသနညသ ဘသစကမအခငခင
ကလ ဆကသယ
လ
င
ပ
gသည။ ယငသ ကလဆကယ
လ
ခငlကင ကမပVရ:လ
သ
အခငအခင စပရ၊ င
င
ရ၊ လမ
i ရ စသညတ မ:အစ ယyကမiဆင
ရမအထ ဆကသယ
အသပ"င
သ
ည။ ထ lကင စသတမတ
: ခ
ကင
: လက
လညထဖစသ ယနကဒစ
သ
တမတ
:
ခကအ အသပ"ခငသည မခငဘသစကအပgအဝင င
င
တ
ကရ: ဘသစကမက ကမ
စန
i ထသ အပညအ
ဝရကရသ
: ရန လပ
ဆငခငတစခလ
ည ဖစသည။
ထ lကင ယနကဒက
နစyပဆသ
စ
နသ ဘသစကကသ
နရတင
၊ အခန
တင
၊ အခအနတင
တ တင သစ
နရသညဟ ဆင
သ
ည။
-၉-
အခန (၂)
မနမ ယနကဒ
မနမ ယနကဒ
ယနကဒအ
ရ သတမတ
: ထ
သ စလမစရငက universal character set ဟ ခVlက
သည။ ယငအကနအ တင၌ မနမင
င
အ
တင မ:တငနထင
l ကသ တင
ရငသ လမ"ပgငစ
၏ စလအကwရမက စစညထ?ပ၊ အကwရတစခခ
ငအလက
နပgတမ သတမတ
: ထ
သည
က တ ရ:
င
ပ
gသည။
ယငစရငတင မနမစ စလမက စလအမ:တ U+1000 မ: U+109F အထလည
ကင၊ စလအမ:တ U+AA60 မ: U+AA7B အထလညကင ပgဝငသညက တ ရ: ရပgမည။
-၁၀-
မရ:မ
ဖစ လအပ
အပခက
မနမယနကဒက
အသပ"လင
သအခg မနမအကwရမ:င အဂvလပ
အ
ကwရမသည
သခစ ခထ
က
သ
ပgသည။ ကနပ
တအနဖင မနမအကwရ ကpကက ကpကဟ နလည
သည။ အဂvလပ
အ
ကwရအနဖင နလညနခင မဟတ
တပg။ တစနညအဖင ယနကဒ အသ
ပ"လက
ခငlကင မနမဘသစကက ကနပ
တသည နလညသ ခင ဖစသည။
ယငအခအနသ ရကရ
: င
ရနအတက မနမင
င
အ
တငမ: မနမဘသစကပဆ
lကသ မနမမသမကပ င
င
တ
ကတငရသ
: ည အင
စ
တပညရ:ငမ
အပgအဝင မနမဘသ
စကအသပ"မညသ
မ အလသ တစပညအသပ"င
စရန lကညပထသည။ ယငသ
သတမတ
:
lကညပခင လပင
နမက International Standard Orgainzation (ISO)က
စသတမတ
:
ပ၍ lကညပခငဖစသည။
ယငသ စသတမတ
:
ပငရန မနမပညရ:ငမ
၊ င
င
တ
ကမ: ကမကငသ ပညရ:ငမ
၊
မနမင
င
က
န
ပ
တအသငခ"ပင
: မနမစအဖ တ သည ဆခင၊ ည
င
ခင၊ လလသ
သပခင:င ယနကဒက
န
ဆဒယမသ တငသင
ခငမက အခနယ
၍
လပ
ဆငခရသည။
ယငသ လပ
ဆငခl ကသည အခအနမက အlကမအဖင တငပလသ
ည။ ယနကဒ
ကနဆ
ဒယမသည ကမတစဝနလတငရသ
: ည ဘသစကမအလက စသတမတ
:
ပရန
pက"ပမသည။ ထအ
ခgဘသစကမက စသတမတ
: ပ"လပ
ပမi တပလရခင၊ မပညစ
သသ အခအနမ၊ ပငဆငရနရ
: သ အခအနမ စသဖငရ
: သအခgမတင version
အသစမ ထတ ပနပလရသ
: ည။
၁၉၉၅ ခစ
: မတလ ၁၂ ရကန ၌ မက
က
ယအဗ
ဆနသည ISO/IEC JTC1 တင Names of
Burmese characters: comment on Unicode Technical Report #1 အမညင
: စတမတစ
-၁၁-
စငတငသင
ခသ
ည။ ၁၉၉၆ ခစ
: တ
င
မက
ကယအဗ
ဆနသည မနမဘသစကအတက
Proposal တငသင
ခသ
ည။ ၁၉၉၈ ခစ
: တ
