Australia's commodity currency at the end of the commodity super cycle

Những cái tên Pannawonica, Paraburdoo, Koolanooka và Koolyanobbing, nghe có

vẻ quen thuộc, thực ra là những cộng đồng nhỏ ở vùng hẻo lánh phía Tây nước Úc
đang bị cô lập về mặt địa lý với phần còn lại của thế giới. Tuy nhiên, các cộng
đồng này là một trong số những người đầu tiên bị ảnh hưởng bởi các lực lượng bên
ngoài biên giới nước Úc. Các cộng đồng, cũng như nhiều vùng khác trên khắp
nước Úc, là khu vực khai thác mỏ quặng sắt lớn.
Theo số liệu của Hội đồng Khoáng sản Úc, sản lượng quặng sắt đã tăng từ khoảng
170 triệu tấn mỗi năm vào năm 2000, với 660 triệu tấn trong năm 2014. Điều này
trùng hợp với những gì thường được gọi là "siêu hàng hóa ", thời kỳ giá hàng hóa
tăng lên cao chóng mặt và duy trì ở mức cao trong giai đoạn 2006-2014. Trong
năm 2011, nguồn tài nguyên thiên nhiên này đã giúp gia tăng giá trị mặt thương
mại của Úc đến đỉnh điểm ở mức cao nhất trong 140 năm; trong 2013-2014, quặng
sắt đã là mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của đất nước, chiếm hơn một phần tư tổng
kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Úc.
Do một số yếu tố, bong bóng hàng hóa đổ vỡ vào năm 2014 và giá giảm mạnh,
khiến các công ty khai thác mỏ phải vật lộn để bù lỗ. Các công trình giao thông,
nhà máy, nhà cửa mới của Trung Quốc đều không được xây dựng với tốc độ tương
tự như họ trước đây, và dư thừa trong nền kinh tế Trung Quốc bắt đầu gia tăng.
Ngoài sự sụt giảm nhu cầu còn phải kể đến sự gia tăng nguồn cung. các công ty
khai thác khoáng sản, bao gồm cả những người có hoạt động ở Tây Úc, đã tăng
năng lực sản xuất để đáp ứng với sự bùng nổ giá hàng hóa, đến khi thế giới tràn
ngập sắt thép nguyên liệu thì nhu cầu bắt đầu giảm.
Đồng tiền hàng hóa
Mặc dù giá quặng sắt giảm sâu trong giai đoạn 2014-2015, hàng hóa vẫn chiếm
phần lớn kim ngạch xuất khẩu của Úc. Không có gì đáng ngạc nhiên khi thấy đồng
đô la Úc có liên kết chặt chẽ với giá quặng sắt. Quặng Úc phải được mua bằng đô
la Úc, và khi nhu cầu quặng sắt giảm thì nhu cầu đối với AUD cũng giảm. Tuy
nhiên, mối quan hệ chúng không phải luôn luôn rõ ràng như vậy.
Figure 1: Iron ore spot prices and AUD/USD closing rate (normalized)
Trong hình 1, ta có thể thấy mối quan hệ giữa đồng đô la Úc và giá giao ngay của
quặng sắt nhập khẩu tới Thiên Tân Trung Quốc, được giao dịch bằng USD trên
mỗi tấn. Chúng có một mối tương quan cùng chiều mạnh mẽ, có nghĩa là nếu giá
giao ngay tăng lên, giá trị đồng tiền cũng tăng theo.
Ở biểu đồ 2 dưới đây, có thể thấy rằng mối quan hệ giữa hai chỉ số là tương đối ổn
định. Trong năm 2012, giá trị của tiền tệ và giá giao ngay của sắt dường như có
một liên kết yếu hơn so với tháng 9 năm 2014.
Khoảng thời gian gần đây, sự tương quan giữa giá giao ngay và tỷ giá AUD/USD
tiến gần tới mức 1.0 (hệ số 1.0 cho thấy một mối tương quan cùng chiều hoàn hảo).
Các đường xu hướng trong hình 3 cũng chỉ ra rằng mối quan hệ đang trở nên cực
đoan hơn gần đây. Từ ngày 01 Tháng 12 2011 đến 31 tháng 12 2012, độ dốc của
đường xu hướng là gần bằng không, và thậm chí âm, cho thấy một mối quan hệ
không đáng kể. Từ ngày 12 tháng 9 2014 đến 16 Tháng 1 năm 2016, độ dốc tăng
lên 1.39, chỉ ra rằng trung bình khi giá giao ngay giảm 1 đơn vị thì tương ứng giảm
1,39 đơn vị trong tỷ giá AUD/USD.
What the Future Holds

Lẽ tự nhiên khi cho rằng một đồng tiền hàng hóa, như AUD, sẽ phản ứng mạnh mẽ
với giá sắt, tuy nhiên như đã thấy, mối liên kết này không cố định và dường như
được gia tăng khi giá giao ngay của sắt giảm, mối quan hệ trở nên rõ ràng sau đó.
Có thể có một số lý do ẩn sau điều này, ý nghĩa quặng của sắt đối với xuất khẩu
của Úc đã tiếp tục tăng cho đến năm 2015, và nó có thể đã vượt qua một ngưỡng
của năm 2014, tại thời điểm mà nhiều nhà đầu tư bắt đầu theo dõi giá quặng sắt
như một dấu hiệu theo dõi sức khỏe của nền kinh tế Úc. Điều này xảy ra trùng
khớp với thời kỳ giá sắt lao dốc. Cũng có thể là bằng chứng của sự không nhất
quán trong tâm lý của các nhà đầu tư, trong đó sự giảm giá quặng sắt có thể có
nhiều tác động lên AUD so với khi giá tăng. Hiện tượng này không phải là không
phổ biến và đã được nhìn thấy trong các thị trường tài chính khác.
Vì vậy câu hỏi đặt ra không phải là “tại sao có như vậy một liên kết mạnh mẽ giữa
giá quặng AUD và sắt?”, mà là “tại sao mối liên kết là không cố định và tại sao nó
sẽ yếu đi trong tương lai?” Có thể có nhiều câu trả lời cho câu hỏi này, từ nỗ lực
của chính phủ Úc để làm giảm bớt sự phụ thuộc vào hàng hóa để ổn định sự sụt
giảm trong giá cổ phiếu của một số công ty quặng sắt lớn nhất của Úc (Rio Tinto
và BHP Billiton). Giá quặng giao ngay được dự báo sẽ hồi phục dần dần, trong khi
AUD duy trì ổn định khi nền kinh tế trải qua một đợt chuyển dịch cơ cấu.
Conclusion
Một sự gia tăng nguồn cung và giảm trong nhu cầu đang làm giảm tầm quan trọng
của các mặt hàng trong cơ cấu xuất khẩu của các nước như Australia. Tổng giá trị
xuất khẩu quặng sắt của Australia giảm 27,1% trong giai đoạn 2013/2014 và
2014/2015, và nó được dự kiến sẽ tiếp tục giảm. Điều này sẽ làm giảm tầm quan
trọng của giá quặng sắt đến sức khỏe của nền kinh tế Úc, và do đó nới lỏng sự ảnh
hưởng của hàng hóa lên giá trị đồng tiền.