Outlook 2018

Οι προοπτικές του εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα το 2018

Μάρτιος 2018

Δρ. Άρης Ίκκος, ISHC Σεραφείμ Κουτσός Ευαγγελία Λάμπρου

Επιστημονικός Διευθυντής Αναλυτής Ερευνήτρια - Στατιστικολόγος
© ΙΝΣΕΤΕ – Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με την προϋπόθεση της αναφοράς στην πηγή
Εισαγωγή

Οι ροές εισερχόμενου τουρισμού στην χώρα, ειδικά σε περιόδους απουσίας επενδύσεων που αλλάζουν ουσιωδώς την
μορφή του ελληνικού τουριστικού προϊόντος ώστε να προσελκύει νέες αγορές, εξαρτώνται α) από γεωπολιτικές
εξελίξεις που καθιστούν κάποιον ή κάποιους ανταγωνιστικούς προορισμούς λιγότερο ή περισσότερο ελκυστικούς για
λόγους ασφαλείας, β) από τις οικονομικές εξελίξεις στις διεθνείς αγορές στο βαθμό που αυτές επηρεάζουν την πρόθεση
και δυνατότητα των κατοίκων τους να ταξιδέψουν στο εξωτερικό, και γ) από τις προσβάσεις που έχουμε στις αγορές
αυτές που, για την Ελλάδα, είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό αεροπορικές.

Η παρούσα μελέτη εστιάζει στις οικονομικές εξελίξεις των διεθνών αγορών και στις προσβάσεις που έχουμε σε αυτές,
καταγράφοντας α) τα βασικά μακροοικονομικά δεδομένα (ΑΕΠ, ισοτιμίες, Δείκτες Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης ή
Οικονομικού Κλίματος) για τις οικονομίες των σημαντικότερων αγορών μας και β) την ζήτηση που υπάρχει για
αεροπορικές θέσεις προς ελληνικούς προορισμούς, όπως αυτή αποτυπώνεται από τον προγραμματισμό των
αεροπορικών εταιρειών για πτήσεις προς τα Περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας (δηλαδή όλα πλην Διεθνούς
Αερολιμένα Αθηνών). Η καταγραφή γίνεται για τις 18 μεγαλύτερες αγορές του Ελληνικού τουρισμού, βάσει εισπράξεων,
που αντιπροσωπεύουν το 76% του συνόλου των εισπράξεων του εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα για το 2016.
Παράλληλα, για κάθε χώρα, δίνονται στοιχεία για τον εξερχόμενο τουρισμό από την χώρα αυτή και την συγκριτική θέση
της Ελλάδας μεταξύ των διαφόρων προορισμών, αλλά και για την σημασία της χώρας στον εισερχόμενο τουρισμό της
Ελλάδας και τους κυριότερους προορισμούς που επισκέπτονται.

Για κάθε αγορά, τα στοιχεία αποτυπώνονται σε μια σελίδα ώστε ο αναγνώστης να αποκτήσει μια εποπτική εικόνα για την
αγορά αυτή. Στην επόμενη σελίδα παρουσιάζεται ο τρόπος ανάγνωσής τους. 2
 Πώς διαβάζονται τα στοιχεία, τα διαγράμματα και οι πίνακες

Σημαία Mε 2 λόγια, ποιa είναι η προοπτική της ζήτησης από την εκάστοτε χώρα για την θερινή
σεζόν 2018 με βάση τους οικονομικούς της δείκτες, και τον προγραμματισμό αεροπορικών
θέσεων από την χώρα αυτή προς τα περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας.

Εξερχόμενος τουρισμός: ο συνολικός αριθμός των ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ

Στοιχεία για την οικονομία της
εκάστοτε χώρας που επηρεάζουν
την πρόθεση για διακοπές.
εξερχόμενων ταξιδίων σε εκατ. βάσει των τελευταίων ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ
διαθέσιμων στοιχείων του UNWTO (2016). ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ 2017 - 2018
2018 Δ 2018/17 Δ%
Top-5 προορισμοί: οι 5 δημοφιλέστεροι προορισμοί
κατά φθίνουσα σειρά Ηράκλειο 1.095.826 259.758 31%

Προγραμματισμένος αριθμός θέσεων ανά

- Για τις χώρες της Ευρωζώνης Θεσσαλονίκη 719.146 115.281 19%

Μεταβολή αριθμού θέσεων σε σχέση με

Ποσοστιαία μεταβολή σε σχέση με 2017

Η θέση της Ελλάδας στην εκάστοτε αγορά
αποτυπώνεται η εξέλιξη του ΑΕΠ Ρόδος 624.801 184.220 42%

αεροδρόμιο για τη θερινή σεζόν 2018

Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: οι Κως 539.033 224.651 71%
και οι σχετικές προβλέψεις για δημοφιλέστεροι προορισμοί στην Μεσόγειο κατά Κέρκυρα 361.903 144.420 66%
την περίοδο 2013 – 2019 φθίνουσα σειρά
Χανιά 115.431 26.964 30%
σύμφωνα με τις προ έτους Καβάλα 88.470 21.730 33%
Σαντορίνη 77.298 44.136 133%
(Φεβρουάριος 2017) και τις Εισερχόμενος Τουρισμός στην Ελλάδα βάσει Μύκονος 76.005 35.325 87%
τωρινές (Φεβρουάριος 2018) στοιχείων της ΤτΕ, 2016:
Άκτιο 59.625 32.857 123%
Αφίξεις σε χιλ.: ο συνολικός αριθμός αφίξεων

την θερινή σεζόν 2017

προβλέψεις της ΕΕ. Καλαμάτα 49.972 27.244 120%
Διαν/σεις σε χιλ.: ο συνολικός αριθμός Σάμος 45.326 28.568 170%
- Για τις χώρες εκτός Ευρωζώνης Ζάκυνθος 44.312 28.752 185%
διανυκτερεύσεων
αποτυπώνεται η εξέλιξη της Άραξος 32.130 10.017 45%
Εισπράξεις σε εκατ. €: ο συνολικός αριθμός Σκιάθος 25.760 10.640 70%
συναλλαγματικής ισοτιμίας τους
εισπράξεων Κεφαλλονιά 23.292 23.292
με το Ευρώ. Κάρπαθος 13.200 10.050 319%
Μέση κατά Κεφαλή Δαπάνη σε €
- Για όλες τις χώρες αποτυπώνεται Σητεία 12.420 12.420
Ημερήσια Δαπάνη σε € Μυτιλήνη 7.940 5.364 208%
ο Δείκτης Καταναλωτικής
Μέση Διάρκεια Παραμονής σε ημέρες Βόλος 6.048 1.188 24%
Εμπιστοσύνης ή Οικονομικού Σύνολο 4.017.938 1.246.877 45%
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα
Κλίματος. Πηγή: ΕΑΣΠ 3
Περίληψη και Συμπεράσματα - 1

Οι προοπτικές της τουριστικής κίνησης στα Περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας βάσει του προγραμματισμού των
θέσεων των αεροπορικών εταιρειών στις 31/01/2018 για την θερινή περίοδο του 2018 είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές
(+22% σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά στοιχεία για την θερινή περίοδο του 2017). Αν και το γεγονός προοιωνίζει ένα
νέο ρεκόρ αφίξεων για τον Ελληνικό τουρισμό, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αφενός ο προγραμματισμός αλλάζει
διαρκώς καθώς εξελίσσεται η σεζόν, και αφετέρου οι αφίξεις υπολείπονται του αριθμού θέσεων, αναλόγως της
πληρότητας των αεροπλάνων. Συνεπώς η αναμενόμενη τελική μεταβολή αεροπορικών αφίξεων θα διαφοροποιηθεί από
αυτήν που δείχνει ο προγραμματισμός θέσεων του Ιανουαρίου.