င
amendment တစစငက မက
က
ယအဗ
ဆနက
ဆကလက တငသင
ခသ
ည။ ၁၉၉၈ ခစ
: ဇလင
၂၄ တင Response to Myanmar Proposal
N1729 (Expert Contribution to Unicode Consortium) စတမဖင ဦဇထဋ
(Myanmars.NET)မ: မနမင
င
အ
တက လထသည စလအရအတက နညလနနသ
lကင လအ
ပသ အထကအထမ တငပခ? ပ နရမထပမ
ပရနင
: အခထညသ
င
စyစသင
သ ကစမ
လည တငပခသ
ည။
၁၉၉၈ ခစ
: အကတဘ
လတင အဂvလနင
င
လနဒန?မ" ၌ WG2 Meeting 35 က ကငပ
ခသ
ည။ ယငသ မနမင
င
မ
: ဒgကတအငမ(CE)၊ ဦခငမငလင
(မနမင
င
ကနပ
တ
ပညရ:ငအ
သင)၊ ဒgကတကသန
(ကနပ
တတက သလ
)၊ ဦသငတင (KMD)၊ ဦသန
ထဋ(GeoComp):င ဦထနတင(MLC)တ သည လလသမအဖစ တကရကခl က?ပ မနမ
စအlကငက တငပခl ကသည။ ထအ
ခနမ
စ
: ၍ မနမယနကဒ
ဖဆငခငလပင
နမတင
မနမပညရ:ငမ
ပgဝငခသ
ည။
၂၀၀၃ ခစ
: တ
င
မနမယနကဒ စသတမတ
: ခင လပင
နစyမက ပပငစ လပ
ဆငင
ရ၊ င
င
တစတ
စခအ
နဖင အသပ"င
ရတ အတက ကညထကပ
ပင
မ
ည အခအန
မက ရ:ဖ ခl ကသည။ ထ နက င
င
တအpကအကမက မနမယနကဒစ
ဖစမကရအ
တက ငကပ သန ၅၀ မတညပခသ
ည။ ထ နက ကနပ
တသမနမစစနစအကငအထည
ဖဆငခငအဖ က မနမင
င
ကနပ
တအသငခ"ပ၏ ဦဆငမမ
i ဖင ဖ စညခသ
ည။
One-
One-click Myanmar3 Installer :င မနစ(Smart)
(Smart) ထတလ
ပ
ခင
ယနကဒက
န
ဆဒယမမ: ခမ:တထ
သ စသတမတ
: ခ
ကမ၊ စညမyစညကမမ:င
အကwရကဒမ
အ အတအကလက
န
ထသ Myanmar3(မနမ၃)ဖင
င
: မနစ(Smart)
စစစ=က
စ
နစတ က ထတလ
ပ
ခ
သ
ည။ မနစ(Smart)သည ယနကဒ
ဖငမ
အလအတက စစ
စ=က
ပ"လပ
ပင
သ စနစတစခ ဖစသည။
-၁၂-
ယနကဒသ
ပငလပင
သ စနစ
ယနကဒမ
ဟတ
သ ဖငမ
အ ယနကဒက
န
ဆဒယမ၏ စသတမတ
: ခ
က စညမy၊
စညကမမက အပညအဝလက
န
ထသ ဖငသ
ပငလပင
သ စနစဖစသည။
ကနပ
တဖင
တဖင မနမ အကwရ ဝလစyပခင:င ရ:ဖခငစနစ ဆဝ
မနမင
င
၏
=သဘသစကဖစသ ဗမဘသစကတင ပဌနထသ
ဘသစကဝgဟရမက လက
န
၍၊ မနမစဌနမ: ပညရ:ငမ
:င ဆတင
ပ
ငက ဗမ
ဘသစက အကwရမက မ:နမ
န
: က
နကနစ စyခင:င အတအကရ:ဖပင
သစနစဖစ
သည။ ယငစနစက ထညသ
င
ခငဖင Microsoft office :င Microsoft excel စသညတ တင
ရသထသ စသမက အလယတ
ကရ: ဖပင
? ပ၊ အကwရဝလစyပင
သ ဆဝ
ဖစသည။
အခန (၃)
Myanmar3 :င
မနစ(Smart)စစစ=က
စ
နစအသ
အသပ"ပ
Myanmar3
Myanmar3 ဆသ
ညမ:
Myanmar3 ဆသ
ညမ: ‘ကနပ
တသ မနမစစနစ အကငအထည ဖရအဖ ’မ:
တထင ထတလ
ပ
လ
က
သ
ည the Unicode Standard ခV ယနကဒစ
၊ စနစင
: နညပညမက
အသပ"ထသည အမပညသပ
င
ဖငတ
စခ ဖစပgသည။
မနစ (Smart)
Smart) စစစ=က
စ
နစ လကကက
ဇယ:
ဇယ:င စစစ=က
န
ညလမ$%န
-၁၄-
မနစ (Smart) စစစ=က
စ
နစအသပ"ရတင အသပ"သသည Key alone ၊ Shift Key
:င (`) Key တ က အသပ"ရမညဖစသည။ (ယငအ အသပ"ပက
အထကဖပပg ဇယတင
ဖပထသည။) လမ ရငဖင ပသထသည စလမသည Shift :ငတ
=က
ရမည
စလမဖစသည။ မခရငဖင ပသထသည စလမသည Key alone မဖစသည။
ပနရငဖင ပသထသည စလမသည (`) Key ဖင အသပ" ရမည စလမဖစသည ။
ဆကလက?ပ တငပသမည အlကငအရမမ: အသပ" သမ အသပ"ရတင
လယက
စရနင
: အမ:အယငနညပgစရန ပ"လပထ
သ အlကငအရမ ဖစသည။
အထပ"စလမ
‘¢’ဆ
သ အကwရက ‘ဥက ¢’ ဟ ရသရတင အမစအသပ"သည။ ‘ဥက ¢’ဟ
စစသ အခgတင အသ ပ"သအမစသည ‘¢’အစ ‘ဌ’ က
မ:ယငအသပ"တတlကငတ ရသည
။ မနမစ အသတင ‘¢’သည ‘ဋ’:င ‘ဌ’က ပgင၍
ရသထခငဖစသည။ ထ lကင ယငအတက ပလည စရန ‘¢’ က
ထညသ
င
ပထသည။
‘ဏ£ ’အစ ‘’က မ:ယငစ စစလရ
: lကငတ ရသည
။ ထ lကင ယငကသ
မ:ယငမi မမရ:
အင ‘ဏ£ ’က အထပ"စလအနဖင ထညသ
င
ပထသည။
‘၎င’သည ‘လညကင’က အတခ
"ရသထခငဖစသည။
ထအ
ရအသအတက အသ ပ"သအမစသည ဂဏနမ: ‘၄’က မ:ယငအသပ"နသညက
တ ရသည
။ ယငကသ
မ:ယငမiမရ: အင ‘၎င’က အထပ" စလအနဖင
ထညသ
င
ပထသည။
‘’ဆ
သအကwရသည ‘ဏ’:င ‘ဍ’က ဆင၍ ရသထခငဖစသည။
ယငအတက အ ဆငပစရန အထပ"စလအနဖင ထညသ
င
ပထသည။
‘ကပ’ဆ
သစကလက က+ျ+ပ+် ဖင စစင
သလည အသမသည စကလ
ဖစသlကင အထပ"စလအနဖင ထညသ
င
ပထသည။
-၁၅-
အကဖပပg ဇယသည အထပ"စကလတ ၏ ပသ
ဏ£ န :င တညရ
: သနရက ပသပ
ထခငဖစသည။
¢ |
ဏ£ ~+2
၎င R
@
ကပ $
စလဆငမ
=က
ပ
: လ
ပ
gက အဆငခ
လတအ
ဖစ အသပ"ထသ အဂvလပ
က
f :င
shift key တ က=
က
ပ
: ? ပ ဆငလ
သ အကwရက ဆက=က
လ
က
ပ
gက စလအဆင(ပgဠဆင)
ဖစသ ပgလမမ
ည။
တက သလ
တ+က+္+က+သ+ိ+ု+လ+် w+u+F+u+o+d+k+v+f
ကနပ
တ အသပ"သ အမစသည စစစ=က
ပ"လပရတင
တခ" သစကလမက မ:ယငစ =က
l ကသညက တ ရသည
။ ထ lကင ယငသ
မတညဘ က ပသ အကwရမက သတပင
ရန အကပgအတင
ဖပပထသည။
စ+ဉ+်=စy
ဥ+က+္+က+¢=ဥက ¢
သ+ူ+ေ+ဌ+း=သဌ
မ++ပ+်=မပ
နမနပ စ=က
န
ည
က" က + ျ + ိ +ု u+s+d+k
ကမ က+ ျ + ွ + မ + ် + း u+s+G+r+f+;
pက က+ ြ + ီ + း u+j+D+;
အခန (၄)
မနမယနကဒ အသ တငက
ယမi
မi အခအန
ယနကဒသ
မနမ ဝဗဆက
မ
အကဖပပg ဝဗဆက
မသည ကမစ
ISO 10646 ယနကဒ စနစင
: ကကည
အင
ခတင
: အ
ည ပ"လပ တညဆက ထင
သ ဝဗဆက
မ
ဖစပgသည။
• အဘဓန
o http://my.wiktionary.org
• စယစ
က
မ