Σημαντικοί παράγοντες για την αυξημένη ζήτηση αεροπορικών θέσεων είναι το θετικό οικονομικό κλίμα (η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή προβλέπει την μεγαλύτερη αύξηση ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης της τελευταίας δεκαετίας για το 2018: +2,4%,
έναντι πρόβλεψης +2,2% τον περασμένο Νοέμβριο και +1,8% προ έτους) που καταγράφεται σε όλες σχεδόν τις
εξεταζόμενες αγορές (αύξηση ΑΕΠ, αύξηση καταναλωτικής εμπιστοσύνης και οικονομικού κλίματος). Εξαίρεση
αποτελούν οι αγορές του Ηνωμένου Βασίλειου (λόγω εξασθένισης της Λίρας έναντι του Ευρώ και χαμηλής
καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ως επακόλουθα της απόφασης για Brexit), της Τουρκίας (λόγω συνεχούς υποτίμησης της
τουρκικής λίρας και μεγάλων διακυμάνσεων της καταναλωτικής εμπιστοσύνης) και της Ρωσίας (εξασθένηση του
Ρουβλίου έναντι του Ευρώ) – παρ΄ όλ’ αυτά, με εξαίρεση την Ρωσία που ο προγραμματισμός των θέσεων δείχνει μείωση,
στις άλλες δύο αγορές οι οικονομικοί δείκτες δεν επιδρούν αρνητικά στον προγραμματισμό των θέσεων που είναι
αυξημένος σε σχέση με πέρυσι.
Περίληψη και Συμπεράσματα - 2

Αν και η ζήτηση θέσεων από Ρουμανία, Ελβετία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία και Τουρκία, είναι αυξημένη, η
συναλλαγματική ισοτιμία των νομισμάτων τους με το ευρώ έχει επιδεινωθεί, σε σύγκριση με το καλοκαίρι του 2017, και
αυτό αναμένεται να επιδράσει αρνητικά στην ζήτηση.

Εξετάζοντας τις επιμέρους αγορές, αξιοσημείωτες είναι οι αυξήσεις που καταγράφονται στα Περιφερειακά αεροδρόμια
από τις αγορές της Γερμανίας (+45% ή 1,3 εκατ.), του Ην. Βασιλείου (+20% ή 670 χιλ.), της Πολωνίας (+52% ή 448 χιλ.),
της Αυστρίας (+60% ή 222 χιλ.), της Ιταλίας (+14% ή 169 χιλ.), της Ολλανδίας (+13% ή 124 χιλ.) και της Σουηδίας (+20% ή
123 χιλ.) ενώ στον αντίποδα μείωση καταγράφεται μόνο από τις αγορές της Ρωσίας (-12% ή -160 χιλ.). Επίσης
παρατηρείται οριακή μείωση και από την αγορά της Κύπρου (-1% ή -3 χιλ.) που όμως είναι αισθητά μεγαλύτερη αν
αφαιρεθεί η παρατηρούμενη αύξηση προς το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης (βλ. σελ. 7: “base effect στο αεροδρόμιο της
Θεσσαλονίκης”).

Αναφορικά με την θέση της Ελλάδας στον εξερχόμενο τουρισμό των εξεταζόμενων αγορών το 2016, παρατηρούμε ότι
σε όλες βρίσκεται στο top-10 των κυριότερων τουριστικών προορισμών με εξαίρεση τις αγορές της Ρωσίας (11η) και
των ΗΠΑ (25η). Ειδικότερα, κατέχει την 1η θέση στις γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας, της Τουρκίας και της Κύπρου,
την 2η θέση στην αγορά της Ρουμανίας ενώ στην γειτονική Ιταλία κατατάσεται στην 5η θέση. Αξιοσημείωτη είναι η θέση
της Ελλάδας στις αγορές του Ην. Βασιλείου (6η), της Γαλλίας (7η) και της Γερμανίας (8η). Η εικόνα διαφοροποιείται
σημαντικά όσον αφορά τους Μεσογειακούς προορισμούς*, με την Ελλάδα να βρίσκεται σε όλες τις αγορές στο top-5 των
κυριότερων προορισμών με εξαίρεση την αγορά της Ρωσίας (6η θέση).

* Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Κροατία, Αίγυπτος, Τυνησία, Μαρόκο, Μάλτα, Κύπρος,
Περίληψη και Συμπεράσματα - 3

Επίσης, το 2016, σε σχέση με το 2015,

- η Ελλάδα ανέβηκε:
- μια θέση ως προορισμός στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Γερμανία, Βρετανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Αυστρία
και Σουηδία,
- δύο θέσεις στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Ρωσία,
- τρεις θέσεις στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Ρουμανία,
- ενώ υποχώρησε μια θέση στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Πολωνία.

Συμπερασματικά, με βάση τον προγραμματισμό των θέσεων των αεροπορικών εταιρειών για το 2018, η εικόνα των
εξεταζόμενων αγορών που αποτελούν το 76% του εισερχόμενου τουρισμού της Ελλάδας για το 2016 είναι ιδιαιτέρως
θετική, με όλες σχεδόν τις αγορές να καταγράφουν θετικό πρόσημο. Εξαίρεση αποτελούν οι αγορές της Ρωσίας (λόγω
υποτίμησης του ρουβλίου και επανόδου της Τουρκίας) και της Κύπρου (οριακή).