o http://my.wikipedia.org
• အငတနက လမ$%န (Myanmar search-engine & directory)
o http://myanmar-myanmar.com
• မပ
o http://www.wikimapia.org
• သတင
o http://myanmar-myanmar.net
o http://thevoicemyanmar.com
• ဘသရ
o http://www.mahasi.org
o http://myanmar-myanmar.net/buddhist-bible-myanmar-version (မနမ
ဘသသ ပနဆထ
သ ဗဒÂ ပဋကသပက
ဤနရတင ဖတ=
i င
ပ
gသည။)
o http://www.myanmarbible.com/bible/index-my.html
• ဖဖရ
o http://www.mmgamers.com/
o http://www.yangoncityfm.ourtoolbar.com
• အင
စ
တ / နညပည
o http://www.myanmaritpro.com
-၁၉-
o http://www.kyawswarnyein.com/
o http://www.mmitd.com/
o http://www.dopdf.com/mm/
o http://www.myanmartutorials.com
o http://www.parabaik.info
o http://www.my.openoffice.org/bur/index.html
o http://www.myanmars.net/winmyanmar/
o http://www.mymyanmar.net
• အသငအဖ မ
o http://www.wapedia.mobi/my/
o http://www.mmspelling.info
o http://www.mmshare.org
• အထထ
o http://www.pyinoolwin.org
-၂၀-
အခန(၅)
အမမသည အမအဖမ
ယနကဒဆ
ဆတ
ဘလ။
ယနကဒ(Unicode)ဆတ
Universal Character Encoding က ခVဆ ခင ဖစ
ပgတယ။ ယနကဒ စသတမတ
: ခ
ကက ယနကဒက
န
ဆဒယမမ: သတမတ
:
ပပgတယ။ ယနကဒ
စသတမတ
: ခ
ကတဟ ကနပ
တတရ အခခလပ
ဆငခကတဖစတ လပင
နလပ
ဆငခငမ၊ သမဆညခင၊ ဘသစကတစခ
င
: ရသထသည စသမ၊
သတငအခကအလကမက အခဘသစကတစခသ
အလယတ
က ပငလင
စ
ခင စတအ
ခကတက မ:နက
နစ အသခပင
ဖ
ပ"လပ
ပပgတယ။
ယနကဒဟ
ဘသစကမမ:ရ:တ
အကwရတစခ ခငစအတက တကတ ဘသ
စနစက င
င
တ
ကမ:ရ:တ ဘသစကတင
အတက တစခ
င
: တ
စခ ထပသ ခင တည
နခငမရ:
အင လပ
ဆငပထပgတယ။
ယနကဒဆ
သညမ: မညသည platform တင ဖစစ၊ မညသည ပ=ဂ
မတင ဖစစ၊
မညသည ဘသစကတင ဖစစ င
င
တ
င
မ:ရ:တ
အကwရစလမအတက သခ
သတမတ
:
ပထတ နပgတမဖစပgတယ။ ယနကဒဆ
သ
ညမ: ကမသစက အလမ:
အကwရစလ တစလတင
အတက တကတ နပgတတစလကပ
သတမတ
: ပသ ဘသ
စနစဟ၍
လည ခVဆl ကပgတယ။
ယနကဒက
န
ဆ
ဒယမဆတ ဘလ။
ယနကဒက
တ
ဆ
ဒယမဆတ င
င တ
ကမ:ရ:တ
ကနပ
တကပ
ရရ:ငတ၊
ဆဝထ
တ
လ
ပ
ရတ၊ အစရအဖ အစညတ၊ သတသနလပင
နလပက
င
နတ အဖ
အစညတန င
င
တ
ကစ သတမတ
: ခ
ကလပ
င
နတက လပက
င
နတ အဖ အစညတက