6
Προγραμματισμός Διεθνών Αεροπορικών Θέσεων Θερινής Περιόδου
στα Περιφερειακά Αεροδρόμια, 2017 - 2018
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΝΑ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚO ΑΕΡΟΔΡΟΜΙO 2017-2018
Αριθμος Επιβατώ ν
Αεροδρόμιο 2017 2018 Δ %Δ
Ηράκλειο 4.096.986 4.354.373 257.387 6%
Ρόδος 2.713.563 3.443.540 729.977 27% Σημαντική σημείωση για base effect
Θεσσαλονίκη 1.928.003 2.340.516 412.513 21%
Κέρκυρα 1.673.318 2.079.784 406.466 24% στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης: το
Κως 1.227.826 1.723.693 495.867 40%
Χανιά 1.245.296 1.530.933 285.637 23% 2017 είχαν ανακοινωθεί έργα
Ζάκυνθος
Σαντορίνη
991.348
587.439
1.066.884
738.402
75.536
150.963
8%
26%
ανάπλασης/κατασκευής του διαδρόμου
Μύκονος 469.520 666.074 196.554 42% απογείωσης – προσγείωσης και ως εκ
Άκτιο 356.153 475.608 119.455 34%
Κεφαλονιά 332.960 438.278 105.318 32% τούτου ο προγραμματισμός του 2017
Σκιάθος 272.680 32.044 13%
Σάμος
240.636
149.306 213.328 64.022 43%
αφορούσε μειωμένο αριθμό θέσεων.
Καλαμάτα 132.292 210.199 77.907 59% Το στοιχείο αυτό θα πρέπει να ληφθεί
Καβάλα 195.273 186.332 -8.941 -5%
Κάρπαθος 119.060 140.043 20.983 18% υπόψη για το αεροδρόμιο της
Άραξος 87.704 121.357 33.653 38%
Μυτιλήνη 60.117 102.607 42.490 71%
Θεσσαλονίκης κατά την σύγκριση των
Βόλος 25.261 39.298 14.037 56% στοιχείων προγραμματισμού θέσεων
Σητεία 0 36.333 36.333
Λήμνος 11.610 18.374 6.764 58% μεταξύ θέρους 2018 και θέρους 2017.
Κύθηρα 3.725 6.166 2.441 66%
Χίος 0 1.080 1.080
Σύνολο 16.647.396 20.205.882 3.558.486 21%
Πηγή: ΕΑΣΠ - Επεξεργασία SETE Intelligence 7
Προγραμματισμός Διεθνών Αεροπορικών Θέσεων Θερινής Περιόδου
ανά Εξεταζόμενη Αγορά στα Περιφερειακά Αεροδρόμια 2017 - 2018
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΝΑ
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗ ΑΓΟΡΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ 2017-2018
Αριθμος Επιβατώ ν
Χώρες Προέλευσης 2017 2018 Δ %Δ
Ην. Βασίλειο 3.405.508 4.072.675 667.167 20%
Γερμανία 2.771.061 4.017.938 1.246.877 45% Θέσεις 2017 απολογιστικά: 15,2 εκ.
Ιταλία 1.192.186 1.361.423 169.237 14%
Πολωνία 858.452 1.306.916 448.464 52%
Ρωσία 1.317.296 1.157.368 -159.928 -12% Αφίξεις 2017
Ολλανδία 946.316 1.070.175 123.859 13% - Περιφερειακά Αεροδρόμια : 13,5 εκ.
Γαλλία 879.188 946.069 66.881 8% - Αθήνα: 4,8 εκ..
Σουηδία 619.278 742.316 123.038 20%
Αυστρία 373.545 596.032 222.487 60%
Αναλυτικά στοιχεία ανά αγορά και ανά
Τσεχία 518.374 575.078 56.704 11%
Δανία 455.526 552.826 97.300 21% αεροδρόμιο προορισμού στις επόμενες
Ελβετία 450.015 537.194 87.179 19% διαφάνειες.
Βέλγιο 441.269 470.028 28.759 7%
Κύπρος 300.696 297.679 -3.017 -1%
Ρουμανία 101.152 139.432 38.280 38%
Τουρκία 89.312 94.727 5.415 6%
Βουλγαρία 5.586 5.724 138 2%
Λοιπά 1.922.636 2.262.282 339.646 18%
Σύνολο 16.647.396 20.205.882 3.558.486 21%
Πηγή: ΕΑΣΠ - Επεξεργασία SETE Intelligence
8
Αγορές που εξετάζονται*

Γερμανία 10
Ηνωμένο Βασίλειο 11
Γαλλία 12
ΗΠΑ 13
Ιταλία 14
Ολλανδία 15
Ρωσία 16
Ρουμανία 17
Πολωνία 18
Ελβετία 19
Βέλγιο 20
Κύπρος 21
Τουρκία 22
Βουλγαρία 23
Αυστρία 24
Σουηδία 25
Τσεχία 26
Δανία 27

9
* κατά φθίνουσα σειρά συνολικής δαπάνης στην Ελλάδα
 Ευοίωνες οι προοπτικές για την γερμανική αγορά, λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας
(αυξανόμενο ΑΕΠ και υψηλός δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης) και μεγάλης
αύξησης (+45%) της ζήτησης για αεροπορικές θέσεις. Όλα τα Περιφερειακά αεροδρόμια
εμφανίζουν αναλογικά θετική ποσοστιαία μεταβολή με την μεγαλύτερη αύξηση σε απόλυτους
αριθμούς να καταγράφεται στο Ηράκλειο, την Κω, την Ρόδο και την Κέρκυρα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Γερμανία: 91 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 1.095.826 259.758 31%
Top-5 προορισμοί: Αυστρία, Γαλλία,
Θεσσαλονίκη 719.146 115.281 19%
Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία Ρόδος 624.801 184.220 42%
Η Ελλάδα είναι στην 8η θέση Κως 539.033 224.651 71%
Κέρκυρα 361.903 144.420 66%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Χανιά 115.431 26.964 30%
Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Ελλάδα, Καβάλα 88.470 21.730 33%
Κροατία Σαντορίνη 77.298 44.136 133%
, Μύκονος 76.005 35.325 87%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα: Άκτιο 59.625 32.857 123%
Καλαμάτα 49.972 27.244 120%
Αφίξεις: 3.139 χιλ. (13% - 1η θέση) Σάμος 45.326 28.568 170%
Ζάκυνθος 44.312 28.752 185%
Διαν/σεις: 32.989 χιλ. (17% - 1η θέση) Άραξος 32.130 10.017 45%
Εισπράξεις: € 2.128 εκατ. (17% - 1η θέση) Σκιάθος 25.760 10.640 70%
Κεφαλονιά 23.292 23.292
ΜΚΔ: € 678 Ημ. Δαπ.: € 65 Κάρπαθος 13.200 10.050 319%
Σητεία 12.420 12.420
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 10,5
Μυτιλήνη 7.940 5.364 208%
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα: Βόλος 6.048 1.188 24%
Σύνολο 4.017.938 1.246.877 45%
Κρήτη, Κεντρική Μακεδονία, Νότιο Αιγαίο
10
 Μικτή εικόνα παρουσιάζει η βρετανική αγορά αφενός, ως επακόλουθο του Brexit, τόσο
η Λίρα όσο και η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχουν εξασθενίσει, αφετέρου όμως
υπάρχει σημαντική αύξηση (+20%) της ζήτησης για αεροπορικές θέσεις προς τα Περιφερειακά
Αεροδρόμια. Τις μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφουν τα αεροδρόμια της Ρόδου, της Κέρκυρας,
της Κεφαλονιάς και του Άκτιου.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Ην. Βασίλειο: 69 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Κέρκυρα 683.774 93.487 16%
Top-5 προορισμοί: Ισπανία, Γαλλία, Ρόδος 608.765 105.302 21%
Ιρλανδία, ΗΠΑ, Ιταλία Ηράκλειο 546.747 26.732 5%
Η Ελλάδα είναι στην 6η θέση Ζάκυνθος 455.127 24.666 6%
Κως 306.197 64.019 26%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Κεφαλονιά 291.779 76.511 36%
Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Τουρκία, Θεσσαλονίκη 231.989 50.281 28%
Κύπρος Χανιά 217.050 39.581 22%
Άκτιο 186.351 74.108 66%
Σαντορίνη 167.584 31.796 23%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Μύκονος 117.715 22.583 24%
Σκιάθος 115.902 14.271 14%
Αφίξεις: 2.895 χιλ. (12% - 2η θέση)
Καλαμάτα 60.812 18.495 44%
Διαν/σεις: 26.583 χιλ. (14% - 2η θέση) Καβάλα 25.631 -98 0%
Σάμος 15.807 8.878 128%
Εισπράξεις: € 1.944 εκατ. (15% - 2η θέση) Μυτιλήνη 14.960 5.280 55%
ΜΚΔ: € 672 Ημ. Δαπ.: € 73 Βόλος 14.095 10.495 292%
Λήμνος 12.390 780 7%
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 9,2 Σύνολο 4.072.675 667.167 20%
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:
Ιόνια Νησιά, Νότιο Αιγαίο, Κρήτη
11
 Θετικές προοπτικές για την γαλλική αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας και
αυξημένης ζήτησης (+8%) για αεροπορικές θέσεις. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν
κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στην Θεσσαλονίκη
(παρά το base effect, βλ. σελ. 7), τα Χανιά, την Κω και τον Άραξο και αύξηση στο Ηράκλειο, την
Ρόδο, την Κέρκυρα, την Σαντορίνη, την Μύκονο, την Καλαμάτα και τον Βόλο.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Γαλλία: 26 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 444.780 21.577 5%
Top-5 προορισμοί: Ισπανία, Ιταλία, Ην.
Ρόδος 135.774 31.599 30%
Βασίλειο, Γερμανία, ΗΠΑ Κέρκυρα 101.749 1.554 2%
Η Ελλάδα είναι στην 7η θέση Σαντορίνη 80.844 8.827 12%
Μύκονος 53.579 16.655 45%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο:
Θεσσαλονίκη 47.505 -7.236 -13%
Ισπανία, Ιταλία, Μαρόκο, Ελλάδα,
Καλαμάτα 24.134 8.719 57%
Τουρκία Χανιά 19.377 -9.540 -33%
Κως 17.474 -9.857 -36%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα: Σητεία 10.584 10.584
Βόλος 6.615 1.701 35%
Αφίξεις: 1.314 χιλ. (5% - 5η θέση) Άραξος 3.654 -7.702 -68%
Διαν/σεις: 11.573 χιλ. (6% - 3η θέση) Σύνολο 946.069 66.881 8%

Εισπράξεις: € 889 εκατ. (7% - 3η θέση)

ΜΚΔ: € 677 Ημ. Δαπ.: € 77
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 8,8
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:
Κρήτη, Νότιο Αιγαίο, Αττική
12
 Η αμερικανική αγορά παρουσιάζει μικτή εικόνα αφού αφενός η Αμερικανική οικονομία
βρίσκεται σε ανάπτυξη και η καταναλωτική εμπιστοσύνη σε υψηλά επίπεδα, αφετέρου
όμως το Δολάριο έχει υποτιμηθεί σημαντικά έναντι του Ευρώ ενώ, παράλληλα, η παρατηρούμενη
αύξηση των επιτοκίων μπορεί να δράσει ανασταλτικά τόσο στην ανάπτυξη όσο και στην
καταναλωτική εμπιστοσύνη. Δεν υπάρχουν στοιχεία προγραμματισμού πτήσεων.

Εξερχόμενος τουρισμός από ΗΠΑ:

73 εκατ. (2015)
Top-5 προορισμοί: Μεξικό, Καναδάς,
Γαλλία, Ην. Βασίλειο, Πουέρτο Ρίκο
Η Ελλάδα είναι στην 25η θέση
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Ιταλία,
Ισπανία, Ελλάδα, Τουρκία, Κροατία

Εισερχόμενος στην Ελλάδα:

Αφίξεις: 779 χιλ. (3% - 8η θέση)
Διαν/σεις: 8.178 χιλ. (4% - 5η θέση)
Εισπράξεις: € 728 εκατ. (6% - 4η θέση)
ΜΚΔ: € 935 Ημ. Δαπ.: € 89
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 10,5
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:
Αττική, Νότιο Αιγαίο, Πελοπόννησος
13
 Παρά την πολιτική αστάθεια στην Ιταλία, θετική εμφανίζεται η οικονομική συγκυρία,
με ανάκαμψη της καταναλωτικής εμπιστοσύνης ενώ αυξημένη (+14%) είναι η ζήτηση για
αεροπορικές θέσεις. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού
υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στο Ηράκλειο, την Ζάκυνθο, την Σκιάθο και την Σάμο και
αύξηση στις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα, την Κέρκυρα, την Θεσσαλονίκη (βλ. σελ. 7 για base
effect), τα Χανιά, την Κεφαλονιά, το Άκτιο, τον Άραξο και την Καλαμάτα.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Ιταλία: 31 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Μύκονος 227.750 52.678 30%
Top-5 προορισμοί: Γαλλία, Ισπανία, Ην. Ρόδος 200.111 26.832 15%
Βασίλειο, Γερμανία, Ελλάδα Σαντορίνη 186.411 27.257 17%
Η Ελλάδα είναι στην 5η θέση Κέρκυρα 146.437 45.828 46%
Ηράκλειο 123.876 -17.380 -12%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Θεσσαλονίκη 96.505 6.484 7%
Ισπανία, Ελλάδα, Κροατία, Μάλτα, Κως 73.325 14.796 25%
Τουρκία Ζάκυνθος 61.113 -1.961 -3%
Χανιά 60.291 2.079 4%
Σκιάθος 47.435 -2.636 -5%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Κάρπαθος 44.795 10.725 31%
Κεφαλονιά 44.571 2.516 6%
Αφίξεις: 1.387 χιλ. (6% - 4η θέση)
Άκτιο 25.709 1.264 5%
Διαν/σεις: 11.598 χιλ. (6% - 3η θέση) Σάμος 15.460 -1.167 -7%
Άραξος 4.914 1.890 63%
Εισπράξεις: € 722 εκατ. (6% - 4η θέση) Καλαμάτα 2.720 32 1%
ΜΚΔ: € 521 Ημ. Δαπ.: € 62 Σύνολο 1.361.423 169.237 14%