စပgင?ပ ဖ စညထတ အဖ အစည တစခ ဖစပgတယ။
-၂၁-
ယနကဒက
က အသပ"ရတ ရညရယ
ခ
ကက ဘလ။
ကမပVရ: အလစ
သ ဘသစကမ၊ စပရသlကသည နညစနစမ
အလက ကယ
စ
ပ"ငဖ
ယနကဒက
ရညရယ
ပgတယ။ အခလ ကယ
စ
ပ"ဖ ရညရယ
တ
နရမ: နညပည ဆင
ရ သကvတမ၊ ပဒ ဖတပဒရပ သကvတမ၊ အကwရ တစခ ခင
စတင သခအသပ"လရ
: သ အခအနမအတကလ
ည ယနကဒဟ
ကယ
စ
ပ"ပg
တယ။ ယနကဒဟ
ဘသစက:င ကနပ
တက ပသ
နမ"စ၊ အခအနအမ"စမ
:
အသပ"နတ အသပ"သမအလအတက ရညရယ
ပ
gတယ။ တနညအဖင ဘသ
စကက အသပ"နlကတ နယပယအလအတက ယနကဒက
အသပ"ငဖ
ရညရယ
ပ
g
တယ။
ကမပVရ: ဘသစကအရအတကမ
ထမ: ဘသစကအ
ဘသစကအရ
စကအရအတ
ရအတက မညမက ယနကဒန
န
အသပ"င
န?ပလ။
ကမပVမ:ရ:တ
ဘသစကအရအတက မညမက Unicode Encode လပ
ထသလ ဆတ
က ဖရခကပgတယ။ ဘlကငလ
ဆ
ရင လကတငအကwရကသ
အကwရ
မက လကတငဘ သစကမ:တငမကပ အခသ ဘသစကမမ:ပgလည
အသပ"တတlကတက တ ရပg
တယ။ ဥပမ - ခငတင
ရငသမအနန မနမ
ဘသစကရ အကwရရသတ ပစ
က
အသပ"lကခငမရ:ပ
လကတငအကwရက
အသပ"lကတက တ ရပgတယ
။ ထ နညအတင
ကမပV ရ: တစခ" သ ဘသစက
မသညလည ကယ
ပ
င
အကwရ စလပစ
မ မရ:ပ
တစခသ ဘသစက(အထ
သဖင လကတငဘသစကမ: အကwရမက အသပ"သည။)မမ: မစ အသပ"
တတlကသည။
ယနကဒအ
ဖစ encode ပ"လပ
င
ခငဟ လကရ:ကလမ: အသပ"နတ အသအ
iနမက encode ပ"လပ ခငသကသကမဟတပ
gဘ ဘသစကအနန အသမပ"
တတ ဘသစကမ:င အသအစန
ညပgတ ဘသစကမကလ
ည encode
ပ"လပ
င
ဖ
ရညရယ
ပ
gတယ။
ယနကဒအဖစ
အဖစ စသတမတ
: တ
အ
ခg လကရစသမက သတမတ
: ပ
gသလ။ သ မဟတ
ဘသစကက စအဖစ သတမတ
: ပ
gသလ။
ယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကဟ ဘသစကမ:ရ:တ
အကwရတစခ ခငစအတက
စသတမတ
: ခကပပgတယ။ ဥပမ- လကတငအကwရတစလအတက ယနကဒစ
သတမတ
:
ခကမ: နရတစခတ
ညပ ပပgတယ။ လကတငအကwရက အသပ"ထတ မညသည
ဘသစကအတကမ
: သခ သသန ပ" ငတ
စခအ
န:င သတမတ
:
ပခင မရ:ပ
gဘ။
လကတငအကwရက အသပ"ထတ ဘသ စကမကမစရ:ပ
gတယ။
ယနကဒဟ
အခလ တညနတ အကwရမအတက သခသတမ:တ
ပလ
မရ:ပ
gဘ။
-၂၂-
ယနကဒ
ဆဝ၊ ယနကဒ
ဖငက
ဝယယလ
တ
ယဆ
ဆရ င ဝယယ
င
ပ
gသလ။ ဘယနရမ:
ဝယယ
င
ပ
gသလ။
ယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကဆတ
ပ=ဂ
ရမတစခ မဟတသ
လ ဖငတ
စခလ
ည မဟတ
ပg ဘ။ ယနကဒစ
သ
တမ:တခ
ကဆတ
character encoding စနစတစခ ဖစပgတယ။ ယန
ကဒဟ
ဆဝ ရသသမမ:အစ ဘသစကက အသပ"နlကရတ ကနပ
တ
အသပ"?ပ စရသခင၊ အမလမတင အသပ"ခင စတအ
ခအနမမ: အသ
ပ"င
မ
: ဖစပgတယ။
ဒglကင ယနကဒဆ
တ
ဝယယရတ ဆဝတ
စခမ
ဟတသ
လ၊ ဖငတ
စခလ
ည
မဟတပ
g ဘ။ ယနကဒဆ
တ
ဖငမ
က ထတ
ဝ?ပ ရငခတ အဖ အစည
တစခမ
ဟတဘ
ကမပVမ:ရ:တ
ဘသစကမအ ကနပ
တ အခပ"အသပ"င
ဖ
င
င
တ
ကစန
i မအတင
သတမတ
:
ပတ စသတမတ
: ခ
က တစခပ
ဖစပgတယ။
မနမယနကဒစ
န
i က အတအကလက
န
ထသ ဖငမ
စရင
http://www.myanmarlanguage.org/unicode/myanmar
http://www.myanmarlanguage.org/unicode/myanmar-
guage.org/unicode/myanmar-fonts-
fonts-which-
which-follow-
follow-unicode-
unicode-
rules မ: ကယဖပသည။ (Lionslayer ပ"စထခငဖစသည။)
မနမယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကက သတမတ
:
င
ဖ
အင
စ
တပညရ:င
တက သတ ထငရက
လပ
ပခ l ကသလ။
ကသလ။ ဒgမ:မဟတဘ
ယလ ပသဏ£
သဏ£ နန
န စသတမတ
: ခ
က
ကတ ရအငလပ
ဆငခပ
gသလ။
မနမယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကက ရရ:ဖ
အင
စ
တပညရ:င
တခညပ စတp က"ကပ"
လပခ
တ
မဟတပ
gဘ။ မနမစပညရ:ငမ
၊ တင
ရငသစပပညရ:ငမ
၊ ဘသ
ဗဒအထပ"လလနသမန ကနပ
တပညရ:ငမ
ပပgင?ပ လပ
ဆငထခင
ဖစပgတယ။
-၂၃-
ယခလလ
ပ
ဆငတ နရမ:လည မနမပညရ:င
တက သတ စတp က"ကထငရ
လပ
ဆင လ မရပgဘ။ အရ: တင
အရ:ဘသစကက အထပ"လလထတ
ယနကဒက
န
ဆဒယမမ: အဆငဆ
ငစ
စ
စမက
i လကခl ကရတယ။
ယနကဒက
န
ဆဒယမက အဆတ
ငသင
ဖ န တငသင
?ပ အတညပ"င
ဖ
အနညဆ
တစစ
: lကပgတယ။ ထက
လအတငမ: အlကငပခကခင
လ
စ
န တငသင
ထတ
အlကငအရမက ကနက က
ခ
င
ပငဆငခင
ရပ
: gတယ။ အခလ
ဆငရက
ခငတ ?ပစ
သတအ
ခgမ: ယနကဒကနဆ
ဒယမက ယနကဒအ
တက အတညပ"ပတ ဗရ:ငတစခက
ရရ:ပ
gတယ။
မနမယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကမ: အသတင
:
ရ: ထ
က တနဖအတတ
ပထတက
တ ရပgတယ
။ အသတန ရ:
ထ ဟ ရသပတ
ည ပမယ တနဖမတညပgဘ။ ဘlကင
ယနကဒမ
: တနဖတ ထပရပgသလ။
ယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကမ: ရသပတ
ည
ပမယ တနဖမတဘဆ
သလည
ကဒပ
" ငတ
စခတ
ညကပ
ယပgတယ။ ဒလအ
ခအနဟ မနမဘသစက တစခတ
ည
အတကပ
မဟတပ
gဘ။ တစခသ ဘသစကတမ: လ ဒလပ
ကငသ
lကပgတယ။
ဂပနဘသစကန ခမဘသ စကတ မ:လည ဒလအ
ခအနရ:ပ
gတယ။ ကဒပ
" င
တစခတ
ညက မဝသစပ
gတယ။ အခလမ
ဝ သစ ခငlကင အကwရစyခင:င
ရ:ဖခငတ အတကလ
ည ပငလခင မရ:ပ
gဘ။
ဿ(သpက)
)ဆတ
သ:
သ:ငသ
က
က ခ" ထတ အကwရပg။ ယဘယအဖင အကwရတညတ အခgမ:
ရ: စလ
:င
နကစလက ထပပလက
ပ
gတယ။ တက သလ
ဆ
တ
စကလမ: ကpက:စလ
က