Μέση Διάρκεια Παραμονής: 8,4

Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:
Νότιο Αιγαίο, Ιόνια Νησιά, Κρήτη
14
 Θετικές προοπτικές για την ολλανδική αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας και
αυξημένης ζήτησης (+13%) για αεροπορικές θέσεις Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν
κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στο Ηράκλειο, την
Κέρκυρα, το Άκτιο, την Κεφαλονιά, την Κάρπαθο, την Σκιάθο, την Καλαμάτα, τον Βόλο και τα
Κύθηρα και αύξηση στις Κυκλάδες, το Βόρειο Αιγαίο, την Κω, την Ρόδο, την Ζάκυνθο, την
Θεσσαλονίκη (βλ. σελ. 7 για base effect), τα Χανιά και την Καβάλα.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Ολλανδία: 18 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 251.923 -13.140 -5%
Top-5 προορισμοί: Γαλλία, Γερμανία, Κως 165.696 17.055 11%
Ισπανία, Ην. Βασίλειο, Αυστρία Ρόδος 133.740 39.556 42%
Η Ελλάδα είναι στην 9η θέση Ζάκυνθος 90.323 4.451 5%
Κέρκυρα 76.791 -8.105 -10%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Θεσσαλονίκη 71.147 31.628 80%
Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Ελλάδα, Χανιά 55.755 15.993 40%
Κροατία Μυτιλήνη 48.768 20.316 71%
Σάμος 37.752 11.116 42%
Άκτιο 36.753 -4.101 -10%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Σαντορίνη 22.160 10.619 92%
Κεφαλονιά 19.317 -3.616 -16%
Αφίξεις: 771 χιλ. (3% - 8η θέση)
Κάρπαθος 18.234 -378 -2%
Διαν/σεις: 7.430 χιλ. (4% - 7η θέση) Μύκονος 14.389 5.446 61%
Σκιάθος 8.178 -561 -6%
Εισπράξεις: € 481 εκατ. (4% - 6η θέση) Καλαμάτα 7.168 -2.551 -26%
ΜΚΔ: € 624 Ημ. Δαπ.: € 65 Βόλος 4.536 -189 -4%
Καβάλα 3.969 469 13%
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 9,6 Κύθηρα 3.576 -149 -4%
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα: Σύνολο 1.070.175 123.859 13%

Κρήτη, Νότιο Αιγαίο, Ιόνια Νησιά

15
 Μείωση της ζήτησης (-12%) για αεροπορικές θέσεις στην ρωσική αγορά, και υποτίμηση
του Ρουβλίου σε σχέση με πέρυσι˙ από την άλλη πλευρά βελτίωση παρουσιάζει ο δείκτης
καταναλωτικής εμπιστοσύνης ενώ οι Ρώσοι Tour Operators, πολλοί από τους οποίους ελέγχονται
από Τουρκικά συμφέροντα, λαμβάνουν τις τελικές αποφάσεις τους τον Μάρτιο. Σε όλα τα
Περιφερειακά αεροδρόμια αναμένεται πτώση με εξαίρεση τα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης (βλ.
σελ. 7 για base effect), της Κέρκυρας και την Καλαμάτας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Ρωσία: 32 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 509.404 -193.040 -27%
Top-5 προορισμοί: Κίνα, Καζακστάν, Θεσσαλονίκη 266.720 72.522 37%
Ουκρανία, Ταϊλάνδη, Ισπανία Ρόδος 196.249 -21.331 -10%
Η Ελλάδα είναι στην 11η θέση Κέρκυρα 93.246 17.331 23%
Κως 37.189 -17.310 -32%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Άραξος 15.480 -2.670 -15%
Ισπανία, Τουρκία, Ιταλία, Κύπρος, Χανιά 12.240 12.240
Τυνησία Καλαμάτα 11.580 7.950 219%
Ζάκυνθος 8.060 -7.108 -47%
Καβάλα 7.200 -24.048 -77%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Σαντορίνη 0 -4.464 -100%
Σύνολο 1.157.368 -159.928 -12%
Αφίξεις: 596 χιλ. (2% - 12η θέση)
Διαν/σεις: 6.049 χιλ. (3% - 10η θέση)
Εισπράξεις: € 436 εκατ. (3% - 7η θέση)
ΜΚΔ: € 732 Ημ. Δαπ.: € 72
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 10,2
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:
Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Κεντρική Μακεδονία
16
 Στην ρουμανική αγορά παρατηρείται αυξημένη ζήτηση (+38%) για αεροπορικές θέσεις, παρά
την επιδείνωση της συναλαγματικής ισοτιμίας του Λέου και του οικονομικού κλίματος, που
όμως παραμένει σε υψηλό επίπεδο. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν κατανέμεται ισομερώς στην χώρα,
αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στην Ζάκυνθο και την Κέρκυρα και αύξηση στους υπόλοιπους
προορισμούς. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι υπάρχει και σημαντικός αριθμός τουριστών από
Ρουμανία που έρχεται οδικώς και έχει χαρακτηριστικά ‘last minute’.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Ρουμανία: 16 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 31.832 6.848 27%
Top-5 προορισμοί: Ουγγαρία, Ελλάδα, Θεσσαλονίκη 30.540 20.220 196%
Ην. Βασίλειο, Ιταλία, Ουκρανία, Ζάκυνθος 19.290 -1.580 -8%
Η Ελλάδα είναι στην 2η θέση Ρόδος 14.764 160 1%
Χανιά 14.086 6.190 78%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Κέρκυρα 9.674 -290 -3%
Ελλάδα, Ιταλία, Τουρκία, Ισπανία, Σαντορίνη 4.714 168 4%
Κροατία Σκιάθος 3.960 240 6%
Άκτιο 3.230 102 3%
Κως 2.278 2.278
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Καλαμάτα 2.144 2.144
Σάμος 1.800 1.800
Αφίξεις: 1.026 χιλ. (4% - 6η θέση)
Μύκονος 1.120 0 0%
Διαν/σεις: 6.835 χιλ. (4% - 8η θέση) Σύνολο 139.432 38.280 38%

Εισπράξεις: € 391 εκατ. (3% - 8η θέση)