ထပ?ပ ရသထတက တ ရပgမယ
။ သpကက ထညသ
င
ပထသညက ဆဖ
ယ
ရမရ:
သ
လည သpကန အလတခ" တ ( ဋ + ဌ = ဠ )က ထညသ
င
ထခင မရ:ပ
gဘ။ ဒglကင
ဒglကင သpကက
ထညသ
င
မယဆရင ဠ ကလ
ည ထညသ
င
သငပ
gတယ။
အကwရ သ က :စလ
ပgင?ပ အသပ"သလ သ :စလ
က ထပ?ပတ သတ
အသရ:ပ
g တယ။ မနမယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကပ"လပတ
အရ: ပ င
ကလတမ: သpက
အတက ကဒပ
" ငက
သ ခပထခင မရ:ပ
gဘ။ နကပင
မ: ဘသစကရ
လအ
ပခကတစခ ဖစနသlကင သpကက ကဒပ
" ငတ
စခအ
နန ထပတငထခင
ဖစပgတယ။ သpကအတက ကဒပ
" ငတ
စခထ
ပ မရခဘ
ဆရင သ :စခ
ပgငအတက
ရ သ
:စလ
ထပအတကပ
g အဆငပအငဖပင
မ
: မဟတပ
gဘ။
-၂၄-
သသတင
သသတငက ယနကဒမ
: Various Sign
Sign ထက ထညထ
တ တ ရပgတယ
။ ဘlကင အခ
လ ပ"လပထ
ရပgသလ။
ယနကဒမ
: ‘၎င’အတက ကဒပ
" ငက
‘၎’တစခတ
ညအတက ပထတက တ ရပgတယ
။
တကယတ ‘၎င’ဆတ
‘လညကင’က အတခ
" ?ပ
?ပ
ရသထခင ဖစပgတယ။
ဒglကင ယနကဒမ
: ‘၎င’ က မထညသ
င
ပ ဘlကင ‘၎’လ ထညသ
င
ထရပgသလ။
ရ:မနမစပတမ: စရသရတ နရအခကအခlကင အကwရတက
ခ"?ပ ရသခl ကရပgတယ။ ဥပမ - အ က အတခ
" ရသရငကန ဥ ဖစလရပg
တယ။ ‘၎င’ ဆတ
ကလည ‘လညကင’က ခ"ထခငဖစပgတယ။ ခ"ထတ
‘၎င’က ထပ?ပခ"ရတ အရအသလည ရ:ပ
gသတယ။ ထအ
ခg ၎ သကvတအပVမ:
ကငစတင?ပ ရသရပgတယ။ ဒglကင ‘လညကင’ က အတခ
"ရသဖ မနမ
ယနကဒပ
" ငမ
: ‘၎င’လ မသတမတ
: ပ
‘၎’တစခတ
ညကပ
သတမတ
:
ပထခငဖစပg
တယ။
-၂၅-
အခန(6)
ယနကဒဆ
င
ရ သသင
သ အlကငအရမ
မနမယ
ယနကဒအlကင
အlကင လလ
လင
သ အငတနကလပ
စ
မ
• www.unicode.org - ယနကဒက
န
ဆဒယမ၏ အငတနကလပ
စ
ဖစသည။ ယနကဒဆ
တ ဘလ မ:စ?ပ ယနကဒအ
lကင:င လပ
ဆငခကမအlကငတ က တတက
က
မ:နမ
န
: က
နကနလလင
သ နရတစခ ဖစသည။ ထ အပင ဖပပgလပစ
မ: ယနကဒန
ပတသကတ စတမမ၊ ထတ ပနခကမက အခမရယင
သ
ည။
• www.myanmarlanguage.org - မနမယနကဒ
င
: ပတသကသ အlကငအရမ၊
ဖရ:ငခကမ၊ နညပည ဆင
ရအခကအလကမ၊ ယနကဒအ
သပ"င
ရန လအ
ပသ
အထကအကပ" ဆဝမက ရယင
သ
ည။
• my.wikipedia.org/wiki/ယနကဒ - ယနကဒအ
lကငက မနမဘသစကဖင
လလင
သ
ည။
• my.wikipedia.org/wiki/မနမယနကဒ - မနမယနကဒ
င
: ပ
တသကသ မနမ
ဘသစကဖင လလင
သ
ည။
• en.wikipedia.org/wiki/Unicode - ယနကဒအ
lကငလလင
သ လပစ
ဖစသည။
• en.wikipedia.org/wiki/List_of_Unicode_characters#Myanmar -
မနမဘသစကအတက ယနကဒက
န
ဆဒယမမ: သတမတ
:
ပထတ ကဒပ
" ငမ
က
လလင
သ လပစ