ΜΚΔ: € 381 Ημ. Δαπ.: € 57
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 6,7
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:
Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική
Μακεδονία & Θράκη, Θεσσαλία 17
 Θετικές προοπτικές για την πολωνική αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας
(ανατίμηση του Ζλότυ και βελτίωση δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης) και
αυξημένης ζήτησης (+52%) για αεροπορικές θέσεις. Όλα τα Περιφερειακά αεροδρόμια, πλην
Κεφαλονιάς και Καλαμάτας, καταγράφουν αύξηση. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε απόλυτους
αριθμούς καταγράφονται στα αεροδρόμια της Ρόδου, της Κω, του Ηρακλείου και της Κέρκυρας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Πολωνία: 11 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ρόδος 274.613 121.300 79%
Top-5 προορισμοί: Ην. Βασίλειο, Ιταλία, Ηράκλειο 219.725 77.315 54%
Ουκρανία, Ρωσία, Γερμανία Κέρκυρα 209.426 66.823 47%
Η Ελλάδα είναι στην 8η θέση Κως 143.740 78.142 119%
Ζάκυνθος 131.300 34.651 36%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Ιταλία, Χανιά 126.404 18.464 17%
Ισπανία, Κροατία, Ελλάδα, Τουρκία Θεσσαλονίκη 84.261 13.344 19%
Άραξος 31.058 15.939 105%
Σαντορίνη 18.747 14.471 338%
Άκτιο 14.391 2.374 20%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Κεφαλονιά 13.959 -2.763 -17%
Καβάλα 13.726 2.575 23%
Αφίξεις: 735 χιλ. (3% - 10η θέση)
Σκιάθος 9.720 3.240 50%
Διαν/σεις: 5.800 χιλ. (3% - 11η θέση) Σάμος 6.426 3.024 89%
Μυτιλήνη 5.460 2.247 70%
Εισπράξεις: € 342 εκατ. (3% - 9η θέση) Καλαμάτα 3.960 -2.682 -40%
ΜΚΔ: € 466 Ημ. Δαπ.: € 59 Σύνολο 1.306.916 448.464 52%

Μέση Διάρκεια Παραμονής: 7,9

Top-2 προορισμοί στην Ελλάδα:
Νότιο Αιγαίο, Ιόνια Νησιά
18
 Θετικές προοπτικές για την ελβετική αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας και
αυξημένης ζήτησης (+19%) για αεροπορικές θέσεις παρά την υπότιμηση του φράγκου
έναντι του ευρώ. Σε όλα τα Περιφερειακά αεροδρόμια καταγράφεται αύξηση με εξαίρεση τα
αεροδρόμια του Βόλου και του Ηρακλείου (οριακή). Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στα
αεροδρόμια της Μυκόνου, της Σαντορίνης, της Ζακύνθου και της Ρόδου.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Ελβετία: 14 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 164.114 -139 0%
Top-5 προορισμοί: Γαλλία, Ιταλία, Ρόδος 63.579 9.976 19%
Γερμανία, Ισπανία, Αυστρία Κως 63.294 4.881 8%
Η Ελλάδα είναι στην 8η θέση Μύκονος 54.899 22.559 70%
Θεσσαλονίκη 54.063 50 0%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Ιταλία, Σαντορίνη 40.632 17.190 73%
Ισπανία, Ελλάδα, Τουρκία, Κροατία Κέρκυρα 35.640 1.615 5%
Ζάκυνθος 34.342 13.778 67%
Σάμος 8.828 4.736 116%
Άραξος 6.860 4.160 154%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Χανιά 4.860 4.860
Άκτιο 3.120 900 41%
Αφίξεις: 438 χιλ. (2% - 14η θέση)
Καλαμάτα 1.595 1.595
Διαν/σεις: 3.865 χιλ. (2% - 13η θέση) Κεφαλονιά 1.368 1.368
Βόλος 0 -350 -100%
Εισπράξεις: € 336 εκατ. (3% - 10η θέση) Σύνολο 537.194 87.179 19%
ΜΚΔ: € 768 Ημ. Δαπ.: € 87
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 8,8
Ο Top προορισμός στην Ελλάδα:
Κρήτη
19
 Θετικές προοπτικές για την βελγική αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας και
αυξημένης ζήτησης (+7%) για αεροπορικές θέσεις. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν
κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στο Ηράκλειο, την
Κέρκυρα, την Ζάκυνθο, την Σαντορίνη και τον Άραξο και αύξηση στην Ρόδο, την Κω, την
Θεσσαλονίκη (βλ. σελ. 7 για base effect), τα Χανιά, την Μύκονο και τον Βόλο.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Βέλγιο: 13 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 110.732 -10.315 -9%
Top-5 προορισμοί: Γαλλία, Ισπανία, Ρόδος 97.888 20.798 27%
Ολλανδία, Γερμανία, Ιταλία Κως 61.684 8.737 17%
Η Ελλάδα είναι στην 8η θέση Θεσσαλονίκη 50.701 6.011 13%
Χανιά 45.174 2.811 7%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Κέρκυρα 40.547 -7.880 -16%
Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Τουρκία, Ζάκυνθος 19.293 -3.465 -15%
Μαρόκο Μύκονος 14.166 5.670 67%
Σαντορίνη 8.166 -4.299 -34%
Βόλος 6.204 3.192 106%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Καλαμάτα 4.320 4.320
Σάμος 4.158 0 0%
Αφίξεις: 467 χιλ. (2% - 13η θέση)
Μυτιλήνη 3.666 3.666
Διαν/σεις: 4.306 χιλ. (2% - 12η θέση) Άραξος 3.329 -487 -13%
Σύνολο 470.028 28.759 7%
Εισπράξεις: € 318 εκατ. (3% - 11η θέση)
ΜΚΔ: € 680 Ημ. Δαπ.: € 74
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 9,2
Ο Top προορισμός στην Ελλάδα:
Κρήτη
20
 Αρνητικές προοπτικές για την κυπριακή αγορά αφού, παρά την θετική οικονομική
συγκυρία, παρουσιάζεται μείωση της ζήτησης (-1%) που είναι ακόμα μεγαλύτερη αν
αφαιρεθεί η αύξηση ζήτησης προς το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης (βλ. σελ. 7 για base effect).
Από τους υπόλοιπους προορισμούς, σε απόλυτα νούμερα, σημαντική αύξηση παρουσιάζει μόνο
η ζήτηση προς Μύκονο.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Κύπρο: 1 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Θεσσαλονίκη 203.495 16.756 9%
Top-5 προορισμοί: Ελλάδα, Ην. Βασίλειο, Χανιά 32.364 -2.844 -8%
Τουρκία, Ιταλία, Γερμανία, Ηράκλειο 21.660 -4.806 -18%
Η Ελλάδα είναι στην 1η θέση Μύκονος 10.620 8.478 396%
Ρόδος 10.236 -2.084 -17%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Σκιάθος 4.357 -7.444 -63%
Ελλάδα, Τουρκία, Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα Άκτιο 3.948 550 16%
Σαντορίνη 2.231 1.673 300%
Καβάλα 1.701 -2.155 -56%
Σάμος 1.701 -299 -15%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Καλαμάτα 1.554 864 125%
Κως 1.360 -2.746 -67%
Αφίξεις: 652 χιλ. (3% - 11η θέση)
Κεφαλονιά 1.300 -700 -35%
Διαν/σεις: 6.379 χιλ. (3% - 9η θέση) Ζάκυνθος 1.152 144 14%
Μυτιλήνη 0 -2.000 -100%
Εισπράξεις: € 311 εκατ. (2% - 12η θέση) Κάρπαθος 0 -1.000 -100%
ΜΚΔ: € 476 Ημ. Δαπ.: € 49 Κέρκυρα 0 -5.404 -100%
Σύνολο 297.679 -3.017 -1%
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 9,8
Οι Top-2 προορισμοί στην Ελλάδα:
Αττική, Κεντρική Μακεδονία
21
 Η αρνητική οικονομική συγκυρία για την τουρκική αγορά, με διαρκή υποτίμηση της
τουρκικής Λίρας και μεγάλες διακυμάνσεις της καταναλωτικής εμπιστοσύνης,
προοιωνίζει αρνητικές προοπτικές για τον εισερχόμενο τουρισμό από Τουρκία, παρά την αύξηση
της ζήτησης για αεροπορικές θέσεις. Επίσης, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι πολύ μεγάλο μέρος
του τουρισμού από Τουρκία έρχεται οδικά ή δια θαλάσσης και έχει χαρακτηριστικά ‘last minute’.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Τουρκία: 8 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Θεσσαλονίκη 71.610 2.294 3%
Top-5 προορισμοί: Ελλάδα, Σαουδική Μύκονος 15.185 -4.811 -24%
Αραβία, Ιράν, Γερμανία, Ιταλία Ηράκλειο 7.749 7.749
Η Ελλάδα είναι στην 1η θέση Κέρκυρα 183 183
Σύνολο 94.727 5.415 6%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο:
Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Αλβανία,
Μαρόκο