တစခ ဖစသည။
-၂၆-
မနမယ
ယနကဒဆ
ဆင
ရ စအပစ
တမမ
• www.unicode.org/charts/PDF/U1000.pdf
မနမဘသစကအတက ယနကဒက
န
ဆဒယမတင
ပgဝငသ အကwရတ ၏
ကဒပ
" ငတ
က သတမတ
:
ပထသ အကwရဇယက အခမရယင
သ လပစ
ဖစသည။
• www.unicode.org/notes/tn11
မနမယနကဒအ
တက Martin Hosken ရသခတ
UTN-11(Unicode Technical
Note)က ရယင
သလပစ
ဖစသည။
• www.unicode.org/versions/Unicode5.2.0/ch03.pdf
ယနကဒဗ
ရ:င ၅.၂ န ပတသက?ပ လလင
သ ebook က အခမရယင
သ
အငတနကလပ
စ
ဖစပgတယ။
မနမယနကဒ ဆင
ရ ဆဝမ
မ
• www.thanlwinsoft.org
မနမယနကဒအ
သပ"သမအတက အဆငပလယက
စရန စစyဆငရကထ
သည
ယနကဒ မဟတ
သ ဖငမ
: မနမယနကဒ
ဖငအ
ဖစ ပငလပင
သ Converter
၊ Firefox Add in စသညတ က ရယင
သ လပစ
ဖစပgတယ။
• www.myanmarnlp.org.mm/download
မနမယနကဒအ
သပ"ရတင အထကအကပငမ
ည ဆဝမ
က ရယင
မ
ည
ဖစသည။
• www.code.google.com/p/myanmar3source/downloads/list
နကဆထက Myanmar3 ဖငန
Source Code တ က ရယင
သ
အငတနကလပ
စ
ဖစပgတယ။
• www.parabaik.info/downloads
မနမယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကက အတအကလက
န ထသ ပရပဒ
ဖငက
ရယင
သ
လပစ
ဖစသည။
• www.scripts.sil.org/cms/scripts/page.php?site_id=nrsi&id=Padauk
မနမယနကဒစ
သ
တမတ
: ခ
ကက အတအကလက
န
ထသ ပတကဖငက
ရယင
သ လပစ
ဖစသည။
-၂၇-
• www.myanmars.net/unicode
ယနကဒစ
ခ
နစ
န
i အတင
လက
န
ထသ Win Uni Innwa ဖငက
အခမရယင
တ
လပစ
ဖစပgတယ။
• www.mymyanmar.net/Download.php
ယနကဒစ
န
i အတင
လကန
ထသ MyMyanmar ဖငက
အခမရယင
တ
လပစ
ဖစ ပgတယ။
• www.sites.google.com/site/saiddzone/yunghkio
ယနကဒစ
န
i အတင
လကန
ထသ Yunghkio ဖငက
အခမရယင
တ လပစ
ဖစ
ပgတယ။
ကမက အ$%န
• www.en.wikipedia.org/wiki/ASCII
• www.unicode.org/faq/basic_9.html#6
• my.wikipedia.org/wiki/မနမယနကဒ
• www.unidoe.org/consortium/consort.html
• www.thanlwinsoft.org/MyanmarConverter/
• www.linguistics.berkeley.edu/~rscook/html/UnicodeGives.html
• www.myanmarlanguage.org/unicode-websites
• www.myanmarlanguage.org/unicode/unicode-Q-n-A မငမငဆန၏
ယနကဒရင
: တမ
• www.myanmarlanguage.org