Εισερχόμενος στην Ελλάδα:

Αφίξεις: 890 χιλ. (4% - 7η θέση)
Διαν/σεις: 3.449 χιλ. (2% - 14η θέση)
Εισπράξεις: € 297 εκατ. (2% - 13η θέση)
ΜΚΔ: € 334 Ημ. Δαπ.: € 86
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 3,9
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:
Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Αττική,
Βόρειο Αιγαίο 22
 Η θετική συγκυρία στην βουλγαρική αγορά, με τον δείκτη οικονομικού κλίματος σε πολύ
υψηλά επίπεδα και την ισοτιμία του Λεβ ‘κλειδωμένη’ με το Ευρώ, προοιωνίζει θετικές
προοπτικές για τον εισερχόμενο τουρισμό από τη Βουλγαρία, παρά την οριακή αύξηση της
ζήτησης για αεροπορικές θέσεις, αφού θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το μεγαλύτερο μέρος του
τουρισμού από Βουλγαρία έρχεται οδικά και έχει χαρακτηριστικά ‘last minute’.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Βουλγαρία: 5 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 2.268 -1.050 -32%
Top-5 προορισμοί: Ελλάδα, Τουρκία, Σαντορίνη 1.512 0 0%
Ουγγαρία, Ην. Βασίλειο, Ισπανία Κέρκυρα 1.188 1.188
Η Ελλάδα είναι στην 1η θέση Ζάκυνθος 756 0 0%
Σύνολο 5.724 138 2%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο:
Ελλάδα, Τουρκία, Ισπανία, Κροατία,
Κύπρος

Εισερχόμενος στην Ελλάδα:

Αφίξεις: 2.523 χιλ. (10% - 3η θέση)
Διαν/σεις: 7.735 χιλ. (4% - 6η θέση)
Εισπράξεις: € 296 εκατ. (2% - 13η θέση)
ΜΚΔ: € 117 Ημ. Δαπ.: € 38
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 3,1
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:
Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική
Μακεδονία & Θράκη, Δυτική Μακεδονία 23
 Θετικές προοπτικές για την αυστριακή αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας και
αυξημένης ζήτησης (+60%) για αεροπορικές θέσεις. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν
κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση στη ζήτηση θέσεων στην Θεσσαλονίκη
(παρά το base effect, βλ. σελ. 7), την Ζάκυνθο, την Σάμο, την Καβάλα και την Μυτιλήνη και
αύξηση στις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα, την Κρήτη, την Κέρκυρα, την Καλαμάτα, το Άκτιο, την
Σκιάθο, την Κεφαλονιά και τον Άραξο.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Αυστρία: 12 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ρόδος 142.061 90.977 178%
Top-5 προορισμοί: Ιταλία, Γερμανία, Ηράκλειο 104.363 31.493 43%
Ουγγαρία, Κροατία, Ισπανία Κως 73.734 54.918 292%
Η Ελλάδα είναι στην 7η θέση Κέρκυρα 47.812 23.532 97%
Θεσσαλονίκη 40.964 -6.240 -13%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Ιταλία, Σαντορίνη 38.356 8.524 29%
Κροατία, Ισπανία, Ελλάδα, Τουρκία, Χανιά 34.102 8.728 34%
Ζάκυνθος 20.824 -4.626 -18%
Καλαμάτα 16.132 9.360 138%
Άκτιο 14.674 2.252 18%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Κάρπαθος 14.070 2.640 23%
Μύκονος 10.962 5.227 91%
Αφίξεις: 359 χιλ. (1% - 16η θέση)
Σάμος 9.000 -360 -4%
Διαν/σεις: 3.267 χιλ. (2% - 16η θέση) Σκιάθος 8.244 4.020 95%
Καβάλα 7.740 -7.020 -48%
Εισπράξεις: € 251 εκατ. (2% - 15η θέση) Κεφαλονιά 5.698 598 12%
ΜΚΔ: € 700 Ημ. Δαπ.: € 77 Μυτιλήνη 3.060 -1.620 -35%
Άραξος 2.436 84 4%
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 9,1 Βόλος 1.800 0 0%
Ο Top προορισμός στην Ελλάδα: Σύνολο 596.032 222.487 60%

Ιόνια Νησιά
24
 Θετικές προοπτικές για την σουηδική αγορά, όπου παρουσιάζεται αυξημένη ζήτηση
(+20%) για αεροπορικές θέσεις, παρά τη διολίσθηση της σουηδικής Κορώνας και τις
διακυμάνσεις του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Σε όλα τα Περιφερειακά αεροδρόμια
καταγράφεται αύξηση, με τα αεροδρόμια των Χανίων, της Ρόδου και της Κω να καταγράφουν τις
υψηλότερες αυξήσεις.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Σουηδία: - εκ 2018 Δ 2018/17 Δ%
Χανιά 245.973 50.611 26%
Top-5 προορισμοί: Ισπανία, Δανία, Ρόδος 210.834 34.474 20%
Γερμανία, Ην. Βασίλειο, Γαλλία Ηράκλειο 41.627 2.911 8%
Η Ελλάδα είναι στην 9η θέση Θεσσαλονίκη 41.016 3.644 10%
Κως 36.349 7.420 26%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Σάμος 27.403 4.141 18%
Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Τουρκία, Ζάκυνθος 26.305 3.003 13%
Κροατία Άκτιο 22.780 2.227 11%
Κέρκυρα 18.996 1.488 8%
Σκιάθος 14.382 1.128 9%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Σαντορίνη 13.335 2.353 21%
Κάρπαθος 11.487 614 6%
Αφίξεις: 413 χιλ. (2% - 15η θέση)
Κεφαλονιά 9.383 522 6%
Διαν/σεις: 3.472 χιλ. (2% - 14η θέση) Καλαμάτα 8.226 4.200 104%
Καβάλα 7.620 522 7%
Εισπράξεις: € 221 εκατ. (2% - 16η θέση) Σητεία 3.780 3.780
ΜΚΔ: € 536 Ημ. Δαπ.: € 64 Μύκονος 2.820 0 0%
Σύνολο 742.316 123.038 20%
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 8,4
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:

25
 Θετικές προοπτικές για την τσεχική αγορά λόγω υψηλής καταναλωτικής εμπιστοσύνης,
ανατίμησης της τσέχικης Κορώνας και αυξημένης ζήτησης (+11%) για αεροπορικές
θέσεις. Όμως, η αυξημένη ζήτηση δεν κατανέμεται ισομερώς στην χώρα, αφού υπάρχει μείωση
στη ζήτηση θέσεων στο Ηράκλειο, την Ρόδο, την Ζάκυνθο, την Θεσσαλονίκη (παρά το base effect,
βλ. σελ. 7), την Σάμο και την Μύκονο και αύξηση στην Κω, την Κέρκυρα, το Άκτιο, τα Χανιά, την
Καβάλα, την Σκιάθο, την Σαντορίνη, την Κάρπαθο, την Καλαμάτα και την Κεφαλονιά.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Τσεχία: 6 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Ηράκλειο 132.111 -6.444 -5%
Top-5 προορισμοί: Ιταλία, Ουγγαρία, Ρόδος 100.418 -2.012 -2%
Αυστρία, Κροατία, Σλοβακία Κως 69.381 32.805 90%
Η Ελλάδα είναι στην 8η θέση Κέρκυρα 64.530 13.154 26%
Ζάκυνθος 54.621 -26.142 -32%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Ιταλία, Άκτιο 26.883 5.031 23%
Κροατία, Ελλάδα, Ισπανία, Αίγυπτος Χανιά 21.042 12.726 153%
Καβάλα 19.827 13.023 191%
Θεσσαλονίκη 16.317 -9.810 -38%
Σκιάθος 13.230 7.749 141%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Σαντορίνη 9.904 126 1%
Κάρπαθος 9.261 5.265 132%
Αφίξεις: 280 χιλ. (1% - 17η θέση)
Καλαμάτα 9.205 6.748 275%
Διαν/σεις: 2.328 χιλ. (1% - 17η θέση) Κεφαλονιά 8.942 107 1%
Σάμος 6.615 -2.853 -30%
Εισπράξεις: € 123 εκατ. (1% - 17η θέση) Άραξος 3.604 3.604
ΜΚΔ: € 439 Ημ. Δαπ.: € 53 Λήμνος 3.384 3.384
Μυτιλήνη 3.213 3.213
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 8,3 Κύθηρα 2.590 2.590
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα: Μύκονος 0 -5.560 -100%
Σύνολο 575.078 56.704 11%

26
 Θετικές προοπτικές για την δανέζικη αγορά λόγω θετικής οικονομικής συγκυρίας, μικρής
υποτίμησης της Δανέζικης Κορώνας, και αυξημένης ζήτησης (+21%) για αεροπορικές
θέσεις. Σε όλα τα Περιφερειακά αεροδρόμια καταγράφεται αύξηση, με εξαίρεση της Θεσσαλονίκης
(παρά το base effect, βλ. σελ. 7) και της Καλαμάτας, με τα αεροδρόμια των Χανίων, του
Ηρακλείου, της Ρόδου και της Κω να καταγράφουν τις υψηλότερες αυξήσεις.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΣΕΩΝ
Εξερχόμενος τουρισμός από ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ Α/Δ
Δανία: 10 εκατ. 2018 Δ 2018/17 Δ%
Χανιά 208.876 45.778 28%
Top-5 προορισμοί: Γερμανία, Ισπανία, Ρόδος 124.264 12.069 11%
Ιταλία, Ην. Βασίλειο, Γαλλία Ηράκλειο 41.548 12.521 43%
Η Ελλάδα είναι στην 11η θέση Άκτιο 33.972 6.908 26%
Κως 28.758 11.342 65%
Top-5 προορισμοί στην Μεσόγειο: Ζάκυνθος 22.992 4.830 27%
Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Ελλάδα, Θεσσαλονίκη 19.946 -3.627 -15%
Κροατία, Κέρκυρα 19.944 870 5%
Σάμος 12.932 2.521 24%
Μυτιλήνη 8.740 3.528 68%
Εισερχόμενος στην Ελλάδα:
Σητεία 8.280 8.280
Σκιάθος 7.258 294 4%
Αφίξεις: 242 χιλ. (1% - 18η θέση)
Σαντορίνη 6.144 168 3%
Διαν/σεις: 1.984 χιλ. (1% - 18η θέση) Κάρπαθος 3.780 360 11%
Κεφαλονιά 3.600 0 0%
Εισπράξεις: € 133 εκατ. (1% - 17η θέση) Καβάλα 1.792 0 0%
ΜΚΔ: € 549 Ημ. Δαπ.: € 67 Καλαμάτα 0 -8.542 -100%
Σύνολο 552.826 97.300 21%
Μέση Διάρκεια Παραμονής: 8,2
Top-3 προορισμοί στην Ελλάδα:

27
Πηγές

• UNWTO 2015.
• Έρευνα Συνόρων της Τράπεζα της Ελλάδας, 2016.
• Ευρωπαϊκή Επιτροπή, European Performance and Forecasts (χειμώνας, φθινόπωρο, 2017).
• OECD, Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης, 2013- 2017.
• Eurostat, Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 2017.
• Ναυτεμπορική, βασικές ισοτιμίες νομισμάτων.
• Εθνική Αρχή Συντονισμού Πτήσεων (ΕΑΣΠ).

28
 www.insete.gr
intelligence@insete.gr
210-3244368
29